Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
c
sa a
te nu
po
Hi Cateto
A C
Cateto om b
Teorema de Pitágoras
1.c
³/D VXPD GH FXDGUDGRV GH ORV FDWHWRV HV LJXDO DO FXDGUDGR GH OD
a
tic
hipotenusa”
ma
a2 + b2 = c2
te
Ma
Teorema
w.
³/RViQJXORVDJXGRVGHXQWULiQJXORUHFWiQJXORVRQFRPSOHPHQWDULRV´
ww
$ˆ %ˆ
Resolución
Nótese que en el enunciado del problema tenemos:
B
E
a+b=k·c
Nos piden calcular:
a b ab
c a
D
Senα + Senβ = =
A C c c c
b
kc
Luego: Senα + Senβ = =K
c
Ejemplo
Los tres lados de un triángulo rectángulo se hallan en progresión arítmetica,
hallar la tangente del mayor ángulo agudo de dicho triángulo.
Resolución
Nótese que dado el enunciado, los lados del triángulo están en progresión
DULWPHWLFDGHUD]yQ³U´DVXPDPRVHQWRQFHV
Cateto menor = x - r
Cateto mayor = x x+r x
Hipotenusa = x + r
Teorema de Pitágoras
(x - r)2 + x2 = (x + r)2
x + 2xr + r2 + x2
2
= x2 +2xr + r2 x-r
x2 - 2xr = 2xr Fig. (A)
x2 = 4xr ! x = 4r
Importante
³$PD\RUFDWHWRVHRSRQHPD\RUiQJXORDJXGR´OXHJRUHHPSOD]DQGRHQOD
¿JXUD$WHQHPRV
4r 4
Nos piden calcular: Tanα = = 5r
3r 3 4r
D
3r
U N F V – C E P R E V I
Ejemplo
Calcular el cateto menor de un triángulo rectángulo de 330 m de perímetro, si
la tangente de uno de sus ángulos agudos es 2,4.
Resolución
6HD³α” un ángulo agudo del triángulo que cumpla con la condición:
24 12
7DQĮ
10 5
8ELFDPRV³α” en un triángulo rectángulo, cuya relación de catetos guardan la
relación de 12 a 5.
La hipotenusa se calcula por pitágoras
Triángulo Rectángulo Particular Triángulo Rectángulo General
13 13K
12 12K
D D
om
5 5K
a 1.c
(OSHUtPHWURGHOWULiQJXORUHFWiQJXORHV
SHUtPHWURGHOWULiQJXORUHFWiQJXORHV
tic
6HJ~QOD¿JXUD ...
... .
ma
te
K = 11
/DSUHJXQWDHVFDOFXODUODORQJLWXGGHOPHQRUFDWHWRHVGHFLU
Cateto = 5K
= 5 · 11 m
= 55 m
Senα&VFα = 1 ½
La parejas de las R.T. recíprocas son entonces:
Cosα6HFα = 1 ¾ 1yWHVH³iQJXORV
Seno y Cosecante:
¿
Coseno y Secante:
Tangente y Cotangente: Tanα&RWα = 1 iguales”
U N F V – C E P R E V I
Ejemplo
Indicar la verdad de las siguientes proposiciones:
, 6HQ&VF
,, 7DQ&RW
,,,&RV6HF
Resolución
Nótese que en las parejas de razones trigonométricas recíprocas el producto
HV³´VLHPSUHTXHVHDQiQJXORVLJXDOHV
/XHJR 6HQ&VF≠ 1; sus ángulos NO son iguales
7DQ&RW ≠ 1; sus ángulos NO son iguales
&RV6HF VXViQJXORV6,VRQLJXDOHV
! I) F II) F III) V
Ejemplo
5HVROYHU³[´ÈQJXORDJXGRTXHYHUL¿TXH
&RW[ = 1
7DQ[α&RW[α)
om
Resolución
1.c
&RW[ ) = 1
7DQ[α&RW[α
te
Ma
ANGULOS IGUALES
w.
[α [α
[
ww
[
[
Ejemplo
3
Se sabe: Senθ&RVθ7DQθ&RWθ6HFθ =
7
Calcular:
E = Cosθ7DQθ&RWθ6HFθ&VFθ
Resolución
Recordar: Cosθ6HFθ = 1
Tanθ&RWθ = 1
Secθ&VFθ = 1
Luego, reemplazando en la condición del problema:
3
Senθ&RVθ7DQθ&RWθ6HFθ
=7
1 3
Senθ = ... (I)
7
U N F V – C E P R E V I
Nos piden calcular:
E =
Cosθ7DQθ&RWθ6HFθ&VFθ
1
1
SenT
3
E = Cscθ = , pero de (I) tenemos: Senθ =
7
7
! E=
3
Razones trigonométricas de ángulos complementarios
³$OFRPSDUDUODVVHLVUD]RQHVWULJRQRPpWULFDVGHiQJXORVDJXGRVQRWDPRV
que tres pares de ellas producen el mismo número, siempre que su ángulos
sean complementarios”.
NOTA:
³8QDUD]yQWULJRQRPpWULFDGHXQiQJXORHVLJXDODODFRUD]yQGHOiQJXOR
complementario.”
RAZÓN CO-RAZÓN
Seno Coseno
om
Tangente Cotangente
a 1.c
Secante Cosecante
tic
ma
Senα = Cosβ
Sen
w.
Tanα
Tan = Cotβ
ww
Secα = Cscβ
Así por ejemplo:
$ 6HQ &RV
% 7DQ &RW
Ejemplo
Indicar el valor de verdad según las proposiciones:
, 6HQ &RV
,, 7DQ &RW
,,,6HF±[ &VF[
U N F V – C E P R E V I
Resolución
Nótese que dada una función y cofunción serán iguales al evaluar que sus
ángulos sean complementarios.
, 6HQ≠&RV6LQHPEDUJR6HQ &RV
Ejemplo
5HVROYHUHOPHQRUYDORUSRVLWLYRGH³[´TXHYHUL¿TXH
Sen5x = Cosx
Resolución
om
'DGD OD HFXDFLyQ VHQ[ &RV[ OXHJR ORV iQJXORV GHEHQ VXPDU
1.c
entonces:
a
[[
tic
[
[
ma
[
[
te
Ma
w.
Ejemplo
ww
5HVROYHU³[´HOPHQRUSRVLWLYRTXHYHUL¿TXH
Sen3x – Cosy =0
7DQ\&RW±
Resolución
Nótese que el sistema planteado es equivalente a:
Sen3x = Cosy ![\ 57iQJXORVFRPSOHPHQWDULRV
7DQ\&RW !\ 57UHFtSURFDV
'HODVHJXQGDLJXDOGDG\
Reemplazando en la primera igualdad:
[
[
[
Ejemplo
6HVDEHTXH³[´H³\´VRQiQJXORVFRPSOHPHQWDULRVDGHPiV
Senx = 2t + 3
Cosy = 3t + 4,1
Hallar: Tan x
U N F V – C E P R E V I
Resolución
'DGR[\ !Senx = Cosy
Reemplazando: 2t + 3 = 2t + 4,1
–1,1 = t
&RQRFLGR³W´FDOFXODUHPRV6HQ[ ±
Senx = 0,8
4
Senx = ... (I)
5
Nota:
Conocida una razón trigonométrica, luego hallaremos las restantes;
JUD¿FDQGRODFRQGLFLyQ,HQXQWULiQJXORUHFWiQJXORWHQHPRV
5 Cateto Opuesto 4
4 ! Tanx
Cateto Adyacente 3
x
3
Por Pitágoras
om
1.c
I. Triángulos
riángulos rectángulos notables exactos
ma
\
te
Ma
w.
2 2k
ww
1 1k
!
3 k3
\
2 ! k2
1 k
1 k
U N F V – C E P R E V I
II. Triángulos rectángulos notables aproximados
\
5
3 ! 5k
3k
4 4k
\
25 ! 25k
7 7k
24 24k
om
Tabla de las razones trigonométricas de ángulos notables
1.c
<
)
a
R.T.
ma
Sen <
) 1/ 2 3 /2 2 /2 3/ 5 4/ 5 7/ 25 24 / 25
te
Ma
Cos <
) 3 /2 1/ 2 2 /2 4/ 5 3/ 5 24 / 25 7/ 25
w.
ww
Tan <
) 3 /3 3 1 3/ 4 4/ 3 7/ 24 24 / 7
Cot <
) 3 3 /3 1 4/ 3 3/ 4 24 / 7 7/ 24
Sec <
) 2 3 /3 2 2 5/ 4 5/ 3 25 / 24 25 / 7
Csc <
) 2 2 3 /3 2 5/ 3 5/ 4 25 / 7 25/ 24
Ejemplo
Calcular:
6HQ 7DQ
&RV 6HF
F
Resolución
Según la tabla mostrada notamos:
4 3 3 23
1
82
5
2 F=
10 2 2
F 10
4
5 1
! F=
2
U N F V – C E P R E V I
9T
6HQT &RVT &VF §¨ ·¸
Ejemplo
© 2 ¹
9T
7DQT 6HFT &RW ¨ ·¸
§
Sea: F(θ) =
© 2 ¹
Evaluar para: θ
Resolución
Reemplazando θ HQ³)θ) tenemos:
6HQ &RV &VF
)
7DQ 6HF &RW
Reemplazando sus valores notables tenemos:
1 1
2
) 2 2
3
21
3
2
om
4 3 2
)
1.c
=
2 3 8 3
a
tic
3
ma
6
te
5DFLRQDOL]DQGR)
Ma
8
w.
ww
Ejemplo
A B 6L$%&'HVXQFXDGUDGRFDOFXODU³7DQα”
A
P
53º
D C
Resolución H
D
A B
&RPR³α” no está en un triángulo rectángulo:
/XHJRHIHFWXDUHPRVWUD]RVGHPRGRTXH³α”
\HVWpQHQWULiQJXORUHFWiQJXOR
'HOD¿gura: 5k
4k
30'QRWDEOHGH\ M
P
luego suponemos DP = 5k.
3k
5k
Como: DP = BC = 5k
D C
5k
U N F V – C E P R E V I
Luego el lado del cuadrado mide 5K
- Sumando: PH + MD = AD
PH + 3K = 5K
! PH = 2K
- Sumando: PM + HB = AB
4K + HB = 5K
! HB = K
PH 2K
- Finalmente: Tanα = 2
HB K
Ejemplo
A (Q OD ILJXUD PRVWUDGD ³2´ HV HO FHQWUR GHO
P
FXDGUDQWH$2%KDOODU³&RWθ”
T
1
4 om
3
1.c
a
tic
O 2 H 2 B
tema
Resolución A
Ma
4
x
x 2 3
O 2 H 2 B
(QOD¿JXUDLQLFLDOWUD]DPRV4( PH
PE = 2 3 3
A
4(
2 3 3
P
T
PE 1
! Cot θ =
4(
4 E
2 3
3
O 2 H 2 B
U N F V – C E P R E V I
Problemas I 6. En un triangulo rectángulo de perímetro
60 m, calcular su área, si el coseno de
'HOD¿JXUDFDOFXODU
A = Cosec T – Ctg T
uno de los ángulos agudos es 0,8.
DPð EPð FPð
x+2 GPð HPð
8
Sen28°·Sec T = 7Cos62°–4Sen28°;
7. Si se cumple:
x 0°<T< 90°
a) b) c)
a
2 3 4 a 1
tic
a) b) ab c)
ma
1 1 b ab
d) e)
te
5 6
b 2a
Ma
d) e)
a b
w.
'HOD¿JXUDFDOFXODU
© 2 ¹ K = Ctg2T + 4 Tg D
·
a) 1° b) 3° c) 5°
d) 7° e) 9°
4. Calcular:
Tg10q Tg80q Tg 60q
2
a) 1 b) 2 c) 4 a) 1 b) 2 c) 3
d) 8 e) 16 d) 4 e) 6
'HOJUi¿FRFDOFXODU &DOFXODU³[´! agudo)
K = Cosec2T + 3 Sen(3x+y+10°)·Sec(2x-y+30°)=2Cos 60°
a) 10° b) 20° c) 30°
d) 15° e) 25°
K = 6Cos 2T + Ctg2T
45° Calcular:
a) 15 b) 14 c) 13 a) 2 b) 4 c) 6
d) 12 e) 11 d) 8 e) 10
U N F V – C E P R E V I
'HOD¿JXUDFDOFXODU
T
17. Dado un triangulo rectángulo ABC. Si:
Sec A + Ctg C = 5
K = Ctg(T-15°) + Tg
15(Co sec C TgA) 1
3 Calcular:
K
2ab
a a) l b) 2 c) ±1
d) ±2 e) 4
b
(QOD¿JXUDFDOFXODU
K = 8Tg T – 3
a) 1 b) 2 c) 3
d) 4 e) 5
Q
13. Si:
37°
Tg x – Sen 30° = 0 ; 0° < x < 90° ^
Cosec y=Tg 60°·Cosec x; 0°<y<90°
Calcular:
A=Sec45°·Ctgy– Co sec 2 x Sec60q
a) 1 b) 2 c) 1/2
e) 0 e) –1
a) 3 b) 5 c) 6 19. Dado un triángulo ABC, la expresión:
d) 7 e) 10 K = a(1+Cos B) + b(1+Cos A)
(QOD¿JXUD &WJD = 2 ^ Ctg T = 3
representa:
a) Área
om
b) Doble del área
1.c
c) Perímetro
a
e) Semiperimetro
ma
x 10 (QOD¿JXUDFDOFXODU7JT
te
Ma
&DOFXODU³[´
6ab
w.
a) 1 b) 2 c) 3
a
ww
d) 4 e) 5
(QOD¿JXUD6 ÈUHD
Calcular: Tg T
b
a) 2 2 +1 b) 2( 2 +1) c) 2 2 +3
d) 2( 2 +2) e) 2 2 +5
S CLAVES I
1. c 2. a 3. c 4. d 5. c
Q
45° 2S 6. d 7. d 8. a 9. e 10. a
11. c 12. b 13. d 14. b 15. d
a) 1 b) 2 c) 5 16. c 17. b 18. d 19. c 20. c
d) 1/5 e) 4
16. En un triangulo ABC (recto en B) se Problemas II
cumple:
4Tg A · Ctg C =Sen A · Sec C Sen x
Calcular: 1. Si: = 0,333… ^
2
K = 5 · Cosec A + Tg C
a) 3 b) 5 c) 7 Cos y
= 0,2
d) 9 e) 11 7
³[´H³\´VRQiQJXORVDJXGRV
U N F V – C E P R E V I
D
TanY CotX CosX SecY
Calcular:
+DOODU³6HQ ´GHOJUi¿FRVLJXLHQWH
CscY CscX CotY CotX
H 2
7 2 1 16
a) b) c) 9
2 7 7 A
d) 7 e) 7
2. En un triángulo rectángulo ABC (recto
HQ$+DOODU³7J&´VLVHYHUL¿FDOD
CscB SenB
relación: 24 7 25
a) b) c)
SecB CosB
=8 25 24 7
25 7
a) 1 b) 2 c) 8 d) e)
d) 1/2 e) 1/8 24 25
isósceles mide 15 cm; siendo su Sec(4x+y)–Csc(y–x) =0 ...(i)
ma
Tan(5x y)
Cot(2y x)
perímetro 50 cm, calcular el coseno =1 ...(ii)
te
a) x = 5° ; y = 35°
w.
15 17 17 b) x = 10° ; y = 30°
ww
a) b) c)
17 15 8 c) x = 30° ; y = 10°
d) x = 15° ; y = 25°
8 8 e) x = 25° ; y = 15°
d) e)
17 15
S
= 25g.
'HOD¿JXUDPRVWUDGDFDOFXODU C D
9. Si: 2A+2B = rad y
W = 2Tan I – Tan 2 I , si:
CD 3 2 2
= BD Calcular:
B 3 M= Sen 3A – Cot 2D + Tan 2C – Cos 3B
D a) 0 b) 1 c) 2
d) 4 e) F.D.
10. Reducir:
A H C Sen5 15q Csc 3 15q Cos6 15q Sec 4 15q
Tan2 15q Cot 2 15q
H
3 3
a) 0 b) 2 c) – 2
a) 1 b) 2
d) 2 2 e) –2 2 c) 2sen215° d) 2Cos215°
e) 1/2
U N F V – C E P R E V I
'HOJUi¿FRFDOFXODU³&RVI”.
[Sen2I]SecI=[Csc3I]–Cos I ; 0°<I <90°.
11. Si:
P = [Tan3I]&RWðI
Calcular el valor de: 45°
F
1
a) 4 8 b) c) 4
1 4
d) e) 8
8
2 3
12. Si: Ctg[2x+10g] · Ctg[11° + 5x] = 1 ; a) b) 2 c)
KDOOH³[´ 2 3
S S S
6
d) 3 e)
a) rad b) rad c) rad 3
20 18 10
S S
17. En el triángulo ABC mostrado, si:
7DQT &RWT
d) rad e) rad 5AB = 6BC; calcular el valor de:
9 2 4
B
6LHQGR³I" y "E" las medidas de dos
ángulos agudos y complementarios 127°
SenI
indicar la alternativa incorrecta:
om
CosE
1.c
a) =1
b) Cos E – Sen I = 0
A C
a
d) Tg E· Ctg I = 1
6 6 5
ma
a) b) – c)
e) Cos I · Csc E – 1 = 0
5 5 6
te
Ma
5
w.
§ 5S ·
15. En un triángulo ABC, si: 60° A
A=¨ ¸ rad ; B = 50g y AB = 18
© 12 ¹
O
&DOFXODUHOODGR³E´ 1 3 3
c) 6 2
a) b) c)
a) 2 2 b) 3 2 7 7 8
d) 2 2 e) 2 3 7 3 8 3
d) e)
3 3
U N F V – C E P R E V I
(QOD¿JXUDFDOFXODU³&RWI" 'HOD¿JXUDPRVWUDGDKDOODU
M = 32Tan E + 3Cot E
37°
37°
F 45°
3 4 7 60° B
a) b) c)
7 7 3
a) 4 3 b) 12 c) 8 3
7 d) 24 e) 35
d) e) 7
4
CLAVES II
1. a 2. b 3. c 4. d 5. c
6. e 7. a 8. b 9. a 10. a
11. d 12. b 13. d 14. b 15. e
16. c 17. d 18. b 19. c 20. d
om
1.c
a
tic
te ma
Ma
w.
ww
U N F V – C E P R E V I