Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Fatores biticos
F1
Tundra
F1
Os lquenes so associaes
Lquen
CienTIC 8 Alga
Fungo
Cincias Naturais 8. ano Mutualismo
Comensalismo Cooperao
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 3/9 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 4/9
Predao Parasitismo
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 5/9 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 6/9
1
26/01/2017
Competio
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 7/9 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 8/9
Fatores biticos
F1
F2
Fatores biticos Relaes que os seres
vivos estabelecem entre si no ecossistema.
Predao - Interao bitica em que um indivduo, o predador, O lagarto-de-gola, na presena de um possvel predador, abre
captura e mata outro, a presa, para dele se alimentar. o boca e expande a sua gola de pele colorida, parecendo muito
O predador beneficiado e a presa prejudicada. maior do que .
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 2/15 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 3/15
2
26/01/2017
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 4/15 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 5/15
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 6/15 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 7/15
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 8/15 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 9/15
3
26/01/2017
A B C D
100% 80% 52% 46%
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 10/15 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 11/15
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 12/15 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 13/15
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 14/15 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 15/15
4
26/01/2017
Relaes intraespecficas
F3
F3
Interaes
intraespecficas
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 3/6 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 4/6
As sociedades so um modelo de cooperao complexo onde h As colnias so um modelo de cooperao onde cada um dos
hierarquias, distribuio de tarefas ou especializao de funes. A membros beneficia da vida em grupo mas, em geral, a relao
sada de um membro coloca em srio risco a sua sobrevivncia. temporria e no h diviso de tarefas.
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 5/6 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 6/6
5
26/01/2017
F4
Relaes biticas na dinmica dos ecossistemas Relaes biticas na dinmica dos ecossistemas
F4 F4
Natalidade
Imigrao
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 3/6 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 4/6
Relaes biticas na dinmica dos ecossistemas Relaes biticas na dinmica dos ecossistemas
F4 F4
Em condies adversas, a populao tende a diminuir devido A abundncia de alimento, a ausncia de predadores e a
morte de efetivos (mortalidade) ou sua sada para outras estao do ano favorvel so fatores determinantes da
paragens (emigrao). natalidade e da imigrao.
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 5/6 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 6/6
6
26/01/2017
F5
Em vez de oferecer nctar, a
Erva-abelha erva-abelha atrai sexualmente
Relaes biticas os zngos.
Relaes biticas e evoluo das espcies Relaes biticas e evoluo das espcies
F5 F5
Espcies de anfbios so
extintas por doenas
provocadas por fungos Espcies de peixes e
(parasitismo). de plantas locais so
extintas pela
introduo de peixes
exticos (predao
e competio).
Espcies de plantas
locais so extintas
A forma de certas flores revela uma adaptao aos corpos dos seus pela introduo de
polinizadores. plantas invasoras
(competio).
O desaparecimento de uma das espcies pode implicar a extino
da outra.
CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 3/4 CienTIC 8 Cincias Naturais - 8.o ano 4/4