PHAN RA CHENH LECH TIEN LUONG THANH TH] - NONG THON
O VIET NAM BANG PHUONG PHAP HOI QUY PHAN VI
Ney nbn: 5/12/2014
Naaiy nhiin ban sira: 16/3/2015
Ney duyét ding: 30/7/2015
Tom tit:
‘TrAn Thi Tun Anh*
Sir chénh lech vé mite sng gta thank th] - nding, thon la mgt trong, mong, he qui ea ting tacos
kink 1é. Chénh léch tién long ta m6t trong nhimng nguyén nhéin quan trong din dén su chénh
‘oh vé mice sdng gitta hai khu vec. Bai vier nay sit dung hoi quy phan vi va phucong phdp phan
ra Machado & Mata trén sé ligu VHLSS 2012 dé tim ra cée yéu 16 téc dong dén tién heong &
thanh thi - néng thén; ding thoi bai viét xdc dink mike chénh léch tién long gitta hai khu vue
ciing nhw tim ra nguyén nhan cia khodng chénh léch nay. Két qué nghién citu etia bai vier cho
thay bang cap tac dong rat lon dén tién luong ctia nguoi lao déng & ed hai khu vec. Bén canh
6, nguéi lao d6ng thank thi luén nhén duo mize lwong cao hon ngudi lao déng néng thn &
tdt ca céte phan vj. Chénh léch vé djic diém lao déng co tham gia gidi thich chénh léch tién luong
giita hai khu ve. Mite dé tham gia gidi thich cia dae diém lao déng dén tien Iwong thi khic
nhau gitta cée phan vj nhung nhin chung 1 1é gidi thich nay khé lon - trén 50% - 6 hau hét cdc
phin vi diroe xét
Tir khéa: Chénh Iéch tién long thanh thj - néng thén, hi quy phan vi, phan ra chénh Iéch tién
luong, phurong phip Machado-Mata
A quantile regression decomposition of urban - rural wage gap in Vietnam,
Abstract:
The disparity in the living standards between urban and rural areas is a consequence of eco-
nomic growth. Urban - rural wage gap is an important cause of this disparity. This paper applied
quantile regression and Machado & Mata decomposition on VHLSS 2012 to discover the factors
that affect wages in each area. It also determines the differences in hourly
for Vietnam in 2012, as well as figures out the causes of this gap. The results
and rural workers
wage berween urban
showed that qualifications had a strong effect on wages. Additionally, urban workers received
higher wages than rural workers at all quantiles. A relatively large part of the observed wage
gap can be explained by urban - rural difference in characteristics,
Keywords: Urban ~ rural wage gap; quantile regression; wage gap decomposition; Machado -
Mata method.
1. Gidi thigu
Tin luong 14 mot trong cac yéu t6 gan lién voi
mite sng cia ngudi lao dong. Vi thé, chénh Kech
tién Iuong eting la mét nguyén nhan quan trong din
dén chénh léch mirc séng va phan héa giau nghéo.
Kinh té hoe da chi ra rang sy ton tai ctia chénh Iéch
tién lwong la tat yéu, Nguyén nhan ctia digu nay co
thé 1 do tién long phy thudc vao rat nhiéu yéu 16
nhu thj trvéng lao dng, méi trong Lam vige, tinh,
chat cng viée va dac diém cua ngudi lao dong. Hon
6 219 thang 972015 20
inh t@Phat triénnita, chénh léch tién Ivong con bat ngudn tir viée
phan céng lao déng. Tién long sé khac nhau khi
ma méi ngudi lao déng duoc phan céng dim trich
nhimg eéng dogn, cong vige khéc nhau trong cing,
trinh san xuat. Becker (1971), Cain (1986)
phan chénh Igch tién Ivong do sy khic nhau vé vén
con ngudi (human capital) ho’e nang suat lao dong
ciia ngudi lao dong. Con nhimg chénh Igch tién
luong do phan bigt 4
“tiéu cue”,
dir 1a chénh Iéch tién rong
the hign bat binh ding nay sinh trong xi
ng ta can phai diéu chinh.
Van dé chénh Igch tién luong gitta thanh thi -
néng thén cing 14 mt van dé dang rat duge quan
vim trong nghién ci, die biét 1a & cae nude dang
phat trién nhur Vigt Nam. Vi vay, bai viét nay durge
thyc hign voi myc tigu nghién eitu 1 xde dink make
chénh lech tién long thank thi - néng thin & Vigt
Nam va phan ra khodng chénh léch tién long nay
dé tim hiéu cée thin phan cAu thanh nén chénh léch
tién long gidta hai khu vue nay,
2. Téng quan ly thuyét va phong phap nghién
cia
21. Tong quan If thuyét
Cae nghién citu vé sy chénh Iéch tién Ivong trén
thé giéi duge bat dau tir nhimg nam hai muoi cia
thé ky truée, thong qua céng trinh nghién céu cia
Edgewort (1922). Tuy nhién, chai dé nay thye sy
duge quan tam tir sau nhiing nghién ctu duge cong
bé vdo nhing nim 1950, dic biét [a sau nghién ciru
cia Becker (1957). Nhimg nghién cttu sor khai nay
Khdng ning chi ra sy ton tg euia vin dé ehénh Iech
tién hrong ma con cung cép mot m6 hinh nghién
cinu chénh Ich tién Iwong ¢ nhig dang so khai. Sir
phat trién ctia cde mé hinh vé vén con ngwdi va sir
phat trién cua ede eéng eu phan tich s6 li
sinh ra mét loat céc nghién ciru vé sue kha
long méi trong suét nhing nim 70 va 80. Mot
trong nhiing bude ngode ctia cde nghién ctu ve
chénh léch tién Itong 46 la khi Oaxaca -
(1973) gidi thigu phuong phap phan ra chi
tién hrong dya trén ham ién long trung
binh, Khoang chénh Iéch tién long gitfa hai nhém
lao dng durge phan tich thanh hai phan: phan chénh
Ich dirge giai thich boi cde bién doc 14p trong mo
hinh va phan chénh Igch chura duge giai thich gay ra
do chénh léch hé s6 héi quy. Phan chénh Iéch chua
durge giai thich nay ¢6 thé duge xem nhu la dau higu
ctia bat binh ding trong tra long gitra hai nhém lao
dong duge xét,
Sau khi Koenker va Bassett (1978) gidi thigu
phuong phap hoi quy phan vj, Buchinsky (1994) da
khdi xuéng viée img dung phuong phap hoi quy
phan vj trong vige wée hrong ham hdi quy bién tién
luong theo trinh dO hge van. Buchinsky ding héi
quy phan vj véi sé ligu tién long cua MF trong giai
doan 1963 - 1987 dé xay dyng va so sinh ham tién
Iuong theo thoi gian. Tur d6, Buchinsky (1994) két
ludin vé su thay déi cau trie tién long ¢ MY theo
thoi gian. Nam 2005, Machado & Mata (2005) da
co mt déng gép Ion ve chénh léch tién lirong khi
dé xuit mét phuong phap phan ra chénh léch tién
hrong giita hai nhém trén timg phan vj dua theo
phurong php Oaxaca- Blinder (1973), Phuong phap
do Machado - Mata (2005) dé xuat, duge sir dung
rat phd bign trong cdc nghién ciru chénh léch tién
tong 6 sit dung hdi quy phan vi sau nay. Voi phép
u tién yong ciia Bo
Dao Nha, két qua nghién etfu ca hai dng cho thy
tién Iuong trung binh ctia nit giéi thdp hon tién
luong trung binh eta nam giéi va khoang chénh
éeh tién Iuong nay cang tang khi xét 6 phan vj cang
kinh nghiém, trinh d6 hoc vin tham gia giai thich rit
lon dén sur chénh léch tién long theo gidi tinh,
Mae dit dé tai vé chénh Iéch tién Iwong da duge
chu trong nghién ctu dink Jugng kha nhiéu & Viét
Nam, nhung rat it cde tac gia da ap dung phuong
phap hi quy phan vj Hung T.P. va cic cong sw
(2007a) ap dung phurong phap hdi quy phan vj dé
xdc dinh mite d6 chénh Iéch tién long theo gidi
tinh Vigt Nam giai doan 1993 - 2002. va phan 1
chénh Igch tién long theo gidi tinh nay bing
phuong phap phan ri Machado - Mata (2005). Nam
gidi nhan duoc mite long cao hon nit trén tat ca ede
phan vj nhung xu huréng chung la chénh Igch cing
thap & nhimg phan vi cang cao,
‘Trong mot nghién eitu Khic eling do Hung TP vi
cae cong su (2007b) thye hign ddi véi sé ligu tién
luong 6 Viét Nam, cée tae gid 44 nghién ctru chénh
Igeh tién Iuong gitia cde nhém lao déng xét theo din
toc Vigt Nam, Két qua nghién ciru cho
sur c6 chénh Iéch duong vé tién Luong gia nhom lao
dong thude dan te Kinh - Hoa yéi nhom
dong thude cae dan téc thiéu sé. Chénh Igch tién
long cing cao & nhiing phan vj cing thip.
thute
ic lao
$6 219 thing 9/2015
21
Kinh teh trie‘Téng quan cdc nghién ciu @ Viét Nam cho thay
vige phan tich chénh léch tién Luong & Vigt Nam di
durge quan tm nghién ciru nhung chwa cé nghién
ctu nao ap dung hdi quy phan vi cting nh phuong
phap phan ra Machado - Mata (2005) e6 tinh dén
tinh chéch do chon mau dé nghién eifu va phan r&
chénh Igch tién Iuong gitta thanb thj va néng thén 6
‘Viét Nam.
2.2. Phuong phip nghién citu
Phuong phap héi quy phan vi duge Koenker &
Bassett gidi thigu lan dau tién nam 1978. Thay vi
ude Ingng cae tham sé cia ham héi quy trung binh
bing phuong phip OLS, Koenker & Bassett (1978)
dé xuat vige ude Igng tham sé hdi quy trén timg
phan vi cua bién phu thugc dé sao cho tong cl
gch tuyét déi cua ham hdi quy tai phan vi t cua bién
phu thude 1a nho nhat. Noi mOt cach khae, thay vi
xae dinh tac d6ng bién cia bién doc lip dén gid tr
trung binh cia bién phy thude, héi quy phan vi sé
gil xic dinh tac déng bién cua bién déc lap dén
bién phy thudc trén ting phan vj cua bién phu thude
a6, Him phan vi tuyén tinh c6 diéu kign gita Y theo
X 6 phanvi r € (0,1) ki him s6 O.(7)=X{, trong 46
tham sé fi, durge chon sao cho téng chénh Iéch sai sé
@ phan vj r nho nhat. C6 nghia 1a
4, ~apmin r z (,-XB+E-D DY 0,- XB,
Sp, oi
a
Trong dé Y 1a bién phi th 1c, X; bao gém tit ca cde
doe Lip, £, Ki hé s6 héi quy ein ude lugng tai
phan vi x
‘Sau khi hoi quy phan vi duge Koenker & Bassett
2idi thigu nim 1978, Buchinsky (1994) li nguéi dau
tién 4p dang hdi quy phan vi trong xdy dung ham tién
Iuong. Va sau dé, 48 c6 rat nhiéu nghién citu tiép tue
mé réng vige img dung hdi quy phan vj trong xay
dyng him tién luong cho eae quée gia trén thé gigi.
Sau khi héi quy phan vj duge 4p dung trong xéy dyng
ham tién long, Machado - Mata (2005) da cé mot