Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
N A GARA-K E RT AGAMA
VOLUME V
JAVA IN THE 14TH CENTURY
N A GARA-K E RT AGAMA
VOLUME V
v
THE NA.GARA-KERTA.GAMA BY RAKAWI
N
P RAP A N C A 0 F M A J A P A H IT, 1 3 6 5 A. D.
v
GLOSSARY, GENERAL I N DE X
VOLUME I
VOLUME II
VOLUME III
TRANSLATIONS
VOLUME IV
VOLUME V
TABLE OF CONTENTS
page
Introduction 1
Javanese Glossary:
Introductory notes to the glossary . . . . . . . . . 49
Glossary and general index of Javanese words and names
found in the texts of volume I and mentioned in volumes
II-V, ordered according to the Javanese alphabet 55
page
Illustrations:
Introductory note on the illustrations 450
A woman's head, sandstone sculpture frontispiece
The Renek charter copperplates . . plate I
The Nagara-Kertii.gama manuscript . plate II
IN V 0 L U ME S I-IV
AND KINGDOMS
King Kertarajasa Jayawardhana, married the last Singasari King Kertanagara's four "daughters", among them the
,J, Rajapatn'i
King J a;yanagara Tribhuwana Wijayottungga Dew'i, Princess --- R.aj~dew'i Maharajasa,
no 1ssue of Ka:huripan, married Kertawardhana, Princess of Ka<;liri,
Prince of Singasari married Wijayarajasa,
,J, Prince of Wengker
King R.ajasanagara, Hayam Ishwari, Princess of Pajang, J.
Wuruk, left-~hand marriage married Singhawardhana, Indudew'i, Princess of Lasem,
with the Parameshwari, Prince of Paguhan married R.ajasawardhan a,
daughter of <the Prince of Matahun
,J, no issue
Prince of Wengker
J.
Kusumawardhan'i, Princess Nagarawardhan'i, Wikramawardhana, Surawardbani,
of Ka:balan, married her Princess of W'irabhtimi Prince of Mataram, Princess of
cousin Wikramawardhana, married his cousin Pawwanawwan
Prince of Mataram Kusumawardhani,
Princess of Ka!balan
LIST 0 F YEARS AND C H R 0 N 0 GRAMS
Introductory Note.
Chronograms (sangkiilas) are much used in Javanese literature, both
in prose and in poetry, instead of numbers, or sometimes in combinaJtion
with numbers, to mark years. Probaibly rbhe origilllal idea was that the
ohronogram (a short sentence or a composilte word), being more easily
remembered 1lhain a series of numbers, should serve as a mnemonic
formula. Moreover, when writing poetry, a chronogram made up of
simple words can be incorporated in a verse, !better than some numbers
could.
Javanese chronograms are composed of Sanskriil: or (sometimes)
Javanese words with numeral connotations. As a rule the numeral
connotation of a word is easily understood : it is based on some asso-
ciation suggested by knowledge of Indian mythology, religion and
liltera~ture. E.g. : words meaning "arrow" have the connotation "five",
because aJCCording to ancient Indian lore a quiver should contain five
arrows.
In the fmme of the present book it is superfluous to explain the
origin of the numeral connotations of the words used in the Nagara-
Kertagama chronograms. In the translation in vol. III the literal
meanings of the chronograms are mentioned before the solutions based
on the numeral connotations of the words. Some Javanese authors have
shown the tendency to maJke chronograms which by the literal meanings
of the words contaJin allusions to the events that happened in the years
marked by the numeral connotatrons. The Nagara-Kertagama and
contemporaneous literary works seem to be innocent of this refinement.
The present author's Javanese-Dutch dictionary (Javaans-Nederlands
H andwoordenboek) contains a (Dutch) list of concepts which, trans-
lated into Javanese, can have the numeral conootations from nought
to nine. In the Nagara-Kertagama the concept "sun" has the numeral
connotation "twelve", because of the twelve months of the solar year
or the twelve signs of the zodiac.
In ancient chronograms the first word always indicates the units of
the number, the second word the tens, etc.
In Java in the 14th century (a:nd for many centuries before and
s~nce) the Shaka era was in use. For convenience' sake it is the custom
to add 78 to the number of any year noted in Shaka to make up the
A.D. year.
LIST OF YEARS 21
before canto
B.C. Shiika Nag.
1. 3102 Begi1110ing of the Ka!Li era gogendutri 3179 43-1
canto
A.D. Shaka Nag.
2. 202 Madura and Java separated samudra 124 15-2
Da1}gtll3 bhumi
3. 1182 Ranggah R.ajasa "appears" a:bdhide<;endu 1104 40-1
4. 1222 R.ajasa's victory over King aJbd'hikrta 1144 40-3
Kertajaya of Ka.Qiri <;at}kai-a
5. 1222 flight of King I<tirtajaya abdbimanusa 1144 44-2
6. 1227 Raja:sa's death asyabdhirudra 1149 40-5
7. 1248 Anii~amtha's death tilakadri 1170 41-1
<;ambhu
8. 1254 Royal consecration of Kerta- ra:saparwa- 1176 41-3
nagara tenduma
9. 1258 Shastrajaya King of Ka<#ri astaikarul 1180 44-2
10. 1268 Wi~IJ.uwardhana's death bnawawani 1190 41-4
ksiti
11. 1270 Kertanagara's viotory over bhujagoc;a<;i 1192 41-5
Cayaraja k~aya
12. 1271 J aya Katwang King of Ka<;liri trinisa:n 1193 44-2
<;3rJkara
13. 1275 Kertanaga:ra.'s expedition to na.g3.syabhawa 1197 41-5
Sumatra
14. 1280 Kerta:nagara kills Mahi~a yamac;iinya 1202 42--1
Rangkah siirya
15. 1284 Kertanagara's expedition to Bali 313gawiyat 1206 42--1
arka
16. 1292 Kertanagara's death a;bdhijanarya- 1214 43-5
rna
17. 1294 Kertarajasa ratu of Majapahit masariiparawi 1216 45-1
18. 1295 J ayanagara consecrated King of saptajana- 1217 47-2
Kadiri siirya
19. 1309 Kertaraja:sa's death matryaruiJ.a 1231 47-3
20. 1316 Jayanagara defeats Nambi muktiguiJ.a 1238 48-2
~pa
21. 1328 J ayanagara's death winduc;ara 1250 48-3
siirya
22. 1329 Tribhuwana rules in Majapahit illlKiuba'l)ad'wi 1251 49-1
riipa
23. 1331 begincing of Gajah Mada's tryal}inina 1253 71-1
vizirate
24. 1331 Gajah Mada vanquishes Sa<;leng agtrl~wari 1253 49-3
and Keta
22 JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
canto
A.D. Shaka Nag.
25. 1331 A~obhya miracle in the Jajawa ana.rla~ararka 1253 57-4
temple
26. 1334 birth of Hayam Wuruk rtu~arena 1256 1-4
27. 1338 foundation of Tathiigata domain bhyomara- 1260 80-2
in Lampung by order of Tri- sarka
bhuwana
28. 1343 Gajaih Maida's expedition to Bali li~umasak~i- 1265 49-4
nabhi
29. 1350 the Rajapatni's deaJth d:r~tisaptarul).a 1272 2-1
30. 1351 ground-purification for the agnisaptarka 1273 67-3
Rajapatni's posthumous abode
31. 1353 Hayam Wuruk's Royal Progress ak~atisiirya 1275 17--6
to Pajang
32. 1354 Hayam Wuruk's Royal Progress 3J3ganagarya- 1276 17--6
to Lasem rna
33. 1357 Hayam Wuruk's Royal Progress dwaradripa- 1279 17-6
to the South Coast dendu
34. 1359 Hayam W uruk's Royal Progress ~a~arykanaga 1281 17-7
to Lamajang rawi
35. 1360 Hayam Wuruk's Royal Progress dwigajarawi 1282 61-1
to Tiflib and Sompur
36. 1361 Hayam Wuruk's Royal Progress tritanurawi 1283 61-2
to Palah and Blitar
37. 1363 Hayam W uruk's Royal Progress ani~tana:h 1285 70-1
to Simping
38. 1364 Gajah Mada's death rasatanwina 1286 71-1
39. 1365 date of vhe list of 27 Royal sapta~wija- 1287 74-2
religious domains raw1
40. 1365 date of the completion of the adrigajarya- 1287 94-2
Desha-War~ana (Nagara- rna
Kertagama)
41. 1740 date of the second Nagara- pak~CU}flJO- 1662 Col. II
Kertagama Colophon ghanadewa
NOTES ON JAVANESE CHRONOLOGY
III. Names of the 30 weeks (of seven days eaCh) of the native Javanese
cycle of wukus.
IV. Names of the twelve months of the solar year, Javanese and
Sanskrit.
V. Names of <the twelve months of the lunar year, Arabic and modem
Javanese.
Nag.
1. Metres having 8 syllables in a quarter. canto
wipuliiwaktra I : 96
-------ojo-----~o
wipulawaktra II: 97
-------~jo-----~o
Nag.
canto
watpc;apatrapatita: 38, 91
- - - - - - - ~ - - I - - - - - - o
c;ikharil;li : 15,21,24,87
------/-~--------c
wilasini: 16,53
- - - - - - - - - - - - - - - - c
narkutaka, ra:jani : J-3,59
--------1--------o
harini: 70
~ ~ ·~ ~ ~ - I- - - -I~ - ~ ~ - ~ "
anot!her kiin~d of altya~ti : S1
- - - - - - - - - - - - - - - - 0
Nag.
canto
11. Metres having 22 syllables in a quarter (akrti).
madraka: 48,73,80,88
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 0
another kind of akrJ:i : 32,98
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 0
another kind of akrJ:i : 35
---------------------0
12. Metres having 23 syllables in a quarter (wikfti).
jagaddhita: 1, 7, 11, 17, 19, 65, 92, 94
----------------------c
a<;walali ta : 36,71
-----------1-----------c
another kind of wiktti : 22,42
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 0
In using Indian metres Javanese poets in the first place paid attention
to the number of syllables in a quarter of a stanza, in the second place
(to the best of their ability) to the metrical quantities of the syllables.
The metrical caesurae were practically always neglected.
B
bald: transl. Nag. 2-1-3; v. hair, shaving
Bali, Balinese culture: recap. chpt. 2, introd.; v. glossary sub Bali
bandits, wanderers, undesirables: comm. BU. II; recap. chpt. 1, concl.
barter: recap. chpt. 3
bath, ritual, sacred place: comm. Nag. 19--2; 27-1
bathing-place, sacred: comm. Nag. 32--5; 35-4
baticking (application of wax coverings in dyeing process of textiles):
comm. Sdh. plate 5 vso; recap. chpt. 4
betel leaves (Piper betle) : comm. Nag. 18-3; (betel chewing) : recap.
chpt. 4
betting, gambling: comm. Nag. 87-2; recap. chpt. 6
bibliophiles: comm. Nag. 29-1; recap. chpt. 5, concl.
bipartition of the realm: comm. Nag. 68-1 ; v. dualism
birthday celebration: comm. Nag. 84-1
bishop (dharmiidhyak~a): recap. chpt. 8
blow-pipe: comm. Nag. canto 22
bondmen, bond-women, bondage: comm. Nag. 18-1; 18-4; 31-1;
79--1; comm. Sdh. plate 5; comm. BU. II; Kbg.; recap. chpt. 1,
3 and 8; v. illustrations no. V in vol. I ; no. IV in vol. II ; nos II
and X in vol. IV
boroughs (small townships): comm. Nag. 78-6; comm. Sdh.; comm.
Ferry plate 9; comm. Bll; recap. chpt. 3
bounty, free gifts: comm. Nag. 66-5; comm. Rnk. group V
boxing: comm. Nag. 87-2
brahmins from India: comm. Nag. 93-1; v. scholars, glossary sub
wipra
Buddhism: comm. Nag. 1-1/2; 76, 77; recap. chpt. 2 B-3; v. dualism
bull, arms of Lasem: comm. Nag. 18-2/5; 65-3; comm. Ptp.; Kbg.
bullion, gold and silver: recap. chpt. 3
c
calendar, beginning of the year: comm. Nag. 84-1
card-playing : recap. chpt. 6
Carnaval, fraternization: comm. Nag. 90-5
INDEX OF SUBJECTS 31
D
dance with dancing-woman: comm. Nag. 31-3; 66-4; 91-1/4; Naw.
trans!. lOa; recap. chpt. 6; v. illustration no. V in vol. IV
dates, Shaka years, hewn on stones: comm. Jaya 5 rto
INDEX OF SUBJECTS 33
E
economy, boroughs: comm. Bll. concl.; comm. Kbg.; recap. chpt. 3
elephant: comm. Nag. 18-2; 18-5; 43---3; recap. chpt. 6
episcopate: Court bishops: comm. Nag. 17-8; recap. chpt. 8
3
34 JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
J
jacket, sacral garb: comm. Nag. 91--6/7; recap. chpt. 4; v. illustration
no. V in vol. III
jousting on horseback: recap. chpt. 6
judges, justice, Royal: comm. Nag. 88-1; comm. Ferry plate 9; comm.
Kbg. ; recap. chpt. 1 B ; chpt. 7
K
kin, kinsmen, Royal: recap. chpt. 9; v. noble
King, kingship: recap. chpt. 9; v. Royalty
INDEX OF SUBJECTS 37
names, Javanese personal: comm. Nag. 63-3; 97, 98; comm. Jaya 2
vso; comm. Rnk. introd.
- - of Princes : recap. chpt. 9
- - heraldic: comm. Nag. 28--1; 46-2; comm. Rkp. 8/9
--exalted: notes Nag. 10--1-2
- - doctor's; Honourable's: comm. Ferry plate 3; v. glossary sub
p'U$paptita and padasthan
native Javanese religious belief: comm. Nag. 38--1; 76-1/2; 78--1;
78--5; recap. chpt. 2 A; chpt. 2 B-1/2
Netherlands East India Company: comm. Nag. 16-5; recap. chpt. 3
new-years celebration: comm. Nag. 63-2; 69-3; 84--1; 87-2; 91-9
nobility, declining ranks in successive generations: recap. chpt. 9
noble families, ennobled: comm. BU. I, III, cone!. ; comm. Rnk. group
III, IV
nocturnal dancing performance: comm. Nag. 91-1/2; 91-4
nucleus of village community: comm. Nag. 88--3
40 JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
0
oath swearing, interdiction : comm. Rnk group V
offerings, ritual, afterwards divided: comm. Nag. 65-6
- - ritual presents: comm. Nag. 70---1; v. flowers; v. illustration
no. III in vol. III
office titles: ancient native religious custom: comm. Rkp. 4/5 ; comm.
Ferry plart:e 5; v. glossary sub pangkur, tawan, tirip
- - aJnoienJt ruml commumties : comm. Rnk. ooncl. ; romm. Slm.
offices at Court, Royal servants : recap. chpt. 8
oil, ricinus: comm. Ell. III, concl.
opening of lands: comm. Nag. 31-1; 88-3; comm. Rpg. 13aj15a;
recap. chpt. 1 A; chpt. 9; v. squatters
opium: recap. ohpt. 4
orientation, north-south axis, in town plan: recap. chpt. 8
ownership of land: comm. Nag. 74---1; recap. chpt. 1 B; v. land tenure
s
sacred places, Muhammadan and pre- Muhammadan: comm. Nag.
17-4; 78-5; recap. chpt. 2 B-2
sacred-ring communities: comm. Nag. 32-3/6; 33-1/3; 78-7;
79-1; comm. Rpg. 13b; comm. Sdh. concl.; comm. Batur; recap.
chpt. 2 B-1; v. huts; glossary sub ma1J¢ala
Saints, apostles of Islam: recap. chpt. 2 B-1; v. mysticism
saline springs, salt making: comm. Bll. recap. chpt. 3; v. van N aerssen,
Overzetplaatsen aan de S olo-rivier
salt-fee : comm. Sdh. plate 3 rto, plate 4 vso
sanctuaries, local: comm. Nag. 17-5; 78-1; recap. chpt. 2 A; v.
glossary sub ca1J¢i
Sanskrit learning of Javanese scholars: comm. Nag. 17-8; 93-1;
comm. Sdh. plate 6/7; recap. chpt. 5
- - pronunciation of Javanese; comm. Nag. 64-4
scholars, Javanese, of ancient lore, magicians: comm. Nag. 83-2/4;
comm. Rkp. 5/6; recap. chpt. 8
- - from India: comm. Nag. 93-1; recap. chpt. 1, concl.
INDEX OF SUBJECTS 43
u
undesirables, waifs and strays, bandi•ts: comm. Bll. II; recap. chpt. 1,
concl.; v. collectors
unfree labour: recap. chpt. 1 C; v. bondmen
untouchables: comm. Nag. 81--4; recap. chpt. 1, concl.
v
vermicelli: comm. BlJ. III, cond.
vice-regal authority in the provinces: comm. Nag. 25-2; 26-1; recap.
chpt. 7
village type, urnformized :in modem times: recap. ohpt. 1 B; v. nucleus
vows at sacred places: comm. Nag. 17--4
w
waist-cloth, kain: recap. chpt. 4
wanderers, bandits, undesirables: comm. Bll. II; recap. chpt. 1, cond.
war, warriors: comm. Nag. 16-5; chpt. 5, cantos 38--49; Naw. transl.
12b-14b; recap. chpt. 7 concl.; v. guardsmen; v. illustration
no. II in vol. III
wardens of religious domains, secular gentlemen: comm. Nag. 69-2;
70-2; 74-2
water, holy, in rituad purificarion: comm. Nag. 84-7
water-and-mountain sanctuary: comm. Nag. 17-5; v. glossary sub
Wukir Polaman, bale kambang
weaving patterns : transl. Sdh. plate 5 vso
well sanctuary: comm. Nag. 17-5; v. glossary sub Buwun
46 JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
z
zenana ladies: comm. Nag. 18-4; 75-1; 87-2; 89-4; 94--2; trans!.
Naw. lOa, lOb, lla; comm. Naw. 9aj14b; recap. chpt. 1 C;
chpt. 7
aodiac cups: comm. Nag. 84--7
JAVANESE GLOSSARY
INTRODUCTORY NOTES
look up ,the passages in the volumes II-V that are indicated under
the heading.
Primarily the indications of quotations (canto, stanza and verse,
without name of text) refer to the Nagara-Kert:agama. Quotations are
taken from the text emended according to the Notes of vol. II. In a
few ca:ses when the emendation is not certa:in corrupt passages have
been entered in the glossary as they are found in the codex.
Quotations from the Minor Writings and the Charters are clearly
indicated with the well-known abbreviations (Ell: Biluluk charters,
ate.). In the case of the Nawanatya and the Rajapatigut;1ga:la pages of
the original codexes are referred to; in the case of the Praniti Raja
Kapa-kapa: stanzas. Passages of the Charters of volume I are indicated
by mentioning the number of the plate (recto or verso) and the number
of the line.
The glossary contains many quotations from Royal charters published
in Oud-Javaansche Oorkonden, Kawi Oorkonden, Oud-Javaansche
Oorkonden in Deensche en Duitsche verzamelingen (van Naerssen),
Inscripties van Nederlands Indie, en Prasasti Indonesia (de Casparis).
They are indicated with the well-known a1bbreviations (O.J.O. etc.)
and the pages of the above-mentioned books. Moreover the name of
the charter (i.e. the name of the domain or estate for which it was
issued) and the year of the issue (converted into A.D.) are added. In
this manner the difference between the ancient chaPters' chancery idiom
and the idiom of .the Majapa:hi1t era i1s maJde clear.
Several Old Javanese words (e.g. ancient titles and names of offices)
could not be given satisfactory English translations. In those cases
the author has confined himself to giving a paraphrase of the (probable)
meaning of the word. The paraphrases are in italics.
Many English translations in the glossary are followed by notes in
parentheses. They refer either to related words or to pa:ssages in the
volumes I-V where the meaning or the function of the word is
discussed.
one is. Moreover in this way it will be possible to use the glossary
alongside the major Modem Javanese dictionary (Javaansch-Neder-
landsch Handwoordenboek by J. F. C. Gericke and T. Roorda, ed.
Professor Dr A. C. Vreede, 1901) and the major Old Javanese dic-
tionary (Dr H. N. van der Tuuk's Kawi-Balineesch-Nederlandsch
W oordenboek, 1897-1912), which are arranged according to the
Javanese ana-carakd and the Balinese alphabet, not essentially different
from the ana-carakil. In fact it is hoped that the glossary will be found
useful by students of Javanese literature as a concise dictionary of the
fourteenth century Majapahit Court idiom and as another supplement
to Dr van der Tuuk's encyclopaedic work, next to Dr H. Brandes'
glossary of Pararaton words, in h~s Pararaton edition, which also is
arranged according to the ana-caraka, and the glossaries of other well-
known texts.
For convenience' sake the order of the 20 letters (four quintets) of
the ana-caraka has been reproduced under every page of the glossary.
The order is as follows:
16. m
17. g and gh, not distinguished
18. b and bh, not distinguished
19. ! a;nd th, not di•stinguished
20. '3 or ti
The Javanese script which was in use in the Majapahlt era (v. the
reproduction of an engraved copperplate of the Renek charter and the
note on the Javanese-Balinese script at the end of the presenJt volume)
is not a direct descendant of the Indian Dewanagari script. For
practical purposes a comparison of the Javanese ana-caraka with the
Dewanagari alphabet seems adrnismble, though.
A comparison with the Indian alpha.~bet shows that:
1. the aspirated consonants are put on a par with the non-aspirated
ones,
2. the three kinds of s are put on a par
3. the '3 (Dutch and English : ng) is added.
Moreover in the ana-caraka (and the Javanese-Balinese alphabet)
4. duplicated consonants, diphthongs and long vowels are put on a
par respectively with simple consonants (uttama: utama), with e
and o (ai: e and au: o) and with short vowels (Javanese o with e),
5. in Java;nese words instead of writing the e vowel between two
consonanJts as often a:s not a ligature or cluster of consonants is
used (helem may be written hlem, h!m; kerep: krp).
These points of divergency between the Indian alphabet and the
ana-caraka, nor the differences of phonetic system between the Indian
languages and Javanese connected with them are discussed in the
present book.
The ana-caraka and the Javanese-Balinese alphabet show some
m~nor irregularities, though, which are to be horne in mind while using
the present glossary and the above-mentioned major dictionaries:
6. When linked with anOither consoiDaltllt the ii ~s put on a par w:ilth
then. (~he Javanese-Balinese alphabet as used in K.B.N.W. does
not follow this practice).
7. In the Javanese-Balinese alphabet and in the present glossary dh
is put on a par wi1h ¢ a:nd ¢h. In their native language the Balinese
do not make a distinction between d and ¢, and in the ancient
script the shapes of the letters dh and ¢ have much in common.
In this matter of dh and ¢ the present glossary follows Balinese
GLOSSARY, INTRODUCTION 53
wa'l: bhakta pane haj i : 20-1-1 ; case: of (v. iry, llli, nil})
mandala13- alat} i tekany~ AlalJ- rehnyiil}<;e kuti Ra'l:napatJkaja:
alat}: 24-2-1 ; naranatha sirada- 20-2-2; hatur~hatur i satJ patih :
dar i bala kabeh: 28-3-2 ; mitraf)- 31-6-1 ; salwir i bhinuktinira: 33-
geh rasike ka1a13wan: 29-1-3; 1-3; paJ3dani wruhnire13 <;astra:
ciWit}kwi rasika n katemwa: 29- 44-4-1 ; k~amakena patakWCll!l i
2-1 ; anugraha nare<;ware Sat} 13hulun: 51-1-1; yan i bwat i pa-
apa;tih: 31-5-4; humaturaken ka- tikta: 51-2-3; <;akabde hya13 ar-
bhaktin i bhata,ra : 36-1-2; sah i can hila13: 57-4-1; soway i pana-
tapihnya : 37-5-4 ; tetes i kewe- dahirekana tan wuwusen: 58-3-4;
hi13 bhuwanarak~al)a gawayen: ~a13 ·c;ri handiwa-handiw a lwir i
42-3-2; saryke wruhnira: 43-5-2; tapelnira: 65-3-2; wekas i wekas
wrinwrin ares tikat} jagat i ka- i13 mahottama dahat : 66-3-1 ;
prawiranira: 48-2-4; k~amakena ma13ka hil}an i pahom nira gupta:
patakwan i l}hulun i sary mrgen- 72-1-1 ; tansah antik i narendra
dra: 51-1-1; yan i bwat i patikta: sa13 arya : 72-2-l ;. kwehnilJ su-
51-2-3 ; tuhu n pwa yan i sa13 ~arme kasu~atan: 79-3-4; pitlll3 i
tripak~a: 51-5-1; gati nrpati yan UIJsun : Jaya 5 vso-4
maburu jenek i ramya niry giri i E : particle indicating the agent
wana: 55-1-1; sal}ke wrd~aniran after a verb in the passive voice:
sahasramasa : 64-4-1 ; maturygalan by (v. i13, ni, nil), ri, ril))
dina siranpawijil i kawicitran il} sinalahaken i Sal} arya Rama~i
manah: 65-4-4; warabhojanede r- raja: 79-1-4; sinal).~aken i pitu13
ider edran i sabala: 65-6-4; ~ i lll3sun i13 pirak kali'tl}a:h taker :
dani suke <;ri Rajapatni: 67-1-2; Jaya 5 vso-4
anugrahanire swasthany adeg <;ri i F: particle indicating the object
narendra : 67-1-3 ; ·sira ta fiat} a- (after a verb in the active voice,
~i~tane Sal} <;ri nrpa Krtarajasa: v. i13, ri, ri13)
70-2-2; tuhu n i kadiwyacittanira a!}hila13aken i kala13ka : 1-3-3 ;
tan satr~l!a: 71-1-3; ajara sar- matakut i wirya: 1-5-4; amwat}-
wakarya satate narendra: 71-3-3; mwal} i <;ri narendra: 2-2-4; wi-
tanpa temahawiwada tumuse sa- hikan i: 4-2-4; bhakti jo13 haji:
tusnira: 73-2-4; arambha nare<;- 6-2-4; aweke narendra: 6-3-1;
ware pageha SaJ3 tripak~e Jawa: mal}iSapwi Sal} narendra: 6-4-4 ;
81-1-1; <;iidra jenek i swakarya- an pakanak i sira: 7-4-1 ; lumak-
pageh: 81-3-4; c;akte samajapa: waken i sajfia Sal} narapati: 16-
83-3-4; ojar i parandyanadi wa- 4-3; amateh i sajfia Sat} 11fpati:
dana: 88-2-1 ; ma!}kin tu~ta sa13 16-5-2; kuwuni13 bala ma13ider i
aJ3inum samenake twas : 90-6-3 ; kal)tanit} puri: 17-3-2; marek i
arya Ral)ii~ikara lali yan hatur i jo13 hya13 Acalapati: 17-5-1; tu-
narapati: 91-4-1; ndatan malupa mut i haji: 17-7-3; a13iri13 i jo13
ring kaparahitan i haywa ni13 narec;wara: 17-8-1; mihat i posi-
praja: 92-1-2; wihaJ3 i sajfianira: kit} makara: 22-1-4; anut i sim-
92-2-3 ; kathamapi tan tame la13o : pal}il} hawan: 22-5-1; ndatan
94-4-1; stutinike haji: 94-4-3; dady alupa ri13 anukane para:
prapO.J3P013 pipi pucce prem: %- 30-1-4 ; umarek i j 013 narendra :
1-2 32-3-1; tamtam tan atutur i tu-
i D : particle indicating the genitive tur: 32-3-3 ; tutur nika n tut i
sa.rJ prabhu siniwi riJ} sa-Yawa- kune13 til}kaha para kaky a13iri13a
mpa arga ~ik: Rpg 16a ri sal) hyal} ~<;lala : Batur II
h i ri b: resemble vso-5
ryak asira-siratf: 3J3hirib jawuh: wna13 hiniri!J tabeh-tabehan: Naw
22-4-4 4a
gita mkal3hirib-hirib (insinu31ting) hiri13: side
aweh resepan il} umulat: 91-6-4 mUIJgw i hiri13 ir} witana: 10-3-2
Heri13 Sal} arya li13gih i hiril} nireki :
amegil i Waru ri Heri13 i Tira: 36-2-2
17-11-2 Sa.IJ nryati Matahun ri Paguhan i
hire13: black hiril} n[pati : 58-3-3
banawa pa<;la winan:ta ha13 Ian mantri ka:trini, ri13 wuri sad6t}iri-
ahir~ : 66-1-3 (emendation for :
1Jan: Naw 18a
bhawaka kidu13) sawa!h ji!r3 1, ki 1, jari 1, hiril} 1 :
Slm 1 vso-7
i r i 13 : accompany c;ri Bhatati . . . . apan samalhiri13
sa13 prabhu mahas . . . . iniril} i13 S3!1J pat,1<;lita: Rpg 17b
sanagara : 17-6-1
sira samasanak ri!J Gila13 .... sa-
aJ3iri13 i jo13 nar~wara: 17-8-1 meril3 lembah : Rnk II rto-1
ikanruJ raja bhrf:yal}iril} 50k: 18- h u r a 13 (?), pal}hufal} : name of
1-1 an ancient charge or retribution
kin:t~ wadwa13iril} : 18-5-3
(v. gufal})
wwat} a13iriJ3 : 24-1-4 tan kaknana .... ri pakudur pa13-
sakwehnil} jajahan 3J3iril} : 30-2-3 hura13 : Sdh 5 vso-3
mew& ikru} swabhrtfi.t3iri!J : 31- uri13 ?
1-1
gu13iJ3 sawah tega1 jolJ 4 kites
malaywa juga 13 enakal3irit}ane ujak uri!J: Rnk I rto-2
(to show respect) sira: 51-5-2 aki: predicate, goodman (v. ki,
tanpal)iri13 (emend31tion of : Ian kaki)
Pal}iril3): 59-1-2 aJki Santana mapaiiji <;arana:
tik3J3 bhata mantry al}iril) : 59- Jaya 4 rto-5
4-4 a k u: pronoun of the first person
atri tikana13 mat}iril} : 59-7-3 niyataku k awwat hurip: 51-7-3
sakweh S3!IJ ffi3J3iri13 : 62-2-4 mal}ke ta inakunipun (claimed)
iril3en de para wrd<;la manrt:ri : 63- pasa.J.l<;lan pun samasanak i Sima
2-4 Tiga: J aya 5 vso-2
go13 gubar agemuran a13irit} : 66- wnal} amupuha kawulenakwaken
1-4 (charged with) Sdh 5 vso-5
ahatur niwedya n at3iri13 : 66-2-3 i k a: demonstrative pronoun : that,
ndan makeril}a sumantry upapat- referring to the third person, to
ti: 72-4-4 place and to time: ;there, then,
ma~Ja~JgO dadar at}irir} sok : 84- used substantively or suffixed (v.
1-4 ikal}, nika)
mantry a<;lika sa Yawawani ma~Ji gopura . . . . konten ika wesi : 8-
riiJ sok: 84-5-4 2-1; wetan sa.n4i1J ikarja: 8-2-2;
sa13 hy3J3 maiJ.Qale Sagara irir}en kidul ika : 8-2-4; wata13an ika : 8-
tkap S3!IJ hYa!J: Batur II rto-1, II 3-1; barat i natar ika: 8-4-2; i
vso-2 t~ah ika : 8-5-2 ; kidul i pa13gu13
p (ph) - <;! (dh, <;lh) - j (jh) - y - ii. - m - g (gh) - b (bh) - t (th) - I} (Ii.)
88 GLOSSARY AND INDEX
hy31J ajfia haji: Jaya 6 vso-1 metu marelJ lawatJ atry arebut :
Hutan Kadali 59-5-3
i Hutan Ka~ali: 14-3-4 (v. Ad- atri tikanaiJ matJirilJ: 59-7-3
denda) atetel atri tanpaligaran : 66-4-1
at hac a: and then (v. athawa) dudti :13 ~a13ka ta.rayan atri : 84-
mantry upapatty at} anat}kil atha- 2-1
ca para handyan ateki marek : uttara: nor1!h
89-3-3 1Jkane13 uttara: 12-3-1
ate r : conduct, guide 3.1Juttara sake SaQ.e13: 22-5-2
cittat}kwi rasika 'n karemwa wa- atJUttaretJ Dewa-rame: 23-1-4
ra:satJarera mahas-aha:s : 29-2-1 hhawi~ya13 yanii.tJutta.ra: 24-2-3
h a t u r: respectful offering, an- efiji.tJ matJtlittara: 34-2-4
nouncement (v. illustration no. II uttara piirwa witana kahananira :
in vol. II) 89-4-1
hinaturakenya: 7-1-4 sa!l3 hupapatty anindita Qat} a¢ry
kapwasratJ mahatur-hatur : 26- Ottara anopama: 25-2-3
1-3 at i r a m y a : moSII: pleasant
paQ.a bhakty ahait:ur : 28-2-1 penuh i.13 sarwabhogatiramya : 40-
ha.tur-hatur i sa13 patih: 31-6-1 2-1
kapw3.1Jaturaken upa!bhoga-bhoja- at i k a demonstrative pronoun used
na: 32-1-4 substantively or suffixed: that,
kapwahatur taQ.ah : 34-3-3 then, there (v. ika, tilrn)
humaturaken kabhaktin i bhatara solahnire13 ·sakuwu-kuww aJtika :13
darma: 36-1-2 lioolyan : 34-4-2
humaturaken anindyabhojana: milw atika 13 suQ.arma ri Bukit
65-3-1 Sula13: 80-2-1
ahatur niwooya n umarek: 66-2-1 at i k i demonstrative pronoun used
a:hatur niwedya n at}iritJ : 66-2-3 substantively or suffixed : thls,
lawan SaJJ ahatur taQ.ah: 66-4-2 now, here (v. iki, teki)
eka hatur nika: 89-3-2 prapte13 Pafijura:n-MU1Jkur atiki:
arya Ra.J.lii.Q.ikara !ali yan hatur i 18-6-1
narapati : 91-4-1 sakatembay il3 efijat} atiki: 28-3-1
ati.tJkah litJgihii} Sat} mantri, kala lawan Sa!J ahatur ta.Q.ah atiki tino-
wijil-wijilan, mwatJ •tata bhyiiha- nya: 66-4-2
nilJ aturan, ape~a gutJlitnif} wiji- at e k i demonstrative pronoun used
lan saprabeya: N aw lOb substantively or suffixed : this,
tan agya mijil sal} prabhu yan tan now, here (v. iki, teki)
rakryan kanuruhan Q.at~ ri13 j ro athaca para handyan atc~ki ma-
dalem atJaturi: Naw lla rek: 89-3-3
sari ni J>W?pan~haturaken sam- nirwateki lawasnir asri.tJ a13iket
bah: F 9 rto-5, F 10 rto-4 ka:kawin: 94-3-1
mampa:k-ampak humatur i ta.J.1Q.a a t i d u r g a : most inpracticable
rakryan . . . . mintonaken p~a kananatidurga: 50-1-3
nya: Jaya 4 rto-4 a t i d u r b a 1a : wholly powerless
at r i: noisy harinatidurbala: 54-3-2
mrdatJga paQ.a:hartri : 31-3-4 at i d ~ k s a: most clever
apuHh ikatJ balatri: 53-2-1 aQ.yak~~ ati~e13 naya: 3-2-4
antit riy atry alayii : 54-2-2 jay~ ~atru ¢ratidak~a: 40-1-4
ation of: tan a13ga <;lara pana- SatJ umUIIJgwi13 ~a milw aburu :
gara) : 38-4-3 54-2-3
a 13 g a: II : ibody 6 = umu13gwi wugat : 59-4-1
a13ganaga-'ryama (6-7-12): 17-6-2 sa<;ry apan pa<;la mu13gw i sanmu-
ritJ al}gaJWiyatarka <;aka (6-0-12) : ka: 64-1-4
42-1-3 SatJ muiJgWil} te13ah i ~ma<;ana ri
apan wipala 13 aiJ'ga patyana: 51- Uimah Citra : 68-2-2
4-4 tekwan mu13gwa ri13 pantara : 68-
a it} g e : use, wear (clothes) 4-4
byuha kala13wan, pacal}kraman, mtlll}gwi13 Ba<;lahulu : 79-3-3
13rupaka kawihhawan mwa1:3 pa- dudw at3 maryebek umu13gwit3 ba-
IJait}ge: Naw lOa ci13ah : 84-6-4
wna13 hail3a1Jgeha sa!bhusat:J.a : N aw bwat-hwat mu13gw ,i13 tetJah aru-
lOb hur: 86-3-1
a 13 go: use, wear (clothes, v. atJg- mukya mu13gwil) pra<;asti stuti
wa) nrpati tekap Sal} SUQarrnopapa:tti :
bhu j atJgadi nika ma13a13go dadar : 93-2-3
84-1-4 e ·13 g i: frightened (v. el3gu, igu)
aiJaJ13goha bhawani13 awikwawi- mitJgaJt abalabar ka:resnik~gi:
kwan : Rpg 14a 50-4-3
u 13 g u, mU13gu: reside (v. note 2- marek tan el}gi : 50-6-4
2-2 and u13gwan) e 13 g u (h): shake (v. igu, e.l3gi)
<;iwawimba mucygu ri dalem : 37- awarl)el}gu (emendatlion for: atJ-
2-2 gu) katon denill} ryak : 26-2-3
umU13gw a:tiltah pinarek: 58-3-2 a 13 g e h : relation, legal status
mu13gwi13 Majhapahit: 2-2-2 an ma13geh parartha: 3-2-2
IDUI3gWil3 rajya: 2-2-4 tej.arygeh nikana13 kara13: 12-6-2
mUIIJgwil} Si13hasari : 3-2-1 acy¢13gehnya tekap bhatara kuti
sa13 umu13gwi We13ker: 4-2-1 ri13 Suraya~a: 17-11-3
sa'3 mUI3gwi13 Lasem: 5-1-2 kawi~aya ri Yanatrayiil}gehnya
mu13gwi13 Paja13: 5-2-2 mel}et: 18-7-3
Sail} umu13gwi13 Wirabhumi : 6-3-1 an a13<;a13gehnya kuww apageh:
siniwi mu13gwi13 Pawwan-awwan- 20-2-3
puri: 6-4-1 mitra13geh rasilke kala13wan: 29-
mu13gw·i13 watatpn: 9-2-1 1-3
mukya 13 mul}gwi13 wijil: 9-2-3 a13geh niran tuha-tuha na•rendra:
umul}gwi13 witanaprameya: 9-4-4 37-2-4
murygw i hiriryi13 witana: 10-3-2 kuww atJgehnyan kamantryan:
mutygwil} wuntat : 18-5-1 40-2-2
dudu 13 bhrtya mu13gwi13 gaj.a<;wa: ndan mantw al}gehnira : 44-4-3
18-5-4 •tugw a13'gi:lh nika: 68-5-1
umu1Jgwi13 pakuwwan kabeh : 25- KacapalJan ywa13gehnya simapa-
2-1 geh: 78-4-4
mutygwi te13ah: 37-2-1 u 13 g u h, v. UtJgu, Mu13guh
mu13gwi pi13gir ika: 38-1-3 i 13 g a t : flee
mul}gWii Jajaghu: 41-4-2 apan mi13gat abalabar : 50-4-3
mu13gwi Kumitlir: 41-4-4 i 13 g it a: gesture, sign, intention
umu13gw i13 bhumi Ka~liri : 44-2-3 samantri13gitajfia: Jaya 3 rto-1
ti13kah nirJ piija 'n idran bhrisa<Ji: ~ta tekesnireki 'n upabharya ra-
83-6-1 hayu sawala: 91-7-2
saha niwedya 'n dunurJ rirJ Wal}- OfPati n atelasan: 91-9-1
untur: 83-6-2 makajanma ri sira 'n agawe ja-
Sal} <;aiwa Bod<Ja 'n pamiija: 83- gad<Jita : 92-2-2
6-3 hana waca-wacan l)gwanireki 'n
i himbaJ3nira 'n arejahy<UJ: 84- pama~a: 93-2-2
3-3 giteniketira 'n aJIJiket stotra lum-
ma<Jyakro~akara nika n amiirwa: r~ pur'i jro: 93-2-4
86-2-2 13ka h'il)an rakawi 'n pamarl).ana:
tJgwan ~ri natha 'n dUOUtJ i teka 94-2-2
nilrJ Caitramasa 'n pamarJgtu} : 86- gatinika 'n ameweh tururJ pegat :
3-4 94-3-4
tJgwan c;r'i natha 'n parahita: 87- daldi 'n guyun apa deya lampu-
2-1 nen: 94-4-4
hana 'n praJ} tar:t<JirJ prarJ pupuh : tuhu 'n tamtam titir titih : 96-2-2
87-2-2 yan bwat parakawi maparab Wi-
hana 'n pat mwa13 tr'ika13 dina nada 'n atapa brata kfta juga
lawasira c;'ighra 'n umulih: 87-2-4 rinegep : 98-1-1
nrpati 'n umiwo grama sahana : yata 'n katemwa sahananukanika
87-3-3 saphala: 98-1-3
pa<Ja suka 'n mamwit umulih: 87-
3-4 -n I: gerundive suffix (v. en)
rowa13 ika 'n pa<Jawit: 88-1-4 warnan: 7-1-1; 8-1-1; 12-1-1;
12-5~3; 25-1-2; 30-1-1; 37-7-1;
tJka 'n pa!WUWUIS nare<;wara ri
We13ker: 88-2-1 50-1-1; 54-1-1; 58-1-1; 60-4-1;
ri go13a nikanaJI3 pradec;a 'n usi- 63-1-1; 63-4-1; 76-4-4; 78-6-1;
l'en: 88-3-4 79-2-1; 84-1-1; 84-7-2
ndan wilatJen mahanasar ika 'n yukti satirun: 10-3-4; kaJ?adpa-
pramada nika: 88-4-2 danira satirun: 38-4-4
at}upasama 'n sumanten amuwus: caritan ikana13 dec;a kahawan: 21-
88-5-1 1-1
tan hana 'n nelewata: 88-5-3 ndatan wicaritan : 22-2-1
yadi 'n purugen : 89-5-4 tan 13eh yafi caritan : 25-1-1
prah-prah nrpati 'n aweh kasukan sakatembay ... caritan: 28-3-1
pamukti : 90-5-1 tan 13eh yadi caritan : 32-6-1
k'irti c;ri: nrpati linaJIJwakenya 'n awicaritan sec;leryni panac;lah na-
a113ras : 90-6-2 rendra: 36-2-3
ri13 <;wara 'n umarnhi~ i sadulur narapati caritan: 38-2-1
ika: 91-1-1 Sal) wenal) ac;rayan: 38-5-3
mantry upapatti kapwa dinulur- aparan ta pasegeha temun : 38-
nya 'n alarih a13idUtJ: 91-2-2 5-4
c;ri: nrpati n widagc;la manulaJIJ- bhatara Wi!?l).U 13abhi!?eka sa13 suta
gapi resep ala13o: 91-2-4 siwin: 41-3-1
an parahandyan apti mihate sira motusan i tanah i Bali ciirnitan:
'n arake-raket: 91-4-3 42-1-3 .
ri c;lata13 narapati 'n a13adeg: 91- Jayasabha ·13 a13gantyana siwin:
6-1 44-2-2
i'3 homan ri tan lamlama ni sabala mark in the moon: comm. Nag.
S3ll3 <;ri Mtha ri13 ulaih: 85-2-1; 50-4
Wfd<;iya ni drwya Sa.Y3 prabhu n a n d a n a : delight
phaJaiilya : 88-4-4; lwir ni ta<;lah- N andanawana kananatidurga: 50-
nira: 89-5-1; den.i wwa13 nika 1-3
dudu ri13 sade<;a-de<;a: 90-2-3 ; <;larma lepas prati~ta <;iwa
nahan hetu ni kottaman nrpati Harinandana: 76-1-3
kapraka<;ita: 92-3-1 <;larma lepas prati~ta (iwa
n i I B :particle indicating the agent Kulanandana: 76-2-2
· after a verb in the passive voice: Nandini
by (v. i, i13, ni13, ri, ri13) tapelnira sitawr~abha hana ma-
sinra~J ni paselur i13 bhattagat:Ia: minda N andiru : 65-3-3
84-2-2 Nar{ciinagara
n i II : prefixed particle indicating
kasugatan kabajra<;laran akrama
? cf . -
stress ( . , . s1, v. nyama . ?) . . . N andinagara: 77-1-4
: nandaka: bull
pilih nyuna sugya<;lika tafi calana
matulis nandaka <;weta: 18-3-2
39-3-4
,13kane13 Nandakawana (Ke: Nan-
nahan: so, like this (v. note on danawana) : 50-1-3
1-3-1, 2-2-4) n i c a: vile
nahan don : 1-3-1 narllalnya duc;c;ila n1ca : 49-4-2
nahan hi:t}aln: 1-5-1 -n i r a: affixed pronoun of the third
nahan lwirnya: 9-1-1 person (v. -ira, sira, and note
nahan ta<;linya : 9-2-1 2-1-1)
nahan lwir nilJ de<;antara: 15-1-1 temahnireiJ jagat: 1-1-4; nahan
nahan ta pabalas kasogatan : 20- hi:tJattllira 'n bhatara Girinatha
2-3 sakala: 1-5-1; anuja tekapnira
nahan kara1.1anif3 wawa13 sah : '13 narend!ra: 5-2-4; papalJgih-
29-3-1 nira : 6-2-3 ; saniruktyanira : 7-4-
nahan hetu: 43-2-1; 43-4-4 3; pafica kwehnira: 10-2-4; tuhw
nahan li13 sa13 sumantri : 63-3-1 arya lekasniran paiJaran arya:
nahan tatwa nikaiJ kamal : 68-1-1 10-3-4 ; tan warlfan kuwu sa13
nahan muwah kasugatan: 77-1-1 sumantri . . . deni13 kwehnira :
nahan karai_la SaiJ caturdwija pa- 12-5-4; samayanira 13 mahamuni
QWrJUSir kottaman: 81-2-1 Bharada: 16-3-3; ika13 ya<;a kirti
nahan ujarnira ri13 para wadana: <;larma· ginawenira: 17-1-3; lot
89-3-1 para-paranira tu~ta lalana: 17-4-
nahan hetu ni kottaman nrpati 4; ulahnira: 17-8-4; rathanira:
kapraka<;ita: 92-3-1 18-3-1; 18-3-2; sakatanira: 18-
nahan teki caturthi Bhi~ma<;a 4-1; lawasnira: 22-4-2; ri sah-
ra1fa : 94-3-3 nira : 22-4-3 ; <;lata13nire Patuka13-
n a n ;a : annihilation an: 25-1-2; saha kasihniratik-
anana 13 ku j ana : 1-4-4 atikan: 27-1-2; pira teki lawas-
baturnya kari purwa kulwan nira ri Patuka13an: 28-1-1 ; ri
anana: 37-3-3 sahnira: 31-1-1; karyanira: 31-
N in i: Grandmother: comm. Nag. 4-1; lawasnira: 31-4-3; ulihnira:
69-3 31-4-4; ri sahnira: 31-5-1; salwir
nini IJ<lln!t~h : spinning woman : i bhinuktinira: 33-1-3; Pat3Ucap-
nira: 48-1-2; nrpe Daha sira nrpati : 8-4-4 ; Sal} <;ri n[pati ri
patnUl}SU siniwi : 48-1-4; n[pe Paguhan: 9-3-4; nrpati Iawan Sal}
Jiwana: 49-1-2; Sal} <;ri n[pa narendre13 Daha: 12-2-2; wena13
Krtarajasa: 70-2-2; ndan nrpa ika yan pakon nrpati : 16-1-3 ;
T~ktarwWlwapuraraja: 73-1-1; nwa sajfia Sa.IJ nrpati: 16-5-2; adeg
ri Laisem sapriya: 84-5-1; <;ri nrpati ri Y a wa<;Iaral).I : 17-1-1 ;
nfP<t ri Ka4inten: 84-5-2; <;ri kagraha tekap nrpati: 17-2-1; lot
nrpa Tikta Wilwa nagara: 88- sabha nrpati ri.13 Surabhaya: 17-
5-1 5-4 ; ratha c;ri nrpati : 12-5-1 ;
n a rap at i: Prince, Princess (v. nrpati lalana : 22-1-1 ; tu~ta ri
note on 1-3-1) nrpati : 26-1-4; nrpati mahas : 33-
<;ri narapati ri13 Daha: 5-1-3 ; 1-1 ; nrpati males : 33-1-4 ; asret
kacaya de c;ri narapati : 15-1-1 ; lari nrpati : 34-2-1 ; mas wastra
sumiwi ri <;ri narapati: 15-3-1; nama pamales nrpati : 34-3-4 ;
sajfia sa13 narapati: 16-4-3; tekap ar<;lalawas nrpati tansah atJanti
narapati sumilih ri SaTJ yayah: 17- masa: 34-4-1 ; nrpati huwus ma-
8-3; milwa sapara narapati: 17- ffiU!?pa : 35-4-1 ; nrpati muwah
9-2 ; narapati 'n awilasa: 22-4-3 ; amati durjana: 42-1-1; tuhu 'n
Sal} c;ri narapati: 30-1-1; lawas nrpati tan pramada: 42-3-1 ; tan
narapati 'n amegil: 32-1-1; rintar wwanten kar~o kadi nrpati : 43-
narapati 'n alaris : 32-2-1 ; tuhu 4-1; nrpati mantuk r~ Jinen-
'n narapati caritan : 38-2-1 ; nara- dralaya: 43-5-1; weka <;ri nrpati:
pati mal3kat efijil}: 59-1-1; nara- 44-4-2; tine!ah nrpa Krtarajasa
pati ri13 Daha: 59-4-1 ; ry antuk Jayawar<;lana nrpati: 45-1-4;
<;ri narapati : 62-2-1 ; mukya c;ri umulat ri payugalan nrpati catur :
narapati: 65-5-1; ika13 swatantra 45-2-3 ; sa13 nrpati : 48-3-1 ; <;ri
tuhu sapramat:~a mapageh tekap nrpati: 50-1-1; gati nrpati n atJ-
narapati: 80-3-1; penan c;ri na- rarah gahana: 51-1-1; apan nrpati
rendra pranuha tumut i bud<;li c;ri yogya p~hafiutane hurip: 51-
narapati : 82-1-4 ; kottaman c;ri 6-1; bubar alayii bala nrpati: 53-
narapati : 83-1-1 ; c;ri narapati : 2-4; tand~ c;ri nrpati : 54-2-2;
84-1-1 ; .arya Rar.ta<;likara !ali yan tu~tambek nrpati: 54-3-3; awi-
hatur i narapati: 91-4-1; ri <;lata13 caritan gati nrpati: 55-1-1; arne-
narapati 'n a13adeg: 91-6-1 gil ri Japan nrpati 'n mapupul:
Narapati 58-3-1 ; s~ nrpati Matahun : 58-
apatih rirtj Daha . . . ma13aran 3-3 ; i hiril} nrpati : 58-3-3 ; nrpati
bhatara Narapati: 12-3-4 halintatJ i13 Banasara: 59-2-1 ;
bhatara Narapati sabhojanakrama nrpati Paja13 saha priya: 59-3-2;
marek: 66-1-1 nrpati ri Lasem ri wuntat : 59-
n r pat i: Prince, Princess (v. note 3-3; nrpati We13ker: 59-4-1;
on 1-3-1) nrpati ri Jiwana: 59-4-2; ratha
ri wij iJ nrpati : 1-4-1 ; Sal} pita nrpati : 59-4-3 ; Sal} nrpati : 59-
nrpati: 3-2-1; nrpati Wijayara- 5-2; nrpati pare!} <;late!}: 60-4-1;
jasa: 4-2-2; <;ri nrpati ri Jiwana: nrpati tan alawas ril} rajya: 61-
5-2-3; priya nrpati: 6-1-2; 6-2-1; 1-1; c;ri nrpati 'n pare!} marek
<;ri nrpati Paja13: 6-4-1; nrpati amuspa: 65-2-1; sa13 k~atriya
Wijayarajasa: 7-3-3; sira 13 nrpati wan<;lawa nrpati mukya sira rina-
Kusumawan;lani : 7-4-1 ; pinaran wehan sasambhawa: 65-6-3; wi-
there, of that .... then (v. ik:a- nik<IJ3 kulina tan atul)<;I.UtJelJ ama-
naiJ) rad~a yan pataruka : 88-3-3 ;
adi nikanaJ3 kusuma cara-cara- hetun:ika!J tumon pa<;la kamanu-
fijrah i13 natar: 11-2-4 ~an: 91-8-4
tej~geh nik:ana13 kara13 sakuwu- n d a: now, then (beginning: v. note
kuwu: 12-6-2 on 2-1-1)
teke13 U<;la makaJtraya<;li nikallatJ nda 13kane kidul: 12-5-1; nda
sanii~apupul: 14-4-4 SaJ3tabya teki 13hulun majarosen:
kuti .... ri bhiih prade<;a nik:allaJ3 39-2-1 ; nda yan trpti cittanya
pradec;e Huju13: 35-2-2 membuh kabhaktin : 49-6-2 ; nda
rasa nikana13 pra~sti : 35-3-3 yan wruha mabhedaken: 51-4-2;
Anta:hpura ywa panelah nik:a0<1J3 ndaluwa:ran sireki ri <;lata13 nara-
sudarma: 47-3-3 pati 'n aJ3adeg: 91-6-4
nd~n ti13kah nikana13 su<;larma : n d i: which ?
56-1-1 toh naya ndya 13 gegen: 51-1-2
kweh nik:allaJ3 su<;Iarma haji k:a- Nadi
prakac;ita: 73-3-1 mukya 13 anawal_3 SalJ kaki piif3-
lwir nikana13 su<;larma Tumapel : kwil_3 N adi : 12-1-3
73-3-2 Sa:IJ purohita ma~adpade su<;larme
lwir nikanaJ3 kasogatan: 80-1-1 N a<;li (to be emended : N adi) : 64-
ri goiJa nik:anaJ3 pradec;a n usi- 3-3
ren: 88-3-4 kasugatan k:abajra<;laran akrama
n i k r a m a : suppression .... ri Naditata: 77-1-2
rakryan tumeiJgutJ .... sa<;lurak- Sima Nadi . ." .. simapageh: 78-
~al}iisa<;lu111ikrama tatpara : Batur 4-3
I rto-3 ase<;lahan tani i Terul_3, patih Na-
n i k a t a : vicinity di, patjatan<;la i Teru13: Slm I
i nikata nik:a kulwan raket : 86- rto-2
3-3 n d a h : now, then (beginning : v.
n i k a 13 : possessive link between note on 2-1-1)
two nouns: of that (v. nikanaiJ, ndah kulwan : 8-5-3 ; ndah prap-
ikatJ) t~ Pafijuran: 18-6-1; ndah san-
denikaJ3 ryak: 26-2-3 ; hi<;lepni- tuknira tembay i13 Ka1i : 43-1-3 ;
k:aiJ mulat : 27-1-4 ; antyanika13 ndah kawekas narendra J ayana-
pradec;enitWJ: 35-1-3; ri tayani- gara : 48-1-1 ; ndah prapt~ Lo-
kaiJ purakrta: 35-3-4; ramyani- <;laya: 61-3-3; ndah prapta 13 c;u-
kaJ3 Bur6J: 38-1-1; enak tandel bhakala : 64-1-1
n:ika13 Yawa<;larani: 40-5-2; kara- n dan: now, then (beginning: v.
l)a nika13 wi~:il)i malayii: 53-4-3; note on 2-1-1)
m111Jsi ma<;lya nika13 wanantara: ndan SaJ3 <;ri Rajapatni: 2-1-1;
54-1-3 ; sahana nika:IJ wwa13 : 59- ndan <;ri bhiipati : 3-2-1 ; ndan <;ri
7-2 ; i sanmukanika13 si13hasana : Wardamduhita: 5-2-1 ; ndan
64-1-4; nahan tatwanika13 Kamal : rante~ haji: 6-3-3; ndan sa13 <;ri
68-1-1 ; kal)<;leg deni ruhur nikaJ3 param~wari: 7-3-2; ndan sat}
kamal: 68-4-3; ri tayanik:a13 gu- k~atriya: 10-3-1; ndan 5a1J <;ri
mantya: 71-3-2; hetunikaJ3 pra- nrPati : 11-1-3 ; ndan ri13 <;aka :
dec;a tinapak: 80-4-2; ma1Jka lwir 17-7-1; ndan ti1Jkah rakawi: 17-
nika1J bhiimi Jawa: 82-1-1; hetu- 9-1; ndan lampah rakawi: 17-11-
ndi haran rowlas ba:le .... Nyu mpttl).a rikai!J. s3.1Jkya naiiyayikadi:
Ga<;l.i:tJ, Rajaidewi, Sumambi13: 83-3-2
Nam 14a nyama: in order to (v. n~ II ?)
n a y a: management, policy nyama wruh ri parana ni13 mahas :
atidakr?~ naya: 3-2-4 29-2-2
a<;liwijfietJ naya: 6-1-3 nyama muwalh rinakr?a sahanani
wicakr?an~ naya: 12-4-2 kimnira ·deni sa13 pra:bhu helem :
makin atiyatna l'lilJ naya : 42-3-1 80-3-4
toh naya ndya 13 gegen: 51-1-2 n am: plait
tan hana muwah nayant113 gegon : tapeLnira sit:awr!?abha haJnam a-
51-2-3 mil).<;la NWldil).i: 65-3-3
nn>ati sumimpen i.tJ naya: 71-3-1 nem: ,six
kryankryan kr?atriyawatJ~a len enjilJ rakwa kapilJ nem 113 dina:
wali su<;lla yatne13 naya: 81-3-3 66-1-1
yan ameh magawe tibra, brati nem ti kalla1J kaJbaj ra<;laran : 80-
1
c (ch)
c~hna: mark bhiimi : 68-5-4
mapawilaiJan deni cihnanya bhe- cihna nryati gahan lwir Raghu-
da: 18-2-1 suta : 84-2-4
pulu-pulutan teki cihnanya neka: satJ hJa!J rajaprac;asti macihna
18-2-4 Kftanagara: Sdh 2 vso 4
pagacihna nit} ha.ndiwac;ri: 18-3-1 C in a: China, Chinese (v. oomm.
sama-'Samacihna lobh~ lewih s.Ok: Nag. 86-2; comrn. Jaya 5 vso;
18-3-4 Ferry pl. 3, 9 [Tertu)], recap.
acihna sadak akusuma: 18-3-3 chpt. 2 concl., chpt. 4, 5, 6, 7)
cihnanya wilwa: 18-4-1 J·ambudwipa Kamboja Cina Ya-
lulaya c;alya cihna: 50-5-3 w.ma len Ca!mpa Kan:].atakadi :
ika!J harit;1a kr~t].asiira ruru cihna : 83-4-2
51-2-2 pacinan: Chinese quarter: recap.
siikara krsnasara ruru cihruldi : ohpt. 1, oond.
54-2-1 ... cand·ra: moon
cihn~ ca.t:t<Ji ri sor ka.c;aiwan apu- lwir candraruna: 12-6-1
cak kaboddan: 56-2-1 a.stu jayac;a!ttW ahiiJana 1J candra
hit.Janyeki 'telas cinihnanira : 68- siirya: 67-1-4
3-2 sak~t candreiJ sarat kastawanira:
cihna c;ri nryati n jay~ sakala- 83-1-2
sira motusan i tanah i Bali ciir- c u r i 13: bell, kind of mU'sical in-
~itan : 42-1-3 ·strument
c a r c a : register amagut apajo13 kuni13 acuriiJa
mapageh cinarcaken : 17-11-3 raJhina wf13.i : Sdlh 5 rto 4
haltlJe calrcaJtl k:albhuk!ty apart:eh : acuriiJa kina13syan ri kalanyamu-
20-2-2 ja: F 9 rto 3
telas apageh cinarcaken : 22-2-3 c a k u r : fishing implement ( ?)
ri13 pacarcan apageh : 77-3-4 mwa13 paburwan-burwan, pamica-
c a r ik I : scribe, clerk kuran, ramyan<ilr} pamimimban :
pafiarikan sira Sambarana: Slm Naw lOa/lOb
I vso 6 c a k r a: wheel
car i k II: taboo, curse (modern astam tatJ ga~acakra : 43-3-4
Jav. swrik) <;a k r e <;war a (v. recap. ch'Pt. 9,
s:allwirani~g bhumi ca:rik: Rpg Cakradbara)
15 a Tumapel akya rajya<;rita dyah <;ri
yata kacarika riiJ aganal alit : Rpg <;akre<;wara : F 1 vs 2
15 b c a k r a w a r t t i : swaying the
curik: dagger world
sihu13 nika tulya curik : 52-3-4 sthiti narendran cakrawarttirJ ja-
c a r art:: buffalo hom used for gat: 12-4-4
drinking: cormn. Nag. 9Qc.4 cihna <;ri nrpati 'n jayeiJ sakala-
c a r i t a : menilion bhumi 'n cakrawarttiprabhu: 68-
canirt:an ~ dec;a lroihawan: 21- 5-4
1-1 c i d r a : deceit
tan 13eh yafi caritan: 25-1-1 umapeksa hananiiJ duratmaka ma-
sa!kaitembay . . . ca:ritan: 28-3-1 k:ady afiidra lawanan: 88-4-3
tan 13eh yadi caritan: 32-6-1 c e d a 13 g a: deformed
tuhu 'n narapati caritan: 38-2-1 sa13 cedafJga ... tan wnaiJ dewa-
Giripati<;wara suta caritan : 38- guruha: Rpg 14 b
6-4 c e t : suddenly
ma<;lurnasa ta pwa caritan: 48- pracorJCOlJ cet paceh-paceh : 96-
2-1 1-2
caritan ulahnira: 55-2-1 cit t a: thought, mind ·-
pana<;lahireky apupul caritan: 89- siiJ wastwaslll3a tu~tacitta: 27-2-2
3-4 dJt:.ii~Jikw1 rasika n ka,temwa : 79-
tnaJntril} TiiT'ah, arya Carita, Pu- 2-1
rut : Kbg. recto 1 ma<;ucya wway if3 sapta tirthe
c a r y at a n t r a: com.m. Nag. can- swacitta: 39-2-2
to 64-3 nda yan trpti cittanya membuh
c u r i g a : criss kabhaktin: 49-6-2
curiga kaprawiran muiJg>VilJ bar- tuhu n i kadiwyacittanira tan
sa: Naw 11 b satr~IJa: 71-1-3
kepet saba camara, j OfJ mu13guh c i t r a : gl~ttening
irika, curiga sakama-kama: Naw sa13 m11I3gwi13 tCf3ah i <;ma<;ana ri
18a Lemah Citra: 68-2-2
C e rho n : North Coast, Pasisir CaHra: March-April
culture: comm. Nag. 43-3; 86-3, aiJkffi Caitra: 8-2-4
recap. chpt. 1 ta13gal nit} Cetra : 84-1-1
p (ph) - <;l (dh, <;lh) - j (jh) - y - fi - m - g (gh) - b (bh) - t (th) - '3 (Ii)
156 GLOSSARY AND INDEX
ritJ aji: 73-2-3 ; rinak~a mapageh ri13 alawaJS futpaele13 la~Jo: 94-2-4;
ri13 swakramanyb} daiJii: 78-2-1; upek~a riiJ huwus awarsih: 98-
pa<;la yatna ri13 swakrama : 82- 1-2
4-4; atwaiJ riiJ muniwara: 82-3- d~ 13 o : hear
3 ; tan lamlama ni sabala sa13 c;ri keta <;akakiilanya kare13o: 15-2-3
natha ritJ ulah : 85-2-1 ; sinegehan Sa!J bhuja13ga Sugata brateki ka·
ika ri13 bhojanapana: 18-7-4; arya r~o: 16-2-1
Maha<;likara juru paficatar.t<;la 'S<!IIJ munim:lira Kuturan prnka<;a
pinakadi ri13 padelegan : 88-1-3 ; kare13·o: 16-3-4
nahan ujarnira ri13 para wadana: k~amii tah manah Sal} kawindrii.n
89-3-1; tan dady ami<;li ri13 ulah: rume13·o : 39-3-1
90-5-3 ; ri13 WWall3 mana lagi wero ikaJ13 pary~et}o 1sugyan a!kweha rni-
wero ginuywan : 90-5-4; mrak 1lhya: 39-3-2
mafiawUWaiJ i13 padapa tulya nika tan wwanten kare!JO kadi nrpati :
ri13 alaiJo: 91-3-2; lwir ma<;lu len 43-4-1
gula drawa rinok ri13 amanis: 91- rum~w1 katha c;ri narendra: 49-
3-3 ; WaiJ«;a maghasa tulyanika ri13 6-1
res: 91-3-4; kumul tuna riiJ ujar iki13 pa:IJrb}o In.asku h!13anya ma13-
arum: 95-1-2; wruh ika ri13 Sma- ka: 49-7-2
rawi<;li wiphala: 95-1-4; tama titJkah nikana13 su<;larma ri13 usana
sansara ritJ gatya, tyaga ri13 rasa rakwa kal'~o: 56-1-1
sanmata: 97-1-2; <;larmii<;lyak~a hana mata karet}o: 57-1-1
ri13 kasogatan, ... ri13 kac;aiwan: i <;aka pak~a 13r~·o gar.ta dewa
F 3 vso 1 2-6-6-1): Colophon II (v. Adden-
r i 13 D : particle indicating the da on vol. II p. 107)
agent after a verb in the passive r i 13 a- r i 13 a: good judgment
voice: by (v. i, i13, ni, ri) ulahnitJ mac;awita, amet ri13a-ritJa,
pinituha ritJ w!ra bhrtyan panary- anuju smita: Naw 1 a
kil: 9-3-2 r u 13 u: hear (v. rCIJo)
ndan ta knaha ri13 pamihos : Bll a!JrlltJU yan sima sasal).<;lan: Jaya
II vso 2 6 rto 3
r i 13 E : particle indicating the ob- r a 13 i n : shield
ject after a verb in the active raiJin, galah, buntal, tame13 iku
voice: (v. i, i13, ri) prayogakna: Naw 3 a
ndatan dady alupa ritJ anukane rera13in dance: comm. Nag. 91-1
para : 30-1-4 ; nrpaJti males ya- r u 13 u n ( cf. J!u13un)
tha:krarna nitJ artha : 33-1-4 ; masih prapte13 Toya Ru13un Walal).-
rif3 atpada: 37-6-4 ; lana 13jeneki <;lit)an : 29-3-3
ri13 umara : 38-1-4 ; masiha ri13 r a 13 k a h : fence, hedge
kadaiJ: 38-5-3; lawasnira n amuk- ikary Mahi~a Ra13kah atyaya ka-
ti ri13 rat: 41-1-2; sa113ke wruhnira tu:f3kanika: 42-1-2
ritJ kriyantara: 42-5-2; lali ri13 r a 13 k i k : bowed
upakriya: 53-5-3 ; umanek ri13 pitik-itik il} kisa mewed araf3kik:
syandana : 54-1-1 ; hana lali ri13 60-2-4
ulah : 66-4-4 ; wo<;la ri13 atttadi r e 13 k 0 d : dense
trikalapageh: 68-2-4; ndatan ma- tuwi n alas r~kod ri sornyapa-
lupa ri13 kaparahitan : 92-1-2 ; SaiJ <;la13 : 54-3-1
wruh ri13 g!ta: 93-2-4; mengeta r a 13 k a I : scramble up
K (kh)
muwah paduka mpul}ku mopak- WellalJ ika yan pakon nrpati : 16-
~amojar: 49-7-1 1-3
ikil} patJret}o masku hif}anya ma~J sa13 prabhu kumona rikat13.IJ tanah
ka: 49-7-2 ri Malayu : 41-5-3
syapeka musuha kwa ri bhuwana: ri wekasan kinon mareka: 91-2-1
51-7-1 ajfia paduka c;ri maharaja kumo-
mpt1t3kw i Paruha: 64-4-3 naken i para: Batur I vso 6
mpu13ku sth.apaka S3.IJ ma.h.aguru sira S3.IJ kinon asraha : Rnk I rto
panetJguh ni sarat: 78-1-4 3
k eh: much (v. kweh) k ani: hit, touch (v. kanin)
akeh prabhedanya: C 2 gita nan!ndra maiJhela-helaiJdani
K a h uri pan (v. Jiwana, recap. j~er aiJani: 91-3-1
chpt. 9) ken a: hit
niitha ril} Kahuripan: 1-4-2 takwan rakawy ~m! twas: 39-
sa13 c;ri JaiJgalaniitha ri.IJ Kahuri- 1-2
pan: 68-1-2 laku nika pan kenoru : 53-1-3
kasugatan kabajra<.Iaran akrama dudu 13 asakit kene pada : 53-1-4
. . . Kahuripan: 77-2-3 p6h ni13 qyana sama<.li sid<.li
rakryan apatih it} Kahuripan mpu kinenaken (applied) de mah.a-
TaJ:?.<.litJ : Batur I rto 1 sth.apaka : 64-5-4
nagare Kahuripan : F 1 rto 6 pi:ih ny alapkenanira n pawiweka:
kuhaka: rascal
72-1-2
hetunir:an pabafiwal anibaken uca-
anana 13 kujana kuhaka: 1-4-4
J aya Katw3.IJ nama kuhaka: 44- pan aiJ'ene: 91-7-4
stutya ri ji:itJ bhatara Girinatha
1-3
pakenanika: 94-1-3
pama<.lemnira ri kuhakani13 durat-
maka: 92-1-4 wruh aprayoga, kna sikep: Naw
12b
k a h o t : superior tanpa 13ucapakna salah kena ke-
pinakakahot i13 salagan de sa13 wala pateha: Batur III vso 2
prabhu: Naw 4 a knaha riiJ pamihos : Ell II vso 2
lobhe!J kaot, - lewih, -miyat (de- knaha ta hiya ri13 pamujasat~ah:
coration) : comm. Nag. 18-3 Kbg I rto 6
Kah was tuhun paknanik3.IJ napu13sa de Sat}
KaQ<;lis Kahwas ManaiJkabwa: upapatti samudaya: charter of
13-1-3 Walan<.Iit, Casparis, Inscr. Ned.
kahala: trumpet (v. kala) Ind. p. 55
ghiirt).a 13 kahala <;aiJka len pa- tan kaknana sa13 wi~aya punpunan
daha: 65-1-2 S3.IJ hyatJ sarwa<.Iarma ri pam<.Ia.13
k a· u m, men of religion, Muham- taiJhiran : Sdh 5 vso 2
medan : comm. Sdh 4 vso 1 kabyet karma knanya ... amuktya
ken I: cloth, kain (v. Stutt, Inscr. phalani13 pataka: Sdh vso 6
N .I. p. 16, recap. chpt. 4) k a n n a h (better reading : karnah,
abalut ri matalupa ken: 34-1-2 v. enah): situated
k e n II : ancient title (v. comm. kannah lor-kidul: 8-2-3
Nag. 81-3, cf. kryan, rakryan, kannah wetan : 8-4-1
rake) anyat kannah kidul : 9-3-3
k on: order kannah dak~ina: 12-2-4
jenek lumihat iiJ kara13: 22-4-4 kweh para kaki 13uniweh paret:t-
paltiJh tambalk Kara13 Bogem: Kbg dal) : 32-6-3
rto 2 para kaky atUJ3gu batur i Tatun
k a r a 13 II : yard with trees, area makadon enaka: Batur II verso 3
n:ikanar} kat'al} :Salkuwu-kuww a- kun6J ~ pa:ra kalky 3ll)i-
keh: 12-6-2 riiJa ri SaiJ hyatJ ma~Jc;!ala: Batur
kar<UJ kopek: rural communities II verso 5
without sawahs, comm. Nag. 78- kaki: grmdfather: Jaya 5 rto 2
6 ; oomm. Sdh plate 4 vso (v. haipa)
kara13 III, a13aral): fancy k u k u h: firm, settled; Ma13uku-
pac;!a kary aiJaral), Smara manu- han : ,King" of agriculturists,
run maJbaficooa sireki hi<;lepnya: classification (comm. Biluluk
33-3-3 charters)
karu13: boar k ike n (cf. kinkin)
karul)nya maso : 52-3-1 i Watu Kiken ri13 MatafijUJ3: 18-
nahan part).ah ta~Jc;!a rakarayan 6-4
iiJ Burawan masamuha, mua13 k e k e r: encircle ( cf. SetJker, se1JkO)
ikana13 rama i Tafi, mama13an yapwan lewih sake13 pahi13a knana
ma13inum majnu, maskar, masiwo, lewihnya de SatJ makekeranya
mal)igel, manawu13 kartUJ, hayam, (have the privilege thereof) : F 9
kapwa mahyun t~c;!a rakarayan rto 2
maguyuguywan nikanal) rama: k i k u k: awkward
Ta:ji clta.rter, OJO p. 30, 901 akikuk i dusun: 95-1-1
riijama13<;a kadyal)ganil) ... karu13 k u k u d : c~owd together
pulih pjah anirara: Sdh 5 vso 7 hetunyakukud umusi te13ah ma-
Karu13 Kalah, ,King" of butchers, timbun: 50-4-4
classification: comm. Biluluk Kukutu
dharlt:ers, Add. Corr. ref. to vol. Ferry 5 vso 1
IV p. 203 k i k i s : plaited bamboo ( ?)
k u r a 13 : deficient wec;maneka kikis tinaip naJtar ika-
saha wic;!.i wic;!.anasil) lwir saji lwa: 26-2-2
krama tan kufat3 : 70-1-3 k u k us: steam, smoke (v. kumu-
milwa 13 akura13 upajiwa: 89-2-2 kus)
aretu kuratJ prahasana: 95-1-2 tapi kukusan (steaming basket)
kura13 kawotnya kapayul)a de SatJ haru dal) c;!.ula13 uswan: 60-3-3 (v.
lotiiti <;rdc;la maca : c 2 illustration no. VII in vol. IV)
k e r i l3: left (opp. right) sira 13ukusaken dupa krtahanil}
hiliran kanaka 2, sama kanan jagat: Rpg 16 b
keri13, samiran ~weta rakta 2, k i k i 1: a land measure
curiga kaprawiran mlll)gwil) har- pasawahane sajUJ3 babatan saki-
sa: Naw 11 b kit : Kbg rto 3
k ~ k a: setllior brother, old ( ?) Kukap
pinametaken ... udiihara~Ja. guru suc;!arma haji ... i Kukap: 73-3-4
kaka (maiSters of yore ?) : Jaya 5 K u k u b (v. comm. Batur)
vso 5 tal) ma~Jc;!ala MUla-Sagara Kukub
k a k i: grandfather, Father, friar purwasthitinyeniwo: 78-7-1
mukya l3 alnaWa:rJ 'S31} lmiki pUI}- m~c;lala riiJ Kukub : J aya 4 vso 5
kwil) Nadi: 12-1-3 k ad i: like
p (ph) - c;l (dh, c;lh) - j (jh) - y - fi. - m - g (gh) - b (bh) - t ( th) - I) (n)
200 GLOSSARY AND INDEX
i <;aka pak~a :t}fl3D ghana dewa <;akabda .... d:iwac;a nn>ati mu-
(2-6-6-1): c 2 waih amati durjana: 42-1-1
wiku muleha ri:t} dewa, dewa mu- diwac;a ny antuknir~ swahpada:
leha ri:t} hya:t}: Rpg 17a 43-1-2
d e w i : goddess kala c;Iawuh tiga ta13 d:iwac;a ri
WijayottWJga.dewi: 2-2-3 panac;Iah nfPaJI:i : 58-3-1
Dewi 'da: 6-2-3 ri:t} <;aka diwac;a mac;irah wan:ta :
PrajiHii>aramitakya SaJI3 maka Ja- 63-2-3
yendradewi : 46-1-3 bhyoma rasarka <;aka diwac;anya :
d wan: aim, purpose (v. don) 80-2-3
ryalas ika d:inwan: 61-1-4 priipta 13 diwa91 kapi13 padbelas :
d u w a n: rural community (?, cf. 84-1-1
wadwa ?, v. duhan) c;ubhadiwac;a piirt:J.acandrama : 94-
ma113kana lwirnya ika:t} umulah- 2-1
ula:h (ika:t}) anugraha c;ri mahara- acurilrJa killa:t}syan rikalanyamiija
ja irikatJ diiwan irJ Biri: OJO II dac;arc;Ia diwac;a piirwapara : F 9
p. 182, ± 1200 rto 3
rama para duwan i padlegan: De wac; a sa n a: v. notes Raja-
OJO II p. 151, 1116 paJtigut,lc;lala
yatika tan tama irika:t} rama lima d e w a s w a: divine property
dttwan i dalam thani Panum- dewaswadinya tatan purugen ika :
haJ13an (Palampitan, Kamburan, 85-2-4
Padag<lilJan, Byetan, Kidul-ni:t}- d e w a w a 13 c; a : divine family
pasar): OJO II p. 161, Plumba- c;ri maharaja pra:bhu dewawa113c;a:
:t}an 1040 Sdih 4 rto 2
d e w a n: sugar-palm tapper: d w a 1: sell, sale (v. dol)
comm. Nag. 18-2 ( cf. handiwa) ri sawuluni13 dwal : F 9 rto 1
d w a r a: doorway = 9 d w i p a : land, country
kulwan di dwarawaktra: 8-1-2 huwus rab<;la:!} dwipantara sumi-
lor nil} dwara : 9-2-4 wi: 15-3-1
ri dwara' -dri-padendu (9-7-2-1) : :!}hit} Jambudwipa lawan Yawa:
17-6-3 83-2-2
dwaratic;obh:ita: 37-1-2 J ambudwipa Kamboja Cina : 83-
dwarenapi sawawa lwir c;Iwaja: 4-2
84-6-3 teke13 Yawadwipa samama: c 1
lak~ananira tna113kana yata dwara- d w a pa r a : third world-period
niffirJanukara (way, cause) nama rika:t} dwapara :t}iini prabhu : 43-
bhatara ~ri Wi~l).Uwarc;Iana: F 1 1-1
vso 5 d e w a p r a b h u : divine King
d a w u t: pull up (v. dahut) ~a :!} loka dewaprabhu: 43-
PaJ13gt113nya dinawut : 87-3·1 1-4
dawata: expanse (v. c;Iawata, cf. tus ni tusnira paQa:ikachatra de-
warata) waprabhu : 43-4-4
pel3anrule wetan sadawa:ta anutug dwaja.: banner (v. c;Iwaja)
sagara pisan : Kbg rto 2 d w i j a: priest, member of one of
d e w a t a : god, d e w a ti : goddess the four denominations: = 8
saksat dewata-dewati: 27-1-2 wetan 5at3 dwija <;aiwa: 12-1-2
diw~c;a: time 8aiJ caturac;rama pramuka sa13
T (th)
mata11UJ tuhu wany aprat} : 97- hana hanagiha tahil il} Rna.nal).QR
3-1 hananandu hatuku latek: Bll III
titiga setya kat} Qil}in, sadu kapil} rto-3 · ·
kalihnya, kapilJ tiga tuhu : lwir luputa riiJ. palawatJ tahil, sakal-
il}kru} tuhu karepe, tansah ca43lJ wiranil} rajakarya: Slm I rto 4
iiJ kayun, nora gitJsir i13 Sat}gup lemah i u13sun tanpa tahil: Jaya
ne13gih, tan rumasa yen ga<;l.ah, i1J 5 rto 5
pat}wasanipun : Rkp: 1 luputa ri13 jalal} palawat}, taker
tahen: tree, wood turun maka13uni tahil sakalwira-
aliiJ.<JUlJRn tahen ag&J: 53-3-1 nil} titisara luputa: Ktd rto 6
s6.3kan poryat} gatarasa tahenya: t i h a '3: stand ready (v. tiy3113)
61-3-2 efi j il} atih3J13 : 58-2-1
sa13 lwir agni sake~} tahen : Arjw patih TihatJ (cod.: Tikat}) : 72-
comm. Nag. 1-2 5-3
t u han: master ( cf. tuwan) tan: not (v. tansah, tanpa, taupe-
ikRI} amwat} tuhan ri13 yawabap : gat, tan13eh, tatan, tapwan)
9-2-2 mu13gwi'3 dalem tan kasah : 12-
tuhan i wadihati . . . tuhan i 2-3 ; <Jirotsaha tan lalana: 12-4-3 ;
makudur: Lintakan 919, K.O. tan waman: 12-5-3; 76-4-4; 78-
p. 2 6-1; 84-·7-2; ri Same<Ja'3 Tirem
tuhan nil} kanayakan . . . tuhan tan kasah : 14-1-1 ; sasiki tatwa-
ni13 wadwa raray . . . tuhan nil} nya tan adoh: 15-2-4; hinila-
kalula ... tuhan nil} manapal ... : hilan swakarya jaga dona, tan
Casp. Pras. Ind. II, p. 226, 232, swa13 alaha: 16-1-2; apituwin
234 ajfia hajya tan asi13 saparana tika:
t e h e r: at once, next 16-2-2; yan tan maiJka mare'3
teher daridra musira '3 kuti IJ. Phalah: 17-5-1; tan len saiJ kawi:
l)arbaru: 35-3-4 17-8-2; atutur asewa tan salah:
;a13 c;ri Jfianawi<Ji 'n lumakwani 17-9-1; tan madoh: 12-2-4; 17-
teher mabrahmayajfia 'n pamiija: 10-2; 17-11-2; 18-7-2; 68-3-3;
67-3-4 tan kary ii'3 ErmaiJ.ik towi: 18-
wrd<Ja sumantry upasaka '3 a- 7-3 ; tan mare Kuta Bacok: 22-
bhiimi-c;ud<;Ia teher aprat~ta 'n 5-1; tan IJeh yan c~ritan: 25-1-1;
inutus : 80-2-4 32-6-1 ; sampun <;IatRIJ tan maso-
a juga li13nirateher umantuk we : 26-1-1 ; tan tuiJgal tikanatJ
adada-dadakan: 91-4-4 wilac;a: 27-2-1 ; adbhuta kadi tan
ateher pepedaken : Bll I vso-6 i rat: 28-2-4; c;oka tan ari siwu-
t e a s : sacred centre of rural conl- hen : 29-1-1 ; s<:ik <JataiJ tan
munity: comm. Slm ( cf. twas) hinundRIJ : 30-2-3 ; tan atutur i
t a h i 1: due, charge (originally: tutur: 32-3-3 ; sesini manahnira
measure of gold or silver) tan tineiJot : 33-2-2 ; tan adoh : 36-
ma.kal}uni tahil padugi luputa: 2-2 ; 59-3-3 ; puC311Jnya tan kram
Bll II vso-2 asamun : 37-5-3 ; tan ary akusi-
lupute13 tahil jajalukan sa13u kan: 37-5-4; tan wuwusen: 38-
pa13isi kaiJ.<;I.i : Bll II vso-4 2-1 ; 58-3-4 ; mara tan Rl}ga cara
ka13 anampak tahil i13 anana"IJ.<;I.a panasara : 38-4-3 ; tafi calana : 39-
hananandu hatuku latek: Bll III 3-4; satanah i Yawa bhakti tan
rto-1 · · salah: 42-2-4 ; n~pati tan pra-
mada luput i13 mada: 42-3-1 ; tan arasuk: 91-7-1; sinu13an suka
wwanten karetJo: 43-4-1; hayu- kadi tan i rat: 91-9-3; tan wuwu-
nya tan dadi lana: 44-3-4; mami- sen stutinya: 91-9-4; tan len
san pan:ah niran tan madoh : 46- prarthana haywani13 bhuwana :
2-2; tan hanoli: 47-2-4; tan hana 94-1-4 ; kathamapi tan tame la113o :
wiro<;la: 50-6-2; marek tan e!Jgi: 94-4-1 ; tan karaketan i13 ulah :
50-6-4 ; yan dinon tan murud : 95-2-1 ; wuta tuli tan wruh i13 c;ri:
51-1-4; tan hana muwah nayanu~ 95-2-2; tan umur atilar: 95-2-4;
gegen: 51-2-3; 13ga nika tan tan pahi wwa13 ata~ giri: 95-
suc;ila ta kune13: 53-5-3; tekwan 3-1 ; tan tetes tan tut i13 tutur:
rakwa sir~a<;li~tita c;arira tan 96-2-1 ; apan tan tame13 guru
hana waneh: 56-1-3; Ak~obhya laghu pasa13an : C 2 ; andikaniJ:30J:3
pratime ruhur makuta tan hano- tan anani WOJ:3 pati-pati aJ:3alapa
lyahetika: 56-2-3 ; i hiri13 n-rpati saki13 babaneh : Slm 2 rto-2 ; tan
'n tan adoh : 58-3-3 ; tan aren: anani!J aJ13lara13ana . . . tan anani13
59-7-4; n-rpati tan alawas ri13 aniJ:3kah-ani13kuha: Ktd 1392
rajya: 61-1-1; tan len go!Jni13 verso
byaya: 63-3-4; tan pakawan<;lyan: ton: see (v. tonton, pinton)
67-1-2 : tan la13ghyana: 68-3-1 ; katonanira kadi Bhatara: 7-2-4
kawruhana ni!J rat dlaha tan li!J- awarl! ~guh katon denika13 ryak:
gara: 68-5-3: asir~ lwir ni13 saji 26-2-3
krama tan kura.ry : 70-1-3 ; tan likita tinonaken rasika: 35-2-4
satr~t:ta masih i13 samastabhu- katon kottaman c;ri narendra: 49-
wana: 71-1-3; hastapada haji 5-3
donika tan len : 72-4-2 ; tan hana salahac;a kawe13an siranton ri
kasi13hit i13 hati: 73-1-2; tan dadi mok~e13 hya13: 57-3-4
pak~apata: 73-1-3 ; tan pramada: sahaja lali n katon pijer anona
75-1-2; 79-3-3; tan mukti pha- juga 13 kinire: 59-6-4
lanil3 swakarya : 75-1-4 ; tan karya ti~kahni13 pasabhan ... tinonya:
Sphatike Hy<IJI3: 76-2-1; Pawitra 66-4-2
mwa13 Butun tan kasah : 78-1-2 ; makadon katona tayani!J durat-
milw a13 sima ta(na)prati~ta: 78- maka : 80-4-1
2-2; tan karya13 Kawiri: 78-4-4; ton tal3 parajana ... tanpa sela
tan karya13 Sukayajfia: 78-7-2; manonton : 84-6-1
umiwo karya tan lamba-lamba: yan taya bhrtya katon waya nika
79-2-3 ; kutinya tan wicaritan : paranii~a tekiiJ:3reweka: 89-2-3
80-1-4 ; tan wismrtya nir~ cara- hetunika~ tumon pa<;la kamanu-
<;ligama: 81-1-4; don i13 homan ri ~an: 91-8-4
tan lamlama ni sabala sa~ c;ri mokta 13 klec;a ketan katona
natha: 85-2-1 ; haywa!Jambah ri 13uniweh winuwusana tika sa13
tan lakwanira: 85-2-3 ; tan wawa13 sada marek : 92-2-4
umantuk amwit i dalem: 88-1-1; yan hana WWa!J tan wruheriya,
e kita haywa tan tuhu susatya: kadyat}gani!J k-rmi tan manon :
88-2-2 : tan atUt:J.QUIJ~ amara- Naw Sa
dec;a: 88-3-3 ; tan hana n nele- than i, tan i: peasants' land (v.
wata: 88-5-3 ; tan salah anuta : note 4-2-4)
89-3-2 ; tan dady ami<;li ri salah : wihikan i solahi13 thani : 4-2-4
90-5-3 ; tan sipi wagusnira telas salwirni13 paranii~a tulya nika
U:n teka.IJ nii~a Tafiju13 Nagara: ril} tri witana matiit padu : 89-4-2
13-2-3 -tar a: suffix: very (v. note 50-
maka pramuka ta ri Tafiju13 Purl 1-4)
(v. Bakula Pura): 14-1-4 kaywanyadbhutatara: 50-1-4
Sri TafijU13, poem: comm. Nag. t a r a : help, carrying on
69-3 <;ri Ha.riwa13<;a warc;lana tara: F 1
t u fi j u 13: lotus (Nymphaea) vso 3
i f,)ampar i PatufijU13an: 22-1-1 t a r a: star, Tara: comm. Ferry
ri Patufiju113an kasela13 it} bala: pl. 5
22-2-4 lwir tara graha: 12-6-3
ahawan ri Halses i Barat3 ri t a r i : ask for advice
Patufiju13an: 31-6-3 mantri wrc;lah tan adoh, pataryan
wna.IJ asumpi13 tufiju13 siniwak: haji hika: Naw 18 b
Sdh 5 vso 1, 1269 tar u: tree
wali kemba.IJ i pi:i13 tutufiju13: Sdh santosarja sarajya lir taru maki!J,
5 vso 4 sec;l~, muwah kawarsan: Rkp 10
ri Taballll3 ri Tufiju13 Kute: 14- tira: beach
1-3 ahawan i tirani13 pasir: 17-6-2
t a n a y a: child, son mahawan i tiranil} pasir: 22-1-1
ayonija tanaya tekap <;ri Girindra i tirani13 pasir : 22-3-1, 22-3-4
praka<;a: 40-1-2 t}kaneiJ sagaratira kulwan : 25-1-3
bhatar:adrindratanaya: 44-3-1 bwat-ranten . . . i tiranika pina-
<;ri nrpati . . . saha tanaya clara rigi : 32-5-2
sadara: 65-2-1 t i r u: imitate (v. tiron)
t a n e m : plant, cultivate yukti satirun : 10-3-4
jrah nagapuspa tanemanya: 37- k~adpadanira satirun : 38-4-4
4-2 tumirwa sa13 atitaraja ril} usana:
t e n u 13 : magic, divination 42-3-4
Ol).c;lomohi i13 tegese, pafijatJjiwa astw anirwa lawas bhatara Rawi
puniku, pandelegan ka.IJ 13ulah Candrama: 92-3-3 ·
ne13gih, tenU13 gegeri13 ika: Rkp 6 t e r e h : I drip, II issue ( cf. tus)
t an 13 e h : long, not nearly reached malar katerehana salah sasiki
tan 13eh yafi caritan: 25-1-1 <;ilanya :~ N aw 22 b
tan 13eh yadi caritan : 32-6-1 Tirah
t u c c h a : despised (people) iku wruhane para mantrit} Tirah:
kujanmatraya, na13 Cal).c;lala Me- Kbg recto 1
leca Tucca: 81-4-4 t i ron: ancient title, office of
tri: three (Court) scholar, magician (v.
go gendu tri (9-7-1-3) lawan tiru, sirik, comm. F)
<;;akabda : 43-1-2 buja13ga arya matJuri lawan, arya
ri13 <;;aka rna try arul).a (1-3-12): leka Ian maliye, arya jamba
47-3-1 puniku, arya tiron arya papati ;
ri13 Qaka tri tanu rawi (3-8-12): arya tiron punika, binubuhan
61-2-1 Sagtll3 i13 pakarya : Rkp 5
try atJin ina <;aka (3-5-12): 71- punika wa13en it} mantri, bujat3ga
1-1 arya tiron, atJrapetken ka!J areiJ-
pat mwa13 tri katJ dina lawasira: gatJ n~gih, Ian anjagani lagani13
87-2-4 m~sah: Rkp 6-7
pac;la tu~ta tika13 parama j ana : 28- pikandel atata tut ~tani13 na-
3-4; m~c;lala tika1} i Gec;le: 32- gara: 12-1-1
2-3; madulur tika!J ratha: 35-1-2; i Teba len J;)armafYraya tumut:
tika13 sa Yawabhumi: 41-1-2; 13-1-2
tika13 digantara: 42-2-1 ; awa satanah kapwa mateh anut: 13-
tika!J jagat alilaJ13: 45-1-1; ares 2-2
tika13 jagat: 48-2-4; acala Pawitra taya ri13 usana Bodc;la mara rakwa
tika!J pinaran: 58-1-3; kadi tini- sambhawa tinut: 16-2-4
tah tika13 lumari : 59-3-1 ; ti.k:uJ tumut akirti ri13 jagat: 17-1-4
bhata mantri : 59-4-4; tucapa atut wanalaris: 17-6-3
tika!J wwa13 : 59-5-1 ; i wuri tikaJ!3 muwah tumut i haji: 17-7-3
mamiku-mikul abwat: 60-2-1; tumut a13l~tl!J: 17-8-1
tanpegat tika13 c;lana: 66-3-2; na~J 13aran ika rinifici tut hawan: 17-
de<;e13 PulUlJan tika!J pasalahan 9-4
kul).c;li : 68-4-2 ; sa13 patih Dami tUt margami.irwa: 18-6-4
tika~J yuwamantri: 72-5-1; yan matut alas i tirani13 pasir: 22-3-1
hana murka tika13 sinegehan : 89- dumadak anut i simpa13 it} hawan :
1-3; milwa 13 akura13 upajiwa 22-5-1
tika13 nagara: 89-2-2; prapta tutur nika 'n tut i tata : 32-3-3
tika13 tac;lah uttama: 89-4-3; ~Yi tut henu 13i.iny a13ulwan: 34-4-4
ghra tika!J humarep-harepaken anuluy atut c;lamarga: 35-1-2
atitah: 89-4-4; mina lawan tikal} sawatek-wateknira tumi.it 36-1-2
andah : 89-5-2 teke13 ni.i~ntara mani.it: 44-2-3
t u k ~ 13 : v. Patuka~Jan kapwatut manah ika: 50-6-2
t e k a 13: that there, now (v. ikal}) aburw anut haril).a mafija13an: 53-
mwaJ13 tek3113 batur: 11-2-2; fijrah 1-1
teka13 wijil it} kulala: 11-2-3; len tinut inusinuya : 53-4-4
teka13 nu~a TafijU13 Nagara: 13- tinut maJ13udidi13 : 53-5-2
2-3 ; kuna!J teka13 nt19a Mac;lura : tumut at3iwo kawahyan: 53-5-3
15-2-1; tekaaJ kuti Ratnapal}kaja: mani.it burwan si13 a13de takut:
17-10-3; astam teka~J bhayalJkari: 54-1-3
18-5-4; mwa13 tek3113 parimana: anut riyatry ~ilayli: 54-2-2
62-1-1; sampun atitah teka~J tini.it saglisnya denil} kuda: 54-
sabhanindita : 64-1-1 ; lor tekaq 3-2
taratag: 64-2-2 ; sars6k teka~J tUt jural} secca nii:J twas gin&}:
ani13ha-nil}hali : 66-4-1 ; mwaJJ 57-6-4
tek3113 ri Bhayala13o: 74-1-4; len sabhartr sabhrtya tumut : 59-4-2
teka!J Puca13an : 78-1-2 ; fYri na- a13idul tUt marga: 61-3-1
the Sthana teka~J rawa ri Kapu- jalac;li jinajah tUt pi13gir: 61-3-4
lu13an : 82-2-3 ; teka~J balagal).a: mudra mantra japanut uccara
85-1-1 minusti : 64-4-4
te k i 13: this here, now (v. iki13) anuj~. nrpati karwa 5alJ priya
13kan tekil} maparab Prapafica: tumut: 71-2-2
17-8-1 sap()h nil} agama tini.it: 73-1-2
madum sthana tekil} wwa13 a- anut fYasana 'Yri narendra: 79-2-4
kweh: 18-8-4 Baly amateh anut i sacaranil}
ttlt: follow Yawabhi.imi: 79-3-1
anut brata: 3-1-2 penan <;ri narendra pranuha tumut
temhe nil} <;lapur mwlll} juru ku- ~e!J ~ya tamah (emendart:ion
wu tumam~ sfunya: 40-4-4 of: w~ye tama): Naw 21b
altilbrata ku~ tam~ w&la: 83- t e m a h : appearance
3-3 remahnirel} jagat : 1-1-4
kathamalpi tan tame 13113o: 94-4-1 matemah pralbhuttama : 1-5-1
tama sa.nsatra ri1J gatya tyaga rif} Prajfiap3:ralmiJt:a temahnira n u-
rasa 'sanmalta: W -1-2 ma:ntuk ri13 mahaibud-<]aloka : 67-
prat}tlya wahu tu.nlrJ tama : 97-3-1 2-2
·tan il:a.metJ guru laghu pasall3an : tanpa temahawiwada ltumuse sa-
C2 tusnira hetem: 73-2-4
amlek ga.nJda.nirJ dupa. i·IJ c;aJhha ... kweh sakterika wi.nahan temah-
tuwi tumama sirecika: Naw 18a nya tu~ta : 90-2-2
apan iku WDaJ} katama ktmu hit} Tumiha13 (v. tihalt})
kum-kuna: Bllll Ito 2 (inherited) i Tumih311J PMJ.ak mwaJ3 i BaraJt :
tan katamana deni winawa sal} 13-1-4
manai(k) katri~i : F 5 vso 5 t a m an : (Royal) enclosure, domain
t e m u : I : meet, find; II : mar.riage anuta saramtani13 warga taman
{v. Patemwa:n) sabhurni : Kbg verso
p31temu ·5a:IJ ·na1ha : 6-1-4 juru taman: oomm. Kbg
·ri katemwan i13 <]ana: 7-2-2 Temon
sira 'n atemwa : 7-4-4 Ferry 5 rto 1
citta:!3'kwi ;rasiJka 'n ka.temwa: 29- tam r a: bronze (v. tambra)
2-1 pra¢sti .... mUIJgwe salah siki-
lanawelas manemu duhka: 37-6-4 nil} tamra riptopala. : F 3 vso 6
a~paran ·ta pasegeha temun : 38-5-4 tamta:m: passion
ndan raJkweki n altemu : 46-2-1 nora kasall}~yanira 'n anamtami
tumemwa 13 hita wrdQ.ya nil} suka (rea:1izing his pleasure) sa-
pan-Q.itatwa : 49-7-3 kalha.r~ mamh: 17-2-2
si m311Jlawana Q.anna gegwa;na ta:mtam tan arutur i tutur : 32-3-3
malar tumemwa 13 hayu : 51-3-4 titik tantri taltet) tatwa, tutun
yank atemwa: 51-7-3 ta.mta.m titJ:ir titih: 96-2-2
katemu tal} kulawan<]w apupul: T am t a m a: name of company of
59-1-3 guardsmen, •recap. chpt. 8
Q.anna 1kasogait:an kawinayanu le- ndi haran rowlas bale . . . . <;u-
pass .... Patemwan: 76-4-1 bhanimita, Tamtaman, Suminlal} :
yata 'n katemwa ·salhananukani Naw 14a
sa.phalla : 89-1-3 Times
3ip3Jll ilru katama ktmu it} kuna- ri13 La.mpes ri Times : 19-1-3
kuna : Bll I rto 2 tamisra: darkness
saJI}'kan!irJ ujar irika ta yan katemu batJ un .ta:misra : 7-1-2
sor i patle;;a saltlla!sanaik: Jaya 6 Tumasik (c£. tasik)
rto4 ri TumaJSik ri S311Jhy31J Huju13:
remu pa13Billlt:en : weddiing : recap. 14-2-3
chpt. 2 B-2/4 intrord.. tamwi: (?)
pinta pa:laku salwiranya kewala a:weh patu.mbaJk tamwi ( ?) : Sdh 3
kaltkmwa ri mput)ku <]3li"trui<]~a rto 2
juga: Sd!h 5 rt.o 2 tamp a: receive (cf. sampak, am-
tamah: low passion pak)
a:sret lari nf1>3lti 'n aglis apan tu- t3ka 'n tembe 00} <;lapu1" mwal}
mampa (descending) : 34-2-1 junt kuwu: 40-4-4
ka<;le~galha ta hiya deniiiJ panam- tembeyanya <;;akabda : 94-3-2
pan sa9e~<;la.rUl} amomotot: Bll I t a m b e h : the more
rto 3 pa<;lewer matarnibeh swakarya :
t a m p o: double distilled rice wine 63-4-4
twak nyU. ·twak siwarlan a:rak hano satya hhakti nika mat}kin atam-
kilalJ brem, mw~ tampo : 90-3-3 beh: 72-6-3
t u m p a: in terraces Pra:jnaparamitapuri hafiaJr pana-
tii1Jkahnyeki tinwnpa-tumpa : 8- mooh (addition): 74-1-3
6-2 t i m b u n : accumulate
ri jro nata:mika. tinumpa-tumpa: umusi t6}a!h matimbun : 50-4-4
37-1-3 dudw 3ll3 mall}ebek umut}gwiil} ba-
teka.J tarata:g pin~k mider amiir- ciaJa!h alllimbun : 84-6-4
watumpa-tumpe wugat : 64-2-2 tam bra: rbrOllJZe (v. ta:mrn)
Hmpuh: plunge ri para warga ri W al~<;lit tinam-
niiha.n ka.tma:hanyan dadi WWal} ri braken ·rajamiidra mdikaci ta-
huwusnyan tumempuh ri13 ma- lampa:kaniora bhatara hya13 Wkas-
harorawa: Sdh 7 rto 6 iii}-Suka ... denil} kalbayan Made :
tamp a: k: prinlt:, mark (cf. tapa:k) Wid vso
nugrahanya: sustU3kul, tampak t a m b a r a : not open, taibooed (?
waja (pattern), ga:ru<;la marep: cf. bara)
Naw 13a Wfla:IJ a1JW1lba!h ·k3lf3 tambara (taJn
ka:sugalta.n kabajra9aran akrama bara ?), WlDaJ13 tanpa larapa:n, iti
.... Ta:mpak :Quri: 77-1-4 nugraha kac;ewan: N aJW 4b
t a m p ·e k : thmw upon tambak: dam
tampekana daha:na kaTuwat papa- hibekan syandanomwat maltamrbak
nil} bhiiwana: Rpg 14b (bloclcin;g up): 18-1-2
Tum p e k: Saturday (v. Umpek) ralhi.na muwalh ri Tambak i Ra-
Turn ape 1 (v. tapel) but-Wayuha: 55-3-1
c;ri oath~ Tumapel : 65-4-3 ww3113 ·i13 1ebuh atambak i tambia}
su<;larma haji Tumapel: 73-3-2 atip : 59-5-1
Tumapel akya rajya9rita: F 1 Tambak-Laleyan (kasugaJtan ka-
V!SO 2 ( S ilJo<lisafli) bajra<;la:ran akrama): 77-3-3
ltampyal: strike bhiiminira samasa:nak i13 Rknek
tampyal i kiwan uwa!h i tl}enan: ka13 lmladan den11J akuwu riiJ}
Bll I vso 5 Tambak: Rnik I rto
tam b a: cure sira SalJ a111den it} Tambak: Rnk
tan kna ta:mba:nana, sadaJkala pa- II rto 3
takalha : Rpg 17b kar31lJe patih tamba(k) Kara13
Tumbu Bogem : Kbg rto 2
ri Tumbu len Habet : 22-5-2 a13haturakna ta hiya hacan, bobot
tam be: fivst (v. tembay) sewu sara:hi a:tambak, sesane tam-
tambeni13 kaha:wan : 17-10-1 bake kahaturerit}O!J : Kbg rto 5, 6
tugw .a!Jgoh nika tambay i13 jana Tambak: Ferry 5 rto 1
paqares mintare13 swasana : 68- tum b a k: lance (v. comm. Naw
5-1 3a)
t em be: first (v. tembay) ikClllJ balatri saJha tumbak : 53-2-1
s (c;, l?)
s a : I : one, II : ailltogether, III : wi!Vh. i •sajfia ·S<llJ mrapati : 16-4-3; sa-
sadegira: 1-5-2; sa Y awabhiimi : wiku sada .... aweh resep: 16-
1-5-2; solahim:3 thani : 4-2-4; yawat 4-4 ; tal} anyaJbhiimi sakahfunban.
sa:bhiimi Jawa: 4-2-4; sapa<;Ia i13 Yawapuri: 16-5-1; aJlllateh i
madudwan : 6-4-3 ; sahane bhu- sajna SCllJ nr~>ati: 16-5-2; dinon
wana : 7-1-2; grama s'abhiimi : 7- wi<;irl).a sahana: 16-5-3; anamta-
1-4 ; 'SakraJllla : 7-1-4 ; saniruktya- mi suka ·sa:kahar~ni13 mana:h: 17-
nira : 7-4-3 ; pa13 ucapilJ sanagara : 2-2; kany:a si13 rahajo13 .... pini-
7-4-3 ; sabhuwana: 8-3-4; ikanaJ13 lih saSaJll1bhawa: 17-2-3; salwa
sapal).ta titllitah : 8-6-2 ; a<;ryaru- ni13 Y awalbhumi tulya nagari sa-
hur sopaciira : 9-4-3 ; S3113apasatJ- siki : 17-3-1 ; sal wirni13 paranii~a :
guhan sakaparek: 10-1-2; kaman- 17-3-3 ; tikalJ wanadri saihaoonya :
tryanlim:3 aimaltya 11~ sanagara : 17-3-4; iniri13 i13 sanagara: 17-6-
10-2-1 ; yukti saltirun : 10-3-4; 1 ; mahas-alhas ri Lamaj aJ13 a13ittUJ
ka~adpadainira sa1lirun : 38-4-4 ; sakendriyan: 17-7-2; sakweh <;ri
sa:ha yugala saputraputrika: 11- Yawaraja sapriya .... saJbhfl:ya-
1-3; sa:kwehnitJ ~ha: 11-2-1; wahana .... mantrr:i 1tanda sa Wil-
k~atriya man!tri pu~Jga'Wa sa;gotra watikta : 17-7-4I 5 ; s~kweh saq
<;ri narendra: 12-1-4 ; bheda ri wiku Bodc.la: 17-8-4; sapara na-
sakuwu-kuwu: 12-5-4; sa:kuwu- raipati : 17-9-2; de<;a sakamarga :
kuww •aJkweh ma:dudwan halep: 17-9-4; salwani13 rajamarga: 18-
12-6-2; watek bhiimi Malayu sa- 1-2; tuHs ilka dudii ri13 samantri-
ta:nah ka:pwamateh aniit: 13-2-2; samantri: 18-2-2; salwimi13 pUI}-
pramuka sakahawat ksol).l riMa- ga:wa: 18-4-3; sakwehni13 peka-
layu: 13-1-1; ik3113 sakahawat Pa- bhary.a: 18-4-4; saham mawwat
hary praJmuka ·tatJ Huju13 Medin!: bhaJkta: 20-1-1; sade<;a wi~aye13
14-2-1; ri K:anjap 'i Niran sanii- I<;anabajra: 20-1-2; sakweh sa13
~ii:pupul : 14-2-4 ; sawetan ikan<l1J paramantri : 25-2-1 ; sakwehnr13
tana:h Ja;wa : 14-3-1 ; ta.t} i Gurun jajahan: 26-1-2; 30-2-3; sa Ya-
sanii~a: 14-4-1; U<;la makatraya- wak~iti: 28-1-4; salwirika.t} para-
c.li nikaoory sanii~apupul : 14-4-4; kawi : 28-3-3; sahana tu~tan si-
ikaJ13 saka sanii~a-nii~a: 14-5-1; nii!Jan suwa:stra: 30-2-4; ikary
kJOtsahan .... ri saJka!haywa:nya n wi<;li wic.Iana sa:krama telas genep :
iniwo : 15-3-3 ; asi13 saparana ttika : 31-3-1; se~tani twas ginotJ: 31-4-
16-2-2; sa,kulwan ikanary tanah 1 ; a:si13 sakapar& prade<;a pina-
Jawa kaJbeh : 16-2-3 ; sawetan i13 ran: 31-4-2; seccamaca-maca: 32-
Yawac.lara: 16-3-1; lumakwaken 4-2; salwir i bhinuktinira: 33-
m6rJeta ri13 alawas atpadet) l3.13o: rap aryadikara, sor mkryan tu-
94-2-4 m~gufJ, mapan wus tumel)g"U13 :
tyaga ril} rasa sanmata: 97-1-2 Naw lOa
san nib h a (Skrt: sarpnibha): re- aoor (vanquish) tan kasor: Naw
sembling 12b
wr~ti •syandana sannibha : F 1 tumunda Wirana1lha Wirntanu
V'SO 2 soso~ WOl} Wi~l).uwar<;lana,
s i n a 13 : open (c£. Sumitl3llJ) a13 upaca:ra reh rakryan j uru pa13a-
sakatamka sitll3il} patJha:repn11} sa- la:san: N aw 14b
J>al:lta: 18-4-4 i pil)·sorny ajna paduka ~ri ma:ha-
<;ac i raja: F 3 vso 4
salq;at Ind:ra 131Wan <;aci : 12-2-2 SaJYka:niJt} ujar irika ta yan kate-
~uci: pure mu sor i pak~a samasanak: Jaya
kadal} haji ~uci suya~: 38-4-2 6 rto 4
ma~ucya wway i13 sapta.tirthe c; r i : I : beauty ; a~ri : glorious
swacitrt:a : 39-2-2 ac;ri : 6-2-3
surl:aipa ~uci su~ila: 57-1-3 WaiJUnlan i~ri: 9-4-3
Quci . . . . simapageh : 78-4-3 kaJbod<;la:n kulwan ac;ry atata : 12-
s u c a 1). 9 i : eminent{funera!l) monu- 5-2
ment (v. cal).gi) acihna. ni!J handiwa~ri : 18-3-1
sinfunber i1J bajragho~a 13 SUC3.1).gi pa:gac;ry: 24-2-4
dalem : 57-4-2 ri te!J3:hi!J wana~ri: 32-2-4
s a c c h a y a: in harmony with sac;ry apan pac.ia mu13gw i sanmu-
sacclhaya mu313 ajfia paooka ~ri ka: 64-1-4
Wijayadewi: Jaya 2 rto 3 wuta ttlili tan wruh i13 <;ry an ina-
Sa!lJ Ramapati dinulur de rakryan Hili nil} alara katilar : 95-2-2
apa!tih ·sacc~ya mwatJ 5a1J apafiji Sri (Q·ri) and Sedana (Sadhana),
Tanutama: Sdlh 3 vso 3 rice myth: comm. Nag. 91-2; 91-
Seca13 8 ; recap. chpt. 2 A
Pa4a:t}an la:wan Seca13: 23-1-2 <; r i II: ILlustrious (predicate, v.
sa r: dense note 2-1-1)
sarsok de 5alJ sumantri : 9-3-2 c;ri Parwatanatha: 1-1-3; <;ri Gi-
sarsok de bhrtya: 9-3-4 rinathamiirti: 92-2-2
burwan sarrok: 61-1-4 c;ri Wagindra: 1-2-3
sarsok teka~J ani1Jha-ni13hali sake13 c;ri natha : 1-3-2; 2-2-2 ; 2-2-3 ;
da~adik: 66-4-1 9-4-4; 18-1-1; 18-3-1/2/3; 27-1-
ta!J pa:rajana sarsok penuh ariweg 1· 43-2-4· 43-5-3· 61-1-3· 61-2-
tanpasela : 84-6-1 2: 63-1-1: 63-2-1: 63-2-4: 65-3-
'hhawana kuwunitJ mantri sarsok , ' ' '
1; 65-3-3; 65-4-1; 65-4-3; 79-2-
mapanta : 86-2-4 1/2; 82-1-1; 82-1-3; 82-2-1/3;
s o r : under, below 85-2-1 . 86-1-3. 86-3-4. 87-2-1
aoornken (surpass) surawadhii : c;ri RaJa:patni :' 2-1-1; '2-2-1; 67-
48-1-3 1-2; 69-2-1
ri sornyapaga:IJ.: 54-3-1 c;ri Tl"ibhuwana: 2-2-3; 63-2-1
ri sor kac;aiwan: 56-2-1 c;ri narendra: 2-1-1 ; 2-2-4; 3-1-
1sthana sitJhapadudwan, sa:bhrtya- 3. 6-3-4. 12-1-4. 18-6-3. 18-8-3.
nora:ken ideran : 86-1-4 2s-1-2 · 25-1-4 · '26-2-4 : 40-3-1 :
wusni13 tum5Jgu13 pa13lesu, tum- 40-4-1: 44-1-1: 44-3-2: 49-1-4:
J ' ' '
3-2-2; 3-2-3 ; 4-1-3 ; 4-2-4; 7-2-3 ; sira sa13 kiinon aQralftm deni·ra sal}
7-4-1· 7-4-4· 12-1-2· 17-1-2· 17- arya maril} sawaih : Rnk I rto
4-1· i7-6-2 .. 17-8-3.'17-11-1:22- tan kaknana .... ri pasrah (for-
4-1:, 27-2-4'·' 28-3-2'·, 33-3-4:' 37- feiture) at3aJ13gwa wali: Sdh 5
6-3; (sira 13) 38-3-3; 39-1-1; 40- vso 3
1-1· 40-3-1· 41-1-4· 41-2-3· 41- sere h: betel, Piper hetle (v. suruh,
3-3 : 41-4-2/'3/4. 42~ 1-3 . 44~4-3 . Pasuruhan)
'
45-1-2; 46-2-1; ' 47-1-1; ' 47-3-2;' a-ryg0f3 tal}iS sereh ikayam alas ni-
47-3-4· 48-1-4· 48-3-2· 49-2-2/4· kajrit: 34-1-3
51-5-2: 51-6-Z· 51-7-2· 55-1-4: sa'l3 <;ri handiwa-hanldiwa lwir i
56-1-2; 57-2-1; 57-3-1; 57-3-4; tapeln:ira 'n amawa dukiila len
59-3-2. 61-3-3. 61-4-1. 65-3-1. sereh: 65-3-2
65-4-4: 65-6-3: 66-1-3: 68-1-4: yata tinil}kaJh ta c;~yanira masere-
69-3-3; 69-1-4; 70-1-2; 70-2-2 ; ha:n (with charges), lwirnya ....
71-2-1; 75-2-2; 75-2-3; 79-2-3; Tanltu p. 109
84-7-3; 88-1-4; 91-4-3; 91-5-1; c; ira h: I head; II unit of number,
91-6-1; 92-1-3; 92-2-2; 93-1-2; date
C 1 BU II rto-2 ri13 <;akadiwac;a rna.c;ka:h wart).a:
sira pafiji Gober, sira pafiji Har- 63-2-3
~a U.~wih, sira genti ri hmden, apa:6h rill} J a13gala Ka<;liri ....
kabaya:n i113 aJtuha sira mantri para sa:inyac;ira.J::tkapala gandotpa-
N arotama sira Meneng: Rnk I na (?): Batur I rto 4
rto (and paJSsim in Rnk) tithi . . . . ·c;irah 1 : Rnk II vso
c; ii r a: hero, heroic amuktiha i13 ac;ira:h pi-tu : Slm I
jaye13 c;wtru c;iiratida:k~a: 40-1-4 rto 6
umulahaken c,larma maJ13go13 kac;ii- sur u h: charge (v. note 9-1-4, v.
ran: 40-2-3 kanuruhan, v. sereh, se<;lah)
pr<ihnya c;iira gal i13 sama: 97-3-2 pasuruhan sama:j a (corps) : 9-1-4
ndi wna13 sina13guh palar-palaran, mapatih demu13 kanuruhan : 10-
wka-wkanill} surel} prang, wka- 1-3
wka suc;iJa, prajfiana: Naw 18a mantry <1Jsi13 wineih suruhana : 63-
demtliiJ .... c;iirasapatna mardana : 3-3
Batur I rto 2
mantry aryasuruhan prade<;a : 66-
s e r 0: fish-trap, palings, lin coasta1
2-3 (cf. surmta:ni)
sea: comm. Nag. 26-2
s o r o h : offer ( ?)
S o ·r a: related to the sun (Skt:
Input i13 sosorohan garem, urug-
saura)
urugan dailan: Slm II vso 4
sa:mget i Kal)<;lamuhi .... sa:mget
i J aruba: Sorapak~a: J aya 3 vso Sir an
3/5 muat} sarowa13nya .... ki Siran :
<;or i: personage in raket-play Jaya 4 vso 1
<;orinireki Gitada: la:wan Tekesira Sera n (v. Addenda et Corrigenda,
raha}e13: 91-5-3 ref. to vol. IV, p. 33, 34)
<;orin1reki suc;rama nirukti litu- ri Seran ·i Timiir: 14-5-4
hayu waged: 91-6-3 ri Sa13hya1J A pi Bhima <;eran:
s r a h: pass over, yield 14-3-4
bwatnya sumraih, ri SaJI} mantri : s e r e n : task given in turn
49-3-3 sa:mya ulaJh kaJ13 sineren nt\l}gih,
saJkata!he W013 kr&;la punika : Rkp Prince of the Blood Royal (v.
10 Hino, halar)
<; i r 1! a : annihilated tata mantri katrini, Hino, Siri-
SiilJ ajfia laaJtghyana dinon wi<;irlfa: kan, HaJlu : N aw 9a
16-5-3 ajfia <;ri maharaja rake Kayu
asi13 kari ·ri113 rajya <;ir1fa: 40-3-4 Wa113i <;ri Sajja:notsawa:tut}ga: tu-
mati <;ir1fa sa:ha.rm: 41-2-3 murun i raJkaraya:n mapatih Hino,
<;Irlfa .... pejah: 41-5-2 Wka, Sidka:n, tiruan, halaran,
taltJ <;atru <;irlfa : 49-3-1 paJ13gi•l hya!J, wla:han, maryhuri,
lwa13 ika kir1fa <;ir1fa rinebut: 53~ tafijulJ, laJ13ka, wadihati, ma:ku-
4-4 dur: Gob. S. KO p. 24, Pastika
<;ir1fekaJ13 dalgaiJan : F 9 vso 6 rak:rya:n ma:hama:ntri Sirikan dyah
<;a r a 1! a: means, as·sistance Ipo: Jaya 2 vso 2, v. oomm.
ma:ka<;arana diiil:a : 7-2-3 rakryan mantri Sirika:n: Sdh 1
pac;lamrih prapta ri13 <;arailla tika- VSIO 7
nalJ WWaJI3 ma:c;a:rat:ta (look for as- surak: roar
si•stance) : 24-1-3 ghii~wa:Tlfa pa:sura:k i13 tasik
nah.ain teki caturthi Bhi$mac;ara- gumenter : 50-3-2
na: 94-3-3 S r i k a 1! c;l i ambulfc;lan, wayang
aki Santana mapafi j i <;arana : play: comm. Nag. 91-1
Jaya 4 vso 1 S u r a k a r t a: notes canto 1,
s u r an tan i: ancient office title comm. chpt. 2
(cf suruh, sec;la!h) s u r u d : subside
arya pamotan, palimpit}an, paku- anu j u surud i13 ampuhan: 22-3-3
lutan malih, surantani pan bubu- suruden (to be thrown down) it}
hanirn, aJ13lepasken ka!gWJane Ian wamk: Rpg 17a
aJI3reksa kac;latun : Rkp 8 <; r a d c;l a, <;raddlha : posthumous
<; a r i r a : I body; II self ceremony (v. comm. Ell II)
N!kwan rakwa sira!Jac;li$tita c;arira <;rad4a <;ri rajapatni wekasana
tan haoo wanoo: 56-1-3 gawayen : 63-2-2
tapelnira kagendah araras a<;arira ffiaJI3ka lekaJs narendra magawe
kamini : 65-4-3 <;radc;lfuJdwo S3!lJ paratra : 67-1-1
sa13 hyaJ13 pu$pa c;arira <;ighra li- <; r d c;llh a : kind, gentle
narut : 67-2-3 kapayu13a de Slal3 lotati c;rd9a
patJaJI3genya, ka'IJ para ma:ntri sa- maca: C 2
kehe, ka!J ka:sa1"ire.tJ prabhu: Rkp <; a rat : autumn
4 sak$at candre13 samt ka:sta~wani
s i r a r a : dry leat£ ra: 83-1-2
rajam3.'lJ<;a kaidyaJ13ganilJ .... ka- s r e t : jo1ting
rUilJ pulih pja!h ani!Jrara (1: ani- a:sret lari nrpati : 34-2-1
ram: by desiccation) : Sdh 5 vso 7 s i r a t : splash
karu13 rnatirJ gantll!Jan, pejah ani- karai!J kina:sut it} ryak a:sira-sirat:
ram: KBNW sub sirara 22-4-4
<;ri Ra13gapura s u r a t : writing
suc;Ia:rma haji <;ri Ra:13gapura: 74- ·c;la:rma kasogatan ka:winayanu le-
1-2 pas .... i Lemah-Surat: 76-3-3
sari k: curse (v. carik) kewalwya milwa matra 13 nurat :
s i r i k a n: ancient title of junior C2
p (ph) - Q. (dh, <;lh) - j (jh) - y - ii - m - g (gh) - b (bh) - t (th) - I} (ti)
252 GLOSSARY AND INDEX
si13 a<;Iika ·l:ailJ hane harep sok : 90- <;aka, <;aka: year of (;aka era,
3-3 beginning 78 A.D.
s u k: foundation (v. susuk) rit} <;aka: 1-4-1; 2-1-4; 15-2-3;
suQ.arma haji sukni SWIJ tuhatuha. 17-6-1· 17-6-2· 17-7-1· 40-1-1·
tllaJI"ec;wara.: 73-2-1 40-3-1: 40-5-3: 41-1-3: 41-3-1:
suk UrJla.ti Jiwanb;wara da13ii: 41-4-1;' 41-5-2;' 41-5-3;' 42-1-1;'
80-2-3 42-1-3. 43-1-2. 43-5-1. 44-2-1.
sa k a I, saka i, sake, saki: from 44-2-3; 44-2-4; 45-1-2; 47-2-1;
(v. 5a1Jka) 47-3-2. 48-2-1. 48-3-1. 49-1-1.
piirwa sake wijil pisan: 11-1-2 49-3-1: 49-4-1: 57-4-1: 61-1-2:
•lor sake13 peken: 13-3-1 , ' '
61-2-1. 63-2-3. 67-3-3. 70-1-1.
'
ika~J saka sanii~a-nii~a : 14-5-1 71-1-1: 71-1-2: 74-2-2: 80-2-3:
sa:ke kotJsahan sa13 praJbhu : 15-3-3 94-2-1 ' ' ' '
taTJ ka!hafia13 salk~ parapura: 17- tembeyanya <;ilibda : 94-3-2
2-4 lamballJ mwa13 Qakakala ta13 wi-
sake SaQ.e13 : 22-5-2 naluyan : 94-3-4
ma!Ja:Ior sak~ taJsik : 23-3-1 i <;aka pak~a lJflJO ghana dewa :
lor salk~ paikuwwan: 25-1-4 C2
sakwehni13 jaja:han sake Patuka- bale i mandalla i Kasedahan saka-
IJan sampun Q.a1WIJ: 26-1-2 kala 919:"}aya 5 rto 3
pinQ.a nii~an sak~ doh : 26-2-2 si k i: one
wahu salk~ wihaya: 27-1-3 teweknya 'n •dady apantara sasiki
sahnira sak~ Keta: 31-1-1 tartwanya: 15-2-4
sahnira sak~ Kalayu: 31-5-1 salwa ni1J Y awa:bhiimi tulya na-
tan hana muwah .... kallena saka gari sasiki : 17-3-1
ri malayu: 51-2-4 sa:s~ki winalJSIWan ginayor: 53-1-2
Iewi!h saka 11i kottarrnan i1J alahuh : saJSiki ptikul-pikulanya rnag1hat:ltaJh:
51-6-4 60-3-1
saika pall: lima bhinna: 52-3-2 pilrJ pitw a~Jken dinembuh sasiki :
ar1Jha bhojana mijil saJka ri tutuk: 83-6-2
65-3-4 pra¢sti .... mUI}g'We salah siki-
teka!J anitJ!ha-~hali saket} da~ nilJ tammriptopala (either ....
drk: 66-4-1 or): F 3 vso 6
saJke13 ambara : 68-4-1 s i k u : I a111gle, II censure
·kaiS1a113glhiiik:an stlhiti kabhukityanyan lwiri13 raryga kalJ ulalh netJgih,
sake nagara: 78-6-3 sisikon (ground-pl;m) padalema-
sujanma n umijil sake13 hya13 nira Sa~J prnbu : Rkp 4
Widi: 81-4-1 asi13 nispramana sinikwan : 79-1-3
tek~ sak~ anyade~a: 83-4-1 sukha: rejoicing (v. nJOte 3-1-4)
saki dallem, Saiki yawi : Slm I rto a~Jde sukanilJ jagat: 3-1-4
5, II vso 3 anukani twasi13 jagat: 7-4-4
s a k a II : pillar anukani budQ.i nil} para : 17-1-3
--saka balaibalg usuknya : 8-6-3 anamtami suka sakaJhar~nilJ ma-
nora tanpa saka mokir-ukiran: nah: 17-2-2
11-2-1 paraniisa tulya nika thani~aya
tu13gaJ 1atJ maibatur ~ilasaka rina- pinahasukemris: 17-3-3
kta: 64-1-3 n:a:rendra •kasukan : 27-2-1
balenya~ pwaQ.ika: 57-5-2 anuka:ne para : 30-1-4
h (a, e, i, u, e, o) - n ... c (ch) - r ... k (kh) ... d ... t (th) ... s (c;, !?) - w ... 1
GLOSSARY AND INDEX 269
pinten kawan ~ata syandana: 18- tan ham stri mambawa:wi, sama
2-4 rasa: Naw llib
syandanabhratulis mas: 18-3-3 hana raw putrani13 sama mtu ...
larinil} syandanefi j i13 mararyan : mapa.n mtu sama ratu : Naw 23b/
18-6-1 24a
aneka tafJ syandana : 23-3-4 s a m a I : samaweda, sacred incan-
lawan syandama maidan a13mpet taltion
ra13 kot: 50-2-2 <;ri Wi~r:tu c;akte samajapa ma-
sya:ndiananindita : 54-1-1 kadon wrd<;lyaltlJil} rWt : 83-3-4
wp?ti syanda:rmsann:ibha : F 1 vs 2 IS am a (n) II: gentleness
Siyak kirakira sama hupaya: Naw 3b
ri Siyak i Rekan Kampar: 13-1-3 1S a ill e: commoner (v. samya)
s u y a <; a : glorious surat .... rawuha ka13 pa:ra same
Ekana13 wa:tek jala:<;limantri aneka i13 Patapa:n : Ptp rto-1
suya<;a: 16-5-4 s e m .j : .sprout
sart:ya su<;ila satkula kada.13 haji len ta13 i natar ma:semy asalaga:
<;nci suyac;a : 38-4-2 37-4-2
syapa:: who ? s e m u : shown features
syapeka musu:ha kwa : 51-7-1 la:l}onya 'n asemu siluman: 32-6-1
s y u 13: beo (bird) asmu kadbhuit'a : 37-2-1
atJaleh syu13 ilcinpa:sambat : 34-1-4 s i m a: : eSJtaite
Sya13ka th.ani ri Sima: 17-4-2
tuhu'n tal) SyatJkayo<;Iyapura: 15- <;Iarma . . . . i Madakaripura, si-
1-2 manugrnha bhiipati 'sal} apatih
Go<;Ia mwa:l} Sya~ka: 83-4-3 GajaJmackt: 19-2-2
s a fi j at a : implement, weapon ika:l} Kalayu <;Iarma sima Sugart:a-
wruh i13 sarwayu<;la sa:rwa sa:fija- prati~ta: 31-2-1
t:a, sawa~a-wa;n:tanill} 'sat.t<;lal}-Sal).- Simapura (ka:sugaJtan kabajra<;la-
<;lan: Naw 12b ran aJkra:ma) : 77-3-2
s a m a : equail, same (cf. prasama, milw a13 sima ta(na)prati~ta pina-
s3lrllalriril3) kadinya n swaJtantm sthiti : 78-2-2
sama nipune13 ~ita : 1-5-3 Sima Nadi .... simapageh: 78-
.sa:ma-sama kalawan haji13 Jiwa- 4-3
na: 4-1-4 Sima !Gyal .... simapa:geh : 78-
sattna-sa:ma kallawan nrpe Sil}ha- 4-3
sari: 4-2-3 <;larma mwa:13 sima len 'Wal}<;a
dinaka:msama: 7-1-1 hiJa..:hila hulun hYaJ13 kuti mwal}
sa13 ·sama wineh wi:bhawa : 17-1-4 kalagyan : 79-2-2
sakata •&lma-samaoihna lobh~ mantri sampun kftawara sinu13an
lewih: 18-3-4 simasir-asiran: 82-3-1
Ja13gala mwaaJ Ka<;liri sa:ma-sama simapati lJa: wada!haji (1.: wadi-
.!Jekana<t!ha: 40-4-3 hati ?), makudur, wa:raihan (or:
~i13 hya13 bhalkti .ri p~trgatJ.a walahan ?), pulaya, ta:l}a:r, gura13
sama-saJI11ii:tWaJI} rltJ muniwara: (1. : gulaJI} ?) : Rkp comm., KBNW
82-3-3 sub kudur
pri!hnya <;iim ga:lil} sarna: 97-3-2 k:a.tJ 3itul}gu Kasiman: Bll II r:to 4
o.tp. ·sama sampurt].aya namah awalera saibumine si Daran:i kaJ}
swam: c 2 sima sa:lawa13, tanpaiJJadana tan
w
w a : abbreviation of wage, a day of aweh suk~ 'rat: 47-1-4
the five-days week maweh sukanil3 lumirha!t: 59-3-4
tithi wa pal} ba ka 9 <;irah 1 : Rnk aweh sewa rilJ bhrtya ma:ntri :
II vso 4 62-1-1
w e: water (v. wway) maweh tu~ta ri <;ri narenrlra: 63-
it} Lumba:IJ len Kuran W e-PetaiJ: 3-1
20-1-3 mwa13 mantry asi13 wineh thani :
w a i: sun (v. !}Watt) 63-3-3
wah: flood a;weh resep nit} umulat : 66-1-4
kweh salkterika wina:han temah- sasilJ kiirya maweha tu~ta rika-
nya tu~ta: 90-2-2 ITat} parajam: 66-5-1
w eh: give praka<;ita Sa:lJ aryanama Krllt}
aweh dana: 7-1-4 prayatna wineh wruha : 70-2-4
t}gwan· <;ri natha 'n paweh sewa: tan dadi pak~a:piita yan aweh wi-
9-4-4 bhiiti: 73-1-3
aweh resep it} umulat: 16-4-4 ta13 w:ineh matu13gwa : 74-2-3
sat} \Sarna wineh wibha:wa: 17-1-4 sa13 mantri wineh wruha rika ka-
maweh je13er nit} umulat: 27-2-3 beh: 75-1-1
lewes aweh sekel : 29-2-4 wineh wruha rumak~a parhya~J.
wineh <;lana pa<J.a kasukan: 32-1-4 an: 75-2-2
bala haji .... wineh suwastra: yatna donira wineh patik-gut_J.Q.a-
36-2-4 la: 81-1-2
wiprwdi sira rnaweh amrta wara- sakweh ni:l} kuti mwa13 wihara:
kul)<;lyadi : 84-7-3 75-2-3
c;ri natha 'n parahi:ta maweh ne- kasogatan i Bali .... Wihara ....
trawil?aya: 87-2-1 i Willmra ta13 kawinayan: 80-1-
wineh wastra mwa13 bhojana: 87- 2, 3
3-4 ri:l} J ambudwipa .... i Kiificipuri
prah-prah nrpati 'n aweh kasukan Sadwihwra: 93-1-3
pamulct:i : 90-5-1 w {h i k an : familiar with
hetUDJikan wineh wasana I"i13 para wihikaJU i: 4-2-4
wadana kabeh : 91-1-4 mihat ba13un wihikan iJ3 <;;iwa-
aweh resepan i:l} umulat: 91-6-4 pada sakala : 32-6-4
aweh sekel apuhara luh: 91-8-3 wah uta: ancient office title, rural
yan aweh maga:we rt:ibra brati we- district: headman (cf. wariga)
ga ma1weh naya: 97-2-2 pi:l}he wahuta rama: 0 J 0 II p.
tanpa dola rta hiya tanpa weweha, 202, 1323
ado.l po hiya haweweh ka~<;lel)<;laha ron dinanan tamwaini13 manaQa.h,
ta hiya: Ell I rto 2 tal)<;la raJkryan ron 6, Sat} wahuta
wehen hhasmibhiita . . . . wehi hya13 kudur 1 tamwiran ron 1,
pral)3.ntika: ·Blil I vso 4, 6 patih wahuta, nayaka lampuran,
wah u: just rtlhen, just now winka:s ni:l} wahuta parujar ni13
sawa:l} apsari 'n wahu sa:ke13 wi- patih ron 2: OJO I p. 30, Taji,
haya: 27-1-3 901 (v. caturwarl)a)
wahu 'satJke Jinapada: 84-3-2 kumoooken irikal} wanJwa ri:l} Su-
kapwa suka ba:l}un Walhu~wahu kamfl:a, thani watek Pa.IJka}J, ata-
manonton: 84-7-1 gani:l} wahuta J anatyosan : Poer-
prn:l}nya wahu turu13 ta'IIla: 97-3-1 ba INI, p. 39, Sukamrta, 12%
w a h a n a: means of conveyance w i h it a: ordered, accommodated
tumut i haji saJbhrtya wahana: satyfudi wihita, c;imucara: Sdh 4
17-7-3 rto 4
pa~ra mantry aneka saba wahana: Wahas
53-4-1 Ferry 5 rto 2
tandat} c;ri nrPaJI:i 'n mawahana w a o s, krama of wata::l}, tumbak :
tura.t}ga : 54-2-2 comm. Naw 3a
bhrtya mwa13 koc;a len wahana: w i h o s: seed; ucit (v. wijri)
83-1-4 nJda.n ,ta knaha 1"i:l} pamihos (capi-
mawaihana sthana si:l}ha: 86-1-3 tation-tax) . . . . lima13 atus i13
wahana Wlla.t} ·sakama-kama: NaiW WWa.t} tu:l}gal: Ell II vso 3 (v.
4a note, vol. II)
wna13 wahana ffiUJ3gwUJ pa13astry- siwihos (atllO'tlher thing) kun~
an: Naw 4a yan hana l}rububaikna wa.t}c;ani-
wiryanya: wnaiJ a~mic;el?a i13 tutul.J- I3011J: Ell I vrso 1 (cf. seje)
gat}aJU walhanani13 sat} pralbhu : w a h y a : exoteric, material
Naw lOb yan i13 kujana wahya solaha ma-
Waharu (v. Waru) laywa tnat}SWa kun6J: 51-4-3
kasugatan kalba}m<;laran akrarna tumut al}iwo kawahyatn: 53-5-4
.... Wa:ha:ru: 77-1-3 wahya<;lywtmika: Arjw. comm.
w i h a r a : monastery Nag. 1-2
bod<;la<;lyakl?a sireki rakl?aka ri wihaya: sky
liiJgih i13 s313 ma:nrtri, kala wijil- ri Tambak i Ra:but Wayuha: 55-
wijilan . . . . ape~a gul}-litni·IJ 3-1
wijilan sapra:beya: Naw 10 b Wayuha N~ah (or Wayuih Ane-
pamiija .... mijil al}ken pii~na IJ3lh, or Wayah A~ ?) J aya 5
manitJ a~<;la: F 9 rto 6 rtJo 3 (v. comm.)
ami jilaken padardar : Sdh 3 rto 1 wyakaral).a: grammar
mijil sinewaka: comm. Nag. 36-2 tarka wyakaral).adi c;a.stra 13 inaj i :
Wijaya 43-2-4
dyah Wijaya panelaJh i13 rat: 44- nyaya wyakaral).ac;<istra pari.sa-
4-3 mapta: Batur I V'SO 1/5
<;larma lepaJS prati~ta <;iwa .... i wyakaral).altantrapa:risamapta :
Suka Wijaya: 76-2-3 Batur I vso 6
Wijayarajasa w y a k t i : accurate, clear; evidence
nryati Wijayarajasa (We~ker): (v. byakta)
4-2-2; 7-3-3 teka13 paritniil).a tapwa pinatiit
paduka bhatflra c;ri Wijayarajasa: wyaktinya lawan prac;asti : 62-1-1
Jaya 2 mo 5 1'i BaLi ri Sa<J~ wyaktiny anrtuk-
w i j a y 0 t t u 13· g a d ew i : 2~2-3 nikamyaiken musuh: 70-3-4
sa13 c;ri Tdbhuwana Wijaydttul}- makawyakti kirti ni tuha-tuha:
gadewi : 63-2-2 Jaya 5 rto 3
paduka c;ri Wijayadewi: Jaya 2 makawyaldi ga:ti sa13 prahhu an
rto 4 satyadiwihilta c;ilanucara : Sdh 4
Wijayawaktra rto 4
i Wijayawaktra (kasugatan kaba- w y art: severely (hurt)
jra<;Iaran akrama): 77-2-2 asa:k~t kene pada pinada mawya't
w i j fi a : clever, learned atnilba : 53-1-4
a<;Iiwijii~ naya: 6-1-3 wi yat: sky= nought
c;ri nat!m wijiiatulus: 43-2-4 ri13 a13ga wiyat arka <;aka (6-0-
wira widag<Ja wijfia: 47-2-3 12): 42-1-3
atyanta wijfia: 49-3-4 w y a s a n a : culpable
praptomar:ek ta:l) para <Japur Apu- tart:an wyasa:na sira 'n aihi!Jsa<;lar-
tih Sujyana<;linya wijfia: 63-3-2 ma ginego: 55-1-4
demUIJ Bhojanwam utsa:ha wijfia : wyawahara: aHair
69-2-4 sarusirti13 wyaw;llhara : 72-4-3
sa<;twasa<;Iu hitatflli1graha wijiia: ri13 wyawahiira tan hana kas~hit
72-2-3 illJ haiti : 73-1-2
sthapaka wiku raja c;astra wijiia,: Sa'lJ nyayanyaya wyawahara wic-
74-2-4 chedaka sa13 pameget i Timan :
c;astrada:k~atiwi j fia : 93-2-1 Batur I rto 6
w i j u 13 : wild boar Sa'lJ <;Iarmaprawakta wyawahara-
aniijw itJ PawijulJ<Illl: 21-1-4 wicchedaka : F 3 rto 1
w a y a: exist (v. warn, wwanten, wyawahari: Iit:iganrt
taya) nyayanyaya ni pak~anika13 wya-
waya tmahniret} jagat: 1-1-4 wahari ka:Bh : F 3 VISO 1
i OO!Jah wa:yedran adalem: 8-1-2 w y a p 1 - w y a p a k a (c£. byapi-
yan taya bhrtya katon waya nika byapaka): penetrating, mastering
paranii~a tek:iitJreweka : 89-2-3 wyapi wyapaka sarini!J parama-
wayuh•a ? ta'lltlwa durlabha kita: Arjw.
tuha-tuha, iJka ta sima ril} Suka- Lase m (v. oomm. Nag. 18-3;
mrta ka.para1byapa.ra: Poerlba comm. Ptp., recap. chpt. 9)
I.N.I. p. 43, Sukamrta 1296 sat} murygwil} Lasem: 5-1-2
yan ha:na <;!.anna ~lad, ya:n hana nn>ati sa13 rajfiil} Lasem: 6-1-2
drJYclllilJ atluJgu ~ S311J pra- sira mare Lasem: 17-~2
hhu 31r}il11Jakna.: Rpg 16 b sa:f3 c;ri na.t1h~ Lasem: 18-3-2
I u d: accompany nrpati ri Lasem ri wUOO!Jtira : 59-
lumud jawUh: 23-3~3 3-3
ra:kryan kanuruhan a131lud i paf}a- nrpa ri Lasem: 84-5-1
bha:ktyan: Naw 12 a 1 w a I : Ficus glomerata (v. lo,
I e d a : indifferent comm. Nag. 8-1)
laJ13laf3 laHta lali la:leda : 32-3-2 tal} Ba<;lalhulu mwruJ i Lwa-Ga-
I u d r u g: popular comedy : recap. jah: 14-3-2
dhpt. 6 ril} Lwa Wentar (possible emen-
I ada l3 hustbam!dry (v.gaga): comm. dation of Lwaf3 Wentar): 61-2-4
Nag. 50-1/3; comm. Sdh. cond.; ill} Ba;Qaihuiu muwa:h i Lwa-Gajah:
recap. chpt. 2 B-1 ; clhpt. 3 79-3-3
1it: lilttile (v. alit) I w a II : bl"'Od, vast
aipek~a gul} lit nil} wijilan sapra- a!wagimlbar ikal} wal}untur: 8-3-1
beya: Na:w 10 b arQalwa: 8-5-4
I o t: unceasing, pe11sisteillit natarnyaratalwa: 9-4-1
asattJkya lot mawurahan : 8-5-4 sa.lwanit} Yawabhiimi (expanse):
tanpegart: lot maganti : 9-2-1 17-3-1
lot para-paranira tu~ta I~ilana: salwanil} rajamarga: 18-1-2
17-4-4 jampana sagala mawalwahulap :
Jot (every time) saibha nrpati ril} I8-5-2
Sura:bhaya: 17-5-4 talakfp alwarart:a: 25-1-3
cfunara nika kusut mapusek oli natar rkalwa : 26-2-2
lot kapawanan: 37-5-2 alwa natamya dukuten : 37-4-4
lot paranil} macal}krama : 38-1-4 lwanya sasagaranak : 38-2-4
I ,i t u h a y u : good looking ardalwa marata : 54-3-1
~l"inireki suc;rama nirukti litu- ar~-'hararda:ratatandes alwa: 86-
hayu waged : 91-6-3 2-1 . ..
I at e k : saliferous matter ( ?) 'harepnyavQalwa: 87-1-4
kal} anampak tahil it} ananal).Qa Law u, mountain (v. oomm. Nag.
ananal).QU atuku latek: BU III canto 61-3)
rto 1 anuta ra:sanil3 dewa gici Laa:awu :
10 tat i : forbearing Rpg 14 a
kapaylll}a de sal} lotati c;rd<;la Lawai
maca: Col II i Kuta W ari13in Sambas mwa13 i
I es u : languid, wanting rest Lawai: 13-2-4
wusni13 tum~'gut} paJ13!lesu (erne- I a w o: lealf (v. lawon)
titus) tumrap aryyadikara, sor s3113 hy3113 rajapra<;asti malawo-
(r)akryyan tumetJgllf}, mapam wus laJWo (mark ?) Kr.tanagara: Sdh
tumel}gUt}: Naw 9h/10a 6 rto 5, 1269
Lesan lewu: utmost
anunten i Pwtentenan Tarub i lewu halepnika : 31-~ 1
Lesan : 31-6-4 l wah: river (v. loh)
13U!111i pamimimban mw313 byuha hana prati~ta sal.Jha len li13ga pra-
kalat}wan, pacarJkraman: N aw l)iiliipupul : 78-1-3
lOa caitya priisada ta pwa 13 ginaway
I u '3 h a : go away ika lawan lirygii<J.i sata:ta : 82-3-2
t}iini lut}h:anira <;ri Kftajaya: 44- alit)glh ta pwa sira, apalteh at}-
2-1 lil}ga:ni pu~pa (offer humble greet-
lutJba 13 ka:la nrpati tan alawas ri'3 ing), tan owah apa<_;ilan: Naw
rajya: 61-1-1 17 b
swiimigata, lu!Jha, sal}ke swami- a<;rama-<;rama . . . . malayu ....
nya : F 9 vso 1 han:a mbtmitulu, hana pu~pakajaya,
I a 13 k a: ancient office title (? v. hana litJga~pral)iila ( ?) ; Naw 3 a
sidkan, hala:r; cf. halaJka) Lu13ge
:iJti gul)a mamri tiga, !Viga gul)a- de<;a me<;la13 hulun hya~J i Paru!J,
nira ya la!Jka (to be emended ba- L1l1Jge : 78-5-3
laka: simply ?) : Narw 13 a/13 b [ i '3 g i h: sit (v. note 8-3-2)
lat}kah: step over alil}gih a~pupul: 8-3-2
macyla!Jka!hana mii1Jm311J: Bll I sa13 malhar~i rm.palil}gih (occupy
vso 3 the see): 33-1-2
Le13kasuka sa13 arya lilJgih i hiritJ nireki : 36-
ri I.krykasuka lt~n ri Sai : 14-2-3 2-2
la13it: sky atatii ril} witiina 'n pali!Jgih : 63-
1loy~ kul)4i sa!Jkel3 Ial)it: 68-3-2 1-2
li13sir: decline siimpunyiin pa<;la bha:k!l:y amiir~ita
lilJsirnilJ siirya : 18-6-3 pailiQgihan ika tini!l:ah yart:hakra-
lt.rmaris i lit}sir i13 rawi: 22-3-2 rm.: 65-2-4
lilJsir anuluy <}.at~ ri Jajaghu: kapwalli~ atil):<;lih agelar af3e-
37-7-2 bek: 66-4-4
sit}hit it} arka lilJISir irika nrpati aJ13lU(IJ)guhaiken skar ura rasa-
'n attela:san : 91-9-1 rasa 13a pali~Jgih ariipit: Naw 12 a
I u 13 s i r : festoon ndah s3Jma13kana lwimil} lil}gihni-
lUilJsir kuni13 (emendation of lil}sir ra, kaipwa bhujal}ga ha:j i sira ka-
kuna'f3), ulap-ulap, uficaJ-ufical: ,beh, yeka m311Jiharep lil}gi!h rilJ
Naw 17h nagara 13aranira : P·dg
I a 1}1 a lJ: go about (cf. kaila!J) I u 13 g u h : sit
luma:!Jla~J i ja:gat : 27 -2~4 sawusira S3l3 prabhu marel}iir~a
laaJl311J IaJ.ita Iali laleda: 32-3-2 ajnar hasta, a.13luguhaken (1.: al}-
denit} .t:egesipun, pasepan punika lUilJguihaken) skar ura, rasa-rasa
a~pan, l3:1Jila.IJ dalu : Rkp 7 tJa, palil}g'ib ariipilt: Naw llbj12a
yan tan luma.<IJ13i!J irika sa13 prnbhu l a 13 g a r : structure used for reli-
piitaJka: Rpg 16 b gious retreat, with upper story :
La 13 g a, v. Erla~Jga, 68-1-4 comm. Sdh 5 vso 5
I i t3 g a: phallic symbol 1 i '3 gar: deviate (cf. ligar)
Sampilt mwa~J Kuta Li~Jga: 13- kawruhana niaJ rat dlii!ha tan lit}-
2-4 gara: 68-5-3
i kuwu ri Li.t}ga-Marahat}un: 17- masa lil)gal"a <;iinya prih : W -3-2
5-3 I a 13 g h a n a : unrwillling
sirfuJihil~ durntma.ka mana- pituwi silJ ajfia la!Jig'hyana dinon
ma Lil)gapalti : 41-2-3 wi<;iTl)a: 16-5-3
p (ph)
<;aiwapafiji mapafiji Sanrtara: 25- gan ka1J IJUlah n~gih, tenu13 ge-
2-4 geril} ika (ancienrt: titles of scholars,
upapatti Soga,ta mapafiji Krta_ya- magicians) : Rkp 6
c;a: 29-1-2 sa13 arya tirwam, s.a. ka:l):<;lamuhi,
pafijy al}jiwa lekan tru}ar (ancient s.a. pamwatau, s.a. paiija:t} jiwa,
ti<tles of soholars, magicians ? ; v. s.a. ma~Jhttri, s.a. jamJbi, s.a. le-
pafijaJI} jiwa): 83-2-4 kan, s.a. ta13ar : Pdg
kallih hela!h ewu pafica tal:).4.a, wa~ p u I): y a: good works
dyaji a~JClibehine, tal):<;la Ian maJ.i- put:J.ya juga gino13 pratidina: 71-
hipun, ya pafi j i anda!ka Ian malih, 1-4
kajineman: Rkp 9 dana mWa~J kirti pul:).y6nulahaken
sira SaJI} kinon ac;ralha denira sa13 ika: 82-3-4
arya mari13 sawah, sira pafiji Go- p a: n em bah an Senap<~~ti v. comm.
ber sira pafiji Har~a Uwilf, sira Rkp 8/9 (c£. sembah)
genti ri handen : Ruk I rto 3/4 Panumba13an
c;ri Wi~IfUWar4.ana iikal} pafiji kasugatan kaibajra<;laran akrarna
Sminil}rat: F J vs 6 . . . . Panumba~Jan : 77-2-3
pafiji Mal'ga:bhaya maikasi-kasir Panurnba1)an: Ferry 5 rto 3
Ki A j aran Rata : F 3 vso 5 etc. pun agi: vow
pafiji AIJra:k~aji Ki Ajaran Ra:gi: ramyapan papunagyan i13 jagat:
F 5 vso 4 17-4-3
samget i Kal):<;lamuhi 4-alJ acirya p a If t a: group
Marmanatha mapafijy Al}<;uman: ikat1iaiJ sapal:).ta tini•ta:h: 8-6-2
Jaya 3 vso 3 tekwau lampa;h nikapa!fta: 18-2-2
aki Sanrt:aoo. mapafi j i <;arana .... sa:kata nika sina13 p<UJharepniiJ
ki Kan:ra mapafiji Manakara Aja- saipat:J.ta: 18-4-4
ra:n Reka : J aya 4 vso 1 kirl:).a sa~pa!fta penuh : 59-4-3
Sal} apafiji Anawul} Har~a: Jaya I10WalJ ika sapat:J.ta : 84-4-3
5 vso 2 bhawana kuwunil} mantri sarsok
rakryan cLmulJ mapa:fiji Wipak~a, mapa:Ifta : 86-2-4
rakrya:n kanuruhan mapafijy Anu- pun a 13: definite article: the (v.
rida : Sdh 2 rto 2 pun and a13)
Pafiji romances: camm. Nag. 1-1, punika ta puna~J a<;rah sarwa:h
18-5 tega1l : Rnk I b
Pafijur pttllal} WOIJ lembah amaJ·eraken :
Pafi j ura:n M Ul}kur : 18-6-1 Rnk II a
Pafijrak u13sun madrwya lemaih puna13
Pafijraik mal):<;la;la len ri Po1Jgi13: Manah i Manuk: Jaya 4 vso 2
17-10-4 pan i 13 k a h: s10n-in-law (v. til}kah,
p a fi j a k : initiator, introoocer cf. mant:u)
<;ri Krtawar<;la:ne<;wara mama- p u c a : sepa:ralt:ed from
fijaki sira rumuhun: 91-5-1 prapol}pOf3 pipi pucce prem : 96-
P a fi j a 1u: v. Pa~Jjalu (v. Berg, 1-2
Rijksd., p. 118) p a c e h : merriment
p a fi j a lJ : long al}gyat alJdani paooh : 66-5-3
wekasil} apafijal}: 8-2-3 jurw iy a13in cucud saba buyut
ot:J.<;lomohi it} tegese, pafija13 jiwa nrkana mace-maceh (cause merri-
(1. pafiji a13jiwa) puniku, pandele- ment): 91-1-1
de<;a meq:a13 bulun hya13 .... Pa- ila:13 kapawitrani13 bhuwana de-
sajyan: 78-5-3 nya: Rpg 14 b
p a~ t i k a: orystail: oomm. Nag. P u w as a, Pasa, Fast: oomm. Nag.
76-1 canto 63
p a s a 13 an : Hgature of characters Pawwan-awwan (d. Palah ?,
(writing) v. reca~p. ohpt. 9)
tan tame13 guru laghu pasa13an : siniwi mUl)gwiiJ Pa:wwan-awwan-
C2 puri: 6-4-1
p i s a 13 an : female Court servant p u w a <;I e : sacrai bench, throne :
wad wanya apisa13an tiga13 atus : comm. Nag. canto 64 (cf. bade)
Naw lOb Pawiju13an
p w a : though, as a matter of fact, anujw i13 PawijucyaJn: 21-1-4
yet (v. po) p h a I a : fruit, result, reward
mati pwa <;lat~ il}hulun : 29-2-4 ma:kaphala 13 j agad<;lita : 1-2-4
ma13ke pwe li:na SCUJ bhiipati: 44- ma:kaphaJ.a haywani13 sa~bhuwana :
3-3 8-3-4
ma<;Iumasa ta pwa cari.tan : 48-2-1 phalanya tanpa nasara: 16-1-4
·tuhu 'n pwa yan i sa13 tripak~a: phala l1!iiJ mucap kastawan S3.1J
51-5-1 wic;e~a: 49-7-4
kunCliJ3 pwa kita: 51-5-3 phalani13 peja!h denira : 51-7-4
balenyac;aka pwa<;lika: 57-5-2 s.thitya phalanya: 73-2-4
asi13 anulcina para pwa gini:i13 tan mukti phalani13 swakarya: 75-
twas : 60-4-4 1-4
i Batu-Putilh pwa teka parneweh: maikaphaJa rika.tJ swastha nli <;ri
76-2-4 narendra : 83-6-4
ri Sukalila ta pwa pameweh: 76- wrd<;lya ni drwya sal} pra:bhu pha-
4-3 lanya: 88-4-4
caiotya prasada ta pwa 13 ginaway apageba kalih phalaniiJ marwu-
ika: 82-3-2 wus: 89-2-4
hana drwya keli . . . . kasambut <;a-trw a'W'al111<1na hurip k~ya pha-
pwa ya denya 13 anamba13i: F 10 lanika : 89-5-4
rto 1 amalaku phala c;ramanyana.mbut
p1towi pwa-n hana turunyanu- a13r~a : F 10 rto 1
graiha bhatara : Sdh 3 rto 7 p a I u : hammer
pawana: wind
tan kaparaga ri13 palu de!J<j.a
cii.mara nika kusut mapusek oli
(chastisement): Rpg 17 b
lot kapawarnan : 37-5-2
p a w i t r a : pure Pal a h (cf. Pawwan-a:wwan ?)
<;Iarma kare~yan i parc;wani13 aoa- maJIJka marb} Plhalah: 17-5-1
la Pawi:tra : 58-1-3 <;ri natha. miija mara ri Palah
<;larma lepaiS kar~yan .... Parwi- sabhrtya: 61-2-2
tra: 78-1-1 Palaih (sima tan aprnti~ta ..... .
:ikanaiJ Yawa<;Iarani kapawitranya swatantra ka<;aiw<iiJkuran) : 78-
rif3 rat prnkac;a : 83-2-1 2-4
ri sa13 hyatJ <;Iarmac;rama i13 Pa- pale h: loathe (v. aJleh, loo)
witra mua13 i 'S3.1J hy313 prasada atyaya kat~ka pinaleh i13
Siluf3lUf3 S3IJ sid<;la dewata: 0 JO sanagara: 42-1-2
I, p. 72, Cunggrang, 929 pal i h: half (v. paro)
haywa . . . . apugail:a : Sdih 5 rto 5 ami!J tiga siran wWat} S31Ilak ar93.-
pug u t: cut off, hreak (?) pall"O: 46-2-1
s3k ·Sialku1a:gutra ri Pajarnka.n ku- na doniran resep ami!Jtiga len
tanya kiaJpugut : 48-2-3 suputri: 47-1-2
Page<}al}an (v. geQair}) 1:3.1Jgal pit} rwa welas : 64-5-1
Ferry 5 rto 2 pi!J pitw ~ dinembuh sasilci :
Pagagan (v. gaga) 83-6-2
Pagagan (4-anna lepas kaWiinayii- pi13 rwa nikia Lambat} : 94-3-2
nu -lepaJS) : 76-4-2 p i 13 he: white ; ancient title of man
P a bu lal}an (v. bu1a13) of religion
Ferry 5 rto 5 -tan ·ka!tama:na deni winaiWa 8323
Pabayema:n (v. bayem) mana(k) kaltrini, lwimya P3:1Jkur,
dec;a ri TUJ3tgi:lis Paibayeman: 20- Tawan, Tirip, mW3.1J piiJ:he wa-
2-1 huta rama, lawan sakwehnil}
mantri13 Tirah, arya SOI}ga Pa- ma'l}ilal'a drwya haji: 0 JO II,
bayemao : Kbg recto 1 p. 202, Tuhafiaru, 1323
patu: sha11p pi:cyhay awajuh akurug a.nak tha.-
wakpatu: 12-4-3 ni: OJO II, p. 204, 1323
p a t h a : recitta.tion salwirani!J nayaika pa.rta.ya apil}he
irikat} swah siitrapathenirwo : 64- akurug awajuh wactihadi: F 5
5-1 vso 5
pat aha: drum (v. pa<Jaha) pi13hay akurug ana!k tha.n:i : Sdh 6
saha bhrtya <}wa:ja pata.h3.di: 84- V'SO 4
4-4 P a 13 hap wan (v. hapu)
pat a r a 1). a: mat (v. paitaraJ:.la) <}anna kasogaJtan ka'Winayiinu le-
anuwuna klrlasa pat3il"aJ:.la : Batur pas . . . . P.at)hapwan: 76-3-4
II rto 5 p a 1J a n : eat, food
petak: white likita bhukti kaipaJJan kenum :
ri <;Na PetaJk mwat} i Bubat Rnk II vso 3
paq.a.pratima Wi~J:).umiirti : 48-3-3 pa:rn.a:ma.1Ji3ya (place where to
potot: gra~b (modem Jav. mhetot) find food) dec;ooi.r) musuh: Naw
ka<;)el).<Jaha ta iya deni13 panampan 22b
sa<}el).<Jani1J amomotot: Bhl I rto 3 Pat} eran (v. aar, er)
Petu[ P31t}C1"3Jtl, kubwan, kufici 1 : Jaya
rake juru patJalasan pu Petul: 4 vso 3
Jaya 2 vso 5 p a I} a rem b a n : family-men'•s re-
p a 1J I : brancll of a tree trilbution ( ?, v. aremboo)
umanek mar~ pa:!} : 53-3-2 p a l} k u : •lap, lroees
mabiburayut ri pru)nika : 59-6-2 piirwa rasika 'n pamat}kwaken
p a 1J II : abbreviation of PaJhatJ, (<take into his 'lap) i sahwat if}
16th week of the 30 weeks wuku salbhuwa111a: 71-1-1
cycle ndan inaran manWi mukya, apa-
•t1ithi wa pa:!} ba ka 9, c;;iralh 1 : tih ·3!1:Da1Jiku bhiimi, dyaksa ama-
Rnk II vso 4 l}ku kapraibhun: Na.w 3 b
p i 13 : indication of ordinal number (pa)rna.IJiku, Badi, guardian of vil-
wijil kapi!J rwa ri dalem: 8-6-1 lage sanotuary: comm. Nag. 81-3
mu1Jig'Wi1J wijil pil} kalih: 9-2-3 p u 13 k u: monsigrror (v. pu)
i ji'OniiJ wijil pi!J kat.ih: 9-4-1 p a 13 k u r: ancient office title, na-
1! (db, Qh)
<;I i: locative preposition: in (v. ri) pu~panira : 36-1-3
kulwan di dwarawakltra: 8-1-2 miilya madulur <;lana witara.t:m
prapte13 )a.Ia(r) <;ti PaJtailap ( ?) : wa11ta ri13 saJIJha: 65-4-2
21-2-2 tan peg31t tikaiJ <;lana wa<;ana sa-
<;I ii : well ! (exclamaltion) bhoj anaparimita: 66-3-2
<;Iii, laki, bhagya: 38-5-2 Doni
d h a n a : wea11Ih, va1ua:bles • :ri :J!oni-Be~tOIJ: 23-1-1
an hyat} illJ <;lana: 1-2-2 <;I a ~ Q. a: puni,shment
aweh dana: 7-1-4 kadar].<;lan it) anarya : 7-2-2
kart:em~am13 <Jana: 7-2-2 <;lan.~<Ja: Casparis, Pras.
wineh ·43Jtla pa<Ja kasukan : 32-1-4 Ind. Il, p. 27
<Jana paribhooga hhojana dulur ni <;I e ~ <;I a: punishment, :liine
J (jh)
j fi a: knowing w0013 ajnwahala:l}: Sdih 5 vso 1
sarwagamajfia: 69-1-3 j ana: people =one
anindyaga:majfia: 83-3-1 mewwiwu 13 ja:na de<;a tulya ku-
j en u: unguem (v. Pa}enon) WUnil} baJla: 17-3-2
mama:13an matyinum majnu: OJO pa:9-a tu~ta tikal} paTa jana ma13a-
p. 30, Taji, 901 lem: 28-3-4
dyaji al}abehine, 'tail).<;la loo ma:li- sakweh Sal} wiku Bod<;la mat}juru
hilpu:n, y:a: pafi.}i <lltlldaka lan malih, (in authority as chief): 17-8-4
ka j ineman (W31t:clunan) : Rkp 9 Itembe ni13 <;lapur mwa:l) j uru
j en e :13: -s1aind (cf. jot}) kuwu tumam~ •samya: 40-4-4
bhiimi sirimJ a:fijtmet}i; sira para kadyahem pimka jurunya tal}
wal}<;a afijenC!Ji ~be present as mrgendra:: 50-6-5
witness) : Rnik I V'SIO 1, 4 kahytl!Ilhyun juru samya milw
prmiku Ita ·~ kaJtulis afi j(meiJi awevo •telkaip i ·larih: 66-3-4
sama113arep ri13 S'alde<;a-de<;a: Rnk Belaih, Juru (ka:k:adw:J~hajyan):
II r1lo 5 78-4-1
kajen~31tl denira para biruuyut LIJ manlt:rli saHhumi: Jawa juru kuwu
Sela Mandi : Slm I vso 4 len <;lyaJk~a .sarwopa'Pa1lti : 83-5-2
lemah i u~stll3 tan:pa talhil tan k:a- mantry akuwu mwa13 juru buyut
jenet)an: Jaya 5 rto 5 altharwa WW<l:f3 rirJ parapuri : 85-
salwiramliiJ ~<;ncy-a ri sat} hya13 1-3
ma:I).<;lala, kat} sala:mpaih j en~ an arya Malha<;likara juru pafica
(staJndling) deni:13 Waldo hala sa13 tal). <;Ia pin:ak:adi riiJ paldelegan:
nwtlha: Rpg 13 a 88-1-3
j r o: inJt:erior jurw iy a;cyin cucud sa'ha buyut
IJ>kaneiJ jro: 8-5-1 nikama mroe-mooeh : 91-1-1
ri j ronya : 8-6-1 ama:fiCaJnagara, pa'tlih, ltumeiJgtlJ3,
i j ronit} wi j il : 9-4-1 dmu13., kanuruhan, juru paiJala-
SatJ mana:t}kil tnaJrb3 jro: 9-4-2 san: Naw 9a
riiJ jro: 11-1-2 karya ra:kryan juru pal}a:lasan,
wwa13 ri jro sawat} Apsari : 27- icyucysi dernity &at} maJhyun asa-
1-3 wita: Naw 13 b
ri jro naltarnika tinumpa-tumpa: riiJ Pama:J3'giihan, sira juru TatJ-
37-1-3 sor, sim juru Madaya: Rnk I
ri j ronya: 37-3-3 vso 3
pinm1li~ta Jinarwim!ba sireiJ puri sira para j inuru : Rnk II vso 1
jl'O: 47-3-2 si para jurunit} asa~mbewara:: Ell
ri jro <;iwawimba: 56-2-2 II rto 1 ; II V'SO 3
pak!rsny:il}jra~h i jm bafiu: !'7-6-2 rakryan juru Krt;a:raja:sa Jaya-
JukuiJ.-Jm Yanabajra: 62-2-1 war<;lana mapu~papata ~aiJ aca-
skan<;la~wara . . . . lwir pure j ro : ry:rstmraja, rajoi'<;lwa!ta sarwani-
86-3-3 tidak~opade<;a nipul).a: Poerba,
a13iket stotra lumreiJ puri jro: 93- I.N.I. p. 39, Sukamrta, 1296
2-4 rake juru paiJalasaJ!l Petul: Jaya
tan yogya wehaJna tJaJrnbaha sajm- 2 V'SO 5
niry pa:rya:stryan: Naw 1 a para wadana juru buyut ma:ka:IJU-
j a ·r i : a land measure ni pacatatf<;la i Turen: Ki1Jd rto 2
sawaih }eiJ 1, ki 1, jara (emended: arnijila:~en paoodar, pamqiha:n,
jaPi) 1, iriiJ 1 : Slm I vso 7 pagagal'em ma:I'eiJ juru, buyurt,
Jere kabayan : Sdh 3 rto 2; 4 vso 3
Kela13 Ke<;la Jere : 14-2-4 adrwya pateter}aihan ajaiJwaga<;liiJ
j u r u: chief (v. juburuh, cf. guru) •fkia:IJ juru kula: Sdh 6 rto 2
a131hil) Sa!IJ juru niiJ watek parya- juru taman: comm. l(!bg
lasan : 10-2-3 j r a h: spread (v. afi.jrah, fi.jrah)
G (gh)
g o : cattle = 9 78-4-2
rika11003 <;;akabda bhuja go <;agi cihna nryart:.i ga:han lwir Ra:ghu-
k~aya (2-9-1-1): 41-5-2 suta: 84-2-4
gogenJdu tri law<li11 <;;akabda (9-7- g a h a n a : forest
1-3): 43-1-2 gart:i n[pati 'n a13rara:h gahana :
goh: cow 51-1-2
lwi~r golh ri13 wr~aJbhapura: 50-5-2 ika13 pura ;len swawi~aya kadi
gu ha: cave sicyha la:wan gahana: 89-2-1
sima . . . . swart:antra . . . . Guha g a 1J. a: cmwd, group = 6 (r~igatJ.a)
.... ka~bod<;Ia13<;an : 78-3-2 arnatya gal.J.a samya sa13gha: 31-
gahan: norted 3-3
kakada13-hajyan gahan ri13 jagat: astam ta.t3 gal.J.acakra : 43-3-4
piS31Il:i13u 'n teresa maminta gita tna'tlltri mwa1} tat_1qa len guSII:i sa-
rU} kar.as: 17-9-3 hana 13uniweh wa:dwa haji: 85-
gita narendra tmlll3Mla~hela: 91- 1-2
3-1 wr<;linilJ setya winarl).a, milwel3
giitaniranya/t a~ gira!hyasen lana duika wiral)nya iJ3 gusti:
ik3.13 umukllt : 91-6-2 Rkp 1
gita nika.t)hirib-hidb aweh rese- sjra Sla!lll:aiSamk ri'13 Gila13, sira
pan i13. umulat : 91-6-4 miila<;la:rma Gu:tJa, si'ra gusti Rafi.-
sa13 wruh rilJ gita giteniketiTa 'n ca, sira Malar : Rnk II rtto 1
a!J3~ket stotr.a hrmr~ puri j ro : Kapal3.13, si,r.a Tal)gOO, kabayan
93-2-4 sira Ketul, gusti ·sira BL<?a : Rnk
mkryan dmlllJ lflieykahnya, amo13 II r;to 3
iiJ3 sapta<;wara, gii:a nrta paji:il3- S<I:J3 caturwan:ra wuiu}:t panawi
pajOI3<lill: Naw 10 a palti}:t waihuta ka:la13 gusti wariga
got r a : family winkas parujar tuba banua mua13
k1?atriya l1lJaJllll:ri pueygawa sagotr.a sowara ni1J3 rama marati anak
<;ri n:arendra: 12-1-4 wanua kaJbaii}:t: OJO I p. 31, Taji
sthapaka nilJ suq.arma tuwi goit'ra 901
scuphaila dunui}OO: 38-3-4 dfWYa muleha ri13 guSit!i, gusti
sak saku!lagollra ri Pajarakan: gusti mweha riJ3 tal).<;la : Rpg 17 a
48-2-3 Gas t i
g a t a r a s a : without sap ra'kryan demu13 pu G3:1?ti : Jaya 2
seiJoka!n poryat3 galt:airasa tahenya : vso 3
61-3-2 g o 1? t i : discuss
Gitarja go13 nit} byay3.nt.uJ sinru;la..sa4a
sthapita eykane oo:ga.re Ka!huripan ginQ1?ti harep <;ri nan!ndra : 63-
dyah <;ri Gili:arja: F 1 vso 1 3-4
gitada: si,nger kapwago1?tY ·a:!J•ilket <;loka: 93-2-2
widw amru::a1}31h raket-raket ~n
ti sahana para gita!da pr.atidina : Ge sa13
66-5-2 para wa!dana buyut ·ilJ GesalJ :
Slm I 11to 1
ramya l3 gitaJda pal300Ul3 nikan
maJg'aitlltli : 90-6-1 Gesal}: Ferry 5 rno 3
Qorinirekii Gi<tada lawan Tekes- geset}: bum
ira rahaj~ (personages in raket lliptllten gse1Jl3!I13. de hyaJ} agni : BH
play): 91-5-3 I vso 4
Gatawa13 ga we: I: make; work, II: cele-
sima . . . . swaJtantra . . . . GaJI:a- braJte; ceremony (cf. gaway)
wal3 . . . . kar1?yru}kuran : 78-3-4 kirl).ekat} ya<;a kirti <;Iarma gina-
g h a sa: grate (sound) wenira: 17-1-3
wa13<;a maJghasa tulya nib ni13 tikam13 W'ila<;a g;i'llawe mrenldra :
res: 91-3-4 27-2-1
g h o 1? a : Vltolence msanikanaJ} pra<;asti ma:gawe
sinamber i13 ha:jrag1hio1?a 13 sucat:l4i hyun.itJ kawi : 35-3-3
dalem : 57-4-2 maga:we resep nit} umulat : 36-2-4
gust i: yeoman (as a title: master) ndah ti.tJkaih ni gawe mrendra
tal).<;la 1lliW3il3 gusti waidwa haj·i : wek:as i13 Salrwa:jfia piija<;lika:
9-2-2 64-3-1
.1Jinut saJg!lisnya deni13 kuda : 54- guluryan gmnulUIJ tan aren : 59-
3-2 7-4
G 1a <;l a g galte: comm. Nag. 8-3 Gala:.!Jga!J
Galiyao i Gal3:1J·ga!J, i Ba<;lUIJ : 18-7-2
Kuni.r Gailoiyao: 14-5-2 gap: gasp
Gel am mati ttanpa gap : 1-4-4
Geba~J-Krp i Geiattn: 31-1-4 pejalh t:anlpagap: 54-2-4
Galagah gupunten: ma:in gate (v. gopu-
ri Galwgah ri 'Danpa!hi!J : 22-5-3 ra)
g a 1 u g u h : glugu (paper mulberry hel)ni!J guprmten: 37-4-2
tree, Broussonetia papyrifera) g up u r a: main gart:e (v. gopura)
ananerna ga:luguh : Sdh 6 rto 1 gupura ri yawa: 57-5-2
g a 1 u 13 a n : 11th wuku of the 30 gop u r a: main gate (v. gupunten,
weeks wuku cycle gupura)
alt:i~kiah ayetJan, arakan, kala ka- lor 'f:a!J gopura : 8-2-1
wolu, galu~Jan, wariga, Sa!J•<;a~Jan, tlla:IJ bapra goputia pa<;laruhur: 37-
pa!Japiltu: Naw 10 b/11 a 3-2
Sat}S<IllJWll sami lawan gal1111Jan, duweg 'inuklh.aken t3:!J prasada
palhenya rt:ar afi}aJba, sa:ma pa:nilJ- gopura mekaila : 70-2-3
kaih raikrya:n kanuruhwn: Naw Gapuk
12a Gapuk sa:de<;a wi;Jaye!J I<;ana-
gal<ll!Ja:n (to he reaid: ga1u13an ?) ba:jra: 20-1-2
kawolu 3J13haltura!kna ta iya aJCan: g o pi k a: .shepherd
Kbg recto 5 sii<;lu gopika: Jaya 2 vso 4
g i 1 a 13~g i 1a 13: flail: sitting Sltone g u p t a : ·secret
(paviEon)
ma~Jka h:i!Jnn i pah6mnira gupta :
maka<;li pa:wi<;ti,gan sira samasanak
72-1-1
ri13 Gila~J : Rnk I b
paotani g:ill3113~3.13 paihya:san yaJtJha Gede
ya<;a ryarnmya : Rpg 15 a m~l)<;lala oih13 i Ge<;le : 32-2-3
agila!J-gilaJ13 arrnpya1 ga<;li!J, askar God a
kata!J-kaltaJ13: OJO p. 203, Tuha- G~<;la mwa~J Sya113ka: 83-4-3
fiaru, 1323 godheya: ~guana
gili13an: car go<;leya plawa:ga wi<;la:la gal)<;la·
teher may~ rakryan kalnuruhan k:adi : 50-S-4
lumaikwi13 113arsa ana gili'l}3Jl, rngas g a <;I i 13' : ivory
Naw 12a Nyii-Ga<;li13 (corps): 9-1-2
g u 1 a 13 : inspect, spy (cf. gurat}, nyii ga<;li!J. aikuni!J ahat).<;lap
bUilal}, mod. Jav. gula!J, U~aiJ3) awwalh: 32-5-4
manJtri magula~J-gula:IJ3 (inquisi- sah i tapihnya t3llJ <;ara ga<;li!J : 37-
tors ?) sa!ha sa'I}Sipta, prayoga, S-4
gm;a, prajfia wiweka, wna~J ma- ndi ooraJn rowlas bale .... Nyu-
gula!J~guJiall3, pa:ranani!J andika: GaQiil}, RajaJdewi, SUtnambi13:
Na:w 18a Naw 14a
yan ana WWa!J tna1}kana gulat} a!drwya pa~tetetJahan a j a!JW aga-
a:lunen (to be !treated as a man of <;li!J (ivory bamboo) : Sdh 6 rto 1
di·st:inction ?) : Naw 22 a ge<;la13: baruuna
gulu13: roJlon Pwge<;la:tJ<Iln : Ferry 5 rto 2
p (ph) - <;I (db, 4-h) - j (jh) - y - fi - m - g (gh) - b (bh) - t (th) - '} (ti)
410 GLOSSARY AND INDEX
B (bh)
<IIIlJdikanir}OIJ, tan anani WOIJ paJti- ja, garucJa ma:rep, tame13 sina-
pati atJalapa sakirJ babaneh : Slm watareiJ kaficaJt11a, bl.b!lltaJ acama:ra :
2 recto 2 Na:w 13 a
b a fi c a n a : temptation B u n t u 1 u, Biltlttulu
Smara manurun mabafica111a sire- a<;rama-<;rama . . . . malayu ma-
k!i hicJepnya : 33-3-4 ka:di drta, hana mba<!llta.la (il:o be
b e fi c i :t : pigHng read: But11tulu ?), rnna pu~paka
ki,ri~kidk i:~J :t~en, i13 k!iwa befi- jaya, hana lil}ga-pral)<lla: Naw
dt: 60-2-3 3a, v. oomm.
b a fi c ,i 1: popular play ( ?) Bantayan
mua:13 menmen, si paltityha~lan, ma- muwa:h tana:h ,i Ban:t<liyan pramu-
bafiol, si paJti bafici:l mua13 si bari ka Bantaya1t1 len Luwuk : 14-4-3
pad\h ~ukan: v. Naenssen, Banasara
OJO DDverz. p. 85, WaJtu Kura hail~ni!Ja:IJ i1J Barua:sara : 59-2-1
b a fi c i 13 a h : field ne~t to the ban w a: land (cf. wanwa)
Royall compound (v. baci13ah, SaJI3 ataJpa ri pfllhiwi, banwa luka
comm. Nag. 8-1-1) (= loka): Rpg 14a
Bani r sa13 catur warl).a wuluJ:! panawi
Bafiu-H~ i Booir muwah Ta- patiJ:! wa:huta kaila13 gusl!:i wariga
lijurya:n: 55-2-2 w~nka:s paruj:ar i!:uha banua mua13
b e n e r : right, in good state sowara ni13 rama tnaJrata anaJk
luput M3 .... beben:eran i13 CaJ13gu : wanua kaJbai:h: OJO I p. 31, Taji,
Slm II vso 5 901 A.D.
ambeneraken (sell: the right courne) b h a 1). Qa: wares, merchandise
mari13 k!anirf:!iyoga:n: NMV 4 b sarwa bha!fcJanya kirl).a: 83-5-4
Binor b ttl). Qan, bol).-c.lan dance, perform-
rit} Bilnor hop gli:san : 31-1-3 ance: oomm. Nag. 91-1
Bhanaragi bafijar: aliley
anuju ni Pal).cJak!an ri Bhal).aragi jumalajah i jajar ni bafijar ika-
'n amegil: 55-3-1 IUU3 ya<;a : 32-3-4
bend a r a: Si:r, Madam (bhina- cacarunil} bafijaran (pLantaJIJion)
tara?, v. notes Nag. 1-1-1, oomm. salwiraJI1Jia3 sarwa trnaJ!ldur: Rpg
Renek) 15 a
b i n :t e : kick al rthe opponent's shin ban y a g a (Skit: Waf.!iijaka) : mer-
or call£, game (v. ,illustmtion no. dm1111t (v. wal).ik)
XI in vol. IV) kumonaken ika1} rama para dii-
B ant·en, Pasisir culture, recap. WaJll i parllegan tka ri ka!l!aiJ kala-
chpt. 1. gyan ka:banyagan : 0 J0 I p. 151,
b u n tar (an ) : ood ~lOIWer-end 1116, v. oomm. Nag. 78-6
spear-head, cf. buntal, v. comm. b a 1). i g r a m a (Skt: wal).iggrama) :
Naw 3a) traders' organisa:t!i'Oll ( ?)
sima swatantra Panmntaran ka- salwir magoge k!anna, caJtur pacJa
boclQ:aiJ9'1Jll: 78-3-2 sa:tuhan sowa:IJ, yapwan lowih
b u n t a 1 : a kind of lance (long) 5a1Jke11ika., knana ya drwyaji, den:i
r3:13.in, galalh, bulll!tal, tame!J, iku ba:l).igrama bal)!igrami : 0 J0 I,
prayogaJkna : N aJW 3 a p. 142, Kamhw} <;ri, 1042
yan wal} abuntal ata:m~ wireriya, b a 1). t e 13 : Bos g'CIIVaeus, wild cattle :
nugmhanya sustt!Jkul 'tampak wa- tranSII. Nag. 50-5
bra h m a 1). a: brahmin (cf. wipra, de<;a Galuh mWaiJ de<;a Barat:
cormn. Rpg 15 b) OJO p. 139: PuCaJl3an, 1041
manrnri bhuj~ tigaJJ <Jpa doha- b r a It a: vaw, religious observance
nya, 'Sa1J bra:hmana purohiita, reri- bra1a palk~a Sogata: 3-1-2
CCllf33!11 ,taJ:il.lgih mtl4)gwi!f} ~a, IS311J bhujaJ3ga Sugata:brnta: 16-
an<Japa sahacyguli saJke13 sira : 2-1
Naw 18 b at}'regep samaya len bmta: 42-3-4
haiilla pwa sa13 brahma.na ya.n tan <Jarme~tapageh itJ Jioobra:ta: 43-
pai!3askara rilrJ brnhmana tan brab- 4-3
mana ika: Rpg 14 a 1iU1Jga:l ri13 kriya mwa!J bra:ta : 43-
ma~Jawara kar~yan, ka:brabrn,anan, 6-3
kasewakan, kabod<Jan' : R pg 15 b bod<Jabra!ta c;rawakanindiita : 57-
B rahmaraj a 1-3
sira <JaJ131hYaJ13 Brahma:raja: 12-1-1 bod<Ja malhayarmJbra:ta pegat ril}
mukya 13 c;ri: Braihmaraja dwija ta~ntrayogi:c;wa:ra: 68-2-1
parama mahakawi : 83-3-1 ka~sthapakan u13gwan i1J lumagi-
b r a h m a IS It h a n a : Ficus relig:io- la:gy amnih kiriya mwall} brata:
sa ( ?) 78-6-4
brahmas!thana matUI!Jgalan patha- miwo tapa bmta sama<Ji : 80-4-4
ni: 8-1-3 kaJpwa teka tumutykul i13 bralta :
b r a h m a y a j fi. a: spiriltua:l offer- 81-2-4
ii!l!g Q3.1J hyall} Bham3JI113icilbrnta kuc;ala:
SaiJ c;ri JfUinawi<Ji 'n lumakwani 83-3-3
reher malbrahmayajfia 'n pamiija: ya:n bwail: para kawi maparail
67-3-4 Wiruiida 'n aJtapa brata kfta juga
thoma mwall} bralhmayajfiernu1aha- rirnegep : 98-1-1
kenira 'S311J <;;aiwa Bod<Ja 'n pa- b r art i : keeping the vow
miija: 83-6-3 yan aweh magawe rtibra, brati
dewayajfia, a.mbhiitayajfi.a, a:brah- wega maweh mya: 97-2-2
mayajfia, toyaya:jfia: Rpg 13 a, b h a r tt a : Jjharl!:r : husband
15 a saibha:I'tr saJbh~ya tumult : 59-4-3
Baruna Salha bh~agal).a sahharta. : 84-5-3
Baru~ ri krutemW'alr1i1J <Jana: 7- b h r t a: : hOID:lage present ( ?)
2-2 apullll} rahy <111Jii).Qid bhpta saka.-
B ran It a IS river basin: comm. Nag. wat bhiimi13 JarJ•gaJla PaiJjalu ma-
17-6 rek i S31J Ramapati : Sdh 3 rto 4
baran:a13: bandit Baritu
kallfi:Jka.n!UJ bhiimi ... ambara.11a113, Bar:ittw i SaJWaku : 14-1-3
mali13 tuwi : Naw 23 a b h r t ya: bondman, retainer, (v.
amrana!l}i W013 i13 jro nagara : note 9-3-2, recap. chpt 1 c)
Naw 23a pinituha riiJ Wi:ralbhrtya : 9-3-2
BurunerJ bhftya Salt} <;ri n'fPCl!bi ri Paguhan :
r~ Se<Ju Burun~: 14-1-2 9-3-4
barat: West tumUlt i haji sahhptya wahana :
bairalt i natlar :irka : 8-4-2 17-7-3
i Baralt .... simapa:geh : 78-4-4 ika.n.all} raj a hhrtJ3.tJinil} : 18-1-1
i TumihaiJ Parlak mWaiiJ i BM'alt: pra:tir}kalh ilk3illlaiJ swabh.rtya : 25-
13-1-4 1-1
tka~nir) pra13 rtowi, g:ilnawyaken wot lawan, SatJ ancien bubuyut palJ-
mll}gwi'13 bhaya kata.n;iiJ paruput- alasan nel}gih : Rkp 9
ilJ keweh: Naw 13 a kapujan S3.lJ hyalJ kabuyutan i
bay a, v. palibaya, kabayan, comm. Kalyasem, Asuji: Batur II rto 3
Nag. 81-3-3, comm. Rkp 9 SalJ hyatJ kabuyutan i~ Kalihan:
bey a: costs (v. byaya) Batur III rto 2
apek~a gu13 litnilJ wijilan sapra- riJ3 Talaga sira buyut Tumpek :
beya: Naw lOb Rnk I vso 2
B a y u (Slct: Wayu) lembah Lawadan, sira buyut
lwir hyalJ Bayu: 7-2-3 SalJU : Rnk II rto 2
by u h a (Skt wyuha): order, or- katJ pam same ·il} Pa:tapan, sakeh-
ganization il3 raralll13. 1tU!ha nom makalJ uni
gita nrta pajotJ-pajotJan, maka- buyut : Ptp rto 2
lJuni pamimimban, mwa13 byuha para wadana buyut i13 Gesal}:
kalatJwan pacatJkraman: Naw lOa Slm I rto 1
atil)kah lilJgihilJ sa13 mantri kala kajnel}an denira para binuyut ilJ
wijil-wijilan, mwa13 tata byuhanilJ Selama~c;li .... buyut aiJarep sira
~turan, apek~a guJ3-Htl11MJ wijVlan J anana: Slm I vso 5
saprabeya : N a w lOb iku wruhane katJ wol} atJalap
b u y a n: idiot ( ?) bumine si Darani ri Selamandi
urip tan warasa . . . . edana, bu- ka13 pabuyutan: Slm II rto 2 · ·
yana: Rpg 17a buyut (great-grandfather): Jaya
by a k t a: clear (v. wyakta) 5 rto 2 (v. bapa)
byakta Tripuraharendra: 84-3-3 para wadana ju:ru buyut maka-
byaktamatJguh upadrawawihalJ i lJU!l!i paca~c;Ia i Turen: Ktd
sajfianira: 92-2-3 recto 2
tinambraken denilJ kabayan
byet I: heavy, burden (v. bwat I) Made, buyut . . Wid vso 4
maryaniitakna byet c;lal)han i kaJbuyUJtan ni Loke<;wara tke13
thani bala : Sdh 4 vso 1 wi~aya punpunan sa13 · hyatJ sar-
kabyet -karmaknanya (felt as a wagarma : Sdh 2 vso 1
burden on their karma) : Sdh 6 amijilaJken padadar, pamc;lihan,
vso 6 pagagarem marelJ juru, buyut,
bye t II : structure, construction kabayan : Sdh 3 rto 2 ; 4 vso 3
(v. bwat II) by at 1 t a (Skt wyatita): past,
byet hajyan: Srlh 3 rto 1 finished
byet hajyan agolJ ac;Imit: Sdh 4 byatitefiji13 ma13kat: 21-1-1
vso 1 byaJtlta pana:c;laih na:rend!ra : 31-6-2
b u y u t I great-grandfather, II byatrta n meh tekal) Bhadrapa.da :
Elder ( cf. but, yuyut, rabut) 63-4-1
mantry akuwu mwalJ juru buyut Bhayala13o
athawa WWatJ rilJ parapuri: 85- atJhinep i Bhayalao/) tigallJ kulem:
1-3 19-1-1
salwir ikalJ buyut wadana: 88- mwalJ teki ri BhayalalJO 13gwanira
1-1 SalJ <;ri Rajapatni 'n c;linarma:
jurw iy a13in cucud saha buyut 69-2-1
nikana mace-maoeh: 91-1-1 ri Bhayala13o (sugarma haji):
malih i13soripun, adipati kuwu 74-1-4
T (th)
Tow o k, Towoty, ni-, a girls' game, Tit 1 't- T u wit: bird nummery:
shamanistic, spiritualistic: comm. comm. Nag. canto 65-4
Nag. chpt. 9, ca111to 64; recap.
chpt. 2
IJ (iJ.)
13: defini<te a11ticle: the (v. a13) mukya 13 Da~ha: 12-6-3 ; yeka<;li-
duhkirta 13 rat: 2-2-1; anuja tekap- nya " wa!tek bhumi Malayu: 13-
nira 13 na:rendra: 5-2-4: bhra~ta 2-2; tary Syaf3kayo<;lyapura kimu-
13 <;a!tru : 7-1-2 ; sira 13 nrpa:ti : 7- ta 13 l;)arm<JJnagari: 14-1-2; huwus
4-1; nl3!han 1wirnya 13 mana13ki1: ra~b<;la '13 dwipantara sumiwi: 15-
9-1-1; mukya 13 mu13gwiry wiji1: 3-1 ; magehakena 13 <;iwagama:
9-2-3; mukya 13 anawa13: 12-1-3; 16-1-4; S<liillaytanira 13 ma:hamurui
t} pura sada: 85-2-4; tegal anama · 13iin1i (before) ka!rahan ika: 41-5-4
13 Bubat: 86-1-2; a'tyadbhuta t} ·rik3'3 dwapara 113iini prabhu: 43-
WW'aiiJ malnonJton : 86-1-4 ; suman- 1-1
tr'i <;la.rrna<;lyak~a keta '3 umarep 13iilni hnJhaniim: 44-2-1
wetan: 87-1-3; mukya nika t} hyruJ Ag!ni '3iilllii: 50-3-4
ga~ga 1S1a1Wah : 88-3-1 ; yan rusaka <;ruiwa Bod<;Ia 5a1J amiija 13iini
t} dlani mi:lwa t} alkrura:13 upajiwa sa:taJta : 56-1-4
tika13 nagara : 89-2-2; prapta 13 sarwa de<;e'3 Jawa tinaipaik adeg-
bhojaJna maikadon ri1kat} wwa13 nyeki 13iini n ~inakwan : 79-1-1
aikweh : 90-1-1 ; ramya 13 gita'da: : pari<;ud4a tumutakma palupwi S3ll}
90-6-1 ; mokta I3 klec;a keta ka- sid<;la guru S'al}iini : Batur II vso 6
tona: 92-2-4; malka111imitta 13 Sal} maika!Juni taihi1 paidugi: Bll II
hya13 pra<;asti wa<;im tk~ Yawa- VSIO 2
dwipa sama~nta: C 1 ; kewalya 13iini-13iini (to say IIlldthing of)
milwa matra t} numt: C 2; sapa- paimiija 13ken ta.hun: Sdh 3 rto 3
welhrnya 13 aidrwya: F 10 rto 2 13 ii 'n U! n: ·in the past, befure (v.
13 eih: ne311" (v. meih) t}•tmi)
11aJn 13eh (1011!g) yafi cariltaln: 25-1-1 altutur ri solaJ:l-ulalhnira tJiiniten:
tan 1300 yaidli carulta:n : 32-6-1 60-4-3
rikanatJ <:;akagni 'Saptarka '3iinten:
13 h u 1 u n: pronoun of the first
67-3-3
person (v. hulun)
lJ U n i W e h: and, 1JOO ( V. IJUni, and
13 hi 13: only (cf. al}hi13, hi13a, hl.!Jan) weh, Aidld. Corr. on vol. III, p. 87)
I}hM} mpwan wruh apet laJ3o : 17- ri13 Rajapura 13uniweh Si!Jhana-
9-3 gari: 15-1-3
cyhi113 mkwa 'n lmselruJ: 17-11-4 mantr! tal).qa . . . 13uniweh wiku
IJ'hi!J piirl)a sa13gar ·ika : 37-3-4 haji kawiraja: 17-7-4
f31hi113 <;ri Hayam W uruk inanJti : 5a.t3 arya Sit}Md~kara 13 un:iweh
37-6-2 para <:;aiwa-Bodqa : 34-3-2
IJihitJ Sia'3 1hya13 ~a<;labhijfia Qa.ra- 13uniweh pal} gUt} ika ri~ga: 84-
ka: 43-1-4 6-3
IJhMJ ika:r} amatya sa<;lwajara sar- mantri . . . tal)qa . . . gusti . . .
wa karya : 71-3-3 13uniweh wadw:a haji tumiit: 85-
utrt:ama '31hi1J i Wihara tal} kawi- 1-2
nayan: 80-1-2 katona 13uniweh wuwusana tika
13ihir3 Jambudw'ipa lawa111 Y a wa s313 sada rnarek: 92-2-4
keta : 88-2-2 13 a r a n : name, tir!Jle
13hi13 tohnyeki wilajja ni<;caya: pa13ala:san itJalran : 9-1-1
94-4-4 tuhw arya ·lekaJsniran p3113aran
·13 ii n i: in the past, before (v. arya : 10-3-4
13umen) ma13a:ra:n bhatara N arapa:ti : 12-
huwus .t1i113kahnya 13iini da13ii: 20- 3-4
2-4 11:3113 ,j Gurun Slanii~a ma13aran ri
13iini (let it be bygone) n matya, Lombok Mirah : 14-4-1
jemah muwah sisip ·iki13 lara : 29- wwa:nrt:en thany a13amn ri Sima:
2-3 17-4-2
tut Mnu 13iiny ai1Ju!lwai11: 34-4-4 13aran ika riniiici tiit ha:wan : 17-
IJfrni <:;akab<;lide<;endu: 40-1-1 9-4
true one is oiliCe more ·tempted to put the question why the Java-
nese authors were so cryptic and .deceptive ~n their utterances.
III p. 124, rtransl. of Nawa.natya 13a: l~ne 13 from bo11tom: instead of:
decorated in the jiiijring manner, the translation should be: dyed
black by mea:ns of jering (Pirt!hecolobium lobatum: jengkol).
III p. 135, trans!. Rajapati~<;lala, line 19 from top: take notice of
it, should be read: a;climonish (v. glossary sub ilitJ).
III p. 140, 1transl. Pra'111iti Raja K:apa-kaJpa, stane:a 8: Pangasalan
should be rea:d : Pangalasan.
III p. 147, trans!. SarwaJdharma oha:rter, plalte 5, recto 5: punggat
should be read: punggut.
III p. 148, transl Sarwa~dharma chaliter, plate 5, verso 4: Stelecho-
carpus Burchol :should be read: -Burahol.
III p. 154, trans!. Decree Jaya Song, plate 5, recto 3: 909 Shiika
shoulld be read: 919 Shiika.
III p. 164, tran:sl. Batur dharter, plate II, recto 4: instea;d of: lastly
in (Sagara) one should read: in Wa:sana in (Saga:ra), v. comm. in
vol. IV, p. 415, and Tantu Panggelaran, p. 111 and 113.
INTRODUCTORY NOTES
The plans and maps wh[ch are appended to lbhe preserut volume are
itl!tended to serve a:s i.Uustmtions of the text of volume four, the com-
mentaries. They are mere outline maps, altl!d sketchy ; they should not
be considered as accurart:e historica:l maps. The ma!king of reliable his-
torical maipS requi·res a speciail Sltudy and mudh field-work.
For convenience' sake in the third map (Cerutral and East Java,
Madura and Ba:li)manymodem geographical oo:mes have been in:serted;
they are put between square brackets. They may help those reader'S
who are Sltratl!gers to Old Javane:se ·geograpihy iiJo find their way. Of
oourse ·the modenn railrtoods and highways have been left out altogelther.
The rive11s, on the other halnd, halve been hrotllg'hrt: out clearly, on
attou!lllt of the prominent part they played in Old Javanese economy
and hiStory.
Though located witlh sufficie!lllt cel"ll:a:inty many Easit Javanese geo-
graphical names whioh are merutioned in the text of volume four are
not shown on the map. They have been 1ek out in order to avoid
congestion. The geographical situation of ibhe places, domain1s, manors
etc. i1lo Which those names refer 1,s a~pparenrt: from the context,
It is a maJ!Jter fur regret tlhaJt sevem1 impofltaJnJI: rel~gious domains,
sanotuades, genJtlemen' s estates and districts of whtich the names aore
menlti<oned in fouflteenth cerutury Old Javanese 1ill:erature coudd not be
located wiibh any centa:i,tl!ty. Probably painsil:aik1ing coHation of many
Old Javanese •te.x;ts combined wtith blistoric-geog.raphic research in
ancient Por!lluguese and Dutch memoit's and maps, and fi.eld-work,
could lead Ito ibhe location of some ofu:en menll:ioned geographical names.
inrtended .to 1ake the place of t'he plan in Stutterheim's De Kraton van
Madjapahit.
As the Nagara-Kertagama text does not men'bion measures nor
distances it is impossilble ro a:scertaJi.n proportioDJS and extensions.
Per1ha.ps ltihe manors of the vizirs arui ltlhe bishops and the two Princely
oompounds were siJtuaJted at a amsidernlbly greater distance from each
other .tJhan is shown on the plan. Lt should be bor·ne in mind thaJt the
present plan i:s a guess.
II. The plan of the cenltre of .the .town of Y ogyakarta in the nineteenrth
century is for the main part a ropy of the plan in Dr Groneman's De
Garebegs te Ngayogyakarta, 1895. Mr V. Zimmerman's paper De
Kraton van Soerakarta in het jaar 1915 (T.B.G. vol. 58, 1919) supplies
useful material for drnwing parnl.>lels. The idea of :tJhe insertion of the
Yogyakartta plan (simplified and schematized for convenience' sake) is
to show lbhe resemblance between d:ihe ground-platliS a£ fourteenth and
nineteend:ih century Javanese Royal resildences.
III. For the outline map of Centrall and East Java, Madura and Bali
in .the fourteenJth century data are ltaJlren from the maps appended to
Professor Krom's Nagara-Kemgama ediltion of 1919 and his Hindoe-
Javaansche Geschiedenis. Some corrections have been made in accord-
ance Wlirt!h the oommentaries of .the Nagara-Kertagama chaipters IV,
XII and XIII.
The locatilon of •geopraphical names memionted in ltlhe Ferry charter
is accordi'Illg' ro Dr van Stein CaHenfels' and Mr va:n Vuuren's paper
on 3JI1Cient topography of rthe Res~dency of SurnJbaya, and Dr va:n
Na~erssen's paper on ferries of ·the Solo river in the Middle Ages, both
in Tijdschrift van het Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap,
volumes 41 a:nd 60, 1924 and 1943.
IV. For the outline map of the Indian A:rcihipelago and Malaya in
liihe fourteenlth ce111tury daJta. are taJken from d:ihe above-mentioned great
!books hy Professor :K!rorn, corrected in accordance with the commen-
taries of ohapter III of ~the Nagara-Kemgama. On several points the
laJte Dr G. P. Routfaer's aurograph notes m his copy of the Nagara-
Kertagama edition of 1919 ha'Ve been enlig1htening. The book first came
into Professor Krom's possession, anld after thast great scholar's death
passed in'to die prese111t atll!!hor'.s hands. The location of geographical
names in the westem pa!1t of the Archipelago has been corrected in
PLANS AND MAPS 449
INTRODUCTORY NOTES
D 1'
W----~t----8
:·a·a~
' '
12
s
41
. 15 D D D D
Cl DO
0 13 14 o18 D [
d~ 23• a
0 D
a [Z] 20:19
•
°a [
24
• 220 :21
--)(-- ----------
. •. •.
0 c ,o c
0 [
26•
• 0
c • 25~ 0 0 0
0 [
40 •
~0
0 31•
·--- ?3 . (
.•
030 300
0 32' !............
0 h4
• • • • •
.• .• •
D D D
~ti ~5
D D
0 •
37 • :-. _.J [
41
0 0 0 0 0 0 0
39
-
1'
D 1'
10
- --- -.. --_: 7
* r ----.
[
38
1'--------_j
-
D ~
- J
THE CENTRE OF THE MAJAPAHIT COMPLEX
IN THE FOURTEENTH CENTURY ACCORDING
TO NAGARA-KERTAGAMA INFORMATION
Outline plan I, belonging to "Java in the XIVth Century",
volume V
1. Royal Compound, Majapahit
2. Compound of Wengker - Ka<;Iiri
3. Manor of Narapati, vizir of Ka<;liri (cf. plan II, no. 4)
4. Manor of Gajah Mada, vizir of Majapahit (cf. plan II, no. 4)
5. Manor of the Buddhist bishop
6. Manor of the Shiwaite bishop
7. sacred crossroads
8. ring surrounded by trees
9. redoubt (cf. Fort, plan II, no. 6)
10. market-place (cf. plan II, no. 5)
11. long assembly hall
12. Main Gate of the Royal Compound (cf. plan II, no. 2)
13. common mandarins' pavilions (cf. plan II, no. 7)
14. common ecclesiastic officers' pavilions (cf. plan II, no. 7)
15. watch-tower
16. pavilions with circular canal (cf. plan II, no. 12)
17. central hall of the main courtyard
18. common Buddhist priests' pavilions (cf. plan II, no. 7)
19. common Shiwaite priests' pavilions (cf. plan II, no. 7)
20. Shiwaite shrines
21. Wishnuite shrines
22. chthonic spirits' offering terrace (cf. plan II, no. 8)
23. Buddhist shrines
24. Main Courtyard, Wanguntur (cf. plan II, no. 1)
25. terraced courtyard with Royal servants' pavilions (cf. plan II,
no. 13)
26. road leading West, with trees
27. Second Gate of the Royal Compound (cf. plan II, no. 14)
28. Interior of the Royal Compound, Ceremonial Courty::rd,
with trees (cf. plan II, no. 16)
29. Great Hall of the Ceremonial Courtyard (cf. plan II, no. 17)
30. four corner halls (cf. plan II, no. 18)
31. First Gate, entrance to the Private Courtyard
32. Interior, Private Courtyard of the Royal Family (cf. plan II,
no. 19)
33. House of the King's Father, IG!rtawardhana, Prince of
Singasari
34. House of King Hayam Wuruk of Majapahit (cf.planii,no.20)
35. House of the King's sister and his brother-in-law Singha-
wardhana, of Pajang-Paguhan
36. courtyard with Wira(bhumi) servants' pavilions
37. courtyard with Paguhan servants' pavilions
38. houses of the Shiwaite clergy
39. houses of the Buddhist clergy
40. houses of Royal kinsmen (cf. plan II, no. 26)
41. Royal Compound's wall (cf. plan II, no. 27)
42. Great Field, Lebuh Agung, Yawi (cf. plan II, no. 3)
PLAN II
Dr. TH. PIGEAUD
JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
Vol. V
T ,------------i
" '
'
I
I
s
I
I
I
I I
L.------------1
0 D 0
'• 2 If' 0 o a
7 7 27
;:L. 0
I
0
G])9
-r-r
D
g
0
0
g
12
0
7
0 a 0
8 0
D
- -- -- ~-
13
14
15
f----- -
15
E9 @f . . ;6·:
19 21 22
0•8" •
21
1-- - 26
26
21
n 123T
24
w e p2s
L- -
s 28
27
l 27
THE CENTRE OF THE TOWN OF YOGYAKARTA
IN THE NINETEENTH CENTURY
Vol. V
;~·~ \""· N\erbabu\
...(,~-:...~
Las em [EAST PA
e1u1u1<.
•
Ngai'liu\<.
•
•
\Brl\be9)
l
Singasari
tM· \NiliS\ \(a.<~i{l ~ • S\ngas~
t.~.\~~
:··~ i?c"-; "\. ~We~t
MK,;;:d [K~I:~;~MKawl ~
?,;·;,~!
P•":
MADURA
i
E
.
• Pajaral<an
...,,,,,..
sagara ~Cl~
'c \ \\\'"
M. Hyang
Lamajang
Ill
Outline Map of Centra l and
East Java, Madura and Bali
in the fourteenth century
J
)
Lwa Ga jalt
•
MAP IV
Dr. TH. PIGEAUD
JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
Vol. V
~
~
'
.N
~~
a
~~
w E
~
\
I
L _________ _
IV
Outline Ma f
\)Uc,ia lnd' P o the
lan Arch' I
and lpe ago
Malaya in the
fourteenth century
Seran
~
Ambwan
0
0
()
Wa~<?an 0
PLATE I
Dr. TH. PICEAllD
JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
Vol. V
I. Charter of Renek, 1379 A.D.
Actual sized photographic facsimile of plate I verso and plate II recto (v. vol. II, p. 142 and vol. ,
, p<.~ragraph on illustrations, p. 450).
PLATE II
Dr. TH. PIGEAUD
JAVA IN THE FOURTEENTH CENTURY
Vol. V
II. Nagara-Kertagama (De5a-\iVan:tana) manuscript, co
ript, codex orientalis Leiden U niversity Library no. 5023. Actual sized photographic facsim
5!!1 . ~-,"'-,uf"qc;H)~t~~t~(ih,~~1
~ 'f/9 tp~j /iifl(')r~~~ ~von~'INJ'~~~"~,!IJ"''o$.,, ~