ANDRAGOGIJA

Vid
Funkcija vida osjetno slabi u odraslom dobu.Taj proces
postepeno traje od 18 do 40 godine,da bi posle tog perioda
nastupilo intenzivnije slabljenje vida koje traje do 55
godine.
Inteligencija
Torndjakova istraživanja pokazuju da inteligencija raste do
25-26 godine,a onda postepeno opada do 42 godine u
prosjeku 1% godišnje.
Sluh-optimalna oštrina sa 15 god. ustalnom opadanju do
65.Sposobnost učenja raste do 16 g. a zakonitost učenja
ista od15 do50g.

Pod odraslim učenikom podrazumjeva se socijalno,

psihološki i profesionalno manje ili više zrela osoba koja
uči i obrazuje se radi sticanja ili usavršavanja i
obogačivanja znanja i vještina.
Tri vrste osobenosti odraslih učenika
-Socijalne :status odraslih učenika,odnosno njihovu
uključenost u praktični život društva
-Socijalno-psihološke,koje se iskazuju tako što odrasli
učenici različite pojave u životu posmatraju kroz prizmu
svog sopstvenog iskustva
-Psihološke:uopšte povezane sa formiranjem psihičkih
mehanizama,opažanja,pažnje,pamčenja i mišljenja.

Osnovna područja i sadržaji obrazovanja odraslih su:

-područje funkcionalne pismenosti i osn obr.
-područje profesionalnog obrazovanja
-područje društveno-ekonomskog obrazovanja
-područje obrazovanja za život porodice
-područje kulturno-estetskog obrazovanja
-područje ekološkog obrazovanja
Informalno učenje je ono gdje institucija kontrolira
ciljeve,ali učenik kontroliše sredstva.
Neformalno:učenik kontroliše ciljeve ,ali institucija
kontroliše sredstva učenja.
Samousmjereno:učenik kontroliše i ciljeve učenja i
sredstva učenja
Organizaciono učenje je učenje koje se dešava u grupi
(organizacija),pomoću grupe i zbog njenih namjera i
ciljeva.Učenje na organizacionom nivou mnogo je
kompleksnije od učenja na individualnom nivou.
Kolbov model učenja
1.Konkretno iskustvo;učenje započinje kada se ličnost ili
tim suoči sa novim konk iskustvom,udubljuje se u njegovo
razumjevanje kroz proces posmatranja.
2.Refleksivna opservacija;traganje za odgovorom na pitanje
sta je primječeno,učinjenoili doživljeno.
3.Konceptualizacija;analiziranje podataka i njihovo
osmišljavanje.
4.Aktivno ekspermentisanje;razmatranje implikacija i
modifikovanje ponašanja odnosno znanja.
Maslowljeva teorija-on je zaključio da kad se jedna
skupina potreba zadovolji ona prestaje biti
motivator.Takođe smatra da su potrebe niže razine uvjet za
potrebe više razine.

Savremeno shvatanje obrazovnih potrebe

Stvarne potrebe:suštin se ne razlikuju od potreba u
perspektivnom smislu
Obrazovne potrebe:razlik. se od dr. samo po tome što
može biti zadovoljna učenjem.
Realna obrazovna potreba:najvaž. karika koja se može
zadovoljiti u procesu učenja kroz sticanje znanja i vještina i
izgrađivanje stavova.
Doživljena potreba: može biti,ali i ne mora biti obrazovna
potreba,ali je tjesno povezana sa interesima i suštinski je
svjesna želja ili «spojni indikator».
Simptomatična potrba:asocira na doživljenu potrebu i u
suštini je njena manifestacija

Psihofiziološka zrelost-znači zrelost čovjekova organizma

i njegovih funkcija.
Psihološka zrelost-podrazumjeva optimalno
funkcionisanje motorike i psihomotorike,sposobnost za
kontrolu emocija i usaglašenost emocija sa situaciom
Socijalna zrelost-prvenstveno se odnosi na sposobnost
odrasle osobe da uskladi svoje potrebe i postupke sa
potrebama i postupcima drugih ljudi
Profesionalna zrelost-sposobnost odraslog da
kvalifikovano obavlja svoj posao i samostalno zarađuje za
život da bi obezbjedio svoju egzistenciju i izdržavanje
članova svoje porodice

Funkcije obrazovanja odraslih

1. Kompenzaciona funkcija-povezuje se sa potrebama
eliminisanja nepismenosti ali i svih drugih deficita nastalih
u mladosti
2.Stručna funkcija-usmjerena je na to da odrasli steknu i
usavrše svoja profesionalna i druga znanja potrebna na
poslu ali i u životu
3.Kulturna funkcija-sagledava se kroz potrebu da se
odraslim omogući razumjevanje prirode svijesti,kulturnog
nasljeđa,društva u kojem živi kako bi mogli živjeti bogatije
i sadržajnije.
4.Politička funkcija-je u tome da draslim osiguraju bolje
osnove za učešće u javnom životu,odnos. da im omogući
bolje razumjevanje spoljne politike.

Prema Onuškinu i Ogarevu obrazovanje ima sledeće

funkcije:
Kompenzacionu ,koja popunjava ranije nezadovoljene
obrazovne mogućnosti,Adaptacionu koja podrazumjeva
prilagođavanje novim zahtijevima života i Razvijajuću
.koja ima za cilj postepeno obogaćivanje stvaralačkih
sposobnosti čovjeka i njegovog duhovnog svijeta.
Tri pojma društva koje uči:
-Obrazovano društvo
-Tržište učenja
-Mreže učenja

Ganje je razvio informaciono-procesni model učenja i

defin. kao seriju koraka:
-selektivna percepcija stimulansa
-skladištenje u kratkotrajno pamčenje
-dekodiranje
-skladištenje u dugoročno pamčenje
-pozivanje informacija iz dugoročnog pamčenja
-odgovor , učinak , feedback
Koncepcija motivacione orjentacije
1. motivisan na cilj
2. orjentisan na aktivnost
3.orjentisan na proces učenja
Organizacija nastave za odrasle:
-redovna (klasična)nastava
-dopisno-konsultativna nastava
-multimedijska nastava
Hulova tipologija participacije odraslih
Socijalni kontakt:odrasli žele da sklope prijateljstva,da
budu prihvaćeni od drugih
Socijalna stimulacija:odrasli žele da pobjegnu od
dosade,izbjeg. intelekt. tjeskob.
Profesionalno unapređenje:odrasli žele osigu
profesionalno unapređenje,viši status u profesiji
Služenje zajednici:osobe žele da budu efikasniji građani,da
se pripreme za služenje zajednici
Spoljna očekivanja:pojedine osobe participiraju u
obrazovanju odraslih sa instrukcijama nekog drugog
Kongitivni interes:osobe uživaju u učenju i zbog učenja

Burže-ovi faktori koji opredjeljuju učešće odraslih u

obrazovnim aktivnostima:
I faktor-želja za znanjem
IIfaktor–želja da se postigne individualni cilj
III faktor-da se postignu socijalni ciljevi
IV faktor-želja da se postignu religiozni cilj.
V faktor-želja da se učestvuje u socij aktivn.
VI faktor-želja za isticanjem
VII faktor-da se zadovolji formalni zahtijev
Andragogija je spoj dvije rijeći:
Andros-što znaći čovjek
Agein- što znaći voditi
Andragogija je nauka o obrazovanju odraslih

Razvojni put Andragogije (Samolovčev)

1.Faza univerzalne i jedinstvene pedagoške misli
2. Faza istoriskog oblikovanja prvih pojava andragoškog
vaspitnog rada
3.Faza dedukcije i aplikacije opštih pedagoških saznanja na
andragoško područj
4. Faza relativne samostalnosti andragogije kao nauke.
Andragogija mora nastojati da:
1.smanji učenikovu zavisnost od nastavnika
2.pomogne učenicima da shvate kako se koriste resursi
učenja,posebno iskustvo drugih a posebno nastavnika
3.pomoći odraslima da definišu svoje potrebe učenja i kao
neposrednu svjesnost i kao kulturne i psihološke
predpostavke koje utiču na njihovu percepciju potreba.
Kolb-ovi stilovi učenja
-Konverger,apstraktna konceptualizacija i aktivno
eksperimentisanje.
-Diverger, konkretno iskustvo irefleksivna opservacija
-Asimilator, astraktna konceptualizacija i refleksivna
opservacija
-Akomodator, konkretno iskustvo i aktivno
eksperimentisanje.
Učenje (Radonjić)
-ono je svjesna,namjerna,cilju usmjerena aktivnost
-cilj te aktivnosti je sticanje znanja i vještina
-učenje je najčešće vezano za ponavljanje

Povezanost Andragogije i Antopologije

Za andragog. su naročito važni rezultati istraživanja
pedagoške antropologije koja istražuje stvarna zbivanja u
sistemu funkcionalnog obrazovanja,primjenjujući metod
opservacije kad god je to moguće.Sve je to u funkciji
potpunijeg rješavanja izvjesnih problema iz oblasti
obrazovanja odraslih u savremenom svijetu.
Andragogija-Pedagogija
Iz raznih shvatanja da je andrag. proizišla iz pedagog. ili iz
sukoba sa pedagog .,neosporna je njihova međ. povezanost
i upučenost jedne na drugu.Razlog za tu povezanost nalazi
se u bliskosti njihovog predmeta proučavanja.

Andragogija – Psihologija
Bez poznavanja rezultata istrživanja iz oblasti psihologije
nije moguće sagledati suštinu obrazovno-vaspitnog rada sa
odraslim,organizaciju nastave i učenja,osobenosti različitih
stilova učenja,motivacionu osnovu obrazovanja odraslih i
mnoga druga značajna pitanja i probleme.
Andragogija -Sociologija
Mjesto i funkcije školskih institucija u društvu,odnose
škole i «globalnog društva»,uključujući proučavanje
organizacije ili sistema koji se u cjelini,brine za
školu,odnose između nastavnika i odraslih učenika

Tri cilja obrazovanja odraslih

a)Humanistički ciljevi:obrazovni i odgojni ideal sastoji se
u višestranom razvoju ličnosti čovjeka.Human. i obrazovni
odgoj uslovno bi mogli nazvati unutrašnjim ciljem
obrazovne djelatnosti.
Poticanje ekonomskog i privrednog rasta, tj. razvoj
proizvodnih snaga određ. društva ali i unapređenje ekonom.
položaja pojedinaca koji se obrazuju.
Socijalni ciljevi obrazovanja se sastoje u napređenju soc.
položaja pojedinca,idejnoj komercijalizaciji društva i
razvoju dominantnog društvenog odnosa.

Laswelova paradigma komunikacija 5W

-WHO –pošiljatelj poruke,WHAT-poruka, TO WHOME-
primatelj poruke,IN WITH CHANAL-kanal za
prevoz,WITH WHOT EFEKT-učinak
Drugi nazivi za neformalno obrazovanje
Slobodno obrazovanje,liberalno
obrazovanje,netradicionalno,vanškolsko

Karakteristike organizacije koja brzo uči:

-sposobnost za adaptaciju na spoljne okoln.
-stalno prisutno i njegovano osječanje lične i kolektivne
odgovornosti za uspjeh organizacije i njeno funkcionisanje
-shvatanje da je promjena jedino stabilno organicaciono
stanje
-usmjerenost na organizacione pre nego na individualne
procese učenja
-vrednovanje sposobnosti samoučenja kao ključnih
personalnih vještina
-sposobnost članova organizacije da identifikuju i
analiziraju probleme sa kojima se suočavaju i produkuju
relevantna rješenja.
-Samolovčev,B Obrazovanje odraslih u prošlosti i
danas,Znanje,Zagreb
-Savićević,D.Obrazovanje za život i porodicu
-Pastuović,N.Obrazovni ciklus
-Pataki,S.Opća pedagogija
-Kulić,R.Sadržaj rada i obrazovanje
-Despotović,M.Znanje i kritičko mišljenje u odraslom dobu