i mt vi thn cht (Anh hng Nguyn Vn Hu)

Sau trn Nh Xanh khng lu, thng 9/1959 By Bng b cng an ca ch v tn nh ( xm Bnh Xng,
x Hip Ha) bt. Chic xe va xch u cng ty anh c a ngay vo vn phng. Tn p gii bo co:
- Tha sp, bn ti tm c thng em ca Ba L v Nm Hoa!
Vin ph ty cng an ni ting Bc:
- n y!
Tn kia va ra khi, y l l n gn, xng By Bng hai bt tai. Mt by ong v t v cnh o o
trong c, song anh vn nghe r ging ni gn ca y:
- My khai, my cht!
Ri y ra khi phng. By Bng suy ngh hoi; chng l thng cha ny bo mnh ng khai? My
ch, my anh tng vo t ra khm c ln ni vi anh nh truyn li kinh nghim: "Ch cn khai
cht nh, ch tn tip n khng cn g khai; chu au ln u rit ri quen, s gi c
b mt cho cch mng!"
Khng phi ch lu, my tn t a anh vo "phng iu tra, xn tay cho i tu bay,
nc, d in, n t tr, mc sn... sut ba ngy t thu cha sinh m anh cha b roi no,
nay nm n gic mi hiu th no l n th nh t. Cng l ngi Vit c m sao c n
th! Ch thm chic vc du si sng suc by ra th phng iu tra ny ch thc l a ngc
dng gian. M chng c vc du th bn cng an iu tra ny hin nguyn hnh qu s lin
tc nhe nanh gm ng:
- Nm Hoa, Ba L u? My lin lc vi chng n bng cch no?...
Anh ch lp i lp li cu tr li:
- Khng bit!
ng l anh khng bit tht; nu c bit anh cng khng ni. Anh Nm Hoa cng ng i nh
xong Nh Xanh, dit my c vn M, rt ln chin khu ngy m mng 7/7/1959. Anh Ba
L, b th th y ang nh c s no ngay gia lng tnh l Bin Ha, thay i ch lin
tc, thot hin thot bin lm sao bit? My tn c n cng ra tay nng n hn:
- Th T Cng khai Ba L, Nm Hoa thng v nh my m!
Ra th! Anh b bt l do T Cng ch im. T Cng l cn b binh vn huyn Vnh Cu, vi
gia nh anh no xa l g! (Trong dp cng nh on Vn C (lng Vnh Cu, x Tam Hip) hi
u khng chin chng Php, ng ta th trn i theo khng chin cch mng v ly b danh
on Tr t ch noi gng nh nho lit s h on hy sinh oanh lit hi u th k 20).
Khng thu c li khai no, chng rt tc:
My khng bit y l ni v th cng phi khai? Khng cng phi ni cho c ... My l
khng c u. Chng tao c cch!
Bn ngy sau, anh T Mm (ngi C Lao Ph) c a vo i cht vi anh. Anh T ni:
Ti gn nh, ti ch thy By Bng coi tru trng da...
Anh T l ng vin, c lc ph trch cng tc on, ch qu rnh. By Bng cha phi l on
vin, tuy l giao lin hi cn l thiu nhi v canh gc bo v mt s cuc hp ca cn b mt
ngay ti nh. Nh li khai y, anh khng b n thm. C By B, huyn y vin huyn Vnh
Cu, gp anh trong t cng ln tranh th dn: "ng khai!". .
H s hu nh trng, mt thng ri sau anh c tha. V nh ngh ngi vi ba li sc, anh i
lm. ng mt tun sau, khi va t rung v, anh c m cho bit:
- Hi sng c 4 thng cng an Bin Ha do Hai Bn cm u, i xe Jeep xung hi con...
 li khng yn ril May sng hm By Bng i vng, nu khng chc t ln na, bit ngy
no ra. Anh bn vi v tm lnh xung Si Gn tr nh ngi quen. nh, b Tm Vn tm
cch mc vi anh Nm Hoa. u thng 10/1959, b nhn By Bng v rng Trm Mui (gn s
cao su Ph Thanh). Qun o, tng vng chun b sn, ng Ba Thi n anh a ln cn c ca
b phn ph trch qun s thuc tnh Bin Ha chin khu .
trnh ch gy rc ri cho gia nh, b Tm Vn v ch Thu Hng- v ca anh phao tin: "By
Bng ng lnh s on 7 min Ty". Mt thi gian na, hai ngi tung tin: "By Bng mt
tch".
By Bng cha c b tr cng tc g nn rnh ri. Anh c th gi hi tng li qung i hn
hai chc nm qua, t lc c hiu bit ti nay. Hi trc, anh nghe mt s ngi ni: "Nam k l
ni d kim sng, t lm n chi thit". Anh thy kin ny khng ng. ng b ni anh gc
gc xm Bnh T, v khng c rung t, phi qua xm bn Kho (lng Bnh a) bn kia
Rch Ct, trn thn mc lm khai ph i hoang trng khoai m, trng khm... nui gia nh gn
chc ming n. Ba m anh cn c ni ting, v qu ngho, thng nhau ch rp li chung sng,
khng c iu kin t chc ci hi theo ng tc l a phng. Hai ngi quanh nm sut
thng i nng la ma du bn mt cho t, bn lng cho tri, ra sc chi ong, mi ngy
lm ra dm by chc vin u phi bn ht cho ch va He (v khng c tin m ng v bn
bi ring ch thng li min Ty n n hng) nui gn chc ngi con. T nm cha By
Bng mi tm tui (1921) n Cch mng thng Tm 1945, sut 24 nm lin, ng khng
mt ln ra ch Bin Ha v khng tin ng thu thn d l hng v sn 1, 5 ng ( mua na
t go), nu s r b pht (cnh st) xt hi th cm chc ngi t hai tun l! Tuy ng Nm K
thuc thnh phn trn xu lu thu song ban hi t khng dm thc p tn thu, h ngn ng v
cao cng, dn anh ch trong vng tng tn vinh l qun K. My ngi b con lm bi bp
sn bay Bin Ha thu gom cm tha, phi kh dn thnh bao hn chc k, lu lu gi v gip
gia nh anh ng ngi vo nhng lc tht ngt: i cm kh ng l ch bit nu cho heo, nh
li sao m ngon n th! n nm cha hn bn mi, nh s gip ho hip ca ngi b
con, gia nh mi mua c i tru gy, thu nm mu rung gn bi tre sp ca ng bang
Phc (ngi ch Bin Ha) mi ma ong cho ch rung 50 gi la t, By Bng mi tr thnh
nng dn thc th.
Cch mng thng Tm 1945 thng li, lng Bnh a (nay thuc lng An Bnh) sng nhng ngy
hi tng bng h hi cha tng c. Nhng hn hai thng sau gic Php tr li ti chim tnh l
Bin Ha. Qu hng By Bng tr thnh cn c cch mng ni ting thi chn nm, nh mi
dao nhn cha sn k ch. Gic cn b lin min. ng Nm K dt anh Ba Li n gp ng L
Thoa u nm 1946, ni tht gin d:
- By gi ti gi ri, cho thng con i thay cha! Ti xin giao n cho ng, chng no c lp ht
gic th ng cho n v!
m hai thng by m lch inh Hi (17/8/1974) anh Ba Li cng my ng ch cng n v, phi
hp vi du kch x Tam Hip a mt on cng voan (on cng tc ng ngi) bng qua
quc l l khu vc qun Chn Np (gn cu Sng Mu). Cc anh lt phc kch ca lnh bt
Nh thng in, Ba Li v hai ng ch hy sinh. ng Nm K v du kch x ln li ba m lin
kim thi hi con, em v an tng. Ri dt tip anh Nm Hoa giao cho ng L Thoa:
- Cho n i n tr th cho anh n!
Anh Nm Hoa vo i bit ng Bin Ha, tham gia nh bt Long im, nm lu n thnh
Kn, nh kho du Phc L... Anh c b tr li bm tr hot ng, khng i tp kt. Nm
1956 anh tham gia dit tn S mt v c n ngay Bnh a. ch lng bt ro rit, nn u nm
1957 anh c th y Bin Ha cho i thot ly ln n v C.250 ca tnh y Bin Ha. ng Nm
K l ng vin mt, cn b ban bo v cn c ca x Tam Hip v huyn Vnh Cu. Thng
6/1956, ch m chin dch Trng Tn Bu, in cung t chc "t cng, dit cng" min
ng Nam b. Hai gi ngy 2/8/1956, Ha. Bn ch huy mt xe lnh v xm Bnh Xng bt ng.
B nu ko ging ng li chng y lun b ln xe. ng b b a v tiu khu Bin Ha iu
tra, khai thc. Hai ba sau, chng th b, cho b gp mt ng. ng b nh gy tay, o qun ti
t bt mu, nhng khng khai g khin bn lnh gc ht sc n phc. Sng 10/8/1956, mt xe
lnh ch ng v l gch ba rng chi An Ho (by gi l chn i Nh my ng Bin Ha)
th tiu. B hay tin, cng ba con gi, con du (u ang c bu) ti xin xc ng v chn ct. C
gia nh au n khn cng. Anh Nm Hoa - lc cha ln chin khu - v nh, ng lng, nhn
v pha An Ho qua Rch Ct, ni vi v:
- Anh cha chm sc c ba th ba mt; anh cng khng lo c g cho em, kinh t gia nh
thiu thn trong lc em mang bu. Cuc i tht y ng cay, chua xt!
- Mai y sinh con t tn n l g?
- D trai hay gi, c t tn l ng! (Nguyn Th ng nay l thiu t cng tc S cng an
ng Nai).
Tranh th nhng lc anh Nm rnh ri, hai anh em By Bng tr chuyn cng nhau. Nh vy,
By mi bit anh Nm cng ng i tin hnh nhiu t dit c ph km, lm sch a bn
quanh vng n v ng chn. Cc anh hi u c nhim v ch yu l v trang tuyn truyn,
nhiu ln chn xe t Tn Uyn i ln ng Xoi, B F. B trn ng 8 v 16, gii thch ngn
nm mi pht v ch trng u tranh ha bnh thng nht t nc, t co ti c M- Dim
n p khng b nhng ngi khng chin c... Tin thm bc na, cc anh ch ng tin
cng ch, ph dinh in Hiu Lim, nh tri be Hiu Lim, nh trn L Than, nh trn dc b
Ngha, nh trm x tri ci Bn Sn, ly thuc v dng c y t, nh Ph Ring, nh B ng
ly go, nh Du Ting, nh Bn Ci thu hng triu ng...
Anh Nm bn vi By Bng s ngh cp trn b tr cho hc thm vn ha sau vo ngnh
thng tin. By phn vn: trnh mnh thp, hc n bao gi mi c trc tip tham gia cng
cuc gii phng min Nam? Nhiu ln gp g, tr chuyn vi anh Ba o (Nguyn Ngc nh),
cn b qun gii t thi khng chin chn nm, ngi ch tri th pho cho anh em nh trn
Nh Xanh. Anh Ba cho bit:
- y l tri th pho v ch bng hai lon sa b hn ch, nhi gn mt k thuc TNT, gn kp Mk.
2. Th pho ny nh trong nh kin c pht huy uy lc st thng mnh ...
Anh Ba Sc, mt trong su chin s c cng nh Nh Xanh, mt cn nm en v nh hng
th pho n, k li cho By Bng:
- Hu cm tri th pho chy trc, tao bm sau cch vi mt. My thng M t trn lu chy
xung, Hu nm tri vo bn n ; v qu gn nn b sc p di ngc, hy sinh ti ch , tao ch
b thng, ming cn gm trong ngi, mt nm thuc:. .
Gn cui thng 11/1960, qun bo ta nm c tin mt tiu on lnh Nng thuc s on 5 ca
Vong A Sng chun b cn ln vo vng B D. kch thch tnh hung hn liu cht, lc ra
trn, chng mang theo nhiu ru, nc ng ng say, va n sng va thc mng h ht xng
ti. Ban qun s lin tnh min ng ch o mt b phn C.250 v mt phn C.380 (ca Th
Bin) phi hp du kch cc x M Lc, Thng Lang, t Cuc... chun b chng cn. Anh Nm
Hoa d b thng t trn l Than cha lnh hn, vn c c tham gia ch huy trn nh.
Sm ngy 28/11/1960 (mng 10 thng 10 Canh T), b i v du kch o h c nhn ngy trang
k dc ng kim. Anh em chn su u n I05 li, 6 tri ci 81 cch qung nhau. Theo k
hoch, khi mn n, chn u v kho ui, chia ct vn lc lng ch thnh nhiu khc th ta i
np hm bung ln nm mt lot lu n, th pho ri sung phong xp l c, nho ti dng ra
chm tiu dit ch. Ha lc kt hp bch binh s lm ch kinh hong khip va. Khu n lin
MG.30 tr chin s bn cho qut nhm no chng tr, chy trn.
Tm gi sng, ch tin vo trn a y ch quan, mt tn no tn ny l lng, mi men
ph nng nc. Mn ta ch n gin hai tri, su tri n bp tt i, bn tri khng n. Khng b chia
ct v tiu hao nh d kin, ch in cung chng tr. Qun ta o ln nm lu n, vung ra
chm lia la. Ch trong t pht ta hon ton lm ch trn a song ba ng ch hy sinh, trong c
anh Nm Hoa. ch tho chy tn lon, ta thu mt s v kh, qun trang trong c hng chc bi
ng rng hoc y ru. Anh em khing thi hi cc lit s v; t tay By Bng tm ra, tm lim
cho anh rut v an tng anh bn b Sui Ci. C n v thng khc anh Nm, c ngi b n.
Trc m ngi anh, By Bng th s tr th cho anh v ng i, ri xin ra trn. Cc ng ch
lnh o nh Su Ch, Tm Vn Vn, Mai Ch Th khng cho v s anh nn nng s hy sinh tip,
gia nh anh n khi y c ba lit s. .
By Bng chnh thc c tnh tui qun t thng 9/1960. Mi cn b, chin s thng c b
danh, anh bn ly lun tn con trai l Nguyn Vn Hu nn t anh em gi anh l By Hu.
Lnh o c anh v xng C.0 ng bu Sn bn b sui Linh (chin khu ). Trng xng
l anh Hai Sn (Lu Vn n), anh Ba o ph trch v ha cht. Lc By Hu v, xng c
ng 10 ngi, trong tay anh em ch c chic ra gy c. ct chic chi l ly ch tm nng
thn, anh em mi sc ra ct l, cht cnh nh ... v lm mt mnh bn ca chic t p
bp lm x ngang o l ... Anh Ba Khnh tip tc ln v Tn Uyn ch ln mt s km, ba,
e... ng Hai Phng l th rn b bt cc ln hng dn anh em lm ngui. Cng trng
C.10 hnh thnh bui u nh th, nhanh chng lm mn, th pho v lu n. Nh li anh Nm
Hoa v hai ng ch hy sinh trong trn ng t B R ( B D) v tri khng n, By Hu nguyn
cng tp th sn xut tri bo m tt 100% gim xng mu cho ng ch mnh.
St thp khng him nh thi chn nm chng Php, xc xe ch ri rc nhiu ni. n ci 81 v
n pho 105 b tt kim cng d, anh em du kch ch ch nhiu a im. ch hy bom qu t
bng cch dng my bay mang ln tp nm bu C Su (T Li); bom lp kh nhiu. Anh Tm
Trnh c kinh nghim tho nhiu bom n, c c lm trng ban su tm. Mt t cht n,
trong c By Hu ct rng chin khu ln bu C Su ln no cng o c mt vi tri.
Phi nm vng cu to cc loi kp bom: c loi ta dng dng c vn u n ra rt an ton, c
loi ch lp kp chng tho, ch xoy hai ba vng bom pht n lin. Cc qun gii Min c mt
trng hp tn tht khi nghin cu tho kp cc loi bom M. Bom c ln cha khi thuc n
nhi nhiu mn v th pho. By Hu v ng i bn phng n thc hin ly thuc n an ton
nht: ca bom. Vic ny i hi tinh thn cn c, bn b, khng th u t nng vi.
By Hu v mt ng i ngi ca v bom bng gang dy. Cc anh thay nhau: Mt ngi ca,
mt anh phi nh nc lin tc cho mch ca khng b nng ln. Ci khi thuc n hng trm,
my trm k b kch thch m ln ting, c th o thnh a ng c bn knh hng chc mt.
Thn cht rnh rp tng giy, mi ln ngi bn tri bom, By Hu u c cm gic xung trn,
thn kinh cng thng, chp nhn hy sinh b i du kch c v kh dit ch. H thng dn
nhau: khng dc u t m cht lng nhch! (n v qun gii 814 ca Min mt ln do k lut
an ton khng tt, mi ngi xm li coi anh tho mt kiu bom l. Tri pht n, c tiu i
khng cn ai. Bi hc au xt ny c ph bin ngay cho ton ngnh qun gii). Ch khi v
gang tch i, khi thuc n bn trong l ra, by gi By Hu mi th pho nh nhm... v bom
ct thnh tng ming, rn ra v cuc, cc th ny bn ht xy!
Khi b i ta i tp kt, ng Chn Qy li, c ch thn ng Tm Ngh giao chn mt s v
kh trong rng lm vn v sau. Xng C. 10 hi, tnh mc ln sa trang b cho b i, khng
hiu sao ng Chn khng ch ch. Sau anh em xm c khong 80 tri bazmin. Thuc b m
qua by, tm nm chn ct, anh bn tnh tho b thuc n clorat c, ly vo nhi thuc bom mi.
Anh Hong B - b th chi b cng trng khng cho v s clorat nhy n, anh em hy sinh trong
hon cnh c xng ch c mi ngi. By Hu suy ngh: em tri bazmin ngm xung sui,
thuc t mm, kh m n. Bit mnh l dn tay ngang, bt u lm, anh hi hp d. Trng
ngc nh thnh thnh song tin chc lm th khng h hn g, anh ly cy xm do lm hnh
chic mung bt di, kin nhn cy tng cht clorat rt vn xung nc sui. Anh khng reo ln
"rca" nh Acsimt song mng ht bit khi tri u tin cy an ton! Ch mt tun, anh x l
c bn chc tri, anh em khc cy s cn li, an ton tuyt i. Nhi thuc mi v lp kp th
d t! (thng 9/1961, tiu on 800 dng mt s tri ny nh tnh Phc Thnh, tri n rn r,
tn tnh trng Nguyn Minh Mn - con nui Ng tng thng n ti ti trn). Bc u By Hu
thc hin ng li ha vi lnh o v anh linh cc lit s trn ng t B R (B ).
ch th bom bm bm cnh ng bu Chn Ra (sui M ) hng gy thng vong ngn
cn ng bo v chin s i gt la. Loi bom ny khi ri xung, xe cc cnh, dy thiu ng h
ca kp bung ht c, ta chm phi th kch n lin. Anh Tm Trnh (c kinh nghim t hi chng
Php) v By Hu c c i ph loi bom rnh n ny. Sau khi nghin cu, bn bc, cc anh
thy dng axit clohydric trn axit sunfuric pha long nh vo b phn ng h v kp th dy thiu
t t t, kp b lng, tri bom s b v hiu ha. Thng nht cch lm xong, anh Tm i trc
ht sc chm, cm tiu bo hiu v tr tng tri bom khng st. By Hu i sau, dng ng
chch bm vi git axt vo b phn kp. Qua mt m, th v kh cht ngi khng cn gy hi
cho ai; cc anh nh nhng g ly mang v, lp ngi n mi gi bo v khu vc cng trng.
Ht n l b phn tuy nh nhng khng th thiu ca mn, lu n, th pho. Lc u, xng
C.10 loay hoay mua l ng thau, ct ri g un bng tay nhng khng thnh cng v sn phm
khng cngkch c. Nu c my dp khun th ht n u tm tp. trong rng gi chin khu ,
ly u ra chic my qu bu ? Cht By Hu ngh cch ly ht n khi t v n (vng vi
khp ni). Dng inh c ra th ht n (ca v n bn ra) b lng. Loay hoay t lu, By Hu mi
tm ra cch ly va d, va nhanh: y nc vo v n, gt ming g va kht ming (v
n), k ln ming st (lm e) c l to bng ht n, g mt nht nh, th ht n tt ra. sau
sa li (g y ht n cho phng, da mng bt... ) ri nhi thuc v l xong. Vi sng kin nh
ny, anh c tuyn dng chin s thi ua qun khu nm 1961.
ch li qun, ta mua l ng thau v cun, dng n kh hn li, ly cc si thp talng
t lm l xo, lp b phn c kh v dy chy chm vo... Ch Fulminat thy ngn khng d: tay
ngi no ra m hi khng c vo lm, ngi khng kin nhn m tnh cng khng c
lm vic ny. Ha cht trn th cng tng lng nh, tay cm chic lng g o chm v nh
(nu o nhanh v mnh tay thuc s n ngay!). Thuc n ca kp phi o k, nu khng, tri
n khng u hoc lp. Kp in lm bng dy may so rt mnh, ct ra un by vng theo ci
mu, cun li ri dng ng h AVO o, ng ch s mi lp vo kp. Dy chy chm ca th
pho v lu n se giy Tu bch bng tay c th rt k, v nu khng k c th lm tri lp
hoc n cp. Tri n cp trn tay chin s th tai hi bit bao! M tri lp trong chin u, hu
qu cng khn lng; xng mu anh em v li ca qun gii nh trong trn ng t B R
(B ) khng th ti din! Cc anh Ba Do, Tm Trnh l nhng ngi thy qun gii u tin
ca By Hu, n cn ch bo anh v cc ng ch khc - nhng ngi cha c cht hiu bit g
v k thut tht chn tnh cn k. Tuy vn ha thp, ch mi hc ht lp mt, lp hai song By
Hu l ngi m tnh, tip thu kh nhanh nhng iu c truyn th. Ch na nm sau,
anh c th cm tay ch vic, ph bin kinh nghim lm v kh t to: p li, kp u ban...
cho anh em cc cng trng qun gii cp huyn, cp tnh c v hc. Sau ny, nhiu hc vin
ca anh lp cng hin hch cc a phng, l nhng ht nhn qu bu ca phong tro
chin tranh nhn dn min ng Nam b.
Tng bc trng thnh trong sn xut, By Hu c bt lm trng ban ha cht ca
C.10 (nm 1962), ri trng xng B.8 (nm 1967).
Bo ca ta v i pht thanh gii phng hng ngy loan tin chin thng khp cc mt trn k t
hi tt Mu Thn 1968. Nhn ton cc, tnh hnh y phn khi: ta buc M phi ha m
Paris, M ngng nm bom min Bc, tng thng Johnson thi khng ra tranh c thm mt
nhim k na, b trng quc phng M Mac Namara t chc, tng t lnh M Vit Nam
Westmoreland b bi nhim... Nhng sau ch in cung phn kch, m lin tc cc t bnh
nh, y cc lc lng cch mng ra xa th, cc trc ng giao thng quan trng. Ngay b
phn qun gii Min v qun khu cng chuyn sang pha Bc t Min. gc rng chin khu ,
ni t xng B.8 (do By Hu ph trch), ch nh ph c lit cha tng c. Anh em phi
chn giu my mc v ch gi li cc dng c nh, to nn "xng gi trn lng". Xe tng M
cy dc cy ngang chin khu . Tng tiu i lnh "ky binh bay" ca s on "Anh c " dn
hng ngang cn nt "thnh a hi khng chin chn nm". Chng i pha trc, cn b chin s
xng B.8 ln sau lng, lm hp M m n. Xng chia i: mt na v sui Ci, L Than,
Nh Nai (Tn Uyn) do anh Ba o ch huy, mt na vn sui Linh, B Ho (chin khu ) do
By Hu ph trch. Nhng ch nh ph c lit qu, nu c tr bm b Bc Sng B th sm
mun b phn ca By Hu s khng cn ai, khng phc v g cho chin trng. Anh suy tnh
k, hi vi my ng ch ng vin, quyt nh chuyn phn xng qua b Nam Sng B, bm
tht lng ch th sng cn tm cch sn xut c v kh cho chin s ta nh ch.
Thng 8/1969, trc khi a anh em sang sng, anh bit r hu ht ng i l dn Ty Ninh
khng quen sng nc, ch cu Cht ngi min Bc khi c hi, tr li chc nch:
- Em bit lil
ng trc dng l Sng B cun cun, nhiu cy to nh chy phng phng, Cht hong hn
khi bo cu ta du ng i qua sng (Cht khng hiu l ngha l bi, tng ch qua khc sng
cn, chn gim ti y m i). By Hu bo anh em cht hai cy tre di, kp nch mi ng ch
ri dng dy thun ct cht hai cnh tay (nh kiu ngi ta xc cua), cm k ln chic bng
nilng cha qun o v dng c (lm phao). Kim tra ln cui thy chc chn, anh nhy xung
nc trc tin, giong si dy d di my mt li ci xc 11 ngi qua sng. Cp b Nam an
ton, tht mng ht bit! Nhng li xy chuyn "ng tri": anh Mi , ph ch nhim hu
cn phn khu 5 ln sui Linh kim tra, thy th By Hu li a im xng b b, on gi
on non: " By Hu dn hn chc anh em trong n v i u hng ri!". Chuyn u hng,
chiu hi khi y khng him, n nh Tm H trung t ph chnh y phn khu 1 cn ra chiu hi
na l! t ba sau, By Hu v b ch huy phn khu 5 gp anh Mi, ci tin cht ngi t nhin
ha gii.
Phn xng ca By Hu t st cht M Cy Dng (b Nam Sng B). a hnh ni ny
trng lng v bom pho, cht c khai quang. ng i nguy him cha phi l bom pho; tri
cy kh hoc cnh cy kh rt bt ng c th gy cht ngi. Hm ca xng phi o m
di lm cy tam lang, nc trng c M cho tip mu mi trng chung quanh. Bom pho xo
sut ngy m nhng cch xa hm vi trm mt. Gi b mt l vn sng cn v cc anh st
nch ch. Lnh M khng xm xoi, tun tiu n y, c l chng nh gi l vng t khng
ngi. Anh em i go, i mui, mt s ba n l bm. Mc vi b phn xng Gic Lc
(do anh Ba o ch huy), c mt t go lc cng . Gian kh n mc anh em thy mng
sng mng manh ch tnh tng pht, tng gi ch khng ai dm tnh bng ngy. Anh By Hu
th tinh thn ng i bng cch mt ln nu ln kin:
- i qu th ny, ra chiu hi mi sng ni!
T ni ng chn, ch cn xui dng Sng B vi bn cy s th ti bt Lc An. Hng ngy, my
bay ch pht loa chiu hi, chiu hng ra r vi bao li ha hn vt cht hu hnh khin ai
khng vng vng s d dng b hng ng. Hai phn ba qun s ca xng thy ngi cm u
nu ra , ng xen ln phn vn. Mt phn ba kin quyt ni: "Khng!" By gi anh mi ni
r:
- Ti th cc ng ch thi!
Ai nh trn ra u hng, anh em bt li, giao v cho phn khu a i ci to. Trong hon cnh
ngt ngho , phn xng B.8 ca By Hu vn tm mi cch sn xut mn H, th pho, lu
n. Cc anh ct v thng phuy cun lm v tri, rc hn the ri t thanh thau (hn) ln l rn
cho thau chy ra ghp mi, lm thng i lin M lm v mn gt chng tng, o bom pho
lp ly thuc n nhi tri... C mt thi gian ngn, tri lm ra khng ai n nhn. Phn khu ch
o cc anh gi tri nh xe tng, xe bc thp M ng Ba Sinh (Bnh M). Nhm ba ngi:
Hu, Thm, To dit mt xe M.113; mt nhm khc dit bn xe...
Nm 1970, M bt u rt qun, thc hin chin lc "Vit Nam ha chin tranh", lnh Si Gn
nh nhau bng tin v v kh M, do M ch huy. ch tp trung lc lng bnh nh vng chng
bnh nh m bo an ton cho vic xung thang. Chin khu t b cn qut v bom pho
hn trc. Xng B.8 li v Vm M vi nhim v chnh: sn xut mn t nh xe tng, xe
bc thp... Thng 10/1970, By Hu dn u mt nhm bn ngi qua Campuchia ln qun gii
Min xin vt liu. Chuyn i ba thng y gian nan, my ln cn k ci cht do bom pho ch.
Song iu By Hu nh nht l li biu dng ca i t Lu Dng trng phng qun gii
Min:
- Cc anh gan qu! t tay m khng cn y t bng b. Cc anh t lc sn xut nh ch rt
dng cm...
V ch c bn ngi nn vt t mang v chng c l bao.
Thng 10/197l, ng ch Hai Hng Lm k quyt nh bt By Hu lm tiu on ph, iu i
xy dng xng OX.1 ca qun khu 7 (t bu Nng v). Trang b by gi tt hn trc,
xng c nhiu my chuyn dng k c my pht in, vt t kh di do, lm v kh DB.20
pho kch sn bay hoc nh n bt, H.10, th pho, lu n...
T gia thng 3/1975, khi b i ch lc gii phng chi khu nh Qun ri Du Giy, ton b cn
b, chin s xng OX.l c lnh tp trung ra QL.20 lm nhim v thu gom sng n, pho v
cc trang thit b qun dng ca ch...
11 gi 30 ngy 30/4/1975, my chic xe ca ch n v v ti bng binh trc ty cnh st Bin
Ha. Qu hng By Hu hon ton gii phng, thay i nhiu so lc anh i. Min Nam hon
ton gii phng. Mng ny cn tng mng no hn!
Ha bnh tr li, t nc thng nht lin mt di. Nhng ngi chin thng by gi mi c
dp x hi, bt u ngh n tng lai hnh phc bn thn. Song anh By Hu cn cng tc ti
phng hu cn Qun khu 7, phi hp cng hu cn Min b u t chc thu gom khp a bn
Qun khu 7 cc kh ti, trang thit b qun s cng loi v kh ca ch ci cht tim n
trong - ct vo kho. Ai cng tng y l cng vic chng c g i hi hy sinh dng cm.
Thng 5/1976, mt kho ln cha hng chc ngn tri M.79, mn, lu n... trong kho Long
Bnh gp s c bt ng. Mt si dy in cao th chy ngang nc kho b t l lng, u dy
thnh thong qut vo mi tn xe la. Anh em coi kho bo co gp cho By Hu. Anh chy xe
Honda ti hin trng. Khng cn ai , tt c chy xa kho. Thnh thong gi thi, u dy
in qut mi tn li xon xt te la. Anh suy ngh cch gii quyt ch mt giy, gi Sn, bo
kim mt cy kh lm thang leo ln mi, cm cnh kh quo u si dy cao th vng ra
mc vo hng ro km gai. Khi mi him nguy khng cn, anh mi ly khn tay lau sch m hi
m trn.
t ba sau, anh ng kim tra cc chin s ng i tr mng v t hn nhin bc xp ct mn
cc loi v lu n mt kho khc. Cht anh pht hin trong mt thng m np c tri lu n
mt cht gi. Phn x nhanh nh chp, anh vi chp ly, bp cht cn bt ri ku anh em kim
ci cht gi li cho an ton. Khi mi him nguy khng cn, by gi anh v cc ng i mi hon
hn, m hi v t m lng o. Nu tri b x dch m "ln ting th tiu i coi kho, trung
i bc xp v c By Hu u tan xc cng mt dy t ch n lt xung "hng".
Thng 3/1977, ng T Lc ch huy ph tnh i ng Nai cho nhn dn bc xp n pho, n
ci, mn chin li phm... vo mt kho ln Bnh a. Anh By Hu gp :
- b i lm cho bo m, l ch gi tri th cht!...
kin trn b b qua, kt qu kho b n, hn mt tiu i qun dn du kch hy sinh, mt s t b
ph hy. n v ming vng tung te khp mt khu vc c bn knh gn cy s, ting n lm
rung chuyn c thnh ph Bin Ha. Nhn kho cun cun khi la, By Hu chy xe Honda ti
nhng ch bt lc ng nhn.
Anh ph trch thu gom mn nhy ca M (khi gim trng, tri nhy cao ngang tm ngc mi n,
gy st thng chc chn), cho g ngi n. ng ch Hai u (Hunh Ngc u) ph trch cc
tc chin Min ra lnh hy ht. Anh ngh "tic ca", ta mun c s mn nh th phi tn bao
nhiu tin ca, cng sc, vt t (gang c, thuc n... ) nn cho giu bt 1.500 tri. Khi xy ra
chin tranh bin gii Ty Nam, lnh Pol Pot nh Ty Ninh, Sng B, anh em s mn nhy ny
tng anh Ba Sang - phc trch qun gii tnh Sng B lc - mang gi dc bin gii. Dit c
mt s lnh Khmer xm nhp.
By Hu c chuyn t phng hu cn Qun khu 7 v phng hu cn tnh ng Nai. Vo dp
gn cui nm 1977, . mt nhm cn b chnh tr Qun khu v my ng ch cn b B quc
phng ln y, tranh th hi chuyn khong hai thng tri v nhng vic anh lm. Anh xut
thn nng dn, trnh vn ha thp, c sao k vy. Cc anh ghi ghi chp chp, thm tra k v
vit gip anh bn thnh tch "Chc cp trn nh cng nhn mnh l chin s thi ua y!. Anh
ngh: nhng ng gp ca bn thn cho cch mng thm vo u so vi nhiu ng ch khc
trong n v C. 10, B.8, OX.1 ch ng ni so snh vi c ngnh qun gii, nhiu anh l bc
thy mnh, h c nhng cng hn xut sc cho ngnh, cho chin trng...
Thng 11/1978, anh thc s bt ng khi c Quc Hi v Nh nc tuyn dng l ANH
HNG LC LNG V TRANG NHN DN.
Minh Yn (Ngun: http://www. dongnai. gov. vn)