#MesueseAurela Ese Dhe Projekte Per Studentet

PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURS SHTETRORE 2014

SESIONI I

VARIANTI A
E mrkur, 18 qershor 2014 Ora 10.00

Lnda: Ekonomi brtham

Udhzime pr nxnsin

Testi n total ka 20 pyetje.

N test ka krkesa me zgjedhje dhe me zhvillim.
N krkesat me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr krkesat me
zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen.
Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj.

Pr prdorim nga komisioni i vlersimit

1 2 3 4 5 6 7
Krkesa

Pikt
8 9 10 11 12 13 14
Krkesa

Pikt
15 16 17 18 19 20
Krkesa

Pikt

Totali i pikve KOMISIONI I VLERSIMIT

1...Antar
2. .Antar

AKP 1 18 qershor 2014

Lnda: Ekonomi brtham Provim me zgjedhje Varianti A

1. Domosdoshmria e zgjedhjeve buron nga: 1 pik

A) konflikti midis shitsve dhe blersve
B) boshllku i mallrave dhe shrbimeve q prodhon ekonomia e nj vendi
C) kufizueshmria e burimeve
D) nevojat e kufizuara t individve
2. Tabela e mposhtme paraqet krkesn dhe ofertn pr mallin X. N baz t ktyre t dhnave
ekuilibri i tregut pr kt mall sht: 1 pik
A) sasia ekuilibr 10 njsi; mimi ekuilibr 3 mimi Sasia e krkuar Sasia e ofruar
B) sasia e krkuar 10 njsi; sasia e ofruar 3 njsi 4 3 10
C) sasia ekuilibr 3 njsi; mimi ekuilibr 3 3 10 10
D) nuk prcaktohet n tabel 2 16 10
3. Nse mimi i qumshtit n treg rritet, ather: 1 pik
A) krkesa pr akullore n treg do t rritet.
B) krkesa pr akullore n treg do t ulet.
C) oferta pr akullore n treg do t rritet.
D) oferta pr akullore n treg do t ulet.
4. Kursimet varen nga: 1 pik
A) far presin njerzit tu sjell e ardhmja.
B) normat e interesit bankar pr depozitat e parave.
C) niveli i taksave mbi t ardhurat e individit.
D) t gjitha alternativat.
5. Nj individ blen 10 obligacione me vler 1000$ pr do obligacion, pr nj periudh 5 vjeare, me nj
norm interesi 6% n vit. Norma e interesit do t merrej 2 her n vit, nj her n qershor dhe nj her n
dhjetor. Sa do t jet shuma e parave q do t marr individi n fund t vitit t pest? 1 pik
A) 3000
B) 6000
C) 10300
D) 10600
6. Dy familje fqinj kan nga nj biznes. Familja A e ka t trashguar biznesin dhe prvoja ka br q t
ket shum sukses. Familja B siguron t ardhura nga biznesi sa pr t siguruar nj jetes normale. Nj nga
taksat q t dyja familjet i paguajn shtetit sht 10. 000 lek pr familjen A dhe 3500 lek pr familjen
B. Kjo taks sht mbshtetur n parimin: 1 pik
A) e barazis horizontale
B) e aftsis pr t paguar
C) mbi vlern e shtuar
D) e prfitimit
7. Bankat e nivelit t dyt NUK: 1 pik
A) japin kredi
B) ofrojn shrbime pr kryerjen e pagesave
C) shrbejn si bank e qeveris
D) ndikojn n ofertn monetare

8. Instrumentet e politiks fiskale: 1 pik

A) prdoren vetm pr t ngadalsuar ekonomin.
B) prdoren vetm pr t rritur ekonomin.
C) prdoren pr t ngadalsuar ose rritur ekonomin.
D) nuk ndikojn n zhvillimin e ekonomis.

AKP 2 18 qershor 2014

 Lnda: Ekonomi brtham Provim me zgjedhje Varianti A

9. Jan pengesa n tregtin ndrkombtare: 1 pik

A) tarifat, embargo, subvencionet, por jo kuotat.
B) tarifat, embargo, kuotat dhe subvencionet.
C) tarifat, embargo, kuotat, por jo subvencionet.
D) tarifat, kuotat, subvencionet, por jo embargo.
10. NUK prfshihet n forcn puntore: 1 pik
A) nj programues kompjuterash.
B) nj msues.
C) nj marangoz i papun.
D) nj punonjs eliku n pension.
11. N kufirin e mundsive t prodhimit AB paraqitet diagrama e mposhtme. far prfaqsojn
pikat X, Y, Z n lidhje me burimet: 3 pik
Malli 1
A
Z
a) pika X

Y b) pika Y

X c) pika Z

B Malli 2

12. N nj treg t aksesorve sportive mimi i dorezave t raketave ka ndryshuar nga: 5 n 10 dhe sasia
e krkuar Qd nuk ndryshon Qdo=Qd1=80. 3 pik
a) Sa sht ndryshimi n prqindje i sasis s krkuar?
b) Sa sht ndryshimi n prqindje i mimit?

c) Gjeni nse kjo sht krkes elastike, joelastike, me elasticitet njsi/plotsisht elastike /plotsisht
joelastike

13. Supozojm se jemi n treg. mimi i mallit zvendsues n konsum u rrit n kushtet kur
faktort e tjer mbeten t pandryshuar. far do t ndodh n treg: 3 pik
a) me mimin e ekuilibrit.
b) me sasin e ekuilibrit.
c) Bni paraqitjen grafike t ksaj situate.

14. Tregoni tri prparsi t firmave individuale, prve lehtsis n organizim dhe taksave t ulta.
3 pik
a)
b)
c)

AKP 3 18 qershor 2014

 Lnda: Ekonomi brtham Provim me zgjedhje Varianti A

15. Tabela e mposhtme tregon sasin e produktit q prodhohet dhe njsin e puns t nj firme.
Duke ditur q madhsia e kapitalit sht e fiksuar tregoni: 3 pik

Puna 0 1 2 3 4 5 6
Produkti 0 30 70 120 200 260 300

a) pr ciln periudh prodhimi bhet fjal?

b) sa sht produkti mesatar fizik kur firma ka punsuar 4 puntor?
c) sa sht produkti marxhinal kur firma ka punsuar 5 puntor?

16. Prmendni nj shembull modeli t strukturave t tregut n formn: 3 pik

a) e konkurencs s plot _
b) monopol
c) oligopol

17. Shpjegoni tre argumentet kundr defiitit buxhetor dhe borxhit publik n raport me: 3 pik

a) investimet

b) inflacionin

c) normn e interesit

18. Listoni tre treguesit kryesor t ecuris ekonomike t nj vendi. 3 pik

a)
b)
c)

19. Jepni tre elemente q futen n llogaritjen e GDP me metodn e t ardhurave. 3 pik

a)
b)
c)

20. Tregoni si ndryshon oferta monetare n secilin nga rastet e mposhtme: 3 pik

a) Banka Qendrore shet 20 milion Lek Bono Thesari.

b) Banka Qendrore rrit normn e rezervs t detyruar nga 10% n 20%.

c) Banka Qendrore ul normn e interesit me zbritje nga 6% n 4%.

AKP 1 18 Qershor 2014

 Lnda: Ekonomi brtham Provim me zgjedhje Varianti A

PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURS SHTETRORE

SKEMA E VLERSIMIT T TESTIT

Lnda: Ekonomi brtham Varianti A

Pyetjet me zgjedhje

Numri i Pyetjes 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Prgjigja e sakt C A D D C B C C C D

Pyetjet me zhvillim
N skemen e paraqitur t testit ,pr pyetjet nga 11-20 jane dhene modele prgjigjesh t sakta.Nxnsit do t marr pikt e
merituara edhe nse ai ka dhn prgjigje me fjal t tjera por q jan brnda konteksit t pergjigjes se sakt.
N pyetjet me zhvillim,ku krkohen dy,tre apo katr nga t gjitha prgjigjet e sakta t mundshme ,n rast se nxnsi ka dhn
aq prgjigje t sakta sa i krkohet nga pyetja ,athere atij do ti jepen te gjitha pikt maksimale me te cilat sht vleresuar pyetja.
Nxenesi do t marr aq pik sa sht vleresuar pyetja edhe ne rast se ai ka dhn m shum prgjigje t sakta nga sa i
krkohen.

3 pik
a) X - burimet nuk jan prdorur n mnyr eficente 1pik
b) Y - burimet jan prdorur n mnyr eficente (kombinimi m i mir i burimeve 1pik
c) Z - burimet jan t pamjaftueshme 1pik

3 pik

d) % i Qd =0% Qdo=Qd1=80
1pik
e) % i P = 100% ose 50% 1pik
f) Krkesa plotsisht joelastike, lakorja pingul me boshtin e abshisave ( x - ve) 1pik

3 pik
g) Rritet. 1pik
h)Rritet. 1pik

i) grafiku 1pik

D D1 S
Pe1
Pe0

Qe0 Qe

AKP 1 18 Qershor 2014

Lnda: Ekonomi brtham Provim me zgjedhje Varianti A
12. 3 pik
a) pronart jan t lir t marrin vendime t ndryshme 1 pik
b) prfitojn vet t gjith fitimin 1 pik
c) pronari sht njkohsisht dhe menaxher(ndryshueshmria) 1 pik
d) arritjet jan personale 1 pik

15 3 pik
a) periudh afatshkurtr prodhimi 1 pik
b) APP =50 njsi produkti 1 pik
c) MP=60 njsi produkti 1 pik

16. 3 pik
a)produketet bujqsore blegtorale , tregu i letrave me vler, etj 1 pik
b)shrbimet publike lokale ,uj energji elektrike, etj. 1 pik
c)celiku,automobilat,paisjet elektro- shtpiake,naft bruto, etj. 1 pik

17. 3 pik
a) defiitet buxhetore ulin investimet e firmave private; kjo sjell rnies e
shpenzimeve trsore; ulet prodhimi; rritet papunsia, etj.
1 pik
b) qeveria mund t emetoj para pr t mbuluar defiitet buxhetore; kjo rrit
krkesn trsore pr mallra dhe shrbime kur sasia e mallrave n qarkullim
sht m e vogl se sasia e parave n qarkullim, kjo on n rritjen e mimeve-
inflacion.
1 pik
c) rritja e krkess pr para nga qeveria mund t oj n norma m t larta interes. 1 pik

18. 3 pik
a) GDP 1 pik
b) Inflacion 1 pik
c) Papunsi 1 pik
d)ciklet e biznesit 1 pik
e)bilanci i pagesave 1 pik
f) kursi i kmbimit 1 pik

19. 3 pik
a)paga-burimet njerzore 1 pik
b)fitimi-siprmarrja 1 pik
c)interesi-kapitali 1 pik
d)renta-toka 1 pik
e)taksat indirekte 1 pik
f) amortizimi 1 pik
(pika quhet edhe nse nxnsi ka prmendur psh vetm pagn dhe nuk ka cilsuar-
burimet njerzore)

20 3 pik
a) Oferta monetare n kt rast do t paksohet pr 20 milion lek. 1 pik
b) Oferta monetare duke u rritur norma e rezervs s detyruar nga 10% n 20% do
t ulet (multiplikatori nga 1/10% =10 do t shkoj n 1/20%=5). 1 pik
c) Oferta monetare do t rritet duke qn se norma e interesit nxit bankat e nivelit
t dyt t`i drejtohen rifinancimit dhe kshtu bankat mund t kreditojn m
shum per individt dhe bizneset. 1 pik

AKP 4 18 qershor 2014