KT QU KHO ST BC U V TNH HNH VIT SAI,

VIT NHM CH HN CA SINH VIN VIT NAM

Nguyn nh Hin*

Khoa Ngn ng v Vn ha Trung Quc, Trng i hc Ngoi ng, HQGHN,

Phm Vn ng, Cu Giy, H Ni, Vit Nam
Nhn bi ngy 06 thng 12 nm 2016
Chnh sa ngy 21 thng 12 nm 2016; Chp nhn ng ngy 06 thng 01 nm 2017
Tm tt: Ch Hn l mt trong nhng kh khn ln nht ca sinh vin Vit Nam khi hc ting Hn. Hin
tng vit sai, vit nhm din ra rt ph bin, song nhng thnh tu nghin cu v lnh vc ny cn tng i
hn ch. Bi vit tin hnh kho st nhng ch Hn vit sai, vit nhm ca sinh vin Vit Nam da trn vic phn
tch ng liu 150 bi thi tt nghip mn vit ca sinh vin kha QH 2011, Khoa Ngn ng v Vn ha Trung
Quc, Trng i hc Ngoi ng, i hc Quc gia H Ni (HQGHN). Tip , bi vit i su vo phn loi
cc ch vit sai, vit nhm, trn c s a ra nhng kin ngh i vi vic dy v hc ch Hn cho sinh vin
chuyn ngnh ting Trung Quc ca Vit Nam.

T kha: vn t, ch Hn, ch vit sai, ch vit nhm, nt, b, ch

1. t vn (1) biu m ca Vit Nam. Sinh vin Vit Nam

Vn t l h thng cc k hiu ghi chp
ngn ng ca cc dn tc, vn t trn th gii
c th chia thnh hai loi chnh, vn t biu
m v vn t biu . S khc bit c bn ca
hai loi vn t ny l vn t biu m ch dng
mt lng c hn cc k hiu (k hiu nguyn
m, ph m, thanh iu) ghi chp ng m
ca mt ngn ng, trong khi vn t biu
phi dng mt lng tng i ln cc k
hiu biu th ngha ca cc ng t hay t
ca ngn ng .
Ch Hn c l loi vn t biu , mc
d hin nay i a s cc hc gi u ng
rng ch Hn hin i l loi vn t ng t
biu th m (), song tc dng
biu m ca ch Hn l rt hn ch. iu ny
hon ton khc vi ch Quc ng, loi ch
* T.: 84-904244708, Email: hienac@yahoo.com
1
Nghin cu ny c thc hin vi s tham gia ti tr
ca Qu Sunwah trong ti m s US.16.03
rt b ng khi bt u hc vit ch Hn, vic
vit ch c v nh l v ch. Hn na, do
ch Hn khng phi l loi vn t biu m
nn ngi hc phi nm mt lng ln s ch
mi c th s dng c. Chnh v vy, ch
Hn lun c coi l mt trong nhng kh
khn ln nht ca sinh vin Vit Nam trong
khi hc ting Hn. Cha bn n ch vit c
p hay khng, ring vic vit ng ch Hn
l mt kh khn rt ln, hin tng vit sai,
vit nhm din ra rt ph bin. Khng ch vy,
kt qu kho st cho thy c nhiu ch sinh
vin khng vit c phi b trng hoc ch
vit phin m.
Bi vit ly ch Hn ca sinh vin nm
th t Khoa Ngn ng v Vn ha Trung
Quc, Trng i hc Ngoi ng, HQGHN
lm i tng nghin cu. C th chng ti s
dng 150 bi thi tt nghip mn vit ca sinh
vin kha QH 2011 lm ng liu nghin cu.
20
Sau khi kho st v phn tch, chng ti da
trn nhng s liu thng k tr li cc cu
hi nh: trung bnh mi bi vit ca sinh vin
ngnh ting Trung lc ra trng c bao nhiu
ch vit sai, bao nhiu ch vit nhm? S lt
l bao nhiu? Nhng ch sinh vin thng
hay vit sai, vit nhm l nhng ch no?
Sau khi thng k, phn tch, chng ti
mnh dn a ra nhng kin ngh i vi
ngi hc gip h nng cao kh nng vit
ch Hn, trnh mc phi nhng li vit sai,
vit nhm ng tic. Chng ti cng a ra
nhng li khuyn i vi ngi dy, ngi
bin son chng trnh, gio trnh gip h
hon thnh tt cng vic ca mnh.
2. Cc bc tin hnh kho st
Bi vit s dng bi thi tt nghip mn
vit ca sinh vin kha QH 2011 lm ng liu
nghin cu. Kha QH 2011 tt nghip nm
2015, theo quy nh trc khi ra trng, cc
bn sinh vin nu khng lm kha lun th phi
thi cc mn nghe, ni, c, vit v mt mn l
thuyt. Bi thi mn vit c nh s phch t
V1 n V151, song khng c s phch V76,
nh vy tng cng c tt c 150 bi. thi gm
2 cu, u di hnh thc t lun, thi gian lm
bi 60 pht. Cu 1 vit on vn khong 150
ch thut li s vic xy ra ca mt ngy khi
em dy mun. Cu 2 vit bi vn ngh lun 450
ch th hin quan im ca em i vi cu hi
ngi H Ni c hnh phc khng?
Vic x l ng liu c tin hnh vi
cc bc: 1) c k, tm ra v nh du tt c
nhng ch vit c vn 150 bi thi. Nhng
ch vit c vn bao gm nhng ch vit sai
(vit ch Hn A thnh mt ch khng c trong
h thng ch Hn), nhng ch vit nhm (vn
nh vit ch A nhng vit nhm thnh ch B),
vit phin m, khng vit c nn b trng;
Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30
2) Nhp ng liu vo excel v phn tch
chng theo nt bt (c th sai hoc nhm do
thiu, tha nt, vit sai loi nt bt, di
ngn ca nt khng ng), b (tha thiu b,
v tr cc b, sai b ), ch (sai hoc nhm do
nh hng ca m, hnh hay );
3) Tin hnh phn loi cc ch vit sai,
vit nhm;
4) Da trn kt qu kho st, bi vit a
ra nhng kin ngh i vi vic dy v hc
ch Hn.
3. Kt qu kho st
3.1. S liu chung
Kt qu kho st bc u cho thy trong
150 bi vit ca sinh vin c 1147 ch vit c
vn , trong : 502 ch vit nhm, 460 ch
vit sai, 166 ch vit phin m, 19 ch khng
vit. i vi 19 ch khng vit, chng ti da
vo ng cnh xc nh c 15 ch, c 4 ch
chng ti khng xc nh c. Kt qu c th
xin xem bng di y:
S/ lt Khng Vit Vit
Vit sai Tng
ch vit phin m nhm
19 166 502 460 1147
S ch
(1,66%) (14,47%) (43,77%) (40,1%) ch
Lt 20 230 1242 1649 3141
ch (0,64%) (7,32%) (39,54%) (52,5%) lt
C trng hp cng mt ch nhng bi
thi ny th vit nhm bi thi khc th vit sai,
hay bi thi ny th vit sai bi thi khc th
vit phin m, Con s 1147 ch bng trn
l tnh c cc trng hp trng nhau , nu loi
tr nhng trng hp trng nhau th c tng
cng 846 ch c vn . Bi vit phn loi cc
li sai, t tm ra gii php khc phc tnh
trng vit sai vit nhm nn chng ti ly con s
1147 ch phn tch. Nh vy, trong 150 bi
thi ca sinh vin th c 1147 ch c vn , trung
bnh mi bi thi c 7,65 ch c vn . Con s s
ln hn nhiu nu nhn vo s lt ch c vn
N.. Hin / Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30 21

. Tng cng c 3141 lt ch c vn , trung vit c): (), (), (

bnh mi bi c 20,94 lt ch. ), (), (), (), (
, , , , , , , , ), (), (), (), (
, , , l nhng ch c s bi vit ), (), (), (), (
phm li nhiu nht, s liu thng k c th ). y u l nhng ch c bn, thng
nh bng di y: dng ca ting Hn. iu ny phn no phn
Ch
S bi 60 52 31 30 26 23 22 21 20
T l 40,00% 34,67% 20,67% 20,00% 17,33% 15,33% 14,67% 14,00% 13,33%
Th
1 2 3 4 5 6 7 8 9
t

Nhn vo bng trn y, chng ta thy ch nh trnh vit ch Hn ca sinh vin khi ra
c s lng bi vit c vn ln nht, c trng cn kh hn ch.
tt c 60 bi, chim 40% tng s bi thi, tip n S ch vit phin m l 166 ch, s lt
l cc ch 52 bi, ch 31 bi, ch
l 230. Song iu ng ch l trong s ny
30 bi, ch 26 bi, bn ch , ,
c 26 ch vit sai phin m, vi s lt l 33.
, u c s bi ging nhau l 20 bi.
C bit c mt vi phin m khng in thanh
Nu xt v s lt li sai th , , , iu, v d trong ch phin m l
, , , , , , l 10 ch c lt
dan, trong khi phin m ng l dn;
li sai nhiu nht, trong 109 lt sai,
trong ch phin m l xi, trong
100 lt sai, s liu thng k xin xem
khi phin m ng l x. Kt qu ny cho
bng di y:
thy khng ch kh nng vit ch ca sinh
Ch
vin c hn m kh nng nm m c ca ch
S lt 109 100 82 79 45 40 39 35 34 33
cng cn nhiu vn . Bng di y l mt
Th t 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 s v d c th:
Ch
Phin m zi din xi z jin ji hi bin cn su j f
Phin m
ci din xi zh jin ji hi pin cn su j f
sai

T

3.2. Cc ch khng vit v cc ch ch vit 3.3. Cc ch vit nhm

phin m
C tng s 1242 lt ch vit nhm, chim
Nh trn trnh by, c tng cng 19 39,54% tng lt ch c vn , s lng ny l
ch sinh vin b trng trong bi, trong c tng i ln v ch ng sau s lt ch vit sai.
4 ch chng ti khng xc nh c l nhng
i vi cc ch vit nhm chng ti chia thnh:
ch g, 15 ch khng vit c cn li bao
1. Ch vit nhm do nh hng ca m c; 2.
gm (trong ngoc l t ng cha ch khng
Ch vit nhm do nh hng ca hnh th; 3. Ch
22 Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30

vit nhm do nh hng ca c m c v hnh Bng di y l mt s v d v ch

th; 4. Ch vit nhm do nhng nguyn nhn nhm do cn m:
khc. Bng di y l cc con s thng k:
Ch

ng
nh
nh nh Ch
S hng Nguyn
hng hng nhm
lt/ ca nhn Tng
ca m ca hnh
t l c m v khc T
c th
hnh
S lt 213 402 578 49 1242 Ch vit nhm do nh hng ca hnh
T l 17,15% 32,37% 46,54% 3,95% 100,00% th l hin tng ch A do c hnh dng gn
ging vi ch B m b vit nhm thnh ch
Kt qu thng k bng trn y cho thy
B. Loi ch ny c s lt nhm l 402 lt,
s lt ch nhm nhiu nht l do nh hng
chim 32,37% tng s lt nhm. Bng di
ca c m c v hnh th ca ch, c tng
y l mt s v d:
cng 578 lt nhm, chim 46,54% tng s
lt nhm; xp th hai l lt ch nhm do nh Ch

ng
hng ca hnh th, 402 lt, chim 32,37%; Ch

tip n l lt ch nhm do nh hng ca nhm

m c, 213 lt, chim 17,15%; cui cng l T

nhng ch nhm do nhng nguyn nhn khc,
Ch vit nhm do nh hng ca c m
49 lt, chim 3,95%. Di y chng ti i
c v hnh th l hin tng ch A do c m
su vo phn tch tng loi.
c ging hoc gn ging, c hnh dng gn
Ch vit nhm do nh hng ca m c ging vi ch B m b vit nhm thnh ch B.
l hin tng ch A do c m c ging (ng Loi ch ny c s lt nhm nhiu nht trong
m) hoc gn ging (cn m) vi ch B m cc loi, 578 lt, chim 46,54% tng s lt
b vit nhm thnh ch B. Loi ch ny c s nhm. iu ny l hon ton d hiu, bi nhng
lt nhm l 213 lt, chim 17,15% tng s ch ging hoc gn ging nhau v c hai mt m
lt nhm. Nu tip tc i su vo phn tch c v hnh th th s d gy nhm ln hn cc
loi ny, th c 125 lt ch nhm do ng ch ch ging nhau v mt mt l m c hoc
m, 88 lt ch nhm do cn m; trong 88 hnh th. Bng di y l mt s v d:
lt ch nhm do cn m th c n 55 lt
nhm do hai ch c c thanh mu v vn mu Ch

ging nhau, ch c thanh iu khc nhau, ch ng
Ch
c 33 lt ch nhm do c s khc nhau v nhm

thanh mu hay vn mu. Bng di y l mt T

s v d v ch nhm do ng m:
Ch
Nhng ch nhm do nhng nguyn nhn

ng khc c 49 lt, chim 3,95% tng lt ch
Ch
nhm. Nhng nguyn nhn khc y c th
nhm
l: 1. Do khng nm chc cch vit ca cc ch
T
trong t nn vit nhm ch trc vi ch sau,
N.. Hin / Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30 23

v d: bi 32 t b vit thnh , nu xt v s lt th ch vit sai li ng u

bi 116 t b vit thnh , bi 131 vi 1649 lt, chim 52,5% tng s lt cc
t b vit thnh , bi 149 t ch c vn .
b vit thnh , bi 75 t
Mc d xc nh c cc ch vit sai,
th ch vit phin m l jin cn ch
song phn loi v ch ra li sai tng ch
vit nhm thnh ch ; 2. Nhm do nh
c th l iu khng n gin. S d nh vy
hng ca ch trc hoc ch sau: bi 20 t
l v i a s sinh vin vit ngoy, ch vit
vit thnh , bi 23 t vit
xu, nhiu ch b dp xa, nhiu ch tng
thnh ; 3. Nhm sang mt ch khc c
i m. Mt khc, cc ch vit sai khng c
quan h mt thit vi ch trc hoc sau, v d
trong phng ch Hn, chng ti ch c th x
bi 77 t vit thnh rt c th l
l bng cch chp nh v ct trc tip cc ch
v v thng i vi nhau trong t
sai bi vit ca sinh vin a vo s dng
, bi 89 t vit thnh rt
trong bi. Di y chng ti bc u phn
c th l v v thng i vi nhau
tch cc ch vit sai ca sinh vin da trn cc
trong t , bi 103 t vit thnh
nt bt v cc b cu to nn ch.
rt c th l v v thng
i vi nhau trong t . Nhn chung cc Nu cn c vo cc b cu to nn ch,
ch nhm do nhng nguyn nhn khc c s c th chia nhng ch vit sai thnh cc loi
lng khng ln v khng thnh h thng, v nh: 1. Ch sai do tha b; 2. Ch sai do thiu
vy khng phi trng tm m bi vit bn ti. b; 3. Ch sai do nhm b (nhm b ny vi
b khc); 4. Ch sai do v tr ca b hoc v
3.4. Cc ch vit sai
tr gia cc b khng chnh xc (di y gi
Nh trn thng k, trong ng liu tt l ch sai do v tr b); 5. Ch sai do vit
nghin cu, chng ti tm c 460 ch vit sai b. Bng di y l mt s v d c th,
sai, chim 40,1% tng s ch c vn , con trong hnh nh l ch sai, ch nh bn cnh
s ny ng th hai sau ch vit nhm. Song l ch ng:
Loi 1
Ch sai
do tha

b
Loi 2
Ch sai
do thiu

b
Loi 3
Ch sai
do nhm

b
Loi 4
Ch sai
do v tr

b
Loi 5
Ch sai
do vit

sai b
24 Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30

Ngoi nm loi ch sai trn y, nu cn 4. Kin ngh i vi vic dy v hc ch Hn

c vo cc b cu to nn ch, chng ti cho
4.1. i vi vic dy ch Hn
rng cn mt loi ch sai tng hp t 5 loi
trn, di y chng ti ly mt s v d Ch Hn khng thuc h thng vn t
phn tch: biu m m thuc h thng vn t biu .
Mc d trong ch Hn hin i ngy nay,
ch hnh thanh chim mt lng ln (trong
Ch
Ch sai
ng
Phn tch Thuyt vn gii t ch hnh thanh chim
Thiu b tho u , nhng li 82% tng s ch, , 2004: 21), song
tha b bn chm ha , v vy tc dng biu m ca thanh ph ni ring v
l tng hp ca loi 1 v loi 2. ca ch Hn ni chung l rt hn ch.
Tha b bn chm ha , nhm
s dng c, ngi hc phi nh v vit
b huyt thnh b min
, v vy l tng hp ca loi 1 v c mt lng ln ch Hn. Theo
loi 3. (2004: 15), Tn Hoa t in do Thng v
Tha b tho u , vit sai b n th qun xut bn nm 1998 gm tng
thy , v vy l tng hp ca cng hn 10 nghn ch, Bng ch thng
loi 1 v loi 5.
Nhm b y thnh b th
dng ca ting Hn hin i do y ban cng
, thiu b qung , v vy l tc ngn ng, vn t quc gia Trung Quc
tng hp ca loi 2 v loi 3. ban hnh gm 7 nghn ch, Bng ch Hn
Nhm b hu thnh b bn thng dng cng gm 3500 ch. nh
vn , sai v tr ca cc b, v c 3500 ch Hn thng dng khng phi
vy l tng hp ca loi 3 v loi 4.
Sai v tr ca cc b, vit sai b
l iu n gin, c bit ch Hn li l loi
du (), v vy l tng hp ca vn t hnh vung c cu to nn t cc
loi 4 v loi 5. nt bt. Vic thiu tha nt, khc nt, thm
ch ch cn di ngn ca nt khc nhau
Nu cn c vo cc nt bt cu to nn
to ra cc ch khc nhau, hoc to ra cc
ch, c th chia nhng ch vit sai thnh cc ch khng c trong h thng. Chnh v vy
loi nh: 1. Ch sai do tha nt; 2. Ch sai do ch Hn l mt trong nhng kh khn ln
thiu nt; 3. Ch sai do nhm nt (nhm nt nht ca ngi Vit Nam khi hc ting Hn.
ny vi nt khc); 4. Ch sai do nt bt c iu ny t ra yu cu cao i vi vic dy
di ngn khng chnh xc (di y gi tt l ch Hn, m c th y l yu cu i vi
ngi dy. Theo chng ti, ngi dy phi
ch sai do di nt). Bng di y l mt
c nhn thc ng, c phng php hp l
s v d c th, trong hnh nh l ch sai, v phi cung cp y cc kin thc cng
ch nh bn cnh l ch ng: nh k nng cn thit lin quan n ch Hn
v vic vit ch Hn cho ngi hc.
Loi 1
Ch sai do
tha nt
Loi 2
Ch sai do
thiu nt
Loi 3
Ch sai do
nhm nt
Loi 4
Ch sai do
di nt
N.. Hin / Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30
V nhn thc: Nhn thc l v cng quan
trng, ch c nhn thc ng th mi c hnh
ng ng. V vy, chng ti cho rng trc
tin ngi dy cn nhn thc r tm quan trng
ca ch Hn v vic hc ch Hn. Nu ch ch
trng n nghe v ni thi th ngi hc rt c
th s ging nh ngi m ch khng c v
vit c, hoc c c nhng khng vit
c hoc vit km. iu ny s nh hng
n cng vic sau ny ca ngi hc.
Khi nhn thc c tm quan trng ca
ch Hn th vic ging dy ch Hn phi c
ch tin hnh trong sut qu trnh o to v
c quan tm ng mc trong tt c cc mn
hc. Hin nay c xu hng cho rng vic dy
hc v vit ch Hn l nhim v ca cc mn
thc hnh ting giai on c s, vi cc mn
l thuyt ting giai on cao ch yu hc kin
thc chuyn ngnh. Gio vin ln lp ging ch
yu s dng my tnh trnh chiu, c bui hc c
khi khng vit ch no, hoc c vit th cng rt
hn ch. Sinh vin ch yu c v hc cc bi
ging do ging vin chun b sn, ln lp khng
cn ghi chp. Chng ti cho rng cch lm ny
l cha tha ng, nh hng nghim trng n
kh nng vit ch ca sinh vin khi ra trng.
S dng cng ngh nng cao hiu qu v cht
lng ging dy ngoi ng l iu tt yu v
nn lm song khng nn qu l thuc, vi ch
Hn vn cn kt hp c vit v trnh by bng
ngi hc khng qun ch.
Ngi dy cn nhn thc c nhng kh
khn ca vic hc ch Hn, hiu c thc
trng vit ch Hn ca ngi hc t a
ra nhng gii php hu hiu. Ngoi ra, ngi
dy cng cn gip cho ngi hc c nhn thc
ng v tm quan trng v nhng kh khn ca
vic vit ch Hn, nng cao thc ch ng
vit ch, nh ch ca ngi hc.
25
V phng php: C nhiu phng
php ging dy ch Hn v cng c nhiu
cch phn loi khc nhau. V d c th da
trn ba mt hnh, m, ca ch Hn chia
ra thnh cc phng php dy hnh th, cc
phng php dy m c v cc phng php
dy v ngha ca ch. Nu ch cn c vo
hnh th ca ch c th chia ra thnh cc
phng php dy nt bt, phng php dy
b, phng php dy ch. Nu cn c vo
qu trnh hc ch Hn c th chia ra thnh cc
phng php gii thiu ch Hn, cc phng
php gii thch ch Hn (phn tch hnh, m,
), cc phng php kim tra vit ch Hn.
Do ch Hn kh hc, kh nhn bit, kh
nh nn ngi dy cn linh hot s dng tng
hp nhiu phng php gip ngi hc
nm c m c, hnh th v ngha ca
ch. Trong ba mt hnh, m, ca ch Hn
cn c bit ch s dng cc phng php
gip ngi hc ghi nh c hnh th ca
ch. Cc phng php cn li cun, gy ch
, t to say m, hng th cho ngi hc.
Ngay t giai on u, ngi dy cn cung
cp cc kin thc lin quan n b v ging dy
ch Hn thng qua vic phn tch cc b trong
ch. V d khi dy ch nhn cn cung cp
cho ngi hc b nhn ng v ni r
ngha ca cc ch c b nhn ng thng lin
quan n con ngi: bn, anh, ch (i t
nhn xng ngi th 2 s t); anh y, n (i
t nhn xng ngi th 3 s t, ch ngi, con
trai); ngh ngi; bn b; , sng ;
bc Cc ch c b mc , , , , ,
thng ch cc loi cy. Cc ch c b ti
gy , ; , , , , , , , , ,
, , , , , , , , , , , , ,
, , , thng ch cc b phn hay ng
tc lin quan n tay. Cc ch c b iu ,
, , , , thng lin quan n chim
26
chc. Cc ch c b tm (c b tm nm v b
tm ng) , , , , , , , , , ,
, , , , , thng lin quan n cc
hot ng hay trng thi tm l
i vi cc ch tng hnh, hi v mt
s ch ch s nn s dng phng php phn
tch hnh th ni r mi quan h gia hnh
th v ngha ca ch, cng c th thng qua
c tranh nh ch ra s bin i hnh th ca
ch. y cng chnh l phng php nm c
ngha thng qua cu to ca ch. V d khi
dy cc ch v s, sch, xe, sng
(nc), chim, qu c th a ra hnh nh
v din bin hnh th ca ch nh di y
(Hnh nh v bin i hnh th ca ch Hn
chng ti tham kho 1992, 1999):
Ch
sch sng
v s xe chim
Hnh
nh
Bin
i b huyt v b nha (rng) cu
hnh
th
ca
ch
i vi cc ch hnh thanh cn s dng
phng php phn tch hnh th ca ch, ch
ra b phn biu th m thanh (thanh ph) v b
phn biu th ngha (hnh ph) ca ch. V d
cc ch , , , , , u l cc ch
hnh thanh, phn bn phi biu th m c,
phn bn tri biu th ngha. l mi nn
c b ngn, l trong nn c b ba
chm thy , l tnh cm nn c b
tm ng , l tri nng nn c b
nht , l mt nn c b mc,
Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30
l con chun chun nn c b trng .
Hay cc ch , , , , , cng vy,
chng u l cc ch hnh thanh, c biu
th m c, phn cn li biu th ngha, l
m nn c b ti gy , l no nn
c b thc , l mt loi c nn c b
ng , l pho nn c b ha ,
l chy nn c b tc , l mt
loi o nn c b y .
Nu s dng phng php ny chng ti
cho rng c th gip ngi hc trnh c nhiu
li sai. Hy xem v d trong bng di y:
Ch
Ch sai Phn tch
ng
Nu bit rng s l ch hi , do
b y v b ao cu to nn v
vn c ngha l giai on u ca vic
may o, cn cm dao chia mnh vi
ra lm nhiu ming, th ngi hc s
khng vit sai ch ny.
qu B th vn l ci bn th, v vy
cc ch c b ny lm hnh ph thng
biu th ngha lin quan n th
cng, cu chc, may mn, cm k (,
, , , ) Nu hiu c vy
ngi hc s khng vit sai ch
phc ny.
Nu bit rng xuyn l ch hi , do
to nn, vn c ngha l con chut dng
rng o l xuyn qua, th ngi hc s
khng vit sai ch xuyn ny.
l ch hnh thanh, trong
tro (tay) biu th ngha (tro phi
dng tay). qua l mt loi qu, y
l ch ch s, nt th ba biu th qu
treo trn gin. Nu hiu nh vy ngi
hc s khng vit sai ch ny.
Ch Hn rt kh hc, ng cha ta trc
y khi hc ch Hn to ra nhiu cu th,
cu ca dao ghi nh. Nhng cu th, cu ca
dao ny mc d khng ch ra c ngun gc
v cu to ca ch, song n c th gip ngi
hc ghi nh cch vit ch, v d:
Chim chch m u cnh tre ()
Thp () trn t () di nht ()
ch tm (). (ch c)
t g m t bn ao ()
N.. Hin / Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30
Ai cm cy so m cm chng ngay ()
Con ai m ng y ()
ng th chng ng da tay vo so.
(ch hiu)
Hay cu th ca H Xun Hng:
Duyn thin () cha thy nh u
dc ()
Phn liu () sao ny nt ngang ().
Chng ti cho rng nhng cu th, cu
ca dao ny ngoi vic gip ngi hc nh
c ch Hn ra, cn to hng th cho ngi
hc. V vy ngi dy nn tch ly mt s cu
v s dng hp l trong giai on c s.
Mt im quan trng trong phng php
ging dy ch Hn l ngi dy cn lng
trc c nhng li sai ngi hc c th
mc phi, t trong khi dy cn ch ra, lu
ngi hc gip h trnh vit sai vit nhm.
Bng di y l mt s v d cn lu khi
dy cc ch d vit nhm:
Nguyn Cc ch
Phn tch
nhn d nhm
, l hai ch c s nt ging
nhau (3 nt), hnh th ging nhau
nn rt d nhm. S khc bit ca
chng l nt u ca ch l
nt phy, cn nt u ca ch
l nt ngang. Khi dy cn ch
ra s khc bit ny ngi hc
khng b nhm.
S khc bit ca hai ch ,
l nt th 3. c nt th 3
l nt chm, cn l nt mc
(nt mc di v bao trm sang
Hnh th
phn bn phi).
ging
Cc nhm ch ny c hnh th
nhau
ging nhau, chng ch khc nhau
mt cht v di ngn ca nt
bt. Khi dy cn phn bit chng
vi nhau ngi hc khng b
nhm. V d khi dy ch
xut hin trong t , ngi
dy cn ni r nt th 3 ct ln
trn nt th 2, nhng khng chm
vo nt th nht. Nu khng vit
ct ln trn s thnh ch ,
nu chm vo nt th nht s
thnh ch .
27
y l nhm cc cp ch ng
m, rt d nhm vi nhau. Khi
dy, cn ni r ngha ca chng,
nhng t ng m chng xut hin.
Nh vy s gip ngi hc trnh
c vic vit nhm. V d trong
cp , th l phng
v t, thng ng sau cc danh
t v d , , ,
, trong khi l
m c
ng t cu to nn cc danh t
ging nh , , , ,
nhau hay to nn cc ng t nh
, , , , .
Hay v d cp ch , , cn
ni cho ngi hc l hi
nc nn c b ba chm thy,
cn l kh nn khng c.
xut hin trong t ,
do xe trc y chy bng hi
nc; xut hin trong cc t
nh , , , ,
.
Bng di y l mt s v d cn lu
khi dy cc ch d vit sai:
Ch Phn tch
Khi dy cn ni r cho ngi hc
cc ch , , , u c
ba nt bn trong, cn cc ch
, , ch c hai nt.
Khi dy cn ni r s khc nhau
phn bn trn ca cc ch ,
vi cc ch , , , , , ,
, . Phn bn trn ca ,
l chm, chm v phy (cc ch
ny thng c vn mu l e hoc
iao); cn phn bn trn ca , ,
, , , l s gia, chm
bn tri v phy bn phi, cc ch
ny thng c vn mu l ang do
c thanh ph l .
Do nh hng ca cc ch ,
, , v , ,
nn ngi hc rt d vit tha nt
cc ch , . Khi dy
ch ra s khc bit ca chng
ngi hc khng vit tha nt.
Khi dy cn ni r nt th 2 ca
ch l nt ngang ch khng
phi phy, nt th hai ca ch
l ngang xin ht ch khng phi
ngang gp ht hay ngang gp un.
Khi dy cn ni r nt mc ca
, , bn tri cn
ko di v bao ph c phn
bn tri.
28
V kin thc v k nng cn ging
dy: Theo chng ti kin thc v k nng v
vic vit ch Hn cn c chia lm hai giai
on ging dy, l giai on c s v
giai on nng cao.
giai on c s ngi dy cn hng
dn cn thn, chi tit ngi hc c c cc
k nng cm bt, t bt, dng lc ca tay khi
vit. Cc kin thc c bn cn cung cp cho
ngi hc nh: 1. Kin thc v cc nt bt, bao
gm cc nt c bn v cc nt ghp. Vi 6 nt
c bn nh ngang, s, phy, chm (chm ngn,
chm di), mc v ht c th ging dy ngay v
yu cu ngi hc tp vit. Vi 25 nt ghp nh
ngang gp, ngang phy, ngang mc c th
gii thiu cho ngi hc khi xut hin trong cc
ch c th. Khi cn ni r tn nt, cch vit,
phn bit vi cc nt hc v yu cu ngi
hc tp vit; 2. Kin thc v b v cc b, khi
b xut hin cc ch trong bi, ngi dy cn
cung cp tn gi, ngha, cch vit cho ngi
hc; 3. Kin thc v ch vit, bao gm cch
vit, m c, cu to v ngha ca ch. Trong
khi ging dy cn so snh vi cc ch ng m,
cn m, cc ch c hnh th gn ging nhau
ngi hc trnh vit sai vit nhm; 4. Cc quy
tc vit ch Hn, bao gm cc quy tc c bn,
cc quy tc b sung v cc quy tc nhng nt.
Trong vic ging dy ch Hn giai on c
s hin nay, ngi dy mi ch ch cung cp
cho ngi hc cc quy tc c bn, cc quy tc
b sung v cc quy tc nhng nt cha c
ch ng mc. Cc quy tc b sung xin xem
(2004: 40) , cc quy tc nhng nt
xem (2004: 35-37). Ngoi ra, ngi
dy cng nn gii thiu cc phn mm v cc
trang mng hng dn vit ch Hn ngi
hc tham kho.
giai on cao, ngi dy cn cung cp
cho ngi hc nhng kin thc v ch Hn mt
Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30
cch h thng thng qua mn Vn t hc. Cc
kin thc bao gm lch s pht trin ca ch
Hn, c im tnh cht ca ch Hn, s bin
i hnh th ca ch Hn v c bit l cu to
ca ch Hn theo t th (tng hnh, ch s,
hi , hnh thanh). i vi cc ch hnh thanh
cn ni r tc dng biu m ca thanh ph
v tc dng biu ca hnh ph. Khng ch
vy, ngi hc nm c h thng, ngi
dy nn chia cc ch Hn theo cc mng nh
cc ch lin quan n con ngi, cc ch lin
quan n ng vt, cc ch lin quan n
vt, cc ch lin quan n cc hin tng t
nhin V d khi ging dy v cc ch Hn
lin quan n tay (mt phn ca cc ch Hn
lin quan n con ngi), chng ti cung cp
cc ch mt cch h thng nh sau:
, , u l tay; hai tay bt ly
nhau nn c ngha l bn; tay cm ming
tht nn c ngha l c; (gin th ) tay
bt mt con chim nn l lng t ca chim,
g; (gin th ) tay bt hai con chim
nn l lng t c ngha l i; tay cm
mt vt a cho ci tay khc nn c ngha l
a v nhn; (by gi dng ) tay
cm ci que cu ci tay khc di nc nn
gi c ngha vin tr; trong chin trn,
sau khi git c k ch, dng tay ct ly
tai tri mang v tnh cng nn c ngha l
ly; ly tay che mt nhn xa, nhn r
nn c ngha l nhn; tay bt ngi con
gi mang v nh lm n l; tay hi cy
nn c ngha l hi; tay cm mt vt tr
cho ngi khc nn c ngha l tr; tay
bt ly ngi khc nn c ngha l bt kp;
(by gi dng ) tay bt ly a tr mang
v nn c ngha l con tin; (gin th )
hai tay cm gy nh nhau nn c ngha l
u; (gin th ) hai tay cm gy nh
nhau gia ch () nn c ngha n o;
tay cm quyn trng, ming ra lnh nn
c ngha l vua; tay cm gy ui tru
b i chn nn c ngha chn tru, b;
tay cm m i ln u nn c ngha l m;
hai tay cm v kh trong tay nn c ngha
N.. Hin / Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30
l cnh gic, cnh gii. Ngoi ra, chng ti
cng cung cp cc ch lin quan n tay
ngi hc tm hiu nh: , , , , , ,
, , , , , , , , , , , ,
, , , , , , , , , , , ,
, , , , , , , , , , , ,
, , , , , , , , ,
4.2. i vi vic hc ch Hn
Ngi hc cn nhn thc r tm quan
trng ca vic vit ch Hn cng nh thc
c rng ch Hn l mt trong nhng kh
khn ln nht khi hc ting Hn. ng thi,
cn c thc ch ng trong vic vit ch v
nh ch.
i vi ngi hc, giai on c s l
v cng quan trng. y l giai on hc
tp nhng kin thc v k nng cn bn
nh hnh cho ch vit v vic vit ch sau
ny. Ngi hc cn i hc y , ch nghe
ging. Sau mi bi hc, mi ch cn dng
bt ch vit nhiu ln vo giy ly, trc khi
vit cn quan st k cc nt bt, di ngn
ca cc nt, cc b, kt cu ch... Sau khi vit
cn i chiu kim tra li ch vit ca mnh
vi ch vit trong sch xem ng cha, p
cha. Cn t yu cu l vit p ch khng
ch dng li vic nh v vit ng ch. Hin
ti, do chng trnh kh nng, nn c ngi
dy v ngi hc u ch ch n vic chy
theo chng trnh, dy v hc cho xong ch
cha quan tm ng mc n vic vit ch,
c chng cng ch cn vit ng l c, h
qu l ch vit ni chung cn cha c p.
giai on cao hn khi ch vit nh
hnh, ngi hc c th ch ch nhiu hn
n vic vit nh ch, song mi ngy cng
nn dng khong 20 n 30 pht luyn vit
ch p. Khi vit cn lu ch ng m, cn
m v cc ch c hnh dng ging nhau
trnh vit sai vit nhm. giai on hc cc
29
mn l thuyt sau ny, mc d khng cn yu
cu ca ngi dy song ngi hc cn nh k
3 n 4 tun n li cc ch hc, trong qu
trnh hc cn thng xuyn ghi chp bng ch
Hn trnh qun ch.
4.3. i vi cc cng tc khc
Do vit ch l mt trong nhng kh khn
ln nht ca ngi hc khi hc ting Hn, v vy
ngoi dy v hc ra, cc cng tc khc cng phi
tin hnh ng b. Khi xy dng chng trnh
cn c cc mn hc nng cao kh nng vit
ch, nh ch ca ngi hc (v d mn Vn t
hc). Khi bin son gio trnh, c bit l cc
gio trnh giai on c s cn ch ng mc
n vic cung cp cc kin thc v k nng v
ch vit v vic vit ch cho ngi hc. Tt nht
trong mi b gio trnh cn c gio trnh b tr
chuyn v vic luyn vit ch Hn.
Cng tc kim tra nh gi cng v cng
quan trng. Ngi dy phi c thc giao
bi tp v kim tra bi tp lin quan n vic
vit ch ca ngi hc, c bit l giai on
c s. Khi kim tra cn nhn xt, chnh sa
v cho im (c th tnh lm mt phn im
chuyn cn) ngi hc c thc hn. i
vi cc mn thi vit cn dnh ring mt phn
im thng cho vic vit ng v vit p,
c th l 0,3 n 0,5 im. Ngc li, nu vit
sai, vit nhm s b tr im, v d 3 li vit
sai vit nhm b tr 0,1 im.
Cc hot ng ngoi kha, cc tr chi
ch, vit ch, ghp ch, tm ch nn c
thng xuyn t chc phm vi ca lp, ca
kha, ca khoa. Nn nh k t chc cc lp
th php bt my ngi hc tham gia. Tt
c nhng hot ng ny s gip cho ngi hc
thc c tm quan trng ca vic vit ch,
t c th nng cao cht lng ch vit,
gip ngi hc c th vit ng, vit p.
30 Tp ch Nghin cu Nc ngoai, Tp 33, S 1 (2017) 19-30

5. Kt lun Trn c s thng k, phn loi, bi vit

Ch Hn l mt trong nhng kh khn ln
nht ca sinh vin Vit Nam khi hc ting Hn.
Hin tng vit sai, vit nhm din ra rt ph
bin. Trong 150 bi thi tt nghip mn vit ca
sinh vin kha QH 2011, Khoa Ngn ng v Vn
ha Trung Quc, Trng i hc Ngoi ng,
HQGHN, chng ti thng k c 1147 ch c
vn , trung bnh mi bi thi c 7,65 ch. Nu
xt theo lt ch th c tng cng 3141 lt ch
c vn , trung bnh mi bi c 20,94 lt. ,
, , , , , , , , , , l nhng
ch c s bi vit c vn nhiu nht. Nu xt
theo s lt th , , , , , , , , ,
l 10 ch c lt li sai nhiu nht.
Bi vit tin hnh phn loi cc ch
vit c vn thnh ch khng vit c, ch
vit phin m, vit nhm v ch vit sai. Nu
nhn vo s lng ch th s ch vit nhm
nhiu nht, tng cng 502 ch, chim 43,77%
tng s ch c vn , song nu cn c vo s
lt th ch vit sai li ng u vi 1649 lt,
chim 52,5% tng s lt cc ch c vn .
i vi cc ch vit nhm v ch vit sai, bi
vit tip tc tin hnh phn loi chi tit hn.
a ra nhng kin ngh i vi vic dy v hc
ch Hn. Trc tin ngi dy v ngi hc
cn nhn thc r tm quan trng ca ch Hn,
vic hc ch Hn cng nh nhng kh khn
trong vic vit ch. V phng php, ngi
dy cn linh hot s dng tng hp nhiu
phng php gip ngi hc nm c m
c, hnh th v ngha ca ch, trong cn
c bit ch s dng cc phng php gip
ngi hc ghi nh c hnh th ca ch.
Vic ging dy cn cung cp y cc kin
thc v k nng v ch Hn v vic vit ch
Hn cho ngi hc. Ngi hc cn ch ng,
tch cc v dnh thi gian vit ng vit
p ch Hn. nng cao cht lng ch vit
cho ngi hc, cc cng tc xy dng khung
chng trnh, bin son gio trnh, cc hot
ng kim tra nh gi, hot ng ngoi kha
cn c tin hnh ng b.
Ti liu tham kho
(2004).[M].:
.
(1992).[M].:
.
(1999).[M].:
.

THE SURVEY RESULTS OF CHINESE CHARACTERS WRITING

BY VIETNAMESE STUDENTS
Nguyen Dinh Hien
Faculty of Chinese Language and Culture, VNU University of Languages and International Studies,
Pham Van Dong, Cau Giay, Hanoi, Vietnam

Abstract: Writing Chinese characters is one of the biggest difficulties of Vietnamese students while
learning Chinese. The phenomenon of writing wrong is very popular, but successful research on this is still
limited. The research focused on Chinese characters written wrong or mistaken by Vietnamese students on the
basis of the 150 final exams by QH 2011 students from the Faculty of Chinese Linguistics and Culture, VNU
University of Languages and International Studies. Moreover, the research pointed out the reasons for this
phenomenon and gave some suggestions to improve it.

Keywords: characters, Chinese characters, Chinese characters written wrong and mistaken