Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Metabolismo
Microbiano
Sumrio
Metabolismo microbiano introduo
A obteno de energia pelas clulas
Processos para a sntese de ATP pelas clulas microbianas
Fermentaes
Respirao aerbia em procariotas
Processos respiratrios anaerbios
Oxidaes litotrficas
Metabolismo fototrfico em procariotas
Biossntese
Regulao do metabolismo
1
02/11/2017
Metabolismo microbiano
Metabolismo somatrio de todas as
reaces qumicas que tm lugar na clula
2
02/11/2017
3
02/11/2017
Estrutura do NAD e
do NADP.
4
02/11/2017
Membrana citoplasmtica da
E. coli. A seco da
membrana revela diversos
sistemas transportadores,
o aparelho motriz dum
flagelo (anis S e M), o
sistema transportador de
electres da cadeia
respiratria e a ATPase
ligada membrana.
5
02/11/2017
Fig. 6..
6
02/11/2017
Destinos do piruvato
proveniente da via glicoltica
Fermentaes - resumo
7
02/11/2017
8
02/11/2017
9
02/11/2017
Reao de Stickland
10
02/11/2017
Os clostrdios e a gangrena
gasosa
11
02/11/2017
Exemplos de fermentaes
com impacto na vida humana
Fermentao alcolica
Produo de bebidas alcolicas (cerveja, vinho,
etc.) fermentao alcolica por leveduras
Produo de po
Fermentao lctica (homo- e hetero-)
Produo de lacticnios
Produo de certos enchidos
Produo de certos tipos de po (juntamente
com a fermentao alcolica)
Conservao de forragens: ensilagem
Testes laboratoriais
Fermentaes
12
02/11/2017
Exemplo prtico:
identificao das enterobactrias
Respirao aerbia
Tem como resultado a oxidao completa do
substrato por um receptor externo de electres
o mais eficiente dos processos catablicos
13
02/11/2017
Respirao aerbia
Pode ser entendida como uma reaco redox
Requisitos da respirao:
Possuir uma via glicoltica funcional
Ser capaz de levar a cabo o CAT
indispensvel para oxidar completamente o
substrato, produzindo CO2
Possuir uma membrana intacta com sistema
transportador de electres na respirao
h produo de ATP por fosforilao
oxidativa
14
02/11/2017
Requisitos da respirao:
Etapas da respirao
aerbia
15
02/11/2017
16
02/11/2017
17
02/11/2017
18
02/11/2017
19
02/11/2017
20
02/11/2017
21
02/11/2017
22
02/11/2017
Respirao anaerbia
O receptor final de electres no o
oxignio
antes uma outra molcula inorgnica:
Nitrato (NO3-): Pseudomonas e Bacillus.
Reduzem nitrato a nitrito, xido nitroso
ou azoto gasoso
Sulfato (SO42-): Desulfovibrio. Reduzido
a H2 S
Carbonato (CO32-): reduzido a metano
Respirao anaerbia
Ineficiente (2 ATP por molcula de
glucose)
Na ausncia de O2, o CAT s
parcialmente funcional
Nem todos os transportadores de
electres da cadeia participam neste
processo
Os anaerbios tm tendncia para
crescerem mais lentamente do que os
aerbios
23
02/11/2017
24
02/11/2017
Catabolismo de diversas
molculas nutrientes orgnicas
Metabolismo litotrfico
Utilizao dum composto inorgnico como
fonte de energia
A maioria dos processos litotrficos so do
tipo respiratrio (respirao anaerbia), s
que a fonte de energia inorgnica e no
orgnica
Presente em eubactrias e arqueobactrias
Litotrficos dividem-se em grupos
fisiolgicos consoante o subtrato que
utilizam para a obteno de energia
25
02/11/2017
Bactrias do hidrognio
Oxidam H2 como fonte de energia
So litotrficos facultativos
Muito versteis do ponto de vista das
fontes de energia que conseguem
utilizar
Ex.: Pseudomonas
26
02/11/2017
Metanognicos
Tambm oxidam H2, passando os
electres deste para o CO2, que
reduzido a metano
Metabolismo exclusivo
Coenzimas e sistemas nicos de
transporte de electres
Processo de fixao de CO2 muito raro
Carboxidobactrias
Oxidam CO (monxido de carbono) a
CO2
Processo facultativo algumas so
tambm bactrias do hidrognio ou
fototrficas
27
02/11/2017
Bactrias nitrificantes
Quase todas litoautrotrficas obrigatrias
(algumas estirpes de Nitrobacter tambm
podem utilizar acetato)
Parte essencial do ciclo do azoto nas guas
e solos
Ambientes ricos em amnia, onde haja
protelise intensa
Nitrobacter e Nitrosomonas
28
02/11/2017
Bactrias do ferro
29
02/11/2017
Metabolismo fototrfico
Luz a fonte de energia
Cianobactrias fotossntese parecida com
a dos vegetais fotossntese oxignica
Bactrias verdes e bact. prpura
fotossntese anoxignica
Arqueobactrias halfilas extremas
(halobactrias) fotofosforilao no
fotossinttica mediada pela
bacteriorodopsina
30
02/11/2017
Metabolismo fototrfico:
fotossntese
Converso da energia luminosa em energia
qumica
Utilizao da energia luminosa para
construo de material celular a partir do
CO2
Tem um componente catablico (reaces
dependentes da luz) e um componente
anablico (reaces independentes da luz)
31
02/11/2017
Constituintes funcionais
do sistema fotoqumico
Sistema transportador de electres
Muito semelhante ao da respirao
Diferena: possui um receptor de
electres de baixo potencial redox (ex.
ferredoxina) no topo da cadeia o
primeiro a ser reduzido pelo electro que
a luz desloca da clorofila
Constituintes funcionais
do sistema fotoqumico
Fotofosforilao
Cclica bactrias fotossintticas um
s fotossistema
Acclica cianobactrias, algas, plantas
dois fotossistemas
32
02/11/2017
33
02/11/2017
Fotofosforilao acclica
34
02/11/2017
BIOSSNTESE
- nos autotrficos
- nos heterotrficos
35
02/11/2017
Fixao de CO2
A maioria dos procariotas
fototrficos so tambm autotrficos
obrigatrios ou facultativos fixam
CO2 parte anablica do seu
metabolismo
36
02/11/2017
37
02/11/2017
Principais vias
biossintticas nos
procariotas
heterotrficos e
nalguns autotrficos
38
02/11/2017
Precursores
dos principais materiais celulares
Peptidoglicano monmeros derivam da
glucose fosfato
Nucletidos ribose fosfato
Glicerol trioses fosfato
cidos gordos acetil coenzima A
Aminocidos piruvato, alfa-cetoglutararo
e oxaloacetato
ATP e NAD metabolismo da purina
Vitaminas e nucletidos vias especficas,
no inseridas no metabolismo central
39
02/11/2017
40
02/11/2017
REGULAO DO
METABOLISMO
41
02/11/2017
Regulao do metabolismo:
Permite a adaptao do organismo s
condies ambientais prevalecentes em
cada situao
Controlo da actividade das enzimas que
conduzem as diversas reaces
metablicas:
Actuando directamente sobre as enzimas
Indirectamente, actuando a nel dos genes e
controlando assim a sntese de enzimas pela
clula
Controlo directo
da actividade enzimtica
Retro-inibio:
O produto final duma via metablica
actua como inibidor duma das enzimas
que catalizam um dos passos iniciais do
processo (geralmente o primeiro)
Quando a concentrao do produto final
volta a decrescer abaixo da
concentrao inibitria, a via metablica
volta a entrar em actividade
42
02/11/2017
Controlo indirecto da
actividade enzimtica
Controlando que enzimas vo ser
sintetizadas e a que taxa iro ser
produzidas
Ao nvel do ADN
Dois mecanismos:
Induo (ligando os genes responsveis pela
biossntese de determinadas enzimas)
Represso (desligando os genes responsveis
pela biossntese de determinadas enzimas)
43