‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت دوﻣﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻣﻠﯽ ﺗﻬﻮﯾﻪ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫‪ 11‬و ‪ 12‬اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ‪ ،89‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫‪IVHC 2011- 1079‬‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﻬﻮﯾﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻣﺜﺒﺖ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﮐﻨﺘﺮل دود‬
‫‪2‬‬
‫ﻓﺮزاد وﯾﺴﯽ*‪ ،1،‬رﺿﺎ ﻣﻬﺪوي ﻣﻘﺪم‬
‫ﭘﺴﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ‪veysi_farzad@yahoo.com :‬‬
‫ﭘﺴﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ‪reza_mahdavim@yahoo.com :‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫‪1‬‬
‫وﺟﻮد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻣﺮﺗﻔﻊ ‪ ،‬اﻣﺮوزه ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ‬
‫اﺗﻔﺎق ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ و‬
‫ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﻌﻤﺎري ﭘﺪﯾﺪ آورده اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺧﺼﻮص ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻻزم ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺧﺼﻮص‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﺗﺶ ﺳﻮزي دارﻧﺪ‪.‬‬
‫دود ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﻫﻨﮕﺎم آﺗﺶ ﺳﻮزي از ﺧﻄﺮات ﺟﺪي ﺑﺮاي‬
‫ﺟﺎن ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود‪ .‬ﺗﻠﻔﺎت ﻧﺎﺷﯽ از آﺗﺶ‬
‫ﺳﻮزي ﺑﯿﺸﺘﺮ از آﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺣﺮارت ﻧﺎﺷﯽ از آﺗﺶ ﺳﻮزي ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﻪ واﺳﻄﻪ اﺛﺮات دود اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن آﺗﺶ در ﻓﻀﺎﻫﺎي‬
‫ﺑﺴﺘﻪ و ﻣﺠﺰا از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﮐﻪ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﻣﯽ ﺗﻮان اﻧﺪازه آﺗﺶ ﺳﻮزي و ﻧﯿﺰ ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ دود را ﻣﺤﺪود‬
‫ﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺮﮐﺖ دود را از ﻓﻀﺎي آﺗﺶ ﺳﻮزي ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻓﻀﺎﻫﺎ ﻧﻤﯽ‬
‫ﺗﻮان ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻄﺮ ﺟﺎﻧﯽ ﺑﺮاي‬
‫ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﯾﯽ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ در ﻓﻀﺎﻫﺎي‬
‫ﻣﺠﺎور در ﻣﻨﻄﻘﻪ آﺗﺶ ﺳﻮزي ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم آﺗﺶ ﺳﻮزي‪ ،‬ﻣﻄﻠﻮب اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از‬
‫اﻓﺮاد ﺗﺨﻠﯿﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﮐﻢ ارﺗﻔﺎع اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ارﺗﻔﺎع ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﻣﺜﻼً ﺑﻪ ‪ 20‬ﻃﺒﻘﻪ‪ ،‬ﺗﺨﻠﯿﻪ از ﻃﺮﯾﻖ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﯿﻢ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻢ ﻃﻮل ﺑﮑﺸﺪ‪ .‬در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻠﻨﺪ ‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ از‬
‫ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺧﺮوج از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن از‬
‫ﻃﺮﯾﻖ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮزﯾﻊ دود‬
‫در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺟﺎن‬
‫ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﻗﺒﻞ از ﺗﺨﻠﯿﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫دو وﯾﮋﮔﯽ ﺧﻄﺮﻧﺎك دود‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﮔﺎز ﻫﺎي ﺳﻤﯽ آن و دﯾﮕﺮي اﯾﺠﺎد‬
‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ دﯾﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻓﻀﺎ ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ دود‬
‫ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﺗﻤﺴﻔﺮ ﻋﺎدي اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺘﻮاي اﺻﻠﯽ آن ﻧﯿﺘﺮوژن اﺳﺖ‪.‬‬
‫دي ﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ و اﮐﺴﯿﮋن ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺣﺪود ‪ 15%‬ﺑﺎ‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬اﺳﺘﺎدﯾﺎر داﻧﺸﮕﺎه رازي ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه‪،‬‬
‫‪2‬داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژي داﻧﺸﮕﺎه رازي ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه‪،‬‬
‫ﭼﮑﯿﺪه‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ در ﻃﺮاﺣﯽ و ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ ،‬ﺗﺎﻣﯿﻦ اﯾﻤﻨﯽ ﺳﺎﮐﻨﺎن در ﻫﻨﮕﺎم وﻗﻮع‬
‫آﺗﺶ ﺳﻮزي اﺳﺖ‪ .‬آﻣﺎرﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﻠﻔﺎت‬
‫ﻫﻨﮕﺎم آﺗﺶ ﺳﻮزي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻔﮕﯽ ﻧﺎﺷﯽ از دود ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ در ﺻﻮرت وﻗﻮع آﺗﺶ ﺳﻮزي‪ ،‬راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﺧﺮوج از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﺠﺎد‬
‫ﻓﺸﺎر ﻣﺜﺒﺖ در داﺧﻞ ﻓﻀﺎي راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي داﺧﻞ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﯽ ﺗﻮان از ورود دود ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي‬
‫ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻦ ﻫﺎي ورود ﻫﻮا ﺑﻪ داﺧﻞ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮان اﯾﻦ ﻓﺸﺎر ﻣﺜﺒﺖ را اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﺠﺎد‬
‫اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر زﯾﺎد ﺑﯿﻦ ﻓﻀﺎي راه ﭘﻠﻪ و دﯾﮕﺮ ﻧﻘﺎط ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺑﺎز‬
‫ﺷﺪن در ورودي ﺑﻪ راه ﭘﻠﻪ را دﺷﻮار ﻣﯽﺳﺎزد‪ ،‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎي‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ و ﻧﯿﺰ ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺸﺎر ﻣﺜﺒﺖ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ در‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻦ ﻫﺎي ﻻزم ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎي آﺳﺎﻧﺴﻮر‬
‫در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻣﺜﺒﺖ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪ اﮐﯿﺪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﻨﮕﺎم آﺗﺶ ﺳﻮزي از آﺳﺎﻧﺴﻮر‪-‬‬
‫ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺧﯿﻠﯽ از ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻣﺮﺗﻔﻊ در‬
‫ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺟﺴﻤﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬
‫ﻃﺒﻘﺎت زﯾﺎدي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﯾﻤﻦ ﺳﺎﺧﺘﻦ‬
‫آﺳﺎﻧﺴﻮرﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ روش‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻣﻮرد‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺑﺮآورد ﻧﺮخ ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻻزم ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺑﻪ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن از ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺰان ﻧﺸﺖ ﻫﻮا و ﻧﯿﺰ ارﺗﻔﺎع‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻠﻤﺎت ﮐﻠﯿﺪي‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ‪-‬آﺗﺶ ﺳﻮزي‪ -‬ﺗﻬﻮﯾﻪ‪-‬‬
‫ﻓﺸﺎرﻣﺜﺒﺖ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت دوﻣﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻣﻠﯽ ﺗﻬﻮﯾﻪ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫‪ 11‬و ‪ 12‬اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ‪ ،89‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫‪IVHC 2011- 1079‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻦ ﻫﺎي ورود ﻫﻮا ﺑﻪ داﺧﻞ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان اﯾﻦ‬ ‫ﻏﻠﻈﺖ ﻋﺎدي آن در اﺗﻤﺴﻔﺮ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ‬
‫ﻓﺸﺎر ﻣﺜﺒﺖ را اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﺠﺎد اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ دود ﺗﺮﮐﯿﺐ آن ﺑﺎ ﻫﻮا ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫زﯾﺎد ﺑﯿﻦ ﻓﻀﺎي راه ﭘﻠﻪ و دﯾﮕﺮ ﻧﻘﺎط ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺑﺎز ﺷﺪن در‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺪ ﻫﺎ و ﻣﻘﺮرات ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در آﻣﺮﯾﮑﺎ و‬
‫ورودي ﺑﻪ راه ﭘﻠﻪ را دﺷﻮار ﻣﯽ ﺳﺎزد ‪ ،‬ﻣﻘﺪار اﯾﻦ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر‬ ‫دﯾﮕﺮ ﻧﻘﺎط ﺟﻬﺎن ﺑﻄﻮر ﺟﺪي اﯾﻤﻨﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻣﺮﺗﻔﻊ را ﻣﻮرد‬
‫ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‪ .‬درﺟﺪول ‪ 1‬ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪ .‬در اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺳﺎل ‪ 1970‬در‬
‫ﺗﻮﺳﻂ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ NFPA 92A‬داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺪﻫﺎ و ﻣﻘﺮرات ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ‪ ،‬ﻣﻮارد وﯾﮋه اي در ﺧﺼﻮص ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد اﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺣﺪاﻗﻞ درﺻﻮرﺗﯿﮑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺮﺗﻔﻊ وﺟﻮد ﻧﺪارد ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﻣﻘﺮرات وﯾﮋه اي‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻮدﮐﺎر آﺑﻔﺸﺎن )‪ (Sprinkler‬ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ در ﮐﺪ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ارﺗﻔﺎع ﺳﻘﻒ ﻧﯿﺰ ﻣﻘﺪار‬ ‫در ﮐﺪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﯾﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫آب ﻓﺸﺎن ﻫﺎي اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺻﻮﺗﯽ ‪ ،‬راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ‬
‫در ﺟﺪول ‪ 2‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺑﯿﻦ ﻓﻀﺎي راه ﭘﻠﻪ و‬ ‫ﻓﺸﺎر ‪ ،‬ﺑﺮق اﺿﻄﺮاري و در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮارد ﮐﻨﺘﺮل دود ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ‬
‫دﯾﮕﺮ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ازﺟﻤﻠﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻌﺮوف در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‬
‫ﭘﻬﻨﺎي در راه ﭘﻠﻪ و ﻧﯿﺰ ﻧﯿﺮوي ﻻزم ﺑﺰاي ﺑﺴﺘﻦ در ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ [1] NFPA 92A‬و ‪ [2] ASHRAE‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در‬
‫در اﯾﻦ ﺟﺪول ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻧﯿﺮوي ﻻزم ﺑﺮاي ﺑﺎز ﮐﺮدن در‬ ‫ﺧﺼﻮص روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻨﺘﺮل دود در راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ و ﮐﺎﻧﺎﻟﻬﺎي‬
‫)‪ 30lb(133N‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﺳﺎﻧﺴﻮر ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ [3-7] .‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‬
‫از روش ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ‪ ASHRAE‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ راه ﭘﻠﻪ ﺗﺤﺖ‬
‫ﻓﺸﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺮوج از‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﻓﺸﺎر‬
‫ﻣﺜﺒﺖ در داﺧﻞ ﻓﻀﺎي راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي داﺧﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮان از ورود دود ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ‬

‫ﺟﺪول ‪ -1‬ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ‪[8] NFPA‬‬

‫‪2‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت دوﻣﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻣﻠﯽ ﺗﻬﻮﯾﻪ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫‪ 11‬و ‪ 12‬اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ‪ ،89‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫‪IVHC 2011- 1079‬‬

‫ﺟﺪول ‪ -2‬ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﻣﺠﺎز اﻋﻤﺎل ﺷﺪه روي درﻫﺎ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ‪[8] NFPA‬‬

‫ﻧﮕﺎه اول ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﯽ آﯾﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ 2‬روﺷﻬﺎي ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻄﻮح ﻧﺸﺘﯽ ﺑﺮاي دﯾﻮارﻫﺎ و ﮐﻒ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﻧﺴﺒﺘﺂ ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺠﺎري در ﺟﺪول ‪ 3‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺪار درزﻫﺎ در ﺳﻄﻮح‬ ‫ﭼﺮا ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺨﻠﯿﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ورود و ﺧﺮوج‬
‫دﯾﻮارﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺒﻞ از آﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ در دﯾﻮار‬ ‫از راه ﭘﻠﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺪاوم ﻓﺸﺎر ﻫﻮا در راه ﭘﻠﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﻧﺤﻮه اﺟﺮاي آن ﺗﻮﺳﻂ ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ راه ﭘﻠﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻓﻦ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ‬
‫ﻇﺮﻓﯿﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮان ﻓﺸﺎر را ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﻫﺎي راه ﭘﻠﻪ‬
‫ﺟﺪول‪ – 3‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮآورد ﺳﻄﺢ ﺷﮑﺎﻓﻬﺎي روي‬ ‫ﺑﺎز اﺳﺖ ﻫﻤﻮاره در ﺳﻄﺢ ﻣﻮﺛﺮ و ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻓﯽ‬
‫دﯾﻮاره و ﮐﻒ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ]‪[٢‬‬
‫اﯾﻦ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ درﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ‬
‫ﺑﺎز ﮐﺮدن آﻧﻬﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر دو ﻃﺮف در ﻣﺸﮑﻞ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬در‬
‫ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺮﻓﺸﺎر و ﮐﻢ ﻓﺸﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ در از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬و ﻗﺴﻤﺖ ﮐﻢ ﻓﺸﺎر در ﻣﻌﺮض دود ﺣﺎﺻﻞ از آﺗﺶ ﺳﻮزي‬
‫ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮاي ﻋﺒﻮري از درزﻫﺎي اﻃﺮاف در و ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ‬
‫ﺷﮑﺎﻓﻬﺎي ﻣﻮﺟﺪ در ﺳﺎزه راه ﭘﻠﻪ از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺮﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻢ‬
‫ﻓﺸﺎر ﻣﺎﻧﻊ اﻧﺘﺸﺎر دود ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺮﻓﺸﺎر ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻋﺒﻮر ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻧﺸﺖ ﺟﺮﯾﺎن‬
‫ﻫﻮا ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﮑﺎف اﻃﺮاف درﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬درﻫﺎي آﺳﺎﻧﺴﻮر‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮه‬
‫ﻫﺎ و درﯾﭽﻪ ﻫﺎي ﻫﻮا ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ و واﺿﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫درزﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﻄﻮح دﯾﻮارﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن راه ﭘﻠﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ در‬

‫‪3‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت دوﻣﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻣﻠﯽ ﺗﻬﻮﯾﻪ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫‪ 11‬و ‪ 12‬اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ‪ ،89‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫‪IVHC 2011- 1079‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻃﺒﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ‪15 :‬‬ ‫‪-‬‬

‫ارﺗﻔﺎع ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ‪3.3m‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺑﯿﻦ راه ﭘﻠﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺳﻄﺢ دﯾﻮارﻫﺎي راه ﭘﻠﻪ در ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ‪52m :‬‬
‫‪2‬‬
‫‪-‬‬ ‫∆( ﻣﯽ ﺗﻮان از راﺑﻄﻪ زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد]‪:[٢‬‬ ‫)‬
‫ﺳﻄﺢ دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ‪:‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪∆p‬‬ ‫∆=‬ ‫‪+‬‬ ‫)‪(1‬‬
‫‪560m2‬‬
‫راه ﭘﻠﻪ در ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ در ﯾﮏ ﻟﻨﮕﻪ ﺑﻪ داﺧﻞ‬ ‫‪-‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ارﺗﺒﺎط دارد‪.‬‬ ‫ﮐﻪ در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ‪:‬‬
‫راه ﭘﻠﻪ در ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ در ﻫﻤﮑﻒ ﺑﺎ ﯾﮏ در ﺑﺎ‬ ‫‪-‬‬ ‫∆ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺑﯿﻦ راه ﭘﻠﻪ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در ﭘﺎﯾﯿﻦ راه ﭘﻠﻪ‬
‫ﻫﻮاﺑﻨﺪي ﺧﻮب ﺑﺎ ﺑﯿﺮون ارﺗﺒﺎط دارد‪.‬‬ ‫‪Pa ،‬‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ درزﻫﺎ در اﻃﺮاف ﻫﺮ ﯾﮏ از درﻫﺎي راه ﭘﻠﻪ‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ y‬ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﭘﺎﯾﯿﻦ راه ﭘﻠﻪ ‪m،‬‬
‫‪ 0.024m2‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺤﺖ ﻋﺒﻮر ﺟﺮﯾﺎن ﺑﯿﻦ راه ﭘﻠﻪ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن)در ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ(‬
‫درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻫﻮاي ﺑﯿﺮون ‪ 263K‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪m2 ،‬‬
‫درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻫﻮاي راه ﭘﻠﻪ ‪ 294K‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﻣﺴﺤﺖ ﻋﺒﻮر ﺟﺮﯾﺎن ﺑﯿﻦ ﻫﻮاي ﺑﯿﺮون و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن)در ﻫﺮ‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﻃﺮاﺣﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫‪-‬‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ( ‪m2 ،‬‬
‫درﻫﺎي راه ﭘﻠﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ 87 Pa‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫و ﻋﺒﺎرت ‪ B‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ‪ 13Pa‬در ﻧﻈﺮ ﮐﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ‬ ‫‪-‬‬
‫) ‪= 3460( −‬‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮐﻪ در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‪:‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪول ‪ 3‬و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﻮاﺑﻨﺪي ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻫﻮاي ﺑﯿﺮون‪K ،‬‬
‫ﺑﺮاي دﯾﻮارﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺳﻄﺢ ﻣﻮﺛﺮ ﻧﺸﺖ‬ ‫درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻫﻮاي راه ﭘﻠﻪ‪K ،‬‬
‫ﻫﻮا از ﺳﻄﻮح دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي ﯾﮏ راه ﭘﻠﻪ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺸﺖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﻮا ﺑﻪ ﺑﯿﺮون‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮاي ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻗﺮار دادن راه‬
‫) ‪A = 560(0.21 × 10‬‬
‫ﭘﻠﻪ از ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺳﺖ ]‪:[2‬‬
‫‪= 0.118‬‬
‫∆‬ ‫∆‬
‫ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺸﺖ ﻫﻮا از دﯾﻮارﻫﺎي راه‬ ‫‪= 0.559‬‬ ‫) ‪(2‬‬
‫∆‬ ‫∆‬
‫ﭘﻠﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬
‫ﮐﻪ‪:‬‬
‫‪52(0.11 × 10‬‬ ‫‪ Q‬ﻧﺮخ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا ‪) = 0.006m3/s‬‬
‫در اﯾﻨﺼﻮرت ﻣﻘﺪار ﺳﻄﺢ ﻣﻮﺛﺮ ﻧﺸﺖ ﻫﻮا ﺑﯿﻦ راه ﭘﻠﻪ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫‪ N‬ﺗﻌﺪاد ﻃﺒﻘﺎت‬
‫ﻣﯿﺸﻮد‪:‬‬
‫‪ ∆p‬اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺑﯿﻦ راه ﭘﻠﻪ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ‬
‫‪= 0.006 + 0.024 = 0.030‬‬
‫و ﻧﯿﺰ ‪B=1.39 Pa/m‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ راه ﭘﻠﻪ‪Pa ،‬‬
‫∆ ﺑﺮاي ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ‪= 20‬‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ روش ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎﯾﯽ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد‬
‫ﻻزم ﮐﻪ از ﻣﻘﺪار ‪ 13Pa‬ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر‬ ‫ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺟﻬﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﻧﺸﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫در ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ راه ﭘﻠﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (1‬و در ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﺎﻗﺪ آﺳﺎﻧﺴﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ‪ y=15(3.3)=49.5m‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 84.6Pa‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﺑﺎ ﻧﺸﺖ ﻫﻮا در اﻣﺘﺪاد ﻗﺎﺋﻢ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫اﯾﻦ ﻣﻘﺪار از ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﮐﻪ ‪ 87Pa‬اﺳﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آن ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐﺎراﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﻘﺪار دﺑﯽ ﻫﻮاي ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻗﺮار دادن راه‬
‫ﭘﻠﻪ از رارﺑﻄﻪ )‪ (2‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ ) 2.7m3/s‬ﻣﻌﺎدل ‪5700‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻓﻦ ﻫﺎي ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫‪3‬‬
‫‪ (CFM‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎت زﯾﺮ را در ﻧﻈﺮ‬
‫ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪:‬‬

‫‪4‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت دوﻣﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻣﻠﯽ ﺗﻬﻮﯾﻪ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬،89 ‫ اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه‬12 ‫ و‬11
IVHC 2011- 1079
Society of Heating, Refrigerating and Air-
Conditioning Engineers (ASHRAE),
Inc.; 2002.
4. Klote JH. “An overview of smoke control
research.”, ASHRAE Trans Symp
1995;101:979–90.
5. J.H. Klote. “Design of smoke control
systems for elevator fire evacuation including
wind effects.”, In the Proceedings of the
Second Symposium on Elevators, Fire, and
Accessibility, Baltimore, M.D., April 19–21,
New York: American Society of Mechanical
Engineers (1995), pp. 59–77.
6. Klote JH, Evans DH. “Smoke control and
the international building code.”, ASHRAE
J 2004;110:638–45.
7. Wang Y, Gao F. “Tests of stairwell
pressurization systems for smoke control in a
high-rise building.”, ASHRAE Trans
2004;110:185–93.
8. American Standard,BAS-APG001-EN,
“Applications Guide, Engineered Smoke
Control System for Tracer Summit™”,
September 2006
‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه در‬
‫ ﺑﺎ ﺑﺎز ﺷﺪن ﻫﺮﯾﮏ از‬.‫ﺣﺎﻟﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ درﻫﺎي راه ﭘﻠﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫درﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻮﺛﺮ ﻋﺒﻮر ﺟﺮﯾﺎن‬
‫ از‬.‫ ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ﻫﻮادﻫﯽ ﻓﻦ ﻫﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‬،‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬
‫ﻃﺮﻓﯽ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﺠﺪد درﻫﺎ ﻣﻘﺪار ﻓﺸﺎر اﺿﺎﻓﯽ اﯾﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ از ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﺠﺎز ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻓﺸﺎر اﺿﺎﻓﯽ‬
‫ اﯾﻦ ﮐﺎر در ﻋﻤﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از درﯾﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص‬.‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر اﺿﺎﻓﯽ ﺑﺎز ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ و ﯾﺎ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺮاي‬
‫ﻫﻮاي ﻓﻦ ﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺳﻨﺴﻮرﻫﺎي اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﻋﻤﻞ ﻣﯽ‬
.‫ﮐﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮي‬4
‫از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﺛﺮﺗﺮﯾﻦ روﺷﻬﺎي ﮐﻨﺘﺮل دود در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ ﺗﺤﺖ‬
‫ﻓﺸﺎر ﻗﺮار دادن ﻓﻀﺎﻫﺎي راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫ﻫﻨﮕﺎم آﺗﺶ ﺳﻮزي ﺟﻬﺖ ﺧﺮوج ﺳﺎﮐﻨﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮارﻣﯽ‬
‫ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺻﺤﯿﺢ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻓﻦ‬.‫ﮔﯿﺮد‬
‫ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ روش ﺑﺮآورد‬.‫ﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻓﻦ ﻫﺎي ﻫﻮادﻫﯽ ﺑﺮاي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻗﺮار دادن ﻓﻀﺎي راه‬
.‫ﭘﻠﻪ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ 5
1.NFPA 1996. Recommended Practice for
Smoke Control Systems, NFPA 92A, National
Fire Protection Association, Quincy, MA.
2. ASHRAE, “Fire and smoke management”,
ASHRAE HVAC Applications handbook,
Atlanta, GA: American Society of Heating,
Refrigerating and Air-Conditioning Engineers
Inc, (2007)
3. Klote JH, Milke JA. “Principles of smoke
management.”, Atlanta, Georgia: American