Nowoci w wersji PRO100 5.

Od wersji 5.0 zaimplementowano nowy model owietlenia sceny w projektach programu

Pro100 wykorzystujc w tym celu karty wspomagania oblicze 3D. Wspierane karty wspomagania
3D:
firma Nvidia: karty 9600 i nowsze
firma ATI: karty rodziny X1900 i nowsze
 Owietlenie:
W Pro100 wersja 5 zachowano zasad, i kady element moe by rdem wiata. Obecnie
jednak nie ma koniecznoci wpisywania w nazw formatki/obiektu sowa LIGHT (a wrcz od teraz
sugerujemy, aby nazwa formatki/obiektu bya uywana w sposb intuicyjny jako nazwa wanie),
za obiekt staje si rdem wiata po zaznaczeniu pozycji wiato w zakadce Materia okna
Waciwoci elementu. rda wiata ze wczeniejszych wersji programu (czyli elementy o nazwie
LIGHT) zostan automatycznie przetransformowane do nowej metody.

Na obiekt/formatk, ktre maj by rdem wiata nadal mona naciag materia, ktry
bdzie suy do oteksturowania samego elementu (zwaszcza w trybach bez owietlenia) oraz do
nadawania charakterystyki rda wiata (czyli np. do wykonywania projektorw wieccych
odpowiedni tekstur), jednak gwne parametry owietlenia ustawiamy w oknie Owietlenie.

Okno Owietlenie otwieramy wybierajc pozycie Owietlenie z menu Narzdzia lub

klikajc odpowiedni ikonk na pasku narzdziowym. Okno to suy do ustawiania wszystkich
parametrw renderingu, opcji efektw czy waciwoci poszczeglnych wiate/typw wiata.
 Zawarto okna Owietlenie jest tworzona dynamicznie na podstawie zawartoci projektu.
W szczeglnoci dla nowego pustego projektu okno to bdzie miao wycznie podstawow
zawarto:
 Wraz z przybywaniem odpowiednich obiektw czy rde wiate w projekcie okno to
wypenia si odpowiednimi pozycjami umoliwiajcymi sterowanie parametrami efektw. Niemal
kada pozycja w oknie Owietlenia zawiera w sobie suwak sterujcy intensywnoci danego
efektu (gwnego jego parametru), chcekbox pozwalajcy waczy/wyczy dany efekt/wiato,
czsto rwnie 'plusik' pozwalajajcy rozwinc okienko ze szczegowymi parametrami.

Okno Owietlenie podzielone jest na poszczeglne fragmety odpowiedajce koncepcyjnie

odrbnym grupom parametrw:

Efekty w tej czci mona ustawia parametry efektw graficznych:

Antyaliasing (wygadzanie): suwak umoliwjajcy sterowanie iloci przebiegw
antyaliasingu (od 2 do 16 razy na klatk); chcekbox przy nazwie efektu umoliwia
wczenie/wyczenie ; checkbox tego efektu jest zsynchronizowany z odpowiedni
ikonk na pasku narzdziowym. Zwikszenie iloci przebiegw antyaliasingu
powoduje liniowe wyduanie czasu renderingu sceny (antyaliasing 2 razy wydua
dwa razy czas oblicze, antyaliasing 8 razy wydu czas osiem razy etc)
Odbicia suwak ustalajcy globalny poziom efektu odbicia (zwierciadlanoci)
suwak ten wpywa na wszystkie materiay i obiekty majce ustawion niezerow
warto efektu zwierciadlanoci (patrz Waciowci materiau) zachowujc
oczywicie pomidzy nimi proporcje; checkbox przy nazwie pozwala
wczy/wyczy efekt oraz jest zsynchronizowany z odpowiedni ikonk na pasku
narzdziowym. Pozycja Odbicie pojawia si w oknie Owietlenie dopiero
wwczas, gdy w projekcie znajdzie si przynajmnje jeden obiekt/materia majcy
ustawion niezerow warto efektu zwierciadlanoci. Ilo luster
(obiektw/materiaw z efektem zwierciadlanym) w projekcie wydua czas
niezbdnych oblicze liniowo (dwa lustra dwa razy wicej czasu, 10 luster 10
razy duej etc).
Powiata efekt mglistej powiaty wok rde wiate halogenowych. Suwak
pozwala sterowa intensywnoci efektu (szerokoci i moc powiaty). Chceckbox
przy nazwie efektu pozwala go waczy/wyczy (Powiata nie ma stowarzyszonej
ikonki na paskach narzdziowych). Pozycja ta pojawia si w oknie Owietlenie
dopiero wwczas, gdy w projekcie znajdzie si chocia jedno rdo wiata typu
halogenowego. Efekt Powiaty wydua czas renderingu ramki dla kadego rda
wiata halogenowego o okoo 50%.

Uwaga: Czas renderingu niezbdny do wyliczenia caego projektu naley

przewidywa jako iloczyn przyrostw czasowych wszystkich wczonych efektw.
 rdo wiata wraz z efektem powiaty

Efekt powiaty wyczony

Owietlenie suwak pozwalajcy wpyna proporcjonalnie na wszystkie rda/poziomy

wiata w projekcie; chcekbox wczajcy/wyczajcy wszystkie rda wiata w
projekcie; owietlenie (wszystkie rda wiata) podzielone jest na dwie gwne podgrupy:
wiato Oglne rda wiata niezwizane z obiektami, domylnie obecne w
projekcie - czyli wiato soneczne i wiato rozproszone. W tej kategorii pojawia si
rwnie pozycja wiata fluorescencyjnego, pomimo i te rd s ju zwizne z
obiektami. W tej pozycji mamy suwak pozwalajcy sterowa wszystkimi wiatami
oglnymi naraz zachowujc oczywicie proporcje wynikajace z ustawie
poszczeglnych wiate oglnych
 Soneczne wiato kierunkowe symulujce owietlenie soneczne. Suwak sterujacy
si (poziomem) tego wiata oraz checkbox wczajcy/wyczajcy soce. Na
si oraz zaczenie tego wiata wpywaj pozycje znajdujce si powyej w
hierarchii okna (czyli w tym wypadku pozycja Oglne oraz pozycja Owietlenie).
Po klikniciu na 'plusik' przy nazwie tej pozycji rozwija nam si okienko z
dodatkowymi parametrami dla wiata sonecznego: kolor soca w trybie RGB
(suwaki poszczeglnych skadowych plus pola do wpisania koloru z rki oraz
podgld wybranego koloru) oraz pozycja soca wzgldem projektu (suwaki
Wysoko oraz Azymut)

Rozproszone wiato dowietlajce projekt. Suwak sterujcy si (poziomem)

wiata rozprosznego oraz checkbox wczajcy/wyczajcy to wiato. Na si
oraz zaczenie tego wiata wpywaj pozycje znajdujce si powyej w hierarchii
okna (czyli w tym wypadku pozycja Oglne oraz pozycja Owietlenie). Po
klikniciu na 'plusik' przy nazwie tej pozycji rozwija nam si okienko z
dodatkowymi parametrami dla wiata rozproszonego: kolor wiata rozproszonego
w trybie RGB (suwaki poszczeglnych skadowych plus pola do wpisania koloru z
rki oraz podgld wybranego koloru)

Fluorescencja efekt autoiluminacji (samowiecenia) obiektw. Suwak sterujcy

si (poziomem) wiata/efektu fluorescencyjnego oraz checkbox
wczajcy/wyczajcy to wiato/efekt. Na si oraz zaczenie tego wiata
wpywaj pozycje znajdujce si powyej w hierarchii okna (czyli w tym wypadku
pozycja Oglne oraz pozycja Owietlenie). Ten efekt/wiato nie posiada okna
szczegwy ustawie. Pozycja ta pojawia si w oknie Owietlenie wwczas, gdy w
projekcie znajduje si przytnajmniej jeden obiekt z materiaem majacym niezerow
 warto Fluorescencji (patrz Waciwoci materiaw poniej). Fluorescencja
halogenowych rde wiata nie podlega w sterowaniu pod niniejsz pozycj/suwak
i jest wycznie cech rda wiata typu halogen (patrz w opisie rda wiata typu
halogen). Fluorescencja (efekt autoiluminacji) nie jest w peni symulowanym
rdem wiata obiekty z materiaem fluorescencyjnym wygldaj na wiecce,
jednak nie wysyaj wiata do innych obiektw (czyli nie owietlaj ssiadw ani
nie powoduj rzucania cienia). Efekt ten przydaje si do symulacji
elementw/obiektw, ktre powinny wyglda na wiecce, a nie koniecznie musz
same generowa wiato do owietlania innych obiektw. Dziki temu oszczdzamy
czas niezbdny dla renderingu (WSZYSTKIE obiekty z materiaem
fluorescencyjnym s liczone w trakcie jednego przebiegu, podczas gdy kade rdo
wiata jest liczone osobno)

Przykad wykorzystania fluorescencji - kominek, obraz w telewizorze, akwarium, wiea hi-fi,

luksfery w ktach pomieszczenia.
 Fluorescencja wyczona

Fluorescencja wykorzystana do symulacji wiata zewntrznego rozwietlajcego luksfery oraz

drzwi witraowe do azienki (odbite w lustrze)
 wiato Halogeny w tej pozycji zgromadzone s wszystkie rda wiata
wprowadzone przez uytkownika (zaznaczenie wiato w zakadce Materia w oknie
Waciwosci elementu). Halogeny szeregowane s na licie zgodnie z chronologi
wstawienia do projektu. W tej pozycji mamy suwak do sterowania poziomem
wszystkich halogenw w projekcie (z zachowaniem proporcji pomidzy
poszczeglnymi rdami) oraz checkbox do wczania/wyczania wszystkich
halogenw. Pozycja ta pojawia si w oknie Owietlenie z chwil wprowadzania
pierwszego rda wiata halogenowego do projektu
w grupie wiate halogenowych pojawiaj si poszczeglnewiata typu Halogen.
Kada z pozycji typu halogen posiada suwak ustawienia mocy wiata (na kocow
moc danego halogenu wpywa jeszcze suwak zbiorczy grupy Halogeny oraz suwak
Owietlenie) oraz chceckbox do waczenia/wyczenia danego wiata. Po
klikniciu na 'plusik' przy nazwie 'halogen' rozwija nam si okienko z dodatkowymi
parametrami: kolor wiata typu halogen w trybie RGB (suwaki poszczeglnych
skadowych plus pola do wpisania koloru z rki oraz podgld wybranego koloru)
oraz dwa suwaki stokw wiata: wewntrzny (obszar wiata mocniejszego) i
zewntrzny (wiato sabsze, rozmyte). Ustawienie odpowiednich proporcji
pomidzy tymi ktami pozwala realizowa wiata o rnych charakterystykach
(ostre krawdzie, rozmyte, wiata o wizce skupionej etc) patrz zaczone zrzuty.
wiato typu Halogen zgodnie z wczeniejsz metod stosowanej w PRO100 moe
by wiatem wykorzystujcym tekstur (czyli projektor) - w tym celu naley
naciagn na obiekt dany materia. Halogen bdzie wwczas wieci wiatem
zoonym z wszystkich cech: moc nadana suwakiem przy nazwie pozycji, kolor
gwny nadany suwakami RGB, rozmiar stoka nadany suwakami ktw stoka oraz
tekstur nadan poprzez przeciagnicie materiau.Aby wiato wiecio tylko
kolorem nadawanym poprzez suwaki RGB prosz pozostawi materia domylny
na obiekcie (Okno Waciwoci elementu, zakadka Materia, klikamy przycisk
Domylny). Aby wiato wiecio jako projektor wycznie tekstur materiau
prosz ustawi suwaki RGB na pozycj kolor biay (czyli wszystki maksymalnie
na prawo).
Uwaga 0 obiekty ze wczeniejszych wersji programu PRO100 bdce rdami
wiata (czyli obiekty o nazwie LIGHT) s automatycznie zaliczane do rde wiata
typu Halogen. Od wrersji 5.x nie ma koniecznoci nadawania specyficznej nazwy dla
rde wiata wystarczy zaznaczy pozycj wiato w zakadce Materia w oknie
Waciwoci elementu.

Uwaga 1 nacignicie na obiekt bdcy wiatem tekstury np. jednolitego koloru

moe powodowa nieintuicyjne zachowanie suwakw RGB (np. naciagnelimy
tekstur bdc kolorem czerwonym i zapomnielimy o tym lub obiekt jest zbyt
may, by to atwo mona byo zauway - ruszamy suwakami RGB np. w kierunku
zieleni, a wiato wypadkowe wychodzi nam te). Radzimy w wersji 5 i wzwy w
przypadku uywania wiate o kolorach jednolitych uywa wycznie suwakw RGB
(pozostawiajc tekstur obiektu domyln); w przypadkach wiate typu
projektor - pozostawi suwaki RGB na kolorze biaym (wszystkie maksimalnie na
prawo) i uywa przeciagania materiaw z biblioteki do nadawania obrazka
rzucanego przez projektor.

Uwaga 2 dodatkowa nieintuicyjno w zachowaniu wiate typu Halogen moe

wynikn z pewnego rodzaju konfliktu pomidzy suwakami ktw stoka oraz
materiaami uywanymi do nadawania charakterystyki wiata w starszych wersjach
programu (czyli gwnie tekstury z podkatalogu wiato z Biblioteki Materiaw).
wiata typu halogen z nadanymi tego typu teksturami (bd to bardzo czsto wiata
z projektw zrobionych starsz wersj i otworzone w PRO100 5.x) ju same z siebie
jako projektor bd miay charakterystyk stoka wiecenia rozmyt na
krawdziach. Wwczas prby redukcji efektu rozmycia krawdzi stoka wiat
poprzez manipulacj suwakami ktw stoka (czyli prba zuyskania stoka wiat o
ostrej krawdzi) moe zakoczy si niepowodzeniem tzn sam stoek wynikajacy z
nowych funkcjonlanoci wersji 5.0 PRO100 bdzie ostry, ale na to nakada si
jeszcze tekstura projekcyjna, ktra zawiera koo o rozmytych krawdziach.

Obiekty w projekcie bdce wiatami typu Halogen s automatycznie

autoiluminowane (porwnaj ustp o efekcie fluorescencji niniejszego poradnika).
Samowiecenie (autoimluminacja, fluorescencja) obiektw halogenw nie podlega
pozycji Fluorescencja z podgrupy Oglne w Owietleniu o mocy
samowiecenia obiektw halogenw decyduje wycznie moc halogenu i jego
charakterystyka (kolor, tekstura etc). Przy mocniejszym rdle wiata kolor obiektu
moe ulec nasyceniu (przepaleniu). Dodatkowym efektem wok obiektu
halogenowego moe by Powiata (wczana i sterowana odpowiedni pozycj w
grupie Efekty) patrz odpowiedni ustep w niniejszym poradniku.

Okno parametrw dla wiata typu Halogen

Suwaki ktw stoka na tej samej pozycji (stoek o ostrych krawdziach)

Suwaki ktw stoka istotnie rne (stoek o krawdziach rozmytych)

Stoek wiata halogenu dla maych ustawie ktw.

 Waciwoci materiaw:
Okno Waciwoci materiaw otwieramy klikajc w Bibliotece Materiaw prawym
klawiszem myszy nad miniatur materiau (dla otwarcia okna waciwoci konkretnego
pojedynczego materiau) lub na biaym tle pomidzy miniaturami (dla okienka wasciwooi
wszystkich materiaw w podkatalogu) i wybierajc pozycje Waciwoci z otwartego w ten sposb
menu. Otwiera nam si okienko Waciwoci materiau w wersji 5 programu PRO100 przybya
zakadka Powierzchnia. W zakadce tej ustawiamy sposb reakcji pokrytych rozpatrywanym
materiaem powierzchni elementw (formatek, obiektw etc) na padajce na wiato oraz
waciwoci samego materiau.

wiato otoczenia (ambient) suwak okrelajcy jak silnie powierzchnia ma odbija wiato
otoczenia.
wiato rozproszone (diffuse) suwak okrlajcy stopie, w jakim powierzchnia odbijania.
wiata w sposb rozproszony. Warto diffuse ma znaczenie dla wiata sonecznego oraz dla
halogenw.
Intensywnos rozbysku suwak okreajcy si, z jak powierzchnia odbija wiato
rozbyskowo. Rozbysk wiata symuluje dobrze powierzchni gadkie, metaliczne etc Rozbysk
powstaje od wiata sonecznego oraz od halogenw. Widoczno rozbysku zaley od zalenosi
kta patrzenia na powierzchni oraz kta padania na powierchni wiata od jego rda.
Balans koloru rozbysku okrela kolor rozbysku od kolory wiata (maksymalnie po lewej) do
koloru materiau/powierzchni (maksymalnie po prawej). Balans ten pozwala symulowa
powierzchnie metaliczne, ktre generuj rozbysk w kolorze materiau (np. mied).
Rozbysk suwak okrlajay stope poyskliwoci i gadkoci materiau od materiau
poyskilwego, lecz chropowatego (suwak na lewo) do materiaw metalicznych czy gadkich
(suwak na prawo). Od pooenia tego suwaka zaley, czy rozbysk si rozleje na duym
fragmencie powierzchni czy te skupi w jednym silnym rozwietlonym punkcie.

Rozbysk na materiale gadkim (suwak Rozbysk = 87), dwa rda wiata o rnych kolorach.

Rozbysk na materiale bardziej chropowatym (suwak Rozbysk = 30), dwa rda wiata o rnych
kolorach.
 Balans koloru rozbysku kolor wiata (suwak maksymalnie na lewo), dwa rda wiata o
rnych kolorach.

Balans koloru rozbysku kolor materiau (suwak maksymalnie na prawo), dwa rda wiata o
rnych kolorach.

Efekt zwierciadlany stopie odbicia lustrznego w danej powierzchni (symulacja lustra, kafelkw,
powierzchni gadkich, szklanych etc).
Uwaga kocowy stopie efektu zwierciedlanego na danej powierzchni zaley rwnie od
pooenia suwaka Odbicia w oknie Owietlenie.

Materiay o rnym stopniu efektu zwierciedlanego (podoga, lustro na cianie)

Przeroczysto stopie przeroczystoci danego materiau

Fluorescencja efekt samoistnego wiecenia (autoiluminacja) materia rozwietla si samoistnie

zachowujc swj graficzny charakter. Moliwe nasycienie (przepalenie) efektu. Fluorescencja nie
jest rdem wiata (obiekt nie owietla innych elementw ani nie generuje cieni). Porwnaj opis
efektu Fluorescencja w opisie okna Owietlenie.

W zakadce Powierzchnia istnieje rwnie moliwo zachowania schemtaw

waciowoci materiaw su do tego kontrolki w grnej czci zakadki (rozwijana lista do
wyboru schematu oraz przycisk Zapisz do zapamitania bieacego usytawienia jako nowego
schematu).