u
-souumnye soy ap exor291 uoistisuduioo v] ap uoEN|eAD 9p ompauuN.TOUIT, “ET
“sootx9[sIp sopeurtuouap soUTU So] ¥ a4iN20 soy aqusUIEIDUas
anb of ‘eani2a] | 10d ozeyso4 osnfoul 9 sapernoytp ueiasaid ‘rejo9s9
opeaS o pepa ns ap auouiuaipuadapur ‘anb souwne soyanbe vied
‘e119 Uorstasduod e] ap ofjoxiesap ap searensa ap ayia PUN Ua], “BT
-se1019 sopep
-inqey sns sppuedxo eyiso20u anb oyu ja vied ‘souaure sopruayu09 Ho) 499]
ap s9[io9y £ Sepenpesd sexmp9] ap owunfuod un “fenpINIpUl [aA “I9UDT, “TT
:soquamfis se] ou10>
sopeprreury uajduina anb ‘souped 4 afen8uay op seasidesoa ‘afempusade ap seuiaiq
-o1d tio sowutnye ap saxopentiqeyai ‘sajeuomeanpo so#ojon1s "sa1opeonpo k sep
-eorpap uyiso aonb sajenpiatpur seysty gy ap LISUOD ¢ D1N729) U] ap uoWUaLdmor) “|
:sonund
soiuamfis sop U2 anunso1 uspand as eLayeur 91a ap svanstiaieae> se]
“onuinsa ofensiug] Jap ugisuasdutos ef ‘79d ns ¥ ‘ara10a¥j anb
oy yes afen uno sejossespesed ojnuso un ‘nuauueauourepuny "ua Kmasto>
Sstujuryy se “uaseAt E| Uoo sopeuoDejau sopruatoD so] Annostp & A oontAD out
ustiad Ja atyjouiesap & "euiar ja UOd OULU [9p LAHIDFe UODKIHFMUD! ef 19091040}
omar jap opnuaspzesbaid e epeunsp eutuy| eu op epeuedone ea vaio}
epen “SOUIU so] B aiuauIepensape aeuOIXayar ueSeY anb seua|qord awa VUE|
A euia un'a1qos svi9jdui09 soudtu o SPU sauOIeULOTUT AeRanUd ‘peptla}dui0>
eu} ap seHOrsIY TeIRpP.4 9yULIAd anb pnsuoy‘seaqezed Qog se] apaoxo EuNSUIU
oid ‘saroLiatue Sa1i9$ se ap se] anb Uorsuarxa 10deur ap Hos seAMIIy SET
“soutu so] aod seppouio sauopenns e A pepifeas e] ap
sore:.u09 souryd & soppnpen ‘1oumNY ap SIsOp e191) UoD UEPOge 9s SeUID? SOT
‘o1ajdwoour a pepradiis jaar un v “ua1q 0 ‘ea1u991 0 epEzyeDods Anut eULIO wd
gsxeyen wajans dnb o1ad ‘uesozaiur $9] anb seuiai ap soppouds ov0d sorep «sop
Tanjoxd seut sanboyus soul so] ap 2ouedye pr uatiod as Jsy “sapernoyp sas0deu
uaquasaid ou anb sapeoneutess seannon.nsa & oppouod outepnqesoa un opurZyn
{souistoiuoay awoqdiia urs “2aa4q spum eUIIO} Ud seu Sorsa EIEN e oprpasoid
by as “SepeuoDuaU sapepa se] 9p soutU P sajqisuiasduroy aTtAMDES sopaTy
wivg ‘pepifa|duios 4 ugisuarxs we18 ap soixay sono ua asIeNUOIUA Ua[ons ¢
YUL] V19G NOISNALANOD ap SOLRIIE] O SOLLOISTY ‘SOITFHUTTD SEWN SOT
“soquaosayope s910129] & UOIsuosdUOD [ey ap
07x01 xeuopsodoud & opeunsap ‘sanbojua ap pepaties uo ‘oarxoyjoa A OLE IOTT
‘oaypua. JaIPAwD ap svIM739] 9p OpUNfULOD UM Sag VUN.LOA] VITA NOTSNAWANOD
NOIOV.LNASTYd “T1.4, Tener, anivel grupal, un conjunto de lecturas que permita personalizar la
enseflanza, cottel fin de que las habilidades comprensivas sean adquiridas
de acuerdo al ritmo personal de los alumnos y se evite la imposicion de
ecturas que deben ser leidas “a paso cerrado”, sin observar si el nifto esta
interesado 0 no en el contenido 0 si tiene necesidad 0 no de efectuar los
ejercicios. Estan especialmente indicadas también para aquellos nifios que
se hallan sobre el promedio en su rendimiento lector.
2. Las fichas de comprensi6n lectora estan formadas por selecciones de conte-
nidos variados que incluyen relatos mitolégicos, descripciones, informaciones
Glentifieas y otros temas. Cada seleccion esté aconipanada de uma serie graduada
de actividades que, consecuente con la postulacién ce que la lectura constituye
una modalidad de lenguaje, incluye expresién oral, escrita, pictogratfica y otras
modalidades comunicativas y desarrollo del pensamiento.
3. Comprensiéin de la lectura 3 desarrolla con mayor extensién las Técnicas de
estudio, es decir el aprendizaje de una serie de habilidades y destrezas tales como
uso de diccionario y otras ftientes de referencia, lectura cle mapas y de graficos,
localizacion, esquematizacién y sintesis de la informacion, y otras. Se pretende
que el alumno pueda transferir este aprendizaje al estuclio de los contenidos de
asignaturas especificas de su plan de estudio. Con este fin las Técnicas de estudio se
desarrollan a fo largo de las actividades y especticamente en el contenido de la
icha 18.
4. Comprensiin de la lectura 3 incluye en cada una de las fichas una kimina
alusiva al contenido del texto. La utilizacion de la fotografia constituye un
excelente método para precisar cl sentido del texto y para desarrollar yampliar
los conceptos implicados. La riqueza de detalles visuales de las laminas propor-
ciona una buena oportunidad para estimular la fluidez en la expresion oral sobre
la base de sus contenidos explicitos e implicitos, como también en sus aspectos
connotativos.
5, Como complement de la ficha de comprension lectora, cada seleccin es
repetida con omisién de una palabra generalmente cada cinco, la cual es reem-
Plazacla por una linea de extension constante (Rodriguez T. N. 1979)()
Las oraciones que estan al comienzo y al final de fa lectura se presentan sin
palabras omitidas para facilitar al nifio la adivinacion de éstas al tener una vision
global del contenido, Generalmente se conservan los nombres propios, Esta
técnica de completacién se denomina cloze en la bibliografia anglosajona. Las
razones para su inclusion son las siguientes:
5.1, Sirve para estimar el nivel funcional de la comprensién lectora con un
medio especifico surgido de la misma lectura: es decir, no interviene un
tipo de pregunta o instruccién que podria resultar dificil para el lector 0
ajena al texto.
5.2. Sirve, también, como un medio de desarrollo de la comprensi6n lectora, al
permitirle al alumno adivinar las palabras que van suprimidas en el texto,
gracias al dominio que él tiene de las estructuras semntica ysinticticas
el Lenguaje y de sus conocimientos previos relacionados con el contenido
del texto. Aumenta también el nivel atencional del lector en la medida en
jue su lectura constituye un proceso activo y anticipatorio y no una mera
tecepeion pasiva dela informacion. Por el hecho deque sta técnica posee
1a comprensitilidad de los materiales por medio de variables
(pRopRic
a Lectura) vida N" 1, mara de 1980,
lingdistieas; Revi
12
FZ, TN: Determingcion d
Tatinoamericana de lec
6.
Has
delas
propo
7. Bi
educa
alumn
8. Ce
fichas
est di
lasedz
la acti
9. Fi
gunta:
selecci
autocc
2. SU
1. La
En pri
tambié
comun
un hor
lectura
al alun
ritmo |
conver
lalate
escritu
2 La
el nino
las lect
juede
facilitar
ficha N
ala leet
un titul
Sobre |
3. La
macién
usa la»
activids
destrez
educad
Tas actiy
alumnoe
ouumye
bpp o7eypot po 4 eine) ese anu owo> aadtons opuotuay ‘sapyprane st
aeyduuy Pied vary] e| ap 4 e1m9a| 8] ap pepreDuarod ej sez 9pand sopeonpa
Pp ‘wists ap ojund 9159 apsaq_ ‘pepratea. Pj ap ofMUNSa o OIpmasa ap sezansop
‘uppEULOJUL | ap UDEIdure ‘oLTeINqed0a [ap ugIstedxa OUTOD safe1 SapEpIANIE
aejoursop tavd oxxaiid owoo seudtuyy se] 9p_0 O1xa1 Jap peprfEMAtA ep BSN
98 “apap s9 ‘up!oRIOUUOD Ns v Uapuodsa.Lios seuNgE :01xa1 fap BarREIOUSp YOKE
1OFUL E] ap UO_EAOGe; ¥] e apodso1169 sopepianoe se] ap aed sokLUN eT “g
‘ugpon.asu 5 psopuasduoo ouumye Jp ojppout asa ap aseg ve] aqog
sug1ends ap ovis anb ojeityd o uppeso x] out [e apsensour oBany 4 ony UN,
auia8ns apand as ose> asa i *,01xa1 fo opueA_ WoHoaja m eoyNsNf geaMI29} vv
‘sejapuod aj ofmn ono. 38 *eiDIOS as‘, /B.19u ap saquONy SPAIN, 2g NPY
Yop pepiatpe rround xy ud oyduitala 104 “sauopoN.NsUT se] ap feqADA WOE DE]
x, 0 upprayyduiafo v| ajuepaut some so] ap sapepratiar se] ekode apan
topeanpa [9 (uowenpoa7 194) jeuoKoNSsUt jaAlu UN ¥ Uepisodsa.Li09 seim99q Se]
‘opurna ‘o1uEISq0 ON ‘aitarpuadapur euLo} ua ‘aiuatNeMoU ‘Andale sey OU [>
anb exed sepesoqeja opis wey ean] epes t urueduioge aonb sopepianoe sey] “g,
eaMIUosa
vj ap vinia9] yj ap spaen # epuNbpe UODeULLOFUL Pl ARoTUNMIOD & eIUDpUDI ef EI
-o.iesap ‘epualaduros ey ap peparsue ey 4 pepiinasti xj aAnurustp foyUaTIAATOD
auINS9 O| opuENy asiauaap o 1a9ja4 apend ‘asataytl sns e Opianae ap & ouNt
ordosd ns e vampay uo osoaSoud [9 auusiad a] :selimuas ap autos eun ouumye [e
virodos anse 4 esomuaps ean9] 27 “ey pe &.avpoosa epi v] waed [pn SeUU BAND]
ap odn jp admnsuioa wis9 anbaod ‘eso1oualts vim9a] & @ OpesTpap oLteroY UN
Temuqer_APjo9s9 ofn>quNd [2 Ua mnjouta|qeptiauiodar auoUREe sy “oaneottmeIO)
uy un ejdum9 wisp anb ouduioys eo exmray v] eased asiezynn uapond igiqurer
ood Syenpiipur esopuaps einipo| ap orxm ap ataias uopand ‘aeSiny 1owid wy
“a|qyXoY PULLOY ita sepwztfAN 498 Uapand vx0399] oIsuardutoD ap Sey se] °T
saNorova
WOOT A SVIONTNIONS
‘ouumye ja exed upp2aLL0901mne
{ ugpenessoine ap orpour un ouio9 asus mned es “o19 ‘ajdn|gUL UgD29[>8
ap sruuniaid 0 smisandsau ‘aren ‘ojduial> 10d :sapepratiar se] ap seyund
oid seunSe vied No1ovarTvagoLay aq Vaavg bun aAnpuT 9s ‘OUDLITEULY “6
3 [atu fo ARAN epuatodaL 2¢ ‘uoDERSALY ap [Alu UN UD 7079 PEPIANDe el
uD emis o 20}09 98 a1uepmiso un Ig “aTuoUTepeLUIXOLde ‘souL Z] ¥ G 9p Sopepa se]
tard opeunsap visa jaatu opuntias a 4 ‘sour 6 ¢ / ap souumnye exed opeuastp riso
Dulas | ap [pall iautid fy “eamy>a] ap uo!suaidus6o v] ap oljouswsap |p eaed Set
ap auas vy ap ofojdino> seus jaatn [a admynsuon ¢ vans) vy ap upssuasduoy °g
‘opewmuuorap oduran un ua ‘eso1ouats 0 [e410 wuL4Oy Ua aaj OMMANTE
Pp anb seaqujed ap oxouunu [9 “ouesa9au alums of Optend *>pnoqe> Fopronpo
P anb ap tly ja uoo seaqejed ap [e101 o19WINL [a eDXPUL 9s LAMDD] EPED Uy “2
seqpy se] ap oanalqo ye o1adsar uppeutuosut sofeu seuorrsodosd
pepteuyy sod uation saaipuy soi “ano epeo uibueduioae anb sapepiatioe se] ap
Sav e teyjousesap wopuaioid 98 anb "YAOI. NOISNAMANOD a4 SAQVATUAV
SVT IC FOIA] UN A ODLLYWA, ANANT UN adnpput ¢ vanj22) vp ap ugsuadduoy “Q
‘eamoat ef sod our
[pp vopearious ¥| aesuoUMe e apuan ‘oyesap ap 4 oo1ppy oruauIa{duOD in
seyeues
aasod
vadu t
up epy
‘optuai
seonoe
‘01x01 |
je wo!
0 10p2
us te
“(
-19a4
89 UE
sonad
21905 |
~10dos
rey
un 94
rune
pj apc
asorpn
2p Sop
apuak
‘sooyy
owio9
ap son
senio /
admin
epenp
sau0p
-2109
anb sc
Soy e4
PIs 0
ap ug
seputn
vy eZ