KATA PENGANTAR

Assalamu’alaikum warahmatullahi wabarakatuh

Segala puji bagi Allah SWT atas segala rahmat dan hidayah-Nya, shalawat
serta salam terlimpahkan kepada Nabi Muhammad SAW, keluarga dan para
sahabatnya. Syukur Alhamdulillah, penulis dapat menyelesaikan referat dan
laporan kasus yang berjudul “ASMA PADA ANAK”.
Dalam penyelesaian referat ini penulis ingin mengucapkan terima kasih
yang tak terhingga kepada :
1. dr. D. Wasis Setiadi, Sp.A
2. dr. Lily Diah Farida, Sp.A
3. dr. Hervin Febrina G, Sp.A

Referat ini masih jauh dari kesempurnaan. Dengan kerendahan hati penulis
mohon maaf yang sebesar-besarnya dan mengharapkan saran dan kritik yang
membangun. Semoga referat ini dapat menambah wawasan dan bermanfaat bagi
semua pihak.
Wassalamu’alaikum warahmatullahi wabarakatuh

Kediri, 1 Oktober 2018

Penyusun

ii
 DAFTAR ISI

KATA PENGANTAR .................................................................................. ii

DAFTAR ISI ................................................................................................ iii

DAFTAR TABEL .......................................................................................... v

DAFTAR GAMBAR ..................................................................................... vi

BAB I PENDAHULUAN ............................................................................. 1

1.1. Latar Belakang ................................................................................ 1

BAB II TINJAUAN PUSTAKA ................................................................... 3

2.1. Definisi ............................................................................................. 3

2.2. Etiologi ............................................................................................. 4

2.3. Epidemiologi .................................................................................... 7

2.4. Patofisiologi .................................................................................... 8

2.4.1. Obstruksi Saluran Respiratori ............................................... 8

2.4.2. Hiperaktivitas Saluran Respiratori ........................................ 9

2.4.3. Otot Polos Saluran Respiratori ............................................... 10

2.4.4. Hipersekresi Mukus .............................................................. 11

2.4.5. Keterbatasan Aliran Udara Ireversibel ................................... 12

2.4.6. Eksaserbasi ............................................................................. 12

2.4.7. Asma Nokturnal ..................................................................... 13

2.4.8. Abnormalitas Gas Darah ........................................................ 13

2.5. Diagnosis.......................................................................................... 14

2.5.1. Diagnosis Banding ................................................................. 20

2.6. Faktor Risiko .................................................................................... 21

iii
 2.7. Klasifikasi ........................................................................................ 23

2.8. Penatalaksanaan .............................................................................. 28

2.9. Pencegahan ...................................................................................... 37

2.10. Prognosis ........................................................................................ 37

BAB III LAPORAN KASUS ........................................................................ 38

BAB IV PEMBAHASAN .............................................................................. 53

DAFTAR PUSTAKA ................................................................................... 55

iv
 DAFTAR TABEL

1. Mekanisme Terjadinya Asthma ......................................................... 23

2. Klasifikasi derajat berat asma ............................................................ 25

3. Kriteria Pedoman Nasional Asma Anak ............................................ 26

4. Penilaian Derajat Serangan Asma Pada Anak ................................ 27

v
 DAFTAR GAMBAR

1. Tipe Asma ............................................................................................... 5

2. Bronkus Normal dan Bronkus Asmatik .................................................. 9

3. Skema Kemungkinan Asma pada Anak Balita ....................................... 15

4. Alur Diagnosis Asma Anak .................................................................... 18

5. Algoritma tatalaksana asma mandiri dirumah ........................................ 28

6. Algoritma tatalaksana asma di faskes tingkat pertama ........................... 28

vi