Você está na página 1de 8

26/08/2018

CÁLCULO VECTORIAL CAPÍTULO I


SESIÓN 3
DEFINICIÓN
Sea r : I  R  R una función vectorial definido en
n

el intervalo abierto I de R. Sea t0 en I. Se define la


DERIVADA DE UN FUNCIÓN derivada de r en t0, como el límite
VECTORIAL
r ( t0  h )  r ( t0 )
r (t0 )  lim
h0 h
r : I    n cuando éste límite existe. En tal caso la función r es
diferenciable en t0. Si r es diferenciable en todos los
puntos t0 de I, decimos que es diferenciable en I.

Rosa Ñique Alvarez 2

r( t  h )  r( t )
r (t )  lim h es un valor pequeño y positivo
Notación h 0 h

r (t  h)  r (t ), h  0
n
r : I  r r(t
+h)
-r (t)

 Dt  r (t )
dr
r  (t ) 
Q

dt h)
P
t+
r(

t t+ h r(t)

Rosa Ñique Alvarez 3 Rosa Ñique Alvarez 4

r( t  h )  r( t ) h es un valor pequeño y INTERPRETACIÓN r( t  h )  r( t )


r (t )  lim r (t )  lim
h 0 h positivo GEOMÉTRICA h 0 h

r( t  h )  r( t ) r r (t )
h
1
  r (t  h)  r (t )
h Q
r
Q
h)

P
t+

P
r(
h)

t t+ h
t+

r(t)
r(

t t+ h r(t)

Rosa Ñique Alvarez 5 Rosa Ñique Alvarez 6

1
26/08/2018

TEOREMA PROPIEDADES
Si r (t )  x1 (t ), x2 (t ),, xn (t )    n
r ,u : I    n  : J    
es una función vectorial entonces:
1. Dt r (t )  u(t ) r' (t )  u' (t )
r' (t )  x1 (t ), x2 (t ), , xn (t ) 

Si la derivada de cada xi (t) existe 2. Dt  (t ) r (t )  (t ) r (t )   (t ) r' (t )

3. Dt r (t )  u(t ) r' (t )  u (t )  r (t )  u' (t )

Rosa Ñique Alvarez 7 Rosa Ñique Alvarez 8

PROPIEDADES EJEMPLO 1
r ,u : I    n :J  Considerando
r (t )   4 cos t, 4 sent, 4 cos t  ; t  0, 2
4. Dt r (t )  u(t ) r' (t )  u (t )  r (t )  u' (t ) ; en 3
Calcule
5. Dt r ( (t ) ) r' (  (t ))   (t ) a) r (t )
r (t )  r' (t ) b) r (t )
6. Dt r (t )  ; r (t )  0
r (t ) c) r (t ) x r (t )

Rosa Ñique Alvarez 9 Rosa Ñique Alvarez 10

Solución Solución
r (t )   4 cos t, 4 sent, 4 cos t  ; t  0, 2 C : r (t )   4 cos t , 4 sent, 4 cos t  ; t  0, 2 

i j k
r' (t )    4 sent, 4 cos t ,  4sent  r' (t ) x r' ' (t )   4sent 4 cos t  4sent
 4 cos t  4sent  4 cos t
r'' (t )    4 cos t ,  4 sent,  4 cos t 
r' (t ) x r' ' (t )  16, 0, 16  161, 0,1

Rosa Ñique Alvarez 11 Rosa Ñique Alvarez 12

2
26/08/2018

Solución: interpretación geométrica Solución  x  4 cos t



C :  y  4sent t  0, 2 
C : r (t )   4 cos t , 4 sent, 4 cos t  ; t  0, 2   z  4 cos t

S1 : x 2  y 2  16 Cilindro
 x  4 cos t

C :  y  4sent t  0, 2 
S2 : z  x Plano
 z  4 cos t

La curva C resulta de la intersección del
Cilindro y Plano.
Rosa Ñique Alvarez 13 Rosa Ñique Alvarez 14

 x  4 cos t
 r' (t )x r' ' (t )  161, 0,1
C :  y  4sent t  0, 2 

EJEMPLO 2
 z  4 cos t
CURVA PLANA
Determine la derivada de la función vectorial
8

r (t )   e 2 t cos t , e 2 t sen t , e 2 t 
6

2
Z

Calcule r' ( / 2)
-2

-4
4
2 5
0 0
-2 -5
-4 -10
Y X
CurvaPlana1
Rosa Ñique Alvarez 15 Rosa Ñique Alvarez 16

Solución Solución

r' (t )  e 2t 2 cos t  sent, 2sent  cos t , 2



r (t )  e 2 t cos t , e 2 t sen t , e 2 t 

r' (t )  e 2t 2 cos t  sent, 2sent  cos t , 2  


r'    e  1, 2, 2
2

Rosa Ñique Alvarez 17 Rosa Ñique Alvarez 18

3
26/08/2018

Curva Regular o Suave en [a, b] Ejemplo 3


   
C : r (t )  t 2  1 i  2t  3 j  t 2  4t k ; t 

La curva C : r (t )   x1 (t ), x2 (t ) , x3 (t )   
3

es regular o suave en [a, b] si

x1 , x2 , x3 continuas en a, b y

r' (t )  0 para todo t   a, b

Rosa Ñique Alvarez 19 Rosa Ñique Alvarez 20

EJEMPLO 4
EJEMPLO 5: CURVA NO REGULAR
C : r (t )  (cos t  t sen t ) i  ( sen t  t cos t ) j  3 k

 x  t2 2

C :  y  t3 2  t  2

 z  t  1
4

Rosa Ñique Alvarez 21 Rosa Ñique Alvarez 22

CURVA NO REGULAR EJEMPLO 6: C = C1 U C2


CURVA NO REGULAR EN ( - 2, 0, 1 )

90 
80  xt

C1 :  y  4  t 2 t   2, 2
70

60

50  2
 z  2 t
Z

40

30  2
20 cuspide
10

0
 x  1  cos(t  2) cos(t  2)

40

C 2 :  y  sen(t  2) t  2, 2  
20

z0
6 7
-20 4 5
3


1 2
-40 -1 0
-2
Y
X

Rosa Ñique Alvarez 23 Rosa Ñique Alvarez 24

4
26/08/2018

CURVA NO REGULAR APLICACIONES


CURVA NO SUAVE EN (2,0,0)
Si r (t )  x1 (t ), x2 (t ),, xn (t )   n

0
• Velocidad

v (t )  r (t )
5

CUSPIDE
z

2
• Rapidez
1

v(t )  r (t )
2.5
2
1.5
0 1
0.5
y 0
-0.5
-1
-1.5
-1 -2
-2.5 x

Rosa Ñique Alvarez 25 Rosa Ñique Alvarez 26

EJEMPLO 7 Solución
Considerando
r (t )   4 cos t, 4 sent, 4 cos t  ; t  0, 2
r (t )   4 cos t, 4 sent, 4 cos t  ; t  0, 2
Calcule VELOCIDAD
a) Velocidad v (t )
v(t)  r' (t )    4 sent, 4 cos t ,  4sent 
b) Rapidez v(t)

Rosa Ñique Alvarez 27 Rosa Ñique Alvarez 28

INCREMENTO DE UNA FUNCIÓN


Solución
VECTORIAL
C : r (t )   4 cos t , 4 sent, 4 cos t  ; t  0, 2 
r :  a, b      n
v(t)  r' (t )    4 sent, 4 cos t ,  4sent  t  r (t )

r (t )  x1 (t ), x2 (t ) ,........, xn (t ) 
RAPIDEZ
v(t )  r' (t )  16 1  sen 2t  4 1  sen 2t   r (t )  r (t  h)  r (t )

Rosa Ñique Alvarez 29 Rosa Ñique Alvarez 30

5
26/08/2018

Interpretación para n = 3 Incremento r  r (t  h)  r (t )


r (t )  r (t  h)  r (t ) r( t  h )  r( t )
r (t )  lim
h 0 h

r Aproximación de la derivada para h


r (t ) r muy pequeño
a b r (t  h)  r (t )
t t+h r (t 
h) r' (t ) 
h
h es el incremento en t y se denota por: ∆t = dt
Rosa Ñique Alvarez 31 Rosa Ñique Alvarez 32

INCREMENTO INCREMENTO

r (t  h)  r (t )  r (t )  h r' (t )  0
r' (t ) 
h
 (t , h)   r (t )  h r' (t )
h r' (t )  r (t  h)  r (t )
h r' (t )   r (t )
Δ r (t )  h r' (t )   (t , h)
 r (t )  h r' (t )  0
Rosa Ñique Alvarez 33 Rosa Ñique Alvarez 34

INCREMENTO Aproximación del incremento


r  r (t  h)  r (t ) lim  (t , h)  0
h 0

Δ r (t )  h r' (t )  (t,h)
lim  r (t  h)  r (t )  lim h
r (t  h)  r (t )
 lim  (t , h)
Δ r (t )  h r' (t )  (t,h)
h 0 h 0 h h 0

 r (t )  h r' (t )
lim  (t , h)  0
h 0

Rosa Ñique Alvarez 35 Rosa Ñique Alvarez 36

6
26/08/2018

DIFERENCIAL DEFINICIÓN DE DIFERENCIAL


Δ r (t )  h r' (t )  (t,h) dr (t )  h r' (t )
dr(t) es un vector paralelo al vector r´(t)
incrementode r ( t )

 r (t )  h r' (t )
 haciendo h = dt
diferencial de r ( t )
dr ( t ) d r (t )  x1 (t ), x2 (t ), xn (t )  dt

Rosa Ñique Alvarez 37 Rosa Ñique Alvarez 38

APROXIMACIÓN DEL INCREMENTO INTERPRETACIÓN

 r (t )  h r' (t ) Δ r (t )  h r' (t )  (t,h)

Δ r (t )  d r (t ) Δ r (t)  d r (t)   (t, h)


(t, h)  Δr (t) - d r (t)
Rosa Ñique Alvarez 39 Rosa Ñique Alvarez 40

dr (t )  h r' (t )
INTERPRETACION EJEMPLO 8:
(t, h)  Δr (t) - d r (t)
Dada la siguiente función
dr   
r (t )  t 2  1 i  2t  3 j  t 2  4t k ;  t 

r y para t = 0 , h=Δt = 0.1. Calcular:


)
r (t

 (t ,
h )
a) d r (0)
r (t 
h)
b) r (0)
Rosa Ñique Alvarez 41 Rosa Ñique Alvarez 42

7
26/08/2018

Solución Propiedades del diferencial:


  
r (t )  t  1 i  2t  3 j  t  4t k ;
2 2
 t 

hdt  t  0.1 1. d r  u  dr  du
a) d r (0)  r (0) d t  0; 0.2; - 0.4 2. d r  u  r  du  dr  u

b) r (0)  r (0  t)  r (0)  0.01; 0.2;  0.39 3. d r x u  r x du  dr x u solo en R3

Rosa Ñique Alvarez 43 Rosa Ñique Alvarez 44

Propiedades del diferencial:


4. d  u  du  (d ) u

5. d (r   )  d (r   ) d

Rosa Ñique Alvarez 45

Você também pode gostar