‫‪4‬‬ ‫تَلیدات گیاّی (هدلِ ػلوی کؿاٍزشی)‪ ،‬خلد ‪ 44‬ؾوازُ ‪ ،4‬بْاز ‪97‬‬

‫ثررسی تٌَع شًتیکی ثرخی از الیيّبی خیبر ثب استفبدُ از صفبت هَرفَلَشیکی از طریق‬
‫تجسیِ ثِ هؤلفِّبی اصلی ٍ تجسیِ خَشِای‬
‫‪5‬‬
‫فاطوِ هسادیپَز‪ ،4‬خوالؼلی الفتی‪ ،*2‬یَغف حویداٍغلی‪ ،3‬ػاطفِ قبَزی‪ ٍ 4‬بْوي شاّدی‬

‫‪ -4‬داًؽآهَختِ دکتسی ػلَم باغباًی‪ ،‬پسدیع داًؿگاّی‪ ،‬داًؿگاُ گیالى‪ ،‬زؾت‪ ،‬ایساى‬
‫‪ًَ*-2‬یسٌذُ هسئَل‪ :‬اغتادیاز‪ ،‬گسٍُ ػلَم باغباًی‪ ،‬داًؿکدُ ػلَم کؿاٍزشی‪ ،‬داًؿگاُ گیالى‪ ،‬زؾت‪ ،‬ایساى (‪)jamalaliolfati@gmail.com‬‬
‫‪ -3‬داًؿیاز‪ ،‬گسٍُ ػلَم باغباًی‪ ،‬داًؿکدُ ػلَم کؿاٍزشی‪ ،‬داًؿگاُ گیالى‪ ،‬زؾت‪ ،‬ایساى‬
‫‪ -4‬اغتادیاز‪ ،‬گسٍُ شزاػت ٍ اقالح ًباتات‪ ،‬داًؿکدُ ػلَم کؿاٍزشی‪ ،‬داًؿگاُ گیالى‪ ،‬زؾت‪ ،‬ایساى‬
‫‪ -5‬اغتادیاز‪ ،‬گسٍُ ػلَم باغباًی‪ ،‬داًؿکدُ ػلَم کؿاٍزشی‪ ،‬داًؿگاُ ؾْسکسد‪ ،‬ؾْسکسد‪ ،‬ایساى‬

‫تازیخ پریسؼ‪4395/64/69 :‬‬ ‫تازیخ دزیافت‪4394/66/48 :‬‬

‫چکیذُ‬
‫شٌبسبیی ٍ جوغآٍری شًَتیپّبی ثرتر هحصَالت ثبغی اٍلیي گبم در ثرًبهِّبی اصالحی ثِ شوبر هیرٍد‪ .‬در‬
‫کشَر هب ثِ دلیل ػذم شٌبخت کبفی از شرم پالسن گیبّبى ثبغی‪ ،‬ثرًبهِّبی اصالحی هٌبسجی رٍی هحصَالت ثبغی‬
‫خصَصبً خیبر اًجبم ًشذُ است‪ّ .‬ذف ایي تحقیق‪ ،‬گرٍُثٌذی شًَتیپّبی خیبر‪ ،‬ثر اسبس صفبت هَرفَلوَشیکی ٍ‬
‫تؼییي فَاصل شًتیکی آىّب هیثبشذ‪ .‬ثِ ّویي هٌظَر‪ 25 ،‬الیي خیبر ثرای ‪ 25‬صوفت هَرفَلوَشیکی ثوب اسوتفبدُ از‬
‫رٍش تجسیِ ثِ هؤلفِّبی اصلی ٍ تجسیِ خَشِای هَرد ارزیبثی قرار گرفتٌوذ‪ .‬در تجسیوِ ثوِ هؤلفوِّوبی اصولی‬
‫دٍازدُ هؤلفِ اٍل ‪ 88‬درصذ از کل ٍاریبًس هتغیرّب را تَجیِ ًوَدًذ‪ ،‬کِ سْن ّور کوذام از دٍازدُ هؤلفوِ اٍل‬
‫ثِترتیت ‪ 2/86 ٍ 3/44 ،3/77 ،4/29 ،4/53 ،5/13 ،6/12 ،7/52 ،8/74 ،11/45 ،12/25 ،17/97‬درصذ ثوَد‪ .‬در تجسیوِ‬
‫خَشِای از رٍش فبصلِ اقلیذسی ٍ الگَریتن هتَسط فبصلِ ثیي گرٍُّب (‪ )UPGMA‬ثرای گرٍُثٌذی کل الیيّب‬
‫استفبدُ شذ‪ .‬ثر اسبس ًتبیج ثِ دست آهذُ کل الیيّب در ّفت گرٍُ هجسا جب گرفتٌذ ٍ ضوریت کوَفٌتیکی ‪0/84‬‬
‫ثَد‪ً .‬تبیج حبکی از تٌَع شًتیکی زیبد ثیي الیيّبی هَرد ثررسی ثَد کِ از ایي تٌَع جْت ّترٍزیس ٍ اًتخوبة‬
‫ٍالذیي هٌبست در ثرًبهِّبی تالقی ثِ هٌظَر تَلیذ ارقبهی ثبصفبت هطلَة هیتَاى استفبدُ ًوَد‪.‬‬

‫کلیذ ٍاشُّب‪ :‬اصالح خیبر‪ ،‬ضریت کَفٌتیک‪ ،‬فبصلِ اقلیذسی‬

‫دیسیٌِ کؿت ٍ کاز ایي هحكَ دز ایتساى ٍ بتا تَختِ بتِ‬
‫غتتطح شیسکؿتتت ٍغتتیغ خیتتاز ٍ تتتَاى بتتالهَُ تَلیتتد ایتتي‬
‫هحكَ دز کؿَز‪ ،‬تحهیهات بِ ًطادی کوی دز زابطتِ بتا‬
‫اقالح ایي هحكَ قَزت گسفتِ اغت ٍ ها غاالًِ بترز‬
‫ه تَزد ًیاشهتتاى زا اش کؿتتَزّای دیگتتس ت تأهیي هتتیکٌتتین‬
‫بٌابسایي الشم اغت کِ دز شهیٌِ اقالح ایي گیاُ اقتداهات‬
‫ػولی ٍ کازبسی هفیتدی قتَزت پتریسد بسزغتی هیتصاى‬
‫تٌَع ضًتیکی بِػٌَاى یکی اش گامّای پایِای ٍ اغاغی دز‬
‫ًگْدازی ٍ حفاظت هتَاد ضًتیکتی ٍ اختسای بسًاهتِّتای‬
‫بِ ًطادی اغت بدیْی اغت کِ داؾتي اطالػات کاهت اش‬
‫هقذهِ‬
‫یکی اش اّداف بصزگ دٍلتت دز بشتؽ کؿتاٍزشی‪،‬‬
‫تأهیي ٍ خَدکفایی کؿَز اش ًظس تَلید برز ّیبسید اغتت‬
‫خیاز یکی اش هحكَالت هْن باغبتاًی دز بشتؽ غتبصیکازی‬
‫اغت‪ ،‬کِ بِ هٌظَز تاشُخَزی ٍ فسآٍزی کؿت هیؾَد‬
‫کؿَز ها ایساى اش لحاظ تَلید ایتي هحكتَ خایگتاُ دٍم‬
‫خْاى زا دازاغت غطح شیسکؿت خیاز دز ایساى بس اغاظ‬
‫گتتصازؼ غتتاشهاى ختتَاز ٍ بتتاز خْتتاًی حتتدٍد ‪ّ 75‬تتصاز‬
‫ّکتاز‪ ،‬تَلید آى ‪ّ 4842‬صاز تي ٍ هتَغط ػولکسد آى ‪24‬‬
‫تي دز ّکتاز هیباؾد (‪ )FAO, 2013‬ػلیزغتن غتابهِ‬