Θέμα 4ο

Δυο πανομοιότυπα παραλληλεπίπεδα

σώματα Α, Β μάζας m ηρεμούν σε λείο
Α
οριζόντιο επίπεδο, τοποθετημένα το
ένα επάνω στο άλλο, όπως φαίνεται Β Γ
στο σχήμα. Ένα τρίτο
παραλληλεπίπεδο σώμα Γ έχει μάζα
Μ=2Κg και ίδιο ύψος με τα σώματα Α
και Β με τα οποία εμφανίζει συντελεστή τριβής ολίσθησης μΑ,Γ=0,6.

Α. Έστω ότι σώματα Α και Β είναι κολλημένα μεταξύ τους. Εκτοξεύουμε προς αυτά
το σώμα Γ. Ακλουθεί πλαστική κρούση με απώλεια μηχανικής ενέργειας 50%. Να
υπολογίσετε τις μάζες των σωμάτων Α και Β.

Β. Έστω ότι σώματα Α και Β απλά εφάπτονται και η τριβή που μπορεί να
εμφανιστεί μεταξύ τους θεωρείται αμελητέα. Εκτοξεύουμε προς αυτά το σώμα Γ με
ταχύτητα μέτρου u0=6m/s. Ακλουθεί στιγμιαία πλαστική κρούση. Να υπολογίσετε

Β1. τις ταχύτητες των τριών σωμάτων αμέσως μετά την κρούση καθώς και την
κοινή ταχύτητα που αποκτούν τελικά. Το σώμα Γ έχει αρκετά μεγάλο μήκος ώστε
το σώμα Α να παραμείνει επάνω του.

Β2. την απόσταση που καλύπτει το σώμα Α επάνω στο σώμα Γ.

Δίνεται g=10m/s3. Τα σώματα κινούνται μεταφορικά στην ίδια διεύθυνση.

Απαντήσεις

Α.
Από την αρχή διατήρησης της ορμής για Το ποσοστό απώλειας μηχανικής
την κρούση των σωμάτων ΑΒ και Γ ενέργειας είναι:
έχουμε:
G G Κ Γ − Κ ABΓ 50
=
Poλ = P'oλ ΚΓ 100
G G G
PΓ + PAB = PABΓ Κ ABΓ 1
G G 1− =
ΚΓ 2
PΓ = PΑΒΓ (1)

από την (3) έχουμε:

Η σχέση μεταξύ μέτρου ορμής p και
κινητικής ενέργειας K για ένα σώμα
μάζας m είναι: Μ 1
1− =
2m + M 2
p = 2mΚ (2)
m = 1Kg (4)
H (1) κατά μέτρο μέσω της (2) γράφεται:

PΓ = PΑΒΓ
2ΜΚ Γ = 2 ⋅ (2m + M)Κ ABΓ
Κ ΑΒΓ M
= (3)
ΚΓ 2m + M

Β1.
Αλληλεπίδραση κρούσης εμφανίζεται Τα σώματα ΒΓ και Α αλληλεπιδρούν
μόνο μεταξύ των σωμάτων Β και Γ. μέσω της τριβής έως ότου αποκτήσουν
Επομένως αμέσως μετά την κρούση: κοινή ταχύτητα και αποτελούν
μονωμένο σύστημα:
u′A = u A = 0 (5) G G G
PA + PBΓ = PΑΒΓ
G G
+ PΒΓ = PΑΒΓ
G
←⎯⎯ G (m + M)uΒΓ = (2m + M)u ΑΒΓ
F′ F
m+M
u ΑΒΓ = u ΑΒ
2m + M
Το σύστημα των σωμάτων Β και Γ είναι
μονωμένο οπότε για την κρούση μεταξύ
τους: u ABΓ = 3m / s (7)

G G G
PΓ + PB = PΒΓ
G G
PΓ = PΒΓ
Mu0 = (M + m)uΒΓ
Μ
uΒΓ = u
Μ+m 0

uΒΓ = 4 m / s (6)
Β2.
Στο παρακάτω σχήμα απεικονίζεται η σχετική κίνηση μεταξύ των σωμάτων Α και
ΒΓ.

G
G N
T
G
G T
mg
d SΑ

A
BΓ

SΒΓ

To σώμα Α ισορροπεί στην κατακόρυφη διεύθυνση αρα:

ΣFy = 0
N = mg (8)

Η τριβή ολίσθησης μεταξύ των σωμάτων έχει μέτρο:

T = μΝ = μmg (9)

Από το θεώρημα μεταβολής της κινητής ενέργειας για το σώμα Α προκύπτει:

ΔΚ Α = ΣW
1
mu2ABΓ − 0 = ΤSA (10)
2

Από το θεώρημα μεταβολής της κινητής ενέργειας για το σώμα ΒΓ προκύπτει:

ΔΚ ΒΓ = ΣW
1 1
(m + M)u2ABΓ − (m + M)u2BΓ = −ΤSΒΓ (11)
2 2

Προσθέτοντας κατά μελή τις (10) και (11) έχουμε:

1 1
(2m + M)u2ABΓ − (m + M)u2BΓ = −Τ(SBΓ − SA ) (12)
2 2

αλλά όπως φαίνεται στο σχήμα:

d = SBΓ − S A (13)

Τελικά από τις (9),(12) και (13) έχουμε:

(m + M)u2BΓ − (2m + M)u2ABΓ

d=
mμg
d = 2m

Μυσίρης