Pierwszy list Jana

Autor ksigi Aposto Jan (umiowany ucze Jezusa).

Czas powstania Prawdopodobnie okoo roku 100, cho niektrzy komentatorzy

ksigi sugeruj daty wczeniejsze.

Miejsce Prawdopodobnie Efez (obecnie zachodnia Turcja w pobliu Seluk).

powstania ksigi

Adresaci ksigi List ten by skierowany przez Jana do wierzcych z okolicznych

(tzn. znajdujcych si w Azji Mniejszej) kociow.

Kontekst Wczesnochrzecijaskie przekazy mwi, e Aposto Jan doy s-

spisania ksigi dziwego wieku 120 lat. W tym czasie by wiadkiem zmian, jakie
zachodziy we wczesnym Kociele. Widzia, jak przemina pierwsza
faza wielkiego uniesienia towarzyszcego rozprzestrzenianiu si Do-
brej Wiadomoci o ratunku w Chrystusie. Mina ju take pierwsza
fala przeladowa religijnych z okresu cesarzy Nerona i Domicjana.
We wsplnotach chrzecijaskich rozpoczy si wewntrzne tarcia,
gdy zaczli si pojawia faszywi nauczyciele goszcy rne herezje.
Byo to wielkie zagroenie dla modego Kocioa tym wiksze, e
idce od rodka. Herezje te zaprzeczay Boskoci Chrystusa lub
odrzucay prawdziwo Jego wcielenia. Prym wiody:
1. doketyzm twierdzcy, e Jezus przyszed na Ziemi tylko w du-
chowej postaci, a Jego fizyczne ciao byo jedynie pozorem;
2. nauczanie Cerintusa ojca herezji alogiaskiej, ktry za czasw
Jana, podobnie jak Aposto, mieszka w Efezie. Twierdzi on, e
Jezus by niezwykle pobonym, ale jedynie zwykym czowiekiem,
ktry tylko na pewien czas sta si Chrystusem, gdy po chrzcie
w Jordanie zstpi na Niego Duch witego Boga, a potem opuci
Go przed ukrzyowaniem;
3. klasyczna gnoza przybierajca rne formy, ktrej wyznawcy
generalnie gosili, e nie ma wikszego znaczenia, jak czowiek
w swym ciele postpuje na co dzie, gdy prawdziwe owiecenie
i poznanie Boga odbywa si jedynie w duchu, ktry jest lub ma
by rzeczywistoci zupenie niezalen, woln od ciaa. Aby
podkreli t niezaleno ducha od ciaa, przedstawiciele jednego
7 Wprowadzenie do 1 J

z nurtw gnozy wrcz nurzali si w grzechu (twierdzc przy tym,

e dziki duchowemu owieceniu i tak bd zbawieni), podczas
gdy inni, w pogardzie dla swych cia, poddawali je skrajnej asce-
zie i umartwianiu. To wanie gnostycy wprowadzili okrelenia:
pneumatikoi i psychikoi. Pod pojciem pneumatikoi rozumieli
siebie samych, jako ludzi majcych szczegln wiedz duchow
(wysze zrozumienie rzeczy), ktra niezalenie od sposobu
ycia gwarantuje im bilet do Nieba. Do kategorii psychikoi
zaliczali za tych, ktrzy byli tak mocno zakorzenieni w zmyso-
wym pojmowaniu wiata, i nie potrafili wyj poza ramy swego
cielesnego mylenia i postrzegania. Tymi ostatnimi gnostycy
skrajnie pogardzali.

Cel spisania Aposto Jan zdecydowa si napisa list do wierzcych w Azji Mniej-
ksigi szej, eby ostrzec ich przed faszywymi nauczycielami (1 J 2,26)
oraz upewni tych, ktrzy TRWAJ W CHRYSTUSIE, e w Nim
maj udzia w Boym odwiecznym i nieskoczonym yciu (por.
1 J 5,13). Ten, kto nie trwa w Chrystusie, nie ma adnego
udziau w odwiecznej i nieskoczonej rzeczywistoci Bo-
ga, ktra jest zwana yciem. W licie tym Aposto radykalnie
przeciwstawia si herezjom gnostyckim i zapewnia wierzcych, e
kady, kto nie trwa w Chrystusie, jest odstpc. Samo nazywanie
siebie chrzecijaninem i rozlega wiedza biblijna nie czyni bowiem
z nikogo ucznia Chrystusa.

Temat ksigi 7 testw duchowego DNA. Jezus Chrystus jest Jedynym, Praw-
dziwym Bogiem, a jednoczenie w peni (w ciele i w naturze) czo-
wiekiem. Bg w osobie Jezusa z Nazaretu objawi si po to, aby
(a) objawi ludziom w sposb dla nich komunikatywny swoj
ofiarn mio, oraz aby (b) wykupi ich (odkupi) z niewoli grzechu.
Ludzie, ktrzy nie uznaj tego, e Jezus jest w peni Bogiem i w peni
czowiekiem lub gosz inn nauk, s odstpcami od prawdziwej
wiary. W tym licie Jan uczy wierzcych, jak rozpoznawa zwodni-
cze nauki oraz faszywych nauczycieli. Przedstawia szereg testw,
dziki ktrym podobnie jak dziki wspczesnym badaniom DNA
atwo jest ustali pokrewiestwo lub jego brak mona z atwoci
rozpozna duchowych zwodzicieli, aby ustrzec si przed nimi i wy-
trwa w autentycznej nauce Chrystusa. Testy te mona rwnie
stosowa w samoocenie duchowej.
Wprowadzenie do 1 J 8

Kluczowy 1 J 2,28-29 (NPD): W zwizku z tym, najdrosi, trwajcie w Chrystu-

werset sie! Nieustannie w Nim trwajcie, abycie, kiedy On nadejdzie, mogli
miao wyj Mu naprzeciw, a nie okazali si tymi, ktrzy sami siebie
okrywaj hab! A jeli zrozumielicie, e tylko On jest sprawiedliwy,
to zrozumcie take, i kady, kto naladuje Jego prawe i wite ycie,
trwa w Jego sprawiedliwoci. To bowiem jest prawdziwym dowodem
narodzenia si z Boga.

Plan ksigi I. Prolog

(przedstawienie motywacji napisania listu) . . . . . . w. 1,1-4.
II. Zasady duchowego rozeznawania
(jak ustrzec si przed zwodzeniem)
1. Test 1: Styl ycia czowieka jednoznacznie
wiadczy o tym, z kim ma on osobisty
zwizek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 1,5-2,6.
2. Test 2: Trwanie w nienawici wiadczy
o przynalenoci do wiata ciemnoci . . . . . . . . . . w. 2,7-11
3. Zrozumienie duchowych testw na rnych
poziomach chrzecijaskiej dojrzaoci . . . . . . . . w. 2,12-17
4. Test 3: Antychryst zaprzecza, e Jezus
jest Chrystusem (Mesjaszem) . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 2,18-27
5. Test 4: Trwanie w Chrystusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 2,28-29
6. Test 5: ycie w czystoci i sprawiedliwoci . . . . w. 3,1-12
7. Test 6: Kierowanie si Boym wzorcem
ofiarnej mioci w codziennym
postpowaniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 3,13-24
8. Test 7: Uznanie wcielenia Jezusa Chrystusa . . w. 4,1-3
9. Podsumowanie przesanek, ktrymi kieruj si
faszywi nauczyciele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 4,4-6
III. Na czym polega ycie w ofiarnej Boej mioci
1. Zrozumienie ofiarnej Boej mioci . . . . . . . . . . . . w. 4,7-21
2. Przyjcie ofiarnej Boej mioci . . . . . . . . . . . . . . . . w. 5,1-5
3. Trwanie w Chrystusie jedyn drog do
odwiecznego ycia w Bogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 5,6-12
4. Postpowanie wobec braci, ktrzy
popadaj w grzech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 5,13-17
IV. Podsumowanie i zakoczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w. 5,18-21
9 1 J 1,1 1,7

Prolog (przedstawienie motywacji napisania listu)

1 Ten, ktry jest Sowem ycia1, ktry istnieje od po-

1 1 ,1 : J 1,1-5.14; 1 J 4,14;
cztku, a ktrego osobicie suchalimy i widzielimy na 1 J 2,13; J 20,20.25.27;
wasne oczy, ktremu z bliska si przygldalimy i ktrego k 24,39; J 3,11
dotykay nasze rce, 2 ten objawi nam ycie2. Dlatego i my, 1 ,2 : J 1,1-4.14; J 19,35;
Jego naoczni wiadkowie, ogaszamy wam to odwieczne J 20,30-31; 1 J 5,11.13.20;
i nieskoczone ycie, ktre jest w Ojcu, a ktre zostao J 15,27
nam obwieszczone. 3 Jak wic widzielimy i jak syszelimy, 1 ,3 : Dz 4,20; Dz 26,16;
tak te wam ogaszamy, abycie i wy, razem z nami, mieli Dz 2,42; 1 Kor 1,9
udzia w owym yciu dziki wsplnocie3 z Bogiem, to znaczy
z Ojcem i z Synem, Jezusem Chrystusem. 4 A czynimy to, 1 ,4 : J 15,11; J 16,22-24; 2 J 12
eby wsplnie dowiadcza penej radoci.

Test 1: Styl ycia czowieka jednoznacznie wiadczy

o tym, z kim ma on osobisty zwizek
5 Chcemy wam potwierdzi, e Dobra Wiadomo, ktr usyszelimy 1 ,5 : J 1,9; J 8,12; 1 Tm 6,16;
od Niego i ktr wam oznajmiamy, jest taka: Bg jest wiatoci
4
Jk 1,17; 1 J 3,11; Dn 2,22
i nie ma w Nim adnej ciemnoci5. 6 Gdybymy wic twierdzili, e 1 ,6 : J 3,19-21; 2 Kor 6,14;
trwamy z Nim w jednoci, lecz postpowalibymy drogami ciemnoci6, 1 J 2,4
znaczyoby to jedynie, i kamiemy7 i nie ma w nas Prawdy8. 7 Ale jeli 1 ,7 : Hbr 9,14; Ap 1,5;
postpujemy drogami wiatoci9, tak jak On jest wiatoci, to skada- Ap 7,14; Mt 26,28; Rz 3,24-25
my wiadectwo, e faktycznie mamy z Nim osobisty zwizek, a krew
Jezusa, Jego Syna, oczyszcza nas z wszelkiego grzechu, jakikolwiek
1
Sowo ycia mowa o Synu Boym, ktry sta si wyranie mwi, e nie ma k o in o n ii pomidzy wiatoci
czowiekiem (por. J 1,14). a ciemnoci, pomidzy witoci a grzechem.
2 4
ycie (gr. D z o e ) bardzo wane pojcie w pismach Od Niego to jest od Jezusa Chrystusa.
5
Apostoa Jana (por. J 1,4). Opisuje ono rzeczywisto wiato reprezentuje wito, dobro i prawd. Jan
istnienia i funkcjonowania osobowego i wiekuistego Boga Aposto bardzo czsto uywa tego okrelenia w stosunku do
podobnie jak terminy: Prawda, wiato i wito. S Jezusa. Por. J 1,4-5; J 1,7-10 oraz J 8,12 i J 9,5. Ciemno
one przeciwiestwem mierci, ciemnoci i grzechu, ktre (szatan) to grzech, zo i kamstwo.
6
opisuj osobowo i rzeczywisto istnienia i dziaania Postpowa drogami ciemnoci to znaczy trwa
szatana. Zarwno ycie, jak i mier maj swj niesko- w kamstwie i w grzechu zgodnie z planem i charakterem
czony, wieczny wymiar. Przejawiaj si one odpowiednio szatana.
7
w odwiecznym i nieskoczonym yciu (czyli w wiecznej Por. k 6,44; Tt 1,16; 1 P 1,17.
8
spoecznoci ze witym Bogiem) oraz w wiecznej mierci Por. J 14,6.
9
(wiecznym cierpieniu w ognistym jeziorze poncej siar- Dos. chodzimy (gr. p erip a teo ) w wiatoci okrele-
ki, w obecnoci szatana i jego demonw, w cakowitym nie sposobu ycia, ktrego gwn cech charakterystyczn
odseparowaniu od Boga na zawsze). jest naladowanie Jezusa bdcego wiatoci. Oznacza
3
Gr. k o in o n ia sowo okrelajce zwizek (lub part- to gbok ch i denie do osobistego ycia w Boej
nerstwo jedno w postawie i dziaaniu), ktry nie prawdzie, Boej witoci i Boej ofiarnej mioci, tak
wynika z tytuu urodzenia (nie jest dziedziczony), ale by podoba si Bogu. Jeli komu, kto ma tak postaw
wymaga wiadomej decyzji wstpienia we. K o in o n ia serca, przydarzy si grzech z powodu bdu, zwiedzenia
opisuje np. relacj na dobre i na ze, np. relacj w bizne- czy saboci, to ten czowiek ma obietnic (werset 9), e
sie, w ktrej dzieli si zarwno zyski, jak i straty. Jest W CHRYSTUSIE zawsze znajdzie pene oczyszczenie,
ona bliska szczodremu dzieleniu si i w tym sensie jest oczywicie pod warunkiem, e zgodzi si z Bogiem w spra-
przeciwstawna p leo n ek s ji, ktr cechuje m.in. zachanne wie tego, co jest grzechem, a take w sprawie sposobu
denie do indywidualnego bogacenia si. Sowo Boe rozwizania problemu tego grzechu.
1 J 1,8 2,2 10

1 ,8 : Prz 20,9; Koh 7,20
1 ,9 : Hbr 9,14; Prz 28,13;
Jk 5,16; Ps 32,1; Mt 6,12
1 ,1 0 : J 15,1-6; 1 J 5,10
i kiedykolwiek popenilimy. 8 Lecz jeli kto z nas twierdziby, e nie
ma w nim grzechu, znaczyoby to tylko, e sam siebie oszukuje i nie
ma w nim Prawdy. 9 Jeli jednak zgadzamy si z Bogiem w kwestii
naszych grzechw, to znaczy gdy przyjmujemy Jego punkt widzenia1,
wwczas On zgodnie ze sw obietnic cakowicie je nam odpuszcza
i okrywa nas sprawiedliwoci Jezusa, ktra w oczach Najwyszego
oczyszcza nas z wszelkiej nieprawoci. 1 0 A gdyby kto twierdzi, e
nie grzeszy, to by znaczyo, i uwaa Boga za kamc2. Taka postawa
byaby rwnie dowodem na to, i w tym czowieku Sowo Boe nie
znalazo podatnego gruntu3.

2
2 ,1 : 1 Tm 2,5; Hbr 7,25; 1 Dzieci moje, wyjaniam wam to wszystko w jednym celu: abycie

Hbr 9,24; Rz 8,34; J 14,16; unikali grzechu4. A jeli komu z was zdarzyoby si zgrzeszy,
1 J 3,6; Hbr 8,6; Dz 3,14 pamitajcie, e w chwale Ojca Niebiaskiego mamy wspaniaego
Opiekuna, Rzecznika i Adwokata5 : Jezusa Chrystusa, Jedynego
2 ,2 : J 1,29; Rz 3,25; Hbr 2,17; Sprawiedliwego. 2 I tylko On moe nam pomc, gdy to On sam sta si
1 J 4,10; Kol 1,20; J 11,51; ofiar przebagaln za nasze grzechy. Zreszt nie tylko za nasze, lecz
J 4,42 i za grzechy caego wiata.
1
W zdaniu tym mamy istotny warunek: Jeli jednak a wic odrzuceniem grzechu, odczeniem si od niego.
z g a d z a m y s i z Bogiem w kwestii naszych grzechw Chodzi tu o znienawidzenie zarwno samego grzechu, jak
inni tumacz Jeli w y z n a je m y nasze grzechy, gdzie i wszystkiego, co do niego prowadzi. Te cztery elementy
sowo wyznajemy jest tumaczeniem gr. h o m o lo g e o , z g o d z e n ia s i z B o g ie m s istot terminu h o m o lo g e o .
ktre oznacza pene zgodzenie si z czyj opini, zgodne We wspczesnym jzyku by moe lepszym terminem
z kim mwienie, potwierdzenie czego. Chodzi wic ni wyznanie grzechu byoby wrcz okrelenie: homo-
o zgodzenie si z Bogiem w tym, co On nazywa grzechem. logowanie si wg Boych standardw lub uzyskanie
Niestety, wspczesne popularne rozumienie greckiej Boej homologacji. Wprowadzona w VI w. przez mni-
frazy wyznawa grzechy nie oddaje w peni uznania chw iroszkockich indywidualna spowied w konfesjonale
przez czowieka swojej grzesznoci. W powszechnym prze- (a wic w miejscu konfesji, czyli wyznania) wraz z ustalo-
konaniu podkrela fakt przekazania komu informacji nymi przez nich ksigami zawierajcymi taryfy pokutne,
o swoim grzesznym zachowaniu lub postpku. Jednak nikt zupenie nie oddaway sensu h o m o lo g e o .
2
przecie nie moe powiedzie (wyzna) Bogu czego, czego Bg w swoim Sowie mwi, e kady czowiek, bez
On sam by wczeniej ju nie wiedzia. Nie moemy Go wyjtku, jest grzeszny (zob. Ps 51,7; 143,2; Hi 4,17; 9,2-3;
niczym zaskoczy ani wyjawi Mu jakiejkolwiek choby 1 Krl 8,46; Prz 20,9; Koh 7,20; Rz 3,9-20).
3
najmroczniejszej tajemnicy, ktrej On by nie zna. Gdy Por. Mt 13,3-23; Mk 4,3-20; k 8,5-15.
4
grzeszymy, On doskonale wszystko widzi, nawet jeli W oryginale Aposto uy czasownika h a m a r ta n o
czynimy to tylko w gbi naszego serca. H o m o lo g e o za (grzeszy) w trybie warunkowym (przypuszczajcym), co
zwraca uwag na to: (1) czy z g a d z a m y s i z Bogiem, e oznacza, e przestrzega ich przed czym, co jest moliwe.
grzechem jest to, co On uwaa za grzech i p r z y z n a je m y Uy rwnie aorystu w formie czynnej, co wskazuje, e
Mu suszno, poniewa to On definiuje, co jest wite, autorowi chodzi o sytuacj, w ktrej kto mgby popa
a co grzeszne, co jest wiatoci, a co ciemnoci; (2) czy w grzech i dalej w nim trwa, zamiast si opamita
z g a d z a m y s i z Boym sposobem rozwizania problemu i z niego wyrwa.
5
naszego grzechu, a wic z tym, e jedynym rozwizaniem Te trzy okrelenia razem oddaj dynamicznie sens
problemu naszego grzechu jest krew Jezusa przelana na greckiego sowa p a r a k le to s (por. J 14,16). P a r a k le to s by
krzyu. Do rozwizania tego nie jestemy w stanie doda w greckim systemie sdowniczym osob wspomagajc,
czegokolwiek, gdy Jego ofiara jest jedyn skuteczn ktrej zadaniem byo zapewnienie oskaronemu waciwej
i w peni wystarczajc ofiar za grzech; (3) czy zg a d za m y reprezentacji prawnej. Przeciwiestwem funkcji p a ra k le-
si z Bogiem, e wynikajca z grzechu krzywda powinna to sa jest funkcja d ia b o lo sa potwarcy, kogo, kto faszywie
zosta naprawiona i naprawiamy to, co zostao zniszczone oskara, zwanego take o s k a r y c ie le m (gr. k a te g o r o s
naszym grzechem, o ile jest to jeszcze w naszej mocy; por. Ap 12,10).
(4) czy z g a d z a m y s i z Boym stosunkiem do grzechu,
11 1 J 2,3 2,10

Dzieci, musicie wiedzie, e jedynym sposobem upewnienia si,

3 2 ,3 : 1 J 1,3.7
czy rzeczywicie mamy z Nim osobisty zwizek1, jest zbadanie, czy
penimy Jego wol2. 4 Jeli zatem kto twierdzi, e Go zna3, lecz nie 2 ,4 : 1 J 1,8; J 10,14; 1 J 4,20;
stosuje si do Jego Sowa4, jest kamc i nie ma w nim Prawdy. 5 Kady 1 J 3,19; J 8,32
za, kto faktycznie yje wedug Jego Sowa, swoim postpowaniem 2 ,5 : J 14,21.23; 1 J 5,3
wiadczy, i Boa ofiarna mio ktra w najdoskonalszy sposb
zostaa ujawniona w Chrystusie prawdziwie zakorzenia si w tym
czowieku. I to jedynie jest wiarygodnym sposobem zweryfikowania,
czy trwamy w rzeczywistym zwizku5 z Chrystusem. 6 Kto bowiem 2 ,6 : Mt 11,29; J 13,15.34;
twierdzi, e w Nim trwa, powinien rwnie swoim postpowaniem 1 P 2,21; 2 Tes 3,7; Ef 5,2
naladowa Go we wszystkim, co czyni.

Test 2: Trwanie w nienawici wiadczy o przynalenoci

do wiata ciemnoci
7 Umiowani, zauwacie, e nie pisz wam o czym nowym, lecz jedynie 2 ,7 : J 13,34; 2 J 1,5-6;
przypominam to, co przyjlicie od samego pocztku6. Tym bowiem, co Mt 5,17; Mt 22,37-40;
znacie od dawna, jest Sowo Boe. 8 Jednak w Chrystusie nabiera ono Pwt 6,5
zupenie nowego wymiaru i znaczenia. I jak w Chrystusie okazao si 2 ,8 : J 1,5.9; J 13,34; Rz 13,12;
Prawd, tak i w was powinno rwnie by prawd, poniewa tylko ono Ef 5,8; 1 Tes 5,5; J 15,10.12;
ma moc sprawienia, by ciemno, w ktrej niegdy tkwilicie, przemin- J 8,12
a7, a w jej miejsce rozkwita w was prawdziwa wiato8, ktr jest sam
Chrystus. 9 Nie dajcie si wic zwodzi! Jeli bowiem kto twierdzi, e 2 ,9 : 1 J 4,20
yje w wiatoci, a jednoczenie przechowuje w swym sercu pretensje
lub nienawi do brata lub siostry w wierze9, to sam powiadcza, i
cigle jeszcze tkwi w ciemnoci. 1 0 Jeli jednak kto postpuje wobec 2 ,1 0 : Rz 14,13.15; J 11,9;
braci i sistr w wierze zgodnie z Boym wzorcem ofiarnej mioci1 0, to J 13,35-36; Prz 4,19

1
Dos. czy Go znamy. Greckie sowo g in o sk o zna zbawienia, jest zawarte w Boym Sowie. To ono w sensie
(od gr. czasownika g in o m a i) ma szeroki zakres znaczenio-
wy, poczwszy od pozna (bardziej w sensie osobistym,
dowiadczalnym ni w sensie intelektualnym podkre-
lajcym zdobycie wiedzy teoretycznej), a koczc na
osobistej (a nawet intymnej) relacji podobnej do tej, jaka
czy maonkw.
2
Dos. penimy Jego przykazania. Wedug jzyka
Biblii pene poznanie Boga polega nie tylko na procesie
intelektualnym, lecz take na umiowaniu Go i posusze-
stwie w wykonywaniu Jego woli.
3
Chodzi o kogo, kto twierdzi, e jest chrzecijaninem,
czyli czowiekiem, ktry rzekomo naladuje Chrystusa,
ale w rzeczywistoci nie ma z Jezusem prawdziwej wizi,
gdy trwanie w grzechu niszczy wszelki z Nim zwizek.
I nie chodzi tu o pojedynczy upadek (z ktrego wierzcy
czowiek podnosi si jak najszybciej, przyjmujc oczyszcze-
nie wynikajce z mocy przelanej krwi Chrystusa), lecz
dotyczy uporczywego trwania w grzechu.
4
Dos. Jego polece (przykaza). Wszystko, co Bg
pragnie, aby czowiek wiedzia o Nim i o Jego planie
oglnym jest ekspresj i objawieniem woli Boga.
5
Por. Rz 8,1.
6
Zob. Kp 19,18; por. J 13,34.
7
W oryginale czasownik gr. p a ra g o (przemija, oddala
si, znika) zosta uyty tu w czasie teraniejszym nie-
dokonanym. To wyranie wskazuje, e Aposto odnosi
si do procesu uwicenia, ktry jest drugim etapem
procesu zbawienia (uwolnienia, uzdrowienia) czowieka.
Bez uwicenia nikt nie ujrzy PANA (por. Hbr 12,14).
Wicej w Komentarzu NPD Uwicenie oraz Stara
i nowa natura czowieka.
8
Chodzi o Chrystusa. Por. J 1,9.
9
Chodzi o ludzi wierzcych w sensie globalnym, ale
przede wszystkim o wierzcych, z ktrymi przebywamy
na co dzie w domu, w pracy czy we wsplnocie.
10
Sformuowanie postpowanie zgodne z Boym wzor-
cem ofiarnej mioci jest dynamicznym ekwiwalentem
sowa gr. a g a p a o . Jest to ofiarna postawa (powodowana
wyborem, a nie emocjami) naladowania Boga w Chrystu-