Buka: Koliko esto se Ombudsmani susreu sa albama u oblasti radnog prava?

Koliko je sluajeva diskriminacije zabiljeeno u 2015. i 2016. godini?

Ombudsman: Ombudsmeni za ljudska prava Bosne i Hercegovine se vrlo esto

susreu sa albama u oblasti radnog prava, a koje se razmatraju u okviru dva
odjela u instituciji Ombudsmena i to Odjela za ekonomska, socijalna i kulturna
prava i Odjela za eliminaciju svih oblika diskriminacije.

U toku 2015. godine institucija Ombudsmena razmatrala je 288 albi iz oblasti

radnih prava, u vezi sa im je izdato 40 preporuka, a u toku 2016,godine u oblasti
rada, prema dosadanjim podacima, zaprimljeno je 315 albi.

U toku 2015.godine institucija Ombudsmena razmatrala je 155 albi iz oblasti

diskriminacije, od ega se 38 albi odnosilo na mobing, odnosno uzmeniravanje
na radnom mjestu. U toku 2016. godine zaprimljeno je 147 albi koje se odnose
na diskriminaciju, od ega su se 52 albe odnosile na mobing. Upravo su albe u
ovoj oblasti te u kojima se prepliu povrede iz radnog odnosa i diskriminacija,
kroz razliito postupanje prema uposlenicima na radnom mjestu i uznemiravanje i
krenje prava iz radnog odnosa prema pojedinim uposlenicima.

Na ta se albe u ovoj oblasti odnose? Koje grupe stanovnitva su posebno esti

podnosioci albi?

Ombudsman: albe iz oblasti radnog prava koje razmatraju Ombudsmeni se

odnose kako na sam pristup radu i nepravilnosti prilikom zapoljavanja, na nain
da se graani ale na zapoljavanje bez raspisivanja javnih oglasa to je prisutno
u javnom sektoru, kao i na povrede prava iz radnog odnosa, te u konanici i albe
koje osim na sve prethodno navedeno ukazuju na krenje odredaba Zakona o
zabrani diskriminacije BiH, odnosno uskraivanje navedenih prava na temelju
zakonom zabranjenih osnova.

Ombudsmeni BiH su o ovome u Izvjetaju za 2015.godinu ukazali na sljedee:

najei razlozi obraanja graana ombudsmenima u 2015.godini su

nepravilnosti prilikom provoenja konkursne procedure, neprijavljivanje radnika
na zavode/fondove za penzijsko i invalidsko osiguranje, ukljuujui i
neuplaivanje doprinosa za penzijsko, socijalno, zdravstveno osiguranje i
osiguranje za sluaj nezaposlenosti, neplaanje prekovremenog rada,
nemogunost izmirenja potraivanja radnika nakon okonanja steajnih
postupaka, nemogunost izvrenja pravosnanih sudskih odluka u radnim
sporovima (isplate zaostalih plata i potraivanja, povrat na posao) radi likvidacije
preduzea.

Ombudsmeni ukazuju na to da je neophodno unaprijediti kvalitet i efikasnost

postojeih institucionalnih mehanizama (inspekcijskih organa) kako bi se
osigurala zatita prava po osnovu rada i zatite na radu.

Kada je u pitanju diskriminacija u vezi sa pravima iz radnog odnosa, moe se

konstatovati da je stalno prisutan visok broj albi zbog mobinga.

U vezi sa pitanjem koje se odnosi na grupe graana koji se obraaju instituciji

Ombudsmena, moe se rei da se najee radi o individualnim, a ne grupnim
obraanjima, te da je profil graana koji se obraaju instituciji Ombudsmena
razliit i da se za zatitu svojih prava, kako iz radnih odnosa, tako i za zatitu od
diskriminacije, u veoj mjeri obraaju niekvalifikovani radnici od
visokopozicioniranih dravnih slubenika.

Takoe, moe se rei da se instituciji vrlo esto obraaju i nezaposlena lica, koja
su u potrazi za poslom i koja su uesnici razliitih konkursnih procedura.

U toku 2015. godine su izdate 324 preporuke u vezi sa razliitom povredama

prava, od ega u vezi sa diskriminacijom 49, a u vezi sa radnim odnosima 40, iz
ega proizilazi zakljuak da upravo od ukupnog broja izdatih preporuka za
izvjetajni period u kojima je utvreno krenje prava, veliki procent preporuka
36% je upravo u podrujima radnih odnosa i diskriminacije.

Analizom izdatih preporuka i naina njihove realizacije moe se utvrditi da

odgovorni organi ispotuju preporuku u cijelosti, djelimino realizuju, uspostave
odreeni oblik saradnje sa institucijom Ombudsmena, ne postupe po preporuci uz
izriito navoenje razloga za nepostupanje, ili uopte ne dostave povratnu
informaciju instituciji Ombudsmena.

Od ukupnog broja izdatih preporuka u 2015.godini, djelimino realizovano je 14,

nije bilo odgovora u 48, nije realizovano 69, ostvarena je saradnja u 90, dok su
realizovane 103 preporuke.
Kada je u pitanju saradnja sa organima vlasti u predmetima koji se odnose na
diskriminaciju, moe se rei da nema bitnih odstupanja u odnosu na ukupnu
statistiku.