Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
DZȱ ŗŖǯŘŖşŗŗȦŘŗŝŜşřŞşŚśŗŚřśŘŗȦŘŖŗŞ
notas bibliográficas
O CLÁSSICO E O ANTENADO
ȱ
ǰȱǯȱęȱȱęęDZȱ¡¹ȱȱǯȱ
ȱ
£DZȱ¹ȱ ǰȱ ŘŖŗŜǰȱ ŗĶȱ ³¨ǰȱ ŚŖŖȱ ǯ
ȱ
ȱ ȱ ȱ Ě¡¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ǰȱȃȱȱȱȄǰȱȱȱȱ
ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȃęȱ ȱ ęȄǰȱ
ȱȱȱȱȱȱȱȱȱȱȱȱ¤ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ǯȱ
Çǰȱ ȱ
£ǰȱ ǯȱ Śśǰȱ ǯȱ ŗŚřǰȱ ǯȱ śŘŗȬśŘŝǰȱ ǯȦ£ǯǰȱ ŘŖŗŞ 521
¹ȱ ȱ ȱ Dzȱ ȱ ęęǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȅǯȱ ȱ àǰȱ
àȱ ȱ ȱ ȱ DZȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ Çǯȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ǰȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ Ȭ
ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ £ȱ ǰȱ ȱ £ȱ ǰȱ
ȱȱȱȱ·ȱȱȱȱȱàȱȱ¤ǯȱǰȱ
ǰȱ Ȭȱ ȱ ǰȱ ȱ ǰȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ęęǯȱ
ȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ęęǯȱ ³¨ȱ
ǰȱ ȱ £ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ęȱ Ȯȱ ȱ ȃȄǰȱ ȱ ȱ £ǰȱ
ȱ ȱ ¤ǯȱ ³¨ȱ ³DZȱ ¤ȱ ȱ ǰȱ ¨ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ¡¹ǰȱ äȬȱ ȱ Ȭŗǯ
¨ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ
ȱ¤ȱȱȱȱDZȱȱȃȱ¹Ȅȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȯȱ
ȱ ȱ ¤ȱ ȱ As palavras e as coisasȱ Ȯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ·ǯȱ 1ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱȱ·ȱȱȱȱȱǯȱȱǰȱȱȱȱ
ȱȱȱȱȱ¦ȱȱȱȱȱȱ¥ȱ
ȱȱęęȱȱȱǯȱȱǰȱȱȱȱ¡ȱȱ
ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çęǰȱ ȱ ȱ
ȱȱȃȱȱȱȱȄǰȱȃȱȄǰȱȃȄȱ
ȱȃȱęęǰȱȱȱȱȱȄǯȱȱȱȱȱ¨ȱ
ȱ ȱ ęęȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ³¨ȱȱȱàȱǰȱȱȱȱȱȱȱęęȱ
ȱ ǰȱ Ȭȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ³äȱ Ȯȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ³ǯ
¨ȱ·ȱȱǰȱǰȱȱȱęęȱǯȱȱàȱȱǰȱ
ȱ¡ȱȱȱȱȱ¨ȱȱȱ³¨ȱ¨ȱDZȱȱ
³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ǰȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ
¤ȱ ¹ȱ ȱ ·ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ
·ȱ DZȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡¹ȱ ȱ
Çȱǯȱȱȱȱøǰȱȱ·ȱȱȬ
ȱȱȱȱȃȄȱȱȱȱȱ·ȱ³ȱȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ
ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡¨ǯȱ ȱ ¤ȱ Ě¡ȱ
ȱȱȱȱ¡¹ȱȱ³äȱȱǻǼȱȯȱ
ȱęęȱ¤ȱȱȱǰȱȱ¡¨ȱȱǰȱȃȱ¹ȱ·ęȱ
ȱ ȱ ȱ ǽȱ ȱ ȱ ¤Ǿȱ ¹ȱ ǻǯǯǯǼȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ Ȅǯȱ Ȭǰȱ ȱ ǰȱ ¨ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ
ȃȱ ȱ ȱ ȱ Ěǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ
ȱ ȱ ¤Ȅ2ǯ
ŗ
ǰȱ ǯȱ ȃȱ ¸ȱ ȱ Ȅǯȱ DZȱ Dits et écritsȱ Ȯȱ ȱ ǯȱ DZȱ ǰȱ
ŗşşŚǯȱ ǯȱ ŜŝȬŞǯ
2
ǰȱ ǯȱ ȃȱ ¸ȱ ȱ Ȅǯȱ DZȱ Dits et écritsȱ Ȯȱ ȱ ǯȱ DZȱ ǰȱ
ŗşşŚǯȱ ǯȱ ŜŞǯ
ȱ ¤ȱ ȱ ǯȱ 1ȱ ȱ ³ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱȱ£ȱȱøȱȱęȱȱęęȱȮȱ¡¹ȱȱ-
tidosȱǻ¹ǰȱŘŖŗŜǼǰȱȱȱȱ¤ȱȱǰȱȱ
ȱȮȱȱȱȱȱȱȱȱ¤ȱȮȱȱęȬ
ęȱȱȱ·ǯȱ¤ȱȱ¨ȱàȱȱ¹ȱ¹ȱ
ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡¹ǯȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ
ȱǰȱȱȱȱȱȱȱȱ·ȱȱęęǰȱȱǰȱ
ȱ ȱ ęàȱ ȱ ȱ ·ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęęǯȱ ȱ ę³¨ȱ ·ȱ ȱ DZ
Ȭȱ ȱ ȱ ȱ ęàęȱ ȱ ȱ ȱ ȃȱ ȱ Ȭ
Ȅȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
¨ȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ¡¹ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ
¡ȱȱȱȱȱ¡¹ǯȱȬȱȱȱȬ
³¨ȱȱȱǻȱȱ·ȱȱȱȱȱȱǰȱǼǰȱ
3
ǰȱ ǯȱ ȃȱ ¸ȱ ȱ Ȅǯȱ DZȱ Dits et écritsȱ Ȯȱ ȱ ǯȱ DZȱ ǰȱ
ŗşşŚǯȱ ǯȱ ŝŖǯ
Çǰȱ ȱ
£ǰȱ ǯȱ Śśǰȱ ǯȱ ŗŚřǰȱ ǯȱ śŘŗȬśŘŝǰȱ ǯȦ£ǯǰȱ ŘŖŗŞ 523
ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ę³¨ȱ øȱ ȱ ęǰȱ ȱ
ȱȱȱȱȱȱ¨ǰȱǰȱȃȄǰȱȱǰȱ
ȱȱ£ǰȱȱȱȱ¡¹ȱȱȱȱǰȱ
ȱ£ȱȱ¤ȬȱȱȱÇȱȱǰȱȱȱȱ
ȱ ǰȱ ȱ ȱ ęęǰȱ Ȭȱ ȱ ę4ǯ
ȱ ę³¨ȱ ȃȄȱ ȱ ęęȱ £ȱ ȱ ȱ ȱ ȃȬ
Ȅȱȱ£ȱȱȱȱȱ¦ȱȱęęDZȱȱ
·ȱȱȱ£ȱȱȱ·ȱȱ¨ȱȱøȱȱęàęǰȱ
Ȭȱȱȱȱȱ£ȱȱȱȱȱĚ¡¨ȱ¥ȱȱ
ȱȱȱȱȱȱȱȱȱȱȱȃȱ
ȱ³¨ȱȱȄȱȱȱÇȱȃȱȱȱ
¤ȱȱ¡¹ȱȄǯȱ1ȱȱȱȱȱȱȱȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ àȱ ȱ ȱ ȱ
·ȱ ȃȱ ¤ȱ ȱ ęęȄDZȱ ȱ ·ȱ ȱ ¤ȱ eȱ ǯ
ȱęàȱȱ¨ȱȱ¡ȱȱȱ ȱ¤ȱȱȱ
ȱ ȱ ȱ DZȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱȱ¤ȱȱȱȱȱ·ȱȱàȱ
ȱ ǯȱ ȱ ȱ řȱ ȱ ȃȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
àȱ ȱ ęęȄȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȃȄȱ ·ȱ ȱ
ęęȱ¦ǰȱÇȱÇȱȱÇȱȃęȱȱȄ5ǯȱȱ
ȱ ŗǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȃȄȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ȱ àȱ ȱ Ȭ
ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱȱȱȱȱÇȱȱȱȱȱȃ³¨Ȅǰȱ
ȃ¡¹Ȅǰȱ ȃȄȱ ȱ ȃȄȱ ȱ ȱ Çǯ
Arquitetura cotidiana. ·ǰȱ·ȱȱȱȃȄȱȱęàȱȱȱ
ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ǰȱ altera o
produtoǯȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ǰȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱ ȱ ȱ ęęȱ ȱ
ȱøȱȱȱȱàȱȱęȱȱȱȱȱȱ
àȱȱǯȱȱ¨ȱȱȱȱ·ȱȱȬ
ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ǰȱ
Ȭȱȱȱȱ¡¹ǰȱȱǰȱȱ£ǰȱȱ¡ǰȱ
ȱȱȱȱǰȱȱȱȱȱÇȱȱàȱ¨ȱȱȱ
ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ęàęȱ Ȯȱ ·ǰȱ ·ǰȱ ¨ȱ ȱ
ǰȱȱȱȱøȱȱȱ¥ȱ
àȱȱęǯȱ
ȱȃȄȱ·ȱȱȱǯȱȱȱȱȃPortasȱȱȱęȄǰȱ
ÇȱȱȱŗDzȱȱȱȱȱȱȱȱȱ¨ȱ
4
ȱ ȱ
ǰȱ ǯȱ ęȱ ȱ ęęDZȱ ¡¹ȱ ȱ ǯȱ ȱ
£DZȱ ¹ǰȱ
ŘŖŗŜǯȱ ǯȱ ŚŖŝǯ
5
ȱ ȱ
ǰȱ ǯȱ ęȱ ȱ ęęDZȱ ¡¹ȱ ȱ ǯȱ ȱ
£DZȱ ¹ǰȱ
ŘŖŗŜǯȱ ǯȱ řŝŖȬşŚǯȱ
Ferramentas. ȱȱȱȱȱȱ¤ǰȱȱ¡Çȱȱȱ
ȱ ¡ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ǰȱ øȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ
ȱ ę£ǰȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ äȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³äȱ ȱ ȱ ȱ
¨ǯȱ ȱ ȱ äȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ øȱ ȱ ¤ǯȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ
¡ÇȱȱȱȱäȱȱȱȬ
ȱȱ£ȱȱȱøȱȱȱÇȱȱ
ȱ Ě¡¨ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ȱ ȱ Çǯȱ
ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ Ȭ
³äȱ àȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ęȱ ·ȱ Çęȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ Ȭ
Ȭȱ ȱ øȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ ¤ȱ Ȭȱ ȱ
ȱ DZȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ QR codes ȱ ¡ȱ Çȱ Ȭȱ
¡ȱ ȱ ȱ ǯȱ
ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
³¨ȱ ¥ȱ ǯȱ QR codesǰȱ ǰȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ǰȱ ¡ȱ ȱ ¡ȱ ȱ ęàǰȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ
ȱ ȱ Çȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ¦Ŝǰȱ
ȱȱ¨ȱȱȱøǰȱȱȱȱȱȱȱ¤ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ě¡¨ȱ ęàęȱ ȱ ȱ
àȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ øȱ Ȭ
Çǯȱ ȱ ¦ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ¤ǰȱ
ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ¡ȱ
ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ęęȱ ȱ ¨ȱ ·ȱ ǰȱ ȱ Ȭǰȱ ȱ ȱ
¨ǰȱ ǰȱ ȱ ǯ
Ŝ
ȱ ǯȱ
ǰȱ ǯȱ
Ƿȱ ¨ȱ DZȱ £ȱ ȱ ǰȱ ŘŖŗŜDzȱ ǰȱ ǯȱ
24/7DZȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ǯȱ ¨ȱ DZȱ ȱ ¢ǰȱ ŘŖŗśDzȱ ȱ
ǰȱ ¢ȱ
. A sociedade do cansaçoǯȱ DZȱ àȱ Ȃǰȱ ŘŖŗśǯ
Çǰȱ ȱ
£ǰȱ ǯȱ Śśǰȱ ǯȱ ŗŚřǰȱ ǯȱ śŘŗȬśŘŝǰȱ ǯȦ£ǯǰȱ ŘŖŗŞ 525
ȱ Çȱ ¤ȱ ¥ȱ ¤ȱ Ȭȱ ȱ ęȱ ¤ȱ
ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
øȱ ȱ ȱ ȱ Çǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
£ȱ ȱ ȱ ȱ øȱ ȱ Çǯ
¤ȱȱęęǯȱȱ¨ȱàǰȱȱȱȱȬ
ȱȱȱȱàȱȱęęǰȱȱȱȱȱȱ
ȱ¡ǰȱȱȱȱȱȱȱÇȱ¤ȱȱ
ȱȱęęǰȱȱȱȱ£ȱȱȱȱǯȱ
¡ȱȱ·ȱȱȱ³¨ȱȱȃ¤ȱȱęęȄǯȱȱȱȱ
ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęàęȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ¡¹ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ǰȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ DZȱ
ȱÇȱ£ȱȱęȱȱȱȱęàęȱȱȱȱ
¤ȱȱȱȱǻȱȱ³¨ȱȱȱȱȱȱȱ
ȱ¨ȱ¡Dzȱȱǰȱȱ¤ȱȱȱȱǼǯȱȱ
ęǰȱȱȱ£ǰȱȱȱȱȱȱȱȱȱ
ȱȱȱȱȱȱȱȱ¤ȱȱęȱȱȱ
ȱ ȱ ȱ ¹Ȭȱ ȱ 7ǯȱ
ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ øȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ¤ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ęȱ ¡ȱ ȱ ȱ ¤ȱ Çęȱ ȱ ȱ ȱ
ǰȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
¤ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ¤ǰȱ ȱ ȱ ȱ
¤ǰȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ǰȱ ȱ ¨ȱ àȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ¨ȱ ǰȱ ȱ ȱ £ǰȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ £ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ǰȱ ȱ ¡ȱ ǰȱ nãoȱ ¤ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭȱ ȱ øȱ
Çęȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȬDZ
¨ȱȱǰȱ·ǰȱȱȱȱęȱȱ¤ȱȱȃȄȱ
ȱǰȱȱȱȱȃ¤ȬȄȱȱȱȱȱȱȱ
ȱȱȱęàęȱÇęǰȱȱȱ·ȱȱ
ȱ ȱ ȱ ȱ ǻȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱ Ȭ
ȱ ęàęǼǯȱ ǰȱ ·ǰȱ ȃ¤ȬȄȱ ęȱ ȱ ȱ
£ȱȱ¨ȱȱȱȱȱȱǰȱȱȱȱȱ
ȱ ȱ ǻȱ ȱ ¨ȱ ¡ȱ ȱ ȱ àȱ ¹ȱ
·ǰȱàȱǯǼǰȱ¨ȱȱȱȱȱȱȱȱ
ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ę8ǯȱ
7
ȱ ȱ
ǰȱ ǯȱ ęȱ ȱ ęęDZȱ ¡¹ȱ ȱ ǯȱ ȱ
£DZȱ ¹ǰȱ
ŘŖŗŜǯȱ ǯȱ ŚŖŞǯ
8
Ibidem.
ȱ£äȱȱǰȱȱ¤ȱȱȱȱȱȱȱ
ȱȱȱȱȱȱǰȱȱ¤ȱȱȬǰȱȱ
ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ³ȱ ¤ȱ ȱ ęęȱ ȱ ȱ
·ǯȱ ȱ ¨ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ Ȭ
ǰȱ ȱ ȱ ȱ ęęȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ
ȱȱȱȱǰȱȱ£ȱȱ ¨ȱǰȱȃȱ·ȱȱ
Ȅǰȱȱȱǰȱȱȱǰȱȱȱ
ȱÇǰȱȱȱȱȱǰȱȱ¤ȱȱȱ¹ȱȱ
ȱ ȱ ȱ ³ǯȱ
¹ȱ ¤ę
ǰȱ ǯȱ ŘŚȦŝDZȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ǯȱ ¨ȱ DZȱ ȱ
¢ǰȱ ŘŖŗśǯ
Çǰȱ ȱ
£ǰȱ ǯȱ Śśǰȱ ǯȱ ŗŚřǰȱ ǯȱ śŘŗȬśŘŝǰȱ ǯȦ£ǯǰȱ ŘŖŗŞ 527