*

IDE MENTE. ' 459

CoaoLI... -Hinc fequitur hominem ' Mente et

Corpore conftare et Corpus humanum, prout ipfum
fentimus, exiftere.

ScHoL. Ex his non tantum intelligimus, Men

tem humanam unitam efTe Corpori, fed etiam, quid
per Mentis et Corporis unionem intelligendum fit.
Verum ipfam adaequate five diftincte intelligere ne
mo poterit, nifi prius noftri Corporis naturam adae
quate cognofcat. Nam ea, quae hucufque oftendi
mus, admodum communia funt, nec magis ad ho
mines, quam ad reliqua Individua pertinent, quae
omnia, quamvis diverfis gradibus, animata tamen
funt. Nam cujufcunque rei datur necefTario in Deo
idea, cujus Deus eft caufa, eodem modo, ac hu
mani Corporis idea: atque adeo, quicquid de idea
humani Corporis diximus, id de cujuscunque rei
idea necefTario dicendum eft. Attamen nec etiam
negare pofTumus, ideas inter fe, ut ipfa objecta, ;
differre, unamque alia praeftantiorem efTe, pluf- [33]
que realitatis continere, prout objectum unius obje
cto alterius praeftantius eft, plufque realitatis conti
net; ac propterea ad determinandum, quid Mens
humana reliquis interfit, quidque reliquis praeftet,
necefTe nobis eft, ejus objecti, ut diximus, hoc eft,
Corporis humani naturam cognofcere. Eam autem
'hic explicare nec poffum, nec id ad ea, quae demon
ftrare volo, neceffe eft. Hoc tamen in genere dico,
quo Corpus aliquod reliquis aptius eft ad plura fimul
-
agendum, vel patiendum, eo ejus Mens reliquis
*Ptior eft ad plura fimul percipiendum ; et quo unius
corporis aëtiones magis àb ipfo folo pendent et quo
minus alia corpora cum eodem in agendo concur
*unt, eo ejus mens aptior eft ad diftincte intelligen
dgm. Atquo ex his praefiantiam unius mentis prae
£liis cognófcere poffùmus: deinde caufam etiam vi
%*re, cur nofiri Corporis non, nifi admodum con
fufam, habeamus cognitionem et alia plura, , quae
- 1I?
 -*

• -

9ò ETHIces PAns II,

in fequentibus ex his deducam., Qua de caufa operae

pretiúm efTe duxi, haec ipfa accuratius explicare et
demonftrare, ad quod necefTe eft, pauca de natura
corporum praemittere.
' AxioMA I. Omnia corpora vel moventur, vel
quiefcunt. -

AxioMA II. Unumquodque corpus jam tardius,

jam celerius movetur, -

LEMMA I. Corpora ratione motus et quietis,

celeritatis et tarditatis et non ratione fubftantiae ab
invicem diftinguuntur. ' -

- DEMoNsTR. Primam partem hujus per fe no

tam fuppono. At, quod ratione fubftantiae non di
ftinguantur corpora, patet, tam ex Prop. 5. quam
3. P. m. Sed clarius ex iis, quae in Schol. Prop.
15. P. 1. dicta funt.
[**] LEMMA II.
conveniunt. *
Omnia corpora in quibufdam
• -

IDEM oNsTR. In his enim omnia corpora com

veniunt, quod unius, ejufdemque attributi conce
ptum involvunt. (per Defin. 1. huius) Deinde, quod
jam tardius, jam celerius, et abfolute jam moveri,
jam quiefcere pofTunt. -

LEMMA III. Corpus motum, vel quiefcens ad

amotum, vel quietem deternninari debuit ab alio cor
pore, quod etiam ad motum, vel quietem determi
natum fuit ab alio, et illud iterum ab alio, et fic in
infinitum. -

DeMonstr. Corpora (per Defin. 1. huius) res

fingulares funt, quae (per Lemma 1.) ratione motus
et quietis ab invicem diftinguuntur; adeoque {per
Prop. 28. p. 1.) unumquodque ad motum, vel quie
tem necefTario determinari debuit ab alia re fingulari,
nempe (per Prop. 6. huius) ab alio corpore, quod
(per Axiom. 1 ) etiam vel movetur, vel quiefcit. At
hoc etiam (per eandem rationem) moveri, vel quief
Ger0
 -

I)e MeNTr. ' 91

cere non potuit, nifi ab alio ad motum, vel quietem

determinatum fuifTet et hoc iterum (per eandem ra
tionem) ab alio et fic in infinitum. Q. E. D.
:!
CowoLL. Hinc fequitur corpus motum tamdiu ;
moveri, donec ab alio corpore ad quiefcendum de
terminetur ; et corpus quiefcens tamdiu etiam quief
cere; donec ab alio ad motum determinetur. Quod
etiam per fe notum eft. Nam, cum fuppono, cor
pus ex. gr. A quiefcere, nec ad alia corpora mota at
tendo, nihil de corpore A dicere potero, nifi quod
quiefcat. Quod fi poftea contingat, ut corpus A
moveatur, id fane evenire non potuit ex eo, quod
quiefcebat ; ex eo enim mil aliud fequi poterat, quam
ut corpus A quiefceret. Si contra fupponatur A mo
veri, quotiescunque ad A tantum attendimus, [*°]
nihil de eodem affirmare poterimus, nifi quod movea
tur. Quod fi poftea contingat, ut A quiefcat, id fane
evenire etiam non potuit ex motu, quem habebat;
ex motu enim nihil aliud fequi poterat, quam ut A
moveretur: contingit itaque a re, quae non erat in
A, nempe a caufa externa, a qua ad quiefcendum
determinatum fuit. -

AxioMA I. Omnes modi, quibus corpus ali

quod ab alio afficitur corpore, ex natura corporis
affecti et fimul ex natura corporis afficientis fequun
tur; ita ut unum, idemque corpus diverfimode mo
veatur pro diverfitate naturae corporum moventium
et contra ut diverfa corpora ab uno eodemque cor
pore diverfimode moveantur.
AxioMA II. Cum corpus motum alteri quie
fcenti, quod dimovere nequit, impingit, reflectitur,
ut moveri pergat, et angulus
lineae motus reflectionis cum .
plano corporis quiefcentis, cui
impegit, aequalis erit angulo,
quem linea motus incidentiae
cum eodem plano efiicit. •
Atque
 …

P)? - ETHICES PARs II.

- Atque haec de corporibus fimpliciffimis, qua?
fcilicet iolo motu et quiete, celeritate et tarditate ab
invicem diftinguuntur: jam ad compofita afcen
damus. -

- DEFiN. Cum corpora , aliquot eiusdem aut

diverfae magnitudinis a reliquis ita coërcentur, ut
[*] invicem Tincumbant, vel fi eodem, aut diverfîs
celeritatis gradibus moventur, . ut motus fuos invi
cern certa quadam ratione communicent, illa corpora
'invicem unita dicemus et omnia fimul unum corpus,
a.
five Individuum componere, quod a reliquis per hanc
corporum unionem difiinguitur.
AxioMA III. Quo partes Individui, vel cor
poris compofiti fecundum maiores vel minores fu
perficies fibi invicem incumbunt, eo difficilius vel
facilius cogi pofTunt, ut fitum fuum mutent, et con
fequenter eo facilius, vel difficilius effici poteft, ut
ipfum Individuum aliam figuram induat. Atque
hinc corpora, quorum partes fecundum magnas
fuperficies invicem incumbunt, dura; quorum au
tem partes fecundum parvas, mollia; et quorum de
nique partes inter fe moventur, fluida vocabo.
LEMMA IV. Si corporis, five Individui, quod
ex pluribus corporibus componitur, quaedam corpora
fegregentur et fimul totidem alia eiusdem naturae
eorum loco fuccedant, retinebit -Individuum fuam
naturam, uti antea, abfque ulla eius formae mu
tatlOne.

DENIoNstn, Corpora enim (per Lem. 1.) ra

tione fubftantiae non diftiuguuntur; id autem, quod
formam Individui comliituit, in corporum unione
(per Defin. praec.) coofiftit; atqui haec, (per hypo
- thefin) tametfi corporum continua fiat mutatio, re
tinetur: retinebit ergo Individuum, tam ratione
fubftantiae, quam modi, fuam naturam, uti ante.
9. E. D. - -- *

- Lex 1MA.
 DE MENTE. - 93.

LeMMA V. Si partes, Individuum componen

tes, maiores minoresve evadant, ea , tamen propor
tione, ut omnes eandem, ut antea, ad invicem mo- [*]
tus et quietis rationem fervent, retinebit itidem Iridi
viduum fuam naturam, ut antea, abfque ulla for
mae mutatlOne.

Demossta. hujus eadem eft, ac praecedentis

Ilemmatis.

LEMMA VI. Si corpora quaedam, Individuum;

componentia, motum, quem verfus unam partem
habent, aliamn verfus flectere cogantur; at ita, ut
| motus fuos continuare poffint, atque invicem eadem,
qua antea, ratione commnunicare; retinebit itidem,
Individuum fuam naturam, al/que ulla formae mu
tatione. *

De MoNsTR. Per fe patet. Id enim> omne re

tinere fupponitur, quod in ejufdem definitione for
mam ipfius conftiuuere diximus.
• LEMMA VII. Hetinet praeterea Individuum, fic
compo/itum, fuam naturam, five id fecundum totum
moveatur, five quiefcat, /ive verfus hanc, five ver
fus illam partem moveatur, dummodo unaquaeque
pars motum fuum retineat, eumuque, uti autea, re
liquis communicet. -

DeMoNstr. Patet ex ipfius definitione, quam

vide ante Lem. 4.
Schol. His itaque videmus, qua ratione Indi
viduum compofitum poflit multis modis affici, ejus
nihilominus natura [ervata. Atque- hucufque Indi
viduum concepimus, quod non, nili ex corporibus,
quae folo motu et quiete, celeritate et taràitáte inter
fe diftinguut,tur, hoc eft, quod ex corporibus fim-. j
Pliviflimis componitur. Quod fi jam aliud concipia
mus, ex pluribus diverfae naturae Individuis [**]
corapofitum, idem pluribus aliis modis pofle affici
reperiemus, ipfius nihilominus natura fervata. Nam
quamdo
94 ETHICES PARs II.

quandoquidem ejus unaquaeque pars ex pluribus

corporibus eft compofita; poterit ergo (per Lemn.
praeced.) unaquaeque pars, abfque ulla ipfius natu
rae mutatione jam tardius, jam celerius moveri et
confequenter motus fuos citius, vel tardius reliquis
communicare. Quod fi praeterea tertium Individuo
rum genus, ex his fecundis compofitum, concipia
mus, idem multis aliis modis affici poffe, reperie
mus, abfque ulla ejus formae mutatione. Et fi fic
porro in infinitum pergamus, facile concipienlus,
totam naturam unum efTe Individuum, cujus partes,
hoc eft, omnia corpora infinitis modis variant, abf
que ulla totius individui mutatione. Atque haec,
fi animus fuiflet, de corpore ex profefTo agere, pro
lixius explicare et demonftrare debuiflem. Sed jam
dixi, me aliud velle, nec alia de caufa haec adferre,
uam quia ex ipfis ea, quae demon[trare conftitui,
facile pofTum deducere. -

PosTvLATA. I. Corpus humanum componitur

ex plurimis (diverfae naturae) individuis, quorum
unumquodque valde compofitum eft.
II. Individuorum, ex quibus Corpus huma
num componitur, quaedam fluida, quaedam mollia
et quaedam denique dura funt.
III. Individua, Corpus humanum componentia et
confequenter ipfum humanum Corpus a corporibus
externis plurimis modis afficitur.
IV. Corpus humanum indiget, ut confervetur,
plurimis aliis corporibus, a quibus continuo quafi
regeneratur.
V. Cum Corporis humani pars fluida a corpore
[*°] externo determinatur, ut in aliam nollem faepe
impingat, ejus planum mutat et veluti quaedam cor
poris externi impellentis vefiigia eidem imprimit.
VI. Corpus humanum poteft corpora externa plu
rimis nuodis movere, plurimifque uuodis dilponere.
- Pao
 I)E MENTE. 95.

Propos. XIV. Mens humana apta efi ad plu

rima percipiendum et eo aptior, quo eius Corpus
pluribus modis di/poni íj.
De MoNsTa. Corpus enim humanum 'per Poft*
3. et 6. plurimis modis a corporibus externis affici
tur, difponiturque ad corpora externa plurimis mo
dis afficiendum. ' At omnia, quae in Corpore huma
mo contingunt, (per Prop. 12. huius) Mens humana
percipere debet; eft ergo Mens humana apta ad plu
rima percipiendum et eo aptior etc. 9. E. D.
Propos. XV. Idea, quae Effe formale humanae
Mentis eon/iituit, non j.
fimplex, fed eac plurimis
ideis compofita. — -

DeMoNstr. Idea, quae EfTe formale humanae

Mentis conftituit, eft idea corporis, (per Prop. 15.
huius) quod (per Po/l. 1.) ex plurimis valde compo
fitis lndividuis componitur. At cujuscunque Indivi
dui, corpus componentis, datur neceflario qper Co
"• roll. Prop. 8. huius) in Deo idea ; ergo (pcr Prop. 7.
huius idea Corporis humani ex plurimis hifce partium
componentium ideis eft compofita. 9. E. D.
PRopos. XVI. Idea cuiufcumque inodi, quo
Corpus humanum a corporibus externis afficitur, in
volvere debet naturam Corporis humani et funul na
turam corporis eaeterni.
DeMoNstit. Omnes enim modi, quibus [*]
corpus aliquod afficitur, ex natura corporis affecti
et fimul ex natura corporis afficientis fequuntur:
(per Axiom. 1. poft Coroll. Lem. 3.) quare eorum
idea (per 4aciomn. 4. p. 1.) utriufque corporis naturam
necelTario involvet; adeoque idea cujuscunque modi,
quo Corpus humanum a corpore externo afficitur,
Corporis humani et corporis externi naturam invol
vit, Q. E. D.
CoRoLr.
 96 - Triiices Pins II.
<

' CoRoI.L. I. Hinc fequitur primo Mentem hu- .

manam plurimorum corporum naturam una cum fui
corporis natura percipere.
CoRoLL. II. Sequitur fecundo, quodideae, quas
corporum externorum habemus, magis noftri corpo
ris conftitutionem, quam corporum externorum na
turam indicant; quod in Appendice partis primae
multis exemplis explicui, a.

PRopos. XVII. Si humanum Corpus affectum

eft modo, qui maturam Corporis alicujus externi in
volvit, Mens humana idem corpus eaeternum, ut actu
exiftens, vel ut fibi praefens, contemplabitur, do
nec Corpus afficiatur affectu, qui ejufdem corporis
exifientiam. vel praefentiam fecludat.
* DeMoNsTR. Patet. Nam quamdiu Corpus hu
manum fic affectum eft, tamdiu Mens humana (per
Prop. 12. huius) hanc corporis affectionem conlem
plabitur, hoc eft, (per Prop. praeced.) ideam habe
bit modi actu exiftentis, quae naturam corporis
externi involvit, hoc eft, ideam, quae exiftentiam,
vel praefentiam naturae corporis externi non feclu
dit, fed ponit, adeoque Mens (per Coroll. 1. praeced.)
corpus externum, ut actu exiftens, vel ut praefens,
contemplabitur, donec afficiatur etc. Q. E. D.
, CoroLI. Mens corpora externa, a quibus Cor
[*] pus humanum femel affectum fuit, quamvis
non exiftant, nec praefentia fint, contemplari ta
men poterit, velut praefentia efTent.
DEMoNsTR. T)um corpora externa Corporis
humani partes fluidas ita determinant, ut in mollio
res faepe impingant, earum plana (per IPoft. 5.) mu
tant, unde fit (vide 4aciom. 2. poft Coroll. Lem. 5.)
ut inde alio modo reflectantur, quam antea folebant
et ut etiam pofiea, iifdem novis planis fpontaneo fuo
motu occurrendo, eodem modo reflectantur, ac cum
a corporibus externis verfus illa plana impulfae funt
et
 r.

DE MENTE. 97*.

et confequenter, ut Corpus humanum, dnm. fic re

flexae moveri pergunt, eodem, modo afficiant, de
quo Mens (per P. op. 12. huius , iterum cogirabit, hoc
efi, (per Prop., 17. huius) Mens iterum corpus * xt* x.
num, ut praefens, contemplabitur; et hoc toties,
quoties Corporis humani partes fluidae fpontaneo fuo
motu iifd, m planis occurrent., Quare, quamvis ror i
pora externa, a quibus Corpus humanum affectum
femel fuit, non ex fiant, Mens tamen eadem toties,
ut praefentia,
actio repetetur.contemplabitur,
Q. E. D. quoties haec corporis
•

ScHoL. Videmus itaque, qui fieri poteft, ut

ea, quae non funt, veluti praef n ia contemplamur,
ut faepe fit. Et fieri poteft, ut hoc aliis de caufis
contingat; fed mihi hic fufficit oftendifle unam, per
quam rem fic pofTem explicare, ac fi ipfam per ve
ram eaufam oftendifTem ; nec tamen credo, me a vei a
longe aberrare, quandoquidem omnia illa, quae
fumpfi poftulata vix quicquam continent, quod non
conftet experientia, de qua nobis non licet dubitare,
poftquam ofiendimus Corpus humanum, prout ipfum
Ientimus, exifiere. (vide Coroll. prft Prop. 15 hu
iis) Praeterea (eae Coroll. praeced. et Coroll. 2. Prop.
16. huius) clare intelligimus, quaenam fit difierentia
inter ideam ex. gr. Petri, quae effentiam Mentis ipfius
Petri conftituit et inter ideam ipfius Petri, quae in
alio homine, puta in Paulo, efi. 1 la enirn , ffen
tiam Corporis ipfius Petri directe explicat, nec exi
fientiam involvit, nifi quamdiu Petrus exifüt; [os]
haec autem magis conftitutionem corporis Paiili,
quam Petri naturam indicat et ideo, durante illa cor
Poris Pauli conftitutione, Mens Pau!i, quam is Pe
utus non exifiat, ipfum tamen, ut fibi praefentem
contemplabitur. Porro, ut verba ufitata reuinea
'uus, Corporis humani affectiones, quarum ideae
Corpora exter na, velut nobis praefentia repraefen
“nt, rerum imagines vocabimus, tametfi rerum figu
G. - Ia§
 98 ETHIces PARs 1I.

ras non referunt. Et cum Mens hac ratione con

templatur corpora, eandem imaginari dicemus. At
que hic, ut, quid fit error, indicare incipiam, no
tetis velim, Mentis imaginationes in fe fpectatas,
nihil erroris continere, five Mentem ex eo, quod
imaginatur, non errare; fed tantum, quatenus con
fideratur, carere idea, quae exiftentiam illarum re
rum, quas fibi praefentes imaginatur, fecludat.
Nam fi Mens, dum res non exiftentes, ut fibi prae
fentes, imaginatur, fimul fciret, res illas revera non
exifiere, hanc fane imaginandi potentiam virtuti fuae
naturae, non vitio tribueret ; praefertim fi haec ima
ginandi facultas a fola fua natura penderet, hoc eft
(per Defin. 7. P. 1.) fi haec Mentis imaginandi facul
tas libera effet. -

PRopos. XVIII. Si Corpus humanum a duo

bus, vel pluribus corporibus fimul affectum fuerit
femel, ubi Mens pofiea eorum aliquod imaginábitur,
.fiatim et aliorum recordabitur.
DE MoNsTR. Mens (per Coroll. praeced.) corpus
aliquod ea de caufa imaginatur, quia fcilicet huma
num Corpus a corporis externi veltigiis eodem modo
afficitur, difponiturque, ac affectum eft, cum quae
dam ejus partes ab ipfo corpore externo fuerunt 1m
pulfae : fed (per hypothefin) Carpus tum ita fuit dif
pofitum, ut Mens duo fimul corpora imaginaretur ;
ergo jam etiam duo fimul imaginabitur, atque Mens
ubi alterutrum imaginabitur, ftatim et alterius recor
dabitur. Q. E. D. -

SchoL. Hinc clare intelligimus, quid' fit Me

moria. Eft enim nihil aliud, quam quaedam con
[°] catenatio idearum, naturam rerum, quae extra
Corpus humanum funt, involventium, quae in Men
te fit fecundum ordinem et concatenationem affectio
num Corporis humani. Dico primo concatenatio
nem efTe illarum tantum idearum, quae naturam re
rum, quae extra Corpus humanum funt, involvunt ;
InOIl
 IDe MENTr. • 99

non ântem idearum, quae earundem rerum natnram

explicant. Sunt enim revera (per Prop. 16 huius)
ideae affeclionum Corporis humani, quae tam l.ujus,
quam corporum extet norum naturam inv olvunt.
1)ico fecundo hanc concatenationem fieri f cundum
ordinem et concatenationem affectionum Corporis,
humani, ut ipfam diftinguerem a con* atenauone
idearum, quae fit fecundum ordinem intcllec, us,
quo res per primas fuas caufas Mens percipit et qui
in omnibus hominibus idem eft. Atque hunc po- ro
clare intelligimus, cur Mens ex cogitatione unius
rei ftatim in alterius rei cogitationem incidat, quae
nullam cum priore habet fimilitudinem ; ut, ex. gr.
ex cogitatione vocis pomi homo Romanus fiatiim in
cogitationem fructus incidit, qui nullam cum arti
culato illo fono habet finilirudinem, nec aliquid
commune, nifi quod ejufdem hominis Corpus ab his
duobus affectum faepe fuit, hoc eft, quod ip{e homo
faepe vocem pomum audivit, dura ipfum fi ucl um
videret et fic unusquifque ex una in aliam cogit tio
nem incidet, . prout rei um imagines uniuscujus que
confuetudo in corpore ordinavit. Nam miles ex.
gr. vilis in arcna equi v ftigiis fiatim ex cogitatione ,
equi in cogitationein equitis et inde in cogitationem
belli etc. incidet. At Rufiicus ex cogitatione equi
in cogitationem aratri, agri etc. incidet et fic unus
quifque, prout rerum imagines confuevit hoc, vel
alio modo jungere et concatenare, ex una in hanc,
vel in aliam incidet cogitationem.
Paopos. XIX. Mens humana ipfum humanum
*•
Corpus non cognofcit, nec ipfum exiftere fcit, n /i
Per ideas affectionùm, quibus Corpus afficitur.
De MoNsTR. Mens enim humana eft ipfa idea,five
cognitio Corporis humani, (per Prop. 13. huius) [*]
quae(per Prop. 9. huius) in Deo quidem eft, quatenus
alia rei fingularis idea afiectus confideratur; vel quia
(Per PoJt. 4.) Corpus humanum plurimis corporibus
G 2 . . indi
 1 OO ETHIges PARs II.

indiget, a quibus continuo quafi regeneratur; et ordo

et connexio idearum idem eft, (per Prop. 7. huius) ac
ordojet connexio caufarum; erit haec idea in Deo, qua
tenus plurimarum rerum fingularium ideis affectus
-confideratur. Deus itaque ideam Corporis humani
'habet, five Corpus humanum cognofcit, quatenus
plurimis aliis ideis affectus, eft et non quatenus na
§• turam humanae Mentis conftituit, hoc eft, (per
%* Coroll. Prop. 1 1. huius) Mens humana Corpus huma
num non cognofcit. At ideae affectionum Corporis
in T)eo funt, quatenus humanae Mentis naturam
conftituit, five Mens humana eafdem affectiones
'percipit, (per Prop. 12. huius) et confequenter Gper
Prop. 16. huius) ipfum Corpus humanum, idque,
(per Prop. 17. huius) ut actu exiftens; percipit ergo
eatenus tantum Mens humana ipfum humanum Cor
pus. 9. E. D.
Paopos. XX. Mentis humanae datur etiarn in
IDeo idea, five cognitio, quae in Deo eodem modo
fequitur et ad Deum eodem modo refertur, ac idea
Jîve cognitio Corporis humani.
De MoNsTR. Cogitatio attributum Dei eft, (per
Prop. 1. huius) adeoque (per Prop. 5. huius) tam ejus,
quam omnium ejus affectionum et confequenter (per
Prop. 1 1. huius) Mentis etiam humanae debet necef
fario in Deo dari idea. Deinde haec Mentis idea,
five cognitio non fequitur in Deo dari, quatenus in
finitus; fed quatenus alia rei fingularis idea affectus
eft. ' (per Prop. 9. huius) Sed ordo et connexio idea
rum idem eft, ac ordo et connexio caufarum; (per
Prop. 7. hujus) fequitur ergo haec Mentis idea, (ive
cognitio in Deo et ad Deum eodem modo refertur,
ac idea, five cognitio Corporis. 9. E. D.
Eraopos. XXI. Haec Mentis idea eodem modo
[3] unita eft Menti, ac ipfa Mens unita eft Carpori.
D. MoNsTR. Mentem unitam efTe Corpori ex eo
oftendimus, quod [cilicet Corpus Mentis fit obje
Ctuln : *
 DE MENTE. 1OY*

ctum: (vide Prop. 12. et 15. hujus) adeoque per ean

dem illam rationem idea Mentis cum fuo objecto,
hoc eft, cum ipfa Mente eodem modo unita efTe de
bet, ac ipfa Mens unita eft Corpori. 9. E. D.
ScHoL. Haec Propofitio longe clarius intelli
gitur ex dictis in Schol. Prop. 7. hujus; ibi enim
oftendimus Corporis ideam et Corpus, hoc eft (per
Prop. 15. hujus) Mentem et Corpus unum et idem
efle Individuum, quod jam fub Cogitationis, jam
fub Extenfionis attributo concipitur ; quare Mentis
idea et ipfa Mens una, eademque eft res, quae fub
uno, eodemque attributo, nempe Cogitationis, con
cipitur. Mentis, inquam, idea, et ipfa Mens in
Deo eadem necefIitate ex eadem cogitandi potentia ,
fequuntur dari. Nam revera idea Mentis, hoc eft,
ideaideae nihil aliud eft, quam forma ideae, qua
tenus haec, ut modus cogitandi, abfque relatione
adobjectum confideratur; fimulac enim quis aliquid
fcit, eo ipfo fcit, fe id fcire et fimul fcit, fe fcire,
quod fcit et fic in infinitum. Sed de his poftea.
PRopos. XXII. Mens humana non tantuin Cor
poris affectiones; fed etiam harum affectionum ideas,
percipit. -

DEMoNsTR. Affectionum idearum ideae in Deo

eodem modo fequuntur et ad Deum eodem modo
referuntur, ac ipfae affectionum ideae ; quod eodem
modo demonftratur, ac Propofitio 2o. hujus. At
ideae affectionum Corporis in Mente humana funt
(per Prop. 12. huius) hoc eft, (per Coroll. Prop. 1 1.
huius) in Deo, quatenus humanae Mentis effen- [*]
tiam conftituit ; ergo harum idearum ideae in Deo
$tunt, quatenus humanae Mentis cognitioneam, five
ideam håbet, hoc eft (per Prop. 21. huius) in ipfa,
Mente humana, quae propterea non tantum Cor
Poris affectiones, Ifed earum etiam ideas percipit.
9. E. D.

• PRo
mo2 ETHICES PARS II. -

Paopos. XXIII. Mens fe ipfam non cognofcit,

nifi quatenus Corporis affectionum ideas percipit.
D»MvNstr. Mentis idea, five cognitio (per
Prop. 2*. hujus) in Deo eodem modo fequitur et ad
Deum eodem modo refertur, ac corporis idea, five
cognitio. At guoniam (per Prop. 19. hujus) Mens
humana ipfum humanum Corpus non cognofcit,
hoc eft , (per Coroll. Prop. 1 1. huius) quoniam co
gnitio Corporis humani ad Deum non refertur, qua
tenus humanae Mlentis naturam conftituit; ergo nec
cognitio Mentis ad Deum refertur, quatenus effem
tiam Mentis humanae conftituit; atque adeo (per
idem Coroll. Prop. 11. huius) Mens humana, eatenus
fe ipfam non cognofcit. Deinde affectionum, quibus
Corpus afficitur, ideae naturam ipfius Corporis hu
mani involvunt, (per Coroll. Prop. 16. huius) hoc eft
(per Prop. 13 huius) cum natura Mentis conveniunt;
quare harum idearum cognitio cognitionem Mentis
necefTario involvet: at (per Prop. praeced.) harum.
idearum cognitio in ipfa humana Mente eft ; er
go Mens humana eatenus tantum fe ipfam novit.
Q. E. D. • • ' , .
, •

PRopos. XXIV. Mens humana partium, Cor

pus humanum componentium, adaequatam cogni
tionem non involvit,
DE MoNstn. Partes, Corpus humanum com
ponentes, ad effantiam ipfius Corporis non pertinent,
nifi quat nus motus fuos certa quadam ratione invi
c. m communicant: (vide Defin. poft Coroll. Lem
mat 3. ) et non quatenus, ut Individua, . abfque
[°] rei.tione ad humanum Corpus confiderari pof
funt. Sunt enim partes humani Corporis (per Poft. 1.)
valde compofita Individua, quorum partes (per
Lem. 4) a Corpore humano, fervata omnino ejuf
dem natura et forma, fegregari pofTunt, motufque
fuos , vide 4acion. 2 poft Lem. 5.) aliis corporibus
alia ratione communicare; adeoque (per I'rop. 5.
- huius)
 - De MeNT*. . * * o5
huius) cujuscunque partis idea, five cognitio in Deo
erit, et quidem (per Prop. 9. huius) quatenus affectus
confideratur alia idea rei fingularis, quae res fingu
laris ipfa parte, ordine naturae, prior eft. Qper
Prop, 7. huius) Quod idem praeterea etiam de qua
cunque parte ipfius Individui, Corpus humanum
componentis, eft dicendum ; adeoque cujuscunque
partis, Corpus humanum componentis, cognitio
in Deo eft, quatenus plurimis rerum ideis affectus
eft, et non quatenus Corporis hùmani tantum habet
ideam, hoc eft (per Prop. 13. huius) ideam, quae
humanae Mentis naturam conftituit ; atque âdeo
(per Coroll. Prop.'11. huius) humana Mens partium,
Corpus humanum componentium, adaequatam co
gnitionem non involvit. 9. E. D. : -
... '-' . -

PRopos. XXV. Idea cuiufcunque affectionis Cor

poris humani adaequatam, corporis externi cognitio
nein non involvit.
DeMoNstm. Ideam affectionis Corporis humani
eatenus corporis externi naturam involvere. often
dimus, (vide Prop. 16. huius) quatenus externum
ipfum humanum Corpus certo quodam modo deter
minat. At quatenus externum corpus Individuum
eft, quod ad Corpus humanum non refertur, ejus
idea, five cognitio in Deo eft, (per Prop. 9. huius)
quatenus Deüs affectus confideratur alterius rei idea, -
quae (per Prop. 7. huius) ipfo corpore externo prior
et natura. Quare corporis externi adaequata cogni
fio in Deo nón eft, quatenus ideam affectionis hu
Tiani Corporis habet, five idea affectionis Corporis
humani adaequatam corporis externi cognitiónem
non involvit.* Q. E. D. \ . '. . . . . . . .

Propos. XXVI' Mens humana nullum corpus

%'ernnem, -
ut actu exifiens, percipit, nifi per [*]
ldeas a/fectionum fui Corporis.
- -

De
 io4 . Ethices PAns II.
s Tyrwosstn. Si a corpore aliquo externo Cor
pus hi manum nullo modo affectum eft ; ergo (per
} rop. 7. huius) nec idea Corporis humani, hoc eft,
(per Prop. 13. huius) nec Mens humana idea exìften
tiae illius corporis ullo etiam modo affecta efi, five
exiftentiam illius corporis externi ullo modo percipit.
At quatenus Corpus humanum a corpore aliquo ex
terno aliquo modo afficitur, eatenus (per Prop. 16.
huius cum Coroll. eiufdem) corpus externum percipit.
Q. E. D. ' ' '' .
ConoLL. Quatenus Mens humana corpus, ex
ternum imaginatur, eatenus adaequatam ejus co
gnitionem non habet..
4 ! ; ' -

DEMoNsTR.. Cum Mens humana perideas affe

ctionum fui Corporis corpora externa contemplatur,
eandem tum imaginari dicimus ; (vide Schol. Prop.
: 17. huius nec Mens alia ratione (per Prop. praeced )
corpora externa, üt actu exiftentia, imaginari poteft
! Atque adeo (per Prop. 25. hujus) quatenus Mens cor
pora externa' imaginatur, eorum adaequatam cogni
tionem non habet. , 9, E. D.
PRopos. XXVII. Idea cuiuscunque affectionis
Corporis humani adaequatam ipfius humani Corporis
cognitionem non involvit. .

DEMoNsta. Qüaelibet idea cujuscunque affe

ctionis humani Corporis eatenus nauram Corporis
humani involvit, quatenus ipfum humanum Cor
pus certo quodam modo affici confideratur. (vide
1. op. 16. huius) At quatenus Corpus humanum In
dividuum eft,; quod multis aliis modis affici poteft,
[?] ejus idea etc. /^id. Demnonfi. Prop. 25. huius.
... Paopos. XXVIII. 1deae affectionum Corporis
humani, quatenus ad humanam Mentem tantum re
feruntur, non funt clarae et diftinctae ; fed con
fufae.
Dr
 '— - • '* - -- - .

T)E MENTE. 1 o5

DeMonstk. Ideae enim affectionum Corporis

humani, tam corporum externorum, quam ipfius
humani Corporis naturam involvunt, (per Prop. 16.
huius) nec tantum Corporis* humani; fed ejus etiam
partium maturam involvere debent; affectiones nam
que modi funt, (per Poft. 3.) quibus partes Corpo
ris humani et confequenter totum Corpus afficitur.
At (per Prop. 24. et 25. huius) corporum externorum
adaequata cognitio, ut et partium, Corpus humanum
componentium, in Deo non eft, quatenus huma
na Mente; fed quatenus aliis ideis affectus confide
ratur. Sunt ergo hae affectionum ideae, quatenus
ad folam humanam Mentem referuntur, veluti con
fequentiae abfque praemiffis, hoc eft, \ut per fe no
tuin) ideae confufae. Q. E. D.
SchoL, Idea quae naturam Mentis humanae
conftituit, demonftratur eodem modo non efTe, in
fe fola confiderata, clara et diftincta ; ut etiam idea
Mentis humanae et ideae idearum affectionum Cor
poris humani, quatenus ad folam Mentem referum
tur, quod unufquifque videre poteft.
PRopos. XIX. Idea ideae cuiuscumque affectio
nis Corporis humani adaequatam humanae Mentis
cognitionem non involvit. ' .. d

De MoNsTR. Idea enim affectionis Corporis hu

mani (per Prop. 27. huius) adaequatam ipfius Cor
poris cognitionem non involvit, five ejus natu
£am adaequale non exprimit, hoc eft, (per Prop. 15.
huius) cum natura Míentis non convenit adae- [*°]
quate; adeoque (per Aeciom. 6 p. 1.) hujus ideae ideâ
adaequate humanae Mentis naturam non exprimit,
;. E.adaequatam
D. ejus cognitionem non involvit.
* ••" * • ..

Conolr.. Hinc fequitur, Mentem humanam,

quoties ex communi naturae ordine res percipit, nec
imi
 ao6 ` ETHIcks PARs II.

fui ipfius, nec fui Corporis, nec corporum externo

rum adaequatam, fed confufam tantum et mutilatam
habere cognitionem. Nam Mens fe ipfam non co
`gnofcit, nifi quatenus ideas affectionum corporis
percipit. (per Prop. 23. huius) Corpus autem fuum
(per Prop. 19. huius) non percipit, . nifi per ipfas
affectionum ideas, per quas etiam tantum (per Prop,
26. huius) corpora externa percipit ; atque adeo, qua
tenus eas habet, nec fui ipfius, (per Prop. 29. huius)
nec fui Corporis, (per Prop. 27. huius) nec corporum
externorum (per Prop. 25. huius) habet adaequatam
cognitionem; fed tantum (per Prop. 28. huius cum
eius Schol.) mutilatam et confufam. Q. E. D.
Schol. Dico exprefTe, quod Mens nec fui
ipfius, nec fui Corporis, nec corporum externorum
adaequatam ; fed confufam tantum cognitionem ha
beat, quoties ex communi naturae ordine res perci
bit, hoc eft, quoties externe, ex rerum nempe for
iuito occurfu, determinatur ad hoc, vel illud con
templandum et non quoties interne, ex eo fcilicet,
quod res plures fimul contemplatur, determinatur
ad earundem convenientias, differentias et oppu
gnantias intelligendum ; quoties enim hoc, vel alio
îmodo interne difponitur, tum res clare et diftincte
contemplatur, ut infra oftendam.
Pnopos. XXX. Nos de duratione nofiri Corpo
ris nullam, nifi admodum inadaequatain cognitionem
habere poffumus. • -

De MosrsTr. Noftri corporis duratio ab ejus

efTentia non dependet, (per Aae. 1. huius) nec etiam
[7] ab abfoluta Dei natura, ger Prop. 21. P. 1.)
§eâ (per Prop. 28. P. 1.). ad exiftendum et operan
' dum'determinatur a talibus caufis, quae etiam ab
aliis determinatae funt ad exiftendum et operandum
certa ac determinata ratione, et hae iterum ab aliis,
et fic in infinitum. Noftri igitur Corporis duratio
a communi naturae ordine et rerum confiitutione
* pendet.
 ... DE MENTr. ao7

pendet. ; Qua autem ratione res conftitutae fint, ejus

rei adaequata cognitip datur in Deo, quatenus earum
omnium ideas et non quatenus tantum humani Cor
poris ideam habet, (per Coroll. Prop, 9 huius) quare
cognitio durationis noftri Corporis eft in Deo admo
dum inadaequata, quatenus tantum naturam Mentis
-humanae conftituere confideratur, hoc eft, (per Co
roll. Prop. 1 1. huius) haec cognitio eft in noftra Mente
admodum inadaequata.** Q. E. D. - - •;

PRopos. XXXI. Nos de duratione rerum fin

gularium, quae extra nos Junt, nullam, nifi adino
dum inadaequatam cognitionem habere poffumus.
De MoNsTR. Unaquaeque enim res fingularis, ficuti
humanum Corpus, ab alia re fingulari determinari de
bet ad exiftendum et operandum certa ac deterniinata
ratione; et haec iterum ab alia et fic in infinitum.
(per Prop. 28. P. 1.) Cum autem ex hac communi re
rum fingularium proprietate in praecedenti, Prop.
demonftraverimus, nos de duratione noftri Corporis
non, nifi admodum inadaequatam cognitionem ha
£; ergo hoc idem de rerum fingularium duratione
rit concludendum, quod fcilicet ejus non, nifi ad
modum inadaequatam cognitionem habere pofTumus.
9, E. D.
CoRoIlI. Hinc fequitur, omnes res particu
lares contingentes et corruptibiles efTe. Nam de ea
rum duratione nullam adaequatam cognitionem,ha
bere pofTumus, (per Prop. praeced.) et, hoc eft id,
quod per rerum contingentiam et corruptionis pofli
bilitatem nobis eft , intelligendum. . (vide Schol. 1.
Prop. 33. p 1.) Nam (per P. op. 29. p. 1.) praeter [**]
hoc nullum datur contingens., .

PRopos. XXXII. Omnes ideae, , quatenus. ad

Deum referuntur, verae funt. • ..
-
… -

DE MoNstr. Omnes enim ideae, quae in Deo

funt, cum fuis ideatis omnino conveniunt, 'per
Coroll.