Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
* it
fr
4*
«a
1
L I B E R
C OSRI Continens
COLLOQUIUMfeuDISPUTATIONEM
^"de religione,
Habitam ante nongentos annos, inter Regem Cosareo-
rum > & R.Isaacum Sangarum Judaeum , ContraPHiLo-
sophos praectpue e Gentilibus, & Karraitas e Judaeis S yno- j
JO HA NN E S B U X T O R F I U S, F I L.
Cum P r i v i l e g i a
B A S I L E Mr
Sumptibus A u t h o r i $,
TypisGfiORG I DtcKBRi > Acad.Typogr.A.clD toc Lx.
£J
**£$& X&^t&o
ifnB^jfcESsi' &
SeRE2££ &SIM& 'jPrIT^CIPI
COMITI PALATINO
RHENLDUCI BAVARIiE,
ARCHIPALATINATUS ET DIGNITATIS
ELEGTORALI& H&REDI»
HOC TEMPORE
ACADEMI^E HEIDELBERGENS.IS
RECTORI MAGNIEICENTISSIMO,
DOMINO CLEMENTISSIMO,.
Gracise Divina? VircurumHeroicarum & Dignitatum
5J ,
K *
sc
—
r~z
"""*
D E D I C A T O R I A.
X 3
E P I S T O L A
inenter (quodquadecet &
par eft humillima fubmifTione
rogac' audire & cognofcere dignaberis. Tnenniumeft , ex
quo Serenifllmus ac Cehiflimus Princeps ac Dommu$>
DominusPacertuus, Carolus Ludovicus, Comcs
Palatinus adRhenum, DuxBavana?, S.Rom. Imperii
Architkesaurarius & Elector ejusdcmque ;
cumcempcrsmparcibusRheni,Suevia?, &JurisFranconici,
Provisor ex Vicarius Auguftiflimus pro eden-
,
xiera
E P I S T O L A
jam eflc curam, ha?c ftudia, has delicias , omnes alias laudes,
omnemglonamiupergreditur. Hocftadium ingreflbs,&
inftar Solis Archipalatinatui exorientis ranquam Sponfus ,
M. J. J.
HOFMANN
S. M. C
E P I S T O L A
tinentur. Quidniidem habeanc fcnpca Hebrarorum,
juris
quaefubinde aliquid ad u teriorem rerum facrarum cogni-
tionem fuggerunc ?Itaque neque hunc obicem mihi excimes-
cendumpuco, ucminusaccepcum Tibioblacum munus red-
dac. Ec cumomnes alias a Sereniflimo Pacre Tuo Vircuces
habeas ha^redicarias, nondubico, quinincereas & hax fic,
utquse vei.Anciquicacem vel Raricacem oftencanc, velOri-
entis nocas&chara£tereshabenc,Tibicharafint & jucunda.
ProgenerofohoctuoafFedu, utpra^fensquoque nec pror-
fiis in venuftum , necincelebre Antiquicacis Judaicas monu-
lendijfiui ipfigratm ejfet ferias cogitattones ammo verfat. Hujm rei causaprimo
y
btt Abarbcnel,
y^tf "ifl
Comment.in legem JoL ft%. coL 4. hv MW
quies fit gloriofa. Quidam voiunt y iUumfutJfe focerum Aben Ejr<e. Sic fcri-
qubd fuerit f£in hoc eft, pater uxoris Aben Eirae. Sic F. Afa-
Wfln TrW
rias in Meor enajim cap. 42. Autbor libri Juchafin, mihifol.i^o. coLi.fcribity
fuijfe duorum fororum fiiios, Prim tamen piert^ maiunt. Ouomodo fiiia ejm
potitm, & gener ejmfaclusftt Aben Efra^prohxe narratur tn Schaifcheieth.
Quicquidfit^co&taneifuerunty altquanto tamen Atate fuperior R. Jehudah Hal-
ievi, Et hoc ordine iUorum mentionem factt R.Abrabam ben Dior, in fine Caba-
l<&fuA Hiftorica, qui itidem temportbm iUorum vixit &fcnpfit. In utra^ editio-
ne vocaturK. Jehudah ben *?WP filius SaulisHallevi^/e^iw rfttpn 1£D ?
modo a z
PRiEFATIO
eii,quam ut hicproltxiusfit dicendum & docendum.Ouamvis autem hactn par-
tefeliciori & f&cundtorifato ufefuerint liter& GrtLCs. ejr Latins. \ non defuerunt
ramen, qui Hebraicis quo^excolendts & promovendvs fubtndc aliquid hufits gene-
qutbusprofunde & erudtteex Scnpturaejr fank rattone & contra Gr&- dtfferit ,
Lfitsdcm fere generisesl prafens, quem nunc in iucem edimus , Liber, Co-
iri ;
vel , Cufri, infcrtptus. Ad ejus prtmo lecltonem , poftmodiim etiam re-
cenfionem & tnterpretattonem , incttavit me titm Argumenti prtftantia
er dtgnttas, tum Authoris & Scripti ipfius tnter HebrAos fama & celebritas, ut%
jam audtemus.
Argumentum ejus fi?,Inc|uiXitio de veraReIigione 3
veroqi Dei cultu.
lntroduci-
AD LECTOREM.
chartis disje&is confuse defcriptae, colle&or , feu in libro jam digefta^
transJator tantiim; an vero primus author & inventor fuerit? de eo
diverfa funt fententit*
Htctpfe R.Jehudah Halle'vi,non ftbi,fed alii cuidam Rabbino > quem tamen
nonnominat^fedcognomento ^nn feu Socii indigitat> primum operis inven-
tum adfcrtbit ^flatim ab initio libri jf.i» quemcfc quadringentis annis fe majorem
facit^utipatet ex eo quod fcrtbitpar.\.%.\.& ^.^j.Hunctnducitcum Regequoda
Cofar ( de quopoflea ) de Relligione colloquentem , & tandem refponfls fuis tllum
adjudaicam convertentem.Eum nominefuo primus, quod mibi conflet R.lfaac ,
SangarijWdV/f E. Schem Tof, ben Scbem Tof in nwONii "i£)D cap.4. ita de eo
fcribens: DDnn >V ty "VUIWI nt&N i?t& Wl *rintiOti pTW Ol >iOfp l^
'imcoj r-irn DDnm : dom
nspoo yno no-uin pxn nos nt n?n dw
Vsai ntepoi miro /HShmi inoan ty nmon rmoan ninoni wmtwi
hko »T)flon fBW»i $ >ftn rrnn> 'i oanm niy pirta xtnmjo p»as jwwn
'ttiiuwV? pnyimrn iwa any psfa ono ^o iam d/mxa.Mii hisjam
praecesfit me Rabbi ifaacSangari b.m. familiaris Regis Alcofri,qui
profelytus Judaeus factus eft operi fapientis hujus, multis abhinc an-
jiis, in terra Thogarmah, uti ex fcriptis quibusdam conftat* Hujus
SapientisRefponfioneseximiae &eruditisfimae, dc;magna ejusperi-
tiainLege,KabbaIa,&omnibus difciplinisteftantes,cumdisjeclae &
difperfae haberentur in lingua Arabica, (K. Gedalia inSchalfchelethfol.
$y.col.z.proboc babet, HfD JvPltMn
lingua Cofar&a) R. Jehuda Hallevi,
Poeta Hifpanus, eas inveniens, in librum redegit lingua ArabicS, qui
inLinguamnoftramHebraeamdeindeefttranslatus.Df/w Ifaac San-
gari Judtorum Chronica nihil habent unde ifle R.Scbcm Tofbauferit, non con-
:
xvMDjni n-rnn nron \V371 rprh thstn itope na «a TTDn i£JD U7kk ny
vah vn ir* 7^a
Hallevi
W
lro 733 fcanom m.i noiaSn tk hv b.e. R. Jchuda
eximium fe oftendit in omnibus artibus ac difciplinis, in
Hymnis &; Poematis fuis admirandis. Habemus ab eo hbrum Cofar,
uti traditioneaccepimus in explicandis arcanis Legis &c Propheta-
:
fuperavit. R. \fartas in Meor enajtm cap.^i. fribtt, WITTl n PYVa X7Q XTItf
rxh ty m&v trpnSi loayV mbb 17 ma> wiaa tow ^rnsi 7:5 ttx iwnox
'in >i7n j\v avyn fs -]7 10*171 mn;Ni w ay rrcftni roa ai^ 73 117
nam b.e.
nam nprn p vivraan is ronp cn
VerbaR.MofisMajem6nidisma-
gisaccedunt adveritatem quam ad falfiratem l verba R. Levi ben Ger-
fon propius accedunt ad falfitatem , quam ad veritatem: fed verba
R. Jehudae Levirae omnia funt vera. In Schalfchelet Ha»kkabbalah
fol.^.col.v. 7331 -mirffl pip-rni hm cz::>n nrn irn n^n ^n rrnff Wi
Hocfaeculofuit R. Jehrida Hallevi,
frottflOll magnus Philofophus,
GrammaticuSjPoeta, &
inomnifcibili. \dem fiiibtt ftUum anno dtatis
fjnv«?1 fOlpO *]TO >££ l^iro £.e.fed fuccus principalis fcopi 6c intentionis
ubiqueeftretentus,juxta fericmrerum &
verborum quae tum inter
illos inciderunt quibus R. Jehudah Levita defuopasfim addidit,
:
Si quis rem aliquam faciat, fed non abfolvat, alius fuperveniat, &
qui
eam perficiat, tum Scriptura eam perficienti ita adfcribit, ac fi ipfe fe~
cifTet
PRiEFATIO
Stawon n>n *wi »a pao r* top wfr oto vxn "ioonmMhSi omo nsMn
DTVovn w Viei peftax D»ri«?n yvt ^y Snx Han $ inoDro San n* wTnoi
w
s
tus&c 9
AD LECTOREM.
fpatio fedecim dierum, cujus incolae habitant intentoriis, &candi-
dos habent oculos, & acrem vifum , ut longisfime profpiciant , quia
nullumeduntfal,&c. Terraeorumnulloshabetmontes. Diurniiti-
neris fpatio aterra Kedar vena eft de mari magno,quf diftinguit inter
Tartariam&^rr<«wC«/4r,ubi Mulieres mifere &flebiliter diunottu-
que lamentari folent fuper morte parentum fuorum defunttorum j
canes etiam ululatum edere. OCto dies conTumpfi in hac terra.
In extremirate terrae Cufar&orum feptem flumina confluunt. Qui
in longe dishcas regiones vult proficifci eb venit. Sunt illic duo
maria diei itinere a fe invicem diftantia, quarum unum peftilentisfi-
me fcetet , alterum verb non. Si quis mari illi fcetenti fe committat,
ftatim moritur Imo d ventus ab illo fpiret verfus alterum , quamplu-
:
fpatio
AD LECTOREM.
fine rejert primb qua per totam vitam audiverit de Statudecem Tribuum^ultra
flumen Sabbatjon habitantium, de illorum gloria , potentia &
regno. Posl varias
aliorum relationesjnagna ex parte ipft fujpeclas , refert, qua ipfemet tandem de
Regnis Juddorum compererit. Ait j cum Anno $zz.b.e. Anno Chriflt 1562. Cow-
(lantinopoli in Aegjptum maritimo itinereproficifcereturjnea navi , qua vebeba-
tur> intcr Arabes & Turcas multos, vctulum quendam Turcamfuijfe. Hunc va-
ria & mtranda multa narrajje,qu<z viderit m Indta & terra Pfan Chabufch,
tandemrogatum num qttid unquam audiverit vel inteUexertt, quod Judai hoc
t
fc. Judat regnum adbuc babeant ^formis publice excudendas eas curaret. Libel-
lumbunc,a Jud&oquodam in Alfatia naclum , boc ipfo temporecommode buc
cum plmfatis prodant y volui tamen tUas hic inferere\ non tam ad rei probationem
-
monium, qtti Authori noftro fuit qo&vus. Ouamvis mirari conveniat , quomodo
illebujm Raf Cbafdaj ben Jfaac Schprot memimjfepotuerit, qui 1U0 longefuit in-
ferior. Nam ^fecundum Chronologiam T-^emach David, ducentis qutnquagin-
ta circitcr annu hi duefuerunt ipfo juniores. Nam Abrahamum ben Dior ipfe re-
cenfet fub Ann. $921. ifaacum Schprot Ann.qitf. Raf Chafdai Ann. 41^. Ita%
ndentur h&c ab alio quodam recentiore effeinfarta. Quod in Jofepho Gorionide
qttofcfutjfe faclitatum y Jofephm Scaiiger, Drufim , & alii docuerunt.Velde alio
fruutintelltgenda,quodvultR.Gedaljah. Benevolm Leclor , quales quales funt %
fiudiumnoflrumdLquiboni^confulet. Si rerum& biftorU veritatefenoncom-
mendant ^faltempropter ftyli, qua\prafertim prior rfollent gratiam , non prorsus
funt contemncndm, & Hebraifmi ftudiofis aliquid utilitatis afferre pojfunt*
sroo b z
P R JE l A T I O.
Iiberum unicuique quam vellet Reiigionem ample&i , atq; apud
fuiffe
Achmedem, Jofephi filium,fuiffe exipfis aJios profesfione Muhamme-
diftas, aliosjudaeos, aliosnulliprorfusreligioni addittos.
In prafenti mcntiofit Regis Cofar & Cofarsorum, tanquam infidelium*
iibro y
ubi funt Centes Cofarea, qui Judaifmum amplexi funt. Jofephus, Rex
illorum,mifit epiftolam ad Raf Ghafdai principem, filium R. Ifaaci
benSchperot,quaipfifignificat,quod ipfe &totuspopiriusfuusRab-
banitarum dogmata fequatur. Vicimus etiam Toletolae ex nepoti-
bus ipforum Doftores eximios qui profesfi apud nosfunt,qubd
, ,
n pVo jniw D»tptpi D»nxo ontr nityo d»«w tdSk ip* 1iw »a o»oann
oTtoa n wVoA nam mo Ta? D»TpN oaro *a*tM8Dp Sk naioip tvt mo
mio »j»h ^aa wnx »jia jo Vit; »jtn i^on 'W
q? »a jnv fj-utmax TW t
nuna trotrn naV? nji£n oipon »a D»nyn »yrv o»jioann nox T»aro dx o :
Xt>g inunn ifoa nu»Ton »amo totwi T31 xkioo nintr» onai d»jwoi nSio
nV^ nnntrna trotrn ^jfoa ip Ttrpj i*?n tvn nrn oipoa wiao Ty ro» nn?o
p wna»TO pnio nkoj rn • nrn innpn *?y »airn ipn nxp ^n -^in n»m dovi.
ya^ DaSia^ pmoi D»yaTNi 'yaiNf xyvwop pmoi niWo d»«&4»i n^otr inn
Taro »nnomra pnon aiiooNf »a n»vrnN mrrf? »naTKin ^Sr n^vo D»yan^i
iiTn tiw r^Nf w"io^ »a nyor nN uyoi^ ^i wbx y»jn n t^^j omaSo
1
D»*?y» ?
ni^fTS lar Tr^ DpSn aia no on»Ttr.v oan ^in dj trun ^ov »an an o«n roiJi
irtnj 'n nnuoi vmtro Toyoi VTay a^ioi ^Son »jit.v rhm itwqt) np» n^
Noa nM »jtk Tin n^ niNT ? »xn?i nrn Wrjn Tona >*? dj N»^nVn »j»ya Spji
1
iop u»^ n^on ^Son Dtf? n* i^on ^jtn ? t»jn dji o»o»yja vj£i VaprAi inia^o
1
oSa jxorn ^
Tay ra c^n p D»an ra f x*om S.V Tay ra toho ra roni Tay &
Tayi va^ »»na no »a ^So t^S Tt^N uaSo »ax Tono »nSi? rnr thn r-ir iaSo
CDn»anp »oxay hs »ja on^Sy TTnit»rd ticd \is xan Nin »j»o^n i^om bx
XWi—WQn »j»otrn nr f^om hx Tayi n^n nya nyj» x^a o^o non t»^
^r i*70 Tay ra ^ dxw
p x»ryo ra ^p »o>pay *?x »ja can»Sy ttad mpa
Tttw tz3»afea mioa n»n ^Si tdjyrnvi yw io»i i»joio S^ t»o* wnpjn
1
vn^N 'n» j»joio^ n>oxni rom hs Tay ;— a^oo ttdd ip* r-TOi vjg ? vn :
f?a nnTDOi »td xy ^a nnoKOi o»dtt£i nuj d»tjo 'j»o bi cjTyi niaun
^'0 b 5
P R JE F A T I O
i idSk ^SaS ob prtr p wnon nn 3/too
*?aa rsty n oyu
oitei naVron natoon D^tno eort nu rrrtfW
•
pnai nm itn n* n>u avj rcy> fwonft wrn rmooo ?;i ruoj >c
n^
: :
n*m nnrna nxoix tyii ma? aro oip »jd nmix mata Htffco r»a
t :
rce? n^fli rrn SaS rrnt njm nmn nVn pi naiap rmonb W\ rwy *?y
t ;
: n*a >A vvrn d^ nx\ rimaJ ^A rrra nyxo **? rraoi n ?y ftffl nflmf1 t
>c
*A -dc?oi m)3H n>jya nnnui r-wr sh c?£in Sxi rrx nyisnn n*un ;
nyo moon msp i^Na a\»po a*i f?o nnp hkj rnya r-um mwpv
:
D»ow ^v ? i»£D c?vom mni:oai mSnn cc?m infea rs?n D'pmo xwq
1
1
bx anao n^i^nS na loy^? >r n oi »aw»o ^xic?' aipa tnateo Sy p»o» fn.vn ?
r
:
nSia» noi omtPO ^jyoi nyr^ wpa wywSa^ im^cn np> ipa ?! "i^on 'jix 1
1
noSo itn Dn ?yo id ir.v Dicai ^naic? nVu oSin Sx.v is«? »tom ^isco ? <jvw
>:
,c
ne^fi i:^ nSun >jae? ch) x"i\a i^oj ^S oniniNi ^aroi nxiy o» Dn ?y ia«?on
r
niy nona Dixn ?^ D^?iy roan ot>o nc? vVy ^a?n Vxic?' Wwi
1
0'vpon wx
D*?oyi D»jy nx uttSk ni^nai mym mai Dni^ fMtom Dn^nnn iyjyi mv
laaS n^ aD'1 -ron non
,c
?yi i^on ^ X3»m mxo nao nn^n
r
la^ryi v^y oom
AD LECTOREM.
nVi nyt fa o*pn xh wx hy iyn ty 6 yp\ nio iv ^ mn ron pn nntrr
wth ^ WJW nifo'? wri p nnxi >nyi ntoai >nomo mm oisia nuy
>nuv i^n^ h)nv>a cd>jwx. A i:nyi trnpn D>SttnY r-^Npo ^on "yy
>jvc=>3pN ^ CDtroi mra H^jcnxpi x^o-w*? oroi d^juS djcwo
J?>?
^vy^oVjk":} onoyi own pftajn i*?on 'n^trnjm o*? ^vnrnS rf?ax Dnn
noxn >niN loru >noino na CDyoitrai ',dv no ";in CDtn Si w
7ana w io "xn cdp
Tn30 Vataai stian i^o hx tpyju w\W) tjivun iA r-wn 6
ikfra Sa dpoi on ^v mrf?tr> p cdjh piwi Ki*a CD»atrvn *?*ntr ^3 hx
-tpinm nvtei maS jnian n*n nn« ytn Dipon bx *pixia *pna y
t
v> cdn no«vn ny-fti «mf? czjn o nnaS n*r ta wtry xS oyn» nvSa
ty w
fevi CDmSy qSpio n^i ona onn jw *?>w n^uft natai yj rtr oipo
fSin wni 'nratro »dui 'n^manyi ^ma dkio >n M n natn pi o >nyt*
niNn^? otr niin -jVon wx itt?8 oipon *?,v an -ry ntra>ai D>a nyau *?»v nno
feptp mp%) J—nuoi vmtro -royoi wVyo i^D"» wVrt*
v*?ay atrioi
>n£tf Httgfl wte n^nVvni ?>»v njnwn m^nj) jvwsn np> n*v >nwiat
nNY cdn*i aiio -jSon *?v dn nnyi v^y oyo non ary aA ntr* *?>6 nSnn
t
xinn CDvn joi cotro d^kvi onco n^o nxKon mvon xan no Sv ^
^ioipn ivot^ ntr^D w>ni3X u ? itod n^D mmn to% on^a lotr nxSni
1
tzvV:un x*)'VQ ">tr^ d»wx "3 omai CD^p^nv CDnaim vo^tr *da go«r
ovn o ^ no^ ^on ^nw V^ ^ijm VainS >c? i^v ^^^ ^ov noi Vwp io
onov io lotn paji oan tr N mni ^jid ^aitr» tr^ ^ ?^
r
d»jw »» ioo
,l
w
AstNf tidh un^» ?:>woi ^Son ovtn noa n>m nfix vxo K*n o ioki
,£ 1
r-iKON nn cdj> im^trn xVi >Sk n»»rf? cdonSo mn^ ^nnStr »vo»ai
^nuni i^on wnS n^rn mjixn ^nipn mn rnnyi : vhrnri nprm ^n
to n^n cana-m fe nay n^ vnm^? mm »rtw 1
v^v T3an n ?^ ftuA
U'.3V
P JE F R
T I O A
nnna cdji 7X0 iA*.v avft itttfi »a *wm a&iia on^a 7#n o**v >*o
pyo*? caia^a nn ute* k*oj cdji an*? >Jtr ny?in iErppte nnyoi urw<
aniui ronnj aoscin rpYinoi anr ? kkioi ^d^ nsio una b*] ncftir
1
**t»3noi jvapi >J3N1 r»;r »jaxi n»7s:t »J3Ri nitrn »ja*i r-^7siyi Vna ^na
CD^Sani px-i ^dxo d»7Hid fwia» iw n»wyop» ptfb *w> p »a fiaSS
nuvSyn nu»7on 7xroi cd»7*o x^no n ?M nnj» o»pim d>»ki nmon Sao
>:
^idni cnso nrnon Sai n»im ntam D^aSo mniDi mp» raai Dva pjirao
lmoa *p.v xS 7trx 6*V»n nSrpi jniaaji ann <pa n^UD rrty iSicn 7^071
n? c»ainr ^m n.vo 7jn ^N u»jp yjin rupa njp »701 ra^ n»n nrx -jSo :
nirwn Sao D»aan connpn ano cdn »a nra f»*i njtn gjp 'paa tr» pn
na» nyt
: >&) n *?y dn o pjv mS
r
onniN *?ai onmno 137 tei Dn»»xoi
izpn nxi vhtu n.v Dyora ipxn »3^01 vtdh 3173 nt toun *?**? nxtiro
1
onp 3»Saj;n i^oi »rj3W 7^0 Dnoi nvnonai mnjoa rjd i^n»i 1 ? »* frav
5
>6 nDn »Sx npn w« D»otx»n »nW? nSnn »nsp njyan cdjt^m nj*sn :
n?n nn7n Vy ooinr^i ^x 37pnnVi »nw ni^nS d.v o n?n 7373 ^ nbi<' ^S
vzfixvxi mbn bx 0&2 n.vonnsi mmJttsvyowDp ^m^ ixn irx 7y
r»3i Tcfot nefrn cou? »di nm 737n ^7n nox^
»3 \niN nrn 7377 Sy wj
Dtttf nu7 niow iyya r^ nw»a Sa^ m
dv ib ^no d^7.v rai n»jajDDp^
»yo toi nmyi du7 a^xaoi cdic7^o whx r-v\X2 nvifl ijov "f^ton pon
onSi nin^oi inrvW dtv^i wai i^Sy o»iaiaoi irnvnK »«w oni nnino
na ^nx^o nrn 7n7n nx 70^ ^j^i o»fcra o»*rav o»V»ni dhhj nyoi na
mai D3 -ffiin ninnrxi 7ip.vi
CD*o«»n »n^
»nipn mxoNi »7» iprni j
nxi f?on »jhx ¥rv ny^^i 737n nno^ ny^ ? oaxn^ ni^ ? /oxj 7»^ ^jto^
1 1
naiqn rva napn ? porni Dipon pim »a Vy 737n jAa»i u*™ i»7iy 'i^
1
^
w^^x »n7^N'3 naSS 37^n»i ioaa waj dp»i rnj 73 pm» 70 iop '^ tr»\ ^y
^77^? 737 taSi vmt^oSi iS vni^xmS »na7p ann /|oai a^S Vrw 733» 1S »nnji n^on
»niS^ •vryS uoo na?p3Ni n»j^Dp i^o ? jrobo nnjo 01000 ^nn^tx» dji
1
hx nr miW 7V1
1
c»
r-um vrtit 7»^ aipon iy»^n 7y va*w Saa nr ^
loy 7nxn»i 'ni ?^ n^ 73a»i »nruoi »ana ft »n»i ^Son ^jaS Tioyn r*fjojc3Dp
u»Sx »»*? arh 70^ "^ cdv na?j7p f?o uan>r »niV^? CDy CD»t^7n loa '1
73-m
AD LECTOREM.
Tpfiola X. Chafdaj >flii Jfaaci (gloriofk memorix)
ad Regem Cofi&orum,
hyperbolicum planejn commendationem & laudem Regis & regni cumfub- ipftus }
u\niaxjnjoxm nc\va n^o p."jSo dki "jiSoS n>wn nnatroo dk yvp catron
ny nami nantf ikix -^no noa "jtan >jttn 'Jjrnn : rron.va ouaifc onvna
vVn nooo m^oo yja vx m noiw w nptro x>n dki «na »gn noin
^ori >J*yi 'ia ona on»Sy Vi ^pv nrw -iqdo >*?x»a >jntf? ttp *j S^n v jpi rmj
uyim c?Tpn cay nma iton jyo^cax o rtftn nWn
'nSxp HSi n^n
wa
'hun> uds iS utp*
Vqj *?a nx atfy xin cdx
ox is ioy n* ow dki
w
Don isdoi ona rrm tfin naw nuton -iddo >jvtn
wi» rnjhopn vya
o>7n>no ono d.v vSx
ron
oonpn o»*n
njin w ow
oki intaoo
i*rya
rzaxi orfr *a Syi aip -jny now irx dvi 'n na ini^y T*a orfw on'? op>
d«j noi oop noi vnia>3D nrx D>um niatoon >oi natrn nx rmvr norf?on
awax Sn aiti njrrra joi f*VD>na jo inatoo hx manpn onyn d» noi osnx
vjs ia<?o doSo noa wtvi f?on uvw nno *?x nraVtnn onmon ma ?n jnjm
1 ,(
?
*7aj vniaN wai ona-ro onx \ivh nwai ono inK *?a f?o noai dop noi
r-vm 3py> ja n^ yuo» "W P Dntra on»no n»n •vn paa torw tr>N uSsx
no^M «oo otyj nS "121 ^i anpn fi»Sa w
SdS nio» ^Tipi mr«a tno
! miDin >so nra 'ao inwn' 'ao S3p y^pp ^jny io^x n^n -p n^na nniS
mx^n kp M3»nS i^f dd^n w» dx wnrit on^ n^o rurtan >nrpa -nyi
rtmn no noi nSu hx nSuoi a» ^?x atro nioi o noD nr doho ux i»^ w
r«3^D ^i uwx£jn m
pwi ^y »ot nnS te w nn^^xi n w Sy pfj^nnS nsson
(W nSwa awi 7iaao vw naino oyo uim^j n».v o*oai ^xa wa ic.v ain
lttwai xnxa lar f^ osht mhn v> oyi Dy SaS Dvn ^?a uS onowa «>r S^S
t
»nm «?^i uxrj n*?a unon vV n ani iniaSo ^pinn^on uto yornx uvo»
f
^?i 7xu uS n'a»n xS i?r v ^0»» 'n -pnai urtrfj nain n^ra o na
t
rnix iya Sxi» 3V»m oSiyT- "iSon ujhx ti» ^xnr^ renvn Kham yi
r
nwn
*jtt po nmna -f?on wn Sy raan »jm o 'Si D^n?xr >A n»x*
cd'So
1
?
1
?
Dyai wtt? ai-io o un^ ^o>»^ ^vi nMa rmo ^jrfi nann naa djo^i do^o f
nft nVu cdv f»x o $m» unx o rf?D» lmoai nj»> >jioa Saa njn 7y wai
w> ay niSn nSu "jina cd^ o f»y »nnp£i xS fop >jni ir«nn n»ac? oa oy ^i
naa pflo ^?ai nay >ww viyrh no^ mwoi tonn nno*o i^on wx tv
^y oNi omrrStt? n£»a jtuo noi 'n»nnj>f noi oSo anao vn^N Sxw nwc
mym
1
^jnx^ ai CD1 ?»! rfhtm VTDnai
aipa vjai xin ma^oo ^y »no vray njj«? Tay> *fi
twi nSvy ty woaH waS w*?i iS
^on
fron
Epijtola
AD LECTOREM.
fom filim Abdalracbman ( Abdelramen) y filius QOn Chackim yfilius C3#7t
Scbanhfilim ?NOm fe? *ny ^^ 4/ racbman ; qui omnes regnarunt unus
poft alterum,uno excepto Mahomede, Regis noftri patre, quinort
regnavit,quia vivente patre fuerat mormus. Abd-al-rachman o&avus
venit in Hifpaniam , regnantibus fuper eos filiis Al abafi propinquis
ipforum', qui hoctempore rcgnantinterraSinear. HicAbdalRach-
man o&avus liberavit Hifpaniam , cum infurgeret contra eos Al-
abasfi-ki Madja, filius Scham, filius Abd el melech, qui vocatur
fil.
tamen fidem habui verbis ipforum. Cogitavi enim, illos hsec mihi di-
cere gratiam & favorem meum fibi conciliandi causa. Unde haefita-*
bundus & dubius fui, donec adveniffent Legati Conftantinae cum
muneribus &
Epiftola a Rege fuo adRegem noftrum, quos hac de re
interrogavi. Hi refponderunt mihi 5 Res eft verisfima eft ibi re- :
oan «w mn fxfria iou?i ono ina ^70 7oy» -ry mw ray p nnai ona na
nomi \itfn fo mr miay naiy nxi o>ooipn nx id»i 13*? ba rrcra D>n7* tfvt
n* wo» nox ? yhs >*rhv n f^ia 17 ioni DiSna ix*?o 17 ntnxt v&s 7*a
1
t
iidoxi nnnn ^io iy *ini370 D»p*i ^ wnii i >na*)3 njn nnjnm iMan
M» V7N xyi ntry pi 'n >j<)7 r?£jnm np33 7ioy nnyi fra twh 73 nK
:
133 ? *?33 »nn^ f?n o >nyn t«7o nx wsni iott n* >m*o 17 io*w
1
r
^n^Ni 7313N TDavoi >ni*o Tiown oao b£woi prt m*o *]S nn ? \^n uxi
t
te?»ano w7no y^nn 10^1 7^1 t »0^7 n»a ni3 nnai 'jfe^y x? dwh
XO^i p?n ft noN bwia "i^Na pny iod ni^y? anrt /|oa >*? f^» t^o
^inD ^nnj njn bwx ipN bw t>fim r>N *?x i? oipi i»7^n te ^oy np
V^ in^i ^dd 7^ tn^ nmw
n f? >nsor n jni ^Ta dwdoi 0373 inow
aftw S3^i fioon nx npm I7n i^x 733 Tmow
1°y ^'nx 0x1 anr
n^i mnon a^nm
onVi imx *w>£ «?vn 13 f»o.vn Nim »0^ n»a niam
t&7pn >Sai mroroi \rfnvn niiioi fi^i 7nx uoo n^3i fioon tt7»7pm 017^3
f?o you?i x^xn ^33 lyo» ^n f3 in^ D»o»>pi na camop on nrn cavn t^
can^oan oy nnn mruoai Snj poos ono^o 17 in^i o^yott?» 1701 ovw*
aan ivn -|7om
7^^ ipm
i>6i iT3n
^i anx -jSo
«nti
>m n^
hsrwQ CD3rr ^arfr «^i
canaw vm ono^a -1137
in>? anw on awi
S» "ioi3 ^ io>f p i^on nNn^3 7n^ iai ty nwaoo vn
m on»rr fe« imon^
jno^i »7^f iNiam 037^3 rhvx ^x ^rn dv tvi D3^n^ Sn 137 tD>Wott?>n
^m oo^on n^xo ^hji orw 170 o yiv w
ft 10^1 noon V3»a iten rhv
vi) to f»i no^n no^nu^ ^oyo »j^ 7^1«? 73N ijna x^n »jm 73130 f
>*?
\*x o noxa yi oViy*7 i^on wjn^ »n» ioni noi3n Tuy 310 CDno nr^ ^xyour*
niaa oa nioi^n 730 *?vw>a nn3 n3pn«? 7x1^ f na ahwn 733 fn
oxipi
n3in3 D"vaym nyi^ miayo C3X»Kini nhrn niN*?£)ji d>dj canoy nryi
o>3
7ino rnjnn n^ Dn ? fn^i iiko d»o csn 5? nxvi fon unh imm ys» on^int
1
Snw^ti n^n ^7 n.vr ^TiVi nn 737 CDiroi WD^yo d3»7«p»i onty oya^i
nW an ava TraaNf w
o no^a yt T737 n"»37 naa i^on 13
: o^iy^ w
iSon d
PRiEFATlO
hocnominemeculpet Dominus meus nam ex magna folkitudine :
aipo *pnan 21/tt **«oxi -jnoam n;nj>n ty wiwii ia unotw \pj vwo
r-vwan npn nty i^ion njten fxom *?k iay pjrn s-tami rtaiN ina
^na wiaSo djw yopjt* tjt mro ny-ro Wtt^na ly )h ton vir^i wVitj —
/
noon n^nennn wnS M*yqtaDp >nite >Vite ea»a*?on *?a itnsi ywn
dwqno on»n nVi d^o ? win o>a?ao on»nr >£*? uj*n uwato moixn ddS
1
j-oin unx nto nyV? iwpa tiy u«op na«n ts?yj> ^xn vam ^nw na
NnS r^n dni u»*?y contom una owteoni wittWD -ir* onm nnmi
r
mon wnn>6 mnn ? t^oto o»yjni np^i onnta oa mW? oanx *?k umto
4
? r* '3 on
nSnni rwi r^»^ 1
? ca>noiMn wa
«r nton ?o nnn irr ^v ^nawn
mateoi n-N^oo '»anwo urmi :
Din»i n,jnNo ninr irx inoara o^no^m "p '»«?»n nn^rn fnnaa nS^«f
nrnni dA» wnt wnjw wniax rn vn naai 13^ y^ mn n^v iHon
d»w^ iyna^ pn otpj» no vin^i mjcV* >)pt jnr lyifiU n\o» n>n nrn W
wruK cpv nrw nnotfo nr^oi now nr^No *prtt wjaft n»n» rmw nW
w liffiqjt ^ ow
n£)oa wxoi ua nonam »jao «y oao unw o yr
Njnn Vro pav iiw «?n»n ttjw ritp^nn cmop n ?^ o>ja nnry no"uuiS
1
>max i»n vow ^kk ama >ynrn xm ira »jao ^x n>© uSa nunra ,
j
1
ono D>orcjn o>ai d»u D^r nonfe wyi nniaji na on ? rn^ napni -iddo >no
hmnmn on*aynw ry onnm is-nn lmai dktx i«n»n onru ^wi nryai
1DW
AD LECTOREM.
hwa& vx Sa D»rnao vn o»na»v )bx) npp nonta onov arhx »jm onN
710*70 t m «n h» mjva nrn nnan *?v apv »jw ivnw tiyi -rxua t>
»*?
o^ni d»vdu vn» Dn>maN nnnx DnS v> nrwari nnsro *?a Tyi irnnav Smi
npi wijn yaD f»w re» fw wm Sip otn vop» xh d»tpi nnopa otoja
CDtroi fMtni *ipjn Srttn rtf? yuw ly rmnz nnvy }Sno ^mi vdj »tw
nj»N kiwti wnnuo oipoi ww
mo v nrron n«p Sn KQjtr/ 7V aaiDS
Oxm mai mrvo iA na tw anS D»..nD>Vuonm nnnj na «wnain noitw
na XV ^ vh w www fo D»ptro D*?a D»pnot wn o^o^ai nnt* njownara
fwu a» 1? nwona w
an *rVno mto ufi »n* Siaj ivmx tw txo anS
atpv »jn*i niND-ia o»va-w f?no a-iyo nxoh nWD-ia xwhv fmo om iwrfn
jtondid o»tPto f?no ps*
1
nxc » »^n *|ina »d7-idi >nu:n »onai »nn» wn i^na
wuni m^n xp 1370 ^x^ -nvi m^a 1
? a«»v n nryai man rwyv\ rinm
)jM ^aaa^ na»tf »n ^i d^wiw na»«?»n ^»» »oan S^i w»rft^ n ^n &X9
no wa yn> wn »ni nwuvnn vn nww ana^ nvw vwr ^a^ fv^o o»pim
f
p
ToiaSiSon ton» iy tid» Sy
>x czotn f>ri ^xtd» jn toki >*NpW? hxv Tiyi aion htrw fn toxi Toian
rw 03'aa onnin ian i*?on jyi a^n Sxtp» pr tom ^pW mt aion nr
»7» omax hv un *mp Sntp» pia 'nnna naa oxi Ttrm aion *?XTtf>
*?xi
onxt Ty* >Aa r-nS ba> nw nnV cawo^ anmi <pani nryn wn>
>b »S
^m ina r-** »w
^vn nrv i—uAm Ninn ovn joi oarw Sk cznte ? in'?
xoai
1
ittd>i minn i«na»i bx-vv* >onno Tn* xn»i nW»i inayi *<in w*hy Ttra nx
W 70» -pan» r-vro.vni Tnajn f»Tn Vy u* nrn tzmt Tyr-Micon ^a nx ft
n^ u»*ft wtt nyavn »a>a nnn i:»mn* idj:w xmn oi n ro7 caSiyS napn v
tcdoi ipn jw moi*v yrn cnni Ts^ao nyi on'»y7 cynoa t^do jw Ty ynh
1
?
^Tn i^no o»n yr\ *zw Sa jxjtj Ty tajn aio» 0^07 do >£? o>im D^a czin^ 1
Ty tsdo i>*6 o»07^yi qanrj moi^ T«?y nvorr ditt r^ai do '^qp^np oSa
rwoSBDp d» Ty itjrii M»b ip^ »3«rr fai CDHna o^7n cam axilv ^va ^
CD»jin C3»oi»yi D aT mioi.v i> aTyo TKai do ^ D»:ma DSa CD»«rTn 'a i^no
f
iiMQfctr SiTjn in:n Ty psK rweh Siajin aiD^ cd^ot nocjwDp cd» Vy nw
D>Nnmi ^?ia4 t? yjovt Ty won ^aa bWn noin t^Si nino D»a«?v om
ryai>f n^no rzo^T.v nTOi do >h oonu D^a d»ti mhd bv t»x ^ina czjot oni
r-iyfDDa D»^ancz:»'D7T r\x airy.v n^i nrun mxiao Sy aw >jki tca^Tn
^ TiayS rww OTan can»a»iN b n^ airy4v ^p loai cjn rl
?>f Tiay^?
DSTX
AD LECTOREM.
Deusautem, cumbella gererent cum multis potentibus gentibus, &
dedit ipiis fortitudinem potentiam , &
ut eos e terra fua expulerinr,
eosque in fuga perfequuti fint uique ad fluvium magnumqui vocaturc
***on Rona y ubi etiamnum hodie degunt prope Conftantinam , fk &
Cofaraei terram ipforum occuparunt,
Poftaliquot fecula exfurrexit RexaIius,cujusnomen fNfal Bulan,
<qui fuit Vir Sapiens,Deum timens, Divinatores e medio tollensv
omnem Idololatriam e terra removens, ac in Deo unice confidens*
Huicapparuit Angelus in fomnio, dicens adeum BnUne, Deusmifit ••>
&
meadte y dicens tibi j Audivi oratianes deprecationes tuas : benedicam tibijnul-
tiplicabo te y &ftabtliam regnumtuum us%adfinem feculoram , tradametiam
omnes inimicos tuos in manum tuam. Age^furge maney &oracoramDomino*
Et fic fecit Bulan. Apparet ei Angelus fecundo, &
dickei; Vtdivias
tuasy grata mihifunt operatuay &fcio quod ambulescoram me ex toto corde ttto :
dabo tibipr<zcepta y ftatuta &judicia : quodfi obfervaveru Pracepta > flatuta &
judicia mea y benedicam tibi , & multiplicabo te. Refpondet illc, & dicit
ad Angelumj Tu Domine, nofti cogitationes cordis mei y fcrutatus es renes
meos y &nofii 9 mefiduciam omnem nonnift in te babere : populus autemregns*
meo fubditus funt infideles : nefcio an credituri fint mtbi. Si mvenigrattam i»
oculis tuisy &fi mifericordia tuamecomplettaris , appare tu N. Princtpivetducl
tpforum magnoy ut tlie me bac in re adju vet. Fecit ft6 Dettsy pxta ipfius volunta-
tem , &
apparuit Principi iUi infomnio. Is manefurgens, Regi quid fib£
contigerit, narravit. Rex, congregatis omnibus fuis Principibus&
Miniftris, totoque populo fuo, omnia h«c ipfis indicavit. Placuit ipfis
negotiu, & receperunt in fe Legem,atq*, ingresfi funt fub alas Majefta-
xis Divinae. Hoc fafto , tertia vice apparet ei Angelus, & dicit eis Ecce
scsli ccdotum non capiunt me , & tamen exftrueDomumnomini meo. Refpon*
ditRexs Dominemundi y
pudore fuffundor a conjpettu tuo.nonenim habeoar-
gentum & aurum y adperficiendum hocproutpar esl y &
ego veliem. Refpon det
eiDeus; Confortare & coUige animum , fume tecum omnes tuos exercitusy &
furgey proficifcereintcrram fNrTH Rudelan, interram & Vtw Ardd: enin-
dampavorem &
terrorem tui incor eorum , tradam eos in & manum tuam de- :
rttatejn toto mundo nullam ejje Religionem comparandam cum religione Ifraeli-
tarum. Deus enim etegit Ifraelem ex omntbuspopulit, vocavit eos Filium fuum
primogenitum,/<rc/r ipfls miracuU &
figna maxima^eduxit eosefervttutt
Pharaonis^&franftrefeciteospermare in artda } inimiccs eorum fubmerftt in ma-
ri^depluit ipfis Manna, eduxit ipfls aquas epetra, dedtt eis Legememedio ignis,
poftidendam dedit eis terratn Canaan, &diftcavit ipfls Sancluarium , ut inter tpfos
habttaret. Pofleaquam verb contra ipfum peccarunt, irdtus ineos, abjecittDos
afacte fua , &
dtfperflteos in omnes mundi plagas. Abfy hoc, non ejfet reltgio in
& tota vera : ilit habentlegem Dei 9 ftatuta &judtctajufta : quia autem pecca-
ma-
runt, &pr£varicati funt in ipfum , ira accenfus contra ipfos3 tradidit eos in
num immicorum ipforum. Qualis esl reltgio Edomtorum ? comedunt omnia tm-
munda>& incurvant feoperi manuumfuarum. Regesfitipfi Rex: Tumihs>
dixifti veritatem^ ideo honorabo te. Die infequente convocatis omnibus
dixit
AD LECTOREM.
ribusj habemus fontes: terra eft bona Sc pinguis: agri, vineae, horti,
pomariaomnia,irriganturafluminibus: habemus arbores fru&iferas
omnisgencris &
magno numero. 7
Hoc adhuc addo 3 terminum terrce noftrae verfus plagam Orienta-
lemerTe itincris viginti milliarium,ufque admare Gargan , verfus Me-
ridionalem, triginta, vcrfus Occidentalem , quadraginta. Et per Dei
gratiam habito fecure tranquille.&
Qnodinfuper rogafti Dcfinemirabilium ( Dan. 12. 6. b. e. dejud&orum
cx pr&fentiexilto liberatione^ &
tnprtftinam gloriam reftttutione per Meftiam ) >
confidimus Deo noftro, 8c credimus Sapientibus lfraelis,qui funtHie-
rofolymis &
in Babele. Nosequidemproculabfumus aTzijone,fed
audivimus, quod propter iniquitates noftrasfupputationesiftsefint
incertae, nec quicquam de illis fciamus, certae autem in oculis Dei. Ille
facietpropternomenfuum, neque parvipendetur coram eo Vaftatio
domus ejus, cultus abrogatio, omnisque moleftia quae nos obruit. Illc
impleat verbum fuum,utrepente veniat adtemplumfuumDomina-
tor quem quaerimus, 6c Angelus fcederis quem optamus, Mal.j. 1.
DeusIfraelisacceleretRedemptionem,congreget captivos& difper-
fos, vivente me, vivente te, &; vivente tota domo Ifraelis, diligentium
nomenejus!
Tandem meminifti in Epiftola tua, te defiderare videre faciem
meam. Ego vero vicisfim aveo ckpercupio videre faciem tuamju-
cundam,fapientiam,& magnificentiamtuam. Utinam fiatfecundum
verbumtuum, &mihideturtecumconjungi, tuoque defideratisflmo
exoptatisfimoque confpe&u frui! Tu mihi fores in Patrem, ego tibi
loco filii os tuum ofculareturtotus populus meus: fecundum verbum
:
tur inter nos vox exattoris , nullae inimicitiae , nullae lites. Ego, cum
principibus & miniftris meis ,
proficifcentes ad fluvium magnum
\W y\ Varfchan, vel, Orfchan iter e mej[ mur zo. milliarium,
u
inde circui-
mus, donec perveniamus adextfcmitatem provinciae. Haec cftmen-
furaTerrae ncftrae, &
locus quietis noftrae. Porrononhabetpluvias
frequentes; abundat fluviis&arnjubuspifciummagna copia fcaten-
tibusj
A D IE.CTOR E M.
rit, & fenfus aljenos induxerit. Alioquin hic R. Jehudab Aben Tybbontum
abutriusc^ lingua peritia ,& exacla Pbilo/ophu j& Theologiacognitione^tum
(tplurium aliorum itbrorum Arabicorum erudita & Verfionerfafiimcelebra- fideli
Quam bene autem \ &an ubicfc Autbommentem hic vel ajfequutus fit, vehx~
preJferit y non babeo dicere , quiArabicumnunquamvidi^neCyfividiJfemyintelle^
xtjfem. R . A/arias in Meor endjim
cap. $6* exifiimat , illum non ubic^ rem acu te~
nzn n e a
P R . JE F A T I O
mtitury veldemetitur. Stolidumenttnesl^qubd R. Ifaac Akrifch hinc Rcgnum
& Sceptrum Judatcum vult extundere, Quis enim his Legendis narrattcmbus &
fidemhabeat t Mirum\ fi tam late patensfit hoc regnum , tamflorens opulen- &
tum y nemtnem Nautarum, Mercatorum, Percgrinantium altorum, qtit navigan*
dototum orbcm circumiverunty omritac^ inhabitata lcca y quacunfc vel odorartpo-
tUerunt y adterunt , &perveftigarunty fimile quid unquam y velaudtjfe y velretu-
ltj[e? SiRcgibus Conftantinopolitanis aliquando cum hoc Regetantum commer-
ctum'mtercefttt y fi Legati tpforum ultrbcitro^ commearunt y fi vel bellis altos in-
vel aliorum Annaies rithil de eo referunt t Tiimft tale Judai Regnum ibi haberent^
non multum haberent y qubd hincgloriarentur y ne% id , vel Judaicum dtci poJfety
tiam y accrevijfe, quantahh bjperbolice ajferitur ! Soienne fctlicet Judtis esl per- y
djaontritaconfirmarenttuntur.
fundere, ipfe alicubi iocet , adeb utfcribat , fe ne unum quidem vidifTe, qui
id aggreflus, non iplendorem &
eleganciam linguae Arabica? corrupe-
rit,&
AD LECTOREM.
maligtlosSophiftasrepuliiTe,qui, tanquam mufcae morientes,omncm
ungucnti quantumvispretiofifuavitatem perdunt.
Dijputationem autem fuam ditigit potifimum,primb contra Philophos
gentiles & infideles quiaeo tempore ficut inter Chriftianos, ita etiam inter
5
gua (b.e. pbrafts cjr ftjius ejus) elt ficut ftylus fcribae veloeis. qui nuliam
atramenriguttam fine necesficare efFundit, ut dici ei posfit j Qutd fi-
bt xuit iftaguttar Sed examinar fk explorar unamquamq: ceu fcri- .
verbis otiofis & fuperfluis. Sic enim pruden ter apud fe conftituit,fim-
plicisiimo utiltylo,ne multirudineverbcruckorarionistautolcgiae&
cnrepfJioAcy.ott infimulari posfit. & verba ejus fiantprophana acccm-
munia. Quo commoniti Lectores efTe debent,ur, fi vel minimam gut-
tulam atramenti. inftar grimiinapis. meovideant, fuperea fedeant,
&animoferenoarq*,attentoillam examinent. Eromnis manus.quse
operam dabitfeduke explorarioni,laudabitur.
Agitur in eo de Deo ejus Exiftentia, Nominihm^
, Attributis &
De Creatione :
dentia Bei titm generaii, titm Jpeciaii de Decretis Dei : de Libero Arbitrio De
: :
Refurreclicne &
Vita eterna De Cttltu Dei :ingeucre in Jpecie , de &
Precatio-
ne : de ldolo!atria >
& aliis. His accedunt xaria de Apparit.ombus Divinis, de Glo-
riaDei inter Ifraeittas oitm habttante^ qtt£ n:0«p vuigodtcitur\ Authori noftro
fiequsntcr 11T£ fO$? Rzs Divina: de Judaici popult prixiiegns & prxrcgati-
vispr£ aias populisy de magnaillorum oiim Sapientia, non foliun Dixina, ex
revelattone Dei ^fed & Httmana in omntbus ficnttis artibus & dtfc:piinis: de di-
gmtate & prdftantia Terrz Canaanftpfis a Deo datx , de nobiiitate &prdftantia
Lwgn&Hebr££> quaufifuerunt 5 de Mufica & Potfi facra ; de Antma ejus.j. na-
tura^immortalitate. o facuitanbus\ de Propbetia & propbetts\ cjraitatnnu-
mera. In hisomnibmfimtU piurimoru habentur locorum Scrtpturs, expofitiones,
Summa : xtx qutcquam ad Hebrsorum ritus &
dogmatajpectans occurrit\quod
non in hac dijputaiione aiiqua faltem rattone attingatur. Cabaiifitcjt etiam do-
ctrw£ myftena & arcana pandtt exitbro Jezirah. Unde Job. Reucblimts de
ArteCabahfltca Itbro prtmo, hv.nc ad Cabaiifttcos authores retuitt Ua dc co
,
!
Jud. 507. Chrisli 1^47. atterum cum Commentario R. Jebuda MMfcati, Vener*
Anno itfq.inter qu£,fi qu¬Atudigna differentiaquandogoccurrit+temno-
tavimus. Antiquius exempiar aliquoties normuila fuppeditavit^que. in recentiori
caute funt vel omtffa vet caftigata ; qu£ etiam pterum^ monuimus. In attero
fubindeexdiverfis codicibus variaannotaufunt leftiones^ e quibuseat pterum^
fum amplexusejr expreft , qu£ fenfui videbantur Accommodatifiima, Imita-
tus hacinparte Mufcatum, qui de fe firibit , fe antiquius exemplar im-
ipfe
fcere & invemre -poftit. Ita% elegantiam Lingua, Latinx nemo hic qusret , netfe
Qt^
non abalio praecedenteprognatus,extitit:
VHVO nvroi o>Jltol OYitf —
Compofitioformarum,temperamentorum,
J
'iV&V ^in *73N moo njn rum pofitione Sc rerum generatarum con-
nw nao naoo n*?2ttO ditione Omnia tamen referuntur ad
-inxi ;
nxn nriN iu?XD "fe^nCT) Caufa fecunda ab Ipfo emanat, ut tertia, &
'ttttO pOTp 'lp:nm OnW quarta&c. Et hocpafto cohaerent Cauffe &;
n^imp rtJNWin r-iaon Cauifata, & concatenata funt interfe prouc
>PWQ £>>? lO ?1 rhr\T\ rh JW illa vides haecque cohaerentia eft aeterna,
c
,
quo omnes qualitates apte funt difpofitae, per illas recipit Virtutes
morales, fcientificas,&praclicas,nec quicquameideeftadperfeftio
^-moVot '
A a
Cosri Pars I. p&irnoKB *
eUCreatOY^fedopcratuanonfuntaccepta. Adeb fNfc Vtfitro n>n xm '"fln
autem devotus & asfiduus fuit in Religione IPOtPO nvttf ly irtt rnytJ
Cofarkica, ut ipfemet ferviret Sc vacaret i —wrnpni^nn r-vri3$£
Cultui Templi &
oblationibus , iddp corde n>n TtfN hy\ ofy ihl 10Sj>3
integro &
fyncero. Quotiescunq; autem 8c n>n JZDnn o>tryo:) ^tntro
quandocunq; occupabatur actionibus illis ")0K1nVfa V*?>? *a 1^071
veniebat Angelusadeumnoctu dicens; f«M DJW l^ryot rPttl f/MO A
tentio tua acceptaeil >fed opmtuum noneftjcce- by Tprv? nt i^ o^JJl D»im
ptum. Qiix res occafionem ipfi praebuit, in Tfh*iirH mmm ;— MflONrl
Veritatem ndei& religionis inquirendi, ut tzmrono 3*1 cyi JOn £\f01
Judaeus tandem fleret & ipfe, & multus po- tff na "innn nuyeo vm
pulus Cofariticus cumipfo. Interrationes an^ Wfil riWWl?
&
enim argumenta Socii Judaici talia erant, mrD*? WK"n lJ"iy6 lOODm
inquibus animus ejusacquievit, quibusq} i lSiDJ!MMO CDnn 'nitn
mens ipfius affenfum praebuit. Vifum itaq; t )yy Q^dttttjti
mihi eft res illas,prout geftae funt , defcribe- *fin n*n TO O nON
re,Qui fapientes funt , advertent &
intel- ri*in IDJO o ioi*?rD ntia
ligent* mtryo few r^ninn te*
Hiftoria ita refertur; Cum Kex Cofar D^rannm
!~ttW rnttfyon trpl?
in fomnio fuo vidiifet, Intentionem qui-
dem fuam Creatori gratam effe, fedOpus W^D^£) Wxnun^N
nequaquanij atque in fomniofuo *MX\ 1.HJ10N nVD nTttf
^ #^ n
ipfius T>>
&
dam clarum celebrem illo tempore roga- f
5 flttO"
«J
D'*onn 7M
vit deFidefua, quidnam fcipfecrederet! H^on fnontymio niinn
UicPbilofipbus refpondit ipfij Apud Crea- h 'whv lJUO m?OT Ol
torem neq^ eft Benevolentia, neq; Odium IDn ^in CD^n N*?tP 71>D1
enim exemptus eft ab omni voluntate D^lDlVan *VM rfy} *Vin pl
llle
&intentione: Nam Intentio docet de im- 000 Czninn >pbr\ ziyrro
perfeaione Intendentis , & Confummatio W*W pX) C3WHHJ CDnw
Intentionis eft ejus Perfeftio, ut dum non- JHV WN t^ni »w» ^stafl
dumeaperfe&aeft,ipfefitimperfeaus. Sic V^
yrt* p* te f/W
exemptus eft, juxta Philofophos , a Cogni- t\ tffllW f D» fel 1»tt?yoi
tione particularium circumftantiarum ipfarum rerum , quia illae mu-
tantur, inDeumautemnullacadit mutatio,&DeusTe {utindividuum
fmgulare) non cognofcit ? multominusIntentionem&Aclionestuas,
nedum
j. pBWTOtD COSRI PARS I.
V13W 1£)U IVfth tf irv N*?1 fiunt unum j neque curat , licet Corpus &
127 inwi Win 3PP >J£0 membra fuaconfumantur, quia Ipfe &illa
MDO q»ri3 1tP£)J nnil 7nN resunumfunt,animaque ejus requiefcitin
1 -DQin n33 1P£)J 3tftt>
(
vita, eb quod adjungatur caetui vel clasfi
1 lONlpDI^ DV^ppNI [7.] HermetiSjiEfculapii^SocratiSjPlatonis,
DH1 Nin >3 1ED>1N1 piAfttn & Ariftotelis : Ille eninr> & quicunq-, ad gra-
'JU'770 *?>J n*?y» >D ^31 dum illorum perveneruntj cum Intelleclu
70iy 7nX 137 tyian *?3;rni agente unum funt, perftantes in aeternum.
J1K73 nJ13> WN
Wr.1 7? ?
1
Atquehoceft quod nominatur Benevolentia
ni3yn 111 hy C3>n*?>ttt Dwper
translationem [8.] accommo- &
IHSII 31Ypn 117
: 1N W
dationemadcapacitatemlntellettusnoftri.
''73171 irWQX rtyn Pp31
f
Ad hunc ergo gradum contende, quaere &
fr-A tyl£) 1*?3P 31P>tf 7? fcientiam rerum veram, donec Intellettus
0>p>7Stn 0173 plTfll hv£2 tuus fit Agens, non Patiens , adhaere viis ju-
lVCDnOC3»Ky03ini70a. ftorum in Virtutibus ( habitualibus ) &
tmfm mp371 nONn 7VK3 A&ionibus (honeftis), haec enim juvant
tyian tfmn hsvh nioinni conceptusveritatis,ut Sc asfiduum ftudiu,
n70 17>3 nfyn nrV ^pnv & conformationem cum Intellettuagente j
nwi ItMOl *?3tfn J11700 veniens & CqCq habet, quae funt dotes Intel-
nJlQNn fOnxmn^Dnn hy lectus. In hac Fidei qualitate ubi fueris,per-
nim nt W ty tfinn *?N inde tibi efto, in quacunq; Lege feureligio-
nr >N1 ni nr W31 n^nn ne fueris in quibufcunque aclionibus , in
3:
qui intermedium obtinent gradum , in- i^int* 11* >£ntf1 pon ffl
numerus Perfeclo autem Lux 13
finitus eft : f>3T 7yi£H 73tt?n i**opj
quaedam Divina adhaeret , quae vocatur H r^lp37 SyDjn I73tt7
Intelleclus agens vel pra&icus , cui Intel- tt?\vn rnNYtt? iy nnnxnrt
lectus ejus pasfivus adhaeret per modum Vvy3 f >K Syion 73tt?ni Ninn
unitionis arttisfimae, itautnulla videatur
difFerentia interVirum illum, 8c Intelle-
DDHntf V73 73 QWP1
h-AlMinrt rWrt nn*X Vi
W
clum agentem , omniaque illius membra C'tt?$J03 K7»V D713 1PDnr>
agit. Atque hic Gradus fummus eft, ad '7X7 r—npon nyjinn n>73n
quem pertingere quemcjue fperare po- ir£tf 3vrn irM nntf D7tt?n
,
teria abftrato , aeternae una cum Caufa 'jirxin n3*on C3y D^DVTp
prima, neque unquam confumptionem vel C37iy7 V73n Dytfi f OWT
interitum metuendum habent ; &
Anima CD7tt?n CDTNn r£tt 3i»nv
hominis
7
ppfcrnowo Cosri Pars L
mjlonafiUyfciibQnte 'of lyjafl to ^tijttsjp w;v t=m
-, am na^a
Ex Thogarma fuerunt decem familiae^e quibus *jyjC£h W. £^o v^
r« meo Jofcpbo Latino tfta vcrba> vel (isfimilia, non reperio. R.Akabam Hijpanus
plius R. Cbifa in Spb&ra fua ^portaprima cap. 6. inClimate fexto verfus Orien-
tem ,
ponit **tO ,
per quam Mtinfterus putat intelligi Scytbiam exteriorem. Sic
pro Regione aliqua vtdeturfumi infia jT. ioo. & par, z. jf . r.
W nxn r\rm *\m I 1. Cofri : Video ego verba tua effe refta
1K '>p>£DErt tzrntoJ TW Stplaufibilia: fed non fatisfaciuntpetitio-
^DO rhx\sh p*Q& OYX
f ,f
nimeae. Egoenimipfemetnovi,quodani-
H3f >tf£}J O >»5CV3 VIV 'J»Vtt> ma mea pura, ( cum tntentione pura recla ) &
t-nfcil nsnVnntt?'WVB1 & opera mea refta, fint in beneplacitum,
Wirfl nJVn n» Sj) CD yi h.e.grata& accepta^ Creatori \ & tamcn Re-
nnj 1IT.V nm nrynn O fponfum mihi fuit (infomnio) ; Hoc opus
rTIJn njttnp >& *?V 1** non effe ei gratum,quamvis mtentio grata
t<mv ntTVQ ttW p£)D f M fit. Nullum itaqj dubium eft, quin aliquod
tiam Artium Sc" difciplinarum veram, &c 'ain SniJttPpa tatyftttl »Kl
votituicomposfies,utadhaereasveluniaris 1 V^iDn taw *n unna
Intelledui agenti j quinimb fieripoteft 5 ut "flrtVI "JfiW N3W 'tf£)X1
N O T j&
[i. ] Sif t» w/r^ editionehic Author vocaturjehudah FiliusSaul Aben
Tybbon. Sed inSchalfchelet hakkybbala, Jehuda Filius foflOP Samuelis.
K. eft unus
Jehuda Mufcatmin Prafatione hujus libri fcribit : Translator ifte
librum Chovas bal-
e praeftantisfimis Interpretibus, qui etiam tranftuiit
levdvos , &
fuit Pater R. Samuelis Abben Tybbon, qui tranftulit librum
More hannevdchim. Itaq^ in Schalfcheleth bxmv vitiose eft pro ^W
[z.] H&c verba male omiffa funt inprima editione. Kam verba, quxje-
quuntur, nonfunt iftim Sauli Aben Tjbbon,fed ejus quilingua Arabica librum
confcripftt, R. Jehudah Hallevi,
[$.] CD»Winoxin Exceptis Chriftianis.] Hacverba non habentur in
prima editione,fed tnfecunda. Unde videntur addtta, ad xitandam fujpicionem^
quafi & contra ChriJHanos h&cdifputatio effet direcia. Interim verum etf, illum
exprofejfo Chriftianos in hac Dijputatione non attingere, nifi quodabinitio in
feq.eorum mentionemfaciat.
[4.] tD^yag \\ Contra Haereticos.] Htc volunt ftlluminteUigere fe-
ftarios Jud&orum , Karraitas, Sadduceos> & Baithofeos, Legem Oralem &Tra-
ditiones omnes rejicientes y pro qttarum qvScvlioL & necefitate acriter dijputat*
[?•] ^yOSocii.'] De hac voce videLexiconTalmudicum. Hicau-
tem Socius fuit vocatus R, Ifaac Sangari. Vide Tra&atum meumde
Pundtis par. 1. cap. 4.
[6.] tt> 1*70 Regem Cofar] Egoputoejfe nomen viri Cofroes, quod
Regum oltm fuit. Jehudah Mnfcatus vult nomen ejfe terrt, q.d.
Perficorum
apud Regem terrae Cofar, &
adducit authoritatem ex Jofepho } abinitio
HiftoriA
9 prmnDKa Cosri Pars I.
*-07W nOD ^IDWH Ad Judaeos quod attinet,fatismihieftco-
CDUtyW EDflftfWO ntflJ gnitaillorum humilitas,vilitas,paucitas j &
i-Opl DJMN D>DN1D ^DTIttn qubd illos ab omnibus reprobari con- &
^Nttn OttN >D3nn tz>3rr? temni videmus ( ut non opusftt, ilios audire ) •
1 vwni inoan ty w« Accerfivit itaqj Sapientem ex Edomais,
WTtm fO.VO W " 1QM f/,.^ [ijC^MH^&qu^fivitexeodeSa-
t-oun 'tOTpai mnaJN
p i en tia & Operibus fcu Aftionibus ipfius.
'jy
IV. Erqusenamreseft^quaejuxta
Cofriy wnyytiKn mnofopntf
Thilofophos magis declinar a verirare, ta&rvi aDnan to mrara
quam fides iilorum [duorumpopulorum^Cbrift. C3P maio czn*v >j30 trv
& Ifmaelitarum) quacredunr,quodMundus inw pnonDtp moonn oy
firnovuSj&fexdierumfpaciofiD^Jcrea- JWpfrtn njnjp tfawfr&i
tus ; quod irem Caufa prima loquarur cum n«?ya >£D Wi rvn nr DJtl
aliquo ex hominibus ? Philofophi enim
Deum.exalranr (i.e.eximunt) acognirione p anfrrnffni onnoxi
&: cura rerum parricularium. Juxraattio- r-iyiT ruifcun rrnnt?
ncs ergo^iapienriamjverirarem, (t.e.veritatis Sao 'nva r-^oji CDna
indagationem . & ftudia Philofophorum,ipfis TDip^Bn nrarra opain
maximecomperererPropheria,&apudeos r^iroai r^N&u Dn^jf
qufrendaeiferjpropreripforumperperuam CD^n nruft nVrtH ^udi
rerum fpirirualium.medirarionem, deipfis
mirabilia,tremenda,gloriofa 3c magniflca Tpf3 fc^ir- ioan3 pDyr.ri
quaeqjpraedicandaelfenr. Arqui experien- »00 r-if "JDn t^lfOJi ircj
tia videmus, Somnia divina veracia con- & n3 mBBf ir > o f—n 10 ni)
tingereiis,quineqifapientiaefuntftudioii, nnx 71D TiSktI "DT7 r~\*?ir
neque purificationis animse > illis vero ne- ^DlV^n nrX n*Dftt na :
quaquam. Hoc iraque nos docer, ResDivi- ^Vftn "\DK "p inx
nasaliudhaberemyfterium,quamid,qubd topom mX Wr.V uSa
tu,Philofophe, propofuifti. N1H V9D7\ oro 7nK O tf
Pofthaec ergo dixit Cofri in corde fuo, M *73>f pso fWD nrun
Interrogabo Edomaeum, f h.e.Cbnftianum ) ifmaelitam nam apud al- & :
turbemus.
[2,.] Qudi btc uncisfunt inclufa, ea omnia infecunda editkne fnnt omijfa. Kos
ex pnma editione exbibere ea voluimus.
t-03D71 1*. WfcDS OlpO no)\ Sanaratio hanc fldem no admittit, fed
r-ftwicanain an p>mo refellit majorem iftorum partem. [1.] Sal-
tem fi verificarentur per rationes fufficien-
/>/;***
tw^
ipforum,fect vem, ut illa impleam & confir- ^ ednqJ n#D1 ^VW
>
Ai^rr*. j. 1 p qkdn^i Dprn 1
? ^*vi
N O T JE.
[i.] lUiprima editkhabet C3n^> h,e, Chriftianums/ro^/»^»^
Jktybt»
1? jic*mDKa Cosri Pars L
cxcellentiam. Nam, fcribitMufcatus, *ty nipn*? 'rhli X171 hH»m*r pn
am Statutum habent Ifraelitae, ne quis inquirat inLegemipforum,
b.e. circa eam Jpeculetur ', & cam expltcare vel rationibus confirmare conetur.
ad Efa.^q. v.ult. Ifmaelitas non confirmarelegem
Sicfcribit Abarbenel
fuam Argumentis vel rationibus, fed eos, quiillicontradicunt&fe
opponunt, occidere.
fWTO >fi h im
rtfOfi V I. Cofri \ Sl quis aliquem eb perduce-
CVp^vn W3 mx lV»h re velit, ut amplectatur Verbum Dei, & evi-
D Ophxn O ftKK T\2*?) densipfireddere,qubdDeusloquaturcum
t^ini uDTI Itttt ny 1370 Carne &
Sanguine j talem, inquam, qui id
^x 113 1
? n? p>mo
Y"tf negat } eum oportet id facere rebus notis tk.
\>XV Q'OD11£iO nn37 evidentibus,quaerefutarinequeant. Atque
t>BX>V W^l CD7\h mmn utinam vel fic ei perfuaderi posfit, [r.] Deum
0? "D7 Wiftrt O nr D*J loquicum Homine. QuodfiLiberLegisveftr^
aam Wl 1DD C3N1 tZHK Vobis fufricienter demonftrat ( authoritatem
\whl i^im D3 ? r^fllO fuamDivinam), qui Arabica lingua eft con-
1
JrtNni ViaiO T30 1>X >1W fcriptus; non tamen agnofcet demonftra-
,\Hp> 1VX51 0103 fy)b lV# tionem hanc, &; 7Ejtpfg/« ejus barbarus
f»m W3 fyltt WN
WK3 (f«* /i/^ra illam non intelligit) qualis fum
V IV >3^n p^O in^r ego*, nam fi coram me legatur, nullamfa-
mixn Nintf f »DNN» fturus fum ego differentiam inter illum,
i &
quemvis alium librum Arabicum , donec illud fignum ego credidero,
N O T JE.
[i.] Jfla verba in quibufdam libris omittuntur. Inimprefis libris fcribitur
ibique fruiturus iit amaenitate voluptate & 10m xh) r"03n xh ttW hx
infinita, in Cibo 3 Potu5 Venere, omniq^ adeo t iZD^iy*? iniD>
Q.] Quidam codues legunt^ P"H)J vel i""lttn£)j xh) imo ne explicare
^uidempoffumusvellickumnobiseftunumejuscaput j propter ejus
excellen-
iy jipkiidkb Cosri Pars I.
N O T jE.
rnonm
Cos-a.i Pars I. i^^i 1^3 t
4
ra invertatur, ut conftet, a nemincalioid N^Zltf »0 NfStf vfy *?3V nS
praeftari poffe, nifi ab eo qui creavit res ?T>>n W«n f'KO a^Tm
omnesexnihilo. Deinde neceifeeft,utres inwv QttVin 'JS
5
? t-^inn
illafiatcoramingentihominummultitudi- 71DD3 C3jP# .V?i OV-yya
;
nos cibavit: qubd cum Mofe locutus fit in n ty IfilN iryi y#in ?
tC
Judjos P quia illi funt reliqui^ filiorum Ifrael, Obfervo enim,ab illis ar-
gumen-
r
7
'"OT fttai
: yyyi D^pJl T^ D>733
twm-ttttD
WO
cilia,
I
1
?
J
•,
^
r i.j-
Vldeas fubdltos
-n-
>
/r
in nego-
n"nn naiON3 CDJinoi tiandointegros&fideles;anexiftimares,te
: lyoNnVl VTUnV nn 3>TI nmc obligatu fore ifta profiteri & credere?
N O T >&.
3 ^T^
p7K CDX paiDO >JN1 133»T1
ntDniBK XX. Cofii 5 Quomodoobligaripoffem
ad hanc rem, cum dubius effem,an Jufti-
on ? fW DOKyo ITin 'ttttK
5
t iam illam haberent Indi a feipfis, fine Re-
03*70 nono Dnp7£ IX *p0 ge ? an verb eam haberent a Rege ? an deniq,
7rv ooon
t DN 1K WO utroque modo ?
fo vn ONl 13nn 1DK XXI. ^«^»5 Quodfiverbadteveni-
JillWfla VmVtt? T*?N DW3 rent Legati ipfius cum muneribus Indicis,
DJWtt? psnDO -*pW DVTin de quibus indubium effet, quod nullibi nifi
17in X*1 ^ *-tVN OWKOJ in India xeperirentur in Palatiis Regum >
3rD3 CDO^on r-\U01>ft (Rejpicit ad Dationem Legis &1abularum } qui-
loyi m.VO NWtt? OD7120 £h$ Decalogus infculptuserat) cumliterisitem,
imx niN0l7 Dn«? nwian ( w/j Cum Scriptura. R^*<r/f adScriptionem
3 l>Sy nnoittn T ?HO rt
Tabularum , *te ^«4 ^«r«r j Et Scriptura erat
Quam
in Jufticia,
tu dicis religio-
ryypnn
a'DJ::i fv^n n^.V
irm xn v
NC3
w j>
R. Jehuda Uufcatus extflimat , hanc feclionem if. cohwere cum 15. jf^fj
eritmfermonem ibtfuijfe a Cofri JT. 14. interruptum , fl«*w w/«c continuet\ op-
ponensfuas Probattones , probattoritbus & ratiombtts Philofophorum craliorum.
XVI. Co/ri; Quihoc? HtMnTXI ^ffOH TDK r
XVII. y«^jSiveniammihidederis ^|MDN 'Unn T3X r
i33i nm>n nsnno yntf creaturae ejus. Nos vero debitores fumus
r-vntp itin nn Tim »
Legis ( /;. e. obfiricli ad eam ) ideb, quia nos
fOtf cduxit ex ^gypto, &; Gloria cjus fe nobis
J
on no.v h^ 1
?! '**m yym
Exod. 20. is. z. non verbj Ego fum credtor
mundi, & creatorvefter. Sic ergo &; ego in-
cepi , cum me de Fide mea percontatus
r-io yrvQtm >nmx hy
effes,refoondendo tibi per id, ad quod cre-
dendum Sc confltendum obftn&us fum ego hs a fa r ni 13 3 n ^w tr
&; totus populus Ifraeliticus, quibus haec ad nn^nn id.v ^n^» ^np
ocuium funt demonftrata, & deinceps per rnxia xinn toyon cd^k.v
conftamem &; continuam traditionemj qu^ m^pn (3 itw fesn^
exVi-
1 1 jwm ~\mn Cosri Pars I.
XXXIV..
neque negari poteft.
Cofri\ Et hoc planum eft, mr a: mn idn ?5
mw CD^jiioa nSyo
1"it
w
Sy n^yo
/5
nn
i
Wmnyntroa
iyi
ownpn
nroo tP'IP
Prifcorum accepimus a Mofe, fcimus
quot anni fint a Mofe ad hoc ufque tempus.
&
N O T M.
Ex vniito hujus paragraphi liquet Antiqttitas httjus Dijputationis, qubdfcilicet
ben Dior 450 , vel 435. Alii aliter $ 5. de Annis durationts Templifecundi 7 cui
aftignant communiter 420 annos\ de quo numero aliiauthores etiam varient,
cum adparticularesfupputationes deveniant. Vide eum de hisprolixe differentem
cap. tf, &
$6. item 41, &
42. Quodautem ad Annos attinet a Mofe expreffos wfy
ad Diluvium , Genef. f. deeofcrtbit cap. 8. ejusdem libri, Veram eam effe nu-
rnerationem, quam Hebraei codices habent, &laudat Auguftinum,
qu6d licet is alias LXX
Graecorum verfionem valde extollat, tan-
quam Divina infpiratione, Sc Spiritu Prophetico exaratam, ita ut tam
hanc,quam Hebraeam, Divinae & Canonicae authoritatiseffeexifti-
metj tamen in fupputatione annorum ab AdamoadDiluvium, He-
braeorum codicum £dem afferat, & patronum eorumagat,fcribens,
non credibile effe,Judaeos,populumlongelateq-,difperfum, potuiilo
libros Hebraeos univerfaliter adulterare, qui omnes hickiterfecon-
fentiant , Itb. if. de Civ. Dei cap. 1$.
Nam ab ejus tempore deinceps per conti- DruV ncoi ^TDH 10K 1»
nuam Traditionem ab uno tempore ad ovn pjia :
caufam H^ Hrfr«w vel £fcr* w vocatur.Eum "W tyity onpin 'nr> >J3
&
men inquifitionem non fuftinere poffunt , quia funt falfae adul- &
terinae; Res vero Divina, inftar auri purificati, quo magis exploratur,
co magis confirmatur. Et qu& ratione cogitare quis poiTet,illos fibi per-
fuadcri paffuros fuilfe , Linguas (plures Jquas a 500. circitftr annis antc
rpios
27 pPKi "ttfttts Cosri Pars L
de Indis referunt, apud ipfos effe loca &
aedincia, inde a centum mille annis f
j—^W Dan *?N }—if >420> riowm ) , nec quicquam apudillos certi eft
1)13 121 nhvx JW1 filpDIO (alits tot, aliis tot numerstntibus ) : infuper mo-
WK r^N a>D'y:30 an ris ipforumeft hujufmodi rebus viros Le-
Qnn^n i
1
?* ia«» nmnn gum (feu religionem babentes) irritare acla-
,
j-MW W& oro D>3IW# nullus nifi excors & non fanae fatis mentis
'TOyn H£D 103 1N n*w f £hx feducatur ; veluti funt quidam libri illorum
jy\DV tZDV "*3W
,f
JVlD3ja Aftrologici,inquibusdedecemmillibusan-
norum garriunt j Item Libri PTTttyn ( qui-
CD7X onip DDn o -nDNi dam reddunt, de Agricultura )rytS2$n De
Di^f Sk? 131 n n nxrnj^^i
r
afjpectibus , ( alii h&t duo conjungunt & pro uno
: nj nanm ^wrw 1
? fumunt, Vtde More ntvocbim par. $. cap. zj»
30
&$o.&yi. ubi alia quofyexifiislibrisadducun-
L VI. Co/fij Hoc neque vidi, neqj au- rmafl ia« KTON^
divi: fine dubio autem tandem pervenie- lyuntr pfiO pxi WO0 K71
tur ad generationem aliquam , ante quam nn>n N7l 'niino 1113 7\ hx y
:
wn yir o D^oipn ran D>:n D>n£D opao px
-i£D
r-nso/mi moann jo d sirot nmrn iqdi wna
mErzn DJitefiOl ntwm\ rnSOOn fiODni Verum
w o
eft,
Dia»n
p pyw
quod
mosnn ujj
*th *jurt
Philofo-
phi furati fint artes, &
adulterarint eas. Nullum quippe dubiumeft,
quin multi libri a Prifcis ( Hebraeis ) conlcripti fuerint. Sic conftat de
libro Enochi, quem R. Simeon ben Jochai adducit in libro Zohar. In
eomulta fcripta fuerunt de artibus &
difciplinis Philofophicis, de
Scientia item fyderum &
aftrorum, eorumque dominio. Etjosl pauca
qtudam interjecla Ciim deportati eflent Patres noftriinBabyloniam,
:
enim hoc eflet, unde Perfae haberent peritiam Aftrologiae,nifi eam ac-
cepiflentab Indis ? Et unde Ifraelitae haberent fcientiam magiae,prae-
ftigiarum,incantationum, adjurationum daemonum , Talifmanum &
Imaginum fpirituali virtutepraeditarum, ad expellendos daemones,
nift Salomon ifta accepiflet ab exteris gentibus, quando eas fub-
egit &c. Quaedam etiam habuerunt filii Ifrael a Prophetis &c
Ephodeus tn Pr&fattoneGram.fus,: Noliexiftimare, Majemonidem,
quando loquitur de gradibus Philofophorum in cognitione rerum
naturalium & divinarum, reipicere ad ea^quae his de rebus feripferunt
Philofo- D 5
Cosri Pars I. JWki noaa i8
baro, & tali, qui nulia in re inter fe confen- nyt ty 'W3DO Dj\vp By3l
tiant,&benemihirefpondiftiadhocjquid m»3 nnitf nn flOJym nrw
vero dicis de Philofophis, qui &: exercitati C^ni D>£MDlV£n lOttT) Htfl
fcripfit, qui fuit Praeceptor Alexandri Magni, ubique in ejus comi- &
tatu ipfum fequutus eft, reperitur, illum loquutum effe cum Simeone
jufto, deRebus naturaiibus fed eum inter feloqui cepiffent-de rebus
:
lofumjalfifa Artftotcli^una cum dio quodam intn f£l Domus aurea, dicl9 y
ndfcrtbi ext/ltmaK
Abarbcnel'
Cosri Pars i. pvtmm ?0
PhilofophiGraecorum, ut Ariftoteles, &qui eum funtfecuti, uticom-
munis eft opinio ; fed ad id quod de his rebus fciri poteft in rei verita-
te, five id reperiatur in libris Graecorum, five in aliis. Qub ii quid per
demonfcrationes indubias fciverunt, veluti in Logicis, cv Mathemati-
cis, idnequaquam Gra?cis attribuendum. Quicquid enim apudillos
EDTip CDOI D>oViyi potp Legis ( qui ampleclitur Legem Mofis) credere
,
buh* hs aitP hnx mp'f)DOn &; Evam ( quia Scriptura , qu<t apud eum esl cer-
tmm wna*? rfw nrn tifitma reguU) &
de cujus veritate nonpotesl dubi-
o^atrm nitrsom ninnm tare, boc ei confirmat )
"WX "iyron Sia>n t^inn cum Creatura hac vili & turpi, ratione
eorum qui ipfum praecefTerunt, & quomo- 03 lorrnj -jN>m v*£h X*N$
do propagatum,vel,unde ortum fit genus flioiVan n»n ttM rCSTIN
humanum? QuodfiextitiiTetPhilofophus r-vfaipo ^nVtf nowa
inter ipfos , qui habuiifet Traditiones hac mnf? Sd» VHP mODHDOl
de re certas &experientia comprobatas, vjwpna poyro n>n onw
quas rationibus refutare non potuiffet^ queCDy rvrrm pmrh vnoioi
occupatus fuiffet adrationibus & probatio- nioipn p'?nn Y£>o v^p
nibus fuis confirmandam Novitatem Mun- hipb nrp inr xm -\vx
5
W> Dnatn O p nann 1DX LXXIX. Judaus j Hoc paclo Quia Res
5
CMtmn blph ma> IVH illae, quae aptaevel difpofitae funt adreci-
^Via^a DJW D»p*?Nn Dnn piendas notas & charafteres illos Divinos,
D/iloa "lypS ^av tf ?) Dt^
1
nonfunt inpoteftate hominis neque pof- ,
**-6 DOi^y iyy o,V) nmm funt ( homines) seftimarc vel determinarc de-
Dnnm D/vin l^ on^at )yr bium illarum quantitatem qwahtatem 5 &
mm e ^
Cosri Pars I.
ir>W O notfn V7N D7X 'J3 juvare donec aliud videant itidem per ac-
•,
C2ni rfhyirfl n3D DO>;roi & forte aliquando plures fimul funt ample-
>£3 ttptoh n3D uDDKp xi ', oblivifcentes interim Ejus qui omnia
Vyion 73N P07m r-ijsnn gubernat , virtutibusque falutari-
illa regit,
nop t* ovnirn wyy tas vero omnis per Re ( virtute & vo-
fe eft a
V r
i2 i —tfpSnDQl "ryiosi Omnes etiam iftse plagse immiiTae fuerunt
n*VQ rutoa CDn O TiWW praevia.admonitione &
comminatione, Sc
ny3 i*£n nt?iyp'A certotemporejeodemetiammodoablat2e;
1
wV) ya^n 7X0 N ? t(1£)TTO ut conftaret,illas provenire exintentione
D'DttO 7KO nVi DO^^n "TKO certa, a Deo voluntate prsedito, 8c volunta-
03 Wr intfl mpD3 **&) temfuam, quandocunq-,voluerit,faciente;
f-iV^ DZ3^n 1212 hiOW nonverbaNatura,vel aPlanetis&Syderi-
CDnnm inntf ny2 xinn bus, vel a praeftigiis Magicis, vel ex Acci-
0> "pi laSni nyiD nvnya denti.PofteajuxtaverbumDei egresfifunt
TOyi pyn lioy oSnjOI ^ID filii no&e quamortui fuerunt
lfrael,eadem
DU'njaium£h DoVin &\V primogeniu^gyptiorum,efervitutePha-
tzjrrroian>Tjm amx raonis , proficifcentes via maris rubri , Co-
n^n tiD^p^xnczi^pm *jm lumni nubis & Columna Ignis ipfos du-
>i2 wisruv ty2 vn fnnNi centibus , & praeeuntibus Rectores vero,:
nyn tyi nnvi nsv d^id^ Principes & Sacerdotes ipforum, duo
, illi
LXXXII. Cofriy Percellis nos his tuis ?>j?rt hlX "linn 10K j?
verbis focie
( Judaee.) hxw '£) vn o vn» fciao
W
,
perceUit^quamgeneralis ijia narratio ) . Fi- Nam /nnK JfW *?X ma .vS"» P\V
lii Ifraeltum erant in gravi fervitute confti- n:)j czjno 3 d:3J r
fc-^Sl
lusperegrinusinillosirrepfit,exfpec"tantes T)
fl
?2fi2 hxiw >}2) nprnn?
definitumtempus,quoDeuspatribusipfo- nyifl 7>3 njyni r- M^Trt
rum, Abrahamo, Ifaaco, &
Jacobo,promi- m» tfw tzimi nx ;mn
ferat, fe daturum ipfis in haereditatem terram Canaan. Terra autem
Canaan tum temporis erat inmanu (/wr^^feptempopulorumin
fuma felicitate &potentiaconftitutorum: filiivero Ifraelinextrema
erant paupertate dc miferia fub manuPharaonis, qui filios ipforum ne
muiti-
4?
|U5WtDWJ Cosri Vaks l
,J
N 7 p£jD 1M0.V0 nhl DJ3J f »tf ceptanda ( tanquam Divinitatis teflimoniU &
nSnnMO jAl CD>fi«O0
N*?i mtraculis ytam abunde confirmata ) * Non enim
CDn ? J—107J l*?N) fvma
1
ullius eamcredentisanimumlaevaoccupa-
CD"OVl CD>n Vpnni Mtton re poteft fufpicio, de incantatione, praefti-
orfon urh nOVf ^ tttfQ giis,vel quafi imaginaria illa fuiflent. Nam,
CDmoyo MlOl /inayn fO (1 maxime id fuipkari quis poflet de Plagis
0J100 1N'K?ni dV?«? onnpl (Aegyptiis immijfa ) , de Maris fisfione uti Bc-
r-Wpy nn ahzx rofisChaldausficit), &
de tranfitu Ifraelita-
: CDWip^VO rumperilludj nequaquam tamen hisarti-
nt nn.V) •Dnn nDK bus attribui poteft Liberatio illorum ex fer-
OP
73703
y7?
170ytt?
JW D ^P° ^^ tzvyaiN
f""1
*
W vitute,Mors eorumquiinfervituteeosde-
tinebant , &
Ablatio fpoliorum ac caetera-
DV DV N73J Dn^ DH ? 7nini
1
rum facultatum illorum ( utpote qua aclu ipfo%
D*y37»V irntav rQBfil 73*70 d^ rwra faclafnerunt ) Frivola hsec funt 6c
.
culis illis (qu&patraxit)\ tamen hocin ani- nWl OTiaion nnx ntPQ U
mis ipforumdubium remanfit, Quomodo Y# p£D CDnitran "KVtM
Deus loquatur cum homine, ut principium >"D CjTKn oy Cp^Nn
Legis non fitexconfilio&cogitationeho- }—mnn n^nnn n>nn &*?#
W
minisalicujus,auxilio&:roboreaDeocon- nono DtUMOnV nKVO J
tem Sinaj. Hic Ignis per quadraginta dies fWTl DV D>ymx N'nn IMfil
manfit,populovidente&;Ignem, &Mofen nt£D n*V f»NVM CDVn ini»V
in illum ingredientem &ex eo egredien- naco S**M mJTD N3
tem. Et tumaudivitpopulusSermonecla- mtry^ m TQTDyn ?0»1
ro &articulato Decem Praecepra; quae con- rmwn max on CDnmn
tinent Subftantiam &: fundamenta (compen* JW ni¥Q j na ms sWWl
<//#w yfummam ) Legis, quorum unum eft ftfttfl oy iniKD nDTp 1331
Praeceptum de Sabbatho, quod equidem onDtn fiTWV 7\h>ft : fOTI
jamantea in Defcenfu Mannae datum fue- E3»tMtfO fiann CD^Sp «vV
rat. Ifta Decem prascepta non accepit po- n.vo DX O X'2:n «vSi ''Tn*
pulia, vel a fingularibus aut paucjs quibuf- rrn xh blX IjraCD^p^vn
dam , vel a Propheta aliquo^ fed a Deo ipfo wn 'i.vnS m^03 H3 CDnD
dataiunt y veruntamen non eailli,qua Mo- p Dyn u»ONm Ninn ^HJin
fes,facultateerantpr3editi,urremiliamma- n lino n^D »JJ Xinn cvn
gnam ( inpofterum amplius) viderent. Ab eotemporecrediderunt,talem
per Mo-
47 pff*n idkb Cosri Pars I.
pan> nril Tfa noKOa ex Entibus in illud tranfire fecerit (*» f^r/.
\£>n "l«?N "liy>tt?n *?y wxn bendo)$ quia non deeftDeo potentia. Dici-
X$n "nw< r^Jianon *?yi musnempe,qu6dcrearitDeusTabulas,&:
mtrya 'nan Cana Jl"W"Ul infcripferit eis Scripturam exaratam(*w«-
ynp >a 10M "lttttto onaf /*?» ) ficut creavit Ccelum Stellas, per ver- &
r~MOinV inoin czrn nN bumfuumnudumj&quodperejusnudam
O^NOtroi Dyn f>0>0 niTOiy voluntatem incorporatae fint ( T4^«/^ ) ea
numi nmiDO ni^DO! quavoluitmenfura^&eaquavoluitformas
na
^ao iaV nw
X"W1 quod item Decempraeeeptaeisinfcripferk
mynpn pl 3iay ttVl miD &
infculpferit , ficut dicimus , quod flderit
vhx DflVO. Jlpnni |W
Mare,&Murosexeofecerit,adextera&fi-
^a *?X 13 THDSC3 N*7 "paJV niftra populi,femitas item per illud brdina-
•)tt?JO VyKOtf niaD *?>< N*?l tas,plateas,& terram planam,per quam fuac
D'on O 'Wian Syi£)a in^K 1 moleftia & impedimento tranllrent. Qua
13t£)na IT^Kil noxoa noy ratione ad Fisfionem ( mam)> Exftruftio-
^X y»30H TWn Y BSt> pl > nem ( murorum illorum ) & Complanatic-
nrnixn miixa ^a^n |tW «em ( vi^ e> mw ) ,
quae Deo attribuuntur,
nonopus habuit Inftrumentis,neque Caufis fecundis,prout illis opus
eft in Operatione vel Ac"lu Creaturarumj Aquae enim conftiterunt
per ipfius Verbum, & formatae funt per ejus voluntatem, Pari ra-
tione formatux (aDeo) Aer> ad aures Prophetae pertingens cura
DHUr
Cosri Pars I. pnn tbkd 4^
hafupputat: Templum adificatum eslanno 42c. ab egrejfu filiorum Ifraelex
Aegjpto, i. Reg. 6. v. i : in exftruttione confumpti funt 7. anni, tbid. v. ult. Tem-
plumftetit 410. anms.quiadditifaciunt^.annos^tribttstantitm de 900. ife/?-
^n^
quidocairratinLege,quodIntelleftusnon
admittat, vel falfitatis
git, quod dijudicatmon eft cjus lingua nec nirtf , ora njj^ mjo
cor,neccerebrum,fedhaecfuntinftrumenta 1000*1? xh) Dipoa rftau
duntaxat Mofis: Mofes eft Anima rationalisintelligens, quaeneceft
Corpus, neq^ loco determinatur, nullo loco exclufa, neq, ulli loco n- i
clufa
49 pPttl-ttltt Cosri Pars I.
10*r? n*n totrn IHN fixn tiae , vel a mutatione aeris , aquae,
f terrae. &
Vphxi p2T ru "NtfN n*?yon Creatus enim fuit Adamus, tanquam per-
r^WONn ym cvwvoi fe&e affecutus aetatem juvenilem rationc
rhp nawioa S3N 110*7 >?ao membrorum &
quaiitatum (corporearum,ve-
'>pbx p IvSkN WipJ 1^1 lutivirium,ftatur&&c.) Idem accepit Ani- :
teftimonium eft
exaggtratto ab altisfacla), {CDni£D YNOTW '0 ViTJini
Magriitudinis&excellentiaeipforum. Ma- -jmEjDnn ^"lTUn 12tt -5
gnus enim eftis, cujuspeccatanotantur,& SnJ py n? '.VTjoyS -jiryi
fama dirleruntur. "WIP71 ;
—j^Vn tf W n^
XCIV. Co/ri ^ Hic quoque modum ex- : n? -in.v
cedis, &erTugium quaeris pro excufatione populi tui. Quodnam enim
majus efTe posfit peccatum,quamhoc? Et quis gradus fupereft poft
hunc r (
quisgradus boc esljupertorr )
xcv. y*-
Si
}i^*ma Cosri Pars I.
D'3p»n D»y3tfl .DVOOn *K»>n £tf#w, Septuaginta feniores , qui digni fuerunt
pntfnA D'1M vn IVX
Prophetia continua ( Prophetu dono conti-
3*?31 JU p /*«<?)•" Jofuafilius N««, Calebfiliusjephyn-
ytnnoi JTfDJlO
D»TD *?# nJ3 "lim njia» p neh, Chur filius Mirjam , alii multi tum & :
pOD G i
Cos ri Pars I. ptfmTDKQ f0
tamen exeis dignusvelidoneusfuit,quiin D7N Dl pnsnvn*? »^">ano
ejus locum fuccederer, nifi Abel, quia ipfi fi- ^ norr n>n Nm >3 hin fcfot
milisfuir. HunccumfrarerejusKain occi- >jfiO vrw pp IJhfl W.V31
diifer,quodipfihancdignirarem &praero- fl.vrn }—iVyon *?y u irwjp
garivam inviderer, in ejus locum darus ei Jifltt ffgh ntfr vnnn "ftfnj
fuir &*/;/<$, qui fimilis Adamo fuir,ejusq; pe- irf?M) aV> nVtfD irm oi.vS
culium 8c cor, reliqui inftar corticis Pecu-: pi tPIJK JlP Ji^JDi H£)^p5
lium Sethi fuit Enofcb, & fic ufq \ ad Noachum CD'Tn'3 ru f? pj$m y>n
in fingularibus perfonis res divina per- O WTpJl D7*6 'W! D*?3 vn
manfit, qui omnes fimiles fuerunr Adamo wzhv wphii 03
DnK>"»33
& Filii Dei vocanrur; perfecti nempe in Cor- O'0'n mantfai orrroaT
poris doribus & qualiraribus , in Srarura,in 1M an^ai rhw niE3n>
Longirudine dierum, Sapientia,&Robore. flJO pi n> T>n D7.V& D'jia
Er ab his ( non a CAteris) nos fuppuramus & n W l»Qto nn"V3N 70
seras ducimus 5 ab Adamo fc. ad Noachum, f oynp37 .vW »0 ona
13
& a Noacho ad Abrahamum, Fieri equidem 133 YTO* hlX mro >p*7Xn
1
poreft, ut ex his aliquis fuerir, cuiRes illa 73? V3N '3N ? TO^il r"*fl
Divina non adhasfir, veluri Therach [pater n»ni 1QKV3 m
XV7V0 7W
Abrabami : arramen Abrahamus filius ejus, nUNQ DH3 p37 'p^sn f >jyn
fuir difcipulus y^m @* avi fui Heberi, prae- dti^I d>J3 03 *?N Dni3K
terquam quod Noachum quoque vidir & p^yilTD^ni^QynSuDnTI
audivir ( nam Abraham fuit 58. annorum cum , n*?UD n>n "13?! >13y >fipj
morereturNoachwyjuxta Aben Efram inparafcha >j£0 nJ nSlJD DDtPl ED»
m), SicqueadhaefiripftsResDivinaconri- o»itm D^pwn «nv Kin»
nue ab Avis ad Nepores, &
Abraham ruit \7N* omarn Dn^SON 7«\V
Heberi peculium &
difcipulus, hujusq; rei KS'l nNOJn r.DlS f y:a
gratia vocarur ^
q. Hebertus 5 Heber pe-
cuIiumSemi 5 Semus peculium Noachi,quia
03177
pry
Stf ODrn p£)3C
datum , illam quoqc comprehendebat , quia erat ejus pars. Sic non
opus fuit>ut Deuspeculiariter animaminnares ejus infufBaret, quia
enim non eterra, fed e cofta Adami fuitcreata^Deusautemjamante
animam viventem Adamo infpirarat,particepsejusfattafuitEvaper
illam coftam , quae tamen fuit exigua pars. Hinc mulieres manferunt
imperfettiores , unde & Rabbini noftri ajunt , »"iSp fW? C3'tM71 M«-
Hoc nempe eft quod dicitur > Egofum V ITTP , hoeeslSomen meumfjefa.^i.
quod fcilicet ego-apud meipfum concepi &: quod Adamus mihi
v. 2. ,
opus manuum ejus, & Deum folum, nec alium Patrem agnofce-
b&nt&c. Videeunu
[ j.] HincfirtbiturinZoharadGenef.16. 1. Wjran oy Wm T^ *P*
Wofya WC N$f?J pjlJO ptert r-O
Deus Benediftus longanimitate fua
difFert iram ergaimpios, ut ex ipfis prodeat furculus bonus in mundo,
ficut Abrahamus prodiit a Theracho, qui erat furculus bonus, & radix
praeftantisfima in mundo. Et in Talmud Mafi. Bava bafra cap. 8. fcrtbunt ;
fWFO p'flJ xyv 'n txyr >frr >ai3 *mb xv i k-do froa n^ru p»ayo r*
f
comparuerant in Die illo Stationis Sinaiti- Tlfifl xh) ftPI npS *A >rmi
cae,eadem forma &fpeciepermanenres,8c 3W# AiO *?y i^K E3n0
Mofen exfpe&antes j Mofes autem abillis WJfW nasran nYU wiov*?
per quadringenots dies emaneret, nullo *?Hjn winn ponn fljtp ty
fumpto viatico,neque, nifi fub conditione phrvh E3?n pon i^rtflm
eodem die revertendi , ab ipfis difcesfilTet l —tiVpn OOTOI fllp&nD
(ficfcribitAben Efra & R. Uri 9 Mofen non dixtjfe Dno WTEKtt? 7y AttZTlOni
y/ij, qubdper 40. </#« <^r emanfurus. Altter Tal- CMYO 73> J tfpf?
%
O^
mudtci inTract. deSabb.cap.j.f.2y.i.)i
finiftra cogitatio
tum W HBMK W H;j
quofdam de Populo illo n r^phxi VJMMI
i w:
J.V
W
>*?10
:
Cosri Pars I.
xerit. Res illa nobis videtur longe maxima, sna nmyi nrn pn nm
quia inter plerasque gentes hodie nullae Fi- .vinn rott hp n>m mown
gurae vellmaginescoluntur: ilio verb tem- mown hi D>uny vr\v >jso
pore res levis fuit habita,quia omnes natio- Y7.V1 uzjjtin myh ;—<rm
nes tiim habuerunt Imagines quas colue- r-va upy^ 'nxm r-in>n
runt. Si fecifTent vel exftruxiflent pro fuo v*?x fyh r-nuy^CDjtt-D
arbitrio Domum aliquam pro Cultu Divi- 1
mD
?) nmnpn u mprti
Sxpfrr H»aA nNin n tjrt* ftruftura Sanfte, illius Domus seterne, (Tem-
n*n3y3 fW imi* plum tertlum , nobis promiffae,oftenfafuit
IfiiOfil
maadrecipiendum veftramLegem(F/</ew,
im>DWH^OWfo **/#,»«») fine dubitatione haefitatione &
i-onn T-yyi Qflnjjy» u llasqubdPropheta(JU*/fr)veneritadSer-
N>nn njl3/in ?y lin^ '730 vos mancipatos &
oppreffos, ipfisque pro-
tftt fjtt) rw ^
DDWttn miferit, quod hoc tempore, fine ulla mora,
onDJinxW JilOW V3» T3 hocmodo,egrefrurifintefervitutefua,&in
V2V 737 ytini ono nprn terram Canaan introducendi quae tunc in ,
quis comburere illa debeat, quis item ex TNi cdiw xh onn nison
clasfibus eorum,quibus id mandatum,of- V
oonpan njibn n>nn
ferredebeat, quomodo comparatieffe de- £z:y cdjjd cunD mv xhv
beant ilii quiofferuntjUtnihilillisinfit vel tei Gn^uSoi owvsn
defe&us aut impedimenti j illorum orna- ntrx hm rn^ itnaSa p»
menta &
veftimenta, praefertim Pontificis DlpD *?«V S^ m«n h \t\i
maximijcuilicentia &
facultas data fiiit in- njotrn Dipo >pWi pjyn
grediendi in locum Rei Divinae, locum, in- ntojp noi mwro fmNm
quam, Habitationis &prsefentiaeDivinae, r-nnaro tenpnro m?3
Arcae &
Libri Legis(w Santtum Santtorum ) finrnpni nnnsn nuTroi
quae item his omnibus annexa &
obiervan- ni£>0 YW» VEl m^nni
da fitSan&ificatio ( veluti abfttnentia ab uxori- r*sfip Sy o ud^oid i*
bm, &ebrietas ) &Puritas [acontattu rei im- v nm ip>r,yrittf noi rrwtn
mmd& ) ; Graduspurificationum,fan£rifica- cz:y cd»p^ nmo bni
tionum, &
precationum \ quae omnia figil- nfe ptron rjon pi ntfO
latimrecenfere&enarrare, prolixioris fue- o'D inn r~^rh mriMn
rit operae.Fundantur tamen in Lege fcripta i jrfWro Wm
pjpon
Mofis,& eo quod tranftulerunt ( acceperunt ) ptron njcni rnxni muoni
Rabbini noflri ( per Traditionem oralem), quse vno^o Sdi VDDoivroyi
utraque habentur ex Colloquio Dei cum
Mofe inmonte Sinaj j Sic forma Taberna-
culi tota oftenfa fuit Mofi in monte Sinai,
r^i iS w
CDiiniKi r-iftom iS win
unn
n^ irN Vnan /van
noV^
J—^wotfj
gem fuam,nifi populum fuum, & Viros Hfttan QniX iy>n )y\wh
iinguae fuae : O'0'n 73 imiJ") 7? YnrH7
his etiam foiis promifitDeus,
quod illosperpetubad Legem fuarn ob- 73 p npyi D\va:n *t h?
fit
gratise &
beneplaciti, quo Divinitas inter &7H1 nT13H HQtf n^ 2?
iofos .habhavit. n? n>m 73n t#»p ajp "»nv
CII. Cff/fc, Annonverbmagisexpedi- nn3rl3 |OJ "WV : ^l
viffet, ut univerfum mundum direxiffet, r-vn xhni unn iok & JP
hoc magis congruum conveniens Sa- & '»rm vrv.» ate viv nb
pientise Divinae fuiffet ?
L CIII. Judausy Annon etiamficmelius °™ 9V ItWtfO OTptf no
fuiffet,utanimaliaomnia effentrationalia?- «^3 >p7*VH [W1 <?n TtfHl
Jam videris oblitus effeejus quodantedi- T)i)XD) QWH T? FUQP
&um (§.47.dr 95.) de propagatione feminis ITvi)*) tfinn "11.V7 73pa 2Vn
& qua ratione Res
Adami (pofteritatis ejtts ) , 19 UiW 73p0 IJJW n*T7p3
Divina confueverit commorari in tlno & n7UD o*?3 3py> 03 )Xy&
371
Singulari aliquo, qui Cor effet fratru, ac Pe- DtfijD D7K «10 a*rX&
culium Patris , lucem illam ( Divinam ) reci- D»H7K D*irWO
DDl.V 0*0«?
titim &
6f
ptflfllDltt Cosri Pars I.
PDiX r^Tll ntf.n rnSyon ejm^tum abundantia, bonitas, (feu felici- &
i-iraiui ny3tf rtW irrpn tas, pax &c. ) r«w malitia, ( fterilitas &c. J
'53 'pS.vn py3 S""inyn circarem Divinam, eritjuxta operaveftra (k-
D^yn *?3 J»nu nw DJwyo cundum promisfiones comminationes &
D3J")Vi? ^yaion Jtfljon Sy LegisJ: Totm mundm regetur fecundum con-
r"Tn/V£ WDSP Dy Win fuetudinem & curfum natura ordinarium> ex-
TTDl DSJVnN 31130DDim ££/>r# vobis ,
^«w videbitis , Majeftate mea vobU
Dn>ny roy? X*?P tpy^HM pr&fente, tiim Terra veftra bonitatem , r«?« cw/w-
^y 1-QJinPI CznS *jnxn r#?» veftrorum <£tu^Io^ , tempora fua debita
JnQ i£JDO W3 uD^Ti.V ;/o» tranfgrejfura, & vos innnicis veftris exigua
JKTtf D^yjy p.V O 13 lT3ntf W4«# pr&valentes , ««^ dignofcere poteritis , rtt
i(Qra S3N' >y3En JinjQn *?y ve/rW wo« r*gj confuetudine naturali,fedjuxta
D 1"ion tZD*V iNin ">tr>0 voluntatem & beneplacitum Dei ,
prout etiam
nyin n'nm ^:m miscna videbitis^ftinobedientesfueritis^ Annon& charita*
iytn rxi nwa iSd oSrym r^w , Siccitatem, Peftem, Beftias malas , ubi totus
magis expltcant qua gloria, quibus^ deliciis fint Dteontav "onn nsx op
frutturi ) tzjna b^rn PKl /nan nrw
CV. JuddW) (Verum hoc) Sed omnes : rrwr ian ^i nowo
iltademum funt implendae poft mortem: i ravSy
neque inhac vita quicquam de illis com- >nw ^i nnan nax
piret, nihil etiam eft quod de illisdoceat cawowih p inx %
'nvy >2
(fufficienter teftetur). mcnD Mnv dhh DrnvnoT-
CVI. Cofriy Et ego quoqueneminem dttW? irhyz m\ dn his
haftenuseorum,quiillascredit,vidioptan- miD03 0*jp /)S.V Wl
tem accelerationem illarum: quin potiiis, t»3iyi D^yn ^yai d>
fi in illorum poteftate ulla eiTet ratione , eas i rn?3 irra yfci
bis conjungat cum Magnifkentia, Gloria & ^nx r,ijji Sxrjnn mwm
Miraculis. Idcirco non dicitur inLege, Si ^ vnr cjr\S) bi.v t^in
in AlcoranoJ j fed dicitur^ Vos erttts mtht in populum, & ego ero vobu
in Deum ( Jerem.7.2?. ) Item; Ego (ipfemet ) vosducam Exod. f.
Et , 19.
quidam ex vobis ftabunt (hoceftminiftrabunt) coramme, (ut Sacerdotes
&Uvi-
67 \wx\ na*a Cosri Pars I.
n^ I z
Co-s-nr Pars I. |WRi na*a g*
Iltuftrabo rem parabola vel fimilitudine D TOiyvn*'n3nnr3teoni f
fintemittendi, &in defertum illud profe- blph n>T3 IDV n*D1 m*03
&uri 5 porro etiam praeceptis vel mandatis OV VY3n *?K #31 mTDV
euminftruens,&fceduscumeopangensde CZVtmn Orn 'TH^ttfil
recipiendo fervitio velcultu ejus (qubdipfi ann on3nn on3 inottrt
fmtfervituriy&eum culturi ; Sicergo rediens Eun*? U31 DT1333 iVrntPni
ad fodales fuos cum Legatis illis Indicis, I3ttn 13 ouwnttf J10TN
magno cum gaudio eos exceperunt, omni- DTTr?tt?DTrw Drm 0^31171
que honoreafficereftuduerunt, &exftruxe- r^1>T)Sl 17W \px Sn? ysrh
runtproillis magnifieum palatium,inquo t?V3 mio fl
?3rj ^on f
J£>
CDn CDHl tt>y)T) OWSfia tiim Ipfe (Cbriftus) tum Socii (DtfcipulijejuS)
r~Ol-T» tyl p) ffWfln &omnesfequentesipfum per aliquot cen-
:
fi veftra humiliatio & depresfio effet voluntaria. Atqui eft coacla &, :
nonnulli aliarum Legum (Eeltgtonum) fe- vaa noix Kinp nSo inya
ctatoresdicunt,Hominem revivifcere,vel, vo» to yrv wxv y^dni
aeternam &
beatam vitam confequi per wzx) wnn n*?on >rt?)\
N O T JE.
Vuto> illum in hlspoftremis verbis refpicere ad Chriftianos> &per hoc Unicum
Verbum inteliigere nomenjefu: vel> quod dtcant>Hominemfolafidejufttficari
& faluum confequi > fine opertbus legalibus. Conf. inf. §. iif. &par. 4. z$. ubi
fimilis phrafis occurrity tn initio utriustfe paragraphu
tZVO^nn ^TO PWH 7Drj n e, tum in latitudine ( vide Mufiatum quo re- ,
bx OlNn qmv IDyn 3Wt& & contra pcenarum ( ingehenna) j imb magis
"'p^Nn7X nnn 3Wm ipNfl de his fcriptum reliquerunt, quam alii po-
nxusn >iym njJlJ 1KW t
p U li Egb verb haclenus non collocutus
:
CD phS7\ inpSl
f
I2)yr\ fO?3 bra, frequens &
clara mentio Promisfio-
K 1
? Mntt? IJlW npi
1
? "ltfJO num Vitae aeternae,ficut in fcriptis Sapien-
flWO.ttW tnJVODyiD Dya tum noftrorum. Sic in libris Propheticis
nra t<3iJin^ Q f
nVan habetur, qubd Pulvi* corporis humanireverfu-
rusftt inTerram y Spiritus verb adDeum^qui dedit eum y Ecclef. 12. v.7. Sic
diferte in ea habetur Refufcitatiomortuontmfutura (veluti apud E&ecbielem
cap^yj. & Jefaiam c.z6. 19. Vivent mortui tui,cum cadavere meo refur-
gent &c. Danjel. cap. 12. z. $. Et multi dormientium ki terra pulveris
cxpergifcentur j hi advitam aeternam , illi ad opprobrium, contem- &
tum fempiternum, &c. ) y Demifione Propbet* ElU y qui jam antea mif-
fus fuerat tempore praeterito, &
a Deo affumtus fuit, ficut adhuc alius
(Enochus), ut non guftarit mortem, Malach.4. f. f. 6. Extat etiam
in Lege Precatio cujufdam per Spiritum Sanclum prophetantis,
Cosri Pars I. jwmiDRa 7o
pars eft ita comparata
s merces tamen & Wrt riyTn ty uoo Byon
praemium manet majorem partem, quia fe- XPM mtP >J£)0 3nS 73P tf'i
runtjugumcaptivitatispartimcoac"te,par- P*7) TVDn f>3 m^an ^lp
t-^N CD^rnin nnN ^lrt ( apud aliasgentes ) habetur ultra Legem ve-
DJTttl TO P ^™ JiVpSn ftram^ nifi qusedam particularia de Horti
anm jtoni anjWfll Edenis&;Gehennaequalitatibus,forma,&
anianm ftructura ( qtu illi uHTtius defcribunt ) & qubd
t
N O T JE.
De Retributione & Pr<tmiis Bonorum & Malorum,Horto Edenis & Gebenna,
Toras haadam,
prolixe confnli potesl R. Mofes bar Nachman,parte ultimalibri
quamvocat lyw Portam retributionis, ubi plera% babet, qua veteres
7ttttfl
ca ex illo adducit
Quiefcam (fc. ajlrepitubujus mundi ) Sc afpiciam in ha-
Cap. 18. 4.
bitacuiomeo (b.e.revertar &
ajpiciam in corporemeo priore) ficutcalor :
r-ir>?
>p*?>c
i
orann
mia g r-rjr
mmx
pp Ss
indidtftt mibt mundamfillam tu creafti^finxtfti & rnr.v nmr nnai nttra
mibi, eam cuftodis in medto mei ,&ite-
infufflafti r-notro nrxi >n r-irnaj
rum a me refumpturm es, &
mibi infuturofaculo r-Ao^i rry rrwi ^anpa
reftituturm.Quandtu in me esl anima confiteor co- y X3 1
? 7^ '3 rmrmfo»joa
ram te> Domine Deus mi, quod Tufis Domimis wna onpa nttftjhv ro? So
omnium aclionum. Benedtclmftt, qui Cadaveri- r-tftofe 'pS* 'n Tiflfr **
bus mortuis animas reftttuit. Sic Hortum Ede- ?|ra a»»yon te fm wn
nis ipfum , de quo homines tam multa fcri- : iyno epusA r.ion mrtin
bunt &loquuntur, non aliunde, quam ex f
ja mn
iwt iox? rty pi
Lege defumpferunt per eumautemintel-
:
o inw mp^ xh iiar d^.v 1
?
T
(apud
?s
WttHB COSRI PARS II
DWna dmmk Otf 7 pittfe* &iUis vifis, amplexcs effe Legem ipfor um,
WU "fN'm : natf *?aa a c infpelunca illacircumcifos fuifle: poft-
171031 onTina iDjaai Dn^X modum in terram feuregiones fuas rever-
tf 7 N 13*1 M9W niyoa tiffe Et quamvis in corde fuo Religioni
:
W
nmay 7 lniK 7 NW &Prophetarum ftudio addidus, accerfivic
'l
P A R S S E C V N D A...
>wn naKan
Oitharc referunt Annales wan^P^^^S *
Cofraeorum , Cofraeum revelaf- njDrt © ^riKl $ no
fe arcanum Somnii fui Duci fuo y^u wintr §3k«££2X^S
exercitus , &
Somnium hoc monuiife imSn tid im^o "inD nsD3
ipfum, ut quaereret Opus Deo gratum in TUfcOrt DiSnrt rvm 1X32 "itfS
montibus Harfan Ambobus ergo illis, nsnjrt rttf yon trpS'» vhy
:
m t»»
tot nr
SOTttnty
^atpno^ oao nion i.vn
>n
>n
o ra-np
ym-^tt fctti
(ftn
attri b utum
r
Pr* fu PP°™> non
Mortis: quia cogitatio cordis
n n-e"
eft.efo
m °"uum quoitamen non fcqiwur fe-
>
m °-
•
ul ™ •
wnni mNn SnpO ttJW na 1UDlimior elt quanrut recipiat Vitam &
t
?
>
totf
wn unw *?X1OT hNW nx Mortem , ficut neque admittit Lucem aut
f«nn W T)N t^mn Qjtyn Tenebras. Quod fi autem quis ex nobis
r-n3ynTrrty'Dnoix
^ nzVTp>P ivnNYO
W
quasrerety Utrum ErTentia illa Lux fit,an
W? Tenebrae ? diceremus quidem per modum
Nin 1WWW nwnatPnoV tr anslationis ,
quod fit Lux,metuentes fci-
1J
1
? vriMnhvhlH 1 1«nri
licet ne Cog i tat i pnefumat vel prafup-
j^nni -iwn ^npo r^ noft
^d non eft L e(lc Tenebras id
eflet Lucem
p ^ ^u uyN ^n up
Revera tamen nobls dlcendum '
^^im r^Si nwa iqid» jA & TeneDras non reciperc niii corpora na-
W^w p»ot -p-Tty ^- turaliaj Eflentia itaque Divina cum non
kS pi j nmnsn mon 1000 fit Corpus, non poteft de ea dici, quodfic
Cosri Pars II wpToaa 7t
funt proprietates & fimilitudines acceffo- r^Vfeo )—W:3ni J— viio
riae,
(
non exprimentia ipfam Dzt effentiam ) de- ^ 'WECT DvSysno mnp*?!
fumptae ab Affe&ionibus creaturarum, fe- h*OpJ W?01 vnnu >&
cundum Ejus Decreta, &Opera. E.g. Vo- '0 pjy fpro Xintr3 oim
catur Oimilj/mtor;; Quando nempe ho- vty 'OTTie tZDttf >Jd V710
minis alicujus miferabilem rerum ftatum N"nnn hx OWO Wjy ynS
in meliorem convertit, attribuitur Deo Mi- QflflONl iWnm a'omn
fericordia & Gratia ; quce apud nos ( homi- IfOni «ta»1 flW?n lrtex
»«) fignificant Debilitatem aliquam ani- 'h *wn nr fW \ yy^n
mae, & Fremitum naturae (ku,vifcerum ) tav *p3JV
B£»tt Nin DDON
Haec vero non competunt in Creatorem irW CD7N «nn TJU gT*
fedllle eftjudexjuftusjdecernensuniho- V »*?30 inx tDWTWJH
mini paupertatem, alteri divitias, fine ulla DlTV xhi imo*y3 ftJJWttf
in effentia fua mutatione, neque unius mi- "inN Sy DW fc-Al "rn.V ty
feretur, & alteri Talequidcer-
irafcitur. 'Wr^nDDWW
nere eft in Judicibus mundanis, quando CD/nK f^XlPPD Eutx »D3
illi,de juredicendorogati,judicant fecun- t-yy*rov nD3 f»m fl»ia
&
dum Legem, alios quidem abfolvunt, aoir tZD>tfDX vnn nWR1
alios vero condemnant, ubi omnia depen- *?3m tZD'3"n onn^ fT3
dent a pronunciatione fententiae Judicis, ,J
73 wn CDlpn 300 M*?/)
*°n?** ^P* ^ ™ 1
( vel, dependent abea), neque etiam Illa Ef- IKfim WJm Vjf? n*n HnS
/f»r/4D«)pereamultiplicatur. Sed 4/rr/£w- J—nnN ,—OD yiKO ^30
tadependenttaaKomine Dei ejfentialiJetragrammato funt Opera.creatafine
mediis naturalibus, ut ; Formans lucem^Sc Creans Tenebras^Taciens mirabilia
magnafolus jfcil.perfolumfuum decretu& voluntatem 3
fine alia caufa
. fl media.
Cosri Pars II.
rwVa nwi t>e*d arban a fe invicem creatae funt. Rem autem illam,
131 i.v .\on nnv ww
Kip quae reddidit Aerem formatum in Auditio-
nK-in nwo w
i ne Decem praeceptorum ( qutAerem itafor-
iNann-o> nnan io« mavit , ut illa decem pracepta diftincle & articu-
n»n ntowi rran tid >h
>*? late ex Aere audireniur), quaed^ Scripturam fi-
'n r^oatoi 'n tod rw militerformatam in Tabulisexaratam con-
czrVfiwniDff onn njoun Voluntatem,aut Verbum,vel
ftituit j voca tu
deamus, imo dicimus Lucem & radium illum effe ab ipfo Sole, cum
tamen idnonfit,fedacorporibusfv4/>0n£*tf) inquaeSol agitperillo-
rum oppofitionem,unde illuftrantur ( &radios iUosadnos(pargunty qui
proillorum vaporum quantitate & qualitatefunt dtverfi)
nvn ? nxin 1
DTIO nr W Jiyr^? dj«f#r Et egrefTus eft Cain a coram Domi-
•,
coram, vel, rf/^ae Domini^ Jonae 1.5. Non fugit Jonas a facie Domini,fed
a ioco Prophetiae , reduxit autem eum Deus in eam e ventre Ceti, &
prophetavit in ea, Cum autem natus eflet Seth ad fimilitudinem
Adami,ficutdicitur j EtgenumnfimUitudinefuaJecundumtmaginemfuam^
103 L z '
COSRT PARS II. \W1DK3 8l
IX. Cofri\ Quod de Populo dicis, jam fa- tex *poNo nron tdk
tismihi declaratum eft : quod vero de Ter- o Sax *? ixinn xo loy
ra addis, dum ais j Et /;; terra ejus, id difficul- : fapS nrp lrw^oKO
ter poffum capere. rwp <?* -Qnn idk
X. Judtus-y Non eft quod mirum tibi lW XW 7n>nnp yyyi
videatur in oculis tuis , Terram aliquam j—i*n nntfi rwwn teo
certa &
appropriata aliqua qualitate ab ^rfao nos nn>*?KO»Dipo
aliis differre. Vides enim loca in quibus vel swo 'tyfao ^roi noae
planta aliqua, vel metallum, vel animal, ownoi nn nyfao n»rn
producantur &vivant, quae in aliis locis ^ao nnoi rnnisa vaw
non reperiuntur, quorum etiam Incolae for- nw jron yrcom cbri*
mis & moribus ab aliis dirTerunt. Et pro : nrnom er£^n moSr
Temperamenti ratione fe habet quoque yoi«? sia nron nox
Animae perfectio, vel imperfe&io. pw Vw ^vo ^rnm ov
XI. Cofri ; Sed de nulla ego audio prae- nWN >*«? Sy
: czSiyn
rogati va, quam habeant Incolae terras Ifrae- emvi p nnnn *\dk
lis fupra caeteros populos. nn^xott? d»tow Dnxr nr
XII. Judnis) Veriim fic quoque Mons trmnj vn \S tte msn
vefter, ( videtur refpicere adid^quod $. i. dicium rnuyn nznmyi D>j£un 13
fuit de Montibus Harfan) dequodicis,quod nwn n»n x*? DnS n^unn
Vineae in eo felicker crefcant,nifi in eo vites mnvon nSyoni : csajji
plantentur, &; debito modoco!antur,nuI- N»n» cziyV *m nrrtwnn
las producet uvas. Dignitas autem prae- & vi >JVDt "nwo ihi rnVuio
rogativa propria &
prima (Propbcttafc.& D»ryon oy nn nrv x"^
AdhtfioretDivitu) proprie fpe&at adPopu- ntr* np irnhnn nrnnm
lum, qui Pcculium &: Cor eft, uti fupra dixi xSSax czn^ ? rrrnp cun 1
fertaliquid, fed obfervatis Operibus & Le- CZDipon TySm 'pSxn nyn
gibus, ab ea dependentibus , qua? id ei funt, n^KT pw xh ")r^3 n?n
quod cultura Vineae. At non poteft Pecu- :
—
;
»rn nnn n'^22 tzan^n
Hum hoc particeps fieri Rei Divinae in alio t*<m yw nnon ">DK
loco quam hoc, quemadmodum non poteft f up>nn cznfco W13
'22) nr
mn>n 1331 >pWl lixm num ( de coelo defcendentem ) & Lucem Divi-
t
ilvD nna W3X jW nrpy nam. Ligatio Ifaaci Patris noftri fafta eft
nnion in Nin 31tP> quo nullus fuit locus habitabi-
13 n>n in monte, in
SViW) m >OT 137n fcilicet Moria & poftea tem-
n*?Jtn Jl lis, in monte ,
invon Dlpon Nin >3 3PV0 pore Davidis, quando habitabilis faftus eft,
*Dl3>n njiWl ny3tfS pion revelatum eft,hunc ipfum effe locum Maje-
10W 103 13 inini 73iy ftatis Divinae habitationi dicatum tk ac-
C3lpon D» om3.V .V")p'l commodum , dum Arauna JebufTeus ibi
h3*T3 W31 : nxn» 'n Ninn coleret &: araret , 2.Sam. 24. ficut dicitur *
'133 ttrrpan n>3 >3 CZVOTI Et vocavit Abrabam nomen loci illius, Dominus
pDD **?30 CDPl nniOfl m3 apparebit vel videbitur ( fc. aliquando in eo ) ,
Tvfan IttrtO IKINO Dm3*V w«if, & dixit, Ouam venerandus esl locusifte!
Edenis gradu, (Gen. 15. 10. ) Propter hanc 71313 mjn U"io;s?:# >£>
Terram quoque asmulatio orta eft inter n ri3«W 7NO 7X03 i/iw
>J
Ifaacum&Ifmaelem,Ifaacoprimario Cor- 5
ItlX pn* ? ")0>til JVoViyn
de fc. &Peculio , manente, Ifmaele autem pnr ftN wpN W3 nNI p
corticis inftar rejetto, quamvis de eo di-
1
>pS;vn fjy: lpatn loi ? nscn
ctumfit} £ae benedicam et, &
crefccrefaciam fWbOn oSiy3 r"l31B7H
eum^multiplicabo^eumvebementiftniefizn.in,. itfyS w*?l fiH3 SiVyo;?' 1?
jfr. 20. bono fc. temporali De ifaaco autem
: nxrn vitfn Syi irv^n dxi
fequitur ibidem, Etfoedusmenmpangamcum wjn 3py> f»3 nNJpn rhzs
Ifaaco, >\2i. quoindicaturAdhsefioReiDi- mrw 7y mDi^ai n-vosa
vinse, &; Bonum faeculi futuri,vitae aeternae cy 3py> 'j£Q inprrf oy wy
Cum Ifmaeie enim, 8ccumEIavo Wg) rrrov r-»W!ui \xvthm
(pro
inalteracdttioneesl fQ~\£h Persa) nullum ruit, pir-nuym nn czjnKon
licet profperitate aliqua &: illi arfetti fue- cd^ioi pns) niTQ DX133
rint. Propter hanc quoque Terram aemu- Vuio nxai 'ro o px£3
latio incidit inter Jacobum &
Efavum de flTDD*-^D7W»3QO^VW
Primogenitura, &Benedictione paterna ) n^ ^«n rpan» iow 1-3
tandem tamen Efau, quamvisfortior, ruit n*r&h& D» 7yi »yiD D»0 "\h)21
rejechis prae Jacobo, utut debiliore. Pro- ^on 13TO1, injn iy "»31001
phetia etiam Jeremiae.in ^Egypto, in ea u io^jn \m> pxs "Orro
(terra I/raelis) & propter eam fuit, ut Sc r-^mn yium Vn*i "uion
Prophetia Mofis, Aharonis, &
Mirjam m
injm 'Drrfii n?i3j xm »a
Paran: Sinaj enim &Paran fueruntde/er- ';isin nSi3j rna ini t^m
minoterrae Canaan,quia fuerunt ad mare ms^
VtW /iiroron Dfai
rubrum, ficut dicit Deus } Et ponam termt- rurSyn twa cna uya wx
num tuum a tnari Supb, us^ ad mare Phiiftdortim^ ejr a Deferto mcfe adftuvium,
Exod. 25. y. £>e/£r/7/;« enim hoc eft Defertum Paran, dequoalibidi-
citur, Defertum magnum & terrtbile boc, Deut. 1. 19. Eft enim defertum
flW'03^ 130*1 fc-^S X*\X7\) XVIL Ca/rj, Hac ratione fane conve-
flinatP O ytl O^n ^ ,C?
^ niens eft , ut Gloria Domini confpiciatur
whfi Dn DJOM 'n ^yiOl 'n in Populo, qui vocatur Populus Domtnu
\ 'n T)hr\ft XVIII. Jud&us^ Annonvides>quomodo
i?» n^nn N^n n?Dn'OK
,
TerraillaipfaacceperitSabbatha,ficutdici-
>J£>0 J»Jtfl JO CD'07T my^p tur j Sabbathum Terra, Levit. 2?. 6. Item; £r
t 3W 1
? m?on JlSrW Xin» Sabbathum aget terra Domino^ Ibid. #.2. neque
potcftatem dedit (permifit ) vendere eam abfolute, ficut dicitur ; £r ter-
ra non vendetur abfolute^ quia mea esl terra, ibid. #.2$. ? Scito autem, &1M4-
tha &Temporaftatuta Domini y dependere ab h&rednate Domim.
XIX. Cofri; AnnonveroinitiumconftitutionisDierumpetendum «
cft ex V* Tzsin^ quae eft principium Orientis Orbis terrarum habitabilis.
N O T A.
Continetur hic objeclio contra idy quodfubfinem §.pr&cedentis dixit, Sabba-
tha y reliquafo temporafefta &folennia dependire aTerrafancla^ qubd natura.
convemens vtdcatur, ut prmctpium ditrum referatur ad Tztn vel Sinas. V* autevt
vel Sin
COSRI PARS II. ^13*0 %6
artotemporevelkco). Ide evenitdeProphe- rfippi < forrrp Olpoai
tiainfemine ejus ( Abrahami ) in terra Ca- 13*1
J#3 'O^ 3 TWizin W^
naan. Multi enim erant viri ejus ( Prophetu \pN3 CD13V >Q> ^3 r—fV Ut
/?. hocesi^viriProphetx ) quamdiufuerunt in EaHnyn DW:yrt oy ft03
terra Canaan (fub Temploprtmo : namfttb Tem- 1 rTJTQPm / ^nna U "'
i
"lnNl
X^.VOtW
ptWin
iwn
ll.Vn
diffenfio de feptem diebus Septimanae.
Neque eft quod mihi hic illos objicias,qui
aMeridieincipiunt,inextremoOccidentis
X21 HhN !—vn P 0£0 WOPn terrae habitatse. Nam hoc ipfum eft tempus
1*7711 aw 1
? nVS n>m lJiy ? 1
occafus Solisin terralfraelis (acproinde nallx
Dvn *?y TTDn
nV*?n 0'Tpn
1
? *i? differentia) &in eo (7?. tempore occasus)
Ip2 Wavy »nmoNttno:>
,
creatafuitLuxprima,&pofteademumSoI
iyi myo JViifln nv nrn pl ( c«w infirmamentofajpenfafuerunt luminaria9
1£)na D'0'*? n^nn »!^n lQPtf j! vejpera ad vefperam quiefcetisin Sabbatho ve-
020 "HOJt isnn iX*? r-niiin _/?r<?, Levit. z$. $z. Noli etiam mihi hic obji-
>VM oy CZVOODO an^ cere Aftrologos iftos recentiores , fures Sa-
t^mtt? DVn rhnra mi/in pientiae (impoftores, excogitantes fcientias &
principia falft exfuo cerebro, & pro veris venditantes), quorum quidem
intentio non fiiit hominibus imponere ) , fed quia
furari (h.e. decipere &
invenerunt Artes ac Difciplinas incertas ab eo tempore quo Prophetia
ceifavit, finxerunt fibi exproprio ingenio principia fententias, li- &
brosq^ de illis compofuerunt , prout ipforum Ratio opinio ipfis di- &
clavit.Exhorum^j^mfwforww^numeroeft^qubdTzin vel Sinas (ex-
tremum Orientishabitabilislocum) faciunt principiumappellationisdie-
rum contra Legem j non tamen abfolute contra eam,quiaconvenit
ipfis cumLegiftis ( ifraelitis) deprincipioipfo Diei,quodfitexTzin
rxno M
Coski Pars II. vwiana 88
Sin hicnonesldefertum Sin, inquocaftrametatifuntfiUilfrael^cumpro-
vel
ficifcerentur e mari algofo, Exod. \6. i. ne^defertum V* Tzin in quo caftrame- ,
XX. ImoprincipiumSabbathi
Juddits; n7nnnN7ni 'Unn 13K
non aiiunde petendum eft,quam exSinaj 5*00 ON y
2 mvx nam
( ubi przceptum ejus publice & folenniter esl da- pn 7Vtf p? £DT\p 'ohxzi
tum) &ex
il^,ubieisprimumdefcendit d:dj n^irn fw nSnn D
j
m
91 WtflBkfl Cosri Pars It
WKpl mo J mro vwp faN fed alterum perfefte OrientaIe,alterumpe£
SO wA wn iiwji aiyo fefte Occidentale : quod fi aliter fiat, nort
yiT v /wnp DW*? Dton haberi poteft certa dierum appellatio : quia
ytfON 3UD0 Dipo fett? >J£0 quilibet locus ex circuitu medietatis terrae
rfm "Trr :nyoi mro K*wn fimul eft Oriens & Occidens : Sic Tzin eft
1 htnw vwA mrof'*n Orientalisterraelfraelis^&Occidentalisin-
1 \n^ r-V/inflS myoi fimo terrae Antipodibus ) & vice versa Ter-
pjAmro yw nww
raAntipodumOrientaliseftSinitis,&;Oc-
( j
DiOtf fr^Sl *)!D >Al n^TWi vel Occidens (pr&ciseinpuntto) initium vel
•D?J VtDrn Czro ,c? C37H» miisappellationiscertaedierum.Ettaliscft
CD'0'*? Q*yVT flioifr f/ij ordo vel ratio denominationis dierum a
1*v X^.Vo Vnnm nobis commemoratus , initium fuum iu-
hxiw*
^3 *?yann orn rnHnp^ mens e terra Ifraelis. Unde Appellatio no-
ytof? pJV xbv Mao CD>ja minum dierum omnino requirit latitudi-
MTipJi f-mpj bz moipo nem, quia non poffunt commemorari vel
nosty C=r?mT:i >D x*wno reccnferi uniuscujusque pun&i terrae loca
TTtfDttn bn D^nyoi 0>mro ( ut eorum fingulorum ratio babeatur ) . Nam
JV3 mro WX teo 1 yt \VX in ipfa Hierofolyma funt multa Orientalia
j & Occidentalia ^ Exempli gratiaj Oriens
orrpaw^uyi ttnpon
WN notfn TT? eypVnJ Tzijonis, non eft Oriens Domus Sanctuarii
*?y
*WflN W
nteiTO p»07 inrei veritate funt diverfi,fenfibusimper-
pttfDf natw 'oNJ *-**?» ceptibiles, Ut nil dicam , quantum Dama-
fltmf * 0tftf/fa ejus in extremo Occidentis ) fex in- jrovn nVnnn nr* DW ty
tercedunthorae,nequedefinitNomenSab- j—i>ni nnyon *poo 33dS
bathi, ut exempli duntaxat gratia hunc yiNaionifiVpWDTNnjuV
diem fumam ( cum omnium eademfitratio) 9 r\2VT\ rhnn ^npi ^ttP
tanquam illum diem , in quo cum incepit 1^1 noiy ^N nyunr iy
Sol circuire a fine Occidentis , 8c Adam in n/vni niyr 'iry njotf "U1N
terralfraelis eum vidit occumbentem,vo- DP >npXl fltn rfmrh my
cavit initium Sabbathi donec pertigit ( Sol) nil p-vm nSPn rhftft
ad Zenith ejus, poft ottodecim horas,
tum fuit vefpera principio £ Tzin, voca-
& w *\1D
yjrf latitudinem habeat) & talis locusrefpe- a^pno DlpOI nxnp ? nSnn
:
1
bitabilis. Quod non folum eft deJureLegis, fed Naturae. Fieri &
quippe non poteft , ut Dies feptimanae uno eodem nomine vo- &
centur toti Orbi habrtabili, nifi fixum conftituamuslocum, e quo
principium denominationis illorum petatur^ quidem ita pro- &
portionatum, ut alterum ejus extremum non fit Oriens alterius,
fed al-
9j wtbkd Cosri Pars II.
h<mn D03 Dlp ^flnnSl dere poffet, quod tamen non obtinuit, pro-
QJ100 WSttn» n01 TOJT1 pter Dei indignationem ( Df«f ?. 2?, 16. .
circa Occidentem Solem; q*d. Sifiatnovaante o-np "faj "ioH v^o norm
tneridiem SabbathiHierofoljmis y certum esl , qubd oWra av nism JD3»
Vtdeatur in die Sabbathi circa occafumSolis\ quia n3» CDvanxw yrra
Nomendieiibi continue adhuc duratper winf nonn r.rpvft yno
ottodecim horas, pofteaquam defutappel- r\xm ram tavrxnv ow
latio in loco primo ( i. e . in Terra Ifraelis, unde npDOjr nrw niy» mry
iy nWinnciDipo nanp
Sabbathumfuum nomenacce'pit)> donec Solre-
vertatur e regione verticis (in Tz.enith ) terr^
tPNi naiyS mwn nnr^
nVVi cv nnx >ifw \\v
Iiraelis poft diem & noctem, & Luna appa- ?
'o
2
? nrn nwnrv? Vnnni
rere incipit ei, qui eft in principio Orbis ha-
bitabilis refpedhi terrse IfraelisinSabbathi
Vi>A iww n^nnn t-tnw
vefpera. Cum quo confentit quod iteriim
Q»3om aiya naw >w
o»nm notf» na dd^
Rabbini noftri dicunt, nW J-ttW *]nw
winn \q stdvi nVS ^nx»
trrnn pCDVi Et tum jam definit
. nomen |D naarrt qb pSno: n^^i
Sabbathi inOrbe, incipitque diespnmus, n»xi av ^Tinni yc»n
non obftante quod incolas terrae ifraelis htrrc* ^w »3tev& ^Vy^x
jam ante egresfi ruerint ex nomine diei ut?/i roa C3V om ixv
Sabbathi, 6c verfenturin medio Diei primi. cdj^.v o ptwn tav im3
Nam intentio NomenDieifeptimiex-
eft, r:i£i »jrDWi cavn n:^n
tendere fuper totum Orbem ut ii dicatur ,
qui eft in Occidente, Quo dte fixtflit Novum r-ujKi rxn cony3p cdv
annum? refpondere posfint (omnes)\ Indie rvDisl by fiyzn cdv riow
Sabbathi) exempligratia, etiamfialiquisil- n n 133 ono Trtw ȣ> Sy *[X
r
adhuc in eo eft, pro illorum diverfo a terra y/wo nwipo ȣ3 Tjnoa
Ifraelis
pj- WttWJ Coski Pars II.
tiim Sabbathum, tum quilibet allus pariter dies, incipiat in terra Ifrae-
litica, antequam in Orientis ultimo feu, apud Sinas incipiat, fimilis-
,
Meridies
B
C Sr»
3
D
Septentrio
tum Sab-
97 WTBKB COSRI PARS II.
rt3?on nw» mnp l7>0 >N"3 pultus in terra Jfiaelis , esl quafifepultus ejfetfuh
ony n3 nOttMO CDTttiTOl 4/^n. Sictaudanteumquimoriturinea,magis
moo r,0 n 7V NitfJtt? >00 yC
gw4/w <?«»/ gw deportatur ineam mortuus,dum
int27lp r-iOlTl^X ViONtP ajunt, Longe aliaefiejusratioquemvivumcollim
jnn>0 inv in£7lp7 DWIO ^ir, <7«rf?« « quem colligit posl mwtem. Imo di-
i)y r~Vnt£ '03 llOV.tav cunt, Nonlicereeum,quipotuiffetbabitareinea>
YiDNw YT X7I 713 M3 im .
^r non babitavtt in ea,pofi mortem in eam defer-
HOX nniX on^nNOl DOna Item j No» egredietur fervus extra eam ( Talm.
ipNl niOX y aix "jSnon 73 Gittin cap. 4. in Mifchna ) , fimilia mul- &
pt^in^ 17 ncy\D hs ta. Item,
Bava
Aer
bathra
terr&
cap.
Wifiaelis
Ex
fapientem
vehementi
reddit
erga
.\Y? Ol lONl t^3n D7iy ( J
9 ) .
.
nnx N
Cosri Pars II. wma 96
XXII. Jud&us\ Exiis, quae hac de re Y\tSW noa "DnmDK :
qui 7*7
W 1
I ?
itgypti, Genef.i ^. io. ne<fc in terra Aegjptipr&flantior esl , quam Tz,o'an &c.
& ab ea ad alias terras argumentati fiint a Majori ad Minus , dicentes ',
pultus in
jo WttK» Cosri Pars II.
-tr£:o aw^ D^a CZTOODO vertendum ( in eam ) animo alacri prom- &
CDJlSpO *OV *?3.V nK£n pto: fed quidam (ex captivitate Babylonica)
tj33, Dn Vrui
4
Dan n.vm. reverfi funt, major autem pars, &c praecipui
fc^6tt? niUV^ rifea o>xn eorum^remanferunt in Babylonia , malen-
DrPy^n br?JnttfR09 ma> tes manere in captivitate fub fervitute^ne
^.V no^tf *10X nrty t^WI abftraherentur a fuis habitaculis &poffes-
nfton rija iy oVl r—13«?* fionibus. Et fortasfis hac derc dixitSalo-
morin "iyn a^m ru'l?3 mon; ££<? dormio^&^or meumvigiUty Can-
HV? Vip !.t3nU!3 nNirun tic.f.2. (pcr 73 Dormire intelligcns Capti-
nr^ ':p*?.vn n.Vlp p£17 vitatem , &
per Corvigilans, Continuatio-
WW
!
nNtin aitfS OAKp Vttnff "ry vertendum fegnitie intelligit. Dileclus meus
nia Wa
liDXl miQJt 'rhl manumfuammifitperforamen^ deEfraeosad
1X31 D3*? p£K03 \M\ hlDTi revertendum urgente, ac Nehemia &Pro-
DIIKp ^£50 DHXpO 0>yjyn phetis, adeo ut ( ipforum monitis moti) qui-
• SySn WS 'phttn ^yno damadrevertendumaffenferint &acquie-
iS ™o"Tm >Q2 xhx K?\vn verint,licet affenfu imperfedo^ ficutdici-
'ain nain D.Vl ^yo^)VOO.V turj Debilitat&funtviresportantis, Nehem.4.
n.vnpS Q^oiro U^n l^.Vi % e 10. Dedit itaque eis Deus occulta cordis
eorum, Scfortiti funt res imperfeclas propter imperfeftionemipfo-
rum. Non cnim requiefcit Res Divina fuper homine, nifi pro ejus
praeparatione & difpofitione,vel parva, vel magna. Itaque fi in oc-
'p^ N Z
Cosri Paks II. *PTSca ^g
qubdLocum hunc nonpro fcopotibipro- Z3*r -~
y
~ ~*:r: B3W0 nrx
ponas, & domicilio vita? mortisquetua^in- TtW\ T' n n TfiyvfJti n?n
primis cum dicas ( tn Oratione quadam ) j Alj- tffl »3 [WC 7>* DTTl VJW nr.Vi
/m r* Tz.ijonis,qtiia ea esl locus Vtt± noftrafit cre- HJWH *3
f »ONm W >n JT3
das , quod Praefentia Divina ad eam fit re- rnS P-ttl X7 ftjfl V^K n3P
verfura. Et,finullam aliampraecellentiam rOJOffn /vrcfln ^ffXTth^Q
haberet, quam continuationem Majeftatis pn fO rvnnjs? pfifl "pi^a
&praefenti2eDivinaspernongentosannos, J' "NHpTl /tttrajn J£D3/W
sequum eiTet, utgenerofaeanimaeejusdefi- ^np 1W3 n^nJJfr.t
derio tangerentur, quo per eam meritum OW3jn J — flOtyffl Uffl,v
acquirant &
quafi purihcentur (perejus JttlBT&ni pr tenaTDnm
aerem) : quemadmodum nobis contingere 73 n*3Dn 1331 t/OVftWP
videmus in Locis Prophetarum & Virorum gywjn nr hv r^ooixn
fanctorum,nedumin eaTerra,quae eft Parf4 mnpj JYresjfflP DHOA
r«// ( videp.tr. 4. $. 17. ) . Et in hoc confen- 7K fJtW f^fto iOOI rT7.v
tiunt omnes populi. Chriftiani ( fat rox in Qnsw D^NpOOTttlfOIPtl
fecunda edtttone eftomtjfa) dicuntj Animasad DTftjri /v>7? DlpO N»n O
mw, vel, tn ea congregari, & exeaajfumi inca- CDlpE KTin CD'.^^n 7.V
mnpn W PW CDinyi , •
eft fubt ilisfimum & fupremum,
WN t^n Tna Cttorm 1
omnium C orporum qu* funt fub Sphara
37TO CDK O /V77U J-uy* Lun3? Refidentiaseius (7*. /mw DfWsi ) lo.
.
W^Dirorarcpira cus fuk pi dQ a |i ip l;
facri fi c iorum 3
?5^
™oprr^Wip irwi
exindeFumusnubis^ffitus.deniq.Olea,
adirLftarignisf^a^) qui non depen-
ratMiwon rnttt O>0Dn aetnifiabAdipe Pinguedine,&:01eo,iicut 5
peramentum totum re&iricatum & com- fpino )h)D Jiron nwv iyi
paratum eft ad recipiendum Regimen Ani- ttflan r^Jrijn h)2pb piJO)
mae rationalis, quae eft Subftantia abftrafta, DKV X n "I8W iTOTOft
Tifli
f
tum cordis per aerem ingredientem , & fu- ytfO 3*?n Ji?a fiircn
1
? bnMfl
mum egredientem } Opus etiam habet,ad *pjcim NKvn ffcpm Di^n
confumendas fuperfluitates alimentorum, o
,c
?J3 ^K filjiron n/VO nv^
organis facultatum expultricum excre- nN'rn *^y\ r^inn 'iroo
&
mentorum urinae ex quibus commemo-
: ipn tao ^jn n'm ^wni
ratis omnibus conftat corpus Indiget in- : ^jjn /lpnyn ^VjlKmi U13?
fuper Translatione corporis exlocounoin no
CDIpoS DipOO WpaS
alium, ad quaerenda fibi neceffaria, fu- &
;—100 nnaSi vSx ^nx»
gienda noxia , Membris item, quibus pos- vbs WftSV Q'bl inpTtf
fitillavel adferecipere, vel a fe depellere, D'T S^ ^Kim 1 ?V0 irvri
>J
quoque neceffarii ipfi funt Confiliarii, mo- *U00 t-<rtr riOD CDnria
nentes
IOf "'WIBKO COSRI PARS II.
1^X3 1XW ^i an ,;
?y admodum fc. membra interiora nulla ha-
DWJ3n DH3W JW bentoffa, quibus juvetur portatio eorum,
JYiOSCy
1
?
hiX EDDWtM ty onny # fed facultates & fpiritus portant vel ferunt
oniN 'Wtn J ninnm mnDn ea illic ubi haerent : Levite^qui his fuberant,
DnnntP nh) ' Dn3 pintP noa
y
horum munus erat ferre
erant Filii Gerfon :
mo 03 om Dnnnt? nh) r
rari, incumbebat ferre membra duriora, An-
Q^pn oni'xn r-^tr*? fulas,Tabulas vel Afferes,Vec"tes,Columnas
moy Vrru Vttnp VDtp &Stylobatas ejus: & hae duae catervae ad-
mnDn >r\VT\ty}) : ltfWfl juvabanturplauftris,ficutdiciuirs Duoplau-
*lQWlQD'fey3 tztfWMMa ftrafiliisGerfony&qnatuorplauftra deditfiliis
pp-u ^
m*?J^rt Wttf Merarhpro Mimfterioeorum,:Num. 7.7. (NB,
'23 **no 'j^ m^jy y^Wi videtur effelapfus memoriae authoris,vel
nrom TTD3 nrteomu? aberratio Translatoris In textu eft: Duo :
nivSyn p-umono niWtP haec Lex iit a Deo Benediclo & illum, qui
.
,
NWttf 318 Ipnon ^V^nn eam recipit corde perfe&o, iine ulla fcru-
J \lp3D
1
?! r-tf p riVDD 1
? effe praeftantiorem, quam eum, qui fuam in
i pin,vn *7X nwaon ea fapientiam vult oftentare, ficcuriofiiis
in eam inquirere. Si quis autem forte deflexerit a gradu illofupre-
mo adfcrutandum&inquirendum,fatius eieft,utinde educatCon-
c^lufiones Sapientiae ( Pbilofophicas^adftabiliendam Legem> confpar^. jT. 1.
)
quam utillis relidlis ampleclatur Opiniones malas, & Dubia quae de-
ducunt ad Interitum.
NOT^E O
Cosri Pars II. WflMD I04
menSapientiae &Scientiae; Menfa veroeo fnSwni r^yrm ?' i£Dfk'i
0^3
^Tipn miiy
W^
HfQtiM r-rws™
O
;r\
Brnpn ^31
O.Vj
L,
c~'<
Dn31
brum, Altaria, &
Vafa fan&a, de quibus dictum eft > Quia ?ninifie-
rium rei fanctawcumbit tpfis } humeris portabunt } Numeror.^. v. 9. quem-
admodum
u> 7 ^W Cosm Pars
fcrim illa^quam \Author habety non omnino efi inepta>& tolerari atc^ admitti alt-
IL
quo modopotefl, relata ad tempus Tabernaculi Mofaici Jlantis & vigentis ; alterJt
tamen^quamApoftolus inEpift. adHebraos oftendtt, quahac ommaadChriftum
referuntur, qu&a^pr&cipua e>% non omifta & exclusa. Scopus ejus fuit Regi explt-
care, qubd ex hts phrafilm & loquendi ratiombus non fequatur , Deo aliquid
corporale attribui.
mosnn 'wn 'wvn d^oi 'n proles ( pracepta reliqua ) Lex videlicet Mo-
n^ra r-mnn r-0Dn faica, adejuslatus, ficut dicitur; Et ponetis
mtftttfirnosni cawiai eum ( librum Legis ) a latere Arcdfocderis Do-
Vn Dni ownin n>ww miniy Deuter.$i.z6. Et ab his egrediuntur
n eannon cwvn loo duasSapientiae, (vo[,egreditur duplex Sapien-
rnoiNn r-^x a^^nron tia ) } Sapientia videlicet Legis, quam porta-
tMooro D^riDni onorom bant Sacerdotes, & Sapientia ?rophetarum%
: mown (pr<zftgurata per Oleum unttionis, quod effufum
fuit fuper caput Sacerdotis ,
fcribit Mufcatus ,
j3 ? *hy\ tWi tfto <\K DVn
1
quam portabant Prophetae. Et hi fuerunt
TO>0 Xin p 13nn 1QK quafi Confiliarii,Monitores, & 'iwpty**-
SnN ^tt X*?l Tiyi r-^OX 7sy^tpot, & Caput Populi.
niosyn iod nnnoo rra»? XXIX. Cfl/ri j Siitafit,eftis hodieCor-
'wpjrv H>n ntfx rntrrvn p U s fine Capite & Corde.
mostvn inai i^o nr te oyi XXX. Jud&us; Ita eft ,
quemadmo-
731D0 V3S3 onn IN^J "ir^ dum dixifti j imb ne Corpus quidem ha-
^ni^ c=}6a vn 1331 '»nn bemus, fed Offa duntaxat difperfa, ficut
1
ta^its ?^! ^ji nni 3^i Offa illa arida, quae vidit Ezechiel. Atta-
men, Rex Cofar, Offatalia , inquibus adhucaliquidvigoris&vitas
fupereft, quaeque olim fuerunt organa Capitis &
Cordis, Spiritus
item, Animae, & Intelleclus, meliora funt Corponbus formatis ex
msuno O z
CoiKi Pahs II. . wqm ic6
N O T A.
Paragrapho koc oftendit,quofenfu Obiationes dicar.tur Oblatio Domini,
PanisDomini,Odorgratus Domini ? vtdeitcet non ideb quodexeisaitquam
uttiitatem perctpiat Deus,fed utindicetur, qttbd Ordtnem hunc facrificiorum &
cultuum prtfcripferit popult ifraelts causa^ ut tUe per ejus obfervattoncm aptus &
idoneusfitad Rem> utloquitur, Divinam recipiendam, & Deuspertllam in medio
ipforum babttet ^fe^ cum iUu conjungat. Ouomodo hoc fiat^vei^cur Deus hac
rattone voluerit colt & cumpopulo fuo conjungi , ejus ret rattonem non ejfe curio-
reimortuaejfedeftnobisadnucConjunclio
nV03 1^31 W2 nnn DOtt* aliqua cum Re illa Divina perLeges, quas
Wte r-tf^ll nnniOXjr Fcederis loco pofuit interfe&nos*, veluti
ym
nDPni : D^iy r\ )Jl DDIttttl eft Circumcifio , de qua dicitur yEteritfoedtu
Wl ^n O nn IDJW we#w j» wrwe ve/?r<* infcedusperpetuum Genef.
niN y
nnx Ezsys unN n"D "ittfN veflras, Exod.^r. 1$. praeter Fa?^«5 cum Pa-
defcendit fuper eos Ignis e coelo , vel plaga fa VX Dn>Sy nn> >Al IDJOt
aliqua repentina, unde evidenter collige- JZDtxnD Mia >Ai E3'DV71
rent,pcenam ipfom effeaDeo. Ethujusrei r:iy Nintf otexYn ? H3
1
natur. Qui vero nos in hoc noftrae Difperfionis & Captivitatis ftatu
confervat 6c corroborat; eft Deus vivus,
XXXIII. Cofrr,
m
{ 13
WIDXO
eafyna Q^ fWM bores &
Cosri Pars
Defatigationes , Somnus, Vigi-
II.
f $.
2. j.
prm maijoa r\v Dm
XXXV.Cofrii Quomodo verb hoc accom- rrn; iw nnan nax 6i
modari poteflad Ifraelem, cum dicatur ibi *K» r-*im Witt^ ta^ n?
Certemorbosnoftros ipfe pertultt , ^.4. ifraeli-
tisautem nihil accidit, nifi propter iniqui- qn*o» no canw xso *A
tates ipforum proprias * panwya d*v o
:
los funt inftar Cordis ad reliqua membra, *>an canma ate wowa
quod pluribus, quarrr omnia, aegritudini- ;wn au obo o»Sn ai
bus eft obnoxium, fimul etiam omnium i Cak>3
fanisfimum. •ny^oin nnan nax rJ
bores 6c
Ii; WttRD Cosri Pars II.
nonm ny>J3ni Tvhstom torum quae ante tibi dixi quaeque tu am-
,
E2tt?0 nipy D^D "JOO v haec conjun&a fint cum Juftitia & pietatc
: n3in nt rh)l) iDn mnXl (utreferantur adDeigloriam , & ficegoexi-
r>^ nonni rf?K 13nn "1DK ftimo, fic quoque legi in libris veftris, ficut
CD^^D^n CD^pnn on D>h dicitur j Quid petit bominus Deus tuus a te, nifi
niyKnni mo^pnn CDm ut timeas DominumDeum tuum Deut. 10. iz«
r^OTlp n
pS*Vn r-mrft Item \ OuidrequiritDewate, nifi utexerceasjtu
r
do,profperaret,?
''aiDiVsn nvi Sa* no-rpn XLIX. Cofri } Nequaquam , juxta ea
mv ^71 TDn cnx p-wt quse prsemififti , fed ex fententia Philofo-
a «zax aipmtr ?-vt ir wa phorumpoteft eifeHomo Santtus, qui ta-
nSira in TOnnaix wfiru men nullam eertam ample&atur Religio-
1
loyy ? p-na»» wa ih nr nem cui fe adjungat, & cui perinde eft fivc
nwnn na oy
?no ptK3 ip^n fluni
n^ Tf^p nnx naa
tojw ^i
w nn^
o
L. Jud&us, Lex vero Mofis non impo-
nit nobis Servitutem vel jugum per nWTflrl
Vitam feparatam &
Sanctam , fed viam
•janai i na^non naa nxp praefcribit& rationem vivendiaequabilem
ncp pnwn czjy noj^ >d (tolerabilem) ,ut unicuiqj facultati anima? f
STTWlVjyJin aifW mWa & corporis , tribuamus demenfum fuum
1 r^ttrfrn vmitfntP >th fecundum juftitiam, fine Exceffu & fuper-
fluitate ( conf. $. par. 22. ) : nam quod uni parti vel facultati nimium
tribuitur , detrahitur facukati alteri qui Concupifcentiae fuae
} veluti ;
vmnai P z
GOSRI PARS II. m nOKD n4
re , adeb ut ne quidem ipfi latrones queant VlpV 7V D7.V 'J30 J-Tnnp
efle fine juftitia inter fefe,utpote fine qua fc^tt? 7P2N W 0'cdSh
ipforum focietas non poffet fubfiftere. Et *6 CDN1 Dn>j>3 p*ren iS2p>
ptfyo Jilfo n*n fl3tt nnyi Novitatem Mundi : qui verb fatetur Novi-
rnrQ »TVB7tT33 JVtwna tatem,confiteriquoquenccerTehabetInno-
ttnna JTTintP- >01 pDD ^30. vatorem & Creatorem Deum Benedittum
h^iyn TOinm quiveronon recipitillud(/>r<eapr«w)inci-
'jV
mp£D2
l/ttlON
W ^V n*?3p nV# >01 ditindubitationemdeifcterriitate^Mww/ft),
J—M07pn neque pura vel clara eft fides ejus in Creato-
IJJI
j
pendere ad Dei gloriam tali quippe ample; n^rvn f>3 np*?na lawvin o
:
I
opesfunt necenariae&requifitae. Summa: *?K3lpnn nnOCTl n3nNni
Lex noftra divifa eft (medium tenet) imtt JW nano nnN *?33 Tp*?N
; Timorem, &
Amorem ac Laetitiam v utad nnv Jpttytnn >0>3 iny:3
Deumaccedereposfisperutramvisharum^ innotrao^pVtfn fO nanp
nequeHumiliatio tua temporejejuniipro- tzn$nonvmn3ttm W3
piiis teDeo adjungit, quam Laetitia tuain WOa innotf n>nntP3
3*?)
# hp nr nnnn tbk
n>nn LIL jW<£«* 5 An hoc levius & facilius fo~
t nxnii yyyi ret tibi, fi diceretur de Sole l ( qubdfc. de ejm
tro^n
j: i >aao p nran noK creationeglorietur Deus ) f
inN *ww»jso nn&yoVm LIII. Cofri\ Omninb^proptermagnitu*
nai rnnna.naon Kiwn dinem ejus operationum Ipfe enim (Sol) :
ornj vhto ywido rrnayafi poft Deum caufa eft generationis, & p.et
owon D»nnm nwn ^p-»£n illum,acpropterillum, ordinantur Nox &.
urtin rrnNtt o»nm noscm Dies,Anniq, tempora , Generabilia, veluti
n 'woni nwwi .n»nn Mineralia, Plantae , Animantia Per Lucem
n>n> wfr yw
fc-nhiA i-maofl
d^
n/wu
ejus claram fit
fpeclum habent ad tres illos Patriarchas, vide TlNn blpb on?n DV yi^03
MUfcat.) comparando ( £<et trn /ac* ) cum Dn>ty 1AW VjWO XW1 Ninn
Ccelis,ficuti alibi fimiliter dicitur , Habitans Sflftl nanx UOO n? jnpJI
i» <;«?/#, Pfal.i 2 $.1. eofc.quodLuxejusinhis wnnjl tt*? nynp3 ItPN
2
(locis) vifafuerit&apparuerit,ficutvide- ronNanfynnin^nyoNn ?
Ethocvocatur Amor Dei, cujus fldes &con- p>otn TH *?y >nn nxnil
fesfio praefcripta eft in precatione quaein- -jk /^ #-n xh jfln» ^p
cipit WOnK D^y flanx Atnore.vel, Dileclione wm wpflro TW* D>n<?Nil
perpetua dilexifti nos , ut ad animum revoce- nTlK*? 'ttOttf 10in f—iN")
mus, Principium noftri elTe ab ipfo & non VnflOn Tin> Nin p X>nn
2
exnobis.Quemadmodumex.gr. dicimus l ? flvn
1
? 'njtoo tttfltfft
de Animali,quod non creaverit fe ipfum, "fto*? iA nw n^UD CDV 1)
fedquodDeusillud formarit, prout vidit p-i3V£1 101K l>on itMO
materiam forme; illi convenientem:fic Deus D3AN WJtton DJvn^K 'n >yx
cft qui incepit educere nos exitgypto,ut u^bxh D^flVrft onscoo \
w** i4^;/>rfl , «r (^w vobisin Deum, Levit 11. nH' nm aipoa TONon
^.4?.&2z.^.&z?.38.Num.2^4i. Itemj r-.rSon n^xoi mhm 1
orbitat vel extravagatur hujus loci didum ! Nimis libera & liberalis
eft loquutio dicere , quod Creator glorietur in Carne !
LII. Juddus \
I2 , w nnaa Cosri Pars II.
VnDrt n"M lon ^ TO3 gloriam Dei \ laudans primo Lucem ejus ij
ntny Nlrt "JK CZHKrt P£J &: verborum , quse nulla fequuntur opera
}-i7X/in fysm C3JIW
j &
fed Cogitationes purae , quae probantur
mpn nan\m
S»V rtD^rtS oftenduntur per Opera. Quorum aliqua
d vhv nrh r^ioipono natura fua gravia &: molefta funt Animae
norn? noi rnitra cu^ya hominis,& tamen facit ea fummo cum defi-
jrom npTtam nWxinn p derio & amorej veluti proficifcendo ad
rnnbrfi j—^.^^n^ imfihy fefta tribus vicibus in anno ad locum cer-
p»?0 wyoriNsnna rfrjm tum (quem elegit Dominus Deut u.f. ): alia ,
bernatorem ) &
Creatorem,qui fciat omnia onorw XIV >D hy\ nmhn
tam parva quam magna in eo,qui retribuat nn
WTID'0 /WsS Sdv xh
feupraemiisar1iciatproBono,&:paenis,pro tD^iyn WYhmwTj
Maiis r tk fieret ( Catus ifte ) Caufa Directio- mD7pai D^nyn V)ir\2 'TQ
'
nis feu rectificationis Cordium,& nemo eo- >j} nr ty DDSIDl D^iyn 'ra 1?
rum, qui ipfos fequuntur , posfit egredi e 2
Qn
? mvyy& noi ^NTP*
rnm TTDn "WJl DWT %1 ideo^judicia ifta non noverunt , Pf. 147*20. Per-
pni
7y
^
oyn
103 tzrmin
laSn T^Nl p-W
W3 manfit autem Ordo ifte
(inutroqueTemplo ) per annos circiter ifoo.
in utraque Domo
mr\n n n n4!M1
r
*fnr1
r
&fi Populuscontinuo perrexiffet incedew
1 |fVft1 ^V D.W) [Q£ in via refta, perpetuo ita manfiffet jtftfft
tia vel Jox,tiot§9<pU humana (neque enim D3Dn7 NY* K7*i D7V1 UTUOI
inviribusCamisforethascfinguladstermi- h)CW> l'j?'& 'hg 71SOD u
nare&aeftimarejuxtafuumordinem con- 5
K \yt fl.V.in nyW
fyja
fuetudinem, &
proportionem, fine metu EQfc 1>?*m nroroi Wnotf"
lapfus & hallucinaxionis ) , ac fi '( ipfemet ceu n7Kn oony a l*nna nim »v?
j«/?« e> *</«tf* Aeflimator ) cenfuiflet Ifraelem "pyn TfflDttO o yrr '300
(^Hfw^/fltyea^provcntusterraeCanaan, OHW 7K*W T7W nrn
ejusGerminaJumenta^ut&TribumLevi. ^*?1 117 £3**1*?*? nDn* n ; i
In deferto autem de cenfibus iftis omnibus )s && 'i*?!*? r^jwi V^
praecepit^quia fcivit, cenfu& adtimatione
divitesmanfu-
iltarite ordinata,Ifraehtas T-H n- V3 4 7Dn 3TB^? 7317T
ros-,Levitisnihilquicquamdefuturum,ne- v\vn pT7TT0 ruiWKI rw3
queullamtribumautfamiliam ad tenuita- Ttt? EirpnpTi rrD^pftna
;
fitiaJratf c r- cncon
1,
temredaiftumirijficutpr^cepitjUtinJubileo
omnia in eum itatum redeant quo fuerunt , nHVIIOd **z*o xr r*y *r*Dn*3
>
ritu fanclo pr&diti & acti). Quod vel ex hac ratione patet,quia tales
fentiunt infeipfis gravitatem,quandiunonlavanturabaccidenti ,ieu
fluxu fuo noc~turno,quemadmodu & experientia docet quod contaftu
;
rtim CL 3
COSRI PARS II. WtDKD n4
Uzae,&Beth Schemefchitarum, propterea trw KrvaKi 37J vyiyi
quod infpexilTent in Arcam Domini. tPOfc JV3 >VM M|H ,vny
Et ex fignis praefentiae Divinae eft quo- i—l>7UH nbl Vl pi.vn UH >p
que hoc, quod ea per pcenam peccato- ;—iNW nJOOT 'DGVDD
rumpauciorumfeexeruerit^r/^MWwi^- OiTJ^^WH fO Pyftrt
£//efw J in Parietibus aedium &c Veftimentis ; plT itMO) Wttim HTYpa
quandoveromultiplicatafuerunt, invafe- *?y Q^ixi nNV foyn
.
DTTn JW^n nnya Dnyxn ftatis Divinas , prout videmus repente ab-
maipo u3m£)U^ Wtf fcedentefpirituexMetu,autTriftitia,mu-
n.VK>no Q>pm omrw tari corpus. Sic inMulieribus & Pueris, fi
^Nnra^TrVa Dni r-iVfa nottu egredianttir, ob debilitatem fpiritus
n?0 mp^ "KP£N1 tZVTtrn ipforum oriuntur in corporibus ipforum
OUnnm O^non nWOI loca flava viridia (e* metu fc.& pavore )» &
>c
l trsjai ^tQ C3'tPp D> ?n quod ipfi attribuunt Daemonibus Im6 :
nn
CDVn
W DJ3J n>ni7Kl
ip92 ir\N p7m
bus: haec vero permanfit in priftino fuo
ftatu,proptereaqu6ddependetaProphetia.
Wo 7H;n 7DDnn D*)U nm Etenim fi ab initio vel in unica ejus partc
iVion f>2 .VXtftP no pni")7 mutatioincidiffetjhodie id corruptionem
nn'n p^D^no pi nwmi : maximam caufareturcirca interftitium feu
fpacium inter Lunam novatam & ejus
nnSin norrn nsipn D7KX
nODfl 73N CDODOno Phafin feu Apparitionem. Ita fine dubio e-
:
^ ^^ ^
Cognofcere quoque ipfos oportebat Spe-
cies Ammaltum tum hujus rei causa ( #f /?*-
,
lrfa
™« «TWI Wy
^^
nWOJI
.
^
—
:
tarum
IJX iwin-ttttta Co.sri Pars I.
fuitfuper eum manus Domini, z. Reg.^.if. Atque illa fpecies cantici feu
meiodiae,qu32hasproprietates habuit, vocata fuit Canticum Domini%
de quo dicitur; Et quomodo cantaremuscanticum Dominiin terra aljenigena-
rum 7 Pfal.i37c4-
,
du-
quod «pQO
^ "Oon 7* p-ttoo
T*V"- CZDVn hOT
permoveat & transferat anima ab una pro- !-imnfl nmntP
na.fftf >J£0
prietate (affeclu)a.d alteram. Quod hodie J-Mnatrn na r^lpDynns
de ea fcitur, nihil eft ad comparationem nrv ^N D7X 030 'nyoor.T
ejus quodfuitolim quia hodiecontempti-
: DillT ir.VD nnVJ*ffn Dy
bilis reddita eft , dum ei operam dant ancil- Q3m:wn oy DfiX
t
lae, & vilisfimi quique homines. Proinde defcendit vel decidit a di^
gnitatefua, ficut Scvoseaexcidiftis,
N O T A.
De Mufica olimperfecTtcne &prafantia )
ut & ejus utilitate ^fwuliter fcribit
Bphodeus inpr&fat.Gramftu : Hxcyinquir, res in fumma perfe<ftione fuit
dumftabatfan&uarium,tam Vocalis, quam Inftrumentalis, ac pro
maxima arte habebatur. Etpareft,utei asfimilour hocSanttuarium,
San£hiarium,inquam,Jah, h.e.Lex, &
Scriptura, utjc.fimtliter cantu
;
&
modulando legatur), quamvis nos hodie ejus cognitione deftituti ff-
mus. Philofophidicunt,Muficam practicam maximam habere vim
&
ad movendos affectus, corrigendum temperamentum hominis , ita
utarcanaquadamvirtuteetiamfanitati posfiteumreftituere: Eadem
gignitLaetitiam D triftida.mj& alia accidentia in anima. Et exiftimo,
hanc
i^ \w nDKO Cosri Pars II.
1
rnK^OCDn *)DrW pn^n Cantica (/» Deilaudem dicenda). Et an de-
?
TrA n>*?N DOHK vntf riW cuiffet, ut ipforum Reges, Mofes, Jofua,
mnyDOVn 1iV"lDnm\MO David, Salomon, eloquentia, & ornate
r-^Vin 1500 pffSn 12XV quidvis dicendi facultate,deftitutieflent,fi
tt£)Nm ptron minn IIDD quandoeaopus haberent,ficutinos hodie
hs tt"MnfcO DnVin ftfnm in multis deficimus , quia Lingua ( vel
WKO l^n mn^ r"M0tt> Linguaeufus)internosinteriit? Confide-
nNJ nosi DOVi "ry aniN ra in Lege noftra, in defcriptione Taberna-
niOP pl Ninn "VtoDn *HD culi, VeftitusSacerdotum,&;aliis,cum vo-
DO^vm rrtDiyn ^ai D>oyn cibus vulgo inufitatis opus habuerunt ad
3V.V oywni tfr r-\lV0n fingula exprimenda, quam accurate eas in-
mirDVfl vyi Dy lrowni venerint,&;quam eleganteromnia illa fint
t CDnVn vmon:n r-)>¥V> defcripta? HucreferNominapopulorum,
Species animantium,& Gemmarum, Pfalmos Cantiones Davidis, &
Murmurationem Jobi, ejusque cum fociis fuis Difputationem , Re-
dargutiones & Confolationes ProphetaeEfaiae,&; fimilia.
N O T A.
De
Lingu& Hebr&<eOrigine y Antiquhate,Dignitate & Vr&ftantia^videatur
Differtatio noftrapeculiam-de hocargumento.
cani', veluti, 3fe) O nfrl4 tHrt$ & flftllji W>^M H tt^7 ( ubi pofterius
Sticbum , />r/w duabm fyUabis fuperat, in modulatione fc, duai illas Syllabai
Cosri Pars I. piwnnoaa i
?1
oculis noftrisvidemus, quod haec fitpcr- tilUNl fUDa nnrm noSttf
feftior,& amplior quam illa ? ifcrjO n? n* own
WVK
:
fuitipfilinguafanc"ta( ^
tt/ttfjjAramicajlinguaprophana&commu-
m ommbus facrti esl «j
'TVfnCBW
barTOfiOttQI
—'.naym
|
n';": ; -;:i
nis : Sic tulit eam Ifmael in Arabiam.Unde
tresiftae linguae faclaefunt affines &: confi- nn^voi iz3n3^ mVijwa
miles , Aramaea3 Arabica, &: Hebrsea,tum in Eiyn w ^-»non -jiio
Flexionibus,tum in Conftructionibus, Lin- im» noi n3 CD^onron
gua autem Hebraea fola eft omnium pr^ftan- pp *o nK^ono vhx *p*
tisfima. Eadem vero ejus dignkas^cprae- on^'3 mwsx\ njttan D?
ftantia habetur quoque ex fana Ratione, refpeftu fc. Populi , qui
ea utebatui , &
lingua ornata ac diferta opus habebat j inprimis
Propheta^
1 5
j- ^tdko Cosri Pars II.
Tl£jn tZD1p03 3112 101D poteft nifi uno modo fieri, &
conjungit
p/V **?.1 llODn 'ipomoiyi faepe ea quae funt feparanda, fubfiftit 3c
ihm fllttSS tohx ntO mnf? paufam vel diftin&ionem facit,ubi pergen-
U> J r~*nX2 "HTDn HDX dum,nec, nifi magnolabore, haec poflunt
"
inys jvyot* ntyo nnrrrt evitari.
TQnn >5 r-VW r-ityo LXXIII. Cofri; Sane reftisfime &:
fMn mioom ^Otfn mno juftisfime rejicitur titillatio Aurium, prae
>JN *?3X 1 CD>W fnV?1D Utilitate Rerum. Nam oratio ligata vo-
CD^in^n *?np COflN nwi luptateafrlcitauditum: haec vero Traditio
^ yun 1
? CDTITilS D/iNP punttorum&; Accentuumcomple&iturrcs
7—MOTrH innn mtyo ( C^ eat facilius &felicihs immitit in animum
IDMDDI JilOINno EDDflSira audientu ). Veriim video vos quoque Judae-
on^ptroa JVttyn os ftudere, ut affequamini artificium hoc
i
H03 WittH ntf JWW 710 accidit , quod olim Patribus noftris , de
D'U3 mym onty tottf quibus diftum eft; Etcommifcueruntfecum
l CSTWyo rroVl gentibus^ &didiceruntoperaeorum i Pfal.io£. $f.
( /;. e. f4 «0» babemus a Majoribus & Patribus noftris9 fed Gentilibus Gracis, Ar*-
libus&c. & adillorum imitationem eafacimus.)
N O T JE.
Paragrapbo boc intendit Author oflendere, primo undefiat, quod plures poftint
apud Hebraos in Textufacro confona & dtquali leclionefimul legere , ut nuUa m-
ter eos audiatur dtffonantia } fedeodem temporefeufyllabas& voxes,feuperiodosy
vel incidant & fujpendant^velpromoveant & continuenty & quantafit hujus
reiutilitas: dQinde, qubd Metrka& ad numeros & menfuras
certos adftrifta
carminum dimenfio, quam hodierna Poefisjequitur^hujusreifundamentade*
ftruat, acproinde nonfitprogenies Hebraorum veterum ,fednovum inventum% ah
aliispopulisjr&fertim Arabibusy mutuatum &afcitum.
Medium, quopriusprobat^contineturperiodoparagraphi prima, cujusverba
itafunt obfcura, ut nequidem Hebrai ipfi eorum mentem affequantur , magno &
Oedipo opus habeant. Hincfcribit Mufcatus, bujus libri Gloffator\ fO fTWP"!f
Hinno iyr th nwopon i.e. Hic lo-
1V0 otoyn te «?$nrw. rVi rann
cus eftunusexiisinhoclibro,quicommoventtotummundum: quia
nemofcit,quid fibivclit. Inejustamenfenfu&menteinveftigandaanxiefu-
davit & laboravit. Dicit,phrafirihanc, DTIJ W \l3p Componerevelconjungert
duas quiefcentesypoffe tribus modis intelligi \ vcl, de duahusliteris quiefcentibus in
expreffa, Kam, ut inXD\> ubi fub .K amet^iatet Alepb quiefcens occulte y &
Mem esl expreffum,nullam vocalem babens, acproin quiefcensfita ut perinde fit%
mVi> '
S
Cosri Pars II. WIBffl ij£
& eodem le&ionem , veluti unus eflent, DWip onanoi /inx Jnya
continuantes ? j tn^D
LXXVII. Cofri; Equidem animadver- n ^ «nnan IDK o>
'
p/V
«*»
tf?1
,
^
quilegitCarmina, feu Poemata. Indica
qu«fomihi,undehuiclingu^ fit ifte decor rntyon n/vn fWQ Wnn
& praerogati va f &quomodoeam corrum- 1W J~^Krn p#77 mtfrn
pat & deftruat Dimenfio Poetica f bpVOft )T\)N TD£D j
nuuavocalipropnanotatas ) &c
^ » r
D nj
,
motiones 'r^riwwi^fj
>T7yr-*7N /nvijri wSs^ra
( /if*r<# vocali propria notatas , £«<* cum litera ™ ^ n pmn *)tt7H X2)
conjunclafy ilabam facit ) nifi necefitas eo adi- T-ffylXl fixr 717 run W1
gat,& oratio vel prolatio defle&it ad lite- Y>f Jiimnm PTOrUI 7tf
ram quiefcentem ( vel poteftate,velaftu) jrorn 113^3 7pmr—itfnpn
Hsecvirtus (/;.e. accurata ifia & certislegibus rhr\n) ty#n
^
tt?£J3 DJDni
* r^cr/fir limitata & ordinata leclto) prodeft ad
unanimem , conformem & promptam ala-
^ wn 3K p M TD£W m .
'
cremquele£honem,memoriamiuvat,&er- /
ficit, ut res ipfafacilius in animum pene-
n^ w nfaw 3W L
'' ^™
tret. E
x
contrario,DimenfionesiUseCar- W^noxiTOn)»
minumpoeticae ifta omniacorrumpunt, nn '? >/fllM y ^ yv n>n> P 1&
primo literas illas quiefcentes Schevatas- •nynttnann fODn^atf'»
faciunt mobiles,deinde mobiles quiefcen- 3rfniJ7 n>n 1031 j T/ljmj
i^ j^ £jn OTQ
tes,penacutaacutitona,&contra} Confun- o uy# f
Latior &
major libertas eft in ratione Poematum noftrorum facrorum
( quorum ufus esl in Fefiis quibusdam in Spagogis, ex Macbfor altis) ; quia &
illa non deftruunt proprietatem linguae , fiquidem debita cautio ob-
fervetur. Attamen quod ad UfumCarminumillorum,certapedum
& fyllabarum dimenfioneconftantium,attinet,idemnobiscircailla
accidit,
, 35>
WfcKO COSRI PARS II.
t tt oti^ut in bis tricu enodandis tantum oper& infumamus,& ea omnia huc truns*
feramus. Lecloris curiofi & otio magis abundantis id relinquimus induflrU. Hoc
adbuc monemtts , eandem pbrafm recurrereinnofi.ro Authore ".
feq. Zo.ubi Mu«
fcatus iterumfcribitfidintelligendum deduobusSchevainfinevocisquiefcentibu$%
ob magis concinnam , decoram , & promptam legendi rationem.
Samuel Arcuvolti in libro Arugas habbofemcap. *. vult poflerius Scheva ejfe
mobile femper', etiam infinevocis^ne^ efiismotienem impedire Schevainitiale
proximefequentis vocis , eb qubdfint in dtverfis vocibus : Regulam eam , de non le-
gendis duobus Scheva continuisjton valcre de tisfluorum unum esl infinepraceden-
tis,alterum inpriruipio diclionis fequentis,
juntnotau) y
nifi inPausa &finefententise (utGenef.ij.^. Itry ^r'1
SS&tB^, ubt esl ad SilluJ^tnfineverfus, &Genef.tf. 14. ad Athnacbin medio
verfu). Quod fi inmedio vocisScheva cumSchevaconjungatur, vel
in ejusfine tumpofte-
( ubi oratio vel lecliocontinuanda^ nonfc. inpaufi)
rius moYQZMi ( pronuntiatur) exceptofifitinlocoPaufae. Motioautem
cjus ubique fiteomodojquo dixifierimotionem t£ Scheva initialis
ut^npj^legitur Jtfch-merujiz *?Qtt* Jtfcb-meu. Schin enim quiefcit
(fjllabam terminat, Scbeva, quodfub eo^quiefcente ) & Mem movetur (fjQj-
bamfequenteminchoat) &c. Sic f3M Va-jef-che> fpffo Tof-phe, *££ Japb-te,
Pft Jefcb-be, '^ljafte, ltf]$ jo-lad-te\ haec (Scbeva) omniamoven-
turinfine,quiaconjunguntur cum voce fequenti ( incontinuationefen-
tentta)\ fed inpaufa terminant fyllabam Scquiefcunt , ut} Etfuftultt
vocemfuam 3?£? Va-jcfch. Sciendum etiam eft, Hebra^osnonconjunge-
re in voce una tres literas mobiles ( cum vocali propria notatas ) fine inter-
cedentealiquaexlitteris 9n"aV (vel exprefia, vel occulta & fubinteBecla,
rellitera geminata ( aut dageffata) . Hadenus R.JehudabCbijttg. Cujus
noa S $
Cosri Pars II. wtesa r 40
ln Paran, fefc *0, ideft fehl 7« To/>/;f/
3
Deuter. i. r. Iraqj quando Cofar
vel Cofroes interrogavit, Unde Hebraea lingua hancpraerogativam
habeat,ut centum fimulposfint legereacfieftentvirunus? reipondit
eiSocius feuRabbinus, quianos exnumerofingulariformamusplu-
ralem per duas literas quiefcentes ( nttlia vocalt notatas ) , nempe in O r
fequi poft Scheva mobile. Sic etiam indinat vox in litera quiefcente ;
nam dicimus D^TJt Devarim^ cum accentu in ultima \ non autem
acuimus W Beth, Debhdrim^ ut fit in nominibus dualibus, quae non
nifi unam quiefcentem habent > ut uD|0*#), 00"13 Pffti d;op, DTri' 5 >
in quibus vox non inclinat vel incidit in quiefcentem, quia funt pena-
cutitona. Atqueexhis omnibus,& fimilibusregulisGrammaticisre-
ditdecor&elegantia ad Linguam ipfam, &gratiaacvenuftasadle-
c~tores,utunoeodemque modolegant, neque unusvocemaliquamin
penultima,alius in ultima fyllabaacuat. Porro ulterius hac dere agitui
inlibro Ccfrijf. 8o. Summa refponfi huc redit, Toni vocumcertas
&
moderationes,& quafi incifiones fufpenfiones ( Heb. vocat rilTp^n )
caufari ut plures fimul eodemmodolegere posfint, etiamin illis di-
ctionibus, in quibus duae fyllabae funt acuendae, ut uZ^riOw 10 ubi 3
DNpl 103 nxi: n: TtfO njn efcentem occultam fed poft illud non fe-
,
ut iS ^ ?-:
1
poteft etiam illud iequi quiefcens exprefla, ut in 1i& 7N'0r Poft Tzere > ;
rr, quando legnnt , «//?// /.*/£ cogitantes ^ etiam wrh\V\ : lZD7K ^3 'yaES
cumprivatim legunt) . Denique etiam faciunt OTpOl 17£D3 7fl*V Sa K")lp
hoc,alii alios imitando, prouthominesfa- vVtf r**ffl 37p> ix VJ*y *?*V
fedemittit, prout fc. ipfi lubuerit, a nemine DOfro nyarn nn DtDi 7ip» k
& retrocedere.
prrna uS noi
r.WWn niVyinni pnpTnni
w
[$.] Poft haec (/>r«£ttr eaft.qiufupradicla 1 KPj* P3 "•* WfinsiO
/tf/tf $". 28. adpr£J}antiam Ltngua Hebr££ agno- 1 7530811 H*71 pai nr.£ni
ftendam facit) Nobilitas Punclationis VmnS D>*J*a DDiSyini
(//;
»'2
tum Sc Futurum, utin [5.] Wp» &: ^ori ln^n.yi in37n vi; [^.] n . t
i
DOtron
r*ft\*
WO
N,£? >*»P& , &fimilia.
illius
In verbo ^& quae funt
formae , contra leges pun&ationis
monn ^vnotPVnotP 103 vides produci ( acui accentu tonico) fecun-
wnni Vy£) n^in wSn iS dam radicalem Ajinpathachatam, &quie-
•Jtron llp^n "tDnn 13 YDT1 fcere (fww acui ) primam ( Pe fc. ) Kametza-
Nan TTJm nn£3 Nini f ^yn tam ? Protractio feu produttio autem illa
f>yn i~yvty\ X°P fr-*mi fecundse radicalis folum fit, ut vox illa in
mb xh fy^n1? EDN O njy^ fine rite terminetur in ultima litera } non
^ HToyil
l D:i n
^\
IIDV^
^
rwn
^ j
mig ttur particula monofjUaba ) reliquerunt
( accentum
inpenultima ) , juxta proprietatem
Schurek, ut $ ^
Poft Pathach & Ssegol V^ h 103 pwn wd pYnn
•
nullafequiturveltrahiturprimo&proprie ^^
TUDni nnan O^ :
•^itro \opni \0p3 xhx nru ^y^; hysX videmus autem fecundam radi-
, : I
/» <*//*/» vocalem ,
^/«^ 77;#f4ri in jhnfc
gw* /w/tf py n -ptroS nuyn ifc*'l
quoque Pathach eft in 'JtopJ ad Silluk,quod radix ejus fit Tpt, unde
Tzere in paufa mutarunt in Pathach.
Sicmiramur de [n.] Sffj &quaeejusformaefuntNominibus,cur
fcilicetilla fint penacuta, prima literi, quae cum Saegol notata( qus.
nullampoft fetrahit &
mcludit qutefient.m ) producta accentu tonico At !
OU'rtJOt0 rt31rtl fjy pDOrt etiam qubd diftinxit inter Praeteritum &
JrtJO Np-irrt nnx N3rt W>rt Futurum ( velutilrt^ng^i Iro^w, ubi 1 facit
gol itaque pun&andum fuit niryx 5 quia myijn3P ayon Mnr U20
eftvocaliumminimaj&faepe inTzerecon- 3 nsn EZW *)nntf 31ff
1
r r
S K3 1 K3K1 XW3
1
& aliis hujus formae, quod illa in con- i^nn N ni nmn *?V2n 70S r
tertiamradicalem,quaeeftn,quafinihilre- ^n iy ^JJDn V n W1
r
t^
2
?
r
2
(/r.rwco^w^/ow^utappareretinquiefcente C31p03 ^ICDn nyi Tioy ?
lirera occulta,ut in otrvo D^itts in^no , inirya Qipyoi CD^non nnon
j.
esl SchureJ^ ( & hae tres oriuntur ex Kametz quod ille vocat , h. e. ex
[i.] Quia per ejus excitationem bomo fit alacrior ,ficut e contrafedendo &
qutefcendo torpor orttur , & foporfacile bominem obruit , neque ita feliciter tecla
retinetmemorta. MemtnithujusreiEphodeusinPrafatione, Regutade Scriptura,
leclione feptima , & addit , de bac confuetudine forte intelligendum , quod
Exod. z. \%.legitur y Et omnis populus videbant voces, 8ctimebatpo-
pulus, Sc moverunt fe j
[2.] Meminit hujusrei iterum Epbodeus Regula decima,&addit: Ita fuit
in temporibus iliis,qurbusmagno numero,centenis,millenis,imo
myriadibus , Legis ftudio vacabant, adeo ut opifices , quando a la- &
bore luo otioii fuerunt, nihil aliud egerint j Nunc autem, quando plu-
res funt Libri quam Scribae,& opifices cum otiofi funt fequuntur vani-
tates, ludunt aleis, latrunculis,vel aliis ludis, hsec caufa cefTat,& rema-
net caufatum , ex confuetudine antiquorum. Mufcatus fcrtbit , olim non
tantum Librum Legts ita in magnis membranis y grandioribus cbaracleribus &
fcrtbi folitumfuiJfe,fed etiam Prophetas,& Hagiographa.
PARS TERTIA.
Ud<zus\ ConfuetudofeuRa-
n 73iyng rflrtrt idk tio vivendi Cultoris Dei (Religi-
n>n> »fo ft*n« V«m abfcindit & feparat a Mundo ne h&c fepa- , (
wri# ; ip fi fiat onii., & Vita t*dio, qus eft
ex praecipuis Dei donis , in qua f homo )
mnvo *om Niun
' : : ::
— nmwo
^ 1%2 'iX»
commemorat Dei ergafe beneficia, ficut
dicitur;* Numerum
'
'
uaiiui un.rnrri tuorum
Lvitiriti itrrt dterum utvr itrr* implebo,
*rriyu.vv %
K^-^jF*» 1
Et^l^M^
^™
l «afhynarrtt-taxCD^
Exod. i}.z6. Itcm;
DW ^™
Deut 22 7 verum diligitmundum,&lon-
*f lnw ropo gitudinem dierum, quatenus
i-on tzWn
.
per eam ac
; A
ril* £ , ^ .
boni fac wteF ^ ; e o
^HfWt D^nrno
yun r-i>n lte nr nwiio
^o^g^ & de flderat hoc
futurum# Appetit autem
flbi ftruit ad
(
v
mundum
nrno 7 ,
13 lo.vy^ "|wi
nmpeSo i ttudtrjem eparat ionemaconforth
w D^p^^n ^N -jun -pn/Vl f^}ommum ) tum demum,fi pertingat ad gra- ^f
i ma*? "ior m^N r-^^oS dumEnochi,de quolegimus: Et ambulavit
r-vunSirWP ty nuflnto £«<;<;/; cflr*/» Deo, Genes.f. 24. aut ad gradum
Eliae,fauftae memoriae. Ita vero folitariam vitam agendo,uniturcum
COSRI PARS II. iyi Wttffl
quando dicimus >£0p»19fc &c. KametZ,quod doceat de fecunda
fine
radicali , juxta authorem noftrum reductio accentus ad penultimam
,
tafecunda ri Patbacb, )
[n.] Hkredditcaufam,quareeaNominaquasfuntformae^3> ^V
fentpenacuta cum Stgolnon trahatpoftfe literam aliquam quiefcentem^acpro-
;
tnde non produci pojfe videatur. Caufam videtur dtcere ejfe hanc, quodultima
non pofit acui feu produci in pronuntiando. Si enim id fieret, trahereturposl
Sagolfecundum quiefcens, exfufpenfionefc.iUaJpiritusin pronuntiando nafcens.
Id verb dtcit effe infolens infine vocu,juxta affeclionem linguafecundam. Qubd
in "lON &fimiltbu$ultimaacuatur i tdhocnoninfringere,quia aliafetratioVcr-
borum,quam2sominum.
[12.] Sic Mafora Genes $0.19. quatuor numerat ?3 ,
qu& ante Mak&aph ha-
bent T&ere : & vice versafeptem y cum Accentu & Stgol.
[15.] Mufcatus fcrtbit', iUum rejpicere ad duo figf*2, qu& leguntur ficcum
Kametz, adScbalfcheleth ( quinoneslex difttnguentibus ) Levit. cap.%. i< .& 13. i
immorari. Ke% forte Leclortbus omnibm grataforet nimis fcrupuiofa bic dtli-
gentia. R. Mufcatus ea in re fatis operose fuam tnduftriam exercuit nec tamen ,
ubtcfc ftbi fatisfectt. Cui tamen vel volupe , vel per alia integrum esl ,
profun-
dtits in iUa inquirere &penetrare, nonfinefructu eum confulet. Nos cum authore
nunc ad alia progredimur*
LXXXI. Cofri ; Haec mihi fumaunt, nn^l *mOn TQK fc>
n?n Dym nm Dipoai n?n pore, (quando Majeflas & Prafentta Divina
WX3 DJ^ rflj pin |W abfiefit)mhocLoco(extra7erramf4n8am)
Yryni rr.Upn l-ttpnn & in hoc Populo, deficiente Vifione illa
>D r^^r^n N>nn nronn olim copiosa, rara exiftente & parca Sa-
^Tfla iMrAiOKytfJDJW pientia illa habituali (/w Spirttum fanclum
>Vini ^^3 vtf£rt D>:OT 133 infusk.ut olim &
m Elia Enocbo), fublati etiam
Vty MOm ttKffl 'tttfij internosSciemiaiiiaNaturaliC^/f;«/;4.
tZD^UD W1 DWVin nfrr ^^wr Pbtlefipbi y Socrates & alij
) j quicunque
ny\30n fiferJfllW DIM 03 jamconaturfeperSecefmmamundofepa-
DN10 "ID.VJ 3Wn ntalPni rarc ; isconijcitanimamfuaminamic~tiones
no.Van wscp 0£D VTO &morboscorporis&animi,undevidetur
JWTft ir/i.VAS WVa^api hominibus., acii attenuatio illa, quae ex
">.W1 n^jn *Al ny>j3 nrh Dices ; Illum tamen efle Dei Timentem,
ItTOJI nWm CDVn 71V3 Sanctum libenter converfari cum Deo in ,
nem pariunt nifi ad dies paucos,dum adhuc funt nova,& quo magis in
linguainveterafcunt (percrebram & jugemrepetitionem)eo minus iisam*-
citur anima ( ex mturam tranfeuntia ), neq^ iis adeft vel
confuetudmefi. in
humiliatio vel devotio Quin imu diu nocluq, anima cjus ipfum folli-
:
vhx J
— ^IDT^ pii?n l.yn anteaineaerant: /w^giw^maFacultatiim-
105 iPpnon >pbxn VW* perat, ut fibiflngat figuras omnium prae-
fe&um eoru j-veluti cibum & potum fuffici- "I*vrn *?y pspian nwoni
eRtem,quantum Cc. sequum eft pro iis( non Sy nons Soi nspmm vmn
quantum appetunt) j Lotionem item (/;»?• airon oorn p dji bw> tvt
qut advoluptatem pertinent decentem) & quse rnx:
c
? ^paon aaoyan
ai eam neceilaria eodem modo. Demdem ap^n onS fn^ t:n -in*
ordinem cogit &
cominet Facultatem n nam Vjnon pram
ir^fcendi hpyiqix.lw quaerentem vel appe- J— sTyjii r-Mqana
niyrni
autem fimul funt veluti miniftri fervientes 1 r-Mron rtoo Tn* ar*
imperio neque de-
Intelleclus ( Intelleciui ) :
t^ttrw non rtaw cnawn
relmquit ullam ex iftis facultatibus mem- & t^anxiwn rnisn owa
bris, ut alicui plus tribuat quam par eft ei & ina to oix: r-wy ton:»
debetur, reliquis verb minus. Pofteaquam mo t=D"p3Er? ?r:i DDno
his omnibus necerTaria procuravit , Natura- m™ono anS p^ficw
libus quidem (facultatibus) fomnum & p>flD^ n^ D ? jvnVi njnwn
quietem fufrTcientem j Vitalibus, vigilatio- ntryon nyunm rir|>no
nem &: motum debitum pro negotiis mun- nr» ^y fr-^.p' w aWn
danis, tum inclamat vel convocat caetum
fuum,inftarDominatoris vel Imperatoris, patn^in inyS yoirn frrr
cujusvoci totus exercitus ejus obfequitur & paretjUt adhsereat Gra-
dui fu-
l6l whwm Cosri Pars III.
nswo rljma X*? ntVSVl Cumhilaritate&laetitia,noncumaffli£lio'
j—irm7Dm : n* "W3nn ne&triftitia, proutexplicatum eft. (pau
tpxati imn TTD3 ttttjna z.$. fo.). AtquehicOrdovelhocofficium
1 l£)US pm ItPttt
1
? ¥?snn Animae perindefehabetut Ordo alimenti
nSorin n3"D vSy moncfl corporis (quemadmodumenimCorpusquotidie
monn^ mnK n*?sn ny iy indigetfuo altmento^ ita Anima quoc^ indiget ali-
T\VD*V 7V tDVn mv;D TTO mento Jpirituali Precatio prodeft Animae
:
r^y pmn W8 tel nVta ipfius , ut Alimentum corpori ( vel, Quod esl
r—0^?in .V>n tfDJno ntann altmentum corpori idprecatio esl amma ) con- , :
IffOJ inioo ri^nn r-\^2) mis fi necesfitas flagitet vel cogat ipfum in-
TnyS nJpn>1 mpv nQ *?30 terefle confortio puerorum , mulierum , &
nf Sy yi3P iny^ *W "ry improborum hominum , & audiat quae pu-
^uni tfajn fpn>P 7y TTDn ritatem animae ipfius turbant , veluti Ser-
on^TpO onmo IKSpy^l mones obfcaenos,& Cantiones vanas, ita ut
pn> fc***'? VftVTl "plX CDy ad illa inclinet ( illis
delettetur aritma ) nequ<
3 t^KCDnipjViCDnntt ?
1
eidominariposfit (fc.animae): Temport
nniJO Dy DV ni)ty mayn^ verb Precationis purificat animam fuam al
T—\2W2 ^un 7VCV 1N) *)Un &
omnibus praeteritis , pro futuro eam con-
n n WO 1
I ? iDrt ¥N nx firmat , ita ut nulla feptimana tranfeat, qu!"
irryh pDJ nW CzVO>n non hunc ordinem obfervet, ut fanus fit
niDrW na nom^OJn pl anima &corpore vz\ y utfic aritmam & corpu
wn iSxai *]Un J— VHB Dy corroboret ). Et quia fieri nequit,ut non quae-
^rro nx£nno ttnn DV3 damfuperflua& turbidacongregenturper
nntB? noS mnynoi Dlp^ feptimanam,ea expurgari non poflunt, niff.
>l
vdy non T^ya ?inn nJOO per juge exercitium cultus Divini in die
Sabbathi, & quietem corporis. Tunc enim corpus reparat id quod ipfi
per fex feptimanae dies decesfit,¶tiusdenovoredditur infutu-
rum Anima reminifcitur ejus quod ex labore defagitatione corpo-
: &
ris deperdidit, &
quafi fanatur eo die amorbo praecedente , praepara-
turque ad id,quod ab ea morbum inpofterum poteft depellere, quem*
n^n^» X
Cosri Pars III. whv ibko IrfO
Voluntatem abducant, permoveant ac im- JW "intfl nwnniDysno
:
nacei aut pfittaci, fed cum fingulis verbis DDV yuPrt n&\ : nten
cogitatio & intentio fitconjuncta. Et hoc TOWO MITflP 020 r«|
Tempus (Orationis ) eftCorTemporisejus, Vttttyi 'pWr^ pmn 1
?
H b T M
[ I. ] Pmationis temporafunt , Matutinum , Meridianuw,
Tria b<zc Ve- &
Jf>ertinum y qu& Hebrai vocant mnntf > nrUQ , *V£jg . H&c tria tempora jam
tempore Ptophetarumfuiffeobfervata, colitgttur ex Dan. cap. 6. v. 10. ubide
Danjeledieitur, qmd tribus temporibusindiey£/»«tfVrfmyfytfr genua y &
orarit. Pri mum incipiebat hora tertia (
qu& nona noftra ntatutina refpondtt ;
>l
J1DW3 ^inS on ?y D £JDWn vi vus habitet, qui eum regat,non funt nota,
f
>mttn "na ^non 1QK non aliter nobis asfimilantur quam Imago ,
tionem , &
lafciviam cum mulieribus con- , tnJIJO 0>tPjn Dy "lpanni
greffum item cum fceminis propinquis , effe fiunpn JTSp Sy TnWfti
turpiavitia: Parentes effe honorandos, & nain nu>fil TQS) nauo
fimilia , at determinatio men fura harum & rhlin 1N n
?* ? nonDI
t
1 1
rejicit , ( vel, neque illa ab eo videntur , tllarum '>yoiPJ oni tatrn tetf '>mJ
rationem non affequitur , /w D^fTTJ * w ;w w w '" ^
' ' n*?)nn yot&> ItMO
tf ^
busdamexemplaribmesl DWi): fedhabentur v/iunrn V/MOD-Q N£)1"in
•
itamoventur &
fe defatigant , illorum ani- DnitfDJ fjo o'$Wl vy* vn
mae non funt in pcrfecta quiete Abfque : Dn 'hhi : ,l
nn
?tP nniJ03
gloriam Dei.
N O T A.
[i .] Nam fafunt Dies Sabbatbi in anno^diesfefli &folennesj. qai conjuneli
factunt ^9. Hi fi fupputentur ,faciunt ^4. dies.Refidui funt 11. ad complendum
Annum folarem, qui confiat diebm $6^. Hi verb dtes pauci non impediunt banc
diftributionem. QuodfiverbfupputatiofiatjuxU Annum lunarem ,
qui confiat
diebu&tf^. calculus prodit jufim.
bi t^Kon aip 1
? nscTtt? membra quafi le invicem juvantia ad &
CD>yoitrnonnyj onnwn nutum fuum obfequentia reperit ad erigen-
yT n^ xmi lau io>pn nnD dum corpus, ipfo nefciente, & membra illa
jiawa pi Dnn Dnn^xn nonnofcente Siccum vultambulare,fede- :
fvom Sv o*m n«ny Nintto quando ex. gr. facit molam & poftea abit
p rno '>mn wy\ h iVi (eam derelinquit)^ mola faciet id cujus gra-
-pnnwinm i#yj inay^ tiafadaeft Deus Benedictus autem creat
:
nni fflui oiTXn N113 membra,& fimul indit illis facultates, easq;
Dttnri Dy DnS -ptrooi mnD infingula momenta confervat, itautfi vel
'ipSnon nSVy^yovni^xi unico momento providentiam & guberna-
inx yjn wwurn mnx^n tionem fuam fubtraheret, totum mundum
rvn Y
Cosri Pars III. »A**hi ^g
tuum ficut te ipfum : Dtligetis peregrinum : Kon cronw TTD3 iph ranxi
menttemini quisq3 in proximum fuum : Pif4fi* fc^Sl liJTOJ") *«-Ai Urt nx
/ff«orw & nfurarum : Staterajufla y po?jderajufia, pnmni vyo$D r\V Qpttfl
*/>/;.* (menfura) /«/?<*, & hinjufium ( vide 3 in;m Mim inn [0
Levit.19.^. &H1 p7£ *XM pTK >3fX£l
) Relicliofptctlegii.racemationis &
^«///H^r^&fimilia. Leges Animaies (In- irpW:n>n put fm pffc 1
cfus vir obfervat ), quae funt & Philofophicae »TOM9 fflW ! n?*?
( </«/*/ Pbthfopbi ettam acumine ingeniifut eas ex <H '^X 103 JttfiKOTffil Dni
fwtt affequuttfunt ) funt ex. g. ££0 /&W Do- DTON I ? rVi? fc^Sl yhx
1
mtnm Deus tuus , &c. Kon erunt ttbi Dit alij 'n Dtf Dtf KP.T) \Sl 'nntf :
perculfus,& pudore operum fuorum ( w««- 17X31 'my*n n$D feN *«?£)i
pleaitur id quod dici folet Semptr confu hy\ TftffW f»*1 ^WI V9
',
dera tres res , & non incides in manus transgrefiio- 7WW pan^ ! 1DD3 *J^yO
»w j C<^/>4 qubd fupra te fit Oculus videns, Auris audiens, & qubd omnU
tua opera in libro fcripu fint ; Perfuafus eft, verisfimum eiTe quod
David
j 7l wbv *®m Cosri Pars III.
mnano or\2 ?mtf ItO cens,mirabile effe,quod creaverit in homine
h* V?D1 D»p»mom DTinn Facultates expultrices & retentrices , com-
Wp) i 1OT
1
» 1lO>tt D»nn prehenditque omnia animantia , inquiens,
MianJtt^NnfUynUtoKO Omnemcarnenu Exinde alligat ( applicatfibi
anoi J*)l2irD fliKO Ono w*«* posl evacuatum corpus) arcana ( cordi&
pjpftfvi XWM Wn nfalpo 4wiwo imprejfa ) Rei Divinae per folertes
p"Dmi natrnon feWpO V quasdam inventiones, quae partim funt
nywi ano Ssavi ttWino praecepta fcripta ( L*g* y&Tpr* mandata ) par-
?— iNY» >73W *?N n^VJO tim ex orali Traditione profecta 9 geftando
f>Var>1 : r-^yOT Dy nnw fc Tephillin ( phylacleria) tum in loco Cogi-
nxn Jlinsn yi30 ty Y *?P tationis &Memoriae, in Capite 9 equibuslo-
H3
1
JVK'*n Ntfljl 3*?n 101 ? rumunumufquead manum dcpendere fi-
tzfay* vnn inmty X ?^ 1
nit, ut fingulis horis & momentis illudin
nnN nirn *Sl ioxp 1031 confpectu habeat : tum etiam Tephillin ma-
: ayyv ^r&to DD333S «««w,fuper/caturiginemfacultatumcordis
•wwmwwi f>Vaaa nvom (vuifum). Sicgeftat r-\£* r*?*» (r^nt
0'IKO nN1C> 13J1 ttttiym quadrangulam cum fimbriis feu peniculamentit,
13 {Wtt mjytt t^ntf? >JDO ne eum (inprecando)
r *<fc Sj«4g. Judaic.cap.4.)
n O J—imo
'"rStfn pjy*? avocent fenfus ejus circa res mundanas,
mmttfni DW133 nnannn ficut dicitur Ut non ajpiciatisposl cor veftrum
•>
co egreifus eft, iterum Gratias agat per pre- D ^ 1n1 no3n3 nSnn DTpnw
cationem,quaeincipit^ Qutireavttbaminem ^ t^^oi ir3 S3WDV13
inftptentia? Infignisenimeftvalde iftaPre- /wte taS r-MryS
fyf t
numerum, Pfal.71.1f, quibus verbis vult di- >0? Sd fy lAap* Sn* ptfHl
TOfl tiOO yj3N t— ?!
2
cere^ Laus tua qutdem esl innumera rectptam 1 > i
ta;we « f 4?w /// we ^7W«i <fo, we^, ^ e a unquam de- p£D ]*HQ nNYni r~l3n#m
traham. Et cum his omnibus dubioprocul DTjyn n^XDV ££J3 niD-OJ
ingrediunturinanimumadsequate&com- n3 »7in.-nys?3 onyv«roi
menfuratione Legali ( Ugi adaquate ) Amor «TDM nnorn M^n N*?P
& Timor Dei, ita ut neque in Sabbathis W3Q* flO S* & b» bW
Diebus bonis (/*/?») Lsetitia impellat rfaaffi nwnni pinrn Sk
hominem ad rifum , lufum, voluptatem^ CDM2 Ir^frhfffa yjonSl
otium,aut intermisfione Precationum reci- rntfYn b-* Kin Nftn r
WD
tandarum j «^ Timor eousque hominerrL nVnonfl BWO0 h)2} hx
occupet,ut deremisfione &condonatione y So WYt ism rvtem )
y
ciorum
vfi whw-tom Cosri Pars III.
flTN tJ? hv 3tt?non »W?3 mkatibus publicis (Ecdeft* & populitotius),
y^ntrnainown^rfyirrtSri cumperplexaeanimumejusinvaduntcogi-
Drttfi' Biynni mVrna n^v tationes, ob longitudinem exilii , & difper-
*\VX3 ftn pm3 nW) fionispopuli,ejusdempaupertatem&attc-
V/iiyiy 'OJ3- p inNI il1QN f
nuationem vel diminutionem Hic primo *,
*-on CDViyS pDKn '3P31 omnium confolatur & erigit fe per Juftifi-
0^3 'pStfn ?>jy3 pmnni cationem judicii ( Dei ) , ficut dixi j deinde
nro WC» WM*»ONTnm per Subtra&ionem, peccatorum fuorum
rhxn 'lOKy n n^rmn V10N3 ( h. e. cogitando per extlium peccatorum fuorum
T >WO lrrrDttJ noVmf? gravitatem diminui,& expiari)\ tertio confi-
1D>UB? nD3l tfttf rotM) deratione praemii fibi repofiti in Vita aeter-
1 !—n3>0 ) yt))DM WX &
conjundionis cum Re Divina in hac
na,
awrv lA WD UWpiT quoqueVita. Si eum Satanas ipfius (concn-
r~l3 *?331 O^iCD rX'Jt'1 ptfcentia ejus mala ) velit ad defperationem
mibi cedet y vitam agct perpetuo fuavem & tD"IN OTTD^ Nintr noa
jucundam levefque ipfi fient adverfitates t-nnn *n npTKm ^DnD
,
&
num , gloriam. Atque ita comparatus eft fe gerit^4«c7w ) in Affli-&
dionibus fuis propriis &c privatis, Idem vero quoque facit in Cala-
mitatibus
i
77
wbwm Cosri Pars III.
i irnmr 'm,v nn W 103 ob eam. Sic cum dicis ;
Qut vhificavit nos
/nofyattOJVTnMl ilJO"pl & confervavit nos ( /w Vrecatione quadam)\
nr nJOm l"nntP *?y mini indicas te Morti obnoxium & expofi-
moni 6inn T^Sp^nn tum fuiiTe ac fimul gratias agis qubd irt , ,
t&tm "IMP >J£0 >fc' "ltMO vita confervarit te videturque hoc tibi effe ,
")•# '3 IJtoba mio *0 "fOO lis quia animo tuo reputafti ,
tuis , vi- &
niwnniD^nn^rrttninnX' des, qubd lucratus fis cum Creatore tuo,
OYD'tP nyai p ty mini quia cum potuilTet te privare ( h.e.tibinon
'
n IBMni raym min "jno conferre^ denegare ) omni bono naturae tuae,ut
prxo 'n DW W npS 'm *riJ qui pul vis es &
terra, ex fua bonitate contu-
blD *?3 TJV mSSN TDnn Atque fic voluptate frueris (/<efiif animoes)
NintP»101 ftoO nJlOn Jgn omnibusdiebustuis (quando bac ratione pr9
1XV3 VJP rWI n3 n^DJ omnibus tam bonis quam matis , Deww celebras &
tvbyn CdV)? TTD 'ni.VOn laudas). Qui hanc viamnon tenet (te
VtUl tz>nn CD>trwn VriJll agtndirationemnonobfervat) , is non perfua-
DNIU StfN ontPl Dmtyin deatfibijVoluptatemfuameffehumanam,
CDfl'C3N1 DHPOIDW fapD fedbrutalem,quamipfemet non intelligit,
D VnA CDOKjra CD ?ru ficutdeEbriofupradiximus. Sicinfmgu-
,l
& potu, quam de Infante vel Beftia, quem- : Ton prj noierw
admodum etiam magis competit
Beftise nbi p nron na«
Voluptas quam Plantae , etiamfi Planta ruona pxmro «nrrn f rw ? 1
>TDn N*7X ''Wuni Timvan fervans, poft Luminaria, & Orbes cceleftes,
tyi cmtefl DTTV rn DlN >JO nifi Sanftos homines,quiinde ab Adamo,
<?ni ^np wp nnNI 3py> ufque ad Jacobum, fcmper unici fingu- &
r-tarwn tp&fll PJJtt Dlrtir lares fuerunt. Poft ( Jacebum) autem eru-
EDTTDi xzyshihvxhrwrh perunt.in integrum Ccetum, &ccc»mmorata
nyn.v o'W?Jtn TTD3 137Q3 eft fuper ipfis ResDivinaper Amorem, uc
Wttil 731 nymjo a^JTT eflet ipfis in Deum, ordinavitcjue Scdifpo-
riy aW3 U2V yfy 'Wl fuft eos in Deferto juxtaordinem Orbium
•ji/O pa^ifh njrtftl fil^iD cceleftium, quaternafc.vexilla,juxtaqua-
1DD3 I8tf TtfNO r-V)tf!Qn tuor quadrantes Orbis cccleftis (zodiaci^ cu-
3 p130 £1"7p ^yni nW
j^ duodecim figna tn quatuor partes dividuntur^
a*?3 n*V WW13 Nim yxa»Va er /?f ^ir//* quatuor revolutiones annifacimt )
rn3nN Sy mio 1*?3 ntt & Duodecim tribus juxta Duodecim illa fi-
perfilios noftrosy & fuper generationesnoftras &c, esl verbum ejw bonum Scc.fta-
tutum quod non pr&terit. Pofthaec ordinat (in Oratione itia eadem y recitat%
recenfet ) Vincula quibus perficiuntur vincula Juda^orum ( h. e. Articn-
imn^a Z z
Cosr-i Pars III; Ww-noKD i
78
bus j imb figna Sapientiae &; Gubernatio- W nmpnni no^nn >JQ>D
purus eft ex eis vel unus aliquis fingularis, vel integer caetus, tixm
refidet fuper eo Lux Divina, &
gubemat eum modis admirandis
& tremendis, ordinem mundi naturalem excedentibus, vocaturque
id i. nobis Amor ( Dei } 6c Latttta ( cxeo orta); Neque reperit Res
Divina
181 nfi^iDWJ Cosri Pars III.
j—i>nofr-Jinttf n*? 7N fiVI Deus vivificetmortuos quotemporevoluerit,.
pnn.oy niCYP nyn D>fion quamvis abfurdum videaturrationiPhilo-
rrtro pl D>y3En fitrpna nr fophorum^ubdDeusflarefaciatvenrumdcc.
YfiS iKSnDI : llAlfl nnn c\ubdprofuavoluntatefolvatvinftos &X.quod
•ttOfin TDlWlfnn QniDN patet ex hiftoria filiorum Ifraelis (f«w ex
inNI ^VY^ ttl 'yjyo n? Aegjptiaca fervttute eduxtt in iibertatem Po-
J .
Scbmdne efre, feu, oclodecim ) quae vocatur 7XU K'301 low Kinr 103
r~>1'3X animo recolet excellentiam di- & J-onnoi t Dn^ >J37
gnitatem Patrum, &
qaod Fedus Dei fit WMfDJ r^tfnp3 miff91
perpetuum, necin feculum fit receiTurum, n^troo n?n CD71V3 ''p7>A
ficuti in ea ait^ Et adductt Redemptorem ftiiis D»3«?in irxD UJW moro
In Benedidione fecunda, JDiDJ.T^.va^vnrnSvMn»
filtorum ipforum.
quae vocatur r-Tli:u 3 qubdDeus inmundohocexerceatDominium
continuum, non vero, ficut exiftimant ( Pbilofophi ) quodomniaflant
naturaliter (ftcnnium naturamtnditam ipfis cov.ftanter agant^ ne<fe Deus illo-
&
XIX.Stofcw; Itaeft; fed praftantiam
praerogativam habet Coetus vel Ecckfia
* ™ W%
noa n>V?£tf!0 D.TK *?np7l
7D0n
13 «w nos hhsrm ivsx
w
multismodis. Primb, Ecclefiatotanonorat ote&l onnx o lozn}
mh
pro eo 3 quod fingulari aut privato fit da- hhartv >o onn Vfrfa e?^
mnofum, privatus autem aliquis & fingu- >MP.m vroan Qitf^noi
i
laris poteft orare pro eo, quod fortasfls aliis nos n»art» wym
rAann
privatis posfit eftc damnofum,& vicever- *$& t-*71 t=h)VnryVV
sa hi alii fieri poteft ut orent, quod illi fit BW» onoi : Q>j£> D1P3
damno. De conditionibus autem Oratio- rrvh r-tan aftvnv wn
nis quseexaudiri d2bet,eft,ut contineatta- pi ny#£)i nxwtao :
lia quse utilia fint toti mundo,neque ulla n Trvn V?QT\ v 7jS lysp
f
ratione vel modo damnofa. Secundb, raro irfTQD nwittn *nwi rhzn
accidit, ut pri vata oratio perflciatur fine er-
rore&lapfu ( ut cogitatiombusfuis nonevagetur czjriKpi ahwv >td nnryo
bomo?& ad alia converutur) Hinc conftitue-
.
nirctt onspn iDrr» no
runt 8c ordinarunt nobis, ut privatus oret bno tthdi ny*P£n i\
§
Pluvia toti alicui Terrae, quamvis tota illaTerra ea non fit indigna,fed
fieri posfit,ut ineaadhuc fintaiiqui iingulares eadigni; fubtrahitur
tamen
l8f wSpnDfttt Cosri Pars III.
'
bM CDnini ir^ya S*!i Initium; Uejpue qu&fo affltttionem noftram^
hy V*OJY p inxi i hx~\V> claufula ; Benediclus fis 6 Deus, liberator Ifraelis.
•J01D1 'vdqxvs D'fiun nW)3 Hinc progreditur ad orandum pro fanitatc
OiifO niJOTjn fiXin n^an*? Corporum & Animarum, & illi precationi
d WH nD"03 onD nTOtf*? ( in quapro ea orat ) fubj ungit ftatim Praepa-
ni^nvi^pSySSon^pinNI rationem alimenti, ad confervandas vires
1 S>W 10? THJ X^pD^ &facultatesilIorum,inprecatione tzntfn,
( quam fic vocat ab ultima vocc, quia fic definit9
r
liaTTi plltn mN">n 1*7 T!OD 1
(quta ita defimt, n^pn gOl^^nr^ TfllJ Benediclusfisj Deus, qui audis pre-
cationem), anneciens ei adhucaliam,qua petitur, ut Majeftas Divina
oculo ad oculum confpiciendam quemadmodum olim fe prasbeat,
Prophetis, Viris Sandis, ckexeuntibus ex.€gypto, inquiens inter
alia j Et videant ocult noflrt,quando reducesT^ijonem , claudens, Qutredirt
factt Majeftatemfuam in Tz,tjon. Tum porro fibi imaginatur in corde fuo,
T^ND "
Aa
Cosri Pars III. «nS&TfiRO X 84
pateretur Brachium. Proinde privatus N YpSSO jrhffl 7D£M1 Aa
quifque paratus eiTe debet ad fufYerendos VWTl b)2Dh rr\>h >)tn ^X
dolores omnes , ufq^ ad mortem ipfam,pro hm r^Jpfl 7Ka r-oon 7y
Bono & falute Totius (publtca , & praeci- Trvn rby VTV noa \)TMT\)
puumatq;potisfimum,quodprivatodebet i*-^?1 1D/VIP tan pSn Xin
>1W ^£)0 nW* RflpO quceram, quia omnia video optime efte or- i\[
nz3^pir;j D>;\jyn te nN*n dinata& difpofita. Unumquod invobis w 1
O/YQ^n ISD JOn oViyn refpondifti. Nam qui orat, ut in vita fua idi
h hhijfiO «Vin^ *n vby O conjungatur cum Luce Divina,&quidem
TJ VTQ >n*?#mW3 pTtvh eb ufque ut oculis fuis eam videatjqui
vyyi mx^ii hhzno Nintfr etiam orat pro Gradu Prophetico ( affequen* ['
^n ?-Tlp03 ninO $>ni dentibus corporis, & doloribus ejus , mult6> lon
j
n p2inv pp hl VWS&I magis Illi adhaerebit, quando illi foli vaca- nii
t
rYntf iy l^n ^
inpopulum fuum pcculiarem eosadoptando,&foe.
V:n
duscumetsineundo&c.^^hrgiQns ei facuitatem fe accedendi quoties-
cunquc & quandocunque vellet; quinimoRegi adeo fit familiaris,ut
abipfopetere audeat, ut adipfum in domum fuam veniat,&fecum
prandeat, idque abeo obtineat, (fufcnbunt mdtelmpletionum&pnma*
rumSa* Aa z,
:
Cosri Pars «^TDHO 18* III.
lajeftatem Divinam ftare ante fe, & ipfum i=i'in^ SfcW Vn itWtt
rcam ea fe incurvare ficuti olim fe incur- 3 $h&*1 r-UOCT £3flWa
,
ib ulttmis ejus verbtsJDX *#W fe *?gl IJ&D^tf HfcR Kin mflBa D^tf Bfr*
tciens pacem tn excelfisfuis ( incozlo) tdemfactet pacemfuper nos,
, &fuper
nnem Ifra'elem> Amen ) quae eft Conclufio (precationis Schmoneefre),
,
t difceifus ipfius a Majeftate Divina fit vel fiat in pace ( bcna ejus
fmpace).
N O T M.
n^nmhn cap.%. rpnimn^
[i.]
D7X T
SicfcribitMajemonides
-
)*
)3Kn DV 103*y
lyfft
^) wV
o»m r-^ara dnw nSn
Oratio Ecclefi^ femper exauditur
/;.f.
in
?>*v
licet inter
owein fna vn iV&v/i
: &
W
osfintquidam peccatores, Deus tamen non afpernatur Orationem
Iorum. Idcirco debetfehomo conjungerecum Ecclefia.
[2. ] Similttudinem hanc videtur defeimpfijfe ex libro Zobarjn quo Farafcba
TUQleoiturj Quando jufti corripiuntur morbisautplagisadexpia-
ionem {utiuant jpro mundo,tum expiantur omniapeccatagenera-
ionis iliius. Unde id probatur ? X£M r hmtf membriscorporis £W
niverfis :
yr&x Nin xa»v in»Sy ftPW ud ynoi \p)iyjtf&>v Vn XtyV2
<n pT)i NQ7 n>jo *ym wt woi >mu jiDtfm j»JOitej?ft6
ip*» >pVs
(
mnia membra corporis : ita fe res hic habet; Homines univerfi funt
tmembrauniuscorporisinterfeconjun&a} quando Deusvultcon-
arefanitatem mundo, percutit Juftum unum ex ipfis, Sc propter eum
largitux
i% 9 whv-ma^ Cosri Pars III.
mx miVar >o tfpno n>n resabeopetens. Cumitaqueappropinqua-
rct tempus difceffus ejus, dicunt ad eum ci-
>c
nox ir»D ?n nv yun *ltf>01
rnnx >3 Vrn Yvn >ttNN )h ves illij Scito te in itinere hoc periculofo
OSO plDon n?n Tna no certo moriturum, quia neminem habes qui
iO>nflWnlV» 0> l^ rw te ducat &
comitetur; Ille regerit eis, Et
CDDJiN nitan Nin >0l urh quem vos habetis conductorem ? Regem,
1:00 Wpltf 1*?on )h MDX ajunt illi, quem requifivimus , a quo pe-&
CDVO iymW inNO lAjflM tiimus ut nos comitetur, ex quo hanc ur-
K*?1 r-^XW Tyn WfiVn bem incolimus Te non vidimus unquam
:
bx)V r-\»7\V i-)T)N iiwa talc quid pctentem. Ule vicisfim, Amentes
OnV *\nx CdViV ? J—1? *?Vvos, inquit Qui Regem invocavit tempore
1
!.
tOKV CDMVIB OnN ON1 tamini x qubd veftri curam fitgeffurus, quia
onxur TDyi DD 7V nwa ipfum extollitis , num inter vos vel unus
>l
)!))X D>QOno DDXl ITO^IT vero exaltatis eum fecundum rationem &
llXn WXl >03D1 •—itPpna opinionem veftram ; tamen non perdit &
wSna 03? V' TXI DJ-Dtff mercedem veftram (nonprivatvosomnitner-
•mn >nNKin fr-6» invi cede. Vide par.uf.m.)} quomodo ergo de-
000 DftX Dn^V "1UW3 ^oa, fereret me in propofito meo itinere, qubd
fvcrrn nn s
ip7K3 'nnnn«r nullum hac de re verbum ipfi fecerim , ficuc
NSl^pVnn^^^in dmx vos Confifus fcilicet fum Jufti-
feciftis?
CDXl lrnm n^T hlp
: tiaeipfius.Atqjhecfimilitudoeftproeo,qui
contumax 6c obftinatus non recipit verba Rabbinorum noftrorum»
njn^ Aa ^
COSRI PARS III. ^S&IDWD 188
rum Sacrificiorum Abaronis Levtt. 2. adpreces Mofis & Abaronis Gloriam Det
defcendijfei & ea confumpfiffe : Stc etiam Regem Salomonemposl exftruclum tem-
flum^Deumadepulumfuum tndomum afeexflruclam invitaffe^quod ipfi infa-
trifictis & oblattonibusprapararat y
i.R^g.8. & td
uthabeturz.Par. 7«
obtinuijfe^
T. r. Sic oratfponfa Ecclefta, Cant. 4.1?. 16. Veniat dileclus meus in hortum
fuum y
& comedat fructum fuavitatum cjits.. Conf. ApocaL 3. verf zo. )
fiebant, nifi quando Higreffuri erant iter Dnvns 'ntynMOT N*?P >£>
: Vtfyo Aclionumreftkudine?
5D?WvwnNt nnaniOK XXII. Cofii; Hiceftgradusultimus&
DX O nnrw 1>X ivb/iri perfeftisfimus, poft cjuem nullus fuperefty
Q>lpO H» D»3*tan Shld nifi Gradus Angelorum, & jure exfpeftare-
VdHKI Sttpn rnooa nX)2lh poflunt Prophetiam ( Prophetu donum> vel7
i njOPn r-sson CZW p# Propbeticum gradum ) qui ita ad eam reci-
fWtt? rTWTI n^nn Jltf? "1031 piendam praparantur, maxime praefente
10 nfVl «Dfft noy 7*1* Majeftate Divina. Et cum tali Cultu non
tt S-i;V 100 tfpo OXT eft necefle fe feparare ( a mundo ) & in foli-
r-103 W3
mp >h «waw tudinem recipere ( wfc/fy. jF. i.). Nunc
!W> W
O DWpZL I^KW vero peto a te , ut quaedam mihi exponas
W nw D>V?wo D/tw de iis quae habes deKARR£is. Video
D/vuya yaw W) D03T10 e nim illosinCultuDivinodiligentiores&
rn^flO 1W1 V>?nao nrW ferventiores ciTcRabbanitisj anim-
: ?— ni/in Btrfi*? ad verto etiam, illorum Rationes validiores
effe, & Senfui literali Legis convenientiores*
N O T JE.
Sciendum btc, hodie adhttc induas fettas vel duo generajud&os effe divifos..
Prima esl Rabbanitarum , qui Hebraice CD^?"?, vel CD>M3T> '$&!. di-
deratores ; aut certe videbant turbam po- m»n> d.v p^ Sdi 'n n3.>Ao
puli feriantem & tripudiantem cum voce 'n onb r-rn^ W >v? ,*n3
cantus & gratiarum. acTionis tribus vicibus 3 vny:a 'n rrtiQ toivi
inanno: nilaudiebantnifiCanticaDivina, twpA TH WM htobnft
nil videbant nifi Opus Dominij inprimis
mi3y3 poyn.31 nVnon 'n
bus die*
l9i ^SKflDWJ Cosri Pars III
Htjg Kara, rrfWij?B Mikra vocant. QuidamvoluntfiUostotamScriptu-
ram legere &rccipcre,alii,Legem tantiim Mofis. Et bocpofteriusfcribitetiam
Leo de Modetht, in libellofuo Italico De ritibus Hebraicis^parte {. cap. 1. §. 1. Hin
jaclantfe veros obferVatores Legis Mofahd. Tales plures bodie^funt Conftan :
tinopolt, All^tiri , & aliis locts Ortentis, item tn Rufiia, ibio^ faas habent Synago
gas & fuos pecuttares ritus. Jud&is c&teris Rabbanttisvaldefuntexofiy eoshabent
pro h&reticisjwlla cum ipfisineuntconnubia, ne% ullum commercium^aut conver-
fationem : qttia non obfervant I eges &
Statuta Rabbmorum de Gradtbus confan-
guinitatis in Conjugiis, Divortiis , & Purificationtbus mulierum , Dectbtsve»
titis & itcitis. lmo itcet quidamebrumfe velint convertere, & Rabbanitxfieri>
nolunt eosadmittere. Suntpropago veterum Sadduc<£orum } qui otim Immortali-
tatemanim£ i &
per confequens etiam Refurreclionemmortuorum i Infernum ) &
Paradtfum negarunt. Karru autem hi vtdentes^ illoshisdogmatibusexofosejfe
apud omnes Religiones y ea deferuerunt, &inhis articulis fecumc&terisjud&is
conformarunt. Karr&u ifiis, posl imminutam nonnihil Sadduuorum barefin , de
novo originem dediffe ferunt Ananem quendam cum Saule ejusfiiio 9 ut videre esl
in noftro Authore§. 6^. confirmanteid R. Abraham ben Dior in Cabala Hiftorica,
cujus verba vide inf. ad§. ${. De bis videantur etiamfupra laudati Authores,
Scaliger &
Drufius : LexiconitemTalmudicuminRadicet<^\> , Johannes SeU
denus in Uxore Hebraica , cap. ?. 4. 5. 6. Ejufdem Dtffertatio de Anno Civili
& Calendario Veteris Ecclefu Judaicd cap. 2. &feqq.
Hadentis egit autbor de ratione vivendi Rabbanitarum religiofiorum : nunc
adpetitionem Regis qu&dam refert deKarraitis t quos hocpotifitmum nominere-
darguit y quodLegempro fuoplacito &libero arbitrio exponant, rejettis Traditio-
nibus } fine quibus Lex Dei perfette nec intetligi, nec explicari, nec obfervari im- &
pleri pofiit-j eo quod Pr&ceptorum Divinorum circumflantia &
requifita non
?wod rptrom pSawa fto tya dm «nnrt dtto v-um atoo apma
rn nn
s'l31 h.e. Populus terrae
( homo de plebe) , ctiamn* is fuerit Ifraelita, &
ftuduerit in Lege &
Praeceptis habetur pro immundoj&veftimenta
,
ejus funt DVTO velut calceus immundus mundis fi veftes ejus conti- : &
gerintefculentavelpotulenta,fiunt immunda. Quid Dyrpfit,explicat
Majemonides Videatur &LexiconTal-
citato Traclatu cap.7. jf. 1.
folent ad parietes
rifaei ire &
muros platearum, ne polluantur conta&u
populorum terrae ( hominum plebejorum ) . Sedh&c obiter. Porrb Pharifaei
dttti videntur fucceffores aut amulifuiffe Chafidaeorum , quorum mentio
1. Mach. 2.42. &
7. 15. & 2. Mt<;£. 14. 6. Hi a Santtitate, quam profiteban-
tur , ditti fuerunt ED^Tpri, & CVNTprj, y?/ Wpn quatenus Corpus &
7uyfJLct aliquod conftituerunt. Videntur orti fuijfe & nominari
, fic ccepti
posl tempora Efr& & Prophetarum* Aemuli illi creduntur fuiffe , aut furcuit
Difcipulorum Prophetarum , de quibus 1. Reg. z. quifub Prophetarum du-
ttu & auJpiciiSy non tam Studio Theoretico, quam Praclico exercitiispietatis , &
&cultus Divintvidentur operam dedijje. H&c obiter occafione Rabbanitarum,
quorum meminit hic Author. Qui plura de his defiderat fcire adeat Jofephi ,
y Y miDttn tea 1 yt :fyrn D7 ut hoc fiat Palma, aliud Vitis, aliud Equus,
iy DTVtfa nytrrtfnvrfya aliud Leo: Proportiones autem illas nos
^IIYIP C3"n t-raS *?DW nonpoffumus aeftimare (proportionate obfer»
JWvfy hSHXD 1N ona nnn w* ) . Quod fienim hoc poflemus,pofle-
Dffyn O1p03 TCyttf ita nius etiam facere ex. gr. Sanguinem, Lac,
tnwn \D OVXV dTO
Semen genitale , cx humoribus , quo-
Yipnvmrfym Dinn U"sy^3 rum temperationes vel mixtiones aeftima-
n yu C3.V pttf hs iravro remus j imopoflemus creareAnimaliaSpi-
on^yQl D>fyfyjn DOiyn ritum habentia, vel aliquid facere quod lo-
^2 EDTinn r yi *?y onnyn co Panis eflet, ex rebus quae non habent ali-
rzfyiya inwin ? D^ilP na mentandi vim , menfurando exacte calo-
1
licet omnia confe&a & ad finem perducta 0'p^Nn niKQO n>n pttom
crant duabus rebus , quae funt Columnae iod Snpn ^o lrwyor- i'rn
Legis 5 />ri W4 eft, ut Lex fit a Deo } altera, ut itf # ttW hl f->MO lOJtitt
corde fideli acceptetur ab Ecclefia: Taber- 1 vann m>^nn ^ udi^
naculum enim fuit ex praecepto Dei, & ejus n r-^ttm n^nnm pscnni
Opus ( confeclto ) fuit ab univerfo ccetu. vel
Ecclefia, ficut dicitur j Loquen adfiltos Ifrael, 031 J D3WU >T)&U) 10^
nt acctpiant mthi oblationem ab omni viro quem Jponte impulerit cor ejus y
Exod.2f,2.1iberrimafc.voluntate. Hinc Abfolutionem ejus quoque
ftatimfubfequutus efteventusexfpe&atus>MajeIta$ fc.&GloriaDi-
vinax u-
i
97 whvmn Cosri Pars III.
D>n-i nnN' D>mn nn ]>nww varunt ) ut exiftant, quibus credi posfit,.
*, fc.
OH0D2
perTraditionemcontinuami8ccertam,Le-
:
Leclor Traclatum noflrum de Punclis par. i. cap. $. pag. z6. 27. & feqq. Item.
Sic Populus ille vivus, qui idoneus &di- noan-JW "lOMff lOSTmoy
gnus eft ut Res Divina in eo habitet, non 7^*7 rn^y JW JW m^n
habet idnifi a folo Deo, & ab Ipfo audire nVDnnrt nxn nnx 1W -fl
oportet menfuram &
proportionem (^iw r^lhh ivnmtb r-iOTnjtf
<7«i* idoneusfitadeam rectpiendam ) neque Sa- nn^' >**pr" vV Drtnp# — 1
XXIV. Cofriy Hoc fieri non poteft,nifi h "W&V >X n?OH nax td
pertranslationem feupropagationem Ver- Qrvm npnyna N^xnt*?
horum, una cum Praxi &
Openbus lllorum ^O XXD> ON onmyn 10D1
fitPpnn fO XXV 7UD1 >"Nrt nique per Masoras, feu, criticas obfervatio-
p^nS n?3 Dn*pyOtf nMinn nes de vocibus plene vel defective fcriben-
H373 ni7"Tnm W rfo371 dis, eoufque ut ctiam numerarint ejus Li~
j J~i3in teras, & notarint, qubd 1 in firu media fit
mas reliquilTe Mofen Librum Legis fuae •npj >>xn ^ittrD i£D n>n#
filiislfraelisf DWi
urux i^v^ ottj&i
XXX. Cofrij SinedubioruitLiberfim- waK
aab ovn min iso
plex, &nudus, abfque Vocalibus Accen- & W
103 pan3 'n ?y 1000^
>J
bros Legis (tn Sjnagogis ) ;quia alias fieri non nz3n«? vrnwi i.vri hdd^
pofletjUtomnes (in Libris Legis hodiefinepunclis nairai» h*a wirt nar
fcribendisfm. conftanter confentirent,quem- nx>r nnox ksn;p> nir£jj3
admodum fieri non poffet, ut dePanein- 'n^onon Dnn C&7Q3 dhsd
fermentato in Pafchate, &reliquisejus riti- on^y bon 1
? ir£»v >«v»
bus,qusefunt^^5ffi/i/a Exitus ex ^Egypto,
quibus in animis Ifraelitarum Veritas Exi- : r-rno Qrrtp n>n> .vSff
tusillius,perac*liones illas continuas , con- p£>D »toa -onn nox ri
firmatur ; ut, inquam, de illis confentirent, iSWfcfi 'ttfei -no» n^n»
& inter fe convenirent, nemine diffentien- i r-i v ^ni ia»m x^pm
te,vel impediente (nifi per traditionem conti- owon 2^3 owpni xarm
nuam inde a Mofe hoc haberent. ) nnmSi n^yScDD-iK JBB r
f
HDKJnoVi ?01P TMO'Jlin perficienda ( ut kfliafit licita^quando dicitur>
(»3 1W Xin noi ou »n3t dpTtan Et ma&abis, ut Deuter. 27. 6. efr. ) 1?
?m>Ao 1N»1
D^rin
1/Vion oy
>*?
pmHim llD^n
1.Vn»tP
ltt^Dni ln:3j
nKll W an per nyru narium difcisfionem
LexiconTalmud.in »tO), aut quavis occifio
ne, quomodocunque fatta! curprohibit
( vide
que qui fatetur, Legem iftam, quae hac for- tzD>yix oyx na^ir n-nnn
ma extat (inLibris Legisfmepunciis &accenti- t nSapn to
bus fcriptis) , vocari Legem Mofis ( hi enim *i£jd nr roro nann na^ rf
fateri coguntur ,
puncla & accentus ^Legiilli ad-
jEgyptiorum
lt t whwm Ccsri Pars II J.
VBfltMfl vyi nXlVt^ n«n omniumHfreditatumexcapite$6.Numcr.
nm flttnfiO WlPnTt ba inquo agitur de nliabus Tzelophchad;
m¥&i1 J—NttW W in^ item Rationem &modum Circumcifionis,
ifrniOl |/H»prnJV«*IT1 Tzizis,&Tabernaculorum!Exponantmi-
t hxh ntarQ 3$1 «Vin JWO hi,undeilli teneanturdePrecibusadDeum
jya WV £OMD t^m pxni faciendisfUndehabeantquodcertusfitLo-
inx twiyi VlOJl 'n W? "ryia cus con ventus omnium viventium , ut illi
k
J^!tQ3 PJT on T>H J nJVOH credunt ( Mundus,feu Concilium animarum in
£3V nVcO 1? J")N W Dinnn Paradife & Inferno, videpar.i.§. n {. Retribu-
.)
\
mxffl r^^lilhri
DWODno nonn^XI anipn
fW»
ftat ) / unde item habeant, quod dicunt, hxh)ll h fJYtf n*n Wftl
Gallinam, Anferem , Perdicem , ck Anatem rottn DV3 IQlpOO tr>N SIC*
CDtt^J nn'031 nnxSoo 'n rum Dei cultum habent) fibi a Deo prexeptum-
UOirn t**A# Tyn iSinn Hi namque acquiefcunt in eo quod de
•jSinn nbw pVinnp^no'? J Opere Dei peragendo acceperunt, &fecura
yj£)> DO ytV 1^\V "iTton eftanima illorum (ineo quod perTraditionem
\)hn tzrrfen fOlfQ fr^ini acceperunt inftar ejus qui in Urbe ambulat,
,
riW) no >W
autem fimiles funt iter facienti per defer-
l-iftHV
HO 'fW *?N1 DmVrntrno tum,ubi nefcit quidfibifitoccurfurumvel
D^npon fV£HO n\n 'nW eventurum , & proin fefe inftruit telis 8c
)Vpl mhx O tznonin 7T gladiis, paratusadbellum, & exercens le
n^N) CDnn l^nnV DHJttO.- in eo. Neque te feducat horum zelus quem
Tyn iznnittny hy. ta^mtP prae fe ferunt, neque fegniorem te reddat
j— mxai nonp Remisfio&negligentiaCabalamacceptan-
:
noy >A "rrwn O *nyi ono XXXVIII. C*yH; Quicquid dixifti, re-
QV *?nn O navmw Sy nosadLegem
ttumeft. Lexenimhortatur
Wl <)>Din) rjyi )b «nnnn unam,&Judicium unum : Karraitae autem,
nrvttn vin^tp >0 yJl£M juxtaopinionumfuarumvarietatem,mul-
iny*T npnynn piiy^ YTtt tiplicant quoque Leges,pro uniuscujusque
O JTU D»0OD0. D.VKOJ DNfr lubitu& arbitrio. Quinimo ne Unusqui-
D>mo 7HX0 D»SmpO Dn
)X dem perftat in Lege una: quotidie enim
1)D5)V pn
fOI CDlOTp^ novaillioboriturfententia,&:fcientiaejus
augetur, vel incidit in aliquem, qui eum ra-
1
Dn "JONJl nononn on^y
? i
WW Cc $
Cosri Pars III. whvwtm 104
(Jj.e.RabbinoYum ) Quia vero in eo deprehenderunt ipw nonnihilh)D>2
di nec audi vi. Video tamen eos hoc magno n\n >M blX \nyOtf N^l
ftudio &
conatu agentes {magno ^eloduci. : orotaa D^intfQ DfilK
videfup.$.iz.)i mmry imn-wx tl
tnfervient Leftoru k
Qumtur nimtrum Qua ,
in re hic Karraei diffentiant aRabbanitis?
Rejpondet Apparet illos contra nos argumentari a corruptela
Mufcatm 1
WU
? ffl
gitury
t09 HenStfnDWJ Cosri Pars IIL
duos^qttiaantea etiamfcmper duo dies ei deftinati fuerunt : Diei Expiationum
unum diem afiignarunt, quia femper ^ubt^ & omni nonnifiumm Diem
in loco,
judiciiy donec Promotiones defieruut. Videntes ergo Sapientes, Seniores quipo- &
ftea extiterunt, qubd Ciptivitas &
Exilium indiesinvalefcat^Sapientiadimi^
nuatur, &
Ifraeliu attenuentur^ ac per univerfum orbem difpergantur > at^ ita
impofitbilefit, ut omnes confentiant de Phafi una j qubd deiiufe nulla amplius Do-
tnusjudicii, h. e. nulltts ampltus Senatusfuperfit, qui conftaretePromotis Doclori-
bus terrA Ifraelisy itac^Sapientes ifraelis omnes unanimi faluberrimo^confilio^
& confenfu, Deo etiam e coelojuvante&benedicente y confittuerunt & ordinarunt^
utlntercalationes annorum^ Fixiones Noviluniorum , Statutorum temporum %
fiatjuxta Supputationem reclam & correftam, quam nunc ab iUis acceptam h>u
bemus &c. Stc enimfuit inter eos conftans Traditto inde a Prophetts. Nam quum
iniquitatum nofirarum causanon ampliusfupereffetDomus]udtciiPromotoru t n
Doctorum>atfc cejfaret ratiofigendi Noviluniijuxta phafin\ confultum judtca-
runt, ut res h&c perageretur juxta caftigatam fupputationem, ut fctltcet Anni
intercalenturfingulis Cyclis decemnovennaltbus numeratisinde a Creatione Mun-
dijdfejuxtaordinem E*"7NrVu (h.e.anno $.6.8.11.14.17.1? ) ne Isovtts an- &
nusfigaturin diebtts V"T# 1.4.6. vel Diesexpiattonum in dtebiis 1*12 1.4.6.MC uftis
obtinuit in toto Ifraele^ & receperunt eum acfi una cum Lege ex monte Sinai eum
accepijjent^nefy ettam ab eo recedendum esl donec veniat Doclor iUejufittu (Mes-
fias) . Et rettnuerunt filit Ifraehs hac rattone confuetudtnem majorum fuorum y
ut tempore Pafchatts , Pentecofies, & Fefit Tabernaculorum 3 unum tantum Dtem
fefium & folennem conftituant , ficut tn Lege fcnptum esl> In Xovo autem anno
duosy
lir «^noaa Coskx Vaks iii.
nonojejunent^exfenfuliteralnlliuslociquemfupraadduxij&huju^
rei causaSapientesnoftros dixilTej Qutcung edit dte nono^perinde habetur
?
acftjejunaffetDienono&decimo notum faciens , qubdnihil com-
(fic videlicet
mune habeat cum Karraitis . Et quamvis mihi dittum fit de Karraitis
hodiernis, qubd non nifi uno die jejunent, annon probabile eft, quod
mutata fitLex ipforum hodieab ea quae fuit olim ? Nam prolubitu &
placito fuo multiplicantLeges.
Ciim ergo Karraitae rete tetenderint gresfibus Sapientum noftro-
rum, aequum utincurveturanimaipforumcumignominia &pu-
eft
Ecce enim [ a ] dum intercalant annum, juxta Legem qaam eos do-
cuerunt Sapientes noftri fecundumconfuetudinemfuam, iniiftentes
veftigiis ipforum,non ex fua iapientia fciunt vel intelligunt an Menfis
ille» in cu jus diemdecimum Jejunium incidit,& ob quem murmurant
contra Rabbanitas, An, inquam^ menfis illefit Auguftus,anSeptem-
ber! &c. Hoceft, SI in rei veritate Annus ille fit intercalandus, ab &
tum eft September, & fic bene dicunt, quando ajunt
eis intercaletur ,
Quomodo jejunatis jejunium dtei Expiationum nono Septembris? Sl non iit
intercalandus, tumMenfis iIle,propter quemnobis obmurmurant*
nempe, in cujus diemdecimum inciditJejuniumdieiExpiatio-
ille
num, non erit Tifri feu September, fedElul feu Auguftus, juxtafup-
putationem Anniillius intercalati, &male dicunt, Quomodojejunatis
jejunium Diei Expiationis nonoSeptembris ? Auguftusquippeeft,utdic^um:
Appellatio Tifri non competit nifi menh feptimo , in quem incidit
Jejuninm diei Expiationum enim Annus ille non fit intercalan-
: Si
dus , inveniemus menfem feptimum anticipatum menfe uno, &illi
competet nomen Tifri. Illi concedunt elfe Auguftum,juxtafuppu-
tationem Anni illius intercalati ( h.e. ftAnnus ilJe intercaletur , quodfa
ciunt y ciim non deberetfieri ) . Sed diftinclio non quadrat.
[b] Sic e contrario •> Quando non intgrcalant, hic quoq^ fequenda
doftrinam Dd i
COSRI PARS III. T*WttKO iio
Ttdeatur ; itgm quando interveniunt Subes. Et quidem quod ad Variationem
Arcus ejus atttnet, certum esl, Ifraelttas eo tempore, quo Prophetashabuerunt, &
elocufuuinaltadeportattfunt^confecrajfe e4mjuxtapbafin,prorattonecujus%
mntattonem feu vartattonem illam curajfe. Ke% ettam curandum esl,
ioci, nee^
qua pbafin intercipiunt>ftcuti noftru esl temportbus, itafuit quo% oltm tempore
Xegui j utfc.faciantfeuSovtluniumpronunttent .—Onpm Q typrope &cir-
f
citer, probabiliter. Ita enim probat Lex utfaciamuscirca res dubias, uti expo-
fuimminlibro Praceptorum* Etficquo^ adnos retbujusobfervand* ratio de-
renit. Xy
R. Abraham Aben Efra in Parafchi TiDtf fcribit porro ; Qui Dtem £*-
fiattonis per Bidnum Jejunio obfervant quidlucrantur ijiadiei Translattone t
,
8fl1»n *?N 1K
h *JQD1 J
Wnw
mus Judicem unicuique generationi vel
'131
105 ittl
1PK
faeculo prcefeftum, ficut dicitur
c<?w , quifuerit in diebm illu y
5 Et adjudh
onD pnYl niDn dW> Dna jusfi fumus , durn adhucOrdo cultus Divi-
>A D>ft C3/1XT1 C3/i03ffl Templo fecundo per 40. circiter annos,
! IIDDi »0 hy rhx ty lODi Unde Jeremias in fua Prophetia valde ce
JDpJV no CawnjH •£»
lebrat Yiros Templi fecundi, eorumq
103 niXO n/Vni nro Hntf fanftitatem, iapientiam, &timoremDeU
*pn /W vnpv noW nry^ Si his non niti volumus, quibus quasfo ni-
rfe /liSl? mSyni *)Knn temur ? Numquid videmus ea qu& poft ,
riCD mthv ntrvtP noi tattw fcu fcftum fptem dieram y & dedtcationem m
'rvtP noo n jn»
f
noi njw /fyrw» dtcbusfecit, 2. Paralip.7. #.7,8.?. qu6d m\
TOVnt^ noi '3703 ntPO item David &: Samuel leguntur fundaffe 8c i:qi
^n^ ftnp ^
»Jtt? J^»33 Mnrv ordinaffe Clajfes Cantorum tn domo Damwi,i.pM
TOVntP noi ^pt^n WWhw ralip. 9. ^.22. ^5. quse in perpetua praecepti
*htw n^DJn \Y\X7\ C3lp03 abierunt^ quseiterum Salomon fecilTelegi-
tur nova circa fabricam (Templi, &
rnfirumentorum e)us^multafupera£i
dendo ), Mofaicis quibufdam omisfis 5 qubd item Efras fub Templo fe-
cundo conftituit,tei tiam Siclipartem populoimponendo, Nehem.io.
5^.52. ( cum Mofes dimidium tantum conJiituerit)'y quod denique in lo-
cum Arcae conftituerint ( yel^ in loco Arcx conftituerint), fabricaflt
Cosri Pars IIL ^h&^xn 214
f
[^ bocfit.videinLexkoTalmudicoin %*)\
fuper Lotione manuum, fuper praecepto
^ P^
131inn N71ff
^DO nvoVbSrf
OV nWP
!J1ty mixtionis terminorum feu limitum filVJOW nW03 miB*?
fc<fc
tf# &
/wc vtdeLexicon Talmudicum in radice
(7 nVT3 &?) ^1373 X77 nJttf
.#•16. Item illudj Quia hs.c tfl Japtentta veflra, & intelligentia veftra in
oculU
ii 7 whv t$kb Cosri Pars III.
r-jhv TlflNT nr r~Altf Vlp fuccesfit Filia vocis, & alia ( intelligit h
J—IOD DWpn oy plW? we ,
juxta Mufcatum, Gradum Spiritw San
pton why Dttyito Dntf </««» <//«/»/• medium fuijfe inter Prophetia
fQ
IIDI
inNir TOtfJ p TfiNT (WNT mentaritur Karraei [i.] ex loco Levit. zfr
ran
'
;
0>on J—WOtP y^tf cnnt^ Poftea Terb dicito eis, qubd aliquis e Sacer ucL
DV ri^nra JVOT ift fn^T dotibus^, aut Judicibus aut Regibus, con- iiD
Quocirca noneftnobisrecedendumaCabalanoftraSan<fta,quamno- $°
L
bis tradiderunt prifci,indea Mofe Dottore noftro. Illi enim fciverunt, IIim!
qubd Crafiimts dies Sabbathi fit dies Decimus fextus Nifanfeu Martii. f° mi
eft. Ea vero in hoc loco nobis nori eft neceflaria. H&c AbarbeneL 1 n;P
Videantur & alii Commentatores ad hunc locum^ inprimis R, Mofes Nach- fcaP,
KTOil pTJt 1*?2N "nsnjtf prseterea funt illa innumera, quia funtita ^
&20 uyx nV?D inoDntt?) inter fe perplexa &
intricata, ut fieri non ^
p D^iya rwu NinP nrf? posfit, quin, qui de illisloqui volent, con-
ttnptfyoNlBNttnODlVw fundantur. Veluti qui perfpeftam habec •
c.a Pafchate diem,five is fiierit fimul primus dies feptimanf ,five non,
\uorum caufam htc agitAuthor nofler. Contra Karraitas dtfputat ettam ad bunc
ocum AbarbenelComment.inLegemf.i6z.col.i. ex quo nonnuUa hlc adduce-
XLVII.. jfk&iM^ Et. annon dicitutibi- *?2}t 1D1D non *JD1D n3n»
dem^ 2«i percufferit mmam jmnenti^perfoL V? T* O 1D1D np "im^
vet velcompenfabit eam^animampro anima,i/A%.. *Q pl 1D1D J1l3n3 r^V^IJI
[ Sic v. 21. Qui percujferit animalr repender,folvet np-^V H&W p^f *]*t^ JT13^
iW^rHic utique intelligitur Pretii folu- ^53 n^lD
nOJfWJB 1Y
tio. Quippe non vultdicere 5i quUpermf- j, DJ3J n^nt» ptt? ^DIT r^>f
^nr f^««w r««;« , viciftm penuu equum ejus y no n^n fU T3
1JniN'1/l1D^. ,4
magna ft ultitia fua, mutant Legem, & cauiantur haerefin ( Heb. rnU^O ,
0'onun
Cosi Pars III. nspVtfnDKD 222
dum quodfecit^fietei. R. Saadias 3 Samfon dicit ; Ouemadmodum fecerunt
?nibi 9 ficfecieis, Judic. if. n. &tamen nonabftulit eis uxores ipforum,
&c eas dedit aliis, fcd retributionem, compenfationem damni accepti
rependit eis. Ben Sita regesfit} Si percuilor fuerit pauper,quomodo
pecunia puniri vel mulctari poterit ? Refpondit Saadias j Si caecus ex-
caecaverit oculum videntis quomodo ille perTalionem puniri pote-
,
rit?Pauper poteft fieri dives, &: aliquando folvere, fed csecus in aeter-
num nonpoteft vicem rependere. Summa: nonpoffumuspraecepta
Legis perfe&e explicare,nifi innitamur verbis Rabbinorum noftro-
rum. Quemadmodum enim Legem (fcriptam ) accepimus aPatribus
ficabiifdemaccepimus Legem oralem,nequeintereaseftdirTerentia.
Itaque verborum horum hiceftfenfus j Oculum prooculo, nifideturpre-
tium ejus &c.
XLVIII. Cofn\ Ututfit,bonumtamen S-iffe oy nran nOK p*
mihi videtur fcire, Quare Deuspraeceperit WTI HW no ? >y>tt «vin 31&
4
N O T A.
Ex rejponfo paragraghi 49 apparet^Regem
. ideo hanc qu&fiionemproponere%
quod Karr&i pr&ceptum deMunditia &
Immunditiafecundum ritus &ftatuta
fuafiudiofiusobfervent.quam Rabbaniu ut hoc reitt dicere^ Annon praecepit
t
Deus cavere fibi abimmunditia omni? Atqui vero hanc quoque Le-
gem accuratius obfervantKarraei,quam vosRabbanitae. Itaque non
immerito dixi jr.22.8cj7. illos incultu Dei longe effe vobis ferven-
tiores, & magis devotos.
XLIX. Judttw, Immunditia&Sanai- rWHIttl ttm TBK D*
tas, funt duae res le invicem refpicientes, im n> o»yjy npvrpm W
itautnonexiftatuna,quin fimul exiftat *^?N TH^ fr-*XO> &
>A nr
altera ( infiar Relatorum ) , &
ubi non eft San- P »poi fr-tSOrtl W wn
ttitas, ibi neque fit Immunditia, Nam Im- Vty O ?1ND1B JW J-itfTTp
munditia nihil aliud eft quam Res,quae do- 131 O UTX nNOIB.1 OX
minosfuos (b.e.immundos) vetat,impedit, ">373yuA vS>3 *7? "1D>«£
tangere rem aliquam Sanctam Deo fan-
ftificatam & confecratam, veluti funt Sa-
cerdotes 3 &eorumveftimenta 5 Trum3e,Ol>-
,
HtlW nco nrvrpn 'TJia
Q»jrD71 103
/nonnro
^
«mpa
pgtafafl otexoi
lationes , Domus Sanftuarii , alia plura, & rfnn trrporr JY31 mjaipm
( Iwf. 12. 4. KuDa?n remfacram tanget, ad & 'vmpn \>ty pl : mmn nr
fancluarium nonveritet. ConferMajem,inMor«par.$.cap.47.): ItaSan-
ctitas,
nsnStfnDno Cosri Pars III.
22f
fWtafa f£xino NK>tt? n03 reverafitcontrariumf^ww/c.^i^wf,^-
ItfrJO nnDPn 11DN njian ceptumfpettare duntaxat Inebriationem # r*/*-
,
non tamen, quatenus Lege ( Dei ) prohibitis. Hujus generis eft Caro
013 Dfe Mactdymatta (ficvocatur Caro de animali mortbundo y devitapericli-
tante, quodproptereafeftinantermaftarejubent, dicendo, D13 013 Macta, ma-
&a, quodesl Imperativus aradiceDl) inquavide LexiconTalmudicum) quae
eft licita, quia non
certum,beftiamillammorituram; imo dici po-
eft
p^ Ff
Cosri Pars III. ^S»"0«3 214
pro quo iti altero exemplari esl, t-TiDWpZXh ) TOfl!—Wl nwvh D*Q"lUi
hoceft,divifionemfententiarum (Scbifma), 8?iw KW TiW myn piSn
quod fundamentum eft Corruptionis po- i— tfi>Wl rnOlWnJ \7D3rr
puli, & ejus a Lege una &Judicio unofe- O "rn.V D£HP01 r.n.V nnino
ceslionis, feu, apoftafiae. Nam utut nos ho- y V>* urtJN U *?pJ WH *b
die eam levem faciamus ( immundttiamfc. mtoKfa POWitO UQX?
/>. e. wwi * r j accurate eam obfervemus , ut Kar- n.Vlj 2T1^D UV133
CD.V1
raitse atque commoditatis noftrse causa
; nJO lW8f "Q"?
»10 Sy.v *?p*
rum , quibus nuptise ( cum muliere altqua antea prohibita ) fiunt licitae
( /;. e. quibus uxorlegitime acquiritur \ Vecuntafc, Contraclnfcripto^ & Concu-
bitu, Videatur nofira Difertatio de Sponfalibus Permisfioncm & Divortiis ) :
item &
folutionem Juramentorum ac Votorum ingeniose &cailide
inventam ( videatur Talmud Neddrim cap. i, z. ftqq-) Hasc omnia & •
& educitur,illudcrede,licetab-
fic elicitur
furdum videatur opinioni & rationi tuae. p^n fcW) Wmz \TM1W
Sic abfurdum videtur Cogitationi & Opi- QW D»ttW nNOO inx
nioni noftrae , non dari Vacuum : Rationes tW nQ ^l tPOOT ^UVO
autem Intelle&uales id evincunt (fc. non w moo r-OiDnn 'nDloa
</*?7 Vacuum). Sic rejicit Opinio, Corpus *?3 O namninp^nw
poffe dividi in Infinitum; ratiocinatio tamen J^IT! N ? D>ODn ITnntP no
1
Intelle&ualis hoc quoque probat. Sic ab- r~lN"W n03 nV) uDniSD*?
furdum eft Cogitationi Terram ejfe orbicuia- nODnn nvrrins Itf DnyT7
,
nsrun Nin Xinn nttyant* teft effe animo neque certam fiduciam ha-
,
CD'oya V VTI Klian fca bere, Opus illud fuum Deo effe gratumj l
Bninm DWN n3in quia etiam novit, inter alios populos mul-
WJ fax imTmtwlQ
NWi anya
yft yx
IWH W liiv
'*?
tos reperiri longe majori zelo prseditos
&duftos, quam ipfe.
T)2VTl mxaa filSp huc, ut te interrogem de Commixtione termt-
Sed reftat mihiad-
iol
ferre> quiaper eam diverfa& vicina loca conjunguntur, utpro uno habeantu 1 .
zelo Legis innitaris ( h. e. iis tantum , qtta pr&cise & exprefie Lexpr&cepit vel
prohibuit , ut Karraittfaciunt , tum hoc caufabitur haerefes ac Schifiiu-
ta, omniaque perdet (videfup. ab initio hujus $. .
N O T A
Mufcatum monere, h&c tiltima verba a\Sic quando &c. hocfenfu poffe accU
pi&exponij Et illiipfi (Sapientes noflri) dum accurate&fubtiliterver-
^fantur in terminis jurium vel judiciorum ( confittuendis , docent &
quid licitum&quidvetitum fitin Veritatejudicii(/>wi^), fimulta-
men etiam oftendere, quae ex illis terminis non fint ( abfolute ejrperfe )
pulchra (& neceffario obfervanda ) prout ipfimet vituperant quoque
,
tum
ftn;V3 CD^DH
, rfttf
ty W
Karraitse,
enim rationebonus corde
interne, tum
entmLegefua,eoquodcertuseft ) .llamper
b. e.
externe.
UmhiUm )
Hac *—j>nn
^ ^ ^
^^ ^ M
WD7I
iriDJ^ 'xift
n.
)n8>
1 raaitionem continuam propaeatam elie
% Sapientibusveracibus,quorumSapientia ™* OWirw >tmm '
,
licet zelus & fervor ejus fit fummus, tamen **" y*m mo WTOOT
non poteritlaetum&quietumeffecorejus, W® Mintt^ ^flO «S 3»»
quia novit zelum fuum merae inniti Opi- Mrpni X13D VnW/WW
nioni
W.V 12«0 Cosri Pars III.
vyi rwTD wi nian
airxi in qua erat de cinere Juvencae, hyifopus,
on£)3c wa wn >imi na coccus vermiculi , &
lignum cedrinum,
nitDi i ^nnjrbxSoni/ivn (
Kumer. cap. 19. ) ^ Purificationetn domus^ per
mnai Dn^n ova nijiyn duos pafferes vivos, ( Levit. 14. 49. &feqq. ) &
yy«a r-Maoano «npo quae praeterea agenda praecipiuntur,
illic
c^iSnn '>tpyon oy htsiy Expiationeminiquitatum indieExpiationum
b*NM3 *nnw >J£I r»Diai 13 (W. 16. ) 5 Mundationem Sancluarii ab im-
13*0' Wtai VrnNpnK ,munditiisperHircumAfafel,C/^.4^«/ri#
rntpyon hl oy ^n n>m Vl capitvs) , cum reliquis quae eo fpeclabant;
D>pyono
'p*7Nn f>jyn rhxr\ Benedicltonem filiorum Ifiaelis , dum Aharon
r^vyatsn nvin:) minn b manus fuas elevaret, acdicebar, Benedtcat
t-nun nNO nnyipo dS^ «W Dominus &c. ( Namtr. 6. 24. efa ) 5 quas
IttO r-\SlJV3 CzniJW fw A&iones omnes comitata &fubfequutaeft
r^Vmn n*in lir.VJJ CD71 ResDivina ( Effeclus Dtvinus, & prafentid ejus
1 J-^nyntfo r-SVJQDTI demonjlratio). Acliones enim hae Legales>
CDJttOnn niDiyjl nurxnoi ut Generationes Naturales omnes,mode-
tsyoru 'y^iNn tyson fO rantur&difpenfanturaDeo,nequeearurn
Dnn Tinm UDJVl 10*?P> 121 moderatio &
difpenfatio eft in poteftate
Qvh svitfl »vn WK miSfcfl, Carnis & Sanguinis ( bominis , confer fup.
hib fCTI CZVnOKl CD»nO jT. 25. ) j Prout vides, ea quae naturaiiter ge
?'
cus eapofint conjungi , utpro uno lcco habeantur pfnn nfa nWDtl T?XK ilprn
,
& date
, fimaritus di-
ei libellum re-
^ '^non piriPOn fflM
*>*hN on^y ntriTpn n^rt
, />«</» .' Et fic de omnibus aliis in Lege Sacer- 0'l^ni naumi CDWltaa
dotum(i»Leviric0),quorumconfummatio Tlttl *,
f-ifiijiini mnt33
( exequutio) dependet vel ab aliqua Aclio- l&t U» n7J »03 CMOton
ne,vel aVerbo aliquo. Sic Le/>ra veftimentorum & adium dependebat
cx Sententia Sacerdotis, & juxta eam habebatur pro munda vel im-
munda ( Levit. i$. ) : Sicin Opere Tabernaculi non requievitSan&itas,ni(i
pofteaquam Mofes Tabernaculum erexiifet, & Oleo unctionisunxif-
fzt(Exod. 40. ): Sic iuper Sacerdotibus non requievit Sanclitas, nifi
per Impletiones (
manuum eorum ) & Agitationem ( videndum caput oclavum
Leviticiy & de bis & fuper LevitisperPurificatio-
duobusinfpeciev.V].)
nem (vide Numeror.2.7. Sic autem facies eis,ut purificeseos&c.) &
Agitationem (ibid.v.u. Et agitabit Aharon Levitasagitationecoram
Domino) Huc . refer Purificationem immundorum per Aquam feparationis,
inqua
z^ wbwmn Cosri Pars III.
T^ min ontfrtm oniyun num Legalium, quoe fimiles funtNaturall-* u
CDOVini r-rrVinn nNVitf bus, motus ignoras, easque exiftimas effe*
A Trvm Dyuoi Q^njo inanes, donec effe&a vides, illarumque Di-
JV71 aS OKitMO llliyn reftorem &
Motorem laudibus extollis, ei- alei
ViyT >h) hwn oViyn yow que foli vim ac potentiam illam adfcribis. iik
Tiy^n ^ ppfj foscy >oni fes de Concubitu maritali, neq^ fciresquid isii
1 fVDTJT *?? t^Drt EntPn fervare: Eodem plane modo comparatae fcn
imnai lnmm V?D nKTTOt aDeo, Ex. Gr. Maftas agnum , & confpur- iiin
po
VKy mnnyi r^pnn IftT casteejusfanguine, excoriatione, lotionQ
WN.nTpm
J—Vrt fc-A.ltott inteftinorum, ablutione , diffe&ione , fan-
eiii
roi
inio Gg
Cosri Pars III. wh»*mn t^ z
mare in Aurttm ) , & Fabricatores Imaginum PXH n$Wtf inem D 03n ?,
hibitum. Sic qui Nominibus ( D«,y?. Angelo- N*7£)3 "3D Xin Ninn limn
num 9
Magicis , par. 4. §. 2f ) utuntur ( dr
pj<fc
.
v*aZ510D mtf^yjn J\V1 Mnn
rimatfy efficacia?neistribuunt) + cum de Pro-
44 4
CDH^ 71fln D tpyon r
3
pheta aliquo audiunt,quod illi, hasc vel illa y7V *p N
4
a* 4
*;*:^*? crvon
dicenti, miraculum faclum fit, exiftimarunt,illum fermonem,vel, illa
verbacaufamfuiffeilliilsmiraculi. Atveroquodpertalesactiones (Le-
gales)hz, longe aliter fehabet; quam quodnaturaliterfit, NamAftio-
num Le-
2?r
nBnS&Ta»» Cosri Pars III.
9) ttnaXpDN "Unn ^0« LV. Judaw, Si ita fit, nos ergo hodie
*1DV 0>y"TV1 OTDDn DVn fapientiores illis erimus & plura fcimus, ,
ninu nn nr* nSiy n>nnff v . 1. 2. & feqq. donec Deus ipfos adjuvit,
)
iy /vbtr nyxtr ni!tt> KTli ut Templum etiam a^dificarint, &poft hoc
mi^l3 n^n *?3 lrf?P>tf Muros ( «r£w ) infta«rarint (Nehem.z. ) ? An
: iniiwai Ninn exiftimas illos obtulifle facrificia fine ordi-
ne, pro lubitu & arbitrio ?
TJX '
Cg 1
Cosri Pars III. yvbvmo 234
ei adhsefifti ( ei es unitus): Mors enim tua "ttfa *)un nhl DK*|mo >5
acceffum haberi , nifi per praecepta Dei j itrax >N1 trp^Nn Jiwoa
praeceptaautemDeifcirinonpofle,nifiper *^K 0'pVtf rnito JipV?
Prophetiam, non perratiocinia&opinio- m;rpn3 fc^S nNttJ TT?a
nem. Internosautem,&resillas(tf a**Pr0- ttva JW h-TQD:3 xH •
:
'
/>fof w /«»/ babenda ) non datur alia propin- xVtf rG"Np Dnn DH3f n J'3T
quitas(faiMW««itf) nifi per Cabalam fidam T£K1 J ruownnfepa
'.
(
quia non omnibus feculis Propbeta exifiunt ) t^1? nnn )jh nDJ>
. mon
Qui vero Prascepta illa nobis tradiderunt, 'oi vn hlX D>TrV Vlt
non fuerunt quidam fingulares &
pauci, lyun^ tzr^m tZD'ODnr
fedmulti, iique Sapientesmagni, quiPro- DK O 171 xb 1V2XI DWan
phetas attigerunt [b.e.illorumtemporevixe- tz3>iprm ED'lVm Q^ron
runt.fic par. 4. jT. ?. ) , licet non fuerint nifi ^r nWIH 0'NtPli Vn Ytftt
Sacerdotes, Levitae, &; Seniores, legem ac- r r-jtpoo lpSD
cipientes continua traditione (orali) fine ^W r^ 2
? ^lTlDn ^DX ?>
interruptione inde a Mofev -DDtP fc^Sx W no 'PJK
LIV. Cofrii Attamen de Viris Templi /IWO 1?T X^ mtfin ITW
fecundi invenio, quod illi obliti fiierint i"-OirD niKSCW *W n^lDH
Legis ! Praeceptum enim Tabernaculorum WV ^ ^ ma pl Hma
( quodfc.eofefto in Tabernacutts babttare debeant)
W*on on3 10^1 ONim
hon fciverunt, ufque dum illud invenerunt ^ iTJH ntl J— ni/Q 3in>
in Lege fcriptum. Sic nec Praeceptum il- t mmn p2tt
ludiciverunt; N<?» ingredtetur Ammonita& Moabita incongregationemDo-
mini (Deut.zj. j.Nehem.15. r.) [1.] Diciturenimdeillisj Et invene-
runt fcriptumin Lcge Nehem. 8. 1$} unde arguitur, Legemtuminterii-
losperiiffe ( & interruptamfuijfeillam catenam Cabatifitcam )
N O T JE.
[ 1. ] D* Pr&cepto Tabernacutorum tantum dicitur ,
31M? W%1?\ Et inve-
neruntfcriptum loco allegato
, , De altero pr<ecepto dicitur j 31^5 ^VP^
Et inventum eft fcriptum ineOjfcil. libro Legis» Hic verb prius ad
utrumquelocum applicat»
LV.>-
1J7
^S^noxa Cosri Pars III.
rmm fWDtt >1te&Q p1 hiftoriaSamfonis^Debora^Gedeonis^Sa-
rnoS^I 7M feflDttn pytn muelis , Salomonis, nihil quicquam com-
noo >Ai DriDDno *or N? 1
memoratur de illorum fapientia, vel quas
n*nra o»tt?yono orh n>nw attiones Legales habuerint: Defcribuntur
no^ttMWDTOfaN 1*131 Salomonismagnaconvivia, &lisfimae
ntpyi r^vftvun vnHiyo Divitiae,deomniejus,Sapientiaadmiran-
vmODn too nor X*?l ^HJn da altum filentium , excepto eo quod de
r-ONinn ?NO yin m^frajn duabus mulieribus meretricibus coram eo
nWTOya iim''WDW litigantibus proditumeft,quiaresillagefta
blX ponn TDyo:) *mn
t fuitinpublicocaEtu(r.Reg^.4v^r.i^.c^yr^.)
H/iVin. NSltf JD^O oy WODn Sapientia ejus cumReginaSaba(e/K$ colloquia
J—>J1D ;—irvn N*?>>12?nV f«w/#4R^/«4)&alia 5 nonexponuntur;quia
*)3Tn DNO TDrVsJTOn Intentio Scriptorisnonfuitnifiearecense-
W WtM *)PN pona DDT)£On quae vulgo nota , ejus quoque captui
re, &
CDnnin *J^ oyn to
congruafuerunt: Resverbfingulares,qui-
l
ncqueeaexfpectanda iterumeft,nifiTem-
Vtt hm m nnpl N^siO pore miraculofo,&: per virtutemmagnam
tP n>ffOm p-NPQT om3,V (/>. e. in homimbus fumma virtute &
fanclitate
'Wrm whx un«» 'npo praditis), quaJis fuit in Abrahamo, Mofe,
pyo 'OKyn DH l^ OnS Mefsia quem exfpeftamus , Elia, fimili- &
n ttp> CDNKOnil V» 1
? bus,quiperfeipfosfunthabitaculumMaje-
nNinjn r-^jYto 'WKOJrt ftatisDivinae,ade6utfitaIesinveniantur&:
JV3n *?* D3W3 D^ iwjr exiftant, illigradumProphetiseacquirant:
t^nryi n Ott Un
>ta
ED/lStn Superftitesexillis (fenionbws antecomme-
rrn tzrymxn iriX) moratis) y curn ad Templum reverterentuu
n:iP
*1MN DTOpJH D>ODnn pon ( e* Babylonia ) fuerunt , Zacharias, H^w ,
ano n£D> >fo rftvun JiDJD £/?w, & alii j ( hifunt illt Seniores, quorum ab
WOD Snint CD^ lS?P Dm initio§.fecitmentionem ) ..
M.
Qubd hh videtur veUe Viros Synagogs, ntagtta demum ^o.annirpotf exjlrtt-
,
ceuminusfido &
accurato^adfcrtbit. R. Mufcatm autem conatur Authorem & &
Jnterpretem ab hac culpa vindtcare>& ita mentem iiiorum exponit : Non , inquit9 <
te
:
Cosm Par-s III. ykvma 2? g
quam hiftoriam Diei illius ( tum cclebratl) Wlttfr DV3 fnb W>tt tfinn
magnifice exaggerare. Quemadmodum >,i£>0 r-M^Nlom Vjioyn
idemintenditjincommemorandodieillo, snjft ^HJ ntryo DV n>n«J
quo ejecerunt Ammonitidas & Moabiticas QVJ3 J— \10X r^tf oyn
mulieres, quia Dies notabilis & A&io me- OJW 7K0
, ty nrp ^37 >nni
morabilis fuit, quo Populus expulit matres r^ioixn fO i—iOiW "I13D
filiorum fuorum. Res quippe dura valde n>nW? JWtn mnya fapfi
eft,neque exiftimo,facileinventumiripo- Syi -— N?n ;—iSlJIDn M"rVit
pulum alium &
Idololatricum,quihujuf- 10N i— itn lOVOn CDIDna
modi cultum ingratiam Dei fui infereci- 1Ptf3 O b*i 2)Dj \VK0>1
piat, excepto populo hoc peculiari. Etde \ixt] CDy Sy Wllpn y>Jin
publici hujus caetus notitia dicitur \ [ i. ] Et ynn >3X)01 WOy *-*3> ***&
N O T A.
£ 1. ] De /;<*c *#*<?«£ »0« <//c/f#r j Et invenerunt fcriptum \ fed\ Et In-
ventum eft fcriptum , ut fupra vifum jT. {4. Id vel tdeo factum ,
quia
utriwfe phrafis eundem fenfum efje ^xifiimavit , ac proinde non curse ipfi
fuitjipfa verba allegare,vel erroreft (AVfifjbwdjLitbs^ cujus fimiles &c
alii in Rabbinorum fcriptis occurrunt,quod fuae memoriae nimium R-
WN3 DnS notfl : Dn>onVi pientes, eos perdere, in exilium relegare, &
IV&y OO CZTODnn 73X3
r
cccidere. QuibusilJej Quum Sapientesperdi-
p-nin nn 1*7 no.v 'Yinn ^mw/^^^a^nw^I^/w^Illiregeflerunt;
i^lIV nsftlfl hl 2T\yiW Ecce babetur Lex fcripta ,
qui vult, veniat & di-
P~nin3 tPUV) hx) lloVj fcat: nefeeslquodfollicttusfisdcLegeorali.ltacfi
azn ? 1
fOtfni : ^ ^vat^ aiTenfit,&; moremgesfitvcrbisipforum,in
D>ODnn n^nVDnnm yoiri exilium relegando Sapientes, inter quos
n>n! rtBP p pyot? oSfeai etiam fuit Simeon filius Schetach, qui fuit
jor mJ3nn nSpSpnjl UJirt ejus gener (w/ affinis,uxoris frater , utaliivo-
HTinn p^rnnS imEVttyiO taf. Hifloria hu extat in Talm. Kiddufcbin
OJWpni CZjnyr topttft cap.$. prolixe). Sic Rabbinorum dignitas
DttWIP TV lVo> JS&l 'W?J1 ad tempus aliquod, labora-
deftructa fuit
VTO^nvnEP p pyotP runtque confervareXegem.fuo.ingenio&:
nVipn n3ff1 WYtjdAvo fuisratiocinationibus, fed non potuerunt,
n wntf n YMl niJYX*? * donecexAlexandriarevocatusfuitSimeon
'*VM tzry p>npn IW benSchetach, ejusquedifcipuli, &cumeo
TiQ hy2V mw
''nn vnttf CabalafeuTraditio oralis priftinum fuum
WXD nijy^3 Q»03nnoi vigorem recuperavit. Radices autem ege-
.QVn rvtyV r-ixn nnx ruin&KarraeicVfecorroborarunt,conjun-
DJ^D^DininVD^pTOriVlN gentes fecumaliis Legem oralemrejicien-
O>onp'sx a yo.DN O
>
tibus, &
rationibus ac argumentis ingenio-
DZjni jon asViyn D^TOO fis ac fpeciofis fuam fententiam confirma-
n? ^?y D»V?2r.O 'VJNttf \von bant, ficuti eos vides etiamnum hodie fa-
DD>DJDn Dnoion )}rh$l)2 cientes. Sadducad &
BajethofaeifuntHa^-
tavVsisn JVYioyon nronri retici, negantes faeculum futurum, ( vitam
cz>n ZZJWpn *\X 1 pYa <eternam)> &
funt illi ipfi DD>yon hseretici,
TDn W
cii. De hoc.ajuntj Exquomortuusesl Jofeph
?"Vn
*
JVM ftf> N7l tPTTOn /V33 phanum ex ore fuo emiferit ommbus diebus viu
t^h) ynp JVTP >& trvron /#<e, neminem inSynagoga reliquerit (fedulti-
i
ymx "jSn >/?l Wiy JW» mus femper ipfe fuerit ) nunquam in ea dorm
i ,
tn
pW) ifm nTT/1 N ?! /naH ^f^* **£ ordwane, ne% extraordtnarie & ac
1
fm
cidentahter: nunquamvelad quatuor cubitosivit
CDOVmwOTKWXO N7)
or* ^^
\l
33
»i)B yotf N7ff -pT 'ON NtT ^if,w/y? i/>/r m/;// dixit, quod non audiveritex
-,
M
TO5?7 /1? VUn TOX *7l UT ore Pr&ceptoris fui j nunquam dixit Adeft
hft
\ mTOn /V33 tempus furgendi & abeundi e Synagoga
( vide Avoth R. Nathan, cap. 14. ). kij
N O T A.
[i.j Mufeattts fcribit Deflnitum numerum difcipulorumejus equi-
:
cum ipfo manferunt Ex Schola Raf Hunae 800. Hic Raf Huna,quan- y
:
do legit,legit coram 1$. Amoraeis ( hi deinde qu& ab ipfo audiverunt y ante & ;,,
rio Rabbae, &: Raf Jofephi , remanebant cum ipfo 200. Rabbini,qui f&J
( ob paucitatem ) vocabant'0/V Pupillos,h domo feu Schola Avaj , vel ut
ali volun t, Raf Papae, vel ut alii, Raf AiTae, remanebant cum ipfo 200,
i
njn*?nn *?y pi nuno nJDO*? non ficut ipfi f/ifc inferiores) &poft hos cen- .-
4
pV 'i vhX nn*VV tenos Mille, centenis inferiores. Non enim
'3
f1£na ir
pTinn Tn.V oVdi 'nnqiit eliciuntur vel eliguntur feptuaginta , nifi 9
•713JI ^V fr^rrpy
4
m
y Jtnr ecentun^quiproximeillisfuntinferioresj
4
l
r—
4
Ty r—itfnano 3iTp-
ntff fic gradatim, vel, confequenterf & Videatttr M
44
jrrnn uzSiy^ «*DWa.- Talm+Sanhed. cap. 4. ) .. bil
JVWT. S3D K*?i? 'Q flon n nr Ji urn ( Angelis, quosadfuum nutttm pr&ftb ejrpa-
trnprW Ty Xinn CD7*yn ratosbabuit), juxtaidquoddeeodixerunt ,
J
•p*?Nn ^l*Vi:n WVT.naTiajt curtofiiis injpexit y & monuw esl$ Alter, quam-
: LDlX MI*»3 iryin *M7T primiimtnJpexit^nentecaptWyYQX^inecftafinra*
4
J20 D^ypn TD£K1 *t:
4>
*?rni p^ yW tf ; mfi^ injpexit^ & abfcidtt plantas
TQK CS^Dttm *?tf
^ptrntzr (paradifr, h.e. negavitfundamenta,haere-
D**?D" tzsn t***W$tan n*?«v ticus fa&us eft); quartw tngrejfw eft tn pace,
n *7X Cp»yua Q 4
W0^U-/1I ^ egreffwesl in pace f%us &incolumis ) j. ;
0X1 nOTnn flKtri 'mnn quifnam antem illeftutf R..Aktva (T&lm. Cha-
«?
4
aTM N*?l n'*?X
4
Wn T33; gigah^ap.2.) Mtortuw, fuitillequinon fuf-
*?D£J1 : minn ntryn Sy ferre potuit vifionem -mundi illius 5er;/«- •*,
OT1 : ny-nni nyrn TD£jni ^/«5, cujw mens abrepta futt ecftafi divina, nihil
*:u?"3 trnntTD nn 4
rfcl
4
pf# profuithominibus^ Terttw, corrupitopera
.
f; )
nwiii DOTsan
...
t))ib)
pulis etiam ejus fuit R.ElieferfiliusHjrcani y dQ
quo habemus Eirke R. Eliefery h. e. Capitula
m; S^i ^wn CD 7^n >J
fuffitum, vidi Axhtarielem, Jak> Dominum Exer- *py p '?y*?X OIT >DV ail
1
cituum, &; quse reliqua ibi habentur ( Talm.. »03n ho Vn> OX vhy )1QN»
Berdchotb cap,. 1.-) Prseterea etiam ex difci-
pulisejusfuit R.Jehofuah^ cumquo &Rab- jrr»3«r ^a tiv- p iry^
ban Gamaliele contigerunt ea quas nota: n^nr cd^ n^ ynDQ :
B. Eltefer ben Erecb, de quo dixerunt ; Si ejfent jtfrttr CD^^nn pdn /friiti
yomnes fapientes Jfraelis tn lance ftatera una y & omw nrvrw 'n^m bnsrj
R. Eliefer ben Erech in lance altera ^pr&ponderaret
mnibus, ( Avoth cap.z. ) Qn^ Sy onoam prnjD
Illis feculis,praeter iftos laudatos, &alios
fnoyor n^ioon d^oo vn
lures Sapientes, Sacerdotes, Levitas, vr n^ & iod nayion- iw
uorum spycv fuit Lex ipforum,non defue- >XX hy\pn. *p W1V p pyop
pnt unquam Septuaginta affeffores Synedrii, &Sapientiainipfis re-
iquifita. Juxta horum os (fente ntiam ) conftituebant praefettos, &re-
movebant
t47 whv-mn Cosri Pars III.
n> CDT\nnX) "DTtn 1QK LXVII. Jud&ur, Poftfuperiores,feculo
Kh) TXO >n in«V nrn aliofuerunt, R.Mm-, R.Jebudah, R.Jofe, R.
pyw OT Wl nW W Simeon ben Affaj, R.Chaninab ben Tardijon, &
p>nn p xwi 21) WV p f
Collegae eorum 5
>:n n^ nriJO Qn»Y3ro pofthos, Rabbi, feuR.JebudabHak&dofcb
W Nffll ttTTpn UW wro (fanaus)feuR.y^4/;^ww^(princeps)
fitt »31 iavi tfttfel min> &: cum eo R.Natban3 R.JebofuabenCorcbabt
cnSin nmp p twwnni aliiquemulti:
njpon >7y:i onnnjo D>:n poft hos , noftores Mifcbnici 3 qui vocantur
jw tD^vjn osopjn
j Tannaim:
QWTOKn *An EannnK poft hos nulli fuerunt nifi Amoraim,
•£f11 1 "nD^nn '7?:! Czni qui funt Autbores Gemar&. R. Jehudah
^jpn r-tftsq ;— OtfOn ai fH^^^)collegitMifchnamAnno^o.
?p J— <0P ^ni J-M1EP7 juxtaiEram Contra&uum (debacvideLexi-
vm inx na plin? W conTalmudicuminradice TOtf , &Tz,e'macbDa-
pD£n7 njtf D^Vtfl niNQ v/<//w. 1./0/. 27. *. ) qui fuit Annus ifo. va-
no 73 nn ^Ainj ntftt^n ftationis Templi fecundi, quingentis tri-
f
3inD cyo J--17X i:nD?p ginta annis pofteaquam defiit Prophetia.
* iVwPni Dn*tf yODI 'n>WO Et in ea ( Mifcbna ) continentur omnia quae
t
if J3
blX
1 W
J
mntfO p-n WMMl
no
J—vnayn
nam jnpDn ptrSo
darim feu partium (qtufuntfex ) , Divifione
in capitajuribus, &Ritibus,Nominatione
item Authorum a quibus fmgula audive-
>W
r
mwn W1 nnm nwp runt&acceperunt, ftudium hoc fuiffe tale,.
^yn ODW 7V?:» rony dequononcogitaripo'sfit,qubdexconfen-
J^jya p£)D »73 pD£in CDy fu( bumano,ftne extraordinario auxilioBirino)
prodierit^ unatamencumpuritate&elegantiaLing <seHebraeae( qu&
infertafuntmultaquaenonfuntdephrafiBiblica ( quodve-
in eaenitet)
ad res exprimendas , de quo vidcaturRambam in
rb neceffarib faciendum erat
Vr&fationeCommentariiinMifcbnam). Sane brevitas fermonis, elegan-
tia compofitionis , ornata difpofitio, modus rerum traclandarum,
& diftinftio 5 haec omnia, fi JLettor oculo vero & recto eaaipexerit,
nxvv
Cosri Pars III. z 4t ^pnoaa
neque ullum inde damnum fenfit, unde de UWtf pM^DO r- tftf?Wi"?
N O T M.
C&terum quod ad hanc Catenam Cabalifttcam attinet ^notandum illamnon
plene y fed frufttilatim hic ab authore effe contextam
, pr&cipuos duntaxat nomi-
n^
polt eam Vita fruetur aeterna cum Volupta-
? ^ yra Dnn n
,
n D» n > >
teaeterna! .
rom
LXVII. Ju.
Z49 wbv -ttafcw Cosri Pars III.
riO DH3 DN1 on»^03T de illorum difputandi modis, de illorunr
m Onn r-vnm UW
ttf>
K O T M.
[ 1. ] "on'¥l Sunt jura &judicia , ad explicationem & obfervationem ?r&~
eeptorum pertinentia ^qu&pr&tendunt effe tt'DO wdi n^n Traditionem Mofis
e monte Sinaj acceptam , atc^ ad ipfos 7tU7$om&^b?oo<; propagatam : JtftthT
funt expofitiones Scripturx allegorica, ,& myfticd y fymbolic<t y quas pr&ter fenfum
literalem adjiciunt, quia credunt unumquemc^ locum habere duplicemfenfum,
Externum & LfterMem; Internum & fpirituatem y &ficpturibus modisunum
\
fuetudine &
familiaritate nondiuufuseft. HNUJn hy no QWOD
Pro exemplo, qubd Traditiones illorum "to^n ODinj 10X ITONtP
fundatae fmt in Prophetia (b.e.quodeasin- .riBWD >m ȣio >iv ^nipo
^i Prophetis acceperint ) fit quod Nahum rittttno fejp.P .V3»VO taptp
Scriba dixit ( in Mifchna Peab cap. z.): Tra- riD^n IIDWStrtO ibpp
d//70«£ ^a^j e* 0n? K^/ Miafa, qui accepitab D^DpD DTttnOI tyDO ntroS
Abba,quiaccepitaparibusfapientum(aduobus, Tn*V "lONtf no
DH'11'n
vel binis, H^. muitnp, vide Lexicon Tal- U")1D flp Jmicjp ixfi Dno
rnud. in voce dfo , & Pirke avoth cap. 1. ), D'"i:i nyruvn fj "tfn >JD
qui acceperunt a Prophetis^Tradit.o Moftsemonte 1 1*7 10K *jS *101«V >JVW
Sinaj&c. Qubd fibi caverintme Do<ftrinam T0N ^ /iim K*? no*? n/\V1
vel Traditionem aliquam accipiant a fin- oni 0^1 >£0 >tynv >2X iS
gulari &: unico,apparet ex eo,quod quidam woy >*x ooi ><M )ynv
j
illi audiverant ex ore plurium\ egoperftiti in au- *?3N : mtfon J">1 yiot? /ityo
^/iriow^ w^ &, illi .perftiterunt m auditionefua j CD^DpDm TID^nn myiQU?
Tu,fiaudias aliquid ex ore unici, fttiuseslutre- .Qna nn37n 1DW imv
linquas verbum unici , e^ ampleclaris verba plu- 1 On'"U"ni QnO"l721
7i«fli (videTalmud Ediijoth cap.f. ). Haecpaucafuntoemultis,in-
ftar guttulaee mari, pro probanda dignitate Sc praeftantia auditionum
( h. e. Quod vero attinet ad auditiones
Traditionum ) Mifchnicarum.
(rr^/r/o«^)Gemar2e ; c\:authorumiIlius,prolixiimnimisforet,deillis,
de illo-
z p ^VfflDRD Cosri Pars IIL
*nfl»tf W mttft DttWfl VelExpofitores illos jurium (Dottores Mifch*
: nTUTrt 'ttnao DytfroSnn rjotjt j non effe Expofitores Interpretes &
>X D Ca^sn mhX) Legis. Atverohocfecundumdicinonpo-
tt
3IPil
4J> ")0N3 VnNf *Onn nax unum effe ex his duobus Vel fieri poffe ut ', ,
r-vntP b)y
ff
*&1 WQ ir\X habuerintarcana qusedam noslatentia cir-
1171 UOQ 'lrf?yj nnio Dn*? ca modum cxplicandi Legem, quaeipfi ao-
CD^KN vn nwin W£) ceperintperCabalam,pertredecim modos
m#? tt^ ftfnjnn rfapa explicandi Legem (dequibus vide Wiiheiml
CDflJOn rnTVtf IK r^no Scbickhardi Bechinat happerufchim , c^ qu&dam
'JDODN TVT *?V CD»p1D*ft lemo Talmudico in radice V» ) j T^/,
ffi^w *»
nniN' CD>OP CDn^
f Q>D3
quod quofdam allegent faepe verfus *|Tf h?
plDD 10P W>0 ZZDPhlph fc-tfDDDK propter accidentariam aliquam
*IDN*? D"TNn Sy Vihx 'n isn rationem , feu pro fubfidio memoriae , vel
JH yiDSatf fllK-0 ya^ fO'0 pro figno memoriali traditionis ipforum
JITTO nr 'n VXir\ l*?N isn ru ( viie -Mflftf nevo'cbim,par. $. cap. 4$. J : Sic ver-
hy mr nray ir o^n op n fum iftum 5 10*!? o-tyn fc rwft^ '» rcn
Etpr*-
">Q^ DW /TD>£)tf 1t DTNn cepit Dominus Deusfuper hominem, dicendo , Ge-
hu n» pn XV feoViy O^ W nef. z.16. conftituerunt Signum memoria-
>nn fa *ttN nr SDNfl h5X le Septem praeceprorum,quae dataruerunt
CD>yayn I^K ^j pim noa mmirum dixerunt j 12H £r pri-
filiisNoae j
OVn ^JCN "1N nrn plDfin r^l ^ir, funt CD^^tn Jura ^ 'n , f $7 Benediclio Dei,
m^xn niK.-in y2W nSap fj/15 laudatio & celebratio \ Orhx esl Cultus
M00
WD^plD^n tt^n^aonS
iqV^j cnniV d^£> Dtt? res iftas,
^/?
Hebrto quod jucunde, lepide^ & fuaviter rem indicet & reprafentet vel
,
:
Kedar. cap.\. ad$.$.ficribit: £TTO fimt libri Siphra Siphre, conti- &
-
nentes CD>p'DDn tf*ra expofitiones allegaricas fcripturarum JTD^l% :
LXX. Vidi eos fuperare totam artem r^ODn *?DQ T-hynh 'irw
Topicam ( h. e. illorum argumenta non effe to- -\vx /teion Kin *?3tf pnKJrt
/>/<:* ,
probabilia, diahftica , w«r/4 ) fed de-
e£- ycih p^
t vSy
monftrativa eife omnia, ad cjuae nihil ex- ^a ty 3irn^n "i^nn ID^ i^J>
pturam Sacram non intellexilfe vel nos , D'^ >^n mx ^y 'btn "j^
cammelius^quamilli^intelligere? r
"U1 V7j ih UTO^ n>n;»
LXXII. Co/ri; Hoc fieri non poteft, fed res ita eft; Vel dicen-
dum > nos non inteJJigere ipforum rationem explicandi Legem^
VeJ£x-
2f? wbvma Cosri Pars III.
wn ty) amv M tnM &c. #. 19. .20. Nihil enim aliud
esl Spirttus
.—Vn N*?l pvn 1W1 nnn voluit hisdicere, quam idquod moxfub-
/n^ run VtONQ Ifl V ")pyn jungitur , N«»f f rgo </«ftr Dominus Spirttumen-
•JWaj *?a 'sa "lpP rtri-fl daciimoreomnium Propbetarum, i/.zz. Hsec,
nyKHI no7pn n? fifofl rf?N &: fimilia, nihil aliud funt quam praepara-
>a nm nKPUO n^JT tio&ratio quaedamloquendi oratoria ()?-
"tiTfl
ivaa ono npD£ mW *?lp animae ipforum ; aliae revera & realiter ex-
mro^ p-tfTTO r^ni W trinfecus ipfis fuerunt oblatae
onm viderunt Prophetae
,
habuerunt enim
licuti eas
•)0Xtfno 1*?KN pim nif ^* ( Propbetia loco ) Filiam vocis quae fub* ,
ficutquodinLegediciturj Etpvnitu
on^ VU^a I DHTl^
Dominum, &
dolmt tn corde fuo, Genef.6
(fcper Giv6ga)7TB7izt&eia*> . Aliaerurfus(^^)funtParabolae,quaead-
ducunturpropterlecretaquaedam Scientiarum &Difciplinarum,quaB
non funt promifcue omnibus revelandae 3 quia vulgusnullamexillis
caperepoteft utilitatem/edrebclaefuntindagandae 6c fcrutandaepr«-
wnvm Ii 5
Cosri Pars III. *nS»nnxn i^t
fcuerint, nobis ignotos. yEquum autem eft, on ,:
?y "pODJtf f "m fOI
utillisinnitamur&fidemhabeamus,quan- Crrosn m"orw Trwo
doquidemde illorumSapientia,Pietate, & 1 Om*7TWrn QniTDn
Diligentia , fatis fuperque nobis conftat,ut f 3JV xh T£X ViTJn njioni
& de illorum Multitudine, quse tanta eft, ut Tl V?h ?N) n03Dn Cdi? 13
de confenfu inter ipfos hac in re fafto nulla IttHttit iwm fax Dnnaf?
posfit effc fufpicio. Itaque non fufpefta rnoi mtt nryj
nr>0
nobis debent effe illorum verba, fed noftra Z&It xhv HCQ n3 fe:2r
potius inteUigentia,proutinLegeipfafa- 1iS*X Ttrn fW lfttfflRfill
verbo Dei folo ( voluntate ejusfola ) . Unde 'jCOTO *8*3 ftf hSTDnjrepa
in his &fimilibusdicuntquandoq;, Vl3>33, nOU ttn nm fqpn ^vmoD
h. e. Sr />* effepoffet, tum ita foret vel fiiiffet 1 3Nn?A ino»0 TOMT 103
D<? jrt3*33 co»)«^ 7>x/ca» Tdmudicum
).. Et ^*D3 ^ 3«*V h r^ T/NTl
uamvis diclum ( tlludallegatum ) non extet *0 ONH 30U1 D»OOT 30SC1
Gemara, fed tantumin quibufdam Medrafchim ( fcnptis Allegoricis ) y
uando tamen hujus generis quaedam invenies huc referenda ,
runt, ficut cum Michas dixit ad Achabum j Vtdi Domtnum feder* "*
fuperfoliumfuum, at^untverfum exercttum coeltflantem &c. ^.r 1-* 011 ^^ - *1
WXV Dnrr nzhteW IfP tio inter ea eft, quod Confuetudines muta-
D>oyo Dn2 10>yanS ^y tae ( mutationes naturd rerum miraculosefatt<t
)
Wp3 QX 2rh K*71 ^p^DD
y
etiam fint naturales, quia fiunt Voluntate
tDDW ID^ntP f>jy am (D«) aeterna, quiita cum fingulis paftus
D^T/itPno 110*7/13 D'7'O^Jin eft & contraxit ( utt bis vel illis temporibus% has
firiW tz^XK >3£)D nw
velillasmiraculofasoperationesederent).
noi r l^n nan* D>03nn Caeterum fateor tibi, Rex Cofar , in Ge-
jyopp mon f/inr.) vn& maraefle rnulta, de quibus ego nullastibi
or)lVr.Wn oy DnTllSIO poilem rationesredderefurTicientes,neque
Dno lyotrtt no *?3 rarw ea (explicationefolida &concinna) cum ferre:
tDflltf 110 W
DHn?J Vni rerum &: verborum conciliare (vel, w^m-
jAp lff£)NT D0Jcy3 Dfifen rf^ convenientem fenfum redigere). Talia funtn
•pllOJn niWDtfaprTT quae Difcipuli(S*/>/£>tf//w) Gemarae infe-
"Itt^VI wfopl wyotP ^Dl ruerunt magno pietatis ( erga Prtceptore*
Ninnno*VOn'n>finn*?nTU£? fuos) zelo. Habuerunt enim hoc funda-
iZ3 > *T >
J
?.nno 10*?yj CDWty mentum , quemvis Sapientum fermonem
13 tt^pni tt>te 1311 yuni fuam debere habere do£trinam,undediIi-
•JK IUHf *A# >J£D gentes admodum fuerunt in obfervandis
IJMy
*M1103irx» #-"103 n? *?3 iis , quae a Praceptoribus fuis audiverunt^
Vbs Wliy N ? p *?y 118W31 ftudiofi ut ea annotarent & in chartas refer-
1
DO£)n Dy innn fi}ri& xh) rent, 8cquidem illis ipfis verbis,quibus aa-
iDOTH^ diverunt, exprimerent,quamvisnonfcm-
|j
in locis fcribunt ,
quod fub finem creatioftis quafi paclusfitcum itlis Deus, quod
perpetuo naturamfuam debeantretinere, &fecundum eam operationesfuas ede-
re^exceptis illis temporibus, quo tUarum naturam & naturales operationesfiftere
& mutareDeusdecrevit. Vide dehoc aliquid in More?ievdchimpar.z. cap.zy. .
n^yj Nin O 13BTIV inTQV quidem agnoverint, fed abfurdum ipfis vi-
J
czrm ^iV tntf "07 '>73iy ut curet & gubemet nos , quod fine blaf-
bhl ttphx DniN' Wilpttf phemia de Deo di&um fit, juxta eorum ver-
J
t plSn yxn nWDH hhw ba. Hinc non coluerunt Rem aliquam
rUW 'YJV71 n^yani mpnni Unam, fed Plures,quas vocabant CD WN in
11 Nn Tf 72^n DP3 DN O genere quod compleftitur vel fignificat ,
&: proprie 5 ut,fi quis quaerat , Quisnam eft ille Deus,qui colendus eft ?
Solrle, an Luna, an Ccelum, anSydera, vel Stella aliqua, vel Ignis,
mvw Kk
Cosri Pars IV. yy\*mn zf6
LXXIV. Cofri', Exhilarafti animum JWBmM nrDH nnK 7 j
i meum,&:confirmaftiridemmeaminCaba- flSapa 'DJION nprm >nS
i lam.VelimnunCjUtpaucaqufdammihide- tzzyv **? N1DD nny unni
libes & oftendas de Sapientiis ( de artibus &
h yD)nv "iriK nmoDno
f
\
PAiS QJf ARTA,
ffteNomenCyriS^ELO- n D»ntegra3GKgQ:»g
H1M eft Epitheton quod figni- h "Mfl § 13(1,1 TDK § ^
_ficat Dominatarem in rem.aliqua, 3
^^§^/,s££Q»33§
&J«ii«i»5&quidemali<iuando«»iwy2f- j^ j>*fo cnrrn
ffl tyn
lem, quando fumitur de Dominatore to- ^ ^-j Nintw ^33TT» ,
'
n
'
n *%«,«.«
um
^ ^^
,
& m ^,^
ciebant enim lllilmagmes, credebant
unaquaque illarum refidere rwi2 Virtu-
tes cceleftes f jrtam r«/^«w), &
fimiles;
>
^
DWy
^^ ^^ ^
my bartmafc vm
&unaqu*que ilkrum habebatur ab ipfis
pro Deo ( «f^ ) omnes ver6 in uni verfum
,
Qno
D y^ v^p
^ ^ -^
^ now
rrn D7KM
vocabant orhH Deos , Scpereas jurabant, ^»1 CDH3 073»* o>rft>*
quafi effent Dominatores illorum (Debu- u>y\nn DTO Dfl3 ''teio D71
jusmodi Imaginibus vide Lexic. Talmud. in voce T)X CDUSttOil mrDH ^313
QdVo ) . Praetereamultiplicabant Virtutes, ( JtfrDil J, juxtamultitu-
dinem
ir9 yaiittffl Cosri Pars IV.
Ezrrontax mnn
ffttm WWa v«?H Prophetica,
lf »K1M
1DK III.
b ZDlXrt fc-O' JIVJOJI fDI Vifionibusfanfiis Dei viris oblatts y reve(avity& vi-
n r^iy^ r-^DimpvjN dendum quafi & palpandum exhibuit Ratio-
1
?
.
DTO «QH '0 Ol 'VTDSion nes ( Intetlectualcs, lnteileclus nojln ) funt falla-
'lOrtp r-\*qp wa "I0>A ces,&ex(/;«>5W()^)ratiocinationibusde-
n WV
pl mvJO J-^N labiturhomoadEpicureifmum (inharefin)y
no>A CStfan >0 niOlpn & ad dogmata perniciofa. Quid enim in-
nUD Nincn feVjn niQlpa duxit illos qui duos Deosftatuunt ( Mani-
n t-^N inV)? r->aDl 10KV £/;*w) , ut dicerent, duas effe Caufas «ter-
tfOOT naiy pl r-tfwn nas, nifi Rationes ( intellecluales ) ? Quid
WPJfl r-\V>nn #xn naiyi iEternitatis Mundi patronos permovit,ut
nVNin p/Vt 1N n? *?N DniN dicerent Sphaeram cceleftem effe aeternam,
Sy mpipVTD ano )phru & tum fui ipfius , tum aliorum caufam,
^™
j—MWpO
10N*7
tunoi r-vSan
onawptpnom
DWan nvNin oni
quamRationes?CultoresSolis,&;Cultores
Ignis,ad hoscultus perpuleruntRationes.
Rationes vero tales funt differentes di- &
fr*6l ttVyv nW 0'ptea verfa?} Aliaefunt accuratisfimae & abfolu-
1 ltff?Qn yv i-*Vl UpT tlsHmsd^vetutiMathematicay&Logicademon'
1 WVTiay ir^Vl ttmmpl ftrationeSyConf.par.<{.§. 14. )j aliae funtim-
flOip oViyntPl ivno >Al perfecliores, quarum ( imperfecliorum ) accu-
tmo inX ^N fW miotpa ratiores funt Philofophicae(i4n7?(?^,c^y/-
*JN V*?N pOVW $fftt Catf milium . Hujufmodi ratiocinandi modi
induxerunt eos, ut dicerentdeDeo,quod
VH21 V*l37 yotPtP '0 ^Ktf
JTT Wn *?y iSlO^l inmf nobis neque profit, neque obfit , quod neq;
>nip Nim nvaynSy Itfjyi noftras vel orationes, vel oblationes, vel
nrS >ua yTtf CDCO initf cultus,velpeccata, fciat j qubditemMun-
Nin» I^KX nONI loy "D7tP dus fit aeternus, utipfe ( Deus ) aeternus eft.
,N
,J
?^ iriiV rzrWn T\X N113 Penes nullum horum extat Nomen aliquod
n>n X ? ois anSnni
1
n^n proprium quo eum ( Deum ) defignent.
*h)DX) loy nDT 1)b
'" fX
y"TV Apud eos verb, qui Ejus Verba, Praecepta,
Prohibitiones , Prcemia pietatis , &
Pcenas transgresfionum audi-
verunt, extat. Hi vocant eum Nominenoto&proprio,quodexcol-
loquio cum Eo didicerunt: & apudhos verum &certum eft,Deum
creaffe mundum , cum antea non fuiffet. Horum primus fuit
Adamuiy qui, niii Deus cum ipfo loquutus fuiffet, ignoraffet Deum,
l^yi Kk z
Cosri Pars IV.iS* 'jwnanD
Aer , Angeli an aliquid aliud ;
fpirituales PNn , D>33Wi1 TnN ttt W W
quia unumquodque horum certam habet tynnn EpO>Aori W nm
vim & dominium ( r» Xatura) ; unumquod- Dno TnN W? O Dfl W ttC
que etiam illorum eft Caufa generationis & bno ir\X bzi rf?rcoi rwyo
corruptionis ? Refpondendum fitj mn»; V-rn/n *TDan:r> n>ra nao
r
ficut e. g. hunc vel iilum hominem nomine noW nriNtf 10J> » nsitrnrt
fuo noto appellas Rubenem , vel Simeo- 1 pwo VTIJ QtP3 w*?fl
,
( qttinam revcrafint) .
N O T
A.
[ 1. ] verba h&c , $nu n>n **? i^n tnK cipoD n ? vte non yro db? nw
1
nma
funtfatis obfcura &
ambigua y
in quibus expltcandtsfe torquet Mufcatus. Senfum
autem cjfeputo quem expreflmus, qubdNomenhocproprium min' Deinatu-
turam &
ejfcntiam explicet &
notamfaciat^non eicuiDeuseslignotus^fedei
qui aliunde etiam , veluti ex rerbo ipfius , & altis proprietatibus^ in eo expofttis,
notitiam ejus habet. Kam qui Deumprorfus ignorat
y
ex hoc Xominefolo eum non
Quis eft EniTV Do in u s^, ut paream voci
cognofcetjicut Pharao dixit 5
ejus? nonnovi nff Dominum, Exod. 5.2. Sic fiquudehomine aliquo
qiuraty Quiseftifte? &
rejpondeatur^ EftSimeon,Aharon, hincnonad-
difcet quvs illefit, ntfivelante ipfi fit notus^vel aliaejus dcfcriptiones addantur*
Vel ita expontpojfunt , Nomen hoc 8"*ffiV eft Nomen notum &: proprium
ejusqui eo vocatur,cujus naturanobis jam peculiarkereftnotafacta
per auditionem verborum &
praeceptorum ejus, &
ad hoc Nomen fin-
gulariter & in fpecie refpicitur in reliquis Nominibus &: proprietati-
bus quibus eum appellamus. Iis enim non defignamus ipfumcom-
3
nhyon Kk ^
Cosri Pars IV. TW»Ka 160
Ejus prsemia poenas, &
qubd Evam ex & VJnySsto mmV Niawiwyi
una coftarum ejus creaverit , hinc etiam thwn *nia NlflP l ?
5
naftJt
manifeftum ei fa&umeft,qubdlpfecrearit >npi fliotai 1173 *r? roil
mundum: Huac, qui in Verbo, Simili- & nXtM rvn nr >W?1 vna
'fl
eum
!
Olpo teaf? HKDWNlfl fiiw nW* *ro rffjMw, dr frrf esl tibifignum y
mh Pnontr no *h IDD) ^«oj/ ^o w j/m m te Exod. ?. iz.
\ id eft , e^ £w
?JjnW DDTVDN* >thx 1")D>Q r/?0 tibifigrtum,qubd ego invemar & adfuturusfim
?
p*?X OTUN >p7X CID ,C
7N * jfo j« ow«/ loco. Cui mox fubjungitur quod
CDDYlDDn Zp^ >{hX) pnK> fimiie ei eft , & eodem tendit ; Deus Patrum
DOy tfifotn pjyn >#ona me advos^.i^. Deus Abrabami,
vejirorum mifit
tyto &fhm >pbX)
>J
7»Bn Deuslfaaci,t Deusjacobi, jp.ij. dequibus &
D ?$tt£n /nron tattnnya palam conftat, qubd Res Divina jugiter
td/v rteeaonx cum
tzjv?o>
^niOD DUfNfl >y&n tDJtWI
\3tom j-^Vko "tta Vn ^X
O^g?
illis
eft fignificans
^
fuerit.
Deus Deorum, Cognomen
Omnes Virtutes & Faculta-
,
literae
f
in.V quae
?
xsori
r^wa tnaP
xte nyn flvnwno
|W
omnium literarum : nullam quippe lite- WnrismoiS nKlT T~\hx
ram eloqui poiTumuSjfinonadhibeaturilli itfh Xiopni i^nni *)W?
aliqua iftarum (
quiafuntmatresiecliows y qu£ r^ttXTO nDffi TV^ 132^11
/(w vocalium ferviunt 9 fubjeclapronunciatio- & rnfcW* r^VfilXH 1XP1
«i* ipfarum vocaUum nulla Utera vel confcnapo-
: ntrax rvrw Satf lniOD n^
/#7 <$wi /j^ vocah^ nulla vocalts^fine aiiqua YtffiNl n?n E»m ,*0 rVTW
quattior barum literarum : itac^ ad cujhs% con- m r-JSTi n*no YJU f—KrW
/o;;* pronunciationem requtruntur ) : nam ( Fo- DStyn /VlfiO^O Slirno yttO^
^4/w) Pathach (fub quo 'wxd r^yjOJ UiyT irtf
tnteliigtt & Kametz,,
/w w7, A ) propria eft literae X Kametz t2# no VtoNl noM "iSxtf & rt
,
>c
?
{/;<?<; *#, Qholem & Scburekf) literae Vav; no BpaS DnS no 10K*? ruy
Chirek ( dr T^re), literae Jod unde funt noS novt UPPnS 1*?DV kS# ,
veluti Spiritus, & caeterae literae inftar Cor- ^XTT) nt no*? "^on ")OXtf
porum ( ('/</*? de his appellatiombus punftorum 9 ^ON ~# 'xta i^ttTi >Oirt
fuprapar. z. tf . 8o. ) rvnN ivx \vxm n*n<v cn^
Huic ( So?mni Tetragrammato ) affine eft orf? NSCOiVitPX KOjn cysm
Komen PV ( Effentiam denotans , dr e* /;# irp:r Vx ^WpT» r-ya
^«o^«e /ir^rw confians ) . Sed ^H^ poteft onoy ^KOno nfefJ n^NT
efleab hoc Nomine (rn^J vel derivatum m^nx 5>0>n^p -Ji^p^
a Verbo r"Tn 3 ut eo fignificetur, Non effe D^Tp 12^ 1
ay
?}* ^inw
efl quod qudtrant de eo, quod non pojfunt ajfequi, ficut olim Angelus ( ad
)
Manoam ) dixit j Ut quid interrogas de Nomine meo > quodesl occultum ? Ju-
dic. 15. 18. Itaque dicito eis, r—s*nN ,*cujus expofitio esl, r-Vrw I^.V , h. e.
Qui wvenitur, (vel Qui eff) y quia inveniar ab eis ( vel ; 0«u frt? cumeis)
quando me qiufitun funt ne qus.rantrationem majorem^qtum quodinveniar
:
ocularis, L
COSRI PARS IV. WlTDKB 2 ^4
bus exiftunt , ut Sapientes noftri ajunt. TOtfl erottta rhftV noo
Vw^ tf Vtjp fjaffi* f/frtf* Cognomen eft >phxn f>#*?wa h&m tf VTp
%
IRei
hsefit, & pofteumintotofemineejus, ad- K ? runsti Mtfnon rrtpai 1
haefione intelle&uali & regiminis , non ad- ksh imo ny^J mpai f W
haefione contaftus. Neque enim cui vis pro Wip) >n^V TOJW JflCTO >0
lubitu licet dicere flrfrjj d«« wi SWiJj &*»- nS3pn tto 'nayn i vr kSx
, ,
1
#? ?«/, nifi improprie, quatenus Deitatem 10H» N flOKn ^TT ty 1K ?
jejusin ferecepit; fed Vere idnemo dicere TDfl W N>aj CZJN O witn
poteft, nifi Propheta,vel San&us aliquis,cui p par»
fy) ^phxn '^yn ia
Res Divina adhaeret. Hinc dixerunt olim AV >tt hr\ K>aA ITOM
Yl 0£)
N O T &.
[ 1
.
] Vlacet Inc ex Mufcato qu&dam ulterius ad borum verborum explicatio-
nem &
illufirationem addere Intentio, ?«^«ir,authoris eft dicere,quod In-
:
icium ad Deum fiat per medium rei creatae fenfu apprehenfae per- &
ptae,quse aDeo immediateregiturjquodqueadhancfeextollatap-
ehendens, quando dicit ^t»V Domine mi^ non quafi ultimum ejus
je&um feratur adrem illam creatam, fed quodpereamferaturad
fignandum Deum ipfum, cui locus illequafiprohabitaculoDivi-
nitatis
z $7 yamaRD Cosri Pars IV.
wnrn bzm iiox>imoa Intelleftusiftey cum tamen reveranonposfic*
mva roi p*rt nAn fctwi defignari vel indicium fieri ad id,quod loco
: oipoa toJ mw no ^K nullo determinatur (fedilludfit metaphorice)
iar
awn tetp >s Sy <)xi & licet omnia membra utantur Intelledtu, xi
pxi omn
nvyscox nnrw Virtutem aut operattonem defignare volunt)I,t IK
F
r-voaiionQ TOi pron *?« quia Ccelum eft Inftrumentum ferviens vo1. F
cwopo o>te ont? odo luntati Ejus abfolute , fine aliis caufis inter-
o r^nnx r^iao yiKoi) mediis vel fecundis ; non autem aliquod
Kinty 'n> vhn 'aMjrim compofitum, quia illa ( compofita ) funt in-
wvn -ioki rm3Dn na>o ftrumenta fervientia mediantibus inter- &
typhxn o t ta>o«a venientibus caufisaliis, inter fe q. concate-
-|YT ty lO.Vttf tP>1 J D>QtP3 natis,ufqueadDeum,qui eft Caufa caufa-
ht cD'otp n.vr r-nnyn rum. Sic dicitur ; Quifedesvel habitasinCoelts
pi ioniY D>or ,*oi aDW
: ( Pjal. 12^ 1. ) Item j Quia Detis esl in coelis
:
7ioyi trxn noy hx ca?on ( Eccl ^. 1. ) Imb eft qui dicit per modum
onowi iro: D»innt«ttf jyn translationis j Timor Item j
cceli : Timens cceli 3
wipi vson AnS r-wos do populi viderunt ( Exod. 24. 17*) &ad 3 !
^wn £
»nx v*?y poixi velut opus pavtmentationis Saphiriy vocaruntquc
;
rnwfon r-MN-in inya eum, Deum Ifraelis ( ibid. v. 10. ) Sic innue- .
bant vel rcfpiciebant ad Arcam Eoederis dicebant de ea, \"\Xn hl \MH, &
Dominus tottm terr<t, Jof. 5. 1/. ii. quia varia confpiciebantur mira-
wscona Ll 2
Cosri Pars IV. TWttta 166
docet par. i. JF.?{. Praeterea, quia totus populus vidit
v.Iaris, ficut
minis Tetragrammati, juxta illud Exod. $. i/. 15. 'Gtf flt Hoc esl nomen
pieum, H3? nn &
hoc esl memoriale meum > fc.nomen W*., quia ratione
impofitionis fuas docet demedio aliquo,perquodDeusfepatefacit,
} f'nt dictum.
Haclenus Mufcatus. Cujnsfumma buc redit ; 1. Scmine *TT>* c om-
f
ari Deum xetut coram prsfentem &
adjiantem^ 2. Prophetas &alios Viros
(fanclos hacnominatione ufos ejfe^propter apparitiones Divinasfenfibus apprehen-
I
fibiles , fibi per Vifiones oblutas , & immedtate a Deo produttas, per quas ipfis con-
I
ftiterit, Deum fibi in ilits prxfentcmfefifiere ejrfecum loqui. 5. per folas hu-
hjufinodivifiones & apparttiones Divtnas , immedtate a Deo produdas & motas %
fentem fifiant , & ad Jfe credant. Ouanao ipfiju Dei Xomtne ufifuerunt circA
id quod vifibtliter apparutt^ tllos non tetuUffe tJud Nomen adjpectem tUam exter-
j-vranni OWOn f
rh)t apprehendant feu percipiant nifi eorum
nnON nr UVN1 aniywm Accidentia,non fubftantias ipfas.Sic,exem-
CDn^V D>*?3po on# ^on pli gratia , de Rege non apprehendunt nifi
ttiKn nnN *?3N 1001V? externumafpettum,fimilitudines,feufigu-
1 1T\X IW3n3 norf?03 ras &menfuras (vdutt phy[tognomiam,flatu-
E>P3n3 n^TOa inxim ram,proceritatem, craflitiem^proportionem &c.)
inN C'P3n3 W'331 1T1N non Veritatem Regis ipfam, quem illi ho-
JYVM3 ^on Xin 10>tf)1 norandum in ferecipiunt: Hunc veroalio
^3tfn nTU3 **& V)m ornatuvidesinbello,alio,inlIrbe,aliorur-
nyj W1X ntfWtf 1P2N1 fum in domo feu palatio ejus j tamen &
Jpr p nnNI 1ln3 p hunc Regem, fecundum
W11.V n^ni W
"tnNI femper dicis, effe
VninVl VtPIPOI VNno la^ru jam puerum, mox juvenem, hinc fenem,
fr^intf 'OIN nnxi vnviQI exinde decrepitum j jam fanum,mox* gro-
•j^on t<yt\V mttl Nin tantem ;:
fubinde etiam mutatur ejus exter-
miracula.DetalilndiciodicuntRabbinino- n^} 1
? nOK
CDjnar ''/im
'
j tur fic), 4</ mdudendum ( fub Tn^ » /ix) » r-^rn ntyon ^in»
I Dtfctpulos Sapientum. Eum, qui in hoc gradu 1>0/l 0>pf?Xn PW mi>Op'»
cftjjurevocantCD^n^^NrirwywD^quod in^m /WUNn fO rjDniO
eft Epitheton compofitum ex Humanitate *p^n «njtfn 'ox I^NDJ
Donon YN0T1 Vuyni Ninn rum meorum, &: Vifum oculorum tuorum,
V >£ *?y Wl Vnvn *<)n quin ifta fuperficies, & iftud Rotundum,
*?** mpnno rhxn nnonu? fplendens & calefaciens,fit Sol. Et licet pro-
fvya i-tf p>tfl hJ? Wn prietatesvelaffeftionesiftasabfurdasjudi-
f?y n\V1 Dno unpte flOrtO cet Intelle&us, tamen hoc ( ifta fenfibilis
ap-
r-v?Vtfl blp* "W>0 UKSn quin po*
prehenfio ) nihil obeft ipeculationi,
Vpy IVX n
VstfOrt npflrt tius prodeft, eb qubd ab illis pro lubitu no-
1
*?in>&V tfoy ?* "10N03 l*?OJt ftro defumamus probationem j eodem fc.
inXO rwn» WBnQ VJW modo, quo Vir prudens &
Intelligens, Ca-
*$f7QCDlpOl ruvn >JX DU«? melum fuum quaerens ex eo, qubd lippum
np£)ni p'j>Oj r^V31lD W aut lufciofum vel myopem ( in Hebrxo textu
p-iNnP tSJfl *?OJtrt O ?T habentur dua vocesArMca, ^in^NPOy*?*),
^MtP^nai OW TnNO oculorum vitio laborai,rem,utprounoduo
fc*41rt O 1
I ? riOTi VUSn videat,dicentemaudit; ^.ittnhocvelilloLoco
miiy TOym fWJ n^OIO duasgrues ( Arabice p^NTi ; Prudens enim
x
,
OW DntP nou ifilK"» 1*? ille (ex hocfermone) colligi i Camelum fuum
N pn ir»ny3 npan Vymi effe ,
quod ille duplex ve uim fe vi-
Corpus, quod movere posfit quivis qui vo- hy hy&) J—iKYtr a inyy r
Aliud fimile fit hoc ; Solem videmus fpe- Suy r-inw rom nNU
cie rotundum,expanfum inftar fcuti fuper- j—iiWDl njjcn liyro idvbq
ficialiter , &: ad ejus formam fplendidum,, bjftffl nru non nvn?0 :
calidum, &
quiefcentem : &
tamen Intel- 1173.0 hltl 1VD Nin O im
leclus decernit, quod fitOrbis vel Giobus, trtn CDHPBtt J—MOD X"Wn
Terramajor centum fexaginta fex vicibus, nru >Ai non rWMtn D>oy£
& neque calidus fit, neq^ quiefcat, fed duo- royun nyyuno ^n *\X
bus contrariis motibus moveatur, orientali /vaiyoi JVnifO JlttDnha
W
& occidentali, quorum modos 8c condi- xSl D«ttY2 iw CD>>on3
longum foret explicare. Senfibus yvrh ro CDWrh CT"? y»:n
tiones
enimnon eft data facultas apprehendendi inVO ro *]X anain Dtfy
rerum fubftantias, fed tantiim peculiaris CDni! n^n r-ynp^ yg?n*?
facultas apprehendens accidentia ab illis Sy PTX7 Ono fapn np>
(fubftanttis ) dependentia , ex quibus Intel- <?y noy> >Al CDnnoi DGKV
D>73 W
Mn nviSD 7D tfPU
1<V
D101 n.VT ntwoi
?
1<V
Regis , cui fubjeclio &
obedientia fit prae-
ftanda:quando videtfimilitudinemgeftan-
nm 8W yr nnDV TGV? tisarma ( Ez,ecb. 9. 2.; vel geftantis inftru-
,
Win O <$E Hinx* txo N7 Suum cui^ tribuens, Judexjuftus, nullam pro-
>47i nOKn DV nr^ <]nn»o piorem &convenientioremfimilitudinem.
^nntt?0 iVin O y
r\ iVin^ ^O invenimus, quam Animae rationalis, qu«
"um :mon3navnn (^ro^r^«4w)eftHomoperfeclus,quatenus
Homoeftj non quatenusCorpuseft; nam hoccommuneipfieftcum
Plantisj neque etiamquatenus Vivenseft; namhoccommunehabet
lot Mm
COSRI PARS IV. WiTDKB Z JL
kualem ) , ut videat res oculis fuis ( prwt 73tf n eano r\p>) Mhnrt
\funt, videfimilem pbrafin par. <. f. 6. & zu ) tarm DnaiH f»# 7? nWl
Mine variatione ( ^w w^ ) , & ab illis
l7 n»nw '01 i am*n
7 ™ p™* HJWWl
^™* W ^™ JWOU
tas Imaginatrix,unacumFacultate Intelle-
^WW p£)D Bfla fW
&uali,quibusvidentFormasmagnas&ter-
ribdes
(
««««, #,
deVemate rerum citra omne dubmm.
Probatid autem
«^),
ctocentes
Qrn
rum, eit totius lilius lpeciei
num ) confenfus deFormis illis, h. e. qubd
(generu bomt-
m^ ^^ Q ,
Q
^ wna/e,,^
omnes Prophetae , res lllas videntes, mu-
tuum fibi hac in re prebent teftimonium
ficutnosfacimus miisquafenfu (
«wr»0
^ r-Mfcttoa
P E3>Tvn
^
^
,,
„
rum; 8t,fivideamus ahquemajudiciono-
™ £»
f™ ^™™
2HgS
' ,,.._ ,
^^^
dicimus illum aberrare
ftro diflentientem ,
3
^renaturali.Illiitaquevideruntfinedubio
RemmamdivinamC^ulo occulto (*j.
M/f ) & Formas feu Figuras
convenientes naturis fuis (naturt rerum,
( Imdpnes),
^^
inppyp no 7#
Dnn ^^^
owwia
5«^ denotabant &
quas fic videre folebant, ^ w ^ ir m pWrn ^^
*
:
J
tem illse
(
incorporat^ corporalijpecie apparen-
Q ^ >
^^ jvoin Wafl
f « ) verae funt (realesfunt) relatae ad id quod j^n *]V1tfn fr-on# 10JW
fpe&at Cogitatio , Imaginatio , & Senfus (rwra«wiw creatdtfunt^
mera funt p!untafmata ) ;
necfc non autem verae funt, relatae ad Sub-
ftantiam ( rei fignificatd per eas ) quam ipettat & quaerit Intelle£tus,ficuti
fupra declaravimus Ex;emplo Regis, Nam fi quis dicat Regem elTe ?
iftum
z?r vrnoitD Cosri ParsIV.
OfX 'J3 Wvh TTDm pwn quos homines, Deo Benedi&o egre^
ficut a
M30 N3CV TTN3 mmo W ditur Difpofitio &' Ordo mundi. Unde
WJIDDOI D*?iyn "HD fttn» quando viderunt eum ceu Rcges deponentem
^ITltt? )
— ^V'3 mix O WM & conflituentem , eosdem^ judicantem, viderunt
nN fT) CDpn/31 myno quodThront projecltfuennt,& Antiqutts dicrum
VOI plD"D ^ TV CDoSon confederit, Dan.n. Iratum, DifcefTumme- &
Dysn nym : 3tfV por p>ryi ditantem , ceu Sedmtem tn Solto alto & exceU t
hfSVV yo^ n3i?nom fo i &CbcYub:nos(}antesfupereo,(Eh.6.tdjux-
C3*iWI fr-WJI iZDI i*-*D3 ta Autborem , denotabat , Dfww :# proctnclu ejfe
ny>Djn jvym iS SjtOO D'7Qiy auffcrre prafintiam fuam a populo tmpuro labtis
)
%
^.vprr? nN") i;rK'33"iQn Difcedentem &pron"cifcentem, praefigura-
\in ir3U?n03 n*?3 motfl vit Currus, quem Ezechiel vidit ( tn eo veluti
Jjj
o> ty <)1D 0*0 iSl^ nN ntp vit in cogitatione fua ( mentc rcttnuit ) extra
WXhDXa D03»l rz3»n«?ta locum Prophetiae ( Fz,e^. i. i. Ego autem
O tZ3*")K0 EZUTyjri pNQ) eram medto transmigrationis , juxtafluvium
in /
->trV3 n"?yo Kinn CzipO ? Cbobar), cujus terminos pofuit a mari Suph,
CZDWnn y;D'P 13 fDirn ufqueadmarePhiliftaeorum,( Exod.z$.$u)
njNTinn Dn3mir:n D>mnn inclufo etiam deferto Sinaj, Seir, &; Paran,
'/ooa pja py cznn nnisn yt &: ^Egypto ( videpar. z. $. 14. ) Locus :
: I02cy3 Ninn D1p03 in ,£?K & tdoneus, fupcrquo Majeflas Divtna habitet y
ut
las duas fimilitudines vel comparationes (in quibus Deus afttmilatur vel
lomini , refpeciu Intelleclus humani, & quatenus Microcofmus vocatur,vel
\omini fuperno, qui tnferiori ftmilis esl ratione formd) non convenit ut
)eus asfimiletur nifi fub fimilitudine Maximi interhomines
I
^tgu ) a <l
u ° per gradus egreditur Direftio & Difpofitio ad reli-
quos
z 77 TWTaws Cosri Pars IV.
:jno»pniivjrinn'rii* fo w tempore illo prafenti , an ex formisfpiri-
tfinn p-rn qwn ain 'n U331 tualibus perpetuis.
vnasm ca^Ti^n nrw '» ttaa g/w* D^»«i , ( qu* tribus iliu vro-
WmhytMnThMWSZ pbetis apparutt) Corpus fubtile, fe-
vei eft
hy 1*V r-MW>nn iiyin >£D quens Divinum beneplacitum, formatum
T)!D nw
n' nyin wn prout Ipfi vifum fuit eam Prophetae often-
D^Dfft DO>fion V?V H > dere, juxta unam fententiam, vel, juxta
ypi) nrttnoi XM D^nnn fententiam aliam, potefl '» TOJ 6/w< Do.
n? rhtl £3>h£u) cvmvi mini in genere illic fignificare Angelos,&
Kiniimy £D»p ain» noo Inftrumenta fpiritualia j ( Solium, inquam,
Wipi ItNO 'n "TCD ^npj Currus, Expanfum, Rotas,Orbes , &
r?W mm
-jSon WOtt
^OtPl CDn^D mnDH 1
quae funt perpetua &
alia )
ftabilia. Et h*c vo-
} ? cantur G/orJ^ Domini, quemadmodum uten-
)*)0X2 ntPO fltppa n/Vfl /Wf filia, vel apparatus & ornatus Regis, vecan-
ft 10N1 Tnaa ;w nj Wirt tur Gloria ejus, ut, C3H^ rvttttfll £r ^r*.
mi>no "inrtP f-^JO Sy ffl vitatem velgloriam antefe, Judic.
Et 18. zi.
1
D7M ? rfny f »X ")«W DUflrt fortasfis hoc eft, quod petiit Mofes, quando
fiW) 'OXV 1031 D/iWrV dixit, Vtdere fac me qu&fo Gloriam tuam\ ad
rnn Ninn n-Dfll ninX^X quod Deus ei refpondit, feidfa&urum, ea"
''X>3Jn r^lXl ^aoS hzm tamen conditione, ut fibicaveat, ne faciem
WllJPHP no VD13p$D Wl intueatur, qua. homo videre non posfit,ficut
tPXl pyn 100 )D)X rtao aitjVtdebispofterioramea^e.Gloriamillam^qua
V.n fc-*intP nOO J— ^IN f # ve/«/7 tnftrumentum vel ornatus Regisgloru ) .
nulli eorum id jam fecerunt ( exifiimant illum ^y^ ^-^ STW tp> ^N^oni
indigitare Platonem, vide Mufcat.) utjamta-
n tD^Wn i \wir\ m
ceamPhilofophantesaliarumReligionum,
'vtt^W t C3Wrt
quorum mentio fatta par. i. (puto illumw- '
Lt ,
'
..„ L.,
/r „, , , / rr ••, ^ ^/ /2- Dn N0P1 D>Tl!On DOX7QH
teiliQere Phiio opbos
r 1 maelitarum , c? Cbritia-
1
D^DiVsnnsiWD^nrin
iror*»*).
Jllfeo JV07 JW*73 ttJTOO Neque credas Sophiftae vel fciolo dicenti^
W nW"iJ fim*0 W 3/130 W Cogitationem fuam ordine accurate com-
•p'Xtt? nX7/i xSn /1107/10 ponere,&pertingerepoffeadomnesresad
*trh$r\ >¥>& *?3 ^l^ bw Dei cognitionem neceffarias, Intellectu fo-
n.vnp '/1*73 mnS n3tt?n03 lo, fine ope fenfibilis alicujus (medii) ut puta
frfa D'DSn/10 D»roo nxon gitatione fola, fme le&ione, non poffe
com-
77Dn V?13 Win^ tt?J7nn ple&i & continereomniaadPrecationem
1
>l
rrfljf073 ?3OT t^inn tuam neceffaria & requifita! Imo ne qui-
pl V?3J PT>n nS /iiyij/11 dem ufque adcentum numerare poffe co-
r-\*n7JI MOJ*? r-vn/lDO gitatione fola, finevoceautfermonej ma-
inijomi irhy) EynS&tfl xime fi cenrum illa ( numeranda) diverfae
1 l/ivroni 1/ivni WlOir» fuerint fpeciei? (velitti Hom^leo, Bos,Aqur~
h£ Y7K WXtttt 1/V>3*?D1 la&c); Ni(i3LCCtdttknfi\s(aliquidfinfile),
1/innxi
1
l ? CD'3'72 Ssnttn qui Ordinem illum Intelleclualem fimul
ntfn tfinP no3 tftptfpl contineat & comple&atur per Similitudi-
jAhjd 7niV JfJ73 CDWn^ nes & Motus, nonpoteft (ordotlle )conti-
neri &: comprehendi. Sic autem (perhujmnodi viftoncs &formasappa-
rentes) uno veluti complexu repraefentatur & exhibetur Prophetae,Dei
Magnitudo, Potentia, Mifericordia,Sapientia, Vita, yfcternitas, Re--
gnum, Qubd Ule nulla reindigeat,Omnesautemipfo (Suffiaentia),
Unitas, & Sanditasj eo quod fubitb 6cmomentounovidetFormae
nniKn
Cosri Pars IV. twtokb 27 8
funt lippi vel fuffufione laborant,non videt '01 bx ON
1KY xh niNin O
nifi umbram j qui vifu pollet acri forti, & 'OPfl r~\XV nprn im>OP
prie illa G/or« D<?w*w/, R^»aw Domim, & Af j- Q>oy£) "JK Dninn mOfctt
j^/?45Dflw/m,qua2l>JominaLexDivinaufur^ CDTOIPO 1
? p tZtfl^Wlfl
pat quandoque tamen accommodantur
: hs xhn 170X1 C3 M y3*£n
etiamadResnaturales, veluti ciimdicitur; ^D2 miD^OI t VTUD \p»Vn
P/^4 *tf tetraGloriaejus,Efa.6.}. Et Regnum mTV 1
K? nO>tt ^N flStTO
e/«* /« o?k«/^ dominatur, Pf. 1 05.. 1 9. At vero in Sy fc-^K mi^oni TO-Dfl
rei veritate nonapparet Gloria & Regnum ItrX W3J1 inVlJDI l>Vn3
(' Domim) nifi fuper ele&is, peculio, & Pro- p> O DITp^^A Tttm Dfl3
phetisejus,& pereaetiamEpicureismani- m^Soi J—iWoo CD»pW?
feftumfit,Deum habere Dominium &Re- rwyo 'pSra ny>Tl no»p
gnum ftabile atque aeternum} Scientiam 'n l*?0 noja 70N1 '>Wn
itemparticulariuma&ionumCreaturarum, *? 'n "pSo'1 'fl 7135 J—1>0J1
ut dicere cogantur , Rmra r^w^f Dominus ; fVscS "10«^? : 7VJ CdSiv*?
Apparuit Gloria Dmnini\ Regnat Domimtsin f*.- T3D1 TP^NI^O yty 'n :
Cloria Dominifuper te orta esl, Efa. 60. 1. Neq} wvi &y 'n Aaiomi TONJ»
abhis aliena cenfendafunt ( h.e,ne^exifti- ntryoi : Stf"W >p*?& nx
mandum,alteriusfutj[egenerisfequentia) y quoe imp nyr j^ qx n^DlO ;
—
leguntur j Simtlitudinem Domini ajpiciet, Nu- DJ3no 13' WV nOya no
mer. 12. #. 8. Item ; Etviderunt Deum Ifraelis, ^qxv iodi mP£X}3 1>mo
Exod. 24.^.10. CurrusE&echielis, cap. 1. D* $ ^5? yv<«y r-i»nn 112^1
menfura ftatur& , Ezech. 8.2. ( v/<te R. Mufca-
tum ) quia per haec ingreditur Timor ejus 3
-)
npon p
,l
CZJTV
Wn
CDn
mVVl
^S
:
tf> 'p*?Ni1
?X
CTjna 'iQlpOI
W
nmif &circumfufa a materiaimpura> ut infuvscon-
ceptibus&Jpeculattonibm nonftt pura
VII. judaw, Ide6(P/;//0yfy/;/)funtve-
& clara).
mriV Qn Czvnyni «Vinn Jutioculorumvitio laborantes, qui lucem
n wa ptf fe r-vfenn illam afpicere nonpoffuntj Proinde ne-
ceffeeftut iequamur Vifu claro praeditos,quinospraecefferunt,quu
que poffunt Lucemillamvidere&afpicere. Quemadmodumautem
Vifuperfpicaci prreditus non quovistemporepotcftSolemvidere, &
deeoaliosdocere(f«m4//»o/?^tr^)quiaaliquandoeumafpicerepro-
hibetur (ipfi esl /w//)^//c)jfedduntaxattemporibusDiei(^«wlD/we/? > ^ ,
luce r, ve\,quibu$dam Diet temporibus^rclnti mane fub vejperam^ quando non &
esl tn pleno fio JpLndorc ) &
in Locis ubi Sol oriri in quae radios fuos &
emitteic poteft: fic Is qui Lucem divinam contuetur, certa habet
Tempora & Loca,inquibusLucemiilam vidett Tempora illa fiu I
r^3W«1 Nn
Cosri Pars IV. ynnnaxD 2 8o
alicujus creatae ( ipfi cxbibitx, )
inteUigi. Planetas certis horis & locis Dominium habentes, & ficfen-
relligere
i8f T^^QXD Cosri Pars IV.
"itrtf mpon hx ODjIS cumillum, in quo fitmultitudo ipforum
>03 nr .V7n : a^ DJlon (congregata). Hoc vero nunquid perinde
Cd^ DT.V >J)3 itf"' ?
1
nSYfc omnes homi-
eft,acfi quis vellet dirigere
onwy *?3.V POCT DipO *?N nesad locumSolis,fedquorum oculi cali-
.V*?l mtfV? 1*?3' .V^l JVttnJl ginofi effent,utnequirentillumvidere,ne-
qjiw xvx\ noipo 1.VKO que poffent locum ejus invenire; aut eos
3sip *?x in pfixn saip *?.v remitteret ad polum Aquilonarem , vel
run vos?n on
1
? toxi ovnn Auftralem, ipfisque dicerct > State exadver-
lao .v*?i nnw wvi ntVapn fo ejus, & videte eum^ubi eum non videre
vty ntro iwom nma : poffunt ( quia non qu&rendus vel in Aquilone
in tea ponn royn oiten vel in Mcridte , fed in Oriente > vel Occidente ).
X nnn fO hxx*) "lOXtt? 103 nint eam , ficut dicitur^ Et viderunt Deum
WX D>yn» *?y f JV1 vty 1PX Ifiaelis , Exo. 24. 10. Dehinc congregavit
1
DJlKp ? DfiKp DH>yoi D>Jpm Septuaginta Seniores aiteros, fiiper quibus.
x ?>y01U?tP n031 DWnt* n03 requievit de Luce Prophetiae , ut in eo
r-Mpn ni3«?non ipmrui aequales ipfi facti fuerint , ficut dicitur*
rei veritate, ait Mufcatus. Vide inf. JT. 25. ) •po^ CZDy ^03 iZD^p?^
propter iniquitates noftras. Verisfimum t=D'£JD7£no) niyi ^riNI :
r-Yp^.vn nyrn
1?un V.V nationem &; difcurfum j ad haec auten*
moo nn ntrpn TOT >Ax ihducit ipfos f W di#4f ig/w) ratiocinatio
& qui ex
W
i DJvrpn vSx fc-^np
I
k eafit
j
w
crearetur,fednunquam non fuiffe,& fem- Vy ^n wnn toi? wphxn
per futurum fi quando Deum vocant fawn
: ^S mayn yrt ^
Creatorem, faciunt id metaphorice, non n»n Nin i^ i nteno
proprie, ut verba fonant : fed per vocem ^m^ Smn ^nu no\a
Creatoris intelligunt Caufam efficientem. *hVyn nD w«7) iMyi wap
Effe£um autem non tolli P fed poni per no- nSyn n>nn o»v ? p-iSyn o?
tationem
tS9 yWMtD Cosri Pars IV.
h-on *?3K rWiV? W Tllrt ptatem fuam duceretSororemfuam;int^p
OWNMH mKO *?3 Q»pO rim omnia reliqua Sponialium 6c Nuptia
W ''pStfn on3 nrc WJO rumpraecepta obfervaret,quas Deus de hi
?3N ''inn ->tt?3 *?3Wtt> >03 dedit: aut, fi Ifraelita ahquis comedcret
EDTO pi nDTKWWM Nin Carnem fuillam,diligenter tamen fibi ca-
IttttO
fl
?3N0n 'MflO inSlM veret circa Mactationem ( # f twwu ejus requl
v :
•—0* y?r4(?^v^)aSanguine,aNervofemoris,&
rt> JWyn njrt "Qnn TOK reliquadecibisaDeopraecepta.
W »*?KH X V. J«<fci«i 5 Ecce moves dubia quae
fW p^D Oipo *??
,
mtD3 VjyoWflP 1331 p£D apud me (vel, meoj udicio ) prorfus non funt
"f? '>0M vhx »» TW dubia. Sed nimis longe digresfi fumus ab
***7\V ttttwno |1OT W3 inftituto &propofito noftro de nv?0 Attri-
iWyo D>D*?nno 1N flntf butis&Nominibus,veletiamFormis&fi-
rnmK >x
D ?3pon ONDttttrt guris (
quibus Deusfe videndum & cognofcendum
dW Sup miN Sap> HPM hucmque facla esl dU
exbibmt r fup. jf. $.<* jf. 4.
*?y C3nitt?m CDWJfln inv grf/fro ) j ad quasnobis revertendum. Ad il
1 0'om mn
Ywni (votn larum rationem melius tibi declarandam,
t+npn 3pU 1W nn >np>1 adducam tibi Simile a Sole. Sol unicus
0»nEtt>ni r-^Drn D03X3 «ft, fed variae funt proprietates £c affettio-
l fVQin ty Tn3
ilN 0»V?pn nes corporum,eum recipienrium. Perfeclit
YiN orfon tp^
fimepraealiisrecipiuntejusLucemMarga-
b^vai
mV?33 on37n rita?& GemmaejvelutiEx.gr GemmaDntt?$
*?331 nNii
THVO Ott? 'flta CDfiD "»1K Aer item ferenus, Aqua.In his vocatur &
U10X 103 Nin D/lDn "iwni 3p1.3 11NL«* penctrans: in Lapidibus puris,
TINni 1>arin*)ttW3 0>p*?N & fuperficiebus terfis& politis (veluti Aerc
'n CZDtt? 103 t^m 3pWt , &fimiltbm ) vocatur
/>o//f Vftg 11'K Ltf * c/4-
mtPfljn n^Nl f
cum Deus boc bionnne appellatur ,
DW031 'nwa cognofci- &
tu :Lf/x/>^mMwx,cumvocaturmn»NomineTetragrammatoproprio,
cornmunjonemdenotanteinreripfumj&interperfeclisfimasinterra
Creaturas cjus,PiQjhet:as,inquam,quorum Animae purae aptae iunt &
ad rccipiendum/fucem ejus,utineostranfeatvel penetret(*<»/0f<tf
iv - ei: ficut LutfSolis inlapidem S c bobam
;
in Margaritas. [i.]H* &
DnS «>' Oo
CosriParsIV. ^m-ma 2 88
partem Praeceptorum acroamuticorum ipm m flWWn M1K071
stiam mutarunt , quam longisfime rece- * "WO f y
iunt , ( abfunt a nobis> &
propius ad nos accedit VWtf *p* ^TOH 1DK "
da eft inter caetum Jeroboami {qui vitulos s-nt mny 'faiy on tyan
coluerunt ) &
inter caetum Achabi,(<7#/ c«/f w 'n 0# in^.V lON pl nafr i
faif to*/»J Nam Cultores Baalis funt Idolo- OX1 mnx 1D*? >ptoft1 Kin
i
cibo Achabi ( quomodo cum illoprandere vel ct- lat >fr in>*?N CD41 aV3V
£«w caperepotuerit ) quod non legitur de cae- 10K I^W
>c
7Jtyn minya
Zelando Zelatus fum pro Domino Deo Exercu nirya ntf nirttfr >PQJ p
tuum&c. i. Reg.19. 10. 14. quia caetus & nVrJwm Vrntfni 3NnK
affeclae Jeroboami ad Dominum Deum 73y 3Nnx noaa fc-tfnrt
ifraelis dirige^bant omnes aftiones fuas Et nain irray Kin> Byo *?yan
:
Prophetae, quos habuerunt, fuerunt Pro- i**fri *?yan na? nnOP "?tf
nu\V"» xh M
\10lpD rao ad j ofephum diciti Pofteaquam notum tibi
nnscno /mrCDT^NEiohim omnehoc, Genef. 41. 59.
DtPOJIWa Uru* SnK D^iyD Itemj F/r,f» quo eft Spiritm vrhx £lohim,v.$ff.
'>i>Xn yV3 nV"Ul pysi *?£» IlluftraripotefthaecresfimilitudineiSitvii:
injTP "voyri wnno inv quidam,quifoiusvideretSolem, Scfimul
p-*iS ynp'1 fcwn ^nou loca Ortiis,Cursus, revolutionum ejus &
ttisn >£j!> D^^IWO mjlSn noviffetj nosverbeum (Solem) nunquam
mrrto vmyn? mifU pl vidiffernus,fed llmbra duntaxat Nube &
inyr liaya nfO lA IQM frueremurjcerneremusquepoft^aDomum
nn ptPWQ Wffl Pfttttt illiusvirimagisaSoleilluftrari,quam do-
IJN^X X>n na CDnoiNI mosnoftras^eoquodillenoritCurfumSo-
nw
:
1D") vmSyim m*n lis, acproinde feneftras fuas ita verfus So-
m^pni whX nwa Dfl 1<V lem direxjffet, prout voluit, ( ut tota domus
HO rLSQD >!Virv 1DW jr-tmi ab ejus raatis colluftran potuent)\ praeterea
^IDnNiP myjl X-^rf MVtf etiam ( cermremits ) quae ferit & plantat,feli-
•JW1 nnao yiV ttKtt? luya ciiis fuccrefcere (
quta fc. ilie Solis proprietates
y^Nl rh ftttX YiWDI '^no dr vhes novit & obfervat) & poft haec
5 illeno-*,
omniam (
:
)
runtipfum. IdouodNomine DTi^Kfigni- iwnD pvj? BQKJO P2
'»
(
cx quocunq7 fueritpopulo): quod vero fignifi- TOJfl cznx '^a mtf plT
caturper nW* ideftquodnegatur,6c amul- 'p^v V? "IO.vS ^Dini CD3
tis non agnofcitur. Prophetia enim eft res "fiM* —
j
n&Jfn V*?,:n H3>H
admirandaScrarainpaucisck fingularibus, J-WM D^ £D7\h )iyn
nedum in magna multitudine ( Pfopbeta mjoi *pn v p7^ hlX T3031
rumy uti olim erat^ vide$.}.u,& alibi h.e. Difficulttr credipoteft, Prophctiam
:
'n t^i iV 110» rpnon #.14. Item, tiifi Xgg facies tua pr&cedat ibid. y
\ifiere facit & producit miracula & prodigia plurima). Nam Abrahamo
jdictumlegimus; nw 0# Egofum rmn v
5
qui eduxi te ex Ur Chafdim %
jGenef. 15.7. Jacobo ; Ego fllrv djus Abrahami Patristui. Rabbi Jefchuah
[excipit , Abrahamum &
Jacobum ignorajfehoc Somen , c^ Mofen id hic infe*
yuijfede fuo» Sed futile hoc eft ; Quomodo enim Mofes hic Nomen
illud expresfiffet, fi Deus id non dixiffet &
protuliffet ? Nullum itaque
dubiumeft^quinpnmiPatresilludnoverintc Nomen fubftantivum
noverunt 5 Sed Nomenadje&ivum non fciverunt»Ef mox , Patriarchse
nonpertigeruntadeumgradum,CDtttt np3T7 utconjungerenturcum
hoc Nomine, ficut Mofes, cui Deus notum fe fecit de facie ad faciem,
unde ipfepotuitmutarenaturas mundi hujus inferioris, miracula. &
acprodigiafacere,quod non potueruntPatriarchae
Porrra
19f ymaKD Cosri Pars IV.
hxwv> rjpmnj nV^m ) ^
Circumcifionem Elongationem
•
Amoreejus,quemveneratur,corripiturjUt
W
7!
l
hx Cd:Q yrirf? rnrJTI
?M "nrrm j—^n^vn
voyja pttin 7j*y cwn
propterAmorem ejus Animam* quoque V,::n.V'7>rru"»n*7 VPCMDlSl
dele&antis» ; 3?33
XVI. Cofriy Ita mihideclarataeftdifTe- 'UOfln T13 nflil 1»
rentiainter^n^&mn^gcintelligOjquid tt'phx ffc «nsnn ^ '»1
tdlecluaii comprebendi potesl Det exiftentt.t & p-Qin lfilQOn >D n»>n K>n
Umtas): quod infuper Guftusilleinducat $*J» i^?l p7D fr-^Stf Tiyn
ra Deus promifit, dicens j Surge Lux mea 9 quia venit Luxtua 7 & Glorta
Doimnt fuper teortetur ECsi.6o.u). y
infpar.0.iG. )
ftfte ( conf. DTTDI D»tf DlVflll TUJIO }TO<
XVIII. Co/r^ Video,te conternnere TDDnflJW <to 10H Epn^K
Philofophos , & prorfus alia ipfis attri- en&tt VttJtf »0 *?3;p iy 13
buere, quam ea a
quibus celebrantur, adeo W ^iDiVo 3«Ptt? V7j> -ion>
ttt ^m
? '6o> vn antP
1
cepimus , parturivimus, & quafi ventum
rhm 'niPfii hyn nmym peperimus,falusnoneft fattainterra&c.)
ftWl miB rl
?ao niW Exiftimo autem eximios &
prseftantiores
ty CDT onm QHin ^3 inter nos potuiffe depellere Contemptum
y\\ D>ttny DJW arvrayo &Servitutemvelunico verbo,ore fuo pro-*
tamwi nTfltf ninva N ?* lato fine labore & dcfatigatione, & fe in li-
1
t Yhx B^fl ?
1
novw mo tes hujus rei caufas habet ( quod nos tamdiu (
Dp r
nym ny^D bx CD^oni fpicitur in Grano feminis j Quemadmo-
pnr\w'xrtQ "\f1S nmo dumenimilludinterramcadit,&apparen-
ter mutatur in Terram, Aquam, Fimum,neque ulluni fenfibile ejus &
fignum reliquum manet , uti videtur afpicienti illud cum tamen :
* # illud ipfum fit,quod Terram Aquam mutat in naturam fuam , gra- &
datimque elementa haec conterendo convertit in fimilitudinem fub-.
iTID^n Pp z
Cosri Pars IV. y3"n3HB ^8
•JMn >A nran TDK 32
XXII. J«itfi»5Nonhincargumcntum
JW >J£0 nw 770
BS^S
r
luco.Videoenimduasgentespenitusinter *~T*n">
i dnTennentes
(-^^>P*
«munaquaqucpoUctGlona,I^mimo n>wpxvrfn
^DOi
4C Potentia. Non poteft autem efle Ven-
:as
^-jann
fimul in duobus extremis oppofitis vel
p wa ^mtt m
j^n^3 uw w
t
ono nrwo W
ftt in uno y nan
rontrariis, fed in alterutro (ft ptjto JWYd 1231 ono :
iniis , ln illorum humiiitate & mone , ipfi j>«ny vn Sn^ j nyn» ?30 ,l
Crnjn nmn hs untttt >6 cur non mutarunt fe,& amplexi funt Leges *
*»y CJMX 13 »1 CSlVjtn ittW (Religwnes) Gentium illarum, qu$ eos capti-
W sAttf WVpTSfl r-itwott* vos abduxerunt &
detinueiunt, fattique
>6 crmoa '>D>y30 Wa
funt ficut ipfi ? Hinc Manaffes Tzede- &
VlN faw Mfl aiflft m
kias ( M///r,*rw miratur, cur Tztdefa bic tnen-
CDin? J-iWn CDn7 njvn tionemfactatyCumne^inScriptura^ne^inTaU
J1CD n3"131 priXJO m*?yin »w</, talequidde eo legatur , fed potius contra-
nhvH vn WNC?nn mroa narm :ftmfe /wtaf /w Tzcdeki^fubftituendunt
h>013n Tnnw nOQ D>D1JO re/ Jeroboamum , r*/ Achabum ) quibus
Ql^n Dn 1? ri^n 1*?N1 CDno nulli alii magis Deum irritaverunt , nolue-
HN1*1 r\»r\ t^im CD1D"l£)n runt derelinquere Legem Ifraelis : fed quia
CDtflfll DVn CDnnNI IJnitf vel Vittoriae, vel Opum ac di vitiarum am-
ED^nfM wnjN tttttO DnV plificandarum, aviditas apud ipfos praeva-
nWJJKMNO D>*?3nn n^tttt^ luit, Virtutibus illis {aclionibm illtifuperftitiofis
r^UVDJi niyopl czvprf?1 dr idololatricis ) quse experimentis co tem-
npmn O?
ya^no nipmi pore ipfls erant comprobatae,potius uti ma-
t DWX mmn luerunt, quam ad id quod Deus prohibuit
73 f-wn >JN nton 10K attendere. Et,fihodieq-, illaitanotaeflent,
^VttfO oyo ^ n>ontt? nny videres nos una cu illis adhuc per ea illeclos
niON WX nvyaon 'l03nn & feductos, prout feduci niur a reliquiis va-
t E33^KN vntt? nitatum & fuperftitionum Aftrologicarum,
CO "»£D £3710 "13nrt "Ofc Incantationum , Amuletorum , & Experi-
niD3 X*?3 a^tf nr/lW w«* tyw, Genef.2. h.e. nomen erat ei con ve-
ay /iiX3 pj?*? *?3N n7p03l nientisfimum & docens de natura ejus. ,
creandarum,vel creatarum: quia talis men- 1)791 7TJDD ^jn nTrr "ry
furatio,qua corpus eft di^pofitum & aptum rvn> kS ft '73Jtf noS Wl
ad id ad quod creatum eft,fit numero,men- n71tr#m rnani pjoa OX O
fura, pondere , proportione motuum,& 1 f^ywin "]7yi SpPOni
harmonia quafi Mufici (r*fi«5 fcil. compoptt y VM2 bin *<pwnn 717D*
€> ow «if J» <« pnguLirum ejus partium,) ad quse nDK 7tP>0 7DD bl^ 71*17
omnia requiritur Numerus, h. e. ">£? (?//* J-^rmo KK> *A fen nmi
pgnipcatio?ielegitur z~ParaLiA7.))Quenia£- W* ED7par 7y m£ TT
modum fc. vides ab Architecti manu non 7l37n 71DD3 n*71 j ItfDJS
provenire domum, prius animo fuo
nifi f
phx 71} 7 i^^l *?2X Slpni
formam ejus conceperit. Per 7t£D (fecun- n>nn 0»n 0'p^N >W^p
<///?// ) Sermonem
intelJigit Vocem, kd Ser- & tzrteni nJlSfln /iW*a n
ff/owsw Divinum, Vocem verborum Deiviventky W 7DN» W3 n3 7317 7fcW
&
cum qua («*/w vi virtute) fimul exiftit res W tfn y>p7 ?n> 71X n>l 7l£ >
x CD7iy
tnnDDtri :rwi
w -pw
tt?DJi
wrrrw
:
b*s(h.e.&mTempor*us^
hwfequmtur). Et hoc fibi vult, quando
yi^ p-,^ p'Q7n 3inp7y aitdeeis,qubdTeftesfideles Unitatis Dei
JD'0 ?TWD7iyacoN riio^ fint,Mundus,Anima,&Annus. Ordinat
:twi fioa n*u vzft ^V autem & difponit eas fere hoc exempli
: j :
: oin j ")ip J mM f
nj«»3 gratia paclo.
W7» CLq
Cosri Pars IV. yan-BJi» 304
cum intentione uniuscujusque literas con- tofl mw) ft)X teo f))30frt
#• incantatiombtts utuntur, qus, nuliam videntur "Dn 1£)D) "»flD) "IflO OHAO
cumrebusfegnificatis&intenttsbabereconvenien- t*om *)1W r"Vn>) 7nX
H4W ', quia ipfie figura literarum occultam vim *??3 UIW1JW 'tt?N3 nyWDrt
babenty) feu ore prolata , feu Scripta & exa- )3 lYt 1^1 m3rt tf flJTI
naret
?
o7 TwnoMD Coski Pars IV.
-
•SAa *a>* T»on p>d o»a *p»j TtiKO
•wt "aap *natD "f ifcmo •vfoa 'nw
/^ 4«»* 5 Martius, Aprilis, Majus, Tunius, Julius, Auguftus
Septernber, O&ober, Novcmber, December, Januarius,
Februarius.
m^ttr o: Sy nn« U»«/« rrf , Unus ( fc. Deus ) eslfuper Tribus :
nyaun nyaa? >3J| V
ntfWl e^ f r« /w/><r yfyttw 5 dr Septemfuper duodecim
DnaJQl -HryDWa^y
: (inlibrojez.irahcap^).
V33 mannpn C3ip0 rftxn Etin Membrisilliseft quoq^ aliquaCom-
prw tonioi rrviacyr nvSa municatoj veluti Renesconfulunt, Splen
7—ion WM }
rt^' na'p) ridetjecur irafcitur, Ventriculus dormit.
r^aona nD nvW? 7VWV Nequemirariconvenit,qubd Renes dican-
n OWi
WON O J-iKyn tur Virtutem habere confulendL Videmus
D»xn «nWttr D'K»33 nr toa en im fimile quid in Tefticulis 5 dum vide-
Sattn 'ffiSn nnv D'D'">Dn li ce tobfervamus,EunuchosmteUettumde-
n myir OOO C3>£3no biliorem habere quam Fceminas , quia ca-
rovm fprn TOn 0«n rent tefticulis und e&
TOva pnw •nnoi 1 WW re£lo funt deftituti>
Barba, fcconfilio
.
^„
ridet> quia facul .
ptn '^n ™?f
r-ip30
fanguinem bilem
tate naturali purificat &
iravno nmnpn r-nom v
atramaturbedine
J? ,
crasiitie: dum au^m
.
& . _,
m
ratur - Ventriculw dormit, quia eft organon
NUW 000 aSnia? X<?1 JttOrt
C^
cibu non fit mentio, quiaRexeftj
n^nm DnpnNSl f?on
rv-tnVO DW
ontf >J£)0
1>iW o»tt?o» C=uW A
non
:
etiam
Pulmonis
membranae
5
quia funt
vel Reticuh hepatis,
& Miniftri ejus pro-
Djaj nioni nawNnn roiaa accidens, non primo & proprie Cerebrum :
aliquid quod
} >*?fl 10X> t mx TTDOl contineat partes ejus , & eas ordinet. Sic
V?i t WD3 ty ^OD D^yn >l
dicit j ?jr> ( Draco , £;</«* Ae/tjfc ) i» M«w<fo <?fl
1
»flJ3 3 ? nrraa I^OS njttO j«/kr Regisinfuo folio : ty/w r* /« 4«wo e#yk«f
.maSnfina DN O UJW DHUO Sapientiam in his tribus effe unam , Rem &
>p*7Nn f^yn no*n an^vn Divinam effe unam : diverfitatem autem
"pOD D w amn .vnJO Jflntso inter ea effe tantum ex diverfitate materise
VW W *)W WD3 ty iliorum. ComparatautemRem Divinam^
Vmjn irhVB hw aya ta")a quatenus regit Spiritualia , cum Rege fuper
n^r» >*?aa inw Ezmoon foliofuo,cujus verba & mandata fiunt ad
MnttO inmt : iJOOt Dno nudum ejusnutum^apud peculium & fer-
rwTOS^DD D>Vun Jt'njO vos ejus ipfum agnofcentes, fine ullo vel
y)JC Nin O ejus vel ipforum motu : Quatenus regit
1
JYUaa /iwnn ?
Vitae, ficut Colium dividit inter Mun- mnd»b n£D3 fVi^o* n:)r:
bus verbis intelligit Rem Divinam , quae D*?1V3 fttpan *pP DO£nn
contraria inter ie conjungit. Hanc comparat cum Puntto centro &
Corporis iex angulos, &
tres dimenfiones habentis ( Longitudtnem y
&ftabtle).
Dehincdocet,quaefit proportio inter ifta, inter Virtutem quae &
©mniafuftinet, &
perquam conjunguntux contraria,per fimilitu-
dinem
3 1 1 y w toko Cosri Pars IV.
poa f ny nnna f >03 fKPy nem &
Ventrem feu Intefiina excrementa educvu
i
dem Tempus, nifi Sapientia Divina huic TWnS n3p.ni "Dr3 Dn^
rei proipexifTet per Marem Foeminam, & #"1P 0'cwn 73»V3 pon
adconiervandamfpeciem,individuisper- 1 nnnrm *?;fan >313D3
euntibus^idquepercircuitionemfeucircu- vty Tyn 1£X n>f>pe?ni
laremmotumSphaeraefolis,ejusque ortum fcian |W 10X1 njn nson
&occafum,dequodocetliberifte: & dicit >An '3pOT IDrn flT*> f'3
porro,quod nulla fit differentia inter for- DHTNn fllAOn f'3 WV na
mationem Maris &
Faemellae nili propter UW3 "1331
, O-i/iDm no j
czy ^jwn nmcjn nvnwn Orbis rotatur antrorfum & retrorfum } quod
cy n^ fix DV CdSdi d*?3 asfimilat Commixtioni vel Conjunctioni
'r.nn l
—\0 DV D^Ol CD
1
?^ literarum feparatarum, veluti Aleph cum
WJtr "Ti27,i *?5 omnibus reliquis, & vice versa harum cum
NKO J nV*?n
tnnywmNiowhvi^hNni' Aleph \ Beth cum omnibus , & omnium
3 irvin TN 'o&p mNI cum Beth, in circulum redeuntium,unde
tzjyimi j —
vmtfn vhvi omnis fermoegredireperitur/>er2$i/>0rf<#
K"- itPP nun ED^3N whv ( Jezirah cap.2.) & poftmodum quomo- :
ontpy m:n np"iN CD'n:i do multipliccntur per tres literas & qua-
iwni NK CD^nD rWIM tuor ( per
trium & quatuor iiterarum combi-
"\yh rFny ncn
?XV no nationem, &permutationem ) ; Tres inquiens
•—,«712» mw\ p y^ w-,£», t
lapides exflrttttnt fex domos ,
quatuor ex-
^fc^JSS
^^^
informem&rnanem5 donecqualitatemac
cipiat a voluntate Dei ambiente illam, .
m ^ ^^ ^ ^ ^
f
^ ^^
,
^
" lf ' 4J
murt^& tnftar pavimentt feu contignationts^ '
,
1
iif«j mundum totum j Bo/>« /«wf /^i^i ra*w- ^ ?^
r« ( alii , Lapides occulti , abfconditi , ) <fcw* r/t Dinn^ /nyp WOH flttAflOn
JIf yaiio«a Cosrt Pars IV;
1 WDtt> Vta UOO 3»Minri Verb intclligit a feipfo , fequi Sphaeram Sa-
7N p nnNt : rwn 7y pi turni,8cfic confequenterufqueadLunam,
V?3p 1131 : Syisn V^n & deinceps ufque ad Intelleftum agentem
17 insnni i""U DtX '33 (conferMurenev6cbimpar.z.cap.<\.Librumlkka-
^fla naio Xintf VlONtSf iy r«w par.i.cap.^i.) Haec adeb recepta funt ab
* 'flflDlVa *?N WWlDrW hominibus,&:illisplacuerunt,utdixerint,
J
f
X XT*U nayo nvn : P
r
elTedemonftrativa , quia ea attribuerunt
PhilofophisGraecis. Verum argumentatio
>c
TtbXt n ?y CtfpOl plDD na
mov n07 ono nnN D»Jfl eft exilis infirma, & infurKciens,contra ,
T ijttprt r-^^m r-tfVKtfn quam multis modis poteft excipi primo, >
>01 SAJI 1300 a»rW lO*y unde habemus;, qubdabeo, qui intelligit
UDO 3"rW ptMOJI VwntP feipfum , fequatur Sphaera, & quatenus
N pyB* Ttftf ny31 1^0 intelligentiam accipit a priore ,fequatur
Angelus ? quartb, fi Ariftoteles dicat qubd
I0*y DH VDtt?0 XWW fenH ,
j
L
awrun iwwfron -jVnaa ne
^fl PTirw "I7n
,
reddat Ph iiofophia,& «-
axv
p^L^
iftimes , fi eam fequaris , te requiem animae
nran nolOD *\Vbri TTJO
tuaeinvenjffeperdemonftrationeseviden-
TO& <V7 DW Dmnnn 73* tes# p r i nc ipi a e nim illorum omnia repu-
nnn iDjy N7l 7D^ onw gnant intelletoi , neque conveniunt cum
J'3 f$ >b Tiyi : nttfpn fanaratione: adhaecne quidem duo intec
wVv noaon ano £ZD JtP r
fe d e iis confentiunt,& qui ea recipiunt,ni-
?y DOOiD^ ono o^Vlpon tuntur authoritate duntaxat eximii alicu-
DX1 D'7pJ l^v CZDN' Tnv 2~\ jus Dodoris,veluti Abendaclis (*/« Abum-
^ \v VJDiN' ix «HWfl aclis, 4/« D 7pJ 73X ) , Py thagorse , Arifto-
r
; VJ7SN Rr *
COSRI PARSlV. T31t)W3 314
fermonecorporaliliterasfubtilisfimas,quae Dfll nvnwn VW^ Wnn3
quidvultDeus,&quomodocunquevult: *
»W» DOrtOM
.nequedubiumeffequinIpfe(Deus)&An-
gfcli loquantur fermonem mentalem , &
T^ CD^yri
1
inMundocorporalianteCreationemMun- >
di ( N^w authorlibri Jez,irab vult, Angelos ante Onmon W UOO rTWrtfl
^rwrw # )
quomodo item emanatura OtTJO AWttrft fTW Dfl^
Sermo fcfonus (.Vowww Dwh/,(£ «=3^Vn rvtm H3 rrm
effent
rarumeius) luper fermoneuten:es,inmun-
/i/r-
^ ,M */ i 7
1
'73^71
1- •
nn
"' OK?Jlfl Dtt?7
corporahs crearetur ratione convenienti
corporalibus, per Nomen fcihcet Dei
^fl ^ 1M W fl'l «fl
glonofum mentale
Nominecorporali,
conveniens curn
W
,ny nn Vfl,rr ,>ro gg^ ^&on,
Q?< ^^ ^
(«,,«/**« tresfextesinfemulttpUcantur) ex
^
quorum unoquoque confequitur Latus
unummund^&itaexfurgitOrbis. Ethoc ,
^
^J^ ^
^^ w
'
w
I
^
>
^ nsu
feaionem,five propter utrumq^ fimul Taha
ctiam fcrutati funt Phuofophi , induxit
eosinqmfitioipforum,utdicerent(c7^«.
& nw p
^^^^^
^
^
^
?Q
nfn
% ^
W^
p
7nx
nn ff
,3
^^ ^^ ^
Untia,nifaUor,eslAvicemu),Abuwnonpofe
</* # ^W , & concludercnt, A primo
Q
™
,
?
»*?* WT) r**h Ophsnn Divinadixerit; Hisviisnon pertinges ad me >
»03 *\x MTta /£</ /*r rw <7«w *w conftitui leoatos inter
aP,"'
£E£U2? "^* ? * c™'«™ «« &
,
"»' hoc eft Prophetas ,
, ,
WV
^
ijZX
'o\U»
oyna» hw y3D
no *tihx l)Db ^ u ^
aclnoca Natura, vel praeponderatione
P eruaa ^lone Intellec~tus,fed occultoinftin-
&
lvino Hincdicit (autbor libri Jez,irah
T3 CD^2 J—1Q 7ttV£)D
'
Dynmnte^D^aWO
IDhv CznpoS
>*?a
aitt» iaS Vl
^ 1
""^'^^ 3
*)
™
^ecem Sepbtrotb feu Numerationes
Occludeos tuumjie loquaris ,DV?3
Occludecortuum,nedeil!iscogites,&fipracurre-
W^yi 31W N1K1 TOW
•*-*, ^^ mm *_* a, ritcortuum>revertere in locum ( retrahe illud
locum luum
a 41D cmS ?»Nttf "wv
^n ). Ideo emm diftum Et esl }
Voluntatem Dei ab ipfo Deo qui cum ipfo wm 131 nr |jqi pmn
eftloquutus,quaeitem6cqualis(itEjusVo- \£"V! "1331 ? QipO rn?
luntas,quomedioilla apprehendatur,&in nKlTtn Wltf NXVU WnOI
1
quo loco. Hinc Rabbini noftri, fuper ia ri*n f?P nTVlKMttD >«
quodfcriptumeft:Er^«.v/rf«;;;/b?^Gen.if. Dw^on noano N2C "lOlS
nannn r->y 77nV inD^n dcfinire). Non enim perfecle fciri poteft
quae eftdierum 29. horarum 12. fcrupulo- niPK mron nort Jiaipfli
rum79j,5w/^©^ATft)$ traditam &con- nDD Vta» >A» v mtt n3 vn
tinuatam a Domo Davidis fine errore &
1031 P^ JiSipJi inN tbx
confufione , ut &
perRevolutionemSoIis X3rai Jvrn 13 DflKp 10W
certam ; qua cavebant , neincideret Pafcha "ViD'tt? T? J—^3D J-*flipJi
tium /picarum, Deut. 16. 1. ( dtclum esl Raf y>3l <?3 C3Wn PiWtt!
H«w* /» Talmud Rofcb bafcbdna cap.i.). Revo- Vi£Ttt? ttm j DV DV *£
y*3*11
neq, eos uni fundamento inniti eb quod ipfis quandoque Pafcha inci-
3
datj
jm yywam Cosri Pars IV.
mosnn
OWhtUQ
fo
131")
ona w
ofyw no
rt^nta Ritibus vel Juribus Maftati 8c Difcerpti»
in quibus nonnulla funt , quaeGalenum
IDr W 1
? noS p WN CDX) etiam ipfum latuerunt. Nam fi ea novit,
DW1 W» no CD^n^ quarc nullam mentionem facit morborum
'Tynt* r"iDQ lyyya WW quorundam,quosnosadoculumvidemus?
mtfnn "^norty mmn Ex iis quae , praelucente Lege, habent
•JIODI ^V? "pOD 10D r^ni de Morbo pulmonis & cordis , funt ifta,
CJViDni niiixn p:ni f£)1T? quando dicunt j Siadbareat cordi,vel9 Uteri9
1 r-vNnn OTVl C3J1 Wl /;.* . f 0/fo , ( vide in Scbylcban Aruchjn J6re deab,
nmyna DnyTOI nDDOni Num.^.&TalmudCbolincap.^.fol.^.col.u):
'>y2Unuvu»V£nn iyiawn item quae fcribunt de Cohaerentia mem-
r-MQnp W 110W j-io branularum, &
defeftu quarundam : de
•) ''K^ n^^l nio ? tt»
1
Pulmonis ariditate , ejus liquefa&ione &
V* CD^ID 'a f>03 110X1 velcolliquatione(videaturTalmudibid.&
rnTTpn ȣj *?*>> '>mio Maiemonidemin nBTTPni^n cap.8. Jore
|0 H10 CTJfAl 0>*?13n fO deahnum.8?.).
mwn om ,l
\inSl CD ?ian Sic fciveruntproportionem interMem-
unfi tn lin >jp xn^D nONl bra animalia &
naturalia , unde dixerunt »
ini nNn ? 1
#H£) tni N^ D«<# membranas babet cerebrum >quibus rejpon»
:onp WH nxni nDQ nono Sic noverunt quinam morbi fint letha- ,
7\C
y
m mbn ,
afcenfiones
,
varietatem ipfarum.
juxta : Df^nnn ^ynvSyni on
nV^ 'wsx nn muv >a)
Quihis datoperam,fierinon poterit,quin
fimul cum iis addifcat etiam ca?tera, ad
fcientiam Aftrorum pertinentia. Ea vero,
r-M^n
nn hix
w
>x
a^jfom
loy ta^jv
b^n
quae apudillos habentur de rerum natura- i—fO^nn jq arh xmv
lium fcicntia,que; in ipforumfcriptis obiter noo n^nsn yrn mw
dicta occurrunt &
accidentaliter,non exr-npon tth 'nn:n ***&
profeflo &c intentionaliter ad fcientiam ^nn nconn izhh n:m
illamdocendan^eafuntadmiranda. Unde ivn> nai nmwn m>ta :
ivrinn nson
"iNtt^jn -iopi
^ n^Mi
Dnn rnoDnno
tudinem eorum qui illa fciverunt,&illo- bnru&m brnrrv nn -nnya
rum curam gefferunt. b»tt no m Sdqi can^N
Ex his funt quaedam quae habentur in
Ritibus
?1? ^ 1
)
1
!!»» COSRI PARS IV.
Wl xnyJ5 WO nfllffl ^ilVW f tf infiarfttbti, licitus esl ; inftar atramenti , * &g
Hp7# NtN *Vin OllN lintP tus. Quam ob caufam ? quia ater ifie color ruber
;
noW noi i nW3 HplY erat>fed vitium pafiuseslj Viridis Jegitimus vel
n/iKpO r-vyixnv nxn //a^fl/, ( Jore d<bh,Num.$8.).
n£V1B n*?3 no>7Nn n VP3 Item } P«/w0, ^»' r«fof expartejegitimus esl%
7 lK>3ntP '733n f/l* '311 firubeattotusjUegitimusesl.CumolimadR.Na-
OnS "lON* pW TlV VJfl7 tbanem Babjlonium adduxijfent infantem virU
107 13 7lfl>tP 7V 17 W/lOH </rw vf/ flavum^dtxit eU\Ex/peclate >donec ceci-
lfllV 17iO> H7tP 1017 nKV) deritineo fanguisejus y b.e ^Nolite eum ctrcumci-
liryi WM 107 EPDJVP 7V dere , ifl^ <; diffundatur fanguis per carnem ejus.
tZJ»lV nnN 7 l¥n n>ni p Cumficfecijfent, in vita confervatus futt infans
N'nrt nt^N7 D'J")0 1 W 0>3") i«V , />0# /»/«m rf/iw <?/'«$ muiieris liberos , ^«j re-
1N"3n 71^1 nVo*? *pfl pente posl circumafionem mortui fuerant. Alia
W
l
*nN) QHX n 717> V.3D7 vtfe adduxerunt ei infantem alium , </«j rubicttn-
107 V73'P IV 17 W/1071 Dn7 </«* errff , D**/> eis , Exjpeclate donec abforbeatur
f JlJS iniNipl n*ni p ipyi 13 fanguis tn ipfo. Cum ftc feaffent, in vita confer-
37n nONl : 10^7^73371 vatusfuit&ifie i & vocarunteumdenomineipfius 9
w
W^
Num.8i.Talm.Cholincap.8.fol.n£.) ™D DnpDniDKDWip
Items £;«£ membran* funt prohtbiu; D«p ovan W* onp
Uembrana veltunicacerebri, membrana incum- «nX\ W* n P Wipn»M
benstefitculis.membranajplenis.membranarenum, ''TON m\pW TjVUYfy
membranaqiueslfttper Vide Majem.in
tiiis (
» W7£rtOnoi !
n70N3
liniDK nfoKO /TDVn cap.y. Talm. Cholin VP^ *&*& onww
V^ DN n«?N fttUfl jfajra
cap.7.fol. 9 5. H<e omnesfunt prohibiu.
Ex admirandis maxime ipforum Juri-
=^^
^
5""»W> n UOO nonsn
'"° 10 * ^
bus de Difcerptis eft, qubd accurate deter- P 1Dn D
minaveruntAltitudinem 3 aquafideorfum ™
P 1D onaw pKTO 7irt»
q^
-j^«q #-n-j
p-yyntt? anri;)
t3X ny ? nyo
1
•TVX CDno /inx naannjtt? Sic ajunt $ Si egrediantm inteftina ejus, & non
Dn 1
ttMP noi nvnS rfty /?»/ perforata, legitima eft ( beftia)
? cui ad- :
fai mj CD7 pa ttnann fo dunt, ftquidem itla non inverfa ftnt ( dum fc.
CvVl/Ql J-nn mno CZD7 iterum intruduntur );/?<//; invertanturjbeftia
r-\mann fO nvino cznm fitiUegitima ,ficut dicitur; Ipfefecitte,VW*
flVoai n? rtin 'niniDni c^r^^virr^Deuteron.^z.v.quodocetur,
enam ma^ rai rinjn ^pn quod Deus fecerit riVJJia bafes in homine,
/)p^a DH^
«?^ DWtani quarumfivelunainvertatur,nonposfitvi-
a « ?aro pwy nWtt> noo vere ( VideTalm.Cholin fol.^.2.).
,l
i]l'mcy certum eft, quod avisfitmunda. ( Majem: TOM J *JWO xin* yn>a
innniDN nttSn Wftl cfapn W to
flfoKO
Num.82.). Item; Omnisavisqu* (cibum)
cap. i. Jore dea
™ P** ^
I
™®
fO
arf? no-ujDWOBn
CD ^™
wfljgir e* *^,e> comedit (in aere j /ww«»^ */?,
quacohabitatcumimmundis i & eis aftimilatur^
ra** aniy 7*K Tn?a
*
Itemj Signumfcetusinbeftiaparvieft
^inmagna,N'teSecundinaj&inMu- onoano
T ^n ^ *'w
ateiooi t
f
Tiwai
ttW
liere N'Wn Tfi»MoIa,&fecundina. Talm. ™P DH73 Dlflpia -BAlpm
ownn Dunajen tya
Bech6rothcap.nonanpAn. Rambam in
nn»3 /nafa cap.4.Joredeah cap. 15.)
Ex maxime admirandis fapientiae
no
»*£« ™ W™
& £™n ddvvt Eftm D*ua
™**>
P* ro»r*»TI |
^OHT fW /iyro >r?N riDTT
f
XW l
Cfrr^no ( NjrTT ) »0« eft vulpium : dtlaceratio '^ n*n toa X7 Ta *6tf
noneftcanuidiiaceratiownfitmfiWW.fcien- WW T^O DTTt fW
ttr 5 dilaceratio non eft nifi
CWO * Fh*: ^i/^crr^- "W1 f^AXa *A>* D»n tyaa
f /0 W0» j?f wi/? «»g«/tf , non dente : dilaceratiopt *<h CD^TI tyano !""UD31
tantummanu y nonpede. h.e. quod dilacerat, a vn£!C irrwp P~inp03
non venenum fuum in animalia, r-oo »tao nonan waa
projicit
nifi ungula manus, & cum intentione non ano N"?flio nrivi nDmn ,
•
cidat,ut abfcindant manum dilaccrantis, TDi^ l ,l?^0 )iW ^fiO mn
dum ungues nullam
ejus carni funt infixi , flNKVll n^OO mflna ^>f
habebunt dilacerationis rationem, idque vyi nonan "ir30 V:^3C
ideo 5 quia(Beftia dilaceransj non emittit "lOtft? a^no ">ON in\ p
venenum fuum, nifi dumfeparatur ab ea beftia , quam diJacerat ) (" &
ungues fuos e carne iilius beftiae educitjdeo dkitux C^nio pofteaquam
diftum fuit /lgio kem 5
Ji7 wornoKa Cosri Pars
V.
r-^no^n mym Jm*n3 me, ut fciam, quomodo refpondendum fit
3 )& f
ffl ~\2nn '1DK itafirmam& conftantem,ut nulla ratione
JVflfM njyw /folD vq& illiciatur a dogmatis &
fententiis fuper
1
Jnyito n>"?y /mrttyn fiiyT ? eamtranfeuntibus, (quibuseaimbuitm)c^i^
fyyi. '>yUQXXn) tD»yim liafunt Dogmata Magiae naturalis fcruta-
>VM) D>flttO0m JMODton torum,Aftrologorum, Artificum Talifma-
nrh)t) 0>£)D)h>£n) flttrrpn nim feu TiXe^ctTu))/ Prseftigiatorum , Pa-
,
P A R N T
S QJV I A.
wnnr\ inKan
Ofri ; Non poflum non ulte- wqx >k gGSXSS»S30S5g
rius tibi moleftus eife rogando, § ^TUH IDX §
^ t**ihv
ut audire posfim ex te Verba rnoft gsaaasaasS
r quaedam racilia & plana de Fundamentis p o>-Qf oyotwiP tS?
rerum credendarum , juxta viam Loquen- >enta £D *\X)2D) nnpp
f
audire, quam tibi eft ea fcire, five ut eis cre- Y£X3 onyotP >*?
7""in>n
j—M&nnno o*?kn amtf omnia efle per accidens (non ex Voluntate &
IttW mpJ t=nON3 mp03 Sapientia Divina, ut tu dtcis)\ dicunt enimj
1
?
& qualitatem effe Accidentia , quae per fe t&n 7— YDn itttWl nXTO»
1
1
adtu, non poffe certis attributis defcribi vel n")1» tw^flp "?y r-VJOJ
defignari ( voiynonpojfe haberi ejtts dtnominatio» t$ a>r j# riKp 13 Pn 1331
nes &
attributa) : &
licet fit in potentia,attributum vel denomina-
tionem fore corporalem ( quia Forma corporeitattsfeu corporea alicttjits rei
fmper rem comitaturft extftatjiecullum compofttumunquam in eam refohi-
'/«r,aitMufcatus ). Ariftotetel es ait, eam (w^rww^crubefcerevi-
gderinudam,nequeetiamunquamconfpici,nifi forma veftitam. Qui-
dam CXLftirRant,i!^4W,cujU5 mentio fiit in principiohiftoriaeCrea-
tionis.
ti*
w»n toN» Cosri Pars V.
CD*y rfro nw 10» jmuei quas Unum fubftantiam aliam habet quam.
irVr onpoa yid» ix n^r alterum: Accidentibus autem differt Vitis
una ab altera , &
Palma una ab altera, dum
una Nigra, altera Alba, una alteramagis
eft
nNrinpwonnvnynn^
m*p *inv nan r\m#
nVin npi onvi nny
W
iflin
dulcis, vel procerior , vel brevior , vel cras-
fior,vel tenuior feu exilior,& aliis fimilibus
accidentibus diiferunt. In Formis autem
nniK3 rw onpon fo nr Subftantialibus nondaturMagis&Minus:
did r>N o avoi 3i nvoscyn Equus enim unus non habet minorem
^i inxo nvDiD r-^na Equeitatem quam alius, neque Homounus
o nnKo iwuN
mwuxni
tnjx w
magis habet humanitatem, quam alius.
nvoion mji enim Equeitatis & humanitatis,
i cvyuo Dnw So
1
?
Definitio
omnibus eorum fingularibus vel individuis
an-o ty nin o^iDiVom aequaliter competit. Et Philofophi cogun-
i^ o
csnix ?nu rtntert
o ww
Vttpi
j
^w
r-vnixn rnu Vatro
turfateri,has formas dari are aliquaDivina,
quam vocant IntelHgentem Datorem formarUm
V. Cofri Haec revera Fides dici mere-
9
**4>n nw nran tok \
noi iDinp no D>o*yn >j>y mae. funt mutatae j quaedam per converiio-
r-vnnn ro CDn^ ^injtf nem in alias, ( veluti Virga inferpentem, Aqua in
mrn naion phr\o> ipxdi fanguinem^&c.^qaxdamethm de novo crea-
n^i^fviwnnoyninr tae j
(yetutiTabuUyManna&c.videpar* i. jT. 8^.
noa nnoKO pwnrn^y 89.91. j.Sublatahac demonftratione,aequc
Ninn eznpon tow mpt* firma erit tibi ratiocinatio ejus,qui contra tc
argumentabitur,& dicet ex.gr.de Vite, quod ide6 progerminaveritj
yir Tt *
Cosri Pars IV. ngprrTOKD ri o
jflkod intermedium , prout vel Sph<tr& ambienti n >£)3 5
— l'n yjfQJVP noi
efl propius, vel Centro Terra y utfit Aer &
Aqtta. W 4>pon W?Jn fO '3fflpn
IV. y«^»5 Attamenneceffariofateri O»on»w Knon JD
«
*1X fon nyno tZJ>0# nou Incipit (<* Luceprima ) v. z. dicens : O/*-
CD^mpon t VpT >m r/*/w y£ lumine^ tanquam veftimento ^quo in-
tyo 1PN Czron Stf ton nuiturad}£/?0L«*.
mpMPnopinw Wp"") !
1
Ibid. QuiextenditCcelumvelutiCortinamy
r-Mnnm D^HD Ywa refpondet tS ^ £/?0 expanfum. 1/.$. Qtticon-
1
na ? nor> f» "lOKl O/iltyw per Agriculturam , nempe , Frumenti , Mufli,
h fOP p "UiNl tflJK &Olet > quaeomniaveniuntnomineP^Htfiii
:
tZJ^nn fO TTIX ynh /ftyvi dicit 5 'Montes excelfi pro rupicapris , & Petrae,
*-lDnO ca^yVo IDNtr loa profpecie animantium alia,ficutait, Petr£
4 lan Waj Sam a'tevh hojpitium ieporibm, vel, cumculis. Omnia haec
bx p/iya p inNl ? ntraTI ( ) compre-
quorum haclenus fafta efl mentio
W^yoa D^lVnn D^lpoa ^Vl />or4. Meminit utilitatis No^is quod ni- ,
^tyn fDf k*4!n J—iVVn O mirum illa fit certo fine a Deo facla,non
piao n* DV Rin Va^ ^fi^rt per accidens,quia nihil eft inane fruftra- &
ftWTi 1DW !oa mSyiflV neum,velinejus operibus, vel in acciden-
•JIOD»^ nai n*?^ ^n^l y#n tibus, operibus illis inhaerentibus. Nox
fivrm pnaa iq^DH enim equidemeftprivatioSolis, fedfimul
fD lV
ctiam fuas habet utilitates & ufus, ficut aitj Ponis (certo nimirum
fine & ufu) Tmbras efi Nox 9 #. ao. &
Quo etiam refercndum,
Cosri Pars V. nswi Taaa ??4
illoram immisfionem in Maria &
nr^X^^^nni es'0'n bx
loca
fubterreftria Hocinnuitetiam David dum *?y ^"wn ypM ? no>a ?01
1
:
aitPfal. ij6.6. £«>« ^hj extendtt terram fuper 7JUD nN"m Nin >D tzvon
t
aquas^ quamvis in fpeciem videtur repu- nmJVD:) iraS:) oinn notf
gnareei quodhic dicitj Voraginetanquam Minn no.Voni 0>on y3B »£»3
\Mmemo QperuiJbeamiVQiumboc loquitur 1031 noanni n*?0'n >QB
de Natura aquarum j ( tnprima earum creatio- :fnUV> fiZV VoJ 'o.VK?
*12
quando
agrefttbus^ ^.io.ii.
creaturus efles 3
^°
^
& juxta vw wD™n™n P™* "^3
P*a ™* '">
V™ & " V ™J w
eas volucres babitenf, fc. volucres
^ ^™ D™ ™^
creaturus efTes.
>J3
Pofthaec progrediturad; Hfr^/ir terra,
dum ait 5 Oa* tWigat montes defuperiortbusfuis, non ^ T*n n>OKO noH»
vel, <fc C£naculisfuis y jlr.i}. quod refertur ad ^ in
^
Us,qualesfuntBoves,Oves,Equi,Afini, WKin ?
1
nOK nwo lOKy ? 1
& alia, de quibus loquitur, dum addit j noN*? novt XWn JO DrV?
1
D-r^n miay ? Ad fervitutem bominis, h.e. 2V? to nN ? ^nnj nn M 1
JOm yDtt D^SCN nxipjn n le, &femen producunt : & tiim fubfiftit
f>on r-rvotttt hinm n3 opus eorum (fulfiftunt^ quia ubi bucpervene-
m \ &£
m
o ixnn»
<roniDiu
"Unn TOK
Cosri Pars
XII. Juddw; Animx
V.
exiftentia pate-
r^mra wan nwxo fc i t ex Motibus, ut &ex Senfu Animato-
ffl JIW CD»rf? WWim rum .
quidifferuntamotibus elementari-
m>npjl MWn Jtiyurtl
bus.Caufahorum(M^««wJvocaturi4w^
'»03 ro w ^ Q/ttD zlxtFacu lt*dmmM. DividunturautemFa-
_- — .... s*x« Ijm, cultatesanimaemtrespartes. lZw4elt.inqua
13 OJW»
communicat animal cum Planta & haec eit
HOKn CDV >nn :
V p-101 fiosn ron h-lim Facu ^tas vegetativa* Altera eft,in qua commu-
*W# oy n ifirwrw
Dltfn nicant Homo & caetera Animantia & haec :
: >jVnn ron b<ini 0»nn eft Facultas SenfitivaiTertia eft,cm$ propria eft
?npn tnxn U WJW
noi Hominis & vocatur Mw4 Rationalis. H«c
,
tztxmhvm ntonnna i
principiumeftejusquodprodiceprincip!©:
n\chv ONi ovib niaW Et Perfedio, tamCorporis,quamfubftan-
iPfljni arj iwddi^ tiae,noneftCorpus:Animaver6eftPerfe-
Otf o»jni dw'? mn^» a; corporis : Cum autem Corpus fit vel
JPSjni '«13X^0 QXl 'MD NaturaIe,velartificialeiAnimapcrfeaioeft
JffiA» Vv y
Cosri Pars V. «winonD 3? 8
Intelle&us ejus eft velox& praeceps; Si ftoon 10* mifiOT nion
bilis atra j erit tardus &
cunftator : Mores llDfon iinoni s 3WM1
enim (anmi) fequuntur temperamentum i^£D> QN iy JI?on >*inN
PJnn xom
M
W
C3*T3iyn
vit, &fervitur ei C4 F4f «//4^ »«rw»i/i J:Fa-
cultati vero altrici vel nutritivae quatuor
notsefacultatcs(4/w)inferviunt,(^rr^r^,
trnh pjnnn n>n p ihw retcntrix , concotlrix , dr expultrix.
i^nh "m fn/i N*7 nosnm Quicquid movetur, voluntatefenfusvel
yjon N^l p>tnh xh) pni fenfuali movetur: quodfienimalitereflet,
ly Vyia sAl ?")£ 137 fenfus eflet fruftraneus: Sapientia autem
WO» D.V1D^ptrpn fyap Divinanihildatvelfruftra&finecaufa,vel
mnpnn CDnS n>n tzrnj ad nocendum ,nihil etiam neceflariumvel
*?y 1331TV CDNV niBtfanm utile fubtrahit , adeout etiam conchyliata
WWW ty lyvunn OmsJt vel teftacea, licet videantur quiefcere , ta-
ZDvh yiph ni D5ID3 Sy menhabeantcongregationem&extenfio-
> r"\1N"Un 'WJnnm fltort nQm(b.e tamenmotumhabeantfibiadfuicon-
t
nD
l
tVOn ? yyoron
nendumper eam
1
W
*««»* perceptas
nam
res fenfuales apprehenfas ns>n
, v*/ 4! feformatas retinere)
&C facultatem Memoria
rom
ad
6c Reminifcen-
j
reti-
'
,
Dn r*Mi1K \>m
^
W
Itn iicut iculptura
cieformaram^^^
)
f^ nWl
L
T7iani
L l
F*»* **™
|
cusaccediteaforma^uambabetabamfice).
n n » r-
•
• •
i •
£
T7ia7i j rra/vn n^nnnn
PorroPrmcipiumFacdtatum,ve/,pnma t
.,_
Facultatum, eft Facultas altrix vel nutriti- ™'^
W* Win ^^
SPiEJ
va; Facultas procreatrix, ultima 5 Facultas
auarix,intermedia,quaecolligatvelcopu- ^ n n01nn
^^ ™^^7
1 1
TTO nSxn 'in3n 3 ? lOKy ? Omnes autem iftae Facultates mortuae
3 a.V'XO'tPl 7in r n '3TTO q.funt&deficiunt,deficientibusorganisiI-
H370 NSCVn nr nniOKy3 larum,nequeipfaRationalisFacultas(//w
nao*?;? n03 fl^Vfl 0'tM.Vfl illis
y fc. organis ) fubfiftere poteft , etiamfi
3 \lM~TfXXian Vifflta (bomo)kbiCor(h.e.praflantifimam)F2LCuU
»AVfln totffl Wflttf m3703 tatum iftarum omnium fingulariter &pe-
non n33 *?3Pn ioi
1
? nxn culiariter attribuat 3 easque? per fuamexi-
ftentiam , exiftere faciat.
Hsec funt, quae colliguntur ex verbis hominum illorum, de iis
D»y»jom
31Ypo
fi3 nir!3 *?31
o»y»JO OK)
funtvel Apprehenfivae velMotivae. Moti- **om Vjno *^3n*? y»J3
varumalia,movetadadducendumidquod /ttm ?
1
y*JO E3M ^DOrt
eft utile, & haec eft Concupifcibilis; alia, 0»J»»om DW3rr fcffll p70
movetadrepeUendumidquodeftnoxium, D>Pin3 oWtt dx 0»J»0 w
&haeceftfacultaslrafcibilis. Apprehenfi- '>BNn3 'nnDJ DM GTNijn
varum etiam duae funt fpecies ; vel Exter- 7\Vty H)7i y»JOm Dnnojn
nae , utfenfus Externi, vel Occultae &Inter- ponrns »3ff non nteooa
nae, ut fenfus interni: Motrixvelmotiva, >nno n»*?3nn fc-tm nn
Dominium Facultatis cogitativae l^ ynp ? »W1 f»N »d >on3n
agit per
1
non enimpoteftillis attribui Facultas mo- fprft )h\ V3pJ »ix»n tnm
tiva ad moderandas &
rettificandas caufas 'jana 1370m nyunn nuo
Senfus communis velPhantafiae,&Remi- fyrh nwm )b njnj n?
nifcentise:fed fenfus reminifcentiae in- mvtyn r-\l370n tJfflin
,f
y)Y
ufuanimaerationalis agentis recordan- 1 r-tfD"rn J^n 'my20N3
tis (iw aclionibus moralibm &
intelleclualibm). 1 nyunm Sium J»JEni
Senfus quinque exteriores noti funt, & fc-t1K0 1N3nn nnuoni
apprehenfibilia eorum quoque ipno ^annron 'twinn
( objecla )
nota funt. Mediantibus illis apprehenditur *]"n P3in Sy f»J7 un:N
Similitudo (Jpeciesreialicujus^velutitrigonum^ pvia jonp WN1JP3 hva
tetragonum &c. ) Numerus , Magnitudo, *)mtro n3 lioyp 1W3 nn
Motus, & Quies. n3n nn nronn o>mr6
ExiftentiaSenfuscommunispatefcitex 1 VpH3 fynai nrc»n «tn
co, quod ex.gr.de Melle judicamus , quod 3*310 ri3 nr inxi npUftH
fitdulce,fiilludtantumvidemus,idq; quia n ntMin3 ippnop na
habemus facultatem quinque fenfibus Va»1 Dn>J»3 Vl3»l 'fxnnron
communem, quae eft
r
Wn n3n Phantafia
YD»ff »k)0 on»i»3npftnon
vm> Xx $
Cosri Pars V.
qualitatibus , vel ideis, ( nv.£n ) funt quae- nvjann r 01 1 nnrw nvjana
dam Formae fubftantiales, aliae accidenta- nmpoi /irak? nms on*
les ,
quas illa diftinguit & ordinat ( adfuas jwtdqi CDni«v np^rto kto
clajfes vel pradicamenta CDUiDn ntennoi oniK
revocat)\ Genera ni-
mirum, mSuoni o>Vnnm D>yom
Species , DirTerentias , Propria,&
Accidentia \ deinde componit eafdem ddotji "inxi canponi
;
compofitione dianoetica , &
^ducit exillis CDno T*?mi n>fc*pn niDin
utiles ( necejfarias) conclufiones , ope Intel- fa»n "W3 nnVinn nityin
le&us univerfalis. Et quamvis primb ad- X>n 0>tt DniX ^OIDn >V?3n
juvetur a Facultatibus fenfualibus tamen J— tfrDl JlttWi miryj
, n
iis non opus habet in formatione feucon- pTS>n!C CD»VX\nn fWW
ceptione iftarum rerum perfe, & incom- CD^yn n ?^ IVIQ Dn^X 1
ope mediorum, formas illas ad eam pertin- ioxy Vwot io*ya *?wo
gere facientium : Verum Facultas intelle-
cliva intelligit per feipfam, intelligit fe- & t Syano trnon mn
ipfam, quocunque tempore voluerit. Ideo S^^n pni 1 Syia Va«?ont
dicitur , Facultatem fenfitivam eife paf- nAwion miK nSir VyiDD
iivam , Intellectivam autem, activam neq^ : tron bwn oxyn mwaion
Intellectus eftinattufineformalntelligibi- tyzi ^niff now p*71
lium abftraclorum in ipfo Intellectuinpo- foi 1 tn^ fottnoi So^o
tentia. Ideo dicitur, quod Intelleftus in btt?V nnnvon mnon
a&u fimul fit Intelligens & Intellectum inNfn nari ain inx^
Praeterea ex facultatibus propriis Intel- ^xi tepni n^nnm nn^nna
kctus eft,qubd Multa uniat (ad unum revocet) Unum multipli- &
cet, per compofitionem (revocandofingularia^ velparticulariaad Univer-
faU)
?5-I
tWTDWJ COSRI PARS V.
tt?2Jn nan hy J-MJOrt fDl Qubd autem Anima a corporc fit fepa-
O vSn nantt niaW*<)UnO rata, nequeeoopushabcat,indepr4^tur^
Itt^rV nVOItun ^trOTI quia Facultates corporalesdebilitanturab
*?KN f'p D^prnn brtMUfl03 Apprehenfibilibusfortibus, per corruptio-
jWnn^prtSKNfnKrtlffOtt?rt nem organorumipfarum; ut,OculusaSo-
ttteani t orte 7D2rt3 le, Auris a fono vehementi Anima verk:
hz O TiOJt *VU aiNn "WJP ejus rei haec eftratio quia Animaefcibilia j
bilis, & dimidium coloris ei adjun&i neqf 1PN miTTOn trf^n >£n
:
dici poteft , Dimidium Animae rationalis IflU »KH "^OtfJP 105 pWfl
quae eft in Rubene, ficut dicere poffumus > *?3J»n ?} "Din K ?» nntf K 1 1
Qubd
?n wiwd cosri Pars V.
vxn am tiy& WK ffXrt qubd ibi fit ignis fupernus, qui nulium
VMV i<? pu [W rtfl^JWI colorem habeac ,
qui impediat colorem
^Q1 OODUni D>0 ttf n pW Cceli &
Stellarum ? Nunquam enim appre-
*?2X JVT1D> VX wrUN 1XKP11 hendimus Ignem elementarem , fed qua-
OK n^DD3 mon JWK litatem duntaxatCalorisfummi,qui fire-
0X1 /ftm WVTl \p*3 hnJi fideat in Terra , fit Pruna , fi in Aere, fic
DNl rtirh n/vn W)
Vinn Flamma, fiin Aqua, flunt Aquae ferventes-
uD O r-liTrt CD'03 ^inn Et quandovidimusCorpusIgneum&Ae-
r
Otrj WWI >noi OTinn reum ingredi in materiam Plantse & Ani-
T0im C3'DJ3.1 'TWl >#X malis, ita utpronunciare posfimus, quod
\:n&* -yiiuv 19 'nm noscn fit ex quatuor compofitum , Igne,in-
illis
7\
r
m
POPn JWOnh que&CaloremSolisadjuvaregenerabilia,
nr^
ttVll t<h nDWn *p73 fed per qualitatem ( qualitative ) non per
nn )X TiND^a Nftl VX corpus Ignis, velpercorpus Aeris (elemen-
f
paratur, reiinquitur vacua libera ab omni & fo 17 7PSN n>np noo rhw*
corruptione,quaeei potuitcontingere,uni- nm OK?3 np37riO 7Dann
ta nobilisfimae iili fubftantiae, quae vocatur fvtyn D7iy3 rui30n 733Jn
Mundus Supernus. Caeterarum facultatum mtpyo P# fiin3no nr rfnt)
funcliones non perficiuntur nifiin corpo- TDfina 73N>7 *)U3 dx O
re , & perduntur corrumpatur organum 133 m370n PQjn 73N >73n
, fi
dignaCabalafuntrevclata,nobisfuflicien-
D^pS jwnn OTT *]!POJ DN1 ter verificentur promisfiones iftae, [quod vi*
}fa> CdV^I C33 r-Mym delicet Amma noftra^posl feparationem a corpore9
)& >01 r\lb)T) >7?fa D»nn fuperftesfitfutura^ Ugata infafciculoviventtum )
3 MW3W-J-10 r^no^a in quibus merito acquiefcendum,fivefint
1
fajv ? >fatf D*y tfiDJntta fpirituales five corporales ? (vel juxtaaliud
xhl n>in inWfl xb) Dlpon exemplar, Verificatur nobis Vita Anim^ bare- &
(0 'PflJ 131/1 n021 "TDDn ditasfuturafeujpiritualu-tfeucorporatis^.Quod
fyflfin fattttl 'fO -W I^SJ fifequamurmethodumLogicaYiententias
nnPNin ntyni nfyn "Wtfl nas confirmando :& refellendo (/w # cm-
tradeillisdiJferendo&dtJputando)Qon{\xmQ,t\xt
IPDJ TTrlNJV h-ft yX r\V
*^* s ^ifputationibus vita noftra fine fru&u.
VT1 "iriiiM tP£)J7 1tSD*W
Ecquisenimexnobisefl qui ckre aflequa-
mrt-ftrrcanoww fa :,
L
B-fiwVen
L ftantia T
.^. ^
Intelle&ualis , loco non
:
determi-
DN/lD arpfauno V?W natajne quegcncrationiaccorniptioniolK.
73CN)' 7Kn 7KN antf 103
nox i a ?q Ua i nre dignofcaturanimameaab
DJNMl ?X1 tyisn fawrt an i ma tua ? aut qUa> tra dunt de Intelleftu
^N OT£K> no^ nnsvrt caufa prima? In-
a g e nte,de reliquis caufis &
X phr\ nzDnfatflon 'jftrmfU p er quare non uniantur inter fe Anima
NKQ> xhyXltyV^ nrw Ariftotelis&AnimaPlatonis(^ry«4w7».
teUeclionem cumlntelleclu agente omnesuniuntur)^ ut unusquisque illo-
rum fciat ( &velutiinJf>eculointueatur)mQmQm,fidem &occukafocii
fui , &
omnium Philofophorum Cur item non intelligant intelligi- !
bilia fua repente prout funt apud Deum Inteileclum agentem ? &
Quomodo obnoxii efle posfint oblivioni ? Quare opus habeant
difpofitione vel meditatione circa intelligibilia fua , ab una partc 1
orbium casleftium, yim aliquam hacin par- D*?iyn N73 hxr\ njn mifln
te habeant., Et hoceft dubium circa Ele-- )hv. '»n
>ty31 t>WtP- 1D> "
perveniriposfit,quamperperfec"tamcogni-
HQ /iU?pD1 nVTDSJ JttJVOT ? 1
tionem Logicam , &Natural^|n ( h. e. Uni-
xb) vbv -pKV & ?nj &V verfalem & Singularem), tiim talis haec eft
UWn
Vy& n?
itta ynan nwin
Dttnn hlN n^pna
Speculatio ( tale Jiudium)
prehendere velconfequi poteft ,
quzm xiQmo
&
fine du-
^
Wittn fthwn D^n^n bio,juxtafententiamipforum,peiibit(Pfa-
rW'*Q n Of tZ30?n n"On> hfiphus, vel, ei? «0» «w, /£.*&* apprebenfw ). En,
1$W Dti°tiRl 7PX DWJM ficfeducerisadlmaginationesperniciofas,
W>*> 1SW r-MtrfiJn fnw & ad quaerendum id, cujus confequendi
Dn^tf WTl V^M
D^yn poteftatemtibiCreator non dedit , cujusq;
n»V CDftXp TNY) V2>6oi apprehenfio per ratiocinationem non in-
IfiD QffiCp yTl anKp ditaeftnaturaecarnisjfedfolumconcelTum
>J*V DJ "lONJtP 103 Dffifp naturae fele£tisfimorum de peculio Dei Be-
X ? unJM
1
? wnn >nyr nedifti, ( & ?«* /»«f peculwm pcculti, ut altbi
r-YtnjXVt r-iD3m
: pw
piant mente mundum Univerfum , ut vi-
deant Deum fuum, &
Ejus Angelos ; ut videant alii alios , alii &
aliorum fecreta fciant, , Etiam ego fcioftlete , 2.Reg.z.$.& ?.
ficut dicitur
Hoc quomodo fit vel fiat, nos ignoramus, nifi qubd obtingat per
viam Prophetiae. Quod ii Philofophia effet vera , recordarentur ( Phi-
lofophi ) mukarum rerum de Animabus ( h. e. dicere & indicare pojftnt^
quam fecilitatem percipiat Aritma ex unione cum Intelleclu nnivcrfali velagente)
&deProphetia (qutinamexiis pcrtigerit ad gradum fropheticum. Confer
par. I.J.4.). Atqui videmus illos effeilrniles reliquis hominibus.Venun
WD Yy j
^Bh^KB
Cosri Pars
%enderedeberent):qvL&renon exiftat Philo-
fophusidem,quandodormit,quando
V.
eft
ffc»
3
W
JPJnWl "DfltMOTl
1*7
sfg
«Mt^ fltDtVfln
rrwy J—>n>f *?& UTnm modo iequatur ex notitia caufae primae An-
bxx D»|ifl»n Hoyi JroYro gelus ,& ex notitia fui ipfius Sphaera ( in
}J00 n'nn> tewrr Angelo fc.primo ^emanantea Caufaprima ^xide
on onati 1>Ao >Al
n^> 10DO ntDD*?
^
N*?l *?yi£)n
plflD3.
>A par.\.fubfinem §.zf.).Sicq; gradatim progre-
diuntur. adundecim gradus,,& fiftunt vel
tfOJDn jw 'ipoo tt>-ftail fubfiftere faciunt Influentias apud' Intel-
*f?!LW bnx VYnm *po)Vfi >3. f lectumagentem, voluntque ab eo nec ema-
1
nap on frw DUfl ? *?:> Sy nareSphaeram^necAngelum. Haecomnia
n IDtfDlQD nyvv DO Sy longemagisfuntdubia&iniirma,quamea
V^VI nicn Wttl On>trpn quas habentur in libro Jezirah : & in fingu-
)tXti) lisfuntdubia&leviamulta,dequibusnon
tz^fatpn D>DlD>:n
&
crh W
OM£> bl *?y Dni tz^yn convenitinter Philofophum
>Ap nnN '^yo velaffeclas. Excufanturtarnen,
ejus focios
laudem
WftJXl tt*?SNP S-1D *?up merentur , quod argumententur ex nuda
&
1 J-Miyn *?np ttS 3W
Ratiocinatione(velr4rw«^,^ 04^4/4)^0-
l MWO K>n y&X Tt?2p7W num finem habeant, laudabilia praecepta
K) 3 oy>OOT nran TDX Intelle&ualiafecerint,&Mundumcontem-
fO QnjttpO D% Tton^ nant. Quo nomine omninb laudandi
to maw "WH mijm funt^quiaillinontenentur accipereeaquae
Dffl J—ttlONn >«ntP >03n nos habemus (/w traditionem)^ nos vero
'Vya DWlpn ^KN DWpn tenemuracceptareTeftimonium (Scriptura)
1 CDnmn riosn & Cabalam ,
quae nobis eft loco Rationis.
XV. Cofri, Explicamihi quaefogeneralia qusedam fundamenta
vel axiomata de Sententiis vel Dogmatis , quae habent Sapientes
Fundamentorum Fidei (quarentesTundamentafideiconfirmare rationibus
IntellecluaUbusJbeologinaturales Jqui a Karraeis vocantur Periti Sapientu
verborum.
N O T A.
[ 1 . ] Heb. CyOTB nDfn jtt Arabice dfoote D^y «m/r d tST^p dicli.
.
fecia
Cosri Pars V. ^DnnaKa ?f g
equidemeftiUosexcellereinSapientiahu- tSSTtpO low ri»nt0 103
mana^P^^r.^.jT.i^ficutSocratesadpo- xb >M : oyS fitwon
pulum dicebat; Ego non nego Sapientiam vc~ J-^nSxn ODnoan T£3>?
firam Divinam ; fed dico 5 Kefcio^vel^non intelligo \ nyiX xh 10ta OK tafc
^»;^ ego enim peritus fum Sapientu bumana, J-i03m CDDn ^N CDJON
Atexcufationemmerentur,quia rationibus m*?KJnn Dn ? P'1
1
sn^JXn
his Philofophicis opus habuerunt propter Ofltrpn WY£SHP noS
defe&umProphetiae&Lucis Divinaeinter >nhxr\ DXW 'NttJn Trytf?
ipfos (conf.par.^.§. i|.): unde confifi funt n 'lQDnn ttVEDn O^X
Scientiis fu^s demonftrativis & certisfimis Mofi fW pn£3 nWiatOW
in fummo gradu , in quibus unanimes hac e(hn pX"» nta lirTOTn mntf
inparte fuerunt, adeout ne quidem inter onn ntoarO D*SW
duos de iliis fcientiis diflenfio fuerit ( Mu- J>3 nDDDn |
J'3
qp31
fcatti$fcribit,inteliigihicDifciplinasMatbemati- inN li^nn^ naa RtfH
W WW
^ & Logicam^ utab initio bujus Paragrapbi ) : at in.VP non r^ptno n?
quoad caeteras, propemodum nullus eftin- "DN1VTJno n3in3 DJJ ynon
tereosconfenfusveiinterduos,fedmagna ty iiODDQ nnN ns NKQJ
fententiarum varietasinMetaph^^ficis^at-
que in multis etiam Phyficis aut fi fecla ali-
:
J—if JW ;—in mnx
;—naytP p-n^ni TWprh
W
quaunanimis &
confentiens deprehenda- antp Sdx DDnyt EDn>fyf
turindogmatevelfententiaaliqua,idnon fep OiTTOno K ny>D
provenit ex ify&czi inquifitione confe- & d^D) ttniJMTD n^DD MOO
quentia,quibusinhftat&innitaturfenten- EJOplSN r-^JFOI '6p7J3K
tia eorum , fed quod fmt Secta unius alicu- filo*7£*Nf ny>D) lEDIN WDl
)\ishPh\lo{ophis(quemprocapite &
principe *))XT\) ^nn >tyai V^Nl
/«<e /£#<* agnofcunt ) a quo eam acceperunr, 1ED1K nyra oni ooSinm
uti funt j Se&a Pythagorae , Empedoclis, j— wt n-^nnn^ an^l
Hippocratis , Ariftotelis , Platonis , alio- & DD> D ,:?3tt7! niTDfiO
*?3#n
rum Illi item qui in Tenebris 8c Luce phi-
: tf n# W?Jin 313D3 DnStyna
lofophantur ( h,e. in loco opaco , &propter denfttatem arborum , f»<f/j e x tene-
bris &Lucemixto. Hinclegunt aliihxi Inumbra. Mufcatusexiftimatintel*
Agrum & vineam babebat, quam unicam ex fuis bonis fervavitfibi , ubi phHofo*
pbaretur y& Academiam vocavit J, item Peripatetici, qui funt Ariftotelici,
Habenthi de Principiis fententias,quaeanimos corrumpunt, quasq;
Intelle&us fanus contemnit j veluti funt Rationes eorum de motu
circulariSphaerae, quod videlice^t ( boc motu )
quaerat perfeclionem fibi
deficien-
? *x wnaaa Cosri Pars V.
rcrm *|VTa p^TI ^y 3W tionis,nequeetiam refpondebunt diflerw
V^l-iNY TQTntyai
*Tin tientiperterminosDifputatorios,autLogi-
yovm 3>ttW Ty noan
I ?
1
cos ( perSyllogifmos&ratiocinationes artifiao-
Tortn Ninno^onn ty
**& mWON
pw >
j. Sed Tmn Vjg i. e . DialecTuusy
inoan TttW peritmartisVerborumfeuterminorum^zXmzm
^rr
n^am 3'tfO Qno ma>0> &
gloriam fapientiae hic reportabit, itaut
WToVtf no hxi >ttn 'aTOn auditor ipfi praecellentiam fit daturus fupcr
WQti) Wfitt DJa>tf «imfrl Sapientem illum fyncerum fandum, cu- &
tf<Dja l^ nuiONn vro<?n jus Sapientia conftat fundamentis (4/>k4
W£»tt vat^on >flnn '>onn ipfum certifimis ) , a quibus nemo ipfum dn
naTnonaTnnoanTDDnff movere poteft. Finis t£ TaTon Loquen-
Wa^noanONnnttlOKO t i s Difputatoris Dialeftici, in omnibus,
non poteft eam docere ipfos ipfi autem poflunt docere illum. Natu-
,
ralis enim ( Poeta ) poteft docere alium naturatalem ficut ipfe, exiguo
labore, ficut inillorumanimis, quinatura difpofitifuntadLegem, &
adappropinquationemvelaccelTurnadDeum,accendunturvelardenc
naTO Zz
Gosri Pars V. VDniowj- 3
6o
Certa qu&dafuitfettaPhdofophorum apud Arabes^quorumfiequens quo% mentio
apudHebr&os^maxime Majemonidem in More hannevdchim par. ucap. 71. Com-
muniter reddunt Loquentes. R.Jebuda Mufcatus adpr&cedentem§.\^.ubi eo-
rum quofc mentio.fcribit j Ex hocloco clare videtur, qubd vox C3H3T3
juxta hunc Authorem, non id fighiricet, quod voluit R. Samuel Aben
Tybbon in expofitione vocum difficiliorum libri M6re,itafcribens:
SZDH^TQ esl nomen ceru cujrisdaw feclt Philofophorum fciolorum , qui de rebus
Qatuunt non fecundum intelleclum, nec^ fecundum earum naturam >fed fecun-
dum imaginationem &
phmtafiam fuam , &
confttndunt homines multttudine
verborum & orationibus Jpeciofis , qu& nullam habent veritatem ^unde eorum
Ars vocatur 0'T3Tn DQ3n Sapientia verborum, quafi dicas eam non ejfe In-
zelleclualem , feu ,
cum
intelleclu congruentem.. Veriim ut ex fententia
Authoris hujus liquet, fic vocantur ab Arte rationis quam habuerunt.
Unde fuprajf.r.dicit Rex, Verba quadam facilia plana de fundamsntn &
7trum credendarum, juxta fententiam pnsunTVO 0>"DTQn topice veldla-
leclkeloquentium y ratiocinantium & dijputantium. Et fic quoque vocat eos
paragrapho fequenti if.&c. Quibus ulteriorem lucem addit quod
Judseusde illis dicit jf.fequentii^. Fieri autem poteft, utpoftm*^
dum remanferit hoc nomen certae cuipiam Sectae, Sapientiam fine fa-
pientia &
arte affectantium , &
ufii ipforum quafi proprium factum.
fuerit, quod Q^nt ttoAuAc;^, fubtilitatis & elegantiae verborum
ftudiofi, ut Majemonides de illis teftatur in More par. 1. cap. 74.
Atprimario & proprie videtur haec vox fignificare ^^ THT \wh
r-^JTl flDDfO Sermonem intellectualem cum arte & fcientia. Idque
verba Authoris noftri arguunt. Haclenus Mufcatus* Juxta cujus men-
tem fignificantur Logice,Diak&ice,vel etiam Metaphyfice,fcholaftico
more differentes & difputantes. Sicparagraphofequenti TDTn ^|TT? expo-
nit 5 ririxzn ^Ta
Topice,Dialeftice,0"W.in n'<?D.D terminis Logi-
cis,quos #.i2.vocatD""OT.
XVI. Jud&us; Inhisnullaeftutilitas, J-JD f>K n3TH 1BK
prseter acumen verborum &
terminorum, 0>T3T3 Tnnn rfnt rhym
( quibus utuntur ) &
aliquid adjumenti adid Tnf >)n larnv na ty iryrtl
quod dicitur^ Efto monitusut difcastegem^ut Dmp>£N fiX yvfiv moa
babeasquodreJpondeasEpicuro{b.e.adredarguen. DWXiniDD DWjnD^nno
dos adverfarios . Nam
Sapiens perfeftus, tew *0n oyo JVOT1 ty
( velfyncerus &fimplex ) quales ex.gr.fuerunt N*?l TO*7n TIT3 DTN h>y)7?>
Prophet^nonmultumpoffuntprodeirehomini per modum inftitu-
tionisa
% *\
nrtffi^aa Cosri Pars V.
naDO *py N^l *?£D >6l 'tffl habet finem non habet medium, nequc ,
h**Wtt? 10lS nscn UOO WJl autem quod infinitum talis refpectus par- ,
12DO mifTf) W 12DO mv tis non habet locum j & quomodo poiTet
^7 JW» no ^Jin "fW HW1 fieriunumficutalterum & ei iimiie itidem
MOQ n>n1
? ON
tt^KN n^3n fc. infinitum cum lit ejus pars, aut illo ma-
,
nten 131*7 IWR HWOi tffa perveniet , quod nullum habet finem ? Si
DX1 nSnn ?30 17 ItPfiN W coram nobis fint creaturae quorum nume-
tl
,
>l
:P>NNSCO>N7l n ?3n Dvh f\V enim unumquodq-, fmgulare ad exiftentia
OttnriCD^iyn '3 piD fuamdeberetexfpettareexiftentiamfingu-
B7OJ UXN *)Wfli ^tt t*-on lariumpriorum,numeroinfinitorum,&fic
tDn*nttn nrVttO) r-iyuno nullum exifteretfingulare velindividuum
D'X3 V*?y D'«?innO DnpO U. Munduseslnovu6(creatus)qniaeSlcorpus:
ttrmvty W3ni Corpus autem nequit eife fine Motu
3py3nr
nr &
^inni 1N13 Quiete & haec duo funt accidentia in eo in-
113y3 pQD >730 :
n n X7 poip n»n DN O
r »in no vata,atq^ fibi in vicem fuccedentia. Quod
noi CD^in CDnWl liyj autem alicui fupervenit ( accidit ) id fuoad-
OWrnn JO BtOJ IttWttJ ventu ipfo novumeft,&:quodtranfit,no-
1
o^lirf? DipX ? OtfinJOn vumeftmamfiaeternumefletjnonprivatio-
p C3N D^IPtn DWrnni ne^ateretunitaq^ficambofuntnova.Quod
Pin Nin autem non poteft effe fine novitatibus ( acci-
:
»?2 fcinno*? ItfflN W 'J plS dentibus de novo ipfi advenientibus \ illud ipfum
viant j quia audi vi famam eorum, &: appe- rfrnr "Unn 1D& no 0»
XV L 1 7«4t«» -
5 Arttculus f*mm\ imnp hma wn D*pS
Iv ConfirmaNda&tenendaeU(a)unt)Novu iVfW ^Sinn n>n DNdSwiT
fi# MundiJjacq? ftabiliendaperDeJlructionem ejus DWKOJn D>tt?.vn nrt r 'ttWV
MtiquitatU feu Aeternitatn. Id fic faciunt; nxm r?n T>? ^lrm f0?3-
Si tranfiens feu fluens Tempus non habet 1
I ? f'X» n05 ur\h iVmr\ pjf
principium, tum fingularia exiftentia in ywihwsnbxWihtfhzft
tempore tranfeuntead hoc ufque tempus, fcisrl bx Dnn u>V>tffr 1W
eruntinfinita: quodveroinfinitumeft non : JW 3n0-r,^r on*? f'X ^m
exit in actum *, quomodo er-go fingularia d»P>N^1 prNn flSlrf? O p£0*
aclum cum fint infinita?
illa exirent in
^ y^> ^^Da CD^Ojn
Deinde^ nullum dubrum quin Tran-
fienstempusprimun^&fingulariaexiften-
tia, numerum habeant finitum. Namin po-
p^ t/
liamulriplicareininfinitumthoc.inquarru
quidemeftinpotentia intelleftus, fed ne- ^^^^»3
xh hWQTi
?
^* P™
r
Vn
J
7111" ta tiWKV»
V
c^uaquam poteft illud educere in terminum
J^ ™f
& ^ #P* £ & Wmhx
aftus Verum fi quid exeat in aftum,
:
2
poftea numeretur, numerus in aftum ex- T* r^Dr 17 J^ p£0 rtOl
VIILD^^w^^vivir.Jamenimaflcr-
flaannAno^pWWa 0»n taeftejusSapientia,&Potentia;acproindc
ftn»'»propCDK.rio>nt quoqueVita. Verumea non eftficutVita
Mm* t<h 1* r^vnrt noftra,definita Senfu &Motu: Sed
Vita
r-»ytWt n^nna jmjurt ejuseftlntelleauspuruSjScca^/f^eftlpfc»
>ion tewtV^ nmhM 6clpfeeftllla(vi^>
r Mn $rff
*-<>n tfm)I X. De us eslvolens. Nam quicquid pro-
mum, qui ille ipfe eft> cjuem nos quaerimus. >n*J ttphxn 'n pH9
V. Dm etf &ternus T nullum habens finem* ^ D»pJW
N^ no O *fhr\
f
annis DWQ);
^^^ w
vel, per dua^Heb. Contra- n n
(
p pjy ^TT^orf >
#temitasexiftentiaeejus(D«)jameftpro- ^,
n>n ^jy tf^tfo
bata, non etiam poteft efle novum, quia
^ in qjq,v tPTn^> O trrrr
omne novum eft caufatum vel efFedum .y^, -^, nT n ^ pQ^^tL
aeterni hujus quomodo ergo Caufatum
:
\ )r) fy Vftyrf
poffet privare fuam
VL
caufam ?
Nam corpus ne-
f ^ ^>8 D »^ T p>3
'
SnteytP tyion pT«1 dum, patiens. Jam vero folet Agens fubtile
'"P701
tDOrvr wyn onm Ayaaa agere in id quod y&tttm (vtljnfuumpatiens)::
.
iy tyfijn r- MflV n^) & calidum ac ficcum calefacit & confumit.
D^ysnnftDlVp^nmDn^ humidum patiens donecpartes ejus fepa- ?
yjO> fr-5
1
CDtrpDn &pasfionuminquifiveris? nonimposfibilis
"J00 ?
,:onrnn? ?p Tiprt?
diilerasde Decreto Divmo^Sc deLtbero arbitrio^ rnpno D1J0 ii PXP TOD
quia hx duae prsecipuas fun t quaeftiones Sa- niTDni 7~V)ttn rhxvi
pientie.Exponeitaq;tuadehisfententiam. noann 'tea tf n«? oao
X X, Jud&tts *, Nonnegat naturam posfi- : nra iJivi niotf
bilis vel contingentis,nifi •onn idk
qui perverfi 8c rroo ijjw
profani eft non rpyno d# o npaKn yaa
ingenii, qui dicit ea quae
credit. Vides enim quomodofe praeparet foxo uiw no nnw *pn
quifque ad id quod vel fperat,vel timet id lnuoirno nan nna >a ia
:
P
f »X
r— C3N
*7M XW1 dem ratione laudet , vituperet, amet , odio
nr
i-iTrn N'riP 7*0 nTro ? habeat,&fimilia?Hocficpofito,Arbitrium,
1
3WJ"> >D r^man nSD quatenus tale non habebit caufam ne-
Hw rran Wnfl nTrun ceflariam , quia ipfum Arbitrium fic fie-
ret neceflarium Sic fermo hominis ne-
fiyttJl 105 'TTDrt D7N71 1137 :
hm
«10 TUiK O
•Jojcy
rttJ*n «w
'
7 y to>
nww
fal
^
m S ™W
cff docet
K k
De F ehend s e ™ m »
te^tepoteltatemhabereloquendiveltacen-
,
> f
W
,
rteaaa di q £ amdiu Intelleaus £ te habet domi . J
onrny onw ^„
o nnoon
'
..
ad credendum) nullam etiam fic haberet fi-
:
delisDeicull/orpraBrogativam rupraRebeI.
mW7 IDTOHQOW lem &
inobedientem: ambo enim*qua-
fftm* mi Dy V7X lN3im li ter effent Cultores ( D*/, <y w voluntatem fa-
r^Nrn niiONn J— \WtPD cientes) atque faccrentid, ad quodfacien-
r^tl wnan fn3tf nwn dum conftituti funt, & (mcejfarib ) adducli 5
nmn 73N ijiok ntMO utaliamulta&magnaabfurdapraetereamj
piYrCfi 101W n JWDn f
&
an fe tradunt exponunt ei , qui furari co- awa»» ^d^ Dn bn6aj5i ^v
naturipfis veftimenta eorum,&frigoreeos
laedere (fine refiflentia& defenfione), quem- Miflxn nnn *?x canoaj
admodum fe exponunt vento Aquilonari iy -iip ova mrja xwa
«juando flatin diefrigido ? quiipfisnocitu-
xuseft?
?7 i
nfltfiiBWj Cosri Pars V.
'
nyn W trttipp
*~"" 1
quorumOrdinerd- obfervatione ) videntur
^npon D'JW *w
^ ^ defiderabiliacordis.in
[^WW-mMJOBp eorum }
*l
"7S 3
**
i
mya W
vero corruptione 8c deftruclione,
inortnywaipwX"?»
"W '»«i|
^
omn ama
i
turales
a neq ueresAccidentales&Na-
i
,
^S^KiSS
*m r-*pttW r-tf&n
peraccidensnequeinillisconfpiciinten-
t.onemmtendent.s(i)^;hu,usaffecl*vo-
ntur Voluptuani , quia Voluptas ,pfis
to JWttn : CttD nron ",
eftu timus Fmisqusfitus.&Summumho-
rrhS rfl mson t o nwftl f
m^.sBonum. yirautemLeg.s(^«D,-
v&ri <» TD».l"«K t» v^^*)n,h,lal.ud pet.taLeg. S latore,
CX TO epro TO*r«* <7
n.fn.ththonoratusapudhpfum (*/««»
DMmnnnMWTDnitm w "* /""'*' m*""w fed '#*"* ex*ud at
cdv nrw pon w ^aa Hffi 'J
rft/
'
>
>
tiam rei effe caufam ejus, quod f:t; non nrcy om mo eppfofii
etiam Scientiam Dei impellere vel cogere o vn> «^pi vn>«? -wsxi
ea qua^ fttnt ut fint, fed illa nihilominus eife ^n srrro naa nyrn r*
contingentia, quae
fent.
elle poiTent3 vel non pof
Namfcientia rei futurse , non
fauteaflatjficut fcientiarei praeteritae
eft cau-
r-ijPTrt
wrh roo
non ri$rrn o vty
mn^
'tf#;> wvna naDn
rvnp nco
ik
eft caufi cureafit 3 fed tantum vifio quafi taoA batofti a>pW?
illius.NamScientiamhahentDeuSjAngelij rnyrn mvn lStfi tynrrti
Prophetae, & Arioli & :
3
fi Scientia effet cau- rcro jn3 rrn nnnS rao
fa exiftentiae 3 fequeretur, quod ideo aliqui r-\3>t5 p? pa &*Tfl»
futuri fint in horto Edenis, qubd fciverit OpH* C3TO ftN D»pWl
Deus hos effe juftos, fine relpeclu cultiis dwjq DnnNi ray^ >:
?3a
Dei 3 ( etfi Deum non colant , alii verb in Ge- xvrh LD*rrp on«? inynS
henna, eo quod hos peccaturos fciverit r»*ra n»m «onv 'iftao
( etiamfi nonpeccent ) 3 fequeretur etiam qubd nV^N jwa CDixn V3»»»
homo fatiari posfit licet non edat fedideo, 3
r
»
jw
ns^
^sn
i^a tflBIB
^
faBoni, velFelicitatis cius juxta id quod 3 Tia o n^ n^v
nrn -jatn
dicitur Quiafeaflt rem banc, henedkt ndo bene-
3 D^rnnn vntt? niaya>nai3^
•
dicamtibi^Gznz(.iz.\6. Etquiainnovatane-
ceffario funt vel divina^vel ex reliquis com-
w czj^pS^ nvn^
r-wo opfan
dw
onSi?
ro
mcmoratis
3 7;
n^Dnnaxa Cosri Pars V.
JWOD1 Dtya X'W? DWW volunt loqui (
7//^ volttnt aliisindigitarewide
nzi3DJ1 nyta CDn>7tf Pfljn />". 2, jF. 72.) : ad eas inducit anima finein-
DSDlon nuitf *?n 73* ^OTip ftituto & confenfu de eis praecedente : fed
E3»a:niD tan CZ>n»7y linguaeexconfenfuinftitutae,funtcompo-
! nnaoi »y2H O»y»jyo fitaeexrenaturali& eleftiva vel arbitraria.
1Q1 Win »npon TOTTtt ^rwa^fwrffn^/^eftfermoamentiumtem-
,V7 tTtfiyjtf riya D»y.rttron pore amenti32ipforum,exquo nihil com-
hx y»J> N7i f»:y 1J0Q TTID» poni poteft^quiquenon affequitur volun-
nrpon TOfrTI 1 piDO vcn tatem intentam ( /</ 9001/ intenditur). Sermo
r-^yn K»aan Wt-t^WI lleclivmeh Sermo Prophetse tempore Pro-
n f/iyrn nai l><f 1JW131 phetiseipfius, autViriperiti,eruditi, qui
1 in$£»70 "onon a«?non meditate componit orationem fuam , &
XWn.VTtff^^avWiniar verbaeligit,proutvideteaintentioni fuas
n»n 17*0 Vttlrf? Wl efle convenientia, itaut ,fi vellet
t unum- ,
ftruasarmisbelliciscontrainimicumtuum,-
nfom' T?»A Wtta fo
C1D0 item contra famem > quandoquidem
O 1
17 vor,» i»^3 IJnyi ?
con ft at tuam fal utem vel mteritum non
COW irnnx W t/i7^n >
poffepcrficijnifipcrcaufasfecundaSjequi-
J-M3D3 qn O £=D»10J3
/ivyxDNn Aaa ^
Cosri Pars V.
m Lege commemoratis conditionibus fo nyita ttwn pw&i
Temporum, Locorum, & A&ionum vel D>pyoni moipom o>nvn
Operumj neque curat Caufas naturales& n r^iaw nwo uww"
accidentales, ut qui novit, quod ipfarum oyTi mnporonvvaon j
\
Malum a fedepelli posfit velDoftrina (du "nota os uoo njim onp
vina ) qua ante inftruttus eft contra malum mvV? nVKna
1
CDipn'^ l ?
Naturalis, j. AutinbeUumdefcendet^&con^ ^m
r-iflwi n» nonSoi
fumetur > ubi habetur Caufa tertia Acciden- p^nn n^m nnpon nabn
talis; 1. Sam.2^. 10. Quartam, ele&ivam rinnDon-JOiSnKnn^v^^n
fc. vel voluntariam > omifit nullus quippe: irna nv*r \h v & mx v*t ^ f
homo eftj qui eligat aut velit mortem. Li- /von ^ a Sv iw nioa w» r
'n n.V lD:n thl nnn Djaj illud , Non tentabttU Dominum Deum tuum.
WBD WW3 wmn taN Quod vero dicitur, Fruflraneum efe ei pr&ct-
inyia CDlpW }
£>7 miaya perepietatem^dequoanteanovit^quodeifit re-
UVM inWtf W inia»» hllaturus aut ipfum veneratum id fruftra- , -,
ille fit Faclor fapiens , nec in operibus ejus quicquam fit fruftra-
1HD1
Cosri Pars V. ^an ?74ia«a
hus utique fortisfima & efficacisfima cft , ut npmn i* ottaoi nvjfltowi
eligas vel diligentiam &ftudium, vel indi- mmfc ~\mnv cdhs^
ligentiam &negligentiam.Neque eftquod attys nteys w rfn/Ttwni
excipiasvel argumenteris abeoquodpau-
cis accidit,& raro , vel per accidens ; dum TTtti 'royn nmyai D»D$ttrt
fcilicetaliquando videmus perire eum,qui hrtrman raxo rmpon
diligcntiaeft ufus, vel temerarium & ftul- dp o >nsn npmon nuro l
WW
j
nrivon
BVOT
{0 {-131103
nm
rnivo
noKa»
nViyo 1/lV
, .
a r ,
habet S radum praeftantisfima planta: mi-
nimus Hominum gradum habet dignio-
.
,
m «radum
. , .
An g elorum: &licete usre.
, i- fc
.
,c
aeque eluceat, ac in ordine Sphaerarum ion -fj ?\vi Dnnon rfim ?
( vide.par. i. JT. ^8. & par. $. JT. 17. C^ par. 4. ^rND ^O W13 xb 7\ni
J.zf.), nequ^ aliter differant res, quam ratione materise fuaa( vide
par,^ 9 z^.). Itaq^ non eft quod dicas j quare me non creavit Angelum ?
ficut
%79 «m-ttM» Cosri Pahs V.
wi >* w no3 ">aw n*Y fua pro lubitu fuo movet , loquitur quo*
foyrm* UVOfn/CHOTOnro tiefcunque vult ; imb cogitatio &
imagi-
TWVV tyl pmffl 3npn natio ejus fingit fibi tam propinqua, quam
^mn O riXW pwnW longinquaquandocunquevult,&:dequa-
*?yi VyjcoNn vrn3D3 hwn cunque re vult quia dominatur caufis
:
vhnn m?v
**b p pr\> mediis. Non enim poteft debilior vince-
tfpNpttNnpinjMpmnflX re fortiorem in ludo latrunculorum , qui
5>Al aiya Jnw fitfipjn VXpXpVX Schachiw vocatur, Arabice xnvmx
X ^fQ y^ nnfen iQ^ nequediciturFortimavelinformniumefle
n r^orf?D3l TttnttW in ludo latrunctdorum & certamine Scha-
3 TOK» T^D tfptfpttWn chico quemadmodum id dici folet dc
OO^on W
J^on*?D3
,
belloduorumRegumbelligerantium,quia
TttWXrt JTOD^S 0'DnSjn cauf» illorum ludorum omnes habentury
D*?3 mNSOJ J&TOP r)orf?01 &
fapientior Vel peritior fua prudenti
TQ/l 1/unjro DDnn nJO'1 gubernationefempervincit,nequemetuit
ynw jvyaa H3D W
>Al caufam naturalem , cum qua pacifci opor-
JV")pD n3D K*71 n3 'KftTf? teat , vel caufam accidentalem , nifi forte
rnDno naj r~^3 N^N rarisfime &infolentialiquotempore,pro-
DJ33 fotahnm MIO^JIH pter occultationcm (veriduclusobfervandi)z
Dyi mox tr>*3< fll*?3D3 haec autem occultatio ingreditur Ignoran-
naon hx Dnvo *?3ri n? *?3 tiam, ficut diximus. Et tamen utut haec
DHDMn DOTT3 mittWin fint, omnia per vias vel modos commemo-
5-Ul£>on r-lJOn! *?X *JN ratos ( per caufas fecundas ) referuntur ad
W *73 hxw 03 >twn3 Caufamprimam. Sedadlntentionemejus
hlX i D3ir)3 rttOtrn rjvn primam ( referuntur ) res innovatae (extraor*
xhx p:MDD fjyn p "inX d//wri*, &miraculosef4#<e)interfiliosIfrae-
n E3>frt tyoxon r-vnto lis, quamdiuMajeftas Divina praefens fuit
H fW33 n*?Kn 'wrnn in medio illorum quamvis poftea res fa£U :
onvr aian ^x npDia ruya a Deo, an vero per caufas cceleftes, vel acci-*
n ptf *?3 Tom vbx *?3n dentales! (pofieaquamfc.prafentia Divina ex-
x r~MQ3 QfyTin Dn3"rn traordinaria ab iUisfuit ablata). Cujus rei dcci-
1 t ^nlontam l rflKjm dendaeargumentumevidensequidemnon
noiTI) pnonni : : nnftnni habemus s optimum tamen eft , ut omnia
t ;—irt Deo attribuantur, inprimis res magn», uti
funt Mors a Viftoria,Bellaa Pjtofpcritas, Paupertas 8c funiliiU
navin Bbb z
Cosri Pars V.
n gradu ejus qui Legem non habet , quem- ***A j-rman -h \>*m m
dmodum homo aegrotans fk doloribus >o njpYroa frnw nrra n»n
frlidus, fi ei dareturoptio, utrum mallet oixn wjo mw ib f\v#
effe equus, aut pifcis, aut avis, alacris & a niHm 7-fxv -uwo
oloris expers, ita ut fcparatio fieret inter -h pjnu vn ihx ^vavooa
ipfumfic Intelleclum, qui eum appropin- w xi w did rvrw irman
quare facit ad gradum Divinum , illud non Viavi awao
mnp> wn bsum
>*?a joyno
pai
w
ira
cligeret.
j n inra
fignaturam vel impresfionem ab increpa-
>a wvmn rvorphn)
tione redarguentis,fi illa fiat verbis gratis & j-^?apo ca»yown nwai
acceptis. Et fane omninb Increpatio habet i»N3 rraion nnawSwn
utilitatem , & licet non convertat inobe- i o>Saipo hata r-vnn
dientem, ne faciat malum,accenditur ta- d^d *?a *?y noxa nnawb
men ex ea inipfiusanimacmaedamfcintil- rowo nitti tzwi ntyw
la, qua videt,opus illud fuum ( vel agendi
mp> yin miwo moon
illam rationem ) effe malum , quae eft pars h4w nnDUvi ?o wsa
Converfionis 3 & ejus initium. Mnnn«7on>DnNniXNM
V I Quod Homo inveniat in Anima fui nawnn fo pto nn vi
potentiam vel faciendi^velomittendi ma- : on 1
? n<?nnni
lum , in rebus quae ipfi funt posfibiles : ot-wm rwipnrn
quodei eft imposfibile, noneft imposfibi- nta wajo kjho d-mi
Ie,nifi propter defe&um caufarum fecun- tzawuyn wryi pn nw*?
darum, aut propter ignorantiam illarum. r-ioi h wzx on n«w
Exemplum hujus pauper peregri- dn >a yjoi K ? uoo yioj*
rei fit
1
quod fi vero ei adeffent caufae mediae vel Ji^n^nS jnv uya naj »n nya
fecundae,&fapientiam haberet illas ad- vjoj nn caya ViipoS 'scn
hibendi , (pro rei 7 temporisjoc^vel aliarum cir- n»Dn 'wkoj vn Am uoo
cumftantiarum necefttate) perficeretur vo- CDan *nn n»n»i nvvKo^n
luntas ejus, non aliterac perficitur ineo, wm
iDJwn^n DropovnnS
cui caufae mediae praefentes funt, qui eas vmaD» »oa iojij nr^a w>
novit,& (prorenata) poteft regere: Talis noo 'frw 'wxoj qm
dominatur vel imperat domui fuae,liberis vtayai waai ^«no» mn
& fervis fuii , &
quod nwgis eft , membw nwo owvia^ nro wi
fwaprp
3 g i ew naxo Cosri Pars V.
mjo "vna "M iDoaiya fitum velamentum Lucis clarisiimae, vifum
u>«rn uoo pjon r^wn vincentis,quam apprehendere ipfi eflim-
wnyr> umm mxp nay:i posfibilcj propterimperfe&ioncmvifus &c
o nonm nnon "mya ^ fcientiae noftrae,non propter illius abfcon-
fionem vel defeclum,quia clarisfima, fplen-
r^wnn ^ya faa nnva didisfima &
manifeftisfima eft iis qui vifio-
nxanS.v DT^rtrD Vxmi neshabentPropheticas,ut nullis opus ha-
beant rationibus &: probationibus (vtdepar.
o r^mca yjmp mnox 4. $. $. ) : Summa enim
cognitio noftra de
fo 137 n3D TWnxhv no Dei (feud* Deo) confiftitin hoc,
veritate
>rh2 ro Vn inon^i o^awn 1. qubd cognofcamus, in rebus naturalibus
T^W >phN rD tav 'OtfJt quaedam elfe , quae nullas habent caufas
Vpij
ysttjnn^OtlJ^na^ a naturis, hoceft, Elementis, undeea attri-
n.vm inJn WW hy jnn* ih buimus virtuti non corporeae, fed Divinae,
hlX Jifon r-^ono U^W ficut Galenus ait de Facultate formatrics
uruvff ninttQl ^tfn fOyS ( qu& ineslfemini) , praecellentiam ei largiens
ONDKyn f>y y\&Xl D'.vn fupra omnes reliquas Facultates,&:exifti-
5 r-^xnai caunjon >»tn mans hanc Facultatem non efte a tempera^
,
n^ann >J
?ao wi x ?
2
nwms mento, feda Re Divina. 2. ( cognofcimm
?a »ipnn tnn r^onp Dettm )
pcr fign-a &: miracula quae videmus,
pai r-uro >r ty teyjtr no veluti funtConveifiofpecieiexternae fub-
onnAa D^oimnn wyt? no ftantiarum,mutatio confuetudinum (rerum
on^y Q^£jno rn dx nra ordinariarum &folitarum)> creatio entium
toa r-ibnnnn crr.mo vn quae antea non fuerunt, fine praecedente
nryononkin n>ov now aliqua folertia (h.e. fine ullis adhtbitis prjtfti-
peccatorum &
pcenarum , juxta ea quae rOJtWO [*3'VfB0 7\ti% WH
hac de re habentur in Scriptura, &
verbis 71 Wlrt |WO fWP i"TD1
Rabbinorum noftrorum quaenam fint ea J1V1J71 fQ >0>P nsi nairnn
*,
N 3p$n pn*> VtT3N >p^a tellecluales &Jpeculativas) > & hinc demum
WTUtfn ona i-iprr "NPN fequiejuscultum: Aft monct vel hortatur
'laina V7iy> arh CD»pi *bi ( Davidfilium fuum ) ut infiftat veftigiis
'
N^ 31B
; fimileeft^quodalibidiciturjf^.^.^fwy^J-
:
DWTTitP X7l
fuaccipiturverbumVV in feqq.locis pro fcientia
3D fWB J— 1'n p "in&O
acquifita ex miraculis Divinis & experientia)y
ipxa DNJft own» I3nn Etco luerunt Deos DiyT ^ »£* ^5 nonfcive-
•fltf? im tfmv /dV? nrD ™ W Deut.z9.26. item : £*mw5 />ofl Dw; <*//*-
fy >oy iarn vmfl *?y w f^
&
ies& vitales, ut facultas fingulorum membro* ITOtM DWipn n>JO 31*yJl
r«w. Quae omnia fubtilitates funt gignentes acumen,non veritatem, &
qui usTedadmr^omiunb eft Epicmei». Miccamus kac \ Ratiocinatio-
nesKar-
^f n^oniows Cosri Pars V.
myx n#3>3l C3>3 nj3Dn adeunda &
fubeunda terra marique, illa
/WiDin *h V10N3 nDJ33 nonincurruntinidquoddicitur; Non ten-
Win^ nj3D 1N '3'pS.V n r^^/r^ Dominum Deum veftrum \ fed intelli-
iS r-rnnp >0 103 plDO gunturhicea,quibusquis fe exponit, qui
iSxi n')TW nipO nnnp negotiationemhabetfpelucri.Quinfialter
7X0 n?0 nnv piDO rvn. illemajoribuspericulisfeobiiceret,exdeii-
n npi Wpvrn >£)3 lt)D3 derio &; fpc expiationis ( iniquitatu confe»
^DJ3n3 loy pm n>n 1£DT1 quend^ ut ante ) tamen refte foceret pericu- •,
vel :
te plurium,quorum gratiam&favoremaucuperjnectamenaiTequor,
u^o Ccc
Cosri Pars V. ^roniaxa ? g4
MJSwi "Dm
XXIII. Judaus; Majeftas fcu Vufen-
/wDiW»4r#i/tfeftquaefubtraaaipfiseft; W - f7
13*
IW - .-
&
qucd dicitur ; 0«w patfa ad oculum vidcbunt, t jvs n 2^2 ah» r>*3 ?9
indo reducef Domwm TzAjonem , Jefa. 52. 0.
n •?* fvsS -pn^a jyj^
Hincetiamdicimusin Precatione quadam
noftra y Ef videant oculi noftri cum reduces Tza -
jvjrrnn /vmon rupum
jonem SedMajeftasDivina occulta&fpiritua-
lis
:
J"""
r-Qini n3
lis,& aftiones (Legales) non perficiuntur 3ST
*? W
Rifiinea:mdtaetiampraeceptafruftraob.
VW «DjAo
"O *»
fervanturab eo, quinon habitat in terra
ifraelis: Cor itcm &
Anima non poffunt
SJ^™
? M W W T» P *
7
eiie pura&munda,nifiinlocodequocon- u , L , ,
&
quam quae ex errore funt commiflae, nitatur ei quod Rabbini noftri
dixerunt, Exilmm expiat iniquitatem , fi inquam Exilium fufcipiatur
in locum Deo graturn, Quod ad PericuJa attinet, qu« tali funt
adeunda
}87 «wnoRD Cosri Pars V.
n nn nnmi fVD? Jflrt ito memorialc nam loquitur Lex faepe uiS^ :
rtttD W nrD Hy73 'ff yort n e, vel Intentio fine aftione, omnis retribu-
rftmnn 73Kn Htfyo W3
tionis fpes perit,nifi imposfibilis fueritln-
nKKOrt IPDK \W n03 N7K tentionis excquutio. Quin & confesfio vel
y:Ort hs r^VTinni mnart agnitio imposfibilitatis a&ionis aliquid
nVym mpVyiO npyort etiam prodeft, ficuti in oratione quadam
W70N3 untana W*nmnna noftra fatemur , dicentes ; Propter peuata no~
xnjS normi WXiDn >J£)0 y? r4 &c. & fimilia. Quod etiam ardenti
fi
om-mynm UlX >n nnynai defiderio & amore Terrse fanftae ferantux
WWpTi Nlrt DlpOrt nsrttf hN & ducantur , omnique ftudio rcm inde fpe-
bm W
Won ''tyn XfiX
nnx 70XJP 103 31 VoJI
ratam promovere &
accelerare conentur,
&
merces retributio magna eos manet, licut
Jnjl O fVJC CmnCDlpn diciturj T« exurges ,
#* mifereberis Tz,ijonist
13HO lyiO r-O >3 rtJJn? ^««w ^;«i ent miferendi ejus, quiim venerit
msy nNI n'J3N' n»V T73y tempusftatutum\ quando maxime dtltgent fervi
dW >3 70lS rtim UJfV tui lapides ejus , c^ pulvere ejus deUclabuntur 9
>:>3ttD3>«?3 p-uan EMON Pfal.10z.14. hoc eft, Hierofolyma certo
,l
ty *)D")3n n ?3n nS ^NItf' rcaedificabitur,quandoFiliiIfraelisarden-«
1 mayi r-TJ3K UJirV» ti ejusdefiderioflagrabunt,itaut&Iapidi*
l' J wM l1.^m^
.,
^ft<S
,
*-nStn
bent,adfuamgloria per miferationes fuas«
Amen,Amen,Selah.
S O L I D E OLORIA.
CCC Z
Cosri Pars V. wnwa $%6
ctiamfiebannitaromnibusdiebusvitfmcfj )5 ^rxDN ,f
ZX) IWO
quin &
fi maxime eam afTequerer , mihi ta- Vten W7\ )hx) »T\ W hl
mennihilprodeffet;hoceft,Libertateafer- noA ttfn h VjNO rvn ^
vitutehominum,6cquaerendagratiaillo- J^ffpai OXV U3 Jinny
rum: quaero autem Servitutem alterius, ">nN nray vpiw ayun
cujus gratia exiguo iabore acquiri poteft,& Hini vyn rraea ijin rn>
prodeft in hoc &
futuro feculo j Gratiam fc. wro rcni nrn oSwn Vyio
& Favore Dei.Ejus Servitus eft Libertas vc- HwnjTTftyi n»p^n pn :
credis, quae dicis Deus fciet occulta tua Sc n/W 1^3 niOH 1DK
, , D
Mifericors Deus cor duntaxat requirit, -DD jrajtt* na tea poxa
fciensocculta,&revelans abfcondita ( *f l>UOmi pto2a Stfn JTV ta
f>roindey vult dicere 7 fufficit tibifides tua , ne<fo ne- o>ji£snn ytv TO *<&
ceffe esly ut in peculiarem locum te conferas,fedper- t mwiDjn n*?jiaf
reus vel culpabilis fit, quando mercedem Vrtf 03'pbx 'n MfA DJTDMf
apparentem non elicit (p*r/<?#4;w)perac"tum CDyphX 'n U3 ? JinDr ? DD ? 1 1 1
f
mam habeat. Aftio enim 8cIntentio, quando perfecla funt prout
oportet>demvijmhai>entrembuti^
memoriafe
ISAACI ABARBENELIS
DlSSERTATIO
De eo$
fcribit, quod dignum eft quod hic referatur Dicit ibi Nonfunt repre-
: :
hendmda & neganda verba Hiftoricorum antiquorum de tisrfua apud ipfos repe-
vemjfe ex terra Orientis. Quod &: ipfum docet de veritate verborum Jo-
fephi,qubdprim6 veneritex Aegypto, &
t^rraEdom. Sed & aliam
tibi dabo rationem pro veritate hujus rei j ex eo fc.quod fcribunt } Ja-
num venifle ex Aegypto in Italiam,mille quingentis annis antequam
Jefus Nazarenus nafceretur. Quod fi fupputaveris,invenies id faclum
cfle fexto annopoft mortem Jacobi, ejusque fepulturam bellum
, &
cum JofcphQo Et fic veritas undiquaqueiibi refpondet & confona
eft.Illis enim annis fuit in vinculis in^gy pto,& in Africa,utJofephus
errorem & ignoranttam iftarum rerum, Haecfunt ejus verba, Sic ergb
,
&; nos dicimus Gentes terrarum in perpetuo funt motu & transfe-
j ,
tggrefiifunt eosin via Duces Efatt, &pugnarunt cum eis : devicit autem eos ma^
nusjofephiy & cepit Tz,epbofilwm Eltpbas , fiUumEfau ,&felecJtfitmosre}us>
duxktfe eos vinclos in Aegjptum Aufugerunt verb Tz,epbo & viriejusexAegjpto^
veneruntfa in Aphricam ad &
CDWtiX regem Cartbagmis Afric&^ a quo bonori-*
fice admodum exceptus futtTz>epho, ejusj^ Dux exercitus faclus contra Cittb&os
cepiis, ubi eum exieperunt cum gaudio magno^ conftitueruntj^ eum Impera-
citurs Quia venatio in ore ejus, Genef. 25.28* Jacob autemvir erat integer,
habitans in tabcrnaculisrf.17. Sic Chriftiani in fide & religione fua fer-
viuntDeo fuodolose,&multaveritati minime confentanea tenent,
quae non funt de religione Ifraelitarum , quiDeofuoadhaerentinte-
gre in via retta : te rtib, ficut Efau fibi accepit uxores ex filiabus Canaan,
ex Chivvaeis , Chittaeis , Sc filiam Ifmael, qu& fuerunt irritatio Jpiritus
Ifaaco , & RebeccA , Genef. z6. $f . fic in Imperio Romanorum congre- -
autem duxit uxores ex familia fua , & ex domo patris fui, & genealo-
gia ejus fuit innocens& pura, neque ingreffus eft in eam alienus:
quartb , quemadmodum non obftante quod Efau & Jacob effent filii
Ifaaci,primogenituram&benedictionemmeruit Jacobus, Efau vero
nonnifi benedittionem bonorum corporalium : fic filii Ifrael digni ha-
bentur Conjunclione & ProvidentiaDivina, ut benedi&ione fu- &
perna: Chriftianivero nonacceperunt nifi bona corporalia tantum,
non animae: quintb, quemadmodum Efau odio habuit Jacobum , &
quaefivit eum occidere : fic etiam Chriftiani affetti funt erga Ifrae-
litas, hoftes & inimici ipforum : ipfi vaftarunt terram eorum,& in exi-
lium miferunt eos.
Sic ergo oftenfumeft,Romam effe Edom, quia Roma & tota Italia
conftat ex filiis ,
Edom
quia regnarunt in ea Reges ipforum , quia fe-
quuntur mores &
confuetudinesillorum,quiadenique LegesEfaui
funt Leges &
ftatuta ipforum. Et fic fcribit ipfe Lyranus ; magnus Sa-
crorum Ddd $
196
Gaude& Utare fuperfiliaEdom> expofuit ; fuper Conftantinopoli qu&adi-
fcata eslin Armema,&fuper Roma^qua adificataeHtn Italta,dicit de utraque.
\qubdreplet£ fint populisexfiltU Quoindicare voluit,licetterra iiJa
Edom.
pertineatad terram J^v^w^extrinfecustamenineam venerint populi
multiexfiliis Edom, 6cillis fitrepleta. Ex Italia contuleruntfe Con-
ftantinopolim temporeConftantini,qui Roma eoprofechiseft cum
toto exercitu fuo £c exftruxit ibi Conftantinopolim, ficut explica-
tum a me eft in nyiu?>n 070 ( Commentario in Danielem ). Quare itaque
mirarenturveniiTe/>o/«/j^populos Edomaeos ex Oriente? Nam ecce
filii Tubaly fcribit iterum Jofephus , qui venerunt wde fedes fixerunt m
, &
Ptfa : & quifunt exfilits Tbtras, exterunt in Angliam, qtts. esl in extremitate Oc-
cidentis : & quifuntexfiltis Tbarfis, veneruntad babitandum in Tufcana. Sic
etiam videtur,Edom^os veniiTe &
habitationem elegiile in Italia,& ab
eorum pofteriis exftuctam eiTe Romam. Quemadmodum autem,tefte
Jofepho, Sancherib confudit mundum, fic confufi funt inter fe populi
. aliilongitudine temporis ob alias caufas,
Ex quibus omnibus clarumeft,quodlicetIraliaabinitiofueritex
filiis Javan,fac"ta tamen fit terra Edom, ratione Regum , qui regnarunt
quaecesfitpofteri$Efau,quiregnarunt in ea.
Quodattinetad Reiigtdnem& Fidem , dico, aequumefleutChriftiani
^vocentur Filn Edom^ &Semcn Efavi\ quia prophetae nomina indere
folent
i99
dumquoqae potentes, quiabipfo prodicrunt, Sc in Italia regnarunt,
omncs fuerunt fub dominio Martis, omnes fanguinem fitientes, &
Reges fc. Italia2,&CaefaresRomaniindutiveftibus
ca^des fpirantes ,
notionibus feu refpecTibus iftis , eft Roma, tota Italia, Chriftiani in &
genere, quarumcunque terrarum fint &
gentium,qui amplexi funt re-
ligionem &fidemJefu,acRomanam,defiliisEdom.
Ramban,feuR.MofesNachmanides,ut fupradixi, aliam reddit
radonem , videlicet quia Edomai, quifuerunt vicini terra lfra'elis,primi
;
x^xoo\Efati &
Efau idem quod Edom:In Rorria fuit principium religio-
nis hujus,& fundamentu ejus: Caefares etia, &Reges Chriftianorum,
agnofcunt eum pro primario ftio capite.U nde iteru omnesChriftiani5
credentesin Jefum,fine dubio fiint WJ3
Dl"f»V KO filiiEdom,filiiEfavi.
fiflcntia ipforum. Calorem enim y qui de tali putredinedocety effe Vtrtdem aut K#-
beum y utt hoc reperttur tn locisputridis y fimo y & fimilibus. Quia ergo nullum fit
inbis vebus princ'tptum y quod reducere iUas pofttt ad Sanitatem ab tf}aputredine%
ficutin bomine dum vivtt y idcircopracepiffe
Deum y ut\Ua comburantur \ adcom-
monendum deimperfeclione materU. Et quiaforma iUarum ratione bomo iis
utatur y ideo probibitumfutffe ufum illtrum y ad docendum hanc rem. Verum
verba ejus funt fomnia &
depaftio fpiritus.Sanitas enim ^Egritudo, &
funtres quae Hominiaccidunt,nonPlantis,nonLanse,nonPellibus
ab Animali detra&is,multo minus Mineralibus. Et quomodo morbus
leprae,qui venitexputredine fanguinis, ejusquecorruptione,genera-»
bitur in eo quod nec fanguinem , nec humorem habet ?
VerumR.Mofes barNachman fcnpfit y rem'bancnuilomodo effenatu*
ralem y necfo Lepram veftimentorum & Aedium unquamfuiffe in mundo \feddum
Ifraelitaperfecli effent cum Deo , tunc Spiritum Dei femper cum ipfisfuijfe , con-
fervando corpora & veftimenta & ades ipfomm inftatu bono : quando verb cui-
poffefttonis veftra y Levit. 14. $4. Fuijfe. enim plagam Divtnam in loco illo , ne%
hoc repertumfuiffe , nifiin terrafancla y qua esl Pojfeftto Dei y in qua Deus habita-
bat. Idemfcrtbit.fili videriftatuendum de Lepra veftimentorum y qubd nonfuerit
fcio, an qtu Abarbenel habet, omnta fint genuina. Videant, quibus Jofepbi pie-
nioris copia esl.
%%%%%%%%%--%%%%%%%%%%%%%%%%%%
ii.
EJUSDEM ABARBENELIS
DlSSERTATlO
LEPR A VES TIMENTORUM
ET iDIUM.
Ad Levit. Cap. XIII. v. 47.
u
bus Leprofi, &: putredinecorporisejuSjConfpicianturqueinillis ma-
a
culae, qualesapparent in hominibus lepra infectis. Maculae autemevi-
dentius hoc docentes , funt DiniX) ptpT virida &
Rubra Et v/n<foqui-
:
ce
C(
demcolorenoninfummogradu,(/#£vo7d<tfJ:Sic Rubedo non intelli-
giturinfummogradu, fed ficuteftColorfanguinis ficci, qui noneft
rubeus excellenter ( Subrubr<& ) Eadem eft ratio caeterorum colorum
:
liceum , in ifta ,v. fz. nempe, quo ufus eft leprofus tempore
quo eritplaga
plagae fuae quiaex illa plaga dolorifica, quae fuit in leprofo,ingrerTurrt
:
cem facultatem ipfam pati ab eis, & compararihic iftud cum Lepra in
corporeAnimalium: Strejpeftu Facultatis imaginatricis Metapborice ufur-
pare blc legem ifta nomina y Plagt, &
LJpra, veftimentorum , vocando eam
non vero, Plaga revera ; hoc enim tantum fuiffeex parte Facultatis
Imaginatricis.
Inhisverb tribus fententiis nequacjuam acquiefcit anima mea (e&
mibt non fatisfaciunt,)
Ideo excogitavi ego fententiam aliam,hanc videlicet: funt qusedam,
quibushomo utitur DJf^y? propter ipforum laxitatem , quae quia
valdeeifuntpropinqua& adhaerentia,patiuntur a pasfionibus ejus,
& agunt in ea qualitates in corpore ejus praedominantes. Sericum
autem, & Lana feu mufcus vitis ( vide Lexicon Talmudic, in "ig^ ) , omnia
item vafa metallina , propter materiam fuam duram non recipiunt
pasfionem, velcorruptionemfingularem ab ufu hominis,ficut Vefii-
mentum laneum& /i;;f«;»,quibushomo continue tegitcorpus c^carnem
fuam , veluti indufium, Vefttmentum, Pallium, Haec enim, quia proxime
adhaerent homini,ut &
fimilia exquibus iiint compoiita veftimenta
linea&lanea, quae funt ^ntfn &
_nj{ , quorum illud, nempe^n#neft_
De
LEPRA M D I U M.
Ad Levic. Cap. XIV. v. 3 3 .& feqq.
*
4°4
nmnditia&putredoindeegteffuraeffet. Si pcftlotionemnonmuta-
vit plaga colorem fuum,h.e. maculam quseibi fuit,quamvis non ulte-
riusdiftaifa fuerit,nullum eratdubium,quin immundum eiTet,quia
nonrecefferat pollurioejus,idcirco ignicomburendumerat,Mn JVJO?
tf\5f.h.e. Resvtlis& abominabilis erat veftimentum illud. Quod dicit;
ir.nil^l ttrn£S (/w loco calvo&recalvoe)u&) idiignifkat,perinde efle,
five hoc fuerit in veftimento aut in pelle ab interiore ejus parte ( quod
vsl inmp3) autex parte exteriore& aversa, (quodesT\r\mX2. ) quan- :
confequensexLepra Hominis.
DELEP
4°7
vel fentiant &fcribant,noningratam me Lettori remfitturumfum arbitratm f
fi
bac occafione ea> qu£ mihibattenm in ipforumfcriptis occurrerunt, commuriican.
Ou<£ e vetcribm FJavius Jofephus, Philo Judaeus, Eufebius, Kierony-
mus, Theodoretus Ifidorus, de illis fcripferunt, tantum abesi ut rem obfcu-
,
I.
EX ABARBENELE,
adExodiCAP. XV.
De
POESI VETERI HEBRAICA,
in Libris Sacris ufitata,
flrilil
ca, eju&fy artificium in libris Mofis &
Prophetarum magnifict
jlllllf extoUit y docensjllud non,ut apud alias gentesy arclis fcrupulofis ejus- &
modi legibut) menfura , ac numerifyUabarum,pedum &
verfuum , fuiffe adflri-
clum , fed liberius, ad rerum magis pondera ac momenta eleganter exprhnenda,
& animis efficaciter imprimenda, quam ad titillationem aurium ,accommoda-
tum Hodiernam
: qua Hebrai utuntur y non effegenuinam Hebr&orum fi-
Poefin,
liam y fedadulte> foetum a gentilibu*y Arabibtispr&fertim y pudendaamula-
:
t ?.'ti:;
>rnON 703 %H 2.
Hinc Fff
40 8
Prinu Species conftat ex fententiis certa menfura difpofitis,etfi fine
modulatione legantur. Ratioenimpoefeosinillis duntaxatfitaeftin
convenientiaverfuum,eorumque/>r*W0 aequali &fimili terminario-
ne in fine,ut ita ultimae voces in tribus,vel faltem duabus literis,aequa-
liter terminentur, deinde etiamhabitarationequantitatispunttorum
vocalium & fyliabarum ; obfervata Linguae elegantia, Sc ad ftykim
Biblicum accommodatione. Talia Carmina vocantur CD^nrf cha-
rufimab ordinata difpofitione, exlocoilloCant.i.io.OWD3 "nb*0¥
ubiinteiligunturgemmae&margaritae perforatae,conjun&ae,8c ordi-
ne eleganti in filo difpofitae. SicetiamlegiturapudRabinos , /Wnr|Q
0>rrhv quo intelligitur Seriespifeium ordinenaribusfuis in vimen colleclorunu
Hinc per fimiiitudinem carminahujus ipeciei vocantur QWrj quod ,
de brevia , &
duo alia valde Ionga, quatuor mediocria
&
Primurefpodet nono ottavo (fortemelius>decimo^&funt brevia)x
Secundum ,refpondet decimo (forte legendum , o£tavo
nam y juxtafequentem dijpofttionem^fic melius videtur quadrare) m
Tertium, undecimo. Et quatuor hacfunt medwcria.
Quartumconveriit cum duodecimo.
Quintum, cum decimo tertio. Et hac quatuu funt longa*
Sextum, cum decimo quarto.
Septimum,decimo quinto.
Et rKEceftcjusforma:
1.03 noi 2. w /non »«ri
:
$, rupirt >) •$ t
4. iriWj 6x r$
jf *V Fff z"
4io
fincetiam dixerunt Sapientes noftri ; Qutcun^ legit ftne modutatione>
& 3 Et ego dedi eis ftatuta non bona &c.
difcitftne cantu,de eo fcriptum esl
milia.Juxta haec variarunt etiani melodiae illae notae, veluti, n300> YiOfO»
V^ttO» DJ"DO> Yff-s &
fimiliaj item numeri literarum Canticorum il-
lorum. Sub hac enim fcientia comprehenfae fueruntres admirandae
ad apprehenfiones divinas. Et haec eft fecunda fpecies.
Tertia ipecies eft eorum , quoe recitantur per Hyperboles, Amplifi-
cationes , &Parabolas comparatas ad Laudem vel vituperium rei al y-
cujusjickjue velad Laetitiam, vel adLuc~tum& Planftum. Omnia
enim haec vocantur hocnomineYfc. e^v ejus eft Movere cordavel
affe&us, Mutare proprietates & qualitates hominum,&conrlrmare
rem propofitam verbis, hiftoriis epithetis parabolis & fimilitudini-
, ,
illa eft Sopor vel Abolitio, ceflatio fenfuum fed Prophetatalis volun-
:
Prophe- Fff $
4^
9. >Vrn : 10. cbg nv n. r#>te innoi j
i2. gjtoreM wap -
Hac forma & menfura procedit iji circulum quafi , fecundum cer-
rammelodiamadquam eftconformatum,prout unicuique Cantico
fuamcertammelodiamfeu modulationem asfignarunt. Hinc vides,
in ifto Cantico, menfiirae causa, quandoq; contrahiliteras , quandoq;
extendi & protrahi, per additionem quarundam literarum , ad juftam
faciendam menfuram & modulationem,prout aliquandoetiamuna
&altera hujusreicausadeiicit. Literae, quaeinprsefentiCanticofunt
fuperadditae,funt iftae> duo Vav Jod in voce 1QVM>. fiineciiTet & :
to?Aoi*;pro CDno Nte/i Vauin r^ru, pro iTf&*i Sic etiam deficit
•
cesfitas , fic poftularunt. Ita oftenfum eft , quomodo hoc Carmen lit
.
ex fecundo genere.
Quod verb etiam fit Tertii generis,itidemclarumeft. Nam^Da-
minusesl vir ^//i.phrafis eft parabolica.Deus enim non eft Vir, vel Bella-
tor : Sic ; Dextxa tua Domine tnagnificata.es! fortitudine : confregit inimi"
ftf7«,Deusenimnon habet dextram vel finiftrairu Sic, Et Jpiritu naris
tua coacervatzfitnt aqua : Item, Vlavifti Jpmtu tuo : Extendifti dextram
tuam Habitactilum fanclitatis tua Firmabunt manus tua 5 haec omnia func
: :
ii.
DE EODEM ARGUMENTO.
Ek Ubro VW ii*a R. A/arUypar. $.Cap. 6o>
trica , bodie ufitata. Hac dicit non ejfe ufurpata in libris Sacris,fed ajfumpta ab
Arabibus j bis tamenejjeprdtftanttora Hebraa. Secundo ea ,
qu<t differunt a re-
liquts Scrtpturis Sanctis >non quidem quoad vocesipfas >aut earumnottonesy fed
rejpecltt melodu Mttfic^ fecundum quam canunturiqualeeslCanticum Moftsy
Deut, 7 z. Debora> Judtc. {. Davidis ,& fimilia : Tertio, Canticafeu Carmina
illa^tn quibis nec esl mutatio in notionevocum^nec^inelocutioneCantoris^fed
tantum rejpeclu intenttonis quhd fenfusipforqm nonfit fecundum itteram ac-
:
exprimogenere»
Contra-
4*4
•Fropheticas veras inter vigilandum,dum non prophetabant, etiam
loquutifint per Spiritum San&umfumma elegantia & eloquentia.
Nunquid enim vides,Samuelem Prophetam,qui fcripfit librum fuum
& librum Jiidicum per Prophetiam fuam ( qua de caufa etiam libri
ipfiusinterPropheticosfuntrelatiJ ideo nonimpeditum fuifle,quo
minus fcriberet libellum Ruth per Spiritum San&um fme Prophe-
tia,undeillerelatus fuit inter Hagiographos.Sic Jeremias per Prophe-
tiam fuam fcripfit librum fuum,8dibrum Regum $ per SpiritumSan-
£him autem librum Threnorum, qui eft exHagiographis.
Quia ergoCanticum feu Carmeneftexoperatione& ordinatione
Prophetae per Spiritum San&um quo praeditus fuit , abfque vifione
Prophetica, ideo lemper Scriptura id afcribit Prophetae qui fecit illud,
veluti} Tunc cecinit Iftael: Et cecinit Deborah &
Barachfilius AbindamiCan-
ticum Canticorum Salomonis :1ic dicit Efajas j Cantabo nunc dileclo meo \ ubi
fibiipfi Canticum illud afcribit, quod ipfe illudconcinnarit velpan-
xerit Sic , Tunc cecinit Mofes, &filii Ifrael, canticum hoc, &dixerunt dicen-
:
citus Ama^iti, Regis Jebudab accurri ergo , ut viderem eam. Statua autem UU
:
esl lapidea, extans in vertice montis, quo cum labore & defatigatione confcenfo^
legiejwfcripturaW) qiu tbi exarata erat^ carminicam, qu& talis erat
Haec ille.
tempore, quo Patres noftri in terrafuafuerunt.
Skergovideturjuxtaiftos Sapientes,Linguam noftram Sanftam
in naturafua, &ufufuo,indeadiebus prifcis,noncaruiffehocgene-
recarminummetrico &rhythmico, quidem non tantum ratione &
melodiae,juxtaquam illacanebant,uti fcripfit Abarbenel, fed& re-
fpeftu rerum ipfarum atque adeo etiam in libris facris reperiri.
: .
compofiu.
D. Hieronimus in EpiftolaadPaulamUrbicamir^r/iw^^/?^,
inprioribm Pfalmis ( fc. centefimo decimo,¢efimoundecimo,fe-
cundum numerum vulgatae verfionis ) ftngulis
itterisjtngulos verfeculos9
quitrimetro Jambico conftant >eJfefubnexos : lnferiores vero tetrametro Jam-
bico conftare Jicuti & Deuteronomu Canticum fcriptum esl. In centefimo deci-
mooclavo Pfalmojtngulas itteras ocloniverfusfequuntur >Incenteftmo quadra-
geftmo quartoftngulis literis^ftnguli verfus deputantur, &c. Habes & in Lamen-
tationibus Jeremu quatttor Alphabetba, e qutbus duoprima, quaft fapbico metro
fcripta funt : quia tres verftculos qui ftbi connexi funt , & ab una tantiim ittera
nilfimiitef)
5
^
niini funt bini^qui faciunt tetrametrum
tuunthexametrum.SiccanticumPuteiincipitaTrimetris.pofteafub-
lungunturdimetri.Similiterin Oratione Habacuci (quae mflffi.fP ty
ficut^ PWDavidis, &: data fuit Magiftro fymphoniae juxta melodias
ei convenientes, ficut ait j '{Iti^? ™?^
f'^7or/ feu magiftro fympbonU i n
o
411
mus negare,qubd hodierna quoqueCarmina,quaedicunturabAra-
bibuspetita,illojam temporeinulufuerint, apudquofdem devulgo,
&c in rebus vulgaribus, non vero apud eOs qui ex inftincluSpiritus
fan&i Carmina fcripferunt.
Vcrum ex iis,quae in hacmateriaobfervandafunt( quodnoftros
Poetas hodie non attendiffe deprehendo ) eft &
hoc, qubd, ficut apud
Gentiles inveniturunumquodquegenus Carminishaberemenfuram
convenientem argumento ejus, magnaque differentia eft inter Carmi-
naadlaetitiamcompofita,quae vocantLjri^, &: inter Carmina lugu-
bria quae vocant Elegiaca
, , &
inter Heroica, quae componuntur in lau-
dem &
honorem alicujus infignis Herois, autRegis,&;alia:fic quo-
que nos facere debeamusin Carminibus quae componimus,utillo-
rum menfurae fint convenientes fini &fcoporei:nequeenim quaevis
menfura feu Carminis ratio convenitcuiquerei.Ex. Gr. Determina-
tione feu Menfura,quam invenis apud optimos Poetas in Carmine ad
hilaritatem compofito aut ad laudem, aut ad orationem, non conve-
,
alias quae dependeant a rebus ipfis, eo,quo dixi modo. U nde hujus
,
,
tum faciunt antma : aritma notum id facit Deo benedtclo , & omnespetunt mi-
fericordiam pro vivts> & Deus benediclus miferetur mundi propter ipfos. Etde
bocdicitSalomon^ Laudoego mortuos, qui jam mortui funt,Ecdef.4.2.
Siclegimus incapite Talmudico fHEXJ 'ftx quod Calcb fe proflravertt
fuper fepulcbris patrum noftrorum juftoruw.
Quod fi ita fit,bonum eft nobis ut difcernamus inter eum qui Deum
colit,&eum qui ipfumnon colit,;uxta regulam quam nos docuerunf,
dicentesjnn pnp b) uo'n nnu mpan nn iiO'n nnu monn nnp Sd
uo>n nnwDippn nn r* uo>n nrm nnan omnu homoinquospmmhonu-
num fibicomplacetyis quofcplacet Deo : quicuncfa autem non placet hominibus^
nccfe Et quomodo aliter cognofci posiit
Deoplacet, in Ptrke dtotb,cap.$.
locusfepulturaeeorum quihabenturpro viris fanclisck beatis ?annon
per hujusmodi monumenta $c epitaphia, per quas invenire poteil
omnis qui quaerit,Iocum ubi fit terra fan&a ?
Hujus rei causa ebullit cor m eum ( decernit &pronuntiat ) j Siepice-
dia refpiciunt, non ad perfequendaslaudesimaginarias, velutifami-
honorum, divitiarum, & fimilium, fed, ut in memoriam revocent
Iise,
funcli esl, quod faciant ipfi monumentum fuper fepulchro ipfim. Et in Eriivin,
capite, quodincipitjH^yamentionem faciunt monumentorum jufto-
rum. SicexprefiumScriptura? teftimoniumhabetur,UirUJfO apy^ajn
Et ercxit Jai obftatuam vel monumentumfien.tf.14.Et 2.Reg.2 j.ubi agitur
defepulchroViriDei,dicitur,^L? p»fl HQ Ouale esl monumentumiftud?
^.17. Haec omnia funt indicia,quae docent, jam olim ab antiquis tem-
poribus hunc morem in ufu fuiffe. Dicimus itaque, mentem R. Si-
meonis filii Gamalielis non fuiiTe , monumenta abfolute vituperare
Scimprobare, fed tantum eo refpecluquoverbaillaejustradunt jvi-
delicetquatenusintenditur,mortuoftatuerememoriamperilludmo-
numentum quafi absq*, eo nulla illi fupereilet memoria&: benedi&io.
,
Ncque Hhh
414
anima,&: quodjuftitiarumejus, quasfecit,memorfitfuturuspeusre-
tributionum, aut,quod tempore refurre&ionis mortuorumintervi-
vos &fuperftites fit futurus, qu6d item unufquifque a&ionum fua-
rum rationem fit redditurus coramDeo,&fimilia,quaeviventipro-
^deffe pofTunt fi illa ad animum revocet ; talia monumenta
, epicedia &
neminem Sapientemunquamimprobaturum. Nam res ilke, quarum
mentionem fecimus,funt re&ae & laudabiles, honori mortuorum, &:
I uriiitati vivorum infervientes ad imprimendum ipforum animis,
,
III.
DE EODEM ARGUMENTO.
Ex libro Offnn mm R. Samuelis Arcuvolti
CapiceXXXI,
Oc
capite conftitui aliquid dicere de Carminum ra-
Verum inipfo ftatim limine haereo ftupens,
tione. Cor &
meum 3N Sth. ad Patrem Carminum clamat(^alluditadEfaA^io.)
Annon fit ex filiis alienigenarum ? ficuti afferuitPrincepsPoetarumR. Je-
hudah Hallevi,in libro Cofri Par.z, Vehementer enim invehitur in
fubjeaionemvelfervituteCanticorumiftorum metricoru Rhyth- &
micorum^ut tande de iis exclametj Et commifcuerunt fe cum gentibus &c.
eo quod
4*7
in duobus adduc"tis,in quorum priore funt voces monofyllabe;,bifylk-
bae,&trifyllabae,&fyllab$ pauciores; in pofteriore omnes trifyllabse)*
Addit autem , idfieripojfe r
V9nn ^ya uwm in modulationtbus acltvis (h.e.
in illis,quarum virtus in eo eft pofita,ut res ipfas,&
earum fenfumanl*
misauditorum imprimant). Quod autem ad tUaCarmma Canticaatti- &
W
nct <ju<£ vocantur Arabtce N 11MK qu& metro conftant rhythmo ex &
y ,
( fecunda
videltcet Jpecie) quorumpr&cipuus decor conftflttinconftrucltone arttficiofapro-
fidica & Mufica ( nulia habita ratione rerum &
fenfuum, ut his intelli-
gentiaconcilietur) ea Hebraei ) propter excellentiam longe
nullo loco habent (
vttatem modulationisfua &c. Sed nuUus eft locus erroris in vcrbis ejus
iftis: Hhh z
42.6
NequeScripturapoteft ederefermonemplenum,ut fermo oraHs per
j geftus &
motus indicatos. Attamen , ad fupplendum hunc defe&um
Scripturae,excogitati funt Accentus varii,qui dent intellelligentiam
1
wn ori^jfa *&
PfaU,. Pfal..n$.8..
^&i^
IV..
5<
Unt etiam Arti Poetica? qu^damicondiciones alia?,
partim Communes apudomnes, partimSingulares unicui-
que gentij quarum meminit Ariftoteles. Sic ait > quafdam na-
tiones inCarminibus fuis noncuraremutationem literarum ultimarum,maxi-
me fi dum leguntur eundem fonum edant* Sic dico , apud quafdam gentes
noTi receptum eife in Carminibus, ut eadem obferveturforma rationc
Punttorum, videlicet Kegum, 8c ^Scheva, utilla fint in omnibus
eadem,velunus idemque fyllabarum &
pedum numerus , fed fup-
plent defettum modulatione nec dubium eft quin hic tamen aliquem
:
ISlJ|proponoverfus. *'3
4JI
1
fin>p /V*]j?p nsn
( hfc funt etiam octo fyllabae cum rhythmo refpon-
?.
dente verfui fecundo decem fyllabas habente ) 3KW ")£ n ^?^ ( fex :
aHto irfeE njp>( etiamfuntfex:f?f?i nipan «frh, fuiit feptem 3 'M fytna
pO'^ >n iterum fepteiru
IV.
ISAACI ABARBENELIS
DISSERTATIO
De
PRINCIPIO ANNL& CONSECRA-
TIONE DETERMINATIONE
feu
NOVILUNII;
Utrumeafacienda fit juxta Phafin, an juxta calcu-
lum Aftronomicum l
l
Artetertia §. j8. in Dijfiutatwne contra Karr^os attmgit
\Author Controverfiam inter Karr&os & Rabbanitas agitatam de ln-
\tercalatione 5 & Confecratione Novilunii Utrumeajuxtafuppuratio-
;
nem y quod volunt Rabbaniu %an verbfecundum ejus Vifwnem^ qu& Karraitarum
tflfen-
450
jrion enim ita adftri&as habuerunt leges,&: potuerunt canticis fuis per-
fe&isfime inferere quicquid voluerunr pro voluntate & lubitu fuo.
,
Sednoftro&culoreceperuntinCarminibusfuisLeges&conditiones
f
piiirimastumobfervandas,tum cavendas,anguftamquevalde fibife-
[ cerunt viam,ut neque ad dexterammeque ad finiftram declinare pos-
'
fint.undecoguntur faepe abbreviare, contrahere,omittere, Sc adder^
Quarationecorrumpuntres, autadminimumdirlicilem redduntirW
teiligentiam earum. Prolixiiis haec tra&avi propter honorem Canti-
&
corum Davidis Salomonis, &c.
w
vwo naob wnonm wxt nauo iwuprwiMi mpn nma xm own
orn o*.D»p*?n
nWn »!tn ty ropn N3#nyonW>n dxi 37ynTy dvpi
w 1
ovn >Nxno 7nx te» nr
? p^rrn*
wioiDVflwrprotffli
n^n
^ nnn^n cwn
Sy noN a nv^in isd^o *pinno ntrn ncipni aa^na
J
n«?^ ftatorm ni£ipn D^oooon ovn-^n or Dn«? nWn n«na ^Si ovrt
>ntt?S
dn? >a n^rn n^nnn n^nn^ »wt fw 73 %via nyS i^ «ornnnn^ d^ o njt^a
w
xS 'urso S?03 iD:ana ^mnn n£)ipna nfe ^r^oa .ro«m D^ana 3'a.vn noipno
nnv fno vn ntrni py niiDipn^n^ n^o Tipnj nr tpw * moipnn t^d ^nra
^xitr' oao ^
TtrN miann »oan rwn • r-urn nnwovn^nnn r\vrh mn
ovn nf?nn-wy fai fD^ iipn3 rf?io .w>ra»o»n ojansnjpn n^nnniry non
n«w opn nnToa ^in Ttr»v Dinm TiNn »jor onw nvn ? Tpaa tro^n nnnw
j
1
DTp»«T I i i
45*
rift fententia, fitfacienda ? Ad hujus rei tlluflrattonem qiudam iVt adduximm ex
CommentarioMufcatly &po&kittfumtu Abarbenelis qttec^ eadm dere Difer-
tationemcontra Karrattas,exCo?nmentarioipJiu$ in Legem,ad EXOD. CAP.XU.
verf. i. Eam itaq3 bic jam
exhibemm, &
qutdem tn lingua etiam Vlebr&a , uty
fxcubifortafn noflralattna verfio a mente autboris^aut gentano fenfu , aberrarit*
Leftor erudttm emendarepoftt.
0'trrrrrKT c^ n?n rinn lo.v*? cnso \*\X2 finx htfi nstffi ^v '« Tt»n
: xzyiizhrixhv teoOTtbfa iT«p ^a oy nrn ptoaa pianjra ui
;rofcnn$ron Mdi VunwTna n*£or r.vn oy» kw ftwifl "natoi
n:tr?a "ijw iod onn.v anttD run <jidi nSnnn na njw? xS nttwi H^n»
•yaca nanu? nr Tttfai woaon nnina dni tqb iiroa dk nn nfani n*?nnn
vnr mIVi ?*otfi *poi n?nnn na "iyw8?nTTiD0i nfaato nyun nj*?n nvrfi wi
a» onr dw D>pSn p£ru nrn irrsn
3» *?<v nftron tiw ^? ropn npio mm
^nw .erornojana *?nnn rrontt? i>n nnv n>n pfr TOtwi Waa» niton
dn nra iS nn ono ins yoi)x y*oaa invna Vnnnro ivfm a n nfao -rn.v
:
tt?ctt?n nvna dwn non n&pn x*m »sp ^isn Nip: nn wwn rovh anp u?orn
nb Sa laoo tt?oe?n pmn r^fi n ?ana •oni ^m o iDna pjyn n»n> »7: tz?^ia
,J
w»>n napo ixo nwj «•oot rw ch n ?ana nipn najin ovn i*p>i yp&xv
7 ,l
rshnm i p nvn nr taa n^ann njn rpx noipn wm *>mo -jisn nr tnpn
•
vwr\ f*ao nftnnnro nv«?.vm vzvn on^«? ono nya^x iir^a tw ni^ron
4*r
Wtiyv »Vao noaDnni nfttnn tfy oto on nton o'i>jonl »ofi »»ja*? o»iio vnr
ni-r plbai *
r-^ron mr>a irotrn nyun »03 nj»a mviran '»yat!3n nSnnnn
»am oSiyn xnaj »itrnaioiN wfa oi» yjnrr »3*11 iryWai »nianp loaipSn
jray ?
1
D»$n vn msw nsnn nSnra n?on o^iyn Nnaj p»ja lao ywin»
WMQ» oSiyn nxny? naooj n»nntt»i rfaa^ nVinni 'wn noaonai nnjna
.vim mav D»j#ni '»«rrnn iaS» '»*na*n ¥?ao Kinp forni D^iyn aoaj» ttfitt
»itfw oSiyaaf nvmn yaa »j£o xSx o^iyn >oaj ia«? >jso nj«»n nvow iSkx?
'»o»3Dom ytt»in» »31 iiao»! >mxa*» ioa *-wn nsipno xintt» ojmno Vnn»tt>
onam ^atr 'fft om^ »ora jAs? nvmn »mn »on o?iyn n*na nn»n rftv ioy
p dx nn»m Syan Sy nan nxnaa notp sh) a©3j »noipa i>naj oiraxa
njrn nSnnn D»«nrr
»ntwio o^iya njw&nri nw p
irw nn»ni p»ja nanan
ntrno lVnnn »yapn jrijon »aa i3trojtt» o»jfcn -»^» Sa pi ptwnn nvn niti
M»n »3 fljwxifl fl^naa myf? nmo nrna nn^u njirn nSnnn p o^.fw
^yaofl :njon ^a ^n nn^^ni nj^n Mnnni noncyn n^Sfin -\n bv rwn
^mi oaS nrn ttnnn nrn pioaa nSxn no^m onamSa ironj naai o*o^n nyum
DvmnS Da 1
? cnnn ion njn »a 'wi dd*? xm p^i D ^7rt
Nin p^Mi dd
1
? nrn r
Nin o nrn ^inn u\v n^ron mr.va tt?orn nyun »aa yaoa p^vin ^-rnn»
''u?tn u? v"i ntn ttnnn oanyai onS m> noaom nmn ^mv bix nvn vnn
4
ms) ntrno n»yaio nn»v mVnnn >dv nj^a p dn d^jcn vm nj^n n^m
rSarf? onoy n«»y i^ V» non i^on nar^ »ta^ nr r»jyi ro^jo noaoio n^njn
iVnn» ia »a njtrn 'virh f i^xn ia wx» ittw nrn tt»7nn d^ n»n» d»iko rixw
uo» uoott» dj wbvn tt»"rna »jtt?n tt^na naw^ ioa »tt»»SK»i »jk»i pvxi onuo ? 1
ponn anai onjco x^xa hxw »ja nxyft n»JB»n nji£»a noxa o»jB>nio»3nttnn
'aa na«»a 'xa v^n o»orn»o yiaa»n »o» u»nuoa nai2»n Di»a nrxn n»nntt? loa»
forS »tt»»V*»i ^«71 f^^T D»K?inn Dnuoa d»iko nMK»mar» naa iniph piwj
niott? Djovi •
»y»att»n tt»tnn n»n» »i^ni fi^Ni win ro»j n»n laiyai u»n^wj
jnarS fa oixnpi on d»»did nio^ »a o^o Di^yn Vaao o»^iyn unx n^o»r7nni
nra nay .vVu» »S naui Tian» D«?n D^yn Dtpoi vroy d«» »a y^nnS Saao on^wj
Diiooa 0'^tnn nx xnp^o lyjoj >6 Dn djp >£hwwr\ niKo.^y
»jwi ptt»xi
rai Saaa im.v D»jao iniKa unnn n^ ua nr la^o bis nmn nniic» 103
vn» »ua
^»Dn rjm Sy nnn iix a .vint» ro»: ttnn Nnn p^xnn inna inDN nSjoa no^j
M
nnnio nj»xtt»i n»»njn nSnnn wa ^Tnn niico »»jyp nxann njn Siun ^in hd
i 'an ?6wfl nra mnim n»ya^n n ?nnn i J ,
•VQ^Sni Iii z
434
jijtfn wy 7NW >03n ^aa 77ynn nmo:] onr -jsnSi 7ip7 DTpn?
n^nnn
Ninu? V7N 07ipn nyn $ ovn n*?nni nwi naipn:! mino wa ttowi wana
ktn nonpn n;n# rioiNn nxsrimh.iyufi Dni rniw n^sronWn nSnro
rnni nonp n;rx -jn ntyoi oxyi no»7p M^n n3n tv Sjfcfo myrrn Sy fV?
j>jp777ynni hyeh ron D>7p>n3ns?Nin 7#ati o nm fiwqKWionp iov? nann
X? n r
nnjon no 7f>n N>n wi TinSi
;orn ioft rotn n:trn n>;?N7i ovn n?nnr.7 r
Vnm» ynijv p7i D*arap ooorni nvjo? nrra on nj«?ni cvn o nfryon nonp
*7T03 vbvn vnra ^mnn p
Vnnn nawni rorn NU3 vjdts? 37yn focvn
fo? ds? «?>«? >£h o>noism rnm D7Nn Jtra \vxh rhxrs ooojn i07n> n?3 o d>jtno
nV^n Nin Ninn dvd tow
fcn DTvyn TiN7 njwi nrTn ror ^3 inNi • iitv
iwnn rormiTy^ rvn njrn f>;y3 pi nn-rm ipNn fcoa ;ro«?n r^ o v;£7»
n3i vnvinn 'uiyo 173 oViym nyntn ror >nn *n o \m 19 nrn nsipno nwv
3>3Nn iv ^pinno o^in njb^n orix 73 o^rirn 7in3 ^xn fcna 0:3; '>nosm
Vv fffipn nnnn Nin cvn n7>7n fo? d:on pnnn >o>t^ nxten fCOT c-osv^
nr^n njrn pi nrSa to* rrao liwi nkve? 103 no7Nn fzoo nsv iSnd 'o^
jnea DTp finnn ror nvn?i n«?n ns^n t? cnoxn d'xicvk? p\3 rsipro N>n
n? ^flOI no:S n>wn nSnm r.oND Nin pnnn n^nrn n'nn» wi rvvhn \®h
nnv n>i n^N^a n^von ^cn^ iod mvn fo ovn nSnnn nn^Nn nTnn ruwv
r
cnnu? rrrA tonti rt*o Dn*aa nrr ? n'c7s nTtmm u?N7 mto^ ttivo dv
2 ,?
pr yo '*:vni 7^3731^3 '1^0*7 D w 7r3n o>:io vnr 105 nr^7on DV7 onoSoi w
vn f
>i on^n oieouw wpn m37oS uo o^onni npio vmsoAx nD707 27
f
cN»n:7ono m
?S D^ywn iod Dn>ya n:v;&? *noN«? n^d; m^S i;oc? nioiNo
,J
D7po D7N oa vn w 103 Dno>3 nry; dixv ^£17 Dwn uotr r^ w u? moiNnoi r
to orni3Ja on nnnn wx
rvno pnrf? ai foj d^o D^vni V307 dw
437
D»ttnn ^D^i35i nrvpy nn »a ^ato ^^o^N-Vvntryn >An»Nintf*
'i
urfntto Vd3 njy Ditro noxi dA» na* onty a»^ wi p SynaxWi oto on»ioo *
?7a nfha ptwn uoo o»rmn ravr n wn ott fo*? twn 73 i>#» mv
pi 'ii 'ar
m
oa »3 fK33inan rwa ty ix n»»>nn"tefew Nmn trrmn ttnpn>
>ft natrrm ȣ
nt
2
? n^ ror .v ?^ usm
07ipy y7> Wtt-^y tn^ A
2
&m
rp«mn n>n i»7p v
oSiy mo»' wo^ omjj nmixi d7N? un fet &xn-mm o*m wmsa vn
N ?y rtihn n»-.vn »a Sy >»W7t myop^ onS nr n'n n ?^ yrwwn
,r
ni^ 1
w
wyinyap^T^i^awDn iixrr^i^ onr^^oy ^jon^aweSy
tt?7rtn ^iTp 177 ny v nniS2 n^o ? 70^:^ pao pN Sa^ n^n i.v tr^nn nSnnn
1
mwp- lynmrr o ono wsnrf? ci^i parnrr ^ *?y iurirp tmv n'\v-in »a Sy
rjo DDSnrn u?7nn no.v^^a iro iW? 7Dnn a^nanoa *:»do ntro ? naf?na-
1
'^7^Dn »»7n w on^a- vn» d»to »«nn tcn? n^i cn psnoa ^ o^n D»«?7n
xvu»- w »1771 'trrra w rou?n ^7na nn cx w DH^a. ira oniDK oy vnu?
^irp nm» noam itr^a c?o«?n
dni TO>yn
D^ooyn
oy oooonS n^unnnr m»n
i«?y> no n>w >d ^ymnn
w
Hvmanan^n wfenxin ^1
d.v
ntro SnpD^n w>03h nrn *7nn'Tttn»- Toxt^- nrn -vivon 7^0» owpn
^y- n^y^i»^ moam niryn 710 .»»7i^wnowa vn DtrornD Sy vJfeyr wna
xi»»N7Q: o»7vn nny d.v »a nnon»i»3 n»n xSonoix Sy "7X7^ na»w onn
rr^i now- W 1
yn»n n7»nr trotrrr 'aSnor ^Sioji patrno c»7Dn- vm njn^rt
ana iaai
n»»Nin »£3 Sy ti ?^ n»n xh ir» aipa o»t^7rrn mybptf' hi hxur\ '»ai
m ma^m
jvfown njpn o nioT mo3n na «>» ,v»nn ntrnpn n3>Aon» »oS otevvap
rwn >wmb 03V *in p wttdx» to3 d»oV.p o»c?Tnn ntryn -itrx rrvh jw X'»n
cvoo D»tnno njttrnmnwjwi o»£Tno mio nnx njtrp to*? nna jjoo SfnNi
103 rhiD hro wii nvna ptrNTtnnnnr nw* mwn nrapna? 'aSt
u?otyn
vn» oya nitrn >»Tn»iNWONtn trotw nVn 3»3*nt 3>3xn mn nx motr moa»
p*?i ov Ttry TnxVsiTp nj3*?n »trm 3»o" wara n»ro»n n:trntr >£>*? '»trm I»
ipK3 xinp s^an trrm p»j ron n»n»tr >T3 inx wm nstrn *?y ^oin )3Tsnn 1 1
?
oao owi
narro asw vm rm tfni
'
mayo *9f>n n3OT ,wn n rj ^03 ? 0tt?n Dj:w n
'nni 'ini
^"^
4,
m^S >ivn DVofe3;r?sn nrn n3T3 l?>nw» »03n3 nn»nur nosnn osvy >&nv 7
1
jto nVv ^npj^ ^Tn»> D»«nn tr>n 03 ? nrn tr-rnn nnox? nr byvi n'M-in
1
?
y\vrh tnt nwSn- wot vwp vn ^oji j3r Ty fow> ^3 Sm vwiei tvt
4?P
mio nn o p7n ttVm njmoi oi» rj3'o nnma n^ te nttrrn »»w N3N »3y
!
no* nwoai papnn >a *?y ^S.vnjaSn n»»*n *?y 7010 hxhm pi n»n *W
•
ru «> ir nn n^im^ ty trnipo 70i*? ip»3Dn x*?i onyn npnj Syw toi 73 inw- »
1x3 iro nVitj 7iwi r-ttfcn payo vn nnix7 nn^ t*v D»«npo vn n»»>nai *ip>y
xS ''^ ov wno >&w mv rhy\ o>pW nw noxi o^w Kini uora imj»*n
wna pa»nn Sv *Ai njn^n n»X7 <?y iqid »vin n»n ftai pi ffapi nx7> ^w
patrnn Sy 700 fo»tej pi«? poo 63 x^v
iSifr iV vn mih nni* ni07
ny ontp niayVVa n*na
iw
yv
p»a
htrh nkoji» noi o»7jrn nTyn *?y aftt
^
n »a 13 njian nvomnn n.v n*7Q n»n »n3tt» tara xten Sy 1M93 ^oj
«nni enn *?aa roa^n f?noa inyn> Din»ai prra TofaA naa ? iftn Vnwi ntry 1
cwiyi D- bi^ vn DWoon oa mni nixon V^.v d»xo?j7 inV3\3 rtoan ni^o nVn
aTyMnraiVnoni^^n^nDwmnTDWifjnDWWi n^nn wim onw
o n7D ami V3^ rnxo 733 701^0 tniwV nwon Vy 73y^ no.vi m^prnV
7137
7on Nin oj»i V.vo«n ro>'» ni^o V30 7d ^i Vop d^tV.v xt 7»»i p^x n»n irvprn
103 xm no^n *?3K w»y 7^73 aiom t^dS n3Vnnn ivx nx.M 7i3r inScra
r
Min jiw no V3.V n«?yi i^or3i p»x7n tr7n3 n»n nryc? nosn» y3^nn '7»©»
•
fe» x ? hmwv 000 ,'D03 p»j» 73»y Nfini 77x »7n ^)iD3 mirn 73y7 )b rvnv
1
*i«?x DH37n^ nro *uh xv &vt nrh i«?7pnn xhi nnon xS D>jn3ni ote V3pnn^
^y D»^iy onr noi ^i7in 733 onSn vn o^Tnrr myapi D»:»n niyya rhxy
••£)
x*?i 7n3n tWp 73nn an^p 1031 nww onryj on^ >& o»t3Dw^i ^na 1
?! 'w»a A
p pTnnnox 3in3n n*?n T3 ?! n7inn 7373 rwn»n 73 iyiy» 7i3y»
1
7».v Dipon
173 ?! an»yi d»t nVoji nawn Sr nai n^jo X7po3 wa^nwi '» 7na>
1
on>Sy
Diox • r-i'77niDi n7inn »iioa nr ^3 nSn n3pn«» *ch vmitoa uienp w^
7i3yn noana onxai onoan ira fen«r> >oan 0770 pn^nn^? na D»yipn
wiant
4? 8
• a \m rtW
td n? woa cnary *? Torvti twfl to ioai nV?a m» sAt w
'«yaip vn» p d* pron on? T\vn? nVVa u\vn jioy nxi Tra cmnj? oov
rnoiey p ~>v rfcn Dzvp?n a»wfl nsnoi dv cp oto snwrf? na?n rznro
nw» \7N rftNa cwr^n »t3t$ n»\vnn ^ 7? nnn fltfir7p>p ira amti mscon
i? noi narn »»7n7 rxn p»j rm
?y imtfTp*» nipn?
i
D*oafl»jt d tv EBnp *£
nsDon ^aion nvna patfnn >o ?y icrfp» x?i maon \q n3D? nar xw ni3T
7*nr» tuo» toh» onoan ?aa nV.vn dtjnh ra xin ro*Di o poo pw noa
#Tn Tno nn rn^n^? ttt Toxr xvnn pn »a n*wn >£ ?y ntn Dnrrpo vn Xi
rn pattfnn >a Vy» »717 vrm "\mv rn yn» rm prtoi "i?on oy arx »aj v* k
vtw rrote lyrw shs ttv x?i mn Tno iyap' >Ai nj}7n nxm *7 >twi o»y3ip
on?n Sy ^on aan nnn ^nn mm m
inoM *ro^jr nn rxn d>0' ^ro^aip
r-rn cxi xv\w noi7 p/v N7i tvt oipo 7pA»i wntrtrfn nnnoo 'n^i yro) 'ui
ovn 05 ^iori dj >r^ p X3 N7 yno TON? 7^8?i ^rn rinn "onp arn^n o nn^
>jtpn rrrm bvn Sd^ N7i ^
nra rrftwn 7*;o fnjin^ oip»i io^ji on7n 7^
^di wmjoa wm wn 7«? d*o» u» trrn mixa vnr noio x?n CDnS wn •
nyr? D^nyS nra ^n» Tarr* ^aaoi *ra.v» ainaa «ni£30 *v*on nrVi np>vn n^n
noan ttot im ^7 r»Ni '1^1 on^ 7y onTi^ Sai D»n^o on>ew 7Nir* nry» no
jwt ru377t/vwi 73^ ma^vn tid 2onr pnrnn d^ o Wyio w D>ny yiap7 nyai
n«.on jni trtn vxi Ninr D^yiv 7an n wj njnSn nr^o »d rma jraroi yir iai
ia tt5a maioi ia mrya nrnosn ovi >nrna ^a n«?n r?ni 12 103
#
0^1^
om nyioi D»rinn myap 7Niw»7 fynoi ?»arnor D^o^nS
on*£) S* dwd Dn»rxT Sxnr^ nry» no nyi7 amar ^m n?i
irx riarnn ^
>z ?v Dtsny om
zr y
venit, ut principium anni fit vel conftituatur alibi, quam vel in Revo-
lutione Martii, cum fol ingreditur in fignum Arietis vel in Revolu-
,
vitatis &: exitus in lucem hujus mundi. Et in illo die tempus Conce-
ptioniseftNoxpraecedens: tumenimSoleftin Ventre terrae , ejus &
medio; Sicin Anno Conceptionis tcmpus eft tempore tenebrarum 3 *
Revo- Kkk 2.
44-
quaru una lucer,
totus, qui 24. conftat horis,dividitur in duas partes ,
& eft Dtes^ altera tenebras inducit , Sc vocatur Nox , ficut
Anni pars me-
diaeft in gradu Diei lucem praebentis, quandoSolingrediturin prin-
cipium Arietis, ufqj dum ingreditur in principium Librae, ubi eft ter~
minus longitudinis nottium , 8c brevitatis dierum frigoris accres-
,
Menfis illius memoria ipfis perpetuo fit inore, &hac ratione recor-
dentur liberationis fuae exitgypto. Ideo dicitur; Menftshic (ttempe
totusj ftt vobis caput menfium. Itaque principalis intentio eft hic,praeci-
pere,ut menfis Nifan fitprimus Anni menfis. Quomodo autem fan-
ftificandus fitMenfts iile 5 anfecundumVifionemLunae; anverofe-
Dico ergo j Praeceptihujus mens & fcopus non Fuit,Ifraeli tis expli-
care,quomodo fan&ificare debeant Menfem,vel qui menfura aut for-
mavidendafitLuna ? neq> in hocloco nomen diciturde Vilio- ^n
ne Lunae &
innovatione ejus fedpraecepit Deus , ut inpofterum in
:
& feftum Azymorum eiTe die illius if. Novum annum primo menfis
TifrijDiem expiationum die ejus decimo,Tabernaculorum. decimo
quinto. Supputatio autem non eft nifi Sapientum,qui fupputant no- &
tam faciunt Ifraelitis flxionem Menfium 8t Solennitatum Dei qui eas ,
4fJ
quae contra a diffentientibus afferebantur. ( De his confulat Leclor Doclijf.
Seldenum de jure Natur& &
Gentiumjtb.z. cap.6. pag^o$.zo4..zo<i.zo6.).
Et quamvis admittebantteftes vifionis in ejus rei memoriam ; tamen
non innitebantur Vifioni, fed Supputationi. Ideo dixerunt, conftitu-
tionem Intercalationis ejfe Traditionem Mofis e monte Sinai : quia facultas
figendi annos,& intercalandi,fuit penes Domum judicii magnam,
prout ei videbatur fecundumLeges Intercalationis.
Qubd vero Tempora Stata &
folennia dependerint a Domo ju-
dicii , colligiturjex eo quod fcriptum cH y Confilium autemceperat Rex
Ute, &cordeintegro :)
&qu6dbonum esiin oculis tuis fecerim , 2. Reg. 20. j/.}.
Verum res ita habet ut fcripfft Aben Efra, Pafcba quodfecttjutffe tn menfe
primoy&temporefuofaftum. Inhocvero erravit, quod cum intercalare
debuiffetinfinemenfis Adar,ipfeintercaiarit Nifan in Nifan, quod
Ifraehtaeomnesnonpoffentcongregari, &Sacerdotes non furlicien-
termundati &fanc"tificatieffent.
Quomodocunque vero fe hoc habeat,colligimus ex eo,quod Inter-
calatio annorum, &fixio menfium vel noviluniorum, dependerint
a Domo judicii magna,& eo quod illi fecundum Legem fecerunt.
Quod Lexdicit, Non addesad eam 9 ne% detrahes de ea\ non diftum
eftnifiadplebem,neilliex fuo intelleftu, vel;fiTio<rc<p/^addant ali-
quidpraeceptisDominijficut Karraei fasiunt, fed aufcultemus Pro-
phetis L 1 1 ?
- •
4fL
Traft.Rofchhafchanacap.j. M) cznyn npru WW> 731 pi JY3 TOH
rmwa r\& w nn ro ww
ty «ropo noiS onyn ip^on si eam videmt domut
judtcti, & omnes lftaelita, tejles ettam auditi & examinati fuerint^ ne^ tamen
Sanfttficata fuerit ufy advefperam>feunoclem ( diei fc.tr tgefimi ) tumesl An-
nusintercalaris. Hinc folida ratio eruitur, quod fundamentum hujus
rei apudipfos non fueritin phafi Lunae.Nam fi fundamentum pofuif-
fent in Vifione Lunae, quomodo poft eam vifam intercalaffent an~
num ? ( Ad bujus Mifchna intelligentiam conferendus Majemonides in ir^shxs
PTTin WVpcap.z.ubieamita v&cpyicji: Nonetiam fanftificantnovam
Lunamnifiindie,velinterdiu: finoctuid faciant,fanc*tificatio nulla
quamvis totaDomus judicii, & univerfuslirael eam viderint,Do-
eft,
fima ; nocle autem intercalationis ejw/ub egrejfum fcilicet diei trigefimi y non ap~
paruit, & acceptavit eosRabbanGamaliel. Sanefi innixus fuiflet Vifioni
Lunae, non autem Supputationi, cum non apparuerit nocte intercala-
tionis, arguere debebat eos ceu teftes falfos. Propterea Rabban Gama-
liel fine dubio nixus fuit Supputatione,non autem Teftimonio te-
nbrrn of efet on
-4T4
rphetis, Sacerdoribus & Judicibus ,
quod ipfi inftructi fint auxilio
Spiritus Sancti, ficut Rabbinus ille Regi Cofrseo dixit par.$. jr.41.
nequepraefumendum, totum Synedrium errare poffe in re aliqua Le-
gem ipe&ante. Hinc iufpendit Scriptura veritatem judicii a Loco
quem elegeratDominus, &obligati quoque fumus legere Megillam
&ulibelIumEfther(.'«/<?/?<? Ptnim) Accendere lucernas in fefto dedi-
cationis Templi, Lavare manus, Commifcere terminos,&prohis hac
Tormuia ben^dicere, Benediclusfit.qnt tws fmclificavit Prsiccptis fuU (qu<t
in LegeMofis v.on funt prtcepta)^ eo qubd Deus omnia haec permiferir
arbitrio Dottorum Legis, & Synedrii aiTelTorum.
Karrasi au:errr,ut fe fepararent & elongarenta confaetudinibus Sa«
pientum Ifraelis contempferunt illorum fapientiam & intelligentiam
circa artem Intercalationis & Aftronomiae de qua dicitur; Qtua bac
•-, eli
Luna?,utdoceantfeproculeffeabommCabala;interimnon cogitan-
zqs, fe neceffario opushabereCabaia<3cTraditioneadcognofcendam
rationem Menfium & Anni} quomodoiteirh & quando fint fanctifi-
candi, ficut fupra fcripfi. Et, fi per tres vel quatuor menfes fuerint dea-
f& nubes ( ut luna videri neqtteat fcribunt,fe itafanctiricare menfes, ut
,
EXODUS. 285.
XXV. 2. I94.
III. 12.
8. 195.
262.263.
XXX. 28. I04.
**• 263.266.
118. XXXI. 13- IO9.
IV. f-
258.290. XXXII.
26. IO4.
V. 2.5.
79.291.
XXXIIL 14.1^. 293.
VI. *•
ftrantur.
;
L c R u M Scki P T U R &.
Cap. Verf. Pag. Cap. Verf, Pag,
ih z68. iz. z6i.
X. 12. 113. XXXIV.
XI. IZ. 85.
zu u$. JoSUA.
XII. 5. IZI, III. 10. 10$.
*» z\6. 11. 267«
XIIT. z. &. 13. Sc feqq.i^.
XIV. z. !?• V. i.&feqq. z$6.
XVI. I. 3l8. X. iz.&feqq.z^.
9- Zl8. XXIV. 19. IZJ.
XVII. 9.10. 11. 13 . ZIJ.
19- 199.
JuDICUM LlB.
XVIII. 4* 122. V. , i.&feqq. 41?.
18. Zl£.
1
XIII. 18. z6l.
l
47.48. I7Z.
XXVI. 10. 37Z.
h Imm 2 XI.?.28o %
I N D E X
Cap. Verf. Pag. Cap. Verf.' Pag.
XII. 4- 222. 24. &X- 291.
r? 16?.
6. 167. VII. /•
XIX* 2. 264.
XXL 17.18. 411.
172.
XXII. 28. 2^4«
17.
128. XXIIL 10. 72.
2*
25.24.27. 167. XXV. 4 T- 118.
XXVIL
XXI.
&
8.
168.
101. XXVIII.
*3-
2.
149-
100.
88.
XXIL 53* 118. XXXIII. 13.14.3^
XXIII. 2. 212. XXXVI. 2. 203-
4- 448.
10.11. 218.
^Deuterot^
i?.i£. 217.218. L I. 140,
24. *te. I?. 84.
?*• 89.210. IL 4- 391.
XXIV. 18. 220.
,
IIL 2^.2(3. 93-
19- 221. 1
*7* ztf.
20.21« 220.221« IV. £. 199.21?*
XXV. 2.6.23, «7- 1
2?. 109.
38. 118. l 28. 284.
117-
NUMERI. 23-33-34-
34« *5-
1
CX.&CXI. 416.
2. *7*
3-
263.278.
CXVIII. w» 409.
VII. 18. 412.
CXXIII. I. 267.
VIII. 413.
cxxxv. 2J. 118. 7»
6. 134.
XIV. 24. 74»
XV. 10. 424-
CXXXVII. 4. 131.
12.13. 3*f.
XXI 10. 413.
LRe (7.
Nehemia.
28^.^7 IL i7.&feqq.23f»
n. *t-
192. IV. 10. 99*
»*
IIL *?« ijr. VIII.
z37-
19. 40Z.
10, IZO.
IV. $?• 32. IX.
21?.
IX. 6. 121. X. 32.
XIII. r. 234.
X. 18. z88.
24. 32. EsTHER*
xiir. xo. 72-
II.
149.
XVII. 2^.27« 29?.
XXIII. 10. 72. 0£.
17. 422, 162.
I. ?•
XXIV. 16. 30. 2r. 177«
Jo N A.
V. 17. 10.
*
59.40. 69.
I.
i* 8i- VI. 6. 182.
III. 9- 280.
MlCHA [.
Mar c u s.
IV. I. 4. I{6.
2. 95.215.
VI. 8.
1 VII. 4. 191.
115. 1
VIIo i. 240.
1
I
L^ CAS.
Hab ac. III. 2. I{6.
II.
XI. 45. 192»
II. 40^.
XVIII. 11. 191.
III. 190 418.
Zachar. JoHANNES.
II. 14. 99- XIV. 21.25. 106.
xin. 156. XVIII. z8. 191.
Mal. ACT A.
IV. ^6. 71. III. I. 165,
INDEX
I N D £ X-
Cap. Verf. Pag. ! Cap. Verf. Pag.
18. 299- 21. $95-
XXVII.
19-
z.
7*-7J«
39Z.
EzE CHIEL.
I. 1. 27?.
XXXIV. S. n.$ g ?-392.
3i7.
6.9.11. 39,-.
IV. 14. 22.8.
XLI. 8. 5
l 7-
VIII. 2. 278.
14. . I7v
IX. 2.3. 273.
XLII. 8. 384.
XVI. 4-9. *97.
XLV. 14* 109.
XX. 410.
2f.
XLIX. h 118.
XXIII. 42. 109.
LII. 8. 384
110.298.
xxvnr. 24. 401.
300.
XXXIV. 31. 63.
110.
XXXVII. pertotucap. 71.
LIII. 2.^.4«
I. 293.
4« 112.
tEREMIAS
'.
7. *74«
VII. zu
2*
ilfr
64.
Hose A.
32. 72.
38r.
X, 14. *
X. If-
402.
JLmos .
XIX. 10.
III. 2. nr.
XXIII. 29. 249-
Thren.
'
Nahum.
IV. 18. 197. II.
h ??2.
JONA
Index Rerum E T Ve R B O RUM.
^tcrnus rie mundus ? p.48. baturexmotu.p.?4i. regimen
Affe&us Deo quomodo tribuen- in corpore quomodo peraga-
di ? p. 80. viri rcligiofi quales tur p.ici— 10$. Facultates. 341.
?
P-J87-
Corporeitas a Deo removetur.
Columna ignis, & nubis p. , tf. P- 7^.77. .
G. H.
Gaonaei.p.zo4. Habitatio quomodo Deo atrri-
Gehennaquid.^.7^.77. bruatur? p.118.
in Gemara cur multa kcrvy Kusu? Haerefium caufae.p.zf?.
p.zft. Haeretici Judaeorum. p.Z4i.
Hagio-
I N D
Divifio teriae inter.filios Noachi. Epitaphla, qualia effe debeant-*
p.fc P-4Z2.
DomusDomini.p. #5. figuras ha- Epitaphium Principis exercitus
bet Cherubinorum.p.58. Amaziae.p.417.
Drafchos , feu Allegoriae. p. Z49. Efaias refurrettionem omnium
darisfime docuit.p.7 $
E. Ethnicorum circa divinitatem
£dom, apud Prophetas effe Ro- opiniones variae.p.119.
manos,&; Chriftianos.p.n. j8?. Etymoiogia Adami,Evae, Sethi,
&feqq. Kaini,Noachi p.ijz.
Eheie p. z6z. Eva, quomodo Animae particeps
El.p.z6$. fa&a p.ft.
Elementa fpecifice differunt. Eunuchiintelleftudebiliore prae-
p.^o. diti.p.p7.
Elementis non eft.attribuenda fa- Exiliupeccata expiare. p.if 7.584.
pientia,fedminifterium dun-
F.
taxat.p.37.
Elementorum quaternarius nu- Facies Domini in Scriptura quid
merusexploditur. p.35z.$ft. fignificetrp.85.
Elohim quid fignificet.*' p. ztf. FacuJtas altrix,au£trix, procrea-
quotupliciter fumatur ? ibid. trix.p ^z.543. formatrix
. unde ?
quibus rebus competat! ibid. p.387.
cur numero plurali efferatur ?
bpyifixij. p.ifB.
ibid. Faeultates animantium aliae mo-
cyrfntfi 'n^.p.z^. tivae, aliae apprehenfivae.p.544.
Entiafuntvel divina,velintelli- Animae
Facultati unicuiq*, cor- &
gibilia, vel animalia , vel natu- poris tribuendum effe fuum di-
ralia.p.z4« menfum, p.nf Traditio docet,
.
f.ffk-
Figurae fanctis oblatae quomodo
Epicureifmus.p.300. ab illis fuerint Vifae ? p Z7f .
Epicuri opinio , quod omnia per Filia vocis. p. 170. zf 7. gradus eft
Accidesfint,refeUitur.p.^o-^z SpiritusS.p.zi7t
Filii
Rerum e t Verbo rum.
cultae ? p.$oo. Spirituales , funt de Intercalatione apud Judaeos,
diverfo refpeftu reales , & non p.206-209.
verae.p.272. Ifaaci ligatio ubi fa£la.<? p.34.
ImaginumSpiritualium artifices. Ifidorus.p.595.
p. 195.195.^52. Ifraelita verus quis ? p. 180.
Immunditiaquid^.p^^.noneft, Ifraelitas inter populos effe inftar
ubi non eftSanftitas.p.ead. cordis, p. 110. 112. Scientiam
Incrcpationis utilitas.p .578. Magiae a Salomone hauliffe.
Indi qui. p. 27. antiquitatem ja-
ftant.p,i7.Ubrosquos edidere dejubilaeo.122.217.
Ibid. Judaeus extra terramS. habitans
Indiae Regi Deus comparatur. eftquafi Idololatra.p.96.
p.66. Judaei cur abjecli.^p. 299. offa
fic
p.144.14^ Pr2eftantiap.151.1fo.
505. Proprietas triplicitcr pot- I.
eft confiderari. p.if o. ufus nunc
interiit.p.i^.-
Janus quisf p 5?4.59?.primusRex
Italiae.p.^of.proDeo habitus.
Hebraei fermonis literse quomodo
ibid. idem cum Saturno.ibid.
dividantur.? p.i4$. Lecliofem-
Januarius Menfis unde di&usf
per uniformis. p.i45.unde fiat f
ibid.
p.154-139.
_
/
Index
Peccata quomodo expientur,cum ritfp. ji.^.num cum Jeremia
facrificium offerri non poteft. collocutus fueritf3 p.32. ftatuit
p.^84. aeternitatem Materiae.p.jf
Peculium Dei.p.nz.Peculium pe- in Pcenis quem ordinem Deus te-
culiilbid. quomodoetiamde- neat ?p.i24.
generes Judaei fint peculium Poefis Hebraica in Libris S.ufitata.
Dei?p.^7. P.406.& feqq.quomodo diffe-
PerfectioAdamup.49.f2. ratarecentiartificiofa.p.i^-i$<.
Perfe&ioprima&fecunda. p.^4 1 - Populi Dei dignitas unde ? p. 87.
quoufque fe exponere
Periculis PraeceptaDeiquomodo fciripof-
liceat.? p.$8f. fint t p. 254. feptem , data filiis
Perfas Aftrologamab Indis habe- Noachi. p. 42. zfi. decem illa,
re.p.29. unde populus acceperitfp.44.
Petitio prima in oratione.
p. 184. Adamo, Noacho, Abrahamo,
petitiones reliquae.p.i84.i8f. &c.data p.tj.2. Legis perfette
Phantafia. p.24?. quomodo explicari posfintf*
Pharifaei unde di&i /'p.i^i.fuccef- p.222.qu^damdependentalo-
fores Chafidf orum.p.i92.Rab-. co,quem elegit Dominus.p.21?.
banitarum antecefTores.p.i?i. Praecepti rationem habet, etiam
Pharmacopaeifimilitudo, p.38.57. quod poft Mofen conftitutum
Philofophi. p. 86. eorum Argu- eft.p.2i<f.
menta. p.16. dogmata. p.2. & Praeceptorum omnium ratio dari
feqq. principia intelle&ui re- non poteft,p.2jo. quorum pof-
pugnant. p. 515. fcopus & finis. fitf Ibid. maxima pars funt
p.286. ^8. fententiae
fettae. p. Traditio Mofis.p.214.
deprimacaufa.p.120. quaeha- inPraeceptis condendis quid ob-
beantfundamentafp. 286.287. fervandum f p.184.
unde acceperint Philofophia ? PraefcientiaDei non excludit cau-
p.52. quid maxime fecundum fas fecundas.p. 270.275.27?.
illos a veritate declinet f p. 11. Praefentia divina apud quos^
Philofophif imperfeclio.p.5^.^7 p.u?.'in Ifraele idem eft, quod
Pio Homini tria confideranda. Spiritus incorpore.p.126.
p.i£8. Precandum quomodofp.160.quo
Rlagae iEgyptiorum unde pro- ritu,&geftu corporis?p.i6o.
fettae.p.41. Precatio inter Judaeos ufitata.
Plantarumforma.p.^7.^8. p. 72. quaenam exaudiaturr*
Pkto fapientiam a quibus accepe- p,i8o-i82# Judaeorum contra
Sadducaeos,
i
Re rum e t Ve r b o rum-
Sapientia in Deo non eft proprie- Septuaginta aiTeiTores Synedrii.
ras.p.79.Dei in minimis elucet. p 244. ex quibus elecli ? p. 24?.
p.509. in grano femmis. p 299. Scrmo quotuplex ? p. 572. $7$.
in pulice aeque ac in Sphaeris. numDeotribuendus ? p. 44.81.
p.37^. in minimo reptili. p.^. .& Dco idem.
Scriptura >in
non eil attribuenda Sphaerae, p.302. quo Deus Mun- creavit
Pianeris EIementis:&cc p.tf p.
?
dum ? p.?o2.$o$.quocum Mo«
{$. Dei tn ^ubernatione creatu- fe fuitlocutus .''p.47.
rarum.p.17^. Servitus Dei vera libertas.p. $86.
SapientiaHumana.nonhabet lo- Simeon Juftus quando vixeritf
cum 11 cultu Dei.p.61. ab Ada-
i
Vita aeterna.p.^.80.187. z.
Vitaa nobis quomodo intelliga- Zabiiquirp.io?.
turr* p.77. quo fenfu Deo tri- Zachaei cujusdam mira fanttitas*
buatur?p.78.expraecipuis Dei p.24^.
donis.p.ift. Zelus fuperftitionis quare ferven-
L.Vives.p.23. tiorr* p.204. 205. fimilitudine
F 1 N I s.
EMEN-
I N D E X
deSphaerisopinio erronea.p.358. per Tenebras quid inteliigatur,
Gen.i.p.129.
Spiritus Dei incubans aquis.p.329 Tephillin.p.171.
SpiritusS. quidfitjudaeisr p. 71. Termini perterrefaciunt Audito-
80.z15.217.5H.31z. 349.413. gra- res.p.36. terrae Ifraelis. p.84.
dus eft Prophetia inferior, fe- Terra aliqua num ab aliis differat
cundum ilios. p.213.217. certa quadam qualitate ? p.82.
Splen,rifus organum.p.307. Terra Canaan terra Prophetiae.
Suflimentumpurum ubi & quan- p. ^o. medium & praeftantisfi-
do Deo offerri posfit ?p.z66. mum climatis temperati.Ibid.
SuillaecarnisefuSjleve peccatum. Ifraelitica eft umbilicus tellu-
p.224- ris.p.94.inillaanimas congre-
Summumbonumfecundum Phi- garijhincquein ccelum afiumi,
lofophos.p.296. p.98.
Superiora quam vim habeant in Terrae Ifraelis fitus.p 88.praeroga-
terreftria?p.282. tivae. p.82. &
feqq. Vnde elu-
Supputatiojudforumab Adamo, ceant? p. 93.98. Sanctitas in-
Sethoj&c. ckiicufqueadNoa- haerens.p.384.
chum j cur non & ab aliis peti- Threnodiarum ratio apud Ju-
tarp.fo. daeos.p.421.
Synagogae magnae Viri qui? & TohuVabohuquidrp. 312.329.
quando inceperint. p.239.240. Traditio oralis, & fcripturaria.
aliquoteorundemrecenfentur. p.197. Punclorum. p.2oo.non
p.240. ab unoaccipienda, fed pluri-
Synedrii AiTeiToribus quid man- bus.p.234.248.^ i.quos Autho-
datum p.i2^.i27.quid fcire de~ res habeat ? p. 234. neceflaria.
buerintillifibid. &c zi6. abiis p.200.
nunquam ablatam fuifle Pro- Traditiones conjungendas cum
phetiam.p ead. legeRabbinorum. p.228. Ora-
les plerasque periilTe. p. 237.
Punctorum, accentuum , &c.
Templa Martyribus apud Chri- neceifarias eife p.2co.
^'.;nosfacra.p.298. Traditionum infallibilitas. p.2f.
Ten r primi duratio. p.23.46.
ii necesf1tas.p-200.202.22r.
ejus &
fecundi mentio. p. 26. TraditionumGemarae, Mifchni-
Templi fecundi Viri , an legis carum praeftantia.p.248.
periti ? p. 234, Tertii mentio. Tzin.p,87,88.velSinae, extremus
p.61. orbis
•
EMENDAND A.
18
H .t.
-/,