Het M-decreet, de structuur v/h BuO

gekoppeld aan het basisaanbod

M-decreet en basisaanbod BuSO
Evolutie
Legistieke basis inclusie personen met een handicap
1994 Salamanca-verklaring
2009 ratificering VN-verdrag betreffende personen met een handicap: alle
levensdomeinen o.a. onderwijs en arbeid
12/03/2014 Vlaams Parlement stemt M-decreet
Invoering type basisaanbod in BuBaO en BuSO
Visie: emancipatie (zorg) van personen met (OF ZONDER) een handicap

Groeien naar inclusie

Het M-decreet (decreet van 21/03/2014 betreffende maatregelen voor leerlingen met
specifieke onderwijsbehoeften) geeft aan hoe Vlaamse scholen moeten omgaan met
leerlingen die door een beperking de lessen in een gewone school niet zomaar kunnen volgen
Inclusief onderwijs is nu de eerste optie. Het doel is meer leerlingen in het gewoon
onderwijs school te laten lopen en dus minder leerlingen naar scholen voor buitengewoon
onderwijs te verwijzen
Een school bouwt een zorgcontinum uit en gaat samen met de leraar en leraren, de ouders
en het CLB na welke redelijke aanpassingen of maatregelen een leerling met specifieke
onderwijsbehoeften nodig heeft om de lessen te kunnen volgen.

1
 Een leerling met specifieke onderwijsbehoeften heeft dus het recht om in te schrijven in
een gewone school. De leerling kan er:
Het gemeenschappelijk curriculum volgen (als hij voldoet aan de
toelatingsvoorwaarden voor het gewoon onderwijs en een gemotiveerd verslag heeft)
Een individueel aangepast curriculum (IAC) volgen (als hij een verslag voor toegang
tot het BuO heeft)
Het M-decreet is ook collegiale ondersteuning door leraren en paramedisch
personeel uit het buitengewoon onderwijs opgenomen. Ook op andere manieren krijg
je ondersteuning.

Het zorgcontinum
Het m-decreet stelt dat het de taak van de school is om een zorgcontinum uit te bouwen. Het
gaat om een zorgbeleid waarin je school 3 fases doorloopt om samen met het CLB en de
ouders zo goed mogelijk voor de leerlingen te zorgen:
Brede basiszorg: vanuit een visie op zorg biedt je school alle leerlingen een
krachtige leeromgeving aan. De school stimuleert zoveel mogelijk de ontwikkeling van
alle leerlingen, volgt hen systematisch op en werkt actief aan het verminderen van
risicofactoren en aan het versterken van beschermende factoren
Verhoogde zorg: je school neemt extra maatregelen (zoals remediren,
differentiren, compenseren en dispenseren) die ervoor zorgen dat de leerling het
gemeenschappelijk curriculum kan blijven volgen
Uitbreiding van zorg: Het CLB krijgt een actieve rol en onderzoekt wat de leerling,
de leraren en de ouders kunnen doen en wat ze nodig hebben. Het CLB stelt nadien
eventueel een gemotiveerd verslag op, waarin het de nood aan uitbreiding van zorg
motiveert.

Uitgangspunten van HGSW

We denken, kijken, praten en handelen in termen van onderwijsbehoeften
We werken vanuit een transactioneel referentiekader met wisselwerking en afstemming
We bevestigen dat de leerkracht ertoe doet
We richten ons op het benutten van kansen, krachten en positieve factoren
We gaan uit van een voortdurende samenwerking tussen leerkracht, kind, ouders en
begeleiders
We werken doelgericht en geven haalbare, bruikbare adviezen
We streven naar een systematische en voor iedereen transparante werkwijze

Redelijke aanpassingen
Redelijke aanpassingen doorvoeren is volgens het M-decreet ook een taak van de school.
Een redelijke aanpassing neemt de barrires weg waarmee leerlingen met specifieke
onderwijsbehoeften te maken krijgen in een normale schoolomgeving. Zo kunnen die
leerlingen de lessen volgen en zich optimaal ontwikkelen
Dat sluit aan bij het principe van Universal Design for Learning (UDL): de leerstof
aanbieden op een manier die toegangelijk is voor een diverse leerlingenpopulatie door te
variren in bijvoorbeeld materialen, methoden en evaluatie
Er bestaat geen lijst van wat redelijk is en wat niet. Die afweging maakt je school voor elke
leerling apart. Redelijke aanpassingen kunnen bestaan uit:
Remedirende maatregelen: leerlingen individueel helpen
Differentirende maatregelen: leerstof en lesaanpak variren
Compenserende maatregelen: hulpmiddelen zoals een laptop toelaten
Dispenserende maatregelen: vrijstelling van onderdelen van het curriculum toelaten
Bij de beoordeling van de redelijkheid van de aanpassing, kan je school onder meer
rekening houden met:
De kostprijs van de aanpassing
De impact die de aanpassing heeft op school- en klasorganisatie
Hoelang en hoe vaak de leerling van de aanpassing gebruik kan maken
De gevolgen van de aanpassing voor de levenskwaliteit van de leerling
De gevolgen van de aanpassing voor de omgeving en andere leerlingen
Het al dan niet ontbreken van gelijkwaardige alternatieven

2
Hoe redelijkheid beoordelen?
De financile impact van de aanpassing, waarbij rekening wordt gehouden met eventuele
ondersteunende financile tegemoetkomingen
De financile draagkracht van degene op wie de aanpassingsplicht rust
De organisatorische impact van de aanpassing
De te verwachten frequentie en duur van het gebruik van de aanpassing door personen met
een handicap
De impact van de aanpassing op de levenskwaliteit van (een) daadwerkelijke of potentile
gebruiker(s) met een handicap
De impact van de aanpassing op de omgeving en op andere gebruikers
Het ontbreken van gelijkwaardige alternatieven
Het verzuim van voor de hand liggende of wettelijk verplichte normen

Gewoon of buitengewoon
Een leerling met een beperking kan inschrijven in een gewone school, met of zonder een
verslag voor toegang tot het buitengewoon onderwijs
Leerling heeft geen verslag voor toegang tot het buitengewoon onderwijs
Kan de leerling, eventueel met extra zorg, mee met het gemeenschappelijk curriculum, dan
blijft hij in het gewoon onderwijs. Voor de extra zorg is een gemotiveerd verslag van het CLB
nodig.
Veranderen de onderwijsbehoeften van de leerling in die mate dat het gemeenschappelijk
curriculum voor hem niet langer haalbaar is, dan kan het CLB een verslag voor toegang tot
het buitengewoon onderwijs opmaken
Leerling heeft een verslag voor toegang tot buitengewoon onderwijs
Toelatingsvoorwaarden buitengewoon onderwijs:
Alleen met een verslag mag een leerling naar het buitengewoon onderwijs. Het CLB
gaat eerst na of de gewone school alle mogelijke maatregelen nam alvorens een
leerling naar een school voor buitengewoon onderwijs te verwijzen. Enkel op basis
van de sociale achtergrond doorverwijzen, kan niet.
Leerlingen die voor het schooljaar 2015-2016 al naar het buitengewoon onderwijs
gingen, mogen met het oude inschrijvingsverslag in hun type of opleidingsvorm
blijven tot ze het onderwijsniveau waarin ze zijn ingeschreven, beindigd hebben.
Heeft de leerling een verslag voor toegang tot het buitengewoon onderwijs, dan zijn er twee
opties: het gewoon onderwijs of BuO
De ouders schrijven hun kind in een gewone school in.
De leerling krijgt een IAC, met ondersteuning. De leerling hoeft in dat geval niet meer
dezelfde doelen te halen als de medeleerlingen. In het secundair onderwijs maakt de
leerling jaar na jaar studievoortgang via attest van verworven bekwaamheden.
De school oordeelt na overleg met de ouders en het CLB dat de aanpassingen die
nodig zijn om een leerling een IAC te laten volgen onredelijk zijn. De school ontbindt
de inschrijving. De leerling zoekt dan, eventueel met de hulp van het lokaal
overlegplatform (LOP), een andere gewone school. De leerling kan ook naar het
buitengewoon onderwijs.
De school, de ouders of het CLB zijn van onderdeel dat de leerling met een verslag
voor toegang tot het buitengewoon onderwijs wel in staat is om het
gemeenschappelijk curriculum in een gewone school te volgen. Dan kan het CLB
indien akkoord- het verslag opheffen. De leerling heeft dan onverkort recht op een
inschrijving in een gewone school.
De leerling gaat naar het buitengewoon onderwijs. Het type (en de opleidingsvorm) staan
vermeld in verslag

3
Nieuwe types buitengewoon onderwijs
Sinds het schooljaar 2015-2016 zijn er nieuwe definities voor enkele types uit het
buitengewoon onderwijs
Type 1 (leerlingen met een licht verstandelijke beperking), Type 8 (leerlingen met ernstige
leerstoornissen) en opleidingsvorm 3, Type 1 (in het buitengewoon secundair onderwijs)
worden geleidelijk afgebouwd en omgevormd tot het nieuwe type basisaanbod. Leerlingen uit
dat nieuwe type kunnen na een positieve evaluatie van de school en het CLB na verloop van
tijd weer in het gewoon onderwijs instromen
Er bestaat een nieuw type 9 voor kinderen met autisme die geen verstandelijke beperking
hebben en ondanks ondersteuning niet in het gewoon onderwijs terecht kunnen.

M-decreet basisaanbod BuSo

Opleidingsvorm 3
Maatschappelijk functioneren participeren
Tewerkstelling in het gewone arbeidsmileu
Jongeren met een verslag voor: type basisaanbod, 3, 4, 6, 7 en 9
Inschrijving in type basisaanbod BuSO maximaal geldig tot het einde opleidingsfase
Na opleidingsfase volgt evaluatie door de klassenraad en CLB
Aanpassingen (R-D-D-C) disproportioneel of onvoldoende om gemeenschappelijk
curriculum te volgen in gewoon onderwijs
Traject in basisaanbod noodzakelijk
CLB maakt verslag voor verlening tot einde kwalificatiefase en facultatieve
integratiefase
Na opleidingsfase volgt evaluatie door de klassenraden en CLB
Aanpassingen (R-D-D-C) wel proportioneel of voldoende om gemeenschappelijk
curriculum te volgen in gewoon onderwijs
Ondersteunen BuSO school en CLB ouders bij het vinden van een school
voor gewoon onderwijs waar de leerling kan ingeschreven worden.
Spreken BuSO school, CLB en ouders af in functie van vlotte overgang BuSO-school en
gewoon onderwijs
Volgt studiebekrachtiging van opleidingsfase
Curriculum gewoon onderwijs
Gemeenschappelijk
Beroepsonderwijs (B-stroom)
Systeem leren en werken
Gewone certificering
Individueel
Gewone certificering
Overeenkomst individuele doelen met leerplandoelen van
structuuronderdelen certificering
Inspectie beoordeeld
Attest van verworven bekwaamheden

Leerlingenpopulatie
Synthese focusgroepen
Divers leerlingenprofiel:
Doorstromers naar gewoon onderwijs
Verderzetting traject in OV3
OV2 leerlingen IQ-grens 60 of hoger
Neveninstromers vanuit BSO
Andere types
Synthese focusgroepen
Pertinente vragen
Haalbaarheid curriculum + externe certificering?
Finaliteit OV3?
Lineaire structuur OV3?
Versterking aantrekkingskracht 1B?
Neveninstromers: PE volzet, aanbod?

4
Kader voor basisaanbod BuSO
Continum van zorg leggen op school op maat
In fase 3 IAC vervangen door overstap
Voor alle types en opleidingsvormen binnen het BuO (BuBaO en BuSO)
BuSO OV3
In het M-decreet einddoelstelling BuSO OV3:
Opleidingsvorm 3, gericht op het maatschappelijk functioneren en participeren
en op de tewerkstelling in het gewone arbeidsmilieu. Jongeren met een
verslag type basisaanbod, 3,4,6,7 en 9 kunnen inschrijven in opleidingsvorm
3.
Deze doelstelling onverkort blijven nastreven in Type basisaanbod!
Vanuit het concept van handelingsplannen
Met input van de decretaal bepaalde ontwikkelingsdoelen OV3 voor de algemene sociale
vorming (ASV) en de opleidingsprofielen voor de beroepsgerichte vorming (BGV)

Type basisaanbod
Brede basiszorg: GWP
OD en opleidingsprofielen
Verhoogde zorg: IHP
Onderwijsbehoeften geven problemen aan om GWP te volgen
Onderwijsbehoeften geven kansen aan om gemeenschappelijk curriculum gewoon
onderwijs te volgen
Inhouden en leerplandoelen
BSO of leren en werken?

Cyclische proces handelingsplanning

Overstap gewoon onderwijs

Sterke beginsituatie en beeldvorming
Onderwijsbehoeften centraal
Welbevinden van de leerling
Ontwikkeling- en leerkansen
Matching opleidingsprofielen studierichting gewoon onderwijs
Kennis van gemeenschappelijk curriculum
Niet alleen BGV ook SEO-leren leren- taalvaardigheid matching GO, VOETen
Franse taal
Toelatingsklassenraad GO
Ondersteuning en begeleiding
Succesvol beindigen met studiebekrachtiging met civiel effect
Evolutie arbeidsmarkt

5
BuSO in modernisering SO
Alle opleidingsvormen worden opgenomen
De opleidingen in BuSO OV3:
Nieuwe opleidingen
Opleidingen worden aangepast
Opleidingen worden geschrapt