Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
sans
Gayet
minile. Des livres)
Ex Libris
Jos Mindlin
S E LE CT A
GENERA ET SPEGIES
PISCIUM
l R A S I L I E N S I U M.
S E L E CT A
GENERA ET SPECIES
PISCIUM
9 u o s
IN I T I N E R E P E R B R A S 1 L I A M
J U S S li ET A U S P I C I S
M AXIMILIAM J O S E P H I I.
BAVARIAE REGIS AUGUSTISSIMI
P E R A C T O
C O L L E G I T ET P I N G E N D O S CURAVIT
Dr. J. B. de SP1X,
Quondam Ordinis Regii Corona? Civilis Bavarica? Eqaes, Academiue Scientiarum
Bavaricw Socius Ordinarius, Musei Regii zoologici, zootomici et etimographici
Conservator rei.
Dr. L. AGASSJZ,
MONACHII,
T Y P I S C. W O L F.
1 8 2 9-
VIRO ILLUSTRISSIMO
L. B. DE C U V I E R
SUMMO Z O O L O G O
o u i
U B E R I O R E M
ANIMALIUM HISTORIAM
EDUXIT DISPOSUIT STABILIVIT
H O C O P U S
AB A M I C O DEFUNCTO INCHOATUM
D. D. D.
*) Nomina borum fluminum, ut ab inrolis pronuntiantur, reddimus, quod ad formam latini sermo-
nis abtorta minus facile in cartis geograpliici inveniantur, et cjusmodi dctoi-sione barbarie*
vocabuli non evitetui*.
Ili
horas quandoque diem integrum durant, loco tam rubedine quam tumore circumdato ;
subinde febris etiam accedit, rarissime tamen ejusmodi punctio lethifera est.
Quum de maris piscibus infestis incidit sermo, moneor, ut aliquid etiam de Squali
9peciebus (Tubaros) Carcharia, Zygaena, quae non male malleum refert, Tiburone at-
que aliis congeneribus referam. Observatum nempe est, hos pisces non passim Bra-
siliae littoribus adpellere, sed statas quasdam quasi stationes observare; frequentissimi
solent esse prope insulam de S. Luiz de Maranho dictam, item ad oras provinciarum
Seara, Rio Grande do Norte, et S. Pauli, quibus locis periculosum est in mari Iavari.
Et potest forte universe dici, oras Brasiliae promontorio S. Rochi, quod maxime omnium
in Orientem procurrit, (latitudine austr. 5 28' 1 7 " , longitud. occ. a Pai*. 3j J4 25")
ad Boream sitas, parcius a piscibus invisi, quam ad Austrum positas, cujus rei causa
videtur, quod orae circa Para , Maranho et Seara sint humiliores, amplisque syrtibus
majoribus piscibus accessum difficiliorem reddant, in australi vero plaga pr loco
qua sol jam versus Austrum jam versus Boream vergit, aquae marinae jam versus
Boream, jam versus Austrum agantur; constat v e r o , pisces itus reditusque suos ad
normam aquarum, quas incolunt, variare.
Quantum vero pisces vicissitudinibus mobilis elementi afficiantur etiam inde col-
ligitur, quod statas anni tempestates observant, quibus potissimum ad oras adnatent.
Notum est enim fluxus marinos in orientalibus Brasiliae oris directionem ventorum
sequi, qui mensibus Martio, Aprili, usque in Septembrem, inter Mesocaeciam
(Or.versus Sept.) et Eurum (O. Mer. Or.) variant, a Septembri vero in Martium (quam
anni tempestatemi , quod pluviosa s i t , hyemem dicunt) inter Arctopeliotem
(Sept. Or.) et alium ventum, cujus directio magis ad Austrum vergit, (Sept. Or. [/* Or.)
alternanti, vehementiae vero ventorum fluxuum celeritas est proportionalis. Ventis
Mesocaecia vel Euro intermediisve flantibus fluxus maris in parte Promontorio S.
Agustini ad Austrum sita minores, quam in parte Boream spedante, ubi celeritas
a mense Junio, Julioque perpetuo crescit, vento Arctopeliote dominante. Ad sinum
Omnium Sanctorum (Bahia de todos os Santos) Arctopeliotes matutinum fere sibi tem-
pus vindicat; Zephyroboreas vero, qui ex terra continente spirat, vesperam noctem-
que sibi sumit. Cum itaque plerumque adverso flumine pisces natare soleant, ma-
nifestum fit, tempus potissimum vespertinum nocturnumque mensesque aestivos (qui
cum nostris, quod sicci sint, etsi in opposito climate, iidem habentur) maxime pis-
cium appulsui ad littora favere. Sunt vero etiam alii, qui non tam in hac re ven-
tos observant, quam tempus, quo magis vadosa sunt littora, ut ova, quae ponunt,
solis fotu felicius excludantur, quapropter saepe fluvios etiam longo tractu adscen-
IV
dunt* quemadmodum apud nos Salmo Salar Rhenum usque Schaflhusiam et lacus
varios Helvetiae adscendit. Tempus hoc, quo pisces ad Brasiliae oras appelluntur,
Indorum idiomate Pira-t/u, i. e. piscium introitus , appellatur. Pisces magnitudine
insignes, e quorum numero sunl : Caravates, Cavallos, Turapics, Albacoras
( S c o m b e r T h y n n u s L . et alia Scombri sp.), ea solummodo littora frequentane quaeminus
alte in sinu9 recedunt idque nonnisi caute cogitateque facere videntur. Alibi quidem certe
plures veteres regionis Ilheo9 Indi confirmarunt, hos pisces in hoc negotio valde provide
se g e r e r e , semper quosdam seniorum praecedere speculatorum instar, qui aquarum
rcgionem explorent, aptissimaque deponendis ovis loca indagent. junioribusque pro-
dant. Multo copiosiores minorum piscium turmae sunt, quae oris adnatant, qua-
les sunt Paratis et Curumis, a Lusitanis Tainhas dicti (Atherinae species?). Alii,
uti Camuris (Diodon Hvstrix L.) Tatacapirema, Curui (puri). Bagres (Silurus
Bagre), ^'iruts {Vruts Pisoni) ova sua in limo deponunt, quapropter multo altius
fluvios adscendunt, sed societates minus numerosas formant. Omni tamen praeter
hoc, quo ova deponant, vitae tempore pisces hi oceanici a fluviis abstinent orasque
deserunt, altum repetenles, quam primum ova parta s u n t , quae suae sorti relin-
quunt, a maribus, post feminarum discesMim advenienlibus, foecundanda, qui tamen
ipsi peracto negotio discedunt. Et vero mirum non est, pisces ovorum suorum ila
parum curam g e r e r e , ut et saepe matres ova sua devorcnt ipsae, quod praesertim
de Siluro Bagre notum est: nam nec in conceptu voluptatem sentiunt, nec sine
magna molestia pondus ovorum deponunt. De ilio tamen piscium g e n e r e , quod
Cavallos diennt, asseritur, matres pullos non deserere, sed r u m illis jam una exclusis
m a r e repetere. Rarius quoque accidit, ut pisces minores a majoribus, Xiphia sci-
licet, Catodonte et Squali speciebus rei. perterriti in oras aufugiant, ubi maxima co-
pia in piscatorum insidias incidunt.
Non spatiosa minus itinera pisces instiluunt in vasto ilio Iractu, quein Amazo-
num fluvius cum vastissimis, qui undequaque confluunt, ramis efformat; pisces enim
a fontibus australium fluminum Xingii, Tapajoz, Madeira, Javary, uti septentriona-
lium J<;, Japur, Rio Negro etc., in hunc maximum omnium fluminum descen-
dunt, quo dictu vix credibilis piscium copia in illum confluit, tuni lemporis prae-
serlim manifesta, quum flumen hoc quaquaversum ex'undat, et omnia pontus fiunl.
Stupet sane europaeus itinerator. quum navi inter proceras arbores, quae tum se
floribus induunt, provehitur, et in sylva hac arborum florentiuin innumeros pisces
solita sua negotia gerere videt, quorum alii folia , flores. fructusque, qui forte de-
c i d e r m i , legunt, alii limum sorbent, alii cortices rodunt, alii lusibus bellisve mu-
tuis indulgent: omnia tunc vivunt, omnia sese agitant, Iocis post paucos menses
aquis in lerminos suos regressi*, in silentia limosaque deserta mutatis. Quae vero
VI
sit singularium specierum in hoc piscium numero vitae r a t i o , quis nutriendi se mo-
dus, quae inter illos amicitiae, quae inimicitiae obtineant, quibus artibus bella ge-
rantur, quibus proles propagentur, posterioribus observatoribus, quibus majus otium
erit, inquirendum reliquimus.
E o r u m piscium, qui per ma g n a m Brasiliae partem diffusi sunt, praeter superne
adductos Pac, et Curimat, nominari m e r e n t u r : Piau, Taraira do Rio (Syno-
dus T a r a i r a ) Aeary. Pocom, Bagre (Silurus Bagre), Pira (tamquam piscia na-F
ttloxtjp, quum hoc verbo in idiomate brasilico piscis quilibet appelletur), qui ob
copiam et abundantiam multis locis et regionibus nomina conciliarunt, uti sunt Pi-
ra-hy. Pacu-hy, Piau-hy, Curimata-hy ; (in quibus vocibus adjecta vocula Hy
(aqua) significat, praecipuos regionis fluvios cos pisces alere). Aliud simile nomen
est regionis Trahiras, quod contracium est ex Tarairas.
sceleli semimorlui. In rem suam utuntur hoc pisce populi ad Orenocum incolen-
tes. Guaraunos dicti, qui ut GUMILLA refert (1. e. I. cap. 14. p. 314. versionis
gali.) mortuorum suorum scclela in corbibus memoriae servant; hi noctem unam
cadavera in flumine suspendunt, postero die sceleta quam optime mundata educturi.
Anguis electricus, Gymnotus electricus, L., in Brasilia P/oraqu vocatus, per sep-
tentrionalium provinciarum fluvios abundat, et plures vidi, examfnavi, experimen-
ta de illorum actione electrica instimi. Quum vero nil novi adjiciendum habeam
iis, quae ci. de HUMBOLDT praeclare retulit, ad alia transeo.
Quod ad pisces oviparos attinet, posteritas iis non obtingit aeque nume-
rosa, ac immanis ovorum numerus partu editus promittit, quod in omni spe-
cie vario modo obtinet, quo etiam fit, ut species aliae nonnisi solitariae va-
gantes occurrant, aliae quasi familias constituant, aliae in populos numcrosos
congregentur. Cujus rei causas investigandi provinciam futuris observatoribus
relinquimus ; multas quidem illas variasque esse credibile est. Quod cogitan-
ti primum occurrit, illud est, ova non omnia foecundari, sive quod mares
vel panini numerosi sint, vel saltem pauci locis illis adveniant, ubi feminae sua
ova deposuere, vel quod et h i , qui adveniunt, parum salaces sint ; fit etiam ut
ipsi parentes partem ovorum devorent. Dein vel intempestivae fluviorum eluviones,
vel oborta siccitas ejus loci, quo posita sunt ova, fotum eorum non leviter turbant;
quodsi ejusmdi aqua vel gradum caloris, qui speciei conveniat, non habeat, vel
putrescentibus vegetabilibus vel aliis inquinetur- sordibus, vel mineralibus eo deve-
ctis nociva reddatur, plures certe causas hujus phaenomeni cui* quaeramus, non
habemus. Quod quidem ad aquarum temperiem attinet, mihi dictum est, observa-
tum esse, pisces temperiem moderatam praehabere, in illa et sanitate gaudere mei io-
re . et sapidiorem habere carnem, quanquam etiam sint, qui dicant, illos ultra
fdem elatos temperici gradus ferre. Ipse ego in sinubus fluvii Amazonum, (cujus
mediani temperiem 26 0 therm. Reaum. inveni), qui vix ultra unum duosve pedes altam
aquam, eamque solis vi ad gradum temperici 32 Pieaum. incalescentem habent,
numerosos pisces cepi ; erant etiam, qui mihi dicerent, rivum Agoa quente in Provincia
Goyaz, cujus temperies est 28 3o R. mox ad suos fontes a piscibus frequentare
Videtur tamen longiori tempore perdurans alta temperies piscibus parum proficua,
quod praesertim tempestate pluviosa retardata, aut ingruente siccitate manifestimi
fit, quo tempore mortiferis morbis infestantur. cujus rei., ut ex pluribus unum
exemplum afferam, annis 17461749 experimentum factum est in provincia Matto
Grosso. Nam quum haec provincia terrae motibus illis, quibus Peruvia tunc con-
quassabatur, compateretur, plurium annorum siccitate laborabat, quo factum est,
ut maxima pars piscium periret. Aquae materiis illis impraegnatae, quas mate-
rias extractivas adpellant, piscibus illas inhabitantibus nihil damni videntur adfer-
r e ; observatum tamen est, saporem salubritatemque carnis ejusmdi piscium al-
terari. Ita pisces fluminis Yupur sapidiores pinguioresque evadunt, quum Decem-
b r i , J a n u a r i o , F e b r u a r i o mensibus certae quaedam arbores maturos fructus demit-
t u n t , quibus iIli praecipue g a u d e n t , ad quas a r b o r e s referenda est Labatia macro-
c a r p a , quam alibi* (Nov. gen. II. t. 170.) descripsi pingendamque curavi. Huc spectat
phaenomenon quam maxime singulare ab auctore lusitano (Fonseca, Navega^o
do Para, at as Minas de Matto Grosso, p. 38.) relatum. In occidentali scilicet
fluminis Madeira ripa lacum quendam situm esse fluminique conjunctum, a nume-
roso piscium g r e g e h a b i l a t u m ; hos v e r o , ignota quadam ex c a u s a , tali laborare
inertia, ut nulla coqui arte sapor iis .possit reconciliarj: nomen ita Jurupari-pird
i. e. piscium diaboli, hunc lacum adeptum esse. Caeterum multum valct, qua pis-
cium caro mutetur, cibi ratio. Ita ad flumen S. Francisci observatum dicunt, carnem
piscium veneniferam fieri, quum fructus Hermesiae castaneaefoliae m a t u r e s c u n t , quod
eo majorem fdem m e r e t u r , quia alia stirps eidem E u p h o r b i a c e a r u m ordini ad-
scripta, Hippomane Mancinella, cancros marinos veneficos r e d d a t , qui inde come-
derunt. Mineralia quod attinet, Indi superioris Yupur r e t u l e r u n t , pisces nonnun-
quam infirmari, quando flumen hoc exundans glomeres pyritis sulphurei attingit,
solvitque; quod ut c r e d a m , eo facilius inducor, quum etiam e x i s t i m e m , huic py-
riti deberi magna ex parte hepatis enorniia. i n c r e m e n t a , quibus accolae illius fluvii
passim laborant.
E t haec quidem de moribus piscium, quantum illos per iter obscrvare licuit,
dicenda habebam : nunc varias a r t e s , quibus incolae u t u n t u r . piscibus potiundi,
usufnque, in quem captos adhibent, ut e x p o n a m , narrationis ordo poscit. Juvat
vero rem omnem a principio r e p e t e r e , primumque de artibus disser'ere, quibus
hujus t e r r a e autochthones usi sunt, q u a e , quod advenae Lusitani t r a d i d e r u n t . non
aliae c r a n i , quam quibus contra feras u t e b a n t u r . a r m a nempe varii g e n e r i s , ut adeo
piscatus venatusque artes dislinctae non essent. Praeterea erant illis hcrbae quaedam
narcoticae notae, quibus pisces inebriarent: alalie hac ratione piscatus varii modi
inter Indos valent, quos quidem omnes icone illustrando* c u r a v i , duplici Consilio,
ut facilius a lectoribus intelligerentur, utque ornamenti quid quasi piscium ipsis figu-
iis adjicerem.
Mature natura hos homines docuit, uti plerasque alias feras nationes. ligna
quaedam elastica in catapulta* a p t a r e . qualis funda est, arcusve, quibus acumina-
tum lignum, sagittam, telum, et quandoque globum ex argilla cocta comparatum
vibrarent. Ad piseatu, telis peculiarem formam tribuebant; nec enim satis aptum
putabant, siquidem illud pluribus uncis elongatis a r m a r e n t , sed uncos hos seu lig-
neos, seu ex ossibus piscium vel arundine arborescenti formatos ita dextre corpori
XI
s'igiitne nectcbant, ut addilo piscis pondero facile ex hoc cxcidcrct corpore, pisce,
cui inhacrebat, vulneralo fundum aquae petente, dum filum (ci circumvolutum.
quo altera tenebalur extremitate, facile cxplicabalur, piscemque sequebalur, telo
interim in superficie hacrcnte, locumque piscis indicante. (Hacc ego tela, in Aliante
ilineris descriptioni adjecto, inter arma reliqua figuris G, 17 et 2 2 . et figura 25,
li.,lislam, quam Jiotoquc, vel Eslolica vocant, qua globulos argillaceos, parvasve
sagillas vibrant, depingcnda curavi). Non minore hunc Barbari piscatus modum
exercent dcxtcritatc, quam qua feras nemorum avesque venantur. Norunt nempe
ci aquae \I111 refringendi luminis , et corpori injeclo resistendi, ut illis et piscis visi
vcrus in aqua locus, et quantum vi direclioniquc projecti corporis deccdal, accu-
rate sit in comporlo. Hunc illi venatum (Yid. tab. nostra A.) vecti cymbis insli-
tucrc solcnt. quibus illa praccipue loca pctunl, quae prac caetcris faustum c\ eri-
lum spondenl; spondent vero prac aliis illa fluminum lacuumvc loca, quorum ripac
copiosas arbores frugifera* alunt, quae fruges, quum maturae in aquas delabun-
l u r , piscium greges alliciunt. Quo vero piscibus telo petitis potiantur B a r b a r i ,
aut ipsi aquis insiliunl, aut uxorcs libcrique hoc illis officium praostant.
Non sine longo rerum usu, nec nisi in gente non omnino inculta fieri potuit, ut
piscaturi hamo rctibusve uterentur; norant vero utrumque ante Lusitanorum adven-
luni; et piscium quidem ossicini*, aut spinis arborum tenuioribus utebantur, dum
hainos ferreo* a Lusilanis pretio comparaverint. Filum ex fibris palmarum (Tueum)
paratur. Quo vero nostrate* piscatores (de Angli*, qui in hac arte sunt callidis-
simi, non loquor) multimi supcrant. accurata est cscarum notitia quae cuique
piscium speciei maxime'ad palatum facial: coleoptcra varia, muscas , vermes, rc-
centem, coctam, putridamque carnem, pilos etiam, slupam, arborumque fibras,
quibus variarum cscarum formas induunt, in usum trahunl, piscesque nominare
queunl, quos specie escae data captur sint. \ irgam quidem, ex qua linea cum
hamo dependeat, adbibent: sed lineam eliam omnem inaimi circum\ olvunt, quam
dein magna dexlerilatc longissime in aquam projiciunt, sola inler digitos retenta
extremitate, quo fit, ut levissimos molus insultusque, quos piscis in esca lineavo
causai, facili negotfo advcrtanl (Tab. nostra B.). Minus olim ad perfectionem ad-
ductus fuisse videtur is piscatus, qui retibus fit. Certe retia, quibus hodie tribus
adhuc incultae ulunlur, nec magna sunt, nec ad usum apte conlexta. Quum vero
indigenae magna dexlerilatc in arte plectcndi gaudeant, hodic magisterio Europae-
orum dodi retia conficiunl, in quibus nihil ad perfectionem desidcres, in quorum
fabrica fibras ex palmarum foliis praecipuc adbibent. Maxime omnium celebrati
tur retia, quae indigenae provinciac P a r a , qui quidem liltus accolunt, conficiunl,
XII
et inlcr haec primas lencnt in oppidulo Caet facla. Haec devoluta a nonnullis In-
dis per fluminum vada piscosa deferunlur, aliis in littore atlrahcnlibus, pari modo ac
nostralcs piscatores agerc solcnt. ( T a b . C.) Nec indignimi vidctur observatione. hamo
retibusque piscandi arte illos praccipue populos excelluisse, qui ad gentem Tupino-
rum (Tupis) pertinebanl, cujus adhuc reliquiae ad Parac littora supcrsunt. A mari
hi non alieni, suis illud navibus l e n t a b a n t , p r a c aliis gcntibus et moribus el lin-
guae facilitate exculli. Contea plures alii, in interioribus t e r r a e conlinentis vagante*
a nalatioiiibus, navigalionc et piscandi artibus abhorrebant. Probe hi n o r u n t , ccr-
tos pisces noctu taedac splendore allici, ci tanta dexteritate agunt, ut manibus saepe
illos capiant.
Accurata dcnique longaque observatio naturac hos homines aliam piscatus ra-
lioncm docuit, quae cacteris ingeniosior videtur, illam dic.o, quam a quibusdam
vogctabilibus, piscibus inimicis, cosque inebriantibus repetunt,-quibus adhibitis pisces
ob tcmulcntiam sui impotentes in aquae superficiem evccti nullo negotio capiun-
tur. Hoc aquarum veneficium in Brasilia vario modo variisquc plantis exequuntur
praesertim lacte variarum Euphorbiacearum, aut succo complurium in aqua con-
IritarumSapindacearum: et quidem omnium frequentissimae Hura crepitans (Oassacu),
Anda Pisonis (slittiti), Paullinia pinnata (Timbri), Jacquinia armillari, Jacquinia obova-
ta, {Ting/u ) et Bailleria aspera (Contimi) *) adhibenlur. Arbores illae ex cortice pro-
fundius vulnerato insignenti copiam succi Iactei, qui ad acris conlactum spissior evadit
partimque in floccos coagulatili*, largiuntur. quem dein Americani in vasis fictilibus
repositum cum opus videtur- coarctalis aggere rivis, fluviis, vel etiam ampliori-
b u s , quietis tamen. aquis infundunt, et agitatis fluctibus probe immiscent. Quum
vero non infuso lacte sed herbis, quae alias communi Timb, alias Cunab aut
Conami nomine salutant. hoc veneficium peragunt, vel succum aquosum tritu inter
Ugna lapiilesquc iis expressum, aquaque addita diliitum locis convenientibus aquae
infundunt, vel fasciculos harum plantarum plus minus arcta pressione tritarum aquae
injiciunt, cymbisque aut plerumque pari cymbarum sociatarum vedi post se trahentes,
circumducunt. (Tab. D. E.) Immo vel eo modo aquam materia toxicaria impraegnant,
quod certis fustibus virgisque, quibus venenum inhaeret, eam fortiter caedant.
(Tab. F.) Efleclus omnium horum vegetabilium idem fere videtur, quanquam in
Euphorbiaceis vehemenlior sit, longiorique tempore durel; in omnibus tamen haec
De usu scilicet jam nunc paucula mihi sunt dicenda, in quem Brasilien*cs,
quos descriptis modo artibus cepcrant, pisces adbibent. Quod vero ad Autochlho-
nas allinei, h i , in diem vivere sueti, omnes, quos forte ceperint pisces parum
curant, nec nisi. rejeclis rcliquis, eum numerimi rcponunt, qui sibi suisque ilio
die sufficiat. Fit vero quandoque, ut etiam de commeatu cogitenl, Iongiori forte
instante itinere; et tum quidem cxenleratos primo pisces. et, ubi sai muriaiicum
notum est, hoc intrito, salitos ad solem vel ad ignem siccant. Sunt etiam, et in
his Miranharum g e n s , ad'superiorem Yupura fluvium degens, qui muriae loco ci-
ncrcs clavellatos adbibent, e cineribus a r b o r u m , quas lingua in Brasilia communi
s. tupinamba Kukyra-ibyra i. e. salis arbores (variae sunt Lecythidis species)
dicunt, parare solcnt. Quum ad solem siccandi sunt pisces. illos filis acu trajectis
suspensos pluribus diebus continuis ardentissimis soli* radiis exponunt. Filum
ejusmdi cum suis piscibus lingua tupinamba Pira-apitma vocatur. Quodsi vero
igne siccari pisces placuerit, machinamentuni ex tigillis construunt | Giro), duos
circitcr pedes supra terram elevatili,,, in quo pisces in proprio adipe assant. Tum,
quantum satis est coctos magnis foliis ihvolutos in summitate mapalis, ubi fumus
exit, suspendunt. Miranhae foliorum loco vaginas planlae cujusdam, quae incolis
Pacova Sororoca dicitur *) in u*um vocant. Persuasi sunt praeterea, nescio, an
r e c t e , plerique hi homines, cxsiccationcm tum demum probe fieri, quum omne
machinainentum accurate quatuor mundi plagas respiciat. Caelerum notatu dignum
videtur, Indos e Tupinorum gente multiplici arie pisces pr esu praepararc caliere,
et fercula diversis nominibu* *alutare ; ita piscis frixus: pira -piryric, omnino
assatus: pir-iniera. leviler lostus: pira cam, sale conditus: pira yukyra para,
*) Est Urania amazonica , Mail., maxima in Brasilia slirps e Musacearum fa-milia, ab alia specie ma-
dagascariensi praecipue distinguenda arillo fibroso rubro, nec coeruleo.
XVI
*) Dentes in genere viJentur eodem typo formati quo extremitates et eorum tegnmenta e. gr. extremitates
pythonis et dentes serpentium; ungula mammalium dentesque lamellos eorum; etc. etc. de quo plura
loqui ad aliud tempus refero.
1
2 GOINYODONTES.
C O N S P E C T U S G E K E RUM.
I. ACANTITICUS SPIX
Totum corpus aculcalum; truncus scutis osseis, crassi*, squamiformibus, distin-
ctis tcctus; abdomen non scutatum. Dente* bisinflexi per series radiala* (nec circu-
lares) dispositi. Vclum labiale circulare. Pinna dorsalis unica.
IV IIYPOSTOMA LACEP.
1. A C YXT111CUS *) S P I X .
*) diuxvSiKs, aculeatus.
-3
8
Sa
a
<
A
5'
ACANTHICUS. 3
leis ii ii n ni ISSI LI iis limae superficiem quasi rcfcrentibus , p e r acervulos polygonos dispositis, aspe-
rum. Pinnae dorsalis unicae , analis , pinnarum pectoralium vcntraliumque primus radius et pin-
nae caudalis radii laterales validissimi, ossei, aculeati.
Caput forma coni obtusi, d e p r e s s i ; os sub rostro positum ; velum labiale in angulo oris
utroque cirrho elongato munilum ; os triangulare in operculi parte inferiori aculeis apice uncina-
tis numerosissimis, posteris gradatim longioribus obsitum. Pars rostri anterior aculeis longioribus,
erectis, in scrobiculis mobiliter articulantibus , densissimis, cervicem versus minoribus minimisque,
armata. Aculei in occipite per lineas oculos versus convergentes dispositi, tria triangula formant,
basi tergum spectantia. Oculi si longitudinem capitis spectas, in medio capite siti, magno intervallo
disjuncti, potius s u r s u m , quam in latus versi. INares ante oculos, intervallo dimidio m i n o r i , quam
oculorum , inter se disjunctae, piane sursum spcctantes, m e m b r a n a bis perforata vestitae , forainine
posteriori majori, cuticula claudendae. Corpus depressum ; caudam versus r o l u n d a t u m , ad pinnain
caudalem lateraliter compressum. Squamae vel potius scuta ossea corpus o b t e g e n t i a , aliis par-
tibus corporis alia f o r m a ; in cervice ovatae, in dorso rhomboidales , in lateribus o b l o n g o - o v a t a e
caudamque versus quadratae ; omnes in medio serie aculcorum v a l i d o r u m , caudam versus spec-
tanlium, cristam formantium, munitae ; caetera s q u a m a n i m superficies quam minimis aculeis ob-
sita. Pars inferior corporis usque ad anum alepidota, aculeis minimis, quadrala formantibus , exas-
perata. Pinna dorsalis pinnis ventralibus ojiposita. Radius primus barum pinnarum , sicut
pinnarum p e c t o r a l i u m , utque radii laterales pinnae caudalis, ossa crassissima aculeis validis ar-
m a t a ; radii caeteri, minimis aculeis obsili. Apex pinnae pectoralis insertionen pinnae analis
attingit ; pinna caudalis bifurcata, radiis exterioribus maxime productis.
Color capitis dilute albido-ocliraccus, truncus sordide fulvus, pinna caudalis apicem versus
dilule n i g r o - v i r e s c e n s , aculei omnes albidi, apice flavicantes.
*) Cum delineationes cluracterum genericorum in tabulis pictis minus accuratae ev.iserint, operam d edi,
ut nonnullae tabulae anatomicae delinearentur, generum charactercs synoptice illustrantes et utrique
parti operis adjiciendae. Agiss.
RHINELEPIS
Loneitudo, mensura expressa parisiensi, qua per totum opus usi sumus, usque ad pinnam
caudalem i 9 y i " i capitis 7]f2", radii lateralis pinnae caud. o j / i " .
Caput obtusum , cordatura, trunco paulo Iatius, quintam longitudinis partem totius piscis
inde a rostro usque ad cxtremilatem pinnae caudalis non adaequans, quartam vero partem supe-
rans. Labium superius sine v e l o , in cirrhum brevem, crassum, cartilagineum desinens. Ca-
put totum scutis obductum, quae quum aculeis minimis, densissimis obtegantur , limae quasi su-
perficiem exhibent. Odili taiilnperc cerviceii versus remoli, ut fere pinnae pectoralis inserlioni
oppositi sint, inter se valde disjuncti, in latus versi, l'ossac nasales sursum versai" inter se non
adeo distantes quam oculi, et ipsis dodrante parte propinquiorcs quam rostro, membrana bis per-
forata teclae, et cuticula vix claudendae. Corpus fere rotundatuin, sensim sensimque se exte-
nuans, caudam versus lateraliter compressimi; truncus squainis osseis rhoinboidalibus, imbricatis
teclus. Squamae in lateribus maximae, imbrioatae in abdominc minimae ncque imbricatae; om-
nes in tota superficie sicut caput aculeis quam minimis densissimis in margine squamarum po-
", Quum post mortem illustr. de Spix nulla ejus scripta de piscibus brasilieiisibus rcperiebantur , lune
solum locum natalem aceuratius indicare potui, ub1 in ipso pisce siero inscriptus fui,. Sperimiiia in
spiritu vini servata interdum cliartam, patria nomineque ab incolis indilo inscriptis, ore ferebant.
") pivi) lima, A'-riV squama.
LORICARIA. 5
slieo tantum prosilientibus, obtcctae. Omnes pinnarum radii eodem modo exasperati. Pinna
dorsalis in fossa quadam inserta, pinnae abdominali opposita, Iongius vero caudam versus ex-
tensa; pinnarum pectoralium radius primus ultra initium pinnarum abdominalium porrigitur.
Primus omnium pinnarum radius validissima, praesertim pinnae pectoralis depressus, latissi-
mus ; radii externi pinnae caudalis apicem versus hamulo laterali aucti. *) Piscis unicolor fusco.
ater.
li, Museo Monacensi specimen unicum siccum servatur. Longitudo usque ad apicem pinnae
caudalis 2 2 " . capitis 6".
Caput, propter rostrum productum, formam coni elongati dimidiati repraesentat, cum capi-
tis lotus inferius, in cujus medio os Iransversum patet, pianura, solumque latus superius
convexum sit. Oculi laterales, cervici proximi. F'ossae nasales sibi approximatae, sursum spec-
tantes, oculis proximae, in sinu ad marginer, anteriorem interiore! orbitarum sitae. In utroque
') In specimine nostro apices radiorum lateralium pinnae caudalis non intacU".
"*) IH. com. de Lacpde primus a genere Loiicariae Lin. novun, suuin genus Ihpostoma sejunxit.
2
fi HYPOST0 M A
anculo oris cirrhus distinctus. Corpus pisciceli hujus nitidissimi depressum, ante pinnam dorsalem
vero convexum, cauda depressissima fere p l a n a , atque omnino sequenli modo loricatum: abdo-
men scutis minoribus, maximam ad partem aequalibus obductum ; circa animi scila nonnulla
maiora ; ante pinnam dorsalem scutum quadrangulum, ante hoc aliud sellimi limatimi , majus,
dorsi fere totani latitudinem complectens, et scutum lunatnm minus ceri icis cingens: in dorso
senta lata, in cauda totum superius latus tegciilia, quae ([iiuin sciita subcaudalia aeque lata at-
tingant, aciem caudae lateralem formant. Trunci latera inde ab operculo usque ad latera
caudae scutis latis oblique dorso inferiorem posterioremque corporis partem spectantibus , cari-
nisque binis lateralibus insignibus, pone finem pinnae analis cum acie laterali caudae confluenti-
bus, circumdantur. Cauda depressissima, plana, praelonga, ad pinnae caudalis insertionem abrupte
lateraliter compressissima. A pinna dorsali et anali usque ad pinnam caudalcm supra et subtus
in mediis scutis fossula linearis porrigilur. Odilo band armato sciita totius corporis laevia viden-
t u r , oculo vero armato totani superficiem tubcreiilosain esse crederes, existimoque haec tubercu-
la re vera aculeos obtusos minimosque esse, lamini praeterea aculei distinoli et in radiis sin-
gulis pinnarum et in rostri apice conspiri possini , haec opinio eo vero similior esse videtur.
Omnium pinnarum radius primus simplex, ceteris apice fissis paullo erassiur. osseus , fir-
mus. Uiiines pinnarum radii aculeis minutissimis exasperati. Pinna ventralis margini anteriori
pinnae dorsalis opposita; pinna caudalis furcata; pinna pectoralis iiisertiiinein pinnae ventralis
superans. Anus in medio spatio inter pinnas venlrales et pinuain analcm. Caput quintam cor-
poris partem refert. Totus flavidus, pinnis fuscescenlibus.
In Museo Monacensi specimen in spiriti, vini servatur. Longitudo 7 J / 2 " a rostri apice ad
pinnae caudalis apicem.
IV I1YPOSTOMA. LACF.P.
Caput srulis tectum. Velimi labiale circulare, papillosum ciribatumve aut papillosum et
cirrhatum. Dentes (tab. A lg. 1) subradiati, primus sequenti bis tertia parte b r e v i o r , exlror-
sum hainatus, secundus bisinllexus, ut tertius quartusquu rectus, apice introrsum hamatus; sc-
quentcs sennini ac seusiin minorcs subscinicirculares, subconferii, unde denlium series postico
non distinctae. Aperturae nasales duac , membrana claudendae. Corpus subangulosum, scutis
iinlii icalis tectum; abdomen alcpidotum , aculeis minutissimis asperum. Pinnae dorsales d u a e ,
poslerior radio unico simplici e lasso, osseo, hamato; ceterum omnium pinnarum radius primus
et pinnae caudalis radii laterale:; ossei, crassi, validi. Pinnae pectoralis radius primus in g\ iiglimo
arliculatus, ad animalis libitum tigendus.
HYPOSTOMA
ADNOTATIO. I'iso nomine Guacari piscem depinxit descripsitque (pag. 72) ad genus I l \ -
postoma r e f e r e n d u m , a nostro vero ,,cirrhis ab e x t m i n i a t e membra,ae labii inferions instar bar-
bae d e p e n d e n t i b u s " distinctum.
SILUROIDEI,
C O > S P E C T l S GENE P, L M.
V CETOPSIS AGASS.
b) Pinna adiposa.
*) Linnaeus in prioribus sui system, nat. editionibus Siluros pinna adiposa praeditos sub MvMi nomine
comprehenderat, postea vero eosdem iterum cum Siluri genere conjunx.it. IN. iisdem I.acptde tria
genera proposuit , l'inwLnluni , Aigenc'ioi ani et Doradem , sub primo genere compreheiidens
illos, qui cirrhis gaudeutes scutis lateralibus carent; sub altero, qui utrisque carent; sub ter-
tio, qui utrisque sunt praediti. Jurc illustrissiuius, rnaximeque colendus Cuvicr, ratione deu-
tium et capitis structurae habita, illa genera in - plura subgenera diremit, quae sane tan-
quam peculiaria genera baberi debent, quum nisi haec ipsa retineas, pauciores certeque minoris tantum
momenti ebaracteres pr stabiliendis generibus, ampliore sensu confectis, remanerent. l'io l'imi-lmli
I..iti'p. genere nunc sequentia exstant: Synodontis Cuv. singulari dentium structirra et insertione
5
10 SILUROIDEI.
nudum aut scuto majori minorive obductum. Corpus nudum. Pinnae dorsales duae,
posterior adiposa. Radius primus pinnarum pectoralium el pinnae dorsalis validus
9erratusque.
X. PLATYSTOMA AGASS.
Dentes Phractocephali in fasciis latissimis. Membrana branchiostega radiis i5.
Os amplissimum. Cirrhi 6. Caput depressissimum, planum, valde elongatum, ma-
nilla superiore prominente. Corpus plus minusve compressimi, omnino nudum.
Pinnae dorsales duae, posterior adiposa. Radius primus pinnarum pectoralium et
pinnae dorsalis caeteris parum validior.
genus distinctissimum; l'ilemodiis Cuv. vomere cdentulo; llypophthalmus Spix edcntulus fere, ob
clasmia memorabilis, Pimelodo est, quod Schilbe Siluro. In Glanide Ag.iss. dentes in os.ibus
intermaxillaribus et in vomere, scutum capitale nuli uni; in Phractocephalo Agass. dentino eadem, scu-
tum latissimum in capite ultra nucham protensum; in Platj stornate Agass. caput depressissimum,
J.ucii, miixilla Superior acute promiucus. Tria haec ultima genera coinprebeiidit pi istillimi ge-
nus Ito gres Cuvieri, qui jam in suo regno anirn. similcs divisiones proposuit. Nomen Bagres non re-
liuui, cimi barbarum esset, j.imque stricliore scnsu adhibitum, dubia relinqueret. Pro eo propouo Gla-
iii.li'iii. noincn Siluri cujusdam ignoti antiquum. Ab Ageneioro Lacep. illae species, quarum ossa maxilla-
ria ut conni crenatum proniinciit, separandae videntursub nomine Ceratorliyiuhi Agass. ; hujus loci esset
Silurus iniliUi'is; nomen vero aLacpdc propositum, pio illis capite inermi a reliquis tantopere re-
ceiidenlibus, servanduiii c-set. Callicbtliyos Limi. (Calnpbracli Lacp.) genus Gonyodontium familia
potius mihi esse videtur. Cum vero siccata tantum et mutila specimiiia videndi copia sit l'acid, certi
llillil .limili' pi..-suiii.
C E T O PS IS. 11
Caput omnino n u d u m , aeque fere altuui ac latum , tcrcliusculum, antice truncato - rotunda-
tum. Oculi cute communi obtecli , nigri, punctuli instar per hanc pellucenles, minimi, supra
oris angulum in medio spatio inter cirrhum inaxilla*cm el foramen nasale posterius siti, a bran-
chiis longissinio interstitio dirempli, laterales. N.ues quatuor; posteriores superiores, majores,
supra oculos, inter se parum dislunlrs : aiiteriores, inferiores minores supra rostri apicem ante
et supra cirrhos sitae , interstitio duplo major, inter se dislantcs ; omnes inargine intuinido, cu-
taneo claudendae. Oris rictus tr.insv ersus, rectus , angusliusculus, ceti ori non dissitnilis , la
bus carnosis crassis, attamen non proti,inulis, maxilla superiore ultra inl'ei iuicm pallilo excedente.
In ossibus intermaxillaribus dentes tribus seriebus distribuii, in vomere et in mandibula serie
simplici sitnulque majusculi, acuti, inter se paulluluni distantes. Ciri-bus inaxillaris supra oris angu-
lum breviusculus, filiformis , in antica parie l'iaeulae quasi labiatae situs ; cirrhi quatuor Iongiores
ejusdem formae in cute mandibulac, per lineaui ai-cuatam dispositi. Membrana biaiuliiostega
sublaxa, operculuin subtrigonuni oblegens, inargine integerrimo, pinnae pectoralis basiti antice
circuincludens. Foramen iMiit.ilis niucosae oblongum, iiiaiusculiiin, pania pone simulque supra
pinnae pectoralis basin, Truncus oblongus teretiusculo-subcoinpressus, pectore abdotnineque in-
tumido, laevissimus ; pustici* atlenuatus, compressissimus. Linea lateralis u l t i s s i m a , carinae in-
star obtusae proininens. I'inna dorsalis unica radiis apice divisis, subrigidis, antico posticum
duplo superante, caeleris sensim minoribus , pinna pectorali remotior. Pinnae pectoralis radii com-
pressi , sublrini ; anticus simplex caeteros apice fissos paulo superans. l'innae ventrales pinna
dorsali rcmotiores, minores radiis pusticis sensim brevioribus, antico simplici, caeleris apice ls-
sis, satis longo intervallo onte anum insellai". Catialis deferens vesicae urinariae, et ovari,
vel testis lanquain papilla perforata pronunci. Pinna analis paulo pone animi incipiens et ante
pinnae caudalis basin linieiis parum alla, membrana inter radios espansa versus truncutn incras-
sala, ita ut radiorum basis \ ix cunspici possit, versus radioruiii apicem vero tennis*, radii apice
ex membrana emergimi. Pinna caudalis l i n e a t a , radiis apice fssis, lateralibus exceplis.
Pinna pectoralis radiis i o , venlralis G, analis 2 1 , caudalis 1G praetcr alios utrinque latera-
les 7 sensim m i n o r e s , dorsalis 7.
*) Amiciss. Dr. et I'nfi""nr W.igler, cui copia fuit in novissimo congressu naturile sciutatoriim medico-
runujue (cjiii.iiii.ir niuseiun zoologicum bcrolineiise peisci ulandi, me certioiein fecit Silurimi coecu-
tientem Lul.t. tal.il. e, Spixii T. X. f. 2. non dilTcrre.
CETOPSIS. 13
r
In Museo Monacensi specimen unicum in spirilo vini servatili*. Longitudo i\fA'-
VIlXUT Vl'li t. In specie secta, Dorade Humboldt,', tractus intestinorum longitudine duplici cor-
poris: ventriculus vix distinctus, parictibus panilo crassioribus ; intestinum tenue pluribus convo-
lulioiiibus abdomen replens ; rectum incrassatum ; hepar bilobum ; vesiea fellea in medio inter
hepatis lobos, in duodenum fel fundens ; lien ad \cntriculi latus sinistrimi : renes niediocrcs;
\rsicula urinaria distincta, oblonga, p a n i t i posteriori intestini recti appressa; \ csica aerea maxi-
ma apparatiti osseo proprio suspcnsa.
Caput magnimi, clongatum , clypeatum , antice acutum, nudum. Oculi inferne clypco semi-
lunari cincti, in laleribus capitis. "Voes quatuor per quadrature disposila,', in parte rostri
nuda; anteriores majores, tubulosae, cuticula claudendae: posici iures ovatac . minores. I iperculiun
stilli forine, sublrigonuni. Labia valile incassala , carnosa, intuinida. Ciri Iti G, duo in apice
ossimi maxillariuin longiores, quatuor sub svmphysi mandibulae, magnitudine illis maxillae
*) Omnibus, quae Celcberr. Alex, de Humboldt de Dorade Crocodili (Observ. de /.ani. v. 2. p. iiji) re-
fert perpensis, haec species ad genus peculiare refercnda milii videtur, non modo pinna pettorali uni-
radiata, sed etiam appendice (uiadiiradi.tlo pinnae caudalis maxime a Dm.uK' recedens et nomine Ceit-
trocliir Ag.iss. (m'uTpov aculeus, xui' niaims) insignandum.
") llic piscis nullo modo ad genus Ciri ilt-,iJr-ni Lacep. l'efereiidus, (juu"..i inter cliaractercs hujus ge-
neris clariss. I,.H, |>r,Ir lioc afferai: ,,1'niut de barbillons ; deux uageoires dorsales; plus d'un rayou a
iliaijne iingeniie du do." (luod niiiinne cum nostro pisce congiuit.
DO LAS. HVPOI'IITHALMUS. 1 "*,
Color olivaceus (non nigrcscens voi n i g e r , nec in speciminibus siccis, nec in ilio, quod in
spiriti, vini servatur) ; apex pinnae caudalis llavescens ; radii serrali pinnae dorsalis et pinnarum
pectoralium ut scuta lalcralia lutescentcs; spinae laterales apice albae.
a
Longitudo speciminis in spirito servati 20 \fA' - rostro ad radium anticum pinnae dorsalis
anterioris o j / l j . " , spcciminum siccorum G" 24"-
Simillima species I ornili nigro Valenc. (in Humb. <Ibserv. de Zool. voi. 2. p. i t t i . ) , quin
imo celeberr. Cuvier. visis Spixii tabulis, pr codem h a b u i t , sed comparatis speciminibus, clia-
racteribus sequentibus diversa, peiuliaris species mihi videtur: , . scutis non omnibus trigonis, 2.
spinis posteris sensim majoribus, 3. cirrbis inter se magnitudine vix discrepantibus, 4. longitu-
dine pinnae adiposae, 5. colore olivaceo.
velutini, papillaeformcs , tantum armato oculo visibiles. Or,ili mnjores, in margine imo, laterali
capitis siti. "Nares quatuor, anteriores m margine o r i s , pu-leriores supra angulum ejus sitae.
Membrana b*anrhiostega radiis 5 vel i o . Aicus branchialcs in margine exteriore, convexo, ut in
omnibus piscibus, ldmellas branrbiales sustentant. In illorum margine interiori, conca*, o. in qui-
busdam piscibus, denles observari satis cognitum est; hic vero raram et paradoxam indolem
(Tab. A. fig. 7.) habes, quod in margine interiori concavo cuiusvis arcus branchialis productus
U'iuies, elongati, elasiniformes, albi, ejusdem interius latus occupant , quique faucem versus
spectant; ad latus exterius vero ejusdem marginis membrana tenuis ad dimidiam productuum
altitudinem elevatur, quae ab ipsis paullulum distat. Iidem productus in a r c i primo branchiali
longissimi, longiores quam ipsae lamellae branchialcs et longitudine gradatim in sequentibus arcu-
bus decrescimi. (Hos processus elasmiformos, rigidos et valilo fragiles pr emenda dentium
natura sommi momenti habemus.) Corpus omnino n u d u m , comprcssum, l a t u m , caudalem pin-
nam versus attenuatum. Truncus brevissimus ; cavitas abdominalis minima , \ ix longitudine capi-
tis: itaque major pisris moles nihil est nisi cauda longissima , latissima, musculosa. Pinnae dorsa-
les duae, posterior adiposa. Pinna analis latissima i. e. ab a n o , paullo pone pinnas peclorales
sito, fere ad pinnam caudalem usque producla. Piadius primus pinnarum pectoralium et pinnae
dorsalis carteris paullo validior, scrratus.
ADXOTATIO. Tam parvis intcstinis lantani corporis molem nutrir! summopere mirum est.
Ilypophtlialini edentati pedoni longi visccra perscrutatus sum in quo cavimi abdominale , [/_. " longum,
\l\" ni tum et paucas Iineas latum fuit et in hoc pusillo spalio liquor mitritius pr tanto cor-
pnre jiraeparabattir ! l^iium vero simile sit, hunc piscem ob os quasi cdentulum majora animalia
corriperc non posse . pnlandum est cum indefesse innumera animalcula temila , quae maxima co-
pia aqiuis Jrasiliae habitanl, persequi, et elasinia hac ipsa esse utilitato, ut retis instar, aqua
tiausinissa , illa retincant ; idem cetis mos est. Gesophagus brevis : vcntriculus oblongus, su-
perne rotundatus; inlestinum tenue pluribus ennipagiiiibus anum tcndil ; hepar duobus elongatis
lobis sccus JKII ietes ventriculi protenditur ; vesicam felleam et lien non vidi , certo ob statimi sub-
putridum speciminis. P.enes angustissimi, praelongi , spinae vertebrali accumbentes urinam fun-
dunt in vesieain praegrandem.
Pisris totus nudus. Caput compressum, praecipue in nucha tanquam carina prominens.
Ocuh mediocres, in margine inferiore laterali capitis, in medio spatio inter cirrhum niuxillarem
et angulum inferiorem operculi. Nares quatuor, magnitudine aequales , rotundatae, marginibus
cutaneis parum prominentibns , vix claudendae ; inferiores juxta ipsum
II Y P O P I I T I I A L M U S . 17
Longitudo 10 1 2 " .
spatii inter pinnas pectorales et ventrales opposita; posterior adiposa minima, fere supra finem
pinnae analis. Pinnae pectorales acutae; radius primus validus , seri atus : radii reliqui sensim mino-
res angulum obtusum conformant. Pinnae ventrales peclorah'bus majores pone canini reflexum
apicem , triangulares. Pinna analis paulo pone pinnas ventrales initium babet , brevis sed latissi-
ma radiorum opicibus valde ultra membranam connectentem cmergenlibus. Pinna caudalis fur-
cata. Argenteus, supra caerulescens ; pinnae oebraceae.
Pinna pectoralis radiis 1 2 , ventralis i 5 , analis 4 5 , caudali- 18, praeter 2 3 minores utrin-
que laterales , dorsalis anterior 8.
Longitudo 7"-
AI l.M) TA TI, ). Sectio Piinelodi Spixii sequentia docuit : Ventriculus brevis, oblongus, vix
duplo amplior quam intestinum tenue , quod ex ventricidi parte inferiore prodiens sinislrorsum
curvatur, tum adscondens ultra hepar transit , lune ad ilexlrum stomachi latus descendit , et
posteaquam ita totum stomachuni circumdederit, anguslatur et post iioiiuullos anfracluS in ano
minimum terminator. Hepar transversum in parie cavi abdominalis supcriore, angustimi, lobis
lutcralibus inerassalis. Yesica follea maxima, transversa jaeet inter hepar et illam intestini tenuis
p a r t e m , in quam aperitur, quae supra superiorem stomachi parietem tr.tu-it. Lien lobatus, a
mesenlereo suffultus, pone stomachimi, in hujus inferiore paride. Vosica aerea maxima, cordifor-
mis, in parte superiori cavi abdominalis. Ienes indivisi, depressi, triangulares, latore latiori
sursum spectantes, apice deorsuin, ubi uretheres prodeunt , qui anipliantur in oblongain , salis
magnani vesicam urinariam. Itenes margine suo laliore tesirain aeream in ipsa media cavitate
abdominali attingunt. Inter vesieain uiinariani et inlostinuin rectum ovarium lei lestis, ut funi-
culus ad renum marginem superiorem protensus.
PI M E I . O D P S . Kj
Scuto majorc a pinna dorsali anteriore ad ccrviccm usque prodticto; sulco lon-
gitudinali in medio scuto ad rostri apicem usque; naribus quatuor maximis, paten-
tibus, posticis tantummodo cuticula claudendis, binis utrinque inter se parum distan-
tibus; aliquot dentibus vomeri inscrtis; pinna adiposa minima.
Caput altum , linea recta a nucha ad rostri apicem declive, scuto granulato et insulpto te-
ctum ; fossula obsoleta longitudinali in scuti parte anteriore. IS'ares quatuor per quadralum dis-
positae, anteriores ante cirrhum maxillarem , in ipso fere labii snperioris margine sitae, lubulo-
s a e , posteriores supra oris angulum transversae, rimaeformes in fossula triangulari palulae.
Cirrhi 6 , in cute mandibulae quatuor breviores, maxillares duo ad pinnam analem usque prolon-
gali , ossibus maxillaribus in eorum basin productis. Caput usque ad angulum posteriorem oper-
culi fere quintam, usque ad anteriorem pinnam dorsalem tertiam partem longitudinis totius piscis
aequat. Scapula supra pinnas pectorales retrorsum protensa. Corpus subcompressum, omnino
nudum. Linea lateralis rectissima, ad pinnam caudalem sursum inflexa. Pinnae pectorales, ra-
dio antico crasso, osseo, margine tantum postico, et basi utrinque serrato, sub angulo postico
operculi insertae ; pinnae ventrales radio ultimo pinnae dorsalis anterioris oppositae. Pinna dor-
salis radiata rigida, praelonga, haud omnino retrorsum reclinanda, radio antico acutissimo tantum
postice et in apice utrinque serrato. Pinna adiposa eadem magnitudine quam pinna analis rec-
tangula, eique opposita. Pinna caudalis furcata. INigro-cinereus, in lateribns et infcrne argen-
teus ; scutum capitale et pinna caudalis fuscescentia ; caeterae pinnae fusco - coerulescentes.
Pinna pectoralis radiis i o , ventralis G, analis g , praeter duos minores anteriores, caudalis
17, praeter 45 laterales utrinque minores, dorsalis anterior 7 . praeter unicum minimum, ante
radium acutum , serratum.
Caput in nucha praealtum , compressimi, in rostri apice depressum. iNares quatuor per pa-
rullellogramma transversum disposila**: anteriores supra marginer maxillae snperioris, ante et
intra cirrhos maxillares , tubulosae, margine cutaneo claudendae; posteriores transversae, oblongae,
patulae. Oculi cirrhis propinquiores quatn angulo operculi postico. Inter narcs posticas et ocu-
los fossula obsoleta. Dentes minutissimi, velutini per fast ias latas in mandibula, ossibus interma-
xillaribus et in ultimo arci, branchiali. Cirrhi compressi, lati, longissimi, omnes ultra pinnarum
ventraliuin apicem producti. Corpus subcompressum , ad pinnas ventrales crassissimi,,, , sub caudae
fine cylindraceum, ad pinnae caudalis insertionem compressissimum. Pinna dorsalis anterior ra-
dio primo simplici, praelongo, caeteris apiic lissis, spalio inter pinnas pectorales (longas ventra-
liuin insertionem superantes , radio antico simplici interne serrato .) et pinnas ventrales ; pinnae ven-
trales ipsae eo spatio inter pinnas dorsales oppositae. Pinna analis sub line pinnae adiposa? ra-
fi
g
1=1
PIMELODUS. 21
diis duobus anticis simplicibus caeteris minoribus. Pinna caudalis in medio profunde emarginata.
Pinna adiposa alta, latissima, sinuata. Coerulescens, ad latera et interne cinereo - argenteus pin-
nae apice rubescentes, pinna caudalis sub fine coerulescens, pinna adiposa tota cocrulea.
4. P I M E L O D U S C T E X O D U S AGASS. Tb.vnr. a.
Pinna pectoralis radiis i 5 , ventralis 7 , analis i o , praeter 2 minores anteriores , caudalis 1G,
praeter 14 laterales utrinque sensim minores minimosque, dorsalis anterior 7.
ADNOTATIO. Viscera hujus piscis mirae indolis. F a u x statim ampliatur in magnum saccum,
stomachum sciliect, cujus parietcs incrassatac, musculosae sunt, fero totum cavimi abdominale su-
perius explentem , forma globi a posteriore et anteriore parte parum compressi, a superiore vero
impressi, ex cujus impressionis sinistro latore appendix coecus prodit ; id simul memorabile, quod
'nlcstinum tenue postice eodem loco initium h a b e a t , quo faux ampliatur, atque ita cardia et
pylorus ventricidi juxta se invicem siti sint. Intestinum tenue ad latus dextrum cavi abdominalis
descendit, ad vcntriculi latus inferius aliquotics in Ziczac transverse a dextra ad sinistrami parie-
lein cavi abdominalis curvatur, lumque intestinum crassum, duplo amplius quam intestinum tenue,
ad sinistrimi latus spinae vertebrulis rectissimc descendit. Hepar minimum , suspensuin in pariete
superiore peritonei, in ejus plicatura valile prominente, in ipsius medio attenuatimi, lateraliter in-
crassalum, lobatum. Specimen nostrum, prob dolor! in ipso loco vesicac felleae perforatone est,
quarc ejus formati! et duclum deferentem non vidi. Pone ventriculum in mescntereo licn lobatus.
\ esisa area saccus permagnus , ronliformis , compressus, pone ventriculum, extra peritoneum,
ad tertiam inferiorem cavi abdominalis partem usque protcnsus, parietibus crassissimis, lbrosis,
argenteo nitentibus , priinae costae crassissima*- extrorsum tei lai* suspensus; exitum non vidi, quia
arem inflatum ob perforationcs non rdinebat. Uencs extra peritoneum, pone intestinum rectum,
in sulco a prore-.-ihus brevioribus vertebraium transversis formato, in parte inferiore angusti sunt
et in ipso eorum medio ambo uretheres inter se maxime approximati, ad latus inferius vesicae
areae in duo cornua producta dividuntur - quae ad illain utrinque adscendunt ; in utriusque cor-
nu parte inferiore uretheres in superficiem proveniunt, in furcalione approximantur et in paride
posteriore colli vesicae urinariae aperiuntur. Haec maxima e s t , parietibus tcnuibus , obierse p \ -
riformis et proprio ostio pone anum apcrilur. Utrinque ad latera intestini recti vas defercns
simplex, tubulosuin, absque anfractibus in e j u s parte extreina ovarium vel testis non evolulUS
funbiiariim minutissimarum forma.
PIIR ACTOCEPHALUS. PLATYSTOMA. 23
X. PLATYSTOMA A GASS.
Caput depressum , supra planum , valde elongatum ; maxilla superior prominens. Os amplis-
simum. Dentes velutini, consertissimi, per fascias lalissimas in ossibus intermaxillaribus, in vo-
mere et in mandibula ; in arcu branchiali quinto dentium velutinorum pulvinar. Fossae nasales
laterales, interne ad cirrhum maxillarem sitae, quatuor naribus aperiuntur. Oculi laterales, parvi.
24 PLATYSTOMA.
Membrana branchiostega radiis i 5 . Corpus elongatom, antice plus minusve depressum, caeterum
cvlindraceum caudalem pinnam versus comprcssum , omnino nudum. Pinnae dorsales duae
posterior adiposa. Radius primus pinnae dorsalis caeteris parum validior, pinnarum pectoralium
validissimus, osseus, serratus.
Pinna pectoralis radiis 9 , ventralis 6 , analis 1 8 , praeter 3 minores, anteriores, caudalis 20,
lobi snperioris 8 , lobi inferioris 1 2 , praeter G minores laterales superne et 10 inferite, dorsalis
anterior 7.
Caput depressissimum, omnino planum, in cervice impressum, corpore multo latius , tertiam
Corporis longitudinis partem, excepta pinna caudali, referens. Maxilla 6uperior apice arcuata,
subacuta, maxime ultra inferiorem prominens ; fasciae dentium intermaxillares et vomcrales spatio
arcuato nudo distinctae. Cirrhi sex, duo maxillares crassiores ultra pinnas ventrales producti, qua-
tuor mandibulares; externi breves, interni brevissimi. Nares in parallelogrammum transversum
dispositae ; posteriores juxta cirrhos maxillares, inter se minus distantes. Oculi laterales, subova-
les, rostri apici propiores quam angulo postico operculi. Corpus antice depressiusculum, caete-
rum cylindricum, in apice caudae comprcssum. Linea lateralis in parte antica inferne subincur-
vata, caeterum rectissima. Pinna dorsalis antica opposita spatio, quod est inter pinnas pectorales acu-
tas, radio antico crasso, osseo, interne tantum serrato et pinnas ventrales pariter acutas, buie tamen
parum propior. Pinna adiposa acuta pinnae anali acutae opposita. Pinna caudalis furcata, lobis
aculis. Caput, dorsum et latera intense olivacea, maculis nigris rotundis minoribus notata; pinnae
olivaceae, apice roseae, dorsalis anterior et pinnae pectorales nigro maculatae, abdomen et latera
inferne argenteo resplendentia; a pinna pectorali supra pinnas ventrales fere ad pinnam cauda-
lem usque linea olivacea, interrupta.
Pinna pectoralis radiis 1 1 , ventralis G, analis i o , praeter duos anticos, minores, simplices;
caudalis 17, praeter 68 minores minimosque utrinque lateraliter in cute sensim indistinctiores,
dorsalis anterior.
Pinna pectoralis radiis 1 1 , ventralis G, analis i o , antico simplici, caudalis 19, praeter 45
utrinque minores, laterales , dorsalis anterior 7.
supra oculos latior. Oculi laterales in medio capite siti, parvi. Nares in parallelogrammum trans-
i ersum dispositae ; anteriores juxta et intra cirrhos maxillares. Maxilla superior ultra inferiorem
prominens , non adeo tamen ut ore chiuso dentes intermaxillares omnes externe conspici possint,
ut in caeteris speciebus nostris ; cirrhi maxillares ad pinnas ventrales usque protcnsi , mandibula-
res quatuor multo breviores. Corpus cylindricum; cauda apice compressa. Linea lateralis fere
recta, in medio tantum parum inferne subarcuata. Pinnae pectorales acutae, sub angulo operculi
radio antico crasso, osseo, plano, interne serrato. Pinnae ventrales rotundatae, radio antico sim-
plici. Pinna dorsalis anterior, radio antico simplici caeteris vix crassiore, spatio inter pinnas pec-
torales et pinnas ventrales opposita. Pinna adiposa rotundata , pinnae anali radio antico simplici
opposita. Pinna caudalis profunde in medio incisa , lobis omnino rotundatis. Caput luteo-fus-
cum ; dorsum, pinnae et latera supra lineam lateralem luteo-auranliaca, inferne in argenteum
vergenti : latera infra lineam lateralem omnino argentea, pinnae dorsales, pinna caudalis, dor-
sum et latera maculis sparsis majoribus minoribusque rotundis, vel oblongis nigris, annido dilu-
tiori cinctis, notata.
Pinna pectoralis radiis i l , ventralis G, analis i o , praeter 2 anteriores minores, caudalis 17,
praeter 56 minores minimosque sub cute fere conditos utrinque laterales.
CO.NSPECTUS GENERUM.
a) Corpore rotundato.
XII. SUDIS Cu V.
Caput magnum, depressissimum, extus osseum. Os amplissimum, transversum,
in toto suo margine dentibus elongatis, conicis armatimi; in palato dentes velu-
tini: ossa intermaxillaria satis lata marginer superiorem. ossa maxillaria superiora
retrorsum subarcuata, angusta, margines lateres maxillae superioris conformant
8
-() CLUPEOIDEI.
b) Corpore compresso.
XV GLOSSODUS Cuv.
Caput acutuin, comprcssum, nudum. Oculi laterales. Os parviim. Dentes
velul'mi in ossibus intermaxillaribus totum m a r g i n e m oris superiorem conformanti-
b u s , in mandibula et in v o m e r e , maxilla superior edentula. Lingua cartilaginea,
cdenlula, in osse hyoideo vero et in palato dentes majores tuberculifornies. Corpus
s q u a m a t u m , subcompressum. Ad insertionem pinnarum ventraliuin squamae valde
retrorsum produclae.
Quum in Museo monacensi sceleton tantum hujus piscis conservetur, ut plura dicam , quam
quae jam tabula nostra indicanlur, haud habeo ; nibil restat, quam ut sceleton accuratius descri-
bam. Incipiam a simplicissiinis caudae vertebris, et posteaquam abdominales vertebras et extre-
mitates exposuero, de capite fusius tractabo.
Spina vcrtebralis octoginta vertebris constat , quarum omnium corpora exbibent cv-
lindros brovissimos, quorum diameter Ionuiludinalis dimidiam latiludinem non superai, ex-
ceptis posterioribus c a u d a e , cpaorum longitudo et latitudo subaequales sunt, ut fere qua-
drangula videantur. Corpora vcrtobrarum omnium in anteriore et posteriore articul.iri
superficie ita excav; ta s u n t , ut caiitas non exaccte concava sed conica sit. Intra binas
vertebras spatium biconicum existit, quod molli cartilagine interarticulari replotur. Extcrior cor-
poris vertebrarum superficies ipsa coniava est, ita ut juncti margines binarum vortebi*arum pro-
minente callum efficiant ; bae concavac suporfteics notantur pluribus fossulis et foraminibus qui-
bus musculi aflguntur et vasa sanguifera intra,,!. Arcus verlebrales superioros inter se satis con-
formes ; inferiores 42 caudales ejusdem indolis ut supcriores, in proecssus spinosos eodem modo
continuantur ; at 38 anteriores seu abdominales in eo emincntcr difforunt quod inferne aperti sint et
3;> SUDIS.
costas articulatas praebeant. Crura arcuum superiorum e margine superiore anteriore corporum verte-
brarum prodeunt, verticaliter paullulum adscendunt, tum subito retrorsum flectuntur sub angulo
ltr. Hoc ipso in angulo quilibet arcus brevem processum e x h i b e t , qui antrorsum tendens apice
superficie articulari praeditus est, qua cum antecedente arcu jungitur, ita ut omnes arcus in-
ter se articulati sint et sic partes spinae vertebralis inter se arctius junctae. Hoc nexu utrinque in-
ter bina corpora vertebralia et eorum arcus magna foramina oriuntur . per quae nervi spinales
prodeunt; id vero memorabile e s t , quod in inferiore margine cujuslibet foraminis in posteriore
cujusvis corporis vertebralis parte processus parvus libere promineat, qui illa foramina in duas
partes fere dividit, sed incomplete tantum, quum hauti rontinuelur usque ad commissuram arcuum in-
ter se. Haec crura inter se apice junguntur in processum solidum et processus spinosos verte-
brarum emciunt ; id in anteriore spinae vertebralis parte modo apice fit, in media spina inde a
medio arcu, et quo crura posteriora sunt eo prius et profumlius junguntur. Inter binos processus
spinosos spina est, quae cum ipsis tantum ligamentis jungitur et apice inferiore libere inter mus-
culos haoret; radii pinnae dorsalis in illarum superioribus apicibus articulantur. Hae spinae in-
ter vertebras anteriores minores el tenuion*s magnitudine et mole augentur quo posteriores, us-
que ad pinnae dorsalis anteriorem tertiam partem, ubi maximae s u n t , ab hoc inde loco sensim
decrescunt et pone pinnam dorsalem omnino evanescunt. Arcus inferiores vertebrarum caudae
se habent ut superiores ; proxime a vertebrae corpore crura arcuum inferiorum junctione proces-
sus spinosos inferiores efficiunt , inter quorum apices eodem quo supra modo spinae ligamen-
tis aflxae sunt; in apice earum, quae in tota serie medium occupanl, radii pinnae analis articulati
sunt. Crura arcuum inferiorum vertebrarum caudae a basi inde retrorsum spectant sub angulo
45. Canalis, qui junctis cruribus conformatur. versus animi sensim aniplificatur et cadom ratione
crura jlque processus spinosi crassioros et finniores evadimi ad illum usque, ante quem anus
aperitur . cujus crura omnino plana, sp.'tliulaeformia sunt, et cujus processus spinosus non latera-
liter compressus est ut posterioruin sei! transversaliter et in superficie anteriore per totam longi-
tii'linem sulco lato exsculptus est; lalis sulcus jam in proxitnis posterioribus ade.st , sed non per
totam longitudinem processus extenditur. Radii pinnae caudalis articulati sunt in apice truncato
lato processuum spinosorum vertebrarum ultimarum, qui ut radii rotae in apice caudae divergimi.
Ab ano inde versus caput vertebrae abdominales ea gaudent indole, ut crura, quae inferne non
conjunguntur, non amplius ex inferiore parte corporis vertebrae prodeant, sed sensim altius e
latere corporum, ita ut ad septimam aut octa\ .un vortobram horizontahter extrorsum spoctent.
Id praecipue memorabile est, quod eorum partes exteriores tanquam totidem costae, pr vertebris
longiores vel breviores (breviores in anteriore, longiorcs in posteriore trunco) articulatae sunt.
Processus transversi, in quorum apice articulatae s u n t , latissimi, plani et horizontaliter compressi
sunt. E o , quod processus transversi e aleribus corporum vertebrarum oriuntur (quum contra in
muda ex inferiore eorum parte proveniant) id lit, ut corpora vertebralia tanquam carina altius
in cavuin abdoniinale proinineant ; facies laterales hujus carinae in quovis corpore vertebrali no-
tantur fossulis oblongis profundis, unica utrinque in posterioribus vertebris abdominalibus, dua-
bus in mediis, tribus in anterioribus.
ramina sunt cxitu3 canalis mucosi lineae lateralis); margo hujus ossis anterior profunde
ita cxcisus e s t , ut proi'essu., hac excisione o r t u s , inferior. qui longior <"t tcres , apice superficie
articulari praeditus s i t , qua cum osse petroso jungatur, superior vero processus ossi occipitali ex-
tcriori applicetur. Os scapulare omnino p l a n u m , jungitur cum humcri parte superiore et cum
osse suprascapulari a cujus apice inferiore ad tertiam usque partem superiorem obtgitur. Sty-
lus coracoideus in nostro specimine deest. Os humeri in medio ita curvatum est ut ramos
duos praebeat, alterum perpendicularem a latere compressum , p l a n u m , alterum horizontalem de-
prcssissimum et latissimum ; margo anterior incrassatus rami perpendicularis, cristam validam for-
m a n s , producitur in media superficie superiori rami horizontalis usque ad symphysin ossium hu-
mcri inter se ; in facie interna hujus cristae proecssus surgit, qui cum ulna sutura vera jungitur;
hoc ncxu fit arcus validus, qui junctione radii cum parte inferiore et posteriore humeri et ulnae
foramen format musculis pinnam pectoralem ad corpus trahentibus transitum praebens. Margo
extcrior rami horizontalis etiam e margine anteriore incrassato rami perpendicularis prodit, ab initio
rcvolutus , sensim apicem versus planus evadit; superlicies inferior ejusdem rami horizontalis pla-
na , nisi in angulo posteriori, ubi crista ossea surgit codem in loco in quo margo posterior rami
perpendicularis in superficiem rami horizontalis dilatalur. Ulna plana, antice ad symphysin os-
sium humcri usque producta, postice incrassata ; inter ejus partem inferiorem et humerum radius
situs , cujus margo posterior magna superficie articulari praeditus est pr articulatione radii primi
pinnae pectoralis. Ossa carpi tria cuin margine interno radii junguntur. Pinna pectoralis ipsa
duodecim radiis constat, quorum primus simplex, ct.si articulatus, praecipue ad basin multo va-
lidior et crassior est caeteris, qui omnes articulati, in apice multifariam divisi sunt. Extremitates
pclvis in nostro specimine desunt.
Caput :3) forma cylindri elongati, superno depressi; ejus longitudo latitudine duplo m a j o r ;
maxilla inferior vix ultra maxillam superiorem p r o m i n e n s ; oculi m i n i m i ; buccae omnino ossibus
asporis tectae. Ossa cranii externe omnia rugosa, sulcata ; in ipsis plures canales mucosi, qui la-
tis fossis planis in eorum superficie externa aperiuntur.
In capite osseo piscis o p p o r t d discernas ossa cranii et varios apparatus, qui mobili articula-
tione cum ipsis junguntur, nempe opcrculum cum ossibus supratemporalibus dictis, laminam tempo-
ralem et palatinam, ossa suborbitalia , maxillas cum dentibus et apparatutn brcnchialem cum
osse hyoideo.
*) Ni* nostrae descriptioncs sceleti piscium male intelligantur, jam opus est ut indicemus nos in ipsis illa
terminologia uti, quam illustrissimus Cuvier in novissimo optimoque libro: Histoire naturelle des poissons ad-
hibuit, quamvis nonnulbs ipsius determinationibus omnino assentire non possirnus; satis magna dubia
nobis veniunt de ipsius explicatione partium ossis occipitis, ossis temporalis, operculi et ossis jugalis, sed
haec ctponendi hic non est locus. Quo magis vero inter se dilTerant opiniones de analogia harum par-
tium cranii cum illis mammalium, zryium et reptilium, eo majorem scientia utilitatem caperet, si haec
illustrissimi Cuvieri terminologia in descriptiva Zoologia reciperetur, donec signifcatio earum cum certi-
tudine eruta sit; paremque utilitatem afleret, dum ii, qui in poslcrum icones sceletorum piscium edituri
sint, tabulas suas pari modo o m n e s numeris illustrarent i i s d e m , quibus illustrissimus Cuvier usus est
pari modo in diversissimis repracsentationibus capitis Percae vulgaris; ita sane tabulae omnium autorum
facillime inter se conferri possent, tandemque copia daretur, ut detiniri possit, quaenam o.-sj omnibus in
generibus constantia, quaeque tantum pr articulationibus vel unius ossis partibus essent habendae.
9
SUDIS.
34
Ossa crani, sequenti ordine describam ut facilius respici possint: i ) ossa baseos cranii
(imparia); proceSsus atlantis, os basilare occipitis , os,sphaenoidcUm principale, os sphaenoideum
.1 uh ri iis (plerumque impar in Sudi par est), vomer 2) ossa _ cranii superiora.* os occipitale
superius (impar), partem superiorem ossis occipitalis exlerioris (paris) et ossis mastoidei (paris) _
os parietale ( p a r ) , os frontale-principale ( p a r ) , os nasale (par); 3) ossa cranii lateralia: par-
tem inferiorem ossis occipitalis -exlerioris et ossie mastoidei, os petrosum ( p a r ) , os occipitale
laterale '(pai*), alam magnani ossis sphaenofdei (parem), os frontale posterius (par) , alam orbita-
lem ( p a r e m ) , os frontale antcrius ( p a r ) , et os ethmoideum (impar).
Mira est conformarlo baseps cranii et ejus articulstio cum prima tranci vertebra cujus cor-
pus in margine inferiore et anteriore in duos processus , transversos dictos, hic vero antrorsum
versos, longissimos, depressissimos, omnino planos, inter se parallelos et rima longitudinali distin-
ctos prodiicitur ; hsc rima carina ossis basilaris occipitis recipitur, apices vero processuum atlan-
tis in sulc'is lateralibus .ossis ' sphaenoidei principalis suturis vcris arctissime ai tir ola n ti ir: talis ar-
ticulatio atlantis cum cranio niisquam in toto regno animali praeterea hucusque nota est.
Os basilare postice corpus cylindricum offer, cujus superficies articularis conica ei vertebrarum
similis est et cum atlante Cartilagine, intervertebrali jungitur; a margine inferiore et anteriore
corporis lamina spathulaeformis prodit, quae antice multo latior est et apici postico ossis sphae-
noidei principalis iuruinhit, in media superficie ihferiore illius laminae cum processibus atlantis articu-
laris carina surgit, quae in rima inter processus vertebrae primae recipitur; ossis basilaris margines
laterales et supei-ficies superior suturis cum osse occipitali laterali, angulus vero anterior exterior
cum ala magna junguntur. Os sphaenoideum principale longissimum, satis Ialini , marginibus
lateralibus per totam fere longitudinem parallclis; in ejus medio utrinque processus transversus
validus superficie'articulari munitus, qua cum illa ossis pterygoidei interni jungitur; superficies
superior ossis sphaenoidei laevis, maxima ex parte basin cavitatis cranii format, in superficie in-
feriori spatium clavaeforme ita dentibus minutis confertissimis omnino obsitum est, ut ampliori
fine retrorsum spectet. Pars posterior ossis sphaenoidei in duos processus exit, quorum latus ex-
tcrius sulco profundo incisum est pr recipiendis processibus atlantis. Margo lateralis suturis
cum omnibus ossibus jungitur, quae latera cranii constituunt ; supra ipsum processum transver-
sum ossis sphaenoidei, ps sphaenoideum anterius, paullo posterius ala magna, inter quam et os
sphaenoideum anterius spatium relinquitur, in parte anteriori illius marginis os frontale ante-
rius et os ethmoideum. Cum apice anteriore vero et praesertim cum parte antica superficiei in-
ferioris ossis sphaenoidei vomer jungitur, os primum baseos cranii, cujus superficies inferior plana
et omnino dentibus minutissimis obtecta est, ut illa ossis Sphaenoidei ; superficies superior permul-
tas. init articulationes, in parte posteriore cum superficie inferiore apicis ossis sphaenoidei, in parte
media cum osse ethmoideo; in medio latere superficies grosse dentata exstat, qua jungitur cum
osse nasali, et ante illam fossa articularis profunda,. rotundata cum qua os. maxillare superius
articulatione jungitur; margo vomeris anterior cum ossibus intermaxillaribus et pars anterior mar-
ginis luteralis cum osse palatino jungitur.
Cranium superne, a parte antica, sequentia ossa claudunt : Os nasale planum, lon-
giusculum, canal mucoso perforatum, superficie superiori rugosa ; margo ejus anterior ar-
ticulatione cum osse intermaxilrari jungitur- paullo posterius superficies asperrima qua cum
SUDIS. 35
vomere* connectitur. praeterea superficies inferior cum osse ethmoidco, et margo poste-
rior cum osse frontali, margines vero interni inter se . et margo cxlernus cum ossi-
bus suborbitalibus junguntur. Os frontale duplo longius quam Iatius, planissiinum, canali
mucoso longitudinalitcr pcrforalum, in media superficie supcriore asperrima d silicata fossa mu-
cosa; superficies inferior laevis praeter cristam mediani a s p c r a m , cujus pars anterior cum osso
ethmoideo, media cum frontali anteriore et posterior furcata cum ala orbitali jungitur; in ejus
angulo exteriore postico et simul cum lamina ossis mastoidei, et cum osse parietali connexum os
frontale posterius situm est; margines interni ossium frontalium inter se s u t u r i s , margines exte-
riores cum ossibus suborbitalibus articulalione junguntur. Os parietale canali mucoso pcrforalum
est; in angulo exteriore postico fossa mucosa; illius margo posterior anteriore latior. Pars ante-
rior superficiei inferioris laevis intrat in conformationem cavitatis cranii, pars posterior vero par-
tir tegit ossa occipitale superius, exterius et mastoideum et cum ipsis suturis j u n g i t u r ; margo in-
ternus ossium parietalium inter se, margo externus cum margine interno laminac horizontalis os-
sis mastoidei et cum ala magna mediante parvo processu hujusce marginis l'xtei-ni suturis jungun-
tur. Os mastoideum : in hoc distinguitur pars posterior incrassatus et lamina superior horizon-
talis vable antrorsum protensa ; haec lamina horizontalis marginem externum partis posterioris
cranii conformat, canali mucoso longitudinalitcr perforata e s t , ci in media superficie superiore
rugosa aperitur fossa mucosa ; superficies inferior hujus laminae suturis jungitur cum osse frontali
posteriore et margine summo alae magnae ; cum latero interno marginis posterioris OS supratem-
porale superius, et cum latere externo os supratemporale inferius j u n g i t u r . quod prae-
terea cum supcriore nectitur. Pars incrassata ossis mastoidei canali mucoso perii n a t a , su-
perne cum osse parietali, ejus margo internus vero cum osse occipitali exteriore, margo
posterior cum osse petroso , margo inferior cum osse occipitali laterali et margo an-
terior tandem cum ala magna suturis j u n g u n t u r ; superficies ejus exterior in parte inferiore lae-
vis, et multis foraminibus nutritiis portusa in parte superiore vero ad marginem externum lami-
nae horizontalis fus.-a articularis cxstat longitudinalis, concava, p r recipiendo processu articu-
lari superiore posteriore ossis temporalis. Os occipitale exterius, m i n u s , inter os mastoideum,
parietale, occipitale superius, laterale et petrosum situm et cum ipsis suturis j u n c t u m , postice in
processum mammaeformem p r o d u c i t u r , cui pars superior magni musculi lateralis affigitur; inter
illud , os mastoideum et os petrosum foramen m a g n u m cxstat, meatus auditorium forsan , sed cum
cortitudine hoc indicare n c q u e o , cum in cranio exsiccato labyrintbum ejusque exitum inquirero
non po6Sm. Os occipitale superius superne planum, et ab ossibus parietalibus fere omnino tec-
tum , externe quum osse occipitale exteriore suturis junctum atque postice, in medio , in cristam
lateraliter compressissimam, prominentem p r o d u c t u m , canalibus mucosis perforatum est, qui in
fossis exterioribus superficiei internae aperiuntur ; pars inferior ejus marginis externi cum osse
occipitali laterali j u n g i t u r ; superficies inferior laevis, concava eiTonnat superiorem posti riurem
partem cranii, et duobus gyris in tres fossas divisa est. Os petrosum minimum inter os ma-
stoideum, occipitale exterius et laterale situm et cum ipsis suturis j u n c t u m , postice in processum
parvum producitur, quocum cornu inferius ossis suprascapularis articulalione jungitur ; externe alius
processus minutus sutura cum processu posteriore alae magnae jungitur, et hoc ncxu arcus sur-
git supra os occipitale laterale.
Ossa quae cranium e latere claudunt sequentia sunt: lls occipitale laterale, defor-
me, m u l t a n g u l u m , plures superficies e x h i b c n s , quartini interna larvi.'-, antice duabus l'us-
SUDIS
30 '
stilis insi"-nis est in fundo magnis foraminibus perforatis ; superficies exterior porosa ,
asuera et pluribus cristis et processibus praedita pr articulalione cum circumstantibus ossibus.
Pars interior marginis superiori* cum osse occipitali superiore, pars media cum osse occipitale ex-
teriore et pars exterior cum osse inastoideo suturis junguntur ; processus ejus proprius cum osse
petroso et cuu ala magna, margo anterior etiam cuin ala m a g n a , margo inferior et posterior
vero cum osse basilari occipitis ncctitur. Ala magna ossis sphaenoidei oblique quadrangula
externe sat plana , ad angulum superiorem antei'iorcm et ad inferiorem postcriorem apcritur ca-
nalis mucosus; angulus posterior superior in processum longum gracilem producitur qui cum osse
petroso et occipitali laterali suturis jungitur; margo superior valdc incrassatus cum osse mastoi-
deo nectitur; inter partem hujusce marginis anteriorem et laminam horizontalem ossis mastoidei
in sicco cranio spatium apertum relinquitur ; margo posterior cum osse occipitali laterali, margo
inferior acutus cum sphaenoidco principali et margo anterior in parte supcriore cum osse fron-
tali posteriore suturis j u n g u n t u r ; inter haec ossa, sphaenoideum anterius, sphaenoideum principa-
le et partem inferiorem marginis antcrioris alae magnae magnum foramen, nempe fissura sphac-
nopalaliiia, exstat. In media superficie interna crista prominens acuta, quae liane superficiem in
duas partes dividit , quartini anterior. planior perforata , posterior vero ilerum crista in duas fos-
sas dividitur superiorem minorer et inferiorem multo majorem, quae tanquam canalis rot-rus us-
que ad inaigiueiii hujusce ossis anleriorem producitur. Os frontale posterius, superne planum
cum lamina horizontali ossis mastoidei, cum parietali et cum frontali principali suturis jungitur;
in media superficie inferiore pila \ alida parum retrorsum versa assurgit, quae cum margine supe-
i-iore alae magnae jungitur, et ad cujus latera duae superficies laterales exstant, altera externa
panini concava, cujus margo anterior cum osse spbaenoideo anteriore, margo inferior vero cum
ala orbitali suturis jungitur. altera interna cavum cranii spctans convexissima, prominens; retro
pilaui mediani ad angulum postcriorem externuiii ossis frontalis posterioris fossa articularis pro-
funda pr recipiendo processu articulari anteriore superiore ossis temporalis. Os sphaenoideum
anterius, plerumque impar, in Sudi par e s t , bacillus tenuis, basi dilatatus, qui cum osse spbae-
noideo principali supra ipsum ejus processum transversum sutura jungitur et oblique retrorsum
surgit., apice cum margine inferiore anterio*e oss9 frontalis posterioris et margine anteriore tota
sua longitudine cum ala orbitali aeque suturis nectitur. Ala orbitalis, inter os sphaenoideum
anterius inter partem posteriorem ossis frontalis principalis , et marginem anteriorem frontalis po-
sici iuris, quibuscum suturis jungitur, sita e s t ; in ejus parte inferiore foramen est atque margincr,
anteriorem inter et os frontale principale, marginemque posteriorem ossis frontalis anterioris et
sphaenoideum, magnum spatium vacuum cxstat, nempe fissura orbitalis superior. (li frontale
anterius angustimi , elongatum perpendiculariter inter partem anteriorem ossis frontalis principalis
et sphaenoideum, quibuscum suturis jungitur ; margo i*jus posterior late concavus est. (>s
ethmoideum inter ossa nasalia , frontalia anteriora, sphaenoideum principale et vomerem situili
est, quibuscum suturis jungitur, nec non margine posteriore cum osse frontali anteriore. Corpus
seu pars media ejus n o n vomere jungitur; partes laterales vero cellullas majores continentes et
longitudinuliter canali mucoso extrorsum aperto perforatac, suturae ossis misalis frontalisque prin-
cipalis insident ; margo lateralis cum primo osse suborbitali articulatur.
In pauets piscibus, ut tamen Cvprinis ex. gr. cavitas cranii tam cxacle rircumcluditur. quam in
Sudi. IVes lussar cavilatis cranii inprimis distinguuntur ; fossa posterior seu vertebrae posterioris era-
SUDIS. 37
nii angustior, revera tantum canalis est, ab osse basilari, lateralibus et superiore occipitis, conformatus ;
foramina ejus respondent foraminibus condyloideis; fossa media seu vertebrae mediae cranii, amplis-
sima sed brevissima, conformatur ab osse sphaenoideo principali, lis magnis, frontalibus posterioribus et
parietalibus ; in parte superiore alae magnae foramen ovale et rotundum ; inter alam magnam,
os frontale posterius , alam orbitalem , sphaenoideum anterius et principale fissura sphaenopalalina.
Fossa anterior seu vertebrae anterioris cranii longissima, conformatur ab ossibus sphacnoideis
a n t e r i o r i b u s , parte producta ossis sphaenoidei principalis, alis orbitalibus, ossibus frontalibus
anterioribus ; in ala orbitali foramen opticum et inter os frontale anterius, ossibus sphaenoideis
et alam orbitalem fissura orbitalis superior ; vomer denique, os ethmoideum et ossa nasalia nasa-
lem seu quartae cranii vertebrae caoitatem confbrmant.
io
gg SUDIS.
Ossa suborbitalia: Anterius ossi lacrymali analogum, cum osse etbmoidco jungitur et margi-
nem anteriorem orbitae format, subtriangulum, ad cujus angulum anteriorem fossa mucosa, cum osse
intermaxillari, maxillari superiore et osse palati jungitur; Secundum margine superiore cum frontali prin-
cipali, angulo anteriore cum angulo posteriore ossis suborbitalis anterioris jungitur et partem superiorem
marginis posterioris orbitae forin.it, ad ejus marginem posteriorem una rum tcrtio osse suborbi-
tali duae fossae mucosae cx.sl.mt 5 Terliun maximum longissimunique juxta marginem exteriorem
ossis frontalis principalis et laminae horizontalis ossis mastoidei , quibuscum membranis junctum,
extenditqr usque ad os supratemporale inferius, totam superiorem buccarum partem obtegcns;
ejus inargo posterior cum supratemporali inferiore, quocum l'ossati! imicosam format , et cum
praeoperculo , margo inferior cum quarto osse suborbitali, margo anterior cum secundo jungitur
el modo apex anterior inferior ad orbitae marginem usque producitur; Oiiurtum ejusdem l'ere magnitu-
dinis est quam tertiuni, antice fossa mucosa praeditum, acuminatum ; parvan tantum partem marginis
orbitae inferioris format; margo posterior et inferior cum praeoperculo junguntur; Qliinlum tri-
gonum; angulus ejus superior obtusus, partem mediani marginis orbitae inferioris format, inargo
anterior cum osse suborbitali primo, posterior cum quarto conjungitur et inferior liber est; fos-
sae mucosae duae in parte inferiore ejus superficiei externae.
SUDIS.
30
jMn.rillar aeqiiales, inferior ore magno clauso vix prominet, superior in medio ab ossibus
intermaxillaribus, in lateribus ab ossibus maxillaribus superioribus conformatur; oris rictus semi-
lunaris. Os interma.villare in margine anteriore incrassato a r c u a t u m , postice in laminam pro-
duclum , cujus superficies superior cum parte anteriore superficiei ossis nasalis j u n g i t u r , inferior
vero cum osse maxillari supcriore; margines interni ossium intermaxillarium inter se junguntur et
retrorsum in processum, qui cum vomere articulatione jungitur, p r o d u c u n t u r ; in margine infe-
riore dentes inserunlur. Os maxillare superius t e n u e , teres, curvatum, in parte media margi-
nis inferioris sulcus pr recipiendis dentibus; pars ossis anterior in processum acutum producitur,
qui ih fossa ai-ticulari ossis vomeris recipitur ; praeterea cum osse intcrmaxillari nempe cum super-
fcie infera ejus laminae planae retrorsum protensae et cum parte antica superficiei externae ossis
palatini; pars ossis maxillaris superioris posterior rotumlatus, retrorsum liber prominet. Maxilla
inferior utrinque quinque ossibus constat; maximum eorum os dentale dicitur, a parte sua an-
teriore, a dentibus anterioribus i n d e , in quadrantem c u r v a t u r , ita ut conjunctione ossis dentalis
dextri et sinistri, symphysi mentali, dentes in semicirculum dispositi sint. Inde a dentibus poste-
rioribus os in processum coronoideum obtusum adscendit ; pars posterius ossis dentalis in duas
lamellas tenues apice acutas perpendiculares producitur . alteram superiorem , alteram inferiorem ,
inter quas incisura profunda pr recipiendis caeteris ossibus maxillae inferioris cxstat. Superficies
externa inter processum coronoideum et spinam posteriorem superiorem concava ; margo inferior
ossis' maxillaris inferioris valde incrassatus postice acquissimus, antice vero fossis mucosis et per-
multis foraminibus nutritiis exasperatus. Os operculare fere solum totum spatium inter spinas
posteriores ossis dentalis r e p l e t , apex ejus anterior valde in canalem maxillae inferioris prominet ;
processus marginis superioris posterioris cum spina posteriore superiore jungitur , angulus inferior
incrassatus liber retrorsum prominet, et inter eum et spinam posteriorem inferiorem spatium an-
gustum exstat pr recipiendo osse angulari, parvo, acuto, cuneiformi. Hujus apex posterior ro-
tundatus, in parte postica superficiei superioris fossula articularis cxstat, quae simul cum illa ossis
articularis fossam articularcm majorem conformat, pr articulatione maxillae inferioris cum osse
jugali. Os articulare fere eandem formam praebet quam os angulare, modo duplo majus et ar-
ticulari superficie in summo apice postico praeditum, inter os angulare, operculare et spinam po-
steriorem inferiorem ossis dentalis jacet; ejus apici anteriori ossiculum clongatuin inserilur, quod
in canalem maxillae inferioris prominet ci OS apicale dici potest.
Apparatus branchiais cum osse hyoideo intricatus est et quo facilius describi possit, necesse
est ut sequentia discernas : 1 ) Corpus ossi hyoidei, quod pluribus ossibus per scriem longitudi-
nalem articulatis effnstat. Cum hoc corpore lateraliter junguntur: 2 ) postice arcus branchialcs
3 ) antice cornila ossis hyoidei cum radiis membranae brancbiostegae. /i) Eo loco ubi cornua
cum corpore j u n g u n t u r . cauda ossis hyoidei insidet, quae cum symphysi h u m e r o r u m jungitur.
Corpus ossis hyoidei quatuor ossibus constat, per seriein longitudinalem dispositis, planis , latissi-
4 U SUDIS.
mis elongatisque, superficie superiore aequissima et omnino dentibus minimis, acutis, confertissi-
mis obtecta; superficies inferior aspera pr insertione musculorum et arcuum branchialium ; in
mediis tribus ossibus anterioribus carina valida prominet, idque maxime ad juncturas eorum in-
ter se ; priinum maximum longissimum ; in ejus apice cartilago {oro osse) lingualis et lateraliter
cornua lateralia ossis hyoidei; secundum lalissimum, ad junctionem ejus cum primo, pare arcuum
branchialium primum inseritur; tcrlium minus; ad ejus junctionem cum secundo, par secundum
arcuum branchialium inseritur et ad ejus angulum posteriorem par tertium ; quartum planissimum,
subquadrangulum , laxe cum tertio jungitur, et solum pari quarto arcuum branchialium insertio-
nem praebet. Par quintum arcuum branchialium, seu ossa pharyngca inferiora cum corpore os-
sis hyoidei non jungitur, sed modo utrinque inter se arcus nectuntur. Tria priora arcuum bran-
chialium paria tribus ossibus Constant, par quartum duobus tantum; haec ossa omnia tenuia, ita
curvata sunt, ut convexa facies extrorsum spectet. Haec externa superficies ipsa concava, sulcata
pr recipiendis vasis sanguiferis et nervis ad branchias tendentibus ; par quintum seu ossa pha-
ryngea inferiora non sulcata sunt, quum branchias non ferant ; in superficie interna paria quinque
processibus confertis, seriatis, corneis , antrorsum versis armata, similibus radiis membranae bran-
chiostegae, par quintum tales series duas fert, anteriorem antrorsum, posteriorem retrorsum ver-
sam. In apicibus superioribus arcuum branchialium ossicula dentibus minutissimis armata, pha-
ryngea superiora dieta, inseruntur, quae mobilitatem arcuum augent, unum inter apices paris
primi et secundi, alterum inter eos paris secundi et tertii, tertium in ipso apice paris quarti.
Ad junctionem apicum inferiorum paris quinti inter se itidem talia ossicula dentibu6 armata ex-
stant. Arcus branchiales omnes apicibus superioribus cum basi cranii i. e. cum corpore ossis
sphaenoidei et cum processibus antrorsum versis atlantis Iigamentis junguntur. Cornila lateralia
ossis hyoidei pluribus magnis, crassis ossibus Constant; primum apici corporis ossis hyoidei inser-
tum , breve, torulosum , arctissime cum corpore conjunctum; hoc sequitur alterum longum, pla-
n u m , lateraliter compressum, cujus pars posterior anteriore latior cum tertio jungitur, cujus apex
posterior anteriore angustior. Huic ossiculum tenue insidet processus styliformis ossis hjoidei,
qui processus cum ossis temporalis superficie interna et os secundum cornu bxoidei cum
interoperculo jungitur. Margini inferiori corni, lateralis ossis hvoidei radii branchiostegi undecim
utrinque insident, sex secundo ossi majori , duo juiulioni illius cum tertio, et tres hinc ipsi ter-
tio. Ad articulationem cornu-im lateralium ossis hyoidei cum corpore os elongatum affigitur, cu-
jus superficies inferior plana et laevis, superior vero concava in medio lamina longitudinaliter late
tanquam carina emergente munita , pr insertione partis inferioris magni musculi lateralis trunci.
Hocce os caudae ossis hyoidei plurium lacertarum respondet.
Sudis Gigas vitam in fluviis magnis Brasiliae aequatorialis degit, in fluvio Amazonum, Japura
etc. pervenit ad longitudinem trium usque quinque pedum et pondere haud raro pluries centum
libras superat. Illustrissimo Equite de Martius auctore, svlvestres Indi ex trib Mane osse hyoi-
deo hujus piscis utuntur tanquam lamina tritoria, ad conterendam substantiam Guaran ipsis dic-
tam e fructibus Paulliniae sorbilis Mart. comparatain, cujus ex pulvere cum aqua et saccharo
confectam potionem pr stomachico adbibent. Os hyoideum sciliect speciminte ultra tres pedes
long laminam offert 7 " longam, i | / i " latam, confertis et acutis dentibus obsitam, ita ut hac
ipsa conditione radulam sistat.
ERYTIIRINUS. 41
Species plures, omnes inter se valde affines, ut Cyprini species, attamen facile capitis magnitu-
dine et proportione, dentium situ et relatione inter se nec non latitudine ramorum mandibulae, di-
stinguere potes. Constructione et armis validissimis oris jam p a t e t , Erythrinos inter rapacissimos
pisces numerandos esse ; ncque minus conformalo viscerum modum vitae declarat. Ventriculus
saccus est cutaneus, amplissimus, totam fere cavitatem abdominis replens; intestinum brevissimum.
Hepar simplex, ejusdem fere longitudinis quam ventriculus. Vesica aerea maxima. Sic saltem
res se habent in Erythrino macrodonte in cujus ventriculo specimen haud adeo imperfectum
speciei novae hujus ipsius generis reperi, quod tertiam partem longitudinis illius superat. Est haec:
Capite brevi, obtusissimo, antice rotundato, : l^f '-); lingua angustiore; su-
p r a , in ossibus intermaxillaribus, et subtus, in parte correspondente mandibulae,
utrinque tribus dentibus majoribus parum distanlibus et invicem ore clauso inter
spatia intermedia recipiendis; corpore subcompresso.
sium intermaxillarium opposita est, itidem conici, minimi, at in toto ramo ejusdem magnitudine
et forma sunt ; anterius in ea parte mandibulae quae corpori ossium intermaxillarium opposita
est tres dentes majores inserti s u n t , quorum exterior utrinque maximus; ore clauso hi dentes
in spatiis interrnediis dentium superiorum recipiuntur; ad symphysin ossium mandibularium utrin-
que aliquot dentes minimi. In osse palatino et pterygoideo interno pauci dentes minimi, velutini.
Lingua, tenuis, angusta, apice subemarginata, cartilaginea. Longitudo totius piscis a rostri apice
ad apicem pinnae caudalis quater longitudinem capitis (usque ad angulum posteriorem operculi)
et dimidiam habet. Pinna caudalis rotundata, nigro-maculata, radiis apice fissis i 5 , praeter 4li
utrinque minores minimosque simplices.
Longitudo U"-
Caput supra latissimum , latius quam altius, planum , antice rotundatum ; spatium inter ocu-
los diametro orbitae triplo fere majus. Oculi parvi omnino laterales, latis ossibus suborbitalibus
c i u d i , quae totas buccas obtegunt ; ossa supratemporalia tria, subtrigona , apice obtuso, sursum
spectantia. iNares utrinque duae, anteriores tubulosae, supra svinplnsin ossium intermaxillarium
et naxillarium superiorum sitai-, posteriores patentes , ovatae. Margo totus ossium maxillarium su-
periorum dentibus conicis minutis, aequalibus obsitus; ad apicem externum ossium intermaxilla-
rium dentes majores acuti duo et ad suinmum apicem internum unus itidem caeteris maior in-
ter quos utrinque tres dentes minores; in eo loco ossium mandibularium medio ossi intcrmaxil-
lari oppositus est utrinque dens validus, acutus, ore clauso dentibus mediis ossis intermaxillaris
iitcunbi'ns ; raetcri dentes mandibulae minores, subaequales et a symphv si ad cominissuram nta-
xillarum usque magnitudine sensim decrescenti""". Kami mandibulae latiusculi. Lingua latissima,
apice rotundata, carnosa, supra papillosa. Fascia dentium velutinorum in osse palatino, ptery-
goideo interno, pharyngeo inferiore et superioribus. Corpus omnino squamis tectum, teres, cau-
dae apicem versus comprcssum. Linea lateralis notatur polis minoribus in 55 mediis squamis
medii laleris per lineam rectissimam dispositis ; in linea transversa inter pinnas ventrales et pin-
nam dorsalem squamae 8 numerantur. Squamae tranci anterioris illis caudae majores, omnes
hncis cui vis concentricis conlertissiiiiis in parte posteriore squamae crassioribus, in marginem
ERYTIIRINUS. 43
dccurrentibus et radiis divergentibus notatac sunt. *) Squamae lineae lateralis punctum radiatio-
nis in media fere squama habent p a r u m posterius ; radii earum undique divergunt et aequaliter
distant ; m a r g o anterior subrectus, sinuatus ; canalis mucosus b r e v i s , longitudinalis , postice poro
parvo aperitur; squamae medii dorsi subrotundae, radiis lateralibus paucis ; squamae lateris supe-
rioris maximae s u b r o t u n d a e , margine antico subrecto, eo valde a caeteris diflcrunt, quod lineae
curvae concentricae in media squama non distinctae sint et pr illis radii numerosi in media squa-
ma confluentes rete conforment; squamae caudae pluribus radiis anterioribus quam caeterae gau-
dent. Pinna dorsalis radiis 12 fere aequalibus, primo m i n i m o , vix conspicuo e x c e p t o , constat;
radi, undecim majores articulati et modo apicem versus fissi sunt. Pinna caudalis rotundata, ra-
diis omnibus arliculatis, i 5 majoribus apice bis profunde fissis , et utrinque k5 minoribus mini-
misque simplicibus. Pinna analis radiis 12 arliculatis constat, quorum tres anteriores minores
simplices, caeteri vero apice fissi sunt. Pinnae ventrales radiis arliculatis 8 , primo simplici, se-
quentibus apice fissis. Pinnae pectorales rotundatae, radiis i 5 articulatis, primo i n t e g r o , caete-
ris bis apice fissis, a secundo ad quintum magnitudine auctis, et inde decrescentibus Constant.
Concolor rufo - b r u n e u s , in abdomine dilutior, in medio latere lata fascia longitudinalis nigro.
Pinna dorsalis et analis nigro maculatae.
*) Punctum ex quo radii squamae divergunt et quod simul centrum linearum curvarum concentricarum est,
punctum radiationis nominabo, radios vero , qui hinc inde divergunt sequenti modo designabo ; illos , qui
recta antrorsum tendunt et cum axi longitudinali corporis paralleli sunt, anteriores, retrorsum tendente
posteriores, in latus versos et cum axi transversali corporis parallelos laterales et quidem laterales superio-
res et laterales inferiores discernens. Radios inter hos intermedios obltijuos vocabo et quidem obli<juos an-
teriores et posteriores, superiores et inferiores.
Has a centro ad peripheriam tendentes lineas radios a me vocari, nemo mirabitur. Sane dolendum
est, Zoologos diversissimas partes radios vocasse ! Et in brachio radium juxta ulnam, et in pinnis alios
(idque in pectoralibus praeter illuni!) radios, qui minime illi radio sed digitis analogi sunt, nec non in
membrana branchiostega habes phirimos; porro Echini aculeos radios vocant etc. Tahs negligentia, ut
alibi, ita et hic Zoologiae universae, imprimis vero anatomiae comparatjvae maximo est detrimento, quod
in dies augetur.
4 4 ERYTHRINUS.
Caput m a x i m u m , Iatissimum, supra omnino planum, cum dorso linea recta continuum; os
supratemporale unicum ovato -lanceolatum. Oculi minores omnino in latus versi et inter se majore
spalio distantes, quam est duplex diameter orbitae. Nares utrinque d u a e , anteriores tubulosae
membrana late emergente tegendae, posteriores pyriformes. Mandibulae parum ultra maxillam
prominentis rami inferne appianati et adeo dilatati sunt, praecipue pone eorum symphysin, ut
ore clauso eorum partes anteriores sese tangant. Dentes ossium intermaxillarium nec non ante*
riores exteriores mandibulae validissimi, a latere anteriore compressi, et marginibus externis
acutis praediti sunt; ante hos aliquot appendices cutaneae , ut in Uranoscopo scabro; inferiores in
fossls ossium intermaxillarium recipiuntur ; dentes externi ossis palatini et pterygoidei interni cae-
teris velutinis majores ; praeterea dentes minutissimi in tota superficie corporis ossis hyoidei.- Cor-
pus antice subteres, postice subcompressum, squamis majoribus tectum; linea lateralis rectissima
in medio fere corporis latere, attamen potius superior, distincta, aperturis oblongis squamarum
mediarum notata; squamae dorsales, caudales et subthoracicae minores illis corporis lateralis; om-
nium squamarum lineae curvae concentricae in parte posteriore squamae crassiores et in hunc mar-
ginem decurrentes ; squamae in linea laterali fere rotundae punctum radiationis in media squama
habent, radii earuin praesertim antice conferti, fere tantum antrorsum et retrorsum tendunt; ca-
nalis mucosus sat longus in postica squamae parte foramine oblongo pyriformi aperitur; squamae
dorsi et lateris subrotundae, antice obtusiores, radiis anterioribus et posterioribus confertissimis,
in media squama, confluentibus et rete conformantibus distinctae, radio laterali unico curvo; ra-
dii squamarum caudae anteriores conferti per t r i s fasciculos dispositi, posteripres pauciores distan-
tes, obliquus posterior utrinque unus. Pinnae dorsalis radii duo anteriores caeteris parimi bre*
viores, simplices ; pinnae caudalis rotundatae radii laterales simplices, medii apice fissi ; pinnae
caudalis anteriores breviores simplices, primus minimus. Pinnae ventrales apice rotundatae, radio
primo caeteris parum breviore simplici ; pinnae pectorales etiam rotundatae, radio primo brevissi-
m o , crassiore simplici. Totus piscis fusco-ater , pinnis rufesccntibus, nigro maculatis.
) majorem afnnitatem trium specierum sequentium et ob imperfectas descriptiones, quae exstant, sy-
iionytiuu vuc determinari potest, ubi originaha speciiniua descriptionum pristinarum desiderantur.
ERYTHRINUS. 45
omnino in latus spectantes et inter se vix majori spatio distantes quam est diameter orbitae. Na-
res utrinque d u a e , approximatae anteriores lubulosae, posteriores patulae, rotundae. Maxilla
inferior parum ultra superiorem prominens ; dentes maxillae utrinque acutissimi, in parte postica
maxillae inferioris et superioris minimi, antice vero majores, graciles, longissimi, minoribus mi-
nimisque subaltcrnantibus intermixtis ; dentes exteriores ossis palatini et pterygoidei interni caete-
ris velutinis majores ; rami mandibulae dilatati, inferne subexplanati, ore clauso inter se parum
distantes, paralleli. Corpus per totam longitudinem subcompressum; linea lateralis rectissima,
distincta, non prorsus in medio corporis l a t e r e , sed potius p a r a m inferior, canaliculis elongalis
in mediis squamis notata. Squamae majusculae in lateribus corporis inferioribus, minores in dorso
et sub thorace, omnes notatae lineis curvis concentricis in parte posteriore squamae crassioribus ,
et in marginem posteriorem decurrentibus ; radiis divergentibus paucioribus quam in speciebus
anterioribus. Squamae lineae lateralis postico margine hemisphaerico, antico subrecto punctum
radiationis in medio habent, radii earum posteriores duo tantum proximi , lateralis utrinque unus
parum retrorsum flexus , anteriores plures divergentes ; canalis mucosus brevis postice sulco ad
marginem squamae posticum usque producto apertus ; squamae laterales (excepto canali mucoso)
iis lineae lateralis consimilcs ; squamae dorsi niedii rotundi paucis radiis maxime divergentibus
notatae, quum punctum radiationis in media ipsa squama s i t ; plures radii in mediis squamis cau-
dae confluentes rete conficiunl. Pinnae dorsalis radii tres anteriores simplices, subaequilongi;
pinnae caudalis rotundae radii externi simplices , medii apice fissi ; pinna analis brevissima , radiis
anterioribus simplicibus brevioribus ; pinnarum ventraliuin radius primus simplex caeteris crassior;
pinnae pectorales graciles, radio primo simplici. Supra caerulescens, in parte inferiore lutescens ;
pinnae ventrales, dorsalis, caudalis et analis nigro maculatae.
Habitat in Peruaguagu.
Caput parvum , compressissimum , omnino nudum ; ossa suborbitalia latissima buccas omnino
obtegentia ; operculum et praeoperculum latissima , maxima ; suboperculum et interoperculum mi-
nima extus non conspicienda. Oculi ad rostri apicem. Fossae nasales quatuor naribus patulae.
Os amplissimum, maximum, rictu oblique descendente, undique dentibus obsitum. Mandibula
apice cirrhis munita. Ossa intcrmaxillaria minora partem anteriorem et media, maxillae superioris
tantum conformant ; ossa maxillaria superiora vero angustissima, longissima, totum latus maxillae supe-
rioris. Omnia dentibus acutis conicis, parvis approximatis , aequalibus per sericn unicam dispositis
armata sunt. Mandibulae rami graciles, praelongi eodem modo dentibus armati : ad symphysin
tantum duplex series dentium, interna retrorsum versorum. Vomer et pars anterior ossis palatini den-
tibus acutis confertis obteguntur; pars posterior ossis palatini et os pterygoideum internum in
tota superficie dentibus velutinis minimis, confertissimis t e d a . Series dentium acutorum majorum
,n margine interno ossis pterygoidei interni. Ossa p h & y n g e a inferiora paucis dentibus velutinis
OSTEOGLOSSUM. 47
obsita. Lingua apice libera, cartilaginea; os linguale in tota superficie dentibus minutis, velutinis
confertissimis obsitum, lateralibus seu marginalibus majoribus acutis. Processus cornei etiam mar-
ginis anterioris arcuum branchialium dentibus minutissimis exasperati sunt. Membrana branchio-
stega radiis 10. Corpus compressissimum, squamis maximis reticulatis tectum. Abdomen carina-
tum. Pinna analis et dorsalis quam maxime retrorsum positae, latissimac, illa cum caudali
confluens.
Caput ratione molis corporis habita p a r v u m , supra planum et linea recta cum dorso conti-
n u u m , lateraliter compressissimum et quatuor latis ossibus tenuiter g r a n u l a t i s , nempe operculo
postice rotundato et cute late emergente postice a u c t o , praeoperculo trigono et duobus posteriori-
bus ossibus suborbitalibus quorum superius tetragonum, inferius t r i g o n u m , omnino obtectum. Os
supratemporale dictum in hoc pisce mera s q u a m a , et pluribus sulcis mucosis longitudiualibus,
cute laevi obtectis notatum. Oculi magni ad rostri apicem supra ipsum marginem anteriorem os-
sis maxillaris superioris. Fossae nasales supra et ante oculos sitae; in illarum fundo plures plicae
longitudinales ; apertura ligamento transverso utrinque in duas nares dividitur oblongas, q u a r u m
inferior cuticula a ligamento transverso inferne emergente claudi potest. Os amplissimum, obli-
quum ; ore clauso maxilla inferior non adeo ultra superiorem prominet , aperto vero cum supe-
riore angulum rectum conformat, ita, ut tota sua longitudine ultra maxillam superiorem promi-
neat. Hac re proportio capitis et corporis ore clauso et aperto differt. Os maxillare superius
vix mobile tanquam fascia tenuis tantum in anteriore margine ossium suborbitalium prominet.
Rami mandibulae graciles inter se ore clauso non adeo distant , attamen valde dilatari p o s s u n t ,
q u u m symphysis eorum laxissima et membrana inter ramos ipsos et os hyoides perampla sit. Cirrhi
duo breves ad symphysin ossium mandibularium. Membrana branchiostega in statu tranquillo
omnino sub praeoperculo et mandibula latet. Truncus totus compressissimus, planus ad tertiam
posteriorem partem usque parallelus ; caudae apex obtuse conicus ; dorsum rotundatum, abdomen
vero carinatum. Squamae truncum undique oblegentes maximae, orbiculares fere, crassae, firmis-
simae, in superficie externa lincis concentricis confertissimis profunde exaratis nec non rete grosso,
in mediis squamis irregulari, ad margines earum regulari, areolis rhomboidalibus, notatae, super-
ficie interna laevi reticulata. In squamis lineae lateralis canalis mucosus a margine antico p e r
totam longitudinem porrigitur et ad marginem posticum sulco oblique p a r u m descendente aperi-
tur. Squamae medii lateris maximae ; eae vero sub pectore, in parte inferiore caudae et ad ejus
apicem multo minores sunt; tres prae caeteris maximae, quae nucham obtegunt el quarum media
margines internos ambarum lateralium tegit, sulcis longitudinalibus mucosis notatae sunt, qui cum
OSTEOGLOSSUM. GLOSSODUS.
linea laterali et cum sulcis superficiei cranii communicant. Linea lateralis distinctissima, apparet
tanquam sulcus obliquus in apice squamarum , per quas cursum tendit, incipiendo a nucha linea
recta ad tertiam inferiorem corporis partem supra anum et inde rectissime ad caudae apicem dc-
currit. Pinna dorsalis maxime retrorsum posita, et usque ad caudae apicem porrecta, pinnae
anali opposita e s t , attamen parum posterius quam illa inc'picns, radiis omnibus simplicibus, sub-
aequalibus munita. Pinna analis latissima, a medio corpore incipiens, radiis omnibus simplicibus
et ab ano ad caudae apicem longitudine semper crescentibus constat; radius primus caeterum mi-
nimus vix conspicuus. Conjuncta est cum pinna caudali, cujus radii crassiores tantum eam distin-
guunt. Finnae pectorales maximae ultra pinnas ventrales protensae ; radio primo longissimo, va-
lidissimo , simplici, caeteris apice semel, bis aut ter fissis , brevioribus. Pinnae ventrales in me-
dio fere abdomine insertae, radiis, ratione caeterarum pinnarum h a b i t a , brevibus, anterioribus
duobus longioribus, simplicibus, sequentibus apice fissis. Totus piscis Tubescenti - flavus ; posticus
squamarum margo laete cacrulescens ; pinnae flavo - rufescentes.
In Museo Monacensi specimen unicum egregium in spiritu vini servatur, longitudine ik."
Unica bue usque species hujus generis nota est , quae quum male distinguerete, ansam
praebuit plures species et genera nominalia seu fictitia condendi, donec illustrissimus Cuvier per
laln linlhum filimi praebuerit, atque fineni feccrit erroribus,
GLOSSODUS. 4g
Capite notato sulco longitudinali sub oculis, altero in syncipite, \: Ufz'i rostro
acuto, ultra maxillam superiorem prominente; corpore subcompresso squamis ar-
genteis obietto; squamis nonnullis praelongis ad insertionem pinnarum ventralium,
82 in linea laterali et ili in linea transversa inter pinnas ventrales et dorsalem;
pinna dorsali et anali squamis facillimc deciduis obtectis; pinna caudali furcata.
Caput mediocre, acutum, lateraliter compressum, supra in occipite latiusculum, antice atte-
n u a t u m , angulis lateralibus a c u t i s ; in medio capite sulcus planiusculus postice dilatatus, antice
supra nares evanescens , et in rostri apice iterum dilatatus, carinis utrinque paullulum prominulis
limitatus, longitudinalitcr porrigitur. Oculi magni in medio capitis latere siti, inferne latis ossi-
bus suborbitalibus, sulco mucoso longitudinali notatis, circumdati; os ethmoideum in rostri apicem
prominulum productum. Fossae nasales in medio spatio inter oculos et rostri apicem, in mar-
gine acuto laterali superiore cranii s i t i , cuticula bis perforata tectae, foramine anteriore multo
minore cuticula claudendo , posteriore majore semicirculari patulo. Os p a r v u m , inferum, arcua-
tum, quam maxime apertum, circulare. Corpus squamis mediocribus, subaequalibus t e c t u m , sub-
compressum, abdomen vero compressum carinatum, sed non serratum. Linea lateralis r e c t a , di-
stinctissima sub lineae continuae forma apparet. Squamae argenteo, nitentes, omnes ejusdem fere
structurae et fbrmae, puncto radiationis in medio instructae ; radii tantum duo aut tres an-
trorsum divergunt et tot lobulos in margine squamarum antice conformant ; lineae curvae concen-
tricae conferlissimae tenuissimae antrorsum tantum ad radios obliquos anteriores usque continuan-
tur et in segmento anteriore squamae pr illis lineae conferlissimae eodem modo exaratae, quam
illae lineae curvae et a puncto radiationis tanquam radii divergentes. Canalis mucosus in squa-
mis lineae lateralis a puncto radiationis ad ipsum posteriorem squamae marginem usque produci-
tur. In medio dorso linea longitudinalis squamarum eo maxime memorabilium, quod in postico
margine appendicibus lanceolatis granulatis imbricatis ante pinnam dorsalem longissimis, pone il-
lam brevioribus auctae sunt. Supra insertionem pinnae dorsalis series squamarum per totam pin-
nae longitudinem retrorsum producta , trigonarum et in parte inferiore impressarum, unde sulcus
efficitur pr recipiendis pinnis pectoralibus. Ad insertionem pinnarum ventralium plures squamae
valde retrorsum productae, acutae. Pinna dorsalis in medio florso, radiis tribus anterioribus sim.
i3
50 ENGRAULIS.
plicibus, sensim majoribus, quarto brevioribus, et inde longitudine decrescentibus, radii omnes
utrinque serie squamarum margine antico affixaram obtecti. Pinna caudalis magna , furcata , lo-
bis apice acutis; radiis 17 apice fissis intra duos laterales majores simplices; praeterea utrinque
li6 simplices minores minimique. Pinna analis minima, brevis, valde retrorsum posita, radiis
ut illi pinnae dorsalis, squamatis. Pinnae ventrales mediocres fini fere pinnae dorsalis opposi-
tae , radio primo crassiore, simplici, caeteris apice fissis. Pinnae pectorales graciles , radio primo
crassiore simplici. Supra coerulescens , inferno fuseescens, regione ophthalmica intense violacea
totus piscis argenteo nitet.
Pinnae pectorales radiis 1 8 , ventrales 10, analis 8 , caudalis 67. 17. 6 7 , dorsalis 5. i5.
In Museo Monacensi specimina duo mutila in spiritu vini servantur - longitudine 5G f2."
Habitat Bahiae.
margine superiore orbitae ad occiput usque protcnsa. Rostrum acutum, compressissimum parum
ultra maxillam prominens. Oculi permagni totum spatium inter maxillam superiorem et cranii
marginem lateralem occupant, et ad mcdiam maxillam superiorem usque protensi sunt. Nares
ante et supra oculos rimaeformes, obliquae, sursum versae. Dentes mandibulae laterales maxi-
mae, inter se distantes. Corpus compressum , squamis maximis, tenuissimis, facillime dcciduis
tectum, abdomen compressissimum, carinatum, sed non serratum. Squamae omnes tenuissimac,
papyraceae, lineis curvis conccntricis confertissimis, tenuissimis, notatae, nec non reti laxo irre-
gulari multo magis exarato quam illac lineae curvae ; squamae elongatae inter pinnas pectorales
et altera longissima, acutissima supra earum insertionem; series squamarum minorum ad insertio-
nem pinnae analis et dorsalis. Pinna dorsalis basi squamulis obducta ; radiis anterioribus simplici-
b u s , brevioribus, caeteris apice fissis. Pinna caudalis magna, furcata, inter majores radios late-
rales simplices, 17 apice fssi exstant, praeter 4 simplices minores minimosque utrinque laterales.
Pinna analis longissima radiis anterioribus simplicibus. Pinnae ventrales parvae in medio abdo-
mine insertae, radio primo simplici; pinnae pectorales mediocres radio primo simplici caeteris
multo majore. Dorsum coerulcum, latus et abdomen aureum; pinnae rubro - flavescentes.
Pinnae pectorales radiis 14, ventrales 7, analis 3. 2 1 , caudalis 5. 17. 5 , dorsalis 3. 13.
In Museo Monacensi specimina duo mutila in spiritu vini servantur, longitudine G"
majores, 17 apice fssi exstant. Pinna analis lata radiis anterioribus simplicibus. Pinnae ventrales
et pectorales minores, graciles, radio primo simplici caeteris vix crassiore. Latera capitis omnino
argenteo - resplendentia ; dorsum caeruleum, in medio latere lata fascia argenteo-aurea, ab oper-
culo ad pinnae caudalis insertionem producta; latus inferius et abdomen rubro-lutescens; pinnae
dilute flavido-fuscae.
Pinnae pectorales radiis 1 2 , ventrales 7. analis 2. 18. caudalis 67 , 7 . b'7, dorsalis 2. 10.
Caput compressum, omnino nudum. Oculi magni, laterales, membrana nictitante satis emer-
gente praediti. Os mediocre, subovale, nunc edentulum , nunc dentibus minimis acutis in ossi-
bus maxillaribus et in osse hyoideo armatum. Palatum edentulum. Ossa intermaxillaria parva
medium labium superius occupant ; maxillaria superiora magna, lateraliter os circumcludentia, ar-
cuata , retrorsum flexa, et in plures lamellas divisa. Processus magni longissimi, cornei pr den-
tibus, ut in Hypophthalmo, in margine interno arcuum branchialium. Apertura branchialis quam
maxima. Membrana branchiostega radiis 7. Corpus compressissimum squamis deciduis, tenuissi-
mis tectum ; abdomen carinatum serratumque. Hae serraturae abdominis sunt apices inferiores
emergentes apparatus ossei omnino proprii sterno analogi. Pinnae pectorales et ventrales par-
vae , hae dorsali oppositae.
Os dentibus armatum. Nulli prae caeteris elongati radii pinnarum. -*- Cujus subgenens
species novas nullas habemus.
2 . CLUPANODON LAcr-r.
In Museo Monacensi specimina duo egregia in spiritu vini servantur ; longitudine 8 . "
3. M E G A L O P S LACEP.
1 .
4 5 MEGALOPS.
Pinnae pectorales radiis , 5 , ventrales 7 analis 20. 4 , caudalis 5G. 17. 5G, dorsalis
4. i 5 . 1.
Habitat Bahiae.
9
|
fe
rS
PP.ISTIGASTER. 55
Caput lateraliter compressissimum, supra angustum , carinis lateralibus antice inter nares con-
vergentibus notatum. Oculi maximi medium capitis latus occupant. Nares rotundatae in medio
spatio inter oculos et maxillam s u p e r i o r e m , sursum spectantes, et ad latus carinae verticalis sitae.
Margo posticus operculi bis emarginatus. Os parvum a r c u a t u m , apertum subquadrangulum ; ma-
xilla inferior prominens , maxime ore aperto. Corpus compressissimum , latissimum, suborbicu-
lare, caudae apicem versus attenuatum, squamis obtectum magnis facillime deciduis, abdomen versus
sensim majoribus, tenuibus, papyraceis, lineis curvis concentricis tenuissimis notatis; linea lateralis
nulla. Carina abdominis acutissima, profunde s e r r a t a , spinis postice sensim majoribus, retrorsum
versis. Nucha carinata, linea recta ad initium pinnae dorsalis adscendens, spinulis vix emergen-
tibus G inter se distantibus armata ; dorsum pone pinnam dorsalem angustissimum, subrotundatum.
*) Hic optime videre h'ect, quid valeat illa piscium classificatio ex pinnis desumta, quidque eveniret, si quis,
nulla alia hubita ratione, mechanice quasi, eam vellet sequi; neque minus patet, autores, quamvis forsan
inscii, secundum alias, praeter illam, notas characteristicas similes similibus conjunxisse. Ejusmdi exem-
pla permulta in Zoologia cxMant.Jam enim Pristigasterem Clupeis valde affinem e.vse luce clarius est.
r>0 PRISTIGASTER. SALMONES.
Pinna dorsalis fini pinnarum pectoralium retrorsum versarum opposita , radiis tribus anterioribiis
bievil'iis simplicibus, caeteris apice tantum fissis et magnitudine sensim decrescentibus. Pinna
caudalis parva , furcata, aequiloba , radiis mediis apice fissis , lateralibus sensim minoribus mini-
misque simplicibus. Pinna analis, latissima, tamen non prorsus usque ad pinnam caudalem por-
recta, radiis simplicibus, apice filamentosis. Pinnae pectorales acutae , longae , radio primo sim-
plici, crassiore, longissimo caeteris apice tantum fissis, sensim minoribus. Pinnae ventrales niillae.
Supra coerulescens, latera et abdomen argenteo nitentia.
Pinnae pectoi'ales radiis 12 analis 4 8 , caudalis 5G. 1 ". 5G, dorsalis 3. 12.
Differ haec species a Pristigastre argenteo, quem illustrissimus Cuvier in Rgn. anim. Voi. 4.
t. X. f. 3 delineandum curavit, quem vero ipse in natura non vidi: spinulis nuchalibus vix pro-
minentibus magis distantibus, dorso non gibbo ; pinna dorsali latiore ; pinna caudali m i n o r e ,
regulari, aequiloba; pinna anali non adeo retrorsum porrecta ; linea laterali nulla; operculo po-
stice bis profunde emarginato ; squamis lateris inferioris et abdominalibus multo majoribus quam
sunt reliquae.
CONSPECTUS GENERUM.
XXVI. MYLETES Cu v.
Caput magnum, compressum. Oculi magni, laterales. Os magnum, transver-
sum; apertum quadratuin. Dentes maximi, crassi, molares per seriem simplicem
in mandibula, per duplicem in ossibus intermaxillaribus maximis totum marginem
superiorem oris conformantibus; ossa maxillaria supcriora minima, ad commissuram
maxillarum perpendicularia. Lingua lata, apice libera. Membrana branchiostega ra-
diis 5 tenuibus. Corpus compressissimum, latissimum. squamis minimis obductum:
abdomen carinatum serratumque. Pinnae mediocres, analis maxima.
Caput elongatum, a c u t u m , supra r o t u n d a t u m , linea subarcuata, fere recta cum dorso conti-
n u u m , lateraliter compressum, ultra quartam corporis p a r t e m , pinna caudali inclusa, aequans.
Mandibula longissima sub oculis articulans, antice acuta, et parum ultra maxillam superiorem
prominens. Oculi m a g n i , at cute crassiore undique ita circumdati sunt ut minores videantur.
Nares sursum et antrorsum spectantes supra apicem superiorem ossium maxillarium utrinque duae,
anteriores m i n o r e s , r o t u n d a t a e , patulae, posteriores majores oblongo-pyriformes, cuticula clau-
dendae. Operculum elongatum, maximum; apertura branchialis major quam in specie sequente.
Corpus omnino squamatum, elongatum, gracile, subteres quum dorsum et abdomen rotunda-
tum et piscis tantum a latere subcompressus sit. Humerus supra insertionem pinnarum pectora-
lium in processum sat acutum extus squamatum producitur. Squamae omnes tenuissimae, mini-
mae , papyraceae, lineis curvis concentricis in mediis squamis confertissimis, ad margines vero la-
xioribus, et radiis nonnullis vix conspicuis irregularibus in squamarum parte posteriore, n o t a t a e ;
squamae lineae lateralis a margine antico ad medium sulco, inde ad marginem posteriorem canali
mucoso, apertura minima rotunda a p e r t o , insignes. Squamae maxime retrorsum productae ad
insertionem pinnarum ventralium. Linea lateralis distincta, ab angulo operculi posteriore ad cau-
dae apicem recta. Pinna dorsalis anterior radiis duobus anterioribus simplicibus, primo multo mi-
n o r i , sequenlibus apice tantum fissis sensim longitudine decrescentibus ; omnibus utrinque cute
extus emergente auctis. Pinna adiposa apice fimbriata. Pinna caudalis elongata, profunde furcata,
radiis interioribus 17 profunde pluries fissis, exterioribus simplicibus, sensim magnitudine decres-
centibus. Pinna analis parva radiis anterioribus simplicibus, primo m i n i m o , extus vix conspicuo,
sequenlibus apice tantum fissis. Pinnae ventrales acutangulae, radio primo simplici , caeteris a
medio inde fissis. Pinnae pectorales parvae acutae, radio primo simplici, sequenlibus magnitudine
sensim decrescentibus apice tantum fissis. Dorsum vircscens, caeterum totus piscis aureus.
il.
Q2 ANODUS. PROCHILODUS.
Caput mediocre, crassum, supra latissimum, lateraliter vero et praesertim inferne compres-
sum, quartam longitudinis corporis partem, inclusa pinna caudali, aequans ; mandibula brevis ante
oculos articularis, attamen antice parum ultra maxillam superiorem prominens. Oculi magni to-
tum fere latus capitis anterius occupantes. Nares utrinque duae, in medio spatio inter oculos et
maxillae superioris apicem sitae, inter se minime distantes, anteriores minores ovatae, patulae,
posteriores majores semilunares, rimaeformes, cuticula obtegendae. Operculum l a t u m , postice ro-
tundatum. Corpus latiusculum , lateraliter compressum, omnino squamis minimis obductum ; dor-
sum ante pinnam dorsalem subcarinatum pone illam vero rotundatum; latus compressum, abdo-
men arcuatum, acute carinatum, sed non serratimi. Humeras supra pinnarum pectoralium inser-
lioniin parum retrorsum prominens, rotundatus. Squamae omnes parvae, graciles, crassiores ta-
men quam in Anodo elongato, suborbiculares, lineiscurvis concentricis confertissimis notatae , margine
postico cibato - lobatae ; squamae lineae lateralis ejusdem idolis quam caeterae, excepto eo, quod
per totam longitudinem canali mucoso, in margine postico foramine minimo rotundo aperto, nota-
tae sunt. Nonnullae squamae elongatae ad insertionem pinnarum ventralium. Linea lateralis di-
stincta, ab angulo superiore operculi ad caudae apicem recta. Pinna dorsalis anterior radiis an-
terioribus simplicibus, primo minimo extus vix conspicuo, sequentibus longitudine sensim decres-
centibus a medio inde bis fissis, omnibus extus cute emergente auctis. Pinna adiposa apice fimbri-
a t a , retrorsum arcuata. Pinna caudalis lata, furcata, radiis interioribus multifariam fissis, exterioribus
simplicibus longitudine statim decrescentibus minoribus minimisque , simplicibus. Pinna analis valde
retroposita, latior quam in specie praecedente , radiis anterioribus simplicibus, sequentibus apice fis-
sis. Pinnae ventrales pectoralibus minores radio primo simplici, caeteris pluries fissis. Pinnae pecto-
rales graciles radio primo, caeteris fissis, crassiore. Dorsum virescens, caeterum totus piscis aureus.
Pinnae pectorales radiis 1 8 , ventrales 9, analis 3. 12, caudalis 5. 17. 5 , dorsalis anterior 3. 9.
In IVIuseo Monacensi specimen in spiriti, vini servatur, longitudine 6".
Habitat in Brasiliae acquatorialis fuviis.
ut illa valde mobilia in parte laterali sustinejit , ad eorum conjunctionem duae utrinque fossae
mucosae ; os dentale mandibulae transversum rectum sub angulo recto cum osse coronoideo arti-
culans, undc maxilla inferior valde mobilis. Haec ossa omnia intermaxillaria, maxillaria superiora
et ossa denlalia mandibulae labio cutaneo late emergente circumdata et inter se connexa sunt ; quod
vero maxime memorabile est, bocce labium circulare in toto ambitus margine externo dentibus
minutissimis, p e r seriem unicam dispositis, confertissimis et apice introrsum flexis, a r m a t u r ;
practerca talis series arcuata in utroque osse intermaxillari, altera in apice utriusque ossis dentalis
mandibulae. Lingua nulla nisi pr illa habeas spatium intumidum, at undique frxum in apice os-
sis hyoidis corporis. Membrana brancbiostega radiis quatuor latis sustinetur. Corpus latiuscu-
l u m , compressum, squamis magnis crassiusculis aspcris obtectum. Pinnae mediocres.
Praeter descriptam speciem Salmo Friderici Bloch quoque huic generi adnumerandus est.
lata ad insertionem pinnarum ventralium valde retrorsum producta. Pinna dorsab's elongata, ra-
diis omnibus extus cute emergente auctis, duobus anterioribus simplicibus, sequentibus aeque fere
longis in summo tantum apice fissis. Pinna adiposa brevis mediae anali opposita, apice fimbriata.
Pinna caudalis lata, profunde furcata, radiis internis latis multifariam et profunde fissis, externis
sensim brevioribus simplicibus. Pinna analis brevis radiis anterioribus sensim majoribus, simpli-
cibus, sequentibus apice fissis gracilibus. Pinnae ventrales pectoralibus majores, radio primo sim-
plici crassiore, sequentibus basi subincurvis apice fissis. Pinnae pectorales graciles radio primo
simplici quam secundus, tertius et quartus parum breviore, sequentibus sensim brevioribus. To-
tus nigro - fuscus, operculo et lateribus aureo nitentibus, fasciis transversis nigricantibus.
Pinnae pectorales radiis 16, ventrales 9, analis 3. g , caudalis 4. 17. 4 , dorsalis anterior 2. 10.
In Museo Monacensi specimina duo egregia in spiritu vini servantur, longitudine 68 \f2 "
Altera hujus generis species est Curimata Marcgr., qui Salmo unimaculatus Bloch.
Pinnae pectorales radiis 1 2 , ventrales 7 , analis 4. 2 8 , caudalis 5. 17. 5 , dorsalis anterior 1. 10.
rimaeformes , cuticula claudendae. Ocidi inferne et postice latis ossibus suborbitalibus circumdati.
Operculum postice cute emergente auctum. Corpus squamis mcdiocribus o b t e c t u m , elongatum ,
crassum , laleraliter compressum ; dorsum et abdomen rotundatum ; linea lateralis inferne arcuata.
Humerus supra insertionem pinnarum pectoralium retrorsum in processum obtusum productus.
Squamae omnes sat firmai!, suborbiculares , notatae lineis curvis concentricis confertissimis , nec
non in tota parte posteriore pluribus radiis flexuosis tenuissimis. Squamae lineae lateralis ejusdem
indolis ; carum canalis mucosus a margine antico ad mediam squamam usque sulcum tantum
praebet et inde canaliculis bi - aut trifurcis in postico squamarum margine foraminibus minimis ro-
lundis apcritur. Squama tcnuissima , lanceolata, longissima, valde retrorsum producta ad insertio-
nem pinnarum ventralium. Squamae illis trunci minores basin radiorum pinnae analis obtegunt.
Pinna dorsalis anterior in medio dorso, radiis omnibus extus cute emergente auctis, radiis anterio-
ribus simplicibus , sequentibus sensim minoribus apice fissis. Pinna adiposa postice dilatata, apice
fimbriata. Pinna caudalis emarginata, radiis internis profunde et multifariam fissis, externis sim-
plicibus, sensim minoribus. Pinna analis basi squamata, radiis anterioribus simplicibus, primo mi-
nimo , sequentibus sensim sed parum longitudine decrescentibus. Pinnae ventrales subtriangulares,
radio primo simplici caeteris parum crassiore. Pinnae pectorales radio primo simplici crassiore,
caeteris sensim minoribus apice fissis. Caput coerulescens, caeterum totus piscis olivaceus et
aureo - nitens.
18
7() TETRAGONOPTERUS. SERRASALMO.
Nucha valde declivis, subcarinata, in medio tamen sulco longitudinali inter oculos usque
producto, notata. Caput antice obtusum, t r u n c a t u m , r o t u n d a t u m , lateraliter compressum. Oper-
culum postice subemarginatum. Nares utrinque d u a e , anteriores r o t u n d a e , patulae; posteriores
semilunares, cuticula claudendae. Corpus compressissimum, latissimum, squamis magnis altioribus
quam longis, papyraceis tenuissimis obtectum. Linea lateralis inferne subarcuata, tantum poris
minimis notata. Squamae omnes antice truncatae, subemarginatae, margine postico tantum ro-
tundato, omnes notatae linea media transversa profunde exarata et lineis curvis concentricis con-
fertissimis in parte antica squamae tantum ; pars posterior laevissima exceptis nonnullis radiis
tenuissimis in extremo margine postico tantum conspicuis. Canalis mucosus squamarum lineae
lateralis brevis in tertia parte posteriore squamae foramine minimo rotundo aperitur. Pinna dor-
salis anterior altior. radio primo minimo extus vix conspicuo, secundo et tertio simplicibus, se-
quentibus sensim minoribus apice fissis. Pinna adiposa dilatata, apice fimbriata. Pinna caudalis
furcata radiis internis pluries fissis, externis sensim minoribus simplicibus. Pinna analis latissima
radiis gracilibus, tribus anterioribus simplicibus, sequentibus gradatim minoribus, apice tantum
fissis. Pinnae ventrales radio primo simplici, crassiore, sequentibus apice fissis. Pinnae pectora-
les acuminatae , graciles, radio primo simplici longissimo, sequentibus sensim minoribus apice fis-
sis. Totus piscis laete fuscus, vittis longitudinalibus aurcis.
Pinnae pectorales radiis i 4 , ventrales 8 , analis 3. 2 9 , caudalis C7. 17. G7, dorsalis ante-
rior 3. 9.
z
In Museo Monacensi specimen egregium in spiritu vini servatur , longitudine 3 fi".
Characteribus supra datis haec species satis a Tctragonoplero argenteo Arledii recedit.
'5
<b
<"*
a>
o
-=
a
S5
II
<****
-5-
SERRASALMO. 71
mis , lateraliter scrratis, apice acutissimis , et per seriem simplicem disposilis armata. Ossa ma-
xillaria superiora prorsus edentula, quam m i n i m a , in apice ossium intermaxillarium ex-
terno ad commissuram maxillarum sita. Apertura branchialis mediocris. Membrana branchiostega
radiis 4 latis. Corpus compressissimum, latissimum, squamis minimis obtectum. Abdomen carina-
tum serratumque ut in Clupeis. Pinnae mediocres; analis latissima.
Plures nunc hujus generis species praeter nostras duas novas notae s u n t , omnes brasilienses 5
rapacissimae, natantibus formidolosac, quum dentibus acutis facillime graviter laedant: Salmo rhom-
beus Linn. , Scrrasalmo piraya Cuv. , Serrasalmo Mento C u v . , Serrasalmo denticulatus Cuv.,
Scrrasalmo albus Humb.
Capite obtusissimo, truncato; nucha linea fere recta declivi; trunco inter pin-
nas pectorales et nucham latissimo lf2 fere latiore quam caput longum est; pinna
dorsali magis retroposita quam in altera specie; pinna anali altiore, late basi squa-
mis obducta; spinis carinac abdominalis obtusioribus, latissimis, imbricatis et non
emergentibus ; pr spina ante pinnam dorsalem et analem tuberculo.
Caput obtusum, anlice rotundatum; vcrtex subemarginatus ; nucha arcuata. Mandibula non
adeo prominens quam in cacter9 speciebus. Fossae nasales utrinquae duae rotundae maximae,
anteriores patulae , posteriores omnino cuticula late emergente claudendae. Corpus compressissi-
mum latissimum, ante pinnam dorsalem duplo latius quam caput longum est; carina dorsalis ante
pinnam dorsalem alepidota, angusta. Spinae carinae abdominalis acutissimae , subconicae et quo
posteriores eo majores magisque distantes. Linea lateralis pone opercidum subarcuata, inde rec-
tissima, squamis 8G notata. Squamae parvae, omnes in medio granulatae, caeterum lineis curvis
conrentricis confertissimis sed nullis radiis notatae. Squamae lineae lateralis a margine antico
ad medium usque sulco et inde canali brevissimo mucoso, foramine rotundo aperto, insignes.
Ante pinnam dorsalem anteriorem spina acuta antrorsum versa. Pinna ipsa radiis anterioribus
simplicibus , sequentibus sensim minoribus apice fissis. Pinna adiposa latiuscula , apice rotundata.
Pinna caudalis emarginata angulis externis rotundatis, radiis internis apice latissimis, fissis, ex-
ternis simplicibus sensim minoribus. Pinna analis latissima, radiis apice fissis subaequalibus ad
medium usque squamatis, exceptis tribus anterioribus simplicibus, quorum tertius crassissima cae-
teris longior est. Pinnae ventrales p a r v a e , ani propiores quam in ulla specie, radio primo sim-
plici crassiore. Pinnae pectorales obtusae, radio primo crassiore simplici, sequentibus sensim mi-
noribus apice fissis. Totus piscis olivaccus, et a u r e o - n i t e n s ; pinnae et caput nigricantes.
Pinnae pectorales radiis i 5 , ventrales 7, analis 3. 35, caudalis 6. 17. G, dorsalis anterior 2. i r
Capite obtuso; mandibula maxime prominente; nucha linea fere recta cum ca-
pite continua; dorso ante pinnam dorsalem subrecto; trunco ad hanc pinnam latis-
simo, 1*/*, latiore quam caput longum est: squamis multo minoribus quam in cae-
teris speciebus; spinis carinae abdominalis aculissimis, compressissimis, cuiterlis,
posterioribus majoribus magisque distantibus; spina acuta, antrorsum recta ante
pinnam dorsalem a medio dorso circiter incipiente),,; tubcrculo bicuspide ante pinnam
analem alliorem ba.i late squamalam.
SEP.RASALMO. MYLETES. 73
Caput supra latum, obtusissimum, nucham versus compressum; in summo vertice sulcus lon-
gitudinalis angustissimus; mandibula maxime prominens, fere ut in Serrasalmone Mentono Cuvieri.
Nares utrinque duae rotundae, posteriores cuticula laxa semiclaudendae, maximae, ante oculos
sitae. Carina dorsalis ante pinnam dorsalem anteriorem ut in S. Piranha alepidota , sed in hacce
specie angustissima. Corpus compressissimum; carina abdominalis acuta; spinis acutis, confertis,
compressissimis, posterioribus majoribus magisque distantibus. Squamae omnes minutissimae , con-
fertissimae, lineis curvis concentricis confertissimis et illae trunci superioris paucis radiis posteriori-
bus notatae. Canalis mucosus squamarum lineae lateralis vastus per totam squamarum longitudi-
nem producitur et in margine postico forammo obliquo minimo aperitur. In linea laterali squa-
mae 96. Ante pinnam dorsalem anteriorem spina acuta antrorsum versa. Pinna ipsa radiis duo-
bus anterioribus simplicibus brevioribus, sequenlibus in summo apice tantum fissis, sensim longi-
tudine decrescentibus. Pinna adiposa r o t u n d a t a , apice subfimbriata. Pinna caudalis radiis inter-
nis multifariam et profunde fissis, externis simplicibus sensim minoribus. Pinna analis radiis ante-
rioribus simplicibus , tertio caeteris multo crassiore, sequentibus apice fissis, basi squamata angulo
anteriore rotundato , altior sed minus lata quam in caeteris speciebus. Pinnae ventrales parvae
acuminalae, in medio abdomine sed parum posterius sitae. Pinnae pectorales subtriangulares,
acuminatae ultra ventralium insertionem productae , radiis anterioribus parum crassioribus sequen-
tibus inde sensim gracilioribus. Totus piscis nigricanti - olivaceus et aureo - nitens ; pinnae obscu-
riores.
Sequentes hujus generis species nobis notae sunt : Salmo dentex Hasselq. seu Myletes Has-
selquistii Cuv., Myletes macropomus Cuv., Myletes rhomboidalis Cuv., Myletes duriventris Cuv.,
Myletes bracbypomus Cuv., Myletes Paco Humb. et species duae infra describcndae.
Pinnae pectorales radiis , 5 , ventrales G, analis 3. 3o, caudalis G. 17. G, dorsalis anterior 3 . 12.
Hnbilnt in Brasiliae acquatorialis fluviis, incolis Piranha rodnleira dictus, Mylcti duri-
ventri Cita, nffinior quam itili alteri. Mores Serrasalmonis Piranhac.
*) pftov, acus; odovf dens. Nomen Cynodon Spixii mutavi, quum jam duo genera in regno vegetabili
sub hoc nomine exstarent.
**) Summo jure illustrissimus de Spix duas subdivisiones generis Hydrocynos clariss. Cuvier ut genera di-
stillata sejuuxit, sed eodem jure caetcrae ejusdem generis subdivisiones pr generibus haberi debent,
se-pienti modo denominaiidis:
1) H\ DUOCYON Cuv. sensu strictiori: huc Hydrocyon Forskahlii Cuv.
2) XIPHORHYNCHUS AOASS.: Salmo falcatus Bloch, Salmo Ode Bloch, Hydrocyon falcirostris Cuv.
3) SALMINUS AGASS.: Hydrocyon Lrevidens Cuv.
RHAPHIODON. -
Caput ratione trunci babita m i n i m u m , compressissimum et ore clauso sextam partem totius
longitudinis, ore aperto quintam vix acquans. Oculi m a g n i , cute late introrsum emergente in
margine obtecti et maximis latissimisquc ossibus suborbitalibus buccas omnino obtegentibus ac
ultra commissuram maxillarum protensis circumdati. Nares supra et parum ante oculos sitae
utrinque d u a e , anteriores patulae ovatae, multo m i n o r e s , posteriores semilunares, majores et cu-
ticula claudendae. Rictus oris maximus, oblique ascendens; mandibula ore aperto maxime promi-
n e n s , angustissima, dentibus omnibus quam in Rhaphiodontc gibbo majoribus magisque exsertis-
dentes vero ossis maxillaris superioris in harce specie minores quam in illa. Corpus longissi-
m u m , per totani longitudini-m fere acque latum, postice tantum sensim a t t e n u a t u m , pectus vero
maxime p r o m i n e n s , quum cauda ossis hyoidis latissima, maxime inferne promineat. Dorsum ro-
t u n d a t u m , abdomen vero acutissime carinatum, sed nullo modo serratimi. Linea lateralis rectis-
sima. Squamae omnes m i n i m a e , lineis curvis concentricis confertissimis sed nullis radiis n o t a t a e ,
illae trunci omnes rotundae; squamae lineae lateralis vero caeteris multo majores, triangulares el
a margine antico ad punctum radiationis usque canali mucoso sat ampio in media squama patulo
insignes. Pinna dorsalis anterior minima , maxime retroposita et ne initio quidem pinnae analis
opposita, radiis anterioribus simplicibus, sequentibus summo apice tantum fissis. Pinna adiposa
elongata; apice fimbriata. Pinna caudalis r o t u n d a t a , radio medio caeteris multo longiore , inter-
nis omnibus apice pluries lissis, externis sensim m i n o r i b u s , simplicibus, omnibus basi ultra me-
dium squamis minutissimis obtectis. Pinna analis latissima , brevior tamen quam in Rhaphiodonte
gibbo et quartam trunci partem vix superans, radiis gracillimis, anterioribus simplicibus, sequenti-
bus apice fissis , omnibus vero cute crassa conjunctis et squamulis minimis obtectis. Pinnae ven-
trales m i n i m a e , brevissiinae, ab ano parum distantes. Pinnae pectorales m a x i m a e , triangulares,
ab operculo parum remotae, ad medium abdomen usque productae, radio primo simplici, crassis-
simo , sequentibus apice pluries fissis, sensim minoribus. Piscis supra virescens, caeterum omni-
no aureus.
Pinnae pectorales radiis 1 7 , ventrales 8, analis 4. 44, caudalis 56. 17. 5G, dorsalis 2. 10.
Capite minimo, compressissimo, ore clauso 1: 5 _/",, ore aperto 1: /|/\ ; oper-
culo postice rotundato: corpore elongato, compressissimo, antice latiore quam caput
longum est: dorso ante pinnam dorsalem anteriorem arcuato; pectore arcuato pro-
minente; pinnis pectoralibus magnis triangularibus ultra anum productis ; pinna anali
latissima, diinidiam trunci longitudinem acquante; pinna caudali furcata; dorsali
majori parti anteriori pinnae analis opposita; ano in medio corpore.
ao
Ygr- RHAPHIODON. XIPHOSTOMA.
Pinnae pectorales radiis 17 . ventrales g , analis 3 . 7 5 , caudalis 5. 17. 5 , dorsalis anterior 2. 10.
Caput valde elongatum, antice acuminatum, acutum, subtcres. Oculi parvi supra conjunclio-
nem ossium intermaxillarum et maxillarium superiorem siti et latissimis ossibus suborbitalibus ,
buccas omnino obtegentibus, circumdati. Fossae nasales ante oculos sitae cute bis perforata ob-
tectae. Os maximum, longissimum, transversum ; ossa intermaxillaria maxima, latissima et la-
bium superius omnino sustinenlia , ossa maxillaria superiora minima , rcti-orsum subarcuata, nec
non mandibula dentibus minutissimis, confertissimis, apice introrsum et retrorsum hainatis, per
seriem simplicem dispositis, armata. Inter ossa intermaxillaria velum membranaceum transversum.
Apertura branchialis magna. Membrana branchiostega radiis 4 gracihbus, elongatis sull'ulta.
Corpus elongatum teres lateraliter parum compressum, squamis mediocribus, duris obtectum.
Pinnae mediocres, dorsalis pone ventrales , caudalis major.
Huc quoque Hydrocyon Lucius Cuv. rcforendus, qui tantum maxillis aequalibus, et pinna
caudali immaculata a nostro differ.
Ore clauso apex mandibulae intra ossa intermaxillaria recipitur. Caput omnino n u d u m , supra
planiusculum ossibus omnibus radiatis, rugosis ut ossa suborbitalia et operculum. Nares ante
oculos utrinque d u a e , anteriores rotundae p a t u l a e , posteriores ovatae multo majores, cuticula
claudendae. Corpus subteres , cvlindraceum , crassum, per totam longitudini-m fere aeque latum
et caudam versus tantum s u b a t t e n u a t u m , lateraliter subcompressum. Linea lateralis rectissima.
Squamae omnes sat firmae, lineis curvis concentricis, confertissimis notatae, nec non in parte
posteriore pluribus radiis sinuosis, et unico aut nullo antico; canalis mucosus i o 5 squamarum
lineae lateralis brevissimus in mediis fere squamis apcrilur; squamae 24 in linea transversa inter
pinnas ventrales et dorsalem. Squama lanceolata ad insertionem pinnarum ventralium. Pinna
dorsalis anterior altior, radiis anterioribus simplicibus, sequentibus sensim minoribus apice fissis.
Pinna adiposa minima, apice dilatata, fimbriata. Pinna caudalis subfurcata, radiis internis apice
dilatalis, fissis, externis sensim minoribus minimisque simplicibus. Pinna analis p a r v a , maxime
retroposita, subemarginata, radiis anterioribus simplicibus, sequentibus subito minoribus, apice
fissis. Pinnae ventrales subtriangulares, ante dorsalem insertae, radio primo simplici, sequentibus
apice tantum pluries fissis, sensim minoribus. Pinnae pectorales arcuatae, radio primo longissimo,
simplice, multo crassiore, sequentibus sensim minoribus minimisque apice fissis. Piscis supra
virescens, ad latera a u r e u s , operculum et buccae argenleac, macula nigra rotunda ad basin
pinnae caudalis.
Pinnae pectorales radiis 4G, ventrales 8 , analis 3. 8 , caudalis 7. 17. 7 , dorsalis ante-
rior 2. 8.
liane speciem celeberr. de Spix in honorem immortalis Cuvieri riominavit, qui primus genera
Salmonuiii accurate distinxit.
XXIX. SAURUS Cuv.
Rostro elongato, acutissimo; oculis inter se dislantibus supra mediam fere ma-
xillam superiorem, parum tantum poslerioribus; capite 1: ltrq\; supra in occipite
aspero, insculplo, anlice et inter oculos laevi, parum impresso; corpore cylindraceo
squamis minoribus obtecto; pinna anali minore.
R o s t r o e l o n g a t o , apice m i n u s a c u t o ; oculis s u p r a m e d i a m m a x i l l a m s u p e r i o r e m .
inter se distantibus; capite 1 : klf2, s u p r a l a e v i , inter oculos e x a r a t o ; c o r p o r e p r o r -
sus cylindrico, squamis maximis obtecto*. p i n n i s pectoralibus arcualis, latiusculis,
longioribus q u a m in caeteris speciebus.
Caput elongatum ; rostrum productum sed minus acutum quam in Sauro longirostri, supra
Iaeve , et inter oculos exaratum. Operculum et buccae squamatae. Nares utrinque d u a e , ante-
riores minores rotundae subtubulosae, posteriores ovatae, majores patulae. Oculi supra mediam
maxillam superiorem siti. Corpus cylindricum postice parum attenuatum, squamis maximis suban-
gulatis obtectum, unde corpus longitudinaliter striatum esse videtur. Squamae omnes in medio
granulatae, et ad marginem lineis curvis concentricis notatae, obliquae, margine posteriore ro-
tundato, antico truncato , lobato, lobulis jfeucis radiis antrorsum divergentibus conformatis ; cana-
lis mucosus squamarum 55 in linea laterali extus vix conspicua, brevissimus, in mediis squamis
aperitur; squamae nonnullae elongatae ad insertionem pinnarum ventralium et in pinnae caudalis
lateribus. Pinna dorsalis radiis anterioribus duobus simplicibus, sequentibus sensim minoribus
apice fissis. Pinna adiposa minima, apice dilatata, rotundata. Pinna caudalis radiis internis apice
fissis, externis sensim minoribus, simplicibus. Pinna analis radiis distantibus, omnibus simplicibus,
primo parum crassiore. Pinnae ventrales valde elongatae, radiis semel tantum fissis, sensim lon-
gioribus. Pinnae pectorales arcuatae , radio primo crassiore, sequentibus sensim minoribus, sum-
mo apice fissis. Totus piscis virescente-olivaceus, inferne a u r e o - n i t e n s , latis fasciis nigricantibus
transvcrsis notatus.
Pinnae pectorales radiis 1 2 , ventrales 8 , analis 1 2 , caudalis 5. 17. 5 , dorsalis anterior 2. 10.
21
g2 SAURUS.
Totus piscis olivaceus, vittis longitudinalibus aurcis notatus ; pinna dorsalis nigro - punctata.
Pinnae pectorales radiis 1 2 , ventrales 8 , analis i 5 , caudalis G - . 17. G7, dorsalis an-
terior 2. 10.
In Museo Monacensi spccimina duo egregia in spiritu vini servantur, 6 7 " longa.
CONSPECTUS GENERUM.
Caput altissimum, brevius, totum squamis obtectum ; oculi valde distantes , superior ad mar-
ginem dorsi, inferior pone o s , crista ossea aculcata ad rostri apicem porrcela, uti in Rhombo
m a n c o , superne circumdatus. Operculum parvum angustum. Os m i n u s ; frons valde declivis.
Nares parvae bis perforatae inter aculeum anteriorem et posteriorem cristac superciliaris sitae.
Radi et membrana branchiostegi sub operculo et suboperculo reconditi. Pinna dorsalis et analis
aeque a l l a , haec inter ventrales o r i u n d a , illa a maxilla superiore usque ad basin pinnae cau-
dalis lanceolatae extensa ; ventrales m i n i m a e , sinistra cum anali subcontinua, dextra multo mi-
no'". Truncus planus squamis subaequalibus minutis obductus ; latus sinistrum roseo-carneum, ma-
culis ocellatis coerulesccntibus irregulariter sparsisi dextrum unicolor cinerascenti- album; linea
lateralis pone operculum semicircularitcr curvata inde recta. Squamae tenues, subcirculares, margine
In Museo Monacensi specimen unicum in spiritu vini servatur 3 " / 2 " longum 2 " latum.
Rhombus Podas Laroche Ann. du Mus. tom. tom. III. p. 354 f. 14. valde aftnis ; differt tamen
ocellis majoribus, minus distinctis ; oculis non adeo distantibus ; rostro prominente ; mandibula
longiore.
Rhombus pantherinus Riippell. Atlas. Fische des rothen Meeres tab. 3 i . non minus affinis,
differt vero trunco multo longiore, minus alto, oculis approximatis, radio primo pinnae pectoralis
sinistrae valde elongato.
Totus piscis olivaceo - nigricans, medio latere viridiori ; macula nigra supra et pone opercu-
lum magis minusve distincla; subtus cinereus. Oculi r u b r o - f u s c i .
Pinnae pectorales 1 2 , ventrales utrinque 6 , dorsalis radiis 0 8 , caudalis 4 , 11, 4 , analis 72.
fe.
. -
>
H 5-
> "3
1 Ma
ZLL
*
<**"
I-M
CA
C/i
SOLCA. 7
Cavum abdominale prae omnibus Pleuronectibus minimum. Talis piscis fere totus cauda.
Species hujus generis plurimae extant, inter se valde similes quoad formam corporis generalem,
structura vero squamarum in singulis trunci partibus diversissimae. Mihi est propositum illas
marium nostratum aliquando iguris exactis exponcndi addilis squamis sub microscopio dclinealis.
Pinnae pectorales radiis 8 , ventrales utrinque 5, dorsalis 96, analis 84, caudalis 4, i 5 , .*.
Ambitus totius corporis circulum fere refert pinna caudali appendiculatum. Caput parvum,
planum vix quartam partem totius longitudinis aequans , antice rotundatum. Operculum postice
rotundatum. Oculi m i n i m i , parum distantes, flnviduli; inferior pone angulum oris, superior
paullo supra et ante eum. Crista superciliaris nulla. Nares inter et ante oculos. Truncus om-
nino squamis parvis subaequalibus obtectus, ad pinnas verticales et earum radios minoribus, in
nucha vero et suboperculo majoribus. Squamae omnes tenaces, oblongae, tetragonae, margine
postico cibato , lineis concentricis confertissimis et nonnullis radiis antrorsum divergentibus et in
marginem anticum decurrentibus notatae ; puncto radiationis postico. Squamae lineae lateralis cor-
d a t a e , antice emarginatae, sine radiis, canali mucoso longissimo, valde producto et postice an-
gustiori prae omnibus distinctae. Pinna dorsalis et analis postice altior, caudalis rotundata; om-
nes nigro maculatae. Pinna ventralis sinistra minima libei*a , dextra cum anali conjuncta.
Pinna pectoralis dextra radiis 5 , ventralis dextra radiis 6 , sinistra 5 , pinna dorsalis 5 6 ,
analis 4 6 , caudalis 2 , 1 2 , 2.
Caput omnino squamis minutis, adeo densis obductum ut nec partes operculi postice emar-
ginati, nec radii branchiostegi, nec maxillae disccrni possint. Os minimum, a r c u a t u m , maxilla
superiore parum prominente. Oculi minimi proximi, supra maxillarum commissuram ; superiore
parum ante inferiorem. Nares inter et ante oculos, subtubulosae. Buccae non impressae.
Squamae trunci per lineas cruciatas dispositae, ad margines corporis, praccipue capitis et caudae,
minores; omnes ejusdem structurae, oblongae, subtetragonae, tenaces, firmae, in margine postico
aculeis minutissimis ciliatae, lineis concentricis confertissimis et radiis antrorsum divergentibus
notatae. Linea lateralis nulla. Pinnae pectorales nullae; ventralis unica in latere caeco, m i n i m a ;
pinnae verticales laeves , non squamatae, truncum ut fascia aeque lata circumdant.
In .Museo Monacensi specimen unicum in spiritu vini servatur 6"- 9 " longum.
nulli longissimi insident. Nares anticae tubulosae. Truncus lubricus, mucosus, omnino squamis
minutissimis et oculo inermi vix conspicuis obtectus. Pinna dorsalis per tectum dorsum ad caudae
apicem usque extendilur, ut analis a medio trunco inde ; inter se ita conjunclae s u n t , ut pinna
caudalis distincta non appareat.
IV ACANTHOPTERYGII Cuv.
FAMILIA VII. GOBIOIDEI Cuv.
Diagnosis. Corpus elongatum, cylindraceum, plus minus-
ve compressum, lubricum, plerumque squamis minutissimis
cuti immersis obduclum; caput cute crassiori operculum et
radios branchiales obtcgente tectum. Dentes variae indolis.
Radii pinnae dorsalis plus minusve graciles, flexiles, pinna
longissima, aut in plures divisa. Pinnae pectorales magnae;
ventrales tunc inter se conjunctae, tunc minimae, tunc nullae.
Canalis intestinalis aequalis, amplus; cacca nulla. Vesica
aerea nulla.
Corpus laeve, squalidum , squamis minimis sub cute reconditis obductum, elongatum, an-
guillaeforme ; cauda tenuior. Caput tortum, irrcgulare. Operculum parvum. Membrana bran-
chiostega radiis 6. Os magnum. Ossa palatina, vomer et margo maxillarum lateralis dentibus
obtuse conicis praemagnis ; margo maxillarum anterior dentibus conicis acutis validissimis subin-
curvis armati. Pinna dorsalis radiis antice simplicibus flexilibus, postice fissis suffulta , ut et ana-
lis ad pinnam caudalem usque rotundatam porrigitur. Pinnae pectorales rotundatae magnae ; ven-
trales nullae. Pisces magni, voraces, formidolosi; ventriculo brevi, carnoso; intestino brevi,
crasso, sine caecis.
Pinna dorsali caudam versus altiore truncoque fusco maculis magnis nigris
maculatisi maxilla inferiore dextrorsum, supcriore sinistrorsum torta.
Corpus ad initium pinnae dorsalis altius, parum compressum. Caput superne comprcs-
sum, quintam totius longitudinis partem referens. Operculum postice acutum, subaculeatum;
membrana branchiostega crassa; apertura brancbialis magna. Oculi mediocres, antici, ad mar-
LABROIDEI. 03
ginem fere cranii, supra mediam maxillae superioris partem. Nares mediae inter oculum et ro-
stri apicem. Buccac laeves, carnosae. Cutis laevis, lubrica, squamis minimis sparsis obsita, li-
neis concentricis rarioribus notatis. Pinnae pectorales magnae, rotundatae, radiis 20. Pinna dor-
salis anali altior, totum dorsum ambiens. In nostro specimine sicco pinna caudalis adeo laesa
est ut ejus indolem accuralius indicare nequeam.
CONSPECTUS GENERUM.
Intestinum tenue sine caecis , rectum amplum. Vesica aerea simplex, magna.
Caput crassum, m a g n u m , intumidum , rostro prominulo , ultra quartam partem totius longi-
tudinis aequans. Buccae squamis minoribus illis trunci aut operculi obductae, per series radiantcs
dispositis; operculi squamis irregularibus variae magnitudinis. I'ossae nasales utrinque duobus fo-
raminibus patentes, ante marginem superiorem orbitae: foramine posteriore majore, patulo ; an-
teriore tubuloso. Oculi mediocres retro commissuram maxillarum. Truncus latiusculus antice sub-
compressus, versus caudae apicem vero sensim t e n u i o r . in apice caudae compressissimus est.
Squamae omnes subaequales tcnaces, angulatae, margine postico tenui membranaceo, subrotun-
dato, in nucha, caudae apice et infra pinnas pectorales minores, lineis curvis concentricis in me-
dio confertioribus nec non radiis antrorsum divergentibus pluribus confertis notatae; punctum ra-
diationis rcticulatum in tertia posteriori squamae parte ; squamae lineae lateralis minores, longiorcs
angustiores , insignes canali mucoso antice ampliori, postico angustiore et in ea parte squamae
geniculato in qua a lateralibus obtegitur. Linea lateralis pone operculum parum ascendens cum
dorso parallela cuique multo propior est, inde recta usque ad ftnem pinnae dorsalis, sub qua
curvata medium latus caudae petit i l recta ad mediam pinnam caudalem tendit. Pinnae dorsalis
pars aculeata appcndicibus cutaneis brevibus aucta, radiis brevioribus quam in parte articulata.
Pinna caudalis rotundata, baseos spatiis interradialibus squamatis. Pinnae analis radiis anterioribus
brevioribus aculeatis, sequentibus sensim longioribus fissis articulatisque. Pinnae pectorales rotundatae.
dentibus conicis por seriem unicam dispositis armata. Antice supra utrinque dens u n u s , infra duo
dentes majores curvi loniriorcs acutissimi. Pone seriem dentium conicorum supra et subtus series
duae dentium hemisphaericarum multo minorimi exslant. Pinna dorsalis longissima antico aculeis,
postico radiis arliculatis fissisque sull'ulta; pinna analis longa radiis anterioribus simplicibus.
Caput compressum, p a r v u m , laeve, alepidotum, roseo - violaceum, vix quartam totius longi-
tudinis partem aequans. Suboperculum postice p r o d u c t u m , appendiculatum, membranaceum ; in-
teroperculum l a t u m , subtus rotundatum membranam et radios branchiostegos omnino obtegens.
Apertura brancbialis maxima. Os parvum angustum , dentes laterales externi conici aequales, an-
teriores longiorcs curvi antrorsum versi triplo majores : supra duo inter se parum distantes, subtus
quatuor (utrinque duo) eodem modo antrorsum tendentes, exteriores tamen parum e x t r o r s u m , interio-
rcs introrsum versi, ore clauso superiores inter se recipientcs. Oculi parvi ad marginem verticis.
Nares minimae, utrinque duae ad marginem anteriorem orbitae. Vertex pluribus foraminibus mu-
cosis obsitus. Buccae planae. Squamae trunci pcrmagnae, r h o m b e a e , in latere majores, minores
vero ad nucham, sub pinna pectoral et ad finem c a u d a e ; omnes in margine postico tenuissimae,
membranaccae , lineis curvis concentricis confertissimis notatae, nec non radiis undique praescrtim
antrorsum divergentibus pluribusque ; punctum radiationis ad mediam fere squamam , radiis ana-
stomosantibus reticulatum. Squamae lineae lateralis vicinis parum minores, insignes canali mucoso
a tertia anteriore squamae parte incipiente, et ad tertiam posteriorem partem bifurcatione extus
aperto ; eanalis mucosus extremarum squamarum caudalium simplex. Pinna dorsalis per totam
longitudinem fere aeque alta , parte articulata parum altiore, tamen non longiore quam pars acu-
leata ; pinna caudalis t r u n c a t a ; pinna analis longa aeque alta. Pinnae ventrales acuminatae parvae,
radio primo aculeato dimidio breviore quam sequens. Pinnae pectorales acuminatae mediocres
radio primo parum validiorc, sequenlibus gracilibus t e r , ullimls bis fissis, omnibus arliculatis.
Totus piscis rosaceus, lata fascia longitudinali violacea ornalus. Pinna dorsalis antice rosea,
postice violacea. Macula coerulescens ad pinnam caudalem , pinna analis pallido violacea.
Corpus compressissimum, plus rninusve latum, squamis magnis obductum ; linea lateralis inter-
rupta. Caput parvum, valde declive ; crista verticali ab osse clhmoidco, et processibus asccnden-
tibus ossium intermaxillarium conformata. Operculum p a r v u m , suboperculum et interoperculum
vero majora. Apertura branchialis magna. Os parvum. Ossa intermaxillaria totum ambitum
oris superiorem conformantia, m a g n a , ut et ossa mandibularia dentibus conicis per seriem sim-
plicem dispositis armata; antice supra et subtus utrinque dens conicus, subincurvus, longissimus,
acutissimus. Pharynx dentibus hcmisphaericis obsitus. Pinna dorsalis antice aculeis postice ra-
diis articulatis fssisque. Pinna analis longa , antice radiis simplicibus.
Totus piscis ex roseo violacens ; caput cinereum vittis transversis azurcis fasciaium. Macula
ocellata nigra albo cincia in pinnae dorsalis parte aculeata posteriore.
Caput parvum, quartam totius longitudinis partem a e q u a n s , Squamis maximis tectum. Oculi
mediocres ad marginem vcrticis. Nares utrinque d u o , ante oculos sitae , posteriores patulae, an-
teriores tubulosae. Os pai \ um dentibus imbricatis a r m a t u m , serie interna marginali acie acer-
rima , in speciminibus junioribus extus dentes nonnulli exserti acutissimi. Membrana radii et
branchiostegi ab inleroperculo cooperti. Buccae squamatae. Abdomen rotundatum. Truncus com-
pressus, squamis maximis obtectum, caudae apicem versus sensim minoribus. Series squamarum
minorum ad basin pinnae dorsalis. Squamae omnes sat firmai1, lenaces, in margine posteriori
tenuiores submembranaccae, lineis curvis concentricis confertissimis n o t a t a e , nec non radiis pluri-
bus antrorsum et retrorsum divergentibus ; radii posteriores non solum a puncto radiationis sed
etiam dentium pectiuis instar a linea per mediam squamam transversa undique prodeunt. Linea
lateralis usque ad finem pinnae dorsalis cum dorso parallela et ei multo propior quam ventri, in-
de in medio caudae latere recta; canalis ejusdem mucosus antice simplex rectus , a media squama
vero ramosissimus per plurima foi'amina aporitur ; squama ultima maxima lanceolata acuminata.
Pinna dorsalis per totam longitudinem prorsus acque alta ; pars ejusdem aculeata aeque longa
quam pars articulala. Pinna caudalis emarginata , radiis exterioribus paullo longioribus. Pinna
analis radiis anterioribus paullo brevioribus, sequenlibus aequalibus. Pinnae pectorales subrotun-
datae, ventrales vero acuminatae.
s.
^
e v e n e A. gg
Totus piscis ex nigricanti-olivaceus; pinna anali, caudali dorsalique posteriore nigro macu-
latis , maculis radiatis ; macula rotundata nigra ad caudae apicem, supra lineam lateralem.
Hancce speciem cum simili Cychla saxatili Schn. comparandi copia non fuit.
In Museo Monacensi specimina duo in spiritu vini servantur 4 Vz. l " longa.
Trunco lato, compresso, supra fasciis quatuor transversis nigris, ad basin pinnae
caudalis et in latere ventri maculis nigris ocellatis albo cinctis ; pinna dorsali in
medio emarginata ; parte ejus molli, pinna caudali, anali et radiis anterioribus pin-
narum ventralium squamis minimis obtectis.
Caput magnum, compressum, declive, 3 l / 4 totius longitudinis partem aequans, supra nudum.
Buccae planae, operculum obtuse prominens et suboperculum apice posteriori appendiculatum,
m e m b r a n a c e u m , squamatae ; praeoperculum et interoperculum nuda, laevia. Apertura branchialis
maxima. Oculi magni supra maxillarum commissuram. Nares utrinque simplices patulae oculis pro-
piores quam rostri apici. Os magnum sursus subinflexum, labris crassis carnosis circumdatum ;
mandibula prominens, longior quam maxilla. Truncus squamis parvis, tenacibus , d u r i s , asperis,
tectus, in nucha parum majoribus ; ad basin pinnae caudalis vero minoribus. Squamae omnes
tenuiores , pellucidiores quam in Cychla labrina, lineis curvis concentricis confertis et radiis an-
trorsum divergentibus notatae ; margine antico l o b a t o , postico aculeis cibato ; facie externa et
posteriori squamae scabra , radiata. Linea lateralis ab operculi angulo superiore sursum flexa cum
dorso parallela usque ad mediam pinnae dorsalis posterioris partem ubi inferne deflectitur, inter-
r u p t a ; inde in medio caudae latere recta. Canalis mucosus simplex amplus, postice a n g u s t i o r ,
acuminatus, foramine parvo in margine postico squamae aperitur. Squamae m i n u t a e , quae pin-
n a m caudalem et analem u n d i q u e , in pinna dorsali posteriori spatia interradialia et radios ante-
riores pinnarum ventralium obtegunt eandem praebent indolem, sed irregulares , polymorphae
sunt. Pinna dorsalis emarginata, radiis anticis et posticis partis aculeatae et anticis partis mollis
brevioribus ; radii aculeati omnes breviter appendiculati. Pinna caudalis r o t u n d a t a , radiis trans
squamas vix distinguendis. Pinna analis parva. Pinnarum ventralium radius primus crassus vali-
dissimus, aculeatus. Pinnae pectorales acuminatae.
Dorsum fuscum, fasciis et maculis nigris notatum. Latera flavicantia ocellis majoribus nigris
albo cinctis ornata ; talis ocellus ad basin pinnae caudalis. Pinna dorsalis nigricans.
CONSPECTUS GENERUM.
riores sejuncti. Pinna caudalis furcatissima, lobis longissimis , radiis simplicibus externis pluribus,
inlernis pluries fissis. Plica magna cutanea lateralis utrinque ad caudae apicem; praeter hanc ad
insertionem utriusque lobi utrinque altera minor. Pinna analis prorsus eandem praebet indolem
ac dorsalis posterior. Pinnae ventrales minimae. Tinnae pectorales basi l a t a e , mediocres.
Pinnae pectorales radiis 2/1, ventrales G, analis 17 -"- 9 , caudalis 9 , 1 9 , 9 , dorsalis poste-
rior , 7 + 9 , anterior 17.
plices tantum lineis concentricis confertissimis transversim subparallelis notatae ; squamae lineae
lateralis parum majores, crassiores, canali mucoso pyriformi insignes, illae partis rectae lineae
lateralis majores subscutiformes, canali mucoso postice furcalo. Pinnae dorsales duae: anterior
(ante quam aculeus longus recumbens,) aculeata p a r v a , radiis tenuibus, posterioribus sensim bre-
vioribus, cum sequenti molli conjuncta, cujus radii anteriores simplices longiores sunt quam illi
pinnae aculeatae , sequentes sensim minores articulati et apice fissi. Pinna caudalis furcala, radiis
extcrnis simplicibus, sensim minoribus. Pinna analis candem praebet indolem quam dorsalis
mollis, excepto eo quod ejus radius primus brevior aculeatus e s t ; ante ipsam aculei duo cuticula
conjuncti. Pinnae ventrales minimae, radio primo brevi aculeato; pectorales acuminatae, lon-
gissimae, ensiformes, radio primo b r e v i , sequenti simplici articulato, l a t o , crassiore.
Corpore compressissimo, lato; linea laterali antice sursum arcuata, pinnis pec-
toralibus longissimis ensiformibus. retropositis multo ultra pinnae analis insertionem
extensis : capite alliore quam longo.
Marcgr. p. 172.
10G CARANX.
In Museo Monacensi specimen in spiritu vini servatur 4 " 9 " ' longum.
Caput supra appianato - convexum, carina media parum prominente, multo longius quam al-
tum , acuminatum, quartam totius longitudinis partem parum superans. Rostrum productum sub-
acutum ; mandibula magis prominens quam in caeteris speciebus, lata, serie externa dentium
aequalium minutissimorum ut ossa intermaxillaria armata. Buccae, praeoperculum et operculi pars
superior squamis pellucidis tenuissimis obtectae. Operculi angulus superior productus serratusque ;
margo posterior cmarginatus. Oculi maximi totum fere capitis latus occupant. Nares utrinque
d u a e , utrinque inter se approximatae, sursum spectantes; posteriores multo majores circulares
patulae, anteriores minimae tubulosae. Truncus compressus per totam longitudinem aeque fere
latus, postice sensim in caudam attcnuatus, squamis tenuissimis , pellucidis obtectus. Squamae om-
nes tenuissimae , pellucidae, cordiformes tantum lineis concentricis confertis notatae. Scuta lineae
lateralis subrectae antrorsum majora quam in plerisque speciebus, altiora quam longa, imbricata,
4 8 ; scuta caudae lateralis sensim majora, inde iterum minora, 4 5 . Radius recumbens ante pin-
nam dorsalem anteriorem sub cute reconditus ; radii pinnae aculeatae graduimi parum longiores
quam longissimi pinnae mollis, cujus radii posteriores semel tantum fissi, sensim minores evadimi.
Pinnae caudalis radii externi planiores, validiores, simplices, sensim majores, extremus longissi-
mus. I'innae analis radii anteriores longiores, sequentes sensim minores summo apice tantum
fissi ; aculei duo ab anali remotiorcs quam in plerisque speciebus longiores, basi tantum cuticula
28
108 CARANX.
Color dorsi ex virescenlc-caeruleus; latera et ventcr argentei; in linea laterali puncti alcrrimi.
In Museo Monacensi specimina duo in spiritu vini servantur 5 '/,. 6 " longa.
Caput magnum, compressissimum, triplo fere altius quam longum, antice acutissime carinatum,
fere perpendiculare, a rostri apice ad operculi angulum superiorem tertiam totius longitudinis
partem aequans. Oculi mediocres in medio capitis latere, altius siti quam insertio pinnarum pec-
toralium. Nares utrinque duae minimae oblongae patulae , inter oculos et verticis marginem in-
termediae, anteriores parum inferiores quam posteriores. Operculum minimum elongatum, sub-
operculum, interoperculum et praeoperculum longissima, angustissima. Buccae planissimae, lae-
vissimae. Apertura branchialis quam maxima. Os parvum in imo capite, sursum versum, arcua-
t u m ; mandibula lata, p r o m i n e n s , compressissima. Dentes maxillarum minutissimi velutini confer-
tissimi et per fasciam angustissimam dispositi. Truncus rhombi truncati formam p r a e b e t , com-
pressissimus, planus ; dorsum antice gibbosum, inde rectum usque ad insertionem pinnae dorsalis
posterioris, unde valde declive in caudam angustam tendit; venter rectus, marginis inferioris pars
posterior ad pinnam caudalem ascendens. Squamae omnes adeo parvae ut oculo inermi neuqua-
quam conspici possint, simplicissimae, tantum lineis curvis concentricis confertissimis notatae. Linea
110 VOMER.
lateralis antico arcuata, subsemicircularis, inde rectissima; sciita ejus squamis majora, imbricata
canali mucoso simplici ampio maximo insignia. Pinnae dorsales d u a e : anterior minima aculeata,
radio primo et posterioribus brevissimis ; posterior mollis radiis pluribus ejusdem fere longitu-
dinis praeter tertium simplicem longissimum, qui reclinatus ultra pinnam caudalem extenditur,
quartus et quintus sequentibus etiam longiores. Pinna caudalis furcata, lobis magnis longis. Pinna
analis omnino eandem indolem habet quam dorsalis posterior. Pinnae ventrales radiis tenuissimis,
acuminatae ; pectorales longissimae ad finem pinnae dorsalis fere protensae.
Supra obscure cinereus , in lateribus sordide argenteus ; pinnae cinereae apice nigricantes.
Plures species non adeo magnas hoc genus numerat edules in utroque Oceano.
In Museo Monacensi specimen alterum in spiritu vini 9 " l o n g u m , alterum siccum servatur.
CONSPECTUS GENERUM.
L. MESOPRION Cuv.
Corpus compressum, squamis minoribus obtectum. Caput a c u m i n a t u m , laeve.
O p e r c u l u m , s u b o p e r c u l u m , et interoperculum ut b u c c a e , squamata. Operculum ap-
pendiculatum. Praeoperculum emai-ginatum, s e r r a t u m , in margine inferiori acu-
leatum. Apertura branchialis m a g n a . M e m b r a n a branchiostega radiis 7. Pinnae
dorsalis p a r s anterior longior aculeata.
L. MESOPRION Cuv.
Corpus ovato - oblongum, compressum, squamis tenuibus subrugosis obtectum. Caput me-
diocre, compressum, acuminatum, lateraliter squamatum. Operculum sat latum, postice in an-
gulum obtusum productum; suboperculum appendirulatum ; praeoperculum dentatum, margine
postico dentato inferne plus minusve emarginato. Buccae squamatae. Membrana branchiostega
radiis 7. Apertura branchialis magna. Os mediocre, labris cutaneis cinctum; ossa intermaxillaria
marginem oris superiorem conformantia et mandibularia parum longiora serie dentium acutorum
3i
120 MESOPRION.
armata , quorum antici majores exserli sunt , pone quos dentes velutini exstant. Pinna dorsalis
antice aculeis , postice radiis fissis articulatisque suffulta ; pinna caudalis emarginata , analis antice
nonnullis aculeis aucta. Ad pinnarum ventralium thoracicarum insertionem squamae nonnullae
longissimae; pinnae pectorales acuminatae.
Species generis Diacopes et Mesoprionis inter se similes, analogae, forsan tantum variae
aetatis idem pisces sunt ; quam ob rem haec genera aut conjungenda, aut aliter determinanda
s u n t , ita ut species quarum pinna dorsalis et analis in vagina squamarum dorsalium marginalium
recipiuntur sub nomine Mesoprionis , caeterae pinnis squamatis non vaginatis sub nomine Diacopes
conjungantur.
Piscis pulcherrimus, supra caeruleus, lateribus roseus , vittis aureis longitudinalibus ornatus
et macula nigra inter pinnam dorsalem el analem ad lineam lateralem nolatus.
MESOPRION. 121
Pinna dorsali et anali ad medium usque squamulis minutis obsitis, dorso cae-
rulescente, lateribus et ventre argenteis auro longitudinaliter vittatis.
Caput acuminatum, mediocre, quartam totius longitudinis partem superans, compressum,
supra et anlice alepidotum, laevissimum. Operculum postice a c u t u m , suboperculum appendicu-
latum, interoperculum et buccae squamis illis trunci minoribus obtectae. Praeoperculum parum
eiuM'giiMtum, postice dentibus minutissimis, in angulo inferiore vero majoribus armatum. Mem-
brana branchiostega sub interoperculo et suboperculo prorsus recondita. Oculi pone et supra
maxillarum commissuram inter liane et verticem intermedii , mediocres. Nares utrinque duae inter
oculos et rostri apicem inlermediae, superiores majores ovato-oblongae, p a t u l a e . inferiores sub-
circulares cuticula claudendae. Mandibula parum prominens , dentibus externis subaequalibus
armata ; in ossibus intermaxillaribus antice utrinque dentes duo majores exserti. Truncus ovato-
oblongus, compressus, cauda multo tenuiore, squamis subaequalibus obtectus, dorsum et caudae
apicem versus minoribus. Squamae omnes pellucidae, lineis curvis concentricis confertissimis
postice undosis notatae nec non radiis pluribus antrorsum divergentibus; punctum radiationis ad
tertiam posteriorem squamae partem. Linea lateralis parum sursum flexa, cum dorso parallela,
fere recta, squamis parum minoribus, quam vicinae, canali mucoso b r e v i , amplissimo ad punc-
tum radiationis aperto, insignibus. Pinnae dorsalis et analis insertio altius prominens ; radii earum
molles semel aut ter tantum fissi ; aculei pinnae dorsalis graciliores quam in Mesoprione unino-
t a t o , pinnae analis breviores tenuioresque. Pinna caudalis valde furcata ; pinnae ventrales mino-
r e s , pectorales breviores.
Supra caeruleus ; latera et venter a r g e n t e i , squamis omnibus auro limbatis ; vittae longitudi-
nales a u r e a e , media latiore; pinnae pectorales et lobi pinnae caudalis apice nigricantes.
totam superficiem aculeata, operculum postice spinis duabus a r m a t u m , praeoperculum seriebus dua-
bus aculeorum acutissimorum cinctum et in angulo pluribus spinis longioribus auctum; ossa in-
fraorbilalia aculeata et spinis retrorsum curvis validissimis a r m a l a , imo ossa nasalia aculeata. Aper-
tura branchialis m a g n a ; membrana branchiostega radiis 8 , radio 2 , 3 et 4 in margine inferiore
aculeatis. Humeri angulus aculeatus. Os magnimi. Ossa maxillaria superiora magna, inferne in
latam laminam spatulaeformem dilatala , sulcata , edentula, lamina accessoria aucta. Ossa interma-
xillaria et mandibularia fascia dentium velutinorum minimorum antice latiore armata. Ossa pa-
latina et vomer dentibus velutinis minutissimis per angustam fasciam dispositis obsita. Ossa pha-
rvngea superiora et inferiora , nec non arcuum branchialium elasmia et laminulae internae den-
tibus velutinis armatae. Pinnae dorsales duae cuticula conjunctae ; anterior longior aculeis crassis
acutissimis suffulta , posterior multo brevior radiis arliculatis tissisque. Pinna caudalis p a r v a ; analis
antice aculeis validissimis aucta. Pinnae ventrales aculeo acutissimo et 7 radiis mollibus, thora-
cicae ; pectorales elongatae.
Pinna analis antice aculeis validissimis tribus, quorum sccundus longior, postico vaginatus est;
radii sequentes eandem praebent indolem, quam illi pinnae dorsalis posterioris. Pinnae ventrales
radio primo aculeato, acutissimo, sequentibus longioribus arliculatis apice lissis , postremo semel
tantum fisso. Pinnae pectorales basi squamulis tectae, radio primo breviore simplici, sequentibus
arliculatis fissisque longioribus , a quarto inde sensim m i n o r i b u s , pluries fissis.
In Museo Monacensi specimen unicum in spiritu vini servatur 6 " 3 " / longum.
Capitis ossibus grosse insculptis ; pinnis pectoralibus radiis 16, anali /-.
Species Uranoscopo scabro proxima, forsan tantum varietas climatica; tamen
scabritie capitis grossiore, spinis humeralibus longioribus, radiis pinnae pectora-
lis 16 , analis 14 etc. differt el mihi species peculiaris videtur.
Caput conice subtetragonum, supra applanatum horizontale ; buccae et operculi partes ver-
ticales; gula appianata; os in summo capitis apice verticale, mandibula oro clauso verticalis, ore
aperto horizontalis et cum maxilla superiore angulum rectum conformans. Ossa cranii extus
grosse r u g o s a , insculpta; os infraorbitale primum latissimum, buccas omnino obtegens, r u g o s u m ,
antice in spinas duas -obtusas p r o d u c t u m ; operculum lituratum, radiatim insculptum , postice lata
membrana fimbriata auctum ; praeoperculum lalissimum lacunosum et rugosum , in margine in-
12 i SCIAENOIDEI.
Pinnae pectorales radiis G , ventrales G, analis i 4 , caudalis .', i o , 4 , dorsalis posterior i4,
anterior 4.
CONSPECTUS GENERUM.
confertissimis obsita. Oculi parvi supra maxillarum commissuram. Nares utrinque duae magnae,
approximatae, patulae, ante oculos sitae; posteriores majores ovatae, anteriores circulares. Ad
rostri apicem foramina mucosa majora niinoraque aperiuntur. Os parvum , arcuatum, sub rostri
apice. Mandibula ore clauso intra ossa intermaxillaria recipitur, quae ipsa intra lata ossa infra-
orbilalia recipiuntur. Truncus compressus omnino squamis subaequalibus obtectus, dorsum sub-
carinstuni, compressius quam venler rotundatus, qui inter pinnas ventrales planiusculus est. Squa-
mae omnes subcirculares, radiis curvis concentricis confertissimis, in parte postica undatis , rugo-
sis asperis, nec non pluribus radiis antrorsum divergentibus notatae. Margo posticus ciliatus ;
punctum radiationis ad tertiam posteriorem squamae partem. Linea lateralis antice sursum ar-
cuala, a medio trunco vero inde subrecla ; squamae ejus vicinis minores, insignes canali mucoso
sai ampio et ultra punctum radiationis producto, in squamis anterioribus simplici , in posterioribus
furcato. Pinnae dorsalis anteriores radii graciles, a tertio inde sensim minores; pinnae posterioris
radius primus aculeatus brevis, sequentes articulati fissi, omnes fere ejusdem longitudinis. Pinna
caudalis rotundata: analis a n g u s t a , antice aculeis duobus brevibus, quorum alter crassus. Pin-
narum ventralium radius secundus longissimus ; pectoralium primus minimus.
LV LOBOTES C uv.
Corpus o v a t u m , latum, compressum, squamis mediocribus omnino obtectum. Caput mediocre,
crassum. Operculum s q u a m a t u m , postico r o t u n d a t u m ; suboperculum parvum et interoperculum
latum l o n g u m q u e , s q u a m a t u m ; praeoperculum l a e v e , prorsus inerme. Membrana branchiostega
lata, tenuis, radiis 5. Ad rostri apicem supra plurima gregalim foramina mucosa disposita. Os
sat m a g n u m , labris crassis cinctum supra et subtus, in ossibus intermaxillaribus et in mandibu-
LOBOTES. 12Q
laribus serie dentium acutorum exsertorum armatum , pone quos fascia lata dentium velutinorum
minimorum exstat. Ossa pharvngea superiora et inferiora latis fasciis dentium magnorum obtuse-
conicorum apice.)ne subhamatorum armata. Linea lateralis interrupta. Pinna dorsalis longissima,
antice aculeis acutissimis, apice cuticula appendiculatis, postice radiis arliculatis sensim longiori-
b u s , et omnino squamatis sull'ulta. Pinna caudalis omnino squamata. Pinna analis antice acu-
leis validissimis aucta, caeterum eandem praebet indolem, quam pars mollis pinnae dorsalis. Pinnae
ventrales acuminatae, aculeo primo b r e v i o r c ; pectorales subrolundatae.
Squamis nuchae et buccarum illis trunci multo minoribus ; pinna dorsali po-
steriore, caudali anali nec non pinnis pectoralibus et ventralibus omnino -squamis
densissimis, minutissimis undique obduclis.
Piscis ovato - clongalus, dorso g i b b o , ventre recto compressus, omnino squamis pellucidis,
tenuibus variae magnitudinis coopertus. Caput acuminatum, compressimi, declive, partem quar-
tam totius longitudinis superans. Operculum postice membrana Iaxa auctum ut et subopercu-
lum squamis mediocribus obtectum ; praeoperculum omnino squamatum postice acute serratum ;
interoperculum squamis minimis obsitum. Buccae planae, squamis variae magnitudinis tectae.
Margo orbitae superior, posterior et inferior squamis minutissimis obsitus. Membrana branchio-
stega sub suboperculo cooperta. Os sat amplum labris crassis cinctum; in maxilla superiore et
inferiore series dentium externa majorum acutissimorum introrsum curvalorum , per totum mar-
ginem ossium intermaxillarium et mandibularium ; pone hos supra et subtus series utrinque fascia
dentium velutinorum, multo minorimi confei lissimorum. Nares utrinque d u a e , ante marginem
orbitae a n t e r i o r e m , cui multo propiores, quam rostri apici, inter se approximatae, ejusdem fere
magnitudinis, posteriores patulae, anteriores tubulosae. Oculi sat magni, altius siti. Ad commis-
suram mandibulae foveae mucosae majores. Os supra scapolare postice serratum. Dorsum ante
pinnam dorsalem a c u t u m , ventcr subplanus. Squamae trunci omnes ejusdem fere magnitudinis,
ad pinnarum insertionem el versus caudae apicem minores. Omnes lineis cuiris concentricis,
confertissimis, postice rugosis, nec non radiis compluribus , antrorsum divergentibus notatae;
punctum radiationis reticulatum, margo posticus ciliatus, heinisphaericus, anticus rectus. Linea
radialis sursum flexa, cum dorso subparallela, cui multo propior , quam ventri. Squamae ejus
IIAEMULON. 131
canali mucoso sat ampio, a margine antico ultra punctum radiationis producto , inde bifurco , al-
tera furcatione sursum tendente insignes. Squamae pinnarum eandem praebent indolem, quam
squamae trunci, sed multo minores sunt et irregulariter dispositae, ambituque irregulari. Pinna
dorsalis antice ultra medium aculeis validis , acutissimis suffulta , in vagina recondendis, postice
radiis mollibus, minoribus apice pluries fissis; pinna caudalis f u r c a t a , lobo inferiori breviore ;
pinnae analis radii anteriores aculeati, secundus validissimus, crassissimus, sulcatus ; sequentibus
ut radii pinnae dorsalis mollibus. Ad insertionem pinnarum ventralium squama longissima, acumi-
nata; pinnarum radius primus aculeatus , sequenti dimidio fere brevior; pinnae pectorales acumi-
natae, radiis anterioribus duobus simplicibus, brevioribus.
Supra cinereus, ad latera argenteus; pinnae dorsales et analis flavae, caeterae rubrae.
Pinnae pectorales radiis 1 8 , ventrales 7 , analis 3 , 1 0 , caudalis 6 , 1 5 , G, dorsalis 12, , 8 .
In Museo Monacensi specimina duo in spiritu vini servantur ultra 6 " longa.
Habitat in Oceano Atlantico.
34
132 BATRACHUS.
Genus Uranoscopo valde affine, seriusque forsan cum ipso conjungendum, plures species sibi
affnes numerat.
BATRACHUS. 133
Supra obscure b r u n n e u s , lateribus cinereus ; pinnae virescentes; totus piscis nigro maculatus.
In Museo Monacensi specimina duo eximia in spiritu vini servantur 1 0 " longa.
Pinnae pectorales radiis i5, ventrales G, analis 1 t , caudalis 4> i 5 , 4 , dorsalis posterior
i o , anterior 4.
In Museo Monacensi specimina duo in spiritu vini s e r v a n t u r ; aliud ibidem exstat majus
siccum.
ventrales graciles, radio primo simplici; pinnae pectorales altissimae, latae . rotundatae, pone
operculi angulum superiorem inseruntur.
Supra olivaceus ; in medio latere fascia longitudinalis flavido - argentea ; venter argenteus.
r*< >
ALUTERA 137
Corpus compressissimum , ut et caput, quod a trunco vix distinguitur - valde declive. Labia
cutanea, os parvum cingentia, nigra. Apertura branchialis parva, ante et supra pinnarum in-
sertionem; oculi parvi inter aperturae branchialis angulum superiorem et aculeum nuchalem in-
termedi!. Nares utrinque duae minimae, ante oculos in mcmbranula Lievissima perforatae, patu-
lae. Buccae planae. Totum caput, ut t r u n c u s , cute aspera obtectum. Longitudo capitis a rostro
138 ALUTERA.
apice usque ad orbitae marginem posteriorem ultra quartam partem totius longitudinis refert.
Truncus compressissimus, latissimus, ultra tertiam partem longitudinis aequans. Ossicula granu-
losa , confertissima cutique arctissime conjuncta asperitatem ejus efliciunt. Aculeus nuchalis va-
lidissimus, crassus. Pinnae dorsalis radii sat long,', simplices , articulati ; pinnae caudalis radii ex-
t e r n i , basi multo crassiores, simplices s u n t , interni praelongi, semel tantum fissi. Pinnae analis
radii p a r u m breviores s u n t , quam pinnae dorsalis. Pinnae pectorales subrotundatae, pr corporis
mole minimae.
Hujus certo operis. quo vitae quasi summam impendere voluit. perficiendi finem
sibi proposuit, quum anno 181- iter in Brasiliani Regis MAXIMILIAM JOSFPHI
auspiciis mecum ingrederetur. Veriim hic alius longc sese campus obscrvatori
obtulit : non jam anatomicis disquisitionibus nunc erat locus : varietas ingens for-
marum animalium, quibus abundat Brasilia, uno quasi obtutu consideranda , ac
ad systematis ductum deseribenda nunc erat. Id quidem post reditum ex Brasilia
in illis operibus factum est, quorum seriem praesens terminal, de quorum autem
pretio judicare meum non est. Yerum inter hos labnres . quos forte, corpore jam
exhausto et niiuis irritabili, SPIXIUS nimia eonlentione continuabat, litteris, qui-
bus valetudinem vitainque posthabuit, typho nervoso ereptus est i l Maji 1826,
me tunc in Anglia a charo rapite divulso, ac impotente, postrema illi obsequia
praestandi, quare mihi nihil jam reliquum est, quam ut his paucis memoriam
ejus l'onservem, illis praesertim, <j,,i ex ejus ronaminibus intelligunt, eum non
sine fructu pr societate humaua, et pr gloria supremae sapientiae laborasse.
C O X S P E C T i; s
P I S C 1 U AI J) R A S 1 L I E > S I l AL
F A M I L I A I. G O X Y O l x tNTF.S \ M .
CETOPSIS coecutiens Agass. Tab. \ . l''ig. 2. ' S i l u r u s coecutiens I.ichlensl. Cat., Spix). ij
Candirli Agass. Tab. \ . Fig. 1. (Silurus Candirli Spix.) i^
DORAS Humboltllii Agass. T a b . V. (Corydoras edentatus Spix.) i^
H\i'Oi*iiTiiAi i i i s edentatus Spix. T a b . IX. l5
nuclialis Spix. Tab. XVII. 17
PIMRI.ODCS Spixii Agass. Tab. VII. Fig. 1. ( P i m e l o d u s albidus Spi*.) io
rgidi^ Spix. Tab. VII. Fig. 2. ig
' Piriiiampu Spix. - Tab. AHI. 20
rtcnodus Agass. Toh. VIII. a. 21
PiiRACTOCEriiAi.us bicolor Agass. Tab. VT. (I'irarara bicolor Spix.) 23
FI.ATYSTOJIA Lima Agass. Tal. XV. (Silurus Lima S c h n . , Sorubim infraoculare Spix). 2
planiccps Agass. l a b . XII. (Sorubim Pirauaca Spix.) 25
sgatula Agass. T a b . \ I Y . (Sorubim Jandi Spix.) . 26
- corrusrans Agass. l a b . XIII. (Sorubim Caparary Spix. , Pimelodus corrus-
cans .Mus. Jerol.) 26
truncatum Agass. Tab. XIII. a. 27
HEThBOBRAacHL'B sextenlaculatus Spix. Tab. XI. 2S
FAMIUA III. CLUPEOIDF.I Crv.
F A M I L I A IV S A L M O N E S Cuv.
ANODI*, e l o n g a t u s Spix. T a b . X L . 61
l a t i o r Spix. T a b . X L I . 6-'
Pu*. i m i i ' i s a r g e n t e u s Agass. T a b . X X X V I I I . (Patii a r g o n l c u s Spix.) ,'.?
nigricans Agass. l a b . X X X I X . ( l ' a r a n i g r i r a n s Spix.) l>4
L i p o n i M S novemfaseiatus Spix. 'l'ab. XXXYIl. (Salino l'astiaius Illoch.) 65
Sc,ii/.ono> fasciatus Agass. T a b . X X X V I . ( C u r i m a l a fasciatus Spix.) 66
C I I A I . I I L S angulatus Spix. l a b . XXXIX . 67
ainazonicus Agass. T a b . X X X V . (Cliaraciinu amazonicu S p i x . ) 6S
TETRA c o \ o r T K m s Clialceus Agass. Tal. XXX11I. F i g . , . 7
SKHHASAI.UO P i r a n h a Cuv. Tab. X X \ HI. I'
a u r e u s Spix. Tal. XXIX.
n i g r i c a n s Spix. Tal. X v X . .-
M i n u s a u r e u s Agass. l'ai). XXXI. ( T c t r a g o n o p t e r u s a u r e u s S p i x . "4
b i d e n s Spix. T a b . XXXII. r.">
IIIIAI'IIIOUO^ vulpinus Agass. T a b . X X V I . ( C y n o d o n vulpinus S p i x . )
gibbus Agass. - - Tali. XXVII. 1 Cynodon gibbus.)
XuiiosioMA C u j i e r i Spix. T a b . XI,II.
S i w u s longii'ostris Spix. Tal. XL1II. '
iiilcriuedius Spix. Tal. X I , l \ .
truiicatus Spix. Tal'. XI,V. "'-'
") I I J P I . C spc.ies ad noviiin genus I lului-ssi-s l'uv. regi, OH. riln. 2. pag. 20. p e r l i n e .
II. MAI.ACOPTERYCII SUBBRACHIALES Ov.
I''*M,L,A V. l ' L l a ' f ' . l J X K C T O H J E l Crv.
IV ACANTHOPTERYGII Cuv.
FAMILIA VII. GOBIOIDEI Cuv.
ASARCIUCHAS Leopardus Agass. T a b . LI.
92
) Descriptione Carangis macrophthalmi nostri jam typis expressa, quintus fasciculus Piscium maris rubri
auctore Ruppcll nobis allatus e s t , in quo alia nova Carangis species nomine C. macrophthalmi describi-
lur. Haec Kiippelliana species minoribus oculis quam nostra gaudet idcoque minus apte huic nomen
macrophthalmi in suo genere conveni,. Ut e, nominum confusionem in posterum evitemus et grato animo
quo erga auctorcin ferimur satisfaciamus, ltuppcllianum Carangcm macrophthalmum nomino Carangi
ltti'i't'LLii a nostro distinguemus.
ABGTREIOSIS Vomer CUT. Tab. LV1II. (Zeus Vomer Linn. Selne argentee Lacp). pn-r,
VOMER Brownii Cuv. Tab. I,\ II. (Zeus setapinnis liro-An.) no
ConvniAKNA immaculata Spix. Tab. LVI. m
FAMILIA X. SOUAMIPENNES Ci v.
0 f
V!
-
V>
w,
z **
e
tu
-,
~v%
:
'l '-
N
ti; I
u #
^
Tabulae anatomicae explicatac.
F I G . VIII. Caput Osteoglossi X'andellii. 17. 17. os intermaxillare ; 18. 18. ossa maxil-
laria superiora; 22. ossa palatina; 34. mandibula; 5o. lingua.
*"|
Nr
r
^
K r
r.
- sJ
4% C H
^ j?
.
cr
'A
*>
-
..f 1 N;
w 4.
\
. #-
*-s
-*"?
Ss I , *N*
-^1
^ -e 2
-Sjv.
~s|
^ -4
V
*
N*
-**:
4
"-S*
-sa
X
^SSffife
4
?
* -j2 cs
K53
-*!
.,
1
I
1
: .
-1
-3
K
*r.<'
M
A
,V
1 1
"C
-
H
'7/liW'
Mai
A- I
\\\
. (ii#fov.
I
v/y
x
TESTACEA FLUVIATILIA
QUAE
IN I T I N E R E PER BRASILIAM
ATVISS MDCCCXVII MDCCCXX
J U S S U ET A U S P I G I I S
M A X I M I L I A NI J O S E P H I I.
BAVARIAE REGIS AUGUSTISSIMI
S U S C E P T O
COLLEGIT ET P I N G E N D A CURAVIT
Dr. J. B. de SPIX,
Quondam Ordinis Regii Corona? Bavaricce Civilis Eques, Academiw scientiarum Bavaricw
Socius Ordinarius, Musei Regii zoologici, zoolomici et ethnographici Conscrvator rei.
Dr. J. A. WAGNER
E D I D E II U N T
MONACHII,
T V P I S C. XV O L F.
18 2 7.
TESTACEA FLUVIATILIA
BRASILIENSIA.
PRAEFATIO.
His nos opus hoc post Immuni oflcrimus, spe freti, foro, uti et memo-
ria viri de scientia naturali optime meriti accessione augeatur nova, et
ipsi scientiae non contemnendum accedat incrementum.
Tali 1
TESTACEA BRAS1LIENSIA.
I. AVIPIJLLARIA LAM.
Testa globosa, ventricosa, basi umbilicata; labro sinistro non calloso; apertura
inlc-ra. oblonga; marginibus connexis: dcxtro acuto, non reflexo. Operculum cor-
neutn aut testaceum.
Testa minor, epidermide olivaceo-viridi: Ampullaria Archimecles Spix, Tab. II. Fig. 2.
2 A M P U L L A R I A .
Observatio. Ampullariam Archimeden Spie, Tab. II. Fig. 2, quae mihi tantum ex hac figura
cognita est, pr varietate Ampullariae zonatae habeo. Testa est minor, epidennis olivaceo-viri-
dis fasci isque angustioribus cincta.
a) X'AR. testa majore, striis longitudinalibus tenuibus: Ampullaria olivacea Spix, Tub. III.
Fig. 1.
Lister, Ilist.Conchyl. Tab. 128. Fig. 28.
Lnmarck, Hist. nat. Tom. 1. pag. 176.: Ampullaria guyancnsis.
b) X Ali. testa minore, striis longitudinalibus crassioribus: Ampullaria quercina Spix, Tub. IH.
Fig.l.
Testa X'AR. b) minor; striis longitudinalibus profundioribus. Apertura longior, aurantia. Oper-
culum auriforme, corneum, subpellucidum , concentrice striatimi, fuscum.
Observatio. Haec species, mihi tantum ex unico specimine cognita, dubie Ampullariis adscri-
benda est, forsan in Bulimi genus amandanda.
Testa VAR. a) ovato-globosa, solida, sed non crassa, longitudinalitcr obsolete striata, epider-
mide tenuissima vestita. Anfractus sex convexi: ultimus spira vix triplo major. Spira elevata,
conica, apice acuta. Apertura rotundo-ovata, ampia; labrum acutum, margine sinistro subre-
flcxo. Umbilicus profundus, margine sinistro partim obtectus. Color testae albidus, fasciis an-
gustis, transversalibus, pallide purpurascentibus. Fpiderniis olii areo-virens, fasciis saturale viri-
dibus aut purpureo-viridibus. Apertura albida, fasciis transversalibus rubro-fuscis piet.
Longiludo 1 poli. 11 lin. ; lat. 1 poli. 6 '/ 2 I' n -
Testa X'AR. b) minor, needum adulta, spira minus elevala. Epidcrmis tenuissima, htlcscens,
fasciis fuscis cincta.
Longitudo poli. lin.; lat. io lin.
Observatio. Haec species ab Ampullaria lineata nob. tosta crassa, umbilico deficiente aut
angustissimo, margine labri interiore attenuato et acuminato diversa est.
Testa ovata, oblonga, vel turrita. Anfractus ultimus penultimo major. Apertu-
ra integra, longitudinalis: marginibus superne disjunctis. Cominella laev9, basi
integra.
Observatio. Bulimus terrestris Spix aut corrugatus IVagn. mihi testa juvenilis Bulimi ovati
Videtur.
Observatio. Quum Lamarchius jam prius Bulimum, fragilein, a nostra specie diversum, in-
troduxisset, Bulimo fragili ci. Spixii aliud epitbelon atlribui.
Testa ovato-conica, subventricosa, tenuis sed solida, nitida, longitudinalitcr striata. Anfractus
sex convexiusculi. Spira elevata, acuta, longitudine anfractus ultimi. Aperlura ovata; labrum
simplex, margine sinistro subreflexo, rimam umbilicarem angustissimam formante. Color lutcscens ;
strigis longitudinalibus, irregularibus, latis, fuscis. Spira apice pallide carnea. Apertura alba, stri-
gis longitudinalibus fuscis piet.
Observatio. Epilheton, .< ri. Spi.vio buie specie-i attiibulum, cum alio mutavi, cum ci. La-
marchius multo anlea Uulhnum inflatuin descripsissil.
6
BULIMUS
i.-niflatjxs.z. perlucidus..? lituratu*. -i villatus. s. Zebra tP lineai
l'ai VII
B U L I M U S . 7
B . testa o b l o n g o - c o n i c a , s u b p e r f o r a t a , l o n g i t u d i n a l i t e r s t r i a t a , a l b i d a , s t r i g i s lon-
g i t u d i n a l i b u s i r r e g u l a r i b u s fuscis p i e t ; s p i r a e l e v a t a ; l a b r o s i m p l i c i .
Freycinet, Voyage aulour du monde pag. 473.- Helix lita.
Testa oblongo-conica , longitudinaliter striata , subperforata. Anfractus septem plano-convexi.
Spira elevata , acuminata, longitudine anfractus ultimi. Apertura oblongo-ovata ; labrum tenue ,
simplex, versus columellam subreflexum. Color testae albidus ; strigis longitudinalibus, irregulari-
bus , fuscis.
Testa oblongo-conica, solida, laevis, striis longitudinalibus subtilissimis, vix conspicuis. An-
fractus octo convexiusculi; ultimus spiram longitudine subacquans. Spira conica, apice obtuso.
Apertura ovata, superne subangustata; margine dextro acuto, subreflexo; margine sinistro ex-
panso , reflexo, rimam umbilicarem obtegente. Color albidus, strigis longitudinalibus reclis, luteo-
brunneis. Apertura alba.
Observatio. Haec species Bulimo radiato adeo similis est , ut figura grru iliore lantummodo
distingui possit.
Testa oblongo-conica, solida, laevis, nitida, perforata. Anfractus septem convexi. Spira ele-
vata, anfractu ultimo major, apice obtusiuscula. Apertura ovaia, obliqua; margine reflexo, rimani
umbilicarem obtegente. Color lutescens; strigis longitudinalibus rubro-fuscis ani coerulescentibus
latis, irregularibus, subflexuosis, interdum bipartitis. Apertura alba, intus strigis longitudinalibus
fusco-coerulescentibus.
Observatio. Varietas hujus 11 ni imi testa majore, fascia fusco-nigra, transversa, circum basin
anfractus ultimi currente, reperitur.
TabVDI.
2.
W>
A C C H A T I H A i . j a v o n i n a ? pulcliella .3 ^floccos
Tab.IX
BULIMUS. Q
tibus. Anfractus quinque planiusculi , sensim decrescentes. Spira apice decollata, lamina spirali
tamen clausa. Apertura hujus speciminis incompleta et mutilata, itaque non dcscribenda. Colu-
mella subperforata. Color albido-lutescens.
Longitudo 9 l/2 lin. ; lat. 4 % lin.
Habitat in mediterraneis Provinciae Bahiensis.
Observatio. Bulimum decapitatum, quum in Museo Monacensi unicum ejus specimen incom-
pletum adsit, non accuratius describere possum ; quae species Bulimo decollato maxime aflnis, at
anfractibus magis planulatis, citiusque decrescentibus fortasse diversa.
Chemnitz, Conchylienhabinet. Tom. XI. Tab. 210. Fig. 2070. 2071..* Helix Gallina Sultana.
Frussac . Hist. des Moli. No. 338.: Helix Sultana.
Lamarck, Hist. nat. Tom. VI. Part.1. pag. il7.- Bulimus Gallina-Sultana.
Speciminibus, nescio quo casu, in Museo Monacensi omnino deficientibus , hunc Bulimum ra-
rissimum , pretiosissimum non describere possum.
Longitudo figurae s poli. 11 lin.
Testa orata, subconica, ventricosa , imperforata, laevis. Anfractus septem inflato-convexi, ul-
timus maximus , ventricosiw. Spira conica , apice obtusiuscula , anfractu ultimo minor. Apertura
ovata, margine simplici, acuto; columella sinuata, sed non truncata. Color testae albus ; strigis
longitudinalibus, crebris, undatis , fuscis; anfractus ultimus lineis tribus, transversis, fusco albo-
que arliculatis cinctus ; anfractus caeteri linea transversa unica aut nulla praediti ; anfractus spirae
tres supremi albidi, apice fusco-nigro. Apertura alba, lineis fuscis longitudinalibus et transversis
piet ; margo aperturae intus et extus fuscus ; columella luteo-fusca.
Longitudo 1 poli. 11 lin. ; lat. 1 poli, i lin.
Habitat in sylvis Provinciae Paracnsis.
Observatio. Haec species colore variat.
Observatio. Museum Monacense possidet specimen unicum, cujus apex abruptus est ; itaque
numerum anfractuum et longiludinem totius testae non indicare possum.
Coumna maritima Spix, Tab. X. Fig. 1 et Columna 8-gyrata Spix Tab. X. Fig, 2-
Lister- Hist. Conchyl. Tub. l i Fig. 9.
Gualtieri, Index test. Tab. 6. Fig. J.
Born, Testae. Mus. cacs. pag. 589. Tab. 16. Fig. 13.- Helix calcarea.
Favanne, Conchyl. Tab. 80. Fig. O.
I DH.,1 v' Lv A/iiuirilima ovi-*ila , hulimea .sylvatica.-f IL U^ p a p y r a c e u s
Tab X
B U L I IVI U S. j j
Observatio. Bulimus ovatus est latior. quam figura nostra indicat. Limbo columellae ex-
terno rosaceo specimen nostrum ab aliis hujus speciei differt.
Tab. XI.
ATLURITIS , z Me la sto ma. a sigiata, A vittata
TatXH
B U L I M U S . 13
Testa ovato-oblonga, ventricosa, crassa, scrobiculata, irregularitcr rugulosa, epidermide tenui vestita.
Anfractus sex ventricosi, ultimus amplissimus , spira fere triplo major. Spira inflato-conica, apice ob-
tusa ; anfractus penultimus caeteris spirae gyris fere duplo major; anfractus tertius et quartus longitu-
dinaliter subtilissiine striati ; apex laevis. Apertura ovato-oblonga, Iaevissima, nitida, subaunfor-
mis. Labrum incrassatum , glabrum, repando-reflexum ; margine exteriore , acuto , libero, replica-
to ; margine sinistro et interiore apud columcllam plicam valde obliquam formante. Runa uni*
bilicaris longitudinalis, angusta. Color testae roseus. epidermis rubro-fusca aut fusco-olivacea.
Apertura alba.
Testa oblongo-ovata, crassa, ventricosa. Anfractus sex convexi. Ultimus spira major, gra-
nis minutissimis confertis asperatus , ad suturam subrugosus, infra medium carina obsoleta trans-
versali cinctus. Anfractus spirae ventricosi, rugis crassis, longitudinalibus , versus marginem su-
periorem depressis et evanescentibus praediti. Apex spirae obtusiusculus. Apertura superne sub-
angustata. Labrum repando-reflexum; margine interiore acuto, ad basin aperturae tuberculo par-
vo instructo , sinu arcuato a columella disjuncto; margine exteriore reflexo, acuto, libero, sulcum
profundum formante. Columella inferne juxta sinum tuberculo parvo praedita plicamque valde
obliquam superne formans. Lamina columellaris tenuis, expansa , adnata. Umbilicus angustus,
margine aperturae obtectus. Color testae a l b u s , maculis irregularibus nebulosis , r u b r o - cinereis
anfractus quatuor supremi pallide carnei. Apertura intus fusca; labrum brunneo-lutescens; columel-
la et lamina columellaris fusco-nigra.
Observatio. Figurae ci. Stvainsonii et Listcri a nostra labro nigro diversae. Bulimos
haec species cum Auriculis conjungit.
14 B U L I M U S .
Observatio. Bulimus virgalus Spix nihl alimi est , quam testa incompleta hujus speciei, cu-
jus apertura , peristomate diiTracto, simplex et ampliata est.
Tab.inn
M E L A I\ I A. 15
Observatio. A .Melania truncata Lam. species haec differt , quod costulae longitudinalcs sint
granosae ; caeterum cum illa omnino convenit.
j(3 L Y M N A E U S.
IV ACHATINA LAM.
Testa ovaia vel oblonga. Apertura integra, longitudinalis; labro a c u t o , nun-
quam reflexo. Columella laevis, basi truncata.
a) VAR. testa dextrorsa: Frussac, Hist. des Moli. No. 34i. Tab. 119. Fig. 15.:
Helix Regina.
Stvainson, Zoologica! Illustr. No. 31. Tab. 132.: Achatina melastoma.
Testa dextrorsa aut sinistrorsa, ovato-conica, crassa, longitudinaliter tenuissime striata, epider-
mide vestita. Anfractus o d o aut novcm convexiusculi. Spira elevata, conica apice obtusa, lon-
gitudine anfractus ultimi. Apertura oblonga, margine acuto ; pars inferior columellae tortuosa, tu-
mida, gibba, basi truncata. Color testae lutescens, strigis longitudinalibus, nebulosis, purpureis;
spira saepius pallide carnea; anfractus ultimus linea transversa fusca cinctus. Epidermis brunneo-
olivacea. Apertura alba , margine nigro ; columella fusco-nigra.
V LIMNAEUS DRAP.
Testa oblonga, tenuis, spira exscrla. Apertura integra, oblonga, longitudinalis,
marginibus disjunctis, acutis. Margo aperturae sinister plicam obliquam ad columel-
lam formans. Operculum nullum.
L I M N A E U S. 17
Longitudo lesine i poli. 5 lin. ; lat. 0 lin. Longitudo aperturae 1 poli.; lat. 6 % lin.
nihil aliud est? quam specimen decoloratimi Auriculac signatae, cujus flammulae longitudinales
locis testae prominenlioribus defricabantur itaque fascias transversas obsoletas fonnant.
Lamarck, Hist. nat. Tom. VI. Part. 2. pag. 138. : Auricula leporis.
Testa ovaio-conica ad basin oblique truncata, tenuis sed non fragilis, pellucida , nitida, ven-
tricosa, rugulis intcrruptis , striis nonnullis longitudinalibus scrobiculisque parvulis instructa. An-
fractus sex convexi; ultimus maximus, ad basin oblique truncatus et planulatus. Spira conica,
apice obtusiusculo, suturis praeccrlim infunis crenulatis. Apertura oblonga, Lievissima, obliqua ad
dextram inclinata , ampliata, duplo fere longior quam lata. Peristoma late expansum, dilatatum,
basin versus valde prominens, tenue, reflexum , margine dextro prope basin sinuato. Rima um-
bilicaris distincla. Columella plica majuscula instructa. Lamina columellaris nitida , adnata , mar-
gines aperturae connectens. Color testae albidus aut pallide carneus, maculis punctisque nebulosis
luli'u-fuscis. Ultimus anfractus fasciis tribus, obsoletis cinctus, taeniaque distincla brunnea, cur-
rente ab umbilico versus aperturam. Anfractus primus niger. Apertura alba.
Longitudo testae i poli. 0 lin.; lat. io lin. Longitudo aperturae i5 lin.; lat. 7 lin.
(DLATO2JL2A x. exesa.1 striata s d e n t a t a -, p u p o i d e s .
Tab XIV
PUPA. 1Q
Observatio. Species haec, sicut duae sequentes, anfractu ultimo inferne compresso transver-
simque ad marginem aperturae sulcato, Clausiliis valde similes sunt ; ad quas tamen referri ne-
queunt, sed Pupis adnumerandae, si aperturam coni emplamur, cujus margines superne non cohae-
rent, sed lamina columellari disjunguntur. Caeterum Pupam exesam, cum in Museo Monacensi
specimen nuli um adsit, accuratius describere non possum.
Observatio. Species haec a praecedente testa breviore, ventricosiorc, apertura latiore di-
Stinguitur.
Testa rylindrarea , elongata, apice obtusa, tenuis, pellucida; striis longitudinalibus obliquis,
profundis , crebris. Anfractus sedecim planiusculi , suturis profundis disjuncti, sensim decrescen-
tes; ultimus anfractus subventricosus; apex obtusus. Apertura scmiovata , ampliala, plicis duabus
instructa : plica laminae columellaris in aperturam spiraliler decurrens, plica marginis sinistri sulco
divisa. Pcristoma margine dextro subreflexuin, margine sinistro expanso - reflexum, rimam umbi-
licarem partim obtegens. Color brunneo -albidus ; strigis nonnullis longitudinalibus castaneis.
Observatio. Pupa clatior ab omnibus aliis speciebus hujus generis anf*actibus numerosis di-
versa est.
6
n i M E L I X.
Observatio. licer species cum sequenti inter rarissimas testas numerami;* est.
b) Hcliccs carinatac.
Testa orbicularis, superne conica, inferne truncata et pianissima, solida. Anfractus sex con-
vexi; ultimus ventricosissimus , latissimus , ad basin angulatus, infra angulum truncatus et planus,
scrobiculisque crebris exaratus. Spira conica, obliqua, longitudinalitcr subtilissime striata, nitida,
apice acutiuscula, penultimo anfractu multo angustior. Apertura horizontalis cum axi angulum
rectum conslitucns, triangularis, laevis, nitida, integra; collo circum anfraclum pcnullimum ita tor-
to , ut hic ad conformandam basin contribuat. Cavitatem versus anfractus penultimus lineam per-
pendicularem format. Rima umbilicaris angustissima , ab apertura valde remota. Margines aper-
turae aequales, expansi, reflexi, acuti, anfractu penultimo et antcpenultimo disjuncti : margo sini-
ster horizontalis, supra basin non prominens dextro longitudine fere aequalis; margo dexter obli-
q u u s , anfractui antcpenultimo aftixus. Color anfractus ultimi lutcus, supra carinum fasciis dna.
bus transversis, latis, nigro - fuscis ; ad marginem aperturae exlcriorem fascia lata nigra. Spira
rosea ; anfractus quisque ad marginem inferiorem fascia nigro-fusca cinctus. Apertura alba.
Observatio. Singulari aperturae forma basique pianissima haec species ob omnibus Helicibus
diversissima est.
Testa conica, trochilormis acuta, laevissima , nitida, solida, ad peripheri.im basis angulato-
acuta. Basis valde convexa, imperforata, tenuissime et radiatiti! striata. Anfractus septem planius-
MEM'-riLirA^ P y r a m i d e l l a . ^ f a s c i a t a . , flava
Tab XVI
H E L I X . 23
culi ; ultimus carina acutissima instructus. Spira conica , apice acuto. Apertura transversa, obli-
qua , depressa, triangularis ; peristomate arcuato, expanso reflexo. Operculum nullum. Color ni-
tide albus, fusciis angustis luteo-brunneis: ultimus anfractus atquc penultimus fasciis d u a b u s , cae-
teri anfractus fascia unica suturali ; basis testae fascia circulari, propc peripheriam posita. Aper-
tura alba, peristomate roseo.
Observatio. CI. Spixius hanc testam cum nonnullis aliis minus bene inter Solaria collocavit.
Testa orbiculato-convexa, depressa, latior quam longa, solida, pellucida, subangulata , granis
parvulis rutundis creberrimis valde cxasperata; anfractus sex convexiusculi; ultimus maximus, ob-
tusissimo angulatus, subtus basin valde convcxam formans. Spira depressa , apice obtuso. Um-
bilicus magnus , profundus, pervius in quo omnes anfractus conspiciuntur. Apertura semiovata,
peristom.it** reflexo. Color testae lulescens, anfractus omnes fasciis flammeis duabus rubro alboque
rlicul.ilis elegantissime picti; ultimi anfractus fasciac ad suturam et angulum posilae ; basis fas-
ciis pluribus angustioribus, intcrdum seriebus nonnullis punctorum rufesccntium ornata. Aper-
tura rubello-albida, fasciis in fauce pellucenlibus ; peristomate albo.
Observatio. Helix Pcllis serpentis maxime aflnis Ilcliii punrtatae, a qua t.nnen lesta gra-
nulata, scabra, convexiore, non carinata, umbilico angusliore fasciisque nfracluum diiplicibus
differt.
Testa ori >iculata depressa, in adultis solida, in junioribus tennis, pellucida, nitida; striis lon-
gitudinalibus, minutissimis, numerosissimis plicisque nonnullis longitudinalibus acutis remotis, mar-
gines aperturae pi-Minae indicantibus. Rasis convexa, late umbilicata. Anfractus septem convexius-
culi , suturis profundis disjuncti; ultimus maximus; subtus eonvi'xus, carina nulla iiislruclus.
Spira valde depressa, apice obtuso. Umbilicus latus, infundiliuliforinis, p e n i u s , in quo anfra-
ctus omnes conspiciuntur. Apertura seiniovata, peristomate reflexo. Color albidus, aut luteo- \\-
rcns , peristomate albo.
u v
' >
A
Tab.xvn
H E L I X. H E L I C I N A. 25
Testa orbiculato-depressa, superne plana, inferne convexa, vitrea, pellucida, nitida, tenuissi-
me striata. Anfi-aclus q u a t u o r . suturis profundioribus distincti. Spira truncata , plana , apice re-
tuso. Apertura m a g n a , semiovata, marginibus simplicibus. Umbilicus latus, sed minus profun-
dus , quam in speciebus afnnibus. Color luteo-virens.
a) VAR. testa lutea, fasciis rubris cincta : Hclicina fasciata Spix Tab. XVI. Fig. 3. A,
b) VAR. testa lutea, fasciis nullis cincta: Hclicina flava Spix Tab. XVI. Fig. 5.
Testa orbiculato-conoidea, depressa, subtus convexa, solida. Anfractus sex convexi, subven-
tricosi, striis transversis profundis exarati ; ultimus obtuse bicarinatus. Easis testae convexa, niti-
da ; striis transversis, concentricis subtilibus , lincas longitudinales et radiatim positas, minutissimas
decussantibus. Spira brevis, depressa , apice obtusiusculo. Apertura semiovata, obliqua, laevis,
peristomate expanso, reflexo. Columellae basis erecta, cum margine aperturae sinistro angulum
formans. Umbilicus nullus. Operculum corneum, pellucidum, concentrice substriatum, nitidum.
Color, varians. Varietas a) lutea, anfractibus basique fascia lata rubra cinctis, peristomate
albo. Varietas b) lutea, fasciis nullis, peristomate albo. Operculum fusco-rubrum.
X. PLANORBIS MILLER
T e s t a d i s c o i d e a , tenuis. Spira depressa, vix prominula: anfraclibus omnibus
u t r i n q u e conspicuis. A p e r t u r a o b l o n g a , a b axi r e m o t i s s i m a : m a r g i n i b u s simplicibus,
anfractu p e n u l t i m o p r o m i n e n t e disjunctis.
Testa discoidea, tenuis, pellucida, oblique striata, superne piano-depressa, inferne late umbi-
licata, epidermide tenuissima vestita. Anfractus quinque plano-convexi; ultimus maximus, versus
peripheriam compressus ; omnes gyri in umbilico latissimo visibilcs. Apertura valde obliqua, mar-
gine acuto. Color epidermidis olivaceo-viridis aut olivaceo-lutescens ; apertura alba ; color testae
decorticatac cocruleo-albidus.
l a t XVIII
I
/
A
Tab XIX
P L A N O R B I S . A N A D O N. 27
b) Testa juniore, minore: Planorbis nigricans, albescens et viridis Spix Tab. XVIII.
Fig. 3. 4. 5. 6.
Testa discoidea, tenuis, pellucida, striis obliquis numcrosissimis, sublilibus instructa; epider-
mide tenui vestita. Anfractus quatuor rotundati ; ultimus inflatus, cylindricus; cacteri gyri utrin-
que arcam profunde excavatam formantcs, quae tamen in parte inferiore est profundior quam in
supcriore. Apertura obliqua, margine acuto. Color cpidermidis ferrugineus ; color testae epider-
mide privatac albus.
X. AXODON SWAINS
Testa bivalvis, aequivalvis, inaequilatera, transversa, clausa. Cardo lincaris,
cdenlulus. L a m i n a cardinalis laevis, antico truncata aut sinu terminala. Ligamen-
tum lineare, e x t e r n u m , extremitate antica in sinum laminae cardinalis demissum.
Impressiones musculares d u a e , r e m o t a c , laterales, subgemelae.
Testa maxima, ovata, ventricosa, antice dilatata, in speciminibus junioribus tenuis, fragilis,
transversimque striata, in adullis crassa transversimque ad margines sulcata. Basis recta, anterius
pube elevata, compresso-alata, posterius angulo acuto terminata. I\Ia*gines integri, tenucs, acuti.
Nates prominentes , incurvae, decorlicatae. Umbones prominentcs, inllato-ventricosi, Iaeviusculi,
transversim tenuissime striati. Limbus in speciminibus adultis transversim sulcatus. Lamina cardi-
A IN 0 I) O N.
28
nalis subrecta, anterius sin magno triangulari terminata. Cavitas laevis, nitida, margaritacea, la-
mina tenuissima, decidua vestita. Color epidermidis olivaceo-virescens ; cavitas splendide opalino-
coerulescens ; sinus laminae cardinalis aureo-rutilus.
Habitat in flumine Solimocs et in lacubus vicinis, prope Ega, villam Provinciae, quae
a flumine nigro nomen hbct.
Testa ovato-trapeziformis, ventricosa, antice dilatata, rotundata, postice valde angustata, cras-
sa, transversim striata. Basis subarcuata, anterius pube elevata, obtuse angulata, posterius an-
gulo acuto terminata. Margines attenuati, acuti. Nates prominentes, inflexae, decorticatae. Um-
bones inflati, epidermide vestiti. Limbus transversim sulcatus. Lamina cardinalis subarcuata , an-
terius sinu angulato terminata. Cavitas laevis, nitida, margaritacea. Color epidermidis brunneo-
virescens ; cavitatis opalino-coerulescens.
Maton, Transact. of Linn. Society Voi. X. pag. 32Q*. Tab. XXIV. Fig. 11. 12.: My-
tils membranaceus.
Observatio. Anodon rotundus a praecedente specie figura orbiculari testaque tenuiore dilTert
-:-.v';r~K>.
TabXXT
AWOTXDJ^ a-nsennuni
Tal? XXI
ANODON. 2fj
Observatio. Anodonti silicato Lam. haec species similis, at testa solidiore, gibbosa, antice
acuminata diversa.
a) \ 7 AR. testa adulta, solida, lineis longitudinalibus nigrescentibus obsolctis piet : Anodon
obtusum Spix Tab. XXII. Fig. 3.
b ) VAR. testa juniore, tenui, lineis nigrescentibus tam longitudinalibus, simplicibus, quam
transversis angulato - flexuosis piet : Anodon lituralum Spix Tab. XXII. Fig. 4.
Testa oblongo-ovata, obtusa, anterius paululum dilatata, solida, subtumida, transversim sulca-
ta. Basis subrecta, utraque extremitate alata et angulata. Nates prominentes, decorticatae; umbo-
nes planulati, laeviusculi ; limbus sulcatus. Margines attenuati, acuti. Cavitas laevis, nitida, margari-
tacea. Color testae fusco-viridis; lineis longitudinalibus obsoletis, nigrescentibus, in speciminibus
junioribus praeterea lineis transversis angulato-flexuosis. Cavitas opalino-eoeruleseens.
Observatio. Anodon lituralum testam nonduni adullam A. obtusi esse, ex illis speciminibus,
quae fere adulta , lineis tamen transversis angulalis piet sunt, cognoscitur.
b) Testa minor, tenuior, fragilissima. Anodon pygmaeum Spix Tab, XXIII. Fig.3. 4.
Testa transversim oblonga, sublincaris , anterius subdilatala, posterius angustata valde inaequ-
lalera, tennis, pellucida, laeviuscula, transversim tantum tenuissime striata; latus anterius oblique
angulatum, margini.' truncato et subsinuato-, testa in speciminibus junioribus tenuissima, vitrea, fra-
gilissima, latere anteriore rarius subsinuala. Basis praelonga, recta, anterius pube elevata, angu-
lata, posterius in alam angulatam finita. Nates retusae, decorticatae. Umbones depressi, complanati. Mar-
A T O B ( L O T v I n t i m o r .* fr^oroun s obtusum.* I i t u r a t a m .
Tau XXII
z.
Tab XXIII
AITO]]) C e r n i l o f i n e
Tab XXIV
A N O D O N . -,
ai
gincs tenuissimi, exesi. Cavitas laevis, nitida. Color epidermidis in speciminibus scnioribus fusco-
viridis,
V in junioribus luteo-virescens; cavitas coerulescens , iridis coloribus micans.
Longitudo testae majoris i 3 - / 2 lin.; lat. 3 poli. Longitudo testae minoris 6 lin. ; 1 poli. 7 lin.
Observatio. Anodon siliquosum et pygmaeum ci. Spixii actate sola inter se diversa esse plu-
ribus speciminibus intermediis, quae in Museo Monacensi asservantur, facile probatur. Ab Ano-
donte Iongino autem haec species testa tenui, laeviuscula, minus oblique truncata distincta videtur.
Observatio. Museum Monacense permulta specimina hujus speciei asscrvat, quae omnia ab
Anodontc glauco ci. Humholdlii diversa sunt.
Observatio. Aplodon inerme Spix Tab. XXV. Fig. 1. a. mihi tantum ex unica valvula cogni-
lum, speciminibus junioribus Anodontis rotundi simillimum est, at tuberculo parvulo, in medio
cardine posito forsitan diversum.
Testa ovata, anterius subdilatata, posterius angustata, tumida, tenuis, pellucida, transversim
tenuissime striata, sulcis duobus transversis instructa. Cardo arcuatus, dentibus cardinalibus nullis
dentibus lateralibus in utraque valva duobus compressis notala. Nates prominentes, incurvae , acu-
minatae, subdecorticatae ; umbones depresso-convexi. Margines arcuati, integerrimi, acuti. Color
testae pallide brunneus, intus et extus punctis lineolisque purpureo-nigrescentibus.
Longitudo 2 lin. ; lat. 2 %. lin.
Habitat in flumine Peruaguac prope Engenho da Fonie, Provinciae Bahiensis.
Observatio. Species haec Cycladi fontinali Drap, affi i iis, at testa brunnea, nigro- punclata,
dentibus lateralibus distinctis diversa est.
0
6
m
,? A P Lmm me s 4 T E A B ( D ) W pectinatum
Tab. XXV
U N I o. 33
Testa ovato - trigona, antice cordata, postice angustata, crassa, tumida, transversim striata;
costis longitudinalibus angustis , in speciminibus junioribus compressis, acutis, usque ad marginem
currentibus, in adultis planulatis, marginem versus evanescentibus. Cardo dentibus duobus instruc-
tus. Dens cardinalis in plures Iaminas eleganter sulcatas crenulatas biseriatimque positas divisus :
series exterior ex unica lamina majore, compressa, profunde sulcata et crcnulata, series interior ex
laminis quinque compressis et sulcatis composita. Dens lateralis in valvula sinistra compressus ,
elongatus, lamelliformis, elegantissime utrinque striatus et crenulatus ; in valvula dextra dentes late-
rales d u o , compressi, elongati, lamelliformcs, inlerius striali. Valvulae subtriangulares, ventrico-
sae, anterius in rostrum acuminatum, longius aut brevius productae, posterius rotundatae.
Nates posticae inflexae, decorticatae, aut integrae. Umbones tumidi. Areola cordata plana , obli-
que striata, labiis subprominulis. Margines integri, ncque dentati, neque crenati. Cavitas profun-
de excavata, laevis, nitida, margaritacea. Impressio muscularis posterior profunda, cum minore
inter eam et dentem cardinalem ; impressio anterior pianissima. Color epidermidis fuscus ; cavitas
splendide a l b a , latere anteriore iridis coloribus micans.
Longitudo varietatis longirostratae i poli. lin. ; lat. poli. 7 lin. Longitudo brevirostratac
n ,at 0 1 lm
poli, a y2 l' - ' - > P - - 6 Vi -
Habitat in flumine S. Francisci in Provincia Minarum.
Ohscrralio. Species haec Unioni Pictorum simillima e s t , at testa planiorc natibusque lon-
gitudinaliler rugosis aut erosis distinguitur.
Maton Transact. of Linn. Socict. Voi. X. pag. li. Tab. ih. Fig. -\.7..- Mya va-
riabilis.
Testa rolundalo-ovata aut oblongo-ovata, obliqua, antice dilatata, postico angustata, crassa,
transversim striata aut sulcata ; latere anteriore ncque angulo ncque plicis sinuato. Basis obliqua ,
arcuata, anlice pube elevata brevi. Margo anterior oblique truncalus, posterior rotundatus. (,,li-
do arcuatus: dens cardinalis crassus , compressus, biparlitus, substriatus ; dens lateralis substriatus,
in valvula sinistra simplex, in dextra duplex. Nates depressae, decorticatae. Umbones plano-
convexi. Cavitas laevis, nitida, margaritacea. Impressio muscularis posterior distincta, cum dua-
bus. minoribus adjaccnlibus ; impressio anterior plana. Color epidermidis fuscus, cavitas coeruleo-
albida.
Tab XXVI.
Tabxxvm
TMPIhD(DN' furcatum.
TabXXVH
Tab.XXIX.
u N I O. 3 5
Testa oblique trigona, auriculata, crassuscula, margine anteriore sinu magno notala, postice
angustata, transversim silicata, nitida. Basis recta, longissima, utraque extremitate auriculata: au-
ricula anterior valde elevata, acute angulata; auricula posterior elongata, caudaeformis. Lamina
cardinalis laevis, antice simun angulatum et praelongum formans. Cardo dentibus duobus instru-
ctus. Dens cardinalis subtripartitus : partibus compressis, lamelliformibus, obsoletis. Dens lateralis
in valvula sinistra compressus, lamelliformis; valvula dextra dentibus duobus lateralibus, compres-
sis, praelongis, non striatis. Nates decorticatae, erosae, postice inflexae. Umbones tumidi. Margi-
nes simplices, attenuali. Ca\ ita*, laevis, nitida, margaritacea. Impressiones musculares planiores
quam in Unione rugoso. Color epidermidis castaneus ; cavitas coerulescens, singulis locis iridicolor
et splendide aurea.
Observatio. Unio rugosus Hyriae corrugatae Lam. similliinus, at auricula anleriore acute au-
gulata distinctus est.
TABULA E EXPLJCATAE.
BRASILIANA DIGITAL