Person 1: Magandang buhay!

Person 2: Magandang buhay din!

Person 1: Magandang buhay mga bata! Ngayong araw handa na ba kayong magkaroon ng
bagong kaalaman?

Person 2: Handa na ba kayo?

Person 1: Syempre naman. Balita ko nga ang seksyon na ito ay puno ng mga lodi at petmalu
na mga estudyante. Tama ba ako?

Person 2: Sige hah. Kung totoo nga na petmalu at lodi kayo pwede bang makinig kayo sa
amin ni Ate ___________.

Person 1: Magaling! Ako naman pala si Ate _______________. Ngayong araw, ang pag-
uusapan natin ay tungkol sa mga BASURA. Sino sa inyo dito ang nagtatapon ng
basura sa tamang lalagyan? Itaas ang kamay.

Person 2: Very good. Bakit sa tingin ninyo kailangan natin itapon ng tama ang ating mga
basura?

(Students will answer.)

Person 1: Tama ang lahat ng inyong mga sagot. Ang pagtapon ng basura sa tama ay dapat
nating gawin lahat. Una, dahil ang basurang itinapon natin ay babalik din sa atin.
Halimbawa na lang nito ay ang kwento nitong kaibigan natin na si Juan. Si Juan
ay batang katulad din ninyo. Hindi siya marunong magtapon ng basura sa tama
katulad din ng kanyang pamilya at mga kapitbahay. Nagkalat ang mga basura sa
paligid. Isang araw, nagkaroon ng malakas na bagyo. Binaha sina Juan pero ang
malala nito ay di makadaloy ang mga ilog at kanal dahil puno ito ng basura. Sa
bandang huli, kasamang inanod ng bahay, gamit, at sasakyan nila ang mga
basurang nakatambak sa kanilang paligid.

Person 2: Gusto niyo ba mangyari din ito sa ating lugar? Syempre, hindi di ba? Kaya
kailangan, ngayon pa lang ay matuto na tayong magtapon ng basura sa tamang
lalagyan. Kaya ba natin yun? Syempre, kayang kaya.

Person 1: Isa sa mga pwede nating gawin ay ang paghihiwalay ng mga nabubulok at di-
nabubulok na basura. Ano ba ang mga halimbawa ng nabubulok na basura?

(Students will answer.)

Person 1: Tama. Ang mga halimbawa nito ay mga tuyong dahon, balat ng mga gulay o
prutas at mga tirang pagkain. Ano naman ang halimbawa ng mga di-nabubulok na
basura?

Person 2: Magaling. Halimbawa nito ay mga plastik, papel, karton, bote at iba pa. Pero alam
niyo ba ang mga basurang yan ay pwede pa natin pakinabangan? Sino ang
nakakaalam ng 3Rs?

(Students will answer.)

Person 1: Ang ibig sabihin ng 3Rs ay Reduce, Reuse, at Recycle. Yung mga bagay na akala
natin wala nang halaga pa ay may malaking pakinabangan pa pala. Tandaan may
pera sa basura.

Person 2: Alam niyo rin ba na ang hindi pagtapon ng basura sa tama ay makakapagdulot ng
sakit? Ang cholera ay galing sa isang matinding bacteria na nakamamatay.
Kumakalat din ito sa komunidad na parang epidemya.

Person 1: Isa pa na pwedeng makuhang sakit ay ang typhoid fever at gastroenteritis. Ito ay
nakukuha sa maduduming pagkain at tubig.

Person 2: Maraming sakit din sa balat, tulad ng galis, alipunga, pigsa at mga sugat, ang
makukuha sa paghawak ng basura. Kaya dapat itapon natin ang basura sa tama.
Isa pa dito ay ang tumpok ng mga basura o ang mga dumpsites ay
pinamumugaran ng mga langaw, daga at insekto na siyang nagkakalat ng
mikrobiyo tulad ng leptospirosis at pagtatae.

Person 1: Kaya ano ang dapat gawin sa mga basura? Itapon ng tama. 1…2..3 Shoot. Itapon
sa basurahan. Sabihin nga natin ng sabay-sabay “BASURA MO, ITAPON MO”.
Isa pa nga, mas malakas, “BASURA MO, ITAPON MO”.

Person 2: Paano naman kapag nakakita kayo ng basura sa daan? Ano ang inyong gagawin?
Tama. Damputin ito at itapon sa basurahan. Mahirap ba itong gawin?

Person 1: Tandaan sa simpleng pagtapon ng basura tayo ay nagiging Lodi.

Person 2: Paano na nga tayo ulit magiging Lodi? Tama. Sa pagtapon ng basura sa tamang
lalagyan.

Person 1: Kung tayo ay mga Lodi sino kaya sa tingin ninyo ang Petmalung Lodi?

(Students will answer.)

Person 1: Ang mga Petmalung Lodi ay walang iba kundi ang mga….. Garbage Collector or
Basurero. Alam niyo ba kung bakit?
Person 2: Isipin ninyo kung sino ang naglilinis ng lahat ng mga kalat natin? Walang iba
kundi ang mga lodi na mga basurero. Araw-gabi sila ay naglilinis para mapanatili
na maganda at malinis ang Puerto Princesa City.

Person 1: Kaya bilang pasasalamat sa mga petmalu na mga ate at kuyang sanitary engineer
or garbage collector ay sabihan natin sila ng “Thank you”. Thank you dahil palagi
silang naglilinis at tayo ay protektado laban sa mga basura monsters.

Person 2: Kaya anong magic word ang sasabihin sa mga petmalung garbage collectors?
“Thank you po”.

Person 1: Gusto ninyo ba tumira sa isang maganda at malinis na lugar? Sa tingin ninyo
paano ito mangyayari? Tama. Itapon ang basura sa tama.

Person 2: Isa pa noong 1992 ang Puerto Princesa City ay nakatanggap ng parangal bilang
Cleanest and Greenest component city in the Philippines. Gusto niyo ba makilala
tayo ulit sa kalinisan? Syempre naman.

Person 1: At laging tandaan ang An anti-littering law. Sinuman ang mahuling nagkakalat
ay may multang 200 pesos para sa first offense, 300 para sa second offence at
1000 pesos at dalawang buwang pagkakulong para sa pangatlong pagkahuli.
Gusto niyo bang mahuli dahil sa pagkakalat? Syempre di tayo papayag dahil ang
taga-Puerto ay DISIPLANADO. Tama ba?

Person 2: Kaya ano na nga ulit ang gagawin?

(Students will answer.)

Person 1: Ngayon naman, gusto ko sabihin ninyo ng malakas, “LODI AKO. TINATAPON
KO ANG BASURA KO SA TAMA.”

Person 2: Maraming Salamat po.