Alle schoolboeken en schriften in één handzaam apparaat

De Iliad: een wondertje van

foto: Rob Oostwqegel

Gymnasiaste Heleen Dols in haar klas aan het werk

met de Iliad. ‘Dit scherm is altijd goed leesbaar’.

Een wondertje van techniek is het, de splinternieuwe Iliad van Edupaper. Dit handzame

apparaatje, dat nog geen halve kilo weegt, kan alle schoolboeken én schriften vervan-

gen. Dat kan de brugklassertjes straks veel gesjouw schelen. Op het Bonnefanten Col-

lege in Maastricht loopt de allereerste test met de Iliad. Gymnasiasten uit de derde klas

werken ermee en zij zien er wel toekomst in.

Klaar is de Iliad nog niet. Bij de start van de pilot was er
nog maar één schoolboek gedeeltelijk ingeladen, alleen
Nederlands. Dat was voor coördinator Frank Tessers van het
Bonnefanten College een teleurstelling. “De uitgeverijen
reageerden bijna allemaal positief op de Iliad, maar alleen
van Thieme Meulenhoff kregen we op tijd een digitaal
bestand”, zegt hij. “Twee andere uitgeverijen wilden ook
meewerken, maar het duurde weken voor hun bestanden
binnenkwamen. Toen was de proefperiode al bijna voorbij.
En we hadden nog een tegenslag. We kregen de Iliads aan-
vankelijk alleen verzekerd als ze binnen de school zouden
blijven. Toen hadden de leerlingen er niet zoveel aan en
moesten ze ook gewoon met de boeken blijven sjouwen. In
de tweede helft van de proef is dat gelukkig opgelost.”
Dat laatste was belangrijk voor de gymnasiasten, want ze
konden het apparaat niet voluit testen als ze het niet mee
naar huis mochten nemen. “Je kunt erin schrijven en dus
aantekeningen maken, maar als we de Iliad niet mee naar
huis mogen nemen, hebben we er niet veel aan”, zegt
Heleen Dols (14). “We hebben Nederlands dus nog gewoon
in het schrift gemaakt”. Ze vindt de Iliad op zichzelf wel
handig. “Hij is makkelijk te bedienen en het scherm is goed
leesbaar.”
Klasgenoot Thomas Pfann (14) is ronduit enthousiast. “Kijk,

 over onderwijs
techniek
ik heb een opdracht ingevuld, maar ik heb niet zo’n fraai een paar uur weer opge-
handschrift. Nu zou ik thuis met een usb-stick deze tekst in laden worden, terwijl ‘Scholen
mijn computer kunnen uitladen; hij is dan meteen omgezet de accu van de Iliad 15
in een Word-bestand. De Iliad herkent mijn handschrift. uur meegaat. Bovendien willen nu al
Superhandig. En dat ding is zo licht van gewicht.” is de afleiding voor de
Heleen en Thomas zien de mogelijkheden wel. “Over vijf leerlingen te groot, ze laptops
jaar? Dan lopen alle leerlingen hier met zo’n ding”, zegt kunnen met die laptops
Thomas overtuigd. Docente Hedie van Dam ziet het ook zit- het internet op en aller- vervangen
ten. “Als alle boeken er in zitten, wordt het heel interessant lei andere dingen doen.
om hem te gebruiken. Het is ook eenvoudig om ermee te De Iliad toont gewoon door Iliads’
werken. Ik ben niet zo’n computerfreak, maar met die Iliad hun eigen schoolboeken.
kon ik snel omgaan”. Wel kan de Iliad straks
synchroniseren met de server van de school, zodat leerlingen
Massaal bestellen multiplechoicetoetsen aan de docent kunnen versturen. Of
Ook Frits Hoff is er zeker van dat de Iliad een succes zal wor- hun planners digitaal ontvangen. Het ding heeft heel veel
den. Hij is de man van Edupaper, het Maastrichtse bedrijf dat mogelijkheden.”
de Iliad op de markt brengt. “Ik denk dat scholen dit appa- Hoff ziet de Iliad als een grote stap in de richting van digi-
raat volgend jaar al massaal gaan bestellen”, zegt hij. “Ik talisering van het onderwijs, zonder dat er laptops moeten
krijg zoveel reacties, ook van scholen die al laptops hebben komen. “Die Iliad is ook wel een computertje, maar daar
ingevoerd. Die willen ze vervangen door Iliads, omdat die zet de school precies die software op die ze nodig heeft.
voordelen hebben boven de laptops. Zo moeten laptops al na Hij wordt sneller door meer hyperlinks in de teksten op
te nemen. De digitale bestanden moeten nog op de juiste
manier worden aangepast. Ik was verbaasd dat de uitge-
verijen daar zoveel moeite mee hadden. Inmiddels ben ik
‘Uitgeverijen willen wel’ in gesprek met een bedrijf dat het omzetten naar de juiste
bestandsvorm kan automatiseren. Zo lossen we steeds iets
op. Ook dat probleem met de verzekering is straks van de
De uitgeverijen Malmberg en EPN deden mee aan de baan. Dan zijn er leasecontracten waarin de verzekering is
pilot met de Iliad in Maastricht, maar konden de digitale opgenomen”, aldus Hoff.
bestanden niet op tijd aanleveren. “Dat was absoluut geen
onwil”, benadrukken de uitgeefmanagers. “Het probleem Bedrag omlaag
‘Het hele
was dat wij te laat zijn ingeschakeld. Toen wij voor het De Iliad kost nu nog 600
eerst van de Iliad hoorden, ging de proef al bijna van start. euro, maar Hoff en Tessers

idee van
We hebben niet genoeg tijd gehad om het te regelen”. verwachten dat dit bedrag
snel omlaag kan als scholen

het boek
Malmberg moest de pdf’s van de geschiedenismethode ze in grotere hoeveelheden
‘Memo’ uit Singapore laten komen, waar de Nederlandse bestellen. Hoff denkt dat

moeten we
schoolboeken worden gedrukt. “Daarna moesten die pdf’s er ook een forse besparing
ook nog bewerkt worden. Dat kost tijd”, zegt uitgeefma- op de boekenprijs behaald

nager René van Soest van Malmberg. Hilde van der Togt
van EPN vult aan: “Het kost ook geld om die bestanden te
bewerken en te beveiligen. Het is daardoor niet goedko-
per dan boeken, ook al doordat de ontwikkelingskosten
van de inhoud hetzelfde blijven”.
Beiden erkennen dat het onderwijs digitaliseert. De uit-
geverijen gaan daarin ‘vanzelfsprekend’ mee. “Het gaat
om wat de klant wil. Bij ons zullen scholen straks kunnen
kiezen tussen licenties voor digitaal materiaal of boeken.
We bieden nu al e-content”, zegt Van Soest. Maar volgens
Van der Togt is het ‘onrealistisch’ te denken dat er volgend
jaar al voldoende vraag naar content voor de Iliad zal zijn.
Beiden zien de zwart-witweergave van de Iliad als een
beperking. “Er komen nog wel meer ontwikkelingen”,
voorspelt Van Soest.
verlaten’
kan worden doordat druk-,
bind- en distributiekosten
wegvallen. “Ook komen er
steeds meer gratis schoolboeken beschikbaar”, zegt Hoff. Een
leerling hoeft de Iliad maar één keer aan te schaffen, hij kan
alle leerjaren mee.
Frank Tessers vindt dat de pilot veel heeft opgeleverd. “Er
kwamen praktische problemen aan de oppervlakte, die lang-
zaam maar zeker werden opgelost. Als we straks ook nog
draadloze access points in de school hebben, kunnen de leer-
lingen daar snel hun Iliad laden met bijvoorbeeld de krant
van de dag. We kunnen hem dan ook koppelen aan elektro-
nische leeromgevingen op internet”. Hoff vult aan: ‘Het hele
idee van het boek moeten we verlaten. Dit is de toekomst”.
Meer informatie: www.edupaper.nl
Lucy Beker
over onderwijs