Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Stasiun hujan
No. Tahun Tuntang Semarang Brumbung Banyumeneng
Tanggal
Curah Hujan Curah Hujan Curah Hujan
1 2007 26-Dec 120 40 70
5-Mar 50 80 68
30-Dec 110 23 80
2 2008 10-Dec * 90 14
9-Oct 0 95 28
30-Jan 0 65 100
3 2009 9-Jun 135 40 160
25-Dec 0 100 63
9-Jun 135 40 160
4 2010 6-Feb 121 16 0
16-May 32 105 0
18-Oct 5 20 150
5 2011 6-Feb 105 20 53
14-Nov 10 80 53
14-Sep 16 40 85
6 2012 9-Oct 61 0 0
22-Feb 7 80 35
5-Mar 0 0 64
7 2013 19-Mar 83 0 0
2-Mar 0 97 1
11-Nov 0 47 147
8 2014 19-Jun 105 0 7
4-Feb 9 120 175
4-Feb 9 120 175
9 2015 14-Dec 109 0 62
21-Mar 0 105 22
13-Feb 27 80 122
10 2016 3-Jul 151 80 55
28-Sep 76 110 54
4-Jan 0 50 215
Catatan : * (data curah hujan yang hilang)
Tabel 5.2 Data Curah Hujan Harian Maksimum Terkoreksi
(Data Curah Hujan PSDA Semarang)
Stasiun hujan
No. Tahun Tuntang Semarang Brumbung Banyumeneng
Tanggal
Curah Hujan Curah Hujan Curah Hujan
1 2007 26-Dec 120 40 70
5-Mar 50 80 68
30-Dec 110 23 80
2 2008 10-Dec 87.73 90 14
9-Oct 0 95 28
30-Jan 0 65 100
3 2009 9-Jun 135 40 160
25-Dec 0 100 63
9-Jun 135 40 160
4 2010 6-Feb 121 16 0
16-May 32 105 0
18-Oct 5 20 150
5 2011 6-Feb 105 20 53
14-Nov 10 80 53
14-Sep 16 40 85
6 2012 9-Oct 61 0 0
22-Feb 7 80 35
5-Mar 0 0 64
7 2013 19-Mar 83 0 0
2-Mar 0 97 1
11-Nov 0 47 147
8 2014 19-Jun 105 0 7
4-Feb 9 120 175
4-Feb 9 120 175
9 2015 14-Dec 109 0 62
21-Mar 0 105 22
13-Feb 27 80 122
10 2016 3-Jul 151 80 55
28-Sep 76 110 54
4-Jan 0 50 215
Tabel 5.3 Uji Lengkung Massa Ganda Stasiun Tuntang Semarang
(Data Curah Hujan PSDA Semarang)
800
600
400
200
0
0.0 200.0 400.0 600.0 800.0 1000.0 1200.0
Kumulatif rerata Sta B dan C
Tabel 5.4 Uji Lengkung Massa Ganda Stasiun Brumbung
(Data Curah Hujan PSDA Semarang)
1000
f(x) = 0.8399557589x - 2.7547326921
R² = 0.9971343309
Kumulatif rerata Sta B
800
600
400
200
0
0.0 200.0 400.0 600.0 800.0 1000.0 1200.0 1400.0
Kumulatif rerata Sta A dan C
Tabel 5.5 Uji Lengkung Massa Ganda Stasiun Banyumeneng
(Data Curah Hujan PSDA Semarang)
800.0
600.0
400.0
200.0
0.0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Kumulatif rerata Sta A dan B
yumeneng
Kumulatif C
{7}
80
180
340
490
575
639
786
961
1083
1298
1200 1400
Tabel 5.6 Luas Pengaruh Stasiun Hujan Terhadap DAS Guntur
R24
t (jam) R2 R5 R10 R20 R50 R100 R200 R500 R1000
76 100 112 121 131 136 141 146 149
1 26.348 34.668 38.828 41.948 45.415 47.149 48.882 50.615 51.655
2 16.598 21.84 24.46 26.426 28.61 29.702 30.794 31.886 32.541
3 12.667 16.667 18.667 20.167 21.833 22.667 23.5 24.333 24.833
4 10.456 13.758 15.409 16.647 18.023 18.711 19.399 20.087 20.499
5 9.0108 11.856 13.279 14.346 15.532 16.125 16.717 17.31 17.666
6 7.9795 10.499 11.759 12.704 13.754 14.279 14.804 15.329 15.644
7 7.2002 9.4739 10.611 11.463 12.411 12.885 13.358 13.832 14.116
8 6.5869 8.667 9.7071 10.487 11.354 11.787 12.22 12.654 12.914
9 6.0895 8.0125 8.974 9.6951 10.496 10.897 11.298 11.698 11.939
10 5.6764 7.469 8.3653 9.0375 9.7844 10.158 10.531 10.905 11.129
11 5.327 7.0092 7.8503 8.4811 9.182 9.5325 9.883 10.233 10.444
12 5.0268 6.6142 7.4079 8.0031 8.6646 8.9953 9.326 9.6567 9.8551
13 4.7656 6.2705 7.0229 7.5873 8.2143 8.5279 8.8414 9.1549 9.343
14 4.5358 5.9682 6.6844 7.2215 7.8184 8.1168 8.4152 8.7136 8.8926
15 4.3319 5.6999 6.3839 6.8969 7.4669 7.7519 8.0369 8.3219 8.4929
16 4.1495 5.4599 6.1151 6.6065 7.1524 7.4254 7.6984 7.9714 8.1352
17 3.9851 5.2436 5.8728 6.3448 6.8691 7.1313 7.3935 7.6557 7.813
18 3.8361 5.0476 5.6533 6.1075 6.6123 6.8647 7.1171 7.3694 7.5209
19 3.7003 4.8689 5.4531 5.8913 6.3782 6.6216 6.8651 7.1085 7.2546
20 3.5759 4.7052 5.2698 5.6933 6.1638 6.399 6.6343 6.8696 7.0107
21 3.4615 4.5546 5.1011 5.5111 5.9665 6.1943 6.422 6.6497 6.7864
22 3.3558 4.4155 4.9454 5.3428 5.7843 6.0051 6.2259 6.4466 6.5791
23 3.2578 4.2866 4.801 5.1868 5.6154 5.8298 6.0441 6.2584 6.387
24 3.1667 4.1667 4.6667 5.0417 5.4583 5.6667 5.875 6.0833 6.2083
Perhitungan Debit Rencana Metode Haspers
Periode Ulang α β qn
T (jam) Rt (mm/jam) Qt (mᶟ/dtk)
(tahun) (mᶟ/dtk.km)
5 0.629 1.387 0.399 58.112 11.636 84.498
10 0.629 1.387 0.399 65.085 13.032 94.637
20 0.629 1.387 0.399 70.315 14.079 102.242
50 0.629 1.387 0.399 76.127 15.243 110.692
100 0.629 1.387 0.399 79.032 15.824 114.917
200 0.629 1.387 0.399 81.938 16.406 119.142
500 0.629 1.387 0.399 84.843 16.988 123.367
1000 0.629 1.387 0.399 86.587 17.337 125.902
Perhitungan Debit Rencana Metode Rasional Mencari C (Koefisien
C=Ci+Ct+Cp+Cs+Cc
0.5
2.5
2
Q (m /dt)
1.5
0.5
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1
2
Q (m /dt)
1.5
0.5
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1
t (jam)
5.18 Perhitungan Resesi Unit Hidrograf Tabel 5.19 Koefisien Distribusi (Triatmojo, 2008)
k t/k Qt Waktu (jam) 1 2 3 4 5 6
2.427345 0 0 Distribusi (%) 26 25 17 13 7 5.5
2.427345 0.411973 2.8119936
2.427345 0.823946 1.8625023
2.427345 1.235918 1.233614 Intensitas Curah Hujan Pada periode Ulang 100thn
2.427345 1.647891 0.8170747 R₂₄ = 136 mm
2.427345 2.059864 0.5411832 I₁ = R₂₄ x (26/100)35.36
= mm
2.427345 2.471837 0.3584485 I₂ =R₂₄ x (25/100)34
= mm
2.427345 2.88381 0.2374156 I₃ 23.12 mm
2.427345 3.295782 0.1572504 I₄ 17.68 mm
2.427345 3.707755 0.1041536 I₅ 9.52 mm
2.427345 4.119728 0.0689853 I₆ 7.48 mm
2.427345 4.531701 0.0456919 I₇ 5.44 mm
2.427345 4.943674 0.0302637 I₈ 4.76 mm
2.427345 5.355646 0.0200449
2.427345 5.767619 0.0132766
2.427345 6.179592 0.0087936 Tabel 5.20 Perhitungan Curah Hujan Rencana Efektif jam-j
2.427345 6.591565 0.0058244 Metode Hidrograf Satuan Sintetik Gama I
2.427345 7.003538 0.0038578 Waktu (jam) 1 2 3 4
2.427345 7.41551 0.0025552 Curah Hujan Rencana (mm) I₁ I₂ I₃ I₄
2.427345 7.827483 0.0016924 100 26 25 17 13
2.427345 8.239456 0.0011209 112 29.12 28 19.04 14.56
2.427345 8.651429 0.0007424 121 31.46 30.25 20.57 15.73
2.427345 9.063402 0.0004918 131 34.06 32.75 22.27 17.03
2.427345 9.475374 0.0003257 136 35.36 34 23.12 17.68
2.427345 9.887347 0.0002157 141 36.66 35.25 23.97 18.33
146 37.96 36.5 24.82 18.98
149 38.74 37.25 25.33 19.37
ESESI HIDROGRAF
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
t (jam)
atmojo, 2008)
7 8
4 3.5
Tabel 5.26 Perhitungan Hidrograf Banjir DAS Periode Ulang 200 Tahun
Intensitas
QBanjir
Indeks 36.66 35.25 23.97 18.33 9.87 7.755 5.64 4.935 Q Banjir
(mm/jam)
Infiltrasi 10.487 Qb 200
Hujan Efektif
(mm/jam) 26.17 24.76 13.48 7.84 0.00 0.00 0.00 0.00 (m/dtk Tahunan
(mm/jam)
Unit ) (m/dt/k
t H₁ H₂ H₃ H₄ H₅ H₆ H₇ H₈ )
Hidrograf
0 0 0 4.11848 0
1 2.8119936 73.598 0 4.11848 69.47961
2 1.8625023 48.747 69.633 0 4.11848 114.2618
3 1.233614 32.287 46.121 37.914 0 4.11848 112.2037
4 0.8170747 21.385 30.548 25.112 22.05 0 4.11848 94.98087
5 0.5411832 14.164 20.233 16.633 14.61 0 0 4.11848 61.51921
6 0.3584485 9.3816 13.401 11.017 9.675 0 0 0 4.11848 39.35614
7 0.2374156 6.2139 8.8762 7.2967 6.408 0 0 0 0 4.11848 24.6766
8 0.1572504 4.1157 5.8791 4.8329 4.244 0 0 0 0 4.11848 14.95372
9 0.1041536 2.726 3.894 3.2011 2.811 0 0 0 0 4.11848 8.513843
10 0.0689853 1.8055 2.5791 2.1202 1.862 0 0 0 0 4.11848 4.248442
11 0.0456919 1.1959 1.7083 1.4043 1.233 0 0 0 0 4.11848 1.423286
12 0.0302637 0.7921 1.1315 0.9301 0.817 0 0 0 0 4.11848 0
13 0.0200449 0.5246 0.7494 0.6161 0.541 0 0 0 0 4.11848 0
14 0.0132766 0.3475 0.4964 0.408 0.358 0 0 0 0 4.11848 0
15 0.0087936 0.2302 0.3288 0.2703 0.237 0 0 0 0 4.11848 0
16 0.0058244 0.1524 0.2178 0.179 0.157 0 0 0 0 4.11848 0
17 0.0038578 0.101 0.1442 0.1186 0.104 0 0 0 0 4.11848 0
18 0.0025552 0.0669 0.0955 0.0785 0.069 0 0 0 0 4.11848 0
19 0.0016924 0.0443 0.0633 0.052 0.046 0 0 0 0 4.11848 0
20 0.0011209 0.0293 0.0419 0.0345 0.03 0 0 0 0 4.11848 0
21 0.0007424 0.0194 0.0278 0.0228 0.02 0 0 0 0 4.11848 0
22 0.0004918 0.0129 0.0184 0.0151 0.013 0 0 0 0 4.11848 0
23 0.0003257 0.0085 0.0122 0.01 0.009 0 0 0 0 4.11848 0
24 0.0002157 0.0056 0.0081 0.0066 0.006 0 0 0 0 4.11848 0
0.0053 0.0044 0.004 0 0 0 0 4.11848 0
0.0029 0.003 0 0 0 0 4.11848 0
0.002 0 0 0 0 4.11848 0
0 0 0 0 4.11848 0
0 0 0 4.11848 0
0 0 4.11848 0
0 4.11848 0
Tabel 5.27 Perhitungan Hidrograf Banjir DAS Periode Ulang 500 Tahun
Intensitas
Banjir
Q Indeks 37.96 36.5 24.82 18.98 10.22 8.03 5.84 5.11 Q Banjir
(mm/jam)
Infiltrasi 10.487 Qb 500
Hujan Efektif
(mm/jam) 27.47 26.01 14.33 8.49 0.00 0.00 0.00 0.00 (m/dtk Tahunan
(mm/jam)
Unit ) (m/dt/k
t H₁ H₂ H₃ H₄ H₅ H₆ H₇ H₈ )
Hidrograf
0 0 0 4.11848 0
1 2.8119936 77.254 0 4.11848 73.1352
2 1.8625023 51.168 73.148 0 4.11848 120.1981
3 1.233614 33.891 48.449 40.304 0 4.11848 118.5257
4 0.8170747 22.447 32.09 26.695 23.88 0 4.11848 100.996
5 0.5411832 14.868 21.255 17.681 15.82 0 0 4.11848 65.50329
6 0.3584485 9.8476 14.078 11.711 10.48 0 0 0 4.11848 41.99496
7 0.2374156 6.5225 9.3243 7.7567 6.939 0 0 0 0 4.11848 26.4244
8 0.1572504 4.3201 6.1759 5.1376 4.596 0 0 0 0 4.11848 16.11136
9 0.1041536 2.8614 4.0905 3.4029 3.044 0 0 0 0 4.11848 9.280601
10 0.0689853 1.8952 2.7093 2.2539 2.016 0 0 0 0 4.11848 4.756298
11 0.0456919 1.2553 1.7945 1.4928 1.336 0 0 0 0 4.11848 1.75966
12 0.0302637 0.8314 1.1886 0.9888 0.885 0 0 0 0 4.11848 0
13 0.0200449 0.5507 0.7872 0.6549 0.586 0 0 0 0 4.11848 0
14 0.0132766 0.3647 0.5214 0.4338 0.388 0 0 0 0 4.11848 0
15 0.0087936 0.2416 0.3454 0.2873 0.257 0 0 0 0 4.11848 0
16 0.0058244 0.16 0.2287 0.1903 0.17 0 0 0 0 4.11848 0
17 0.0038578 0.106 0.1515 0.126 0.113 0 0 0 0 4.11848 0
18 0.0025552 0.0702 0.1004 0.0835 0.075 0 0 0 0 4.11848 0
19 0.0016924 0.0465 0.0665 0.0553 0.049 0 0 0 0 4.11848 0
20 0.0011209 0.0308 0.044 0.0366 0.033 0 0 0 0 4.11848 0
21 0.0007424 0.0204 0.0292 0.0243 0.022 0 0 0 0 4.11848 0
22 0.0004918 0.0135 0.0193 0.0161 0.014 0 0 0 0 4.11848 0
23 0.0003257 0.0089 0.0128 0.0106 0.01 0 0 0 0 4.11848 0
24 0.0002157 0.0059 0.0085 0.007 0.006 0 0 0 0 4.11848 0
0.0056 0.0047 0.004 0 0 0 0 4.11848 0
0.0031 0.003 0 0 0 0 4.11848 0
0.002 0 0 0 0 4.11848 0
0 0 0 0 4.11848 0
0 0 0 4.11848 0
0 0 4.11848 0
0 4.11848 0
Tabel 5.28 Perhitungan Hidrograf Banjir DAS Periode Ulang 1000 Tahun
Intensitas
Banjir
Q Indeks 38.74 37.25 25.33 19.37 10.43 8.195 5.96 5.215 Q Banjir
(mm/jam)
Infiltrasi 10.487 Qb 1000
Hujan Efektif
(mm/jam) 28.25 26.76 14.84 8.88 0.00 0.00 0.00 0.00 (m/dtk Tahunan
(mm/jam)
Unit ) (m/dt/k
t H₁ H₂ H₃ H₄ H₅ H₆ H₇ H₈ )
Hidrograf
0 0 0 4.11848 0
1 2.8119936 79.447 0 4.11848 75.32856
2 1.8625023 52.621 75.257 0 4.11848 123.7598
3 1.233614 34.853 49.846 41.738 0 4.11848 122.3189
4 0.8170747 23.085 33.015 27.645 24.98 0 4.11848 104.6051
5 0.5411832 15.29 21.867 18.31 16.54 0 0 4.11848 67.89374
6 0.3584485 10.127 14.484 12.128 10.96 0 0 0 4.11848 43.57826
7 0.2374156 6.7077 9.5931 8.0327 7.258 0 0 0 0 4.11848 27.47309
8 0.1572504 4.4428 6.3539 5.3204 4.807 0 0 0 0 4.11848 16.80595
9 0.1041536 2.9426 4.2085 3.5239 3.184 0 0 0 0 4.11848 9.740655
10 0.0689853 1.949 2.7875 2.3341 2.109 0 0 0 0 4.11848 5.061011
11 0.0456919 1.2909 1.8462 1.5459 1.397 0 0 0 0 4.11848 1.961485
12 0.0302637 0.855 1.2228 1.0239 0.925 0 0 0 0 4.11848 0
13 0.0200449 0.5663 0.8099 0.6782 0.613 0 0 0 0 4.11848 0
14 0.0132766 0.3751 0.5365 0.4492 0.406 0 0 0 0 4.11848 0
15 0.0087936 0.2484 0.3553 0.2975 0.269 0 0 0 0 4.11848 0
16 0.0058244 0.1646 0.2353 0.1971 0.178 0 0 0 0 4.11848 0
17 0.0038578 0.109 0.1559 0.1305 0.118 0 0 0 0 4.11848 0
18 0.0025552 0.0722 0.1032 0.0865 0.078 0 0 0 0 4.11848 0
19 0.0016924 0.0478 0.0684 0.0573 0.052 0 0 0 0 4.11848 0
20 0.0011209 0.0317 0.0453 0.0379 0.034 0 0 0 0 4.11848 0
21 0.0007424 0.021 0.03 0.0251 0.023 0 0 0 0 4.11848 0
22 0.0004918 0.0139 0.0199 0.0166 0.015 0 0 0 0 4.11848 0
23 0.0003257 0.0092 0.0132 0.011 0.01 0 0 0 0 4.11848 0
24 0.0002157 0.0061 0.0087 0.0073 0.007 0 0 0 0 4.11848 0
0.0058 0.0048 0.004 0 0 0 0 4.11848 0
0.0032 0.003 0 0 0 0 4.11848 0
0.002 0 0 0 0 4.11848 0
0 0 0 0 4.11848 0
0 0 0 4.11848 0
0 0 4.11848 0
0 4.11848 0
Metod
t (jam)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Tabel 5.29 Rekpitulasi Perhitungan Debit Banjir DAS
Metode Hidrograf Satuan Sintetik Gama I
Debit Banjir Rencana (m/dt)
5 th 10 th 20 th 50 th 100 th 200 th 500 th 1000 th
0 0 0 0 0 0 0 0
39.504 48.277 54.857 62.168 65.824 69.480 73.135 75.329
65.585 79.832 90.517 102.389 108.326 114.262 120.198 123.760
60.363 75.536 86.916 99.560 105.882 112.204 118.526 122.319
45.657 60.093 70.920 82.951 88.966 94.981 100.996 104.605
28.850 38.412 45.583 53.551 57.535 61.519 65.503 67.894
17.718 24.051 28.801 34.078 36.717 39.356 41.995 43.578
10.345 14.539 17.685 21.181 22.929 24.677 26.424 27.473
5.461 8.239 10.323 12.638 13.796 14.954 16.111 16.806
2.226 4.067 5.447 6.980 7.747 8.514 9.281 9.741
0.084 1.303 2.217 3.233 3.741 4.248 4.756 5.061
0.000 0.000 0.078 0.751 1.087 1.423 1.760 1.961
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
Perhitungan Debit Rencana Metode FSR Jawa Sumatra
Tabel 5.31 Perhitungan Debit Banjir Rencana Metode FSR Jawa Sumatra
Periode Ulang PBAR APBAR
MAF (m/dt) GF QT (m/dt)
(Tahun) (mm) (mm)
5 100 102.848822 25.21820267 1.28 32.279299
10 112 115.190681 33.26995368 1.56 51.901128
20 121 124.447075 40.1905881 1.88 75.558306
50 131 134.731957 48.80254253 2.55 124.44648
100 136 139.874398 53.48312336 2.78 148.68308
200 141 145.016839 58.41909989 3.27 191.03046
500 146 150.15928 63.61460914 4.01 255.09458
1000 149 153.244745 66.85818106 4.68 312.89629
Tabel 5.30 Growth Factor atau GF (Soewarno, 1995)
Harga n
Tipe Saluran dan Jenis Bahan
Minimum Normal Maksimum
Beton
- Gorong-gorong lurus dan bebas dari kotoran 0.010 0.011 0.013
- Gorong-gorong dengan lengkungan dan sedikit 0.011 0.013 0.014
kotoran/ gangguan
- Beton dipoles 0.011 0.012 0.014
- Saluran pembuang dengan bak kontrol 0.013 0.015 0.017
Tanah, lurus dan seragam
- Bersih baru 0.016 0.018 0.020
- Bersih telah melapuk 0.018 0.022 0.025
- Berkerikil 0.022 0.025 0.030
- Berumput pendek, sedikit tanaman pengganggu 0.022 0.027 0.033
Saluran alam
- Bersih lurus 0.025 0.030 0.033
- Bersih, berkelok-kelok 0.033 0.040 0.045
- Banyak tanaman pengganggu 0.050 0.070 0.080
- Dataran banjir berumput pendek - tinggi 0.025 0.030 0.035
- Saluran di belukar 0.035 0.050 0.070
Tabel 5.32 Rekapitulasi Perhitungan Debit Banjir Rencana
Metode
Periode FSR Jawa Passing
Haspers Rasional Gama I
Sumatra Capassity
5 84.498 180.879 60.363 32.279
10 94.637 202.585 75.536 51.901
20 102.242 218.864 86.916 75.558
50 110.692 236.952 99.560 124.446
140.378824
100 114.917 245.996 105.882 148.683
200 119.142 255.040 112.204 191.030
500 123.367 264.084 118.526 255.095
1000 125.902 269.510 122.319 312.896