Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
ნიკა ლაშაური
ერთი შეხედვით ჩვეულებრივი ადამიანი ვარ – მაქვს გვარი, სახელი და ყველა ის საპასპორტო
მონაცემი, რაც ნებისმიერ მოქალაქეს გააჩნია. ამით მე სხვებისგან არ გამოვირჩევი. თუმცა, აქვე
უნდა განვმარტო, რომ მაინც ყველასგან რადიკალურად გამორჩეული ვარ, რადგან მე ვარ
დაქირავებული მკვლელი!
მამისგან განსხვავებით, დედა ძალიან სათნო და ღვთისნიერი ადამიანი იყო. მას ყველაფერი
როდი მოსწონდა, რასაც მამა მიქადაგებდა, მაგრამ, მორჩილი მეუღლე იყო და ქმრის სიტყვას ვერ
გადავიდოდა. თუმცა, როგორც დროს იხელთებდა, დამისვამდა, სახარებას მიკითხავდა, თან
მეუბნებოდა: „ღმერთი, ჭეშმარიტი ღმერთია ჩვენი მფარველი და მასწავლებელი და ჩვენ,
ადამიანები, მის მცნებებს უნდა ვასრულებდეთ. ის კი ერთმანეთის სიყვარულისა და
მიტევებისკენ მოგვიწოდებს და, ისაა ნამდვილი ღვთისნიერი, ვინც ამ ყველაფერს ზედმიწევნით
შეასრულებს. ჭეშმარიტი გამარჯვება ღმერთთან მიახლოებაა, ეს კი მხოლოდ და მხოლოდ იმ
შემთხვევაშია შესაძლებელი, თუკი უფლის სიტყვას გულის ფიცარზე დაიწერ“.
ჩემი აზრით, დედ-მამას ერთი მიზნისკენ მივყავდი, თუმცა, სხვადასხვა გზით, მაგრამ მე სულ
სხვა გზა ავირჩიე, რომელსაც დღემდე ვადგავარ და, ჩემი მშობლები, ალბათ, საფლავში ბრუნავენ
ამის გამო.
16 წლის ვიყავი, სკოლას ვამთავრებდი და, როგორც მაშინ ამბობდნენ, დიდ ცხოვრებაში
შესაბიჯებლად ერთი გამოცდის ჩაბარებაღა მაკლდა, როდესაც საშინელი ტრაგედია დამატყდა
თავს. თანაც, ბედი არ გინდა? – ეს ყველაფერი ჩემს დაბადების დღეს მოხდა და ამიტომ საკუთარ
დღეობას არასდროს აღვნიშნავ.
22 ივნისი, წელიწადის ყველაზე გრძელი დღე რომ გათენდა, უკვე მეღვიძა და დედას
ველოდებოდი, რადგან დაბადების დღეს ყოველთვის ლოგინშივე მილოცავდა და ეს ტრადიცია
არც იმ დღეს დაურღვევია.
– კოკი, შვილო, დაბადების დღეს გილოცავ და ყოველივე კარგს გისურვებ! – მითხრა დედამ,
ჩამეხუტა, შემდეგ თმაზე მომეფერა და განაგრძო, – ლამაზი, ძლიერი, პატიოსანი, სახელოვანი და
რაც მთავარია, ღვთისნიერი ადამიანი გამოდი, დედიკო. იცოცხლე და იბედნიერე!
– მათემატიკაში.
– ძალიან კარგი, – მითხრა მამამ, – როგორც კი გამოცდას მორჩები, სახლში წამოდი, შენთვის
სიურპრიზი გვაქვს.
– რა სიურპრიზი, მამა?
– ერთ ადგილას. აბა, შენ იცი, წარმატებას გისურვებ და მალე მოდი, – მითხრა მამაჩემმა, თავზე
ხელი გადამისვა, წავიდა და, ცხონებული, მას შემდეგ ცოცხალი აღარ მინახავს.
– სად უნდა წავიდეთ, დედი? – ვკითხე დედაჩემს, რომელიც საწოლზე იყო ჩამომჯდარი და
მიღიმოდა.
– სად, შვილო, და, – დედა ჩემს ყურთან დაიხარა და ჩამჩურჩულა: – ებრაელებში, ახალი
ტანსაცმელი უნდა გიყიდოთ. მამაშენმა მითხრა, ჩემი ვაჟკაცი კაცურად უნდა გამოვაწყოო,
მაგრამ არ წამოგცდეს, რომ გითხარი, თორემ, ხომ იცი მისი ამბავი, გაგვიბრაზდება.
– არ ვეტყვი, დედიკო, – მივუგე დედას, შემდეგ მამის ნაჩუქარ საათს შევავლე თვალი და დედას
ვკითხე, – ეს საათი მამამ მიყიდა?
– ეგ რას ნიშნავს? – უცებ ვერ ჩავწვდი დედის სიტყვების აზრს, თუმცა კარგად ვიცოდი, რომ
ალაფი ომიდან წამოღებულ ნივთს ნიშნავდა.
– სულ გამოვშტერდი! – როგორ არ ვიცი, მაგრამ უცებ ვერ მივხვდი, რას მეუბნებოდი.
– ნუ გეშინია, დედა, ყურადღებით ვიქნები, – ვუთხარი დედას, ისევ საათს დავხედე და ვკითხე, –
მაინც, საიდან წამოიღო ეს საათი?
– ბერლინიდან.
– ფაშისტებს წაართვა?
– არ გრცხვენია, დედიკო? – იწყინა დედამ ჩემი სიტყვები, – ოდესმე გსმენია, რომ მამაშენს
ვინმესთვის რამე წაერთმია ან დაეჩაგრა? ვერც მე გითხარი მთლად სწორად. ეს საათი უფრო
ნაჩუქარია, ვიდრე ალაფი – ერთი რაინდული საქციელის გამო მიიღო.
– მოგიყვები, მაგრამ, მამას არ უთხრა. მან ისიც არ იცის, რომ მე ვიცი. ეს ისტორია მისმა
ფრონტელმა მეგობარმა, ძია ვასომ მიამბო.
– მოგიყვები, მაგრამ, თან ჩაიცვი, რომ გამოცდაზე არ დაგაგვიანდეს, – მითხრა დედამ და უთო
ჩართო, რომ ჩემი პერანგი გაეუთოებინა, თან თხრობა დაიწყო: – საბჭოთა ჯარებმა ბერლინი რომ
აიღეს, რამდენიმე დღის განმავლობაში იქაურობა ისეთმა საშინელმა ქაოსმა მოიცვა, როგორიც,
ალბათ, სოდომსა და გომორში თუ იქნებოდა. ჯარისკაცები ძარცვავდნენ და ხოცავდნენ
უდანაშაულო ხალხს, ქალებს აუპატიურებდნენ და, ერთი სიტყვით, ყოველგვარ საზიზღრობას
სჩადიოდნენ.
– ჰო, შვილო, საბჭოთა ჯარისკაცები. მაგრამ, ნურავისთან იტყვი ამას, – მომიგო დედამ, –
მამაშენიც იმ მოწინავეთა რიგებში იმყოფებოდა, ვინც ფაშისტური გერმანიის დედაქალაქი
იერიშით აიღო. ჰოდა, იმ ქაოსის მესამე დღეს მამაშენს პატრულირება დაავალეს და თავის
ფრონტელ მეგობართან – ვასოსთან ერთად ბრძანების შესრულებას შეუდგა. ისინი ერთ ფართო
ქუჩას გაუყვნენ, რომელიც ბერლინის მდიდარ რაიონში მდებარეობდა – იქ არისტოკრატები
ცხოვრობდნენ, მაგრამ ბერლინის დაცემის შემდეგ იქაურობა მიწასთან იყო გასწორებული და
ერთ დროს მდიდრული სასახლეების ნანგრევებით იყო მოფენილი.
მზე აჭერდა, ცხელოდა. მამაშენი მოპირდაპირე სახლის ნანგრევებს შეეფარა და ვასოს ლოდინი
დაუწყო. უცებ მას ქალის კივილი მოესმა. მამაშენმა ავტომატი შეაყენა და ფრთხილად გაემართა
იქით, საიდანაც კივილი გამოდიოდა. ხმამ ერთ სარდაფში მიიყვანა და რას ხედავს: ოთხი
საბჭოთა ჯარისკაცი სრულიად ნორჩი გოგონას გაუპატიურებას ცდილობს, ის კი ყველანაირად
ეწინააღმდეგება, თან საზარლად კივის და შველას ითხოვს. იქვე ახალგაზრდა ბიჭი ეგდო
ტყვიებით დაცხრილული, მის გვერდით კი – შუახნის მამაკაცი. საბრალო გოგონას ტანსაცმელი
შემოხეული ჰქონდა და თითქმის დედიშობილა უწევდა წინააღმდეგობას იმ საზიზღრებს.
– რა ხდება, რაშია საქმე? – მკაცრად იკითხა სანდრომ, – ახლავე შეწყვიტეთ ძალადობა და აქედან
მოშორდით!
– შენ ვინ ხარ, რომ ჩვენს საქმეში ყოფ ცხვირს? – უხეშად მიმართა მამაშენს ლეიტენანტის
სამხრეებიანმა ჯარისკაცმა, – წადი, მშვიდობით წადი და გვაცალე! თუმცა, შეგიძლია, დარჩე
კიდეც და წილი შენც გერგება. ოღონდ, მეხუთე იქნები. შენამდე ჩვენ უნდა ვისიამოვნოთ. ხუთი
წელია, ქალი არ გვინახავს და დავიტანჯეთ...
– რაო, რა თქვი? – გაეცინა ლეიტენანტს სანდროს სიტყვებზე და მას დანარჩენებიც აჰყვნენ, – შენ,
რა, მთვარიდან ჩამოვარდი? რა მუნდირის ლაფში ამოსვრაზე მელაპარაკები? ვერ ხედავ, რომ
ჩვენ წინ ფაშისტი მტრები დგანან?
– თქვენს მეგობარს ხელი მოჰკიდეთ და აქედან გაეთრიეთ, თორემ, ომის კანონების შესაბამისად,
აქვე დაგხვრეტთ!
მოძალადეები წავიდნენ, ამასობაში ვასოც მოვიდა და სანდროს ჰკითხა:
– რა მოხდა?
– ის, რაც ამ დღეებში ხდება ყველგან, – მიუგო მამაშენმა ვასოს, – ჯობია, ამათ მივხედოთ. ბიჭი
და ეს კაცი დაჭრილები უნდა იყვნენ, იქნებ, ვუშველოთ.
– გამომართვით, ბატონო. თქვენ ჩემი შვილები გადაარჩინეთ და, არ ვიცი, როგორ გადაგიხადოთ
მადლობა. ეს მცირე ძღვენი კი იმ დიდი მადლიერების ნიშნად მიიღეთ, რასაც მე თქვენ წინაშე
ვგრძნობ.
სახლიდან გასვლის წინ დედას ვაკოცე და წავედი, მაგრამ, ათიოდე ნაბიჯი მქონდა
გადადგმული, რომ დედის ხმა მომესმა:
– კარგი, კარგი, – მივუგე დედას და მის მოღიმარ სახეს უკანასკნელად შევავლე თვალი. რას
წარმოვიდგენდი, რომ მას ცოცხალს ვეღარასოდეს ვნახავდი.
მათემატიკას, ისევე, როგორც სხვა საგნებს, კარგად ვსწავლობდი. ამიტომ, გამოცდის ჩაბარება არ
გამჭირვებია, „ფრიადი“ მივიღე, ყველაზე ადრე გამოვედი.
– მცალია, წავიდეთ, – ვუთხარი მერის და მართალია, ძალიან მინდოდა, რაც შეიძლება, მალე
მეყიდა ახალი ტანსაცმელი, მაგრამ გოგოსთან ხომ არ შევირცხვენდი თავს, დავთანხმდი და
ვკითხე, რომელ ფილმზე წავიდეთ?
საქმე ის იყო, რომ ეს იაპონური ფილმი, ეგრეთ წოდებული საფესტივალო ჩვენების ფარგლებში
იყო ჩამოტანილი მოსკოვიდან სულ რაღაც სამი დღით და მასზე ბილეთების შოვნა ისეთივე
შეუძლებელი იყო ჩემთვის, როგორც, თუნდაც, ჩვენს მოძმე ჩეხოსლოვაკიაში გამგზავრება. მე, 16
წლის ლაწირაკს, ვინ მიმასუნინებდა ამ ფილმზე. ამიტომ შევცბი და მერის ვკითხე:
– შენ ასე გგონია? – ეშმაკურად თქვა მერიმ, ცხვირწინ ორი მწვანე ბილეთი ამიფრიალა და
გადაიკისკისა, – აბა, ეს რა არის?
– სად იშოვე?
– დიახ, გვაქვს.
– აბა, მიჩვენეთ.
მილიციელს რომ გავცდით, მე და მერიმ კონტროლიორთა კიდევ ორი წყება გავიარეთ და,
როგორც იქნა, კინოთეატრში შევაღწიეთ. სიმართლე რომ ვთქვა, ეს იაპონური კინოფილმი
საშუალო დონის აღმოჩნდა და არც ისეთი საშინელი იყო, როგორც ამბობდნენ. უბრალოდ, იმ
პერიოდის თბილისში მსგავსი მოვლენა იშვიათობა იყო და ხალხი სწორედ ამიტომ ეტანებოდა
მას. ფილმის ჩვენება რომ დაიწყო, მერიმ მსუბუქად, ვითომ შემთხვევით მომადო მხარი მხარზე.
ხოლო, შემდეგ, ეგრეთ წოდებული „სტრაშნი“ სცენების დროს, ვითომ შეშინებული, მთელი
ტანით მეკვროდა, თან ტუჩს ყურზე მადებდა და მეჩურჩულებოდა: „კოკი, კოკი, რა საშინელებაა,
როგორ შევშინდი“!..
მერის კარგად ვიცნობდი და ისიც ვიცოდი, რომ მისი შეშინება არც ისე ადვილი იყო. ამიტომ,
მისი ეს საქციელი გადაჭარბებულად ჩავთვალე, თუმცა, მომწონდა, რომ სხეულით მეკვროდა და
აბა, ხმას როგორ ამოვიღებდი?
ფილმი რომ დასრულდა და გარეთ გამოვედით, შუადღეს კარგად გადაცილებული იყო. ძალიან
ცხელოდა. ამიტომ, ორი ცალი ნაყინი ვიყიდე და მე და მერი ნელი ნაბიჯებით გავუყევით ფართო
ქუჩას.
მიუხედავად იმისა, რომ წესით, ნანახი ფილმის შთაბეჭდილების ქვეშ უნდა ვყოფილიყავით და
ზრდილობის გამო მაინც გაგვეზიარებინა ერთმანეთისთვის აზრი, მასზე სიტყვაც არ
დაგვიძრავს, უხმოდ მივაბიჯებდით. დუმილი პირველმა მერიმ დაარღვია და მკითხა:
სხვა გოგონას, ალბათ, ეწყინებოდა ჩემი ასეთი უტიფარი დაჟინება და ცხვირს ამიბზუებდა.
მერის კი ვუყვარდი. ამიტომ, გამიღიმა და მკითხა:
– წარმოიდგინე, ძალიან ლამაზი, უნაკლო გოგონა, რომელიც არ გიყვარს და მის ცოლად მოყვანას
გაძალებენ. მოიყვან?
– არა! – მტკიცედ მივუგე მერის და ჩემი ეს სიმტკიცეც საბჭოური იდეოლოგიის შედეგი იყო.
მერის მოეწონა ჩემი პასუხი და თქვა:
– მართალი ხარ და, რომ დაუჯერო მშობლებს და დაქორწინდე, ბედნიერი მაინც ვერ იქნები.
ამიტომ, არ უნდა მოიყვანო და გულისთქმას უნდა გაჰყვე.
– ერთი წელი სამედიცინოზე ვისწავლი, შემდეგ კი ჩუმად გადავიტან საბუთებს და, რომ
დავამთავრებ ისეთი სახელგანთქმული ვიქნები, რომ მშობლები მაპატიებენ ურჩობას, – მომიგო
მერიმ, ხელი ჩამკიდა და გავიქეცით, რადგან ისეთი კოკისპირული წვიმა წამოვიდა, რომ მაშინვე
დავსველდით და ახლომდებარე სკვერს შევეფარეთ.
სკვერში არავინ იყო. ჩვენ რკინის სოკოს ქვეშ შევიყუჟეთ და იქიდან ვუყურებდით წვიმას,
რომელიც უფრო და უფრო ძლიერდებოდა. უცებ სახანძრო მანქანების სირენების გამაყრუებელი
ხმა შემოგვესმა და მერის ვუთხარი:
– ნეტავ სახანძრო მანქანები რად უნდათ, ასეთი წვიმაა, ნებისმიერ ხანძარს ჩააქრობს.
– ალბათ, სადღაც მაგარი ხანძარია, მითხრა მერიმ, – ამდენ მანქანას პატარა ხანძრის გამო არ
გაგზავნიდნენ.
– ალბათ, – დავეთანხმე მერის, შემდეგ მხარზე ხელი მოვხვიე, მივიკარი, ლოყაზე ვაკოცე.
– არა, არ გინდა, აქვე, ბებიასთან უნდა მივიდე. ზეგამდე, ნახვამდის, – მითხრა მერიმ და ჩქარი
ნაბიჯით წავიდა.
– რატომ უნდა გავჩერდე, – ჯერ კიდევ იმედიანად მივუგე მეზობელს, – დედ-მამა მელოდება.
– დიახ, სადღაც უნდა წავიდეთ, – ვთქვი მე და დავამატე, – დღეს ჩემი დაბადების დღეა და
საჩუქარი უნდა მიყიდონ.
– კოკი, კოკი, შვილო, – მითხრა მეორე მეზობელმა, რომელსაც თვალები ცრემლით ჰქონდა სავსე,
გული ყელში მობჯენოდა და ტირილს ძლივს იკავებდა, – წამოდი ჩემთან, რაღაც საქმე მაქვს.
– არა, სახლში უნდა წავიდე, დედ-მამა მელოდება, – ჯიუტად მივუგე თვალცრემლიან მეზობელს
და სახლისკენ გავემართე.
ამ დროს ჩვენი ეზოდან ოთხმა თეთრხალათიანმა სანიტარმა ორი საკაცე გამოიტანა. საკაცეებს
თეთრი ზეწრები ჰქონდა გადაფარებული. რომ გამოვიდნენ, საკაცეები მიწაზე დადეს, სასწრაფო
დახმარების მანქანის საბარგულის კარი გააღეს და ისევ საკაცეებისკენ დაიხარნენ, რომ ისინი
მანქანაში ჩაედოთ. მე გაქვავებული ვუმზერდი ამ სურათს. როდესაც ყველაფერს მივხვდი და
მშობლების ცოცხლად ნახვის იმედი საბოლოოდ გადამეწურა, შურდულივით მოვწყდი ადგილს,
საკაცეებს მივვარდი, ზეწრები გადავაძრე და დანახშირებული დედ-მამის ცხედრებს მივაჩერდი.
ერთხანს გაოგნებული და თვალებგაშტერებული ვუმზერდი ამ კოშმარს, თან ყურში ჩამესმოდა:
ბავშვი გაიყვანეთ, ამ საშინელებას ნუ აყურებინებთ, ცოდოა, რამე არ დაემართოსო. ხმა ვერ
გავარჩიე, ვინ იყო, მაგრამ რა მნიშვნელობა ჰქონდა. მე ისევ თვალებგაშტერებული დავცქეროდი
მშობლების დამწვარ გვამებს.
– მე ექიმი არ ვარ, ექთანი ვარ და მერი მქვია. – მითხრა ექთანმა, – როგორ ხარ?
– მერი მე ვარ, დამშვიდდი, კოკი, – მითხრა ექთანმა, მაგრამ ჩემთან მოახლოება ვეღარ გაბედა და
უკან დაიხია.
მე მართლა ვფიქრობდი, რომ მერის ბრალი იყო ჩემი მშობლების სიკვდილი, რადგან, ჩემი
აზრით, მას რომ არ შევეყოვნებინე და სახლში დროზე მივსულიყავი, მაშინ ებრაელებთან
წავიდოდით ტანსაცმლის საყიდლად და ეს საშინელი ტრაგედია აღარ მოხდებოდა.
როგორც კარგა ხნის მერე შევიტყვე, თურმე, ძველ ელექტროსადენებს გასჩენიათ ცეცხლი
სხვენში და მამა ხანძრის ჩასაქრობად ასულა. უცებ წვიმა წამოვიდა, დენი მამაზე გადავიდა და
სხვენიდან ჩამოაგდო. მამას დედა მიეშველა, გონზე რომ მოეყვანა, მაგრამ მას
ცეცხლმოკიდებული ბოძი დაეცა, გონება დააკარგვინა და ამგვარად ჩაიწვნენ ჩემი მშობლები.
– მერი, მერი, შე დამპალო! – ვღრიალებდი გამწარებული, რადგან ჩემი ტრაგედიის ერთადერთ
დამნაშავედ მერი მიმაჩნდა და იმ წუთას რომ მომეხელთებინა, სადისტურად მოვკლავდი.
აბა, ექთანმა მერიმ რა იცოდა, რომელ მერის ვგულისხმობდი და ისე შეშინდა, რომ პალატიდან
უკანმოუხედავად გავარდა. მე კიდევ ორიოდე ნაბიჯი გადავდგი, მაგრამ ძალები გამომელია,
იატაკზე დავეცი და გონება დავკარგე.
– მადლობა ღმერთს, თვალი გაახილე, – მომესმა თეთრხალათიანი მამაკაცის ხმა, რომელიც ჩემს
საწოლზე იყო ჩამომჯდარი და მიყურებდა, – როგორ ხარ, კოკი?
– ეგ არაფერი. გასაკვირი არც არის, – გამიღიმა ექიმმა, – უმძიმესი შოკი გადაიტანე, სხვა შენს
ადგილას უარეს დღეში ჩავარდებოდა. შენ კი ძალიან ჯანმრთელი ორგანიზმი გქონია. თუ
დამიჯერებ და არ გაჯიუტდები, ძალიან მალე დაგაყენებ ფეხზე.
– ჰოდა, აგაშენა ღმერთმა. ახლა გასაუზმებენ, შემდეგ დაიძინე. შენთვის ახლა ძილია მთავარი.
საღამოს ისევ მოვალ და გაგსინჯავ, – მითხრა ექიმმა და წავიდა.
– ოჰო, ჩემი სახელი დაგიმახსოვრებია, – მითხრა ექთანმა, – მეც კარგად ვარ. ისე, შენზე სულ
რაღაც ოთხი-ხუთი წლით თუ ვიქნები უფროსი. თითქმის ტოლები ვართ, შეგიძლია, შენობით
მომმართო და მერი დამიძახო.
– რა იყო, კოკი?
– მერი, ბოდიშს გიხდი იმ დღის გამო. შენ ნამდვილად არაფერ შუაში იყავი, სხვა მერის
ვერჩოდი. არ გეწყინოს, კარგი? – ვუთხარი ექთანს.
– არც მიფიქრია. ახლა კი ჭამე და დაიძინე. როგორც გელა ექიმი ამბობს, კაჟივით ჯანმრთელი
ხარ და იმაზე ორჯერ სწრაფად დადგები ფეხზე, ვიდრე ეს ჩვეულებრივად ხდება ხოლმე. აბა,
შენ იცი, არ დანებდე.
– ხარივით ხარ, ძმაო. შეიძლება, ითქვას, ასე ჯანმრთელი არასოდეს ყოფილხარ. გარანტიას
გაძლევ, ას წლამდე უპრობლემოდ იცოცხლებ და ფეხის ფრჩხილიც კი არ წამოგტკივდება, თუ,
რა თქმა უნდა, ჯანსაღი ცხოვრების წესს მიჰყვები. ვარჯიში, ვარჯიში და ვარჯიში – აი, რა არის
შენთვის აუცილებელი. ცურვა და ტანვარჯიში შენთვის მისწრებაა. არ უნდა მოწიო, რა თქმა
უნდა, ნარკოტიკებისგან ძალიან შორს უნდა დაიჭირო თავი და ალკოჰოლს არ უნდა მიეჩვიო.
გაერთე, გახალისდი, ისწავლე, ერთი სიტყვით, წესიერად იცხოვრე და არანაირი პრობლემა არ
შეგექმნება. გასაგებია?
– ბრძანე.
– რა თქმა უნდა, – მომიგო გელა ექიმმა, – რაც გულით გინდა, ყველაფრის გაკეთება შეიძლება.
ჩემს დედ-მამას მეც საკუთარი ხელებით გავუკეთე საფლავი და, რომ იცოდე, კარგიცაა.
ემოციურადაა კარგი და, კიდევ, ერთს გეტყვი: თუ ტირილი მოგეძალება, თავი არ შეიკავო და
იტირე. მე ახლაც ვტირი ხოლმე დედ-მამის გახსენებაზე და ეს არც სამარცხვინოა და არც
მავნებელი. გეტირება – იტირე, გეცინება – გაიცინე, მაგრამ ყველაფერში ზომიერება შეინარჩუნე.
გასაგებია?
– გისმენ.
– მართლა.
– დარწმუნებული ხართ?
– ისევე, როგორც იმაში, რომ ახლა შენ გელაპარაკები და არა ვიღაც სხვას, – მითხრა გელა ექიმმა,
– ჩემს გამოცდილებასა და ინტუიციას ენდე, დამიჯერე და არ წააგებ. აქამდე რომ მიჯერებდი,
ხომ ძალიან მალე დადექი ფეხზე? ასეა ამ შემთხვევაშიც და, თუ ნდობაა, მაშინ ბოლომდე მენდე.
– ჰოდა, ძალიან კარგი. მე მჯერა შენი და დარწმუნებული ვარ, რომ ბოლომდე ამ აზრზე
დარჩები.
– მაშინ, აქ – მშვიდობით, ისე კი – ნახვამდის. იმედი მაქვს, მეგობრები დავრჩებით. აი, ჩემი
ტელეფონის ნომერი, შეგიძლია, ყოველგვარი მორიდების გარეშე დამირეკო. დღე-ღამის
ნებისმიერ მონაკვეთში, – მითხრა გელა ექიმმა, გადამეხვია და კარამდე მიმაცილა.
გელა ექიმმა სწორი ფსიქოლოგიური სვლა გააკეთა – მისმა სიტყვებმა ჩემზე მაგიურად
იმოქმედა. არადა, ჩემი მშობლების სიკვდილში მართლაც მერის ვადანაშაულებდი და ისე
შემძულდა, რომ უეჭველად თავს მოვაჭრიდი და ამაში ვერავინ შემიშლიდა ხელს. გელა ექიმის
შეგონებამ კი რადიკალურად შემიცვალა აზრი და მერი სიკვდილს გადაურჩა, მე კი – კაცის
კვლით გამოწვეულ ცოდვას. თუმცა, მომავალში კაცის კვლა ავირჩიე პროფესიად და დღემდე არ
ვერიდები ამ ცოდვის ჩადენას. მაგრამ, სულ სხვაა, 16 წლის ასაკში რომ კლავ ადამიანს ემოციებს
აყოლილი ღლაპი, თუნდაც ეს ემოციები შენი მშობლების დაკარგვასთან იყო დაკავშირებული
და სულ სხვა, როდესაც ასეთ რამეს მოწიფულ ასაკში, გააზრებულად და მაღალ პროფესიულ
დონეზე ასრულებ. მე კი უკვე ვთქვი, რომ ჩემი პროფესია ხელოვნების რანგში მყავს აყვანილი,
მაგრამ, ხელოვნებაზე – მოგვიანებით...
აქ ბაბუაჩემმა დანდობა არ იცოდა და, ბიძაჩემი, თავისი ერთადერთი ვაჟიც კი გაწირა, როდესაც
მან დანაშაული ჩაიდინა. არადა, ის სულ რაღაც 17 წლის იყო, ბაბუას კი მისი დახსნა შეეძლო,
მაგრამ, არც უფიქრია. ის ქურდობისთვის გაასამართლეს და შვიდი წლით გააციმბირეს. უკან
რომ დაბრუნდა, მძიმედ იყო ტუბერკულოზით დაავადებული და სულ რაღაც ცხრა თვეში
დალია სული ისე, რომ ცოლ-შვილი არ ღირსებია და ბაბუა ანტონი პირდაპირი მემკვიდრის
გარეშე დარჩა.
ბაბუა ანტონი ერთადერთი ცოცხალი ახლო ნათესავი იყო, თუმცა, ჩემი მშობლები ისე წავიდნენ
ამქვეყნიდან, რომ ბაბუა მათ ხმას არ სცემდა, მეც მხოლოდ საავადმყოფოში შემირიგდა.
პირველად რომ მოვიდა ჩემს სანახავად, მითხრა:
– როგორ ვიქნები, არც დედა მყავს და არც მამა, – გაღიზიანებულმა ვუპასუხე ბაბუაჩემს, რადგან
მისი შეკითხვა უადგილოდ, სულელურად და ცინიკურადაც კი მომეჩვენა. მან კი მისთვის
უჩვეულო ჟესტი გააკეთა – თავზე გადამისვა ხელი და ძალიან თბილად, ისე, როგორც
მოსიყვარულე ბაბუას შეჰფერის, მითხრა:
– კარგი, ბაბუ, შევრიგდეთ. რას იზამ, ასეთია ეს ცხოვრება. შენ თუ მშობლები დაკარგე, მე
შვილები აღარ მყავს და მე და შენ ერთმანეთის მეტი აღარავინ დაგვრჩა ამქვეყნად. ამიტომ,
ერთმანეთს თვალის ჩინივით უნდა გავუფრთხილდეთ. აი, ჩემი ხელი, მოდი, შევრიგდეთ.
მე და ბაბუა შევრიგდით. მას მერე მან კიდევ ოთხი წელი იცოცხლა და, არათუ ჩხუბი,
უმნიშვნელო უსიამოვნებაც კი არ მოგვსვლია ერთმანეთში. ჩვენი გაბუტვის მიზეზი კი 22
ივნისის ტრაგედიამდე წინა წლის 7 მარტს მომხდარი ამბავი გახდა:
მეცხრე კლასში ვიყავი. ქალთა საერთაშორისო დღე ახლოვდებოდა და, როგორც ყოველთვის,
ბიჭებმა ფული შევკრიბეთ, რომ გოგონებისთვის სარვამარტო საჩუქრები გვეყიდა. როგორც ეს
მიღებული იყო, გოგონებს მერხებზე ვუწყობდით საჩუქრებს მისალოც ბარათებთან ერთად და
როდესაც ისინი კლასში შემოდიოდნენ, გამზადებული საჩუქრები ხვდებოდათ.
ტრადიცია არც იმ წელს დაგვირღვევია და 200 მანეთი შევაგროვეთ. შემდეგ გადავწყვიტეთ, რომ
გოგონებისთვის სუნამოები გვეყიდა და მაღაზიაში ჩვენი ორი მეგობარი გავგზავნეთ.
გაკვეთილების შემდეგ, ბიჭები კლასში დავრჩით, რომ სარვამარტო ბარათები შეგვედგინა,
საჩუქრები ლამაზად შეგვეფუთა და საზეიმო მინი-კონცერტის რეპეტიცია ჩაგვეტარებინა, რასაც
ყოველ წელიწადს ვაკეთებდით. შუა სამზადისში ვიყავით, როდესაც ჩვენი მეგობრები
საჩუქრების გარეშე დაბრუნდნენ.
– როგორ, ვინ, რატომ მიეცით? – აღშფოთებას ვერ ვმალავდი, რადგან ორივე სპორტსმენი იყო,
ერთი – მოჭიდავე, მეორე კი – მოკრივე.
ვარანცოველი იეზიდი მურაზა ჩვენზე ოთხი წლით უფროსი იყო და სკოლა კარგა ხნის
დამთავრებული უნდა ჰქონოდა, მაგრამ, თავში არაფერი ეყარა და ისევ მერვე კლასში დადიოდა.
თუმცა, სკოლას იშვიათად აკითხავდა. ძირითადად პლეხანოვზე დაწანწალებდა თავის
ძმაბიჭებთან ერთად და გამოუცდელ ბავშვებს, მაშინ რომ ვიტყოდით, არიფებს, წვრილმან
ფულს, სხვადასხვა ნივთებსა და ტანსაცმელს ართმევდა.
ერთი სიტყვით, მურაზას კლანჭებიდან არაერთი არიფი დამიხსნია და ვიცოდი, რომ ჩემზე
დაბოღმილი იყო. მაგრამ, ისიც ვიცოდი, რომ ეშინოდა და ვერაფერს გამიბედავდა. ამიტომ ჩემს
თანაკლასელებს ვკითხე:
– რაო, რა თქვით? – გავმწარდი მე, რადგან მივხვდი, რომ მურაზამ ფეხებზე დამიკიდა.
– რა და, კოკის ძმაკაცები რომ ხართ, სწორედ იმიტომ გწეწავთ. წადით ახლა და, სადაც გინდა,
მიჩივლეთო, – ცეცხლზე ნავთი დამასხეს თანაკლასელებმა.
– მიდი და დასცხე, თუ მაგარი ბიჭი ხარ, – აქეთ შემომიტიეს ძმაკაცებმა, – ვირისხელა ავჩარკები
ჰყავდათ და, რომ მოეშვათ, თითო ლუკმად არ ვეყოფოდით.
– აი, თურმე, რაში ყოფილა საქმე, – ვთქვი მე, თავში ერთმა აზრმა გამიელვა და თანაკლასელებს
ვუთხარი:
– ახლა თქვენ ყველანი არტოს ბაღში წადით და იქ დამელოდეთ. მურაზა და მისი შაიკა
აუცილებლად შემოივლიან იქ და რომ დაგინახავენ, აღარ წავლენ, ამასობაში მეც მოვალ და იმათ
სეირს განახვებთ.
– არტოს ბაღში მივალ და განახვებთ. ახლა კი წადით და დამელოდეთ, თან იცოდეთ, მურაზა და
მისი შაიკა არ შემიშინოთ-მეთქი, ვუპასუხე, კლასიდან პირველი გავედი და ბაბუა ანტონისკენ
გავემართე, რომელიც იქვე, პლეხანოვზე ცხოვრობდა.
არტოს ბაღში სულ რაღაც 45 წუთის მერე მივედი და, როგორც ვვარაუდობდი, მურაზა და მისი
შაიკა იქ იყვნენ. მათ ჩემი მეგობრები ალყაში ჰყავდათ მოქცეული და აკაჩავებდნენ, ანუ,
ქუჩურად აწვებოდნენ და საკუთარ თავს იქაურობის ბატონ-პატრონად აჩვენებდნენ.
მურაზა და მისი ოციოდე მეგობარი დიდ საშიშროებას არ წარმოადგენდნენ, მაგრამ, მათი ორი
უზარმაზარი ნაგაზი მართლაც რომ კაციჭამიებს ჰგავდნენ, თან, ისე იყურებოდნენ, მათთან
ხუმრობა არ ივარგებდა. ეს ყველაფერი კარგად იცოდა მურაზამ და ძაღლების იმედზე იყო.
ამიტომ, რომ დამინახა, ირონიულად თქვა:
– აი, ამას ხედავ? – მურაზამ სამი თითის კომბინაცია მიჩვენა და თავის ძმაკაცებს უთხრა:
– ხედავთ, ძმებო, რას მეუბნება ეს ფარჩაკი, ფული დააბრუნეო! ვგავარ ახლა მე იმ კაცს,
რომელიც არიფებს ვაზვრატებს უკეთებს?
– ვაა, ეს ნაგლი ნახეთ, ძმებო, – სასაცილოდ არ ეყო მურაზას ჩემი სიტყვები, – ეს რა თქვა, ძალით
წავიღებ და შიშვლებს გაგიშვებთო, – შემდეგ მომიბრუნდა და მითხრა:
– შენ რა, თვალები ერთ ადგილას გაქვს თუ გაგიჟდი? ვერა ხედავ, რამხელა ძაღლებია? ერთი
„ფას“ რომ ვუთხრა და პავადოკი გავუშვა, თავფეხიანად შეგჭამენ.
თავისი სიტყვების დასტურად მურაზამ ძაღლები მომიქსია, მაგრამ ქამრები მაგრად ეჭირა, რომ
არ მცემოდნენ. მე კი ძაღლებისთვის ყურადღება არ მიმიქცევია და მურაზას გავუმეორე:
– ეი, ტუტუც, თვალები დაკარგე? – მითხრა მურაზამ და ძაღლებს ქამრები ოდნავ შეუშვა, რომ
შემშინებოდა და გავწეულიყავი ან, სულაც, გამექუსლა. მე კი მოულოდნელად „ტეტე“
ამოვაცურე ქამრიდან, ძაღლებს თითო ტყვია დავახალე თავში და იქვე უსულოდ დავყარე...
– ეს შენ დახოცე ძაღლები არტოს ბაღში? – მრისხანე ხმით იკითხა მილიციის მაიორმა, რომელიც
პირდაპირ გაკვეთილის დროს წამომადგა თავზე და დაამატა, – აბა, აბრძანდი და წამომყევი.
– აბა, ჩქარა მითხარი, სად წაიღე პისტოლეტი, – მიღრიალა მაიორმა ჯერ კიდევ მანქანაში,
როდესაც მილიციაში მივყავდი.
– ჩუმად ხარ, ხომ? მალე, სულ მალე აგალაპარაკებ. მივალთ ახლა მილიციაში, ფეხებით
დაგკიდებ და იმდენს გირტყამ, რომ რაც იცი და არ იცი, ყველაფერს ერთად დაფქვავ. ეგ რა
არის, ისეთ დღეში ჩაგაგდებ, ჯონ კენედის მკვლელობასაც საკუთარ თავზე აიღებ.
– ჭრელად, – თქვა მაიორმა, – თავყბას და სხეულს რომ დუბინკით აგიჭრელებ, იტყვი, აბა, რას
იზამ?
– თანაც, – ყური არ ვათხოვე მაიორის მორიგ მუქარას და რადგან კენედის მკვლელობაზე წიგნი
მქონდა წაკითხული, მივახალე, – ჯონ კენედის მკვლელი ჰარვეი ლი ოსვალდი იყო, რომელიც
დიდი ხნის მკვდარია.
– რა ხმა ჩაგიწყდა, ბიჭო! – მიღრიალა მაიორმა, – ჩქარა თქვი, რა უყავი „ტეტე“, თორემ ცემით
ამოგხდი სულს.
– რას მერჩით, რატომ მაშინებთ, არანაირი „ტეტე“ არ მქონია და არც კი ვიცი, რა არის.
ჩემმა უტიფარმა პასუხმა მაიორი გააცოფა, მარჯვენა ლოყაში სილა გამაწნა და მიღრიალა:
– რა არ იცი, ბიჭო, ვის ასულელებ? – მრისხანება მოემატა მაიორს, – აქ, ამ კაბინეტში ისეთი
ხალხი მყავს გამოტეხილი, შენხელა ყვერები რომ ჰქონდათ და შენს ასაკზე ორჯერ მეტი
პრისტუპნიკობის სტაჟი. შენ კი ვინ ხარ ისეთი, რომ სიმართლე ვერ გათქმევინო? ჩქარა თქვი, რა
უყავი „ტეტე“!
– ყვერშელო, იჯექი მანდ და ხმა არ ამოიღო, სანამ ნებას არ დაგრთავ! – შეუღრინა მაიორმა თავის
ბრიყვ ხელქვეითს და მე მომიბრუნდა, რომ რაღაც ეთქვა. მაგრამ, ხმა ვეღარ ამოეღო და
გაოცებული მომაჩერდა, რადგან ბრიყვი მილიციელის გვარის გაგონებაზე ხარხარი ამიტყდა...
სიბრიყვის მიუხედავად, ყვერშელი მიხვდა, რომ მას დავცინოდი და გამგელებული მიყურებდა.
ნება რომ მიეცათ, ნამდვილად წამებით ამომხდიდა სულს, მაგრამ მაიორისგან უხმოდ ჯდომა
ჰქონდა ნაბრძანები და ჩემს „დაგუნდავებაზე“ მხოლოდ ბოროტი ოცნება თუ შეეძლო.
– შეწყვიტე სიცილი და „ტეტე“ გამოაჩინე, თორემ, ხომ ხედავ, როგორ გიყურებს, ყვერშელს
მოვუშვებ და რაც მოგივა, ნახავ, – დამემუქრა მაიორი, მაგრამ ვერ ვჩერდებოდი, რადგან ბრიყვი
რიგითი მილიციელის გვარის ხსენება სიცილის საღერღელს მიშლიდა.
– გაჩუმდი, თორემ ჩემი ხელით მოგაგლეჯ თავს, – გამწარდა მაიორი და მარცხენა ხელი ისე
მაგრად მომიჭირა სახეზე, რომ ყბის ძვლებმა ტკაცატკუცი დაიწყეს.
– რას მერჩით, რატომ მცემთ, რა უფლება გაქვთ?! – ავუყვირდი მაიორს. მან კი სახიდან ხელი
მომაშორა, ოთხჯერ მაგარი სილა შემომკრა და აყვირდა:
– რას გცემ? ცემა შენ არ იცი, რა არის, მაგრამ ახლავე განახვებ. ძვალ-რბილი რომ ერთმანეთში
აგეზილება ფარშივით, მერე იცინე...
– რა „ტეტე“, თავი დამანებე! – არც მე დამიკლია ყვირილი, რამაც მაიორი ისე გააოცა, რომ
სამწამიანი პაუზა გააკეთა და მომაჩერდა, მაგრამ შემდეგ ბილწსიტყვაობის ნიაღვარი გადმოუშვა
პირიდან, გაოფლიანებული მომვარდა, ისევ მარცხენა ხელი მომიჭირა ყბებზე და იღრიალა:
– ჩქარა თქვი, სად წაიღე პისტოლეტი, შენი დედაც... – თორემ აქვე გაგათავებ.
მე, სახით კარისკენ ვიჯექი, მაიორი კი მისგან ზურგით იდგა. უცებ კარი გაიღო, მაიორის
კაბინეტში ბაბუაჩემი შემოვიდა და მომნუსხავი მზერა მესროლა. მილიციის მაიორი მკვეთრად
შეტრიალდა და შეცბა.
– ბოდიში, პავლოვიჩ, მაგრამ ისე გამამწარა ამ ბავშვმა, ერთი-ორჯერ ცოტა წავარტყი კიდეც...
– რთულადაა საქმე?
– არა, რის რთულად, პავლოვიჩ, – მიუგო ბაბუაჩემს „ტეტეს“ ჩუქებით გახარებულმა მაიორმა,
რომელიც გალაპლაპებულ პისტოლეტს გულში იხუტებდა, – ორი ძაღლი მოკლა, ადამიანი ხომ
არა. ვარანცოველმა მურაზამ მიუქსია და აბა, რას იზამდა. ბავშვმა თავი დაიცვა.
– შემიძლია, წავიყვანო?
– მოხდა ის, რომ ვიგინდარა, გარეწარი და ნაძირალა შვილი გყავთ და ვერ მიგიხედავთ, –
მიახალა ბაბუამ ქალიშვილს.
– რატომ? კი მაგრამ, რაშია საქმე? – აღელდა დედა და ეზოში ჩამოირბინა. მამა კი აივანზე დარჩა
და იქიდან ადევნებდა თვალყურს მოვლენების განვითარებას.
– იმიტომ, რომ პისტოლეტი მომპარა და ძაღლები დახოცა. მე კი, ამ ნაძირალას გამო, ჩემი
პრინციპები დავარღვიე, თავი დავიმცირე და მილიციიდან გამოვათრიე. აი, ჩაიბარეთ და ახლა
მაინც მიხედეთ. ჩემი იმედი კი აღარ გქონდეთ და ნურც ჩემს სახელს ახსენებთ ოდესმე, –
მიახალა ბაბუამ დედაჩემს და ისევ წელგამართული გაბრუნდა უკან.
დედამ რამდენჯერმე უშედეგოდ სცადა ბაბუასთან შერიგება, მაგრამ მან სახლშიც კი არ შეუშვა
თავისი ქალიშვილი და მიახალა:
– წაეთრიე, არ მინდიხარ, უვარგისი ქმარ-შვილი გყავს და შენც უვარგისი ხარ, ჩემმა თვალებმა
არ დაგინახოსო...
– არა, არა, ეს კაცი, მგონი, სულ მთლად გაგიჟდა, გადავიდა ჭკუიდან და რას ამბობს და აკეთებს,
ვეღარ აკონტროლებს.
– ისევ, ისევ, – მიუგო დედამ და დაამატა, – როგორ შეიძლება, ადამიანს ასე სძულდეს თავისი
შვილი და შვილიშვილი, რომ არაფერი ვთქვათ სიძეზე.
– წყენა?
– კი, წყენა, – გაიმეორა მამამ, – მამაშენი ჩვენზე იმის გამოა ნაწყენი, რომ თავისი შვილიშვილის
სიყვარულის გამო საკუთარი პრინციპები დაარღვია. კაცური კაცისთვის საკუთარი პრინციპების
დარღვევა ძნელი ასატანია. პავლოვიჩი კი კაცური კაცია და იმიტომაა ასეთ დღეში. რომელ
სიძულვილზე ლაპარაკობ, ნატო, აბა, დაფიქრდი: კაცმა, რომელიც მთელი თავისი ცხოვრება
კანონს ემსახურებოდა და ღვიძლი შვილიც კი არ დაინდო და გაწირა, შვილიშვილის გამო
უხეშად დაარღვია კანონი და ციხეს თუ არა, მინიმუმ სკოლიდან გარიცხვას და მგლის ბილეთს
გადაარჩინა. შენ კი ამბობ, მას ვძულვართო? არა მგონია. აი, ნახავ, თუ არ შეგვირიგდეს.
უბრალოდ, ამ საქმეს დრო სჭირდება და მოვიცადოთ.
– ბაბუ, ბაბუ, – ვუთხარი ბაბუაჩემს, როდესაც საავადმყოფოდან მის ბინაში მივედით, – დედ-
მამა რომ არ მომკვდარიყო, მართლა არასოდეს შემირიგდებოდი?
– ეჰ, შვილო, – თვალები აუცრემლდა ბაბუას, რომელსაც ასეთ ყოფაში პირველად ვხედავდი, – 22
ივნისს შენი დაბადების დღეზე ვაპირებდი მოსვლას და საჩუქრის მოტანას, მაგრამ... – ბაბუამ
ხელი ჩაიქნია, ცრემლები მოიწმინდა და ოთახიდან გავიდა.
– აი, შვილო, შენი იყოს და მშვიდობაში მოიხმარე, – მითხრა ბაბუამ, როდესაც ოთახში
დაბრუნდა და ჯიბის საათი გამომიწოდა, რომელსაც სახურავი და კორპუსი მოვარაყებული
ჰქონდა, – ნამდვილი „პაველ ბურეა“, საიუველირო საკომისიო მაღაზიაში გიყიდე დაბადების
დღეზე და ჩემგან საჩუქრად გქონდეს.
– ჰმ, უცნაურია, – ვუთხარი ბაბუას, როდესაც მან „ბურე“ მაჩუქა. ჯიბიდან მამის ნაჩუქარი საათი
ამოვიღე, მაჯაზე გავიკეთე და თვალცრემლიანმა დავამატე, – ეს საათი მამამ იმ საშინელ დღეს
მაჩუქა.
– ბაბუ, შენ და მამა რატომ ვერ ეგუებოდით ერთმანეთს? – ვკითხე ბაბუას, რადგან სწორედ მისი
პასუხი მაინტერესებდა.
– იმიტომ, ბაბუ, რომ ერთ ტახტზე ორი მეფე ვერ თავსდება. – მამაშენს ძალიან დიდ პატივს
ვცემდი და ვისურვებ, მას დაემსგავსო. ახლა კი, ბაბუ, მითხარი, მომავალში რას აპირებ, როგორ
უნდა გააგრძელო ცხოვრება და ვინ გინდა, რომ გამოხვიდე?
– მაშინ, მოდი, ასე მოვიქცეთ. – წელს უკვე გამოცდები აღარ იქნება და მომავალი წლისთვის
უნდა მოვემზადოთ. ამიტომ, ორი კვირა იფიქრე, სად გინდა ჩაბარება, მერე კი მითხარი,
დავსხდეთ, ყველაფერი ავწონ-დავწონოთ და მომზადება დაიწყე და თავზე ხელი გადამისვა.
– მოვიფიქრე, ბაბუ.
– ძალიან კარგი. – დაჯექი და დავილაპარაკოთ. ესე იგი, უცხო ენებზე, ხომ ბაბუ?
– ჰო, ბაბუ.
– ძალიან კარგი, მე თანახმა ვარ, მაგრამ შენ, ერთი ეს მითხარი, რატომ მაინცდამაინც უცხო
ენებზე და არა სხვაგან. თუნდაც უნივერსიტეტში?
– ამას ორი მიზეზი აქვს, ბაბუ. პირველი ის, რომ ინგლისური და ფრანგული ენები კარგად ვიცი
და ჩაბარება არ გამიჭირდება და მეორე – მოგზაურობა ძალიან მიტაცებს, მინდა, მსოფლიო
შემოვიარო. უცხო ენების სპეციალისტი რომ ვიქნები, ისეთი სამსახურის მოძებნა უფრო
გამიადვილდება, მსოფლიოს შემოვლაში რომ შემიწყობს ხელს.
თქმა და შესრულება ერთი იყო, სამი დღის შემდეგ უკვე ყველა საგამოცდო საგანში
ვემზადებოდი.
– რას შვრები, ბაბუ, ხომ არ ზარმაცობ? – მკითხავდა ხოლმე დროდადრო ბაბუა და თავზე ხელს
გადამისვამდა.
– არა, ბაბუ, რას ამბობ, სიზარმაცისა და ფუქსავატობის დრო სად მაქვს? ჩვენი შეთანხმება
ძალაშია, არ დავარღვევ და კაცური კაცი გამოვალ.
– ჰო, შვილო, აბა, შენ იცი, შენი იმედი მაქვს და იცოდე, არ შემარცხვინო, – თბილად მეტყოდა
ხოლმე ბაბუა და სიყვარულით სავსე თვალებს შემომანათებდა, რასაც მისგან ადრე არ ვიყავი
ჩვეული.
– ყოჩაღ, შვილო, ყოჩაღ, კარგი ბიჭი ხარ, ასე გააგრძელე და ტემპს არ მოუკლო.
მეორე კურსის ბოლო გამოცდა რომ ფრიადზე ჩავაბარე, ინსტიტუტის რექტორმა მიხმო და
მითხრა:
– აი, აქ, – მითხრა რექტორმა და საწერ მაგიდაზე გაშლილ ფერად პლაკატს დაადო ხელი,
რომელზეც ლაჟვარდოვანი ზღვისა და მწვანეში ჩაფლული კოტეჯების პეიზაჟი იყო
გამოსახული.
– ეს რა არის?
რექტორის სიტყვებმა სიამაყით ამავსო და მთელი გულით ვინატრე, რომ ამ დღეს ჩემი დედ-მამა
მოსწრებოდა.
– ყოჩაღ, ბაბუ! შენით ძალიან ვამაყობ, – აღფრთოვანება ვერ დამალა ბაბუამ, როდესაც რექტორის
სიტყვები გავუმეორე. მან ამოიხვნეშა და თვალცრემლიანმა მითხრა, – რა იქნებოდა, ამ დღეს
შენი მშობლები მოსწრებოდნენ.
– კარგი იქნებოდა, ბაბუ, – მივუგე ბაბუას, – მაგრამ, რას იზამ. ნუ ტირი, დამშვიდდი, სიცოცხლე
გრძელდება.
– მაპატიე, ბაბუ, ნერვები ვერ მოვთოკე და ნუ გამიბრაზდები. რაც შეიძლება, დიდხანს უნდა
ვიცოცხლო, რომ შენი წარმატებებით გავიხარო. ბოდიში, ბაბუ, ბოდიში, სიცოცხლე გრძელდება,
– მითხრა ბაბუამ, თავზე გადამისვა ხელი, მაკოცა და გამიცინა.
მეორე დღეს რაიონის კომკავშირის ცეკას პირველ მდივანთან ვიყავი დაბარებული, რომ როგორც
რექტორმა მითხრა, გამსაუბრებოდა. მე სადად, სუფთად გამოვეწყვე და დილის 10 საათზე უკვე
მდივნის მისაღებში ვიყავი.
– აი, ასეთი ადგილია, – კომკავშირის მდივანმა მარცხენა ხელის ცერა თითი გაბზიკა და
დააყოლა, – ნამდვილი სამოთხეა, ნამდვილი. მართალია, მე არ ვყოფილვარ იქ, მაგრამ
გადმოცემით ვიცი და შენი თეთრი შურით მშურს.
„რა სულელური მცნებაა „თეთრი შური“. შური შურია, თეთრიცა და შავიც ერთი ჭირია და
როგორ ვერ ვიტან, ამ კრეტინულ გამოთქმას“, – გავიფიქრე გუნებაში, კომკავშირის მდივანს, კი
ვუთხარი:
– მიხარია, რომ ასეთი პატივი დამდეს და იმ ხუთ კაცში მოვხვდი, ვინც იქ პირველად
მიემგზავრება.
– ჩაის.
– ყავა ჯობია, დამიჯერე, – მითხრა კომკავშირის მდივანმა და მეგობრულად ჩამიკრა თვალი. თან
მითხრა, ნამდვილი ბრაზილიური ყავა მაქვს, მეგობარმა ჩამომიტანა ბრაზილიიდან, ხათუნა კი
ძალიან გემრიელად ამზადებს, კომკავშირის მდივანმა სელექტორს დააჭირა თითი და მდივანს
უთხრა:
სამიოდე წუთში, კაბინეტში მდივანი გოგონა შემოვიდა, ლანგრით ორი ხსნადი ყავა და
საშაქრით შაქარი შემოიტანა. ყველაფერი მაგიდაზე დაალაგა, შემდეგ კი მდივანს ჰკითხა:
ყავა მოვსვი, მართლაც, ძალიან გემრიელი აღმოჩნდა. მას მერე მრავალ ქვეყანაში ნაირ-ნაირი ყავა
დამილევია, მაგრამ მსგავსი გემო ერთადერთხელ რიოში ჩავატანე. იქ ერთი დელიკატური
მისიის შესასრულებლად ვიყავი, მაგრამ ამას მოგვიანებით მოგიყვებით.
– რაც მართალი, მართალია, ყავას ჩინებულად ამზადებს ხათუნა, მაგრამ კოპები ვერ
გავახსნევინე, – მომიგო კომკავშირის მდივანმა, „მარლბორო“ შემომთვაზა და უარი რომ
ვუთხარი, თვითონ გააბოლა, – კარგია, რომ არ ეწევი, ვერა და ვერ დავანებე თავი ამ მავნე ჩვევას.
არადა, ოცდაორი წლის ვიყავი, პირველად რომ გავაბოლე და უკვე სამი წელია, ვეწევი.
– ეეჰ, ნეტავ, სულ არ დამეწყო, – ხელი ჩაიქნია ილიამ, – ახლა საქმეზე გადავიდეთ. ერთი
სიტყვით, ჩემო კოკი, აქ იმიტომ დაგიბარე, რომ უკეთ გამეცანი. დაუსწრებლად გიცნობდი და
შენზე მხოლოდ კარგი მესმოდა. მოხარული ვარ, რომ ინფორმაცია სწორი გამოდგა და ჩემი
მოლოდინი გაამართლე. ახლა მე და შენ კომკავშირის ცენტრალურ კომიტეტში უნდა წავიდეთ
და დელეგაციის დანარჩენ წევრებთან ერთად, პირველ მდივანს, ამხანაგ სერგოს შევხვდეთ.
– კი, ბატონო, ამხანაგ სერგოს, – ილიამ საათს დახედა – ზუსტად შუადღისით გველოდება და
ჯერ დრო გვაქვს.
მშიშარა არასდროს ვყოფილვარ, მაგრამ ილიამ რომ მაცნობა, ამხანაგ სერგოს უნდა შევხვდეო,
მუხლები ამიკანკალდა მღელვარებისგან და გავფითრდი.
კომკავშირის ცეკას პირველი მდივნის ინფორმაცია იმდენად ამომწურავი იყო, რომ კითხვა
არავის გაგვჩენია: სხვათა შორის, მრავალი მანკიერების მიუხედავად, კომუნისტები და
კომკავშირლები ურიგო ორგანიზატორები არ ყოფილან და თუკი რამეს აკეთებდნენ,
აკეთებდნენ საფუძვლიანად და სანიმუშოდ. მით უმეტეს, თუ მათი ორგანიზებული ღონისძიება
საერთაშორისო მასშტაბების იყო. სწორედ ამიტომ ფლობდა ასეთ დეტალურ ინფორმაციას
საქართველოს პირველი კომკავშირელი.
– თქვენ ისეთი ამომწურავი ინფორმაცია მოგვაწოდეთ, ამხანაგო პირველო მდივანო, რომ არც მე
და როგორც ჩანს, არც სხვებს, კითხვები არ გასჩენიათ.
– კარგი, მეგობრებო, რადგან ასეა, მაშინ მოდით, კიდევ ორიოდ სიტყვას გეტყვით, – თქვა
სერგომ და ჩემკენ გამოიშვირა თითი – ეს მშვენიერი ყმაწვილი საქართველოს დელეგაციის
ხელმძღვანელია და ეს გადაწყვეტილება სერიოზული განხილვის შედეგად მივიღეთ.
– არავინ იფიქროს, რომ თქვენს ხუთკაციან დელეგაციაში ვინმე ვინმეზე ნაკლებია, ან პირიქით
და ჩვენი გადაწყვეტილებაც ამ პრინციპს ემყარებოდა. არა, მეგობრებო. უბრალოდ, კოკი
ინგლისურ, ფრანგულ და სპარსულ ენებს ფლობს და რადგან ბანაკი საერთაშორისოა, ხოლო
სრულფასოვანი კომუნიკაცია ენის გარეშე შეუძლებელია, კოკი სწორედ ამიტომ დავნიშნეთ
ხელმძღვანელად. ის იქნება მეკავშირე თქვენსა და დანარჩენ ახალგაზრდებს შორის. მეტიც, მე
მიმაჩნია, რომ, ამ შემთხვევაში, კოკი იქნება დაჩაგრული, რადგან რამდენიმე ენაზე
ერთდროულად თარჯიმნობა დიდ დროსა და ენერგიას მოითხოვს. თუმცა, დარწმუნებული ვარ,
რომ ჩემი უმცროსი მეგობარი წარმატებით გართმევს თავს ამ ამოცანას – არც თავს შეირცხვენს
და არც რესპუბლიკას შეარცხვენს. რას იტყვი, კოკი, ხომ ღირსეულად გაუძღვები დაკისრებულ
მოვალეობას?
– დიახ, ამხანაგო პირველო მდივანო, ღირსეულად გავუძღვები. არც თავს შევირცხვენ, არც
რესპუბლიკას შევარცხვენ და არც თქვენ, – დავპირდი სერგოს.
– მჯერა, – გამიღიმა სერგომ და თქვა, ახლა ამუნიცია მიიღეთ და თავისუფლები ხართ. ექვსი
დღის შემდეგ კი სადგურზე შევხვდებით ერთმანეთს, სადაც საზეიმო გაცილება მოეწყობა.
– გჯეროდეთ ჩემი, ამხანაგო პირველო მდივანო, – უნებლიეთ სიტყვა შევაწყვეტინე სერგოს. მან
კი ხელით მანიშნა, დამაცადეო და განაგრძო:
– დიახ, ამხანაგო პირველო მდივანო, უდიდეს ნდობას თქვენი მხრიდან, – ვუთხარი სერგოს.
– არა მარტო, ჩემო კოკი, არა მარტო... – სრული სერიოზულობით მითხრა საქართველოს
პირველმა კომკავშირელმა და ამ შემთხვევაში ის არაფერს აჭარბებდა, – ესაა ლამის ერთადერთი
შემთხვევა საბჭოთა კავშირის ისტორიაში, როდესაც ასაკით პატარა და არაფუნქციონერი
პიროვნება თავისზე უფროს ფუნქციონერებს ხელმძღვანელობს საპასუხისმგებლო მისიის დროს.
– კარგი, ეს საკითხი გავიარეთ, – თქვა სერგომ, საათს დახედა და დაამატა, – ახლა კიდევ ერთი
ნაბიჯი დაგვრჩა და თავისუფალი ხარ. შემდეგ შეგიძლია, წახვიდე და მშვიდად მოემზადო
მგზავრობისთვის.
სერგოს ეტყობოდა, რომ რაღაცას ელოდა და სწორედ ეს იყო ის ერთი ნაბიჯი. მაგრამ, რას და რა
ნაბიჯი იყო, აბა, რა ვიცოდი. როდესაც იდეოლოგიური საუბარი დაასრულა, მან კიდევ ერთხელ
დახედა საათს და მკითხა:
– არ მოგეწონა?
– როგორ არა, მშვენიერი, ძალიან გემრიელი ყავა იყო, – ვუთხარი, თუმცა მისი ყავა ილიას
მდივნის მიერ მომზადებულ ყავასთან ახლოსაც ვერ მოვიდოდა. მაგრამ, ამას ხომ არ ვეტყოდი
პირველ კომკავშირელს?
სერგომ კიდევ ერთხელ დახედა საათს, შემდეგ სიგარეტი ამოაცურა ჯიბიდან და მითხრა:
– ხომ არ მოწევ?
– გმადლობთ, არ ვეწევი.
– დიახ, გისმენთ!
მე, ყურადღებით ვაკვირდებოდი სერგოს, რომელმაც სულ რაღაც ნახევარი წუთი ილაპარაკა
„ვეჩეთი“ და ყურმილი რომ დადო, მომღიმარი სახით მითხრა:
პავლე პეტროვიჩის კაბინეტი სერგოს კაბინეტზე თითქმის ორჯერ პატარა იყო და არც
განსაკუთრებული ავეჯით გამოირჩეოდა. კედელზე ლენინის, მარქსისა და ენგელსის სურათები
ეკიდა. ერთადერთი, რაც ყურადღებას იპყრობდა, ტელეფონების სიმრავლე იყო. სპეციალურ
მაგიდაზე, რომელიც საწერი მაგიდის გვერდით იდგა, ოცამდე სხვადასხვა ფერისა და ზომის
ტელეფონი იდგა. მათ შორის სამი – წითელი, თეთრი და შავი ფერის „ვეჩე“ იყო, რომლებზეც
საბჭოთა კავშირის გერბი ამოეტვიფრათ. თავად პავლე პეტროვიჩი კაბინეტის შუაში შეგვეგება
და ჯერ სერგოს ჩამოართვა ხელი, შემდეგ მე. ბოლოს სავარძლებში ჩაგვსხა, მდივანს ჩაი
შეუკვეთა, თვითონაც შემოგვიერთდა და სერგოს უთხრა:
– გისმენთ!
როგორც მივხვდი, პავლეს თავად ლეონიდ ბრეჟნევი ურეკავდა და საუბრიდან ჩანდა, რომ
კრემლის „ხაზეინმა“ თავისი ქართველი კოლეგა უბრალოდ მოიკითხა.
– კარგად ბრძანდებოდეთ, ლეონიდ ილიჩ, ჯანმრთელობას და წარმატებებს გისურვებთ, – თქვა
ბოლოს პავლე პეტროვიჩმა. „ვეჩე“ დაკიდა, აღფრთოვანებული სახით შემოგვიერთდა და თქვა:
– აბა, რას იტყვი, როგორი ადამიანია ჩვენი პირველი მდივანი? – მკითხა სერგომ, როდესაც პავლე
პეტროვიჩისგან გამოვედით.
სახლამდე მისვლას კარგა ხანი მოვანდომე, რადგან ძალიან ნელა, კუს ნაბიჯებით მივდიოდი. იმ
დღის პერიპეტიებს ვიხსენებდი. ნამდვილად არ დავიჯერებდი, წინა დღით რომ ვინმეს ეთქვა,
ერთ დღეში ორ უმაღლეს ფუნქციონერს შეხვდებიო – რომ არაფერი ვთქვათ, რაიონის
კომკავშირის მდივანზე, თანაც ბრეჟნევის ლაპარაკს შეესწრებიო. ერთი სიტყვით, თავი სიზმარში,
ზღაპარში მეგონა და ბაბუას ისე ემოციურად მივუყევი ყველაფერი, რომ გაეღიმა და მითხრა:
– ჰმ, მართალი ხარ, შვილო, პავლე პეტროვიჩი დიდებული ადამიანია. მას მე არაერთხელ
შევხვედრივარ სამსახურთან დაკავშირებით.
– ჰო, ბაბუ, სამსახურებრივად, – გაიმეორა ბაბუამ, – პავლე პეტროვიჩი ხომ ჩვენი მინისტრი იყო
და თათბირებზე თითქმის ყოველკვირა გვიწევდა შეხვედრა. ძალიან საქმიანი, გულისხმიერი და
პატიოსანი კაცია. აი, როგორი უნდა იყოს ნამდვილი კომუნისტი.
რაც შემდეგ პავლე პეტროვიჩმა დაატრიალა მსოფლიოში და საქართველო როგორ ააყვავა, ეს
კიდევ სხვა თემაა. მაგრამ, მაშინ მონუსხული ვიყავი მისი პიროვნებით და კარგა ხანს ძილიც არ
მომკარებია.
შავკოწიამ სიგარეტი „ლუქსი“ შემომთავაზა და უარი რომ ვუთხარი მოწევაზე, თავად გააბოლა.
– კაროჩე, ძამია, კაი ბიჭი ვარ და შენთან კაიბიჭური თხოვნა მაქვს – უარს ნუ მეტყვი. ჩემთან
სამსახური არ დაგეკარგება და ეს ბიჭი მოკვდეს, თუკი ძმობაში გიღალატო.
– ჰოდა, ჩემო ძამია, უნდა გთხოვო, რომ ჩემს იაკოს მიმიხედო. წესიერება და ჭკუა არ აკლია,
მაგრამ მაინც სხვა მხარეში, სხვა ხალხში მიდის და პაწა ყურადღება არ აწყენს.
– რაზეა, ძმაო, ლაპარაკი, – მივუგე შავკოწიას, – ჩემი პირდაპირი მოვალეობაა ამათი პატრონობა
და დარდი ნუ გაქვს.
– სპასიბა, ძამია, ჩემზე იყოს, – ლამის კისერზე შემომახტა კოწია, რომ გადამხვეოდა და მე
დავიხარე. მან კი განაგრძო, – კაროჩე, ძამია დღეიდან შენი მტერი ჩემი მტერია, ძმები ვართ და
ჩემი თავი გენაცვალოს.
შავკოწია რომ გადამეხვია, მაისურზე სიგარეტის სუნი ამყვა და როგორც კი მატარებელში ავედი,
მაისური გამოვიცვალე.
შავკოწიას კიდევ რაღაცის თქმა უნდოდა, მაგრამ სერგო მოგვიახლოვდა. იას შეყვარებულს
ბოდიში მოვუხადე და საქართველოს პირველ კომკავშირელთან მივედი. მან ხელკავი გამომდო
და პავლე პეტროვიჩის დანაბარები და კეთილი სურვილები გადმომცა.
კოწიამ მაინც მოახერხა თავისი სიტყვის დასრულება, დაძრულ მატარებელს შეახტა და მომაყარა:
– კარგი, კარგი, დარდი ნუ გაქვს, მივხედავ შენს იაკოს. ჩახტი, თორემ აკრიფა მატარებელმა და
რამე არ შეგემთხვეს!
– ჩემზე ნახევარ საქართველოს აქვს აკრეფილი, ძამია, მაგრამ ვერაფერი შემამთხვიეს და ამან რა
უნდა მიქნას, – მომიგო კოწიამ და სანამ ჩახტებოდა, გამომეშვიდობა, – „დო ვსტრეჩი, ბრატ“,
კარგად იყავი...
თავმომწონე შავკოწიას მცირე მარცხი მაინც მოუვიდა და მართალია, მასზე აკრეფილმა ნახევარმა
საქართველომ იმ ყოჩაღ ბიჭს ვერაფერი შეამთხვია, მაგრამ მატარებლიდან რომ ჩახტა, ფეხი
ამოუბრუნდა, საკმაოდ ღრმა ლაფში ჩავარდა და ისედაც შავი, კიდევ უფრო გაშავდა. თუმცა, მის
სასახელოდ უნდა ითქვას, მყისვე წამოხტა ფეხზე და ვითომ აქ არაფერი მომხდარაო, ხელის
ქნევით გამოგვემშვიდობა, თან წურწურით ჩამოსდიოდა ლაფი... ერთი სიტყვით, ყოჩაღი
შავკოწია მაგრად გაბანძდა და მისი შემხედვარე სიცილს ძლივს ვიკავებდი. ბოლოს ვერ
გავუძელი, ვაგონში შევვარდი და გულიანად ავხარხარდი... ხარხარებდნენ ვაგონის დანარჩენი
მგზავრებიც და ყველაზე მეტად იაკო მხიარულობდა. ანუ, ის გოგონა, ვის გამოც ჩაიგდო თავი
ასეთ სასაცილო დღეში კოწიამ.
„შეიყვარე ახლა ასეთი უმადური ქალი“, – ვთქვი გულში მოხარხარე იას შემხედვარემ და ლაფში
ამოსვრილი შავკოწია შემეცოდა. თუმცა, თავს ვერც მე ვძლიე და ხარხარს ვაგრძელებდი.
მხოლოდ მაშინღა მოვითქვი სული, როდესაც მატარებელი წუთით მცხეთაში შეჩერდა და შემდეგ
ისევ გააგრძელა გზა.
– ჩაი, აბა, ჩაი ვის გინდათ! – დაიძახა შუახნის უნიფორმიანმა გამცილებელმა მამაკაცმა,
რომელსაც თავზე წითელი ქუდი ეხურა და თეთრი, ქათქათა პერანგი ეცვა. ეს მას ხაზგასმულად
გამოარჩევდა დანარჩენ, არაელიტურ ვაგონებში მომუშავე კოლეგებისგან, რადგან ისინი
მაინცდამაინც არ ზრუნავდნენ საკუთარი უნიფორმის სისუფთავეზე და გაურეცხავ-
გაუუთოებელი სამოსით სიარული მათთვის უცხო ხილი არ იყო.
– მაშ ასე, მეგობრებო! – მივმართე დელეგაციის დანარჩენ წევრებს, როდესაც გამცილებელი ჩაის
მოსატანად წავიდა და კარი ჩავკეტეთ. ჩვენი მოგზაურობა საკმაოდ მხიარულად დაიწყო და
იმედია, ასე ხალისიანად გაივლის დანარჩენი დღეებიც. ჩვენი უფროსი მეგობრებისთვის
მიცემულ პირობას პირნათლად შევასრულებთ და თავს არ შევირცხვენთ.
მიუხედავად იმისა, რომ კომკავშირულ თარგზე გამოჭრილი არ ვყოფილვარ, ძალიან მალე
დავამუღამე, თუ როგორ უნდა მელაპარაკა მსგავს კონტინგენტთან. ამიტომაც მივმართე მათ
ასეთი ტონითა და სიტყვებით. თუმცა, მსგავს სტილს მხოლოდ ოფიციალური საუბრისა და
მცირე თათბირების დროს ვიყენებდი. ისე კი, ჩვეულებრივი, მეგობრული დამოკიდებულება
მქონდა ყველასთან და ჩემი თანამდებობისთვის არასოდეს გამისვამს ხაზი. არადა, თანამდებობა
და კარიერა ყველა აქტიური კომკავშირელის მთავარი მამოძრავებელი ძალაა. ისინი ადრეული
ასაკიდანვე მიისწრაფიან ამისკენ.
– მხიარულად, ძალიან მხიარულად დაიწყო ჩვენი მოგზაურობა. შავკოწია გაახარა ღმერთმა, რომ
ასე გაგვახალისა, – თქვა იამ და ახარხარდა, მას დანარჩენებიც აყვნენ და ორადგილიანი კუპე
აზანზარდა. მხოლოდ მე აღარ გამცინებია, რადგან გადაჭარბებულ, უღირს საქციელად მომეჩვენა
ეს ყოველივე და იას ვუთხარი:
– დეიღუპოს იქით, – ქუთაისურად მოუქცია იამ, – იქითაა მისახედი და ჩემზე რას ზრუნავს, თუ
იცი.
გარეგნულად ია თითქმის უნაკლო გოგო იყო – სახეც ლამაზი ჰქონდა და აღნაგობაც, მაგრამ
ლაპარაკს რომ დაიწყებდა, ნახევარი ლაზათი ეკარგებოდა. ამას ქართველებიც ამჩნევდენ და
ქართული ენის უცოდინარნიც, რომლებიც ინტონაციით ხვდებოდნენ მის გაუმართავ,
პროვინციულ მეტყველებას. ვიზუალურად ია და შავკოწია ერთმანეთისთვის შეუფერებელი
წყვილი გახლდათ. ია მაღალი, თეთრი და ლამაზი იყო, შავკოწია კი – დაბალი, შავი და უშნო.
თუმცა, შინაგანად ისინი ერთმანეთისთვის ზედგამოჭრილები იყვნენ. ერთნაირად
პროვინციულად გულუბრყვილო, მაგრამ ამბიციურები და სასაცილოები იყვნენ...
– რაც მართალი, მართალია, შავკოწიესნაირი ვაჟკაცი არა მარტო ქუთაისში, მთელ იმერეთში,
საქართველოში, საბჭოთა კავშირში და მთელ ქვეყანაზეც კი ბარე ორი არ დადის. ლაპარაკი და
საქციელი არ ეშლება და თეთრზე დაგაჯერებს შავიაო. ასი ფიზიკის პროფესორი რომ იდგეს და
ფიზიკაზე ლაპარაკობდეს, იმათთანაც თავის სიტყვას იტყვის და არ დეიბნევა.
– წლეულს ოცი წელი შემისრულდა და ჩემს დაბადების დღეზე დიდი სტუმრიანობა გვქონდა.
მამაჩემმა მთელი ჩვენი ნათესაობა და თავისი საძმაკაცო დაპატიჟა, სულ ნარჩევ-ნარჩევი,
ცნობილი ხალხი და ჩვენს ეზოში ორასკაციანი სუფრა გეიშალა. შავკოწიე დასანახავად არ
უნდოდა მამაჩემს და დაბადების დღეზე დამაპატიჟებინებდა? მაგრამ, კოწიე რის შავკოწიეა, რომ
თავისი არ ქნას. შუა ქეიფის დროს ჩვენი ეზოს კარი გეიღო და შარვალ-კოსტუმში გამოწყობილი
შავკოწიე შემოვიდა. მას შავი, კრემლიანი გალსტუკი ებნია და ხელში ოცი ცალი წითელი ვარდი
ეკავა.
– კოწიე რომ დევინახე, გული ამიჩუყდა და თვალებზე სიხარულის ცრემლი მომადგა. კოწიემ კი
ხელზე მაკოცა, ვარდები მომცა და ლიტრანახევრიანი ყანწი ჩეიცალა კუჭში. შავკოწიეს მოსვლა
არავის ეპიტნავა და ყურადღებას არავინ აქცევდა. შუა ქეიფის დროს ეზოში როიალი შემოაგორეს,
გაჩაღდა სიმღერა და ცეკვა-თამაში. ერთი ნათესავი გოგონა მყავს, მუსიკალურ ტექნიკუმში
სწავლობს და როიალზე ძირითადად ის უკრავდა. უცებ, კოწიე ადგა, როიალთან მივიდა და ჩემი
ნათესავი გოგონა ააყენა, შემდეგ თვითონ მიუჯდა და „მურკა“ დასცხო...
– რა, რა დასცხო? – ვკითხე იას, რადგან „მურკა“ ქურდული სიმღერა იყო და ვიფიქრე, ხომ არ
მომესმა, ან იას ხომ არ შეეშალა-მეთქი.
– „მურკა“? ვიცი, როგორ არა. უცებ ვერ გავიგე, – ვუთხარი იას, – მერე?
– კოწიემ „მურკა“ იმღერა!.. სიმღერის უნახავს გაგხდიდა. ბლატნოი სიმღერები ძალიან მიყვარს,
ხშირად ვუსმენ და ამ სფეროში კარგად ვერკვევი, მაგრამ კოწიესნაირი ნამღერი არსად
მომისმენია, ისეთი მაგარი იყო, – სიამაყით აღნიშნა იამ, – მერე ადგა, ჩემთან მოვიდა, ისევ ხელზე
მაკოცა და დასტოინად წევიდა...
იამ რომ შავკოწიას დასტონიად წასვლის პასაჟს წერტილი დაუსვა, პაუზა გააკეთა და მკითხა:
– ბავშვივითაა, აბა, რავა?! სულ შარებშია. ხან ვის უკაჩავებს პრავებს და ხან ვის.
– რა პრავებს? – ვკითხე იას, რადგან მისი მონათხრობი ძალიან მახალისებდა, თან უფრო ღრმად
მინდოდა, ჩავწვდომოდი მის ფსიქოლოგიას და გასაქანი მივეცი.
– რა, ძამია, და, – ია უკვე ნახევრად ჟარგონულზე გადავიდა, რასაც მისი მშვენიერი გარეგნობის
შემხედვარე, ვერც წარმოიდგენდი, – მთელი ქუთაისის ბოვშვები მას აკითხავენ სიმართლის
გასარკვევად და ისიც მათ საქმეებს უიასნებს. ამას კი პრავის კაჩაობა მოსდევს ხოლმე და
რამდენჯერმე გამტყუნებული ბოვშვების მშობლებმა მილიცია ჩარიეს და ჩემს კოწიეს
უსიამოვნება შეხვდა. ამხელა კაცი რომ ბოვშებთან დაიჭერს საქმეს და შარში გეეხვევა, უკან
სადევნია, აპა, არა?
იას ნაამბობის შემდეგ კიდევ უფრო გამიმტკიცდა აზრი შავკოწიას შესახებ და დავრწმუნდი, რომ
იაკოს შეყვარებული ქურდული გაგების „პატიოსანი“ ბიჭი იყო, რომელიც სავარაუდოდ,
ქურდობაზე ოცნებობდა და იას ვკითხე:
– ქურდობა ქუთაისში ათიდან რვა კაცს უნდა, მაგრამ ყველა კი არ იმსახურებს. ჩემი კოწიე კი
ნაღდად ქურდი გამოვა. ქურდები საქმის კურსში ჰყავს ჩაყენებული და მას სიტყვას ვინ
დაამადლის, – მომიგო იამ და თან, ამოიოხრა, – ამის გამოა, მამაჩემი რომ მეჩხუბება.
– რატომ, რას გეუბნება მამაშენი? – ვკითხე იას და გავიფიქრე, როგორც ეტყობა, ამ „კრასავიცას“
მამა ნორმალური კაცია, რადგან თავის ქალიშვილს „ქურდული გაგების“ კაცთან ურთიერთობას
უშლის-მეთქი.
– რას მეუბნება და ზუსტად ასე: „იაკო! გოგო, გეიგე, მაი შავკოწიე რომ ქურდი გახდება
წინსვლაში ხელს შეგიშლის, თვარა კაი ქურდს, თანაც სიძეს რა ჯობია ოჯახშიო“. ჰოდა, ვარ ასე
გაორებული. არც მამას მინდა ვაწყენიო და კარიერა გევიფუჭო და არც კოწიესთან დაშორება
მინდა. გაორებული ვარ, ჩემო კოკი და სიყვარული სძლევს ჩემში თუ კომკავშირი, ნამდვილად
ვერ გეტყვი.
„მამაც ასეთი გაგებული უნდა. სასიძოზე უარესი ყოფილა. კაი ქურდს რა ჯობია ოჯახშიო, არა?
ჰმ, მაგარია, მაგარი... სასაცილოა, სატირალი რომ არ იყოს“, – გავიფიქრე გუნებაში და იას
ვუთხარი:
– აი, ინებეთ.
– ეჰ, ახალგაზრდებო, თქვენნაირი კარგი ხალხი რომ ხშირად მხვდებოდეს, ჩემს ბედს ძაღლი არ
დაჰყეფდა...
– დედა, ბიჯო, რა ლამაზია აქოურობა! – აღმოხდა იას, როდესაც მთიანი გზატკეცილიდან ბანაკის
მართლაც ულამაზესი ხედი გამოჩნდა.
– მე, ვიქტორ ვასილევიჩი ვარ. მაშ ასე, ახლა თქვენ ისაუზმეთ, დალაგდით და დაისვენეთ.
ზუსტად შუადღით კი ჩემთან გელოდებით, დელეგაციების ხელმძღვანელთა თათბირზე. აბა,
დროებით, აი, სასადილო იქაა და მიდით, ისაუზმეთ, – გვითხრა ვიქტორ ვასილევიჩმა და
ლურჯი, შემინული შენობისკენ გაიშვირა თითი, სადაც სასადილო მდებარეობდა.
რუსეთის წარმომადგენელმა ჩემს ზურგს უკან ჩაიარა, მაგიდას შემოუარა და ჩემ წინ დაიკავა
ადგილი. მე ბანაკის კომენდანტს ვუსმენდი და მისთვის არც კი შემიხედავს. მთელი
გულისყურით ვუსმენდი ვიქტორ ვასილევიჩს, რომელიც ბანაკში ჩასატარებელი, ერთთვიანი
ღონისძიებების სიას გვაცნობდა და ყველაფერზე დაწვრილებით, დეტალურად მოგვითხრობდა.
უცებ დაჟინებული მზერა ვიგრძენი, თავი მარცხნივ შევატრიალე და პირისპირ რუსეთის
დელეგაციის ხელმძღვანელის თვალებს შევეფეთე. ის მზერას ვერ მწყვეტდა.
– როგორ ხარ, მერი? – ვკითხე ყოფილ შეყვარებულს, როდესაც თათბირი დასრულდა, ყველანი
აიშალნენ და ჩვენ ერთმანეთის პირისპირ დავრჩით.
– მეც მასე, – მომიგო მერიმ და შევატყვე, უხერხული პაუზა უნდა ჩამოვარდნილიყო, რომ
ვიქტორ ვასილევიჩის ხალისიანი შეძახილი გაისმა:
– ამრიგად, მეგობრებო, თქვენ სულ მალე ცნობილი ხალხი გახდებით – პლაკატებზე იქნებით
დაბეჭდილნი, რომლებიც ათასობით გაიკვრება აქაც და სხვა ქალაქებშიც, მათ შორის მოსკოვშიც.
ბუკლეტებზეც იქნებით, რომლებიც ათასობით დარიგდება. ერთი სიტყვით, გილოცავთ, ახლა კი
დაისვენეთ.
თქმა და შესრულება ერთი იყო. ორი დღის მერე მართლაც მშვენიერი პლაკატები და ბუკლეტები
გამოგვიგზავნეს მოსკოვიდან, რომელზეც დანარჩენ ახალგაზრდებთან ერთად მე და მერიც
ვიყავით აღბეჭდილნი. სააგიტაციო პლაკატები მართლაც ბევრ ქალაქში, მათ შორის თბილისშიც
გაუკრავთ და მრავალ ადამიანს უნახავს. ბაბუას კი, ერთი პლაკატი მალულად ჩამოუხსნია
პლეხანოვის გამზირის ერთ-ერთი ვიტრინიდან, სახლში რომ დავბრუნდი, მანახა და სიამაყით
განმიცხადა:
– მიხარია, ბაბუ, რომ ასეთი სახელოვანი ხარ და ყველამ ნახა შენი სურათი. მე ვერ მოვითმინე,
კანონი დავარღვიე და სამახსოვროდ რომ მქონოდა, ვიტრინიდან მოვიპარე.
– აი, ბაბუ, ბუკლეტიც, – ბაბუას ბუკლეტი გავუწოდე. მან ყურადღებით დაათვაილერა და
პლაკატთან ერთად შეინახა...
მაგიდამ, ვიქტორ ვასილევიჩის სიტყვებმა და სურათის გადაღებამ ჩემსა და მერის შორის
პირველი დაძაბულობა მოხსნა, უხერხულობის მომენტი გაქრა და კლუბიდან რომ გამოვედით,
ჩემს ყოფილ შეყვარებულს თამამად ვუთხარი:
– სად ხარ, როგორ ხარ და საერთოდ რას აკეთებ?
მერის არც ადრე აკლდა სითამამე, მაგრამ ჩემი განწყობა რომ ნახა, ხელკავი გამომდო, გამიღიმა
და მითხრა:
– მოსკოვის მეორე სამედიცინო ინსტიტუტში ვსწავლობ, მესამე კურსზე, იქვე ნათესავებთან
ვცხოვრობ და ახლა კი ბანაკის ყველაზე დიდ დელეგაციას ვხელმძღვანელობ. შენ?
რუსეთის დელეგაციაში ორმოცდაათი ახალგაზრდა შედიოდა, რაც საერთო რაოდენობის ათ
პროცენტს შეადგენდა და შესაბამისად, ათი კოტეჯი ეკავათ. ცოტა არ იყოს, გამიკვირდა, რომ
მათი ხელმძღვანელი არარუსი, თან ჩამოსული და ისიც ქართველი, 18 წლის გოგონა იყო.
ამიტომ, მერის ვკითხე:
– ხელმძღვანელად რატომ დაგნიშნეს?
– ამირჩიეს.
– კომკავშირში?
– არა, კომკავშირის აქტივისტი არ ვარ.
– აბა, როგორ, ვინ აგირჩია?
– სტუდენტურმა ინტერკლუბმა ამირჩია და კომკავშირის ცეკასაც მათ მისცეს ჩემი
ხელმძღვანლად დანიშვნის რეკომენდაცია, როგორც ენების მცოდნეს. მე ხომ ინგლისური,
ფრანგული და სპარსული ენები ვიცი. რადგან ბანაკი საერთაშორისოა, ბუნებრივია, იქ
უცხოელებიც არიან და სწორედ საკომუნიკაციოდ ამირჩიეს, თანაც ფრიადოსანი ვარ და წითელ
დიპლომზე ვიქაჩები.
– მაგარია! – ვთქვი მე და გამეცინა.
– რატომ იცინი? – დაინტერესდა მერი.
– მეც ზუსტად ასე მოვხვდი აქ და მეც ინგლისური, ფრანგული და სპარსული ენები ვიცი.
– მშვენიერია! – გაეხარდა მერის და მკითხა, – სად სწავლობ?
– უცხო ენებზე, ინგლისური ენისა და ლიტერატურის ფაკულტეტზე.
– მე კი მომავალი თერაპევტი ვარ.
– შენმა მშობლებმა მაინც თავისი გაიტანეს და თეატრალურსა და სამხატვრო აკადემიაზე
ფიქრიც კი აგიკრძალეს, ხომ?
– არა, თერაპევტობა თვითონ ვისურვე და უბრალოდ, ჩემი და ჩემი მშობლების აზრთა
თანხვედრა მოხდა და ამით ოცი წლის სიცოცხლე შევმატე დედ-მამას, – მითხრა მერიმ, მაგრამ
ენაზე იკბინა, რადგან მისმა სიტყვებმა ჩემი ტრაგიკულად დაღუპული მშობლები გამახსენა.
ჩემდა უნებურად, გავფითრდი და მერი ყველაფერს მშვენივრად მიხვდა.
– ჰო, კარგია, როდესაც მშობლებს სიცოცხლეს უხანგრძლივებ, – ვუთხარი მერის, მან კი ჩემი
ხელი მაგრად მიიკრა სხეულზე, თავი მხარზე მომადო და მითხრა:
– მაპატიე, კოკი, აღარ მახსოვდა, შენი მშობლები რომ... – მერიმ აღარ დაასრულა სიტყვა,
აცაცხაცებული მომეკრა და თქვა, – მაპატიე, კოკი, არ ვიცი, რა დამემართა, მაპატიე...
– გეყოფა, მერი, სირცხვილია, არ ატირდე, დავამშვიდე მერი, – რაც იყო იყო, იმას ვეღარ
დაიბრუნებ და ამაზე ლაპარაკი არ ღირს. შენ ის მითხარი, ასე შორს რატომ წახვედი
სასწავლებლად და თბილისში რატომ არ დარჩი?
– სიმართლე გითხრა თუ მოგატყუო? – მკითხა მერიმ.
– რა თქმა უნდა, სიმართლე მითხარი.
– შენ გამო, – მითხრა მერიმ. ხელი გამიშვა, წინ დამიდგა და თვალი თვალში გამიყარა.
– ჩემ გამო, რატომ?
– იმიტომ, რომ თურმე, შენს ტრაგედიას მე მაბრალებდი და მოკვლას მიპირებდი... ამიტომ,
მამაჩემს ჩემი იქიდან გარიდება ურჩიეს და არც მე გამიწევია წინააღმდეგობა. ძალიან მიყვარდი.
თბილისში რომ დავრჩენილიყავი და ერთმანეთს შევხვედროდით, შეიძლება, უბედურება
დატრიალებულიყო, მოგეკალი... გაცლა ვარჩიე, – მითხრა მერიმ და ისე მოულოდნელად და
გასაგებად მამცნო თავისი გრძნობების შესახებ, რომ ენის ბორძიკით მივუგე:
– რა თქვი? გიყვარდი?
– მე შენ ახლაც მიყვარხარ, ჩემო კოკი... – საკმაოდ მშვიდად მომიგო მერიმ და რომ შევხედე,
მივხვდი, ის ისევ ძველი მერი იყო, მტკიცე, თავდაჯერებული, უფრო მეტად დაქალებული და
გალამაზებული, – ახლა კი უნდა წავიდე, ჩემები მელოდებიან და იმედია, ერთმანეთს კვლავ
შევხვდებით.
მერის აღიარებამ ფრთები შემასხა და ვიგრძენი, რომ ის მეც მიყვარდა. ამიტომ, იმ დღიდან
მოყოლებული, მთელი ერთი თვე მე და მერი ერთმანეთს არ დავშორებივართ. ისე ძლიერ
შეგვიყვარდა ერთმანეთი, რომ უერთმანეთოდ გაძლება გვიჭირდა. წლების შემდეგ, როდესაც მე
და მერი უკვე სტაჟიანი ცოლ-ქმარი ვიყავით, ოჯახურ გარემოში, შვილებთან ერთად დიდი
ხალისით ვიხსენებდით „დრუჟბაში“ გატარებულ დროს და სხვადასხვა თავგადასავალს.
– რა თქმა უნდა, შევხვდებით და არა ერთხელ, – მივუგე მერის და ისე გავთამამდი, რომ თმაზე
გადავუსვი ორივე ხელი, რასაც არც ის შეწინააღმდეგებია, გამიღიმა და უხმოდ გაემერთა
თავისიანებისკენ.
– კოკი, ძამია, აი ლამაზი გოგო ვინ იყო? – მკითხა იამ, როდესაც კოტეჯში მივედი. ჩემები,
თურმე, პირდაღებულები გვიყურებდნენ მე და მერის და მისი ვინაობის გაგება უნდოდათ.
მაგრამ, თბილისელებმა ვერ გაბედეს და ამ მისიის შესრულება იას დააკისრეს.
– მერი, ჩემი შეყვარებული და რუსეთის დელეგაციის ხელმძღვანელია, – სიამაყით განვუცხადე
ყველას, შემდეგ კოტეჯში შევიპატიჟე და თათბირის ამბები მოვუყევი.
მერი, ჩემი დელეგაციის წევრებსაც გავაცანი და ისინი ისე დაუახლოვდნენ და ისე მოეწონათ
ჩემი შეყვარებული, რომ ხშირად განმარტოების საშუალებასაც არ გვაძლევდნენ. ძალით
მიხდებოდა ხოლმე მათი გაგდება, რომ მერისთან პირისპირ დავრჩენილიყავი.
საერთაშორისო სტუდენტურ ბანაკში გატარებული ერთი თვე ჩემი და მერის ცხოვრებაში ერთ-
ერთი საუკეთესო პერიოდი იყო. მიუხედავად იმისა, რომ მე და მერიმ უკვე ცოლქმრობის
პერიოდში მრავალი ეგზოტიკური ადგილი მოვინახულეთ და საუკეთესო პანსიონატებსა და
სასტუმროებში ვცხოვრობდით, ის გურზუფული ერთი თვე განსაკუთრებული და დაუვიწყარი
იყო.
შეყვარებულთან ურთიერთობის გარდა, „დრუჟბაში“ სხვა წარმატებებსაც მივაღწიე: მე, ზვიადმა
და ანასტასიამ ინტელექტუალთა სამეულების ტურნირში გავიმარჯვეთ, მე კი საუკეთესო
ინტელექტუალად დამასახელეს და საჩუქრად წითელგერბიან ჩარჩოში ჩასმული დიპლომი
გადმომცეს. გარდა ამისა, მკლავჭიდელთა შეჯიბრიც მოვიგე და ფინალში ერთი გოლიათი
აფრიკელი ზანგი დავამარცხე, რომელსაც უზარმაზარი, დაკუნთული ხელები და მარწუხებივით
თითები ჰქონდა. ძალა არც მე მაკლდა, მაგრამ ზანგს ჩემზე მეტი ჰქონდა და მე მას ტექნიკაში
„მოვუხაზე“ და ამის ხარჯზე მოვუგე. უნდა გენახათ, რა დღეში იყო ვიქტორ ვასილევიჩი,
რომელმაც ისე აღიქვა ჩემი ზანგზე გამარჯვება, თითქოს მსოფლიო ომი მომეგოს. შეჯიბრის
შემდეგ მან თავის კაბინეტში მიხმო, გადამეხვია და სიხარულით მითხრა:
– ყოჩაღ, ქართველო! ყოჩაღ, რომ იმ შავტრაკას არ დაამარცხებინე თავი და საბჭოთა კავშირის
პრესტიჟი არ შეალახვინე. შარშანაც ერთმა ზანგმა გაიმარჯვა და ერთი რუსი გოლიათი
დაგვიმარცხა, შენ კი ყოჩაღ! ტექნიკურად მოუხაზე და გილოცავ...
ვიქტორ ვასილევიჩი საკმაოდ კორექტული და კეთილგანწყობილი ადამიანი ჩანდა და მისმა
გამონათქვამმა: „შავტრაკა“, ცოტა არ იყოს წარმოდგენა დამაკარგვინა მასზე. მხოლოდ წლების
შემდეგ მივხვდი, რომ ისიც იმ საბჭოთა რუსული ფაშიზმ-შოვინიზმის ერთ-ერთი რიგითი
მიმდევარი იყო, რაზეც საბჭოთა რუსული იდეოლოგია იყო დამყარებული. იმ მომენტში
კომენდანტმა ზანგს შავტრაკა უწოდა და მე მომილოცა გამარჯვება, მაგრამ მე რომ რუსი
შემხვედროდა ფინალში და მას მოეგო, კომენდანტი ზუსტად იგივეს იტყოდა ჩემზე და რუსს
მიულოცავდა გამარჯვებას. პირველ შემთხვევაში, ვიქტორ ვასილევიჩს საბჭოთა შოვინიზმი
ამოძრავებდა, მეორეში კი მასში უკვე რუსული შოვინიზმი გაიღვიძებდა, თუმცა ეს ერთი და
იგივეა...
მესამე წარმატებას შექსპირის შემოქმედების საუკეთესო ცოდნაში მივაღწიე და იმ
ლიტერატურულ კონკურს-ვიქტორინაში გავიმარჯვე, რომელიც ინგლისიდან ჩამოსულმა
დელეგაციამ მოაწყო. ფინალში მე მათი წარმომადგენელი, კემბრიჯის ლიტერატურული
კოლეჯის სტუდენტი დავამარცხე, რომელიც სპეციალურად სწავლობდა შექსპირის
შემოქმედებას. ბოლოს კი, იმპროვიზებული წარმოდგენაც მოვაწყვე – შექსპირის სონეტები და
ჰამლეტის მონოლოგი წავიკითხე, რა თქმა უნდა, ინგლისურ ენაზე.
– შენ, ჩემო მეგობარო, ვუნდერკინდი ყოფილხარ, – მითხრა ვიქტორ ვასილევიჩმა, როდესაც
მორიგი წარმატება მომილოცა, თუმცა ამჯერად არც შავტრაკა, ან სხვა შეურაცხმყოფელი
ეპითეტი გამოუყენებია დამარცხებულის მისამართით და არც უზომო ემოციები
გადმოუფრქვევია, როგორც ადრე. მან ხელი ჩამომართვა და დაამატა, – შექსპიროლოგის
დამარცხება შექსპირის ცოდნაში სახუმარო საქმე არაა და გილოცავ! ვხედავ, ძალიან
პერსპექტიული ახალგაზრდა ხარ და წარმატებებს გისურვებ!
შექსპიროლოგის დამარცხებამ ჩემი ავტორიტეტი „დრუჟბაში“ კიდევ უფრო აამაღლა და
ვატყობდი, რომ ყველას ჩემთან მეგობრობა და სიახლოვე უნდოდა. განსაკუთრებით ის
დამარცხებული შექსპიროლოგი ყმაწვილი აქტიურობდა, რომელიც ჩემთან დაკონტაქტების
მომენტს ხელიდან არ უშვებდა და როგორც კი დროს იხელთებდა, ლიტერატურასა და
შექსპირზე გამიბამდა ხოლმე საუბარს. მან თავისი მისამართი მომცა, ჩემიც ჩაიწერა და მითხრა,
შენს ქვეყანაში მინდა ჩამოსვლა და შენც აუცილებლად მეწვიე, ვიზასა და სპეციალურ მოწვევას
გამოგიგზავნიო...
ერთი სიტყვით, სტუდენტური ზაფხული ძალიან შინაარსიანად და საინტერესოდ
მიმდინარეობდა, წუთიც კი არ მქონდა თავისუფალი და მართალია, მე და მერი სულ ერთად
ვიყავით, მაგრამ პირისპირ ძალიან იშვიათად ვრჩებოდით, ჩვენ ირგვლივ უამრავი ადამიანი
ირეოდა ბუზებივით.
– აი, ბოლო დღეც ილევა და ხვალ სახლებში გავემგზავრებით, – მითხრა მერიმ, როდესაც
როგორც იქნა, განვმარტოვდით და ზღვისპირა კლდის ქიმზე ჩამოვჯექით, რომელიც
თხუთმეტი მეტრის სიმაღლეზე იყო აშვერილი წყლიდან.
– მერე რა, – მივუგე მერის, – სამუდამოდ ხომ არ ვშორდებით ერთმანეთს, ან სხვადასხვა
ქვეყანაში ხომ არ მივემგზავრებით? ყოველდღე დაგირეკავ და თვეში ორ-სამჯერ ჩამოგაკითხავ
კიდეც. მოსკოვში ჩამოსვლას რა უნდა, თვითმფრინავი ყოველ ერთ საათში დაფრინავს და
„ტუდა-აბრატნის“ ავიღებ, გნახავ და ისევ თბილისში დავბრუნდები.
ღამის ორი საათი იყო. გვიანი დროის მიუხედავად, „დრუჟბაში“ არავის ეძინა, რადგან ბოლო
საათების გატარება ყველას მეგობრებთან ერთად უნდოდა და აბა, ძილისთვის ვინ დახარჯავდა
დროს. მე და მერიმ, ისევე როგორც „დრუჟბას“ უკლებლივ ყველა მობინადრემ, ღამე გავათენეთ.
შემდეგ კი ბანაკმა ნელ-ნელა დაიწყო დაცლა. ჩვენ და რუსული დელეგაცია ერთად,
უზარმაზარი ავტობუსით გავემგზავრეთ სიმფეროპოლში. მე და მერი მხოლოდ რკინიგზის
სადგურზე დავშორდით ერთმანეთს. პირველი მოსკოვის მატარებელი გავიდა, შემდეგ კი მას
თბილისის მიჰყვა და მერი რომ გავაცილე, სანამ თვალს მიეფარებოდა, მივაძახე: მიყვარხარ!
ძალიან მიყვარხარ-მეთქი...
თბილისში იმავე ვაგონით გავემგზავრეთ, რომლითაც ჩამოვედით და ჩვენი ნაცნობი
გამცილებლის სიხარულს საზღვარი არ ჰქონდა, ჩვენ რომ დაგვინახა.
– ღმერთო, დიდება შენს სახელს, რომ ეს ხალხი ისევ ჩემს ვაგონში მოხვდა, – იმეორებდა
გამცილებელი და არც ჩვენ შეგვირცხვენია თავი. თუკი იქით გზაზე მას სამი მანეთის ხურდა
ერგო, აქეთ უკვე ოცდახუთი მანეთი „ჩავახუტეთ“ და ისეთი გახარებული და კმაყოფილი იყო,
სამადლობელ სიტყვებს ვეღარ პოულობდა. მატარებლიდან რომ ჩავდიოდით, გამოგვეტირა და
მთელი გულით გვლოცა და გვლოცა...
მართალია, თბილისის რკინიგზის სადგურზე ჩვენთვის დახვედრა არავის მოუწყვია, მაგრამ
მეორე დღესვე სერგომ მიგვიღო, სათითაოდ გადაგვეხვია ყველას და აღფრთოვანებულმა
გვითხრა:
– ყოჩაღ, ჩემო კარგებო, ყოჩაღ! ასეთ ტრიუმფს ნამდვილად არ ველოდით თქვენგან და უნდა
გამოგიტყდეთ, ემოციების შეკავება ძალიან მიჭირს. ჩათვალეთ, რომ ჩემი სახით ერთგული და
თავდადებული უფროსი მეგობარი შეიძინეთ. ისეთი რა უნდა დაგჭირდეთ, რომ გვერდში არ
დაგიდგეთ.
ერთი სიტყვით, საქართველოს კომკავშირის ცეკას პირველი მდივანი სიხარულით მეცხრე ცაზე
იყო, რადგან მას პირადად საკავშირო კომკავშირის შეფმა დაურეკა, კარგა ხანს ელაპარაკა და
თურმე ჩვენს საქებარ სიტყვებს ეუბნებოდა. ჩვენი წარმატების ამბავი პავლე პეტროვიჩმაც
იცოდა, მასაც შეუქია სერგო და საქართველოს პირველი კომკავშირელი ამ ყველაფრით უზომოდ
ბედნიერი იყო.
– თქვენთან შეხვედრა პავლე პეტროვიჩსაც უნდოდა, მაგრამ ერთი კვირით მოსკოვში გაემგზავრა
ამ დილით. თუმცა, პირადად დამავალა თქვენთვის მადლობის გამოცხადება და სიამოვნებით
ვასრულებ – პირადად პავლე პეტროვიჩისგან გიცხადებთ მადლობას! – გვითხრა სერგომ და
გაგვიღიმა, შემდეგ „პობედის“ ფირმის ოქროს საათები გვისახსოვრა, კიდევ ერთხელ სათითაოდ
გადაგვეხვია და კაბინეტიდან გამოგვისტუმრა.
სხვათა შორის ის „პობედის“ ოქროს საათი, ისევე, როგორც „პაველ ბურე“ და მამაჩემის ნაჩუქარი
შვეიცარიული საათი, დღემდე ჩემთან ინახება. სამივე გამართულად მუშაობს და კიდევ
დიდხანს იმუშავებს...
სერგოს კაბინეტიდან ამაღლებული განწყობით გამოვედით და სანამ იას ქუთაისში
გავაცილებდით, იქვე, რუსთაველის გამზირზე მდებარე რესტორან „დარიალში“ ჩავედით.
გაცილების სუფრა უნდა გაგვეშალა.
– ყველანი მიყვარხართ, ბოვშებო, – ცრემლები გადმოგვაფრქვია ოდნავ შექეიფიანებულმა იამ,
როდესაც წამოვდექით, რომ მისი კუპე დაგვეტოვებინა. მატარებლის გასვლამდე ხუთი წუთი
იყო დარჩენილი, – ქუთაისში ჩემს კარ-მიდამოში უნდა გაქეიფოთ ქუთაისურად.
– კარგი, იაკო, ნუ ტირი, – გამეცინა და იას შუბლზე ვაკოცე, გამოვემშვიდობე და კუპეს კარი
უნდა გამეღო, რომ კარი თვითონ გაიღო და ზღურბლზე შავკოწია გამოჩნდა. მას სახე გაუნათდა
და წამოიძახა:
– კამპანიას გოუმარჯოს, კამპანიას! – შემდეგ გადამეხვია და მომიკითხა. სხვებს კი ხელი
ჩამოართვა და ბოლოს იას უთხრა:
– იაკო, ჩემო სიყვარულო და სიხარულო, რაფერ ხარ, თუ იცი?
– შენ რაფერ ხარ, კოწიე და რაფერ მომაგენი? – კითხვა შეუბრუნა იამ.
– რაფერ ვიქნები შენი სიყვარულით მთვრალი? რაფერ მოგაგენი და... – შავკოწიამ პაუზა
გააკეთა, თვალი ჩამიკრა და იას მიუბრუნდა, – ვგავარ ახლა მე იმ კაცს, ვინც თავის სიყვარულს
ვერ მიაგნებს? რაფერ და, გურზუფია თუ მურზუფი იქ ჩამოგაკითხე ბიჭებთან ერთად და რომ არ
დამხვდი, გედევირიე. იქით ვეცი, აქეთ ვეცი, გავაიასნე, რომ მატარებლით წამოხვედით და
დეგეხვოსტეთ. გზაში პაწა პრობლემები შეგვექმნა და სანამ მილიციასთან ვახლაფორდებით
საქმეს, ქე, ჩამომასწარი და კინაღამ ხელიდან გამისხლტი, მაგრამ მოგაგენი, რაფერც ხედავ და
ველი პასუხს.
– რა პასუხს, კოწიე?
– რა რიცხვია დღეს, თუ გახსოვს?
– 31 ივლისი.
– მერე?
– რა მერე, – გაეცინა კოწიას, – რომ მიემგზავრებოდი გურზუფში თუ მურზუფში, რა გითხარი,
არ გახსოვს?
– რა მითხარი? – ვითომ გაიკვირვა იამ.
– რა და ივლისს არ გადავაცილებ და თუ არ წამომყობი ნებით, ძალით მოგიტაცებ-თქვა, –
შეახსენა კოწიამ.
– რა, მერე?
– რა და გადაწყვიტე – ნებით თუ ძალით? – იკითხა კოწიამ და მატარებელიც დაიძრა, მაგრამ
ადგილიდან არავინ გავნძრეულვართ, რადგან მოვლენებს შეიძლება დრამატული ხასიათი
მიეღო და იას მიტოვება არ გვინდოდა.
– მატარებელი დეიძრა, კოწიე და ამ ხალხს მაინც რას ერჩი. ვერ მოასწრებენ ჩასვლას და
ხტუნაობა და ტალახში კოტრიალი მოუწევთ, – უთხრა კოწიას იამ.
კოწიამ „სტროპ-კრანი“ ჩამოწია, მატარებელი გააჩერა და გაიმეორა:
– ნებით თუ ძალით?
– ნებით, კოწიე, ნებით, – სახე გაუნათდა იას და კოწიასკენ დაიძრა, შავკოწიამ კი ია ხელში
აიტაცა, კუპედან პირველი გავიდა და წაიმღერასავით:
– ქორწილია, წევედით, ვიგულავოთ და გავიხაროთ...
შავკოწიას ყველაფერი წინასწარ ჰქონია მომზადებული და ვაკეში, თავის ერთ-ერთი ნათესავის
ბინაში მიგვიყვანა, სადაც მართლაც რომ, ზღაპრული სუფრა იყო გაშლილი და იქ სამი მისი
მეგობარი დაგვხვდა. თავად ბინის პატრონები უცხოეთში იყვნენ წასული სამუშაოდ და
გასაღები კოწიას ჰქონდა ჩაბარებული.
– აბა, ძმებო და დაიკო, – შავკოწიამ ანასტასიას გაუღიმა, – დევიწყოთ ქეიფი, თამადად კი ჩემს
კოკის, ჩემს ძმას ვნიშნავ, ვინც ჩემს იაკოს უპატრონა.
დილამდე ვიქეიფეთ, კარგად მოვილხინეთ და მზე უკვე კარგად ამოწვერილი იყო, ახლად
შეუღლებულები მარტო რომ დავტოვეთ და წავედით. იას და კოწიას სამი დღის შემდეგ ისევ
ვესტუმრეთ და ჯერ ისევ ცოტა წავიქეიფეთ, საღამოს კი თაფლობის თვის გასატარებლად
მოსკოვში გავაცილეთ. მაშინ, მოსკოვში თაფლობის თვის გატარება მოდაში იყო და ია და
შავკოწია რატომ უნდა ჩამორჩენილიყვნენ მოდას?
ახალდაქორწინებულები რომ გაფრინდნენ და სახლში დავბრუნდი, ბაბუამ მკითხა:
– რა გჭირს, ბაბუ, რატომ ხარ უხასიათოდ?
– დავიღალე, ბაბუ, – მოვატყუე ბაბუას, რადგან მერი მენატრებოდა და იმიტომ ვიყავი
უგუნებოდ.
– კარგი, ბაბუ, დაისვენე, ხელს აღარ შეგიშლი, – მითხრა ბაბუამ და გავიდა.
მე ტახტზე ვიყავი წამოწოლილი და მერიზე ვფიქრობდი, რომელიც უზომოდ მენატრებოდა და
ისიც კი გავიფიქრე, ნეტავ, იას და შავკოწიას გავყოლოდი-მეთქი მოსკოვში.
„ბუმ, ბუმ, ბუმ...“, – ცხრაჯერ დარეკა კედლის საათმა და ვიგრძენი, რომ ძილი მეპარებოდა და
ნელ-ნელა შემიტყუა... სიზმარში „დრუჟბას“ კლდეებს ვხედავდი, კლდეებზე კი თოლიებს,
რომლებიც უცებ წამოიშალნენ და ცაში აიჭრნენ, რადგან მერი გამოჩნდა და ფრინველები
შეაშინა. მე ნაპირზე ვიდექი და მერის კარგად ვხედავდი. ის კი ვერ მხედავდა და კლდეებზე
მეძებდა.
– მერი, მერი, აქ ვარ! – დავუძახე მერის, მაგრამ ვერ გავაგონე. ამიტომ, პირზე ხელები მივიდე და
მთელი ძალით ვიღრიალე: მერი, მერი, აქ ვარ...
– მეც აქ ვარ... – ჩამესმა ძილში. თვალები გავახილე და ჩემ წინ მოღიმარი მერი იდგა...
ტახტიდან მკვირცხლად წამოვხტი, მერის მხრებზე დავადე ხელები, თითქოს ვამოწმებდი,
ნამდვილია თუ არა-მეთქი და აღტაცებულმა ვკითხე:
– აქ საიდან გაჩნდი?
– მოსკოვიდან მოვფრინდი, – გამიღიმა მერიმ, – ერთი საათის წინ ჩამოვფრინდი და სტუმრად
გეწვიე.
მართალია, მე და მერი სულ რაღაც ხუთი დღის წინ დავშორდით ერთმანეთს, მაგრამ ისე ძალიან
მენატრებოდა, რომ სიზმარში ვხედავდი და ამიხდა კიდეც.
– რატომ არ მითხარი, თბილისში ჩამოსვლას თუ აპირებდი? – ვკითხე მერის.
– სიურპრიზი გაგიკეთე, თან შენი რეაქციაც მაინტერესებდა, – მომიგო მერიმ.
– მერი, მერი, საყვარელო... – აღტაცებით წამოვიძახე, ჰაერში ავიტაცე და ოთახში
დავბზრიალდი.
მერი კისკისებდა და ხალისით ავსებდა სახლს, მე კი ის ძვირფასი თასივით მყავდა ხელში
ატაცებული და იმ სანუკვარ დღეზე ვოცნებობდი, როდესაც ამ თასიდან სურნელოვან ნექტარს
შევსვამდი...
პირველი ემოციები რომ დაცხრა, მერი ძირს ჩამოვსვი და სული მოვითქვით, მან მითხრა:
– კინოში ხომ არ წავიდეთ, ბოლო სეანსზე, აქვე, „ოქტომბერში“. ათ საათზე იწყება და ორმოცი
წუთი დარჩა.
– შენ ბილეთებიც გექნება აღებული, – ვუთხარი მერის.
– აბა, როგორ? – გაეცინა მერის და ცხვირწინ ორი მწვანე ბილეთი ამიფრიალა.
კინოთეატრი „ოქტომბერი“, რომელსაც დღეს „აპოლო“ ეწოდება და ძველი სახელი დაუბრუნეს,
ჩემი სახლის ახლოს მდებარეობდა. მე და მერი იქ ხუთ წუთში მივედით. იმ საღამოს ცნობილი
კინოფილმი „დიდი სიყვარულის სერენადა“ გადიოდა, რომელიც ყრუ ქალიშვილისა და
საოპერო მომღერლის დრამატული სიყვარულის შესახებ მოგვითხრობს. ბოლოს კი ყველაფერი
ბედნიერად მთავრდება. მე და მერიმ დიდი განცდით ვუყურეთ ფილმს... ქუჩაში ნასიამოვნები
და ამაღლებული განწყობით გამოვედით.
– რომ დავყრუვდე ან დავინვალიდდე, შეძლებ ჩემს პატრონობას? – მკითხა მერიმ.
– ნუ სულელობ, მერი, – მივუგე მერის.
– მართლა მაინტერესებს, მიპასუხე.
– რა გაინტერესებს, ხომ არ გაგიჟდი? – გავბრაზიდი მე, რადგან იმის გაფიქრებაც კი არ მინდოდა,
რომ მერის რამე შეიძლება მოსვლოდა.
– ესე იგი, არ მომივლი, რადგან პასუხს თავს არიდებ, – ნახევრად ხუმრობით მომიგო მერიმ.
– რას სულელობ, მერი, რატომ ან რა უნდა მოგივიდეს?
– რომ მომივიდეს? – აიჩემა მერიმ.
– რა თქმა უნდა, მოგივლი, მაგრამ ღმერთმა დაგიფაროს... რატომ აიჩემე?
– ისე, უბრალოდ, მაინტერესებდა, – მითხრა მერიმ და მაშინვე სხვა თემაზე გადაერთო, მერე
არასოდეს დაბრუნებია მას, მხოლოდ მრავალი წლების შემდეგ, სიკვდილის წინ გამახსენა ის
საღამო, ყველაფრისთვის მადლობა გადამიხადა, ხელი ხელზე დამადო და სულიც დალია...
მერიც პლეხანოვის გამზირზე ცხოვრობდა და სახლამდე ფეხით მივაცილე. შემდეგ თვალებზე
ვაკოცე, თმაზე მოვეფერე, გამოვემშვიდობე და სახლში დავბრუნდი.
შუაღამე გადასული იყო და სახლში უხმაუროდ შევედი, მაგრამ ბაბუას არ ეძინა და მკითხა:
– კმაყოფილი ხარ, ბაბუ?
– რითი, ბაბუ? – კითხვა შევუბრუნე ბაბუას.
– კინოფილმით და, საერთოდ, ყველაფრით.
– კი, ბაბუ, კმაყოფილი ვარ.
– მეც კმაყოფილი ვარ, – მოულოდნელად მითხრა ბაბუამ.
– შენ რითი ხარ, ბაბუ, კმაყოფილი?
– ყველაფრით, შვილო, ყველაფრით. იმით, რომ კარგი კაცი ხარ და დიდი მომავალი გელოდება.
კიდევ იმით, რომ ასეთი მშვენიერი საცოლე გყავს.
– მოგწონს მერი?
– კი, ძალიან და იცოდე, გაუფრთხილდი და ხელი მაგრად მოჰკიდე, არავინ მოგტაცოს. ვგრძნობ,
რომ ბედნიერ ოჯახს შექმნით და სანიმუშო ცოლ-ქმარი იქნებით, – მითხრა ბაბუამ.
მე და მერი მართლაც სანიმუშო ცოლ-ქმარი ვიყავით და ამაში ბაბუა არ შემცდარა, მაგრამ, რაც
შეეხება ჩემს დიდ მომავალს, ეს სადავო საკითხია. ჩემს დიდ მომავალში ბაბუაჩემი, რა თქმა
უნდა, კომკავშირულ-პარტიულ და არა დაქირავებული მკვლელის კარიერას გულისხმობდა.
თუმცა, თუ გავითვალისწინებთ, ჩემი პროფესიის სპეციფიკას და იმას, რომ ჩემი ხელობის
ადამიანი პირველივე საქმის მერე თუ არ „გაასაღეს“, მაქსიმუმ სამი-ოთხი წელი იცოცხლოს, მე
კი უკვე ამ ბიზნესში რამდენიმე ათეული წელია, ვმოღვაწეობ და საღ-სალამათი ვარ, მაშინ,
შეიძლება ითქვას, რომ წარმატებული კარიერა გავიკეთე და ეს მართლაც ასეა...
– ვერავინ მომტაცებს, ბაბუ, მერის მე ვუყვარვარ. ის კი ისეთი არაა, რომ ვინმეს თავი
მოატაცებინოს.
– ყოჩაღი გოგო ჩანს, თვალები ცეცხლივით უელავდა და ჩვენს სახლში რომ ფეხი შემოდგა,
აქაურობა გაანათა, – მითხრა ბაბუამ.
– ჰო და ცოლად რომ მოვიყვან, შუქის ანთება აღარ დაგვჭირდება, დავსვათ მერი ოთახში და
აქაურობას გაგვინათებს, – ვეხუმრე ბაბუას.
მერის ცოლად მოყვანას იმ წელიწადს მართლაც ვაპირებდი და არც მერი იყო წინააღმდეგი,
მაგრამ, ორიოდე თვეში ყველაფერი რადიკალურად შეიცვალა – ჩვენი ქორწინება ხუთი წლით
გადაიდო და, ოჯახი რომ შევქმენით, ორივე 23-23 წლისანი ვიყავით.
მე და მერი ერთი კვირა ვიყავით ერთად. გურზუფულ ერთ თვეს თბილისური ერთი კვირაც
დაემატა და ბოლო ათი დღის განმავლობაში უკვე მეორედ მიწევდა მერისთან განშორება. მე ის
აეროპორტში მივაცილე და, რადგან მოსკოვში გაფრენამდე ორი საათი იყო დარჩენილი, პატარა
კაფეში დავსხედით, შამპანური, ყავა და ნამცხვრები შევუკვეთეთ და ლაპარაკი გავაბით.
– ეჰ, ნეტავი რჩებოდე, – სინანულით ვუთხარი მერის.
– მეც ძალიან მინდა, მაგრამ, ძლივს გავახერხე ეს პრაქტიკა და ვერ გავაცდენ, – სინანულით
მომიგო მერიმ.
მართალია, მერის, ისევე, როგორც მე, სექტემბრის ბოლომდე არდადეგები ჰქონდა, მაგრამ მას
მოსკოვის ერთ-ერთ კლინიკაში ერთთვიანი პრაქტიკა უნდა გაევლო საუკეთესო პროფესორ-
თერაპევტთან, რაზეც დიდ იმედებს ამყარებდა.
– მოხუცი ძლივს დაითანხმეს, რომ თავის პრაქტიკანტებში ჩავერიცხე და, გაცდენა კი არა და,
დაგვიანებაც კი კატასტროფა იქნება ჩემთვის, – ამიხსნა მერიმ და იქვე მკითხა, – შენ რას აპირებ,
დარჩენილ არდადეგებს სად გაატარებ?
– თბილისში, ბაბუასთან ერთად, – მივუგე მერის.
სტუდენტური არდადეგების დარჩენილი დრო მართლაც თბილისში გავატარე და, მართალია,
ბაბუა მეხვეწებოდა, სადმე დასასვენებლად წავსულიყავი, მე ის არ მიმიტოვებია და
დედაქალაქიდან ერთი დღითაც არსად გავსულვარ. მერის თითქმის ყოველ საღამოს ვურეკავდი
მოსკოვში, კარგა ხანს ველაპარაკებოდი და ეს სიამოვნება თვის ბოლოს 400 მანეთი დამიჯდა,
რაც იმ დროისთვის კოლოსალური თანხა იყო.
სწავლა ერთი კვირის განახლებული იყო, როდესაც ინსტიტუტის რექტორმა დამიბარა და
გულითადად მომიკითხა, ბოლოს კი მითხრა:
– შენთან საუბარი სურთ. აი, იქ შედი, გელოდებიან...
რექტორს პატარა, ეგრეთ წოდებული, დასასვენებელი ოთახი ჰქონდა და იქ შევედი, სადაც
სავარძელში მოკალათებული ორმოციოდე წლის მამაკაცი დამხვდა. ის ძალიან უბრალოდ იყო
ჩაცმული და, ფეხსაცმლიდან დაწყებული, პერანგით დამთავრებული, ყველაფერი საბჭოთა
წარმოების ეცვა. ოთახში რომ შევედი, ფეხზე წამოდგა, ხელი ჩამომართვა და სავარძელში
დაჯდომა შემომთავაზა.
– მე რომანი მქვია და ძია რომანი დამიძახე, – მითხრა დამხვდურმა, რომელსაც ძალიან
კეთილგანწყობილი ჰაბიტუსი ჰქონდა, მშვიდად მეტყველებდა და თვალებში ეტყობოდა, რომ
ჩემთან სერიოზული საქმისთვის იყო მოსული, თუმცა, რა უნდოდა, ვერ ვხვდებოდი.
– ძალიან სასიამოვნოა. მე კოკი ვარ, – მივუგე ძია რომანს.
– ვიცი, მეგობარო, შენზე თითქმის ყველაფერი ვიცი, – რომანს გაეღიმა, – ხომ არ გწყინს,
შენობით რომ მოგმართავ? შვილის ტოლი ხარ და იმიტომ.
– არა, არ მწყინს, – მივუგე რომანს და ერთი სული მქონდა, ლაპარაკი გაეგრძელებინა, რადგან
ძალიან საინტერესო შესავალი გააკეთა.
– ჰოდა, როგორც გითხარი, შენზე იმაზე მეტი ვიცი, ვიდრე შენ – საკუთარ თავზე.
ამ სიტყების შემდეგ მივხვდი, რომ „კაგებეშნიკთან“ მქონდა საქმე, მაგრამ, ჩემგან რა უნდოდა,
ვერ ვხვდებოდი. ამიტომ, გავუღიმე და ვუთხარი:
– ძალიან საინტერესოა. გისმენთ, რა გნებავთ?
„ძია“ რომანმა შორიდან მოუარა:
– რა თქმა უნდა, შემეძლო, კაბინეტში დამებარებინე და შენთან იქ მესაუბრა, მაგრამ, რადგან
საქმე ეხება სწავლას, ამაზე უკეთეს ადგილს შეხვედრისთვის ვერ შევარჩევდით. თანაც, მე მაქვს
შენთან საქმე და ჩემი ფეხით გეახელი.
რომანმა სწავლა რომ ახსენა, კიდევ უფრო დავიბენი, მან კი გამიღიმა და პაუზის შემდეგ
განაგრძო:
– როგორც საუკეთესო სტუდენტს, ფიზიკურად და მორალურ-იდეოლოგიურად განვითარებულ
ადამიანს, გთავაზობთ, უშიშროების კომიტეტთან არსებული სპეციალური სასწავლებლის
ერთწლიანი კურსი გაიარო.
– მერე, აქ სწავლა? – ვკითხე რომანს.
– სწავლის მოუწყვეტლივ, – მითხრა „ძიამ“, – აქაც ისწავლი და იქაც. ყოჩაღი ახალგაზრდა ხარ
და შეძლებ. მით უმეტეს, შენი მონაცემები გავაანალიზეთ და დადებითი დასკვნა მივიღეთ, ანუ,
წინასწარ ვიცით, რომ შეძლებ.
– სად და რა უნდა ვისწავლო?
– ტერიტორიულად ძირითადად თბილისში იქნები, ჩვენი უწყების ერთ-ერთ დახურულ
სკოლაში. შეიძლება, საქართველოს რომელიმე ქალაქში მოგიწიოს ძალიან იშვიათად
გამგზავრება და, კიდევ უფრო იშვიათად – საბჭოთა კავშირის რომელიმე ქალაქში. ისე კი, აქ
იქნები და ყველას ეცოდინება, რომ კვლავინდებურად მხოლოდ უცხო ენებში სწავლობ, –
მითხრა რომანმა, პაუზა გააკეთა და დაამატა, – ალბათ, გესმის, რომ ეს ყველაფერი საიდუმლოდ
უნდა შეინახო და ამქვეყნად ყველაზე უახლოეს ადამიანსაც კი არ უნდა გაუმხილო.
– გასაგებია.
– ახლა კი უშუალოდ სწავლის შესახებ გიამბობ: შენ შეისწავლი კონსპირაციას, დაზვერვას,
საბრძოლო ხელოვნებასა და საბრძოლო იარაღების გამოყენებას; აგრეთვე, ავტომობილის
მართვას. ყველაფერ ამას საუკეთესო სპეციალისტები უმაღლეს დონეზე შეგასწავლიან და,
დარწმუნებული ვარ, წარმატებით გაართმევ თავს. ესაა ზოგადი სურათი, ახლა კი მკითხე, რაც
გაინტერესებს და მზად ვარ, ყველაფერზე გიპასუხო, თანაც – გულწრფელად, – გამიღიმა
რომანმა, გულდასმით შემათვალიერა და დაამატა, – ჩვენს საქმეში მთავარი საიდუმლოს დაცვა
და ერთმანეთთან გულახდილობაა. ამიტომ, გისმენ, კითხვები მრავლად გექნება.
– კი, მაქვს, – თამამად მივუგე „ძიას“.
– ჰოდა, გისმენ, დაიწყე.
– რაში გჭირდებათ ასეთი მომზადებული ადამიანი? – ვკითხე „ძიას“.
– მტრებთან საბრძოლველად, კოკი, იდეოლოგიურ მტერთან საბრძოლველად, რომლებიც
მგლებივით გვახვევია ირგვლივ და შეჭმას გვიპირებენ, მაგრამ, ნურას უკაცრავად! სანამ
შენნაირი ახალგაზრდები არსებობენ, კაპიტალისტები ვერას დაგვაკლებენ და სწორედ ამიტომ
გვჭირდება ყველანაირად მომზადებული ადამიანები.
– თანამშრომლობას ყველა ფრიადოსანს სთავაზობთ?
– ყველას ვაკვირდებით, მაგრამ, ყველას არ ვთავაზობთ და, ვისაც ვთავაზობთ, ზუსტად ვიცით,
რომ გამოგვადგება.
– ალბათ, მეც მაკვირდებოდით.
– ერთი წლის განმავლობაში და, უნდა გახარო, რომ მონაცემებით ყველას საგრძნობლად
გაასწარი.
– უარის თქმა თუ შეიძლება თანამშრომლებაზე?
– რა თქმა უნდა.
– უარი რომ ვთქვა, რა მელოდება?
– ამ საუბარს დაივიწყებ და სწავლას ძველებურად უცხო ენებში გააგრძელებ, – ძალიან მშვიდად
მომიგო „ძია“ რომანმა და იქვე შეფარულად ღიმილით მკითხა, – უარის თქმას ხომ არ აპირებ?
– ჯერ არ ვიცი, შემიძლია, განვაგრძო?
– მიდი, მიდი, ჩემო კოკი, გისმენ.
– შეიძლება, რომ კაცის მოკვლა მომიწიოს? – ვკითხე „ძიას“.
– ჩვენს საქმეში გამორიცხული არაფერია და ასე გულდასმით და ყოველმხრივ იმიტომაც
ვამზადებთ ხალხს. თუმცა, უნდა გითხრა, რომ ეს ძაღლების მოკვლაზე ბევრად საშინელი რამაა,
– მითხრა რომანმა და ამით არტოს ბაღში მოკლული ნაგაზები გამახსენა, რითაც მაგრძნობინა,
რომ ჩემი დოსიე გულდასმით ჰქონდა შესწავლილი.
– პასუხის მოსაფიქრებლად რამდენი დრო მაქვს?
– ერთი კვირა, – მითხრა რომანმა.
– თანახმა ვარ! – ვუთხარი „ძიას“, რადგან ძნელი მისახვედრი არ იყო, რომ უარის შემთხვევაში
„კაგებეს“ მუდმივი მეთვალყურეობის ქვეშ მოვექცეოდი, მის მარწუხებს ვერ დავუსხლტებოდი
და ჩათრევას ჩაყოლა ვამჯობინე, თან უშიშროების სპეციფიკისადმი ინტერესი გამიჩნდა და ამ
სფეროს იდუმალებამ მიმიზიდა.
აბა, მაშინ რა ვიცოდი, რომ თურმე, სპეციალური მისიისთვის მამზადებდნენ, რომელიც ზუსტად
ერთი წლის შემდეგ უნდა შემესრულებინა და ამის შესახებ სულ სამმა კაცმა იცოდა და, ისიც,
მოსკოვში. რა თქმა უნდა, „ძია“ საქმის კურსში არ იყო და ეგონა, რომ გადმობირების მორიგ
დავალებას ასრულებდა. რომანი გადმომბირებელი იყო და არაერთი ახალგაზრდისთვის
მიუცია ვიზა „კაგებეში“. ჩემი დადებითი პასუხი რომ მოისმინა, სახე გაებადრა და მითხრა:
– გასაგებია, მაგრამ, ნუ იჩქარებ და ყველაფერი კარგად აწონ-დაწონე, ერთი კვირა გაქვს დრო.
შემდეგ ისევ დაგიკავშირდები და საბოლოო პასუხიც მაშინ გამეცი.
რომანმა ხელი ჩამომართვა და წავიდა. მე ოდნავ შევყოვნდი და, ოთახიდან კაბინეტში რომ
გავედი და კაბინეტიდან გასვლას ვაპირებდი, საწერ მაგიდასთან მჯდარმა რექტორმა დამიძახა:
– კოკი, სად მიდიხარ?
– ლექციაზე, პატივცემულო, – მივუგე რექტორს, მან კი ვითომ არაფერი მომხდარაო, მკითხა:
– ხვალისთვის რას აპირებ, არ ემზადები?
– ხვალ რა ხდება, პატივცემულო? არ ვიცი.
– როგორ არ იცი, რა, არ გითხრეს?
– არა!
– ხვალ კემბრიჯელები მოდიან ჩვენთან სტუმრად და კლუბში საზეიმო დახვედრას ვუწყობთ.
შენ წამყვანი უნდა იყო და, როგორ, მზად არ ხარ?
– რა უნდა გავაკეთო, პატივცემულო?
– რა და, რა თქმა უნდა, შექსპირის შემოქმედებაზე ილაპარაკო – შენ ხომ ამ საქმის საუკეთესო
მცოდნე ხარ. რა, ვერ შეძლებ?
– როგორ ვერ შევძლებ, პატივცემულო, ცოტას მოვემზადები, წიგნებს გადავხედავ და რაღაც-
რაღაცეებს გავიხსენებ.
– კარგი. წადი, ლექციებიდან დღეს გათავისუფლებ და ხვალ, დილის 9 საათზე ჩემთან იყავი, –
მითხრა რექტორმა, გამოვემშვიდობე და კაბინეტიდან გავდიოდი, როდესაც ისევ რექტორის ხმა
მომესმა, – კოკი!
– დიახ, გისმენთ, პატივცემულო, – მივუგე რექტორს და თვალებში მივაჩერდი. მან ყურადღებით
შემათვალიერა, თვალებში სიკეთის ნაპერწკალმა გაუელვა და მშვიდად მითხრა:
– იცოდე, ჭკვიანად და დაკვირვებით იყავი, კოკი. ახლა კი წადი, ხვალისთვის მოემზადე.
რექტორის სიტყვები მენიშნა და მივხვდი, რომ დაკვირვებასა და ჭკვიანად ყოფნაში
„კაგებესთან“ ურთიერთობას გულისხმობდა. ის გამოცდილი და ჭკვიანი კაცი იყო და, არ
შეიძლებოდა, ვერ მიმხვდარიყო, თუ ვინ და რატომ შემხვდა და მესაუბრა მოსასვენებელ
ოთახში. კონიუნქტურის მიუხედავად, „კაგებესი“ ყველას ეშინოდა, ერიდებოდნენ და
რექტორმაც ამისკენ მომიწოდა.
ერთი კვირის შემდეგ „ძია“ რომანს ფუნიკულიორზე შევხვდი. მან ხელი ჩამომართვა, გამიღიმა
და მკითხა:
– ხომ არ გადაიფიქრე სწავლა, ჩემო კოკი?
– არა, ძია რომან.
– ასეც ვფიქრობდი. მოხარული ვარ, რომ არ შევმცდარვარ. იმედია, ეს ამბავი არავისთვის
გითქვამს.
– რა თქმა უნდა, არავისთვის მითქვამს, – დავუდასტურე მე.
ჩემსა და „ძიას“ შორის საუბარი ნაძვნარში მიმდინარეობდა. მოასფალტებულ გზას ფეხით, ნელ-
ნელა მივუყვებოდით, რომ ჩვენთვის ხელი არავის შეეშალა.
– ესე იგი, საბოლოო პასუხი დააფიქსირე და თანახმა ხარ, რომ უშიშროების კომიტეტის
სპეცსკოლაში ისწავლო? – სრულად მკითხა რომანმა და ისეთი შთაბეჭდილება დამრჩა, რომ
ჩვენი საუბარი იწერებოდა.
– დიახ, საბოლოო პასუხს ვაფიქსირებ: თანახმა ვარ, უშიშროების კომიტეტის სპეცსკოლაში
ვისწავლი, – იმავე სტილში მივუგე რომანს და, თუკი მართლა გვიწერდნენ, ყველაფერი მკაფიოდ
აღიბეჭდებოდა ფირზე.
რომანმა ხელკავი გამომდო, შემომატრიალა და ჩვენგან ასიოდე მეტრის მოშორებით მდებარე
მანქანების სადგომიდან, სადაც რამდენიმე ათეული ავტომობილი იყო გაჩერებული, ხელით
ვიღაც მოიხმო. მანქანებს შავი ფერის „ვოლგა“ გამოეყო. სანამ მოგვიახლოვდებოდა, „ძიამ“
მითხრა:
– ახლა შენს უშუალო კურატორს გაგაცნობ, რომელიც შენს მომზადებაზეა პასუხისმგებელი და
არ შემარცხვინო.
რომანის ეს შინაურული „არ შემარცხვინო“, ტიპური „კაგებეშნიკური“ სტილი იყო და მას
ბრწყინვალედ ფლობდა საბჭოთა უშიშროების მაიორი. „ძია“ პროფესიონალი გადამბირებელი
იყო და ხელფასს ამ საქმეებში უხდიდნენ. ამ ყველაფერს მე მოგვიანებით ჩავწვდი, მაშინ,
როდესაც ამ სფეროში მუშაობის საკმაო სტაჟი და გამოცდილება დამიგროვდა და თუკი ეს საქმეს
სჭირდებოდა, უკვე თავადაც შემეძლო სხვების გადაბირება. მაშინ კი, მართალია
მრავალჭირნახული, მაგრამ, ასეთ საქმეებში 18 წლის გამოუცდელი ყმაწვილი ვიყავი და ჩემი
შეტყუება ამ იდუმალებით მოცულ სამყაროში „ძიას“ არ გასჭირვებია.
– მეცამეტეში წადი, – უთხრა მძღოლს, როდესაც მეც და რომანიც უკანა სავარძელზე
მოვკალათდით.
მეცამეტე ობიექტი კოჯრის ტყეში განლაგებული „კაგებეს“ საიდუმლო-სადაზვერვო სკოლა იყო
და მას უზარმაზარი მიწისქვეშა ინფრასტრუქტურა ჰქონდა. მიწის ზემოთ ის ჩვეულებრივი
სალოკაციო სადგურით იყო შენიღბული, თავისთავად, საიდუმლო ობიექტად ითვლებოდა და
გაძლიერებულად იცავდნენ.
კოჯორში ძალიან მალე ავედით, სალოკაციო სადგურის ტერიტორიაზე უპრობლემოდ შევედით
და უზარმაზარი, კომუფლირებული ბუნკერისკენ გავემართეთ, სადაც მართვის პუნქტი იყო
განლაგებული. „ვოლგამ“ ბუნკერშიც დაუბრკოლებლად შეაღწია, მართვის პუნქტს გვერდი
აუარა, ორასმეტრიანი გვირაბი გაიარა და უზარმაზარ დაჯავშნულ კარს მიადგა. კარი მძიმედ
გაიღო, შიგნით შევედით და ჩემ თვალწინ პროჟექტორებით გაჩახჩახებული, უზარმაზარი
მიკროქალაქი გადაიშალა. იქ იყო სახლები, სკვერები, შადრევნებითა და ნამდვილი მწვანე
გაზონებით. ერთი სიტყვით, ყველაფერი, რაც ნორმალურ, კეთილმოწყობილ დასახლებაში უნდა
ყოფილიყო. ერთადერთი, რაც ამ მიწისქვეშა მიკრორაიონს განასხვავებდა მიწისზედა
ანალოგისგან, ის იყო, რომ იქ, ქვევით, ცის მაგივრობას უზარმაზარი, ორმოცდაათი მეტრის
სიმაღლის ბეტონის კარკასი სწევდა, რომელზეც უმძლავრესი პროჟექტორები იყო
დამაგრებული. იქაურობა გრანდიოზულ შთაბეჭდილებას ტოვებდა და თამამად ვაცხადებ, რომ
ეს მიკროქალაქი ინჟინრული ხელოვნების ნიმუში იყო და მისი აგება არაერთი ასეული მილიონი
დაჯდებოდა. არანაკლებად გავოცდი, როდესაც მიწისქვეშა ქალაქის ერთ-ერთ შენობაში მეტროს
სადგური დამხვდა. მე და „ძია“ ჩვეულებრივზე ვიწრო მეტროს ვაგონში ჩავსხედით, ათიოდე
წუთი ვიარეთ და ერთ პატარა ბაქანზე გადმოვედით. იქიდან კი ძალიან ეშმაკურად შენიღბული
გვირაბებით ვიარეთ და თავი ამოვყავით მეტროსადგურ „ლენინის მოედანზე“.
– გაოცებული ხარ, არა, ჩემო კოკი? – მკითხა „ძიამ“, როდესაც სხვა მგზავრებთან ერთად ზევით
ავედით და ქუჩაში აღმოვჩნდით.
– საოცრებაა! – დაუფარავად მივუგე „ძიას“.
– სავსებით გეთანხმები, – მითხრა რომანმა და დაამატა, – აი, აქედან ივლი ხოლმე
სასწავლებლად და უკანაც ამავე გზით დაბრუნდები. ჩვენი თანამშრომელი საქმის კურსშია და
ის დაგაზღვევს.
– მაგარია, მართლა მაგარია, ძია რომან, – აღფრთოვანებას ვერ ვმალავდი მე, – ამხელა
საიდუმლო ობიექტი როგორ ააშენეს ნეტავ?
– ჩვენ უფრო მაგარი რამეები შეგვიძლია, – სიამაყით მითხრა „ძიამ“ და დაამატა: – შენს
კურატორზე რას მეტყვი, როგორ მოგეწონა?
– მე მგონი, ცუდი კაცი არ უნდა იყოს, – ვუთხარი მე, – თუმცა, რა ვიცი, ადამიანის ერთი ნახვით
შეფასება ძნელია.
რომანმა სიცილით მომიგო:
– არა უშავს, მაგასაც გასწავლიან. ადამიანის ერთი ნახვით გაშიფვრა ჩვენს საქმეებში ერთ-ერთი
უმთავრესი საქმეა და იმედია, სხვა რამეებთან ერთად, ამასაც კარგად აითვისებ. ისე კი, იცოდე,
რომ ოლეგს მოეწონე და შენზე დიდ იმედებს ამყარებს. პოლკოვნიკმა კი ჰაერზე ლაპარაკი არ
იცის და მისი სიტყვა ყოველთვის მართლდება.
„ძია“ საკმაოდ დახვეწილად და გამართულად საუბრობდა, თუმცა შიგადაშიგ „კაგებეშნიკურ“
ტერმინებსაც ურევდა და სიტყვა „გაშიფვრაც“ მათ რიგს მიეკუთვნებოდა.
– ადამიანების ერთი ნახვით გაშიფვრა, ალბათ, მტრების აღმოსაჩენად უნდა ვისწავლო, არა, ძია
რომან? – ვკითხე „ძიას“.
– აღმოსაჩენად და დასამარცხებლად. აღმოჩენა ნახევარი საქმეა, მეორე ნახევარი კი მისი
დამარცხებაა. საქმე სრულად უნდა გააკეთო. სანახევროდ გაკეთებას, ჯობია, მას საერთოდ არ
მოჰკიდო ხელი, – მითხრა რომანმა, – შენ ის ექიმი უნდა გახდე, რომელიც სწორ დიაგნოზს
დასვამს და უებარ წამალს გამოწერს, რომელსაც თვითონ დაამზადებს. ამ ყველაფერს კი შენ
სპეცსკოლაში შეგასწავლიან. ოლეგი დარწმუნებულია, რომ ყველაფერ ამას საუკეთესოდ
აითვისებ.
„ძია“ რომ ამ „კაგებეშნიკური“ დემაგოგიით მიტენიდა თავს, პიონერთა სასახლის კუთხეში
ვიდექით. მართალია, ის ხმადაბლა და ზედმეტი ჟესტიკულაციის გარეშე მელაპარაკებოდა,
მაგრამ, შინაგანი ემოცია და ანთებული თვალები უფრო მეტ დამაჯერებლობას ჰმატებდა მის
სიტყვებს.
– ექიმი სიკეთეა, – განაგრძობდა ჩემს „დაბოლებას“ „ძია“, – ზოგჯერ ის ტკივილს აყენებს
პაციენტს, დანას ხმარობს და ორგანოებსაც კი ჰკვეთს ხოლმე, მაგრამ, ამ ყველაფერს ხომ მისდა
სასიკეთოდ აკეთებს?! ასე ვართ ჩვენც და საზოგადოებამ, ხალხმა რომ მშვიდად, ჯანმრთელად
და ბედნიერად იცხოვროს, ზოგჯერ უკიდურესი, მაგრამ აუცილებელი ზომების მიღება გვიწევს.
სიკეთის მსახურება იოლი საქმე არაა და დიდ მოთმინებას, ცოდნასა და ზოგჯერ სისასტიკესაც
კი მოითხოვს. აი, ამ ყველაფერს შეგასწავლიან შენ იქ, და ოლეგი დარწმუნებულია, რომ შენ
საუკეთესო იქნები ამ საქმეში.
პოლკოვნიკი ოლეგი ორმოცდახუთიოდე წლის ძლიერი მამაკაცი იყო და კოჯრის სპეცსკოლაში
კურსანტებზე ზედამხედველობა და მათი შეფასება ევალებოდა. ოლეგის გარეშე ვერც ერთი
კურსანტი ვერ მიიღებდა უშიშროებაში მუშაობის ვიზას, რაც იმას ნიშნავდა, რომ „უვიზო“
კურსანტი სიცოცხლესაც უნდა გამოსალმებოდა – მას, უბრალოდ, მოკლავდნენ, გვამს კი
გაანადგურებდნენ და იმ უგზო-უკვლოდ დაკარგულთა რიგებს მიამატებდნენ, ვინც მუდმივ
ძებნაშია და, რა თქმა უნდა, ვერ პოულობენ. ერთი სიტყვით, ყველა კურსანტის ბედ-იღბალი
ოლეგს ებარა, მის კეთილგანწყობას დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა. სწავლა რომ დავიწყე, სხვებთან
შედარებით, უპირატეს მდგომარეობაში აღმოვჩნდი.
ოლეგი საკმაოდ სიტყვაძუნწი კაცი იყო და იშვიათად თუ იტყოდა რამეს. ის აჩრდილივით
დადიოდა მიკროქალაქში და ყველაფერს აკვირდებოდა. ხშირად ჩვენს მეცადინეობებს
ესწრებოდა და უხმოდ ადევნებდა თვალს სწავლების პროცესს. ძირითადად კი პოლკოვნიკი
თავის კაბინეტში იჯდა და კურსანტების მონაცემებს აანალიზებდა. თავისთან ის იშვიათად
იბარებდა ვინმეს და, თუკი კურსანტს გამოიძახებდა, რამდენიმე სიტყვით, ძალიან
კვალიფიციურად მიუთითებდა ხარვეზებზე, მათი გამოსწორებისკენ მოუწოდებდა და უკან
უშვებდა. მე ამ მხრივაც გამიმართლა – ოლეგი სხვებზე ხშირად მიბარებდა კაბინეტში, სხვებზე
მეტ დროს მითმობდა და სხვებზე მეტ სიტყვასაც იმეტებდა ჩემთვის. თუკი დანარჩენ
კურსანტებს „თქვენობით“ ელაპარაკებოდა, მე „შენობით“ მომმართავდა და მეტყოდა ხოლმე:
– ყოჩაღ, კოკი! შენ არც ამჯერად გაქვს სუსტი მხარეები მეცადინეობაში და გილოცავ...
ერთხელ ოლეგმა თავის კაბინეტში გამომიძახა.
– შემოდი, შემოდი, აი, აქ დაჯექი, – პოლკოვნიკმა სავარძელზე მიმითითა, რომელიც კაბინეტის
კუთხეში, პატარა მაგიდასთან იდგა, – ჩაის დალევ თუ ყავას? – მკითხა და გამიღიმა.
– ყავას, – მივუგე გაოცებულმა, რადგან ასეთი რამ პოლკოვნიკის კაბინეტში წარმოუდგენლად
მიმაჩნდა. მან კი უფრო მეტად გამაოცა, როდესაც თვითონ მოამზადა ყავა, საკუთარი ხელით
მომართვა და მითხრა:
– მიირთვი, მოგეწონება, ნამდვილი ბრაზილიურია.
ყავა მართლაც მშვენიერი იყო და სერგოსთან დალეულს სჯობდა, თუმცა, ილიას ყავასთან
ახლოსაც ვერ მივიდოდა:
– ძალიან გემრიელია.
– ახლა კი საქმე, – მითხრა ოლეგმა, ყავა რომ დავლიე, – ერთი კვირაც და, საბჭოთა უშიშროების
ერთ-ერთი საუკეთესო ოპერმუშაკი იქნები. სიმართლე რომ გითხრა, შენთან მტრობას არ
ვისურვებდი...
სიტყვა „ოპერმუშაკი“ თანამედროვე სპეცაგენტს ნიშნავდა „კაგებეში“, ხოლო პოლკოვნიკის
ფრაზა კი საბედისწერო გამოდგა, რადგან ის წლების მერე ამერიკის შეერთებულ შტატებში
გაიქცა და მისი ლიკვიდაცია სწორედ მე დამავალეს.
კარგად მახსოვს, ივლისი იწურებოდა, მე და მერი შვილებთან ერთად სოჭში ვისვენებდით
სერგო ორჯონიკიძის სახელობის სანატორიუმში. სულ რაღაც სამი დღე იყო გასული, როდესაც
ჩვენი ოთახის კარზე კაკუნი გაისმა. მერი ქალაქში იყო წასული სასეირნოდ ბავშვებთან ერთად,
მე კი სავარძელში ვიყავი მოკალათებული და ტელევიზორს ვუყურებდი. კარი რომ გავაღე,
ზღურბლზე მდგარი მოღიმარი მამაკაცი დავინახე, რომელმაც მითხრა:
– თქვენ შეუკვეთეთ ჩაციებული ანანასის კომპოტი, მარწყვის ტორტის ნაჭრები და ბანანის
არაყი?
ეს ფრაზა მეკავშირესთან საკონტაქტო პაროლი იყო და მივუგე:
– მე მხოლოდ ბანანის არაყი შევუკვეთე ანანასის კომპოტი და მარწყვის ტორტი კი – ჩემმა
ცოლმა.
პაროლის სწორად წარმოთქმას უდიდესი მნიშვნელობა ჰქონდა და რომელიმე ჩვენგანს რომ
ერთი ასოც შეშლოდა, კონტაქტი არ შედგებოდა. როგორც ყოველთვის, შეცდომა არც ერთს არ
დაგვიშვია და მეკავშირემ მითხრა:
– შეიძლება?
– შემობრძანდით, – მეკავშირე ოთახში შემოვიპატიჟე და სავარძლებში რომ ჩავსხედით, ვკითხე:
– ყავას მიირთმევთ თუ ჩაის?
– არაფერს, გმადლობთ, მალე უნდა წავიდე. მომიგო მეკავშირემ და პირდაპირ საქმეზე
გადავიდა, – როგორც კი თქვენი ცოლ-შვილი დაბრუნდება, ელვა დეპეშას მიიღებთ სამსახურში
სასწრაფოდ გამოცხადების შესახებ. თვალის ასახვევად, თუკი მეუღლე თქვენს გაცილებას
ისურვებს, რკინიგზის სადგურზე მიხვალთ, მშვიდად აიღებთ ბილეთს სოჭი-თბილისის
მატარებელზე და გაემგზავრებით, მაგრამ, ადლერში ჩამოხვალთ, იქიდან კი მოსკოვში
გადაფრინდებით და დანარჩენს იქ გეტყვიან.
მეკავშირის წასვლიდან ნახევარი საათის შემდეგ ჩემი ცოლ-შვილი დაბრუნდა, ხუთ წუთში კი
ელვა-დეპეშა მოვიდა, რომელშიც ეწერა, რომ მეორე დღეს, 16 საათზე სამსახურში უნდა
გამოვცხადებულიყავი.
– ფუი, დასვენებას არ გაცლიან, – აღვშფოთდი მე, და საათს დავხედე, – ორი საათია, წავედი
სადგურზე, რომ პირველივე მატარებელს გავყვე.
– გაგაცილებ, – მითხრა მერიმ, რომელიც შეგუებული იყო ჩემს ასეთ გამოძახებებს.
– რა საჭიროა, საყვარელო, ცხელა, ტყუილად უნდა გაწვალდე და ბავშვებიც გააწვალო. იმედია,
ორ-სამ დღეში დავბრუნდები და დასვენებას ერთად გავაგრძელებთ, – მივუგე მერის, ცოლ-
შვილს გამოვემშვიდობე და წავედი.
ოფიციალური ვერსიით, მე მინისტრთა საბჭოსთან არსებული ტურიზმის კომიტეტში
ვმუშაობდი თარჯიმან-გიდად და ჩემი მოულოდნელი მივლინებებიც ამით აიხსნებოდა.
ზოგჯერ მე მართლაც დავყვებოდი სხვადასხვა უცხოურ დელეგაციას საბჭოთა კავშირის
ქალაქებში და მათ გიდობას ვუწევდი; ზოგჯერ უცხოეთში მივყვებოდი საბჭოთა ტურისტულ
თუ ოფიციალურ დელეგაციებს, ძირითადად კი, სპეცდავალებებს ვასრულებდი და საბჭოთა
ხალხს რომ „მშვიდად, ჯანმრთელად და ბედნიერად“ ეცხოვრა, ძალებს არ ვზოგავდი და
უშიშროების სპეცსკოლაში მიღებული ცოდნის სრულ რეალიზაციას ვახდენდი.
რადგან მერი არ გამომყვა, ადლერის აეროპორტში ტაქსით გავემგზავრე, სალაროში ჩემს
სახელზე დაჯავშნილი ბილეთი ავიღე, მოსკოვში გადავფრინდი და სამი საათის შემდეგ უკვე
სპეცოპერაციების განყოფილების უფროსი, გენერლის ჩინიანი ჭაღარა კაცი პირადად მიტარებდა
ინსტრუქტაჟს.
– როგორ იფრინეთ? – მკითხა მან.
– კარგად, ამხანაგო გენერალო, – მივუგე ჭაღარათმიანს.
გენერალმა წითელი საქაღალდიდან სურათები ამოიღო, მომაწოდა და მკითხა:
– ეს კაცი თუ გეცნობათ?
– ეს ხომ ოლეგია, პოლკოვნიკი, ჩემი პირადი კურატორი კოჯრის სპეცსკოლაში, – მშვიდად
მივუგე გენერალს, თან ძალიან მაინტერესებდა, რა შუაში იყო ოლეგი.
– მართალია, ეგ არის, – დამიდასტურა გენერალმა და იქვე მკითხა: – რა აზრის ხართ მასზე?
– იმ ერთწლიანი ურთიერთობიდან გამომდინარე, რაც მე მასთან კოჯრის სპეცსკოლაში მქონდა,
მხოლოდ და მხოლოდ საუკეთესო აზრის ვარ, – მივუგე გენერალს.
– ისიც სიმპათიით იყო თქვენდამი განწყობილი და ეს მის მოხსენებით ბარათში წერია,
რომელიც თქვენს პირად დოსიეს ერთვის, – მითხრა გენერალმა, პაუზა გააკეთა, შემათვალიერა
და განაგრძო, – და მაინც, თქვენ პროფესიონალი ხართ და ამ საკითხს სწორედ ამ კუთხით უნდა
მიუდგეთ. ეს კი ყოველგვარ სიმპათიებს გამორიცხავს. რას იტყვით ამის შესახებ?
– აბსოლუტურად გეთანხმებით, ამხანაგო გენერალო, პირად სიმპათიებზე წინ ყოველთვის საქმე
დგას და მე ამ პოზიციაზე ურყევად ვდგავარ, – მივუგე გენერალს.
– ვიცი, – თავი დააქნია გენერალმა, – სწორედ თქვენი ასეთი ურყევი რწმენისა და
პროფესიონალიზმის გამო გავალებთ ამ მისიას და, დარწმუნებული ვარ, წარმატებით
გაართმევთ თავს, ისევე, როგორც თქვენდამი მინდობილ სხვა საქმეებს. ახლა კი, უშუალოდ
დავალებას რაც შეეხება: თქვენ ამ სუბიექტის ლიკვიდაცია უნდა განახორციელოთ.
გენერლის სიტყვები მოწმენდილ ცაზე მეხის გავარდნასავით გაისმა და ძალიან არ მესიამოვნა.
თუმცა, წლების განმავლობაში გამომუშავებულმა ჩვევამ, რომ საკუთარი გრძნობები არ
გამემჟღავნებინა, თავისი ქნა, არაფერი შევიმჩნიე და მშვიდად ვთქვი:
– გასაგებია.
ჩემი სიმშვიდით შემცბარ გენერალს მხოლოდ წამით ეცვალა სახე, მერე კი საქმიანად მითხრა:
– სამწუხაროდ, პოლკოვნიკი სამშობლოს მოღალატე აღმოჩნდა – ამერიკაში გაიქცა და მტერს
შეეკრა. ამისთვის ის სიკვდილით დასჯას იმსახურებს და ამ სამართლიანი განაჩენის
აღსრულება თქვენ დაგევალათ. პოლკოვნიკი ამჟამად ნიუ-იორკში, მისთვის სპეციალურად
ნაქირავებ „ასობნიაკში“ ცხოვრობს და გამოძიების ფედერალური ბიუროს კარგად
მომზადებული თანამშრომლები იცავენ. თქვენ მასთან უნდა შეაღწიოთ და მოკლათ. ამასთანავე,
სასურველია, რომ „ეფბეერელები“ უვნებლად გადარჩნენ. თუმცა, თუ საქმეს დასჭირდა, მათი
ლიკვიდაციაც დასაშვებია. ოპერაციის შესასრულებლად მაქსიმუმ ერთი კვირა გეძლევა, რადგან
გვაქვს ინფორმაცია, რომ მოღალატე პოლკოვნიკის მოწმეთა დაცვის პროგრამაში ჩართვას
აპირებდნენ და, თუ დაგვასწრეს, მაშინ ჩვენი მისიის შესრულება ათმაგად გართულდება.
გენერალი კიდევ თხუთმეტიოდე წუთს მესაუბრა, რაღაც დეტალები დავაზუსტეთ, შემდეგ
კარამდე მიმაცილა, ხელი მაგრად ჩამომართვა და წარმატება მისურვა.
ნახევარი საათის შემდეგ უკვე „ვნუკოვოს“ აეროპორტში, მოსკოვი-ლონდონის თვითმფრინავში
ვიჯექი რესპექტაბელურად გამოწყობილი და დიდი ბრიტანეთის მოქალაქის პასპორტი მედო
ჯიბეში. ლონდონიდან ნიუ-იორკში გადავფრინდი და, კენედის სახელობის აეროპორტში რომ
დავეშვით, იქაური დროით დილის 6 საათი იყო. სულ რაღაც 18 საათი იყო მას მერე გასული, რაც
სოჭიდან წამოვედი და უკვე საგანგებო დავალების შესრულებას შევუდექი, რომლის
მიხედვითაც ის კაცი უნდა მომეკლა, ვინც მე ვიზა მომცა უხილავი ფრონტის სამყაროში.
საბაჟო ფორმალობის გავლის შემდეგ, ქალაქში გავედი და კონსპირაციულ ბინას მივაკითხე,
სადაც ჩვენი თანამშრომელი გოგონა შემომიერთდა.
– დაღლილი იქნები და გეშიება, – მომიშინაურდა გოგონა, ჩემს პასუხს არ დაელოდა,
სენდვიჩები გამომიტანა და მითხრა: – დანაყრდი, ცოტა დაისვენე და დაზვერვაზე გავიდეთ.
სამი საათის შემდეგ მე და ჩემი მეწყვილე ჰიპების ფორმაში გამოწყობილები მივაბიჯებდით
ბროდვეიზე, თან იმ სახლს ვსწავლობდით, სადაც ოლეგის „ასობნიაკი“ მდებარეობდა. ჩვენ
უამრავი სურათი გადავიღეთ სანთებელაში ჩამონტაჟებული ფოტოაპარატით და ბინაში რომ
დავბრუნდით, ფოტოფირი გავამჟღავნეთ, სურათები დავბეჭდეთ და ოპერაციის
ტექნოლოგიური დეტალების შემუშავებას შევუდექით. მორიგ დაზვერვაზე უკვე ღამით
გავემართეთ, მაგრამ ამჟამად ბინის მძებნელი ახალდაქორწინებული ცოლ-ქმრის სტატუსით და
„ასობნიაკს“ მაქსიმალურად მივუახლოვდით. კონსპირაციულ ბინაში რომ დავბრუნდით, უკვე
ზუსტად ვიცოდით, რომ მოღალატე პოლკოვნიკს ოთხი ზორბა „ეფბეერელი“ იცავდა,
რომლებიც ოცდაოთხ საათში ერთხელ იცვლებოდნენ და ოპერაციის საბოლოო დეტალების
დამუშავება დავიწყეთ.
– ბასტა! ყველაფერი დაზუსტებულია და ხვალ საქმეზე მივდივართ, – განვუცხადე ჩემს
მეწყვილე გოგონას, როდესაც ბოლო დეტალიც შევათანხმეთ, – ახლა კი დავიძინოთ, ოპერაციის
წინ კარგი, ჯანმრთელი ძილი აუცილებელია.
– მე კი ვფიქრობ, რომ ოპერაციის წინ ერთი კარგი, ჯანმრთელი სექსი არ გვაწყენდა, – მომიგო
მეწყვილემ და მაცდურად გამიღიმა, – როგორ ფიქრობ, არ უნდა მიჩვენო შენი შესაძლებლობები?
– აქ მე საჟიმაოდ არ ჩამოვსულვარ, ჩემს შესაძლებლობებს კი საქმეში გიჩვენებ. ახლა კი ძილი,
ძილი და სხვა არაფერი ძილის გარდა, – მივუგე მეწყვილეს, დავწექი და იმ წამსვე ჩამეძინა.
მე და ჩემს მეწყვილე გოგონას შორის სექსი არ შედგა, ისევე, როგორც სხვა შემთხვევებში,
როდესაც ქალთა სქესთან მიწევდა თანამშრომლობა. ჩემი მეწყვილეები რატომღაც ყოველთვის
სექსს მთავაზობდნენ, მე კი მათ უარით ვისტუმრებდი. მეწყვილე ქალებს ყოველთვის საქმიან და
არა სექსუალურ პარტნიორებად განვიხილავდი და მიმაჩნდა, რომ მათთან სექსი საქმეს ავნებდა.
საქმე კი ჩემთვის ყოველთვის უპირველესი იყო, შემთხვევით სექსზე ვერ გავცვლიდი და არც
მინდოდა, რადგან მერისთან ურთიერთობა სრულიად მაკმაყოფილებდა და ჩემს ცოლზე წინ არც
ერთ ქალს არ დავაყენებდი.
– როგორ გეძინა, ჩემო მეგობარო? – მკითხა მეწყვილე გოგონამ, როდესაც უთენია წამოვდექი
საწოლიდან, ის კი უკვე ფეხზე იყო და მსუბუქად ვარჯიშობდა ღია კარის წინ.
– კარგად, გმადლობთ. შენ?
– დიდებულად, – ჩაეცინა გოგონას, – დიდი სექსის შემდეგ როგორც უნდა ვიყო, ისე.
– რა დროს სექსია, სერიოზულ საქმეზე მივდივართ და მოემზადე, – ვუთხარი და სააბაზანოში
შევედი.
გოგონას აღარ უცდია ჩემთან ინტიმური კავშირის დამყარება და აღარც მწარე სიტყვა უთქვამს,
ის ერთბაშად დასერიოზულდა და გულდასმით მოემზადა სპეცდავალების შესასრულებლად.
პირველ ყოვლისა, გარეგნობა შეიცვალა და მაკიაჟი და პარიკი გაიკეთა, შემდეგ მიმზიდველად
ჩაიცვა და, რაც მთავარია, დაცვის გასანეიტრალებელი სპეციალური აღჭურვილობები
მოხერხებულად მოირგო სხეულზე. ჩემი მხრივ, მეც სათანადოდ ჩავიცვი, აღვიჭურვე და
შუადღეზე საქმეზე გავემართეთ.
შემუშავებული გეგმის მიხედვით, მე და ჩემი მეწყვილე საქველმოქმედო ფონდის
წარმომადგენლები ვიყავით, რომლებიც ვიეტნამის ომში დაღუპული ჯარისკაცების
ოჯახებისთვის აგროვებდნენ თანხებს. ჩემი მეწყვილე მოწყალების და იყო, მე კი ვიეტნამის ომის
ვეტერანი, კონტუზიანი, ხეიბარი ჯარისკაცი. მეწყვილე გოგონას დაცვა უნდა გაენეიტრალებინა,
მე კი დაზღვევაზე ვიდექი და „ასობნიაკში“ შესვლის შემდეგ უნდა გვემოქმედა. „ასობნიაკთან“
რომ მივედით, საწყისი პოზიციები დავიკავეთ და ჩემმა მეწყვილემ კარზე ზარი დარეკა. მუხის
უზარმაზარი კარი ზორბა სპეცაგენტმა გააღო, რომელიც სამოქალაქო სამოსში იყო
გამოწყობილი:
– დიახ, მისის, გისმენთ.
– მისტერ, – გაუღიმა სპეცაგენტს ჩემმა მეწყვილემ, – ჩვენ შემოწირულობებს ვაგროვებთ ომის
ვეტერანთა ოჯახებისთვის და იქნებ წყალობა მოიღოთ?
– სამწუხაროდ, მისის, ვერაფრით დაგეხმარებით, – მიუგო სპეცაგენტმა მეწყვილეს და კარის
მოხურვა უნდოდა, მაგრამ გოგონამ უთხრა:
– იქნებ დაგვარეკინოთ?
– ვერც ამით დაგეხმარებით, ტელეფონი გამოგვირთეს, – მიუგო სპეცაგენტმა, მაგრამ კარის
მოხურვა ვერ მოასწრო, რადგან ჩემმა მეწყვილე გოგონამ მას სწრაფმოქმედი სითხე შეასხა
თვალებსა და ცხვირ-პირში და სპეცაგენტი იქვე გაითიშა...
მე და ჩემი მეწყვილე ბინაში შევედით, გათიშული სპეცაგენტი იქვე დავაწვინეთ და ფრთხილად
გავემართეთ სხვა ოთახებისკენ.
– ვინ იყვნენ და რა უნდოდათ? – მოგვესმა მეორე სპეცაგენტის ხმა, რომელიც სამზარეულოში
იმყოფებოდა, ჩვენგან ზურგშექცევით იჯდა, ვერ გვხედავდა და მადიანად შეექცეოდა საჭმელს.
„გურმანიც“ იქვე მივთიშეთ და სასტუმრო ოთახისკენ ავიღეთ გეზი. იქიდან ხმები გამოდიოდა
და აშკარა იყო, რომ იქ მინიმუმ ორი ადამიანი იმყოფებოდა.
– მე მეორე ოთახიდან მოვუვლი, შენ კი აქედან დამაზღვიე, – მითხრა მეწყვილემ და ვიწრო
დერეფანს გაუყვა, რომელიც სასტუმრო ოთახს უერთდებოდა. მე იატაკზე დავწექი, მაყუჩიანი
პისტოლეტი მოვიმარჯვე, კართან მივხოხდი და სასტუმრო ოთახში შევიხედე, სადაც სამნი
ისხდნენ პატარა მრგვალ მაგიდასთან და ბანქოს თამაშობდნენ. მე სიტუაცია შევაფასე,
სამწამიანი პაუზა გავაკეთე შემდეგ ოთახში შევვარდი და სახტად დარჩენილ მოთამაშეებს
ვუბრძანე:
– ადგილიდან არ დაიძრათ და დამემორჩილეთ, თორემ, ადგილზევე დაგხოცავთ?
მოთამაშეები არ განძრეულან, ამის გაკეთებას არც ჰქონდა აზრი, რადგან სპეცაგენტების
პისტოლეტები მოშორებით, მაგიდაზე ელაგა და ვერ მისწვდებოდნენ. მაგრამ, ხელშიც რომ
სჭეროდათ, არ გამოადგებოდათ, რადგან სროლას ვერ დამასწრებდნენ, დავხოცავდი და
მოღალატე პოლკოვნიკს ტყუილუბრალოდ შესწირავდნენ თავს. ოთახში ჩემი მეწყვილე გოგონაც
შემოვიდა, მაგიდას მიუახლოვდა, „ეფბეერის“ სპეცაგენტებს სითხე ასხურა და გათიშა, მე კი
ოლეგს ვანიშნე, რომ ამდგარიყო და ტახტზე გადამჯდარიყო. მან უხმოდ და მორჩილად
შეასრულა ბრძანება, ტახტზე დაჯდა და ნაღვლიანი თვალებით მომაჩერდა.
– მიცანი? – ვკითხე პოლკოვნიკს.
ოლეგს ჩაეცინა:
– ენამ მიყივლა, როდესაც ვთქვი, შენთან მტრობასა და პირისპირ შეხვედრას არ ვისურვებდი-
მეთქი და, აი, შევხვდით კიდეც.
– კი, შევხვდით, – დავუდასტურე პოლკოვნიკს და პისტოლეტი მივუშვირე, რომ
მოღალატისთვის გამოტანილი განაჩენი სისრულეში მომეყვანა, მაგრამ მან მითხრა:
– ერთი წუთიც მაცოცხლე, შენთან რაღაც მაქვს პირისპირ სათქმელი და გთხოვ, უარს ნუ მეტყვი.
რაც არ უნდა იყოს, შენზე ამაგი მაქვს და ბოლო სურვილი მაინც ამისრულე.
მე მეწყვილეს ვანიშნე, რომ ოთახიდან გასულიყო, მან კი მტკიცედ მითხრა:
– ინსტრუქციით აკრძალულია და არ გავალ.
– ინსტრუქციით ჟიმაობაც აკრძალულია. გადი! – კბილებში გამოვცარი და ისეთი მზერა
ვესროლე მეწყვილეს, რომ ის ოთახიდან გავიდა. შემდეგ ოლეგს მივუბრუნდი და ვუთხარი:
– სწრაფად თქვი, რა გინდა, დრო არ ითმენს უნდა წავიდეთ.
– შენთან ერთი სათხოვარი მაქვს, კოკი, და უარს ნუ მეტყვი, – მითხრა ოლეგმა და ტახტიდან
წამოდგა, მაგრამ, ვანიშნე, რომ დამჯდარიყო. ის კიდეზე ჩამოჯდა და განაგრძო, – თბილისში 15
წლის ქალიშვილი მყავს – ნატა. ის ერთ მოხუც ქალს მივაბარე აღსაზრდელად. ქალმა არ იცის,
ვინ ვარ, ნატა კი არ მიცნობს. ის ერთი ქალისგან შემეძინა, რომელიც მშობიარობას გადაჰყვა. ჩემი
გოგონა კი შეგნებულად გადავმალე, რომ არავის სცოდნოდა მისი არსებობის შესახებ და შური
არ ეძიათ მასზე. მე დიდი ხანია, ვაპირებდი საბჭოთა კავშირიდან გაქცევას და ნატას არსებობაც
იმიტომ დავმალე. იმედი მქონდა, ოდესმე ჩემს გოგონასაც ჩემთან წამოვიყვანდი და ორივე
ძალიან ბედნიერად ვიცხოვრებდით, მაგრამ ახლა შენ აქ ხარ და ვიცი, რომ გადარჩენის შანსი არ
მაქვს, – ოლეგმა პაუზა გააკეთა, თვალებში ჩამაცქერდა და მკითხა:
– ან, იქნებ, მაქვს გადარჩენის შანსი?
– არანაირი, – მივუგე მტკიცედ, – დააბოლოვე, დრო არ ითმენს, უნდა წავიდეთ.
– რომ მომკლავ, – განაგრძო ოლეგმა და წიგნების თაროსკენ გაიშვირა ხელი, – აი, იმ თაროზე
რომ ჩარჩოიანი ბიბლიაა, ის გამოიღე, მეასე გვერდზე გადაშალე და დაშიფრულ წერილს
აღმოაჩენ, რომელშიც ზუსტადაა აღნიშნული ის ადგილი, სადაც მე მთელი ცხოვრების
განმავლობაში ნაგროვები ფული და ძვირფასეულობა მაქვს შენახული. იქ ბევრი ქონებაა,
რამდენიმე ოჯახს ეყოფა. ნახევარი შენია, ნახევარი კი ნატას გადაეცი, როდესაც სრულწლოვანი
გახდება და, საერთოდ, გთხოვ, ჩემს გოგონას უპატრონო. თუ არ გინდა, ნუ გამოჩნდები და ისე
უპატრონე, ოდესღაც კი ჩემი არსებობის ამბავი მოუყევი და უთხარი, რომ მე ის ძალიან, ძალიან
მიყვარდა. შემისრულებ თხოვნას?
– შეგისრულებ, – მივუგე ოლეგს და პისტოლეტი მივუშვირე მოსაკლავად, მან კი ხელით
მანიშნა, შეჩერდიო, გამიღიმა და მითხრა:
– კოკი! იცი, კიდევ რას გეტყვი... – პოლკოვნიკმა მოულოდნელად წიხლი მკრა და წონასწორობა
დამაკარგვინა, თვითონ კი მაგიდისკენ ისკუპა ვეფხვივით, რომ სპეცაგენტთა პისტოლეტებს
დაუფლებოდა, მაგრამ ჩემი იარაღიდან გასროლილმა ტყვიამ მას კეფაში გაუარა, შუბლიდან
გამოუვიდა და უსულოდ დაეცა იატაკზე. ბრწყინვალე გასროლა იყო. პოლკოვნიკს რომ
დავხედე, გაუნძრევლად იწვა, მკვდარი იყო და საკონტროლო ტყვია აღარ დასჭირვებია. შემდეგ
წიგნების თაროდან ბიბლია გადმოვიღე, მეასე გვერდზე გადავშალე, დაშიფრული წერილი
ამოვიღე, ჯიბეში შევინახე. მერე მეწყვილეს მოვუხმე და ვუთხარი:
– წავედით.
ჩვენ ძალიან სწრაფად დავტოვეთ იქაურობა და სანამ სამუდამოდ დავშორდებოდით
ერთმანეთს, მკითხა:
– რა უნდოდა იმ მოღალატეს?
– დიდი არაფერი. როგორც ძველ ნაცნობს, ერთი პირადული რაღაც მთხოვა.
– უნდა შეუსრულო?
– უეჭველად, – მივუგე გოგონას და თვალი ჩავუკარი, ახლა კი – მშვიდობით. აბა, შენ იცი, თავს
გაუფრთხილდი და ჟიმაობას ნუ გადაჰყვები.
გოგონამ უხმოდ ჩამიკრა თვალი, გამიცინა, შემდეგ მარცხენა ხელის შუა თითით უხამსი ჟესტი
გააკეთა და წავიდა...
ნიუ-იორკიდან ჯერ ჰავანაში ჩავედი, იქიდან კი მოსკოვში და სულ რაღაც 15 საათი იყო გასული
ოლეგის მკვლელობიდან, რომ გენერალს ვუპატაკე:
– ბრძანება შესრულებულია, ამხანაგო გენერალო, განაჩენი აღსრულდა და სამშობლოს
მოღალატე ლიკვიდირებულია.
– კარგი ნამუშევარია, ყოჩაღ, კაპიტანო! – შემაქო გენერალმა, – ხელმძღვანელობის ბრძანებით,
მორიგი რიგგარეშე ჩინი – კაპიტნის წოდება მოგენიჭა. გილოცავ! ახლა კი შეგიძლია, სოჭში
დაბრუნდე და შენს ცოლ-შვილთან ერთად დასვენება განაგრძო...
სოჭში რომ ჩავფრინდი და პანსიონატში მივედი, შუაღამე იყო, ბავშვებს უკვე ეძინათ და მერიც
დაწოლილი იყო. რომ დამინახა, კისერზე ჩამომეკიდა და მითხრა:
– ძალიან მომენატრე, საყვარელო, ხუთი დღე არ მინახავხარ და ასე მგონია, საუკუნე გავიდა.
– როგორ ხართ? მეც ძალიან მომენატრეთ. ამერიკის კომპარტიის დელეგაცია იყო ჩამოსული და
მთელი საქართველო მოვატარე, შემდეგ მოსკოვში გავყევი მათ და აქ იქიდან ჩამოვფრინდი.
ისეთი დაკავებული ვიყავი, ერთი წამი დროც კი არ მქონდა, რომ სახლში შემევლო.
მერის ყოველთვის ასე ვპასუხობდი და ამით არასასურველ კითხვებს ვიცილებდი თავიდან. ჯერ
ერთი, რომ სულაც არ მსიამოვნებდა ტყუილების ლაპარაკი და მოტყუებას მერჩივნა, სულ
არაფერი მეთქვა. გარდა ამისა, შეიძლება, რამე უმნიშვნელო შეცდომა დამეშვა და მერი
დამეეჭვებინა, „დავმწვარიყავი“ და ამით ჩვენს ოჯახურ ბედნიერებას ბზარი შეჰპარვოდა. ამას
კი მე ვერასგზით დავუშვებდი, რადგან ჩემი ოჯახი ჩემთვის წმიდათაწმიდაა და, მართალია,
მერი აღარ მყავს, მაგრამ შვილები და შვილიშვილები ხომ დამრჩა... თუმცა, ერთხელ კინაღამ
„დავიწვი“.
მერი პირველ ბავშვზე იყო ფეხმძიმედ, როდესაც თურქეთში ერთ საქმეზე გამგზავნეს: საზღვარი
მთიანი ბილიკებით არალეგალურად გადავკვეთე, საქმე შევასრულე და იმავე გზით დავბრუნდი
უკან. ბათუმიდან თბილისში მანქანით ჩამოვედი და შუაღამე სრულდებოდა, სახლში რომ
შევდგი ფეხი.
– საიდან მომევლინე, საყვარელო, ასე მოულოდნელად? – გაუხარდა მერის.
– ზეციდან. ნახევარი საათის წინ ჩამოვფრინდი მოსკოვიდან და გეახელი. ძალიან დაღლილი
ვარ. ფრანგებს ვუწევდი გიდობას და სიქა გამაძრეს. ისე დამღალეს, რომ სასტუმრო „როსიადან“
გამოვეპარე, – ვიცრუე და სააბაზანოში შესვლას ვაპირებდი, რომ მერიმ მხრებში ჩამავლო ხელი
და ლამის წამოიკივლა:
– სასტუმრო „როსიაში“ ცხოვრობდი, კოკი?
– ჰო, საყვარელო, მერე რა, მოხდა?
– კოკი, საყვარელო, ხომ არაფერი შეგემთხვა, ხომ კარგად ხარ? – იმავე ხმით მკითხა მერიმ და,
მართალია, არ ვიცოდი, რაში იყო საქმე, მაგრამ მივხვდი, „როსიაში“ რაღაც მოხდა და ვუთხარი:
– სხვებთან შედარებით კარგად ვარ, რატომ მეკითხები?
– სხვებს რა დაემართათ, კოკი, მითხარი, ნურაფერს დამიმალავ.
– არაფერს გიმალავ...
– როგორ არა, კოკი, მიმალავ. ჩემი ყურით მოვისმინე ნახევარი საათის წინ, სასტუმრო „როსიაში“
ისეთი საშინელი ხანძარი მომხდარა, ხალხი ფანჯრებიდან ხტებოდაო, – მითხრა მერიმ და
მივხვდი, რომ ეს ინფორმაცია „ამერიკის ხმაში“ მოისმინა, რომელიც იმ პერიოდში აკრძალული
იყო და ახშობდნენ.
– ნუ გეშინია, საყვარელო, – ჩამეცინა მე, – იმიტომ არ გითხარი, არაფერი, რომ არ გენერვიულა.
აქ ვარ და რამე რომ მომსვლოდა, აქ ხომ არ ვიქნებოდი? ხანძარი რომ დაიწყო, სწორედ იმ დროს
გამოვდიოდი სასტუმროდან და გადავრჩი.
– ბევრი ხალხი დაიღუპა?
– არ ვიცი, საყვარელო, ნამდვილად არ ვიცი და აღარ იფიქრო ამ ამბავზე. სადაცაა, უნდა
იმშობიარო და შენთვის ნერვიულობა არ შეიძლება, – ვუთხარი მერის, ვაკოცე და სააბაზანოში
შევედი, რომ ცოტა სული მომეთქვა და გონება მომეკრიბა.
ამ ამბის შემდეგ, მერისთან ჩემს მივლინებებზე ლაპარაკს გავურბოდი და მხოლოდ ზოგადი
ინფორმაციით შემოვიფარგლებოდი. თუმცა, წინასწარ მომზადებული და დამუშავებული
ტყუილიც მქონდა და საჭიროების შემთხვევაში, შემეძლო, გამომეყენებინა.
სოჭიდან რომ დავბრუნდი, პირველ ყოვლისა, ჩემ მიერვე მოკლული პოლკოვნიკის თხოვნის
შესრულებას შევუდექი. ბიბლიაში ნაპოვნი წერილი ადვილად გავშიფრე, რადგან მასში
სასწავლო შიფრი იყო გამოყენებული. წერილში მითითებული იყო კუკიის სასაფლაოს ერთ-
ერთი საფლავი – იმ ქალის, ვინც მშობიარობას გადაჰყა, ანუ ნატას დედის. საფლავზე ღამით
მივედი, მინიშნებული ადგილი ამოვთხარე და საკმაოდ მოზრდილი რკინის ყუთი ამოვიღე.
ყუთი რომ უსაფრთხო ადგილას გავხსენი, მისმა შიგთავსმა თვალი მომჭრა. ძვირფასთვლებიან
სამკაულებთან ერთად, ყუთში ხუთი ცალი ორკილოგრამიანი ოქროს ზოდი, 50 ათასი
ამერიკული დოლარი და 20 ათასი საბჭოთა მანეთი იყო ჩაწყობილი. მოგვიანებით, ერთ-ერთი
არალეგალური საქმის შესრულებისას, მთელი ეს ქონება, გარდა იმ 20 ათასი მანეთისა,
შვეიცარიის ბანკში შევინახე, საბჭოთა მანეთები კი ნატას აღზრდა-განათლებას მოვახმარე.
მოგვიანებით, ნატამ დანარჩენი ქონებაც მიიღო შვეიცარიის ბანკიდან. დღეს ის უცხოეთში
ცხოვრობს ოჯახთან ერთად და საკმაოდ ხშირად ვეკონტაქტებით ერთმანეთს. რა თქმა უნდა, მან
არ იცის, რომ მამამისი მე მოვკალი და არც მაშინდელ მთავრობას გაუგია, რომ ნატა, რომელიც მე
და მერიმ ოფიციალურად შევიკედლეთ, მოღალატე საბჭოთა პოლკოვნიკის ქალიშვილი იყო. ეს
რომ სცოდნოდათ, კარგი დღე არც მე დამადგებოდა, ნატას კი თავის ჭკუაზე აღზრდიდნენ და
რაიმე დიდი სიბინძურისთვის გამოიყენებდნენ. ასე ეპყრობოდა საბჭოთა ხელისუფლება
მოღალატე ოფიცრების თუ პარტმუშაკების შვილებსა და ცოლებს და არც ნატა იქნებოდა
გამონაკლისი.
ნატას სწორედ რომ სულზე მივუსწარი. დედაბერი, რომელიც ნატას მომვლელად აიყვანა
პოლკოვნიკმა, თავადვე გამხდარიყო მოსავლელი, ლოგინად იყო ჩავარდნილი და სულს
ღაფავდა. ნატა კი თავზე ადგა მას და პატრონობდა.
– შენ, ალბათ, ნატა ხარ, ხომ? – ვკითხე ცისფერთვალება გოგონას, რომელსაც ოქროსფერი
ნაწნავები ლამის წელამდე წვდებოდა და მიღიმოდა.
– ძიას ნუ მეძახი, – გავუღიმე გოგონას, რომელიც მხოლოდ 13 წლით იყო ჩემზე უმცროსი, – მე
შენი ნათესავი ვარ და შენთან საქმე მაქვს. შეიძლება, სახლში შემოვიდე?
– მობრძანდით... – ნატამ პაუზა გააკეთა, რადგან ჩემი სახელი არ იცოდა. მივხვდი და შევაშველე:
– კოკი დამიძახე.
– მობრძანდით, კოკი.
– კარგი ამბავი?
– ჰო, კარგი ამბავი, – გავუღიმე ნატას, თავზე ხელი გადავუსვი და ვკითხე, იცი, ვინ ვარ?
მოხუცი სამ დღეში გარდაიცვალა, პატივით დავასაფლავეთ და ერთი კვირის შემდეგ ნატა უკვე
ოფიციალურად გადმოვიდა ჩემს გვარზე, როგორც ჩემი და და ჩვენს ოჯახში დაიწყო ცხოვრება.
მაშინდელი კორუფციული სისტემისა და ჩემი ნაცნობობის წყალობით, ოფიციალური საბუთები
უმოკლეს დროში გავაფორმე და ნატა ჩვენი ოჯახის სრულუფლებიანი წევრი გახდა.
ნატას, მერის და ჩემს უფროსობას ვუთხარი, რომ თითქოს ნატა მამაჩემის უკანონო შვილი იყო,
ეს ამბავი მამისგან ვიცოდი, ჩემი და მოვძებნე და დავიბრუნე. სამსახურში არაფერი უთქვამთ,
რადგან ასეთი ისტორიები ათასობით ხდებოდა და ამაში გასაკვირი არაფერი იყო. მით უმეტეს,
რომ ანტისაბჭოთა და უკანონო არაფერი ჩამიდენია. თუმცა, დარწმუნებული ვარ, რომ
ფარულად მაინც გამოიძიეს ეს საქმე და საეჭვოს ვერაფერს მიაგნეს.
მერი და ნატა ერთმანეთს დებივით შეეწყვნენ, ჩემი „და“ ჩემმა შვილებმაც შეიყვარეს და ათი
წლის შემდეგ, როდესაც ნატა გათხოვდა, მისი ოჯახიდან გაშვება ძალიან გაგვიჭირდა.
– მოკლედ, ასე, დაიკო: შენ ძალიან მდიდარი ადამიანი ხარ – აი, ამ კოდით ჩაკეტილ სეიფში
შვეიცარიის ამ ბანკში ფული და ქონებაა. როდესაც მოგინდება, შეგიძლია, მიხვიდე და
უპრობლემოდ წამოიღო, მაგრამ ამის გაკეთებას ახლა არ გირჩევ. კარგად დაიმახსოვრე კოდი, არ
დაგავიწყდეს და ჩვენი საუბრის შესახებ არავის არაფერი უთხრა.
– არც მერის, არც შენს ქმარს და, საერთოდ, არავის ამქვეყნად. თან, არ მკითხო, საიდან და
როგორ. ეს ქონება შენია და, როცა დრო მოვა, გამოგადგება.
ნატას არაფერი უკითხავს. მეორე დღეს კი ქორწილი გადავიხადეთ და ნატა ქმრის ოჯახში
გადავიდა. თავისი ქონება კი მას შემდეგ გამოიყენა, როდესაც საბჭოთა კავშირი დაიშალა და
ნატა ქმარ-შვილთან ერთად უცხოეთში გადავიდა საცხოვრებლად. მახსოვს, ნატამ ჟენევიდან
დამირეკა და მითხრა:
– მანდ რა ხდება?
– არა, ნატა, ისე არ გვიჭირს, რომ გასაქცევად გვქონდეს საქმე, – მივუგე ნატას.
– მერი! მერი! ჩემო დაიკო! – ხმამაღლა მოთქვამდა ნატა, რადგან მერი მართლა გულით უყვარდა.
მაშინ ნატა ორი თვე დარჩა ჩემთან, ორმოცსაც დაესწრო და მხოლოდ ამის შემდეგ დაბრუნდა
ევროპაში. გამგზავრებამდე რამდენიმე დღით ადრე ნატა კუკიის სასაფლაოზე წავიყვანე,
დედამისის საფლავი ვუჩვენე და ვუთხარი:
– ვისი?
– დედაშენის.
– დედაჩემის?
– ჰო, დედაშენის, – ვუთხარი ნატას, – ნატა, მე და შენ არც მამით ვართ ერთნი. მამაშენი ჩემი
უფროსი მეგობარი იყო და შენი ამბავი სიკვდილამდე ცოტა ხნით ადრე გამანდო. ის ისეთ
საქმიანობას ეწეოდა, რომ იძულებული იყო, შენი არსებობა დაემალა, რათა შური შენზე არ
ეძიათ. ეს ქონება მისი დანატოვარია და მთხოვა, შენთვის მეთქვა, რომ ძალიან, ძალიან
უყვარდი...
– კოკი, ძმაო, არასოდეს წამოგცდეს, რომ მე და შენ და-ძმა არა ვართ. შენ ჩემი ძმა ხარ და მე შენ
ძალიან მიყვარხარ.
იმ დღის შემდეგ მე და ნატა ხშირად ვხვდებით ხოლმე ერთმანეთს, მისი მშობლების ამბავს
აღარასდროს დავბრუნებივართ და დღესაც დაძმურად გვიყვარს ერთმანეთი. მაგრამ, ნეტავი
მაშინ თუ ვეყვარებოდი, რომ იცოდეს, ვინ მოკლა მამამისი?
ოლეგის მკვლელობა ერთადერთი შემთხვევაა ჩემს „კარიერაში“, რის გამოც სინდისი მქენჯნის.
ისე კი, ჩვენი საქმე და სინდისის ქენჯნა ორი შეუთავსებელი რამაა და, ვისაც სინდისი ქენჯნის,
ის ჩვენს „ბიზნესში“ დიდხანს ვერ გაძლებს.
– კოკი, ძვირფასო, გახსოვდეს, რომ უდანაშაულო ადამიანი არ არსებობს და, თუკი კაცზე
„მეტკაა“ დადებული და უნდა მოიკლას, ის ამის ღირსია. ყველაზე სისხლისმსმელი ტირანები და
სახელმწიფოებიც კი ერიდებიან უდანაშაულო ადამიანის მოკვლას და ასეთ ბრძანებას
ტყუილად არავინ გასცემს. ასე რომ, ტვირთისგან გათავისუფლდი და არავითარი სინდისის
ქენჯნა! – მითხრა ერთხელ სროლის მასწავლებელმა, რომელიც თავადვე იყო ახალგაზრდობაში
პროფესიონალი ქილერი და არაერთი რთული საქმე ჰქონდა შესრულებული. მერე კი „საქმეების“
კეთება რომ აღარ შეეძლო, პედაგოგიურ საქმიანობას მოჰკიდა ხელი და ახალგაზრდა
„შემსრულებლებს“ ზრდიდა. ჩემი პედაგოგი სამოცდაათ წელს მიღწეული, ჭაღარა მამაკაცი იყო
და შესახედავად ღვაწლმოსილ პროფესორს ჩამოჰგავდა. სინამდვილეში იყო კიდეც პროფესორი,
მაგრამ, თავისი საქმის, ანუ, ადამიანების ფიზიკურად განადგურების, – ჰოდა, კოკი, სულ მალე
შენი პირველი საბრძოლო ნათლობა შედგება და, აბა, შენ იცი, რაც გასწავლე, ყველაფერი
უმაღლეს დონეზე უნდა შეასრულო.
მოხუცი ყველას ასე მოძღვრავდა და აბა, რა იცოდა, რომ როგორც უკვე ადრე ვთქვი, მე საგანგებო
მისიისთვის მამზადებდნენ. ხოლო ამის შესახებ კი სულ რამდენიმე ადამიანმა იცოდა, ისიც
მოსკოვში.
– ამას არ უყურებ? – მითხრა „ძიამ“ კმაყოფილებით, როდესაც მის კაბინეტში შევედი, რადგან
დაბარებული ვიყავი, მაგრამ, რისთვის – არ ვიცოდი.
– გამარჯობა, ძია რომან, – მივესალმე „ძიას“.
– მოსკოვში? – გავიმეორე.
– ახლა კი, ჩემო კოკი, პაპასთან შევდივართ, დაბარებული ხარ და, აბა, შენ იცი. როდესაც
უთქვამთ მისთვის, მოსკოვმა მოითხოვაო, ჯერ შენი ასაკი უკითხავს და, რომ გაუგია, 20 წლისაც
არ ხარ, უთქვამს: ერთი, ეგ ბიჭი მანახვეთო.
– მერის არ უთხრა, რომ მოსკოვში ჩადიხარ. მან ამის შესახებ არ უნდა იცოდეს – ასეთი ბრძანებაა
მოსკოვიდან.
– ესე იგი, მერის ვერ ვნახავ?
როგორც კი თვითმფრინავის ტრაპიდან ფეხი ჩავდგი, ჩემ გვერდით შავი ფერის ძველი „ვოლგა“
გაჩერდა, კარი გაიღო და შუახნის მამაკაცმა მანქანაში მიმიპატიჟა:
– წამომყევით, – მითხრა ჩემმა მეგზურმა და მანქანიდან გადავიდა. მეც რომ გავყევი, „ვოლგა“
ადგილიდან დაიძრა და ეზოში მდებარე გარაჟში შევიდა.
ჩემი მეგზური წინ მიდიოდა, მე უკან მივყვებოდი. რამდენიმე დერეფანი გავიარეთ, ლიფტში
ჩავსხედით და მესამე სართულზე ავედით. „კაგებეში“ სტუმრობის პირველივე წუთებიდან სამმა
რამემ გამაოცა: აბსოლუტურმა სიჩუმემ, ყველა დერეფანსა და კაბინეტში დაგებულმა რბილმა
ხალიჩებმა, რომლებზეც უხმაუროდ დადიხარ და: კიდევ იმან, რომ არც ეზოში და არც
დერეფანში კაციშვილის ჭაჭანება არ იყო. პირველი ადამიანი, რომელიც ჩვენ შეგვხვდა,
უშიშროების სამხედრო ფორმაში გამოწყობილი პოლკოვნიკი იყო. ის უშიშროების კომიტეტის
თავმჯდომარის მისაღებში შეგვეგება და თავშეკავებული სალმის შემდეგ გვითხრა:
„ესეც მეოთხე საოცრება“, – გავიფიქრე გუნებაში, როდესაც „კაგებეს“ მრისხანე შეფის უზარმაზარ
კაბინეტში შევდიოდი, რადგან მასთან შეხვედრა ჩემთვის სრული მოულოდნელობა იყო.
საქართველოს უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარეს რომ ვხვდებოდი, ათი წუთი მაინც
მქონდა აზრზე მოსასვლელად და, სანამ „ძიას“ კაბინეტიდან „პაპასთან“ მივიდოდი, მთელი ჩემი
ნებისყოფის მოკრება მოვასწარი. აქ კი ათი წამიც არ მაცადეს აზრზე მოსასვლელად და „ფორმაში
ჩასადგომად“ ზუსტად ის დრო გამოვიყენე, რაც საკავშირო უშიშროების შეფის კაბინეტის
ზღურბლზე გადაბიჯებას დასჭირდა.
– თქვენს პირად საქმეს გულდასმით გავეცანი და, უნდა გითხრათ, თქვენი მონაცემებით
სასიამოვნოდ გაოცებული ვარ. თქვენს პირად დოსიეშიც არანაირი ხინჯი არ არის, თუ არ
ჩავთვლით იმას, რომ ბაბუათქვენის პისტოლეტით ორი ნაგაზი დახოცეთ საზოგადოებრივი
თავშეყრის ადგილას. თუმცა, თქვენ ხულიგანი მურაზასგან იცავდით თავს...
ნამდვილად ვერ წარმოვიდგენდი, რომ ჩემი მეგზური გენერლის ჩინს ატარებდა, ის უბრალო,
რიგითი თანამშრომლის შთაბეჭდილებას ტოვებდა. „კაგებეს“ შეფმა წარმატება გვისურვა და,
სანამ მისი კაბინეტიდან გამოვიდოდით, გვითხრა, რომ მომავალი ოპერაციის მომზადებისა და
მსვლელობის საქმის კურსში პირადად იქნებოდა.
საკავშირო „კაგებეს“ შეფის კაბინეტში სულ რაღაც 20 წუთი დავყავი, მაგრამ უდიდესი
ზეგავლენის ქვეშ მოვექეცი, რაც მრავალი წელი გამყვა და სწორედ ამ ზეგავლენის წყალობით
ვასრულებდი ყველა დავალებას უყოყმანოდ, დაუფიქრებლად და, თანაც, კარგა ხანს მეგონა,
რომ ამ ყველაფერს ხალხის ბედნიერებისთვის ვაკეთებდი. ხოლო, როდესაც მივხვდი, რომ მეც
იმ ბინძური თამაშის ერთ-ერთი მონაწილე ვიყავი, რასაც პოლიტიკა ჰქვია, უკვე ვეღარაფერს
შევცვლიდი. ღრმად მქონდა შეტოპილი, უკან გამოსვლის მცდელობაც კი კრახით
დასრულდებოდა და ისეთივე დღე დამადგებოდა, როგორიც პოლკოვნიკ ოლეგს. საბჭოთა
იმპერიის დაშლის შემდეგ კი ისეთი ქაოსი იყო, რომ პროფესიის შეცვლასა და ახალი სამუშაოს
ძებნას აზრი არ ჰქონდა. ამიტომ, პროფილის შეცვლა არც მიცდია და დაქირავებული მკვლელი
გავხდი.
მე და გენერალმა ისევ ის გზა გავიარეთ. კვლავ ერთი სულიერიც არსად შეგვხვედრია. ეზოში
რომ ჩავედით, „ვოლგა“ სადარბაზოსთან გველოდებოდა. ჩვენ კვლავ უკანა სავარძლებზე
მოვთავსდით, მანქანა ადგილიდან დაიძრა, „კაგებეს“ ეზო დატოვა და ქუჩაში გავიდა.
– ბალაშიხაში! – უთხრა გენერალმა მძღოლს და „ვოლგამ“ სისწრაფეს მოუმატა.
ხის ორსართულიანი კოტეჯი ძალიან კომფორტულად იყო მოწყობილი. ორი საძინებელი ოთახი
და უზარმაზარი სამზარეულო პირველ სართულზე იყო განლაგებული, ხოლო კაბინეტი და
საბილიარდო ვერანდით – მეორეზე. კაბინეტში ორი „ვეჩე“ იდგა და თაროები წიგნებით იყო
სავსე. საძინებლებს პერსონალური ტუალეტები და საშხაპეებიც ჰქონდა. ყველაზე მეტად კი იმან
გამაოცა, რომ, მართალია, საბჭოთა წარმოების, მაგრამ უზარმაზარი მართკუთხა ტელევიზორები
რამდენიმე ათეულ უცხოურ არხს უჩვენებდა, რადგან თანამგზავრული ანტენები ჰქონდა
შეერთებული. ასევე, თავისუფლად შეგეძლოთ, დაგეჭირათ ყველა ანტისაბჭოთა რადიოარხი,
რომლებსაც საბჭოთა კავშირი ინტენსიურად ახშობდა.
– მიუხედავად ამისა, არსებობს შანსი, რომ ეს ოქრო უკან დავიბრუნოთ და სწორედ საამისოდ
დავიწყეთ ეს სპეცოპერაცია, რომლის უმთავრესი მოქმედი პირი სწორედ შენ ხარ. მეტსაც
გეტყვი, შენ ამ სპეცოპერაციის მთავარ როლზე ჯერ კიდევ მაშინ დაგამტკიცეს, სანამ ძია რომანი
გადაგიბირებდა და კოჯრის სპეცსკოლაში ჩაირიცხებოდი. ყველაფერი კი იმ ფიზიკურ
მსგავსებაშია, რამაც ერთ-ერთი საკვანძო როლი უნდა შეასრულოს ამ საქმეში – შენ გაჭრილი
ვაშლივით ჰგავხარ პოლკოვნიკ კურტ შტაინერის შვილიშვილს, ალფრედს, რომელიც შენი
ასაკისაა, ლონდონში ცხოვრობს და სამეფო კოლეჯის სტუდენტია ისტორიის ფაკულტეტზე.
ალფრედის ბაბუა კურტი კი სწორედ ის ოფიცერია, რომელიც საბჭოთა ოქროს გადამალვის
სპეცოპერაციას ხელმძღვანელობდა და, როგორც ჩვენთვისაა ცნობილი, მხოლოდ ის გადარჩა
ცოცხალი, დანარჩენები კი ოქროს გადამალვის შემდეგ დაიხოცნენ და თავისი ხელქვეითები
პირადად პოლკოვნიკმა შტაინერმა დახოცა. თხუთმეტი თვის წინ, ანუ სამი თვით ადრე, სანამ
შენ კოჯრის სპეცსკოლაში ჩაირიცხებოდი, ჩვენმა დაზვერვამ ზუსტად დაადგინა, რომ თვრამეტი
თვის შემდეგ, ანუ დღეიდან სამ თვეში, პოლკოვნიკი კურტ შტაინერი აუცილებლად დაესწრება
ქალაქ მიუნხენში „ესესელთა“ საიდუმლო შეკრებას, რომელზეც მისი შვილიშვილი ალფრედიც
იქნება მიწვეული, მაგრამ ეს ჯერ ალფრედმა არ იცის და ამის შესახებ, სავარაუდოდ,
შეხვედრამდე ერთი კვირით ადრე შეიტყობს. კურტ შტაინერი იმალება და ჩვენ მას ვერ
ვპოულობთ. ერთადერთ იმედს იმ შეკრებაზე ვამყარებთ, რომელიც სამი თვის შემდეგ უნდა
გაიმართოს. ჩვენი ოპერაციის არსი კი ისაა, რომ ვეტერანი „ესესელი“ მოვიხელთოთ და
გამოვტეხოთ, თუ სად წაიღო ჩვენი ოქრო. შენ კი მისი შვილიშვილის როლი უნდა შეასრულო –
ალფრედ შტაინერად უნდა გარდაისახო ამ ორ თვეში. შემდეგი ერთი თვე ლონდონში უნდა
იცხოვრო, რომ იქაურ გარემოს შეეჩვიო. მიუნხენში გამგზავრებამდე ორი-სამი დღით ადრე ჩვენ
შეცვლის ოპერაციას ჩავატარებთ: მას გავიტაცებთ, შენ კი მის ადგილს დაიკავებ და მიუნხენში
„ბაბუასთან“ სწორედ შენ გაემგზავრები, გასაგებია?
– რეალიზებას სხვები მოახდენენ, შენ კი ინფორმაცია უნდა მოიტანო, მაგრამ, კარგად დაიხსომე,
რომ შეიძლება, დიდ ორომტრიალში მოყვე და მთელი შენი ცოდნის გამოყენება სწორედ
მიუნხენურ შეკრებაზე დაგჭირდეს. ღმერთმა არ ქნას, მაგრამ, თუ ასე მოხდა, იმედია,
წარმატებით გაართმევ თავს. აბა, ტყუილად ხომ არ გასწავლეთ და შენც ტყუილად ხომ არ
აითვისე ეს ყველაფერი, – მითხრა გენერალმა, გამიღიმა და იმ დღეს ამ თემაზე აღარ გვისაუბრია.
ჩემი სამთვიანი გაუჩინარება რომ არავის მოსჩვენებოდა საეჭვოდ, როგორც ინსტიტუტში, ასევე
ბაბუამ და მერიმ, იცოდნენ, თითქოს მე ყაზახეთის სტეპებში ვიმყოფებოდი და საერთაშორისო
სტუდენტურ ინტერრაზმს ვხელმძღვანელობდი, რომელიც ყამირი მიწების ათვისების
გამოცდილებას სწავლობდა. ბალაშიხიდან ხშირად ვურეკავდი როგორც ბაბუას, ასევე მერის და
ეჭვიც არავის შეჰპარვია, რომ მე საიდუმლო-სადაზვერვო ცენტრში ვიმყოფებოდი.
– შენ, ჩემო ძმაო, ნამდვილი გენიოსი ხარ და ისეთივე წარმატებით შეგიძლია, დიდი მეცნიერი
გახდე, როგორც დიდი მზვერავი, – მითხრა ზორინმა, როდესაც ორთვიანი სწავლება დასრულდა
და სამ დღეში ლონდონში უნდა გავმგზავრებულიყავი, – აბსოლუტურად ყველა პედაგოგი
ფრიადზე გაფასებს და შენი ყველა მონაცემი მაქსიმალურად კარგია. გილოცავ, კოკი, ასეთ
წარმატებას, მაგრამ ეს მხოლოდ მომზადება იყო, მთავარი კი წინაა. როგორ გრძნობ თავს?
– ძალიან კარგი, ჩემო ძვირფასო, ძალიან კარგი. სამი დღე დაისვენე, შემდეგ კი ლონდონში
გაგამგზავრებენ, ერთი თვის განმავლობაში იქაურ ცხოვრებას შეეჩვევი, რომ საბოლოოდ შეძვრე
ალფრედ შტაინერის ტყავში, ხოლო, შემთხვევით რომ არ შეეჩეხო მას ან იმ ადამიანებს, ვინც
ალფრედს იცნობს, ჩვენი მზვერავები გააკონტროლებენ ამ პროცესს და თქვენს შეხვედრას არ
დაუშვებენ. შეცვლის ოპერაცია რომ ჩატარდება, შენ ამას დაუყოვნებლივ გაცნობებენ და იმ
წამიდან უკვე ალფრედ შტაინერი იქნები. მიუნხენში რომ გაემგზავრები, საკუთარი თავის გარდა
ვეღარავინ დაგეხმარება და მცირედი შეცდომაც კი შეიძლება კატასტროფით დასრულდეს, –
მითხრა ზორინმა, შემდეგ წარმატება მისურვა, გამომემშვიდობა და ბალაშიხიდან მოსკოვში
გაემგზავრა.
სამი დღე ჩემს გემოზე დავისვენე – მხოლოდ ვჭამდი, მეძინა და აუზში ვცურავდი.
ყოველდღიურად კოლოსალური ინფორმაციის მიღებას და უდაძაბულეს მუშაობას შეჩვეული
ჩემი ტვინი ჩაცხრა და მომავალი რთული საქმისთვის მოემზადა. ლონდონში უთენია
გავემგზავრე და გემით ჯერ არალეგალურად ჩამიყვანეს გლაზგოში, იქიდან კი ინგლისის
დედაქალაქში მატარებლით ჩავედი და ჩელსის რაიონში, ჩემთვის წინასწარ შერჩეულ ბინაში
დავსახლდი.
„ესესელთა“ შეკრებამდე ორი დღით ადრე, ღამის 11 საათზე, ჩემთან დარეკეს და პაროლით
გამაგებინეს, რომ შეცვლის ოპერაცია დაიწყო და საბჭოთა მზვერავს უნდა შევხვედროდი,
რომელიც ყველაფრის საქმის კურსში ჩამაყენებდა. მას მე მეტროში შევხვდი და პაროლების
გაცვლის შემდეგ მითხრა:
– ენდე, მაგრამ შეამოწმე, – ხშირად მიმეორებდა ხოლმე ზორინი ბალაშიხაში ერთად ყოფნის ორი
თვის განმავლობაში და მართალიც იყო, რადგან, თავადაც მდიდარი სადაზვერვო გამოცდილება
ჰქონდა და ხშირად ინტუიციით უფრო მეტისთვის მიუღწევია, ვიდრე სადაზვერვო მონაცემებზე
დაყრდნობით.
სწორედ ინტუიციამ მიკარნახა, რომ, ვატერლოოს ხიდთან მდგარ წითელ „ბეემვეში“ სანამ
ჩავჯდებოდი, ჩემი შინაგანი ნებისყოფისა და ენერგიის სრული კონცენტრაცია უნდა მომეხდინა,
რადგან, გამორიცხული არ იყო, რომ იქ სიურპრიზი დამხვედროდა, ამისთვის კი მზად უნდა
ვყოფილიყავი და სწორედ ამისთვის მჭირდებოდა სრული კონცენტრაცია. სწორედ ასეთი
განწყობით გავემართე დათქმული ადგილისკენ და არც შევმცდარვარ: წითელ „ბეემვეში“
ჩავჯექი თუ არა, უკანა სავარძელზე მოკალათებულმა კაცმა სახეზე ჩამოფხატული შლაპა
მოიხადა და მითხრა:
ჩემ გვერდით ძებნილი „ესესელი“ პოლკოვნიკი კურტ შტაინერი იჯდა, „ბაბუა“ მიყურებდა და
მიღიმოდა. შემდეგ ხელი ჩამომართვა, გადამეხვია და მითხრა:
– რისკი ჩემი პროფესიაა, – მედიდურად მომიგო კურტ შტაინერმა და დასძინა: – უკვე ხუთი
წელია, ლონდონში ვცხოვრობ, ეს დოყლაპია „ინტერპოლი“ და საბჭოთა დაზვერვა კი, ალბათ,
გერმანიაში მეძებს.
– თქვენ აქ მუშაობთ?
ჩემმა მუქარამ გაჭრა და საბჭოთა საელჩოს თანამშრომელი შენობაში დაბრუნდა, ზუსტად სამ
წუთში კი საელჩოდან ორი მამაკაცი გამოვიდა, მომიახლოვდნენ და ერთ-ერთმა მითხრა:
მე მამაკაცს „ბეემვეს“ გასაღები მივეცი. მან მანქანა უკანა შესასვლელიდან შეიყვანა შენობაში, მე
და მეორე მამაკაცი კი საელჩოში წინა კარიდან შევედით და, როგორც კი კარს გამოვცდით, სადაც
გარედან აღარაფერი ჩანდა, საბჭოთა სამხედრო ატაშე შემომეგება და გაცნობის შემდეგ მკითხა:
– რა ხდება?
– სანამ გერმანიის ხელისუფლება გაიგებს, რომ შტაინერი აქაა, ისიც და მეც სასწრაფოდ მოსკოვში
უნდა გადაგვაგზავნოთ. „ბეემვეც“ მოიშორეთ. სწრაფად, დრო არ ითმენს! – ვუთხარი სამხედრო
ატაშეს, რომელიც გამოცდილი მზვერავი აღმოჩნდა და, ერთი საათიც არ იყო გასული, რომ მე და
კურტ შტაინერი დიპლომატიურ ბარგში შეგვფუთეს და, აეროპორტში წაგვიღეს. ნაცისტი
პოლკოვნიკის დატყვევებიდან სამი საათის შემდეგ, ანუ, ლონდონის დროით 14 საათსა და 15
წუთზე, „ჰიტროუდან“ აფრენილმა ავიალაინერმა მოსკოვისკენ აიღო გეზი...
– ფეხბურთი თუ გიყვართ?
– ძალიან, – გულწრფელად მივუგე მე, რადგან ფეხბურთი მართლაც ძალიან მიყვარდა და ერთი
პერიოდი ფეხბურთელობაც კი მინდოდა – თუმცა, ეს საქმე არ გამოვიდა, მაგრამ ფეხბურთის
სიყვარული ბოლომდე გამომყვა.
– რა?
– რა და, დერბები, ანუ, როდესაც ერთი ქალაქის ორი გუნდი თამაშობს ერთმანეთში... ამ
სანახაობას არაფერი შეედრება, – ნეტარი, გაბადრული სახით მითხრა ატაშემ და დაამატა: – აი,
მაგალითად, ერთმანეთს ხვდებიან „ჩელსი“ და „ვესტჰემი“, „არისტოკრატები“ და „ჩაქუჩები“,
ანუ, მედიდურნი და მდაბიონი და, იცით რა ჯახია? – სამკვდრო-სასიცოცხლო, საბჭოთა კავშირ-
გერმანიის ომზე...
– გაზვიადებული ხომ არ არის? – ღიმილით ვკითხე ატაშეს. მან კი ისეთი სახე მიიღო, თითქოს
უდიდესი შეურაცხყოფა მივაყენე და მომიგო:
– როგორ გეკადრებათ, როგორ გეკადრებათ! ამ ყველაფრის ნახვა ერთ რამედ ღირს. ჯერ ხომ
მინდორზე ომობენ და ეს ყველაფერი საათ-ნახევარი გრძელდება, მაგრამ, მთავარი მოვლენები
მინდორს გარეთ, ფანებს შორის გრძელდება და, ეს კი უკვე სისხლის გარეშე არ მთავრდება.
კოდლა-კოდლა დაწყობილი ფანები რომ ერთმანეთს დაერევიან, ცხვირ-პირს ამტვრევენ და
ლონდონის ქუჩები სისხლით ირწყვება, ესაა ინგლისური დერბის ჭეშმარიტი დაგვირგვინება, აი,
ესაა ინგლისური ფეხბურთი და ეს ერთიანი სისტემაა, რაშიც მილიონობით ადამიანია
ჩართული.
– აი, კაპიტალიზმის კიდევ ერთი მინუსი და მანკიერი მხარე, – ვუთხარი ატაშეს, – ასეთი რამ
საბჭოთა კავშირში ხომ არასოდეს მოხდება?
– თქვენ ასე ფიქრობთ, ახალგაზრდავ? – ირონიულად მითხრა ჩემმა ოპონენტმა და იქვე დაასკვნა:
– ალბათ, მოსკოველი ხართ, ხომ არ მეშლება?
– ჰმ, – მხარზე ხელი მომითათუნა ატაშემ – როგორ გეტყობათ, რომ კავკასიაში არ ხართ ნამყოფი
და იქაურ გულშემატკივრებს არ იცნობთ, ხომ არ იცნობთ?
– ვსხდებით, – გვამცნო ეკიპაჟის მეთაურმა, რომელიც ჩემი და ატაშეს დიალოგის უნებლიე მოწმე
იყო და, მართალია, ჩემი ოპონენტი ასაკით ჩემზე უფროსი იყო, მაგრამ მან მე მითხრა: – თუ
შეიძლება, ადგილებიდან ნუ დაიძრებით. როდესაც თვითმფრინავი დაჯდება, მგზავრებს ჩასვლა
და თვითმფრინავიდან მოშორება ვაცადოთ. ასე მიბრძანეს ხმელეთიდან და მთხოვეს, თქვენთვის
გადმომეცა.
– ყოჩაღ, ყოჩაღ, ჩემო ძვირფასო, გილოცავ ამ დიდ წარმატებას და ამას არასოდეს დაგივიწყებ...
ტრაპთან ერთი „ვოლგა“ და ერთიც ფურგონიანი მანქანა გველოდებოდა. კურტ შტაინერი ორმა
ბრგე ოპერმუშაკმა უშიშროების „ვორონკაში“ ჩასვა და წაიყვანეს, ხოლო ზორინი, მე და ატაშე კი
„ვოლგაში“ ჩავსხედით და ლუბიანკის მოედნისკენ, სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტში
გავემართეთ.
ზორინს მთელი გზა ხმა არ ამოუღია. აშკარად ეტყობოდა, რომ ერთი სული ჰქონდა, როდის
დამელაპარაკებოდა, მაგრამ, ატაშეს ერიდებოდა. ხოლო, როდესაც „კაგებეს“ ეზოში მანქანიდან
გადმოვედით, გენერალმა ატაშეს მეორე სადარბაზოსკენ მიუთითა და უთხრა:
– თავის უფროსს პატაკს ჩააბარებს, შემდეგ ის პატაკი ჩემთან ამოვა, რომ გავეცნო, მაგრამ, პატაკი
რად მინდა, როდესაც შენ აქ ხარ? აბა, წავედით ჩემთან და ყველაფერი დეტალებში მომიყევი,
შემდეგ კი, ალბათ, კომიტეტის თავმჯდომარე დაგვიძახებს...
– ასეთი წარმატების აღნიშვნა და თითო ჭიქის შესმა აქაც შეიძლება. ასე რომ, ჩემო კოკი, გილოცავ
ამ დიდ წარმატებას და გისურვებ, კიდევ არაერთი სახელოვანი გამარჯვებისთვის მიგეღწიოს.
ვიცი, რომ არ სვამ, მაგრამ დღეს გამონაკლისს ვუშვებთ და თითო ჭიქას არა უშავს.
კურტ შტაინერის დატყვევებიდან სულ რაღაც ათი საათიც არ იყო გასული, რომ მას ლუბიანკის
„სპეცები“ კითხავდნენ, მე კი გენერალ ზორინს ყველაფერს დაწვრილებით ვუყვებოდი. ტიმოფეი
საველიჩის სახეს კმაყოფილი გამომეტყველება არ მოსცილებია. თხრობა რომ დავასრულე,
შემაქო:
– შენ რა გითხარი, კოკი, გულიანად გამაცინე. დაიხსომე, შვილო, რომ ლუბიანკაზე ქვასაც კი
აალაპარაკებენ, არამცთუ ქეციან ფაშისტ პოლკოვნიკს. ასე რომ, ჩათვალე, ოქრო ჩვენია და ეს
ყველაფერი დროისა და ტექნიკის საქმეა.
„ვეჩემ“ დარეკა. ზორინმა ყურმილი აიღო, უპასუხა და, რომ დადო, მითხრა:
ამ დროს უზარმაზარმა საათმა თორმეტჯერ ჩამოჰკრა და მაშინღა შევნიშნე, რომ უკვე შუაღამე
იყო.
– თქვენ სამშობლოს უდიდესი სამსახური გაუწიეთ და არც სამშობლო დაგივიწყებთ ამას. თქვენ,
ტიმოფეი საველიჩ და თქვენ – კოკი, „წითელი ვარსკვლავის ორდენებით“ ჯილდოვდებით.
– კურტ შტაინერი გამოტყდა და გაირკვა, რომ ჩვენი ქვეყნის კუთვნილი ოქრო შვეიცარიის ბანკის
საცავებში ყოფილა. ჩვენ ეს ინფორმაცია ოპერატიულად გადავამოწმეთ და დაგვიდასტურეს.
ოქრო უკვე ჩვენი კუთვნილებაა და გამთენიისას საბჭოთა კავშირში ჩამოიტანენ. ასე რომ, თქვენმა
მისიამ სრული წარმატებით ჩაიარა. კიდევ ერთხელ გიხდით მადლობას და იმედია, – „კაგებეს“
შეფის სიტყვები მე მეკუთვნოდა, – ერთმანეთს კვლავ შევხვდებით.
მე და ზორინი შეფისგან რომ გამოვედით, ღამის ორის ნახევარი იყო. ტიმოფეი საველიჩმა
მითხრა:
– მადლობელი ვარ შენი, კოკი, ეს ყველაფერი შენი დამსახურებაა და არასდროს დაგივიწყებ. თან,
გილოცავ ჯილდოს, ჩინსა და საჩუქარს.
მან კი მითხრა:
– ხვალ დილით მერი თბილისში მიფრინავს და მის გვერდით ადგილი უკვე დაჯავშნული გაქვს.
ახლა კი რვა საათი დრო გაქვს და წამოდი, შენი ახალი ბინა მოვინახულოთ.
– ადგილიც კარგია, ბინაც და აღჭურვილობაც, – თქვა ზორინმა, კიდევ ხუთიოდე წუთი გაჩერდა
და წასვლის წინ მითხრა: – აბა, შენ იცი, კოკი, კიდევ ერთხელ გილოცავ ყველაფერს. იმედია,
ერთმანეთს კიდევ ბევრჯერ შევხვდებით. ახლა კი დაისვენე, მაგრამ, თვითმფრინავზე არ
დაგაგვიანდეს. ნახვამდის.
ტიმოფეი საველიჩი ორი თვის შემდეგ მიოკარდიუმის ინფარქტით გარდაიცვალა, მას მეტად
აღარ შევხვედრივარ, თუმცა მასთან მხოლოდ კარგი მოგონებები მაკავშირებს და დღემდე
მიმაჩნია, რომ გენერალი ზორინი დადებითი პიროვნება იყო.
ახალ ბინაში მარტო რომ დავრჩი, საწოლზე ტანსაცმლიანად წამოვწექი და ბოლო 48 საათის
განმავლობაში განვითარებული მოვლენები ხელახლა დავატრიალე გონებაში. ამასობაში ინათა,
დილის 6 საათი შესრულდა და ძილი მომერია, მაგრამ, თავს ვძლიე, სააბაზანოში შევედი და
შხაპი მივიღე, შემდეგ მომშივდა და, რატომღაც, მაცივარი გამოვაღე, რომელიც, ჩემდა
გასაკვირად, კონსერვებითა და წვენებით იყო გამოტენილი. „ყოჩაღ, „კაგებე“, რომ ახალბედა
თანამშრომლებზე ზრუნავთ“, – გავიფიქრე გუნებაში და მადიანად ვისადილე. შემდეგ ბინის
ხელახლა დათვალიერებას შევუდექი, მაგრამ ამჯერად ყველაფერს უკვე გულდასმით
ვამოწმებდი და უფრო და უფრო ვრწმუნდებოდი, რომ აქ გამოცდილი და მზრუნველი ხელი
მოქმედებდა. კარადასა და კომოდის უჯრებში ორ-ორი ხელი ჩემი ზომის ყველა სახის სამოსი და
თეთრეული ელაგა. სახლში იყო ყველა ის საჭირო ნივთი თუ ინსტრუმენტი, რაც ნებისმიერ
ოჯახშია. „ფულს ნამდვილად არავინ დამიტოვებდა“, – გავიფიქრე გუნებაში, საწერი მაგიდის
პირველი უჯრა გამოვაღე და გავშეშდი: უჯრაში ათასი მანეთი, „ვალტერის“ სისტემის
პისტოლეტი, ვაზნებით სავსე ყუთი და იარაღის ტარების მოწმობა ელაგა. პისტოლეტი შევამოწმე
და უჯრაში დავაბრუნე, გვერდით კი წითელი ვარსკვლავის ორდენი მივუდე, ფული ამოვიღე და
უჯრა ჩავკეტე. ამასობაში, ცხრა საათი შესრულდა, თვითმფრინავი კი ათზე მიფრინავდა.
სასწრაფოდ ჩავიცვი, ბინა ჩავკეტე, ქვევით ჩავედი და ქუჩაში დავდექი, რომ ტაქსი გამეჩერებინა,
მაგრამ, ჩემ წინ თეთრმა „ვოლგამ“ დაამუხრუჭა და მძღოლმა მითხრა:
მივხვდი, რომ „ვოლგა“ უწყების კუთვნილება იყო და ულაპარაკოდ ჩავჯექი. აეროპორტში რომ
მივედით, მძღოლმა თვითმფრინავის ბილეთი მომცა და მითხრა:
– კოკი, შენ?! – აღმოხდა მერის, როდესაც თვითმფრინავში ამოვიდა. რომ დაჯდა, მხოლოდ
მაშინღა შემამჩნია.
– სამაგიეროდ, ერთად ვართ, – მერიმ მხარზე დამადო თავი, – ნამდვილად განგების ნებაა, რომ
ჩვენ ერთმანეთს შევხვდით.
– კოკი, კოკი, – უცებ გაახსენდა მერის და მისაყვედურა, – მანამდე ყოველდღე, ზოგჯერ დღეში
ორჯერაც მირეკავდი, ეს ბოლო ერთი თვე კი რა მოხდა, ერთი ზარიც რომ არ მაღირსე?
მერი რომ სახლში მივაცილე, შინ ფეხით დავბრუნდი. მერისთან საღამოს 6 საათზე პაემანი
მქონდა და შევთანხმდით, რომ დროს ღამის კლუბ „მუხამბაზში“ გავატარებდით. ეს ღამის
კლუბი იმ პერიოდის თბილისური ბომონდის ცენტრი იყო და იქ მოხვედრა ან დიდი ნაცნობობის
წყალობით იყო შესაძლებელი, რადგან ბილეთი ან მოსაწვევი უნდა გქონოდა, ან, დიდი ფული
უნდა გადაგეხადა იქ შესაღწევად. მე ფულიც მქონდა და, რაც მთვარია, „ძიას“ იმედი მქონდა,
რომელსაც გაფრთხილებული ვყავდი, რომ, თუკი რამე სფეროში წინააღმდეგობას შევხვდებოდი,
თუნდაც დეფიციტური საქონელი ან ნივთი დამჭირვებოდა, მისთვის მიმემართა და ყველაფერს
უპრობლემოდ მომიგვარებდა. სწორედ ამის გამო ვუთხარი დაუფიქრებლად მერის, დღეს
საღამოს „მუხამბაზში“ მივდივართ და მოემზადე-მეთქი...
– კი, ბატონო, წამოდი, – მხრები აიჩეჩა ექიმმა. მე ფურგონში შევძვერი და მანქანა სირენების
კივილით დაიძრა ადგილიდან.
საცოდავი ბაბუა შემთხვევით ერთ-ერთ მეზობელს უპოვია იატაკზე უგონოდ დაგდებული. იქვე
კი ჩვენი ოჯახური ალბომი ეგდო.
– კოკი, შვილო, – მითხრა მეზობელმა, ვინც ბაბუა უგონოდ იპოვა, – მაღაზიაში რომ მივდივარ
ხოლმე, ბაბუაშენს ყოველთვის ვეკითხები, რამე ხომ არ უნდა. დღესაც მივუკაკუნე და ხმა რომ არ
გამცა, დავეჭვდი. ისევ მივუბრახუნე, კიდევ რომ არ გამცა ხმა, ჭუჭრუტანიდან შევიხედე და
დავინახე, რომ ანტონ პავლოვიჩი ძირს ეგდო? აბა, დავაწიოკე მეზობლები, კარი შევამტვრიეთ
და, რომ ვნახეთ, სუნთქავდა, მაშინვე „სკორიში“ დავრეკეთ. იქვე თქვენი საოჯახო ალბომი ეგდო
და ალბათ, მისი თვალიერებისას დაარტყა საცოდავს ინფარქტმა.
– კი, ბაბუ, ჩამოვედი, როგორ ხარ? – ვკითხე ბაბუს, თუმცა, უკვე აშკარა იყო, რომ ცალი ფეხი
სამარეში ედგა.
– ისე იყოს შენი მაწყევარი, ბაბუ, როგორც ახლა მე ვარ, – მითხრა ბაბუამ, დამაკვირდა და მკითხა:
– კოკი, ბაბუ, რამე ხათაბალაში ხომ არ გაგაბეს?
– კოკი, ბაბუ, კარგად დაიმახსოვრე: არავინ მოგატყუოს და ისეთი არაფერი გააკეთო, რომ მთელი
ცხოვრება სანანებელი გაგიხდეს. აბა, ჭკუით იყავი, ბაბუ, მშვიდობით, – მითხრა ბაბუამ, ერთი
ამოიხვნეშა და სული მიაბარა უფალს. მინდოდა მეთქვა, რომ „წითელი ვარსკვლავის ორდენით“
დამაჯილდოვეს, მაგრამ, ვერ მოვასწარი.
ბაბუა საღამოს 7 საათზე მივასვენეთ სახლში. იქ მერი დამხვდა. პაემანზე რომ არ მივედი, თავად
წამოსულა ჩემთან და, ბაბუას ამბავი რომ გაუგია, დამელოდა.
– ვიზიარებ, კოკი, გულით თანაგიგრძნობ. ანტონ ბაბუა კარგი კაცი იყო და ღმერთმა აცხონოს, –
მითხრა ატირებულმა მერიმ და ჩამეხუტა.
ბაბუას დასაფლავებას ზღვა ხალხი დაესწრო. არც კი მეგონა, თუ მას ამდენი ნაცნობი და
პატივისმცემელი ჰყავდა. სამძიმრისა და თანაგრძნობის წერილი პირადად პაველ პეტროვიჩმაც
გამომიგზავნა. ამხანაგი სერგო და ილია კი დასაფლავებას დაესწრნენ, სასაფლაოზეც წამოვიდნენ
და ბაბუას ბოლომდე მიაგეს პატივი. მომისამძიმრა „ძიამაც“, თუმცა, არც პანაშვიდზე ყოფილა და
არც გასვენებაში, რადგან ამით შეიძლებოდა, მე გავშიფრულიყავი, ამის დაშვება კი არ
შეიძლებოდა. ბაბუას გასვენებაში ჩემი ინსტიტუტის მთელი პედკოლექტივიც იყო რექტორის
ხელმძღვანელობით და მათმა დანახვამ სიამაყით ამავსო.
მერი ბაბუას დასაფლავების მეორე დღეს გაემგზავრა მოსკოვში და, მიუხედავად იმისა, რომ ის
წინააღმდეგი იყო, მე მაინც გავაცილე აეროპორტში და გამომშვიდობებისას ვუთხარი:
– კოკი, ძვირფასო, ერთი რაღაცის თქმა მინდა, მაგრამ არ ვიცი, როგორ დავიწყო.
– დღეს მითხრეს და იმიტომ. თურმე, იქიდან უცებ მოვიდა მოთხოვნა და ასე დროში
შეზღუდული იმიტომ აღმოვჩნდი. რა ვქნა, კოკი, რა პასუხი გავცე?
– წადი, რა გაეწყობა, ახალ წელს როგორმე გავძლებ უშენოდ, მაგრამ, რომ ჩამოხვალ
ვიქორწინებთ და მერე მე ვიცი...
– მიყვარხარ, კოკი, ძალიან მიყვარხარ!.. – სიხარულისგან ჭკუაზე აღარ იყო მერი. მე კი, პირიქით,
ძალიან ცუდ გუნებაზე დავდექი, მაგრამ, მერის არ ვაგრძნობინე. კიდევ ათიოდე წუთი
ვილაპარაკეთ და დავემშვიდობე.
ექვსი თვის შემდეგ მერიმ კვლავ დამირეკა და, მისი ხმა რომ გავიგონე, ისე გამიხარდა, მთელი
ხმით ვიყვირე:
მე ისე გამახარა მერის ხმის გაგონებამ, რომ მის სიტყვებს არ დავკვირვებივარ და ვუთხარი:
აბა, რას წარმოვიდგენდი, რომ მერის გერმანიაში გამგზავრება „კაგებეს“ მოწყობილი იყო და ეს
ყველაფერი იმისთვის გაკეთდა, რომ არ დავქორწინებულიყავი?! ჩემი ხელმძღვანელობა, თურმე,
საგანგებო დავალებისთვის მამზადებდა და ჩემი დაოჯახება მათ ამ გეგმებს ჩაშლიდა.
– საღამო მშვიდობისა, კოკი, ხომ მშვიდობაა? – მკითხა „ძიამ“, რადგან 10 საათს გადაცილებული
იყო და მასთან ასე გვიან არასოდეს დამირეკავს.
„ძია“ გამოცდილი „კაგებეშნიკი“ იყო, მით უმეტეს, გადამბირებელი, საღი აზროვნება არ იყო
მისთვის უცხო ხილი და, როდესაც მის კითხვაზე ენა ჩამივარდა, მითხრა:
– შენ ახლა ემოციებს ხარ აყოლილი და, ყვირილისა და საყვედურის გარდა, მერის ხეირიანს
ვერაფერს ეტყვი. ერთადერთი, ის შეგიძლია, რომ მერის კატეგორიულად მოსთხოვო დაბრუნება
და, თუკი ეს ასე მოხდება, შენ ამას არასოდეს აპატიებ საკუთარ თავს. ჯერ ერთი, მერის სწავლის
პროცესი შეუწყდება და, შერცხვენაზე რომ არაფერი ვთქვათ, ელემენტარულად, ინსტიტუტიდან
გარიცხავენ. ამას კი, რაც მოჰყვება, ძნელი მისახვედრი არაა. შეიძლება, კიდეც გამოგყვეს მერი
ცოლად, მაგრამ, ეს ამბავი შავ ლაქად დაგრჩება და, ადრე თუ გვიან, ძალიან ცუდად დაგხვდება
წინ. ამიტომ, ჩემო კოკი, გირჩევ, ახლა დამშვიდდე და ემოციები დაიცხრო, დილით კი მე
თვითონ დაგირეკავ და პასუხს გეტყვი.
„ძიას“ სიტყვებმა ჩემზე მაგიურად იმოქმედა და სიბრაზე ერთბაშად გაქრა. შემდეგ ჩვენ ფეხით
გავისეირნეთ პლეხანოვზე. მან სახლამდე მიმაცილა და წავიდა. დილით კი, როგორც დამპირდა,
დამირეკა და მითხრა:
– ერთ საათში მანქანა მოგაკითხავს და გამოჰყევი.
ზუსტად ერთ საათში უკვე „ვოლგაში“ ვიჯექი და შევჩენკოს ქუჩაზე, სახელმწიფო უშიშროების
კომიტეტის შენობაში მივედი, სადაც „ძია“ დამხვდა, თავის კაბინეტში ამიყვანა და მითხრა:
– ჰო, მერის. რამ გაგაკვირვა, ბიჭო, ხომ არ გავიწყდება, რომ კომიტეტის შენობაში ხარ და
მსოფლიოში ყველაზე ძლევამოსილი უწყება გეხმარება? – მხიარულად მითხრა „ძიამ“.
– გისმენთ!
– კოკი, კოკი, საყვარელო, როგორ მოახერხე ჩემთან დაკავშირება? ჩემმა დეკანმა მითხრა,
გირეკავენო და, რას წარმოვიდგენდი, შენ თუ იქნებოდი. მე მეგონა, მოსკოვიდან ჩემი
ინსტიტუტის რექტორი მირეკავდა, – სხაპასხუპით მითხრა მერიმ, რადგან ეგონა, რომ დროში
კვლავაც შეზღუდულები ვიყავით და ეშინოდა, კავშირი კვლავ არ გაწყვეტილიყო.
– მერი! გუშინ ვერ მოვახერხე თქმა და იმიტომ დაგირეკე. მე შენ მიყვარხარ! მშვიდად ისწავლე
და, რომ ჩამოხვალ, დავქორწინდეთ. ახლა კი ნახვამდის და შენს დეკანს მოუბოდიშე
შეწუხებისთვის, – ვუთხარი მერის და ტელეფონი გავთიშე.
– მასე არ ჯობია, ბიჭო? – თვალი ჩამიკრა „ძიამ“ და ხელისგული გამომიშვირა. მე მას ხელი
დავურტყი და მითხრა, – იცოდე, ქორწილი არ გამომაპარო და დამპატიჟე, თორემ
დაუპატიჟებლად გეწვევი...
ორი წლის შემდეგ მე და მერი დავქორწინდით და „ძია“ ქორწილში დავპატიჟე, მაგრამ მან
გარკვეული მოსაზრებების გამო მოსვლაზე უარი მითხრა, მაშინ მე ძველი საუბარი შევახსენე და
ვუთხარი:
– კარგი, კარგი, რამეს მოვიფიქრებ და მოვალ, თორემ ისე მემუქრები, ნამდვილად გამკეთებელი
ხარ და შენნაირი კაცი ფაშისტებს გადაეკიდა, – მომიგო „ძიამ“ და, რა თქმა უნდა, ჩემს
ქორწილსაც დაესწრო, კარგადაც მოილხინა და ისეთი „კინტაური“ იცეკვა, რომ გაამეორებინეს...
– გახსოვს, „ძია“, რომ მითხარი, შენისთანა ფაშისტებს გადაეკიდაო. რაღა ფაშისტები ახსენე და,
არა, მაგალითად, ამერიკელი კაპიტალისტები, ან, თუნდაც, ებრაელი სიონისტები? მაშინ ხომ
ასეთი გამოთქმები მოდაში იყო და „კაგებეში“ უწყებრივ ხუმრობად ითვლებოდა?
– ეჰ, კოკი-კოკი, რამდენი წელი იმუშავე „კაგებეში“, ვინ მოთვლის, კაცი პოლკოვნიკი გახდი და,
მაინც ის მიამიტი ჭაბუკი ხარ, – გაეცინა „ძიას“ და დაამატა: – იმიტომ გიხსენე ფაშისტები, რომ
შენ მიერ ლონდონში დადგმულ შოუზე, კურტ შტაინერის მოტაცებასა და 200 ტონა ოქროს
დაბრუნებაზე, სხვათა შორის, წითელი ვარსკვლავის ორდენზეც, მთელი ჩვენი ხელმძღვანელობა
საქმის კურსში იყო, მაგრამ, არ გაგრძნობინებდით – ასეთი იყო „პაპას“ ბრძანება და მას მკაცრად
ვიცავდით.
– ჰმ, – ჩამეცინა „ძიას“ სიტყვებზე, – ალბათ, ისიც იცოდით, რომ მერისთან დაგეგმილი
ქორწინება შეგნებულად ჩამიშალა მოსკოვმა, დავალება რომ შემესრულებინა, ხომ?
– ახლა მივხვდი.
– ახლა მიხვდა ამხანაგი პოლკოვნიკი! – ხარხარი აუტყდა „ძიას“, – ხომ ვამბობ, ისევ ისეთი
მიამიტი ჭაბუკი ხარ-მეთქი, ეჰ, კოკი, კოკი, შენ რა გითხარი. სხვათა შორის, ქორწილი „პაპამ“
ჩაგიშალა მაშინ და არა მოსკოვმა.
– თქვენი სიტყვებიდან როგორც ვხვდები, ეს ისეთი რთული დავალებაა, რომ, შეიძლება ბიჭი,
დაიღუპოს, ის კი გამგზავრებამდე დაქორწინებას აპირებს. ამიტომ, იქნებ, ეს ამბავი ჩაშალოთ,
რომ, ჯერ ერთი, თუ მას უკან დაბრუნება არ უწერია, გოგონა არ დააქვრივოს, თანაც, უცოლო კაცს
დარდი არაფრის ექნება და დავალებასაც უფრო კარგად შეასრულებს.
ერთი სიტყვით, „პაპამ“ მოსკოვი დაიყოლია, მერი გერმანიაში გაუშვეს, შენ კი ორი წლით
უცოლო დარჩი, რაც თქვენ სასიკეთოდ წაგადგათ: მერი სუპერ-ექიმი გამოვიდა, შენ კი – სუპერ-
მეომარი, – დაასკვნა „ძიამ“, რომელსაც ენა და გონება არასდროს ღალატობდა, საკმაო ასაკის
მიუხედავად, დღესაც უჭრის, ღმერთმა დიდხანს აცოცხლოს და, ალბათ, სიცოცხლის ბოლომდე
გაჰყვება.
სხვათა შორის, „ძია“ ერთადერთი ჩემი ყოფილი კოლეგაა, ვისთანაც დღემდე ვინარჩუნებ
მეგობრულ ურთიერთობებს და მისი მეშვეობით მოვხვდი იმ ბიზნესში, რომელშიც ახლა
ვმოღვაწეობ. რომანი ყოველთვის მზად იყო, ჩემთვის დახმარების ხელი გამოეწოდებინა და,
მერისთან სატელეფონო საუბრის შემდეგ კაბინეტიდან რომ გამომაცილა, მითხრა:
– აბა, შენ იცი, ყოჩაღად იყავი და, თუ კვლავ დაგჭირდი, არ მოგერიდოს, შემეხმიანე.
„ძიასგან“ რომ წამოვედი, ვფიქრობდი, სადაც აქამდე ვითმინე, ბარემ ექვს თვესაც როგორმე
მოვითმენ, მერე კი მე და მერი დავქორწინდებით და, ოჯახი რომ მექნება, ალბათ, პროფილსაც
შემიცვლიან და აქეთ-იქით წანწალი ამცდება-მეთქი. თუმცა, უკვე მერამდენედ გაეცინა ღმერთს
ჩემს ბჭობაზე – ერთი კვირის შემდეგ სახლში უცნობი მამაკაცი მეწვია, შემოსვლა ითხოვა და,
სავარძელში რომ მოკალათდა, მითხრა:
– მოსკოვიდან დამავალეს, თქვენთვის მეთქვა, რომ აგვისტოს დასაწყისში, ანუ, ზუსტად პირველ
აგვისტოს, მოსკოვში უნდა ჩახვიდეთ, მანამდე კი მეხუთე კურსის გამოცდები ექსტერნად უნდა
ჩააბაროთ.
– მეხუთე კურსის? მაგრამ მე ხომ ჯერ მეოთხეც არ დამიხურავს, ერთი გამოცდა დამრჩა? –
მივუგე უცნობს, რომელსაც თავისი ვინაობა არ გაუმხელია და არც მე მიკითხავს.
– სწორედ ამიტომ მოგცეს ერთი თვე, თორემ, ოთხთვიანი სწავლება უფრო ადრე უნდა
დაწყებულიყო და თქვენ გამო გადადეს.
– რა სწავლება?
„ალბათ, კიდევ რაღაც ოპერაციისთვის მამზადებენ... ამჯერად ნეტავ ვის ვგავარ“? – გავიფიქრე
გუნებაში და, რას წარმოვიდგენდი, რომ უკვე „კაგებეს“ განსაკუთრებულ ნომენკლატურას
ვეკუთვნოდი, ვინმესთან მსგავსება არაფერ შუაში იყო და, რომ ამიერიდან ურთულესი
დავალებების შესრულება მომიწევდა, რომელშიც გადარჩენის შანსი ოცი-ოთხმოცზე მქონდა,
ანუ, ოცი პროცენტი ჩემი იყო, ზოგჯერ ბევრად ნაკლებიც და, ყოფილა შემთხვევები, რომ ეს შანსი
ნულის ტოლი ყოფილა, ხოლო ოთხმოცი პროცენტი კი სიკვდილის და ყოველთვის
გამარჯვებული გამოვსულვარ.
– მშვიდობაა, მშვიდობა. ერთი კარგი ამბავი უნდა გახარო. დილამდე ვარ მოვითმინე და ასე
გვიან იმიტომ დაგირეკე. ხომ არ გეძინა?
– მოკლედ, ასე, ჩემო კოკი, მოსკოვი „იუნესკოში“ გგზავნის სამუშაოდ, როგორც წარჩინებულ და,
რაც მთავარია, კარგ შექსპიროლოგს. ერთი თვე გადამზადების კურსებს გაივლი, შემდეგ ექვსი
თვე ნიუ-იორკში იმუშავებ, იქ კი, ვინ იცის, კიდევ რა და როგორ გაგიმართლებს. მოკლედ,
გილოცავ!
– რას ამბობ, კოკი, მოსკოვში არაფერი ეშლებათ. რა თქმა უნდა, დიპლომი აუცილებელია და
ექსტერნ გამოცდებს გინიშნავ, რომ ერთ თვეში ჩაეტიო – დიპლომიც აიღო, მოსკოვშიც წახვიდე
და დიდ, საინტერესო და მჩქეფარე ცხოვრებას შეუდგე, – საზეიმოდ დააგვირგვინა რექტორმა.
მადლობის თქმაც ვერ მოვასწარი, ისე სწრაფად დაკიდა ყურმილი ემოციურად მოლაპარაკე
რექტორმა, მე კი ჩამეცინა და ჩავილაპარაკე: „რა მიამიტი კაცია! თუმცა, საიდან უნდა იცოდეს,
რომ „კაგებეს“ თანამშრომელი ვარ და არა შექსპიროლოგი? მაგრამ, შექსპიროლოგიც ხომ ვარ. რა
თქმა უნდა, ვარ და საკმაოდ კარგიც“. ერთი სიტყვით იმ მომენტში გაორებულ მდგომარეობაში
ვიმყოფებოდი, რადგან, „კაგებეს“ ორდენოსანი თანამშრომელიც ვიყავი და ახალგაზრდა,
პერსპექტიული შექსპიროლოგიც...
გაორება ჩემი პროფესიის ადამიანებისთვის უცხო ხილი არაა, მაგრამ, მთავარია, მას დროზე
სძლიო, საკუთარი ემოციების მართვა ისწავლო და ყველაფერი ადგილზე დადგება. მე, რა თქმა
უნდა, მეუფლებოდა ხოლმე გაორების გრძნობა, განსაკუთრებით ჩემი კარიერის პირველი სამი
წლის განმავლობაში, მაგრამ, შემდეგ ამასაც ვძლიე და, შემეძლო, ერთბაშად მზვერავიც
ვყოფილიყავი, მეთევზეც, მძღოლიც, მეეზოვეც და შექსპიროლოგიც... ერთი სიტყვით,
მრავალპროფილიანი ადამიანი ვიყავი და, კარგად ათვისებული აქტიორული ხელოვნების
წყალობით ყველა როლს კარგად ვირგებდი...
თერთმეტი გამოცდა, მათ შორის სამი სახელმწიფო, სამ კვირაში ფრიადზე ჩავაბარე, წითელი
დიპლომი ავიღე და ზუსტად ორ დღეში ქართულ და რუსულ ენებზე შევსებული, წითელი
ტყავის ყდაში ჩასმული დიპლომი გადმომცეს.
– აი, ჩემო კოკი, შენი პირველი დიდი გამარჯვება ცხოვრებაში. გისურვებ, უფრო და უფრო
მეტისთვის მიგეღწიოს და სამშობლოს გამოსდგომოდე, – მითხრა რექტორმა, წითელი დიპლომი
გადმომცა და გადამეხვია.
მოსკოვში ორი დღით ადრე, 30 ივლისს ჩავფრინდი და ჩემს კუთვნილ ბინაში მივედი, სადაც
მხოლოდ ერთხელ ვიყავი ნამყოფი. სახლს აშკარად ეტყობოდა, რომ პატრონობდნენ და
ყველაფერი ისე იყო დალაგებულ-დასუფთავებული, მტვრის ნასახსაც ვერ იპოვიდით.
ტანსაცმელი და ყველა სხვა ნივთი ადგილზე იყო. უჯრაში ჩემი ორდენი, „ვალტერის“ სისტემის
პისტოლეტი და სხვა წვრილმანი ნივთები ადგილზე იყო, თუმცა, არც ათასი მანეთი დამხვედრია
და მაცივარიც ცარიელი იყო. საღამოს 8 საათი სრულდებოდა. ძალიან ცხელოდა, ამიტომ
სინათლე ჩამქრალი მქონდა. უცებ შემოსასვლელი კარი ჩუმად გაიღო. სმენა გამახვილებული
მქონდა და მივაყურადე, თან უჯრიდან ყოველი შემთხვევისთვის „ვალტერი“ ამოვიღე და
კაბინეტში მდგარ უზარმაზარ საათს ამოვეფარე.
– შენ კაბინეტში შედი, მე კი სამზარეულოს მივხედავ, – უთხრა ერთმა კაცმა მეორეს, რომელმაც
მიუგო:
– წარმოიდგინე, ახლა რომ ამ ბინის პატრონი მოვიდეს და გამოგვიჭიროს, რა პასუხს გავცემთ.
– რა პასუხი უნდა გავცეთ, შეიძლება, ადგილზე ისე დაგვხოცოს, რომ თქმაც ვერ მოვასწროთ, ვინ
ვართ. მაგრამ, როგორ დაგვადგება, როცა ჯერ არ ჩამოსულა?
– საიდან?
მეორე მამაკაცი კაბინეტში შემოვიდა და ნახევარ მეტრში ისე ჩამიარა, ჩემკენ არც კი
გამოუხედავს, შემდეგ საწერ მაგიდასთან მივიდა, გამოაღო, შიგ რაღაც ჩააგდო და ისე დაბრუნდა
უკან, არც უჯრის შიგთავსს დაჰკვირვებია, არც სინათლე აუნთია და კვლავ არ გამოუხედავს
ჩემკენ. შუქი არც სამზარეულოში ანთებულა. პირველმა მამაკაცმა ისე გამოტენა მაცივარი
სხვადასხვა პროდუქტითა და წვენებით, კრინტი არ დაუძრავს და ჩემი მომმარაგებლები ისევე
ჩუმად წავიდნენ, როგორც მოვიდნენ.
უჯრაში კონვერტი იდო, კონვერტში კი ათასი მანეთი და ბარათი, რომელშიც ეწერა: „კეთილი
იყოს შენი მოსკოვში ჩამოსვლა. შეგიძლია, ორი დღე დრო გაატარო და ეს ფული გამოგადგება,
პირველ აგვისტოს კი დილის 9 საათზე გელოდები. მანქანა მოგაკითხავს“.
– არა, არა, – ჩავილაპარაკე ირონიულად, – ჯოჯოხეთში რომ დაიმალო, „კაგებე“ იქაც მოგაგნებს
და ცეცხლიდან გამოგიყვანს.
ის ორი დღე არც სახლიდან გავსულვარ და თითქმის არც ლოგინიდან ავმდგარვარ. ვჭამდი,
ვისვენებდი და ტელევიზორს ვუყურებდი. 1 აგვისტოს კი უწყების „ვოლგამ“ კომიტეტში
მიმიყვანა. ეზოში რომ შევედით, პირველ სადარბაზოსთან მომლოდინე ახალგაზრდა კაპიტანმა
მითხრა:
– თქვენზე ბევრი კარგი მსმენია და მოხარული ვარ, რომ გაგიცანით, – მითხრა ჩემმა ახალმა
შეფმა.
– მეც მოხარული ვარ, – მივუგე შჩუკინს. მან ცოცხალი თვალებით შემათვალიერა, გამიღიმა და
მითხრა:
– დადგა დრო, როდესაც თქვენ სამშობლოს დასჭირდით. მაქსიმუმი უნდა გაიღოთ მისი
ინტერესებისა და მშვიდობიანი ხალხის უსაფრთხოების დასაცავად.
ჯერ ფეხით ვიარეთ, შემდეგ – ცხენებით, ბოლოს კი ძალიან ძველი „სტუდბეკერით“, რომელსაც
ამერიკელი და საბჭოთა ჯარისკაცები ჯერ კიდევ მეორე მსოფლიო ომში იყენებდნენ. ავღანეთის
დედაქალაქში შუაღამემდე ერთი საათით ადრე ჩავაღწიეთ, გარეუბანში მდებარე კონსპირაციულ
სახლში დავბანაკდით, ვივახშმეთ და დასაძინებლად დავწექით. დილით კი ავღანურ სამოსში
გამოწყობილი რუსი მოვიდა და პაროლით გვამცნო, რომ მის დაქვემდებარებაში უნდა
გადავსულიყავით, ბოლოს გვითხრა:
– დახოცეთ ყველა ცოცხალი, რასაც თვალს მოჰკრავთ! არც ქალი დაინდოთ და არც ბავშვი! –
გვიბრძანა იმ კაცმა, რომელიც დილით გავიცანით კონსპირაციულ სახლში.
25 დეკემბერი ილეოდა. შუაღამეს ორი საათი რომ გადასცდა, იერიშის დაწყების ბრძანება გაიცა.
„გრუს“ სპეცჯგუფმა გუშაგები მოხსნა თუ არა, ჯერ ეზოში შეიპარნენ, შემდეგ კი სასახლის შიდა
დაცვის განეიტრალება დაიწყო. თუმცა, ეს უხმაუროდ არ მოხერხდა და სროლა ატყდა.
„გრუელები“ სასახლეში შეიჭრნენ, ჩვენ კი ჯერჯერობით ბრძოლაში არ ვერთვებოდით და
ბრძანებას ველოდებოდით.
თორმეტივე „გრუელს“, მათ შორის შვიდს – სიკვდილის შემდეგ, საბჭოთა კავშირის გმირის
წოდებები მიანიჭეს, ჩვენ კი მხოლოდ გმირის ორი ვარსკვლავი მოგვცეს და, ისიც, მხოლოდ
დახოცილებს. ცოცხლებს კი სხვადასხვა ხარისხის ორდენები გადმოგვცეს და მე საბრძოლო
წითელი დროშის ორდენი მერგო.
არც ტაჯიკეთი იყო ჩემი სამშობლო, სადაც ახალ წელს შევხვდი, არც ავღანელი ხალხი
საჭიროებდა ჩემს დახმარებას და ჩვენი ეგრეთ წოდებული ოპერატიული ჯგუფიც იმიტომ
დააბრუნეს ავღანეთში, რომ „კაგებეს“ იქ თავიანთი წარმომადგენლობა ჰყოლოდა და
სამხედროებს სრული ძალაუფლება არ ჩაეგდოთ ხელში.
ავღანური ავანტიურიდან ექვსი თვის თავზე მუხინმა „ჰაერზე გასეირნება“ შემომთავაზა, რაც
ჩვენს ენაზე მეთვალყურეებისგან გარიდებას ნიშნავდა. „ვილისით“ ერთ უკაცრიელ ადგილზე
რომ გავედით, მან მანქანა გააჩერა და მითხრა:
– მაშინ, ჩემო კოკი, მისი მოშორება მოგვიწევს, რომ მან ჩვენი საიდუმლო არ გათქვას, მაგრამ,
გარწმუნებ, ეს ასე არაა და, ვისზეც მიგითითე, მოღალატეა, მნიშვნელოვან ინფორმაციებს ფლობს
და ეს ინფორმაციები ჩვენ მისგან ყველა საშუალებითა და მეთოდით უნდა გამოვბერტყოთ, –
დამარწმუნა მუხინმა და ჩვენ უკან დავბრუნდით.
იმავე ღამეს, ქაბულის ერთ-ერთი სამხედრო ნაწილიდან მე და ჩემმა სამმა კოლეგამ ერთი
პოლკოვნიკი პირდაპირ საწოლიდან „ავწიეთ“, ტრუსების ამარა გავიტაცეთ და წინასწარ
შერჩეულ მიწურში მივიყვანეთ. შემდეგ მთლიანად გავაშიშვლეთ, ქვაზე მიმაგრებულ კაუჭებზე
ფეხებით დავკიდეთ და ჩირაღდნის შუქზე ეგრეთ წოდებული „სპეცდაკითხვა“ მოვუწყვეთ, რაც,
ფაქტობრივად, წამებას გულისხმობდა. პოლკოვნიკი თავიდან არაფრის თქმას არ აპირებდა,
მაგრამ, მუცელზე სამართებელი რომ ჩამოვუსვით და ჭრილობაში მარილი ჩავაყარეთ,
ყველაფერში გამოტყდა და აღიარა, რომ მისი უშუალო უფროსი გენერლის ბრძანებით, რომელიც
მოჯაჰედ საველე მეთაურებთან იყო გარიგებული, ავღანელებს ნარკოტვირთების გატარებაში
უწყობდა ხელს და ამის სანაცვლოდ ფულსა და ოქროს იღებდა. პოლკოვნიკი ჩვენი უწყების
შენობაში მალულად მივიყვანეთ და საიდუმლო საკანში გამოვამწყვდიეთ, მე კი მუხინს ვეახლე
და მოვახსენე:
– არა, მხოლოდ ერთი მსუბუქი ჭრილობა აქვს მუცელზე, – მივუგე გენერალს, მან კი,
პოლკოვნიკის ფირზე ჩაწერილი აღიარების გულდასმით მოსმენის შემდეგ მითხრა:
მუხინმა შჩუკინს დაურეკა მოსკოვში და ყველაფრის საქმის კურსში ჩააყენა, ხოლო ყურმილი
რომ დაკიდა, მითხრა:
ერთი კვირის შემდეგ, გენერალმა მუხინმა ახალი სადაზვერვო მონაცემები გაგვაცნო და გვითხრა,
რომ მოღალატე გენერალი ქალაქ ყანდაღართან, მიუვალ მთებში იმყოფებოდა თავის პარტნიორ
მოჯაჰედებთან ერთად და მისი იქიდან მოტაცება დაგვავალა.
– მხოლოდ და მხოლოდ უნდა მოიტაცოთ, – უმკაცრესად გაგვაფრთხილა მუხინმა – მოსკოვიდან
მოსულ ბრძანებაში ეს ცალსახადაა ხაზგასმული და ის ზუსტად უნდა შესრულდეს.
– ანდრეი ლუკიჩ, – ვკითხე მუხინს, – დავუშვათ, რომ ისეთი სიტუაცია შეიქმნა, გენერალი ვერ
მოგვყავს, არც მაშინ მოვკლათ?
მოღალატე გენერლის გატაცება ჩვენი ოპერატიული ჯგუფის პირველი მსხვილი საქმე იყო და,
მიუხედავად იმისა, რომ ვინიღბებოდით, მაინც ბევრმა შეიტყო, ვინ ვიყავით, გვცნობდნენ,
გვესალმებოდნენ, ჩვენთან დაახლოება უნდოდათ, მაგრამ, ყველას გავურბოდით და
განცალკევებით ცხოვრებას ვამჯობინებდით. მიუხედავად ამისა, უკვე გაშიფრულები ვიყავით
და საკუთარ უსაფრთხოებაზე ზრუნვა გაათმაგებულად გვიწევდა. თუმცა, ერთხელ მაინც
მოგვიწყვეს თავდასხმა და ჩვენი შენობა ნაღმმტყორცნებიდან დაბომბეს, მაგრამ, ბუნკერს
შევაფარეთ თავი და გადავრჩით. ინციდენტი სამხედრო პროკურატურამ გამოიძია და
ყველაფერი ავღანელებს დაბრალდათ. მართალია, ჩვენი წყაროებიდან შევიტყვეთ, რომ ამ
ტერაქტის უკან სამხედროები იდგნენ, მაგრამ მუხინმა მითხრა:
ამასობაში მოჯაჰედები უფრო და უფრო გვავიწროვებდნენ და, აშკარა იყო, რომ თუ ჰაერიდან არ
დაგვეხმარებოდნენ, ჩვენი საქმე წასული იყო, ნახევარ საათსაც ვერ გავძლებდით. სროლა
ძლიერდებოდა, კიდევ სამი ჯავშანმანქანა აგვიფეთქეს და ამას ისიც დაერთო, რომ ტყვია-
წამლით დატვირთული ორი სატვირთო მანქანა ერთდროულად აფეთქდა და ოცდაათიოდე
ჩვენი ჯარისკაცი ნაფლეთებად აქცია.
ის-ის იყო, კლდეებისკენ დავიძარით, რომ ჩემ წინ, ოცდაათიოდე მეტრში, ერთ-ერთ საბჭოთა
ჯარისკაცს ნაღმმტყორცნიდან გასროლილი ჭურვი პირდაპირ მოხვდა, შუაზე გაგლიჯა, მისი
მოწყვეტილი თავი კი ტყვიასავით გამოფრინდა ჩემკენ, დიაფრაგმაში მომხვდა, ჯავშანმანქანას
კეფით მიმანარცხა და გონება დამაკარგვინა...
აზრზე რომ მოვედი და თვალები გავახილე, აბსოლუტური სიჩუმე შევიგრძენი. აღარც სროლისა
და აფეთქების ხმა ისმოდა და აღარც სისხლში აზელილი ხორცის სუნი ტრიალებდა ჰაერში.
მაგრამ, მე და ოცდაოთხი საბჭოთა ჯარისკაცი კბილებამდე შეიარაღებული მოჯაჰედების
გარემოცვაში ვიმყოფებოდით და მივხვდი, რომ ტყვედ ჩავვარდი.
„ეჰ, ანდრეი ლუკიჩ, ანდრეი ლუკიჩ, ენამ გიყივლა – მოჯაჰედების ტყვეობაში ვარ და, მგონი,
შენი სიტყვები მართლდება“, – გავიფიქრე გუნებაში, როდესაც მოჯაჰედების შურისძიებით
აღსავსე თვალები დავინახე.
როგორც შემდეგ მივხვდი, კუნთა ბიჭი, თურმე, მე ვყოფილვარ და აბუ-ბეის ხელქვეითმა ჩემ წინ
პატარა კოცონი გააჩაღა, შიგ მრგვალთავა, გრძელი რკინა ჩადო და ისევ ჩრდილში დაბრუნდა,
ჰაშიში გააბოლა, თან ირონიულად მიმზერდა და, ალბათ, ფიქრობდა: ახლა კი ყოფას გიტირებ,
გაყმუვლებ და გაჩენის დღეს დაგაწყევლინებო... მართლაც, თხუთმეტიოდე წუთის შემდეგ,
როდესაც ფოლადის შანთი წითლად გავარვარდა, ჰაშიშით გაბრუებული მოჯაჰედი კოცონთან
მივიდა, შანთი ამოიღო, მომიახლოვდა, მარცხენა თვალთან მომიშვირა და ძალიან ცუდი
რუსულით მითხრა:
– რუსი ვარ! – მოკლედ მივუგე აბუ-ბეის, თუმცა, ნამდვილად არ ვიცოდი, რომ ის აბუ-ბეი იყო.
– არა!
– მე აბუ-ბეი ვარ, ალაჰის მეომარი და ურჯულოებს მუსრს ვავლებ. ნუთუ ჩემ შესახებ არაფერი
გსმენია?
– არა! – აღშფოთდა აბუ-ბეი და ხმას აუწია, – მე ტაჯიკი ვარ! ახლა კი მოჯაჰედი, ურჯულოებს
მუსრს ვავლებ და, საერთოდ, საბჭოელებს ვერ ვიტან, მათ ჩემი ოჯახი გაწყვიტეს.
ხომ არ მომბაძავ და საღვთო ომში ხომ არ ჩაებმები მართლმორწმუნეების მხარეზე? – მკითხა აბუ-
ბეიმ.
– არა, არ გამოვა, ბატონო აბუ-ბეი, ჩემს ოჯახს ვერ გავწირავ, მირჩევნია, ისევ მე დავიღუპო.
– არა!
– როგორ არა, მე ხომ ვიცი, რომ ძალიან გტკივა, მაგრამ, ვაჟკაცი ხარ და არ იმჩნევ, აი, სწორედ
შენნაირი მეომრები გვჭირდება, – მითხრა აბუ-ბეიმ, შემდეგ მოსაწევად გამზადებული მარიხუანა
მომცა და დაამატა: – ორი, მაქსიმუმ სამი ნაფაზი დაარტყი, ზედმეტი არ მოგივიდეს, თორემ,
გაგთიშავს. კარგია, დაგამშვიდებს და ტკივილს მოგიხსნის, თან, დილამდე იფიქრე ჩემს
წინადადებაზე, თორემ, შენც ისევე მოგკლავ, როგორც ყველა ურჯულოს.
ახმად აბუ-ბეის ბრძანებით, დანარჩენი ტყვეებიც ახსნეს, აღარავინ უწამებიათ და ყველანი ქვის
შენობაში შეგვრეკეს, რომ დილით ეწამებინათ და დაეხოცათ. მე ამ სასჯელის თავიდან აცილება
შემეძლო, თუკი მოღალატე გავხდებოდი, მაგრამ მოღალატეობას არ ვაპირებდი – ამას სიკვდილი
მერჩივნა და, როგორც კი შენობაში შეგვრეკეს, ჰაშიში შევაფეთქე და წრეში გავუშვი.
ათიოდე წუთის შემდეგ ყველა ტყვე ისეთ კაიფში ჩავვარდით, არც კი გვახსოვდა, ტყვეობაში
ვიყავით თუ – ზეცაში დავფრინავდით...
ტყვეების გაცვლის მოლოდინში ორი დღე ისე გავიდა, არავის შევუწუხებივართ, ნორმალურად
გვაჭმევდნენ და „შაჰიდის“ ეზოში ნებისმიერ დროს შეგვეძლო გამოსვლა და სეირნობა, რა თქმა
უნდა, შეიარაღებული მოჯაჰედების მკაცრი მეთვალყურეობის ქვეშ. ამ ხნის განმავლობაში ახმად
აბუ-ბეი არ გამოჩენილა. ის მხოლოდ მესამე დილას მოვიდა ჩვენთან, ყველანი ეზოში
გაგვამწკრივა და გამოგვიცხადა:
– თქვენი ურჯულო უფროსობა რაღაცას ეშმაკობს და, თუ ხვალ დილამდე გარკვეულ პასუხს არ
შეგვატყობინებენ, მაშინ თქვენ საშინელი წამებით ამოგხდით სულს. ასე რომ, ოცდაოთხი საათი
აქვთ მოსაფიქრებლად და გადაწყვეტილების მისაღებად.
აბუ-ბეიმ კიდევ ერთხელ შემახსენა თავისი შემოთავაზება, ისევ უარი მიიღო ჩემგან და წასვლის
წინ მითხრა:
– შენობის სამხრეთი კედლის მარცხენა კუთხეში, ქვის ქვეშ, ორი „შტიკ-ნოჟია“, ერთი „აკაესი“ და
ერთი „ბერეტა“. თქვენიანები თქვენს დასახსნელ ოპერაციას ამზადებენ გამთენიისთვის, მაგრამ
მანამდე თქვენ აქაურობას უნდა მოშორდეთ და ამაში მე დაგეხმარებით. ამაღამ მორიგე ვარ,
როგორც კი ხელსაყრელი მომენტი მექნება, მოვალ და წაგიყვანთ. თქვენ მოემზადეთ, არ
დაიძინოთ და მელოდეთ.
მიუხედავად იმისა, რომ ყველა ჩემი თანამოძმე ტყვე საიმედო ადამიანად მიმაჩნდა, გაქცევის
ამბავი ყველასთვის არ მითქვამს და მხოლოდ ჩემი მეგობრები ჩავაყენე საქმის კურსში.
დანარჩენებმა კი, მაშინ შეიტყვეს რომ გავრბოდით, როდესაც პუშტუნი მეომარი გამთენიისას
მოვიდა და მითხრა:
– სამ გუშაგს ყელი გამოვჭერი და, თუ არ ვიჩქარეთ, შეიძლება, ყველაფერი ჩაგვეშალოს. აბა,
ჩქარა, იარაღი აისხით და გამომყევით!
– ახლავე, – მივუგე პუშტუნ მებრძოლს. შემდეგ სამხრეთ კედლის კუთხესთან მივედი, ქვა
გადავწიე, იარაღები ამოვიღე, ავტომატი მე გადავიკიდე, „ბერეტა“ ჩემს უშუალო ხელქვეითს
მივეცი, „შტიკ-ნოჟები“ – მედესანტეებს დავურიგე და ყველას გასაგონად ვთქვი:
პუშტუნი მებრძოლი წინ წავიდა, უკან მე მივყევი, შემდეგ „ბერეტიანი“ კოლეგა მომყვებოდა,
ბოლოს კი დანარჩენები მოდიოდნენ.
„შაჰიდის“ მიუვალი კლდეები თითქმის დაძლეული გვქონდა და პირველი ათეული უკვე მიწაზე
ვიდექით, როდესაც ბანაკიდან სროლა აგვიტეხეს და ისეთი ცეცხლი წამოვიდა, რომ ბნელი ცა
დღესავით განათდა. საბედნიეროდ, ჩვენ შორის მსხვერპლი არ ყოფილა. ერთი კაციც არ
დაგვჭრია და როდესაც დანარჩენებიც შემოგვიერთდნენ, პუშტუნმა მებრძოლმა „რაკეტნიცა“
ამოაცურა, ორი წითელი, ერთი ლურჯი მაშხალა გაისროლა და თქვა:
იმავე დღეს გენერალ მუხინთან და სხვა მაღალჩინოსნებთან ერთად, მოჯაჰედთა ბანაკი „შაჰიდი“
დავათვალიერეთ. ერთ დროს მიუვალი ციხესიმაგრე მიწასთან იყო გასწორებული და ირგვლივ
მოჯაჰედთა დანახშირებული ცხედრები ეყარა. იქაურობა ამაზრზენი სანახავი იყო. ჰაერში
დამწვარი გვამების სუნი ტრიალებდა.
– იქიდან გამომდინარე, რაც შენზე მაქვს გაგონილი, კარგად კი არა, მშვენივრად გამოიყურები, –
თავი გააქნია გენერალმა, ყურადღებით შემათვალიერა და დაამატა: – შენ აკაპულკოში
დასვენებულს უფრო ჰგავხარ, ვიდრე ავღანურ ჯოჯოხეთგამოვლილ ადამიანს.
– იმიტომ ვარ მზვერავი, რომ საიმედოდ შევინიღბო და ვერავინ ვერაფერი შემამჩნიოს, – მივუგე
გენერალს.
– თანაც, სუპერკლასის მზვერავი ხარ და, არა მარტო მზვერავი, არამედ რაღაც უფრო მეტი, ის,
რასაც ჯერ სახელი არ აქვს, – თქვა შჩუკინმა და პაუზა გააკეთა, თითქოს რაღაც აღმოჩენა უნდა
გააკეთოსო, მცირე ხნის შემდეგ კი დაამატა: – არ მიყვარს უცხო სიტყვების გამოყენება, მაგრამ,
ამჯერად გამონაკლისის სახით ვიტყვი – სუპერმენი! ჰო, ნამდვილი სუპერმენი, ოღონდ, არა
ბონდისნაირი იაფფასიანი და ფანტასტიკური, არამედ, ჩვენებური, საბჭოთა და რეალური!
გენერალ შჩუკინის შეფასება ჩემთვის ბევრს ნიშნავდა, რადგან „კაგებეში“ ის გამორჩეული
პიროვნება იყო, მას თვით კომიტეტის თავმჯდომარეც ძალიან აფასებდა და დიდ პატივს სცემდა.
სწორედ შჩუკინის დროს დაინერგა საბჭოთა უშიშროებაში ნოვაციები და ისეთი ტექნოლოგიები,
რაზეც მსოფლიოს სხვა სპეცსამსახურებს ოცნებაც კი არ შეეძლოთ. მან „კაგებეში“ ათწლეულების
განმავლობაში ჩამოყალიბებული სტერეოტიპები დაანგრია, პიროვნება, ადამიანი წამოწია წინა
პლანზე, მეტი ნდობა გამოუცხადა მას და ფანტასტიკურ შედეგებსაც მიაღწია. ყოველმხრივ
მომზადებული აგენტი-ინდივიდუალის ცნება სწორედ მან შემოიტანა და დანერგა „კაგებეში“,
რაც მოგვიანებით ამერიკელებმა გადაიღეს, განავითარეს და დღემდე ძალიან წარმატებით
იყენებენ. შჩუკინის ამ ნოვაციამ ისე გაამართლა, რომ თითქმის ათი წლის განმავლობაში „კაგებე“
„ცეერუსა“ და სხვა მოწინავე დაზვერვებს, ერთად აღებულს, მაინც სჯობნიდა და ეს პერიოდი
საბჭოთა უშიშროების ოქროს ხანად ითვლება. როგორც მოგვიანებით თავად შჩუკინი
გამომიტყდა, თავისი ამ ნოვაციის ეტალონად მე ვყავდი შერჩეული და ავღანეთშიც სწორედ
ამიტომ მიმავლინა.
– ჰო, შეიძლება ასე ითქვას, რომ შენს კაბინეტურ იდილიას იმთავითვე წერტილი დავუსვი და
შენს მაგალითზე ახალი ტიპის სპეცაგენტების თაობას დავუდე სათავე, – მომიგო შჩუკინმა, –
შენი გამოყენება მხოლოდ და მხოლოდ ერთჯერადად იყო დაგეგმილი და კურტ შტაინერის
ოპერაციისთვის მოგამზადეთ. თუმცა, მოვლენები სულ სხვაგვარად განვითარდა და სწორედ
მაშინ მომივიდა თავში, რომ ახალი ტიპის მზვერავი-სუპერაგენტი შემექმნა და ავღანეთშიც
ამიტომ გაგიშვი.
– ესე იგი, ამხანაგო გენერალო, – ჩამეცინა მე, – კურტ შტაინერის ოპერაციისთვის მე,
ფაქტობრივად „სმერტნიკის“ როლზე ვიყავი დამტკიცებული და, ფიქრობდით, რომ გადარჩენის
შანსი არ მქონდა?
– მე ვფიქრობდი, რომ შენ ოცი ოთხმოცის წინააღმდეგ გქონდა გადარჩენის შანსი, სხვებს კი
მიაჩნდათ, რომ შენი შანსი ნულს უდრიდა. თუმცა, შენ ყველას ცივი წყალი გადაგვასხი –
საპირისპირო დაამტკიცე და, სწორედ მაშინ მივხვდი, რომ შენ იყავი ის ახალი ტიპის მზვერავ-
შემსრულებელი, ვისაც მსოფლიო დაზვერვის ისტორიაში ახალი სიტყვა უნდა ეთქვა და, აკი
გამიმართლა კიდეც...
შჩუკინის იმ დაგვიანებულ აღიარებას უკვე არანაირი ზეგავლენის მოხდენა აღარ შეეძლო არც
ჩვენს ურთიერთობებზე და არც ჩემს მრწამსზე. მაგრამ, მას რომ ეს გაეკეთებინა ჩემი
ავღანეთიდან დაბრუნებისთანავე, გამორიცხული არ იყო, „კაგებეზე“ გული ამეცრუებინა და,
როგორც ათეულობით ჩემს კოლეგას, უცხოეთში გაქცევაზე მეფიქრა. ვიქტორ იაკოვლევიჩი კი
ჭკვიანი და გამოცდილი ადამიანი იყო და ჩემი ავღანური ვოიაჟის შემდეგ, აბა, ასეთ რამეს
როგორ მეტყოდა?!
– დიახ, – გამიღიმა გენერალმა, – შენ, ჩემო კარგო, ასე ვთქვათ, მითს რეალობად აქცევ და, რასაც
ისინი კინოში იღებენ და წიგნებში წერენ, შენ რეალურ ცხოვრებაში განახორციელებ. მე რაღაც
მოსაზრებები მაქვს და შენთან ერთად მინდა განვიხილო, ოღონდ, მოგვიანებით. ახლა კი
შეგიძლია, დაისვენო და, მართალია, აკაპულკოში ვერ გაგიშვებ დასასვენებლად, მაგრამ,
საბჭოთა კავშირის ნებისმიერ კურორტზე შეგიძლია წახვიდე, რა თქმა უნდა, დაქორწინებამდე.
როგორც ვიცი, ქორწილი რამდენჯერმე გადაგედო, მაგრამ, დარწმუნებული ვარ, ამჟამად ამას
ვეღარაფერი დაუდგება წინ. თუ არ ვცდები, შენს საცოლეს მერი ჰქვია, ხომ?
– დიახ, ამხანაგო გენერალო, მერი ჰქვია და ერთი სული მაქვს, თბილისში როდის ჩავალ და
შევხვდები, – მივუგე შჩუკინს.
– აბა, შენ იცი, კოკი, წარმატებებს გისურვებ პირად ცხოვრებაში და დიდი, ახალი
წარმატებებისთვის მოემზადე...
– კოკი, საყვარელო! – კისერზე ჩამომეკიდა მერი, – როგორ ხარ? რამდენი ხანია, არ მინახავხარ!
– რა თქმა უნდა, მოგყვები, მე შენ მიყვარხარ, – მითხრა მერიმ და თვალები აუცრემლდა, რადგან,
იცოდა, რომ ავღანეთში ვიყავი, თარჯიმნად ვმუშაობდი და, ცოცხალი რომ დამინახა, გული
აუჩუყდა.
– მეც ძალიან მიყვარხარ, – მივუგე მერის, – იცი, როგორ მენატრებოდი? ყოველდღე შენზე
ვფიქრობდი და ვლოცულობდი, რაც შეიძლება მალე შევხვედროდით ერთმანეთს.
– მეც ვლოცულობდი, კოკი, ღმერთს ვევედრებოდი, რომ არაფერი მოგსვლოდა. მართალია, შენ
იქ არ ომობდი და მხოლოდ თარჯიმანი იყავი, მაგრამ, ბრმა ტყვიისგან არავინაა დაზღვეული, –
მითხრა მერიმ. მის სიტყვებზე გუნებაში გამეცინა და მივუგე:
– გიყვარვარ?
– მეც ძალიან მიყვარხარ, – მიპასუხა მერიმ, პაუზა გააკეთა და მკითხა, – ერთი რაღაც რომ
გითხრა, ხომ არ გამიბრაზდები?
– რას ამბობ, საყვარელო, მეწყინა კი არა, ისე უზომოდ გამიხარდა, რომ დავიბენი, – მივუგე მერის.
– მართლა, საყვარელო?
– რას ამბობ, ვისზე უნდა ვიეჭვიანო, ჩემს შვილზე? მემკვიდრე უნდა შემეძინოს და მასზე
ვიეჭვიანებ?
– ამას რა მნიშვნელობა აქვს, საყვარელო, შვილი – შვილია, გინდ ბიჭი იყოს და გინდ გოგო.
მთავარია, ჯანმრთელი დაიბადოს, – სიხარულით მივუგე მერის.
– ერთი ჭიქა არ აწყენს, თან, ძალიან მინდა. ფეხმძიმეს რომ რაიმე ძალიან უნდა, ესე იგი, ეს ამის
შეკვეთაა და არ აწყენს, – მითხრა მერიმ და მუცელზე დაიდო ხელი.
მე მიმტანი ვიხმე და შამპანური მოვატანინე. მან ჭიქები შეგვივსო, მე სასმისი ავწიე და ვთქვი:
– ჩვენს შვილს გაუმარჯოს და მასთან ერთად გაგვიმარჯოს ჩვენც, – თქვა მერიმ, სასმისი
მომიჭახუნა, ჩემთან ერთად დალია და დაამატა: – ძალიან მესიამოვნა, გემრიელი იყო.
ამასობაში ვახშამიც მოიტანეს, მე და მერი გემრიელად შევექეცით და მე დარჩენილი შამპანური
ბოლომდე გამოვცალე.
ჩემი პასუხის შემდეგ, მან შეუმჩნევლად მომცა კინოს ორი ბილეთი და მითხრა:
ბილეთები ჯიბეში ჩავიცურე. მეკავშირემ ბოდიში მომიხადა, სხვა მაგიდასთან მივიდა, სიგარეტს
იქ მოუკიდა და კაფედან გავიდა. მერი ტუალეტიდან რომ დაბრუნდა, გავუღიმე და ვუთხარი:
– რა სიურპრიზი?
ახლა კომიკურად ჟღერს მერის სიტყვები, რადგან, ნებისმიერი, ჯერ კიდევ ეკრანზე
გამოუსვლელი ფილმის ნახვაც შესაძლებელია. იმ დროს კი საშუალო დონის კინოფილმის ნახვაც
პრობლემა იყო და მერის სწორედ ამიტომ გაუხარდა.
შუა ჩვენების დროს, როდესაც ათს სამი წუთი აკლდა, მე მერის ვუჩურჩულე:
„ეს რა შარში მაქვს თავი გაყოფილი, – ვფიქრობდი გუნებაში, – ნუთუ მთელი სიცოცხლე ასეთ
ორმაგ ცხოვრებას უნდა ვეწეოდე და ადამიანებს ვხოცავდე? როგორც იქნა, საყვარელ ქალზე
დავქორწინდი, ბავშვსაც ველოდები და ისევ ძველებურები დაიწყო. არა, ასე დიდხანს ვეღარ
გავძლებ, რამე უნდა ვიღონო. ბოლოს და ბოლოს, პირდაპირ ვეტყვი ჩემს უფროსობას, რომ სხვა
სამუშაოზე გადამიყვანონ და ადამიანების ხოცვას ამარიდონ“.
– ძალიან მომეწონა, – აღტაცებას ვერ მალავდა მერი, – ძალიან კარგ განწყობაზე დავდექი,
დადებითად დავიმუხტე და, საერთოდ, ამიერიდან სულ კარგ ხასიათზე უნდა ვიყო, რადგან
ახალი სიცოცხლე იბადება და, ჯანმრთელი რომ იყოს, სულ კარგი განწყობა უნდა მქონდეს.
– რა თქმა უნდა, საყვარელო, – მივუგე მერის, გუნებაში კი გავიფიქრე: „მე კი ხვალ ვიღაცას
სიცოცხლე უნდა წავართვა. არა, არა, ასე დიდხანს გაგრძელება არ შეიძლება. ჩემს უფროსობას
აუცილებლად ვთხოვ, რომ რამე სხვა სამუშაო მომიძებნონ“.
ახლა მეცინება ჩემს მაშინდელ ფიქრებზე, მაშინ კი სასაცილოდ ნამდვილად არ მქონდა საქმე და
ნამდვილად ვაპირებდი ჩემს უფროსობასთან შეხვედრას და თხოვნას, რომ ჩემთვის პროფილი
შეეცვალათ, მაგრამ, მალევე მივხვდი, რომ ამის გაკეთება არ შეიძლებოდა და მსგავსი ფიქრები
სამუდამოდ ამოვიგდე თავიდან.
– აბა, შენ იცი, კოკი, პატარას ველოდებით და ამიერიდან მხოლოდ კარგი საქმეები უნდა აკეთო,
ჭიანჭველასაც კი არ უნდა დაადგა ფეხი, რომ ჩვენი შვილი ჯანმრთელი დაიბადოს და ბედნიერი
და დღეგრძელი იყოს, – მითხრა მერიმ, გამიღიმა და მეტროს ვაგონიდან წავიდა.
„მართალს ამბობს მერი. ამ ერთ საქმესაც გავაკეთებ, შემდეგ კი ჩემს უფროსებს ვთხოვ, რომ სხვა
სამუშაოზე გადამიყვანონ“, – გავიფიქრე გუნებაში. შემდეგ ლენინის მოედნამდე გავაგრძელე გზა,
იქ კი უკან მომავალ მატარებელზე გადავჯექი და ვაგზლის მოედანზე ამოვედი. ვაგზალზე კი
გორის ელექტრომატარებელში ჩავჯექი და საქმის შესასრულებლად გავემგზავრე.
გორის კონსპირაციულ ბინაში ოცდაათიოდე წლის მამაკაცი დამხვდა, რომელმაც ჩემს დანახვაზე
საათს დახედა და ცივად მითხრა:
– ტრანსპორტი მოძრაობს ცუდად, – მეც ცივად მივუგე დამხვდურს, რომლის მიმართაც მაშინვე
ანტიპათია გამიჩნდა და მზად ვიყავი, იქვე მომეკლა, ერთი გასროლით.
– კარგი, კარგი, ნუ დაიგრუზე, – ღიმილით მითხრა მან და, სავარძლებში რომ მოვკალათდით,
პირდაპირ საქმეზე გადავიდა, – საქმე ცხინვალში უნდა გაკეთდეს და, აი, ეს როჟაა
გასაგორებელი. კარგად დაიმახსოვრე მისი სახე, – და რამდენიმე ფოტოსურათი მანახვა,
რომლებზეც ორმოცდაათიოდე წლის შავგვრემანი მამაკაცი იყო აღბეჭდილი, რამდენიმე წუთი
მაცადა და, სურათები მაგიდაზე რომ დავყარე, მკითხა:
– დაიმახსოვრე?
მამაკაცმა ფოტოსურათები დაწვა, ფერფლი ტუალეტში ჩარეცხა და, ოთახში რომ დაბრუნდა,
მითხრა:
– სამი საათისთვის ეს ტიპი ცხინვალის რესტორან „ოსეთში“ იჯდება კამპანიასთან ერთად. შენ იქ
ტურისტად შენიღბული, წვერებში, ფოტოაპარატგადაკიდებული შეხვალ, იმ კაცს მოკლავ და
წამოხვალ. მე შენ აი აქ, რესტორან „ოსეთიდან“ ორმოცდაათი მეტრის დაშორებით, ხშირ
ნაძვნარში დაგელოდები მანქანით და იქიდან ერთად ავახვევთ. გასაგებია?
– რაში უნდა მაინტერესებდეს? გასაკეთებელი მაინც უნდა გაკეთდეს და ჩემთვის მთავარი ესაა, –
მივუგე მეწყვილეს.
– პრინციპში, მართალი ხარ. მოდი, გრიმსა და პარიკს გაგიკეთებ, – მითხრა ჩემმა მეწყვილემ და
სარკის წინ დამსვა გრიმის გასაკეთებლად.
ცხინვალში შესასრულებელი საქმის შესახებ იმავე საღამოს, კაფე „ნარგიზში“ მოვისმინე ჭორები,
სრული სიმართლე კი წლების შემდეგ შევიტყვე: ჩემ მიერ მოკლული მამაკაცი ძალიან ცნობილი
კანონიერი ქურდი იყო და მისი მოკვლა იმიტომ გადაწყვიტა „კაგებემ“, რომ ის კაცი ძვირფასი
ქვების მსხვილ კონტრაბანდაში იყო გარეული, მისი მფარველები კი იმ პერიოდის საბჭოთა
კავშირის უმაღლესი მმართველების უახლოესი ნათესავები იყვნენ და მის დაპატიმრებას აზრი
არ ჰქონდა. ის რომ უშიშროებას დაეპატიმრებინა, მფარველები მას მაინც დაიხსნიდნენ, ამიტომ
მისი ლიკვიდაცია გადაწყდა და ეს საქმე მე შევასრულე. ოფიციალურად გავრცელებული
ჭორების მიხედვით, რაც, რა თქმა უნდა, „კაგებეს“ ნამოქმედარი იყო, ცნობილი ქურდი ერთ-
ერთმა მტერმა მოკლა შურისძიების მიზნით და ეს საქმე გაუხსნელი დარჩა...
– ესეც ასე... ახლა შენ მშობელი დედაც კი ვერ გიცნობს, ისე ხარ შეცვლილი, – მითხრა ჩემმა
მეწყვილემ, როდესაც გრიმისა და პარიკის გაკეთება დაასრულა და საათს დახედა: – თორმეტს
გადასცდა. ნელ-ნელა გაემზადე და წადი. სანამ ჩახვალ, ქუჩებს დაამუღამებ და ყველაფერში
გაერკვევი, დავალების შესრულების დროც მოვა.
სამს ათი წუთი აკლდა. სათადარიგო ვარიანტი უკვე შემუშავებული მქონდა და რესტორან
„ოსეთში“ უნდა წავსულიყავი დავალების შესასრულებლად, როდესაც ერთი
გაუთვალისწინებელი რამ მოხდა: რესტორნიდან დაახლოებით ხუთასი მეტრის დაშორებით
ვიმყოფებოდი და უკვე საქმეზე მივდიოდი, როდესაც ერთ-ერთ ქუჩაზე ორმოციოდე წლის კაცი
მომიახლოვდა და ცხინვალელებისთვის დამახასიათებელი აქცენტით, რუსულად მკითხა:
– რუსი ხარ?
– ძალიან!
– წამოდი ჩემთან, სახლში გეპატიჟები, ისე უნდა გაქეიფო, ისე, რომ ცხინვალიდან წასვლა აღარ
მოგინდეს!
– დაპატიჟებისთვის მადლობელი ვარ, მაგრამ, ჩემს ცოლთან, მის დასთან და დის ქმართან
ერთად ვარ და მელოდებიან.
ეს რომ ვალოდიამ გაიგო, სულ მთლად გადაირია, მაჯაზე მეორე ხელიც ჩამავლო და მითხრა:
– არა, არა, – ვიუარე მე, – სხვა დროს იყოს, ახლა კი უნდა წავიდე და გამიშვით.
– არსადაც არ გაგიშვებ, – ჯორზე შეჯდა ვალოდია, – ჩვენთან ასეა მიღებული და ჩვენს წესებს
უნდა დაემორჩილო!
„ეს რა ხათაბალაში გავეხვიე“, – გავიფიქრე გუნებაში და მივხვდი, რომ ვალოდიას ასე იოლად
ვერ მოვიშორებდი, თუმცა, ერთხელაც ვცადე ამის გაკეთება, გავუღიმე და ვუთხარი:
– დიდი მადლობელი ვარ, ჩემო კარგო, მაგრამ, მართლა ძალიან გვეჩქარება, უნდა წავიდეთ და
თქვენთან სხვა დროს ვიქეიფოთ.
– შენ მოსკოვში ხომ არ გგონია თავი? აქ ცხინვალია, კავკასია და, ჩვენს წესებს თუ არ
დაემორჩილე, ცუდად წაგივა საქმე! – ვალოდიამ მუშტი მომიღერა და ცხვირთან ძალიან ახლოს
მომიტანა.
– კარგი, კარგი, ბოდიშს გიხდი, თანახმა ვარ და წავიდეთ შენთან, მაგრამ, ჯერ ჩემებს დავუძახებ,
შენ კი აქ დამელოდე.
რესტორან „ოსეთში“ რომ შევედით, ოთხი საათი იყო დაწყებული. მე სრული მობილიზება
მოვახდინე, მთელი ჩემი ნებისყოფა მოვიკრიბე და უზარმაზარ დარბაზს თვალი გადავავლე.
მარცხენა კუთხეში დიდი მაგიდა იყო გაშლილი, რომელთანაც თხუთმეტი ადამიანი იჯდა და
იქვე იმყოფებოდა სალიკვიდაციო ობიექტიც.
– შენ?
– მეც კარგად ვარ, – მერის ხელი გადავხვიე და ვუთხარი, – წამოდი, შევიდეთ და ვივახშმოთ.
– ძალიან გშია?
– აქვე, ქაშუეთის ეკლესიაში, – მომიგო მერიმ და დაამატა, – ხომ იცი, რომ პატარას ველოდებით
და ღმერთს მისი მშვიდობით მოვლინება უნდა შევევედროთ. ამისთვის კი ეკლესიაში სიარულია
საჭირო.
– კარგი, წავიდეთ.
იმ პერიოდში ეკლესიაში ძალიან ცოტა ხალხი დადიოდა, ტაძრები თითქმის ცარიელი იყო და
ყოველი შემსვლელი ყურადღებას იპყრობდა. მე და მერი რომ ქაშუეთში შევედით, საღამოს
ლოცვა ტარდებოდა და ტაძარში ათიოდე, თანაც ხანში შესული ადამიანი იმყოფებოდა. ჩვენს
დანახვაზე მღვდელმა ორიოდე წამით შეწყვიტა მსახურება, შეგვათვალიერა და ისევ განაგრძო.
მერიმ ექვსი სანთელი იყიდა, სამი ცალი მე მომცა და მითხრა:
– კარგი, წამომყევი და, სადაც მე დავანთებ, შენც იქ დაანთე, – მითხრა მერიმ და პირველად
მიცვალებულების კუთხისკენ გაემართა.
– რას ამბობ, კოკი, მოძღვარი ყველას სჭირდება და, მათ შორის – შენც. ჩვენ, ადამიანები,
გზააბნეული ცხვრები ვართ და მოძღვარი იმისთვის გვჭირდება, რომ ჭეშმარიტი გზა
მიგვითითოს და გვმწყემსოს, – მომიგებდა ხოლმე მერი.
– მერე, არ გრცხვენია?
– ზოგჯერ – კი, მაგრამ, აღსარების შემდეგ ვიწმინდები და ზიარებას რომ ვიღებ, ისეთი გრძნობა
მაქვს, თითქოს ხელახლა დავიბადე. აი, თუნდაც ამისთვის ღირს აღსარების ჩაბარება და
მოძღვარი აუცილებელია, – დაასკვნიდა ხოლმე მერი და დაამატებდა: – ამიტომ, ჩემო კარგო,
გირჩევ, რაც შეიძლება მალე გაიჩინო მოძღვარი.
– მე უკეთესს გეტყვი, – ვპასუხობდი მერის: – მოძღვარს აღსარებას ცოდვების გამო ეუბნები. შენც,
ნუ ჩაიდენ ცოდვებს და, აღარც აღსარების თქმა დაგჭირდება და აღარც მოძღვარი. აბა, რა
ცოდვებს ჩავდივარ ახლა მე? არ ვლოთობ, ქალებში არ დავდივარ და ოჯახზე გადამკვდარი კაცი
ვარ, გიდობა და თარჯიმნობა კი, როგორც ვიცი, ცოდვად არ ითვლება. აი, მილიციელი რომ ვიყო,
სამხედრო, ან მოსამართლე, მაშინ სულ სხვა იქნებოდა, მაგრამ, ერთი რიგითი ადამიანი ვარ და
ვის რას ვუშავებ?
– რასაც შენ ამბობ, უკვე ესაა ცოდვა. ყველა ადამიანი ცოდვილია. აქედან გამომდინარე კი
აღსარებაც უნდა თქვა და, შესაბამისად, მოძღვარიც გჭირდება. შეიძლება, შენ სასიკვდილო,
მიუტევებელ ცოდვებს არ სჩადიხარ, მაგრამ, მაინც ცოდვილი ხარ, ნუ ამპარტავნობ და
ჭეშმარიტების გზას შეუდექი, – მეტყოდა ხოლმე მერი და ჩვენი მსუბუქი დავა ამით
მთავრდებოდა, რადგან არაფერს ვპასუხობდი და ზედაპირულად ეს ისე ჩანდა, თითქოს
მეუღლეს შეგნებულად ვუთმობდი. სინამდვილეში კი მშვენივრად ვიცოდი, რომ მერი მართალი
იყო და იმასაც კარგად ვუწყოდი, თუ რა ჯოჯოხეთურ, მიუტევებელ ცოდვებს ჩავდიოდი, მაგრამ,
უკვე ისე ღრმად მქონდა შეტოპილი, რომ უკან დასახევი გზა აღარ მრჩებოდა და, სიმართლე რომ
ვთქვა, უკან დახევა არც მინდოდა...
ზოგადად – სპეცსამსახურები, კონკრეტულად კი „კაგებე“ ისეთი ორგანიზაციაა, რომელსაც
თავისი უმკაცრესი, საიდუმლო კანონები გააჩნია და ნებისმიერი დარღვევა ერთადერთი
სასჯელით – სიკვდილით ისჯება... უშიშროების თანამშრომელი მუდმივად ბეწვის ხიდზე
გადის, მის თავზე კი დამოკლეს მახვილი კიდია. გზიდან ნებისმიერი გადახვევა მისთვის
კატასტროფით მთავრდება და, რაც უფრო მაღალი თანამდებობა უკავია ადამიანს, მით მეტად
სახიფათო პოზიციაში იმყოფება ის. „კაგებე“ ის სტრუქტურაა, სადაც ყველა ყველას
უთვალთვალებს, ბოლომდე არავინ არავის ენდობა და ყველაზე უახლოესი მეგობრებიც კი მზად
არიან, შესაბამისი ბრძანების შემდეგ ერთმანეთს სული ამოხადონ... ამიტომ, „კაგებეს“
თანამშრომელმა, რომელსაც სიცოცხლის შენარჩუნება სურს, ოთხი რამ უნდა შეასრულოს:
პირველი – უნდა შეეძლოს ენაზე კბილის დაჭერა და უწყებრივი საიდუმლოს სიკვდილამდე
შენახვა. მეორე – ნებისმიერი უწყებრივი ბრძანება უსიტყვოდ და ზუსტად უნდა შეასრულოს;
მესამე – არასდროს, არავის არ უნდა ენდოს ბრმად და ბოლომდე; მეოთხე – არასდროს არ უნდა
სცადოს უწყებიდან წამოსვლა... ოთხივე ცნება მყარად მქონდა შესისხლხორცებული და უკან
დახევა იმიტომ არ მინდოდა, რომ, ვიცოდი, ასეთ შემთხვევაში სიკვდილი არ ამცდებოდა,
სიკვდილი კი ნამდვილად არ მინდოდა, მით უმეტეს, ახალდაოჯახებულ კაცს, რომელიც თავის
პირმშოს ელოდა.
– მართალია, ყველა ადამიანივით ჩვენც ცოდვილები ვართ, მაგრამ, მადლობა ღმერთს, რომ
მომაკვდინებელ ცოდვებს არ ჩავდივართ და ჩვენი პატარა სანდროც იმიტომაა ღვთივდაცული
და კურთხეული, – მეტყოდა ხოლმე მერი და ჩვენს ეზოში მცხოვრები „ჩეკას“ ყოფილი
მაღალჩინოსნის ოჯახი მოჰყავდა მაგალითად, – აი, ის საცოდავები, ხომ ხედავ, რა დღეში არიან?
– რაღა რა დღეში, კოკი, მაგათი პატარა გვანცა ჩვენი სანდროს ტოლია. რომ შეხედავ, თვალს ვერ
მოსწყვეტ, მაგრამ, იმ საცოდავს დამბლა სჭირს და ექიმები მშობლებს ვერავითარ გარანტიას ვერ
აძლევენ, რომ ოდესმე გამოჯანმრთელდება, – მეტყოდა ხოლმე მერი, სანდროს გადახედავდა,
პირჯვარს გადასწერდა და დაამატებდა: საბრალო ბავშვი... მაგრამ, ასე ხდება ხოლმე – ის
საწყალი წინაპრების ცოდვებისთვის ისჯება. ბაბუამისი ძველი „ჩეკისტი“ იყო, ხალხს ხოცავდა
და ღმერთმა მას ეს ცოდვები არ აპატია.
– კარგი, რა, მერი! რა შუაშია ბაბუამისი? დედამისს მშობიარობის ტრავმა აქვს და ბავშვის
დამბლაც იმან გამოიწვია, – ვპასუხობდი მერის და მაშინ გულწრფელად მჯეროდა, რომ
მართალი ვიყავი. რადგან მე თავად ვხოცავდი ადამიანებს, ჩემი ცოლ-შვილი კი უპრობლემოდ
ცხოვრობდა, მიმაჩნდა, რომ მერი ცდებოდა, ცოდვები აქ არაფერ შუაში იყო და, საერთოდ,
ღმერთის არსებობის მაშინ ნამდვილად არ მწამდა.
– ღმერთმა მოგიტევოს, კოკი, ეგ ურწმუნოება, – მეტყოდა მერი და ჯერ ისევ სანდროს
გადასახავდა ჯვარს, შემდეგ – მე, ბოლოს თვითონ გადაიწერდა პირჯვარს და დაამატებდა: –
ნუთუ დაგავიწყდა, კოკი, რა დაემართა გვანცას მამას?
– მეხი ღმერთის იარაღი იყო, კოკი, ის უბედური კი მამამისის ცოდვების გამო დაისაჯა. გვანცას
ბაბუა კი ისეთი ცოდვილი იყო, რომ ამას ვეღარ გაუძლო და თავში ტყვია დაიხალა.
– დაიხალა და დაიხალა, რა ვქნა, რა ჩემი ბრალია?.. გვეყო დავა! – ვეტყოდი ხოლმე მერის, სხვა
ოთახში გავდიოდი და ჩვენი უსიამოვნო საუბარი ამით მთავრდებოდა.
გვანცას ბაბუა „ჩეკას“ პენსიონერი პოლკოვნიკი იყო და ცალკე, მარტო ცხოვრობდა. მას მე
სამეზობლოდან ვიცნობდი და ისიც კარგად მიცნობდა. ზოგჯერ ბაბუაჩემსაც ესტუმრებოდა
ხოლმე, თუმცა ბაბუას ის გულზე არ ეხატებოდა და მეუბნებოდა: შავბნელი ადამიანია და, ვინ
იცის, რამდენი უსამართლობა აქვს ჩადენილიო.
ის ბაბუას ნარდს ეთამაშებოდა, მაგრამ, სულ აგებდა ხოლმე და ჩვენი სახლიდან დაბოღმილი
მიდიოდა. ბაბუა არასოდეს აცილებდა სტუმარს. ის რომ კარს გაიხურავდა, თვალს ჩავუკრავდი
და ვეკითხებოდი:
– ისევ მოუგე?
შემდეგ ის კაცი ახალ სახლში გადავიდა, ჩვენს ეზოში იშვიათად მოდიოდა და ბოლოს მისი
შვილის დასაფლავებაზე ვნახე. ერთი წლის შემდეგ კი „ჩეკას“ ყოფილი პოლკოვნიკი თავის
ბინაში შუბლგახვრეტილი იპოვეს. ყველა ამბობდა, თავი მოიკლაო და ძიებამაც ასეთი დასკვნა
დადო. სინამდვილეში კი, ის მე მოვკალი – ეს ცენტრის დავალება იყო.
– ცენტრმა შენ იმიტომ მოგანდო ეს საქმე, რომ იმ კაცს კარგად იცნობ, მის სახლში შესვლის
პრობლემა არ გექნება, დანარჩენი კი შენი პროფესიონალიზმის საქმეა. თვითმკვლელობა ისე
დამაჯერებელი უნდა იყოს, რომ მასში ეჭვი არავინ შეიტანოს.
თურმე, იმ კაცს დღიურები ჰქონია, რომელშიც „ჩეკას“ მთელი ბინძური საქმიანობა იყო
აღწერილი, აგრეთვე, ყველაფერ ამის დამადასტურებელი საბუთები და ეს მასალა მას
დასავლეთში უნდოდა, გაეყიდა. აბა, ასეთ რამეს ვინ აპატიებდა და, ეს ამბავი რომ არ
გახმაურებულიყო, მოსკოვმა მისი მოშორება გადაწყვიტა, ხოლო დღიურები და საბუთები კი, მე
უნდა წამომეღო მისი ლიკვიდაციის შემდეგ.
ყოფილი პოლკოვნიკი საკმაოდ გამოცდილი კაცი იყო, მისი მოტყუება იოლი არ იქნებოდა,
ამიტომ, ისეთი რამ უნდა მომეფიქრებინა, რაც მასში ეჭვს არ გამოიწვევდა და დავალების
შესრულებას გამიადვილებდა.
– ოჰ, კოკი, შენ ხარ? – გაუკვირდა პოლკოვნიკს და სახლში შემიპატიჟა, – რა გაგჭირვებია, რით
შემიძლია, გემსახურო?
– რა თქმა უნდა, რაზეა ლაპარაკი! ერთი, აქეთ მობრძანდი, ჩემო კოკი, დაბრძანდი და აქ ამიხსენი
ყველაფერი, – პოლკოვნიკმა თავის კაბინეტში შემიპატიჟა, საწერი მაგიდის წინ სკამზე დამსვა,
თვითონ მაგიდას მიუჯდა, უჯრა გამოაღო და იქიდან პისტოლეტი ამოაცურა, მერე მომიშვირა
და კბილებში გამოსცრა: – არ ჩაგივიდა ფეხი, ხომ, შე ნაბიჭვარო?! ჩემს მოსაკლავად მოხვედი,
მაგრამ კოვზი ნაცარში ჩაგივარდა, არა?!
– ეს აბსურდი საიდან მოიტანეთ, ბატონო ჩემო? – მშვიდად ვუთხარი პოლკოვნიკს, თან მის
მაყუჩიან ბრაუნინგს შევავლე თვალი და იარაღამდე სავარაუდო მანძილი გავზომე.
მაინტერესებდა, მივწვდებოდი თუ არა ხელით, რომ პისტოლეტი წამერთმია ან ხელიდან
გამეგდებინებინა.
– ნუთუ აბსურდს ვლაპარაკობ ამხელა კაცი, თანაც „ჩეკას“ ძალიან გამოცდილი პოლკოვნიკი, –
ირონიულად მომიგო პოლკოვნიკმა, ერთი ნაბიჯით უკან დაიხია, პისტოლეტი თავში დამიმიზნა
და მითხრა, – რაც უნდა ეცადო, ვერ მომწვდები და, ზედმეტი მოძრაობა რომ შეგნიშნო, შუბლს
გაგიხვრეტ!
– ჯერ ერთი, რას მერჩით, თანაც, თუ შუბლს გამიხვრეტთ, დაგხვრეტენ, – ისევ მშვიდად
ვუთხარი პისტოლეტმომარჯვებულ პოლკოვნიკს და მისი განეიტრალების სხვა საშუალებებზე
დავიწყე ფიქრი, რადგან ხელ-ფეხით უკვე ვეღარ მივწვდებოდი.
– რომ დამხვრიტონ, უნდა დამაპატიმრონ, ჩემს შეპყრობას კი ვერ ეღირსებით – ამაღამ მივდივარ.
მანამდე კი მოგკლავ, სახლს ცეცხლს წავუკიდებ და, სანამ გაირკვევა, რა მოხდა, მე უკვე
თურქეთში ვიქნები.
– რომ არ დამიშავო, სწორედ ამიტომაც გკლავ. ახლა ხელები ასწიე, ფრთხილად ადექი და
კედელს აეკარი, თორემ, გაუფრთხილებლად გესვრი.
– ჯერ ერთი, ველოდი მკვლელს, მზად ვიყავი. ხოლო შენ რომ დაგინახე, მივხვდი, ვინ იყავი, რა
გინდოდა და, აი, შედეგიც – მე გავიმარჯვე, შენ და შენი უფროსობა კი დამარცხდით, ასე ვთქვათ,
გაფარჩაკდით...
„ეს ჯერ კიდევ საკითხავია, ვინ გაფარჩაკდება“, – გავიფიქრე გუნებაში, პოლკოვნიკს კი ვუთხარი:
– მე ის მაინტერესებს, თქვენ როგორ ამოიცანით ჩემში მკვლელი.
– გასაგებია, მაგრამ, თქვენ ვერანაირად ვერ მოისმენდით ჩვენს საუბარს, – ვთქვი მე.
– მე მხოლოდ ერთი ფრაზა გავშიფრე, მან გითხრა: „რაც შენ დღეს ნახე, ყველაფერი საიდუმლოდ
უნდა დარჩეს“. ეს კი საკმარისი იყო, მივმხვდარიყავი, თუ ვინ იყავი შენ, – თქვა პოლკოვნიკმა,
ჩაეცინა და დაამატა, – ეს ძალიან ადვილია, კოკი, ამას ბავშვიც კი მიხვდებოდა.
პოლკოვნიკი მართალს ამბობდა, რომანმა მართლაც მითხრა მსგავსი ფრაზა, მაგრამ, ჩვენ
ახლომახლო არავინ იმყოფებოდა და ჩვენს სიტყვებს ვერავინ გაიგონებდა. გამორიცხული იყო
დისტანციური მოსმენაც. უცებ თავში ერთმა აზრმა გამიელვა. „ალბათ, მან ლაპარაკის ტუჩების
მოძრაობით გაშიფვრა იცის, – გავიფიქრე გუნებაში, – კი, ნამდვილად ასეა. როგორც ეტყობა, მან
შორიდან დაგვინახა, რომ ვსაუბრობდით, ეს ფრაზა გაშიფრა და ყველაფერს მიხვდა. უყურე ამ
დამპალს, წლების შემდეგ სად გამოადგა ეს ინფორმაცია!“
„აბა, კოკი, ახლა მთელი შენი ნებისყოფა მოიკრიბე, მთელი ცოდნა გამოიყენე და ამ ვირთხას
თავს ნუ მოაკვლევინებ“, – გავიფიქრე გუნებაში, რადგან პოლკოვნიკის შემხედვარე მივხვდი,
რომ, ცოტაც და, სასხლეტს თითს გამოჰკრავდა და ტვინს გამასხმევინებდა. შემდეგ უზარმაზარ
კედლის საათზე გადავიტანე მზერა, რომლის ისრებიც ათზე იყო გაჩერებული, წამზომი კი
თორმეტს უახლოვდებოდა. საბოლოო იერიშისთვის მოვემზადე და საღამოს ათი საათის
შესრულებამდე ათი წამით ადრე გუნებაში წამების გადათვლა დავიწყე: „ათი, ცხრა, რვა, შვიდი,
ექვსი, ხუთი, ოთხი, სამი, ორი, ერთი...“
– ბუუმ! – დაჰკრა კედლის საათმა და, დროის უმოკლეს მონაკვეთში, სანამ საათი მეორეჯერ
ჩამოჰკრავდა, საწერი მაგიდის ქვეშ შევსრიალდი, ჩემგან ორ მეტრში მდგარ,
ორპისტოლეტმომარჯვებულ პოლკოვნიკს დავეტაკე, იატაკზე წავაქციე და ისე გავაგდებინე
ორივე პისტოლეტი, რომ მან ერთი გასროლაც ვერ მოასწრო... ბუუმ! – ჩამოჰკრა საათმა მეათეჯერ
და ორივე მაყუჩიანი პისტოლეტი უკვე ხელებში მეჭირა, პოლკოვნიკს ვუღიმოდი და
ვეუბნებოდი:
– ათი კილოგრამი ოქრო მაქვს. ექვსი შენი იყოს, ოთხი კი – ჩემი, – მითხრა პოლკოვნიკმა. შემდეგ
თაროებს უკან მდებარე საიდუმლო სეიფი გამოაღო, ხუთი ცალი ორკილოგრამიანი ოქროს ზოდი
გამოიღო, ჩემ წინ დადო და მითხრა: – თითოეული ორ კილოგრამს იწონის, სამი ცალი – შენ, ორი
– მე.
– მეორე მსოფლიო ომის დროს, ფაშისტები რომ კავკასიას მოადგნენ, მოსკოვიდან გვიბრძანეს,
თბილისის ბანკის საცავები ძვირფასეულობისგან დაგვეცალა და ყველაფერი ფშავში, ერთ-ერთი
კლდის საიდუმლო გამოქვაბულში გადაგვეზიდა. ამ ოპერაციაში მეც ვმონაწილეობდი და
სწორედ მაშინ მოვახერხე ამ ხუთი ზოდის მოპარვა.
– მოიკითხა კი არა, ერთი ამბავი ატყდა. მით უმეტეს, რომ ძვირფასეულობის ტრანსპორტირება
სულ რაღაც ოთხი საათის დაწყებული იყო, როდესაც პირადად ლავრენტი ბერიას უბრძანებია ამ
ოპერაციის გაუქმება. ბერია პირადად ხელმძღვანელობდა კავკასიის დაცვას და უთქვამს,
საქართველოში ფაშისტები ვერ შემოვლენ, პანიკას ნუ ქმნით და ყველაფერი უკან დააბრუნეთო.
აბა, ბერიას სიტყვას ვინ დაუდგებოდა წინ და ოქრო კვლავ საცავებში ჩავიტანეთ. თუმცა, მე
ხუთი ზოდი უკვე მოპარული და საიმედოდ გადამალული მქონდა. ხომ ხედავ, დღემდე
შემომრჩა. ნახე, ორთავიანი არწივია ამოტვიფრული ზოდებზე, რაც იმას ნიშნავს, რომ მეფის
დროინდელი, უმაღლესი ხარისხის ოქროა, – მითხრა პოლკოვნიკმა, თან ჩემ პირდაპირ კითხვას
თავი აარიდა და არ მიპასუხა, როგორ გადაურჩა სასჯელს ქურდობისთვის.
– სასჯელს როგორ გადაურჩი? – გავუმეორე პოლკოვნიკს, მან კი თავი გააქნია, ჩაეცინა და
მითხრა:
– დახვრიტეს, – მითხრა პოლკოვნიკმა, – მანამდე კი ისე აწამეს, კაცს აღარ ჰგავდა და, ჯობდა,
თავი მოეკლა.
– ცოცხალი რომ გადავრჩე. უშიშროებამ ჩემი დღიურების ამბავი შეიტყო და შენც ხომ ამიტომ
მოგაგზავნეს ჩემს მოსაკლავად?
– აბა, მიჩვენე შენი დღიურები, – ვუთხარი პოლკოვნიკს. მან ათი ცალი შავყდიანი რვეული და
ორი ცალი საბუთებით სავსე საქაღალდე მაგიდაზე დაალაგა და მითხრა:
– სულ ესაა?
– კი, – მითხრა პოლკოვნიკმა და თვალი თვალში გამიყარა, თან, შემომთავაზა, – შენც ჩემთან
ერთად წამოდი და იმდენ ფულს გაშოვნინებ, საშვილიშვილოდ გეყოფა.
შეცდომისგან დაზღვეული, რა თქმა უნდა, არავინაა, მაგრამ შეცდომა ჩვენს საქმეში სიკვდილის
ტოლფასია და, თუ გინდა, რომ ცოცხალი გადარჩე, შეცდომაც არც უნდა დაუშვა. პირიქით,
სხვისი შეცდომის, სისუსტის მაქსიმალურად გამოყენება უნდა შეგეძლოს და სწორედ მაშინ ხარ
უმაღლესი დონის პროფესიონალი, როდესაც ასეთი რამ შეგიძლია.
ჩემი პროფესიის ადამიანს მაგარი ნერვები, სხარტი გონება, ცივი გული და მტკიცე ხელი უნდა
ჰქონდეს და, თუ ყველაფერ ამას გამოცდილება და რესპექტაბელური გარეგნობაც ერთვის, მაშინ,
იდეალური, თითქმის მოუხელთებელი შემსრულებელი ხარ და შენს საქმეში ბადალი არ გყავს.
არ მინდა, ჩემი სიტყვები ვინმემ ისე გაიგოს, თითქოს მკვლელობას რეკლამას ვუკეთებ და ვინმეს
მოვუწოდებ, მკვლელი გახდეს. რა თქმა უნდა, არა! მკვლელობა, ადამიანის სიცოცხლის
ხელყოფა, ვისაც არ უნდა კლავდე, ცუდს თუ კარგს, დიდ ცოდვად მიმაჩნია და ყველას
მოვუწოდებ, რომ ამ საქმეს ხელი არ მოჰკიდონ და სხვა პროფესია აირჩიონ. მე რომ ახლა
ვიწყებდე ცხოვრებას და არჩევანი მქონდეს, არამც და არამც მკვლელის პროფესიას არ ავირჩევდი
და ნებისმიერ სხვა საქმეს მოვკიდებდი ხელს, თუნდაც იმიტომ, რომ ჩემი პროფესიის ადამიანის
სიცოცხლის ხანგრძლივობა, ხშირ შემთხვევაში, ოცდაათ წელს არ აჭარბებს და მსოფლიოში
ლამის ერთადერთი ადამიანი ვარ, ვინც საკმაოდ ხანდაზმულ ასაკს მიაღწია და კვლავაც
წარმატებით განაგრძობს საქმიანობას.
ყოველივე ეს კი იმას ნიშნავს, რომ განსაკუთრებული, რჩეული ადამიანი ვარ და, როგორც ყველა
რჩეულს, მოვლენებსა და პროცესებზე ზეგავლენის მოხდენა შემიძლია. ისე ნურავინ გაიგებს,
თითქოს პარანოია ან მანიაკური მისწრაფებები მალაპარაკებდეს. არა! მე არც ფსიქოპათი ვარ და
არც სერიული მკვლელი, რომელიც ჰიპერტროპიული იდეებითაა შეპყრობილი ან ადამიანის
ხორცის ჭამა სიამოვნებს – ამ მხრივ ჩვეულებრივი ადამიანი ვარ. მართალია, მკვლელი ვარ და
მკვლელობა ცუდია, მაგრამ, განგებისგან განსაკუთრებული მისია მაკისრია და დარწმუნებული
ვარ, რომ მაინც სიცოცხლეს, სიკეთეს ვემსახურები და, რომ არა ჩემი ჩარევა, მოვლენები და
პროცესები ბევრად უფრო ცუდად განვითარდებოდა. ყოფილა შემთხვევები, როდესაც ჩემს
ჩარევასაც არ გამოუსწორებია ვითარება და იმაზე უარესი მომხდარა, ვიდრე ვარაუდობდნენ.
მაგრამ, მთავარი ის არის, რომ შინაგანად ღრმად ვარ დარწმუნებული, სიკეთეს ვემსახურები და
ეს არც თავის მოტყუებაა და არც ვინმესთვის თვალებში ნაცრის შეყრა. თუმცა, კიდევ ერთხელ
ვიმეორებ, რომ ჩემი პროფესიის არჩევას არც არავის ვუსურვებ და არც მე ვისურვებდი ამ გზაზე
დადგომას, ახლა რომ ვიწყებდე ცხოვრებას. მით უმეტეს, რომ ამ გზაზე ნებაყოფლობით არ
დავმდგარვარ, ოსტატურად შემიტყუეს და ისეთ მდგომარეობაში ჩამაყენეს, რომ უკან დასახევი
გზა აღარ მქონდა.
– ჩემი თავი ღმერთი მგონია! – მითხრა ერთხელ ერთმა ჩემმა კოლეგამ, როდესაც ერთი საქმე
შევასრულეთ, უკან ვბრუნდებოდით და თითქმის სამშვიდობოზე ვიყავით გასულები.
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ ამ კაცის ლიკვიდაციით ჩვენ უამრავი ადამიანის სიცოცხლე
გადავარჩინეთ, ანუ მათი ბედი შევცვალეთ, მათ ბედს განვაგებდით, ასეთი რამ კი მხოლოდ
ღმერთს შეუძლია. აი, რატომ მგონია, რომ წამით მაინც ვიყავი ღმერთი! რა, მართალს არ ვამბობ?
– სად ღმერთი და სად ჩვენ? – მივუგე კოლეგას, – ღმერთი უკვდავია, ჩვენ კი უბრალო
მოკვდავები ვართ.
– მოკვდავები? – რატომღაც შეკრთა ჩემი კოლეგა, პაუზა გააკეთა და შემდეგ მითხრა: – რა იცი,
იქნებ, ჩვენც გვეღირსოს უკვდავება...
კოლეგამ სიტყვა ვეღარ დაასრულა, რადგან მე მას მაყუჩიანი პისტოლეტიდან ორი ტყვია
ვესროლე თავში და ადგილზევე მოვკალი, შემდეგ ჭაობში ჩავაგდე, რომ კვალი გამექრო და
ჩავილაპარაკე: „სამწუხაროდ, უკვდავება ვერ მოიპოვე, რომ არაფერი ვთქვათ შენს
გაღმერთებაზე...“
– ნახვამდის. ხვალ დილით გელოდები 8 საათზე და, აბა, შენ იცი, კარგად დაისვენე და
საფუძვლიანად მოემზადე ოპერაციისთვის.
– ოპერაციისთვის უკვე მზად ვარ, ჰერ რუსო, – მარტამ ჩემი სახელი არ იცოდა და, რადგან
„კაგებეს“ თანამშრომელი ვიყავი, რუსს იმიტომ მიწოდებდა, – ამ მხრივ ყველაფერი წესრიგშია და
დარდი ნუ გაქვთ. არც დასვენება მჭირდება. პირიქით, ახლა განმუხტვა მინდა და, ნება მომეცით,
თქვენთან დავრჩე.
მარტას შემხედვარე, კინაღამ ცდუნებას ავყევი, რადგან ეს ქერათმიანი გოგონა ისეთ ვნებას
ასხივებდა, მასთან გატარებული ღამე, ალბათ, უდიდეს სიამოვნებას მომანიჭებდა. თუმცა,
დროზე მოვთოკე თავი, არც იმჯერად ვუღალატე ჩემს პრინციპებს და მომხიბვლელ, ტანწერწეტა
შტაზელს მივუგე:
– ჯერ საქმე, ჩემო გოგონა, შემდეგ კი სიამოვნება. აბა, ნახვამდის, ხვალ დილით გელოდები და არ
დაიგვიანო.
მარტა წავიდა. მისი საქციელი რომ გავიაზრე, მივხვდი, რომ მის გამოჯგიმვაში ირონიის
ნატამალიც არ იყო, მან, უბრალოდ, თავისი დამოკიდებულება გამოხატა რანგით უფროსი პირის
მიმართ. ჩემთან ინტიმური კავშირის დამყარების სურვილი კი წამიერი ქალური სისუსტე იყო,
რასაც მან სძლია, ან, შეიძლება, სულაც უფროსობისგან ჰქონდა ეს დავალებული. ერთი სიტყვით,
მარტა რომ გავისტუმრე, იარაღები და უნიფორმა გავამზადე, შემდეგ კი დავწექი და დავიძინე.
– ვგრძნობდი, რომ, ადრე თუ გვიან, ასე მოხდებოდა და აკი მოხდა კიდეც. გახსოვთ,
ახალგაზრდავ, რომ გასწავლიდით, „კანტორის“ განაჩენს ვერ გაექცევით-მეთქი? ვერც მე
გავექეცი. არადა, იმედი მქონდა, რომ ამას მოვახერხებდი.
– ვერა, ვერ მოახერხებთ, – ცივად ვუთხარი და პისტოლეტი მივუშვირე თავში, მან კი ხელით
მანიშნა გაჩერდიო და მითხრა:
– გისმენთ.
– გასაგებია.
– აი, სულ ეს იყო. ახლა კი ნახვამდის, ჯოჯოხეთში შევხვდებით ერთმანეთს, – მითხრა ობიექტმა
გაიცინა და ხელები გაშალა.
– მშვიდობით! – ვთქვი მე, სასხლეტს თითი გამოვკარი, ინსტრუქტორს ორი ტყვია დავახალე
გულში და იქვე მოვკალი. შემდეგ საათს შევხედე – ათს ცხრა წუთი აკლდა და გასაქცევად ცხრა
წუთი მრჩებოდა. მშვიდად გავაღე ჰერმეტული კარი, რადიომაუწყებლობის ცარიელ დერეფანში
გამოვედი და ქვევით დავეშვი. ეზო მშვიდად გადავკვეთე, საკონტროლო-გამშვები პუნქტის
შენობაში შევედი და ერთადერთ კონტროლიორს ფალსიფიცირებული საშვი ვუჩვენე, თან
ხელით ვანიშნე, რომ ბარიერი გაეხსნა და გავეშვი.
– დიახ, დღეს პირველად გამოვედი სამსახურში და, აი, უკვე მივდივარ. ცოლს მოვენატრე და
გარეთ მელოდება, – ღიმილით მივუგე კონტროლიორს.
– დაგაგვიანდა, კოკი, შენ მაგივრად „რადიო ევროპამ“ უკვე ჩამაბარა პატაკი. ზუსტად დილის 11
საათზე, ანუ, იმ მოღალატის ლიკვიდაციიდან ერთი საათის შემდეგ გადმოსცეს ეს ამბავი და ისიც
ვიცოდი, რომ შენც სამშვიდობოს იყავი გასული. იმ დოყლაპიებმა თქვეს – მკვლელს ვეძებთო, ეს
კი იმას ნიშნავდა, რომ, თუ იქვე ვერ შეგიპყრეს, ვერც ვერასდროს დაგიჭერდნენ. ყოჩაღ, კოკი, მე
შენით ვამაყობ! ახლა კი თავისუფალი ხარ და თუ შენს მოსკოვურ ბინაში დასვენება არ გინდა,
შეგიძლია, თბილისში გადაფრინდე და შენს საყვარელ ცოლ-შვილს დაუბრუნდე.
– ასეც ვიცოდი. აი, შენ ბილეთი. თვითმფრინავი ორმოც წუთში მიფრინავს, მაგრამ ჩემი მძღოლი
ისარივით გაგაქროლებს და არც რეგისტრაციის გავლა დაგჭირდება, – მითხრა გენერალმა, ხელი
ჩამომართვა და კარამდე მიმაცილა.
ლუბიანკიდან ღამის 3 საათზე გამოვედი გენერალ შჩუკინის „ვოლგით“. ოთხის ნახევარზე უკვე
მოსკოვი-თბილისის თვითმფრინავში ვიჯექი. ათ წუთში ლაინერი ჰაერში აიჭრა და დილის
ცხრის ნახევარი შესრულდა, ჩემს ბინაში რომ შევდგი ფეხი.
მერიმ გემრიელად მასაუზმა. ჭამას რომ მოვრჩი, სუფრის ალაგებას შეუდგა და მოულოდნელად
მითხრა:
– კოკი, საყვარელო, ხომ არ მღალატობ?
ჩემი ცოლის ეს სიტყვები იმდენად მოულოდნელი იყო ჩემთვის, რომ ვიფიქრე, ხომ არ მეჩვენება-
მეთქი და ვკითხე:
– რაო, რა თქვი?
– ხომ არ მღალატობ, კოკი? – გაიმეორა მერიმ, – სულ რუსებთან და უცხოელებთან გაქვს საქმე.
მათ შორის ქალებიც იქნებიან, იმათი ქალების ამბავი კი კარგად ვიცი და, გამორიცხული არაა,
რომ ცდუნებას ვერ გაუძლო.
– არა, მაგრამ ნაირ-ნაირ ქალებს ხედავ ყოველდღე და, მეშინია, არავინ წამართვას შენი თავი, –
გაიმეორა მერიმ.
– ნუ გეშინია, საყვარელო, შენ გარდა, სხვა ქალებს ზედაც არ ვუყურებ და საერთოდ, შენ ხომ
კარგად იცი, რომ ოჯახის კაცი ვარ და ასე მუხლმოუხრელად იმიტომ ვშრომობ, რომ არაფერი
გაგიჭირდეთ, უზრუნველყოფილები და ყოველმხრივ დაცულები იყოთ, – მივუგე მერის, თმაზე
მოვეფერე და დავაიმედე: – რაც არ უნდა მოხდეს, იცოდე, რომ შენს თავს არავის ვამჯობინებ და
სარეცელს სხვა ქალთან არასოდეს გავიზიარებ, თუ, რა თქმა უნდა, ამის გადაუდებელი
საჭიროება არ იქნა.
– არა, რას ამბობ, ღმერთმა დამიფაროს. შენზე ადრე მე მოვკვდები. მეორედ ეს არ თქვა! –
გავუბრაზდი მერის.
– გეხუმრე, საყვარელო, ნუთუ ვერ მიხვდი, რომ გეხუმრე? – ვუთხარი მერის, თუმცა, სულაც არ
მიხუმრია, რადგან ასეთი რამ გამორიცხული არ იყო და საკუთარი თავის წინაშე რომ მართალი
ვყოფილიყავი, მერი წინასწარ გავაფრთხილე.
თითქოს ღმერთმა მიწყინაო, ასეთი გადაუდებელი აუცილებლობა მართლაც გახდა საჭირო და,
თანაც, ძალიან მალე: „რადიო ევროპაში“ ჩატარებული ლიკვიდაციიდან სამი თვეც არ იყო
გასული, რომ პირდაპირ ლუბიანკაზე, გენერალ შჩუკინთან გამომიძახეს. კაბინეტში მუხინიც
იმყოფებოდა.
– ერთი ამას უყურე! – სიცილით უთხრა შჩუკინმა თავის მოადგილეს, – შეიძლება, თავი ვერ
გავართვაო. შენი გარეგნობისა და მომზადების კაცმა ასეთ საქმეს როგორ ვერ უნდა გაართვა
თავი, როგორ არ გრცხვენია? კოკი, პირველად ვხედავ ქართველ კაცს, რომელიც ქალთან
ურთიერთობაზე ამბობს უარს.
– მართალს ბრძანებთ, ამხანაგო გენერალო. მზად ვარ, ნებისმიერი ბრძანება შევასრულო! წამიერი
სისუსტისთვის კი ბოდიშს გიხდით. მზად ვარ, დაწვრილებით მოვისმინო დავალება, –
გამოვეჯგიმე შჩუკინს.
– რის წამიერი სისუსტე, კოკი, რას ამბობ, ღვთის გულისათვის, – თბილად მომიგო შჩუკინმა და
მუხინს მიუბრუნდა: – მიდი, ანდრეი ლუკიჩ, უფრო დეტალურად გააცანი კოკის ყველაფერი!
– საქმეს ის ართულებს, ჩემო კოკი, რომ, – განაგრძო მუხინმა, – ის ქალი პურიტანულად არის
აღზრდილი და მისი ცდუნება ურთულესი საქმე იქნება. სწორედ ესაა ყველაზე რთული და,
თუკი ამას შეძლებ, ჩათვალე, რომ დანარჩენსაც მოახერხებ.
– როგორ, სამი თვე ვერ გნახავ და ერთხელაც არ ჩამოხვალ მოსკოვიდან? – შეიცხადა მერიმ,
როდესაც ვუთხარი, რომ უნდა გავმგზავრებულიყავი.
– იცოდე, არ მიღალატო, – ღიმილით მითხრა მერიმ და დაამატა: – გეხუმრები, კოკი, ვიცი, რომ არ
მიღალატებ.
– ჯერჯერობით არა!
– ეს თქვენი მინუსია.
– რობერტ, ჩემო რაინდო, ჩემო დაუღალავო გმირო! – ნეტარებისგან დამდნარმა, ტერეზამ აღარ
იცოდა, როგორი ეპითეტით შევემკე და, როგორც კი საწოლში მომიხელთებდა, იქიდან ჩემი
გაშვება არ უნდოდა...
ტერეზასთან ურთიერთობის ერთი კვირის შემდეგ, ანუ, ნიუ-იორკში ჩასვლიდან მეცამეტე დღეს,
ბობოქრად გატარებული ღამის შემდეგ ტერეზამ მითხრა:
– რაზეა საუბარი, დარეკე, – მითხრა შჩუკინმა, შემდეგ თავადვე აკრიფა ჩემი ბინის ნომერი და
ტელეფონის ყურმილი მომაწოდა.
– კარგი ერთი, ნუ სულელობ! როგორ ხარ, როგორ მიდის შენი კვალიფიკაციის ამაღლება, სად
ხარ ახლა? – მომაყარა კითხვები მერიმ.
– მოსკოვში ვარ, საყვარელო, ხვალ ჩამოვდივარ და ახალი, თეთრი საძინებელი მომაქვს, თუ, რა
თქმა უნდა, შენ წინააღმდეგი არ ხარ, – ვუთხარი ცოლს.
– კი მაგრამ, შენ ხომ კვალიფიკაციის ასამაღლებლად გაემგზავრე სამი თვით? – მითხრა მერიმ.
– ორ კვირაში ჩავეტიე და ხვალ მოვფრინავ „სპალნასთან“ ერთად, შენ კი იმიტომ დაგირეკე, რომ
ფერი შეგითანხმო. მითხარი, თეთრი გინდა თუ ყავისფერი?
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, როგორ ფიქრობთ, მოსკოვში თეთრი ფერის საძინებელ ავეჯს ვიშოვი თუ
არა დღესვე?
– ბევრი არაფერია მოსაყოლი, ამხანაგო გენერალო, მივუგე შჩუკინს, პურიტანი ტერეზა სულ
რაღაც ექვს დღეში გატყდა და ისეთი არაპურიტანული მისწრაფებები გამოავლინა, მის ნაცვლად
მე მრცხვენოდა.
– კარგია ლოგინში?
– დასაწუნი არაა.
– როგორ შეგელია?
– ვითომ?
– რა თქმა უნდა, ჩემო კოკი, – სრული სერიოზულობით მითხრა გენერალმა, – შენმა სიტყვებმა
ერთი ბრწყინვალე იდეა ჩამისახა თავში და მის დაუყოვნებლივ განხორციელებას შევუდგები.
თუ ტერეზა ახალი სექსუალური პარტნიორის ძებნას დაიწყებს, ჩვენ მას ამაში დავეხმარებით და
ისეთ „ბუღას“ შევახვედრებთ, რომელიც ყველა მის თახსირულ სურვილს უმაღლეს დონეზე
დააკმაყოფილებს. მისი ოჯახის დანგრევა კი არ გვაწყობს. ჩვენ რუდოლფის კვლევების ცოდნა
გვჭირდება და ტერეზას სექს-სურვილების დაკმაყოფილებაზე მხოლოდ და მხოლოდ ამიტომ
ვთანხმდებით.
მოგვიანებით, მრავალი წლის შემდეგ, შევიტყვე, რომ „კაგებეს“ მიერ ტერეზასთან მიგზავნილი
საყვარელი წარმატებით იპარავდა რუდოლფის სეიფიდან ზესაიდუმლო სამხედრო ნახაზებს და
ამერიკის დაზვერვას აზრადაც არ მოსდიოდა, რომ მათი უახლესი იარაღის ნიმუშებს
დეტალურად იცნობდნენ „კაგებეში“. რუდოლფი ამ ათიოდე წლის წინ გარდაიცვალა, ტერეზა კი
მალე ისევ გათხოვდა – საბჭოთა მზვერავს გაჰყვა ცოლად. ისინი ახლა ტერეზას მამულში
ცხოვრობენ და, ალბათ, ის კაცი ამჟამად უკვე „ეფესბეზე“ მუშაობს...
– ვეცდები, რომ მსგავსი სამუშაო აღარ მოგცე, – გამიღიმა შჩუკინმა, ხელი ჩამომართვა და
დაამატა: – ნახვამდის, ხვალ დილით კი აეროპორტიდან თეთრი საძინებლის სახლში მიტანა არ
დაგავიწყდეს.
***
მერი ისე გაახარა თეთრმა საძინებელმა, არც კი უკითხავს, სამთვიანი მივლინებიდან თხუთმეტ
დღეში როგორ დავიძვრინე თავი. მერის რომ სიმართლე სცოდნოდა, საძინებელს არც კი
შეხედავდა, ისე დამშორდებოდა, მაგრამ, ის დარწმუნებული იყო, რომ მართლაც
კვალიფიკაციის ასამაღლებლად ვიმყოფებოდი რუსეთში და ჩემმა და თეთრი საძინებლის
დანახვამ მას უდიდესი ბედნიერება მოჰგვარა, ჩამეხუტა და მითხრა:
მერი მართალი იყო, მე მართლაც ძალიან სანიმუშო მეოჯახე და უერთგულესი ქმარი ვიყავი.
ტერეზასთან დაკავშირებული ისტორია გამონაკლისი იყო და ამ გამონაკლისს ჩემი უწყების
თამაშის წესები მკარნახობდა, რომელსაც ყოველთვის ვემორჩილებოდი. ცოლი არც მას მერე
მომიყვანია, როდესაც საკმაოდ ახალგაზრდა და ჯან-ღონით სავსე დავქვრივდი. მერი ჩემი
ერთადერთი სიყვარული იყო. მასთან ჩემი ცხოვრების საუკეთესო პერიოდი მაქვს გატარებული
და მის ხსოვნას არასდროს არაფერზე გავცვლი. რაც შეეხება ფიზიოლოგიურ მოთხოვნილებას,
მე ამ სურვილს პერიოდულად ვიკმაყოფილებ. თუმცა, მუდმივი პარტნიორი, ეგრეთ წოდებული
„პასტაიანკა“ არ მყავს და არც მისი ყოლის სურვილი გამაჩნია. ერთი მხრივ, მერის თხოვნის
გამო, მეორე მხრივ კი – ჩემი პროფესიიდან გამომდინარე.
მუდმივი პარტნიორი ქალი, თანაც, ჩემს ასაკში, თითქმის ცოლივითაა და არ მაწყობს, რომ
ვინმემ ჩემს საქმეში ჩაყოს ცხვირი. ასეთი რამ დამღუპველი შეიძლება აღმოჩნდეს საქმისთვის,
საქმეს კი ქალის ან ნებისმიერი სხვა მიზეზის გამო ნამდვილად ვერ დავღუპავ. თუმცა, ამას
წინათ ერთი ქალი გავიცანი, რომელმაც საკმაოდ გადაჭარბებული ცნობისმოყვარეობა გამოიჩინა
ჩემ მიმართ და კინაღამ ყველაფერი წყალში ჩემიყარა.
ცოტა ხნის წინ ერთ-ერთ პოსტსაბჭოთა ქვეყნიდან დავბრუნდი. იქ მე ერთი დელიკატური მისია
შევასრულე, ემოციურად საკმაოდ გადაღლილი ვიყავი და განმუხტვა მჭირდებოდა. ამიტომ,
დილიდანვე მივაშურე ვაკის საცურაო აუზს და ჯერ ცურვით ვიჯერე გული, შემდეგ კი
კოქტეილი შევუკვეთე და ვერანდაზე დავჯექი, რომელიც აუზის მოლურჯო-მომწვანო წყალს
გადაჰყურებს. ვწრუპავდი მსუბუქ, სასიამოვნო სითხეს და თან წყალში მოცურავე ადამიანებს
ვაკვირდებოდი. უზარმაზარ აუზში სიხალვათე იყო და ძირითადად ქალები ჭარბობდნენ. იქ
ყოფნა საკმაოდ ძვირი სიამოვნებაა და ყოველი ასეთი ვიზიტი რამდენიმე ასეული ლარი
მიჯდება, რადგან იქ ყველაფერზე სამჯერ-ოთხჯერ გაზრდილი ფასებია. თუმცა, უმაღლესი
სერვისია და ისე გემსახურებიან, როგორც მსოფლიოს საუკეთესო შესაბამის დაწესებულებებში.
– ხელს ხომ არ შეგიშლით, თქვენ გვერდით რომ დავჯდე? – მომესმა მარცხნიდან. თავი
მივატრიალე და ტანწერწეტა, შავგვრემანი გოგონა დავინახე, რომელსაც წითელი ფერის
მსუბუქი სავარძელი ეჭირა მარცხენა ხელში, მარჯვენაში კი – კოქტეილით სავსე ჭიქა.
ასეთი ქალები მილიონრებს, ან, უბრალოდ, ძალიან შეძლებულ მამაკაცებს უსაფრდებიან და,
თუკი მათზე გათხოვებას ვერ ახერხებენ, კარგ დროს მაინც ატარებენ მათთან და ბოლოს
მნიშვნელოვან თანხას ან ძალიან ძვირფას ნივთებს იღებენ საჩუქრად. მსგავსი „მტაცებლებითაა“
სავსე ყველა რუსული, ევროპული და ამერიკული „ტუსოვკები“. მათი გამოჩენა არავის უკვირს
და დაქვრივებულ ან მექალთანე მილიონერთა ახალი ცოლები და საყვარლები სწორედ ასეთი
კატეგორიის ქალები არიან. ეს კასტა ძირითადად ტოპ-მოდელების, ყოფილი ტანმოვარჯიშეების
ან ხელმოცარული მსახიობებისგან შედგება და, თუ მწვერვალებს ვერ აღწევენ და „შაჰის
ცოლობას“ ვერ გამოჰკრავენ ხელს, თავის ჭიას მაინც ახარებენ. ანჟელიკაც ასეთი ტიპის ქალს
ჰგავდა და გადავწყვიტე, სამი-ოთხი დღე გამეტარებინა მასთან, შემდეგ ხუთას-
ექვსასდოლარიანი სამკაული მეჩუქებინა და დავშორებოდი. ასეთი რამ ხშირად გამიკეთებია
როგორც აქ, ასევე უცხოეთში, ამიტომ, ეს ჩემთვის სიახლეს არ წარმოადგენდა, სექსით
დატვირთული სამი-ოთხი დღე კი მთელ თვეს მყოფნიდა და მეც კმაყოფილი ვრჩებოდი და ჩემი
პარტნიორებიც.
– კარგი, კოკი, მასე იყოს, – მითხრა ანჟელამ და დაამატა: – რა სამწუხაროა, რომ აქ მოწევა არ
შეიძლება.
– ტაქსი რად გვინდა, როდესაც „ბეემვეს“ ახალთახალი „ჯიპი“ გველოდება, – ვუთხარი ანჟელას,
რომელსაც ცნობისმოყვარეობა სრულად დავუკმაყოფილე და დარწმუნდა, რომ მართლაც
მდიდარ „ბებერს“ ჩაავლო.
– მერე, შენი ცოლი არ გამიბრაზდება? – მკითხა ანჟელამ და რამდენიმე ზედმეტი კითხვა რომ არ
დაესვა, სრული პასუხი გავეცი:
ანჟელას მეტი არაფერი უკითხავს, რადგან მის ხელში იყო სრული კარტ-ბლანში და მხოლოდ და
მხოლოდ მის მარიფათზე იყო დამოკიდებული ყველაფერი. ის მთელი გზა ჩემს „აგდებას“
ცდილობდა, ხოლო, ჩემი უზარმაზარი, ფეშენებელური სახლი რომ ნახა, ლამის
შემოსასვლელშივე შემომახტა, მაგრამ მე თმაზე გადავუსვი ხელი და ვუთხარი:
დიდ დროში, მაქსიმუმ, ოთხ დღეს ვგულისხმობდი, მაგრამ მასთან ურთიერთობა, ჩემი
საზომით, მართლაც დიდხანს გაგრძელდა – ანჟელამ ერთი კვირა მოახერხა ჩემთან დარჩენა. ის
მართლაც ძალიან კარგი სექს-პარტნიორი იყო, თავისი საქმე „ფრიადზე“ იცოდა და მართლა
ძალიან დიდ სიამოვნებას მანიჭებდა, მაგრამ, თვითონ უფრო მეტი ნეტარება მიიღო და ამას არც
მალავდა.
– არა, ამჯერად განრიგი შეიცვალა, – მივუგე ანჟელას, საწოლიდან წამოვდექი და, სანამ
სააბაზანოში შევიდოდი, ვუთხარი: – რესტორანში ვისადილოთ.
– რა გაეწყობა, კოკი, თუ საქმე გაქვს, უნდა გაემგზავრო, მაგრამ, იცოდე, რომ მე შენ არასოდეს
დამავიწყდები.
– ეგრე უცებ მოგერია ძილი, შე ბებერო?.. თუმცა, ლოგინში მართლა მაგარი ხარ და აქამდე
იმიტომ ვიკავებდი თავს, – გადაიკისკისა ანჟელამ და მისი სიტყვებიდან მივხვდი, რომ ის
უბრალო მძარცველი იყო და არა მოგზავნილი მკვლელი. თუმცა, გადავწყვიტე, ბოლომდე
შემემოწმებინა ეს ვერსია, თვალი არ გამიხელია და დაბანგული კაცის როლის თამაში განვაგრძე.
ანჟელამ ოთახებს დაუარა, რაც მოსწონდა იღებდა და მაგიდაზე ალაგებდა, რამაც საბოლოოდ
დამარწმუნა, რომ მკვლელი არ იყო. ამიტომ, ხალათი მოვიცვი, სააბაზანოდან დინჯად გავედი
და იმ დროს წავადექი თავზე, როდესაც ის კომოდის უჯრებში იქექებოდა. ის ისე იყო გართული
თავისი საქმიანობით, რომ ვერ შემამჩნია. ამიტომ მხარზე დავადე ხელი და ვუთხარი:
– ანჟელასთვის იმდენად მოულოდნელი იყო ჩემი გამოჩენა, რომ ადგილზე გაქვავდა. შემდეგ
გამოერკვა და გაქცევა დააპირა, მაგრამ მაჯაში ჩავავლე ხელი და ვკითხე:
– საით, შე კახპა?
– იქნებ, ჯერ ჩემი სახლი გაგაძარცვინო და ისე გაგიშვა? ჰა, რას იტყვი, გაწყობს? – შევუბღვირე
ანჟელას.
– რა ვქნა, ასეთი პროფესია მაქვს და თავს ამით ვირჩენ. ასე რომ არა, გავბომჟდებოდი და ქუჩაში
მომიწევდა ცხოვრება. მე ხომ არც სახლ-კარი მაქვს და არც წესიერი სამსახური?
– ჩემს ბინაში ხომ არ ჩაგწერო ან ბინა ხომ არ გიყიდო სულაც? რას იტყვი, ცუდი იდეა ხომ არაა?
– კარგი, კოკი, ნუ ბრაზობ. შენ ყოველმხრივ უზრუნველყოფილი კაცი ხარ, არაფერი გაკლია და
იმაზე ფიქრი არ გჭირდება, სად იშოვო ბინის ქირისა და ლუკმაპურის ფული. მე კი ამაზე
ფიქრითა და ზრუნვით ტვინი ამიდუღდა და, ერთი შეცდომაც რომ დავუშვა, სროკი არ ამცდება.
სროკი მინდა ახლა მე?
– აბა, რა გინდა?
– მერედა, შენი გარეგნობის ქალისთვის ამაზე ადვილი რა არის? ტან-ფეხი არ გაკლია, სილამაზე
და, რაც მთავარია, გაქნილი აფერისტი ხარ. იპოვე ვინმე ფულიანი კაცი, „შეახუჭუჭე“ და გაჰყევი
ცოლად. მე გასწავლო, როგორ მოიქცე? – მხრები ავიჩეჩე და ირონიულად ჩამეცინა.
– ეგ კი ვიცი, ჩემო კოკი, მაგრამ, ჩემს პალიკოს ვერ ვუღალატებ, – ამოიოხრა ანჟელამ.
– ეგ ვინღაა?
– ჩემი შვილი. სულ რაღაც ცხრა თვისაა, ბავშვიანს ვინ წამიყვანს? მისი მიტოვება კი
გამორიცხულია, ძალიან მიყვარს. აგერ უკვე ერთი კვირაა, არ მინახავს და გული საგულეს აღარ
მაქვს.
– ქმარმა მიგატოვა?
– რამდენი წლის ხარ და რომელ უნივერსიტეტში მოეწყვე? ახლა ყველა ხარახურა სასწავლებელს
უნივერსიტეტი დაარქვეს.
– ფეხმძიმედ?
– ჰო, მეოთხე თვეში გადავდივარ. მალე მუცელი დამეტყობა და ქორწილში გაბერილი ხომ არ
ვიჯდები?
რის ქორწილი, რა ქორწილი. მირიანი, თურმე, იმ ფირმის მფლობელის სიძე იყო, სადაც მე
ვმუშაობდი. ამიტომ, სამსახური დამატოვებინეს და, ფაქტობრივად, ქუჩაში დავრჩი... არც
სოფელში მიმიღეს ჩემებმა. პალიკო რომ გამიჩნდა, ერთ ბინძურ ოთახში ვცხოვრობდი
ავლაბარში. ერთმა ბებიაქალმა მიპატრონა, რომელიც კეთილი ქალი მეგონა, მაგრამ აღმოჩნდა,
რომ მას ბავშვის გაყიდვა სდომებია და ჩემგან უარი რომ მიიღო, დამემუქრა. იმან მიშველა, რომ
ის და მისი თანამზრახველები დააპატიმრეს. მე და პალიკო კი გლდანში, ოროთახიან ბინაში
გადავედით, დიასახლისთან ერთად ვცხოვრობთ და, როდესაც სახლში არ ვარ, ბავშვს ის ქალი
პატრონობს.
მიუხედავად იმისა, რომ საკმაოდ არასენტიმენტალური ვარ, ანჟელას მონაყოლმა ლამის ამატირა
და ვუთხარი:
– არა, არაფერს გატყუებ და ახლავე დაგიმტკიცებ ამას, – მომიგო გოგონამ, მობილურზე დარეკა
და თქვა:
– შენ, შვილო, შენ როგორ ხარ? პალიკოზე ნუ დარდობ, დავბანე, ვაჭამე და ამ წუთას დაიძინა.
როდის მოდიხარ?
– შენი ჩაბარებით რა ხეირი, რო?! რომელი ბინ ლადენი შენ ხარ, რომ შენი ჩაბარებით მილიონები
გადამიხადონ? მაგრამ, რომც იყო, მაინც არ ჩაგაბარებდი, საშიშია და იმიტომ. მე კი ამ სიბერეში
პრობლემები ნამდვილად არ მაწყობს, – ნახევრად ხუმრობით ვუთხარი გოგონას.
– ასე როგორ, კიდევ სექსი ხომ არ გნებავთ? – სრული სერიოზულობით მკითხა გოგონამ.
– ეეჰ, ანჟელა, ანჟელა, – გავბრაზდი მე, – რის სექსი, ახლა იმასაც ვნანობ, რაც ჩვენ შორის მოხდა
და გირჩევ, რომ ეს პუტანკური აზროვნება ტვინიდან ამოიგდო, ნორმალურ ცხოვრებას
დაუბრუნდე და საქმეს მოჰკიდო ხელი. მით უმეტეს, დიპლომი გქონია და, თუ არ მატყუებ,
იურისტი ყოფილხარ.
– სხვას ნუ აბრალებ, ასეთ დღეში შენ თვითონ ჩაიგდე თავი. ნუ ჩაუგორდებოდი ლოგინში იმ
ნაძირალას და არაფერი მოხდებოდა, ან, სულაც, დამცავი საშუალება გეხმარა. ერთი სიტყვით,
ახლა ამაზე ლაპარაკი უაზრობაა, ნერვების აშლის მეტს არაფერს მოგიტანს და მომავალზე უნდა
იფიქრო.
– ჩემი მომავალი ჩემი პალიკოა. იმიტომ დავპუტანკობ და დავბაცაცობ ასე, რომ მას მომავალი
ავუწყო და ჩემსავით არ გაუბედურდეს.
– იმუშავე!
ჩემმა სიტყვებმა ისე იმოქმედა ანჟელაზე, რომ იატაკზე დაემხო და მწარედ აქვითინდა, თან
იმეორებდა: ღმერთო, ღმერთო, ისეთი რა შევცოდე, რომ ასე დამსაჯეო.
მე უხმოდ ვუყურებდი გოგონას, რომელმაც ჯერ ტირილით იჯერა გული, ბოლოს წამოდგა,
კარისკენ გაემართა და თქვა:
– კიდევ უკეთესი, ჩემო კარგო, – შემრიგებლურად გავუღიმე ეკას, – ჯერ აბაზანაში შედი და
თავი მოიწესრიგე, შემდეგ საჭმელი გაამზადე და ვისადილოთ. ბოლოს კი ჩემს მოსაზრებას
გაგიზიარებ და, ვნახოთ, თუ მოგეწონება.
ეკასგან შევიტყვე, რომ პუტანკობა მას ორი თვის დაწყებული ჰქონდა, ჩემი გაძარცვის მცდელობა
კი მისი მეორე კრიმინალური საქმე იყო. პირველი ქუთაისში ჰქონდა ჩადენილი, როდესაც ვიღაც
თურქი ბიზნესმენი დააძინა, საფულიდან სამი ათასი ევრო ამოაცალა და გაიქცა.
– ეს ორი თვის წინ იყო, – მითხრა ეკამ, – ის თურქი, მირიანის შემდეგ ჩემი პირველი მამაკაცი
იყო. ჩემს ცხოვრებაში თქვენ მესამე ხართ. იმ სამი ათასი ევროთი ვარსებობთ დღესაც და, ფული
რომ არ შემოგვკლებოდა, თქვენი გაქურდვა იმიტომ მინდოდა.
ძალიან ცუდი, მაგრამ, ვხედავ, რომ მთლად წყალწაღებული არ უნდა იყო და გამოსწორების
შანსი გაქვს, თუკი ვინმე დახმარების ხელს გამოგიწვდის, – ვუთხარი ეკას და დავამატე; –
ამიტომ, გადავწყვიტე, დაგეხმარო, თან, შენი ოცნება აგისრულო და უცხოეთში გაგიშვა:
– დიახ!
– თავი ზღაპარში მგონია, ბატონო კოკი, – მითხრა ეკამ, რომელსაც კვლავ ცრემლები მოადგა
თვალზე.
ეკას ჩემი მობილურის ნომერი მივეცი და გავისტუმრე. შემდეგ ნატას დავურეკე, ეკას ისტორია
მოკლედ მოვუყევი, ბოლოს კი ვკითხე:
– დიდი სიამოვნებით. მერწმუნე, რომ ყველაფერი იმაზე კარგად იქნება, ვიდრე შენ
წარმოგიდგენია, – მომიგო ნატამ.
ეკასთან დაკავშირებული ისტორიიდან ექვს თვეზე ოდნავ მეტი გავიდა. მას შემდეგ ჩემი
უსაფრთხოების ზომები კიდევ უფრო მეტად გავამკაცრე, თან პარტნიორი ქალების ასაკიც ავწიე
და 35 წელზე ქვემოთ ქალს არც კი ველაპარაკები.
– წმინდა წყლის სისულელეა და თავს დავდებ, რომ მორწმუნე მუსლიმანების გარდა, იქ სხვას
ვერავის აღმოაჩენენ.
„მწვანე აულში“ მომხდარი ტრაგედიის შესახებ შემდგომ მთელმა მსოფლიომ შეიტყო და,
საბჭოთა კავშირი და წითელი არმია კიდევ უფრო მეტად შესძულდა ყველას. აულში შეჭრილმა
საბჭოთა ტანკებმა დაანგრიეს მეჩეთი, მიწასთან გაასწორეს მშვიდობიანი ოჯახების
საცხოვრებელი სახლები და სამასზე მეტი ადამიანი გაწყვიტეს, რომელთა უმრავლესობა
ბავშვები, ქალები და მოხუცები იყვნენ. სამწუხაროდ, მეც ამ საშინელების მონაწილე ვიყავი.
მართალია, ერთი ავღანელიც არ მომიკლავს იქ, მაგრამ, ამ საშინელების გამო, გარკვეულ
პასუხისმგებლობას მეც ვგრძნობ და ამ საშინელების გახსენება ძალიან მიჭირს.
– არც ერთი დამნაშავე არ უნდა წაგვივიდეს ხელიდან, ყურადღებით და საბრძოლო შემართებით
იყავით! – მოგვიწოდა თავგასიებულმა, ერთვარსკვლავიანმა „გრუელმა“ გენერალმა აულში
შესვლის წინ და დავიძარით.
– ბოდიშს გიხდით, ამხანაგო გენერალო, მაგრამ, მეჩეთში შეჭრა მათი რელიგიის შეურაცხყოფაა,
რასაც დიდი უბედურება მოჰყვება. მით უმეტეს, რომ არც მეჩეთშია იარაღი და ბრძანება
გააუქმეთ.
– ვინ გდიხარ, რომ ბრძანების გაუქმებას მომიწოდებ? წადი, შენი დედაც... – თავის ხეპრულ
სტილში მომიგო გენერალმა, მე კი მას მშვიდად, მაგრამ ძალიან ხმამაღლა ვუპასუხე:
– შენი დედაც, შენი მამაც და შენი ბოზი ცოლ-შვილიც, გენერალო!.. – მერე თვალი თვალში
გავუყარე, ათიოდე წამი მგელივით ვუყურებდი, შემდეგ მის წინ დავაფურთხე, შევტრიალდი და
ჩემს ადგილზე დავბრუნდი.
ქართველი მაიორი მშვიდად წამოდგა, ჯერ პისტოლეტი წაართვა პოლკოვნიკს, შემდეგ ისეთი
მუშტი შემოჰკრა ყბაში, რომ მან ორიოდე მეტრი იფრინა და ძირს დაეხეთქა. პისტოლეტი
მიუგდო, შემდეგ კი უღრიალა:
მართალია, გენერალმა ჩემი შეურაცხყოფა ჩაყლაპა, მაგრამ, ოპერაციის უფროსი ის იყო, ბრძანება
არ გაუუქმებია და თავის ხელქვეითებს მეჩეთში შეჭრა უბრძანა.
„გრუს“ ერთი ქვედანაყოფი მეჩეთისკენ დაიძრა, კართან მათ მოლა გადაუდგა წინ, დაუჩოქა და
სთხოვა, შიგნით არ შესულიყვნენ, მაგრამ ჯარისკაცებმა ის გადათელეს და მეჩეთში შეიჭრნენ.
ამის შემხედვარე მოლამ ხალხს თავისი სიწმინდის დაცვისკენ მოუწოდა და ერთ-ერთ „გრუელს“
ავტომატზე ჩაებღაუჭა, მან კი მუსლიმანთა რელიგიურ წინამძღოლს იარაღის ჯერი მიუშვა და
ადგილზე დაფლითა... ხალხს მეტი აღარ უნდოდა, ეს მათთვის მოქმედების სიგნალი იყო და,
გააფთრებული, უიარაღო ადამიანები „გრუელებს“ დაეტაკნენ და საშინელი ტრაგედიაც
დაიწყო... საბჭოთა ჯარისკაცები არავის ინდობდნენ და, განურჩვევლად, ყველას ტყვიების
ჯერით ცხრილავდნენ. თუმცა, გააფთრებული ადამიანები ვერ შეაშინეს, ისინი შიშველი
ხელებით მიიწევდნენ კბილებამდე შეიარაღებულ ჯარისკაცებზე, ორ მათგანს ავტომატიც კი
წაართვეს და საპასუხო ცეცხლით რამდენიმე „გრუელი“ მოცელეს.
– გმადლობთ, ჩემო ბატონო, თქვენ რომ არა, ყველას საიქიოს გაგვისტუმრებდნენ, – მომიგო
აკანკალებულმა გოგონამ, – თქვენ რომ ის ჯარისკაცი ააფეთქეთ, სწორედ ამან გვიხსნა. თქვენ,
ალბათ, მართლმორწმუნე მუსლიმანი მოჯაჰედი ხართ.
– არა, – მივუგე ფეხმძიმე გოგონას, – მოჯაჰედი არ ვარ და არც მუსლიმანი, ქრისტიანი ვარ,
თუმცა, ახლა ამას მნიშვნელობა არ აქვს. მთავარია, აქედან გაგიყვანოთ სამშვიდობოზე. ამიტომ,
რასაც გეტყვით, უნდა დამიჯეროთ.
ფეხმძიმე ავღანელ გოგონას აიშა ერქვა, ორსულობის ბოლო თვეში იყო და, ბედის ირონიით,
მაინცდამაინც ნანგრევებში, გაცხარებული ხოცვა-ჟლეტის დროს ასტკივდა მუცელი, იქვე
დაღვარა წყლები და მშობიარობა დაეწყო.
– მიშველეთ, ბატონო ჩემო, მშობიარობა დამეწყო, – თქვა აიშამ და ტკივილებისგან საშინელი
გამომეტყველება აღებეჭდა სახეზე.
ახალშობილს ჩაეძინა. მეორე ჩვილი ტაშტში იწვა და აქეთ-იქით აცეცებდა თვალებს, ხუთი წლის
ბიჭი კი კოპებშეკრული მიყურებდა და ადგილიდან არ იძროდა.
– აჰმად, შენს ძმებსა და დედას მიხედე, მე კი მალე მოვალ, – ვუთხარი პატარას, თავზე ხელი
გადავუსვი და ნანგრევებიდან გავედი, რომ როგორმე მანქანა მეშოვა და ნამშობიარევი ქალი
უსაფრთო ადგილზე გადამეყვანა.
– მართალს ბრძანებთ, პროფესორო, – მივუგე მთავარ ექიმს, ტუჩებზე საჩვენებელი თითი მივიდე
და დავამატე: – ნურავისთან გაიმეორებთ ჩემთან ნათქვამს, მე კი, ჩემი შესაძლებლობების
ფარგლებში შევეცდები, რამე ვიღონო.
– რა მოხდა?
– კარგი, ბატონო ჩემო, არავისთან ვიტყვი. თუმცა, წესით, ეს ამბავი ქვეყანას უნდა მოვდო და
თქვენი სიკეთისა და ვაჟკაცობის ამბავი გავაგებინო.
– აი, შეხედეთ, ანდრეი ლუკიჩ, – მუხინი ფანჯარაში გავახედე, – აი, ასეთი ჩლუნგები სჩადიან
ყველა იმ საშინელებას, რაზეც გელაპარაკეთ. სწორედ მათი ბრალია ჩვენი ქვეყნის პრესტიჟის
შელახვა.
– ეს არცაა გასაკვირი, ჩემო კოკი, ისინი ხომ ბრიყვი სალდაფონები არიან და მათგან კარგსა და
ჭკვიანურს რას უნდა მოელოდე? – ხელიდან არ გაუშვა მუხინმა სამხედროების გალანძღვის
მორიგი შანსი და დაამატა – პოლიტბიუროში ისეთი მოხსენება შევა, რომ სამხედროებს კარგა
მაგრად შეახურებენ, თუმცა, ეჭვი მეპარება, მათ ჭკუა ასწავლონ, ისინი თავის სიბრიყვეს
ვერასოდეს მოიშლიან.
– ძალიან კარგი. მაშინ, ერთ საათში სკამებთან მოვალ, – მითხრა რომანმა, რაც იმას ნიშნავდა, რომ
ალექსანდროვის ქვედა ბაღში, ბორის ძნელაძის ყოფილი ძეგლის გასწვრივ მდებარე სკამზე
იჯდებოდა.
– დიახ.
– ჰოდა, ახლა საქმე, – მომიგო რომანმა და მითხრა: – შენმა შესრულებულმა პირველმა დავალებამ
დიდი მოწონება დაიმსახურა. ახლა მეორე საქმეს გთავაზობენ და მომისმინე.
– გისმენ.
– ერთი კვირის შემდეგ რიო-დე-ჟანეიროში მსოფლიოს ყველა ბობოლა ნარკობარიგა იკრიბება და,
აი, ეს კაცი უნდა გაასაღო, – „ძიამ“ „ობიექტის“ სურათი მიჩვენა და მკითხა, – გეცნობა?
– შეასრულებ?
– ხვალ მოსკოვში უნდა გადავფრინდე, ძვირფასო. დამირეკეს და მითხრეს, რომ რაღაც სარფიანი
საქმე გამოჩნდა და ცოტა ფულს ვიშოვი, – ვუთხარი მერის, როდესაც „ძიასთან“ შეხვედრიდან
დავბრუნდი.
– მალე ჩამოხვალ?
– ფრთხილად, საყვარელო. ხომ იცი, რა არეული დრო დადგა და ხალხი როგორ გაგიჟდა. ღამით
ქუჩაში გასვლას მოერიდე. ხომ გესმის და ხედავ, რას ლაპარაკობენ ტელევიზორში? მოსკოვი,
თურმე, ყველაზე საშიში ქალაქია მსოფლიოში, იქაურობა მკვლელებითაა სავსე და შემთხვევით
ვინმე ოხერს არ გადაეყარო, რამე შარში არ გაეხვიო, – დამმოძღვრა მერიმ მოსკოვში
გამგზავრების წინ.
თვალი რომ გავახილე, ადგილობრივი დროით ღამის თერთმეტი საათი იყო. სწორედ ამ დროს
იწყება რიოში ღამის სისხლსავსე ცხოვრება, რომელიც დილამდე გრძელდება. ოსტაპ ბენდერის
საოცნებო ქალაქის გიჟური რიტმი დაახლოებით დილის 7-8 საათისთვის ცხრება და
სიყვარულით, სასმლითა და აზარტით გამძღარი ადამიანები დასაძინებლად წვებიან.
მე ავდექი, შხაპი მივიღე, თეთრ სამოსში გამოვეწყვე და ქვევით ჩავედი, რომ სასტუმრო
გულდასმით შემესწავლა და, შეძლებისდაგვარად, მისი მომსახურე პერსონალიც გამეცნო. ხუთ
დღეში სწორედ „ჰილტონში“ უნდა შეკრებილიყვნენ ბობოლა ნარკობარონები, რომლებსაც
ნარკობიზნესის გავლენის სფეროები უნდა გადაენაწილებინათ, მე კი ერთ-ერთი ყველაზე
ცნობილი მათი კოლეგა უნდა მომეკლა.
„ჰმ, რას ნიშნავს, რომ მარტო ვმუშაობ – არც არავინ მეხმარება და არც არავინ მაზღვევს. ეჰ, რა
სახელმწიფო დაშალეს და რა ძლევამოსილი სამსახური გააუქმეს?! თუმცა, საბჭოეთიც და
„კაგებეც“ ჯანდაბას წაუღია, მთავარი ახლა ისაა, როგორ გამოვნახო „ობიექტის“ ლიკვიდაციის
საშუალება“, – ვფიქრობდი გუნებაში, „ჰილტონის“ ვერანდაზე ვიჯექი და კამკამა ოკეანეს
გავცქეროდი.
– კუბურ „იუმპანს“, – მივუგე მიმტანს, რომელმაც რჩეული სიგარა მომიტანა, თავადვე მომიკიდა
და, ფეხის ქირა რომ მიიღო, ღიმილითა და მადლიერების გამომხატველი ფრაზებით დამშორდა.
სიგარა მოვქაჩე, შემდეგ ყავა მოვსვი და ჩემი რაიონის კომკავშირის პირველი მდივანი – ილია
გამახსენდა, რომელმაც ზუსტად ასეთი გემრიელი ყავა დამალევინა თავის კაბინეტში...
დრო გადიოდა. ნარკობარონების შეკრებამდე ორი დღე იყო დარჩენილი. მე მოქმედების გეგმა
შემუშავებული არ მქონდა და საქმე ჩაშლის პირას იყო. ამიტომ სასწრაფოდ უნდა მომეფიქრებინა
რამე და, ქათქათა უნიფორმაში გამოწყობილი მულატი მიმტანის შემხედვარეს, თავში ერთი იდეა
მომივიდა. ყავითა და სიგარით ნებივრობას რომ მოვრჩი, რიოს მთავარ ფოსტამტს ვეწვიე და
ერთ-ერთი ელექტრონული შემნახველი საკნიდან ტყავის ჩანთა გამოვიღე, სასტუმროში
დავბრუნდი, გავხსენი და იქიდან ორი ცალი მაყუჩიანი პისტოლეტი „სტარი“, ოთხი ცალი
ცრემლსადენი პაკეტი, ორი ფლაკონი გასათიში პულვერიზატორი, ტყვიებით სავსე ოთხი
კოლოფი და „ზაუერის“ ფირმის უმსუბუქესი და უზუსტესი, ასაწყობი სნაიპერული შაშხანა
ამოვალაგე. მთელი ეს რეკვიზიტი ყოველი შემთხვევისთვის სავენტილაციო მილში დავმალე,
კვლავ ქალაქში გავედი და მიმტანებისთვის განკუთვნილი სპეციალური უნიფორმა შევიძინე.
შემდეგ სასტუმროს ერთ-ერთი მორიგის ოთახში შევიპარე, მის უნიფორმას „ჰილტონის“
საფირმო ნიშანი მოვხსენი, რომ ჩემს უნიფორმაზე მიმემაგრებინა. დანარჩენი „მონაგარიც“
სავენტილაციო მილში სხვა რეკვიზიტებთან ერთად დავმალე და ქვევით, ეგრეთ წოდებულ
ოვალურ საცურაო აუზზე ჩავედი დასასვენებლად.
– მისტერ! ერთი წუთით ადგილზე დარჩით! მანსურ-ხანი მოდის და გაატარეთ! – „ჰილტონის“
ჰოლში ზორბა მამაკაცმა გამაჩერა და დამტვრეული ინგლისურით მითხრა, რომ ადგილზე
დავრჩენილიყავი.
„ნარკობარიგები იკრიბებიან, ეს ორი ქალი კი, ალბათ, მანსურ-ხანის ცოლები არიან“, – გავიფიქრე
გუნებაში და აუზზე ჩავედი.
ორი დღის შემდეგ, საღამოს 10 საათზე, ყველა ნარკობარონი „ჰილტონის“ მეექვსე სართულზე
მდებარე ფეშენებელურ რესტორანში შეიკრიბა. იქ მხოლოდ ნარკობარონები, მათი კბილებამდე
შეიარაღებული მცველები და მოსამსახურე პერსონალი იმყოფებოდა. სხვას იქ არავის უშვებდნენ
და მთელი პერიმეტრი ისე საიმედოდ იყო დაცული, რომ ბუზიც ვერ შეფრინდებოდა. თუმცა, მე
წინასწარ დავიჭირე თადარიგი და რესტორანში წინა დღით შევიპარე ჩემი რეკვიზიტიანად,
ხოლო, რომ არ აღმოვეჩინეთ, 18 საათი სავენტილაციო მილში ვიმალებოდი. „ტუსოვკა“ სულ
რაღაც ნახევარი საათის დაწყებული იყო, რომ შეუმჩნევლად გამოვძვერი, შემდეგ საჭმელ-
სასმლით დატვირთულ, უზარმაზარ ლანგარს დავავლე ხელი და დარბაზში დინჯად გავედი.
ყველა საჭირო რეკვიზიტი, რაც „ობიექტის“ სალიკვიდაციოდ და იქიდან თავის დასაღწევად
მჭირდებოდა, მიმტანის უნიფორმაში მოხერხებულად მქონდა დამალული. მთავარი იყო,
დავალება შემესრულებინა და იქიდან მშვიდობიანად წავსულიყავი.
საქმის გასაკეთებლად და გასაქცევად მაქსიმუმ სამი წუთი მქონდა. გეგმის მიხედვით, მე ჯერ
„ობიექტი“ უნდა აღმომეჩინა, შემდეგ მისი ლიკვიდაცია მომეხდინა, უმალვე ცრემლსადენი
პაკეტები ამეფეთქებინა და, სანამ გაერკვეოდნენ, რა მოხდა, სამზარეულოს სავენტილაციო
მილიდან გავქცეულიყავი.
„აბა, კოკი, ეძებე, დრო ჩაირთო!“ – მოვუწოდე საკუთარ თავს და უზარმაზარ დარბაზში
„ობიექტის“ ძებნას შევუდექი, თან ლანგარს დავატარებდი. „ობიექტი“ დარბაზის მარცხენა
კუთხესთან ბოკალით ხელში იდგა და მაშინ ჯერ კიდევ ნაკლებად ცნობილ, მაგრამ, საკმაოდ
პერსპექტიულ პაბლო ესკობარს და მანსურ-ხანს ელაპარაკებოდა. მე ჯერ ცრემლმდენი
პაკეტებიანი ბურთულები ავამოქმედე, ათ წამზე დავაყენე და მარცხენა კუთხისკენ შეუმჩნევლად
გავაგორე, შემდეგ უნიფორმაში დამალული, მაყუჩიანი „სტარიდან“ „ობიექტს“ ორი ტყვია
მარცხენა თვალსა და შუბლში მოვარტყი, რა თქმა უნდა, ადგილზევე მოვკალი და
სამზარეულოსკენ გავემართე, რომ სავენტილაციო მილიდან გავქცეულიყავი, თან გავიფიქრე:
„ჩქარა, კოკი, მოტყდი, პაკეტი ხუთ წამში აფეთქდება“. უცებ რესტორნის კარი შემოანგრიეს,
ფანჯრები ჩაიმსხვრა და დარბაზში, კბილებამდე შეიარაღებული ნიღბიანი სპეცრაზმელები
შემოიჭრნენ, მთელი პერიმეტრი დაიკავეს და სამზარეულოში გასასვლელი გზა მომიჭრეს. „ესღა
მაკლდა! თუ სწრაფად არ მოვტყდი, დავიწვები და, ღმერთმა უწყის, რა მოხდება“, – გავიფიქრე მე
და ამ დროს სამოქალაქო ტანსაცმელში გამოწყობილმა მამაკაცმა იყვირა:
სუსტად, მაგრამ ძალიან ლამაზად განათებულ ოთახში უზარმაზარი თეთრი საწოლი იდგა,
რომელზეც ულამაზესი, მოოქრული ჩუქურთმები იყო ამოჭრილი. საწოლზე იწვა ორი
ტანწერწეტა, ჰაეროვან სამოსში გამოწყობილი გოგონა, ისინი ვერცხლის უზარმაზარი
ლანგრიდან ჰალვას მიირთმევდნენ და ყვითელ წვენს აყოლებდნენ.
ერთ-ერთს რომ დამინახა, შეეშინდა და წამოკივლება უნდოდა, მაგრამ მეორემ მას პირზე ააფარა
ხელი და ამის გაკეთების საშუალება არ მისცა.
მე პისტოლეტი მქონდა მომარჯვებული, რომელიც უნიფორმაში დავმალე და საწოლზე
წამოწოლილ ქალებს ვუთხარი:
– აიშა, ეს შენ ხარ? – ლამის თვალები გადმომცვივდა ბუდეებიდან, როდესაც ჩემ მიერ
გადარჩენილი ავღანელი გოგონა ვიცანი.
აიშას სიტყვებზე, ჩემი არ იყოს, ლაილასაც უზომოდ გაუფართოვდა თვალები, მანაც მიცნო, მერე
ჩემთან მოირბინა, დაიჩოქა, ხელზე მეამბორა და მითხრა:
– მაშინ ისეთი თავზარდაცემული ვიყავი, რომ მადლობის თქმაც კი ვერ მოვახერხე და, ახლა,
ამდენი წლის შემდეგ გიხდით უდიდეს მადლობას, ჩემო ბატონო!
– ლაილა, შენ აქ დარჩი და, თუ ვინმემ გაბედა შემოჭრა, იცი, რაც უნდა უთხრა. მე კი ჩვენს
მხსნელს იქით გავიყვან, – უთხრა აიშამ ლაილას და სასტუმრო ოთახში გამიყვანა, რომელიც
ასევე ძალიან მდიდრულად იყო მორთული.
– დარდი ნუ გაქვთ, ჩემო ბატონო. აქ შემოჭრას ვერავინ გაბედავს, ვერც პოლიცია და ვერც
ბოროტმოქმედები. ამიტომ, თქვენთვის აქაურობაზე უსაფრთხო ადგილი ამჟამად არ არსებობს.
– ეგ არაფერი. თქვენ აქ იყავით, მე კი მალე მოვალ, – მითხრა აიშამ და ოთახიდან გავიდა, მალევე
დაბრუნდა და მამცნო:
– მკითხეს, თქვენთან ხომ არავინ შემოჭრილაო, მაგრამ, უარით გავისტუმრე და წავიდნენ, თუმცა
სასტუმრო სპეცრაზმის ალყაშია და ჯერჯერობით აქედან გასვლა შეუძლებელია. როგორც
ეტყობა, თქვენ გეძებენ და უნდა დაიმალოთ.
უცებ აიშას მობილურმა დარეკა. მან მომიბოდიშა და უპასუხა:
– გისმენ, ჩემო ბატონო. დიახ, ნომერში ვარ და ლაილაც აქაა. დიახ, ამ წუთას იყვნენ და მკითხეს,
თქვენთან ხომ არავინ შემოჭრილაო. არა, თქვენზე არაფერი უკითხავთ. არა, არ გვეშინია და
გელოდებით. კარგი, თავს გაუფრთხილდით, ნახვამდის...
– ჩემი ქმარი იყო. ის და მისი მეგობრები პოლიციას დაუკავებიათ, მაგრამ, შემპირდა, მალე
მოვალო. დღეს მისი დაბადების დღეა. წვეულებაზე ვიღაც მოუკლავთ და ყველანი პოლიციაში
წაიყვანეს.
– დიახ, ჩემო ბატონო, მე და ლაილა მანსურ-ხანის ცოლები ვართ. თქვენ რომ სიკვდილისგან
გვიხსენით და საავადმყოფოში დაგვტოვეთ, იქ კეთილმა პროფესორმა გვიპატრონა. შემდეგ ჩემმა
ქმარმა წამოგვიყვანა და, ჩემი თხოვნით, მან ობოლი ლაილაც შეიფარა, მასზე იქორწინა და მას
შემდეგ სულ ერთად ვართ. ჩემს მეუღლეს რომ თქვენი ამბავი მოვუყევით, ძალიან გაუხარდა და
თქვა, ნამდვილი ვაჟკაცია და, თუკი ოდესმე სადმე შემხვდა, ასმაგი სიკეთით გადავუხდიო.
თუმცა, ვფიქრობ, რომ ამჟამად არ ღირს მისთვის ამის გამხელა და თქვენს სიკეთეს სიკეთით მე
და ლაილა გადაგიხდით.
უკვე შუაღამე გადასული იყო, როდესაც ქალებმა სასტუმროს ადმინისტრაციაში დარეკეს და,
როგორც საპრეზიდენტო აპარტამენტში მცხოვრებ კლიენტს შეეფერებოდა, ღამის რიოში
გასეირნების საბაბით, სასწრაფოდ მოითხოვეს კომფორტული ვერტმფრენი. მათი თხოვნა
თხუთმეტ წუთში შესრულდა. მე და აიშა „ჰილტონის“ სახურავზე დაშვებულ ვერტმფრენში
ჩავსხედით და პატარა ყურეში დავეშვით, სადაც თეთრი ფერის ულტრათანამედროვე იახტას
ღუზა ჰქონდა ჩაშვებული და ტალღებზე ირწეოდა.
– დაქანცული სახე გაქვს, ძვირფასო. ეტყობა, ბევრი იმუშავე, – მითხრა მერიმ და თმაზე ხელი
გადამისვა.
– ბევრი რომ არ მემუშავა, ამდენ რამეს ხომ ვერ გიყიდდით? – ვუთხარი მერის, შემდეგ აიშას
ფულიდან შემორჩენილი ხუთი ათასი დოლარიც დავდე მაგიდაზე და დავამატე, – აი, ფულიც,
ცოტა ხანს გვეყოფა, მერე კი ღმერთი მოგვცემს.
– მოგვცემს, საყვარელო, რა თქმა უნდა, მოგვცემს. იმიტომ არ გვწირავს უფალი, რომ ასეთი
ღვთისმოსავი და კაცთმოყვარე ადამიანი ხარ. ხუმრობა ხომ არაა ჩვენს დროში ამდენი ფულის
პატიოსანი გზით შოვნა? ხუთი ათას დოლარს დღესდღეობით ერთბაშად მხოლოდ კაცის კვლაში
იძლევიან, ალბათ, შენ კი ეს თანხა შენი პატიოსანი შრომით მოიპოვე, – მითხრა უზომოდ
გახარებულმა მერიმ. რა იცოდა ჩემმა უსაყვარლესმა მეუღლემ, რომ სწორედ კაცის კვლით
ვშოულობდი ფულს და, რომ სულ ახლახან 300 ათასი დოლარი შევმატე ჩემს სოლიდურ,
საიდუმლო საბანკო ანგარიშს.
ფული, რა თქმა უნდა, აუცილებელი რამაა და ადამიანთა უმრავლესობა იმიტომ მუშაობს, რომ
რაც შეიძლება, მეტი დააგროვოს. თუმცა, მე ასე არ ვფიქრობ და ჩემი სამუშაოთი, უპირველეს
ყოვლისა, პროფესიულ კმაყოფილებას ვიღებ, ფული კი ამ შემთხვევაში მეორეხარისხოვან როლს
ასრულებს. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ ადრე ნათქვამს – ისე ნურავინ გამიგებს, რომ პროფესიულ
კმაყოფილებაში მანიაკი-მკვლელის მიერ განცდილ სადისტურ სიამოვნებას ვგულისხმობდე, ან
ფულის მეორეხარისხოვნება იმას ნიშნავდეს, რომ საქმეს ნაკლებ ფასში, ან სულაც უფასოდ
შევასრულებ. ნურასუკაცრავად!.. თუმცა, ერთხელ, ერთი საქმე მართლაც უფასოდ შევასრულე
და სულაც არ ვნანობ ჩემს საქციელს.
ერთხელ მთელი ოჯახი მერის მშობლებთან ვიყავით სტუმრად. შეღამებული იყო და უკვე
სახლში ვაპირებდით წამოსვლას, როდესაც გარეთ ხმაური ატყდა.
დებოშიორმა ყვირილს უმატა და სასურველ შედეგს რომ ვერ მიაღწია, კარზე ბრახუნი ატეხა.
ხმაზე ეტყობოდა, რომ რკინის კარს რკინას ურტყამდა.
– პისტოლეტის ტარს ურტყამს და, თუ არ გაუღეს, სროლას აუტეხავს, – თქვა ჩემმა სიმამრმა.
– ეგენი ჩვენი კარის მეზობლები არიან, შვილო. ქეთას ბაბუა ცნობილი აკადემიკოსი იყო, მისი
მშობლები უპატიოსნესი ინტელიგენტები არიან. ძმა კი აფხაზეთის ომის გმირია და სოხუმის
დაცემის დღეს დაიღუპა. ცნობილი ამბავია – ხელყუმბარით თავი აიფეთქა და თხუთმეტი რუსი
და ჩრდილოკავკასიელი მებრძოლი გაიყოლა თან. ეჰ, ის ცხონებული ყოფილიყო ცოცხალი და,
ქეთასა და მის მშობლებს ვინმე რამეს გაუბედავდა?!
– აფსუს, რა ბიჭი იყო?! – დაამატა სიმამრმა, – ის რომ ახლა ცოცხალი იყოს, ამ ვიგინდარას თავს
წააცლიდა...
როგორც ჩემი სიდედრის მონათხრობიდან შევიტყვე, 16 წლის ქეთა მასზე ხუთი წლის უფროსმა
ბიჭმა ძალით გაიტაცა და ცოლად მოიყვანა. ბიჭი ნარკომანი იყო და, იმდენი ქნა, რომ ქეთაც
წამალზე შესვა, გაანარკომანა და პირველი შვილი ავადმყოფი შეეძინათ, რომელიც რამდენიმე
დღეში გარდაიცვალა. მიღებული სტრესისგან ქეთას თავის მოკვლა უცდია, მაგრამ მამამისს
გადაურჩენია, შემდეგ კი მიყრუებულ სოფელში გადაუმალავს, რომ ქმარს არ მიეგნო.
მთელი ოჯახი ქეთას ბინაში შევცვივდით და, მტრისას, რაც ჩვენ იქ ვიხილეთ... კართან იწვა,
სამიოდე წლის ბიჭუნა, რომელსაც პისტოლეტის ტყვია შუბლში ჰქონდა მოხვედრილი; ცოტა
მოშორებით ქეთას ქმარი ეგდო, მას ხანჯალი მარჯვენა მკერდში ტარამდე ჰქონდა ჩარჭობილი
და სისხლში ცურავდა, ქეთა და მისი დედ-მამა კი მამის მიერ მოკლულ ბავშვს წამოსდგომოდნენ
თავს... ქალები შეშლილებივით კიოდნენ, კაცი კი ღმუოდა. სწორედ მან დაჭრა ხანჯლით თავისი
სიძე და, რადგან ცაცია იყო, მარჯვენა მკერდში მძიმედ, მაგრამ არასასიკვდილოდ დაჭრა და ის
გარეწარი ცოცხალი გადარჩა... ქეთამ ერთხანს იკივლა, შემდეგ ახარხარდა, რაც იმის უტყუარი
დასტური იყო, რომ ჭკუიდან შეიშალა. უცებ ქეთა ფანჯრისკენ გაქანდა, ღია ფანჯარაში ისკუპა
და მეათე სართულიდან მიწას დაასკდა... მისი ქმარი კი სასწრაფო დახმარების მანქანით
წაიყვანეს საავადმყოფოში და ექიმებმა სიკვდილს გადაარჩინეს.
დედა-შვილის დასაფლავებას უამრავი ხალხი დაესწრო და, მიუხედავად იმისა, რომ მე იმ ოჯახს
არ ვიცნობდი, მაინც მივედი. ქეთას დედ-მამას განუწყვეტელი ტირილისგან ცრემლი ჰქონდათ
დამშრალი და დროდადრო მხოლოდ ღმუილს ახერხებდნენ. მიცვალებულები რომ გამოასვენეს,
ჩემს მახლობლად მდგარმა ერთმა აცრემლებულმა ქალმა მეორეს უთხრა:
– არა, არა, ამ ქვეყანას არც არასოდეს ჰყოლია პატრონი და არც ეყოლება. ის ნაძირალა ბიჭი,
თურმე, კარგა ხანს დებოშიორობდა და პოლიციასაც კი არავინ გამოუძახა. ნუთუ ვინმე
ღვთისნიერი ადამიანი ან, სულაც, ერთი კაცი არ აღმოჩნდა ისეთი, რომ იმ ნაძირალასთან
გასულიყო და სიმშვიდისკენ მოეწოდებინა. ფუი, ასეთ ცხოვრებას რა ვუთხარი! ყველანი ჩვენ-
ჩვენ ნაჭუჭებში ვართ ჩაკეტილები და არაფერი არ გვაინტერესებს. როცა ასეთი ნაძირალა ჩვენ ან
ჩვენი ახლობლების სიცოცხლეს შეეხება, მხოლოდ მაშინ ამოვიღებთ ხოლმე ხმას, მაგრამ, მაშინ
უკვე გვიანაა. ესაა კაცობა და ადამიანობა?
– ეეჰ, სადღა არიან კაცები? გადაშენდნენ, ყველანი ქალების კაბის ქვეშ იმალებიან, – მიუგო მეორე
ქალმა პირველს და დაამატა, – ყველაზე კაცურად ქეთას მამა მოიქცა. დასანანია, რომ ის გარეწარი
ვერ მოკლა, არადა, ის არგასახარი წამებით უნდა მოკლა. სიამოვნებით ავქნიდი ასო-ასო და მის
ხორცებს ვირთხებს შევაჭმევდი.
ქალებს ვუსმენდი და მეგონა, რომ ისინი განგებ, ჩემ გასაგონად ლაპარაკობდნენ, რაც, რა თქმა
უნდა, ასე არ იყო, მაგრამ ჩემზე ძალიან იმოქმედა მათმა სიტყვებმა და გადავწყვიტე, რომ ქეთას
ქმარი მომეკლა. „მე მოვკლავ ამ ნაძირალას“, – ვთქვი გუნებაში და მიცვალებულები
სასაფლაომდე აღარ მიმიცილებია, ქალაქში გავიარე და მომავალ საქმეზე ვფიქრობდი.
– აბა, რა ხდება, ჩემო რომან, – ვკითხე „ძიას“, როდესაც უჩვეულო დროს ჩვეულ ადგილზე
შევხვდით ერთმანეთს.
„ძია“ არც კი დაინტერესებულა, რა საქმე მქონდა. ასეთი რამ ჩვენი პროფესიის ხალხში, უახლოეს
მეგობრებშიც კი არ იყო მიღებული, ამიტომ ის პირდაპირ საქმეზე გადავიდა:
– შემსრულებელი, ანუ შენ, თუ, რა თქმა უნდა, დათანხმდები ამ საქმეს, ერთ მილიონ დოლარს
მიიღებ, – მითხრა რომანმა და გავიფიქრე, რომ რომელიმე ქვეყნის უმაღლესი ხელისუფლის
მკვლელობას მიკვეთავდნენ და „ობიექტის“ ვინაობა ვკითხე:
– აი, ეს ვაჟბატონი ხომ კარგად გეცნობა? – მითხრა „ძიამ“ და ფოტოსურათი მომცა, რომელზეც
ქეთას მამამთილი, მინისტრის მოადგილე, პოლიციის გენერალი იყო აღბეჭდილი.
– კი მაგრამ, ამ ტილიანი მინისტრის მოადგილეში მილიონ დოლარს ვინ და რატომ იხდის? –
უბრალოდ ვკითხე მე, თორემ კარგად ვიცოდი, რომ შემსრულებელს არც შემკვეთის ვინაობას
უმხელდნენ და არც ლიკვიდაციის მიზეზს, თუმცა რომანმა მითხრა:
– დიახ, ვაპირებდი, რადგან შეკვეთა განსაკუთრებულია, ხოლო შემკვეთი კი თავის ვინაობას არც
მალავს. პირიქით, მას უნდა, რომ ეს ამბავი გაბაზრდეს და ყველამ შეიტყოს, რომ მან თავისი
სიტყვა შეასრულა, – მითხრა რომანმა და შემკვეთის ვინაობაც დამისახელა, რომელიც
საქართველოს დამხობილი მთავრობის ერთ-ერთი ყოფილი მაღალჩინოსანი იყო, ამჟამად კი
უცხოეთში ცხოვრობდა და ძალიან წარმატებულ ბიზნესს ეწეოდა.
– მივხვდი, რაშიცაა საქმე, ის, ალბათ, თავისი შვილისა და ძმის გამო იძიებს შურს, – ვთქვი მე.
– რაში და „ობიექტი“ შხამიანი ტყვიით უნდა დაჭრა, რომ ორი-სამი დღე საშინლად იწვალოს და
ისე ამოხდეს სული. ეს, შემკვეთის მყარი ნებაა და ამდენ ფულსაც ამაში იხდის. მისი შვილი და
ძმა „ობიექტს“ თურმე ისე უწამებია, რომ ორივეს საშინლად ამოხდომიათ სული და „პოლნი
აბაროტს“ უღებს.
– აუცილებლად ტყვიით უნდა დავჭრა და მხოლოდ ორი-სამი დღე უნდა იწვალოს, თუ შეიძლება
სხვა საშუალება გამოვიყენო და მისი საშინელი წამება უფრო დიდხანს გაგრძელდეს?
– მთავარია, მას წამებაში ამოხდეს სული და, რაც უფრო დიდხანს გაგრძელდება ეს, მით
უკეთესი. ტყვიის სროლა კი აუცილებელი არაა, შეგიძლია, ნებისმიერი საშუალება გამოიყენო, –
მომიგო რომანმა.
– ფული მაშინვე ჩაირიცხება შენს ანგარიშზე, როგორც კი „ობიექტი“ წამებით სულს დალევს.
ახლა კი ნახვამდის, წავედი, – „ძია“ წამოდგა და დინჯად გაუყვა გზას.
– მოვა დრო და მილიონ დოლარს გადავიხდი, რომ ისეთივე საშინელი წამებით ამოგხადონ
სული, როგორც ეს შენ ჩემს შვილსა და ძმას გაუკეთე, – შეუთვალა ქეთას მამამთილს ერთ-ერთი
ჟურნალისტის პირით დევნილმა ყოფილმა მაღალჩინოსანმა, რომელიც მაშინ ჯერ კიდევ
გროზნოში ცხოვრობდა, მოგვიანებით კი ევროპაში გაემგზავრა, ბიზნესი წარმატებით ააწყო და
გამდიდრდა.
„ძიას“ წასვლიდან ათ წუთში მეც გავუდექი გზას. მეტროთი ერთ-ერთ ძველ უბანში გავედი,
სადაც კონსპირაციული ბინა მქონდა ნაყიდი და ამის შესახებ ჩემმა ცოლ-შვილმა არაფერი
იცოდა. სამოთახიანი ბინა იტალიური ეზოს მეორე სართულზე მდებარეობდა, მაგრამ ცალკე
შესასვლელი ჰქონდა, სადარბაზოდან პირდაპირ ქუჩაში გადიოდი და ყურადღებას არავინ
გაქცევდა. ბინაში ჩემი საქმისთვის საჭირო რეკვიზიტებს ვმალავდი და, იქ ქურდიც რომ
შესულიყო, ვერაფერს იპოვიდა, რადგან ყველაფერი საიმედოდ მქონდა შენახული შენიღბულ
სამალავში. რომ მივედი, სამალავი გავხსენი და ექიმის ხალათი და სხვა აღჭურვილობა
გამოვიღე. შემდეგ ულვაშები დავიკარი, მელოტის პარიკი დავიხურე და ისეთი მაკიაჟი გავიკეთე,
რომ უახლოესი ადამიანებიც კი ვერ მიცნობდნენ. ყველაფერი რომ მზად იყო, „შავი კოქტეილით“
სავსე კაფსულა გულის ჯიბეში ჩავიდე ძალიან გამძლე და თხელ რეზინის ხელთათმანებთან
ერთად, ბოლოს კი მაყუჩიანი, ავტომატური პისტოლეტი ჩავდე კაბურაში, რომელიც
მოხერხებულად მქონდა პიჯაკზე დამაგრებული და კონსპირაციული ბინიდან გავედი.
სამასიოდე მეტრი ფეხით გავიარე, თან ვამოწმებდი, ხომ არავინ მითვალთვალებდა, შემდეგ
ტაქსიში ჩავჯექი და იმ კლინიკისკენ გავემართე დაზვერვაზე, სადაც ქეთას ქმარი მკურნალობდა.
ამჯერად ჩემი ვიზიტის მიზანი დაზღვევა იყო – უპირველესად, იქაურობა უნდა შემესწავლა,
რადგან, ჩემი გეგმა შეიცვალა და საქმე მხოლოდ მაშინ უნდა გამეკეთებინა, როდესაც მამა-შვილი
ერთად იქნებოდა. ამიტომ, პირველი დაზვერვის შემდეგ უნდა დამეზუსტებინა შემდგომი
მოქმედების გეგმა. ტაქსი კლინიკიდან ასიოდე მეტრის დაშორებით გავაჩერე და შენობისკენ
ფეხით გავემართე. თეთრი ხალათი ეზოში ჩავიცვი და კლინიკაში ისე შევედი, დარაჯს
ყურადღებაც კი არ მოუქცევია. კარდიოქირურგიის განყოფილება მეორე სართულზე
მდებარეობდა და იქ რომ ავედი, მშვიდი ნაბიჯებით გავემართე დაზვერვაზე. ის გარეწარი,
როგორც ვვარაუდობდი, ცალკე პალატაში მარტო იწვა. კართან პოლიციელი იჯდა, რაც ჩემს
მისიას ართულებდა. „ადგილმდებარეობა დავადგინე, ახლა გასაქცევ დროსა და მარშრუტზე
ვიმუშავებ, სახლში კი იმას მოვიფიქრებ, როდის და როგორ მოვიხელთო მამა-შვილი ერთად“, –
გავიფიქრე და უკვე გამობრუნებას ვაპირებდი, როდესაც დერეფანში მინისტრის მოადგილე,
პოლიციის გენერალი გამოჩნდა. ის სამი მცველის თანხლებით მოაბიჯებდა და გვერდით რომ
ჩამიარა, გავუღიმე და მივესალმე, რაზეც მან თავი დამიქნია, გზა განაგრძო და შვილის პალატაში
შევიდა. პირადი მცველები კი კართან დარჩნენ. „ახლავე, დაუყოვნებლივ უნდა ვიმოქმედო,
ასეთი ხელსაყრელი მომენტი, შეიძლება, აღარც კი მომეცეს. მიდი, კოკი, იმოქმედე!“ – გავიფიქრე
გუნებაში, შემდეგ ექიმთა ოთახში შევედი, რომელიც ცარიელი იყო, გორგოლაჭებზე
დამაგრებულ კარდიოაპარატურას მოვკიდე ხელი და კარისკენ დავიძარი, მაგრამ კარი გაიღო,
ოთახში ახალგაზრდა ექიმი შემოვიდა, რომ დამინახა ვერ მიცნო და მკითხა:
ექიმს გავუღიმე და პირი დავაღე, თითქოს რაღაცის თქმას ვაპირებდი, მაგრამ მარცხენა ხელის
მტევანი მოულოდნელად კისერში ჩავარტყი, მივთიშე, იქვე მივაწვინე და საექიმოდან
აპარატურასთან ერთად გამოვედი. დერეფანი თითქმის ცარიელი იყო, მაგრამ უნდა მეჩქარა,
რადგან ყოველ წამს შეიძლებოდა, გავშიფრულიყავი. მე რეზინის ხელთათმანები ხელზე
წამოვიცვი, რადგან მათ გარეშე „შავი კოქტეილის“ გამოყენება არ შეიძლებოდა – ერთი წვეთიც
რომ მომხვედროდა კანზე, სიკვდილისგან ვერაფერი მიხსნიდა.
ქეთას ქმარი საწოლზე იწვა, სიგარეტს ეწეოდა, ფორთოხლის წვენს აყოლებდა და ეტყობოდა,
რომ კაიფში იყო. მამამისი კი თავზე ადგა და დაბალი ხმით ეჩხუბებოდა.
– არა. რა მოხდა?
„ისე გადარჩეს ჩემი მტერი“, – გავიფიქრე გუნებაში, რადგან ზუსტად ვიცოდი, რომ მამაც და
შვილიც ორ კვირაში ცოცხლად დალპებოდნენ...
„ასე, ალბათ, იმიტომ მოხდა და გენერლის მკვლელობაში ამხელა თანხა იმიტომ მერგო, რომ
ქეთას ქმარი უფასოდ მოვკალი, მაგრამ, ეს იყო პირველი და უკანასკნელი შემთხვევა და მსგავსი
რამ აღარ განმეორდება“, – ვთქვი გუნებაში და საკუთარ თავს პირობა მივეცი, რომ შეკვეთის
გარეშე არასოდეს მოვკლავდი ადამიანს, თუკი, რა თქმა უნდა, ასეთი რამ ჩემს პირად
ინტერესებში არ იქნებოდა...
– შენ, ჩემო ძმაო, ქველმოქმედება დაგიწყია, – მითხრა რომანმა, როდესაც ერთმანეთს შევხვდით,
– ერთი მილიონი უკვე ზის და, იმედია, გენერალს ვერაფერი გადაარჩენს.
– მის შვილსაც, – დავამატე მე, – ორივე ერთი და იმავე დამპალი ჯიშისანი იყვნენ და მისაღები
მიიღეს. ასე რომ, თავიანთი სიდამპლით უკვე ვეღარავის შეაწუხებენ და საშინელ წამებაში
ამოხდებათ სული.
– გასაგებია, ჩემო კოკი, მაგრამ, პროფესიონალი ხარ და კარგად იცი, რომ დათა თუთაშხიობა,
ზოროობა და მსგავსი რამ ჩვენი პროფესიისთვის მიუღებელია და, შეიძლება დამღუპველი
აღმოჩნდეს. თუმცა, ყველა წესს აქვს გამონაკლისი, რომელიც ამ წესს კიდევ უფრო ადასტურებს
და, ჩავთვალოთ, რომ ეს იყო სწორედ ის დასტური, – დიპლომატიურად მითხრა „ძიამ“, შემდეგ
გამომემშვიდობა, ადგა და, როგორც ყოველთვის, უკანმოუხედავად წავიდა.
– კოკი, ძამიკო, – მითხრა „ძიამ“, როდესაც საბჭოთა კავშირი დაიშალა, – ჩვენ უკვე არარსებული
ქვეყნის ყოფილი უწყების ყოფილი თანამშრომლები ვართ და, თუ საკუთარ მომავალზე
თვითონვე არ ვიზრუნეთ, სხვას სულ ფეხებზე ვკიდივართ.
– ანაზღაურება?
– უმაღლესი კატეგორიის. „ზაკაზის“ ორი მესამედი შენი იქნება, ერთი მესამედი კი – ჩემი.
– ჰო, ასეა.
– მე, – მითხრა რომანმა და იქვე დაამატა: – თუმცა, ასეთი რამ შენთან გამორიცხულია.
– გამორიცხული არაფერია, – ვთქვი მე, – შენ გარდა სხვას თუ ეცოდინება, რომ საქმეში ვარ?
– მეტს არავის.
– ასეც ვიცოდი, – მითხრა რომანმა, შუახნის მამაკაცის ფოტოსურათი მიჩვენა და მკითხა: – ხომ
არ გეცნობა ეს ფიზიონომია?
– არა! – კატეგორიულად ვიუარე მე, რადგან ფოტოგრაფიული მეხსიერება მაქვს და, ერთხელ,
თვალმოკვრითაც რომ ვნახო ნებისმიერი ადამიანი, არსება ან ნივთი, ყოველთვის ამოვიცნობ.
გარდა ამისა, ადამიანის ამოცნობა ხმითა და ყნოსვითაც შემიძლია.
– ეს კაცი ჩვენი კოლეგაა, შენსავით ყოფილი პოლკოვნიკი, მკვლელი, ძალიან გამოცდილი
ადამიანი და მისი მოხელთება ურთულესი საქმე იქნება. იმედია, შენ ამას შეძლებ. თუ ამ საქმეს
აიღებ, 200 ათას დოლარს მიიღებ. ფულს, გინდა ხელზე გადაგიხდიან, გინდა საბანკო ანგარიშს
გაგიხსნიან ნებისმიერ ქვეყანაში და იმ ანგარიშზე დაგისვამენ. ნაწილს წინასწარ გაძლევენ,
დანარჩენს კი – საქმის შესრულებისთანავე. რას იტყვი, იღებ ამ საქმეს?
– ვიღებ, – მივუგე რომანს, – ფულის ნაწილი ხელზე მინდა, დანარჩენი კი ანგარიშზე დამისვან.
50 ათასი დოლარი ხელზე მომცენ, ხვალვე, ხოლო 150 ათასი კი, შესრულებისთანავე
გადმომირიცხონ.
– გასაგებია. დამისახელე ქვეყანა და ბანკი, სადაც ანგარიშის გახსნა გინდა და ხვალვე გაგიხსნიან
ანგარიშს, – მითხრა რომანმა. მე კი მას ღიმილით მივუგე:
– აი, ესაა ჩემი შვეიცარიული ბანკის ანგარიში და ყველა ფული მასზე უნდა დაჯდეს. მას
ვერავინ გამიკონტროლებს და ვერც ვერავინ შეიტყობს, რა თქმა უნდა, შენ გარდა, რომ ეს ჩემი
ანგარიშია. მე ის ჯერ კიდევ შუა „ზასტოის“ დროს, ერთ-ერთი მივლინებისას გავხსენი და
ძალიან საიმედოა. იმედია, დაიმახსოვრებ.
– ერთი ამას შეხედე, – ხუმრობით თავი გააქნია რომანმა, – შენს უფროსობას რომ გაეგო,
შვეიცარიის ბანკში საიდუმლო ანგარიში გახსენი, თავს წაგაცლიდნენ.
მე და რომანი ერთი საათის შემდეგ კვლავ შევხვდით ერთმანეთს. მან კონვერტში ჩალაგებული
დოლარის დასტები გადმომცა და წავიდა.
„ჰმ, ორასი ათასი დოლარი! ფანტასტიკური თანხაა. ამდენი წელი ვიმუშავე „კაგებეში“ და კიდევ
ორი ამდენი რომ მემუშავა, ამხელა ფულს მაინც ვერ მოვაგროვებდი“, – ჩავილაპარაკე, როდესაც
სახლში დავბრუნდი, ჩემს კაბინეტში ჩავიკეტე, კონვერტიდან 50 ათასი დოლარი ამოვიღე და
ბანკნოტები დავათვალიერე.
– კოკი, ერთი წუთით არ გცალია, რომ გამიღო? – შემომძახა მერიმ და კარზე მომიკაკუნა.
– ახლავე, – მივუგე ცოლს, ფული საწერი მაგიდის უჯრაში ჩავყარე, უჯრა ჩავკეცე, კაბინეტის
კარი გავაღე და ზღურბლზე მდგარ მერის ვუთხარი:
– შემოდი.
– არა, უბრალოდ, რაღაც უნდა გკითხო.
– გისმენ, საყვარელო.
– კოკი, ქეთო დეიდამ მთხოვა, იქნებ, ერთი თვით ასი მანეთი მასესხოთო. შვილიშვილის
ზღვაზე გაშვება უნდა და, მითხრა, მომავალ პენსიაზე დაგიბრუნებო. ჩვენ სამასი მანეთი გვაქვს
და ასი რომ მივცე, ორასს როგორმე ვიმყოფინებთ ერთ თვეს, – მითხრა მერიმ.
ქეთო დეიდა ჩვენი მეზობელი იყო და, ისევე, როგორც ჩვენი დანარჩენი მეზობლები, ჩვენს
ოჯახთან საუცხოო დამოკიდებულებაში იყვნენ.
რაზეა ლაპარაკი, საყვარელო, რა თქმა უნდა, მიეცი. ხვალ მე მოსკოვში მივფრინავ სამი-ოთხი
დღით და ერთ-ორ კაპიკს იქიდანაც ჩამოვიტან. თანაც, ორასი მანეთი მეც მაქვს და გვეყოფა, –
მივუგე მერის, გუნებაში კი მეცინებოდა, რადგან საწერი მაგიდის უჯრაში იმდენი ფული
მქონდა, რომ ჩვენი ოჯახის ბიუჯეტს კარგა ხანს ეყოფოდა.
– შენ რომ გეძახიან, რა, თავისი გიდები არ ჰყავთ რუსებს? – ნაწყენი ტონით მითხრა მერიმ,
რომელსაც ჩემი მივლინებები არასოდეს ეხატებოდა გულზე.
– კარგი, რა, მერიკო, რა ბავშვივით იქცევი! მადლობელი არ ხარ, რომ ასეთი გაჭირვების დროს
ორი კაპიკის გაკეთების შანსი მაქვს? – გავუღიმე ცოლს და თმაზე მივეფერე.
– არ ვბრაზობ, მაგრამ, ხომ იცი, რომ შენი მივლინებები არ მიყვარს, – მომიგო მერიმ, გამიღიმა
და დაამატა: – კარგი, კარგი, ხელს აღარ შეგიშლი, იმუშავე, მე კი ქეთო დეიდას ფულს მივუტან.
მერი წავიდა. მე ისევ კაბინეტში ჩავიკეტე და ფული საიდუმლო სეიფში შევინახე, სადაც სხვა
ნივთებთან ერთად მამაჩემის, ბაბუაჩემისა და ამხანაგ სერგოს ნაჩუქარი ძვირფასი საათებიც
მქონდა შენახული. სეიფი სქელ კედელში, წიგნების კარადის უკან მქონდა ჩამონტაჟებული და
მისი არსებობის შესახებ მხოლოდ მე ვიცოდი.
საგონებელში ვიყავი ჩავარდნილი და თითქმის ჩიხში შევედი, როდესაც ერთმა აზრმა გამიელვა
თავში: კაზინო „იმპერატორსკოესთან“ მეტროში ჩასასვლელი კიბეები მდებარეობდა, იქ კი ერთი
წვერგაბურძგნული, შუახნის მამაკაცი მათხოვრობდა, რომელსაც „ობიექტი“ და მისი ამალა
არანაირ ყურადღებას არ აქცევდნენ, რადგან მისგან არანაირ საფრთხეს არ გრძნობდნენ.
გვერდით რომ ჩაუვლიდნენ ხოლმე, მათხოვარი ამბობდა:
– დიდი არაფერი. ვიბრძოდი და სულ ეგაა. ერთხელ მსუბუქად დავიჭერი მხარში – ტყვიამ
გამკრა.
– დიახ. ასე მითხრეს, მოსკოვში იმსახურებო და, სოჩაში რომ თვითმფრინავში ჩამსვეს და
ამაფრინეს, ბაგრამის აეროდრომზე დავეშვით.
– რაც იყო, იყო, – თქვა მათხოვარმა, თვალი თვალში გამიყარა და მკითხა: – ჩემგან რა გინდა,
რატომ გამაჩერე?
– როგორც ვეტერან ავღანელს, მინდა ფულით დაგეხმარო, თან, იქნებ, ორიოდე ჭიქაც აგვეწია და
ძველი დრო გაგვეხსენებინა, – ვუთხარი მათხოვარს და ასდოლარიანი ვუჩვენე, რომელიც
მარჯვენა ხელში მეჭირა.
– ასდოლარიანია.
– ნამდვილად?
– ჰო, თანაც, შენია, – მივუგე მათხოვარს, ფული ჟილეტის ჯიბეში ჩავუდე და ვუთხარი: – ახლა
კი, ძამიკო, თუკი მიკადრებ, სადმე რესტორანში ჩავსხდეთ და წავიქეიფოთ.
– ქუჩაში რა, ბრადიაგები ხომ არ ვართ? ჩემთან წავიდეთ. აქვე, ახლოს ვცხოვრობ და ჩემს ბინაში
ადამიანურად დავლიოთ, – შემომთავაზა მათხოვარმა.
ღამის ათ საათს იყო გადაცილებული, როდესაც ძვირფასი საჭმელ-სასმლით დატვირთულები
მათხოვრის ბინაში ავედით.
– შემობრძანდი, ბედნიერი იყოს შენი ფეხი ჩემს სახლში, – მითხრა მათხოვარმა, ბინაში შუქი
აანთო და წინ გამატარა.
– აბა, ჩვენს გაცნობას გაუმარჯოს! ჭიქა მომიჭახუნა და არაყი გადაკრა. იგივე გავიმეორე მეც.
– ცოლის დედაც, ძმაო, მთავარია, ჩემს ქალიშვილს ვუნდივარ და, თუკი რამ გამაჩნია, იმისია,
ცოლს კი ცხრა მთას იქით ჰქონია გზა, – მითხრა მასპინძელმა და მორიგი ჭიქა გამოცალა.
– შემომიარე, ხომ? – მიხვდა ჩემს მანევრს მასპინძელი, – საბჭოთა კავშირი რომ დაიშალა,
პოლკოვნიკობა ახალი მიღებული მქონდა და დანიშნულებას ველოდებოდით, მაგრამ, ახალმა
მთავრობამ ქუჩაში მომისროლა. ცოტა ხანს სხვადასხვა ადგილას ვიმუშავე, მაგრამ, იქიდანაც
გამომიშვეს. ბოლოს კაცის კვლის პროფესია შემომთავაზეს, მაგრამ, ქილერობას მათხოვრობა
ვარჩიე და, აგერ უკვე თითქმის ერთი წელია, იქ ვზივარ. შუადღეს მივდივარ, საღამოს ათ
საათზე მოვდივარ და პურისა და კონსერვის საყიდელ თანხაზე ცოტა მეტს ვშოულობ. თანაც,
მათხოვრობას მიჩვევა სცოდნია და, რომ იტყვიან, თავს კომფორტულად ვგრძნობ. აი, შენნაირი
რომ თვეში ორი გამოჩნდებოდეს და ას-ასი დოლარი მაჩუქოს, სამ თვეში ფულს შევაგროვებდი
და ჩემს ავღანურ დღიურებს გამოვცემდი, რომელსაც სულ რაღაც 600 დოლარი სჭირდება,
გავმდიდრდებოდი, მათხოვრობას თავს დავანებებდი და კაცურად ვიცხოვრებდი.
– წამომყევი, – მითხრა მასპინძელმა, მეორე ოთახში გამიყვანა, სადაც საბეჭდი მანქანა ედგა და
მითხრა: – აი, სამასი ფურცელი უკვე დაბეჭდილი მაქვს. კიდევ ხუთასია დასაბეჭდი და 600
დოლარი მჭირდება, რომ ეს ყველაფერი ორ ტომად გამოვცე და გავმდიდრდე.
– დარწმუნებული ხარ, რომ შენი ავღანური დღიურები შემოსავალს მოგიტანს?
ერთი სიტყვით, მათხოვრის ბინა რომ დავტოვე, ჩემს კონსპირაციულ ბინაში დავბრუნდი და
„ობიექტის“ ლიკვიდაციისთვის მზადებას შევუდექი. მათხოვრის სამოსი ზედგამოჭრილივით
მომერგო, შემდეგ პარიკი და გაბურძგნილი წვერიც გავიკეთე და სარკეში რომ ჩავიხედე, სწორედ
იმ მათხოვარს ვგავდი, რომელიც კაზინო „იმპერატორსკოესთან“ იჯდა.
მეორე დღეს, დღის პირველის ნახევარზე, უკვე მათხოვრის ფორმაში გამოწყობილი, ნაჭრის
ტომრით ხელში კაზინოსთან მივედი და სამათხოვროდ დავჯექი. ტომარაში მაყუჩიანი
ავტომატი მედო, მაყუჩიანი „ბერეტა“ კი ქამარში მქონდა გარჭობილი. საღამოს 9 საათამდე
საკმაოდ სარფიანად ვიმათხოვრე და 75 მანეთის ხურდა შევაგროვე. ფული ქილაში ჩავცალე და
ქუდი ისევ მიწაზე დავდე, როდესაც ტროტუართან უახლესი მოდელის ორი „მერსედესი“
გაჩერდა, იქიდან კი „ობიექტი“ და მის რვა პირადი მცველი გადმოვიდნენ. გვერდით რომ
ჩამიარეს, მე მათ მოწყალება ვთხოვე და ვთქვი:
– კოკი, ძვირფასო, რა კარგია, რომ ჩამოხვედი. ხედავ, მოსკოვში რა ხდება? – მითხრა მერიმ და
ჩამეხუტა.
– რა ხდება?
– რა და, წუხელ ვიღაც მაფიოზი მოუკლავთ კაზინოსთან, მერე კი მოკლულის ხალხს დარევიან
და სულ ერთიანად ამოუჟლეტიათ. მოკლედ, მოსკოვში კრიმინალური ომი დაიწყო და, კიდევ
კარგი, გამოასწარი.
– რომელი ალ კაპონე მე ვარ, რომ სროლა დამიწყონ? – მივუგე მერის და გავუღიმე, თუმცა,
კარგად ვიცოდი, რომ მოსკოვში დაწყებულ კრიმინალურ ომს მე დავუდე სათავე.
– რა იცი, კოკი, რა ხდება? ტყვიამ გარჩევა არ იცის. რასაც ტელევიზორში უჩვენებენ, ყოველგვარ
ზღვარს სცილდება და, ვინმემ შემთხვევით ტყვია რომ მოგარტყას, ჩვენ რა გვეშველება?
„ბედნიერება ფარდობითი ცნებაა, – იტყვის მავანი ჩემი მისამართით და, ალბათ, იქვე დასძენს: –
რა ბედნიერებაზე ლაპარაკობ, შე საცოდავო, როდესაც უამრავი ადამიანი გყავს მოკლული,
სული ისე გაქვს დამძიმებული, რომ ჯოჯოხეთი გარანტირებული გაქვს და გაუთავებელი
ტანჯვა-წამებისგან ვერავინ გიხსნისო.
– უნდა ვიპოვოთ. გზა ყოველთვის არსებობს, უბრალოდ, კარგი ძებნაა საჭირო და სწორედ
იმიტომ ვართ დაზვერვა, რომ ურთულესი ამოცანები გადავწყვიტოთ. იფიქრეთ, თან, რაც
შეიძლება სწრაფად და ეფექტურად!
– ეეჰ, ჩემო მეგობარო, – მიუგო პროფესორმა შჩუკინს და თავზე მარჯვენა ხელი დაიდო, – რომ
იცოდეთ, ამ ბებერ ტვინში რამდენი მნიშვნელოვანი საიდუმლოა შენახული, რომელიც
საფლავში ჩამყვება და ვერავინ ვერასოდეს შეიტყობს... ჯერ კიდევ ცხონებულ იოსებ
ბესარიონოვიჩს შევპირდი, რომ სახელმწიფო საიდუმლოებებს არც ერთი სულიერი არ
შეიტყობდა ჩემგან.
– ძალიან კარგი. ახლა კი საქმე. ჩვენ, ძვირფასო პროფესორო, აი, ამ ზონის ზუსტი დახასიათება
გვინდა, რადგან, ვიცით, რომ ჩრდილოეთ ამერიკას კარგად იცნობთ, – გენერალმა პროფესორს
„კაგებეს“ ტოპოგრაფების შედგენილი რუკა დაუდო.
– დიახ, ჩემო ძვირფასო. მდინარე სნეიკის კალაპოტი ხან მიწის ზევით, ხან კი მიწის ქვევით
მიედინება და ამ კალაპოტის შესწავლამ მაპოვნინა სწორედ ეს გამოქვაბულები. ერთ-ერთი
მორიგი ვოიაჟისას, მდინარეში ჩავვარდი, დინებამ ქვევით წამიღო და გამოქვაბულში
აღმოვჩნდი. ამის მერე კი უკვე თვითონ შევდიოდი შიგნით, იქაურობას ვიკვლევდი და
კაფსულაც მაშინ დავტოვე იქ.
მოხუცმა პროფესორმა ისე დაწვრილებით და ცოცხლად ამიწერა მის მიერ ნახევარი საუკუნის
წინ გამოკვლეული ლანდშაფტი, მეგონა, ფილმს ვუყურებდი და მისი ზუსტად აღქმა არ
გამჭირვებია. საუბრის დასასრულს კი პროფესორმა მითხრა:
– აი, ამ ადგილზეა ის ნიშა, სადაც მე დროშა დავტოვე ჩემი ხელმოწერით და, თუ ის ვინმემ არ
იპოვა, მაშინ, უჟანგავი კაპსულა ახლაც იქ იქნება.
გზა გავაგრძელე და, როდესაც კომპასმა მიჩვენა, რომ საიდუმლო ლაბორატორიის ქვეშ
ვიმყოფებოდი, შევჩერდი. შემდეგ ზევით ასაძრომი ხვრელების ძებნას შევუდექი, რომლებზეც
პროფესორმა მითხრა. შვიდივე ვიპოვე. თითოეული მათგანი შევამოწმე და აღმოჩნდა, რომ
მხოლოდ ერთს ჰქონდა ლაბორატორიის ტერიტორიაზე ასაძრომი, დანარჩენებზე კი ბეტონის
სქელი ფენა იყო დასხმული. ის ერთი ხვრელიც ლაბორატორიის ტერიტორიაზე დატოვებულ
ხშირ ფიჭვნარში ადიოდა, რომელიც დასასვენებელ პარკად იყო მოწყობილი
თანამშრომლებისთვის და ისე ბუნებრივად შენიღბული, რომ მისი აღმოჩენა დიდ სირთულეს
წარმოადგენდა. ზურგჩანთა გავხსენი, ობიექტების სალიკვიდაციო საშუალებები გავმართე,
სხეულზე მოვირგე და დაღამებას დაველოდე. როდესაც დაბნელდა, ზევით ავძვერი და
„სანადიროდ“ გავემართე. საიდუმლო ლაბორატორიის ტერიტორია იმდენად საიმედოდ იყო
დაცული გარედან, შიგნით შეღწევა შეუძლებელი იყო, მაგრამ, შიდა ტერიტორიაზე
გადაადგილება შეუზღუდავად შეიძლებოდა, რადგან იქ შეიარაღებული მცველების ჭაჭანებაც კი
არ იყო. მე საკმაოდ ადვილად მივაგენი სალიკვიდაციო ობიექტების საცხოვრებელ კოტეჯს,
რომელიც განცალკევებით მდებარეობდა. ადგილობრივი დროით ღამის პირველი საათი
სრულდებოდა, როდესაც წყვილის საძინებელში შევედი და საკმაოდ პიკანტურ სიტუაციაში
დავადექი თავზე. გაქცეულმა კონსტრუქტორმა მაყუჩიანი პისტოლეტით შეიარაღებული რომ
დამინახა, ყველაფერს მიხვდა და რუსულად მითხრა:
– ასეც ვიცოდი, რომ შურისძიებას ვერსად დავემალებოდი და, აი, თქვენც მოხვედით. რას იზამ,
ბედისწერას მაინც ვერსად დაემალები.
– შენ ხარ თუ ხარ ყველაფერში დამნაშავე, შე ძუკნა! – მშვიდად მივუგე ქალს და პისტოლეტი
შუბლში დავუმიზნე. მან კი ბალიშის ქვეშ შეაცურა ხელი და პისტოლეტით სცადა ჩემი შეჩერება,
მაგრამ, შუბლში ტყვია მიიღო, თუმცა, სასხლეტზე მაინც გამოეკრა თითი, პისტოლეტმა
გაისროლა და საიდუმლო ლაბორატორიის კარგად გაწვრთნილი, კბილებამდე შეიარაღებული
და მრავალრიცხოვანი დაცვა ფეხზე წამოყარა... კოტეჯიდან სწრაფად გამოვედი და
ფიჭვნარისკენ გავემართე, რომ ხვრელში ჩავმძვრალიყავი და გავუჩინარებულიყავი,
პარალელურად კი მაყუჩიანი ავტომატი შევაყენე, რომ საჭიროების შემთხვევაში, შეიარაღებული
დაცვისთვის წინააღმდეგობა გამეწია. ჩემდა საბედნიეროდ, ფიჭვნარს მშვიდობიანად მივაღწიე
და ისევე შეუმჩნევლად წავედი, როგორც მოვედი, მოსკოვშიც უპრობლემოდ ჩავფრინდი და არც
დროშიანი კაფსულის წაღება დამვიწყებია, რომელიც მიწისქვეშ, ნიშაში, ორმოცდაათი წელი
ინახებოდა.
საბჭოთა კავშირის სამსახური „კაგებეს“ უმთავრესი პრინციპი იყო. როგორც საბჭოთა კავშირი
იდგა „კაგებეზე“, ასევე „კაგებე“ იდგა ამ პრინციპზე და, როდესაც ეს პრინციპი დაინგრა, დაინგრა
„კაგებეც“ და საბჭოთა კავშირიც... როგორც რუსეთის პოლიტიკური ელიტის მესვეურები
აცხადებდნენ, საბჭოთა კავშირის დანგრევა უდიდესი გეოპოლიტიკური კატასტროფა იყო და ეს
აზრი ნამდვილად შეესაბამება სიმართლეს, პირველ ყოვლისა იმიტომ, რომ მთელი თავისი
ბოროტების მიუხედავად, საბჭოთა იმპერია მსოფლიოში მასტაბილიზებელ, ამერიკის საპირწონე
ფუნქციას ასრულებდა და, მის გაქრობასთან ერთად, მსოფლიოს სტაბილურობასაც მოეღო
ბოლო. რუსეთი კი ამ ფუნქციას ვერ ახორციელებს და, ძალიან საეჭვოა, ოდესმე ეს დაკარგული
პოზიცია აღიდგინოს. ძველი გავლენის აღდგენის მცდელობა იყო რუსეთ-საქართველოს
აგვისტოს ხუთდღიანი ომი, მაგრამ, ეს არ მოხერხდა და, მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთმა
საქართველოს გარკვეული ნაწილის ოკუპაცია მოახდინა, მათი მთავარი მიზანი არ შესრულდა
და ამერიკამ მას მორიგი პოლიტიკური დარტყმა მიაყენა, რასაც მომავალში დაუხვედრებს წინ.
– იცით, ჩემო მეგობარო, რომ ამერიკა მსოფლიოს სტაბილურობის ერთადერთი მყარი გარანტია,
პლანეტაზე სიკეთეს თესავს და რჩეულ ადამიანებს კბილებით იცავს? – მითხრა ჩემმა
მასპინძელმა, რომელიც „რჩეულებში“ უპირველესად, საკუთარ თავს გულისხმობდა, – ამერიკამ
მიხსნა „კაგებეს“ კლანჭებისგან. ამდენი წელი მმალავდა და, სხვათა შორის, ოდნავ მოგვიანებით
ერთ ისტორიას მოგიყვებით, რომელიც აუცილებლად უნდა ჩართოთ თქვენს წიგნში.
– რას და, როგორ დავუსხლტი ხელიდან „კაგებეს“ მიერ მოგზავნილ მკვლელებს, მაგრამ, ამაზე,
მოგვიანებით, – გაეღიმა მასპინძელს, ვისკი მოსვა და თქვა:
– ახლა თქვენთან კაცი მოვა, რომელსაც ვიქტორი ჰქვია და, რასაც ის გეტყვით, ზუსტად ისე
მოიქეცით.
– ვიქტორისაა, თქვენ რომ აჩუქეთ, – მივუგე მასპინძელს, რომელიც ცარცივით გაფითრდა ჩემს
პასუხზე და აკანკალებული ხელიდან სიგარეტი გაუვარდა.
– ნუ ღელავთ, ვისკი მოსვით, – ვუთხარი ჩემს მასპინძელს, რომელსაც ვისკით სავსე ჭიქაც
გაუვარდა ხელიდან. მისი ტანჯვა-წამებისთვის ბოლო რომ მომეღო, ერთი ტყვია შუბლში
დავაჭედე მაყუჩიანი პისტოლეტიდან, შემდეგ „ზიპოს“ ჩემი თითების ანაბეჭდები მოვაშორე,
მაგიდაზე დავდე და მასპინძლის ვილა ჩუმად დავტოვე.
ჩვენს საქმეში ხანდაზმულობის ვადა არ არსებობს – ეს ხომ წვრილმანი ქურდობა არ არის, რომ
წლების შემდეგ მის ჩამდენს აპატიო?! მართალია, მე რომ ობიექტის ლიკვიდაცია
განვახორციელე, უკვე არც საბჭოთა კავშირი არსებობდა და არც „კაგებე“, მაგრამ, პროფესიული
ღირსების გრძნობა ხომ დამრჩა და, სწორედ ეს ფაქტორი მამოძრავებდა. ღირსების გარეშე
ცხოვრება კი, პროფესიული იქნება ეს ღირსება თუ არაპროფესიული, უაზრობაა... მე კი, მთელი
ჩემი არსებობის განმავლობაში, აზრიანად ვცხოვრობ და არასდროს მავიწყდება მამაჩემის
შეგონება, რომელიც მეუბნებოდა, ცხოვრებაში ღირსებას და სიცოცხლეს გაუფრთხილდიო...
მამას არასდროს დაუკონკრეტებია, სიცოცხლე უფრო ძვირფასია თუ ღირსება, თუმცა, ზუსტად
ვიცი, რომ ის ცხონებული უღირსეულესი, მებრძოლი ადამიანი იყო და საკუთარი და სხვისი
ღირსების შესანარჩუნებლად სიცოცხლესაც უყოყმანოდ დათმობდა.
– ცოტა არ იყოს, უჩვეულო წინადადება მაქვს შენთან. შეიძლება ასი ათასი დოლარი ისე იშოვო,
საქმის გაკეთება არც კი დაგჭირდეს.
– როგორ და, უბრალოდ: ერთ დონს უნდა შეხვდე და შეკვეთა პირადად მისგან მიიღო. თუ
ჭკუაში არ დაგიჯდა, უპრობლემოდ ეტყვი უარს და ის ასი ათასს გადაგიხდის შეწუხებისთვის.
– ხომ იცი, „ძია“, რომ მე თავს არანაირი ფულის სანაცვლოდ არ გავშიფრავ და არც იმ დონს
შევხვდები, – მივუგე „ძიას“.
– არ გაიშიფრები. დონი უსინათლოა, პირისპირ შეგხვდება შენ მიერ დათქმულ ადგილას და შენს
სახეს ვერავინ ნახავს.
– კი მაგრამ, ისეთი რა შეკვეთა აქვს, რომ მაინცდამაინც პირადად უნდა შეკვეთის მოცემა, ან, სხვა
შემსრულებელი როგორ ვერ იპოვა, ამქვეყნად ქილერების მეტი რა არის?
– დავალების შინაარსი ნამდვილად არ ვიცი, მაგრამ, მას ქილერი კი არა, ნაღდი შემსრულებელი
უნდა, ასეთი კი მსოფლიოში რამდენიმეა და შენ მათ შორის საუკეთესო ხარ.
– აი, ეს, – „ძიამ“ დონის სურათი მიჩვენა. რომ დავხედე, უმალვე თვალწინ დამიდგა მთელი მისი
ისტორია, რომელზეც ჯერ კიდევ მეოცე საუკუნის სამოცდაათიან წლებში ბევრს წერდა
მსოფლიო პრესა და მე არც ერთი პუბლიკაცია არ გამომიტოვებია წაუკითხავი. დონი „ეფბეერის“
მიერ ძებნილ საშიშ დამნაშავეთა პირველ ოცდაათეულში იყო, მრავალი წლის განმავლობაში
იატაკქვეშეთში ცხოვრობდა და დაახლოებით მივხვდი, თუ რა ტიპის შეკვეთის მიცემა უნდოდა.
ეს ყველაფერი რომ გავიაზრე, რომანს ვუთხარი:
– აბსოლუტურად.
– მაშინ, შეხვედრის ადგილს ახლავე გეტყვი, – მითხრა რომანმა, – ნიუ-იორკის საზღვაო
ტერმინალის ¹120 ნავსაყუდელზე ლურჯი სწრაფმავალი კატერი იდგება, რომელსაც „ლინდა“
ჰქვია. ამ კატერით ორ კილომეტრს რომ გაცურავ ჩრდილო-დასავლეთის მიმართულებით, შუა
ზღვაში ფეშენებელური იახტა, სახელწოდებით „რეინბოუ“ შეგხვდება და იმ იახტაზე ახვალ. იქ
მარტო დონი დაგხვდება და დაგელაპარაკება. შეხვედრა ზუსტად ერთი კვირის შემდეგ,
ადგილობრივი დროით, ზუსტად შუაღამეზეა დაგეგმილი და ნიუ-იორკის ნავსაყუდელიდან
თხუთმეტი წუთით ადრე უნდა შეცურო წყალში.
– როგორ დავიჯერო, რომ ასეთმა გამოცდილმა დონმა სიფრთხილე დაკარგა და ერთი კვირით
ადრე, ასე ღიად დანიშნა შეხვედრა?
ნიუ-იორკში შეხვედრამდე სამი დღით ადრე ჩავედი. რა თქმა უნდა, სრულ კონსპირაციას
ვიცავდი და შეხვედრაზეც გარეგნობაშეცვლილი, თუმცა, შეუიარაღებელი გავემართე. კატერი
„ლინდა“ იახტა „რეინბოუს“ მივაბი, გემბანზე ავედი და გაჩახჩახებულ სალონში რომ შევედი,
ტყავის რბილ სავარძელში ჩაფლული მოხუცი დონი დავინახე, რომელიც კლასიკური სტილის
ძვირფას სამოსში იყო გამოწყობილი და უფრო პენსიაში მყოფ პრეზიდენტს ჰგავდა, ვიდრე
„ეფბეერის“ მიერ ძებნილ, ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ მაფიოზს.
– მოხვედით, ჩემო მეგობარო? – ერთ დროს ძლევამოსილმა დონმა ხელი გამომიწოდა და, რომ
ჩამოვართვი, დაამატა, – ჩემ პირდაპირ დაბრძანდით, სასმელი მიირთვით, სიგარა, თუ გნებავთ
და, საერთოდ, ისე იგრძენით თავი, როგორც საკუთარ სახლში.
– გმადლობთ, დონ.
– სიმართლე გითხრათ, ცოტა არ იყოს, გამიკვირდა, როდესაც შეხვედრის ზუსტი ადგილი ერთი
კვირით ადრე მაცნობეთ. ჩვენს საქმეში მე უფრო მეტ სიფრთხილეს ვარ ჩვეული.
– პრინციპში, მართალი ხართ, მაგრამ მე მათ ცოცხალი არასოდეს ჩავბარდები და სიცოცხლის
ბოლომდე მაიმუნივით გალიაში არ გამოვამწყვდევინებ თავს, – მითხრა დონმა, მოოქრული
„ბრაუნინგი“ ამოაცურა, დამანახვა, შემდეგ კვლავ შეინახა და დაამატა: – ამ იარაღში ყოველთვის
ერთადერთი ტყვია დევს და ის ჩემთვისაა განკუთვნილი.
– რა თქმა უნდა, ჩემო მეგობარო, რა თქმა უნდა. მე, მართალია, ასაკში ვარ, მაგრამ სულაც არ
მომბეზრებია სიცოცხლე და ჯერ სიკვდილს არ ვაპირებ. ყოველ შემთხვევაში, მანამ, სანამ ჩემსას
არ შევასრულებ.
– ახლა კი უშუალოდ საქმეზე გადავიდეთ, – დონმა სამი ასაკოვანი ადამიანის ფოტო მაჩვენა და
მითხრა, – ეს გარეწრები ჩემზე ოც-ოცი წლით უმცროსები არიან. ერთ დროს ჩემი ყურმოჭრილი
მონები იყვნენ და რასაც ვეტყოდი, ყველაფერს ყოყმანის გარეშე ასრულებდნენ. ამის გამო მე
ისინი დავაწინაურე, დიდ სიმაღლეებზე ავიყვანე, მათ კი, მადლიერების ნაცვლად, მიღალატეს
და ჩემი განადგურება მოინდომეს. თუმცა, მხოლოდ დამტკეპნეს და ჩემი ღირსება ტალახში
ამოსვარეს, მაგრამ, ვერ წამართვეს. მრავალი წელი ვიმუშავე მათ გამოსააშკარავებლად,
ყველაფერი გავარკვიე და ახლა შურისძიების დრო დადგა. მე მინდა, ჩემო მეგობარო, რომ სამივე
უვნებლად მომგვარო, მერე კი მე ვიცი. შენ კი, თითოეულ მათგანში მილიონ დოლარს მიიღებ
ხელზე, გინდა, ანგარიშზე, რაც საბოლოო ჯამში, სამ მილიონს უდრის და, მგონი, პატარა ფული
არ უნდა იყოს. თუმცა, ფულს იმ შემთხვევაშიც მიიღებ, თუკი უარს იტყვი ამ საქმეზე, ოღონდ,
ასეთ შემთხვევაში, თანხა ასი ათასი დოლარი იქნება. საქმე იოლი არაა და ამდენ ფულს სწორედ
ამიტომ ვიხდი. რას იტყვი, თანახმა ხარ მის შესრულებაზე?
– ძალიან კარგი. მოხარული ვარ, რომ თანხმობა მომეცი და შეკვეთა მიიღე. იმედია, ღირსეულად
შეასრულებ და ყველაფერი კარგად იქნება.
– მაშინ, ჩემო მეგობარო, მე გეტყვით ადგილს, სადაც ის გარეწრები უნდა მოიყვანოთ, – მითხრა
დონმა, მაგრამ მე მას სიტყვის დასრულება არ ვაცადე და ვუთხარი:
– მოდი, ასე მოვილაპარაკოთ, დონ, სამივეს მე ერთ ადგილას მივიყვან. ყველაფერი რომ
მოგვარდება, დაგირეკავთ, ადგილმდებარეობას გეტყვით და ისინი თქვენმა ხალხმა იქიდან
წაიყვანოს, პარალელურად კი, თანხა ჩემს ანგარიშზე გადმორიცხეთ.
– ჩემო მეგობარო, – შემევედრა აქამდე ჩუმად მყოფი მესამე მაფიოზი, – ჩვენ ძალიან მდიდარი
ადამიანები ვართ და იმაზე ასჯერ მეტს გადაგიხდით, ვიდრე თქვენ ჩვენს გატაცებაში გიხდიან.
დაასახელეთ თანხა და მას თქვენ ზუსტად ორ საათში მოგართმევენ.
– არა!
– კი მაგრამ, რატომ, ჩემო მეგობარო? – მკითხა ჯერ კიდევ მშვიდად მყოფმა მესამე მაფიოზმა, –
თქვენი და თქვენი მოდგმის ცხოვრება ყოველმხრივ უზრუნველყოფილი იქნება. გარდა ამისა,
თქვენ შეგიძლიათ, ისე გაუჩინარდეთ, თვით ეშმაკიც ვერ მოგაგნებთ და, ფაქტობრივად, არაფერს
რისკავთ.
მილიარდი დოლარი მართლაც რომ სუპერფანტასტიკური თანხაა, მაგრამ, მე ვერც ამან მაცდუნა
და ვთქვი:
გატაცებული მაფიოზები ჩემმა სიტყვებმა ისტერიკაში ჩაყარა და, გულები რომ არ დახეთქოდათ
და ნაადრევად არ დახოცილიყვნენ, კვლავ დავაძინე. შემდეგ შემკვეთის მიერ მოცემულ ნომერზე
დავრეკე და წინასწარ შეთანხმებული ტექსტით ვამცნე, რომ საქმე შესრულებული იყო, თან
სარდაფის მისამართიც ვუთხარი:
– ისინი იქიდან მაქსიმუმ ერთ საათში უნდა წაიყვანოთ, რადგან არსებობს საშიშროება, რომ მათ
მიაგნონ და ხელიდან გამოგაცალონ. ახლა სამივეს სძინავს, თვითონვე გაიღვიძებენ და მხოლოდ
ამის მერე შეგიძლიათ, მათთან დიალოგი აწარმოოთ.
– გმადლობთ. „საქონელს“ ახლავე წავიღებთ. ფული კი ერთ საათში თქვენს ანგარიშზე იჯდება, –
მომიგო მამაკაცის ხმამ, გამომემშვიდობა და ტელეფონი გათიშა.
მე არ ვიცი, როგორ გაუსწორდა ჩემი შემკვეთი მაფიოზი თავის ყოფილ, მოღალატე ხელქვეითებს,
მაგრამ თბილისში სიამაყის გრძნობით და საგრძნობლად გაზრდილი საბანკო ანგარიშით
დავბრუნდი. იმავე საღამოს „ძიამ“ დამირეკა, მეორე დღისთვის შეხვედრა დამინიშნა და, რომ
მივედი, მითხრა:
– აღფრთოვანებასა და გაოცებას ვერ ვმალავ, ჩემო კარგო: მესამედ წილში ერთი მილიონი
დოლარი მერგო. ასეთი რა გააკეთე, ნახევარი ნიუ-იორკი გაწყვიტე?
– რამდენს?
– საღოლ, ძმაო, ფოლადის ნებისყოფა გქონია! მე ასეთ ცდუნებას ნამდვილად ვერ გავუძლებდი
და მილიარდი დოლარის აღებაზე ნამდვილად ვერ ვიტყოდი უარს. ახლა კი მართლა მივხვდი,
რატომ ხარ ამ საქმეში ყველაზე ძლიერი და ასე დიდხანს რატომ შემორჩი ცოცხალი ჩვენს
ბიზნესს.
ცდუნება რომ კაცის კვლასთან ერთად ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ცოდვაა, კარგად ვიცი და,
თუკი კაცის კვლა ჩემი პროფესიაა და ამ ცოდვის ჩადენას ვერ ავცდები, ცდუნების გაძლება ჯერ
კიდევ ადრეული ბავშვობიდან შევისისხლხორცე და არ ყოფილა ისეთი შემთხვევა, რომ მე მას
ავყოლოდი.
მე თვითონაც მიკვირს, როგორ მოვახერხე, მაგრამ რამდენიმე წამში უკვე ტენტზე ვეგდე. მერე
არეულობით ვისარგებლე და გავქრი იქიდან.
მოსკოვში რომ დავბრუნდი, პირდაპირ შჩუკინის კაბინეტში მიმიყვანეს, სადაც მუხინიც
იმყოფებოდა. ჩემმა შეფმა მითხრა:
– შენ, ჩემო კარგო, ნამდვილად ბედის რჩეული ხარ. ყველაფრის საქმის კურსში ვარ, ვიცი, რომ
დავალება სანიმუშოდ შეასრულე და საკუთარი თავი, ფაქტობრივად, გამოუვალ მდგომარეობაში
ჩააყენე, მაგრამ, გაგიმართლა. გილოცავ, დღეიდან შენ საბჭოთა უშიშროების სამსახურის მაიორი
ხარ და შენი ჯილდოების კოლექციას „დიდების მეორე ხარისხის ორდენი“ შეემატა. მესამე
ხარისხი გაქვს, პირველი დაგრჩა და, სამივე რომ გექნება, სტატუსით უკვე საბჭოთა კავშირის
გმირს გაუტოლდები. თუმცა, თუ ასე გააგრძელე, საბჭოთა კავშირის გმირობას ისედაც მიიღებ.
მოკლედ, გილოცავ, კოკი! წინსვლასა და წარმატებას გისურვებ!
ძნელი მისახვედრი არ იყო, რომ ორივე მაღალჩინოსანი გენერალი სინდისის ქენჯნას გრძნობდა
ჩემ წინაშე და ასეთი მოწიწებით იმიტომ შემხვდნენ. თუმცა, მათგან არც მანამდე და არც შემდგომ
ერთი გადაბრუნებული სიტყვაც არ მახსოვს. მათ ჩემთან ყოველთვის იმაზე ახლო ურთიერთობა
ჰქონდათ, ვიდრე ეს „კაგებეში“ იყო მიღებული და ეს არც იყო გასაკვირი, რადგან ორივე
გენერალს არაერთი სამსახურებრივი ჯილდო და მადლობა ხვდათ წილად ჩემი წყალობით.
გარდა ამისა, მე ორივეს სიცოცხლე ვიხსენი და ისინი მე ამის გამოც მემადლიერებოდნენ.
– სამი თვის შემდეგ ერთი დავალება უნდა შეასრულო. ამისთვის კი, ადამიანის ტუჩების
მოძრაობით სიტყვების ამოცნობა უნდა ისწავლო.
– მოკლედ, ასე, კოკი, ორკვირიან კურსს გაივლი, შემდეგ დაისვენებ და დავალების შესრულების
დრო რომ მოვა, შეგატყობინებთ, – მითხრა მუხინმა და კაბინეტიდან გამომაცილა.
ერთ დღეს მერიმ ხელი დაავლო ბავშვებს და მორიგი ვოიაჟი დაიწყო მაღაზიებში, მე კი ჩემი
უზარმაზარი დურბინდი აივანზე გავიტანე, სივრცეს მივუშვირე და ზღვის ულამაზესი პეიზაჟის
თვალიერებას შევუდექი, რომელიც ჩემ წინ იყო გადაშლილი. ნაპირიდან დაახლოებით 300
მეტრში პატარა კატერი შევნიშნე. ის წყალში იყო გაჩერებული და მასში ორი მამაკაცი იჯდა.
ერთი დაახლოებით ორმოცდაათი წლის იქნებოდა, მეორე კი – ოცდაათის. ისინი ჩემგან
ნახევარბრუნში ისხდნენ, საუბრობდნენ და მე მათ სახეებს კარგად ვხედავდი. ამიტომ მათი
საუბრის კარგად გაშიფვრაც შემეძლო და ჩემს ჩვეულ საქმიანობას შევუდექი. მით უმეტეს, რომ
ხანში შესული მამაკაცის პირველმა ფრაზამ დამაინტერესა და მათი დიალოგისთვის თვალი არ
მომიწყვეტია.
– აქ, ამ სიშორეზე იმიტომ შემოგაცურე, საშა, რომ არავინ მოგვისმინოს, – უთხრა ხანში შესულმა
მამაკაცმა მეორეს, – შენც ხომ კარგად იცი, რას წარმოადგენს ჩვენი უწყება, მას ყველგან აქვს
ყურები, თვალები და მხოლოდ აქ თუ ვიგრძნობთ თავს უსაფრთხოდ.
აშკარა იყო, რომ „ჩვენს უწყებაში“ ხანში შესული მამაკაცი „კაგებეს“ გულისხმობდა და არც იმის
მიხვედრა იყო რთული, რომ ორივე თუ არა, ის მაინც, „კაგებეშნიკი“ იქნებოდა.
„ცდები, ჩემო მეგობარო, – გავიფიქრე გუნებაში, – ჩვენს უწყებას თვალი და ყური წყალშიც კი
აქვს. აბა, ამოშაქრე, რას მალავ!“
– გისმენთ, ივან ივანიჩ, – მიუგო საშამ თავის უფროს კომპანიონს, რომელმაც მას უთხრა:
– ბევრი ლაპარაკი არც აქ შეიძლება, ამიტომ, მოკლედ გეტყვი. ის იქს დღე, რომელზეც მე შენ
ადრე გელაპარაკებოდი, ზეგ დადგება, ის ორი უცნობი კი გენერლები, შჩუკინი და მუხინი არიან.
ორივე ზეგ, დილის 9 საათზე ბალაშიხაში, ჩვენი სასწავლო საწვრთნელი ცენტრისკენ აიღებს
გეზს. შენი მოვალეობაა მათი მანქანის აფეთქება. გასაგებია?
– რა თქმა უნდა, გასაგებია, ივან ივანიჩ! ყველაფერი უმაღლეს დონეზე გაკეთდება, – მიუგო ივან
ივანიჩს საშამ.
– ჰოდა, ჩემო საშა, ჩათვალე, რომ ექვსი თვის შემდეგ ორ რიგგარეშე ჩინს მიიღებ, ჩემს უწყებაში
გადმოგიყვან და სპეცდანიშნულების ერთ-ერთი ქვედანაყოფის უფროსად დაგნიშნავ. მოკლედ,
სულ მალე მაიორი გახდები, თუ, რა თქმა უნდა, ყველაფერს შეასრულებ.
– ასეთს პირველად ასრულებ, საშა, და მთელი ყურადღება უნდა მოიკრიბო, მთელი შენი ცოდნა
გამოიყენო და არ ჩაფლავდე.
– საჭირო არაა, ივან ივანიჩ, მე აქედანაც კარგად მივცურდები ნაპირამდე, – თქვა საშამ,
კატერიდან წყალში ისკუპა და ნაპირისკენ გამოცურა.
ივან ივანიჩმა ერთხანს უყურა საშას და, სანამ კატერს ადგილიდან დაძრავდა, ჩაილაპარაკა:
„მიუხედავად იმისა, რომ ბრიყვია, შესანიშნავი საბრძოლო და ფიზიკური მომზადება აქვს
გავლილი. ისე, ცოდვაც კი არის სასიკვდილოდ, მაგრამ, ასეთი მოწმის ცოცხლად დატოვება
უფრო მეტი სიბრიყვე იქნებოდა ჩემი მხრიდან“.
ჩემ მიერ გაშიფრული საუბარი, რა თქმა უნდა, ძალიან მოულოდნელი და, თუ შეიძლება ითქვას,
შოკის მომგვრელი იყო. თუმცა, წამითაც არ დავბნეულვარ და უკვე ვიცოდი, როგორ უნდა
მემოქმედა. პირველ ყოვლისა, სასწრაფოდ საცურაო კოსტიუმი ჩავიცვი, მინიფოტოაპარატიანი
სანთებელა ავიღე და ზღვის ნაპირზე გავედი. ამასობაში საშაც გამოვიდა ნაპირზე და მე მას
სურათი გადავუღე. იგი, უხეში, ათლეტური აღნაგობის ოცდაათიოდე წლის წითური მამაკაცი
იყო და სიბრიყვე სახეზე ეწერა. საშა რომ „წავიდა“, ხუთიოდე წუთი პლაჟზე დავყავი, შემდეგ
სანატორიუმში დავბრუნდი, ტანსაცმელი გამოვიცვალე და სპეციალური ჯავშნით მოსკოვის
ბილეთი შევუკვეთე თვითმფრინავზე. ამასობაში ჩემი ცოლ-შვილიც დაბრუნდა, მათ ლამის
ნახევარი სოჭი ეყიდათ და ხელში სხვადასხვა ზომის ჭრელ-ჭრელი პარკები ეჭირათ.
– მოსკოვში უნდა გავემგზავრო და სამი დღის შემდეგ დავბრუნდები, – მივუგე მერის და ვაკოცე,
შემდეგ შვილებსაც მივუალერსე და წავედი.
– საღამო მშვიდობისა, ვიქტორ, – მომიგო გენერალმა, რომელიც მიხვდა, რომ რაღაც საგანგებო
მოხდა, – ალბათ, გაინტერესებთ, ჩათვლა როდის დაგინიშნეთ, ხომ?
შჩუკინი მიხვდა, რომ მე მოსმენას ვერიდებოდი. ამიტომ კონსპირაციული ბინის კარი ჩაკეტა და
წამომყვა. ტაქსიში, რა თქმა უნდა, ხმა არ ამოგვიღია და, როდესაც ჩვენ მაქსიმ გორკის სახელობის
უზარმაზარი პარკის ერთ-ერთ მყუდრო სკამზე „მოვყუჩდით“, შჩუკინმა მითხრა:
– დიახ, ამხანაგო გენერალო, – ყოველ შემთხვევაში, საშა ასე მიმართავდა მას, – ვუთხარი
გენერალს.
– ყველაფერი სწორია, – მითხრა შჩუკინმა, – ივან ივანიჩი საბჭოთა კავშირის ისტორიაში ერთ-
ერთი ყველაზე ახალგაზრდა გენერალია, ჩინი თავში აუვარდა და, როგორც ეტყობა, მავნე
ნაციონალისტური ამბიციები ვერ მოიშალა. მე და მუხინი განსაკუთრებით ვძულვართ და
მიაჩნია, რომ რუსულ საქმეს ვღალატობთ. ერთი სიტყვით, მოღალატეა და, თუკი მისი მოყუჩება
შევძელით, ჩათვალე, რომ მნიშვნელოვან გამარჯვებას ვიზეიმებთ.
– რას ამბობ, კოკი, რას ჰქვია, არ გენდობი? უბრალოდ, შენ იმდენად ძვირფასი თანამშრომელი
ხარ, რომ ამ საქმეში შენი სახელის ამოტივტივება არ გვაწყობს. გამორიცხული არაა, რომ ივან
ივანიჩის მთელი „შაიკა“ ვერ მოვიხელთოთ, ვინმე გარეთ დაგვრჩეს და შენზე, როგორც მათი
გეგმების ჩამშლელზე, შური იძიონ. ეს კი ჩვენ არანაირად არ გვაწყობს და ჩრდილში ამიტომ
გტოვებ.
– შევარცხვინე მაგათი თავი, – ვიცრუე მე, – იმ შტერებმა სრულიად შეცდომით გამომიძახეს! ისე
გავბრაზდი, რომ მათ მიერ სასტუმრო „ინტერკონტინენტალში“ ღამის გათევაზე უარი ვთქვი და
აქეთ გამოვფრინდი.
სოჭიდან რომ დავბრუნდით, ორი დღის მერე, მოსკოვში გამომიძახეს. შჩუკინის კაბინეტში რომ
შევდგი ფეხი, სადაც მუხინიც იმყოფებოდა, ორივე გენერალი გულთბილად შემხვდა.
– სიტყვა – სიტყვაა, ხომ შეგპირდი, ყველაფერს პირადად მოგიყვები-მეთქი. დაჯექი, ყავა ან ჩაი
მიირთვი და მომისმინე, – მითხრა შჩუკინმა.
სიტყვამ მოიტანა და ასეთი გადახვევა იმიტომ გამომივიდა, თუმცა, ჩემს სიტყვებს ისე ნურავინ
გაიგებს, რომ მე რუსეთის მეხოტბე ან ამერიკის მოძულე ვარ. სულაც არა! პირველ ყოვლისა, მე
დაქირავებული მკვლელი ვარ და არა ექსპერტი. თუმცა, მსოფლიოში მიმდინარე მოვლენებს
საკმაოდ საღად ვაფასებ, რასაც ვფიქრობ, იმას ვამბობ და ჩემი სიტყვებიც ჩემი ნაფიქრალის
შედეგია.
თავის ქებაში ნურავინ ჩამომართმევს, მაგრამ, ვისაც ჩემს ინტელექტთან ჰქონია შეხება, ყველა
ხაზგასმით აღნიშნავდა ჩემს ანალიტიკურ ნიჭს, ჩემი ინსტიტუტის რექტორი კი მოაზროვნეს
მეძახდა.
– კოკი, ჩემო კარგო, – მითხრა რექტორმა ჩვენი ერთ-ერთი ბოლო შეხვედრის დროს, – შენს
მიღწევებსა და შესაძლებლობებს რომ ვაანალიზებ, იმ დასკვნამდე მივდივარ, რომ დიდი
მოაზროვნე და სახელგანთქმული პიროვნება დადგება შენგან და, ალბათ, ერთ მშვენიერ დღეს,
წილად მხვდება პატივი, მაგრად ჩამოგართვა ხელი.
ჩემი რექტორისგან არაერთი თბილი სიტყვა და მხარდაჭერა მახსოვს. თუმცა, მიმაჩნია, რომ მისი
იმედები არ გავამართლე – მსოფლიო დონის შექსპიროლოგის ნაცვლად, დაქირავებული
მკვლელი გამოვედი და, როდესაც მას უკანასკნელად შევხვდი, უკვე, „არაშექსპიროლოგიური“
გამოცდილების რამდენიმე ათეული წელი მაწვა მხრებზე...
– კოკი, ძვირფასო! რამდენი წელია, არ მინახავხარ, როგორ შეცვლილხარ! მაგრამ, ხომ ხედავ,
მაინც გიცანი.
ჩაჩანაკობის მიუხედავად, ჩემს მოამაგეს არც ხმა შესცვლოდა, არც ლაპარაკის მანერა და მისი
სიტყვები ისევე მკაფიოდ ჟღერდა, როგორც რამდენიმე ათეული წლის წინ.
– როგორც მარტოხელა პროფესორს შეეფერება, ისე, ჩემო კარგო. ძველებურად მხნედ ვეღარ ვარ,
მაგრამ, ვცდილობ, არ დავნებდე ამ ახალ ცხოვრებას და ვიბრძვი, – მომიგო ყოფილმა რექტორმა
და მკითხა, – შენ როგორ ხარ, სად მოღვაწეობ და რას აკეთებ? კი არ დამვიწყებია, რომ
უნიჭიერესი მოაზროვნე იყავი. შენი სადიპლომო ნამუშევარი დღემდე ზეპირად მახსოვს და
შენახული მაქვს ჩემს ბიბლიოთეკაში.
– სამწუხაროდ, შექსპიროლოგიას დიდი ხნის წინათ დავანებე თავი და ბიზნესს მოვკიდე ხელი,
სადაც არცთუ წარუმატებლად ვმოღვაწეობ, – ვუთხარი პროფესორს და გავუღიმე. მან თავი
გადააქნია და მითხრა:
– რაზეა ლაპარაკი, ჩემო კოკი. მიმაცილე კი არა, სტუმრად მეწვიე, შენ ხომ არასდროს ყოფილხარ
ჩემთან. წამოდი, ჩემს კერას განახვებ, – მითხრა პროფესორმა, ხელკავი გამომდო და ადგილიდან
დავიძარით.
– ეჰ, ჩემო კარგო, – ნაღვლიანად მომიგო მასპინძელმა, – ერთ დროს აქ სიცოცხლე დუღდა და
გადმოდუღდა, ახლა კი მარტო მე დავრჩი ამ უზარმაზარ სივრცეში და წარსულის აჩრდილივით
დავბორიალობ ხოლმე ოთახიდან ოთახში.
– ეს, ჩემო კოკი, საფრანგეთში მაჩუქეს ნახევარი საუკუნის წინ. პარიზში ერთ-ერთ სამეცნიერო
კონფერენციაზე ვიმყოფებოდი და ერთმა ქართველმა ემიგრანტმა მისახსოვრა. სხვათა შორის,
მერი პარიზში, იმ კონფერენციაზე გავიცანი და, უკან რომ დავბრუნდით, სულ რაღაც რვა თვეში
დავქორწინდით კიდეც. ამ ბოთლს ჩვენი სიყვარულის სამახსოვროდ ვინახავდი და იმიტომ
გავხსენი, რომ ჩემი და შენი წასული სიყვარულის მოსაგონარი შევსვათ, – თქვა რექტორმა და
სირჩა მაღლა ასწია, – ჩემი მერის და შენი მერის ხსოვნა იყოს. უფალმა გაანათლოს მათი სულები
და ნათელში ამყოფოს!
მოხუცი პროფესორის სადღეგრძელომ ჩემი მერი გამახსენა და ისე ამიჩუყა გული, თვალზე
ცრემლი მომადგა და, რომ არ ავტირებულიყავი, რაც იმ მომენტში სრულიად მოსალოდნელი
იყო, სირჩა ავწიე და ვთქვი:
„კოკი, ბიჭო, ხომ არ დაბერდი და შენი პენსიაზე გასვლის დრო ხომ არ მოვიდა“? – ვკითხე
საკუთარ თავს, როდესაც პროფესორის ქელეხიდან დავბრუნდი. ემოციებით დატვირთული
ვიყავი, ლოგინში ჩავწექი, მაგრამ, თვალი ვერ მოვხუჭე. ამ დროს ტელეფონზე შეტყობინება
მომივიდა, რომელიც შუამავლის გამოგზავნილი იყო. დაშიფრული ტექსტი მეორე დღეს, 16
საათზე შეხვედრაზე მიხმობდა.
„არა, კოკი, შენთვის პენსია ჯერ ადრეა. როგორც კი სამუშაოს მიატოვებ, მაშინვე მოხუცი
პროფესორის ბედს გაიზიარებ და მოკვდები. ახლა კი ნებისყოფა მოიკრიბე და დაიძინე“, –
შევუძახე, ჩემს თავს როდესაც შუამავლის დაშიფრული გზავნილი წავიკითხე და, მართლაც,
რამდენიმე წუთში დავმშვიდდი და დამეძინა...
მას შემდეგ, რაც „ძიამ“ ასაკის გამო შეკვეთების მიღებას თავი დაანება და „დამსახურებულ
პენსიაზე“ გავიდა, „კანტორასთან“ ურთიერთობას ელექტრონული საშუალებებისა და
უმკაცრესი კონსპირაციის მეშვეობით ვახორციელებდი. მე შევიძინე სათადარიგო ტელეფონი და
სხვის სახელზე გაფორმებული სიმბარათი, სადაც მე დაშიფრულ გზავნილებს მწერდნენ, ხოლო
შუამავალთან შეხვედრაზე კი მოხუცის გრიმითა და ჩაცმულობით ვცხადდებოდი და ვერავინ
იფიქრებდა, რომ მე მართლაც ასაკოვანი მკვლელი ვიყავი და არა ახალგაზრდა ქილერი,
რომელიც მოხუცის ფორმით ინიღბებოდა.
შუამავალს მეორე დღეს, დღის 4 საათზე კუს ტბაზე შევხვდი. მან დათქმული პაროლით
მომმართა, მეც პაროლითვე ვუპასუხე.
– მოკლედ, მე, ბაბუ... – მითხრა შუამავალმა და პაუზა გააკეთა. მისი ეს „ბაბუ“ მსუბუქი ირონიით
იყო ნათქვამი, რადგან, შევატყვე, რომ მას მე ახალგაზრდა, მოხუცად შენიღბული მკვლელი
ვეგონე და „ბაბუ“ იმიტომ მიწოდა, რომ, ვითომ ჩემი ასაკი გაშიფრა.
– გისმენ, შვილიშვილო, – საპასუხო ირონიით მივუგე შუამავალს, – აბა, ერთი ბრძანეთ, რას
მთავაზობთ?
შუამავალმა ისევ პაუზა გააკეთა და უკვე ყოველგვარი ირონიის გარეშე, საქმიანად მითხრა:
– დიახ, ბატონო ჩემო, უჩვეულო. საქმე ისაა, რომ ობიექტი ისე უნდა მოკლათ, სასამართლო-
სამედიცინო ექსპერტიზამ ბუნებრივი სიკვდილი დააფიქსიროს. ასეთ რამეს შეძლებთ?
შეკვეთა არცთუ ისე უჩვეულო იყო, რადგან „კაგებეში“ მუშაობის პერიოდში რამდენჯერმე
მომიწია მსგავსი დავალების შესრულება, მაგრამ მაშინ „კაგებეს“ ლაბორატორიაში
დამზადებული სპეციალური აბებით ვსარგებლობდი. როდესაც ასეთ აბს ობიექტს სასმელში
უგდებ და ასმევ, ობიექტი ან ინფარქტით, ან, სულაც, გაზისგან გაგუდული კვდება და
ექსპერტები სიკვდილის ნამდვილ მიზეზს ვერ ადგენენ. მე მსგავსი აბები არ მქონდა და ვერც
ვიშოვიდი, ამიტომ შუამავალს ვუთხარი:
– აბები რომც იშოვოთ, ობიექტისთვის მათ არავინ ჩაგაყრევინებთ, რადგან ის არავის იკარებს
გვერდით და საჭმელ-სასმელს მარტო მიირთმევს, რომელსაც მხოლოდ თვითონ ყიდულობს. ის
გარეთ მხოლოდ საჭმლის საყიდლად და აუზში საცურაოდ გადის. დაცვითაც მხოლოდ ორი კაცი
იცავს და, ამ მხრივ, არც ისე რთული მოსახელთებელია, მაგრამ, როგორც უკვე გითხარით, მისი
სიკვდილი ექსპერტებმა ბუნებრივად უნდა ჩათვალონ. ასეთია კონტრაქტის პირობა. როგორც
ვიცი, თქვენს კოლეგებს შორის საუკეთესო ხართ და, რადგან უარს ამბობთ მის შესრულებაზე, ესე
იგი, მისი შესრულება მართლა შეუძლებელია და შეკვეთას გავაუქმებთ. არადა, მხოლოდ
შემსრულებელს 800 ათას ევროს უხდიდნენ, – მითხრა შუამავალმა, წამოდგა და დაამატა: –
ბოდიშს გიხდით შეწუხებისთვის. მშვიდობით.
შუამავლის სიტყვებმა ობიექტის ჩვევების შესახებ ერთი აზრი გამიჩინა, ამიტომ, ვუთხარი:
– ძალიან დიდი, – ვუპასუხე და, ხელით ვანიშნე, რომ კვლავ სკამზე დამჯდარიყო. რომ დაჯდა,
განვაგრძე: – მე იმ კაცის შესახებ უფრო მეტი ინფორმაცია მჭირდება. ვფიქრობ, ეს საქმე გამოვა.
– კეთილი, ჩემო ბატონო, – ცოტა არ იყოს, უნდობლად მითხრა შემკვეთმა, – მაგრამ, კონტრაქტის
პირობების თანახმად, 800 ათას ევროს მხოლოდ წარმატების შემთხვევაში მიიღებთ, მანამდე კი
ერთ ცენტსაც არავინ გადაგიხდით.
– მოკლედ, ასე, – მითხრა შუამავალმა, სამოციოდე წლის მამაკაცის სურათი მიჩვენა და განაგრძო:
– აი, ობიექტი, ალბათ, გეცნობათ.
– რა თქმა უნდა, მეცნობა, – მივუგე შუამავალს, რადგან ფოტოზე ერთი ძალიან ოდიოზური
ქართველის ფიზიონომია იყო აღბეჭდილი, რომელიც თავისი მძიმე ხასიათითა და
არანორმალური გამოხდომებით იყო ცნობილი. მე მის რძალსაც ძალიან კარგად ვიცნობდი,
რადგან ჩვენი ძველი მეზობელი იყო და, ლამის ჩვილობიდან, ჩემი და მერის ხელში იყო
გაზრდილი. ობიექტი დიდძალი ქონების პატრონი იყო, მაგრამ, ერთადერთი შვილიშვილისა და
რძლისთვის ერთი თეთრიც არ ემეტებოდა. შვილი გარდაცვლილი ჰყავდა, რომელსაც ლამის
სიღარიბეში ამოხდა სული და მამამისს ის სასაფლაომდეც კი არ მიუცილებია. ამ არსების შესახებ
თითქმის ყველაფერი ვიცოდი და მისი მოკვლის სურვილი არაერთხელ გამჩენია, თუმცა,
ყოველთვის თავს ვიკავებდი. ინკოგნიტოდ არაერთხელ დავხმარებივარ მის რძალსა და
შვილიშვილს მატერიალურად, რამდენჯერმე მათ ორ-ორი ათასი დოლარიც კი გავუგზავნე
ანონიმურად... „ჰმ, რა პატარაა ეს სამყარო“, – გავიფიქრე გუნებაში, შუამავალს კი ვუთხარი:
– რა თქმა უნდა, რაზეა ლაპარაკი, – მივუგე შუამავალს და ისევ წასვლა დავაპირე, მაგრამ, მან
კვლავ შემაჩერა და მითხრა:
– ვფიქრობ, ვიცი, – გავუღიმე შუამავალს და დავამატე: მას, ალბათ, ანდერძი ექნება დაწერილი,
რომელშიც წერია, რომ მისი ძალადობრივი სიკვდილის შემთხვევაში მისი ქონება მის
შვილიშვილსა და რძალს არ გადაეცეს. სწორია?
იმ ოცდახუთმეტრიანი აუზის სიღრმე 3 მეტრია და მას ოთხი ცალი სქელი ილუმინატორი აქვს
დატანებული, საიდანაც აუზის ფსკერი ხელისგულივით მოჩანს. მე ერთ-ერთი ასეთი
ილუმინატორიდან ვუთვალთვალებდი „კლიენტს“. ზუსტად დილის 9 საათზე ის აუზში
გადაეშვა და დინჯად შეუდგა ცურვას. მე წინასწარ მომზადებული დენის კაბელი მოვიმარჯვე,
რომელსაც შიშველი წვერი ჰქონდა და ერთი ბოლო 300 ვოლტზე იყო შეერთებული, მეორე კი –
წყალგამტარ მილში მქონდა შერჭობილი. ჩემი ჩანაფიქრი ძალიან მარტივი იყო – ობიექტი დენის
საშუალებით უნდა მომეკლა წყალში, პირადი მცველების თვალწინ, ხოლო როდესაც მის
გაშავებულ სხეულს პათანატომები გაკვეთდნენ, სიკვდილის მიზეზად ინფარქტს, ანუ ბუნებრივ
სიკვდილს დაასახელებდნენ. მისი ქონება კი შვილიშვილსა და რძალს დარჩებოდათ და, თუკი
შეიძლება, ასე ითქვას, ყველაფერი „ჰეფი ენდით“ დასრულდებოდა...
– დიახ, მე ვარ. თქვენ რომელი ხართ? – ვკითხე გოგონას, თუმცა, მშვენივრად ვიცოდი, რომ
დალი მირეკავდა ჩემ მიერ მოკლული ობიექტის რძალი. რა თქმა უნდა, მან არ იცოდა, რომ ეს
შეკვეთა მე შევასრულე.
– კი, მშვიდობაა, უბრალოდ, თქვენი ნახვა მინდა და როდის გეცლებათ, რომ სახლში გეწვიოთ?
თუ, რა თქმა უნდა, არ შეგაწუხებთ, – მითხრა დალიმ.
– კი ბატონო, გელოდები, – დალის, ჩემი ვაკის ახალი სახლის მისამართი ვუთხარი, ყურმილი
გავთიშე და ჩავფიქრდი.
– ძია კოკი! ძვირფასო, როგორ ხართ, – ჩემი კარის ზღრუბლთან მდგარი დალი კისერზე
ჩამომეკიდა, მომეხვია და დიდი ხნის უნახავი შვილივით მომიალერსა.
– ეს თქვენ, ჩემგან საჩუქრად, მაგრამ, ჯერ არ გახსნათ. რომ წავალ, შემდეგ ნახეთ.
– ჯერ რა დროს წასვლაა, ჩემო გოგონა. მოიცა, ახლავე მოვალ, – ვუთხარი დალის,
სამზარეულოში გავედი და ვერცხლისფერი გორგოლაჭიანი მაგიდა შემოვაგორე, რომელზეც
წინასწარ მქონდა მომზადებული საჭმელ-სასმელი.
– რა კარგად მოწყობილხართ, ძია კოკი, აქაურობა ძალიან მომწონს, – მითხრა დალიმ. მე კი მას
შამპანური დავუსხი ბოკალში და მივუგე:
– ვცდილობ, ჩემო გოგონი, ვცდილობ. ამ მოხუც კაცს მეტი რა დამრჩენია. რასაც ვშოულობ,
ყველაფერს ჩემს შვილებს და ამ ბინას ვახმარ. რომ მოკვდები, ეს ყველაფერი ჩემს შვილებსა და
შვილიშვილებს არ დარჩებათ?
დალიმ ბოლომდე გამოცალა სასმისი, იგივე გავაკეთე მეც და შემდეგ დალის ვკითხე:
– ბოდიშს კი გიხდი, შვილო, მაგრამ, რას გულისხმობ და რომელ სიკეთეზე მელაპარაკები? ისეთი
რა გაგიკეთე, რომ ასე საზეიმოდ და ხაზგასმით აღნიშნავ?
– კარგი რა, ძია კოკი, თქვენ გგონიათ, არ ვიცი, ფულს ანონიმურად რომ გვიგზავნიდით და მე და
ჩემს შვილს გვეხმარებოდით?
– რა ფულს, არ ვიცი? – გავიკვირვე მე, თუმცა, მართლა ძალიან მიკვირდა, საიდან მიხვდა დალი,
რომ ფულს მე ვუგზავნიდი.
– თქვენ გვიგზავნიდით, მე ამაში დარწმუნებული ვარ. ჩემ ირგვლივ, ჩემო ძვირფასო კოკი ძია,
თქვენ გარდა, სხვა ისეთი არავინაა, ვისაც ასეთი სიკეთის გაკეთება შეუძლია. ზუსტად ვიცი, რომ
თქვენ იყავით. თქვენ რომ არა, შეიძლება, შიმშილითაც კი დავხოცილიყავით. ახლა კი ძალიან
მდიდრები ვართ, მინდა, სიკეთე სიკეთით გადაგიხადოთ, თან, დიდი მადლობა გითხრათ და აქ
იმიტომ გეწვიეთ.
– კარგი, კარგი, ჩემზე ნუღარ ვილაპარაკებთ. რადგან ფიქრობ, რომ მე გიგზავნიდი, ასე იყოს.
სიკეთე იმისთვისაა, რომ აფიშირება არ მოახდინო. მოდი, სიკეთესა და სიკეთის მქმნელებს
გაუმარჯოთ, – ვუთხარი დალის და შამპანურით სავსე ბოკალი მსუბუქად მივუჭახუნე.
ჩვენ ბევრი რამ გავიხსენეთ და კარგი დრო გავატარეთ. ბოლოს ჩემი სტუმარი მანქანამდე
მივაცილე. ის გადამეხვია, გამომემშვიდობა, თავის უახლეს „ბეემვეში“ ჩაჯდა და წავიდა. სახლში
რომ დავბრუნდი, დალის საჩუქარი გავხსენი და 100 ათას ევროდ ღირებული „როლექსის“ საათი
აღმოვაჩინე, რომელიც სპეცშეკვეთით იყო დამზადებული. დალის საჩუქარი სხვა ძვირფას
საათებთან ერთად სეიფში შევინახე, შემდეგ საწოლში ჩავწექი და მოგონებებში ჩავიძირე... „არა,
მაინც როგორ გამშიფრა დალიმ და საიდან მიხვდა, რომ მას და მის შვილს მე ვეხმარებოდი? –
ვამბობდი გუნებაში, თან პატარა, ტანწერწეტა დალი მედგა თვალწინ, რომელიც ჩემს მერის
კალთაში ეჯდა ხოლმე და ჩემი საყვარელი ცოლი მას ოქროსფერ კულულებს უვარცხნიდა, –
ალბათ, რაღაც კანონზომიერებაა იმაში, რომ დალის საზიზღარი მამამთილი მე მოვკალი და
დატანჯულ გოგონასა და მის შვილს ნორმალური ცხოვრების საშუალება მივეცი“. ნამდვილად არ
მინდა, ღმერთის კომპეტენციაში შევიჭრა, მაგრამ, ადრე ნათქვამს გავიმეორებ: მიუხედავად
იმისა, რომ ჩემი პროფესია ღმერთის საწინააღმდეგოა და მის არსს ეწინააღმდეგება, ზოგჯერ
ღვთიურ მისიასაც კი ვასრულებ ხოლმე და ჩემი ქმედებით ადამიანების ცხოვრებას სასიკეთოდ
ვცვლი. ასეთ ქმედებად მიმაჩნია დალის მამამთილის მკვლელობა და, დარწმუნებული ვარ, რომ
ამით სიკეთე გავაკეთე...
– ამ ბოდვამ, როგორც თქვენ უწოდებთ, ახალგაზრდავ, მთელი გერმანული ნაცია ერთი დროშის
ქვეშ დარაზმა და ლამის დედამიწის ბატონ-პატრონი გახადა. ჰიტლერს აბსოლუტურ
სიდიადემდე სულ რაღაც ნახევარი ნაბიჯი დააკლდა, – მიპასუხა მან.
– სწორედ იმ ნახევარ ნაბიჯშია საქმე და, რადგან ის ნახევარი ნაბიჯი ვერ გადადგა, ეგ თქვენი
ბოდვა იმორალობის შესახებ სრული აბსურდია, – ვუთხარი მოხუცს. მას კი გაეღიმა და მომიგო:
– სულაც არა, ახალგაზრდავ, სულაც არა. ჰიტლერი იმიტომ დამარცხდა, რომ სტალინის
იმორალიზმის დიაპაზონი გაცილებით მეტი იყო და ძაღლის თავიც სწორედ აქაა დამარხული.
– დავუშვათ, მართალი ხართ, მაგრამ, სტალინმაც ხომ ვერ მოახერხა მსოფლიოზე გაბატონება?
ესე იგი, ეგ თქვენი თეორია, ისევე, როგორც მსოფლიოზე გაბატონების იდეა, დანაშაულებრივია
და განხორციელება არ უწერია.
– ჯერ ერთი, სტალინმა ბევრად მეტი სივრცე აითვისა, ვიდრე ნებისმიერმა სხვა მმართველმა
კაცობრიობის არსებობის განმავლობაში და, დარწმუნებული ვარ, ის მთელ მსოფლიოს
დაიპყრობდა, რომ ეცოცხლა. ჩემის აზრით, მთავარი პრობლემა სიცოცხლის ხანგრძლივობაა და,
თუკი მოხერხდა და იმორალური სულისკვეთებით სავსე, რკინისებური ნებისყოფის მქონე
პიროვნება ას ორმოცდაათი წელი ვაცოცხლეთ, ის მსოფლიოს დაიპყრობს. ეს კი კაცობრიობის
უდიდესი მიღწევა იქნება. ყველა კარგად იცხოვრებს და სამყაროს ყოვლად უსუსური და მავნე
მატლებისგან გავწმენდთ...
– სულაც არა, შე დამპალო! მე იმორალური პიროვნება ვარ და ჩემი მისია შენნაირი მატლებისგან
სამყაროს გაწმენდაა – ვუღრიალე შრამს და ორლესული ხანჯალი მოვიმარჯვე, რომლითაც
ვითომ მისთვის თავის მოჭრას ვაპირებდი.
– ცოტაც მოიცადე და სულ მალე შენ თვითონ გაზიარებენ სიდიადეს, – შევუღრინე შრამს და
დავამატე, – კრინტი აღარ დაძრა, შე ბებერო, თორემ, მართლა მოგაჭრი თავს.
შრამს, რა თქმა უნდა, არ დავუჯერე, რადგან მისი სიტყვები ჩემი ტყვეობიდან თავის დახსნის
მცდელობა მეგონა. მაგრამ, იმავე საღამოს ერთი შემთხვევა მოხდა, რამაც ჩემი გეგმები
გარკვეულწილად შეცვალა.
– შრამისგან რა გინდათ?
– როგორ მოგვაგენით?
– მკითხე, გისმენ.
– რაში და, კიბოს ვაქცინა აქვს გამოგონებული და უნდა წავართვათ. ახლა კი მიშველე!
ამერიკელი აგენტი კუჭში იყო დაჭრილი, მაინც ვერ გადარჩებოდა. მისი ტანჯვა-წამება რომ
შემეწყვიტა, შუბლში ტყვია დავახალე და მოვკალი. შემდეგ მანქანაში მსხდომი ორი სპეცაგენტიც
თავისი კოლეგების კვალს გავუყენე და მას შემდეგ, რაც შრამი ვილიდან ხელბორკილდადებული
და პირში ბურთჩაჩრილი გამოვიყვანე, რომ არ ეყვირა, ამერიკელების მანქანით ჯერ ქალაქის
ცენტრისკენ გავემართე, შემდეგ მანქანა გამოვიცვალე და სათადარიგო გეგმა ავამოქმედე,
რომელიც უკიდურესი შემთხვევისთვის იყო გათვალისწინებული. შრამი ერთ პატარა,
სამსართულიან, კერძო სასტუმროში მივიყვანე. მისი მფლობელი საბჭოთა რეზიდენტი იყო,
რომელიც სამხრეთ ამერიკაში მომუშავე საბჭოთა აგენტურას უწევდა დახმარებას და ამიტომ
ძალიან ძვირფასი თანამშრომელი იყო. სანამ შრამის აღმოსაჩენ ოპერაციაზე წავიდოდი, ამ
ოპერაციის ყველა დეტალი სკურპულოზურად განვიხილეთ მუხინის კაბინეტში. სათადარიგო
გეგმაზე რომ გადავედით, გენერალმა მითხრა:
– გასაგებია, ანდრეი ლუკიჩ. მეც იმედი მაქვს, რომ ხუანის შეწუხება არ მომიწევს და იმ ფაშისტ
დამნაშავეს უპრობლემოდ ჩამოვიყვან მოსკოვში, – მივუგე გენერალს.
ხუანი ბორხესის ერთ-ერთი გმირის ციტატით მომმართავდა და, როდესაც მან ფრაზა დაასრულა,
მე მას პაროლი ვუთხარი:
ხუანი მიხვდა, ვინც ვიყავი და სახეზე შევატყვე, რომ ჩემი ვიზიტი დიდად არ ეპიტნავა, მაგრამ,
პაროლითვე მომიგო:
მე ხუანის მითითებულ ოთახში ჩავედი, მან კი მანქანა მიწისქვეშა გარაჟში შემოაყენა, ოთახში
გაკოჭილ შრამთან ერთად შემოვიდა და მითხრა:
– ბოდიშს გიხდით, სენიორ ხუან, მაგრამ სხვა საშუალება არ მქონდა და თქვენ იმიტომ
შეგაწუხეთ.
– რას იზამ, – ხელები გაშალა მასპინძელმა – ჩვენ ხომ ერთ საქმეს ვემსახურებით. ამიტომ,
ვალდებულები ვართ, ერთმანეთს დავეხმაროთ. მოკლედ, აქ იყავით, მე საჭმელს მოგართმევთ,
შემდეგ კი წავალთ.
-
5
შემკვეთი ზემოვერელი იყო, საძმოების თარეშის პერიოდში ერთ-ერთი საძმოს რიგითზე ოდნავ
მაღალი რანგის მქონე წევრი. როგორც მივხვდი, ის მხოლოდ და მხოლოდ ნამდვილი შემკვეთის
კურიერი იყო, რეალურად დამკვეთი კი, ვინც მის უკან იდგა, გამოჩენას ერიდებოდა. ალბათ, მან
ჩემთვის მოსაცემი ფულის სამი მეოთხედი ჯიბეში ჩაიდო და ეგონა, რომ შეიტყაპუნებდა, თუმცა,
შეცდა, რადგან, წარმოდგენაც კი არ ჰქონდა, რომ მსოფლიოს ერთ-ერთ საუკეთესო
შემსრულებელს უპირებდა მოტყუებას. ჩემი გადაგდების მსურველს პირობითად შამილათი
მოვიხსენიებ, რადგან ის ახლა რესპექტაბელური პიროვნებაა და, როგორც უკვე აღვნიშნე, ერთ-
ერთ სამინისტროში ბობოლა თანამდებობა უკავია.
შამილა იტალიურ ეზოში, მესამე სართულის სამოთახიან ბინაში ცხოვრობდა. სახლში მას
უზარმაზარი, პიტბულის ჯიშის ძაღლი, მეტსახელად „ედუ“ ჰყავდა. შამილას მშობლები იმ
პერიოდში სოფელში იყვნენ წასულები. როდესაც ყველაფერი დავადგინე, ღამის 3 საათზე
მივადექი სახლში. ჯერ ედუ გავანეიტრალე სპეციალური პულვერიზატორით. ძაღლს იქვე
მოვკვეთე თავი ბასრი ხანჯლით და წინასწარ მომზადებულ პარკში ჩავდე. შემდეგ საკეტი
ოსტატურად გავაღე, მაყუჩიანი პისტოლეტი მოვიმარჯვე, ბინაში შევედი და აგზნებული
წყვილის ხმას მივყევი, რამაც საძინებელში მიმიყვანა. შიშველი შამილა, რომელიც ჩემკენ
ზურგით იმყოფებოდა, ვიღაც გოგონას ჟიმავდა... აღგზნებულმა გოგონამ
პისტოლეტმომარჯვებული თან პარკით ხელში რომ დამინახა, რა თქმა უნდა, აკივლდა.
შამილა მკვეთრად შემოტრიალდა და, რომ დამინახა, უმალვე მამაკაცური სიამაყე დაკარგა და
სახე დაეღრიჯა. მას რაღაცის თქმა უნდოდა, მაგრამ, არ ვაცადე, ჯერ პისტოლეტის ტარი
ვთხლიშე კბილებში და იქვე გავშოტე. გოგონას კი იარაღი მივუშვირე და კბილებში გამოვცერი:
– ხმა ჩაიკმინდე, შე ძუკნა, თორემ, შუბლს გაგიხვრეტ! – შემდეგ იატაკზე გაწოლილ შამილას
ედუს მოკვეთილი თავი დავუგდე გვერდით და ვუთხარი:
– აბა, ჩქარა, ცოცხლად, თორემ, აგიგე წესი! – შევუძახე შამილას, – შენ მე ვინ გეგონე, შე
ნაბიჭვარო?! ფიქრობდი, ამ ბებერს გადავაგდებ და ფულს შევიტყაპუნებო?
– მაპატიეთ, არ მომკლათ... ფულს ახლავე მოგიტანთ, – იმეორებდა შამილა, თუმცა, არ დგებოდა
და კანკალებდა.
– ადექი და ფული მომიტანე, თორემ, გაგათავე! – შევუღრინე შამილას და ფეხი მხარზე მივარტყი,
– იცოდე, სისულელის ჩადენა არ გაბედო, თორემ, გაუფრთხილებლად გესვრი!
შამილა ადგა და კომოდთან მივიდა. შემდეგ საიდუმლო უჯრიდან ცელოფანში გახვეული ფული
ამოიღო, მომცა და მითხრა:
– აქ 95 ათასია. მე ჩემი წილი ავიღე და შენი ზედმეტი კაპიკიც არ მინდა. ახლა კი წავედი და, სანამ
სამუდამოდ დაგემშვიდობებოდე, ერთ რჩევას მოგცემ: გახსოვდეს, რომ არასდროს გატეხო
პირობა და, მით უმეტეს, ჩემნაირი ადამიანის გადაგდება არასდროს სცადო. წინააღმდეგ
შემთხვევაში, თავს წააგებ. ახლა კი წავედი და ღმერთს მადლობა შესწირე, რომ ჩემი წყენინების
შემდეგ ცოცხალი დარჩი!..
შამილასთან დაკავშირებული შემთხვევა ჩემს კარიერაში ერთადერთი იყო – არც მანამდე და არც
შემდგომში შემკვეთს ჩემი „გადაგდება“ არ უცდია. თუმცა, რამდენიმე კონფლიქტს მაინც ვერ
ავცდი და, რაც უნდა უცნაური იყოს, ყველა ასეთი შემთხვევა ქართველებთან მქონდა.
– რა უბედურებაა, კოკი, არც ტელეფონი მუშაობს, არც ტრანსპორტი. თოვლსა და სიცივეს რომ
თავი დავანებოთ, ისეთი ქაოსი და ბესპრეძელია გარეთ, რომ მშობლიურ ქალაქში გასვლა არ
მოგინდება. მარტო ხარ?
– კი. შემოდი.
– მეორე თვეა, მთაში არიან. როდესაც დენთის სუნი ვიყნოსე და მივხვდი, რომ ომი გარდაუვალი
იყო, სამი თვის სამყოფი სანოვაგე წავიღე და მთაში, ჩვენს აგარაკზე ავიყვანე.
რომანს ჩაეცინა, თითი დამიქნია და მითხრა:
– რა ხარ შენ, რა. ახლა, ალბათ, გზებია ჩაკეტილი და, რომც მოინდომონ, თბილისში მაინც ვერ
ჩამოვლენ. საჭმელ-სასმელი ჰქონიათ, შეწუხებითაც, ალბათ, არავინ შეაწუხებთ და შენ აქ ხარ
მშვიდად, ისინი კი – იქ უსაფრთხოდ და მაძღრად. ასეა ხომ?
– აბა, სხვა რა გზა მქონდა, – მხრები ავიჩეჩე მე, – მერისთვის რომ მეთქვა, საშინელი ომია-მეთქი
მოსალოდნელი, მაგას აქედან წაიყვანდი?
– გისმენ.
– კი, ცოცხალი.
– რამდენს იხდიან?
– ალბათ, მხოლოდ მარკები და მანეთები აქვთ მაგ საცოდავებს, – მომიგო რომანმა. მანეთებს ხომ
არ შემოგთავაზებდნენ, ამიტომ, მარკებით იხდიან.
– თანახმა ვარ, მაგრამ, ფული წინასწარ გადაიხადონ. ხომ იცი, რა დროა და პოსლეზე სად ვდიო
მე მაგათ.
– აი, ფული, – რომანმა ჯიბიდან ცელოფნის პარკი ამოაცურა და მაგიდაზე დადო, რომელშიც 50
ათასი გერმანული მარკა იყო გახვეული.
– მოკლედ, ასე, – ვუთხარი რომანს, – იმ კაცს მე ზუგდიდში ჩავიყვან და აი, ამ სახლში დავტოვებ.
– იმიტომ, ძია-ჯან, რომ არ გავიშიფრო. ოღონდ, შენ მათ წინასწარ არ უთხრა, რომ იმ კაცის ამ
სახლში დატოვებას ვაპირებ. რა იცი, რა ხდება და ხაფანგი არ დამიგონ. მე ჩემს სამუშაოს
შევასრულებ და კაცს მივუყვან. იქიდან კი ის ვერსად წავა, რადგან არა მარტო ზუგდიდი, არამედ
მთელი სამეგრელო და მთელი დასავლეთ საქართველო მაგათია, – ავუხსენი რომანს. შემდეგ სხვა
თემაზე გადავიტანე საუბარი. კიდევ ნახევარი საათი ვილაპარაკეთ და „ძია“ სახლიდან
გავისტუმრე.
– აბა, შენ იცი, კოკი, წარმატებას გისურვებ, – მითხრა წასვლის წინ „ძიამ“.
იმ დროს ერთი შელახული ფურგონიანი „მოსკვიჩი“ მყავდა და იმით დავდიოდი. ჩემი მანქანა
შელახული მხოლოდ გარეგნულად იყო, ისე კი ფორსირებული ძრავა, გამძლე საბურავები და
ყველაფერი გამართული ჰქონდა და ბევრ უცხოურ ავტომობილს ჩამოიტოვებდა უკან. სანამ
საქმეზე წავიდოდი, „მოსკვიჩის“ ავზი ბენზინით გავავსე. გავავსე, ასევე, ორი ცალი ოცლიტრიანი
კანისტრა, რომლებიც ფურგონში შევინახე და ისინი შეშით შევნიღბე, ხოლო, ობიექტი რომ
მოვიტაცე, დავაძინე და საძილე ტომარაში მოვათავსე, შეშის ქვეშ. ჩემი მოსკვიჩი დავქოქე და
ნელი სვლით დასავლეთ საქართველოსკენ ავიღე გეზი. ამხელა გზაზე მივდიოდი და თან ორი
ავტომატური პისტოლეტი წავიღე და ერთი ცალი „აკაეს-უ“. გარდა ამისა, ოთხი ცალი „ლიმონკა“
და ასე დატვირთულ-შეიარაღებული გავუდექი გზას.
– ბიძაჯან, უცნაურია, ჩემმა მზემ, წესით, შეშა რაიონიდან მოაქვთ თბილისში, შენ კი
თბილისიდან მიგაქვს რაიონში. თქვენთან რა, ხეები დაილია? აბა, ერთი მითხარი, სად ცხოვრობ?
– შენ, ბიძი, მოგზავნილი ხომ არ ხარ, მოგზავნილი? – არა, რა მოგზავნილი, მე აქ სტუმრად ვარ,
თან შეშა მომაქვს, რომელიც სენაკიდან გამომატანეს-მეთქი.
– შეშა ფქვილი ხომ არაა, შე კაცო. აქ ჩვენ სენაკზე კარგი შეშა გვაქვს. აბა, ერთი ბაგაჟნიკი გვაჩვენე
და საერთოდ არ გაინძრე, უნდა გაგჩხრიკოთ.
– კი მაგრამ, ვინ ხარ, რომ ასე კატეგორიულად ითხოვ მასთან შეხვედრას? – მკითხა
შეიარაღებულმა ზუგდიდელმა.
– გვერდზე იმიტომ გაგიყვანე, რომ არავინ გაიგოს, შენ კი ხმას უწევ და თუკი არ დამიჯერებ,
იცოდე, ინანებ, – ვთქვი მე, მაგრამ, რომ შევატყვე, ჩემი ოპონენტი აყვირებას აპირებდა,
დავასწარი და, გატაცებულის სახელი ვუხსენე – „ბაგაჟნიკში“ მყავს და თბილისიდან
ჩამოვიყვანე. გაიგე ახლა, რაშია საქმე?
მეგრელებმა კინაღამ დამშოკეს. მიუხედავად იმისა, რომ ჩემს ოპონენტს შევთავაზე, გატაცებული
კონსპირაციულად მიგვეყვანა დანიშნულების ადგილზე, მან ჯერ საბარგული შეამოწმა, ხოლო,
როდესაც ჩემი სიტყვების სისწორეში დარწმუნდა, ძალიან გაუხარდა და გადამეხვია. შემდეგ,
თავის თანამებრძოლებთან ერთად, გატაცებული საბარგულიდან გადმოიყვანა. სულ რაღაც ხუთ
წუთში იქ უამრავი ადამიანი შეგროვდა. ცნობისმოყვარე მნახველთა ნაკადი კატასტროფულად
იზრდებოდა. ვიფიქრე, დაესევიან და ლუკმა-ლუკმა გაგლეჯენ-მეთქი, მაგრამ მისთვის თითიც
არავის დაუკარებია, არც კი შეუგინებიათ მისთვის. ბოლოს, ჩემმა გახარებულმა ოპონენტმა მე და
ჩემს „ნადავლს“ ხელი ჩაგვავლო და „ნივაში“ ჩაგვსვა, შემდეგ თვითონაც გვერდით მოგვიჯდა და
წავედით. უკან მოგვყვებოდა ჩემი „მოსკვიჩიც“, რომელსაც ერთ-ერთი შეიარაღებული მებრძოლი
მართავდა. ბევრი რომ არ გავაგრძელო, ზუგდიდელ მებრძოლებს სუფრიდან გამოვეპარე,
რომელთანაც, რაც უნდა გასაკვირი იყოს, ჩემ მიერ გატაცებული კაციც იჯდა... მე მასპინძლებს
ტუალეტში გასვლის ნებართვა ვთხოვე და იქიდან მოვუსვი. ჩემი „დრანდულეტი“ „მოსკვიჩი“ კი
ზუგდიდში დავტოვე და თბილისში გადაჯდომებით ჩამოვედი. „მოსკვიჩი“ სხვის სახელზე იყო
გაფორმებული და, რამე რომ ყოფილიყო, ვერ მომაგნებდნენ. ასე დასრულდა ჩემი
ტრაგიკომიკური ზუგდიდური ვოიაჟი. მათთან ჩაყვანილი ადამიანი კი ზუგდიდელებმა ერთი
თვის მერე ოც თავიანთ დატყვევებულ თანამებრძოლზე გადაცვალეს. თუმცა, ორი კვირის
შემდეგ ახალმა მთავრობამ ზუგდიდს დიდი ძალებით შეუტია და, ქალაქი მიწასთან გაასწორა.
და იქ შეჭრილი დამსჯელი რაზმები ხოცავდნენ, აუპატიურებდნენ და ძარცვავდნენ
ადგილობრივ მოსახლეობას. ერთ-ერთი უდანაშაულო ახალგაზრდა კი ჯერ სასტიკი წამებით
მოკლეს, შემდეგ ქუჩაში დააგდეს და შეიარაღებული დაცვა დაუყენეს, რომ არავის დაემარხა და
სამი დღის განმავლობაში მას ღორები ჭამდნენ... ყველაზე სასტიკად კი სწორედ ჩემ მიერ
მოტაცებული კაცი და მისი ხელქვეითები იქცეოდნენ. იმ ნაძირალამ ერთ-ერთ ცნობილ
ზუგდიდურ ოჯახში ბებია, დედა და 12 წლის გოგონა გააუპატიურა და ორი მამაკაცი მოკლა.
შემდეგ სახლი პირწმინდად გაძარცვეს, ორი მანქანა გაიტაცეს და უზარმაზარი სახლ-კარი
გადაბუგეს. ოჯახის უფროსი იმ პერიოდში თავის შვილთან ერთად ტყეში პარტიზანობდა. 61
წლის მამამ ასაფეთქებლები შეიბა, ხელში ტყვიამფრქვევმომარჯვებული, ერთ-ერთი
შეიარაღებული რაზმის შტაბში შევარდა სროლა-სროლით და თავი აიფეთქა, რასაც უამრავი
ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა... შურისმაძიებლის შვილი კი დროებით ჩრდილოკავკასიაში
გაიხიზნა, ხოლო მოგვიანებით – ევროპაში. მისი ოჯახის განადგურებიდან ხუთი წელი იყო
გასული, როდესაც ,,ძიამ” მისი შეკვეთა გადმომცა – კაცის სურათი მაჩვენა და მითხრა:
– საქართველოში. თუმცა კონკრეტული ადგილი არ ვიცი, მაგრამ, თუკი ამ საქმეს აიღებ, ალბათ,
ადგილსაც გვეტყვიან.
– ჰმ, ჩემს კარიერაში პირველი შემთხვევაა, როდესაც ერთ ადამიანზე უკვე მეორე შეკვეთას ვიღებ,
– ჩამეცინა მე, – თანახმა ვარ, იმ ნაძირალას საღ-სალამათს ჩავაბარებ ადრესატს.
იმ პერიოდში სამოქალაქო ომი უკვე დასრულებული იყო, ქვეყანა ნელ-ნელა იშუშებდა
ჭრილობებს, კონსტიტუციაც მიღებული იყო და ქვეყნის ამაოხრებელი შეიარაღებული
ფორმირებების წევრთა უმეტესობა ციხეში იჯდა. ის ნაძირალა კი, მთავრობას მიემხრო, ციხეს
გადაურჩა და, მართალია, არც ერთ სამხედრო სტრუქტურაში არ მუშაობდა, მაგრამ კერძო
დაცვის სამსახური შექმნა, სხვადასხვა კომერციულ, კერძო სტრუქტურებს ემსახურებოდა და
საკმაოდ ბევრ ფულსაც შოულობდა.
როგორც კი მარტო დავრჩი, შეკვეთის შესრულებას შევუდექი. ჩემ მიერ ნაქირავები ფართი იმ
ნაძირლის ოფისის ქვეშ მდებარეობდა. მე ჭერის საკმაოდ თხელი ფიცრის ფენა სქელი ბურღით
გავხვრიტე და შიგნით მილი დავამაგრე, რომელიც, დასაძინებელი გაზით სავსე ბალონთან იყო
შეერთებული. მეორე დღეს, როდესაც თავად ნაძირალა და მისი თანამშრომლები ოფისში
მივიდნენ, მილში დასაძინებელი გაზი გავუშვი. ხუთიოდე წუთის შემდეგ მესამე სართულზე
ავედი, აირწინაღი გავიკეთე და ოფისში შევედი. ნაძირალას და მის რვა თანამშრომელს
საიმედოდ ეძინათ. მე ნაძირალას ხელი დავავლე, მხარში შევუდექი, პირველ სართულზე
ჩავიყვანე, უკანა ეზოში მდგომ უზარმაზარ „მერსედესში“ ჩავაწვინე და შემკვეთის მიერ
მითითებული ადგილისკენ გავემართე, რომელიც თბილისის ერთ-ერთ გარეუბანში მდებარე
მიკრორაიონის საცხოვრებელი კორპუსის პირველ სართულზე მდებარეობდა.
– მაინც, სად გაქრი ასე უცებ, შე კაცო, მთელი ზუგდიდი შემოვირბინეთ და ვერსად გიპოვეთ!
ერთი კვირის შემდეგ ის ნაძირალა სასტიკი წამებით მოკლული, ტრასაზე დაგდებული იპოვეს
და პრესამ და ტელევიზიამ ფართოდ გააშუქა ეს ამბავი...
სხვათა შორის, ჩემ მიერ შესრულებული საქმეების უმეტესობა ფართოდ აქვს გაშუქებული
მსოფლიოს მოწინავე პრესასა და ტელევიზიას. მეტწილად, ჩემი საქმეები სწორად შუქდებოდა.
ზოგჯერ გაზვიადებასაც ჰქონდა ადგილი, როგორც ეს ჟურნალისტებს სჩვევიათ ხოლმე. მაგრამ,
ყოფილა შემთხვევები, რომ აბსოლუტური შეუსაბამობებიც მომხდარა. მე, რა თქმა უნდა,
მშვიდად და აუღელვებლად ვხვდებოდი მსგავს ჟურნალისტულ „წიაღსვლებს“, მაგრამ, ერთხელ
აქტიური ჩარევა მომიხდა, რომ ჩემ გამო და ცრუ ჟურნალისტური განგაშის შედეგად ყოვლად
უდანაშაულო ადამიანი არ დაეღუპათ.
რუსეთში ჯერ კიდევ სიკვდილით დასჯის კანონი მოქმედებდა და მასზე მორატორიუმი არ იყო
გამოცხადებული, როდესაც მოსკოვში ერთი შეკვეთა შევასრულე და მაყუჩიანი პისტოლეტიდან
შუბლში ერთი გასროლით ერთი ცნობილი მსახიობი გამოვასალმე სიცოცხლეს. ის
ბრილიანტებით იატაკქვეშა მოვაჭრე პიროვნება იყო და თანამზრახველებს დიდი რაოდენობით
ქვები მოჰპარა. სწორედ მისმა პარტნიორებმა შემიკვეთეს ეს საქმე... „ობიექტი“ ჰომოსექსუალი
იყო და რუსულმა პრესამ ერთადერთი ვერსია აიტაცა – მოკლული საყვარლის მსხვერპლად
შერაცხა და მილიციამ მისი 23 წლის პარტნიორი ბიჭი დააპატიმრა, რომელიც, რა თქმა უნდა,
არაფერ შუაში იყო. თუმცა, საბჭოთა მენტალიტეტზე აღზრდილმა რუსულმა საგამოძიებო
ორგანოებმა ეს საქმე ძალიან მალე „გახსნეს“, ბიჭმა კი დანაშაული „აღიარა“ და სამი თვის შემდეგ
ჩატარებულმა სასამართლომ მას სიკვდილი მიუსაჯა. ეს საქმე იმდენად რეზონანსული
აღმოჩნდა, რომ სამი თვის განმავლობაში დეტალურად შუქდებოდა და ყოველივე ამას ისეთი
პირი უჩანდა, რომ უდანაშაულო ყმაწვილს ძალიან მალე შეუსრულებდნენ გამოტანილ განაჩენს.
მიუხედავად იმისა, რომ ყმაწვილი ჰომოსექსუალი იყო, 23 წლის უდანაშაულო ბიჭი მაინც
ძალიან შემეცოდა. მე საქმე გადავდე და მოსკოვში გადავფრინდი, რომ მას დავხმარებოდი.
განგების ნებით, მკვლელობის იარაღი – მაყუჩიანი პისტოლეტი – სწორედ იმ ბინძურ ლუკში
ვიპოვე, სადაც ის სამი თვის წინათ ჩავაგდე. შემდეგ ძალიან ცნობილ ჟურნალისტს შეხვედრაზე
შევუთანხმდი, შევინიღბე და ერთ პატარა შესახვევში შევხვდი, რომელიც წინასწარ შევამოწმე.
ჟურნალისტს ყველაფერი დაწვრილებით მოვუყევი, ცელოფანში ჩადებული მაყუჩიანი
პისტოლეტი გადავეცი და გამომშვიდობებისას ვუთხარი:
– მართლაც რომ უცნაური ადამიანი ჩანხართ. პირველად ვხედავ, რომ პროფესიონალი მკვლელი
ასე იქცევა – უდანაშაულო ადამიანის გადასარჩენად ფულსაც იხდის და, თან, საკუთარი თავის
გამჟღავნების რისკის ფასად აკეთებს ამას.
– რას იზამ, ჩემო კარგო, ზოგჯერ ჩვენი ყინულის გულიც ლღვება ხოლმე, გულის სითბო კი
სიკეთის კეთებისკენ გვიბიძგებს. აბა, თქვენ იცით, თქვენი იმედი მაქვს. ჩემი სიტყვა ძალაშია.
– რომელიც თქვენ, აქ დამსწრე კანონის მსახურებს, ცუდად გაქვთ ათვისებული, – მერე სტუმრებს
გადახედა, რეზინის ხელთათმანები გაიკეთა და თქვა: – არა! საბედნიეროდ, თქვენ ყველანი
შეცდით, აქ იურისტებისთვის განკუთვნილი არანაირი სახელმძღვანელო არ არის.
აუდიტორია, ალბათ, ისევე, როგორც ტელეეკრანებთან შეკრებილი მილიონობით მაყურებელი,
სულგანაბული უყურებდა ჟურნალისტის მოძრაობას. მან ნელ-ნელა გახსნა ცელოფანი, ორი
თითი პისტოლეტის ტარს მოჰკიდა, იარაღი ზანტად ამოაცურა, ჰაერში ასწია და თქვა:
– ესაა „ბრაუნინგის“ სისტემის პისტოლეტი და, როგორც ხედავთ, მას მაყუჩიც აქვს!
– სიამოვნებით გაგცემთ პასუხს თქვენს შეკითხვაზე, მით უმეტეს, რომ, დიდი იმედი მაქვს,
ამჯერად მიზანში მოარტყამს და სამართალი იზეიმებს, – მიუგო პროკურორს ჟურნალისტმა,
პისტოლეტი კიდევ უფრო მაღლა ასწია და თქვა: – ეს იარაღი მე დაქირავებულმა მკვლელმა
გადმომცა, რომელმაც მსახიობი შეკვეთით მოკლა. იმედია, ზეგინდელი სასიკვდილო განაჩენი
ჯერ შეჩერდება, ხოლო, როდესაც ბალისტიკური ექსპერტიზა დაამტკიცებს ჩემს სიტყვებს,
განაჩენი გაუქმდება და ბიჭს გაათავისუფლებენ. ხოლო, დაიჭერთ თუ არა მკვლელს, ვინც ეს
შეკვეთა შეასრულა და რომელიც ახლა დიდი ინტერესით გვიყურებს, უკვე სხვა საკითხია. მე
ახლა დაქირავებულ მკვლელს მივმართავ და ვეუბნები: დიდი მად-ლო-ბა!
– აი, ეს და ბიძამისი სასწრაფოდ არიან მოსაშორებლები. მაგრამ, ეს საქმე ისე უნდა შეიფუთოს,
რომ ყველაზე გამოცდილ ექსპერტსაც კი არ შეეპაროს ეჭვი, რომ უბედური შემთხვევა მოხდა.
– გასაგები კი არის, მაგრამ, ეს ამოცანა არც ისე იოლადაა გადასაჭრელი და მთელი შენი ცოდნისა
და გამოცდილების მობილიზებაა საჭირო.
– ამ ბიჭის ბიძა ვინ არის, თუ იცი? – ირონიულად ჩაეცინა შჩუკინს და საბჭოთა კავშირის
ცენტრალური კომიტეტის პოლიტბიუროს წევრის ვინაობა დამისახელა.
– შენ, ალბათ, ფიქრობ, რომ ეს შენი უკანასკნელი დავალებაა და მის შესრულებას შეეწირები. ხომ
ასეა?
– ცალსახად ცდები. შენ ჩემთვის ძალიან ძვირფასი ადამიანი ხარ და, ამ დავალების გამო
შემსრულებლის ლიკვიდაცია რომ იყოს საჭირო, მერწმუნე, სხვას დავავალებდი. ლიკვიდაციის
გადაწყვეტილება ჩვენი უწყების ვიწრო წრეშია მიღებული და პირველი საქმის კურსში არ არის.
ლეონიდ ილიჩი დღესდღეობით ისეთ მდგომარეობაშია, ამ თემაზე მასთან საუბარი
შეუძლებელია. დრო კი არ ითმენს და საქმე ძალიან სწრაფადაა შესასრულებელი, – მითხრა
შჩუკინმა.
– რა დააშავა ამ კაცმა?
ვიქტორ იაკოვლევიჩ შჩუკინი აბსოლუტურად მართალი იყო. საქმე ისაა, რომ დაზვერვის უამრავ
მეთოდს შორის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული და ეფექტურია ეგრეთ წოდებული „ღია
წყაროები“. ანუ, როდესაც ერთი ქვეყნის დაზვერვა დაინტერესებული სახელმწიფოს პრესას,
პუბლიცისტიკასა და ტელევიზიას აკვირდება, შიფრავს და ანალიზს უკეთებს. ხომ
წარმოგიდგენიათ, რა საშინელება შეიძლება მოხდეს, როდესაც „ცეერუს“ „ღია წყაროების“
სპეციალისტები რომელიმე საბავშვო ჟურნალში ან ტელეგადაცემაში, საბჭოთა ბალისტიკური
რაკეტების გასაშვებ კოდს ან რომელიმე სუპერსაიდუმლო სამხედრო ობიექტის კოდს
აღმოაჩენენ? ეს კი არც ისე რთულია, რადგან, როდესაც კოდების სპეციალისტი ტელეეკრანზე
ჩნდება და შარადებში სუპერკოდებს დებს, მისი პიროვნების გაგების შემდეგ, მტრული
დაზვერვა, რა თქმა უნდა, მისი შარადებითაც დაინტერესდება, ეს ყველაფერი კი ქვეყნის
უსაფრთხოებას კატასტროფის წინაშე დააყენებს...
– ამხანაგო გენერალო, ამ საქმეში, ჩემი აზრით, ყველაზე რთული მათი ერთად მოხელთებაა და
მთავარ პრობლემას სწორედ ეს შეგვიქმნის, – ვუთხარი ვიქტორ იაკოვლევიჩს.
– პრობლემა არ უნდა შეგვექმნას, საქმე უმოკლეს დროში, ზუსტად უნდა შესრულდეს და, რაც,
ჩემი აზრით, ყველაზე რთულია, ოპერაცია ძალიან შეზღუდული რესურსებითაა
შესასრულებელი, – მომიგო მან.
ანდრეი ლუკიჩი მართლაც მალე მოვიდა. სამივე დავსხედით და იმაზე დავიწყეთ ფიქრი, თუ
როგორ მოგვეხელთებინა ერთად პოლიტბიუროს წევრი, რომელსაც უკან დაცვა დასდევდა და
მისი გენიოსი, მაგრამ ცალტვინა კრიპტოგრაფი ძმისშვილი. ჩვენ მართლაც უამრავი ვარიანტი
გავაანალიზეთ, მაგრამ არც ერთი არ გამოდგა და ბოლოს მე ვთქვი:
– ვფიქრობ, ორმაგი ოპერაცია უნდა ჩავატაროთ და, შეიძლება, ოდნავ უხეში საქმე გამოგვივიდეს,
რაც იმას ნიშნავს, რომ ამ ორის გარდა, სხვებიც დაიხოცონ.
– სწორი მიგნებაა, – გაეცინა შჩუკინს, რაშიც მას მუხინიც დაეთანხმა და ამ ორმაგი ოპერაციის
დეტალების შემუშავებას შევუდექით, რომელიც უახლოეს დღეებში სისრულეში უნდა
მოგვეყვანა.
ორი დღის შემდეგ, ერთ-ერთი საიდუმლო ლაბორატორიიდან გამოსულ კრიპტოგრაფს,
მოსკოვის ცენტრში, საღამოს ათ საათზე, მანქანამ დაარტყა და კისერი მოსტეხა. საჭესთან მე
ვიჯექი და, რა თქმა უნდა, შემთხვევის ადგილიდან სასწრაფოდ, უკვალოდ მივიმალე.
დაზარალებული გენიოსი სკლიფასოვსკის სახელობის კატასტროფის ცენტრში მიიყვანეს,
რეანიმაციული განყოფილების ერთადგილიან პალატაში დააწვინეს და ხელოვნურ სუნთქვაზე
შეაერთეს. გვიან ღამით, ძმისშვილს ბობოლა ბიძა ეწვია სანახავად და, როდესაც ის პალატაში
შევიდა მთავარ ექიმთან და საავადმყოფოს დირექტორთან ერთად, ჟანგბადის ლურჯი ბალონი
აფეთქდა....
ამ ამბავს რომ ვიხსენებ, დარწმუნებული ვარ, ყველაფერ ამაში ღმერთის ხელი ერია და უფალმა
უდანაშაულო ადამიანების სიცოცხლე გადაარჩინა.
– არა, რა, ძმებო! – თქვა აფეთქების შედეგებით კმაყოფილმა შჩუკინმა, როდესაც კვლავ მის
კაბინეტში შევიკრიბეთ, – ყველაზე ოპტიმისტური გაანგარიშების შედეგადაც, კი ექიმებიც უნდა
დაღუპულიყვნენ, ისინი კი სასწაულებრივად გადარჩნენ, სასწაულებს კი მხოლოდ ღმერთი
სჩადის და, დარწმუნებული ვარ ამ საქმეში, მთლიანად თუ არა, ნაწილობრივ მაინც ღმერთის
ხელი ურევია...
– გამოდის, გამოდის, – ღიმილით თქვა შჩუკინმა. – თუმცა, ზოგჯერ ეშმაკიც სჩადის სიკეთეს და
ეს „ოსტატსა და მარგარიტაშიც“ კარგად ჩანს.
– სტალინი რომ სტალინი იყო, – ამბობდა ამაღლებულ განწყობაზე მყოფი შჩუკინი, – ისიც კი,
ბოლომდე არ ბლოკავდა ჭეშმარიტ ხელოვნებას და, თუკი ეს შესაძლებელი იყო, მას
სოციალიზმის სამსახურში აყენებდა. აიღეთ ტოლსტოის ნებისმიერი ნაწარმოები.
დაინტერესებული ცენზორი მასში უამრავ ანტისაბჭოთა, ანტიკომუნისტურ
თეზას აღმოაჩენს. მთავარი ის არის, თუ ამა თუ იმ ნაწარმოებში ვინ რას დაინახავს და როგორ
ინტერპრეტაციას გაუკეთებს. აბა, ერთი წამით წარმოიდგინეთ, როგორ გაღარიბდებოდა
საბჭოთა და მსოფლიო ლიტერატურა, ვინმეს ლევ ტოლსტოის შემოქმედების პუბლიკაცია რომ
აეკრძალა?
ჩინის მომატება, რა თქმა უნდა, ძალიან გამიხარდა, მაგრამ ამ სიხარულს ჩემი ოჯახის წევრებს
ვერ გავუზიარებდი და ვერც ვარსკვლავებითა და ორდენებით დახუნძლულ საზეიმო მუნდირს
მოვირგებდი.
„სიყვარულო, ძალსა შენსა, ვინ არს, რომე არ ჰმონებდესო“, – უთქვამს პოეტს და აბსოლუტურად
სწორადაც, რადგან ამ ქვეყნად არ მეგულება ადამიანი, ვინც ერთხელ მაინც არ ყოფილა
სიყვარულის მონა... მე ახლაც მისი მონა ვარ და, მიუხედავად იმისა, რომ ჩემნაირ ადამიანებს
,,რკინის კაცებს” უწოდებენ, მერის სიყვარული დღემდე სულში მინთია და ჩემს რკინის გულს
წვავს და ადნობს... უკვე მერამდენედ ვიმეორებ, რომ მერი ჩემი ერთადერთი სიყვარულია და რაც
უფრო მეტი დრო გადის, უფრო მეტად ვრწმუნდები ამაში. საკმარისი იყო, მისი ლამაზი სახე
მენახა და მისი სათნო ხმა გამეგონა, რომ, რაც უნდა ცუდად ვყოფილიყავი, კარგად ვხდებოდი.
სიყვარულმა ეჭვიანობა იცისო, რომ ამბობენ, ესეც გამომიცდია. მართალია, მერის არასდროს
მოუცია ჩემთვის ამის საბაბი, მაგრამ, ერთ, რბილად რომ ვთქვათ, თავხედს, არცთუ ისე რბილად
მოვექეცი...
ერთხელ ერთ შორეულ ქვეყანაში ძალიან მძიმე და სარისკო საქმე გავაკეთე და სასწრაფოდ
თბილისში დავბრუნდი, რომ ჩემი მერიკოსთვის დაბადების დღე მიმელოცა.
– ძალიან დაქანცული ხარ, კოკი. დღეს მოსკოვში დარჩი, გამოიძინე და თბილისში ხვალ
გაფრინდი, – მირჩია შჩუკინმა, რომელსაც უთენია ვეწვიე ლუბიანკაზე და ანგარიში ჩავაბარე.
– არა, ამხანაგო გენერალო, დღეს მერის დაბადების დღეა და დღესვე უნდა მივულოცო, – მივუგე
ვიქტორ იაკოვლევიჩს.
დაბადების დღე მიმელოცა. იქვე, გაზეთების ჯიხური იდგა და მას ვეფარებოდი, რომ მერის
შორიდან არ დავენახე და ჩემს გამოჩენას უფრო დიდი მოულოდნელობის ეფექტი ჰქონოდა.
უცებ მერიც გამოჩნდა. მას წითელი, თეთრკოპლებიანი კაბა ეცვა და განსაკუთრებულად ლამაზი
იყო. მე გული ამიჩქარდა და ცოლის შესაგებებლად მოვემზადე, როდესაც ჩემ გვერდით მდგარი
მამაკაცის ხმა მომესმა. ჩვენ რკინის თხელი კედელი გვყოფდა და მამაკაცი ვერ მხედავდა,
რომელმაც თავის გვერდით მდგომ მეორე მამაკაცს უთხრა:
– ჭირსაც წაუღია ძაღლი და კატა და ყველა მახინჯი. აი, ის, ბიჭო, მერი, წითელკაბიანი რომ
მოდის, იმაზე გეუბნები.
– იცნობ?
ამ, „ალბათ შევაბამ“, რა თქმა უნდა, გული არ გამიხეთქა, რადგან მერიზე იყო ლაპარაკი და მასში
არანაირი ეჭვი არ მეპარებოდა, მაგრამ, გულზე ძალიან ცუდად მომხვდა და მიზერულმა ეჭვმაც
კი გამკრა, რაზეც მე თვითონ გამეცინა. მერის შეგებება გადავიფიქრე, გავისუსე და მივაყურადე.
– ჰო, მშვენიერი ქალია, ძალიან ლამაზი და მოხდენილი. ასეთებს კარგი პატრონები ჰყავთ და
მისი ქმრის არ გეშინია? – თქვა ვახტანგმა.
– მერე რა, რომ ტურისტებს ემსახურება, თუ გინდა, მუშა იყოს. იქნებ, ვაჟკაცი კაცია და ცოლიც
ძალიან უყვარს?!
– მე რა, ცუდი ტიპი ვარ? – ცინიკურად თქვა მალხაზმა, – მაგის ქმარი რომ კარგი ტიპი იყოს, ასეთ
ქალს ტროლეიბუსით ატარებდა?
– ,,ჩაიკით” არა, ძმაო, მაგრამ, ზეგ „ცელკა“ „მოსკვიჩს“ მივაქროლებ სახლში და მერის იმ
მანქანაში გავჟიმავ, – ნიშნის მოგებით თქვა მალხაზმა, ვახო კი არ შეეპუა:
– კარგი, კარგი, გეყოფა, ბაქიბუქი. შენს ცოლზე რომ ასე ილაპარაკონ, კარგი იქნება? მე,
მაგალითად, ჩემს ცოლზე ასეთის მთქმელს ყვერებით დავკიდებ. ახლა კი კარგად მეყოლე...
ვახტანგი ტროლეიბუსში ავიდა და მერიც მას აჰყვა უკან. მე, ყვავილებით ხელში, კიოსკს
ამოფარებული დავრჩი და მალხაზის წასვლას ველოდებოდი, რომ მისი პერსონა მეხილა.
როგორც იქნა, მალხაზის ტრანსპორტიც მოვიდა და კარგად შევათვალიერე მასში ამავალი
მელოტი, ხშირწარბება, მოკლეხელება და ძალიან სასაცილო, ღიპიანი კაცუნა.
„ეს უპირებს მერიკოს გაჟიმვას? – გავიფიქრე გუნებაში, – რაო, რა თქვა ვახომ, ყვერებით
დავკიდებდიო? ძალიან კარგი იდეაა, შეიძლება, გამოვიყენო“.
მელოტი კაცუნა, მალხაზი, კბილის ექიმი იყო და იმავე პოლიკლინიკაში მუშაობდა, სადაც ჩემი
მერი. რა თქმა უნდა, ის არანაირ საფრთხეს არ წარმოადგენდა მერისთვის და ამაზე ფიქრიც
სასაცილო იყო, მაგრამ მისი სულელური ბოდვები გულზე მომხვდა და გადავწყვიტე, ჭკუა
მესწავლებინა. გავიგე, რომ მალხაზი 31 წლის, უცოლშვილო დანტისტი იყო და სვანეთის უბანში
მარტო ცხოვრობდა პატარა კერძო სახლში. ორი დღის შემდეგ, ანუ იმ დღეს, როდესაც ამ კაცუნამ
ახალი „მოსკვიჩი“ შეიძინა, მის კერძო სახლში შევიპარე და მოუთმენლად ველოდი მასპინძლის
გამოჩენას. დაახლოებით 10 საათი იქნებოდა, როდესაც მან ახალთახალი მანქანა ეზოში
შემოაყენა და კარი დახურა. შემდეგ სახლში შემოვიდა, თან უხამს სიმღერას მღეროდა, რომელიც
შიშველ ქალებსა და სექსს შეეხებოდა.
„ამას ნაღდად სექსუალური პრობლემები აქვს, მაგრამ, არა უშავს, მე მოვუგვარებ“, – გავიფიქრე
გუნებაში და ჯერ სპეციალური ნიღაბი ჩამოვიფარე სახეზე, რომ კაცუნას ჩემი სახე არ დაენახა,
შემდეგ ქეჩოში ჩავავლე ხელი, მოვქაჩე და სინათლის ანთების უფლება არ მივეცი, თან პირზე
ავაფარე ხელთათმანიანი ხელი და ვუჩურჩულე:
მალხაზი კედელთან მივაყუდე და ერთი ხელი პირზე მივაჭირე, რომ არ ეყვირა, მეორე ხელით კი
ალესილი ხანჯალი ამოვაცურე, სამოსზე დავუსვი და ისე დავუსერე, რომ ტანსაცმელი თავისით
ჩასძვრა და დედიშობილა დარჩა.
გარე განათების შუქი ზოლად ეცემოდა მის შიშველ სხეულს. მე მას თვალი შევავლე და
სარკაზმით ვუთხარი:
– ოღონდ ამას ნუ იზამთ და, რაც ოქრო-ვერცხლი და ფული მაქვს, უკლებლივ ჩაგაბარებთ.
– ბევრი გაქვს?
– აპოლონ! – მივმართე მალხაზს, – ერთი რჩევა უნდა მოგცე და, თუ არ შეასრულებ, იცოდე,
კიდევ მოვალ, მაგ მატლსაც მოგაჭრი, მაგ მელოტ თავსაც, ფულსაც წაგართმევ და ბოლოს ამ
სახლში ამოგბუგავ. გაიგე?
– სადაც გინდა, თუნდაც ჯანდაბაში, ოღონდ თბილისში აღარ უნდა გნახო, – ვუთხარი მალხაზს,
სახლიდან გავედი. შემდეგ მის „მოსკვიჩს“ ცეცხლი წავუკიდე და იქაურობას გავშორდი...
ბედის ირონიით, ისე მოხდა, რომ ჩემი ,,ობიექტი” მალხაზის ბიზნესპარტნიორი იყო და
შეკვეთის შესასრულებლად მათთან დაახლოება გახდა საჭირო. მე მათ საბჭოთა კავშირიდან
ემიგრირებულ რუსად წარვუდგინე თავი და ისე ოსტატურად ვიყავი შენიღბული, რომ ვერაფერს
შემატყობდნენ. რომც შეეტყოთ, მალხაზს ჩემი სახე ნანახი არ ჰქონდა და აბა, რას წარმოიდგენდა,
თუ მერის ქმარი ვიყავი, მით უმეტეს, რომ რუსულად ვლაპარაკობდი და, თანაც, შეცვლილი
ხმით.
– ორჭიქიანია. ხომ ხედავ, როგორ მიეძინა. ამის ასაკში მე ლიტრობით ღვინოს ვსვამდი და არ
ვთვრებოდი, თან, ხუთ-ექვს ქალს ერთად ვჟიმავდი...
– აპოლონ! შენი მეგობარი მკვდარია. პოლიციას ჩემ შესახებ არაფერი უთხრა, თორემ, ერთი
ადგილით დაგკიდებ!
არ მინდა, ვინმემ ისე გაიგოს ჩემი სიტყვები, თითქოს თავდაჯერებული კრეტინი ვარ და
ათწლეულების განმავლობაში მოუხელთებლობამ ყურადღება მომიდუნა. არა! მე ძველებურად
ფრთხილი და დაკვირვებული ვარ და, შანსი არ არის, გაუთვლელი და ემოციური ნაბიჯი
გადავდგა. ჩემი პრინციპია „ასჯერ გაზომე, ერთხელ გაჭერი“. თუმცა, არის სიტუაციები,
როდესაც ელვისებური მოქმედებაა საჭირო, გაზომვის დრო აღარ რჩება და ყველაფერი შენს
რეაქციაზეა დამოკიდებული.
საბჭოთა კავშირის რღვევა დაწყებული იყო. 9 აპრილის წინა დღეები იდგა. თბილისი მდუღარე
ქვაბს ჰგავდა. ჰაერში სისხლის სუნი ტრიალებდა და აშკარა იყო, რომ რაღაც ძალიან ცუდი უნდა
მომხდარიყო. მთავრობის სახლის წინ მოშიმშილეების აქცია ორიოდე საათის დაწყებული იყო,
როდესაც ცენტრიდან გამოგზავნილი მეკავშირე ალექსანდროვის ქვემო ბაღში შემხვდა და
მითხრა:
– რა საქმეს?
– არსებობს ზუსტი ინფორმაცია, რომ ამერიკელების მიერ დაქირავებული კაცი მის მოკვლას
აპირებს. შენ ის კაცი უნდა დაიცვა, თან, შეძლებისდაგვარად, ქილერი აღმოაჩინო და
გაანეიტრალო. ამ საქმეზე სხვებიც მუშაობენ, მაგრამ, შენც ჩაგრთეს, როგორც ძალიან
გამოცდილი პროფესიონალი და ამიერიდან მას თვალი არ უნდა მოაცილო.
– არა მარტო გორბაჩოვის, კიდევ სხვებისაც, – დავამატე მე და მშრალი ხიდის მხრიდან მომავალ
დემონსტრანტთა კოლონას შევავლე თვალი, რომელსაც ჩემ მიერ დასაცავი ობიექტი ედგა
სათავეში.
– აი, ობიექტიც თავად გეახლა და, შეგიძლია, დავალების შესრულებას შეუდგე. მე კი წავედი,
მშვიდობით და მშვიდობას გისურვებ, – მითხრა მეკავშირემ და წავიდა. მე დემონსტრანტებს
შევუერთდი, ობიექტს მაქსიმალურად მივუახლოვდი და ცენტრის დავალების შესრულებას
შევუდექი.
ობიექტი რომ დამეცვა, მასთან ახლო უნდა ვყოფილიყავი და, სადაც წავიდოდა, თან უნდა
ვხლებოდი. ამიტომ მასთან მივედი და პირდაპირ ვუთხარი:
– ძველი სპორტსმენი ვარ. ხელჩართული ბრძოლა ვიცი და, ნება მიბოძეთ, დაგიცვათ. მე თქვენ
ძალიან დიდ პატივს გცემთ და მიმაჩნია, რომ გაფრთხილება გჭირდებათ.
– დიახ, „ნივა“.
– ძალიან კარგი. ჩვენ ძალიან გვიჭირს მანქანები და, თქვენს „ნივას“ თუ მოგვახმართ, დიდად
მადლობლები ვიქნებით. ბენზინს ჩვენ ჩაგისხამთ.
– ჯერ ერთმანეთი გავიცნოთ, – მითხრა ობიექტმა, თავისი სახელი მითხრა და ხელი გამომიწოდა.
ერთი სიტყვით, ჩემი შინდისფერი „ნივით“ ობიექტს კუდში დავყვებოდი, ხან სად ვიყავი და ხან
– სად. ის ცხონებული, ძალიან განათლებული, პატრიოტი და ვაჟკაცი ადამიანი იყო. არ
გამოვრიცხავ იმასაც, რომ მიხვდა, საიდან ვიყავი, თუმცა, მინიშნებითაც კი არაფერი უთქვამს
ჩემთვის. ერთი სიტყვით, სახლში შესარბენადაც კი არ მეცალა. 8 აპრილს თბილისში ძალიან
დაიძაბა სიტუაცია და სამხედროებმა ჯავშანმანქანებით ღიად დაიწყეს ქალაქში ნავარდი, სულ
რაღაც ოციოდე წუთით შევიარე სახლში და მერის ვუთხარი:
– აბა, წყნეთში რა გვინდა? თანაც, შენი მეგობარი უნდა მოვიდეს და წაგვიყვანოს... რაღაც,
საეჭვოდ მეჩვენება ეს ყველაფერი.
– საეჭვო რა არის, მერიკო? დღეს შაბათია, ხვალ – კვირა. ორი დღე რომ სუფთა ჰაერზე გაატაროთ,
არ შეიძლება?
– იმიტომ, ძვირფასო, რომ მე მანქანა არ მყავს, თანაც, საღამომდე არ მცალია. ზედმეტად რატომ
მალაპარაკებ? ხომ იცი, რაშიცაა საქმე? – ვუთხარი მერის, რომელმაც იცოდა, რომ ქალაქში
შექმნილი საგანგებო სიტუაციის გამო სამსახურში ვრჩებოდი.
– კოკი, საყვარელო, რამეს ხომ არ მატყუებ?
– მაინც, რას?
– რას და, რამე ცუდი ხომ არ არის მოსალოდნელი და მე და ბავშვებს წყნეთში ხომ არ გვხიზნავ? –
მითხრა მერიმ და ათიანში მოარტყა. მე კი მას ღიმილით მივუგე:
– მიტინგებზე, კოკი. ვითომ, ვერ ხვდები? თანაც, შიმშილობა და მიტინგები მთავრობის სახლის
წინ ტარდება, შენ კი იმ შენობაში მუშაობ.
– მერე რა, რომ იმ შენობაში ვმუშაობ. მომიტინგეებს ჩვენთან რა საქმე აქვთ. ისინი გარეთ არიან,
ჩვენ კი – შიგნით.
– ეს მაშინ იყო. ახლა ასეთი რამ არ მოხდება. თანაც, საღამოს მეც შემოგიერთდებით, – ვუთხარი
მერის, საათს დავხედე და დავამატე, – მოკლედ, უნდა წავიდე. როგორც გითხარი, ისე მოიქეცი.
მერის ვაკოცე და სახლიდან წამოვედი. „ნივა“ მოშორებით, პატარა ჩიხში მყავდა გაჩერებული,
რომ მერის არ დავენახე. წყნეთში ჩემი ცოლ-შვილის გახიზვნა კი მეკავშირეს მოვთხოვე, რაზეც ის
უპირობოდ დამთანხმდა.
– კოკი, უნდა გაგაფრთხილო, რომ სიტუაცია ძალიან დაძაბულია, კიდევ უფრო დაიძაბება და
შეგიძლია, ჩვენგან წახვიდე. მერწმუნე, არავინ დაგძრახავს.
– მაშ, კარგი, ახლა რუსთავში გავდივართ. აქ პატარა მიტინგი უნდა ჩავატაროთ და ხალხი
გავაფრთხილოთ, რომ პროვოკაციებია მოსალოდნელი და ფრთხილად იყვნენ.
– ვინ იცის, ყველაფერი ხდება და ჩვენც ყველაფრისთვის მზად უნდა ვიყოთ. გამორიცხული არ
არის, გვესროლონ კიდეც.
– მაშინ, იარაღი ყოფილა საჭირო, რომ ჩვენც ვესროლოთ, – ვუთხარი ობიექტს, მან კი ღიმილით
მომიგო:
– მხოლოდ ყვავილები, ჩემო კოკი. დამიჯერე, ყვავილების სროლით მთელ ჩვენს ქვეყანას, მთელ
მსოფლიოს დავანახვებთ ჩვენს სიმართლეს, რომელიც, კი საბოლოოდ, გაიმარჯვებს და
საქართველო გაბრწყინდება!
– აი, რუსული „შტიკები“. ორასი წელია, მათი ზეწოლის ქვეშ ვიმყოფებით, მაგრამ, სულ მალე
ისინი ფეხს ამოიკვეთენ აქედან, – დამაჯერებლად მითხრა ჩემ გვერდით მჯდომმა ობიექტმა და
ჩვენ რუსთავისკენ ავიღეთ გეზი.
რუსთავში დიდი ოვაციებით შეგვხვდნენ. ობიექტმა მიტინგზე მგზნებარე სიტყვა წარმოთქვა და,
უკან რომ ვბრუნდებოდით, ისე იყო ემოციურად დატვირთული, რომ გზაშიც პათეტიკურად
ლაპარაკობდა.
ობიექტი ძალიან ხშირად გამოდიოდა სიტყვით და მისი ყოველი გამოსვლა უფრო და უფრო მეტ
სიმწვავეს შეიცავდა. ის უკვე ღიად მოუწოდებდა მიტინგზე შეკრებილ ათასობით ადამიანს
საბჭოთა კავშირისგან გამოყოფაზე და მისი ყოველი ასეთი მოწოდება დიდ ოვაციებს იწვევდა. მე
წამითაც არ ვცილდებოდი გვერდიდან, თან ყურადღება გაასმაგებული მქონდა და სავარაუდო
საცეცხლე წერტილებს ვაკვირდებოდი, საიდანაც გასროლა იყო შესაძლებელი. უცებ თბილისში
ჩამოსული ერთი ლათინოსი ლიდერი გამახსენდა, რომელიც ქალაქის საბჭოს შენობის სხვენიდან
ლენინის მოედანზე უნდა მოეკლათ და მე გადავარჩინე.
„კარგი საცეცხლე წერტილია, მაგრამ, იქიდან სროლას ვინ გაბედავს? დავიჯერო, ქილერმა არ
იცის, რომ შენობაში „კაგებეშნიკები“ არიან?“ – გავიფიქრე და საათს დავხედე. ზუსტად შუაღამე
იყო. 9 აპრილი დგებოდა.
მე კვლავ მხატვრის სახლს ვუყურებდი, თან ვფიქრობდი: „აშკარაა, რომ კულმინაციის მომენტი
დგება. პატრიარქი, ალბათ, ხალხს დაშლისკენ მოუწოდებს და სალოცავად წასვლას სთხოვს.
შესაძლოა, ჩვენი ეკლესიის წინამძღოლს რომელიმე მაღალჩინოსანმა უთხრა, რომ სამხედროები
მიტინგის დარბევას აპირებდნენ და მას სისხლისღვრის ასაცილებლად მოუხმეს. ეს კი აშკარად
არ აწყობთ ამერიკელებს და, ალბათ, გასროლაც მალე უნდა მოხდეს“.
ჩემი დაცვის ქვეშ მყოფი ობიექტი და მისი თანამებრძოლები 9 აპრილსვე დააპატიმრეს და მცირე
ხნით ციხეში ჩასვეს. მე, რა თქმა უნდა, ობიექტს აღარ გავკარებივარ და არც მას მოვუკითხივარ.
თუმცა, ყურადღებით ვადევნებდი თვალყურს ობიექტის აღმასვლას და, სიმართლე გითხრათ,
გამიხარდა კიდეც, როდესაც ის და მისი გუნდი ხელისუფლებაში მოვიდნენ. მართალია, ისინი
მალევე დაამხეს, მაგრამ, ეს იყო დიდი ეროვნული სულიერების ხანა და, ეკონომიკური
სტაგნაციის მიუხედავად, ხალხში დიდი ენთუზიაზმი ტრიალებდა.
მერი ძალიან მიყვარდა, მისთვის წყენინება არ მინდოდა და ამიტომ არაფერი მითქვამს. თუმცა,
დარწმუნებული ვიყავი, რომ სულ მალე ქვეყანას დიდი უბედურება დაატყდებოდა და მართლაც,
ჯერ ოპოზიციურ გამოსვლებს ტყვიის გავარდნა მოჰყვა, სამოქალაქო ომი დაიწყო და, თბილისის
ცენტრი ისე დაინგრა და განადგურდა, ამ ამბების გახსენებაზე ტანში მაციებს.
მერიმ ძალიან განიცადა ეროვნული მთავრობის დამხობა და მისი განუკურნებელი სენიც მაშინ
დაიწყო. ჩემი მეუღლე სულით ხორცამდე ქართველი იყო და თავისი სამშობლოს ჭირ-ვარამი
ბოლომდე გათავისებული ჰქონდა.
ორი დღის შემდეგ რომანმა კვლავ შეხვედრაზე დამიბარა. რომ მივედი, ვკითხე:
– იმას, ჩემო კოკი, რომ ზუსტად იგივე შეკვეთა მოგვცა უკვე „დამეტკილმა“ ბიზნესმენმა და შენ
წარმოიდგინე, ისიც 200 ათასს იხდის, – მითხრა რომანმა.
– ეგ საკითხი მოგვარებულია და ფული უკვე ხელზე მაქვს, – მითხრა რომანმა და შავი კეისი
მუხლებზე დამიდო, – აქ 400 ათასი დოლარია. ის კრეტინები მაზეგ შეხვდებიან ერთმანეთს
რესტორან „პეკინში“ და იცოდე, არ გამაზო.
ბევრი რომ არ გავაგრძელო, ორივე შემკვეთი ერთდროულად დავხოცე. საამისოდ კი, ორი
ოპტიკურსამიზნიანი შაშხანა გამოვიყენე, რომლებიდანაც ერთდროულად გავისროლე. იარაღი
საცეცხლე წერტილზე დავტოვე, მე კი სასწრაფოდ გავეცალე იქაურობას.
მართალია, ჩემი ნაამბობი, ამაზრზენია, მაგრამ, რას იზამ, რა არ ხდება, მით უმეტეს, ქართველებს
შორის. თუმცა, უარესიც მინახავს... ერთხელ ერთმა ქართველმა, საკმაოდ ცნობილმა ქალმა,
რომელიც დღესაც „ცვეტშია“, თავისი ერთადერთი ქალიშვილის მკვლელობა შემიკვეთა... ერთი
შეხედვით, ხომ დაუჯერებელია, მაგრამ, ფაქტია.
ქალმა ეს მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ გააკეთა, რომ თავისი სიძის, ანუ შვილის ქმრის
საყვარელი იყო. ქალიშვილი კი კონკურენციას უწევდა და მისი მოშორება გადაწყვიტა. ქალი
ახლაც ძალიან მდიდარია და არც მაშინ აკლდა ფული. შვილის მკვლელობაში, არც მეტი, არც
ნაკლები, მილიონ დოლარს იხდიდა...
,,ძია”, როგორც ეტყობა, ელოდა ჩემგან ასეთ პასუხს, წამოდგა და, სანამ წავიდოდა, მითხრა:
– ჩემგან არ გესწავლება, მაგრამ, გთხოვ, ფრთხილად იყო.
სამი დღის შემდეგ საიმედოდ შევინიღბე და იმ ძუკნასა და მის სიძეს კონსპირაციულ ბინაში
ვეწვიე, სადაც ისინი სექსუალურ ორგიებს მართავდნენ. იქ სათვალთვალო კამერა დავაყენე,
თავად კი მანქანაში მოვკალათდი და დაველოდე. სიძე-სიდედრი მალე მოვიდა, ისინი ბინაში
ავიდნენ და სამსაათიანი „შოუ“ მოაწყვეს, რაც მე ჩავიწერე. როდესაც „პერეკური“ გააკეთეს, ჩემი
გასაღებით კონსპირაციული ბინის კარი გავაღე და უწმინდურ წყვილს თავზე წამოვადექი.
– რას ნიშნავს ეს?! – დასჭყივლა ჩემს დანახვაზე სიძემ და საწოლიდან წამოხტა, მაგრამ,
პისტოლეტი მივუშვირე და ვუთხარი:
– რაო? – შეიცხადა ბიჭმა ჩემი სიტყვები და სიდედრს შეშინებულმა შეხედა. მან კი სიძეს
სატანურად გაუღიმა, მომიბრუნდა და მითხრა:
– იქნებ, ისიც უარყო, შე ბოზო, რომ საკუთარ სიძესთან არ ჟიმაობ და იმისი მტკიცებაც დამიწყო,
შეშას ვჩეხავდითო...
– არა, მე და ეს ოქროს ბიჭუნა ვჟიმაობდით, მაგრამ, ჩემი გოგონას მოკვლა აზრადაც არ გამივლია,
– ურცხვად მომიგო ქალმა. სიძეს ქოჩორზე მიუალერსა, მე კი გამიღიმა – თქვენ ცდებით,
პატივცემულო, ვიღაცამ შეცდომაში შეგიყვანათ.
ქალი უკიდურესად საზიზღარი არსება იყო. მასთან ყოფნა გულს მირევდა და, გამორიცხული არ
იყო, რომ მისთვის ტვინი გამესხმევინებინა. ამიტომ, მისი ლაპარაკი რომ აღარ მომესმინა,
გავაჩერე და ვუთხარი:
– მოკლედ, ასე, შე ძუკნავ, შენი და ამ ნაბიჭვრის ჟიმაობა ჩაწერილი მაქვს და, თუ შეკვეთას არ
გააუქმებ, ეს ჩანაწერი და სხვა მტკიცებულებები პროკურატურას მიუვა. ამით კი შენ სამ რამეს
დაკარგავ: ქალიშვილს, მჟიმავს და თავისუფლებას. გაიგე?
– გავიგე, გავიგე! ჩათვალე, მოხუცო, რომ ეს ჩემი წამიერი სისუსტე იყო, შეკვეთა გაუქმებულია
და, შეგიძლია, მშვიდად იყო.
– კარგად დაიხსომე, კოკი, რომ შენ საიდუმლო სამსახურის ზესაიდუმლო თანამშრომელი ხარ და
ყველანაირ შარს უნდა ერიდო. იცოდე, რომ ოდნავი ყურადღების მიპყრობაც კი შენი პერსონის
გაშიფვრის ტოლფასია, გაშიფრული საიდუმლო თანამშრომლის ფასი კი გახვრეტილი კაპიკია...
– მართალი ხარ, – მომიგო მერიმ და ჩვენ წამოვდექით, მაგრამ, იმ ტიპმა რომ დაგვინახა,
მივდიოდით, ყანწი აავსო, ხელი ასწია და დამიძახა:
„როგორც ეტყობა, უსიამოვნებას მაინც ვერ ვცდები“, – გავიფიქრე გუნებაში, მერე იმ ტიპს
შევხედე და ვკითხე:
– მე მეძახით?
– ჰო, შენ, შენ, – უხეშად მომიგო, თან ხელში თითქმის ორლიტრიანი ყანწი ეკავა, რომელიც
ღვინით იყო სავსე.
– გისმენთ!
– მისმენ კი არა, რომ იპარები, ჯერ ეს ყანწი დალიე და სუფრას პატივი ეცი, მერე კი სადაც გინდა,
იქ წადი, – მითხრა იმ კრეტინმა და ჩემსკენ გადმოიხარა, რომ ყანწი მოეწოდებინა, – გამომართვი
და დალიე.
– გმადლობთ, მაგრამ, ვერ დავლევ, – მოვუჭერი იმ ტიპს და სკამი გამოვწიე, რომ გავსულიყავი.
ჩემი პასუხით შეურაცხყოფილმა ხმას აუწია:
– რას ჰქვია, არ სვამ! აქ ჩვენ ქართველი კაცები შევიკრიბეთ, ტრადიციებს ვიცავთ. ვინც ჩვენს
ტრადიციებს პატივს არ სცემს, არც ჩვენ ვცემთ მას პატივს და წრუწუნას დღეში ვაგდებთ – არ
დალევ და ძალით ჩაგასხამთ. აბა, ჩქარა, გამომართვი ეს ყანწი და დალიე!
– ეს ტიპი ცოტა შერეკილია და, ძალიან გთხოვთ, მე მაპატიეთ, რომ შეურაცხყოფა მოგაყენათ. არ
გეწყინოთ, რა, გეხვეწებით მე გიხდით ბოდიშს.
– კარგი რა, რის ბოდიში, – გაუღიმა მერიმ მეგობარს და გადაკოცნა, შემდეგ ხელკავი გამომდო და
უკვე წასვლას ვაპირებდით, როდესაც ის ტიპი კვლავ აბობოქრდა და ჩემი მისამართით მორიგი
რეპლიკა ისროლა:
– ქალის კალთას ეფარები, ბიჭო?! ერთი დამელოდე, არსად წახვიდე, შენთან სათქმელი მაქვს!
მერი უხმოდ იდგა. ჩემთვის კვლავ ხელკავი ჰქონდა გაყრილი და მშვიდად ელოდა ჩემს პასუხს.
მე კი იმ ტიპს შევხედე და ღიმილით მივუგე:
– რის სხვა დროს, შენ თავში ფეხი ხომ არ გაქვს? – გაგულისდა ის ტიპი, სკამს ფეხი ჰკრა და
წააქცია. შემდეგ ღვინით სავსე ყანწით ხელში სუფრას შემოუარა, ჩვენთან მოვიდა და მითხრა:
– დალიე!
მე მერის ხელკავი გავაშვებინე და ვანიშნე, რომ იქით გასულიყო, რაც მერიმ უსიტყვოდ
შეასრულა, მე კი იმ კრეტინს კვლავ ღიმილით მივუგე:
– არა.
– არა და, მაშინ, თავზე დაგასხამ, – მითხრა მან და ყანწი მაღლა ასწია, რომ ჩემთვის თავზე
დაესხა. მაგრამ მას ცრუ მოძრაობა გავუკეთე და, ისე, რომ მისთვის თითიც არ დამიკარებია,
გვერდზე გავიწიე. ის დაიბნა, ფეხები ერთმანეთში გადაეხლართა, წაიქცა და ორლიტრიანი ყანწი
კისერში ჩაეღვარა...
რესტორანი „არაგვი“ დღეს აღარ არსებობს და მის ადგილზე სხვა სასტუმრო კომპლექსს აშენებენ,
მაშინ კი ეს ცნობილი რესტორანი მტკვრის მარჯვენა სანაპიროზე მდებარეობდა, ლაგუნა ვერესა
და ცირკის ასახვევიდან სულ რაღაც ორმოციოდე მეტრში. ჩვენს სახლამდე ორიოდე კილომეტრი
იქნებოდა და ჯერ ცირკისკენ უნდა აგვეხვია და ჩელუსკინელების ხიდის გავლით პლეხანოვის
გამზირზე გავსულიყავით, იქიდან კი სულ რაღაც ასიოდე მეტრში ვცხოვრობდით.
– რა თქმა უნდა, ფეხით წავიდეთ. მართლაც მშვენიერი საღამოა, მით უმეტეს, ამ არამშვენიერი
სუფრის შემდეგ, – მივუგე მერის, ხელკავი გამოვდე და ნელი ნაბიჯით გავუდექით გზას.
– საყვარელო, ასეთი ოსტატური ჩხუბი სად ისწავლე? – მკითხა მერიმ, როდესაც ლაგუნა ვერეს
გავუსწორდით.
– იატაკმა.
– არა, თითი არ დაგიკარებია, მაგრამ ისე მოხდენილად იცილებდი მის დარტყმებს, კასიუს კლეი
მეგონე.
ახლა უკვე მერიკოს კრივში გათვითცნობიერებულობამ გამაოცა და ვკითხე:
– საიდან და, შენ რომ ამ ორი თვის წინ მოსკოვში იყავი მივლინებით ერთი კვირა და
იუგოსლავიელ ტურისტებს ათვალიერებინებდი საბჭოთა კავშირის დედაქალაქს, მაშინ უჩვენეს
ტელევიზორში კრივი და ვუყურე, – მომიგო მერიმ.
მერის სიტყვებზე გუნებაში გამეცინა, რადგან მის მიერ ნახსენები ჩემი მოსკოვური ვოიაჟი
მორიგი ტყუილი იყო – მაშინ მე ნიუ-იორკში ვიმყოფებოდი სპეცგადაღებაზე და მედისონ სკვერ
გარდენზე ჩატარებულ კრივსაც დავესწარი, სადაც კლეიმ თავისი ტიტული დაიცვა.
შუაღამე გადასული იყო და ქუჩაში კაციშვილის ჭაჭანება არ იყო. მერიმ კისერზე ხელები მომხვია
და მომეხვია, მე კი წელზე შემოვხვიე ხელები და სხეულზე მაგრად მივიკარი.
– აბა, რა ჩემი სირი გაქვთ? – თქვა მეორე მძარცველმა, მთვარის შუქზე მოლაპლაპე ხანჯალი
ასწია და დაამატა: – ჩქარა, ჩამოგვიყაჭეთ ფული და სამკაულები, თორემ, დაგჩეხავთ!
შევატყვე, რომ ჩემმა მშვიდმა ტონმა მძარცველები გააღიზიანა: პირველმა ბიჭმა მარჯვენა ხელით
ხანჯალი აღმართა, ერთი ნაბიჯი წინ გადმოდგა და მარცხენა ხელი მერისკენ გაიშვირა, რომ
მხარში სწვდომოდა... მე შემეძლო, ხანჯალმომარჯვებული პირველი მძარცველისთვის მუშტი
შემომეკრა ყბაში და გამეთიშა, მაგრამ, შესაძლოა, ის თავისსავე ხანჯალზე წამოგებულიყო.
ამიტომ მას ხანჯლიან მაჯაში ვწვდი და ჰაერში დავატრიალე. მან ორი ბრუნი გააკეთა და
მაჯამოტეხილი მიწაზე დაენარცხა, მისი მოლაპლაპე ხანჯალი კი მე შემრჩა ხელში. ეს რომ მეორე
მძარცველმა დაინახა, ძალიან შეეშინდა, შეტრიალდა და სანაპიროს მიმართულებით გაიქცა.
მერი მიწაზე დავარდნილი მძარცველისკენ დაიხარა, რომელიც საშინლად კვნესოდა, მაჯა
გაუსინჯა და თქვა:
– მოტეხილი აქვს.
– სად ცხოვრობ?
– ახლა ტაქსის გავაჩერებ და ფულს მოგცემ. მეცხრე საავადმყოფოში მიდი და მიმღებში თაბაშირს
დაგადებენ. რომ გკითხავენ, რა დაგემართაო, უთხარი, რომ ფეხი გაგიცურდა, უხერხულად
დაეცი და ხელი მოიტეხე. იცოდე, არაფერი წამოგაცდენინონ, თორემ, მილიციას გამოიძახებენ და
გაგაწვალებენ, – ვუთხარი ბიჭს და ჯიბეში ექვსი ცალი ხუთმანეთიანი ჩავუდე. მერე მისი
ხანჯალი პერანგის ქვეშ, ქამარში გავირჭე, ტაქსი გავაჩერე, ჩავსვი და ტაქსისტს ვუთხარი:
ტაქსიმ ვაკისკენ აიღო გეზი, მე და მერიმ – ჩელუსკინელების ხიდისკენ და, როგორც კი წყალი
გამოჩნდა, წართმეული ხანჯალი მტკვარში გადავაგდე. მანამდე უხმოდ მყოფმა მერიმ მითხრა:
– მე თვითონ. ჩემები რომ დაიხოცნენ და საშინელ დეპრესიაში ვიყავი, იოგასა და მაშინ ჯერ
კიდევ აკრძალულ კარატეში დავიწყე ვარჯიში.
ჩემი მშობლების სიკვდილი ჩვენს ოჯახში ტაბუდადებული თემა იყო, ამიტომ მერის მეტი
აღარაფერი უკითხავს და გზა განვაგრძეთ. კინოსტუდიას რომ გავუსწორდით და ხელმარჯვნივ
ვაპირებდით შეხვევას, ჩვენ გვერდით „01“ მარკის „ჟიგულიმ“ დაამუხრუჭა და იქიდან ორი
სამოქალაქოფორმიანი მამაკაცი გადმოხტა. ისინი პირქუში სახეებით აგვეტუზნენ წინ და ერთ-
ერთმა მათგანმა მკაცრად გვითხრა:
– სად მიდიხართ?
– სად ცხოვრობთ?
– ვინ ხართ?
მილიციელის გამომწვევი ლაპარაკი, რბილად რომ ვთქვათ, არასასიამოვნო იყო და, შემეძლო,
მკაცრადაც მეპასუხა, მაგრამ, გართულებას მოვერიდე და მორჩილად ვუთხარი:
– ცოლ-ქმარი.
– რესტორანში.
– რომელ რესტორანში?
– „არაგვში“, ბატონო.
– მთვრალები ხართ?
– არა.
– აბა, რესტორანში რას აკეთებდით? – ლაპარაკში მეორე მილიციელი ჩაერთო, რომელიც მანამდე
ჩუმად იყო.
– ჩვენ არ ვსვამთ, ბატონო. უბრალოდ, მეგობრის დაბადების დღე იყო და, რესტორნიდან რომ
გამოვედით, გადავწყვიტეთ, სახლში ფეხით დავბრუნებულიყავით. მე მერი მქვია, ჩემს ქმარს –
კოკი. მე ექიმი ვარ, მეუღლე კი – გიდი. გაინტერესებთ კიდევ რამე? – ლაპარაკში მერი ჩაერთო,
რომელსაც ყელში ამოუვიდა ბრიყვი მილიციელებისთვის ანგარიშების ჩაბარება და
დღევანდელი „ბლატნოი“ ბიჭები რომ იტყვიან, „გაუმწვავა“...
– აბა, რა ვიცი, მერიკო, – გამეცინა მე, – ალბათ, მილიციის პირდაპირი მოვალეობაა, ყველაზე
ეჭვი მიიტანოს.
– მილიციის მოვალეობა ხალხის დაცვაა და არა მათთვის ნერვების მოშლა, – ბრაზობდა მერი, –
რა ეჭვმისატანები ჩვენ გვნახეს! ჰმ, ამათ არ უყურებ?! შარზე იყვნენ, მიზეზს ეძებდნენ და ფულის
წართმევა უნდოდათ! შენი სამსახურის ამბავი რომ გაიგეს, იმიტომ მოგვეშვნენ. მილიცია კი არა,
ყაჩაღები არიან და იმ ორ მძარცველზე უარესები, ცირკთან რომ ხანჯლებით დაგვხვდნენ.
– უფროსო, გამიშვი, რა, თორემ, საქმე მიფუჭდება და, თუ დროზე არ ჩამოვარიგე ხორცი, დღეს
უპურისფულოდ დავრჩები.
– ერთი საათის წინ ციხიდან ორი სიკვდილმისჯილი გაიქცა. ერთი მანიაკია და ცხრა ადამიანი
ჰყავს მოკლული, მეორეს კი ოთხი უდანაშაულო ადამიანი ჰყავს ტაქსიში ჩაცხრილული. ძალიან
საშიშები არიან, იმათ ეძებენ, მთელი ქალაქი გადაკეტილია და ასეთი რეიდი ამის გამო
მოვაწყვეთ, – მომიგო „გაიშნიკმა“, რომელსაც ჯიბეში კიდევ ერთი სამმანეთიანი ჩავუკუჭე და
იქარობას სასწრაფოდ გავეცალე.
კაცს სახესა და ლაპარაკის მანერაზე ეტყობოდა, რომ ნაციხარი იყო და მაშინვე თავში გამიელვა:
„გაქცეული სიკვდილმისჯილები!“
– ჩქარა, გასაღები, შე ბოზო! – იღრიალა ჩემ უკან მდგარმა მამაკაცმა და წვეტიანი საგანი უფრო
მაგრად მომაჭირა ყელზე.
მე ისეთი მოძრაობა გავაკეთე, თითქოს ჯიბიდან გასაღების ამოღება მინდოდა. თუმცა, უცებ ჩემ
უკან მდგომს მარჯვენა მაჯაში ჩავავლე ხელი, მოვტეხე, ჟანგიანი შტირი წავართვი და მიწაზე
გათიშული დავაგდე, თან, ჩემ წინ მდგომს ფეხებშუა ამოვკარი წიხლი, მოვკეცე, შემდეგ კისერში
ჩავარტყი ხელი და ისიც გავთიშე... თავდამსხმელები მაღალი ძაბვის კიოსკთან მივათრიე,
კრემატორიუმში ჩავიყვანე და იქვე დავყარე. შემდეგ „ტრუპებიც“ ქვევით ჩავათრიე,
კრემატორიუმი ჩავრთე და მითიშულებმაც გაახილეს თვალები...
– გისმენ, ძმაო.
მე „ტრუპები“ კრემატორიუმში შევაცურე, სადაც ორი ადამიანი ეტეოდა და ხუთ წუთში ორივე
დაიფერფლა. „პრესტუპნიკი“ თვალებგადმოკარკლული მიყურებდა, მაგრამ, არაფერი უკითხავს.
მე მას ვუბრძანე:
– აგონიაზე, – მითხრა მანიაკმა და იქვე დაამატა: – მანამდე კი იმაზე, რომ ისინი ჯერ კიდევ
ცოცხლები იყვნენ, იცოდნენ, რომ მოკვდებოდნენ და თავის დაღწევა არ შეეძლოთ.
– ძალიან.
ჩემს სიტყვებზე მანიაკს სახე დაეღრიჯა და ჯერ თავის კოლეგას შეხედა, მერე მე და ბოლოს
მითხრა:
– არა.
– არადა, მოგიწევს. არც იმ ხალხს უნდოდა ასეთი რამ, მაგრამ აიძულებდი, – ვუთხარი მანიაკს,
შემდეგ მეორეს მივუბრუნდი:
– კუთხეში დაჯექი და ხმა არ ამოიღო! – ვუბრძანე „პრესტუპნიკს“, რაც მან უმალვე შეასრულა.
– მასე უნდა მაგ ბოზს, – მითხრა „პრესტუპნიკმა“, რომელიც კუთხეში, დამჯდარი ადევნებდა
თვალს მანიაკის კრემაციის პროცესს.
– შენ ხომ, რას ამბობ, მამა აბრამის ბატკანი ხარ! მიდი, შეძვერი, ახლა შენი ჯერია! – ვუთხარი
მეორეს და კრემატორიუმისკენ მივანიშნე.
– ოხ, შენი დედაც... – ზეზე წამოხტა „პრესტუპნიკი“ და ჩემკენ გამოქანდა, მაგრამ მე მას შუბლში
მივაგებე ტყვია და მოვკალი. შემდეგ კრემატორიუმში შევაგდე და წინა სამის გზას გავუყენე...
– ჰო.
– მაშინ, დავმოყვრდეთ. მშვენიერი გოგონა გყავს და ის და ჩემი ვაჟი კარგი წყვილი იქნება, – ახლა
უკვე სხვაგვარად, იმ იმედით სცადა კოხტაიას მამამ საქმის მოგვარება, რომ შერცხვენილ გოგონას
მის ვაჟზე დააქორწინებდა, რამდენიმე თვის შემდეგ კი ყოველგვარი პრობლემის გარეშე
გააშორებდა მათ.
– წაეთრიე აქედან! ჭირსაც წაუღიხართ მთელი თქვენი ჯილაგი. მე სამართალს ვეძებ და არა
მანიაკ სასიძოს! – პრინციპული უარით გამოაგდო გამწარებულმა მამამ რაიკომის მდივანი, მან კი
მასპინძელს უთხრა:
– წავალ, მაგრამ, იცოდე, არაფერი გამოგივა. ვერც ჩივილით დამაკლებ რამეს და ვერც
სხვანაირად მომჭამ ფეხებს. სულელი ყოფილხარ, რომ არც ფულს იღებ და არც ჩემთან
დამოყვრება გინდა. გირჩევ, კიდევ ერთხელ დაფიქრდე!
– გაეთრიე, შე ნაძირალა! – უღრიალა დაზარალებულის მამამ რაიკომის მდივანს, სახეში სილა
შემოარტყა და სახლიდან გააგდო.
გოგონას მამამ სამართალი საქართველოში რომ ვერ ნახა, მოსკოვში გაგზავნა საჩივარი. ამან
უკიდურესად შეაშინა რაიკომის მდივანი. ერთ ღამეს კი, დაზარალებულების ოჯახში სამი
ნიღბიანი ადამიანი შეიჭრა და გაუპატიურებული გოგონას დედ-მამა დახოცა, გოგონას 10 წლის
ძმას ტყვიამ ხერხემალი დაუზიანა და ბავშვი დაინვალიდდა. თავად გოგონა კი ჭკუიდან
შეიშალა და ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში მოათავსეს. ნიღბიანებს გადაჭრილი თოფები
ჰქონდათ. ამ სასაკლაოს შემდეგ მათ ძვირფასეულობა გაიტაცეს და გაუჩინარდნენ. ამ
კრიმინალურ შემთხვევას ძალოვნებმა ძარცვა-მკვლელობის კვალიფიკაცია მიანიჭეს და ამ
კუთხიდან შეუდგნენ საქმიანობას. თუმცა, ყველა, ვისაც კი ამ საქმის შესახებ რამე სმენოდა,
დარწმუნებული იყო, რომ ეს ყველაფერი კოხტაიას მამამ მოაწყო.
– ჰო, მაგისი.
– ეგეც გამოიცანი.
– ინვალიდობისგან განიკურნა?
– ამას შენ პირადად შემკვეთისგან მიიღებ, თუ, რა თქმა უნდა, მასთან შეხვედრას ისურვებ.
ცხადია, შენ მიერ მითითებულ ადგილზე და გრიმით.
მთელი გზა არც ერთს არ ამოგვიღია ხმა როდესაც მთაწმინდაზე ავედით და ბიჭმა მანქანა
სადგომზე გააჩერა, მითხრა:
– აქ ვილაპარაკოთ თუ გადავიდეთ?
– მაშინ, გადავიდეთ. ცოტა არ იყოს, სული შემეხუთა და, თქვენი ნებართვით, ცოტა ჰაერს
ჩავისუნთქავ.
– მოვეხმაროთ?
– ბრძანეთ.
– ჩემი ოჯახის უბედურება მთელმა ქვეყანამ შეიტყო და, ალბათ, თქვენც გაიგებდით, – დაიწყო
თხრობა პირქუში სახით და შემომხედა. მე მას უსიტყვოდ დავუქნიე თავი. მან თხრობა განაგრძო:
– 10 წლის ვიყავი, როდესაც თვალწინ დამიხოცეს დედ-მამა, მე კი სამუდამოდ მიმაჯაჭვეს ამ
ეტლს. თქვენ ვერ წარმოიდგენთ, რა საშინელი გრძნობაა, როდესაც დახოცილ დედ-მამას
უყურებ...
ბიჭის სიტყვები სულის სიღრმემდე ჩამწვდა და ის მომენტი გამახსენდა, ჩემს დამწვარ მშობლებს
რომ დავყურებდი. ეს მართლაც უსაშინლესი გრძნობაა და ამ შორეულმა, ბავშვობის მოგონებამ
სუნთქვა შემიკრა, თვალებზე ცრემლი მომადგა და ამ მრავლისნანახ კაცს მაგრძნობინა, რომ
რამდენიმე ათეული წლის წინ მიღებული ჭრილობა ისევ ღია მქონდა და მივხვდი, რომ ასეთი
ჭრილობა არასოდეს ხორცდება.
– სრულიად შემთხვევით. უფრო სწორად, განგების ნებით, – გაეცინა ბიჭს, – სადაც მე ვცხოვრობ,
იმ ქალაქში ქართველების პატარა დიასპორაა და თანამემამულეებს ყოველ 26 მაისს
დამოუკიდებლობის დღის აღსანიშნავ წვეულებას ვუმართავ ჩემს სასახლეში. შარშანდელ
წვეულებაზეც იმ ქალაქში მცხოვრები ყველა ქართველი დავპატიჟე. როდესაც სტუმრები
მოდიოდნენ და მესალმებოდნენ, კაცებს ხელს ვართმევდი, ქალებს კი ხელზე ვკოცნიდი. ხელზე
კოცნისას ერთ-ერთი ქალბატონის თითზე ცხონებული დედაჩემის ზურმუხტისთვლიანი ბეჭედი
შევნიშნე, რომელიც იმ საზარელ ღამეს წაიღეს ჩვენი ოჯახიდან და მეც მოქმედება დავიწყე... ჩემ
მიერ დაქირავებულმა ხალხმა აბსოლუტურად ზუსტად დაადგინა, რომ დედაჩემის ბეჭედი იმ
ქალბატონს თავისმა საქმრომ აჩუქა. სწორედ მისი საქმრო იყო ერთ-ერთი იმ სამთაგანი, ვინც იმ
ღამეს ოჯახში შემოგვივარდა. ჩემდა სასიხარულოდ და მათ და საუბედუროდ, დანარჩენი ორი
შემსრულებელიც ცოცხალი იყო, თუმცა, მათი ძებნა მთელ ევროპაში მომიწია, რადგან
საქართველოდან წასულები იყვნენ, ერთ-ერთის ციხიდან გამოხსნაც გახდა საჭირო, სადაც ის
წვრილმანი ქურდობისთვის იხდიდა სასჯელს. ერთი სიტყვით, სამივე ნაძირალა საღ-სალამათი
მომიყვანეს სასახლეში და სარდაფში ჩაიყვანეს, სადაც სპეციალურად მათთვის მქონდა
მოწყობილი საინკვიზიციო ოთახი. ისინი გამოტყდნენ, რომ ჩვენს ოჯახში რაიკომის მდივნის
უშუალო მითითებით შემოიჭრნენ და მათი მთავარი მიზანი ჩემი მშობლების დახოცვა იყო, რათა
იმ ნაძირლებს მომჩივანი არ დარჩენოდათ, ყაჩაღობა კი თვალის ასახვევი მანევრი იყო. მაგრამ,
მათ სიხარბემ სძლია და, იმის ნაცვლად, რომ ნაყაჩაღარი ნივთები გადაეყარათ, ნადავლი გაიყვეს
და, რომ იტყვიან, „დაიწვნენ“ კიდეც... სამივე შემსრულებელი სამი კვირის განმავლობაში მყავდა
საინკვიზიციო ოთახში ჩაკეტილი, პირადად მე ვაწამებდი, ხოლო, როდესაც სულის ამოხდა
დაეწყოთ, ისინი კაციჭამია ვირთაგვებს ჩავუგდე და მათი ტანჯვა-წამებით ვტკბებოდი...
– მე თქვენ მთელი გულისყურით გისმენთ, – ვუთხარი ბიჭს, რომელიც ძალიან მეცოდებოდა. მის
ადგილზე საკუთარი თავი მყავდა წარმოდგენილი და მზად ვიყავი, შეკვეთა უკიდურესი
სისასტიკით შემესრულებინა.
– ბატონო ჩემო, მინდა, რომ ჩემი ოჯახის დამღუპველი ორი ნაძირალა სასტიკი წამებით
დახოცოთ, მე კი ყველაფერ ამას ნეტარებით ვუყურო და ამით სულიერი კმაყოფილება მივიღო.
თქვენ ეს მარტომ უნდა გააკეთოთ და მთელი პროცესი „ონლაინ“ რეჟიმში მიჩვენოთ – ამისთვის
სპეციალური მინი-აპარატურა მაქვს შეძენილი და ჩამოტანილი. თუ თანახმა ხართ, ნებისმიერი
თანხა დაასახელეთ და მზად ვარ, წინასწარ გადაგიხადოთ.
– შეკვეთის მიღებაზე თანახმა ვარ და, თუ ფულს დღესვე მომცემთ, ყველაფერი ძალიან მალე
მოგვარდება, – ვუთხარი ბიჭს და დავამატე: – მე ამ საქმეში, არც მეტი, არც ნაკლები, ზუსტად
ერთ დოლარს ვითხოვ!
შემკვეთმა იმავე დღეს გადმომცა მინი-კამერა, რომლის მეშვეობითაც სამი დღის შემდეგ მან
„ონლაინ“ რეჟიმში იხილა მამა-შვილის საშინელი წამება. ის ნაძირლები მე მათივე ფეშენებელურ
სახლში მოვიხელთე, გავაშიშვლე და ენით აუწერელი ტანჯვა-წამება მივაყენე. ბოლოს კი მათი
სასახლე ცეცხლს მივეცი და მათ ბინძურ სიცოცხლეს წერტილი დავუსვი...
როგორც ადრეც ვთქვი, ჩემი პროფესიის ადამიანს სხვის ტყავში შეძრომა და სხვისი ცხოვრების
გათავისება უნდა შეეძლოს, ანუ, გარდასახვის გარდა, სხვისი სულიერი მდგომარეობის
გათავისების უნარიც უნდა გააჩნდეს, რაც საქმის შესრულებას ბევრად აადვილებს.
სხვათა შორის, სწავლა რომ დავასრულე, ფსიქოლოგიის ინსტრუქტორმა ჩემი ცოდნის შემოწმება
შემომთავაზა და მითხრა:
– რა და, ისე უნდა შეინიღბო და გადასხვაფერდე, რომ მშობელმა დედამაც ვერ გიცნოს. აი,
მაგალითად, შენი ინსტიტუტის რექტორს უნდა ეახლო და აიძულო, რომ თავისი
თანამშრომლების დაბეზღებაზე დაგეთანხმოს. ერთი სიტყვით, შენ ის „კაგებესთან“
სათანამშრომლოდ უნდა „დაავერბოვკო“.
ჩემი რექტორი იმდენად კარგი და პატიოსანი ადამიანი იყო, რომ ასეთ რამეზე მისი დაყოლიება,
ჩემი აზრით, შეუძლებელი იყო. თუმცა, ამის გაკეთება არც კი მიცდია, რადგან ის მე მამასავით
მპატრონობდა. მაგრამ, ინსტრუქტორს დავეთანხმე:
სასწრაფოდ სახლში წავედი და ისეთი გრიმი კავიკეთე, რომ თავი ოცდაათი წლით დავიბერე –
ორმოცდაათიოდე წლის კაცს დავემსგავსე – მერე შესაბამისად შევიმოსე, კვლავ მეტროსადგურ
„ლენინის მოედანზე“ დავბრუნდი, გარეთ, ერთ-ერთ მარმარილოს ბოძს მივეყუდე და
დაველოდე. ათიოდე წუთიც არ იყო გასული, რომ ესკალატორით ფსიქოლოგიის ინსტრუქტორი
ამოვიდა და გასასვლელისკენ გაემართა. ის იქვე, სოლოლაკში ცხოვრობდა, კოჯრიდან ისიც
საიდუმლო რკინიგზით ჩამოდიოდა ქალაქში და „ლენინის მოედნის“ სადგურზე ამოდიოდა...
(პირობითად მას ვასო შევარქვათ). როდესაც ვასო გარეთ გამოვიდა და ცხვირწინ ჩამიარა,
ჩემთვის არანაირი ყურადღება არ მოუქცევია.
„ვერ მიცნო. პირველი ზღუდე დაძლეულია. გადავიდეთ მეორეზე“, – გავიფიქრე გუნებაში, მერე
ვასოს ავედევნე და როდესაც ის მეტროსგან მარჯვნივ მდებარე კიბეებზე ადიოდა, წამოვიწიე,
გავაჩერე და უცხოელისთვის დამახასიათებელი აქცენტით, რუსულად ვკითხე:
„მეორე ზღუდეც დაძლეულია. ვერც ახლა მიცნო. გადავიდეთ მესამე ეტაპზე“, – გავიფიქრე
გუნებაში. ვასოს კი იმავე სტილში, ხმადაბლა ვუთხარი:
– მე მგონი, ვიღაცაში გეშლებით, ბატონო თომას, – ცივად მომიგო ვასომ და გზის გაგრძელება
დააპირა, მაგრამ, მე ის შევაჩერე და ვუთხარი:
– კი ბატონო, ფსიქოლოგიც ვარ და ლექციებსაც ვკითხულობ, მერე რა? – ირონიით მომიგო ვასომ,
რადგან ის თბილისის უნივერსიტეტშიც კითხულობდა ლექციებს, რაც არანაირი საიდუმლო არ
იყო, თუმცა ჩემი ინსტრუქტორი ვერანაირად ვერ წარმოიდგენდა იმას, რაც მე მას შემდეგ
ვუთხარი:
– თქვენ ვერ გამიგეთ, ბატონო ვასო, – გავუღიმე ფსიქოლოგიის ლექტორს, – თქვენ „კაგებეს“
სკოლის კურსანტებს უკითხავთ ფსიქოლოგიის კურსს.
ვასო გაფითრდა და მივხვდი, რომ ათიანში მოვარტყი. თუმცა, მან ეს წამიერი ელდა დაძლია და
ზიზღით მითხრა:
ვასოს იოტისოდენითაც არ სწყენია, ასე რომ გავაბიაბრუე. პირიქით, ძალიან შემაქო, სახლში
დამპატიჟა და ჩაითა და ნამცხვრით გამიმასპინძლდა. სუფრას რომ მივუსხედით, მითხრა:
– უნდა გამოგიტყდე, ასეთ სიტუაციაში პირველად აღმოვჩნდი და, ვაღიარებ, რომ შენნაირი
ნიჭიერი მოწაფე ჯერ არ მყოლია. დარწმუნებული ვარ, დიდ წარმატებებს მიაღწევ, ყოჩაღ!
დიდი ადამიანობისა რა მოგახსენოთ, მაგრამ, სუპერქილერი რომ ვარ, ამას მეც ვაღიარებ და ისიც
კარგად ვიცი, რომ ჩემს კოლეგებს შორის მსოფლიოში არ მყავს ბადალი. ნურავინ იფიქრებს, რომ
ეს მეამაყება ან ვტრაბახობ. არა! ნამდვილად არა! უბრალოდ, დიდხანს შემოვრჩი ამ საქმეს და
ძალიან დავოსტატდი. სხვა გზით წასვლა არ მიცდია, ახლა კი უკვე გვიანაა პროფესიის შეცვლა.
– შვილო, კოკი, ისეთი პროფესია აირჩიე, რომ ხალხს გამოადგე, – მეტყოდა ხოლმე დედაჩემი, –
ადამიანი ამქვეყნად ადამიანების დასახმარებლადაა მოვლენილი ღვთისგან. დახმარება სიკეთეა
და მაშინ ხარ ნამდვილი ადამიანი, როდესაც სიკეთეს აკეთებ, მადლს თესავ და ამით ბოროტებას
სპობ.
მართალია, დედის სურვილი ვერ შევასრულე და მისი მოსაწონი პროფესია ვერ ავირჩიე, თუმცა,
ზოგჯერ ბოროტების მოსპობას მაინც ვახერხებ და, ალბათ, მადლსაც ვთესავ... თავს არ ვიქებ,
მაგრამ ჩემი პროფესიონალიზმის წყალობით არაერთი უდანაშაულო ადამიანის სიცოცხლე
მიხსნია დაღუპვისგან. რა თქმა უნდა, მკვლელი ვარ და არა მაშველი, მაგრამ, მუშნი ზარანდიასი
არ იყოს, ზოგჯერ ჩემი სამსახურებრივ-პროფესიული ინტერესები სიკეთის პრინციპებს
ემთხვეოდა და ადამიანებს ვშველოდი.
– მანსურის მსგავსად, კიდევ არაერთი მისნაირი მოგვიბრუნდება მტრად, მაგრამ ამან არ უნდა
შეგვაშინოს და თითოეულ მათგანს საკადრისი პასუხი გავცეთ, – თქვა შჩუკინმა, გამომცდელი
მზერა მესროლა და მკითხა: – მზად ხარ ამ მონსტრის შესაჩერებლად?
მანსურის პარიზში ლიკვიდაცია ვერ მოხერხდა და მე მას მარსელში გავყევი, თუმცა ვერც გზაში
მოვახერხე საქმის შესრულება და იძულებული გავხდი, მეც საოკეანე ხომალდ „ატლანტიდაზე“
ავსულიყავი, რომელიც რიო-დე-ჟანეიროში მიცურავდა. „ატლანტიდა“ უზარმაზარი,
ულტრათანამედროვე საკრუიზო გემი იყო და მის ბორტზე ათას რვაასი ადამიანი იმყოფებოდა.
მანსურს თან ოთხი კაცი ახლდა, ხოლო გემზე კიდევ ხუთი შეუერთდა და ასეთ ვითარებაში მისი
ლიკვიდაცია შეუძლებელი ჩანდა, მით უმეტეს, რომ არანაირი ცეცხლსასროლი იარაღი არ
მქონდა თან და თითქმის შიშველი ხელებით უნდა მემოქმედა.
მანსური და მისი ხალხი საკმაოდ მშვიდად იქცეოდნენ და ერთი შეხედვით, ისე ჩანდა, რომ
ისინი „ატლანტიდაზე“ თითქოს გასართობად იყვნენ ასულები. თუმცა, მე ამაში ეჭვი მეპარებოდა
და ვგრძნობდი, რომ რაღაც მორიგი ბოროტება ჰქონდათ ჩაფიქრებული. კრუიზის მერვე დღეს,
შუა ოკეანეში მცურავ „ატლანტიდას“ ვერტმფრენი წამოეწია, მის გემბანზე დაეშვა, საიდანაც
ოთხი შეიარაღებული კაცი გადმოხტა. მათ მანსური და მისი მეგობრებიც შეუერთდნენ,
ვერტმფრენიდან ავტომატები აიღეს, შემდეგ გემი პლასტიკური ასაფეთქებლით დანაღმეს და
მანსურმა გამოგვიცხადა:
ჩვენ საღვთო მეომრები ვართ და ეს აქცია ჩვენი ავღანელი ძმების დასახმარებლად იმართება.
მისი მიზანი ფულადი სახსრების მოძიებაა. გვაქვს მეორე მოთხოვნაც: საბჭოთა ჯარებმა
სასწრაფოდ დატოვონ ავღანეთი, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ამ გემზე მყოფ 300 საბჭოელს
ოკეანეში გადავყრით...
საქმე ის იყო, რომ „ატლანტიდის“ ბორტზე იმყოფებოდა 309 საბჭოთა მოქალაქე: მომღერლები,
მოცეკვავეები, კულტურის სხვა დარგის მოღვაწეები, რომელთაც რიოში საბჭოთა კავშირის
დღეების ეგიდით გამართულ ღონისძიებებში უნდა მიეღოთ მონაწილეობა. იმ 309 ადამიანს
შორის ორმოცდაათამდე ქართველიც იმყოფებოდა. მანსური და ტერორისტები ავღანეთიდან
ჯარების გაყვანის გარდა ას მილიონ მანეთს ითხოვდნენ და, მათი განცხადების თანახმად ეს
თანხა 24 საათის განმავლობაში უნდა მიეღოთ. მანსურის ხასიათს კარგად ვიცნობდი და ვიცოდი,
რომ, თუკი მას ფულს არ მიუტანდნენ, მაშინ ის არა მარტო 309 საბჭოელს დახოცავდა, არამედ,
„ატლანტიდის“ ბორტზე მყოფ ყველა ადამიანს. ამ მონსტრს არაერთხელ ჩაუდენია მსგავსი
საქციელი და, ამჯერად უკან დაეხია, გამორიცხული იყო.
„კოკი, შე კრეტინო, – გუნებაში ვლანძღავდი საკუთარ თავს, – ამდენი დრო გქონდა, რომ ეს
ნაძირალა მოგეკლა და ვერ შეძელი. ახლა კი შენ გამო შეიძლება უამრავი უდანაშაულო ადამიანი
დაიღუპოს“.
„ჯობს გვიან, ვიდრე არასდროს. აბა, კოკი შენ იცი. მთელი შენი ცოდნა და გამოცდილება
მოიკრიბე და ეს ნაძირლები შეაჩერე. იცოდე, თუ ეს ვერ შეძელი, შეიძლება, ხვალ ამ მანიაკებმა
შენი ცოლ-შვილი დახოცონ“, – გავიფიქრე გუნებაში და საათს დავხედე. მანსურის
ულტიმატუმის ამოწურვამდე ოცდაოთხ საათზე ნაკლები იყო დარჩენილი და სასწრაფო ზომები
უნდა მიმეღო.
მანსურის ეგრეთ წოდებული საველე შტაბი პირდაპირ გემბანზე იყო განლაგებული. კბილებამდე
შეიარაღებული თოთხმეტივე ტერორისტი, აქეთ-იქით მიმოდიოდა. ერთ-ერთ მათგანს ხელში
დისტანციური პულტი ეჭირა და, საკმარისი იყო, წითელ ღილაკზე თითი დაეჭირა
„ატლანტიდა“ აფეთქდებოდა და მის ბორტზე მყოფი ყველა ადამიანი დაიღუპებოდა. იქვე იდგა
ვერტმფრენი და მასში პილოტი იჯდა. ჩემი გეგმის თანახმად, პულტი უნდა ჩამეგდო ხელში და
წყალში გადამეგდო, რითაც გემის აფეთქებას ავიცილებდი თავიდან. შემდეგ კი,
შეძლებისდაგვარად, ტერორისტებიც უნდა დამეხოცა...
ულტიმატუმის ამოწურვამდე 22 საათი იყო დარჩენილი, როდესაც მოქმედება დავიწყე: ერთ-ერთ
ტერორისტთან მივედი, რომელიც ეგრეთ წოდებული საველე შტაბის შესასვლელს იცავდა და
ავღანურ ენაზე, პუშტუნური დიალექტით ვუთხარი:
– ალაჰ აგბარ! – მომიგო დარაჯმა, რომელსაც ჩემ მიმართ კეთილგანწყობა დაეტყო და მკითხა: –
რამ შეგაწუხა?
– მე, ძმაო, მოჯაჰედი ვარ, თქვენი სულიერი ძმა და, მინდა, თქვენს რიგებს შევუერთდე.
მართალია, იარაღთან შეხება არასდროს მქონია, მაგრამ, რამეში მაინც გამოგადგებით. ამ გემზე
ათას რვაასი ადამიანია. მართალია, თქვენ შეიარაღებულები ხართ, მაგრამ, ერთი
მართლმორწმუნე, თუნდაც უიარაღო მუსლიმის სახით პატარა ძალა მაინც შეგემატებათ.
მანსურამდე ოციოდე ნაბიჯი იყო. გადაწყვეტილი მქონდა, რომ მისკენ მიმავალ გზაზე
პულტიანი ტერორისტისთვის წამერთმია ასაფეთქებელი მოწყობილობა და ოკეანეში
გადამეგდო. შემდეგ კი, თუ ასეთი შესაძლებლობა მომეცემოდა, ტერორისტების ხოცვა დამეწყო.
პულტიანი ტერორისტი სკამზე იჯდა და ბანანს ჭამდა. მისგან სამი ნაბიჯი მაშორებდა და
თავდასხმისთვის მოვემზადე, როდესაც მას ვიღაცამ უხმო.
პულტიანი ტერორისტი სწრაფად წამოდგა და წავიდა, მე კი, რა თქმა უნდა, გზა განვაგრძე
მანსურს ვეახელი და ვუთხარი:
– ალაჰ აგბარ!
– ალაჰ აგბარ! – მომიგო მანსურმა და მითხრა: გავიგე, ჩვენს რიგებში ჩადგომა გინდა. ვინ ხარ?
– ავღანელი ხარ?
– დიახ, პუშტუნი.
– კეთილი, მასუდ, ერთგული ხალხი ძალიან გვჭირდება. დარჩი ჩვენთან და ჯერჯერობით ჩვენი
გამარჯვებისთვის ილოცე. სხვა რამ თუ დაგვჭირდა, აუცილებლად დაგავალებთ, – მითხრა
მანსურმა და თავის გვერდით დაჯდომა შემომთავაზა.
მე მანსურს თავი დავუკარი და ისეთი მოძრაობა გავაკეთე, თითქოს სკამზე ვჯდებოდი, მაგრამ,
ერთი მკვეთრი მოძრაობით მანსური ხორხში დარტყმით გავთიშე, მეორე მოძრაობით ავტომატი
ავართვი და, სანამ დანარჩენი ტერორისტები ჩემზე იერიშს მოიტანდნენ, გამოვუცხადე:
ტერორისტები ვერტმფრენში ჩასხდნენ და პილოტმა ძრავა ჩართო. მე კი, იმის ნაცვლად, რომ
მანსური ვერტმფრენში ჩამესვა, საფრენი აპარატის ბენზინის ავზს ავტომატის ჯერი მივუშვი და
ვერტმფრენი გემბანზევე ავაფეთქე თავის ტერორისტებიანად და უკლებლივ ყველა
განადგურდა. აფეთქების მიუხედავად, გემი სერიოზულად არ დაზიანებულა, რადგან
„ატლანტიდის“ ეკიპაჟმა ცეცხლის ლოკალიზება დროულად მოასწრო. მე გემის კაპიტანს
კაიუტაში ვუხმე და ვთხოვე, რომ რაციასთან მივეშვი.
– თქვენ არ ხართ უფლებამოსილი პირი. რაციით სარგებლობის უფლებას ვერ მოგცემთ, – უარი
მტკიცა კაპიტანმა. მე მას ავტომატი მივუშვირე, უკვე მეოთხედ გათიშული მანსური მის
ფეხებთან დავაგდე და ფრანგულ ენაზე კბილებში გამოვცარი:
– ხომ არ დაგავიწყდათ, რას აპირებდა ეს სუბიექტი სულ რაღაც ნახევარი საათის წინ? ისიც
კარგად უნდა გახსოვდეთ, ვინ შეძლო ამდენი ხალხის სიცოცხლის გადარჩენა. გარდა ამისა, მე
ავტომატიც მაქვს და, წესით, სულელურ წინააღმდეგობას არ უნდა მიწევდეთ.
კაპიტანმა უძლურების ნიშნად ხელები გაშალა, მე კი სპეციალური შიფრით გადავეცი საბჭოთა
წყალქვეშა ნავს, რომელიც სულ რაღაც 30 მილის დაშორებით კურსირებდა ოკეანეში, რომ
სასწრაფოდ მოსულიყო და ბორტზე ავეყვანე... ნახევარ საათში „ატლანტიდის“ სიახლოვეს
საბჭოთა წყალქვეშა ნავმა „კავკასიამ“ ამოყვინთა, რომელსაც ქართველი კაპიტანი, საბჭოთა
კავშირის გმირი მართავდა. მე და მანსური „კავკასიის“ ბორტზე აგვიყვანეს და, სულ რაღაც, 19
საათის შემდეგ მე და ჩემი ნადავლი უკვე ლუბიანკაზე ვიმყოფებოდით. როგორც კი შჩუკინის
კაბინეტში შევდგი ფეხი, გენერალს ვუპატაკე:
– მას სხვები მოუღებენ ბოლოს. შენ კი, ჩემო კოკი, ყოჩაღ! კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი, რომ
დედამიწის ზურგზე ბადალი არ გყავს, – მომიგო შჩუკინმა, მაგრად ჩამომართვა ხელი და ჩემი
ბოლო ვოიაჟის ყველა დეტალი დაწვრილებით გამომკითხა.
– ჩემი წამოსვლა აუცილებელია? – ვკითხე მერის, რადგან, ჩემი პროფესიის გამო, მასობრივი
თავშეყრის ადგილებს ყოველთვის ვერიდებოდი.
– არა, მერიკო. მაგრამ, „არაგვის“ ისტორია გაიხსენე. მაშინაც დაბადების დღეზე წავედით და, ხომ
გახსოვს, რა თავგადასავალი გადაგვხდა თავს?
– ამჯერად არაფერი მოხდება, ისეთ ოჯახში მივდივართ. ჩემი მეგობარი დიასახლისია, მისი
მეუღლე კი – მოცეკვავე და სტუმრებიც სოლიდური ხალხი ეყოლებათ, – დამაიმედა მერიმ, მე კი
მას ვუთხარი:
– რა თქმა უნდა, მივდივართ. მე, უბრალოდ, ლირიკული გადახვევა გავაკეთე, – მივუგე მერის და
დაბადების დღეზე წასასვლელ სამზადისს შევუდექი.
მერის მეგობრის დღეობაზე რომ მივედით, ქეიფი უკვე დაწყებული იყო. იუბილარმა პირადად
გაგვაცნო სუფრის ოცივე წევრი, ბოლოს კი თავისი მეუღლე წარმოგვიდგინა:
მასპინძელი ნამდვილად არსად მენახა. მისთვის სადმე თვალიც რომ მომეკრა, აუცილებლად
დამამახსოვრდებოდა, მაგრამ, მისი სახე ნამდვილად არ მეცნობოდა და შეცდომა გამორიცხული
იყო.
მასპინძლის სიტყვებმა თავში დამკრა და მივხვდი, რომ მას „ატლანტიდაზე“ ვყავდი ნანახი – იმ
გემზე ხომ ქართველი მოცეკვავეებიც იყვნენ.
– კოკი, მართლა შენ ხომ არ იყავი ის სუპერმენი? – მკითხა მერიმ, როდესაც წვეულებიდან
სახლში წამოვედით.
– ვინ სუპერმენი, საყვარელო? – ვითომ ვერ მივხვდი, რაზე იყო ლაპარაკი და კითხვა შევუბრუნე
მერის.
– აი, ის, ვინც ტერორისტები დახოცა და წყალქვეშა ნავით გაუჩინარდა. მით უმეტეს, რომ იმ
პერიოდში თბილისში არ იმყოფებოდი და, როგორც მაშინ მითხარი, ციმბირში გყავდა წაყვანილი
ჩეხი ტურისტები.
– რა თქმა უნდა, მე ვიყავი, საყვარელო, გავუღიმე მერის, – რა, არ ვგავარ სუპერმენს? და,
საერთოდ, დაიმახსოვრე, რომ მე ძალიან, ძალიან სახიფათო, საშიში კაცი ვარ და ტერორისტები
ჩემი შიშით კანკალებენ.
– სუპერმენს მართლაც ჰგავხარ და სულაც არ გამიკვირდება, ერთ მშვენიერ დღეს რომ მითხრან,
შენი ქმარი დიდად საიდუმლო ადამიანიაო.
– მერედა, ვინ გითხრა, რომ ეს ასე არ არის? – სერიოზული სახით მივუგე მერის და ვკითხე, –
გინდა, ერთი დიდი საიდუმლო გაგანდო?
– გინდა თუ არა?
– მინდა!
– ვფიცავ!
– მე შენ მიყვარხარ! – ვუთხარი მერის და დავამატე: – იცოდე, პირობა გაქვს მოცემული და არავის
უთხრა.
– მე კი მეგონა, რომ მართლა რაღაც იდუმალებით მოცული რამ უნდა გეთქვა, – მითხრა
იმედგაცრუებულმა მერიმ.
– ჩვენს სიყვარულზე იდუმალებით მოცული სხვა ამბავი რა უნდა იყოს? – მივუგე მერის, ხელში
ავიტაცე და ასე მივიყვანე სახლში.
მართალია, მერის აღარ უხსენებია ჩემი სუპერმენობა, მაგრამ, მზვერავები რომ იტყვიან,
ჩავარდნის პირას ვიყავი. ანუ, ისეთ ხალხს ვყავდი ნანახი და, ისეთ სიტუაციაში, რომ, შესაძლოა,
ჩემთვის არასასურველი პირები ან ორგანიზაციები დაინტერესებულიყვნენ ჩემით, რაც არც მე
მაწყობდა და არც ჩემს უწყებას... ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, ეს იმითაცაა საშიში, რომ,
შეიძლება დაინტერესებულმა მხარემ შურისძიება მოინდომოს, რაც, რა თქმა უნდა,
არასასურველია. ჩემს კარიერაში მსგავსი შემთხვევა ერთხელ მქონდა და, რომ არა ჩემი
პროფესიონალიზმი და ფორტუნა, ყველაფერი ძალიან ცუდად დამთავრდებოდა.
– ვა, კოკი! შენ ხარ შემსრულებელი? – მითხრა პავლიკამ, როდესაც მის გაუმჯობესებულ
„ნოლექვსში“ ჩავჯექი.
– აბა, ვინ იფიქრებდა, რომ ერთმანეთს ასეთ ვითარებაში შევხვდებოდით. მოსკოვში გადმოხვედი
საცხოვრებლად?
– როგორ ხარ, ცოლ-შვილი თუ გყავს? და საერთოდ, მომიყევი შენ შესახებ. რაც არ უნდა იყოს
ნული კლასიდან მეცხრემდე ათი წელი ერთად ვისწავლეთ და ძველი მეგობრები ვართ.
– წავედით!
– შენ სროლა-დაბრედვაში ხარ მაგარი, საჭე კი მე მომანდე. ასე უფრო მოკლე გზაა და სწრაფად
გავალთ.
– სისწრაფე აქ არაფერ შუაშია. ის გზა უფრო უსაფრთხო იყო, აქ კი შეიძლება დავიწვათ და, რამე
რომ მოხდეს, პასუხისმგებელი შენ იქნები, – ისევ მშვიდად ვუთხარი პავლიკას და მეტი
აღარაფერი მითქვამს გაყრის ადგილზე რომ მივედით, მანქანიდან უხმოდ გადავედი, მეწყვილეს
არ დავემშვიდობე და ჩემი გზით წავედი.
ტელევიზორი დაბალ ხმაზე მქონდა ჩართული. პროგრამა „ვრემიას“ დაწყების ხმა რომ მომესმა,
მივხვდი, საღამოს 10 საათი შესრულდა. ამ დროს ტელეფონმა დარეკა. რომ ვუპასუხე, ხმამ
რუსულად მკითხა, ჩემი ბინა იყო თუ არა. მე დავუდასტურე, რომ ჩემი ბინა იყო და ვკითხე:
– ბოდიშს გიხდით, რომ ასე გვიან გირეკავთ, მე სატელეფონო სადგურიდან გაწუხებთ. ხვალ
ჩვენი თანამშრომლები თქვენი სატელეფონო ხაზის შესამოწმებლად მოვლენ და დილის
ცხრიდან ათამდე სახლში იქნებით?
მართალია, მეორე დღის დილის ცხრა საათზე უკვე თვითმფრინავში უნდა ვმჯდარიყავი, მაგრამ
ქალს მივუგე:
– ხომ არ გეძინა?
– ნახევარ საათში დაგირეკავ, – მითხრა „ძიამ“ და, მართლაც, ზუსტად ნახევარი საათის შემდეგ
შემატყობინა, – არც ნადია სვეტლოვა მუშაობს არც ერთ ატეესში და არც ატეესჩიკები აპირებენ
ხაზების შემოწმებას. რა ხდება, დახმარება ხომ არ გჭირდება?
– არა. გმადლობ.
რაც უფრო ღრმად ვაანალიზებდი ყველაფერს, მით უფრო მეტად ვრწმუნდებოდი, რომ დილით
მოსკოვში გავიშიფრე და მოკლულის სისხლის ასაღებად მომაკითხეს. მე, რა თქმა უნდა, როგორც
თბილისის, ასევე მოსკოვის „კაგებეს“ ცენტრალური აპარატისთვის შემეძლო მეთხოვა
დახმარება. თუმცა, გადავწყვიტე, მარტო მემოქმედა და სასწრაფოდ შევუდექი საქმეს. თითქმის
არ მეპარებოდა ეჭვი, რომ შურისმაძიებლები ძალიან მალე მეწვეოდნენ. ამიტომ, სამალავიდან
ეგრეთ წოდებული „სალაყბო პულვერიზატორი“ ამოვიღე, რომლის შესხურების შემდეგაც
ადამიანს ნებისყოფა უდუნდებოდა და ყველა დასმულ კითხვაზე სწორად პასუხობდა. როდესაც
ყველაფერი მზად მქონდა, სახლი ჩავაბნელე და ძილის იმიტაცია მოვაწყვე, ჩუმად ავძვერი
სხვენზე და წინასწარ მოწყობილი სამალავიდან შევუდექი ქუჩის დაზვერვას. ჩემს ეზოს ეგრეთ
წოდებული „პრახადნოი“ არ ჰქონდა, შიგნით ერთადერთი ჭიშკრის მეშვეობით იყო
შესაძლებელი მოხვედრა და უცხო ადამიანების გამოჩენა არ გამომეპარებოდა. ღამის 3 საათს
გადაცილებული იყო, როდესაც ჩემი ეზოდან სამოციოდე მეტრის მოშორებით „ნოლ ექვსი“
მარკის „ჟიგული“ გაჩერდა, იქიდან სამნი გადმოვიდნენ – ორი კაცი და ერთი ქალი და ჩემი ეზოს
მიმართულებით აიღეს გეზი.
„აი, სტუმრებიც გამოჩნდნენ. დროა, მათ დახვედრაზე ვიზრუნო“, – გავიფიქრე გუნებაში და,
როდესაც ჩემს ეზოში შემოვიდნენ, სასწრაფოდ დავბრუნდი ბინაში, და ჩემი პოზიცია დავიკავე,
თან გავიფიქრე, კიდევ კარგი, რომ ჩემი ცოლ-შვილი სახლში არ არის-მეთქი...
– სად ხართ? ამდენ ხანს რომ არ გამოჩნდით, ვიფიქრე, რაღაც შეემთხვათ-მეთქი. რა ქენით,
ჩააძაღლეთ ის „კაგებეშნიკი“? – უთხრა ქალმა თავის „პაძელნიკებს“ და, ცხადია, რომ ქვევით არ
დაუხედავს და რა თქმა უნდა, არც მე დავუნახავვარ. მე ქილერ ქალს ფეხზე მოვქაჩე და
წონასწორობა დავაკარგვინე, შემდეგ პისტოლეტი გავაგდებინე ხელიდან, მუცელში ჩავარტყი და
მოვკეცე, ბოლოს თმაში ჩავავლე ხელი იატაკზე დავაგდე, წიხლი ყელზე დავაჭირე და ვუთხარი:
– შემსრულებელს მოკლე თმა და კარგი პერიფერიული მხედველობა უნდა ჰქონდეს. ახლა კი, შე
ძუკნავ, ფრთხილად წამოდექი და ზედმეტი მოძრაობა არ გაბედო, თორემ, ტვინს გაგასხმევინებ!
შემდეგ სამივე ვაიძულე, რომ საძინებელში შესულიყვნენ, რის შემდეგაც ქალმა მკითხა:
– ამათ რა სჭირთ?
– მალე შენც მათნაირად იქნები, – ვუთხარი ქალს, პულვერიზატორი შევასხურე და ცოტა ხნის
შემდეგ ვუბრძანე, – აბა, ყველაფერი დაწვრილებით მომიყევით, ჩემზე როგორ გამოხვედით?
– კრეტინი! – კბილებში გამოვცარი, – აი, რა ქნა მარშრუტის შეცვლამ. ახლა სად არის პავლიკა?
– საველიჩი ვინღაა?
– მოსკოვშია?
პორტიემ ისეთი გაოცებული მზერა მომაპყრო, თითქოს მილიონი მეთხოვოს და ცივად მითხრა:
– რაზეა ლაპარაკი, – პორტიეს მეორე ასმანეთიანიც მივეცი, რის შემდეგაც მან იკადრა და
გამიღიმა, შემდეგ ნომრის გასაღები წინ დამიდო და მითხრა:
– პასპორტს ჩემი ქსიუშა მოიტანს შუადღისთვის. თურმე, მის ჩანთაში ჩამიდევს. მე ადრე
გამოვფრინდი და ასე იმიტომ მოხდა.
– პროფესიონალი ვარ.
– სწორედ იმან.
– ბევრმა იცის და ყველას ვერ დახოცავ. ამიტომ, გირჩევ, თავი დამანებო და მშვიდობიანად
გამეცალო. მე კი მეტკას მოგიხსნი.
აშკარა იყო, რომ საველიჩი „შებმის“ მიზნით მატყუებდა. ამიტომ, უტყუარი საშუალება
გამოვიყენე – პულვერიზატორი სახეში შევასხურე. პრეპარატმა მოქმედება რომ დაიწყო, კითხვა
გავუმეორე:
გრიმი რომ მოვიხსენი, ვიბანავე, ტანსაცმელი გამოვიცვალე და კვლავ ჩემს ეზოში დავბრუნდი,
უკვე დღის ორი საათი იყო. ჩემს კარს ვაღებდი, როდესაც ჩემი მეზობელი, სამოცდაათი წლის
სავლე ბაბუა მომიახლოვდა და მითხრა:
– სავლე ბაბუა, – ისევ ღიმილით ვუთხარი მოხუცს, – მოდი, ეს ჩვენი საიდუმლო იყოს, კარგი?
– კარგი, კარგი, შე მამაძაღლო, ვინ არ შემცდარა, მაგრამ, კიდევ რომ გნახო ქალებთან ერთად,
იცოდე, მერიკოს ვეტყვი.
– შევთანხმდით, – მოხუცს ხელი ჩამოვართვი, ბინაში შევედი და, მიუხედავად იმისა, რომ
ძალიან დაღლილი ვიყავი, ჩემებთან გასამგზავრებელ მზადებას შევუდექი, თან ვფიქრობდი: „ჰმ,
უყურე ამ მოხუცს, სად დამწვა?! კიდევ კარგი, იმათი დახოცვა ჩემს სახლში არ გახდა საჭირო,
თორემ, აქედან რა გაიტანდა ტრუპებს?..“
შჩუკინმა ლუბიანკაზე დამიბარა თავის კაბინეტში, სადაც მუხინთან ერთად მივედი. შევედით
თუ არა, ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მითხრა:
– კოკი, ძვირფასო, შენ ჩვენი საუკეთესო თანამშრომელი ხარ და ამ დავალებას იმიტომ განდობთ.
მართალია, მრავალი ძალიან საშიში ოპერაცია გაქვს ჩატარებული, მაგრამ, ასეთი
საპასუხისმგებლო საქმე ჯერ არ მოგვიცია. შენი დავალება ორ ეტაპად იყოფა, ორივე ძალიან
საპასუხისმგებლოა და მის შესრულებაზეა დამოკიდებული მრავალი გლობალური, მსოფლიო
პროცესი, – შჩუკინი გაჩუმდა და კაბინეტში გაიარ-გამოიარა, შემდეგ ჩემ წინ გაჩერდა და
დაამატა: – პირველ ეტაპზე ლუის კორვალანის დანიშნულების ადგილზე მშვიდობიანად ჩაყვანა
გევალება, მეორე ეტაპის ამოცანას კი ადგილზე შეგატყობინებს ჩვენი მეკავშირე. და კიდევ,
იცოდე, რომ შენი სპეცდავალების საქმის კურსშია ჩვენი თავმჯდომარე და ამ დავალებისთვის
შენი კანდიდატურა პირადად მან შეარჩია. ასე რომ, წარმატებას გისურვებ და დიდი იმედი
გვაქვს, არც ამჯერად გაგვაწბილებ.
კორვალანმა არ იცოდა, რომ მისი ვინაობა ვიცოდი. ეს მისთვის წამითაც არ მიგრძნობინებია. არც
მან იცოდა, ვინ იყო სინამდვილეში. შეთანხმების მიხედვით, მე და გარეგნობაშეცვლილი
კორვალანი ტურისტი მამა-შვილი ვიყავით. პუერტო-მონტის პორტში რომ ჩავედით და საბაჟო
სამსახურის ოფიცერს წარვუდექით, მას ფიქრადაც კი არ გაუვლია თავში, რომ მის წინაშე
საბჭოთა სპეცაგენტი და ჩილეს კომუნისტური პარტიის გენერალური მდივანი იდგნენ და
უპრობლემოდ ჩაგვირტყა პასპორტებში ბეჭედი. ქალაქში რომ გავედით, კორვალანმა მითხრა:
არ ვიცი, კორვალანს რისი იმედი ჰქონდა და მართლა სჯეროდა თუ არა, რომ ჩილეში არსებული
პინოჩეტის რეჟიმს დაამხობდა, მაგრამ, ძალიან მხნედ და იმედიანად გამოიყურებოდა და მის
სულიერ მდგომარეობას აშკარად ეტყობოდა „კაგებეს“ იდეოლოგთა რკინის ხელი...
ჩემი „ტვირთი“ დანიშნულების ადგილზე რომ „მივიტანე“, ამით ჩემი მისია კორვალანთან
დაკავშირებით ამოიწურა. ამიტომ, გამოვემშვიდობე და ერთ-ერთ კონსპირაციულ ბინაზე
გავემართე, სადაც საბჭოთა მეკავშირე უნდა მწვეოდა. ჩვენი შეხვედრა დანიშნულ დროს შედგა.
მან დაშიფრული წერილი გადმომცა და, სანამ წავიდოდა, მითხრა, რომ აუცილებლობის
შემთხვევაში, შემეძლო მასთან დაკავშირება და დახმარების თხოვნა.
წერილი რომ გავშიფრე, გავიგე, რომ ადამიანი უნდა მომეკლა. ხოლო ჩემი სამიზნე კი იყო, არც
მეტი, არც ნაკლები, ჩილეს დიქტატორი, აუგუსტო პინოჩეტი... მეორე ეტაპის დავალებაში
მკაფიოდ, ხაზგასმით და ერთმნიშვნელოვნად ეწერა, რომ პინოჩეტი ნებისმიერი საშუალების
გამოყენებით უნდა მომესპო, თუნდაც ამ დავალების შესრულებას განუსაზღვრელი რაოდენობის
უდანაშაულო ადამიანების სიცოცხლე შეწირვოდა. იქვე იყო მითითებული ადგილი, სადაც მე
ნებისმიერი სახეობის იარაღის მოპოვება შემეძლო. ეს ყველაფერი კი იმას ნიშნავდა, რომ ჩილეს
დიქტატორის ლიკვიდაცია საბჭოთა მთავრობის უპირველესი პრიორიტეტი იყო და ამ მიზნის
მისაღწევად საკუთარი სიცოცხლე უნდა გამეწირა. სხვაგვარად ეს საქმე არ გამოვიდოდა, რადგან
პინოჩეტს საგულდაგულოდ იცავდნენ „ცეერუს“ მიერ საგანგებოდ გაწვრთნილი „გორილები“.
„უკვე მერამდენედ ვარდები გამოუვალ სიტუაციაში, შე საცოდავო! დადგა შენი აღსასრულის
დღე, კოკი?“ – ვუთხარი საკუთარ თავს და მომავალი დავალების განსახორციელებელი გეგმის
დეტალურ შემუშავებას შევუდექი.
მართალია, სამხედრო გადატრიალება ჩილეში კარგა ხნის მომხდარი იყო, მაგრამ, როგორც
დედაქალაქ სანტიაგოში, ასევე ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე, კომენდანტის საათი მოქმედებდა
და საღამოს 8 საათიდან დილის 6 საათამდე სპეციალური საშვის გარეშე ქუჩაში გასვლა
აკრძალული იყო. ამის გამო, არალეგალური მუშაობა, მით უმეტეს, ცეცხლსასროლი იარაღით
გადაადგილება, ასმაგად გამიძნელდებოდა. მიუხედავად ამისა, მე სამხედრო კომენდანტის მიერ
გამოწერილი ოცდაოთხსაათიანი ორი საშვი მოვიპოვე, რომელთაგან ერთი ჯიბეში მედო, მეორე
კი ღიასაბარგულიანი „ფორდის“ საქარე მინაზე მქონდა მიკრული. მათი საშუალებით, დღე-
ღამის ნებისმიერ მონაკვეთში, ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე შემეძლო გადაადგილება. ვეწვიე
იარაღის სამალავსაც, სადაც იმ დროისთვის არსებული თანამედროვე ცეცხლსასროლი იარაღი
და ასაფეთქებელი მოწყობილობები იყო შენახული. ერთი სიტყვით, ნებისმიერი გეგმის
განსახორციელებლად მქონდა იარაღი, მთავარი იყო სწორი და ქმედითი გეგმის არჩევა.
პინოჩეტის აფეთქება თავიდანვე გამოვრიცხე, რადგან ეს ჩემს პრინციპებს ეწინააღმდეგებოდა და
მთლიანად სნაიპერულ გასროლაზე მოვახდინე კონცენტრირება...
9 სექტემბერი ჩემთვის ერთადერთი შანსი იყო, რომ პინოჩეტი მომეკლა, რადგან ის თითქმის არ
ჩნდებოდა საჯაროდ. სხვა ვითარებაში მასთან მიახლოებაც კი, თანაც, მოსაკლავად,
თეორიულადაც შეუძლებელი იყო. ამიტომ, ის შანსი უნდა გამომეყენებინა და, რადგან იმ
დღემდე ერთი კვირა იყო დარჩენილი, ინტენსიურ მზადებას შევუდექი.
– ყოჩაღ, კოკი, შენი ამოცანა ბრწყინვალედ შეასრულე! აბა, რა იცოდი, ორეულს თუ უმიზნებდი,
– მითხრა შჩუკინმა, როდესაც მის კაბინეტში გამოვცხადდი, – ეს ყველაფერი ჩვენი საგარეო
დაზვერვის ბრალია და დამნაშავეები უკვე დაისაჯნენ, ამ სამსახურის უფროსი კი
ჩამოქვეითებულია.
პინოჩეტთან დაკავშირებული შემთხვევა საბჭოთა დაზვერვის მარცხი იყო და, სხვათა შორის,
კორვალანის მისიაც კრახით დასრულდა – მან არათუ კომუნისტური მოძრაობა ვერ ააღორძინა
ჩილეში, არამედ, ჩილელი დიქტატორის ტახტი მცირედაც ვერ შეარყია და, საბოლოო ჯამში,
ჩილეს ავანტიურა უარყოფითად შეფასდა.
– რას იზამ, გამარჯვებას ზოგჯერ მარცხიც მოჰყვება ხოლმე. ჩილე პირწმინდად წავაგეთ, რაც
ჩვენი გადამეტებული სიჩქარის ბრალი იყო. დაზვერვამ ჩააფლავა საქმე, თორემ, შენ
შეუდარებელი იყავი, – გამახსენა ერთხელ პინოჩეტის ამბავი შჩუკინმა, შემდეგ ხელი ჩაიქნია და
დაამატა: – მიაფურთხე ამ ამბავს და დაივიწყე, რაც იყო, იყო...
პინოჩეტის ამბავი თითქმის დავიწყებული მქონდა, მაგრამ, ამ რამდენიმე წლის წინ კუნძულ
პალმა და მალიორკაზე ვიმყოფებოდი, იქ ერთ კაცს შევხვდი და ეს ისტორია კვლავ
ამოტივტივდა ჩემს მეხსიერებაში.
– გისმენთ, სენიორ...
– სამწუხაროდ, არა, – მივუგე ბარის მეპატრონეს და მეტი რომ არაფერი ეკითხა იტალიელი
სინიორას თანდასწრებით, გუსტავოს ბოდიში მოვუხადე, შემდეგ კი ქალს ხელზე ვეამბორე და
ვუთხარი:
– დიახ, თქვენ ძალიან ჰგავხართ ერთ კაცს, რომელსაც მრავალი წლის წინ სანტიაგოში შევხვდი
და ვის გამოც დიდი ტანჯვა-წამება განვიცადე.
– კიდევ კარგი, რომ მხოლოდ ვგავარ იმ თქვენს მტანჯველს და ის არ ვარ, თორემ, ისეთი
განრისხებული თვალები გქონდათ, რომ კარგს არაფერს დამმართებდით, – ღიმილით ვუთხარი
გუსტავოს.
– ჰო, რაც მართალია, მართალია, იმ კაცის გამო ნამდვილი ჯოჯოხეთი გამოვიარე. ბოდიში, ჩემო
კარგო, რომ თქვენი მყუდროება დავარღვიე, – მითხრა ბარის მეპატრონემ და წამოდგომა
დააპირა, მაგრამ, შევაჩერე:
„ჩემთვის ხომ დასვენება არ არსებობს, ალბათ, მთვარეზე რომ ავიდე, იქაც ვინმეს მოკვლა
მომიწევს“, – სინანულით გავიფიქრე, სილვას გვერდით მივუწექი და ვკითხე:
– რის სკლეროზი, მაგას რომ მეხსიერება აქვს, ბევრს არც კი დაესიზმრება. საკმარისია, ვინმეს ან
რამეს მოჰკრას თვალი, რომ აუცილებლად დაამახსოვრდება და, ასი წელიც რომ გავიდეს, მაინც
ყველაფერს ზუსტად გაიხსენებს.
– შენ რა იცი?
– როგორ?
„ესეც მეორე არასასურველი მოწმე“, – გავიფიქრე გუნებაში, სილვას ხელში ხელი ჩავავლე,
წყლისკენ წავიყვანე და ვუთხარი:
– აბა, მაჩვენე, სად? – სილვა ჩემკენ დაიხარა. მე კი მას თავში მოვკიდე ხელი, კისერი მოვტეხე და
იქვე დავაწვინე. შემდეგ საბანაო კოსტიუმი გავაძრე და დავგრიხე, დაგრეხილი კოსტიუმის
საშუალებით ფეხებზე ორი უზარმაზარი ქვა მივაბი და კლდეების შუაგულში მდებარე ღრმულში
ჩავუშვი. ქალის გვამი უმალვე ჩაიძირა. მას სულ რამდენიმე საათში გამოუყვანდნენ თევზები
წირვას, მე კი ცურვით დავბრუნდი უკან, წყლიდან ამოვედი, უკაცრიელი პლაჟი მშვიდად
გავიარე და ჩემი სასტუმროსკენ ავიღე გეზი. შესასვლელთან სენიორ გუსტავო შემხვდა. მან
ნაძალადევად გამიღიმა და მკითხა:
რა თქმა უნდა, სილვაც შემეცოდა და მოხუცი გუსტავოც, მაგრამ, მათ რომ ასეთი აქტიურობა არ
გამოეჩინათ, ორივე ცოცხალი დარჩებოდა. თუმცა, სამწუხაროდ, ასე არ მოხდა, მათ თვითონვე
გამოუტანეს საკუთარ თავს განაჩენი.
– აბა, კოკი, თუ მეტყვი, რით განსხვავდება საუკეთესო შემსრულებელი თავისი ასი სუპერმენი
კოლეგისგან? – მკითხა ერთ-ერთმა ჩემმა ინსტრუქტორმა და თავადვე მიპასუხა, – რით და,
კვალის დაფარვის, გაქრობის უნარით, გასაგებია?
– რა არის გასაგები?
– ეგ რა არის?
– ოო, ჩემო მეგობარო, ესაა ადამიანის საწური, ტვინის, გულისა და სულის სარკე, დიადი
მეცნიერული მიღწევა და ჯაშუშების აღმოსაჩენი საშუალება – აი, რა არის სიცრუის დეტექტორი,
– მითხრა ინსტრუქტორმა და, რომ დაინახა, მშვიდად ვუსმენდი და არაფერს ვეკითხებოდი
განაგრძო: – ამ მოწყობილობას ადამიანს უერთებენ, კითხვებს უსვამენ და მისი ორგანიზმის
სხვადასხვა ორგანოების რეაქციის შედეგად ადგენენ, ტყუის თუ სიმართლეს ლაპარაკობს. აი,
მაგალითად, შენ რომ სიცრუის დეტექტორზე იყო შეერთებული და კითხვაზე ვინ ხარ, უპასუხო
– ნაპოლეონიო, დეტექტორი აუცილებლად გაგშიფრავს და ტყუილში გამოგიჭერს. მე რომ
კვალის დაფარვაზე გელაპარაკებოდი, ამაში დეტექტორის მოტყუებას ვგულისხმობდი. შენ
იმდენად მაგარი უნდა იყო, რომ დეტექტორის მოტყუება შეძლო, ანუ როგორც საკუთარი
პიროვნების, ისე სხვა დანარჩენის დამალვა უნდა შეგეძლოს. ამისთვის კი შენი ორგანიზმისა და
სულის მართვა უნდა შეძლო და სწორედ ამაზე დავიწყებთ დღეიდან მუშაობას.
– ფანტასტიკურია! ყოჩაღ, კოკი! დღეიდან შენ შეგიძლია თქვა ნებისმიერი ტყუილი და ამას
მსოფლიოში ვერც ერთი დეტექტორი ვერ აღმოაჩენს.
„მწვანე ძმების კომიტეტის“ წევრებზე „კაგებე“ აქტიურად ნადირობდა და მათი სამი წევრის
ლიკვიდაცია მოხერხდა. ერთი ხელში ჩავიგდეთ, მალიკ ჰალასი კი მეორე მოხელთებული იყო.
ტყვეების აქტიური დაკითხვების შედეგად შევიტყვეთ, რომ „მწვანე“ ტერორისტები რაღაც დიდ,
სისხლიან აქციას ამზადებდნენ საბჭოთა კავშირის წინააღმდეგ, მაგრამ, არც მისი დეტალები, არც
დრო და არც ადგილი დაკითხულებმა არ იცოდნენ.
მალიკ ჰალასი რომ დააკავეს, იმავე დღეს, იქვე, ბერლინში, დამოკრატიულ გერმანიის
უშიშროების სამსახურის – „შტაზის“ შტაბ-ბინაში დაკითხეს და რამდენიმე საათში რეაქტიული
თვითმფრინავით მოსკოვში გადმოაფრინეს. ზაფხული იდგა, ცოლ-შვილთან ერთად იალტაში
ვისვენებდი და მეკავშირე პირდაპირ იქ მეწვია. ეს შეხვედრა კურიოზულ სიტუაციაში მოხდა. მე
წყალში ვიყავი შესული და ნაპირიდან სამასიოდე მეტრის დაშორებით ვიმყოფებოდი. ამ დროს
ჩემთან სამაშველო კატერი მოცურდა, რომელზეც ერთი ადამიანი იმყოფებოდა. ჩემდა
გასაკვირად, მან მე პაროლი მითხრა და პასუხი რომ გავეცი, მამცნო:
მერის ვუთხარი, რომ მოსკოვში მიბარებდნენ, რადგან ამერიკელ კონგრესმენთა დელეგაცია იყო
ჩამოსული და მათთვის გიდობა უნდა გამეწია.
– ზუსტად ერთი საათი დაგჭირდა იალტიდან აქამდე მოსვლაში. ოპერატიულად მოქმედებ. ახლა
კი დაჯექი და ყურადღებით მომისმინე.
– გისმენთ, ამხანაგო გენერალო! – ვუთხარი შჩუკინს.
– ორი კვირის შემდეგ ის ბრანდენბურგის კართან უნდა შეხვდეს მეკავშირეს, რომელიც მას
პაროლით გამოეცნაურება და შეხვედრაზე წაიყვანს.
– მე რა უნდა გავაკეთო?
– დარდი ნუ გაქვს, კოკი. როგორც გადაგაწყობენ, ისევე გადმოგაწყობენ. ეს საქმე ჩვენთან მაღალ
დონეზეა დაყენებული, მთავარი პრობლემა ეს არ არის. მთავარი ისაა, როგორ შეძლებ ჰალასის
ჩვევების, მოძრაობების, ლაპარაკის მანერისა და ყველაფერ ამის ათვისებას, თანაც, ძალიან
მოკლე დროში და ისე, რომ არ გაიშიფრო. ამისთვის შენ სულ რაღაც ცამეტი დღე გაქვს
დარჩენილი.
– იმედია, რომ აქამდე არ მივა საქმე. ახლა კი წამოდი, მალიკ ჰალასს გაგაცნობთ.
– ხალიკ, მეკავშირის მაგივრად შენ გამოგგზავნა ჰასანმა? – ვკითხე „მწვანე ძმების კომიტეტის“
წევრს ხალიკს, რომელსაც, რა თქმა უნდა, ფოტოსურათებიდან ვიცნობდი და მასზე
ინფორმაციები მალიკმა მომაწოდა.
– ჰო, მე გამომგზავნა ჰასანმა, მალიკ, ძმაო, – გადამეხვია ხალიკი, მხრებზე ხელები მომითათუნა
და მივხვდი, რომ პირველი გამოცდა წარმატებით ჩავაბარე.
– თანახმა ვარ, – მივუგე ხალიკს, თან ისეთი გრძნობა მქონდა, რომ, საწოლში კი, არა, თითქოს
რაღაც აგრეგატზე ვიწექი. თანაც, ამას ხალიკის ლაპარაკიც დაერთო. ის შეფარულად სხვადასხვა
კითხვას მისვამდა და მივხვდი, რომ დაშიფრული, წინასწარ მომზადებული ტექსტით
მელაპარაკებოდა.
„ღმერთო ჩემო, ეს ხომ ძალიან ჰგავს სიცრუის დეტექტორის ტესტს! ნუთუ სენსორულ
დეტექტორზე მამოწმებენ?“ – გავიფიქრე გუნებაში, უფრო მეტი კონცენტრაცია მოვახდინე და
ხალიკთან ლაპარაკი განვაგრძე. ზუსტად ერთი საათის შემდეგ, როდესაც ხალიკმა ჩემი
ტესტირება დაასრულა, მკითხა:
– რა დროს ძილია, უკვე მოსულები ვართ. ყველანი გემზე არიან და მხოლოდ ჩვენ გველოდებიან,
– მითხრა ხალიკმა და საწოლიდან მოღიმარი წამოდგა.
წამოვდექი მეც, ჩავიცვი და ხალიკს მივაჩერდი. მან კი მხარზე ხელი დამკრა და მითხრა:
– ჩემო სულიერო და იდეურო ძმებო! აქ იმიტომ შევიკრიბეთ, რომ ჩვენი ურჯულო მტრის
წინააღმდეგ მიმართული, გამანადგურებელი დარტყმების გეგმა განვიხილოთ, ყველაფერი
შევაჯეროთ და ღია მოქმედებებზე გადავიდეთ...
– ჩვენი ასეთი ქმედებებით, ძმებო, – თქვა ბოლოს ჰასანმა, – ურჯულო კომუნისტი ღორების
ბანაკში არეულობას შევიტანთ და დავასუსტებთ. თანაც, მათ ხალხში მთავრობის ავტორიტეტს
დავაკნინებთ, მათ დაუცველობის განცდას გავუჩენთ და ვაიძულებთ, ქუჩებში გამოვიდნენ
პროტესტის გამოსახატავად, რაც ჩვენს წისქვილზე დაასხამს წყალს.
აშკარა იყო, ჰასანის პირით ამერიკელები მეტყველებდნენ და ყოველივე ამაში „ცეერუს“ ძლიერი
ხელი ჩანდა. მართალია, დანიშნულ დრომდე ოთხ თვეზე მეტი რჩებოდა და ჩემი მისიის
მთავარი მიზანი ინფორმაციის მოპოვება იყო, მაგრამ, ჰასანის მოსმენის შემდეგ დაუოკებელი
სურვილი გამიჩნდა, ტერორისტები მომეთოკა, თუმცა, წარმოდგენაც არ მქონდა, როგორ უნდა
გამეკეთებინა ეს იმ ვითარებაში. ჯერ ერთი, ისინი თექვსმეტნი იყვნენ, მე კი მარტო ვიყავი და
მათ ჩემზე უდიდესი რიცხობრივი უპირატესობა ჰქონდათ. ყველაზე მთავარი კი ის იყო, რომ
იარაღი არ მქონდა.
მე ოთხმა ნაფაზმა მომიწია, მაგრამ მაქსიმალურად მცირე რაოდენობა გავუშვი ფილტვებში, რომ
ძალიან არ დავმთვრალიყავი. „კაიფს“ რომ მოვრჩით, მე და ხალიკი ჩვენი კაიუტისკენ
გავემართეთ და დავწექით. ხალიკს მაშინვე ჩაეძინა, მე კი ვიწექი და ტერორისტების
გასანეიტრალებელ გეგმაზე ვფიქრობდი, თუმცა, ხეირიანი არაფერი მომდიოდა თავში და,
რადგან დრო ტერორისტების წისქვილზე ასხამდა წყალს, გადავწყვიტე, კაიუტიდან
გავსულიყავი და შექმნილი ვითარების მიხედვით მემოქმედა.
კაიუტიდან გასვლის წინ ხალიკს კისერი მოვტეხე და იქაურობა დავტოვე. გემბანზე რომ ავედი
და ღამის ჰორიზონტს გავხედე, რა თქმა უნდა, ვერაფერს მივხვდი და გადავწყვიტე, სამანქანო
განყოფილებაში ჩავსულიყავი და იქ გამერკვია ჩვენი ადგილმდებარეობა.
– თავის კაიუტაში იქნება, სერ, ტანკერის მარცხენა ნაწილში. ბოდიშს გიხდით, მაგრამ, აქაურობა
უნდა დატოვოთ.
აშკარა იყო რომ ბევრი ლაპარაკით ვერაფერს გავაწყობდი, ამიტომ, მის პატარა კომოდზე
მდებარე „ბერეტას“ სისტემის პისტოლეტს ვტაცე ხელი, კაპიტანს შუბლზე მივადე და ვუთხარი:
– ჩქარა, რადიოკვანძში წამიყვანე, მაგრამ, იცოდე, რამე სისულელე არ ჩაიდინო, თორემ, შუბლს
გაგიხვრეტ!
– ახლავე, – მითხრა ჰასანმა და მის ლოგინში მყოფ ქალს სახეზე საბანი გადააფარა, რომ მე არ
დამენახა. შემდეგ შიგნით შემიშვა და მკითხა: – რა მოხდა?
ჰასანს ყბაში პისტოლეტის ტარი ვთხლიშე და გავთიშე, შემდეგ საწოლთან მივიჭერი, საბანი
გადავწიე და დედიშობილა, ტანწერწეტა, ოცდათხუთმეტიოდე წლის ქალი შევათვალიერე,
რომელმაც პისტოლეტის წართმევა მომინდომა, რაც, ცხადია, ვერ მოახერხა. შემდეგ
პისტოლეტიც ავართვი, რომელიც ბალიშის ქვეშ ჰქონდა დამალული და ვკითხე:
– ვინ ხარ?
– ბოზი! – მომახალა ქალმა.
– ჰოდა, ბოზურად მოგკლავ! – მივუგე ქალს და შესაშინებლად იარაღი მივუშვირე. მან კი ხელები
გაასავსავა და შემევედრა:
– ამერიკელი?
– დიახ!
„კაგებეს“ სასახელოდ უნდა ითქვას, რომ მათ ძალიან ოპერატიულად იმოქმედეს – ორხუსის
ნაპირზე რომ ჩამოვქვეითდი, იქ უკვე ოთხი საბჭოთა აგენტი გველოდებოდა მანქანით. ჩვენ
ჰასანი და 35 წლის დედიშობილა ჯოანა მანქანის საბარგულში ჩავაწვინეთ და კონსპირაციულ
ბინაში წავედით. ოცდაოთხი საათის შემდეგ კი უკვე ლუბიანკაზე ვიმყოფებოდი და გენერალ
შჩუკინს ჩემი მისიის დეტალებს ვუყვებოდი.
– ესე იგი, ოცდათხუთმეტი ათასი საბჭოთა ადამიანის მოკვლას აპირებდნენ ეს ნაძირლები, ხომ?
– კბილებში გამოსცრა შჩუკინმა და დაამატა: – ის ტანკერი უკვე ჩრდილოეთის ზღვის ფსკერზე
წევს და ყველა ტერორისტი განადგურებულია. ამათ კი კანონის შესაბამისად გავასამართლებთ
და დამსახურებულ სასჯელს მიიღებენ.
მეორე დღეს, იმავე ექიმ-კოსმეტოლოგმა ჩემი სახე დამიბრუნა და სამ დღეში ჩემს ცოლ-შვილს
დავუბრუნდი, რომლებიც უკვე თბილისში იმყოფებოდნენ.
– როგორ ხარ, კოკი? თითქმის ერთი თვეა არ მინახავხარ და შეცვლილი მეჩვენები, – მითხრა
მერიმ.
– არა, კი არ მეუცხოები, ისეთი გრძნობა მაქვს, თითქოს ადრე უფრო სხვანაირი სახე გქონდა.
– კარგი, კარგი, დაისვენე, – მითხრა მერიმ, – მართლა ძალიან დაქანცული სახე გაქვს. მე კი, რომ
გაიღვიძებ, გემრიელ სადილს დაგახვედრებ.
მერიკო, ყველა სიკეთესთან ერთად ბრწყინვალე მზარეული იყო და ისეთ გემრიელობებს
ამზადებდა, რომ უკეთესი საჭმელი არსად მიგემია, მიუხედავად იმისა, რომ მსოფლიოს
თითქმის ყველა ქვეყნის საუკეთესო მზარეულების მიერ მომზადებული კერძები მაქვს
გასინჯული. მერის რაღაც განსაკუთრებული ხელი ჰქონდა, მის მიერ გაკეთებულ საჭმელს
მილიონ სხვა საჭმელში გამოვარჩევდი.
– ეეჰ, საყვარელო, მე რომ მოვკვდები, ვინ მოგიმზადებს გემრიელ კერძებს. შენ ხომ მხოლოდ ჩემს
გაკეთებულ საჭმელს ჭამ მადიანად, – მითხრა ერთხელ მერიმ. მაშინ მე უკვე ვიცოდი, რომ ჩემი
ერთადერთი სიყვარული განუკურნებელი სენით იყო დაავადებული და მივხვდი, რაღაცას
გრძნობდა, თუმცა, არ შევიმჩნიე და ხუმრობით მივუგე:
– ეს ისე გვიან მოხდება, ჩემო მერიკო, რომ უკვე უკბილო მოხუცი ვიქნები და შენი გემრიელი
კერძები აღარ დამჭირდება.
– შენ რომ უკბილო მოხუცი გახდები, მე უკვე კარგა ხნის გარდაცვლილი ვიქნები.
– მერი, ძვირფასო, ნამდვილად ვერ წარმოვიდგენდი, რომ შენ ღმერთის ფუნქციებს შეითავსებდი
და გადაწყვეტდი, ვინ როდის უნდა მოკვდეს.
– ნუ გიბრაზდები კარგია. მე რომ ასეთი ლაპარაკი დავიწყო, ნეტავი როგორ ხასიათზე დადგები?
– რაც შეიძლება მეტი საქმე აიღე, უმოქმედობა არ შემიძლია, ფულს მნიშვნელობა არ აქვს, –
ვუთხარი რომანს მერის დასაფლავების მეორე დღეს, როდესაც მან მერის საფლავზე ამომაკითხა.
– არა, ჩემო კოკი, ჯობია, ცოტა ხანს დაისვენო, საქმეები კი არსად გაიქცევა, – მომიგო რომანმა, მე
კი მას ცინიკურად ვუპასუხე:
– რა დროც არ უნდა გავიდეს, მე სულ მგლოვიარე ვიქნები, – მკვახედ მივუგე „ძიას“. მან კი
მშვიდად მითხრა:
– კოკი, შენთან შეხვედრა უნდათ, – მითხრა „ძიამ“, როდესაც მის მანქანაში ჩავჯექი.
– ვის?
– ძველ ნაცნობებს.
– „კაგებედან“?
– არა.
– წამოდი, ვნახოთ.
– მე „ძველ თბილისთან“ დაგტოვებ, დანარჩენი კი შენ იცი, – მითხრა რომანმა და, სანამ
დანიშნულების ადგილზე მიმიყვანდა, უკვე ათწლეულების განმავლობაში ჩამოყალიბებული
ჩვევის შესაბამისად, ჯერ რამდენიმე ცრუ მანევრი ჩაატარა ქალაქში, რომ დარწმუნდა, არავინ
გვითვალთვალებდა, ავლაბრისკენ აიღო გეზი და სასტუმრო „ძველ თბილისთან“ მიმიყვანა.
– აბა, შენ იცი. საღამოს შეგეხმიანები. საქმეები კი მერის ორმოცის შემდეგ განვაახლოთ, – მითხრა
„ძიამ“ და მანქანიდან ჩამოვედი.
– ძალიან სამწუხაროა, ჩემო კოკი, რომ ჩვენს ქვეყნებს შორის ურთიერთობები ასე დაიძაბა. არადა,
ხომ გახსოვს, როგორ გვიყვარდა ერთმანეთი რუსებსა და ქართველებს. ახლა კი ჩვენ შორის შავმა
კატამ გაირბინა, – მითხრა შჩუკინმა და პაუზა გააკეთა. მე ამით ვისარგებლე და მივუგე:
– თქვენ ფიქრობთ, რომ საქართველოს ამერიკანიზაცია ასეთი ადვილია? – ჩამეცინა მე, – აი,
თქვენ, რუსები, ორას წელიწადზე მეტხანს ცდილობდით ჩვენს გარუსებას და არაფერი
გამოგივიდათ. რატომ ფიქრობთ, რომ ეს ამერიკელებს გამოუვათ?
– ბერია კი. სტალინი, ცოტა არ იყოს, სადავოა, მაგრამ მაინც გეთანხმებით. ხოლო, რაც შეეხება
ქართველობის გადაშენების ხერხებს, ამაში აბსოლუტურად გეთანხმებით და, კიდევ კარგი, რომ
ველიკორუსების არსენალში ასეთი რამ მაშინ არ ყოფილა.
– გლობალური ამოცანის?
– ვიცი. ხრუშჩოვმა რომ კუბაზე ატომური რაკეტები შეიტანა და ამის გამო ლამის მესამე
მსოფლიო ომი დაიწყო ამერიკასა და საბჭოთა კავშირს შორის, – ვთქვი მე.
– ჰმ, – ვთქვი მე, – შემთხვევით რომ ერთი ბომბი აფეთქებულიყო, მთელი თბილისი რადიაციით
გაწყდებოდა. თურმე, რამხელა საშიშროების პირას ვყოფილვართ.
– ასეთი საშიშროების პირას იყო საბჭოთა კავშირის ყველა რესპუბლიკის სასაზღვრო ქალაქები,
რადგან, მსგავსი მოწყობილობები სხვაგანაც იყო. თუმცა, ბომბები იმდენად საიმედოდ
დამზადდა, რომ უბედური შემთხვევა გამორიცხული იყო. თითოეულ ბომბს საკუთარი რიგითი
ნომერი ჰქონდა და მასზე ერთი ოფიცერი იყო მიმაგრებული, რომელსაც საჭიროების
შემთხვევაში მტრის ტერიტორიაზე ჩემოდნის ტრანსპორტირება უნდა მოეხდინა და მასვე უნდა
აემოქმედებინა ის. ერთ-ერთი ასეთი მიმაგრებული ოფიცერი ვიყავი მე. ჩემი ბომბის ნომერი იყო
„პპჩ-05“. ეს კი ნიშნავს „პერენოსნოი პორტატივნი ჩემოდან“ (გადასატანი პორტარტული
ჩემოდანი). ჩემი სამიზნე იყო ქალაქი სტამბული და ¹5 ბომბი ევროპა-აზიის გამყოფ ხიდზე უნდა
ამეფეთქებინა. ჩემი ჯგუფის წევრი იყო მუხინი და მას ¹3 ბომბი ებარა.
– რაში?
– რაში და „პპჩ“-ში.
– მინი-ატომურ ბომბში?
– დიახ, – მომიგო შჩუკინმა და მცირე პაუზის შემდეგ დაამატა: – სავინი მკვლელობის დღეს,
უფრო სწორად კი – დილით, მუხინს შეხვდა და უთხრა, რომ ატომური ჩემოდანი ¹1, რომელსაც
თავდაპირველად კონსტანტინე ლოსევი კურირებდა, მოგვიანებით კი, როგორც გაირკვა, მისი
დისშვილი – ვალერი კოტოვი, არზამას 16-ის საწყობში არაა ჩაკეტილი და კვლავ თბილისშია.
– მოკლედ, ჩემო კოკი, – მითხრა შჩუკინმა, როგორც ეტყობა, სავინი ლოსევმა და კოტოვმა
მოკლეს, კოდი კი გამოსტყუეს და უახლოეს პერიოდში თბილისში გამოჩნდებიან ჩემოდნის
წასაღებად.
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ აქ მთავარ როლს ნდობის ფაქტორი თამაშობს. ვაითუ, ჩემი
ინფორმაცია არასაიმედო ხელში მოხვდეს და ყველაფერი ჩაფლავდეს, მაშინ?!
– რას ვიზამ და ატომური ენერგიის კონტროლის კომისიას ჩავაბარებ, ხომ იცი, „მაგარტე“ რასაც
წარმოადგენს?
– კოკი, ძვირფასო, ნუთუ ფიქრობ, რომ მე შენ პირადი მიზნებისთვის გიყენებ და ატომური
ბომბით ვვაჭრობ?
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ეს ძალიან საშიში საქმეა და ჩვენი ძალებით მასთან შებმამ, შეიძლება,
კატასტროფა გამოიწვიოს.
– ცდები, ჩემო კოკი, კატასტროფა მაშინ მოხდება, თუ ამ საქმეს ხელს არ მოვკიდებთ, ატომურ
ბომბს ტერორისტებს ჩავუგდებთ ხელში და მათ თავისუფალი მოქმედების საშუალებას მივცემთ,
რაც, ჩემი აზრით, შეიძლება, გლობალური კატასტროფით დასრულდეს.
შჩუკინს კარგად ვიცნობდი და მივხვდი, რომ გულწრფელად მელაპარაკებოდა. გარდა ამისა, მის
ყოველ სიტყვასა და მიმიკას გულდასმით ვაკვირდებოდი და ვაანალიზებდი. ამიტომ, მცირე
პაუზის შემდეგ ვკითხე:
– მე რა უნდა გავაკეთო?
– რამე კონკრეტული გეგმა გაქვთ, ამხანაგო გენერალო? – ვკითხე შჩუკინს, მან კი ღიმილით
მომიგო:
– ეგ, უკვე მომწონს, თორემ, ბატონი გენერალი რომ მიწოდე, ვიფიქრე, მისამართი ხომ არ
შემეშალა-მეთქი, – ვიქტორ იაკოვლევიჩმა პატარა პაუზა გააკეთა და უკვე სერიოზული სახით
დაამატა, – არა, ჩემო კოკი, კონკრეტული გეგმა არ შეგვიმუშავებია, გარემოების მიხედვით უნდა
ვიმოქმედოთ. გარემოებები კი, შეიძლება, დიდი მოულოდნელობებით იყოს სავსე და
ყველაფრისთვის მზად უნდა ვიყოთ.
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, არსებობს კი საერთოდ ის სეიფი? მას შემდეგ, რაც ქვეყანა აირია, იქნებ იქ
უკვე იყვნენ ვიღაცეები და სეიფი დააცარიელეს?
– არა, ზუსტად ვიცი, რომ ყველაფერი თავის ადგილზეა – ამ ცოტა ხნის წინ იქ სავინი ყოფილა და
შეუმოწმებია. სხვები კი იქ ვერ შევიდოდნენ, რადგან შესასვლელი ძალიან ეშმაკურადაა
შენიღბული და, თუ არ იცი, ვერ მიაგნებ.
– არა, ჩემო კოკი, ავტოგენს ძლიერი სიმხურვალე მოჰყვება და, ძალიან მაღალმა ტემპერატურამ
რომ ჩემოდანი აამოქმედოს, ხომ წარმოგიდგენია, რა მოხდება? ამიტომ, ასე ვერ გავრისკავთ,
სხვაგვარად უნდა ვიმოქმედოთ.
– ჰო, საბუთებით მე ანატოლი პეტროვიჩ გორინი ვარ, კიევის მკვიდრი, ეთნოგრაფი, ამჟამად
პენსიონერი და საქართველოს ულამაზეს დედაქალაქში ტურისტული მიზნით ჩამოვედი.
– არა.
– დიახ.
– დიახ.
დურბინდიანმაც დაგვიქნია ხელი, ათი წუთის შემდეგ კი, მუხინი უკვე ჩვენთან იყო და
გვიღიმოდა.
– არა მიშავს, – მივუგე ანდრეი ლუკიჩს. მან კი თავში ხელი შემოირტყა და მწუხარე სახით
მითხრა:
– მაპატიე, კოკი, სულ გამოვშტერდი! ვიზიარებ შენს მწუხარებას მერის გარდაცვალების გამო და
თანაგიგრძნობ. ძალიან ვწუხვარ...
– ჩამოაცილე ბომბისტები?
– სად?
– საოცარი დამთხვევაა, – თქვა შჩუკინმა, – კარგია, რომ ჩვენ სიახლოვეს არიან, მაგრამ, ძალიან
ფრთხილად უნდა ვიყოთ, რომ არ გავიშიფროთ. მართალია, მე და ანდრიუშას საკმაოდ კარგად
გვაქვს გარეგნობა შეცვლილი, მაგრამ, სიფრთხილეს თავი არ სტკივა და თვალებში არ უნდა
შევეჩეხოთ.
– რას ამბობ, კოკი, – გაეცინა მუხინს, – მათთან ლენოჩკაა და იმ ნაძირლებს წამითაც არ აცილებს
თვალს.
– ეგ ვინაა?
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, – ვუთხარი შჩუკინს, – ოცი წლის გოგონას ასეთ სარისკო საქმეებში
ჩართვა საშიში არ არის?
ამ დროს მუხინის მობილურმა დარეკა და ანდრეი ლუკიჩმა რომ ლაპარაკი დაასრულა, გვითხრა:
– ჩემი ლენოჩკაა. პაროლით მელაპარაკა და მითხრა, რომ ბომბისტებს აზის „კუდზე“ და
ყურადღებით უსმენს მათ.
მუხინს ესემესი მოუვიდა. მან ტელეფონს დახედა, ერთხანს ყურადღებით აკვირდებოდა, შემდეგ
შჩუკინს უჩვენა და ჰკითხა:
– კი, ეგენი არიან, – დაადასტურა მუხინმა, – ჩემმა ლენოჩკამ პაროლით მომწერა, რომ ჩვენი
ბომბისტები მათ შარდენის ქუჩაზე, ღია კაფეში ხვდებიან და, სავარაუდოდ, ატომური ჩემოდნის
შესახებ ელაპარაკებიან.
– ჰო, აი, ეს კი უკვე ძალიან სერიოზული პრობლემაა და, თუკი მათ „მოსადი“, „ცეერუ“ ან სხვა
მსგავსი უწყება არ აზით კუდზე, ჩვენი მისია უკიდურესად რთულდება, – თქვა შჩუკინმა.
– რა იცი, იქნებ, კიდეც ვინმე აზის კუდზე? – თქვა შჩუკინმა, რაზეც მუხინმა მიუგო:
– კოკი, ხომ ხარ ფორმაში? – მკითხა შჩუკინმა და ჩემს პასუხს არ დაელოდა, – შენ ახლა ისეთი
მობილიზებული, შემართული და მიზანსწრაფული უნდა იყო, როგორც არასდროს. ჩვენ,
მოხუცებიც ყველაფერს ვიღონებთ, მაგრამ, ძირითადი სამუშაოს შესრულება, ჩემი ვარაუდით,
შენ მოგიწევს.
– რას იზამ, ჩემი პროფესია ეს არის, გავიხსენოთ წარსული და დროებით საბჭოთა კავშირში
დავბრუნდეთ, – ვთქვი მე.
– ალბათ, განმარტოება გინდა, ჩემო კოკი, – მითხრა ნატამ, – მესმის შენი. წადი და იგლოვე შენი
მერიკო, ჩვენ კი შენს დაბრუნებას დაველოდებით.
ჩემებს ეგონათ, რომ ჩვენს ახლად აშენებულ ბინაში მივდიოდი, სადაც მერისთან ერთად
ცხოვრება არ მეღირსა. მე კი კონსპირაციულ ბინაში წავედი და სპეციალური სამოსი ჩავიცვი,
რომელიც გარეგნულად ჩვეულებრივ ტანსაცმელს ჰგავდა, სინამდვილეში კი განსაკუთრებული
ტევადობითა და გამძლეობით გამოირჩეოდა. შემდეგ ცეცხლსასროლი იარაღები და სხვა საჭირო
აღჭურვილობა ავიღე და გენერლებს პირდაპირ სასტუმროს ნომერში ვეახლე.
ლენოჩკას მახვილგონივრული მოწყობილობის მეშვეობით, სასტუმროს ნომერი გულდასმით
იქნა გამოკვლეული, იქ მოსასმენი აღჭურვილობა არ აღმოჩნდა, ამიტომ თავისუფალი საუბრის
საშუალება გვქონდა და, რომ მივედი, მუხინმა თავისი უმშვენიერესი შვილიშვილი გამაცნო და
მითხრა:
– კოკი, – ვთქვი და ლენოჩკას ხელზე ვეამბორე, მან კი გამიღიმა, რევერანსი გააკეთა და მომიგო:
– ელენა.
– ახლა კი, ბიძია და ბაბუებო, ჩემი ანგარიში მოისმინეთ: ბომბისტებმა, როგორც ლოსევსა და
კოტოვს უწოდა გენერალმა მუხინმა, იმ ორ მამაკაცს ხვალ, დღის ორ საათზე, მეტეხის პლატოზე
დაუნიშნეს შეხვედრა. მართალია, ისინი აშკარად პაროლებით ლაპარაკობდნენ, მაგრამ, ვფიქრობ,
რომ იმ შეხვედრაზე ფულისა და ბომბის გაცვლის დროსა და ადგილზე უნდა შეთანხმდნენ.
– აბა, რა შენისთანა გოგონას საქმეა კაცის კვლა და ჩხუბი, ლენოჩკა? – უთხრა მუხინმა
შვილიშვილს, – და საერთოდ, გთხოვ, რომ ამაზე ლაპარაკს ერთხელ და სამუდამოდ ბოლო უნდა
მოეღოს.
– ასეთი პასუხი არ მაკმაყოფილებს. ასე ისინი პასუხობენ, ვისაც არგუმენტები არ აქვს, – თქვა
განაწყენებულმა ლენოჩკამ და ბაბუა, გამოაჯავრა: – „იმიტომ, რომ ასეა საჭირო“...
– სწორედაც რომ ასეა საჭირო, – გაიმეორა მუხინმა, – გაიგე, სულელო, რომ, შეიძლება, მოგკლან,
ან – შენ მოკლა. ახლა გესმის?
– არა, არ მესმის, – თქვა ლენაჩკამ და რაღაცის დამატება უნდოდა, მაგრამ, მათ ჩხუბში შჩუკინი
ჩაერია და თქვა:
– ხომ არაფერი გეშლება, შვილო, ასე რატომ ფიქრობ? – ჰკითხა გენერალმა მუხინმა შვილიშვილს.
– არა უშავს, ვერსად წაგვივლენ, – თქვა შჩუკინმა, – არა მგონია, რომ მათ თვალთვალი შეამჩნიეს
და გაგვეპარნენ.
– ატომურ ბუნკერში, – მივუგე მუხინს, – როგორც ეტყობა, მათ დაგეგმილი აქვთ ჩემოდანი ამაღამ
აიღონ და სასტუმროს ნომერში შეინახონ, ხვალ კი გაცვლის ოპერაციას განახორციელებენ, ფულს
აიღებენ და გაუჩინარდებიან.
– მეც მასე ვფიქრობ, – თქვა შჩუკინმა და დაამატა: – მოკლედ, ასე უნდა მოვიქცეთ, მე და კოკი
ბუნკერში წავალთ, ბაბუა და შვილიშვილი კი აქ დარჩებით და, თუ ბომბისტები გამოჩნდებიან,
გვაცნობებთ.
– თქვენ ხომ თქვით, რომ ერთი შესასვლელი შენობიდანაა. იქიდან როგორ შევიდოდნენ, იქ ხომ
ახლა საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს შენობაა, დაცვა დგას?!
– რა იცი? პროფესიონალები არიან და რამეს მოიფიქრებდნენ, – მითხრა შჩუკინმა, შემდეგ ერთ-
ერთ საფლავთან შეჩერდა, რომელიც ფოლადის უზარმაზარ გალიაში იყო ჩასმული და თქვა: –
აი, ეს არის გარე შესასვლელი.
ფოლადის გალიის კარი საიმედოდ იყო ბოქლომით ჩაკეტილი და, რომ შევამოწმეთ,
დავრწმუნდით, ხელი, არ ჰქონდა ნახლები, რაც იმას ნიშნავდა, რომ ამ შესასვლელით არავის
ესარგებლა.
ცრუ საფლავი ვინმე უშანგი კარლოს ძე ხვინგიაძეს ეკუთვნოდა, შჩუკინმა საფლავის ქვის ქვეშ
ხელი შეყო და რაღაც გადასწია, ქვა მაშინვე გვერდზე გაიწია და კიბეები გამოჩნდა.
– აბა, ჩემო კოკი, წავედით! გული მიგრძნობს, რომ ბომბისტები უკვე იქ არიან და უნდა
ვიჩქაროთ. ჩვენ ვიცით და ჩვენმა ვაჟკაცობამ!
– მე ყოველთვის ყველაფრისთვის მზად ვარ. აქამდე ჯერ ბედს არ უმუხთლია და, იმედია, არც
ამჯერად მიმუხთლებს, – მივუგე შჩუკინს და პისტოლეტი მოვიმარჯვე.
– იმედია, – თქვა ვიქტორ იაკოვლევიჩმა, მანაც მოიმარჯვა პისტოლეტი. შემდეგ მძიმე კარს
მიაწვა, რომელიც უხმაუროდ გაიღო და ჩვენ სეიფიან ბუნკერში შევედით, რომელშიც ატომური
ჩემოდანი ინახებოდა.
ატომური ბუნკერი ასი კვადრატული მეტრის ორი ოთახისგან შედგებოდა. სეიფი დიდი ოთახის
ბეტონის კედელში იყო ჩამონტაჟებული, პატარაში კი რკინისგან დამზადებული კედლის
თაროები, მაგიდა და სკამები იყო განლაგებული. თაროებზე ანტირადიაციული სამოსი და
აირწინაღები ინახებოდა, ხოლო მაგიდის უჯრებში – რადიაციის გამზომი, დოზიმეტრული
ხელსაწყოები ელაგა. ყველაზე საოცარი კი ის იყო, რომ მიწისქვეშა ბუნკერში ნესტის ნატამალიც
არ იგრძნობოდა, არც ციოდა, არც ცხელოდა და სტაბილური ტემპერატურა იდგა, რაც იმაზე
მიუთითებდა, რომ იქ ტემპერატურის რეგულატორი მოქმედებდა. ამან საკმაოდ გამაკვირვა და
შჩუკინს ვუთხარი:
– შენ გადამეტებული წარმოდგენა გქონია ქართველ სამხედროებზე. კიდეც რომ აღმოაჩინონ ჩვენ
მიერ დახოცილები, რას მიხვდებიან, ვინ და რატომ ჩაიდინა ეს?
– ჩვენ კი არა, კედელს მიადგებიან და ისევე წავლენ, როგორც მოვლენ. კედელს ვერ გააღებენ და,
დარწმუნებული ვარ, ვერც კი გაიაზრებენ, რომ აქ ბუნკერია. და, საერთოდაც, ლაყბობას მოეშვი,
ჩემოდანი გამოვიღოთ და მოვუსვათ.
ლოსევმა ჩემოდანი გამოიღო, იატაკზე დადო, რომ ძმისშვილისთვის რაღაც ეთქვა, მაგრამ
პისტოლეტმომარჯვებულ კოტოვს წააწყდა, რომელსაც იარაღი მისთვის ჰქონდა მიშვერილი.
– ხუმრობ, ძმისშვილო?
– რა სისულელეს როშავ? ფულს შენ უჩემოდ არავინ მოგცემს. ხუმრობას მოეშვი და ჩქარა, აქედან
გავიდეთ.
– ორმოცდაათი უკეთესია, – თქვა კოტოვმა. შემდეგ ბიძამისს შუბლი გაუხვრიტა, ჩემოდანს ხელი
დაავლო და მეორე ოთახისკენ წამოვიდა, პისტოლეტი კი შეინახა.
– რა, არ გეპიტნავა?
– ამხანაგო გენერალო, ჩემოდანი დამიბრუნეთ, ამხსენით და, პირობას გაძლევთ, სულ რაღაც
სამიოდე საათში ოცდახუთი მილიონი დოლარი გედებათ ჯიბეში.
– ჩვენ, მხოლოდ ორთან გვაქვს კონტაქტი, თუმცა, ბიძაჩემი დარწმუნებულია, რომ ისინი აქ
გაცილებით მეტნი არიან და მათ ამ ქვეყნის (კოტოვმა ერთ-ერთი ქვეყანა ახსენა) საელჩო
მფარველობს და მალავს.
– დარწმუნებული იყო. ბიძაშენი ხომ მკვდარია, – გავუსწორე კოტოვს და ვკითხე: – ჩემოდანს
ფულზე ეგრევე ცვლიან?
– დიახ, დიახ. ეგრევე, – იმედი მიეცა კოტოვს, – მე არც ისეთი ნაძირალა ვარ, როგორც თქვენ
გგონიათ. ბიძაჩემი იმიტომ მოვკალი, რომ ნაძირალა იყო და, რომ არ დამესწრო, თვითონ
მომკლავდა.
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ამომწურავი ინფორმაცია მივიღეთ. ჩემოდანი ჩვენს ხელთაა და, მგონი,
დროა, ბიძამისს მივუწვინოთ გვერდით, თორემ, ნანახი ვყავართ და ჩაგვაგირავებს.
– ახლა რა ვქნათ? – ვკითხე შჩუკინს და წელში გამაცია, რადგან მას პისტოლეტი ჰქონდა ჩემთვის
მოშვერილი, ხოლო მე კი იარაღი შენახული მქონდა და თადარიგის გენერალს სროლას ვერ
დავასწრებდი.
– არ მჯერა, რომ თქვენ ჩემს მოკვლას აპირებთ... ეს ყველაფერი კოშმარული სიზმარი მგონია, –
გულწრფელად მივუგე შჩუკინს. მართლაც ვერ წარმოვიდგენდი, თუ ის მე ფულის გამო
სიცოცხლეს გამომასალმებდა.
– და, მაინც, ეს რეალობაა. ხომ გაგიგონია, ფული ჯოჯოხეთს ანათებსო. ორმოცდაათი მილიონი
დოლარი იმდენი ფულია, რომელიც ყველა სურვილს შემისრულებს, მე კი ძალიან ბევრი
სურვილი მაქვს.
– არა.
– შეიძლება, მომიწიოს.
– გეხუმრე, კოკი. ჩვენს სახიფათო თამაშში მოულოდნელობის ელემენტი შემოვიტანე, თან, კიდევ
ერთხელ შეგამოწმე და დავრწმუნდი, რომ კარგი კაცი ხარ, – მითხრა შჩუკინმა და პისტოლეტი
შეინახა. შემდეგ შეტრიალდა და ბირთვული ჩემოდნით ხელში გვირაბს გაუყვა.
შჩუკინს უხმოდ გავყევი უკან და იმაზე ფიქრიც არ მინდოდა, გენერლის საქციელი მართლა
ხუმრობა-გამოცდა იყო თუ წამიერი სისუსტე...
უშანგი ხვინგიაძის საფლავიდან რომ ამოვედით, შჩუკინმა მითხრა:
– ესეც ასე, ქსივა გაგზავნილია, – თქვა გენერალმა მუხინმა, როდესაც გაგზავნა დაასრულა, – ახლა
კი შეფუცხუნდებიან ჩვენი ქართველი და ამერიკელი კოლეგები და, იმედია, ტერორისტებს
საიმედოდ დააბინავებენ.
ვილსონი იმავე ნომერში ცხოვრობდა, სადაც ერთი ღამე ამერიკის პრეზიდენტმა ჯორჯ ბუშმა
გაათენა. ამიტომ, პორტიე მიხვდა, თუ ვის ვეძებდით, თითი მარცხნივ გაიშვირა და ამ ტიპის
მოხელისთვის დამახასიათებელი ღიმილითა და თავაზიანობით მომიგო:
– და, მაინც, თქვენს გაოცებას შევეცდებით დარწმუნებული ვარ, ჩვენი ვიზიტის მიზანს ვერ
მიხვდებით.
– არა, გმადლობთ, – თქვა შჩუკინმა, პაუზა გააკეთა და დაიწყო, – მისტერ ვილსონ, თქვენ
მიუკერძოებელი, პატიოსანი ადამიანის სახელი გაქვთ და სწორედ ამიტომ მოგმართეთ.
– მისტერ ვილსონ, ჩემთვის ცნობილია ერთი ისტორია, რომელსაც ლამის თქვენი სიცოცხლე
შეეწირა, თუმცა კარგი, პატიოსანი და მიუკერძოებელი ადამიანის იმიჯი დაგიმკვიდრდათ.
– რას გულისხმობთ?
– კი, იყო ასეთი შემთხვევა. მკვლელის ნასროლი ტყვია ჩემს გულს მილიმეტრით ასცდა, –
ვილსონმა გულზე დაიდო ხელი, – თქვენ ასე დაწვრილებით საიდან იცით ეს ამბები და,
საერთოდ, ვინ ბრძანდებით?
– ბრძანეთ.
– ყოფილ საბჭოთა კავშირში. თბილისში კი პროექტ „დღე იქსის“ გამო მოხდა, – მიუგო შჩუკინმა
ვილსონს, შემდეგ დაწვრილებით მოუთხრო ამ პროექტის შესახებ მას და დაამატა, – თქვენი
შეუბღალავი სახელის მიუხედავად, ჩვენ იმის მყარი გარანტია გვჭირდება, რომ ამ ჩემოდანს
ვერც რუსები და ვერც ამერიკელები, ერთი სიტყვით, ვერავინ აგართმევთ.
– კეთილი, ვიტია. ჩვენი იმედი გქონდეს, – უთხრა მუხინმა შჩუკინს. შემდეგ, მე და შჩუკინი
„მარიოტის“ კაფეში დავბრუნდით, ყავა და ნამცხვრები შევუკვეთეთ და უზარმაზარ პლაზმურ
ტელევიზორს მივაჩერდით, სადაც მსოფლიოს ცნობილი ტელეკომპანიების საინფორმაციო
გამოშვებები გადიოდა. პრესკონფერენციის დაწყებამდე ნახევარი საათი რჩებოდა. მე და შჩუკინი
საკმაოდ ვნერვიულობდით, მაგრამ არ ვიმჩნევდით და ყავას ნელ-ნელა ვწრუპავდით.
– ღმერთმა არ ქნას, რომ რაიმე გაუთვალისწინებელი მოხდეს, – მითხრა შჩუკინმა, – ხომ იცი,
ჩვენს საქმეში, ისევე, როგორც ყველა საქმეში, ასპროცენტიანი გარანტია არ არსებობს.
– შენ არა?
– ცოტას.
– მე კი ცოტაზე მეტს.
– ჰო, მაგრამ, ვფიქრობ, რომ ამ ამბის ასეთი ოპერატიული აფიშირებით შეცდომა დაუშვეს – ამით
მათ ზედმეტი ყურადღება მიიქციეს. თბილისი კი ყველა მოწინავე ქვეყნის ჯაშუშებითაა სავსე
და, რა იცი, ვინ რას მოიმოქმედებს.
– ესე იგი, თქვენ ფიქრობთ, რომ რუსულმა სპეცრაზმმა შეიძლება მუსლიმანი ტერორისტები
გამოიხსნან?
– წამოდი.
– ესაა მინი ატომური ბომბი, – რომელიც რამდენიმე ათეული წლის წინ საბჭოთა კავშირი
დამზადდა და ჩართული იყო პროექტში „დღე იქსი“. ეს საშინელი იარაღი ეგრეთ წოდებულმა
„გლობალისტ-ჰუმანისტებმა“ გადმომცეს. მათ საკმაოდ სარისკო სამუშაოები ჩაატარეს და ამ
საშინელების ტერორისტებზე მიყიდვა აღკვეთეს. ტერორისტები კი მასში ორმოცდაათ მილიონ
დოლარს იხდიდნენ. სხვათა შორის, ამ რამდენიმე საათის წინ სწორედ ეს ტერორისტები
დააპატიმრეს თბილისში და ეს ფაქტიც გლობალისტ-ჰუმანისტების დამსახურებაა, რომლებმაც
დროულად და ოპერატიულად მიაწოდეს ინფორმაცია ძალოვან სტრუქტურებს. მე, როგორც
ატომური ენერგიის კონტროლის საერთაშორისო ორგანიზაციის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი, ღია
ეთერით ვსარგებლობ და მსოფლიო საზოგადოებრიობას ვამცნობ, რომ, საერთაშორისო
კონვენციის საფუძველზე, ეს ბომბი ჩვენი უწყების სპეციალისტების მიერ უნდა
გაუვნებელყოფდეს, შემდეგ კი განადგურდეს. ამიტომ, მე ამ ჩემოდნით ამ დარბაზში ვრჩები
მანამდე, სანამ აქ ჩემი უწყების სპეციალისტები და საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისია არ
ჩამოვა. აი, სულ ეს არის, რისი თქმაც მინდოდა...
– წავედით, კოკი. ჩვენი ამოცანა ასი პროცენტით შევასრულეთ. ახლა კი დროა, მოსკოვში
დავბრუნდეთ.
– კოკი, თითქმის ყველა ადამიანის ცხოვრებაში ერთხელ მაინც დგება დიდი ცდუნების მომენტი
და ნამდვილი ადამიანი მაშინ ხარ, თუკი ამ ცდუნებას გადალახავ. მინდა იცოდე, რომ ნამდვილი
ადამიანი ვარ! მშვიდობით, ჩემო კარგო.
სახლში ძალიან გვიან დავბრუნდი. ჩემი დობილი ნატა ხატების წინ დაჩოქილი იდგა და
გულმხურვალედ ლოცულობდა. წამოდგა, მომიალერსა და მითხრა:
– როგორ ხარ?
– ძალიან დავიღალე. რამდენიმე დღეა, რაც მერიკო მიწას მივაბარე, მაგრამ, ასე მგონია, საუკუნე
გავიდა. დავიღალე, სიცოცხლე აღარ მინდა, როცა ვფიქრობ, რომ ჩემი მერი აღარასოდეს
დამიბრუნდება.
– ხომ არ დავაჩქარო?
– რას ამბობ, კოკი! შენ ხომ ჭეშმარიტი ქრისტიანი ხარ და თავის მოკვლა რამ გაფიქრებინა?
თვითმკვლელები ჯოჯოხეთში ხვდებიან, შენი მერიკო კი სამოთხეშია და, თავს თუ მოიკლავ,
მერიკოს ვეღარასოდეს შეხვდები, – მომიგო ნატამ, რომელსაც მართლა ძალიან შეეშინდა, რომ
სიცოცხლე თვითმკვლელობით არ დამესრულებინა.
– ნუ გეშინია, ნატა, მერიკოსთან მეორედ განშორებას აღარ დავუშვებ, ამიტომ, თავს არ მოვიკლავ
და ღმერთის წყალობას დაველოდები. ახლა კი, ღამე მშვიდობისა, ძალიან მეძინება, – ვუთხარი
ჩემს დობილს, შუბლზე ვეამბორე და დასაძინებლად დავწექი. თუმცა, არ დამეძინა და ერთ-ერთი
ინსტრუქტორი გამახსენდა, რომელიც თვითმკვლელობისთვის ფსიქოლოგიურად მამზადებდა.
მას ზახარ ზახარიჩი ერქვა და ასე მმოძღვრავდა:
– კოკი, ჩემო კარგო, პირველ ყოვლისა, კარგად დაიმახსოვრე, რომ ამქვეყნად ყველაზე ძვირფასი
სიცოცხლეა და, მასთან განშორება არასოდეს გაბედო. დაიმახსოვრე ისიც, რომ სიცოცხლესთან
განშორება უმალვე უნდა შეგეძლოს, თუკი ამას შექმნილი გარემოება მოითხოვს.
– ზახარ ზახარიჩ, ამას ქართულად ეწოდება: „ნურც გაფრინდები, ნურც მოფრინდები“. მაინც, რა
უნდა ვქნა, გავფრინდე თუ მოვფრინდე?
– უნდა იფრინო, ჩემო კოკი, ჰაერში იფარფატო და ვერავინ ვერ უნდა ჩამოგაგდოს. მაგრამ, თუ
ჩამოგაგდეს, მაშინ სიცოცხლე უნდა დათმო სხვებისთვის. შენ, ჩემო კარგო, თითქმის იდეალური
ქვეყნის გამორჩეული მებრძოლი ხარ და ტყუილად არავინ მოგთხოვს თავგანწირვას, მაგრამ, თუ
მოგთხოვეს, ჩათვალე, რომ ამას საერთო-სახალხო ინტერესები მოითხოვს და ამ ინტერესებს
უნდა დაემორჩილო.
– წარმოიდგინე, რომ უამრავი მტერი დახოცე ომში და გეძებენ, შენ კი დამალული ხარ. ვერაგმა
მტერმა მზაკვრულ ხერხს მიმართა, უზარმაზარი სოფლის მოსახლეობა დიდ შენობაში შერეკა,
შენობას ბენზინი გადაასხა და განაცხადა, რომ თუ ნებაყოფლობით არ გამოცხადდები,
უდანაშაულო ხალხს დახოცავენ. და, რა უნდა ქნა ასეთ შემთხვევაში? რა და, საკუთარი თავი
ხალხში გაცვალო და სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულო.
– კოკი, სად მიდიხარ? – აღშფოთდა მერი. შემდეგ თავისივე სიტყვების შერცხვა და მომაძახა, –
ფრთხილად იყავი, საყვარელო!..
– რას მებოდიშები, ეს ხომ ცოლის ბუნებრივი რეაქცია იყო, – დავამშვიდე მერი, მან კი მომიგო:
– არა, რა! ჩემთვის ბოლომდე ამოუცნობი ადამიანი ხარ და შენში რაღაც დიდი საიდუმლო
იმალება.
– ყველა ადამიანში რაღაც იმალება, მერიკო, ადამიანს მრავალი დაფარული რესურსი აქვს, –
ვცადე თემის შეცვლა.
– არა, ამას არ ვგულისხმობ. უბრალოდ, მგონია, რომ კიდევ სხვა ცხოვრება გაქვს.
– სხვა ცხოვრებას.
ერთხელ მუხინის კაბინეტში დამიბარეს და, რომ მივედი, ანდრეი ლუკიჩმა მითხრა:
– იცნობ?
– ახლა არა, ჩემო კოკი. საქმე ისაა, რომ ეს კაცი ამ ორი კვირის განმავლობაში უნდა მოკვდეს,
რადგან ასე მოითხოვს ჩვენი საგარეო პოლიტიკა. ის კი სწორედ ამ ორი კვირის განმავლობაში
იქნება შორიდან მოუხელთებელი.
– რატომ?
– იმიტომ, რომ ყოველ წელს, სწორედ ამ დროს, ის ორი კვირის განმავლობაში თავის სახლში,
პატარა კუნძულზე იმყოფება და იქ იკმაყოფილებს თავის ჟინს. იმ კუნძულზე ბევრი ლამაზი
მამაკაცია, მისი პირადი მცველები საგანგებოდ ურჩევენ თავის პატრონს სექსუალურ
პარტნიორებს და ჩვენც სწორედ ამით უნდა ვისარგებლოთ. დარწმუნებული ვარ, რომ იმ ორი
კვირის განმავლობაში ერთ-ერთ პარტნიორად სწორედ შენ აგირჩევენ.
– ტყუილად დარდობ, ლამაზო. აი, ნახავ, თუ არ გაგიმართლებს. შენ ისეთი უცხო ხიბლი და
მამაკაცური შარმი გაქვს, მამიკოს აუცილებლად მოეწონები, – მითხრა ზანგმა. შემდეგ მარჯვნივ
გაიხედა და დაამატა: – იწყება. აბა, წარმატებას გისურვებ, მე ჩემს ადგილზე უნდა დავბრუნდე.
ჩემი „კეთილისმყოფელი“ ზანგი თავის ადგილს დაუბრუნდა, ქუჩის ბოლოში კი შავი ფერის
„ლიმუზინი“ გამოჩნდა, რომელიც ძალიან ნელი სვლით მოდიოდა. მანქანამ ლამაზმანი
მამაკაცების მწკრივს ჩაუარა და კიდეში გაჩერდა, სადაც მე ვიდექი. ლამაზმანები გაისუსნენ და
ყველამ მე მომაპყრო მზერა, ზანგმა კი ხელი დამიქნია და გამომძახა:
– რა გქვია, ლამაზო?
ულვაშას მეტი არაფერი უთქვამს. ამასობაში ციხესიმაგრის ეზოში შევედით, კოშკის ბოლო,
მეხუთე სართულზე ავედით ულტრათანამედროვე ლიფტით და უზარმაზარ, მდიდრულად
მოწყობილ აპარტამენტებში ამოვყავი თავი.
– შევთანხმდით, მამიკო.
– ღვინოს, მამიკო.
– რა ფერს?
– წითელს. მიყვარს ძალიან. სისხლს მიჩქარებს, თავში მირტყამს და სექსს მანდომებს, მამიკო, –
მივუგე გენერალს, რომელსაც ისე მოეწონა ჩემი პასუხი, რომ იტყვიან, აცეტდა, წაცუნცულდა და
ღვინით სავსე ორი ბოკალით დაბრუნდა, ერთი მე მომცა და მითხრა:
კოშკის სამხრეთი მხარე სწორედ საძინებელში მდებარეობდა. იქვე იყო აივნიანი ფანჯარაც და
შემთხვევის ადგილის დატოვება თხუთმეტი წუთის შემდეგ ყოველგვარი პრობლემის გარეშე
მიწევდა. ამიტომ, გახარებული ვიყავი, რომ ყველაფერი ასე იოლად, გართულებების გარეშე
გამოვიდა. თუმცა, ჩვენს პროფესიაში იოლი საქმე არ არსებობს და დიდ მოულოდნელობას
ყოველ წამს უნდა ელოდო... დამხმარე ჯგუფის გამოძახებიდან ერთი წუთიც არ იყო გასული,
რომ საძინებელი კარის მიღმა გიტარის აკომპანემენტის ქვეშ მომღერალი მამაკაცების ხმა
შემომესმა.
– აბა, კოკი, ამ ერთ განსაცდელსაც გაუძელი! – შევუძახე საკუთარ თავს, ორმოცდაათიოდე მეტრი
წყალქვეშ გავცურე და მარჯნის კლდესთან ამოვყვინთე. ზვიგენები, როგორც ცნობილია,
მხოლოდ ქვემოდან ესხმიან ხოლმე ადამიანებს თავს და სანამ ისინი შემტევ პოზიციაზე
გადაეწყვნენ, თავს ვუშველე.
დრო გადიოდა. ცურვით თავს ვერ გადავირჩენდი, ამიტომ, ისევ ხმელეთით უნდა გამეღწია
სამშვიდობოზე და, სიტუაციიდან გამომდინარე, არაორდინარული გადაწყვეტილება მივიღე:
შებინდდა თუ არა, კლდეებით ავძვერი კოშკში და მამიკოს აივანზე დავიმალე, სადაც უკვე
არავინ იმყოფებოდა. შემდეგ საძინებელში შევედი, მოკლული მამიკოს ტელეფონით დავრეკე
მაშველი ჯგუფის შტაბში და ვუთხარი.
– ათ წუთში მოვფრინდებით, – მომიგო იმავე ქალის ხმამ. ზუსტად ათი წუთის შემდეგ უკვე
ვერტმფრენში ვიჯექი და მაშველთა ჯგუფს, რომელიც ქალებისგან შედგებოდა, უსაფრთხო
ადგილზე გადავყავდი.
– ლამაზი ხარ და, – თვალი ჩამიკრა ქერათმიანმა, ტუჩები ყურთან მომიტანა და მიჩურჩულა: –
ხომ არ გვეჟიმავა?
– რატომ, არ გევასები?
– ჩემი დასაწუნი რა გაქვს, მაგრამ, ერთგული ქმარი ვარ და იმიტომ. არ გეწყინოს, ლამაზო, კარგი?
– თავს ზემოთ ვერ ახტები. მე კი ისე მოგესიყვარულებოდი, რომ ამას შენი ცოლი ათასი წელი ვერ
იზამს.
– და, მაინც არა, – მივუგე ჩემს მშველელს. ამასობაში ვერტმფრენი დანიშნულების ადგილზე
ჩაფრინდა, მე კი სხვა ჯგუფს გავყევი, სადაც აგრეთვე მხოლოდ ქალები იმყოფებოდნენ.
გამომშვიდობების წინ ქერათმიანმა თავის ასევე ქერათმიან კოლეგას ჩემზე მიანიშნა და
ღიმილით უთხრა:
ხმა აღარ ამომიღია, რადგან ექვსი მომხიბვლელი გოგონა ისეთი თვალებით მიყურებდა,
გამორიცხული არ იყო, ჩემთვის ტანსაცმელი შემოეხიათ და მოძალებული ვნებები
დაეკმაყოფილებინათ. თუმცა, ყველაფერი მშვიდობიანად დასრულდა, გოგონების მეორე
ჯგუფმა უკვე მამაკაც პილოტს ჩააბარეს ჩემი თავი, რომელმაც კუბაში ჩამიყვანა და იქიდან უკვე
მოსკოვში გადავფრინდი.
– შენს ადგილას, ბევრი ვერ შეიკავებდა თავს და, დიდი შანსია, რომ თავს წააგებდა. შენ კი, ყოჩაღ,
მართლაც რომ რკინის ნერვები და ნებისყოფა გაქვს და სწორედ ამიტომაც ხარ საუკეთესოთა
შორის საუკეთესო.
– კოკი, ჩემო კარგო, – მითხრა ერთ-ერთმა ინსტრუქტორმა კოჯორში სწავლისას, – იცოდე, რომ,
თუ პირველივე საქმეზე არ მოგკლეს და ხუთი-ექვსი წელი გაძელი, აუცილებლად ეცადე,
პროფილი შეიცვალო და კაბინეტში გადაბარგდი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ან დავალების დროს
დაიღუპები, ან შენიანებივე მოგიშორებენ თავიდან.
ბევრი ჩემს სიტყვებს ბებრის ნაბოდვარად მიიღებს, რადგან ასეთი რამ ხანში შესულ ადამიანებს
ხშირად ახასიათებთ. მაგრამ მე აბსოლუტურ სიმართლეს ვამბობ და ამას „ძიაც“ ხშირად
აღნიშნავდა ხოლმე.
– ცოლად?
– სწორედ რომ, ასეა, – მომიგო „ძიამ“, – ის ძუკნა იმაზე მაგარი აღმოჩნდა, ვიდრე შემკვეთი
ვარაუდობდა. ჯერ კიდევ „კაგებეში“ მუშაობის პერიოდიდან ყოფილა ტერორისტებთან
დაკავშირებული და იმიტომ დასახლდა იქ, რომ ვერავინ მისწვდეს.
სუდანში, ისევე, როგორც აფრიკის თითქმის ყველა დანარჩენ ქვეყანაში, უკვე ნამყოფი ვიყავი,
თუმცა, იქ დავალების შესრულება პირველად მიწევდა. სხვა საქმეებისგან განსხვავებით, ეს
დავალება იმით იყო გამორჩეული, რომ, შეიძლება, შეიარაღებულ ტერორისტებთან მომსვლოდა
შეტაკება, რაც ჩემს ასაკში არც ისე იოლი იყო. ამიტომ, სუდანში ფრთხილად მოქმედების
ტაქტიკა ავირჩიე და გადავწყვიტე, რომ, საჭიროების შემთხვევაში, ასაფეთქებელი ნივთიერებაც
კი გამომეყენებინა, რაც ჩემთვის ყოველთვის მიუღებელი იყო.
ფიქრის დრო არ იყო, ორივე პისტოლეტი ვიშიშვლე და უზარმაზარი პოლიციელი ყბაში იარაღის
ტარის დარტყმით დავაგდე, შემდეგ ორივე ტერორისტი ხელ-ფეხში დავჭერი და ძირს დავყარე,
გასასვლელი სწრაფად გავიარე და ავტოსადგომისკენ ავიღე გეზი, სადაც ფურგონიანი „დოჯი“
მეყენა.
– კოკი, ჯიგარო, შენ არ ბერდები, – მითხრა „ძიამ“, როდესაც მორიგ შეხვედრაზე დამიბარა, –
თითქმის ორი კვირა გავიდა და სუდანის ამბებზე მსოფლიო მედია ახლაც ლაპარაკობს.
– გისმენ.
– მოკლედ, ასე. სოხუმში ქურდული სხოდკა უნდა გაიმართოს, სადაც, სავარაუდოდ, ასამდე
ავტორიტეტი შეიკრიბება, – მითხრა „ძიამ“, შემდეგ ორი ცნობილი ქურდის სურათი მაჩვენა და
დაამატა: – ეს ორი უნდა გააგორო. აიღებ ამ საქმეს?
– რამდენს იხდიან?
იმავე ღამეს აფხაზეთის ადმინისტრაციული საზღვარი ჩაკეტეს, რადგან, ეგონათ, რომ სოხუმში
ქართველი დივერსანტები მოქმედებდნენ. მე კი საპირისპირო მიმართულებით გავემგზავრე
ტაქსით და საზღვრის „კაპეპე“ ყოველგვარი დაბრკოლების გარეშე გადავკვეთე. სამი საათის
შემდეგ უკვე სოჭში ვიმყოფებოდი და რუსეთის მოქალაქის პასპორტი მედო ჯიბეში.
თენდებოდა, როდესაც პლაჟზე გავედი და მზის ამოსვლას შევეგებე...
სოხუმის საქმიდან ერთი კვირის შემდეგ სახლში მოულოდნელად „ძია“ მეწვია და მითხრა:
– ეს არ უთქვამთ, მაგრამ მეც ასე ვფიქრობ, – მომიგო „ძიამ“, – ფრთხილად იყავი, მახეში არ
გაგაბან.
– შენც ფრთხილად იყავი. თუ მახეს გვიგებენ, მაშინ, მასში შენი გაბმაც ენდომებათ, თუმცა, არ
მგონია და, ვფიქრობ, პირიქითაა საქმე, – მივუგე „ძიას“.
– დიახ.
– როდის იყო, რომ ჩვენს საქმეში შემკვეთმა შემსრულებელს თავისი ვინაობა გაუმხილოს, თანაც,
ისეთში, როგორიც სოხუმური შეკვეთა იყო?
– რა თქმა უნდა, არა. ოფიციალური ვერსიით, „ეფესბე“ „კაგებეს“ ძველი კადრების აღრიცხვას
აწარმოებს. თუმცა, რა ძნელი მისახვედრია, რომ ეფესბეშნიკები სოხუმის შემსრულებელს
გამალებით ეძებენ, მით უმეტეს, რომ ის ამ ბიზნესს კრიშავს. შენ კი მათი ხალხი გააგორე და ახლა
სისხლი სწყურიათ.
– ამაზე ვინ დავობს? ეს რომ ასე არ იყოს, აქ არ მოგიწვევდი. ახლა კი კარგად მომისმინე, ერთი
იდეა მაქვს და ეს თუ დაგვეხმარება „ეფესბეს“ გაცურებაში, – მითხრა შჩუკინმა, პაუზა გააკეთა და
დაამატა: – ერთი კომბინაცია უნდა გავითამაშოთ და, თუ კარგად შევასრულეთ, ამ ტილიან
მაიმუნებს უეჭველად მოვატყუებთ.
– იმიტომ, კოკი, რომ, ვინც ახლა ამ ბანდას მართავს, ადრე ისინი „კაგებეს“ საშუალო რგოლს
წარმოადგენდნენ და სწორედ ამ კრეტინებს დააშლევინეს საბჭოთა კავშირი. ამის უარყოფით
შედეგებს კი, როგორც ხედავ, ძალიან ცუდად იმკის პატიოსანი ადამიანების დიდი არმია, –
მომიგო შჩუკინმა და ხელი ჩაიქნია, – შენ უკვე აღარ მუშაობდი ჩვენთან, როდესაც ერთი
ოპერაცია ჩავატარეთ. კერძოდ კი, ერთი ძალიან ცნობილი ქურდის მეშვეობით, რომელიც მძიმე
დანაშაულში გვყავდა მხილებული და იძულებით ჩვენზე მუშაობდა, ამერიკა-კოლუმბიურ
მსხვილ ნარკოდაჯგუფებას მილიარდი დოლარის ღირებულების გარიგება ჩავუშალეთ და
საქონელი გავუნადგურეთ. გარდა ამისა, მათ ორმოცდათხუთმეტი მილიონი დოლარიც
წავართვით. იმ საქმის შემდეგ, ჩვენზე მომუშავე ქურდს პირობა შევუსრულეთ – გარეგნობა
შევუცვალეთ, ახალი საბუთები გადავეცით და ყოველთვიური სოლიდური პენსია დავუნიშნეთ.
ჩაშლილი საქმის გამო გამწარებული ნარკობარონები გამალებული ეძებდნენ მოღალატეს,
მაგრამ, აბა, რას იპოვიდნენ. იმ საქმეში ის ორი ქურდიც იყო ჩართული, რომლებიც შენ სოხუმში
დახოცე, მაგრამ, ამის შესახებ ნარკობარონებმა არაფერი იცოდნენ. ახლა კი ასე უნდა მოვიქცეთ:
შენ იმ მოღალატე ქურდს მოკლავ კოლუმბიურად და ხმას გავავრცელებთ, რომ ღალატს
ხანდაზმულობის ვადა არ გააჩნია. ანუ, სოხუმურ ალიაქოთსა და მომავალ მკვლელობას
ერთმანეთს მივაბამთ, შურისძიების ფაქტორს შევცვლით და საქართველოს მსხვილ ტერაქტს
ავარიდებთ. როგორია?
– აი, ესაა. ახლა ის პიტერში ცხოვრობს პერსონალური პენსიონერის, პოტაპოვის გვარით და, აი,
ამ მისამართზეა. თუმცა, პირდაპირ სახლში ვიზიტს მოერიდე. მართალია, მას გარეგნობა და
ვინაობა შეცვლილი აქვს, მაგრამ, ძველი მგელია, მაინც ძალიან ფრთხილობს, იარაღს ატარებს და,
გამორიცხული არ არის, რომ დაუპატიჟებელი სტუმრისთვის ბინაში სიურპრიზი-მახეები
ჰქონდეს მოწყობილი. ამიტომ, ძალიან ფრთხილად უნდა იმოქმედო, რომ ყველაფერი გეგმურად
შესრულდეს.
შჩუკინი ძალიან რისკავდა, როდესაც ჩემთან ერთად ასეთ სარისკო ოპერაციაში ერთვებოდა.
საკმარისი იყო, „ეფესბეში“ მასზე რამე ეეჭვათ, რომ საბჭოთა უშიშროების ყოფილ გენერალს
ნაკუწ-ნაკუწ აქნიდნენ. მიუხედავად ამისა, ვიქტორ იაკოვლევიჩმა საკუთარი სიცოცხლე უკანა
პლანზე დააყენა და ეს ძალიან საშიში ოპერაცია საქართველოსთვის ტერაქტის თავიდან
ასაცილებლად წამოიწყო.
საკუთარ თავთან შუა თამაშის დროს ერთი წითური პენსიონერი მამაკაცი მომიახლოვდა,
მომესალმა და მითხრა:
– ახალი ვარ. დღეს პირველად გამოვედი აქ, რადგან უკვე პენსიონერი ვარ და სახლში ჯდომა
მომბეზრდა, – თავაუწევლად მივუგე წითურს და შავი ლაზიერით თეთრი მეფე დავაშამათე.
– ოჰო, შენ არცთუ ისე ცუდი მოთამაშე ჩანხარ. ხომ არ გვეთამაშა? – მკითხა წითურმა.
მე მას ვეთამაშე და, რადგან ჭადრაკს სპორტის ოსტატის დონეზე ვთამაშობდი, სულ რაღაც
თერთმეტ სვლაში მოვუგე.
– ძმებო! სმენა იყოს და გაგონება! გროსმაისტერი მოგიყვანეთ და, ვისაც გული გერჩით,
დაეჭიდეთ...
– აი, შენი ტახტის ახალი პრეტენდენტი, – უთხრა წითურმა პოტაპოვს და მხარზე ხელი
დამარტყა.
– ვნახოთ, ვნახოთ, – თქვა პოტაპოვმა, ჭადრაკის დაფას მიუჯდა, მანიშნა დაჯექიო და მკითხა:
– კენჭი ვყაროთ.
დათქმულ დროს პოტაპოვს ბინაში ვეწვიე და ზარი რომ დავრეკე, მან უმალვე გამიღო კარი,
შემიპატიჟა და მითხრა:
– თანახმა ვარ, – მივუგე მასპინძელს და ჭადრაკის დაფას მივუჯექი, მან კი კონიაკით სავსე ორი
ჭიქა მოიტანა, დაფას მიუჯდა და თამაში გავაჩაღეთ.
– როგორ ხარ, პოტაპოვ? თუ, პოტაპოვი არ ხარ? – ვუთხარი მასპინძელს, რომელიც ჩემს
სიტყვებზე მიტკალივით გაფითრდა და ამოილუღლუღა:
– დაიჯერებენ, აუცილებლად დაიჯერებენ. საჭირო ხალხმა უკვე იცის, რომ პოტაპოვზე ძველი
ცოდვისთვის იძიეს შური კოლუმბიელებმა.
– სიმართლე გითხრათ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, პოტაპოვი შემეცოდა. უდანაშაულო იყო და თანაც,
დიდი წვლილი მიუძღვის „კაგებეს“ წინაშე, – ვუთხარი შჩუკინს.
– მაინც, რა დააშავა?
– თხუთმეტი წლის გოგონაზე, თანაც, ნათესავზე, იძალადა, – მომიგო შჩუკინმა, – აბა, ასეთ
ცნობილ ქურდს ასეთ თანამშრომლობაზე ასე იოლად ვინ დაითანხმებდა?
– მაშინ, ჯანდაბას მისი თავი. მთავარია, ახლა ეს ყველაფერი „ეფესბემ“ ჭამოს და ტერაქტი
თავიდან ავიცილოთ, – ვუთხარი შჩუკინს. კიდევ ცოტა ხანს ველაპარაკე და ერევნის გავლით
თბილისში ჩამოვფრინდი.
როგორც გენერალმა შჩუკინმა ივარაუდა, „ეფესბემ“ ჩვენი საკენკი აკენკა, საქართველოს თავი
დაანებეს და კოლუმბიელების კვალის ძებნას შეუდგნენ. მიუხედავად ამისა, სოხუმური
ალიაქოთის ისტორიას საკმაოდ მწვავე გაგრძელება მოჰყვა. თბილისში დაბრუნების მეორე დღეს
რომანმა შეხვედრაზე დამიბარა და, რომ მივედი, საკმაოდ აღელვებულმა მითხრა:
– იქიდან, რომ სოხუმის შეკვეთა მათი მოცემულია და, კვალის წაშლის მიზნით, როგორც ეტყობა,
ჩვენი თავიდან მოშორება სურთ.
– სწორედ ასეა, – დამიდასტურა „ძიამ“ და დაამატა: – საქმე ისაა, რომ, ჩემსა და შემკვეთს შორის
შუამავალი ვინც არის, იმისი შვილი ჰყავთ დათრეული, თავად შუამავალი კი ჩემთან იმალება.
ერთი სიტყვით, თუ ის კაცი არ გამოჩნდება, შვილს მოუკლავენ, ხოლო, თუ გამოჩნდა – ჩემზე
გამოვლენ; ჩემგან კი, ალბათ, შენზე. მერე ყველას დაგვხოცავენ, ხელებს დაიბანენ და ამით
მორჩება ეს საქმე და ჩვენი სიცოცხლეც.
ერთი საათის შემდეგ ისევ „ძიასთან“ სახლში მივედი და ძალიან შეშინებულ შუამავალს ვკითხე:
– ორმა.
– დიახ.
– უნდა შემახვედროთ.
– რას ბრძანებთ! – აკანკალდა შუამავალი, – ეს რომ გავაკეთო, დაგვხოცავენ და არც ჩემს შვილს
დატოვებენ ცოცხალს.
„ძიასაც“ უკიდურესი გაოცება გამოეხატა სახეზე ჩემი სიტყვების გამო, მაგრამ, კარგად მიცნობდა,
იცოდა, რომ ჰაერზე ლაპარაკი არ მჩვეოდა და ხმა არ ამოუღია. მე კი შუამავალს ვუთხარი:
– საკმარისია, ერთი ღერი თმა ჩამომივარდეს ამ ჭაღარა თავიდან, რომ, არა მარტო თქვენ და
თქვენი უფროსობა, კიდევ ძალიან ბევრი ადამიანი გამოესალმება სიცოცხლეს.
– ვინ ხარ, მოხუცო, ასე რომ გვემუქრები? – მითხრა ერთ-ერთმა, რომელსაც ზურა ერქვა, მეორემ
კი, სახელად გივიმ, მკითხა:
– იმიტომ რომ, ის მხოლოდ და მხოლოდ შუამავალია და, რასაც ახლა გეტყვით, არ უნდა იცოდეს,
– შემდეგ ზურას მივუბრუნდი:
– კარგი, გასაგებია. ახლა კი თქვი, რისი თქმა გინდა, – კოპები შეიკრა ზურამ.
– აი, ეს კაცი, ვითომ პოტაპოვი, სინამდვილეში ძველი ქურდი იყო, რომელსაც კოლუმბიელი
ნარკობარონები ეძებდნენ, – დავიწყე თხრობა და შევატყვე, რომ გივი და ზურა ვერაფერს
ხვდებოდნენ. ხოლო, როდესაც საქმის კურსში ჩავაყენე და ყველაფერს მიხვდნენ, ასე
დავაბოლოვე:
– ახლა ხომ გაიგეთ, რამხელა საფრთხე აგაცილეთ თავიდან როგორც თქვენ, ასევე თქვენს
უფროსებს და, რაც მთავარია, ქვეყანას? წესით, თქვენ დიდ ფულად კომპენსაციას უნდა
გახდევინებდეთ, მაგრამ, ასი ათასი ევროთი დავკმაყოფილდები, რომელსაც ზუსტად ერთი
საათის შემდეგ, აი, ამ ადგილზე, ანუ, აქ მოიტანთ. გაიგეთ? ხოლო, თუკი თქვენს ტვინამდე არ
დავა ჩემი მართალი სიტყვები და, როგორც შუამავალზე, ისე სხვებზე დაიწყებთ ნადირობას,
ჩემი კაცი მაშინვე სიმართლეს შეატყობინებს „ეფესბეს“ და, შეგიძლიათ, საფლავები თქვენი
ხელით გაითხაროთ. ახლა კი ფულზე წადით. ზუსტად ერთი საათი გაქვთ. დრო არ ითმენს, თან,
ამ კაცს შვილი დაუბრუნეთ.
ზურა და გივი „ჯიპებში“ ჩასხდნენ და წავიდნენ, მე კი შუამავალი მოვიხმე, რომელიც ჯერ კიდევ
გაფითრებული იყო და ციებიანივით კანკალებდა.
– დამშვიდდი. ყველაფერი კარგადაა. ახლა ისინი ასი ათას ევროს მოიტანენ და შენს შვილს
მოიყვანენ. აიღე ეს ფული და სადმე გაემგზავრეთ. ოღონდ, რომანის სახელი და მისამართი
დაივიწყე, – ვუთხარი შუამავალს, რომელიც ისეთი გაოგნებული იყო, რომ მივხვდი, ჩემი
სიტყვების არსს ვერ ჩასწვდა.
ერთი საათის შემდეგ მთაწმინდის პლატოზე მხოლოდ ერთი შავი „ჯიპი“ ამოვიდა, რომელშიც
გივი, ზურა და შუამავლის შვილი ისხდნენ. მანქანიდან მხოლოდ ზურა და გატაცებული
ყმაწვილი გადმოვიდნენ. ზურას პატარა ჩანთა ეკავა, რომელიც მე მომცა, კეთილგანწყობილად
გამიღიმა და მითხრა:
– აქ თქვენ რაც მთხოვეთ, ისაა, ყმაწვილი კი ჩაიბარეთ. საუცხოო ბიჭია და, მგონი, კარგად
გრძნობს თავს.
შუამავალი თავის შვილს ჩაეხუტა და ატირდა. ზურა და გივი წავიდნენ. მე კი ჩანთა გავხსენი,
მამა-შვილს შუაში ჩავუდე და ვთქვი:
მამა-შვილს იქვე გამოვემშვიდობე და ისინი ტაქსით დაეშვნენ ქალაქში. ერთი კვირის შემდეგ კი,
ქვეყნიდანაც გაემგზავრნენ.
– მოკლედ, ასე, „ძია“-ჯან. ეს ამბავი მოყომარდა და ჩვენს ძებნას „ეფესბეს“ შიშით ვერავინ
დაიწყებს. ახლა კი ახალი წინადადება მაქვს შენთან.
– თქვი, გისმენ.
„ძიას“ არაფერი შეეტყო სახეზე, თუმცა, მივხვდი, რომ ეწყინა... მას შემდეგ უკვე „ძიას“ გარეშე
ვიღებდი შეკვეთებს, მაგრამ, სიტყვა არ დამირღვევია და მას მესამედ თანხას საბანკო ანგარიშზე
ვურიცხავ. თავად რომანი კი, ძირითად დროს სახლში ატარებს და ჩემ მიერ დანიშნულ პენსიას
თავის შვილიშვილებს ახმარს, რომლებიც უცხოეთში ცხოვრობენ და სწავლობენ. ხანდახან
ერთმანეთს ვურეკავთ ხოლმე, უფრო იშვიათად ვხვდებით და, არასამსახურებრივ თემებზე
ვსაუბრობთ.
ამას წინათ „ძიამ“ დამირეკა და თავისთან მისვლა მთხოვა. რომ მივედი, საკმაოდ
დადარდიანებულმა მითხრა:
– მეგი, – მომიგო მოხუცმა და ატირებულმა დაამატა: – ჩემი ბრალია, ჩემი. მე ვაიძულე, რომ
მოსკოვში ესწავლა. ის კი, თურმე, წამალზე შეჯდა, ვიღაც ბაიკერებს თუ სკინჰედებს
დაუკავშირდა და ისეთ შარშია გაბმული ოცდაერთი წლის გოგონა, რომ აქეთ გამოხედვაც კი არ
უნდა.
მეგი ტანწერწეტა, ქერათმიანი ულამაზესი გოგონა იყო და მე მას კარგად ვიცნობდი. მართალია,
თითქმის ხუთი წელი არ მყავდა ნანახი, მაგრამ, მისი ცნობა არ უნდა გამჭირვებოდა და „ძიას“
მივუგე:
– ფულს გადაგიხდი.
მოსკოვში უკვე გატკეპნილი გზით – ერევნის გავლით ჩავფრინდი და, მრავალი წლის შემდეგ,
პირველად ჩემს ბინაში მივედი, რომელიც „კაგებემ“ მაჩუქა. იქაურობა ხელუხლებელი იყო და
ეტყობოდა, რომ მრავალი წლის განმავლობაში, არავინ იყო ნამყოფი. მე, უპირველესად,
დამლაგებელი გამოვიძახე და იქაურობა კარგად დავასუფთავებინე, შემდეგ მაღაზიიდან
სურსათ-სანოვაგე ამოვიტანე, ვისადილე, ცოტა დავისვენე და მეგის საძებნელად გავემართე.
– მეგი აქ აღარ ცხოვრობს, ბაბუ, – მითხრა მეგის ყოფილმა „ხაზეიკამ“, – ვიღაც ვიგინდარებს
გადაეყარა, უკვე ნახევარი წელია, აქ აღარ ყოფილა და, შეიძლება, ცოცხალიც კი არ არის.
– აბა, მე რა ვიცი?
– სწორედ რომ მაგ ვასკამ აიყოლია ეს ანგელოზივით გოგო და ჯერ სახლიდან წაიყვანა და მერე
წამლის კეთება დააწყებინა. ახლა რა ხდება, ეს კი ნამდვილად არ ვიცი.
ქალმა რაც იცოდა, ყველაფერი მითხრა, ამიტომ, ბაიკერ ვასკას ვესტუმრე სახლში, სადაც
დეიდამისი დამხვდა და მითხრა:
– ჯანდაბას მაგის თავი! აბა, რა ვიცი, სად გდია. თავისი მოტოციკლით ხან ალთასაა და ხან
ბალთას.
– ყოჩაღ, ბაბუ! რა ოსტატურად მართავ მოტოციკლს! გეტყობა, რომ ძველი ხარ, – მითხრა ერთ-
ერთმა, გრძელთმიანმა ქერა ყმაწვილმა, რომელიც პირველი მომიახლოვდა თავისი თეთრი
„ჰონდათი“.
– გაწყენინა რამე?
– მეგიც წაიყვანა?
– შვილიშვილი.
– ეეჰ, ბაბუ, ბაბუ, ხელიდანაა წასული თქვენი შვილიშვილი და, მეეჭვება, რამე შეაგნებინოთ. იმ
დამპალ ვასკას ისე ჰყავს გაბრუებული, საეჭვოა, დაგიჯეროთ.
– წამალზე ზის?
– კაცს მოაკვლევინებენ, აი, რა. შენ რა, ციდან ჩამოხვედი? არ იცი, სკინჰედები რას სჩადიან?
– ვოვა.
– ვოვა, დამეხმარები?
– ვერა, ბაბუ, სკინჰედებს ნამდვილად ვერ შევწირავ თავს ნარკომანი მეგის გამო.
– რამდენი?
– ასი დოლარი.
– აქ ათი ათასი დოლარია. ოთხი დღე-ღამისა და ოთხი საათის ფული გადახდილია. თუ ნაკლები
დრო დაგვჭირდა მეგის მოსაძებნად, უკან არაფერს დამიბრუნებ, ხოლო, თუ მეტი, მაშინ,
საათობრივად დაგიმატებ ფულს. გაწყობს?
– მაწყობს, ბაბუ, – მომიგო ვოვამ, შემდეგ თეთრი „ჰონდა“ დაქოქა და, სანამ გააქროლებდა,
მითხრა:
– უკან გამომყევი.
– ეს რად გვინდა?
– არაა გამორიცხული, – მომიგო ვოვამ, – სხვათა შორის, ბაიკერი ვასკაც შეიარაღებული დადის
და მეგის ხშირად დამუქრებია.
– ჰო, საკმაოდ. იქ, სკინჰედების ყველაზე დიდი პრიტონია და მათ მილიციაც კი ერიდება.
ერთხელ, ვიღაც კრიმინალს იჭერდნენ და ლუბერსკში „ომონი“ შევიდა. მაგრამ, სკინჰედებმა მათ
ნამდვილი ომი გაუმართეს. ისეთი სროლა იყო, თავი ავღანეთში გეგონებოდა.
– ამიტომ, ძალიან ფრთხილად უნდა ვიმოქმედოთ. ბოლომდე მივდიოთ, გავიგოთ, სად მიდიან
და შემდეგ მოვიფიქროთ, რა ვქნათ, – ვუთხარი ვოვას, რომელიც დამეთანხმა და ფრთხილი
დევნა განვაგრძეთ.
– ჯერ ბარში, შემდეგ – დისკოთეკაზე. ბობოლებთან მათ არავინ მიუშვებს, – მომიგო ვოვამ, – მე
ვფიქრობ, მეგის წამოყვანა დისკოთეკიდან ჯობია. იქ ყურისწამღები ხმაურია, ნახევრად სიბნელე
და ყველა კაიფშია. სწრაფად და ზუსტად თუ ვიმოქმედებთ, ყველაფერი გამოგვივა. მოდი, ასე
ვქნათ: დისკოთეკიდან მეგის მე წამოვიყვან ხელში ატატებულს, თქვენ კი დამაზღვიეთ. აბა,
წავედით!
– მოიცა, ვოვა, – შევაჩერე ჩემი მეწყვილე მეგზური, – მოდი, ასე ვქნათ: შენ მოტოციკლი სრულ
მზადყოფნაში გქონდეს, მეგის კი მე გამოვიყვან და მოვუსვათ.
– დარდი ნუ გაქვს, – ვოვას მხარზე მოვუთათუნე ხელი, – კარგ ფორმაში ვარ და გამოვიყვან. შენ
კი მზად იყავი, რომ მეგი შენი მოტოციკლით წაიყვანო. თუ ერთად ვერ წავალთ, მაშინ, შენს
გარაჟში, შენს აპარტამენტებში შევხვდებით ერთმანეთს. აბა, შენ იცი, არ დაიბნე და სრულ
მზადყოფნაში მელოდე.
– ბაბუ, ახლა შებმა არ დამიწყო, – სიტყვა გამაწყვეტინა ბარმენმა გოგონამ, – არც ასაკით
შევეფერებით ერთმანეთს და, საერთოდაც, სექსი სამუშაო საათებში სრულიადაც არ მიტაცებს.
– რა და, ის, ჩემო გოგონა, რომ, ცნობილი მსახიობი ვარ, ახალ ფილმში მიღებენ და ასაკოვანი
ბაიკერის როლი უნდა შევასრულო. ასე გამოწყობილი იმიტომ ვარ, როლს რომ მოვერგო. აქაც
ამიტომ მოვედი – ბაიკერული ატმოსფეროს გაცნობა მინდა. ამისთვის კი ასეთ საქმეში
გამოცდილი ადამიანი მჭირდება. აი, ამას გთავაზობდი. შენ კი, რა დროს სექსია სამუშაო
საათებშიო.
– ბევრი არაფერი, დისკოთეკაზე პარტნიორობა გამიწიე, შენი მეგობრები გამაცანი და, საერთოდ,
ბაიკერულ-ახალგაზრდულ მუღამში შემიყვანე. ამისთვის დღეში ორი-სამი საათი დამჭირდება
და სულ რაღაც სამი დღე მეყოფა. სამაგიეროდ, ათას დოლარს გადაგიხდი. რა, ცუდია, საათში ას
დოლარზე მეტი? ეს იმაზე ბევრად მეტია, ვინმესთვის სექსუალური მომსახურებისთვის რომ
გადამეხადა ბაქსები. რას იტყვი, თანახმა ხარ?
ბარმენი გოგონა წავიდა და მართლაც ხუთ წუთში დაბრუნდა სხვა ბარმენ გოგონასთან ერთად,
რომელმაც ის დახლთან შეცვალა. შემდეგ მას მიუბრუნდა და უთხრა:
– რაზეა ფილმი?
– მართლა? – ლარისამ ტაში შემოჰკრა, ჰაერში ახტა და მითხრა, – შეიძლება, რომ ფილმში
მიმიწვიონ?
– წამლების დამამზადებელს.
– სხვათა შორის, კინოში გადაღებაზე მეც ვოცნებობ, კოსტია, – მითხრა პირველმა ბარმენმა
გოგონამ.
– რა გქვია?
– ლიდა.
– რა პრობლემაა, ლიდოჩკა, შენ და ლარისას ერთად წაგიყვანთ ზეგ სინჯებზე და, ვნახოთ,
როგორ გამოიჩენთ თავს. სიმართლე გითხრა, ლარისაზე მეტი შანსი შენ გაქვს.
– დარწმუნებული ხარ?
– ენდე ჩემს გამოცდილებას. თანაც, მეორე მთავარი როლისთვის, ჩემი აზრით, სწორედ შენ ხარ
ზედგამოჭრილი.
– რა როლია?
უზარმაზარი საცეკვაო სივრცე, ასეულობით მოცეკვავე წყვილით იყო სავსე. ისინი ნახევრად
სიბნელესა და გამაყრუებელ რიტმებში იყვნენ ჩაძირულები. ყველა ნარკოტიკით იყო
გაბრუებული და უაზრო სახით როკავდა.
– რა ნაბიჯი?
– პატარა კაიფი უნდა მივიღოთ. შენ რას ანიჭებ უპირატესობას, მოსაწევს, კალიკებს თუ წამალს?
– აქ რა, ყველაფერია?
– მაშინ, ბარში დაგველია. მაგრამ, არა უშავს, სასმელი აქაც არის. წავედით!
– სულელო, ეს ბაბუ კი არა, ცნობილი მსახიობია. როგორ გეტყობა, რომ არც თეატრში დადიხარ
და არც კინოში, თანაც, არც ტელევიზორს უყურებ. მოკლედ, ჩამორჩენილი კაცი ხარ.
ბიჭს პასუხი არ გაუცია და მეზობელ ოთახში შევიდა. ორ წუთში უკან დაბრუნდა, გოგონას
მარიხუანით სავსე სიგარეტი მიაწოდა, მე კი – ორასორმოცდაათგრამიანი მწვანე სითხით სავსე
ჭიქა და მითხრა:
ლიდამ მარიხუანას მოუკიდა და მოქაჩა, მე კი სასმლით სავსე ჭიქა ტუჩებზე მივიდე, თუმცა, არ
დამილევია. ამ დროს ერთ-ერთი ბოლო ოთახიდან ღრიალი შემომესმა:
ბიჭი შურდულივით გავარდა. მეგის სახელის გაგონებაზე მეც უკან მივყევი და, ოთახში რომ
შევედი, ტახტზე დაწოლილ მეგის მოვკარი თვალი. გოგონა გაშავებული იყო და პირიდან ქაფი
მოსდიოდა. მას ვასკა ბაიკერი ადგა თავზე და ღრიალებდა. პეტია გოგონასთან მივარდა და
რამდენჯერმე სილა გაარტყა, რაც ასეთ შემთხვევაში არაეფექტურია, რადგან, აშკარა იყო, რომ
გოგონას ნარკოტიკის დიდი დოზა ჰქონდა გაკეთებული და პრეპარატული მკურნალობა
ესაჭიროებოდა. ამიტომ, ბიჭს ვუღრიალე:
დრო არ ითმენდა. გოგონა ყოველ წამს შეიძლებოდა მომკვდარიყო. ამიტომ, ხელში ავიყვანე და
ვთქვი:
მეგი ხროტინებდა, რაც იმას ნიშნავდა, რომ ცოტაც და, სულს დალევდა. მე აღტკინებულ
მოცეკვავეებს შორის მივიკვლევდი გზას და უკვე კიბეებთან ვიყავი, როდესაც აბრეზიდან
გასროლისა და კოსტია ბაიკერის ხმა მომესმა:
გასროლის ხმაზე მთელი დისკოთეკა ძირს დაწვა. მე კიბეები ჩავირბინე, ჰოლი სწრაფად
გავიარე, ქუჩაში გავედი და ვოვას ვუთხარი:
– წადი და წამოვალ, – ვუთხარი ვოვას. მეგი როგორღაც დავუსვი წინ, მან კი მოტოციკლი
ადგილიდან დაძრა და აფთიაქისკენ აიღო გეზი, რომელიც სულ რაღაც ოთხასიოდე მეტრში
მდებარეობდა.
ვოვას მისსავე გარაჟში შევხვდი. მეგიც იქ იყო, რომელსაც სახეზე ყვითელი ფერი დასდებოდა.
– შენ, ალბათ, ძველი მორალისტი ხარ, ხომ, მოხუცო? – დამცინავად მითხრა მეგიმ, მე კი მას
ქართულად ვუპასუხე:
– თქვენ არ იცნობთ ვასკას, – ხმის კანკალით მითხრა მეგიმ, – ის ნამდვილი ურჩხულია, თანაც,
ისე ძალიან ვუყვარვარ, რომ ჩემს თავს არავის დაუთმობს.
– რომ უყვარდე, ასეთ დღეში არ ჩაგაგდებდა. ნურაფრის გეშინია, ის შენს სიახლოვეს ვეღარ
გამოჩნდება, – ვუთხარი მეგის და თავზე ხელი გადავუსვი. ვოვამ კი, რომელიც პერისკოპიდან
ქუჩაში იყურებოდა, გვითხრა:
– მგონი, ნაადრევად დავიმშვიდეთ თავი – სტუმრები გვყავს.
ვასკას ხსენებაზე მეგი მთელი სხეულით აკანკალდა. მე მას თმაზე მივეფერე და ვუთხარი:
– რა თქმა უნდა.
– გეტყობა, ბედისწერა არ გასვენებდა და ისევ ჩემთან შეგახვედრა. ჩემთან მეორე შეტაკება კი,
ყოველთვის მსხვერპლით მთავრდება და ამჯერად მსხვერპლი შენ ხარ.
– მტრები ისედაც ბევრი მყავს და ამით ვერ შემაშინებ. ქრისტიანი ხარ? – ვკითხე ვასკას.
– მე ვასკა ბაიკერი ვარ! – ხმას აუწია ვასკამ. მე კი მას შუბლში დავაჭედე ტყვია, ადგილზევე
მოვკალი და ხმამაღლა ვთქვი.
– უკვე აღარ. შენ ახლა მხოლოდ და მხოლოდ ტრუპი ხარ...
ვოვას კიდევ ერთი ათასი დოლარი მივეცი, გამოვემშვიდობე და მეგისთან ერთად, ერევნის
გავლით ჩამოვფრინდი თბილისში. ერთ რამედ ღირდა ბაბუა-შვილიშვილის ერთმანეთთან
შეხვედრის სცენის ხილვა. რომანი დიდი ხნის უნახავ შვილიშვილს ჩაეხუტა და ისე მწარედ
აქვითინდა, რომ ბოლოს გული წაუვიდა და ძლივს მოვაბრუნეთ... სულ მალე მეგი
ნარკორეაბილიტაციის ცენტრში გაემგზავრა იტალიაში, სრულიად განიკურნა ამ უსაშინლესი
სენისგან და გათხოვდა. დღეს მას მცირეწლოვანი ტყუპები ჰყავს და ძალიან ბედნიერია.
ჩემს მოსკოვურ ვოიაჟს გაგრძელება ჰქონდა, საკმაოდ მოულოდნელი და ჩემთვის საშიშიც კი...
მეგის გამოხსნიდან რვა თვის შემდეგ ერთი შეკვეთა მქონდა შესასრულებელი ლენინგრადში.
უფრო სწორად, სანკტ-პეტერბურგში, მაგრამ, მე ამ ქალაქს კომუნისტების დროინდელი
სახელწოდებით მოვიხსენიებ. ხომ გაგიგონიათ, ჩვეულება რჯულზე უმტკიცესიაო და, მეც ძველ
ჩვევებს არ ვღალატობ.
იმ მომენტში ჩემი მთავარი ამოცანა იყო შემთხვევის ადგილის დატოვება, შემდეგ კი ვოვას
ლიკვიდაციას ვგეგმავდი. ნანგრევებიდან სასწრაფოდ გამოვედით.
– ვიცი.
– ძალიან კარგი. აბა, სწრაფად წავიდეთ, ვოვაჩკა, თორემ, შეიძლება, დაგვერხეს, – ვუთხარი
ვოვას, თან გავიფიქრე, ნეტავი რა უნდა ჩემგან, ან საიდან მომაგნო. უეჭველად შემთხვევითობას
აქვს ადგილი, თორემ... თუმცა, ამას მალე გავარკვევ-მეთქი.
სულ რაღაც ათი წუთის შემდეგ უკვე ქალაქის ცენტრში მივსრიალებდით სველ ასფალტზე და
იმის საპირისპირო მიმართულებით, სადაც ჩემი კონსპირაციული ბინა მდებარეობდა.
– ბრძანე, – ვუთხარი ვოვას, მანქანა ტყის პირას გავაჩერე და ხელსაყრელი მომენტის ძებნას
შევუდექი მის მოსაკლავად.
– ვიცი, რომ მკვლელი ხართ და კონტრაქტებს ასრულებთ, – დაიწყო ვოვამ, მე კი მას სიტყვა
გავაწყვეტინე:
– კინოებში მაქვს ნანახი. ერთი სიტყვით, მე ჩემსას გეტყვით, შემდეგ კი თქვენ მიიღეთ
გადაწყვეტილება, – ვოვამ მაყუჩიანი „ბრაუნინგი“ ამოაცურა, მუხლებზე დამიდო და განაგრძო: –
ამის მეტი იარაღი არ მაქვს და, თუკი ჩემს მოკვლას არ გადაიფიქრებთ, შეგიძლიათ, გამოიყენოთ.
როგორც ვხვდები, ამ შაშხანის გარდა სხვა იარაღი არ გაქვთ, თორემ, ჯერ კიდევ პეტროვსკის
პარკში მომკლავდით.
– მირჩევნია, თქვენ მომკლათ, ვიდრე იმათ. არა, ისე არ გამიგოთ, თითქოს სიცოცხლე
მომბეზრდა, მაგრამ, ასე მარტო, ყოველგვარი რესურსების გარეშე დიდხანს ვერ გავძლებ. რემბო
ხომ არა ვარ, რომ ტყეში ვიცხოვრო და მთელი არმია გავწყვიტო.
– შეცდომას რომ დაუშვებ, უკვე გვიან იქნება, – ჩამეცინა მე – გამნაღმველმა რომ შეცდომა
დაუშვას, შეიძლება, გადარჩეს, ჩვენს საქმეში დაშვებული შეცდომა კი ყველა შემთხვევაში
სასიკვდილოა, რა შანსზე მელაპარაკები, აბა, დააკონკრეტე.
ვოვას ეტყობოდა, რომ სრულ სიმართლეს მეუბნებოდა, თანაც, ის საქმეშიც მყავდა გამოცდილი
და ამ კრიტერიუმით სრულიად შეესაბამებოდა შემსრულებლის როლს. გარდა ამისა, მან ისე
ოსტატურად „დამხვოსტა“ ეს გამოცდილი კაცი, რომ აღტაცებული დავრჩი. ამიტომ, მივუგე:
– კარგი, თანახმა ვარ, მაგრამ, ერთი უმკაცრესი პირობით: ყველაფერში უსიტყვოდ უნდა
დამემორჩილო და, რასაც გასწავლი, ძალიან მალე და ხარისხიანად უნდა აითვისო, გასაგებია?
– რა თქმა უნდა, გასაგებია, – თვალები გაუბრწყინდა ვოვას. შემდეგ ჩემი ხელისკენ დაიხარა და
როგორც ძლევამოსილ დონს, მოწიწებით მეამბორა.
ვოვა ჩემს ახალ სახლში დავაბინავე. საიმედო ნაცნობების მეშვეობით მას ლეგიტიმური
პირადობის მოწმობა და პასპორტი გავუკეთე და მის აღზრდა-განათლებას შევუდექი. ის
საკმაოდ ნიჭიერი მოსწავლე აღმოჩნდა და თეორია ძალიან მალე, სულ რაღაც ექვს თვეში
აითვისა. გარდა ამისა, ქართული ენაც მშვენივრად ისწავლა და თბილისელი რუსებისთვის
დამახასიათებელი აქცენტით ლაპარაკობდა. ყველაზე რთული იარაღის ფლობის გაკვეთილები
აღმოჩნდა. პისტოლეტიდან სროლას ვერც სახლში ვასწავლიდი და ვერც სხვაგან, ტყეში ან
ქუჩაში. ამ საქმეს ტირი სჭირდება და ბევრი მეცადინეობა. ტირის პრობლემა თბილისში არ
არსებობს – ჩვენს დედაქალაქში რამდენიმე ფასიანი სასროლეთია, სადაც, ფულს თუ გადაიხდი,
შეგიძლია, ოცდაოთხი საათი ივარჯიშო. თუმცა, ასეთ შემთხვევაში შენი პიროვნებით
აუცილებლად დაინტერესდებიან კომპეტენტური ორგანოები და გაიშიფრები. ამიტომ, ამ
პრობლემას სხვა გადაწყვეტა მოვუძებნე. მამადავითის მთაზე ერთ-ერთი მიტოვებული ბუნკერი
მეგულებოდა და სასროლეთი იქ მოვაწყვე. მე და ვოვა თითქმის ყოველდღიურად ოთხი-ხუთი
საათის განმავლობაში ინტენსიურად ვვარჯიშობდით და ჩემმა ყოჩაღმა შეგირდმა ეს საქმეც
ძალიან კარგად აითვისა.
– ეს ყველაფერი შენი დამსახურებაა, ბაბუა, – მითხრა ვოვამ, – ერთი სული მაქვს, როდის წავალ
ჩემს პირველ საქმეზე და ჩემს ცოდნას გამოვიყენებ.
– დაიხსომე, ვოვა, შენ შემსრულებელი ხარ და არა მკვლელი-მანიაკი. შენ შეკვეთას ასრულებ და
არა სიამოვნებისთვის კლავ. თანაც, ყველა შეკვეთას არ ასრულებ ანუ, ისეთ წინადადებაზე,
რომელიც ეწინააღმდეგება მორალურ ნორმებს, რა ფულსაც არ უნდა გთავაზობდნენ მათში,
უარს ამბობ. კატეგორიულ უარს ვამბობთ ბავშვებისა და ორსული ქალების მკვლელობებზე,
ხოლო ქალებს ძალიან იშვიათად ვკლავთ. გახსოვდეს, რომ ფულზე ყველაფრის გაცვლა არ
შეიძლება.
– სამასი ათასი ევრო და აქედან ნახევარი ჩემი იქნება? – კინაღამ თვალები გადმოსცვივდა ვოვას,
– ნამდვილად ვერ წარმოვიდგენდი, რომ ჩვენი პროფესია ასეთი ძვირად ღირებული იყო.
– გეი-სალონში კარგად მოირთე, საჭირო ვიდზე დადექი და, როგორც შევთანხმდით, ისე
იმოქმედე.
– ოღონდ, არ გადაამეტო. არ გაიშიფრო, რომ გეი არ ხარ, თორემ, წამებით ამოგხდიან სულს და
გაგაქრობენ.
გეი-მაფია ცალკე სალაპარაკო თემაა, მაგრამ, ორიოდე სიტყვას მაინც ვიტყვი: ესაა ერთ-ერთი
ყველაზე კარგად ორგანიზებული და მდიდარი გაერთიანება, რომელიც მთელ მსოფლიოში
ფუნქციონირებს და, სამწუხაროდ, სწარაფად იზრდება.
ობიექტს ლოლა ერქვა და, შემუშავებული გეგმის მიხედვით, ვოვას ის უნდა დაეკერა, მასთან
ერთად განმარტოებულიყო და მოეკლა. ამ შემთხვევაში მე მხოლოდ მრჩევლის როლით
შემოვიფარგლებოდი და ვერც კი ვაზღვევდი. ასეთი გადაწყვეტილება ვოვას დაჟინებული
თხოვნით მივიღე.
„ბაბუათი” ვოვა მაშინ მომმართავდა, როდესაც ჩემდამი ღრმა პატივისცემის ხაზგასმა უნდოდა.
– ეჭვი არ მეპარება, მაგრამ, მაინც ძალიან ფრთხილად იყავი. აბა, შენ იცი, წარმატებას გისურვებ!
ერთი სიტყვით, ვოვამ მართლაც დიდი წარმატებით გაართვა თავი პირველ საქმეს და შეკვეთა
ყოველგვარი წუნის გარეშე შეასრულა. ლოლას ის გეი-ბარში გაეცნო, სადაც მაფიოზების შეფი
სასურველ ნაშებს ათვალიერებდა და ვოვამ პირველივე ნახვით მოსჭრა თვალი...
ერთ რამედ ღირდა ვოვას რეაქციის ნახვა, როდესაც შეკვეთაში ასაღები თანხა ანგარიშზე
დაგვიჯდა და ვოვამ ის პირადად შეამოწმა კომპიუტერში.
– ეს სამასი ათასი ევრო რეალური თანხაა, თუ მხოლოდ ციფრებია? – ვერ იჯერებდა ვოვა.
– რეალურია. თანაც, ნახევარი შენია და უკვე ას ორმოცდაათი ათასი ევროს მფლობელი ხარ, –
ღიმილით მივუგე ვოვას, მან კი უნდობლად მითხრა:
– სად, მიწაში?
– თუნდაც კარადაში.
– ნუთუ მართლა არ გჯერა, რომ ამდენი ფული გაქვს? – ვუთხარი და ცეცხლზე ნავთი დავუსხი, –
ამ ფულით უზრუნველი ცხოვრება და კეთილდღეობა გარანტირებული გაქვს. შეგიძლია,
გარეგნობა ისე შეიცვალო, რომ ეშმაკმაც ვერ მოგაგნოს.
ჩემს სიტყვებზე ვოვას ნეტარება მოეფინა სახეზე და ოცნებებში ჩაეფლო, თან იმეორებდა:
– ზღვა, ვილა და ქალები ღუპავს ყველაფერს, მით უმეტეს, ჩვენი პროფესიის ხალხს, – ცივი
წყალი გადავასხი ვოვას, შემდეგ პატარა ტყავის ჩანთა დავუდე წინ, თხუთმეტი ცალი
ასევროიანის დასტა დავანახვე და ვუთხარი: – აი, შენ ას ორმოცდაათი ათასი ევრო. გინდა მიწაში
ჩაფალი და გინდა კარადაში შეინახე, მაგრამ, ამდენი ფული ბანკში უნდა იდოს და არა ჯიბეში.
– ჩემია? მართლა ჩემია ეს ფული? – აღტაცებული იყო ვოვა და ფულს მონუსხული უყურებდა.
გული რომ იჯერა, უცებ სერიოზული სახე მიიღო და მითხრა: – მართალი ხარ, ბაბუა, ამდენი
ფული ბანკში უნდა შეინახო და არა ჯიბეში. მოდი, შევიტანოთ.
ის დღე იყო და ვოვა ფულს აღარ აღუგზნია. ჩემი შეგირდი არნახული პროფესიონალიზმით
ასრულებდა კონტრაქტებს და ღირსეულ პარტნიორობას მიწევდა, მისი საბანკო ანგარიში კი
იზრდებოდა. ერთ მშვენიერ დღეს ვუთხარი:
ერთი სიტყვით, ვოვა უნიჭიერესი მოწაფე გამოდგა და ბეჯითად და კარგად აითვისა ყველაფერი.
ლოლას მკვლელობიდან ერთი თვის თავზე, საკმაოდ სახიფათო და, თუ შეიძლება ითქვას, ჩემი
ასაკისთვის შეუფერებელი შეკვეთა ავიღე. კონტრაქტორი მილიონ დოლარს იხდიდა.
სამაგიეროდ, ტაჯიკეთ-ავღანეთის საზღვარზე, ეგრეთ წოდებულ „თეთრ ხვრელში“, ოცკაციანი
რაზმი უნდა გაგვენადგურებინა, რომელსაც ასი მილიონი დოლარის ჰეროინი გადაჰქონდა და
ტავარიც ხალხთან ერთად უნდა განადგურებულიყო. პრინციპში, ოპერაციის მთავარი მიზანი
ჰეროინის განადგურება იყო და ხალხი, ანუ მებრძოლები, ამ შემთხვევაში მხოლოდ დანამატს
წარმოადგენდა.
კონტრაქტი, მინიმუმ, შვიდ-რვა პროფესიონალზე იყო გათვლილი. თუმცა, ასეთი არაერთი საქმე
მარტოს მქონდა გაკეთებული და ამ სპეციფიკას კარგად ვიცნობდი. ამიტომ, ვოვას საქმის
დეტალები გავაცანი და ვკითხე:
– რატომ ხარ დარწმუნებული, შენ ხომ ჯერ მხოლოდ ერთი საქმე გაქვს გაკეთებული და ასეთი
ტიპის კონტრაქტზე კი წარმოდგენაც არ გაქვს? – ვუთხარი ვოვას.
– სამაგიეროდ, მე კარგი წვრთნა მაქვს მიღებული და ამ საქმეს მსოფლიოს საუკეთესო
შემსრულებელი მასწავლიდა, – სხაპასხუპით მითხრა ვოვამ.
– ოჰო, ეს სიურპრიზია, ბაბუა, – მიჩურჩულა ვოვამ, – აქ იმაზე ორჯერ მეტი მებრძოლია, ვიდრე
გვითხრეს.
დროთა განმავლობაში ვოვა ისე დაიხვეწა და შეიცვალა, რომ უფრო და უფრო უახლოვდებოდა
იდეალური შემსრულებლის ტიპს. შეისწავლა ენები. კითხულობდა წიგნებს და სრულყოფილად
შეისწავლა ქართული.
– სულაც არა. ახალგაზრდა და მდიდარი ხარ. რაში გჭირდება ზედმეტი რისკი? წადი უცხოეთში,
რომელიმე პრესტიჟული უნივერსიტეტი დაამთავრე ბიზნესის განხრით და პატიოსნად იცხოვრე
და ააწყვე ცხოვრება.
– არა, ბაბუა, არ მაწყობს. რასაც ვაკეთებ, ძალიან მომწონს, ამას ვერც ერთი პროფესია ვერ
შეედრება. რისკი ცხოვრების წესად მექცა და ვერანაირი ბიზნესი და სხვა წარმატებული
პროფესია ვერ შეცვლის ამას, – მომიგო ვოვამ და ისეთი თვალებით შემომხედა, თითქოს
ლუკმაპურს ვართმევდი.
– ოჯახი, ცოლ-შვილი ხომ გინდა, როდემდე უნდა ხოცო ხალხი? – ვკითხე ვოვას, მან კი მიპასუხა:
– დაქორწინებას არ ვაპირებ. ცოლ-შვილზე არ ვფიქრობ. ჩემი ოჯახი კი შენ ხარ, ბაბუა და თუკი
აღარ გინდივარ, ან კიდევ სხვა რამეშია საქმე, მაშინ, მითხარი და მოგშორდები. შეგიძლია,
მომკლა კიდეც და, გარწმუნებ, თითსაც არ გავანძრევ საკუთარი თავის გადასარჩენად.
– შენი მოკვლა რომ მდომოდა, ჯერ კიდევ პიტერში გაგასაღებდი. უბრალოდ, ახალგაზრდა კაცი
ხარ და, შენთვის სიკეთე რომ მინდა, ამასაც იმიტომ გეუბნები, – განვუმარტე ვოვას, მან კი ჩემს
წინაშე დაიჩოქა, ხელზე მეამბორა და მითხრა:
– არა, ბაბუა, ასეთი ცხოვრება მირჩევნია და, გთხოვ, ნურასოდეს შეეცდები, გადამათქმევინო.
– კეთილი, ასე იყოს, – შევპირდი ვოვას. სულის სიღრმეში კი ძალიან მეცოდებოდა, რადგან,
ძალიან სარისკო გზაზე იდგა და შეიძლება, ერთხელაც, არ გამართლებოდა.
თუმცა, ვოვა ბედის ნებიერი აღმოჩნდა – ყოველთვის უმართლებდა და ისეთი აზარტით ჩაერთო
საქმეში, რომ ეტყობოდა, უდიდეს კმაყოფილებას გრძნობდა და ერთი სული ჰქონდა ხოლმე, რაც
შეიძლება მეტად და სახიფათო საქმეები ეკეთებინა.
ამ ხნის განმავლობაში ვოვა არც ფულს შეუცვლია და არც ბედის ნებიერობას. მას რომ
ვუყურებდი და მის ასაკში საკუთარ თავს ვადარებდი, ვხვდებოდი, რომ სხვადასხვა
მისწრაფებები გვქონდა: ვოვას ასაკში მე „კაგებეს“ თანამშრომელი ვიყავი და იდეურად
ვმოქმედებდი, ვოვას წმინდა წყლის აზარტი ამოძრავებს. თუმცა, ეს არც იყო გასაკვირი, რადგან,
როგორც ყოფილი ბაიკერი ექსტრემალი, თავის ახალ პროფესიაში სწორედ აზარტს ხედავდა.
ძნელი სათქმელია, რა უფრო კარგია, იდეურობა თუ ექსტრემალობა, მაგრამ, ფაქტია, რომ ისიც
მაღალი კლასის შემსრულებლად ჩამოყალიბდა და თითქმის არაფრით ჩამომრჩება.
მიუხედავად იმისა, რომ ვოვა ძალიან ერთგულია ჩემ მიმართ და, მისი თქმის არ იყოს, მისი
მოკვლა რომ დავაპირო, საკუთარი თავის დასაცავად თითს არ გაანძრევს, პერიოდულად მას
მაინც ვცდი ხოლმე, ასე ვთქვათ, „ტესტირებას” ვუტარებ და ის არც ერთხელ არ ჩაჭრილა.
შეიძლება, ხვდება კიდეც ჩემს ხრიკებს, შეიძლება, ვერც ხვდება, მაგრამ, ფაქტია, რომ მას ჩემთვის
არასდროს უღალატია და მართლაც ძალიან საიმედო და ერთგული ადამიანია.
– ვინ ჩემი პატრონი? – მომიგო ვოვამ, მშვიდად, თუმცა, კარგად ვიცოდი, რა ტრიალებდა მის
გულში და, ცდილობდა, მომენტი ეხელთა და გავენეიტრალებინე.
– კოკი, ის ნაბოზარი! – ვთქვი მე, შემდეგ ვოვას კბილებში პისტოლეტი ვთხლიშე და დავამატე, –
ის, ვინც ჩემი შვილი მოკლა!
– მე მოკლულის მამა ვარ. თქვენი მისამართი ზუსტად მომასწავლეს და, თუ კოკის თავს არ
ჩამაბარებ, წამებით ამოგხდი სულს!
– თქვენ ცდებით, – მესამედ უარყო ვოვამ. მე კი ამჯერად უკვე თავში ვთხლიშე პისტოლეტის
ტარი, ძირს დავაგდე, იარაღი მივუშვირე და ვუთხარი:
– რას მერჩით, ბიძია, რას? მე უბრალო მხატვარი ვარ, თანაც, დამწყები და, აბა, რა ვიცი, ვინ არის
კოკი, მით უმეტეს, ის, თუ ვინ მოკლა თქვენი საბრალო შვილი! ობოლი ვარ, არავინ მყავს
ამქვეყნად და, უმორჩილესად გთხოვთ, ჩემს ცოდვას ნუ დაიდებთ.
ვოვა ისე სლუკუნებდა, ლამის მისი ტყუილი დავიჯერე. თუმცა, მაინც გავთიშე და სააბაზანოში
შევათრიე. შემდეგ სახლში სისხლის კვალი დავტოვე, კონსპირაციულ ბინაში წავედი და ვოვას
ზარს დაველოდე – ვიცოდი, როცა გამოფხიზლდებოდა, აუცილებლად დამირეკავდა.
– კარგად, შენ როგორ ხარ? ბოლოს რომ გნახე, ვერ ვიტყვი რომ კარგად იყავი, მაგრამ ვერ
დაგელაპარაკე, მეჩქარებოდა. მალე მოვალ და ვილაპარაკოთ, – ვუთხარი ვოვას და ტელეფონი
გავუთიშე. გრიმ-პარიკისგან გავთავისუფლდი, შხაპი მივიღე, შემდეგ ჩავიცვი და სახლში
დავბრუნდი.
– კინაღამ მომკლა. შენ გეძებდა. კიევში რომ საქმე შევასრულეთ, იმისი მამა იყო, – მითხრა ვოვამ.
– ვიცი, – ვუთხარი ვოვას და ვუსაყვედურე, – მართლაც რომ ბედის ნებიერი ხარ. კიდევ კარგი,
ბათუმიდან დროზე ადრე დავბრუნდი, თორემ, ახლა მკვდარი იქნებოდი... როგორ გამოაჭერინე
თავი იმ ბებერს?
– არ ვიცი, როგორ შეძლო, – ამოილუღლუღა შერცხვენილმა ვოვამ, – მეძინა და, თავს ისე ჩუმად
წამომადგა, ვერაფერი მოვუხერხე. თუმცა, ყველანაირად ვცდილობდი, მომენტი მეპოვა და
გამენეიტრალებინა.
როგორც უკვე აღვნიშნე, ვოვა თანდათან ძალიან დაიხვეწა და უკეთესობისკენ შეიცვალა. არც
ფულსა და ქონებას დახარბებია, ბინაც საკმაოდ სადა შეიძინა და, მშვენიერი გარეგნობის
მიუხედავად, არც ქალებზე იყო გადაყოლილი.
– ჩვენი პროფესიის ხალხი საერთოდ არ უნდა იპყრობდეს არავის ყურადღებას, – იტყოდა ხოლმე
ვოვა, – ჩვენ დღისითაც და ღამითაც უჩინარნი უნდა ვიყოთ და კვალს არსად ვტოვებდეთ.
ერთხელ, ერთი კონტრაქტის შესრულებისას, ვოვამ ისე დახოცა ოთხი ადამიანი, დღისით-
მზისით, რომ, უამრავი თვითმხილველიდან არც ერთს არ დაუმახსოვრებია მისი გარეგნობა,
სათვალთვალო კამერებმა კი მხოლოდ მისი ზურგი დააფიქსირა, როდესაც ვკითხე, როგორ
მოახერხა ეს, მიპასუხა:
– შენ რომ არა, ბაბუა, – მეტყვის ხოლმე ვოვა, – მე ის იარაღით მოვაჭრეები გამაგორებდნენ, შენ კი
სიცოცხლე გადამირჩინე და შენთან გადაუხდელ ვალში ვარ.
ერთხელ ვოვამ საკუთარი სხეულით დამიცვა. მართალია, ეს არც შეკვეთა იყო და არც ჩვენ
პროფესიას უკავშირდებოდა, მაგრამ, ადამიანის სიკვდილით მაინც დასრულდა:
– აქედან აახვიეთ, თქვე ბოზებო, და ქალი გამოაჩინეთ! აქვე, თქვენს მაგიდაზე უნდა გავჟიმო!
გოგონა ისე ცახცახებდა შიშისგან, რომ ზურგსუკან მისი კბილების კაწკაწი მესმოდა. ვოვა, ჩემგან
ხელმარჯვნივ, ჩუმად და გაუნძრევლად იდგა. მე მოძალადეს გავუღიმე და ვუთხარი –
დამშვიდდი, შვილო, იარაღი შეინახე და ეს საქმე წყნარად, მშვიდად მოვაგვაროთ-მეთქი, მან კი
უფრო მეტი დორბლები გადმოყარა და ზიზღით მომიგო:
მოკლული დორბლიანის დანახვაზე ქალს სახე გაუბრწყინდა და, იმის მაგივრად, რომ ეკივლა,
ვოვას ჩაეხუტა და მადლობებს უხდიდა.
ქალი იმდენად გახარებული იყო დორბლიანის სიკვდილით, რომ ვიფიქრე, ხომ არ შეიშალა-
მეთქი. განუწყვეტლივ ლაპარაკობდა და, სანამ ტაქსიში ჩავსხედით და იქაურობას სასწრაფოდ
გავეცალეთ, არ გაჩერებულა...
– შენ მე სიკვდილს გადამარჩინე. ტყვია თვალში მხვდებოდა და შენი ტანით, შენი სიცოცხლის
ფასად დამიცავი.
– იხტუნებდა, აბა, რას იზამდა, ის დორბლიანი სუფრაზე უპირებდა გაჟიმვას, – მივუგე ვოვას.
– შეიძლება, შემოვიდე?
ვოვას საჩუქარი მორიგი ძვირფასი საათი აღმოჩნდა, რომელმაც ჩემი საათების კოლექციაში
დაიკავა ადგილი.
– გისმენ.
– ბაბუა, ჩემს ასაკში შენ უფრო მაგარი იყავი, ხომ? – ენის ბორძიკით მკითხა
სახეწამოჭარხლებულმა ვოვამ.
– შენს ასაკში მე ცოლ-შვილი მყავდა, – ბანზე ავუგდე სიტყვა ვოვას, რადგან სწორი პასუხის
გაცემა არ მინდოდა. სიმართლე კი ის იყო, რომ მის ასაკში მე ბევრად მაგარი ვიყავი და ძალიან
სარისკო საქმეები მქონდა გაკეთებული.
– წყენა სისულელეა, მით უმეტეს, ჩვენი პროფესიის ხალხისთვის. შენ გაგიმარჯოს! გისურვებ და
გირჩევ, რომ მალე მოეკიდო ოჯახს.
– მაპატიე, ბაბუა, ძალიან მიყვარხარ და შენს სიტყვას დიდ პატივს ვცემ, მაგრამ, ამ საკითხში ვერ
დაგემორჩილები და, ქალს, თუნდაც ძალიან ლამაზსა და ერთგულს, ვერ ავარევინებ ჩემს საქმეს,
– ძალიან მტკიცედ, მაგრამ მოწიწებით მითხრა ვოვამ.
ხომ გაგიგონიათ: „კაცი ბჭობდა, ღმერთი იცინოდაო“, ვოვასაც ასე დაემართა – ამ ამბიდან
ძალიან მალე, ერთი ექთანი გოგონა გაიცნო და ჯერ ხვდებოდა, თუმცა, ჩემთან არ ამხელდა.
შემდეგ იმ გოგონას ხელი სთხოვა და ჯვრისწერის დღე რომ დანიშნეს, მხოლოდ მაშინ მითხრა:
– დიდი სიამოვნებით, – მივუგე ვოვას, რადგან მისი ბედნიერება მართლა ძალიან გამიხარდა.
თუმცა ერთი ირონიული სიტყვაც არ დამცდენია და არც კი შემიხსენებია მისთვის, თუ რა აზრის
იყო ის ქორწინებაზე სულ რამდენიმე ხნის წინ.
დღესდღეობით ვოვას ცოლი და ჩვილი ვაჟი ჰყავს, ძალიან ბედნიერია და პროფესიული
თვალსაზრისითაც ბევრად წინ წაიწია.
– შვილი დიდი ძალა და სტიმულია, – მითხრა ერთხელ ვოვამ, – ახლა უფრო მობილიზებული
ვარ. შენ წარმოიდგინე, ბაბუა, რომ უფრო მეტად დავხელოვნდი ჩემს საქმეში და იცი, რატომ?
– მეც ასე ვიყავი შენს ასაკში, – მივუგე ვოვას, – როდესაც ოჯახი გყავს და პასუხისმგებლობა
გემატება, ცდილობ, ისე გააკეთო შენი საქმე, რომ ცოცხალი გადარჩე და ოჯახს არ გაუჭირვო.
კარგად მახსოვს, მეორე ბავშვს რომ ველოდებოდი და მერის დღე-დღეზე უნდა ემშობიარა,
შჩუკინმა დამიბარა და მითხრა:
– ალბათ, მეორე შვილის დაბადებას პირადად ვერ დაესწრები და, აბა, შენ იცი, მშვიდობით
დაბრუნდი.
– როგორც ყოველთვის, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, მით უმეტეს, მატება მექნება და ოჯახს ვერ
დავაობლებ, – მივუგე გენერალს, რომელიც, ვიცოდი, რომ ჩემი დაღუპვის შემთხვევაში, ჩემს
ცოლ-შვილს ჩიტის რძესაც არ მოაკლებდა.
– რა თქმა უნდა, კოკი, ახლა კი საქმე, – მითხრა შჩუკინმა. ამ დროს მუხინი შემოვიდა,
მოგვესალმა და ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მას ჰკითხა:
– რა სიახლეა?
– მოკლედ, ასე, კოკი, შენ და ქსენია კიმი შანხაიში მიემგზავრებით. იქ კი, აი, ეს კაცი უნდა
გაანეიტრალოთ, – თქვა და მუხინმა ერთ-ერთი საბჭოთა დიპლომატის სურათი მაჩვენა – უნდა
მოწამლო, ამაში კი კიმი დაგეხმარება.
სხვათა შორის, ქსენია კიმი ჩემი ერთადერთი კოლეგა იყო, ვისთან ერთადაც ორი საქმე მაქვს
გაკეთებული. შანხაის საქმიდან ხუთი წელი იყო გასული, როდესაც ჩვენ ისევ შევხვდით
ერთმანეთს. მე წინასწარ ვიცოდი, რომ ქსენიასთან ერთად მომიწევდა მუშაობა, მან კი, დამინახა
თუ არა, ძალიან გაუხარდა და მკითხა:
– ჰოდა, აგისრულდა ნატვრა – სულ რაღაც ერთი ნაბიჯიღა დაგრჩა. ახლა კი საქმეზე
ვილაპარაკოთ, – ვუთხარი კიმს, – ობიექტს რომ მოკლავ და დააპეჩატებ, ერთი თავაშვებული,
ვნებიანი ღამე ჩემზე იყოს.
– ყველაფერი რიგზე იქნება, – მომიგო კიმმა და, ჩემი დაწვრილებითი ინსტრუქციები რომ
მოისმინა, საქმისთვის მზადებას შეუდგა.
– მარტო შექება არ კმარა, – მომიგო კიმმა, – დაპირება შეასრულე და თავაშვებული ღამე მაჩუქე.
– მე მზად ვარ, – მივუგე კიმს, შამპანურით სავსე ბოკალი გავუწოდე და, სანამ დავლევდი, ვთქვი:
ჩვენს სამშობლოს გაუმარჯოს!
კიმი ორმაგი ჯაშუში იყო და, მას მერე, რაც ის ბოლოჯერ გამოვიყენეთ საქმეში, თავიდან
მოვიშორეთ. ეს იყო ერთ-ერთი იმ უიშვიათესი შემთხვევათაგანი, როდესაც მე ქალის
ლიკვიდაცია მოვახდინე. შემდეგ საიდუმლო გვირაბით დავტოვე კონსპირაციული ბინა,
რომელსაც ამერიკელი ფედერალები უთვალთვალებდნენ და გემით დავტოვე ნიუ-იორკი.
– რას ვიზამთ, ჩემო კარგო! ქალის მოკვლა არც მე მიხარია, ისევე, როგორც ნებისმიერი
ადამიანის, მაგრამ, მოღალატე ყოველთვის სიკვდილს იმსახურებს და სქესს მნიშვნელობა არ
აქვს. ასე იქცევა ყველა ჩვენი კოლეგა მსოფლიოს ყველა მსგავს უწყებაში და სხვაგვარად არც
შეიძლება რომ იყოს.
– ვიცი, რომ კეთილშობილი, ღირსების კაცი ხარ, მაგრამ, იქნებ, ეს თვისებები დროებით
გვერდზე გადადო და მონსტრად გადაიქცე.
– აი, ეს ძუკნა, – შჩუკინმა ქალის სურათი მაჩვენა, – ეს ლამაზი მონსტრი ძუკნა ისე უნდა
დაასახიჩრო, აწამო და რაც შეიძლება დიდხანს გაუგრძელო სულის ამოხდა, რომ მსგავსი
ვერავინ გაბედოს და ღალატი ფიქრადაც არ გაივლოს გონებაში.
– მადლობელი ვარ, კოკი, რომ დავალება ასე შეასრულე. ვიცი, რის ფასად დაგიჯდა ეს
ყოველივე, მაგრამ, მერწმუნე, რომ ასე იყო საჭირო.
– ვემსახურები საბჭოთა კავშირს! – ვუპატაკე ვიქტორ იაკოვლევიჩს, ის კი გადამეხვია და მხარზე
მომითათუნა ხელი, – სამწუხაროა, ძალიან სამწუხარო, რომ ზოგჯერ უკიდურესი სისასტიკის
გამოჩენა გვიწევს, მაგრამ, რას იზამ, ასეთი სპეციფიკა გვაქვს და უნდა ავიტანოთ.
შჩუკინი მართალი იყო. „კაგებეს“ თანამშრომელს ბევრი რამის ატანა უწევდა და ბევრ
სიბინძურეზე უხდებოდა ხელის მოწერა, რაც, საბოლოო ჯამში, პატრიოტიზმით, სამშობლოს
სიყვარულითა და მოვალეობის შეგნებით იყო შეფუთული საბჭოთა იდეოლოგების მიერ.
ადრეც ვთქვი და ახლაც ვიმეორებ, რომ, იდეოლოგიურად ისე დამუშავებული შტატი, როგორც
„კაგებეს“ ჰყავდა, არავის ჰყოლია. მართალია, „კაგებედან“ ბევრი თანამშრომელი გაიქცა და
მიეყიდა დასავლეთს, კერძოდ კი ამერიკას, მაგრამ უმეტესობა უაღრესად ერთგულად და
თავდადებით ემსახურებოდა უწყებას და, მზად იყო, სიცოცხლეც კი გაეწირა საქმისთვის. მეც ამ
კატეგორიას ვეკუთვნოდი. მართალია, ჩემი ინტელექტის დონე უმაღლესი კატეგორიით იყო
შეფასებული, მაგრამ, როდესაც თავგანწირვაზე მიდგებოდა ხოლმე საქმე, გონება უკანა პლანზე
დგებოდა და იდეოლოგია იწყებდა მოქმედებას. ჯერ კიდევ კოჯორში, ჩემი სწავლა-განათლების
ჟამს მინერგავდნენ, რომ ყველაზე საუკეთესო ქვეეყანა საბჭოთა კავშირია და ყველაფერი
საბჭოური კი – ყველა დანარჩენზე უკეთესი... მე, რა თქმა უნდა, მშვენივრად ვარჩევდი ავ-კარგს
და ისიც მშვენივრად ვიცოდი, რომ ყველაფერი მთლად მასე არ იყო, მაგრამ, იდეოლოგიური
კლიშე იმდენად ღრმად იყო ჩემში ჩამჯდარი, რომ ზოგჯერ საღ აზრსაც კი სწონიდა...
ერთხელ ერთ ყოფილ საბჭოთა იდეოლოგს შევხვდი, რომელიც დიდ ბრიტანეთში ცხოვრობდა
და მასთან ძალიან საინტერესო დიალოგი გამომივიდა. საბჭოთა კავშირი კარგა ხნის დაშლილი
იყო. ის კაცი კი, ჯერ კიდევ ჭარმაგი, კარგ მადაზე მყოფი და რაც მთავარია, ისევ ისეთი
დემაგოგი, დიდი ხალისით შემხვდა, თავის კაბინეტში მიმიწვია და მითხრა:
– ჩემთვის დიდი პატივია თქვენი ჟურნალისთვის ინტერვიუს მიცემა და, მზად ვარ, ნებისმიერ
კითხვაზე გაგცეთ პასუხი. გისმენთ:
– თავს როგორ გრძნობდით ახალ გარემოში? – ვკითხე ყოფილ იდეოლოგს, რომელიც უკვე მეორე
ათეული წელი იყო, რაც ბრიტანეთში დასახლდა და ახალ გარემოს კარგა ხნის შეჩვეული უნდა
ყოფილიყო.
– გამოდის, რომ ერთს ფიქრობდით, მეორეს კი აკეთებდით, ხომ? ანუ, უბრალოდ რომ ვთქვათ,
მილიონობით პატიოსან საბჭოთა ადამიანს ატყუებდით.
– იცით, რა, – ჩართო თავისი დემაგოგიური მანქანა ყოფილმა იდეოლოგმა, – ზოგჯერ ტყუილის
თქმა აუცილებელია, რომ, საბოლოო ჯამში, სიკეთე ჰქმნა...
– ნუთუ ღირდა ათეულ ათასობით ადამიანის სიცოცხლე იმ სიკეთის საკეთებლადაც კი, რასაც
საბჭოთა კავშირის დაშლა ეწოდება? – ვკითხე ოპონენტს.
– რას იზამ, ჩემო კარგო, სიკეთე მსხვერპლს მოითხოვს და სწორედ ის ათეულ ათასობით
დაღუპულები არიან ის წმინდანი წამებულები, რომლებიც სიკეთის ქმნას შეეწირნენ, – მომიგო
ყოფილმა იდეოლოგმა, რომელსაც სახეზე ეტყობოდა დიდი კმაყოფილება და აშკარად
ფიქრობდა, რომ „გადამიჯოკრა“.
ჩვენი საუბარი კიდევ კარგა ხანს გაგრძელდა და ის ისე გაერთო ჩვეული დემაგოგიით, რომ თავს
კონტროლს ვეღარ უწევდა. მე, მოთმინებით მოვუსმინე ბოლომდე და პაუზა რომ გააკეთა,
ვუთხარი:
– ბოლო კითხვა.
– სად გაქრა ტვირთი ნომერი ასი? – ვკითხე დემაგოგს, რომელსაც სახე დაეღრიჯა, თუმცა მაინც
გამიღიმა და მკითხა:
– ეგ იმას ნიშნავს, რომ უნდა თქვათ, თუ სად გაქრა ოქროებითა და ძვირფასი ქვებით
დატვირთული თვითმფრინავი, რომელშიც ეგრეთ წოდებული, „პარტიის ოქროს“ ნაწილი იდო
და ის თქვენ გადამალეთ, გენერალი მალკინი კი, რომელიც ამ ტვირთს აცილებდა, ააორთქლეთ,
– მივახალე დემაგოგს და მაყუჩიანი „მაკაროვი“ მივუშვირე, მე თქვენი გამოტეხვა მაქვს
დავალებული და, თუკი სიმართლეს არ მეტყვით, აი, ამ საბჭოთა წარმოების იარაღით
გაგიხვრეტთ შუბლს!
რაც შეეხება „პარტიის ოქროს“ მოძიების საქმეს, რომელშიც მეც ძალიან აქტიურად ვიყავი
ჩართული, ეს შეკვეთა საბჭოთა ფუნქციონერების მიერ იყო გაკეთებული და პირადად ვიქტორ
იაკოვლევიჩ შჩუკინმა მომცა:
– კოკი, ჩემო კარგო, – მითხრა გენერალმა, – მართალია, საბჭოთა კავშირი ისტორიას ჩაბარდა,
მაგრამ, ძველი სისტემა იატაკქვეშეთშია გადასული, გავლენის ბევრი ბერკეტი კვლავ
შენარჩუნებულია და ის ხალხი თავისი კუთვნილი სახსრების დაბრუნებას ცდილობს, რომლის
ნაწილიც არაკეთილსინდისიერმა ადამიანებმა უკანონოდ მიითვისეს.
„პარტიის ოქროს“ დღევანდელი ღირებულება ათი ტრილიონი ევროა და, როგორც ვიცი, ის
სრულად დაიბრუნა ყოფილი ფუნქციონრების მაფიამ, რომელშიც, ჩემი ღრმა რწმენით,
გენერალი შჩუკინიც შედის და, სავარაუდოდ, წამყვანი პოზიციაც უკავია.
რამდენიმე წლის წინ ანონიმმა შემკვეთმა ერთი ნიუიორკელი ბოსის, უფრო სწორად კი, რუსი
ეროვნების ამერიკის მოქალაქეების ლიკვიდაცია შემიკვეთა, რაშიც მილიონი დოლარი
გადამიხადეს. საქმე შევასრულე და მხოლოდ შემდეგ შევიტყვე, რომ ობიექტი ყოფილი
ფუნქციონერი იყო, რომელმაც „პარტიის ოქროს“ ნაწილი გაიტაცა, გარეგნობა შეიცვალა და,
ფიქრობდა, რომ გადარჩა. თუმცა მაფიის კლანჭებს ვერ დაუსხლტა, თავიც წააგო და
გატაცებული თანხაც ოხრად დარჩა...
სულ ახლახან შჩუკინს სოჭში შევხვდი, სადაც მისი თხოვნით ჩავედი და ვიქტორ იაკოვლევიჩმა
მითხრა:
– კოკი, ჩემო კარგო, შენ ძველი, ძალიან გამოცდილი და ძალიან ერთგული კადრი ხარ. ამიტომ,
შენთან ერთი წინადადება მაქვს და მინდა, კარგად დავფიქრდე, სანამ საბოლოო პასუხს
გამცემდე.
– ვიცი, რომ ახალი წყობა გულზე არ გეხატება და ძველი მოგწონს, მართალი ვარ თუ ვცდები?
– არ ცდებით.
– მხოლოდ პირობა უნდა დადო, რომ ჩვენი ერთგული იქნები ბოლომდე და ისევე უმწიკვლოდ
იმსახურებ, როგორც ამას წლების განმავლობაში აკეთებდი.
– კეთილი. ვიფიქრებ.
– შეგიძლია, ერთი თვე იფიქრო. თუ უარყოფითი პასუხი გექნება, მაშინ ჩვენი საუბარი უნდა
დაივიწყო. ხოლო, თუ ჩემს წინადადებას დასთანხმდები და შემოგვიერთდები, უკან დასახევი
გზა არ გექნება.
– კარგი. ერთ თვეში შევხვდებით, – მივუგე გენერალს, როცა კიდევ ვილაპარაკეთ და თბილისში
დავბრუნდი.
შჩუკინის წინადადებაზე პასუხის გასაცემად ძალიან მცირე დრო მაქვს დარჩენილი და ჯერაც არ
ვიცი, რას მოვიფიქრებ. ყველაფერს ვწონი და ამის გამო ორ შეკვეთაზე უარი ვთქვი. კარგა ხანია,
აღარც ვოვას შევხვედრივარ და მხოლოდ ტელეფონით ვესაუბრეთ ერთმანეთს რამდენჯერმე.
ზუსტად არ ვიცი, რას მთავაზობს ჩემი ყოფილი შეფი, მაგრამ, რაღაც გრანდიოზულ
ღონისძიებაში რომ მიპირებენ ჩართვას, აშკარაა. ვნახოთ, მოვიფიქრებ.
– სწორედაც რომ, – მომიგო შჩუკინმა, – თანაც ისე, რომ ყველამ გაიგოს და დაინახოს, თუ ვისი
ნამოქმედარია და რისთვის. „ვისში”, რა თქმა უნდა, ჩვენს უწყებას ვგულისხმობ. შენ, როგორც
ყოველთვის, უჩინარი და უვნებელი უნდა დარჩე.
– რამე მნიშვნელოვანი ინფორმაცა მიუტანა მტერს? – ვკითხე ანდრეი ლუკიჩს. მან კი თავი
გააქნია და მომიგო:
– არა. საკმაოდ მაღალი ჩინის მიუხედავად, მას თითქმის არანაირ საიდუმლო ინფორმაციაზე არ
მიუწვდებოდა ხელი. ის „ზავხოზი“ იყო, მეტი არაფერი, უწყებისთვის ავეჯსა და საკანცელარიო
აღჭურვილობას იძენდა. მას გაქცევისას მცირედი თანხაც კი არ წაუღია თან. ერთი სიტყვით,
სრული არარაობაა.
– აბა, რას ვერჩით? – ღიმილით ვკითხე მუხინს, რომელსაც ჩემს სიტყვებზე გაეცინა, პასუხი კი
შჩუკინმა გამცა:
– იმას, რომ ჩვენს პრესტიჟს ვიცავთ და რომ არავის დავაცინინებთ თავს, მით უმეტეს, ისეთ
არარაობას, როგორიც ეს ვაჟბატონია.
– ახლა, რაც შეეხება შესრულების ფორმას: ის ყველამ ნახოს და ყველა შეძრწუნდეს. შენ ამ
სუბიექტის გვამი საჯარო ადგილზე უნდა გამოკიდო და ისეთი დამახინჯებული, რომ თუკი
ვინმეს ჩვენი ღალატი აქვს განზრახული, სამუდამოდ ამოიგდოს ეს გულიდან.
სისასტიკესა და შურისძიებაში საამაყო რა არის, – იტყვის მავანი და, ალბათ, ეს სწორიცაა, მაგრამ,
მაშინ ახალგაზრდა ვიყავი, თავი კომუნისტური იდეებით მქონდა გამოტენილი და ამ ყველაფერს
ხალხის ბედნიერი მომავლისთვის ვაკეთებდი... თუმცა, მოგვიანებით, როდესაც ასაკიც მომემატა
და გამოცდილებაც, ბევრად არც იდეალები შემიცვლია და არც ჰუმანური გავმხდარვარ. უფრო
სწორად კი, ჰუმანიზმს საქმის დროს არ ვიჩენდი, თორემ, ჩვეულებრივ ყოფა-ცხოვრებაში
ჭიანჭველასაც კი არ დავადგამდი ფეხს და, ჩემი დიდი შესაძლებლობების მიუხედავად, ძალიან
დამთმობი და სხვების მიმართ კეთილგანწყობილი ადამიანი ვიყავი, რის გამოც, ყველა პატივს
მცემდა და ყველას ვუყვარდი. აბა, ვინ წარმოიდგენდა, რომ ჩემისთანა „დუშკას“ მიღმა
ფოლადივით მტკიცე და ვეფხვივით ულმობელი ადამიანი იმალებოდა, რომელიც ისე
ამოართმევდა კაცს სულს, თვალსაც კი არ დაახამხამებდა.
სიმართლე რომ ვთქვა, ადაპტაცია ძალიან არ გამჭირვებია, ორმაგ ცხოვრებას მალევე შევეჩვიე და
დღემდე ასე ვარ, მაგრამ, ეს სულაც არ არის იოლი და ყველა პროფესიონალი დამეთანხმება ამაში.
ასეთი ყოფა, ჩემი აზრით, ფოლადის წრთობის პროცესს წააგავს, როდესაც გახურებულ რკინას
წყლით აცივებ, შემდეგ ისევ ახურებ და ასე მეორდება ბევრჯერ. ხოლო ფოლადისგან
განსხვავებით, რომელიც ერთხელ იწრთობა, ჩვენი პროფესიის ადამიანები მუდმივ წრთობაში
ვიმყოფებით და ასე გრძელდება მანამ, სანამ სული გვიდგას...
ერთხელ ერთი ძალიან რთული დავალება შევასრულე, რომლის დროსაც უამრავი ადამიანის
დახოცვა მომიწია, თავად კი ერთი ნაკაწრიც არ მქონდა. სახიფათო ზონიდან გამოსვლას სამი
დღე მოვანდომე. ლუბიანკაზე რომ მივედი და შჩუკინთან შევდგი ფეხი, რომელიც ჩემი
გმირობის საქმის კურსში იყო, აღტაცებული შემომეგება და ყველაფერი დაწვრილებით
მომაყოლა, ბოლოს კი მკითხა:
– კოკი, ჩემო კარგო, როგორ ახერხებ კარგი შემსრულებლის და კარგი მეოჯახის პროფესიების
ერთმანეთთან შეთავსებას, ეს ხომ ორი ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებული რამეა და
არაადამიანურ ძალისხმევას მოითხოვს?
თავის დროზე შჩუკინი ჩემზე არანაკლები შემსრულებელი იყო და, ამავდროულად, ბრწყინვალე
მეოჯახე. მე ეს კარგად ვიცოდი და ღიმილით მივუგე:
– ვინ-ვინ, მაგრამ, თქვენ მაინც არ უნდა მეკითხებოდეთ ამას, ამხანაგო გენერალო. თქვენი
მეოჯახეობისა და გმირობის ამბები ბევრმა და, მათ შორის მეც კარგად ვიცი.
– ოჯახიც მიყვარს და სამშობლოც. ეს ორი რამ ჩემი ცხოვრების ორი ამოსავალი წერტილია და
დარწმუნებული ვარ, რომ შენც ასე ხარ.
– დიახ, ამხანაგო გენერალო, მეც სწორედ ასე ვარ – ოჯახი და საქმე, ჩემი უმთავრესი
ვალდებულებებია, – მივუგე შჩუკინს და ეს მართლაც ასე იყო, რადგან, ასე ვიყავი აღზრდილი და
არც ოჯახისთვის მიღალატია ოდესმე და არც საქმისთვის.
ერთხელ ერთი საკმაოდ ხანდაზმული ადამიანის ლიკვიდაცია განვახორციელე, რომელსაც
უწყება ორმოცი წლის განმავლობაში ეძებდა და, ბოლოს, როგორც იქნა, მაინც მოიხელთეს.
როდესაც მე მას დაუსწრებლად გამოტანილი სასიკვდილო განაჩენი წავუკითხე, რომელიც ჯერ
კიდევ სტალინის სიცოცხლეში იყო მიღებული, ფერი წაუვიდა და მითხრა:
– რაღა დროს ესაა, მას მერე ხომ თითქმის ნახევარი საუკუნე გავიდა, ომიც კარგა ხანია,
დასრულდა, მეც მოვხუცდი. იქნებ დამინდოთ, მაპატიოთ შეცდომა და შვილიშვილებთან
ნებივრობის სიამოვნების უფლება მომცეთ.
სამშობლო მაშინ ჩემთვის, რა თქმა უნდა, საბჭოთა კავშირი იყო და, მართალია, მე
გათვითცნობიერებული მქონდა ჩემი ქართველობა, საქართველოს ისტორიითაც ძალიან
ვამაყობდი და, რა თქმა უნდა, ყოველთვის თბილისის „დინამოს“ ფეხბურთელებს
ვგულშემატკივრობდი ნებისმიერ გუნდთან შეხვედრაში, მაგრამ, მაინც საბჭოთა, საბჭოური
სულისკვეთებით გაჟღენთილი ადამიანი ვიყავი და საბჭოური მენტალიტეტის ნარჩენები
დღემდე ცოცხლობს ჩემში.
რადგან ფეხბურთი ვახსენე, ერთი ამბავი უნდა მოვყვე, რომელიც სწორედ იმ პერიოდს
დაემთხვა, როდესაც თბილისის „დინამომ“ ევროპის თასების თასი მოიგო გერმანიაში.
– ყოჩაღ, კოკი, მშვენივრად გაართვი თავი საქმეს. ვერაფერს იტყვი, სუფთა ნამუშევარია. შენ
ძალიან საშიში კაცი მოიშორე, თან, უძვირფასესი ინფორმაცია მოიტანე.
– არა მარტო შენ, ჩემო კოკი, შენმა თანამემამულეებმაც ასახელეს სამშობლო და გერმანელებს
გერმანიაში თასების თასი მოუგეს. მომილოცავს, მაგარი გუნდი გყავთ!
– ისეთი სახე გაქვს, თითქოს „დინამოს” გამარჯვება არ გიხარია. შენ რა, ფეხბურთი არ გიყვარს?
– როგორ არა.
– არადა, სწორედ იმ დროს იყავი იმ ქალაქში, სადაც შენი საყვარელი გუნდი თამაშობდა და, რომ
არა მოვალეობის გრძნობა, ალბათ, თამაშსაც დაესწრებოდი, ხომ?
აშკარა იყო, შჩუკინმა ჩემი სტადიონზე ყოფნის ამბავი იცოდა, ამიტომ ფეხზე წამოვდექი,
გენერალს მზერა მივაპყარი და ვუთხარი:
– ვიცი, რომ იყავი, – მშვიდად მომიგო შჩუკინმა, – შენ არაფერი დაგირღვევია, საქმეს
ბრწყინვალედ გაართვი თავი და მხოლოდ და მხოლოდ ჯილდოს იმსახურებ. ეს ამბავი კი ჩვენ
შორის დარჩეს. შენს ადგილზე, მეც ანალოგიურად მოვიქცეოდი.
ამას წინათ მე და ვოვამ ერთი ობიექტი, რომელსაც ეგონა, რომ საგულდაგულოდ იმალებოდა და
ვერასოდეს მოიხელთებდნენ, ჩვეულებრივი „ჩიპის” მეშვეობით აღმოვაჩინეთ. იმ სულელს
პასპორტი ჰქონდა თან, პასპორტს კი სპეციალური ჩიპი აქვს ჩაკერებული, რომელიც ყველგან
იძლევა სიგნალს და, როდესაც მას თავზე წამოვადექით და პისტოლეტები მივუშვირეთ‚ არ
სჯეროდა, რომ მკვლელები ვიყავით.
სხვათა შორის, მე და ვოვას, რა თქმა უნდა, გვაქვს, თანამედროვე პასპორტები, მაგრამ, თან
არასდროს ვატარებთ და ისეთ ადგილას გვაქვს შენახული, სადაც სიგნალი არ აღწევს. ზუსტად
ვიცი, რომ ნებისმიერი თანამედროვე საბუთი, რომელზეც პირადობაა აღბეჭდილი, მსოფლიო
ტოტალური კონტროლის მოწყობილობასთანაა შეერთებული და ნებისმიერ პიროვნებას
მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში უპრობლემოდ აღმოაჩენენ. ამიტომ, თუკი ძებნილი ხარ,
თანამედროვე საბუთი თან არ უნდა ატარო...
სულ რაღაც ოცი წლის წინ კი სულ სხვაგვარად იყო საქმე: საკმარისი იყო, ძებნილს პლასტიკური
ოპერაცია გაეკეთებინა, ექიმი კი მოეკლა, რომ მისი პოვნა პრაქტიკულად შეუძლებელი იყო,
თუმცა, მაშინაც ვახერხებდით მათ მოძებნას და ეს ძირითადად სუნისა და ხელის თითების
ანაბეჭდების მეშვეობით ხდებოდა.
ცოტა ხნის წინ მალიბუში ერთი კაცი გავიცანი, რომელსაც იქ ფეშენებელური ვილა აქვს და ისე
ცხოვრობს, როგორც მის გულსა და გონებას მოეპრიანება. ის კაცი ადრე საბჭოთა კავშირის
მოქალაქე იყო, შემდეგ უცხოეთში გაემგზავრა, შტატებში დარჩა და ძალიან გამდიდრდა. ერთი
სიტყვით, ეს „ამერიკული ოცნების“ აპოლოგეტი, რომელიც მთელი ცხოვრება ამერიკას აქებდა
და საბჭოთა კავშირს აძაგებდა, რადიკალურად შეცვლილი დამხვდა და შუა საუბარში მითხრა:
– ჩემო მეგობარო, ჩემს ანდერძში წერია, რომ ჩემს სამშობლოში დამკრძალონ. ვატყობ, ეს დრო
მოახლოვდა და, აბა, შენ იცი, არ ამაცილო...
მე, რა თქმა უნდა, არ ამიცილებია, მაგრამ, ძალიან სევდიანი წამოვედი იქიდან და კარგა ხანს
თვალწინ მედგა სამშობლოს მონატრებული მალიბუელის სახე.
სხვათა შორის, ამ ბოლო დროს ძალიან მიჭირს ხოლმე სასხლეტზე თითის გამოკვრა და ვფიქრობ,
რომ ეს სიბერის ბრალია.
ამას წინათ მე და ვოვამ ერთი შეკვეთა შევასრულეთ – ერთი ობიექტი თავისივე სახლში
მოვიხელთეთ, მე პისტოლეტი მივუშვირე, მაგრამ სროლა დავაყოვნე. ობიექტმა ამით ისარგებლა,
ლულას ხელი წაატანა და მუცლისკენ შემომიბრუნა, თუმცა, ვოვამ მას კეფაში დაასვა ტყვია და
მითხრა:
– ბაბუა, რა გჭირს?
– სიბერე.
– კარგი რა, რა დროს სიბერეა! უბრალოდ, გადაიღალე და დასვენება გჭირდება. მოდი, ერთი
კვირით სადმე გავემგზავროთ.
– როგორ და, როგორც უკვე გითხარი, – გავუმეორე ვოვას, – ეს საქმე მე საფუძვლიანად მაქვს
შესწავლილი და იშვიათად ვიყენებ, თორემ, განა არ ვიცი. აფეთქების მრავალი საშუალება
არსებობს და, ას კაცში მდგარი ადამიანი შეიძლება ისე ასწიო ჰაერში, რომ მის გვერდით
მდგომებს ერთი ნაკაწრიც არ ჰქონდეთ. ამას „მიმართული აფეთქება” ეწოდება და რამდენჯერმე
წარმატებით მაქვს გამოყენებული.
ვოვას, რომელიც ჩემს ყოველ სიტყვას უაპელაციოდ ენდობოდა, მეტი არაფერი უკითხავს
ჩემთვის და ერთი საქმე გამახსენდა, რომელიც ჯერ კიდევ „კაგებეში“ მუშაობისას, შუა
„ზასტოის” დროს შევასრულე.
ერთ ზაფხულს ოჯახთან ერთად ყირიმში ვისვენებდი. ჩემს უფროს ვაჟს ცურვას ვასწავლიდი.
წყლიდან რომ გამოვედით, ბავშვი დედის გვერდით ქვიშაში ჩაწვა. მე კი წყალში შევბრუნდი და
კლდეებისკენ გავცურე, რომელიც ნაპირიდან ერთი კილომეტრით იყო დაშორებული.
მე ზურგზე დავწექი და ცურვა განვაგრძე, თან ჩემებს მანამდე ვუქნევდი ხელს, სანამ ვხედავდი.
– რადიოში მოვისმინე, რომ ჩვენკენ აისბერგები მოცურავენ და, არ გეშინიათ, რომ დაეჯახოთ?
ყველაფერი ნათელი იყო – კატერში მყოფმა მეკავშირის პაროლი მითხრა და პაროლითვე მივუგე:
– რომ გამოჩნდებიან, ისე ღრმად ჩავყვინთავ, რომ ქვეშ გავუძვრები და სამშვიდობოზე გავალ...
– იმ სიშორეზე ხართ გამოსული, რომ მართლაც გაუძვრებით აისბერგს ქვეშ. კატერზე ამოდით,
კლდეებთან მივცუროთ და იქ ვილაპარაკოთ.
– თქვენ მიცურდით და მეც მალე იქ ვიქნები, – მივუგე მეკავშირეს, რომელმაც გეზი კლდეებისკენ
აიღო. ხუთიოდე წუთში მეც მივედი, კლდეზე დაუხმარებლად შევდგი ფეხი და მეკავშირემ
რამდენიმე კომპლიმენტის შემდეგ მითხრა:
მეკავშირის შეთავაზებაზე, რომ ნაპირზე კატერით გავეყვანე, უარი ვუთხარი. მან წარმატება
მისურვა და წავიდა. მე ცოტა დავისვენე და ნაპირზე დავბრუნდი, სადაც ჩემი ცოლ-შვილი
მელოდა. სასტუმროს ნომერში რომ დავბრუნდით, მერიკოს მოსატყუებლად ტელეფონზე
ვილაპარაკე და ვუთხარი:
– დიახ, – მომიგო მეკავშირემ, – თქვენ ხომ ბერლინელი ტომას მიულერი ხართ და გყავთ
კანონიერი მეუღლე – ბრიგიტა.
„აბა, ასეთ რამეს ქართველის მეტი ვინ იზამდა“, – გავიფიქრე გუნებაში, ბრიგიტას კი ვუთხარი:
– კარგი ვინმე კი იყო, რაც მართალია, მართალია, – რომანტიკულად თქვა ბრიგიტამ, – მაგრამ,
წარსულს თავი დავანებოთ და საქმეზე გადავიდეთ. მოკლედ, ასე: თქვენი სამიზნე „შტაზის“
ბობოლა ოფიცერია, რომელიც დღისით, მზისით, ათეულობით თავისი კოლეგის წინ
სამაგალითოდ უნდა გამოასალმოთ სიცოცხლეს.
– თქვენ ის უნდა ააფეთქოთ, მაგრამ, ისე, რომ მის გარდა სხვა არავინ დაზარალდეს.
ჩემი აზრით, ასეთი მოქმედება შეცდომა იყო და სჯობდა „კაგებეს“ „შტაზი“ გაეფრთხილებინა,
მაგრამ, ჩემი უწყების ხელმძღვანელობა სხვაგვარად ფიქრობდა და მე არავინ არაფერს
მკითხავდა.
– ახლა, რაც შეეხება ლიკვიდაციის დროსა და ადგილს, – განაგრძო ბრიგიტამ, – ეს უნდა მოხდეს
ბერლინის საუკეთესო საბანკეტო ჰოლში, რომელსაც „ბერლინ პლაზა“ ეწოდება, „შტაზის“
იუბილეზე.
– ასეთ რამეს მხოლოდ „კაგებეში“ თუ მოიფიქრებენ, – ჩამეცინა მე, ბრიგიტამ კი სრული
სერიოზულობით მომიგო:
– ბრძანეთ.
– ძვირფასო კოლეგავ, იქნებ, ამ ერთხელ შეცვალოთ თქვენი პრინციპი და ერთი ღამით ჩემი ქმარი
გახდეთ?
– არა.
– გისმენთ.
– მე ვფიქრობ, რომ აჭარბებთ, – თქვენობით მივმართე ბრიგიტას იმ იმედით, რომ ისიც ასე
მომიგებდა, თუმცა ჩემმა მასპინძელმა მითხრა:
– გიმეორებ, რომ „შტაზი“ უსაშინლესი უწყებაა, კარგად დატოტვილი ჯაშუშური ქსელი აქვს და
მათ ყველგან მიუწვდებათ ხელი.
– გეთანხმები, მაგრამ, საელჩომდე მისვლა ხომ გინდა! ქუჩაში გასვლა კი უკიდურესად საშიშია,
უკვე ყველგან მილიცია-პოლიციაა, და, რაც მთავარია, ყოველ კუთხე-კუნჭულში შპიკები
დაძრწიან, რომლებიც ყველას და ყველაფერს აკვირდებიან.
– ბოლომდე არც აქაა უსაფრთხო ადგილი – ყველასა და ყველაფრის ტოტალურ შემოწმებას რომ
დაიწყებენ, აქაც მოვლენ.
– ჯერ ერთი, მე სულ სხვა კურსი მაქვს და სკანდინავიაში მივცურავ. თანაც, იქნებ, ტყუით, აბა, მე
რა ვიცი?
– დიახ, დიახ, გავიგე, ამხანაგო მზვერავო! ახლავე ისე დაგმალავთ, რომ თვით ეშმაკიც კი ვერ
მოგაგნებთ. წამობრძანდით.
– ვერაფერს იტყვი, იუველირული შესრულება იყო. ჩემი კოლეგის თავი ისე მოსწყდა კისერს და
გაფრინდა, რომ თვალიც ვერ შევავლე. ახლა ეცოდინებათ ჩვენს კონკურენტებს, თუნდაც
მოძმეებს, რომ ჩვენთან დაპირისპირება კარგს არავის არაფერს მოუტანს. ერთი სიტყვით,
ხელმძღვანელობა შენით ძალიან კმაყოფილია და, ვადასტურებ, რომ მსოფლიოში საუკეთესო
ხარ.
ჩემი ჯერი რომ მოვიდა, ოფიცერთან მიმიყვანეს. მან კი გამიღიმა, მის წინ დაჯდომა შემომთავაზა
და მკითხა:
– ვიცი, მაგრამ, ძმა მომიკლეს და, ვცდილობ, მკვლელი ნებისმიერი ხერხით ვიპოვო.
– თავდაცვის მინისტრი თქვენი ძმა იყო? ვწუხვარ, ძალიან ვწუხვარ, სენიორ, მაგრამ, მე
უდანაშაულო ვარ. მე რიგითი ეთნოგრაფი ვარ, მხოლოდ და მხოლოდ თქვენი კულტურით ვარ
დაინტერესებული და პოლიტიკიდან ისევე შორს ვარ, როგორც მთვარე – დედამიწიდან.
– რომ დაგაყენოთ?
– ხუმრობთ?
– სულაც არა.
– როგორ უნდა დამაყენოთ, თქვენ, უცხოელმა ეთნოგრაფმა, საიდან უნდა იცოდეთ, ვინ მოკლა
ჩემი ძმა? მას, ალბათ, კონტრრევოლუციონერებმა მოუღეს ბოლო, ძველი რეჟიმის მომხრეებმა.
თქვენ ხომ პოლიტიკაში ვერ ერკვევით და არაფერი გაგეგებათ?!
– ეგ კი მართალია, მაგრამ, ხომ არსებობს შემთხვევითობაც?
სნაიპერის ხსენებაზე ოფიცერს სახე ეცვალა, ცარცის ფერი დაედო და ენის ბორძიკით მითხრა:
– მართალია, ჩემი ძმა სნაიპერმა მოკლა, მაგრამ მსროლელი როგორ და სად უნდა გენახათ?
– სენიორ, – ვუთხარი ოფიცერს, – მე ხატვა მეხერხება, თან ფენომენალური მახსოვრობა მაქვს და,
შემიძლია, ერთხელ ნანახი ადამიანი აბსოლუტური სიზუსტით, ზეპირად დავხატო. როდესაც
თქვენი ძმა მოკლეს, მე იმ შენობის სიახლოვეს ვიმყოფებოდი, საიდანაც სნაიპერული გასროლა
მოხდა. მე იმ შენობიდან გამოსული კაცი ვნახე და, ვფიქრობ, რომ სნაიპერიც სწორედ ის იყო. მე
ახლა იმ კაცის პორტრეტს დაგიხატავთ, ძებნა კი თქვენი საქმეა.
– აი, სენიორ, ის კაცი, ვინც თქვენი ძმის მკვლელობის ჟამს იმ შენობიდან გამოვიდა.
– საერთოდ, თქვენ ჩემი სტუმარი იქნებით, მაგრამ, ღმერთმა არ ქნას, რომ ტყუოდეთ. ასეთ
შემთხვევაში, საშინელი სიკვდილი გელოდებათ და ვერც უცხოელობა გიხსნით, ვერც ჩვენი
კულტურის სიყვარული და ვერც თქვენი ხატვის ნიჭი. ახლა კი წამობრძანდით, სუფრას
მივუსხდეთ და ჩემი ძმის მოსაგონარი შევსვათ.
ოფიცერმა გვერდით ოთახში გამიყვანა, დაკითხვები კი შეწყდა. ერთი საათის მერე ჩემს
მასპინძელს ადიუტანტი ეწვია და ყურში რაღაც ჩასჩურჩულა.
ოფიცრის ვილიდან სამი დღის მერე გავიპარე და ორ დღეში ჩემი სვლით მოსკოვში ჩავედი.
შჩუკინს რომ ვეახლე, მითხრა:
– მადლობა ღმერთს, საღ-სალამათს რომ გხედავ. შენი კვალი სტადიონთან დავკარგეთ და ზოგ-
ზოგიერთებმა გამოგიტირეს კიდეც. თუმცა, მე დარწმუნებული ვიყავი, რომ არაფერი
შეგემთხვეოდა და არც შევმცდარვარ.
– უყურეთ!
იმ პერიოდში ლიბანის ერთ დროს აყვავებული დედაქალაქი უკვე ნანგრევებად იყო ქცეული
სამოქალაქო ომისგან და იქ ორიენტაცია ძალიან ძნელი იყო. მიუხედავად ამისა, მე და ჩემი
რაზმი იქ დათქმულ დროს ჩავედით, მეკავშირეს შევხვდით და ტერორისტების ძებნას
შევუდექით. უფრო სწორად, ჩვენი მეკავშირე და მისი ხალხი ეძებდნენ, ჩვენ კი სიგნალს
ველოდით და მზად ვიყავით ტერორისტების გასაჟლეტად. მესამე დღეს მეკავშირემ გვაცნობა,
რომ ძებნილები ერთ-ერთ ნახევრად დანგრეულ სახლს აფარებდნენ თავს დასავლეთ ბეირუთში.
ჩვენ მინიშნებული ადგილისკენ შუაღამეს გავემართეთ. მსუბუქად, მაგრამ მრავალმხრივად
ვიყავით შეიარაღებულები, თან, მინი-ცეცხლმფრქვევებიც გვქონდა და ოპერატორებიც
გვახლდნენ.
ომარ ვაჰიდ-ხანსა და მის ხელქვეითებს ტკბილად ეძინათ, როდესაც მათი ორი გუშაგი
გავანეიტრალეთ – კისერი მოვტეხეთ და იქვე დავყარეთ. შემდეგ კი მათ ადგილსამყოფელში
შევცვივდით, იქაურობა ძლიერი ფარნებით გავანათეთ და ტერორისტებს ინტენსიური ცეცხლი
გავუხსენით... ჩვენ ვესროდით, ოპერატორები იღებდნენ... მთელი ეს ჯოჯოხეთი სულ რაღაც რვა
წუთს გაგრძელდა. ბოლოს კი ოცდაერთივე დაფლეთილი ცხედარი ერთად დავაწყვეთ და მინი
ცეცხლმფრქვეველებიდან დავანახშირეთ...
– მოუსმინე!
– არც მთლად მასეა საქმე, – მომიგო შჩუკინმა, – ეს სუბიექტი ჩვენი უწყების მაიორი იყო და ხუთი
თვის წინ გაიქცა ჯერ თურქეთში, შემდეგ კი ამერიკაში. ჩვენთან ის პროპაგანდისტულ ბლოკებზე
მუშაობდა და დღემდე მის მიერ შედგენილი პროგრამით მუშაობს საბჭოთა პრესა და
ტელევიზია. ამერიკაშიც იგივე ფუნქცია დააკისრეს, ამიტომ, ჩვენთვის ის ორმაგად საშიშია,
რადგან ყველა ჩვენს პროპაგანდისტულ ტექნოლოგიას ფლობს და, ხომ ხედავ, რა „რეჩი“
დაარტყა? რაც შენ ახლა მოისმინე, „ამერიკის ხმის“ წუხანდელი გადაცემიდან გადმოვიწერეთ,
მათ კი გავრცელების ფართო დიაპაზონი აქვთ და, სოციალისტური ევროპის გარდა, მთელ
საბჭოთა კავშირშიც ისმენენ, მათ შორის ჩვენი კოლეგებიც.
– ენა უნდა ამოვგლიჯოთ, რომ ვერ ილაყბოს, ხელები უნდა მოვკვეთოთ, რომ ვერ წეროს. ცალი
თვალი უნდა ამოვთხაროთ, რომ მხოლოდ საკუთარი უბედურება დაინახოს და ორივე ყური
უნდა შევუნარჩუნოთ, რათა კარგად მოისმინოს, თუ რისთვის ეწვია ასეთი უბედურება. გარდა
ამისა, ინვალიდის ეტლში უნდა ჩაჯდეს, რომ იმით ტკბობის უნარიც არ ჰქონდეს, რაც უენოებს,
უხელოებსა და ცალთვალებს შეუძლიათ.
ჩემი მასპინძელი ნიცაში, კარგად დაცულ ვილაში ცხოვრობდა, რომელიც მას ამერიკელებმა
უყიდეს. მე კი მასთან ემიგრანტი ქართველების შვილის სტატუსით ვიყავი მისული, რომელსაც
გენიალური ქიმიკოსის გაცნობა პირადად უნდოდა და მასთან მხოლოდ საგულდაგულო
შემოწმების შემდეგ შემიშვეს.
– საბჭოთა ჯოჯოხეთს რომ დავაღწიე თავი და ჩემ მიერ შემუშავებული ქიმიური ტექნოლოგიები
ამერიკელებს მივყიდე, „კაგებემ“ ჩემზე ტოტალური ნადირობა გამოაცხადა. ერთხელ
ავტოავარიით სცადეს ჩემი მოკვლა, მაგრამ, გადავრჩი; მეორედ მესროლეს და დავიჭერი, მაგრამ,
კვლავ გადავრჩი. მას მერე ამერიკელებმა ჩემი უსაფრთხოების ზომები გაამკაცრეს და ასეთი
საგულდაგულო შემოწმება იმიტომ მოგიწყვეს, ჩემო მეგობარო, რისთვისაც ბოდიშს გიხდით.
– რას ბრძანებთ, ასეთი ზომები უფრო ადრე უნდა მიგეღოთ, – მივუგე მასპინძელს, – თქვენს
ადგილზე მეც ზუსტად ასე მოვიქცეოდი და იმ ჯოჯოხეთს გამოვექცეოდი. თუმცა,
საქართველოში არასოდეს ვყოფილვარ.
თამარს ხელზე ვეამბორე, სკამზე დაჯდომა შევთავაზე და ერთი ბოთლი შამპანური შევუკვეთე,
რაც მონაკოშიც კი იშვიათობაა. როდესაც ბოკლები შევავსე, თამარს ვუთხარი:
– აბა, ასე კარგად საიდან იცი ქართული ენა და ტრადიციები? – გაუკვირდა მერიკოს, – შენი
შემხედვარე ადამიანი ვერ იფიქრებს, რომ საქართველოში არ ცხოვრობ.
თამარის სიტყვებზე ელდა მეცა და მივხვდი, ვისი შვილი იჯდა ჩემ წინ. ნებისყოფა უკიდურესად
დავძაბე, არ შევიმჩნიე, გავუღიმე და ვუთხარი:
– კი, ოფიციალური დიაგნოზი ინსულტი იყო, მაგრამ, მე მაინც მკვლელობა მგონია, – გაიმეორა
თამარმა.
– ასე რატომ ფიქრობთ? – ვკითხე თამარს, გუნებაში კი გავიფიქრე, რომ წარსულის ცოდვებმა
თავის შეხსენება დაიწყეს.
– იცით, მამა, ცოტა არ იყოს, ცრუმორწმუნე იყო და, ხშირად ამბობდა, რომ მას თავისივე პირმშოს
ხელით ეწვეოდა სიკვდილი, – თქვა თამარმა, – თუმცა კი ვერ აკონკრეტებდა, თუ რას ნიშნავდა
მისი ეს სიტყვები. მას ჯერ კიდევ მოსკოვში ცხოვრებისას ერთმა ბოშა ქალმა უმკითხავა
ხელისგულზე და უთხრა, შენი პირმშო მოგიღებსო ბოლოს.
– მაშინ მე, უბრალოდ, ვფიქრობდი, რომ მამა შეშინებული იყო და ყველაფერს აზვიადებდა.
მაგრამ, ერთხელ გვკითხა:
– ნუ გგონიათ, რომ ვამეტებ. იმ ბოშამ მაშინ ისიც მითხრა, ორჯერ შეეცდებიან შენს მოკვლას,
მაგრამ ცოცხალი გადარჩები და შენი პირმშო მოგიღებს ბოლოსო.
– მართლაც, – მხრები აიჩეჩა მერიმ, – ეს ორი რადიკალურად განსხვავებული რამაა და, ალბათ,
ცხონებული მამათქვენი მართლაც აჭარბებდა.
– მეც ასე მეგონა წლების განმავლობაში, მაგრამ, ამ ცოტა ხნის წინ ერთი მკვლელის დაკითხვას
ვესწრებოდი და მან აღიარა, რომ „მიზანი“ ხელის ჩამორთმევით მოკლა, რომელსაც ოფლის
მეშვეობით ის ტოქსინი გადასდო, რომელიც, სამწუხაროდ, მამაჩემის შექმნილია, ანუ, მისი
პირმშოა და, ჩემი აზრით, მამაჩემიც ამგვარად მოკლეს. მით უმეტეს, რომ წინა დღეს მასთან
ვიღაც ახალგაზრდა, ქართველი ეროვნების მამაკაცი იყო სტუმრად.
თამარის სიტყვები უდიდეს დისკომფორტს მიქმნიდა და შორს გაქცევა მინდოდა, მაგრამ, თავი
შევიკავე, ძვირფასი შამპანური ბოლომდე გამოვცალე ქალებთან ერთად და მხოლოდ სამიოდე
საათის შემდეგ დავშორდით თამარს, რომელიც მერიკომ საქართველოში დაპატიჟა.
– ეგ საიდანღა გაიგე?
– რა მიზანი?
– რა და, თამარს ულამაზესი ქალიშვილი ჰყოლია და, მინდა, ჩვენს უმცროს ვაჟს გავაცნო, –
მომიგო მერიმ.
არც თამარი ჩამოსულა ჩვენთან სტუმრად და არც მისი ქალიშვილია ჩემი რძალი, თუმცა,
მამამისზე ხშირად ვფიქრობ ხოლმე და გული მწყდება, რომ მისი ლიკვიდაცია მაინცდამაინც
ჩემი ხელით მოხდა.
– იცოდე, კოკი, რომ სინანული და გულისწყვეტა ჩვენი პროფესიის მტერია და არც ერთი
შესრულებული საქმის გამო არასდროს არ იდარდო, – მასწავლიდნენ „კაგებეს“ ინსტრუქტორები,
– სინანული და მონანიება ბოლოს, უფლის სამსჯავროზე, თუმცა, არსებობს კი ეს სამსჯავრო?!
მაშინ, ჩემი ინსტრუქტორების მსგავსად, არც მე მჯეროდა არც ღმერთის და არც მისი
სამსჯავროსი. თუმცა, დღესდღეობით საპირისპიროს ვფიქრობ და დარწმუნებული ვარ, რომ
ღმერთის წინაშე ყველანი წარვდგებით და ყველა ვაგებთ პასუხს ჩვენი ცოდვების გამო. მით
უმეტეს, მე, რადგან, კაცის მკვლელი ვარ, თანაც, რამდენიმე ღვთისმსახური მყავს მოკლული.
მართალია, ეს საქმეები ჯერ კიდევ „კაგებეში“ მუშაობისას შევასრულე და ისინი სხვა რელიგიის
წარმომადგენლები იყვნენ, მაგრამ, მაინც ღმერთს ემსახურებოდნენ და მათი სისხლი ჩემს
კისერზეა.
ჯერ არც ავღანეთის ომი იყო დაწყებული და არც ირანში იყო მომხდარი გადატრიალება,
როდესაც საბჭოთა დაზვერვამ ცნობილი მუსლიმანი სულიერი ლიდერი, ომარ იბნ აბუ-სალიას
ლიკვიდაცია გადაწყვიტა. ის კომუნიზმის აშკარა მოწინააღმდეგე იყო, საბჭოთა კავშირი ძალიან
სძულდა და დიდი გავლენა ჰქონდა მთელ რიგ მუსლიმანურ ქვეყნებზე, რომელთა ლიდერებსაც
საბჭოთა კავშირთან ურთიერთობის შეწყვეტისკენ მოუწოდებდა.
ერთ დღეს შჩუკინმა თავისთან მიხმო, აბუ-სალიას მიწურთან გადაღებული კადრები და ფერადი
სლაიდები მიჩვენა და მითხრა:
ბევრი რომ არ გავაგრძელო, აბუ-სალია ჩემი ხელებით გავგუდე მისსავე მიწურში, როდესაც
მასთან თაყვანისსაცემად შევედი. ასკეტის ბოლო სიტყვები ჩემ მიმართ წარმოთქმული წყევლა
იყო. იქიდან კი ძალიან სწრაფად წამოვედი, რადგან მოკლულ სულიერ ლიდერს მალევე
აღმოაჩენდნენ, ძებნას დამიწყებდნენ და, იმაზე ფიქრიც კი არ მინდოდა, რას მიზამდნენ,
ფანატიკოს მუსლიმანებს რომ ჩავეგდე ხელში.
ამ ამბიდან ცოტა ხნის შემდეგ, შჩუკინმა ისევ თავისთან დამიბარა და მორიგი დავალება მომცა.
ამჯერადაც მუსლიმი ლიდერის ლიკვიდაცია უნდა განმეხორციელებინა, ოღონდ, უკვე
სნაიპერული გასროლით და ყველაფერი ეს უზარმაზარ მოედანზე, ათეულ ათასობით ადამიანის
თვალწინ უნდა მომეხდინა, საიდანაც, თავის დაღწევა, ფაქტობრივად, შეუძლებელი იყო.
იმ მომენტში მეგონა, რომ საბჭოთა კავშირის მორიგ მტერს ვიშორებდი თავიდან. მხოლოდ
მოგვიანებით შევიტყვე, რომ მე „კაგებეს“ კარგად დაგეგმილ მრავალსვლიან ოპერაციაში
ვიღებდი მონაწილეობას, რომლის მიზანიც ერთი ლიდერის მეორით, ანუ, „კაგებეს“ კაცით
შეცვლა იყო.
მეორე საქმემაც წარმატებით ჩაიარა: ჯერ ზუსტი სნაიპერული გასროლა განვახორციელე ერთ-
ერთი მეჩეთის კოშკიდან, შემდეგ კი სასწრაფოდ დავეშვი ქვევით და, სანამ ჩემი ძებნა
დაიწყებოდა, ათასობით მუსლიმან მილიციელს შევერიე და მათთან ერთად დავიწყე სულიერი
ლიდერის მკვლელის ძებნა...
– ყოჩაღ, კოკი! – შემაქო შჩუკინმა, როდესაც მოსკოვში დავბრუნდი და კაბინეტში ვეახელი, – შენ
ორი ისეთი საქმე შეასრულე, რომელსაც სამშობლო არასოდეს დაგივიწყებს!
– ეგ ხომ მას შემდეგ აირჩიეს ლიდერად, მე რომ მისი წინამორბედი მოვკალი „სნაიპერკით“?
– არავითარი მტერი. ის, არც მტერი იყო და არც მოყვარე. ჩვენ მაშინ, უბრალოდ, შეცვლის
ოპერაცია განვახორციელეთ და მის ადგილზე ჩვენი აგენტი მოვიყვანეთ.
რა დროს მთებში თხილამურებით სრიალი იყო, რადგან იმ ქვეყანაში არც მთები იყო და ჰაერის
ტემპერატურა მზეზე პლუს 60 გრადუსს აღწევდა... ცხადია, ეს იყო პაროლი, რომელიც
ექსტრემალური სიტუაციისთვის იყო გათვლილი. მივხვდი, რომ რაღაც განსაკუთრებული
მოხდა და მეკავშირეს პაროლითვე ვუპასუხე:
– არა. ბარგი ჩაალაგეთ და წავედით, დრო არ ითმენს! რეზიდენტი მოღალატეა. თქვენი ვოიაჟის
შესახებ ადგილობრივ უშიშროებას შეატყობინა და გეძებენ.
მეკავშირე სანდო კაცი ჩანდა, მაგრამ, გამორიცხული არაფერი იყო. ამიტომ, თავი დავიზღვიე,
ქამარში შეყენებული პისტოლეტი ჩავიდე და ყურადღება გავაასკეცე. ჩემი მეგზური საკმაოდ
გამოცდილი მზვერავი იყო და შევატყვე, რომ არ გამოჰპარვია ჩემი საქციელი. თუმცა, არ შეიმჩნია
და ჩვენ სასწრაფოდ დავტოვეთ კონსპირაციული ბინა და ადგილობრივი უშიშროების ძალებს
ერთი ნაბიჯით გავასწარით. მანქანებით გადაჭედილ გამზირზე რომ გავედით, ჩემს მეგზურს
ვკითხე:
– სად მივდივართ?
– მახვილგონივრული ჩანაფიქრია. აბა, ვის მოუვა აზრად, რომ ტოტალური ძებნილი აქ იქნება
დამალული, – ვუთხარი მეკავშირეს, მან კი ღიმილით მომიგო:
– გადამდგარი მონარქი?
– დიახ. ქვეყანას ახლა მისი შვილი მართავს, თვითონ კი მძიმე ავადმყოფია და საწოლიდან
თითქმის არ დგება.
– კომენდანტი?
– „კაგებეს“ ხელშეწყობით.
მეკავშირეს საიდი ერქვა. მან მონარქის „ფეშენ-ჰაუსის“ ერთ-ერთ პატარა ოთახში დამაბინავა.
სწორედ იმ დღეს ეწვია მამამისს მოქმედი მონარქი, მის საძინებელში ორმოცი წუთი დაყო და
წავიდა. იმავე საღამოს მოსკოვიდან დაშიფრული დეპეშა მოვიდა, რომელშიც ნაბრძანები იყო
მოღალატე რეზიდენტის ლიკვიდაცია. საიდი ჩემს ოთახში შემოვიდა და მითხრა:
– იცის, – თქვა საიდმა, – და ისიც იცის, რომ უკვე სამიზნეა. ამიტომ, უსაფრთხოების ზომები უკვე
მიიღო, გაძლიერებული დაცვის ქვეშაა და მისი მოხელთება არც ისე ადვილი იქნება. თუმცა,
ყველანაირად შევეცდები, რომ ორივე ობიექტი მოგახელთებინოთ.
– მოემზადე, დღეს ცრუ იმამი ლურჯ მეჩეთში ატარებს ლოცვას. სხვა დროს შეიძლება, მისი
მოხელთების შანსი აღარ მოგეცეს.
– ჩქარა, საღებავი ჩამოიბანე წვერიდან. იმამის მკვლელობის ამბავი უკვე მთელ ქვეყანაში
გავრცელდა, გეძებენ და დროებით ფსკერზე უნდა დაწვე.
სააბაზანოში შევედი, ათიოდე წუთის შემდეგ უკვე ჩვეულებრივ ფორმაში დავბრუნდი უკან და
საიდს შევუერთდი, რომელიც უზარმაზარ ტელევიზორში საინფორმაციო გადაცემას უყურებდა.
კადრებში ლურჯი მეჩეთი ჩანდა და ჟურნალისტი პირდაპირ ეთერში მოუთხრობდა
ტელემაყურებლებს იქ მომხდარი ამბის შესახებ. საათს დავხედე და საიდს ვუთხარი:
– ჯერ კიდევ ყველაფერი წინ არის. მთელი ქვეყანა ფეხზე დადგება და ყველგან დაგიწყებენ
ძებნას. ცენტრს უნდა ვთხოვო, რომ მეორე დავალება გაგიუქმონ და უკან დაბრუნების ნება
მოგცენ.
– კარგი, ასე იყოს. მოსკოვს დავალების გაუქმებას არ მოვთხოვ და, რა თქმა უნდა, დაგეხმარებით.
მაგრამ, იცოდეთ, რომ ასეთ პირობებში ეს ურთულესი შესასრულებელია და ძალიან დიდი
რისკის ქვეშ მოხვდებით, – მითხრა მან.
– რა ეროვნების ბრძანდებით?
– ქართველი.
– იცით, მე ვფიქრობ, რომ მეორე დავალების შესრულება სწორედ ასეთ პირობებშია უფრო
ადვილი შესასრულებელი.
საიდის მიერ კონტროლირებულ აპარტამენტებში კიდევ ერთი კვირა გავატარე და, როდესაც
შესაფერისი მომენტი დადგა, იქიდან პირადად საიდმა გამომაცილა, გემში ჩამსვა და
გამომგზავრების წინ მითხრა:
საბჭოთა კავშირი ახალი დაშლილი იყო. „ძია” ისევ „ხოდზე“ იყო და, ალექსანდრეს ქვედა ბაღში
რომ შევხვდით ერთმანეთს, მითხრა:
– აი, ეს კაცი უნდა გაანეიტრალო, – მითხრა „ძიამ“, რომელსაც ცნობილი ნავთობის მაგნატის
ფოტო ეჭირა ხელში, – ორ მილიონ გირვანქას იხდიან.
– არა, კოკი, – თავი გააქნია რომანმა, – უბრალოდ, უნდა მოკლა. შენ რა, ეს საქმე იოლი ხომ არ
გგონია? მას პირადი მცველების მთელი არმია ახვევია თავს და ამერიკის პრეზიდენტზე უფრო
მეტად არის დაცული. სწორედ ამიტომაც იხდიან ამდენ ფულს. რას იტყვი, იღებ ამ საქმეს?
რომანი, რა თქმა უნდა აჭარბებდა, რადგან, ზუსტად ვიცოდი, რომ მსოფლიოში ყველაზე
დაცული ადამიანი ამერიკის შეერთებული შტატების პრეზიდენტია, რომელიც, პრაქტიკულად,
მოუხელთებელია. მაგრამ „ძია” იმას უსვამდა ხაზს, რომ ჩემი ობიექტიც ძალიან კარგად იყო
დაცული და იმაზე ორი აზრი არ არსებობდა, რომ ამხელა ფულის პატრონს საკუთარი თავის
დაცვა არ გაუჭირდებოდა.
საქმეს ისიც აადვილებდა, რომ ჟანი ჰომოსექსუალი იყო და პირველივე ნახვიდან შევუყვარდი.
მე ამით ვისარგებლე და ვეფლირტავებოდი. თავიდან ჟანი შედარებით მოკრძალებული იყო,
მაგრამ, თანდათან უფრო გათამამდა და ნაცნობობის მესამე დღეს, ანუ მაშინ, როდესაც
ნავთობმაგნატთა ხუთდღიანი შეკრება დაიწყო, მითხრა:
ასეთ სიტყვებს ქალებისგან ვირიდებდი, რადგან ჩემი მერი ძალიან მიყვარდა და აბა, კაცისგან
როგორი მოსასმენი იყო, მაგრამ, იმ მომენტში საქმეს ასე სჭირდებოდა და კეკლუცად მივუგე:
– ძვირფასო კოლეგებო, დღეს მხოლოდ ნახევარი საათით გეძლევათ აქ ყოფნის უფლება, შემდეგ
სხდომა დაიხურება და აქაურობის დატოვება მოგიწევთ!
„ღმერთო ჩემო! ეს ხომ ქართველი საბჭოთა მოკავშირე საიდია, რომელიც მონარქის მამის
აპარტამენტებს მართავდა. მართალია, მაკიაჟი მაქვს, მაგრამ, როგორც ეტყობა, მიცნო“, –
გავიფიქრე გუნებაში. ამ დროს ნავთობმაგნატებთან მიახლოების უფლება მოგვცეს და დავიძაბე.
მკვლელობის იარაღი მოვამზადე და მაგნატებისკენ გავემართე სხვა ჟურნალისტებთან ერთად.
ყველაფერი მზად იყო საქმის შესასრულებლად და, სანამ ობიექტს ტყვიას დავაჭედებდი,
იატაკზე ოთხი ცალი ბურთულა გავაგორე, რომლებიც შტატივში მქონდა ჩამალული.
ბურთულები ფეთქებადი იყო და ცრემლმდენ გაზს აფრქვევდა. ისინი ათი წამის შემდეგ
იწყებდნენ მოქმედებას. როგორც კი ობიექტს ტყვია დავაჭედე შუბლში, სამივე ბურთულა
აფეთქდა, დარბაზში აუარებელი კვამლი დადგა და, სანამ უშიშროების სამსახური
ამოქმედდებოდა, არეულობით ვისარგებლე და გასასვლელისკენ გავიქეცი, თან ერთ-ერთი
გერმანელი ჟურნალისტი გოგონა ავიტაცე ხელში, რომელსაც ნიკაპში მუშტი მივარტყი და
გავთიშე.
– საით? – გზა გადამიღობა უზარმაზარმა მცველმა, რომელიც დარბაზის კარს გარედან იცავდა.
– ბოდიშს გიხდით ასეთი დისკომფორტისთვის, მაგრამ, ჩემი ბიჭები გავაფრთხილე, რომ ძალიან
საშიშ ადამიანთან ექნებოდათ საქმე. ამიტომ, მათ ჯერ დასაძინებელი სითხით გაჟღენთილი
ისარი გესროლეს, შემდეგ კი, მეტი საიმედოობისთვის, მიგაბეს. მაგრამ, ნუ დარდობთ, მე თქვენი
მტერი არ ვარ, უბრალოდ, თქვენთან შეხვედრა მინდოდა.
– ვიცი, რომ ასეთ საქმეში ასეთი საუბარი არ მოსულა, მაგრამ, ერთი უცნაურობა მახასიათებს:
ჩემი ჯიშისა და ჯილაგის კაცს რომ ვხედავ, ნოსტალგია მეძალება და მასთან საუბარი მინდება.
თქვენც სწორედ ამიტომ ხართ აქ და ცოტა ვილაპარაკოთ.
– რა გნებავთ?
– იმას, რომ ამ საქმის შემკვეთი მე ვარ და შემსრულებელი თქვენ რომ იყავით, მანამდე მივხვდი,
სანამ ჩემს კოლეგას მოკლავდით. მე რომ ამ საქმეს ვუკვეთავდი, ჩემს თანაშემწეს ვუბრძანე,
მსოფლიოს საუკეთესო შემსრულებელი მოეძებნა და, მოხარული ვარ, რომ ის თქვენ აღმოჩნდით.
– დარწმუნებული ვარ, რომ ქართველი ხართ და, მინდა, მშობლიურ ენაზე დაგელაპარაკოთ, –
უკვე ქართულად მითხრა საიდმა, მე კი მას ღიმილით მივუგე:
გოგო იყო და ხელი ვერ დავარტყი. თუმცა მისმა სიტყვებმა სულით ხორცამდე შეურაცხმყო,
თანაც, იმ დაბრმავებული ყმაწვილის გამო პრობლემები მქონდა და გადავწყვიტე, თბილისს
გავცლოდი, დიდი კაცი გავმხდარიყავი, მერე მოულოდნელად დავბრუნებულიყავი ჩემს
მშობლიურ ქალაქში და ყველასთვის მეჩვენებინა ჩემი გავლენა. ასეც მოვიქეცი. სკოლა მივატოვე.
ჩემს დაბადების მოწმობას, „პრიპისნოის“ და მცირე ბარგს ხელი დავავლე და მოსკოვში
მატარებლით გავემგზავრე. მაშინ 16 წლის ვიყავი და მას მერე საქართველოში ფეხი არ ჩამიდგამს.
მოსკოვში მილიციამ დამაკავა და უპატრონო ბავშვთა მისაღებში ჩამაბარეს. მაგრამ, იქიდან
„კაგებეს“ სკოლაში მოვხვდი, რომელიც წარჩინებით დავასრულე. შემდეგ აკადემიაც დავამთავრე
და სამუშაოდ აღმოსავლეთში გამამწესეს. მას შემდეგ აქ ვარ, მთელი მსოფლიო მოვიარე,
თბილისში და საერთოდ, საქართველოში ჩასვლას კი ვერ ვბედავ, თუმცა, ჩემი სამშობლო ძალიან
მენატრება და, რას არ მივცემდი, რომ დრო უკან დაბრუნდეს.
საიდი მართლა ძალიან შემეცოდა, მაგრამ, პრინციპს ვერ ვუღალატე და ჩემი ეროვნება არ
გავუმხილე და ვუთხარი:
– მისიე, საიდ, თქვენი სიმდიდრის პატრონს ოცნების ასრულება არ უნდა გაგიჭირდეთ. თუკი
საქართვლეოში ვერ ჩადიხართ, პატარა საქართველო თქვენს ქვეყანაში შეგიძლიათ შექმნათ:
როგორც ვიცი, უამრავი უმუშევარია შეგიძლიათ, თქვენი თანამემამულეები ჩამოიყვანოთ და
დაასაქმოთ.
– პრობლემა არ არის, – მითხრა საიდმა. ჩვენ კიდევ ცოტა ხანს ვილაპარაკეთ. შემდეგ მან
აეროდრომამდე გამაცილა და მხოლოდ მას შემდეგ წავიდა, როდესაც მისი ფეშენებელური
თვითმფრინავი ზეცაში აიჭრა.
სათვალიანმა ჩანთა შემომაჩეჩა, შემდეგ სწრაფად გამეცალა, მანქანაში ჩაჯდა და წავიდა. მანქანა
ტაქსი იყო და მე, ჩვეულებისამებრ, ნომერი და მანქანის მარკა დავიმახსოვრე. შემდეგ ტაქსიში
ჩავჯექი და ქალაქისკენ გავემართე. თუმცა, სახლში არ მოვსულვარ, ქაშუეთის ეკლესიასთან
ჩამოვედი, ალექსანდრეს ქვედა ბაღში დავეშვი, სკამზე მოვკალათდი და ჩანთა ძალიან
ფრთხილად გავხსენი. შიგნით ოქროსფერ ქაღალდში გახვეული ყუთი იდო, რომელსაც საათების
მწარმოებელი ცნობილი ფირმის ლოგო ეხატა. ყუთი გავხსენი და გავოგნდი – ჩანთაში ბაჯაღლო
ოქროსგან ჩამოსხმული, უზარმაზარი მაგიდის საათი იდო, რომელიც უზარმაზარი
ბრილიანტებითა და ლალებით იყო მორთული. ამ საათის ღირებულება რამდენიმე მილიონი
ევროა და ამჟამად ყველაზე ძვირად ღირებული საათია ჩემს კოლექციაში. ყუთში, ოქროსფერ
ქაღალდზე დაწერილი ბარათი აღმოვაჩინე, რომელშიც ეწერა: „მეგობარო! დაე, ამ მცირე ძღვენმა
მოგაგონოს სამშობლოზე შეყვარებული, ნოსტალგიაშეყრილი ქართველი“.
საოცარი საქციელი იყო. საიდის კაცმა თუ კაცებმა თბილისამდე ისე მითვალთვალეს, რომ ვერ
შევნიშნე და ყველაფერი ასეთი უძვირფასესი საჩუქრის გადმოცემით დასრულდა.
საიდის გარდა, ოლიგარქთან შეხება ჯერ კიდევ „კაგებეში“ მუშაობისას მქონდა. ერთ ზამთარს,
როდესაც ოჯახთან ერთად ყაზახეთის მაღალმთიან კურორტზე ვისვენებდი, სადაც ცნობილი
ყინულდრომი „მედეო“ მდებარეობს, მოსკოვში გამომიძახეს და შჩუკინმა მითხრა:
– ჰო, ბაჯაღლოსგან, – დამიდასტურა შჩუკინმა, – შეიძლება, სამი ტონა ოქრო ბევრი არც კი იყოს
და სხვას უფრო მეტი ჰქონდეს, მაგრამ, საქმე ისაა, რომ ის კაცი კაპიკსაც აღარ გვიხდის, და
საერთოდ, ჩვენთან ყოველგვარი კავშირი გაწყვიტა. არადა, ის ჩვენი კაცი იყო, ჩვენი მეშვეობით
გახდა მილიარდერი, ახლა კი ცდილობს, ჩვენგან შორს დაიჭიროს თავი. ასეთ ხალხს კი რას
ვუშვრებით, კოკი?
– ჰოდა, ეს საქმე შენ გევალება. ახლა ის ნაძირალა მაიამიში, თავის ფეშენებელურ მამულში
ნებივრობს. შენ მას თავი უნდა მოჰკვეთო. ამ დილით „მედეოზე“ იყავი, სადაც მინუს 30
გრადუსი იყო, ხვალ დილით კი მაიამიში ჩაფრინდები, სადაც პლუს 39 გრადუსია.
ძალიან ბნელოდა, თუმცა ობიექტის მამული გაჩახჩახებული იყო, ეზოს შუაში მდგომი ოქროს
ქანდაკება კი მზესავით ელვარებდა. მე კატასავით ვმოძრაობდი და ვილაში უჩუმრად შევაღწიე.
შემდეგ ობიექტის საძინებელი მოვძებნე, კარი „ატმიჩკით“ გავაღე და ჯერ მხვრინავი ობიექტი
გავაღვიძე, შემდეგ პირში ბურთი ჩავტენე, რომ არ ეყვირა. ბოლოს კი ხანჯალი ვიშიშვლე და
ქათამივით წავაცალე თავი... უკან რომ ვბრუნდებოდი, ობიექტის მოჭრილი თავი მის ოქროს
ქანდაკებაზე ჩამოვდე და უხმაუროდ გავშორდი იქაურობას.
– ყოჩაღ, კოკი, ზედმიწევნით ზუსტად შეასრულე დავალება – შემაქო შჩუკინმა, როდესაც მის
კაბინეტში შევდგი ფეხი.
– ვემსახურები საბჭოთა კავშირს! – უკვე მერამდენედ გამოვეჯგიმე შჩუკინს, რომელიც მაშინ
ნამდვილად ვერ წარმოიდგენდა, თუ ასეთი მძლავრი სახელმწიფო ასე სწრაფად დაიშლებოდა.
– იცი, რა, კოკი... – მითხრა ერთხელ შჩუკინმა, როდესაც თავის კაბინეტში დამიბარა.
– რას გულისხმობთ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ? – ვუთხარი შჩუკინს, რადგან მართლა ვერ მივხვდი
მისი სიტყვების აზრს.
– რას ბრძანებთ, ალბათ, ხუმრობთ, – გულწრფელად ვუთხარი შჩუკინს, მან კი თავი გააქნია და
მითხრა:
– ჩვენი კოლეგები?
– მოკლედ, ასე, ჩემო კოკი: გვაქვს უტყუარი ინფორმაცია, რომ გორბაჩოვ-ბუშის მორიგ
შეხვედრაზე საბჭოთა ლიდერის ლიკვიდაციაა მოსალოდნელი. ჩვენი მიზანია, რომ ეს
აღვკვეთოთ.
შჩუკინმა ათიოდე ადამიანის სურათი დამიწყო წინ, რომელთა შორის ორი ქალი იყო და მითხრა:
– ბრძანე!
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, თუკი დარწმუნებული ხართ, რომ ჩვენი ქვეყნის პირველი პირის
მომავალი მკვლელი ამათ შორისაა, ხომ არ სჯობს, რომ ისინი ან დავაპატიმროთ, ან, სულაც,
ახლავე დავხოცოთ?
– რომ დავხოცოთ, მათ ნაცვლად სხვებს მოძებნიან და, შეიძლება, ჩვენ ეს გამოგვეპაროს. ხოლო,
რომ დავაპატიმროთ, მაშინ სამხედრო უწყებასთან შეტაკებაც მოგვიწევს და ვერ ავუხსნით,
უფრო სწორად, ვერ დავუმტკიცებთ, რომ ისინი გორბაჩოვის მოკვლას გეგმავენ.
– აი, ამას უნდა უთვალთვალო. ეს ამათში ყველაზე საშიშია და შენ იმიტომ გავალებ.
შჩუკინი მოვალეობის კაცი იყო და მიაჩნდა, რომ გორბაჩოვის მოკვლას მაშინ უფრო მეტი ზიანის
მოტანა შეეძლო, რაშიც მე არ ვეთანხმებოდი და ვუთხარი:
– მეტი რა ზიანი უნდა მოეტანა, ამხანაგო გენერალო. ჩემი აზრით, გორბაჩოვი რომ მოეკლათ,
შეიძლება, საბჭოეთი გადარჩენილიყო.
ერთხელ ვიქტორ იაკოვლევიჩი შუა კაბინეტში შემეგება. ის საკმაოდ აღელვებული ჩანდა, რაც
ძალიან იშვიათად ხდებოდა და მითხრა:
– დიახ, გისმენთ, – მივუგე გენერალს და სმენად ვიქეცი, თან შჩუკინის საქციელზე მეცინებოდა.
– აი, ეს შეიარაღება უნდა გაეტანათ ამერიკელებს. მათ კი ისინი უფრო წინ წამოწიეს და ქალაქ
კასელში მდებარე საიდუმლო ბაზაზე შეყარეს, რომელიც ჯერ კიდევ ფაშისტების მიერ იყო
აგებული. კოკი, შენ იმ ბაზაში უნდა შეაღწიო და მთელი ეს ჯართი ჰაერში ასწიო. შეძლებ?
ქალაქი კასელი უფრო დაბის ტიპის დასახლება იყო, თუმცა იქ საკმაოდ კარგად განვითარებული
ინფრასტრუქტურა იყო, როგორც მთელ დასავლეთ გერმანიაში. იქ, უზარმაზარ ტერიტორიაზე,
მიწის ქვეშ, აუარებელი სამხედრო ტექნიკა იყო დამალული, რომლის ამოქმედებაც ძალიან
სწრაფად ხდებოდა და საკმაოდ დიდ საფრთხეს უქმნიდა საბჭოეთს. იმ მიწისქვეშა ბაზას, რა
თქმა უნდა, ამერიკელი სპეციალისტები იცავდნენ და იქ შეღწევა ზემოდან შეუძლებელი იყო.
თუმცა, საბჭოთა დაზვერვას ჯერ კიდევ ფაშისტებისთვის წართმეული მიწისქვეშა
კომუნიკაციების რუკა ჰქონდა, რომელიც ექსტრემალური სიტუაციისთვის იყო შედგენილი.
საქმე კი ის იყო, რომ კასელშიც, ისევე, როგორც გერმანიის სხვა ქალაქებში, ჰიტლერის
საიდუმლო ბუნკერი მდებარეობდა, რომლის არსებობის შესახებ ძალიან ცოტამ თუ იცოდა. არ
იცოდნენ ამის შესახებ ამერიკელებმაც. ამიტომ, მე და ჩემი ჯგუფის კიდევ ხუთმა წევრმა იქ
დაუბრკოლებლად შევაღწიეთ, ერთი ტონა ასაფეთქებელი ნივთიერება შევზიდეთ, რომელიც
ოსტატურად დავამონტაჟეთ და აფეთქებამდე ერთი საათით ადრე ცნობილ ტელეკომპანიებს
შევატყობინეთ მოსალოდნელი აფეთქების შესახებ, თან გავაფრთხილეთ, რომ იქიდან ხალხი
გაეყვანათ.
კასელის აფეთქებამ, რომ იტყვიან, შეძრა ამერიკა, „ცეერუ“ და, მართალია, მათთვის არ
გვითქვამს, რომ საბჭოელები ვიყავით, მაგრამ, ამის მიხვედრა არც ისე ძნელი იყო. ამგვარად,
შტატებს კიდევ ერთხელ ვუჩვენეთ ჩვენი ძალები და თან გავაფრთხილეთ, რომ ჩვენთან ასეთ
თამაშს აზრი არ ჰქონდა.
– ყოჩაღ, კოკი, შენ გმირობაზე ხარ წარდგენილი! – გულწრფელად ხარობდა შჩუკინი. თუმცა,
გმირობა უკვე მეორედ აღარ მომანიჭეს და ბოგდან ხმელნიცკის ორდენი მომცეს, რომელსაც,
პრაქტიკულად, უკვე აღარავის ანიჭებდნენ.
– ვემსახურები საბჭოთა კავშირს! – გამოვეჯგიმე შჩუკინს, რომელმაც ეს ჯილდო თავის
კაბინეტში გულზე დამაბნია და მომიგო:
– სამწუხაროა, რომ საბჭოთა კავშირის გმირობა არ მოგცეს, მაგრამ, მესამედ რომ წარგადგენ,
იმედია, უკან აღარ დაიხევენ. ახლა კი ამას გილოცავ!
– საბჭოთა კავშირის დაშლის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ის იყო, რომ მთავრობა ნაციონალური
უმცირესობების წარმომადგენლებს არ ენდობოდა და ჩაგრავდა მათ. მარტო შენი მაგალითი
კმარა საამისოდ. რამდენჯერ გეკუთვნოდა გმირობა, შენ კი არ მოგანიჭეს და გაწყენინეს.
– ყველა შენნაირი რომ ყოფილიყო, უფრო სწორად, რამდენიმე ათასი შენნაირი რომ გვყოლოდა
იმ უზარმაზარ ქვეყანაში, მაშინ ის არ დაიშლებოდა. მართალია, რუსეთი ხშირად სცოდავდა
მცირე ერების წინაშე, მაგრამ, ბევრი ერი დაიცვა, მათ კი ჩვენ გვიღალატეს და, იცი, რატომ?
იმიტომ, რომ ჩვენზე განაწყენებულები იყვნენ და მომენტი გვიპოვეს.
საბჭოთა კავშირი კარგა ხნის დაშლილი იყო, როდესაც კერძო შეკვეთა მივიღე. შემკვეთი 600
ათას ამერიკულ დოლარს იხდიდა, თუკი ერთ-ერთ პოსტსაბჭოთა ქვეყანაში ცრუ ბომბს, ეგრეთ
წოდებულ „მულიაჟს“ ავაფეთქებდი, რასაც, რა თქმა უნდა, არანაირი მსხვერპლი არ მოჰყვებოდა.
შემკვეთი, რომელიც დღესაც ცოცხალია და საკმაოდ ცნობილი პიროვნებაა, პირადად შემხვდა.
მე, რა თქმა უნდა, შენიღბული მივედი სოჭის ერთ-ერთ სკვერში, თანაც შუაღამეზე.
– ერთი წუთით, მომისმინეთ. მეც სასტიკი წინააღმდეგი ვარ მასობრივი მკვლელობების, ამიტომ,
ჩემი აფეთქება უფრო სიმბოლურ ხასიათს ატარებს.
– სიმბოლურს?
– დიახ, დიახ, – ჩაეცინა შემკვეთს. იმ ქალაქში ამერიკის პრეზიდენტი ჩადის და, მინდა იქ
„მულიაჟი“ აფეთქდეს, რათა ყველამ გაიგოს, თუ რა ადვილია მათი მეთაურის მოსპობა.
შეძლებთ?
– შევძლებ! – მივუგე შემკვეთს, რომელმაც მეორე დღესვე დამისვა სრული თანხა საბანკო
ანგარიშზე, მე კი პირდაპირ სოჭიდან გავემგზავრე აღნიშნულ ქალაქში, რათა დავალებაზე
მუშაობა დამეწყო.
ამერიკის პრეზიდენტის ჩამოსვლამდე სამი დღით ადრე უკვე ყველაფერი მზად მქონდა.
„მულიაჟი“ სწორედ იმ დროს აუფეთქდა პრეზიდენტს, როდესაც ის მსოფლიოს ერთ-ერთი
ყველაზე ცნობილი ქალაქის ქვაფენილიან ქუჩაზე მიაბიჯებდა. ეს კადრები ათეულ
მილიონობით ადამიანმა პირდაპირ ეთერში იხილა და, მიუხედავად იმისა, რომ ინტენსიურად
მეძებდნენ, ვერ მომაგნეს.
ზემოთაღწერილი შემთხვევა, რა თქმა უნდა, გულის მოფხანა იყო და მეტი არაფერი, რადგან
ამერიკამ საკმაოდ აჯობა რუსეთს და „ველიკორუსებს“ ძალიან გაუჭირდებათ სიტუაციის
შემობრუნება. სავარაუდოდ, სწორედ ასეთ კამპანიაში ჩართვა შემომთავაზა შჩუკინმა, რაზეც,
კარგა ხანია ვფიქრობ და პასუხის გასაცემად უფრო და უფრო მცირე დრო მრჩება. არადა, თუ
ადამიანი დროში ვერ ჩაეტია, შეიძლება ეს სავალალოც კი გახდეს მისთვის.
ერთხელ, კანადის ერთ-ერთი ყველაზე სასტიკი ციხიდან ჩვენი აგენტი უნდა გაგვექცია,
რომელიც იქ სამოცწლიან სასჯელს იხდიდა ჯაშუშობისთვის. საქმე ის იყო, რომ აგენტი არ
გატყდა, ბოლომდე პირველ ჩვენებაზე იდგა და, არც თავის ეროვნებასა და სამშობლოს
ასახელებდა და არც დანაშაულს აღიარებდა. ჩვენ ეს ზუსტად ვიცოდით და სწორედ ამიტომ
გადაწყვიტა ხელმძღვანელობამ მისი იქიდან გამოხსნა.
დათქმულ დროს ციხეში შუქი ჩაქრა. მე და ჩემი მეწყვილე იქ ვიყავით და ობიექტიც ადგილზე
იყო. უცებ, მას მავთულხლართებში ფეხი ჩაუვარდა და გაეჭედა. ვერტმფრენის საჭე ჩემს
მეწყვილეს ეჭირა. მე მავთულხლართებზე ჩავხტი და ობიექტის გამოხსნას ვცდილობდი.
– ჩქარა, დრო არ ითმენს, – ვუთხარი ობიექტს, თან წამზომს დავხედე, რომლის ისრებიც
გამალებით ბრუნავდა, – ეცადე, რომ ამოძვრე.
სანამ უსაფრთხო ადგილას დავეშვებოდით, მთელი გზა გულწასული ობიექტის ენას ხელით
ვიჭერდი, რომ არ გადაეყლაპა, მოკვეთილი ფეხი კი მაგრად გადავუხვიე.
– სამწუხაროა, რომ ასე მოხდა, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, – ვუთხარი შჩუკინს, როდესაც კანადიდან
დავბრუნდი, – ეს ჩემი ყველაზე წარუმატებელი საქმეა.
ის კაცი დღეს ცნობილი პიროვნებაა, რუსეთში ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტი უკავია, მაგრამ,
არ იცის, რომ ფეხის ნაწილი მას მე მოვკვეთე.
ორიოდე საათის შემდეგ უკვე ვარშავაში მივფრინავდი პეტიასთან შესახვედრად, რათა მოსკოვში
მინი-ატომური ბომბი ჩამომეტანა.
მართალია, „ზასტოის“ პერიოდი იდგა, ბრეჟნევი ჯერ კიდევ ცოცხალი იყო და საბჭოთა კავშირი
მყარად იდგა ფეხზე, მაგრამ, კომუნისტურ სისტემას ბზარი შეჰპარვოდა და ამისი ნათელი
დასტური პოლონეთი იყო.
ვარშავაში რომ ჩავედით, ღამე იყო, მაგრამ, პოლონეთის დედაქალაქს, ისევე, როგორც მთელ
ქვეყანას, არ ეძინა. ქუჩები ჯარის რეგულარული ნაწილებით იყო სავსე და აქა-იქ ჯავშანტექნიკაც
ჩანდა. თუმცა, რეგულარულ არმიას ქუჩაში გამოსული ხალხი სჭარბობდა. ისინი
ანტიკომუნისტური ლოზუნგებით იყვნენ შეიარაღებულები და ისეთი შთაბეჭდილება დამრჩა,
რომ ყველა არაფორმიანი პოლონელი ორგანიზაცია „სოლიდარობაში“ იყო გაერთიანებული.
შავი ფერის „შკოდა“ ტრაპთან დამხვდა, მასში მხოლოდ პეტია იჯდა, რომელიც გარეგნული
აღწერილობით ვიცანი. ჩვენ პაროლები რომ გავცვალეთ, მხოლოდ ამის მერე მითხრა პეტიამ:
– ჩემი აზრით, „კვაზის“ აქედან გატანა შეცდომაა. მე ამის თაობაზე ვაცნობე ცენტრს, მაგრამ, არ
დამთანხმდნენ.
„კვაზი“ ატომური ბომბის პირობითი სახელწოდება იყო. პეტია წყნარი, უენო, შეუმჩნეველი კაცი
ჩანდა, მაგრამ, ეტყობოდა, რომ რკინის ნებისყოფა ჰქონდა, რაც მოგვიანებით თვალნათლივ
გამოჩნდა.
– ყველას თავისი ადგილი აქვს, მათ შორის ამერიკელებსაც და, ეჭვი მეპარება, რომ მათ ჩვენი
ადგილი დაიკავონ, – ვუთხარი პეტიას.
– აი, ამერიკელებიც გამოჩნდნენ. მოდი, ერთი პატარა ტრიუკი ჩავუტაროთ, – თქვა პეტიამ,
რომელმაც სიჩქარეს უკლო და შავი „ფოლკსვაგენი“ წინ გაატარა, რომელმაც დიდი სიჩქარით
ჩაგვიქროლა და სიბნელეში გაუჩინარდა.
– ერთ-ერთი. ასეთი რამდენიმე დამდევს ხოლმე. სულ მალე მეორე გამოჩნდება, – მითხრა პეტიამ
და, მართლაც, სულ მალე თეთრი „შკოდა“ დაგვაჯდა კუდზე.
პეტია მაღალი კლასის მძღოლი აღმოჩნდა და სამი „კუდი“ ისე ოსტატურად ჩამოიშორა, გაოცებას
ვერ ვმალავდი. ბოლოს მანქანა ერთ-ერთ ვიწრო ქუჩაზე გააჩერა და, რომ გადმოვედი, ვუთხარი:
ჩვენ სადარბაზოში შევედით და სარდაფში ჩავედით. პეტია მწვანე ფარნით ანათებდა გზას.
ასიოდე მეტრი რომ გავიარეთ, შევჩერდით.
ჩვენ ახლა მდინარე ვისლის ქვეშ ვიმყოფებით. საელჩომდე ასი მეტრია დარჩენილი. ახლა
საიდუმლო ბუნკერში შევალთ და „კვაზისკენ“ გავემართებით, – მითხრა პეტიამ, დისტანციური
პულტით ერთ-ერთი კედელი გახსნა და საიდუმლო ბუნკერში შევედით, რომელიც
გაჩახჩახებული იყო. ასი კვადრატული მეტრი ფართობის ოთახში სრული სიმშრალე და სიჩუმე
სუფევდა.
მესამე ვარიანტი ყველაზე სწრაფი, მაგრამ, ყველაზე საშიში იყო, რადგან, საჰაერო საფრენ
ობიექტს კატასტროფა რომ განეცადა, შეიძლებოდა, გაუთვალისწინებელი შედეგები მიგვეღო.
– ახლა უკვე ყველაფერი ჩვენზეა დამოკიდებული. წავედით, – თქვა პეტიამ და კატერი წყალში
შეაცურა.
– რას იზამ, ძმობილო, – მითხრა პეტიამ, როდესაც მეკობრეები წყალში ჩაყარა, – სამშობლოს
სამსახური მსხვერპლს მოითხოვს. ამ შემთხვევაში გაგვიმართლა და ეს მსხვერპლი სხვა იყო.
თუმცა, თუ საჭირო გახდა, თავსაც ისე გავწირავ, თვალსაც არ დავახამხამებ...
ბომბი მშვიდობით გადავიტანე საზღვარგარეთ. პეტია საზღვარზე დამშორდა. მას შემდეგ ბევრმა
წყალმა ჩაიარა, პეტია პოლიტიკოსი გახდა, რუსეთში ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან ადამიანად
გადაიქცა და, ყოველთვის, როცა მსხვერპლზე მიდგებოდა ხოლმე საქმე, თვალსაც არ
ახამხამებდა. თუმცა, ეს მსხვერპლი ყოველთვის სხვა იყო, ისევე, როგორც „ბუგის მეკობრეები“...
– პეტიას ძალიან მოეწონე, – მითხრა შჩუკინმა, როდესაც მას კაბინეტში ვეახლე, – ასე თქვა,
უაღრესად ერთგული და პროფესიონალიაო.
– მერწმუნე, იქნება და ეს სულ მალე მოხდება. ვერ ხედავ, რომ „კაგებეს“ კადრებს ნიშნავს
ყველგან? აი, ნახე, სულ მალე ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტი თუ არ დაირტყას, – მითხრა
ვიქტორ იაკოვლევიჩმა და არც შემცდარა. პეტია, სულ რაღაც, ორ თვეში ისე მაღლა აფრინდა,
მართლაც ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი კაცი გახდა, თანაც, არა მარტო რუსეთში.
ეს ტენდენცია დღემდე გრძელდება. პეტია, რომელმაც ჩემ თვალწინ ექვსი კაცი თვალის
დაუხამხამებლად გაისტუმრა, ამჟამად მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ადამიანია.
ყოველივე ეს კი, მისმა „კაგებეშნიკურმა“ მოხერხებამ და დროის ცვლილებებმა განაპირობა.
თანამედროვე რუსეთის მმართველი ბირთვი დღესდღეობით „კაგებეს“ ყოფილი
თანამშრომლებისგან შედგება, რომლებიც პეტიამ „გაქაჩა“.
რამდენიმე წლის წინ მოსკოვში ვიმყოფებოდი ერთ საქმეზე და პეტიას ტრიუმფს პირადად
შევესწარი. ის საარჩევნო კამპანიას ატარებდა, რადგან საპარლამენტო არჩევნები იყო
მოახლოებული და, როდესაც ზღვა ხალხში გამოჩნდა, მას ჭიანჭველებივით დაეხვივნენ
მხარდამჭერები და ხელში ატაცებული მიიყვანეს ტრიბუნასთან, სადაც მან ისეთი პატრიოტული
სიტყვა წარმოთქვა, რომ ოვაციები ათი წუთის განმავლობაში არ დამცხრალა. მე კი ამით
ვისარგებლე და ობიექტი, რომელსაც „კუდზე“ ვაჯექი, მაყუჩიანი პისტოლეტიდან გასროლით
მოვკალი. შემდეგ იარაღი მოვიშორე თავიდან, იქაურობა დავტოვე და კონსპირაციულ ბინაში
მივედი. იმავე საღამოს თბილისში დავბრუნდი თვითმფრინავით, მაგრამ, სანამ სახლიდან
გავიდოდი, ერთი უცნაური რამ მოხდა: კონსპირაციულ ბინაში ჯერ ტელეფონი რეკავდა
შეუწყვეტლივ, მაგრამ, ყურმილი არ ამიღია. რეკვა რომ შეწყდა, კარზე კაკუნი გაისმა და,
როდესაც გავაღე, იქვე დაგდებული ბარათი დამხვდა, რომელზეც ლამაზი, მარჯვნივ გადახრილი
კალიგრაფიით, რუსულად ეწერა: „გმადლობთ დახმარებისთვის. ყველაფერი უმაღლეს დონეზე
შესრულდა, ჩვენ კიდევ შევხვდებით ერთმანეთს. თქვენი მეგობარი“.
წერილის ავტორი აშკარად მკვლელობის შემკვეთი იყო, მაგრამ, ის ვერ გამეგო, თუ რატომ
უწოდებდა თავს ჩემს მეგობარს და კიდევ როდის და რატომ უნდა შევხვედროდი მას... ნათელი
იყო ისიც, რომ ვიღაც ფარულად მითვალთვალებდა და, ჩემი ლიკვიდაცია რომ სდომოდა,
ალბათ, არც ეს გაუჭირდებოდა.
„ეეჰ, კოკი, კოკი, მგონი დაბერდი“, – ვუთხარი მაშინ საკუთარ თავს, რადგან, აშკარად ვიგრძენი,
რომ ძველებურად მოუხელთებელი აღარ ვიყავი და ჩემი „შებმა“ უფრო მწარე დაცინვას ჰგავდა.
ბოლომდე მოუხელთებელი და უჩინარი ადამიანი, რა თქმა უნდა არ არსებობს, მაგრამ, არც ასეთ
დონეზე გაშიფვრაა კარგი, თუნდაც, ეგრეთ წოდებული „მეგობრისგან.“ მით უმეტეს, რომ ჩვენს
საქმეში გუშინდელი მეგობარი, შეიძლება, მოსისხლე მტრად გექცეს, ან – პირიქით.
– შემკვეთს შეხვდები?
– კონკრეტულად რა უნდა, არ ვიცი, მაგრამ, აი, ეს არის, – მითხრა რომანმა და ძალიან ცნობილი
ქართველი ბიზნესმენის შვილის სურათი მიჩვენა, რომელიც დღეს უკვე საქართველოში
მოღვაწეობს.
უკვე ბიჭის სიტყვებიდან ჩანდა, რომ ტუტუცი იყო და მასთან საქმის დაჭერა არ ღირდა.
შემეძლო, მაშინვე უარი მეთქვა და მიმეტოვებინა, მაგრამ, ცნობისმოყვარეობამ მძლია. ძალიან
მაინტერესებდა, რის შეკვეთას მაძლევდა და რაში იხდიდა ნახევარ მილიონ დოლარს. ამიტომ
მივუგე:
– ჩემი ძმა უნდა მოკლათ, თანაც ლონდონში და მაშინ, როდესაც ჩვენ ერთად ვისხდებით კაფეში.
შეგიძლიათ? – მითხრა ბიჭმა.
– იმიტომ, რომ მე ლონდა მიყვარს, მას კი – ჩემი ძმა. ძმას რომ მოვიშორებ, მის ადგილს დავიკავებ
და ლონდას ცოლად მოვიყვან.
იმ კრეტინ შემკვეთს ტყუპისცალი ძმა ჰყავდა და, იმედოვნებდა, რომ, თუკი მისი ტყუპისცალი
აღარ იქნებოდა, მაშინ გოგონას ადვილად დაიყოლიებდა ცოლობაზე. ბევრი რომ არ გავაგრძელო,
იმ კრეტინთან საუბრის ჩანაწერი მამამისს გადავეცი და ვურჩიე, შვილებისთვის მიეხედა... ჩემმა
ხლაფორთმა დადებითი შედეგი გამოიღო: მამამ შვილებზე ზეგავლენა მოახდინა და
დღესდღეობით ტყუპები ძალიან წარმატებული ბიზნესმენები არიან, ორივე დაქორწინებულია
და წარმატებით უთავსებენ ერთმანეთს ოჯახურ ცხოვრებასა და ბიზნესს...
– ეჰ, რა ექვსასი ათასი დავკარგეთ?! – ნახევრად ხუმრობით მითხრა „ძიამ“, როდესაც ორი კვირის
შემდეგ ყველაფერი მოვუყევი.
– არც არაფერი დაგვიკარგავს, – მივუგე რომანს და ტყავის პატარა ჩანთა მუხლებზე დავუდე, –
მადლიერმა მამამ თავისი ნებით გადაიხადა არშემდგარი შეკვეთის ფული და აქ შენი წილი 200
ათასი დოლარია.
საქმე ის იყო, რომ, როდესაც ტყუპების მამას ჩანაწერი მოვასმენინე, მან ყველაფერი
დაწვრილებით გამომკითხა და ბოლოს მითხრა:
– აი, ჩემო ძმაო, შენ ჩემი შვილების სიცოცხლე გადაარჩინე, მათი სიცოცხლე კი ჩემთვის
შეუფასებელია. ეს ფული ზღვაში წვეთია იმასთან შედარებით, რაც შენ გამიკეთეო...
ტყუპების ისტორიიდან, მატერიალური მოგების გარდა, რაც იმ შემთხვევაში უკანა პლანზე იდგა,
უდიდესი მორალური კმაყოფილება მივიღე და, მიმაჩნია, რომ დაქირავებულ მკვლელსაც კი
უნდა გააჩნდეს მორალი. მე, რა თქმა უნდა, ამაში არ ვგულისხმობ ბავშვებისა და ფეხმძიმე
ქალების მკვლელობას, რაც არასდროს ჩამიდენია და არც არასოდეს ჩავიდენ.
ერთხელ მორიგ შემკვეთს შევხვდი, რომელსაც, რა თქმა უნდა, შენიღბული ვეახლე. ისიც
შენიღბული მოვიდა, თუმცა, იმდენად ცუდი გრიმი ჰქონდა გაკეთებული, რომ, წითური სახისა
და კუზიანი ფიგურის მიუხედავად, მივხვდი, რომ საკმაოდ ლამაზი და ტანწერწეტა ქალი იყო.
– ორასი ათას ევროს ვიხდი, თუკი აი, ამ ქალს მოკლავთ, – მითხრა დამკვეთმა და ობიექტის
სურათი მიჩვენა.
– არა, – თავი გააქნია „წითურა კუზიანმა“, – მე მინდა, რომ მას მუცელი გამოფატროთ და ასე
ჩააძაღლოთ. შეძლებთ?
– თავიდანვე ასე გეთქვათ. თქვენ სპეციფიკური შეკვეთა გქონიათ, ეს კი ორასი ათასზე მეტი
ღირს, მით უმეტეს, რომ პირადი მცველებიც უნდა გავანეიტრალო.
– მილიონი დოლარი, – შეგნებულად ავწიე ფასი, რომ ქალს თავი დაენებებინა ჩემთვის, მან კი
უმალვე მომიგო:
– თანახმა ვარ. ოღონდ, ის ძუკნა საშინელი სიკვდილით უნდა მოკვდეს და მისი ბილწი ნაყოფი
ამქვეყანას არ უნდა მოევლინოს.
– მე მანიაკი არ ვარ. ხოლო, თუ ჩემს პროფესიონალიზმში გეპარებათ ეჭვი, მაშინ თქვენი ქმრის
მკვლელობა შემიკვეთეთ და შედეგს თვალნათლივ დაგანახვებთ, მით უმეტეს, რომ ამ ამბავში
თქვენი ქმარია ყველაზე მეტად დამნაშავე.
– რაო?! რა თქვი, შე დამპალო! – იღრიალა ქალმა და წამოენთო, – ჩემი ქმარი საკუთარ თავზე
მეტად მიყვარს და მის გამო ნებისმიერს ყელს გამოვჭამ.
იმის ნაცვლად, რომ გაჩუმებულიყო, ქალი არ შემეპუა, დანას წამოავლო ხელი და, ალბათ, თავს
დამესხმებოდა, მაგრამ, უცებ გაფითრდა და მთელი სხეულით აკანკალდა. მე თავი დამანება და
რესტორნის შესასვლელისკენ მიაპყრო მზერა, სადაც სიმპათიური მამაკაცი და ფეხმძიმე ქალი
იდგნენ.
– მე ვიცი, რასაც ვიზამ, – კბილებში გამოცრა ქალმა, დანას ხელი მოუჭირა და
ახალმოსულებისკენ ჩქარი ნაბიჯებით გაემართა.
რთული მისახვედრი არ იყო, რომ შემკვეთმა თავისი ქმარი და მისი საყვარელი დაინახა,
რომლებიც სავახშმოდ შემოვიდნენ რესტორანში და, აბა, რას წარმოიდგენდნენ, რომ იქ მათ
შენიღბული შემკვეთი დახვდებოდათ.
ქალის შეჩერება უკვე გვიან იყო და არც მიცდია. ის ფეხმძიმე ქალთან მიიჭრა და რესტორნის
დანა მუცელზე მთელი ძალით დაუშვა. თუმცა, მან ოსტატური მოძრაობით აიცილა
თავდამსხმელი, კეფაში გაშლილი ხელი ჩასცხო და უგონოდ დასცა ძირს... რესტორანში
ჩოჩქოლი ატყდა. ყავის საფასური მაგიდაზე დავტოვე, შემდეგ ტუალეტში შევედი, სწრაფად
მოვიშორე გრიმი და პარიკი, ტანსაცმელი ამოვაბრუნე და ისევ გარეთ გამოვედი, სადაც პოლიცია
დამხვდა. მათ თავდამსხმელი ხელბორკილებით ჰყავდათ გაკავებული, ის კი გაჰკიოდა:
მე, რა თქმა უნდა, სასწრაფოდ გავეცალე იქაურობას, თან, გულის სიღრმეში მეცოდებოდა ის
ქალი, რომელიც მოღალატე ქმარმა ასეთ საშინელ დღეში ჩააგდო.
„ფეხმძიმე რომ არ ყოფილიყო, ნამდვილად ღირდა იმ ძუკნას გაგორება და ზედ კი ის კაცი იყო
დასაკლავი“, – ვფიქრობდი გუნებაში, რადგან, ოჯახის კაცი ვიყავი და ცოლის ღალატი ჩემთვის
უცხო ხილი იყო. თუმცა, ჩემი კარიერის განმავლობაში, როცა საქმეს დასჭირდა, ასეთ ცოდვაში
ფეხის ჩადგმა მაინც მომიხდა.
– მნიშვნელოვანი მისია უნდა განდო. მართალია, შენ ასეთ რამეებს ერიდები, მაგრამ, რას იზამ,
ასე სჭირდება საქმეს.
– შენ ხომ კარგად იცი, რომ მსგავს საქმეებს გარიდებ, მაგრამ, ამჯერად უშენოდ არ გამოვა.
– ტყუილად ხუმრობ, კოკი. ბერტას გაჟიმვა ოპერაციის ერთ-ერთი მთავარი დეტალია, რომელმაც
მისი წარმატებით დასრულების გასაღები უნდა მოგვცეს. მაიორი ნელსონი ლენგლიში საბჭოთა
ოპერატიული მიმართულების კოორდინატორია და მთელი აგენტურული ქსელი მის ხელშია.
ოპერაციის პროგრამა-მაქსიმუმია ამ აგენტურული ქსელის ხელში ჩაგდება, რომ ჩვენს
ტერიტორიაზე მოქმედ ამერიკელ ჯაშუშებს ბოლო მოვუღოთ. პროგრამა-მინიმუმი კი, ამ
ქალბატონის გატაცება და ლუბიანკაზე დაკითხვაა. საბუთების ხელში ჩაგდება ურთულესი
საქმეა, თუმცა, არანაკლებ რთულია ამ ქალის გატაცება, რადგან ის უკარებაა, თითქმის არსად
დადის და, ან სახლშია, ან – სამსახურში. „ცეერუდან“ მისი გატაცება წარმოუდგენელია, სახლში
კი, ეზოში დაბმული ორი უზარმაზარი ნაგაზის გარდა, უახლესი ელექტრონული სასიგნალო
მოწყობილობა არ შეგიშვებს. გარდა ამისა, ქალი შეიარაღებულია, გამოცდილი და კარგად
გაწვრთნილი. რომ იტყვიან, მინუსი არ აქვს.
– აქვს, – უნებლიეთ სიტყვა შევაწყვეტინე მუხინს, რადგან გუნებაში უკვე ბერტა ნელსონის
„შებმაზე“ ვფიქრობდი, – მისი მინუსი ქალწულობაა.
– პრინციპი სწორია, – მითხრა მუხინმა, – მაგრამ, როგორ აპირებ ორმოც წელს გადაცილებული
ქალწული მაიორის სექსზე დაყოლიებას?
– ორი იყოს. მაზეგ კი, ამერიკაში გაემგზავრები და რკინის ქალწულზე ნადირობას დაიწყებ, –
ღიმილით მითხრა შჩუკინმა.
ორი დღე ჩემს მოსკოვურ სახლში გავჩერდი, თითქმის სულ წამოწოლილი ვიყავი და მომავალი
ოპერაციის დეტალებზე ვფიქრობდი. გამგზავრების წინ კიდევ ერთხელ შევხვდი გენერლებს,
ჩემი მოსაზრებები გავუზიარე და ამერიკაში ჩავფრინდი.
ბერტა ნელსონი ფეშენებელურ რაიონში ცხოვრობდა, სადაც მწვანეში ჩაფლული კოხტა კერძო
სახლები იყო ჩამწკრივებული. იმ რაიონში თითქმის არ მიწევდა შეკვეთების მიტანა.
სამაგიეროდ, გვერდითა რაიონში დავდიოდი ხშირად სწორედ ფეშენებელური რაიონის
გავლით. ოპერაციის განხორციელებაში კიდევ სამი საბჭოთა მზვერავი მონაწილეობდა,
რომლებიც ბერტას უთვალთვალებდნენ და მისი გადაადგილების შესახებ მატყობინებდნენ.
დათქმულ დღეს, ერთ-ერთმა ჩემიანმა პირობითი ნიშნებით შემატყობინა, რომ მაიორი ნელსონი
მოდიოდა.
– თავბრუ გეხვევათ?
– დიახ, მემ.
– ახლავე სასწრაფოს გამოვუძახებ, – მითხრა ბერტამ და დაამატა, – მე აქ ვცხოვრობ და დავრეკავ.
– არა, არა, მემ, გევედრებით, – ჩავრთე მთელი ჩემი არტისტიზმი, – არც სასწრაფო მინდა და არც
პოლიცია. ჩემი ბრალი იყო და, გევედრებით, მაპატიოთ. პიცებს საბარგულში ჩავალაგებ და
აქედან გაგეცლებით.
– პოლიციას რატომ ერიდებით? – პროფესიული კითხვა დამისვა მაიორმა, რაც იმას ნიშნავდა,
რომ ჩემს მახეში ებმებოდა.
– იმიტომ, მემ, რომ ოქმს დაწერენ, ჩემს სამსახურში შეატყობინებენ, იქ კი ასეთი რამეები არ
უყვართ და უმალვე გამათავისუფლებენ. მე კი არცთუ ურიგო გამომუშავება მაქვს... გთხოვთ, ნუ
გამწირავთ...
– მაშინ, საავადმყოფოში წაგიყვანთ, – შემომთავაზა ბერტამ, – თავი გაქვთ გატეხილი და, იქნებ
გასაკერიცაა.
– არა, მემ, არა, – ვეუბნებოდი ბერტას და მიმოფანტულ პიცებს საბარგულში ვაწყობდი, თავიდან
კი სისხლი თქრიალით მომდიოდა და სახეზე მეღვრებოდა.
– ლენინ, წყნარად! წადი შენს ადგილზე! – უბრძანა ბერტა ნელსონმა ძაღლს, რომელიც უმალვე
დაემორჩილა პატრონის სიტყვას.
– რა უცნაური სახელია, მემ! უცნაური და თანაც ნაცნობი, მაგრამ, სად გამიგია, ვერ ვიხსენებ, –
ვუთხარი „რკინის ქალწულს“.
– ლენინი საბჭოთა კავშირის დამაარსებელი იყო, – მომიგო ქალმა და კარი გააღო, –შემოდით.
„რკინის ქალწულის“ „შესაბმელად“ მაქსიმუმ ერთი საათი მქონდა, რადგან ჩემს მკურნალობას
მეტი დრო არ დასჭირდებოდა და ამ ვადებში უნდა ჩავტეულიყავი.
– სააბაზანოში შევიდეთ და თავს დაგბანთ, რომ ჭრილობა დავათვალიერო, – მითხრა ბერტამ და,
სააბაზანოში რომ შევედით, დაამატა: – პერანგი გაიხადეთ.
– იქნებ, გახდის გარეშე... – დავიწყე მე. მაგრამ ბერტამ სიტყვის დასრულება არ მაცალა, პერანგი
შემომგლიჯა, იატაკზე დააგდო და დააყოლა:
– მაინც აღარ ვარგა. ახალს მოგცემ. ახლა კი თავი დახარე და არ გაინძრე, – მითხრა ქალმა და
აბაზანის კიდეზე ჩამოჯდა. შემდეგ მომკიდა ხელი და თავი მარჯვენა მუხლზე დამადებინა.
მეორე ხელით კი შხაპის წყალს მასხამდა და იმეორებდა: – საკმაოდ ღრმა ჭრილობაა. არ მეგონა,
მაგრამ, არაფერია. აბა, წამოდი, ტახტზე წამოწექი.
– მემ, არ ვიცი, როგორ გადაგიხადოთ მადლობა. ძალიან მეუხერხულება, რომ თქვენი მეუღლის
ახალთახალი პერანგი მაცვია.
– პერანგი ჩემი ძმისთვის ვიყიდე, მე კი გაუთხოვარი ვარ. ასე რომ, ნუ ღელავთ. რა გქვიათ?
– თქვენ ძალიან კეთილი ხართ, მემ. რომ გიყურებთ, თვალწინ ჩემი ჯილდა მიდგას.
– არა, ქორწინებამდე საქმე აღარ მისულა – საცოდავი ჯილდა გარდაიცვალა. ის მძიმედ იყო ავად
და სამუდამოდ წავიდა ჩემგან, – ვუთხარი ქალს და ისე ბუნებრივად და მწარედ ავტირდი, რომ
ის გაოგნებული მიყურებდა.
– კარგი, კარგი, ნუ ტირი, ჩემო ბიჭუნა, – მითხრა მაიორმა და მკერდზე მიმიხუტა, მე კი მას
წელზე შემოვხვიე ხელი, მაგრად მივიკარი და ქვითინს ვუმატე, თან ვიმეორებდი:
– ჯილდა, ჩემი უბედური ჯილდა... თქვენ არ იცით, მემ, რა კეთილი იყო. თქვენსავით კეთილი,
მაგრამ, ჩემგან სამუდამოდ წავიდა.
ბევრი რომ არ გავაგრძელო, ეს ჩვენი „რკინის ქალწული“, ლენგლის მაიორი ბერტა ნელსონი,
სულ რაღაც საათ-ნახევრის შემდეგ შიშველი მეწვა ლოგინში, გაშმაგებით მკოცნიდა და
იმეორებდა:
ჩემი და ბერტას შმაგი რომანი სამი კვირა გაგრძელდა. ამ ხნის განმავლობაში ყოფილმა „რკინის
ქალწულმა“ მთელი სადაზვერვო ქსელი ჩააგდო, რომელიც საბჭოთა კავშირის ტერიტორიაზე
ფუნქციონირებდა და, მზად იყო, ჩემ გამო ყველაფერზე წასულიყო. თუმცა, ერთ მშვენიერ დღეს,
სამსახურიდან დაბრუნებულ მაიორს ფურცლებზე დაბეჭდილი ტექსტი დახვდა, რომელშიც
ეწერა: „ნახვამდის, ჩემო შმაგო მიჯნურო. იძულებული ვარ, დაგტოვო. თუმცა, იმედს ვიტოვებ,
რომ ერთმანეთს კვლავ შევხვდებით. ნახვამდის“.
ბერტა ნელსონის მიერ ჩაგდებული ქსელი საბჭოთა დაზვერვამ მრავალი წლის განმავლობაში
მაქსიმალურად გამოიყენა, თანაც, მაიორს საიმედო „კრიშა“ გაუკეთეს, რომ არ ჩავარდნილიყო.
ჩემ მაგივრად კი სხვა მზვერავი მიუჩინეს, რომელიც მას სექსუალურ მომსახურებასაც უწევდა,
თან მის სადაზვერვო მოქმედებებს უწევდა კოორდინაციას.
– სიმართლე გითხრა, არ მოველოდი, რომ ბერტა ნელსონს გაჟიმავდი. მეგონა, მისი მოტაცება
დაგვჭირდებოდა, – მითხრა შჩუკინმა, როდესაც ამერიკიდან მოსკოვში დავბრუნდი და მას
დაწვრილებით ვუამბე ყველაფერი.
– იცი რა, კოკი, – მითხრა ერთხელ შჩუკინმა, როდესაც მორიგი შესრულებული დავალების
ზუსტი ანგარიში ჩავაბარე, – ჩვენს საქმეში მაკიაველისტი ვარ.
– ანუ ის, ჩემო კარგო, რომ ჩვენს საქმეში გამარჯვების მიღწევა ნებისმიერი ხერხისა და
საშუალების გამოყენებითაა დასაშვები და მიზანი ამართლებს საშუალებას.
– ცოტა სადავოა, ამხანაგო გენერალო. თუმცა, ჩვენი მეტოქეები მრავალ სიბინძურეს სჩადიან
ჩვენს დასამარცხებლად, – გულწრფელად მივუგე შჩუკინს. მან კი, აღტაცებით მითხრა:
– სწორედაც რომ, ჩემო კარგო! სწორედ მათი სიბინძურის გამო უნდა წავიდეთ
უკიდურესობებზე, წინააღმდეგ შემთხვევაში, მათ ჩვენ ვერ დავამარცხებთ. არადა, ჩვენ ეს უნდა
გავაკეთოთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, სახელმწიფო თავზე დაგვემხობა და გლობალური
კატასტროფა მოხდება.
ასე იყო მაშინაც, მიუხედავად იმისა, რომ კომუნისტური იდეოლოგია ფაქტობრივად ძვალსა და
რბილში მქონდა გამჯდარი. ამიტომ, გენერალს შევაპარე:
– ჰიტლერს ჩავკლავდი, თოთო ბავშს – არა, – ღიმილითვე მივუგე შჩუკინს და, მართალია,
გენერალი სულაც არ იყო დაბნეული კაცი, მაგრამ, მოულონელად გაჩუმდა და შემომხედა,
შემდეგ, ხელი ჩაიქნია და თქვა:
შჩუკინის თქმის არ იყოს, მე ყოველთვის, ყველაფრისთვის მზად ვარ და ასეთი გრძნობა მას მერე
გამიჯდა სისხლში, რაც კოჯრის სპეცსკოლიდან გამოვედი.
სწორედ ოლეგმა, ჩემი დობილი ნატას მამამ მითხრა, როდესაც სპეცკურსი გავიარე, რომ
ცხოვრებაში და, განსაკუთრებით – ჩვენს საქმეში, ყველაფერი იყო მოსალოდნელი.
– დაიმახსოვრე, რომ ამ წამიდან შენ ყოველ ნაბიჯზე სიკვდილი გყავს ჩასაფრებული და მის
მოსაგერიებლად და დასამარცხებლად ყველაფრისთვის მზად უნდა იყო.
– გასაგებია, ამხანაგო პოლკოვნიკო! – მივუგე სპეცსკოლის დირექტორს, რომელიც, წლების მერე,
როგორც მოღალატე, სიცოცხლეს გამოვასალმე. ოლეგს შუბლს რომ ვუხვრეტდი კიდევ ერთხელ
დავრწმუნდი, თუ რა ვერაგულ საქმეში მედგა ფეხი.
რაც მართალია, მართალია, მთელი ცხოვრება სიკვდილს ვეთამაშები, თვალებში ვუყურებ მას და
ცოცხალი ვარ. ვერ ვიტყვი, რომ სიკვდილი დავამარცხე, რადგან ეს შეუძლებელია. მაგრამ,
ჯერჯერობით ვერც ის მჯობნის, თუმცა, ბევრჯერ კი უცდია. სასაცილო და საინტერესო ისაა,
რომ სიკვდილთან თამაშმა შეჩვევა იცის და, ნარკომანის არ იყოს, სიკვდილთან დიდი ხნის
უთამაშებლობამ „ლომკა“ იცის...
ჯერ კიდევ „კაგებეში“ ვმუშაობდი, როდესაც ჯერ საშინელი გრიპი დამემართა, შემდეგ წითელა
და მიყოლებით რამდენიმე ინფექციური დაავადება გადავიტანე. თითქმის ხუთი თვე ავად
ვიყავი და ამდენი ხნის უმოქმედობამ ისე მომანატრა სამუშაო, რომ შჩუკინთან შეხვედრა
მოვითხოვე და კაბინეტში ვეწვიე მას.
– მეტი აღარ შემიძლია, ამხანაგო გენერალო. ხუთ თვეზე მეტია, უმოქმედოდ ვარ და
მუქთამჭამელად გადავიქეცი, – ვიხუმრე ბოლოს, – მიშველეთ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ხელიდან
გეცლებით.
– ბრძოლა გწყურია? – გაეცინა შჩუკინს, – კარგი, რადგან აქ ხარ, ერთ პატარა საქმეს დაგავალებ
და, აბა, შენ იცი.
„ერთი პატარა საქმე“, არც მეტი, არც ნაკლები, ქალაქ პეშავარიდან აბუ ბაკალის მოტაცება იყო.
აბუ ბაკალი ამ ცოტა ხნის წინ მოკლეს ამერიკელმა სპეცაგენტებმა. ის უსამა ბინ ლადენის
უახლოესი თანამებრძოლი და „ალქაიდას“ დამფუძნებელი იყო. მაშინ ის ავღანელ მოჯაჰედთა
ერთ-ერთ უმსხვილეს დაჯგუფებას მეთაურობდა და საბჭოთა კავშირის წინააღმდეგ
გააფთრებით იბრძოდა. აბუ ბაკალი წარმოშობით იორდანიიდან იყო და მუსლიმანურ
სამყაროში ქარიზმატულ პიროვნებად მიაჩნდათ.
– აი, ესაა აბუ ბაკალი, – ობიექტის სურათები მაჩვენა მუხინმა, რომელზეც ტიპური მოჯაჰედი
იყო აღბეჭდილი, იმ მცირე განსხვავებით, რომ მისი ათასობით რიგითი ფანატიკოსი მებრძოლი
უდიდეს სამხედრო ტერორისტულ ძალას წარმოადგენდა.
– ჯერ ერთი, ვასილიევის ნამდვილი გვარი ხარინია. ის პაკისტანის სამხრეთში ჰყავს აბუ
ბაკალის ხალხს და იქიდან მისი გამოხსნა აბუ ბაკალის მოტაცებაზე უფრო სარისკოა, რადგან ის
ოპერაცია რომ ჩაგვეშალოს, მიხვდებიან, რომ სულ სხვა რაღაცაშია საქმე და მას დამუშავებას
დაუწყებენ. აბუ ბაკალის მოტაცება რომ ჩაგვეშალოს, ვერაფერს იეჭვებენ და მეორე ვარიანტზე
ამიტომ შევჩერდით, – მითხრა შჩუკინმა, – ახლა კი გეტყვი, თუ როგორ „ააგდეს“ ხარინი: ის
ქაბულში იყო ჩასული, სადაც მორიგი აგენტი ჩაიყვანა და სპეცდავალებით ავღანეთის
დემოკრატიულ მთავრობაში შეაგზავნა. მას წვერი გაუპარსავს და ქალაქში გასულა, რომ
აღმოსავლური ბაზრისთვის თვალი გადაევლო, რაღაცეები ეყიდა და მოსკოვში ჩაეტანა. ის არც
ჩაცმულობით და არც გარეგნობით არაფრით განსხვავდებოდა ადგილობრივი
მცხოვრებლებისგან, მაგრამ, წვერის პარსვის შემდეგ დასხმული „ტრაინოი“ ოდეკოლონის
წყალობით გაშიფრა. ერთ-ერთ ადგილობრივ მცხოვრებს ხელი უკრავს მისთვის და
დაუღრიალია: აი, რუსი ღორი, ჩვენს სამოსშია გამოწყობილი და ჩვენს მიწაზე თავისუფლად
დააბიჯებსო. ერთი სიტყვით, ის იქვე გაკოჭეს, გაიტაცეს და მალევე გადაიყვანეს პაკისტანში.
სასაცილოა, სატირალი რომ არ იყოს.
– სამწუხარო კურიოზია, – მივუგე შჩუკინს და ვკითხე: – როდის და ვისთან ერთად უნდა გავიდე
ხაზზე?
ისე აგიხდეთ ყველაფერი კარგი, როგორც მაშინ ჩვენ გაგვიმართლა. აბუ ბაკალი ისე უხმოდ
გავიტაცეთ და ისეთ კაიფში იყო, რომ მხოლოდ ქაბულში გამოფხიზლდა და ვერ მიხვდა, რომ
საბჭოთა დაზვერვის ხელში იმყოფებოდა. ის მეორე დღესვე დაბრუნდა უკან, მას მერე, რაც
პოლკოვნიკ ხარინში გაიცვალა. საბჭოთა ოფიცრის შესახვედრად პირადად ანდრეი ლუკიჩ
მუხინი იყო ჩამოსული ავღანეთის დედაქალაქში. ხარინი რომ შტაბში მივიყვანე და გენერალს
წარვუდგინე, მუხინმა ძალიან ცნობილი ფირმის ოდეკოლონი ამოაცურა ჯიბიდან, პოლკოვნიკს
გაუწოდა და უთხრა:
– აი, ეს იხმარე გაპარსვის შემდეგ, განსაკუთრებით კი, მივლინებების დროს, რომ შენი ეროვნება
არ გაშიფრო.
მოსკოვში ერთად ჩავფრინდით, შჩუკინსაც ერთად ვეწვიეთ კაბინეტში და სწორედ მაშინ თქვა
ვიქტორ იაკოვლევიჩმა თავისი ცნობილი ფრაზა, რაც მოგვიანებით არაერთხელ გამიხსენებია.
მან ხარინი აათვალიერ-ჩაათვალიერა და უთხრა:
„ტრაინოი“ ოდეკოლონის ისტორია საკმაოდ ყურადსაღები რამ იყო და, ამიტომ, ნებისმიერი
დავალების წინ უმცირეს დეტალებსაც კი ვითვალისწინებდი ჩემს გარეგნობასა თუ საქციელში,
რათა უცხო ქვეყანაში არ გავშიფრულიყავი. ამ კუთხითაც ბრწყინვალე მომზადება გავიარე
კოჯორში. ინსტრუქტორი, რომელიც ერთი შეხედვით ლოთ რუს „მუჟიკს“ ჰგავდა, მასწავლიდა:
– დავალების წარმატების ერთ-ერთი მთავარი წინაპირობა შენიღბვაა, ანუ, შენ სრულად უნდა
მოერგო იმ გარემოს, სადაც მოქმედებ, რათა არ გაიშიფრო და საქმეში ხელი არ შეგეშალოს.
განსხვავებული ჩაცმულობა და ქცევები ყოველთვის იპყრობს ყურადღებას, ეს კი ჩვენს საქმეში
დამღუპველია. ერთი წამით წარმოიდგინე, რომ პარიზში ჩოხით გაიარო, თან, დავალება
შეასრულო. ხომ ეგრევე „დაიწვები“ და გაიშიფრები?!
ინსტრუქტორს ენამ უყივლა და ერთხელ მართლაც დამჭირდა ჩოხის ჩაცმა, რათა დავალება
შემესრულებინა.
მაისის ერთ სასიამოვნო საღამოს ლუბიანკაზე მივედი და შჩუკინს ვეახლე. მის კაბინეტში რომ
შევდგი ფეხი, ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მკითხა:
– არა, მე გეკითხები არა საბჭოთა საქართველოს, არამედ, საქართველოს შესახებ. ანუ, იმ დღეზე,
როდესაც რუსეთისგან გამოყოფილმა საქართველომ დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
– არ ვიცი.
– ეს დღეა 26 მაისი.
– დღეიდან მეცოდინება.
– ყველგან გეძებენ. აი, წაიკითხე, – მითხრა შჩუკინმა, როდესაც დილით კაბინეტში ვეახელი, მან
ერთ-ერთი მოწინავე ფრანგული გაზეთი დამიდო წინ, რომლის პირველ გვერდზეც მსხვილი,
წითელი შრიფტით ეწერა: „საქართველოს დამოუკიდებლობის მორიგი მსხვერპლი – ბარონი
ლევილში ზეიმის დროს მოკლეს!“
ლუბიანკაზე მორიგი გამოძახების შემდეგ, ვიქტორ იაკოვლევიჩს კაბინეტში რომ ვეწვიე, მან
ერთი შავკანიანი მამაკაცის სურათი მაჩვენა და მკითხა:
– ეროვნული ლიდერი. საბჭოთა კავშირის დიდი მეგობარი, დიადი ადამიანი, – მივუგე შჩუკინს,
რადგან ფოტოზე აღბეჭდილი კაცი მთელ მსოფლიოში იყო ცნობილი.
– მოვკლა?! – გამიკვირდა მე, რადგან ვიცოდი, რომ თავის ქვეყანაში ის კაცი საბჭოეთის დიდი
დასაყრდენი იყო და, ხელისუფლებაში მოსვლის შემთხვევაში, დიდი შანსი იყო, თავისი
სამშობლო კომუნისტურ ყაიდაზე გადაეყვანა. სწორედ ამიტომ გავოცდი.
– უნდა მოკლა. მიტინგზე გამოსვლის დროს შუბლში ტყვია დააჭედო და წამებულად აქციო, რაც
მის მოძრაობას უეჭველად გაამარჯვებინებს არჩევნებში, ეს კი ჩვენს ქვეყანას ჰაერივით
სჭირდება.
– გეთანხმები, ვერაგობაა, მაგრამ, რას იზამ, ასე სჭირდება საქმეს, – მითხრა შჩუკინმა, როდესაც
მოსკოვში დავბრუნდი.
– იცით, ჩემო მეგობარო, – მითხრა კარგა ხნის წინ ერთმა ფილოსოფოსმა, რომელიც მეოცე
საუკუნეში მომხდარი ერთ-ერთი მსხვილი რევოლუციის იდეური სულისჩამდგმელი იყო, იმ
პერიოდისთვის ნიცაში ცხოვრობდა და საკუთარი იდეური პროდუქტის, ანუ რევოლუციური
სახელმწიფოს ლიდერების წინააღმდეგ გამოდიოდა და ყოველმხრივ კომპრომეტაციას უწევდა
მათ.
– ღმერთი არ არსებობს!
– არა! ღმერთი რომ არსებობდეს, ჩემისთანა ადამიანს დასჯიდა. მე ხომ ათასობით ადამიანი
მოვატყუე და სიცოცხლე მოვუსპე მათ. სიტყვა – აი, რა არის ყველაფერზე საშიში, მით უფრო, თუ
ეს სიტყვა სულელ ხალხს ჩაუგდე, დააჯერე და აამოქმედე. არა, არა, ღმერთი არ არსებობს!
პროფესორი გვერდით ოთახში გავიდა, ხუთიოდე წუთში თაბახის ნაბეჭდი ფურცლების დასტა
მოიტანა და მითხრა:
– აი, ჩემი მომავალი წიგნი. მცირე კორექტურაც და – წიგნის ბეჭდვაში ჩაშვებაც შეიძლება.
– ორტომეულს ვგეგმავ.
– არა, სეიფში მაქვს. ჩემი სიკვდილის შემდეგ ჩემს მუზეუმს რომ გახსნიან, იქ გამოფენენ, –
მომიგო ფილოსოფოსმა და წასაკითხად მოემზადა, მაგრამ მე მას მაყუჩიანი პისტოლეტიდან
გასროლილი ტყვიით შუბლი გავუხვრიტე. შემდეგ სეიფიდან ხელნაწერები გამოვიღე და ნაბეჭდ
ფურცლებთან ერთად ჩავალაგე, მოკლულს დავხედე და წავედი.
ჩემი ხელით მრავალი სადამსჯელო აქცია განხორციელდა და, რა თქმა უნდა, ყველაში ღმერთის
ხელი არ ერია, თუმცა, უმეტესი მათგანი ნამდვილად იმსახურებდა ღვთის რისხვას და
სამართლიანად განხორციელდა.
ყოფილ ჯალათს ნორვეგიაში, პირდაპირ ქოხში ვეწვიე, მის საწოლს ერთი ბიდონი ბენზინი
მოვასხი, შემდეგ ანთებული ასანთი მივაგდე და წამოვედი. ამით ორმაგი საქმე გავაკეთე. ერთი
მხრივ, უდანაშაულო ადამიანების გამო ვიძიე შური, მეორე მხრივ კი, მის უზომო ტანჯვას
მოვუღე ბოლო. მოსკოვში რომ დავბრუნდი, შჩუკინს ვუთხარი:
– დამეთანხმეთ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, რომ ჩვენ მიერ შესრულებული აქცია შეცდომა იყო.
– მზად ვარ! – ვუთხარი შჩუკინს, მან კი ულამაზესი ქალის სურათი მაჩვენა და მითხრა:
თავს ზემოთ ძალა არ იყო. ძალიანაც არ მინდოდა ქალის დამახინჯება, მაგრამ, დავალება უნდა
შემესრულებინა და სამი დღის შემდეგ საფრანგეთის დედაქალაქს ვეწვიე. დავესწარი სპექტაკლს,
რომელშიც ობიექტი მონაწილეობდა. დიდი ანტრაქტის დროს ვარდების უზარმაზარი
თაიგულით ახალგაზრდა თეატრალურ ვარსკვლავს საგრიმიოროში ვესტუმრე, ყვავილები
მივართვი და ვუთხარი:
– დიახ, მე კარგა ხანია, „საბედისწერო ქალი“ შემარქვეს და თქვენ პირველი არ ხართ, ვინც ჩემი
სილამაზის საშიშროებაზე ლაპარაკობს.
ქალის ხელს ვეამბორე. თავი რომ ავწიე, გავუღიმე. შემდეგ კისერში გაშლილი ხელი ჩავცხე და
გავთიშე, ბოლოს კი გოგირდმჟავის სპეციალურად დამუშავებული ხსნარი სახეზე მივასხი,
რომელმაც მისი სილამაზე წამებში წაშალა და ისე დაამახინჯა და გაასაზიზღრა, ენით არ
აიწერებოდა. მე მას სურათი გადავუღე და იქაურობა ჩუმად დავტოვე.
– კარგი ნამუშევარია, – შემაქო შჩუკინმა, რომელსაც ერთ-ერთი ფრანგული გაზეთი ეჭირა ხელში,
სადაც ქალის ფოტო იყო დაბეჭდილი, – ხვალ ყველა ჩვენი გაზეთი გადაბეჭდავს ამ ფოტოებს და,
გასაქცევად გამზადებული ლამაზმანები რომ ნახავენ, გადაიფიქრებენ სამშობლოს ღალატს.
მარტივი და ეფექტურია: არც არავინ მომკვდარა და, ერთის მაგალითზე ათასები ისწავლიან
ჭკუას.
მიუხედავად იმისა, რომ ზემოთ აღწერილი ისტორია მართლაც ძალიან ეფექტურად მოქმედებდა
მერყევ ადამიანებზე, მაინც მოიძებნებოდნენ ხოლმე ისეთები, ვინც არაფრად დაგიდევდა
შურისძიებას და მაინც ადგებოდა ღალატის გზას.
ერთხელ ამერიკაში ძალიან ცნობილი მწერალი გაიქცა და, გავიგე თუ არა ეს ამბავი, ვიფიქრე,
რომ შურისძიების აქციას მე დამავალებდნენ. მაგრამ, დრო გადიოდა, ის კაცი უფრო და უფრო
მეტ პოპულარობას იხვეჭდა დასავლეთში, პასუხს კი არავინ სთხოვდა. ერთ მშვენიერ დღეს
შჩუკინმა დამიბარა და მითხრა:
– ესე იგი, მისი ლიკვიდაციის დრო დადგა, – მივუგე გენერალს, მან კი ღიმილით მითხრა:
– არა. ჩვენ უკეთესი ვარიანტი გვაქვს: შენ ის უნდა გადმოიბირო და ათქმევინო, რომ მისი გაქცევა
ფარსი იყო და ეს იმიტომ გააკეთა, დამპალი კაპიტალიზმის არსს ჩასწვდომოდა; რომ ის
მამხილებელ წიგნს წერს, რომელიც მალე გამოვა. რას იტყვი, კარგი ვარიანტია? ამაზე უკეთეს
პროპაგანდისტულ ფანდს ვერც ვერავინ მოიფიქრებდა და ლიკვიდაციაზე ბევრად უკეთესია.
– ობიექტის ცოლ-შვილი, – მომიგო გენერალმა და დაამატა, – უფრო სწორად კი, მისი ფარული
საყვარელი, რომელმაც მისგან სამი ტყუპი გააჩინა. აი, რას ველოდებოდით და რატომ ვიყავით
უმოქმედოდ.
– სწორედ ამას, – დამიდასტურა შჩუკინმა და დაამატა: – ობიექტს ეგონა, რომ ქალი საიმედოდ
ჰყავდა გადამალული. მასთან ფარული მიმოწერა ჰქონდა და მისი წაყვანა ჰქონდა განზრახული.
ჩვენ კი მისი წერილი მოვიპოვეთ, შემდეგ ქალი გადმოვიბირეთ და ის უკვე ჩვენი კარნახით
სწერდა წერილებს. რაც შეეხება ბავშვებს, სინამდვილეში ტყუპები ქალმა სხვისგან გააჩინა.
– დიახ. მართლა და, ესაა ერთ-ერთი უმთავრესი არგუმენტი მისი გადმობირების საქმეში. ასე
რომ, შენ ამ ფირს ობიექტს ანახვებ და ეტყვი, რომ მისი კომფორტში მცხოვრები ცოლ-შვილი
მოუთმენლად ელოდება მას, მაგრამ, თუ გაჯიუტდება, ეს კომფორტი ქალსა და ბავშვებს
დისკომფორტით შეეცვლებათ.
უდავოდ სატანური გეგმა იყო. „კაგებეს“ ასეთი ტრიუკები კარგად ჰქონდა დამუშავებული და
წარმატების დიდი ალბათობა არსებობდა.
სამი დღის შემდეგ უკვე ნიუ-იორკში ვიყავი, ბროდვეიზე, სადაც ობიექტი ცხოვრობდა ერთ-ერთი
ფეშენებელური სახლის აპარტამენტებში. მართალია, მას დაცვა ჰყავდა, მაგრამ, ერთ-ერთი
ცნობილი ევროპული გაზეთის ჟურნალისტად გავაცანი თავი და აუდიენცია ვთხოვე, რაზეც ის
დამთანხმდა, შეხვედრის დრო დამინიშნა და მეც ვეწვიე.
– მშობლიურ არაყს.
– ჩემს მშობლიურ არაყს? – გაეღიმა მასპინძელს, – არ ვიცი, მაქვს თუ არა, რაც აქ ვარ, თითქმის არ
დამილევია.
– „კაგებეშნიკი“ ხართ?! – შეძრწუნდა მასპინძელი, მაგრამ, მე მას პირზე ხელი ავაფარე, რომ არ
ეყვირა და დაცვის ყურადღება არ მიეპყრო და მშვიდად ვუთხარი:
– წერილი?
– დიახ... წერილი თქვენი მეუღლისგან, თან, სამ ტყუპს გილოცავთ. აი, ინებეთ.
– მაქვს.
– რა უნდა გავაკეთო?
– თქვენი შეცდომა უნდა გამოასწოროთ.
– როგორ?
– თანახმა ვარ.
ლენგლი შოკში იყო. სახელმწიფო დეპარტამენტი, რომელიც სულ რაღაც ორიოდე კვირის წინ
ობიექტს ლამის წმიდანად აცხადებდა, სამარცხვინოდ დუმდა.
– აი, კიდევ ერთი დარტყმა მივაყენეთ იანკებს! ამიერიდან ისინი მეტად ფრთხილები იქნებიან და
ყოველგვარ ნაძირალას ასეთ ფართო რეკლამირებას არ გაუწევენ. რას იტყვი, ხომ მაგარი იყო?! –
თქვა კმაყოფილებით შჩუკინმა.
– კი, კარგად გამოვიდა ყველაფერი, მაგრამ, ობიექტს რა ბედი ეწევა? მან ხომ მართლაც უღალატა
საბჭოთა სამშობლოს და, კაცი ერთხელ რომ გიღალატებს, ის მეორედაც ჩაიდენს ამას.
– ჩვენი მწერალი სახალხო გმირია და მისი ხელის ხლება არ შეიძლება. იცოცხლოს, გაიხაროს
ტყუპებით, – ჩაეცინა შჩუკინს, – მართალია, ის ბავშვები მისი არ არიან, მაგრამ, მან ხომ ეს არ
იცის. თანაც, გვერდით საიმედო მეთვალყურე და გეზის მიმცემი ჰყავს – თავისი ცოლი და ის
ახლა ცოლის „ჩმორია“.
სხვათა შორის, მეთვალყურე ცოლები „კაგებეს“ კარგად აპრობირებული მეთოდი იყო და ჩვენი
უწყება მას კარგად იყენებდა. ვინ მოთვლის, რამდენი „დამოუკიდებელი“ მამაკაცი გვყავდა
ამგვარად ყურებით დაჭერილი და, მათ რომ ეგონათ, ყველაფერს თვითონ წყვეტდნენ, მათი
მეორე ნახევრები კი ერთგულად ედგნენ გვერდში, სინამდვილეში, ის მეორე ნახევრები „კაგებეს“
კარნახით „დააჭენებდნენ“ მათ და იმას აკეთებინებდნენ, რაც ჩვენს უწყებას სჭირდებოდა. ერთი
ასეთი ობიექტი მთელ მსოფლიოში ცნობილი ადამიანი იყო, რომელსაც ცოლი თავის ჭკუაზე
ატარებდა, ქალი „კაგებესთან“ იყო შეკრული, ქმარი კი ისეთ განცხადებებს აკეთებდა, რაც
„კაგებეს“ აწყობდა. ის კაცი განსაკუთრებით „პერესტროიკის“ დროს გაააქტიურეს. ის ახლა
მკვდარია, მისი ცოლი კი დღემდე „კაგებეს“ კმაყოფაზეა და სპეცფონდიდან დანიშნულ პენსიას
იღებს. ასეთები რუსულ „ეფესბეს“ ათასობით ჰყავს და თავიანთ აგენტებს არასდროს ტოვებენ
უყურადღებოდ
– დაიხსომეთ, კოკი, – მითხრა შჩუკინმა ჯერ კიდევ მაშინ, როდესაც „კაგებეს“ კარიერა ახალი
დაწყებული მქონდა და ვიქტორ იაკოვლევიჩი თქვენობით მომმართავდა, – ჩვენი უწყება ჩვენს
ერთგულ თანამშრომლებს არასდროს ივიწყებს: დაღუპულებს პატივს მიაგებს, მათ ოჯახებს კი
ეხმარება. თქვენ ჭეშმარიტებას ემსახურებით. მართალია, საიდუმლოდ, მაგრამ, ასე სჭირდება
საქმეს და, აბა, თქვენ იცით, თავი არ შეირცხვინოთ.
– უაზრო რისკია ის, რომ ვულკანის კრატერში ჩახტე. ასეთ შემთხვევაში გადარჩენის არანაირი
შანსი არ გაქვს. ხოლო, თუ ობიექტის დადგენისას თვითმფრინავიდან უპარაშუტოდ გადახტები,
პარაშუტიანი რომ შეიპყრო, გადარჩენის შანსი გაქვს და, შენ წარმოიდგინე, არც ისე მცირე.
მთავარია, წესები იცოდე, არ შეგეშინდეს და არ დაიბნე...
სხვათა შორის, მსგავსი ტრიუკი ჩემს ცხოვრებაში ორჯერ შევასრულე: პირველად – წვრთნაზე,
მეორედ კი უკვე სპეცდავალების შესრულებისას.
– შევძლებ!
ჩვენ სასწავლო თვითმფრინავში ჩავსხედით, სამი ათასი მეტრის სიმაღლეზე ავედით და, სანამ
ინსტრუქტორი ისკუპებდა, მითხრა:
– რომ გადმოხტები, არ დაიბნე და რაც ტრენაჟორზე გასწავლე, ყველაფერი ზუსტად ისე გააკეთე.
აბა, შენ იცი, ათ წამში მომყევი!
ინსტრუქტორმა ისკუპა. ვისკუპე მეც და ოცი წამის მერე უკვე მასზე ვიყავი ჩაბღაუჭებული,
რომელმაც მითხრა:
– ყოჩაღ! ახლა უფრო მაგრად მომეკარი და პარაშუტი გახსენი. გახსოვდეს, რომ დარტყმის ძალა
ზევით აგვაგდებს და არ მომწყდე, თორემ, დაიღუპები.
– ყოჩაღ, უმაღლეს შეფასებას გაძლევ. განსაკუთრებით კი ჩემი გათიშვა მომეწონა, რითაც შენ
ყოველგვარი შემთხვევითობა გამორიცხე.
რაც ახლა გიამბეთ, მოსაყოლად იოლია, მაგრამ, მსგავსი ტრიუკის გაკეთებას არავის ვურჩევ,
თუმცა, მე მაინც მომიწია გამეორება.
– რა დააშავა?
– როგორც ჩანს, ებრაელებმა გადაიბირეს. ხომ იცი, „მოსადი“ როგორ მოქმედებს. ის ბრიყვი
დაარწმუნეს, რომ არაფატი ისრაელის აგენტია და მისი მოკვლა აქვს განზრახული. ალ-ფარაჯს
კამიკაძეთა მთელი არმია ჰყავს და მისი მოტაცება იმიტომ გვინდა, რომ დავკითხოთ და
ყველაფერი დავაყაჭვინოთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არაფატს მოკლავენ, ეს კი საბჭოთა
პოლიტიკისთვის საზიანოა, – ამიხსნა შჩუკინმა. მუხინმა კი ტერორისტის ადგილსამყოფლის
ზუსტი კოორდინატები მითხრა და შემდეგი სიტყვებით დამემშვიდობა:
ათი საათიც არ იყო გასული, რომ უკვე ლიბანის დედაქალაქში ვიმყოფებოდი და მაშინვე საქმეში
ჩავერთე. მუჰამედ ალ-ფარაჯი ძალიან იოლად გავიტაცე: ის პულვერიზატორით გავთიშე,
დახოცილ დაცვას გადავაბიჯე და ფურგონიანი „ფორდი“ კლდოვანი ნაპირისკენ გავაქანე,
რომელსაც ზღვის ტალღები ეხეთქებოდა.
– ჩქარა ავფრინდეთ, დრო არ ითმენს! – ვუთხარი პილოტს, თან მძინარე ტერორისტს პარაშუტი
ჩავაცვი, რომ ავარიის შემთხვევაში მასთან ერთად წყალში გადავმხტარიყავი.
ის იყო, პარაშუტი მეც უნდა ჩამეცვა, რომ კეფაში ძლიერი დარტყმა ვიგრძენი და დავეცი. თუმცა,
არ გავთიშულვარ და მუჰამედ ალი-ფარაჯის მოვკარი თვალი – მან ჩემი პარაშუტი გადააგდო,
შემდეგ ისკუპა და ხელიდან დამისხლტა...
– მეორედ?! ყოჩაღ! მაშინ, მესამედაც გამოგივა, ჩემო კარგო. თუმცა, ნამდვილად არ გისურვებ
ასეთ ყოფაში ჩავარდნას.
– რა თქმა უნდა, რა თქმა უნდა, ჩვენ ჯანმრთელი თანამშრომლები გვჭირდება, – მხარი ამიბა
გენერალმა, თან აღტაცებით მიყურებდა და მთელი არსებით ვგრძნობდი მის დიდ პატივისცემას
ჩემ მიმართ.
„ძია“ ახალი გაშვებული მყავდა პენსიაზე და შეკვეთებს უკვე პირადად ვიღებდი, როდესაც
შემკვეთმა მოსკოვში დამინიშნა შეხვედრა. რუსეთის დედაქალაქში ჩავფრინდი, შევინიღბე და
პარკ „სოკოლნიკებში“ გავემართე პაემანზე. შეხვედრაზე შეუნიღბავი, ორმოციოდე წლის
მამაკაცი მოვიდა. ის მომესალმა და მითხრა:
– გამარჯობა, ბაბუა!
– გაგიმარჯოს!
– თქვენ, ალბათ, შემსრულებლის ნდობით აღჭურვილი პირი ხართ, ასე ვთქვათ, მისი პირადი
აგენტი, ჩვენ კი უშუალო შემსრულებელთან გვინდა შეხვედრა.
მამაკაცმა კიდევ ერთხელ შემათვალიერა. შემდეგ პაუზა გააკეთა. ბოლოს უბიდან სურათი
ამოიღო, მიჩვენა და მითხრა:
– აი, ესაა მოსაშორებელი. საქმეში 400 ათას ევროს ვიხდით. გაწყობს „კაგებეს“ გენერლის მოკვლა?
სურათზე ანდრეი ლუკიჩ მუხინი იყო აღბეჭდილი, მაგრამ, არაფერი შევიმჩნიე და მივუგე:
– ნახევარი თანხა წინასწარ მომეცით, მეორე ნახევარი – საქმის შემდეგ. ახლა კი მისი ზუსტი
კოორდინატები მინდა და ერთმანეთს სამუდამოდ დავშორდეთ.
– აბა, შენ იცი, ბაბუა. შემსრულებელს გადაეცი, რომ დროზე ქნას, თორემ, იაღლიში თუ მოუვიდა,
მიწიდან ამოვიღებთ.
– ნახვამდის, – მივუგე შემკვეთს და წავედი. თუმცა, რამდენიმე მანევრი რომ გავაკეთე, შევნიშნე,
მითვალთვალებდნენ. ამიტომ, მეტროში ჩავედი, „კუდი“ მოვიშორე და, როცა დავრწმუნდი, რომ
„სუფთა“ ვიყავი, მუხინს პირდაპირ აგარაკზე მივადექი.
ანდრეი ლუკიჩი ეზოში ფუსფუსებდა. რომ დამინახა, რა თქმა უნდა, ვერ მიცნო, რადგან
შენიღბული ვიყავი. მე ღობეს მივუახლოვდი და ვუთხარი:
– წუხელ ანტარქტიდაზე ისე ცხელოდა, რომ პინგვინები შიშვლები იწვნენ მზეზე და აბაზანებს
იღებდნენ, – ეს სიტყვები ერთი ძველი ოპერაციის პაროლი იყო, რომელიც პირადად მუხინმა
შეიმუშავა. ამიტომ, ის შეცბა და კოპებშეკრულმა მკითხა:
– კოკი ვარ, ამხანაგო გენერალო. თქვენთან საქმე მაქვს. შეიძლება, დაგელაპარაკოთ პირისპირ?
– კოკი, ძვირფასო, შემოდი. მარტო ვარ, – გაუხარდა მუხინს, აგარაკზე შემიყვანა და მკითხა: – ხომ
მშვიდობაა?
– შენზე ვერასგზით ვერ გამოვიდოდნენ, შენი ამბავი მხოლოდ მე და შჩუკინმა ვიცოდით და,
როდესაც ზემდგომებს ოპერაციის შედეგების ანგარიშს ვაბარებდით, შენი სახელი არ
გვიხსენებია.
– კეთილი. მოდი, საქმეს მივხედოთ და მანამდე მოვიშოროთ ისინი, ვიდრე რამეს დაგვიშავებენ.
– ყოველ შემთხვევაში, აუცილებელი. რას იტყვით, ამხანაგო გენერალო, ღირს, რომ ვიღაც
ბარიგებს თავი მოვაკვლევინოთ?
– არ ღირს.
– ათივე დღეს, საღამოს ათ საათზე უნდა შევიკრიბოთ, სივუხას აგარაკზე, – თქვა ჩვენმა ტყვემ და
აგარაკის ადგილმდებარეობა ზუსტად აგვიწერა.
იმავე ღამეს მე და მუხინი აგარაკზე შევიჭერით და ჩვენი მტრები დავხოცეთ. ბოლოს მათი
„ჩამშვებიც“ მივაყოლეთ და უკან „სუფთად“ დავბრუნდით.
შენთან დიდ ვალში ვარ, ჩემო კოკი, და გადამეხადოს. აბა, შენ იცი, ნახვამდის!
სივუხასა და მისი ხელქვეითების განადგურება, ჩემი მხრიდან, წმინდა წყლის მეგობრული ჟესტი
იყო. ასეთი რამ კი ჩვენს საქმეში (მე ჩემს ამჟამინდელ საქმეს ვგულისხმობ) დაუშვებელია. თუმცა,
მე ძველ მეგობრობას ძალიან ვაფასებ და ეს წესიც იმიტომ დავარღვიე, თუმცა, ასე ბევრი არ
მოიქცეოდა, საქმესაც გააკეთებდა, ფულსაც აიღებდა და ენასაც კბილს დააჭერდა.
წესების დარღვევა, რა თქმა უნდა, დაუშვებელი რამ არის და ჩემი კარიერის განმავლობაში
ძალიან იშვიათად ჩამიდენია ასეთი რამ. მაგრამ, როცა ჩამიდენია, ყოველთვის სწორად
მოვქცეულვარ და ჩემი თავის წინაშე მართალი აღმოვჩენილვარ.
ჩემს შეგირდ ვოვასაც თითქმის ყველაფერი ვასწავლე და, ლომის აღმზრდელი კატისა არ იყოს,
მხოლოდ „ხეზე ასვლა“ არ მისწავლებია. „ხეზე ასვლა“ კი ჩემს შემთხვევაში ისაა, რომ ვოვამ
არაფერი იცის ჩემი შვილების, უახლოესი ნათესავებისა და მეგობრების შესახებ, ანუ, მას მე
მარტოხელა ვგონივარ და, თუკი ის ოდესმე გადაწყვეტს თავიდან მომიშოროს, ჩემს
მოსახელთებლად ჩემსავე ახლობლებს არ დაუწყებს ძებნას და მხოლოდ და მხოლოდ ჩემთან
შეტაკება მოუწევს. ეს კი, მისი აზრით, თუ, რა თქმა უნდა, არ არტისტობს, ძალიან რთული საქმეა.
მართალია, ვოვას ჩემთვის არაერთხელ უთქვამს, რომ ჩემს წინააღმდეგ არასდროს აღმართავს
ხელს, მაგრამ, ვინ იცის?! იცვლება დრო, ვიცვლებით ჩვენც, ადამიანებიც. ვოვაც ადამიანია და,
აბა, მე რა ვიცი, თუ როდის და როგორ ჩაუძვრება სულში ეშმაკი?!
ბოლომდე, რა თქმა უნდა, არავის ვენდობი, არც ვოვას და არც შჩუკინსა და მუხინს. მიუხედავად
იმისა, რომ გენერლებისთვის ბევრი სიკეთე მაქვს გაკეთებული. მე ისინი არასდროს გამიწირავს
და არც მათ გავუწირივართ, თუმცა, სიფრთხილეს თავი არ სტკივა.
– გისმენთ!
– აბა, მიხვდი, ვინ ვიქნები. მანოელ ფრანსისკო დოს სანტოსი კოჭლი გენიოსი იყო. გამიხსენე?
როგორც ჩემ მიმართ წარმოთქმული ფრაზა, ისე ჩემი პასუხი, პაროლი იყო, რომელიც ორი წლის
წინ ერთი საგანგებო ოპერაციისთვის იყო მოგონილი. მაშინ ის ოპერაცია ჩაიშალა, რადგან
მეკავშირე არ მოვიდა. სწორედ ფილიპი უნდა გამოსულიყო ჩემთან კავშირზე და ობიექტის
კოორდინატები მოეცა, რომელიც მე უნდა გამენეიტრალებინა. ფილიპი და ობიექტი კი ჩვენი
თვალთახედვიდან გაქრნენ და, ინტენსიური ნადირობის მიუხედავად, „კაგებემ“ მათ კვალს ვერ
მიაგნო. ამიტომ, ფილიპი მოღალატედ იყო გამოცხადებული და სასიკვდილო განაჩენი ჰქონდა
გამოტანილი. „ფილიპი“ საბჭოთა მზვერავის ფსევდონიმი იყო, სინამდვილეში მას ვიქტორი
ერქვა და კარგად ვიცნობდი. ის ჩაშლილი ოპერაცია კი, პარიზში უნდა ჩატარებულიყო და
სწორედ იქიდან გაუჩინარდნენ ის და ობიექტი.
გამორიცხული, რა თქმა უნდა, არაფერი იყო, მაგრამ, მას რომ ჩემი მოკვლა ნდომოდა, ამას
ყოველგვარი წინასწარი გაფრთხილების გარეშე გააკეთებდა. ამიტომ, ვიფიქრე, რომ სულ სხვა
რამეში უნდა ყოფილიყო საქმე და პაროლები რომ გავცვალეთ, ვკითხე:
– სად მოვიდე?
მწვანე ბარში რომ ავედი, ფილიპი იქ ვერ აღმოვაჩინე. ამიტომ, ბარმენის დახლთან ჩამოვჯექი და
დაველოდე.
– მე კი ფეხბურთელი მეგონეთ.
– არა, ცდებით.
– ვიცი, რომ კანტორამ სასიკვდილო განაჩენი გამომიტანა და, შინაგანაწესის მიხედვით, ეს შენ
უნდა აღასრულო.
– მაინც, რა?
– რა მოხდა?
– შენ ხარ ჩემი გარანტია. მე ლიკვიდირებულ ობიექტს განახვებ და ცენტრს შენ აცნობებ
ყველაფერს.
– რაებს როშავ?
– სად?
– ხომ არ გეშინია?
– არა.
– ჰო, ასეა.
– საზღვაო გზით. ეს არც ისე რთულია. ფული ფრანგებსაც უყვართ, უნგრელებსაც და, საერთოდ,
ყველა ხალხს. მებაჟეებმა ეს მუმია, როგორც სუვენირი, ისე გააფორმეს და სარკოფაგში არც კი
ჩაუხედავთ, თუმცა, ეგონათ, რომ სიგარეტები გადამქონდა.
– რომ გაეთქვი?
– გამორიცხულია.
– რატომ?
– იმიტომ, რომ მე მისი არალეგალური საქმიანობის შესახებ ვიცი და იმ ძებნილის სურათი მაქვს,
ვისაც მან გარეგნობა შეუცვალა. ასე რომ, თევზივით აქვს პირში წყალი დაგუბებული.
ფილიპის მონათხრობი და ყველა მისი არგუმენტი ძალიან ამომწურავი იყო, თუმცა, მე მას კიდევ
ერთი კითხვა დავუსვი:
– ამდენ ჩალიჩს, ამ მუმიის თრევას, არ ჯობდა, რომ უბრალოდ, მიმალულიყავი. მით უმეტეს,
რომ მშვენივრად მოწყობილხარ და ათასი წელი ვერავინ მოგაგნებდა?
– არა, ჩემო კარგო, ასე არ მაწყობდა. მე მზვერავი ვარ, ჩემი სამშობლოს პატრიოტი, პატიოსანი
ადამიანი და, სიცოცხლის გარდა, მინდა, რომ წესიერი სახელი მქონდეს.
ფილიპის აბსოლუტური უდანაშაულობა სახეზე იყო და, ისღა დამრჩენოდა, რომ ყველაფერი
ცენტრისთვის შემეტყობინებინა. მაგრამ, თავში ერთმა აზრმა გამიელვა და ვუთხარი:
– არა. ყველაფერი წინასწარ იყო დაგეგმილი. სასტუმრო, სადაც ცხოვრობ, ხომ ცენტრში
შეგირჩიეს?
– კი.
– რეკომენდაცია მე მივეცი.
– ეგ როგორ?
– მე იმ საბჭოთა მეკავშირის სახელს ვიყენებ, ვინც ცენტრს აწვდის აქედან ინფორმაციებს. ის კაცი
ინფარქტით გარდაიცვალა, თანაც, ჩემ თვალწინ და მე ამით ვისარგებლე. ტყუილად ხომ არ
მაქვს შესწავლილი გრიმის ხელოვნება?! მეორედ სწორედ ამის მეშვეობით მოვახერხე მის
„ტყავში შეძრომა“ და, საერთოდ, არანაირი სალიკვიდაციო ობიექტი არ არსებობს, ის მე
მოვიგონე და მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ, რომ აქ ჩამოსულიყავი და შენთვის ჩემი სიმართლე
მომეყოლა, – მითხრა ფილიპმა და სხვა ოთახში გავიდა, ათიოდე წუთში კი გრიმით დაბრუნდა
და იმ კაცის გარეგნობით გამომეცხადა, ვისი სურათიც მე ლუბიანკაზე მანახვეს და მისი
ლიკვიდაცია დამავალეს.
– გჯერა ჩემი?
– მჯერა.
– ცენტრშიც დამიჯერებენ?
– უნდა დავაჯეროთ, – მივუგე ფილიპს.
– ეს, ალბათ, იმის ბრალია, რომ დახურული უწყება ვართ, – მივუგე გენერალს.
– ჩვენც ხომ გვაქვს „გაზაფხულის ჩვიდმეტი გაელვება“, – ვუთხარი შჩუკინს, რადგან, ვიცოდი,
რომ ეს ფილმი მას ჩემსავით ძალიან უყვარდა.
– კარგია, მაგრამ ძალიან ცოტაა და უფრო მეტი უნდა იყოს. სამაგიეროდ, იგივე ჰოლივუდი თუ
სხვა დასავლური კინოსტუდიები ჩირქს გვცხებენ და ყოველგვარ საზიზღრობას იღებენ ჩვენზე,
– მითხრა ვიქტორ იაკოვლევიჩმა და მივხვდი, რომ ჩემი მორიგი დავალება კინოსთან იყო
დაკავშირებული, რაც იქვე დადასტურდა.
– ახლა მე შენ ერთ პატარა დოკუმენტურ ფილმს გიჩვენებ და შენ თვითონ თქვი, რისი ღირსია
მისი გადამღები, – მითხრა ბოლოს შჩუკინმა.
– გეთანხმებით.
მეორე დღეს უკვე მიუნჰენში ვიყავი, სადაც ობიექტი იმყოფებოდა. მას იქ ერთ-ერთი ოფისი
ჰქონდა და პირდაპირ იქ ვეწვიე.
– რა გნებავთ, ბატონო?
– მისტერ ჯეიმს, თქვენთან, ცოტა არ იყოს, სახიფათო თხოვნა გვაქვს, თუმცა, კარგად
გადაგიხდით.
– გვინდა, რომ ჩვენს ფარმაცევტულ ფირმას სარეკლამო ფილმი გაუკეთოთ და ჩვენი გველები
გადაიღოთ დინამიკაში, ანუ, როგორ ესხმიან ისინი თავს ვირთხებს და როგორ კლავენ და ჭამენ
მათ; როგორ კბენენ ადამიანს და როგორ ვაცლით მათ შხამს. მერე ამ ყველაფერს შესაბამისი
ტექსტი დაედება და, რაც მთავარია, ტიტრებში დაიწერება, რომ ავტორი თქვენ ხართ. გაწყობთ?
ჯეიმსი იმდენად ამორალური კაცი იყო, რომ არც კი უკითხავს, კაცს გველმა როგორ უნდა
უკბინოსო და მე თვითონვე ვუთხარი:
– რამდენი? – მკითხა ჯეიმსმა, რადგან მაშინ ათი ათასად სრულმეტრაჟიან ფილმს გადაიღებდი
და იფიქრა, მომეჩვენაო.
– ათი ათასი დოლარი – წუთში, სერ. ფილმი კი ათი, მაქსიმუმ თხუთმეტწუთიანი უნდა იყოს, –
ვუთხარი ჯეიმსს.
– ანუ, თქვენ მზად ხართ, რომ ასი-ას ორმოცდაათი ათასი დოლარი გადაიხადოთ?
– უპრობლემოდ.
– ეს თქვენი გადასაწყვეტია.
– მე თანახმა ვარ.
– კეთილი, ჩავეტევი.
– აბა, სადაა თქვენი გველთსაშენი? – მკითხა ჯეიმსმა, როდესაც სახლში შევედით. მე კი მას
კეფაში მუშტი ვთხლიშე და გავთიშე...
ჯეიმსმა თვალი რომ გაახილა, ის უკვე დედიშობილა, რკინის ძელებზე ჯაჭვებით იყო მიბმული,
ხუთი მხრიდან კი კამერები უყურებდნენ. მე თავზე ნიღაბი მქონდა ჩამოცმული, რომ სახე არ
გამომჩენოდა. ობიექტი რომ გამოფხიზლდა, მითხრა:
– ეს თქვენ ხართ გველი, – მივუგე ჯეიმსს, – ახლა ცოცხლად უნდა გაგაძროთ ტყავი, ეს
ყველაფერი კი გადავიღო და გავავრცელო, რათა პოტენციურმა გველებმა გველობა აღარ
გაბედონ. ყოველ შემთხვევაში, დაფიქრდნენ მაინც.
ჯეიმსის ტყავის გაძრობის პროცესი ერთ საათს გაგრძელდა. საქმეს რომ მოვრჩი, ხუთი ცალი
ვიდეოკასეტა ჯერ შევამოწმე და შემდეგ ტყავის ჩანთაში შევინახე. სულმიხდილი ჯეიმსი კი
სახლში დავტოვე, იქიდან უხმაუროდ წამოვედი და გვიან ღამით მოსკოვში დავბრუნდი.
კასეტები დაამონტაჟეს და თხუთმეტწუთიანი ფილმის ასლები ჰოლივუდსა და სხვა სტუდიებში
დააგზავნეს. იმავე დღეს კი ჰოლივუდის ერთ-ერთი დიდი სტუდიაც დაიწვა, რომელიც ჯეიმსს
ეკუთვნოდა და ეს ოპერაციაც ასე დასრულდა.
– იცი, რას გეტყვი, ჩემო ძვირფასო? – მითხრა ერთხელ ერთმა მაფიოზმა, რომელსაც, რა თქმა
უნდა, გრიმში პირისპირ შევხვდი, – ძველი აღთქმის ეს მცნება – „სისხლი სისხლის წილ“ – ჩვენს
სამყაროში დამაბალანსებლის ფუნქციას ასრულებს, ისევე, როგორც მგელი ან ნებისმიერი
მტაცებელი ცხოველი ბუნებაში. სუსტები იხოცებიან, ძლიერები ცოცხლობენ და ასეა
მოწყობილი ეს სამყარო, რომელსაც ვერ შეცვლი და არც უნდა სცადო მისი შეცვლა.
სად ძველაღთქმისეული მცნება და სად მგელი ან სხვა მტაცებელი, მაგრამ, შემკვეთი მაფიოზი
ცდილობდა, განათლებულ ადამიანად მოეჩვენებინა თავი და ამბობდა:
– ამ ორი დღის წინ თუთიყუში მომიკვდა და, იცით, როგორ განვიცადე? მას მომვლელმა ვერ
მიხედა და, აი, შედეგიც – ის უკვე აღარაა. მართალია, მომვლელმა თავისი მიიღო – ჩემმა ბიჭებმა
მას ორი თითი მოაჭრეს, მაგრამ, თუთიყუშს ხომ ვერ გააცოცხლებ? ამით კი იმის თქმა მინდა,
რომ, ადამიანი, რომელმაც ასე ახლოს მიიტანა გულთან თავისი თუთიყუშის სიკვდილი, არ
შეიძლება, იყოს უგულო. მე კეთილი, მაგრამ მკაცრი ადამიანი ვარ და ამის გარეშე არც არანაირი
საქმე არ გამოვა.
შემკვეთი მაფიოზი სულაც არ იყო მოხუცი, რომ მეფიქრა, გამოშტერებულაო. ვერც იმას
ვიტყოდი, რომ ირონიით ლაპარაკობდა და იცოდა, რომ მისი სიტყვები სულელურად ჟღერდა.
არა! ის ზუსტად ასეთი იყო და სწორედ ამიტომ იყო უკიდურესად საშიში. მსგავსი ფსიქოტიპი
იყო ნიკიტა ხრუშჩოვიც, რომელმაც ლამის მესამე მსოფლიო ომი გააჩაღა დედამიწაზე და
კინაღამ წერტილი დაუსვა ჩვენს პლანეტაზე სიცოცხლის არსებობას.
– გისმენთ, სერ, – მივუგე შემკვეთს და თავი ძლივს შევიკავე, რომ მისთვის კისერი არ
მომეგრიხა. – აი, ეს ჩემი ძმაა და თავი უნდა მოჰკვეთო. ამაში კი ოთხასი ათას დოლარს ვიხდი, –
მითხრა შემკვეთმა, პაუზა გააკეთა და მკითხა: – ალბათ, გაინტერესებს, რატომ ვუკვეთავ ძმის
მკვლელობას, თანაც ასეთი ფორმით?
– არა, მისტერ.
– და, მაინც გეტყვი, რადგან, არ მინდა, ჩემზე იფიქრო, ცუდი კაციაო, – მითხრა შემკვეთმა, – ის
ჩვენი ოჯახის სირცხვილია, ყველას თავი მოგვჭრა – მტერს გაურიგდა, მასთან ფარულად
თანამშრომლობს და სიკვდილს იმსახურებს.
შემკვეთმა კიდევ ბევრი იყბედა და ძლივს დავაღწიე მის ლაპარაკს თავი. შეკვეთა კი ზუსტად
შევასრულე და ამ ამბავში ყველაზე სასაცილო ის იყო, რომ ერთ თვეში უკვე შემკვეთზე
მომივიდა შეკვეთა, რომელიც ზუსტად იმავენაირად შევასრულე, ანუ, მასაც თავი მოვკვეთე და,
როდესაც ის სკამზე მყავდა მიბმული და ხანჯალი მოვიმარჯვე, მითხრა:
– ახლა ხომ მაინც გჯერათ ჩემი სიტყვები? ხომ ხედავთ, რომ სისხლი მართავს სამყაროს და
უსისხლოდ ცხოვრება წარმოუდგენელია?
უაზროდ მოლაპარაკე მაფიოზს, რა თქმა უნდა, თავი მოვკვეთე და, ცოტა არ იყოს, შემეცოდა
კიდეც. მას და მის ძმას, რომ იტყვიან, გაუჩალიჩეს და, ჯერ ერთმანეთი დაახოცვინეს, შემდეგ კი
მათ ქონებას დაეუფლნენ. გამჩალიჩებელი კი მათივე უახლოესი ნათესავი იყო და მთელი
მაფიოზური ფილოსოფიაც ესაა...
– არავის არასოდეს ენდო ბოლომდე. საკუთარ თავსაც კი; ყოველთვის თვითკონტროლის
რეჟიმში იმუშავე, – მასწავლიდა ერთ-ერთი ინსტრუქტორი, – შეიძლება, ზურგში ისეთმა ვინმემ
ჩაგცეს ხანჯალი, რომ არც კი დაიჯერო.
ერთხელ ერთი პოლიტიკოსის მოკვლა შემიკვეთეს, რომელიც საარჩევნო კამპანიას ატარებდა და,
საქმეს ის ართულებდა, რომ სასწრაფოდ იყო მოსაშორებელი. ობიექტს უამრავი პირადი მცველი
ჰყავდა და მართლა ღია ცის ქვეშ ხვდებოდა ხალხს. მაგრამ, დაჯავშნილი ტრიბუნა ჰქონდა და
სნაიპერული შაშხანიდან მისი მოხელთება ძალიან რთული იყო. დრო არ ითმენდა და ერთ
ხერხს მივმართე: ხალხთან ობიექტის მომავალი შეხვედრის ადგილი კარგად შევისწავლე და
მყარი სნაიპერული პოზიცია შევარჩიე. დანიშნულ დღეს კი ადგილი დავიკავე და ობიექტის
გამოჩენას დაველოდე. მოედანზე რამდენიმე ათასი ადამიანი იყო თავმოყრილი და თავიანთი
კერპი რომ დაინახეს, რომელიც დაცულ ტრიბუნაზე ავიდა, ოვაციებით შეეგებნენ. ობიექტი
ალაქლაქდა. ამ დროს მოედანზე უზარმაზარი დახურული ფურგონი გამოჩნდა. მძღოლმა
მანქანა გააჩერა, გადმოვიდა და წავიდა. ფურგონი ჩემი დაქირავებული იყო და მისი გაჩერება
ჩემი შეკვეთის შესასრულებლად იყო განკუთვნილი. შაშხანა შტატივზე დავაყენე და
დისტანციური მართვის პულტით ფურგონის კარი გავაღე, იქიდან კი გამძვინვარებული ხარი
გამოვარდა და ხალხისკენ ბღავილით გაიქცა. ადამიანები აქეთ-იქით გაიფანტნენ. ობიექტმა კი
ხარის შიშით ტრიბუნა დატოვა, რომ გაქცეულიყო. მეც ეს მინდოდა. შაშხანის სასხლეტს თითი
გამოვკარი და სამიზნე გავანადგურე...
ერთხელ, ერთ პატარა, წყნარ ევროპულ სახელმწიფოში ძალიან ცნობილი ფიგურა უნდა
გამენადგურებინა, რომელიც საბჭოთა მთავრობისთვის მიუღებელი იყო. თვითონ მკვლელობა
არც ისე რთული შესასრულებელი იყო, რადგან ობიექტი განსაკუთრებული დაცვის გარეშე
გადაადგილდებოდა, ზოგჯერ კი საერთოდ მარტო გადიოდა გარეთ. როდესაც ობიექტის
ლიკვიდაციის გეგმა შევადგინეთ, გადაწყდა, რომ „კოღო“ უნდა გამომეყენებინა.
– საუკეთესო იარაღია. აბა, შენ იცი, წარმატებას გისურვებ, – მითხრა მუხინმა საქმეზე
გამგზავრების წინ.
– შენ ხარ უჩინარი, ფანტომი და, როგორც აჩრდილები ქრებიან, ისე უნდა გაქრე ხოლმე შენც,
რომ არავინ შეგამჩნიოს.
სპეცსკოლაში მიღებული ცოდნა ისე მყარად მაქვს შეთავსებული, რომ დღემდე არ დამიკარგავს
და მართლაც ფანტომივით უჩინარი და მოუხელთებელი ვარ. თუმცა, მას მერე უამრავი რამ
შეიცვალა და კონტროლისა და აღმოჩენის ისეთი სუპერტექნოლოგიები გაჩნდა, რომ
დედამიწაზე დამალვა ძალიან რთული გახდა. დღესდღეობით ჩემი პროფილის ადამიანი
თავისი ბოსისთვის ადვილი საკონტროლებელი და მოსახელთებელია.
ორიოდე წლის წინ გენერალ შჩუკინს შევხვდი მოსკოვში. ჩვენ გორკის სახელობის პარკში, ხის
სკამებზე ვისხედით და ვსაუბრობდით. ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მითხრა:
– კანში რომ ჩიპებს აკერებენ, იმას გულისხმობთ? – ვკითხე შჩუკინს, მან კი მომიგო:
– ეგ უკვე ქვის ხანაა. არა, ბიოლოგიური ჩიპები სპეციალური ნემსის საშუალებით, პირდაპირ
ორგანიზმში შეჰყავთ. ის ბიოლოგიურ ფუნქციას იძენს და ობიექტი სპეციალური ცენტრალური
პულტიდან კონტროლდება, რომელიც „ფეესბეს“ დაქვემდებარებაშია.
– საშინელებაა.
– შენ ეგა თქვი, – დამეთანხმა შჩუკინი, – წარმოიდგინე, ასეთი რამ ჩვენს დროს რომ ყოფილიყო,
შენ ახლა ცოცხალი აღარ იქნებოდი და ახალი უფროსობა მოგიღებდა ბოლოს.
– ადრე სხვა ურთიერთობები იყო. ჩვენს დროს ადამიანობა ფასობდა, ახლა კი ყველაფერი
ელექტრონიკას აქვს მინდობილი და საქმეში სული არ ფიგურირებს.
– გეთანხმებით, ამხანაგო გენერალო, – მივუგე შჩუკინს, მან კი მითხრა:
– ახლა კი, ჩვენს საქმეს დავუბრუნდეთ. შენთვის ახალი საქმეა და, როგორც ყოველთვის, მის
მაქსიმალური სიზუსტით შესრულებას ვითხოვთ. ამჯერად ლათინურ ამერიკაში მოგიწევს
გამგზავრება. იცოდე, ძალიან ფრთხილად იყავი. ამჯერად სულ მარტო მოქმედებ. არანაირი
კავშირი და დაზღვევა არ გექნება და მიახლოებითაც კი არ გვეცოდინება შენი
ადგილსამყოფელი. აბა, შენ იცი, შენი იმედი გვაქვს.
საქმე ის იყო, რომ ერთი გერმანელი ნარკოემისრის როლი უნდა შემესრულებინა, რომელიც
„კაგებემ“ აღმოსავლეთ ბერლინში აიყვანა და შემთხვევით შეიტყო მისგან, რომ მრავალი წლის
ძებნილ ხუან აიალას უნდა შეხვედროდა. აიალა „კაგებეს“ ყოფილი რეზიდენტი იყო მექსიკაში,
მაგრამ, მან 3 მილიონი დოლარი გაიტაცა და, მასზე ტოტალური ნადირობის მიუხედავად,
„კაგებემ“ ვერსად იპოვა. მისი კვალი ჩვენს თანამშრომლებს არგენტინაში დაეკარგათ და ის უცებ
კოლუმბიაში აღმოჩნდა. ნარკოემისარმა შეგვატყობინა, რომ აიალასთან 20 ტონა კოკაინის
ევროპაში ტრანსპორტირებაზე უნდა გარიგებულიყვნენ.
– ჩვენ ხომ მათ დატყვევებაში არანაირი წვლილი არ მიგვიძღვის და ჩვენი დახვრეტა, გარდა
იმისა, რომ უსამართლობაა, დიდი შეცდომაც იქნება თქვენი მხრიდან. სისასტიკის გამო ხალხი
მხარს არ დაგიჭერთ და პოლიტიკურ ბრძოლას ვერ მოიგებთ.
– ჰიტლერი ჩემი არ ყოფილა, სისასტიკემ კი ის დაღუპა და ლამის მთელი ერიც თან ჩაიყოლა
უფსკრულში. ამაზე დაფიქრებულხართ?
– წადი, დაუძახე ულვაშას. ვაღიარებ, რომ ამერიკელი ჯაშუში ვარ და აქ თქვენს დასაზვერად
გამომგზავნეს!
ძალიან პირმშვენიერი, ტანწერწეტა და, ალბათ, ქალწულიც კი იყო ანიტა, მაგრამ, მე ის ტანჯვა-
წამებით მოკვლას მიპირებდა და, აშკარა იყო, შეასრულებდა კიდეც. ამიტომ, მე მას ჯერ
ავტომატი ავართვი, კისერი მოვტეხე და იქვე მივაგდე, შემდეგ უზარმაზარი დანა ამოვუცურე
ქამრიდან, ხელში მოვიმარჯვე და ბანაკიდან გასასვლელი გზის ძებნას შევუდექი. ნელ-ნელა
თენდებოდა, ბუნება იღვიძებდა, რაც ჩემს წინააღმდეგ მოქმედებდა. ამიტომ, უნდა
ავჩქარებულიყავი და, რაც შეიძლება სწრაფად უნდა გამეღწია ბანაკიდან. როგორც დატყვევების
დროს დავითვალე, ულვაშას ჩათვლით, თოთხმეტი შეიარაღებული მებრძოლი იყო, რა თქმა
უნდა, იმათ გარდა, ვინც ბანაკში იმყოფებოდა, მაგრამ, მათი რაოდენობა არ ვიცოდი.
სავარაუდოდ, ეს რიცხვი სამზე გავამრავლე და მივიღე ორმოცდაორი.
– თუ გინდა, რომ არ მოგკლა, მითხარი, სულ რამდენი მებრძოლი ხართ ბანაკში ამჟამად. იცოდე,
რომ იყვირო, ადგილზევე მოგკლავ!
– კისერმომტვრეული გდია.
– კი.
– სალამი, ბიძაჩემო! აბა, ერთი მოდი და გვიჩვენე, რა ჩამოიტანე სენის ნაპირებიდან, – პაროლზე
პაროლით მომიგო მამაკაცის ხმამ და დაამატა, – კაფეში ხარ?
ბარმენმა პატარა ოთახში შემიყვანა და პატარა, საიდუმლო კიბით სარდაფში ჩავედით. შემდეგ
პატარა გვირაბით ორასიოდე მეტრი გავიარეთ, ტყის პირას ამოვედით, „ჯიპში“ ჩავსხედით,
ჯუნგლებში ორიოდე კილომეტრი გავიარეთ და ერთ კარგად დაცულ რანჩოში შევედით,
რომელსაც ბეტონის სქელი გალავანი ერტყა, მასზე კი კბილებამდე შეიარაღებული მებრძოლები
იყვნენ განლაგებულები.
ხუან აიალა რანჩოს მეორე სართულზე დამხვდა, დაჯავშნილ ოთახში შემიპატიჟა და მითხრა:
– რატომ დააგვიანეთ?
– მართლა? რა საოცარი დამთხვევაა... ჩემი მარჯვენა ხელიც იქ იყო და მანაც ძლივს მოახერხა
იქიდან გამოქცევა, – თქვა აიალამ, შემდეგ ტელეფონით ვიღაცას დაუძახა და მითხრა: – აი,
ახლავე მოვა ის და გაგაცნობთ.
სულ მალე აიალას მარჯვენა ხელი შემოვიდა, რომელმაც დამინახა თუ არა, თვალები
გაუბრწყინდა და შეჰყვირა:
– აი, ის რემბო, რომელმაც ის წყეულები ამოხოცა! ჰოი, საოცრებავ, საიდან სად შევხვდით!
– დიახ, თქვენ მართალი ბრძანდებით, სამი წელი ფრანგულ უცხოურ ლეგიონში გავატარე და
არაერთ სისხლისმღვრელ ბრძოლაში მაქვს მონაწილეობა მიღებული.
– გადავიდეთ, სენიორ, გისმენთ, – ვუთხარი აიალას, თან იმაზე დავიწყე ფიქრი, თუ როგორ
უნდა გამეღწია ამ ციტადელიდან, როდესაც აიალას მოვკლავდი.
რაც უფრო მეტს ვფიქრობდი, მით უფრო ნათელი იყო, რომ იქიდან ცოცხალი ვერ გავაღწევდი.
ამიტომ, ერთმა აზრმა გამიელვა: რანჩოს ეზოში რომ შევედი, მის სახურავზე დამჯდარ
ვერტმფრენს მოვკარი თვალი და გადავწყვიტე, აიალას კუთვნილი საფრენი აპარატით
მესარგებლა. ამიტომ, ჩემს მასპინძელს ყელზე ბასრი მაჩეტე მივადე, რომელიც კედლიდან
მოვხსენი და ვუთხარი:
დერეფანში შეიარაღებული მცველები იდგნენ, მაგრამ მათ აიალას ბრძანებით იარაღი დაყარეს
და დაუბრკოლებლად გაგვატარეს სახურავზე.
– ფული ხვალ დილით ბოგოტაში, კაფე „ვარდში“ მოიტანეთ და თქვენს შეფს ერთ საათში
მიიღებთ უკან. იცოდეთ, არაფერი მიჰქაროთ, თორემ, მას ცოცხალს ვეღარ იხილავთ! –
გადმოვძახე აიალას მორჩილებს რანჩოს სახურავიდან. შემდეგ მასთან ერთად ვერტმფრენში
ჩავჯექი და ჰაერში ავიჭერი.
საფრენი აპარატით ორმოცდაათიოდე კილომეტრი რომ ვიფრინე, ის ერთ ტყიან მასივში დავსვი
და ტრასაზე ფეხით ჩავედი, შემდეგ შემხვედრი მანქანა გავაჩერე, რკინიგზის სადგურში მივედი
და საპორტო ქალაქ სანტა-მარტინამდე მშვიდობიანად ჩავაღწიე. იქ კი, კარიბის ზღვის
სანაპიროზე, პატარა იახტა ვიქირავე და პანამის გავლით თავისუფლების კუნძულ კუბაზე
ჩავედი. ჰავანაში, საბჭოთა საელჩოში მივედი და სამხედრო ატაშე მოვითხოვე.
ჩემ მიერ ნათქვამი პაროლი ყველა საბჭოთა სამხედრო ატაშემ იცოდა ლათინურ ქვეყნებში და
ვალდებულები იყვნენ, დაუყოვნებლივ გამოსულიყვნენ კავშირზე. ამიტომ, მე მოსაცდელში,
სკამზე დავჯექი და დაველოდე. თუმცა, ათიოდე წუთის შემდეგ ოთხი კუბელი მილიციელი
წამომადგა თავზე, მათ საბჭოთა საელჩოს თანამშრომელიც ახლდა, რომელმაც ჩემზე მიუთითა
და უთხრა:
მე კუბელი მილიციის რჩევა ყურად ვიღე და მას ისეთი წიხლი ვთხლიშე ყბაში, რომ მოვტეხე და
გავთიშე. ამავდროულად ჩემ გვერდით მჯდომ მილიციელებს რიგ-რიგობით თავი დავარტყი
ნიკაპში და ისინიც გავთიშე. ბოლოს კი მძღოლს კეფაში წიხლი ვკარი და მან მაშინვე გონება
დაკარგა. შემდეგ წინ ვისკუპე და მანქანა დავამუხრუჭე. ყოველივე ამას კი რამდენიმე წამი
მოვანდომე და კუბელმა მილიციელებმა რეაგირებაც კი ვერ მოახერხეს. ამის მერე ბორკილები
გავიხსენი და მილიციელები ერთმანეთზე გადავაბი. ერთი პისტოლეტი დავიტოვე, სამი კი
კლდიდან გადავყარე, შებოჭილი მილიციელები გზის პირას დავყარე და მათივე მანქანით
გავეცალე იქაურობას. მე, რა თქმა უნდა, საბჭოთა საელჩოში მივდიოდი, რადგან ეს საუკეთესო
ვარიანტი იყო. მთავარი იყო, სამხედრო ატაშე მენახა და ხელშეუხებლობა გარანტირებული
მქონდა. მანქანა საელჩოდან ორასიოდე მეტრის მოშორებით გავაჩერე და შენობასთან
ფრთხილად მივედი. საეჭვო არაფერი ჩანდა. შენობის კარს მივუახლოვდი და ზარი დავრეკე.
ბედის ირონიით, კარი ისევ იმ კრეტინმა გამიღო და რომ დამინახა, ენის ბორძიკით მითხრა:
როგორც შემდეგ შევიტყვე, სამხედრო ატაშეს ჩემი ამბავი რომ გაუგია, საელჩოს კრეტინი
თანამშრომლისთვის ძლიერი მუშტი უთავაზებია თვალში, უგინებია და ჩემს დასახსნელად
წამოსულა, რადგან მანაც კარგად იცოდა კუბელი მილიციელების სისასტიკის შესახებ და,
უნდოდა დროზე ეშველა ჩემთვის.
– მადლობა ღმერთს, რომ ცოცხალი და უვნებელი ხართ. მაგარი ვინმე ყოფილხართ, – მითხრა
სამხედრო ატაშემ, როდესაც საელჩოში დაბრუნდა, – იმ კრეტინს კი აქედან მოვაშორებ და მგლის
ბილეთს მივცემ, რომ მეეზოვედაც არავინ მიიღოს.
– გთხოვთ, იმ საწყალს ასე მკაცრად ნუ დასჯით, მან უკვე მიიღო თავისი, რაც თვალზე ამჩნევია.
დარწმუნებული ვარ, აღარასოდეს გაიმეორებს მსგავს შეცდომას.
– მთავარია, რომ ასე არ მოხდა და, მოდი, ვაპატიოთ. გაქცევა და თავის დახსნა ჩემი პროფესიაა.
– კარგი, თქვენებურად იყოს. ყველა რომ თქვენნაირად ასრულებდეს თავის მოვალეობას, მაშინ,
რა გვიჭირდა, – მითხრა სამხედრო ატაშემ და საქმეზე გადავიდა: – ახლა კი თქვენი
ტრანსპორტირების საკითხი განვიხილოთ. ეს ინციდენტი რომ არ მომხდარიყო,
თვითმფრინავით ჩვეულებრივად გაფრინდებოდით ჰავანიდან, მაგრამ ახლა თვითმფრინავში
დიპლომატიური ბარგით შეგიტანთ, იქ კი, ჩვეულებრივად, პილოტების კაბინაში იჯდებით.
ეკიპაჟის მეთაური გაფრთხილებული იქნება, მოსკოვში კი ტრაპთან დაგხვდებიან.
– ბოდიში, ლენოჩკა, მაგრამ, შენ მარტო არ ხარ და, სავარაუდოდ, ტერორისტების ტყვეობაში
იმყოფები, ამიტომ, კარს ვერ გაგიღებთ. ალბათ, გიკვირს, საიდან ვიცით ეს და გეტყვი, რომ
კაბინაში საიდუმლო „თვალია” დაყენებული, რომელიც კარს მიღმა ხედვის საშუალებას იძლევა
და იქიდან დაგინახე.
– ჰავანაში დავჯდები, სხვა გზა არ გვაქვს. ასე, შეიძლება, მგზავრების ნაწილი მაინც გადარჩეს,
ისე კი შანსი არ არსებობს, ჩვენებივე ჩამოგვაგდებენ და ყველანი დავიღუპებით, – მომიგო
ეკიპაჟის მეთაურმა.
– პრინციპში, კი.
– მაშინ, თქვენი ტაბელური პისტოლეტი მათხოვეთ და, ეცადეთ, ნახევარ საათზე ადრე ვერ
მიხვდნენ ტერორისტები, რომ მათ მოთხოვნებს არ ვასრულებთ, მე კი მათ განეიტრალებას
შევეცდები.
ეკიპაჟის მეთაურს არც კი უკითხავს, ვინ ვიყავი, „მაკაროვის“ სისტემის პისტოლეტი მომცა და
მითხრა:
– წარმატებას გისურვებთ!
– ჩემიანად – ხუთნი.
ოთხივე ტერორისტი მამაკაცი იყო – ორი მულატი, ორიც თეთრკანიანი. ისინი თანაბრად იყვნენ
სალონში განაწილებულები, ჩემგან ზურგით იდგნენ და მგზავრებს აკონტროლებდნენ.
შემუშავებული გეგმის მიხედვით, ტერორისტები ელვისებურად, თითო ზუსტი გასროლით
უნდა დამეხოცა, ისე, რომ მათ გასროლა ვერ მოესწროთ და მგზავრები არ დაშავებულიყვნენ. მე
მოვემზადე: მთელი ნებისყოფა მოვიკრიბე, იარაღები მოვიმარჯვე და, ჯერ სწრაფად შევედი
სალონში, შემდეგ კი ცეცხლი გავხსენი და „მაკაროვიდან“ ერთი გასროლით კეფაში ყველაზე
ახლოს მდგარი ტერორისტი გავანეიტრალე. შემდეგ ავტომატის ჯერი მივუშვი ერთ რიგში
მდგარ ტერორისტებს და სამივე ისე დავყარე, რომ სასხლეტზე თითის გამოკვრაც კი ვერ
მოასწრეს.
– დამშვიდდით, ამხანაგებო, ყველაფერი წესრიგშია! – მივმართე შეშინებულ მგზავრებს, შემდეგ
სალონიდან გავედი, პილოტების კაბინას მივადექი და მიკროფონში ვთქვი:
დაჯავშნილი კარი მძიმედ გაიღო. იქიდან ეკიპაჟის უფროსი გამოვიდა, გადამეხვია და მითხრა:
– ყოჩაღ, ჩემო მეგობარო, ზუსტად შვიდ წუთში ჩაეტიე, გმირი ხარ, ნამდვილი გმირი! შენი
სახელი მითხარი.
– ჩვენ ხომ გადავეცით, რომ ტერორისტები განეიტრალებულები არიან და, იარაღს რატომღა
გვიშვერენ? – თქვა ბორტმექანიკოსმა.
– მარტო ეს არ უნდა იყოს მიზეზი, – ვთქვი მე, – ვფიქრობ, რომ კუბელ საიდუმლო
პოლიციელებს ტერორისტების გამანეიტრალებლის ხელში ჩაგდება სურთ და, მფრინავებისა და
სტიუარდესების გარდა, ყველას დაკითხვაზე წაიყვანენ. ამიტომ, თქვენი დახმარება მჭირდება
და ერთ-ერთმა თქვენგანმა პილოტის ფორმა უნდა მათხოვოს.
როგორც კი პილოტებისთვის განკუთვნილი ოთახისკენ დავიძარით, ჩვენ წინ ორი შავი ფერის
„ვოლგა“ გაჩერდა, საიდანაც საბჭოთა ელჩი, საბჭოთა კონსული და სამხედრო ატაშე
გადმოვიდნენ. ატაშე პირდაპირ ჩემთან მოვიდა და მითხრა:
– არა, ძმაო, მსოფლიოს არა მარტო სილამაზე გადაარჩენს, არამედ, საბჭოთა ჯარისკაცი,
პატრიოტი, პატიოსანი და თავდადებული. ყოჩაღ, კოკი! შენ ნამდვილი კაცი ხარ, მებრძოლი,
ჭკვიანი და საიმედო!
ამას წინათ თბილისში ერთი კონფერენცია ჩატარდა, რომელსაც სულ სხვა სახელი ერქვა,
სინამდვილეში კი იქ შეკრებილი ადამიანები იმაზე მსჯელობდნენ, თუ როგორ შეესუსტებინათ
რუსეთი და როგორ გაეძლიერებინათ ისედაც ძლიერი, გაყოყოჩებული და გაუმაძღარი ამერიკა.
იქ მეც ვიმყოფებოდი, რა თქმა უნდა, შენიღბული, რადგან ერთ შეკვეთას ვასრულებდი და
მიზანი ყველას თვალწინ უნდა გამენადგურებინა. ობიექტი მოსკოვიდან ჩამოსული რუსი
პოლიტოლოგი იყო, რომელიც დემოკრატიის საფარქვეშ ამერიკელებს ემსახურებოდა, რაშიც ის
სოლიდურ დაფინანსებას იღებდა. შემკვეთი ვინ იყო, არ ვიცი, მაგრამ, ეს იყო პოლიტიკური
დაკვეთა და ანტიამერიკანიზმისკენ იყო მიმართული, მით უმეტეს, რომ ის თბილისში უნდა
განხორციელებულიყო, რაც იმაზე მიანიშნებდა, რომ საქართველო ასე ადვილად ვერ გახდებოდა
ამერიკის დასაყრდენი და რომ ანტიამერიკული ძალები საქართველოსთვის კბილებით
იბრძოლებდნენ.
ამ ამბიდან ერთი კვირის შემდეგ, შჩუკინის თხოვნით, ერევნის გავლით მოსკოვში ჩავედი. რომ
შევხვდით, ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მითხრა:
– შემკვეთს თუ იცნობ?
– „ეფესბე“.
– დიახ, ისინი არიან და ფრთხილად იყავი. ინფორმაცია მაქვს, რომ აი, ამ პიროვნების
ლიკვიდაციას შეგიკვეთენ, ეს კი უკიდურესად სახიფათო საქმეა, – შჩუკინმა ერთ-ერთი
მაღალჩინოსანი ქართველის სურათი მაჩვენა და დაამატა: – ეს კაცი „ცეერუს“ და, საერთოდ,
ამერიკის მთავრობის დანიშნული პირდაპირი ზედამხედველია საქართველოში. „ეფესბეში“
მოკალათებულ ქორებს ჰგონიათ, რომ მისი მოკვლით ამერიკას დააშინებენ და უკან
დაახევინებენ, ეს კი უაზრობაა. ისინი თბილისში სხვას მოძებნიან, დაფინანსებას გაზრდიან და
რუსეთის ამოცანას – დაიბრუნოს საქართველო, უფრო მეტად გაართულებენ. ამიტომ ამის
გაკეთება არ შეიძლება, ეს შეკვეთა არ უნდა მიიღო და არ უნდა შეასრულო. მეტიც, შენ ის
სააშკარაოზე უნდა გამოიტანო, რომ „ეფესბეში“ გონებას მოუხმონ და მეზობელი სახელმწიფოს
მაღალჩინოსნების ხოცვაზე ხელი აიღონ.
– თქვენი აზრით, რა უნდა ვქნა? ბოლოს და ბოლოს „ეფესბე“ თავის კაცს გამოგზავნის, ან, სულაც
სხვა შემსრულებელს დაიქირავებს.
– ერთი გეგმა მაქვს და, ვფიქრობ, იმუშავებს: შენ მოსკოვში უნდა დარჩე და, შეკვეთას რომ
მოგცემენ, შეხვედრაზე სხვა გაგზავნო, ყველაფერი გადაიღო და შემდეგ იმ მასალას სათანადო
მსვლელობა მისცე.
– ვინ უნდა გავგზავნო?
– ვინმე ბომჟი, რომელსაც წესიერად ჩააცმვამ და მოაწესრიგებ, თან, დაარწმუნებ, რომ შოუში
მონაწილეობს, რის მერეც მას ფულს გადაუხდი. ასეთი შოუები რუსეთში ხშირად ეწყობა, ეს
ბომჟებმაც იციან და არ გაუკვირდებათ.
– რა უნდა გავაკეთო?
– მკვლელობის შეკვეთა მიიღო. სულ ეს არის. მანამდე კი უნდა დაიბანო, მოწესრიგდე, წვეთი
ალკოჰოლი არ მიიღო და ბოლოს გასამრჯელოდ ორი ათას ევროს მიიღებ. გაწყობს?
– მაწყობს, მაგრამ, თქვენ წინადადებას ორი დიდი მინუსი აქვს: ყველაზე ძნელი ის, რომ არ უნდა
დავლიო; თანაც, ისე მივეჩვიე დაუბანლობას, რომ სისუფთავეს, ალბათ, ვერ ავიტან.
– რას იზამ, ძმობილო, ცხოვრება ზოგჯერ სირთულეებითაა სავსე და უნდა ავიტანოთ. ცოტა
გაიჭირვე, სამაგიეროდ, ორი ათას ევროს რომ მიიღებ, რამდენიც გინდა, სვი და ჭამე, იგულავე
და დატკბი ცხოვრებით.
სანამ მე ბომჟს ვამზადებდი, შემკვეთმა შეხვედრა შემომთავაზა, რაზეც ვუპასუხე, რომ ერთ
კვირაში შევხვდებოდი. ერთი კვირის შემდეგ კი, ფარული გადამღები აპარატურით აღჭურვილი
ბომჟი შეხვედრაზე გავუშვი. მე შორიახლო ვიმყოფებოდი, თან, მათი შეხვედრის მოსმენის
საშუალება მქონდა.
– ჩემი ყოველი საქმე ხელოვნების ნიმუშია და უკუდო, ასე რომ, ჩემო მეგობარო, არც ეს იქნება
გამონაკლისი.
– აი, ესაა ობიექტი, – შემკვეთმა ბომჟს ქართველი მაღალჩინოსნის სურათი უჩვენა და დაამატა: –
ლიკვიდაცია რუსთაველის გამზირზე უნდა მოხდეს, სწორედ მაშინ, როდესაც ობიექტი
ამერიკელ კონგრესმენთა დელეგაციას პარლამენტის შენობის წინ გაასეირნებს.
„კვლავ ამერიკელების თვალწინ უნდათ მათი საიმედო კაცის მოკვლა, – გავიფიქრე გუნებაში, –
რუსეთი აღარ ხუმრობს და, ეტყობა, გადამწყვეტი იერიშისთვის ემზადება“.
– გასაგებია. საქმე დროულად და უმაღლეს დონეზე გაკეთდება. ახლა კი, თუ მეტი საქმე არ
გაქვთ, წავედი.
– ნახვამდის.
ბომჟი პირველი წავიდა შეხვედრიდან და, როგორც დავარიგე, ზუსტად ისე მოიქცა. მართალია,
მას „კუდზე” არავინ დააჯდა, მაგრამ, რამდენიმე მარშრუტი და ტრანსპორტი შეიცვალა და,
კონსპირაციულ ბინაზე რომ მოვიდა, მითხრა:
– მერე, რა პრობლემაა, აი, დალიე, – ვუთხარი ბომჟს, ნათალი ჭიქა ორასი გრამი არყით ავუვსე,
რომელშიც საძილე წამალი იყო გარეული და გავუღიმე.
ბომჟისთვის გადახდილი ათმაგი თანხა მისთვის საკმარისი იქნებოდა, რომ რუსეთის რომელიმე
პერიფერიაში ჩაკარგულიყო. „ეფესბე“, რა თქმა უნდა, მას ყველგან მიაგნებდა, თუკი
მოისურვებდა, მაგრამ, ეს ნაკლებად სავარაუდო იყო, რადგან ის მხოლოდ უნებლიე
შემსრულებელი იყო და „ეფესბეში“ ამის მიხვედრა არ გაუჭირდებოდათ. ამიტომ, ბომჟის ბედზე
არ ვღელავდი კონსპირაციული ბინიდან ჯერ შჩუკინს შევხვდი და გადაღებული მასალა
გადავეცი, შემდეგ კი აეროპორტში გავემგზავრე და ერევნის გავლით კვლავ თბილისში
დავბრუნდი.
ერთხელ, ჯერ კიდევ შუა „ზასტოის“ დროს, ვიქტორ იაკოვლევიჩმა კაბინეტში დამიბარა და
მითხრა:
– აი, ეს კაცია ობიექტი, – შჩუკინმა პენსიონერი ფუნქციონერის სურათი მიჩვენა, რომელიც, სულ
რაღაც, სამიოდე წლის წინ ქუხდა მთელ ქვეყანაში. მას უცხოეთში კარგად იცნობდნენ და
ლეონიდ ბრეჟნევის მემკვიდრედ მიაჩნდათ. თუმცა, მოულოდნელად მას ყველა პოსტი
დაატოვებინეს და პენსიაზე გაუშვეს.
– ჰო.
– ბრძანეთ.
– ზეგ ეს კაცი სოჭში მიემგზავრება და „ცეკას” კოტეჯში დაბინავდება დასასვენებლად. შენ მისი
მოსამსახურე იქნები, ჩაიში სპეციალურ სითხეს ჩაუსხამ, რომელიც მას ინფარქტს დამართებს,
გაკვეთა კი რამე საეჭვოს ვერ აღმოაჩენს. გასაგებია?
– დიახ.
ორი დღის შემდეგ ობიექტი ჩაის სმის დროს გარდაიცვალა ინფარქტით. ის მოსკოვში
გადაასვენეს და დიდი პატივით დაკრძალეს. „ამერიკის ხმას“ და „რადიო თავისუფლებასაც“ კი
არ გამოუთქვამს მისი სიკვდილის გამო იოტისოდენა ეჭვი, რაც იმას ნიშნავდა, რომ საქმე
სუფთად შესრულდა.
– მშვენიერია, კოკი. ახლა კი შეგიძლია, ყირიმში დაბრუნდე შენს ოჯახთან და დაისვენო, –
მითხრა შჩუკინმა და კაბინეტიდან გამომაცილა.
– არა, ეს ძალიან სარისკოა, რადგან ის ძალიან შენიღბულად აქვთ შენახული და, შეიძლება,
შეგვეშალოს. დრო კი არ ითმენს, ამიტომ, აფეთქება და ჩაძირვა ვამჯობინეთ.
შჩუკინს კი გაეღიმა:
– რას გულისხმობთ?
– საქმეც ისაა, რომ ეს იმდენად მარტივი საქმე იყო, ის კრეტინები ტურისტებად ჩავიდნენ
შტატებში და საჭიროდ არ ჩავთვალე ზეკონსპირაცია. სწორედ ამიტომაც დავისაჯეთ.
სისულელე დაგვემართა.
– კი, უძლებენ, მაგრამ, რა იცი, რა მოხდება? კიდევ ორი კვირა აქვთ, ფედერალებს, რომ ისინი
კარგად დაამუშაონ და, მაშინ კი იანკები მნიშვნელოვან დარტყმას მოგვაყენებენ. ამიტომ,
ჩვენები უნდა გამოვიხსნათ და აქ იმიტომ დაგიბარე. ახლა მუხინი შემოგვიერთდება და
დანარჩენ დეტალებს ის გვეტყვის, – მითხრა შჩუკინმა. მალე მუხინიც შემოგვიერთდა და თქვა:
– პატიმრები ქალაქ მემფისში ჰყავთ გამომწყვდეული მკაცრი რეჟიმის ციხეში, სადაც შეღწევა და
ჩვენების გამოყვანა შეუძლებელია, რადგან ეს დიდ მსხვერპლთანაა დაკავშირებული როგორც
ჩვენმა ანალიტიკოსებმა გამოიანგარიშეს, ამას ასი-ას ოცი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირება. ერთი
სიტყვით, ეს ვარიანტი გამოირიცხა. სამაგიეროდ, გვაქვს ერთობ ორიგინალური იდეა, რომელსაც
ძალიან ზუსტი და მაღალპროფესიული შემსრულებელი სჭირდება. ამიტომ შეგარჩიეთ შენ და
კიდევ ის ოთხი ჩვენი თანამშრომელი, რომლებიც ავღანეთში, ხაფიზულა ამინის სასახლის
აღებაში მონაწილეობდით. ხომ გახსოვს, კოკი?
– ჰო, ასე იყო. ახლა კი საქმეს დავუბრუნდეთ, – მითხრა მუხინმა, მაგიდაზე რუკა გაშალა და
განაგრძო: – აი, ეს არის მემფისის ციხე, სადაც პატიმრები ჰყავთ გამომწყვდეული; ეს კი –
იუსტიციის სასახლე, სადაც ისინი უნდა გაასამართლონ. ციხიდან იუსტიციის სასახლემდე ოცი
კილომეტრია და მათ დაჯავშნილი მანქანით წაიყვანენ, რომელსაც კბილებამდე შეიარაღებული
სპეცრაზმელების კორტეჟი გააცილებს. ესაა ამერიკელების მიერ დამუშავებული სქემა, რომელიც
არ ჩავარდნიათ და იმედია, რომ ახლა ჩაუვარდებათ, რადგან ერთი წუნი აღმოვაჩინეთ მასში.
– რა წუნი?
– ის, რომ მათ ვერტმფრენი არ აცილებს. ამით ჩვენ ვისარგებლებთ და „კუდზე” პოლიციის
ფერებში შეღებილი ვერტმფრენით დავასხდებით, რომელშიც შენ და შენი ხელქვეითები
ისხდებით, – მითხრა მუხინმა, – ამ ოპერაციის ხელმძღვანელი შენ ხარ და დანარჩენები შენ
დაგექვემდებარებიან.
– გმადლობთ ნდობისთვის.
– გისმენ, კოკი.
გეგმა მართლაც უნაკლო იყო და ჩვენც ისე ზუსტად შევასრულეთ ყოველი ნიუანსი, რომ მისი
შეტანა ქრესტომათიულ სახელმძღვანელოებში შეიძლებოდა. ხოლო, როდესაც „ბრონევიკით”
კლდის იქით დავეშვით, დამხმარე ჯგუფის წევრებმა მანქანაში ჯერ ყოვლად უვნებელი
დასაძინებელი გაზი შეუშვეს, შემდეგ კი მანქანა გააღეს, იქიდან ორი მძინარე ჩვენიანი და ოთხი
მძინარე პოლიციელი გამოიყვანეს, ბოლოს კი ჩვენიანები უკვე მანქანებით გადავიყვანეთ
უსაფრთხო ადგილზე. ოპერაცია ისე სწრაფად დასრულდა, რომ, როდესაც ამერიკელებმა გაიგეს,
თუ რა მოხდა და გზების გადაკეტვა დაიწყეს, ჩვენ უკვე იმ წითელი ზოლის მიღმა ვიყავით. ასე
ჩავუფლავეთ ამერიკელებს „საუკუნის პროცესი” და ჩვენი ქვეყნის დისკრედიტაციის საშუალება
მოვუსპეთ.
გენერალი შჩუკინი მართალი იყო. მეც ზუსტად ასე ვფიქრობ დღემდე და, მიმაჩნია, რომ, არა
მარტო ჩვენს საქმეში ღალატი, არამედ, საერთოდ ღალატია უპატიებელი და, მოღალატე ასი
წლის შემდეგაც სასტიკად უნდა დასაჯოს.
როგორც ადრე ვთქვი, ჩემს კარიერაში შესრულებული საქმეების 99 პროცენტი შურისძიება იყო,
მათი უმრავლესობა კი ღალატის გამო შემიკვეთეს. ერთხელ ერთი ქალი შემხვდა, რომელიც
დღეს ძალიან ცნობილი პიროვნებაა და მითხრა:
– გისმენთ, რა გნებავთ?
– ასი ათას ევროს გადაგიხდით, თუკი ჩემს ქმარს ჩემ თვალწინ მოკლავთ წამებით, – მითხრა
ქალმა და დაამატა, – მითხრეს, რომ თქვენ ამ საქმის უბადლო ოსტატი ხართ.
– ჩემს სახლში უნდა მოხვიდეთ ღამით, მე და ჩემი ქმარი დაგვაბათ და ის მოღალატე ჩემ
თვალწინ უნდა აქნათ ნაკუწ-ნაკუწ. მოკლედ, წამებაში უნდა ამოხადოთ სული. ის დამპალი
მექალთანეა და თქვენ ვერ წარმოიდგენთ, როგორ ქალებთან მღალატობს. მეტი აღარ შემიძლია
და ამიტომ მისი მოკვლა გადავწყვიტე.
– ასი ათასი ევრო ცოტაა, – ვუთხარი ქალს, რადგან, ვიფიქრე, ებევრება და გადაიფიქრებს-მეთქი,
– მაგ საქმეს ხუთმაგი თანხა უნდა.
– მოვილაპარაკეთ. ვიხდი ნახევარ მილიონ ევროს, ოღონდ, ზუსტად ისე უნდა მოიქცეთ, როგორც
შეგიკვეთავთ.
– ხვალვე მოგიტანთ.
– მაშინ, თანახმა ვარ, – მივუგე მე და ვკითხე: – თქვენ გარდა, ვინმე თუ იქნება სახლში?
– ვინ ხართ და რას გვერჩით? – ამოილუღლუღა კაცმა, – თუ ფული გნებავთ, ყველაფერი წაიღეთ,
თუ არა და, აქ რატომ მოხვედით?
– ახლავე გაიგებთ, – მივუგე კაცს, ბასრი ხანჯალი ზევით აღვმართე და, ის იყო, მთელი ძალით
უნდა დამეშვა, რომ ქალი აკივლდა:
ერთ რამედ ღირდა ქმრის სახის დანახვა, რომელმაც უმალვე მოტვინა, რა ხდებოდა და მეუღლეს
შეჰყვირა:
– ეს შენ ჩაიდინე? შენ დაიქირავე მკვლელი? შენ, ჩემი შვილების დედამ ჩადგი ფეხი ასეთ
ცოდვაში?
– პირიქით, ერთ ამდენს კიდევ დაგიმატებთ, ოღონდ აქედან მშვიდობით წადით, – მითხრა
ქალმა.
ეს წყვილი დღეს ძალიან ბედნიერი, ცნობილი და მდიდარია და მარტო ჩვენ სამმა ვიცით, თუ რა
კატასტროფის წინაშე იდგნენ ისინი ამ რამდენიმე წლის წინ. თუმცა, ეს ისტორია გამონაკლისია
და მე მაინც მიმაჩნია, რომ მოღალატე მოღალატეა, მისი გამოსწორება არ იქნება და ის უნდა
დაისაჯოს.
– სამწუხაროდ, კი.
– შენი მიზანია, იმ კაცის სახლში შეაღწიო მისი ვნებიანი მეუღლე გაჟიმო, მათ ბინაში კი
მოსასმენი აღჭურვილობა დააყენო. ესაა და ეს. შეძლებ?
– მაგრამ, იცოდე, რომ საქმე მოქმედ სახელმწიფო მოღვაწეს ეხება. რომ „დაიწვა”, ჩვენ შენზე უარს
ვიტყვით, ანუ, არ შეიძლება, რომ საბჭოთა კავშირი ასეთ სკანდალში გაეხვიოს, ხომ გასაგებია?
– რა თქმა უნდა, ვიქტორ იაკოვლევიჩ. მაგრამ, იმედია, არც ამჯერად მიმტყუნებს ბედი.
მელისას რომ ეთქვა, ოთახი შეგეშალათო, მაშინ მე, წინასწარ მომზადებული გეგმის მიხედვით,
მისთვის კომპლიმენტი უნდა მეთქვა და ამ კუთხით მეცადა მასთან კონტაქტის დამყარება.
თუმცა, მას ეს არ უთქვამს, რაც იმას ნიშნავდა, რომ ჩემდამი ინტერესი გაუჩნდა.
– ბოდიშს გიხდით, ქალბატონო, მაგრამ, რეკლამა რეკლამაა და ასეთი ინტიმური რამ იმის გამო
უნდა ვთქვა.
– ქალის ძვირად ღირებული ქვედა საცვლების რეკლამის განთავსება მინდა მთელ გვერდზე და
ტარიფები მაინტერესებს.
– რა თქმა უნდა, – მივუგე ქალს და ფერად ფოტოებზე გადაღებული ქალის ქვედა საცვლების
ნიმუშები ვუჩვენე.
– მოდი, ხვალისთვის ნუ გადავდებთ იმას, რაც შეიძლება, რომ დღეს გავაკეთოთ. მე თავად
გეწვევით ოფისში და თქვენს საქონელს იქ შევიძენ. მითხარით ოფისის მისამართი.
– იცით, ჯერ ოფისი არ მაქვს და, სიმართლე გითხრათ, არც მჭირდება. მე კერძო სახლში ვქირაობ
ბინას და საქონლის ნიმუშებიც იქ მექნება.
მელისა ზუსტად შვიდ საათზე მეწვია სახლში და იმავე საღამოს ისეთი სექსი გვქონდა, ცოტა
სული რომ მოითქვა, სიამოვნებით გააბოლა სიგარეტი და მითხრა:
– შენ, ყმაწვილო, ქალის საცვლებს კი არ უნდა ყიდდე, მუდამ სექსით უნდა იყო დაკავებული,
თანაც ჩემთან.
– რომ მოგბეზრდეთ?
– და, ერთიც, – მითხრა მელისამ, – მოდი, ამ წუთიდან თქვენობით ნუღარ მომმართავ, მელისა
დამიძახე.
ცნობილი, მოქმედი ევროპელი პოლიტიკოსის ცოლს ისე მოვეწონე, რომ სულ მალე ჩემს ჭკუაზე
დაიწყო სიარული და, ქმრის მოკვლაზეც კი არ იტყოდა უარს, ოღონდ, მე არ დავეკარგე.
ბუნებრივია, რომ მე მის სახლშიც შევაღწიე და მოსასმენი აპარატურაც დავაყენე, ანუ, ჩემი მისია
უკვე შესრულებული იყო. ამიტომ ცენტრს დავუკავშირდი და მოსკოვში დაბრუნების ნებართვა
ვთხოვე, მაგრამ იქ კიდევ ორი კვირით დარჩენა მიბრძანეს. მეკავშირეს ერთ-ერთ კაფეში შევხვდი
და მან მითხრა:
– ცენტრის გეგმები ოდნავ შეიცვალა. არსებობს ინფორმაცია, რომ ობიექტის ქმარს პირად სეიფში
მნიშვნელოვანი საიდუმლო მასალები აქვს შენახული. თქვენი ამოცანაა მათი მოპოვება და
მოსკოვში გადაგზავნა. საქმეს ის ართულებს, რომ სეიფის ადგილმდებარეობა უცნობია და ის
თქვენ უნდა აღმოაჩინოთ.
ცოტა ხანში მელისას შევხვდი და ჩვეულ საქმიანობას შევუდექით, შემდეგ კი ქალმა მითხრა:
– ჩვენი ურთიერთობის ასე გამომზეურება არ გვარგებს. თანაც, მგონი, ოთხი დღე შენს
საძინებელში განმარტოება უფრო რომანტიკულია, ვიდრე ნიცაში ან სხვაგან გამგზავრება.
– ტუალეტში.
– ხვალ საღამოს ჩემი ქმარი ჩამოდის, ნეტავი კიდევ ერთი თვე დარჩენილიყო იქ!
– კარგი იქნება, რომ სამუდამოდ დარჩეს იქ ან სხვაგან, სადაც უნდა, – თქვა მელისამ, გაიზმორა,
საწოლზე წამოჯდა და დაამატა: – ისე, ხომ იცი, ეს იდეაა... ცუდი არ იქნება, რომ ჩემი ქმარი
სამუდამოდ მომშორდეს და ამის გაკეთება შესაძლებელია.
მელისა უკვე ძალიან საშიში ხდებოდა. აშკარა იყო, რომ ჩემთან სექსმა ის ქმრის მოკვლის
გადაწყვეტილებამდე მიიყვანა და ამიტომ, დროზე უნდა გავცლოდი, მით უმეტეს, რომ
დავალება შესრულებული იყო – საბუთებით სავსე ყუთი ხელთ მქონდა და მელისასთან
გატარებული ყოველი წუთი ჩემი ჩავარდნის შანსს ზრდიდა.
– რას ამბობ, ძვირფასო, ეს როგორ შეიძლება! მკვლელობა უმძიმესი დანაშაულია. შენი ქმრის
მკვლელობა კი, პოლიტიკური დანაშაულია და ორმაგად დასჯადი. რა საჭიროა ასეთი
უკიდურესობები? უბრალოდ, გაშორდი ქმარს და დავქორწინდეთ. ასეთი გართულება კი
არაფერში გვჭირდება.
– კი, გაშორდი. ასე ადვილი გგონია ყველაფერი? ჯერ ერთი, თვითონ არ გამცილდება, რადგან ეს
არც მის ღირსებას აწყობს და არც მის კარიერას. არადა, რომ გაიგოს ჩვენი ურთიერთობის
შესახებ, ორივეს დაგვხოცავს.
– არც მე შემიძლია შენთან დაშორება და მეც სიკვდილი მირჩევნია ამას, – მივუგე ქალს. შემდეგ
დასაძინებელი აბი გავურიე შამპანურში, ბოკალი მივუჭახუნე და ვუთხარი:
– სიყვარულს გაუმარჯოს!
მელისამ ოც წამში მიიძინა. ღამის სამი საათი იყო და სასწრაფოდ უნდა მემოქმედა. მართალია,
ვილაში მხოლოდ მე და მელისა ვიყავით, მაგრამ, რა გარანტია მქონდა, რომ რამე
გაუთვალისწინებელი არ მოხდებოდა და უნდა მეჩქარა. ამიტომ, ყუთი სპორტულ ჩანთაში
ჩავდე, მხარზე გადავიკიდე და, ვილიდან გასვლა რომ დავაპირე, ქუჩაში მანქანების კორტეჟი
გამოჩნდა, რომელიც ვილისკენ მოემართებოდა.
„ჰმ, მელისას ქმარი ადრე დაბრუნდა. კიდევ კარგი, რომ ყუთი მე მაქვს, მაგრამ აქედან გაღწევა არ
გინდა? – გავიფიქრე გუნებაში, მერე სხვენზე ავძვერი და დავიმალე.
მელისას ქმარი სახლში შევიდა, მისი დაცვა კი პერიმეტრზე განლაგდა, რაც ძალიან ართულებდა
იქიდან ჩემს გაღწევას. აშკარა ჩავარდნის პირზე ვიყავი, რადგან მელისას ქმარს ეჭვი რომ აეღო,
ან, სულაც, საბუთებით სავსე ყუთის გაქრობა გაეგო, აუცილებლად ძებნას დამიწყებდნენ და ეს
ყველაფერი, შეიძლება, ძალიან ცუდად დამთავრებულიყო ჩემთვის, მით უმეტეს, რომ არანაირი
იარაღი არ მქონდა თან და, მაღალჩინოსანი პოლიტიკოსის კარგად გაწვრთნილ დაცვას შიშველი
ხელებით ხომ ვერ გავუმკლავდებოდი?!
– ვის ეძებთ?
– რა მოიპარა?
– შენ რა გქვია?
– პიტერი.
– ახლა კი სარკმელთან მიდი, პიტერ, და შენს მეგობრებს გასძახე, რომ აქ ყველაფერი სუფთადაა,
– ვუთხარი პიტერს და, როდესაც მან ჩემი ბრძანება შეასრულა, ის იქვე გავთიშე. შემდეგ მისი
მოსასხამი მოვიცვი და ფრთხილად დავეშვი ქვევით, თან პისტოლეტი შეყენებული მქონდა, რომ
საჭიროების შემთხვევაში, ბრძოლაში ჩავბმულიყავი.
ყველაფერს წამები წყვეტდა. მეტი მოცდა აღარ შეიძლებოდა, უკვე ვეღარ დავიმალებოდი.
ამიტომ, ფანარი ჩავრთე და რაც შეიძლება მაღლა ავაგდე, რომ ყველა შეიარაღებულის
ყურადღება წამით მაინც გამეფანტა. მე კი „ლიმუზინისკენ“ გავქანდი, შიგნით შევფრინდი,
მძღოლი გარეთ გამოვისროლე, მანქანა დავქოქე და ადგილს მოვწყდი.
ჩემი მდევარი სახეზე არ მიცნობდა, ამიტომ გამჟღავნების არ მეშინოდა და, როდესაც ხიდზე
ხალხის რაოდენობამ ისე მოიმატა, რომ ტევა აღარ იყო, ნელ-ნელა მოვშორდი იქაურობას და
კონსპირაციულ ბინაში მივედი, სადაც საბჭოთა მეკავშირე ცხოვრობდა.
მეკავშირის სიტყვებში საეჭვო და უცნაური არაფერი იყო, ასეთი რამ არაერთხელ გამიკეთებია,
თუმცა, ამჯერად გული საშიშროების სიგნალს გადმომცემდა. ამიტომ, არც ვაციე, არც ვაცხელე,
მეკავშირეს შეყენებული პისტოლეტი შუბლზე მივადე და კბილებში გამოვცარი:
– ვის ატყუებ, შე მოღალატე! ჩქარა, თქვი, ვისზე მუშაობ, თორემ, აქვე მოგკლავ!
– რომელი სამშობლოსთვის?
მეკავშირე იმდენად მშვიდად და, ერთი შეხედვით, დამაჯერებლად მპასუხობდა, ცოტაც და,
თავს დავანებებდი და ვეტყოდი, ყოველი შემთხვევისთვის გამოგცადეთ და ბოდიში-მეთქი,
მაგრამ, ინტუიცია საპირისპიროს მეუბნებოდა, ამიტომ, მეკავშირეს პისტოლეტის ლულა პირში
ჩავთხარე და ვუღრიალე:
– ვის მიეყიდე, შე დამპალო?! გგონია, არ ვიცი, რომ მოღალატე ხარ და საბუთები ჩვენ მტერს
უნდა გადასცე? ჩქარა, თქვი, თორემ, მოგკლავ!
– ჩემს ვითომდა მოსკოვში წასაყვანად რომ უნდა მოვიდნენ, ვინ არიან და რა უნდათ?
– რამდენნი იქნებიან?
– რაცია გამოიტანე და ტყეში წავედით! – ვუთხარი მეკავშირეს და, როდესაც რაცია გამოიტანა,
ისეთი ვთხლიშე ყბაში, რომ უმალვე მიითიშა. შემდეგ იქვე მივაბი, პირში ჩვარი ჩავუტენე, რომ
არ ეყვირა და შეყენებული პისტოლეტით ქვევით ჩავედი, სადაც უკვე იდგა შავი „მერსედესი“,
მასში კი ჩემს გასატაცებლად მოსული „ცეერუს“ თანამშრომლები ისხდნენ. მე მანქანის კარი
გავაღე და მათ ვუთხარი:
ცეერუელებმა, რომ იტყვიან, „ჭამეს“ და სასწრაფოდ წამომყვნენ, რადგან იფიქრეს, რომ, მრავალ
საიდუმლო დოკუმენტთან ერთად, საბჭოთა დაზვერვის რეზიდენტს და მის ცოლსაც
წაიყვანდნენ ამერიკაში.
ზევით რომ ავედით და ბინაში შევიდნენ, მე პისტოლეტი ამოვაცურე და ორი „ოპერი“ იქვე
გავთიშე ყბაში ტარის ჩარტყმით. მძღოლს კი პისტოლეტი მივუშვირე და ვუთხარი:
მძღოლმა მყისვე შეასრულა ჩემი ბრძანება, მე კი მაშინვე ისიც მივთიშე და თავის მეგობრებს
გადავაბი. შემდეგ სამივეს ჩვრები ჩავუტენე პირში, მოღალატე მეკავშირე მივუწვინე გვერდით,
რაცია და ჩანთა ავიღე, ბინის კარი გამოვიხურე და ქვევით დავეშვი.
მე ვაგზალზე მივედი. საათის ქვეშ დავდექი და დაველოდე. ზუსტად დათქმულ დროს ქალი
მომიახლოვდა და მითხრა:
ქალი „კაგებეს“ მეკავშირე იყო და, ცალკე ოთახში რომ განვმარტოვდით, მითხრა:
– მერედა, ვინ გითხრა, რომ ვერ მომართვი? – გაეცინა მუხინს და ხელით ორი უზარმაზარი
ჩემოდნისკენ მიმანიშნა, – აი, ისინიც. ამ ჩემოდნებში სძინავთ და შენთან ერთად იფრინეს.
– ყოჩაღ შენ, ჩემო კარგო! დავალება გეგმის გადაჭარბებით შეასრულე და სამშობლოს დიდი
სამსახური გაუწიე!
– იცით, რა, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, – ვუთხარი ერთხელ შჩუკინს, როდესაც საბჭოთა კავშირი უკვე
დაშლილი იყო და მას სოჭში შევხვდი, – ამხელა უშიშროების სისტემა გვქონდა, ამხელა
აგენტურული ქსელი გავაბით, რომელშიც ძალიან ბევრი ცნობილი და მსოფლიოში გავლენიანი
ადამიანი მუშაობდა და ქვეყანა დაშლისგან მაინც ვერ ვიხსენით. განა ეს პარადოქსი არ არის?
– ეგ და კიდევ ძმანი მისნი, ჯერ კიდევ დიდი ხნის წინ იყვნენ დასახოცები, რომ დედამიწაზე
ასეთი დიდი საშინელება არ დატრიალებულიყო, – ვუთხარი „ძიას“.
– უდიდესი სიამოვნებით.
– ასეც ვიცოდი. ახლა კი მომისმინე: თანხის ნახევარს დღესვე დაგისვამენ ანგარიშზე, მეორე
ნახევარს კი – საქმის დასრულებისთანავე. ეს, რაც შეეხება ფინანსებს. მოსკოვში ხვალ საღამოს
გადაფრინდები და ყველა საჭირო რეკვიზიტი და ინსტრუქცია იაროსლავლის რკინიგზის
სადგურში, აი, ამ შემნახველი საკნის ამ ნომერ სათავსოში იქნება. ახლა კი წავედი, წარმატებას
გისურვებ, – მითხრა რომანმა და, როგორც ყოველთვის, პირველი თვითონ დატოვა შეხვედრის
ადგილი.
– რა მნიშვნელობა აქვს, ახლა მესვრი თუ რამდენიმე წუთში? – მომიგო ობიექტმა და ხელი აღარ
გაუნძრევია, – აქ ვინ გამოგგზავნა?
– ესე იგი, დაგიქირავეს. ასეც ვიცოდი, რომ, ადრე თუ გვიან, ჩემი ჯერიც დადგებოდა.
– ოდესმე ყოველთვის დგება ვიღაცის ჯერი. თუ სურვილი გაქვს, ილოცე, რამდენიმე წუთს
გაცლი.
– შენი სულისთვის და ღმერთს სთხოვე, რომ ცოდვები მოგიტევოს. ცოდვა კი შენ და შენს
მოძმეებს იმდენი გაქვთ, რომ თქვენს ჯიშსა და ჯილაგს ათასი წელი არ ეყოფა მათ
მოსანანიებლად.
– რა ღმერთი, რომელი სული, რის ცოდვები? უბრალოდ, თავიდან მიშორებენ, სულ ესაა.
ეშინიათ, რომ ენას კბილს ვერ დავაჭერ და „პერესტროიკის“ შესახებ სრულ სიმართლეს ვიტყვი.
– რა სიმართლეს?
– იმას, რომ ეს ყველაფერი „ჩაწყობილი“ საქმე იყო და რომ საბჭოთა კავშირის დანგრევაში
რამდენიმე ადამიანმა ძალიან დიდი ფული აიღო, ხელშეუხებლობის გარანტიები მიიღეს და
ამხელა ქვეყანა დაშალეს.
– შენ, ალბათ, კარგად ვერ მცნობ, თორემ, ასეთ კითხვას არ დამისვამდი. აბა, ვინ, თუ არა მე, იცის,
რა მოხდა სინამდვილეში? მეც ხომ მათი გუნდის წევრი ვიყავი და, რასაც არ მეუბნებოდნენ,
თვითონ ვხვდებოდი. თუმცა, თითქმის არ არსებობს საიდუმლო, რომელიც ადრე თუ გვიან არ
გამჟღავნდება.
– ამის ცოდნა ძალიან საშიშია და, თუ გაიგეს, რომ თქვენც იცით, თქვენზეც ინადირებენ. თანაც,
არა მარტო თქვენზე, არამედ, თქვენი ოჯახის წევრებზე. ასე რომ, თქვენი საქმე გააკეთეთ და
ისევე უხმაუროდ წადით, როგორც მოხვედით. მე ჩემი დრო მოვჭამე და სიკვდილის არ მეშინია.
– რა აზრი აქვს? სხვას მომიგზავნიან და მაინც მომკლავენ. „დამეტკილი“ ვარ, ჩემო კარგო, და
სიკვდილი არ ამცდება. ასე რომ, მესროლეთ!
– მითხარით, თორემ ჯერ თქვენ მოგკლავთ საშინელი წამებით, შემდეგ კი არც თქვენ
შთამომავლებს დავინდობ! – ვუთხარი ობიექტს. თუმცა, ის მხოლოდ შევაშინე, რადგან, არც მის
წამებას ვაპირებდი და, მით უმეტეს, არც მისი შთამომავლების.
– შემპირდით, რომ არსად იტყვით, თორემ ჩემი ოჯახის წევრებზე იყრიან ჯავრს და ყველას
დამიხოცავენ, – მითხრა ობიექტმა.
– გპირდებით.
მოსკოვში რომ დავბრუნდი და გორბაჩოვს ვეახლე, შევამჩნიე, რომ მან უკვე ყველაფერი იცოდა,
თუმცა, ამის შესახებ სიტყვაც არ დაუძრავს და რამდენიმეწუთიანი უმნიშვნელო საუბრის შემდეგ
ჩვენ ერთმანეთს დავშორდით.
– მე კი ვფიქრობდი, რომ თქვენ საბჭოთა კავშირის დაშლა გინდოდათ. იცით, რა? მე თქვენ არ
მოგკლავთ და მოგცემთ შანსს, რომ, ან გაუჩინარდეთ, ან, სულაც, საჯარო განცხადება გააკეთოთ
იმის შესახებ, რაც ახლა მომიყევით.
– აზრი არ აქვს. შეასრულეთ შეკვეთა, მე მზად ვარ სიკვდილისთვის, – მომიგო ობიექტმა. მე კი
პისტოლეტი შევინახე და ვუთხარი:
ობიექტმა მაგიდის უჯრიდან პისტოლეტი ამოიღო, გადატენა, შუბლზე მიიდო და, სანამ
სასხლეტს გამოჰკრავდა, მითხრა:
– ამით მე ჩემს ოჯახს ვუშველი, თქვენ კი პირობა არ დაარღვიოთ და კრინტი არსად დაძრათ.
– „გრუს“ გენერლის ვითომდა თვითმკვლელობა ჩვენს კისერზეა. უფრო სწორად კი, ეს შეკვეთა
ეგრეთ წოდებულმა სპეცგანყოფილებამ შეასრულა, რომელიც პირადად გორბაჩოვის
ინიციატივით იყო შექმნილი და მასვე ემორჩილებოდა. ოპერაცია ზესაიდუმლო იყო, თუმცა,
ინფორმაციამ მაინც მოაღწია ჩვენამდე. ის გენერალი მეშვიდე სართულის ფანჯრიდან
გადმოაგდეს და თქვეს, თავი მოიკლაო. არადა, უწყებრივი დაპირისპირების მიუხედავად,
ვადასტურებ, რომ პატიოსანი, პატრიოტი და მაღალი დონის პროფესიონალი იყო – „გრუ“ მის
ხელში გაათმაგებული ძალით ამუშავდა. უდავოა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების
პრეზიდენტის ოვალურ კაბინეტში შემდგარი საიდუმლო საუბრის ზუსტი შინაარსი იცოდა და
იმიტომაც უთხრა გორბაჩოვს, კომერციული შეთანხმება გააუქმეთო. ეს მისი აშკარა შეცდომა
იყო. ხომ გახსოვს, რა კალეიდოსკოპური სისწრაფით გამოცვალა მაშინ გორბაჩოვმა საბჭოთა
სამხედრო მმართველობა? „გრუს“ მაშინდელ შეფს ემოციებმა სძლია და თავი ვერ შეიკავა. მას კი
კრინტი არ უნდა დაეძრა და გორბაჩოვზე თავდასხმა უნდა მოემზადებინა. მისი ლიკვიდაცია
მაშინ ბევრად იოლი იყო და არც იმხელა რეზონანსს გამოიწვევდა. სამაგიეროდ, ამერიკელებიც
„მოჯდებოდნენ“ და აღარ შეეცდებოდნენ საბჭოთა ლიდერების გადაბირებას. ახლა კი
ინიციატივა ხელიდანაა წასული, ამერიკა ბოგინობს და მისი გაჩერება თითქმის შეუძლებელია,
თუმცა – აუცილებელი.
– გამოჩნდება ძალები. ბუნების კანონია, ჩემო კოკი, რომ ძალას ყოველთვის ძალა
უპირისპირდება და ამ კანონს ვერავინ შეცვლის.
– ამერიკის საპირწონე მხოლოდ რუსეთი იყო და დღევანდელ რუსეთს კი, ამის ძალა არ შესწევს.
– ეს ყველაფერი, ჩემო კოკი, ერთი შეხედვითაა ასე და, მერწმუნე, რომ ცდები. შენ ნათელი გონება
და დიდი გამოცდილება გაქვს, მაგრამ, მაინც ცდები, – მითხრა შჩუკინმა და მცირე პაუზის
შემდეგ დაამატა: – მოდი, ეს თემა სხვა დროისთვის გადავდოთ და იმაზე ვილაპარაკოთ, თუ
რისთვის ჩამოგიყვანე აქ.
– დიახ, სამჯერ.
– ეს არც დავალებაა და არც შეკვეთა. საკმაოდ სახიფათოა ეს საქმე და, თუკი მის გაკეთებას
დათანხმდები, ეს იქნება შენი ჩემდამი პირადი სამსახური.
– ხუთასი ცალი ორკილოგრამიანი ზოდი და ერთი საშუალო ზომის სეიფი, რომელიც ძვირფასი
ქვებითაა სავსე. სეიფი დიდ ადგილს არ დაიკავებს. აი, ერთი ტონა ოქროს დამალვა კი არც ისე
იოლი საქმეა. პრინციპში, დამალვით დავმალავ, მაგრამ, ასე შორიდან მისი ჩამოტანაა საკმაოდ
რთული. ღმერთმა არ ქნას და, ვინმე რომ კუდზე დაგვასხდეს ან რომელიმე საბაჟომ რამე იეჭვოს,
მთელი ოპერაცია ჩაგვეშლება.
– ჰოდა, რომ არ ჩაგვეშალოს, შენ სწორედ ამიტომ გთხოვ დახმარებას, – მითხრა შჩუკინმა და
მკითხა, – რატომ არ მეკითხები, რა ბედი ეწევა იმ განძს მოსკოვში ჩამოტანის შემდეგ?
– რა თქმა უნდა, გეტყვი. რადგან ეს განძი საბჭოეთის კუთვნილებაა, საბჭოთა კავშირი კი აღარ
არსებობს, ის სპეციალურ სამლავში დაბინავდება, სადაც ანალოგიური რაღაცეებია
განთავსებული და მაშინ მოხდება მისი ლეგალიზება, როდესაც ან ძველი ქვეყანა აღდგება, ან
რამე სერიოზული გარდატეხა მოხდება ქვეყანაში. რუსეთის დღევანდელი მმართველობა კი მას
ვერ მიიღებს.
– ხომ შევთანხმდით, რომ ამ თემაზე სხვა დროს ვილაპარაკოთ. მოდი, სხვა დროს იყოს, კარგი?
– კარგი, – ვუთხარი შჩუკინს და დავამატე – რიოში ვინმე კარლო დე სოუზას ვიცნობ. ის ძალიან
მოხერხებული კონტრაბანდისტია და არაერთი მსხვილი ნარკოტრაფიკი განუხორციელებია
ევროპაში. კარლოს ჩემი ვალი აქვს და, არ მგონია, უარი მითხრას.
– თანხა მართებს?
– უფრო მეტი – მე მას სიცოცხლე შევუნარჩუნე. ერთი შეკვეთა მქონდა და რომ შევასრულე,
კარლო შემთხვევით გახდა ამის თვითმხილველი და არ მოვკალი.
– ჩვილი ეკავა ხელში და ამიტომ დავინდე. მან მაშინ მითხრა, რომ ჩემი ვალი ჰქონდა და, თუკი
მისი დახმარება დამჭირდებოდა, ნებისმიერ საქმეში დამეხმარებოდა. ამიტომ, მე მას მაშინდელი
პარიკითა და მაკიაჟით გამოვეცხადები და პირობას შევახსენებ.
კარლო დე სოუზას ათი წლის წინანდელი გარეგნობით დავადექი თავზე. ის ათიოდე წლის
ბიჭთან ერთად იდგა ნავსაყუდელთან და იახტაზე უნდა ასულიყო, როდესაც მას მხარზე დავადე
ხელი და ვუთხარი:
– გაგიმარჯოს, სენიორ!
– მიცანი?
დე სოუზამ ბიჭს უთხრა, რომ იახტაზე ასულიყო. ბავშვმა მამის ბრძანება რომ შეასრულა,
მითხრა:
– ეს ედუარდია, ის ჩვილი, ვისი წყალობითაც მე დღეს ცოცხალი ვარ. ის ჩემი ერთადერთი ვაჟია.
სამწუხაროდ, თქვენი სახელი არ ვიცი.
– ჰოდა, ძალიან კარგი. შეგიძლია, რომ ერთი პატარა კონტეინერი ტვირთი აქედან მოსკოვში
ჩაიტანო?
– სენიორ ხოზე, ბავშვობიდან ამ სახიფათო საქმეს მივდევ და ჯერ ჩემ მიმართ პრეტენზია არავის
ჰქონია. თუ არ გნებავთ, ნუ გამიმხელთ ტვირთის შემადგენლობას. მაგრამ, თუ მეცოდინება, რა
მიმაქვს, მაშინ შესაბამისი მარშრუტის არჩევა უფრო გამიადვილდება.
– ხუთასი ცალი ორკილოგრამიანი ოქროს ზოდი და ერთი პატარა სეიფი ძვირფასი თვლებით.
– ძალიან არა, მაგრამ, სასურველია, რომ ტვირთი მალე მოხვდეს დანიშნულების ადგილზე.
მე ორი თვის მერეც მაწყობდა და უფრო გვიანაც, მთავარი იყო უსაფრთხოება, მაგრამ, პაუზა
გავაკეთე და კარლოს ვუთხარი:
– თქვენ ფული თქვით, თორემ, რას არ შეიძენს კაცი შავ ბაზარზე, – გაეცინა კარლოს და დაამატა:
– რატომაც არ გეტყვით. ამ წყალქვეშა ნავს მხოლოდ ბირთვული ქობინები არ აქვს, საბრძოლო
ტორპედოები კი თავის ადგილზე და ერთხელ გამოვცადეთ კიდეც. უნდა გითხრათ, რომ ძალზე
შთამბეჭდავად მოქმედებდა. ხოლო, რაც შეეხება ამ ნივთის შეძენას, ჩემმა ნაცნობმა ადმირალმა
ეს ნავი ჩამოწერილ მცურავ ობიექტთა სევასტოპოლის სადგომიდან გამოგვატანა, საბუთებში კი
ჩაწერა, რომ „პლ-10“ ნაწილებად დაიჭრა. ათი მილიონი დოლარი „ქეში“ მას შავი ჩემოდნით
მივუტანეთ სახლში და ეს ძვირფასი ტრანსპორტი ჩვენი კუთვნილება გახდა. უნდა გითხრათ,
რომ ეს უეფექტურესი საშუალება ძალიან იაფად ვიყიდეთ. ერთ რეისში მინიმუმ ასი მილიონი
დოლარი დაგვრჩა და თავისი ღირებულების ათმაგი რაოდენობა უკვე პირველ რეისშივე
ამოიღო.
– ორ-სამ დღეში იქნება მზად, – მივუგე კარლოს და ვკითხე, – ეგ ნაცრისფერი კუნძული სად
არის?
– აქვე, რიოს ყურედან ათ კილომეტრში. ჩემი საკუთრებაა და ზოგჯერ იქ სხვადასხვა ტვირთს
ვინახავ ხოლმე. სხვათა შორის, ახლა იქ მივდივართ და, თუ გნებავთ, წამომყევით.
– ესენი ჩემი უერთგულესი ხელქვეითები არიან და ჩემ გამო დაუფიქრებლად გასწირავენ თავს, –
მითხრა კარლომ და დაამატა: როდესაც კონტეინერი მზად იქნება, რამდენიმე მათგანი
გადმოგატანინებთ აქ ტვირთს, შემდეგ ჩვენც მოვცურდებით და ევროპისკენ ავიღებდი გეზს.
– კარგი, ხვალ, შვიდ საათზე ჩემი ხუთი ხელქვეითი ნავსაყუდელთან დაგელოდებათ და, რასაც
უბრძანებთ, იმას გააკეთებენ.
ნაცრისფერ კუნძულზე ერთი საათი დავყავი. შემდეგ კარლოსა და მის ვაჟს დავემშვიდობე და დე
სოუზას ერთ-ერთი ხელქვეითის თანხლებით რიოს ნავსაყუდელზე დავბრუნდი. ცოტა რომ
დავისვენე, რიოს ერთ-ერთი სასაფლაოსკენ გავემართე, სადაც დამხობილი დიქტატორის
გატაცებული განძი იყო დამარხული. მითითებულ საფლავთან მივედი, თხრა დავიწყე და ერთი
მეტრის სიღრმეზე დამარხული ყუთი ვიპოვე, რომელიც, სავარაუდოდ, განძი უნდა ყოფილიყო.
„ადგილზეა. ძალიან კარგი“, – ვთქვი გუნებაში, შემდეგ საფლავს მიწა მივაყარე. იქაურობა
ბალახით შევნიღბე და ბინაში გავემართე, რომელიც ერთი კვირით მქონდა ნაქირავები. მეორე
დღეს კი, დილიდანვე სპეციალურ მაღაზიაში გავემართე და რკინის კონტეინერი შევიძინე,
რომელიც მუშებს ნავსაყუდელზე მივატანინე. იმავე საღამოს, კარლო დე სოუზას ხუთი
ხელქვეითი მოვიდა და მე ისინი სასაფლაოზე წავიყვანე, თან უზარმაზარი ტომრები
წამოვაღებინე და წინასწარ გავაფრთხილე, რომ ძალიან ფრთხილად და ყურადღებით
ყოფილიყვნენ. სასაფლაოსთან რომ მივედი, სოუზას ხელქვეითები თხრას შეუდგნენ, მე კი
გადატენილი პისტოლეტი მქონდა ქამარში გარჭობილი, რომ, საჭიროების შემთხვევაში, ცეცხლი
გამეხსნა.
კარლო დე სოუზას ხელქვეითები ძალიან მშვიდად, აუღელვებლად მუშაობდნენ და ჩემს ყოველ
სიტყვას ზედმიწევნით ზუსტად ასრულებდნენ. მათ არც მაშინ დაურღვევიათ სიმშვიდე,
როდესაც ხუთასი ოქროს ზოდი ოც ტომარაში ჩააწყვეს, ზედ სეიფიც დაადგეს და შემდეგ მთელი
ეს ტვირთი უზარმაზარი ფურგონით ნავსაყუდელში წამაღებინეს. იქ კი ეს ყველაფერი
სატვირთო კატერზე გადატვირთეს, რომლითაც კუნძულზე ნარკოტიკებს ეზიდებოდნენ და
კარლოს კუთვნილი ნაცრისფერი სამფლობელოსკენ ავიღეთ გეზი...
– ყველაფერი რიგზეა.
ზუსტად ერთი საათის შემდეგ მე ჩემი ტვირთით და კარლო დე სოუზა წყალქვეშა ნავზე ავედით
და ევროპისკენ ავიღეთ გეზი.
– სენიორ ხოზე, მოწყენილობას გამჩნევთ სახეზე, – მითხრა კარლო დე სოუზამ, როდესაც ნავი
ჰერმეტულად ჩაკეტეს და ფსკერზე დაშვება დაიწყო.
– მე კი უკვე მეორედ ვმგზავრობ. პირველად რომ შევდგი მასზე ფეხი, თქვენი არ იყოს, მეც
დავიბენი და შიშმაც კი შემიპყრო.
– ჰო, მართლა, ძალიან საშიში ხომ არ არის წყალქვეშ მგზავრობა, წყალქვეშა მეკობრეები ხომ არ
დაგვესხმებიან თავს? – ნახევრადხუმრობით ვკითხე დე სოუზას, მან კი მითხრა:
– წყალქვეშა მეკობრეები რომ არსებობდნენ, მას ჩვენი გმირი კაპიტანი ისე ოსტატურად
დაუსხლტება ხელიდან, რომ თვალის შევლებასაც ვერ მოასწრებდნენ.
– რატომაც არა.
კარლო დე სოუზამ კაპიტნის კაიუტასთან მიმიყვანა, დააკაკუნა და, რომ შევედით, გმირი
კაპიტანი უმალვე ვიცანი. ის მხოლოდ ოდნავ მობერებული ჩანდა, ისე კი, მხნეობა და შემართება
არ აკლდა. სოუზას წარდგენის შემდეგ მან ხელი გამომიწოდა და ესპანურად მითხრა:
დიმიტრი პეტროვიჩი სასიამოვნოდ გაოცებული ჩანდა. მან მხარზე ხელი დამკრა და მითხრა:
– შენ ვერ წარმოიდგენ, თუ როგორ გამახარე, ჩემო მეგობარო. პატივი დამდე და თითო ჭიქა
დავლიოთ.
– ვატყობ, საერთო ენას უჩემოდაც კარგად გამონახავთ. მე კი საქმეები მაქვს და, სამწუხაროდ,
უნდა დაგტოვოთ.
– ჩემო ხოზე, ვერ წარმოიდგენ, როგორ მესიამოვნა შენი გაცნობა. განა მარტო იმიტომ, რომ
რუსულად მელაპარაკები, არა. რუსების მთელი ეკიპაჟი მყავს. მაგრამ, ისინი რუსები არიან და
სხვა ენაზე ვერც დაელაპარაკები, რადგან, უბრალოდ, არ იციან სხვა ენა. მე იმან გამახარა, რომ
შენ, უცხო ტომის კაცი, ასე კარგად ლაპარაკობ რუსულად და ერთგვარი ნოსტალგიაც კი
გამიჩნდა.
– ნოსტალგია?
– ნოსტალგია, ნოსტალგია და, ახლავე აგიხსნი, რაშია საქმე, – მითხრა კაპიტანმა და ამოიხვნეშა, –
სანამ საბჭოთა კავშირი არსებობდა და მე ჩემს წყალქვეშა ნავს დედამიწის წყლების უკიდეგანო
სივრცეებში დავატარებდი, მწამდა, რომ ამით ჩემი სამშობლოს სადარაჯოზე ვიდექი. ეს ასეც იყო.
მაგრამ, ამ ყველაფერს წამში მოეღო ბოლო და საშინელ დეპრესიაში ჩავვარდი, რადგან, სიამაყე
წაგვართვეს. მოვალეობის გრძნობა დავკარგეთ და უდაბნოში უაზროდ მოხეტიალე აქლემების
ჯოგს დავემსგავსეთ. ახლაც ასე ვარ და, მართალია, ფული არ მაკლია, მაგრამ, მაინც იმ
გზააბნეულ უდაბნოს აქლემს ვგავარ, რომელმაც არ იცის, სად და რატომ მიდის. შენმა გამოჩენამ
კი ჩემი უკვე არარსებული სამშობლო გამახსენა. მაშინ რუსულ ენაზე მოლაპარაკე უცხოელს რომ
შევხვდებოდი სადმე, მიხაროდა. შენმა გაცნობამ ის მშვენიერი დრო გამახსენა და ჩემი
ნოსტალგიური განწყობაც ამის შედეგია.
კაპიტნის განწყობა კარგად მესმოდა, რადგან, მეც ხშირად ჩავვარდნილვარ ასეთ დღეში და
ნოსტალგია ჩემთვის უცხო ხილი არ იყო. დიმიტრი პეტროვიჩის გაოცება და სიხარული მაშინ
უნდა გენახათ, მე რომ მისთვის ჩემი ვინაობა გამემხილა და ძველი ამბავი გამეხსენებინა. ამის
გამო მას შეიძლება, გულიც კი გასკდომოდა ჭარბი ემოციისგან, მაგრამ, ამის გაკეთება არ
შეიძლებოდა და მე მას ვუთხარი:
– რას იზამთ, კაპიტანო, ასეთია ცხოვრება. მუდმივი ამქვეყნად არაფერია, ყველა და ყველაფერი
იცვლება.
– მართალია, ჩემო ხოზე, მართალი, თუმცა, ძალიან სამწუხაროა. ამიტომ, მინდა, რომ ჩემი აწ
უკვე არარსებული, მაგრამ, ჩემს გულში ცოცხალი საბჭოთა სამშობლოს სადღეგრძელო შევსვა.
გაუმარჯოს დიად საბჭოთა კავშირს! – დიმიტრი პეტროვიჩმა არაყი გადახუხა, შემდეგ
მუსიკალური ცენტრი ჩართო, საბჭოთა კავშირის ჰიმნი ააჟღერა და თავადაც ამღერდა, თან
იცრემლებოდა...
სიმართლე რომ ვთქვა, კაპიტნის საქციელმა მეც ძალიან ამიჩუყა გული და ლამის მას ავყევი,
მაგრამ, დროზე მოვთოკე თავი და ვუთხარი:
– კარლომ ძალიან გაქოთ, დიმიტრი პეტროვიჩ და, ვიცი, რომ თქვენი სამშობლოს წინაშე დიდი
დამსახურება გაქვთ. ასე ბედის ანაბარა რატომ მიგატოვეს?
– ეჰ, ჩემო კარგო მეგობარო, ჩემნაირი მილიონია და ყველამ ჩემსავით კი ვერ უშველა თავს.
– თავისებურად ყველა გმირია. ის, ვინც თავის სამშობლოს ერთგულად ემსახურება, გმირია და
აუცილებელი არ არის, რომ მას მკერდზე ოქროს ვარსკვლავი დაჰკიდონ.
– დიმიტრი პეტროვიჩ, ნება მიბოძეთ, ერთი სადღეგრძელო ვთქვა, თუ, რა თქმა უნდა, არ
მიწყენთ.
ამერიკელები ჯერ გაჩერდნენ. ერთი საათის მერე კი უკან გაბრუნდნენ. ამასობაში საბჭოთა
კავშირმა ყველაფერი შეატყობინა ირანს და დაუმტკიცა, რომ ეს ბლეფი არ იყო. მეორე დღესვე
ირანმა უახლესი საბჭოთა იარაღი შეისყიდა და ჰომეინიმ თავისი უზარმაზარი არმიის
მობილიზაცია მოახდინა, ამ ყველაფერს კი დიპლომატიური მოქმედებებიც დაერთო თან. ასე
ჩაფლავდა ამერიკული სამხედრო აგრესია ირანში. ფაქტობრივად, მესამე მსოფლიო ომს
გადავურჩით. მოსკოვში რომ ჩავედი, საბჭოთა კავშირის გმირის ოქროს მედალი კრემლში
გადმომცეს.
– მთავარია, რომ გაჩერდნენ, ჩემო კარგო მეგობარო, დანარჩენს კი ახლა უკვე არსებითი
მნიშვნელობა აღარ აქვს, – დიპლომატიურად მომიგო წყალქვეშა ნავის კაპიტანმა და ამ თემას
აღარ დავბრუნებივართ.
პეტროვიჩის წყალქვეშა ნავით კიდევ ორი კვირა ვიცურე, მაგრამ ყოფილ საბჭოთა კავშირის გმირ
კაპიტანთან ასეთი ახლო ურთიერთობა აღარ მქონია, სულ რამდენიმეჯერ ვნახე ის და, ისიც,
წამით. ხოლო, როდესაც ევროპაში ჩავაღწიეთ და მე და კარლო დე სოუზა ნაპირზე გადავედით,
დიმიტრი პეტროვიჩმა ხელი ჩამომართვა და გამომშვიდობების წინ მითხრა:
ერთ-ერთ ტყიან ზოლთან ორი მოტოციკლისტი წამოგვეწია. მათ გზა გადაგვიჭრეს, გადაჭრილი
თოფები მოგვიშვირეს და გაჩერება გვიბრძანეს.
– ხომ არ აჯობებდა, რომ გაქცევა გვეცადა? – ვუთხარი მე, მან კი თავი გააქნია და მომიგო:
კარლომ ფურგონის კარი გააღო, მოტოციკლისტებს სიგარეტის ყუთები დაანახვა, რომლების ქვეშ
კონტეინერი გვქონდა დამალული და უთხრა:
– თითო ბლოკს გაჩუქებთ, მეტს კი ვერა, – უთხრა კარლომ მოტოციკლისტებს და ერთ-ერთ ყუთს
დასწვდა, რომ გაეხსნა და იქიდან ორი ბლოკი სიგარეტი ამოეღო, მაგრამ, ერთ-ერთმა
მოტოციკლისტმა მას შეუღრინა:
ფურგონი რომ წაეყვანათ, რიოდან ჩამოტანილი განძიც თან უნდა გაეყოლებინათ, ამიტომ, ამის
დაშვება არ შეიძლებოდა და სასწრაფო ზომების მიღებას შევუდექი. ჯერ პირველ
მოტოციკლისტს წავართვი „აბრეზი“, მეორეს ხელში ვესროლე და „აბრეზი“ გავაგდებინე. ორივე
რომ განვაიარაღე, ისევ ფურგონში ჩავჯექი, დე სოუზაც ჩავისვი და მოსკოვისკენ განვაგრძეთ გზა.
– თქვენ რომ არა, სენიორ ხოზე, კონტეინერი ხელიდან წაგვივიდოდა – მითხრა დე სოუზამ, მე კი
მას მივუგე:
– ისეთ ექსტრემალურ რეჟიმში ვართ, რომ დასვენების შეწყვეტის გამო ბოდიშსაც კი არ გიხდი,
რადგან ახლა ყველაფერს წუთები წყვეტს. შენს ყოვლისშემძლეობაზეა ახლა დამოკიდებული
ბევრი რამ და პირველ ყოვლისა, შენი სამშობლოს პრესტიჟი.
– ვემსახურები საბჭოთა კავშირს! – გამოვეჯგიმე გენერალს და, მართალია, არ ვიცოდი, რაში იყო
საქმე, მაგრამ, მივხვდი, რომ რაღაც უაღრესად განსაკუთრებული რამ მოხდა.
– ნამდვილად ასე უნდა იყოს, შემკვეთმა კი ბოროვის მოკვლით კვალის გაწყვეტა სცადა. ჩვენ, რა
თქმა უნდა, სპეცსანახის ქურდს აღმოვაჩენთ და დავიჭერთ, მაგრამ, ის მხოლოდ ქურდია და
შემკვეთზე ვერ გაგვიყვანს. ჩვენი ერთადერთი იმედი ბოროვის მკვლელია, თუმცა, შეიძლება,
ვერც მან დაგვაყენოს სწორ გზაზე, – მითხრა შჩუკინმა, – შენ კი აქ იმიტომ გამოგიძახეთ, რომ
ბოროვის მკვლელის ჩვენებების შემდეგ დაკარგული იარაღის კვალს დაადგე და კატასტროფა
აგვაცილო.
მართლაც რომ ძალიან შესაშური ოპერატიულობით მოქმედებდა „კაგებე“, რადგან, ჯერ კიდევ
დამნაშავეებს ეძებდნენ, მონადირე კი, ანუ მე, უკვე სრულ მზადყოფნაში ვყავდი და რამდენიმე
სავარაუდო ვარიანტიც მუშავდებოდა. არადა, ბოროვის მკვლელობიდან სულ რაღაც თხუთმეტი
საათი იყო გასული. შჩუკინის დავალებით, სამძებრო სამუშაოებით ანდრეი მუხინი იყო
დაკავებული, საამისოდ კი მას ნებისმიერი საჭირო საშუალება ჰქონდა გამოყოფილი, მათ შორის
ზეთანამედროვე, რეაქტიული სამხედრო თვითმფრინავი, რომ სწრაფად გადაადგილებულიყო
სხვადასხვა საჭირო ადგილას. რაღაც ნახევარი საათიც არ იყო გასული, რაც მე შჩუკინის
კაბინეტში ვიმყოფებოდი, როდესაც მუხინმა ყოველგვარი დაკაკუნების გარეშე შემოაღო კარი და
გვითხრა:
სალეჰ ბეი, რა თქმა უნდა, ყალბი საბუთებით იმყოფებოდა და მას მუსტაფა ასელი ერქვა, ამიტომ
მე მას გავუღიმე და ვკითხე:
საკრუიზო ლაინერი ფრანგული კომპანიის კუთვნილება იყო. ამიტომ მას ფრანგული „მესიე“ არ
გაჰკვირვებია და მომიგო:
– ბოდიშს გიხდით, მესიე, მაგრამ, თქვენს საკრუიზო კონტრაქტში პატარა შეცდომაა დაშვებული.
მე კომპანიის წარმომადგენელი ვარ და დავალებული მაქვს, რომ ეს უზუსტობა გამოვასწორო.
სწორედ ამიტომ მომიწია პარიზიდან სასწრაფოდ გადმოფრენა და, ნება მიბოძეთ, ყველაფერი
აგიხსნათ. კონტრაქტი თან გაქვთ?
– დიახ, შემობრძანდით, – შემიპატიჟა სალეჰ ბეიმ. კაიუტაში რომ შევედი და კარი დაიხურა, მე
მას ყბაში მუშტი დავარტყი და გავთიშე. შემდეგ სასწრაფოდ გავაშიშვლე და პირში ჩოგბურთის
ბურთი ჩავჩარე, რკინის ძელზე საიმედოდ მივაბი და კაიუტაში ჩხრეკა ჩავატარე.
ატომურქობინიანი ნაღმმტყორცნები რომ ვერ აღმოვაჩინე, სალეჰთან მივედი და ვკითხე:
სალეჰმა მანიშნა, რომ მისთვის პირი გამეთავისუფლებინა. ჩოგბურთის ბურთი რომ გამოვუღე,
მითხრა:
აბდულა სალეჰ ბეი ძალიან იდეური ადამიანი იყო და, როგორც უკვე ვთქვი, მას არც სიკვდილის
ეშინოდა და არც ტანჯვა-წამების. მაგრამ, როდესაც მისი მამაკაცური ღირსების შელახვითა და
საქვეყნოდ გამომზეურებით დავემუქრე, ის უმალვე გატყდა და მკითხა:
– არ მოგკლავ.
– გამიშვებ?
– არა.
– ვერ ხვდები?
აბდულა სალეჰ ბეი ისე გაახარა ჩემმა სიტყვებმა, რომ სახე გაუბრწყინდა და მითხრა:
– საბჭოთა კავშირსა და რუსებს დიდ პატივს ვცემ და, მიმაჩნია, რომ სწორედ თქვენ უნდა
მოსპოთ ამერიკული გველეშაპი. ჩვენ კი ამაში დაგეხმარებით.
აბდულა სალეჰ ბეის ყბაში ვლეწე და გავთიშე. შემდეგ პირობა შევასრულე – ავხსენი და
ტანსაცმელი ჩავაცვი, ბოლოს დასაძინებელი ნემსი გავუკეთე და კაიუტაში გამოვკეტე, მე კი
დაშლილი და სპეციალურ ჩემოდნებში ჩალაგებული იარაღებით გემი დავტოვე, რომ ისინი
ჰამბურგის საბჭოთა კონსპირაციულ ბინაში შემენახა და ტერორისტის წამოსაყვანად
დავბრუნებულიყავი. ყველაფერმა წარმატებით ჩაიარა და ჰამბურგიდან მოსკოვში სალეჰ ბეი და
ავტომატურქობინიანი ნაღმმტყორცნები ერთად ჩავიტანე. როგორც ტერორისტის დაკითხვამ
ცხადყო, ის ირანის დავალებით ამერიკის შეერთებულ შტატებში ორი ტერორისტული აქტის
განხორციელებას აპირებდა და, სავარაუდოდ, ოცდაათი ათასი ადამიანი უნდა დაღუპულიყო.
ჩვენმა უწყებამ, რა თქმა უნდა, არ გაახმაურა აბდულა სალეჰ ბეის ამბავი, ის, უბრალოდ, კარგად
დაამუშავეს, ანუ გადაიბირეს და „დააკონსერვეს“, რაც იმას ნიშნავს, რომ ტერორისტი
სამომავლოდ შემოინახეს, რათა ის რომელიმე ბინძური აქციისთვის გამოეყენებინათ.
– იცით, რას გეტყვით, ჩემო მეგობარო, – მითხრა ალი-მუსას უშუალო შემკვეთმა, რომელსაც მე
მისივე დაჟინებული თხოვნით პარიზში შევხვდი, – მე, რა თქმა უნდა, ძალიან მდიდარი
ადამიანი ვარ, მაგრამ, მერწმუნეთ, რომ ადამიანის სიცოცხლის ხელყოფაზე პირველად
მივდივარ.
შემკვეთი ევროპელი იყო და ძალიან ცნობილი მილიარდერი. მე მას, რა თქმა უნდა, შენიღბული
ვეახელი შეხვედრაზე, თვითონ კი, როგორც შემპირდა, მარტო, ყოველგვარი დაცვის გარეშე,
ძალიან უბრალოდ ჩაცმული მოვიდა ლუქსემბურგის მშვენიერ ბაღში, სადაც ჩვენ სკამზე
ვისხედით და ვსაუბრობდით.
– მაგას რა მნიშვნელობა აქვს, მესიე. მე არ მაინტერესებს თქვენი ბიოგრაფია და არც ის მიზეზი,
რამ გიბიძგათ ამ ნაბიჯის გადასადგმელად, – მივუგე შემკვეთს, – მე პროფესიონალი ვარ.
მაძლევენ მიზანს, მე კი მას ვანადგურებ.
– იცით, მე მითხრეს, რომ ამ საქმეში თქვენ ყოვლისშემძლე ხართ და თქვენთან შეხვედრა იმიტომ
მოვითხოვე, რომ დეტალებზე მოგელაპარაკოთ.
– დიახ.
– ჰოდა, ძალიან კარგი. გნებავთ, თანხას საბანკო ანგარიშზე დაგისვამთ, გნებავთ, მთლიანად
ხელზე გადმოგცემთ, სადაც და როცა მეტყვით.
შემკვეთი თავიდან ჩემი სიტყვების შინაარსს ვერ ჩაწვდა და გაოცებით შემომხედა, შემდეგ
გაეცინა და თავისი ხელით მოიტანა ორი ჭიქა ღვინო, ერთი მე მომაწოდა, მეორე თვითონ
დაიჭირა და მზერა მომაპყრო. მე კი გავუღიმე, ჭიქა ჭიქაზე მივუჭახუნე და სანამ დავლევდი,
ვუთხარი:
ალი-მუსამ სიამაყით აღსავსე სახე მიიღო და, ძნელი მისახვედრი არ იყო, რომ იმ მომენტში მან
საკუთარი თავი ყველა ისლამისტის იმამად წარმოიდგინა. შემდეგ ყელი მოიღერა და მომიგო:
– სცენარი ხვალ მექნება მზად. მთელი ღამე ვიმუშავებ და, გარწმუნებთ, თქვენც მოგეწონებათ.
თუ საღამოს გეცლებათ, მიბრძანეთ, სად მოვიდე და სცენარს მოგართმევთ.
– დიახ.
– კეთილი. ხვალ, საღამოს შვიდ საათზე შევხვდეთ. ჩემს ვილაში მოდით და ყველაფერი
დაწვრილებით განვიხილოთ.
– კარგი. ხვალამდე, – გავუღიმე ალი-მუსას და დავშორდი. ცოტა ხნის შემდეგ კი უკვე ალი-მუსას
ვილის მიმდებარე ტერიტორიას ვზვერავდი და ობიექტის ლიკვიდაციისა და ჩემი გაქცევის
გეგმას ვადგენდი.
იმ პერიოდში ერაყი და ამერიკა ჯერ კიდევ მეგობრები იყვნენ და ჩემი ძებნა პირადად სადამ
ჰუსეინის თხოვნით „ეფბეერის“ აგენტებმა დაიწყეს. მათი შტაბ-ბინა მაშინ ბაღდადში
მდებარეობდა და იქ საუკეთესო თანამშრომლები მუშაობდნენ. თუმცა, მე მოვასწარი ქვეყნიდან
დაუბრკოლებლად გაღწევა და, სანამ საღამოს „ეფბეერელი“ „მეგობრები“ მეძებდნენ, მე და
შემკვეთი კვლავ პარიზში, ლუქსემბურგის ბაღში შევხვდით ერთმანეთს.
– დიდი მადლობა. მართალია, ამით ჩემი ანა არ გაცოცხლდება, მაგრამ, მორალური კმაყოფილება
მივიღე. თქვენ, მართლაც რომ, ზუსტად, ერთი-ერთში შეასრულეთ ჩემი თხოვნა.
– მესიე, იქნებ პატივი დამდოთ და კიდევ ორი ჭიქა ბურბონი შეუკვეთოთ, როგორც მაშინ.
შემკვეთმა ჩემი თხოვნა შეასრულა, ორი ჭიქა ღვინო მოიტანა. წითელი სითხით სავსე ჭიქა რომ
მომაწოდა, მე სასმისი მაღლა ავწიე და ვთქვი:
ჩვენს საქმეში კეთილი დასასრულის ცნება, ცოტა არ იყოს, რბილად ნათქვამი ირონია უფროა,
ვიდრე რეალობა, მაგრამ, გამონაკლისები ჩვენთანაც ხდება ხოლმე და ჩემს პრაქტიკაშიც მქონია
ასეთი შემთხვევა.
შჩუკინმა ერთი საბჭოთა ჟურნალის ყდა მაჩვენა, რომელზეც ძალიან ცნობილი საბჭოთა
სპორტსმენი იყო გამოსახული და მითხრა:
– ალბათ, გეცნობათ.
– ის ახლახან ოლიმპიური ჩემპიონი გახდა და სამშობლო ასახელა, მაგრამ, ცნობები გვაქვს, რომ
ის ამერიკაში გაქცევას გეგმავს, ამის დაშვება კი არ შეიძლება და ყოველმხრივ წინ უნდა
აღვუდგეთ. ის ერთ კვირაში ლოს-ანჯელესში მიემგზავრება საბჭოთა ნაკრებთან ერთად და,
ალბათ, მაშინ აპირებს თავისი განზრახვის განხორციელებას.
შჩუკინის სიტყვებმა მეხი დამცა, რადგან იმ სპორტსმენს უდიდეს პატივს ვცემდი, თანაც, ის
ქართველი იყო და ისეთი პერსპექტიული, რომ, კიდევ მრავალი წლის განმავლობაში
პირველობას არავის დაუთმობდა მსოფლიოში. გენერალი ტყუილად არ დამიბარებდა და, ჩემი
ვარაუდით, მის ლიკვიდაციას დამავალებდა, მე კი ამ ახალგაზრდა გენიოსის მოკვლა არ
მინდოდა. თუმცა, თავს ზემოთ ძალა არ იყო და, თუკი დამავალებდნენ, ჩემი სახელოვანი
თანამემამულის ლიკვიდაცია მომიწევდა.
– შენ ახლა მხოლოდ სიმართლეს მეტყვი. მზად ხარ პასუხისთვის? – ვუთხარი ობიექტს,
რომელმაც მომიგო:
– მზად ვარ.
მე მას თავისი და მისი ოჯახის წევრების სახელები ვკითხე, აგრეთვე, ცნობილი ფაქტები მისი
ბიოგრაფიიდან, რაზეც მან სწორი პასუხები გამცა. ხოლო კიდევ რამდენიმე საკონტროლო
კითხვის შემდეგ კი ვკითხე:
ეს სახელოვანი ქართველი სპორტსმენი დღესაც ცოცხალია და, რომ იტყვიან, ასაკის მიუხედავად,
კვლავ ჯანზეა. პირადად მე არ ვიცნობ და, მან, რა თქმა უნდა, არ იცის, რომ იმ შორეულ
წარსულში, ბაკურიანის სასტუმროს ერთადგილიან ნომერში მისი სიცოცხლე ბეწვზე ეკიდა. მე
რომ ლუბიანკაზე მეთქვა ამ კაცის პატრიოტული გრძნობების შესახებ, მას არ მოკლავდნენ,
მაგრამ, სპორტს სამუდამოდ ჩამოაშორებდნენ და ამას ისევ ჩემი ხელით გააკეთებდნენ –
უბრალოდ, მის ორგანიზმში ისეთ წამალს შემაშხაპუნებინებდნენ, რომელიც არ მოკლავდა,
მაგრამ, სპორტისთვის გამოუსადეგარს გახდიდა. სხვათა შორის, არც ასალაპარაკებელი
პრეპარატი იყო მსუბუქი საშუალება და, შჩუკინთან რომ მივედი ანგარიშის ჩასაბარებლად,
სინანულით მითხრა:
შჩუკინი შეცდა. ჩვენმა სახელოვანმა სპორტსმენმა არამცთუ ამერიკის ტურნირი მოიგო, ორი
თვის მერე მსოფლიოს ჩემპიონიც გახდა, ექვსი თვის შემდეგ კი ევროპაც „ზედ მიაყოლა“...
აი, ასე კეთილად დასრულდა ეს საქმე და დღემდე უზომოდ ბედნიერი ვარ, რომ იმ კაცის მოკვლა
არ მომიწია. თუმცა, ამ სიხარულს ვერავის ვუზიარებ და არც იმ კაცის ვინაობის გამხელაა
საჭირო. ერთი სიტყვით, გრძნობების დამალვა მიწევს და ეს ჩემი პროფესიის ერთ-ერთი მთავარი
შემადგენელი ნაწილია. ძალიან ბევრჯერ მქონია ემოციური მომენტები, მაგრამ, გრძნობები
მომითოკავს და ზოგჯერ ძალიანაც გამჭირვებია ეს. ერთხელ კი ამის გაკეთება ვერ მოვახერხე,
ანუ, ჩემი ემოციები ვერ დავფარე, თუმცა, ის ამბავიც კეთილად დასრულდა და, რომ იტყვიან, არ
„დავიწვი“.
მრავალი წლის წინ ერთ-ერთ ევროპულ ქვეყანაში მიმავლინეს ერთი საქმის გასაკეთებლად. მისი
არსი კი, ერთი საჭირო კაცის მოტაცება და მოსკოვში მისი ჩამოყვანა იყო. მე ჯერ კონტაქტში
უნდა შევსულიყავი ობიექტთან, შემდეგ კი ის უნდა გამეთიშა და წამომეყვანა. ობიექტი საბჭოთა
კავშირიდან იყო გაქცეული და მხოლოდ უკან უნდა დამებრუნებინა, რადგან მისი მშობლები
დიდი მეცნიერები და საბჭოეთისთვის თავდადებული ადამიანები იყვნენ. ის ახალგაზრდა კაცი
კი, რატომღაც, ანტისაბჭოთა იდეოლოგიით იყო მოწამლული, ყველაფერი საბჭოური სძულდა
და იმიტომაც გაიქცა ქვეყნიდან. წამოსვლის წინ მუხინმა გამაფრთხილა:
– რუსი ბრძანდებით?
ასი დოლარი ორმოცდაათჯერ მეტი იყო, ვიდრე მაისურის რეალური ღირებულება, მაგრამ,
ობიექტს წარბიც არ შეუხრია და მომიგო:
მე მაისური გავიძრე და ობიექტს მივეცი, შემდეგ სხვა მაისური ამოვიღე ჩანთიდან და ჩავიცვი,
ასი დოლარი საფულეში ჩავიდე და მაისურის მყიდველს ვუთხარი:
– იდეამ.
– რა იდეამ?
– საბჭოთა კავშირის დაწვის იდეამ. ეს თქვენს მაისურზე წერია, – ამიხსნა ობიექტმა და მაისურზე
თითი მიიდო.
– ჩარლი, – მივუგე ანტონს და ხელი ჩამოვართვი, – დაბრძანდით, თუ, რა თქმა უნდა, არსად
გეჩქარებათ.
– არაყს.
– სადაური ბრძანდებით?
– რუსი. თქვენ?
– მე ინგლისელი ვარ, – მივუგე ანტონს და ვკითხე: – გეტყობათ, რომ საბჭოთა კავშირი გძულთ.
რას ერჩით თქვენს სამშობლოს?
– არც ზოგიერთ ბრიტანელს ეხატება გულზე ინგლისი და ინგლისელები, მაგრამ, ქვეყანას ამის
გამო არავინ ანგრევს.
– აქ როგორ აღმოჩნდით?
– გამოვიქეცი.
– რას საქმიანობთ?
– ჯერჯერობით არაფერს. თუმცა, დიდი გეგმები მაქვს – ვაპირებ, მძლავრი ანტისაბჭოური
ორგანიზაცია ჩამოვაყალიბო და საბჭოთა კავშირის დაშლისთვის ვიბრძოლო.
„კი. როგორ არა. მიაღწევ მიზანს, აბა არ მიაღწევ? მე დაგეხმარები ამაში. ხვალ ან ზეგ რომ
ლუბიანკაზე მიგაგრიალებ, ეგ იქნება შენი მიზანიც და ნავსაყუდელიც“, – გავიფიქრე გუნებაში
და გავამხნევე:
– დიახ. წავიდეთ.
-
1
ჩემი მასწავლებლები მართლები იყვნენ. საქმეში ჩაუხედავი კაცი ალბათ არ დაიჯერებს, მაგრამ,
გარწმუნებთ, რომ საიდუმლოების დაცვა საკმაოდ რთული რამაა და სპეციალური მომზადების
გარეშე ეს თითქმის შეუძლებელია. არც ისე იოლია ენაზე კბილის დაჭერა და ეს მხოლოდ ჩუმად
ყოფნა არ არის. არსებობს საიდუმლოს როგორც მოპოვების, ასევე, შენახვის უამრავი ხერხი და,
თუ ამისთვის მზად არ ხარ, აუცილებლად „დაიწვები“.
დაზვერვაში ინფორმაციის მოპოვების ხუთი ძირითადი ხერხი არსებობს, რაც კარგად იცის
ნებისმიერმა აგენტმა, რომელსაც დაზვერვის კურსები აქვს გავლილი. ესენია: მოსყიდვა,
შანტაჟი, მოპარვა, სექსი და იდეური გადაბირება. ხუთივე ხერხს თავისი ადგილი აქვს და
შესაბამის სიტუაციაში გამოიყენება, მაგრამ, არსებობს საბჭოთა და ამერიკული თავისებურებები,
რითაც ყველასგან გამოირჩეოდა მსოფლიოს ეს ორი უდიდესი დაზვერვა.
– ადრე თუ გვიან, ადამიანი ფიქრდება თავის საქციელზე, აანალიზებს მას და, თუკი აღმოაჩენს,
რომ მის საქციელს, ამ შემთხვევაში – მოწინააღმდეგის მხარეზე გადასვლას, მყარი იდეა არ უდევს
საფუძვლად, ის აგენტი ქმედუუნარო გახდება. აი, რატომაა ჩვენი მეთოდი ამერიკელების
მეთოდზე ბევრად საიმედო. ამერიკელები აგენტს მხოლოდ ყიდულობენ. ჩვენ კი აგენტს
ვისისხლხორცებთ, – მასწავლიდა მოხუცი ინსტრუქტორი, რომელიც ჯერ კიდევ „ჩეკას“
სათავეებში იდგა და უამრავი მაღალი კლასის მზვერავი ჰყავდა აღზრდილი.
– აბა, თუ მეტყვი, რა არის ყველაზე მძლავრი იარაღი, რომელიც, შეიძლება, ჩვენს შემთხვევაში,
კონსპირირებულმა სპეცაგენტმა გამოიყენოს?
– იარაღის მრავალი საშუალება, უფრო სწორად, სახეობა არსებობს, დაწყებული შხამიანი ნემსით,
დამთავრებული ატომური ბომბით. კარგად მომზადებულ აგენტს კი სასიკვდილო იარაღად
ფარატინა ქაღალდის გამოყენებაც შეუძლია, – მშვიდად, სერიოზული გამომეტყველებით
მივუგე შეკითხვის ავტორს და მეგონა, ამქვეყნად ამაზე კარგი პასუხი არ არსებობდა.
– არასწორი პასუხია. ყველაზე მძლავრი იარაღი სიტყვაა. ის გადაწონის ყველა შხამიან ნემსსა და
ატომურ ბომბს, ერთად აღებულს.
– სიტყვა?
– სწორედაც რომ, ჩემო მეგობარო. თუ სიტყვას ვერ ფლობ და ობიექტს მხოლოდ ტყვიის ენით
ელაპარაკები, მაშინ, რიგითი მკვლელი ხარ და მეტი არაფერი. ხოლო, თუკი შენი ცოცხალი
სიტყვით შეგიძლია, მეტოქის ტვინი შენს ტალღაზე მომართო და შენი საქმე გააკეთებინო,
ჩათვალე, რომ უმაღლესი კლასის ოსტატი ხარ. ჩემთან სწორედ ამიტომ იმყოფები და შენგან
უმაღლესი კლასის ოსტატს გამოვიყვან, მით უმეტეს, რომ საამისოდ ყველა მონაცემი გაქვს.
ამიტომ, წარმატების მიღწევა არ უნდა გაგიჭირდეს.
მოხუცი ინსტრუქტორი, რომ იტყვიან, „შემყვანი“ ბიძა იყო, შხამიან კობრასაც კი „შეაბამდა“ და
ყველა მასტის ადამიანთან შეეძლო საერთო ენის გამონახვა. ის დიდი აზარტითა და საქმის
პროფესიული ცოდნით მწვრთნიდა და ჩემი წარმატებებით აღფრთოვანებას ვერ მალავდა.
– მართალი ხარ, მართალი, – თავი დამიქნია შჩუკინმა, – შენ კი აქ იმიტომ გიხმე, რომ ერთი
ოპერაცია დავგეგმოთ.
– გადაბირების ხელოვნება?
– ჰო, რამ გაგაკვირვა? შენს დოსიეში ინსტრუქტორის დასკვნა დევს, რომელშიც წერია, რომ
უმაღლესი კატეგორის გადამბირებელი ხარ.
– მაგარი მოხუცი იყო. ნამდვილი პროფესიონალი და მისგან ყველაფერი ვისწავლე, მაგრამ, ჩვენს
გეგმასთან ის რა კავშირშია?
– ჩვენი გეგმა გადაბირებაზე უნდა ავაწყოთ და მთავარი მოქმედი პირი შენ იქნები.
– ოლივერ სეიმი, – მითხრა შჩუკინმა (ეს სახელი მოგონილია, სინამდვილეში იმ კაცს სხვა სახელი
აქვს).
– ეგ ვინაა?
– გამოდის, რომ ფულს ამერიკელები დახარჯავენ იარაღის შექმნაში, ჩვენ კი ამით ვისარგებლებთ
და ყველაფერს მზამზარეულად მივიღებთ, – ვუთხარი შჩუკინს, – გონებამახვილურია და
ეკონომიური.
– რა თქმა უნდა, მით უმეტეს, რომ ჩვენს დაზვერვას ასეთი პრაქტიკა უკვე აქვს და ატომური
ბომბიც სწორედ ასე შევქმენით.
– ეგ როგორ?
– წარმოდგენაც არ მაქვს.
– ბერიამ და სტალინმა პირადად. ჯერ კიდევ მეორე მსოფლიო ომის დაწყებამდე, მეოცე
საუკუნის ოცდაათიანი წლების შუაში, ახალგაზრდა ამერიკელი მეცნიერი ბობი ოპენჰაიმერი
მოსკოვში იმყოფებოდა, სადაც თავის უფროს საბჭოთა კოლეგებს შეხვდა. იმ პერიოდში საბჭოთა
ფიზიკოსები დიდი ალბათობით ვარაუდობდნენ, რომ ატომური იარაღის შექმნა შესაძლებელი
იყო. მათ ისიც იცოდნენ, რომ ამას დიდი დრო და ფინანსები, აგრეთვე, უმძლავრესი
ინდუსტრიული პოტენციალი ესაჭიროებოდა. საბჭოთა კავშირს კი ამის ფუფუნება არ ჰქონდა,
რადგან, მომავალი დიდი ომისთვის გაცხოველებული ემზადებოდა. ერთ-ერთი პირისპირ
შეხვედრის დროს, რომელიც სტალინის ზუბალოვოს აგარაკზე შედგა, ბერიას სტალინისთვის
უთქვამს:
– როგორც ვხვდები, შენ გინდა თქვა, რომ, თუკი ჩვენ და გერმანია ატომურ ბომბზე მუშაობას ვერ
დავიწყებთ, ამას ამერიკა გააკეთებს – სწორად მივხვდი?
– დიახ, – დაუდასტურა ბერიამ და რაღაცის თქმა უნდოდა, მაგრამ, სტალინმა მას კვლავ
შეაწყვეტინა სიტყვა:
– მეტსაც გეტყვი: შენ, ალბათ, იმის თქმა გინდა, რომ ჩვენ ამერიკელების მიერ ატომურ ბომბზე
მიმდინარე სამუშაოები უნდა გავაკონტროლოთ და, როდესაც ისინი ბომბს გააკეთებენ,
გავაკეთოთ ჩვენც. მართალი ვარ?
– „ჩეკაზე“ უკეთ ამას თქვენ გააკეთებთ. მით უმეტეს, რომ ოპენჰაიმერი გაღმერთებთ და
უდიადეს პიროვნებად მიაჩნიხართ.
ერთი სიტყვით, ბერიამ ოპენჰაიმერი მეორე დღესვე ჩაუყვანა სტალინს ზუბალოვოში. დიდმა
ბელადმა ის ძალიან მოხიბლა და აღრთოვანებულ ამერიკელ მეცნიერს გამომშვიდობებისას
უთხრა:
– გახსოვდეს, ჩემო ახალგაზრდა მეგობარო, მოვა დრო და კაცობრიობის ბედის სასწორს ხელში
დაიჭერთ. აი, მაშინ გაიხსენეთ ჩვენი დღევანდელი შეხვედრა და კაცობრიობის სასიკეთოდ
იმოქმედეთ.
შჩუკინმა კი მითხრა:
– ასე გგონიათ?
– დარწმუნებული ვარ, – მითხრა შჩუკინმა და დაამატა: – ოლივერ სეიმზე ისიც ვიცით, რომ ის
ზოგადკაცობრიულ ღირებულებებს პატივს სცემს და მიაჩნია, რომ კაცობრიობა მშვიდობიანად
უნდა თანაარსებობდეს. ამიტომ გირჩევ, რომ მასთან ურთიერთობაში სწორედ ამას „მიაწვე“ და,
დარწმუნებული ვარ, ყველაფერი წარმატებით ჩაივლის.
ორი დღის შემდეგ უკვე ამერიკის შეერთებულ შტატებში ვიმყოფებოდი და ოლივერ სეიმზე
ვნადირობდი. მართალია, ის „ცეერუს“ მეთვალყურეობისა და დაცვის ქვეშ იმყოფებოდა, მაგრამ,
მასთან დაკონტაქტება მაინც მოვახერხე. ეს ნიუ-იორკში, კალათბურთის მატჩის დროს მოხდა.
ჩვენ „შემთხვევით“ აღმოვჩნდით ტრიბუნაზე გვერდიგვერდ და ორივე ერთსა და იმავე გუნდს
ვქომაგობდით, თამაშის დასრულების შემდეგ კი ერთად აღვნიშნეთ საყვარელი გუნდის
გამარჯვება. სეიმი ძალიან განათლებული, გულღია და, შეიძლება ითქვას, მიამიტი ახალგაზრდა
კაცი აღმოჩნდა. ის თამამად გამოთქვამდა აზრებს და თავისი ქვეყნის მთავრობას აკრიტიკებდა
ადამიანის უფლებების დარღვევის გამო.
– იცი რა, ჯიმ? – მითხრა ოლივერმა, რადგან მე მას ამ სახელით გავეცანი, – ბევრს ლაყბობენ
დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებების შესახებ, სინამდვილეში კი ამ მხრივ სასიკეთო
არაფერი კეთდება. აი, თუნდაც, შავკანიანების საკითხს შევეხოთ. დიდი ხანია, მონობა გაუქმდა,
ის საცოდავები კი დღემდე დისკრიმინაციას განიცდიან.
– სულაც არა, ჯიმ, პირიქით. კინოში, თეატრში, ლიტერატურაში, თუკი ვინმე საშინელი და
უარყოფითი პერსონაჟია, ყველა ზანგია. შენი აზრით, რას ნიშნავს ეს? რას და იმას, რომ ჩვენს
ქვეყანაში თანასწორუფლებიანობის ბალანსი უკიდურესადაა დარღვეული.
ოლივერ სეიმთან დავა ადვილი საქმე არ იყო, რადგან ის პირდაპირ „ათიანში“ ურტყამდა.
თუმცა, ჩემი მოვალეობაც „ათიანში“ მორტყმა იყო და ეს ისე უნდა გამეკეთებინა, რომ მას თავის
დაძვრენის საშუალება არ ჰქონოდა. ანუ, ჩემი არგუმენტებით ის თანამშრომლობაზე, ესე იგი,
ღალატზე უნდა დამეყოლიებინა და ეს კი ისე უნდა გამეკეთებინა, რომ მას თავი მოღალატედ არ
ეგრძნო.
– ამდენი ხანია, ერთმანეთს ვიცნობთ და შენი პროფესიის შესახებ არაფერი ვიცი. თუმცა, ეს არც
ისე ძნელი გამოსაცნობი უნდა იყოს.
– რა თქმა უნდა. შენ ან იურისტი ხარ, ან ლიტერატორი, ან – ორივე ერთად. ისე დახვეწილად და
თანმიმდევრულად მსჯელობ, რომ ასეთი რამ მხოლოდ ამ პროფესიის ადამიანებს ძალუძთ.
– ფიზიკოსი.
– რას შვრები, როგორ მიდის შენი მუშაობა. დედამიწის ქერქი ხომ ჯანმრთელადაა და
ტევტონური ქანების ძვრის საშიშროება ხომ არ არსებობს?
– მთელი კვირა სპეციალურ ლიტერატურას ვსწავლობდი. ხომ უნდა ვიცოდე, რას საქმიანობს
ჩემი საუკეთესო მეგობარი?
– მერწმუნე, ჯიმ, რომ დიდად საინტერესოს არაფერს ვაკეთებ. თანაც, ჩვენი სამუშაოები
გასაიდუმლოებულია.
– ჯერჯერობით არაფერს. მაგრამ, ჩვენს კვლევებს სულ მალე შეესხმება ხორცი და მაშინ მართლა
გვექნება დასამალი.
– იცი, შენ მართალი ხარ. მე მხოლოდ მეცნიერის ჟინი და აზარტი მამოძრავებდა და არც კი
დავფიქრებულვარ, რა ზიანის მოტანა შეუძლია ადამიანებისთვის იმ იარაღს, რომლის შექმნაზეც
ჩვენ აქტიურად ვმუშაობთ. ასე მოხდა ატომურ ბომბთან დაკავშირებითაც. ჯერ შექმნეს, შემდეგ
გამოიყენეს და იქ ხალხი დღემდე იღუპება. არა, ასე გაგრძელება აღარ შეიძლება. მე ხვალვე
შევკრებ ჩემს კოლეგა ფიზიკოსებს. ყველაფერს ავუხსნი და, დარწმუნებული ვარ, ისინი უარს
იტყვიან სეისმური იარაღის შექმნაზე.
– მჯერა. რომ არა შენ, მე არც კი დავფიქრდებოდი, ისე გავაკეთებდი ამ საშინელ, დამანგრეველ
იარაღს, რომელიც, შეიძლება, ატომურ ბომბზე ბევრად საშიში აღმოჩნდეს მომავალში.
– კი ბატონო, გავაანალიზოთ.
– ოლივერ, ჩემო მეგობარო, მე დარწმუნებული ვარ, ყველა შენი კოლეგა შენნაირად არ ფიქრობს
და ერთიც რომ წავიდეს შენი იდეის წინააღმდეგ, ამ საშინელ იარაღზე მუშაობა მაინც
გაგრძელდება, სამუშაოებს უფრო მეტად გაასაიდუმლოებენ, იარაღს მაინც შექმნიან და,
შეიძლება კატასტროფა გამოიწვიონ. შენ კი, უბრალოდ, გაგაქრობენ. აბა, დაფიქრდი ჩემს
სიტყვებზე და მიპასუხე, მართალი ვარ თუ არა.
– მართალი ხარ. შეიძლება, ერთი-ორი ჩემი კოლეგა დამეთანხმოს, დანარჩენები კი – არა. თუმცა,
ის ერთი-ორიც არ დამიჭერს მხარს. რა ვქნათ?
– სხვა გზა არ არის. სამაგიეროდ, ამ იარაღის შესახებ ინფორმაცია რუსებს უნდა გადავცეთ, რომ
მათაც შექმნან ეს იარაღი და, ასეთ შემთხვევაში, მისი გამოყენების შანსი ნულს გაუტოლდება. აბა,
დაფიქრდი, თუ მართალი არ ვარ.
– რა თქმა უნდა, მართალი ვარ – სამწუხაროდ, მართალი ვარ. ატომურ რბოლაშიც ასე არ არის?!
ამერიკასა და რუსეთს ერთმანეთის რომ არ ეშინოდეთ, აქამდე ისე გამოიყენებდა ატომურ ბომბს
ერთ-ერთი მხარე, რომ თვალსაც არ დაახამხამებდა.
– შენ წერილი უნდა დაწერო, სადაც ვინმე მაღალჩინოსან რუსთან შეხვედრას მოითხოვ იმ
საბაბით, რომ მას ზოგადსაკაცობრიო ფასეულობის საფრთხეზე უნდა ესაუბრო. ამ წერილს მე
საბჭოთა საელჩოში მივიტან და, როცა იმ მაღალჩინოსანს შეხვდები, ყველაფერს მოუყვები.
შემდეგ კი ის გეტყვის, თუ როგორ მოიქცე მომავალში.
ოლივერ სეიმმა ჩემი კარნახით მართლაც დაწერა წერილი, რომელიც მე გადმომცა და მითხრა:
ოლივერ სეიმის წერილი ცენტრში გადაიგზავნა (ის დღემდე „ეფესბეს“ არქივში ინახება), სამი
დღის შემდეგ კი ახალგაზრდა ამერიკელ მეცნიერს საბჭოთა მზვერავი შეხვდა, რომელმაც მასთან
საქმიანი ურთიერთობა დაამყარა და ნიჭიერი ფიზიკოსი უძვირფასესი ინფორმაციის
მომწოდებელი გახდა. სეისმურ იარაღს ამერიკელები და საბჭოელები ერთდროულად
აკეთებდნენ და ხუთი წლის შემდეგ ორივე მხარეს ჰქონდა ეს უმძლავრესი იარაღი. ამიტომ,
ამერიკამ რომ ის გამოსცადა და გაიგო, რომ საბჭოელებმაც იგივე ქნეს, „ცეერუ“ შოკირებული იყო
და გამოძიება დაიწყეს. თუმცა, ოლივერი ვერ აღმოაჩინეს და ის დღემდე ამერიკის წამყვანი
მეცნიერია.
– ყოჩაღ, კოკი. შენ არა მარტო კარგი მებრძოლი, არამედ, საუკეთესო გადმომბირებელიც ხარ და
შენი მასწავლებელი შენს შეფასებაში არ შემცდარა.
– ძალიან მძიმედ. შენ რომ დაიხრჩვი, ის წყალში შემოვარდა შენს საშველად და უეჭველად
დაიხრჩობოდა, ჩვენი დაზღვევის ჯგუფის ბიჭებს რომ არ ეყოჩაღათ.
– საცოდავი, მან ხომ ჩემი სახით გულწრფელი მეგობარი დაკარგა, – ვთქვი მე და ოლივერი
მართლაც ძალიან შემეცოდა, რადგან მას უერთგულეს ადამიანად მივაჩნდი. თუმცა, ულმობელმა
ცხოვრებამ მას ჩემი თავი სამუდამოდ წაართვა...
ერთხელ, ცენტრის დავალებით, ერთი მილიარდერის ქვრივი „შევაბი“ და მასთან ორი კვირა
გავატარე. ხოლო, როდესაც საჭირო ინფორმაციები მოვიპოვე, უნდა გავუჩინარებულიყავი, ანუ,
იმ ქალის თვალწინ „დავღუპულიყავი“, რადგან სხვაგვარად ის ძებნას დამიწყებდა, რაც
სასურველი არ იყო.
დაღუპვის სცენა კარიბის ზღვის ერთ-ერთ კუნძულთან გათამაშდა, როცა ჩემი სპორტული
კატერი წვეტიან კლდეს შეასკდა და აფეთქდა, მე კი ქალის თვალწინ „დავნახშირდი“... ჩემი
„სატრფო“ სულ რაღაც ასიოდე მეტრში იმყოფებოდა იმ ადგილიდან, მე კი კლდეებში ჩამალული
ვადევნებდი თვალს მის ვაი-ვიშს და გულში მეცინებოდა, თუმცა, ის ქალი მაინც მეცოდებოდა.
სამი თვის შემდეგ ცენტრმა ადრიატიკის ზღვის სანაპიროზე გამგზავნა ერთი მისიის
შესასრულებლად, რაც იმაში მდგომარეობდა, რომ ერთ-ერთ კაზინოში მე ერთი ობიექტი უნდა
მომეკლა და სასწრაფოდ გავცლოდი იქაურობას.
წარმოიდგინეთ, რამხელა ძალისხმევაა საჭირო, რომ ასეთ მომენტში არ „დაიწვა“. მე მთელი ჩემი
ნებისყოფა მოვიკრიბე და ჯინას მივუგე:
– შემეშალეთ?
– დიახ, შეგეშალეთ. ბოდიშს გიხდით, უნდა წავიდე, – მივუგე ჯინას, ობიექტს ავტოკალმიდან
ჩუმად ვესროლე შხამიანი ისარი, მოვკალი და კაზინოდან გამოვედი.
– ბრძანეთ, ქალბატონო, – ვუთხარი ჯინას, თან კაზინოს სიღრმისკენ გავიხედე, სადაც უკვე
ჩოჩქოლი იყო ატეხილი და ექიმსა და პოლიციას იძახებდნენ.
– ძალიან სასიამოვნოა, რობერტი, – მივუგე ქალს და გარეთ გავედი. ჯინაც გამომყვა და მითხრა:
– არა, კაცი.
– ქალების კერპო, როგორ ხარ, ჯინა ხომ არ მოგენატრა? – მკითხა შჩუკინმა, როდესაც
თვითმფრინავში „აფეთქებიდან“ ორი კვირის შემდეგ, მას კაბინეტში ვეწვიე, მანამდე კი ჩემი
შეწყვეტილი დასვენება დავასრულე ბაიკალის ტბაზე.
– დიდი აბეზარი ქალია. კიდევ კარგი, რომ თვითმფრინავში „ავფეთქდი“, თორემ, ალბათ, ძებნას
დამიწყებდა და, შეიძლება, პრობლემებიც შეექმნა ჩვენთვის, – მივუგე შჩუკინს, მან კი მითხრა:
– რა მოხდა?
– შენ ხუმრობ და, სახუმაროდ ნამდვილად არ გვექნებოდა საქმე, იმ გიჟს შენი უზარმაზარი
პორტრეტი სახლის ფასადზე რომ გამოეკრა. ეს უმალვე პრესისა და ტელევიზიის ყურადღებას
მიიპყრობდა, გაზეთებსა და ეკრანზე მოხვდებოდი და ასე გაიშიფრებოდა მსოფლიოში
საუკეთესო ჩვენი თანამშრომელი.
– მომქანცველი და სახიფათო სამუშაოსგან, ჩემო კარგო. აი, უკვე ათ წელიწადზე მეტია, რაც
ბეწვის ხიდზე დადიხარ და, არ მოგბეზრდა მაინც?
– რაშია საქმე, ამხანაგო გენერალო. რამეში ხომ არ შევმცდარვარ მუშაობისას, ასეთ კითხვას რომ
მისვამთ? – მშვიდად და მტკიცედ ვკითხე გენერალს, რომელმაც ღიმილით მომიგო:
– არა, პირიქით, შენს მუშაობაში ყველაზე ტენდენციური და მკაცრი რევიზორიც კი ბეწვს ვერ
იპოვის.
– კარგი, ასეც ვიცოდი, შენმა გაჭრა, – მითხრა შჩუკინმა, – მაშინ, მორიგი დავალების
შესასრულებლად მოემზადე.
შჩუკინმა გაზეთი „პრავდა“ დამიდო წინ, რომლის პირველ გვერდზეც ლეონიდ ბრეჟნევის
უზარმაზარი პორტრეტი იყო დაბეჭდილი. მან თითი დაადო პორტრეტს და მომიგო:
– რაღაცაზე გული ძალიან ატკინა და, თან, არა უბრალო რამეზე, არამედ, უმნიშვნელოვანესზე.
მიუტევებელი შეცდომა დაუშვა. მოკლედ, სამშობლოს უღალატა.
– ჰო.
ყველაფერი გასაგები იყო. უმაღლესი ხელისუფალი, რომელზეც თვით ბრეჟნევი იყო გამწყრალი,
ისე უნდა მომეკლა, რომ ამ ამბისთვის თვითმკვლელობის კვალიფიკაცია მიენიჭებინათ.
– წადი, დაისვენე.
ყირიმში რომ მივფრინავდი, გზაში ჩემ მიერ გაკეთებულ საქმეზე ვფიქრობდი და, ისიც კი
გავიფიქრე – თავიდან ხომ არ მიშორებენ და მოსკოვიდან ასე შორს იმიტომ ხომ არ გამგზავნეს-
მეთქი.
სამი თვის მერე მე და შჩუკინი ბუნების წიაღში შევხვდით ერთმანეთს და თევზის სუპის – უხას
ჭამისას, ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მითხრა:
– ისეთს არაფერს.
– და, არც გამტყუნებ, ჩემო კარგო. შენ აბსოლუტურად მართალი იყავი და ასეთი საქმის მერე
შემსრულებელსაც კლავენ. თუმცა, შენ სულ სხვა ხარ. შენ ჩვენი ნომენკლატურის
განსაკუთრებული წევრი ხარ და განსაკუთრებულად გენდობით. სწორედ ამიტომ ხარ ცოცხალი
და ბუნების წიაღშიც იმიტომ გამოგიყვანე, რომ ეს მეთქვა შენთვის. ხომ იცი, ლუბიანკაზე
კედლებსაც ყურები აქვს. ასე რომ, ნურაფრის გეშინია, ჩემო კარგო, და ჩვეულებრივ რეჟიმში
შეგიძლია იმუშაო.
რამდენიმე წლის წინ მე და შჩუკინი ერთმანეთს მოსკოვში შევხვდით, სადაც მე, უბრალოდ, ჩემი
სახლის სანახავად ვიყავი ჩასული და იქ სამი დღე გავჩერდი. ვიქტორ იაკოვლევიჩი პატარა
რესტორანში დავპატიჟე, სადაც სიმყუდროვე იყო და შესანიშნავ კერძებს ამზადებდნენ. ჩვენ
საუცხოო არაყს ვსვამდით და რიგრიგობით ვამბობდით სადღეგრძელოებს. მეოთხე ჭიქაზე
ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მითხრა:
– მე კი ვფიქრობ, რომ ამერიკის წაქეზებას არც რუსეთი უნდა აჰყოლოდა და არც საქართველო.
მე და შენ მაინც კარგად ვიცით, რაებს ხლართავდა ყოველთვის ლენგლი, რომ საბჭოელებს
შორის შუღლი ჩამოეგდო.
– გამოგვივა.
შჩუკინის სიტყვები უფრო ქარაგმული ნათქვამი იყო, ვიდრე უსაფუძვლო ოპტიმიზმი და.
მართალია, ძალიან კარგად ვიცნობდი ვიქტორ იაკოვლევიჩს, მაგრამ, მის აზრებში ბოლომდე
ჩაწვდომა მაინც ვერ მოვახერხე.
– ეს არცაა საჭირო, ჩემო კარგო, – ეშმაკურად ჩამიკრა თვალი გენერალმა, – ჩვენ უკეთესი
კავშირი გველოდება, უფრო ძლიერი, მონოლითური და მეგობრული, აქედან გამომდინარე კი –
ძლევამოსილი, ვიდრე ეს დიადი საბჭოთა კავშირი იყო.
მე, რა თქმა უნდა, შემეძლო, რომ ვიქტორ იაკოვლევიჩის სიტყვები სასმელისთვის მიმეწერა,
მაგრამ ის მთვრალი არ იყო და სახეზე ეტყობოდა, რომ, რასაც ამბობდა, ნამდვილად სწამდა.
– რა, ჩემო კოკი და, ქართველებისა და რუსების გონიერება, სიმტკიცე, თუ გნებავს – ამბიციები
და, რაც მთავარია, ის ორასწლიანი ერთად თანაცხოვრების გამოცდილება, რაც საქართველოში
რუსული ოკუპაციის შედეგად დაგროვდა. ოკუპაცია, რა თქმა უნდა, ცუდია, მაგრამ, ამ ფაქტს
დადებითი მხარეებიც ჰქონდა.
– რა მოხდებოდა და, მომსპობდნენ, თანაც, არა მარტო მე, არამედ, ჩემს მსმენელებსაც, – მითხრა
შჩუკინმა, – და, შენ წარმოიდგინე, რომ მაშინაც ასე ვფიქრობდი. თუმცა, ამას ვერც ხმამაღლა
ვიტყოდი და არც იყო საჭირო.
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, რატომ გგონიათ, რომ ჩვენი ქვეყნები ასეთ რამეზე წავლენ?
– მათ ხალხი აიძულებს ამის გაკეთებას, ხალხის უკან კი ჩვენ ვიდგებით, – მომიგო გენერალმა, –
აი, ნახავ, ასე თუ არ იქნება. ახლა კი ფირფიტა შევცვალოთ და სხვა მელოდიაზე გადავეწყოთ.
მე და შჩუკინმა კიდევ ორიოდე საათი დავყავით რესტორანში, მაგრამ, სულ სხვა თემებზე
ვსაუბრობდით და, ისე დავშორდით ერთმანეთს, ეს საკითხი აღარ წამოგვიწევია.
– აბა, ჩემო კოკი, მომავალ შეხვედრამდე. იმედია, კიდევ ბევრჯერ შევხვდებით ერთმანეთს, –
მითხრა შჩუკინმა და რესტორნის წინ მდგარი ტაქსით გაემგზავრა სახლში.
მე ფეხით გასეირნება ვამჯობინე და გაჩახჩახებულ, ნახევრად დაცარიელებულ გამზირს
დინჯად გავუყევი, თან გენერლის თითოეულ სიტყვას ვიხსენებდი, ვშიფრავდი და იმ
დასკვნამდე მივედი, რომ, საკმაოდ ახალგაზრდული ასაკის, შჩუკინი, რომელიც ფიზიკურად და
გონებრივად მშვენიერ ფორმაში იმყოფებოდა, ფარული ორგანიზაციის მმართველი თუ არა,
ერთ-ერთი მეთაური მაინც იყო და ჩემს გადაბირებას ცდილობდა. თუმცა, გადასაბირებელი
ნამდვილად არაფერი მჭირდა, რადგან, აბსოლუტურად ვეთანხმებოდი ყველა მის მოსაზრებას
და, მზად ვიყავი, შემოთავაზების შემთხვევაში, აქტიურად ჩავრთულიყავი ამ საქმიანობაში.
მიუხედავად იმისა, რომ მრავალი წლის განმავლობაში ვიმუშავე „კაგებეში“, ჩემი გადაბირება
მხოლოდ და მხოლოდ ერთხელ სცადეს და, ისიც, არა უცხოურმა სპეცსამსახურებმა, არამედ
საბჭოთა უწყებამ, კერძოდ კი „გრუმ“, რომელიც, ტრადიციულად, „კაგებეს“ შეურიგებელი
მეტოქე იყო და „გრუელებს“ მიაჩნდათ, რომ ისინი „ჩეკისტებზე“ უკეთესები იყვნენ.
ერთ ცხელ ზაფხულს იალტაში ვისვენებდი ოჯახთან ერთად. მერი და ბავშვები ნაპირზე
იმყოფებოდნენ და მზის აბაზანებს იღებდნენ, მე კი წყალში შევცურე, ზურგზე დავწექი და
გავცურე, თან ჩემებს ვუყურებდი. სამასიოდე მეტრით რომ გავცდი ნაპირს და პატარა კლდეზე
ავცოცდი შესასვენებლად, კლდესთან კატერი მოცურდა, რომელზეც ორი კაცი იმყოფებოდა.
ერთ-ერთი მათგანი, შედარებით ასაკოვანი და დაკუნთული, კლდეზე ამოვიდა, მეორე კი
კატერში დარჩა და გააბოლა, თან ჰორიზონტს გასცქეროდა.
– გამარჯობა, კოკი, – გამიღიმა ახალმოსულმა და ხელი ისე ჩამომართვა, მაშინვე ვიგრძენი, რომ
დიდი ძალის პატრონი იყო.
– გაკვირვებას ვერ გამჩნევთ სახეზე, რაც იმას ნიშნავს, რომ თავშეკავების უნარი გაქვთ და
შეგიძლიათ, თქვენი გრძნობები მართოთ. ეს კი თქვენს საუცხოო მომზადებაზე მეტყველებს.
– რა უნდა გამკვირვებოდა? – მხრები ავიჩეჩე მე, – დიდი ამბავი, თუკი ჩემი სახელი იცით.
– მე სხვაც ბევრი რამ ვიცი შენზე, ჩემო კოკი. სწორედ ამიტომ მოვედი აქ.
– არა, მე პოლკოვნიკი გავრილოვი ვარ, გავრილ გავრილოვიჩი და, მინდა, ერთი წინადადებით
მოგმართოთ, რომელზეც, იმადია, უარს არ იტყვით.
– „გრუში“ მუშაობა, ჩემო კარგო, დიდი პატივია ყველასთვის და, როდესაც ამას გთავაზობენ,
უარი არ უნდა თქვა.
– კოკი, ჩემო კარგო, ვიცი, რომ ღალატად მიგაჩნია, რასაც გთავაზობ, მაგრამ, ჩვენ ერთ ქვეყანას
ვემსახურებით და, გარწმუნებ, „გრუში“ ბევრად უკეთესად შეასრულებ შენს პატრიოტულ ვალს,
ვიდრე „კაგებეში“.
– „კაგებე“ რაღა შუაშია, პოლკოვნიკო? მე მხოლოდ გიდი ვარ და მეტი არაფერი, – გავუმეორე
პოლკოვნიკს.
– ეს უკვე ბავშვობაც აღარაა, – თავი გააქნია გავრილოვმა, რომელიც აშკარად გაღიზიანდა ჩემი
უარით, – გირჩევნია, დამეთანხმო შემოთავაზებაზე და, გარწმუნებ, შენი ყოფილი უფროსობა
ვერც შენ და ვერც შენს ოჯახს, ანუ ცოლ-შვილს, რომელიც ახლა პლაჟზე ნებივრობს, თითსაც
ვერ დააკარებს.
ჩემი ცოლ-შვილის ხსენება უკვე აშკარა მუქარა იყო და პოლკოვნიკს მშვიდად ვუთხარი:
– გირჩევთ, ჩემი ცოლ-შვილი აღარ ახსენოთ და თუკი თქვენ დაივიწყებთ ამ საუბარს, აღარც მე
გავიხსენებ მას.
– „გრუს“ პოლკოვნიკი გავრილოვი და მისი მეგზური ბიჭი ზღვაში, პატარა კლდეზე მყავს
ერთმანეთზე გადაბმული და ლოდზე მიბმული. თავებზე კი ნიფხვები აქვთ ჩამოცმულები.
– დიახ.
– რა უნდოდა?
– რატომ?
– კარგი. ახლავე მივიღებ ყველა საჭირო ზომას. ყველაფერი მაქსიმუმ ერთ საათში მოგვარდება.
შენ კი იალტის „კაგებეს“ სამმართველოში მიდი და უფროსის კაბინეტში დამელოდე, იქ
დაგირეკავ და ყველაფერს გეტყვი.
– მოკლედ, ასე, ჩემო კარგო. გავრილოვს ახლა ჩვენები მოათრევენ მანდ და დაკითხავენ. რა თქმა
უნდა, მისი უწყების წარმომადგენელთა თანდასწრებით. შენ არ გამოჩნდები – ჯერ არ არის
საჭირო, მერე კი ვნახოთ. კიდევ დაგირეკავ. ჯერჯერობით მანდ იყავი და ჩემს ზარს დაელოდე.
– არ მელოდით?
– მოხდა რამე?
– არ გეწყინოს. ჩემგან არ გესწავლება, მაგრამ, ხომ იცი, რომ სიფრთხილეს თავი არ სტკივა.
– კარგი. აბა, მე წავედი, – მითხრა რომანმა. შემდეგ წამოდგა და, ტრადიციულად, პირველი
წავიდა.
სამი დღის შემდეგ უკვე პრაღაში ვიყავი და, რომ იტყვიან, ობიექტს „ვაძოვებდი“, ანუ
ვუთვალთვალებდი, მის მარშრუტებსა და ქცევებს ვსწავლობდი და ყველა ნიუანსს
ვითვალისწინებდი. ამას კი იმიტომ ვაკეთებდი, რომ მხოლოდ შეკვეთილი ობიექტი
გამენადგურებინა და ზედმეტი წვეთი სისხლიც კი არ დაღვრილიყო. როგორც უკვე არაერთხელ
აღვნიშნე, ყოველთვის სუფთად ვმუშაობ და, მირჩევნია, მეტად დავიხარჯო და ვიწვალო, ვიდრე
მარტივად და ბინძურად ვიმოქმედო, რასაც ყოველთვის მეტი მსხვერპლი მოჰყვება ხოლმე.
„აქ შენიღბვის გარეშე მოქმედება არ გამოვა. გრიმი მჭირდება, თორემ, სხვაგვარად „დავიწვები“, –
გავიფიქრე გუნებაში, რადგან ის სასტუმრო გაძლიერებული დაცვის ქვეშ იყო აყვანილი და
ირგვლივ ვიდეოკამერები ეყენა, რაც იმ პერიოდში იშვიათობა იყო.
იმის ნაცვლად, რომ დამესვენა, მაღაზიაში წავედი და გრიმ-პარიკი შევიძინე. შემდეგ გარეგნობა
შევიცვალე, მანქანა სასტუმროდან მოშორებით დავტოვე და გავრილოვის სალიკვიდაციოდ
გავემართე. ის პრაღაში სხვა სახელითა და გვარით იყო ჩასული და, როგორც მოგვიანებით
შევიტყვე, იარაღით ვაჭრობაში შუამავლის ფუნქციას ასრულებდა. ისინი მესამე სართულზე,
313-ე ნომერში ცხოვრობდნენ. მათი ოთახის კართან რომ მივედი, ფრთხილად დავაკაკუნე.
ნომრის კარი გაიღო, ზღურბლზე გავრილოვის თანმხლები გამოჩნდა, რომელმაც შემათვალიერა
და მკითხა:
– რა გნებავთ?
– გეგმებში პატარა ცვლილებაა, – ვუთხარი გავრილოვის მეწყვილეს და, ვითომ ჩეხი მოვაჭრის
მიერ ვიყავი გამოგზავნილი, მისი სახელი ვუხსენე, – მე მგონი, ჯობია, რომ შიგნით
ვილაპარაკოთ. არ შემომიშვებთ?
– შემოდით, მოხუცო, – მითხრა გავრილოვის მეწყვილემ, რადგან ხანში შესული მამაკაცის გრიმი
მქონდა მორგებული. ნომერში შემიშვა, თვითონაც შემომყვა და გავრილოვს გასძახა, –
ფრანტიშეკის კაცია, გავრილოვიჩ, მოდი, საქმე აქვს.
– რამდენჯერ უნდა გითხრა, რომ სახელის გარეშე მომმართე! ხომ იცი, რომ კედლებსაც კი
ყურები აქვთ? მიხეილი მქვია, შენ რა, ჩემი სახელი დაგავიწყდა?
– აი, თქვენთანაა, ბატრონო მიხეილ, – ირონიით უთხრა მას გავრილოვის მეწყვილემ და ჩემზე
მიუთითა.
– აბა, გისმენთ. რაო, რა დაგაბარათ ფრანტიშეკმა, რა შეიცვალა მის დიდებულ გეგმებში, ჩვენ ხომ
სულ რაღაც ერთი საათის წინ მოვილაპარაკეთ ყველაფერზე?
ჯიბეში მაყუჩიანი „ბრაუნინგი“ მედო და იმით უნდა მემოქმედა. იარაღი კიდევ ერთხელ
მოვსინჯე, გავრილოვს გავუღიმე და ირონიით, მშვიდად ვუთხარი:
– რაო, რა ბრძანეთ?
– რაებს როშავ, მოხუცო? თქვი, რა დაგაბარა ჩემთან შენმა პატრონმა და აქედან აახვიე, შენი
სისულელეების მოსმენის თავი არ მაქვს!
– გინდა, ერთი ამბავი მოგიყვე? – კვლავ არაადეკვატური კითხვა დავუსვი თითქმის დაბნეულ
გავრილოვს, რომელიც სისხლიანი თვალებით მიყურებდა.
– ზღვა გიყვართ?
– რა ზღვა?
– კატერით სეირნობა?
– ცოლ-შვილი თუ გყავთ?
– სახელების გარეშე. ხომ იცით, რომ კედლებსაც კი ყურები აქვთ, – ირონიულად, მისივე
სიტყვებით ვუთხარი გავრილოვს, – მაშინაც ნახევრად შიშველი იყავით და ახლაც. მაგრამ, იქ
ზღვა და კატერი იყო, აქ კი მხოლოდ სასტუმროს ნომერია და ჩვენ მაინც შევხვდით ერთმანეთს.
რა პატარაა, არა, ეს ოხერი დედამიწა?
– არ დაგიმალავთ და პირდაპირ გეტყვით: პასუხი უნდა მოგთხოვოთ. მაშინ თქვენ ჩემს ცოლ-
შვილს შეეხეთ. ასეთ რამეს კი, ჩემთვის ხანდაზმულობის ვადა არ აქვს და სასიკვდილო ცოდვაა.
– ჩვენს საქმეში სიტყვა და საქმე ტყუპი ძმები არიან. საქმეზე გადასვლა არ გაცადეს და იმიტომ.
– არა, რას ბრძანებთ, რას დავუშავებდი თქვენს ცოლ-შვილს, ისინი რა შუაში იყვნენ?!
– ისე. უბრალოდ.
– „ისე, უბრალოდ“, არაფერი ხდება. ჩვენი ეს შეხვედრაც განგების მოწყობილია და, როგორც
ეტყობა, განგება არ გწყალობთ, – ვუთხარი გავრილოვს და უცებ მის მეწყვილეს შიგ შუბლში
დავაჭედე ტყვია და იქვე დავაგდე, რადგან პროშკა ჩემზე დანით თავდასხმას აპირებდა.
– მაპატიე. შევცდი, დავაშავე, მაგრამ, გარწმუნებ, რომ არც შენ და არც შენს ცოლ-შვილს არაფერს
ვერჩი. მაპატიე!
– არა! – მოკლედ მოვუჭერი გავრილოვს და ტყვია კეფაში ჩავაჭედე, შემდეგ გულშიც ვესროლე
და ნომრიდან ფრთხილად გამოვედი.
– შენ არ ბერდები, ისეთივე მტკიცე ხელი და ზუსტი მიზანი გაქვს, როგორც ადრე, – მითხრა
რომანმა, როდესაც პრაღიდან თბილისში დავბრუნდი, „ძია“ კი შემეხმიანა და ჩემთან შეხვედრა
მოითხოვა.
– გავრილოვი შენ დაბრიდე? – პირდაპირ მკითხა „ძიამ“, რაც მას არ ახასიათებდა და მივხვდი,
რომ რაღაც მოხდა.
– ბოდიში, რომ ჩაგეძიე. ხომ იცი, ასეთი რამეები არ მიყვარს. რადგან გააგორე, ღირსი იქნებოდა,
მაგრამ, მაინც, რატომ?
– რა მოხდა, არ იტყვი?
– რა სხვა საქმეს?
– ხალხს ვეძებთ. ვინაობას გვეუბნებიან ან სურათს გვაძლევენ, ჩვენ კი ვეძებთ და ამაში ფულს
გვიხდიან, – მითხრა რომანმა, მერე პრაღის სასტუმროში ვიდეოკამერის მიერ გადაღებული ჩემი
სურათი მაჩვენა და მითხრა: – სრულიად არ გგავს, მაგრამ, ვფიქრობ, რომ შენ ხარ.
– კი, მე ვარ.
– ეს სულაც არ იციან. უბრალოდ, ჩვენ დაგვავალეს. ჩვენ ერთ-ერთი საუკეთესო კანტორა ვართ
და ასეთ საქმეებზე მთელი მსოფლიოდან მოგვდის შეკვეთები, ისევე, როგორც მკვლელობებზე.
– ძებნას დავიწყებთ.
– იმას, რომ ვერ გიპოვეთ. შენ რა, გინდა, რომ გიპოვოთ? – გაეცინა რომანს და დაამატა –
შემკვეთი კი, ვფიქრობ, არ მოისვენებს და, შეიძლება, სხვა კანტორას დაავალოს ეს საქმე. ამიტომ,
გირჩევ, რომ შემკვეთი გააჩერო, თანაც ისე, რომ მკვლელობას არ ჰგავდეს.
– კი მაგრამ, სხვა კანტორა როგორ მომაგნებს, მე ხომ გრიმში ვარ და შენც კი ვერ მიცანი?
– გასაგებია. გმადლობ.
– რის მადლობა. აბა, წავედი, – მითხრა „ძიამ“ და, სანამ პირველი დატოვებდა ჩვენი
ტრადიციული შეხვედრის ადგილს, შემახსენა – იცოდე, რომ ეს მკვლელობას არ უნდა ჰგავდეს.
– აი, ამის, – „ძიამ“ ობიექტის სურათი მიჩვენა, რომელზეც ეგრეთ წოდებული „მესამე ქვეყნის“
პრეზიდენტობის კანდიდატის სახე იყო აღბეჭდილი და დაამატა – საშინელი ტიპია. თუ
გაპრეზიდენტდა, თავის ისედაც დაბეჩავებულ თანამემამულეებს უფრო მეტად მოუღებს
ბოლოს.
– დარწმუნებული ვარ, რომ შეკვეთა მისმა კონკურენტმა მოგცა, – ვუთხარი რომანს სიცილით.
– ვიღებ.
იმ ეგრეთ წოდებულ „მესამე ქვეყანაში“ ერთი კვირის შემდეგ ჩავედი და შეკვეთილი ობიექტი
ტრიბუნაზე, საარჩევნო სიტყვის წარმოთქმისას მოვკალი სნაიპერული გასროლით. თბილისში
რომ დავბრუნდი, მეორე დღესვე დამიბარა „ძიამ“ და სიცილით მითხრა:
– რა დრო დადგა! უკვე მკვდრებიც შეკვეთებს გვაძლევენ და, თანაც, ამაში სოლიდურ ფულს
იხდიან.
– ფული ხელის ჭუჭყია და ცუდია, რომ მის გარეშე ადამიანს არსებობა არ შეუძლია. მართლაც
რომ ეშმაკის მიერაა მოგონილი.
– ეს რა კარგი რაღაც გამოუგონებია ეშმაკს, – თვალი ჩამიკრა „ძიამ“ – გამოდის, რომ ის ზრუნავს
ადამიანებზე.
– მართალი ხარ. ძალიან ცოდვილები ვართ. მაგრამ, უცოდველი არავინაა ამქვეყნად და, იმედი
მაქვს, ღმერთი შეგვინდობს. მით უმეტეს, რომ ჩვენ მიერ მოკლულთა ოთხმოცდაცხრამეტ
პროცენტს ადამიანებისთვის დიდი ბოროტება მოჰქონდა და ჩვენ ისინი დავსაჯეთ.
– დასჯის უფლება მხოლოდ უფალს აქვს, – მივუგე რომანს, თუმცა, მეც მასავით ვფიქრობდი და
იმედი მქონდა, რომ ღმერთი ცოდვებს მაპატიებდა.
– რა ნაკლი?
– მოძღვარი არ გყავს. აღსარებას არ აბარებ და არ ეზიარები. ეს კი, როგორც შენთვის, ასევე შენი
ოჯახისთვის, ძალიან ცუდია.
– კარგი, რა, მერიკო. ხომ იცი, რომ ღმერთი მწამს. ეკლესიაში სანთლებსაც ვანთებ და
თქვენთვისაც ვლოცულობ. მაგრამ, არ შემიძლია აღსარების ჩაბარება. უბრალოდ, მრცხვენია.
– მერიკო, – ოდნავ ავუწიე ხმას, – იცოდე, მართლა არ გამაბრაზო! რაც თქვი, აღარასოდეს
გაიმეორო. ღმერთის ნებაა ყველაფერი და მხოლოდ მან იცის თითოეული ჩვენგანის როგორც
მოსვლის, ასევე წასვლის დრო.
– გპირდები.
საბჭოთა კავშირის დაშლამდე ცოტა ხნით ადრე მე და შჩუკინი ერთმანეთს სოჭში შევხვდით.
ზოგადი საუბრის დროს, ჯერ კიდევ მოქმედმა გენერალმა მითხრა:
როგორც ადრე ვთქვი, ბოლო მომენტამდე არ მჯეროდა, რომ საბჭოთა კავშირი დაიშლებოდა.
ამიტომ, ვიქტორ იაკოვლევიჩს ვკითხე:
– რას გულისხმობთ?
– დარწმუნებული ვარ.
ისე აგიხდეთ ყველაფერი კარგი, როგორც შჩუკინის სიტყვები ამიხდა. როგორც კი დავიშალეთ
და უმუშევარი დავრჩი, სულ რაღაც ერთ თვეში პროფესიული ნოსტალგია დამეუფლა. რომ არა
რომანი, რომელმაც ახალი საქმე გამომიძებნა, არ ვიცი, რას ვიზამდი. სწორედ ამაზე
ვლაპარაკობდი და, ჩემი სოლიდური ასაკის მიუხედავად, დღემდე იმიტომ ვერ ვანებებ თავს
მუშაობას.
თავს არ ვიქებ. არ ვტრაბახობ, მაგრამ, კარგ ფორმაში ვარ. არც ასაკი მეტყობა და ბევრად
ახალგაზრდად გამოვიყურები. ქალებსაც მოვწონვარ და პოტენციაც შენარჩუნებული მაქვს.
ხოლო, რაც შეეხება ცხოვრებისეულ გამოცდილებას, რაც ახალგაზრდებს აკლიათ, მე საჭიროზე
მეტი მაქვს და ეს უდიდეს უპირატესობას მანიჭებს. ერთი სიტყვით, ჯერ კიდევ ბევრი რამ
შემიძლია და, პოეტის თქმის არ იყოს, „არ ვაპირებ არსად წასვლას...“
ამას წინათ, შვეიცარიის ერთ-ერთ ელიტურ კურორტზე ვისვენებდი ორი კვირა და ისეთი
ფანტასტიკური დრო გავატარე ოცდაათი წლის გოგონასთან (ჩემთან შედარებით, გოგონა იყო),
მე ხომ კმაყოფილი დავრჩი და ვისიამოვნე, ის ჭკუაზე არ იყო ბედნიერებისგან და
გამოთხოვებისას მითხრა...
– მე შენ არასოდეს დამავიწყდები, ჟულიენ. შენნაირი კაცი ჯერ არ შემხვედრია და, ალბათ, არც
შემხვდება.
– მჯობნის მჯობს რა დალევს ამქვეყნად, ჩემო მარტა, – ვუთხარი გოგონას, რომელსაც ჟულიენად
გავეცანი და მასთან ყოველღამე იმდენ ენერგიას ვხარჯავდი ლოგინში, რამდენსაც 30-35 წლის
ახალგაზრდა კაცი...
ყველაფერი ისე გავაკეთე, როგორც შეთანხმებული იყო, ვილაში რომ შევედი და ცოლ-ქმრის
საძინებელში შევიპარე, შევცბი: გრაფი შუა ხნის მამაკაცი იყო, ქალი კი სწორედ ის მარტა,
რომელსაც სულ რამდენიმე საათის წინ დავშორდი შვეიცარიაში.
მართალია, გრიმით, შენიღბული ვმოქმედებდი, მაგრამ, ხმა მაინც შევიცვალე და ჯერ გრაფი
გავაღვიძე, გავკოჭე და პირში ჩვარი ჩავტენე, რომ არ ეყვირა. შემდეგ მარტას ვწვდი თმაში და
სამჯერ გავულაწუნე. ამ დროს გრაფი ამოძრავდა და თვალებით მანიშნებდა, ჩემს ცოლს ნუ სცემ
და მე, რაც გინდა, მიქენიო... აშკარა იყო, რომ შეკვეთა მარტამ მოგვცა, მით უმეტეს, რომ
კურორტზე რამდენჯერმე მითხრა, უახლოეს დროში ზღაპრულად გავმდიდრდებიო, რაშიც,
ალბათ, გრაფის ქონება იგულისხმებოდა. ამიტომ, მე გრაფი შემეცოდა, რადგან
ტყუილუბრალოდ ვკლავდი და ვუთხარი:
– რას მერჩით, რა დაგიშავეთ? მით უმეტეს, ჩემმა ცოლმა. ის ისეთი სათნო და ღვთისნიერია,
ჭიანჭველასაც არ დაადგამს ფეხს. ალბათ, მძარცველი ხართ და ფული და ნივთები გჭირდებათ.
კი, ბატონო, გეტყვით, სად რა მაქვს და ყველაფერი წაიღეთ, ოღონდ ჩვენ თავი დაგვანებეთ.
– მძარცველი არ ვარ.
– დაქირავებული მკვლელი.
– ვინ?
– ქილერი და თქვენი მოკვლა მაქვს დავალებული, რაშიც ექვსასი ათასი ევრო გადამიხადეს.
– კი მაგრამ, მე უბრალო გრაფი ვარ, არც პოლიტიკაში ვერევი და არც სხვა სახიფათო საქმეებში.
ამიტომ, ვერ ვხვდები, ვის და რატომ უნდა შეეკვეთა ჩემი მოკვლა.
– არა.
– დიახ, – დამიდასტურა გრაფმა, – მით უმეტეს, რომ ამ ერთი თვის წინ სწორედ მას დავუმტკიცე
ჩემი მემკვიდრეობა ოფიციალურად.
– და, მაინც არ მჯერა, – მითხრა გრაფმა. შემდეგ ცოლს შეხედა და მომიბრუნდა, – რა ბრძანეთ,
რამდენი გადაგიხადათ ჩემი მოკვლისთვის?
– ჩემმა ცოლმა კი, ერთი თვის წინ შვიდასი ათასი ევრო გამომართვა და მითხრა, შენთვის
სიურპრიზი უნდა დავამზადებინოო. ნუთუ ეს ფული გადაგიხადათ?
– ასი ათასი თვითონ გამოიყენა, დანარჩენით კი მკვლელი დაიქირავა – აი, კიდევ ერთი
დასტური.
– არა, მაინც არ მჯერა. ჩემი მარტა მორწმუნეა. ორი კვირა მონასტერში გაატარა და ის
ნამდვილად არ გამიმეტებდა ასე. აქ რაღაც შეცდომაა.
სანამ ბოლო ფრაზას ვიტყოდი, მარტა უხმოდ მისმენდა. ბოლოს კი მას ნერვებმა უმტყუნა და
აყვირდა:
– ვინ ხარ და საიდან იცი ამდენი? მოგცეს ფული?! – მიდი და შენი საქმე შეასრულე, სხვა რამეს
რას კითხულობ?
– ჰმ, წესიერი, ხომ? – ახარხარდა მარტა და ჩემზე გამოიწია, რომ სახეში მცემოდა, მაგრამ მე მას
სილა გავაწანი, იქვე მივაგდე და გრაფს ვუთხარი:
– მე წავედი, გრაფ, დანარჩენი კი თქვენ იცით. ფულს, რა თქმა უნდა, უკან არ დაგიბრუნებთ.
ერთხელ, ჯერ კიდევ ჩემი „კაგებეშნიკური“ კარიერის დასაწყისში, პაკისტანის ქალაქ პეშვარში
გამგზავნეს, რომ ვინმე შამილ ქემალის ლიკვიდაცია მომეხდინა. ის ცნობილი ავღანელი საველე
მეთაური იყო და საბჭოთა სამხედრო ძალებს სისხლს უშრობდა. ქემალის ლიკვიდაციისთვის
სამი ვარიანტი გვქონდა დამუშავებული და არც ერთი არ იყო ადვილი. თუმცა, მე ყველაზე
რთული მისიის შესრულება მომიწია. რადგან ობიექტს ვერც ახლოდან მივწვდი და ვერც
სნაიპერული შაშხანიდან, მისი გარემოცვა ბრძოლით უნდა გამერღვია და ამგვარად
შემესრულებინა ეს ურთულესი დავალება. შამილ ქემალი და მისი გარემოცვა სულ რაღაც
თორმეტი კაცისგან შედგებოდა, მაგრამ, ისინი კარგად მომზადებული მეომრები იყვნენ და მათი
დახოცვა ადვილი არ იყო, მით უმეტეს, რომ ისინი ქალაქის კლდოვან რაიონში ცხოვრობდნენ. ის
ადგილი კი, თითქმის მიუვალი და კარგად დაცული იყო. თანაც, იქვე, მზადყოფნაში ჰყავდა
ამერიკული ვერტმფრენი „კობრა“ და, საშიშროების შემთხვევაში, გაქცევაც შეეძლო. მიუხედავად
ყველაფრისა, მე საკმაოდ ეფექტურად შევასრულე ჩემი დავალება. ქემალი და მისი დაცვა
დავხოცე და მათივე ვერტმფრენით ვცადე გაქცევა, რომლის მართვაც, რა თქმა უნდა, „კაგებეში“
მასწავლეს. თითქმის ორმოცდაათ მეტრ სიმაღლეზე ვიყავი ასული და სამშვიდობოზე
გავდიოდი, როდესაც კლდის ნაპრალში „სტინგერიან“ მოჯაჰედს მოვკარი თვალი, რომელმაც
რეაქტიული რაკეტა დამიმიზნა და ჩემი მიმართულებით გამოუშვა... ხუთიოდე წამიც და ჩემგან
სველი ადგილიც კი არ დარჩებოდა, რადგან „სტინგერი“ ნაკუწებად აქცევდა ჩემს „კობრას“.
ამიტომ, ვერტმფრენიდან გადმოვხტი. ამ დროს ვერტმფრენს რაკეტა მოხვდა, აფეთქების
ტალღამ უცნაური ტრაექტორიით გამისროლა კლდეებისკენ და, იმის ნაცვლად, რომ
უფსკრულში ჩავვარდნილიყავი, კლდის ერთ-ერთ ნაპრალს დავეჯახე და ვიწრო ბილიკზე
ამოსულ უზარმაზარ გაფოთლილ ხეში გავიჭედე.
მართალია, არც იქიდან იყო ადვილი თავის დაღწევა, მაგრამ, რაც მთავარია, „სტინგერს“
გადავურჩი და, სავარაუდოდ, სიკვდილმა კვლავ გვერდით ჩამიარა, თუმცა, ფრთა გამკრა...
– შენ, ჩემო ძმაო, ბედის რჩეული ყოფილხარ, – მითხრა მუხინმა, როდესაც პაკისტანიდან
დავბრუნდი და ხელმძღვანელობას ანგარიში ჩავაბარე.
– შენ მართლაც რომ ბედის რჩეული ხარ, ჩემო კოკი, – მითხრა ერთხელ შჩუკინმა, როდესაც
მორიგი დავალების დეტალებს ვაზუსტებდით, – ფენომენალური შედეგები გაქვს. სიკვდილი
ყოველთვის გვერდს გივლის და ბედისწერა შენს მხარეზეა.
– ვინ არის?
– ყველაფერს თავისი წესი აქვს. ჯერ ეკლესიას უნდა გაესამართლებინა, გაეკრიჭა და მხოლოდ
ამის მერე ერთვებოდა საქმეში კანონი. მან კი ამ შუალედით ისარგებლა. უცხოეთში გაიქცა და
თავი რჯულისთვის წამებულად გამოაცხადა.
– ამერიკაშია?
– ჰო, იქაა და კვლავ რელიგიას შეფარებული, ახლა უკვე პირდაპირ ეწევა ანტისაბჭოთა
საქმიანობას – გამოდის ტელევიზიითა და რადიოთი, იბეჭდება გაზეთებში. სხვათა შორის,
ბევრი მორწმუნე, პატიოსანი ადამიანი უჭერს მას მხარს და ამიტომ ის ძალიან საშიშია. მით
უმეტეს, რომ „ცეერუც“ უმაგრებს ზურგს. ხელმძღვანელობამ მისი ლიკვიდაციის ბრძანება
მოგვცა. როგორც უკვე გითხარი, მან ღმერთი განარისხა და შენ უნდა გადაიქცე ღმერთის
მრისხანე მახვილად.
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ამ კაცის ლიკვიდაცია უფრო მეტ ზიანს ხომ არ მოუტანს ჩვენს ქვეყანას
და მას წამებულ წმიდანად ხომ არ გამოაცხადებენ, რაც მის მომხრე ანტისაბჭოელთა რიცხვს
უფრო გაზრდის? – ვუთხარი შჩუკინს.
– რას გულისხმობთ?
– გასაგებია, ბატონო. დიდი მადლობა, – მივუგე ობიექტის პირად მსახურს და, მას მერე, რაც
გულდასმით გამჩხრიკეს, ჯერ გამაშიშვლეს და აბანოში შემიშვეს, შემდეგ კი თავიანთი სამოსი
მომცეს და აპარტამენტებში შემიყვანეს.
– რა გქვია?
– ტიხონი, ბატონო!
– ბატონს რომ მეძახი კარგია და ეს შენს მორჩილებაზე მეტყველებს. რა თქმა უნდა, შენი ბატონი
ვარ, მაგრამ, მე ყველა დიადს მეძახის და შენც დიადი დამიძახე.
– გასაგებია, დიადო! – ვთქვი მე და ისე დავხარე თავი, ლამის იატაკს დავკარი, შემდეგ კი
„დიადს“ ხელზე ვემთხვიე, რაც ჩემთვის „დიდი მადლი“ და „წყალობა“ იყო.
– კარგია, კარგი. თუ ასე განაგრძეს, ძალიან მალე დაწინაურდები, – შემპირდა „დიადი“, მე კი მას
მივუგე:
„დიადის“ ინტიმურ გარემოში ძალიან მალე, სულ რაღაც სამ კვირაში მოვხვდი. პირველივე
შესაძლებლობისთანავე აღვბეჭდე მისი გახრწნილობები ფარულ, მინიკინოკამერაზე და იმავე
ღამეს ცენტრში გადავაგზავნე, იქიდან კი დაშიფრული დეპეშა მოვიდა. სტილით ვიცანი, რომ
მუხინის შედგენილი იყო. მასში ეწერა: „მშვენიერი ფილმი გადაგიღია. ყველა კმაყოფილია. ახლა
კი შეგიძლია, ის ჯოჯოხეთის გზას გაუყენო. გისურვებთ წარმატებებს“.
„დიადის“ სექს-ორგიები იმდენად ამაზრზენი და საზიზღარი იყო, რომ მათი აღწერა გულს
მირევს და დეტალებზე ამიტომ არ ვსაუბრობ. „კაგებეში“ ჩემი გადაღებული ფირი გადაამრავლეს
და ევროპასა და ამერიკის შეერთებულ შტატებში რამდენიმე კომერციულ არხს გაუგზავნეს,
რომლებმაც ის დაუყოვნებლივ გაუშვეს ეთერში და ათეულ მილიონობით ადამიანი შოკში
ჩაყარეს. ამის პარალელურად კი მე „დიადის“ სალიკვიდაციოდ მოვემზადე, ხელსაყრელ
მომენტს დაველოდე და, როდესაც ის თავის ფეშენებელურ ბილწ აპარტამენტებში მარტო დარჩა,
ვეახელი და ვკითხე:
ჩემზე ეჭვი არავის აუღია და დაუბრკოლებლად გამიშვეს. ერთი საათის შემდეგ კი უკვე
თვითმფრინავში ვიჯექი და ამერიკას ვტოვებდი.
– ყოჩაღ, კოკი, უზადო შესრულება იყო, – შემაქო შჩუკინმა, როდესაც ლუბიანკაზე მივედი და
მის კაბინეტში შევდგი ფეხი დაწვრილებითი ანგარიშის ჩასაბარებლად, – ყველაფერი ისე
კარგად აეწყო, რომ იმ ბილწის გამო მწუხარებაც კი არავის გამოუთქვამს, პროტესტსა და, მით
უმეტეს, მის წამებულად გამოცხადებაზე ხომ ლაპარაკი ზედმეტია. ისეთი ფირი გამოგვიგზავნე,
რომ წყალი არ გაუვიდოდა.
– საშინელი ბილწი და ძალიან საზიზღარი ვინმე იყო, – მივუგე შჩუკინს, – იმ ნაძირალას თავი
რასპუტინი ეგონა, თუმცა, მისი არანაირი პარამეტრი არ ემთხვეოდა რასპუტინისას.
– ორივე უკვე საიქიოშია და, ალბათ, კუპრში ბანაობენ, – ღიმილით მითხრა ვიქტორ
იაკოვლევიჩმა და მკითხა – ახლა ის მითხარი, როგორ ხარ, დიადმა ფორმა ხომ არ დაგაკარგვინა?
– მაშინ, კიდევ ერთი დავალება უნდა შეასრულო. არ შეგაწუხებდით, მაგრამ, ისეთი რამაა, რომ
სხვას ვერ ვანდობთ.
– დაშნა?
– ჰო, დაშნა, – მითხრა შჩუკინმა, – მოკლედ, ასე, ჩემო კარგო, დაშნა აქ, ლუბიანკაზე გვყავდა და
დამუშავებისას ჩვენს კრეტინებს შემოაკვდათ. ის კი „ემვედეს“ „ვეთხოვეთ“ დროებით და, უკან
თუ ვერ ჩავაბარეთ საღ-სალამათი, ჯერ ერთი, მთელი ოპერაცია ჩაგვეშლება, თანაც, ისეთი
სკანდალი ატყდება მინისტრების დონეზე, რომ დედა შვილს არ აიყვანს.
– მაინც, რა მოხდა?
– არა, დაშნა მათი აგენტი არ ყოფილა. უბრალოდ, შეღავათების სანაცვლოდ, დაშნა მილიციას
კრიმინალური წესრიგის დამყარებაში ეხმარებოდა.
– ეგ როგორ?
– პლასტიკური ოპერაციის მეშვეობით. ჩვენი სუპერქირურგები შენგან მის ზუსტ ასლს
დაამზადებენ, შემდეგ კი, ოპერაცია რომ დასრულდება, შენ კვლავ ძველ ჰაბიტუსს
დაგიბრუნებენ, ყოველგვარი იარებისა და კვალის გარეშე. მით უმეტეს, რომ შენ და დაშნა
აღნაგობითაც ძალიან ჰგავხართ ერთმანეთს.
– ახლავე, – მითხრა შჩუკინმა, – ჩვენ ახლა მინუს მეექვსე სართულზე ჩავალთ, სადაც დაშნას
გვამს განახვებთ და ინფორმაციებსაც მოგაწვდით.
– კარგი, წავედით.
– კოკი, ხედავ, სხეული როგორი მოხატული აქვს? – მითხრა შჩუკინმა, – შენც ასე მოგხატავენ,
მერე კი სახესაც შეგიცვლიან.
– სამ თვეში თვითონვე გაქრება. ჩვენი მხატვრები შენს სხეულში სპეციალურ ქიმიურ ხსნარს
შეუშვებენ, რომელიც სრულიად უვნებელია.
– გასაგებია. კიდევ?
– „ემვედეს“ კიდევ ერთი კვირით ვთხოვეთ დაშნას ჩვენთან დატოვება და სწორედ ეს დრო
გვაქვს, რომ შენგან მისი ორეული შევქმნათ, – მითხრა მუხინმა, შჩუკინმა კი დაამატა:
ქურდულ საკანში სულ ექვსი ქურდი იჯდა, მეშვიდე მე ვიყავი და ჩემი პრესტიჟული ადგილი
ფანჯარასთან ცარიელი დამხვდა.
– ერთ ძველ საქმეზე მაკაჩავებდნენ „კაგებეში“, – ვამცნე ქურდებს, ხელები ძირს დავუშვი და
დავამატე, – მაგრამ ვერ მომჭამეს და ჩემგან სიტყვაც ვერ გაიგეს.
ერთი სიტყვით, ჩემმა „დაბრუნებამ“ წარმატებით ჩაიარა და, ვერც მილიცია, ვერც ციხის
თანამშრომლები და ვერც პატიმრები ვერ მიხვდნენ, რომ ნამდვილი დაშნა არ ვიყავი.
პატიმრობის ორი თვის თავზე, „პრაგულკის“ დროს, ერთ-ერთი ჩემი „კოლეგა“, მეტსახელად
„ტროლი“ ჩემ გვერდით ჩამოჯდა, მიიხედ-მოიხედა და მითხრა:
– სანამ კაგებე გაკაჩავებდა, ქსივა მომივიდა, რომელშიც ეწერა, რომ ყველაფერი მზადაა და შენს
სიტყვას ელოდებიან დასაძვრელად. რას იტყვი, რა ვქნათ? ხვალ პასუხი უნდა მივწეროთ.
ტროლის სიტყვებიდან მხოლოდ იმას მივხვდი, რომ ვიღაც ან რაღაც სადღაც უნდა წასულიყო ან
წაეღოთ, თუმცა, ზუსტად რაში იყო საქმე, არ ვიცოდი და არც რამის კითხვა ივარგებდა, რადგან
„დავიწვებოდი“. ამიტომ ტროლს ვუთხარი:
ერთადერთი, რაც ვიცოდი, ის იყო, რომ აუცილებლად ტროლი უნდა „დაეკაჩავებინა“ „კაგებეს“.
თუმცა, იმ მომენტში ჩემებთან დაკავშირება შეუძლებელი იყო. არადა, დრო არ ითმენდა და,
სულ რაღაც თორმეტი საათის შემდეგ, შეიძლება, გავშიფრულიყავი. ამის დაშვება კი არავითარ
შემთხვევაში არ შეიძლებოდა და სასწრაფოდ რაღაც უნდა მომეფიქრებინა. მე ნარზე წამოვწექი,
ორიოდე საათი ვიფიქრე, მოქმედების გეგმა შევიმუშავე და მის შესრულებას შევუდექი.
– ტროლი უნდა გაუშვათ გარეთ ორი-სამი საათით. რაღაც საქმეა და მალევე დაბრუნდება.
– შენ თუ გინდა, ერთი დღითაც გაგიშვებ, მაგრამ, ტროლს – ვერა. რომ დაითესოს, თავს
მომაჭრიან.
– არ დაითესება, მე ვარ ატვეჩაი. სამ საათში მოვა და პატივსაც გცემ.
– კარგი. მხოლოდ შენი ხათრით, დაშნა, – მითხრა ციხის უფროსმა, – გამოვიყვანოთ კამერიდან?
– ჯერ არა. ჯერ მე დამაბრუნეთ და მერე გაიყვანეთ, – ვუთხარი ციხის უფროსს. საკანში რომ
დამაბრუნეს, ტროლს ვუხმე და ვუთხარი:
– შენ ახლა გარეთ გაგიშვებენ და ჯერ ერთგან დარეკავ, შემდეგ ამ ქსივას გადასცემ და უკანვე
დაბრუნდები. აბა, შენ იცი, მიდი!
ტროლს დაშიფრული წერილი გავატანე, რომელშიც ეწერა: „ეს „ტროლია“, ქურდი. ხვალ
ვიღაცასთან ქსივა უნდა გავგზავნოთ, მაგრამ, ვისთან და რა – არ ვიცი, არ უთქვამს და, რომ
მეკითხა, „დავიწვებოდი“. ამიტომ, რაც შეიძლება მოკლე დროში დაამუშავეთ და ისევ უკან
გამოუშვით“.
– ძალიან კარგი. ყოჩაღ, ტროლ! შენ როგორ ხარ? – ვუთხარი ტროლს, თან ყურადღებით
შევათვალიერე, რადგან, შეცვლილი მეჩვენა.
– კარგად ვარ. უბრალოდ, ძალიან დავიღალე და მეძინება. თუ ჩემთან მეტი საქმე არ გაქვს, მაშინ,
ცოტას წავაკიმარებ.
– მიდი, დაიძინე!
ორი დღის შემდეგ ბუტირკის ციხიდან გამომიყვანეს, საეტაპო მანქანაში ჩამსვეს და ადგილიდან
დავიძარით. ბადრაგი ხმას არ იღებდა, მე კი არ ვიცოდი, რაში იყო საქმე და ბადრაგს ვკითხე:
– სად მივდივართ?
– ხომ არ გავიწყდება, ვის ელაპარაკები? გირჩევნია, წესიერად გამცე პასუხი, თორემ, პასუხს
სხვანაირად მოგთხოვ!
ბადრაგს რაღაცის თქმა უნდოდა, მაგრამ, არ დასცალდა. – უცებ ჩვენი საეტაპო მანქანა რაღაცას
დაეჯახა, სიმაღლიდან გადაეშვა და წყალში ჩავარდა. მე გონება დავკარგე და გავითიშე.
თვალები რომ გავახილე, პატარა ოთახში ვიწექი, თავზე კი შჩუკინი წამომდგომოდა და
მიღიმოდა.
– ამხანაგო გენერალო, თქვენ?! – ვთქვი მე და წამოდგომა დავაპირე, მაგრამ ვიქტორ
იაკოვლევიჩმა არ დამანება და მითხრა:
– იწექი, იწექი, კოკი. ნახევარი საათიც და გაზის მოქმედება გაივლის, შემდეგ კი შეგიძლია, ადგე
კიდეც.
მეორე დღეს ლუბიანკაზე პლასტიკური ოპერაცია გამიკეთეს და ჩემი სახე დამიბრუნეს. ერთი
თვის მერე კი ქურდული ტატუებიც გამიქრა და ისევ ძველი კოკი ვიყავი. შჩუკინმა კი მითხრა:
– ავარია ჩვენ მოვაწყვეთ. რამდენიმე დღეში მილიცია ნამდვილი დაშნას სხეულს იპოვის
მდინარე მოსკოვში.
– დარდი ნუ გაქვს, ბადრაგები და მძღოლი უვნებლად არიან. სწორედ იმიტომ გავუშვით გაზი,
რომ დაგძინებოდათ და დაუბრკოლებლად შეგვძლებოდა მოქმედება.
– მერე?
– ათი მილიონი მანეთი გადავყარეთ, რადგან, გაუქმებული ფული იყო. ხოლო ოქრო, ძვირფასი
ლითონები და ძვირფასი ქვები მილიარდამდე ურტყამს.
– ვხედავ, ვხედავ, მაგრამ, ახლა ეს სიმდიდრე სახელმწიფო ბანკის საცავებში დაიდებს ბინას,
კეთილ საქმეს მოხმარდება, ამ კეთილი საქმის შემოქმედი კი შენ ხარ.
– გეთანხმები, მაგარი საქმეა, მაგრამ, მთელი ქურდული სამყარო ფეხზე დადგება, განძსაც, მის
გამცემსაც და წამღებსაც ძებნას დაუწყებენ და, გარწმუნებ, რომ ამ ისტორიას კიდევ ექნება
გაგრძელება.
– ნახევარმილიონიანი საქმეა.
– გასაღებაზე რა მოგახსენო, მაგრამ, აი, ეს კაცია მოსაძებნი და სწორედ ამ საქმეში იხდიან ამდენ
ფულს, – მითხრა რომანმა და ფოტოსურათი მომაწოდა.
– ეს ვინაა?
– დაიკარგა?
– კი მაგრამ, სად უნდა ვიპოვო, რაღაც ხელჩასაჭიდი მაინც ხომ უნდა მქონდეს?
– დიახ.
– ძალიან კარგი. მაშინ, ზეგ 5 საათზე გელოდება ბულვარში. შავი პიჯაკი ეცმევა და ხელში
ჟურნალი „ოგონიოკი“ ეჭირება, რომელზეც ელცინის ფოტოა დაბეჭდილი.
მე შევინიღბე და მეორე დღეს ბათუმში გავემგზავრე, ხოლო დათქმულ დროს კი უკვე ბულვარში
ვიყავი. შავპიჯაკიან, „ოგონიოკიან“ შუა ხნის მამაკაცს რომ მივუახლოვდი, რომელიც მარტო
იჯდა სკამზე, პაროლი ვუთხარი:
– გისმენთ, ბატონო.
– სურათი ნახეთ?
– დიახ, გადმომცეს.
– დიახ, ტროლი.
– ტროლი, ტროლი... – დამიდასტურა შავპიჯაკიანმა, – ერთ დროს მაგარი ვინმე იყო, რკინის
წრთობის ქურდი, მაგრამ... ერთი სიტყვით, გაირკვა, რომ თურმე, უბეში გველი გვყოლია. მან
უპატიებელი, გამოუსწორებელი დანაშაული ჩაიდინა და მიწიდან უნდა ამოვთხაროთ.
– კონკრეტულად?
– კონკრეტულად, თქვენ ის უნდა იპოვოთ და ჩაგვაბაროთ. თქვენზე ბევრი რამ მსმენია და ვიცი,
რომ კენჭის პოვნა შეგიძლიათ ოკეანეში. ამდენ ფულსაც სწორედ ამიტომ გიხდით.
– ბევრად მეტიც გადაუხდიათ, – გამეცინა მე, – მაგრამ, მარტო ფულში არაა საქმე. უნდა ვიცოდე,
ვის და რატომ ვეძებ, თუ, რა თქმა უნდა, ცოცხალია.
– ფული გაიტაცა?
– მილიციამ?
– დიახ, მილიციამ. ერთი ქურდი იყო – დაშნა, რომელიც „ობშჩიაკს“ ინახავდა. მოულოდნელად
ის მდინარე მოსკოვში დაიღუპა ეტაპირებისას, როდესაც ბუტირკის ციხიდან სასამართლოში
მიჰყავდათ, რათა ერთ საქმეზე მოწმედ გამოსულიყო. მაშინ ყველა ჩვენი ძმა ფიქრობდა, რომ
ყველაფერი ძალოვნებმა მოაწყვეს და, ფულიც, უფრო სწორად კი – ქურდული „ობშჩიაკი“ მათ
დაითრიეს, თუმცა, მაშინ ვერაფრით მოხერხდა კვალზე დადგომა. ამ ექვსი თვის წინ კი,
ბუტირკის ციხის გაბასიაკებულმა უფროსმა ერთი ისტორია მოგვითხრო და დავასკვენით, რომ
განძის გაუჩინარებაში სწორედ ტროლი მონაწილეობდა. თურმე, წინა დღეს, დაშნას თხოვნით,
ციხის უფროსს ტროლი რამდენიმე საათით გაუშვია ციხიდან, ამის მერე კი დაშნაც დაიღუპა,
ჯოხი მასზე გადატყდა და ყველას ეგონა, რომ განძი დაიკარგა. ახლა აშკარაა, რომ ეს ასე არ
მომხდარა, რომ ტროლიც ამ საქმეშია და მისი დათრევით დავადგენთ განძის ადგილსამყოფელს.
– თანახმა ვარ, მოვძებნი, მაგრამ, მინდა იცოდეთ, რომ მისი პოვნის შანსი მინიმალურია.
– იმიტომ, პატივცემულო, რომ ასეთი საქმის ჩამდენებს ყოველთვის ისინი აქრობენ, ვინც მათ
უკან დგას. არა მგონია, რომ ობიექტს მარტო ემოქმედა. ის ასეთ რამეს, უბრალოდ, ვერ
შეძლებდა. თუმცა, მე მაინც ვიღებ ამ შეკვეთას და ხვალიდანვე ვიწყებ ძებნას.
– რაში დაგჭირდა?
ძველი ყაიდის სააგარაკო ორსართულიანი სახლი მდინარე ნევის პირას მდებარეობდა და ტყის
მასივით იყო გარშემორტყმული. ეზოში უზარმაზარი ნაგაზი დადიოდა, რომელიც
ერთდროულად სიგნალიზაციისა და მცველის ფუნქციებს ასრულებდა. მე ჯერ კარგად
დავზვერე იქაურობა და სიტუაცია შევისწავლე. ხოლო, როცა დაღამდა, აგარაკთან ფეხაკრეფით
მივედი, ნაგაზი გავანეიტრალე, ღობეზე გადავძვერი და სახლში შევედი, მძინარე ტროლს ჯერ
შეყენებული პისტოლეტი გამოვუცურე ბალიშის ქვეშიდან, შემდეგ კი იქვე, სკამზე ჩამოვჯექი,
საწოლს ფეხი მივარტყი და ვთქვი:
ტროლმა თვალები გაახილა და რომ დამინახა, ბალიშის ქვეშ შეაცურა ხელი, მაგრამ, ვერაფერი
რომ ვერ იპოვა, შეშინებულმა მკითხა:
– ვინ ხარ?
– ამას ხომ არ ეძებ? – ტროლს მისი პისტოლეტი დავანახვე, – შეყენებული პისტოლეტის ბალიშის
ქვეშ შენახვა ძალიან საშიშია, შემთხვევით რომ გავარდეს, ტვინს გაგასხმევინებს, ტვინი კი ჯერ
კიდევ დაგჭირდება.
– გისმენ.
– ქურდებმა შენი მოძებნა შემიკვეთეს და ამაში დიდ მაყუთს იხდიან. მე კი მორწმუნე კაცი ვარ
და ვიცი, უდანაშაულო ხარ და მათ ხელში რომ ჩაგაგდო, წამებით მოგკლავენ, მაინც ვერაფერს
შეიტყობენ შენგან, რადგან არაფერი იცი, მე კი შენი ცოდვა დამედება. ხომ მართალს ვამბობ,
ქურდული „ობშჩიაკი“ ხომ შენ არ წაგიღია?
– ყნოსვით ვხვდები.
– სად უნდა გავუჩინარდე? ფული მე არ მაქვს და დასამალი. აქამდეც ძლივს მოვაღწიე, – ხელი
ჩაიქნია ტროლმა და დაამატა: – განწირული ვარ. ხვალ თუ არა, ზეგ მაინც მომაგნებენ და ვერსად
დავიმალები.
– დაიმალები.
– გაქცევა არც დაგჭირდება. საკმარისია, გარეგნობა შეიცვალო და ეძებონ მერე ნემსი თივაში.
– იდეა კარგია, მაგრამ, ფული და ერთგული ქირურგი სჭირდება. მე კი არც ერთი არ გამაჩნია.
– ხომ იცი, რომ ჩვენი პირობა არავითარ შემთხვევაში არ უნდა დაირღვეს, – შევახსენე ქირურგს,
როდესაც ტროლი იატაკქვეშა კლინიკიდან გამომყავდა.
– იმედია. მშვიდობით.
– ესეც ასე. ექიმი ხმის ამომღები არაა. შენი კოლეგები კი, ვეღარასოდეს გიპოვიან და
უსაფრთხოდ იქნები.
ორმოცდაათი ათას რუბლად არამცთუ პლასტიკურ ოპერაციას კი არა, წესიერ მაკიაჟსაც არავინ
გააკეთებდა, ამიტომ, ტროლს ღიმილით მივუგე:
– მე, არა, ქურდებმა, – მივუგე გაოცებულ ტროლს, შემდეგ კომოდის უჯრიდან პატარა ჩანთა
ამოვიღე და მაგიდაზე დავდე, ზედ ბინის გასაღები დავადე და დავამატე – ეს ბინა შენია და შენს
სახელზეა გაფორმებული. ამ ჩანთაში კი შენი ახალი პასპორტი და ორმოცდაათი ათასი
დოლარია. ეს ყველაფერი მშვიდობაში მოიხმარე. იმედია, ერთმანეთს აღარასოდეს შევხვდებით.
– მშვიდობით, ჩემო მეგობარო, მშვიდობით. მე თქვენი არც სახელი ვიცი და არც გვარი, მაგრამ,
მერწმუნეთ, რომ ყოველ დილას და ყოველ საღამოს თქვენთვის ვილოცებ, სანთლებს დავანთებ
და სიცოცხლის ბოლომდე თქვენი მადლიერი ვიქნები, – მითხრა ტროლმა, ხელი ჩამომართვა და
ბინიდან რომ გავდიოდი, ჯვარი გადამსახა.
– ამის თქმა ძალიან რთულია, – მხრები ავიჩეჩე მე, – როგორც ადრე გითხარით, ასეთ ადამიანებს
თავიდან იშორებენ და, გამორიცხული არ არის, რომ მოეკლათ. თუმცა, შეიძლება, ის მართლაც
უბედურ შემთხვევას შეეწირა. ფაქტი კი ერთია – ის ნამდვილად მკვდარია და თქვენი
„ობშჩიაკის“ ფულის კვალი ამ ეტაპზე დაიკარგა.
– არა, გეშლება, – ვუთხარი ბიჭს და წამოვდექი, რომ შარის თავიდან ასაცილებლად გავცლოდი,
მაგრამ ბიჭმა ხელით მიბიძგა, სკამზე დამაბრუნა და შემიღრინა:
– იჯექი. სად ითესები? აუცილებლად უნდა გავიხსენო, საიდან მეცნობა შენი სიფათი.
– განზე გადექ, წმიდა მამაო, – ირონიით მიუგო ტროლს ბიჭმა, – სხვის საქმეში ნუ ერევი!
– პატივი ეცი მამასა შენსა და მოყვასს ნუ აწყენინებ, – თქვა ტროლმა, მაგრამ სკინჰედმა მას
მუშტი ცხვირთან მიუტანა და კბილებში გამოსცრა:
– შვილო ჩემო... – თქვა ტროლმა, მაგრამ სკინჰედმა მას ხელი ჰკრა და იატაკზე დააგდო, შემდეგ
ირონიულად გაიცინა და თქვა:
მე სკინჰედს ხელი ვკარი და მოპირდაპირე სკამს მივანარცხე, შემდეგ წიხლი მივაყოლე და იქვე
გავთიშე, მისი სამი მეგობარი კი, რომლებმაც დანები დააძრეს, ერთმანეთზე დავაწყვე და
ტროლს ვუთხარი:
მატარებელი რომ გაჩერდა და ჩავედით, სკინჰედები ჯერ კიდევ გათიშულები იყვნენ და ასეთ
მდგომარეობაში განაგრძეს გზა.
ბერად შემდგარი ტროლი ნელი ნაბიჯით გაუყვა ღამის მოსკოვის განათებულ ქუჩას, მე კი
ტაქსიში ჩავჯექი და ჩემი ბინისკენ გავემართე, სადაც მორიგი სიურპრიზი მელოდა: სახლში რომ
შევედი და შუქი ავანთე ოთახში სამოქალაქო ტანსაცმელში გამოწყობილი ორი ახალგაზრდა
დამხვდა. მე არც პისტოლეტი მქონდა თან და, რომც მქონოდა, მაინც არ ვიხმარდი, რადგან
ახალგაზრდებს ეტყობოდათ, რომ სამტროდ არ იყვნენ მოსულები. ერთ-ერთმა მათგანმა მითხრა:
– კონკრეტულად?
– კონკრეტულად, ჩვენ თქვენი დაცვა გვევალება, სანამ მოსკოვში და, საერთოდ, რუსეთის
ტერიტორიაზე იქნებით.
– რატომ, რა ხდება?
– „ეფესბედან“ ხართ?
– ამას ვერ გეტყვით, არ უთქვამთ, მაგრამ, სულ მალე დაგირეკავენ და გეტყვიან, რაშიცაა საქმე, –
მითხრა ერთ-ერთმა და, სიტყვა არ ჰქონდა დასრულებული, რომ ჩემმა ბინის ტელეფონმა
დარეკა. ყურმილი ავიღე და მომესმა:
– გამარჯობა, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, – მივუგე შჩუკინს, თან მივხვდი, რომ რაღაც მოხდა, რაც
ძველ ამბავთან იყო დაკავშირებული და ჩავეკითხე, – მოხდა რამე?
– ხვალ გნახავ და ყველაფერს გეტყვი. ერთი ძველი ამბის გამო ჩვენი კოლეგები პრევენციულ
ღონისძიებებს მიმართავენ და ეს ბიჭებიც იმიტომ არიან შენთან. შეგიძლია, მშვიდად იძინო. არა
მგონია, რომ დღეს რამე მოხდეს. აბა, ხვალამდე, ღამე მშვიდობისა.
– სწორედაც.
ზაქირ-ბეი მე და კიდევ ხუთმა ჩვენმა კოლეგამ პაკისტანის დედაქალაქში, ისლამ-აბადში, თავის
კუთვნილ „ჯიპში“, ერთ ტონა ნარკოტიკთან ერთად გამოვბუგეთ, მაგრამ, რა შუაში იყო ის
ამბავი ყველაფერ ამასთან, ვერ მივხვდი და შჩუკინს ვკითხე:
– შურისძიებაა?
– ორს – ოთხი ხომ უკვე მკვდარია. ვრჩებით მე და გულიევი, ერთ-ერთი ჩვენგანი კი მოღალატე
და გამცემია, ანუ, ინფორმაცია შურისმაძიებლებს ერთმა ჩვენგანმა მიაწოდა.
– ზუსტად ასე ფიქრობენ კონტრდაზვერვაში და თბილისში უნდა გწვეოდნენ, რომ შენ თვითონ
ჩამოხვედი აქ.
– ესე იგი, ეს ბიჭები არა მხოლოდ ჩემს დასაცავად არიან აქ, არამედ საჭიროების შემთხვევაში,
შეიძლება დამაპატიმრონ?
– დარწმუნებული ვარ, ასეთი საჭიროება არ დადგება. ჩვენს უმცროს კოლეგებს ვუთხარი, რომ
შენს ერთგულებაზე თავს ვდებ, თანაც, კაპიტანი გულიევიც გაქრა და იმის დიდი ალბათობაა,
რომ შურისმაძიებლებს სწორედ მან მიაწოდა ინფორმაცია. ასე რომ, მეც რომ არაფერი მეთქვა
შენს პატიოსნებაზე, შენ მაინც ავტომატურად ვარდებოდი ეჭვმიტანილების სიიდან და
კონტრდაზვერვა პირდაპირ კაპიტანზე გადიოდა, თუმცა, უშუალოდ მისი მოხელთება ჯერ ვერ
ხერხდება.
– რა გინდა, ამით რომ თქვა? – გაეცინა შჩუკინს, – შენს თავს არ ენდობი თუ მე ვცდები შენში?
– მართალი ხარ, – გაეცინა შჩუკინს და ამ თემას აღარ დავბრუნებივართ, ჩემს კაბინეტში ჭადრაკი
გავშალეთ და თამაშს შევუდექით. ორიოდე საათის შემდეგ კი შჩუკინს ვიღაცამ მობილურზე
დაურეკა, ერთი წუთი ელაპარაკა და, რომ დაასრულა, მითხრა:
– გულიევი ააგდეს სოხუმში, როდესეც ის თურქეთში გაპარვას აპირებდა. დაკითხეს და
ყველაფერში გამოტყდა. ზაქირ-ბეის ლიკვიდაციის საიდუმლო ასი ათას დოლარად გაუყიდია.
დაჭერილები არიან ქილერებიც – სულ სამნი, რომელთაგანაც ორი ქალია. მოკლედ, ყველაფერი
მშვიდობიანად დასრულდა. კიდევ კარგი, თბილისში ცხოვრობ, თორემ, ვინ იცის, აქ რომ
ყოფილიყავი, შეიძლება, შენც კი მოგწვდენოდნენ.
– თბილისშიც მომაგნებდნენ.
ეს ამბავი ისევე უხმაუროდ დასრულდა, როგორც დაიწყო, ყველაზე საინტერესო კი ის იყო, რომ
რუსეთის კონტრდაზვერვა მომზადებული დახვდა მოსკოვში ჩემს ვიზიტს და, საჭიროების
შემთხვევაში, ისე უხმაუროდ დამიჭერდნენ, რომ დაცემინებასაც ვერ მოვასწრებდი. ეს არცაა
გასაკვირი, რადგან, ჩვენი მუშაობის სპეციფიკა სისწრაფეზე, სიზუსტესა და რაც ყველაზე
მთავარია, ჩუმ მოქმედებაზეა დამყარებული.
– კოკი, ჩემო კარგო, – მასწავლიდა ერთი კოჯრელი ინსტრუქტორი, – შენ სამეფო კობრაზე
ფრთხილი უნდა იყო, მასზე ჩუმი გადაადგილება შეგეძლოს და მასავით სწრაფად, ვერაგულად
იცოდე თავდასხმა – ეს აუცილებელია. წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, შეცდომა
მოგივიდეს, ხოლო, ერთი შეცდომაც კი ჩვენს საქმეში, სიკვდილის ტოლფასია.
– წარმოიდგინე, კოკი, რომ სასიკვდილოდ ხარ მტერთან შებმული და უნდა მოკლა. ამ დროს
ქალი გამოგიხტება, რომელსაც ერთ ხელში იარაღი უჭირავს, მეორეში კი – ჩვილი. ის ქალი შენი
მტრის ცოლია და ქმარს ეხმარება. რას იზამ? თავს მოაკვლევინებ ქალს და საქმეს დაღუპავ თუ,
ესვრი და შვილიანად გაანადგურებ?
– ურთულესი დავალება უნდა შეასრულო, თანაც, ისეთი საპასუხისმგებლო, რომ, შენ გარდა
სხვას ვერ ვანდობთ.
– ასეთ რამეს ჩვეული ვარ, ამხანაგო გენერალო! – მივუგე შჩუკინს, მან კი სიტყვა შემაწყვეტინა:
– არა, ჩემო კოკი, იქ, შეიძლება, ისეთ სიტუაციაში ჩავარდე, როგორშიც ჯერ არ ყოფილხარ,
ამიტომ, პირობა მომეცი, რომ, რაც არ უნდა მოხდეს, დავალებას არ ჩააგდებ.
– კარგი. ახლა კი საქმეზე გადავიდეთ. ანდრეი ლუკიჩ, – მიმართა შჩუკინმა მუხინს, რომელიც
მანამდე უხმოდ გვისმენდა, – მიდი, კოკი საქმის კურსში ჩააყენე!
– აი, ამას უნდა მოუღო ბოლო. სისხლი გაგვიშრო, სამმაგ თამაშს ეწევა და თავი ზევსი ჰგონია.
ანდრეი ლუკიჩის მიერ ნაჩვენებ სურათებზე ძალიან ცნობილი ევროპელი მონარქი იყო
აღბეჭდილი, რომელსაც უმწიკვლო, პატიოსანი ადამიანის რეპუტაცია ჰქონდა მსოფლიოში.
წინასწარ დამუშავებული გეგმის მიხედვით, ექსკურსიის დროს მონარქის სასახლის ბაღში უნდა
დავმალულიყავი, შემდეგ კი სასახლეში შევპარულიყავი და მისი ლიკვიდაცია
განმეხორციელებინა.
– სამწუხაროა, რომ შენი ნამდვილი სახე თითქმის არავინ იცის და კრავის ქურქში ხარ გახვეული,
– ვუთხარი მონარქს, მან კი მომიგო:
– ხმა ამოიღე? ასე იცის სიკვდილის შიშმა, მაგრამ, წესიერ სიკვდილს მაინც არ გაღირსებ. შენ
მართალი ხარ, ჩემი ნამდვილი სახე მართლაც თითქმის არავინ იცის და მისი ნახვის
ექსკლუზიური ბედნიერება შენ გექნება. სანამ შენს წამებას დავიწყებ, ერთი შოუ უნდა
შემოგთავაზო, რომელიც ნათელ წარმოდგენას შეგიქმნის ჩემზე და, არა მარტო იმას ინანებ, რომ
ჩემს მოსაკლავად მოხვედი, არამედ, იმასაც, რომ საერთოდ გაჩნდი ამქვეყნად. ჰო, მართლა, ვისი
დავალებით მოქმედებ და ჩემს მოსაკლავად ვინ გამოგგზავნა?
– ვინც გამომგზავნა, ის ამას მაინც გააკეთებს, ვერც ორეული გიხსნის, ვერც ძაღლები და ვერც ეს
შენი გორილები, – მივუგე მონარქს და პირად მცველებზე მივუთითე.
– რუსების მოგზავნილი ხარ, წყალი არ გაუვა ამას. რუსები შემომიწყრნენ ამას წინათ იმის გამო,
რომ მათ სამშვიდობო ინიციატივას მხარი არ დავუჭირე და ჩემმა ხმამ ჩააგდო ის. მაგრამ, რა
ვქნა, მშვიდობას ხომ არ გადავაყოლებ ბიზნესს? ამით ჩემი საქმე დაზარალდებოდა, რუსებს კი ეს
არ ეპიტნავათ და მკვლელი მომიგზავნეს, რომელიც ახლა ჩემს ხელშია და სულ მალე მის
ხორცებს ჩემს ძაღლებს შევაჭმევ.
როგორც შემდეგ შევიტყვე, მანიაკი მონარქი ადამიანებით მოვაჭრე იყო და ამ სფეროში მსხვილი
არალეგალური ბიზნესი ჰქონდა. დღესდღეობით ეს საქმიანობა ტრეფიკინგის სახელითაა
ცნობილი, საერთაშორისო კანონმდებლობით რეგულირდება და მას მთელ მსოფლიოში
ებრძვიან. მონარქი ამ საქმიანობით ძალიან დიდ ფულს შოულობდა. მისი ხალხი, ერთ-ერთი
აფრიკული ქვეყნიდან, სადაც სამოქალაქო ომი მძვინვარებდა და უამრავი ლტოლვილი იყო,
სწორედ იმ ლტოლვილებს ყიდდნენ მონებად, მეძავებად და სხვადასხვა დანიშნულებისამებრ,
მათ შორის – ორგანოების ტრანსპლანტაციისთვისაც. სწორედ საბჭოთა კავშირმა დააყენა
გაეროში იმ აფრიკულ ქვეყანაში ომის შეწყვეტისა და მშვიდობისმყოფელების შეყვანის საკითხი
და ამ მონარქის საწინააღმდეგოდ მიცემულმა ხმამ ჩააგდო ეს საკითხი.
– რუსები, რუსები მემტერებიან, – იმეორებდა მანიაკი მონარქი, – მაგრამ, ვერ მივართვი, ისინი
ჩემს სიკვდილს ვერ ეღირსებიან! რუსებს უნდათ ჩემი მოკვლა და შენც რუსი ხარ. მხოლოდ რუსს
შეუძლია, სიკვდილის წინ ასე თავხედურად მოქცევა, მაგრამ, სულ მალე ჩაგიქრობ მაგ ცეცხლს
და გასწავლი ჭკუას!
– ესე იგი, რუსები, ხომ? ფიქრობ, რუსებს უნდათ შენი მოკვლა? თუ ეს ასეა, მაშინ, სამგლოვიარო
მუსიკა შეუკვეთე, რადგან, დარწმუნებული იყავი, რომ ისინი მაინც მოგიღებენ ბოლოს.
– დამცინი კიდეც? – მონარქმა ყურადღებით შემათვალიერა, შემდეგ ერთ-ერთ „გორილას“
მიუბრუნდა და უთხრა:
– მიდი, შემოიყვანე, ჯერ საბავშვო შოუთი გავერთოთ, შემდეგ კი მთავარი სანახაობა ჩავატაროთ.
ბავშვის ხსენებაზე გულმა რეჩხი მიყო და დავიძაბე. „გორილამ“ კი რამდენიმე წუთის შემდეგ
ხუთიოდე წლის შავგვრემანი ბოშა ბიჭი შემოიყვანა, რომელსაც კონკები ემოსა, არ ტიროდა და
შავ, ცოცხალ თვალებს აქეთ-იქით აცეცებდა.
– აი, რუსო, ეს ბოშა ბიჭუნა ჩემმა მცველებმა ქუჩიდან მოიყვანეს გუშინ. ახლა მას
როტვეილერებს ვაჩუქებ და ერთად ვუყუროთ, რა მოხდება, შემდეგ კი შენი ჯერიც დადგება და
ჩემი ღამის შოუ დღეს ამით დამთავრდება, – მითხრა მანიაკმა მონარქმა, უფრო სწორად კი,
გამომძახა, ბიჭი ხელში აიყვანა და მაღლა ასწია, რომ სპეციალურად გაკეთებული სასრიალოთი
ორმოში ჩაეშვა.
– ისედაც მეტყვი! – გამომძახა მონარქმა და, მართალია, ბავშვი კვლავ ზევით ჰყავდა
აღმართული, მაგრამ, ძაღლებთან არ ჩაუსრიალებია და დაამატა – რა გინდა?
– მინდა, შევთანხმდეთ.
მონარქმა ბავშვი ძირს დაუშვა და ბოშა ბიჭუნამ კედლისკენ მოკურცხლა, მაგრამ, ის ერთ-ერთმა
„გორილამ“ დაიჭირა, მხრებში მაგრად ჩაავლო ხელები და ადგილზე გააქვავა. ამის მიუხედავად,
პატარა ბოშას არამცთუ არ უტირია, შიშიც კი არ აღბეჭდვია სახეზე. მის შემხედვარეს ისეთი
გრძნობა გამიჩნდა, რომ ეს ბავშვი თავისი საზრიანობით, სიმართლითა და სიმამაცით
დამეხმარებოდა.
– მართალი ხარ, მაგრამ, მერწმუნე, სულ მალე კიდევ რამდენიმე მკვლელს მოგიგზავნიან და,
მილიონი ორეული რომ გყავდეს, მაინც მოგაგნებენ და მოგკლავენ. ამიტომ, სიტყვა მომეცი, რომ
ცოცხალს დამტოვებ, მეტიც, რომ შენთან მამუშავებ, რადგან, უკან დასაბრუნებელი გზა
მოჭრილი მაქვს და ერთგული ძაღლივით მოგემსახურები. მონარქის სიტყვა მომეცი და
დაგიჯერებ.
– აბა, ამოღერღე!
ჩემს სიტყვებზე მანიაკი მონარქი გველნაკბენივით შეხტა, რაც იმას ნიშნავდა, რომ საბოლოოდ
„ჭამა“ და მკითხა:
– კარგი, თანახმა ვარ, ვნახოთ, რა გამოვა ამ საქმიდან, მაგრამ, ჯერ ვერ აგხსნი, თანაც, ეს
მაწანწალა ბოშა ბიჭი აუცილებლად უნდა შევაჭამო ჩემს ძაღლებს, თორემ, მშივრები დარჩებიან,
– მითხრა მონარქმა, შემდეგ პირადი მცველებისკენ შეტრიალდა და გასძახა:
ლეოპოლდმა ბიჭის აწევა დააპირა, მაგრამ ბოშამ მას მძლავრად ჩაასო ხელში ბასრი კბილები,
ხორცი ამოგლიჯა, თავი გაითავისუფლა და მოკურცხლა. ბავშვის ასეთი საქციელი მოქმედების
დაწყების ნიშანი იყო: ორ, მაქსიმუმ – სამ წამში უნდა მემოქმედა. ამიტომ მონარქს ელვისებური
სისწრაფით ამოვაცალე ქამრიდან მაყუჩიანი პისტოლეტი და მისი ორი „გორილა“ ზუსტი
გასროლით დავხოცე, შემდეგ კი იარაღი მონარქს მივუშვირე, რომელსაც ბოშა ბიჭუნა ჰყავდა
აფარებული, ორმოს პირას იდგა და მანიაკურად მიღიმოდა.
– უბავშვოდ არ წავალ.
– ბავშვი ჩემი სიცოცხლის გარანტიაა. კართან მიდი, იარაღი იატაკზე დადე და ჩემკენ
გამოაცურე, მე კი ბავშვს გამოვუშვებ და წადით. წინააღმდეგ შემთხვევაში, სამივე
დავიღუპებით. აქ სულ მალე ჩემი მცველები მოვლენ და ცოცხალს არ გაგიშვებენ.
– თანახმა ვარ, – მივუგე მონარქს და კართან მივედი, პისტოლეტი ძირს დავდე და ფეხი ვკარი...
იარაღი მონარქისკენ გაცურდა, მან კი ბავშვს ხელი უშვა და ბოშა ბიჭუნა ჩემკენ გამოქანდა. მე
მარმარილოს იატაკზე გავცურდი, რომ მონარქისთვის პისტოლეტის დაუფლების საშუალება არ
მიმეცა. მან კი ქამარში გარჭობილი ხანჯალი იძრო და ჩემკენ დაიძრა, რომ მანამდე ავეჩეხე, სანამ
მე რამეს მოვიმოქმედებდი. ეს ყველაფერი, სულ რაღაც, სამ წამს გაგრძელდა. მონარქიც საკმაოდ
მომზადებული და ფიზიკურად ძლიერი ჩანდა და ასე იოლად არ დამითმობდა. თუმცა, ჩემმა
„კაგებეშნიკურმა“ სპეცმომზადებამ მაინც თავისი ქნა და მონარქის მოქნეული ხანჯალი მარჯვედ
ავიცდინე, მერე ცივი იარაღი ავართვი, ორჯერ გავუსვი ნეკნებზე და, ჯერ იატაკზე დავანარცხე,
შემდეგ კი ჰაერში ავიტაცე და კაციჭამია როტვეილერებით სავსე ორმოში გადავუძახე...
გააფთრებული ძაღლები თავის მანიაკ პატრონს ეძგერნენ და დაგლიჯეს, მე და პატარა ბოშამ კი
ძალიან ფრთხილად დავტოვეთ იქაურობა, სამშვიდობოზე გავედით და, მას შემდეგ, რაც ბიჭი
კონსპირაციულ ბინაში მივიყვანე, მითხრა:
– რა მუნჯი, მე კიდევ ინგლისურიც ვიცი და ბოშურიც – სულ სამი ენა, აი, ამდენი, – და პატარამ
მარჯვენა ხელის სამი თითი დამანახვა.
– რა გქვია?
– ბორისი.
– აი, ამდენის, ხუთის, – ბიჭმა ხუთი თითი გაშალა და მითხრა – მე ასამდე ვიცი თვლა, კიდევ –
ფულის ცნობა.
– დედ-მამა გყავს?
– არა, მე ბოშების ბანაკში ვცხოვრობდი. ჩემი დედ-მამა შარშან ავტოავარიაში დაიღუპა პარიზში.
– აბა, ვისთან უნდა მიგიყვანო? – ვთქვი მე, – შენი ბოშები უკვე წასულები იქნებიან, ამიტომ,
პოლიციაში მიგიყვან.
– ჩემთან?
– ჰო, შენთან. შემდეგ სკოლაში შემიყვანე და, გპირდები, რომ კარგად ვისწავლი.
ბავშვი ისეთი თვალებით მიყურებდა და ისეთი საზრიანი ჩანდა, რომ გამეცინა და ვთქვი:
– ეს იდეაა, ხომ იცი! რატომაც არა, ჩემთან ერთად წამოდი, მაგრამ, შემპირდი, რომ სკოლაშიც
კარგად ისწავლი და უფროსებსაც დაუჯერებ. მე ისეთი სამუშაო მაქვს, რომ ხშირად ვერ გნახავ,
მაგრამ, ერთმანეთს შევხვდებით ხოლმე. ასე გაწყობს?
– მაწყობს, ძია, მაწყობს, კარგად ვისწავლი და კარგად მოვიქცევი, ოღონდ თან წამიყვანე!
ახალი საქმიანობა, სულ რაღაც, ერთი წლის დაწყებული მქონდა, როდესაც რომანმა დამიბარა და
მითხრა:
– სად და როდის?
– ჰო, აი, ფული – აქ ოცი ათასი გირვანქაა, მხოლოდ გზისა და ცხოვრების ხარჯები, დანარჩენზე
კი პირადად მოგელაპარაკება შემკვეთი. აი, მისი ტელეფონიც და, რომ ჩახვალ, დაურეკე, –
რომანმა მოზრდილი კონვერტი ჩამიდო მუხლებში, გამომემშვიდობა და წავიდა.
– მარტინ ლოუ, – მივუგე შემკვეთს, რადგან ლონდონში სწორედ ამ სახელით ვიყავი ჩასული, –
გისმენთ.
– მე თქვენთან ერთი უჩვეულო თხოვნა მაქვს, რაც კარგად ანაზღაურდება და, თუ თანახმა
იქნებით, შეგვიძლია, ახლავე დავიწყოთ.
– მამაჩემი, სემ სანდერსი, ვიეტნამის ომის გმირია, მას რამდენიმე მაღალი სახელმწიფო ჯილდო
აქვს მიღებული და ომის დროს სპეცდანიშნულების რაზმს მეთაურობდა. ის და დედაჩემი ოცი
წლის წინ გაეყარნენ ერთმანეთს. მაშინ მე 10 წლის ვიყავი და მას მერე მხოლოდ ერთხელ ვნახე
მამა.
– ამერიკელი ხართ?
– დიახ. ტეხასის შტატში ვცხოვრობ. გავიგე, რომ მამა ერთხანს ამერიკაში ცხოვრობდა, შემდეგ
ევროპაში გამოემგზავრა და მისი კვალი აქ იკარგება.
– ჩემო კარგო, შეიძლება, ეს მე არც კი მეხება, მაგრამ, სრულწლოვან ქალს ახლა გაგახსენდათ
მამა? თქვენი შემხედვარე, ვერ იტყვის კაცი, ღარიბიაო და, აქამდე რატომ არ მოძებნეთ. მით
უმეტეს, თუ მას უჭირდა? ეს რომ ასე იქნებოდა, იქიდანაც ჩანს, რომ ამერიკელი კაცი, როგორც
თქვით, ევროპაში გამოემგზავრა, ეს კი კარგი ცხოვრებით არ იქნებოდა გამოწვეული.
– არა, საბოდიშო არაფერი გაქვთ, თქვენ მართალი ბრძანდებით. მამას აქამდე იმიტომ არ
ვეძებდი, რომ საცოდავი დედაჩემი მეუბნებოდა, მამას არ უნდიხარ, არ გნახულობს და არ
სჭირდებიო. ერთი სიტყვით, დედამ შემაძულა მამა. ამ ცოტა ხნის წინ კი დედა გარდაიცვალა და,
სანამ სულს დალევდა, გამომიტყდა, რომ მამას თვითონ აუკრძალა ჩემი ნახვა და ამაში მას მისი
მაღალჩინოსანი მეგობრები დაეხმარნენ. თანაც, მამის წერილები გადმომცა, რომლებსაც ჩემი
საბრალო დედა ინახავდა. მამაჩემი ამ ორი წლის განმავლობაში თითქმის ყოველ მეორე დღეს
მწერდა წერილს და თითოეული მათგანი ჩემი უდიდესი სიყვარულითაა გაჟღენთილი. მამა
ევროპიდანაც მწერდა, ბოლო წერილი კი ამ სამი თვის წინ სწორედ ლონდონიდანაა მოწერილი,
აი, ამ მისამართიდან.
პამელა სანდერსმა ლონდონის ერთ-ერთი გარეუბნის მისამართი მიჩვენა, სადაც ძალიან დაბალი
ფენის ადამიანები და კრიმინალები ცხოვრობდნენ. იქ შესვლას პოლიციაც კი თავს არიდებდა. მე
კარგად ვიცნობდი ამ რაიონს, რადგან, ჯერ კიდევ „კაგებეშნიკობის“ დროს, იქ ერთი საქმე
გავაკეთე და წინასწარ კარგად შევისწავლე ეს უბანი. ამიტომ, დავხედე თუ არა მისამართს,
გოგონას ვუთხარი:
– ეს ლონდონის ყველაზე უბადრუკი კრიმინალური უბანია.
– მის, – მითხრა იმ კაცმა, – კარგია, რომ მოხვედით. მამათქვენს ჩემი ასი ფუნტი მართებს ბინის
ქირა და გადამიხადეთ.
მე მას ფული მივეცი და ვთხოვე, მამაჩემზე დამატებითი ინფორმაცია მოეცა, რაზეც მან მითხრა,
მეტი არაფერი ვიციო, თუმცა, ვგრძნობ, რომ მან რაღაც იცის, მაგრამ მიმალავს.
– გასაგებია. ესე იგი, თქვენ გინდათ, რომ გამოძიება იმ კაციდან დავიწყოთ და მამათქვენის
კვალზე გავიდეთ.
– დიახ.
– თანახმა ვარ, – მომიგო პამელა სანდერსმა, – ჩემი დახმარებისთვის ნახევარ მილიონ გირვანქას
ვიხდი.
პამელამ სიტყვა შეასრულა და სადად შეიმოსა, რის შემდეგაც ჩვენ ლონდონის კრიმინალურ
რაიონში გავემართეთ მამამისის, სემ სანდერსის კვალის მოსაძებნად.
– აი, ის კაცი, მამაჩემის ბინის მეპატრონე, – პამელამ შუახნის მამაკაცისკენ გაიშვირა ხელი,
რომელიც ქუჩაში მიაბიჯებდა პატარა, სპორტული ლურჯი ჩანთით.
მამაკაცი შემობრუნდა და შემომხედა, ხოლო, ჩემ გვერდით მჯდარ პამელას რომ მოჰკრა თვალი,
გაქცევა დააპირა, მაგრამ მე მას მაჯაში ვწვდი, დავქაჩე, მანქანაში თავი შემოვაყოფინე და ყურში
ჩავძახე:
– სად მიგყავართ?
სემის ხსენებაზე მამაკაცი გაფითრდა, რაც აშკარად იმას ნიშნავდა, რომ მან რაღაც იცოდა და ის
„რაღაც“ მას ძალიან აშინებდა, ამიტომ, ხმის კანკალით მითხრა:
– ვინ არის ბობი და სად გაჰყვა მას ნებაყოფლობით სემი? ჩქარა, თქვი და არაფერი დაგვიმალო.
– ბობიზე ადრე მე მოგკლავ, თუკი არაფერს მეტყვი, – შევუტიე მამაკაცს, შემდეგ პირში
პისტოლეტის ლულა ჩავთხარე და დავამატე – ან ბოლომდე სიმართლეს იტყვი, ან სასხლეტს
თითს გამოვკრავ და ვეღარასოდეს ამოიღებ ხმას.
ცარცივით გათეთრებულ მამაკაცს პისტოლეტის ლულა უშლიდა ლაპარაკში ხელს. მან მანიშნა,
ლულა ამოიღეო და, პირის ღრუ რომ გავუთავისუფლე, ენის ბორძიკით მითხრა:
– აბა, მიდი, არაფერი დაგვიმალო, თორემ... – მერე პისტოლეტი დავანახვე და დავამატე – ამით
დაგადუმებ სამუდამოდ.
– მოიცა, მოიცა! რა, სულ ესაა?! შენ არ გითქვამს, რა ბიზნესშია ჩართული ეგ ბობი და სად
წაიყვანა სემი.
– უმრავლესობას ვალები აქვს, თან, მშივრები არიან, ბობი კი მათ ვალებს უსტუმრებს და აჭმევს.
– მთლად ასე არაა საქმე, – ნერვიულად ჩაეცინა მამაკაცს, – ბობი მათ ეუბნება, რომ, თუკი
სამიზნე გარკვეულ პუნქტამდე მოახერხებს მიღწევას, მას უკვე ხელს აღარ ახლებენ, ასი ათასს
გადაუხდიან და უვნებლად გაუშვებენ – აი, ესაა სამიზნეების გადაბირების საქმეში მთავარი,
მაგრამ, ჩემი აზრით, ეს მხოლოდ სატყუარაა და მეტი არაფერი. სინამდვილეში კი, აბა, ვინ
გაუშვებს მათ ცოცხალს და თან, ასი ათასსაც გადაუხდის?!
პამელამ რომ მამაკაცის სიტყვები მოისმინა, თავი ხელებში ჩარგო, აქვითინდა, თან იმეორებდა:
– ღმერთო ჩემო, ღმერთო ჩემო! საცოდავი მამა! ალბათ შიოდა, სწყუროდა, არც ფული ჰქონდა,
არც არავის იმედი ჰქონდა და იმიტომ დასთანხმდა ასეთ საშინელებაზე!.. მამიკო!
– შენთან მოვა?
– დიახ, გავიგე.
– აბა, წავედით შენთან და იცოდე, ჭკვიანად! – ვუთხარი მამაკაცს და მისი სახლისკენ
გავემართეთ.
მამაკაცის სახლში ვინმე სევა დაგვხვდა და სწორედ ის უნდა ენახა ბობის. სევა რუსი იყო.
მიუხედავად იმისა, რომ მაწანწალას ჰგავდა, საკმაოდ ძლიერი აღნაგობის შუახნის მამაკაცი
გახლდათ და ჯანმრთელად გამოიყურებოდა. ბრიტანეთში საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ
მოხვდა, პატარა ბიზნესი წამოიწყო, მაგრამ, ხელი მოეცარა და ლოთობა დაიწყო, ბოლოს კი
ბობის კლანჭებში აღმოჩნდა. ის ინგლისურად ლაპარაკობდა, მაგრამ, რუსული აქცენტით. რომ
დაგვინახა, კეთილგანწყობით გაგვიღიმა და გვკითხა:
– მამა-შვილი ხართ?
„ლოთი რუსის“ გაგონებაზე სევას კეთილგანწყობილი ღიმილი გაუქრა, ფეხზე წამოიჭრა, ჩვენს
„მეგზურს“ ორივე ხელით სწვდა საყელოში და ტომარასავით მოისროლა. ამ სცენის დანახვაზე
მივხვდი, რომ სევა ძველი „სპეცი“ იყო და ბრწყინვალედ ფლობდა საბრძოლო სამბოს ილეთებს.
ასეთი მომზადება მეც მქონდა გავლილი და კარგად ვერკვეოდი.
ტომარასავით გასროლილი მამაკაცი, რომელიც სერვანტს დაეჯახა და ვიტრინა ჩალეწა, რის ვაი-
ვაგლახით წამოდგა ფეხზე, სავარძელში ჩაეშვა და გაისუსა, მე კი სევას გავუღიმე, ხელი
გავუწოდე და ვუთხარი:
– მარტინი.
– სევა, სერ.
– რა თქმა უნდა, მისტერ სევა. პოლი უკანასკნელი ნაძირალაა, განა არ ეტყობა? – დავუდასტურე
მე.
– დიახ, სწორედაც სამიზნეობას ვგულისხმობ. განა შეიძლება, სულ რაღაც სამასი გირვანქის გამო
ადამიანი აიძულო, რომ დევნილი მგელი გახდეს? – მიუგო სევამ პამელას. მაგრამ, უცებ კოპები
შეკრა და ჰკითხა – თქვენ საიდან იცით ეს? თქვენც ხომ არ აგროვებთ უპატრონო სამიზნეებს?
– არა, არა, მისტერ სევა, – ჩავერთე მე და რუსს მხარზე მეგობრულად მოვუთათუნე ხელი, –
სამიზნეებს ჩვენ არ ვაგროვებთ, პირიქით.
სევას სიტყვებმა შინაგანად შემძრა, რადგან მასში სულიერი მეკავშირე და მეგობარი დავინახე,
თან, ძალიან შემეცოდა და ვუთხარი:
– მისტერ სევა, მე და პამელა მამამისს ვეძებთ, რომელიც ანალოგიურ მახეში გააბა ამ ნაძირალა
პოლმა და, თუ დაგვეხმარებით, იმდენს გადაგიხდით, რომ სამშობლოში, შვილებთან და
შვილიშვილებთან წელგამართული და თავაწეული დაბრუნდებით.
– მე და პამელა სადმე აქვე უნდა დაგვმალო. იცოდე, ბობის გაფრთხილება რომ სცადო ან სადმე
გასვლა მოინდომო, გაუფრთხილებლად გესვრი და ჩაგაძაღლებ.
– ადამიანზე ნადირობა მილიონი დოლარი ღირს და შეკვეთას ბობიც იღებს. მას არაერთხელ
უთქვამს ჩემთვის, თუკი მონადირეს მომიყვან, ხუთ პროცენტს გადაგიხდიო, ეს კი ორმოცდაათი
ათასია.
– იმიტომ, რომ უკვე ორი წელია, მონადირეს ვეძებ, ბობიმ ეს იცის და არ გაუკვირდება.
– ვეტყვი, რომ ამერიკელი ბიზნესმენი ხართ. თქვენ ხომ მართლა ამერიკელი ხართ?
– ვიცი. დარდი ნუ გაქვთ. გიჟი კი არ ვარ. თქვენ ბობიზე საშიშები ხართ, – მომიგო პოლმა და
ტელეფონის ყურმილს დასწვდა.
– ერთ საათში მოვა. თქვენ აქ, ამ კედლის სარკის უკან დაიმალეთ, იქიდან მთელი ოთახი ჩანს.
სარკე გამჭვირვალეა და სპეციალურად იმისთვის გავაკეთებინე, რომ ჩემი სტუმრები
ვაკონტროლო, საჭიროების შემთხვევაში გაქცევით ვუშველო თავს.
– ბობი, მისტერ.
– კარგი. მოდი, პირდაპირ ვილაპარაკოთ, – სიტყვა გამაწყვეტინა ბობმა, – თქვენ გსურთ ცოცხალ
ადამიანებზე ნადირობა? კეთილი, ეს შესაძლებელია, მაგრამ, გარდა იმისა, რომ ერთ მილიონ
დოლარს გადაიხდით, უნდა შეასრულოთ ერთადერთი პირობა: თქვენ არავის არასოდეს არ
უნდა გაუმხილოთ ამ ნადირობის ამბავი; არ უნდა დაასახელოთ არც ერთი სახელი თუ
გეოგრაფიული წერტილი, რომლებიც ამ ამბავთან იქნება დაკავშირებული. წინააღმდეგ
შემთხვევაში, თქვენ დაგემუქრებათ საფრთხე, როგორც კანონის მხრიდან, ასევე, ჩვენი
ორგანიზაციიდანაც. ჩვენ კი, მისტერ მარტინ, გარწმუნებთ, რომ გრძელი ხელები, შეუზღუდავი
კავშირები ყველა დონეზე ამოუწურავი რესურსები გვაქვს. ალბათ, ხვდებით, რასაც
ვგულისხმობ, – მომიგო ბობმა და სიგარა გააბოლა.
– ჯობია, გადმორიცხოთ.
– აი, ინებეთ, – ბობიმ ქაღალდზე დაწერილი საბანკო ანგარიშის ნომერი მომცა, კვამლი გამოუშვა
და ნეკი თითით ცხვირი მოიფხანა.
– ერთი კვირის შემდეგ, ავღანეთში, პიჩორო აგამის ხეობაში, თქვენს განკარგულებაში კი ექვსი
საათი იქნება. თუ ამ დროის განმავლობაში მსხვერპლს ვერ მოკლავთ, ამას გავაკეთებთ ჩვენ,
ფული კი, რა თქმა უნდა, უკან არ დაგიბრუნდებათ. თანახმა ხართ?
– სავსებით.
– ბევრნი ვართ?
– მონადირეებს გულისხმობთ?
– დიახ.
ბობი რომ წავიდა, პოლი საიმედოდ მივაბი მისივე საძინებლის საწოლზე, რომ არ გაქცეულიყო,
შემდეგ პამელას და სევას ვუხმე და ვუთხარი:
– მისტერ სევა, მე ვფიქრობ, რომ სემ სანდერსი ცოცხალი აღარ უნდა იყოს, რადგან ის სამი თვის
წინ გახდა სამიზნე და ამდენხანს ვინ აცოცხლებდა, – ვუთხარი სევას, როდესაც პამელა
ტუალეტში გავიდა, – მაგრამ, მაინც უნდა გადავამოწმოთ და, თუ ცოცხალი აღმოჩნდა, უნდა
გამოვიხსნათ. რაც არ უნდა იყოს, ძველი მეომრები ვართ, ორივე ავღანეთში ვიბრძოდით, მით
უმეტეს, ამ წერტილში და, სხვებთან შედარებით უპირატესობა გვაქვს.
სევა საკმაოდ საზრიანი და ჭკვიანი კაცი აღმოჩნდა და ისეთი გეგმა შევადგინეთ, რომელსაც
აუცილებლად წარმატება უნდა მოეტანა ჩვენთვის.
სამი დღის შემდეგ სევა სამიზნის სტატუსით გაამგზავრეს ავღანეთში, კიდევ ორი დღის მერე კი
უკვე ცამეტი მონადირე გადაგვაფრინეს ავღანეთში კერძო თვითმფრინავით და ჩვენი
ტრანსპორტირება ბობის ჰქონდა დავალებული. ადგილზე რომ მივედით, იქ ყოფილი
სპეცრაზმელებისგან შემდგარი ოცეული დაგვხვდა, რომლებიც პასუხისმგებლები იყვნენ
კლიენტების უსაფრთხოებაზე და მათვე ევალებოდათ გადარჩენილი სამიზნეების ლიკვიდაცია.
სევა დანარჩენ სამიზნეებთან ერთად იდგა, მის გვერდით იმყოფებოდა სემ სანდერსიც,
რომელიც, ჩვენდა სასიხარულოდ, ცოცხალი აღმოჩნდა. სევამ მანიშნა, რომ სემი იცნო და, მზად
იყო, იმ გეგმით ემოქმედა, რაც ასეთი შემთხვევისთვის გვქონდა დასახული. ნადირობის
დაწყებამდე ინსტრუქტორმა კიდევ ერთხელ შეახსენა ყველას, რომ ნადირობის ხანგრძლივობა
ექვსი საათი იყო და ამ დროის ამოწურვისა და საკონტროლო პუნქტამდე მიღწევის შემთხვევაში,
სამიზნე ცოცხალი რჩებოდა და მას ასი ათასი დოლარით ისტუმრებდნენ სახლში.
– ათიოდე წუთის შემდეგ ბობი უკვე ცალი ხელით მყავდა ჰაერში აწეული და ვეკითხებოდი:
– სამიზნეები სად გაუშვით?
– წადი, შენი დედაც... – არ შემეპუა ჭიაყელა კაცუნა, მაგრამ მე ის საათის ქანქარასავით გავაქანე,
კლდეზე თავი მოვარტყმევინე, სისხლი ვადინე და ვუთხარი:
– მეორე დარტყმა უფრო ძლიერი იქნება, მესამედ კი შუაში გაგხლეჩ და კლდიდან გადაგაგდებ.
აბა, ყოჩაღად მიპასუხე!
– რა ბედი ეწევათ?
ბობი სწორად მიხვდა, ვისთან ჰქონდა საქმე და ჩემს ყველა კითხვას სხაპასხუპით, ზუსტად
პასუხობდა. მას არც წინააღმდეგობის გაწევა უფიქრია და არც გაქცევა, თუმცა, მიუხედავად
ამისა, მაინც ვერ გადამირჩა და გადავაგდე, მისი შაშხანა კი სევას ერგო.
– მაგარი ბიჭები ჩანხართ, – მითხრა სემმა, – ძნელი მისახვედრი არ არის, რომ საგანგებოდ
მოქმედებდით, მაგრამ, მე რა შუაში ვარ, რატომ გამიტაცეთ?
– იმიტომ, რომ შენს ქალიშვილს, პამელა სანდერსს უვნებლად ჩაგაბაროთ, მისტერ სემ, – მივუგე
მე.
პამელას ხსენებაზე სემ სანდერსი ატირდა, რადგან ყველაფერს მიხვდა. ეს ისტორია კი იმით
დამთავრდა, რომ ჩვენ სამმა ყოფილმა სპეცმეომარმა კბილებამდე შეიარაღებული ოცეული
გავწყვიტეთ, მათი ერთი კუთვნილი ვერტმფრენი გავანადგურეთ, მეორე კი გავიტაცეთ და
ავღანეთის გავლით ჯერ ინდოეთში ჩავედით, შემდეგ კი ლონდონში.
გოგონამ შეპირებული ნახევარი მილიონი დოლარი ჩემს ანგარიშზე გადარიცხა, სევას კი ორასი
ათასი დოლარი ქეშად მისცა და მამამისთან ერთად ამერიკაში დაბრუნდა.
– ღმერთო ჩემო, ზღაპარია ეს თუ სინამდვილე? მისტერ სევა, – ვუთხარი სევას, – აი, შეხედე, ეს
ფული, ხელში რომ გიჭირავს ნამდვილია და, შეგიძლია, შენს სამშობლოში, შვილებთან და
შვილიშვილებთან წელგამართული და თავაწეული დაბრუნდე.
მოსკოვში სევას კიდევ ერთი სიურპრიზი ელოდა: მის ანგარიშზე კიდევ ორასი ათასი დოლარი
გადავრიცხე, რადგან ის ამას იმსახურებდა და ამით ჩემი ვალი მოვიხადე ჩემი სულიერი
მეგობრის წინაშე, რომელიც გამყიდველი, მოღალატე პოლიტიკოსების გამო იყო გაღატაკებული
და ქვეყნიდან გადახვეწილი.
თბილისში თითქმის თვენახევრიანი ვოიაჟის მერე დავბრუნდი და მერიკოს ოცი ათასი დოლარი
მივეცი, რომელიც თითქოს და საბროკერო ოპერაციის შედეგად მხვდა წილად მოსკოვში.
სწორედ პამელა სანდერსის მიერ გადახდილი ფულით ვიყიდე კონსპირაციული ბინა
თბილისში, სადაც ჩემი ბაზა მოვაწყვე და იქ ვინახავდი ჩემს გარდერობს, იარაღებსა და ჩემი
საქმიანობისთვის საჭირო ყველა რეკვიზიტს. ის კონსპირაციული ბინა საკუთარი ხელით
მოვაწყვე, და დღემდე მემსახურება. მას ორი საიდუმლო შესასვლელ-გასასვლელი აქვს, რაც,
საჭიროების შემთხვევაში, გასაჭირისგან მიხსნის. ასეთი გასაჭირი მხოლოდ ერთხელ მქონდა და
ამ საჭიროებისთვისაც მხოლოდ ერთხელ გამოვიყენე ეს ბინა.
ზაფხულის ერთ დილას პარიზიდან დავბრუნდი, სადაც საკმაოდ რთული შეკვეთა შევასრულე.
მოსკოვის გავლით თბილისში ჩამოვფრინდი და აეროპორტის შენობიდან გამოსვლისას შევნიშნე,
რომ მითვალთვალებდნენ. ჩემი გონება კომპიუტერივით ამუშავდა და იმის გამოთვლა დავიწყე,
თუ ვინ და რატომ უნდა დამჯდომოდა კუდზე, თან, მდევრისგან თავის დაღწევის გზებს
ვეძებდი. გამორიცხული იყო, რომ ვინმე პარიზიდან ან მოსკოვიდან ამკიდებოდა, რადგან, ორივე
ქალაქში სამ-სამი ოსტატური მანევრი გავაკეთე და, ვინც არ უნდა ამდევნებოდა, აუცილებლად
ჩამოვიშორებდი. ესე იგი, თბილისში მელოდებოდნენ, მაგრამ, ვინ და საიდან იცოდა, რომ
ზუსტად იმ დროს უნდა ჩამოვფრენილიყავი?! ზუსტად მე თვითონაც არ ვიცოდი, როდის
ჩამოვიდოდი, რადგან, თბილისში გამოფრენა ბოლო მომენტში გადავწყვიტე. მაგრამ, ფაქტია,
რომ თბილისში მელოდნენ და, რადაც არ უნდა დამჯდომოდა, თვალთვალის ობიექტიდან
მოთვალთვალედ უნდა გადავქცეულიყავი. ამისთვის კი საჭირო იყო, ჯერ მათ დავსხლტომოდი
ხელიდან, შემდეგ კი თავად დავჯდომოდი კუდზე და თვალყური მედევნებინა. სახლში წასვლა
არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლებოდა. ამიტომ, კონსპირაციული ბინით სარგებლობა
გადავწყვიტე და გეგმის განხორციელებას შევუდექი, რომელიც სულ რამდენიმე წამში, ანუ, იმ
დროის განმავლობაში მოვიფიქრე, რაც აეროპორტის შენობიდან ტაქსამდე მისვლაში დამჭირდა.
მთელი გზა, აეროპორტიდან ძველი თბილისის უბნამდე, თეთრი ფერის „ჟიგული“ მოგვდევდა,
რომელშიც ოთხი ადამიანი იჯდა. მოლაყბე ტაქსისტს კუდი არ შეუმჩნევია და ათასი ქალაქური
ჭორით გამომიჭედა ყურები. დანიშნულების ადგილს რომ მივუახლოვდით, მანქანა ჩემი
კონსპირაციული ბინიდან ორმოცდაათიოდე მეტრში გავაჩერებინე, ფული გადავუხადე,
მანქანიდან გადმოვედი და სადარბაზოში შევედი, სადაც იმ რაიონის მილიციის ქვეგანყოფილება
მდებარეობდა. იმ ძველ შენობაში, საპასპორტო მაგიდის სართულზე ერთი მიგდებული საკუჭნაო
იყო, იმ საკუჭნაოს პატარა შენიღბული კარი ჰქონდა, რომლიდანაც ნესტიან სარდაფში ჩამავალ
ბნელ კიბეებზე ჩავედი. იქვე დამალული ფანარი ავანთე და ვირთხებით სავსე სარდაფში
დავეშვი. ფანარი მეორე გასასვლელთან დავმალე, მეორე შენიღბული კარით ვისარგებლე,
მეზობელ ეზოში გავედი და, ერთი წუთიც არ იყო გასული, რომ, ჩემი კონსპირაციული ბინის
ხვრელიდან უკვე თავად დავუწყე თვალის დევნება ჩემს მოთვალთვალეებს, რომლებიც თეთრ
„ჟიგულიში“ ისხდნენ და მოთმინებით ელოდნენ ჩემს გამოჩენას.
„აბა, ვნახოთ, რა ჩიტები ხართ,“ – გავიფიქრე გუნებაში და მოხუცი კაცის გრიმი გავიკეთე, მეორე
გრიმი და ტანსაცმელი პატარა ჩანთაში დავმალე, მიკროფოტოაპარატი ჯიბეში ჩავიდე და
კონსპირაციული ბინიდან გამოვედი. ჯერ ერთი მანქანა, თეთრი „ჟიგული“ დავაყენე პატარა
სკვერთან სრულ მზადყოფნაში, შემდეგ მეორე, მწვანე ფერის „ჟიგულიში“ ჩავჯექი, ტაქსის
ტრაფარეტი გავუკეთე და იმ ქუჩისკენ გავემართე, სადაც ჩემი მოთვალთვალეები იდგნენ და
მელოდნენ.
განმარტებისთვის უნდა აღვნიშნო, რომ ის „ჟიგულები“ და კიდევ მრავალი სხვა, ჩემი საქმისთვის
საჭირო ატრიბუტი თუ რეკვიზიტი, წინასწარ მქონდა შეძენილი და, რომ იტყვიან,
„დაზაგაჟნიკებული“ ასეთი საგანგებო სიტუაციისთვის.
მძღოლმა ერთი შემომხედა, უხმოდ თავი გააქნია და „ჟიგული“ ათიოდე მეტრით წინ დააყენა.
– ხომ გითხარი, სხვაგან დადექი-მეთქი! წადი, ძმაო, სხვა ადგილზე იტაქსავე, აქ ჩემი ადგილია
და რას მეცილები?
– სამი დღეა გელოდებით. თბილისში რომ ვერ აღმოგაჩინე და ვერც „ძია“ ვნახე შენი
ადგილსამყოფლის გამოსაკითხად, ცოტა არ იყოს, შევშფოთდი.
– მოკლედ, ასე, ჩემო კოკი, ესაა ჩემი ბოლო ვოიაჟი მოქმედი გენერლის რანგში და, როგორც კი
მოსკოვში დავბრუნდები, პენსიაზე უნდა გავიდე. საქმე კი ისაა, რომ პარიზში აი, ეს ადამიანი
მოკლეს, – მუხინმა ჩემ მიერ შესრულებული შეკვეთის ობიექტის ვინაობა დამისახელა, – ის კი
ერთ-ერთი ახალგამომცხვარი რუსი მაღალჩინოსნის დეიდაშვილი იყო და სწორედ მისი
სანქციით მიმდინარეობს მკვლელის ძებნა. ჩვენმა უწყებამ რომანის კანტორის კვალი აიღო და, ეს
რომ შევიტყვე, ვიფიქრე, შესაძლებელი იყო, შენც ყოფილიყავი ჩართული ამ საქმეში, მით
უმეტეს, რომ არც შენ იმყოფებოდი ქალაქში და ვერც „ძიას“ კვალს მივაგენით. აი, სწორედ ამის
გამო ჩამოვფრინდი აქ.
– მოხარული ვარ, რომ ჩემზე კარგი აზრის ხარ, – მითხრა მუხინმა, – შენი სიტყვებიდან გამოდის,
რომ პარიზული საქმე შენი ნახელავია.
– სიმართლე გითხრა, აქ მე უფრო ამისთვის ჩამოვედი, რომ ეს პირადად გითხრა. მე, რა თქმა
უნდა, მოკვლევის განსხვავებულ ვერსიას ჩავიტან მოსკოვში, მაგრამ, როგორც გითხარი,
პენსიაზე გავდივარ და ის ამ საქმეს სხვას დაავალებს. იმ სხვაზე კი თავს ვერ დავდებ და ვერ
ვიტყვი, რომ შენამდე ვერ მოვა. ამიტომ, გირჩევ, რომ ის ნაძირალაც თავისი დეიდაშვილის გზას
გაუყენო, თან, შენც ამოისუნთქავ და ამ საზარელ ნარკოქსელსაც ერთგვარად შევასუსტებთ.
მე არ ვიცოდი, ვის თამაშს თამაშობდა მუხინი და მის უკან რა ძალები იდგნენ, როდესაც ასეთ
რჩევას მაძლევდა. შეიძლება, ის სულაც, მარტო მოქმედებდა, მაგრამ, მთავარი ის იყო, რომ
სიმართლეს ამბობდა. რადგან ჩემს უსაფრთხოებაზე იყო ლაპარაკი, მის შემოთავაზებას
უყოყმანოდ დავთანხმდი.
ეს საქმე მაშინ ამით დასრულდა, მაგრამ, ამ ისტორიას გაგრძელება ჰქონდა: ამ ამბიდან ექვსი
თვის შემდეგ, ზამთრის მიწურულს, როდესაც, თბილისი სამოქალაქო ომის შედეგად მიწასთან
იყო გასწორებული და ყველგან სრული ქაოსი და უიმედობა სუფევდა, დათოვლილ
რუსთაველზე ფეხით მივდიოდი. ის-ის იყო, დანგრეულ სასტუმრო „თბილისთან“ (ამჟამად
„მარიოტი“) ჩავუხვიე, რომ ნანგრევებიდან ბუშლატაში გამოწყობილი მამაკაცი გამოხტა,
„სტეჩკინი“ მომადო და მითხრა:
თავდამსხმელი უმალვე ვიცანი – ის ერთ-ერთი მათგანი იყო, ვინც ამ ექვსი თვის წინ
აეროპორტიდან ამედევნა და თავადვე გახდა ჩემი თვალთვალის ობიექტი. ამიტომ, მივხვდი,
რომ საქმე ისევ იმ ამბავს ეხებოდა და მიამიტურად მივუგე:
– არც ფული მაქვს და არც ძვირფასეულობა, მაღაზიიდან პურის ფქვილი უნდა წამოვიღო
ნისიად.
თავდამსხმელები ოთხნი იყვნენ. ორი მათგანი იმ ოთხეულიდან იყო, ვინც ამ ექვსი თვის წინ
იმყოფებოდა თბილისში, ორი კი არ მეცნობოდა. მანქანა კოლმეურნეობის მოედნისკენ გაემართა,
მაგრამ, ყვავილების ბირჟასთან მოტრიალდა, მშრალ ხიდზე გადავიდა, შემდეგ მარქსის ხიდიც
გაიარა და, ვორონცოვის გავლით, სვანეთის უბნისკენ აიღო გეზი. მე წინააღმდეგობის გასაწევად
მოვემზადე და, მართალია, შეუიარაღებელი ვიყავი, მაგრამ, უკვე ვიცოდი, როგორც უნდა
მემოქმედა: უპირველესად, მათი ყურადღება უნდა მომედუნებინა და ძველ ნაცნობს ვუთხარი:
– ვერ გვიცანი? – მკითხა მძღოლის გვერდით მჯდომმა, იმან, ვინც სასტუმრო „ივერიის“ წინ
შეხვდა მუხინს.
– ცუდი მეხსიერება გქონია, – ჩაეცინა წინ მჯდომს, – აბა, გაიხსენე, როგორ დაგვისხლტი
ხელიდან ექვსი თვის წინ, როდესაც აეროპორტიდან დაგაჯექით კუდზე.
– ეგ მახსოვს, მაგრამ, ვერც თქვენ გიხსენებთ და, მით უმეტეს, ვერ ვხვდები, ჩემთან რა გინდათ.
ნუთუ იმის გამო გამიტაცეთ, რომ მაშინ გაგექეცით?
– არა.
მანქანამ სასაფლაოებისკენ აუხვია. ირგვლივ კაციშვილის ჭაჭანება არ იყო და, მივხვდი, რამეს,
თუ არ ვიღონებდი, ჯერ მაწამებდნენ, მედეგ კი იქვე მომკლავდნენ. ამიტომ,
სტეჩკინმომარჯვებულს ვეცი, თავისივე პისტოლეტი შევუბრუნე, მკერდზე მივადე, გავისროლე
და მოვკალი, შემდეგ ჩემ გვერდით მჯდომიც გამოვასალმე სიცოცხლეს. პისტოლეტი უკვე ხელთ
მქონდა, მისი ტარი მძღოლის გვერდით მჯდომს ჩავარტყი და გავთიშე, მძღოლს კი ლულა თავზე
მივადე და ვუბრძანე:
მძღოლმა მყისვე შეასრულა ბრძანება, მერე, ჩემივე ბრძანებით, გათიშული მამაკაცი გონზე
მოიყვანა და თოვლში მუხლებზე დააყენა. მე პისტოლეტი მივუშვირე გამოფხიზლებულს და
ვკითხე:
– ჩემგან რა გინდა?
– ჩქარა, მიპასუხე, ვინ ხართ და ჩემთან ვინ და რატომ გამოგგზავნათ, თორემ, ჯერ მუხლებს
დაგიხვრეტ, მერე კი შუბლს!
– კერძო პირები ვართ, „ეფესბეში“ აღარ ვმსახურობთ. აქ კი იმისთვის გამოგვგზავნეს, რომ
თქვენგან გავიგოთ, ვინ შეუკვეთა და ვინ შეასრულა პარიზისა და მოსკოვის მკვლელობები.
თქვენთან კი „ცალთვალას“ ბრძანებით გამოგვგზავნეს.
– მუხინმა გვითხრა.
– მუხინმა გვითხრა, როდესაც ამ ექვსი თვის წინ ვიყავით აქ, ახლა კი გამოვიყენეთ.
– მეტი არავინ.
„სტეჩკინი“ იქვე დავაგდე, სწრაფად დავეშვი ქვევით და მაღაზიაში წავედი პურის ფქვილის
წამოსაღებად, რომელშიც ფული წინასწარ მქონდა გადახდილი.
მუხინმა კინაღამ დამღუპა, თუმცა, მას აზრადაც არ ჰქონია ღალატი. ერთი წლის შემდეგ,
როდესაც საქართველოში კრიმინოგენური სიტუაცია შედარებით დასტაბილურდა, კვლავ
მომიწია გადამდგარ გენერალთან შეხვედრა. „ძიას“ მეშვეობით მან მოსკოვში დამიბარა და, რომ
შევხვდი, მითხრა:
– დიდი ხანია, შენი ნახვა და მობოდიშება მინდოდა, მაგრამ, ვერ მოვახერხე. ბოდიში, ჩემო კოკი,
რომ ჩემ გამო ლამის სიცოცხლეს გამოგასალმეს, მაგრამ, გარწმუნებ, აზრადაც არ მქონია ღალატი,
მხოლოდ შენი უსაფრთხოებისთვის ვზრუნავდი.
– შეკვეთა?
– დიახ.
– გისმენთ.
– ბრძანეთ. გისმენთ.
– დიახ.
– ცალთვალას მოკვლას პირადად მე გიკვეთავ და ერთ მილიონ დოლარს გიხდი. ფულს მისი
პირადი სეიფიდან აიღებ, რომელიც კაბინეტში აქვს, სამაგიეროდ კი მწვანე საქაღალდეს
გადმომცემ. გაწყობს?
– გისმენ, კოკი.
– ანდრეი ლუკიჩ, თქვენ ზოროს პრინციპებით მოქმედებთ თუ თქვენ უკან გარკვეული ძალები
დგანან?
– მე ბიზნესმენი ვარ. ჩემნაირი ამქვეყნად ბევრია და ყველას ვერ მოერევი. ამიტომ, გირჩევ, თუკი
ჩემს მოსაკლავად ხარ მოსული, ის ფული აიღე, რომელიც სეიფში მაქვს ჩაკეტილი და წადი.
– კომპრომატები.
– ვისი?
მე ცალთვალას შუბლში ვესროლე, იქვე მოვკალი და ვთქვი: „ეს ჩემი გასამრჯელოა, შენ ფული
მაინც აღარ დაგჭირდება“.
– რა თქმა უნდა.
– ყველა იმ ნარკომოვაჭრისა და მათ წიაღში მყოფი ადამიანების დოსიეები, ვინც ჩვენს მომავალსა
და გენოფონდს ანადგურებს, – მომიგო მუხინმა და დაამატა, – აი, ამის წინააღმდეგ ძალიან ბევრ
ადამიანს გავაერთიანებ და ერთობლივი ძალებით შევებრძოლებით ამ ჭირს.
ერთხელ „ძიამ“ გადმომცა, რომ შემკვეთს ჩემთან პირადად სურდა შეხვედრა და ამის გამო
ჩეხეთის დედაქალაქ პრაღაში ჩავედი. მისი ვინაობა რომანმაც არ იცოდა და, როდესაც ამ
ულამაზეს ქალაქში დათქმულ ადგილას გამოვცხადდი, ჩემს გაოცებას საზღვარი არ ჰქონდა –
შეხვედრაზე მოსული, რესპექტაბელურად ჩაცმული ახალგაზრდა, რომელიც უაქცენტოდ
ლაპარაკობდა ინგლისურად, საქართველოს ერთ-ერთი ძალოვანი სტრუქტურის საშუალო
რგოლის თანამშრომელი იყო. მას მე შორიდან ვიცნობდი და ვერასოდეს წარმოვიდგენდი, თუ
ასეთ ბინძურ საქმეში იქნებოდა გარეული.
– მოგწონთ აქაურობა?
– მოდი, პირდაპირ საქმეზე გადავიდეთ. ხომ გაგიგონიათ – დრო ფულია. თანაც, ჩვენ,
გერმანელებს პუნქტუალობა გვიყვარს. გისმენთ. ბრძანეთ, რა გნებავთ.
– რა ენაზე ვილაპარაკოთ?
– გერმანულად ჯობია.
– გამიგია და ბათუმში ნამყოფიც კი ვარ ოთხმოციან წლებში. იქ საკრუიზო გემით ვიყავი ჩასული
ოდესიდან.
– დედაქალაქში?
– დიახ, დედაქალაქში.
– ძალიან კარგი. როგორც ვიცი, იქ კარგად იციან რუსული და ამ ენას გამოვიყენებ. გისმენთ.
– აი, ესაა ობიექტი. ყველა საჭირო მონაცემს მის შესახებ ამ კონვერტში იპოვით, – ბიჭმა კონვერტი
გადმომცა და დაამატა: – გასამრჯელო 300 ათასი დოლარია, გაწყობთ?
ობიექტი ჩემთვის კარგად ნაცნობი ადამიანი იყო. ის უშიშროებაში მუშაობდა, მაღალი დონის
პროფესიონალად ითვლებოდა და მისი მოკვლა იმიტომ შემიკვეთეს, რომ ნარკომაფიას ებრძოდა.
საქმე საკმაოდ რთული შესასრულებელი იყო. ჯერ ერთი, ის ასეთ რამეს ელოდა და ძალიან
ფრთხილად იქცეოდა, თანაც, ნებისმიერ იარაღს ბრწყინვალედ ფლობდა და მუდმივად
იცვლიდა საცხოვრებელს. მიუხედავად ამისა, წინასწარ გამოვითვალე პოლკოვნიკის ერთ-ერთი
ღამის გასათევი, იქ ჩავუსაფრდი და დავიმალე. ეს იყო თბილისის ერთ-ერთი პერიფერიული
რაიონის თექვსმეტსართულიანი სახლის ბოლო სართულზე განთავსებული სამოთახიანი ბინა.
ჩასაფრებიდან მესამე დღეს ობიექტი ღამის 3 საათზე მოვიდა ბინაში, ტანსაცმელი გამოიცვალა,
ცოტა ჭამა და დასაძინებლად დაწვა. ეს ყველაფერი მან კატისებური სიფრთხილით, სრულ
სიბნელეში გააკეთა, მე უზარმაზარი საწოლის ქვეშ ვიყავი დამალული და, რა თქმა უნდა,
ობიექტის მოკვლა მისი მოსვლისთანავე შემეძლო, თუმცა, ჩემი მოსაზრებები მქონდა და მის
დაძინებას დაველოდე. შემდეგ სამალავიდან ფრთხილად გამოვძვერი და მძინარე პოლკოვნიკს
გასათიში გაზი მივასხი. ბოლოს ხელბორკილებით მაგრად მივაბი საწოლზე და მის გაღვიძებას
დაველოდე.
– დიახ.
– უნდა აგეღო.
– ამეღო?
– რა თქმა უნდა.
– ახლა არც ფული გაქვს და შენი სიცოცხლეც ბეწვზე ჰკიდია. არ ჯობდა, რომ ცოცხალი და
მდიდარი ყოფილიყავი, ვიდრე უფულო და მკვდარი?
– არ ჯობდა.
– ახლა კარგად მომისმინე, ერთ რამეს შემოგთავაზებ და, თუკი უარს იტყვი, ამით არა მარტო
საკუთარ თავს დაღუპავ, არამედ ბევრ სხვასაც და მათ შორის, მეც.
– თქვი, გისმენ.
– იატაკქვეშეთში?
– ჰო. შენთვის ხომ მთავარია, დანაშაული აღკვეთო და, რა მნიშვნელობა აქვს, როგორ გააკეთებ
ამას?
– ეს ყოველთვის არ ხერხდება, – ვუთხარი პოლკოვნიკს, – შენი კოზირი ისაა, რომ არც ცოლ-
შვილი გყავს და არც ისეთი ახლო ნათესავი, რომ დაგაშანტაჟონ. აქედან გამომდინარე, არც
სტატუსის შეცვლა გაგიჭირდება, წმინდა კანონიერ მოქმედებებზე კი, ისევ საქმის სასარგებლოდ,
ზოგჯერ უარის თქმა მოგიწევს.
– კონკრეტულად რას მთავაზობ?
– მე შენს მანქანაში მორგში ნაყიდ ტრუპს ავაფეთქებ, ანუ, „მოგკლავ“ და ამით შენი ლეგალური
მოღვაწეობა სამუდამოდ დასრულდება. შემდეგ ისეთ კაცს გაგაცნობ, ვინც შენსავით
დაუნდობლად ებრძვის ნარკოვაჭრებს, მის გვერდით ფრთებს გაშლი და იმდენ კეთილ საქმეს
გააკეთებ, რაზეც ლეგალური მოღვაწეობისას ვერც კი იოცნებებდი. რას იტყვი, გაწყობს?
– მაწყობს.
სხვათა შორის, ერთხელ „ძიამ“ ერთი შემკვეთის თხოვნა გადმომცა, რომ მას შევხვედროდი. როცა
მას მილანის ერთ-ერთ ცნობილ რესტორანში შევხვდი, რა თქმა უნდა, საიმედოდ შენიღბული,
მითხრა:
– სიმართლე უთქვამთ.
– გასაგებია. ამიტომ, მეც პირდაპირ გეტყვით. მსგავსი პრობლემები აწუხებს თქვენი პროფილის
სხვა ორგანიზაციებსაც და ერთ-ერთმა მათგანმა, რომლის ვინაობასაც ვერ გავამხელ, ასევე
მომართა ჩვენს კანტორას ანალოგიური თხოვნით. მაშინაც მე ჩამრთეს იმ საქმეში და, დიდი
ძალისხმევის მიუხედავად, აბსოლუტურად არაფერი გამოგვივიდა. თქვენი საერთო მტრები ისე
ეფექტურად და სუფთად მუშაობენ, რომ მოუხელთებელნი არიან. ამიტომ, რომ არ მოგატყუოთ,
ამ საქმიდან არაფერი გამოვა, რადგან, ერთხელ უკვე ვცადეთ და მათთან ბრძოლის მწარე
გამოცდილებაც გვაქვს.
– უდავოა, რომ ასეთი მასშტაბებით და ასე სუფთად მოქმედება სახელმწიფოს დახმარების გარეშე
წარმოუდგენელია. მეტსაც გეტყვით: ჩემი აზრით, ამ საქმეს აკეთებს რამდენიმე სახელმწიფოს
მიერ ერთდროულად შექმნილი საიდუმლო ორგანიზაცია, რომელსაც, რა თქმა უნდა, ყველა
სახის რესურსი გააჩნია.
– მაგალითად?
– ასეთ რამეს ჩვენც ვფიქრობდით, მაგრამ, თქვენ მიერ დასახელებული ქვეყნების ვერც ერთ
მთავრობაში ვერ მივაგენით მათ კვალს.
– არა მგონია, – თავი გააქნია შემკვეთმა, – რუსეთში ფულით ყველა დონეზე ინფორმაციას
მოიპოვებ, მაგრამ ჩვენ იქ ამის კვალსაც კი ვერ მივაგენით. ამიტომ, ეს ვერსია გამორიცხულია და,
ვფიქრობთ, რომ სულ სხვა რამ ხდება. ჩვენს შემთხვევაში, უფრო კერძო სტრუქტურებთან უნდა
გვქონდეს საქმე.
– არა მგონია, – ღიმილით მივუგე შემკვეთს, გუნებაში კი გავიფიქრე: „საკმაოდ ჭკვიანი და ეშმაკი
ჩანხარ, ვაჟბატონო, ამიტომ, მუხინს უნდა შევატყობინო, რომ უფრო ფრთხილად იმოქმედოს“.
– დიახ, – მივუგე შემკვეთს, – თაღლითი რომ ვიყო, თქვენს შეკვეთას ავიღებდი და თქვენი
ფულითა და ნდობით ვისარგებლებდი, ბოლოს კი გეტყოდით, არაფერი გამოვიდა-მეთქი,
მაგრამ, მე პროფესიონალი ვარ, კლიენტებს არასოდეს ვატყუებ და ასე პირდაპირ იმიტომ
გეუბნებით უარს.
– უნიჭიერესი ადამიანია და ცხრა ენა იცის, თუმცა, ძალიან ვერაგი და დაუნდობელია. მხოლოდ
და მხოლოდ იმიტომ არ გახდა ქურდი, რომ ზედმეტი პრობლემები არ შექმნოდა ძალოვან
სტრუქტურებთან. როგორ არ ვცადეთ მასთან ჩვენი კაცის შეგზავნა, მაგრამ, არაფერი
გამოგვივიდა. მიუხედავად იმისა, რომ დიდი ზიანი მივაყენეთ და სამ კონტინენტზე მისი
საქონელი გავანადგურეთ, ზოგი კი ინტერპოლს ჩავუგდეთ ხელში, მაინც ძალიან მყარი
პოზიციები უჭირავს. თუმცა, შეკვეთის მისაცემად პირადად რომ მოვიდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ
ძალიან შეშფოთებულია, თან, საშინელი შურისძიების ჟინი ამოძრავებს.
– თქვენი კვალი, თურმე, რუსეთის მთავრობაში უძებნია და, თქვენზე მითხრა, ისინი კერძოდ
მოქმედებენო. ასე რომ, ის სწორ კვალზე დგას. ვფიქრობ, თქვენს მოძებნას სხვას დაავალებს და
ძალიან ფრთხილად იყავით.
– კეთილი, ასე იყოს. მონაცემებს მის შესახებ ახლავე გადმოგცემ. გაეცანი და იმოქმედე.
მუხინის მიერ მოწოდებულ დოსიეში ეწერა, რომ ობიექტი ცხოვრობდა ქალაქ ვენაში, ყველაზე
ფეშენებელური რაიონის მდიდრულ ვილაში და უსაფრთხოების საკმაოდ ძლიერი სამსახური
იცავდა მის სიცოცხლეს. თავისი ქართველი თუ არაქართველი კოლეგებისგან განსხვავებით, ის
არანაირ საქველმოქმედო საქმიანობას არ ეწეოდა და ეკლესიისთვისაც კი არ ჰქონდა გაცემული
არც ერთი ცენტი. ის მთელ თავის შემოსავალს პირად ფუფუნებასა და ბიზნესს, აგრეთვე,
კრიმინალური სტრუქტურების გაძლიერებას ახმარდა. მას არც ცოლ-შვილი ჰყავდა, არც
მშობლები და არც ახლო ნათესავები. ამიტომ, ვერაფერი აიძულებდა, რომ მიზნისგან გადაეხვია,
მისი მიზანი კი ის იყო, რაც შეიძლება მეტი ძალაუფლება მოეპოვებინა. დოსიეში, აგრეთვე,
ეწერა, რომ ორი კვირის შემდეგ ის თბილისში უნდა ჩასულიყო. ობიექტის საქართველოს
დედაქალაქში ვოიაჟის მიზანი „ტავარის“ გაყიდვის, მინიმუმ, გაორმაგება იყო, ანუ, იმ
ნაძირალას საქართველოში ნარკომომხმარებელთა რაოდენობის გაორმაგება სურდა...
– რას იტყვი, კოკი, შემზარავი პერსპექტივაა, ხომ? – მკითხა მუხინმა, როდესაც ინფორმაციას
გულდასმით გავეცანი.
– ცოტათი გადაჭარბებული ხომ არ არის?
– უზუსტესია. იქ ჩვენი კაცი მუშაობს და ყველა ინფორმაციას ის გვაწვდის. ხვალ კიდევ უფრო
ზუსტი, სრული ინფორმაცია გვექნება ამ შეხვედრის შესახებ და იმის მიხედვით იმოქმედე.
– ამას ახლა ვერ შევძლებთ. საამისოდ, მინიმუმ ერთი ვერტმფრენი და სპეცრაზმის ოცეული
მაინც დაგვჭირდება. თან, შეიძლება, უდანაშაულო ხალხიც დაიხოცოს და ამას ვერანაირად ვერ
დავუშვებთ. ჩვენ სუფთად ვმუშაობთ და ჯერჯერობით ობიექტის ლიკვიდაცია ვიკმაროთ. მით
უმეტეს, რომ ისაა იქ მთავარი და მისი მოშორება მნიშვნელოვნად შეარყევს მათ პოზიციებს.
მსგავს რამეებს შეჩვეული ვიყავი, თანაც, ჩემი ბედისწერის მჯეროდა და გენერალს მივუგე:
– მზად ვარ სამსახურისთვის! გისმენთ!
– ვინ არის?
– ჯამალ სალეხი.
– აი, თურმე, როგორი ყოფილა ებრაელთა რისხვა, – ვუთხარი შჩუკინს, რადგან, ცნობილი
ტერორისტის საქმეებს და ბიოგრაფიას კარგად ვიცნობდი, ფიზიონომია კი პირველად ვნახე.
გარდა ამისა, კარგად ვიცოდი, რომ ის „კაგებეს“ კაცი იყო და გენერალს ვკითხე: – გვიღალატა?
– საბოლოოდ გააფრინა.
– რატომ?
– იმიტომ, რომ სხეულზე პლასტიკური ბომბი აქვს შემოხვეული და ცოცხლად არავის ჩაბარდება.
– 01 პროცენტიც რომ გაქვს, მაინც შანსია, მე კი, თქვენი სიტყვებიდან გამომდინარე, ბევრად მეტი
შანსი მქონია. ამიტომ, წარმატების იმედი მაქვს. მოდი, ყველაფერი დაწვრილებით განვიხილოთ,
– ვუთხარი შჩუკინს, რომელიც უდიდესი პატივისცემით მიყურებდა.
ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მუხინი იხმო და ჩვენ სამმა დაწვრილებით განვიხილეთ ჩემი დავალების
შესრულების ყველა შესაძლო ვარიანტი. მეორე დღეს კი უკვე პაკისტანში, ქალაქ პეშვარაში
ვიმყოფებოდი და ჯამალ სალეხთან აუდიენციას ველოდებოდი.
– ჩემი ბატონი ებრაელი ძაღლების განადგურებას გთავაზობთ მათსავე ბუნაგში. ორი კვირის
შემდეგ, თელ-ავივში ახალგაზრდა ებრაელთა მსოფლიო ფესტივალია, სადაც ათასობით
ურჯულო შეიკრიბება. მისი გეგმის მიხედვით, სწორედ იქ უნდა მივაყენოთ მათ სასტიკი
დარტყმა. კონკრეტულად კი, ჩვენი ოცი საუკეთესო მებრძოლი მიკროავტობუსებით
ერთდროულად შევარდებიან მთავარ მოედანზე და მანქანებში ჩაწყობილ ასაფეთქებლებს
ერთდროულად ააფეთქებს, რასაც ურჯულოთა უზარმაზარი მსხვერპლი და ნგრევა მოჰყვება.
ამიტომ, ის თქვენს თანხმობასა და დახმარებას თხოულობს.
– კარგი, გადავცემ, – მივუგე სალეხს და ავდექი, რადგან მისი ბოლო სიტყვები აუდიენციის
დასრულებას ნიშნავდა.
წამოდგა სალეხიც, რომ დასასვენებელ ოთახში გასულიყო. შორიახლო მდგარი მისი დაცვა
შეტრიალდა და ჩემ მიმართ ყურადღება მოადუნა. მე ამით ვისარგებლე. იქ მყოფ ოთხ
მცველთაგან ერთ-ერთს ავტომატი გამოვტაცე და თვალის დახამხამებაში ოთხივე დავხოცე.
ჯამალ სალეხი მკვეთრად შემობრუნდა ჩემკენ, მანიაკურად გამიღიმა და მითხრა:
– მოგზავნილი ყოფილხარ!
– დროა, ალაჰის სამსჯავროზე წარდგე და ჯოჯოხეთში გაემგზავრო. შენ ამიერიდან უკვე
ვეღარავის მოკლავ, – ვუთხარი სისხლისმსმელ ტერორისტს და, ისე, რომ ავტომატი არც კი
მიმიშვერია მისთვის, დავამატე – თუმცა, თუ სიცოცხლე გინდა, ჩამბარდი.
– ჰმ, ჩაგბარდე? არასოდეს! – მომიგო ჯამალ სალეხმა და ჯერ ზედა სამოსი ჩამოიგლიჯა,
რომლის ქვეშაც შაჰიდის მსხვილი ქამარი ჰქონდა შამოხვეული, შემდეგ ალაჰის სადიდებელი
ფრაზა წარმოთქვა და კაპრონის ძაფი ჩამოქაჩა, რომ თავი აეფეთქებინა...
სალეხი რომ კაპრონის ძაფს ქაჩავდა, უცებ მერიკო და შვილები წარმომიდგა თვალწინ და
ღმერთს მათი დღეგრძელობა და ჩემი ცოდვების პატიება შევთხოვე, თან ადგილზე გავქვავდი და
მანიაკ ტერორისტს თვალი თვალში გავუყარე... მაგრამ, მოხდა სასწაული – კაპრონის ძაფი
გაწყდა და შაჰიდის ქამარი არ აფეთქდა. სანამ ჯამალ სალეხი გააცნობიერებდა, რა მოხდა, მე
ვეფხვივით ვისკუპე მისკენ, ძირს დავაგდე და ყბაში თავის ძლიერი დარტყმით გავთიშე. შემდეგ
შაჰიდის ქამარი შევხსენი და კუთხეში ფრთხილად დავდე, ბოლოს კი მხარზე მოვიგდე და, სანამ
ვინმე შემოგვივარდებოდა, მის დასასვენებელ ოთახში გავედი, თან, ავტომატიც ხელში მეჭირა.
საბედნიეროდ, სათადარიგო გასასვლელი მალევე ვიპოვე და კატაკომბებიდან მშვიდობიანად
გავაღწიე. პეშვარიდანაც დროულად გავედი და იმდენი მოვახერხე, რომ პაკისტანის
დედაქალაქში ჩავაღწიე ძვირფასი ტვირთით, საბჭოთა საელჩოში მივედი და ჯამალ სალეხიც
მივიტანე. აბა, ვინ წარმოიდგენდა, რომ ცნობილი ტერორისტი საბჭოთა საელჩოში იქნებოდა.
როგორც სიტუაციიდან ჩანდა, მათ ამაზე ეჭვიც კი არ აუღიათ. ყველას ეგონა, რომ „მოსადმა“
გააკეთა ეს საქმე და მთელი აქცენტი ებრაელებზე გადაიტანეს. ჩვენ კი ამით ვისარგებლეთ,
ცნობილი ტერორისტი დიპლომატიურ ბარგში ჩავტენეთ და ისლამაბად-მოსკოვის ჩარტერული
რეისით მოსკოვში საღ-სალამათი ჩავიყვანე. აეროპორტში პირადად გენერალი შჩუკინი დამხვდა,
რომელიც ძმასავით გადამეხვია და მითხრა:
– ყოჩაღ, კოკი. შენ ნამდვილად ბედის რჩეული ხარ. მე შენ უეჭველ სიკვდილზე გაგიშვი, მაგრამ
გადარჩი. მადლობა განგებას.
ჯამალ სალეხი საბჭოთა მთავრობამ ისე გადამალა, რომ ეშმაკიც კი ვეღარ მიაგნებდა და ყველას
მკვდარი ეგონა. ამიტომ, დროთა განმავლობაში, მსოფლიოს ის ნელ-ნელა დაავიწყდა. თავად
ტერორისტს კი ისეთი პირობები შეუქმნეს, რომ რეალურად მან არც კი იცოდა, სად იმყოფებოდა.
მას არც სცემდნენ, არც აწამებდნენ და არც არანაირ პრეპარატებს არ უკეთებდნენ. ის ციხეშიც კი
არ იჯდა, არამედ, ერთ-ერთი შუააზიურ რესპუბლიკაში, „კაგებეს“ საიდუმლო ბაზაზე
იმყოფებოდა. მას ძალიან გამოცდილი „ჩეკისტები“ ეხვივნენ ირგვლივ და მხოლოდ სპარსულ
ენაზე ელაპარაკებოდნენ. მას არც გართობა აკლდა, ყველაზე მთავარი კი ის იყო, რომ, ფორმის
შესანარჩუნებლად მუდმივად წვრთნიდნენ, ანუ, ცნობილ ტერორისტს საგანგებო
შემთხვევისთვის ინახავდნენ და ეს შემთხვევა ექვსი წლის შემდეგ დადგა.
– რა უნდა გავაკეთო?
– მიზანი?
– ძალიან კონკრეტული. ჯერ ერთი, რომ მათ რიგებში განხეთქილებას შევიტანთ და, სანამ
გაარკვევენ, თუ რა მოხდა, მათ მომავალ არჩევნებში ჩვენი კაცი გაიმარჯვებს.
– ვითომ, გამოვა?
საბჭოთა კავშირის დაშლამდე რვა თვით ადრე ერთი „ჩეპე“ მოხდა, რომელმაც დიდი შეშფოთება
გამოიწვია საბჭოთა უშიშროების ხელმძღვანელობაში და ზოგიერთი ამბის უშუალო მოწმე და
მონაწილე მეც გავხდი.
– ამ კაცმა იცის ყველა ჩვენი საიდუმლო აგენტის ვინაობა, ვინც ბოლო ორმოცდაათი წლის
განმავლობაში ჩანერგილა სხვადასხვა სახელმწიფოს უმაღლეს ეშელონებში. ის ჯერ კიდევ
თავად სტალინსა და ლავრენტი ბერიას უწევდა მომსახურებას და აძლევდა რჩევებს. მისი დონის
ინფორმაციები არც მე გამაჩნია, არც ანდროპოვს გააჩნდა და არც სტალინის შემდეგ მოსულ არც
ერთ საბჭოთა მეთაურს. ახლა კი ის უეცრად გაუჩინარდა და ხომ წარმოგიდგენია, რა მოხდება, ის
რომ მტრის ბანაკში აღმოჩნდეს?
– რამდენი წლისაა?
– ოთხმოცდასამის.
– რა ბრძანეთ?
– არ იფიქროთ, რომ გამოშტერებულია. ტვინი ხომ უჭრის და უჭრის. გარდა ამისა, ფიზიკურადაც
ბრწყინვალე ფორმაშია. ყოველ დილით ვარჯიშობს, დარბის, ცურავს და, შენ წარმოიდგინე, არც
ქალებისადმი შენელებია ინტერესი.
– ალბათ, მიხვდით, რომ ეს იყო ჩემი მცირედი ხუმრობა, ასე ვთქვათ, მოხუცური ოინბაზობა.
მინდოდა, გამეგო, რაოდენ ძვირფასი და მნიშვნელოვანი პერსონა ვარ ჩემი ქვეყნისთვის. სწორედ
ამიტომ მოვაწყვე ეს კუკუდამალობანა. ახლა კი წავედით.
მე მართლაც მალე მივხვდი, რომ მოხუცმა თავადვე მოაწყო ყველაფერი, მის მიერ ეშმაკურად
დატოვებულ კვალს გავყევი და სულ რაღაც ორ საათში მივაგენი კიდეც. თუმცა, მოხუცს ძალიან
ძვირად დაუჯდა ეს კუკუდამალობანა. მას ჯერ ყველა საიდუმლო დააფქვევინეს სპეციალური
წამლის შეშხაპუნების შემდეგ, ბოლოს კი სხვა სითხე შეუშხაპუნეს და სულ კაიფ-კაიფით
გაამგზავრეს საიქიოში. ასეთი რამ კი იმიტომ გააკეთეს, რომ მას სხვა დროსაც არ მოეწყო მსგავსი
სიურპრიზი, რაც, შეიძლება, არც ისე მშვიდობიანად დასრულებულიყო... ამ ისტორიით მე იმის
ხაზგასმა მინდა, რომ „კაგებესთან“ ხუმრობა არ შეიძლებოდა და, საერთოდ, მსგავსი ტიპის
უწყება ასეთ ტრიუკებს არც თავისიანებს პატიობს და, მით უმეტეს, არც სხვებს.
– ესეც, მაგრამ, მთავარი საიდუმლო შენშია და ესაა შენი სერიოზულობა, ანუ ის, რომ საქმის
ყველა დეტალს სრული მობილიზებით, ყოველგვარი მოდუნების გარეშე ასრულებ. მე ვერ
წარმომიდგენია ჩვენს ბიზნესში მოღვაწე მეორე ადამიანი შენ გარდა, რომ ასე წარმატებული
ყოფილიყოს და ასე დიდხანს გაეძლოს ცოცხალსა და უვნებელს. შენ ამ მხრივ ერთადერთი
გამონაკლისი ხარ.
– სულაც არა, ჩემო კოკი, პირიქით, ესაა ჩემი დიდი ხნის ნაფიქრი და სწორედ ასეთ დასკვნამდე
მივედი.
– კარგი, ასე იყოს. ახლა კი ჩემი დაბარების მიზეზი მითხარი, – ვუთხარი რომანს და სმენად
ვიქეცი.
– ახლა კი საქმე, – მითხრა „ძიამ“, პატარა პაუზა გააკეთა და დაამატა – აი, ამ კაცს თუ იცნობ?
– არა, არ მეცნობა.
– ანრი ფურნიე, მესიე, – ხელი გავუწოდე ლათინოსის ჰაბიტუსიან კაცს, რომელიც ოფისს
ხელმძღვანელობდა და სწორედ პირადად მან მომცა ეს შეკვეთა, როდესაც მას იქვე, მარსელში
შევხვდი შენიღბული.
– ოსკარ ვალდესი, – ხელი ჩამომართვა შემკვეთმა, რომელმაც, რა თქმა უნდა, ვერ მიცნო და
მკითხა, – რით შემიძლია, გემსახუროთ, მესიე?
ვალდესის კაბინეტი ჰერმეტულად იყო დაკეტილი, რაც იმას ნიშნავდა, რომ შიგნით შეღწევა არ
იქნებოდა ადვილი. იქ, სავარაუდოდ, დიდ თანხებსა და ნარკოტიკებს უყრიდნენ თავს. მას მეორე
ოთახიც ჰქონდა. იმ მომენტში ჩვენ ორნი ვიყავით კაბინეტში, კარი ჩაკეტილი იყო და მას მივუგე:
– ფინანსური?
– დიახ, მესიე.
– გისმენთ, ბრძანეთ.
– მძარცველი ხართ?
– არა.
– აბა, ვინ?
– ბოდიშს გიხდით, რომ თანხა დაგიგვიანეთ, მაგრამ, მერწმუნეთ, რომ მილიონი დოლარი
მაქსიმუმ ნახევარ საათში დაგიჯდებათ ანგარიშზე. ასე რომ, შეგიძლიათ, წაბრძანდეთ და
მშვიდად იყოთ.
– აი, აქ შვიდი მილიონი დოლარია და აქედან ერთი თქვენია, – მითხრა ვალდესმა, რომელსაც
ვკითხე:
– ჰეროინი რამდენია?
– ორასი კილოგრამი.
ვალდესმა ასი ცალი ასდოლარიანების დასტა კაპრონის პარკში ჩაალაგა, წინ დამიდო და თან
მითხრა:
– მშვიდობით.
– იმიტომ მშვიდობით, რომ ჩემი სახე ნახეთ, ეს კი ჩემს პრინციპებს ეწინააღმდეგება, – მივუგე
შემკვეთს და შუბლში ტყვია მივაჭედე... შემდეგ მისი კაბინეტი დავტოვე და ორ საათში
მარსელიდან გავუჩინარდი...
ვალდესს სიხარბემ სძლია, ფულის ეკონომია გააკეთა და თავიც წააგო. ამგვარად, როცა ამ
თამაშში ჩართული ადამიანი დაუწერელ კანონებს არღვევს, ის აუცილებლად თავს აგებს.
დამალვა, რა თქმა უნდა, შეიძლება და, საკმაოდ დიდი ხნითაც, ზოგჯერ სამუდამოდაც კი.
მაგრამ, ასეთი რამ ძალიან იშვიათად ხდება და თვით მოწმეთა დაცვის პროგრამაში ჩართული
ადამიანებიც კი ვერ ახერხებენ ხოლმე საკუთარი სიცოცხლის დაცვასა და გადარჩენას.
ერთხელ ერთი მილიონნახევრიანი კონტრაქტი შევასრულე, რომლის მიხედვითაც, ერთ დროს
გავლენიანი მაფიოზი უნდა მომეძებნა და მომეკლა, რომელსაც ამერიკის მთავრობა იცავდა.
ობიექტს სტენლი ერქვა, ერთ დროს ძალიან გავლენიანი პიროვნება იყო და სამი წლის
განმავლობაში ემალებოდა ყოფილ თანამოძმეთა საშინელ შურისძიებას. მისი აღმოჩენა მხოლოდ
და მხოლოდ ჩემი „კაგებეშნიკური“ გამოცდილების შედეგად შევძელი. მე მისი ძველი
საიდუმლო ვიცოდი, კერძოდ, ის, რომ ჰყავდა ქალიშვილი, რომელსაც ყველასგან მალავდა და
სწორედ მისი მეშვეობით გავედი მასზე... ობიექტი კალიფორნიის ერთ-ერთ პატარა დაბაში
მოვიხელთე. სადაც ის ქალიშვილისა და შვილიშვილის სანახავად ჩავიდა – ისინი სწორედ იქ
ცხოვრობდნენ. სტენლის, რა თქმა უნდა, პლასტიკური ოპერაციით ჰქონდა გარეგნობა
შეცვლილი და არ ეგონა, თუ მას ვინმე ოდესმე მოიხელთებდა, ამიტომ, ძალიან ლაღად და
თავისუფლად გრძნობდა თავს. მე ორი დღე ვუთვალთვალებდი, როდესაც ის თავის
შვილიშვილს ოკეანის სანაპიროზე ასეირნებდა და მასთან ყოფნით ტკბებოდა. ხოლო, როდესაც
ის სახლში დაბრუნდა და მატარებელში ჩაჯდა, რომ წასულიყო, მე კუდზე დავაჯექი. სტენლი
სან-ფრანცისკოში ცხოვრობდა, მე მას შუაღამით, პირდაპირ საძინებელში დავადექი და მის
გაოცებას საზღვარი არ ჰქონდა, როდესაც მაყუჩიანი პისტოლეტი მივუშვირე და ვუთხარი:
– ჰმ, – თავი გააქნია ობიექტმა, რომელიც საცვლებისამარა იდგა, – მაინც მომაგენით, ხომ? აი, ესეც
თქვენი მოწმის დაცვის პროგრამა... გამყიდეს, ხომ?
– უფრო დიდი უბედურება შეიძლება დატრიალდეს, თუკი არ მოგკლავ. მაინც მოგაგნებენ და,
შენ გამო, შეიძლება, შენი ქალიშვილი და შვილიშვილი დაზარალდნენ. ამიტომ, ილოცე და
სიკვდილისთვის მოემზადე.
სტენლის მეტი აღარაფერი უთხოვია ჩემთვის, თავი იატაკს დაადო და ჩუმ ლოცვას შეუდგა,
ხოლო, როდესაც თქვა: „ამინ“, მე მას თავის ქალა გავუხვრიტე და იქაურობას მოვშორდი... მეორე
დღეს კი ჩემს საბანკო ანგარიშს მილიონი დოლარი შეემატა, რადგან ნახევარი მილიონი წინასწარ
მქონდა აღებული და სწორედ მაშინ შევასრულე ოცი მილიონი, რაც ბევრი რამის გაკეთებისა თუ
ფლობის საშუალებას მაძლევდა...
მე საკუთარი თავი კარგი მამა მგონია და არ ვიცნობ ისეთ ქურდს, კრიმინალს, ან ნებისმიერ
გზაგამრუდებულ, მაგრამ ავტორიტეტულ ადამიანს, ვისაც საკუთარი შვილისთვის იგივე
ცხოვრება უნდოდეს. ქურდები და კრიმინალები უფრო ხშირად პროფესორებისა და წესიერი
ოჯახის შვილები გამოდიან ხოლმე და არაერთ ასეთ ადამიანს ვიცნობ.
ერთხელ, ერთ ქურდს შევხვდი, რომელიც კუნძულ პალმაზე ცხოვრობდა. მის ვილაში,
ვერანდაზე ვისხედით და ვსაუბრობდით.
– იცი, ჩემო კარგო, რომ მამაჩემი ცნობილი პროფესორი იყო? – მითხრა ჩემმა მასპინძელმა, რაზეც
მივუგე:
– დიახ, სწორედ ასე იყო, მე კი ქურდი გავხდი და, იცი, რატომ? იმიტომ, რომ მამის ჩრდილქვეშ
არ ვყოფილიყავი მთელი ცხოვრება.
– ცოტა უცნაური ლოგიკაა, – მივუგე ქურდს, – შე კაი კაცო, შენც გესწავლა, გეღვაწა და
გამოჩენილი კაცი გამოსულიყავი, რაღა ქურდობა აირჩიე?
– აი, სწორედ აქაა ძაღლის თავი დამარხული. მამის გზას რომ გავყოლოდი და მასავით ცნობილი
გავმხდარიყავი, ამას მრავალი წელი სჭირდებოდა. ქუჩაში კი ძალიან მალე შეიძლებოდა სახელის
მოხვეჭა და მეც სწორედ ეს გზა ვარჩიე, მივყევი, მივყევი და ქურდიც გავხდი.
– მკითხე და გიპასუხებ.
– სიბრაზე იქით იყოს, ჩემო კოკი, და ჩვენი დიადი ქვეყანა მართლაც უფსკრულისკენ მიექანება.
აბა, სხვა რა ჰქვია იმას, რომ ქვეყანას ქურდები მართავენ?
– ქურდები?
– დიახ, ქურდები. ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე ვამბობ ამას. ისინი ისე ღრმად შეიჭრნენ
უმაღლეს პარტიულ ელიტაში და სხვადასხვა მეთოდით ისე მაგრად ჩაავლეს რქებში ხელი, რომ
ლამის პოლიტბიუროშიც კი შეაღწიონ.
– პოლიტბიუროში?
შჩუკინი გაჩუმდა. კაბინეტში გაიარ-გამოიარა და მომაჩერდა, რითაც ჩემი აზრის გაგება უნდოდა.
– თანახმა ვარ.
– აი, წაიკითხე სათაურები: „ომი, რომელშიც არავინ კვდება“... კოკი, ჩემო კარგო, შენ მართლაც
რომ ბრწყინვალე მსროლელი ხარ, რადგან ამდენი ხალხი დაცხრილე და ერთიც არ მოგიკლავს.
ვფიქრობ, სწორად მოიქეცი, მკვლელობა ამ საქმეში აუცილებელი არ იყო, მთავარია პრევენცია.
ამას კი, ჩემი აზრით, კარგად გავართვით თავი...
შჩუკინის სიტყვები შეწყალებას ნიშნავდა, რადგან, მას შეეძლო, სერიოზული პასუხი მოეთხოვა
ჩემთვის, რომ მე „პრიმორსკაიაში“ შეკრებილი ადამიანების ლიკვიდაცია არ მოვახდინე, რაც
დავალებული მქონდა. თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, თავად გენერალიც მიხვდა, რომ ასეთი სახის
მასობრივი მკვლელობები გაუმართლებელი იყო და აღარ გამამტყუნა...
კარგა ხნის განმავლობაში, თითქმის სამი თვე, უმოქმედოდ ვიყავი და ისიც კი ვიფიქრე, აღარ
მენდობიან და შესაძლოა, ჩემი თავიდან მოშორებაც კი უნდათ სოჭის საქმის გამო-მეთქი. ამიტომ,
აბსოლუტურად მობილიზებული ვიყავი და ყველა ნიადაგი შევამზადე საიმისოდ, რომ,
საჭიროების შემთხვევაში, ცოლშვილიანად დამეტოვებინა ქვეყანა და რომელიმე შორეულ
ქვეყანაში გადავხვეწილიყავი...
სამი თვის მერე მოსკოვში გამომიძახეს. მე, ცოლ-შვილი კონსპირაციულ აგარაკზე ჩავიყვანე,
თუმცა, რა თქმა უნდა, მათ არ იცოდნენ, რომ გადავმალე. შემდეგ ერთ სანდო პირს ვუთხარი,
რომ, თუ სამ დღეში არ დავურეკავდი, ფოსტაში მისულიყო და მოთხოვნამდე გაგზავნილი,
დაზღვეული წერილი წაეკითხა, რომელშიც დაშიფრული ტექსტით იყო ნაჩვენები ის სქემა,
რომლის მიხედვითაც ჩემი ცოლ-შვილი უნდა გადაეყვანა საზღვარზე... საბედნიეროდ, ეს
ყველაფერი საჭირო არ გახდა. წერილი თავად მე ავიღე ფოსტაში და გავანადგურე. ის სანდო კაცი
კი გელა ექიმი იყო, ვინც მე შოკიდან გამომიყვანა ბავშვობაში და ნორმალურ ცხოვრებაში
დამაბრუნა...
– დარწმუნებული ვარ, ეს სამი თვე იმაზე ფიქრობდი, რომ თავიდან გიშორებთ, აღარ გენდობით
და მსგავს რაღაცეებზე, ხომ?
– დაახლოებით.
– შენს ცოლ-შვილს, ჩემო კოკი, შენს ცოლ-შვილს. თუ მოსკოვში ასეთი გრძნობით გამოფრინდი,
ანუ, იფიქრე, რომ უკან აღარასოდეს დაბრუნდებოდი, მაშინ, ცოლ-შვილსაც გადამალავდი, რათა,
შენი აზრით, მათზეც არ გვეძია შური. შემდგომ კი ვინმე შენი ერთგული ადამიანი მათ
საზღვრებს გარეთ გაიყვანდა.
შჩუკინის სიტყვები ზუსტად ასახავდა ჩემს საქციელს. ვიფიქრე, რომ „კაგებე“ მითვალთვალებდა
და ზუსტად იცოდა ჩემი ცოლ-შვილის ადგილსამყოფელიც და დაზღვეული წერილის ამბავიც.
ამიტომ, ერთი აზრი მომივიდა თავში: მძევლად ამეყვანა ვიქტორ იაკოვლევიჩი და მეიძულებინა
ის, რომ ჩემი ცოლ-შვილი უცხოეთში გაეყვანა, შემდეგ კი ლუბიანკაზე სროლა ამეტეხა და, თუ
ბრძოლაში ვერ მომკლავდნენ, ბოლო ტყვიით თავი მომეკლა. ასეთი რამ, რა თქმა უნდა,
უკანასკნელი შანსი იყო და, ალბათ, ვერც ეს იხსნიდა ჩემს ცოლ-შვილს, თუკი ისინი „კაგებეს“
ჰყავდა დაპატიმრებული და თვით გენერალ შჩუკინის სიცოცხლის სანაცვლოდაც კი არ
დამითმობდნენ...
– კოკი, ჩემო ძვირფასო, იცი, რას გეტყვი? – მითხრა ვიქტორ იაკოვლევიჩმა, როდესაც ერთ
ადგილზე გაქვავებული ვიდექი და ამ საშინელებას ვფიქრობდი, – ცუდი აზრები ამოიგდე
თავიდან. ჯერაც ბოლომდე გენდობი და შენ არავინ გითვალთვალებს, ეს სამი თვე კი იმიტომ არ
შეგეხმიანეთ, რომ სოჭის ამბების მერე მილიცია უშუალოდ შემსრულებელს ეძებდა, ესე იგი, შენ
და, შენი მეშვეობით აპირებდნენ ჩვენს კომპრომეტაციასა და მხილებას. ასეთ შემთხვევაში კი, შენ
კარგად იცი, რომ შემსრულებელს თავიდან იშორებენ, მაგრამ, შენს თავიდან მოშორებას შენი
დროებით დაკონსერვება ვარჩიეთ...
– აი, ეს უკვე სხვა საქმეა. გეტყობა, რომ მენდობი და ფორმაშიც ხარ. ახლა კი საქმეზე გადავიდეთ.
– გადავიდეთ.
– ისევ ქურდებთან, უფრო სწორად კი, ქურდთან გექნება შეხება. ჩვენ მიერ შემუშავებული გეგმის
მიხედვით, ქურდებსა და კრიმინალურ ავტორიტეტებს ერთმანეთი უნდა დავახოცვინოთ – ამას
მოითხოვს დღევანდელი შიდაპოლიტიკური მდგომარეობა. ერთმანეთისგან დამოუკიდებელმა
რამდენიმე საიდუმლო კვლევითმა ინსტიტუტმა შრომატევადი სამუშაო შეასრულა და ყველა იმ
დასკვნამდე მივიდა, რომ მილიცია და ქურდები სახელმწიფოს ძირს უთხრიან. ჩვენ მათ აშკარად
ვერ დავუწყებთ ომს, ამიტომ, ვამჯობინეთ, ერთმანეთი დავახოცინოთ, რომ გაერთიანება ვერ
შეძლონ. შენ ერთ-ერთი უდიდესი კრიმინალური ავტორიტეტი უნდა გამოასალმო სიცოცხლეს,
რაც ახალ ომს გამოიწვევს ქურდულ სამყაროში და, ერთი მხრივ, მათი ძლიერება შეირყევა
მეორეს მხრივ კი, მილიციის უსუსურობა უფრო ნათლად წარმოჩინდება. გასაგებია?
– გასაგებია.
– ახლა კი კონკრეტიკა, – მითხრა შჩუკინმა და ფერადი ფოტოების დასტა მომაწოდა, – აი, ესაა
შენი ობიექტი. ყველანი ფიქრობენ, რომ „პრიმორსკაიას“ კოშმარი მისი ბრძანებით
განხორციელდა და მას რომ მოვსპობთ, სწორედ მისი მომხრეები დაერევიან სხვა ქურდებს.
– კავკასიელს ჰგავს.
– გასაგებია.
– კოკი, ჩემო კარგო, ამჯერად უკვე უნდა მოარტყა მიზანს და ობიექტის ლიკვიდაცია უნდა
მოახდინო, თანაც, ზუსტად ისე, როგორც მოვილაპარაკებთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩვენი
გეგმა ჩაიშლება, ეს კი ყოვლად დაუშვებელია.
– აი, კოკი, ხედავ, რამხელა საქმე გააკეთა შენმა რამდენიმე გასროლამ? – მითხრა შჩუკინმა
თბილისური ლიკვიდაციიდან სამი კვირის შემდეგ, როდესაც მან თავისთან გამომიძახა.
– ხედვით ვერ ვხედავ, ამხანაგო გენერალო, თუმცა, ვხვდები, – მივუგე შჩუკინს, მან კი მხარზე
ხელი მომითათუნა და მითხრა:
– შენ კი ეჭვი გეპარებოდა ჩემში და გეგონა, თავიდან გიშორებდი. თუმცა, ეგ უკვე წარსულშია და
მომავალზე ვიფიქროთ.
ამერიკელი პოლკოვნიკი საკმაოდ წონიანი ფიგურა იყო ცივი ომის დროს და მის მიერ მრავალი
ისეთი სვლა გააკეთა „ცეერუმ“, რასაც მათი პოზიციების განმტკიცება, შემდგომ კი გამარჯვებაც
მოჰყვა. თადარიგის პოლკოვნიკისთვის მე მწერალი-ფილოსოფოსი ვიყავი, ის დიდი ხალისით
შემოვიდა ჩემთან კონტაქტში და უკვე ტაბუახსნილ თემებზე დაწვრილებით მომითხრობდა.
– მთავარი საიდუმლო ისაა, რომ მათი ლიდერის მოსყიდვა შევძელით. სწორედ მან დაანგრია ეს
უზარმაზარი ქვეყანა და ამერიკას ფართო ასპარეზი მისცა იმ უკიდეგანო სივრცეში, რომელსაც
პლანეტა დედამიწა ჰქვია...
– სწორედ მასზე.
– ის ცოცხალია.
მიუხედავად იმისა, რომ შელესტის გაუჩინარებიდან რამდენიმე ათეული წელი გავიდა და აღარც
საბჭოთა კავშირი არსებობდა და აღარც „კაგებე“, გამიხარდა, რომ შელესტი ცოცხალი ყოფილა,
თანაც, ის ჩემი უახლოესი მეგობრის უახლოესი ნათესავი იყო და, სანამ მოქმედებას
შევუდგებოდი, ჯერ პოლკოვნიკი მოვიშორე – ის მე ორთქლით გავგუდე, შემდეგ საკუთარ
ნომერში შევიტანე და უკან დავბრუნდი. მეორე დღეს კი კარლოვი ვარიდან მოსკოვში მუხინს
დავურეკე და, როდესაც მან მობილური აიღო, ვუთხარი:
– სალამი, ბატონო სპალეოლოგო, ძლივს დაგიკავშირდით. აქ არც მზის სხივი აღწევს და არც
ჟანგბადია საკმარისი.
ჩემი სიტყვები ჯერ კიდევ შუა ზასტოის დროინდელი პაროლი იყო და მთავარია, მუხინს არ
ჰქონოდა დავიწყებული, რომ მათთვის დაშიფრული ინფორმაცია მიმეწოდებინა. ამიტომ,
პასუხის მოლოდინში გავირინდე.
– ეს არცაა გასაკვირი, ჩემო კარგო, შენ ხომ ზღვის დონეზე დაბლა ხარ, – მომიგო მუხინმა სწორი
პასუხი, რის შემდეგაც მას, ასევე დაშიფრული ტექსტით ვაცნობე მისი დისშვილის ამბავი და მან
სასწრაფოდ მოსკოვში ჩასვლა მთხოვა.
სულ რაღაც თვრამეტი საათის მერე მე და ანდრეი ლუკიჩი მის ბინაში, სამზარეულოში
ვისხედით და ვსაუბრობდით.
– კოკი, ხომ არაფერი გეშლება. მართლა ვიტიას კვალს მიაგენი თუ აქ რაღაც შეცდომაა? – მითხრა
მუხინმა.
– ჰოდა, მინდა, რომ ერთი შეკვეთა მოგცე, ანუ ვიტალის იქიდან წამოყვანა, რაც არც ისე იოლი
საქმეა, მაგრამ, ანაზღაურებაც შესაბამისი გექნება.
– ანდრეი ლუკიჩ, – გავუღიმე მუხინს, მხარზე ხელი მოვუთათუნე, – მე ისედაც ვაპირებდი ამის
გაკეთებას ჩემი ინიციატივით. ამიტომ, შეკვეთის მოცემა არაა საჭირო. არც გასამრჯელოს ავიღებ
და ხვალიდანვე შევუდგები საქმეს.
ვიტალი შელესტი სულაც არ ჰგავდა შეურაცხადს, თუმცა, აშკარა იყო, რომ ინფორმაციის
ვაკუუმში იყოფებოდა და, მოულოდნელობისგან მართლა რომ არ შეშლილიყო, ნელ-ნელა
შევაპარე:
– ჭეშმარიტად.
– ჰმ, შევიშალო. ამდენი წელია, ამერიკელებმა ვერ გამაგიჟეს და ერთი ტილიანი ინფორმაცია
შემშლის?
– ხუმრობთ?
ვიტალი შელესტმა თავი ჩაღუნა და ათიოდე წუთი უმოძრაოდ იყო, შემდეგ თავი ასწია, გაიღიმა
და მითხრა:
შელესტის სამშობლოში დაბრუნებამ დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია. საქმე იქამდეც კი მივიდა, რომ
ამერიკის მთავრობას საერთაშორისო სასამართლოში უჩივლეს და შელესტის სასარგებლოდ
ერთი მილიონი დოლარიც გადაახდევინეს. გარდა ამისა, საგიჟეთის ყოფილმა ტუსაღმა
ბესტსელერი გამოსცა, სადაც ამერიკულ საგიჟეთში ყოფნა აღწერა და ამ წიგნიდან შემოსულმა
თანხებმა ბევრად გადააჭარბა ამერიკულ კომპენსაციას. საბოლოოდ, ვიტალი შელესტი თავის
პროფესიულ საქმიანობას დაუბრუნდა – ის დღესაც რუსეთის წამყვანი ელექტროინჟინერია და
მნიშვნელოვან პროექტებს ახორციელებს.
შელესტის მსგავსი პატიმრები დღესაც საკმაოდ მრავლად არიან როგორც ამერიკაში, ასევე
რუსეთში და, თქვენ წარმოიდგინეთ, ამერიკის ახლანდელ პარტნიორ ქვეყნებში.
არც ისე დიდი ხნის წინ ერთი შემკვეთი დამიკავშირდა და მოსკოვში შეხვედრა მთხოვა. მე, რა
თქმა უნდა, კარგად შენიღბული, ერევნის გავლით, ყალბი საბუთებით ჩავფრინდი რუსეთის
დედაქალაქში და სასტუმრო „კონტინენტალის“ ღამის ბარში შევხვდი არაბული გარეგნობის,
მაგრამ, ევროპულად ჩაცმულ საკმაოდ სიმპათიურ მამაკაცს.
– არა, გმადლობთ.
– კეთილი. ახლა კი საქმე, – თქვა არაბმა და ხმას დაუწია, – ყოფილი საბჭოთა კავშირის
ტერიტორიაზე, კავკასიაში, მდებარეობს პატარა ქვეყანა, რომელსაც საქართველო ჰქვია. ალბათ,
გსმენიათ მასზე?
„აქ რაღაც სხვა ამბავი უნდა იყოს, – გავიფიქრე გუნებაში, – არაბები მხოლოდ ამერიკის
პარტნიორობისთვის არ შეიძულებდნენ საქართველოს“.
– დიახ, თანახმა ვარ და, გარწმუნებთ, ყველაფერი ზუსტად ისე იქნება, როგორც თქვენ გსურთ –
აბუ ბასალს ცოცხალსა და უვნებელს მიიღებთ.
– ხვალ დილით ერთი მილიონი დოლარი თქვენს ანგარიშზე დაჯდება. ახლა კი ერთმანეთს
დავშორდეთ. თუ ყველაფერი ჩვენს სასიკეთოდ ჩაივლის და აბუ ბასალს ციხიდან გამოიყვანთ,
ჩათვალეთ, რომ ჩვენი სახით უერთგულეს მეგობრებს შეიძენთ.
შემკვეთისთვის პირობა მქონდა მიცემული, რომ აბუ ბასალს მაქსიმუმ ერთ თვეში გამოვიხსნიდი
ტყვეობიდან. არადა, ციხე ისეთი მიუვალი და კარგად დაცული იყო, რომ შიგნით ჭიანჭველაც
ვერ შეაღწევდა. ერთი კვირა შორიახლო ვუტრიალებდი ციხეს, მაგრამ, ვერაფერი მოვიფიქრე და
მრავალსვლიან, ურთულეს ვარიანტზე შევჩერდი, რაც მხოლოდ ჩემზე არ იყო დამოკიდებული
და ერთ მცირე შემთხვევითობასაც კი ადვილად შეეძლო ყველაფრის ჩაშლა. ჩემი
მრავალსვლიანი კომბინაცია იმაში მდგომარეობდა, რომ, უნდა შემეტყო ციხის უფროსის
ვინაობა, შემესწავლა მისი პირადი ცხოვრება და მისი ოჯახის წევრის ან წევრების მოტაცების
შედეგად იძულებული გამეხადა, რომ მას აბუ ბასალი საპყრობილიდან გამოეყვანა.
გეგმას მრავალი მინუსი ჰქონდა, მთავარი კი ის იყო, რომ, თუ ციხის უფროსი ჯორზე
შეჯდებოდა და ტუსაღს არ გაათავისუფლებდა, მე, რა თქმა უნდა, მისი ოჯახის წევრს თითსაც არ
დავაკარებდი, თუმცა, სხვა ვარიანტი არ მქონდა, ძველ გეგმაზე შევჩერდი და ჩანაფიქრის
განხორციელებას შევუდექი.
საიდუმლო ქართული ციხის უფროსი პოლკოვნიკი, ვინმე ანზორი იყო. მას ცოლი, შვილი,
რძალი და ექვსი წლის შვილიშვილი – ანზორი ჰყავდა. ბავშვი სკოლაში სწავლობდა, პირველ
კლასში და ის დედას დაჰყავდა სასწავლებელში. ერთ მშვენიერ დღეს, რა თქმა უნდა,
შენიღბული, დედა-შვილს სკოლის შორიახლო წამოვეწიე, ციხის უფროსის რძალი შევაჩერე და
ვუთხარი:
– ეკა, ჩემო კარგო, მე ახლა საგანგებო დავალებას ვასრულებ, კარგად მომისმინე და, რასაც გეტყვი,
ზუსტად შეასრულე. წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, დიდ ხიფათში გაებათ, ამას კი თქვენი
მამამთილი, ბატონი ანზორი, არასდროს მაპატიებს.
– რა თქმა უნდა, მან გამომგზავნა. ისე დაიჭირეთ თავი, თითქოს არაფერი ხდება. ჩვენ ახლა
რუსები გვითვალთვალებენ და ხელსაყრელ მომენტს ეძებენ, რომ გაგიტაცონ.
– სიმშვიდე, ჩემო კარგო, თავდაჭერილობა და სიმშვიდე – აი, რა გვიხსნის ახლა ჩვენ... არანაირი
მობილური ზარები, არავითარი მისამართისა და ოჯახის წევრების ადგილსამყოფლის ხსენება.
სავარაუდოდ, ჩვენ გვისმენენ კიდეც და, ერთი სული აქვთ, თქვენი მამამთილის
ადგილსამყოფელი დაადგინონ, რომ მოიტაცონ, სასტიკად აწამონ და სახელმწიფო
საიდუმლოება გაათქმევინონ. ამიტომ, თქვენი მობილური შეუმჩნევლად გამორთეთ, რომ
შემთხვევით ვინმემ არ დაგირეკოთ და თქვენი ოჯახის წევრების ნომერი არ გაიშიფროს.
გოგონა ისე იყო დაბნეული, რომ მობილური გამორთო და, რომ მეთქვა, ბუჩქებში შეძვერი და
დაიმალეო, ამ სისულელესაც უსიტყვოდ შეასრულებდა. ამგვარად მივხვდი, რომ ის უკვე
დაბმული მყავდა და ვუთხარი:
– ახლა, ჩემო ეკა, აი, იმ ჭადართან რომ შავი „მერსედესი“ დგას, წადი და ფრთხილად ჩასხედით
შენ და ანზორი. მე კი, ჯერ რუსებს გავიტყუებ, მერე კი მოვალ და უსაფრთხო ადგილზე
წაგიყვანთ.
– კუდს ამოწმებთ, ხომ? – მკითხა ეკამ, რომელსაც ანზორი მკერდზე ჰყავდა მიხუტებული.
– როგორ გეტყობა, რომ ბატონი ანზორის რძალი ხარ. რა თქმა უნდა, კუდს ვამოწმებ. ცოტა ხანს
აქეთ-იქით ვივლი და, როცა დავრწმუნდები, რომ ყველაფერი წესრიგშია და არავინ აგვკიდებია,
უსაფრთხო ადგილზე გადაგიყვანთ.
კიდევ ათიოდე წუთი ვიარე ქალაქში, ბოლოს კი მცხეთისკენ შევუბერე და საგურამოში ერთ-
ერთ აგარაკზე ავედი, რომელიც ციხესიმაგრეს უფრო ჩამოჰგავდა და ეზოში სამი უზარმაზარი
ნაგაზი დარბოდა. ეს აგარაკი ერთ ჩემს ნაცნობს ეკუთვნოდა. ის ამერიკაში იყო წასული ექვსი
თვით და იქაურობას მისი მოსამსახურე უვლიდა. მოსამსახურე მე საიმედოდ მყავდა
გამოკეტილი და არც ძაღლებთან მქონდა პრობლემები, რადგან ნაგაზები მცნობდნენ და ჩემს
ყველა ბრძანებას ასრულებდნენ. ამგვარად, დედა-შვილი ისე ტექნიკურად მოვიტაცე, რომ ისინი
ვერაფერს მიხვდნენ და ყველაფერი გეგმის მიხედვით ვითარდებოდა.
– ეკა, ჩემო კარგო, ბატონ ანზორს უნდა მივუტანო ეს ფირი და შენ და ანზორიკომ ორიოდე
სიტყვა უთხარით, რომ დარწმუნდეს თქვენს უსაფრთხოებაში.
– იცოდე, ცხვირი არ გამოყოთ გარეთ. მე სულ მალე დავბრუნდები და ახალ ამბებს მოგიტანთ,
რომელიც, იმედია, სასიკეთო იქნება.
– ეკა, შვილო, სად ხარ და ტელეფონი რატომ გქონდა გამორთული? – მომაყარა ანზორმა, მაგრამ,
ხმა ჩაუწყდა, როდესაც მე ვუპასუხე:
პოლკოვნიკი ანზორი ზუსტად დათქმულ დროს მოვიდა საკუთარი „ჯიპით“. მანქანა პარკინგზე
გააჩერა, გადმოვიდა და ადმინისტრაციული კორპუსის კიბეებთან დადგა. მე ისევ ყურადღებით
შევათვალიერე იქაურობა და „მერსედესით“ კიბეებთან მივედი, კარი გავაღე და დავუძახე:
– რა მოთხოვნები გაქვთ?
– ჩვენი მოთხოვნა ერთადერთია: თქვენი საიდუმლო ციხიდან აბუ ბასალი უნდა გამოიყვანოთ
და ჩაგვაბაროთ. სანაცვლოდ კი უვნებლად ჩაგაბარებთ თქვენს რძალსა და შვილიშვილს, გარდა
ამისა, ერთ მილიონ დოლარსაც მიიღებთ.
– აბუ ბასალის სანაცვლოდ თქვენიანებს და ერთ მილიონ დოლარს მიიღებთ, მართალია, ამის
მერე თქვენ აქ აღარ დაგედგომებათ, მაგრამ, მე მგონი, ეს ნაბიჯი ღირს იმად, რომ თქვენიანების
სიცოცხლე გადაარჩინოთ და, თანაც, ისინი საშვილიშვილოდ უზრუნველყოთ.
ჩემს სიტყვებზე პოლკოვნიკი წამოენთო და ჩემკენ წამოიწია, მაგრამ, დროზევე მოთოკა თავი,
შეჩერდა და მითხრა:
– აი, პოლკოვნიკო, მილიონი დოლარი, – ანზორს შავი კეისი ჩავუდე მუხლებში, რომელიც
ასდოლარიანი დასტებით იყო სავსე, – თანაც, გარწმუნებთ, რომ არც მანიაკი-კანიბალი ვარ, რომ
თქვენები შევჭამო და არც გიჟი ალტრუისტი, რომ მილიონები ვფანტო. მე მხოლოდ და მხოლოდ
საძმოს დავალებით ვმოქმედებ და, რამე რომ დამემართოს ან აბუ ბასალი რომ არ გამოიყვანოთ,
ვერც თქვენებს იხილავთ ოდესმე და, თბილისშიც იმდენი ბომბი აფეთქდება უახლოეს დღეებში,
რომ ნახევარი ქალაქის გაწყვეტას ეყოფა. ამიტომ, გირჩევთ, ჯობია, იყოთ მდიდარი და
ცოცხალი... მართალია, მიმალვაში, მაგრამ, მაინც ცოცხალი... ვიდრე მკვდარი და უპოვარი.
ამოირჩიეთ... მაგრამ, იჩქარეთ, დრო არ ითმენს, რადგან, ჩემი მორწმუნე ძმები ჩემს ნიშანს
ელოდებიან, რომ თქვენი ცოდვილი ქალაქი, სადაც ბილწი ამერიკელების საიდუმლო ციხე
მდებარეობს, აღგავონ პირისაგან მიწისა.
– დარდი ნუ გაქვთ, ყველაფერი რიგზე იქნება. გიჟი ან ფანატიკოსი კი არ ვარ, რომ შვილიშვილი
და რძალი გავწირო. ჯანდაბაში წასულან ამერიკელები და, თუ საჭიროა, ჩემი თავიც. მელოდეთ,
ზუსტად ღამის პირველ საათზე მოგგვრით აბუ ბასალს.
ყველაფერმა მშვენივრად ჩაიარა: პოლკოვნიკმა ანზორმა აბუ ბასალი ზუსტად ღამის პირველ
საათზე მომიყვანა. მე მას ეკას მობილური მივეცი და ვუთხარი, რომ ჩემს ზარს დალოდებოდა.
ხოლო, როდესაც „ტავარი“ ცხინვალის გადასახვევთან მივიყვანე და პატრონს ჩავაბარე,
პოლკოვნიკს დავურეკე და მისი შვილიშვილისა და რძლის ადგილსამყოფელი ვაუწყე...
პოლკოვნიკის ციხეში გამომწყვდევიდან ექვსი თვე იყო გასული, როდესაც სანდო წყაროსგან
შევიტყვე, რომ პოლკოვნიკზე შურისძიების მიზნით, მის ინფიცირებას აპირებდნენ და ისეთი
ვაქცინა უნდა შეეშხაპუნებინათ მისთვის, რომელიც მას მეტასტაზებს გაუჩენდა და კიბოთი
მოკლავდა. სანდო წყაროს ფულს ვუხდიდი, მას კარგად შენიღბული ვხვდებოდი და პირადად
მისგან ვიღებდი ინფორმაციებს. მორიგი კონსპირაციული შეხვედრის დროს, რომელიც ჩემთვის
ტრადიციულ ადგილზე, ალექსანდრეს ქვედა ბაღში შედგა, სადაც ადრე „ძიას“ ვხვდებოდი
ხოლმე, ჩემმა ინფორმატორმა მითხრა:
– იმას, რომ ამაზე თანხმობა ამერიკელებმა გამოთქვეს, რადგან ყველაზე მეტად ისინი
დაზარალდნენ ამ საიდუმლო ციხის ამბის „გაბაზრებით“ და პოლკოვნიკის ლიკვიდაციის
საშუალებასაც ისინი იძლევიან.
– რა საშუალებას?
ჩემი სანდო წყაროს სიტყვების გამო სინდისის ქენჯნა დამეწყო, რადგან პოლკოვნიკი თავიდან
ბოლომდე მე გავხვიე შარში და ვალდებული ვიყავი, ის ამ გასაჭირიდან გამომეხსნა. ამიტომ,
ჩემს წყაროს ვუთხარი:
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ ამის მერე საქართველოდან უნდა გავქრე, წინააღმდეგ შემთხვევაში,
მე გამაქრობენ. მილიონი დოლარი კი ის თანხაა, რომელიც მე აქედან აბარგებაში დამეხმარება
და, თუკი გაწყობთ, შემიძლია, ხვალვე გავჩარხო ეს საქმე.
– მაწყობს, მაგრამ, ერთ კვირაში. თუ, რა თქმა უნდა, მას მანამდე არ მოწამლავენ.
– არა. ერთი კვირის მერე იყოს. მილიონი დოლარის ერთი კვირით სახლში შენახვა საკმაოდ
საშარო საქმეა. მით უმეტეს, რომ იტალიურ ეზოში ვცხოვრობ და რკინის კარებიც არ მაქვს.
– ეს არც ისე ცოტა ფულია, ჩემო კარგო და, თუკი ადამიანი გონივრულად მოიხმარს მას,
შეიძლება, კარგი ცხოვრებაც კი აიწყოს, – ვუთხარი წყაროს, – მაგრამ, თქვენს მდგომარეობაში
მყოფ ადამიანს მილიონი დოლარი ყველა პრობლემას ვერ მოუხსნის, ამიტომ, მეგობრულად
გირჩევთ, რომ მეტი სიფხიზლე და წინდახედულება გამოიჩინოთ. კარგად დაიხსომეთ, რომ
თქვენი პირდაპირი მტერი ამერიკის შეერთებული შტატებია, რომელსაც თქვენ მტკივნეული
დარტყმა მიაყენეთ, ეს ქვეყანა კი ასეთ რამეებს არავის არასოდეს პატიობს და დარტყმას ათმაგად
პასუხობს.
– დიახ. გარეგნობა შეიცვალეთ და სადმე, ტბის ნაპირას პატარა სახლი იყიდეთ. ახლა კი
მშვიდობით, წარმატებებს გისურვებთ!
– მე მგონი, კი, – თავი დამიქნია ანზორმა და დაამატა, – მეც იმ დღეში ვარ, როგორშიც ის, თქვენი
ეგრეთ წოდებული წყაროა, რომელსაც თქვენ ამერიკელებისგან დამალვა ურჩიეთ.
– იმიტომ, პოლკოვნიკო, რომ ჩემი იძულების მსხვერპლი გახდით, ეს იძულება კი ჩემი ქვეყნის
ინტერესებმა მიკარნახა. არაბი ტერორისტებისთვის აბუ ბასალი საღ-სალამათი რომ არ
მიმეყვანა, ტერორისტები საქართველოს ააოხრებდნენ და ამერიკა ვერაფერს გვიშველიდა.
– მილიარდერი ხართ?
– საოცრად უცნაური ადამიანი ჩანხართ. სხვა, თქვენს ადგილას, მათ შორის, ალბათ, მეც, ასე არ
მოვიქცეოდი.
– ყველას თავისი მორალი აქვს, მაგრამ, ახლა ამაზე ლაპარაკის დრო არ არის. თუ გადარჩენა
გსურთ, უნდა დამიჯეროთ, წინააღმდეგ შემთხვევაში, დაიღუპებით.
– ყველაფერი მზად მაქვს. თქვენთვის ქვეყნიდან გასასვლელი ფანჯარა უკვე გაჭრილია და ზეგ
ჯერ ერთ შუალედურ ნაბიჯს გადავდგამთ, ორ-სამ კვირაში კი აქაურობას, ალბათ, კარგა ხნით
დატოვებთ.
– შუალედურ ნაბიჯს?
– არა, ბატონო ანზორ. თქვენ პლასტიკური ოპერაცია უნდა გაიკეთოთ. შემდეგ რუსეთში
დასახლდეთ და, ჩვენი ჩრდილოელი მეზობლები რომ იტყვიან: „ბალახზე დაბალი და წყალზე
წყნარი უნდა იყოთ“, წინააღმდეგ შემთხვევაში, გიპოვიან და უსასტიკესად გაგისწორდებიან.
მერწმუნეთ, ჩემო მეგობარო, რომ ამერიკელები ასეთ რამეს არავის არასოდეს პატიობენ და
თქვენს ძებნას ისე დაიწყებენ, თითქოს ბინ ლადენი იყოთ.
ჩემს სიტყვებზე პოლკოვნიკს მიტკლისფერი დაედო და მცირე ხნით გაყუჩდა. შემდეგ კვლავ
გააბოლა და მითხრა:
– მაინც, რამდენი?
– მინიმუმ ხუთი.
– თუ ასე არ იზამთ, მაშინ მათთან სამუდამოდ მოგიწევთ განშორება და მათაც დიდ შარში
გახვევთ. ახლა კი აირჩიეთ – ან პირველი ან მეორე.
ანზორმა დამიჯერა და ორი დღის შემდეგ ერთმა ძალიან კარგმა ქირურგმა მას საუცხოო
ოპერაცია ჩაუტარა, რომელიც საგურამოში გაკეთდა. ექიმი იქ თვალახვეული მივიყვანე და
თვალახვეულივე დავაბრუნე უკან, მის საბანკო ანგარიშზე კი ორმოცდაათი ათასი დოლარი
გადავრიცხე. ექიმი მკაცრად მყავდა გაფრთხილებული, რომ ამ ამბის გათქმის შემთხვევაში,
სიკვდილი არ ასცდებოდა.
– რას ბრძანებთ, ბატონო ჩემო, – მითხრა ექიმმა, – გიჟი კი არ ვარ, რომ ასეთი სისულელე
ჩავიდინო! მე არა მარტო პროფესიონალი ქირურგი ვარ, არამედ, საკმაოდ ჭკვიანი კაციც; თან,
კომფორტული ცხოვრებაც მიყვარს და, მერწმუნეთ, რომ ენაზე კბილის დაჭერა ძალიან კარგად
ვიცი.
პოლკოვნიკს ძალიან მოუხდა ახალი გარეგნობა, თანაც, თავის ნამდვილ ასაკზე ათი წლით
ახალგაზრდად გამოიყურებოდა. მას მე ყველა საჭირო საბუთები გადავეცი, რომლებსაც წყალი
არ გაუვიდოდა. სანამ ცხინვალის გავლით რუსეთში გაემგზავრებოდა, მისი საბანკო ანგარიშის
ნომერიც ვაუწყე და ვუთხარი:
– დაიხსომეთ, პოლკოვნიკო, რომ თქვენ უმაღლესი კატეგორიის ძებნილი ხართ. ეს კი იმას
ნიშნავს, რომ ხმითაც გეძებენ და არავითარ შემთხვევაში არ უნდა ილაპარაკოთ ტელეფონით,
ანუ, ყოველმხრივ მოერიდეთ ელექტროქსელში ხმოვან ჩართვას.
პოლკოვნიკი დღესაც რუსეთში ცხოვრობს და ისე კარგად მოერგო იქაურობას, რომ მას თვით
ეშმაკიც ვერ მიაგნებს. ის მუშაობს. ჰყავს ქალი და, ისეთი შეუმჩნეველი და კარგად შენიღბულია,
რომ ვერავინ იოტისოდენა ეჭვსაც კი ვერ მიიტანს, თუ ვინ იმალება ამ კაცის მიღმა. მე
შეგნებულად არ ვასახელებ მის საცხოვრებელ ქალაქსა და პროფესიას, რადგან, ამ ჩანაწერებს
მისი მძებნელიც კითხულობს და „ნაკოლს“ ხომ არ მივცემ? რუსეთი კი, უზარმაზარი ქვეყანაა და
ეძებონ თივის ზვინში ნემსი...
– კარგად დაიმახსოვრე, რომ საბჭოელის ყველაზე დიდი მტერი ამერიკელია. ეს, ერთი
შეხედვით კეთილი სათვალიანი მსუქანა ყოველთვის იმას ფიქრობს, თუ როგორ გაგითხაროს
საფლავი, შიგ ჩაგაგდოს, თვითონ კი ყველაფერი შენი მიითვისოს და ისე დაიჭიროს თავი,
თითქოს არაფერი მომხდარა. მათი ფული და საჩუქრები, ერთი შეხედვით გულუხვობა, რაც
მიამიტობითაა შენიღბული, სხვა არაფერია, თუ არა ტროას ცხენის პოლიტიკა. კარგად
გახსოვდეთ: „გეშინოდეს დანაელების, ძღვენს რომ გიძღვნიან“, რამეთუ ეს ძღვენი შენი
განადგურებისთვისაა მოტანილი და შიგნით შენი სიკვდილი ბუდობს.
ჩემი კოჯრელი ინსტრუქტორი ძალიან განათლებული კაცი იყო, კარგად ფლობდა იგავებსა და
ანდაზებს და მათ ყოველთვის დანიშნულებისამებრ იყენებდა, თან, საკმაოდ წარმატებითაც. მე,
რა თქმა უნდა, ტროას ომის ისტორიაც კარგად ვიცოდი და დანაელების ძღვენის ამბავიც, მაგრამ,
ინსტრუქტორმა ისე ზუსტად და ხატოვნად მიუსადაგა ის ამერიკულ საგარეო პოლიტიკას, რომ
უკეთესად ვერავინ იტყოდა. სხვათა შორის, ეს შეგონება მე ბევრჯერ დამეხმარა ამერიკელებთან
ბრძოლის საქმეში და, როდესაც „ცეერუს“ მორიგი ვერაგობის წინააღმდეგ მიწევდა გალაშქრება,
ყოველთვის ამ ფორმულით ვხელმძღვანელობდი. ამ კუთხით, ამერიკული მიმართულების
ერთგვარ სპეციალისტად, მცოდნედ ჩამოვყალიბდი და საკმაოდ ხშირად კონსულტაციებსაც კი
ვუწევდი ჩემს კოლეგებს. ერთხელ, ლუბიანკაზე მიხმეს და, შჩუკინს რომ ვეახლე, მითხრა:
შექსპიროლოგიაში მე დისერტაცია მაქვს დაცული და ეს, ისევე, როგორც ჩემი ბიოგრაფიის სხვა
დეტალები, შჩუკინმა კარგად იცოდა.
– აქედან ვერ ამოშლი! – ვუპასუხე ვიქტორ იაკოვლევიჩს ცნობილი ქართული ფილმის ციტატით
და დავამატე – პირიქით, როდესაც თავისუფალი ვარ, ჩემს ცოდნას ამ სფეროში ვაღრმავებ
კიდეც.
– ძალიან კარგი. ახლა კი საქმეზე გადავიდეთ: სამი დღის შემდეგ ლონდონში შექსპირის
კვირეული უნდა გაიმართოს და იქ მოგიწევს გამგზავრება. ეს კვირეული ყოველ წელს იმართება
და ამაში საეჭვო არაფერია, რომ არა ერთი ფაქტი: კვირეულში მონაწილეობს „ცეერუს“
გამოცდილი მზვერავი, მაიორი პეპი როჯერსი. ის საბჭოთა მიმართულების ოფიცერია და
სწორედ ამან დაგვაეჭვა და იმიტომ გგზავნით, რომ მისი ზრახვები ამოიცნო და, თუკი რამე
ვერაგული აქვთ ჩაფიქრებული, ხელი შეუშალო მათ გეგმებს.
– თეორიულად, გამორიცხული არაფერია, მაგრამ, არა მგონია, რომ „ცეერუს“ ასეთი რანგის
ოფიცერი შექსპირის სიყვარულის გამო ჩადიოდეს ბრიტანეთის დედაქალაქში... აქ რაღაც
იმალება.
– ვერსიები თუ გაქვთ?
– აბა, შენ იცი, ფრთხილად იყავი. ხომ იცი, კაპიტალისტური ქვეყანაა და საბჭოელებისადმი
მტრულად არიან განწყობილები.
ბრიტანეთის დედაქალაქში მას მერე გავფრინდი, რაც ლუბიანკაზე შევიარე, სადაც ჩემს
უფროსებთან ერთად კიდევ ერთხელ გავაანალიზეთ „ცეერუსგან“ მოსალოდნელი საფრთხეები
და მათი თავიდან აცილების ღონისძიებები დავსახეთ.
– მისტერ კოკი! ნუთუ ეს თქვენ ხართ? საკუთარ თვალებს არ ვუჯერებ! – მითხრა ფრაკში
გამოწყობილმა ელეგანტურმა ჯენტლმენმა, რომელიც უმალვე ვიცანი და მივუგე:
ტონი ბრუკი მრავალი წლის წინათ გავიცანი ყირიმში, ახალგაზრდულ ბანაკში და მან მაშინ
ინგლისში დამპატიჟა. ისიც შექსპიროლოგი იყო და ჯერ კიდევ ბანაკში მოიხიბლა ჩემით,
როდესაც ლიტერატურულ ვიქტორინაში გავიმარჯვე და შექსპირის საფუძვლიანი ცოდნა
გამოვამჟღავნე.
– კოკი, ძვირფასო, ჩემი სახელი გახსოვთ? ნამდვილად არ მოველოდი!
– ეეჰ, რამდენი წელი გავიდა მას შემდეგ. მაშინ ძალიან ახალგაზრდები, თითქმის ბავშვები
ვიყავით, – მითხრა ბრუკმა და მხარზე ხელი მომითათუნა, – მაინც, სად გაუჩინარდით, კოკი? მე
თქვენი ნაშრომი გულდასმით მაქვს შესწავლილი და, გულწრფელად უნდა გითხრათ, რომ ის
ერთ-ერთი საუკეთესოა შექსპიროლოგიაში. ამ წლების განმავლობაში თქვენთან დაკავშირებას
ვცდილობდი, თუმცა, ერთხელაც ვერ მოვახერხე. ოთხჯერ ვიყავი მოსკოვში, ოთხჯერვე
მოგიკითხეთ, მაგრამ, მითხრეს, რომ მივლინებაშიაო. კოკი, ძვირფასო, გამაგებინეთ, ასეთ რა
სამსახურში მუშაობთ, რომ სულ მივლინებაში ხართ? თუ, რა თქმა უნდა, საიდუმლო არ არის?
პერი როჯერსი, რა თქმა უნდა, შეხედვისთანავე ვიცანი, რადგან მისი სურათები გულდასმით
დავათვალიერე შჩუკინის კაბინეტში. თხრობას ოდნავ წინ გავუსწრებ და ვიტყვი, რომ ტონი
ბრუკი არც მაშინ ცდებოდა, როდესაც როჯერსს „კოლეგა“ უწოდა. საქმე ის იყო, რომ ბრუკი,
ისევე როგორც როჯერსი და მე, საიდუმლო სამსახურის ოფიცერი იყო. თუმცა, ბრუკმა და
როჯერსმა ჩემი „კაგებეშნიკობის“ ამბავი არ იცოდნენ და მხოლოდ შექსპიროლოგი და გიდი
ვეგონე. როჯერსი, როგორც უკვე ვთქვი, „ცეერუს“ მაიორი იყო და საბჭოთა მიმართულებით
მუშაობდა; ბრუკი ბრიტანეთის დაზვერვა „მი 6-ის“ მაიორი იყო და, როჯერსის მსგავსად, ისიც
საბჭოთა მიმართულებაზე მუშაობდა. იმ პერიოდში მეც მაიორი ვიყავი, თუმცა, კონკრეტული
მიმართულებით არ ვმუშაობდი და ვასრულებდი ცენტრის განსაკუთრებული სირთულის
საიდუმლო დავალებებს.
თავისი ტემპერამენტით ტონი ბრუკი უფრო სამხრეთელს ჰგავდა, ვიდრე ბრიტანელს, თუმცა,
გარეგნობით ინგლისელ ლორდს ჩამოჰგავდა.
– სრულებით...
– ჰოდა, ძალიან კარგი, – ბრუკმა საათს დახედა, – ახლა ზუსტად 20 საათია, 22 საათსა და 30
წუთზე რესტორანში დაგელოდებით მე და პერი. დაისვენეთ, ოღონდ, არ ჩაგეძინოთ, ორსაათ-
ნახევარში გელოდებით.
– არ შემშლია. ფანჯარას ვერ ვაღებ, ეტყობა, ჩაიჟანგა და ზეინკალი იმისთვის მინდა, რომ
ხელსაწყოთი გახსნას.
ჩვენი სატელეფონო საუბარი პაროლების გაცვლა იყო. ჩვენს უწყებას სასტუმროში რამდენიმე
თანამშრომელი ჰყავდა, რომლებიც საჭიროების შემთხვევაში უნდა დამხმარებოდნენ.
– არა, მხოლოდ მსახური, თუმცა, შემიძლია, ფანჯარა გავაღო. აბა, მაჩვენეთ, რომელი ფანჯარა?
– რამე მსუბუქს.
–გმადლობთ. კარგად. საათ-ნახევარი მეძინა კიდეც. აქაურობა საუცხოოა. პირველად ვარ ასეთ
მდიდრულ და ძალიან კომფორტულ გარემოში, – მივუგე ბრუკს და რესტორნის მოოქრულ ჭერს
შევავლე თვალი, რომელზეც ულამაზესი პეიზაჟები ეხატა.
– რას ბრძანებთ, ტონი! მე რომ ეს გავაკეთო, „კაგებე“ ცოლ-შვილს დამიხოცავს, – თავი გავაქნიე
და დავამატე – გამორიცხულია.
– აქ რომ ჩამოგიყვანოთ.
– კარგი, გვეყოფა, წინ კიდევ ერთი კვირა გვაქვს და ამ საკითხს დავუბრუნდებით, ახლა კი ჩვენი
შეხვედრა აღვნიშნოთ, – თქვა ბრუკმა, შამპანურით სავსე ჭიქა ასწია და მოგვიჭახუნა.
ცენტრის პასუხი მალევე მივიღე, რომელშიც ნათქვამი იყო, რომ ბრუკისა და როჯერსისთვის ჩემი
გადაბირების იმედი მიმეცა და აუცილებლად ჩავწვდომოდი მათ ჭეშმარიტ გეგმებს.
პასუხი რომ წავიკითხე, დავწვი. შემდეგ წამოვწექი და ფიქრი დავიწყე. უცებ, ერთმა აზრმა
გამიელვა თავში და გამეცინა, რადგან, შჩუკინის კაბინეტში განხილულ ვარიანტებს შორის ის არ
ფიგურირებდა. ამიტომ, სასწრაფოდ ახალი დაშიფრული რადიოგრამა შევადგინე, რომელშიც
ეწერა: „ჩვენი ამოცანის გადასაჭრელად აუცილებელია მიკრომოსასმენი მოწყობილობა, რომლის
მიმაგრებაც სხეულსა და ტანსაცმელზე შეიძლება. ამიტომ, გთხოვთ, გამომიგზავნოთ მსგავსი
ტექნიკური მოწყობილობა და, აგრეთვე, მიმღები საშუალება“.
– თქვენი ცოლ-შვილი ბრიტანეთის საელჩოს მეშვეობით მოხვდება აქ, ამისთვის კი საჭიროა, რომ
ისინი ჩვენს წარმომადგენელს შეხვდნენ დათქმულ ადგილზე, დათქმულ დროს და ყველაფერი
„ფრიადზე“ მოგვარდება. ანუ, საამისოდ პატარა ოპერაციის ჩატარებაა საჭირო, რასაც,
გარწმუნებთ, რომ ჩვენები უნაკლოდ განახორციელებენ.
– ეს ოპერაცია, ალბათ, ამ ოთხ დღეში უნდა მოესწროს, ანუ, მანამდე, სანამ შექსპირის კვირეული
დასრულდება.
– რა თქმა უნდა, – გამიღიმა ბრუკმა და შამპანურით სავსე ჭიქა ასწია, – ამით ჩვენი ოცნებების
ასრულებას გაუმარჯოს!
– გაუმარჯოს! – მივუგეთ ბრუკს მე და როჯერსმა, მერე კი დავამატე – ამიერიდან მე თქვენთან
ვალში ვარ და, თუკი ჩემი სამსახური დაგჭირდებათ, არ დაგზარდებით.
– ვალი გადახდითაა კარგი, – მითხრა ბრუკმა, – შეიძლება, მართლაც ერთი პატარა თხოვნა
გვქონდეს და, იმედია, უარს არ გვეტყვით.
– რას ბრძანებთ, ტონი, უარს როგორ გეტყვით, – მივუგე ბრუკს, გუნებაში კი გავიფიქრე, მგონი,
„ჭამეს“-მეთქი. შემდეგ უხერხულად გავიღიმე და თანამესუფრეებს დარცხვენით ვუთხარი –
ბოდიში, მეგობრებო, მაგრამ რამდენიმე წუთით უნდა დაგტოვოთ და იქ გავემართო, სადაც
თვით მეფეებიც კი მოწმეების გარეშე დადიან.
– მოხდა რამე, კოკი? – მკითხა ბრუკმა, მე კი მუცელზე დავიდე ხელი, ამოვისუნთქე და მივუგე:
– ცოტა კუჭი მაწუხებს და სპეციალურ აბებს ვსვამ. ნომერში ავალ, თავს მოვიწესრიგებ და მალევე
შემოგიერთდებით.
– კი, კარგია, მაგრამ, ჩვენი ვარაუდები რომ არ გამართლდეს, ლენგლიში ტყავს გამაძრობენ.
– იდეა კარგია, ტონი, მაგრამ, მოვახერხებთ კი მის განხორციელებას?! რომ არ ისურვოს იმ ქალმა
კოკისთან ჟიმაობა? და, საერთოდაც, კოკის აღარ ვეკითხებით? იქნებ, მას სულაც არ იტაცებს
უცხო ქალთან სექსი და ცოლის ერთგულია? ხომ ნახე, როდესაც „კერვა“ დავუწყეთ,
უპირველესად, ოჯახის უსაფრთხოების გარანტიები მოგვთხოვა.
– ეს ბუნებრივია. რაც შეეხება ჟიმაობას, არსებობს კი ჯანმრთელი კაცი ამქვეყნად, ვინც ლამაზ
ქალთან დაწოლაზე იტყვის უარს?! თანაც, კოკი ჩვენთან ვალშია და უარს არ გვეტყვის.
– რას ეტყვი, რით აუხსნი მას ჩვენი თხოვნის არსს? – არ ცხრებოდა როჯერსი.
– არც არაფრით. უბრალოდ, ვთხოვ და მორჩა. არა მგონია, რომ გამოკითხვები დამიწყოს, რატომ
ვთხოვ ასეთ რამეს, – უთხრა ბრუკმა როჯერსს.
– არც ისე, – შევიჭმუხნე მე, – ამ აბების მიღების შემდეგ ორიოდე საათით დაწოლაა
რეკომენდებული.
– მერე, რა გიშლით ხელს, კოკი? – საუბარში როჯერსი ჩაერთო, – საკმაოდ გვიანაა, ჩვენც
დავიღალეთ. მოდი, ახლა დავიშალოთ და ერთმანეთს ხვალ შევხვდეთ, სამუშაო სხდომის
დასრულების შემდეგ. გაწყობთ?
– სულაც არა, ჩემო კოკი, დავიშალოთ. დაისვენეთ. ხვალ შევხვდეთ ერთმანეთს და ერთი პატარა
თხოვნითაც მაშინ მოგმართავთ.
– კარგი, მეგობრებო, თუ ასეა, მირჩევნია დავისვენო, რომ დილისთვის ფორმაში ვიყო, – მივუგე
ბრუკსა და როჯერსს, ორივეს ხელი ჩამოვართვი და რესტორანი სწრაფი ნაბიჯით დავტოვე.
ცენტრის პასუხი ღამის 2 საათზე მომივიდა, რომელშიც ეწერა: „მარტა მიულერი ცნობილი
საბჭოთა მეცნიერის, პავლე სეროვის მეუღლეა. ის ბალისტიკურ რაკეტებს აკეთებს ჩვენი
არმიისთვის და, როგორც ეტყობა, ამერიკელებს მარტას მეშვეობით უნდათ მისი ხელში ჩაგდება.
ამიტომ, ჩვენ ამაღამვე გამოვიყვანთ მარტას ლონდონიდან, შენ კი მზვერავებთან ურთიერთობა
განაგრძე და, თუკი რამე ახალი იქნება, დაუყოვნებლივ შეგვატყობინე. შემდეგ ინსტრუქციებს კი
მოგვიანებით მიიღებ“.
– მეგობრებო, როგორ ხართ, რამე ხომ არ მოხდა. სხდომაზე რატომ არ იყავით? – ვკითხე ბრუკსა
და როჯერსს.
– არა, არა! – კატეგორიული უარი მითხრა ბრუკმა, რაშიც მას როჯერსიც დაეთანხმა. ჩვენ
რესტორანში ჩავედით, მსუბუქი ვახშამი შევუკვეთეთ და ვუთხარი:
– არა, არაფერი, – თავი გააქნია ბრუკმა და მითხრა: – მოდი, ახლა თქვენი ცოლ-შვილის
უსაფრთხოებაზე ვილაპარაკოთ. მათი კოორდინატები მომეცით და, გპირდებით, რომ ისინი ზეგ
უკვე თქვენ გვერდით, ლონდონში იქნებიან.
– მისტერ ბრუკ, უკვე ყველაფერი შეათანხმეთ შესაბამის ორგანოებთან? – ვკითხე ბრუკს, მან კი
მომიგო:
– ჯერ არა, კოკი, მე ჯერ თქვენი აქ დარჩენის ამბავიც კი არ მითქვამს, მაგრამ, გარწმუნებთ, რომ
ყველაფერი რიგზე იქნება და ხვალ დილით მოგვარდება ეს საქმე. ზეგ კი თქვენი ცოლ-შვილის
გვერდით იქნებით.
ბრუკს ჩემი ცოლ-შვილის ცრუ კოორდინატები მივეცი, კიდევ ერთი საათი ვისხედით ერთად
რესტორანში და შემდეგ ჩემს ნომერში დავბრუნდი.
იმავე ღამეს, ჩემმა დამხმარეებმა, რომლებიც „კაგებეს“ კარგად მომზადებული და აღჭურვილი
აგენტები იყვნენ, ბრუკი და როჯერსი სასტუმროს სარდაფში დახოცეს, ბოლოს კი ორივე გვამს
სპეციალური სითხე დაასხეს და უკვალოდ გააქრეს.
ორიოდე წლის შემდეგ მარტა მიულერთან შეხვედრა მაინც მომიწია, რადგან ის აღმოსავლეთ
ბერლინიდან მოულოდნელად გაუჩინარდა და პირადად აკადემიკოს პავლე სეროვის
დაჟინებული მოთხოვნით გამგზავნეს მის მოსაძებნად.
– შექსპირის კვირეული?
– დიახ.
– მახსოვს.
– მოკლედ, ჩემო კოკი, ეს ქალი გუშინწინ ბერლინში გაუჩინარდა. მისი ქმარი გაცოფებულია,
ქალის სასწრაფოდ პოვნას მოითხოვს და სწორედ ამიტომ დაგიბარეთ. შენ სასწრაფოდ უნდა
გაემგზავრო ბერლინში და მარტას კვალს მიაგნო.
მიუხედავად იმისა, რომ „შტაზი“ ჩვენი მომხრე სახელმწიფოს სტრუქტურა იყო, „კაგებე“ მას
არასდროს ენდობოდა და ყოველთვის ვცდილობდით, რომ მასთან საქმე არ დაგვეჭირა, მით
უმეტეს, სტრატეგიულ საკითხებზე, რადგან, შესაძლებელი იყო, რომ მათ ეს ჩვენი ქვეყნის
საწინააღმდეგოდ გამოეყენებინათ.
ბერლინში იმ განწყობით ჩავედი, რომ თივის ზვინში ნემსი უნდა მეძებნა, რაც, პრაქტიკულად,
შეუძლებელი იყო. თუმცა, როგორც კი კონსპირაციულ ბინაში მივედი, სათანადოდ აღვიჭურვე,
გარეგნობა შევიცვალე და, ის იყო მარტას საძებნელად უნდა წავსულიყავი, მეკავშირემ
შემატყობინა, რომ მარტა გამოჩნდა.
– არა, აი, სურათები, – მომიგო მან და მარტას სურათები მაჩვენა, რომლებიც სულ რაღაც ორიოდე
საათის წინ იყო გადაღებული მისი მშობლების სახლთან.
ხალხის გადამალვა, მათი დაცვა, ისევე, როგორც აღმოჩენა, მოტაცება ან ლიკვიდაცია, „კაგებეს“
უშუალო მოვალეობა იყო და ამ ფუნქციას ის ძირითადად წარმატებით ასრულებდა. მე
რამდენიმე ასეულ ასეთ საქმეში მაქვს მონაწილეობა მიღებული და მარტა მიულერის საქმეც ერთ-
ერთი რიგითი დავალება იყო. თუმცა, ამით მისი მნიშვნელობა არ დაკნინებულა: აკადემიკოს
სეროვს ცოლი დავუბრუნეთ, ბავშვებს – დედა, ხოლო, რაც მთავარია, სახელგანთქმულ საბჭოთა
ბალისტიკურ რაკეტებს, სეროვმა მათი მოდიფიკაცია არნახულ დონემდე აიყვანა.
– ხედავ, კოკი, როგორი ჯაჭვური რეაქცია გამოიწვია შენმა ქმედებამ, როდესაც მარტა მიჰგვარე
ქმარს? – მან ისეთი მაგიური რაკეტები გააკეთა, რომ ამერიკელები შიშისგან კანკალებენ, –
მითხრა შჩუკინმა იმ ცნობილი მოვლენებიდან ცხრა თვის შემდეგ, როდესაც თავისთან დამიბარა.
– ბუნებაში არაფერი იკარგება, ამხანაგო გენერალო, – მივუგე შჩუკინს, მან კი თავი გააქნია და
მითხრა:
– მაგრამ, ახლა ისეთი შემთხვევაა, რომ ერთი კაცი დაგვეკარგა და ის შენ უნდა მოძებნო, თანაც –
სასწრაფოდ. მას ეგრეთ წოდებული „ბაქტერიოლოგიური ჩემოდანი“ აქვს გატაცებული და, თუ
დროზე არ ვიპოვეთ, დიდი საშინელებაა მოსალოდნელი.
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ბოდიშს გიხდით, რომ გაწყვეტინებთ, მაგრამ, ერთი კითხვა მაქვს.
– დიახ, ჩვენც ასე ვფიქრობთ, ალბათ, ფინეთში აპირებს გადასვლას. ვერტმფრენში კი ბენზინის
ავზი დაცარიელდა და იძულებითი დაშვება განახორციელა.
– მოკლედ, ასე, ჩემო კოკი. მახოვის ძებნას, რა თქმა უნდა, მთელი ჩვენი უწყება, მილიცია და
სამხედროები ახორციელებენ. ფეხზე დგას ყველა, მაგრამ, ყველამ არ იცის, რისთვის ეძებენ. შენ
კი იმიტომ გამოგიძახეთ, რომ ამ ოპერაციის საიდუმლოება უზრუნველყო და ჩემოდანი
უვნებლად ჩამოიტანო. გასაგებია?
– გასაგებია.
– წამოიყვანეთ, მაგრამ არ გააღვიძოთ, იძინოს. მას ჯერ კიდევ დასჭირდება ძალები, რომ თავისი
საქციელი აგვიხსნას.
პოლკოვნიკი ისე მიიყვანეს ლენინგრადის „კაგებეს“ სამმართველოში, რომ არ გაუღვიძია.
როგორც ეტყობოდა, ის ფიზიკურად და ფსიქოლოგიურად უკიდურესად იყო გამოფიტული. მას
მხოლოდ მაშინ გაეღვიძა, როდესაც მოსკოვში დავეშვით და, რომ დამინახა, მკითხა:
მახოვი რომ ლუბიანკაზე მივიყვანე, ის მაშინვე დასაკითხად წაიყვანეს და, რომ იტყვიან,
ლიმონივით გაწურეს. საბოლოოდ კი გაირკვა, რომ თურმე პოლკოვნიკი ამერიკაში აპირებდა
შეღწევას და თეთრი სახლის წინ უნდოდა ჩემოდნის აფეთქება. როგორც მახოვმა განმარტა, ის
ამერიკას ვერ იტანდა და მიაჩნდა, რომ, თუკი ეს ქვეყანა განადგურდებოდა, დანარჩენ
მსოფლიოში მშვიდობა დაისადგურებდა... ყველაფრის მიუხედავად, პოლკოვნიკი შერაცხადად
სცნეს, გაასამართლეს და სიკვდილით დასაჯეს, ჩემოდანი კი საიდუმლო ლაბორატორიაში
დააბრუნეს, უსაფრთხოების წესები გაამკაცრეს და დაცვის თანამშრომლების შერჩევის
კრიტერიუმებიც შეცვალეს.
მიუხედავად იმისა, რომ დღესაც, ისევე, როგორც მაშინ, მიმაჩნია, რომ მახოვის დახვრეტა სწორი
იყო, მის აზრებს ნაწილობრივ ვეთანხმები. პოლკოვნიკი დასახვრეტი იმიტომ იყო, რომ მან
მართლსაწინააღმდეგო ქმედება ჩაიდინა – განსაკუთრებით საშიში, მასობრივი განადგურების
იარაღი გაიტაცა და რისკის ქვეშ დააყენა მილიონობით საბჭოთა ადამიანის სიცოცხლე...
ნაწილობრივ კი იმაში ვეთანხმები, რომ დაუშვებელია ამერიკის პარპაში დედამიწაზე და ეს
ყველაფერი კარგს არაფერს მოუტანს კაცობრიობას. მე, რა თქმა უნდა, შორს ვარ იმ აზრისგან, რომ
ამერიკა ფიზიკურად განადგურდეს და ხალხი დაიხოცოს, მაგრამ, ამ ზესახელმწიფოს სამხედრო-
პოლიტიკური და ეკონომიკური ბატონობა მსოფლიოში უნდა დასრულდეს... სხვათა შორის,
ზუსტად იმავე, მასტაბილიზებელ როლს ასრულებდა საბჭოთა კავშირი და როდესაც ის თავიდან
მოიშორეს და დაშალეს, ამერიკამ სწორედ მაშინ გაშალა ბოლომდე ფრთები.
– სამწუხაროდ, მე თავის დროზე სამშობლო გავყიდე, ვუღალატე მას და დიდად შევუწყვე ხელი
მის დაქცევა-განადგურებას. ახლა ამ ყველაფერს, რა თქმა უნდა, ვნანობ, მაგრამ, უკვე გვიანაა.
– ჯობს გვიან, ვიდრე არასდროს, – ვუთხარი ობიექტს და დავამატე – მოდი, სათევზაოდ წავიდეთ
და, როგორც ეს ძველი რუსული ტრადიციითაა მიღებული, ერთი კარგი უხა მოვხარშოთ, თითო
ჭიქაც გადავკრათ, თან ინტერვიუც ჩავწეროთ.
– ჩემს ცხოვრებაში იმდენი რამ გამიგია, ისეთი რა უნდა მაცნობოთ, რომ შევცბე?
– იცით, მე თქვენს მოსაკლავად დამიქირავეს.
– შეკვეთა ჯერ კიდევ ათი დღის წინ მომცეს და მათვე მითხრეს, რომ ამ კონფერენციას
დაესწრებოდით.
– გამოდის, რომ თქვენი შეკვეთა, უფრო სწორად, თქვენი ლიკვიდაცია ყოფილ საბჭოელებს არ
შეუკვეთავთ ჩემთვის?
– ჩემი მოკვლა ჩემმა ყოფილმა მეპატრონეებმა შეგიკვეთეს, იმ ხალხმა, ვინც ჩემი სამშობლოს
წინააღმდეგ ამამხედრა, წლების განმავლობაში მისი სიძლიერის წინააღმდეგ მამუშავა, მისთვის
საძირკველი მათხრევინა, ბოლოს კი ნობელის პრემია მომიგდო, მაგრამ, როცა ყველაფერს
მივხვდი და მათი ჭეშმარიტი სახე შევიცანი, უკვე გვიან იყო. ახლა მათ ჩემი მოკვლა უნდათ და
ამასაც მიაღწევენ. მიდით, რას უდგახართ, ჩემო კარგო, აქ თქვენ უხის საჭმელად არ
მოგიწვევივართ – ამასაც ახლა მივხვდი. საერთოდ, ჩემი უბედურებაა, რომ ყველაფერს გვიან
ვხვდები.
– არა, აქ მართლაც უხის საჭმელად მოგიწვიეთ და, კიდევ, იმის გასარკვევად, თუ რა ხდება
სინამდვილეში. იცით, მეც გვარიანად დავიბენი და მინდა, სიმართლე გავიგო. აქ ვერავინ
მოგვისმენს და, შეგვიძლია, მშვიდად, თავისუფლად ვილაპარაკოთ.
– ეს – ზოგადად. კონკრეტულად?
– აი, ხომ გითხარით. ისინი ნამდვილი ეშმაკისეულები არიან... დედამიწაზე გამეფება სურთ და
დანარჩენების დამონება.
– ჩემი გადარჩენა თითქმის შეუძლებელია. ეს შეკვეთა ისეთმა ხალხმა მოგცათ, ვინც უკან
არაფერზე იხევს და, თქვენ თუ არ შეასრულებთ, მაშინ სხვას დაავალებენ ამ საქმეს, ის სხვა კი მეც
მომკლავს და თქვენც მოგიღებთ ბოლოს.
– როგორ?
– რუსეთში დავბრუნდე?
– დიახ.
– არა მგონია, რომ რუსეთმა მიმიღოს. თანაც ჩემს მტრებს იმდენი ძალა აქვთ, რომ რუსეთშიც
მომწვდებიან, – ხელი ჩაიქნია ობიექტმა, მე კი ვუთხარი:
– კარგი, ვცადოთ, – მითხრა ობიექტმა და დაამატა – ერთ რჩევას მეც მოგცემთ და, იმედია,
დამიჯერებთ.
– გისმენთ, ბრძანეთ.
– დიახ, ასეა.
– მაშინ, გირჩევთ, ეს თანხები სასწრაფოდ გამოიტანოთ ბანკიდან და, ან ქეშად შეინახოთ სახლში,
ან რაიმე ბიზნესსა თუ ქონებაში ჩადოთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩემი გადარჩენის გამო, ამ
ანგარიშს გაგიყინავენ, ერთ ცენტსაც ვერ გამოიტანთ და წამში გაღატაკდებით.
– ვითომ?
– გარწმუნებთ. თავს დავდებ, რომ ასეა. ამ ადამიანებს ფინანსურ სფეროში ყველაფერი ძალუძთ,
მით უმეტეს – რუსეთის გარეთ. ამიტომ, გირჩევთ, ახლავე გააკეთოთ ეს.
ჩემს საბანკო ანგარიშზე არსებული თანხის თბილისში წამოღება არც ისე ადვილი საქმე იყო,
მაგრამ, რომ დავფიქრდი, მივხვდი, ასე იყო საჭირო და მთელი თანხა სხვადასხვა გადამზიდი
ფირმის საშუალებით თბილისში გავგზავნე. მე და ობიექტი კი მალულად მოსკოვში ჩავედით, მე
ის შჩუკინს შევახვედრე და ყველაფერი მოვაყოლე.
– შევეცდები, დაგეხმაროთ, – უთხრა შჩუკინმა, – უცნაურია, რომ გეხმარებით, არადა, თქვენ გამო
კინაღამ თავი წავაგე.
– ჩემ გამო?
– დიახ. თქვენ რომ შეერთებულ შტატებში გაიქეცით, მაშინ ჯერ კიდევ პოდპოლკოვნიკი ვიყავი,
თქვენზე თვალთვალი მქონდა დავალებული და ხელიდან რომ გამისხლტით, ხელმძღვანელობამ
მკაცრი გაფრთხილება მომცა, ჩემს უშუალო უფროსს ჩემი გასამართლებაც კი უნდოდა. რომ არა
ანდროპოვი, რომელმაც პირადად დამიცვა, შეიძლება, დღეს ცოცხალიც კი არ ვყოფილიყავი.
შჩუკინმა ობიექტი რუსეთის პირველ პირს შეახვედრა და სწორედ მან ითავა მისი დაცვა და
მთელი მსოფლიოს გასაგონად განაცხადა, რომ თუკი ობიექტს თმის ღერიც კი ჩამოუვარდებოდა
თავიდან, ამას სასტიკ პასუხს გასცემდნენ... ასეთი განცხადების მერე ობიექტს ვერავინ შეეხო და
დღეს ის რუსეთის სიძლიერის ერთ-ერთი თავგამოდებული მომხრეა და ყველაფერს აკეთებს
ამისთვის: წერს წიგნებს, ამხელს ამერიკულ მზაკვრულ პოლიტიკას და თანაც, აქტიურად
საქმიანობს დუმაში, რადგან, რუსეთის პარლამენტის წევრია.
ასეთები ამ ბოლო დროს საგრძნობლად მომრავლდნენ, უფრო და უფრო მეტი ადამიანი გამოდის
ამერიკის შეერთებული შტატების კრიტიკით და, აღიარებენ, რომ ამ ქვეყნის პოლიტიკა
დანარჩენი მსოფლიოს მიმართ ყოვლად უსამართლოა.
სამწუხაროა, რომ ბევრი ეგრეთ წოდებული დემოკრატი ძალიან გვიან, მაშინ მოეგო გონს,
როდესაც ამერიკის საპირწონე ქვეყანა აღარ არსებობს, რადგან, რამდენად გამოდგება რუსეთი ამ
როლისთვის, ღმერთმა უწყის. მართალია, ეს ქვეყანა ყოველმხრივ ცდილობს ძველი დიდების
დაბრუნებას, მაგრამ, ანგლოსაქსური კოალიცია მთელი ძალით უშლის ხელს ამ პროცესს და,
კაცმა არ იცის, შეძლებს კი რუსეთი სტატუს კვოს აღდგენას?!
– მზად ვარ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ისევე, როგორც ძველ დროში, – მივუგე შჩუკინს, მან კი
მითხრა:
– ამას წინათ ეს კაცი გარდაიცვალა. გეცნობა?
შჩუკინის მიერ დასახელებული პიროვნება ძალიან ცნობილი რუსი გენერალი იყო, რომელიც
უგანათლებულესი ადამიანი და უბადლო ანალიტიკოსი გახლდათ. ის მთელი რუსეთის
მასშტაბით მოგზაურობდა და ლექციებს კითხულობდა, ამ ლექციებზე კი ის ეგრეთ წოდებულ
ფარულ მსოფლიო მთავრობას ამხელდა, აკრიტიკებდა და ამტკიცებდა, რომ ყველა უბედურება
დედამიწაზე მათი პროვოცირებული იყო. შუა ხნის ინტელექტუალ გენერალს მაგარი
ჯანმრთელობა ჰქონდა და, როდესაც ის მოულოდნელად ინფარქტით გარდაიცვალა, ყველა მისი
ახლობლისთვის მოულოდნელი აღმოჩნდა. მისი ახლობელი და იდეური თანამოაზრე აღმოჩნდა
გენერალი შჩუკინიც. მან ამ გენერლის საქმის გამოსაძიებელ, ფარულ მოქმედებებში
მონაწილეობისთვის მიხმო მოსკოვში.
– დარწმუნებული ვარ ამაში. მაგრამ ყველა ვარაუდს ფაქტობრივი დასაბუთება სჭირდება. ჩვენ ამ
საქმეს ფარულად ვიძიებთ და გთხოვ, რომ დაგვეხმარო.
– რა უნდა გავაკეთო?
– ვინ არის?
– სასტუმრო „ასტორიას“ მიმტანი. როგორც ჩანს, მან მოწამლა გენერალი. ჩვენ ვიდეოფირები
მოვიპოვეთ და იმის გაშიფვრის შემდგომ გავაკეთეთ ასეთი დასკვნა. ეს ამერიკელი მეორე დღესვე
ნიუ-იორკში გაემგზავრა, არადა, სულ რაღაც ორი კვირის ჩამოსული იყო მოსკოვში. ვფიქრობ,
რომ ის რუსეთში გენერლის მოსაკლავად იყო გამოგზავნილი.
– აი, მაგაში კი გეთანხმები. შეიძლება ის, ცოცხლად არ იყოს და უკვე თავიდან მოიშორეს, მაგრამ,
ისაა ჩვენი ერთადერთი ხელჩასაჭიდი და სხვა გზა არ გვაქვს.
– სადაზღვევო კომპანიიდან ვარ, სერ. ეს შენობა ჩვენი ფირმის მიერაა დაზღვეული და საქმეზე
გეწვიეთ.
– მე უკვე დაზღვეული ვარ და მეტი დაზღვევა არ მჭირდება, – მითხრა ობიექტმა, რომ თავიდან
მოვეშორებინე, მაგრამ, მე გავუღიმე და ვუთხარი.
– არა, სერ, თქვენ ვერ გამიგეთ. მე თქვენს დასაზღვევად კი არ მოვსულვარ, არამედ იმისთვის,
რომ კომპენსაცია გადაგიხადოთ.
– კომპენსაცია?
– დიახ, კომპენსაცია.
– რისი კომპენსაცია?
– რა ხდება?
– საქმე ისაა, რომ ეს შენობა ნესტიანია და ჩვენს კლიენტებს კომპენსაციას გადავუხდით, თუკი
სასამართლოში სარჩელს არ აღძრავთ, – მივუგე ობიექტს, – თუ მარტო არ ხართ, მაშინ, კიდევ
ერთი ადამიანი გვჭირდება იურიდიული პროცედურისთვის და მოიყვანეთ, ოღონდ,
სრულწლოვანი უნდა იყოს და პასპორტიც დამჭირდება.
– მარტო ვარ.
ობიექტი მოსკოვში სამი დღის შემდეგ ჩავიყვანე, შჩუკინს მივგვარე და როგორც მოგვიანებით
შევიტყვე, მან აღიარა, რომ სწორედ „ცეერუს“ დავალებით მოწამლა გენერალი... ობიექტს კიდევ
რაღაც-რაღაც ინფორმაციები გამოწურეს, თავი მოჰკვეთეს და ერთი ვითომდა ჰუმანიტარული
ორგანიზაციის ოფისში გაგზავნეს, რომელიც სინამდვილეში იმ ადამიანთა ჯგუფს ეკუთვნოდა,
ვისაც მოკლული გენერალი ამხელდა. ობიექტის სხეულის ნარჩენები კი ლენგლიში გადაგზავნეს,
თან პატარა ბარათი დაურთეს, რომელშიც ეწერა, რომ მათ ჯაშუშ-მკვლელებს უარესს
უზამდნენ...
შჩუკინის მიერ მოცემული მოსაფიქრებელი ვადა სულ მალე გადის და პასუხი ჯერჯერობით არ
მომიფიქრებია, თუმცა, მთელი ჩემი არსით მათ მხარეზე ვარ, რადგან, მჯერა, რომ ისინი მართალ
საქმეს ემსახურებიან, ჩემი ადგილი კი ყოველთვის სიმართლის მხარესაა... მავანში ჩემი სიტყვები
სარკაზმს თუ არა, ირონიას მაინც გამოიწვევს, ალბათ, იმასაც იტყვის, რუსსა და რუსეთში რა
სიმართლე ყრიაო, მაგრამ, გარწმუნებთ, რომ ეს აზრი ძირშივე მცდარია და ისინი ავრცელებენ და
ამკვიდრებენ მას, ვისაც ამ დიადი ქვეყნის ეშინია და მისი სიძლიერე იმიტომ არ უნდა, რომ
თავად სურს მსოფლიოზე ბატონობა და საპირწონე ძალა მას ამ საშინელების განხორციელების
საშულებას არ მისცემს. ალბათ, ძნელი მისახვედრი არ არის, რომ რუსეთის მთავარი მტერი
ამერიკაა და ასეა თითქმის ასი წელიწადი – შეერთებული შტატები მის დანაწევრებასა და
განადგურებაზე ინტენსიურად მუშაობს. ეს მიზნები „კაგებეში“ კარგად იცოდნენ, ამიტომ,
საბჭოთა დაზვერვის დიდი ძალები სწორედ ამერიკისკენ იყო მიმართული და საკმაოდ
წარმატებითაც, თუმცა, გორბაჩოვმა ყველაფერი წყალში ჩაყარა და მილიონობით ადამიანი
გაანადგურა როგორც ფიზიკურად, ისე სულიერად და მატერიალურად, თვითონ კი დღემდე საღ-
სალამათია და ისე უჭირავს თავი, თითქოს არაფერი წაეხდინოს.
– ასეა, ჩემო კარგო, რა გიკვირს. ხომ გაგიგია – „ფული ჯოჯოხეთს ანათებსო“. მოისყიდეს
გორბაჩოვი, მან „ფრიადზე“ შეასრულა თავისი მოღალატეობრივი მისია და ახლა თავისი
ნამოღვაწარით ტკბება, ჩვენ კი მის ცუდ საქმეებს საკუთარ თავზე ვიმკით, – მითხრა არცთუ ისე
დიდი ხნის წინ ერთმა თადარიგის სამხედრო გენერალმა, რომელსაც კურორტ მინერალურ
წყლებში შევხვდი. ის სამკურნალოდ იყო ჩასული და მეც იქ ვიმყოფებოდი, ოღონდ სხვა გვარით
და საგრძნობლად შეცვლილი გარეგნობით.
– როგორ?
გენერალი ზუსტად ჩემს აზრებს იმეორებდა, თუმცა, მე საკუთარი თავის აფიშირება არანაირად
არ მაწყობდა და მივუგე:
– მე ასეთ დეტალებში ნამდვილად არ ვარ ჩახედული, რადგან, ახლაც და, მით უმეტეს, მაშინ,
ძალიან შორს ვიდექი ამ სფეროსგან. თუმცა, ვაღიარებ, რომ საბჭოთა კავშირის დაშლით
დედამიწაზე ცხოვრება არ გაუმჯობესებულა და, შეგვიძლია, გავიზიაროთ აზრი, რომ საბჭოთა
კავშირის დაშლა უდიდესი გეოპოლიტიკური კატასტროფა იყო.
– დიახ, ასე იყო, – დამიდასტურა გენერალმა, – ქართველებს მშვენიერი ანდაზა აქვთ: „ურემი რომ
გადაბრუნდა, გზა მერე გამოჩნდაო“. არადა, სულაც არ იყო საჭირო ურემის გადაბრუნება, გზა
ისედაც ნათლად ჩანდა. საჭირო იყო მხოლოდ მისი დანახვა, მაგრამ, შავი სათვალეები
გავიკეთეთ და ძალით დავიბრმავეთ თავი.
– ლამაზად ლაპარაკობთ, ამხანაგო გენერალო!
– ეჰ, ჩემო კარგო, ვინ მოგისმინა, თორემ, მე ამას უკვე მაშინ ვამბობდი, როცა მივხვდი, რომ
გორბაჩოვი ამერიკელებს შეეკრა და მათ დაკრულზე ცეკვავდა.
– როგორ მიხვდით?
– რა პროვოკაცია?
– არ გახსოვთ, წითელ მოედანზე პლანერით ვინმე მათიას რუსტი რომ დაჯდა და ავტოგრაფებს
არიგებდა?
– ჰოდა, ჩემო კარგო, რუსტის ჩვენს ტერიტორიაზე შემოჭრა მთლიანად „ცეერუში“ დაგეგმეს,
გორბაჩოვმა კი თავის მორჩილ და უტვინო „კაგებეშნიკს“ განახორციელებინა. ანუ, „პევეოს“
პულტთან მჯდარმა „კაგებეს“ კაცმა არ დააფიქსირა რუსტის შემოჭრის ფაქტი, შემოუშვა ის და
ამას საბჭოთა გენერლის მოხსნა მოჰყვა. უტვინო „კაგებეშნიკი“ კი იმიტომ ვუწოდე გორბაჩოვის
ერთგულ „კაგებეშნიკს“, რომ მას ეგონა, თუკი გორბაჩოვს დაეხმარებოდა, ამით ქვეყანას
გააძლიერებდა, მაგრამ პირიქით კი გამოვიდა.
– ეგ როგორ იყო?
– ყველანი დაგიჭირეს?
– არა, – თავი გააქნია გენერალმა, – მე არავის დავუსახელებივარ. უფრო სწორად, ვინც ამ საქმეში
ჩემი მონაწილეობის შესახებ იცოდა, უცხოეთში გაიქცა და გადავრჩი. თუმცა, ყოველ წუთს
ველოდი დაპატიმრებას.
– ვინმე დახვრიტეს?
– არა, უბრალოდ, მათ დიდი „სროკები“ მისცეს და მოგვიანებით ყველა გაათავისუფლეს, ის ქალი
კი ყაზანის ფსიქიატრიული ციხიდან გაიქცა.
გენერლის სიტყვებზე კვლავ გამეცინა გუნებაში, რადგან, ის ქალი მე თვითონ გავაქციე იქიდან,
იმიტომ, რომ მისი იქ გამომწყვდევა ჩემი ბრალი იყო.
საბჭოთა კავშირი უკვე დაშლილი იყო და ახალი პროფესია ჯერ კიდევ არ მქონდა არჩეული,
როცა ერთ-ერთ რუსულ გაზეთში სტატია წავიკითხე, რომელშიც ოლგას ამბავი იყო
მოთხრობილი. ოლგა იმ ქილერს ერქვა, რომელიც წითელ მოედანზე ავიყვანე და გორბაჩოვი
სიკვდილს გადავარჩინე. სტატიაში ეწერა, რომ ყაზანის ფსიქიატრიულ ციხეში ქალზე
არაადამიანურ ექსპერიმენტებს ატარებდნენ და, რომ ისღა იყო დარჩენილი პატიმრობაში იმ
შეთქმულთა შორის, ვინც გორბაჩოვის ლიკვიდაციას გეგმავდა. სინდისის ქენჯნა ვიგრძენი და
ქალის გამოხსნა გადავწყვიტე. ამიტომ, სპეციალური გეგმა შევიმუშავე და მის
განსახორციელებლად თათარსტანის დედაქალაქში გავემგზავრე.
– ვინ ვარ, მნიშვნელობა არ აქვს, ხოლო, ვმოქმედებ ჩემი სინდისის კარნახით, – ვუთხარი ქალს.
ოლგამ ყურადღებით შემათვალიერა და, მართალია, ძალიან კარგად ვიყავი გრიმ-პარიკით
შენიღბული, მითხრა:
– მე თქვენი ვინაობა არ ვიცი, მაგრამ, დარწმუნებული ვარ, სწორედ ის ხართ, ვინც მე წითელი
მოედნიდან ამიყვანა და გორბაჩოვი სიკვდილისგან იხსნა.
– აქ რა, სამოთხეში ვიცხოვრებ? ჯერ ერთი, ტოტალურ ძებნას დამიწყებენ, თანაც, ამქვეყნად
არავინ მყავს და, ვის და სად შევეკედლო? სახლში რომ დავბრუნდე, რა თქმა უნდა, თუ არ
ჩამოურთმევიათ, დამიჭერენ. ფული მე არ მაქვს და სამალავი.
– ასე გული რამ გაგიტეხა, ჩემო კარგო? ჯერ ხომ ოცდაათისაც არ ხარ, მთელი ცხოვრება წინ გაქვს.
რაც შეეხება ფულსა და თავშესაფარს, ამაზე ნუ იდარდებ.
– რას მიპირებთ?
ალბათ, მიხვდით, რომ ოლგა ჩემს დობილთან, ნატასთან გავგზავნე. ის ახლაც იქ ცხოვრობს.
გათხოვილია და ქმარ-შვილი ჰყავს. მან დღემდე არ იცის, რომ ეს ყველაფერი მე მოვუწყვე, ანუ, ის
მე არც კი მიცნობს...
– მაგარი გოგო იყო. როგორც ჩანს, ყველაფერს გაუძლო, გაიქცა და ახლა ნამდვილად უცხოეთში
ცხოვრობს.
– დიახ.
– მეც ამას არ ვამბობ? – მითხრა გენერალმა, შემდეგ საათს დახედა და დაამატა – სამწუხაროდ,
უნდა დაგტოვოთ – აბაზანების მიღების დროა... მკაცრი გრაფიკი მაქვს. თუმცა, ხვალ ისევ
შევხვდებით და ჩვენი საუბარიც მაშინ გავაგრძელოთ.
გენერალთან საუბრის გაგრძელების საშუალება აღარ მქონია, რადგან, მეორე დღეს უკვე
გამოვემგზავრე მინერალური წყლებიდან. იქ კი ერთი საქმის გასაკეთებლად ვიყავი, რაშიც ორასი
ათასი დოლარი გადამიხადეს. მე ერთ-ერთი ყოფილი ჩრდილოკავკასიელი საველე მეთაურის
ლიკვიდაცია მოვახდინე, რომელიც ფედერალური ხელისუფლების მხარეზე გადავიდა,
გენერლის ჩინი მიიღო. ამ საქმის შემკვეთები კი, უცხოეთში დამიკავშირდნენ და როგორც მათ
მიაჩნდათ, ერის მოღალატის განადგურება შემიკვეთეს...
– ერთი პატარა საქმე უნდა გააკეთო, რომელიც დიდ სარგებელს მოუტანს ჩვენს საქმეს და
სამართლიანობას აღადგენს.
– მზად ვარ.
– წარმოდგენა არ მაქვს.
– უმაღლესი ზომით?
– დიახ. შენ მას ფეთქებადი ტყვიით იმ დროს გაუხეთქავ თავს, როდესაც მის ირგვლივ უამრავი
სპეცაგენტი იქნება და ამით ყველას კიდევ ერთხელ გააგებინებ, რომ საბჭოეთი ღალატს არავის
აპატიებს.
იმ კაცის მოკვლა დიდ სირთულეს არ წარმოადგენდა, მაგრამ, მთავარი იყო მკვლელობის დრო,
ადგილი და ვითარება. საქმე ისაა, რომ ის კაცი ძალიან დაუახლოვდა „ცეერუს“ და,
ხელმძღვანელობის გადაწყვეტილებით, ის მთავარ მოედანზე იმ დროს უნდა მომეკლა
სნაიპერული გასროლით, როდესაც მისი ქვეყნის პირველი პირი და ამერიკის პრეზიდენტი
ფეხით გაისეირნებდნენ. ამ დროს, რა თქმა უნდა, იქაურობა ამერიკული სპეცაგენტებით
იქნებოდა გადატენილი და მასპინძელი ქვეყნის უშიშროების შეფის მკვლელობა დიდ რეზონანსს
გამოიწვევდა.
„კაგებეს“ უძლეველობის მითი მსოფლიოში 1918 წლიდან მკვიდრდებოდა და, მართალია, მაშინ
ამ ორგანოს „ჩეკა“ ერქვა, მაგრამ, დღიდან დაარსებისა, უმძლავრესი ორგანიზაცია იყო, რომელიც
ყოველდღიურად ძლიერდებოდა, იზრდებოდა და გავლენის სფეროებს მთელ დედამიწაზე
ავრცელებდა. მას უზარმაზარი ადამიანური რესურსი და უსაზღვრო ფინანსური
შესაძლებლობები გააჩნდა, ამიტომ, საიდუმლო სპეცოპერაციების წარმოება პლანეტის ყველა
წერტილში შეეძლო და მათი აბსოლუტური უმრავლესობა დიდი წარმატებით სრულდებოდა.
ერთ სუსხიან ზამთარს, როდესაც თბილისშიც კი ისე ციოდა, რომ ონკანებში ყინვისგან წყალი არ
მოდიოდა და მილები სკდებოდა, კანადაში გამგზავნეს საგანგებო მისიით. იქ,
ორმოცდახუთგრადუსიან ყინვაში ერთ-ერთი ენერგეტიკული ობიექტი დავაზიანე. გეგმის
მიხედვით, ხუთი დღის მერე უნდა დავბრუნებულიყავი უკან, რომ არ გავშიფრულიყავი, ანუ,
„ფსკერზე დაწოლა“ მქონდა ნაბრძანები. როგორც კი დავალება შევასრულე და კონსპირაციულ
ბინაზე დავბრუნდი, მოულოდნელად მეკავშირე მეწვია და მითხრა:
– უკვე თოთხმეტი წუთი დაგრჩათ. ისე გამოეწყვეთ, რომ არ დაგცხეთ, რაც არ უნდა იყოს,
აფრიკაში ჩადიხართ, იქ კი ამჟამად ორმოცდახუთი გრადუსია ჩრდილში. შეგიძლიათ, ზემოდან
თბილი ქურქი ჩაიცვათ, მაგრამ, ისე, რომ ადვილად გაიძროთ, – მეკავშირემ კვლავ საათს დახედა
და დაამატა – უკვე ცამეტი წუთი დაგრჩათ, იჩქარეთ.
მე ზუსტად ისე გამოვეწყვე, როგორც მეკავშირემ მითხრა და, რომ წარვუდექი, ვუთხარი:
ქათამი და გარნირი, რა თქმა უნდა, პაროლი იყო. მეკავშირის მიერ გადმოცემულ ტექსტში კი
წავიკითხე, რომ ღამის ოთხ საათზე მეექვსე სართულზე მდებარე ტუალეტში შევსულიყავი და
ორი თვის წინ დაგეგმილი ოპერაცია „ტყუპები“ განმეხორციელებინა. გეგმის მიხედვით, მე ერთ-
ერთი მეცნიერ-ქიმიკოსი ქალბატონის ქმრის ადგილი უნდა დამეკავებინა და ამგვარად
გამეტაცებინა ქალი, რომელსაც ამერიკელი სპეცაგენტები თავგამოდებით იცავდნენ. ტუალეტში,
რა თქმა უნდა, ჩვენი უწყების სპეციალური ოპერატიული ჯგუფი იყო დამალული და მათ იმ
ქიმიკოსის ნამდვილი ქმარი გაიტაცეს, მე კი იქვე მცირე კორექტივი შევიტანე ჩემს გარეგნობაში
და ხმაურიან კამპანიას დავუბრუნდი, სადაც „ცეერუელი“ აგენტებით გარშემორტყმული
გენიალური ქიმიკოსი ქალი და მისი მეგობრები ატარებდნენ დროს.
„ცეერუელმა“ ჩემი გათიშული „ცოლი“ ნომერში შეიყვანა. საწოლზე რომ დააწვინა, ვუთხარი:
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, რამ გამოიწვია ასეთი სიჩქარე, „ტყუპებს“ ხომ უფრო გვიანი
პერიოდისთვის ვგეგმავდით?
– დიახ, მაგრამ, ვითარება შეიცვალა. გუშინ, სწორედ იმ დროს, როდესაც შენ ენერგეტიკულ
ობიექტს აზიანებდი კანადაში, ჩვენმა ოპერებმა არხანგელსკის წყალსაცავთან ქიმიური ნაღმი
აღმოაჩინეს და დაადგინეს, რომ ოცდაოთხ საათში აფეთქდებოდა, შედეგად კი 6 მილიონი
ადამიანი უნდა განადგურებულიყო. ნაღმის სპეციფიკურობა და მისი ქიმიური შემადგენლობა
განაღმვის საშუალებას არ გვაძლევდა და, ხელი რომ გვეხლო, ამ კატასტროფას დავაჩქარებდით.
თანაც, ვიცოდით, რომ ეს ჯოჯოხეთის მანქანა იმ ძუკნას დამზადებული იყო და ის იმიტომ
ჩამოგაყვანინეთ აქ, რომ განაღმვა თავად მოეხდინა. ახლა კი, ყველაფერი რიგზეა და საფრთხე
განეიტრალებულია.
– რას იზამ, კოკი, შენ საუკეთესო ხარ და, არხანგელსკის აქციის გამო, რომელიც, მართალია,
ამერიკელებს ჩაეშალათ, შენ უნდა იძიო შური.
ვიქტორ იაკოვლევიჩის სიტყვები იმისი ნათელი დასტური იყო, რომ, საფრთხის განეიტრალების
მიუხედავად, აუცილებელი გახდა საპასუხო დარტყმის მიყენება და სწორედ ეს გამოხატავდა
„კაგებეს“ არსს.
– იცით, რას გეტყვით, ამხანაგებო? – ჩაეცინა ანდრეი ლუკიჩს, – ვფიქრობ, ნიუ-იორკის ცენტრი
უნდა დავნაღმოთ და ჩვენი ამერიკელი კოლეგები ტრაწიანებივით ვარბენინოთ აქეთ-იქით.
– ჩვენ დავეხმარებით.
– კარგი აზრია, მაგრამ, საკმაოდ დიდი მოცულობის სამუშაოს შესრულება გახდება საჭირო,
ათეული ტონობით ასაფეთქებლის ნიუ-იორკში შეტანა კი უდიდეს რისკთან იქნება
დაკავშირებული, – დაეჭვდა შჩუკინი, მუხინმა კი მიუგო:
– გეგმა უკვე მზად მაქვს და ნიუ-იორკში არაფრის შეტანა არ დაგვჭირდება. ამ ქალაქში უკვე
შენახული გვაქვს 60 ტონა ასაფეთქებელი. ამ სამი ცათამბჯენის აფეთქებას კი, რა თქმა უნდა,
სწორი საინჟინრო გათვლებით, სულ რაღაც, 36 ტონა ასაფეთქებელიც ჰყოფნის. ასეთი
გამოთვლები უკვე მზად მაქვს და სულ რაღაც თორმეტკაციანი ბრიგადა ამ სამუშაოს სამ დღეში
შეასრულებს.
ანდრეი ლუკიჩმა ცათამბჯენების დანაღმვის ზუსტი გეგმა გაგვაცნო, რომელიც შჩუკინს ძალიან
მოეწონა და მითხრა:
– ეს აბდულ აუსია.
აბდულ აუსი ცნობილი პალესტინელი ტერორისტი იყო და, მართალია, მასზე ბევრი რამ მქონდა
გაგონილი, მაგრამ, მის პორტრეტს პირველად ვხედავდი. ამიტომ, ყურადღებით დავაკვირდი და
შჩუკინს ვკითხე:
– არა მარტო კარგად უნდა დაიმახსოვრო, არამედ, ისე კარგად უნდა ასწავლო ჭკუა, რომ
აღარასოდეს გაბედოს ჩვენი იგნორირება.
როგორც ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მითხრა, აბდულ აუსს ერთ დიპლომატიურ წვეულებაზე ორი
გერმანელი დიპლომატი მოუკლავს შეკვეთით და კიდევ რამდენიმე მსგავსი აქცია ჩაუტარებია,
რაც არანაირად არ გვაწყობდა. ამიტომ, მე აუსი უნდა მომეხელთებინა, მისთვის მარჯვენა ხელი
მომეკვეთა და ამით მისი ჯგუფის წევრებიც გამეფრთხილებინა; თან, მისგან დაზარალებული
მხარეებისთვის მეამებინა. ანუ, არც მწვადი დამეწვა და არც შამფური. მარჯვენის მოკვეთა,
ტერორისტების ენაზე, ურჩი ძმის დასჯის ხერხი იყო. ვიმეორებ: ურჩის და არა მოღალატის.
მოღალატეებს ამ სამყაროში უპირობოდ ანადგურებდნენ...
აბდულ აუსი, რომ იტყვიან, მისსავე ბუნაგში, პალესტინელთა ერთ-ერთი საიდუმლო ბაზის
ბუნკერში მოვიხელთე, სადაც, სათადარიგო შესასვლელიდან მოვხვდი. ეს გზა მხოლოდ
„კაგებეში“ იცოდნენ, რადგან, სწორედ მათ მიერ იყო გათხრილი. აუსი იმ დროს გავკოჭე, როცა
თავის ერთ-ერთ ახალშერთულ ცოლს ეალერსებოდა. მისი ცოლი იქვე მივაძინე
პულვერიზატორით. თავად ცნობილ ტერორისტს კი ჯერ მორფის დიდი დოზა შევუშხაპუნე,
ბოლოს კი მარჯვენა ხელი სამართებელივით ალესილი ხანჯლით მოვკვეთე, ხელი იქვე დავტოვე
და კინოფირიანად წამოვედი. მთელ ამ პროცესს კინოფირზე ვიღებდი, მე კი ნიღაბი მეკეთა
სახეზე. ფირის ორიგინალი ლუბიანკაზე მივიტანე. რამდენიმე ასლი კი, სხვადასხვა
ტელეკომპანიას გაეგზავნა. ორი დღის შემდეგ მთელი მსოფლიოს ტელეკომპანიები ცნობილი
ტერორისტის ხელის მოკვეთის კადრებს აჩვენებდნენ, გაზეთის პირველ გვერდებზე კი
ხელმოკვეთილი აუსის ფოტოები იყო დაბეჭდილი და დიდი ასოებით ეწერა: „აბდულ აუსი
ურჩობისთვის დაისაჯა...“
მიუხედავად იმისა, რომ აბდულ აუსის დასჯის მრავალ ვერსიაზე საუბრობდნენ, გადაჭრით
არავის უთქვამს, რომ ეს აქცია „კაგებემ“ განახორციელა. შესაძლოა, ეს არც თავად დასჯილმა
იცოდა დანამდვილებით. თუმცა, მას მერე მისი ჯგუფის მუშაობა ისევ ასი პროცენტით
„კაგებეზე“ იყო დაქვემდებარებული და მათგან უსიამოვნო სიურპრიზები აღარ მიგვიღია.
– სწორედ ის. ესე იგი, გსმენია, – მითხრა ვიქტორ იაკოვლევიჩმა, – მასთან ერთად მოგიწევს ერთი
ოპერაციის ჩატარება.
– ის ჩვენი გამოწვრთნილია და ჩვენვე დავაყენეთ ამ გზაზე ჯერ კიდევ დიდი ხნის წინ, როდესაც
ის მოსკოვში, პატრის ლუმუმბას სახელობის ხალხთა მეგობრობის ინსტიტუტში სწავლობდა. იმ
წლებში ის სრულიად ნორჩი, 18 წლის იყო და ადვილად ჩავუდეთ თავში მარქსისტული იდეები.
აქვე გაიარა სპეცმომზადება. გაგზავნილი გვყავდა კუბაში, პალესტინელების ბოევიკების
ბანაკებში და, დროთა განმავლობაში მისგან უბადლო იდეური შემსრულებელი ჩამოყალიბდა.
თუმცა, ეს სულაც არ უშლის ხელს იმაში, რომ ფეშენებელურ რესტორნებში ატაროს დრო,
საუკეთესო სასტუმროების საუკეთესო ნომრებში იცხოვროს და მაღალი ფენის ქალები ჩაიგოროს
საწოლში. მოკლედ, ის არაფერს იკლებს და ფულსაც გვარიანად ფანტავს, რომელსაც დიდი
რაოდენობით შოულობს. სხვათა შორის, მარქსისტი მამამისი ვენესუელელი მილიონერია და
ილიჩი ბავშვობიდანვეა ჩვეული ფულის ხარჯვას.
– გადავიდეთ.
– ამ ოთხი თვის წინ ჩვენი აგენტი გაუჩინარდა პარიზში, ვინმე გიზელა ბლუმი. წარმოშობით ის
გერმანელია. ჩვენს მეკავშირეს უნდა შეხვედროდა, მაგრამ შეხვედრაზე არ მოვიდა. ბლუმს
ძალიან ძვირფასი ინფორმაცია უნდა გადმოეცა დასავლეთ გერმანელ მაღალჩინოსნებზე. ის,
როგორც ბლუმისგან ვიცით, კარლოსის საყვარელიცაა და ილიჩი მასზე გიჟდება. სხვათა შორის,
კარლოსს, ბლუმის მეშვეობით ვაკონტროლებდით. როდესაც ბლუმი გაუჩინარდა, კარლოსი
პირველად ჩვენ დაგვიკავშირდა და გვკითხა, რომ არაფერი ვიცოდით გიზელაზე, რაზეც, რა თქმა
უნდა, უარყოფითად ვუპასუხეთ და შევთანხმდით, რომ ქალი ერთად მოგვეძებნა და
ინფორმაციები გაგვეცვალა ერთმანეთში. გუშინ კი ილიჩი კვლავ დაგვიკავშირდა და გვითხრა,
რომ ბლუმის კვალს მიაგნო. მისი თქმით, ქალი ამერიკელებს ჰყავთ დათრეული და ქალაქ
ფრანკფურტში, ერთ-ერთ კონსპირაციულ ბინაში აცხოვრებენ; თან, რომ იტყვიან, „აკაჩავებენ“ და
ინფორმაციების გამობერტყვას ცდილობდნენ, მაგრამ, გიზელა ჯერჯერობით ახერხებს მათთან
გამკლავებას და ამერიკელებს კატათაგვობანას ეთამაშება. ერთი სიტყვით, ილიჩს მისი
გათავისუფლება აქვს დაგეგმილი და შენ უნდა დაეხმარო მას – გიზელა გამოახსნევინო, მისგან
ინფორმაციები მიიღო და მოსკოვში ჩამოგვიტანო. კარლოსმა მტკიცედ გვითხრა, ქალი თან უნდა
წავიყვანოთო და შენ ამიტომ ჩაგრთეთ ამ ოპერაციაში. ილიჩი ისეთი ჯიუტია, გიზელა რომ
მოვთხოვოთ, შეიძლება, ჯორზე შეჯდეს, არ დაგვემორჩილოს და ყველაფერი ჩაგვიშალოს. ჩვენ
კი ამ ეტაპზე ასეთი რამ არ გვაწყობს. მის გამოყენებას მომავალშიც ვაპირებთ და დათმობაზე
ამიტომ წავედით. თანაც, შენ მას ოპერაციის ჩატარებაშიც დაეხმარები.
– ხვალ, ფრანკფურტში, შუადღეს. აბა, შენ იცი, იმ რეკლამირებულ ფლეიბოის უჩვენე, ვინ ვინ
არის, – მითხრა შჩუკინმა, რომელსაც ტერორისტი კარლოსის თაყვანისმცემლად ნამდვილად ვერ
ჩავთვლიდი, – ილიჩი რამირეს სანჩესი მას მეტიჩარა, ცივსისხლიან მკვლელად მიაჩნდა. სხვათა
შორის, როდესაც კარლოსი სუდანელებმა ძაღლივით მიჰყიდეს ფრანგებს და ამის შესახებ
მსოფლიო პრესა ალაპარაკდა, მე და ვიქტორ იაკოვლევიჩი ერთმანეთს მოსკოვში შევხვდით
რაღაც საქმეზე და შჩუკინმა ირონიით მითხრა:
– გაიგებდი, ალბათ, რომ შენი ძველი მეგობარი ძაღლივით მიჰყიდა სუდანმა საფრანგეთს.
– კარლოსი?
– ჰო, ეგ ვაჟბატონი.
– გავიგე, მქონდა პატივი. მორჩა მაგის ეპოქა, ახლა დარჩენილ ცხოვრებას ციხეში გაატარებს.
ფრანგებს ეს არ ეშლებათ და ცხრაკლიტულში გამოამწყვდევენ.
– შევეცდები, ჩემი საქმით დაგარწმუნოთ, რომ ჩემი ბიოგრაფიაც საკმაოდ საინტერესოა, რადგან
ის დიდი საქმეებისგან შედგება, დიდ საქმეებს კი დიდი პიროვნებები აკეთებენ, – მითხრა
განაწყენებულმა კარლოსმა, რომელსაც ეტყობოდა, რომ ჩემ მიმართ ბრაზს ძლივს იკავებდა.
გამორიცხული არ იყო, „კაგებეს“ თანამშრომელი რომ არ ვყოფილიყავი, უბრალოდ ესროლა და
მოვეკალი. ისევე, როგორც ეს მას არაერთხელ გაუკეთებია ურჩების მიმართ.
ჩემი და კარლოსის შეხვედრას ძალიან ცუდი დასაწყისი ჰქონდა. მას აშკარად ეტყობოდა, რომ
პატივმოყვარე იყო და საკუთარი დიდებისთვის ბევრი სისაძაგლის ჩადენა და აკრძალული
ხერხებით თამაში შეეძლო და თამაშობდა კიდეც. შეიძლება, უხერხულიც კი იყოს, მაგრამ,
კარლოსს მე დიეგო მარადონას შევადარებ. უფრო სწორად კი, ინგლისის ნაკრებში ხელით
გატანილ გოლს, როდესაც მსაჯმა ვერ დაინახა და გოლი ჩათვალა, მარადონამ კი მსაჯს ეს არ
უთხრა... თუმცა, მანამდეც და მას მერეც მრავალჯერ ყოფილა მსოფლიო ფეხბურთში მსგავსი
შემთხვევა, რაც აბსოლუტური უმრავლესობით, ეს მომენტები გოლის გამტანების აღიარებით
მთავრდებოდა და მსაჯს გადაწყვეტილებებს აცვლევინებდნენ.
ამ მაგალითით მე არც მარადონას დაკნინება მინდა და არც კარლოსზე იმის თქმა, რომ მას
კანონით უნდა ემოქმედა... ის კანონით იმიტომ ვერ იმოქმედებდა, რომ ტერორისტი იყო და ამ
კატეგორიის ადამიანები ყველგან და ყოველთვის კანონგარეშე არიან. თუმცა, კიდევ ერთხელ
ვიმეორებ, რომ ილიჩი ყოველგვარ ზღვარს გადადიოდა, თუკი მიაჩნდა, რომ ასეთი საქციელი მის
სახელგანთქმულობას შეუწყობდა ხელს... ასე იყო თუ ისე, კარლოსი ნამდვილი პროფესიონალი
გახლდათ, უმაღლეს დონეზე ფლობდა ტერორიზმის ხელოვნებას და იყო ძალიან რისკიანი და
თითქმის უნაკლო, სრულყოფილ გეგმებს ადგენდა. გიზელა ბლუმის გამოხსნის გეგმაც თავიდან
ბოლომდე მან მოიფიქრა.
– არ გაინძრე, თორემ, თავს წაგაცლი! შენს ცოფიან ძაღლებს უბრძანე, რომ სროლა შეწყვიტონ!
– ყოველთვის ვამბობდი, რომ რუსებს საუკეთესო მებრძოლები ჰყავთ. თუმცა, თქვენ სუფთა
რუსს არ ჰგავხართ.
– მშვიდობით, ამხანაგო ილიჩ. ყველას ჩვენ-ჩვენი გზით გაგვიმარჯოს, – მივუგე კარლოსს და
ფრანკფურტშივე დავშორდი მას. ექვსიოდე საათის შემდეგ კი უკვე შჩუკინის კაბინეტში ვიჯექი
და ოპერაციის დეტალებს ვუყვებოდი. ხოლო, როცა დავასრულე, მან მითხრა:
– აი, ამას, – მიპასუხა მუხინმა და წითური მამაკაცის სურათი მიჩვენა, – ესაა ანჟეი კუკულსკი,
ჩვენი ყოფილი ლიკვიდატორი, რომელიც ექვსი წელი გამართული მუშაობდა, ბოლოს კი
„გაჭედა“ და ახლა იძულებულები ვართ, მის ლიკვიდაციაზე ვიზრუნოთ.
– პოლონელია?
– ჰო, მაგრამ, „ფეერგეს“ მოქალაქეა და ჩვენი მფარველობით მუშაობდა. ექვსი თვის წინ კი ჩვენგან
თავის დაძვრენა დაიწყო და დამოუკიდებლად მოღვაწეობა გადაწყვიტა, – მითხრა ანდრეი
ლუკიჩმა, პაუზის შემდეგ კი განაგრძო – ასეთი რამ კი, როგორც შენ იცი, ჩემო კოკი,
დაუშვებელია და უმკაცრესად ისჯება.
– ჩემთან, სწორედ ჩემთან. თქვენ განა ტრაილერის საქმეზე არ გინდათ ჩემთან დალაპარაკება?
– ტრაილერის საქმეზე, კი, მაგრამ, თქვენთან არა, – ვთქვი მე და ჩემ გვერდით მდგომ ჩემს
მეგზურს შევავლე მზერა, რომელიც ხმას არ იღებდა. შემდეგ ისევ იმ მწვანეთვალებას
მივუბრუნდი და ვუთხარი: – განა თქვენ ანჟეი კუკულსკი ხართ?
– თქვენთვის მთავარი ხომ საქმეა და, რა მნიშვნელობა აქვს, ვისთან ერთად გააკეთებთ?
მთავარია, რომ თქვენს წილს სრულად, ყოველგვარი მოტყუების გარეშე მიიღებთ, – მითხრა
მწვანეთვალებამ.
– რატომ?
– ის მკვდარია.
– მკვდარი?
– დიახ, მკვდარი. ამ ორი თვის წინ ერთ საქმეზე ვიყავით და ის ურთიერთსროლისას ბრმა ტყვიამ
მოკლა. ჩვენ ამას საიდუმლოდ ვინახავდით, ისევ და ისევ საქმიდან გამომდინარე და მისი
სიკვდილის ამბავი ჩვენი საძმოს სულ რამდენიმე წევრმა იცის.
– თქვენი სახელი?
– გახსოვდეს, რომ ქალი ყოველთვის ქალია და, შენი ჯალათიც რომ იყოს და თავს გკვეთდეს,
თუკი მოხიბლავ, შენს თავზე აღმართულ ნაჯახს დააშვებინებ და თავს გადაირჩენ.
ანას ღიმილი და განაზებული ლაპარაკი მისი მოხიბვლის პირველი ნიშნები იყო. ამიტომ,
გავუღიმე და ვუთხარი:
ნახევარი საათის შემდეგ ანა დაბრუნდა და სუფრასთან მიმიწვია. ვახშამი ლოგინით გაგრძელდა
და ეს იყო ერთადერთი შემთხვევა ჩემს კაგებეშნიკურ კარიერაში, როდესაც ქალი ჩემი ნებით
ჩავიწვინე ლოგინში, რაც, რა თქმა უნდა, აუცილებლობით იყო განპირობებული.
– შენ ანჟეიზე ბევრად მაგარი ყოფილხარ, – მითხრა ანამ, – მე კი მასზე ძლიერი მამაკაცი არ
მეგულებოდა ამქვეყნად.
– ღმერთმა აცხონოს. მაინც, რა დაემართა ანჟეი კუკულსკის? – ვკითხე ანას. აშკარა იყო, რომ
კუკულსკი ნამდვილად მკვდარი იყო, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ანა ლოგინში არ ჩამიწვებოდა.
თუმცა, ყველაფერი აუცილებლად უნდა გადამემოწმებინა.
– მართლა ბრმა ტყვიამ მოკლა, თანაც, ჩვენიანის მიერ ნასროლმა. იმ კრეტინმა პისტოლეტის
ჯერი ჰაერში გაისროლა სიხარულისგან და ფოლადის ძელისგან ასხლეტილმა ერთმა ტყვიამ
თვითონ მას გაასხმევინა ტვინი, მეორემ კი ანჟეის გაუხვრიტა გული, – მიპასუხა ანამ.
– რას ამბობ, რა საოცრებაა, ასეთი რამ პირველად მესმის, – გულწრფელად გამიკვირდა მე, ანამ კი
მითხრა:
– მართალი ხარ. რაღას ვიზამდით, ორივე ტრუპი ჩუმად დავმარხეთ და გადავწყვიტეთ, ეს ამბავი
არ გაგვებაზრებინა. ანჟეის სახელი შიშის ზარს სცემდა არა მხოლოდ კონკურენტ ბანდებს,
არამედ, „ძაღლებსაც“.
– ჩემი, – ამაყად მომიგო ანამ, – ისე მოეწონათ ეს ჩვენიანებს, რომ ბევრი არ უფიქრიათ, მაშინვე
შემომთავაზეს ანჟეის ადგილი და მეც უყოყმანოდ დავეთანხმე.
ანას ეტყობოდა, რომ ამბიციური, ვნებიანი და გონიერი ქალი იყო, ამიტომ, მისი გადმობირება არ
უნდა გამჭირვებოდა და ვუთხარი:
– შენთან ერთი ძალიან სერიოზული და სარფიანი წინადადება მაქვს, თუმცა, ჯობია, რომ სუფთა
ჰაერზე ვისაუბროთ.
– კარგი, გავიდეთ.
მე და ანამ ჩავიცვით და ჩემთვის ჯერ კიდევ უცნობი ადგილ-მამულის ეზოში ჩავედით,
რომელიც ძველი გრაფის ციხესიმაგრე აღმოჩნდა და ანას ჰქონია ნაყიდი.
– რა მშვენიერი ჰაერია.
– ეს არცაა გასაკვირი, ჩვენ ხომ ზღვის დონიდან ორი ათას მეტრზე ვიმყოფებით, – მითხრა ანამ, –
აბა, გისმენ, რისი თქმა გინდა?
– სხვა არაფერი?
– კონკრეტულად?
– რომელთან და რა ურთიერთობები?
– ეს ჩემთვის სიახლეა, ნამდვილად არაფერი ვიცოდი. შენ საიდან იცი ეს ყველაფერი და მე რატომ
მეუბნები?
– „კაგებემ“ გამოგგზავნა?
– ჰო.
– ურთიერთსასარგებლო თანამშრომლობა.
– გისმენ.
– მარტო ვარ.
– ჰოდა, უფრო სარფიანი არ იქნება, რომ მოგკლათ? მაშინ, ვერც ანჟეის ამბავს გაიგებს ვინმე და
არც ჩვენ მოგვიწევს „კაგებეს“ დაკრულზე ცეკვა. მით უმეტეს, რომ აქ შენ თვალახვეული
მოგიყვანეს და პოტენციურ მდევარს თავგზა აურიეს ოსტატური მანევრებით. ხოლო, თუკი
არავინ გაზღვევდა, ესე იგი, არც მდევარი იქნებოდა და საშიშიც არაფერი გვქონია. რას იტყვი,
როგორი იდეაა შენი გაქრობა? – ანამ „ბერეტა“ მომიშვირა, თან გამწარებული მიღიმოდა.
– იმას ვიტყვი, რომ ძალიან ცუდი იდეაა და ეს დიდი შეცდომა იქნებოდა შენი მხრიდან. თანაც,
ჩემი მოკვლა საკმაოდ ძნელია, – მივუგე ანას და ორიოდ წამში მისი „ბერეტა“ ჩემს ხელში
აღმოჩნდა, – მე რომ რამე დამემართოს, „კაგებე“ მიწის ქვეშ და კოსმოსშიც კი გიპოვით და იმდენ
ხანს გამყოფებთ ცოცხალ-მკვდრებად, რომ სიკვდილს მოინდომებთ, მაგრამ, ვერ მოახერხებთ.
– შენ ისე შავად დამიხატე „კაგებეს“ შურისძიების სურათი, რომ ტანში გამაცივა. თანაც,
მომწონხარ და შენი განადგურების სურვილი ნამდვილად არ მაქვს. გეხუმრე. პისტოლეტი კი
ტყუილად წამართვი, სროლას ნამდვილად არ ვაპირებდი, – მითხრა ანამ, – მაწყობს შენი
წინადადება, „კაგებეს“ საფარქვეშ უფრო მშვიდად ვიქნებით.
– ყველაფერი რიგზე იქნება, დარდი ნუ გაქვს. ახლა კი დავისვენოთ. ძილი ნებისა, – მითხრა ანამ
და წავიდა.
„ძარცვამ“ კარგად ჩაიარა და ანას ბანდის წევრებს ეჭვიც არ შეჰპარვიათ ჩემში. ჩვენმა უწყებამ კი
ანჟეი კუკულსკის ცხედრის ექსჰუმაცია მოახდინა ჩუმად და, რომ დარწმუნდნენ, ნამდვილად ის
იყო, გვამი კვლავ მიწაში ჩაფლეს.
ანასთან და მის ბანდასთან ურთიერთობა „კაგებეს“ მშვენივრად აეწყო და შუაგულ ევროპაში ჩვენ
კარგად ორგანიზებული და კონსპირირებული, ძლიერი კრიმინალური დაჯგუფება გვყავდა,
რომელიც ბევრ რამეში ძალიან გვეხმარებოდა. მათ გადაჰქონდათ იარაღი და საბრძოლო
მასალები, როდესაც ეს „კაგებეს“ სჭირდებოდა. სამაგიეროდ კი ჩვენი უწყება მათ ყოველმხრივ
მფარველობდა და, როგორც ფინანსურად, ასევე ინფორმაციულად უზრუნველყოფდა ამ
დაჯგუფებას. ამგვარად, ანა კარგად მოერგო „კაგებესთან“ თანამშრომელი ადამიანის როლს და
საკმაოდ დიდი ნიჭი და მოქნილობა გამოიჩინა. ამ საქმიანობით მან უზარმაზარი ქონება
დააგროვა, ის დღესაც ცოცხალია და საკმაოდ სარფიან ბიზნესსაქმიანობას ახორციელებს
ევროპაში, თანაც, სრულიად ლეგალურად. მან „შავი“ ფულის „გათეთრება“ მოახერხა და
დღესდღეობით რესპექტაბელური, საქმიანი, კარგი რეპუტაციის მქონე ლედია... ალბათ, ამ
ყველაფრის ლეგალიზება ამ ქალმა იმავე „კაგებეს“ დახმარებით განახორციელა და,
სავარაუდოდ, მას მეწილეებიც ეყოლება. ის ადამიანები, ის ყოფილი „კაგებეშნიკები“, ვინც
საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ ბიზნესმენები გახდნენ და გაურკვეველ ვითარებაში
ზღაპრულად გამდიდრდნენ...
საბჭოთა კავშირი, სულ რაღაც, ერთი წლის დაშლილი იყო და შჩუკინიც ახალი გასული იყო
პენსიაზე, როდესაც მან მოსკოვში ჩასვლა და მასთან შეხვედრა მთხოვა. მოსკოვიდან
ახალდაბრუნებული ვიყავი, სადაც ერთი კონტრაქტი შევასრულე და ორი დღის მერე კვლავ იქ
გავემგზავრე. ვიქტორ იაკოვლევიჩს გორკის პარკში შევხვდი და, ტრადიციული მისალმების
შემდეგ, შჩუკინმა მკითხა:
– არ დაგეზარა იმ ქალაქში დაბრუნება, სადაც ორი დღის წინ იყავი და საკმაოდ სახიფათო საქმე
გააკეთე?
შჩუკინის სიტყვებიდან ნათელი გახდა, რომ ის კარგად იყო ინფორმირებული და იცოდა, თუ რას
ვსაქმიანობდი. თუმცა, ამას მე სრულიადაც არ შევუშფოთებივარ, რადგან, დარწმუნებული
ვიყავი მასში და ღიმილით მივუგე:
– ხიფათი ჩემი პროფესიაა, ვიქტორ იაკოვლევიჩ და, რა თქმა უნდა, ჯობდა, მოსკოვში მგზავრობა
გადამედო, მაგრამ, თქვენ უარს ვერ გაკადრებდით. ამიტომ, აქ ვარ და დიდი ყურადღებით
გისმენთ.
– ჩვენ არა მარტო უახლოესი მეგობრები ვართ, არამედ, თანამოაზრეებიც და, იმედია, აზრი არ
შეგცვლია.
– ძალიან კარგი, ასეც ვიცოდი, – მითხრა შჩუკინმა და მკითხა – ჩვენი ბოლო საუბრის შინაარსი
გახსოვს?
– იმას, ჩემო კოკი, რომ, „კაგებეს“ რამდენიმე ათეულმა მაღალჩინოსანმა, რომლებსაც ეგრეთ
წოდებულ „პარტიულ ოქროსა“ და ფულად ანაბრებზე მიუწვდებოდათ ხელი, გორბაჩოვს ჯერ
ქვეყანა დააშლევინეს, შემდეგ კი ეს უზარმაზარი ფინანსური რესურსები ანონიმურად ჩაიგდეს
ხელში და უკვე ოლიგარქებად მოგვევლინენ, კვალი კი წაშალეს, თუმცა ამის გაკეთება სრულად
მაინც ვერ შეძლეს.
– ჯერ საქმის კურსში შეგიყვან და მერე მოვიფიქროთ, როგორ ვიმოქმედოთ. ვფიქრობ, კიდევ
მრავალი ასეთი საქმე გამოჩნდება, – მითხრა შჩუკინმა და მართალი აღმოჩნდა, რადგან, გამქრალ,
ეგრეთ წოდებულ „პარტიის ოქროს“ კვალს მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში სხვადასხვა დროს
დავადექი და არაერთ ხიფათში გავყავი თავი, მაგრამ, მაშინ ამის შესახებ აბსოლუტურად
არაფერი ვიცოდი და შჩუკინს მივუგე:
– ერთი კვირის წინ მოსკოვში სამი ადამიანი დაიღუპა – სამივე ფანჯრიდან გადმოხტა და
ფილაქანზე დაეხეთქა. თითოეულმა მათგანმა თავის სახლში დატოვა ბარათი, რომლებშიც
ერთნაირი შინაარსის ტექსტი ეწერა: „არაფერში ვარ დამნაშავე. მთელი ცხოვრება პატიოსნად
ვმუშაობდი და ერთგულად ვემსახურებოდი პარტიას“. სამივე გარდაცვლილი ცენტრალური
კომიტეტის ფინანსური განყოფილების პასუხისმგებელი მუშაკი იყო და კომპარტიის მილიონებს
განაგებდა. მილიციამ სამივე შემთხვევაზე ჩაატარა მოკვლევა და ისინი თვითმკვლელობებად
შერაცხა, საქმეები კი დახურა და არქივში გაამწესა. ჩვენ საკმაოდ საფუძვლიანი ეჭვი გვაქვს, რომ
სამივე პარტიული ფინანსისტი დახოცეს და მათი სიკვდილით დიდი დანაშაულის კვალი
დაფარეს, რომელიც თვითონ, ანუ, მკვლელობების შემკვეთებმა ჩაიდინეს, – ვიქტორ
იაკოვლევიჩმა პაუზა გააკეთა და მკითხა – ხომ არ დაიღალე?
– მე მგონი, კი. როგორც ეტყობა, ვიღაცეებმა პარტიის ფული წაიღეს, ეს ხალხი კი იმიტომ
დახოცეს, რომ ყველაფერი მათ მიეწეროს.
– არა.
– ვისზე და, „კაგებეს“ ყოფილ მაღალჩინოსნებზე – მაღალი რანგის ოფიცრებისა და გენერლების
ჯგუფზე.
ძალიან საინტერესო დეტალი იყო ის, რომ შჩუკინი მრავალი ადამიანის სახელით ლაპარაკობდა
და ამბობდა არა – „მე“, არამედ – „ჩვენ“... თუმცა, ვიქტორ იაკოვლევიჩს არც ერთი სახელი არ
უხსენებია და არც მე მიკითხავს ამის შესახებ.
– ჰო. შენ რა, მას იცნობ? – გაოცება ვერ დამალა ვიქტორ იაკოვლევიჩმა.
– არა. მის შესახებ პირველად მესმის. უბრალოდ, ასე იკვეთება თქვენი მონათხრობიდან. ვინაა
დამღიანი?
– ვინ არის და სამვარსკვლავიანი კაგებეს გენერალი ვალენტინ ნოსიკი, იგივე დამღიანი. მარცხენა
ყვრიმალზე მას ობობის დამღა აქვს ამოშანთული. სამოციანი წლების მიწურულს ამერიკელებმა
ტყვედ ჩაიგდეს ვიეტნამში, აწამეს და ობობა ამოუდამღეს ყვრიმალზე. მან გაქცევა მოახერხა.
შემდეგ მოსკოვში დააბრუნეს, ცენტრალურ აპარატში გაამწესეს და, რომ იტყვიან,
თავბრუდამხვევი კარიერა გაიკეთა. საბჭოთა კავშირის დაშლამდე გენერალი ნოსიკი
ცენტრალური კომიტეტის ფინანსების კურატორი იყო და ვიქტორ ზახაროვთან მჭიდრო
ურთიერთობა ჰქონდა. ერთი სიტყვით, მათ ფინანსური საქმეები აერთიანებდათ და, ცეკას
მითითებით „კაგებეს“ მიერ შესრულებული სპეცდავალებების ფინანსებს სწორედ ვიქტორ
ზახაროვი უზრუნველყოფდა. ხვდები, რას ვგულისხმობ?
სპეცდავალებებს ჩვენი უწყება ახორციელებდა, ნამდვილად ვერ ვხვდებოდი, რას გულისხმობდა
შჩუკინი და ვუპასუხე:
– მართალი ხარ, ეს იყო ზეკონსპირაციული ორგანო და მისი მოვალეობა იყო სხვადასხვა, ეგრეთ
წოდებული, ჩვენი მოძმე ქვეყნებისა თუ პარტიების წარმომადგენელთა ფინანსური
უზრუნველყოფა. აი, მაგალითად, ვინმე აფრიკელი ან ლათინოამერიკელი ვითომ
პოლიტიკოსისთვის ფულის მიცემა, რომლის მიზანიც იყო პროსაბჭოური პროპაგანდა და
არსებული ანტისაბჭოური რეჟიმისთვის ძირის გამოთხრა. სინამდვილეში კი, ასიდან
ოთხმოცდაცხრამეტი ასეთი დაფინანსებული თაღლითი და მუქთახორა იყო, რომლებიც ჩვენ
მიერ მიცემულ დიდძალ თანხებს პირადი კეთილდღეობისა და მრუშობისთვის იყენებდნენ.
– ატკატის?
– რა თქმა უნდა! აბა, მე რას ვამბობ? როგორც „გამოუთხარეს“ კაპიტალისტებს ძირი, კარგად
ვნახეთ და ამხელა სახელმწიფო თავზე დაგვენგრა. ქვეყანა გაიძარცვა, გამათხოვრდა და როდესაც
მავანნი ამ ყველაფრის ძიებას შეუდგნენ, ეს იდუმალი თვითმკვლელობები მოხდა. საქმე კი ისაა,
რომ, ამ ამბებამდე ორი კვირით ადრე რუსეთის ახალმა მთავრობამ დაცარიელებული
სახელმწიფო ხაზინის საქმის შესწავლა დაიწყო და ტრილიონი დოლარის ძიება დაიწყო,
რომელიც საბჭოეთის დაშლისთანავე უკვალოდ გაქრა. გამოძიება მალევე შეწყდა და მასზე მეტი
არავის არაფერი უთქვამს – ისეთი პირი უჩანს, რომ ჩაფარცხეს. ჩემი აზრით, ეს სამი ეგრეთ
წოდებული თვითმკვლელობა იყო საბოლოო ხუფი და სწორედ ამ ხუფის ახდა უნდა ვცადოთ.
– შენ ეგა თქვი! სწორედაც რომ მოპარვა. მაშინ ასე არ ხდებოდა, თანხებს ღილაკის ერთი
დაჭერით არ რიცხავდნენ, როგორც ახლა. ყველაფერი ნატურალურად გადაჰქონდათ,
ტრანსპორტირება ხდებოდა და ამდენი ფული, ძვირფასი თვლები და ოქრო სულ ჩემოდნებით
გაზიდეს. მაგრამ, ვინ და სად – ჯერჯერობით უცნობია. ამიტომ, ჩვენ ეს ხელჩასაჭიდი უნდა
გამოვიყენოთ და ვალენტინ ნოსიკის მეშვეობით სხვებზე გავიდეთ. შენ ამ საქმეში უმთავრესი და
ურთულესი როლი გეკისრება – გამოძიება უნდა წარმართო საიდუმლოდ, გააზრებულად და
სწრაფად. ახლა კი მოქმედების გეგმა შევიმუშაოთ.
– ნახვამდის, – მივუგე გენერალს და, თვალს რომ მიეფარა, მეც კონსპირაციული ბინისკენ
გავემართე.
60 წელს მიტანებული ნოსიკი, ჭაღარის მიუხედავად, ბრწყინვალე ფორმაში იყო. ის არც სვამდა,
არც ეწეოდა, ვარჯიშობდა, ჯანსაღი ცხოვრების წესს მისდევდა და, ფაქტობრივად, სისუსტეები
არ გააჩნდა. მისი ერთადერთი სისუსტე იყო მისი 30 წლის საყვარელი – ლუბა, ვისთანაც ის
დღეგამოშვებით მიდიოდა ბინაზე, მასთან სამი-ოთხი საათი რჩებოდა და ისევ სახლში
ბრუნდებოდა.
– ეგ ჯერ ზუსტად არ ვიცით, მგონი, მოტაცებას. თქვენთან სწორედ იმიტომ მოვედი, რომ მას ამის
შესახებ შევატყობინო და მისი გადარჩენის გეგმა შევიმუშავოთ.
– სისულელეა, – გადაიკისკისა ქალმა, მას ოთხი ისეთი ვეშაპივით ბიჭი დაჰყვება, რომ, არა
მგონია, ვინმეს მოატაცებინონ ვალიუშა.
– აი, სწორედ ამაშია საქმე და აქ იმიტომ მოვედი, რომ ვალენტინ პავლოვიჩს მისი პირადი
მცველების გარეშე ველაპარაკო. გვაქვს ინფორმაცია, რომ გენერლის გატაცებას მისი ერთ-ერთი
მცველი გეგმავს და სწორედ ისაა გასაშიფრი.
– მერედა, ამას ამდენი ცერემონია რად უნდა? ოთხივე აიყვანეთ, კარგად მოსცხეთ და გაიგებთ,
ვინ არის მოღალატე, – მირჩია ქალმა, მე კი მივუგე:
– ამის გაკეთება არამც და არამც არ შეიძლება. მას, ალბათ, დამზღვევი მეთვალყურე ეყოლება და,
რომ დავიჭიროთ, გავიშიფრებით, მთელი ოპერაცია ჩაგვეშლება და მთავარი ჯაშუშები ხელიდან
დაგვისხლტებიან. ამიტომ, ჯობია, პირდაპირ აქ ველაპარაკო და თქვენი დახმარება მჭირდება.
– ახლავე გეტყვით: ვალენტინ პავლოვიჩი რომ მოვა, მისი პირადი მცველები არ უნდა
შემოუშვათ.
– ნუ ღელავთ, ეს, ალბათ, ნიურკა იქნება, ჩემი მეზობელი. ის ყავაზე მკითხაობს და ჩემთან
ხშირად მოდის ხოლმე. წავალ, გავისტუმრებ, – მომიგო ლუბამ და კარისკენ გაემართა. მე,
ყოველი შემთხვევისთვის, უკან გავყევი, თან მაყუჩიანი პისტოლეტი გადავტენე, საჭიროების
შემთხვევაში რომ მესარგებლა. აბა, რა ვიცოდი, ლუბა სიმართლეს მეუბნებოდა თუ მატყუებდა?!
კართან მართლაც ლუბას მეზობელი იდგა, რომელიც მან გაისტუმრა და უკან შემობრუნდა.
ნახევარ საათში კი გენერალი მოვიდა და ლუბას ვუთხარი:
ვალენტინ ნოსიკი ყოველგვარი პრობლემის გარეშე შემოვიდა ლუბას ბინაში, კარი რომ მიხურა,
შემამჩნია, შეცბა და ლუბას შეხედა. ქალმა კი, გენერალ-პოლკოვნიკს გაუღიმა და უთხრა:
ნოსიკი, რომ იტყვიან, ძალიან შებერტყილი ვინმე აღმოჩნდა, ლუბას სიტყვები არ დაიჯერა,
კბილებში გამოცრა: „რა ჩემს საშველად“!.. – და ქამრისკენ წაიღო ხელი, სადაც პისტოლეტი
ჰქონდა. მე კი მას მაყუჩიანი პისტოლეტი მივუშვირე და ვუთხარი:
ნოსიკი ოთახის სიღრმისკენ წამოვიდა და, რომ მომიახლოვდა, ყბაში მუშტი ვთხლიშე და
გავთიშე, შემდეგ ლუბას პულვერიზატორი მივასხურე და მივაძინე. იმავე მეთოდით დავაძინე
გათიშული ნოსიკიც, მერე საძინებლის ფანჯარასთან მივედი, სპეციალური, უხმო ხერხით,
რომელიც ვაკუუმზე მუშაობდა, გისოსები გადავხერხე, გენერალი ზურგზე მოვიკიდე და
ფანჯრიდან გადავძვერი. როდესაც ნოსიკი „მოსკვიჩის“ საბარგულში მოვათავსე, მანქანა
ადგილიდან დავძარი და გენერლის პირადი მცველებით სავსე „ვოლგას“ მშვიდად ჩავუარე
გვერდით...
– წადი, შენი დედაც... შე ნაბიჭვარო. რომ იცოდე, რა შარში გაყავი თავი, დედამიწიდან
აიბარგებოდი. ახლა კი გამათავისუფლე და გამიშვი, რომ ყველაფერი დავივიწყო და გაპატიო...
წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩემები სულ მალე მოგვაგნებენ და ცოცხლად გაგაძრობენ ტყავს.
– ვნახოთ, ვნახოთ, – მშვიდად ვუთხარი თავდაჯერებულ გენერალ-პოლკოვნიკს და, მისი
მუქარის არ იყოს, მართლაც, ცოცხლად დავუწყე ტყავის გაძრობა. ამიტომ, ის მალევე ალაპარაკდა
და მომიყვა, თუ როგორ გაიტანეს ზახაროვის მოტყუების შედეგად სახელმწიფო ბანკის
სარდაფებიდან 200 მილიონი დოლარის ღირებულების ოქროს ზოდები, ძვირფასი ქვები და
ნაღდი ვალუტა გირვანქა სტერლინგებში, გერმანულ მარკებსა და ამერიკულ დოლარებში.
– როგორ უნდა მივაგნო ამ ყველაფერს, სადაა ისინი? – ვკითხე ნოსიკს და მარცხენა ხელზე კანი
ავათალე, მან კი მითხრა:
– პირდაპირ უნდა გითხრათ, რომ, რაც ახლა ხდება, კომუნისტებს არც კი დაესიზმრებოდათ.
თუმცა, ყველა მათ და მათ პერიოდს ლანძღავს და, ვინც ყველაზე ბილწად შეაგინებს იმ ხალხს,
უპირველეს პატრიოტად, ლამის გმირად მიაჩნიათ. ეეჰ, ჩემო კარგო, დოყლაპიებივით დაგვიღია
პირები და ვერ გაგვიგია, რომ სამშობლო თავზე გვენგრევა.
– ნუ ღელავთ, პატივცემულო პროფესორო. გპირდებით, რომ თქვენი ელენე სულ მალე საღ-
სალამათი დაგიბრუნდებათ. ეროვნული საგანძურის ნაწილი ქვეყანაში დარჩება, ნაძირლები კი
დამსახურებულად დაისჯებიან.
– ღმერთმა ქნას, ჩემო კარგო, ღმერთმა ქნას. სამი ათასი წელია, ათასი ჯურის მტერი და ავის
მოსურნე ვერ მოგვერია და, ნუთუ ეს ვიგინდარები გაანადგურებენ ღვთივ კურთხეულ ქვეყანას?
– ლისის ტბის ზევით რომ აგარაკებია, იქ, პირველივე, მწვანედ შეღებილი სახლია, მარცხნივ.
– ახლა კი ილოცე, თუ ღმერთი ოდნავ მაინც გწამს, – ვუთხარი ობიექტს და როდესაც მან მომიგო,
ათეისტი ვარო, ტყვია შუბლში დავაჭედე და ეს ყველაფერი იმავე ფირზე ჩავწერე. ბოლოს ფირის
რამდენიმე ასლი გავაკეთე. ორიგინალი მე დავიტოვე, ასლები კი გენერალურ პროკურატურაში,
შინაგან საქმეთა სამინისტროში, პრეზიდენტს, პრემიერ-მინისტრსა და წამყვანი ქვეყნების
საელჩოებს გავუგზავნე. ჟურნალისტებს კი შეგნებულად არ შევხმიანებივარ, რადგან,
ზემონახსენები უწყებებიც საკმარისი იყო პროფესორისა და მისი შვილიშვილის
უსაფრთხოებისთვის, აგრეთვე, გატაცებული და გასაყიდად გამზადებული სურათების
გადასარჩენად. ხოლო, სანამ ფირის ასლებს გავგზავნიდი, პროფესორის შვილიშვილი ელენე
გავათავისუფლე, სააგარაკო სახლში კი ორი მოკლული მცველის გვამები დავტოვე, რომლებსაც
თითო ტყვიით ჰქონდათ შუბლი გახვრეტილი.
მოხუცი ჯერ მე გადამეხვია და მადლობა მითხრა. შემდეგ მძინარე შვილიშვილს ნაზად მიეფერა,
რომ არ გაეღვიძებინა და ატირდა...
ჩემი სიტყვები ვინმემ ისე არ გაიგოს, რომ მე ერთი ხელის მოსმით ბოროტება და უკანონობა
მოვსპე. მაგრამ, დათა თუთაშხია რომ იტყოდა, მე ჩემი წილი ბოსტანი გავმარგლე და, ყველამ
თავისი წილი საქმე რომ აკეთოს, ბოროტება და უსამართლობა თუ არ გაქრება, იმდენად მაინც
იკლებს, რომ საზოგადოებას მნიშვნელოვნად ვეღარ დააზარალებს.
– ეჰ, კოკი, შენ ძალიან რბილი და თვინიერი ადამიანი ხარ; არ გეწყინოს და, შეიძლება ითქვას,
მიამიტიც კი. ამიტომ, ძალიან მიკვირს, რომ ეკლესიაში არ დადიხარ და ლოცვით მუხლებს არ
იტყავებ. რომ მეუბნები, ყველა ადამიანს შეიძლება შეუნდო და აპატიოო, თვით ღმერთიც კი
ამბობს თავის მცნებებში: არაკაცი, არაადამიანი მოკალიო.
ეს საუბარი ჩემს ნაცნობთან ერთმა ცნობილმა ისტორიამ გამოიწვია, რომელიც თბილისში მოხდა
და უფროსი თაობის წარმომადგენლებს აუცილებლად ემახსოვრებათ. ამ ამბის შესახებ არც
გაზეთებში დაუწერიათ და არც ტელევიზიით უთქვამთ, მაგრამ, ყველამ გაიგო და მოსახლეობა
უკიდურესად აღაშფოთა. საქმე ის იყო, რომ თბილისის ერთ-ერთ სკოლაში სასწავლო პრაქტიკას
გადიოდა ერთი ძალიან მაღალი პარტიული თანამდებობის პირის 21 წლის ვაჟი. იმ გარეწარმა
თავისი 15 წლის მოსწავლე გოგონა სკოლის ფიზკულტურის დარბაზის გასახდელში
გააუპატიურა. მიუხედავად იმისა, რომ სახეზე იყო სასტიკი დანაშაული, რის გამოც უბრალო
ადამიანის შვილს 15 წელიწადს მიუსჯიდნენ, ეს ამბავი ჩაფარცხეს. გოგონას მშობლები დააშინეს
და გააჩუმეს, ის ნაძირალა ნაბიჭვარი კი არანაკლებ ნაძირალა მამამ თბილისს გაარიდა. როგორც
უკვე ვთქვი, ყველამ ყველაფერი იცოდა, ხალხი უკიდურესად იყო გამწარებული და მთავრობის
ხმამაღალ გინებასაც კი არ ერიდებოდნენ, რაც იმ დროს წარმოუდგენელი იყო. სწორედ ამ
აღშფოთების შედეგი იყო ჩემი ნაცნობის სიტყვები, რომელიც გამომშვიდობებისას მითხრა:
– ნუ გეწყინება, ჩემო კოკი, მაგრამ, ასეთი მიმტევებლობა კარგს არაფერს მოგვიტანს. ღმერთმა
დაგვიფაროს, მაპატიე, ამას რომ გეუბნები, მაგრამ, შენი ქალიშვილისთვის რომ ექნათ ასეთი რამ,
მაშინაც აპატიებდი? მე ცოცხლად დავწვავდი იმ ნაძირალას. არაკაცი უნდა მოკლა და ამას თვით
ღმერთი გეუბნება. აბა, კარგად, მე წავედი...
– იქნებ, გამიგო, ახლა სადაა ის ნაბიჭვარი, 15 წლის გოგო რომ გააუპატიურა და არ დაუსჯიათ.
– რაში გაინტერესებს?
– არა.
– უნდა მოკლა?
– იალტაშია, სასტუმრო „ინტურისტის“ ლუქსში. თან ორი კაცი ახლავს. მოჭიდავეები არიან.
როგორც ეტყობა, მამამისს შურისძიების ეშინია და სპეციალურად დაიქირავა. ფრთხილად იყავი.
წარმატებას გისურვებ.
ივლისის დასაწყისი იყო. ყირიმის ნახევარკუნძული ტურისტებით იყო სავსე და ვერც ერთ
სასტუმროში თავისუფალ ნომერს ვერ იშოვიდი. მე არც მაწყობდა სასტუმროში დაბინავება.
ამიტომ, ერთი მოხუცი ბებოს ბინა ვიქირავე და ათი დღის ფული – 10 მანეთი წინასწარ
გადავუხადე. ახალგაზრდებს, ალბათ, გაეცინებათ და არც კი დაიჯერებენ, რომ ბინა შეიძლება
დღეში ერთი მანეთი ღირებულიყო, მაგრამ, ეს მართლაც ასე იყო და ჩემი თაობის ხალხს კარგად
ემახსოვრება. დღეში მანეთი კარგი ბინა ღირდა, თორემ, დღეში ორმოცდაათ კაპიკადაც კი
იშოვიდი ბინას, ოღონდ, გაურემონტებელს. ჩემ მიერ ნაქირავები ბინა კი ოროთახიანი, კარგად
გაწყობილი და აბაზანა-ტუალეტიანი იყო. მოხუცს რომ ათი მანეთი წინასწარ გადავუხადე,
სიხარულით ცას ეწია და მითხრა:
– რას ამბობთ, ბებო, ეს ფული თქვენია, – მივუგე მოხუცს, ოცი მანეთი მაგიდაზე დავუდე და
დავამატე – აი, კიდევ წინასწარ გიხდი, ამ თვეში კიდევ ორიოდე დღით ჩამოვალ
დასასვენებლად, ხოლო თუ ვერ მოვახერხე, ბინა გააქირავე და არ დამელოდო. შემდეგ თვეებში
ნამდვილად არ მცალია.
– აი, შვილო, ამაზე მაინც ნუ მეტყვი უარს. ეს ყირიმული ვაშლებია, თაფლივით ტკბილი და
სასარგებლო.
– ბაზარში იყავი?
– არა, გორკის პარკთან ვიღაც მოხუცი ბებო ყიდდა და კალათიანად ხუთ მანეთად მომცა.
ყირიმიდან ჩემი დაბრუნების შემდეგ ხუთი დღე იყო გასული, როდესაც თბილისში ხმა
გავრცელდა, ის მოძალადე ნაბიჭვარი ზღვაში დაიხრჩოო. ამ ამბით ადამიანები ისე იყვნენ
გახარებულები და ისე აღტაცებით აღნიშნავდნენ იმ არაკაცის დაღუპვას, იფიქრებდით, საქმე
დიდ ბედნიერებას ეხებაო და ეს მართლაც ასე იყო... ადამიანები მართლაც ბედნიერები იყვნენ
იმით, რომ ბოროტება დაისაჯა და ამიტომაც არ მალავდნენ თავიანთ კმაყოფილებას.
– არა!
– შე კაცო, მართლა ჭურში ხომ არ ზიხარ, ნუთუ არაფერი გაინტერესებს? ის ნაბიჭვარი დაიხრჩო,
თხუთმეტი წლის გოგო რომ გააუპატიურა. არ გახსოვს, ამ ორი კვირის წინ რომ გიყვებოდი?
– ზღვაზე.
– თბილისის ზღვაზე?
– არა, შავ ზღვაზე, ყირიმში. წყალში ცურავდა და გული გაუსკდა. მოკლედ, ჩაძაღლდა. ხვალ
გასვენებაა და უნდა დავესწრო.
– გასვენებაში რა გინდა?
– რას ჰქვია, რა მინდა? – გაიკვირვა ჩემმა ნაცნობმა, – მაგის დედ-მამას მინდა შევხედო და ვნახო,
როგორ იტანჯებიან. აბა, კარგი იყო, რომ მათმა ნაძირალა შვილმა სხვისი მშობლები დატანჯა?!
– „ძია“, ნუთუ იმისთვის მომიწვიე აქ, რომ ფილოსოფიური შესავლის შემდეგ გეთქვა, რომ
საუკეთესო ვარ? – ვუთხარი რომანს.
– საუკეთესო ხარ, მართლაც საუკეთესო და მხოლოდ შენ იმიტომ გაძლევ ყველაზე რთულ
შეკვეთებს, – მითხრა „ძიამ“ და სურათი გამომიწოდა, – აი, ამაში სუფთა ერთ მილიონ დოლარს
გიხდიან. რას იტყვი, ხელს მოჰკიდებ ამ საქმეს?
– არა. ჩვეულებრივი, როგორიც შენ მოგიხერხდება, – მითხრა „ძიამ“ და მკითხა, – მილიონს რომ
იხდიან, სპეციფიკურ საშუალებაზე იმიტომ მეკითხები?
– ჰო.
– გასაგებია. დოსიე და კოორდინატები მინდა, თუ, რა თქმა უნდა, შესაძლებელია. თუ არა და,
იმდენ ფულს იხდიან, რომ ყველაფერს მე თვითონ დავადგენ.
ობიექტი, რომელშიც ერთ მილიონ დოლარს იხდიდნენ, ერთ-ერთი პატარა ქვეყნის ყოფილი
მეთაური გახლდათ. არც ცუდი იყო, არც კარგი, მისი მმართველობის პერიოდში ქვეყანას დიდი
მიღწევებიც არ ჰქონია, მაგრამ, თავისი ქვეყანა მაინც პროგრესისკენ წაიყვანა. მმართველობის
პერიოდი რომ დაუმთავრდა, ცოტა ხანში ქვეყანა უპრობლემოდ დატოვა და ერთ-ერთი
ეგზოტიკური ქვეყნის სანაპიროზე დასახლდა. იქ ის მარტო ცხოვრობდა, რადგან ცოლი
გარდაცვლილი ჰყავდა, მისი შვილები კი თავიანთ ქვეყანაში ცხოვრობდნენ. ერთი სიტყვით, ის
კაცი არც დიქტატორი იყო და არც დემოკრატი, მისი მოკვლის შეკვეთა კი შურისძიება იყო იმ
ადამიანების, მისი ყოფილი მომხრეების მხრიდან, ვინც მას ხელისუფლებაში დარჩენას სთხოვა,
მაგრამ, უარი მიიღეს. მართალია, ამ ხალხს დიდი ფული და, შესაბამისად დიდი გავლენა და
ძალაუფლება ჰქონდა, მაგრამ, მათ აბსოლუტური ძალაუფლება სწყუროდათ. ამის მიღწევას კი
ქვეყნის პირველი პირის მეშვეობით ლამობდნენ და, რომ არაფერი გამოუვიდათ, მისი მოკვლა
შეუკვეთეს, რომ ერთი მხრივ, შური ეძიათ მასზე, მეორე მხრივ კი გართობილიყვნენ და
მონაწილეობა მიეღოთ იმ შოუში, რასაც სახელმწიფო მოღვაწის დაკრძალვა ჰქვია...
შოუ შედგა: ობიექტს სნაიპერული შაშხანით გავუხვრიტე შუბლი, მისი დაკრძალვა კი ეროვნულ
სანახაობად გადაიქცა. ამ ტაკიმასხრობაში შემკვეთებს მნიშვნელოვანი როლი ეკისრათ და
კარგადაც იხალისეს... მოკლული ეროვნულ გმირად, ლამის წამებულად გამოაცხადეს, მისი
სახელობის უზარმაზარი ქუჩა გახსნეს და ქალაქის ცენტრში უზარმაზარი ბრინჯაოს ძეგლიც
დაუდგეს. დღესდღეობით, იმ ქვეყნის სათავეში სწორედ ის ფინანსური ჯგუფია, რომელმაც ამ
კაცის ლიკვიდაცია შეუკვეთა, ქვეყნის სათავეში კი ლიკვიდირებულის სახელით სპეკულირების
შედეგად მოვიდნენ. ერთი სიტყვით, საწადელს მაინც მიაღწიეს, უზარმაზარი შოუ დადგეს, სულ
რაღაც, ერთ მილიონ დოლარად და ამ შოუში მეც მიმაღებინეს მონაწილეობა. ეს ისტორია კარგა
ხნის წინ მოხდა. ამას წინათ კი მე და რომანი რაღაც საქმეზე შევხვდით ერთმანეთს და „ძიას“
ძველი ამბავი გავახსენე:
– გახსოვს ის კაცი, თავიდან რომ მომაშორებინეს? სულ რაღაც ერთ მილიონად ისეთი შოუ
დადგეს, რომ ყველამ ირწმუნა მათი. დაუჯერეს, ქვეყნის სათავეში მოიყვანეს, ახლა კი იმ ქვეყანას
უმოწყალოდ ძარცვავენ, ხალხი გაუბედურებულ-დაბეჩავებული ჰყავთ და ამ უბედურებაში
ლომის წილი მე მიმიძღვის.
– ნუ იბრალებ, – ხელი ჩაიქნია „ძიამ“ – ის განწირული იყო და, შენ თუ არა, სხვა შეასრულებდა ამ
შეკვეთას. ამიტომ, ამით არაფერი შეიცვლებოდა, იგივე განმეორდებოდა, შენ აქ არაფერ შუაში
ხარ.
– რას და, ლი ჰარვეი ოსვალდს რომ კენედი არ მოეკლა, შეიძლება, მსოფლიოს ისტორია
სხვაგვარად განვითარებულიყო.
– დაახლოებით.
– შენ ჩემზე კარგად იცი, რომ პრემიერ-მინისტრები უბედური შემთხვევებით არ იღუპებიან და,
თუკი იღუპებიან, ესე იგი, ეს უბედური შემთხვევები მოწყობილია. მოწყობილი შემთხვევა კი
მკვლელობაა, ანუ, პრემიერ-მინისტრი მოკლეს.
– ეს საქმე გაიხსნება, დარწმუნებული ვარ. აი, ნახავ, თუმცა, ჩვენს დროს მაღალჩინოსნებს უფრო
სუფთად იშორებდნენ თავიდან.
„ძია“, პრინციპში, მართალი იყო. თუმცა ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ დღესდღეობით ბევრად
უფრო დახვეწილი და მრავალმხრივი გახდა ლიკვიდაციის ხელოვნება, ვიდრე ეს მეოცე
საუკუნეში იყო. თუმცა, ნურც იმას დავივიწყებთ, რომ ბევრი რამ შემსრულებელზეა
დამოკიდებული და მოულოდნელობაც არაა გამოსარიცხი, რამაც, შეიძლება, ყველაფერი
თავდაყირა დააყენოს. რამდენიმე ასეთი შემთხვევა ჩემს პრაქტიკაშიც ყოფილა, რომელთაგან,
ერთ-ერთი ყველაზე მეტად დამამახსოვრდა.
– იმ ნაძირალას თავი უნდა აუფეთქო სპეციალური ტყვიით, – მითხრა შჩუკინმა, – ასეთია თვით
პირველი მდივნის სურვილი, რომელსაც მისი პასკვილები ყელში აქვს ამოსული.
რომელი დავალების შესრულებაზე იყო ლაპარაკი! სნაიპერული შაშხანა წყალში ჩავარდა და,
ალბათ, მდინარემ წაიღო, მე კი სიარული არ შემეძლო და მარჯვენა ფერდი ძალიან მტკიოდა.
როგორც მოგვიანებით ექიმებმა დამიდგინეს, მარჯვენა მხარეს სამი ნეკნი მქონდა მოტეხილი.
მიუხედავად ამისა, მაინც დამოუკიდებლად მოვშორდი იქაურობას და კონსპირაციულ ბინამდე
მარტომ მივაღწიე. რადგან დავალება საკმაოდ მარტივი იყო, არც დამზღვევი მყავდა, არც
მეკავშირე და სრულიად მარტო დავრჩი უცხო ქვეყნის უცხო ქალაქში, ყველაზე ცუდი კი ის იყო,
რომ მძიმედ ვიყავი ტრავმირებული. ერთადერთი პლუსი ის იყო, რომ ფული და საიმედო
პასპორტი მქონდა, დაუბრკოლებლად გადაადგილება შემეძლო და სამშობლოში დაბრუნება
ჩემთვის სირთულეს არ წარმოადგენდა. მიუხედავად ამისა, მოსკოვში გამგზავრება არც
მიფიქრია. პირველ ყოვლისა, ძლიერი გამაყუჩებელი საშუალება შევიძინე აფთიაქში, რომელიც
ექვსი საათის განმავლობაში მოქმედებდა და შპრიცით კუნთში გავიკეთე. შემდეგ დასავლეთ
ბერლინში გავემგზავრე თვითმფრინავით და ჩემს ძველ ნაცნობს შევხვდი, რომელიც ბასკურ
ტერორისტულ ორგანიზაციას იარაღით ამარაგებდა. ის მე სიკვდილს მყავდა გადარჩენილი –
ერთხელ საფრანგეთის დაზვერვის კლანჭებს გამოვგლიჯე. ამიტომ, მას თავი ვალდებულად
მიაჩნდა ჩემ წინაშე. როდესაც ის სიკვდილისგან ვიხსენი, მითხრა:
– თუკი ოდესმე რამეში დაგჭირდით, იცოდეთ, რომ უკან არაფერზე დავიხევ და თქვენს
ერთგულ მეგობრად მიგულეთ. მიგელი თქვენთვის თავს გაწირავს.
მიგელი ნახევრად ბასკი და ნახევრად ფრანგი იყო. მე კი მას ფრანგი ვეგონე. ის დასავლეთ
ბერლინში ცხოვრობდა. რომ დამინახა, გულწრფელად გაუხარდა, გადამეხვია და მითხრა:
– დონ მიგელ, შეგიძლიათ, რომ ხვალ, დილის ხუთი საათისთვის, მაინის ფრანკფურტში „S-61“-
ის სისტემის სნაიპერული შაშხანა მომაწოდოთ ფეთქებადი ტყვიებით და ამ სადგურის ამ
შემნახველ საკანში დადოთ? თანხაზე ლაპარაკი არ არის. აი, გასაღები, – მიგელს რკინიგზის
სადგურის შემნახველი საკნის გასაღები მივეცი, რომლის დუბლიკატიც მე მქონდა. მან კი
გამიღიმა და მომიგო:
– თანხაზე სიტყვა არ გამაგონოთ, მე თქვენი მოვალე ვარ. როგორც თქვით, ყველაფერი ისე
იქნება.
– ვნუკოვოში ვარ. ჩემს მოსკოვურ ბინაში ტაქსით მივდივარ. მარჯვენა მხარის ნეკნები მტკივა და
დახმარება მინდა.
– არა, მგონი, ნეკნები დამემტვრა, – მივუგე და, რადგან მეტი ლაპარაკი არ შემეძლო, ყურმილი
დავკიდე. შემდეგ ტაქსიში ჩავჯექი, მძღოლს მისამართი ვუთხარი და თან დავამატე – რაც
შეიძლება სწრაფად იარე, მეგობარო, ხუთმაგს გადაგიხდი.
მიუხედავად იმისა, რომ ტაქსისტი სულ რაღაც თხუთმეტ წუთში მივიდა ჩემს სახლამდე,
„კაგებეს“ გადაცმული თანამშრომლები უკვე სადარბაზოსთან მელოდებოდნენ და მანქანიდან
გადმოსვლაში დამეხმარნენ. მხოლოდ მაშინღა გამახსენდა, რომ საფულეში გერმანული მარკები
მქონდა და ერთ-ერთ კოლეგას ვუთხარი:
– სამი ნეკნი გაქვთ გატეხილი და სხეულზე ძლიერი დაჟეჟილობა აღგენიშნებათ. ერთი თვე
წოლითი რეჟიმი! – კატეგორიულად გამომიცხადა „კაგებეს“ დახურული სტაციონარის მთავარმა
ექიმმა, – ეს – მინიმუმ. ხოლო, როდესაც გამოჯანმრთელდებით, ერთი წლის განმავლობაში
გეკრძალებათ მკვეთრი მოძრაობა და ორ კილოგრამზე მეტი სიმძიმის აწევა.
აკრძალვის მიუხედავად, ერთი კვირის შემდეგ უკვე თბილისში ვიყავი, სამი თვის შემდეგ კი,
სრული ძალებით ჩავები მუშაობაში და ურთულესი სპეცდავალების შესასრულებლად
გავემგზავრე.
– დაწექი, დაწექი, მაგარი ხარ, მაგარი... პირველმა ბრძანა, ყოველმხრივ უზრუნველყავითო და,
გარდა ჩინის მომატებისა და ფულადი პრემიისა, კიდევ რას ითხოვ?
– კეთილი. თბილისის პრესტიჟულ რაიონში ოთხოთახიანი ბინა შენია – რომ ჩახვალ, ორდერი
დაგხვდება.
მრავალი წლის წინათ, როდესაც „კაგებეში“ პირველ ნაბიჯებს ვდგამდი, ნამდვილად ვერ
წარმოვიდგენდი, რომ ჩემი პროფესიის წყალობით მილიონერი გავხდებოდი. მაქსიმუმი, რაზეც
შემეძლო, მეოცნება, იყო კარგი პენსია, საყოფაცხოვრებო კომფორტი, რა თქმა უნდა, ბედნიერი
ოჯახი – კარგი შვილები და შვილიშვილები და საზოგადოების მხრიდან პატივისცემა. ერთი
სიტყვით, ყველაფერი ის, რასაც მუდმივად ქადაგებდა კომუნისტური პროპაგანდა და რისკენაც
მიისწრაფოდა მთელი საბჭოთა მოსახლეობა.
ერთხელ, ერთი ჩემი ძველი ძმაკაცი შემხვდა, რომელსაც დღემდე წარმატებული, უცხოეთში
მოღვაწე ბიზნესმენი ვგონივარ. ის მე პრესტიჟულ რესტორანში დავპატიჟე და ორიოდე ჭიქის
შემდეგ ვკითხე:
– ვარ, რა! პატარა ჯიხური მაქვს სახლთან და მე და ჩემი ცოლი ვვაჭრობთ, პურის ფულს
ვშოულობთ. თან, პატარა პენსიაც დამინიშნეს – მე ხომ აფხაზეთის ომის მონაწილე ვარ. სოხუმის
დაცემის დღეს მძიმედ დავიჭერი და ძლივს გადავურჩი სიკვდილს. ერთი სიტყვით, ცუდად არ
ვარ.
ჩემი ძველი ძმაკაცის სიტყვებში ეჭვი შემეპარა და რამდენიმე დღის შემდეგ ყველაფერი
გადავამოწმე. მას ჯიხურიც ჰქონდა და პენსიაც, მაგრამ, ეს ყველაფერი პურის ფულად ჰყოფნიდა
მხოლოდ და ძალიან ცუდად ცხოვრობდა. გაზისა და დენის ფულს თითქმის ვერ იხდიდა და ხან
ერთი ჰქონდა გამორთული, ხან – მეორე. შვილი კი უნივერსიტეტის მეორე კურსიდან იმიტომ
გამოურიცხეს, რომ გადასახადს ვერ იხდიდა...
„ეეჰ, შენ რა გითხარი, – გავიფიქრე გუნებაში, როდესაც ყველაფერი გავარკვიე, – ესაა, ცუდად არ
ვარო? ცუდად კი არა, ძალიან ცუდად ყოფილხარ, მაგრამ, ამ ყველაფერს სულ მალე მოეღება
ბოლო“.
ჩვენი შეხვედრიდან ერთი თვის თავზე, ჩემი ძველი ძმაკაცის შვილი არამცთუ უნივერსიტეტში
აღადგინეს, არამედ, ლონდონში გაემგზავრა სასწავლებლად, მისი ძვირად ღირებული
განათლება კი უკვე სრულადაა დაფარული და სოლიდურ ანაზღაურებასაც იღებს
ყოველთვიურად; ჩემს ძმაკაცს კი, პატარა ჯიხურის ნაცვლად, ორი მსხვილი მარკეტი აქვს
თბილისის პრესტიჟულ რაიონებში და საკმაოდ შეძლებულადაც ცხოვრობს, უკვე მართლა
არაფერი აკლია და სხვებსაც ეხმარება.
რესტორანში ჩვენი შეხვედრიდან ექვსი თვის მერე მან დამირეკა, შეხვედრა დამინიშნა და რომ
მივედი, ისევ იმ რესტორანში წამიყვანა უკვე თავისი „ჯიპით“ და, სუფრას რომ მივუსხედით,
სასმისი ასწია და მითხრა:
– ქართული ანდაზაა: მადლი ქენი, ქვაზე დადე და შედეგს ნუ დაელოდებიო. მოდი, ამ ჭიქით იმ
ხალხს გაუმარჯოს, შენი თამადობით, ვინც ყოველგვარი ანგარების გარეშე სჩადის სიკეთეს.
რა თქმა უნდა, მეც შევუერთდი ჩემი ძმაკაცის სიტყვებს, არაფერი მიკითხავს მისთვის და არც მას
უთქვამს, შენი წყალობით გავიმართე წელშიო – ეს საჭირო არ იყო... საკმაოდ გვიან დავიშალეთ
და მან ჯერ მე მიმიყვანა სახლში ტაქსით, მერე კი თვითონ წავიდა. ჩვენ საკმაოდ ხშირად
ვხვდებით ხოლმე ერთმანეთს და დღემდე ახლომეგობრული და თბილი ურთიერთობები
გვაქვს, როგორიც სკოლაში, ბავშვობისას გვქონდა. სხვათა შორის, რაც უფრო ასაკში შედიხარ,
მით უფრო გენატრება შენი ბავშვობა, ძველი მეგობრები და მთელი არსებით მიისწრაფი
წარსულისკენ. გენიალური ფრაზა თქვა ეგზიუპერმა – ჩვენ ყველა ჩვენი ბავშვობიდან
მოვდივართო, ეს იმიტომ, რომ ეს პერიოდი საუკეთესოა ადამიანის ცხოვრებაში, ადამიანი კი,
რაც უნდა თავმოძულებული იყოს, მაინც საუკეთესოსკენ მიისწრაფვის და იმედი აქვს, რომ
ერთხელ მაინც იქნება ბედნიერი. თუ ბედნიერი ხშირად ხარ და შენი ახლობლებიც ბედნიერები
არიან, ეს ხომ ორმაგი ბედნიერებაა, მაგრამ, თუკი ბედნიერება აბსოლუტურად უცხო, უცნობი
ადამიანებისთვის მოგაქვს, ეს თითქმის აბსოლუტური ბედნიერებაა.
– სასწრაფოდ პარიზში უნდა გადაფრინდე და ალან კოსი უნდა „აძოვო“. ის ალჟირში მიფრინავს
და გასარკვევია, ვის შეხვდება.
„ძოვება“ თვალყურის დევნებას ნიშნავს. ალან კოსი, იგივე ჟერარ პაპენი, იგივე ოსკარ სიმონი,
სინამდვილეში საერთაშორისო ტერორისტი, ალჟირელი მუსტაფა იბნ ბენ აბერი იყო. ის, ისევე,
როგორც სხვა ტერორისტები, საბჭოთა კავშირში იყო მომზადებული და „კაგებეს“ დავალებებს
ასრულებდა. შემდეგ კი, ისევე, როგორც ზოგიერთი მისი კოლეგა, განზე გაუდგა თავის ყოფილ
პატრონს. „კაგებესგან“ გარიყვა კარგი რომ არ იყო, ბავშვმაც კი იცოდა და ბენ აბერი
კანონგარეშედ გამოცხადდა ლუბიანკაზე, რაც იმას ნიშნავდა, რომ, ადრე თუ გვიან, მას საბჭოთა
უშიშროების საშინელი რისხვა დაატყდებოდა თავს. ამიტომ, შჩუკინმა რომ მისი „ძოვება“
დამავალა, გამიკვირდა და ვკითხე.
– ჯერჯერობით, მხოლოდ უნდა „აძოვო“. ამას სხვებიც იზამდნენ, მაგრამ, შენ იმიტომ გგზავნი,
რომ ბენ აბერი უმართავი ადამიანია. რა დროს როგორ მოიქცევა, არავინ იცის, ამიტომ,
„ძოვებასთან“ ერთად, ის მიზანშიც უნდა გყავდეს ამოღებული და საჭიროების შემთხვევაში
განაჩენსაც აღუსრულებ.
– ნუ ვიჩქარებთ. გვაქვს ინფორმაცია, რომ ის მსხვილ აქციას გეგმავს და ეს ყველაფერი ისე უნდა
გაფორმდეს, თითქოს ჩვენ შევუკვეთეთ. ამიტომ, მინდა, მყარად დააჯდე მას კუდზე და
ალჟირში ყველა მისი შეხვედრა გადაიღო და მოისმინო, რაშიც ჩვენი თანამშრომლები
დაგეხმარებიან. ალჟირის დედაქალაქში რომ ჩაფრინდები, მეკავშირე მოვა და ყველაფერში
გაგარკვევს. აბა, შენ იცი, წარმატებას გისურვებ!
ბენ აბერს პარიზის საერთაშორისო აეროპორტ „ორლიში“ „დავაჯექი კუდზე“. სულ რაღაც ოცი
წუთის ჩაფრენილი ვიყავი საფრანგეთის დედაქალაქში, როდესაც პარიზელმა მეკავშირემ
ალჟირის რეისის ბილეთი გადმომცა და კეთილი მგზავრობა მისურვა. ობიექტი „ლუქსის“
კლასით მგზავრობდა და იმავე სალონში ვიმყოფებოდი მეც. ჩვენი ადგილები სხვადასხვა რიგში,
მაგრამ, გვერდიგვერდ მდებარეობდა.
– აი, თქვენი ბარგის ნომერი, – მითხრა მეკავშირემ პარიზში, ბარგის ჩეკი გადმომცა და დაამატა –
ლურჯი ტყავის ჩემოდანია. შიგ ორი მაყუჩიანი პისტოლეტი და ასი საბრძოლო ვაზნა დევს.
ავიალაინერი საწვავით აავსეს. დილის 9 საათზე ის კვლავ ცაში აიჭრა და, საით აიღო კურსი, ბენ
აბერს აღარ უთქვამს. ათწუთიანი ფრენის შემდეგ ჩვენი თვითმფრინავი ლიბიის უზარმაზარი
უდაბნოს თავზე მიფრინავდა. ბენ აბერმა ოცდაათიოდე წლის ახალგაზრდა მამაკაცი ააყენა
თავისი ადგილიდან, რიგებს შუა მუხლებზე დააყენა, ავტომატი კეფაზე დაადო და
გამოგვიცხადა:
უცებ, პიკირებაზე წასული ლაინერი გასწორდა, კიდევ გარკვეული დრო იფრინა და უდაბნოს
ქვიშიან გრუნტს შეახო შასი. აშკარა იყო, პილოტები თვითმფრინავის დასმას ცდილობდნენ,
მაგრამ, ეს არანაკლებ საშიში იყო, ვიდრე ჩამოვარდნა. ლაინერმა ორასიოდე მეტრი სულ
ხტუნვა-ხტუნვით გაიარა უდაბნოს ქვიშაში, შემდეგ უცნაური ბრუნი გააკეთა, მარჯვენა ფრთით
ღრმად ჩაჯდა ორმოში და კორპუსს ცეცხლი წაეკიდა. იმ მომენტისთვის ტერორისტები უკვე
დახოცილები იყვნენ, მაგრამ, სხვა სასიკვდილო საფრთხე გველოდა: თუ ხალხი დროზე არ
დააღწევდა თავს ცეცხლწაკიდებულ ლაინერს, ის აფეთქდებოდა და ყველანი დავიღუპებოდით.
ლაინერი იმგვარად იყო ქვიშაში ჩაფლული, რომ კარი არ ჩანდა, ილუმინატორები კი იმდენად
ვიწრო იყო, რომ იქ ბავშვიც ვერ გაძვრებოდა. დრო არ ითმენდა. ცეცხლი საწვავის ავზს
უახლოვდებოდა და რაღაც უნდა მეღონა. უცებ ერთმა აზრმა გამიელვა. ჩემ მიერ დაცხრილულ
ბენ აბერს ხელყუმბარა ამოვაცალე და ტერორისტის გვამი ჩამსხვრეულ, ვიწრო
ილუმინატორთან მივათრიე. შემდეგ ის ავაფარე ილუმინატორს, ხელყუმბარა უბეში ჩავუდე და
უკან დავიხიე „ლიმონკა“ ხუთიოდე წამში აფეთქდა, ფანჯარაში დიდი ხვრელი გაკეთდა და გზა
გაიხსნა.
მგზავრების გადარჩენის პროცესი თითქმის შვიდ წუთს გაგრძელდა და 196 ადამიანი უვნებლად
გამოვიყვანეთ ცეცხლწაკიდებული თვითმფრინავიდან. ოთხი ადამიანი, მათ შორის, სამეფო
ოჯახის წევრის მცველი, დაიღუპა და როდესაც ბოლო გადარჩენილი მგზავრი მივიყვანე
უსაფრთხო ადგილამდე, უზარმაზარი ლაინერი აფეთქდა.
ლიბიის უდაბნოში მაშველი ძალა საკმაოდ გვიან – ოთხი საათის შემდეგ გამოჩნდა და ყველანი
დედაქალაქ ტრიპოლში გადაგვიყვანეს. მიუხედავად იმისა, რომ სამედიცინო დახმარება არ
მჭირდებოდა, პროფილაქტიკის მიზნით, მეც საავადმყოფოში მიმიყვანეს, მაგრამ, იქიდან
გამოვიპარე და ლიბიის ტერიტორია საბჭოთა ტანკერით დავტოვე, რომლის კაპიტანსაც
ლუბიანკასთან დასაკავშირებელი საიდუმლო შიფრი ვუკარნახე და როდესაც „კაგებეს“ შტაბ-
ბინას ელაპარაკა, სასწრაფოდ ბორტზე ამიყვანა და დამმალა.
– ჰოდა, ძალიან კარგი, გილოცავ დავალების წარმატებით შესრულებას! აბა, რა ეგონა ბენ აზერს,
„კაგებეს“ გააცურებდა? ჯანდაბამდეც ჰქონია გზა მას და მისნაირებს. ვინც ჩვენ გვიღალატებს,
ყველა ძალიან ცუდად დაასრულებს. ჩვენ მათ ვზრდით, ვწვრთნით, ვაფინანსებთ, ისინი კი ჩვენს
ღალატს ბედავენ? არა, ასე არ გამოვა და მათ ყოველთვის ისეთი ბოლო ელოდებათ, როგორიც ბენ
აზერს...
– ჩემი აზრით, – ამბობდა შჩუკინი, – ჩვენ ყოველთვის ჩვენი ძალებით უნდა გავდიოდეთ ფონს
და არაა საჭირო, რომ ეს საეჭვო ხალხი პროფესიონალურად გავწვრთნათ და უხვად
დავაფინანსოთ.
შჩუკინი აბსოლუტურად მართალი იყო, მოგვიანებით მისი მოსაზრებები გაიზიარეს კიდეც და,
ეგრეთ წოდებულ „იდეურ მოძმეებს“ უმეტესწილად უფრო საზარბაზნე ხორცისა და ცოცხალი
ბომბის როლში იყენებდნენ, ვიდრე კვალიფიციურ ტერორისტებად, რომლებიც, ადრე თუ გვიან,
მაინც მტრებად შემოგვიბრუნდებოდნენ ხოლმე და უამრავ ზიანს გვაყენებდნენ, რადგან, მათთან
ბრძოლა უამრავ ძალას მოითხოვდა.
– ცოცხალი ბომბები – აი, ძირითადად რა როლი უნდა დავაკისროთ ჩვენს ეგრეთ წოდებულ
„იდეურ ძმებს“, რომლებიც ოდესმე, თუ, რა თქმა უნდა, ამის საშუალება მივეცით, უკვე ჩვენს
განადგურებას მოინდომებენ, – ამბობდა შჩუკინი და დასძენდა – შეაბი ბომბი, მიეცი
მიმართულება და გაუშვი – ამით მის მოქმედებასაც უფრო მეტი ეფექტი ექნება და ვერც ჩვენთან
სამტროდ მოიცლის, რადგან ფიზიკურად აღარ იარსებებს...
კარგად მახსოვს, როგორ გამომიძახა ერთხელ ვიქტორ იაკოვლევიჩმა ლუბიანკაზე და, მითხრა:
– მრავლისმნახველი კაცი ხარ, კოკი, მაგრამ, რასაც ახლა განახვებ, არასდროს გინახავს და,
დარწმუნებული ვარ, რომ გაოცდები.
„უსაფრთხოა, რომ?“ – გავიფიქრე გუნებაში, თუმცა, მაშინ ჩემი ეჭვების შესახებ შჩუკინისთვის
არაფერი მითქვამს და ვკითხე:
– რა ოპერაცია?
– კი, მესამე შენ ხარ, მაგრამ, არა შაჰიდი, არამედ, მათი კოორდინატორი და, შენ უნდა
გადაწყვიტო, ააფეთქო თუ არა ისინი.
– აფეთქებ იმ შემთხვევაში, თუკი იქ არც ბავშვი იქნება და არც ფეხმძიმე ქალი. ხოლო, თუ ასეთი
წინააღმდეგობა წარმოიშობა და შენ მისი მოშორება ვერ მოახერხე, მაშინ, არ აფეთქებ...
„ესღა მაკლდა“, – გავიფიქრე გუნებაში და, მიუხედავად იმისა, რომ დავალების შესრულების
შეჩერება შემეძლო, ასე არ გავაკეთე. ამიტომ ახალმოსულებისკენ გავემართე და ბავშვი ხელში
ავიყვანე, ორსულ ქალს კი მკლავში ხელი მოვკიდე, თან წავიყოლე და ვუთხარი:
– რატომაა საშიში, თქვენ ვინ ხართ? – მითხრა ქალმა, მაგრამ, მისთვის პასუხი არ გამიცია. ჯერ
ბავშვი დავსვი, შემდეგ წითელ ღილაკს თითი დავაჭირე და როდესაც დარბაზში საშინელი
აფეთქება მოხდა, ქალს იქითკენ მივანიშნე, შემდეგ თავი დავუკარი და სასწრაფოდ მოვშორდი
იქაურობას.
– ყოჩაღ, კარგად მოგიფიქრებია, რომ ორსული ქალი და ბავშვი შენვე გაარიდე იქაურობას და
დავალება არ შეაჩერე, – მითხრა შჩუკინმა, – ახლა კი ნამდვილად ეცოდინებათ, ვისთან აქვთ
საქმე იმ მოღალატე მმართველებს და დარწმუნდებიან, რომ საბჭოთა კავშირი დაუსჯელს არ
ტოვებს არც ცალკეულ მოღალატეებს და არც მოღალატე ქვეყნებს. არა, მართლაც რომ
გენიალური კონცეფცია მოვიფიქრეთ, „ცოცხალ ბომბებს“ ნამდვილად დიდი მომავალი აქვს
ჩვენს დაუძინებელ მტრებთან ბრძოლაში. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, რომ ეს მეთოდი,
სიზუსტესთან, სიიაფესთან და ეფექტურობასთან ერთად, ყოვლად უსაფრთხოა ჩვენთვის და,
შეიძლება ითქვას, რომ თითქმის სრულყოფილი იარაღი შევქმენით.
– უნდა ვაღიარო, რომ ვცდებოდი და, თან, საკმაოდ მწარედაც, – მითხრა შჩუკინმა.
– რას და, ვითომდა ყოვლად უსაფრთხო კონცეფციას „ცოცხალი ბომბების“ შესახებ, რომელიც მე
მოვიგონე, – მომიგო შჩუკინმა, – მე მეგონა, რომ ეს კონცეფცია ჩვენთვის უსაფრთხო იქნებოდა და
ჩვენ არასოდეს დაგვემუქრებოდა. თუმცა, როგორც უკვე ვთქვი, ვცდებოდი, თანაც, ძალიან
მწარედ.
შჩუკინმა, ისევე, როგორც სამი წლის წინ, გვერდითა ოთახში გამიყვანა და ერთსაათიანი ფირი
მიჩვენა, რომელიც ფარული კინოკამერით იყო გადაღებული საბჭოთა მზვერავის მიერ.
– ურთულესი იყო... სამწუხაროდ, ჩვენი მზვერავი დაიღუპა. მან მხოლოდ ფირის სამალავში
ჩადება მოასწრო. ის შეიპყრეს, აწამეს და მოკლეს. პირადად უსამა ბინ ლადენმა გაატყავა და
შხამიანი გველების ორმოში ჩააგდო.
გეგმის მიხედვით, რვა საბჭოთა ბომბდამშენს სასტიკი იერიში უნდა მიეტანა შაჰიდების ბანაკზე
და იქაურობა მიწასთან გაესწორებინა, ჩვენ კი ვერტმფრენებით უნდა გადავმსხდარიყავით იქ,
მრგვალი პერიმეტრი დაგვეკავებინა და, თუკი ბანაკიდან ვინმე ცოცხალი გამოაღწევდა,
გაგვენადგურებინა. ჩვენი იქ ყოფნა საკმაოდ სახიფათო იქნებოდა, რადგან, შესაძლებელი იყო,
რომ ჩვენიანებსვე გავენადგურებინეთ, რადგან, ბომბებმა თავისიანისა და მტრის გარჩევა არ
იცის...
– სჯერათ და სჯეროდეთ, – უთხრა მუხინმა, – მთავარია, რომ ჩვენი საქმე გავაკეთეთ და მტერს
ჩვენზე გამარჯვების საშუალება არ მივეცით.
– ეგ, რა თქმა უნდა, კარგია, მაგრამ ამერიკელები სწორ გზას ადგანან და, თუ მათ ჩამოვრჩით,
იცოდეთ, დაგვამარცხებენ.
– რას გულისხმობთ?
– რას და, საინფორმაციო ომს, – შჩუკინმა ერთ-ერთი ევროპული გაზეთი დააგდო მაგიდაზე, – აი,
ნახეთ, მსხვილი შრიფტით პირველ გვერდზე წერია: „ორასი მშვიდობიანი ავღანელი მწყემსის
სიცოცხლე საბჭოთა სამხედროების სინდისზეა“. ეს სიცრუე ამერიკელების ნამოქმედარია და
მსოფლიოს უმეტესი ნაწილი დაარწმუნეს, რომ ჩვენ ნამდვილად მშვიდობიანი ავღანელი
მწყემსები დავხოცეთ. აი, ესაა ახალი ტექნოლოგიები, რაც ყველაზე ეფექტურ იარაღზე უფრო
ეფექტურია. ამიტომ, ჩვენ ეს იარაღი ამერიკელებზე უფრო მეტად უნდა დავხვეწოთ და მათვე
მივუბრუნოთ, რადგან, ის ჩვენი ყველაზე უმთავრესი და დაუძინებელი მტერია.
– რას და, უკვე რუსეთის წინააღმდეგ გააძლიერა მძლავრი ინფორმაციული ომი. თუმცა, ამას ის
ძველი რუსეთის მთავრობის დროს არ აკეთებდა. იცი, რატომ?
– რატომ?
– იმიტომ, რომ ძველი მთავრობა მათ ქვეყანას აძარცვინებდა, ახალი ქვეყნის მეთაური კი მათ
ამის საშუალებას არ აძლევს და დაიწყეს მისი ლაფში ამოსვრის კამპანია. თუმცა, ღრმად
დარწმუნებული ვარ, რომ არაფერი გამოუვათ.
– დარწმუნებული ხართ?
– გეთანხმებით, რომ რუსეთი ახლა ის არაა, რაც პოსტსაბჭოთა პერიოდის დასაწყისში იყო,
საგრძნობლად გაძლიერდა. მაგრამ ამერიკაც ხომ არ დაუძლურებულა. პირიქით, ის, ალბათ,
კიდევ უფრო მეტად გაძლიერდა.
– ესეც ძალიან ცუდია და, ასე რომ არ მოხდეს, რუსეთს ძალიან ძლიერი ზურგი სჭირდება. ანუ,
მას არც ამჟამინდელმა მოკავშირეებმა არ უნდა უღალატონ და არც ყოფილ მეგობრებს უნდა
მივცეთ ზურგში მახვილის ჩაცემის საშუალება.
– სამწუხაროდ, ასეა, – მითხრა შჩუკინმა, – სწორედ იმის გამო მოგიწვიე აქ, რომ ერთი საიდუმლო
გაგანდო და მომავალი ქართულ-რუსული ურთიერთობებისთვის სასიკეთო ნაბიჯი გადავდგათ.
– გისმენთ.
– მოკლედ, ჩემო კოკი, თბილისში, აი, ამ მონაკვეთზე, – შჩუკინმა სქემაზე ერთი ცნობილი
ადგილი მაჩვენა – ჯერ კიდევ გასული საუკუნის სამოციანი წლების მიწურულს
დამონტაჟებული მძლავრი ნაღმი დევს და, ამ გზაზე, გარდა იმისა, რომ უამრავი ადამიანი
დადის, საქართველოს პოლიტიკური ხელმძღვანელობაც მოძრაობს. ეს ნაღმი ძალიან
ეშმაკურადაა დამონტაჟებული და ისეა შენიღბული, რომ მას სპეცმოწყობილობებიც კი ვერ
აფიქსირებენ. სიძველის მიუხედავად, ნაღმი ძალიან მძლავრი და საიმედოა. თუმცა, შეიძლება,
რაიმე ზემოქმედების გამო აფეთქდეს, ან, სულაც, ვინმემ ააფეთქოს. ამიტომ, შენ ამის შესახებ
შესაბამის ორგანოს უნდა აცნობო, რომ ეს საშიშროება განიმუხტოს.
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ამის გაკეთება ხომ თქვენც შეგეძლოთ და ჩემი ჩარევა რა საჭირო იყო, მე
ხომ მაინც ინკოგნიტოდ უნდა ვიმოქმედო?
მეორე დღეს სადგომზე დილით მივედი და ჩემი მოტოციკლი წამოვიყვანე. უკაცრიელ ადგილზე
გავედი, საგულდაგულოდ მომზადებული რეკვიზიტი სამუშაო მდგომარეობაში მოვიყვანე და
ობიექტის სალიკვიდაციოდ გავემართე. ამერიკელი ყოველ დილას ცხრის ნახევარზე
გამოდიოდა სახლიდან და საელჩოში მიდიოდა. იქ ის ნახევარი საათი ჩერდებოდა, შემდეგ კი
პოლიტიკოსებთან შეხვედრებზე მიდიოდა, სადაც მათ დირექტივებს აძლევდა თუ როგორ
მოეძულებინათ ისედაც მოძულებული რუსები.
„კი, როგორ არა, გაგიჩერდებით და თქვენს ტყვიებს შევუშვერ თავს; ან, სულაც, ჩაგბარდებით და
ხელბორკილებს დავიდებ“, – გავიფიქრე გუნებაში და სისწრაფეს მოვუმატე. სისწრაფეს უმატა
საპატრულო მანქანამაც და ისე ოსტატურად მომყვებოდა, რომ მისგან გაქცევას ვერ ვახერხებდი.
ყოველი წამი ძვირფასი იყო, დრო კი პოლიციელებზე მუშაობდა, რადგან ისინი მთელ ქალაქს
შეკრავდნენ და მათგან თავის დაღწევა ასმაგად გართულდებოდა. ამიტომ, პოლიციელებს ერთი
„კაგებეშნიკური“ ტრიუკი გავუკეთე: მოტოციკლი ასოთხმოცი გრადუსით მივატრიალე და
საპატრულო მანქანას გვერდით ჩავუქროლე, თან ავტომატური პისტოლეტიდან ბორბლები
დავუცხრილე და მათი მანქანა მწყობრიდან გამოვიყვანე. შემდეგ მოძრაობის მიმართულება
შევცვალე და ძალიან დიდი სისწრაფით მოვშორდი იქაურობას. წინასწარ შერჩეულ ადგილზე
მივედი, სადაც სათადარიგო სამოსი მქონდა და ტანსაცმელი თვალის დახამხამებაში
გამოვიცვალე. მოტოციკლს და ძველ სამოსში შეხვეულ იარაღებს კი მაგნიტური ნაღმი მივამაგრე
და იქიდან მოვუსვი. სულ რაღაც ორიოდე წუთში მოტოციკლი და სხვა ფაქტები აფეთქდა, მე კი
სულ რაღაც ოცი წუთის შემდეგ ჩემი სახლის სადარბაზოში შევდიოდი. საათს რომ დავხედე,
ისრები ცხრა საათსა და ხუთ წუთს უჩვენებდნენ. ანუ, ობიექტის ლიკვიდაციიდან მხოლოდ
ოცდახუთიოდე წუთი იყო გასული...
„ყოჩაღ, კოკი! შენ ისევ ძველებურ ფორმაში ხარ“, – ვთქვი გუნებაში, საკუთარი ბინის კარი გავაღე
და შევედი. შემდეგ ტელევიზორი ჩავრთე და ცოტა ხანში სპეციალური საინფორმაციო გადაცემა
დაიწყო, სადაც ობიექტის ლიკვიდაციის ამბავს გადმოსცემდნენ. შუადღის საინფორმაციო
გამოშვებაში კი სავარაუდო მკვლელის ფოტორობოტი აჩვენეს და თქვეს, რომ, ვინც მკვლელის
ადგილსამყოფელს გათქვამდა, მილიონ დოლარს გადასცემდნენ და მის ანონიმურობას
უზრუნველყოფდნენ. ხოლო ნებისმიერ მცირე ინფორმაციაშიც კი ამ საქმის გარშემო ასი ათას
დოლარს იხდიდნენ... ფოტორობოტი ოდნავაც არ მგავდა. გამოძიებას კი, რომელსაც ქართულ
მხარესთან ერთად ამერიკელი ფედერალებიც აწარმოებდნენ, აფეთქებულ მოტოციკლთან და
რეკვიზიტთან ერთად, „აკაემის“ სადესანტო ავტომატიც ჰქონდა ხელთ. თუმცა, მათ არანაირი
„კუდი“ არ ჰქონდათ და ჩემამდე ვერ მოვიდოდნენ. ნაშუადღევს ინტერნეტით შჩუკინის
დაშიფრული შეტყობინება მივიღე, რომელშიც ვიქტორ იაკოვლევიჩი საქმის წარმატებით
დასრულებას მილოცავდა. შეტყობინება რომ წავიკითხე, გულში გამეცინა და ჩემი
„კაგებეშნიკური“ კარიერა გამახსენდა, როდესაც გენერალ შჩუკინის უშუალო დავალებებს
ვასრულებდი მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში...
„კაგებეში“ ჩემი მუშაობის ათი წლის თავზე შჩუკინმა ლუბიანკაზე მიხმო და მითხრა:
– ვადა ხომ არ გამივიდა, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, და დრო ხომ არ არის, იმ ორ-სამწლიანების კვალს
დავადგე?
– უადგილო ხუმრობაა, – სერიოზული სახით მომიგო შჩუკინმა, – და, საერთოდ, რომ იცოდე,
კიდევ კარგა ხანს იქნები ასეთ პიკში. ასაკთან ერთად გამოცდილებაც მოგემატება, ძალები კი არ
მოგაკლდება. არც ფორტუნა შეგაქცევს ზურგს. როგორც ამბობენ, ბედნიერ ვარსკვლავზე ხარ
დაბადებული.
– ეს რას ნიშნავს? – ღიმილით ვკითხე შჩუკინს, – ამხანაგო გენერალო, ნუთუ ჩვენს უწყებაშიც
სჯერათ ვარსკვლავების?
– სერიოზულად მეუბნებით?
– ამხანაგო გენერალო, მაპატიეთ, მაგრამ, თქვენი სიტყვების არსს ნამდვილად ვერ ჩავწვდი.
– მესმის, ჩემო კოკი და ახლავე აგიხსნი, – ღიმილით მომიგო შჩუკინმა და სერიოზული სახით
დაამატა – ვარსკვლავთმრიცხველობა, იგივე ასტროლოგობა, სერიოზული მეცნიერებაა,
რომელიც, როგორც ჩვენში, ასევე უცხოეთში გასაიდუმლოებულია. ის პლანეტების მოძრაობაზე,
მათ სხვადასხვა მოქმედებებზე დაკვირვების შედეგად წარმოიშვა და საკმაოდ სერიოზული
მიღწევებიც გვაქვს. ნუ გაგიკვირდება და მკითხაობად ნუ მიიჩნევ. ჩვენს ასტროლოგებს საკმაოდ
ზუსტი ალბათობით შეუძლიათ თითქმის ნებისმიერი ადამიანის წარმატებული და
წარუმატებელი პერიოდების დადგენა და, უნდა გაგიმეორო, რომ შენ ძალიან წარმატებული
ჰოროსკოპი გაქვს, წარუმატებელი ციკლი თითქმის არ გაგაჩნია. რამდენიმე წარუმატებელი
დღის გარდა, მთელი შენი ცხოვრება დადებითი ნიშნით მიმდინარეობს და ეს აბსოლუტური
სიმართლეა. შენი ეგრეთ წოდებული ჰოროსკოპი ელექტროგამომთვლელი მანქანითაც
შევამოწმეთ და შენს ცხოვრებაში ინტელექტუალური, ფიზიკური და ფსიქოლოგიური რიტმები
ძირითადად პლუს ნიშნით მიმდინარეობს.
როგორც უკვე ვთქვი, შჩუკინის ეს სიტყვები მაშინ ჩემთვის სრულიად გაუგებარი იყო და, სხვა
რომ ვერაფერი მოვიფიქრე, ვკითხე:
– სულ მალე ერთი წელი შესრულდება. ამდენივე ხანია, რაც საიდუმლო ლაბორატორია
ჩამოვაყალიბეთ და უნიკალური ელექტროგამომთვლელი მანქანა დავამონტაჟეთ. ერთი
სიტყვით, ჩვენი უწყება ულტრათანამედროვე აპარატურითაა აღჭურვილი, სადაც საუკეთესო,
შეიძლება ითქვას, გენიალური ადამიანები მუშაობენ.
– ეგ ვინაა?
არონ რიხტერის ისტორიამ გულწრფელად შემაძრწუნა, რადგან, ვერაფრით გამეგო, რამ აიძულა
ის, ღალატის გზაზე დამდგარიყო და ამერიკელების ბანაკში ამოეყო თავი. ამიტომ, გული
უკიდურესი სიძულვილით ამევსო მის მიმართ და შჩუკინს მივუგე:
– ამხანაგო გენერალო, მზად ვარ, რომ სამშობლოს მოღალატეს კუთვნილი მივუზღა, თუნდაც ეს
საკუთარი სიცოცხლის ფასად დამიჯდეს!
რიხტერზე შურისძიებამ მთელი მსოფლიო აალაპარაკა. ხელს ყველა საბჭოეთისკენ იშვერდა, მის
მკვლელობაში „კაგებეს“ ადანაშაულებდნენ და ეს თემა თითქმის სამი თვის განმავლობაში
მოწინავე იყო მსოფლიო მედიაში. საბჭოთა მხარეს კი, როგორც ეს სხვა შემთხვევების დროს
ხდებოდა, არანაირი ფორმით არ უარუყვია არონ რიხტერის მკვლელობა, რითაც საბჭოეთი
კიდევ ერთხელ უსვამდა ხაზს იმას, რომ ღალატს არავის აპატიებდა.
„კაგებეს“ ყოფილი გენერალი არონ რიხტერი შეერთებული შტატების დედაქალაქ ვაშინგტონში,
ერთ-ერთ მდიდრულ ასობნიაკში სტიუარტ ქუინის სახელითა და შეცვლილი სახით
ცხოვრობდა. მისი მიგნება საბჭოთა დაზვერვამ იმ ქირურგის მეშვეობით შეძლო, ვინც მას
ოპერაცია გაუკეთა – ის საბჭოთა აგენტი აღმოჩნდა. საბჭოთა მზვერავებმა რიხტერის
იდენტურობა მისი თითების ანაბეჭდებით დაადგინეს და ყოფილი გენერლის კოორდინატები
ლუბიანკაზე გადაგზავნეს. მე მხოლოდ ამის მერე ჩამრთეს საქმეში. შეერთებულ შტატებში
გამგზავრების წინ შჩუკინმა მითხრა:
– განაჩენი ყველა ფორმალობის დაცვით უნდა აღასრულო. შენი იმედი მაქვს, აბა, შენ იცი!
მართალია, სტიუარტ ქუინს სინამდვილეში არონ რიხტერს, „ცეერუ“ იცავდა, მაგრამ, ზედმეტი
ყურადღება რომ არ მიექციათ, მას მხოლოდ ორი მეთვალყურე ჰყავდა მიჩენილი, რომლებიც,
საჭიროების შემთხვევაში პირადი მცველების ფუნქციასაც შეასრულებდნენ. ისინი ქუინის
გვერდითა ბინაში ცხოვრობდნენ და განსაკუთრებულ ყურადღებას არ იქცევდნენ. აბა, რას
წარმოიდგენდა „ცეერუ“, რომ რიხტერი გაშიფრული გვყავდა, თორემ, მას ისე გადამალავდნენ
და ისეთ დაცვას მიუჩენდნენ, რომ სათოფეზეც ვერ მივეკარებოდით. მიუხედავად ამისა, არონ
რიხტერი მაინც მოვიხელთეთ – იმ დროს წავადექი თავზე კონსპირაციულ აპარტამენტებში,
როდესაც ის ფეშენებელურ აბაზანაში ნებივრობდა. მე მას თმაში ვწვდი, წყლიდან ამოვათრიე,
სასტუმრო ოთახში შევათრიე, იატაკზე დავანარცხე და ვუთხარი:
– ძალიან კარგი, ძალიან კარგი! დე, ყველამ იცოდეს, რომ ღალატი არავის შერჩება – არც მცირე
და არც დიდი. საბოლოო ჯამში, ღალატი ღალატია, ისევე, როგორც ნემსისა და აქლემის ქურდი
ორივე ქურდია. ქურდობა კი ისევე ცუდია, როგორც ღალატი, თუმცა, ღალატის ქურდობასთან
შედარება იგივეა, რომ ფილთა თოფი შეადარო ბირთვულ იარაღს...
სწორედ იმ დღეს შჩუკინის კაბინეტში დაიგეგმა ცნობილი ოპერაცია „ვობლა“, რომელსაც ვიწრო
პოლიტიკურ წრეებში „კარიბი 2“ დაარქვეს. ეს იყო ცნობილი კარიბის კრიზისის მსგავსი
საიდუმლო აქცია, რომელიც საბჭოთა დაზვერვამ წარმატებით განახორციელა და რომელსაც მე
ვკურირებდი...
– კარიბის კრიზისზე, ალბათ, გაგონილი გექნება, – მკითხა შჩუკინმა და, როცა დადებითი
პასუხი მიიღო, მითხრა – ჩვენ ახალი ოპერაცია უნდა ჩავატაროთ, ოღონდ, ამჯერად ყოველგვარი
კრიზისის გარეშე.
– კონკრეტულად?
– კონკრეტულად ის, ჩემო კოკი, რომ კუბაში ატომური იარაღი უნდა განვათავსოთ, თან,
ამჯერად, როგორც წეღან გითხარი, ყოველგვარი კრიზისის გარეშე, ძალიან საიდუმლო
ვითარებაში.
ამერიკელი კორი მართალი გახლდათ. საკმარისი იყო მხოლოდ სურვილი და, კუბაში
ბაზირებული, იმ პერიოდისთვის ულტრათანამედროვე ბომბდამშენთა ესკადრილია, რომელსაც
საბჭოთა „ასები“ მართავდნენ, ამერიკის შეერთებული შტატების მერვედ ტერიტორიას თვალის
დახამხამებაში გაახვევდნენ ატომურ ცეცხლში...
– ბომბებს გულისხმობთ?
– სწორადაც მოიქცა.
– მეც ასე ვფიქრობ. რაში გვჭირდება კუბაში მოძველებული ატომური ბომბები?! მით უმეტეს,
რომ ისინი, შესაძლოა, უგონო და უკონტროლო ხალხის ხელში ჩავარდნილიყო. მთავარი კი ისაა,
რომ რუსეთის სამხედრო-ეკონომიკური პოტენციალი უსწრაფესი ტემპებით იკრებს ძალებს და
არანაირი საჭიროება არ არსებობს, რომ ასეთი მეთოდები გამოვიყენოთ. ამერიკა ვერასდროს
მოგვიგებს და, ვფიქრობ, არც დააპირებენ ჩვენთან ომს. შეიძლება, სხვა წააქეზონ, მაგრამ,
თანამედროვე მსოფლიოში ძალიან მცირე ძალები თუ მოიძებნება, ვინც რუსეთთან გაბედავს
შებრძოლებას. მგონი, ასეთი ქვეყანა დედამიწის ზურგზე არ არსებობს.
– ეს იყო ნონსენსი. ისეთი რამ, რაც თითქმის არ ხდება და, რადგან მაინც მოხდა, რაც შეიძლება
მალე უნდა გამოვასწოროთ მისი საშინელი შედეგები.
– როგორ?
– ეგ, ჩემო კარგო, ორასი წლის წინ იყო და, მოდი, ნუ გამოვეკიდებით. არც მეფის რუსეთში და,
არც, მით უმეტეს, საბჭოეთში, ქართველები არავის დაუჩაგრავთ. პირიქით, – მეცნიერმა მიიხედ-
მოიხედა და ხმადაბლა მითხრა – ოცდაათ წელზე მეტხანს საბჭოეთს ქართველი განაგებდა.
– სტალინს გულისხმობთ?
პარიზში, რა თქმა უნდა, კაგებეს სპეცდავალებას ვასრულებდი. ჩემი ამოცანა იყო იმ ემიგრანტი
ქართველის მოტაცება, ვისმა სიტყვამაც ასე აღაფრთოვანა რუსი საბჭოთა პროფესორი.
ქართველი ემიგრანტი, თავისდაუნებურად, ძვირფასი ინფორმაციის მფლობელი იყო. ანუ,
მხოლოდ მან იცოდა შვეიცარიის ერთ-ერთი ბანკის სეიფის ნომერი, სადაც, გარკვეულ
თანხასთან და ძვირფასეულობასთან ერთად, ერთ-ერთი გარდაცვლილი ქართველის დღიურები
ინახებოდა. იმ დღიურში კი რამდენიმე სამხედრო დამნაშავის სახელი იყო მოხსენიებული,
რომლებსაც მეორე მსოფლიო ომის დროს ათეულ ათასობით ადამიანი ჰყავდათ დახოცილი.
სწორედ ამ დღიურებზე ვნადირობდით. ჩემმა მისიამ წარმატებით ჩაიარა, ქართველი ემიგრანტი
მოვიტაცეთ და, როდესაც ერთ-ერთ კონსპირაციულ ბინაზე ყოველგვარი ძალადობის გარეშე
დავკითხე, მან სრულიად გულწრფელად მითხრა:
– ბრძანეთ.
– სამშობლოში მინდა დაბრუნება და, იქნებ დამეხმაროთ. თანახმა ვარ, რომ ამის სანაცვლოდ
მთელი ჩემი ქონება, რომელიც ბანკში ინახება, საბჭოეთს გადავცე.
ზუსტად ორი თვის შემდეგ ქართველი ემიგრანტი ცოლ-შვილთან ერთად საბჭოთა კავშირში
დაბრუნდა. მას სახელმწიფომ თბილისში ბინა მისცა, სადაც დღეს მისი შთამომავლები
ცხოვრობენ. თავად ის კი დიდუბის პანთეონში განისვენებს და მისი სახელი დიდადაა
დაფასებული.
– ეეჰ, რაც კანონიერი მთავრობა დაამხეს, მას მერე საქართველოში არ ვყოფილვარ. იცი, როგორ
მენატრება თბილისი?!
– გბოჭავს, არა? – მივუგე მე, – არ გრცხვენია ამხელა კაცს, ჯადოებზე რომ ლაპარაკობ?
– ეეჰ, ჩემო კოკი, დანგრეული რუსთაველის გამზირი რომ მახსენდება, გული მიხმება. ჯადო
იყო, აბა, რა ჯანდაბა, თორემ, მეოცე საუკუნის მიწურულს ვინ წარმოიდგენდა, რომ თბილისში
და საქართველოში ასეთი უბედურება დატრიალდებოდა?
– ჩამოდი, ჩამოდი. რუსთაველის გამზირი კარგა ხანია, აღადგინეს და დაამშვენეს. ბევრი სხვა
კარგიც გაკეთდა და შენისთანა პატრიოტები სჭირდება ქვეყანას. თუმცა, იმასაც გეტყვი, რომ
თქვენც ბევრი შეცდომა დაუშვით.
– გეთანხმებით, ჩემო კოკი, რომ შეცდომები დავუშვით. ყველაზე დიდი და მთავარი შეცდომა კი
ის იყო, რომ რუსეთს ასე რადიკალურად დავუპირისპირდით და მასთან დიპლომატიური ენა
ვერ გამოვნახეთ.
– იყო დრო, როდესაც რუსეთში ორ ყუთ სამვარსკვლავიან კონიაკს ჩაიტანდი, იქიდან კი ფერადი
ლითონებით ან ხე-ტყით დატვირთული ორი ეშელონი ჩამოდიოდა.
– კი, იყო ასეთი დრო, რაც აღარასოდეს განმეორდება. მაგრამ, სულ ადვილი შესაძლებელია, რომ,
თუ რუსეთთან საერთო ენას გამოვნახავთ, ჩვენი ქვეყნისთვის სასიცოცხლოდ აუცილებელი
რუსული ბაზარი გაიხსნას.
ჯერ კიდევ „კაგებეშნიკობისას“, შუა „ზასტოის“ პერიოდში, ერთ ისტორიაში ამოვყავი თავი,
რომლის გაანალიზებამაც ბევრ რამეზე ამიხილა თვალი და იძულებული გავხდი, ბევრად უფრო
ფხიზელი ვყოფილიყავი ვიღაც-ვიღაცეების მიმართ. ერთ საღამოს შჩუკინმა თავის კაბინეტში
მიხმო და მითხრა:
– კოკი, სულ რაღაც თორმეტი საათი გაქვს, რომ, აი, ამ კაცის როლი შეასრულო, – ვიქტორ
იაკოვლევიჩმა ერთი საკმაოდ სიმპათიური მამაკაცის სურათები მიჩვენა, – ეს სუბიექტი ჩვენს
„ოპერებს“ აყვანისას შემოაკვდათ. თორმეტ საათში კი მას მეკავშირე უნდა შეხვდეს და
„სხოდკაზე“ წაიყვანოს, სადაც რაღაც გრანდიოზული ანტისაბჭოური ხდება. ჩვენ არც „სხოდკის“
ადგილი ვიცით, არც შემადგენლობა და არც დღის წესრიგი; მხოლოდ ამ სუბიექტს ვასხედით
„კუდზე“ და მისი მეშვეობით უნდა გავსულიყავით ძირითად ბირთვზე. თუმცა, მან
თვალთვალი შენიშნა და, რომ დაგვსხლტომოდა, სროლა ატეხა. ერთ-ერთმა კრეტინმა „ოპერმა“
კი მას საპასუხო ცეცხლი გაუხსნა და შუბლი გაუხვრიტა. მოკლედ, ასე უნდა ვქნათ: ის შენ
ძალიან გგავს. პატარა მაკიაჟს გაგიკეთებთ და შეხვედრაზე წახვალ. სპეციალურ სამოსში კი
სპეცმოწყობილობა გექნება ჩამონტაჟებული და მისი მეშვეობით ჩვენი ხალხი შენს კვალს
გამოჰყვება, თან მოგისმენენ და, საჭიროების შემთხვევაში, დასახმარებლადაც მოვლენ.
– კეთილი. წავედით.
ჩვენ მანქანაში ჩავსხედით და ორთაჭალის ცნობილ აბანოში მივედით. ერთ-ერთ ლუქსში რომ
შევედით, მან მითხრა:
„აი, ფოკუსი! აბა, ვინ წარმოიდგენდა ამას? ეს ხომ კვალის დაკარგვას ნიშნავს“, – ვთქვი გუნებაში,
თან ვცდილობდი, შუამავალს არაფერი შეემჩნია, რადგან, თვალს არ მაშორებდა და ჩემს
თითოეულ მოძრაობას დიდი გულისყურით აკვირდებოდა.
– ძალიან კარგი. ახლა კი, აი, ამ კარში გადით, – თეთრი კარისკენ მიმანიშნა მოთვალთვალე
შუამავალმა და როდესაც კარი გავაღე და ნაბიჯი გადავდგი, დახურული მანქანის ფურგონში
ამოვყავი თავი. მოთვალთვალე გვერდით მომიჯდა, ფურგონის კარი ჩაკეტა და მანქანა
ადგილიდან დაიძრა.
„როგორც ჩანს, გარემოების მიხედვით, ჩემი შეხედულებისამებრ უნდა ვიმოქმედო. ესენი არც
ისე იოლად მოსახელთებლები ყოფილან“, – გავიფიქრე გუნებაში, შუამავალს კი ვკითხე:
– არ მენდობით?
– რომ არ გენდობოდეთ, ახლა უკვე გვამი იქნებოდით. ხომ გითხარით, ყველა შემთხვევითობა
რომ გამოირიცხოს-მეთქი. ნუ ღელავთ, მალე მივალთ და ყველაფერი რიგზე იქნება.
ბევრი რომ არ გავაგრძელო, მწვანე აგარაკზე სულ თორმეტი ადამიანი იყო შეკრებილი, მე
მეცამეტე ვიყავი. შეთქმულებს შორის სამი საკმაოდ ცნობილი ადამიანი იყო, დანარჩენები კი ამ
ორგანიზაციის ფინანსური მხარდამჭერები იყნენ.
– აი, მეგობრებო, იმ ადამიანების სია, ვინც უნდა განადგურდეს, სულ ცხრა კაცია, – თქვა
ორგანიზაციის ლიდერმა, ძალიან ცნობილმა საბჭოთა, მაგრამ, არარუსმა მოღვაწემ და თაბახის
ფურცელზე ხელით მიწერილი გვარები ამოიკითხა.
გავოგნდი, რადგან, ცხრავე ცნობილი ქართველი იყო. მათ შორის სამი მოსკოვში მოღვაწეობდა,
ერთი – უკრაინაში, ხუთი კი – საქართველოში. ლიდერმა სიას კუსტარულად გადახატული
საბჭოთა რუკა მოაყოლა და თქვა:
– ჩვენ ისეთ საქმეში ვართ, რომ, ოდესმე მაინც იარაღი დაგვჭირდება. მისი შოვნა კი არც ისე
ადვილია. ამიტომ, ეს პრობლემა როგორმე უნდა მოვაგვაროთ.
– ნახე.
– დიახ, ბალაშიხაში ვართ, – მომიგო საზრიანმა მილიციელმა, რომელიც ბოლომდე ვერ მიხვდა,
ვინ ვიყავი, მაგრამ, არაფერი უკითხავს და ჩემი დავალების შესასრულებლად გაემართა.
– ვიცი. საუნაში შენი ტანსაცმელი რომ ვიპოვეთ, ვიფიქრეთ, რომ გაგვშიფრეს და ცოცხალი აღარ
გვეგონე. მაგრამ, როცა კაპიტანმა შენი სახელით დაგვირეკა, ჩემი და შჩუკინის სიხარულს
საზღვარი არ ჰქონდა. შემდეგ, განაგრძე, რა მოხდა.
– მოკლედ, ბოლოს გამშიფრეს, როცა ტაბელური იარაღის ჩვენება მომთხოვეს და მე ვუთხარი,
სახლში დავტოვე-მეთქი. თურმე, წინასწარი შეთანხმებით, თან უნდა მქონოდა. მე კი ეს არ
ვიცოდი. ამიტომ, მათ ჩემი წამება და, შემდეგ, ალბათ, მოკვლა გადაწყვიტეს, მაგრამ, ხელი
შევუშალე.
– გასაგებია, – მითხრა მუხინმა და დაამატა – კარგი იყო, ერთი მათგანი მაინც გადარჩენილიყო
ცოცხალი, მაგრამ, მთავარია, რომ შენ ხარ ცოცხალი.
ვერც ექსპერტიზამ და ვერც სხვებმა ვერ დაადგინეს, რომ აგარაკზე მე მოვაწყვე სასაკლაო.
ყველამ ჩათვალა, რომ ეს შემთხვევა შეიარაღებული დაპირისპირების შედეგი იყო. სამი თვის
შემდეგ კი შჩუკინმა რაღაც საქმეზე გამომიძახა, ინსტრუქტაჟი ჩამიტარა და, სანამ მის კაბინეტს
დავტოვებდი, მითხრა:
– ერთი შეკვეთაა, მაგრამ, ამჯერად ვერანაირ რეკომენდაციას ვერ გაგიწევ. ვიცი მხოლოდ ის, რომ
საქმეში ნახევარ მილიონ დოლარს იხდიან, მაგრამ, რა უნდათ ან ვინ არიან შემკვეთები,
ნამდვილად არ ვიცი. მათ პირდაპირ შემსრულებელზე გასვლა მთხოვეს და ყოველგვარი
პირობის გარეშე შემომაჩეჩეს ტყავის პატარა ჩანთა, სადაც ასი ათასი დოლარი იდო, თან
მითხრეს, რომ შემსრულებელს ხუთჯერ მეტს გადაუხდიან, თუ ის შეკვეთას აიღებს.
– გნახავენ? სად?
– გამორიცხული არაფერია, მაგრამ, არა მგონია. ვინმეს ჩემი ხაფანგში გამომწყვდევა რომ
უნდოდეს, უფრო ღიად იმოქმედებდა, ეჭვი რომ არ ამეღო. ეგენი კი ძალიან იდუმალად
მოქმედებენ და ჩემზე მონადირეებს არ ჰგვანან. ვფიქრობ, რაღაც საგანგებო მისიის დაკისრება
უნდათ ჩემთვის. თუმცა, ნუ ვიჩქარებთ, ყველაფერს ზეგ გავიგებ.
– კეთილი. დღეს და ხვალ საღამოს კიდევ ჩავალ მაღაზიაში სიგარეტის საყიდლად და, ალბათ,
სადარბაზოში დამეკონტაქტებიან.
– კიდევ კარგი, რომ აქ შენიღბული მოვედი, – გავუღიმე „ძიას“, – ისინი შენ გითვალთვალებენ.
მე ათიოდე წუთი გავჩერდი სკამზე, თან მოთვალთვალეებს ვუყურებდი. ისინი ორნი იყვნენ.
ერთი „ძიას“ აეკიდა. მეორე კი ადგილზე დარჩა – მე მელოდებოდა. მას ჩემი პიროვნება, ჩემი
საცხოვრებელი მისამართი აინტერესებდა, მაგრამ, ამას როგორ დავუშვებდი და „კუდის“
ჩამოშორება გადავწყვიტე.
– გამგე აქაა?
– გამარჯობა!
„აშკარად არაპროფესიონალებთან მაქვს საქმე. მაგრამ, ეტყობათ, რომ ფული აქვთ. თუ ინტუიცია
და ანალიტიკური აზროვნება არ მღალატობს, ან პატრიოტებთან, ან სექტანტ-ფანატიკოსებთან
უნდა მქონდეს საქმე. თუმცა, ნუ ვიჩქარებ, ახლავე გავიგებ, რა ჩიტი მოფრინდა“, – გავიფიქრე
გუნებაში, ახალმოსულს კი ვუთხარი:
– აი, ეს კაცი უნდა მოკლათ. ის ჩვენი ქვეყნის მოქალაქეა, მაგრამ, ჩვენი ერის ერთ-ერთი
უპირველესი მტერი და ხელმძღვანელობს ლოზუნგით: „საქართველო – ქართველების გარეშე!“
ის საქართველოს ერთ-ერთ რეგიონში თავის თანამემამულეებს ჩვენ წინააღმდეგ განაწყობს,
თესავს შუღლს, სიძულვილს და, მზადაა, თითოეულ ქართველს პირადად გაუსწორდეს. ერთი
სიტყვით, ძალიან საშიში პიროვნებაა და, ამიტომ, ჩვენ მას სასიკვდილო განაჩენი გამოვუტანეთ.
ხოლო, ჩვენზე, ქართველებზე რომ არავინ აიღოს ეჭვი, ის თავის ისტორიულ სამშობლოში უნდა
მოიკლას, სადაც დროდადრო ინსტრუქციების მისაღებად მიემგზავრება ხოლმე. სამ დღეში ის იქ
იქნება და, ალბათ, მაქსიმუმ ერთი კვირა გაჩერდება. თუ თანახმა ხართ, მის რამდენიმე
სავარაუდო კოორდინატს გეტყვით, ფულს გადაგიხდით და იმოქმედეთ.
– თანახმა ვარ, მითხარით კოორდინატები. ფული კი, თუ გინდათ, საქმის მერე გადამიხადეთ.
– არა. რატომ? აქვე მაქვს, – მითხრა შემკვეთმა და დაუსტვინა. ათიოდე წამის შემდეგ ტყიდან
შავჩანთიანი მამაკაცი გამოვიდა, რომელსაც ტყავის ხელთათმანები ეცვა. ის მოგვიახლოვდა,
მისალმების გარეშე დააგდო ჩანთა ძირს და კვლავ ტყეში შევიდა. მის სიარულს რომ
დავაკვირდი, ვერც მასში შევიცანი ალექსანდრეს ბაღში მყოფი მოთვალთვალე.
– კარგი. მაქსიმუმ ათ დღეში ეს კაცი მკვდარი იქნება, – ვუთხარი შემკვეთს და დავამატე – მეც
ერთი თხოვნა მაქვს თქვენთან.
– ბრძანეთ.
– რა თქმა უნდა. ჩვენ ხომ პროფესიონალები ვართ, – ისე მომიგო შემკვეთმა, თითქოს მთელი
თავისი ცხოვრება შეკვეთილი მკვლელობით იყო დაკავებული და ამ საქმეში ჭიპი ჰქონდა
მოჭრილი.
– ნუ გეწყინებათ, ბატონო ჩემო, მაგრამ გთხოვთ, ჩემი რჩევა გაითვალისწინეთ. სხვა დროს უფრო
ხარისხიანი გრიმ-პარიკი შეარჩიეთ, საჭირო ხალხის თვალთვალი კი კარგად მომზადებულ
პროფესიონალებს მიანდეთ. საერთოდ კი, უკეთესი იქნება, თუ ჩემი პროფესიისა და
კვალიფიკაციის ადამიანს „კუდზე“ არ დააჯდებით – გარწმუნებთ, ეს სიცოცხლისთვის ძალიან
საშიში საქმიანობაა.
– იმას, ჩემო კარგო, რომ თუ ქართველებმა ჭკუას არ მოუხმეს, მაშინ, თქვენთან, რუსებთან
ჭიდილში ქართველებიც განადგურდებიან, ჩვენც – აფხაზები და არც თქვენ იხეირებთ.
– ზღაპარია, ჩემო მეგობარო, – მწარედ გაეღიმა აფხაზს, – შეიძლება, პირადად თქვენ მართლაც
ასე ფიქრობთ, მაგრამ, პოლიტიკა სულ სხვა რამაა და, ქართველები რომ გაწყდნენ, ჩვენც უკან
მივყვებით მათ.
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ, ჩვენ, აფხაზებს, რუსი პოლიტიკოსები ქართველების წინააღმდეგ
გვიყენებენ. ხოლო, თუ ქართველები არ იქნებიან, აღარც ჩვენ ვიქნებით საჭირო და ამქვეყნად
არავინ დაგვაყენებს.
აფხაზ ბიზნესმენს პატარა სატვირთო გემი ჰყავდა, რომლითაც თურქეთში ჯართი და ფერადი
ლითონები გაჰქონდა. მას ყველა მაღალჩინოსანი თურქი მებაჟე იცნობდა და მის გემს
საგულდაგულოდ არ ამოწმებდნენ, რადგან, იცოდნენ, რომ კონტრაბანდისტი არ იყო, თანაც,
ისინი წილში ჰყავდა. მე კი მას იმიტომ შევხვდი, რომ ბარტერული გარიგება შემეთავაზებინა.
აფხაზეთში მას, კონტრაბანდული წესით, ერთი კონტეინერი კომპიუტერული ტექნიკა უნდა
შეეტანა, რომელსაც სოჭის გავლით მოსკოვში ჩაიტანდნენ. სამაგიეროდ, ამ ოპერაციის საფასურ
ჯართს ვაძლევდი, რომელსაც ის თურქეთში გაიტანდა.
– მოკლედ ასე, ჩემო მეგობარო, – ვუთხარი აფხაზს, – მე, თქვენგან განსხვავებით, ჯერჯერობით
მცირე მასშტაბის ბიზნესი მაქვს და კონტრაბანდულ საშუალებებსაც იმიტომ მივმართავ. თქვენს
ხელქვეითებს შეუძლიათ, გულდასმით შეამოწმონ ჩემი კონტეინერი და დარწმუნდნენ, რომ
მართლაც კომპიუტერული ტექნიკა მიმაქვს რუსეთში და არა ნარკოტიკები. საფასურს, კი,
ჯართის სახით, სოხუმის პორტშივე მიიღებთ, მაშინვე, როგორც კი ჩემს კონტეინერს
გადმოვტვირთავთ. ტვირთს მე თვითონ გავაცილებ სტამბულიდან სოხუმამდე.
ამ საუბრიდან ორი დღის შემდეგ 800 მილიონი დოლარის „პარტიული განძი“ უკვე სოხუმის
პორტში იყო, სადაც უზარმაზარ რეფრეჟერატორში გადატვირთეს რუსმა მედესანტეებმა და
მათვე ჩააცილეს მოსკოვამდე, სანაცვლოდ კი მათი ქვედანაყოფის უფროსმა სამი ათასი
ამერიკული დოლარი და ერთი ნოუთბუქი მიიღო, ხოლო ოცმა მედესანტემ – ოთხას-ოთხასი
დოლარი. მთელი ეს ოპერაცია სულ თერთმეტი ათასი დოლარი და ათას შვიდას დოლარად
ღირებული ნოუთბუქი დაჯდა...
– ესეც ასე. საბჭოთა კავშირის კუთვნილი თანხის კიდევ ერთი ნაწილი დავაბრუნეთ უკან, –
მითხრა შჩუკინმა, როდესაც მას კონტეინერის ფსკერზე დამალული განძი ჩავაბარე, – უკვე ცხრა
მილიარდის ქონება გვაქვს დაბრუნებული.
– ღმერთმა ქნას, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, – ვუთხარი შჩუკინს, – ახლა წავალ და ცოტას დავისვენებ,
ხვალ დილით კი სახლში უნდა გავფრინდე.
დაბრუნებული ქონება სამხედრო „ურალში“ იყო ჩატვირთული. საჭეს თავად შჩუკინი მიუჯდა
და დავიძარით. ერთ-ერთი კერძო დაწესებულების კარგად დაცულ ტერიტორიაზე ყოველგვარი
დაბრკოლების გარეშე შევედით, შემდეგ მიწისქვეშა გარაჟში დავეშვით და უზარმაზარი
დაჯავშნილი კარით საიდუმლო საცავში ამოვყავით თავი, სადაც ცხრა მილიარდი დოლარის
ღირებულების ოქროსა და პლატინის ზოდები და ძვირფასი თვლები იყო მოთავსებული.
– აი, ამდენი ქონება სახელმწიფო სარეზერვო ფონდშიც კი არ არის, – მითხრა შჩუკინმა, – მოვა
დრო, როდესაც ეს საცავი ბოლომდე გაივსება და იმაზე მეტი ქონება იქნება, ვიდრე გაიტაცეს.
რა თქმა უნდა, მე შორს ვარ იმ აზრისგან, რომ ადამიანმა დიოგენესავით კასრში უნდა იცხოვროს
და წყალი პეშვით სვას, მაგრამ არც უზარმაზარი სივრცეების დაკავება და ოქრო-ვერცხლსა და
ძოწეულში ჩაჯდომაა ნორმალური საქციელი. ჩემი ღრმა რწმენით, საყოფაცხოვრებო კუთხით
რომ შევხედოთ ამ საკითხს, მდიდრის დანიშნულება, მისი მისწრაფება იმაში უნდა
მდგომარეობდეს, რომ ადამიანებმა კასრებში არ იცხოვრონ და პეშვით არ სვან წყალი...
– იმას, ჩემო კოკი, რომ ამერიკელები ჩვენივე ნედლეულით, ჩვენზე კარგ ტანსაცმელსა და
პროდუქციას უშვებდნენ. მეტად კომფორტულ გარემოში აცხოვრებდნენ თავიანთ მოქალაქეებს
და ამ ყველაფერს ამერიკული ოცნება უწოდეს. ამიტომ იყო, რომ ყველანი ამ სატყუარას
წამოეგნენ და ეს უზარმაზარი ქვეყანა ისე დაიმხეს თავზე, რომ ამ კატასტროფას თვით
ამერიკელებიც არ ელოდნენ და თავიდან დაიბნენ კიდეც. თუმცა, მალევე მოეგნენ გონს და
თავიანთი სატანური გეგმის განხორციელებაზე გადავიდნენ, რომელიც დიადი ქვეყნის
დაუშრეტელი რესურსების ძარცვაში მდგომარეობდა.
– გეთანხმები, ჩემო კოკი. ამერიკელებს ახლა არავინ სწყალობს. თუმცა, ისინი მაინც ძალიან
ძლიერები არიან და ჩვენ, რუსები ჯერჯერობით ახლოც ვერ მივალთ მათთან. ხოლო, რაც შეეხება
ცივ ომს, ნუთუ შენ ფიქრობ, რომ ის დასრულდა საბჭოთა კავშირის დაშლასთან ერთად?
– მაინც, რა გგონია?
– არა. შეჩერებაზე ლაპარაკიც არ არის. ის არც შენელებულა. უბრალოდ, ფარული გახდა, რადგან,
ვითომდა მშვიდობისმოყვარე ამერიკას უკვე აღარ აწყობდა ასეთი რამ. ახლა კი, ისევ ძველ
ფირფიტას ატრიალებს და ძველ სიმღერებს მღერის. ამიტომ, ისევ ძველი დრო ბრუნდება.
– ძველ დროში ჯაშუშურ ომს ხომ არ გულისხმობთ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ? – ვკითხე შჩუკინს.
– იდეა დახმარებაა. კონკრეტულად კი, ამ ეტაპზე, აი, ამ ადამიანების სია უნდა მივაწოდოთ ჩვენს
კოლეგებს, რომ იმოქმედონ და რუს დიპლომატებს მუშაობის მეტი სივრცე მიეცეთ, – მითხრა
შჩუკინმა და ეგრეთ წოდებული „ზომბების“ სია მომცა, რომელშიც ცამეტი ადამიანის გვარი
ეწერა.
– ესენი ხომ შეცვლილი პოლიტიკოსები არიან, – ვუთხარი შჩუკინს, როდესაც სიას გავეცანი.
– სწორედაც რომ, ისინი არიან, თითოეული მათგანი დღემდე ცოცხალია და კვლავ აქტიურ
პოლიტიკაშია ჩაბმული.
– არა. ჩვენ რომ სამსახურიდან მოვდიოდით, ყველა კურატორი გარდაცვლილი იყო. ეს ოპერაცია
კი ზესაიდუმლოდ ტარდებოდა და მხოლოდ და მხოლოდ ერთჯერადი საბუთები კეთდებოდა,
რომლებიც დღემდე ჩემს პირად, საიდუმლო სეიფში ინახება.
– ჩემო მეგობარო, – ღიმილითვე მივუგე „კოლეგას“, – ნუთუ თქვენ იმის თქმა გინდათ, რომ
თქვენი სიტყვების მტკიცებულება გაგაჩნიათ?
– ღალატი არ მგონია, უბრალოდ, ვფიქრობ, რომ ჩვენს კვალზე ვიღაც შემთხვევით გამოვიდა,
რაღაც ფაქტები მოიპოვა და მათ გაყიდვას ცდილობს.
– საქმეც ისაა, რომ არა, – თავი გააქნია შჩუკინმა, – ბევრი ვიფიქრე ამაზე და ვერავისზე
იოტისოდენა ეჭვიც კი ვერ მივიტანე. სწორედ ამიტომ მიმაჩნია, რომ ეს ყველაფერი უფრო
შემთხვევითია, ვიდრე მიზანმიმართული ღალატი.
– მე რა მევალება?
– კოკი, ჩემო კარგო, ნუ გავიწყდება, რომ მე შენი უფროსი აღარ ვარ და, თუკი რამეს გააკეთებ, ეს
დავალება კი არ არის, არამედ, შენი კეთილი ნება.
– სულ ესაა?
– ცოტაა?
– არა, მაგრამ, თქვენ არ გითქვამთ, რა უნდა ვქნა, თუკი მათ მართლა აღმოაჩნდათ რამე
სერიოზული მასალები. ნუთუ ისინი ცოცხლები უნდა დავტოვო?
ჩემს „კოლეგას“ რომ დავშორდი და სასტუმროს ნომერში დავბრუნდი, ჩემი რეკვიზიტი სრულ
საბრძოლო მზადყოფნაში მოვიყვანე და დასაძინებლად დავწექი.
– მზად ვარ, მზად ვარ... აბა, გამაოცეთ თქვენი სენსაციური დოკუმენტებით, – მივუგე „კოლეგას“.
– აი, ამ ერთწუთიან ჩანაწერს უყურეთ და დარწმუნდებით, რომ სრულ სიმართლეს ვამბობ, –
მითხრა „კოლეგამ“ და მცირე ზომის ვიდეოკამერა დამიდო მუხლებზე, რომელშიც ჩანაწერის
ყურება შეიძლებოდა.
ერთწუთიანი ჩანაწერი კოდირებული იყო და მხოლოდ ხმა ისმოდა. თუმცა, მე კარგად გავარკვიე
მუხინისა და შჩუკინის ხმები და ეჭვიც არ შემპარვია მათში. ამგვარად, ისიც ნათელი იყო, რომ
„კოლეგა“ არ ტყუოდა. ჩანაწერებში საბჭოთა კავშირის სივრცის აღდგენასა და ამ საქმეში
იატაკქვეშა „კაგებეს“ როლზე იყო ლაპარაკი, ერთი სიტყვით, ყველაფერ იმაზე, რაზეც შჩუკინი
და მე ვლაპარაკობთ ხოლმე ერთმანეთში. ფირის ნახვა რომ დავასრულე, კამერა პატრონს
დავუბრუნე და ვუთხარი:
– კოლეგა, ეს ხომ ცუდი მონტაჟია, ტექსტი კი ისეთი ტრაფარეტული, რასაც ჯერ კიდევ ცივი
ომის დროს ვისმენდით ამერიკული საინფორმაციო-პროპაგანდისტული წყაროებიდან.
– რატომ?
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ მე მათი ვინაობა არ ვიცი და არც მათი სახეები მაქვს ნანახი.
უბრალოდ, ვისაც ეს ჩანაწერები ეკუთვნის, მის გაშიფვრაში სოლიდურ თანხას ითხოვს, რომ
ყველა კარტი გახსნას.
„აი, ჩემი მიზანიც. თავად ებმება ხაფანგში“, – გავიფიქრე გუნებაში, „კოლეგას“ კი ვუთხარი:
ნახევარი წუთის შემდეგ ჩვენთან საშუალო სიმაღლის მამაკაცი მოვიდა, რომელიც მაშინვე
ვიცანი. კიდევ კარგი, რომ შენიღბული ვიყავი, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ისიც მიცნობდა და
ყველაფერი ჩაიშლებოდა. როგორც მივხვდი, სიგარეტის მოკიდება ნიშანი იყო. ჩემი ძველი
ნაცნობი მოგვიახლოვდა და მითხრა:
– გამარჯობა, სერ.
– გაგიმარჯოს, – მივუგე მე, – ეს ჩანაწერი თქვენი კუთვნილებაა?
– დიახ.
– კონკრეტულად ვინ?
– ფირმის საიდუმლოებაა.
– „ცეერუ“ და სხვა მსგავსი პროფილის უწყებები ძალიან არასაიმედო პარტნიორები არიან ასეთ
საქმეებში. მათ, უბრალოდ, შეუძლიათ, თავიდან მომიშორონ და ისე დაეუფლონ ამ ჩანაწერს.
ამიტომ, საკუთარ სიცოცხლესა და ჩემს ფინანსურ კეთილდღეობას რისკის ქვეშ ვერ დავაყენებ.
– მომცემენ, მეგობარო, მეტსაც მომცემენ. მაგრამ, მე ხუთ მილიონზეც თანახმა ვარ. აბა, ერთი
წუთით წარმოიდგინეთ მილიონიანი ტირაჟით გამოშვებული ბესტსელერი, რომელიც ოცდაათი
დოლარი ღირს და ერთ კვირაში გაიყიდება – ეს ხომ უკვე ექვსმაგი მოგებაა! გარდა ამისა, ამ ფირს
ტელევიზიებიც შეიძენენ ექსკლუზიურად და ამ გარიგებიდანაც არანაკლები მოგება გექნებათ.
ასე რომ, ჩემო კარგო, გირჩევთ, ეს შემოთავაზება მიიღოთ და ფირი ხუთ მილიონად იყიდოთ.
ჩემი ძველი ნაცნობი ძველი ქალაქის ძველებურ სახლში ცხოვრობდა, ფირი კი სარდაფში ჰქონდა
დამალული, რომელიც ოთახივით ჰქონდა მოწყობილი და, რომ მივედით, მითხრა:
– მაწყობს.
– მაშ, დავიწყოთ.
ძველმა ნაცნობმა ფირი ჩართო და თითქმის ორი საათის განმავლობაში ვუყურებდი ერთ-ერთი
საიდუმლო შეხვედრის ჩანაწერს, რომელზეც შჩუკინი, მუხინი და „კაგებეს“ სხვა ყოფილი
მაღალჩინოსნები დაწვრილებით განიხილავდნენ ყოფილი საბჭოთა კავშირის გეოპოლიტიკური
სივრცის აღდგენის დეტალურ გეგმას და რამდენიმე საიდუმლო პროექტიც ახსენეს, რომელთა
განხორციელებაში, შჩუკინის თხოვნით, მონაწილეობა მქონდა მიღებული. ჩვენების დროს ჩემი
ნაცნობი ზოგჯერ კადრს აშტერდებოდა და დაწვრილებით კომენტარს აკეთებდა ამა თუ იმ
პიროვნებაზე. ეს არც იყო გასაკვირი, რადგან, ჩემი ძველი ნაცნობი „კაგებეს“ ყოფილი
პოლკოვნიკი და ჩვენი უწყების საიდუმლო ინფრასტრუქტურის კარგი მცოდნე იყო და ყველა
მაღალჩინოსანს პირადად იცნობდა. ის საბჭოთა კავშირის დაშლამდე მოულოდნელად
გაუჩინარდა. მოგვიანებით ხმა გავარდა, რომ მან მილიონი მანეთი გაიტაცა და იმალებოდა, მერე
კი, თითქოს პარტნიორებმა მოკლეს ბრაზილიაში.
– მკითხეთ.
– კარგი, ასე იყოს, – ვუთხარი ნაცნობს და ჯიბეში ხელი ჩავიყავი, ვითომდა მობილურის
ამოსაღებად. იქიდან კი მცირე ზომის მაყუჩიანი პისტოლეტი ამოვაცურე, ნაცნობს მივუშვირე და
კბილებში გამოვცარი:
– აბა, ამოღერღე, საიდან გაქვს ეს ჩანაწერი?
– ვინ ხარ?
– კოკი ვარ.
– პოლკოვნიკო, თქვენ ხომ ბრაზილიაში მოგკლეს? ყოველ შემთხვევაში ასეთი ხმები გავრცელდა.
– კოკი! – წამოხტა პოლკოვნიკი, მაგრამ ჩემი პისტოლეტის ტყვიამ მას მარცხენა თვალი
გაუხვრიტა და ტვინი გაასხმევინა...
– ვაჭარბებ? რას ამბობ, კოკი! ეს ფირი რომ „ცეერუს“ ჩავარდნოდა ხელში, ამერიკელები მთელ
თავის ძალებს აამოქმედებდნენ ჩვენ წინააღმდეგ და ერთი მხრივ, ყველას გაგვწყვეტდნენ, მეორე
მხრივ კი მთელ ჩვენს უკან დაბრუნებულ სიმდიდრეს წაიღებდნენ.
ვიქტორ იაკოვლევიჩი მართალი იყო. ამხელა სიმდიდრის პატრონებს რომ ანგარება და პირადი
ამბიციები ამოძრავებდეთ, მაშინ ამ სიმდიდრის ხარჯვას შეუდგებოდნენ ან ბიზნესში
ჩადებდნენ. ისინი კი, ამ თანხას ხალხის ფულს უწოდებენ და ძველი გეოპოლიტიკური სივრცის
აღდგენას ესწრაფიან.
– ჩვენზე რომ ლაპარაკობ, შენი თავიც უნდა მიათვალო. შენ ისეთივე სრულუფლებიანი წევრი
ხარ, როგორებიც ჩვენ და, ნუთუ გვემიჯნები?
ამას წინათ გორში სტალინის ბოლო ძეგლი რომ დაამხეს, თანაც ღამით, მზაკვრულად, ერთი ჩემი
ნაცნობი, ძველი სტალინისტი შემხვდა და მითხრა:
– ძეგლებთან ომში მაგრები არიან, – მივუგე ძველ ნაცნობს და, რომ დამემშვიდებინა, დავამატე –
ნუ ნერვიულობ. მოვა დრო, თანაც, სულ მალე, რომ გორში დამხობილ ძეგლსაც აღადგენენ და
ათასობით სხვასაც.
– შენს პირს შაქარი, ჩემო კოკი! ვერ მიხვდნენ ქართველები, რომ ყველაზე დიდი, ყველაზე
ცნობილი ქართველი სტალინი იყო და მისი უარყოფით საკუთარ თავს უარვყოფთ...
ცოტა ხნის წინ სანკტ-პეტერბურგში ვიყავი ერთ საქმეზე და, ერთ-ერთ ოჯახში სტუმრობისას,
სადაც არაქართველის სტატუსით ვიმყოფებოდი, ერთმა ცნობილმა რუსმა თქვა:
– მე მგონი, ქართველები გაგიჟდნენ. ვუყურებ მათ და ჩემს საყვარელ, ღრმად პატივსაცემ ერს
ვეღარ ვცნობ. ნუთუ შეიძლება, რომ სულ რაღაც ორი ათეული წლის განმავლობაში ასეთი
მეტამორფოზა განიცადოს ამ უძველესმა და ცივილიზაციისთვის უძვირფასესმა ერმა?
– იმაზე, ჩემო კარგო, რომ ქართველი ერი, ეს უჭკვიანესი და ბრძენი ხალხი, თავის უდიადეს
ადამიანს, სტალინს უარყოფს და მის სახელს, მის საქმეებსა და ღვაწლს წყალში ყრის.
– ხომ არ აზვიადებთ, პროფესორო? – ვუთხარი ქართველების ფან რუსს, – რა თქმა უნდა, ბოდიშს
გიხდით ასეთი კადნიერებისთვის და არ გეწყინოთ, მაგრამ, თქვენ ხომ ისტორიკოსი ბრძანდებით
და იცით, რომ ასე იოლად არ ხდება ერისა და ქვეყნის განადგურება. მით უმეტეს, ჩვენი –
რუსებისა და რუსეთის.
– საწყენი ნამდვილად არაფერი გითქვამთ, ჩემო მეგობარო, – მომიგო პროფესორმა, – მაგრამ,
გარწმუნებთ, რომ არაფერს ვაზვიადებ. ჩვენ ახლა სულ სხვა ეპოქაში ვცხოვრობთ და ასეთი
სახიფათო პერიოდი, კაცობრიობას ჯერ არ ჰქონია. დავიწყოთ იმით, რომ რუსეთი ყველა ძლიერ,
ამბიციურ სახელმწიფოს ყოველთვის ყელში ეჩხირებოდა, მაგრამ, ჩვენი განადგურება
მსოფლიოს ყველაზე ძლევამოსილმა რეჟიმებმაც კი ვერ შეძლეს. პირიქით, ყოველი ასეთი
მცდელობის შემდეგ რუსეთი უფრო მეტად ფართოვდებოდა გეოგრაფიულად და ძლიერდებოდა
მისი სამხედრო პოტენციალი. ამიტომ, ჩვენმა ავისმოსურნეებმა ტაქტიკა შეცვალეს: ჩვენთან ომს
თავი დაანებეს და ჩვენი მოსპობა ეკონომიკურ-იდეოლოგიურად სცადეს. ეს ყველაზე
წარმატებული ტაქტიკაა, რაც ოდესმე ჩვენ წინააღმდეგ გამოუყენებია ვინმეს და, აი, შედეგიც –
საბჭოეთი დაიშალა. ახლა ჯერი რუსეთზეა და, თუ დროზე არ შევაჩერეთ ეს პროცესი, მართლა
გავნადგურდებით. ყველაზე კარგად ეს სტალინს ესმოდა და ამერიკელებს ყოველმხრივ უშლიდა
ხელს ამ საშინელი ბოროტების ჩადენაში. სწორედ ამიტომაა, რომ სტალინის სახელის მოსპობით,
რუსეთსა და პოსტ-საბჭოთა გეოპოლიტიკურ სივრცეს ძლიერ ჯავშანს მოხსნიან, რის შემდეგაც
ჩვენი დამარცხება არც ისე ძნელი იქნება.
– ჩვენ რა შუაში ვართ, პროფესორო. გონს ქართველები უნდა მოვიდნენ. რა, ჩვენ ვუბიძგეთ მათ
ამერიკის მოკავშირეობისკენ?
– სწორედაც რომ ჩვენ ვუბიძგეთ. საჭირო არ იყო სეპარატიზმის გაღვივება და ზემოდან ყურება.
საქართველოში ჩვენს ჯარს, მართლაც უნდა დაეცვა სტაბილურობა და წესრიგი და არავითარ
შემთხვევაში არ უნდა დახმარებოდა სეპარატისტებს. ასეთ შემთხვევაში საქართველოც ერთიანი
და განუყოფელი იქნებოდა და იქ დღემდე იდგებოდა ჩვენი ჯარი.
– რას და, ახალ ქართულ მთავრობასთან კავშირების რაც შეიძლება სწრაფად და ეფექტურად
აღდგენას. ქართველებს საგარეო პოლიტიკური ვექტორი უნდა შევაცვლევინოთ. ამისთვის კი
მათ მყარი გეოპოლიტიკური გარანტიები უნდა მივცეთ.
– ამის წინააღმდეგნი არც ისინი იქნებიან. კარგი ცხოვრება მათაც უნდათ და მათაც მობეზრდათ
არეულობა, კრიმინალი და მათხოვრული ყოფა. მთავარია, სწორი დიპლომატიური სვლა
გაკეთდეს და ყველაფერი მალევე მოგვარდება. ჩვენ, რუსებს, ისევე, როგორც ქართველებს, ბევრი
ავტორიტეტული პიროვნება გვყავს, ვისაც მოუსმენენ და დაუჯერებენ.
ქართველების ფან რუს პროფესორთან ჩემი დიალოგი ასე დასრულდა და ამ საკითხს აღარ
შევხებივართ, რადგან, იმ ბინაში შეკრებილი საზოგადოება პოლიტიკიდან კულტურაზე, უფრო
სწორად კი – კლასიკურ მუსიკაზე გადაერთო და ერთმა ძალიან ცნობილმა თანამედროვე რუსმა
მუსიკოსმა ბეთჰოვენის ძალიან ცნობილი ნაწარმოები შეასრულა...
– ბრავო, მაესტრო, ბრავო! – გაისმა უზარმაზარ სასტუმრო ოთახში, როდესაც ბოლო აკორდები
მიილია და იქაურობა წამით სიჩუმემ მოიცვა.
მე, როგორც მარტოხელა შემსრულებელი, არავის ვუმხელ ჩემს საქმეებს და ჩემი მოხელთება
თითქმის შეუძლებელია. თუმცა, ერთ-ერთი მსგავსი ლიკვიდაციის შემდეგ, რომელიც „კაგებეს“
დავალებით განვახორციელე, მოკლულის კოლეგებმა ჩემი პიროვნება დაადგინეს და „აბაროტის
აღება“ სცადეს.
ობიექტი მე ტაშკენტში მოვკალი სნაიპერული შაშხანიდან და, შჩუკინის თხოვნით ჯერ მოსკოვში
ჩავედი და ანგარიში ჩავაბარე, შემდეგ კი ჩემს მოსკოვურ ბინაში წავედი დასასვენებლად. ღამე იქ
გავათიე, დილით კი ტაქსი გამოვიძახე და აეროპორტში გავემართე, რომ თბილისში
დავბრუნებულიყავი. ერთი კვარტალიც არ მქონდა გავლილი, რომ კალინინის გამზირზე „კუდი“
შევნიშნე. თეთრი ფერის „ჟიგული“ ორმოცდაათიოდე მეტრის მოშორებით, ფრთხილად
მოგვყვებოდა. მძღოლს მანევრები გავაკეთებინე და რომ დავრწმუნდი, არ ვცდებოდი, მარშრუტი
შევცვალე. მერე ტაქსი ერთ მიყრუებულ ქუჩაზე გავაჩერებინე, ფული გადავუხადე და „კაგებეს“
კონსპირაციულ ბინაში შევედი, რომელიც, საჭიროების შემთხვევაში, თავის შესაფარებლად
მქონდა გამოყოფილი და მის შესახებ მხოლოდ შჩუკინმა და მუხინმა იცოდნენ.
„კუდი“ სულ სამი იყო: ორი ჩემს მოსაძებნად გადმოვიდა, მესამე კი „06-ის” საჭესთან დარჩა.
თავდაპირველად ვერ მივხვდი, ვინ შეიძლებოდა ყოფილიყვნენ მოთვალთვალეები. აბა, რას
წარმოვიდგენდი, თუ სულ რაღაც 48 საათის წინ მოკლული კრიმინალის ახლობლები სამაგიეროს
გადასახდელად მომაკითხავდნენ, მით უფრო, რომ ჩემი დავალების შესახებ მხოლოდ „კაგებეში“
იცოდნენ, თანაც, ძალიან ცოტა და სანდო ადამიანებმა.
მოთვალთვალეებმა, კონსპირაციული ბინის კარი ქურდული პროფესიონალიზმით, უხმაუროდ
გააღეს და მაყუჩიანი პისტოლეტებით შეიარაღებულები, ფეხაკრეფით შემოვიდნენ. ორივე
თვალის დახამხამებაში განვაიარაღე, ერთ-ერთი მათგანი რადიატორზე მივაბი, მეორეს კი წიხლი
ყელზე დავაჭირე, იარაღი მივუშვირე და ვკითხე:
გვარი რომ გავიგე, მეორე მოთვალთვალეც პირველთან „გავგზავნე“. შემდეგ მესამეც მივაყოლე,
რომელიც „ჟიგულიში“ იჯდა და მაშინვე სომოვისკენ გავემართე ქალაქგარეთ, „კაგებეს“
ტექნიკური უზრუნველყოფის ბაზაზე. სომოვის კაბინეტში რომ შევედი, პოლკოვნიკს სახე
დაეჯღანა, რადგან იმ მომენტისთვის უკვე მკვდარი უნდა ვყოფილიყავი და მან ეს იცოდა.
თუმცა, სომოვმა თავს ძალა დაატანა, გამიღიმა და მკითხა:
პოლკოვნიკი კარგად მიცნობდა, მიხვდა, რომ ჩემთან თამაში მას მხოლოდ ტანჯვა-წამებას
მოუტანდა და მითხრა:
– მეტი არავინ.
– რატომ გამყიდე?
– ორი რამის გამო: პირველი – ობიექტი ჩემი ცოლის ნათესავი იყო; მეორე – დიდი ფული
გადამიხადეს.
– რამდენი მოგცეს?
ლუბიანკაზე მას მერე მივედი, რაც შჩუკინს კონსპირაციული ტელეფონიდან დავურეკე. მის
კაბინეტში რომ შევდგი ფეხი, ვიქტორ იაკოვლევიჩმა მკითხა:
– რა მოხდა?
– დაიღალე, ძვირფასო? – მკითხა ჩემმა უსაყვარლესმა მეუღლემ, რომელსაც ეგონა, რომ ხუთი
დღით უკრაინაში მყავდა წაყვანილი ფრანგი ტურისტები, რომლებსაც იმ რესპუბლიკას
ვაცნობდი.
– ისე რა, – მივუგე მერიკოს და ვკითხე, – როგორ ხართ, ბავშვები სად არიან?
– გელოდნენ და ჩაეძინათ.
– იცოდე, რომ შენ „კაგებეს“ ლიკვიდატორი ხარ, ასე ვთქვათ, მოსიარულე გვამი, რომელსაც
ყოველ ნაბიჯზე სიკვდილი ჰყავს ჩასაფრებული და ამ ფილოსოფიით უნდა იცხოვრო, თუ გინდა,
რომ ცოცხალი გადარჩე. ასე კი ბედნიერი ვერ იქნები და არც უნდა ესწრაფოდე ბედნიერებას.
როგორც კი ბედნიერებისკენ სწრაფვას დაიწყებ, მაშინვე თავს წააგებ და სიკვდილი გაჯობებს, –
ინსტრუქტორმა პაუზა გააკეთა, მოჭუტული თვალებით შემათვალიერა, ჩაეცინა და დაამატა –
არა, სიკვდილს მაინც ვერსად გაექცევი, ის ბოლოს მაინც მოვა და თავისას იზამს. მაგრამ, რაც
უფრო გვიან მოხდება ეს, მით უკეთესი შენთვის. აი, მე თითქმის ოთხმოც წელს მივაღწიე და
ჯერაც ცოცხალი ვარ. არადა, თითქმის სამოცი წელიწადი უფსკრულის პირას გავდიოდი, მაგრამ,
გადავრჩი. იცი, რატომ?
– განა ბედნიერება არაა ის, რომ ამდენი ხიფათის შემდეგ კვლავ ცოცხალი ხართ? განა სიცოცხლე
ბედნიერება არ არის? – ვკითხე მას.
– მარტო სიცოცხლე არა, ცოლ-შვილთან ერთად სიცოცხლე და გახარება – აი, რა არის ჭეშმარიტი
ბედნიერება. ამიტომ, ჩემო კარგო, მყარი არჩევანი უნდა გააკეთო ბედნიერებასა და პროფესიას
შორის. მერწმუნე, შენი პროფესია ნამდვილად ვერ მოგიტანს ბედნიერებას, მაგრამ, კარგი
მეოჯახე და კარგი პროფესიონალი ერთდროულად ვერ იქნები და ორივეს რომ წაეპოტინო,
ორივეში ხელი მოგეცარება.
ინსტრუქტორთან ლაპარაკი იმით დასრულდა და, მისადმი პატივისცემის გამო, აღარ
შევკამათებივარ. თუმცა, დარწმუნებული ვიყავი, რომ ოჯახურ ცხოვრებასაც ავაწყობდი,
სამსახურებრივ მოვალეობასაც წარმატებით გავუძღვებოდი და ბედნიერიც ვიქნებოდი. ისე
აგიხდათ ყველა სიკეთე, როგორც მე ეს ამიხდა და კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, რომ ბედნიერი
ადამიანი ვარ. თუმცა, აქვე დავამატებ: იმ მოხუც ინსტრუქტორს აბსოლუტურად ვეთანხმები და
მე მაგალითად ვერ გამოვდგები – მე უფრო გამონაკლისი ვარ, ვიდრე წესი. ხოლო ჩვენი
წესებისამებრ კი, ან პროფესია უნდა აირჩიო, ან – ოჯახი. სამწუხაროდ, მე თავისუფალი არჩევნის
საშუალება არ მქონია და, ყველაფერი თავიდან რომ იწყებოდეს და არჩევნის საშუალება მომეცეს,
ჩემს ახლანდელ პროფესიას ახლოსაც არ გავეკარებოდი. ბევრჯერ მიფიქრია იმაზე, თუ რა გზას
დავადგებოდი იმ შემთხვევაში, თუკი „კაგებეში“ არ ვიმუშავებდი. რა გზას და, შექსპიროლოგიას
გავყვებოდი და შევეცდებოდი, მწვერვალისთვის მიმეღწია ამ საქმეში. ერთხელ ეს ჩემი სურვილი
შჩუკინს გავუზიარე. მას კი გაეცინა, თავი გააქნია და მითხრა:
– არავითარი შექსპიროლოგია, ჩემო კარგო, თუმცა, არც ამ საქმეში ხარ უკანასკნელი. შენი
ნამდვილი მოწოდება სამშობლოს სამსახურია, რაშიც დიდი ხანია, ოლიმპოს მწვერვალზე ხარ
და, სანამ ცოცხალი იქნები, არა მგონია, რომ ვინმეს დაუთმო პირველობა.
– საქმე ისაა, რამდენ ხანს ვიცოცხლებ. ჩემი პროფესიის ადამიანები, როგორც ვიცი, დიდხანს არ
დადიან ამქვეყნად.
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ხომ იცით, რომ კაბინეტური მუშაობა საჩემო საქმე არ არის! თუ ამას
მიპირებთ, მაშინ, ტაბელური იარაღი ამოიღეთ და შუბლში მესროლეთ!
– ეგ კარგს არაფერს მოგვიტანს, – მომიგო შჩუკინმა, – მე შენი უფროსი ვარ და სრული უფლება
მაქვს, გაგამწესო იქ, სადაც საჭიროდ ჩავთვლი. ამჟამად კი მიმაჩნია, რომ კაბინეტური მუშაობა
უფრო შეგეფერება. ამიტომ, ახლავე ვწერ ბრძანებას და გაწინაურებ.
– „კაგებედან“ წასვლა ასე მარტივად არ ხდება, მით უმეტეს, შენი სტატუსის თანამშრომლისთვის.
ამიტომ, ჯერ კარგად გააანალიზე ყველაფერი და პასუხი შემდეგ გამეცი.
– კარგი, კარგი, ნუ ცხარობ, – გაეცინა შჩუკინს, – შენი სიტყვების მერე ვიფიქრე, რომ ძველი
სამუშაო არ მოგწონდა და კაბინეტი ამიტომ შემოგთავაზე, თორემ, შენზე უკეთესს ამ საქმეში სად
ვიპოვით?
– ზედმეტი მომივიდა, ამხანაგო გენერალო... ბოდიშს გიხდით! მზად ვარ ნებისმიერი რთული
დავალების შესასრულებლად!
– კარგი, კარგი, ოფიციალურობა არაა საჭირო. ჩვენ კვლავ ძველი ურთიერთობა გვაქვს, –
გამიღიმა ვიქტორ იაკოვლევიჩმა, – რადგან კაბინეტზე უარს ამბობ, დარჩი სუპერმენად, მაგრამ,
დღეიდან მაიორი სუპერმენი იქნები.
სახლში მივირბინე და, რადგან მერიკო სამსახურში იყო, ბავშვები კი – სკოლაში, წერილი
დავტოვე: „სასწრაფოდ მოსკოვში მივფრინავ,. დელეგაციას უნდა დავხვდე. სამ-ოთხ დღეში
ჩამოვალ. გკოცნით. წამლები მიმაქვს...“
გრიპი შემეყარა და წამლები იმიტომ ვახსენე წერილში. 39 გრადუსი სიცხე მქონდა, როდესაც
მეკავშირემ შეხვედრაზე მიხმო... უკან რომ დავბრუნდი, მეკავშირე უკვე „ვოლგაში“ იჯდა.
გვერდით რომ მივუჯექი, მითხრა:
რომელ ფორმაზე იყო ლაპარაკი, როცა ფეხზე დგომა მიჭირდა, თვალებში მიბნელდებოდა და
ძვლებში მამტვრევდა. აშკარა იყო, სიცხემ კიდევ უფრო ამიწია, თუმცა, მთელი ნებისყოფა
მოვიკრიბე, რომ არაფერი შემტყობოდა და მივუგე:
– ჩვენი ულტრათანამედროვე ზებგერითი „ილი“ სამ საათში ჩაგიყვანს იქ. თუმცა, ჩამოხტომა
მოგიწევს და თუ იჩქარებ, „ფლამენკოსთან“ დანიშნულ დროს მიხვალ.
„კაჭკაჭი“ ჩემ მიერ გადაბირებული „ცეერუს“ ოფიცერი იყო, რომელსაც რამდენჯერმე შევხვდი
მსოფლიოს სხვადასხვა წერტილში და მან ჩვენ საკმაოდ ფასეული ინფორმაციები მოგვაწოდა.
შემდეგ ის მოულოდნელად გაქრა და ვფიქრობდით, რომ „ცეერუმ“ გაშიფრა და დააპატიმრა.
თუმცა, ისევე მოულოდნელად გამოჩნდა, როგორც გაქრა. გამგზავრების წინ შჩუკინმა მითხრა:
– ფრთხილად, ჩემო კოკი, გამორიცხული არ არის, რომ ეს შეხვედრა „ცეერუს“ ხაფანგი იყოს.
დამზღვევები, რა თქმა უნდა, გეყოლება, მაგრამ, ყველაფერი მაინც შენზეა დამოკიდებული და,
აბა, შენ იცი...
– აი, იმ მწვანე შეზლონგზე რომ ტანსაცმელია, ის ჩაიცვით. საფულეში 2 000 დოლარი და პაოლო
სანტოსის სახელზე დამზადებული პასპორტია, რომელშიც თქვენი სურათია ჩაკრული.
შეხვედრამდე ორი საათი დარჩა. ორი ჯგუფი დაგაზღვევთ, რომლებიც „ფლამენკოს“
შორიახლოს იქნებიან განლაგებულნი. ყოველი შემთხვევისთვის, „ფლამენკოდან“ ორასი მეტრის
მოშორებით, სამორინე „შუაღამესთან“ თეთრი „მერსედესი“ დგას. გასაღები საბარგულშია და
შეგიძლიათ, ისარგებლოთ.
სულ რაღაც თორმეტი საათი იყო გასული მას მერე, რაც დათოვლილი თბილისიდან, სადაც
მინუს 15 გრადუსი იყო, ჯერ მინუს ოცდაათგრადუსიან მოსკოვში ჩავფრინდი, იქიდან კი – პლუს
ორმოცგრადუსიან რიო-დე-ჟანეიროში. ასეთ მკვეთრ კლიმატურ ცვლილებებს ასეთ მოკლე
დროში აბსოლუტურად ჯანმრთელი ადამიანიც კი ვერ გაუძლებდა, მე კი, მაღალსიცხიანმა,
გრიპიანმა, ათი ათასი კილომეტრი ვიფრინე და წამიც არ მიძინია, თან, ერთი აბი წამალიც კი არ
მიმიღია.
– სენიორ, ცუდად ხომ არ გრძნობთ თავს? – მკითხა კაფეს მიმტანმა მულატმა გოგონამ, რომელიც
დაჟინებით მიყურებდა.
– გადავიღალე და თავი მტკივა. მგონი, სიცხეც მაქვს. რამე სიცხის დამწევი საშუალება ხომ არ
გექნებათ? – ვკითხე მიმტანს, რომელმაც ორი ცალი ვარდისფერი აბი მომიტანა და მითხრა:
აბები ჩავყლაპე, წყალი დავაყოლე და გოგონას ოცდოლარიანი ჩავუდე ჯიბეში, თან დავაყოლე:
– გმადლობთ, ლამაზო.
– ნახვამდის, სენიორ.
დღემდე არ ვიცი, რა დამალევინა ანა-მარიამ, მაგრამ, ათი წუთიც არ იყო გასული, რომ შვება
ვიგრძენი: ჯერ სიცხემ დამიწია, შემდეგ კი ჰალუცინაციებიც გაქრა. საათს რომ დავხედე,
პირველი საათი სრულდებოდა და „კაჭკაჭთან“ შეხვედრამდე ერთი საათი რჩებოდა.
„კაჭკაჭს“ დანიშნულ დროზე შევხვდი და, როგორც მოგვიანებით გაირკვა, ეს „ცეერუს“ მახე არ
ყოფილა. ამდენ ხანს იმიტომ არ გამოდიოდა კავშირზე, რომ მალარია შეეყარა და დიდხანს
მოუწია მკურნალობა. მის მიერ მოწოდებული ინფორმაცია ძალიან ფასეული აღმოჩნდა და ეს
მოსკოვში სათანადოდ დააფასეს.
– რას გულისხმობთ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ? – ვითომ ვერ მივხვდი, რას მეუბნებოდა გენერალი.
– რას და, შენს მაღალ სიცხეს, რომელმაც ლამის ხელიდან გამოგვაცალა შენი თავი.
– თქვენ რა იცით?
– ანამარია გახსოვს?
– ის ლამაზი მულატკა?
„კაგებე“ რომ უმძლავრესი ორგანიზაცია იყო, ყველამ იცის. თუმცა, ზოგიერთი შეფასება მასზე
გადამეტებული იყო და სიმართლეს არ შეესაბამებოდა. ამის თქმის საფუძველს ის მაძლევს, რომ
„კაგებემ“ საბჭოთა კავშირის დაშლის აღკვეთა ვერ მოახერხა და თავისსავე წიაღში ვერ მოსპო
მოღალატეთა ერთი მუჭა ჯგუფი, რომელმაც ჯერ საბჭოეთის დაშლას შეუწყო ხელი, შემდეგ კი –
ამ უზარმაზარი ქვეყნის გაძარცვას. არადა, ვერც „ცეერუ,“ ვერც „მი-6“ და ვერც ზედ დამატებული
სხვა ძლიერი, ჩვენ მიმართ მტრულად განწყობილი სპეცსამსახურები, ვერ ფლობდნენ იმხელა
რესურსებსა და შესაძლებლობებს, რაც ჩვენს უწყებას გააჩნდა. მსგავსი რამ ერთხელ შჩუკინს
ვუთხარი, მან კი სინანულით მომიგო:
– რა თქმა უნდა, იღებდნენ, მაგრამ, უკვე გვიანაა. ისინი მთელ მსოფლიოს კალიებივით მოედნენ,
ყველგან ცხვირი ჩაყვეს და ყველას თავი შეაძულეს. მათ, უბრალოდ, ძალები არ ეყოფათ
ყველასთან გასამკლავებლად და, რაც არ უნდა ახალი ცრუ ორგანიზაციები და ახალი
გლობალური მტრის ხატები შექმნან, მათ უკვე აღარავინ არც დაუჯერებს, არც შეიცოდებს და არც
რესურსი ეყოფათ ყველას მოსასყიდად და დასამარცხებლად.
ჩვენი საუბარი რომ შედგა, ბინ ლადენი ახალი ლიკვიდირებული იყო. მივხვდი, რომ გლობალურ
მტრის ხატში შჩუკინი სწორედ მას გულისხმობდა, მაგრამ, მაინც ჩავკითხე:
– აბა, მეტი ვის? შენ მაინც ხომ კარგად იცი, რომ ეს ვითომდა მონსტრი თავად ამერიკამ შექმნა და
შემდეგ თავადვე გაანადგურა სწორედ მაშინ, როცა თავად დასჭირდა?! ახლა უკვე მთელი
მსოფლიო იმაზე ლაპარაკობს, რომ ბინ ლადენი ან რამდენიმე წლის წინ მოკვდა ავადმყოფობით,
ან, სულაც, ცოცხალია და უდარდელად ცხოვრობს ამერიკელების პატრონაჟის ქვეშ. პაკისტანის
ვილაზე კი ვიღაც მსგავსი პიროვნება მოკლეს, რომლის იდენტიფიკაციაც არ ადასტურებს, რომ
ის ნამდვილად ბინ ლადენი იყო. აი, ასეა, ჩემო კარგო. ამერიკელებს იაღლიში მოუვიდათ,
როდესაც ლიკვიდირებულის სურათები გამოაქვეყნეს.
არცთუ ისე დიდი ხნის წინ ევროპის ერთ-ერთ კურორტზე ძალიან ცნობილ საბჭოთა ემიგრანტს
შევხვდი, რომელიც ოცდაათ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში ცხოვრობდა ამერიკაში, ბოლოს კი
დიდი სკანდალით დატოვა ეს ქვეყანა და ევროპაში გადმობარგდა. მას მე ერთი მისი ძველი
მეგობრის რეკომენდაციით ვეწვიე, რომელმაც დაურეკა და უთხრა:
– შენი გაცნობა და შენთვის ხელის ჩამორთმევა სურს და თუ გეცლება, მცირე ხნით მაინც მიიღე.
– ღვთის გულისათვის, მობრძანდეს, მოხარული ვიქნები, – უპასუხა თავის ძველ მეგობარს
ამერიკიდან გადმობარგებულმა საბჭოთა ემიგრანტმა და შეხვედრის დროც დაასახელა.
– ეეჰ, ჩემო მეგობარო, თქვენ რომ იცოდეთ, რა არის ამერიკა, ყოველ ჩემს სიტყვას ირწმუნებდით.
მე ძალიან დიდხანს ვიცხოვრე ამ ბაბილონის გოდოლში, კარგად შევისწავლე მათი ხრიკები და
საკმაოდ ღრმად ჩავწვდი მათი სიცრუის მანქანის მექანიზმს.
– ჩვენი სამშობლო ერთადერთია დედამიწაზე და, რაც არ უნდა გვაწყენინოს მან, უფლება არ
გვაქვს, ის ტალახში ამოვსვაროთ. გირჩევ, უკან დაბრუნდე და ახლა თუ არ გააკეთებ ამას, იცოდე,
რაც უფრო მეტი დრო გავა, მით უფრო გაგიჭირდება ამის გაკეთება. ბოლოს კი, შეიძლება, ისე
მოხდეს, რომ არც აქ დაგედგომებოდეს და არც იქ შეძლო დაბრუნება.
ვალოდიას სიტყვები წინასწარმეტყველური აღმოჩნდა – ახლა მე არც აქ ვარ და აღარც რუსეთში.
ასე რომ, ჩემო მეგობარო, ის ვერ იქნება დიდი ადამიანი, ვინც თავის სამშობლოს ტალახში
ამოსვრის. არ გააკრიტიკებს, არამედ, ვიმეორებ, ტალახში ამოსვრის. მე და ჩემნაირებმა კი
სწორედ ასეთი სამსახური გავუწიეთ მას და მეეჭვება, რომ მე რუსეთში მიმიღონ.
– ძალიან. თითქმის ყოველღამე მესიზმრება ჩემი პატარა ქოხი, სადაც ბავშვობა გავატარე და
ბავშვობაში დაბრუნების დაუოკებელი სურვილი მიპყრობს.
– ასეც ვიცოდი, – მწარედ ჩაეცინა ჩემს მასპინძელს, – ახია ჩემზე, ახია... ყველა მოღალატეს ასეთი
ბედი ეწევა და ღალატს ხანდაზმულობის ვადა არ გააჩნია.
ჩემს მასპინძელს სასიკვდილო განაჩენი ჯერ კიდევ შუა „ზასტოის“ პერიოდში გამოუტანეს
დაუსწრებლად, რადგან, მისმა პროპაგანდისტულმა გამოსვლებმა და პუბლიკაციებმა დიდად
შეუწყო ხელი საბჭოეთის დაქცევას. მაშინ მას ამერიკა მალავდა და ისეთი სიტუაცია იყო
შექმნილი მსოფლიოში, რომ მისი ლიკვიდაცია იმ მომენტში უფრო მეტ ზიანს მოუტანდა
საბჭოთა კავშირს. შემდეგ საბჭოეთი დაინგრა და მისთვის აღარავის ეცალა. ხოლო, როცა
ყველაფერი ჩაწყნარდა და რუსეთმაც ძალების მოკრება დაიწყო, შჩუკინმა შეხვედრა მთხოვა. რომ
მივედი, მითხრა:
– რა თქმა უნდა, – მივუგე ვიქტორ იაკოვლევიჩს, – კუდები არასდროს მიყვარდა და, ნებისმიერი
საქმე, ადრე თუ გვიან, უნდა დაასრულო.
შჩუკინმა საქმის არსი გამაცნო და, მას შემდეგ, რაც მოქმედების გეგმა შევიმუშავეთ, მე საქმეზე
გავემგზავრე...
ობიექტი რომ დარწმუნდა, ვინ ვიყავი, არც თავის მართლება უცდია და არც წინააღმდეგობის
გაწევა. მან თავი გააქნია და ნაღვლიანად მითხრა:
– აი, ხომ ხედავ, ამ აქციით ორი კურდღელი დავიჭირეთ: ერთი მხრივ, მოღალატე მოვსპეთ,
მეორე მხრივ კი ამერიკელების კომპრომეტაცია მოვახდინეთ და მთელი მსოფლიო მათ
ბრალეულობაზე ლაპარაკობს.
– აი, ეს კაცი ამერიკული შაშხანით უნდა მოკლა აღმოსავლეთ ბერლინში, სადაც ის ზეგ ჩადის.
უნდა მოასწრო. ეს აუცილებელია, რადგან ზეგ ამერიკულ-არაბული მოლაპარაკებები იწყება
ნავთობის წარმოების გაზრდის საკითხზე, რაც საბჭოთა კავშირს არ აწყობს და ჩვენ ყველა ღონე
უნდა ვიხმაროთ, რომ ის ჩაიშალოს.
ეგრეთ წოდებული „სანავთობო ომი“ ცივი ომის ერთ-ერთი მთავარი ეპიზოდი იყო და საბჭოთა
კავშირის დაშლაში უმნიშვნელოვანესი როლი შეასრულა. როგორც ცნობილი იყო, საბჭოთა
ბიუჯეტის ძირითადი ნაწილი ნავთობის გაყიდვიდან შემოსული თანხებით ივსებოდა, საიდანაც
ლომის წილი კი სამხედრო დაფინანსებას ხმარდებოდა. ეს, რა თქმა უნდა, კარგად იცოდნენ
ამერიკელებმა და გადაწყვიტეს, ბოლო მოეღოთ ამისთვის, რაც ავტომატურად გამოიწვევდა
საბჭოეთის ეკონომიკურ და სამხედრო ვარდნას, ეს კი საბოლოოდ დაქცევას გამოიწვევდა. ამის
განსახორციელებლად, ამერიკელები საიდუმლოდ მოელაპარაკნენ ნავთობმწარმოებელ არაბულ
ქვეყნებს და ნავთობის წარმოება მნიშვნელოვანწილად გააზრდევინეს, ამან კი ნავთობის
გაიაფება გამოიწვია და საბჭოთა კავშირს ეგრეთ წოდებული „ნავთობდოლარები“ შემოაკლდა.
ხოლო, რაც ამას მოჰყვა, მთელმა მსოფლიომ კარგად დაინახა და უზარმაზარი ქვეყანა თავზე
ჩამოგვემხო.
– ეს არც ისე იოლი საქმეა, – მითხრა ანდროპოვმა და პაუზა რომ გააკეთა, ვუთხარი:
ანდროპოვთან ჩვენი აუდიენციის შემდეგ წლები ისე გავიდა, არც არავის გამოვუძახებივარ ამ
საკითხზე და არც საბჭოთა საგარეო პოლიტიკას ეტყობოდა, რომ ამ მიმართულებით აქტიურ
ნაბიჯებს დგამდა. მიუხედავად იმისა, რომ ანდროპოვს კვირაში რამდენჯერმე ვხვდებოდი
სხვადასხვა საკითხზე, მას ჩემი პატაკი ერთხელაც არ უხსენებია და მივხვდი, რომ
პოლიტბიურომ ის უარყო.
ქვეყნის საგანძურის დაბრუნებაზე ზრუნვა ახალი დაწყებული იყო და მისი ძალიან მცირე
ნაწილი გვქონდა დაბრუნებული, როდესაც შჩუკინმა შეხვედრა მთხოვა. მოსკოვში რომ წავედი,
მითხრა:
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, სვინინი რომ ჩვენს სიაში არ ფიგურირებს? – ვუთხარი შჩუკინს, რადგან
ზეპირად ვიცოდი ეს სია და სვინინი იქ არ ეწერა.
– რას იზამ, კოკი, ასეთი პროფესია გვაქვს. სამშობლოს სამსახურმა მოსვენება და სიამოვნება არ
იცის. პირველ ყოვლისა – მოვალეობა! ხოლო, ვინც მოვალეობას ივიწყებს და ღალატის გზას
ადგება, შენი სამიზნე ხდება. შენ კი, იმედია, ამ მიზანსაც გაანადგურებ.
სვინინი რიოში დიდ ფუფუნებაში და, რა თქმა უნდა, სხვისი სახელითა და გვარით ცხოვრობდა.
ნაძარცვი განძი მას თავის ფეშენებელურ ვილაში ჰქონდა დამალული და ერთ ზურგჩანთაში იყო
მოთავსებული. გენერალ-პოლკოვნიკს უზარმაზარი ალმასები, ბრილიანტები, ლალები და
ზურმუხტები ჰქონდა გატაცებული სპეცსანახიდან, რომლის ნაწილიც მას ჩააბარეს, რათა
საიმედოდ შეენახა. მან კი, ეს საიდუმლო რომ არ გამჟღავნებულიყო, სამი ადამიანი მოკლა, ეს
უძვირფასესი ნივთები გაიტაცა და გაუჩინარდა.
– ოფიციალურად არც შენ არსებობ, მაგრამ, აქ ხარ, ჩემ წინ. ჩქარა, გატაცებული ქონება
გამოაჩინე!
– არ მაქვს, – მტკიცედ მითხრა სვინინმა. პასუხად წვეტიანი ხანჯალი ბარძაყში ჩავარჭვე, მერე
სწრაფად ამოვაძრე და კბილებში გამოვცარი:
– რაღა გინდათ, გატაცებული ქონება ხომ დაგიბრუნეთ? წადით, თავი დამანებეთ!.. – ამოიკვნესა
სვინინმა, რომელსაც, რატომღაც, არ ეგონა, რომ სიკვდილით დავსჯიდი.
– გორბაჩოვმა ეს იცოდა?
– იცოდა, თანაც, დეტალებში. ხოლო, ჩვენი გეგმები რომ არ გაშიფრულიყო, რადგან მას
მოსმენების ეშინოდა, ანგარიშს ტყეში ვაბარებდი ხოლმე, მის აგარაკზე, ეგრეთ წოდებული
საღამოს გასეირნების დროს. სანაცვლოდ თავბრუდამხვევ კარიერას მპირდებოდა და
მარწმუნებდა, რომ მარშალი გავხდებოდი.
– აიძულებდნენ?
– დიახ.
– ხალხისთვის ზრუნვაზე?
– ძირითადად, ამას.
– თუ ჯერ კიდევ მაშინ მიხვდი, რომ გორბაჩოვი ამერიკისთვის მუშაობდა, რატომ არ მიიღე
შესაბამისი ზომები?
– რა ზომები?
– რა და, რატომ არ აცნობე ამის შესახებ თუნდაც „კაგებეს“ ხელმძღვანელობას, შენ ხომ მაშინ
„კაგებეს“ პოლკოვნიკი იყავი და ასეთი რამ სამსახურებრივად გევალებოდა?
– ჰო, მაგრამ, ყველა ის ადამიანი, ანუ შემსრულებელთა ქვედა რგოლი მალევე მოიშორეს
თავიდან და მხოლოდ მე დამტოვეს ცოცხალი. გასაგებია?
– არანაირი სხვა ჯგუფი, ჩემი ხალხი „ცეერუმ“ მოიშორა. ისინი სულ რვანი იყვნენ. ერთ მშვენიერ
დღეს, რვავე ერთი ვერტმფრენით მიფრინავდა როსტოკის სამხედრო პოლიგონზე, როდესაც
ვერტმფრენი ჰაერში აფეთქდა და ყველანი დაიღუპნენ. მართალია, გერმანიის დემოკრატიული
რესპუბლიკა ჩვენი გავლენის ქვეშ იყო, მაგრამ, „ცეერუს“ იქ ძლიერი აგენტურა და დივერსიული
ჯგუფები ჰყავდა, ამიტომ, მათ ჩვენი ვერტმფრენის აფეთქება არ გაუჭირდებოდათ.
– ეგ უკვე აღარ ვიცი, – მხრები აიჩეჩა სვინინმა, – ჩემთვის დეტალები არავის უთქვამს. მე,
უბრალოდ, მიმახვედრეს, რომ, თუ ჭკვიანად არ მოვიქცეოდი, მეც იგივე ბედი მელოდა.
– მერე, გადარჩი?
პარაგვაიდან ჩილეში ჩავფრინდი. იქიდან კი საოკეანე გემით ჩავედი სოჭში. ეს ვოიაჟი სამი
კვირა გაგრძელდა. ასეთი გრძელი გზა უსაფრთხოების მიზნით ავირჩიე. რადგან, რიოშიც,
ასუნსიონშიც და ჩილეშიც ძველი ნაცნობები მყავდა საბაჟოებზე, რომლებიც არცთუ დიდი
ანაზღაურების ფასად ნებისმიერი ტვირთის გატანაზე ხუჭავდნენ თვალს.
– არაა საჭირო, მარტოც გავუმკლავდები. შენ კი, მიდი, კარგად მუშაობ, – მიუგო ზახარიჩმა,
შემდეგ მომიბრუნდა და მრისხანედ მიბრძანა:
– მაპატიეთ, ჩემო კარგო, კუჭი მაქვს აშლილი და ტუალეტში ვიყავი. ეს შტერი ლიოხა
პრაქტიკანტია და არ იცოდა, რომ უნდა გაეტარებინეთ. აი, თქვენი ზურგჩანთა, – ზახარიჩმა
ზურგჩანთა გამომიწოდა და დაამატა – ამ კარიდან მიბრძანდით და ნურაფერზე იდარდებთ.
მე ჯერ საბაჟოს სათადარიგო კარიდან გავედი გარეთ. შემდეგ სტეპან ზახარიჩი მოვიხმე ხელით.
რომ მოვიდა, ხელში ასდოლარიანი ჩავუკუჭე და ვუთხარი:
ასდოლარიანის დანახვაზე სტეპან ზახარიჩს ენა ჩაუვარდა და, სანამ ის რამეს მოისაზრებდა, მე
უკვე შავ „ჯიპში“ ვიჯექი და სოჭის ცენტრისკენ მივდიოდი. წინ მხოლოდ მძღოლი იჯდა. უკან
კი მე და შჩუკინი, რომელმაც მითხრა:
– მთელ ამ სცენას თავიდან ბოლომდე ვადევნებდი თვალს და კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი, რომ
ნამდვილად ბედის რჩეული ხარ.
– რას იზამ, ჩემო კოკი, ნუ დაგავიწყდება, რომ რუსეთში ხარ. რუსეთი კი ამოუცნობი ქვეყანაა და
მას ბოლომდე ვერ ჩაწვდები.
მიუხედავად იმისა, რომ ტიუტჩევი გენიალური პოეტია, ბევრი არ ეთანხმება იმ აზრს, რომ
რუსეთის უნდა გწამდეს და მიაჩნიათ, რომ რუსეთი აუცილებლად უნდა დაშალო, გაანადგურო
და მიწასთან გაასწორო, რადგან მსოფლიოს საფრთხეს უქმნის.
შჩუკინს ჩემ მიერ მოყვანილ ციტატაზე გაეღიმა და მომიგო:
– ჩვენი მტრების შეცდომა ის არის, რომ ისინი ასე არ ფიქრობენ და ჩვენი განადგურება, მოსპობა
და მიწასთან გასწორება სურთ.
– იცი, რას გეტყვი, ჩემო კოკი? კარგია, რომ რუსეთს შენს ქვეყნად თვლი. მე დარწმუნებული ვარ,
რომ საქართველოზე მეტად რუსეთი არ გიყვარს, მაგრამ, კარგად გესმის, რომ ეს ორი
მართლმადიდებლური ერი ერთად უნდა იყოს და ერთობლივი ძალებით გაუმკლავდეს იმ
უამრავ მტერს, რომლებიც გარს გვახვევია.
– დიახ, ნამდვილად.
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ ვალტერ როიტერი იქ, სავარაუდოდ, მარიო მარკესის სახელითაა
ჩასული, ის კი საიუველირო ანტიკვარიატის მაღაზიას ფლობს.
– ახლა გასაგებია.
– ერთი წუთით, სენიორ სოლანა, მე მხოლოდ გუშინ დავიწყე აქ მუშაობა, თანაც, გამყიდველი ვარ
და მსგავსი უფლებამოსილება არ გამაჩნია. ათ წუთს თუ მოიცდით, სენიორ მარიო მარკესი მოვა
და მას დაელაპარაკეთ, მანამდე კი ყავას მოგართმევთ, თუ გნებავთ.
– ხუანი.
– ძალიან კარგი.
– თუ შეიძლება, უშაქროდ.
– აი, ინებეთ, – ხუანმა ყავა დაბალ მაგიდაზე დამიდგა და მკითხა – რისი შეკვეთა გნებავთ?
– განზე გადექი და ზედმეტი მოძრაობა არ გაბედო, თორემ, გესვრი! გარწმუნებ, არ მინდა ამის
გაკეთება და ნუ მაიძულებ!
ხუანი, ისევე, როგორც ყველა მოსადელი, მაღალ დონეზე იყო მომზადებული. მას წარბიც არ
შეუხრია, განზე გადგა, გაეცინა და მომიგო:
– დიახ, მოსადელი ვარ და უამრავი ებრაელისა და არა მხოლოდ ებრაელის მკვლელის მოტაცება
მაქვს დავალებული.
– რას იზამ, ჩემო მეგობარო. ყველას თავისი საქმე აქვს. თქვენ – თქვენი, მე კი – ჩემი, – ვუთხარი
ხუანს და პისტოლეტით ვანიშნე, რომ საწოლზე ჩამომჯდარიყო, – ასეთია ჩვენი პროფესია. დღეს
მე გამიმართლა, ხვალ კი თქვენ გაგიმართლებთ. მშვიდად იჯექით და არ გაინძრეთ, ეს ნაძირალა
უნდა წავიყვანო.
როგორც ვთქვი, მოსადელი კარგად მომზადებული აგენტი იყო, თანაც, ძალიან იდეური და
როიტერის მსგავს ნადავლს ასე ადვილად არ დათმობდა. ამიტომ, მან ვეფხვივით ისკუპა ჩემკენ,
რომ პისტოლეტი წაერთმია, გავენეიტრალებინე და თავისი ნადავლი უკან დაებრუნებინა. მე
სულ ადვილად შემეძლო მისი მოკვლა, მაგრამ, ეს იმიტომ არ გავაკეთე, რომ იმ მომენტში ის ჩემი
ქვეყნის მტერი არ იყო, მხოლოდ და მხოლოდ მეტოქეობას მიწევდა საქმეში. ხუანს პისტოლეტის
ტარი ვთხლიშე შუბლში, გავთიშე და რიკინის ძელზე მივაბი. როცა გამოფხიზლდა, ვუთხარი:
– მაპატიე, ძმობილო, მაგრამ, უნდა დაგტოვო. ეს ნაძირალა კი თან მიმყავს. გარწმუნებ, რომ
დამსახურებულ სასჯელს მიიღებს და სამართლიანობა იზეიმებს.
ფაშისტი ჯალათი, ობერგრუპენფიურერი ვალტერ როიტერი, საბჭოთა სატვირთო გემით
ჩავიყვანეთ ოდესაში, იქიდან კი მოსკოვში გადავაფრინეთ და ის ჯერ სამხედრო ტრიბუნალმა
გაასამართლა და სიკვდილით დასჯის განაჩენი გამოუტანეს, შემდეგ კი ჩამოახრჩვეს...
ისრაელის მთავრობამ საბჭოთა კავშირს როიტერის გადაცემა მოსთხოვა, თუმცა, რა თქმა უნდა,
უარი მიიღო. ებრაული პრესა კი წერდა, რომ „კაგებეს“ სუპერაგენტმა, მოსადს ფაშისტი
დამნაშავე ცხვირწინ ააცალა და გაიტაცა...
– აი, ნახე, რას წერენ ებრაული გაზეთები შენზე, – მითხრა შჩუკინმა როიტერის გატაცებიდან
ერთი თვის შემდეგ, როცა ლუბიანკაზე სხვა საქმეზე ვიყავი მისული.
– მოკლედ, ასეთი საქმეა. ჩვენს კუბელ მეგობრებს დახმარება სჭირდებათ და უნდა დავეხმაროთ.
საქმე ისაა, რომ ფიდელ კასტროზე ტერორისტული აქტი მზადდება და კუბის ლიდერი უნდა
დავიცვათ.
– ეს არც ისე ადვილი საქმეა. კასტრო ნიუ-იორკში „გაეროს“ გენერალური ასამბლეის სესიაზე
სიტყვით უნდა გამოვიდეს და მის ლიკვიდაციას სწორედ ნიუ-იორკში აპირებენ, ჩვენ კი, ამას
ხელი უნდა შევუშალოთ.
– შეუძლებელია.
– რატომ?
– იმიტომ, რომ მან უკვე ხმამაღლა განაცხადა, რომ სასიკვდილო საფრთხის წინაშეც კი არ
დაიხევს უკან, ამერიკაში აუცილებლად ჩავა და „გაეროს“ ტრიბუნიდან ამხელს ამერიკელ
იმპერიალისტებს. ფიდელი თავის სიტყვას არასდროს არღვევს და არც ამჯერად გააკეთებს ამას.
– პრესტიჟი, ღირსება?
– ფიდელ კასტრო მათ მაგრად ჰყავთ ყელში გაჩხერილი და ამერიკისთვის მისი თავიდან
მოშორება უფრო აუცილებელია, ვიდრე საერთაშორისო პრესტიჟი. ასე რომ, კასტრო
საფრთხეშია.
– რა უნდა გავაკეთო?
– ჩვენ და ჩვენმა კუბელმა კოლეგებმა კასტროს დაცვის საიდუმლო გეგმა შევიმუშავეთ, რომლის
შესახებაც თვით ფიდელმა არ იცის.
– ეგ როგორ?
– აეროზოლის შემადგენლობა ისეთია, რომ მას ეს მომენტი არ ემახსოვრება. შენ კი ეტყვი, რომ
კონსპირაციულ ბინაში თავისი ნებით წამოგყვა, რადგან ტერაქტის საშიშროება არსებობდა და
კასტროც დაიჯერებს ამას.
– გასაგებია, – მივუგე შჩუკინს, მერე დავფიქრდი და ვუთხარი – ხომ შეიძლება, ისე მოხდეს, რომ
კასტროს ორეულზე თავდასხმა მოხდეს. მაშინ?
– ახლა უკვე ყველაფერი გასაგებია. კითხვები აღარ მაქვს. იდეალური გეგმაა და აუცილებლად
იმოქმედებს.
ყველაფერი კარგი ისე აგიხდეთ, როგორც „კაგებეში“ შემუშავებულმა გეგმამ გაამართლა. ნიუ-
იორკში ერთი დღით ადრე ჩავედი და ყველაფერს ადგილზე გავეცანი. სამწუხარო ის იყო, რომ
კასტროზე დაგეგმილი ტერაქტი მის ორეულზე განახორციელეს და, მართალია, არ დაღუპულა,
მაგრამ მარჯვენა ფეხი დაკარგა. ასაფეთქებელი მოწყობილობა კასტროს სასტუმროს ნომერში,
კედელში ყოფილა დამონტაჟებული. როგორც მოგვიანებით გავიგეთ, „ცეერუს“ ეს ხაფანგი
წლების წინ ჰქონია დაგებული და ისე ოსტატურად შენიღბული, რომ ნიუ-იორკის პოლიციის
განნაღმვის სამსახურმაც კი, სასტუმროს ნომერი რომ შეამოწმა, საეჭვო ვერაფერი აღმოაჩინა.
ასე ჩაფლავდა ფიდელ კასტროს ლიკვიდაციის მორიგი მცდელობა და, მოხარული ვარ, რომ ამაში
გარკვეული წვლილი მეც მიმიძღვის. მიხარია ისიც, რომ ფიდელ კასტრო დღესაც ცოცხალია და
კვლავაც წარმოადგენს ლათინური ამერიკის თავისუფლებისა და შეუპოვრობის ურყევ
სიმბოლოს.
– საგანგებო საქმე რომ არ იყოს, ოჯახურ იდილიას ნამდვილად არ მოგწყვეტდი. მაგრამ, რას
იზამ, ამ საქმეს შენ სჭირდები და ამიტომ გამოგიძახეთ.
– მზად ვარ, გემსახუროთ. გისმენთ, ამხანაგო გენერალო, – მივუგე შჩუკინს და სმენად ვიქეცი.
ვინმე, პირობითად მას კარლი ვუწოდოთ, ქაბულში სამთავრობო მილიციამ იმის გამო
დააპატიმრა, რომ ერთ-ერთი ავღანელი მაღალჩინოსნის მეუღლეს ჩადრი მოხადა. ეს კი იქ
უდიდეს, სასიკვდილო ცოდვად ითვლებოდა და დიპლომატსაც კი არ აპატიებდნენ. კარლი
რანგით საშუალო დონის დიპლომატი იყო და ეს საქციელი არყით მთვრალმა ჩაიდინა, რაც
ადგილობრივი კანონებით მკაცრად იკრძალებოდა.
კარლის გამო „სეკურიტატე“ თავს ნამდვილად არ შეიწუხებდა, ის რომ მათთვის საჭირო კაცი არ
ყოფილიყო. კარლის გამოხსნით, სწორედ იმის გარკვევა გვინდოდა, თუ რა თამაშს თამაშობდა ის
ავღანეთში.
– გასაგებია.
– აბა, შენ იცი, კოკი. ვფიქრობთ, რომ ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ამბავი უნდა იყოს და შენი დიდი
იმედი გვაქვს.
„სეკურიტატე“ ორ ცეცხლშუა იყო და, სხვა გამოსავალი რომ არ ჰქონდა, დახმარებისთვის მაინც
ჩვენ მოგვმართა. ჩვენ კი, არ „ვჭამეთ“, ჩვენი თამაში ჩავატარეთ და, როდესაც კარლის აღიარების
კადრები რუმინეთის პრეზიდენტ ნიკოლაუ ჩაუშესკუს მიუვიდა, იმავე ღამეს „სეკურიტატეს“
ოთხმა მაღალჩინოსანმა საკუთარ კაბინეტში მოიკლა თავი. კარლი კი ლუბიანკაზე მივიყვანეთ
და მასზე უკვე სხვა პროფილის ჩეკისტები მუშაობდნენ. საბჭოთა სპეცრაზმმა ბათუ აბუ-ჰალილი
და მისი დაცვის რვა წევრი ალყაში მოაქცია და ამოხოცა.
სამიოდე საათის შემდეგ უკვე სანატორიუმის პლაჟზე ვიწექი და ლაჟვარდოვან, მშვიდ ზღვას
გავყურებდი.
– ხომ გითხარი.
– კასკადიორი გგონივარ?
– აბა, ამდენი ტრავმა საიდან გაქვს? რამდენჯერმე არაფერი გითხარი, მაგრამ, არ გამომპარვია,
რომ სხეულის სხვადასხვა ნაწილებზე სილურჯეები და სისხლჩაქცევები გქონდა. ასეთი რამ კი
დარტყმებისგან, დაჯახებებისგან და მსგავსი რამეებისგან ხდება. ნუ გავიწყდება, რომ ექიმი ვარ
და ეს არ გამომეპარება.
– კარგი, რა, მერიკო, რა კასკადიორი, რის სახიფათო პროფესია! უბრალოდ, ასეთი კანი მაქვს და
თითის შეხებაც კი დიდხანს მაჩნდება.
– შენ ტალანტი ხარ, ნამდვილი ტალანტი, ჩემო კოკი და თუ ასე განაგრძე, თვით ეშმაკსაც კი
გააცურებ, – ხშირად მიმეორებდა ხოლმე ინსტრუქტორი, რომელიც განცვიფრებული იყო ჩემი
გარდასახვის უნარით და ეს მთლიანად საკუთარ დამსახურებად მიაჩნდა.
მას მერე მრავალმა წყალმა ჩაიარა. შეიცვალა შენიღბვის ტექნოლოგიები, რომლებიც ძალიან
დაიხვეწა და თითქმის სრულყოფილი გახდა. საქმეში ტექნიკა ჩაერია და, ახლა ამ სფეროში
ფენომენალური მიღწევებია, მაგრამ, ჩემი ღრმა რწმენით, ყველაფერს მაინც პიროვნული
ფაქტორი წყვეტს. თამამად ვიტყვი, რომ, რაც უნდა ულტრათანამედროვე ტექნიკა და
ტექნოლოგიები გეხვიოს ირგვლივ, თუ შენ არ ხარ მაგარი, საქმეს თავს ვერ გაართმევ და
ვერაფერი გიშველის.
ერთხელ ერთი საკმაოდ რთული ოპერაციის ჩატარება დამავალეს, რომელიც მარტოს უნდა
ჩამეტარებინა და თან ორი როლი შემესრულებინა. საქმე ეხებოდა აღმოსავლეთ გერმანიის
სპეცსამსახურის თანამშრომელ ქალს, რომლის ფსევდონიმი იყო „გრეტა“. ის ძალიან ძვირფასი
თანამშრომელი იყო და, ახალგაზრდული ასაკის მიუხედავად, „შტაზის“ მაიორის ჩინს
ატარებდა. გრეტა ევროპის ქვეყნებში მოღვაწეობდა და საკმაოდ მნიშვნელოვან მისიებს
ასრულებდა, თუმცა, „კაგებეში“ ეჭვობდნენ, რომ გრეტა ორმაგი, შეიძლება, სამმაგი აგენტიც კი
ყოფილიყო და ამის შემოწმება გადაწყვიტეს. შჩუკინმა კაბინეტში მიხმო და მითხრა:
შჩუკინმა კარგად იცოდა, რომ ერთგული ქმარი ვიყავი და ეგრეთ წოდებული სექს-ოპერაციები
არ მეპიტნავებოდა, ამიტომ, მსგავსი ტიპის დავალებებს უკიდურეს შემთხვევაში მაძლევდა. ეს
დავალებაც მსგავსი შემთხვევა იყო და, მართალია, გულზე არ მეხატებოდა, მაგრამ, ვუთხარი:
– დიახ, ვიცი, ცენტრიდან უკვე მაცნობეს ამის შესახებ, – მითხრა გრეტამ, რომელსაც
იოტისოდენა ეჭვიც კი არ შეჰპარვია იმაში, რომ რუსი პოლკოვნიკი იგივე ჯონი იყო,
რომელთანაც უკვე ზედიზედ ხუთი დღე ნებივრობდა.
გრეტასგან კონსპირაციულ ბინაში წავედი და ორი დღე იქიდან არ გამოვსულვარ. ორი დღის
შემდეგ კი, „ცეერუელი“ ჯონის ნიღბით დავბრუნდი სასტუმროში, მაგრამ, გრეტას ნახვას არ
ვჩქარობდი. საღამოს გრეტა თავად მეწვია ნომერში, მომიალერსა და ვახშამი შეუკვეთა. თითო
ჭიქა კონიაკი რომ შევსვით, გრეტამ მითხრა:
– ჯონი, საყვარელო, შენისთანა კაცი ჯერ არ მყოლია, ძალიან კარგი ხარ.
– არც მე მყოლია შენისთანა ქალი, – მივუგე გრეტას და საკოცნელად გავიწიე, მან კი არ მაცალა
და მითხრა:
– რა საქმე?
– გისმენ.
– რაო?!
– რა ოპერაციაა და როდის უნდა ჩატარდეს? – ცივი ხმით ვკითხე გრეტას, მან კი მომიგო:
– რა თანხას ითხოვ?
– ოპერაცია ტარდება ზეგ. მისი მიზანი კი თქვენი აქაური რეზიდენტის მოტაცებაა. მე ის უნდა
მოვხიბლო, ოთახში შევიტყუო და დავაძინო, დამხმარე ჯგუფი კი მას გაიტაცებს.
– სად?
– მე შემიძლია, ახლავე ვაცნობო ცენტრს შენი სიტყვები და შენი გაყვანა მოვთხოვო, მაგრამ,
ერთი აზრი მომივიდა თავში და, თუ დამთანხმდები, გარწმუნებ, ამერიკაში უფრო მეტი წონით
ჩახვალ, რაც შენს კარიერას უფრო მეტად წასწევს წინ.
– მითხარი, გისმენ.
– „შტაზსა“ და „კაგებეს“ საპასუხო მანევრი უნდა ჩავუტაროთ და როდესაც მათი ჯგუფი ჩვენი
რეზიდენტის გასატაცებლად მოვა, ისინი დავატყვევოთ და ჩვენ გავიტაცოთ.
– კარგი აზრია, – ჩაეცინა გრეტას, – მეტსაც გეტყვი: ამ ოპერაციას „კაგებეს“ პოლკოვნიკი, ვიღაც
დიმიტრი ხელმძღვანელობს. ვფიქრობ, რომ „ლენგლიში“ უფრო მეტად დამაფასებენ, თუკი მათ
რუს პოლკოვნიკს მივგვრი.
– კარგი, შევთანხმდით.
– დილით შევხვდებით. ახლა კი, ჯერ შენ გადი, ათ წუთში კი მეც გამოვალ, – ვუთხარი გრეტას
და ჩემი ნომრიდან გავისტუმრე.
ყველაფერი კი იმით დასრულდა, რომ, როდესაც გრეტამ რუსი პოლკოვნიკი ხაფანგში „შეიტყუა“
და ის ამერიკელების სპეცჯგუფს უნდა გაეტაცებინა, ამ ჯგუფის წევრები „შტაზის“
ოპერმუშაკები აღმოჩნდნენ, მათ გრეტა დააპატიმრეს, რამდენიმე საათში უკვე ბერლინში
ჰყავდათ და ჰკითხავდნენ. შტაზელებმა თან წაიღეს საიდუმლო ფირიც, რომელზეც ჩემი და
„შტაზის“ სუპერაგენტის დიალოგები იყო ჩაწერილი. ეს გოგონა ოთხმაგი აგენტი აღმოჩნდა და
ერთდროულად იყო დაკავშირებული ბრიტანეთის, ფედერაციული გერმანიის, ისრაელისა და
ამერიკის შეერთებული შტატების სპეცსამსახურებთან. გრეტა გაასამართლეს და სასიკვდილო
განაჩენი გამოუტანეს. თუმცა, შემდეგ მას განაჩენი შეუცვალეს – ოცი წელი მიუსაჯეს და მან ეს
ვადა ბოლომდე მოიხადა. როგორც ვიცი, გრეტა დღესაც ცოცხალია, უკვე გაერთიანებულ
გერმანიაში ცხოვრობს და, როგორც დიქტატურის მსხვერპლი, საკმაოდ სოლიდურ პენსიასაც
იღებს მთავრობისგან. არადა, გრეტა დიქტატურის მსხვერპლი კი არა, ტიპური მოღალატეა და
ღირსეულად დაისაჯა. მადლობა თქვას, რომ სიცოცხლე შეუნარჩუნეს, რადგან, ეგრეთ
წოდებული სანიმუშო დემოკრატიის ქვეყნებში ასეთი დონის მოღალატისთვის, შესაძლოა,
თავიც წაეგდებინებინათ...
მის წინ მწვანე „ფორდმა“ გააჩერა და, როდესაც ის მძღოლის გვერდით მოკალათდა, „ფორდი“
ადგილიდან დაიძრა.
– რა ვიცი, იქ, სადაც ჭიქა ვისკის მიწყალობებენ, – მიუგო ზუევმა მძღოლს, შეათვალიერა და
დაამატა – ძალიან ნაცნობი სახე გაქვს. სად მინახავხარ, ნეტავ?
– საბჭოთა კავშირში...
– რა მაქვს მოსჯილი?
– არ მომკლა, მაპატიეთ.
– სამშობლოს ღალატი უპატიებელი ცოდვაა, – ვუთხარი ზუევს, წიხლი ვკარი და ღია მანქანიდან
უკაცრიელ ტრასაზე გადავაგდე. შემდეგ, მაყუჩიანი პისტოლეტიდან შუბლი გავუხვრიტე და გზა
განვაგრძე...
ნურავის შეეპარება ეჭვი იმაში, რომ საბჭოთა კავშირის დაშლა ამერიკის უწესო თამაშის შედეგი
იყო. ეს ჭეშმარიტებაა, თითქმის მთელი მსოფლიო, მათ შორის ამერიკელებიც აღიარებენ ამას
და, რომ იტყვიან, წყალი არ გაუვა. ამიტომ, ნურავის გაეცინება, თუ ვიტყვი, რომ ასე
გამარჯვებული ამერიკა საბოლოოდ მარცხისთვისაა განწირული და ეს პროცესი უკვე აქტიურად
ვითარდება. ამ ყველაფერს არც განსაკუთრებული ანალიტიკური გონება სჭირდება და არც
ჯადოსნური სარკე. ამერიკას ყველა ის ბოროტება, რაც ცივი ომის დროს თესა, ახლა უხვდება წინ
და მარტო ის რად ღირს, რომ მის მიერვე შექმნილი, გლობალური ტერორისტული მოძრაობა ასი
პროცენტით მასვე შემოუბრუნდა.
საბჭოთა კავშირის დაშლა უკვე დაწყებული იყო, მაგრამ, რამდენიმე წელი მას ჯერ კიდევ
დარჩენოდა, როდესაც პაკისტანში ერთი ძალიან წარმატებული სპეცოპერაცია ჩავატარეთ და
დღეს უკვე საქვეყნოდ ცნობილი პიროვნება ჩუმად ჩავიგდეთ ხელში. ის ახლაც ცოცხალია და
მის პიროვნებას არ დავასახელებ. ამიტომ, პირობითად მას აბდულა ვუწოდოთ.
– ვხედავ, რომ აქედან თავს ვერ დავიძვრენ და განწირული ვარ. ამიტომ, ერთი თხოვნა მაქვს და,
როგორც მეომარმა მეომარს, გთხოვ, გამიგო.
– როგორც გინდა, ისე ამომხადე სული. თუ გსურს, ტყავი გამაძრე, ისევე, როგორც მე ვაძრობდი
ტყავს საბჭოთა მეომრებს. ოღონდ, კაცური ღირსება არ წამიბილწო.
– თქვენ?!
– დიახ, მე და, იცი, რატომ? იმიტომ, რომ ცოცხალი და ჩვენ მხარეზე მყოფი აბდულა ბევრად
უფრო გამოგვადგება, ვიდრე ჩვენ მიერვე ლიკვიდირებული.
– კი, მაგრამ... – სიტყვა გავაწყვეტინე შჩუკინს. მინდოდა, მეთქვა, რომ ის ტყავს აძრობდა
საბჭოთა მეომრებს და თუნდაც ამის გამო არ დაგვთანხმდებოდა თანამშრომლობაზე. შჩუკინმა
კი ხელით გამაჩერა და მითხრა:
შჩუკინის ეს სიტყვები თავში მქონდა ჩაბეჭდილი და, როდესაც დაბმულმა აბდულამ მთხოვა,
რომ მისთვის ღირსება არ შემელახა და ისე მომეკლა, მე მას მივუგე:
– აბდულა, ჩვენ შენი მოკვლა არც კი გვიფიქრია, რომ არაფერი ვთქვათ შეურაცხყოფაზე.
სანამ საუბარს დავიწყებდი, აბდულა ავხსენი და ჩაცმის საშუალება მივეცი. შემდეგ ჩემი
ხელქვეითები ოთახიდან გავუშვი და აბდულას არაბულ ენაზე ოცწუთიანი საუბარი ჩავუტარე,
რომელშიც ყურანიდან ამოღებული ციტატები ჭარბობდა, ბოლოს კი ვუთხარი:
– შენ ჩვენს აგენტობას არ გთავაზობთ, უბრალოდ, გვინდა, დაფიქრდე ჩემს სიტყვებზე, სწორი
დასკვნები გამოიტანო და თავად მიხვდები, ვინ ვინ არის.
აბდულა გავუშვით და მისთვის არანაირი პირობა არ წაგვიყენებია. მას თავისი ბრძოლა არ
შეუწყვეტია, თუმცა ძველებურად საშიში აღარ იყო ჩვენთვის. წლების შემდეგ კი ამერიკას
ჯიჰადი გამოუცხადა...
– ხედავ, ჩემო კოკი, მსოფლიო ჩვენ თვალწინ იცვლება. იმპერია ინგრევა, რუსეთი სუსტდება,
გერმანია ერთიანდება და სულ მალე, ჩვენი ტურფა საქართველო თავისუფალი ჩიტივით
ინავარდებს და ვარდივით აყვავდებაო...
ჩემს ნაცნობს ჯიმი ჰქვია და მსგავს უცნაურ მეტაფორებს ხშირად იყენებდა ხოლმე. მის
სიტყვებზე გულში გამეცინა, მას კი მივუგე:
– ღმერთმა ქნას, ჩემო ჯიმი, რომ არაფერი გაგვიჭირდეს. საქართველო პატარა ქვეყანაა, რუსეთზე
საკმაოდ დამოკიდებულები ვართ და შევძლებთ კი ასე მალე აყვავებას?
– „კაგებე“ რომ აღარ იქნება და ჩვენი სული და გონება პოლიციური წნეხისგან გათავისუფლდება,
შენ ვერც კი წარმოიდგენ, რა სიდიდის მწვერვალებს დავიპყრობთ. ქართველი კაცის ამბავი არ
იცი?!
– ღმერთმა გისმინოს, ჩემო ჯიმი, შენს პირს შაქარი. აბა, კარგად იყავი, მეჩქარება, – ვუთხარი
ჯიმის და წამოვედი, რადგან კიდევ ბევრს ილაპარაკებდა და მისი მოსმენა ნამდვილად არ
მინდოდა.
ახლახან რომ შევხვდი ჯიმის, ის ჩაფიქრებული მოდიოდა ქუჩაში და, რომ არ შევხმიანებოდი,
გვერდით ჩამივლიდა. მას მკლავზე მოვკიდე ხელი და ვუთხარი:
ჯიმის სიტყვები შხამიანი ისარივით მომხვდა გულში, რადგან, სწორედ მეც ასე ვფიქრობდი.
თანაც, მიმაჩნდა, რომ ჩვენი უბედურება ჯიმისნაირი ადამიანების ბრალი იყო. მე ძალიან
მაინტერესებდა ჯიმის ასეთი ტრანსფორმაცია. ამიტომ, რესტორანში დავპატიჟე და, სუფრას რომ
მივუსხედით, ვუთხარი:
– ვცდებოდი, ჩემო კოკი, ვცდებოდი. ამერიკამ რუსეთის წინააღმდეგ წაგვაქეზა, შემდეგ კი განზე
გადგა, გვაომა და ახლა გვეუბნება, მასთან ურთიერთობა გამოისწორეთო. როგორ? მას ჩვენი
ტერიტორიის მეხუთედი აქვს დაპყრობილი, დიპლომატიური ურთიერთობები გავწყვიტეთ და
თითქმის ყველანაირი ხიდი ჩატყდა ჩვენ შორის. ასეთ პირობებში კი ძალიან ძნელია, თუნდაც
პოსტსაბჭოურ სტატუს-კვოს დაუბრუნდე.
– რას ამბობ, კოკი! – წამოენთო ჯიმი, – როგორ თუ საგანგაშო არაფერია! არაფერი კი არა,
სასწრაფოდ გლოვის ზარები უნდა ჩამოვკრათ, დავივიწყოთ ერთმანეთის წყენა, გავერთიანდეთ
მთელი ერი და გადავურჩეთ იმ გლობალურ საშიშროებას, რასაც ამერიკანიზაცია ეწოდება. შენ
იცი, რას ნიშნავს ამერიკანიზაცია?
– არა, არა, – თავი გააქნია ჯიმიმ და მწარე ღიმილით დაამატა – ამერიკანიზაცია, რუსეთის
დაშლას ნიშნავს. ამ საქმეში კი მთავარ იარაღად საქართველოს გამოყენება უნდათ. რუსეთს კი ეს
არ აწყობს და, იცი, რატომ? იმიტომ, რომ საქართველოს ნატოში შესვლა კავკასიის რღვევას
გამოიწვევს; კავკასიის რღვევა კი რუსეთის დაშლის საწინდარია და, დარწმუნებული ვარ, რომ
რუსეთი ამას არ დაუშვებს. გესმის, რა ხდება?
ჯიმის რომ არ ეთქვა, ისედაც კარგად მესმოდა, რაც ხდებოდა. ამერიკა საქართველოს რუსეთის
წინააღმდეგ იყენებს და ამ ბრძოლაში ჩვენი განადგურება ფეხებზე ჰკიდია. მე ეს, რა თქმა უნდა,
ძალიან კარგად ვიცოდი, მაგრამ, მხრები ავიჩეჩე და მივუგე:
– რა ხდება, ჩემო კოკი და, ამერიკა ჩვენ რუსეთის წინააღმდეგ საზარბაზნე ხორცად გვიყენებს.
უნდა, რომ ჩვენ დაგვატაკოს მასთან, როგორც ეს უკვე ორჯერ ქნა და არ აინტერესებს, ცოცხლები
დავრჩებით თუ დავიღუპებით. ახლა გესმის?
– მესმის, მესმის, ჩემო ჯიმი, მაგრამ, რასაც ახლა შენ ამბობ, ის მაშინ უნდა გცოდნოდა, როცა
გლობალური ცვლილებები გიხაროდა და ამერიკას აღმერთებდი. მართალი ხარ, ამერიკამ
მოახდინა 9 აპრილის პროვოცირება და ეს გახდა საბჭოთა კავშირის დაშლის ერთ-ერთი მთავარი
კატალიზატორი. ამერიკამვე დაგვატაკა რუსეთთან 2008 წლის აგვისტოში. შემდეგ განზე გადგა
და, ჩვენი ტერიტორიებისა და ადამიანთა მსხვერპლის საფასურად, პამპერსები და წყალი
გამოგვიგზავნა. ვალად გამოყოფილი 2 მილიარდი დოლარი კი მთავრობის ვირთხებმა შეჭამეს –
იმ ვირთხებმა, ვინც ხალხს სასაკლაოზე მიერეკებოდა, თავიანთი ოჯახები კი ოქროებითურთ
უცხოეთში გახიზნეს.
– მართალი ხარ, ჩემო კოკი, მართალი. უნდა მცოდნოდა, მაგრამ, არ ვიცოდი. ამერიკა ღმერთად
არ უნდა დამესახა და უფრო წინ უნდა გამეხედა, – მითხრა ჯიმიმ, თავი ჩაღუნა და თვალებიდან
ცრემლები წამოუვიდა.
ჯიმისნაირი მსხვერპლი ადრეც იყო, ახლაც ბევრია და ალბათ, მომავალშიც იქნება. ასეთია
იმპერიული, ტოტალიტალური სახელმწიფოს და მისი სატელიტის ზნე. ნურავინ იფიქრებს, რომ
თვით დემოკრატიის შუქურა ამერიკის შეერთებულ შტატებში არ ხოცავენ სახელმწიფოს
კრიტიკოსებს. აბა, იქ ხოცავენ, თუ ხოცავენ. ისევე, როგორც ეს საბჭოთა კავშირში ხდებოდა.
მაგრამ, ამერიკისა და საბჭოთა კავშირისგან განსხვავებით, საქართველოში პოლიტიკურ
მოწინააღმდეგეებს არა სახელმწიფო ინტერესებიდან გამომდინარე ხოცავენ, არამედ, როგორც
პირად მტრებს და აქ სახელმწიფო ინტერესები არაფერ შუაშია.
– დიახ, გავეცანი.
– ამხანაგო გენერალო, აქ წერია, რომ ქართველი ერი გაწყდება და მის ადგილს რაღაც
გაურკვეველი ჯარის ნაწილები დაიკავებენ. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ საბჭოთა კავშირში არ
ვიქნებით. თქვენ გჯერათ ამის?
– ჩემო კარგო, ჩვენ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ, რომ ეს არ მოხდეს. მაგრამ, ნურც ასეთ რამეს
გამოვრიცხავთ.
– არ გეწყინოთ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, მაგრამ, სწორედაც რომ გამოვრიცხავ ასეთ რამეს. ჩვენი
დიადი ქვეყნის დაშლა არარეალურია და არ მჯერა.
შჩუკინი ისე იყო გამძვინვარებული, რომ საკუთარ თავს არ ჰგავდა. იმ პერიოდში მე მის
კაბინეტში მომიწია ვიქტორ იაკოვლევიჩის ლოდინი. შჩუკინი ანდროპოვთან იყო გამოძახებული
და რომ დაბრუნდა, აყვირდა:
წლების მერე, პოსტსაბჭოთა პერიოდში, როდესაც აგვისტოს ომიც ჩავლილი იყო, შჩუკინს
თბილისში შევხვდი. ჩვენ ერთ-ერთ ღია კაფეში დავსხედით და მან მითხრა:
– ოცდაათი წლით რომ ჩასვეს ციხეში „გრუს“ წყალობით? – კითხვითვე ვუპასუხე შჩუკინს. მან
თავი დამიქნია და მითხრა:
– დაგებარებინეთ და მე ჩამოვიდოდი.
– არა, ასე ჯობია. მოკლედ, მისმინე. შენ რომ გადმოიბირე და საიდუმლო გეგმები მოატანინე, ის
კაცი ახლა თბილისშია და თქვენს მთავრობას საიდუმლოდ ჰყავს გამომწყვდეული. შენ
მაქსიმალურად უნდა ეცადო, რომ ის გამოიხსნა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, პროვოკაციაა
მოსალოდნელი და ამერიკელები თქვენი მთავრობის მეშვეობით არასასურველ ოპონენტს
მოიშორებენ.
– რა პროვოკაციისთვის?
– ზუსტად არ ვიცი, მაგრამ, ვფიქრობ, რომ მას მოკლავენ, ჩვენ მიერ ოკუპირებული ტერიტორიის
საზღვარზე დააგდებენ და იტყვიან, რუსებმა მოკლესო. ამით ამერიკელები ორ კურდღელს
დაიჭერდნენ: ერთი მხრივ, თავიდან მოიშორებენ მას, მეორე მხრივ კი, კიდევ ერთხელ „ამხელენ“
რუსებს პროგრესულად მოაზროვნე ადამიანების ხოცვა-ჟლეტაში.
წარმოიდგინეთ, რამდენი შინაგანი ძალა და რწმენა სჭირდება კაცს, რომ 30 წელი ციხეში
გაატაროს, არ გატყდეს, გამოვიდეს და კვლავ იმ საქმეს მოჰკიდოს ხელი, რისთვისაც ის დასაჯეს.
მიუხედავად იმისა, რომ უმაღლესი კატეგორიის სპეცმომზადება მაქვს გავლილი, ნამდვილად არ
ვიცი, შევძლებდი თუ არა იმ კაცივით გაძლებას და ყველაფრის გაგრძელებას. თუმცა, კოჯრის
სპეცსკოლაში ყველანაირი ექსტრემალის, მათ შორის ციხეში გაძლების კურსიც გავიარე.
დავასრულე თუ არა სწავლა, ინსტრუქტორმა მითხრა:
– მაგარი ხარ და, ალბათ, ყველაზე საშინელ ციხეშიც დიდხანს გაძლებ, მაგრამ, სამ რჩევას მოგცემ:
ეცადე, რომ ტყვედ არ ჩავარდე; თუ ტყვედ ჩავარდი, სცადე, თავი მოიკლა; ხოლო, თუ
მაინცდამაინც ციხეში აღმოჩნდი, გაქცევაზე იფიქრე და პირველივე ხელსაყრელი მომენტი
გამოიყენე ამისთვის.
– ავღანეთში მძიმე მისია შეასრულეთ და ღირსეულად გაართვით მას თავი. იმედი მაქვს,
თქვენდამი დაკისრებულ ყველა მისიას ასევე ღირსეულად გაუმკლავდებით.
– ახლა ანდრეი ლუკიჩი მოვა და თქვენი მომავალი მისიის დეტალებს გაგაცნობთ, – მითხრა
შჩუკინმა.
საბჭოთა არალეგალი აგენტის შესახებ, ლუბიანკაზე ბევრი არაფერი უთქვამთ, მხოლოდ მისი
გამოხსნა და სამშვიდობოზე გამოყვანა დამავალეს. ანუ, მაშინ მე რიგით ბოევიკ-სუპერმენის
ფუნქციებს ვასრულებდი და საქმის კურსში სრულად არავის შევყავდი. გამომგზავრების წინ
მუხინმა მითხრა:
– კოკი, კარგად დაიმახსოვრე: რაც არ უნდა მოხდეს, ობიექტი აუცილებლად უნდა გამოიყვანო
უსაფრთხო ტერიტორიაზე. დავუშვათ, სროლაში მოყევით და ობიექტი მოგიკლეს. არავითარ
შემთხვევაში არ მიატოვო, ასეთ შემთხვევაში, უსაფრთხო ტერიტორიაზე მისი ცხედარი
გამოიტანე.
ობიექტი სამოციოდე წლის მამაკაცი იყო და მას სუდანის უდაბნოში მივაგენი, სადაც
ტემპერატურა პლუს ორმოცდაათ გრადუსზე ქვევით არ ჩამოდიოდა. მას მე პაროლით
დავეკონტაქტე და სწორედ დროზე მივუსწარი რადგან, მონური შრომისგან ისე იყო
დაუძლურებული, რომ გადაადგილება უჭირდა. კატორღაზე ჩვენ ერთად თვე-ნახევარი
გავატარეთ. ერთ ღამეს კი ორი ზედამხედველი გავგუდე, მათ პისტოლეტები და ავტომატები
ავართვი. შემდეგ „ჯიპი“ გავიტაცე, რომელზეც დაზგური ტყვიამფრქვევი იყო დამაგრებული და
კატორღიდან მოვუსვით. ისე მოხდა, რომ გზაში სამხედრო პატრულს გადავაწყდით და მათთან
შეტაკება მოგვიწია. აი, იქ გამოგვადგა დაზგური ტყვიამფრქვევი და ავტომატები. სამხედროები
გავჟლიტეთ და, კიდევ კარგი, რომ ბენზინი არ გაგვითავდა. ეთიოპიის საზღვრამდე მივაღწიეთ,
იქიდან კი უსაფრთხო ადგილას მივედით და დამხმარე ჯგუფმა, ინდოეთის ოკეანის გავლით,
სამშობლობში ჩაგვიყვანა.
– უჩინარი კაცი. მას თითქმის თხუთმეტი წელიწადია, ვეძებთ და დანამდვილებით ვიცით, რომ
ხვალ იმ მიღებაზე იქნება. ეს ადამიანი ხუთი წლის განმავლობაში გვატყუებდა. ის „ცეერუში“
გვყავდა შეგზავნილი, თუმცა, გაგვყიდა და მტრის მხარეზე გადავიდა. ხუთწლიანმა
დეზინფორმაციებმა ჩვენს ქვეყანას დიდი ზარალი მიაყენა და ის უნდა განადგურდეს. იცოდე,
კოკი, მისი მოხელთების სხვა შანსი, შეიძლება, არც მოგვეცეს, ამიტომ, ზუსტად და ეფექტურად
უნდა იმოქმედო.
„უჩინარი კაცის“ ლიკვიდაციამ დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია „ცეერუში“, რადგან, მას თვალის
ჩინივით უფრთხილდებოდნენ. მომხდარის გამო, რამდენიმე მაღალჩინოსანმა თანამდებობა
დაკარგა. რა თქმა უნდა, ხელი მოსკოვისკენ გამოიშვირეს, ყველაფერში „კაგებეს“ დასდეს ბრალი
და ამერიკულმა და პროამერიკულმა პრესამ მორიგი ანტისაბჭოური ისტერია გააჩაღა. თუმცა,
ჩვენები ამას ჩვეული სიმშვიდით შეხვდნენ და ფარულად ზეიმობდნენ, რადგან, ერთ-ერთი
ყველაზე მოუხელთებელი მოღალატე მოიშორეს თავიდან.
– ერთი ნაძირალითა და მოღალატით ნაკლები გახდა. ყოჩაღ, კოკი, ამერიკელებს მორიგი სეირი
ვუჩვენეთ, – მითხრა შჩუკინმა, როდესაც მოსკოვში ჩავედი და გენერალს ლუბიანკაზე ვეწვიე.
მოღალატეების თემა ყველგან და ყოველთვის აქტუალური იყო და რომ არა ამ კატეგორიის
ნაძირლები, ცხოვრება ბევრად უკეთესი იქნებოდა. ღალატი, ჩემი აზრით, ყველაზე
მომაკვდინებელი ცოდვაა, შენდობას არ იმსახურებს და სიკვდილით უნდა დაისაჯოს.
მოღალატის გამოსწორება წარმოუდგენლად მიმაჩნია – ერთხელ თუ გაყო ადამიანმა თავი ამ
მარყუჟში, აუცილებლად დაიღუპება. პირადად მე, ღალატს ვერაფრით გავამართლებ და
იოტისოდენადაც არ მჯერა იმ კოლეგების, რომლებიც აცხადებენ, იდეური მოსაზრებებით
ვმოქმედებდით, როცა მოწინააღმდეგეზე ვმუშაობდითო. ასეთი რამ გამორიცხულია.
მოღალატემ, როდესაც ის ამ გზაზე დგება, მშვენივრად უწყის, რას სჩადის და ყველაფერს
შეგნებულად აკეთებს, ესე იგი, შეგნებულად ღალატობს...
პეტროვიჩზე ამბობდნენ, რომ ის ძველი ქილერი იყო. არც ერთხელ არ ჩაუგდია დავალება და
ყოველთვის სუფთად, „უკუდოდ“ მუშაობდა და ჩვილ ბავშვსაც არ დაინდობდაო. ის 60 წლის
იყო, მაგრამ, თავისზე ორჯერ ახალგაზრდაზე ყოჩაღად გამოიყურებოდა და ისეთი ცივი
თვალები ჰქონდა, რომ მათი დანახვისას ტანში გაგაჟრჟოლებდა. თუმცა, მე მისი არ მეშინოდა და
ყოველთვის თამამად ვუყურებდი თვალებში. ის, რა თქმა უნდა, მშვენივრად ამჩნევდა ამას და,
მართალია, არ გამოხატავდა, მაგრამ, ვგრძნობდი, რომ ვერ მიტანდა და, ნება რომ მოეცათ,
სიამოვნებით გამიხვრეტდა შუბლს... მან ჩვეული მზერა მომაპყრო და მკითხა:
– ის, რომ ლიკვიდაცია ისე უნდა განვახორციელო, რომ ჩემი აღმოსაჩენი კვალი არ დავტოვო.
– დიახ.
– ბრძანეთ.
– დავუშვათ, ობიექტი თავის ბინაში გაანადგურე და უნდა წამოხვიდე, ამ დროს კი ოთახში მისი 5
წლის შვილიშვილი შემოვიდა, რომელმაც დაგინახა. რას იზამ?
– არ გეთანხმებით.
– რატომ?
– არა, შენიღბულად წავალ, – ჯიუტად მივუგე პეტროვიჩს და ეს იყო ერთადერთი შემთხვევა ჩემი
სწავლების პერიოდში, როდესაც ინსტრუქტორის მიმართ ჩემი უარყოფითი დამოკიდებულება
გამოვხატე. თუმცა, პეტროვიჩმა ეს არ შეიმჩნია და მითხრა:
– დავუშვათ, ფეხმძიმე ქალმა იარაღი მოგიშვირათ. რას იზამთ ასეთ შემთხვევაში?
– თუ იარაღის წართმევას ვერ შევძლებ, მაშინ მას მსუბუქად დავჭრი ხელში, იარაღს
გავაგდებინებ და სასწრაფოდ გავეცლები იქაურობას.
წლების მერე, უკვე პოსტსაბჭოურ პერიოდში 200 000-დოლარიანი შეკვეთა მივიღე და ობიექტს,
რომელიც სოხუმში, უზარმაზარ სახლში მარტოდმარტო ცხოვრობდა, შუაღამეზე თავზე
წამოვადექი:
ხანდაზმული ასაკის მიუხედავად, ობიექტი საკმაოდ კარგად გამოიყურებოდა და, ნება რომ
მიმეცა, თავად გამომასალმებდა სიცოცხლეს. მაგრამ, მე მას ბალიშის ქვეშ შეყოფილი ხელი
დავუჭირე და პისტოლეტი ავართვი. შემდეგ, მეორე პისტოლეტიც ავართვი და, როცა
დავრწმუნდი, რომ განიარაღებული იყო, ვუთხარი:
– კოკი, კოკი, ჩვენო ყველაზე ნიჭიერო კურსანტო! – მითხრა პეტროვიჩმა და ვითომ არაფერიო,
დაამატა – რისთვის გარჯილხარ, ჩემთან რამ მოგიყვანა?
– კი მაგრამ, რა დაგიშავე?
– შეკვეთა მაქვს.
– მახსოვს.
– მერე? განა უმწეო მოხუცის მოკვლა ისეთივე ამორალური საქციელი არ არის, როგორც ბავშვის
ან ფეხმძიმე ქალის მკვლელობა?
– თქვენნაირის ლიკვიდაცია, ჩემი აზრით, კეთილი საქმეა.
– ძველმა ცოდვამ მოგაკითხათ. კიევში, თქვენ ერთი გამომძიებლის ოჯახი გაწყვიტეთ. თუმცა,
მისი 10 წლის შვილი დამალული იყო და გადარჩა. მან დაგიმახსოვრათ და, რომ გაიზარდა,
თქვენი მოკვლა შემიკვეთა. ვინ იცის, რამდენი ასეთი საშინელება გაქვთ ჩადენილი?
– რას იზამ, ჩემო კარგო! ასეთი დავალება მქონდა და ურჩობას ვერ გავბედავდი.
„რაც ნაკლები ადამიანი გიცნობს, მით ნაკლები შანსია, რომ გაიშიფრო“, – დაახლოებით ასე
ჟღერს ერთ-ერთი „კაგებეშნიკური“ ლოზუნგი და მართალიცაა. ჩვენი პროფესიის ადამიანებს
ყველაზე მეტად სჭირდებათ კონსპირაცია, რადგან, უამრავი შინაური და გარეული მტერი გვყავს,
რომლებიც მზად არიან, გაგვანადგურონ და, რაც არ უნდა კარგად ფლობდე შენიღბვის
ხელოვნებას, თუკი პიროვნულად გაიშიფრე, მეტი შანსია, რომ მოგაგნონ და ბოლო მოგიღონ.
ამის მსურველი კი, როგორც უკვე ვთქვი, ჩვენ ბევრი გვყავს, თანაც, არცთუ ისე იშვიათად
გწირავს თვითონ ის, ვინც უშუალოდ გგზავნის საქმეზე და შენ შესახებ ყველა ინფორმაციას
ფლობს. ჩემს ცხოვრებაში ასეთი ადამიანი ორია – ვიქტორ იაკოვლევიჩ შჩუკინი და ანდრეი
ლუკიჩ მუხინი. ეს ორი გენერალი, ჩემი „კაგებეშნიკური“ კარიერის დროს, ჩემზე თითქმის ყველა
ინფორმაციას ფლობდა. მათ ყოველთვის იცოდნენ, თუ სად ვიმყოფებოდი და, სურვილის
შემთხვევაში, თავისუფლად შეეძლოთ ჩემი თავიდან მოშორება. მაგრამ მათ ეს არასდროს
მონდომებიათ და ამ გარემოებამაც ითამაშა დიდი როლი ჩემს „კარიერულ დღეგრძელობაში“.
რა თქმა უნდა, არ გამჭირვებია იმის მიხვედრა, თუ რამხელა რისკზე წავიდა ჩემ გამო „კაგებეს“
ერთ-ერთი ცენტრალური მაღალჩინოსანი ფიგურა და ვუთხარი:
– რას მირჩევთ?
გენერლის ლიკვიდაცია არც ისე რთული საქმე იყო და მე ის ჩვეულ, მაღალ დონეზე შევასრულე.
უბრალოდ, ისეთი დრო შევარჩიეთ, როდესაც ბრეჟნევი დასასვენებლად იყო წასული. მოსკოვში
რომ დაბრუნდა, გენერლის მკვლელობის საქმის ძიებით თავი არ შეუწუხებია. ეს ისტორია იმის
ნათელი დასტურია, რომ „კაგებეში“ საიმედოდ იცავდნენ თავიანთ თანამშრომლებს თვით
ქვეყნის პირველი პირებისგანაც კი. მთავარი იყო, მოღალატე არ ყოფილიყავი, სამშობლოსთვის
პირნათლად გემსახურა და მისგან ყველა იმ სიკეთეს მიიღებდი, რაც საჭირო იყო ნორმალური
ადამიანისთვის. „კაგებე“ არასდროს ტოვებდა უყურადღებოდ გასაჭირში ჩავარდნილ თავის
თანამშრომელსა და მის ოჯახს.
– რა სიურპრიზი?
ნამდვილად ვერ წარმოვიდგენდი, თუ იური ტიხონოვი ქართველი იყო და, ისე გამიხარდა, რომ
გადავეხვიე და ვუთხარი:
– ტიხონოვი რუდოლფ აბელის დონის ფიგურაა. მინდა იცოდე, რომ შენ უდიდესი პიროვნება
გადაარჩინე და გამოჰგლიჯე „ცეერუს“ კლანჭებს, ამიტომ, შეგიძლია, იამაყო ამით.
ერთი ცხელი ზაფხულის დღეს, მეკავშირემ სოჭში მომძებნა, სადაც ოჯახთან ერთად
ვისვენებდი, თვითმფრინავის ბილეთი გადმომცა და მითხრა, რომ სასწრაფოდ მოსკოვში უნდა
გადავფრენილიყავი. მეკავშირესთან შეხვედრიდან სამი საათიც არ იყო გასული, როდესაც
შჩუკინის კაბინეტში შევდგი ფეხი და მასთან მყოფ იური ტიხონოვს მოვკარი თვალი, რომელსაც
ეტყობოდა, რომ ძალიან აღელვებული იყო. თუმცა, არალეგალური მუშაობის წლებში
გამომუშავებული სიმტკიცის წყალობით, არ იმჩნევდა. ტიხონოვი წამოდგა, ხელი ჩამომართვა,
გადამეხვია და მითხრა:
– შეტყობინებაში წერია, რომ იური ტიხონოვი დასავლეთ ბერლინში უნდა ჩავიყვანოთ და ხელში
რომ ჩაიგდებენ, მაშინ გვეტყვიან, თუ სად დატოვებენ გოგონას.
– ალბათ, ის ვერ მოუნელებიათ, თითქმის გაშიფრული აგენტი ცხვირწინ რომ ავაცალეთ, – ვთქვი
მე. ტიხონოვმა კი თავი გააქნია და მითხრა:
– არა მგონია. როგორც ჩანს, „ცეერუში“ აინტერესებთ, ვფლობ თუ არა ინფორმაციას მათი
ჯაშუშური ქსელის შესახებ ლათინურ ამერიკაში. „ცეერუ“ იქ ფართომასშტაბიან არეულობებს
გეგმავს და ჯაშუშური ქსელის გარეშე ამას ვერ შეძლებენ, გაშიფრული ქსელი კი ქმედუუნაროა.
მე მთელი ინფორმაცია ჩვენებს მოვახსენე და, დარწმუნებული ვარ, რომ ამის გაგება სურთ
ჩემგან.
– კონკრეტულად?
– იძულებითად ცუდი.
– აბსოლუტურად გეთანხმები, ჩემო კოკი, მაგრამ, სხვა გზა არ გვაქვს და ოპერაცია სუფთად უნდა
ჩატარდეს.
– მეც მასე ვფიქრობ. ახლა კი ბაზაზე გაემგზავრე და სპეცინსტრუქტაჟი გაიარე. აბა, შენ იცი,
ყველაფერი შენებურად სუფთად მოაგვარე, – მითხრა შჩუკინმა.
მე და ჩემი ჯგუფის ოთხი წევრი მაიამიში ოპერაციის დაწყებამდე სამი საათით ადრე ჩავედით.
იქვე გავიარეთ დამატებითი ინსტრუქტაჟი, საჭირო აღჭურვილობა მივიღეთ და თვითმფრინავში
ავედით. მაშინ მგზავრებს თითქმის არ ამოწმებდნენ, განსაკუთრებით – შიდა რეისებზე და
იარაღი და ასაფეთქებელი მასალები ყოველგვარი პრობლემების გარეშე შევიტანეთ ლაინერში.
აფრინდა თუ არა თვითმფრინავი, სულ რაღაც წუთ-ნახევრის მერე, უკვე პილოტის კაბინეტში
ვიმყოფებოდი, წელზე ასაფეთქებელი ნივთიერება მქონდა შემოკრული, ხელში ებრაული „უზი“
მეჭირა და პილოტს ვუთხარი:
– კარგი, სერ, არ აღელდე. ყველაფერს ისე გავაკეთებთ, როგორც მიბრძანებთ, – მითხრა ეკიპაჟის
მეთაურმა, კურსი შეცვალა და ჩვენ კუბისკენ დავიძარით.
როგორც მოგვიანებით, უკვე მოსკოვში ჩასვლის შემდეგ, შევიტყვე, მერი, თურმე, დასავლეთ
ბერლინში ჰყავდათ ამერიკელებს. ჩვენი თვითმფრინავი ჯერ კიდევ ჰაერში იმყოფებოდა,
როდესაც გატაცებული გოგონა აღმოსავლეთ ბერლინში გადმოიყვანეს და ჩვენი საელჩოს
წარმომადგენელს პირადად ჩააბარეს.
ჰავანაში რომ დავეშვით, მე და ჩემი ჯგუფის წევრები იქაურობას მოგვაშორეს. ნახევარი საათიც
არ იყო გასული, რომ სპეციალური თვითმფრინავით მოსკოვში მივფრინავდით. ამერიკული
თვითმფრინავის მგზავრებს კი კუბის მთავრობის წარმომადგენლები ეწვივნენ, ისინი
სასტუმროში წაიყვანეს, ასადილეს, დაასვენეს და საღამოს უკან გაამგზავრეს...
ჩემი მონათხრობიდან ნათლად ჩანს, რომ აკრძალულ თამაშებს სათავე სწორედ ამერიკელებმა
დაუდეს და, როდესაც ადეკვატური პასუხი მიიღეს, ამ ბინძური ტექნოლოგიების დახვეწას
შეუდგნენ. მე იმის მტკიცებას არ შევუდგები, რომ „კაგებეში“ ფრთიანი ანგელოზები მუშაობდნენ
და მხოლოდ სიკეთეს აკეთებდნენ, მაგრამ, აკრძალული ხერხების გამოყენებას ყოველთვის
ვერიდებოდით და ამას უკიდურეს შემთხვევაში მივმართავდით – მხოლოდ მაშინ, როცა
მტრისთვის ადეკვატური პასუხი იყო გასაცემი.
გაგანია ცივი ომის დროს, როდესაც ამერიკა-საბჭოთა კავშირის დაპირისპირება პიკს აღწევდა,
ჩვენმა დაზვერვამ დადასტურებული ცნობა მიიღო იმის შესახებ, რომ ამერიკელები მსხვილ
ეკონომიკურ დივერსიას გეგმავდნენ საბჭოთა კავშირის წინააღმდეგ და ამისთვის სპეციალური
გეგმაც ჰქონდათ შემუშავებული. ამ გეგმის მიხედვით, ამერიკელებს საბჭოთა კავშირის
ტერიტორიაზე ორმოცდაათი მილიარდი ყალბი მანეთი უნდა შემოეტანათ პირველ ეტაპზე და
თუ წარმატებით განახორციელებდნენ ამ ჩანაფიქრს, მაშინ თანხის რაოდენობას მნიშვნელოვნად
გაზრდიდნენ. ჩვენი წყარო გვატყობინებდა, რომ ამერიკელებს საამისოდ თითქმის ყველაფერი
მზად ჰქონდათ. ქალაქ ოკლაჰომაში, მიწის ქვეშ, სპეციალური ბუნკერი ჰქონდათ მოწყობილი,
რომელიც თანამედროვე ტიპოგრაფიული დანადგარებით იყო აღჭურვილი და იქ თითქმის
სრულყოფილებამდე მიყვანილი საბჭოთა მანეთები იბეჭდებოდა. ეს ვერაგული გეგმა ძალიან
საშიში იყო ჩვენი ქვეყნისთვის და, როდესაც ამის შესახებ ანდროპოვს აცნობეს, მან ადეკვატური
ზომების მიღების ბრძანება გასცა. ჩვენი დაზვერვის ცნობით, ამერიკული სპეცოპერაცია,
კოდური სახელწოდებით – „თუმნიანი“, სამ თვეში უნდა დაწყებულიყო. ანდროპოვმა ბრძანა,
რომ ამერიკელებისთვის დაგვესწრო. ამიტომ, საბჭოთა დაზვერვამ ადეკვატურ ზომებს მიმართა
და სულ რაღაც ორ თვეში, უკვე მზად იყო ამერიკული ყალბი დოლარების უმაღლეს დონეზე
დახვეწილი საბეჭდი მოწყობილობა და, ამერიკელებისგან განსხვავებით, ამ დივერსიული
ფულის ამერიკაში გავრცელების მარტივი და ეფექტური მეთოდები შევიმუშავეთ.
კონკრეტულად კი, დათქმულ დღეს, ანუ ამერიკული დივერსიული ოპერაციის დაწყებამდე ორი
კვირით ადრე, ამერიკის ყველა შტატში, სხვადასხვა ხალხმრავალ ადგილებში, ორმოცდაათი
მილიარდი დოლარი იქნა დაბნეული, რომელსაც ადამიანები ჭიანჭველებივით დაესივნენ და
დაიტაცეს... პარალელურად კი, ოკლაჰომის საიდუმლო ბუნკერი აფეთქდა და საბჭოთა ფულის
საბეჭდი მთელი მოწყობილობა ნაცრად იქცა. სწორედ ამ აფეთქებას ვხელმძღვანელობდი მე და
ამ აქციით ამერიკელებმა ხელი აიღეს თავიანთ ვერაგულ ეკონომიკურ დივერსიაზე საბჭოთა
კავშირის წინააღმდეგ. ყალბი ორმოცდაათი მილიარდი დოლარის ამოღებას კი თითქმის ერთი
წელი მოანდომეს და მილიარდი დოლარის ზარალი განიცადეს.
– რას გულისხმობთ?
– მაიამი-ნიუ-იორკის რეისის გატაცებისა და ფულის ამბებს, – მომიგო ვიქტორ იაკოვლევიჩმა, –
ხომ ხედავ, მათ ერთი სიტყვაც არ დაუსველებიათ იმის შესახებ, რომ ეს ჩვენ გავაკეთეთ, არადა,
ეს ხომ მართლა ჩვენ გავაკეთეთ და ამერიკელებმა ამის შესახებ ზუსტად იციან.
– ეს იმიტომ, ვიქტორ იაკოვლევიჩ, რომ საკუთარი სისუსტეები დაფარონ. მათ რომ ეს აღიარონ,
ამით საკუთარ უსუსურობაზე უნდა მოაწერონ ხელი, ამას კი ისინი არ იზამენ. ამიტომ, ჩვენზე
სიტყვას არ ასველებენ და ყველაფერს ჩქმალავენ.
– სწორედაც რომ ასეა და ამიტომაც ვთქვი, რომ ამერიკელებს სწორი დასკვნები გამოაქვთ
თავიანთი შეცდომებიდან-მეთქი, – მითხრა შჩუკინმა, – ახლა კი საქმეზე გადავიდეთ.
– ისეთი რა ჩაიდინა?
– მილიციელებს ის ჯერ კიდევ ოცი წლის წინ შეეკრა, მილიცია თავის სასარგებლოდ ამუშავებდა
და მის ყველა დანაშაულზე თვალს ხუჭავდა, მათ შორის მკვლელობებზეც კი.
– მკვლელობებს პატიობდნენ?
– ჰო. თხუნელას ორი კანონიერი ქურდი – მისი უშუალო კონკურენტები ჰყავს გასაღებული.
ისინი მილიციასთან არ თანამშრომლობდნენ და თხუნელასაც ხელს უშლიდნენ კარიერულ
აღმასვლაში. ერთი სიტყვით, თხუნელა უაღრესად ინფორმირებული ქურდი იყო. ამ
ინფორმაციებს მილიციასაც უზიარებდა და მრავალი წლის განმავლობაში დიდების
მწვერვალიდან არ ჩამოდიოდა. ახლახან კი გაირკვა, რომ თხუნელა ჯაშუშიც ყოფილა და,
თურმე, „ცეერუზე“ მუშაობდა.
– რა მავნებლობას?
– თხუნელა და, თანაც როგორი! მას თვით შინაგან საქმეთა სამინისტროს მაღალჩინოსნები
მფარველობდნენ.
– როგორ გაიშიფრა?
– ძალიან კარგი. ამ დავალებას, ალბათ, სამიოდე თვე დასჭირდება და, მორჩები თუ არა საქმეს,
შეგიძლია, ოჯახსაც მოეკიდო. მოკლედ, ერთი ძალიან სერიოზული ოპერაცია გვაქვს დაგეგმილი,
რომელსაც ჯიბგირის კვალიფიკაცია სჭირდება – ამის გარეშე მისი განხორციელება არ იქნება.
მოდი, ბოლოდან დავიწყებ, რომ ყველაფერი უფრო ადვილად გაიგო, კარგი?
– სამ თვეში ისლანდიის ქალაქ რეიკიავიკში, ეგრეთ წოდებული „დიდი შვიდეულის“ ქვეყნების
პირველი პირების შეხვედრა გაიმართება, რომელსაც დაესწრებიან: ამერიკის შეერთებული
შტატების პრეზიდენტი, კანადის პრემიერ-მინისტრი, იაპონიის პრემიერ-მინისტრი, დიდი
ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი, გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის კანცლერი, იტალიის
პრემიერ-მინისტრი და საფრანგეთის პრეზიდენტი. ამ შეხვედრაზე დიდი ანტისაბჭოური
შეთანხმება უნდა მოხდეს, რომლის ინიციატორიც ამერიკის შეერთებული შტატებია. ჩვენ
ზუსტად უნდა ვიცოდეთ, რაზე იქნება საუბარი იმ სუპერდაცულ შენობაში, სადაც ეს ხალხი
ერთმანეთს შეხვდება. იქ შეღწევა და მოსასმენი მოწყობილობის დამონტაჟება კატეგორიულად
გამორიცხულია. ამიტომ, ჩვენ ერთობ ორიგინალური ხერხი მოვიფიქრეთ: ამ მოწყობილობას იქ
თავად ამერიკის შეერთებული შტატების პრეზიდენტი შეიტანს პიჯაკის ჯიბით, პიჯაკში კი ამ
სპეციალურ მოწყობილობას მას ჩვენი კაცი ჩაუდებს. გასაგებია?
– გისმენ, მკითხე.
– პიჯაკი აუცილებლად ეცმევა, რადგან ზუსტად ვიცით, რომ იმ დღეს რეიკიავიკში ჰაერის
ტემპერატურა პლუს ჩვიდმეტი გრადუსი იქნება. პიჯაკს კი არ გამოიცვლის, რადგან
უნივერსიტეტიდან პირდაპირ „დიდი შვიდეულის“ შეხვედრაზე მიემართება.
– იმიტომ, ჩემო კოკი, რომ 65 წლის ნეპმანი ძველი ფორმაციის, იდეური ქურდია; მას არც ცოლ-
შვილი ჰყავს, არც პირადი ქონება გააჩნია და, საეჭვოა, რომ „ძაღლებთან“ თანამშრომლობაზე
დათანხმდეს.
– რომ შევაშინოთ?
– ვინ, ნეპმანი? მას თავისი სამოცდახუთი წლიდან ოცდათხუთმეტი წელი პატიმრობაში აქვს
გატარებული. თორმეტჯერაა ნასამართლევი; ორ, ეგრეთ წოდებულ, „ძუკნების“ ომში აქვს
მონაწილეობა მიღებული, ორჯერვე ისე მძიმედ დაიჭრა, რომ სიკვდილს ძლივს გადაურჩა და
ასეთი კაცის შეშინებას აპირებ?
მუხინის გეგმის მიხედვით, მე ახალგაზრდა, უცნობი ქურდი ვიყავი. მქონდა საკმაოდ კარგი
კვალიფიკაცია და ქურდული ტიტულის მოსაპოვებლად ვიბრძოდი. მისჯილი მქონდა 8 წელი
და ჩავვარდი ბინის ქურდობაზე. ერთი სიტყვით, ყველაფერი ისე მქონდა შესისხლხორცებული,
რომ ძილშიც კი არ შემეშლებოდა და, სანამ „ბელი ლებედის“ ქურდულ საკანში გამამწესებდნენ,
„ქურდული დაკითხვის“ გენერალური რეპეტიცია გავიარე და სპეცდავალების შესასრულებლად
გავემართე.
დიდთავას ჯერ მუშტი ვთხლიშე და ჰაერში ავწიე, შემდეგ წიხლიც მივაშველე და სამრეცხაოში
„მოკლე გზით“ ჩავუშვი... ეს „მოკლე გზა“ მას ტვინის მძიმე შერყევად და ლავიწის ძვლისა და
ორივე ხელის მოტეხილობად დაუჯდა...
„ბელი ლებედის“ ოცადგილიან ქურდულ საკანში ცხრამეტი ნეპმანელი ქურდი იჯდა, რომელთა
შორის ნეპმანს „მეფის“ სტატუსი ჰქონდა. დიდთავას „მოკლეზე ჩაშვებიდან“ სულ რაღაც
ნახევარი საათის მერე შემიყვანეს ქურდულ საკანში. ის ნახევარი საათი ციხის უფროსის
შეგონებას დასჭირდა, რომელმაც გამაფრთხილა, რომ, თუკი მუშტიკრივზე ხელს არ ავიღებდი,
კარცერში ამომალპობდა...
– ეს შენ ხომ არ ხარ ის მძიმე მუშტი, ძუკნისთავა კიბიდან რომ აფრინა? – მკითხა ნეპმანელმა
ქურდმა, მეტსახელად „ცალთვალამ“, რომელსაც მარცხენა თვალი ამოთხრილი ჰქონდა.
– დიახ, მე ვარ, – მივუგე ცალთვალას. მან ტუჩები მობრიცა, მის უკან მყოფ კოლეგებს
მიუბრუნდა და თქვა:
– ეს ყმაწვილი, ძმებო, ზრდილობიანიც ყოფილა. ხომ გაიგონეთ, რა თქვა – დიახო... – შემდეგ ისევ
მე მომიბრუნდა და მითხრა – შეგეძლო, ჩვენთან შემოსახლებაზე უარი გეთქვა და ჩვეულებრივ
საკანში მოგათავსებდნენ, აქ თავის გატანა არც ისე იოლია.
– უარი მეთქვა? რატომ? მით უმეტეს, რომ აქ შემოსახლება მე თვითონ მოვითხოვე, – მშვიდად
მივუგე ცალთვალას, რომელიც ჩემმა სიტყვებმა გულწრფელად გააოცა. მან პაუზა გააკეთა,
ამათვალიერ-ჩამათვალიერა და თქვა:
– იმედი მაქვს, რომ ამ წოდებას აქ, თქვენგან მივიღებ. მით უმეტეს, რომ რვა წელი მაქვს მისჯილი
და საკმაო დრო გექნებათ ჩემს გასაცნობად.
– დავრჩი. აბა, ბებოს ცოდვას ხომ არ დავიდებდი. მოკლედ, სასწრაფომ ბებო საავადმყოფოში
წაიყვანა, მე კი მილიციამ – კაპეზეში. თურმე, იმ ოჯახის დიასახლისი მეზობელთან ყოფილა
გასული და მილიციაც მან დამაყენა თავზე.
– ჰმ, როგორც შექსპირი იტყოდა, ტრაგიკომედიაა, – თქვა ცალთვალამ და კიდევ რაღაცის თქმა
დააპირა, მაგრამ, ის ნეპმანმა გააჩერა, რომელიც ყურადღებით მაკვირდებოდა და მითხრა:
– რა გქვია?
– ლიონია.
– მეტსახელი?
– არ მაქვს.
– დღეიდან „ალტრუისტი“ იქნები. მართალია, ცოტა გრძელი სახელია, მაგრამ, შენ შეგეფერება.
იცი, რას ნიშნავს?
– არა.
ნეპმანი წავიდა. ერთ კვირაში კი „ეტაპით“ ვითომდა ციმბირის ზონაში გამიშვეს, სინამდვილეში
კი მოსკოვში ჩამიყვანეს და ნეპმანს მივადექი ბინაში, სადაც ის ძველი მოსკოვის ხუთსართულიან
სახლში ცხოვრობდა.
– ყმაწვილო, შენ მე არიფი ხომ არ გგონივარ? ჯერ კიდევ „ბელი ლებედში“ შემეპარა შენში ეჭვი,
მაგრამ, არ შევიმჩნიე. პირდაპირ მითხარი, ვინ ხარ და ჩემგან რა გინდა?
– შენთვის ყველა პაგონიანი ძაღლი არ არის? – მუხინის სიტყვებით მივუგე ნეპმანს, მან კი
მითხრა:
– ხუთი წელია, ჯიბეზე არ მიჩალიჩია, იმიტომ, რომ სროკზე ვიყავი და, ვშიშობ, ჩემი თითები
ჯიბგირობას გადაეჩვია.
– მოდი, გამოვცადოთ.
– როგორ?
– მაგაზე ადვილი რა არის? წამოდი, „გუმში“ წავიდეთ და ვნახავთ, რა შეუძლიათ შენს თითებს.
– კარგი, წავედით.
სულ რაღაც თხუთმეტი წუთის განმავლობაში, ნეპმანმა ხუთი მოქალაქე ისე გაქურდა, რომ არც
ერთ მათგანს არაფერი უგრძნია. ექსპერიმენტი რომ დასრულდა, ვუთხარი:
– გორბაჩოვს გულისხმობთ?
– ძალიან გვიან.
– მაინც, როდის?
– ყოველ შემთხვევაში, ეგრეთ წოდებული აგვისტოს პუტჩი სრული ფარსი იყო. ის ყირიმიდან
ადევნებდა თვალყურს მოვლენების განვითარებას მოსკოვში. „გეკაჩეპე“ განტევების ვაცად
გამოიყენეს, ხალხის ყურადღება მათზე გადაიტანეს და გორბაჩოვი სუფთად გამოიყვანეს
თამაშიდან.
– ვინ?
– რა თქმა უნდა, ამერიკელებმა. გორბაჩოვს ძალიან ეშინოდა, რომ მოტყუებული ხალხი მას
ცოცხლად გაატყავებდა და ასეთი კომბინაციაც მისი ტყავის გადასარჩენად მოიფიქრეს.
სამწუხაროა, რომ მისი გაშიფვრა არ მოხერხდა.
– ეჰ, ჩემო მეგობარო, ასეთი ვერაგი მტრის გამოცნობა რომ ადვილი იყოს, მაშინ არც ჰიტლერი
იბოგინებდა და ამდენ უბედურებას ვეღარ დაატრიალებდა და არც მისი მსგავსნი.
– მოვა დრო და მოსთხოვენ. ახლა კი თქვენი პასუხისგების დრო მოვიდა. ძალიან ვწუხვარ, რომ
თქვენი ყოფილი პატრონის აღსასრულს ვერ მოესწრებით, – ვუთხარი ობიექტს, რომლის
სალიკვიდაციოდ 300 ათასი დოლარი იყო გადახდილი და მას გულში ვესროლე მაყუჩიანი
პისტოლეტიდან, იქვე დავტოვე და სასტუმროდან ჩუმად გამოვედი.
– კოკი, ჩემო ძვირფასო, გადადებული საქმე ეშმაკისაა, ამიტომ არასდროს გადადო სახვალიოდ
ის, რაც დღეს უნდა გააკეთო, – მასწავლიდა ერთ-ერთი კოჯრელი ინსტრუქტორი, ეროვნებით
ქართველი, რომელიც ძალიან მხიარული ადამიანი იყო და ისეთი იუმორით მოყვებოდა ხოლმე
ყველაზე საზარელი მკვლელობის ამბებს, საკუთარ ყურებს არ დაუჯერებდი. მას „ძია დიტოს“
ვეძახდი და ვეტყოდი ხოლმე:
– ძია დიტო, ისე მხიარულად მითხარი, იმ პოლკოვნიკს წიწილასავით წავაცალე თავიო, თითქოს
მართლაც წიწილა დაკალი და არა ადამიანი.
– რას ამბობ, კოკი, ის პოლკოვნიკი სამშობლოს მოღალატე იყო და იმიტომ გავიმეტე, თორემ,
წიწილას რას ვერჩი?
– არ მჯერა.
– ზოგჯერ მეც არ მჯერა, მაგრამ, ფაქტია. მოკლედ, იმას გეუბნებოდი, რომ საქმე ყოველთვის
დროზე გააკეთე და არასდროს გადადო, თორემ, საქმეებმა დაგროვება იცის და ერთბაშად ვერ
აუხვალ.
– დადასტურება არ მიმიღია და ჯერ ვერ ვესვრი, – მშვიდად მივუგე ფედიას, მან კი ნერვულად
მითხრა:
– დიახ.
– არის! – მივუგე მიმართულების მიმცემს და შაშხანა გავასწორე, მაგრამ მისი ტარი ფედიას ყბაში
ვთხლიშე და გავთიშე. შემდეგ მაყუჩიანი პისტოლეტიდან ორჯერ ვესროლე თავში და მოვკალი.
სნაიპერული შაშხანა კი ვიოლინოს ყუთში ჩავდე, ქუდი დავიხურე და იქაურობას მოვშორდი. ეს
ისტორია კი იმიტომ მოვყევი, რომ ჩემი საქმისადმი პედანტურობა რომ არ გამომეჩინა და
დადასტურების გარეშე მომეხდინა გასროლა, უდანაშაულო ადამიანს მოვკლავდი. თუმცა,
შეცდომებისგან დაზღვეული არავინაა და სუპერპროფესიონალებიც კი ცდებიან. მათ შორის,
ერთხელ მეც შევცდი, მაგრამ, განგება დამეხმარა და ჩემი უნებლიე შეცდომა კატასტროფით არ
დასრულებულა.
ერთხელ, ბულგარეთში, ქალაქ ვარნის პლაჟზე ერთი ობიექტის ლიკვიდაცია უნდა მომეხდინა.
ის ჩეხი იყო და „კაგებემ“ მისი მოშორება ანტისაბჭოური პასკვილების გამო გადაწყვიტა, რაც
ძირს უთხრიდა ჩვენს ქვეყანას. ვარნაში რომ ჩავედი, „კაგებეს“ ახალბედა თანამშრომელი ვიყავი
და სულ რამდენიმე მსგავსი დავალება მქონდა შესრულებული. გეგმის მიხედვით,
ობიექტივისთვის შხამიანი ისარი უნდა მომერტყა მარცხენა მხარში და ის რამდენიმე წუთში
ინფარქტით მოკვდებოდა, ისარი კი დადნებოდა და მკვლელობის კვალს ვერავინ აღმოაჩენდა.
ოქროს შემოდგომა იდგა. მე ზღვის პირას, ღია კაფეში ვიჯექი და გლიასეს ვსვამდი, თან ობიექტს
ველოდებოდი, რომელიც წამი-წამზე უნდა გამოჩენილიყო და ისიც ღია კაფეში დამჯდარიყო.
ობიექტი გამოჩნდა. მას თეთრი პერანგი და შავი ჯინსი ეცვა და სპორტული კეპი ეხურა. მაგრამ,
ის სასტუმროში შევიდა, ორიოდე წუთის მერე კი გამოვიდა, თუმცა, ამჟამად თეთრი შარვალი,
შავი პერანგი და პიჯაკი ეცვა. ის ღია კაფეში არ დამჯდარა, გზა განაგრძო და, აშკარა იყო, რომ
იქვე მდგომ ტაქსიში უნდა ჩამჯდარიყო. მე წამოვდექი, ერთადერთი შხამიანი ისარი გავამზადე,
ვტყორცნე და მარცხენა მხარში შევარჭვე. ობიექტი ტაქსიში ჩაჯდა და წავიდა. „ორიოდე წუთში
მზად იქნება. მე კი წავედი“, – თვითკმაყოფილმა ვთქვი გუნებაში და, როცა მეც ტაქსისკენ
გავემართე, რომ იქაურობას გავცლოდი, სასტუმროდან ობიექტი გამოვიდა, რომელიც
ძველებურად იყო ჩაცმული. ის ღია კაფეში დაჯდა და ვისკი შეუკვეთა. მივხვდი, რომ
ორეულთან მქონდა საქმე. სასწრაფოდ კონსპირაციულ ბინაში გავემართე, რათა ამ
ფანტასტიკური დამთხვევის შესახებ მოსკოვისთვის მეცნობებინა და ცენტრს გადაეწყვიტა,
როგორ მოვქცეულიყავი. მივდიოდი და ტყუილად მოკლულ ორეულზე ვფიქრობდი, რადგან ის
არაფერ შუაში იყო. მოსკოვმა უკან გამიწვია. შჩუკინთან დარცხვენილი რომ მივედი, ვიქტორ
იაკოვლევიჩმა ღიმილით მითხრა:
– მართლაც რომ ფანტასტიკაა და ასეთი რამ ყოველ ას მილიონ შემთხვევაში ერთია. შენ რომ
ესროლე, თურმე, ობიექტის ტყუპისცალი ყოფილა, მაგრამ, ამის შესახებ არც ერთმა ძმამ არ
იცოდა. შენ არ გამტყუნებ. ისინი მართლაც ძალიან ჰგვანან ერთმანეთს. ბედის ირონიით, ორივე
ძმა ერთ პატარა ქალაქში ჩავიდა დასასვენებლად და შენ ამიტომ შეცდი.
– რატომ?
– დიახ, სწორედ ასე ვიფიქრე, მაგრამ, მაინც შევცდი. ყველაზე მთავარი კი ისაა, რომ ყოვლად
უდანაშაულო ადამიანი მოვკალი.
– ეგ როგორ? ჩემი თვალით ვნახე, როგორ შეესო მას ისარი მარცხენა მხარში. რა, შხამმა არ
იმოქმედა?
– არა, – გაეცინა შჩუკინს, – ორეულს ხის ხელი აქვს და იმან გადაარჩინა. ბავშვობაში ავარიაში
დაკარგა მარცხენა ხელი. ასე რომ, ჩემო კოკი, დამშვიდდი და განმეორებითი დავალების
შესასრულებლად მოემზადე. შესრულების იარაღი იგივეა, თუმცა, ამჯერად ის უკვე იტალიაში,
კუნძულ კაპრიზე უნდა მოიხელთო.
– ყოჩაღ, კოკი, კლასიკური ნამუშევარი იყო, – შემაქო ვიქტორ იაკოვლევიჩმა, მოსკოვში რომ
დავბრუნდი და მას დავალების შესრულება ვუპატაკე.
– ძალიან დაიღალე?
– სწორედ ახლა მინდა დავალებაზე შენი გაშვება და ამიტომ გკითხე. ესე იგი, კარგ ფორმაში ხარ?
– რა თქმა უნდა. სად, რა დავალებაზე უნდა გავემგზავრო?
– შორს წასვლა არ მოგიწევს. აი, ამ გემზე ეგრეთ წოდებული „ცეხავიკების“ შეხვედრა ეწყობა და
შენ, აი, ეს ობიექტი უნდა მოიშორო, – მითხრა შჩუკინმა და ორმოციოდე წლის კაცის სურათი
მაჩვენა, – მდინარემდე მოტოციკლით მიხვალ. იქიდან კი გემს კატერით დაეწევი, ზედ ახვალ,
საქმეს შეასრულებ და კვლავ იმავე გზით დაბრუნდები. ჩვენ ერთ მრავალსვლიან ოპერაციას
ვახორციელებთ და ეს საქმე პირველი ნაბიჯია.
– კოკი, შენი გაშვება მდუღარე ვულკანშიც კი არ მეშინია – ისეთი პროფესიონალი ხარ, იქიდანაც
ცოცხალი დაბრუნდები.
– გეცნობა?
– ნაუმოვი იგივე „ისარია“. ის ჩვენი არალეგალი მზვერავი იყო ლათინურ ქვეყანაში და სწორედ
ბალაშიხაში მოამზადეს ამისთვის. თუმცა, მან გვიღალატა – ამერიკელებს ჩაჰბარდა და, სანამ
გავშიფრავდით, ორი წელი გვატყუებდა. ვერც სალიკვიდაციოდ მოვიხელთეთ და ვერც
იმისთვის, რომ აქ ჩამოვათრიოთ, გავასამართლოთ და დავსაჯოთ. ერთი სიტყვით, მისი
ადგილსამყოფელი ჯერჯერობით არ ვიცით. მას მუდმივი საცხოვრებელი არც აქვს, ის სულ
მოძრაობაშია და ამერიკელებს უარიც კი უთხრა გარეგნობის შეცვლასა და დამალვაზე. მოკლედ,
მას თავისუფალი ცხოვრება და „გულაობა“ ურჩევნია და ამისთვის ფულიც აქვს. ბოლოს და
ბოლოს, მაინც მივაგნებდით, მაგრამ, მოულოდნელად გავიგეთ, რომ საფეხბურთო კლუბ
„ბარსელონას“ თავგამოდებული გულშემატკივარია და, თურმე, ყველა გადამწყვეტ მატჩს
ესწრება. ზეგ ელ-კლასიკოა, „ბარსელონა“ მადრიდის „რეალს“ ეთამაშება და, იმის დიდი
ალბათობაა, რომ ნაუმოვი ამ თამაშს დაესწროს. შენც დაესწრები თამაშს და იქნებ გაგიმართლოს.
აი, ბილეთები. სადაც გაგიხარდება, იქ დაჯექი. თუ მოიხელთებ, ხომ კარგი, თუ არა და, კარგ
თამაშს ხომ მაინც ნახავ და უკან დაბრუნდები.
ვიქტორ იაკოვლევიჩმა ბარსელონის სტადიონ „ნოუ კამპის“ ათი ბილეთი გადმომცა, რომლებიც
სხვადასხვა ტრიბუნების იყო. ეს ბილეთები შავ ბაზარზე რომ გამეყიდა მატჩის დღეს,
ახალთახალ სპორტულ მანქანას ვიყიდდი.
ბარსელონაში თამაშის დღეს ჩავედი, „ბარსას“ სამოსში გამოვეწყვე და მის ფანებს შევერიე.
ჯიბეში მატჩის ათი ბილეთი და „კაგებეს“ ლაბორატორიაში დამზადებული სპეცრეკვიზიტები
მედო, იმ შემთხვევისთვის, თუკი ნაუმოვს ვიპოვიდი. თუმცა ამის შანსი თითქმის არ
არსებობდა. სტადიონზე დურბინდი შევიტანე და ჯერ კიდევ თამაშის დაწყებამდე ორი საათით
ადრე ვათვალიერებდი ტრიბუნებს იმ იმედით, რომ იქნებ ნაუმოვისთვის მომეკრა თვალი.
თუმცა, ობიექტი ვერ აღმოვაჩინე და თამაშის დამთავრებისთანავე დავტოვე სტადიონი, სადაც
მასპინძლებმა იმარჯვეს. ინსტრუქციის თანახმად, მოსკოვში დილით უნდა დავბრუნებულიყავი
და კონსპირაციული ბინისკენ გავემართე ღამის გასათევად. სტადიონის მიმდებარე
ტერიტორიაზე არსებულ ავტოსადგომს რომ ჩავუარე, ჩემი ყურადღება შავგვრემანმა გოგონამ
მიიპყრო, რომელიც სპორტულ მანქანაში ჯდებოდა. მე მას თვალი გავაყოლე და ტოლია
ნაუმოვს, იგივე „ისარს“ მოვკარი თვალი, რომელმაც მანქანა ადგილიდან მოწყვიტა... დაყოვნება
არ შეიძლებოდა. ამიტომ, ერთ-ერთი მანქანა ქურდულად გავხსენი, რაც კოჯორში მასწავლეს და
ობიექტს „კუდზე დავაჯექი.“ ნაუმოვი, როგორც უკვე ვთქვი, კარგად გაწვრთნილი აგენტი იყო
და მასთან ხუმრობა არ შეიძლებოდა. თუმცა, ყველაფერმა კარგად ჩაიარა. მან მე ვერ შემნიშნა და
იმ დროს წამოვადექი თავზე აბაზანაში, როდესაც წყლიდან ამოდიოდა, რომ მომხიბვლელ,
შავგვრემან გოგონასთან ერთად ნეტარებას მისცემოდა. მე მას პისტოლეტი მივუშვირე და
ვუთხარი:
– დორამ გამყიდა?
– გეყოფა, თავს ნუ იკატუნებ, კოკი, დორამ ჩამიშვა. მაგრამ, როგორ გახვედით მასზე? მე ხომ ის,
სულ რაღაც, სამი დღის წინ გავიცანი?
– მთავარი ის კი არ არის, ნაუმოვ, გჯერა თუ არ გჯერა ჩემი სიტყვების, არამედ ის, რომ ხელში
ჩაგიგდე. ფრთხილად, ყოველგვარი ზედმეტი მოძრაობის გარეშე ჩაიცვი და წამომყევი, –
ვუთხარი ნაუმოვს და გზა დავუთმე, რომ აბაზანიდან გასულიყო.
– სწორედ რომ სასწაული დატრიალდა ნაუმოვის თავზე. საშინელი ციხიდან ოქროს სასახლეში
ამოყო თავი. არა, რა, ტყუილს არ ამბობენ, რომ ლათინოსი ქალის გადაკიდებას, ჯობია, ეშმაკს
გადაეკიდოო...
– არა, ის კონკურენტებმა მოკლეს. თავიდან, ჩვენც ასე გვეგონა, მაგრამ, შევცდით. არადა, ის კაცი
ძალიან გვადგებოდა. ინვესტიციებსაც დებდა ჩვენს ეკონომიკაში და, რაც მთავარია,
აგენტურულ საქმიანობაშიც გვეხმარებოდა. პასუხი უნდა გავცეთ და მისი მკვლელობის
შემკვეთი უნდა გავანადგუროთ. სწორედ ამიტომ დაგიბარე აქ. აი, ესაა სამიზნე, – ვიქტორ
იაკოვლევიჩმა ობიექტის სურათი მაჩვენა და დაამატა – ესეც კოლუმბიელია, მაგრამ, თითქმის
სულ უცხოეთშია, ხოლო, სამშობლოში რომ ჩადის, ისეთ ცხრაკლიტულში იკეტება, მის მოკვლას
ერთი პოლკი დასჭირდება.
– არც ესაა იოლი – ახლა გაძლიერებული დაცვა ჰყავს და მასთან ადვილად ვერ მიხვალ. თუმცა,
შენთვის შეუსრულებელი მისია არ არსებობს და, აბა, შენ იცი.
– როგორ და, მსგავსი სპეცოპერაციები მკაცრად აკრძალეს, რაც ძალიან ცუდი ნიშანია.
– რას გულისხმობთ?
– იმას, ჩემო კოკი, რომ ჩვენს უწყებას ფუნქციებს უზღუდავენ და, საერთოდ, ვფიქრობ, რომ
ჩვენი ქვეყანა დასასრულისკენ მიდის.
სხვათა შორის, ტოლია ნაუმოვთან შეხვედრა კიდევ ერთხელ მომიწია. ერთხელ „ძიამ“ დამიბარა
და ჩვენი ტრადიციული შეხვედრის ადგილზე, ალექსანდრეს ქვედა ბაღში რომ მივედი, მითხრა:
– შემკვეთს პირადად სურს შენთან შეხვედრა. თუ თანახმა ხარ, მაშინ ორმოცდაათ ათას დოლარს
გიხდის გზასა და ცხოვრებაში. გაწყობს?
– ის მარტო მოვა, თანაც, შენ ხომ შენიღბული მიხვალ... რას იტყვი? თუ საქმეს აიღებ, მილიონს
გადაგიხდის.
– კარგი. გადაეცი, რომ ერთ კვირაში რიოში ვიქნები და მაცნობოს, სად მივიდე.
ერთი კვირის შემდეგ შემკვეთს ოკეანეში, რიოდან ორ კილომეტრში, წყალში მცურავ იახტაზე
შევხვდი, სადაც მისმა ხელქვეითმა მიმიყვანა და თვითონ უკან დაბრუნდა. იახტის
ფეშენებელურ სალონში რომ შევედი, შევცბი – ჩემ წინ ტოლია ნაუმოვი იდგა. მე საიმედოდ
შენიღბული ვიყავი. მან ვერ მიცნო და ესპანელისთვის დამახასიათებელი ინგლისურით მითხრა:
– დაბრძანდით, სენიორ!
– გისმენთ.
ნაუმოვმა სიგარა გააბოლა, შემდეგ ოქროს ჩარჩოში ჩასმული სურათი დამიდო წინ და მითხრა:
– სენიორ, ასე მგონია, რომ მისი წამებით მოკვლა თქვენ უფრო დაგაკმაყოფილებთ. ამიტომ, მე
მას იქ მოგგვრით, სადაც მეტყვით, დანარჩენი კი თქვენ იცით.
– ეს საუკეთესო ვარიანტია, მაგრამ, განუხორციელებელი. მას ისე საიმედოდ იცავენ, რომ ახლოს
არ მიგიშვებენ. მის წამებით სიკვდილში შხამიანი ტყვიით დაჭრას ვგულისხმობდი.
– კარგი. შევთანხმდით.
– სტუმარი ღვთისაა, შემოდი, – მან თავის ოროთახიან ბინაში შემიპატიჟა, სადაც მარტო
ცხოვრობდა. რომ შევედი და დავჯექი, მითხრა: შემახსენე, რომელი ხარ, თორემ, მე ბებერს,
ტვინი მელევა და მეხსიერება მღალატობს.
– რა დროს სიბერეა, დიმიტრიჩ. 63 წლის ხარ, გაფურჩქვნის ასაკში და ორმოცი წლის კაცივით
გამოიყურები. მე კი იმიტომ ვერ მიცანი, რომ პირველად მხედავ.
– იქ რა დამკარგვია?
– რა უნდა ვიშოვო?
– რაო?!
– შენ რა, მართლა დაბერდი და ყურში სმენა მოგაკლდა? – ხუმრობით ვუთხარი დიმიტრიჩს და
გავუმეორე, – ასმეტრიან გვირაბში ორასი ათას დოლარს მიიღებ, თითო მეტრზე – ორი ათას
დოლარს. გაწყობს?
– მეგობარო, ახლა დალაგებულად მითხარი, ვინ ხარ და რა გინდა, ოღონდ, ყოველგვარი შაყირის
გარეშე. რაც არ უნდა იყოს, მუჟიკი ვარ, თანაც, ექვსჯერ ნასროკალი და, არც ისეთი პატარა, რომ
ასე ამიგდო.
– დიმიტრიჩ, ვინ ვარ, ამას მნიშვნელობა არ აქვს. მთავარია, რომ კარგი კაცი ვარ. ორასი ათას
დოლარს კი, ნაღდად გაგიმაზავ, თანაც – ახლავე. მთავარია, ხარისხიანი გვირაბი გათხარო,
ოღონდ, სწრაფად, – ვუთხარი კროტს, შემდეგ პატარა ჩანთა გავხსენი, მაგიდაზე ოცი ცალი
ასდოლარიანების შეკვრა დავყარე და დავამატე: – აი, მაყუთი. შეგიძლია, შეინახო. საბუთები,
მგზავრობა, ცხოვრება და ინსტრუმენტები ჩემზე იყოს.
კროტი ისე მონუსხა მაგიდაზე დაყრილმა ფულმა, როგორც ბაყაყს ნუსხავს ხოლმე კობრა.
შემდეგ, ფულები სწრაფად მოხვეტა და გვერდით ოთახში გავიდა. იქიდან ოციოდე წუთის მერე
დაბრუნდა და მითხრა:
– ძალიან კარგი. ახლა მაღაზიაში წავიდეთ და ახალი შმოტკები შევიძინოთ. შემდეგ სამი-ოთხზე
სურათი გადავიღოთ, ხუთი დღის მერე კი გზას გავუდგებით, – ვუთხარი კროტს, რომელიც უკვე
„ნორმაში ჩამჯდარიყო“ და ორასი ათასი დოლარი ბოროტი ხუმრობა აღარ ეგონა.
დიმიტრიჩს ჩაცმა ძალიან მოუხდა. სურათები რომ დაათვალიერა, რომლებზეც ჰალსტუხში იყო
აღბეჭდილი, მხრები აიჩეჩა და თქვა:
– დიმიტრიჩ, ფრთხილად იყავი და სახლში იჯექი. იცოდე, შარს ერიდე. ოთხ დღეში გამოგივლი
და გავემგზავრებით.
– რა შარს, რის გარეთ ბოდიალს, რას მეუბნები? ორასი ათასი ბაქსი ტრაკქვეშ მაქვს და
ზედმეტად გავინძრევი? დარდი ნუ გაქვს, როგორც დამტოვებ, ისევე დაგხვდები.
– გასაგებია, რა თქმა უნდა, ყრუ-მუნჯი ვარ. მე ხომ ესპანური არ ვიცი და რომ არ დავიწვა, ასე
ჯობია, – მითხრა დიმიტრიჩმა, როდესაც კოლუმბიაში გამგზავრების წინ ინსტრუქტაჟს
ვუტარებდი და, დაამატა: – ერთხელ ურალიდან მოვხიე და ძაღლების ყურადღება რომ არ
მიმეპყრო და „ბაზარში“ არ გავჭედილიყავი, ყრუ-მუნჯის როლი ხუთიანზე შევასრულე. ასე რომ,
გამოცდილება მაქვს.
დიმიტრიჩს საკმაოდ ბევრი ლაყბობა უყვარდა და, ასაკის მიუხედავად, ერთი შეხედვით,
არასერიოზული ადამიანის შთაბეჭდილებას ტოვებდა. თუმცა, ეს მხოლოდ მოჩვენებითი იყო.
ის მშვენივრად ასრულებდა ჩემს ყველა მითითებას. მისი ნამდვილი ძალა კი მედელინში
გვირაბის თხრის დროს გამოჩნდა. მან 102 მეტრი სიგრძის გვირაბი ჩვიდმეტ დღეში გათხარა.
როდესაც ყველაფერი მზად იყო, მითხრა:
– აი, რასაც შეგპირდი, შევასრულე. ზედაპირამდე ორიოდე მეტრიღა დარჩა და ადგილზე იქნები.
რა ვქნა?
– კიბეს შევიტანთ. შენ გვირაბის თხრას დაასრულებ, შემდეგ წახვალ და თავისუფალი ხარ.
ბილეთი მზადაა და პირველივე რეისით ჯერ რიოში ჩაფრინდები, იქიდან – მოსკოვში.
მოსკოვიდან როსტოვში ჩასვლა კი, ვფიქრობ, არ გაგიჭირდება.
დიმიტრიჩს მეტი არაფერი უთქვამს. შუაღამისას მან ბოლო ხვრელი გათხარა და წავიდა. მე
ერთი საათი მოვიცადე. შემდეგ პაბლოს სამყოფელში ფრთხილად ავძვერი და ობიექტის ძებნას
შევუდექი. გვირაბი მასიური ღობის ძირში, სამეფო პალმების გვერდით ამოდიოდა და მას ხშირი
ყვავილნარიც ფარავდა. მიუხედავად იმისა, რომ კარგად ვიყავი შეიარაღებული, მოტაცების
ოპერაცია ყოველგვარი ხმაურის გარეშე უნდა შემესრულებინა და მაყუჩიანი იარაღიდან
მხოლოდ და მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში უნდა გამესროლა. მაგრამ, ის არ გამჭირვებია და
ობიექტი თავისი საძინებლიდან მას მერე გამოვიყვანე, რაც ის სპეციალური აეროზოლით
გავთიშე. პაბლო ოცდაათიოდე წლის საკმაოდ სიმპათიური მამაკაცი იყო და, ასაკის
მიუხედავად, ნარკობიზნესში დიდი ავტორიტეტი ჰქონდა. ის ჯერ ხშირი ტყის პირას
გამოვიყვანე და წინასწარ გამზადებულ „ჯიპში“ ჩავაწვინე. შემდეგ კი კონსპირაციულ ბინაში
მივიყვანე და საიმედოდ დავაბი, მე კი აეროპორტისკენ გავემართე და რიოში გადავფრინდი,
ნაუმოვს რიოს აეროპორტიდანვე დავურეკე და პაბლოს ადგილსამყოფელი ვაცნობე. მერე
რიოდან მოსკოვში ჩავფრინდი და იქ ტელევიზორიდან შევიტყვე პაბლოს გაუჩინარების ამბავი.
მთელი მსოფლიოს საინფორმაციო საშუალებები პაბლოს მოტაცებაზე ლაპარაკობდნენ და
სხვადასხვა ვერსიას ასახელებდნენ. პაბლოს ცხედარი კი ქალაქ მედელინის სადგურის სანაგვეზე
ზუსტად ერთი თვის მერე იპოვეს. მისი სურათები რომ ვნახე, ვერ ვიცანი – მისგან მხოლოდ
ძვალი და ტყავი იყო დარჩენილი. როგორც შემდეგ ექსპერტებმა დაასკვნეს, მას, თურმე, წითელი
ჭიანჭველები სწოვდნენ სისხლს, რაც საშინელ ტანჯვა-წამებას იწვევს... ნაუმოვმა, მართლაც რომ
ჯოჯოხეთურ ტანჯვაში ამოხადა სული დორას მკვლელობის შემკვეთს და ამ შურისძიებაში
ლომის წილი მე მეკუთვნოდა. რაც შეეხება დიმიტრიჩს, ის მშვიდობიანად დაბრუნდა
როსტოვში, პატარა კაფე გახსნა, სადაც, ამ ქალაქის კრიმინალური სამყარო იკრიბებოდა.
არ მეგონა, თუ კროტს კვლავ შევხვდებოდი, მაგრამ, ასე მოხდა. ტყუილად კი არაა ნათქვამი:
„მთა მთას ვერ შეხვდება, თორემ კაცი კაცს – ყოველთვისო“. ერთხელ ერთი მსხვილი შეკვეთა
ავიღე, რომლის მიხედვითაც, ობიექტი რესტორნის წინ უნდა გამენადგურებინა ავტომატური
ცეცხლით. იქიდან კი ჯერ ერთი ავტომობილით უნდა გავქცეულიყავი, ხოლო შემდეგ სხვა
ავტომობილში გადავმჯდარიყავი და მშვიდად გავცლოდი იქაურობას. მეორე ავტომობილში
გადაჯდომის შემდეგ გრიმი და პარიკი უნდა მომეშორებინა. ერთი სიტყვით, ჩვეულებრივი,
შაბლონური სიტუაცია იყო და არანაირ გართულებებს არ ველოდი. თუმცა, ყოველთვის ისე არ
ხდება, როგორც ჩვენ ვვარაუდობთ და კინაღამ ჩავვარდი... ობიექტი ჩავცხრილე, მანქანა ადგილს
მოვწყვიტე და გავქანდი. მაგრამ, ასიოდე მეტრიც არ მქონდა გავლილი, რომ მოულოდნელად
სატვირთო მანქანა დამეჯახა და გადამატრიალა. კიდევ კარგი, გონება არ დამიკარგავს.
ავტომატმომარჯვებული მანქანიდან გამოვვარდი, გზაზე შემთხვევით გამოჩენილ
მოტოციკლეტისტს მოტოციკლი გავტაცე და გავიქეცი, თუმცა, მდევარი კუდზე მაჯდა. მე მათ
ავტომატური ცეცხლი გავუხსენი და ჩამოვიშორე. ხოლო, იქ რომ მივედი, სადაც სათადარიგო
მანქანა იდგა, გავოგნდი – მას ოთხივე ბორბალი მოხსნილი ჰქონდა და აგურებზე იყო
შეყენებული. ავტომატი ბუჩქებში ჩავაგდე. სამოსი გავისწორე და სწრაფი ნაბიჯებით მოვშორდი
იქაურობას. ინტუიცია მკარნახობდა, რომ ქალაქში სიარული არ შეიძლებოდა, რადგან
გაშიფრული ვიყავი და დამიჭერდნენ. უცებ დიმიტრიჩი გამახსენდა და მისი ბინისკენ
გავემართე, რომელიც იქვე მდებარეობდა. რომ მივედი, დავაკაკუნე... კარი თავად კროტმა
გამიღო და, რა თქმა უნდა, ვერ მიცნო, რადგან, გრიმით ვიყავი. მან ყურადღებით შემათვალიერა
და მკითხა:
– შავებს რა დაუშავე?
– მე კიდევ ბევრი სხვა რამეც ვიცი. მაგალითად, ორასი ათასი დოლარის შესახებ, რომლითაც შენ
პატარა კაფე გახსენი. დამეხმარები თუ არა?
– დაგეხმარები. ის, ვინც ეს გითხრა, კარგი კაცია და, ცუდი რომ იყო, არ გეტყოდა. ჩემი მანქანით
გაგიყვან. როსტოვში ყველა მიცნობს და არავინ გამშმონავს, – მითხრა დიმიტრიჩმა. მართლაც,
სულ რაღაც ნახევარი საათის შემდეგ, მისი „ჟიგულის“ საბარგულში ვიწექი და როსტოვიდან
გავდიოდი. როდესაც სამშვიდობოზე გავედით, კროტმა საბარგულიდან ამომიყვანა,
გამომემშვიდობა და როსტოვისკენ გაბრუნდა. მე კი გრიმი და პარიკი მოვიშორე, სადგურში
ბილეთი ვიყიდე და მატარებელში ჩავჯექი. დიმიტრი მას მერე აღარ შემხვედრია, მაგრამ,
დანამდვილებით ვიცი, რომ ის დღესაც ცოცხალია. სიბერის მიუხედავად, კვლავ მხნედაა და
თავის ცნობილ კაფეს დიდი წარმატებით უძღვება. ტოლია ნაუმოვის ისტორიას კი იმას
დავამატებ, რომ კოლუმბიური ვოიაჟიდან თვე-ნახევრის შემდეგ „ძიამ“ დამირეკა და თავისთან
მისვლა მთხოვა.
– ხომ მშვიდობაა? – ვკითხე რომანს, რადგან მასთან ძალიან იშვიათად მივდიოდი, ხოლმე.
„ძიას“ „თითო ჭიქა“ იმაზე მინიშნება იყო, რომ საქმეზე ლაპარაკი ტელეფონით არ სურდა. მას
არც შეკვეთაზე უნდა ელაპარაკა ჩემთან, რადგან ასეთი საუბრები ჩვენ შორის ალექსანდრეს
ქვედა ბაღში იმართებოდა.
„ჰმ, ნეტავ რა საქმე აქვს მოხუცს ჩემთან?“– ვფიქრობდი გუნებაში, როდესაც რომანთან
მივდიოდი. მის ბინაში შევდგი თუ არა ფეხი, ვკითხე:
– ვიცი, რომ რეალისტი ხარ, მაგრამ, იდუმალების სამყაროში მოგიწევს დროებით გამგზავრება
და ჯადოსნური, ზღაპრული სხივები მოგჭრიან მაგ არწივისებურ თვალებს.
„ძიასგან“ მსგავსი სიტყვები პირველად მესმოდა, რადგან მისგან მშრალ, მოკლე და კონკრეტულ
ლაპარაკს ვიყავი მიჩვეული. ამიტომ, ვუთხარი:
– ახლავე ყველაფერს გაიგებ, – მითხრა რომანმა და თვალები შავი, სქელი ნაჭრით ამიხვია, თან
დაამატა: – იცოდე, გამოხედვა არ გაბედო!
– ახლავე გაიგებ, – მითხრა „ძიამ“. მისი მოძრაობიდან მივხვდი, რომ ოთახში სინათლე ჩააქრო
და მაგიდაზე რაღაც დადო. შემდეგ მომიახლოვდა, ზურგსუკან დამიდგა, სახვევი მომხსნა და
მითხრა: – აი, შეხედე!
ოთახში ერთი პატარა სანთელი ენთო, რომლის შუქსაც მაგიდაზე დადებული საგანი ირეკლავდა
და ირგვლივ ზღაპრულ სხივებს აფრქვევდა. ეს მართლაც იდუმალი, ფანტასტიკური სანახაობა
იყო და ძალაუნებურად აღმომხდა:
– ეს რა არის?
ინსტრუქტორის სიტყვებმა ისე გულში ჩამწვდომად იმოქმედა ჩემზე, რომ სისხლმა საშინელი
სისწრაფით დაიწყო მოძრაობა ჩემს ორგანიზმში, წნევამ ამიწია, გულმა ისეთი სისწრაფით
დაიწყო ბაგაბუგი, ლამის გამისკდა, მაგრამ, ერთი ცრემლიც არ გადმომიგდია და ინსტრუქტორს
მსგავსი რამ აღარ უთქვამს ჩემთვის. ჩემი კარიერის განმავლობაში კი, ჯოჯოხეთური ნერვული
დაძაბულობის მიუხედავად, არასდროს გამომიყენებია ტირილი განმუხტვის საშუალებად.
თუმცა, რამდენჯერმე ცრემლებიც კი წამომსვლია, რომ არაფერი ვთქვათ, ცრემლების ღვრაზე
მერიკოსა და დედ-მამის საფლავების მონახულების დროს... ნერვულ დაძაბულობას ყოველთვის
ჩემი ნებისყოფის სიმტკიცის წყალობით ვძლევდი ხოლმე და ასეა დღემდე. არ ვტრაბახობ,
მაგრამ, თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ იოგის გამძლეობა მაქვს და წყობიდან თითქმის
არასდროს გამოვდივარ. წყობიდან გამოსვლა უკმაყოფილების შედეგია, უკმაყოფილებას კი
ნერვების აუშლელად ვაგვარებ ხოლმე და, არცთუ ისე იშვიათად, „ქირურგიული“ გზითაც კი...
თავი ავწიე და კლდეს ამოფარებული მუხინი დავინახე, რომელიც მიღიმოდა. მივხვდი, რომ
რაღაც სასწრაფო და სერიოზული მოხდა, რადგან, თავად გენერალმა მომაკითხა. მე კლდეზე
ავედი და ვუთხარი:
– სერიოზული რომ არ მოხდეს, ასე სასწრაფოდ იმიტომ მოგძებნე. ზუსტად ერთ საათში პორტის
მეხუთე ნავსაყუდელთან გელოდები. ცოლ-შვილს სასტუმროში მიიყვან და, თბილისში
დარეკვის საბაბით, ფოსტამტში წახვალ.
– სასტუმროში ყველა ტელეფონს გავთიშავ და წასასვლელი საბაბიც გექნება. აბა, შენ იცი, არ
დააგვიანო.
მუხინს კლდეების უკან სწრაფმავალი კატერი ჰყავდა დაბმული და იმით წავიდა. მე კი სამასი
მეტრი გავცურე ნაპირამდე, ისე მოვიქეცი, როგორც მუხინმა მითხრა და მეხუთე
ნავსაყუდელთან დათქმულ დროზე სამი წუთით ადრე მივედი. გენერალი მუხინი ერთ-ერთ
კომფორტულ იახტაზე მელოდებოდა და, როცა მივედი მითხრა:
მუხინის სიტყვებმა, ერთი მხრივ, უხერხულობაში ჩამაგდო, მეორე მხრივ კი სიამაყით ამავსო და
ბოროტი გენიოსების სალიკვიდაციოდ უაღრესად მობილიზებული გავემგზავრე
იუგოსლავიაში. სპლიტში მართლაც რომ შეინიშნებოდა „ცეერუს“ აგენტების სიმრავლე და
ისინი არც მალავდნენ ამას. მათი მთავარი ამოცანა იყო, სამი დღის განმავლობაში დაეცვათ
ვისტი და კლაინი, შემდეგ კი უვნებლად ჩაეყვანათ ისინი ამერიკის შეერთებულ შტატებში.
მიუხედავად ამისა, კონფერენციის მეორე დღეს დავალება წარმატებით შევასრულე და მაშინვე
მოსკოვში დავბრუნდი. მე სასტუმროს კლერკის უნიფორმაში ვიყავი გამოწყობილი და ლიფტს
ვმართავდი (ნამდვილი კლერკი კი ამ დროს გაკოჭილი იწვა ჩემს ნომერში). დილის ცხრის
ნახევარზე, მეოთხე სართულზე, სადაც ამერიკელი პროფესორები ცხოვრობდნენ, ლიფტი
გამოიძახეს. მეოთხეზე რომ ავედი, კაბინაში შემოვიდნენ ორი პირადი მცველი და ორივე
პროფესორი. როგორც კი ლიფტი დავძარი, „ცეერუელი“ მუტრუკები ელვისებური დარტყმებით
დავანოკაუტე და იქვე ჩავკეცე. ხოლო, სანამ პროფესორები მიხვდებოდნენ, რა მოხდა, მე მათ
კისრები მოვამტვრიე, იქვე დავყარე და კაბინა მეორე სართულზე გავაჩერე, მერე გარეთ
გამოვედი და გავჭედე. შემდეგ ჩემს ნომერში დავბრუნდი, ტანსაცმელი გამოვიცვალე და დაცვის
თავგზის ასაბნევად სახანძრო სირენა ავამუშავე. სანამ სასტუმროში პანიკა იყო, მე იქაურობა
დავტოვე და ჯერ უახლოეს კუნძულამდე კატერით მივედი, რომელიც იქვე მივაგდე, შემდეგ კი
საბჭოთა სატვირთო გემმა ოდესაში მშვიდობიანად ჩამიყვანა.
– ყოჩაღ, კოკი, ბოროტი პროფესორები ახლა ჯოჯოხეთს ეცნობიან, მათი „ბურღი“ კი უკვე
ვეღარასოდეს გაბურღავს ჩვენს ულამაზეს პლანეტას, – მითხრა მუხინმა, როდესაც ლუბიანკაზე
მივედი და შჩუკინის კაბინეტში შევდგი ფეხი, სადაც ანდრეი ლუკიჩიც იმყოფებოდა.
– ნამდვილი „ასი“ ხარ, შენს საქმეში ვერავინ შეგედრება, – დაამატა შჩუკინმა და მაგრად
ჩამომართვა ხელი.
სხვათა შორის, „ბურღი“ მაინც გამოიგონეს, თანაც, საბჭოთა კავშირში და, მისი შემქმნელი,
ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, 34 წლის იური კოლმანი, ვისტსა და კლაინზე უფრო
ბოროტი, ამბიციური და ტექნოკრატი აღმოჩნდა. ის „კაგებეს“ ერთ-ერთ საიდუმლო
ლაბორატორიაში მუშაობდა, რომელიც ციმბირის ტაიგაში, ღრმა მიწისქვეშეთში მდებარეობდა
და კოლოსალური შედეგები ჰქონდა ამ სფეროში. კოლმანის მნიშვნელობიდან გამომდინარე,
„კაგებე“ მის ბევრ საზიზღრობაზე ხუჭავდა თვალს. ამ ახალგაზრდა ბოროტ პროფესორს
მიწისქვეშეთში ნამდვილი ჰარამხანა ჰქონდა მოწყობილი, სადაც ოცი რჩეული, ტანწერწეტა
ქალი ჰყავდა, რომლებიც მის უკუღმართ სექსუალურ მოთხოვნილებებს აკმაყოფილებდნენ. მას
ბევრი ფული, დაცვა, პირადი მანქანა და პირადი თვითმფრინავიც კი ჰყავდა. ერთადერთი,
რაშიც მას მკაცრად აკონტროლებდნენ, ის იყო, რომ საიდუმლო ბუნკერიდან ამოსვლის დროს
საგულდაგულოდ ჩხრეკდნენ და მხოლოდ ამის შემდეგ უშვებდნენ გარეთ. ამას კი იმიტომ
აკეთებდნენ, რომ კოლმანს იქიდან ვირუსი არ გამოეტანა.
იური კოლმანის ისტორიას „კაგებეს“ ორი გენერლისა და ორი ათეული ოფიცრის კარიერა
შეეწირა, ვინც საიდუმლო ლაბორატორიებს კურირებდნენ და იქ უსაფრთხოების დაცვა
ევალებოდათ.
– შემკვეთს შენთან შეხვედრა უნდა. ის არც საქმის შინაარსს ამხელს და არც კონკრეტულ თანხას
ასახელებს. მან შემოთვალა, რომ ბევრ ფულს გადაიხდის და შეხვედრის ადგილად ჟენევის
ტბაზე მდებარე რესტორანი „გედი“ დაასახელა. თუ თანახმა იქნები, ის სამი დღის მერე, საღამოს
10 საათზე დაგელოდება. იჯდება სამხრეთის კედელთან, მეორე რიგში და მის მაგიდაზე
იდგმება ლუდ „ვარშტაინერის“ ერთლიტრიანი ბოთლი.
– მივალ, – მოკლედ მოვუჭერი რომანს და, მას მერე, რაც „ძია,“ ტრადიციულად, პირველი
წავიდა, მეც წამოვედი.
„გედში“ დათქმულ დროს მოვედი, რა თქმა უნდა, შენიღბული და, შემკვეთს რომ შევხედე, მასში
მსოფლიოში ერთ-ერთი უმსხვილესი ფარმაცევტული კომპანიის თანამშრომელი შევიცანი. მას
ჰანსი ერქვა და გერმანიის დემოკრატიულ რესპუბლიკაში გავიცანი, როდესაც იქ „კაგებეს“
სპეცდავალებას ვასრულებდი. მან, რა თქმა უნდა, ვერ მიცნო და მითხრა:
– არც მე ვაპირებ, წარმოგიდგეთ და არც თქვენი ვინაობა მაინტერესებს. რაც შეეხება საქმეს, აქ
მეტი კონკრეტიკაა საჭირო – ზუსტად უნდა ვიცოდე, რას მავალებთ და რამდენს მიხდით ამ
საქმეში.
– ასეთი საქმე სამჯერ ძვირი ღირს. სამ მილიონ დოლარს თუ გადამიხდით, საქმე უნაკლოდ
გაკეთდება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, სხვა შემსრულებლის მოძებნა მოგიწევთ.
– თანახმა ვარ. გეტყობათ, რომ ნამდვილი პროფესიონალი ხართ. მილიონს დღესვე დაგისვამთ
ანგარიშზე, დანარჩენ ორს კი – საქმის დასრულებისთანავე.
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ თქვენ წარმოდგენაც არ გაქვთ, ვისთვის მუშაობთ და რაზე მოაწერეთ
ხელი. მაგრამ, თქვენი შემკვეთები ვერ ეღირსებიან ჩემგან იმას, რასაც ელოდებიან.
– რას და, მსოფლიო საშინელებას, მაგრამ, გიმეორებთ: ისინი ამას ვერასოდეს ეღირსებიან ჩემგან.
– კეთილი. მომისმინეთ, – მითხრა მეზონმა და თხრობა უნდა დაეწყო, მაგრამ, მე მას სიტყვა
გავაწყვეტინე, ხელ-ფეხი გავუხსენი და ვუთხარი:
– ისეთი რა შემოგთავაზეს?
– ასეთი სულ სამი ქვეყანაა: ამერიკის შეერთებული შტატებში, დიდი ბრიტანეთი და რუსეთი.
– აჰ, რუსეთი არა, – ხელები გაასავსავა მეზონმა. – რუსეთი ბოროტების იმპერიაა. აი, ამერიკა და
ბრიტანეთი კი შეიძლება.
– კარგი, მე მჯერა თქვენი. რაც არ უნდა იყოს, იმ მონსტრების კლანჭებიდან მიხსენით და ამით,
ალბათ, საკუთარი სიცოცხლე ჩაიგდეთ საფრთხეში.
– გიხაროდეს, კოკი, ჩვენ კვლავ ფეხზე დავდგებით, – მითხრა ამას წინათ შჩუკინმა, როდესაც მას
მოსკოვში შევხვდი.
– გამოგვადგება, ჩემო კარგო. საბჭოური გამოცდილება გამოგვადგება და, მერწმუნე, რომ ჩვენი
მტრები, ამერიკის თამადობით, მეორეჯერ ვეღარ შეძლებენ ჩვენს დამარცხებას. გარწმუნებ, რომ
რუსეთი არ დაიშლება და ამაში ლომის წილს საქართველო შეიტანს.
– რომ არ ვიცოდე, ვინ ხარ, შენზე ცუდი წარმოდგენა შემექმნებოდა. ჩემო კოკი, ნუთუ ისე
დავკნინდით, რომ გაბღენძილი, გაზულუქებული ამერიკელების გვეშინია? გაიხსენე, რა დღეში
ვყრიდით მათ. რა ჩვენი ბრალია, რომ ერთმა მოღალატე ნაძირალამ ამხელა ქვეყანა ჯერ დაშალა,
შემდეგ კი მტრებს მიუგდო საჯიჯგნად? მორჩა! ეს ყველაფერი წარსულში იყო და, რომ იტყვიან,
წინ ვეღარ წავლენ. ჩვენი დევიზია – „არც ერთი ნაბიჯი უკან“. ეს სტალინისეული მოწოდება
მეორე მსოფლიო ომის მერე ახლა ყველაზე აქტუალურია. დღეს სწორედ ჩვენ ვდგავართ
მართლმადიდებლური ცივილიზაციის წინა ხაზზე და თუკი კერპთაყვანისმცემლებს
გავატარებთ, მაშინ, ისინი ჩვენს სიწმინდეებს წაბილწავენ და დედამიწაზე კატასტროფა
მოხდება...
– და, მაინც, ჩემო ძვირფასო ვიქტორ იაკოვლევიჩ, თქვენგან ასეთი სიტყვები დიდი
მოულოდნელობაა და, ვაღიარებ, რომ სასიამოვნოდ გაოცებული ვარ ამით.
– მოხარული ვარ, რომ ჩემზე ასე ფიქრობ. ახლა კი ერთი თხოვნა მაქვს, რომელშიც, რა თქმა
უნდა, შესაბამის ანაზღაურებასაც მიიღებ.
– ბრძანეთ.
– კოკი, სიტყვამ შემთხვევით არ მოიტანა რელიგიური თემა, – მითხრა შჩუკინმა და ორი ცალი
ფერადი ფოტო მიჩვენა, – ეს ეგრეთ წოდებული „ენჯეოშნიკი“ – არასამთავრობო ორგანიზაციის
ხელმძღვანელია. ცენტრალურ რუსეთში, სადაც საკმაოდ გაჭირვებული, ღარიბი ხალხი
ცხოვრობს, მან, ეგრეთ წოდებული „სიკეთის სახლი“ გახსნა და მოსახლეობა ისე ჰყავს
„დაბოლებული“, რომ საკუთარ ჭკუაზე ატარებს. ეს კი ძალიან საშიშია და მისი ლიკვიდაცია
უნდა მოახდინო.
– როგორ, სქესობრივად?
– არა. ის ფულს უხდის მათ და სანაცვლოდ მართლმადიდებლობაზე უარის თქმას აიძულებს.
ცენტრალური რუსეთი კი მართლმადიდებლობის მთავარი სამჭედლოა, ყველაზე მეტი ტაძარი
სწორედ იქაა და სწორედ იქაურები ილაშქრებდნენ ყოველთვის რჯულის შემლახველებისა და
უღმერთოების წინააღმდეგ ყველაზე აქტიურად. მტერს კი ამ ჩვენი დედაბოძის დანგრევა სურს
და, ეს თუ მოახერხა, ჩათვალე, რომ რუსეთსაც დააჩოქებს, შემდეგ დაშლის და თავის ბილწ
მიზანსაც მიაღწევს. გახსოვს, რას წერს ბზეჟინსკი თავის წიგნში?
– ვიქტორ იაკოვლევიჩ, ხომ არ აჯობებდა, მასზე ჯერ კომპრომატი მოგვეძებნა, გადაგვეღო და,
მისი ლიკვიდაციის პარალელურად, ხალხისთვის გვეჩვენებინა, რომ ის წამებულად არ
შერაცხონ? თორემ, ხომ შეიძლება, ჩვენმა აქციამ უკუეფექტი გამოიწვიოს და მისი მოკვლით
მისივე საქმე გავაკეთოთ? – შევთავაზე შჩუკინს, მან კი მითხრა:
– როგორ?
– ძალია კარგი. ესე იგი, ის რომ გაუჩინარდეს, ამერიკელები დიდ სკანდალს ატეხენ, ხომ?
– მსოფლიოს შეძრავენ.
– როგორც ეტყობა, ვბერდები და ვშტერდები. ასეთი კომბინაცია როგორ ვერ მოვიფიქრე? შენ კი,
კოკი, კვლავ ძველებურ ფორმაში ხარ. მიდი, იმოქმედე. ნახევარ მილიონ დოლარს ხვალვე
დაგისვამენ ანგარიშზე.
მსგავსი მეთოდებით მოქმედებს „ცეერუ“ საქართველოშიც და, ჩვენდა სამწუხაროდ უნდა ვთქვა,
რომ აქ ეს კარგად ჭრის და ძალიან ბევრი ადამიანი გაება მათ ბადეში. მაგრამ, ჩვენთან ოდნავ
განსხვავებული ტაქტიკით მოქმედებენ: ყველა ანტიქართულ, ანტიმართლმადიდებლურ სექტას
ქრისტიანობის მანტია აქვს მოსხმული და ჩვენი მტრები ქრისტეს სახელით გველაპარაკებიან.
ერთხელ ჩემს ახალ სახლში ვიმყოფებოდი. ცუდი ამინდი იყო. არანაირი საქმე არ მქონდა და
არსად წასვლას არ ვაპირებდი. სავარძელში ვიყავი მოკალათებული, როდესაც ზარმა
დაიწკრიალა. გარეთ ფარული ვიდეოკამერები მაქვს დაყენებული და მონიტორს რომ შევხედე,
ჩემს კართან მდგარი ქალ-ვაჟი დავინახე, რომლებსაც უზარმაზარი ჩანთები ჰქონდათ მხარზე
გადაკიდებული, ხელში კი სექტანტური ლიტერატურა ეკავათ. მათი ამოცნობა არ გამჭირვებია.
შემეძლო, კარი არ გამეღო და წავიდოდნენ, მაგრამ, კართან მივედი, გავუღე და ვუთხარი:
– გისმენთ.
– ყავას მიირთმევთ?
– დიახ, უნალექოს.
– ნალექიანს.
ყმაწვილს აშკარად ეტყობოდა, რომ ალკოჰოლი უნდოდა, თუმცა, გოგონამ არ აცალა და მითხრა:
ვაჟი ნელ-ნელა, სიამოვნებით სვამდა უმაღლესი ხარისხის ყავას, გოგონამ კი არაყივით გადაჰკრა
და მითხრა:
– შეიძლება, გკითხოთ?
– ბრძანეთ.
– კოკი.
– ღმერთი არსებობს, მეორედ მოსვლა კი მისი ნებაა და ის გადაწყვეტს, ვინ დაიღუპება და ვინ
გადარჩება.
– ეკლესიაში დადიხართ?
– ძალიან იშვიათად, – მივუგე გოგონას, რომელსაც ჩემმა პასუხმა ფრთები შეასხა და მითხრა:
– არ ვიცი, – ვუთხარი გოგონას, რომელსაც მერყევ კაცად მოვაჩვენე თავი და საშუალება მივეცი,
თავისი სექტის ფართო პროპაგანდა დაეწყო ჩემთან. მან თხუთმეტი წუთი „იქადაგა“ და ბოლოს
შემაპარა:
– როგორ ფიქრობთ, ღირს ჩვენს ჭეშმარიტ სარწმუნოებრივ სახლში მოსვლა, სადაც იდეალური
ჰარმონია სუფევს და მაღალი ღმერთი გვფარავს?
– მაშინ, ღმერთს გაუმარჯოს! დალიეთ, თორემ, არ დავიჯერებ, რომ მართლა ჭეშმარიტ რწმენაში
ხართ.
წყვილი სექტის მიერ „ვერბოვკაზე“ იყო გამოგზავნილი და, ალბათ, იფიქრეს, რომ, თუკი
დალევდნენ, „დამავერბოვკებდნენ“. ამიტომ, თითო ჭიქა არაყი გადახუხეს... მე მათ კიდევ ორ-
ორი ჭიქა დავალევინე, რამაც ისინი კარგად შეაქეიფიანა და ენებიც ააშვებინა, განსაკუთრებით
კი ბიჭი ენაწყლიანობდა. გამომიტყდა, რომ მას სიმონი ერქვა, გოგონას კი – ეთერი და რომ ისინი
იმერეთის ერთ-ერთი მაღალმთიანი სოფლიდან იყვნენ.
– ალბათ, მშობლები გეხმარებიან, – განგებ ვუთხარი ბიჭს, თუმცა, მშვენივრად ვიცოდი, ვინც
ეხმარებოდა. სიმონმა ხელი ჩაიქნია და მითხრა:
– სად აქვთ ჩვენს მშობლებს ჩვენი დასახმარებელი ფული. მათ თავი ძლივს გააქვთ და ჩვენ
გარდა სხვა შვილებიც ჰყავთ. ჩვენ ჩვენი და-ძმები, მორწმუნე ღვთისშვილები გვეხმარებიან.
გუშინწინ კრება ჩაატარეს და გადაწყდა, რომ ოროთახიან ბინას გვიყიდიან. უფრო სწორად, ჯერ
ჩვენი არ იქნება ის ბინა, მხოლოდ ხუთი წლის მერე გაგვიფორმებენ. მანამდე კი იქ ვიცხოვრებთ.
– მერე რა, თუ ვერ ვიპოვეთ, – ხელი ჩაიქნია სიმონმა, – ორი ჯვარი ვიყიდოთ და მივიტანოთ.
– მოვატყუოთ? – კოპები შეიკრა ეთერმა, რომელსაც ეტყობოდა, რომ სექტაში ბევრად ღრმად იყო
ჩათრეული, ვიდრე მისი საქმრო.
– აბა, ერთი კარგად ამიხსენით, რას ამბობდით ჯვრებზე? როგორც, ვიცი თქვენი და-ძმები ჯვარს
არ ცნობენ.
– ახლა თქვენ მომისმინეთ ყურადღებით და გირჩევთ, დამიჯეროთ. მით უმეტეს, რომ ღმერთმა
ჩემთან მოგიყვანათ და თუკი ამ შანსს ხელიდან გაუშვებთ, მერწმუნეთ, თქვენც დაიღუპებით და
თქვენს შთამომავლობასაც დაღუპავთ.
– თქვენ, ჩემო კარგებო, გაჭირვებამ მიგიყვანათ სექტანტებთან და ისე აგირიათ გონება, რომ
ჭეშმარიტ ღმერთს გმობთ, სასიკვდილო ცოდვას იდებთ და უკან არ იხედებით. ასიათასობით
ჭეშმარიტმა მართლმადიდებელმა ქართველმა მხოლოდ და მხოლოდ იმისთვის გაწირა
საკუთარი სიცოცხლე, რომ ქრისტეს რჯული, ქრისტეს ჯვარი არ უარყო. თქვენ კი რაღაც
დამპალი ბინის გამო თქვენი ნათლობის ჯვრის განადგურებას აპირებთ. განა სიკეთეს მოგიტანთ
ასე შექმნილი ოჯახი და ასე მიღებული ბინა?
– თქვენ, ჩემო ბატონო, სასახლეში ცხოვრობთ, ჩვენ კი ერთი ნესტიანი ოთახიც არ გვაქვს და აბა,
რა ვქნათ?
– და, ამის გამო, ღმერთი უნდა დაგმოთ და სექტანტები გახდეთ? ნუთუ იმის გამო დათმო ერთ
დღეში საკუთარი სიცოცხლე ასი ათასმა მართლმადიდებელმა წამებულმა, რომ ქართველების
სულებს ჯერ ეშმაკი დაჰპატრონებოდა, შემდეგ კი ჩვენი ერი გადაგვარებულიყო?
– რას გვირჩევთ, ბატონო, ჩვენც გვინდა ნორმალური ცხოვრება და, იქნებ, უკეთესი რამ
გვითხრათ? – მითხრა ეთერმა, რომელიც მანამდე უხმოდ მისმენდა.
– ასე არ მაწყობს. ახლა თქვენ ნასვამები ხართ და, სიმთვრალეს რომ არ დააბრალოთ ყველაფერი,
მოდი, ჯერ კარგად გამოიძინეთ, მოწესრიგდით და, თუკი კვლავ ამ აზრზე იქნებით, ეს ნაგავი
მერე დაწვით.
– აქ, ჩემს სასახლეში. აი, სტუმრების საძინებელი. ჩემი სამზარეულო პროდუქტებითაა სავსე და
შეგიძლიათ ჭამოთ და სვათ, შემდეგ შხაპი მიიღოთ და კარგად გამოიძინოთ. მე კი საქმეზე უნდა
წავიდე, – ვუთხარი ეთერს, რომელმაც მკითხა:
– როდის დაბრუნდებით?
– როცა გაიღვიძებთ.
– მერედა, გვენდობით?
– როგორც ხედავთ, – მივუგე ქალს. ცოტა ხნის მერე კი გამოვემშვიდობე მათ და ზუსტად
შუადღეზე სახლიდან გამოვედი.
ბინაში რომ დავბრუნდი, საღამოს ექვსი საათი იყო. ჩემი სტუმრები სავარძლებში იყვნენ
მოკალათებულები. რომ დამინახეს, შეიშმუშნენ და ეთერმა მითხრა:
– არა, რატომ? ამ წიგნებს ახლავე დავწვავთ, – ერთხმად მომიგო ქალ-ვაჟმა. შემდეგ მთელი
ლიტერატურა ჩანთებში ჩაყარეს და ჩემს უზარმაზარ ბუხარში შეაგდეს, რომელმაც მთელი ეს
სექტანტური ნაგავი ნაცრად აქცია. მერე ეთერმა მითხრა:
– ადრე გლდანში ვქირაობდით ბინას, მაგრამ, ფული რომ აღარ გვქონდა, სექტას შევეკედლეთ და
ბოლო ერთი თვე მათ სახლში ვცხოვრობდით.
– როგორ არა, – მითხრა ეთერმა, – ვარკეთილში ჩემი ჯგუფელი ცხოვრობს და იმასთან გავათენებ
ღამეს.
– მე კი ჩემს ნათესავთან... – მითხრა სიმონმა. მაგრამ, ეთერმა მას სიტყვა შეაწყვეტინა და მითხრა:
– ეს ბინა თქვენია და, რაც აქაა – ავეჯი და ყველაფერი დანარჩენი – ესეც თქვენია. უბრალოდ,
ხვალ, აი, ამ მისამართზე მიხვალ შენი პირადობის მოწმობით და წამოიღებ ამ ბინის შენზე
გადაფორმების საბუთს. და, კიდევ ერთი: კომოდის უჯრაში პატარა ზარდახშაა, რომელშიც ათი
ათასი დოლარი დევს. ეს ფულიც თქვენია. აბა, თქვენ იცით, არასოდეს დაგმოთ ჭეშმარიტი
ღმერთი.
სიმონი ისეთი დაბნეული იყო, რომ მადლობის თქმაც კი ვერ მოახერხა. მე ამით ვისარგებლე და
წამოვედი.
– კოკი, ერთი ძალიან დელიკატური დავალება უნდა მოგცე და, იმედია, მასაც ისეთივე
წარმატებით შეასრულებ, როგორც ყველა დანარჩენს.
– გარდა იმისა, რომ ბაცაცობს და ეკლესიის ქონებას ძარცვავს, რაც, თავის მხრივ, სისხლის
სამართლის დანაშაულია, წმიდა სინოდში ინტრიგებს ხლართავს და, აშკარაა, ეკლესიის
საჭეთმპყრობლის პოსტს უმიზნებს. ამის დაშვება კი არანაირად არ შეიძლება. ამიტომ, მისი
გეგმები უნდა ჩავშალოთ.
– გასაგებია.
– ტყუილად გგონია, რომ უმნიშვნელო საქმეა. ეს არც ისე იოლი დავალებაა, მაგრამ, რაც
მთავარია, დელიკატურია და სწორედ ამიტომ გავალებ შენ.
– ჩემნაირ ხალხს ხაფანგს ისე უგებენ, რომ საეჭვოდ არ მოეჩვენოთ, – ღიმილით ვუთხარი „ძიას,“
– არა მგონია, ასე იყოს. თუმცა, გამორიცხული არაფერია და, რა თქმა უნდა, ფრთხილად ვიქნები.
შემკვეთს მოსკოვში, „ჩისტიე პრუდისთნ“ მდებარე პატარა კაფეში შევხვდი და, რა თქმა უნდა,
კარგად ვიყავი შენიღბული. შემკვეთმა მწველი მზერა მესროლა და ინგლისურად მკითხა:
– ლაპარაკობთ ინგლისურად?
მე გამეღიმა და ვუთხარი:
– ესე იგი, ყოფილი საბჭოელი არ ხართ, – თქვა შემკვეთმა, – მე კი მერჩივნა, რომ შემსრულებელი
საბჭოელი ყოფილიყო.
– რატომ?
– იმიტომ, რომ, ცოტა არ იყოს, სპეციფიკური შეკვეთა მაქვს და, ჯობდა, საბჭოელს
შეესრულებინა, რადგან, საბჭოელისთვის ის ბევრად ადვილი გასაგებია.
– ნება თქვენია, მაგრამ, გარწმუნებთ, რომ ყოფილ საბჭოეთსა და საბჭოელებს კარგად ვიცნობ და
არც შეკვეთის სპეციფიკურობაში ჩაწვდომა გამიჭირდება. თუმცა, საბოლოო სიტყვა თქვენზეა
და, თუ ჩემი კანდიდატურა არ გაწყობთ, მაშინ, ახლავე დავშორდეთ ერთმანეთს.
– თქვენ მართლაც მშვენივრად ლაპარაკობთ რუსულად და, იმედია, მართლა კარგად
ჩასწვდებით ჩემს პრობლემას, – მითხრა შემკვეთმა, – თანახმა ვარ, თუ, რა თქმა უნდა, თქვენც
დამთანხმდებით.
– ბრძანეთ და ვნახოთ.
– ერთი სიტყვით, მე ყოფილი კანონიერი ქურდი ვარ. გსმენიათ, ალბათ, ასეთი კასტის
არსებობის შესახებ.
– რა თქმა უნდა, მსმენია. რადგან ყოფილი კანონიერი ქურდი ხართ, გამოდის, რომ ან თქვენ
თქვით უარი ამ ტიტულზე ან არაქურდად დაგტოვეს.
– პატივცემულო, ნუ ღელავთ. სულაც არ არის საჭირო, რომ თქვენი ამბავი მომიყვეთ, რომელიც
ასე განერვიულებთ. მთავარია, შეკვეთის ტიპსა და თანხაზე მოვილაპარაკოთ.
– ჩემი შეკვეთის მთავარი სპეციფიკაც იმაშია, რომ, მინდა, „პოსლეზე“ შეასრულოთ ჩემი შეკვეთა.
ციხიდან ორი თვის წინ გამოვედი და, რომ იტყვიან, მათხოვარი ვარ – კაპიკი ფული არ მაქვს და
წინასწარ ვერაფერს გადაგიხდით.
– ბოდიში. არაქურდულად ვიქცევი. სიტყვას გაძლევ, რომ ამ საქმეს შევეშვები. შენ კი – დიდი
მადლობა, რომ არ გამწირე.
– აბსოლუტურად არავინ, ჩემმა ცოლმაც კი. მხოლოდ მე ვიცოდი ამის შესახებ. სახლში, ოთახის
კუთხეში, ერთი ზაგაჟნიკი მქონდა გაკეთებული იატაკში და იქ ვინახავდი. ფულის წამღებს
სახლში არაფრისთვის უხლია ხელი, მხოლოდ ობშჩიაკის თანხა ჰქონდა მთლიანად წაღებული.
– გარდაიცვალა. ციხეში რომ ჩამსვეს, სამ თვეში ინფარქტით მოკვდა – ვერ გაუძლო ჩემს
შერცხვენას. ის უკვე თორმეტი წელია, გარდაცვლილია.
– თორმეტი წელი რის გამო მოიხადეთ?
– როგორ წავართმევ, მას ხომ ეს ყველაფერი ბანკის საიმედო სეიფში ექნება ჩაკეტილი?
– არა, – გაეცინა შემკვეთს, – ზუსტად ვიცი, რომ თავისი შემოსავლის დიდ ნაწილს ის
ძვირფასეულობაში დებს და ფულთან ერთად ზაგაჟნიკში ინახავს. ის არც ერთი ბანკის სეიფს არ
ენდობა. ამიტომ, თუკი თქვენ მის მოტაცებას მოახერხებთ, თავადვე გეტყვით, სად რა აქვს. რა
თქმა უნდა, ცოტა უნდა დააკაჩავოთ და ინფორმაცია დააფქვევინოთ.
– ბოლომდე მომისმინეთ. მე არ მინდა, რომ შირკა მოკლათ. როცა მას შეიპყრობთ, მეც უნდა
დამასწროთ მის დაკითხვას. უფრო სწორად, მას მე დავკითხავ.
შირკა, იგივე იური ვიზბორი, მოსკოვში ძალიან ცნობილი და გავლენიანი პიროვნება გახლდათ.
მას მართლაც გაძლიერებული დაცვა დაჰყვებოდა და მისი მოტაცება ურთულესი საქმე იყო.
თუმცა, მე მისი ელიტური საცხოვრებელი კორპუსის სახურავიდან მის ბინაში ჩავძვერი და, მას
მერე, რაც პულვერიზატორით მივაძინე, ქვევით ჩავიყვანე, მანქანაში ჩავაწვინე და
კონსპირაციული ბინის სარდაფში მივიყვანე. იქ მის გამოსატეხად ყველაფერი მზად მქონდა.
როგორც შემკვეთს შევპირდი, ის წავიყვანე სარდაფში, სადაც შირკა დედიშობილა მყავდა
კედელზე მიბმული.
– ლუსკას მოკვლა არ მინდოდა, მან მაიძულა. მაგრამ, რაში გჭირდებოდა ასეთი მოღალატე?
ზაგაჟნიკის ამბავი ხომ მან გვითხრა...
– რაო, რა თქვი? – ფერი ეცვალა შემკვეთს და აკანკალდა.
– არაფერს.
– როგორ არაფერს, რას ნიშნავს მოკვლა არ მინდოდა და ზაგაჟნიკის ამბავი მან მითხრაო? –
გაიმეორა შემკვეთმა.
ლუსკა, შემკვეთის ცოლი, როგორც მოგვიანებით გაირკვა, შირკას საყვარელი იყო. სწორედ მას
გაუყიდია ქმარი, ვიზბორმა კი ის თავიდან მოიშორა, რომ არ გაშიფრულიყო. შემკვეთს შირკას
მონაყოლის არ სჯეროდა, მაგრამ, რომ დარწმუნდა, არ ცრუობდა, ალესილ მაჩეტეს ხელი
დაავლო, შირკას მოუქნია და მარცხენა ხელი მოჰკვეთა.
– ჩემს აგარაკზეა, პოდმოსკოვიეში. ბუხრის ქვეშ მაქვს დამალული, – თქვა შირკამ და კვლავ
გული წაუვიდა. ამასობაში შემკვეთი გამოფხიზლდა და მითხრა:
– ხვალ თქვენთან მოვალ და, როგორც მოვილაპარაკეთ, ისე მოვიქცეთ, – ვუთხარი შემკვეთს და
დავამატე, – აქ დიდხანს ნუ შეყოვნდებით, მალე მოათავეთ, რომ შემთხვევით არ ჩავარდეთ.
როგორც მოგვიანებით გაირკვა, შემკვეთმა შირკა ნაკუწ-ნაკუწ აქნა და ისე იძია მასზე შური. მე კი
ვიზბორის საიდუმლო სამალავიდან საკმაოდ მოზრდილი ყუთი წამოვიღე, რომელშიც უამრავი
ფული და ძვირფასეულობა იყო. მე მხოლოდ ორასი ათასი დოლარი ავიღე და, შემკვეთის
პროტესტის მიუხედავად, ხელი არაფრისთვის მიხლია.
კარგია, როცა ყველაფერი კარგად მთავრდება, მაგრამ, ასეთია ცხოვრება: ცუდს ყოველთვის კარგი
მოჰყვება და პირიქით... თუმცა, დაზვერვაში არსებობს მტკიცედ ჩამოყალიბებული მოსაზრება,
რომ მზვერავი ყოველთვის ცუდ გარემოში მოქმედებს და, თუკი წამით მაინც კი მოდუნდება,
აუცილებლად ჩავარდება.
– ირონიის გარეშე, კოკი, ირონიის გარეშე! სიამოვნება ჩვენთვის უცხო ხილია. ჯოჯოხეთში უნდა
ვიცხოვროთ, რომ პატიოსანი საბჭოთა ადამიანი ბედნიერი და გალაღებული იყოს, – მეტყოდა
ხოლმე ინსტრუქტორი, რომელიც დარწმუნებული იყო საკუთარი სიტყვების სისწორეში და არც
მე შემიტანია ამაში არასდროს ეჭვი.
ინსტრუქტორის შეგონება კარგად გავითავისე და, მიუხედავად იმისა, რომ „მიწიერი მახვილის“
სამიზნე არაერთხელ ვყოფილვარ, ჩემი მოხელთება ვერავინ შეძლო.
– პეტრემ, – მაშინვე მითხრა პირველმა ქილერმა, რომელმაც ის კაცი დაასახელა, ვინც მე მომცა
შეკვეთა.
– მარტო ხარ?
– რამდენს გიხდით?
– ათ-ათ ათასს.
– ვერ წახვალ, – ვუთხარი პირველ ქილერს, მაყუჩიანი პისტოლეტიდან გულში ვესროლე და იქვე
დავტოვე, მერე მობილური ტელეფონი ამოვაცალე და ქვევით დავეშვი. მეორე ქილერი ქუჩაშივე
მოვკალი, ორასიოდე მეტრი ფეხით გავიარე და პეტრეს ნომერი ავკრიფე პირველი ქილერის
ტელეფონიდან.
– კი, შევასრულე. ერთი ნაგვის ბუნკერთან გდია, მეექვსე სართულზე, მეორე კი – პირდაპირ
ქუჩაში. შენ ჩემი ვალი გაქვს – ორასი ნაჭერი და არ დამიგვიანო. ხვალ შუადღისთვის ანგარიშზე
თუ არ დამიჯდა, შენი ცელქობა სიცოცხლის ფასად დაგიჯდება.
– დარდი ნუ გაქვს, ყველაფერი რიგზე იქნება. ეს პატარა გაუგებრობა იყო და მეტი არაფერი.
ფული კი ამაღამვე დაგიჯდება, – მითხრა პეტრემ, რომელიც ცდილობდა, მღელვარება დაეფარა,
მაგრამ მე მისი ნერვიულობა არ გამომპარვია.
– ხომ გითხარი, რომ ფული და ბოდიში პანაცეა არ არის-მეთქი? შენ ჩემი ტყუილუბრალოდ
მოკვლა სცადე, ესე იგი, ჩემი მტერი ხარ, მტრები კი უნდა გაანადგურო. არ შემიძლია, რომ არ
მოგკლა, – ვუთხარი პეტრეს. შემდეგ მარცხენა თვალში გავუტარე ტყვია და, სანამ გათიშული
მეძავი გამოფხიზლდებოდა, იქაურობა სწრაფმავალი კატერით დავტოვე.
სიმართლე რომ ვთქვა, პეტრე ვერანაირ ზიანს ვერ მომაყენებდა, მაგრამ, ის მაინც მტერი იყო და
მე არც ამჯერად ვუღალატე ჩემს პრინციპებს – მტერი გავანადგურე... ყველაზე სასაცილო კი ისაა,
რომ ჩემი გადაგდება მესამედაც მოინდომეს და კვლავ ქართველებმა.
„არა, რა, – ვფიქრობდი გუნებაში, – რასაც ვიმსახურებთ, სწორედ ისეთ ყოფაში ვართ. სანამ
წესიერებას არ ვისწავლით და პარტნიორს პატივს არ ვცემთ, ყოველთვის ასეთ გაჭირვებაში
მოგვიწევს არსებობა. უცხოეთში თავშიც კი არავის მოუვა ქილერის გადაგდება, რომელიც
ნახევარმილიონიან შეკვეთას ასრულებს. ეჰ, ქართველებო, ქართველებო, არც სხვას სცემთ პატივს
და არც საკუთარი თავი გეცოდებათ...“
ჩემი ეს მონოლოგი, რბილად რომ ვთქვათ, ალბათ, ტრაგიკომიკურად ჟღერს, მაგრამ, სულაც არ
მეცინებოდა, როცა ჩემი საბანკო ანგარიში შევამოწმე და აღმოვაჩინე, რომ შეპირებული ხუთასი
ათასი დოლარი აკლდა. არადა, ორი ბობოლა ქართველი კრიმინალური ავტორიტეტის მიერ
შეკვეთილი ერთი რუსი კრიმინალი შუა მოსკოვში, ოცდაათი ადამიანის თვალწინ მოვკალი და
იქაურობას ძლივს დავაღწიე თავი. ნახევარი მილიონი დოლარი კი, შეთანხმებისამებრ, საქმის
გაკეთებისთანავე უნდა დაესვათ ჩემს ანგარიშზე. მე სამი დღე ველოდე, მეოთხე დღეს კი ერთ-
ერთი შემკვეთი ქუთაისში, საკუთარი სახლიდან გავიტაცე, ახლომდებარე სახლის სარდაფში
ჩავათრიე, პისტოლეტი მივადე და ვუთხარი:
– რის გადაგდება, ძამიკო, პროსტო, მაყუთმა დეიგვიანა, ახლა კი ყველაფერი რიგზეა და მისაღებს
მიიღებ.
ტიპი კაიფში იყო. აშკარად ეტყობოდა, რომ მატყუებდა და ცდილობდა, ჩემგან თავი დაეღწია.
ამიტომ, პისტოლეტი მარჯვენა თვალზე მივაჭირე და ვუთხარი:
– მე შენ საფიჩხიელი ნაბიჭვარი ხომ არ გგონივარ, რომ მაბოლებ. ჩქარა, მაყუთი მოჯვი, თორემ,
აქვე გაგაგორებ!
– გამაგორებ რა, კამათელი ვარ?! მობილური მომეცი, დავრეკავ და ფულს მოიტანენ, – მითხრა
ავტორიტეტმა და სახის ფხანა აუტყდა...
– მიტუშ, ბიჯო, ნახევარი ლიმონი მოიტანე, თორემ, ვეღარ მნახავ ცოცხალს. იჩქარე და მარტო
მოდი. აბა, გელოდები, – ავტორიტეტმა შემომხედა და მკითხა:
– სად მოვიდეს?
– ტყვილა ბრაზობ, ძამია. შენი გადაგდება ნამდვილად არ გვიფიქრია. მოვა მიტუშა და ნახევარ
ლიმონს ჩაგახუტებს.
მიტუშა ნახევარ საათში მოვიდა, შავი ტყავის სპორტული ჩანთით ნახევარი მილიონი დოლარი
მოიტანა, წინ დამიგდო და მითხრა:
– დაჯექი მანდ და ერთი საათი არც არსად დარეკოთ, არც გარეთ გამოყოთ თავი. გასაგებია?
მე ცალ ხელში პისტოლეტი მეკავა, მეორეში კი – ფულით სავსე ჩანთა და სანამ იქიდან
გავიდოდი, ავტორიტეტებს ვუთხარი:
– არაფერს რომ არ ვერჩი, სწორედ იმიტომ არ დავიჭერ საქმეს. მადლობა თქვით, რომ ცოცხლები
დაგტოვეთ, სხვა ჩემს ადგილას დაგხოცავდათ. აბა, მშვიდობით.
– „ს ბოგომ“, – მითხრა მიტუშამ, მერე კი დაამატა, – ღმერთი შენკენ, ძამია, კარგად იყავი.
ერთხელ ერთ შემკვეთს შევხვდი პრაღაში. ჩვენ პატარა სკვერში ვისხედით, სადაც არც ისე ბევრი
ხალხი იყო თავმოყრილი და ვსაუბრობდით. გარეგნობით ის ჩრდილოევროპელს ჩამოჰგავდა,
თუმცა, რუსული აქცენტით მელაპარაკებოდა ინგლისურ ენაზე, რადგან, რატომღაც, ამერიკელი
ვეგონე და არც მიცდია მისი გადარწმუნება.
– აი, ხომ ვთქვი, – თითი დამიქნია გაღიმებულმა შემკვეთმა, – ამერიკელი ხართ. დიახ, დიახ,
სწორედ ამერიკაში არიან საუკეთესო შემსრულებლები.
– შენი დედაც...
მე ვითომ ვერ გავიგე, რომ მან არაინგლისური ფრაზა წარმოთქვა, მშვიდად ავიხედე ზევით,
გუნებაში კი გავიფიქრე: „ისეთი ჰაბიტუსი აქვს, ვერ წარმოვიდგენდი, ქართველი თუ იყო,
შევცდი, არც ისეთი მოლაყბე უნდა იყოს, როგორადაც თავი მომაჩვენა. საინტერესოა, რა უნდა.
აბა, მოვუსმინოთ“, – გავიფიქრე შემკვეთს კი გავუმეორე:
– გისმენთ, მისტერ.
– ოთხასი ათას დოლარს გადაგიხდით, თუკი აი, ამ კაცს მოიტაცებთ და მოგვიყვანთ, – მითხრა
შემკვეთმა და ფერადი ფოტო დამიდო მუხლებზე.
სურათზე აღბეჭდილი სახე მეცნო, თუმცა, ვერ გავიხსენე, საიდან და შემკვეთს ვკითხე:
– თანახმა ვარ. ფული ხვალ დილით დაჯდება თქვენს ანგარიშზე, ვიცით, რომ სერიოზული
ადამიანი ბრძანდებით და გენდობით.
– სამი დღის შემდეგ, ალექსანდრეს ზედა ბაღში, შადრევანთან, დღის პირველ საათზე მოვალ,
შადრევანთან ვიდგები და ხელში რომელიმე ადგილობრივი ჟურნალი მეკავება.
ბედის ირონიით, შემკვეთი ჩემ გვერდით იჯდა. მან, რა თქმა უნდა, ვერ მიცნო, გამიღიმა და
მკითხა:
– ქართველი ბრძანდებით?
– ყველას ასე ეშლება. ზოგს ნორვეგიელი ვგონივარ, ზოგს – შვედი, მე კი სულით ხორცამდე
ქართველი ვარ. თქვენ პრაღაში ხომ არ მოღვაწეობთ?
– რას გულისხმობთ?
– არა.
– არა, არა. პრაღაში ჩემი ძმისშვილი ცხოვრობს – ჩეხი მეუღლე ჰყავს და მასთან ვიყავი სტუმრად.
– გასაგებია.
– თქვენ?
– მე მგონი, კი.
– რა შეწუხებაა, წამობრძანდით.
შემკვეთს 30-35 წლის სამი მამაკაცი დახვდა, რომლებსაც ეტყობოდათ, რომ „შავები“ იყვნენ და,
ცოტა არ იყოს, გამიკვირდა. მათ მე პლეხანოვზე, ჩემს ძველ სახლში მიმიყვანეს და წავიდნენ. სამი
დღის შემდეგ კი გრიმი გავიკეთე და ალექსანდრეს ზემო ბაღისკენ გავემართე შეხვედრაზე.
შემკვეთი შადრევანთან იდგა და ხელში ჟურნალი „თბილისელები“ ეჭირა. ყველაზე საინტერესო
კი ის იყო, რომ ერთ-ერთ სკამზე მისი სამი „შავი“ მეგობარი შევნიშნე, რომლებიც მალულად
გვითვალთვალებდნენ.
– პროვინციაა, საინტერესო არაფერი უნდა იყოს, თუ, რა თქმა უნდა, იმას არ ჩავთვლით, რომ აქ
ჩამოსვლით ჩემი ბიუჯეტი გაიზარდა.
– არა, მოვაგნებ.
– კეთილი. შევთანხმდით.
– არ არის საჭირო. მე თვითონ გავიგნებ გზას. წავედი, – ვუთხარი შემკვეთს და მისი მანქანიდან
გადმოვედი. შემდეგ დაველოდე მის წასვლას. ბოლოს, ტაქსი გავაჩერე, ჩავჯექი და ვაგზლის
მოედნამდე ვიმგზავრე. იქ კიდევ ერთი ტაქსი გამოვიცვალე და მხოლოდ მას მერე დავბრუნდი
სახლში, როცა დავრწმუნდი, რომ არავინ მეჯდა კუდზე. შევედი თუ არა ბინაში, შემკვეთის მიერ
მოცემულ ფურცელს ჩავხედე და გავოგნდი – იმ ორი მისამართიდან, სადაც ობიექტი ღამეს
ათევდა, ერთ-ერთი ჩემი საცხოვრებელი კორპუსი იყო, თანაც, ჩემ ზემოთ.
„ეჰ, კოკი, კოკი, შტერდები და ეგაა, – გავიფიქრე გუნებაში, – აი, რატომ გეცნო პრაღაში ობიექტის
ფიზიონომია. ის ხომ შენს სადარბაზოში გყავს ერთხელ ნანახი“.
ობიექტი, როგორც უკვე ვთქვი, ჩემ ზემოთ ცხოვრობდა. მე ის ერთადერთხელ ვნახე, როდესაც
სახლში დავბრუნდი, მისმა მრავალრიცხოვანმა დაცვამ კი შესასვლელის ბლოკირება გააკეთა და
სადარბაზოში არ შემიშვა.
– ყარამან, გამოატარე, – შემდეგ გამიღიმა და მითხრა: – ბოდიშს გიხდით ჩემი ბიჭების მაგივრად.
მობრძანდით ლიფტში.
მე და მერაბმა ერთად ვიმგზავრეთ ლიფტით და მაშინ გავიგე, რომ ჩემ ზემოთ ცხოვრობდა. მას
მერე, მერაბს კიდევ ორჯერ მოვკარი თვალი და ორჯერვე ჩემი სახლის ფანჯრიდან: ერთხელ –
საღამოთი, ერთხელაც – დილით. ობიექტის საქმიანობით მაშინ არც დავინტერესებულვარ და
ამის გაკეთება არც შეკვეთის მიღების მერე იყო სავალდებულო. თუმცა, ცნობისმოყვარეობამ
დამძლია და გავარკვიე, რომ ობიექტი ერთ-ერთი მსხვილი საინვესტიციო კომპანიის მფლობელი
იყო და დიდძალი ქონება ჰქონდა. გადავწყვიტე, უფრო ღრმად გავრკვეულიყავი სიტუაციაში.
ამიტომ, ახალი გრიმი გავიკეთე, სადად ჩავიცვი და კომპანიაში მივედი მერაბის გარემოცვის
დასაზვერად, რადგან, ერთმა ეჭვმა გამკრა და გადამოწმებას შევუდექი.
– ვინ გნებავთ, ბატონო? – მკითხა სრულიად ნორჩმა მდივანმა გოგონამ, რომელსაც ეტყობოდა,
რომ სამოდელო სააგენტოს აღზრდილი იყო.
– შეხვედრა გაქვთ?
– შენ რა გესმის ეროვნული საქმის, შე ცხვირმოუხოცავო. უზრდელო გოგო! როგორ ბედავ ასეთ
საქციელს!
– გურამ, ერთი წუთით ჩამოდი, საქმეზე არიან მოსულები, – მერე ყურმილი დაკიდა და მითხრა:
გურამს ეგონა, სერიოზული კლიენტი იყო მოსული და საქმიანი განწყობით შემოვიდა, მაგრამ,
გიჟს რომ წააწყდა, ჯერ იქ შეკრებილებს შეხედა, შემდეგ კი მდივანს, მაგრამ, იმან ანიშნა, რომ არ
გავეღიზიანებინე და, ამიტომ, ზრდილობიანად მითხრა:
– ქაიხოსრო ერისკაცელი. ჩემი ძველი გვარი გვირისტიშვილია, მაგრამ, ერისკაცელი უკეთ ჟღერს
და, გთხოვთ, მომავალში, როდესაც დიადი ეროვნული პროექტების განხორციელებას ერთად
დავიწყებთ, ქაიხოსრო ერისკაცელად მომიხსენიოთ. შევთანხმდით?
– რა უმადურობა?
– რას გულისხმობთ?
– თანაშემწევ, არა მარტო უმადურობაა ცუდი, არამედ, სიხარბეც. მერაბმა წუმპიდან ამოგიყვანა
და კაცად გაქცია, ფული გაშოვნინა და პერსპექტივა გაგიჩინა, შენ კი მისი მოტაცება შეუკვეთე,
რომ მისთვის მეტი ფული გამოგეძალა?
– მაგას მნიშვნელობა არა აქვს, მთავარი ისაა, რომ შემსრულებელი მკვდარია და მერაბის
გატაცებასა და მისთვის ფულის გამოძალვას ვეღარ შეძლებთ. აბა, რას ფიქრობდით, თქვე
ნაბიჭვრებო. მერაბი არიფი გეგონათ, ხომ? არადა, შენი პრაღაში ვოიაჟი, შემდეგ კი
შემსრულებელთან თბილისში შეხვედრა, რომელსაც შენი ნაბიჭვარი ძმაკაცები აზღვევდნენ,
თავიდან ბოლომდე კონტროლის ქვეშ გვქონდა აყვანილი. რა, არ გჯერა?
– რომც არ მჯეროდეს, ფაქტია, რომ თქვენს ხელში ვარ და ესაა იმის საუკეთესო დასტური, რომ
სიმართლეს ლაპარაკობთ.
– მოკლედ, ასე: ბატონმა მერაბმა დამაბარა, შენთვის გადმომეცა, რომ, თუ ოცდაოთხი საათის
განმავლობაში აქედან ოთხივე არ აორთქლდებით, მაშინ, ოთხივეს ლიკვიდაცია მაქვს
ნაბრძანები. საქართველოში მინიმუმ ხუთი წელი არ ჩამოხვიდეთ, თორემ, თუკი გავიგეთ, რომ
რომელიმე თქვენგანმა აქ ფეხი ჩამოადგა, ვეღარაფერი გიხსნით.
– ფული რომ არ გაქვთ? შენ ხომ თითქმის მთელი დანაზოგი იმ ამერიკელ ქილერს გადაურიცხე
ანგარიშზე, ის კი ქართულ მიწაში ღრმადაა პირქვე ჩამარხული. მაგრამ, ასეც რომ არ იყოს, მას
ფულს მაინც ვერ გამოართმევდით.
– ხუთი ათასი ევრო მაქვს და ვიმყოფინებთ.
– აი, შენი ოთხასი ათასი, აიღე და, რაც შეიძლება მალე გაქრით აქედან. ქილერს ჩვენ ჯერ ფული
გამოვართვით და მხოლოდ ამის მერე დავმარხეთ ცოცხლად.
– ცოცხლად დამარხეთ?!
– ჰო, ცოცხლად დავმარხეთ და, თუ გინდა, რომ მისი ბედი არ გაიზიაროთ, აქედან აახვიეთ, –
ვუთხარი გურამს, პარკში გახვეული ფული და ხელბორკილების გასაღები დავუგდე წინ და,
სანამ წავიდოდი, დავამატე: – დაიმახსოვრე, მინიმუმ ხუთი წელი არ ჩამოხვიდეთ აქ, თორემ,
ყველას დაგხოცავთ.
– ცდებით, ჩემო მეგობარო. ადამიანებს კარგად ვცნობ. აი, მაგალითად, შემიძლია, მთელი
პასუხისმგებლობით განვაცხადო, რომ თქვენ ჩინებული ადამიანი ბრძანდებით, – მითხრა
მერაბმა, მე კი თავი გავაქნიე და ღიმილით მივუგე:
– მაშ, რატომ გადამარჩინეთ და, საერთოდ, ვინ ბრძანდებით ან საიდან შეიტყვეთ, რომ ჩემი
მოტაცება და გამოსასყიდის მოთხოვნა უნდოდათ ჩემს თანაშემწესა და მის ძმაკაცებს?
სანამ ბატონი მერაბი გონს მოეგებოდა, მიკროკასეტაზე ჩაწერილი ფირი ჯიბეში ჩავიდე და მისი
კაბინეტიდან გამოვედი. მერაბს კიდევ ერთხელ შევხვდი. სამი წლის შემდეგ შემკვეთმა
ანტალიაში შემომთავაზა შეხვედრა. მე დავთანხმდი, საიმედოდ შევინიღბე და თურქეთში
ჩავედი. დათქმულ ადგილას რომ მივედი, იქ მერაბი დამხვდა. მან სკამზე მიმითითა და, რომ
დავჯექი, ინგლისურად მკითხა:
– ინგლისურად. გისმენთ, – მოკლედ მივუგე ჩემს ძველ ნაცნობს, რომელმაც, რა თქმა უნდა, ვერ
მიცნო და მითხრა:
– გასაგებია, რომ ნახევარ მილიონ დოლარს მიხდით, მაგრამ, დამიკონკრეტეთ, ვინ უნდა
დავაზიანო, ანუ, ადამიანის სახელი. შემდეგ კი მითხარით, როგორ გსურთ მისი დაზიანება და
სად უნდა მოხდეს ეს, – ავუხსენი მერაბს.
– კარგი. ყველაფერს გეტყვით. დავიწყოთ იმით, თუ რატომ მსურს მისი დაზიანება, – მითხრა
მერაბმა, მაგრამ, მას სიტყვა გავაწყვეტინე:
– მაშინ, მომისმინეთ.
– მე და ელენე მამით ერთნი ვართ, ანუ, ის ჩემი ნახევარდაა და ჩემზე ოცდახუთი წლითაა
უმცროსი. მე მას შვილივით ვპატრონობდი. რამდენიმე წლის წინ კი ერთმა ნაძირალამ ის ჯერ
მიიტყუა, შემდეგ ნამუსი ახადა და მინდა, რომ ამის გამო ის კაცი დავსაჯო.
– კარგი, ჩემო ბატონო, ვინაა ამ ავკაცობის ჩამდენი და როგორ გსურთ მისი დასჯა?
– როგორ და მისი სასქესო ორგანო უნდა გაანადგუროთ, ამ ავკაცობის ჩამდენი კი, აი, ეს
სუბიექტია, – მითხრა მერაბმა და მთავრობის ერთ-ერთი ახალგაზრდა მაღალჩინოსნის სურათი
მიჩვენა, – ეს საქმე თბილისში უნდა გააკეთოთ.
– თბილისში?
– ამას მნიშვნელობა არა აქვს. დამიკონკრეტეთ, სასქესო ორგანო მოვკვეთო თუ სხვა საშუალებით
დავუზიანო?
– ხვალ, აი, ამ ანგარიშზე დამისვით, – მერაბს ჩემი საბანკო ანგარიში ვუთხარი და შეხვედრის
ადგილი პირველმა დავტოვე.
სხვათა შორის, საკმაოდ ბევრია ისეთი, ვინც რევოლუციური მთავრობის კრახს ელოდება, რომ
საქართველოში დაბრუნდეს და შური იძიოს. გაქცეულთა ნაწილი მართლაც დამნაშავეა და მათ
კანონიერად დევნიან, მაგრამ, გაცილებით მეტნი არიან უდანაშაულონი, ვინც აიძულეს, რომ
სამშობლოდან გადახვეწილიყვნენ, მათი ადგილები კი გადამთიელებმა და მოღალატე
ქართველებმა დაიკავეს.
– რამ?
– რას გულისხმობ?
– იმას, ჩემო კარგო, რომ ქართველები ჩაიკარგნენ სხვა ერებში და საკუთარ ქალაქში არ ჩანან.
სხვები კი, იცოცხლე, პაჩკა-პაჩკა დადიან, მრავლდებიან და მკვიდრდებიან ჩვენს მამულში. იცი,
რამდენი წყვილი ვნახე ჩვილთან ერთად? ძალიან ბევრი და, რომ დავაკვირდი, მათგან არც ერთი
არ იყო ქართველი. დარწმუნებული ვარ, დიდი ილია ჭავჭავაძე ახლა საფლავში ბრუნავს და
მისი შეშფოთებული სული დასტრიალებს საქართველოს. არა, ძმაო, თუ ასე გაგრძელდა,
გადაშენებამდე აღარაფერი გვაკლია.
– კი, ასეა. შენი აზრი მაინტერესებდა და იმიტომ გამოგიწვიე, – ვუთხარი რეზოს, – ხომ გახსოვს
სიმღერა „იყიდება საქართველო“?
– როგორ არა.
– მართალი ხარ, – დამეთანხმა რეზო, – ამ ყველაფერს ბოლო უნდა მოეღოს და, თან, რაც
შეიძლება, მალე, თორემ, ჩვენს თავზე დაკიდებული დამოკლეს მახვილი გაგვანადგურებს. რაც
შეიძლება, მალე უნდა შეიცვალოს ეს მოღალატე მთავრობა და ქართველებს საქართველო
დაუბრუნდეს.
– რას გულისხმობ?
– რუსეთთან ურთიერთობას. განა შეიძლებოდა, ასე ხელაღებით, ერთი ხელის მოსმით რუსეთის
უგულებელყოფა? ვის რაში სჭირდება ტოტალური ამერიკანიზაცია? სკოლებში ყველაზე
საფუძვლიანად ინგლისურ ენას ასწავლიან, ქართული ფეხებზე ჰკიდიათ, რუსული ენა კი
საერთოდაც, მასხრად აქვთ აგდებული და ახალგაზრდა თაობას რუსებსა და რუსეთს აძულებენ.
და, აი, შედეგიც, რუსებთან ყოველგვარი პარტნიორული ურთიერთობები გაწყვეტილი გვაქვს
და ყველაფერი ეს ამ მთავრობამ ჩაიდინა.
– ეეჰ, რა ქვეყანა დაშალეს?! – სინანულით ვთქვი მე, – რუსეთი ორას წელზე მეტხანს იყო
საქართველოს დამპყრობელი და ვერ მოგვერია, ვერ გადაგვაჯიშა; პირიქით, მათთან ისეთი
ურთიერთობები ავაწყვეთ, რომ საქართველომ ბევრი სარგებელი ნახა.
– აი, თუნდაც, მე, – სიტყვა გამაწყვეტინა რეზომ, ლენას ხელი გადახვია და მითხრა, – ჩემი
ლენაჩკაც იმ სარგებლის ნაწილია.
რეზოსგან გვიან ღამით წამოვედი, კარგა ხანს ვერ მოვხუჭე თვალი და იმაზე ვფიქრობდი, რა
ეშველებოდა ბედკრულ საქართველოს, რომლის დედაქალაქშიც ნელ-ნელა მრავლდებოდა
სხვადასხვა ჯიშისა და ჯილაგის ხალხი და ჩვენი ლამაზი თბილისი ბაბილონის გოდოლს
ემსგავსებოდა. რეზოსთან შეხვედრიდან რამდენიმე წელი გავიდა და ქართველების
მდგომარეობა კვლავ უფრო დამძიმდა. დღესდღეობით, ქართველები უფრო მძიმე
მდგომარეობაში არიან, ჩამოსულები კი ისე გათავხედდნენ, რომ თავს ჩვენი მიწა-წყლის
ერთადერთ პატრონად მიიჩნევენ. მათ აქ უამრავი მომგებიანი ბიზნესი აქვთ, რომლებშიც
თავიანთი თანამემამულეები ჰყავთ დასაქმებული და თუკი ქართველებს მიიღებენ სამსახურში,
მხოლოდ მძიმე და დამამცირებელ სამუშაოზე და დაბალი ანაზღაურებით.
არცთუ დიდი ხნის წინ, ერთმა შემკვეთმა სტამბულში დამიბარა, სადაც, რა თქმა უნდა,
შენიღბული ჩავედი. ის თურქი იყო და დამტვრეული ინგლისურით მითხრა:
– სასიამოვნო სიურპრიზია, რომ თურქი ხართ, მით უკეთესი, კიდევ უფრო თამამად შევძლებ
თქვენთან საქმის დაჭერას.
– ერთი სიტყვით, ჩემო კარგო, ერთი კაცია მოსაშორებელი, რაშიც ორასი ათას დოლარს
გადაგიხდით. არ იფიქროთ, რომ ბოროტი ვარ, კაცის მოკვლა რომ განმიზრახავს, მაგრამ, ეს
ადამიანი ამას ნამდვილად იმსახურებს. ის ჩემი საქმიანი პარტნიორია და ბიზნესის
გაფართოებაში მიშლის ხელს, რაც ჩვენს ეროვნულ ინტერესებს ეწინააღმდეგება, თანაც, ის
თურქი არ არის და ჭირსაც წაუღია.
– აი, სამიზნე, თორნიკე ჰქვია და თქვენ ის მოსკოვში უნდა მოკლათ. ერთი კვირის შემდეგ ის
რუსეთში უნდა გაემგზავროს ფირმის საქმეებთან დაკავშირებით სამი-ოთხი დღით და იქ უნდა
მოუღოთ ბოლო.
თურქი შემკვეთის მიერ „შეკვეთილი“ თორნიკე საკმაოდ ცნობილი კაცი იყო და ის ხშირად
ჩნდებოდა ტელევიზიის ეკრანებსა და ჟურნალ-გაზეთების ფურცლებზე. ის საკმაოდ მდიდარი
კაცი იყო და სხვა, თავისი კოლეგა მილიონერებისგან განსხვავებით, არც მრავალრიცხოვანი
დაცვა ჰყავდა და არც გარყვნილის სახელი ჰქონდა. ის ერთ-ერთი ელიტური სახლის ბოლო
სართულზე ცხოვრობდა და ერთადერთი მოსამსახურე ჰყავდა, რომელიც უფრო მეგობარი იყო,
ვიდრე მისი ხელქვეითი. შეკვეთის მიღებიდან ორი დღის შემდეგ მოქმედების გეგმა უკვე
შემუშავებული მქონდა.
ღამის პირველი საათი იყო, როდესაც თორნიკე სახლში დაბრუნდა. ის სასტუმრო ოთახში
შევიდა, შუქი აანთო და ჩაილაპარაკა:
– ახმადმა?
– დიახ. მან.
– თქვენ არა, მაგრამ, ახმადი ნამდვილად სიკვდილის ღირსია. თუმცა, თქვენი თვალით ნახეთ.
თურქული გესმით?
– დიახ, მესმის.
– რას იტყვით?
– ჩვენ ერთობლივი სამშენებლო კომპანია გვაქვს და მან შემომთავაზა, რომ, ვითომდა ბიზნესის
გაფართოების მიზნით, მესხეთ-ჯავახეთში, თბილისსა და სხვა რაიონებში მიწები შეგვეძინა,
სადაც სხვადასხვა ინფრასტრუქტურულ პროექტს განვახორციელებდით: ავაშენებდით
სასტუმროებს, გასართობ ცენტრებს, საცხოვრებელ მიკრორაიონებს, მე კი ამაზე ცივი უარი
ვტკიცე.
– უიოლესი. მთავრობაში ფულს გადაიხდი და, მიდი, რაც გინდა, აკეთე, – მითხრა თორნიკემ, –
ხომ წარმოგიდგენიათ, მესხეთ-ჯავახეთში თურქული მშენებლობა, სადაც უამრავი თურქი
მოიყრის თავს და, ღმერთმა უწყის, რა მოჰყვება ამას. მთელი ის რეგიონი რომ სისხლისღვრის
ადგილად გადაიქცევა – ეს ერთი, მთავარი კი ისაა, რომ თურქების მიერ აშენებულ
მიკრორაიონში 80 პროცენტი თურქები დასახლდებიან და საქართველოს ისედაც
არასახარბიელო დემოგრაფიული მდგომარეობა კიდევ უფრო სწრაფად წავა მინუსისკენ.
ყველაზე დიდი უბედურება კი ის არის, რომ ყველაფერ ამაზე თანახმა ჩვენი მთავრობაა და
ქართველების გადაშენებას ხელს უწყობს. წარმოგიდგენიათ? რუსებთან მეგობრობასა და
პარტნიორობაზე უარი თქვეს და გადამთიელების ჩამოსახლებას უწყობენ ხელს.
– ეგ როგორ?
– ჩვეულებრივად. ის სულ მალე გაქრება უკვალოდ და მისგან სველი ადგილიც აღარ დარჩება.
თქვენ კი გირჩევთ, უფრო ყურადღებით იყოთ და პირადი დაცვა გააძლიეროთ. თქვენი ბინძური
კომპანიონი თავისსავე სამშობლოში გაქრება, თქვენზე ვერავინ აიღებს ეჭვს და ნურც ვინმესთან
წამოგცდებათ ეს. შევთანხმდით?
– შევთანხმდით.
– მერწმუნე, კოკი, რომ მკვლელის ტყვია დიდი ხნით და ძირეულად ვერაფერს შეცვლის. რა თქმა
უნდა, ჩვენ და ჩვენი პროფესიის ხალხს შეუძლია, რაღაც ისტორიული ცვლილებები შეიტანოს
სამყაროში, მაგრამ, ბევრს ვერაფერს შეცვლის, თუკი ეს მთელი ქვეყნის, მთელი სახელმწიფოს
ნება არ არის, – მასწავლიდა ერთ-ერთი კოჯრელი ინსტრუქტორი, რომელიც საერთაშორისო
პოლიტიკაში მათვითცნობიერებდა.
– თქვენ რომ ამბობთ, ჩვენს ტყვიას ბევრი არაფრის შეცვლა შეუძლიაო, იმაში.
– კონკრეტულად?
– აი, მაგალითად, ჰიტლერი რომ 1939 წელს მოეკლათ, ის ხომ ვერ დაიწყებდა მეორე მსოფლიო
ომს და საბჭოთა კავშირიც გადაურჩებოდა ამხელა უბედურებას?
– არავითარ შემთხვევაში. ჰიტლერი რომ მოეკლათ, ომს სხვა ჰიტლერი დაიწყებდა. მეტსაც
გეტყვი, 1944 წლის 20 ივლისს ჰიტლერი სამხედრო შეთქმულებს რომ მოეკლათ, გერმანია მაინც
ვერ გადაურჩებოდა სრულ განადგურებას. 20 ივლისის აფეთქება ჰიტლერის ბუნკერში იმისთვის
იყო გამიზნული, რომ ის მომკვდარიყო, ამით ზავი დაედოთ და საბჭოეთის წინსვლა
შეეჩერებინათ, მაგრამ, ეს არ მოხდებოდა, სტალინი ამას არ დაუშვებდა. ერთ საიდუმლოს
გაგიმხელ...
– რა საიდუმლოს?
რამდენიმე წლის წინ მაიამიში ერთ კუბელ ემიგრანტს შევხვდი, რომელიც თავის დროზე
ფიდელ კასტროს ციხიდან „ცეერუმ“ გააქცია და ამერიკის მოქალაქეობა მიანიჭა. მაშინ ის
ამერიკელებმა ცხვირწინ აგვაცალეს და, არა მარტო კუბის წინააღმდეგ არამედ, მთელი
სოციალისტური ბანაკის წინააღმდეგ ამუშავდნენ. გარსია – ასე ერქვა იმ კუბელს, საკმაოდ
განათლებული დემაგოგი იყო და კარგად ფლობდა ანტიპროპაგანდის ხელოვნებას. ის
ლანძღავდა ყველასა და ყველაფერს, რაც საბჭოურთან, სოციალისტურთან იყო დაკავშირებული
და უამრავ ადამიანს აურია ტვინი. თავად კი ამერიკელების ლაქია, საკმაო ასაკის მიუხედავად,
ძველებურად კარგ ფორმაში იყო და დემაგოგიას განაგრძობდა. მე მას ერთ-ერთი ამერიკული
გაზეთის ჟურნალისტად წარვუდექი და კარგა ხნის ლაყბობის შემდეგ ვკითხე:
გარსიას მსგავსად, მსოფლიოში მრავალი ნაძირალა დემაგოგია და, ყველას რომ „მიხედო“,
ამისთვის სახელმწიფო პოლიტიკაა საჭირო. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მათი იდეოლოგიური
შხამი ისე მოწამლავს მოსახლეობას, რომ, შეიძლება, შემცდარი ადამიანები საკუთარი
სამშობლოს წინააღმდეგაც კი წავიდნენ. ასე ხდება რევოლუციები და, ახალი, ბედნიერი,
უზრუნველყოფილი ცხოვრების დაპირებებით მოსული მთავრობები, ხშირ შემთხვევაში,
ძველებს ბევრად აჭარბებენ უსამართლობაში და უფრო საძულველნი ხდებიან. ამ ცოტა ხნის წინ,
თბილისის ერთ-ერთ ელიტურ „ტუსოვკაზე“ ვიმყოფებოდი, სადაც ქართული ეგრეთ წოდებული
ბომონდი თითქმის სრული შემადგენლობით იყო წარმოდგენილი. ამ საღამოზე მთავრობის
რამდენიმე მაღალჩინოსანიც იმყოფებოდა და მათ რომ ვუყურებდი, მინდოდა, ეს უფორმო,
საზიზღარი მასა ერთმანეთში ამეზილა და სამუდამოდ ამომეშალა მათი სახელები ცოცხლების
სიიდან, რადგან, ეს ცრუ კერპები, ეს ცრუ მმართველები, ერის სირცხვილს რომ თავი
დავანებოთ, ჩვენი სამშობლოს განადგურება და აღსასრულია... ამ შეკრების ოფიციალური საბაბი
უნარშეზღუდული ადამიანებისთვის მატერიალური დახმარების აღმოჩენა იყო და ეს, ვითომდა
საქველმოქმედო საღამო, ელიტის მორიგ ორგიად გადაიქცა. ეს ძალად შემოქმედნი და
ქველმოქმედნი ისე დათვრნენ და ისე გაბრუვდნენ ნარკოტიკებით, რომ ჯერ გაშიშვლდნენ და
მუსიკალურ შადრევანში გადაეშვნენ, შემდეგ კი, კოლექტიური სექსი გააჩაღეს და
ვიდეოკამერებსაც კი არ მორიდებიან, რომლებიც იქაურობას აკონტროლებდნენ უსაფრთხოების
მიზნით. თუმცა, რომელ უსაფრთხოებაზეა ლაპარაკი და რა გვევიდეოკამერება ჩვენ საცოდავებს,
როდესაც ასეთი ხალხის ხელშია ქვეყნის უსაფრთხოება და კიდეც ვიმკით მოსავალს... ამ
საღამოზე მე ერთ-ერთი უცხოური ფირმის წარმომადგენლის სტატუსით, ვიმყოფებოდი, რა
თქმა უნდა, კარგად შენიღბული. სინამდვილეში, მსგავსი ფირმა არ არსებობს და ეს ტყუილი მე
იქ შესაღწევად დამჭირდა. საღამოზე იმყოფებოდა ვინმე უსმანიც, ერთ-ერთი
ჩრდილოკავკასიელი ტერორისტი, რომელიც ბიზნესმენობას იყო ამოფარებული, სინამდვილეში
კი, ხალხის ხოცვა-ჟლეტასთან ერთად, ნარკოტიკებითაც ვაჭრობდა და, რაც უნდა სამწუხარო
იყოს, საქართველოს მთავრობა მას „კრიშავდა“... უსმანი ამ საღამოზე ქველმოქმედის სტატუსით
წარდგა და მიუხედავად ნარკობარიგობისა და ტერორისტობისა, მისთვის მიუღებელი იყო იქ
არსებული სიტუაცია, ამიტომ, ჩემთან მოვიდა და მითხრა:
– დიახ. თქვენ?
– მე ჩრდილოკავკასიელი ვარ.
– სტივი.
– მისტერ სტივ, გატყობთ, რომ, რაც აქ ხდება, სულაც არ გეპიტნავებათ, ისევე, როგორც მე.
– საიდან მიხვდით?
– სახეზე გაწერიათ.
– მეც ჩემი ფირმის ინტერესების გამო ვარ აქ, თორემ, ამ ურჯულოებთან რა მესაქმება, – მომიგო
ჩემი გულახდილობით შეგულიანებულმა უსმანმა და დაამატა, – შეხედეთ, შეხედეთ მისტერ
სტივ, განა ესენი მამაკაცები არიან, ესენი კი – ქალები?
უსმანი სიმართლეს ამბობდა. მისი სიტყვები შხამიანი ისარივით მომხვდა გულზე, მაგრამ, იმ
მომენტში ამერიკელი ვიყავი და შედარებით დიპლომატიურად ვუთხარი:
– რას იზამ, ჩემო კარგო, ასეთია მათი დემოკრატია და, თუკი მათ ასე სურთ, ჩვენ რას
ვუშველით.
– თქვენ თქვენი ფირმა ახსენეთ და, ნება მიბოძეთ, გკითხოთ, – ვუთხარი უსმანს, – ბიზნესმენი
ბრძანდებით?
– დაბრძანდით.
– სადაური? ქართველი?
– დიახ. ჩემი სამშობლო კავკასიაში მდებარეობს და ძალიან ლამაზია, ბევრად უფრო ლამაზი,
ვიდრე აქაურობა, – ნაღვლიანად მითხრა ვასომ.
– რიოში მოგიყვანოთ?
სანამ მანქანამდე მივიდოდით, უკვე შემუშავებული მქონდა მოქმედების ძალიან მარტივი გეგმა:
უსმანი თავისსავე მანქანაში უნდა მიმეძინებინა სპეციალური პულვერიზატორით, შემდეგ კი
ბატონი ვასოსთვის მიმეყვანა, რომელიც უკვე თბილისში იმყოფებოდა და მოუთმენლად
მელოდა. თუმცა, ყველაფერი ბევრად უფრო რთული აღმოჩნდა, ვიდრე მე წარმოვიდგენდი.
გარეთ რომ გავედით, უსმანს სამი პირადი მცველი შემოეხვია და მათთან ერთად ჩავჯექი
ძვირად ღირებულ, შავი ფერის „ჯიპში“, სადაც მძღოლი გველოდა. ერთი მცველი მძღოლის
გვერდით მოკალათდა, დანარჩენი ორი კი აქეთ-იქიდან მოგვისხდა და მანქანაც დაიძრა... „აბა,
კოკი, მიდი, ახალგაზრდობა გაიხსენე“, – გუნებაში ვუთხარი საკუთარ თავს, ხმამაღლა კი ვთქვი:
მძღოლმა მანქანა გააჩერა და ჩემ გვერდით მჯდომი მცველი გარეთ გადავიდა, რომ ჩემთვის გზა
გაეთავისუფლებინა. მე მანქანიდან მოკუნტული გადმოვედი, გადასულს წიხლი ვკარი და
მიწაზე გავაგორე. შემდეგ ელვისებურად შემოვტრიალდი და მაყუჩიანი პისტოლეტიდან ჯერ
უსმანის გვერდით მჯდარი მცველი მოვკალი, შემდეგ – მძღოლის გვერდით მჯდარი მცველი,
მას მძღოლიც მივაყოლე და ბოლოს მიწაზე გართხმულ მცველსაც მოვუღე ბოლო. ეს ყველაფერი
ორ წამში მოხდა და გაოგნებულ უსმანს ჯერ პისტოლეტი მივუშვირე, შემდეგ პულვერიზატორი
მივასხურე და გავთიშე... უსმანი ბატონი ვასოს კონსპირაციულ ბინაში სხვა მანქანით მივიყვანე
და, შემკვეთს რომ გადავეცი, პორტუგალიურად ვუთხარი:
იმ საშინელების აღწერას, რაც ვასომ უსმანს დამართა, არ ვაპირებ, მაგრამ, ერთს კი ვიტყვი, რომ
ეს იყო ჯოჯოხეთი. უსმანი მაშინაც კი ცოცხალი იყო, როდესაც მისი დანაწევრებული სხეულის
ნახევარი უკვე მშიერ ვირთაგვებს ჰქონდათ შეჭმული, რომლებიც ბატონმა ვასომ სპეციალურად
ამ შემთხვევისთვის შეიძინა. მე ამ პროცესს ბოლომდე დავესწარი და, როცა უსმანის თავიც
ჩაუვარდა ვირთხებს, ვასოს ქართულად ვუთხარი:
– ასე უნდა დაემართოს ყველა იმ ადაიმანს, ვისაც ქართველების მოკვეთილი თავებით უთამაშია
ფეხბურთი ან ოდესმე აპირებს ამის გაკეთებას.
– ამინ! მშვიდობით, ჩემო მეგობარო, დიდი მადლობელი ვარ ყველაფერ იმისთვის, რაც
გამიკეთე.
ჩემ მიერ აღწერილი ისტორია, რა თქმა უნდა, საშინელი, საზარელი რამაა, მაგრამ, ასეთი დღე
მოელის ყველა მოძალადესა და ნაძირალას და შურისძიების მახვილი ყველგან და ყოველთვის
მისწვდება მათ.
– „სისხლი სისხლის წილ“, ჩემო კოკი, ესაა ყველაზე სწორი ფორმულა, რაც ადამიანებს
მოუფიქრებიათ, – მასწავლიდა ერთ-ერთი კოჯრელი ინსტრუქტორი და დასძენდა: – მეორე
ლოყის მიშვერის პრინციპი მხოლოდ და მხოლოდ კეთილშობილი, იდეალურთან
მიახლოებული საზოგადოებისთვისაა მისაღები, ჩვენ კი ეს არ გამოგვადგება და სწორედაც
ძველი აღთქმის ამ ფორმულით უნდა ვიხელმძღვანელოთ, რომ იდეალურთან მიახლოებული
საზოგადოება შევქმნათ და დავიცვათ.
ჩემი ზემოხსენებული ინსტრუქტორი ფილოსოფიური წყობის კაცი იყო და, რასაც ამბობდა,
კარგად რომ დავფიქრდებოდი, ვრწმუნდებოდი, რომ მართალი იყო. სახელმწიფოებს შორის
ურთიერთობებში მხოლოდ და მხოლოდ თანასწორუფლებიანი, პარიტეტული მოქმედებებია
მიღებული, დარტყმაზე ყოველთვის დარტყმით გიპასუხებენ და მეორე ლოყას არავინ
მოგიშვერს – კიდევ დამარტყიო. ასეთ ურთიერთობებზე იყო აგებული მთელი საბჭოთა-
ამერიკული ურთიერთობები და ერთ დარტყმას ყოველთვის მეორის საპასუხო დარტყმა
მოჰყვებოდა ხოლმე. ჩვენ კი, ანუ სპეცაგენტები, ამ დარტყმებს ვახორციელებდით და ამგვარად
ვიცავდით ქვეყნის პრესტიჟსა და უსაფრთხოებას.
– რა და, სამი დღის წინ მათმა სახელმწიფო მდივანმა ერთ-ერთ კერძო საუბარში საბჭოეთი
განავლის კასრად მოიხსენია და თქვა, რომ თავზე რომ არ გადაგვესხას, ეს კასრი უნდა
დავცალოთო. ამიტომ, შენ, 4 ივლისს, ანუ ამერიკის დამოუკიდებლობის ზეიმის დროს, გაუშვებ
ჰაერში უზარმაზარ საჰაერო ბურთს. ეს ბურთი გარკვეულ კვადრატში გასკდება და პატივცემულ
ამერიკელებს თავზე ფეკალური მასა გადაესხმევათ. გასაგებია?
– რის გამო?
– რის გამო და, საპატიო სტუმრებისთვის განკუთვნილ ლოჟაში მას მეორე რიგში მიუჩინეს
ადგილი. ხომ ვითომ არაფერია, მაგრამ, მან ეს დემარში პროტესტის ნიშნად ჩაატარა და
პირადად სტალინის შექებაც დაიმსახურა. ჩემი დავალება კი პირადად ლეონიდ ბრეჟნევისგან
მომდინარეობს. ჩვენს მეთაურს რომ მოახსენეს ამერიკელი მაღალჩინოსნის ეს ფრაზა, ლეონიდ
ილიჩს უთქვამს – ანახვეთ ამერიკელებს, როგორია თავზე დასხმული ფეკალიებიო.
– ყოჩაღ, კოკი, კარგი ოინი მოუწყვეთ ამერიკელებს. თურმე, როდესაც ლეონიდ ილიჩს ეს
კადრები უჩვენეს, გულიანად ხარხარებდა და ამბობდა, ამერიკელებმა სასარგებლო შხაპი
მიიღესო...
4 ივლისის აქციიდან სამი თვის შემდეგ, ანუ, 7 ნოემბრამდე ერთი თვით ადრე, „ლენგლიდან“
შეგვატყობინეს, რომ ამერიკელების საპასუხო სვლა სულ სხვა ხასიათის იყო, ვიდრე ჩვენ მიერ
მოწყობილი „შხაპი“. ვიქტორ იაკოვლევიჩმა სასწრაფოდ თავისთან დამიბარა და მითხრა:
– რას და, ისინი აპირებენ, რომ შუა წითელი მოედნიდან „მიწა-ჰაერის“ ტიპის რაკეტა გაუშვან
და, რას ნიშნავს ეს, შენთვის ძნელი წარმოსადგენი არ უნდა იყოს.
– ორი რაკეტა?
– არა. ერთ-ერთი; უფრო სწორად, გრუშინი დაზღვევაა – თუკი სვინინი ვერ მოახერხებს
გაშვებას, მაშინ გრუშინი ამოქმედდება.
– რა უნდა გავაკეთო?
– ოჰაიოში ამერიკელების სამხედრო საწყობი უნდა ააფეთქო, სადაც ისინი „მიწა-ჰაერის“ ტიპის
რაკეტების ქობინებს ინახავენ. მაგრამ, გახსოვდეს, ერთი ადამიანიც კი არ უნდა დაშავდეს.
თანაც, ეს ყველაფერი 7 ნოემბერს უნდა მოხდეს.
– ვის?
– ყოჩაღ, ამხანაგო კოკი, ყოჩაღ. ამერიკელები კიდევ ერთხელ დარწმუნდნენ, რომ ჩვენი დიადი
ქვეყნის ლაფში ამოსვრის მცდელობა მათ პრაქტიკულ აპსექტში შეუბრუნდათ უკან და საკმაოდ
დამსახურებულადაც.
ბრეჟნევის აგარაკზე ხუთიოდე საათი გავატარე, რაც იმას ნიშნავდა, რომ ჩემი ღვაწლი ქვეყნის
წინაშე ყველაზე მაღალ დონეზე დაფასდა. ეს ასეც მოხდა – მეორე დღეს გამომიცხადეს, რომ
პირადად ლეონიდ ბრეჟნევმა მოსკოვის მახლობლად აგარაკი მაჩუქა. სხვათა შორის, ეს აგარაკი,
ისევე, როგორც მოსკოვის ბინა, დღემდე ჩემს მფლობელობაშია და მათ გაყიდვას არ ვაპირებ.
გენერალური მდივნის აგარაკიდან საუკეთესო შთაბეჭდილებებით წამოვედი, ბრეჟნევზე
დადებითი აზრი ჩამომიყალიბდა და შემიძლია, ეს დღესაც დავადასტურო. ეგრეთ წოდებული,
„ზასტოის“ შემოქმედი ქვეყანას თვრამეტი წლის განმავლობაში მართავდა და სწორედ იმ
პერიოდში მოვახერხეთ ამერიკის შეერთებული შტატებისთვის გაგვესწრო სამხედრო კუთხით
და არც საბჭოთა მოქალაქეები ცხოვრობდნენ ცუდად. ყოველ შემთხვევაში, სამუშაო ყველას
ჰქონდა და არავის შიოდა. საქართველო კი, რაც არაერთხელ აღმინიშნავს, საბჭოთა
რესპუბლიკებში ცხოვრების ყველაზე მაღალი დონით გამოირჩეოდა და ამ მხრივ მას ტოლი არ
ჰყავდა. მოწინავენი იყვნენ ქართველი ხელოვანები, მეცნიერები, სპორტსმენები და, მართალია,
ზოგჯერ დაპირისპირებებსაც ჰქონდა ადგილი, მაგრამ, საბჭოთა კავშირი მაინც დადებითი
მოვლენა იყო მის შემადგენლობაში მყოფი რესპუბლიკებისა და მთლიანად
კაცობრიობისთვისაც.
ასეთი იყო „ქორის“ პასუხი. მე მეტი არაფერი მითქვამს მისთვის. შემდეგ პატარა წვეულება
გაიმართა, მოიტანეს საუცხოო შამპანური და სწორედ ამ შამპანურმა მოწამლა ის „ქორი“,
რომელსაც მე რამდენიმე შეკითხვა დავუსვი. „ქორის“ ლიკვიდაცია მე განვახორციელე და
სწორედ ამ მისიით ვიყავი იქ. შეკვეთა კი ერთ-ერთმა ამერიკელმა პოლიტიკოსმა მომცა,
რომელსაც „ქორი“ წინსვლაში უშლიდა ხელს და ამ საქმეში 600 ათასი დოლარი გადამიხადა.
ანუ, ეს ის შემთხვევა იყო, როდესაც ჩემი პოლიტიკური და, ასევ თქვათ, სამსახურებრივი, უფრო
სწორად კი – პროფესიული ინტერესები, ერთმანეთს დაემთხვა.
შეიძლება, ვინმემ იფიქროს, რომ ამერიკელების ხოცვა სიამოვნებას მგვრის. უნდა ვთქვა, რომ,
არათუ ამერიკელების, არამედ, არავის ხოცვა არ მსიამოვნებს, ეს გადაუდებელი
აუცილებლობითაა გამოწვეული და არა ჩემი მანიაკური მისწრაფებებით. მანია და მოვალეობა
რადიკალურად დიფერენცირებული ცნებებია და ისე განსხვავდება ერთმანეთისგან, როგორც ცა
და დედამიწა. მართალია, ორივე შემთხვევაში ერთსა და იმავე შედეგს ვიღებთ და საქმე
მკვლელობით მთავრდება, მაგრამ, მანიაკი საზოგადოებისთვის საშიში სუბიექტია, ჩვენ კი,
პირიქით, საზოგადოებას ვიცავთ. ასეთი თვითშეგნებით ვიმსახურე „კაგებეში“ ათწლეულები და
ასევე ვაგრძელებ ჩემს პროფესიულ საქმიანობას. ვერანაირი ფული და სიმდიდრე ვერ
მაიძულებს ამ პრინციპიდან გადახვევას და არავითარ შემთხვევაში არ მოვკიდებ ხელს შეკვეთას,
თუ ის ჩემს რწმენას ეწინააღმდეგება. რამდენჯერმე კი ყოფილა შემთხვევა, რომ შემკვეთის
წინააღმდეგ მიმოქმედია და სამსხვერპლოს დავხმარებივარ.
– მისტერ, მე თქვენ ძალიან დიდ თანხას გთავაზობთ საქმეში, მაგრამ იმის სრული გარანტია
უნდა მომცეთ, რომ ყველაფერი ბოლომდე გაკეთდება, – მითხრა შემკვეთმა, – სხვა თუ არაფერი,
ეს თქვენი ღირსების საქმეა.
– მინდა, დაგარწმუნოთ, რომ ჩემი ღირსება არასდროს შემილახავს და ეს არც ამჯერად მოხდება,
ხოლო, რაც შეეხება სრულ გარანტიებს, ეს გამორიცხულია. ჩვენს საქმეში სრული გარანტიის
მიცემა არაპროფესიონალიზმია. სრული გარანტიის მიცემა მხოლოდ ღმერთს შეუძლია, მე კი
ღმერთი არ ვარ, მე ვარ პროფესიონალი და, როგორც თქვენ თქვით ჩვენი საუბრის დასაწყისში –
საუკეთესო, – მივუგე შემკვეთს და დავამატე, – თუ დაგაკმაყოფილათ ჩემმა პასუხმა, საქმეზე
გადავიდეთ.
სამასი ათასი დოლარი ნამდვილად არ იყო დიდი ფული, როგორც ამას ხაზი გაუსვა შემკვეთმა,
ბევრჯერ ბევრად უფრო დიდი თანხა ამიღია მსგავს შეკვეთაში. თუმცა, შემკვეთისთვის ამაზე
არაფერი მითქვამს და ვკითხე:
– კარგი. ფული ხვალ უნდა ჩამირიცხოთ სრულად და მაქსიმუმ ორ კვირაში ყველაფერი მზად
იქნება.
– მოვილაპარაკეთ.
შეკვეთის ობიექტი ცნობილი ქართველი ბიზნესმენი იყო, რომელიც რუსეთში მოღვაწეობდა და,
მართალია, მე მას პირადად არ ვიცნობდი, მაგრამ, მის საქმეებზე ბევრი მსმენოდა. ის ჯერ კიდევ
კომუნისტების დროს, ახალგაზრდა თბილისელი იატაკქვეშა საქმოსანი, ეგრეთ წოდებული
„დელეცი“ იყო, როდესაც ნიჭიერ ქართველებს აფინანსებდა, გაჭირვებულ ადამიანებს
ეხმარებოდა და თბილისის „დინამოს“ ფეხბურთელთა გუნდს ფასდაუდებელ მატერიალურ
დახმარებას უწევდა, რადგან, ფეხბურთის ფანი იყო და საყვარელი გუნდისთვის არაფერი
ენანებოდა. ერთი სიტყვით, დადებითი პიროვნება იყო და ყველას უყვარდა. მან ჩემი მეუღლის,
მერიკოს საავადმყოფოს უნიკალური აპარატურა შეუძინა და თბილისში ჩამოუტანა. არადა,
მსგავსი დანადგარი მაშინ მოსკოვშიც კი არ არსებობდა და სწორედ მოსკოვს ააცალა ცხვირწინ,
როდესაც იქ გერმანული მედტექნიკის გამოფენა გაიმართა და მოსკოვში უნდა დაეტოვებინათ
ის მოწყობილობა. ამ კაცს პოსტკომუნისტურ პერიოდშიც ბევრი დიდი ეროვნული საქმე ჰქონდა
გაკეთებული უანგაროდ და მისი მოკვლა არასწორად ჩავთვალე, მით უმეტეს, რომ შემკვეთი
ისრაელში გაქცეული ყოფილი საბჭოთა კრიმინალი იყო და არც საბჭოთა კავშირისა და არც
საქართველოს წინაშე არანაირი დამსახურება არ ჰქონდა. ამიტომ, არც ვაციე, არც ვაცხელე და
შეკვეთის მიღებიდან ოთხი დღის შემდეგ, ობიექტს ჟურნალისტის სტატუსით ვეწვიე
პოდმოსკოვიეში, აგარაკზე და, მარტონი რომ დავრჩით, ვუთხარი:
– იმას, რომ მე დაქირავებული მკვლელი ვარ და თქვენს ლიკვიდაციაში 300 ათასი დოლარი
გადამიხადა ერთმა კაცმა, რომელსაც თელ-ავივში შევხვდი ამ ხუთი დღის წინ.
– შეკვეთის გაუქმებას.
– რატომ?
– იმიტომ, ჩემო კარგო, რომ თქვენზე მხოლოდ კარგი მაქვს გაგონილი ჯერ კიდევ კომუნისტების
პერიოდში და, დარწმუნებული ვარ, რომ სიკვდილს არ იმსახურებთ.
– სრულიად.
– მაშინ, ჩემო მეგობარო, მითხარით, რა ფორმით გსურთ 600 ათასი დოლარის მიღება, ახლავე,
ხელზე; როცა თქვენ ისურვებთ თუ საბანკო ანგარიშზე დაგისვათ?
თბილისში ორი დღის მერე დავბრუნდი ფულით, რომელიც სამალავში შევინახე. ორი დღის
შემდეგ კი კვლავ ისრაელში ჩავფრინდი და ობიექტს ადგილობრივი წარმოების სნაიპერული
შაშხანიდან შიგ შუბლში ჩავაჭედე ტყვია, როდესაც ის ფორთოხლის წვენს სვამდა
ფეშენებელური სასტუმროს საცურაო აუზის პირას...
ქართველი ბიზნესმენი კი, რომელიც მას მერე ზღაპრულად გამდიდრდა, დღესაც ცოცხალია და
თავის სამშობლოს ისევ გულუხვად ეხმარება. ამიტომ, არასდროს მინანია ჩემი საქციელი და
მოხარული ვარ, რომ მას სიცოცხლე შევუნარჩუნე, მისი მტერი კი მოვსპე...
ერთხელ გენერალმა შჩუკინმა მოსკოვში სასწრაფოდ დამიბარა და, როდესაც ვეახლე, მკითხა:
– დიახ, – დავუდასტურე შჩუკინს. მაშინ მან დიდი ზომის ფერადი ფოტოსურათი დამიდო წინ
და მითხრა:
ფოტოზე საშუალო ზომის ოქროს ბარძიმი იყო გამოსახული, რომელიც მე ნანახი არ მქონდა და
შჩუკინს ვუთხარი:
– კონკრეტულად რა მევალება?
ეს, ერთი შეხედვით უბრალო სპეცოპერაცია ჩემთვის ერთ-ერთ დიდ საიდუმლოდ დარჩა,
რადგან, ის თასიც გაქრა და ნივთი საქართველოს მუზეუმისთვის არ დაუბრუნებიათ და, ის ორი
კაციც, ვინც ეს ნივთი გაიტაცა და ვინც მის ხელში ჩაგდებას ცდილობდა. მხოლოდ მრავალი
წლის შემდეგ, ამ რამდენიმე წლის წინ, ინტერნეტში სრულიად შემთხვევით წავაწყდი ერთი
კრიმინალური შემთხვევის ამსახველ სურათებს, მათზე მოსკოვის ერთ-ერთ ბინაში დახოცილი
მამაკაცები ჩანდნენ. ამ სურათებში მე ოქროს ბარძიმის გამტაცებელი და ლონდონელი სექტანტი
ამოვიცანი... ისინი სხვა გვარებით იყვნენ იქ წარმოდგენილები, მაგრამ ეჭვს არ იწვევდა, რომ ეს
ის ორი მამაკაცი იყო, რომლებიც მე ოქროს ბარძიმთან ერთად მოსკოვში ჩამოვიყვანე მრავალი
წლის წინ... იმ კრიმინალური ისტორიის აღწერაში ნათქვამი იყო, რომ ორივე მკვლელობა
ძარცვის მიზნით გახლდათ ჩადენილი და იქვე იყო გაძარცული ნივთების სიაც, რომელშიც
ოქროს თასის ხსენებაც არ იყო... ამ ამბიდან ოთხი დღის შემდეგ შჩუკინმა მოსკოვიდან
შემატყობინა, რომ სოჭში შევხვედროდი და, როდესაც მივედი, მითხრა:
– დიახ, მახსოვს. ის კაცები დახოცილები არიან, ხოლო გატაცებული ნივთების ნუსხაში გრაალი
ნახსენებიც კი არაა, – მივუგე შჩუკინს.
– დიახ.
– კოკი, უნდა დაგვეხმარო. აი ფოტო, – შჩუკინმა ერთი პირქუში კაცის სურათი მაჩვენა, –
სავარაუდოდ, ეს თასი ან უკვე აქვს ამ კაცს, ან სულ მალე ჩაიგდებს ხელში. შენი ამოცანაა, ის უკან
დაიბრუნო.
– ამხანაგო გენერალო, უფრო მეტი კონკრეტიკა არ შეიძლება?
– კოკი, ხომ იცი, როგორ გენდობი. ნუ იფიქრებ, რომ რაღაცას გიმალავ. ეს ნივთი, აუცილებლად
ჩვენთან უნდა ინახებოდეს და, შენი წმიდათა წმინდა ვალია, ის უკან დააბრუნო.
– გასაგებია.
მეორე დღეს იმ კაცის კვალს დავადექი და ჯერ სტამბულში ჩავედი, რა თქმა უნდა,
კონსპირაციულად და შენიღბული, შემდეგ კი მთელი ევროპა გავიარე და ბოლოს კვლავ
ლონდონში აღმოვჩნდი.
ოქროს თასი იმ კაცს იმ დროს ავართვი, როდესაც მან ეს უძვირფასესი ნივთი ვიღაც პირქუში
ქალისგან ლონდონის ერთ-ერთ სასტუმროში მიიღო. მეც იქვე ვიმყოფებოდი. ისინი ჯერ
გავთიშე, შემდეგ თასი პალტოს ჯიბეში ჩავიდე და საზღვაო გზით ჯერ ბრიტანეთის კუნძულებს
გამოვერიდე და, ყოველი შემთხვევისთვის, სადაზღვევო მანევრი გავაკეთე, შემდეგ კი მოსკოვში
ჩავედი და ბარძიმი შჩუკინს ჩავაბარე. ვიქტორ იაკოვლევიჩმა ის მაღლა ასწ