V.S.M.

Š “Luciano Motroni„

SEMINARSKI RAD

Predmet: Informatika
Tema: Monitori

Profesor: Eldit Saiti Učenice: Alisa Batijari

Melisa Bajrami

Prizren,2018
SADRŽAJ
UVOD......................................................................................................................................................... 3
Vrste monitora .......................................................................................................................................... 4
CRT MONITORI .......................................................................................................................................... 5
LCD MONITORI ......................................................................................................................................... 6
OSOBINE LCD PRIKAZA .......................................................................................................................... 6
Prirodna rezolucija ................................................................................................................................ 6
Brzina Odaziva (Response Rate)............................................................................................................ 6
Uglovi gledanja ...................................................................................................................................... 7
Osvjetljenje i kontrast ........................................................................................................................... 7
Mogućnost podešavanja, integracija i priključci ................................................................................... 7
LED MONITORI .......................................................................................................................................... 8
Živopisane boje bez filtera .................................................................................................................... 9
Usmjerena svjetlost .............................................................................................................................. 9
Zaključak.............................................................................................................................................. 10
LITERATURA ........................................................................................................................................ 11

2
UVOD

Računalni monitor je uređaj koji služi za prikaz slike stvorene računalom.Glavni dio
monitora je zaslon (ekran), pa se u svakodnevnom govoru ti nazivi često koriste i za
cijeli uređaj.
Računarski monitori su najbitniji uređaji za ispis podataka.Njihove glavne karakteristike
su:

 Rezolucija-broj tacaka (pikseli) koje mogu da se prikažu.Neke od standardnih

rezolucija su:640x480, 800x600, 1204x768, 1280x1204.
 Brzina osveživanja slike(refresh rate)-što je veća brzina osvežavanja slike to je
slika kvalitetnija.Neke od standardnih brzina su:60, 70, 85, 100Hz itd.

Sl.1 Monitor

3
 Vrste monitora

Sl.1.1 Razlicite tehnologije monitora(displeja)

Tri najzastupljenija tipa monitora su:

 CRT (displej sa katodnom cevi)

 LCD (displej sa tecnim kristalima)
 LED

4
CRT MONITORI
Monitori sa katodnom cevi (engl. CRT Monitor) koriste katodnu cev koju je pronašao
Karl Ferdinand Braun. Ovaj način prikazivanja se koristi u većini današnjih monitora,
kao što se katodna cev koristi i u televizorima, osciloskopima i drugim uređajima.
Karakteriše ih velika težina, veliko zauzimanje prostora kao i visoka potrošnja električne
energije, ali zato imaju veoma dobar kvalitet i oštrinu slike.

CRT monitor radi na principu katodne cevi. Unutar katodne cevi, katoda je zagrejana
metalna nit koja se nalazi u vakuumskoj staklenoj cevi. Katodno zračenje je u stvari tok
elektrona koji stvara elektronski top. Elektroni su negativni i emitovani sa katode, dok je
anoda pozitivna što privlači elektrone koji su pažljivo usmereni prema usmerivaču koji ih
pomoću magnetnog ili električnog polja u snopovima skreće ka anodi i ekranu. Ekran je
prekriven fosfornim materijalom koji svetli ako je „pogođen“ elektronom. Fosforni sloj se
sastoji od crvenih, zelenih i plavih zona pomoću kojih se dobijaju osnovne boje i na taj
način se dobija slika na ekranu. Ima nekoliko vrsta filtriranja slike, tri tehnička rešenja su
najpoznatija: Maska (Shadow-mask), Roštilj (Aperture-grill) i Maska sa prorezima (Slot-
mask) pomoću kojih se dobija konačna slika.

Sl.2 CRT monitor

5
LCD MONITORI

LCD je ravni, tanki monitor čiji je ekran sastavljen od određenog brojapiksela koji su
poređani ispred nekog svjetlosnog izvora, troši veoma malo električne energije, te
zauzima malo prostora. LCD radi na principu tečnih kristalnih molekula.

Sl.3 LCD monitor

OSOBINE LCD PRIKAZA

1. Prirodna rezolucija

LCD monitori su napravljeni da najbolje prikazuju sliku na jednoj rezoluciji koja zavisi od
veličine ekrana. Moguće je postaviti rezoluciju koja nije prirodna za neki LCD monitor,
ali onda opada kvaliteta slike, kao i što se gubi pravilan geometrijski oblik slike.

2. Brzina Odaziva (Response Rate)

Brzina odaziva označava brzinu kojom piksel može mijenjati boje, brže je bolje, prevelik
odaziv znači da će slika "kasniti" te će se pojavljivati anomalije kao što je "ghosting"
efekat koji se pojavljuje onda kada je promjena boja veoma česta najčešće u filmovima i
3D igrama. Mjeri se u milisekundama (ms).

6
 3. Uglovi gledanja

Za razliku od CRT monitora, LCD monitori ne daju istu kvalitetu slike ako se u njih gleda
iz različitih uglova. Obično ako gledamo LCD sa strane, boje gube kvalitetu, prikaz je
zamračen ako ne i potpuno nečitljiv. Godinama se LCD monitori unaprijeđuju da bi se
ova poteškoća smanjila, a shodno tome su predstavljeni widescreen ekrani koji su
vodoravno produženi što prirodno odgovara čovječijem oku.

4. Osvjetljenje i kontrast

Osvjetljenje kod LCD monitora se mjeri u Kandelama po kvadratnom metru (cd/m2),

obično varira od 250 do 350 cd/m2. Kontrast mjeri mogućnost LCD-a da prikazuje bijele
i tamne tonove, što je omjer veći to je bolje, obično današnji LCD monitori imaju omjer
450:1 pa sve do 2000:1. LG Flatron L1960TG ima kontrast upravo od 2000:1.

5. Mogućnost podešavanja, integracija i priključci

LCD monitori se mogu veoma precizno podešavati jer postoji mnogo opcija. Slika se
može okretati ili tiltovati, te se može mijenjati položaj slike (vodoravni ili uspravni).
Također, neki monitori imaju ugrađene zvučnike, dodatne USB priključke, a sve više
monitora dolazi sa digitalnim priključkom koji je svojevrsno budućnost, te nudi mnogo
kvalitetniju sliku jer nema potrebe za pretvaranjem u analogne signale.

7
LED MONITORI

LED je dioda koja emitira svjetlost. A dioda je poluvodički uređaj koji omogućava
električni protok samo u jednom smjeru. LED diode su poluprovodnici izrađeni na
poseban način, tako daim je primarna funkcija da emitiraju svjetlost određene talasne
dužine.

Sl.4 Unutrašnjost LED diode

8
Živopisane boje bez filtera

LED ne zahtijeva filtere za izradu obojene svjetlosti, dok se prije, raznim filterima,
dobivalazasićena boja bez svjetlosti. Jarke crvene, zelene, plave i ostale boje mogu biti
proizvodi u mono-kromatskom obliku izravno od same LEDice. Kada se koriste filtri, oni
blokiraju neželjenedijelove bijele svjetlosti, a propuštaju dijelove svjetlosti koji nisu
ispravne boje, dakle, izgube energiju. Na semaforima je, na primjer, sijalicu od 150W
zamijenila crvena LED dioda od 12Watt, što je rezultiralo dramatičnim padom potrošnje
i nisko održavanje. Ove jake primarne bojetakođer se mogu koristiti za kreiranje RGB
boje u mix sistemima gdje se postižu veoma širokispektri boja.

Usmjerena svjetlost

Svjetlost emitirana iz diode je usmjerena. Tipični konvencionalni izvori svjetlosti

emitirajusvjetlo u svim smjerovima. Za direktno osvjetljenje na objektima moraju se
koristiti reflektori utu svrhu.Svaki put kad se snop reflektira, ona gubi na intenzitetu pa
se pojavljuje gubitak od 40 do 60%što znači da u nekim slučajevima i više od polovice
svjetlo nije usmjerena u željenom pravcu.LED dioda po prirodi je usmjerena svjetlost i
kao takva rezultira učinkovitošću od 80 do 90%,zahtijevajući manje lumena ukupno da
pruži istu razinu osvjetljavanja.LED diode su uređaji u čvrstom stanju i ne sadrže
pokretne dijelove i ne mogu izgorjeti na načinklasičnih izvora svjetlosti. Kao takve mogu
se koristiti u aplikacijama sa jakim vibracijama.Kod njih nema ništa što se može
pokvariti, slomiti, smrviti, procuriti ili kontaminirati. Napravljene kao takve, iznimno
robusno i izdržljivo, čine idealno rješenje za aplikacije gdje je pouzdanost mjerodavna.

9
Zaključak:

Monitor je izlazna jedinica na kojoj računalo prikazuje podatke u čovjeku razumljivom

obliku: slovima,slikama, simbolima.Monitor je osnovniuređaj bez kojeg bi računalo
bilo skoro pa neupotrebljivo.Monitor je komponenta računalnog sustava s najvećom
potrošnjom.

10
LITERATURA

1. http://www.mojrad.net/pregled_teksta.php?id=3371LScCNBSwgai6LsE5dgn
VLScCNBSwgai6LsE5dgnV
2. https://www.scribd.com/document/52819953/Monitor-Maturski-rad
3. https://raf.edu.rs/citaliste/hardver/3661-razvoj-monitora-ii
4. https://www.scribd.com/doc/64012161/Seminar-LCD-LED-i-Plazma-Monitori

11