Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Mariano
2010-33374
Kas2- Ang Asya at ang Daigdig
A. HAPON
● 2 Bahagi ng Kasaysayan: (transisyon mula sa lipunang peudal ng Hapon tungo sa isang kapitalistang
sistema)
1. Panahon ng Shogunatong Tokugawa (1603-1867)- Tokugawa Leyasu
2. ”Meiji Restoration” at ang Pag-unlad ng Hapon bilang isang bansang Imperyalista – Emperor Meiji
b. Naggkaroon ng isang siyudad lamang na kapitolyo, ang Edo, at ang mga miyembro ng uring maharlika
(nobility) ay nahati sa 2 grupo: ang Fudai Daimyo o mga ksapi ng liping Tokugawa na siyang may matataas na
tungkulin sa pamahalaan (Bakufu) at ang mga Tozama o ang mga maharlika na nakatira sa labas ng siyudad.
d. Pagbabago sa kabuhayan
- paglaki ng produksyon na nakatulong sa paglakas ng Chonin (uring mangangalakal)
- pagluwag ng kalsada, sistema ng komunikasyon, agrikultura, populasyon
- sistema ng pera
- woodblock printing at makabagong teknik ng paghahabi at pagpipinta
- pangungutang ng mga Samurai sa mga Chonin
- pagbabayad ng puwis ng mga pesante
a. Diplomasyang Gunboat ng mga Kanluranin- naging dahilan ito upang ang mga Tozama (na kabilang sa mga
liping Satsuma, Hizen, Toza, at Chosun) ay nagkaisa upang patalsikin ang Tokugawa. Ginawa nilang katwiran
na kung hindi sila kikilos ay makakapasok ang mga dayuhan. Kaya’t kanilang isinigaw ang Sonnu Joi- ”Igalang
ang Emperador at patalsikin ang mga barbaro”, at Isshin- ”Ibalik ang nakalipas!”
k. Patakaran sa Edukasyon at Pulitka- ang pamamaraang pulitikal ay kinopya sa Prussia na militarista rin ang
sistema; upang pabilisin ang siyentipikong kaalaman, ipinag-utos ang pag-aaral ng lahat ng mamamayan.
B. TSINA
● Bago 1919
a. Ang Silangang Asya, lalong lalo na ang Tsina, ang huling baitang ng pandaigdig na pananakop ng
Europa. Ang mga Eurpeo sa Asya ay nakasentro sa pagkontrol sa mga likas na kayamanan ng Tsina. Tsina ang
siyang isa sa mga huling lugar na hindi pa napagpapasiyahan ang dibisyong kolonyal.
b. Ang labanan ng Tsina at Europa ay napapaluob sa maraming larangan. Ang pananaw na pandaigdig o
ideolohiya- sa isang panig, ang huling baitang g peudalismo sa Tsina sa pamumuno ng mga Manchu at sa
kabilang panig, ng agresibong burgis na galing Europa.
k. Banggaan ng mga dayuhan at Tsino na magiging sistema ng kasaysayan ng Tsina. Sa 1919, lilitaw ang
Kilusang Mayo Kuwatro kung saan magkakaroon ng bagong perspektibong pulitikal na di na batay sa
sinaunang Confucianismo kung hindi sa Marxismo-Leninismo.
-konsesyon * isang lugar na ibinigay ng pamahalaang Intsik sa ibang bansa sa walang tiyak na bilang
ng taon (perpetual lease). Hal. Konsesyon ng mga Ingles sa Tientsin
-paggamit sa mga Tsino bilang ’coolie’ at mersenaryo * mga manggagawang Tsino (coolie) ay
kinikidnap at ibinebenta ng mga dayuhan sa iba’t ibang bahagi ng daigdig. Hal. 1852, mahigit 400 coolie ang
dinala mula sa Amoy hanggang San Francisco sa barkong Robert Brown
f. Pinakamahahalagang pag-aalsa
1. Kilusang Mayo Kuwatro (1919-1921)- nang maglaon ay nakilala bilang ’New Culture Movement’, pag-
aaklas ng mga estudyante sa laban sa gobyerno ng Beijing at ng Japan kung saan ang mga estudyanteng
nagbalik mula sa ibang bansa ay ipinaglaban ang sosyalismo sa tuluyang westernisasyon ng Tsina. Nagkaroon
ng pag-aaral sa mga pilosopiya nina Bergson, Kant at Mrx; kinumbida sa Tsina sina Bertrand Rsell,
rabindranath Tagore, at John Dewey.
2. Unang Digmaang Sibil at Rebolusyon (1921-1926)- magbabagong tatag ang Kuomintang (KMT) ng
naaayon sa istruktura ng Partido Komunista ng Unyon Sobyet sa pamamagitan ng mga ahenteng nagmula sa
Komintern, ang pandaigdig na organisasyon ng Komunismo. Ang mga komunista ay uubusin ng KMT sa
masaker sa Shanghai (1927) dahil sa pag-ayaw ni Sun Yat Sen na siyang tagapangulo ng KMT.
3. Himagsikang Agraryo (1927-1937)- pagpapaligid sa mga siyudad mula sa mga kabukiran at bundok.
Nangangahulugan ito ng paglaban sa mga panginoong may-lupa sa isang rebolusyong agraryo (reporma sa
lupa).
4. Digmaan laban sa Hapon (1938-1945)- paglusob ng mga Hapon sa Tsina sa pagnanais nito ng mga hilaw na
materyales at paglaki ng kanilang populasyon sa Manchuria. Nagtatag ang KMT muli ng isang nagkakaisang
hanay o United Front.Mahalagang bahagi ng kaisipang Mao Tse Tung ang: pagtingin sa imperyalismo bilang
pangunahing kalaban sa isang bansang kolonyal at mala-kolonyal; ang mga kalaban: imperyalista, komprador
o ahenteng negosyante ng mga imperyalista at burukrata kapitalista o mga opisyal ng pamahalaang
ginagamit ang kanilang tungkulin upang yumaman.
5. Digmaan Para Liberasyon (1946-1949)- nabigyan ng kabuuan ang teorya ni Mao Tse Tung ukol sa kung
paanong mararating ang sosyalismo- ito ay dadaan muna sa isang antas na tatawaging Bago o Pambansang
Demokrasya, upang patatagin ang sistema, magkakaroon ng Rebolusyong Pangagrikultura.
6. Pagtatatag ng Sosyalismo, unang baitang (1950-1955)- ang Tsina ay nag-eeksperimento pa rin ng tamang
paraan upang marating ang sosyalismo at ito ang dahilan ng labanan ukol sa kawastuhan ng Rebolusyong
Kultural nuong 1966 at ang paglaban dito ng kasalukuyang liderato- ang paglilitis sa ”Gang ng Apat” mula
noong 1976.
K. KOREA
1. Paghina ng Dinastiyang Yi
-panghihimasok ng mga Manchu na nuon ay kumuha sa Tsina
-patakaran ng paghiwalay (isolation) na nagsara sa kanyang mga mata upang matuklasan ang pag-
unlad sa labas ng Korea
-oposisyon at rebelyon laban sa Dinastiya na kinakatawan ng Rebelyong Tonghak
2. Pagsakop ng Hapon at paggamit sa Korea bilang kolonya at Base Militar sa operasyon sa Mainland
D. TAIWAN
1. Paglusob ni Cheng Cheng-kung ng Dinastiyang Ming sa mga Dutch (1662)- sa panahong ito, hindi pa sakop
ng Tsina ang Taiwan, dahil sa obserbasyon ng ng Dutch East Indies Company na walang administratibong
istrukutura ng Chinese Imperial Government sa bansa.
2. Pag-aangkin ng mga Pranses sa hilagang bahagi ng Taiwan (1884-1885)- "Every three years an uprising,
every five years a rebellion."
3. Pagdeklara sa Taiwan bilang ’probinsya’ ng Tsina (1887)- dineklara ng imperyo ng Manchu na probinsya
nito ang Taiwan dahil sa takot na pag-aangin ditto ng mga Hapon na kasalukuyang pinapalawig ang kanilang
impluwensiya sa Timog.
4. Pagkatalo ng Tsina sa Sino-Japanese War at pag-angkin ng Hapon sa Taiwan- dahil ditto nagawa ang
Treaty of Shimonoseki, kung saan ibinigay na ng Tsin ang Taiwan sa ilalim ng pamumuno ng mga Hapon nang
tuluyan.
5. Ang Republika ng Taiwan- ang unang malayang republika sa Asya (May 25, 1895)
Sanggunian:
Salazar, et. al. Kabihasnang Asyano (1990)
Cordier, et. al. History of World Peoples (1954)
Sui-fei Yen, Sophia. Taiwan in China’s Foreign Relations (1965)
Ballantine, Joseph. Formosa (1952)