Συνεξέταση – Υπνόσακκος

- Ο ούβε στα Καλούδια

Υπνόσακος

Πήγαμε και στην Αμοργό. Από πλήξη. Κι επειδή πήγαιναν όλοι. Θα μείνεις μόνη σου με
τους διαρρήκτες, μου λέγανε. Έτσι, πήγαμε στην Αμοργό. Ήδη, στο πλοίο το μετάνιωσα.
Έλεγα, που πάω τώρα εγώ. Στα βράχια πάω. Φτάσαμε, ψάξαμε ένα μέρος σκιερό για τους
υπνόσακκους. Δεν υπήρχε μέρος σκιερό. Υπήρχε ένας τόπος άσπρος και βάναυσος, τόπος
όπου εφορμούν τα όρνεα. Στην παραλία, ανάμεσα σε μπουκάλια και τσιγαρόκουτα
ξάπλωναν οι ταξιδιώτες. Απ’ αυτούς που όλο το χρόνο σκέφτονται που θα πάνε τον
Αύγουστο. Έλαμπαν στον ήλιο, ξεραμένοι, ρυτιδιασμένοι σαν γριές μάγισσες. Ήταν ο ένας
δίπλα στον άλλο, ίδια πτώματα στο νεκροτομείο. Οι ντόπιοι μας κοιτούσαν με το ίδιο
βλέμμα. Διαφθείραμε τα ήθη. Πλην όμως, ολόκληρο το νησί ήταν σερβιτόροι. Τη μέρα
τριγυρνούσα – δεν έβρισκα τίποτα να κάνω. Κι όλα άστραφταν κάτω απ’ τον ήλιο,
άστραφταν, σαν ψεύτικα μπιχλιμπίδια. Αναρωτιόμουν πού έβρισκα παλιότερα τη γοητεία,
όταν πηδούσαμε από νησί σε νησί ξυπόλητοι και πασαλειβόμαστε με λάδι και ιώδιο, το
καλύτερο για το μαύρισμα. Ήθελα να μείνω άσπρη σαν χειμωνιάτικη. Κι ήθελα να μείνω
μοναχή μου γιατί έκανα μακάβριους συνδυασμούς. Έβλεπα τα βατόμουρα
δηλητηριασμένα, τα μούσμουλα λεπρογόνα. Ευχόμουν ύπνο σα νά ’ταν η συντέλεια, τη
νύχτα φορούσα πουλόβερ και τυλιγόμουν στον υπνόσακκο: κοιτούσα τ’ αστέρια. Μερικές
φορές φυσούσε και στροβιλιζόμουν μέσα σ’ ένα εργοστάσιο σκόνης. Έλεγα, να, έφτασε το
θειάφι της κόλασης. Θυμόμουν παράξενα πράγματα για ν’ αποκοιμηθώ: τη μις Αλαμπάμα
που φορούσε σιδεράκια στα δόντια. Τον Χρουτσόφ που ήθελε να δει τη Ντίσνεϊλαντ. Μια
ερημιά στην Αριζόνα που τη λέγανε Δεισιδαιμονία. Ένα διαγωνισμό φτυσίματος που δε
μπορούσα να θυμηθώ που τον είχα δει. Δεν ήθελα να κοιμηθώ: ενδόμυχα δεν ήθελα. Είχα
εκείνη την παράλογη άποψη ότι χάνεται ο χρόνος. Κι ακόμα, ήθελα ν’ αποφύγω τον ήλιο
και τα σημάδια των διακοπών. Τις πατημασιές πάνω στην άμμο. Τη νύχτα, ο άνεμος
έφτιαχνε καινούργια σχήματα κι ήμουν εκεί μπροστά όταν κατασκευάζονταν. Με το πρώτο
φως, σηκωνόμουν, πήγαινα στο καφενείο, έβλεπα τον άνθρωπο να σκουπίζει
αγουροξυπνημένος. Μετά, η μέρα ήταν ατέλειωτη. Τέλος, ήρθε ένα καράβι που δεν το
περίμενε κανείς. Ήταν πέντε το πρωί και το νησί κοιμόταν. Θε μου είπα, το πλοίο-
φάντασμα. Έκανα ρολό τον υπνόσακκο και πήρα το σακκίδιό μου στον ώμο. Το τελευταίο
που θυμάμαι απ’ τον Αύγουστο στην Αμοργό είναι το θέαμα του εαυτού μου να τρέχει προς
την προκυμαία. Όταν μπήκα κι η πόρτα έκλεινε πίσω μου ήμουν σίγουρη πως αυτό ήταν το
τελευταίο καλοκαίρι στη θάλασσα. Προς το τέλος του μήνα, ξέχασα τον υπνόσακκό μου στο
πορτ παγκάζ ενός αυτοκινήτου, αλλά δεν τον αναζήτησα. Στις επόμενες διακοπές, έψαχνα
στο χάρτη για μια βόρεια πόλη.

Σώτη Τριανταφύλλου, Το εναέριο τρένο στο Στίλγουελ, Δελφίνι, Αθήνα 1992

Ερωτήσεις

1. Ο Ούβε είναι ένας σύγχρονος τουρίστας. Να αντιπαραβάλετε τη στάση του με τους

τουρίστες που περιγράφει η Τριανταφύλλου στο παραπάνω κείμενο: αντιμετωπίζουν με
τον ίδιο τρόπο τις διακοπές τους στη θάλασσα; Να επισημάνετε τις σημαντικότερες
διαφορές. Σε ποιους λόγους θα τις αποδίδατε;

2. Να συγκρίνετε την εμπειρία του Ούβε και της αφηγήτριας, στα κείμενα του
Χουλιαρά και της Τριανταφύλλου αντίστοιχα, με τις δικές σας καλοκαιρινές διακοπές
σε τουριστικά θέρετρα. Ποια από τις δύο εμπειρίες των προσώπων είναι πιο κοντά
στη δική σας εμπειρία;

3. Να δείξετε στα κείμενα πώς η περιγραφή του τοπίου και των προσώπων αποδίδει τη
διαφορετική οπτική –και ουσία– των διακοπών για τους πρωταγωνιστές των
αφηγημάτων «Ο Ούβε στα Καλούδια» και «Ο υπνόσακκος».

4. Με ποιους εκφραστικούς τρόπους (λέξεις, φράσεις, παρομοιώσεις) περιγράφονται οι

αντιδράσεις του Ούβε στα Καλούδια; Ποιο μοτίβο επανέρχεται διαρκώς; Πώς το
εξηγείτε;

5. Τι ακριβώς (ξανα)βρίσκει ο Ούβε στα Καλούδια; Τι συμβαίνει όταν επιστρέφει στην

πατρίδα του;

6. Σε ποια άλλα κείμενα της ενότητας, ποιήματα και πεζά, σας παραπέμπει ο
εσωτερικός διχασμός του πρωταγωνιστή ανάμεσα στον εαυτό του στα Καλούδια και
στον «άλλο Ούβε» όταν γυρίζει στη δουλειά και στη ζωή του στο Όσλο;

7. Σε ποιο ή σε ποια κείμενα της θεματικής ενότητας «Οικολογία» θα τοποθετούσατε

ως πρωταγωνιστή τον Ούβε; Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

8. Εξετάστε τους αφηγηματικούς τρόπους (πρωτοπρόσωπη / τριτοπρόσωπη αφήγηση,

περιγραφή, διάλογος, κ.τ.ό.) που χρησιμοποιούν οι Χουλιαράς, Καραγάτσης και
Τριανταφύλλου στα κείμενά τους για τις διακοπές .Συζητήστε ποιο κείμενο σας
φαίνεται πιο παραστατικό (ποιο, δηλαδή, αποδίδει με μεγαλύτερη ζωντάνια την
πραγματικότητα, κατά την προσωπική σας άποψη).

9.Δυο ομοιότητες και δυο διαφορές όσον αφορά το περιεχόμενο στα δυο κείμενα.