Você está na página 1de 150

*—?

-T^SS
rjRf
pnpMpmip^RWMwwi

v---^,

.%L*-

W -^-•-

«^ V ^,

'«^4aC^^

iS^^^§v^
n
iSI
CO N F E S S I O NARIO
P ARA L OS C VRAS
D E 1 N D I O s.
CON LA INSTRVCION COJ^TEA tVS
Ritos.y Exhortacion para ayudat a -bienaiOElr; y funj,
ma de Cus i i iuilegios ,•
y forma de impedi-
-
^mepcosdelMaffimonio.
in
[
Zenguas QHichHa^y iyi^mara.Tar amoridad del Qetmlio
U^jromncUlMZ,imAjdelnmde i <i^ 2.

J^ECCESALVTI^ERiVM NO

•«"0N3

'lt.c^rd,pr,merc
1«r?Ih'^oik,.
-m mos^el ifiru,
ANO D E M.!D.VXXXV.
'^ROriS 10 N RBAt:

ON T B 1 LI P P EfoY UgracUde Vin


Key de Camilla , de Leon ,de Amgan.^ de las dot
SiciliaSyde Hierxfifiletfiyde Vortft^aL,de NaH^TTtt
de Granada^ de Tolido, de yalemiit, de Gdkia^
de A'Ja!lorc,i,deSemlUjde Cerdeua^i CordoHAfds
Canega, de Uarcia^ delaeriydelos AlgarueSy de
Algez^ira^deGihraltat,deUi TsUj de Canariatde
las \ndtas OrietdeSyy Occidet ales, YfUs yT tens
ftrme del mar Qgeano, eyirch'tdu'^m de tyitt^rm
D^^ de'BorgoUajj BrabateyY Mtld, CodedeFl^
dei^de HanffHTgJ'iroly de Bar^elonajemv de i^itcitjajy de Afolsna &c^ Par
^H^nto hamndo nne/tra R ealperfofiaproftejdo con el z.eto ,yafetl0,con q dejfea
yproeura el bien delos Nat ur ales deftos %ej^ms del ^iru, fe junta ffe, j celehrafa
gl Concilh PrOHincUl^"^ par 'Decrets del/agraio Coetiio de Trei^epapfoftejdog
fscelehrecomo cofa tan nee ejfaria para fa doihinaij cmaerfio de hs dichm Natifi
rates J reformacion delos SacerdsteSy^ los ban de do^irinaryj para e^Ue eulo va«,

y enlo otro fe diejfe orden ta cierta^y vniforme^ came la expertecia ama mofttada
aftecoTHtema,yera tiecejfarhpara elapromshamiento , r bienfptrkualdt los di-
ehos NatHTales.Porcfue de nofe afterfecha haSla efgura afsii,fe auia ftprefern ads
muchos dafioSjdr incrauiniemes. Tafit en CHmplmiento dollofe jHmOf y congrego
tnla dicha Ciudad delos Reyes eldicho Concilio Praitincial ,en tjtse afsi^ieiton et
TttHy%euerendo in Chrlfo padre tyir^ohifpa de la dicha Cmdad,y los 'I^eueren"
dos in Chrtfo padres Obifpfs de Quito , de la imperial , del Ctt^eo, SariEHag*
de Chile yTticttman^dela Plata enla Prouincia delos ChatrcaSy del Rto de la Pta'
tSyCon los Prelados de las Or denes yCabildos Eccle^tafticos yCtero j j ^trasper^
fonasdtBasen todas facultades Ventre 9tras cofas^y reformaaones que
.

proueyeron , order,ar&n vna CattillajCAtecifmos^y Confefsionarto^y Prepara


cionpara elarticalo dela muerte, lo defpues de vifio ,^ approkad&en el dieho
tfftal

Concilio fe mando traduz^irenlas d^s lengnas generates delos dichos ReynffS


del Pirn
t

QJ^l C HVA^ T ^ M
T A%^A:t para t^fse Us dichos Natie^
rales conftguiejfen elfru3otanc&nocidOyquedeelhfe efpera fe les ha de fe"
y los dichos Prelados y Cabildos JEcclepa^icosj Clero,y Cabtldots de
gttir algst"

fiasCiMdades,ynste^ro ProctiradorFifealyj Protestor dehs dichos Natnralef^


f(f»rmr9tt ttl Prfftdme^y Oydms dfl4 *2^«/ AndtencM ^y Chamlleria Meat,
^ R 0^1 SI AT REAL.
ipereft^een la dkha- Cit^dad deles Reyes (acu^d'cargo ala fax.ort , r d^e pre^
,

fente eFla el G outer na dehsdiehos nitejlrds Keyms del'Tiru)f!^fiificayido los w«-


ehqsdams,^ inc^n^enienteSygaHes^y ioJlas^mJe recrecertan nofe impriwiem
difeldkho Catecifmo,y Cartilla^y lorifefsionario enhs dichos Rerms del Fi^H,
apt j^or mfep^^der llenar far^ lo imprimsr a los, nuesiros Reynosde^afttlldtpor

mpoderyr alia tos Cons^&resdelasdichai knguas Qnichua^jit/iymara', comoi


for el irreparable,^ gmn iam^qmeje fegmria de ventr viciofa la dichaimprep-
pomy los eKrarsS; , quefepodria moTtrar alosdtchas IS^^atu rales,andfido
efcrtpios
demam^jde ^tatos inconuenientes fi pgdrian fegmr,e}fte en gente ta:?2 ntiena ferik
trreparables^jq lo qmfe ama hechaparaftf Connerfij^apromchamtento efpeciai
mdttndajje eh tanto daiio'.deq dieron informacipn ante los d^kat nuefir'oi Pre'
^dmte,fOydor€s.Tporellos viHaj conjlderada la necefsidad.q attia dela dicha,
imprefspmyjr la notoriedad deias caftfasporcj^efepedia : proueieron vn t^Ht(^
^rmad&de fm nambres^HefH tenor es,com^fi figm. EnU ciudad deks Rejes^en
freiLtdfOS del mes de Febreroydei f
S4aMos.LosSeuoYesPrefdeme% Chdores dt;
efa RealdiAKdiencia^amendovifto los pedtmientos hechosenelU,por los Ee^e^
Xendifsimos ^rcobifpo,j Obi/pos iongregadas eneJ ConcHiaproui^cial^^fteenefiA
d'icha f
Ciftdadfeha £;elebrad»,y los echo spor las Tglefias^j el (lere^ypovel Ftf-
caldeff^Magellad ,j Cwdades del Repichj j ProteElor deloslndiosacerca deta
imprefsion q^efepide,fe haga detnuem Catecifm&para la doBrina delos Indies^
jf Cmfefsimarm^y Prepay acion para monr,toda enla iengtia delos dichos Indios^

y vijla la pratia n^a.qfe ha dadofobre elU,, par do conft a de U precifa mcejUdad,


mtfaj de qefofe. imprimay el dam ,,^ enlf canmrfion delos \ndtosaHriajftfed%^.
J^tap h^fta lo confultar cmfu Mtig-'Dixeron^cfHe dauan^y dterolicencia^parkf
i^mcnefla cmdadenla cafayhgar^que eBa a^ttdiencmfe^aiare , o erila que n^,
harertlasperfona^a qnkn fe csmeteyno en otra parte atgH'/?a ,fo las penas, qttt^ ,

fihax^jran declfradas^^ntonio 'R^ardo TiamoKtes imprejfor, que deprefent^


ffta eneBa Cmdad^yno otYoalgttnopueda impfimtr (^ impyima eldichoC<,iteclf^
mf&rtginaljqtie e^afirm^d^,y aprobadopor los dichos F. efitrendifsimos tengre'-
^adas eneldtcho (}ncfli&,y el Confefstonario,y Preparacionpara morir.,con due a
la imprefsten afsiflan el padr& loande yitien^a Re^hr de la Compaum de Uftts^
y elpadre Ufeph de.ayicofta dela dieha campama^con dos de Us qfe hallaron ala
t ra^fitliondeJla, denaeBra lengua (aUellana enlas lengnas delosi ndps, con que

afsi mtfmo afsfjla vn& delos Secretaries de eft a RcaI Audtencia p^ra q 4^w tej^i"
mouiv delos cmrpos,que [k impfimieren^'i^ deeomo ninguna otra eetfafe imprimio
mas del dtcho (^atecifmo^j Confefsionarto ^y Preparacten, enlas dithas lengaas,
yconqtseel dtcho imptejfor ni mta perfona algma d^ ningtin^ caltdad, nicodicio
qfea,pfteda tenerni v[at deftos dichislthras^haBafer vifl osfirmadoSiy exami
nades,por ef^R&AL t/^i^DIENCl^^yporel extern ffiador, a exanri^
naderes
PR orisioN seal:
itadores qHeeU<k ftomhrare,jtaJfado el^reciode cada. libyo ^yentonces ay an de en-
trarj entren ^orctiemay raz^o en Oder del dicho i/^preforjO detaoerfon^ aauW'
f
fe comeuere la vencOi dellos por la dkha tafjajfarac^ue delprocedido dellosfsva'
gus la emprentay eHmprejfor^jUidemasperfonas que ensiio fe occuparenjegun
ypor la forma y ordencjiteeBa die ha Reale^t*d,t,^ci<s,pre^evere,y6rdefiareyfm^
dare, to. qnal el dichoiintpre^i^r cHmpUyy hs detnas legos a^^quien tocarefopenade
petdtmiento detodos/^s, hiene^&j y^deBierro perpe^ii% 4^ todas las Indias defa Mib.
lo mand4ron firmar-Qn^^el Lic.de Monqon,el Lie. IS^mire? de (kr
"gsi^^d. lafsi
y
tag&najl Doclor ^^rteaga^el DoUo-rnyiionfo (rtad%de Qiftilla. tyintsml\o4»
Ramoi de (jOjOrtaTpara qae lo contenido enel dich^ny^Hta^fufo ii^otpoT4d;o,co?»€>,
C0tfa,tan impaytattts al defcargo de nttefira. "R^alconfcienci^yy hien di^h^s di^hos
nafnrales aja ejfe^o,ypara q cofa^qne tantotrabajoy cttydado ha dado no, qftede
fin elfmSh q de^eamos,ycon el ayptda y famr de ntieUro; Semtefperam^jhara^
ftp'o.par Iss dichos nH,eflro '^/eji^dei^y Oydc^ns,QoaerfiadoresSlQ/dichos,}j^eflro^
J^efno^delPim. Faeacordado ^deniamosmandar' darefianaeftracart^^enl^s
U
Soha rax.9n,y nos tnHimostopor hien,^or qitaldamos licemia yfaCHltadat di'
cho ^ntotJto '^^cardo im^rejfor, para qtiegnardattdoeltemry forma del dicho,
i^PofHfoinc9rporado^pMedaimpm^mir,&tmptma.tadi
y (onfefsiOH a rio.y V reparoi ion, enla f dichas leguAs Qmchua^y <iAy mara^ enla ea^,
f<^}f0M^gi^ dela Compafiiade \efks dela dicha Cittdad delos Reyes ^ enelApofefi.
to dela die ha cafa quejeiialareelRe^oT dclla,y con afsifi&ncia delas perfo^as eje
prefadasenel dicho t^m &^,yppon^afoncabe^a dele dicha impYefsion en eadoi
cff^rpo^afsr dela cartdiayConfefsionariOyy(atecifmos,y PreDardcion para la hQ,ra^
del^ mderre efia Ucenciayy fin ella^nofe fueda hazier la dseha imprefitOj ni 'V.^p
de ella. T rogamos^y encargamo& alos dichos P relados^ fu^ i^ronifoires, ZfHeariQ^
y
generates (abijdos Eccb^iafticosen Sede vacante,y les venerables Vrotiinciale^
^y
VfiofeSyG»ardianes^pomenda4ores,j otros PreUdp delas or denesj qmenoconft^
tar^ que mngftn do6trwante eflejin las dtchas Carnllas, Confefiionario, Cateetf

wosy Preparacion firmado delas.perfdnas^ara e(lo feaaladas,ni doSlrmen voro"


tro algtfno,y eftocomoencofdjan importante ^ydefk ohligacton ponganlaspe^
n(ii:,y drigornecefjhriopara qHsfecumpla T mandamos qne antes, jprmero.
.

g^f las dichos vendanpop eldtcho imprejfor^acuyo cargo han dee^arfS"-


lihrtsfe
radar cmnta delh,s,y de fh procedido,nf>pfieda vederni ve'ida aleums dellos fm

mas por cerre^ores dela dicha impfefsiorijpara q veafi efia conforme al original
prmado del dtcho CONC/Liu como efia dicho. Tco eBo f no deof/a manera
fe pneda vfdery repartiry vfar dello en tedosloj dichos ntteflros Reynosdel Pint,
tA^ 3. »»#
^iilRg»aaaa»«*«iM»«Ba w» >M iBi
ii« h h i

' II • M ft O " " » fi 1 n B a


~'S'iaw'

«0 S *D*» Torihio jilphmfa A'fogroHe'iir porl/tgr^ctade


y de la fanHa Ygte^a
J^Dios, de ^ma^ty^r^obtffe delacia
dadde Ui Rejesdel confijo deftt Afagepad (^'csy^loj wujf
lUufires y ReHerendifsitnos Ohfpos^ 9 lllu^res j may Re-
tfsrendos ^eanesyCahiUos, Sede vacante d& lasTglsfas
nueB ras fiiffraganeas ,y a tedos lesRetieredoi Cnras n c»vr
CAYga e^a la do ctrma de Indies en yjue.Rra ariobpfp^do,f4''
lndennmBroSemr I EST CH RJ ST O.Tor cjmms
enetSyn&dir Prouincial quefe ceiebraenefta ciudadel auepafddei de mily qHtms
y •chemaytrsiyfe ordeno que fe compufiefse vn confefstonario^y fe tradaXefa
tffs

enlaslenguas del Ctizjcai y Aymara^j qparffosvi^»y AVfrohado^ fe ismttn'tcajfe


ftr aHrhotidad del dkho Concilia a Us demas Tglefasffijfraga neas deftavr&'
ffi*fcia^para que tadts los S'acerdotesi^tie (ifnen a Citrgo
la. da5trtnadi (ndivs le

tHmeffen ]Pintamente cqh el Catecifmo, y fe apro^echajfe/i del coma vie^en mas


c§rtttertir:yel dicht Cenfefsionariofe h^ CdmpueJiOjpor Ui perfonas para ello dipt*
tados por el (^onciliOjCon la dilfgencia y cttydiido quefe reijtteria:y para quef^e^i
de maxejjeUojafsimefmofehAhechovna inflrHccion cuwplida del&s err ores i
fttper Btc tones deias Jndios:y ei dicho (^ofefion/iri&fe ha huelre en
las dos legHas
mas generales defios'l{eyn0f,y esohra deqtiefefuede efperar mttcho fsritlctode
D I U S nneflroSeiior
y bien efpiritftM de los Indios. Par ta^to e onfur man don oi
€9n lo amporelfariSta Synodo eH'a difpaellotdeOmos ,q nos^^aHemos vtjfo y exM^
tninadael dtchoconfefsionari&qHe esel qne va con ejfa le appirohamos y dam&f ,y
for cacholicoy muy vtilyprotiech«f«para les Sacerdotes que tienen a cargoks na -
turales de efl a s Reyn&$. T^oreriderogantofypedmosa vaeflras Seuortas j me^-ct
desle refctbanj njanden refctbir e vfar en fus diocefis.T marrdAmm a todos los Sa
€er dotes Curaide nueUro Ar^obtfpadoacuyocargffefifimerela doSlrinade '«-
diosque jftntamente cm el catecifmo le hagAjs faearyfaqfieys vfeysen la
y for
Pta que per el dicho ConcfU& PrvHincialejia^itrdenad*. Vadaen losR^yes,die7
yvehtdt Mayo de milly qtunientosy tchenta quatra.
y

TmhiftJ ArchiepifcopHi de los Reyes.

tor mandado defn SemrU Vlujflrifsiwa*


Uan 'R^drig'4e':(^

Secyetarto.
E ORE TO ED
CPNCILIO SOBRE E )L CON
EX^Cr, QVINTA, CAP, TERTIO,

"^ -Gnfefsionatliim pro vtificatc Indorum ad pcrt^l*


tenti^Sacramentumvenientiumconficicndum,
en lingua Cuzquefi ntque Ayixjaraica donadum
iuxta hoius Synojdi diputatione,ab code Rcuerendifsi
p^Q Metropolitaao approbctur,^ Gc appr obarum ex
au6toiitaje huius Sf nodi omnibus Indoriiparochis
cum cateehifmo tradatur , vt illo pcout expcdire vide
^int^vcanmr SacfamcrnuPgenicentip^ iiim

PRO
PR a E M I O SOBRE
EL CONFESSIONARlO,E INS TRY
CION DE LASSf^PERSTIClONES,r RITOS
de los Indios-j en q k deelara como
le ban

dc aprouechar defto los Saccrdotes.

•ARA doarina del Euangelio


afTentai- la
fc predica
,en qualqukra nacion dondc
qiiicar
Ide nueno, del codo es nrcefTado
loserrorcs contraries que los Inficlcs
Icicnen.Poirquenoaygeiite ranbarba-
dciliperfticion,yfas o.
^^^no tengaalgun gencto animas ha
pinioncs ccrca de las cofas de Dtos y dc las
dclPim
eflasproruincias
manasydela otravidaYen
muchediimbrey vane^
cscoladc admiracion vcr la
ricosy agiicros
dadde fopcrfticiones ycerimonias y
yfacrificiosyficftasqactcnian todos eftoslndios,y-
clDenionJo
quan perfyadidosy afTentados les tenia
crrorcs. Y miltras no les dciengadaf
fus diiparaies y
de fus errorcs los que doarinati por dc mas es pen-
,

far que ayan de rcfcebir la fc eftos


Indiosjaunq mas les
rcpitany bagani rcpecir ladodrina xpariaGomofcria
cnlbaUe y fin
fmaofenabrarcn\nn>atori'alcipeiio.
fin dcfmontallc ptmcxo ytompeUe muybicn. Y
afsi Ics ha parccido a muchas pcribiias graucs y cxpcr

yna de bs caiafas 4e aucrfe impriniido tampo-


tos:c)uc
colatcen mupnos dcftos Indios,ha fido cf poco orde
y modo muchos Saccrdotcs lian
de dodrinailrsjqac
tcnidu.Porquc como (i cllos fueran muchaehos dc cf
<:ucla,o vnps papagayosjfe han contentado con hazer
Icsrczarla dodrina chriftiana ;y qaandomu^holcs
dizcn ks cofas denucftra fe fin perfUadilles la vcrdad
que han dc crecr^ni manifeftarlcs las mcntiras y enga-
nos que el Dcmonio jcs tiene enfcnadorfiendo inipO'-
fsible fefcibirlafe fincoooccr primcrofu error, comp
vcmos que S. Pablo y losptros Apoftolcsioliaziart
quando de nucuo prcdicauan el Euangciio a gentiles.
Por eftacaufa ha parercido medio impprtancc hazcf
yna relacion fuffjciente^ y no muy prolixa de los ma]?
vfados crrores y fuperfticiones dcftos Indios^para que
los Saccrdotcs tegan nocicia dellos para dos e0edo$.
El vno para que en fus Sermoncs y platicas les dcfcn-
ganen rcprobando y deftruyendo fus errorcs y vanida
dcs.Lp qual de hazcr:porque eilas sicncn cn'fi
es facil
muy poco fundamento, conio fon cofas de burleriay
difparatejy con las razones que fe apuntan en fa placi
caquedellofe poncabajo(aun que brcue)y co otras
quecada vno ballara baftancemcnte fcdcfjiazeeftos
crrores y defacinoSpMayormcnte que cofaauerigua
cs
daypor horabres de experisncia aduertida^que fon
eftos Indios de fuyo ca iubjcdos,y la mcntira tiene la
locas
PEOEMIO. §.

poeasray^cs que con iolo cotcnder ellos qoelos cncic


den ie dati por vencidos , y en folo refcrilles (us enga-
»os y abufosfe riodeD ala vcrdad, comoelladio que
-tn manifcftandole fu hurco ie corca.Y afsideuian to-

dos !os predicadores y macftros de dotkrinachriftia-


jna ( cfpccialmcnte los que ion baenos lengaas y tienS.

talcnto para cfto)todas las vczes que ie Ics oStcice


tratar losmyfterios denueftrafc rcprobary dcshazcr
los errorcsy fupcrfticiones que los Indies tiencn e co
trario:yaun bufcaroccafion para dcclaralles quari
finfundamento fonlus ccfimon!as,y lo quefusante
paflado^ enfcnaron:guaf dando enefto tal modera*
les

eion que no feles cnfeiien mas crrores de Jos que e!!o§


ya tiencn y vfaa.Pafa lo quales nccelTario que elquc
cicneacargola dodrinahaga diligcncia yk'miotme
hica dc las fupcrfticiones que cncre fus indios ie vi'sLix,
El otro cffedopara que feponeefta inflrucionespa*
ra los coofedores para que quando oyciea confefsio-*
^es de Indios vicjos o hccbizcros o fcmejantcs puedi
preguncarlesy cntcndcrfeconellos.Y aun para los vi-
(jtadorcsyjuezes de Indios ayudaraen negocios que
©ada dia fe offrefccti para tcner notici^ dc fusidclairi-
as y ritos y corregilias y qoitaOas.Masno pareciopo-
Ecr efsas prcguntas -als. laiga ca^I Confelsionario: afsi
por quefucra immciiiaprolisidadscomo por que fuc-
racniciiara muchosludios lo quenorabeniB'ufialas
pieguinus que en genera! lepofieo enelprimerman-
damicto.'y lo que mas en parckujar pid?ere la ccSfefsio
4^ aJguiiP it kiaS^xnccion iapoialacar cl confeffor.
f?^CEMlO.
Hi tapoco cs neccijano q en roda*4is cofcfiionci!
iiiti

fe pregurc Eodo loq fe pone i cite cofcfsioD .^rjo fio^ :

foq la dilerccio del co!-c(]or vicrc eoiirntr: ail^lo aiaw


^6mS cs lo
(I
va aptitado.Para los Saeerdores quo eftSp
i*afocko6cfi lalegua valasplacicas<|parecen neceiTa
fias para cxhorcacio aia entera cofcfsio, y a la eontrin.
dp y (acisfacip.Poiq a o bafta examiaai' bie al pcniccf^
tc y encefidcr^eatcramete fus pcecades, (ino tabie itH-
porta >y csto mas neceflario indaziclc y moiierle a vc?^
dadcro arrepemimienco y caiiHcDda dc (eseaJpas.Ea
ia qiaa^ fc ieiie poiicf ci principal coydado.Efte Cowa-
fefsionado e inftruceion fe faco poi los qtic ci Conci^
lioProiiinciai diptitode dioerfos confcfsiGnanos d^
I-odios ycambicn dc aigunos cracados y relacioncs d@
perfcaas mny erpertas y fidedignns. tomaildo lo que
Gogcnerai parecia podcr ^proucchar, para cmrf^f^
ks err ores y li3p<:rAicic^ncs que mucfios Indios haftai
e! dia dc oy tieaen en diiierfas pane's dc eftos P.eynos,
y auD qucel CGndlioflo obligaa eonfeffarpor efte
£onfcfsioH^iio como pbliga a enfciiar per cl catccif?
mo G^us publico.Pero manda(y con mucha lazonjque
rodds los Sacerdoccs qac tuaiercn cargo de Indios cc
gan eftccopfefiionarip pubjicadoconla aqthoridad
dd Mctropolicano^y de la (uya del mifmo Concilio:
f>erquc m
fos i^iyftcfios dc nucftra fe fe pucdc enfcnar
lin quitar los errores que concradizen a la vcrdad ca-
thollca: ni tampoeo lo$ niandamienios dc la ley de
DiOssfc pocdcgiiardai- como dcu€,ccnic:do los vicios
y peccados q impide la gra y charidad del Spu Sando,
Coa
'^S

CONFESSIO"NAR.lO
^^WrtS T>B LA COl^FESSWT^
lOSte mutds. Qfiieres teconfefir^

^. Sabe'j Udo5lnr,achfi)fdriii?
• '

/. 'V'i el TadrffmepOjj el itAits /y/arMj 4'ire& ew 'Bios Vadre.^

ffoH. Qjten es Dios. T d'ff^de eftd. Q^m


I); Ufis Chrisfff^ Q\yjehwu de U'j^
:is

aUn.is defv'Ass ds^a^Ada T m tUiiicremtMaU'itruyaU^iui'^dai


fi-

fiSltememeinsfr^^ichfafseaJeUnt^ccon la'€onfefsmf:m4s en ariicalo^ds ne-


dj^ocotienmjdeu^ mfimjrU bretts-n^nie e-abfpibjtaeial ds'
Cefudad^cjPi'^nd'f

* XXyXC H- V' A. A Y U RA.


A-

HV K I;, Dios IiuacaycKa- 10 3 HVACAYCHA


ATP AN A.CoafeiTa
fsiha ^AX\

i. Chriltiaoo bsptiZarcachtf i. Baptkata Chrldianoea-


ti:
cauqui'f
1. PirnbipttzaO'urcac],iii'f M«typim^ 3;. Qoii^ipi l?apt''7;atamana!fCaiu|(i8

Vnia')inam'^ na'fCiinahai^npiv

4. Do'Srioa Chrillsana^la yadian-^ 4. DbfS^ruaachriilianayadtati'f


f. P A a E nqefiro , D i fcJ'? ,
FaJre a'i5e{lfo£^a,Diosteralue- eeialbcCrcQ eaD iO S- Padre.
f.
€ia>Ciredo0iahuampa3 nijf rezalsiiuar

A4''
CDNFESSION^RtO.

f^hHas ea'Ud09 efcmdid'^ aigitn peccadQeonfej^andott f


i- Mira h bienfjdime la verdad {%\ dixere que W.)

10, Mim hijQ mil) ^ae tsdas Us confefmnes que kasheehQ ffcoyidiend^ aUufipeti
eadop&r mrguen^a opr temor mha vahd^ nads,antes has cay do en ottevec
$ad9grade. P^r eJ[Q0gQr^pae$ dms todos taspeccadoifinefcQder ningum,
i (^i d ixGtt «ne v,o')^(Hrrtflifle
I .
Upprnteeia ^ te dto elp^drcpgr tuspccadoss
$f.A^9r0^ar4C9nfegiirieba$penf4dQ hkn fus peccadssf

<j. Cay caplcoiiiteiTafsitaniata^Qoi


i^iropi cotneffal^a'f
7. Confefiafofpari Iiijch3yisui6?a, 7. iPa^rero ^onfeOafsiacahuchii''
hucllatapat pacapchu gsnijui^ aia jmantifjcativ
Allcacchu eanqujf S; Afqii! t nsmaj checaquJ ataaij*
% Aliif ac yuyaVjchecaJIantaviik- JC a . ( ,5/ dixereQs^eft .

j
Xm^y.^Si dixyre que fii) S>, Vcah4?cbama 5matacan?at3c.a|P
^,Cha>^ hucha pacarcaycjuimanta ca marapjf
hsyc4 huat$ namf lo.Yilapama yor.-jyJ.puehav'pCay-
iC^jcuy chuf i,h3yca mitach pen- cacutica padrero coDtViTafiifsi-
^acufpcijtnan c hafpapas, hucliay uacuaa hiuhamafa cacfsiM^I^
qaitaconfcflaculpahudlatapas na acfaralsinia imat3Ca,vca taqiie
pacarcanqiii, manam yupayta coferJataii^camaca hauihua hu^i
<EhjJ eonfeffaeurc5i}c]ui; yaljin* IlciquifajlTanihuavccaqujra'iao
racmi hin^ pacafcayquimanta, maya au^
cuticjicana;yallirhapj
hueha^tucthuanuy Imchafita Iiu- chahapi^a hihua hgcba.hucha]
chaHiciircaquj.Chayrayfu,Hapa chafta.yca hama ymantatamj^^
fcuchayquita natac vjllacupuy, ta. Vcbafca iuliataquecii#^ca4
am?, hucllstapas yuyafcayquit^ qui huchanacama hani m^s.(^
ea p3G3nqt|ichu,aiJcanquichui' imantafsipa niaraqui aramitai
(SidixsreqitenaQ (^Si^di'Veret^uem
)
ji.Buc'nayquinnanca padrep penite II. Htichanacamalaycu acaaratuv
ciacokaca eucuycharcsqutchu^ ramafafsina padrena cainachi^
fi.Cunan confffiacuncayquipacri, tapacucuychatafiv
liuchayt]iiitaalljlla)^uyaeuf|»achu tz, Vchaica huchama cdfett^Csina
Uamunqui'; mataqui anehau llaquiftaif/Jquji
eiamaeaiU^
i4.Traesdal9r verdfidero de tm pecc4io)j propojit^ d^ n@ ht^ermdS 4 sUtd
if.Ejfasam^nc^hjitdo^Otienesal^ffn^ecafim de e^Aren pkeadM •

ia.Eresfoltere''.Ocaptdo?Quiente<:afQ?D9ndef'i6$mef -

f7.Q*(e ofich tiems''.T de i^ue vfttesf

EXBORTACION ANTES 'HBLA CONPBSSIOM.


Terns , htj&f antes ^(ts sffwiem'es.Sabs fi^as udts Us chnBUms^f^a lf<>

hrai^fe dcUs pscsddos^ que dfffaes del Baptifw^ h^'a cifmeHdv.j ds p9 U


tfs deli'fifierno o^m pe? elks merefcian^feednpejlawd Sneirdpfe,qm 9B4
s» h^^rdffDmf manifep^ndiUtad^ifffs peccadfiSf

AfMARA.
f^.Htichayqoimanfa qnifpijta mu* ij.HusIialiata quifpifna, Diofa/*
jiafpachu/pampachahuanca nif* papscharapieaipa rafsinti vttaf
**i*pidhH Jwmonquk j-^, Ancharaquiti huchanaeamat Ik
I4, Htjchayquimanta cheea /on«© «|uifla,taquei;huymahuaiijhapi
IIaquicufpa,puticufpahu{inaira« fafsintj vtta!f
mi nifpscliiii baraunquH |f.Sipafsinitati,amanjEepatati^Hii^
Incebafcadui canqui'fHuclia chachafsinamataquirca euna yl
mi VfiMcayquipacyniayaycu- calaycurima vtquiti^
- queyquicsjKliU / l<.Sokero?ati^Cararatacha.^Qu.ifti
J^.Cafarakachi) caoqiii/Cayri fol- pi cafarataroana'fCaiiquina^f Cu-
terochq canqui:: im cafarachi*1
na hama.^
"
fl'urcanqui/Maypim< Vmahina'f ty.Cunacuna camanica/ Cunafli«
17,Yma C3I mayocrtii canqui/ Vma nanipj hacata':^
Iiuan caui^acocuji g3qu!<
Cburi.vyarihuayracjchaymantana Vocay.iPuchay.Acaranayra ifapi
c^larinqu!. ChrJftianoC'Jnaca his - ta.Taquechntiianonacapijbaptiza
ehantnanta, hucljallicurganmanta ficahau pacha hiichachafsitanaca-
rcu pachapi caman muehuRcanma ha huchahalaycu mancapachaua
tahuan quirpijta muaafpa Sacerdo mutunahafa Oios pa npacharapi-
lie Uiolpa raatinmaomi^ bapti'zaf-
tant Cif-'tn^ DiofanalantJpa Sneer-
cofeaamau pa^ha ymahaycahti dote padrero taque htuhanacpa
challicufcanta confefla. UTEiciKoav- eonfenabipifquihup«iroraquiaiDa
m^nsm cana yayayhu4n,nmayhui car5.inampi,arofsinaH»pi furanaiDpj
furAyliuau^ euna csuijui
£a
b ^

ejiro feU^or hj'fdChri^'Ojdando'padsr aiS^cerdols f'd'i'fi iiifs leiahfiie!na vperdo-


ne departeds 'Dus- lodojlosf^eccados de qfiifeacufii-niteniendo- an&pentimUn-
to dellosjjprcpofno de en mstida r()s v hazier penitenci^. Vot ejfa hijamto can fiefpt
todos tfispeccados^para qt4s 'Dios tepsrdo/2e;ffie eflaef^ojttdo ^anfigo pa-s^ eilos j
ydide cora^on ,Porsiue ofends a vn Dt$i,y tjitehraiste fas ma?idamientoi eno\ar/ d^^
at q»e me cnojYedi^mfTQ me enmeyidare Diai mloccmtH'afHdi^,T
fi i» ^Jfi te
4fidssd.e tfis ^eccadds jhs msnijiefiai todoSfferasfalm'f

yttiS huehalJIc ufca ntapn s v jlbGim- liacliacliafsitranaGapacaiaanGEarsi-


cw, caytaca lefu Chriilo DieAiin- ea atamapilq^uivVcahamapfna lelb
chJcmi htnapac camachireanySacer ClkiJto DiolapD^^^a camschfna.Ha
dbtecunamanmj callpa^ta ^ai^ue- pafa q u ipi 5a^ e Ptl ot e ki i\ ti pa ro e h pf
pur can, llapa huchacimatlta,. eheca I!bu.i6i>ic 3 j5a faque cHuy ma* ikq^i-*
foiKoliai|iiict5rpa,,puticu[pajj5is.ana; i!fs;ii>a httatvibapi^pfiHirenci-a lura-'
ITaG mi;,penic£atia6ta r uraiTacmi fur liapilarsina coefefiarsisapa bwclwt
p& coafeitaeufcanta paaipachapun nacapa pampacbanaipataqiu hars^«
ea pac Chay r&y c u ehuri ,c a pas c 'nay napa-ta^fa ,cb amspa chucam a^ hay

llinallaca.c hucJisayta^Gamayta Diof tarapina^Vealaycu hvraiafa yecayr


pampacliaptianca nifpacA,!Upa ha h H c h ana c ah a< D m% a i^«i ha fma^-
chayquita Gontefiacuy. Chsy hu- charapitani iafsmea'taqoe lm«riji*
€ bay qw i r ay t'i m an t am D io fn in c ic ma ceafefl^ajfsimarVca hiK^*«9sca--
ancha piaafl'mK^uvtircuy foacoy- naatpina Drosapuda btrmatiquiaai
quihuan^yuy aycueu fpaj^hua^ayco- cba ^a^pilsi. HsmsfGa taq ckuymav
cufpa,eayra ni|'Atbac y maraycuch mampj Ilat^siTsirsina ,,
putif*? f.sm»
r u r a qu e y pa j*jui fpi cl liq h e y p a Ha m fa aca haifia fama^ Athac cw^ataqwii
pii foneonta nansebipurcaaf, pay- ea D o fa.hamS f a^,n a h u cJa^a ch aft ha^.
i ^

pa camaehicurean fi-aiJaca pampa- capaca aropafa papa^Batha'f Jariri


eharpa^CunamatacAyaya' l/k/Fni);^ lia^a qafrpiebirikana IJarnpu ebi^,
campa yanapayniqii&uaai hua«i?a^ mapa ancha rippufsiyarpj.Ycbate^
ifacrni^ ehi callapac i^a m liacBaKleu capaca; Dtolay bujjiana yanapana*-
:facnifpa Ibneoyquita biiacafjUjj'j. rftampi (shatiaaroan:pba huanihapj,
iiaquichii, pau'remanri hii<;hayqHi^ Ac^hanra' yocay taqae chuyma Il#
ta c o n f e (lac u y . C a y ii«a6 ac 3> qu fs mana ypa tii'e Sacer
i i

DiofniiTc hicpas quifpichi doter^fo confefl*


jQiinqiii, pampacJia fsitiiaii^
EXHORT ACID KF 6.

fefcmdes nl<iMffOi mtitMdra nada la coupfstont antes loMAl^s ffusm otY!>

Wr<^f peccadi). Per efo diloi fod&^' J nstemas , yit ayas verguen^a. j^'^e por muf
fie.9&/!>ie ft^a^tdosperdonara Dips -y yn. nolo s dire a nadie mnqne/mc maten^fis.
fise eno]afe^n^tec,afti<rsr,e-antes teqaerre mueho,y departe de T^ios te abfoluere

y verdiinarje tm peccAdss y eJufdar^tods I0 ^kc me rmtetes dtiho, como ftlos echaf


Jes en mfidw de U mar. Po< p,m ??«<?/! r* Dios manda p^ue hsmdref n§ defeubra

iCHVA, JLYMAEA,

DIos apuff^hua hychacna paropa^


Mcanqt'ichu : yuyafpatac pacati- ^harapjbatpana quirpiyaraquihat;-
pand.Rani hu chain a mayaia iman-*
dill c ofefii c u ha a c:y3 Ui iir a aii hue tahatati, imaixEimiiqca hanihq^aco
hati huanoy hue b.a6\a iBirtiallic £arsicafliaaccp caneaniti cyalliriia-
huM,C hayrayeu , ildpalla'ita viiia> pi maya hach ahihua huehalnich^-f
ciiafiha^a. Vcalayeu halla tsqhuch.a
•cacuycKu , iiuebavi^uiu a ancha Bi a At3.m itaj ha n i aoi ara mti,h ftnir a^
jjapia miUav c^iiapas Dioiaiipani , U nc han a c a
c ac fi Is i ni ti . a an c li m
p«#t4ii|>unuiiqui. fqocart (. otefsioim acea,an£ha yjn CA aucb ac^ii uipan I a
131 vyariiiay htieha^la B-^ana«) pi- Diofapi paj;»achaTapiha!:pa!ia. Naf*
jmampas,ma.yBiampa3 villacuyraa caiianipunihuacjilirc(hihuayatalap
chu buaitui hifcara^.'inaniiracmi pi huchaina aEaroalsshad.haniraqijipi
liarca-yquidra , iiauciiijehireayqijs- capifsih^ati ,banipnni caftjgainar-
chu, ashuaaracRii cuyafcayojuj/wy jmati.- ra^a/ca vccainpirahua cuya-

iiA4"cayqni,huchayquita paoipacha- J3^a»va,huchamafca Dioiana aropa


puCcayqui.Mamaepcfoap diaupia*- camahua pampaeharapimaiHa. M a.
flna«;dijnc.achifGa6la hiiiam ^.oacsif tn,icotataypiro acsontatahamapi
pisfeayquK Oios spMchiemi liapa cafanijvinaj^acaquipi ar cnaha . Dio
5acerd[otecuna<51a :.j6^aiacha fapinafianaca taque:$ac€rJot« pa
Iiuancu , cosfeCsiompi df enaca/fo/confilftiooana cuna ha/
hucfea vyartfcay cu chafajfaparsinhani quilU
^a,itia8apu .. rofa atannai'ip;fcahi
nj pifna , ^ tatirafsinjca
pas viUacuc^yeupacfutiii ^achlto.
^c|ia,pungaycup^sc^

^upm funca
CONFESSfOMARIO.
Itf w di^efemniyyuAmos at inper m.^ a r^fiempre .Y ann aeaferUme>s ca^ha*
d^seon terrtbles pefjasfi defc fihriejfemos (ofd algmfa Jeto (^(iefahmose^
Jt0», Ha'^Hes euentA que haklas a qnic^mimtfma lyios^y afsi defeabretode r#

1? RIMER MJND^MIENTO^
t>^f^ayas aDiQsfihret&das Uscdfat.

#. Haiadw4dehmsas/»illcas^€erros!yt9s^alfDl^90tr/tsc&fasf
s, H4jles offrefctds. ropa^ cQca^cHy^^ootrMi!6f{tsn\Ht[ertej4s eofaSj^eeim
UsoffrefiiHe?

0ipaypa huaeinml viitayptc sme» yancaatamarsif&mca'^upayan*i?t>


psGchapip huchantapas iatmc/iij- paromantarnapr apunacafaaeapt
puycuyman;apuGunapa& cavpacha chanamutuytaipanahua, Vucfip*
pi anchatactiif muchiiGhihuan- cahalbquiepi Diofaro atamitilm
jnan.Quicjuio Diofcnaii villa cue yii nia,oarohuebamaatamita , chuy-
payHa aoca paypa rantinmampas ma mafa eanaqus vaaita.
huchayquita llapanta 4^iliahuay,io
©oyquitari ricucliihiiay , maftara. DIOSANA NAYRA €2^
ha ay. macliita aropa (ipt.Diofa
^AVPAC SI MI f^mUL to chiiymA cancahata
Pioriuan fonco canqiii, taque cuna cauquif*
tucwy yrna hayca^la Iklliiama.
yallifpa.

u. H«acafia,viIIcalia,orco^a,,tii^ u Huacsnaea vHkanaca, apacliacl


;yii£la,3ot!6!a, huaquinitt ymay-. RaeajColIo c«na,hauii:inaca,m-»
mauagtina^ahuaaipas muchac-* n,pacfi,y aeapa cuna €a«guii*4i€
ehu caquiC patirkati^
s> achalla,f «€*©«» 6oy tra, yKwa*
J-
T. Vcanasarofca iT«i^fOff>litt4i3e«
ymaeiina^l-apaR, chay«asf«®a- euFjgcauquifadiHrafiiritac^ii^cii^
»Ran €0€uc ehu eaqui'i Ymis vma Ka cunapr chtrafta , cttealura -^
€^am eocurcan«|iii'. ymaSIs ra- fsimpi chura(Ia!f
ffaipam c©£iircanq«if 3» QujiHIaysaro tafaro ychuifj'r#
yt^Juilirii^ti^iiyiliAiitft utamki"
tAU<
Oac©f
D EL T, MA ND A M I E N 01 j.

4* ffdi te CHfAdo conal^m huhiTero! Hasli llAmAd$ § hecU UdwarpArk tm


{^necefsidadesf
/• Qjtere mandoij/tehizJejfes':Tqttehfi'^ftef
Has ^ffrefcidoa Us mttertcs alg»na cafaf
7- Has defentermdo y hartadv de U TgUftAfilg un defnti para UmArU aU h»a
eao4otrdparte''.
t.Qtiando merdes alguna €ofa o te U han hftrtada, hAsj/d§ m Mliun he£ht'^r§
vara ^regnntarlepoir elU,y que lo Mminef
f.p^iendgalgunascofdsdeMnimales,6 defaha'tidi]aS)0deaues,9ojend§UsC(in''
'
tar has dicho o creydo c^ue ha de fnfeeder hien o ntal a ti o a tus cofas? ,

i§,Hascreydo enfuems^o pedido t^n^sfe los deslaY!en,9 dedarado lost » a ottos'^.


Bat
<iylCHVA. AYMAKA.
,4. Oncofpa , nanafpa, 'ymamanta 4. Vfu^sinca quilli liyca ynachiri
mudmfpajnacaricufpapa^mu tati colljtiyi'arsina,vcarca colla

i\A njincacchu canqui'fMana quji tamti'^Cima caug mutiinatnai-


quijqui mincafpapas^piclaca fnirt panfa Jaycanacaro mJritati,haai
capuay nicchu canqui^ firicati,hauifarapjitaJafsiaa qui*

/. Cbay humuri ymaymafta ru- ilifa quitiritajti?

ray niffu r canquH Ch ay tari nilca ^. Cuna cunapi yea layca Inrania
camachu ruractanqui'J fafa camachitamana'feanaragpi
0. Ayacunama ymayquitapas co- humaca hupa aropacama lurata
du^chii can qui ? ,4a HiuirinacarOjamayanacarocu-
7. Yglefiapi papafca ayactina<5la, narachuiafsiritatii'
^uafpa^huacaman maynccman- 7. Yglefiana imata amayanaca ba-
pas aftacchux;anqui(! tifinahuatana vtamana cau^ to
/, Vmayqiiita chincachicufpa^^ua quefa imanamataquiapfuritati?
chicufpapas , vmucla huatupu- 8. Cunamiraehacayafinajutataya
ay nicchu canquif finfa^llilayca hamiiEarapitay, ta
^^. Tucufta^chufsicla, cIiccolIo6}^a ^rapitay fa(in inachiratati,irg,ri<:act

ymaymanacuna<Sap3$ huaca 5>. Gunacauqui puficayoninaca,a-


^a vyaricufpa,raqm,tapia,atim fsJronaca*ar»achinaca vnafsina
inananifpa , sufsim , .allim, jlic- Ijachiri ifapiniinahuatihaa^ha-
ehu tan qui f tj tapiahua ,yanca hibuanahua,

Jto.Mofcoyca yupaychacchucS^, arquihua fafsia /iritari'if


moCcofcayquitari ymapac mos 10. SamcatajTia checahua firitati

eonaa ca;^ nilpa tapucucchu can acuntat:i'^Q.uiftirair9ritat>jCUna


<]UivHucpa mofcofcancar!, zay* famcapiacaca af^ti yacacbals
pac.chaypac mofconatn cliayca fsina'fYfqiiitafa yancata<|hiia ai
aicchu canqui^ ^uitaquibua lafsin firitaii?
CONFESSIONARia;
/ t,TIas duhdddoe^n lascofaide la fe'^O negadsUs- dt'^jcr^d^ i^fte rJ& fan i^^rdad
tzHdi perfaadidaA otros a que jdoUtrerij hag^ cof^s ai mod.o de l&s aniigmt
ahasfanorecido 4 loit^les qjce perfiMdeneJfo?
tj. Has dkho mal de ^Dios,o de -/wejha. Semra^o de los Santlos^y mnrmnrado dt
HosiU^s dicko maids. las Tmagencs^ Tgleft&sj de l& U^ de hs Cbrisi'Mmii

S EG r Nl) O M A '2^1> A
m'ten*o.T^ jurarai.

tr TlAs']tir.ido con mentkA etn&mhte de Dm,9tacrHZ„ o hsfanUos^o^trlu

QJ7 1 CH V A. A Y M A R A.

SI. Chrifti^nocunap yniacachi filar ti.ChrKifancnacana yafatanacpa t(»


tunqui foncohtianchu^ynkcan- qui chuyma, paya ehuymatiya-
qui?cayj:i llullamfaucamnicchii finta.^Mkhca Ilallalvua fauca^
canqwK huafafsid firkati'
ii,Huaca6!ra madiaccbu eanqnii^ S^.Qivillirora liuaca haaipatima^
^au pa pacha machocunap pa- iaycafsima Tafsinaro cliurirkatif
canfpa cauAjayninta yupay^chac Bayra achachmacaflan yaticha-
ehu canquk'Cay cay ruraccuira- ta.nacpayafacna fafin firitatifMi-
6la yanapacclm canqaisf ehcahuaca hampatiiinaca lay-
I3,0ioila5 8iue']ra Senora fanf^a eanaca yanapiritatif
Mariatla, Sarv6]:octina6:anacac f|.DiofmanGa nueftra Senoramari'
eho canqurf ymageneu^a61:a,y- GajSanflonacamaRcayancaario--
g!efra^a, chriftiaiiocunap yina firitatijcumkjtati taquiricatii' Y-
sl!iruraT>eantapa$, Diofpacama [magennacafa , fan^^a YgleHafa
chicufcan fimrn hi; aea5'^chan can Dtofana camachka aropfayan^^
sapas yancS^caciraiiicchu cangf feua^cacihuaiirkacif

Y S C .4 Y
ji^ E QVE M SI Ml PAYA AROPA SIP|»
iiinmi.Ama Diofpacapac^ Ilani Diofana capaca futi
futinca caci«Danu|tt pacacita jurahatati,
ranquichUk
f. Pfofana fnttpa,cru2apafa,w^an^C^
i. DJolla, crutta ,'?an£iocuna^a^ nacpara, Diofana cuna cauqui la
Diofpaym a rurafcantapas caci* racanacpafa Iluilafsina apcirita-
saaotajuract'hi? canquif
lUflf
Z* Has engauddo aalgti.m \14rand9fingidamentef
3. Has ]!irada dehaz^eraigun maltcemo de hertr p mat ar,o'hechg i^ue fitr&jftre?
4. Hds\i4rado falfoante (ilgun ptez^fendo teftigo ^0 for otra vWi
S' Has }Hrado com ra alguno p^^ra ^^iele viniejfe dati$ enfit hoprr/i oh^z^iendsi
« di*tra (nertei
6 One perfona. eraY qne dAuolevinof
f. Has te echadi) maldiciofiesj^araqtie tecreafiyitintiende^
$. Has prometid^ a 'Dios nuesiro Seiior^o a nue^ra Seiiora,0a l&s SanBes de ha
^eratgtina eofa for tllos''. Que prom cti^Jip ?Has lo etim^lidof
Tercs:
Qj/\ cnv A' A y MA R A.

#. Tiirafpa'rnna£^a l:luJU)?;cUccht3 ?E, Qinflihaquefa Ilultlfitatl pay*


chuyma jurafsina?
5. Runahuan pinanacnfpa ,
qiiiri- 3. Qinftirofa yancachamama, cliu-
chaffacmijhuaniichjcrsacniijii- crimama,hihuayan7 ama iafsina,
naHacmi, c^naflacmi nsfpajurac cuna catiqtiiyanca Iisranasnata-
xhu canquif Cay cayta hinanqul -quifa juriritati^ Acaacataqui qui
iiifpa pictapas jarachicchu cajif k'iCa jurairitati'f
j4.Teftigo maluijna JluIIafalfoju-
4* Teftigopac yaycufpalufticiap riritati? hani c^igofinfa cacita
,nauquimpi ca«mtahiian jurae yanca llujla juriritati^
chticaaquf? 5". Qiiifti haqurmanca,yancaeliata

i",,
Peacaychafca each urjyy mane ii?» caclichata cacpaj, cunapafa huac
napashuacllicacypuchun, yraa 'llichata cancpa fafsin lalfo tefti^
huchacunamampas ehayachuii go canquiritatijCacifa juriritatiC
nifpaycacinmat'i jurafpa runa- 4* Cunahaquepi cancana viracocha
cla ucharna chayachicchu cag.f ti,padrcci3a,haquecha.^Cuna ya-
4. Ymanadiichircanquim'f chay ru [caropi hncaca juratama la^cu
nari y mana cac r unam carcan? halantanai*
7. LIuila6ta nmafpatac,yfiibLianca 7. Humafca Uullaaro afofinaqui-
n 1 fp 3 n a c a,c u c c li u c a qu i f quimaro thacquifiritatijiiacafiri
_,
n
M. Diosyayarichicman,nueftra Se- tatichecapiarorsi, fijrani fafsina?
noraman^San6loeunaman, yma 2t Didfaro michca nueftra Seziora
aJIi riirayta ruraflacmi mCcay^ iancla Mariaro fanitonacarofa
fta tuguycharcanquic1iu< Yma laca afquipi huma I^iycij laraha
ymaftam riiraffac nircanquiif fafaarochuriritatijiiririeati'^Cu-
Chaytari cucuycharcanqui^ha naciinapihalla Irjrahafata.^Vcaf
^almanaracchu 5 ca,niati tucu/chata, ham'racha.?
Quiiu
CONFE?SIONA!lia
TERCEROMANDJMIENTO^
fanSiificarai Usfiejlat.
m
f. Was oyio nri^a entsra tof D9mirig9sj Resins dcgtt^rdar! QjtantAs V97Lesf*1m
tdHe de j pon^ nel
T^iJJ'a^

2. ffas efladoen]a mi.J[ACon Attencionf


^, Hai hecho qif^tm hijosj tttfa/nilia oygan entera Us Vomingis fitffasi
fffijfa
y
4. Hastrtxhajad^y hechaqne otras trahajen
tabs dias'lEn c^fT for quef
c

/. Hascomido earne losvieraes^^ fMades^vigilidSj^e^ttafro tef»p9ras,Y en lit

Hdt
CLY rcH V A. AT MAR A.
Qj'fMCAjaEQjEN SI QVIMCA AROPA SI
nit ninaii. Domiogocu pi. Domfngonacana fie
napi iieilacunapipas ilanacania ^amafca
^amacUijurDia hata D 1 O S
ila much a ft hampatina
capac. tax^iu.

I, Mifla8:a calUrircanmanta pueha I* Domingonacana ^amafina /ic-^

cancancamacou vyarircanquj'f ftanaeanfa mifl'a callaratata tu-


Haycacutira mifTamanallca'cur cuychanacam a ifspiriratif Ca^
canquifChayrt ymaraycum'f cacutipi haccachiritailCona lay
1. Diofman yuyarkufpaliachu mi €upihaccachiritaJ.piiraquirita T
fla£iavyariccanquio? 2. MiiTa yfapafinca taquc chuyma
3. Domingpptfieftapi Ghurijquicu tiyfapirita?
na6la,fanaycjuicuna6la mfira6^a 3. y ocanacama puchanicama yanar
callarifcanmanra , puchucancan nacamafa Domfogofiefta vrunat
cama vyatichimucchu caoquif milTaiflispaniraararsingtiritatiC
4. DomingopifieftapKllamcacchu 4. Domingonacana ^anaaf^inafie-
can(|ui'f i^ tfilapas Ham^cachicchu ftanaeanfa iranaquiricatk Qxndt
caR^ui/Ymafi^am Ifamcaeliircan haquefa iranacairitati.'' Cuna cfc-
qui^ Ymaraycumt napi Jranacacai'Cuna faycura^?
f. Vrerne{pi,Sabbadopj,Vfgilfapf, /r Vierncs.Sabbado vruna,vigilia-
quat r o teporaspipas^Quarefm a na, quatro teporafana, Quaref-
pipas ay^chafta micucchu caqui. nianfa aycha liinqritatKCuna-
Ytnarajrcum mlcuc canqui? layeupiaycha mancataf
Quarr
DEL III. MANDAMIENTO. 5.

i, Has aytinAeioles viernes de Qmrefmay fahhado fan^&jj


vigiltAde N^ui-
dad,comotienesohligacirf2\'-Farqpier>o apina^et
7. Qnando amone^aif atos qfe hart deeafar^ has calladottlgun imfedimcto que
ftnasW ne im^edimento era,? (afironje e^os?
S. H^.s tehffydo dda doUrimt ChriBiana f Ojdo ds' malagana, yporffier^fi''.
T^orqtte caftja?

^, Has te encamendado jf llamad(f a Dios C'^ ttii necefidadsi ,


y peHgrosde dlm^

Q mart 9

CLVICHVA. ASMARA.

ig. Quarefmap Viernefnincunapij 6. Qiiarermaria Vifrnefnacpa »

SabfaadoSa^topf^NitiHdadpa vf na , SabbarJo ixnGtouss , Na-


gilfampi ayunancavqui cap- iiidad Pafcuana vigriiapanfa
tint^cchu mana ayunac can - syunkitati- ^ ( hco. vrnnaca-
qui< VmaraycumTnajnaayunar- na ayunaitacaquipina fata can-
cant^uiC 6la J ciin^ la/cw halfa hani
7'.CafaraGuytamuna6laFadrflmac ayunata?
yaripcin, moQedachipein , raa- 7. Calafalrha firi haquenaca padre

na; cafaraconcan yachacoptia monellipana , vca cafarafl Jna-


tacclhi(yachas patac) padrema pa liani yatiiinacaqiii ciina hu-
manaviiracuc caiiqiiii' Ymahi- chapa; carnap^j yatifincaimanti-
nam chay calaracuncan raatia ritati '^ Cunainichapi vcacan-
yachacurcan ? cafar acurcancii- cana f Vcanacaflf cafaraf-
tacchu'T finti'T

8» Dofilrinaman fiacii nifca- ayque 8'. Do6^rina Chrirtianaro haui


tamncchocaqui'Rifpapas yfcav fata miticaflincati patiricati^
foocochu lie canqui^Cayri ay^af Nia^ mHrinfa yanca chuyrratl,
caraccli u,calf pa ma n ca ra c c h u h u^ chraniacamaci mirita'! Cuoalay-
nircant^uif' Vmaraycum hinac cupi vcahama liirata'f
cancjuif 9. HanGhiniana,aniniamana cldqui
pr V cuyquip , animaTqiiip chiquin? nacpana cuna mutunapa taqui (1
cunapi Jiacarkuynincunapi,
, napaipanJi Dies apuila yanapi-
Dioila mudiaycucchu canqui, tay faisinhampatiritau <[ fiatii-
^a«apallahuay yaya nifpaf cha.^
TAHVA m^ pvssi
c q

COKFESSIGNAEia.
Q^r^^TO A£A N DiA MIE NT 0>
Honrarai padre ^ minire.
As hom-ddo a tHS Padres ^o .Ahaelas^a hs Sacerdotes^a laj [piUicUs, y 4 hs
Cm\fcas cb'^dccisdo lo qU'? tu mandan en cofas haenasl
2, Hai hs irfJHriado de paUhra ohra^o hasfus^o Us t}^anos en chsf

S K as fceo rrido a tus pa


.
drd e/ifas necefsidadesy trahoijos!
i

"^
(^4shechQ efc'irfnoddos^obres^

4. •

$. Has enfemh I a. doiiritm c'm'ijl:ianaj bffetms CQ^f^k^^ ^ '^' hijos yfdmilia

hgcho at^^Vtuyan ^apiender'af


0, BashechGquefeconfieJfencad&nuo?
has difsiwuUdofiiSviciosf
7. //^v rcphedidojcapJ^ado (as hljes ^dofon tmlos #
"
t?)VlCH'yA. h^U h?.^,
TAHVA ^EaVEN SIMI PVSSI AROPA SIPJ
t^mr)\. Vaya yquTaa ipamajr AiiquiiTia taycamf^ yu-

.ciuiftii yupafc'haaqui paychahaia.


\Viraa, taycama, achachina
<5^ J Ayayt|uita,m*mayquifa,ntia-
^J clH)yt|uii:.3,pay ayquit3,Padr^
cuHiiclaj juiliciad-4 , Guraca-
cams Padrenacafaj lui^ifia-
na'caApunaca, Mallcuna-
5

fta (a!ii6^s criniachjlca)yu- cafa yupaychirltati , hupanataa


"
p a >' c 11 & c \i u a n uii
,c affi cam-achica aropa caturititi i
2. ^aycuaa6lari ayijecchu canqui.? St ArofsnVflpilutanapiia hupanac^
caniicchnj maecacchu canqui'^ caclichiritati lahoapj smparapi

$.^ Yayayqui,mafnayqi]ioncop£inj cun-lpifa noifitati haychincacu^


nanspt'ui/ijuacchachanaptiq y a-^ ;f.
Au^ma taycamayrupana hwac-
napacchu canqui'; chslpanacuna hama mytupafa
4,Huacchacuoacla ^Ucochacchu yanapirkatif
canquK 4. Huacebanaca anecarachiritati?
J. ChurJjg.ta5 yanay^ta c!o6lrina 5. Yocanacamaro yananacaiiiaro

xpaaacla yacliaqhjcchu Gag,^tna Dp^tiins xpana afqui hacanata,


na c ?iy;?,cl-^ach!fpapas,!fi|,yachcicu
quiyaticiuritati^inichca yatiri

iTJuy ilifpJijDo^lrinanian cachac mamarafoiiia yatichirirp quki-


chijc^iuquif ritati.^

6» Htiaf^ncunAi-J cpnfe/Tachlc pu- ,6. Yocanacatiiayahanacamapadre


* '
fi'ucchu canqui^ vq cofeflafiiri mama falsia nia-^
7 Chursiqui mana alii captj'ti,hiia- ranliama quijl:»ritati\irpintati^^^
nana ci^pf in, macacelm caiKjui, 7, Vocanacaitiayaca liMchach^hU
gtii'aechr, canqui,c«nacchucan^ pana nuituyr'itati, haychiricati,

qujf Ca;'ii fonconmaqtacaiif^a'' yacafa hacapa huchachafsipafjl


^
-fjhi^n'mcphuicmnqui^ fafsm awiH ^ faranaquiritati.?
Huar Mar-
DEL V. M AN D A ^f lEN' TO. ^^
lo.

S. Bair/dtr4tado a m nttigeri echadde mMicionss',0 a mhijss q crlados^j

ef^aimMicioneshanfido decoration?
Hasr)roueydoydadoatHmmeryhi]oi,jUmili4loqfiehMm:neneri
QJINT O MAND^MIENTO.
^.
^ ^ _

No dr malt as.

^i maeno a alguna ferfana, o hsndoU, & makratadoU , oi^rocmado ha-


^7erAlgodelioi^qttieny£omom^Jirat4Jieoherifief
T-f
2. i^astede[feadaUm('isrie<
dscoraconf
3. Hastshecbadomaldkionss , . a ,

^.' m^e priuado d-3w]iijz.i(i s;'nh6rrAcband6te^ofidoc4iifaqiie ctrosfe embor-


racheiitmdftzjendoUs^oforc^ndolesaellor

Q^VICH V A A Y M A R A
g, Kfarmimayocanacamjuyanana-
<]iiicunaeta, que^achacchu can- camafa yancachintati, haychirf
tatjjtaquijftatj^cumiricatu'caque
quifCliuiTscmac^ itiacacchuea^?
chuymatithaqoirita harac chuy
[

iiacacthucanquifnacarpariEucHy
foneoyquihuanchu nacac caqui- machA"^
yanay- 9. Marmirftaro yoc^ti^icatraroy^-
p. Hua/raiquip, churijqnip,
quip.caiKSnc-Anta ch^yc^Jmachu rianacamard& Usipa, mancapa-
hacan^t-aq chur iritati':: Cuna mil
'
yuyapuc ca:nqiii^

fiGHCA ^ EQVE N SI- tmiapaipania yanapiritati.


nTi.nintmi.AAma pf£l:apas p I s c A A K o p A SIP r.
hiianuchinquicho. HaniqujiLfa hihuiivatati. I

RVna^lahuanudiiccliuelqiii' Villi haiqhihnayataci^chucd


ritat-f,noyntati,hiychiritat?»
quifichacchu canquKq<jachac
huanuchijmapas queijachiiitafi^hihuayafiata-
chu cinqui f

ymaymapas haycaytnap^ts nirpa qui yancachanataqut caKi^raya


haquepi hihuayata
^
munapflyacchu canqui-f pipitam firitatifCiina
chucrifafcunahamafaquif
iiina muna payafcanqutf
s. Humaquiquivna hihiiafna (irfta*
iS.
Ymapacchacau^ani , huanuciiy-
mampasnicchu canqui^ ti'f quiquirna hihuayalina imaViU

a. Qniquiiqui6la nacacufpa tucuy rkati?


foncpy^Uuachii nacacuc caqui'f 3. Huma quiqitima taque chiiyma
taquifirjtaci, nacafif !tati.-i
4. M.icharpa, (oiicoyquichSncaGan
f camacdu machac canqui/'runa- 4.Chuynia chacanacama msehirl-
tatiiQmftihaquef* llullapavafi-
/ ttarimachachtcchu canqnifhuni
^achu.fcavri llullapayas paehu/ n3,michca chamacama hutnayaS
'^
gayricallpaniantachu^ n^ mac hair itatif
^B 2. Anghft
CONFESSIONARro.
/ .
Has CO mid<i o hehidodi msift ^ttete h^ga daSo mtMea
tttfalttdf
6. Of4^ndoe§l:nshorrachoha-i,9ialgtinas idelatrtas.OAtgmidariof
7. mstemdo enemiBad,} c^uerido mal fi <,lgm,g? a»e tanto tiempo
do odiQ
^^ tchadftra
effii
J snemiflad?
S Has Ic dejfeado I0 muerte a ejfa ferfona a otvA^.
9^ HasdadabebedlY^^^^ mataraatgHn^pcrfona.o futerleaku r^alf
10. Has dado behedtz^osaAlgma miigerpreH^da, a aporreadoU
par^ Je m^lpa
ra? (hi es miig^v)H^stomadaalgHn khed^lo^ohechote^lom
dJoparamo ^
uer^o puelhteapeligradeilo? •

f I . Has afrentado aAlgano depaUhrajQ de pbrsi

<Xy ICH V A. AYMARA.


S* Vallintahuan micufpa , vpiafpa, 5". Ancha maflna ca6\iricati,ancfi4
oacocduieajnqui/ maiuatata rmatatfca vfu pii.
6. Machafpari huacafta, ymafla jritamtj.
muchaccliuranqui^ Vanca yma (>' Machafinica huaca hampatiriti-
iiuchactapas huchallicuycachac %\ layca/iritati , xjuiiti haquc/a,
chu tanqui'f
<5 u e ^a chi r i t a t i h iia c I lie h ir i ca til
7. Kuoahu^ pioanacoccluicanqui^ 7- Qj;iiiti haqueia vniritati^ ^nemi-
Anyaua tijjpchu canqiii ^ Vnay- go tuciiricatif Cayca pachapi v^a-
pacchw pinapayatiacuc can > iiam.a checnifta , eneniiggtucq-
quiV ta /Cayca vru, cayca djomiiigo^
.^. Finanacnc iwaciiqu.itari Inia - cayca pacfj.cayca rtiaraf
quin runa^liipas buanunnum- s. vca cnemi^'o inacinia , gftj cau^
pas,nicchii canquj? Iiaqfa hibuafpaiasi amauiritati/
9. Kuiia6la,huanunca, mananifpa, 9'QiLirti ha^royacd diibua,colIa,cu
fiSkQ&tknck nirp^ihampiciavpia nayacafa vraairit^ti macairitatihi
chjcchucanquif- huini.michcaviruni tagfini failna/
lo.CiiiqhH huarmiif^taj TuIIunca nif- o
i Q« i ft c hi c h 11 Ii a p i m a r m y 3 ca
. i f

pa^haaipfiSIa t'^piachicchii caqui^


R* aeacchjJ canqpi f (.S"/ es muger)
collavmayrirati fuHqni (kUn^
chca noy/itati/' ('i'; es muger) Hu-
m
HnaliUii6i:afu|lufi'a.c n^fpa hapi- mafca (marmi)huahua fiilluha
61:a vpia:cliu caqui/ Cacochjcoc, fafsinacuna cojlafa vmintati^
j^maeiifcLiccliiicanqui'f^anafu- Vcfafullunaniatiquj yacachafiri
Ilufpapas yacachu raygucurcaa- tati puracamalinnitafifina,
cuua-
qui? Ta lurafina .cliiqujr© halantiri?ati
If. KuuaCia pencaychacchu can- laycufiritati^
qui-f CaAiicchu,yroacchq can- ll.Quifti haque aroniiimpi,Iurana
qui^ mampifa cacfichwitati?
Oncoc
DEtrr. M AND AMIENTO. i,.

ti.QudffJeejid aiguno enfermo , Ums U dado^& hgchoalg^tp^^ra^uo^mHera vms

r^.Has dexud* dcficorrfrdt^ttevUlcctt txty0»fsneiefsidad,p'ar4qHefalteJfe


delUf
ttt mateo nfijo^o malgxepla^como quefe emhr^
1 . HAi hechif Hftt grrffpeeiue C9»
TAche ,9hmt&, fbrni<^tte',9feper\»re,ofea idoUtm,o dexsde ojr mtffa.

JStcf fornicafas^

AmAncehadof Que umvtfefi^p^hMfueh efiast QitAKtasmaceh4i tk


ESflaf
nesKDonde.tieneilarmAn£ehA--^icaf4ddofolterai
2 IlAitentdo ciientA c9iif i^nafntHgerisfoltinis^ capidAil e^HAniai vez,e^
f^^cada cafada?<^Mdm4S€o»cddiifoiteraf

Qjr tea V A, A Y M A R A. ^
IS*Oiicot rufta:6f^> v cci> huanurtcan* fi.Qiiuti vl^ri' lva(j,u-e hfcahJ^liiytfril

pac yma6lafp^asc0ctlitj ca'tjur, ru' fafiina'noiTrtacf, ciyna yadafa Turf


ritati' i CimafCAcft'tpfvch fu^ra^a<
cftaytfa hinac can^iii^i 13^ AncfjaEh^tha' awtui^ampr cjur'tr
ij.B^tuTt muchuypfp nscA>huyjpt muVitpdiiV3^t?tqftp3tv>a, vcata cjqif
nacariicue runacl:* yanapacchu^ jShv falVioayanapiricati.?'
r^,.Qtyifti haque huthirb IvaFa^naf
I4» Ma n*^ ill cau cay nij^^uili iTirtytn^ paeaijui ,
ya'nca turataiiaca'ma'pl
n'a aRf civnaflay^mh^ian , run* I^ay eufirrratj ? msi ch ca micHama^
Etvch«lficu»cchu' vanca nvacli^y,
Z' Jnntara?ma haachuca i^c&niai
,

^tvaf. Ii itaich gcc iyMnitaSiA jw ray \hU& jiur^njj* huac* hafnipatinig


fell sci€t ^ iwut hay , a nf) a^ mriJam a fafiirj* afa choritiri yabca h^cst*

ri]) hivnicchiv pitlapas-ca^qyui?' narni mpi yaiicayatichiritati^


COCTa p^ECtyEN^ S^Ml COCr A AK OPA $i?u
niniiiii ^w* hi^aeli dsccHu c3'<^i'. Hani hu*clju'cacattcaFlia;atf^

Ml net 6a fca cJi u eaniju


imllifhaiyQa^hm'tk manct-feaf
i
f bay^ca SipAdaitk's
Cayc* vfir
, aiftanfcpafatati^
, ca'yetf 'Jottiin^-*
ca'caquffhayctf fi^f^aiiociUfc^ go cayca pacfiycayi'tf itiara'pi
, (r-
q^)i»f iwa yprrw hua ca y cli an(ju»^ca- pa fin f maircepaf a cati cU ?c aye apl
feraiVffch ttf cayri foltcra^htif fipalTma cau'qtiio<jp'» »ca ^p&Gmk
j^.Hu a q« i n> h u at iti fc u n ah is a riy, c a f* fti'^cafarara marrnitr, roltera e'taf
rftica^hii^ap^^s^, (oltef^ini^pas hu* jf.' \f ay n f mayn i^ ma rmi m p r c a fa ra

dialikiK chireatjp ji*'^^a' cafa^ra^ fampifa fbl'terarmpira liuchaeliiav


c^ihuanyhaycanaitanv^ ^ptf fottff /Tritati^cayca cittjpf ^apa cafaraf
laiiiiiaiiica^ tipiCcay c^ cutipi ^apa fofrerapif
^

.
CONFESSIONARIO. '

4.l-Sf>!.sfo-''cad!)algunamHgeri
Kj. Bcti la verfftadido con pttiabras^o dadifiOi a qnefe^ne tohas vfaet« detercerA
pcrfanaparaperfftddirU?
6. Has emhorr^iehado a alguna muger ^arapeccar eon elUf
7. Has tenido cnenta con AlgHndParienta tftyA?^«cpai'efttejco tenias con ellaf
g.HiiSpscctdit COT. dos herntnnasf o<!on madrey hijahcoft algHttti paricntut ds

tK inffger\j cjuspaventefco tenia con pu muger!


^.HasveccAdocenmugerinJieti
i^'Ame^ desafarte qat (ditto tiempo eif^uffe c§H tu mtigerf

QVICH V A. AYM ARA.


j.DonfeUa huarmiSia paquicchu 3.QQi(li clonzellampj hani cliacha-
na iticarpa mara.im^i huchacha
4i Huarmi6la caiipa iiiaBca puniic- fsirirati'f

^, ^JJlli mainiimpi cbamacama


^, Mir4uj {icnJjqiiihuan , ymayqui huehachafsiricati^
huamp^s huarmicta llullaycuc- y. Mocfa a.iompi cuna caiiqui chu
chticanqui-'Himichicchn caqui? rafgiola qyifti iDanni i
um5pihii
M^na c*ra hunicKifpapas pi6ia cliachs(sina»^aqt!|' ilullacavritarf,

a jhunichipuihhuzy nifpa njin- alilnaquiritarp Quirti haqiieU


cacucchucanquif ' tnarnii atamarapi'-a, y.^fdma J^-
i.Haarmi^a punuflac nifpa ma- f apica fafsui quitirieati.'

ehachiccKu canqiii'f ^
fi.Qnifti marmi michairitati ho-
7. Vahuarmaciiqui huarmihuan hu pa:ppihucha harsinamataqti'f
challieocchu canqui^ Vmayquim 7. Vilamicima msrmfmpi.apana
car can. mampihuc^achalV p catif Cuna
8, j^aiiantinhuan tiaccku canqui^ Vilamacimapi cancana, hayari,
' tMatnandnliuanca/Huarmijquip haccaquiclaf
valiuaf tna Jnhuaii punucchucaii 8, Pan! chinqujpiira roatmJmpr
qui.'ymanmi ca»can< pnfc'^ca taycapapi puclipanipi/a
'9»^»ianarac bapti? ifca liuarmi hua haghaclnlsiiiratJi* Marniimana
huchalhcucchu canqinf vilamacipapi huchachafsifitatiC
cuna vilam^cipa cScanaf Criearif
fo BuartTiijquihuan iDanatac cafi|- ^, S^tiuifa Qiarniitnpi huchachafsi
^racufpa , hayta quJlUm hayc^ if.Gayca domigo, cajrca paclLcayca
huata^TJC^^s:aftacuj:caqui?hu)rhu^ fnarapicaiaratamarn.imapi hu
^.ij'agurcanquK chathalU hanira carararsifikinca
Czfara CaU#
D EL V!. M AN D A M' IE N T O. u,
''''-
wCffnfejfa^.eie antes di cafartefO eflatf-at en foccado''.
12 Mai d(g,dofaUbra de tafamignto a algana muger ^ Con ]urii mmto ( Ofw ell
fueparaefj^auarla?
t^.Has rsto^ado con mkgiresf hefadoUsi abra^adola/.O hecho otr^s csjas
dejhotjejf-asf ^

1 4» Has peccadff c&n mnget en Tglffta.o cimenteri%' ;

iS.HitsvfadQdelhHdcanqnipdraeilcAnc^,r mageres''.
\6.Has ydo alhechiT(efo^9 ala gnacaapedtr remedio^ o hehffdiz,o pAra que te qme
'
tanlasmntreres''.
i^.Hat hablado\o ojddihahlar fdahrm deshetn^^^s^o c^ntares deshmef^os islev
tandote en ellosi

QJ/ I C H V A. AYMARA.
Ji.CafarafsinarmataquicofenaftaCi^
II. Cafaracuncayqufpacri liochay" Huchamata naquirsikiiiticafara
quita conftffnjcufparaiccha eafa- ftajiuchanicha-:'
racur^'anqui? cayrjhiaa hue hay- i2.Qi5i(H marmimpieararafinama-
iq!i{'!U4u ciach.arpataccht) cafa- taqui aro haaquhlat i, coDcerta-
Jb t j<ju rafinti aro ch iirata , hani
la.Iiuafpa, manajiirafpapas Iiirar- jufafincha,llull*haraf*sfnti hupa
mxdiA cafarasc^vejuim ntcchii rocafdraricanafarsrutupaqfataf
'
canquifiuc tacnpallacho paycai Ij.QjjiiHmarmimpi anf^tiric-atf,h5
huchallijta maoarcanqm'f patjrirati,c6prapirit^ti,yancae«
i:?.Huarmi5^a pucILipavacchircan nuU HamcanacafsfricatjT
-
qui Muchallicchn canqui'f Ma-
'^ i4.Di6}ana vtpa Vglefkna mfehca
callkchti canqui V ma ymaE^ac
-f Yglefiaaa vyttpsna quHli liiar-
mi canqui<V'il!aa)yf inimpi hiichachafsirirati^
l4.Y2lefiai7cupi3manariirpa,c5cha ly. Marmi munkani huayHatanifaf
pi,huarmi£>apiinuycucchu eaij'f - finahna. anqui a«panacafiiitati<
if.Huarnii munahuanca nifi-vahi^a- iC.Laycaf o,michca huaearo iDirita
eanquica apaycachacchu eaqui^ ti f Marminaca municani naro

l(3.Kuarmi6ta vfacbiacjipac vmu- cbjyma cancanapat^quicolia-


da mii>cacc!m canqui yhuacafta churita^cunafa lurarapitajyaaa'
'

muchacchu canqui -f pitalaiiinfi/icati^


j7.Pencay (jmi^a.mapafimiflari- 17. Cafni huachuca aro cwfsi cufai
mafpa.rimarifta^'yarifpapascuf chuyniJ aroiirkatffcochoiiritatj,
ficijcchu canqui-f tiaraukufpa ca haraat/lritacjjinkhca quiftifa ca-
chhuafpa, harauicudta^ach hua na aro arofsipana , cocholipanra
^avy arifpapis cufsicuechu caq-f m^ijg chuynii ilapiritativ
ggB 4 Hua*
.

CONFESSIONiilRlO. ,

1 8. Has tealah*do depeccadosj hechos deshoneUosfj efvffutconmemir^f

/<; Has fido alcahuetC.de foltSTOfO decafadof


% o.ff'^ste»idtfpollifcion voluntaria?ot9€amientos fHx.iot contigo mifmo?
gi,HMvf<id'i4elmt;(iMvefAnMfonAiguna^nf^^ v
£g.H,fiivf^d9d€L^^ •

(Ai^s ffii^igeresre h^o de hj6Z€;r U« prfguf^tf§dj^ha$ accotnodadolasa Uf


petrqnas.Y no/eliA^epf-e^umar d^lo ,dich,o ma« cl«lo (^ucprofcabIe-»
mcnte ie eiitiende ioraliecho cl que fe CQnLfiefla.Enlas^eiigiiasQuicba*
Y A ymaffa/c acconiode enlas preguntas dtflc m^aiTdan^c^tp vo
Vablos pertenecicntes a varon y ;^ muger.)

2\rtf hftrtarato j

AT MAR A. J

iS.Hiiarmibqa^hiifh^lIicufcay<jul- ^iS.Huacliu^a hucl^ama , euna c^n-


ta,ymaii'l'^a« hucfi^Uicufcayqui qui huchanacamafa mayniro fu(
ta b^cpa villa^Jicchii canqui^^u fifsifsina atamiritati/ vcaca icaci

|n|iclii»iWhu ca^<na flifpa «i ma- IluIIafsinti arofta?

jna liuchaJlicij/^Jsytjiji^apas ya- i^, Alcahiiete tucurica ti, faca^irita


ti/qmllitaqui/oteierotaquiti ca-
/aratatatiuicfia^

l/.C^c^^p^yricckj canflui'f p/p ea- ao.Sapacama,hajt^mahaiiiyafij-lta


ch ajj^nqu en jni ''carcianquK cau fj^iniftuyaAr^tati'fcacfima, liaB-
chima yanca cufsiiMisina catU"
f afcapcfeii<<iayri folcerppchu^
cafsiritati^lUmca^ritati^

.
f i^ ni ay ni^ijita jhan^uchicchu ca
«q]ai< 0;Vi^ym<Jiift:ajiamcaycuf' ji.Chachapur$,qiieura hua;u^a hu-
c^acliafif itati michca marnii-
•!

Ipa cofsi'cijec Jiu cantjui'f


tnapi qft> marminipila queufafsi
lf.Pihu|pa5hau^anaeufchuta<|uK ri tati c a c ha firi t aci'f

jt,/,Lia|iaiiu|,yit?ahiJ5pa$,hMajj^a iifpursicaydnlmpi caruampicunS


iiucliaSa huchaUicucchucaquJ^ pifahoehaQhafiritaticachafirit^tl

C A ^ CH I 2 ^ E CLV E N S £- PAX^ALLCO AB.OPA


jaii ill am. A ma ><^.o#eiia fipi . H ani I ujitataha
-
DJSLVn. MANDAMXENTO. n-

Y rJs }jnnah Algeria fefatfue grafy fjue vaUafffq^fifaej^UJihade hunsrf

4Mas'QiiadQdgftnA0f4f,erdi!i4j^uedMote£on^^^^^^
]f.H4S4y0d^d»j!t9tr^^ijftn*rto€^
'"
^Hp^ •

. ,

jg.ffas ^ttgaiiitdo 4 ^tros 'pettdifftdw j comprMttdo tn fit TUtig^ez. , » tH mrd

If. Has prefado dmer9,poty4cofa a logrp ?y h*^ ffC0bid» 4 t^lUgra IquetattMi


,piX,etU has vfadf?jf^4et0ntoje half d4d§i

,CtyiCH¥Av A*?MAEA.
Aqo«na^utiipfa -caa^ijlpla

pocdiu catiqui ? -f rn^^am luntattrftati^o£tiapi cia-


h ayxa chatiiocmi cancan/ ca«a<cayc4 cliamnKf atif i
luntatatatrf
2*f gleifi^tnarvta , yma6!:apa« ^{uac-
-'*.
Diojfana vtpa Vgkffiata cunal^
^^hircagu;!'! chay ^tufca^yijuirico :luotaciritati< miichca LXiofaroca
fagr^fcachu fafcan^ jUafa ch ti rata , ^lunaothatafa Inn *
3. CuWeayquita chayniocman ^ co- tatiritatK
j.Vca luntatatanacama tvcaniro
4.y nia h ay cataricufcay q^iiwa nou cuti^it;ati<
'
pac cachiin rMfpaapaciicchUfCan 4.Quna cfeac^tafa :haqtiif$ir5ma.^ui
,guii8ataqu4 apalsiritati 'f

f .CuaSa jyanapacclia^an(|uK hac- if . Lunt atana pataqui q« tftila .yana


|>a ^uacuf.antari pacstccbu ean- pif icati , fiiichca cunaiuntatiui-
qui < pacafeavqmra<iata yma - pa huacaycharapiritati'^cunapi
ciarnjcoc caffMn^ui'f acalaycu chuftam,ana<
4 .Ca tu pi m aypipa s r a nti cufpa ,feu d.Catunaca'iqui toquenia ala&ipa
wanea jac^icu(i)apas llullaycuc- alafifsinfa quifti liaqucliuJliritati
chii canguK cnganiyitati^
^.CoPijyff^f»,yai«i61:apasflsa«jupac 7.QMillir6fa culiqui cufiafa manU'
coipa nrirayainU yapayninta ta q ut fi Ivo r af«i na , mir a p a m pi
huan fiachu cbafqi^icupuc can- yapcafioa churitahata iiritati^
<ju! < hayca cucsm .ynarcan- huca msrapafca manuta ca- .

qui < chay yallichicurcayqui tudtaci < cayca cutipi aca hu--
llapatDpad aycaqia^aii cha - cha huchachMa^caycapi catu-
|ran^ ta<
. . Runa* Yapux
-

CONFESSION A R 10.
$,TTaspa£ado tosjornaUsaUs^ue traha]4tnentH ha':(iendarCafa(0
Cldtcr^*
?.1)euesMgana cofa'.^ qtfien':rtjm tmtoha<Y temendo con que
haspAiada.O
reHitujdoloqttedetiesiOnohasqMerU^? t* *
IcHasvomprado de ottoU qttefabias,9 tenUs fofpecha que era hariadof

OCTjiWO MAND^ MfENT O.


.
, ,
.
. . JSfplemntaraifdftteflimQniQ,
HAsleuanudo ^IgunfMfo tenim^M Qne temmonioiy contra anhn-'uL
,
dauolevim^ejfaperforjA^, '
' ,•

^''ffyMcadsalgHnasfdt4J,c^eccadas fierce de otms^a qnien


^ mdemat
aez.irloi

oyicnyA. aymara.
,|(.Runa£la payllaypac mincafpa* S.Yapumana vtamana cunamanfa
huaciJ4uita,chacr^yquira Ham quiftihaque iranai^pana charna
cachifpa, chaycamachu pagarae pa c unafa ehuririt aci pagaririra
,
ti?
5. Pippas manundiu canqui'fpjp manwptati ? Mana can
S>.Qnj/lina
manunrairanqui haycanamma catamata caycapi^ Conanifin-
^
nun canqoi V mayqui captintac
'l
ean;a?uin?a paganritati, Junta-
chu mana cupurcanqui puclui- tacama cueij:ritat1 < iriaDicha
,
capurcanqui ? Cayri manachu mynataf
copuyta munarcanqui'' lo.Maynina luntatiitapa ah'rifatif
lo.Cuaftafla raotkchu ciqiii/jjuaC Michca luntatatacLeta lafsina
each DiTcayquitapas ranciechu alitirati^
canqui-f
y VGA Ci^EcVV'EN SIMI CLV IMCA CALLCO
ii'mmu Amapiftapascaciman aropa (ipi. Hani quiAifft
tatumpanquichu. tunipahacaci*
RVna macijquita cacimanfA
(<)
tumpacchucanqui f Yma-
nifpam tumpac canqui^Fi
HAq,ue Biaciraia cacfta lutj
tunipiritati-r Cunahucha
^amtumparcanqui^Hinarum- pi tu mpata^ Quirtipi tdm
paspariymahuchamaomicliaya paca'f Vcahama tanTpafsiocacn-
chircaoqui^ na yancaropi halajitavata.<
z.Pacapi huchaHicoccaaa^iBana
vi i.Quiftihaquena haniyatjta hani
llacuncayqui runaman yanca- ifapaca huchapa haniatamjina-
chu villacuc canqui, rimacuc
ma haquiro atamafquirita
. canquitT tii

LIulU
OCTAVO MANDAMIENTO: 94'

$. TT^sdicho mentifAS tndaSo nouUe deotros^o de ti mifms ^. Ttettes^cr ctflum


hre mentiri
4 FAej/emhradorde'i^iz.aSa^achif'nofh?
S . Has murmur ado del Tadre,odel Cacique, ode ottes diz.iendo md de ftts es^
SHas penftdd fjax.gad9 mslhiofamin$e de etrosfin caufa haHantei
y^Sahes ^ne atgnnf) fea hecht'^ro,o ertfeiie contra la l«j deles (^hriHianoSjOv'tuA
ntAlfTfabiendohhftS dexado de ma*jifeilarloal Padre, o alrifitadoY,o a ej^iS
"^
puederemediarloi MirAhtjo^uentnesobltgacionde hajerhafsij^ quedtoira
,
fmrtete jras alinfern9*

q^VICH VA AYMARA

|.t !u!h6fa rimafpa , runaS^a cam- 3*LliilIa aromampi quilfihaquefA


ijniquiilayquitapas hatun hu- liuma quiquimafa vanca quc^a^
fhaman chivachicuce'iu can- cbanaro purijrtca^i^ Lluliaca"*
qukyachaicalluilafla riiuaqshu maniti ca.nfta<
canquK 4. A ro ap iritati ^ yanca cfaatanrit4«

4 Simi apacchucaqui^HwcIiahuac
Ilicchu canqui?

J. PaJreAa, c«racac}a,pi njaj'can- 5*. Taur eta, malice ra,qDi(li haquc


.t^pas cip^icacchii canv]ui,man4 fayancaaroirritari ^ipciquirita-
dUim,ymAni, aycam niccnu can-
6.Chuy mamana qwi<ti haquenfa ca
^.Mana hucha6^atac,huJiim nif- citacuaa huchacaia tutnpirita*
pi rbncoyquipi tumpacchucaq tit
••^ '

^.Vrpu^ajhuaca miichacruna6la, 7. Quifti layca haque,picfana aro-


ymiSiina huchaliicuftapas, Pa^ paca yanca arofirifa ,y3nca ha-
dreoiaa , Vilsicadorinsn , pi pi- q(iirtr<i vnatiritati "f Vnaca(ih<a
|i)ampis huanac'iinca n!rpa,cha yatifinfa hanitj Padrcro , qui-
tacchu cvsa^jiii ? Riauy churi cu- ftiapurufa ata^nirita hiianiya-
natsi iiuacaca> mana alti causae niTarsina^ Vnaraa yocay vca
runap huchanta yachafpa, cha» naca vaatafinfaapunacaroara-
tat^^itipiint htunancampac^mS'i manama cananclianamapican^
m chatafpaca <^upay huaciami cani,pa6la h^nt atamalina man"
a mirihuac. <;apacharo mafma,
NOVE- NOVE*-
n w

CONFE^5IONARTO.
.

NOlStO MiyiNV AAHENT Q,


7^o>isj[earAslamuger agenn.
H^sUpmn«4mirarmHgeres^y temdodeffeo dt ^eccarconelUt^Erancafs

J, flfematdeffe»tiuetevino4pana^etedetHuega,oconftmtfe con el dt^


^*endademr9detiiq»e^p€tre'AYaseona(i.M
^.Ha fidomnyndtfjane ei depar mftgercs dc
eft manera rytjfo esconquantMt
vieiiofi^fotasve'^st
4*^ndAs af/ichnadaaarg¥m7r.Hger<h4step„l^^^^ vejiU(^bienpara, qaefe 4/
Jf*of7tatt'.Qsiet^tahs^H(andASconeffaaffcfont

4Y MAR A.
NAf^rAT V'N CA >RROPAI
(sj inmi. Ama runa* macifqiHp huar- fipr. Hanii haque macJmana^
m inca munapav^anuich u- niir m i ^a m u«apay a?

HV*rmi- cuna.'ii'a: caliuapayac* featarr.,


ehtii catjuifc^yBii»an>f hay
huan '
A rn^ fn a cav mn a ?afsir » atiflvir
* himhalhcuymSin^pa: mun»p* p^na c «ai pi;' hu ch av h a fi fn a
y&cchu' cafTcha jF mxi«apay ascay iai« mun^piirirati^ ? vca
fuicunarr cafarascachii* Garcvin,, ma4'mn)acafti'caf..ra'car'/ortero*
• eapi folceracIiu<ddnieIl*eHij f cha, dbnzeiracha , virainaeim atii
yahijarmacij 4uk'Ii u,cay ri h uar- rn 3>r m J maaia V Hair; a\ ipa\:li a r
miqiUtp yahuarmacin^bttJcarcaf ^. ?ca3 ym^ea; mttwap^yanaitrafca'
x^CIra )r ro ^na> a llr y jra s-cav qti kur.
« a himcatijchm m am it a- carenrifa'
^*H GlVyyilatar diu^ » ifchurcaq, h anih ua ^ fsi na .''
michca aw a ca f-
ca^nFrcaqtiif cay f i y uvarayaspa fiilinra qchaitbuyniainana, fiucfS'
. racch u^ chaf huian h ucftallkucay- marmJmpi i^jirnala yatil^ifpan^-
y a c h »c on ma , li ucfi »l lit u ytna iqinftiaihua fafsin firitati^
mrnircanquif 3.Virlaya. vinay atss roarmiiiaca^ vc«
f H uartp ic uua^ta r iciJ fcayqu ta ca
i
1 hama^ mmiapi^ka f vn^ta j«ac4-^
machu mtuiypayac camjiii j,hu- matj pampa rhuymaqtii taque*
chailicuymaii^ niipa C eayrf hue mtttiapayatafpjfsrcurrtH*?'
4.1chafca quifti maTmrancfia fioay
4,Cunanri hqanniifta,pi mafcane® Hufcatatj^huparaycu afi|Ui yfTfa'P
pia s h uaiy 1 lij m y aiw^uic h u /!h ua mi- firieati ^d m afcafir itaci' iminita'
pucuaiicanifpa , capcliifehaicuc- fitiaylhjtatii fafsin a ?cay ca' « rw^,
ehiii c-anqiijifhayca
i|iijHam,hayc* €3^f ca DomingOjCayca pat fr^ay
liwafani chay huarmifehina' «iij
€35 raa pa pr a en hamamarini h oajr
napayan^tjiC^
liyi)a<^u^2caC
D E L X. M A ND AM IE M T O.' er.

"DECJMO .M^NDAMJBNTO:
No dejftarai los hienes ageno-s.

i» Ha te^efadodelos hienes ideotrof


/. Eresme1q4m9ji4itdnentQ-. B^imaslafUtay^trascofasmAsqueA J)i9tf
atftfalMaeionf '

4* Has negade al^teete mene/ifedircZ mecefsidadfitfoccorro


t^Heiefuedesdarf
Tre
^.VICHVA. AVMARA.

€H vNc A E (xy%n
isj TVNCA AROPA
fminmmi. Amahucpa iipi. B^animayninacu-
syiuahay^ltamuna uapfa mimapaya
payanquichu. iiatati,

Vcpa ymanta , h aycanta ^ua-


piiy m an, liata Ilip uyman , MAynina cunapfa Juntatani
I
ma- amauiricatij'Nanc^fpanavca,
jia nifpay man c,a6lapas chinca
apafifiia^rjtati? Michcaqui^'
chicunman, njfpa munapayac-
ftihaquecunapafihacayafirpafaf
iinmunapijritatiV
.2. Huna6l4,yimayo£i3,haycayo6la,
*''C"rpa,atBapas ymayocchu ca
5. QHiftiliaqueetininapana hitifsi-
nja m(pA chiqtiicucchu x;anqui.?
na llaquifiricati, hanis
Ancha pyni michaclm canquifan hucanifpa
3.
tifafsi--"-:
5in -^ '
- '^
iritativ
cha mwUicnc, acha huatijcutGhu
canqui-^
^. Tliaque m I'chaci canfta < Diosa,
quifpinainafa JlalliCsinti cull^g
tapas £oIlque£tarachu,ytnaay
cuna caiiquifa accirica, yupay-
caaaracchu ashuanmunaccan'
chirica^r
qui\i»
J. Ymayqiui , ^ycayqui captinfac-
4. Cunanj/Jnca niuturi huaccharo
chu , huaccha mana ymayofta
»nichafsritati,hunjata mayfipan-
mana yanapaceanquK ,

cayanapiritati.?
PARA
MnaMMM

PRE G
EAR LOS A C
"^la

AC I
T A
QJ/ t S,
S

y C V R A c A S.

^ L C4Cfca7 gi) ^ue tknes vpii^eU de fjerepcla de tas Fadres ydsfde eltt^fpo
*' '
del Tncra^o haslovfurpadotH a eiro^^uslepertenetia,, t'-'ajendoplejioscff
falfasrdacionesyg^jtaiido U pi at a ddo^lndios , ^a,ra quedar con el Ca-
cicdtz^go,
2. Quien Uhrayfemhra tusfterrasy Chacras < \os Indios porfus mitas ?f efaf
mitasfon Tnga^d per or den delos Vilhadores,
defde el tiempo del o Gof^rna^
deres^Q tu lesft^er^as a qfte loh^ganf
Las,

QJ/ I C H V A. A y M A R A,

YAya;5>quJ,ma:chiiyqiiJ,Vnca pa *» jftllco cancanaroata auquina


chamataCuracacacchucarca^ jS\ camati haytarapitamana
paycunap rantin Curacachu Yncapachata f humaclra
cagt^eayrrhucpa cheeapi Curaca maynita apara^-a yaca pieycofif
cacatachu, lluUa pley toliwa qtie- fina, falfo te(^igonaca,mpi hiqne
chnpurcd^ , caypacrirunacunap nacana yanca ga-
cnliqurpa
collquetachu cantacbircanquif ftafina,vjnaya malico cancafja'
\, Pim chacrayquitajpachayquita, matacjui^
lUcapuc caflunqui'Jrnnay^cuna- 3. C3k)ittipi yapuma fatifquiftjpi yai-

ihuf mitampjcamachu'chay ra piiriChsquenavat ifmita inicafsi-


nacunariVncapachamaumitaco (inci i huca tnitaf^a Vncdta
queyquipac camaehilcachii'f cay pac]iati,nifclica viracucha apu^*
ri Viikadorpa,mananirpa Qouer nacana aroptachaf human cha-
padorpa camachifcachu ^ eayri macama acfarayafina fatama ya
callpamata Uacathifcayqurchu? puuna iirita/
~
" Cha- Haca
PAHALOSCACI Ojy E S tC.
»'

3 Z^s Cha eras (^m tunsS:,fon tujas hsraUdas de tfjs Padres , o h^s las ciKitadtf

fi los lndiQs,Q eran de difmitos qi^e mn^rieronfin herederoho ^ff^ pTteneciatt


filc9mnn del ^fiehlo^yttitis las h^zs tornado far 6 ti?
4. Tienes minas j j echas Indms ^^ elUs fin pagarles n^ id?
S' H^s^iuit^do a.Uis ]ndiosfuPja7^snd0jtierraSjminaSfganadQ,ootraqtialqmef
ra cofujoio Qha(Tdnado cof(ity^h&']o,madas^aciid^in fi cq elh,o ^grtedeUo\
6. ^a$ te qaedad.o con la tflat0,ijfie losEf^au,ol€S,o ctros te han dadop^ralos in

dios qtie liendp crsrgas^Qtrahajnn^y to rmfmo deialfl/Ja que ban deaner hs in
^
dies del TamhjOjpor las cOjQscjPf^efe datt ahsp^JfajcrQii ,

7. Hjs echado derramaSyO jinpdQ nscefs^dades^amf4Ci^y fht^ dstm Ind^oit


Has
QVICHVA. AVMAEA,
5. .Chacrayquki yayayqoiraanta* t, Huc.a yapi-m^^cama auqujnaca*!
. snachuyquirt^anta cacciui'Tcsyri mati acliachiQacamari haycaf a-
riliiiacunamata ^.chufcayquichii? pitaman^ifhu ma^cha haquenaca
cayri manayahusr £ini2.cioc hua^- tz aparada, rnirmata/ yocauifa
nuccmisp (jaqueic^n cacchu f jiiuirihaquenacaRa yapupat|
cayri .comunidaJpa jchacra-nta cancaua ,eotpunidaci yapucba.^
chu,g,quijqui p^c ntiiiarxaruqui.'' ,4oCuI!qutj,chuq*ii coyania vtquiriC

J..
Co]lqchacfayg,corich3cray^ca jbucardfca haq^uricatj iranaqux
cb.ufchaypirirunacunaila mana d in a ma fa;fsin,hani pagarasifai
pagaratpaphuilamcachiccaiiquiV ^. Haqnicanayapupa ,c6yapa,ca
. Runayquip yxnanca-,haycanta,co ruapa cuna caugpfa \r.irmiritaci
ri chacrat:a,CG|iequc hacciiJ:a,Iia HupinacaijatarbajafJna haquifi
manta , qiiecluiccliu canquii'na^ Capa naro caeuicahata {afsin^ca-
(^^ymznsi vfachicufrantan, Uapa .machintati,catuf2ricacifcaque^i^
tachu quechupuccanqui fcayri
, huaquipcha*
petmallantach.u'' i^rQuipiapinnacata^jtarbajirfngca
. V.iracochacuns runa£la quepi^a tat| v'irac.Gchanacana^lli haquc
.i'ioayt:!,apachirpa,.ynia6lapasIIa facullg^ch ur^^capacataiirsa '^^fna.
, c oil q c o fc a ri ?
c a chifp a a , q u tq u ij ta| ap.a(iricaci, Hamar«i,^ ^Spii^
quipacfiaelm chafquiGUc caquif . rihaqnacana iphUjCaclju, laliug^
l^apiipipas runacunap cancan- tonco cunalaycula cullqui ca-
,cufc3nm4nt3 collquc vrmaf tutapa cariifiritati'f
(^a,catnpac iiachu apacuc clqui.*' <7. Haquenacaro. derrania fatini pa.
'. Ancham "huacchayani ymayani garana pataqui laquirifatifilulla
nilpa^runavqujp coUqusnU ma- piiaancha i?iutifCi;afarsin haque
iiacchu c^nqqi^' na cqllquipa c&tuCnk&ut
, Yanay- Yana
CONFESSfONiiRIO.
8. Maspagado alos^ae t&firuen en tn cafiiy o Chacras,o a tuspapores, o alos cftig
emhiiis a dif4srfas partes'
^. Hasjldocaufa que muera, alguri Jndiafor emhUrle a Us TtirtgaSAmtnAsdon
•''de entendiai que tenia wmhopeligro deftiviJa?'

io. Uas encHhierti) atoi hechi^erosj (^ tdoUirasj alosama^cei^iidoSyy has recehi


doalgtincohechofaraejiol
It .TieneSjOfahesde atgunoi machaderes y o Idotos ifueaja en tutierra^e enlas

Chacras,y hechiz^eyoi 4 qmenacudas en tas necefsidades?'


n. Has hecho taqmes yborrAcheras- parte iulares , opuhiic^s dondefe hag^.fi rJ-
tosantigmsy otfospeccadosl

OyiCHVA. AIM AK A.

S. yanayqurciinafla, ChacrayqtHt* S^ Vananacama , ah-a.?ltirJnaca ^


liamcaftajllamayquka mieliifta mapagariritatK Haquenacacu-
maymampas cacha^cufcayquita, naeauquiro fa, qu ica na cafina p a-
pagaraechii canquif gariricatiC

9. Yucama cachafcay^ runa, man* p. Yuncaro, coyaro cauqui ancha*


nifpa, corichacrama.coUque cha yancaancha vfu toquero haque
crama,cacli3-rGayquihuatiu€chuf quitiritatii , vda quitatamatlca'
Ghaychaymacachafparijhuanun quiili hihuanatii?
coch,onc6each,ymachi^mapas
chayacachnifpacacchu cachaccag., 10. Laycanaca , huaca^ hampatiri-
10. Vmucunap, mancebafcatunap, naea, fipafininaca yatifinia iniaa
huacamuchaccunap, huchata ya^ tiriciti*! Vcfaimantanamdtaquj
chaipatacchu,manayachac tuciic qukiifa pagaracamti , cnnala
caqoi*fYmata cofcajhinaccanquif churtamtit
IK Llafilay quipj jjcEacray ^t»,may g^
tjpipas huacaSahuacaychachic- If. Huacafa villcafa yapa yapuna
chucaqul? Ymamara muchnfpa, cauquinfa marcamana vtqui»-
chayhuacaf^a muchacdiu caqui? haniti huma Layca-
yatita "f

vmu€iari mincacchu eaiiiquiC nacamafa vtquiii fhupanacaro


savpacallaps, futipipas ruuaciina* cuna muciina muciiOna taquifif
btsan tatalla vpiafpa^maGBajCpa,, finfa inachis^itati .<'
minquiritaci?
naupa machuyq.€unap paeasi&^ l^. Pampana^vtamanfajCauqufn-
taqiiJnta, taqnichicchu canquj^' fa^ quirqiiiritats cochorJwti ma-
Cachhuachicchu caqui'^HuayniE 1 chafina , vcanfca nayra acbachi*
nacuchichicchucaq,!fymaymahu? naGaiid laycanacaaa yatichata-
eha6^apas rurachichicchu caqui^ aacpalutiritati?
^aupa Nayr*
r-"
PAR A CAC 1 (xyrE S f CV R A C A S n.
f^. Will enfeiiado tu o hecho ifm enfeUe a^gttn hechi^ero Us cofas de tus antepaf
fados contra la ley delos chriHia»oi?0 has hecho e^nefe offrez.c4 algo alas hua
cas^o ahs defuntts eittttf enfermedades,o ple^toSfO aecefstdadesf
94. Has leuantado hecho que leuamen aigun falfo teftimonio a algii padre p4*
ra hecharle dela dethina? T quedmorefcibiopor tncaufa?
l^.Hni ejlornadoMtHS fudios dela doBnna mtjfa occupadoles e otras cofas?
1 6,Has tornado las hi]asdetfis /ndiospara chinas i T haHe amancebado cofk
ellat? QjfantastienesdeStapierte?
tj.Has hecho cafarforftterCiHa Indies Indiast O e^oruddo las eafamientos |
elks ^uertan hazerpor tns malos fines? Quantas tjez.es has hechoeflof
Q_VICHV'A. AYMARA.
I3.}5awpa»niachuy(|cunap pacanf- i3,Najrra achaclifn^canalaycanaca-
cara^ymahaycarurafcacapasru- nayatichatanacpa haqoenacaro
nacuna6ta yachachicchu can^'f Diofanaaropanranca yacayati*
Mana nifpajj^mucunayachachi- chint^ti^ michca qlli layca yatf-
cuchu niipacamachicchu cang.f chama (auia cansacbiricati , h(j-
Oncofpa, pIeytoprpunipa_,ymai niafca vfbfsfna,ptey cafsina, mu-
pi nataricurpapas,Iiuacacunama tufsinfajhuacaro amayaiiacaro,
ayacunama ymayquttaapachic ataniarapicpa cunafa ibura^ia
chucancjtii^ rapitpa fafsin caniachirkatH
14. FaJreda Ififlayquimanta C4r- l4.Q»iili f'adremanca falfo Ciipiri*'
cuchii]acn}rpa,chan'Acfnantacae tati.quillifa huparo jfaifo tupatia
chatachichicc ho cag^Hma cliaca tagcamachiritaci inarcah^tacaff
ehichifparijyniahucbiimami cha cuta^pafafBina^' Vca Padrefca cu
yachtchtrcan<)ui raycurcanqu!? namutunapf mucuna v^fa turn"
l5:.Runayquicunai5ta Domingopf, patamataf
£«(lapf, Ilatncitciiirpa miflad^a^ ifpHaqijenacamamiflafoDoflrina
do6trina6la,pa<juchicchu caqui? ro^ Doniirfgo na fieftafa hani ma
tdo Kunayqt^cUfiap Imarmi churin nataquxlaycnricatfy cunafa yra
ta,vnufsinta qchupucchuca^-fSj'r nacayafinajcauqDiFora^tafstnaf
uidfpacmiiiictupailachu, fipafi- i6,Haquenacana puchanlcpa firui*
cucnacatjui^Cunari.haycaelrani tani fafs'iD yrpalirftaci^hupanaca
chayhrnahuarmi6iah»acaychagi pi msncepalma huchachafirita
I7,riit3pflsmana muna£}atac cafa tifCayca tabacopr fipaJima vtcj f
racuchichfcchu ca^tii'^cafaracuy 17. Quiftr haq t;hachafa;,roarnr>tra ac
ta ihiina61rari fipafijquipacmana fara afina
V thamacama cafarairf
ipaama cafaracuycliH^nifpaJiar tati'fMichca cararafsiha (irinaca
cacchu can^^;^ycsIinarmi6l3,!bH hanicsi'frafs'iinrifdrsfcamati.irt
, Raainaiiircaqui<Gai"aracunc3iita cici cuna yacarag pi a^a acii liira
Coildchircarjk|.'i^ Ha* ta^CaycacutJpK ^C 'la
.^

C ONFESSION A R TO.
iS.Co &c\^AciHe de cohrar la taffa haste tuprtfuechado del dinevo deles Indies v hat
cobv4dodeUos tpasdclf (^Ke Us cah , fitQwadfeldinero ^»e penenecf a la
con^nnitnidad*
t^.Hfis hecho e^Hs ^aguen hs Indiasquem hande^Agar^csmo hiudasfoheras^^
p(e\os,plgsenfifmf/sjf cQfitrechQS y<f has los hepho fagar dosvez,es con mentis

2a. Ha$ efcondida Indies dela vifitaf^raque ts den titi el tributQ j te fr-

£ I .Has {juitadv alot Indies lo <iue ban ndcjairido can futraha]o, ohas hecho que
te hag^n mita de leita jeraa^ q otras cof^s mas delo que te ejlapermtfido''.
^2 Mas te aprouschado,oti^ado el dinero deUjgleftajodeUs cofrtidias^ o de lar
(Jhacri^sque/e haz,en par(ttasjglefi4sf
-
ffas
Q3aCHVA. AYM ARA.
If .Taffauian tunipaspalla , runap iS.Tafla tantay aba iiri tutwpaqui ha
V'oUtitieata catachiGhicchii cag,? qii^nacana cwllquipa jquiqiiima
Chay coIic|h.uaarj qui(|uij(|u/pac taqui catufiritati/Capa ^apacfc«
cachu mirachicuccaquK^anirpa hila ilalliri caturititi yCoraunj-
chayaqueinlea yalliqtahuapas
fi tat fptinina ci'il!<|pa apallrjit^ci^

churachichicchu caqui^Coniunj- 19 .Hani taHani baqnaca ictnanaca


<ladpa qollquecari apacchucaqf tabaconaca achachi spachina-
Ij).Vcfti$hijarmiSla, ro.|cerocuna(l^a ca, tafia paggrama falsjiichuy*
inachuctaprujeu£la, oncocia/u fliamata pagaraifitati f Michca
fhii6i9, niucu6i:a,tafla£>a mana qu^rtinia pagarfri h aque, hanira
cocatatac cpchicchu canq.'f May Jiiia acaca pagarjti i^hm llulla
njmpiri tafTafi^a , yfcaymitapas arc5mpipayacutj pagarajritatifT
chafe] iiiccJujcaqui.r una SVam^iaai 20. Vifitata p*idronanquiri hfl^jue,
racmj coanquichis nifpallaj ca.ijquihaqnefaimantJritati.ciill-'
4p. Vrifitafca funafta^maycanmn rii ^ churitani
_ ----.„_. j[iniisrag.tani
,.. .._. „.^.„ fafsinai
,

n^6i^psii pacacchu caq, firuijqjr ai, Haqnenacana iranacatflpampi


qujpai:,tana coqucyquipacf haquifsitapamiimiritati'f JHaqna
aiJUmap nacaymanatarjcufcanta, canalaliuapajcachujcuna cauquj
qchupucshu cag.f Llafnalliita,ca pfa , liant iDitachjuray/iaipanra»
chi)iiara^ymallarapa^,mananiita yancacatujritati;;
cupatatac, niitacuchicucchu caq,f
4z,Voleli,|pco!!quenta,ymanta,co iz. ygJefiana,eofradianfi cuflquipa
|Ffac3i^pquolJqijentapas^uacchi» catulsirieatiyglefiana yapynac-
can qui, c^yyi chay coliqiiehuaa patacunafa apafsiritati^ Mjchca
mirachicucchu canquk vca cullqiiiropi mirayafsiritatii
HUAC Una-
PARA ALCALDES Y FTSCALES'. i%,

g^ilfasfacdrrtdo a los Indies ^ohres enfm (nfermedadeijjneiefs'idades?


24. HaspocHradoi^fie tas Indtasfe^m la doUriyiachriUianay viuan bien< O
haslestfi con ttt mala vidaprocurado a que v'wan malf
A losHilacatas.y Pruicipalei;,Alcal<le5,MarcacaniayoSj)rQ^ifpocamayos
fe les pueden preguntar cah hs mcfmas pregutas dcios aciqiies,escep
to lo del Cacicazgo,y el echar devraiuas.

P RE (1 VN T A S PARA F I S C A L E S, Y t^
guazilej, y .4 Icsldes de Indios.

1. 'llasrefcehidopaga,o€ohecho porg difsim'4les,y


digasalp^Jre hshechizs-^ m
ros,ygMacaSjyamancehados^jborracheras\
J Has dexado de atfifa r al padre delos enfertnos que ay^j delos n ims que nafcen?
.

Jiaje mnerto tdgun enfermo [m crnfefmni algm mtiofm hjxtifmopor t»


defcHjdo^omalkia'i

Q^VICHVA AY MAR A
a3» Huaccha runacuna oncoptin, j?}*Huaccha h aquenaca anahA mt3«
ymamanta miichuptin, nacaricu tHpana, taqfipana yan^pjricatj?
ptimpas yanapacchu canquic" -24. HaquenacaiRi? Didsana arena
ar4.f?iinayquicona£^a , Do6^rina yatipa afqui Cht\{\Uno harna
Chriftianatld y4chacuy,alli Chfi h^cpafafsin camachiritati fHn-
flianohina caiicacuy nifpa cuoac mafca hupanaca yancahuchacha
, chi) canqui/Cayri mana alJi cau- fsinapataqui yanca hiichaaiampi
^afcayquitachu yachachic can- yatichiritati'^

LAycanaca.huacahanipadrma
fyr^ Ollque corca , yroa cofcii, Ga^iipafsininaca, machirini
S^vmucunap huchanta , huaca ca Jmancanamataquijhanl-
" muchacpata manccbafcapta, raqqi Padre'ro atamanaroa
inachacpaca yachafpataechu^Pi taqui quiiHfa pagaratatneKCiina
dretiian mana vy arid' ic canquif
^ pichiirtama^
a.Riina oncoptin , huahua pacarip- a.Vfuri cofeiTan^ vtgpaiia,futiclia-
tiojPadrema villac ncGha caqiii^
nahuahuavcquipaiaPadreroaEa
Cayri quella huchayc^uiymaho- inJritatiifHuma bani atamatama
chayquiraycucbujoncocpasma Jayeuca quiftj vffuri hunj ccfeflaf
sa confeflarca huanuc ? Hiiahus fifsina,quifti buabuafaiutiuifa hi
pas mana l?ap tizafca huanuc? buanacK
^C2, Mif
^KCT^^^^S^TSf^R^H

CONFESSIONARIO.
i Has Uettado dinere o otra i ofa vor difsmutar con los e^ue m ojen wtfsa , e »#
.

van a U do^rynayO nof? aonfieJfan.O tr^ba]an en dias defiefia'tO basics tn dd


dolwnfiapa^ae^odetfi^HtQndad,^
^.Hasprendtdo.o a^otadOi9 hechg pfro mal^algftn ^ndto 9 Indiapor erto]ojfene*
mijlad a tm^^ coneliO h^s hecho C9 med9jf ^menaz.as | al^nna IndiA peqM
fantifo''.

f. Has hecho j aflicia en lo cjHf has enten iid§f


. Has hecho ]nraralos Indtos en th para en cofas e^ue fahift^ que fiman de metirf
^. Has ca^ig4do hfthocafliga* las antaficehadbspttbluos, y los idplatras 1 14*
drones par el orden que te lo tienenptandadolos Corregidoreif

j.MilTaaj3,do£lrinam1 rnsna ri'ccu j.Mifla harj yfdpirinaca,Do£lrinl#


nap, maaa c6fe0acuccun^p,Dp ro h^ni mirin^ca^hanj confefsfri-
IDingopI fiertapi llamcaccun^p n|ca,Dotningona fieftan/a tiabi
i^pllamenta yii^antapas pofcanta iirinacacuiiquira cunafa $:ijurt$
chaiLjuilpa vpallacchu ca|i(|Ui^ ti hani^cbantahataci iarsina<Bu
Cayri cjuiq^ijcjuiraccliu, foneoy hanihua chata-
fnaffacatu|-itati
qujmanta c<ay cayta htehaUi- inaroatifafMn^ Michca hunia hii
punqanipa^ licienciata (po(p caoo panacaro li^f ncia churiritafi tr^

qui< jjgjaira, hanicofeflaisfioti, hani


^,B:una pinanacuc tnacijc}uita,chiip nvil]la,ro Dodiis ar o niamtilV
ntnacuc macijquica, )3callatn| (s|oa<
t9jpa$ huftacc)u?canqwi< <A^uticf 4.Qyift| chachafa marmifa, carcelsT
chucanqui'^ Qnegachac^liucan- '

fp yrpancintati,a(jutiri:ati,qu9
qui'^Buarmi^^apununac nt(pari^ cliecnifina hupimpl
^achiritati
BH^n^b^chjcchu canqui< cnemigo tiicuHq i-fC^'isftj marmi
jacfarayafjna.mutuyamanig Hi
fa
Jqfticjgflg ^urancayquitacama- yquirieatK
jfjnfa
f,
elm ruraiccanqiiif f.Citna ^ucha taripannachecatit^
ij/Runacun^diacafpijqP'pivaray^ rip'-rita,jpliicia luriritati^

pijurachiipajlul|anca,5ifpatacf <S.Qui(li haquefca,ilMllauihua acaca


fhu yi^n|Jajurach|c.canquj< fafsinfa.acav^ra hfinipacinn jur4
7. MaiKcbascad^ , huaca inu- ina,firitatif
cha6^a cua r«na^a Cprr^givlor
, 7, Mancepa^a fipafininaca, buaca
pa fimi^^^Fnach^ muchMphic ^ampatirinacalunearanaca mUf-
can qui , m^iclmchichic ipaii'- tuirttaci corregid6r4Qa cama

quif chjt:<ipacania<
Ca«.
PAHA LO S HECH 1 2 E RO S. 23.

V C O
N F E S S O R R S.
Los Hechizeros fe ies ha de preguntar mas en particiilar^todo !o que

A toca al primer niandarniento,y para cfto feruira la inftrticion i]ue fe


da mas Iarfi;a delos ritos y fiipcribciones que vfan los mdiosjafsi en
comuncomoendiucrrasparces,paraquecont'ormeala tierr^ y nacioij
fc le pregunte al Hechizero
lo que luclen hazer los tales^y en general fe
pueden hazer e'tas preguntasa todos los Hechizerot.

t.Eres hechiz.er9 de &fficio,i que lo nenes de hereneiajOtH lo defrendiUefisndojs


Chrip-ianoparagaaardecom^r'i
2.HasinduRrtado a otros tndtos , oittdiaspara Ojuefepa-rifer hechi'^ros^ ad'mi'
rtafiO echarfuerteSfO corife^ar tndtos
^ahablat con el demonio?
3.Has acttdtdo 4 todes los ^Meteh4n llama Jo ,j heeho forftts rtto&jfapeysiicis «
nesjo cftte te hart pedtdo para curat enfirmos^para adtuinav cofasoenideras^o
faber cofas perdtdasy hi*rtadas,o lo iinefeha^ en otraptirte,opara afj'ictonaf
homhresa mttgetes^opara otras cofas femejantesf
QV 1 C H V A. A Y M A R A.
YAthafc avmuchu Vayay
ca^-f Amdtalaycatati,nayraaGha
qnipjmachuyquip ratinvmu chmacana lavcanacana
chu c3^<Cayri na Chriduno C>^ lanripcaci < ^ icbca nia
cafpachu eau(javiiig,ta malcacay futichata Chrilliano can-

f pac rmucuyca yachacurcaquif cafincha la cJsina yatJta man-


i.Vmu ca*:a,huatuytavachanca,ru cama yfsmici liaquicafifiamata-
nacunap huchata vyarijta yacha quif
ca,(^upayluia rimaiiacuca nifpa, 2.Ya. a pa haqnenacaclrachafamar-
I'unacla yachachicthu canqui'f tT)jla laycafiri, huatiri, achita-
j.Runacunap mincal'can cimachu fsiri, tchoiri , (^up.iyumpi aro-
naupamachucun ppacari hifca fiii caocanapataqui yatichirica-
ta,ymayma yacha cbifcatapas,
rurafcatapas rurac caqui'^ vmu- 2,QuiiHhaque hnma hauifipan*
cuccanquif n>:o6lapasnanaSa ininquipana yarafsin miriwti^
pasjhapic^acchu canq^vaya min Cuna lavcafinafa lurarapitay (a-
cha hina cana canca, nifpa vilU' tafa,vfuri collanat^qiii, cunafa
cucehucaag,\Cua(*ca6iari,chinca hamurpayanaraqui, chacayata-^
chifcatliariiricuricrica chicaca nJc naca hamutanataqui , hayacu-
chucaqiii^nnay IK ft3pj,mayqtipi quena luratanaca yatinataqui,
ynia ca61:apas,cay caynii ca nifpa cbichafa niarniifa hupapura
huafucchucag'f Carihuahuarmi- huayllofsiyanataqui cunataqui-
huamunanacucajniayllanacrica fa lay ca(irapitay,yanapitay faca^
ymananacucapas nifpa vmuccnc iurarapiritacif
chu canqui^ BMm
-

CONFE^SfONMRIO.
4,.Has indioojtndppts feccados perfftadiendole que rffc cott^
confeffado algitit
fiefe aloi Padresi
S.Has hecho'lftntm 4^ indip de ftofhe ,pdf diaper a jenfeSarles Us jcefm deUs
guacas^ofahdd a los campnosp^ra de'^tries ddfjde hart de >^charf
6.f/as ador]ii4(^
y facr'tjic4do Us g^acas.o mtFadalas enirAHas de an ifn ales, par a
adiftifjj^rfph^tcrfitr/tscofaffipfrl^tciofks?
y.UasfrocHrado cfrtf nopp^aU do^rina Chfisltana nigHarden la ley deDiaSj,
ferftiftdietido ahsindtts qttefeaneomoffts antepajfados''.
Pefpuei

ICHVA, 4?MARA,

^.K^n^p huchanu vyar i<;cliii can- 4. Qm(!| Jjaque ichuiricatihuclia*


,qui<ychuchicchu cancjuit^ flma n|cpa ilapafsina , hani Padrena*
I'adreman hiicbayquifa confe- earo eonfcfla/sjhaeati fafsmfiri-
ihcm(\mQhij nifpa pi<3:apas eu*
'

- nacchu c|nqiii"f
f pTutapi punchaupipss runacuna- f? Haquenleji , aroma p3cf5aOi
jSla !t4n£c*fp<a hu=«c3cunaman Vf iipacHara matapipa faiVin jaj?
tA,fmA man^ gllicunamanta- tairitaH ^hupanacarofca hnac*
pas, hjnam^canfm^njfpa villa- na aropaya.cichiritatj'f Taqui
cucchu canqui^ hahuancucchu taquirofa /ar'aritati fariri ha-
canqui ,yaciiacliicch.qcanqui/ quenaca aca acapi hampaci
^a«i quinraypirunafita luyglpa, hata fafsia yacjchanaajata ^
cayta,chaytaniuphaj? nirpa,mu-
chachicf.hu canqui^f
^. HoacaSla niuchaccl^u fanquif ^, Huacanaca villcranSca cpnafa
yniayq^i^apa? copucchu caqui< hampaciritati^Caruanaca , hiian
5 macUjTjap ibncoatarj, natinta- (ConacaHiquiiifati>?iatipa hamO-
. t\ huati^ncayquipac^x'miicunca/ tanataqui huatinataqui -f ("u-?

quipacri ijccbucanqui'f na yancafa iaycafsinaoiata -


i^_^h>ma. Dp6)nna Chnftianafi^ya''
j-

chavchq , Diofpa fiir»||'atapas


^
ama huacaychaychU; machun- 7, Haquenacarofca hani Doflrl-
.
chiccunap cau(jarcancairia cau^'a naChrifb'ana Diolana aropava-
cuifua nifpa runa6la villapa- timtihani huacaychamtijiiayra
yacchu canquic'Sinu^iacocchy aciiachinacanahama hacama faf
panqui^ fn/auchiritati?
Chi- Vcca
E XHO RT ACI ONE ^. 20.

0efpiKsdeexamiiaiiapor!o3(]iez mandamientos/'alosquales fehanre*-


dLui-lolos mandimientos JeU Vglcliay los peccadosmortales, o cap
t4Ses)re le prcgUi'ten en general.
Cuerda'iledealgfinacofadewAsAeUsdichas^ O tienss <}fie declararmai

A delo cfpte has ca/ifijfido ? hanfido raas ve'^islas que hafpeccado


tjae dtxtsie'tA'ftya hiio ojaete va Ufalttactoneyi de'^y!o todnj finite ya na
,
de Us

me he Men6]a^ ni hai.srts mjlporfabsr qng ha/i (tda mat f*e^s, msspfcca'


dos deles '^He has dkho.
Qitsobrashaz.es de ChtFiUm para [ulnar ietQ^ne rez.as-'.T <fit<indo?T s J
ffifDas alrnna It nafa^fO kites algna bten'' Ttenes algarjademtion de ajh -
nat {ih^z.er otrapemtenciin Pienjasaigun ratode Uju ChriH»'',T en fnfagra
da pafiiin^oenUs cofas dela otravtda?

Q_V [ CH V A. A T M A R A.

CHicaUachu buchayquH Cunan Ccaqtibuchama amacaAa^


;onFe iUc!Jscav4iiitAri ashuaa T aca aroluihTis buchana..car6
aKiracchii funnchaicuvta ntu- y ft» yacapa hueba arofinama
nlqui'f Griyri huchayqachtarac cap vtcara jiiJaf Michcctacca cu
tinc'iu ,
yayjscillavquJta coritVlTa tiybayahuai'ahucbacbaf&iJintipjfi-
cufvS canqu?<i\5cijy cburi fosman * quihuaficca'J Vnamayoc^y, l.pu-
qinrpilacnirpaca.htJ hayquira, ila cbay , Diosaroqtsifprna amahuafln
p^IliravMShcuvriocan mauapJaay ta taque buchama atamira nafca ,

^loichu^qca chavqm ichu,bochay banibya,t jpirsihati, hanihua tbipu


^allpi,rii} ciiicacapcipAs,huaranca fsihatijianiraquipi baycbamamatf,
cuti huchalHcuf ayqui capfrnpas. hucba: i ama cunsmanayaiKaia,
- Ynia6lam Djostnaii quffpiocay- aocha ace a fa yrqiiipana.
quipac Chriilisnop rufaocanta C'inaps L iofara ^.tpifi ^ mat a qui
ruracclq ii< Vraaclamr; y.icucean afaC-tvirtianobarralifriritaC'Cuna-
qmf Yma pacha m reZtiCic canqnif pi CnttifjpifCuna chtty-
r^ Zdljrita^

Yniapacmi^timorr.aClaco.chu ca^ maiijpj cunataquiraqui rezaiiis-


,

Ytiia dllicilapas r .ratchu can^'f Ayii ta'f Huaccbanacaro limdfna chu-


nacchu caqui.i'l-enircciatta ruracuc riritati , cura aUjuifi lurintaci^
clui ciqui^iefu chrirto yavanchida Chuymamata ayuniritati , cooa
ra nifpaliaca vuyariccbu canquj' peniteiiciaJ'a luririta i
.**
Maana-
f^iocauchicruna raytu muchui an^ cat 3 lelu Cbriflo Dios apuiT^
ta , na oariculcanta yuyariflac- ama'.arsiritari, bnpana taquilkapa
cbiJ canqui < Hue cao^a niu- huiatapan* auiUraliii ati\ •
, j
chiccaca ^uyaricchu c^nijui':'
ana M " ^C ^ TancA
CONFESSIONARIO.
€omo fon tos torsnentos delos mahs^y la gloria delos buenosfQue efas cofas ha7fn
hi biienoschrifttanoSyy ef^'eitatptjetfte ala niAu^na <^ua»dafe lettantan iUmanA
Dios.fe offrecen a elpUiendole ayrtdapara nopeccaraquel dia,y ala noche antes
de dormtr nnran^ihan hec^Of^lgun pecciada ptden pardon ^ 'JJioh Prov^mendo
^y
de confe^Atls al padre,j fmefidarfe de aj en aAeiame,
JExhor*
OyiCHVA. AY MAR A,

Mana allicunap ycjupa^aj^i vinay Yanca haquenacana m^ncapa^iba-


pacnacari cuncanta.aili Chriftiano na yinava miif unap«,Saiftonacapa,
cunap IranaG pachapi vinavpac cuf- afcjuiChriibanoiiacanaliaMcpach*
li^aucancan'^a a* y\iyp.ri.chii can na yinayd cufsi;hatan3pa«>aya pa*
^ui^ Alii Chri'ti^no ruiiaca,viiaay yacutiCrt amacalsiritari han-urpijri
inicay caycunaclayuyarayac , pa tati'TAcanaca i-niatafifsin aitiu^^*
cariucun^ punuymanta hatarifpa irayocay. Afc^ui Crjiiftianonacaca
paehallara , Uiost4 mtichacuc>pav aca acapituriri aca acapiafracalsiri
man '^irpa acuc , cunan puncl au Caltipana pachabua j^pinata farfii
,huchaman mauavr-
cacit]aifpiiU fsina I'los hampatipHcjui hupar^fa
mancaypac huacay jhahi'ay liifpa. ch y y m a pa , lian e hi p iu , ch p r &(i p

jj f-
Tutancunari pufiuflac nilpanau- qui. Apo nip;fay,iiap»hanchil am
pacracmi chaypunchau, ymalla- pi.anjmal a'npi jfirtJia; ania ; ieburu
pipas huchailicurcaoman'^a puti^ hani hucbaro balantanahataqui ya
cqc.jU^l"''-uc, Oiosrari p.ini napitay,farvina Aroma pacbafji
.

paclaahuay nic,huana hanira icjuilsjoa nayrarbapj vcA


flannt ^padreman vrunahucbacbarsitapataripafsipir^
ricay hucha/U ancha Ilaquifirsinra^iii Oiosaro,
confeflauj- tatav perdonita pampacbarapita
fla cmin if acabuehaha,Padrero contcPar&iha
panic. pi,ichatca checa huanibapi fafsin
CO hampatipifijui.
Cburi yocay.
*wrosWB*wW ''
.
iWj"« 'itt w mf mifm''wmm>>m<ii>»mm0itimmmm.
f i
\i <

EXI-IORTACION
O P L A V E S D T I C A D E S P E
OyDA TODA LA CONFESSION. '

Hy]oniio m^cho wshe hoJgado de<s^t*e me MjAi manifeHadt todos tus pec*
cados. 'Dtsia manera ferns perdonado j/ tft amma fera falua^cjue por
^JJ'os peccadoi epaua tendenada alas penas del infierno, Mir^ ^')o ^^
i
piccado €s tomo vna port^oua &^He mata tl Alma i
,
^ fivie(pes t» anima
qnal eHa con ejfos psccados qne has hechti
ternias
Q^V I C H V A. A Y M A R >\,
lH V li 1 anchapu g OCAY^.I.pii.
nim foncoyta cii "
"^chay.i^ncliahua
'
chiiymahacufii
fiiacahama ta«
quehuchanaca*
•^
'^^'K itacofeHacufcay- ma naro confe*
l,»_^<jutmaota.Ciman fTafsicamafa.A-
ca,nocapas foncocamantacmi hu- cahamapina Dios pampacharapi-
chayqiiitapafcapufcayqui.pampa- hatpana , chuymamafa Diosaro
chapufcaycjui.-animayqiiiri cjuifpin quifpini, inancapacharo huchami
cacacrai. Chay huchaytjuicunaray laycu nunamatatjui (ata cancata-
cujvcopachapi vinaypac muchuc- macfca quifpiyaraquihacpanahua.
pac caauiimicucani]oi. Buchaca Hochafca yocay hihua coila
churl animaachkpa huanuna hdm- hamapi anitnaJsa hshuaJri. Hu-
piiimi. 4nimayq»ji6}a huchayqui- , mana chuymama huchanacampi
fiuan m ipachafca^ta i/anayachaf- canuc .ara , huallichata vnafsin^
ca6ia rlwuhuac: ca.
out SC^ ancha
eONFESSION4RIO:
ternUsgra dotgr. Vor^ Hpeccnda U haparada mnj negra j mujfea.TariHqtd
aborreceel mifms Dmq U cno.Por llora mucho hifomlopor anima^yahor
ejfo tt*
rec3 efpspecc0ci<!j^uete ca^far, tanto m^LV^folopeccado mondmerecetormeto
ds fuego par4 fiemfr? en el infierno 2?m^ qne femirias
.
, fi tepufielfert eri d
mgo -vn Ma emro < T fits htlieffen efar ard.end, diczdfas que jhnlnas?
Tues como eUras firdiendo end tnfierno vrt amfrdiez^afmi
T ci'en ^ms^ 7mtl
amcpierpj dma,y^arafiempre]amasfmfin < Efiff d Dtos d^le mifmo qtie no
fnede enia^ar, O ^ne cof^ taft tmU es d pa'cgdo que llenip al infismo.
OuAn

<tV I C HV4 4YMARA


quiquilUyqufpas Ilaqulpayabpac ^nchahija Haquifsjfma. Huchapina
cha.Cliayraycurnari Diorpas aui- chuymars^a anchs C5n^chi» anchara
nianchicpa rijrdqiien huallpaquef)
^yacachi.VcsUycupi vcachuyroa
;;-$arp4tac,hMcha(japa£lanculpa,an^ ma Dio§ luriripana accotatapafa-
Iichachicnifi.eha>'f4j/cucliur!,hua- ranaij,Vpfipac^ h^ijlajanchs hacha,
ca)f,llagci}yanii|i2yquipac:chay ati mayocgy_,vcachi3yn^-aroalaycu,
tap!A liucha^a, animayquita que- Vcaaiicha y-acachjrirjiahfaclianaca
9achacl.<jri RifUay , cocay. Huanpy
fcaaccotatam^ tiifaaia^Maya hi-
,

huchaca , Ituc!!.i cacpgs viTiaynac Ima huxha laycugia tuancapachanA.


vcupachaninapcama mj.Ma.yfWAng vinaya ninp.na mutunataqui cama*
Imz punchaiillapascaypachapi ni- nitalu?a,Atarnira;aca pschanama*.
naisac huaa rupafca caliu^cfChijc^
yavruquinjnananacayarafsJna cai-
punchaacama rupaclii/caca ^ Ya- Tunca vru ninan nacg,
rn iTafm a pi'::
richgs veupachara4n dipaca'fManS yataca'f Sifrpatimancapachana^
hue huata Ciun^tllaehu^chtinca hua Camifijpi rnanc^pacbana i-Jinapana
taliiichu, pachaph'vJ5faIla«;hu^ hua pacayata nuitiLiluta maya manfa,
ranca hugtaljachUj vcuyqujhu^n, tmnca maraia,pataca mirafa.hachtt
aoiaiayqqihoan rupaJiuac Vs- .
hachu n)ararajhancbimampi ani'ma
naypac mana afcamallapas c^ii^f^ mSpifa vjnaya viriayataquihaniga
pa^-jjmana cucac,man$ yauvac ni- mafcafsina'; Acal'ca checa aroni ha-
tiapj ruicariciihuac'. Cay nifcayta- pilhilSanayatiriDiofapiyatichiftp^
ca qiiiquui Dios pic|apas tnana 4cha, cuna ancha yancapihi-
,
Ilallacchecanra rimacmi vill^lnia
hua hpchacajanitna/la
chic. Atha tapia huglij^^vcu pa^
piaocapacharoyr-
chaiiian n'chic I'cqpachamaii
r^y- pantiripi,
cuc , yma mans allim.
Hayea Cayca
E X H O RrAC I ON S J?. 12.

r^uwtdi homhres sllan alia pe/iando para fiempre porpeccadoj como c(Jos am

, . , ^ dio
tljerqae rieneSijuf^Fie/jtay datcdos hshieitssqi-^e rienei. T porqueteama
come aht\oha fufrido ttss pcccadoSj auncttis le has cff'end'Jo mncho ^ y iXqord.
te llama y comhida a c^ue hagAS peniie:'?cia j le pidas perdon El mifmq .

Dios femr tuyo ( puraqKe tf^


y psydonado) Jehh^o hombre ,ypa-^
feas CalnB
d'sciogrkdss trabajos^j al caho por tifus atorrKSiitado y a^ott^doj herido y ofy eta
dff,y^ei^clafiado en vna cth'I^^j mslU derrarfiojufangrs pt eciofi por tuspeccados,

Afira
(^VICHVA. AYMARA,
Haycach ciTna_,cahina luichayoc ra Caycafiaquepi mancapachsna mil-
na vcupachapi vinaypac na^aricu tupilquj huma hama hi)ehach.ifita
chGaD.Chavhtjchay.juiaparayafca patafHutnafca aca huchanj hihuali
buaiiuaccarcAn, maypim cuaa ca- na canquinat'ecafma-i'Hanihallayo
hiUc'^Chay ari churi,cunaniantaca cay'ychata huch3•chafsia^ti:Diosa-
huanaiiquf^amanahuchaiJicunquj- pu(Tar6^caCaq ch!.'iymdcutir«jama,
clui J c u n a n c 3 n) a fa y a q u c y q u rn an,
i
hupahiiahuacjlcatama qiiifplyamA
quifpichiqueyqji Diosniquirna; tu ma lara^cama.Vnaitiaanebaafqui
cuy foncoyqui haa cutiricuv. Dsos Diofapi au^raa,tatacna.Htjpapina
tacrni cnyr»queyqu3ca,yayayqinca, Iarataman?.,bacayatama;cunamara
cachiqyqiiiea , hiiyhusqueyquicaj caugiiwafa huparaquipichurtama.
ytiiaymana coqueyquica.Cata elm f<)cpal)ama huma cuyafimpi icha-
rintahioa cwyafpa cunacama hu- cama huaqlcatannajiijehamapi an-
challicufcayquicunamata pinafpa- chacapifsijmafa.Huparagpihauifta
pas fuyachcalTanqui^f Cunapas pay ma,peni£encjal'irama,napiperdo
pihnacyafcamihamuquijpavmipe nam^ma jfafsin farama, Acaqutc-
ni:ec3adar{!rayni(runqi)j:ps pacha pa Diafaraqnipihoma huchamata
huay fiihuay niiTanqui Paymiruna quifpiyanjpataquj.baracpacharola
ta huacchata quifpichilTac papacha quifpmamataqiii haque tucuna:
iTdcnirpa, ca raycu runa tucurcan, acapachana haeafsiofca ancliata-
ymaymana nacancuycunafla" na- qiijfjna. Vcatcahuoja laycu ancba
ear!curca,quepapin ca raycutacmt iiiucuyasa,a^utita,quifichata,fira-
chacnsrca,aqTjt:rca,quirichafcajpe- chatafa cancana; njayacn r^ana-
caycharca,Cruzpi cfoacatafca car- raqiii chacocatata hihiiana. Vcan-
Gan.GIiaycruzpimcapacyahnarrnta fca hirchama laycu apciia accu vi-
huchayquijcamay^rajc'uhjcharca. lapa huarans.
O

CO NFESS rO N ARI
MlraalefH Chriffo tn Redem^tor enla cru^^ que defdealli te e/ta lUmdndo^
y dtz.iendo . Hi]o mio tH me has offfndtdtf mucho , mas buelttete a, mi am
JO te ^erdonare:^on tH caramon tn w< , que pay mi /eras [aim ft te arrepien
tesyteemmiendasde tuf peccados, £f7# tedix.e left*. Chrifio Diletuflef-
.

d<t tfi cora^on cert muche dabr. Ofeuormhy Dios mio


p
te ofendir he Jido
gran pecfador , agora me hndtto a tiy me pefa macho del mat que Uz.e.
Tu erespiadofo , no efies eno]ado commigo : mas perdon a mis cftlpas per t$$
freciofa (kn^re ^jdume gr4cia para qu9 deaqaiadelante no bueltta a peccar.

c»»
ArUA B.A
Xefu Chrifto jFayayquita^quirpiclii*- Vnama camlfa Criissanquiri lefa
queyquita.cruzpichacatafca^la ri- Chriflp Dios ipufTa,qiiifpijrifla vca
cuy;chay cruzmautam huacyamuf ta hauilatama;huparaquipi,Yocay
riiqqui,hinanrnapaya(runqui. Chu- humahua namanca ancha hucha-
rl, camminoca6>a huchayquihuan ehada: maafca naro cuticama , na-
anch4 pinachihuarcanqui;nocanec pi pampachamaina , chuymama
roancutirimpuy ,nocapampachas naro churita,napi llaquirsirnana^t^
cayqui foncoyquita huacachifpa,
.•
que chuyma huanimana quifpaya*
nanachifpa, hqanachifpa nocanec inama.faf&in iuifatama. Aq^ aca-
man churaycumpuy, iiocam quifpj pi iefu Chri'lo Dios apuitaarofci
ehifcayqoi,yanaparcayqui njTpamj, tama. Humafca buparo acal a*,
lefuChriftorimachichcafl'unqui.Ca ina fafsin hampatima. Ah tatay
pas huacac foncolia Diosniquita^
J, Diofay,napi ancha huchachalsif-
haynij,napaycuyhinanifpa<, A^cH" fina ancha thippuyafma , ancha
pac Dios nocap ^apay yayay , nocaf Jiuchaftaratpi, Ychafca huma-
{iqcha^apa ruriayquim , huacchay- ropi hutahDa , ancharaquipi na
q«im chicaachcahuchayhuan, ca- huchanacabata llaquiftha An- .

rnayhua,ca Diofnijta pinachircay cha llaquipairipi can6la hani namf


quiicunaca camami cayllaycumay picapjfsiharati, huchanacaha paia
qui.gichpaycumuyg ,tucuy foncoy pacharapita ancha accu vilama
huamictuir|cumuyqui,ancha pu- laycii, graciamafa churara-
nim Ilaquicuni.puticuni huchayma quita, ychara vinayaca-
ta.tDaoaalfJcarcaymata.Huacchay ina hani huchachafsi
ciiya canqui,liuacchayqiiita
amap| fsin huaniiia-
nahuaychu: yailinrac hiichayta,ca hataqui.
mayta, capacyahuaFJjquiraycu,pa
(•?•;
pachapullahuay.-graciayquitaricii
yaycullahuaytac cunamaca Iiuana. fcfo
caypac Cam-
E KH FTACIONES; tf.

C9n'tttAjHd4 fcHOf mio hft* Chri^Oy^meemendarey hare penitencia pormis


feccados ,j cHmplire todo lo que elTadre metnandare haz.er.No dtz.es efte rtfsi
de caramon Tefate macho de 4uer ofendido a tn Dios Emmendarte has de oy
''. ''.

U
was? Haras oenitencia que yo te diere para que Titos no efie enojado contigof
NuefrofeUor espadrepiadofoy teperdonaporUfa^igrey crtt\de left* Chrif0
Pftefittf Redemptor y acepta ejfa poca penitencta que tttle offreces.

La ^emtencia que haras fera taly tal cofa,y mira que la cnrnpUi luego. Hardt
h ajV-Jgora fabe hi'jo,qtie co las palahras que jo dtre por elpoderqtte Dtos me die,
qjdarasperdonadoyabjaeltQ detodos tmpeetad9s,fitienes verdadero dolor dellos,
Pw
QVIGHVA. AYMAR A,
Campa yanapafcayquicd , yayay IcfuChrido apoy,human yanap^u
lefii , huanaflacmi coca(Tac
Chrifto ma caticafsinca huanihapt, peni-
mi ,peniteqcia6la, Padrcp fimin teciafa Iurahapi,huchaha laycu
cu^
eama tucuychacufTacmi, Tucuy nafacauquifapadre luranahataqui
foiicpycjuihuanchu cay cayta rU camachjpana aropacama tucuy-
jnaqqui < Diosnij juita pinachiC- ^hahapi. Hanici humaca taque
caycjuimanta llacjuincjuichii,peni-f chuyma Diofaro aca hama fata<
lencia coiTac nifcaycari tucuychac- Anchati huchanacamata llaquifta'f
pac caniachu canqui Diofia cufsi- y^hatca huanihatati Peniteneia
«f

cJiincaycjuipacf Vayanchic Ojofca churatahafca tucuychatati^ Dios


huaccliaycuya cafpam;,huthayqui- apufsa Jhumanipi hani capi^nata-
tapainpachaflunc|ui , iefu Chjilto qui f Dios apuilvaca huacchacoiri
^uefpichi(]uenc!iicpa yahiiarin ray auqui/Tapi;huparaqufpi Iefu Chri*
f u.craznin raycu, peniteneia rura- flq yocpa quirpijriflana yilapa lay"
jPfac nifcayquitapas, pifsi cacHata- cu panipachacania , vca peniteneia
pas.yupaycam chafquipuflunijiM. laranama huparq ofFreeifsitamafca
Cay cayu , penicencia6i;a rurao- ^aturapkamahua.
qui r, chaytari vccallatac tiicny^
fbaciinqui . Hunirtquichu ? CU'^ Ychafca peniteneia luranamata-'
nanri yachay , churi ,riocam Dio$ qui,acaacalurahata, /icafca ham-
pa callpa coalcaohiiaa que yfcay caqui tucuychaf&ihata. V'cfatilu-
fim|6^a r itnaipalla liapa hu- ,
f ahaca f Luraha ftati < Vchafca
chay»luita,p4nipachapuC? vnama yocay , Diofana chama-
cayqui^ca tucuy foq pa naro churacapampihua , maya
Qoyc^mhua putj piaya arc arofitahampitaq huchana
Ijpa Ilaqui- cama checa chiiyma Ilagfimana pa-
(pa? pacharapimama, hararapimama.
halt- hua
CONFESSIONARIG.
forego cm ^randoUr date end pechodi-^ienda.
SeSormiolefaChriflo tentle
daddemi.SimrmioIefHChnsUtenpe'daddenii. Mifereaturtui
&c Domi'
nusnofter (SccPafsio domini nollrilefu Chrii^i ^q.

'
REPRBHENSlOTi^ <? A k A LOS 1^0-
^L latYASj fuperfticiofos,

Q3froj(*efepasquanem]adoenaDmconiMHporej[4smMAdes qnehas
hecho de adorarUsgHacas,o nlfol (^c. Torqm le has qmt^dofpihnra , i U h^s
dado aUspicdrasy alos ccrros^otras co/as qnefon muy
vzles.Tu no vei Le effas
£9fas no hablan ni ven , nifienten , ni haz.cn cafo dek
a^ne mles dtXesJemL-
den ta hoara qne tu leshaz.es? 7)i (onto ,pcrqfie
hslfs tan grm necedad?

O-V I C H V A. A YM A RA.
Iiuanaflacminiptig. Cuoanyuyay Vcalaycu anchaputirslffina tii^u-
cucufpalla cafcuyquita tacacuyhi cama Iliquirsinfa aca hama fama.
Banifpa. Vaya lelaChrifto cuyapa lefu Chrijlo Dios apoy na Ilaqui-
yaJlahuay. Yayalefti Chriilo cuya paitn. lefu Chrifto Djos apdy.n**
payallahuay.'Mifereaturtui&'cDo llaquipa'jta. MHereaturtjii &c.Do
minus nofter&c. Tafsio Dni nri&c. sr.inus nofter 8ic. Pafsjo Domini
CAyta yachay ya , anchaai noiWi Sic.
Diosninchic p{nafl"bnqui,chay
aci tapialiuehacuoa^la hucha ACa afqui hamL^rpayama yo-
cay.AachapiDiosapuflahimu
llicufcayquimanta, hiiacadJa, inti-
p!capirsi,huacanaca,inti,pacfi
6ia huaquin ymaymanacuna£la
, cnn&Csi ampatitamata . Hiimaca
huan mwehascayqujmanta , nimi- DJofana accupa camalapa apara^a
^ajorcocuna^lajymaymsnaallico fimpina calaro, colloroj yancacq-,
na6iapas quiquin DioSlahina mu- naroia churata caci hampatifsina*
chascayquimanea, Mana iiauioc Hanid huma vnatafv^canacaca lia-
cafpachu , irana rimay yacha6la, nshua nayraniti, hanihua arofsipif-
jnana nauioftajmana aynj6ia,yma qii5ci,haniraqui yfapapifquiti ; ha-
aycapi yupaychascayquitapas ma niiaquipi human hampacitair!a,ca-
na yupayebapuqueyqiiita mu- na luratamafa yupaycbapirqui,-
chanquif Vtic runa ^"niana foBco- ti»Atamicatiicucu loque haque,
yoc, pirn cayta xuv&y ni/Iunqui^ cui^a laycu aca huciu huchachaftaf
Cam Hani
E XH OR TACJO KK 5. ^4*
Tft no fes ^ne eres homhrej/ hablas yfientes^y nada de e^o hahU'ntfiemej mas
tft

qaelasffiedrasdeU cdile^que /aspiftsjfuo refponden\T (ilas lUmes yhonrastam


foco lofahen nife lesdanad^APms de ejpfuertses Id Gmcay la e^pachit^: v el
2^fl,y el Solfon criaturas de l^m qne mf^hen nifienten/nas de que Dhs les me-'
ncay andan como Dieslesmanda ^y ati te qf^kre DIqs mascjHeaellas'.potme
auncfMe eres f^qnem ytienes alia dentro hli^a hgch^ a feme\mca de l^ios^
que Hale mas que todo e^9 . No Msref mas ^fitscas que cs graftdifsima
traycicn contra 'DIqs,

QJ/ICH V^A,

Caraca runa cafpam rimanqui, Hans'ci buraa Iiaqueta , lianid aro-


cuyudnqui.-chaycancunaca riman fla jVatica^vnatai' Vcanacacapam
chu. cuyurjachu iiamps yanca Pa-
'\
panquirj cala calahama liani cBna-
rana ruirsillam.Cayri/iuacyascay- fa yaciti], hani yfapiti, taquitafa
quiciiu haynilTunqui, ca)tri yupay hana hay fiti , huma hauifimaiia^
chascayqiilchUjV , ytipaychahuan arotimanfa , yupaychimanfa , ha-
mi niiFuaqui^Cacim ,faucain,Hiia nihua yatiti ,haniraquips aceDpif^
eaca, Apachicaca, Mayuca, llapa quiti. Aca hamapina huacacajaps*
yKPraymanamuchafcayquipashina chicanacafa, hausn'Ja, intifa^'-iinafa
cimatn. Diospa rurarcaii,eamafca Diosana Gamatapacamahua lian?
cafpa quii|uin Dios ruraqueUani
, cunayatirihani iiamurpairipi.Dioi
tatacmi ymapipas yupaychancu, na aropatpi vcanacaca hunu^i;
paypafinuncamam purimpas.yma DioTna aropacpi vmafa liauirifa ca ^
pas haycampas tucuy nine una
, : ^jiutilahalkjrihaljtirifa. Diofafca
mantapas rimaracmi , Diofpa humapi ancha cuy^fama x'canaca
fnunaijanca , cuyananca canqui: Humafca huica hai ^
Jiallifsina.
pana hahua runayquipi , huchuy quefsinfa animanirahua aca aoi- :

caoqiii, tacfa canqui ^.vcuyqufpica imalca Diofana vnanchparo, vna-


Diofpa riochaynintDanvnanchan , nacan^paro luratrahua , Acapa^.
maa rurafca animayoc-
, cai-nAfca cbanquiri taqu^naca Haliirsin aar
mi canqui: chayanimayquim , tu- cba accuni. Vchatca hani hua*
cuynmcunamantapas yalli colla- canaca harppatihaiki,
na cwmaynioc ca^yjpaynioc ca.Cq ancha yanca iiucha
n5fr»atac3 a.iiana huaca^^aniucira pi y Didfana
^chnihuacamuchay huchac^i.Dios aucapatu-
paloncontaapchananacWchiicha. ciifma,
Vtic Ata-
GONFESSrONARlO.;
Dtmelotr9,ilnepie>ff4S..ijfieU gaaca teh^'^e hien o mal ? Mny elexveffai. 7)Ut
es el que dafahAy enfermedad. Elc^ne emhia lluma U
mayz. jganddos,y
o quit a . El a»e da A
htjos , 7 todo (^uariioay
desfemry criador de todo y
, ^orc^He
todoobedeceaf»'VolHn:ad.LUmaa Diosyno hagas cafo deUs
guacas anens
ftieden nada. No te engine el 'Diablo (^ueteqmere llemr ^l yr7jie,J:ypor
ejfo te dtz.e qne U ley de hs ChnUtams no es bnena
hs Bech,z.eros , f y q^e hables c^»
:

cfue adotes Us gmcas ; ane les ofrej^casras


, cofas.
Turn vet c»mo Iqs Chnsiimos Vtracoehas dejprecian las gnacasiX
jtcdf

OyiCHVA, AYM AR A.

Vtic runa,poquc5rona,Iniacam alH Atamita chuymaoiTa haque, cuna


chahuan, hiiacam pinahuan, ywa.- alquipi huaca lurahatpaoa^afqhiro
huan, baycahoan, ninquirac: nau- chaiicitpami yancachaliatpanihaC
,

^am canqui , hapiam cancjui. Dios Ancha chamaca clnivn-anital^ua,


pa maLjiiimpim cauv;aypas,oncoy- Diosaquipihriquenaca ha- airi,\fu
pas, nanaypas , ailiyaypas. Dr fpa jrica, aca vra^^uerola hcillu.rijpac-
fimininaQtam, munafcanmantam, laricbiri. iiupaluia tomr) , carua,
pacha parampas, vfiampas,cha- iDanca,v6c fa cunacauquifa atjue I

quimpas.Dios monaptinmi runacu ro chiiriri. Hupapina apnea, taqi;*


na <jarayorpas , Ilamayocpas, cuna cauquila Ijup^n*.jiiipi : taque
chunocpas , ymayocpas , hay^a cunamanaia hupana aiopacama
yocpas . lay Dios <^apaILinmi hwa canqui. Dios l.aiiifdn a halla
tucuy yma hayca cacpa apun, hdii cbamanj huacan caca harj
fapaqiien , caaiachiquen , rura- acctiti Pac>a cupayu llullahafpa
.

quen , llapanri psy (japallantam, ua, vtaca mancap-jcharo yrpahii


yupaychancu Diosta art huao
.
farampuca. \ ca laycupina ^^hri*
yay.-ama huaca6laca yupavchay- ilianonacana huacaycbana aro-
chii. Huacaca ymacallpayoco)!? pa hanihua afcjujti, LaycaDacam
Paaatac ?upay lluilaycufiunqui- pi arofsima,!nachama,huaca buaca
man.'chaycanca camta vcupacha- bampatimajCUDafac^uqiiira bupa*
man pulTayman nifpam, caycay- nacaro thuiafsima falsin llullat4-
,

cunaaa ynichiflunqut ; Chriftja- ma. Haniti huoia vnata ca-


nccunap cau^ayuinca.manamalli mifa viracochanaca
chu,vmucunaaa mincay.huacafta Diosa b a inpati Is in,
muchay, yinavquicuna6^apas pay huacanacahani
cunamacociiy/iiirunqui.Viracocha acciipirqui
cuna6l«ricu/:paycunaca huacaca
Lay-
J: KH D BF T AC lON^ S. 2?.

ytddoloaHetus antepaffados rnoehattan- y comenyhmlgan ^ ymandanjj^ueden


mas que vofotros,) ha7en h ^ue qtttersnf Tttes fi lai guacas fon algo €omt nofe
defie*ide delos viriiCochas(A'o vjs que el padre tama U g$taca,y U jfifa f deshal^ei
No par hate mal. ^y^nda (jtte todo t^e es burUy engam del 'Dmbh : mfe.a$
cffo le

tQnto.»y4d»rit algyan D tot haTedo^ detado^y cree en efn chriBo di tad* tnaorfi
c^a:y no hairas eafa de fne^os ,»i de agaeros , mdeotrds vanpdddes, Mt*0 (^H^hs
cuevpos muertos no comen ymfienten: mas la tiorraUs ceme f dfsha^e:f las fil^
m*ts nofefttiientan de pfimida co rp of alp

Q^V I C H V A^ A T MA E A
roachuyquichlccutiap , yma imui- La^canacamana cuna Itampatka,
ch*jc4iivc^p4s nijiaachu ricufpaHa pala tuflapirvnii ^ VcfafsEnramacj-'
|oc4fcii:jvpa»,<;axurcujmpas.Hinaf- capifquJ , camacbi
cufsifsifsina .^

p^p|is ini, yjTiananmi, fatjuimana pilljoi hiimanaca llanirsinraauf


,

ii^^tari mieucuiiipas, vpidcurnpas, chamanicaira chuVmapa'a cn-


pU;ri?U(|ip*s;ruiiacuna«drijroncoxj nafa Jurapif^ut. Huacanaca an-
ynucYapas camjachincu,
tnantfttp cha eapaca ;5pucac^rsinca cainii^api
Unuoarcan^amam /ina6);apas ru- balld Viracochsiiaca hani murui"
rancu. Huaca callpayoc capman pjitjni. Hanici i^adreca huaca ba»

hinahuay ninmanracchu/
.cjhayca, «j 11 ifs h) ra c qu s, t u f^8 h Halli c h ra ^
, i

Avniwiinmancha art. i^aJrecunari quif V'eatca padrefo cuna van-


maQachu huaca6i;a,yillcaclta , ca^ <a purjcK Hanihwa V'ca eaquena-
rirpalU^^arurcuc, paijuircuv.'fChay taca ^upaywna liullatapa palico
chii ymana .^Cacim ya faucam ya, aropa punihua.Hani loqjcah chuy
cha/cunaca^ ^upaypa Uuliaynfii manihacati. Ychafca taque je laa
(Caman. /Ima vticchy cay , capac Iiiriri liacba D1O3 apulTa^ ham
I) t O S ^qpallanta tucuy yma ha parima, ta^ue chuymaraqui lefu
yea cacpa ruraqucnra , yachachi- C li R I S T > R O yaiaaja. Samoa
queora muchaycuy. lelli Chrillo naia,hoaCi rapia, icuna yaqcafa ha-
aptincbicmapas ttic'iy fpncoyqm ni yupavchamci. Araayanacaro-
hua ymj. Ama mofcoyta, ymayra- Ci ham lihuahataCf Amavanacacji
pas ra^uim.ariinjtaf jam, nifpa yu- han^h'Jit rnaocapifqui f,hanira
puychanquichu , ayacuna^^apas. quipi vhiiymanjci:faccapiciio
A/acii!iapa maoam micuccho, cu- CU. Anhmnacafca ha-
yu'iccb'l , aljparacmi pavrjunad^-a nihua bancbina ml' '^

mullpaya bin, allpayachin.Anima capa rHdncapif-


chiccuiiari manamcay vcuc'iiccu- quici.
iiapmkuaanhuaQ cau^acchu.
Chay Hacd
CONFE S S T ONA R I Q.
Ptfr e([o ojfreeea 'Vhs tus cofas,j fide al'Padn t^i^e Vfiegne a Diosper th y de tM*
tedehechiz,erosmentir/>fo\qne fin q^ierenfmo sower detu haz.teniia i eno
attarte,
Jl'itra ijnete digo qttefi mas tornasaejfas waldades teca^^gura T)so% re7iamen*

te:p0rc]tfe halt 4 ^gora. ha difitmHladovietidoca to noranctai pacofaher. jigers


ja amfadodefHpayte^y teheduho toda verdad,finoie emmienda.^
(jtte^ote he
qut^a te embiara vii rajo ijne tepart^^o vn m-A r^btofadi; mttcrte^comala ha he-
eho conoirospeccadgr^iydalaty ai.A'fiT'i c^hs 'DiasueeqHA 'to haz.es pur muj fecrf

t§ qitefea,j qas es temble qti^tndofe enQ}4 cvn ios quelc quitaafa hoar a.
PorqiiC
Q^VICH V A AY MAE A
CIiAvravcu Dios gapalhn'Tia yma Vca layeu cunamafa caqquimaf^-
haycacaiTacnifcayt^ i"i:a ctmqui p* Uiosaro cfuralsima , I iidrerola
dre Diofpa ranti.jcan, Diosta mu- Diosy hampatirapjtay fai'sti faa.a.*
chapuay nifpa, yupavchantjuitac. Ilulla aroni lay.anacahaoi yupay-
Cunaamjnraca amall-jl a i^muph- chdhatatt i V^canacata n anc- ma
Itiinta ynimjuichu^yiipaythai t|iii. cuijaaiafa vccaquipi an)auJ,ilu!Iaba
chu.'chaycancunaca I'ic^anraycum fatdmpuca. Vnama haila aca Kucha
fci'iam jcanani nifpa iluUapayafliin naca maraquj huchacbalsimana
qiii.Mapasnirv.ay^.jui: cunaimianta Dio3ap« ancha huntu mutuyaliap-
€ay huchayquitui^aman cutipapii pana Vchiicamarca hwma pifsiclny
qui^mana huai anqui chayca , Dios manj liai s yatitibaque canquimana
mi haeun nacaricoymaa chayachif- pi amoqui ciiiisna. Vchatca niaji
ruiiqui.'camcampifsi (cnco ca^^ars- yarira nas vatichafmapi checa aro
cufpa eutjaniama vpaliarac fuva- iilinaf^^s. hiaraqiii hti^hachaisi*
,

/Fung» Cuuari Diotpa racin adrrp i mana Dios JHapahafpa i hacba bt'

cunarv-aytacchecacavtllafcayacma hoa v/Tun)pirahjhoayabalpana,ca-


na huanaoquf ^ pa6la DIGS nWfa ya apa huaca lia»rpatirjiiaia
ylf.ipane^ caclamutpa chaupiman huvhacbafsirinaca hihuayana ba-^
patuiairunquimati. mana njfpa na ma r Ulosaca Caque cuna cauqui
caricuy huanuytahuanuchiirfT^ma luratanacama ^ :;sicha han^afata
Ytnanam Iiuaca nvuchac maaj.jui liirimanla, vnjr'pi cabuafinpi^
huanucjiinam campa$ hoanutan.u Ancha acfiiranariosa
quiman. Diosca,iT>aoaRi nau^acF u, pi,huaca hampatiri-
allimtucuy yma hayca rurasc y nac^taqiii ca
quitaricun.vmauapacaUapt ,ruiaf pif!»ir>inca,
cayouitapasCi t m ricun.na pinatuf
|jaca,hua.a niL-thaccunspac mana
w
liiaalkvbu pnac.
Cuna
REP R EH ENS ONES PAR
I A, 24.
los que fe emborrachan,

POrqae teemhrr^hnf unta$ vet.es<No tehaJta comer yheher jholgarte^i


fno ^ne te hits de volmr Veor c^ iwaUade
vnf»befl\0 fn'iHjfz^io''. Noveeslds
^ha^erilof barrdchaii Cpmp fe flfaneteany heren y KSMatt^j * ve'(esfee'
ihan confmrnadyeiiTa Carner»ytH (^anaBo e^nando behen.mnca hben masde
h q huK mine§hr?T taeresfeorqHe vnceuMUi^ te t6rnaihepa,yannatantif
ma falftd y<i'^s mmho dam.Mira c^ptt Dm ha. dteh,^e!^ue/eemb&rracliayra
al lafifrntyy pit lo q»eha bebids fajfara termemtes rabiofos para fempre. Procw
rapueshi]ode e^Httar efe vkioiy haz. cgme los Tadres^y tamo ios buenos Chrtjfia*
n§s y ejue nafe emb&rrji€kan:mas tshea lo |»tf baa mnejtery dangracias a 'Uin
'

pQreUf,

AYMAR A.
y ,„»-chi€a IT jeliacm! caqui yas CVnalaycupivctacuri roacha-
^ jrunaca mscufpa , vpufpa , pa-
£iascalUhuan
ta^Hanitiafqui hauuehama pa
niancafina rniafinfaco
, cufskutdi'a tS fctaq i
J.
chici camca nuna roncoyoc cbofsii uaXunataquipicariiahaitia
flama6lapas carupi yaihrparacmi, (cliuymauifa tptptafHar.icihainur
ibnconaac tacuecafca caqui.Mana payata<Machir|nacata ancha yan-
jpliu as'.laca yoyac ihuac.y jmachaf- cahuchapjhuchachafsJpifqui.Hupa
paca yancatn yn>a huchjmaopas nacapina haychafi.noafi.hihoayafi-
lihayanacaf yaneJ huanuchinacuc
,
pirciuijmaanacatiataycpanipjjchini
pas qiiifichanacucpas ,n3 nilpari qutpan.pira yquipifqui.Caruama ca
Hiisinahuampas matbaftaca punuc ualioinafa viwafsina pa61^ataqiiipi
tttinifpavuyjihuacJIamayqmcajCa vmarqirt:!iun;iaca caruamata eaua"
UfUoyquica upiafpapas vic^jS' ama Ilomara anchayacafsjnpi, chuyma
©am vpiac CHa, cacacauallcyijui machacayata, ha^cimmA jianehi-
mantapas hatpnninraciMi canqui. inafahuaclliyata Ilapama Diofa-
.

Machafpaca yraa pncoymanpas.na huafana, rnacbifinacacamancapa-


jjaymanpa?, huchap chi\juin>vapa$ cliaro mantafina vmatatapa iayca
chayanavii c crhina machacrunaca, yinayataqui aficha mutiii)i.Huaru-«
Tcupachamii rifpa v'jnuyp&c ymay maliallayocayjPadreoacaharnaaf
tnana nAcaricuycuoahuan nacari' qui ChrifViuionacahamaia hani
cucavpiafcanmata. CayCa Pjosnini luachafina vmarcam-.Hupanacaca
chic nin,chayravvu cunanEpantaca hampina machapifquiti , ma
huanaq,.'ymana Padreannapas, alii afca Diosa ha^mpatinni
Chirtianocunapis pa6l:atcallat4 pi paflataqui
vpiacch.^vhanjullataccapaapaycq, vmafqai'J
Aahina Diosci muchacufpa vpfa^f
hi Att>
Li

CO N ^ ESS ro N AR I O
RE P R E H E N S I O N P A R A L O S
am^ncehAdos^y deshonefios*

DXme no denes vergHen^a de ejfasftt z.iedades en qandas 'i Tienfas no cm u


vee nadte ^rtandoha'^esejfot Pfifsfabetjifietemira Dios^ylos ty^ngeles del
ctelo^yque Us htedes mm
malporejje torpe vicio. Que mas hana vn cmtillo
• vnperre,efMe tit haz.es(Si ttenes verguen^a de dez.irlo
c^tie haz.es, como no la tie-

nes de haz.erlo tamas ve'^s\Pues mtra que diz,e 'Dios, aue porejfe peccado
ha de
fertus carnes abrafadasetiehnfiernocon fttego crHtl Comentatepties con tttm»
.

ger yfi no eres cafado c a/ate,pues Dtos para efo te da luencia, y no tomes mass
^ndar con otrat mugeres m haLcrcon tm manos ejfas fft'^tedaies, ni cometer ft'
mt'iantes deltclo,

Tefq»e
CLV I C H V A. AY M A R A.

-/" Ihuay ya maeachu cbav chica cTsima haq Hani'ti fiuma cac
j^Uarnac huchapi punlpaaslla pc A*^sjfta, vcacanu huchahucha-
cacuqui. Manaoi piiUpas hu. Hanipi quiftifa aca
isifiiiiA'f

challkui^a ricuanin(jnichuf Diof- huacbiica huchaha yariuiti, ba-


pas, Aogelcunapas lutillam ricuflu nihua vnito i fJiiu ftati-f Dicfa-
qtii.Chay hochayquicunsrs ancha- pina vnaTama , hardcpacbanquiri
punitn pa^cunaman afnarm. Chay i^ngelnacafa,huniafta ancbapil. il-
miXlAf hucha6!s buchallicu xa all- ea canu buchamaR?pi t'jcfata. Ca-
cohuan, cuchihii^n, canailohuan uaIIofa,anotarara banj'pi bumaba-
pa6lam canqui , cufcam canqui.C a jna luriricniiti. A ahuachiica bii-
quiquillavquipas cba? huchayqui- cbama arofsinataiiu; tacfilsinca^
f a confeflacufpa nacaymanampe- cuna laycijpj vcahiicba lirranata-
cacufpa viIbcuRqnL-hachalHculTac ham iacf«.ifta bani acfarata i
qtji
niipa hiaaca pecacuhuac carca.H ua Vnama halla, U I (VS apuftapi,
chuccunap srcunca, aychaca.^jupay (vta butbama laycubua hancbrma
huacipirnvmaypaeninapi rupanca, aychama ninana nacay ara purcata
M'fpa Oiofinnclncnifi.Hiiarmillay- c2eani)faf9ifi.Vcfipacainarmin)api
qaihBaEaccufsicuy.njgnahuarrtjioc Quccatr.a^banimarniinifsrncaiara
cafpayi cafaracu^ Diofp^iiiminca- rafsima, Diofapina acata^ Ifcenda
ma. Amanatacnaucea, cay pcn- chltrcama.'banjraquf mayni mayuf
cay hucha^a buchallicuvchu:ama irartrimpi yqnihatati: amparama
tac yma millaytapas I!ararayca- buchalu-
pifa hani vca yanca cariw
chanqui nach u,yma / cacha g nacho. rabatati,bai}fraqufcunayancahu-
na,co£ay aa c«i>a maneaca. chafd hucbachafsihatati:
pa6la
EXHORTACIONES, XT*

far 4 jtempri^jam4s » Por ejfp b*jogft4tr4afe,jf fit^nqm te vmgs ejfagan4 deffccar


no te dexei vencfr^mas pelea lUmado 4 Diot, ^or^His pn hrgttg dcUjf/fdthcArtfi
fifaiAenl<i9tr4vid4(ortgtstmt9rmfnt9*

PARA LOS qVE KO


reftituyen,
m / TrahirmAno^ut efahAuenda qHetiene^4getiA,aejfgdaUoi^mhashi*
XVjL ghoa t ft proximo qne to rf^itHfAS^yfatatAgas lMego,p'>reiuedeotrafuer»
tef ttf if>oh<jfiiergsh4z.erafii,n9puedesferayfttelt?detus peecados^ ni
VaU nadit id ahfolHi!:ioit, P^0 hip mt$,i ^mlMSfiJfff ^ne kurtdsie a fa datuo.

dah
ATMARA.
Mana haarI3a£^4C9, DiQsn)i ^upa^ pl^a hani fiuani ri chuy tnani Iiihui^
hiiAcitpan vin lyp acnacaricancay- fsinamacapacharo matafma. V'ca
la^'cuy ocay , afqui vnancha/sima,
ffu caciIU puficuy^ ajchayvjui liM'- vta huchata<jui ^upayw huachequi
phalli ciiyca n>unap;cirnpa?:, 9 nahu-- pana,aychajtia jnunipaufa hani yn-*
Jahacati, tiuti chuyniauiraqiii vca
padiapi cuychic^ncjpac tufsichic ajcamampi aucafsima Uios ham
Ijiuchajpa vioa/p^f nam vcupachapj tifaina.'patta acapachanamafmifn
fj^aa^anacarKhi,- cahuauchic. pipifsiqui cursiAitamalaycu maca
pichanavinayatat^ achaijiutufma*

R\cuychmi,chaych^ycmsnmap
caqiien hacallircayqoxcunaiia ^ .jQama liil|y,vca mayoina co
^unap ymao, aycan que^achapof- y napaiahuma catucafsita^ lun-
(Cayquita cbaynioemaa cutichipuy Itauta^ tnichca huacliiyafsita
puchucapuy cunaUantac , rna»jam jiamfa rcaoiro pagarahata, chura-
f aeichjpiiyrnancho nipcijijuka,no^ rapihata. Hanichuraha pagaraha
fapashuchayquka: cnanampafcay jHrnaaca^ hanihua Dios huchama
quim:»achu; pal'o.vrpaoas mana yu^ papacharapihatpatj* Na huchama
payratn pafcayquiaianchu. Riilay- haranata^ arofsitaha arofa hampi
Ihcchiiri chay ^uafcayqiiira ap.f- accucancaniti.Saramahal/ayocay,
cayqujca 4 ?haymo€maara« cutichi vcataqlucatatama caci apancama^
puaiu/: huacUiyatafa vcanito cutiyama^

fnana fiaoi
CONFESSIONARTO.

Dm manda que lo que m qmrni qm hs^anhsoim comi^0,sf[a m^/mo haiks m


con elks. ^ * u 4 ^ »*•

QVICHVA. AYMARA.
fuana nifpA, pillahuanipas cutichi- Haniqulgma cutiyana munafsinca
puy Hamiipcijquma hu chayquita
.
maymrohacag^vcanlrociuiyanara
pampachapufcayq.Cuna cucichipu cjcatuyama: hup^pi vcaniro huma
ca vquipac yma vquipas chufifaptin- latichuranhAea lurafiica, naro vti'
ca, mana capcinpas,captinca copa- tahats:nap! hanica^ hiicbamapapa
fiacmi uihua?. D I O S P A \\txm* charapimacna.Banihacagcutsyana
ca niami, quiquijquipacmunaf
insi yatirsipanca,chec3 aro churita,
cayquica.chayllatatac ru- yatifsi'pana pachaquipi pagaraba.
na macfjquipacpas mu fafsina.Diofana camacliita aropaf
napunquinil- ca acapi camachilloXunaca
haque
pamnin. naca nata^ lurarapitafpana Jafsin
m«n ata , vcaraquipi hupanacata-
qui biima lurarapihata*

IMPRESSO EN LA CTVDAD
DE LOS REYES, FOR ANTONIO
Ricardo primero impre/Tor ea eftos
rl
Reynos del PIro,

ANODE M.D.LXXXV-
^ J
INSTRVCION CO Nj
T R A LAS C E R I M ON I A S,.

y Ricos que vfanlos Indies confor-
me al ticmp o de fu infi-
dcildad.

c Ap 1 r r L o pii^r m' E%^(f


^eldi idoUtrias,-

O M V N escafiatodosIosindyosadorarGuacas-
Ido!os,Qiicbfadas,^enas,oPiedrasgrffDde6,Cer*
ros,Cumbres de montes, Manantiaji^^i Fuentes, "

, jr
iinalmente cjx7^.|-qujer cofa de naturalfra
que na-
rezcanotaBre y difterenciada delas deinas.
2.ftem escomun adorat el Sol,l3
luna.Eilreilas e! Lu^
zero Jelamanana,fl.rdelatarde,las
Cabrillas^y
ocras ftrellas. 'f
j.rce !os def^aos o nis fepulturas; aGi delo^antepa/7kdos,como
,
delor
IndiosvaChriRianos,
4.L0S Serranos partkularmenteadoran
el relampago^el Tri:eno,eI R
ayd^
namandoIoS.n-a,aoo, ItemelarcodeICieIoCeAua!rambienesreue--
^enaado de OS ,ndias delos LlanosOItem
las tempef^ades.Iostrorueli,
nos,oremohnosdeviento,UsI!uufas,elgrarJzo: Item Jos
Serrancs-
adoran losmon cones depiedras que
hazenellosmefcroseolasilanadas
o encruzijadas o en cumbrera^de
niontes,que enel Cuzco y eolos Co--
11asfebamanAr>Achita.,yenorrasparteslas!r.manCotor^acrtimro
por otros vocablos F.nalmente adoran
quahfquiera otros "mochade.
rosdepiedrasd^mleha ian
auerieecbadopfedra.,coca,marz,k.ca5,
trapop crrascofa. difJerentes, Y en
aydeftonOpoCO; or
alguoas partes de los L^^
^ auu

r.Lot Vungas efpecialm^nty e los^


Andes , o owos Indies que viuen en
A tierras
f N 5 T R V C ro N C O N T R A
derras donde ay moDeAna$ atloran taralien
animales como Lcones,Ti-
gresjOiTos^y Cwiebra»»o otrasSerpientes.
6.Qi?andoaaoranias guacas comqamente bclinaii U cabe^ayal^anla*
uianos V (lablan €on eilas pidiendo lo (|ue (^ujeren.
7,Tarrib! n es comunquando paffanlos rios, o arroyosbeber
deiaguade
flos pae rapdo de falutation adorandoIos,y ptdjendoquelosdexe paf-

(at ea faiuo y no lGsl!eueii,y alastuentesy maruncial#5 hazen lomifmo


para que no los da'k n. Y aks lagiinas^y Iag9s,y pozos hoados
tambiea
reuefenciaH por el mifmo fin.
SXosSerranpsyfanquandovaneamin© eclsarenlos m fm os catuinos ,o
i

encru2ijada«,enlosc€rros,o en rimeros de piedris(que regno ya qiiedA


dicho {e l!a man ApacMtas) o en!as pena$,y cueuas^o en fepakuras
anti

guas cali^^ados viejos,plumaf ,<:oca njafcada,© mayz mafcado.y owas co


raspidiendoquelosdesenpaflarenraluo,ylest]uiten el eanrancio del

camioo,y fepden t*«er<jas para caminar„


j.yfan los mifmos tirarfe las peftanas o cejasy ofFrecerlasal fol, alos cer-
ros,aIos Apachitas,a!osviencos,tenipeiUdes,truenos,rayos,i>laspenas
ciieuas,qiiebradaSjangoftLiras,o aotras eolas en veneracioii fuya pidie
dolequelesdeKevry boluerenpaz.
quiqdo ban de yr lesos de Cu tierra encomendarfe a fusgua^
Ip.lten) vfan
cas,oha?:erqtjelosbechi?efos!os encomienden acl|as:y pedirlesqks
quelle-
diga Jo que Usba defucceder enel vjaje.e^QelpUyto o negocio
Uan:fimoriTaq q B bolue t^na fu tierra.y para efte e^^ao teuen y haze
otrascofasfupei^fticiofas yAjuerfas pcremonia* Y Jomefmo
fuelen ha-
hijos^o deodos:y quando Ilegan adode va,
jer por ellos fus raugere/,o
otr^ co
velan de npche en reuerenda odcla h^&Ga,o de a|gnn cerro, o
fa^ybebiendoyJDgando hazen particularesceremonjas.
lestJepcicado^o no
gi.Los Indies de|osl|a,nosvfanadorarlamar para que
fe cmbrauezca echadoeneJIa harinade vn&yz
bianco y almagr?, q otras
los Nerranes ai modoque leuerencjanlas lagunas, rene
«ofds.Tambien
yencian |a mar aimquc no laayan vifto y llamanja Mamacocha,y los Ay
pa
jnaracj^Mama cota;yen efpeciallps Serranos que bax^n alos llanos
ra dipeyfos negocios adoran la mar con differences cerimonias,y los ll«

nos.y la Cordillera neuada es tambien reucreciada y adoradade


todo$
los indios,o Gualquiera ocra fierra alta que cenga rjeue.
li.Tambien vfan los que v^R a mjaas de Plata o de Azogue,o de otrome-
taladorarloscerrosyminaspidiendolesdedcfuiii€tal,ypar«cftovc*
landenoche bebjendoy baylando.
It. Tambien vfan enaleunfls paites poncr en wcdiodelas Chacra«vn4
* pleura
tOS RlTOS DEL^S INDTOJi i
alii inuocar laVerdad delatierra y para que le *inrt»i
piedra luenga pata deftle
guasdelaChacra. j^
t^.En tiempo delacofecba viendolas papasllamadas llltlkhuas que ion
de diffcrcnte forroa que las demas:o viendo ma^orcas de may2,o oeras
'

rayzesdediuerfahechuraquelasotriislasfuelen adorar',y baser (us


cerimonias particulates de adoracion beuiendo y baylaiidojteniendo
lopor aguercLo mefnio hazen enlas Msaas quellamanCoya, que ado
ranyreuerencianIosmetaIesquenaman,Mattia,yIaspiedras demeta
les que Hainan, Corpa.adoranlas befandolasy haziendoles ditoentes
cerimonias. ItemlaspepitasdeOro, oOroenpoluo,ylaplata,olas
huayrasdonde fefunde Uplata.Item el metalllamado Soroche. Y el
Azogue:y ei Bermellon del Azogue que ellos llaman, Yehma^o Limpi
#s inuy preciado para diuerfas fuperfticiones.

DEL OS SACRIFTCIOS Y
offrendas. Cap. II.

S cofa comonentrelndiosadoraralatjerrafer,
que Ilaman Pachamama, o Ca-
tiljO la tierra
mac pacha^derraniando chieba eiieUa, o coca
o otras cofasjpara que les haga bJeo.
#. y para el mifmo effedo eii tiempo dearark
tierra_jbarbeGhar,?Tembrar,y coger maya,
papaSjO quinna,o yncas.y camotes, o otras
legumbres y fruftoade la tierra fuelen oftre-
___ _ -_ eerie feboquemado,coca,cuy,corderos,y o-
tras cofas.'y todo efto bebiendo y baylando,
^.Para el mi(mo effe^o fuelen ayunar , y abftenerfe de comer carne , fafp
aJli,y otras eofas.Item tienen pot abu(ion,que las inugeres preiiadas^ &
que eftan €on el mes no paflenpor los fembrados.
5|,Tambien hazen facrificjos de febo, cuy ,coca,cafncros,yotrasGofai
qu^do hazen cafanueua , ola cubren,y de que la acabanlas velan de n©
chehaziendo ceremcnias diuerfas beuiendo ybaylando.Y todo para
que les fucceda bien,ltequando repartiedo efganado haze ocro tanto
para que muItipHquen.
f .Item vfan facrifiear lodicbo,omayz,ypluniasb!ancas#o de otras eolo-
res,Chaqufra^que cHos Ilaman Mollo) Conchas dela mar paralibyarfd'
delospeligrosdelaMar, Kios, Trueuos, Kayos, yetros peljgros.
Y lo nnfmo hazen para parificarfc de fiispectados^ o malespaiTados,'
,_._.. _.
...
^^ ypau
f|^STKVCION CONTRA
y para otrosiinei.
6.1ambien vi&n algunosafperjarconlosdetfosla chicha quehan de beber
hsz'ia el fol^o hazia el ftiego,o hazLiJaieiefrapidiendo.qye les den caz
,vids. y contenco.
7.Quando es el ano e'lerll por faica de lUiuh,opor ilouej deinaiiado, o
por y e!o o granizo,y Hnalr.iente,quando .ay Falta de temporales fuelen
pe Jir ayLuia alas guacasjal So\,ah iuna,y eilreibsjllorarido y oHrecien
jdolei fa cf ificjos 4e lebojcoc 8,&9 V para ,el mifmo tin fnelen cor.feflar
/ea!hechi2e,ffO,y3ynnar,y,m3ndar,ai«.xiuger,o;lir)os,ocnadosQii^
iien f lloren,y quehaganlo mifmoqne el.
8.Enalgun4#partes,«fpecia{mente€ntreJos Andes vlanfacrificar alas g«a
cas,ocerrosj,oa!erueao y ri^o,a!gun hombre,omno matanciole y der-
jjaiT)aodoialangre,o bazjentiootras ceretnonJas/rambienfuticn facri-

fowo peitilenciagrande o niOftand,id,o o_c.ros trabajosgrande^^arsi ta


bien fo efa a'^unas veie.s per eilc mefaio iih eulas partes donde aun-^o
^a vjadura eiU genero defacjrificio cruel. ;

D E LOS D E F V N CT O S,
C A P, III.

^^^r=^j S cofa cofTtim entre Indios defcnterrar iecretametelos


^- '
defun61;os dd !S ygIeri3s^.o imenterios, para enrerrar
ics en|asguacas,o cerros;,o psrrpas, oen repulrurasanr-
M^"^-j1l figuas,o en fa cala,o.enLi del msfmo defunxto^para 4f'a-
tX^Sj lies de cx)m^;ry beiier a.fus tiejii.pO'S. Y entoncesbeuen

il ] baylan y cantan juntando fus de.iidos y ajleffa-


eilos y ,

dosparoeito,
T"*"^ -^

laiiibien iuelen (aiar los hecbizeros a |os defunf^os Ips dientef^,


o cortarks los cabeilos y vnas , para hazer diusilas hechizc-
rias.
Vfantambien qu.mdo ,entierr,an fus defunflos los in^ios ,
ponerks
plata eala boca , .ealas maoos, erdo^ fenos jO^en otra
: y ve- parte
ftirlesropas nueuas^y poncrles otras dobSadas .d^ntro dela mort<5Ja,
y tambit'a chufp^s ^y calcadps , y f ocados paraque todpeH:© les llrua
,

enia otra vida^y enias endechas que lesdizeii refieren cofasde (us arte
paiTadoa
L O S R TO
I S DE L O S I N D I O S.
3

defii infiJelidacI.
4. Item vlan muchodar de comer ybeuer en tiempo del enti^rrb' de Cut
difanS{os ydiar de btuer canrand o vn canto tvil>e y lahientofoigartan-
«Jo enerto y en ocraacerimonjas el tiempo de las exeubi&s'que dura en
parcesodiadias,yen'parresmeiVos,y'vfanhazerrus aniuerlariosaeu-
diendoyo de mes a:mcSiO de ano a ano con coiTiida,chicha;plata,ropa,
y otriis cofas'para ferificarIa,o hazer ocfas cerenioniarainiguas'coa to'
do ellecretG'que pueden.
f.Crecn radibiehjque lias atiimai delos defiinfftosand'ah vag^s
f foljtadas
porefte mtindb padeeiendo hambre,redi<-Vib,calor; y cailfancio,y que
las cat)e(^^ydVlos di fiin6lbs o fus phaiitafmasi andan viTitando los pa-
,

rientes^is^ecpasperfonasenl'bnal qae JTandcwotir, o les^h


gunmallPorelte rc"l|)e(ao decr^er qiie Iaranf<iias tt^neh K^mbreo fed
O otrt)strabajoy,ofFfecetren lasfepulturas chichaVcofas deeSmer,
^
guifadbs,plata;ropa,rana^y btras colas paraque aprb'Jechen albs defuoj
^os;y pt)r eifo tienen can cfpecialicuvdado de hazer rus^arttiiuerfariose
Jf-las mifmas ofifrendas que hazen en Iks Vgleliasa vfb de chrirtianoS'
las eBderei^an muchos ludios^y IndiAs'en flis Jiitcilelones alb que vfa"
ponfus anteptafladbs.'

D^E^ C O S HT E C H I 2 E R O'S^
y^htchiierfaso-

Ci^P.IIII.-

^O KI^VN cofaes acudir'a los^ KeicMzef bs paraqut*


lerxuren en fu s enfermfedade^ lldni kndblesa lu cafa,.
o yendoellbsTiy liTelericurarlbshechiierbscKvjpan-
db el vierttrfecioti-&^parets^Htuerpo;o vnt5doIe$
cori f^bo^o ebh !i carfie,ogtbiTijrayet Coy^
o Sapo^
o de orras?i(iimuhdiCias o ccny eruas. Ho quallcs pa
—— —^ pncbb^ata^riopa comida;&cV
»i-Dd mjfmo mo^0>acbden;albyliecbi3^roseni)crasneeelsidades;j^^^^^
raque Ici adiuiften Jo
qiie^cfiapbrVenirrylesirtansfiefteijlo qyt Kanper'
dido,o[;|banhurtado:yparaqtieles^ncomicndenalas guacas; X^La
lb qiial todo les daa fieifipre
ropa,plaE'a ,& c.
3,Tambica acuden a cbnfeilarle «^n ellbs
fu^peeiradosi y cbRtplen lafl^
penitenciasquelesdao por muyai]perasquc'rean
deadoraro^acrifi-
WaUsguacas^deayutta^rdarp^kaicyrbpa^Q^de^haz^f ctyf^s petoa
A /. item
o

, I N S T ri VCI O N CO N T R A
4.1teni acw<5en a|os|ieclii zeros para
que les den remedio para alcazar vna
muoer o afficioaarla.opiraque nolosdx'xe Ja manceba: y Us mugeres
acutien alos mirmos para lo mifmo.y para efte ett'eclo les (ueien dar ro

pa,^aian£as,cPC^.,y<Je^^«sproprios cabelios, o peias o ddos cabejlcsy


.

ropa del complice,)' a vezes dela mifm^ fan^re para qa.ec6 eftas cofa^

haganfushechizeria?.
y.pjs cola vfada en.todas partes tener,,0:traer configo vaa manera de he*
cbizos 9 iioWinas del demodo,que llama ( Huacanquij para effeclo dg
'

alcan^ar t?iugeres,o sffiq.iona/l^s:o,ejlas alos


v^rones Son eftos huacati
deplumas de|)axaros,ode otras co/asdiiferentes, confer*
'quis hecho5
xnealayiueisdQO de cad^ prpuincia. Tamjbienfue^en poner enU cama
complice^o deja perfona que quiere n acraer,o£n Jti.ropa, .o en otr^
del
parte dondele^ paf?zca que pueda^ hf ze.reffeao^eaos huacanquis , y
otro^hediizjos femejantes hedios de y ei*uas, o de coDchas dela mar,
Jas Biu^eres Jueien qne-
de mayz.o de^tras cQJas dJfFereate,s.Ta;»i^t)ien
niantasp liiclla?, crcy endo
brar Xus topes jO,erpina& con que afen las
^
|uer9a,paj'a|un,taTre.coneHas, oja quetiene
por eftoel varoiincterna
differences para efte /irif mo fin.
ie Wq"Jt^s'aJ"e^o;y !i32.en otras cojas
hazen otras dieVrentes ruperflicio-
tambienios varonesy lasinugeres
nes^dc^ruas,p 4e otras cqfas^creyendotjiie por alli aura tifeao en
^

'|agenekcion^oe;daellerilidadfi lapretenden.
i.Enalgunasparteslesdavna enfermedadde baylequellamao Taqui oq
van a ellos.y ha
co,o^ara onco;para cuya ciira Hainan ios1iechizej-os,o
'

zenmiifuperi1idones,y hecliizerias,^ondetambien ay ydalatri3,y con-


fenarfe conlos hechizerps,y otras
ceremonias dift'erentea.
cofas venideras , o dezir dr»nde eftaJo queie perdio,o lo
y.Para fsberias
quehiirtaron.vfanlosbechizerosabrirdnierfosanimales como carne-
Vos,cuyes,p,ues,peees,rerpientesXapos,y enlas alTa^uras y entra^as mi-
ranlosaguefos maloso buenos,Tambieniuelen quemar
f>bo, cuy, cp-
catHiacoqellosl!iima(fayre;:.itechaquirao conchas delaijiar,votra8

coV/spara adiuinar losfucceflos q efta


por vcnir haze cabien e algunas
:

y hahian ciertas palabras para erto labjdas


cercos enei fuelo
parteJfus .

coAiq\ieinuocaBaldemonio,yhablancon,eienalguolugarobicuro.yfi
par^ efto.
nalmeatc hazen otras mucha^ Aif^riUc.iones
LOS RlTOS DELOS INDIOS. 4«
DEL.OSAGVEROSY
abuliones.
CAP. V.
OMVNMENTE qosndovenlos indios culei
bras o Tolas, o trauadlas,ferpientes,b(uoras,Ugarti-
jasy otras (aiiandiiascomoaranas, giifanosgr^dies
rapos,marJporas y otras eofasfemejances,ereen y
dizetn]ue es malaguero^y quehade venrrmalpor
eIio,y alascufcbras las piian eon el pie yzquiefdo
defpuesd« atier fas tPuerto,y orinado enelhs,paraf
queconetlonovenga el maraguero:y hazen ouascepimoniasporetW
I
nuTmo fin. «
*,Quando oyen catar IeGFiHZas,buhdSjl)ue7tres,garfinas,o ofras ailes enrH
iiaSjO auHar perroslo tienen por aguero malo y pronoftico de muerte^
para fi o para fus Hijosyopa^ra fus vezinos.y particularnienteparaaquel
en cuya cafa o logar cancan, o aullaii. Y fuelen offrecerles coca, o otras^
eofas pidiendoles que raaterf y danen a fus enemigos y no a dlos. Ireni'
quando oyencantar al Ray fenor^o al xirguerito, dfe^n que haadti t^e^
pir com alguncoha de veniralgun mal.
5,C^adofeeccIipfaenol,oIaIuna,op3receargunacometajorerpladorer!^
el ayrefueleagricat y [lorary ha^erqoe ocrosgrJceny llorea, y qiiela-
dren losperroso aalleii y para efto los aporrean-Soerencercar iuscatas
en proeefsion deiioche con ha^^esde foegoy bazer oErascerimoniaspa-"
ra que no les venga ef mal que tern en y qne cienen par agilero malo'.
Tambien tienen por malaguero y qae es para moriF,o para algun dana
graue quando ven elarco del cielu,y auezes pot btreno reoerencianfo
:

much oy no k)oran mirar,oyaq?ielo mitan-no lo ofan spancar coelde


do entendiendo que fe morlran. Y aquella parte donde les parece que
caeelpiedelarcolo tienen por lugarhorrendoy temerofaentendien-
do que ay alii a]gnnaguaca,o otra cofa digna de ecraor
y reuerencia.'
'4» Quando graniza^o nieua,o
ay cenapef!adgrandb dangrito^enrendiedo
que afsi teroan retnedichazen tambien entonces aigttnos facriHcios
y
otras Tape rlHc ion es.
f.Quando eilan de parto las mngeres ruefen rus markTos , y aun ellas ayu-
nar abfteniendole de particulires comidas, fe confieflan
y con el hecbi"
zero,y adorao aiasguacas o cerros, para que efparto
fa%a aliiz.
y aduierta le qne ellodt.UyunarCqUama,cacii)esmurofdinario
entre
Indros para diuerlos efe6los,abfteiuedore
departjculares comidas, y
l!^ ^^^^ ^^hh nieztlando diiierfas ceremoji las.

£i,
4 SI
IN S T R V C I O N CO N T R A
d.SipJifendoscIevnvientredizen que el vno ;deIlos cs'bfjo deIrayoqu6
elios ^I dJA de pysM^man(San6iia§ojorft-reckndo1o3S4!{^tj^no.
7.Eqlps Llanos vfanlos indio.s eftando.enFejrnftosponei" fii ;ropa enlos ca-
f«)l.oos para que lieqenlp $,camiinarites fu enCermedad, o tos ayrespurifi*

tjuc Tus ropas.TaMeo ay.efta coftubre en algiinas partes delos Seiranos.


S.Sudeptambien.en diuerraspar.ces afsi deloj LJaaoscomx) de los Serta-
no?,o eftando entermos o fanos yrfe a lauar a las rios , o fuentes con
_,

ciertas cjsremouias creyendo que con cClo lauan las animas dejos pec-
cadpsy queipsneu3n|asaguas,ytomae elheno , o genero de efparto
qugeltps:Iiafpani'YGhu)yeicupenenelo hazcn/otrascerimoniai duien
io fus peccados alii ddante del ticchizero con mil ceremonias y creea
qugdefta mane;?a quedan purficados yiimpio* de pecGados ,o defus
en/ermedades. Gtros fuele quemarla mefma ropa^con que comctiero^
lospeccados entendiendoque el fuego lof confumiray ellos quedara*
liiDpiosy fin culpa yiibresdepena.

jj.QmndocierabUja tienra echanaguaeneJIa djziendo q lasguacartiejiE


led y quiere bcner o ha^e otras ceremonia s y fupeifticiones differei^s,
io.Quandpie:StierablaaIos parpados de jospjos o los labios , o iumb.aa
JOS oydos o les tiembia alguna parte del £uerpo,o tropie.^an Ics piesdi-
ajeoqueveran opyran aJgo bueno,p malo^buc^o,iJt'^
ptedcreeho,rt>alo fi fue el yzquierdo,
ii.Losenferrnosie foelen embadurnar eJl^uerpoeomay^.oconotra^ca
iaSjOembadqrnara otfGspara fanar defus enfermcdades.
12. Del efpiiico que e^ vn olor que vranlos indins,y con ellliippJde que fe
f^ca et azogue que otros jlamau( Vchma)fuelen haEer diuerAs fuperfli-

ciones,y con ciertaflor llamada CMya.y co orra^ colores de tierra que


Ilaraan Ilimpi, o fihuayrOjy lo§ Aymaraes llaraan SaMa, fe fuelen emba-
du/naj en tlempo de fus fieftas, p para otros fiaes males anadiendo ce-
rcmpnias y iuperfticio nes.Itecn algunas nacipnes fc fuelcn fenaiarlos
ro(hps,lasmano_sy brakes ypiernascpn fuego haziendorayas, ootras
retUlesporalgunosfines,ha2J end o para efto algunas ceremonias.
li .Enei fuego quando falta y Haze centeUas echa mayz o chicha^p otr a co
A para aplacarIo,haziendo Ic veneracion»
14. Pa r^ qq e v e nga m al o rn u e r a el qu e a b of ecen II e u a
r fii r p a y ve ft i dos y
viftcCO eUos alguna cftatua q hazen en nobre de aquella perfona,y mal
diienla efcupiendo/a y colgandola. Afsi mifmo haxen eftatuaspequenas
de barro^o de eera,o de malfa y las ponen enel fuego para q allife dcrri-
talacerajofe endurezca elbarvo.ohaga otrosefFe6los que ellos pretc
den creye ado que con cftc motlo quedan ycngados,olujen mal alque
abor-
LOS R IT OS DELdS lNDtO$t r,
aSorreeen, y finalmentc a eftc propofito haaen difFeretnes foperftieio-
nesy ceretnonias.
j/.Suelen trafquilarxleciertamanerajV acfertotiempofertaIado,oen ta.
edad,a fus hijoshaziendo que les offrezcan pIatayropa,'lana,algodon,;^
otrascofd«beii}endo f bayiando y para efto hazenjuotafoIemne,y gri
iefta.Ycon efto :Io«con/agraa por hijos del foUo piden queaqucl nino
biua en profperidad,y fucccda a fus padres 8cc.
a^.Los Yogas ygente del CuzcofoeJ en agujerear las orejasafusbijos qui
do Ilegan a edad de ca torz e anos pot:o mas o menos y oflFrecerles pla-
ta,o ropa i&c.hazicndotorraeheragy^otras fuperfticiones y con aque
ftolcsdanfenaldenobleza,olosarmancaualieros. JEldia^coyRoay
tanto deftq,mas ios que aciertan a hazerlo es con difFerctes ritos y aio-
dos que haninuentado para bazerlorecretamente,
iT.TamhKnts comun enU edaxl de catorze o qdnzeanos poner a fushi-
jos Ios paneee« conciertas ceretnonias,Io qnal llaman ;Huarachicuy)7
vfan ordinariamefite todos Ios Indios haziendo bayles y bcuiendo y ani
dientlo otras ifuperfticiooes Afsi mifmo alas don^ellas quando les
.

iene^a primeTafior,fue!entfus^adfesofnadre« lauarlas y peynarlas


yveftirlaSjV ofFreG«rlesalgocon ciercas ceremoniasy /uper^iciones '
Llama cftaobraquefe;hazepa!:a;laprimeraflar(QuJcucbicuy). En o>
tras proumcias cienen owes modes differeaces,yea da nacio haze elto
eonforme al vfodciajregioa*

DE L OS EH R RES O CONTRA LA
Fe CathoUca^enque fuelen caeralguttps
fludio',
CA P. yL
^^~~~-\IZ E N algunasvezes deDiosquenoesbijenp]os,7
^^^^^^N^ que no tiene ciiydado de Ios pobres , y que de valde
^%^j^\- lefiruenlos>!nd:ios-
W^^-J '2. Que no es piadofo ni tan mirericordioro Diosconio
I

,^ ^1^^^ ^izen Ios Chriftian ofvQije no ay perd on de pecca dos


I

para Ios que ban peeeadograuifsimameotc ; o para o^


tros peccados eiiormes.
j.Qjie Dios Ios crio para viuir en pcccado,ycfpecia!raente para eofasdef-
honeftasde luxuriay deenrbriaguez,y que ellosnopuede fer buenos.
4. Que las cofas fe hazen porla voluntad del Sol , y de la Luna ,
y
delas Huaeas,oporalgunhado.Yque Dies 110 tiene prouidenciadelas
(gofas
,

iNSTRVCtON CONTRA
cofasdeacaabaxb.
^.Que coma losChriftianostieneiiymagenesy las adoran>afs5fepue<Jcn
adorar Usguacas^o ydolos o piedras t^iie ellostieneti. V que las y mage
n es Ton los ydolo&delos ChrilHaaos.
^.Q^ueloquepredicanlos SaGet-dotesy Predicadoresno estodo verdad:
yquc muchascoras deltas foaencarecimietos,paraateiT)oviz*r albsia-
dios.Yquetantarazon ayde creer a fusantepaflados ,y afosQiiiposy
tnemorialesjcomo aloy mayor es yantepaflados deLos Chriftianosy a
fus Quillcas y efcripturas.
y.Qiie no ay para qiie adorar la Sa6lifsima Tnnidad.oi a lefu Clarlflio nii\'^
ilroSenor.EftelengiiajeespartiGurardeloshechJzerosque andanenga
nandoy fonfacando alos Indies porapartarloidelafeCachoiicaraiiidi©
Jomil mentiras contra eltatylia^iend-o juntas de Indios fecretaroence,
d6de predica cotra lo qlosSacerdotescnfenan^yabona fu lecta falfa.
S.Quebie i'e puede adorar a lekiChriftonueftro fenory aldemonio junta
meate.'porquefehanconeertadoyaentrambosy edan hermanadoj,
dubda y difficnttad en algunascofas deta fe. Frinciparmente en
5>.Poneii
^1 myfterio deIafan6lifsimaTrinidaJ,v'^n!avnidadde DioSjenfapai^ion
y raueree de lefu Chrifto,enIa virginidad denuefttaSenora,eneI fandif
fimo Sacramento del altar.enia Resurrection general;y acerca dclfacra
mento dela extrema vn6tl6,(por no auerleles adrnmiftfad© haftaaqui^
alieode que notenian noticJa del^no creyan,qye erar^aGrameBtOr
ao.Diien que los matrimooiosre pueden dilTolaer aunque fean ratos y c&
fumados:y alsi por qualquiera ocailonqiie fea^dizen q^ue ban de apa^r*
tarfelos cafados.ypidenqaetosdiffueluan.
SI. Que peccar i'okerocon lolcerano especcado,y el lengiiaje que ay de de
zir^ao te embaraces con effecafadojO cafada que es gran h ocha , mejor
esque te embueluascon otro foIceroofolterac^penoespeccado^escO'
mun cntre muchosifldiosry muclio mas entre mugepes.
j^s.Que eftar vn foltero con vna foltera algun ttempo amac ebados por via
deprueua para auerfe de cafar,bi£ fe puede hazer,y que no es peccador
porque ellos lo haze para feruir a Dios. Y afsi lo hazeu ceoiUmeDtc mu-
chos indies fin efcrupulo.
ij.Qiie el Sacerdoce malo,brauo,cobdiciofo,desbone{^o , o q tiene otfos
peccados efcandalofos no co«fagra cnla miffa.ni valen lo s I'atran^entos
que adraiDillra,yque no fs ha de adorar la hoftiay ciiliz que los talcs al
(ganenelaltar.
eando y tiencn necefsidad
j^ Q^ie las animas delos defi^un61tos flndan vagu
decomidaybeuidayropa&e por lahambre y fedyfnoquepafl'an.
^. § V * ^ *^ 7
..
S
D
VPERSTlCiQlslES'
E L O S I ND O I

4eifcg«i'i4o Cpncilio Prouincial dc Li^


S, S A C A D A S
''-

ma, que (c cclcbro el ano dc


fclcntay fictCp

EX C AP 1 T E. 98. SIO NIS.^.


TF y E en cada protuincjaay vn templo, o guaca pmcf-
pal adonde todoslos dela cal proiiincia va a adorap
y occijtren pon fus/acrificiojr. Y en cadapucblo prin
cipalay otro re Hp!o,Qguaca menor,donde parti-
cularmete occurre cl tal pueblo. ¥ todos eftos ado-
ratorios tienen fos minillros,y las cofasaecefl'arias
parafus fupcrfticiones.
Ex C A P. p 9,

N L AS juntas yeacruzijadasdecam^nos 5 yeHlascumbresycolIa-


dos de cerrosay los ador^rorios^que cnla leBgua delos Indies Ila-
.nisijnf Apachj'ea) ; enlpstiualeslpsindios
alapallada offreceo cdC(^,
mayi,y pluroas deaues,y ecban las oxorasviejas.p ocra cofa alguna de
lasquelleuanpar^fu can-iino.y;finol.lei]anqueofTFrecerecfcaaIoiucnos
vna piedrarpof que con ctto Us pa,receque dexan^I caiifancio dejcamiw
noy cobrannueuasfper^as.
ExC A P. 100.
S Col/as y Puquinas,y otrss naciones de Indies, vfan formarlas ca-
LO bei^asdelos nines eadiuerrasfigurasconjmucha(uperi^idoo. En al-
'^
gunas partes las haz^muy largas{quellaman,(ja)'tohoma,\^deJgaza
dolas.y haziendoUs que venga aj niolde de vnos como bonetes quella
nianj,Chucu,angortos y luengos* Kn otras partes h^zen las cabecas lianas,
yapclias dei.afrente,qiie Ilajiian Paltaboina. Vde mas del danoque ha-
zen alos niqas c6 efta vioIeocia,v|arj ciertos fatrificios a) foly alos ydo
los.
Ex QAP. lou
fir-^vEdiue^-ras mane rasfeofi^r ecja,y 5dicaua los Indies alos demonios A
JLJ^
guasrczesdxadocrecer Ioscabelioshaftal,acinta,otras ve^testraf
^ i^uiladoIospRO de vna majierafing d$ muchas^y es vi'o q las mugeres
A <5 q«c
I N S T R V C ro N C O N T R A
que hazen crhnejaslos cabellos enlas cabe^as de los varones fe junten
deshoneftamentc con ellos. Tatnbien hazen duierfas fuperfticiones^
quando ios vdrones cria los cabellos largos a loanera de (iivgtr€S,y t^ua
dolob trafijuilaiijO dcshazen lascriznejas..

FxC A P. loz.
F L R N principalmencf losCuracaSiquaudomoeren.enterrarco
SV !
figo fegun
fas
fu: coftumbrc comida y beuiday vertiJuras , o otras co«

femCjantes;creyend© cj delpues de muertos fe han dc aproue-


chardcllo Otros^quandomueren fuelen ma»id*raIos fuyoscomo
por teftainenco,noe«vtierrenfusiciierpos enlas yglefias,do4iUe cntierrS
losCbriftianos.'y Q los encierran alii pormicdo delos Sacerdotes^los fa
que defpuesde €iiterradb$>y/Ios lie uen aloslVpulihrorde fus^mayorese.

Ex C A P. /or.
£0 S VngasdelCurco^y Ibsdemas de fu linage derraTnadbspoferrey
no tienen pore oftumbfie,enfenardefu noble ra horadarfelavhore^
jas enel lugar que las mugeres ftielien poner ^ar^llosjiaziendolas;
fnuygrandes con eiertoarcificip,Y en algunas partes ranibienbare efto-
lasmugeres^y antes que haganeftbvKazenciertorayunoSj,y oftreccai
j^
€&rto facrificios aI,foI,y alasgiiacaslcgtJiijfiiscGftijmbrej ahciguaso-

Ex CA P; /04,-
Iil' ^iierfostiempo J del'ano fuelen niodios'indiosHazcrmircKss eo--
Bsfoperfticiofas quando fiembranjycoKen lbs panesial tienjpo de-
Ilbuer,o;de yelb,y enlas necefsidades ^ue fuccedeii> hazieiidb d«=-
licrlorlkcfiiiciosy cercmoniasanttguasi-

Ex: CAP;. 10 fi
E LE N tamblipnlbs jndios miraren agweros'yvrarceremoniar
SV i
y ntosfuperfticiofos^j^com© los que hazen quan do quitan lbs nom
bresalb$nmos-,yfles poneniotr as denu^uo.-qpandblofstrafquilan
yvponen 9araguelUfsra primera^vez. Y finalmenre nrngnnacofa ewi
pieman db nueno en que no fe Hagaialguna fuper^rcion.y miren en ague'
ros.Item quando enticrran Ib^ctierpoy delos^lifuntosietrafquilan y fe
virten cierto genero de veftidura«?y,toman atatnbores,y llbrancantan-
c!b:traenla ropa delb«difun6t0E'po©lbslirgaresd6de.andnuier6rciert?
»ra viaicronrponenles comida y?^siid^CBlar^fcpuItiirar;iiai«n facrifi-

,, «iosalfolralbsdcmasydolof»'
LOS
Los RITOS DELOS INDI05.
LOS ERR ORE S Y
SVPEP. STICIONES DE
Tratado
ios li'idio^ (ac3.<ias del

^ aueriguacion quehizocl
liccnciado'Polo.

T> EL h S ^ r AC A s r I D O LO S.
C^Pttnio prtmero.

^ E S ;P V E 5<lel yiracocha (a^mentammpoffenop


fupremodetodo y ado-rauan con fummahora) ado
rauan tainbienai fol,y alas eftre]las,y ai trueno,y a
que HamauanPachamama.yo eras cofas df
la tierra

fferentes. Eptre las efirelias comunmente todos


adorauan ala que el[osllani5,CoIIca,que Uamamos
__„___„ nof<^tr©siascabnllas,yiasdemasertrdbs€ranve-
jieradAs por aqueilosparricularsnente^iie lesparedaque auian
mene
;fur lufauor. Pcrque atrJbuyaaa diueiTas eiheiUsdiuerfosoFncios.
Y
afs-iOuejeros hazian veneracion^y Ucnficioa vnaeftrelia
ios
queelf'os
^

Hainan, Vrcnchil!ay,que d^zen es vn carntfode muchascolort^^.elqaal


jentiendcenla conleruacion del ganado, y fe entiencie fe.r la
q losAiho-
logos iiaman Lyra. Y josTnifnios ador^n a ottas dos que andan
ce^rca
ilcllaquelUman.CatuchUky^l rcuchiHa)'.QueiingenlVrvnaouejac5
,vn cqrdeto. Otros que blue cnlas mofitanas adoran ocra eilreila
quefe
llamaChu-qui clviQchay^mie dizen que esvn Tigre a cuyo carjo
elbnlos
Tiore5,OlTcs y :Leoaes.T3n;bieii .ioran otra eOiella^ue ilsnian
Anco
,clanchay,quecomerua otrcs animales. Afs4 mifmo adoran otra
quella
jran Machaeuay,acuyorargo e/lan !as '^erpicRtesy Culebras.para
que
,150 les hagan mal
y gen eraimenf e^t odos Ios animales y a uts que ay enia
tierra,creyeron que ofH'elTevnfufeniejante enclJelo^acuyo
cargocila
iTaiuprocreacionyaiigmenco. Vafsi te«ian cueaca con d.uerfas
eftre-
Jlas comolsqne llam3uaii,Ghacana,y Topatorca.y Mamana.y
Mirco,
y Miqiilqinray,y otras afsi.
2.f<: rnodo de bazer cracioii al Vfracocha , &l Sol
I
y alas eftrellas era vao
,
iT»irmn;qiie e^ abrir lasmano^.y haz rcierto lonido
con loslabfos (co^
mo quienbda)ypedirloque cada yno quem.-y offrecerlelacrificio.
ilunquc
INSTRVCIpN CONTRA
Aanquc cnlaspalabrasauia diflFerencia ,
qwando hablauan con el gran
TicciViraeocha. Porqueael leatribuyan ptindpalRienteelpode'r y
mandodetodo:jraUsotrasguacas,comoafenares,o Diofesparttcu-
lares cada vna en fu c ofa.-y que eran interceflbies
para con el Ticci Vi-
racocha.
>.Dcfpues del Viracocha,y del Sol,U ter cera guaca, y de mas
veneracioa
trueno;al qual Uamauan por tres n ombres Chuqui ilh, Catu ilia*
era el
I Cielo con vaa hoii
Intiillapa.-fingiendo que es vn hombre,que efta ei\ e
zar,y tronar>y todo
da,y vna pof ra,y qefta en fu mano el Uouer.y
grani
ayfe.dondefehazenloj riubkdos.
|o demas qpcrtenece ala region del
offrecele diuerlos facrificios,
Eftaesguaca general atodos los Iadios,y
alSoK Quaado algu
y enelCuzcofe le facrificaiiaft tambienninoscomo
muger pare end eampo en dia que truena diien que U criauira que
na ^

dedicar para fu ferutcio V alst


nace es hifo delTrueno ;y que fe ha de .

dc hechizeros de eftos> que tiamatiliijos del True^


ay mucho numero

DECAS ANIMAS Y DEFVN-


€^os. Capitulo. II.

OMVNMENTE creyeron quelas Animasvi-


buenostenian
tiian defpuesde efta vida , y que fos
§lona,f fos malos pena . Mas de que Ids cuerpos
ouieflen de refufcitar conlas animas nunca lo en-
ten dieron. Yafsi ponkn excefsiua diligencia en
conferuar los cnerposy fuftentartos yhonratlo*
defpucsdemuertos.V elvulgodeks Indies entea
dioque las comidasy beuidasy ropa.que poniana
Jos defunftos!esfuftentaua,y leslibraud de trabajo:aunquc
lo*mas fa
bios delos Yogas no creyan eft o. ^
« » r
profpe-
a.Tarobien enteadtan corannmente,qae alosque Drosauia dado
^ daua gloria cnla otra vid»,
ridad en eftavida eran fusamigos, y affiles
ydeaquiprocediahonrartantoalosfencresy hombres poderotos,au
a los enfer-
<}efpues de muertos,y al contrarto defpreciara los viejos y
por defechadosde Djos. Y el dia de o^
mos,y alospobrestentendolos
error a eerca cTeftoenel eoraon delos Indios.
ay gran ignorancia y
j.Alos cuerpos delos defunaostenianlosdefcendicncesco
gran rener*-
efto les po-
cion haziendo diligencta,para que fe conferuaffen. Y
para
Efpecialmeatelos fen ore stcnian gran
-_ r/
nianropayhazianfacnfieios; ^« fuawua

^;"-;f
'
L6 S R I TO S DE t O S t ND IO1 %: ii
fumma <Ic miniftr os,qiie entendian en fu5 facrificios , y vencracion . Y
dclos Vngas cada vno ea vida hazia vna eftatua fuyaque IIaniaua,Huali
qui,al3 qualfehazunmuchasfieftas.yquandomoriael Vnga,ninguna
cofa de fus teforos.y ropa hcredaua el fucceflbrrmas todo fe ap'icauft
para Iosfacrih'cios,y fertiicio , y fuilento de fus miniftros . Y el dia que
niorJan,niatau3n las jiiugeres,a quientenianafficion.y criado$,y officia
leg para q les int^tn a feruir ala ocravida.Quado murio Huayna Capae
fueronmiJpcrfonasmuercas para cfte cffe6lo. Matauanlas defpues
de muchoscantares y borracheras. Embalfamauanloscuerposmuer-
tosdeftos Yngas ,ydelastmigeres: de modoque durauan dozientos
anos y mas eateros . Sacnficauaales muchas cofas , erpeciaimente
ninosjydefuiangre hazian vnaraya de orejaa orejaenelrortro del
defun^lo. Ellafuperlh'cion ha ceflado de/pucs qwefe dcfcubrieroii
eftoscuerposrtnasnoceffaentrelos Indiosel tcner gran veneracioa
alos cuerpos de fus anccpaflados.y procuialiescomida^r beuida^y ireAi
dos^y hazerles diuerfos iacri£cios«

DELAS ESTATVAS DELOS


Yogas. CAP, ill.

S AE O N loslndios nombrar cierta$ edaeuas^o


piedras en fu nonibre,para que en vida,y en iriiier t«
fe les hiziefle la mifma veneracion que a ellos.Y ca-
da ayiloo iinaje cenia fus ydolos , o ellatuas , de fus
Yngas:lasquales Ileuauan ala guerra y facauanea
proccfsionparaalcancaragua,y buenos cempora-
le? y les hazian diuerfas ficilas y facrificios. Deflof
ydolos ouo gran fumma enel Cuzco^y en Tu coinarca Enticndefe que
.

ha ceflado del todo,o en gran parte U fuperfticion de adorar eftas pie-


drasdelpuesque fedefcubrieron.Quefuelaprimerade Vnca Roca ca-
be^adela principal parcialidaddelos Vngas deHananCozco. Y porfii
ordenlcfuccedieron yahuarhuaqui,Viracocha Ynca, Pachacuti Ynca,
Topa Ynca Yupanqui^Huayna Capac,Huafcar Ynca. Dela parcialidad
de Vrin Cuzco fe cuenta el primerOjCinchiroca, y erase] Capac Yupan
qui.LIuqui Yupanq«ijMaytocapac,Tarco hnaman.
^.Eiprincipioque eftos Indies fenalan dizen,auer fido Manco Capac,
que defpucs del Diluuio dizen auer fido Progenirory Padre
delas
genscs , y qpecftelaliopor vna ventaaa eo eJ pueblo de Tambo.
YdiKCft
IKSTRVCIQN CONTRA
Y dizenauerfe defpuesconiiertido en pit dra a la qual liazian gran ve-
:

neracion.Eftaruperfticionhacellacio deltodo fegun feentiend'e.

D E L OS A V G E R O S
Capita lo. Ill L

H quafqijierncgoemqaecii^ieran poner por obra que


fea de alguna importancia, cotno bazer cafa,andar
catninOjfembrar^coger^encerFar lo aue recooe,ca
fariejabrirlas oreja&calu foleninidad.yr ?.la guer-
rajborueraiuscafaSjjfeiB todos los ilemss ne|>ocios
de eila'condkion^tieiu n porcof1:LHr,^re Iiazfr pri-
mero dospreueacioncs. Vpa es de echar fuerces,
y roirarlasfntranasoafiadura dealgunos ansmalcs- j?-}a fegunda ha^er
algud facrifi-ciOjO ofFertaalosadoratorios-J y el que echa las rueri:es,a>
de rnirarelafiimallTambieabaze primeroacataroientosl Viracochajf
alSoljV alchuquiilla,)? a algunaguaca particular defu pueblo ^o par-
etalldad fuya..

DEL A CONFESSrON V PEN^I.-


tenda que hazian por fus peccados.^
Capitufo^- \'-

1 E-N I A N- poropfnionquetodasF^senfermedader
venian por peccadosque vuieflen hecho. Y para el
remcdiovfauan defacriricios.-y vlrra defTotambie
feconfelTauan vocalmente quafi en rodas las pro-
uincias;,y tensan confeilores djputadosparaedo,
niayorev.-y menoresy peccados reieruadosai ir.a-
yor^y recibia peMkeciaSjV alguas veresafper as ef ,

peciafmentefiera- hombre pobre eique h<"Z33 elpeecado j y nofenia q


dar alconfefiof.Yefte officio deconfeirar tambien lo tenian las muge-
res.EnlasproukieiasdeCoIIafuyofue y e&mas vniuerfaleile vfo de con
feflbres hecbizerosqiie Ifaman ellos^Vchun", vel ichuiri ) Tienen per
opinion que especcado notable eneiibriralgunpeecado cnia confefsio,
1 Ids VchurisyaconferroregauerigiTar>,o popfiiertes, o roirandolaafla
durade algun animal^ files enetibFerealgrm peccado , y caftigando coti
darie enlas efpaldas cantidaddcgolpeseon cierta piedra,ha{l:a quelo
<iizetodo,y ledanlapeniteaciajfliazeodfscnlitro.Eftacoafefsiovran
LOS RITOS DELOS INDIOS.
tambieii ciuando eftanenffrmos fus hijos.o miigeres,o marido/o Ui cA
cii\ue,o qnando ei\an enalgunos grandes traba)os. Y quando el Inga
eftaiia enir'ermo fe confeflauan todas las prouiiicias_,.elpecialaiente los
Coilas.
2, Losconfeflorestenian o[->ltgacion arfccretc-pero conciertas litritacio
pes. tospeccados deque principalmente le aGcufauan eran. Lo oriaie
rG,mararvno a otrofuera dela guena.ltem tomarlamuget ageriii. ite
dar yeri)as,o hechizos para iiazer mal. Item hurtar, Y pornniy nota-
ble peccado teniiin eldefcuydoen ia veneracion defusguacas;)' elqiie
bratarfus ficlla<f.-y eldezir maldel Inga.'y elnoobedecerle.No fe accu
fauan de peccadosy a6^os inteiiofes. Yfegun relacion de aigunosSa-
eerdotes^defpues que lo s chrrftianos vioief on afa r ierr a (e accufan a fus
ychuris o confeiTores etiam delos penfi^mientos. £1 Inga no confeiTaua
fus peccadosa ningun hoaibre , fino folo al Sol paraq^ue el los dixefle
al Viracocl)a,y le perdonafle.
^. Defpuesdeconfeffado el inga hazia eierto lauatorio para acabar de
Jimpiarfede luscufpas :y era en efta forma, que poniendofe envnrio
corriente dezia e(taspalabras,yo hedicho nvispeccidosairoI,tu riolos^
recihejledalos alamar dondeinmca maspafezcan, Eftos lauatorips
tabienvfaua los demas que fe confelTauan con ceremonia muy feme-
jance ala que lo5 moros vfanqxie ellos llaman el guado,y los Indies los
HamarjjOpacuna.Y quando acaecia morirfele aalgun hombre fus liijos
le tenian por gran peccador diaiendo que porTuspeccaJcs fuccedia
quemurieffe priraero elhijo que eipadre, Yaeflios tales, quando def-
pues deauerfeconfeflado hazian !os lauatorio^ llamados Opacuna
(fegun elU drchoj les auia de ac^oear con- ciertas hortigas algua Indio
manflruofocamocorcobado,o contrecho de fu nacimiento.&c..
'4^ Si los hethizeros,o fornlegcs por fus fuertes,© agueros affirmaua que
auia de morir alg^uii entermo no dudaua de matar ki proprio hijo, aua
q'je no tuuieOeotro. Yconefto enrendia que adqui'iria falud^dizien
deque oflPreciaa (u hijo enfufugar en faciificro. Ydefpoesde aucr
chrtlliaaosenefta tierraTehahallado en algunas partes efta crueldad.
DEL
r,

PEL UODO PIE S4l5I<rFICAR.


C A P. Vf..

propria ,qu.e ticnfin |os «i«jro5 ,9 li a^vaia ,el alquible


tomaj:Ui t<e$ eacin}.) d-cl bra^o ,djer.ec;ho y
iQlJ-e ffs

Ib.oluer Jelo=s,oj.o^ ha;^"a el fol dizjeiado xJilter*'n*e«


palabrasco^^tibi-^ieaiacjwiUdad del* ties.qiii.efe mi
^a. fjOif que
li cs pi«t^Q>o Ijc dirigen |as paia b^as al
^
<;;huqiMi!Ia,ocr««n^|>ai'a q^.e no faked agua»y fic« Haaco rafoolfre-
c.ele a! foi c<5n ynaj p?ikbras.y fi es ilaiiudd coq ot ras para q«.e ^jIuQibr^
^£ guair^po como pardo dirJgeR el facn^ rifj al N'jracocliA . T
«r ,crie;."y i6
«inelGjuzco<'eOTa#^vafic.Gn4?tlacergrapn<ia c^dii dia yn amtmraioM.
fpl,y f^qy,e^?.uave!]:ido coji yna ca^ifet* coiontda. ¥ quaodjoCe quje-
BDi^uaechjiu^n ciefftQSjce^illos de<:oc.a <^neHPuego,qu^ HajEnaMAnC^ iiJ^c*
f pnco u7 p^ra eftel;4crJjfici©.tcfTiian§ent5 di|)Ut^da/ gaoado cjue no i«ir*
uja de opT^ cofa.

42 A P. ^U,
L ^np partie;ron en doze meles por Jasjunas ; y los dema? dj«s quf
ifojb^aij cadaijpiO Jo5 cpn^piDJan coji las milmas luu^S- ^ ? c^da Ju*

l3a_,,o i|R€s.teqi.a pue0o h piojon p pilar al derredor dej C«zcodQ

fJe lle^aua eJ fol aqu^I nies. Y «ilp^ piUres eran a^Ioratpdo^ prio
qu«le$ offr eciao diu.erfo« fa^r:ficia«, y todo JQ que (obraua
c1paile«, a 1,0?
deijosfacriijclo;^ deiasguacit«feljlcuaua«.e0ioslugar€s qaei'e Ilaaiaua^

;ra Q^p^v^oiia?, m ara. ^la ««inayy nacs i*«tHia,^<ui.iia,y cjw^/\y>*.x«*i« «^.\ ^i^u.

tXad,anjcsdei^notepiandiuerrasfielJa«,yi'aefificf>^
^oordeno P^chacuti YncSpEl qiiajhi^p qel,apocp.Bie^afl*e dc|d,e pi?ic-
(^qando el fol Mega a 16 vkimo de fu Gurlo al Polo Ajnt^rdcode
jbr.c,q^s

. aca-Aptes d^fifte Inga di2£n que copiencai)a,el anp def4<? jEnero.

PELA$ J4ES Ptfy Ago


CAP. VUI.
A ^ R J M fi^elU y pi«s p«pclp^lde todas eraj»
E R A
L file piamauan
el Ano
, que
G^pacr^ymi
era Diziembre
qii^ ie hazia epcl priincr nies
:

, que fe llama , Kajmi.


En
c&a.
LOS R I TO S D EL" O S I N D1 S. i©.

eta fieft^a fe fnmma de came rosy dc cofderos en fai-


otlrecrarrgraiKTc
criHcio f fe quemauan con lenalabradaf olovoh, t t:rayan cafneros
©to y phtra , y fe pontan las tres^eilatuas-delfof ,7 fajtresdclcrue-
BCpadre y hip yhcrmmo,cp6(i^z'imc^teiiM€l foly ekrirenovEci eftas^
dedieaiianlos mocliaGhos lngaff,,7 l=es ponian la^gtiaras^o pa-
fieilas ie
M«te.?,yl'es haraJaarawias ofcjas.y-les acocarvan CGnhoQda&^
vntaua» con l^ngre el roi^r o rodo en ferial de que auian d e ler cauaUe-
ros Icales del IngavN ingnn eftrange r o podk eft*r eo« fte mes y fi«ft a ew
cICu?co: y al cabo delas fieftas^entrauan todos los ih foera^yles d^u^^
ciertos bollos de mavif con fangre de facri^cio c|U« comian » en f^nal-de
coirfede racixin eon el higa.Hazianfe dmetfais ceremonias queptst auer
ya ceilado del todo'fcgwn 1^ enttendeno fe referen^ Solo f« a^'uieree %
clpOTjer delaahuaras,apawreyaro*mochachos, qronde
ae anos-, <fura hafta agora:y es muy vfeda erjtre ios mdios', y liUmaiaen*
kC^ichua^HuarachicuyrY enla Aymara^jVirarafsma^Tambien aiinq^^
noCeaporlamimiaorden,nJporclnii(motiempo,vf^nen m
tes,cfpecialmete en PotoJiy en-fus rierras al^ededor,ha^e^la djchafie-
ftallama^a^ raymt,a4iciempo del fembrar,y cambien por Corpus ehriiti
viftiendofe,rcotniendo y beui^ndoTbaylaodo^y haziendo dj^ierenws-
facrificiosaimod© aotrgMov
»Xa jleftadi I)
qpe Irard^^^
fegirn do nies/e llama.Ca^nvay'jen
crbs,y echa^uan fa> cenizas per vn arroyoabaxo^eile mcs^ es-EnerO.
^.hl terceroMTies yiix?iFadeHia{n.iua'fi,Hatun pucuv en que facri^cau^ci^:
,

cafneros coraoenliosot ros me!es-,y efte refponde a' Febrero;-


4;.E quarto nies y fieftafe Ilamaiia3Pacha'pu*;uy ,,enqpe Tc ofireciaocfea^
1:

caTuerosnegros, ei^ecs Mar^o;


f .El quinto mes y iielta.rellaraat)ayAfrihuaqiii7jen que fe (acrifi'cauan ciei»
carheros mof om6ros,que es pintado.*, cite refponde a^ A briK
^.FJlextio mesftiIa5Tia,Hamncu2quiaymoraY;qrelp5dea \fayo>ta^^^
fe faerificaiil atroscte carneros-de codas colores^.E-neitalbnay ities(q es
qiiado fe trae elimayz dla era a cafajfc hazia la fieft^ q oydk esmuyvfa-
da entrc indiosq Uatra Aymoras> I'el Aymorana .Efta iiefta i'li hazcvtrtie
do defdJe lachacrahalba fu cafadiziedo cierros catstares^enq ruega q.d*
re mueho el mayZjV hazecadavno enfu cafavna guaca^l mayz ]aqual»
llaraiMamacaTa-jtonrado de fo chaera ciertapatcede rtia-yz'nias i'enal*
doen catidad^y poniedbra en vaa troxepequena qllainayPiruaiceciep'
tfas ceremoniasiyvelado tres nochcs,y elle mayz meteenlarmafa^s rttalss

fieasqcadavnotiene,yderqpeeftatapadbyaderr^ado adorn ertafi--


mia,y la tiene en ^ravcuer a«i5,y diie ^.ts-madre del mayz d fu ch»cm^,
B 2* J^<iue
I NS TR VC ION CON TR A /

y queenefto fe d^y feconferua el mayz,y por eOe meslehazen vn fa-


criHcio particLilar:y Jos hechizeros le pregusnan fi tiene fuerca para el
anocjue viene, y li refponde qno,Ie Jleuan a qtiemarala mifin^ Chacra
con la rolennii.lad que cadav^no puecie.V ha2en otra pirua c6 las mirma*
ceriinonias.diziendo cjue la repueuan para que no perezca ia (itniente
de/mayz.ytirerponde que tiene fueri^a para dujtar raas.Ja de^Aan haila
otro ano.Klla fuperftjcion dura halla oy dia:y esn)iiy comun entre in-
dios tener eilas piruaSjV hazerlafieftadel Aymoray.
y.Elfeptimp mesque refponde alunio fe l!arr>a Aijcaycuzquijntj.raymi:
y enel fehazial^ fieftallamada Intiraynji.enquefacriHcauan ciencarne
ros guanacos,y que dezian qneefta era la fiefta del fol.En efle )mes fe ha
ziagran fummade eftatuas delenalabrada de QiiifTuar, todasveitidas
de ropas ricas^y fe hazja el bayle que llasTiauan CAyo. Y enefta i^efta le
derraniauan muchas Flores pojr elcaminoy venian losindios muyera-
bJxados;y los feiiores con vnas patenilias dc ore pueftas en|as barbas,y
canpandotodos.Ha fe deaduertir que eltafiefta cae qoafi al mifmo tie-
poque los Chrirtianoshazemosia folemnidadde Corpus Chrifti: yque
en aigunascofas rienealguna apparencja defemejan(|a (como esenlas
dan^3S;repr,efentaciones o cancares ) y per efta caufa ha auido y ay oy
dia entre|osjndios,q»e parecen celebrar nueslra fief^ade CorpusChri-
iVi _,mucha fuperfticion de ccjebrar la luya antigua dei/ntiraymi,

^.El o61auo iijes^e llama Chahuahuarquis:en el qual fe quemauan otros


fiencarnerospor elorden dicho todospardosde color devizcacha^y
eftemes rerponde a lulio.
J). El uouenoiries le !|ama Vapaqiiis.Enel qualreqiiemauanotro$ cteocar-
ijeros ca(iaiios,y fe degoIlau,any quemauaq milcuye^jparaqueelyelo,

^ elayre^vel agua^y el Splno danaflealaschacrasieile paiecc q reJpo


dea Agoilo.
lo^Eldecimo rnes fe llama Coya raymi.Ep el qua! fequemauanotros cien
carnerosblancoslanudos.Eiie/le inesiquefefpondea Septiembrc)re ha
ziala fiertall.imada,Citua,eneil-ai'OTmajquefe juntaua todos antes que
lalieflel?? luna el prim<:'f dia^y en viendola dauan grandts vozescon ha-

chos de fuegoenlas nianos diziendojvaya el mal t'uera.-dando fevnos a


otros con el|os,Eftos fe llanian Paoconcos.Y elto hecho fe haiia ella-
ijatorio general enlosarroyos y fueiites,c&da I'no en fuceque,operte-
nencia,y beuia qiiatyo duis arreo.Eite tuesracauai; las matnaconas del
folgran cancidadde bolloshechos conlangie de ciertos facrificios .-ya
cada vno deles rorasleros dauanvn bocado ,y tambien embiauanalas,
guacas forallerasdetodoelKeyno^yadiuerfosCuracascnfenaldeco
fed era
LOS R IT OS DELOS INDFOS. n.
federacvon y leakdc^ al fol y Inga-Xos lau-atorios y l»orracheras, y al
al

punrAtliro de ella fie(i<Allaavac!ajCitua,aunduratocla via en a)gunas pa?


tescen cereroonf^sfilgo (di^(n'encia{ias,y eon niucho I'ecieto. >\fcinque
lo principai_,y pi^Htcoha yaeellado.
li.Fl v'ndecii-no ines le llama, Homa rajmipuchayquJs.Enel qua! facpifica
uan cien cartrefos,y ft falt.iua agi!a;,.para que Houiefle ponian vn carne-
ro toJo negro acado en vn llano derrsmidomuchachiebaal derredop
y no le dauan de comer hafta que iloujefle.E^I:© te vfa tambren agora en
BUicbcis parte&,por elle mefmo tieiiipo/pe es- por 06^i>bre,
I2.EI vhjmcvmesfe llama, Ayamarca ,en elt^uaHe facriHcauanGtroscien
carneros,y fe hazialahe(ta llamada,Haymi cantartjyquis. En efte me»
^querefponde a Nouiembre j feaparejaija lo necefTario paralosmo-
chAchos.cjue fe auiaode hazer orejones elmesfigureme :,y los mocha-
ebosconlpsviejos hazian cjertoalarde dandoaigunas bueltai?. Y erta
liefta f(? llamaua Icu raymidaqualfe haze de ordinario ^ndo ll^eos in»
; cho opoco,oay peJlilenda.

0ELAS FIESTAS EXTR AORDINARIAS.


GA p, IX,

A fiefla deI,yta,no tenia tiempo fenal^dojiflas dd qtie


en tiempos de gran necefsidad fe bazia. Pida elU
ayundwatodalagentedosdias enlosqualsj no !Ie-
gauan a muges-es n'l connan coJ-^ con Ciil^v,i axi^ni be -
ubn ehicha;y todos fe inntduan en vn»pb^:a donde
noouiefle forailero ni anfinales .- Yp.'ra ei\a fie*

.
.- -. i^a tenian ckrtasmanMs y '/eftidos, v aderet^nsque
iololermanparaella,yandauanen procefsioncobiereas las cabecas cd
ftis mantas muy de erpacioto-candorusatambores
y da hablar v'no c5
otro. Duraua eilo i^n dia y vna noche:y el dia (jgmente coniian
y beuiaci
ybaysauan dosdiascon fusnoches. Diziendoqueru oracionauialsdo
accepta.V auBque nok haga oy dia con toda aqtjclla ceremonia;pera
es muy general hazer otraliella femerijine que liarnan,Ayma,con
veftf
duras que tfenen depolkadaspara ello, V como ella dicho efta n;anera
de nro.cfsion obijeItasconacarobore5,y elayunoqueprecede borra
y
chera que fejrguevfan papa vrgentesnecelsidade^.
a.Y annque elfacrtiicar refesy ocf as cGfas^queno pueden efcbfiderdelos
f'^ vinoleslas ban dexado^alomenosenfo publico: peroconferuan
coda
^
\ I .
iiiuchas xeccnionusq,ue tienen origen deiUs iieltas y fuperfticioa

B 3. antigus
INSTRVCION CONTRA
antt<'na.Por elTo es neceH'aiioaduertir enellas,elpec!a!merite, que ef!a
fielta dtii Vtu U baz^^n diUimuX^id^mmts oyiiia enJas iJanc'^sdeCor-

piis Cj)r{lli,ha ieiulo ks dan^^^s de,iboiallam9i_,y de, li.uacon.y ottas to


torsfie a la cerenionia anc^gua.'enlp <^u^i fe deue mirar macho,
^.q^undo auia nueao Ingarey^yie dauar.laborla [que er a ja infigrJa del

K que
cyno)'-nf re ocras inntiiii.erables cereiiiontas y fieiUs y facnficios
haziao,l'*crificauan ha^a cantiJad de dozientos ninps de qpatro anos
hatla dKZ.M^s p,orc]ue ya ?i\o ha.ceOaio de! todn no aycjue haztr mas
nienupn dello.Sinp lolo aduertif qise auia oeras mnchas Hedas psrticu
por vicliorias v por ptros fu( celTos ; y en
lares que fe hazian uda f rouin
^iavlcradelasgeneralesauiaoea&propiiasyefptciales.

pELAS HECHIZERlASo

f^^^^^S^^i .officio c!e hediiier o lo vfaiian ^empt^ p.e prorfl?:de


P
"^S^^^fi pocaeftjmacionypobre?. Porquedc?ianeil( soue

mi ""M^l^^^^r^ fieiido porvna rarte el .officio de heel i?L, lo? baxo

TqiieVforrJueTegun edad v nece fssdad ,nopudiei]ep enceder en ctr os.


fu

V^!si fe deue adutftir que e"! du de oy los que ion


hrchizeros/on d^-i^a
qnecrnipeiidosd,ela necehidad io vran;y fialgu
condiaon baxa v vil,y

rico V noble lo vfajeratal que tuun e! offfuode hereiKJa y defpues en-

ha cen'ado la delloi lacUuCiosreTiipero r.o hacellac.o el ot


mayor parte
enii)garde Licrihv joslkna pre
ficsp dehechizeros y losinftrumentos.v
nuodoplica,ropa,ocomida. Y complon nuKhos los pohres y vicjos
de otros
&c arsifonmuchoploshechizeros. Y ha ie de^dueriircjfuera
hech:zeros(fegun (e dize encrta !D<iru-
modes que au.a p^r^i conjiytuyr
de hazerayunciT aJq aiiu
cton)re ccnOituyantambiencofi-^remoiMas
ano.o m.5S o qienos,ha/}edo fe ab-
de ler h^chizero por tiempo de vn q
at^os iidUuye
ftauienedeax^/ai.ootra? colas partiuiiarescomidasy
dole,y haaendo diuerfas ccrimonias.y tldia de-oy losay cp«U»tuvaos
LOS R I TO S D E L O S I N D O
I S. n.

viejos pero
.
en erta forma »]ue fc Ilaman Camafc3,o Soncoyoc^nofolo
tTiOcos^queaoridefpLJesueauerrecebidoelbaptirmOjfueron gradua-
dos'cael officio de hc-chizeros eo mil fuperfticiones heehas con
mucho
fecretory cUos por la uiayor parte curan to lugaresobkuros o dcnoche
do«den()los veau,
z.DeiKoshechi6'eros,arsr como a>MniTcho ntimercarsifamtieay rhucfias
diiT-^rencias.\'nos ay dfedros en haser codfaCtiunes deyefuas,)' ra/'
zes para ma-araKtue las dan, Vvnasyeruasy rafzes ayqDemgtanea
mucho tiempo.otrasen poca^conforme a la confeffioa y mezclaque

ha z?n.Las queli a^en femeja-ites hechizei ia^ Ion call hempre mugeres,
piraeftasmezcla^.vraiiteoermuel-3S.diete!?,y%uras doueiaSjlseclias
y
dedfi^erentescoras,cabeUos;,vnas,nipos vinos, ymuertos, conch as de
diferentemaoera-, ycalor, cabe*^asdeanimales,y animalejospeque-
nos r©cos,ygran differencia de rayzes,y cllas peqiienas ilenas ue confa-
eiones deyeruas^A^nt «>s,y aranasgrandes biuas ,y Capadas Iss olUseort
lArro.y en (lutiendofe algiinaenfermoluego acude a eftos heehizefos,
para que dcshagan el dario qire fofpechan auerre les hecho por algu nial
iiiycy con viiajesyJuperfticiones varias ha2e efto , y mucHas vezes-ca
lo que daiialos esifer ni os para f^nar mueren, Por lo quarl Ton edas hechi
zeraiengratimaneraceraidasaun delosCacivjues. 'Jtroshechjz.rosy
fiecliJzeras^ av que entieoden enJas hechizeriaspermit'id^s por fus Iryess
M a& esde aduertir que coda5 las hechherias o las mas de h.% q vfaua de
Id qespernTicid-Ojvfaatambie de eilotroqueefa f edado,y le tenia por
peccada. de aquies qae facilmeote conbefTan lo ciue era^ per«niridOjV
*>

ellocro con mucha difficukad.iS'ilosindios oran defcubrtrlasde temor,"


porqueto vno remen de fer enhechiza-dosde nuet)0,y lo otrode queta
He elks manifeilarJa losniales |iuyos.Efte gc nero de hechizos d ep6(^o
fia cail'gau^alos Ingasniatado fos tales bechizeroshaiiia rii«delcedietes»

^.Otro genero de hechjzeros auia entre to dies ptrriiiiculopGr los logas e-j
cier.ta manera^que fou como brux cs.Qjie toniat;i laiigura que qnierea y
va>n porelayreenbreue tiempo mucho canii'io; y ven lo que pa/^arha-
Haiv^on ef deTOoniorelqualles-refponde en riertas predrasso en otra»
eofa-s quetllos verwran mucho.Et^oslTruen deadiuinos, y de dezir lo^
paiT^ en Itigares niuy ren-jotosjances que versga o pueda vt- nif la noeua;
como aun defpuesqvie los Elpanoles vinieron }ian(uceedido que en di-
{lancisde mas de dozientas o tresrentas leguai fe ban fabidodelos mo-
tifjes^deiasgrandes batailasry delos-.aF^am-'eofoSjVniOertes a fsidf: los
Ty ranos con-To delos^q^ue eran deia parte del H ev, y d« per fonas par tr-
csUreS'^ «1 oicrmo dia j? tiepo que las tali:&co^sfue( tidier oH;, o el dia
B 4. %uien-
.

IKSTRy CtOl^ CONTRA


^giiipTite^que per ciirfo natural era impofsiHe,faberfas tan p? ei?o. Ta-
fithazer ella abufio df d^'J^acionc'S fe mete en vru caf^ cerrada por de
tienti-o;yreembqirachaaliafb fi^Tdet eijuyiio, vdd'pues ac^bo de va
du drzea io tjue fe icf- pr.e^uota. ^^iguuo^dizen y atlirina i|i!e e-^los vL«
de ciertasvntuias.LOSiDdios di^eoqiif Us vitjas\lan deotdmarso cite
otficio,y viejis de vna prouiijuaiiawiada (.'oayiio.y de orro pocblw lla-
inado Manchav,yeida prcujutii deGiiarothiri v enctrasp .itesq elli>$
no fenalan.T an.lieniiriien de deilar^r dondeelUn lascoTas perdidas v
htirtadas.ydefte geijerodc hechizeros ay en todas partes. A l.s tjUaies
acuden muy de or dinarioios anacoi^as y chinas ^<irupu a Ios> t- (panoles
quauJopierden al^^una cofa de luamo/)dcirean Taber algu Iticttflode
ccfas pafla das dtias colas qmc ellan por vtniii-co!? o cjoando baxaa
^Usciiidadesdeios Eipanoleianegocios particuJares o p!»b!i^,oSjpreg5
tan fi les yra br n^o (i enfef tnar.m o morirsB,o ii bolueranfaiios,© fi alfil
^aran to que prctendai.-y los hechizeros rerpondeniio no a!iie*;iio ha-
biadocon tJ detnotjioen iugar obrcuro,deni^nera g le oyefTj voz, mas
r> o fe ve eon cjiien hablau ns lo que di zen, v haze inil ceriniaiii^s y fat ri

iicios para e<le ei'j'e6to,allende tjue inuocan para erto al demoi jo^y tni-
borrachaufe (conio crtadid.p^y para efte ot'dJo particular vfa« de vn4
yeruaiiatnada Vilica, ech^ndoej iguoiodfllaenlachicha, o tpruaiidoU
por ocravia- /^duiertafe que aiinque fe dize que (olaslas vji^ja^ vfnn de-
ile officio de adiuinai* v dezir |o que pafia en otras partes retnotas y de
clarar (o perdido ) hurtado.-t^inlnen lo vfan el dJa de oy indios no iolo
viejos pero iBOi^os ypiden para efto que Jestraygd coca,cuyspelos,o c4
ibellos,febOpOrnpa,potras coiasy no quii^ren (j£r vifiosenla obra. Y eii
lo delas prouindas tanibie fe note q no foJo en Guarochiri, ma* enia co
mayca d?I Ctizco,enIos GoIias,enlos Guawcas , enlosHanoSjenfa tierr^
cle GuaDUGO,ydlasChachap&yasy eiiociasnmchaspjroumviaslos ay

p E L O 3 S ORT I L fi GO S i' ADl VI N OS.


G A r. XL

A M B E lv auiayay entreIosIndios,hechiz.erosrottiIegcs:offi
I

cio tenido pormuy vtijy necelTario.Y coqioninguna coja hajJan,o


eroprendjanlosiiidiosqueno laechaiTenafuertts; pe aquiraua^
auia muchacai?tiJaddellosheichi?ero5,losqi)alcsc6ioi)n«)enteer4
algunas vezesio vfauan mugeres)q todos erarj deCon
t'iironesfaui^ .]ue
dcfuyo.Vfan de fuertes paraiaber el fiiceeflbde qualquiernegocio qtie
hazew o quierenhazer^y parafaberuuaHacri^tiocs agradaWe alagwa*
ca;y
LOS R I TO S DELOS INDT05. jf.

ca;v mezclAriCe ycIo'Kurldf y mil h<?ch»? eri^is.


f. os que entienden en e/l4J
(on i^ente baxa V "il omo ios liemas heciizcros y l©s Caciques tieneo

poroiii. lo deelc-gir pof tales lortiiegos^aits c[!ial(S va fakado Usfuer


c.upara orros trabajos.y tjue Ion pofcre s.v a^isiuoay pueblo qtieno tea
f a<ie('oi,vpnra efta eJef*i6 prececJen diueffas cerimoRias y ritos y ayu
tios^qce Jes manda hazer Ios miAnos Caciques, o ios hechizeros por fa
orden. Vfao puesefte genero defuerte con djfferentes artificios^en ef-
pecialcoopedr; zuelasde differcrteseoIoreSjO c6 pedrezurUs negr^s,
Ocon mavzes.o c>)ornoUo,y fiisfuccie/lores oiierederosgiiardan cfUs
cof«scon mucho cuydado para vfarlas a (a tiempo cj'ie ts en tiempo
,

de necefsid jd,o ala vejez Oizen que el trueno,© alguna « iiaca dio f ftas
pedrezuelas alos ta/es hec'iizeros. Otros dizenque vii defuudlo ft Lis
trii^o dt noche .entre fuenoii. Orros que alguna« mngtr es en ticmpo
tempt (hvofo 1^ emprenaro del Chuqm J!ia,y a cabo de rjiieue mefca IciS
parjeron con daior,v queiesfue dicho en fuenos q-je ferian ciertasl^s
fuertesquepor ellasfe hixjefren.Tiencn eftos mucho credicca cerca de
Ios indios:y (i algtino efta miiy eRicrmo,y le dizen qfe ha de morif (por

-que afsi pare;ce pof lasfuertesjlacriiican el hiio qiietiene diziendo que


truecaaJa vida dc aquel poi la iuya. Tambien vUn para U'i faertes de
vnas aranas grande,s,que las wenen tapadas con vnas ollas, y k s dan alll
dc coir cr,y q«ado vienealguno a faber e! iucceflb delo que ha de h^z r
hazeptiajero vn lacfificio rlhechjzero^y luego5ftapaia olla;y ^ la ara
naticneaigun pie encogido hade fereliucceflo malo,yfi todoseftendi
doselfucceribiera boeno.Kilegenero dhechizenaes mas vfadoenlos
Chinchay/'uyos.y alii veneranniucho laarana.Y en otrasparcesalascu
lebra5>y en otras ocros animalesque Urnen para eilc effetlo defaertist.
Aduiertal^equeauneldia d oynohacefTadoefto, yaunquc no '*'fan to
i

dosde todaseitas cofaspara mirar Ios fnccefifos venideros,mas vfan las


que en cada prouisuia fc ha inueutado,como es el ma^o de la uia^orca,
al^uu tiei^o quebradojia faJiuaenla mano/haziendola ccrrer porlapaJ
mi o dedosy conforme aoosnpcorre af iadttiinan losfaccefios, y vna
manera de trifoles colorados)laniaf!os(Guayros)y otras diffcretei co
fasquehallaeldiadeoy las vfaii paragenerode Juertesctlam muchos
delos indi '^iladinos.y fus mugere*.
f.Tabien ayorro& lorrilegospata dezir Jopor renir,ypaefti> mafca cJer-
tacoca,vet.ban defn «^umoconla faliuaet la palma de lamano tendten
cJo Ios d.Gsdedosmayoi'esdel!ci;y ficae por ambos ysnalm'te,estl i^uc
cefl'ob'ieno,vfi por elvnofo!o es nialo.v precede vufactificioadoran-

f|q Ai iblTattjbiea Io^re|uutauan alas gu.jias y recibian reipucHa.


SN^TRVCT ON CONTRA
j.Las fuertes feh^zian per todasquacascofas cjueriahazer,co-Rio por
fem
brar,cBger,erice!rar cl pan,caminar,ed)ficar, cafarie, o hazer djucrtio.
Tambien para fdber ciualefefacnHc-osagradauan .^Itrueno , a ciiyo car-
go ertana el
lIout>r,,e]aF,granizai: ^cBazisn paracPto vn {acrificio
pe-
qt,eno,para que declaraiTeehrueno cite kcrificio qaeria, ecbaiian
las
iucrcesdeconchas dela maF,y i\ raliaquend ecbauau otras I'Derces
que
que el fortikgo aprobaua,,entonces fe tenia eilacridcio per
folian hafta
acceptor ycontriboyendo el pueblo loque It scabia,enrr<r«ai)acodo!o
nece/iarioaioi ofHcialcs del lacfificio (JifFcrentes dc los fGrtilegos}:los
quarestomandocada viioiiipaFt.e,yyeodatodos lo offreciacnio mas
ako tlc'la puna dkjendo elerta&palabras.y^ cada vno bolukndo alpue-
llo dezJA lo que el triieao le auia rerpoadido de fa determ in^cien ea
ha
zer o no haz^r lo que fe le auu pcdida, porque caula eilaua eoojado,
y
y ii aquelfacii/icio le agradaua o no,o fileauiaade haisermas lacriticio^
y conforme acomo dezia el hechizero le dauan entero credrre, poniea'
dopor obratodoloquedeclarauaauiendograndes torrachtras v fc>ay
les de noche ydediay otras ceremonias e ydolatrtas A duierrafe que
..

^
losofdciates deiracrificio,queloiJnuicbosy muy coujmunes fe eligiai*
eneftaforma.'^i aiguiivaro»,o inuger aacio entlcanipa tn tiempoque
atEDnauafeteniacuetuacoij ellUmaudoleChuquiina^y quado era vie
|o le nandauaaentendieflTe enefio^creyendoque elCacriiicic hecino por
maao defte eratrasaccepto.Tambien auia algunos. llaHaados bfjosdel
Mis;ea©-0acidos,de mugeresqae at'firn.auan qauiao coBtebido dtttrue-
i:j02,yparid;o.Va eftoslosicnalauan
paraeftoJtema doso r!tesnaeid©&
^eviivkiitre,yfi.nalmen.ceatodosaqueiloseaquienes ponra mas dela
comunla natu^aieza^encendrendo que no fue fin m> l^euoMos fenaEatia
paraefto llamandalosguacas. Y nimas ni menosqualquiera cofa lea
, q
iuccedidjO enla chacra,.o en rusperfonas differente q atos otros lo atrl-
buyan a efto. V d ballauan. vna piedra^o concha* o colafeaalada la teail
enmasqueftlahalkfleotro.

DELOS MINISTKOS DE SACRIFICIOS.


e A p. XIL
TA M BI E Nauiaindios.fetialadosparahazerfaenfiefosa?asfiiete«
manantiale&&arroyos que paftauan por el puebto y chacras^ y Ka*
zianlos en acabando de lemb star para q^ue no dexafl'eo de correr
,
y
y regaflen fuscli Acras.Eftosfacifcticio&eregia losfortilegcs pot fusfuer-
tes,las qualesacabadas delacori6ribt?£k! at ^el
pueblo fejutaua loque fe
auiacle facrificary lo cntreg^auauUc^sq^ae Bv^niacIeaF^o de hazerlosdi-
LOS RfTO S DE^LOS IN D ro?. 14.

chosfacnficios.VhazianIosalpriDcipiodcliniiierfto,qneesquandoIas
fuentes y manantiales y rios crccen por la humedad del tiempoy tUos
atrib'jyanloafusfacriftcios^nofacriiicauanalas fyentes v n>anantiales
delo/dcipoblados.EldiaJeoyaunqueda toda via eita venefado dtlas
fueates,manantiales,aceq«i4s,arrcyos,oriosqii<?paflanp<irlo pobla-
do V chacras. V tarr.bien tjfiien reuerencia alas fuentf sy riosde los def-
poblado?. Al encuentro dc dos rics ha>en particular reuerer.ciay rene
racion.y alli k lauan para fanar vntandofc primeto con harina de mays
ocon o'cras co(a^,v An\diil^do dih'ereatescerimonias^ylonisfmohazea

I) £ i. A S C V R A S Y MEDICOS,
cA P. xin.
>--f A M B I N
ay indiosquecuri^nfcrmedadeSjarsihobfesconJO
E
J[
mugetes 5jfe llaman/Caiiiafca,o Soncoyoc):y iiO h azen cura q no
prece'ia fdcrj^'cio y fuertef^y dizen etlos q entrefuenos fe les dio
el offitjodecurarapafeciendplesalgunap^rfooaqijele dolia defune-
cefsidfadj^qiieles dio ekajpoder.V afsilieirpre qcuran hazenfacrificJO
5 cihi perfon.a qu.e dii.e.i fe les aparecio €otre lu£nos,y aue les enitno cl
modo de curar, y los inftrum€nco$ dtllo.
i.Tanibifn ay mngeresparteras,v dizen queentre itienos felesdio efteof
fiiio,apareciendofcIes qiiien les dio el poder e inllrumentos Y eOas
.

ftuCmas frniisrideo. en curarlas prenadasparaendercij'ar Ja criatura.yau


para mararlaeneicuerpo dela inadre con aitificiosquc tienen lleuado
paoaporelto.Otr.^say quecuran quebrados,y lacnficau ,n)ientfa dyra
Ij cura del lugar quebradoo defconcertado, ygeneralnicte vfan de pa-
Iabras,de facriticios^dc vnciones,defobar,y otfas fuperlliciones,fi alga
na iridic pare dos devRvientre,ye?pobfe deide Juego via cj of*acio de
parcera hazieDdofe ,fatritoicios,ayuiiosy cerenioniasen fu paico, Qual-
Utiieraque tuuo qnebrado bracoo pi;^rn3 , o otra parte dei cuerpn via
no antesdtfciempoque coauinmeate fan^iuan los otrosenferreos»era
teniJo por m.^eflfo4c»iarren)e|ateen(:ermedad.Y otro? ha auido q fin
giedo lacdl cnfermedad izi'a q auiofan.ido miiv preilo,y tenieJolo por
milagroacudia a lloseoFermospa (er cura los. -^duierc-jfc aauj qaur.q
t

lospobresv mendigos vfidin ell^f of.ijio de hechiz rosfortilcgos ia ti


ficadore^^ccontodi^ losrLos v poderofosrabil y ^^^^"^^^ ^-^^^ ^'^''

fas.'v era losqlas ruitcntau5,prtHlicau4,v mandaiun q fe hir ie fie room


losingis,Cac!cjutS,y Curacasjdtidn ra^n decadacora,y dcI-orifcC della,
Tamhjen es bien aduertir que en1.ist?crras ricas v .jhundaotisde comi'
dav>gaiiado,yplata,reynaamaslasidolacria3y fuperf^iciones(como en
Be, €i\&s
INSTRVCtON CONTRA
e(l.is partes dc\ Pirujmasentasprouincias pobres ,como loc Chirrlioa''
naes,Charsefe,s,Tuci)manenres,Xuries,DiagLMUsha{}delrJo£{e}aPiaca,
y otras muchasque fon pobresy necefsitadas^abuquealijunasadorati
al folo algunas eflrelkscon Tolas palabras y meneos del Goerpo,)i eo te
ner los en ani.cho:aiaf no pane tata diligecia y oh^eruinun de religfo fu
perftkiofa.ni vfan de tanta multitud de eeremonias ni facrificios ni ti^e-
nenq racriiicar;,y en fin no es cofa general, pues fon los mzs los no tk-
q
Tifv. ydoUtrias/inoq todafu ocupacion escoKer con naucho trabajo lo
^ue conj,en,7 aun lo t|ue beuen.y otras colas c^ue auran muiellcr.

D£ SACRIFICIOS YCOSAS CLVE


fdcrificauan. CAP. XlilL
LA anosS cofasqfacrificauanalasguacas^eranpriineranienremriosdecJtez
para abaxo,y eOo para negocio&de mucha importanck n&
y
t^nc6m-unrnenre,ahogouanlos y eaterrauanlos. Ite ropa iina,para
texer la qual fe liazian ciertas ceremonJas,y haziania tabiea de
difFe rea
te manera legun la qualidad delnegocio. Quenuuania
con djtfercntes
ritos.lteelganadoq,ellostienen,teniendogrande cuenta con h eda<Ji^
qiialidad,y colordelares>paraconformar con k quafid^d de
kcaufa^,
porque fe kcrificaua-Rescue fueffe hembra nunca kfacrificauan renie
doielpe6lo alriuUtip!.icoJteci)yes..quc fonvnos aiH«)aIejo'sque cnan
en fus cafas JTiayores que ratones j feruian eftos para ffiirar los agueros
y Jos lucceffos debs co/as:tambien feruia para eilael ganado q tenian.-
Bilos dos geoeros de animales facrificauan. Delos filuellres no vfauan,
porque dezian^que parafacrificicrde fu falud y bien no fe auk de faenfi-
earfinocokqu^ouieflenadquiridoycrkdoconru trabjjo.Aduierra-
feqweeldiadccyesmuyvfadoeftegenerode facrificio de cuyts afs^
cnlos Serranos come eolosdclos Lknos.
2.1tem facrificauan paxarosdek puna quandoauiande yrak guerra para
iiazf r dimiMuyp ks fner^as deks guacas defus cocrarios.Eik
facnficio
fe IlamauaCuzcovi^a,.o Conte v^a,o Hualk vica.o Sopa \'iqa.Y
haziaR-
la enefla iorma;tomaua.n muchos generosdepaxarosdelaptna,y
jyt*
uan mucha kna erpfeofa{lkma4.k,YaUi;k qualencendida jijtaua los
p*
Xaros(y efta junta Ikmaua^n Qni(^o)y los echauan eneliuego al rede-
,
dor dtk^ual andauanlos ofiiciales del facrificio con ciertas picdras
re-
dondas,y efqumadas^donde eftauan pintadas cukbras, kones^kpos^ti?
gres.diziendo,( VffachunVque ^nilka fucce^a nueftra vi^oria
bien
y otras-pakbras en que dezian pierdafe lai.fo»eEcasdtlas huacas de nue-
iroscontrafios;y fatauan vnoscamcrospaeco's ^iie cftauan en prifioa
aJgufloj
LOS RITO S DELO S I N DrO S. y?.

,jiIgUnos clias fin comer que le ilamauan(f]/rcu) y niatanclolos dezia que


^alsicomo los cora(jones aquelloseftauan delma^'^dosiafsidefmayaf
<Je

fen fus cGtrarios:y fienfftoscarneros,t'ia que ciertacarneque eltatras


del cora(^on,no fe auia Gonfumido conlosayunosy piifion paffada.tc-
nianlo por malaguero,y tray an ciertosperrosnegrosllamados, Apu-
rucoSjV mataiianfosy echauanlosenvnUanOjV con ciertas ceremonias
haziao comer aquellacarnea ciertogenerodegente. Tambien hazian
efte facriiicio para que el InganofuelTeofFendidocon pcn^ona^y para
ertoavLmauaDdendeila mananahallaque faliala eftrella, y entonccsfe
harrauan y zahorauanavfo demoros.liftefacrificioeraei mas acepto
para contra los diofes delos contrarios.Y aunque el dia de oy ha ceifa-
do cafi todo ellopor auer cefl^adolasguerras, contodo han quedado
raftroiy no pocos para pendecias par ticularesdeindi3S c6munes,ode
Caciques, o de vnos pueblos c6 otros_,y esbieneftarmuy fobre elauifo.
^.Itemfacnficauan,© offreclan conchas dela mar, que llaman MolIo.Vof-
ff ecianlas aias fuentes y manantiales^dizjendoque las conchas eran hi
jasdetamar,madre detodaslasaguas. Tienendifterentes nombresfe-
gun la color, y afsi firuen a differentes efFedoj , vfauan dellas conchas
caiientodaslasaianerasdefacrificios^yaun el dia de oy echa alounos
dmoUomoiidocfilachichaporfupprfticion. Efte moHolabrado, que
for ocronombrefe llama ('Chaquira)es entpdodanofo por quant ofir-
jfequaljarodogenerodefdcri/iciosyritos.ylosErpanolesJohan teni-
do por muy buena grangeria en efpecial en Trugillo y fu comarca, yen
ctras partes deftos llanos , y el dia de oy no fe dexa de vender en
algu-
noslugares. Tambien facriHcauan plumasde dsuerfas coloresen efpe-
cialcoloradasyamarillastraydas delos AndesllamadasPaucar,pillco
parihuana.TambienfacrificauanoroyplatahazJendo differentesiigu-
raspequenas,ovaros.ltemharinade mayz, o de otras legumbres, ode
maOajO bollos hechos deiia harinaJtem chicha otras comjda?
y diff'e-
rentcs,coca,oceftiIlosdella,rebo,cabellos,fanorepropria,odcaniiA-
les y otras cofaajV Hnalmente de todb quanta
fembrauan y criauan , y
dende el hijo que engendr auan ha(}a la vltima cola que crtauan fi
les pa-
recia conueniente lofacrificaua^EdoUflos nines psrece
que ha cefTado
alomenosentre indiosqueyatienen conocimiento. Enlssdemascolas
autoda via qdan grades raftrosyreliquias.en efpecial en cofasdecnves
eoca.comida,chicha,plumas,y carnerosy otras cofasafsi Sec. Yaf&j es
jneneder muchocuyjadoy diligencia.
(f.E^nloq coca alas bechizerasviejas,omo(pas,ohechizerosviejosy'mocos
del tte'pode agora csau mas perniciofolonueuoqlehainuetado.Y
pa-
ra efto es de adu ertif q fon en dps maneras , vnos
q traen la cara defcu-
biefta
IN5TRVCI0N CONTRA
Werta y Ce veclaraatente q Ton bechfzeros q hazen lo que afttiguatnente
fe hazia. ^ a e ilcxs no fc Uegatv fmo indies o muy defalmados, o aq^jios
q
no ban reccbido enterameate la Fe^ifa!>eiii las colas de Diost raas por
q;mi.nca ha^enruscofa&finocon ecmIo el fecreto del round© fonmuyda
£ofGs,.Otro&ay dallende qvjfitan loslog^are&delGspu^blosdeEfpan&^
lese iQdio$.vran fu officio de iiecbizeria eo efpecie de ehpiiHadad.V qui
do Ilega al enfermo ech a fus bendtcioo^s fobr e el enfermo, tiac^(Sigoafe^
dizeay THos, lefus-.o orraspal'abra? biiei>as,ha2enq haze ora^eioa Dio»j

y ponelasraanoSjV parados.o d'frodilks^.ofenrsdos menea los labi^s*,


,

al^an /osoiosalcielosdize palabra.sfan^*s^,y aGonfej;al:e q fe confieflc^y


^ hjga otras obras de chnlii^nOjHora^n y djzen mileariciaSjiaazela cruz
y dizen qtienen pcder para^flo de Dtos.odielos PadreSj^^o deles Apoes
jabnelcas-defto tecretamenre iicrlioiQSin j y bazeti otrasceremoniascoa
cuysSjCora,£tfbo^y ocrascolas,fobancl vietre.y las piernas.ootras par-
tes deleuefpo,y chupa aqilaparce q ducle del enfcntjo, y dizen q facan
fangre,o guranos,opedrezi»elas,y mueitran lasdizicndoq por alli falio
la en£erm'edad;y cs q traen H die ha fangre © gufanos &c.en cjertosalgo^
(done$,o en ocra cofa^ lapoaen enlabocaal tiepo del chopar,-y deques;
la mue{lrana!ent'ermo,.oaftj$^deudoSyydizetjqya hafalidociinal,,y
^fanara elenfermoiyhs^e otros mil etiibuftes para elVoXasvi^ja^ o ajo*
cas q ^fan derto foaherbolfl^riasyparteras.,mi>aii lasprcnadas declaralo'
^ fcienen y ir.ataa las criiituras fi aiii io pidcn las tne fmas preiia da-s^ por af;
gun rei^eSory los varonejqio vfantabien fon ]ierbGl*rios:y )bs vn
los otros aigunas veses('con toda la distVimulacion qpuede^ oye lospec;
cadosdelenferroopreguntadoieJGspof exi]uiiicos modbs paraqnoi
fc entienda q toii,Vchuf js(q foil c6fc{ToiesamiguGsjy altiepo deoyrlos.
o deipucs de auerfelos oydo(ya qno todos,.aiomienosa!guna parte,que.
fon aqilos q le parecc qbartan para aliuiar la enfermedad)haze fUstere
asonias diziedo palabf as fingidas,da ftts penitcnc jas^ y gd palabrat equi
uci^caslesdana entederqnodcxenlos rites antiguos^pncs fonbuenos
para el remedio de fusmales^ FinalmettjJoeipeciede chriftiadadhaje
njilmaksy haze mas danoqio^qd^fcubieptamete idmueftr^ferhecfei
zero*:porqa ellosfilos Uama la primera o feguda vez.ma^no la tewfe
ra,y fiaalmete cemilos indios de encomendarfb a ellos y hazfleu efcrtipir
lo ^,rade dello.'Biasdelosfiogidosy difsimulado*no.Qii|a«doa eftosliij
gidoslosllaniande parte deienfermo,ffe ha^en de rogardszicdio q eliba.
DO foil hcchizcros finoChril?^ianos«y q fi pienrdnq por medio de hechi-
'Kos fe ha de ha^erqno yrarfino q fe ha dehazer la ciira y^medicinas pof:
jr.odos de chriftianos. Afsiq cs cal el modo,q losindiosfq fegun efta di«
chojhu)^an deloihechizeros q^lo defcubierto hazea ru$>malcs»no huy«
tO S RtT O S DE L O S r ND t O .^. 15.

il«fto«;atiteslo«in(liios muy entedido'S y q parece temefoCos die Dfos fe


aprouecha dellos euttditdo qno Ay maliciAenJo q haje.yco efta igno-
racu losembila Ihmir yfecura cocJIos.aun.^no dexa daiier nvochos
§ iGsIiaoia corecdo yifofpecha.Ymuchos Mos bechizeros fon teaiJos
eni)ueaareputacioal<3tner»osnoporlicclii2efos,ycufanalgunospabu
camcte:porq o tiene licecia exprefla delos juezes ecclefiafticos, ono fe
rcpara enel mal q puede £uer,y los per mite, Coaoiene pues qoe enefto
aya iou-cho pecato y dtligencia contmua.
COMO EL INGA DIO AL MO DO DEL
Cuzco fus liuacas a todos (us Reynoi.
CAP. XV*
^^ Vando el Inga coquiftaua de nuetio vna Pr ouincJa o pueblojo pri-
\l meroqhaitia era tomarlaguacaprincipaldla tal prouincia o pueblo
•"'^ yUtraya alcizco afsiportenera aq'ilagecc del todofubjeta,y
qoo
feIfirt,beilafle,cofno porq cotribuyefiea cofas
y perfonas para los facri
ficios y guardas delas giiacas
y para otras cofas.Foiiia efta guaca enelee
plo ddfol Uamado,Coricacha,dode auia muchoi altar e£,y enellos efta
«a las eitatuas del Vk acocha,deI fol y d! crueno y otras guacas,o pool*
las tales guacas deJas prouinciasen otras partes d!f?eretes,o cnlos caml
nos c6formc al AjyOjO proiiincia q «ra;ycomo era tata la gete que aeu~
dia alii de toda la ticrra.todos fe induftriaua por lo q allsfe les iiensus^
Ie.Y<roloqtocaala veneracidd t*u«tes,manatJaIes,rioSjCcrros,^brada6,affi
gofturas,coHadoscubresdem6tes,entru7ijadasdccaminos,pit^dra«,pe
nas>cueuasyenlodlarco31cieIOjyenIa«bu(»oacercadlcato^Jalefibi!
2a,buho,y otras cofas.fe hazia y tenia enlas demas partes dl rcyno,y f«
tenia eorfiuerccii al inodo ^1 Cuzco. Y como cl Cuzco fucomarca te-
y
nia gra fuamia de ydolos,guacas^viiJcas,adoratorios,o mochaderosco
ftituydos eivdiffereces partcsafsi tabic tenia en cada proujocia,particu
iares g«aca» yadoratorios,y cada vda otra cofa ma particular adora*.
» q
li3,ycadafamJ!iacuerposdedifui)tOiq venerar. Finaloiece cadatierra
ypromncia tenia mucha duierfidad de mocbaderos; y (i agora fe ha de{
hechoIosydolos,piedraG,e inftrumetos de facri^cios ocr^s cofas mu^
y
chasq tenia pa fus ntos:c6 todo eftaen pie loscerros.collados/uentes
njan3tiaies,rsosJagunas,m3r,agofturas,penas,Apachit3s,y otras cofa*
aisircuya veneracio au dura toda via,y cs aecellario ay a
q mucha vigilj
ciapa deflerrar de fus coracones efta impiaveneracio.Lasguacafi
vado
ratofios dlCuzcoyalgunasieguasal rededordel
fon^40.d«diu'erfos
^,
nobres.v ^ma d*? aacr otras mas.De todo lo qualmiicha parte fe ha ol-
- ttidado.-mascotodo no dxara dauer algu raftfoycnefpecialdodeayrie
jOBy vieja6,yniasd6deay ^ncipalesyCuracasiacliqadosa eftos
ritos.
D£CRI:IO

m^
'

" 11 if i; ij II II ir li .
(! 11 .' .. ;i i; ii .. ., t.

DEGRETO DEL SAH


CTO CONCILIO PRO VI N-
cial, fobrc la Exhortacion,oPreparacion
para ayadar a bien morir.

EX ACTIONE IL
CAP. XXIX.

p I S,qui e vita deccdunt,dcnt: operarnr*


Parochi, vt afrifiantj& maxrme periculo
fo tepore animas fibi commKTas juucntj*;
Quod fi per fe no pofsinc, certe altquctn ^

gidoncum fubfi:itaanc,quimoricnccm ex
citct^&cohorcctnn Acque Indis prLrfertimExhona-
tionc abhacSynodaeuuIgataopiculentur..
I.

E X H O R T A CI O
BREVE PARA LOS INDIOS QVE
ESTANTAMrrALCA^Q^ELA VI
da paraq el SacerdotCyO afgu otro
Ics ayude a bicnmorif.

TJ l^rmammh^npieflroSemrlefti Chnjlofea can tuanima,y Uf^lmen efta


A * hora de tHsenemigos. ^gora es tientpo q u ^caerdet de D I O S^ifkllames
en cora^gn para q
tfs te ajttde. . Ta ves como ttts par ientes y amio ^rnef te'f'mdeit
lihr*r de la wttertCy nite a^roHech'iin jpi Us- cofai dejle m mdoi
avrcHvA.
J^HVRIapughic
^yM^Iefu Ciifiiloani-
~ OCAy,JESV
^^^^^Chri'lo apu/Taa

'-%'iM-
'^^^'ffpjyahatpa -V-
'^^'^'^stM^i^fchaliua DIGS
taqinTpfcIiifiunqut . Ciinanmiroa apu.tataqiie'cbojmamarrpi ama-
coyqujpi Diorta yuyarincayqui ,. cafsinama , arotanamafa cancini
yan,ipahua>^ rifpa huacyarmcay luima yanapanapataq. Niapi vna
cjnt pa Jia^^\am ncanc^uicunanca,
ta camifapj auqiiicna,tayeama,lare
huauqueyc|urcunapas , runamacij- nacam3,;Ct)na apana nacamalaco-
quicunapas.cochomacijqiiieunapas cHomacinacamafa hanraca hihua-
manam hua}luymantaquitpichifl'u natahuma- quifpranapataqiii cha-
quimanchu: caypachap: yma cac in a ni t r ^ca pa ch aqu r r e n n a can
i i

pas manacacmi yanapalTuquiman- qujfa ban!ra(|ufpfhujnaro cuna 9,i^


ehu. qui churacanui*
Chay Vcs
EKHORrACION PAKA
^^i'r-$ wirM at^ ^la yUamals era todotn corapn : ijMedesel verc^^..^ ^..-^^^

t tti haz.advi'J ^^
q&ierefahfai'jjUesiai'a tsquella. viia del deh , clondetendras
agora te encemiendas a iefxChrJfgyj leUam^s
pirHitia di-fc^nfoj de^YKijfitti
'd& tods tii co'^'acon.^tsmc'idc grande eiTreH;7timientQ de los peccadss qaehashechQ

fpr&pofne qrMeCi ts dicffe ^iis Urga vida le fimirias j/ viuiri<ss hisn. Luma 0,

'hfk'Chn'^'i hermftm mht^as es ut Dm^y tu,^^dre^ j dtle ea tualma. ( ft no^ue-'


des con la h&ca)0 femr mio lefa Chnfio hi'jo de Dios vino, que meri^es por mi
en id cYHZs por redemir mi anma^no ^eimitajs que pfta criatHr^ vftejka fe

fttef

QVI€HVA. ATM.A^ A^

Chay rayco D5ornfUayqiM5'^an ca- Vcalaycu halla Dios auqvima vna


Iiuari payta tucuy foncoytprhuai? iiiiijC^q chuyraaraqui hupaarotfi

hu&cy.&xlf payrai checampuni ya^- ma-HupapiHa checa auquinia luri-


yayi-^uica , rura<jneyqiiicA. Paymi riinafaiHoparaqiiipi hua^a q«i!p|4
qulipichijC^nHU-saflaequJ hanacpa- Da amau{,haj:acpa€ha vinaya hac*
puiTaiia c narolairpana anciia afnauJ.Vcain
c-ki vinay cufsi csiicayma
ca vinayataquipi sncha cuf&irsifsia
nilUmqiii.Chay ari.IES V Chriilo
Diosriinchi^la cu<:uy (oqcoyqni- >^amafcahata. Humafca ic^a lefu

buan muchaycwy : payta yanapa- ChriftG apufia haropttifsina £;aqu«


huay iiirpa ]!ug,cyarijhuchay<iuicu .chuyma arvotafsina taque hucha '
puticulpa naeatpata liaquirsima putiisima,
nam a at A .ilaquicufpa , ,

ilchacymapacchabiichallicurcani Athaccunatdquica na htichAchafsi-


,«ha faf&^Jna taque chuytr^iwampt
Bvfpa tucuy fGncoyquihuan ytiyay
D O
$,cuna&asnaracca ^macahibata.Dio^vccijntirahscai
^^«cuy. A 1

cau^aciiunniluiaoTi3a«/payilatatiTi pan a ,ln» ^ ni h api fai s nii ti\ a na^h n pa


i

munayman Ji ua y an ap^hatpana cjuifpiyarciqui-


fvrwjman '/payllatam
cayta r.u rafpa h&u&c m liatpana.iciu xpo ar,<)t£?na hfui-
iiiipa ivi- Cay
pachania rinqiii chay^Juu viruypap
/amahiUy.Hupapina ch?:ca Dioj*
auqui^^^a hu parofca c?-uy.m4-
cufsu;ti(| ^amacu^.Churi ief"^ P^ .sua , ,

mampiX^^ani lavcampi yatifsfpaji-


i.ta huacyarJi,payirvi Uiofmjquija
ion ca)aca haroa Iiair.patini3..Ai»,lefij
yay^ n)_^na rimay.ta atJpafpari
,ChrUlotarav,apuhaniofay,vln&y,a
collayquipJca,ca^ta rimacuqui. A*
leXuC'nrifto Djofpa capiycUuria
Jiauuiri S DIG ANAyocapa.Hii
ji^apina nalaycu c,r'JZina;hihuata
Vayalbyjiiojcap 2Sk\m^y%-x qiiifpichi
jjan chuy maha anima Ia.ycu anch,a
cayqiUravcu cruzpichac^t&rca ii^-
SButeca^ua quirptyanawAtaqu i.
caricuy luianuyta huapiircanquf^

Hani
atnatac
ATVDAll ABtEN- MORH.- i&»

foj A'elafunBa YgUjiajy ie^o ^creo ji)'/:^^mcr2tff^t9da h qne e!lati&?i£ y ens.


ht\o

Tofjj vit50ra hscharay t/^e^ra ^erui), Nif desecheys nioUitdejsen eJla hor^ a
ejt'e miCerjthl^i.O fe^or yo ftij ma-.o y fsc^tie^^mhoipeccados.i^ mime pefa eyist

corapi di afteroserijj/do yo^s'adid'j.To hs ennfeffado d Padre mis ptccadH ta-


dosiosqas meheH<:ordi2d.(i,

Amafaccay r'irarcayg,ruhay^ c'lia I^aniacaluratanuha^ma huacch^-


c^ficchii, ^"ic'ciraycn ari chiea tuu ma viiiaya chacariahsta^haCutitJl'-
chufcao|,>.3un'-ac cUpay auccivcii- haiaci, h n'aiapi'na-sniir.a'halayciraa
nsp magLOipica ^a'qhu.fych u.'yalliii eh'a ni'Jtuta', hsni" aucahaGaHaiia
racapu I) i 0'5 <j'iiifpichibuay,catn aparapaua h'aydcati', ssiaa:fc.Vvq|pr|.
manmiluyacUUi.'caiTitim Jiuacyaf- ta\>DiosapoyJ-]u?Bahii»rnia§rcAr-
qiri^camtani Di'osniipac apuypac ma^hUniahua'ardufsniS/Eiiai^'sfcj--
munaycjui^cam ^apailayjiiim Dioi" hua. Dibfaliat'a^ abulia £ a <| rnunaf
KJj cant]ui,muchancay cinrjur. fl^jo- ni a . H an i raq u fp : may i^j D i ib fa h a v
cari chril^innorti cani , Ikichaijapa^ c ^r 2p i :fc t J.' B irm a cj ti i fi li a D j o fa 1 ia t
$'>

cafpapass.Vglefiap huahuanmi ca- iiuniaqpfpi h aparifma. N'a fc bapci"


ni, paypa Ilapa yililcahfa, yupay- zati cHfJJiunotps , ancha htichani'
chafcanca nocapas tuciiy taquiac- ancha" camansTsinfa fsm'^.a'yglefia*
foncoyhU3nmi ynini yupaycfia- nahuahisipeqa, finpasrja taCj yalata
ni.^^jocait) caropa rurafeayqui caniy |>fi1a tarirata chuyinampj yafara-
yanayg cani,cay huanuynii pacha' qiiitpi. N^afca' hnmaDa laratamatpi
pi cay v^tichiiacchayijui<Sta ama- yanatsiatpi hanikliapacha aca tj.ue"
careuhuaychu, ama anehuy irtihuay ^a lfaqa«;t5Taviccoucahatati hahira
ill u 3 amacac coocahuayehti. A rkac
qni'amlitahatati. Ah.fjpuha^ Diof
y nia naanataflrm canj, liirchayca an ay, anclia yaacaejfji, ancha luicha-
cHa nanacpuaim. Anchaui liatjiji cfiafiiHtpi Jchafct taque chnynia^'
inni yuyaycucuni cam DiDsnfjta f'lh ua an c h a lia qu jl} ha hii m aic ah-
pmach3fcaym.jnta fimijqiiic.i pans ea liuc'hachaisiujhai'aquiuifsicaliar
pachalcay mantd: cay IJapa hu fa.Husiia^f lantim»'padrerof
chaytai'i yuyaTcayta ci- ca" s^^^tte'fidciianacaha
mac a nam padremS' amaca.^i j'tahacaina c 6
ooftfeiractmiv leffaisitpi.

Aji laiz*^ 4!Ia


E XHORTACION PARA
^iadofo jf aworefotacordaes deUepohreejHC os Rama,
p»rd(\f7,iidp%g z'os ^pfiesfiys

Sim? d.iys ?nasUrga vida^ye me en''?iendyire j Bsfertiire (xaantojo Piidisre:yji


fojs fermdo de me llefiaragorap y,o lo tettgo^or hien y efto falo espido ^ nome ol
:

eldsvf y ni me dexep : y Dor 'VPteflrafan^t/i pafsio,ynor Los meritos de U 'vi^'gen


Ad^ria madre v^iejlra^y abegadade los peccadorcs , por todos vueftres Santos
-y

faluadms 1) I O i" mio,para q vaya ago^ar de U -vida eterna- O Seuor tjaiett


merejciejletatq hie. lefpis jea contjgo hstmano mio, lefus te at^ude^leftis te Ithre

de ttisenem.igos, Dios Padre j Dtos /Ii^9,Dm Spirits fantlovn fob D hi ver*


yo,ene^Hient{icreeSt
e[fc

<Xy I CH y A. A Y MAR A.

A,lIaquipayac^A,cupayac Dios,h« Hum a huacchacoi'ri tatay, baque


chayta , camayta pajnpachapulla- huaylluri Diolsy ata arotirima
,

huay, cay huacyan'queyquica yu- aca huacthama amacafsira, an»uti-


yarin)ul!ahuay. Afllaracca caui^a ta perdpnjta, Vchai'ca vctanpi Iia-
chun nihuaptijqutca huanadacrM! cana pacha naro churimana buani-
ealipaycaaram firujrcayqui.Huanu hapi cbamahacAmafa taojuechuy*
chuntac nihtiapt!jquica,al!im hua- inanniiiDamapi. Ychapiirpamama
niiflacpas iimijqui camaro caflac* hihiiania/imanca alquiraqtii cacpa
Caytain ychaca manacufcayg,,an'!a cufsifsihapi. Aca rt)ayaghi)a tatay
caqhuaychu. .Yallinrac capacya- mayfsirma hani armicahatati ham
huariiQuiraycUj miichufcayjijuiray- hayticahacati. Ychaca ancha acuftt ,

cUjinamayqui i-irgen An<5ia M aria, vilama lavcii human mututama-,^


nocaycu h'uchacjapacunap marcay- la j'tufa quifpiita,fan6la Maria t^y*
cup alii rurafca raycu, San^loyqni camana afqui cancatapa laycufa:
cun aray cu qujfpichillahiiay capac hupapiiia huaecha hiichachafsirina
piofni},haria:pacha cufsi cau^acay canacollana atamarapiripaca, ta«
rnaa qipiacaypac. ADioscayahi qneSan6ionacama laycuia quifpit
ca allip camallan cayman. Churi, ca Dios apoy haracpacha vinaya
,

lefiTS camhnan cachun. lefusyana hacana cufsifsinaro manahataqui.


pafiunqui lefullac qnpay aucayquj" A .DioOy ,a apoy., qftiy i aca vcca
cun a ma n t a q u fpi c i 1 u n qui.
i i
afquinacahaquicatanataqui canja- ^

DIOS Vaya^UiosChu nifpana ? humapi c3c


Icfus apufla
ri,Dios SpiritHfa-iSto pa hiiayjefus yanapahacpa lefMla
hiicllad^.ecan ynil- raquiaucanaiamataquirpiyahatpa
cayqui Dios, Dios AuqnijDios yaca,Dios ^piri
tLj fant^oacahuman yafatama may

riiiuuhegaOios
quifpi
p^y
AfVDAH A BIEN VGHIR.'
efetffr.lm^t fm cop.fi*o. El^jUe ts hiz^o y te rcdiwio eon ft* fAfigre^e^e r^'tfmo te
tiSii''A A f^ gloria. No trert^ttnvs D i Snuejlre^qfie cendcneefa anma^fte
fe

tm her^tfie k tu jmAgeny f^-nejan^s-^ defiende la jeuar de f^senefmgss^ y pet isna


le fy^st/ecc^dos , llepuilaa Ing^r de defca-nfocon t m efcegideSjrjtie a it Samavsn ti

buen Icfu: ten medad de aq^^effa animay lUn^iU a la vid^. eteyna^ ^ue
eenfia- O
nos^rQmetiUcjfara aae tega':(ey aUl^epara ftem^reje^useresijn Dl Scon el
Fadre,y c»n el S^iritttftn^ta. ^ M L N»
ay I c H V A. A Y M A R A,

Pty qniqumtac quirpichilTunquv ^fpiyaliafpa liumSpfra cancpa, Aca


huacaychafltinquitf Dios ruraquey camirima luririma Dios vilapampi
qui, yahuarirrhuan rantiqucyqui atirima Itfufaraqui vinays cufrifsi-
payquiquinair eufsi caucay pacha-' napafoifpahatpana.Hajuaca huae
man pullalTunqui.i1 capac Drofnij eha liaq!)emana_,hu«5anafhunanchai
eu»rnataccay runap anjmati,€am maro luratamana aoimapa manca
p« riechay nijqurman:, vilanchayqui pacharo nvantaiiapataqui l^antucii
man camafcayqui, rur^fcayqutea hatati, A ucanacapa ra ^fpi yama,h a
^up*ynifan richuchu^cupay aitcan- chanacpafa pampachafapirna,vca
cunam;anta atnachacul!ay,Huclian vinaya cufsi vtamaro avllatanaca-
cun«4^ari pampaf hapnllay acliaf' raanipichica rrpama. Humapiaro-
eayquicunahuan huaquilla cauc^an tatama humanraqut'pi huanquif-
wmpac. Camacuy pachamanpu- qui.Ah afquifefus acana aninaapa
flallay; caratarn huacyaflunqui ,
Ilaquipayarapima, cburflmai-Rafa-
camprm fuyacoti.AjBolIanan kfu& tania vinay a hacanarofa irpaasa,
csy anima^a cuyapayay , colTac vcaua homampj eufsifsifsina^hu-
riileayqui vinay eauqaymaa puffa" maro vinaya ha»ipatinapataqui»
llayycamhuan vinay^pac cufsicua* DIOS Au-
jiumapiria
campac, camta vrnaypac muehalTu quimpiDIOS SPI
cayqufpacrCamf ari Dios RITVSANCTOM
yayahuanDlOS Si* PlSAoaayarche
RITVSANCTO csDlOSA
hiiampas , hue oyi
IlaDIOS
f snqui A M £ ¥^,

€m
T A CI ON MAS jLARGA P A fl A
!os ^ue no cftan canal cabo y tiencn pc-
^<:cfsidad dc difponcr jruanima.
^
HE R M A NO 'mia nuelirofe^srosdefttgYaciayfedcsn'uos.Anii*}
Ya vsji ^tie v:^eflir4 enfermeda d es peUgrofa, y ^ne
es nece^a rio e^ue as apart

pys parap'ijf^r dseffavsda Ji Dios ^^ffierelle/taros aeR^ypues m) oiva vjda qne n»

0a fe acdha lUns degflp y ds tUtskiencs^U jhaI ft an agoz.A r a ^hcHos

Q^VICHVA. AyM/lRA.

|H yR I, apun- ILATDioSapjB
chic Diosgraci- fla graciapa;ehu-'
laiita coflunxjui \ rahatpana hnm%
JhuacaychafTrhtj piracanrpaAxijci
Amen.^amncfi- TJINiapi I'liata cami
qui^Cay pncoy- (^ fapi ancliachiqui
3?nij^f]uanUyman ^^^^ Ivflu vflutaHia.V
chayachicpac camanmi.Chayraycu 'cafaqiiichuymamacamaravamj af
cay pachamanta yallincayquipac quicWma a/qui hihualiamar^qui,
yachachieuchca.y:ychapas Oiofnia Dios apuiTa, hshuama fipanc^. Ma-
chic raunalpa cay caii^aymata piif ya hacahua vcqui hani tucuri ta^uc
fltlAjoquLHuc vinaycufsi cufsi cufsimpi pucatapi.
cau^'ay cianmi'ari, Vca Jiacarofca vi-
Ghay cati^ayca iiavacufsi
iiuaniiypji Tsinapa
tbapv tafjui^hihuana pachanfl
Dioit x>ro8

i
ArvDAK A birnmorir: 4:

queeriU htrd PaPrerd de eJi^vida ejidn en gVAcUj awijiad d« Vios. Tore^9


hetman^ mirad mttch&(^»^ endpoco' tiempocjftecs qfiedtt podejig^nar el ctdt
para fier/tprcfi haz,ejil& e^ue y osdtte:^j fmv^que pejs cQnden^do a penas etcruas
dd inperne, 'Tor cj^efabed hermane mw q en faliendsvue^r a Animade e^ccner
pOy [era prefentada ante et]tiy'^J<f de hftf Chrt^o 'Diosj femr nueftro^donde
ha de oyr fentenciadefalftaeion a decondenacion eterna^fegitn ha^fiemerecteri'.

y defpttes de ejfavida nooiqneda remedio fi os cendenaji:j agerO' aunque av pO"


to ttsmpo^fios volaejisa Diosj leUatnayscan fodovne^r&cora^en ha'^ei^de lo i^ae
j90( dire,ferevsfalfio parafiempre jamas. Pot ejfn hsrmariQ mtohvl^ad macho ^
tsdigal»qtteoiC9nmensparav0e^ra[al{iAciorf, l^r'ms
QX'iciiy^. aymarA.-
Diofman fotico calpa huaHUC runa D I O S A R O chiiymaqmri-
cuna vfTachincu ychayraytu churij naca D O S A HM^graciapa caturi
i

cunaniaocapniray nificayfarurafpa nacaqtiipi sBa^i%n.VGa laycu ba-


ea cay pirsfpaehaltapipas altim ha- Ifahiiay afqu^ vriama^afouj vnan-
nac pa^ha6ta,, vinaypac vilacliinq: cFiama>a'ca pifsi ^sfohmca' ACi^ui^i
nifcdytAmaiiarurarpac^vcupacha^ haracpa-Ghana rinaja-E^c^aiai'o itt^
vitiay nacaricaymanmr rinqjni.Ri nama Caqiil y atifslrapihatpana',^ acfl
cuy churi animayq,ni,cay vcuyquj- sian yp.tkbata^ha aro h'liacaychima-
rn anta pi c fpa , a nc hii r i fpa p a c h U a
i na.HanihuacflyEr.lsinca mancapa-
Iefu»Chrirto apuinchk Di^lla ta ri^ cFiafopivinayauuitunamataqCii ma
l^aquenchicpa nauqumipi ricurin- haca.Vcachyymaj^a anima- ititi'ni

ea'CBaypim rurafcancama vinay- Ea n c Ii im at a- h ala 3. a Ts n pac h a qu -


i i

paeqMifpijpacpaSjniaiTanjfpa riaca pjieiu Chrirto Djos apuffana nayra


rkuypaspas fentencia^ca caca.^a' eatapana vnafsin'^.vcanfca haracpa-
hiianufpari vcupachaman rifpaca,' ehar o mtftu napataqui »)iehca vjna,
manampunim quifpinmanchu. Cii va'mancapa'chana nuitanaro man-
nanca_,pana pifsillapas cau<^aDcay- tanamataquipj fentcncjaaro ifapa-
qiii captin J tucuy foncGhuan.eheca^ ns^^hacat^paca caiDapacama. Aca pa
foncohuaji Diofman eutiriculpa, ehan^bacafetucufsipananhaiicapa-
payta huacyarifpa,ruray nifcay ca- charo maotafsinca , hanipunihua
Bsa rarafpaca rinaypacmi quifpm- vcara farfuhatati. Ychafca pifsipa-'
(jui.Chayraycir allifoeolla' chaipanfa Diofaro suticafsina tjq
quilpincayquTpac vi? chay mamampif^' afctarsiiiaaca na
iUflac njfcay yatichata-Ha^aroBaca Ivu^caycharii
tavyarii rsinavi^afara^piOibfar^grpiEata,
Vcalaycii' fcjlfe Biliay cufsjfsittia an
chajhara'epatharoqpiipinaliataqai
aHjufi aroaaca yaticlntpa fafsiiia.
N«u^ A3 4. ^af
? '

EXHORTACION ?^t!tA
canfejado dfi ^steUfdSfeecadmy p.iw
Cof Fvimevkmente me dez.id,fi os anejs toSes

como^ndteredeij dez.idles todosfin fallar mngnno Por^fi calUfS


ffio P-rn [alios hisn
dlom^no vaU nada vmfra csfdjsion^antes ofendejs mas a Dm, Tmirad hip
.cfne no fmde mendr
fmo.qite ^Dtos ni en^atiar, ha dtcho gjne el ^ cofifief* fvdos

Ats peec^4<fs al Sacerdote temendo verdadero arrephimiefo defies, feraperdonM


do^ann qfiari muchos j mttjgrandes. 'To'^q DWS es m^j piadofo y mHjman

fecrn bs qaefe acufan T for Ufartgrede lefti Chriilo fonperdonados tokos nfifi

firos peccadoi,velS^cerd^te
Q^endo vneshr'as cttlpas^nolaspftede dez.ir a nadte,
fimfiloro^ara'Diosporvos,

dy I CH y A. 4 T >! AR A
r'

^aupa6lawc vil!al?uay nachu ll^pa Nayrarba atamita yoeay,niati ta^ Coft


Cife
huchaycjuita padreman confefla- huchaoacama padrero confellafta<^«ff
.Ji*^
eunqui; maniac confefaculpaca Hanira confefTafail'sinca afqujra
fealipayqui catiia allilU vufar'say.
amacarsioamacamaamutafsimafa
tiapa huchavquica villacuy. Ama quehuchamaraqui hani iraanrafsi-
hucllacapas pacafpa hucUatspas
.- na conteffafsima- Maya hucliara

liuanuy buchaygta pacafpaca, ma.- imantimsnea confeflalsitama hani


nayupayta confeflacuquJtnan.Di- punihua aciiti cancani, Yallirhapi
olrj ancham piQacunma.Riciiy
chu 'Diolmanca ^ncha huchachafj^
riDiorca mana llullachu^manatac Vnama yoc-y.HaniMuHiri hani ea
Uullacunmanchujpaymjarj nin, rilsiri D I OS A H V A / qoifti ha-
n^i
pipas Ilapa huehanta, camanta pa- queca taque buchanacpa checapu-
t3reSacreclotemanl!aquicurpa,pU' hi llaquifsil'sina quichufsif.sjna Sa-

ticufca confe(Tacuptjnca, pampa- cerdote padrero confeflalsiDl,an-


ymana ach- chaacca^anchayancaipanfataqoe-
chsflaeaii ninmi' pana
hnapanipachat^ cantani fafsin fa-
capas yniana hatunnin raptimpas
na.Taque chuyma hu. lif pa confc-
Diofca anrba llapu fonco, acha cu
flafsiri haqueropj halU Ciiofaca an
yapayacucmi huchanta yillacuceu
napaG.iefuxpopyahuatiaraycum chailanipu anchalla^uipairi chuy

ilapa huclianchigcunafita
pampa- niani. lESy CHRISTINA
€hapu3nchic.Sacerapte Diofparan vijapa laycRraquipi taque hijcha-
cofefsiopi vya ^acafia p,ampachata tpeu. "^acerdp
tinri huchaycjuiaa
rifcanta manam pi'Iamanpas huchanacama ilapafsi-
te padreli;a
villaeunrnanchu, yaliin nahanihua qniftirofa atamanapa
racaai Dioftamucha yatifJd. L> 1 OS aroquipi huiB»
puffuQt^yi. la/cu hampatirapihacpana.
Biaf

wm
AXVDAK A BIEM JMORIR. ^
j flcaH^ysahan peccadoj el 'Demonio os accuptra detodosante left* Qor'ij^o, yfe^ efti
tc^'Scendenadooarafi-empresTAn^hienos amf&hijomio^que fiHueys hurt ado » f^tiiei©
nejs al-fi agsriB to declarejs ,if mandeys fele huetua a cada vng b <^Hi es fi*)«\f ft
proxim9 lodigavs,^ara cj(te elj>adre vm corns fe fa
hsli'isi a'lk daiisa, 'z/tte0m
tisfara P«r que m
vodejsfer falmjin rsBituyrio que demjs. T Jt tenejs aigunaT e^SL
hAz.*endd,Auejs iadede:^Ar a vaejtroshijds , o padre o madrefi loteneys:perm\liQ»
bierivadejs de aUftna parte della haz^fr Hen J^or VHeffra /tnima^mandande fs a
dtffiinaUunasmiffas eotrQsfM^ragmp
* "^CVVMCHVA. AY MAR
A. ,^yj
HuclLit.^pas huanuf huch4y<|ulta mayahiichalaimatimlca^upayupi
^upayniiikpaliuchay^
paeaptiicjca tag huchanacamata Dios apufla le
mant^ icfu Chriftop fiauquimpi fu xpo chatahatpana,vinayata^fa<|
chatalTunqui hioam vcupacharaaii maacapach.aro carcuta cancahat a.
If^Hi vinavpacrinqui. Cha|^!»anta villai Mavaragpi atamsfnia.Qui(^na cu R«^i
rffc«fl.cay>]'JKae ch.«jri,ya)a ^juacuTcayqui napafi paC^alurataracAiiatta yaca/«««.
tapashatajlirpaca mana <^uafcayq- apafsifipana.Vcaljama hitatafsioa
tapas liucpa ymanta hatallicurpaca yaca catulsinea cana arojsimajaha
viiUcuytac cbayniocma cutichipu rania vca taqfa vcajiiro cutiyanara
gapac^runa maci|quitari ymallapi- g, ycha carnachirpa.Maynihaq ma

pa« q<jachafcayg,ta villacuytacpa cimana cunapala huaclliyafsinca a-


dre na bamutapununqui al!j pay- rofsima. Padrepi vca cuna haina-
man puchucacuncayq^ipa';. M,ana ,fa pagaranamaipsina iiamurpayani

na cliaycama puchucacU;fpaca ma- hunancharaquifli.Aca hama manti


Te^HnQ punira quifpinquimanchii.ymay ma, cuna hanu? manumafa hani v-
l5»/;«.quKuna captsaea cliurtjquicuna caniro cutiyafsiaca hanipunihoa
fiianmi^at^uenqui churinnac .can- Diofaro ^fpiiiatati. Cunanifsin.ca^rt^
pari, yayayqu.iman,;S^amayqiiii ma teftamento lurama vca teftamet6<^r*-
Rii^aquen^ui.Animayquip chaya- jqa hiima yocani,auqunii,caycatH-
«Ufn€aca altim animayojUipac^a- fsinca vca yocaiDaro,n:iit]\ca auqui
qiicci7nqui,mi(lampac yma y- inarotaycaaiaro (legitimo yuca-
mapipAs yandpafca can aiahapallipatajhaytarapjhata.jBii
Biaii-a afq.hua caq cLH>ainaia cau(j-
mj/a pif-a patmaro patachalsJiia
t^C] piifsipcSitroaBaca heredcro fuci
DUna ni larimaro haytarapihara. China
pifcairt patmaca a/i|.huaanimama
na afgpata^ churahara camachiha
la,acapi srnHa lurarapicani Dio(a»
roha«:tpatirapita»i fafsmji,

wm
-

E XHORTACION PARJl
ejtfe fe den, tt pohres,efla ha defer a vueftra. volantad,^ nadie osfuerqa aeSojfi
no tensys hij os nt ^dre q madre,podep halter de vmH ra ha'^enda lo g ^feredes
!6ma mirad
'
qnefio: en fsracio de Dioy.Si ei ttAxeren el farj^iifstnfo Sacramento^mim
ion. rad que adorep congr4n refterencm a lefn GhvijiaverdadeyonJios y hambre nue
firo jalmdorfqz'iens allimm y verdadiro. et mijmoqiieeita enel cielo
^ y que U
refctbays con gran demciBn^yUdeyi mucbas graciaSj por qjne vn fetior tan alt&
•viene a vrfd CtiJiilU tanvil, y a vifitar a vn pobrez.tlh ^eccador, Lo t^ftal ha'(e el
porfuirran b&ndadjpor que quierefulstarvHfBraanima'yCHyo mantenimienrt-
es aattsi Sacnime^nto qne dA viia tmna al q^con hm^ieX^ j remrencia le refcibe,
TqtiA^

mana nifpa huaccliacunapacpas». rokbca huac Eanacaroi'ea DIQ»


Cayrii munafcayqurcamaTO canca. SAjiavtu Eu]Dirarapibata.. Acafca
Idanam callpamatachuvMana chu' cbiiyma macamab'ja c aatani ha»ipi
rloc,maoa yayayoc, mananiajra- ^ilifacbamatJfc luranamata^ cama-
yoecafpariy alHin inunafcay^uica- tbitaiiiti.yfr'pamara baniyocani
sm, pimampas^aquecuquij y chaca bani auquinijhani taycanifsinca vca
.. Dioll^afiruincapac ^aqcu^. San8i ebuymamata churaisihata laquiba-*
fiimo Saicaraenco6ia, padre apa- ta,,maafca Diofaio liruinatao.cac-
inuilvinqui.chayca alli vnanchacuf pa.Iefu xponabachjpa fanfiifsiaio /^^

palU lei'u Chri'io checaii Diosy.he Sacraraeto^riconiulgana Riataqui ^-^^


caasunaquifpicbiqueTichicjchaypi aeavtamaro vtipSca taq cbuyma
e^iiGactJaclavilpuycucroncohuaa compnufsma yupaycbaTsinfa lefa
mwdiay^unqtii. Chay fanfci^irsimo' ChrHlo checa Uios c heca baq ^fpi\
SacEamseneopt cac Diofri.pay qui- riflabapatibata.Hupa leiV Cbrillo
qaintacmi; hanac pachapipas tian. apufrapinacamiiaharacpac^ana vt
Fayman fonce ca%a chafquinqiii. qui,vqGiraff,pi vca fan ftilViroo Sa-
acheacutjpastnuclianqui^chicaca- crament onfacheca Diosvtjg.'.acha-*
pac D io s ca fpa ta c b u ac cb a hu a ei afq^cliuymaraquibupacomulgafsi-
llay qu m an li a n\»B s^c lb u cb a 9 a pa
i
nacatuhratayupaycbarsinragibam-'
runa6l:a,ricu^yquit bsmuSa-DioC- pacibataXapaca apu Diofabua a-
pay allicafpam ^.anfmay-
Ijincbicri, csyancahucllaro acaanchabucba-
^uita quilpjchijta munalpani. cbica ftibuaccbaparoia vniri,vfitiri butio
« u^incbairunqui.Cay Sacramento- to fafBina aca ca >'iofapi antha af^-
I

ininaav^pcHU^ay tnicuuai),htiabi.• fsina^bunia qlpiyanamunafsinra lu


fiacafli<nahuan, vllpnvcuc fooco- rJ.AcaS.Sacrametolcaanimaiiiana
huan chaf^uiquStaca vinay caupjf coeopa m3canapahua,a/quillupac«
cbuyma mapiadarafsinraturiparo
Dkviuayahacaaa cburiripi.
^abuA^ ' Urn
AVVDAR A BIEN MORIR: «,

T ^(tando ss veays muj aUaU, UfanB.^ fKAdre T^teJiA cs U^f ddT otrofiicra-
»
vtento4e Ertrema vniHon ^ara Imfkroi ptas flaima de lQsfscc4d<is.r^araZ%tfi
daros csfiiercecmrAVHefros ensmigesenel trance
pofhe^o deU mutne yfisscs ma Va
mengoidayatam'bisnfdudeneUmr^.e:'T^^ mtedad mftchas ^racias a ilion,
liiQs y^e^,Admu) confoUddy degrefQn fan
gYAndesajud^symersedesde vu^ ^ ,

Bra DiQs,qHeoitien4gnAr,diidoy^AYa eUep^reroi^aga de vmtirAmd^.Mas Fe


mmetpdascapis cdnft%d con la btcaymsdfirmemente conelcora^an^^fe <^(t€^

ftp meriren Ufe d'eUfafi^amadre Vgleftacome hi*j9f»jopsl^yten€py ^reen


S»d»l9 queella tisne j cree^for qnt en cBa Jess anejs defsl/tan

^V I CH y A, Ay M A R4 •

rffff-fia buaaunayacmanri fan6:a Ygle- Nk anclialiihuaha ^ac^^afat.hmc&^xtfe ^


boc Sacramcnto-
f^n^iSi ftsaraancb4cai,i
Extrema ^'i56lion catojnaraa can-^^ xj^
^, i^aliuanctiafij[uidiiflbnqiii (Extre cani/an61a yglefia^avcirapinaaca^g,;!,
j
aia vn6l|on futio^a) jiucliavqiiicii mayaSaciamtto £xtfenia?Fn6li§
Raftajanirnay ^uimanta asliuarac Jutini chiif aharpana liuchanacama
pighanclpac, huanuypac1iapirj,anj ^ta chiUyrnamayGcarnpi pfchanapa*

«iayqu1 eallpayoc icancampac,Cu- taquiihlhuana paclianfa aucanaca-


pay 'aucayquicu»a<£ia atincayqui- man ca cinti chuymani panta^ama*
pac,alb'apuficayquicaptimpasa1Ija tacjui tuf icayatpana,vccainpi ciima
puncayqujpac hua.ChayrayciJcbu ratana ma afcjuijpanca cumarataya-
ri L'iolla haycaycutipas nnich^y. hatpanahua. Vxa laycu ha^Ia yocay
yari hiianiiynijqiiipacbapi Diofpa Dios apiiflaianclia hampatima an-
chica y maymananciinahiian y ana^ charaqui c\irsifsioia acahama colla
pafeanca, ama llat]uicnycbu, cufsi- fiaafijiiinacapa,yanapanapa_,coya*
coy. T«cuymancaricaytajna«pa6i^a iiapla aca hihuanama pachataqui
/.
Simijquihoan fKnafi, taqtiiacron hu 3 cay c h ara pi t am ^^ iipa Di ofa ro
coyquihuan yuy.ari .Chrirtianoin ca ,<quirpinamataqiii. M^afca nay arba p>
Iii,ran6;a Yglefiap biiahu^anmi cani |)i yojcay aca lurahata lacamappi

paypa yniicampim biianiiyta nm- c h »i y ma m a pi la


ha n i tu n cjui l*i n a
iailijpaypa yi'ircmtam, yupay^haf yafafsina cananchahata, faniSla V*
(antam nccapasyninj.yu glefia taycaffana yafatanacpa yafa
paychani nifpa nj.Cay jraquitpi, aca far)£la Ygle^iana fe ya
fe ynincavqnipim faiiapana,hopana cheea himbuapa^
^uitpinqujj bamahihuanaamaliflatpi fifsin fa-
ma^aca (AnQiSi £e y ^ifana/Tamf i ^uif
ipthata;

««fa iollajiii
T efpecldmente crc-Lv f^v^^f^A -;?«« •• vafde'Dsos toJo pcsderofo /terftp.f\f>f,.$i
,toJjH2 es I'ad-'c
^^
i"1:^1 U >' itlccj Mi't qne [on tres j;erfo'/jj< ^' p rs w^; ^g^
•un folo '10 / '
"
. c/-dadfro. 7' in eflc f>)i8 cresjs, j todos Us de m^ts t^Ktit

los d'^'ffycaafs y ic .^^js par mentirajf engaHo^folo a cfre'Dios que adoramoi los

ehyifi'ianoSj adorap y enelcrsejs-.p'or qns fjlefslo yaj


ts elo^ ht^a el cieta j la tiet
quanto ay etio alhomWre ^peita ^ue ale ^rti c.e la vidadclaeleja qunldstl
todo '.y

a loi GHC le fiyuen^ en eompama de los fanUos t^ngeUs , j de hs'^HsloijdondtAf


4e[ctin[9f alegriaftarajiemprejiimaS'. qmtnfevieJ^eailMhpjOiffia,
goz.0
\ '
CtyiCHVA. &YMAKA.
Cjipamantarrcaytaluiiiacfiniilquf- Conanatfcaacapi yafahata. Maynt
hiian rimafpa, foncoyquihui jruyaf Capaqoj chcca Drofahua viriaya
pa ynij) hue ^apalla Diof llapa ati' canquiritaque atrpiri tupuuifa ei-
pacmican finay cac roana- callanj qui. *ea Diofafiua quim^a perfo-
»1oc,mana puchiicayniocCay Diof na Auqui, YocaySpiritu fsn£i^o,y[nj
fi^ Yaya, Churi, fpiritu f&ntom, <^a perfonaisinfa mayniqiii checa

Quim^a perfonacafpapas,. huclla Di(3f vliiayahaquiri Diefapr. Aca


checan Dtofmi.Cav capallanmsn- Dtofaroquipi huniaca yaftaasaqut.
fai ymni- Cay ^apallantarij naucha- pi hapatka. Achachinacamana ha*
nL Machuvcunapyma hayca mu- patttapa hoaeanacaca ^upayo ffa*
cfea^ancunaca Ilulla^upaypa mii- I!apaitcoratahuacacapifcana.Vcf«|i
« haehifeanmi y upaye hachifcan mu- tpt Inii-nac*vcanacahani acutarf»
ChaycancunaSIa, tocanhn csnilla- Yaca llulfahua lafsinraquifata.Aca
Btm ehrirtfanocunap muchafeaycii; xpanonacatia hannpacttapa Dicfa^
Piosllam Diofcapay ^apallaflman pi humacalv^mpatira. Euparo^ ya^
miyrini, pay^apaHantam yupay- faraquiea.Aca Diofaquipinaharae
fliani,pay ^apallanitti hanacpacha- pacha dcapacha taquc cunaseiana
^a, cay pacha^a, tucuy y ma hayc* e4vuqiiimanae4mana>huparaquipl
tacsunadlahii^ampas Cvimarc^ rii haque Iwjrana haracpachaoa f ina*
»a£)'apaf paynataco)! riirarcan,H;i yahacanar haquicanapataqui. Af«
aaepacha vinajr cau^aymae fi»- hacanatl'a Diofapi afqui firuiripa*
•s^mpae chay hanacpachamaniui ro churi Angflnacampi Sanftona
aili^rnii|ueneuna^a puifaa: SaSto ca^ipifa eh«?a eufsilsinapataqui. V-^
cunahuan -Angelcunalmao viiiay- <a hacanafca vi wa
cawafsina ri-^
pac ca(sicurpa,<jaMiacurpa eaor^aQ' naya cochof«inahua:Acl)ac quiftipi
eaiiipae,A,Chtiri ^apas eha/pitia- yo^y vft hara»pas&a«» vtcaf^

Cttfj*
AVVDAR A EIEN MORIE. 7-

enlejk
macho ^ne OS lUm^ Diosf4malU,yfoncdvmBr,feyeJjemn^4
,,t.aos
hyo de 'Dios ve^daderofeh^o homne, ; na>
ip. v.eftroflluador, ^jlendo
Ajemr^ abogada en elf a hora, y el
fciode 'vireeUnaa M.A R I
U nmflrajf
iur^or:eadt'Piosvadercia,eH^'.>^ntohom^^^^^
poir.Uar^m[otyospecc^d.res: yf^.fepHlt,doJ^^cuerpo,ye^^^^^
f^hodosaelosjefi^aU dteya
yJtenero refufatoilonofo ^a nm,^ morir. j
^de D;os padre con ^Jaglona, yalfindelmmdo ha d^vcmr.jlg^r atadorhs
hombres':y todos Ln derefrfdur cntmcesjvos umhicn mP
fropm Cfierpo
au^^ue latiffrrala coma. ...

CLVXCHVA. AYM ARA.

Cifsiciy c.h.n,D5ormi Iianacp*-


Cufsmtma halla, Diofapniaoma-
clumanpullayramunaduaqvii.leru .mavcaromanamatag.Taqchuyma

p.yma niv/cuy, Pavini Diofpa ma huacjraqina ^Hupapjn. DioU


dJi:an^aparchiirinc4^^"n^^« ""^'^''^ yocpals.n^haq tucana.
ViretfanaaMaMamanta
-
Virge s.Maria tayclTatraq ynnna.
C4.rci.
pacatiavurc.n. Cay virgen fanaa Aca fefvoraS Ma.m -^rgenaka v,na
yaia.ycha.hihuana pachania atama
Maria oiarcayqui mamayt]ui, bua
rapirinapi. Hiipa lefu xpo apu-
nuvniiqui pachapiri Diofman villa
puqueyqui Pay qui^n leruChrN fTafca Diofafsimp. haq caeanapana

rtomchecan Dies calpatae rnna ancha miittina.Cruzarag. chacoca-


eayninipi muchurcan.cruzpi chaca tata hibuana,hihuafra huchaninaca
^fpianapataq: hacliipalca ymata
tafca cafpa nacaricuy huaniiyta
cacana, Qu^ni^a vrupi I'ca amaya
huanurca,nocachJchiKba(^~apacuiva
Hina vcana ymka'vtcanajqm^a vriKca a-
aa q^rpichihuac^ncbicpac.
huanuptin-j *rcu papalca carca.Chaj cha cutsiquillponi hacaacccana,ha
Barac pa
ni nla hlhuacanapataqui.
nvatari qm^janequen pucbaupim co
nacau^arimpur chanacaroiamil^ona.Vcai.a ta|-
liana cufsicnynioc
huanupjcapac Hanacpa tipifiDins Aiu]i-tipanaclipiapara-
ca inana
cbaturiama vichayripurca, cbaypi panabua ac ha collana capacaraq vc
^ca pa. hatuculsipaca ^cpa
Dios Vavapa pananeqtiepi acha co cafv| .

Pacha lefuChriRopitaqhaqnacataripfii
liana cufsicuynioc tiaycu .

pu;li icavpuii lUpa run<?.cunaaa ta hutcani.^ca pachaca taq bioin ha


ripac li'ipjca. Chay pacha hiaatifi qoscapi bacAtuap'ircani,^ Homa-
fa aca an:himampi^pa'ia
nufaipaa-
htianiic ruiiacnna c^mjariinpunca
fa)niaraquipi hacatatahata
cap as cay iqn ycnvqnipiti cad
1)11

CAna>i»ttf]iui^ pana allpayapt


nv?as.
;
^
Piuf4>a Capaca
, -

EXH0RTAC10HJPAE4
fffi'ifMe dgran fader derDi as hara eflaoffra m^ramltofa.r aayt^m f^ajs pecca-
dor y ay^js iffendldbmftcho a Dios,fi os comtertisa el^jrejcfbis hi
Sacr&memos

dshitssS^cramstosdela S.T^lefia.qjon el B^ytifrrto.yla VcnitecUjioi demas

nos.Q^e io dc bsa'aiepaJJkdaseslohte*iay qtieeibienemharracharfs y £.ndiir con

Dlofpa capac callpanmi- canaca^y Capaca DtoHrna tupuuifi chamap^'


coiianaH rurayta rurancajpanahu hua aca eoHana turajTa luraoi.Fafta
chacapac5rp,ip3s>ym3nap8sOio(la' fahunia ancha Kucfianimaaa aeha-
pioachic cahuac paymau tiicuy Ton raqui Dios eapifiHTOana Diolapi fiu
coyquihuan cutirkuptljquica, S. clianacama patnpachararihatpana
Tglefi.^p facramentorTcunafta chaf h 11 p a D i o far o c h u y ni an i
a a a y' a n - m
quiptijquiea,paymi pampachaJGTua Qa V'glellana Sacra in
enconacapafa
^. Fayniiranfila Vglefi^pSacramc catumana.HDpapirla fiapcsimope-
toactina61a Baptjfi-nodia^penicen- nitencia Sacraroentooaca af^ cbuy
ci A^^aj,, lm^\xm Sacra m
e ntoc u n a - ma caturiroyacapa Sacra meiitcn'a;
?cTah«%a§;, iuicapi checa loco chaf eafa mi tapanaaf^catOrirD gratia-
^UiCi^unaCtsr pampachan. ManaaUl pa ehur|ri:hupan£ea huch'apafa pa
ruu3Sima;,5naoa Diofman eutiricae' pacharapiripiiyacaflscatagLhawJOio
cunacacjsgarhuanhuaquimvcupa laro curfquirinacacaqnica macapa-
c hapi fm-&^m^txi^-~y nacancuy cu na clianahua ancha hacha vrnaya mu-
Jiuan, vlriaypac aacaricunca.Chaf tunaca^isinanaca camarayafa vtg
<^u pa yean a vn ar ijli atunn In au car li c i vcana cju pay una caps fnocunapataq.
Cc->rpa huchaliichihoanchic , lU]IIay-^ Vca ctipayunacafca aucanacaffapi,
clt anehj-c nifpiS."ChrMf ianocun &p y a; Vcanacahua' ancha ilulliflo thri-
tf ha chiica'iKa wanaoi'. allin sItosj Jlu- ftianonacana yatjcharapa ilullahua
ilam: machuyqiiichiccunap y^arMa^ fafsimpi carillo. Na/ra achachina-
chircamia!Jbca;yancapas ma cana iaycaiiaean 5ropahuaafci«ic3;,
Imachuc cueuy.caypachapi llagma^. imachana,marminacapii^ra,acapa
nalla c^u<;acuy oncofpa huacac^a-.
, ehanfa cufsil^inir^rflu pachafcahua
ft Liacyayjumucimadla mincay,paj?; ea arctana, laycanacaro Jnarbana,
cu'iap yacharliifcanta yin j yupaf- Bupanacana caniachifaaropahua"
chay.Cay cr.j^^-acnari^opay facha; raycliariafajaca acataqhua afgca*'
clun^^ «:"aa6U. Uuliaa ampic Miaca iafsimpi vca ^upayu Diablo
ma |)aI&#sroshuri^o. a.cA^
firs padre y vtteflroDm, y os qmirefalHttr, N« crenj ^.cenfejfays todvh^rte ht»
dlcho? zy^:lt h ionfeffad y teued^rmemente ^ per que ejla es p^alabra de^Dios

issgrandejfeccadoyes?'J^erofivosll(tm(Spa iefa^arijlode csraco ^elfira


'^'^6fir»v/i.gy^f«
Ajstdador JOS lihrara^por qag auri (jus tifApheekQ mitchgs ^iccados ^ as
mucho J}
*
mitwrjlab^mi^dst
Q^V I e H V- A A Y M A R A,
tm& p^yta ynijcbii, j'ajh'nrac caf- Aea-af ©nsca fca capay^iji tluilafsl «
X p 9 6^ a h u a cy ay,, p g^y ix.i
c u j^. I tfu
yayay,q, paymi I>.i O S ^paiq^^ipay Haaiya4ahatat3 yaliirkatulTaraa
,
aij quifpichiju m.unaflKq«i,.'Churi carcuraquima;! E S V C H Kl^ TO
ma J C3.7 ca.y JiifcAycuna^fays'iiPia ^npuffaqui arotama. Bupahua aa-
chu.yniip^ yupayJuiu^iJiehu'; A- ig.rRa Dfiofamacaichaijjhuma ^fpft
Utm. Binallatac td^ac feneoy^haa na amaui. Haniti huwia yocay aca
ynin^yVupaychS^. C^ynifcaycuna iiata^ycha arofsitafaayaiU^ Vca
caD£orpai]miami,payg.quim|^a ii- hamayafamataq diuyniarjJ^ haul
minhua yach^chilVamiDioftiinchJ^ tnn^fsina,hani pahtjanacafsina clie
"**ca,inana IluUaclie. HuchaUiciifpari «ahua fama, Acaaroriicaca hamJIu
Diofpa taripayninta machay, tuna llki vinaya checa.arooiDJ-bfahoa
Ja
mipaypanauc|uimpiricurinqj!ap4 capapi yatichiftana.HuchanifsmeaT'^w "
cau(,afcay^aa taripanucjuj.Dicfpa I>iofa.nataripaflapaacraram3>ycha ^^^
taripavnincaanchasDachanam^nia- pina ht?pana uayracatpanavnafsiha
na alii runa^lavcnpachavinay nac^ .ca h^?jnaragpita<]j bu^han/icauiatari
ricuy ninaman rijcbit fiiciimincaj pa harpana. ^.pcuna JM^na acjarana
chucucucufpa vyarina. 5a6^ocutJa- pi Diolana taiypaftapaca^yaDcana-
pas manchaycachaptin chncwcu- ca yiiiayanina^o csrcuri ieintncia
ciiycaclupM'n yarichus huchacspa. pafa.A/qiiichijymanj S.naca Dies

cbaaclica huchay^capcimpas, pay Ej^trAt^


limanajiupapi yanapaharpana Im_
pa hoacchay cuya fonconrac ^^
para^pi^rpfjyahatpana.Panara an-
nn huchayquicnnaQa cha hucbachafsimana, liupanaaf-
C4iy4yntnhija ^Dios hiiacfchacofri apu cacanapa
yalhtaj. bua yccapi acbahachaaochacolU
payuii aaca, i^^^^j
-
,-

EXHORTA CION P A RA
ympsYtop^rvBtjcofttfiingreoslaii^rayUmfiara., El oi t'lene ^or h^o j os comhi

daconanterfor^vinodelsielaalatierra ajalf^ar peccador es, y en ejualquief


fanto aue el pecc^dor fe covuirtizre a sljeabre los bracos ds mlfericordiay lere*
fcibe^cor/i'> al homhrs le Pcfe di auer heccado^j determine fitrrremete de no veccar

Contri ^m^i. P<j^ ejfohtje airora es tiepa de volneros a Tiios ypedilie peydon de todaf vne
eirn. Rr ascHlp^Sji mAdndss^y liorarlos di^edo. Q mifetiory mt Dios como ^Arsfccr4
^tite ti ejlefieriio malo^q^e te ha erjojado j^ ojfendido tan-tas vez.esi iVo mereciA
tan m^U vU(i coma la mi(t-,ftnQ wuerte eternay dolor fin fin ^
for q
QJJ I C HV A. AT MA RA

Paym» earn rayxulnianurcan,paf Hupah ua \\um& fay cu liifiuar a , liu

mi yabuarmhuaii mayllallunqiii parauuipf vilapampi I'laribatpaba

yuracyacljfiuiiqui, paypachurin hupacacharaqi) ibatpai}fa» H upa-


mi caqui ancham cuyaflnnqui Pay . pipaliuma yocpataqui cati.tama,
mi hanacpacharaanta caypachama nMinanapampirgqiii naro vtita fa-
vraycunjurcan, huchai-apacunafta fsin fatatna. H uparaquipi haracpa-

quifpicWe. . May pacbahuchayoc chata acapacharo huchanihaquena


cuna, h ucha mata lUqiiciirpa pn- ca quiipianapacaqui liiitana .Can
ticufpahuanaflfacminifpa D10S-- quipachana hanaquifiihuehaLha-
Jl5AN cuciricun^chay pachallatac' fsirJhajq , taqoe chuymaEucliana
mihanipuy nincuyapayafpa niaca catista iiaquifsifsina vinayata-
Ilia Xstyraycuchut! eunanii Diof qui huanih^api, hanihna hucbacha-
ni a ti c o tir i eu n c a y q u i iiu a c a p a , h u
i
- Diosa ^uihrc cm\%
fsihati fafsioa

cbavcaaajGlst paropachahuay nin- patia ,vcapacharaquihua quiqujpa


cayqaipaclia.hmanirpa .;l_,capac Djofafa nnfencortlia hunccha coya
Ctfwm -0'ioSm] yma hmatii cunan cay- iiapanaamparapaittararapiyocpa
ian
*"**-
chica maaa alii yanayqiis fimijqpi taquita caturaq .V rfsipancahalU

6lachica pampachac naufcfuijqui-' y ocav^ychapachahua Diofaro che-


man Gayllacuflac^Manaallij cacuticanaiTiaca Buparo ihuyma
- caucafcaycavinajlie* cancanamaca. ycliafca; hachafsina
linypa, vinay iiac* huchanacaha camanacaba patnpa-
iKi^y^^ eanj-ia charapita I'afsina Diofaro acahama
panim hapatmia .A apu Diofaycamjfajpt C

api yaiica yanama bumanaripiiiri' ci


ma, humamanca bucbachafairi b u-
E0a oauquimanavnafsini^ Nan y an-
caj hscatahf.rca vinaya bibuanata-
liymayanuitunats^camanibua.
goca Nafca
IfVDAR A BISN MOFvlK. ¥
pfreuey»he quehrantadotHtey ^orcofas z/ilcs,fd hefdo ran ingrtttQ m tm-f benef^^
^9s,qne no merifcia vnfunto de vid^.j^y de mttjH< tan malo he fidOf y defines
de chnflUno haptiz.4do_^he enfuz^iado mianisnacan tantds maldAdenque jerAdt
mi ogr^nfeHori Quien rtmeduta. tantos males wios< Mxs « huen Dias ? ^adf §
mto y toda mi efpe^-art^a Icfu Chr$Jlo ift meri^e por mi j no qmeres q«e mec&n"
dencj diTef.vtfme aq^ien efi-a crnz,pdra tit retfiedia.Pnesoj'euoy no defprecift

aeftepfccAdor ,pobrey vdqttettlUma^ efpiraert ti Ferdsna misculpas fajfa"


d4s,q$4ea mt mepefa enel cora^sn de auellas hechOfji qntero morir aniss^as i^m
dene Bira vez,, No teng » ^«« ofreurte^&r tafit9S peccados^

Q^VICHVA. AYMAR^.
^ocaaricapac^mac?iicufi;ayg:«mf/ Nafca cuna y anca hycudt. cacl lay-
jra,yacaymaraycullapas papacha euTa ^ama.hka aroma pampachivle
|jurcaycjui,noca ymaymanapi alU- pi.Hasiipi humana naro cuyacana
chahuafcay^Sia tocarifpafrjdna yu cama acurittijhanjpunihuahuallca
paycharcayqchu. Cayrayco mana athac cu*
ca> abulia camanittj Aia,,

afcamallapas cau<^acay carcichu. na vcca yanciitpi nia chriftiauo


,

thac,yniamanaaHich caecani.,\TO baptizatafsinfa ancha yanca acha


cam baptizafca xpano caipatac ani acca huchanacampi animaha canii-
mavta haci avcuniihua mapachar- cliaraquitpi, cans ich aha pi bachaa-
cani. Athcjcyni*naOacm«,capac ya- pc'y,hacha Dioray^Qty'i^ipi i ca an-
ya,pim chica achca IiMthavmata ql cha yaca cacataha afotharapitdnt^
pi :hihuaca^ A huacc^aycwyac tcfu MaaTca ab huma afqui V/iofRha &u^
Xpo Diofnijjnocap y.iyaymj caqt^i ha tacjue huan.{uinaha kfo Chrift©
fuyanaymica^.Ca lefti Xpo Oiof* tatay;hiimapi nalaycu hihuata;ha-
Dijaii tioca raycu hoantirca^.Mana niraquipj,mancapacharo mama fie
^iipavnu rincayta muoaqchtijcafni cruzana
tati: yallirhapi, vnita aca

ari taycruzpi.n ciipa c^SpincayquS- humaaai'quimataquichacocatatpi


pac chacacdf a cani nihuac|. A capae rirsiniitta.AjCapaca apuha Diofaf
yaya cay v^uc !iuacchayq.ta hue ha aca huacchamaque^ama haniha«;-»

<|apa cafJapas ama miHahuaychu^ cqrpijtsti;,htitT»rtpiarotfiiina,huma-

iatS yuvayq,cata haacyayq, amaa pi huanquifwataquc hurhanacah*


ttiiluyaouni^ huchaycunatfripapa' papacharapiea. Anchapunihna I!a*
fhapulUhuay ancha huchallicuf-
, quirthapucillha. N^aaica |ratiain«
caymanta lU^curit, putiouaiicutsa" chnrita humafiruinabaiaquj. V chae
mata a aliiru hiianuyir«a,manacac'- «a nayrarh-i hihuaha^hanipj huma
ininauwcahuchaliicuyRiaacha, ma ca may a cu t iTa hu cbach * fsib p,tu
Hanibua Diofay huaiaro chur;(«t-

ynuf
in

m4i oprez^cete DUs mioj f^ire mk efustHsSagds, y tma^otes^yttis ^frenf4$


efa tH cml^^pfura rei^omfenfade
mis ch1^i$s : fea jo perdgnade for e^^ f^n^re ttff

me'dad) jos dolores detta^J l^ t^nene ft m U


jmrrfs | /a p/tjfe. Solo qtiisrQ tj^te n9
enojadocomioyh^t^d^mfto qtekm^qtH cres todomidejfeoy f^pdo mi 4*.
^
'

fiftes

fn^r.Ofpmereffiejfe midma.yra ejfa tft cafa dsgioria pixrap'^arde ttts h'tenff


parafiempr^'^fffi^ dtphofpfm^ p sn dexarlo tQdo jefla vtda del cmrp^p^r ^l"
canqax ti qm eres la vida vsrdatdpr a de mi alm<^,Qjmey m me defprscjes bfteif
f0fHS;)pit€S€neji;ahoranoteng9otrQdmmoniotraefpifran^afinoati'

-
.; y-v

ymaytach I?u3c^cl?a cqyfjusman^c^jr fdaafca DIos auqp^h^y fi.uinafi^


jS|uirich^rc3ja5i? tJica, pjn cAy(;hafc^,
quirinacama^mutufamaja^utipva,
jji|e,gacha fa ^ ycayjjijitach Jiqchay firachaca cancatapiaj^a cruzamafA
ptreciinjapi qhprafsiTmahiia huf
fay cu qamgyray^cu cam tjuitiuijqui
capacyahij^ ^hanacaba laycu IiuiKarp pagarana
jiif cpculcayjgulChay
rjjquiraycu / m.unaynijquirayrptn ha eancanatatjuL V c,a vilama layes,
m^oaygi3i,hufbayj:a pamp^phapH- vca naro cpya?ama laycuQi perdp-
flahuay cay pijpoynij , nanayn^j, njta p^pachsca.Aca y fluhafa' iiiutu?'
huanuf/nijpa5,afllaca yopay capm? tahafa cupa aeupanfa,(iumarp pfre
ciragfmapi ,acpa hibpanahafa^hl-
% o,cu vqukac mijCay lia ta m m unani
'^ma Ijocahuaq pii^cuyehH. Spq« huania lamapca) f fiurafsiraquifai^
pi. /^cagpi pa niusjatha^iiam napi
ppy «^U3 mat ca flap, pmii)? ilapa yii
fi

capifsihataci, bani cippursihftati;


y^nay munanay cancjui.A animay
huacijqui/Tian r| pafca chuyipaniata cijuafa Jurara^
s;bay cap accau^ay
cp/sicunpmpa^. fa hnipapjna nacaq mnnapay/?nahi|
il^ama, vmy'ff^c
huaylWnahaia cafi^a.Athac na anir
yroa cQfsiocclia ?f yni4nj cay tij
!/i
paji^ vcca cufsj ycapiarpaf(|nac^»
^uy yraa haycafila ^afiDilpa, «^«?j^n
fmapi viiiaya cufsirsirj mapapataj|
hucuypa icau^aypintapas pqu|lpa
^carTiarJfpana.cunacufeiquillppp.ipf
1;$anjspafpa checa caii§aynj.nra ta-
iacarna,cuna canqfa acahacbihapi
rlcaypsc,vn>chifaypaf'¥yaritiuay
liacapapara hayrafsina humanf an^
ama yiJchuhuaychp , ^iiva^aque-
hu.^yshp,collan^n lejps,ainan cay
mah apa chtca bacanap^hfl^canali^
!:ag.\yfl^pita afg collanaleru&bani
'huannypjj pachap? papan> pip^?
yanapat]uey canchu, p^ymaq ra^i accotiitabaipati. Ap papbatag,f

ca hanipjna inaya bpan?


!^«ini,rsi/»aba
fayaciincay canchu.*f:a
quircaiVaha vtquiti, humaquipi nm
yanapatjupypc
Uamcani, muwh3^ ^mmum^hAU cap6^^-
Chur
^
ISHOaXAeiOHPAEA 10.

O m% h hnenagana oje lefuChrifo r^fiepf^^pahhras.H^^ mo mtfadU er^j^

les,yA,vHciiragmMaylosS4nao^javmpaf.ttrm,qmM^^

fLaasenvuej^f^ayud^.fnaftidieredesm
mfoiros. l^etan
fejfdt lUtmra lefn Chn§:o]miameme corf

CLVICHVA. AY MAR A.
Churi, d, ymaehica curskufpa Icfil
^
A. yocay aehaeafsifsi 6mpi tela xpw
Diosapoffaaca liaiTipatitaDacaiSia
Clirirta Diofulnchic cay rintafcay
yfaparapitama. Aca cnua^riam^a
^okuna^a vyafia.Cay ctmp\ m*- eaftiila
rapa irtarai'sita vfraehugm^,
cpin qtiicharayafcaa JS ricny camtat
htipavc^'oadia^cocatatat.t^,hEirR^-
chaf4umcampic,yupaycharpamu
^^tunapa^a^;0iintawchuymapr^
chayeuy tabulae fbncoyq«iIinan,y
cafl'ac^y qaifpjltacm j
chayupaycharsinS hiipa^
^^^*"P^^^'f»«ff.
pampacliafca
ir g^en fan tni. Acalefu Clirifto- DJos apufca^- caci9
ii/tf'iirfpa pdyman fuyacuy.V •

pi huehanacaha paiUpachafapJtani^^y.-
!Wo6ta Maria Diolp* niaman, nocan-
quifpijeanf fafiina afqu J huanqilifca^^^^
rpcMepa marcachkpas ficufruncjaim'
yanJipaffiinci,ufm,^upJiy aucayqaiciT
ma,SanftaMafia virgen Diof^na
fo/.
tayeApd hihoaff^n^c^n yanaplriita
li£f matapas paymi
anTa[c hacuiTfiqui
pitapas atfamaf ipirtfTa hupafa vnaeatrspiya
I>ay y^napaqtieyoccayama
naparaquirdmpi auraiiacamatfa Ba
fiitnchaychur paytahuacyarii, ya-
AngelcVJna^a, .c5yatrtmpi.Hanf aciaramti hiipftna
ijapafiuay ffiiirran6:o
huacaychaqueyqui An- yjjnapsf apAfsiitca , liupc'' arofamd
liuacyartj:
|efnijqukapas,fa!v£toyquitahuam- yanapitay farna Tanfiio A ogetnaca-
fa, huacaychiriwa Angclafa ta-
pas hirsteyarij tac^ Ilapanipas y^naf-^
que ran(5lonacalajyariapirimai fart-
paiTimqaim, cdmpa cuCskuynijqui
pacca,KapaycLipasya:nafarc3y^t3c ^ ofa taqiie c hu y ni a ar ota mA haul
yana (ani^jtaqu epunifma yarffapafi^tpa-
itir, Dtofta fanrclocunactapas

paqtiefqujp^ic liuacyafiipa y mana na.^Human cufsifsinamataquifa na-


fim j;qu h U art rimafpapas , foneoy-
i
na'cataquepi Diofafo fanfibii^csiro
quilmaca lefa ChrilloSia faj,yanapapifcarr^ fafsioa, Fiampati
huacyarrjtacjtioeay rap jmatna. Haoilac amatopiy acifsf
c«6lap j?i cati chi panca chuymamampifa lESV
huaytac, CB Rr*^ T O ha!ti|>atinna,na naci
pf chica nf btama, hmi carihatati.

Lct«
€HR! ST O^ oye nueflras rttegos^
ChriH», 0t»rga nneslr^s ruegot. SanSta madre de 7>/«. raeg^
San^a virgea de Uf f^irg met, rueg,
piedaddti, S,MigH(l. rneg,
0tji)d9 Diss redem^tor del mtids ver S.gahnel. rrteg^
dadero Dm, ten piedaddeL S. Raphael. rue,
verdAdero Dtos ten pie.
'Spirit ft fancho Tod$s losfanU$i Angeles dt Di9s.r4*
Sanftd jf gloriofa Trimdttd ejue eres vm gudpor el. ;

fiUDiof, itnpisd4ddeL

ctv icnv h. A r M A nA,


€Apac lefuKpo^muchafpa ma- IEfuChriftotatay,nanacanahi
nascaycuta vyarihuaycu. patitaha vfaparapjta •
Capac Icfu Chrifto.muchaf- leCu Chrifto ap^y.nanacanft
pa manafcaycu^la coaycu. inay sJeaha, churaraquita.
Tayaycu hanacpachacunapi cac Bar acpachanquin checa Diot
checSDios. f'aycacuyapayay. A uqui, aca viXurl llaquipayama.
lefu Chrifto Diofpa ^apay chunn, Diofana VoCpataque haquenacana
llapa runacuna6ta quifpichic che quifpilripa chtca Dios: aca vfiij*
can DioSsPayta cuyapayay* ri llaquipayama.
Spiricu fan^o checan Dios^ psyta. Spiritu fan6i:o checa Djosraca vffu*
San<51:ir«ima Trinidad quim^a pcrfo ri llaquipayama.
nacafpa hucllacheca Dios,pay. S.ancha capaca cufsigLlIponi Trini
S.Mariai. Paypac muchapuy. dadDipsracaviTurillaqpayama,
Saa^a Diofpa maman. paypac. S.MariaracayfTariraghspatirapim*
Virgencunamanta collanan virgc, S.Diofanacaycapa. hupa,
psypac mu^jhapuy, 5, Virgincsnacana virgenapa. hiipa*
S.Miguel. paypac. taqui bap&tirapima.
S.Gabrici. paypac. S.Miguel. hupataqui#
S.Haphdel. paypac. S#GabrieL hupataqui.
Diofpa Hapa An|elnmcuna Ian6l5 S.Kaphscl. hupataqui,
cunapas. paypacmuchapuy chic. DiofanataqS.^ngelnacapa. hup#
S.luaQ. pacaqui hatnpatirapifcatr.a.
S.Spirl
letania; m

S,Mathe9. ^
S-\oanhaptifi4' .
*^^-^*

S,Tljade9i ^

S.MatlhiHi- ^
'^''
sJpeJiro. ^
S Bernahe^
S' Pablo,

S, Marco Si' '

fodos loifanBoiAfofteles-y tuai


SUan.
Tod(fploS' ss.Difciptihs d^fsmr.i

M Y M AR M
C[^ICH^ Ai

S'.SpiritiinaUtla tacjruyuriacp'a.li m
5.lnanBaptifta.; J^'^pS-
f-aqS-Patriarch ariat'a P/rtphe::taiia„-
Llapa fanao Patmtcacana,Srro
paypac. cafa hDpataij.,hap:ati(-apiprfca=nia^'
phetacunapasi' liup.ata'qui..-
paypac. S.Pedro.
S.Petlro. linpataquii-
psiypac. S.Pablo,
S.Pablo, liupataqui*
paypac. S'iAndreSo
S; Andres'^ |inpatac|»i.
paypacv San6tLigOii
Sati^itagoi- Kuparaqtti
pay pa SJuan.
S.Iuan* jliupataquf.^
paypac. 5.Thotuasl'
S:Tbom2S* hnpataqui*
paypac. San£liago,
Saii^tiago.' jhupataquii
[paypac SPhelippe.
S.Pbilippe. Jiupataquii
paypac. S.BarchoIomtv
S.Bartholomei hupataciui,
paypaei S.Matheo.
S.MatlifO. Iiupataqui,
paypac»' S.Simon.'
S.Siraon, liup3taqui\
paypac.' S.Thadeo,
S.Thadeoi Bupataqui*
paypac, S-Marhiai
S.Matbia, fiupataquu
paypac. S.Bernabe*
S,BcTnal^e« iiupataqun
paypac.- S.Lucas; ,

S.LiJcas. bupataqui.
paypac S,Marcos
S.Warcosi
Taq^.Apoftolbca iuageliftana-
Uapa S. Apoftolcima Stiageliftaciji caraihupatag, hapatirapjpiTcama.
napafj.paypac.muthapoychic.
faqS.leiusapuflanivdircipulonae-'
I^iofpa llapa S. Ui{cipuIonci*iM»-
aiuehapdychie. pa JiUpata^ Hapatirapipii^ama-
tia^ypa^
^ ^^ &Imioccu,
I^ET'A NI«.
Todos UsfanBos Innocetes.rogad por. S. Hieronymii rffg,
S.Esieftan. tfte. S. Mtunin, y^^.
S Lor en ^9. rue, S. Mkplas YUff.
S,P'lcste. rue, TodosUsfanHos Pontificeij (onfelfo^
6, Fahiay S. Sehajfiatt, rogad. ^f^' rogad,
^.Joany S.Pahlo. rogad, Todos los fanUos Ufilpre;, rogad,
S Ge>"uafo ^S.FroeafiSt rogad. S^B^mo, rogad,
Todos los SS.Aiartyre^, jrogadppreL S. Antonio. rne,
SSilnejire. rtte. ^.Bernardo, ffn^^
SCjrfgorh, rue. S.1)oinir}go, rHf,
S't/imhro^io* rtte, S.Francifco, fi^,
S.iy4i*guU$n^ rue* Tedoslos iS. mon]esy hermitams, rMm

QJ^ICHVA Ay MAR
A.
Sanfip Innoccntecuna. payplic, Tjaque Sofnnotctenaca, Ii!ipa<ii<;
S.f^rteuan. S-Efteuan, hupataqui.
S. Lorenzo paypac. S.Loren^o. hupara.;u|'
S» Vicente. 'paypac. S.Vicente. hupataquf.
S.Fabian. S.Sebaftumpas. pftypac* S. Fabian. S.Sebaftianfa, liupa.
S.Iuan.'^.Pablopas, '
paypac S.Iuan ^.Pablofa, hupataqui,
S. Gofme.y S. Damian.
paypac. S.Corme S.D^niHnfa. hiipataijuj.
S.Ueruafio.S.Frothafiopas.pa pa. S.leruafio S.Protafioia. hupat*.
Llapa i^ai^£\ip Martyrcuna.paypac. Taque S.Martyrnaca. hupataqui.
S.Silueftre/ paypao S.Siluertfe, hup.
S.Gregoifj. paypac. S.Greg Olio. hup.
S.Ambrofio. paypac. S.Anibrofio. hupa^aqui.
S.Auguftin. paypac. S, Ai'gulUn. hiipataqui,
S.Hieronymo. paypac. S.Hieronymo. hupataqui,
S.Martino paypac. 5,Martin, hupataqni.
S Nicolas. paypac, i.Nicolas hupdtaqii.
Llapa Potificpeuna CofefTor.una- TaqSoPotificenacaconrefloriiaca.
pas. paypac mu:Hapuychic. fa hnpataq hampatifapipifcam4
Llapa fanfto po6torGuna.paypac TaqueS.YatichiiiDociornaca.Hu-
tnuchapuychic. pataqui hampatirapipircama.
S.Benito' paypac S.Benito. luipataqqt.
S. Antonio. paypac. S.Antonio. hupataqui.
S.Hernardo. paypac. S. Bernardo. hoparaqui.
S, Oomi'igo. paypac. 5,Don'.ingo. Iinpataqur.
S.Francirco. pavpac. S.Fraacifgo. hupataqui,
Llapa TaqucS,
LET AN h^^ I n,

To^dos hs SanElos S4cerdotesy Letti - Todos hs ss.yfanBas de Dm, merch


fas. Rogadporel Sele piadojb. perdona le.fetior,
§,Aifiyia M4gdakna» log. ^elepiadefo. y Ubralefemr.
S.Agtteda, rog. Detft gran faua. lihrah fimr,
S^ Lucia. rog. *D€ mala mmrte, libra msjmer,
S. Tries. rog. Depeligrode mmne^ lib,

S.Cectlia. rog. 1)eUs petias del infierno. lib.


S.(atherma. ^
rog, ^De tedo mat. /j|>

S ^naftafta. rog^ 1>el poderdel Diablo. Uh,


Todas las.SS.F'irginesy biftdas.rogad Por el mtfleno de tn S.encari^aci'o.lih,

CiyiCH V A. A y M A R A,

L'^pafinSto Sacerdotecun3,tetji- Taq fanflo Sacer Jotenaca Leuita


ta cunapas, paypac muebapuy. nacaTa-Hupataqiu hampatrrapi-
S.Maria Magdalena. paypac. pifcama.
S.Agueda. paypae. %.U^xh Magdakna. ntTpataqui.
S.Lucia. paypacv S,AguedaV IVupacaqui.
S.Ynes. paypac S- Lucia.' liupJtaqur.
S.Cecilia. paypac* hupataqui.
SoCatharina. paypac. S. Cecilia e .
hiipataqiif,
$^Anaftafia. paypac. S.Catharina. liRparaqui,
LlapaS.Vifgecona fanfta Ycmacu S.-^nada/ia. hupatarjUi.
napas. paypacmuchapay. T^que ran61a V'irgenaca i'cmanaca
Diofpa llapa fan^tocuna fantancu* fahupatat^ 5"i3patirapipircama,
napas. paypap. Taqchachs fanftonaca,mani)i fan-
Apu Dios ci]iyaUay.Huchacana8:a ftanacafa. hupata^ hapatirapifca.
paspampachapullay yaya, AcanayanapirJpacancania Diofay
Apu Djos cuyallay-pay ta qiii/pjchi hupa pampachama tatay.
Ilaytac yaya. Acana yanapiripacancama Dioi-
Pifiacuynijquimata. quifpichillay. ay.Jiupa quifpiyamatady.
ManjaUihuanuymaca.g.rpichniay. Humana an ha thippufsinamata,,
Huanuvpa chi^nmanta.^fpichiilay hupa quifpfyamatat ay.
VcBpachapi muchucamata. g^fpic. Yanca hihuariata. hupa qoifp
ymamana allimanta quifpichiilay Hihuanachiquipata. hupa quiCp,
CiipaymaDta.tjuifpichillay. ^^acapachana mutunajia^a.hupa*
Kunatucofcayquiraycu. quilpichi- Taque yancata. hupa quifp.
Hay yay*. Cupayunaamparapata.hupaquifp.
HmiianaS.haqtucutamalayco.hu,
HatiAG? Bb4 Hunaa
tp r An I a:
l^r/ tfi veniiay ndfcmientp. iih. Lai- feceaiBYi^s, '^frigamo^ oyttit^^
Far d Baoufmo y S^ »tyuno tujo. Uh. Qjistfi bferdoneuTe roga?}tGso)snost
Qus tu le ayudes Te fp^amos ojenos,
Por t^s wnerte y feptfitur^, lib. Qj^l^
tiih defiendai Teiogafnasoyems,
X'ort^ijmnils refarreElion, iih. Oiietu lepdu es, Te rogamo^ ojeaosh,
Portpad^wahU afcencim. Ub. ]^A D R E NF B ^T R O.^
Psr la venida id ^.primfanUo cofo" Dios te pitue MA R I A. Creo&k^
ladar.
'
'
Uh<. plOS PADRE.
Bnel dla del] uyzJo. iijf^
'
"TCLy.i'c-^^vA.
'

AY MARA.
tHanacpachanianta haffjufcay^ray- Humana acapacbaro hutitamsi
cii p^.caDi^fcayqairaycupaSjC]uifpi laycu , yuritama layci^fa Hup«i .

chillay yB.y?L^' quifpiyama tatay.


gBaptiiiifca cafcayqufraycu.ayunas Hujuana baptizafsirama hycu^f
cayqpiraycupas quifpichillay. ayunatama iaycufa.Hiipa qipi'«
.Cruznijquiraycu, muchtifcayguiray Jiumana crHzamal&ycu tnututa"
cupss. '
quifpichillayyaya. ma laycufaHDpa quifpiyama ta.
Huaaqfcaf quiraycLi , p^mpafca caf Jliiinanahibu^tama layco inata ca
cayquirWycupas. quKpicUlIay* eauitna laycufa.Hiipa ^fpiyama,*
jCa u ^ ari mpuTc ay gf ray c u. qui fpichi. Humana fan^ohacatatamalaycu^
'HanacpaGhamari eollanah cufsicuy Oupa quifpiyama tatay.
nioc vicharipufc^iyquiraycu^quif Humana baracpacharocapaca ce»
pichiljlay yaj!£^ (liana miilutamaIay.cu.Hupag,fpi»
Cui'sichsV Spiritu ian^op hamufca jSpiritu S.Djos cochorsiinnaacapa-
raycn quifpicbillay yaya. cliar o butacapa lay cu. H upa qCpJp
Taripay punchaupi. quifpichillay. Hacha taripaiia china vjuna.Hup^
'
Buchacapacunam mucbayqui ya- quifpiyama t^^tay.
ya,vyd?illahuaycii. Iv'anaca huchaninacapi.bufna ham
Cnmcacpayta pampaehallay, mu- pacirma,yfapita.
charcay^,yaya ^yarillahuaycu. HUpapampachama rafsimpi Naaa-
Camtac yaoapallay.'nocay cum mu cahampatifma ifapita-

ehayqui vyanllalniay cu. Hupa yaoapacna fafsimpi. Nanaca


Camcacnmachailay.-nocaycuinniii hampatifmaifapita.
chayqui vyarillahuayc'u. Hupa bacarayama farsimp».^'anaca
Catac qujrpichillay.-uQcaycuii^mu bampatifma ifapita.

chayqui vyarillahuaycu. Hupa quifpiyama fafsimpi.Nanaca


Padre irucftio.Aue Maria. Qredo? hampatifs^a ifapita.
^re imell|:o.Aue Man.«- Credo

Iiuaccha buaccba
OR Ail ON

CH V
AR A.
jqV I A.

Huacchacoj'ri apoy /h»cliacliafsi-


i-iliaqaenahiiiuaiiapa ImMmuniri
runap huaiiu'/iiinta mana .rounac,
yalHr ha huanirsina nar o ^ciscicaaitpa
valUnracpocasiyao ctitirkucbucau
saachuicayqni hacapaiafsiniiri tacay,4imnahua aa
.cachunKic , campa

iiacaha-mpatifma aca vlTuri y ana-


'.ra)'cum nccaycu niuchaycuyqui^ mu-
.cay yanayquip animanta LSi)'&Vi&)'^ man a animapa human faneio

pachapullapa hucha tutama iaycuychahihuanapa pa-


C.Ay hiiajiuynin
chanailaquipayarapima taquehu-
cunaaa ^papacharpari graciayquip
chanacpafapampacharapifsioa gja
allijnin,raycu,hanacpaclia vinaycu-
ciamanachamapapi vinaya haca
Isicao^ayman pullallayrcay cuisi
.nahaqmcanapataquiKupa huaqui
^au^ayca cam qdquiu lefu Chrifto
,yattia:hurnaquiquimalelu^Chriftp-
x:anqui,Dios Yayaliuan , Dios
pifiavca vinaya hacana cau
Spintu fanftohuapashuc
.quiqi>in Diofmi capac
aa Auquimampi Spiritu
eauca)'-ta vin^ay
niqui Dios vinaya
paccau^a
taquiliani tii
curi ha£^a
^apaca apuraqui caa-
tia. Allien*
D E A L G V N O S
PRIVILEGIOS Y FACVLTADES
^
CONCEDIDAS 'TARA L^S^ II^DIAS,
pordiucrios (ummos Pontifices..

Elqualvio,yapprobocmnao Concilio proufncM


de Lima, del ano de M. D.LkXXIII. y mandoque
fLufieiTe
juntamece CO el Catecifmo paraq los
curas,y las demas
perfonas a q^uien toca, tcngan noticia
dello.

_ J. P O R Bulla de Paulo Tcrcero,effan referuados \os


Fie
^^;Jndiosdeguardar onas fieftasmasdelos
Domineos
del ano.El dia ic Nauidad.Dia de
Refbrreaion EUigi
dclavcnidadelSpificufanaio de fucrce que
en cftas
:

trc^s Pafcuas folo Ton


obligadosa guardarel primer
diadeilas. hem el
dia deiaCircuncirion,
Eldiadela
Epiphania,o fieftadelos Reyes. El diadela
Aicenfia
Eldiadc Corpus Chrifti. Ire delas fieflas de nueftra
Senora, cldia de fu Natiuidad. El dia dein
Purificacio
EI dia dela Annuncfacion.El dia deli
Affumpcion Ici
Eldiadelos Apoffoleslant Pedro, fane
y Pablo, y no
otro dia alguno. ExConc.Lim. i.
fefr.j. cap </o
If. Por Ballade Paulo
^ IILcftareferuadosde ayunar
r,os. ioslndiosotrosdiasdepreccpcofucradelos fi^uien-
tcs. Los Vierncs dela
Quarefma. L\ Sabbado ianao.
La vi^
VKlVllEGlOS DE LOS INDIOS'. 14.

I.a vioilia de Nauidad.Ex


Coc. Lim.i.fe(r:3,C.9 i.
III. PorBuiUdcPaulD.llLlcse.pmccido
alos Indios T*^*^

enQuardmayenotrosdiasdeayuno comer qualcf ^^^


quier mBjarc5,q Ton cocedidos a los q lomalaBuIa de ^tdas,

lacruzada. Ex eonc.Lim.2.fe(I.3.C9i.
nil. PorEuladc Paulo HI. Se coccdealos Indies de ^^^^
cik nueiio orbc,q ft pueda cafar decro de tcrcero y qr ^^7/-
,|o gradodc cofangiiinidad. Ex CocilioLimefj.z.fcff P^A-
.& ex manuali Mcxicano,foI.3 4.
3.C. (39

y. PorBulladeGregorioXIH. fecoccdcjq eel fiiero ^f-"

interior y exterior (epueda difp^^ar co los Jndios pa ^^'^^

que fe cafen ,c qaalcs^er grados q no fcaprohibidos


pordcrccho ditiino.Y (i cltuuicrc ya cafados(aunqlo
ayan hccho a fabiedas tcniedo npcicia del impedime-
to)paraq pucdadc iiueuo coritraher el ralMarrimo-
.^io. Ladii'pefacion dicha enelf'uero exterior fe ha dc
hazer c5 aucloridad del Ordinario y dc yno dela com
pania de Iclus.Y valecfte priuilcgio hafta el ano de 97,
Y cnclfuerojnteiior bafta lafacuUad de alguno dela
dicha compania, y es pcrpetuo priuilcgio. Exhteris
, Apoftobcis.Anno. 1577, VII. lulij.
VI. Poi brcue dc Pio QLiLvro fe cocede q los Tndios q fe j^^-
conuierrc alafc auiedo tenido muchas niuijeresefu fn»>»
m9»
infidchdad fe calen y tenga por legitimametc cafados
con aqlla nmgcr qdellas feconuirtierc ybapcizareju
taniete conclios, aunquenoayafido la primeramu-
ger dc que en fu infidclidad tomarcn y biuen toda
las

uia.Y que cl tal marrimonio fin fcrupulo alguno fc cc


gaporicgiticno.ExlicerisAjpoft.autcnticis.aiino 1571,
die
PRIVILEOICS
r3ic z.Atijguftisdc] arcliiua de la Yglefia de la ciudad di
los Pvcyes.

f^';^Vli. Por Bulla dePio Qmno


^tadanch del Key O^
»«. tholieofccGcedealos Indios qen qaalqoicr tpo del
anopiTedavelaxfe)rrcfcebir!asbendicioncsdclaYHc
{^a: CO q no haga apparaco de ficfta publica e los
ticm
pos qfe cierra las velaciones Vaic p or 25 .anos qu^ cs^
;bafta,i2,de Agofiro de.15S7.Ex manuali Mexic.fol.7,ac
littA p ofto. in fine iummx de Sacramcncis Bartholo-
vnciLcdcfmx.
^Xl^VUL PoE Butia; de Paulo Tercero ft cocede a los;
i^«^.Indiosqpuedafcrabinrltosporfxis Curasao aquellos;
que dencn cargo dcllos derocbs lbs cafos re/eruadoj^,
ctiam aia Sedci^ poftolicaj ctia de lbs eotenidtjs en I^
Bulla de la Ccna^ponicndolespeniteGrafaludablc.Exi
manuali Mexic,foI.i34.Enticdefc tcniedo Fos curar't^-
cofedbrcs co mmunicada eila faculradpor el' Obifpo^
y n o de ocra faerce^como effa declarado cnJa Bulla di?^
laGruzada,
1^ IX.. Put: Bulla dc Gregorio XUL a infBncia de Jii
regia Magcll:. Cacholica, ie cocedc a ccdos los Ar^obifpoff'
jrefeTy Qbifpos dc las Indias.y alas
pcrfonas a qaiecilos en
.
cita parte cometicTe tevezcs, qpucdan nbrolucrde'
crimen de feeregiayy ydolatria^y otros qaafquiercafor
rcicruadosjafsi enel faero de la conlciencia,eomo cn^
el fucro extexior,aqiiaicsquicrrndios Hombres y mu-
ger£S,y afsi miimo a los q uicrcn nafcidbs de Indios y-
MauraSjO de Maurosiy Indias. imponiendoles aJgUna^
pciiuaidafaliidablc conformc a fu culpa.'
Yde
^ dcclara Santlidad que quiico a cfto fso cfiorua cl
fii

^tucr dcclarado,quc por la Bulla dc la cruzada no fe co


cede abiolucr dc calo dc hcrcgia.Por qoe quaoto aios
rladios y pcrlooas dichas no fc deroga cl dicho priuilc
;gio y f^ctiitad dc podtrlcs abfolucr dc heregia y dc los
i4^nias cafos rcicruados.Ex liccris autheticis Grcgorij
.Xin. D?»cis.j.lanuariJ5aoo.i583. Fuc ebiado eftc brcuc
^porclcorniflario General dcla fandla Cruzada Don
lliomas dc Salazai-.Y anadiofcalosPriuilegios viftos
^pojt clS.ConcilioProuincialpor mandado dclReuc-
vxcniihimoMczTopoUi2.no.
IX* Por cdoccfsio del Cbncilio Prouincial dc la Ciw c^fat
,4^ddclos Reyes fe da facultad a codos los curas y com^fA^'-
"
rfcflorcsdc Indies que los puedan abfolucr de todos*''*
dos caios referuados a los Obdpos-Ex ConcXimcofi
*fteftio,A€tionc.L.Ga7.
Xl'Pof Bulla dc Pio Quarto a inftancia del Rcy Cacho^^^^
lico ic Ics concede a los Indios que no lean Gbligados<^»r^
^a guaidar cntredicfios ningunoSjComo noayan cllos

fido lacaofajO fean (peciaJmece cotredicbos. Vale por


treynta aiios eile pnuilcgiosquc cs hafta 12. dc Agofto
^el aoo dc 1595. Ex Goncilio Lim. t. fefs. 3. Cap, 93. £r
ex Manual! Mexic. fol. 138,
Xll. Por Bulla de Pio Quarto,a inftancia del Rcy Ca^^^^^l
tholicorc concede a los Indios^quc gancn las indulgc^f««
cias.y lubilcosquo demaodan Confcfsion, y Gommu "''/'/
j^ion,y Ayunos: conqucguardcncl ayuno. Y quanco/^^y.
a laconfehion fino tuuicren porcntonccs copia dc
cofcfsoics tcngan conuidon y firmcpropofito dc coa
-^ . I fclsarfc
PR I VILE 01 OS
fcfsarfc en pudicndo : c a lo mcnos dencro dc vn mcl*

ExConc»Lim»i.fcfs»5.Cap.5f4.EEcx Manuali McxI


cano. £ol. iSz,
C^rtj xiU. PorBreocdcPio Quinta^pucdcn los Obifpos
en las Indies vfar para el ian6lo Chrifma del Irqyor
qtte aca Ilaman Balfamo aun cjue no [cs cl vcrdadcro
:

Balfamo. Exauchenrico ipfru&dato Epifcopo Tucu-


maneofi primo.dcl Arcbiuo dcla fan<5ta Ygtefia dclos
Kcycs. ^
C^'^fXlllL PorBalladcPio Qiiartp^ainftanciadel Key
Catholico concede lo mifmo cjuanto al Baffamo^ q
ie
ejftadicho conccdeFfepor BreaedePio Qiirnco. yfc
anadc maSy,qiic fe pucda confagrar Chrifma con cl nu
incrD dc miniftrds q fe hal!arcn> aim q no fean tanto?
comopide elderecbo. Ex. lict. Apoft. iiifinc Summas
de SacramentisBarchol. Lcdefmae.
jrrff^H Vv Por Breue de Pio Qujnto fc concede a fos OhtC
^^^' pos delas Indian q puedan difpcnrar con qualcfq^iiera:
f$ddd.,
perfonas qeffenen las Indias en irregutaiidad cotray
das por qaalelquiera deli€los, como no fean bomici^
dio votuntariojcomecido fuera dc guerra^ni (Imoniap,
Contal que los que afsifuerenabfuckosdelosxalet'
dcbdlos y difpenlados en la irregular jdad fean oblrga
dos a cumpbr la pcnice cia que les fuexc impuefta poc
ConfciTor approbado por el Ordinario r y no la cii?
el
pbcndojIatalabfolucioixydifpenfacionquataalftiC'-
ro dela cofciencia csnujla^y dc ningun effc«5to.Ex lite.
Apoff. anEoi57i. 4. AuguftirDcl ArchiuodcIaYgrc-
GadcIosRcycs.
La for*
16.

L F O ¥ E

veTesal am c>i44ndo ft pnta t&dpel j>u,eklo, hazerla leer corns sS}/*

aqm fpr extenfo, ^.ir^i^ue r/p teng^n ignor^cia de copts


que ianto les imporia fkber.

41a lan^a madre Yglefia dene .dccfara-


n\ctos
dos colosquaiesno fe paedc h^n^Ummonio.

MARA,
_^ A far ay coy til
Afa.rafsitia

.^"^iropnaccuria, Grinacaca,
[iiaopacrac - jraifiiapi
i^

:>jMg^^M Jnii yacbanca Tap ft a Y-


l^;^^^lanaa y sle. C\ glgfi^ tiyc-

.^a ma;m,acii:|i ic-pa^ni anani II^na,a^a aca h^^hapi h^-


leafaracuypap cainanchu jq u c c,a h a n i pii n h
i u a c al a-
fiifca huGhacuna£ta. Cay
hina huchayocf utiapacci^ facanacpa yatipiicapi
fsin
rnanayn cafiviapunan ya^ vcabarna huchaipacajha-
chacoponcbtl* ni pina Sacr^tiieco Matri
pioniQcatuoatJ;.
Pipa Quift
.

IMPEDIMENT OS.
y fialgunoprctcndc cafarfc noqacdara cafadoftn©
amanccbado,y en cftado dccondenarfc para ficmprc
Y los que lupicren que alguno fc quictc cafar tcnien-
do qualquicr impedimcnto dcftos, q os dire ^ lo diga
al padre:porq fi lo fupicrc y no lo manifeO:are,peccara
graucmcnce, y (era condcnado para ficmprc.Pucspor
cffoniandalalaadaYglcfia ^
qut

QVICHVA. AYMARA.
Pipas maypas chay hina 'oilti cauqui halla vcs
Iiacbayoc caipacac cal'ara liama huchaniisinia cafa-
cuffac ninmanjcbaycajpa rafsiipana, vcaca hanihua
na cafaracufpapas mana , amaccbataqpi
cafaratati,
catarafcachnjaianccbafca cicafpana,hupa animapfa
canma.animancari vinay- ^upayunavtparo matana-
pac vcupacbama rincam- caqui fataraquifpanahua
pacmi raycucunma.Cbay Vcabama hrichanibaquc
hina hochayoc cafpacac cafarafsiba (ipaca^cjoiftila
cafaracuyta pi monapcin yatifsina padrero aiami*
ca,yachaqncuna padrcma niparbani acamani, vcaca
Villamuchu.'mana villama aclia hacba huchabuah^
chayca hatunhucbadam cbachafsini , vinataquira
JiuGhallicuma J vctipacha qutpi mancapacharo
[
mamirinma.Cbayray juatani. Vcalay-
cu (an€ta Yglcfia cupif.Yglc
mamanchic. fia taycfla,

cafa cafai
DEt» MATPIMPNID. #7.

que fc araonefieprimeroen pubfeolosquefequicrc


cafar:para que fi algano fupiere c|ualquicr impedinve
t o dc do s o dJF a Y n o t e
I .
ma a o a d i c a u n qtJ c fe a C a r
,

ca o pfincipalclqaccumcietalimpedimeiicojofupie
re di^:a lo, qmas^ vale ha^crlo que Dibvmadaycj no lo^
que dPGuraca quie*e.1^ Dios del citelo y el Rey y^fus mi
xiiJ&Ds le libpai^afl^queaolehagamalalgu^^
ca niiotro
Yfira^
QAffCHVA. AY MAR A.
cafaracuflaofiiecunanauv c'afaraGilla firliiacaca-naf

p ac r a c f ut ip i ni o o efta c u- rarlia tican^ qui mo ne-


fii

chun , niipa^ camachinr ftafipa^lafsin camae&itiaV

fi maycampas paycimap hupa^acana vca hattiu hu'

Jiuchata mana cataracu- cB ap a yacirihata ataman i'


^ampac cada yachafpa- n a p a t a q 11 H a n ha a q,ft i
i . i 1 1

vi!la<: uc H amu nc am p ac fa a c fa r a ni i ci h a c h a m a cu 1 1

^ma pi<fl:apas matichan h 1 a c at ayc u n a ap ui p h fa ^


1

cachu , pana Curacy ca- vca ham a hani caiaiafsina


itiachica^juen apii captim taqui huchapa yatifsinca'
pas:iiucHantarnanaca(a- atamanipa. Diofbaaropa'
racucapac cac^ayachalpa' pinaMallciina aropata vc
ca villacunca.Dio(pa{imi campi yupaychal^in hua
racniicuracap fimiiiman- caycbanaca, DioiafajRc
tapasafhuayupayca.Dibr yafa , yananacpafa yana
paSj^ReypaSyyanacunap;ar panihua , hani mallcuna
miamachaca,curacapas,' hilacatana gftinfa q^acHa
pipas niaypasirianacban^ tapacacanapataqui,
cancapac, Yacha Cc Yati
Y fi callare fera caftigs Jo ccmo merece._
infM Lo primcrOjclq fc aiiicre cafar mire ^fea chrifSJa-
tipas '
n,a bapdzada la q coraa por mugcr": yJ:a niuger mirc
q
ica xpiaoo baptizado c! que coma pofsaiarido, De
Gtra maneraoo valdra n.ada fu ca fa mien ro.
SscHfi Lo Il.mire q no fia ei vriOjO clotro cafado.ctra vez
d€ nm^[rj^{^^Q
eodauia el primcrmaiidQ o la primera mugcr,
poc
qyiCHVA, AYMAP.A.
yachaiDacac pacafftcnif yatifsiofa hani atamafsi-
pa tnana vii!acuci-i cama ficacamapacaniahua ma
camam muchunea. ^au- ruyacacaocani. Nayrapi.
paqucnmi. Cafaraculfac Cafarafiha faisinca chiir
nilpa chriftiana b^piizaf ftiana b;sptizata marniim
ca huannibua caiaracun pi cafararjhati.;!iiirna mar
qui. Ca huaiBiiri chiillia mifea xpano baptizata
HP baptizafca eariliuaa chachacicararafihara.Qnj
caiaracuqui. Maycannij ftKakuiuifa liinira bapti
quip as man a bapcizafca zaca b'^q'^^pi cafaraisipa
eafparac caiaracupci^ca, ca hanibua calaraiutap-a
manam cararaciifcavqui accutJ cicani.Payapi, Ca-
yapaychu.Yicayfiequcn- dn haqocca nay
farafsiha
nii.Piniaycamp^scaiaraf rarhavn^pa vca manBi
,

ca huaniiin caucachcap ealaratat! hanichabaynQ:


tin.huarniipas coc^r^cm p^J hacqtifa(sin:cafaralsi-

'^achcaptiauc ha iVimarmira vca hama


raq vca chachaca cafarata
marroinitihaaithalaisia
<
hue yatipara: va^f
DEL MATRIMONIO. Si.

por q no vaMni nadj cltal ca[a:nientovy ferafi cafti-

gados los q afsi !e, calare. Mas fi ya mario e! niaridojO


la tr.ugcrco quie cflaua cafiido la priaiera vezbien
puede rornaifc a cafarotravez.-y dc iamifaia ma-
iicra ocras vezcs en kroicio de Dios.
Lo Iff. Mire q no (ca fo paricata o parience porlocop
menos dcntro del primcroy (cguodogi'ado dclpaien^'^^^^
tas.,

tetco,Por primero y fcgudo grado de pareoteico


QJV^ICHVA. AYMAPvA, fe

Iiac hua tiacac cafaracu: niayoimpi cafaratahaom


chayca manayupayiaca- pi cafarafsif^inca liani
faracu. A pop as yachafpa hua acuti caiarafsifpa.A--
caftigamami'-ychaca huar puia yatifsins ancbahua
mip naapac coca,cavri ca mutayafpana:maafca nay
rip na^Jpac huarmin hua- ra calarafsin* macipa hiui
nupcincajalK hue huacafa panca afq.hiia may imp! ii

racucaichay boaoupt\pa3 cafarafsioi: vca fciiiipanra


huchuatac Diofta firuin maynimpiraqoi caiarafsi
capac.Qnjnn^asiequemu ni Dios fu'uioatoa/Qojai
Cafaraciidac iiifcata alii eahua.Cafarafsiha firicba
ricuchu, pacta yahuar ma chafca a% vnachapa: pa-
cin caman^naupac pacapi da marmi vifainacipa ca
cayriykayparapi {fiimc cafpana,,aclia aca^-apaoa
roy fcgudo grado fucioc pafa(primcro y feguodo
pi)vinac caman. [^^aupac grado rac]oi).CuDapiaca
paiapi yfcaypatapi vniac g apaiia viiamaci cacaaa^
yahuar maciiiifpaca yma pnmero y fegudo ^rado
{kk VAachaacjui? fucinii

Aca
:,

feha'deentendcrjqnorftamadrc o abuelajliij acinic**


ca n fc a b e r m n) a 3 e p a d r e o d e in ad re ni fc a ti a h e r -
, i :

mana defy, padre p defy ina^rCjai fofarina^hija defii


h er m a n o ode fa h er iri an a ^ ni (cap rim a hi] a d e f u tio
o dc fo tia-.De la mifma fuertela muger mire que .no
ie cafecon {ii padre o abuelo ni coniu hijo ',0 nicxo,
nifya her nian o de pad r c o de madre ni lea fytio :h er ^ :

m a n o de p a d mad e
re p r

Ciy i C H y a. jh Y M AR a. jni Iu

CaytamoAmamamajrqai Aea baa. Hani hamacha


lip a p J p ay a y qui h u i,vit\i - chac a taycamapi , ap achli
fS ij c|,li ii a c h a r i j q a i fa u aba pi ,p a c h a m ap i , ale h i rn ap i

q a h ti a^ a m a p an a
;h u a y.n 1 i haniraqui cullacaniampi
yqiii huan ypay qu.ihoa n cbinquimipifa bani ivAU
maniayquip fiaan iuHca ca caycamacnpijypamai#
mamay^qijib^^an ama con pifa^^nl fLilIca pncbam^a
chayquihua , cacay qnip pij hani Jarernana mich-

c h,u r i a p a n a y q u i h u an y ,
ca ypamana pncbpampi
payqaip buahuanpaiiay ca[arafsibata;ii. Hnrna
quibuampa? calaracuqui niarmifa vcabaniaraqui^
cbu.Gam fauarmiri cbay bani auquimapi acbachi>
hinallatac>aBiayayayqwi irsainpj^buabuanTianpi^ aj
huij machiiyg.hyan,1iua- cbtoipi,^bilamapi mieh--
huayqhua , bahuayniqai caalomanipiia lare
torayquibaan,<:acayqjii- rnampi fullca;
huan niullayquihuaa, auq.ma

nana ypau
DBLMATRIMO^IO. t^*

nifafobrinoliijo defu hermanoo berman.i:nifeafu


primo hijo de fu cio o dcfacia:por que ii a fi {ccafar|^;r
no valdianada fu cafamiento ^y hara gran pcccado,
Lo quarto, mire elqfe quicrc cafarq la que coma .«*^.^

por mngcr no aya fido fu aiadraftra mugcr cl fa padre; mms


ni fu cntenada hija de fu primera mugcr:ni fea fo ciula ^^^*-^^.

dahcrmanadc faprimera mugcr:ni aya fido muger


dcfu herraafio,
QViCHVA, AYMARA. Yk
nanaygp huahualiuahuay ypafsiri yocatnampi cafa-
cacaygp charin to
^fyua-^, rafihacati: aca acanacam-
rayc|hua^ ypayup huahuii pi cafarafsifsinca hani ha-
toraytjhua cafaracuqchu, copi cafarafsifma , ancha
Cay caycunahua caiara- hacha hudharaquipi hu-
ctifpaca mana yupaytam cbachafsifma.
cafaracungman,ancha ha Pufsipi. Cafafafsiha firi
tun bucha^acacmi hucba baqca nayrarha ynancha*
llicugma.Tahuaficquemf. pajpada vca niarmi vi!a>
Cafaractjffac iiic runaca uifa taycapafpana,michca
alliracricuchun.Amayaya hupa hila matmipanaoa
pa huarmin c^c huaii caft chapa cancafpana , nayra
racucachu , huarmimpa marmipana chuiquipa cu
iiuahuan cac huampas^ llacapaipana,hilap3iia mi
huanuc huarmimpa nana chca fullcapana rsiarmipa
huampaSjhuauquimpa ca cacafpana , aca acanacam
fara(c^ huarmiA cac huam
:---- pica^hanicafaralsipati.
------- ^
|

^^^^ Maf
Cc.3.
iai

y la ni0g€r mif^ que .c| yard que coiria por marido no

rido de ft fiiji q cs Cc? yej eo^iia niafjda dc fu hcuniaaA


queesfa cpa^dp;nife^iic|-mapo dcjumarido pnme-
ro.Porq ii afsi fc paiar^n ^o ^aldr^ ratja fu caiaaucuco
yfcran ^ondcrnadp^,,
Unt.
Lp ^arpnq fecafa q fnotomc ppr
Qgj^tpiTiifC el
'
asexfor . .... . «

muger ^ niadrc,oi hija^ni nermann


nipri

Huarmiri binacac aliiHa M^rrnifa ycah^amara


hpnachstchu cafaracuCTa^ ^iquiqui hamurpayapap
nifp.aca^Ama mamapa co icaiara&iba ftl^inca: hanf
^acac hua cafaiacucachu, yilauifa auqaipamf n eafi|
Laahuapa coca cataynin ralsiniti^jianiraGiiityikil^
huapas^nanapa cpca cac pampijchinq«ipana ibay«.

Jiaajhuanuc co^Spa huaii popanipi, b ^nirag maflT^f


liuampas.Chay
quii> xac nppapi caQtraf^nici, Aca
chaycunahua caiara^ufpa harna caftiafsif^iDca hani
ca mana yupayta cafaracfi pi cafarafsicap^ J:*acn c^a
man^vcupacharna rincam , ^ afpaci , macapacharo m9k
pacmicafaracurna. Datagpicafaraisifpana,
Pichcant^qnmi, Cafara<:ii cha^
jPirca.CaIa|:afsih4 (ni
ffac i\iQ carica ricuchurac ichaca ^Iquiia vnapchapaj
fiaupa^ama maipatihqaa H^«i huchachafsirimacH
caiatacucanchu hticballi pana taycapar«pi,puchpi
cue ma^impa fiananhi;^ pi,chinquipani^icullacai;
an,mullafthua,
P^"^*F'>
pada fuilc$
PMHM^^

OSL MATKIMONIO. $9.

biprit^a^ liecmaDajnittaoifobffna:Jc algURSi miigcr^


«uc claya coivocictj canialmcnrc. Y
lamiigcrmirc q
iio tome pGrtnarido a pacife^o liijo^o heifBS00,oiio,
o iobrina,o pnmo dc algtiD hombtc con; Q^\xiQn aya cc
nidocupncacarnalmeiite. Porcjiic novafdra aada el
tatc.ifamknto.. rrtiti

Lo Sexto mircqnofeafucopad^eo nicomaJrc.o J^JJ^


fa abijadt^^ o fu aLijada, oftt
QVIGHVA- AYMARA*
ama: piyp^ cacaiiipa cbti- fullca taycapapl ypapapi-
ifohai^ypanipa huahui- fa.CafarafsiEa fir i mar mi
hua cafaraeucachu. Cafa- fa afquirag vaaciiapa:ha
racuyra munac huarmt- m buchacbafsiri; macipa-
pas alticac vDaiichachun.. na aiicjuipapi yyocpampi^
Ama h ucba llicu c mac - i m b tap ap
i i ^fu 1 tc ap ap i^ ful Ic av
pia y ayanbua^xEttrin bua ^ auc] uip amp i , la rep amp i,
huauc[iimhua ^cacanbuSj ftilica baquiri yoepapifa^
cochahua,, haaiKjtri ocuna cafararsiniti: padf avcana
fe u apas cafar a c un c ach u: capi cafarafsifsin yanca tu
^bay bin a caccunabua ca eufpana^hanu^a(|ui Bacuf
faracufpaca maiia jupay pantu
tarn cafaracamaUr CoiflapLCafarafsiha firi

Co£feaacqucmL Cafaractt' ebachafa raacmifa afqui


ffac flic c ai jpas buarmipas vfiapa, Hani bapdfmoca
ricuehuiracrama baptifao co0firmacionta padrino
^ cofiimaciopipadriwoif j^ampi madrina
eacEoa^madrinacacbua pampifa:
iracunc acbu \ a^matac;
hxk^^ c^yii Cc.4 com
, . .,

o Ai padrinG madricia de baprifmajO rfcxonHimir


ill

cion rq,aicro dczir quo no ayarn cl bapti/mo oca la


coiifij^Ql^ciQO ipnido^ojTio padfitio o madrina aj quC:
fc caft o a fu bijo o ifahijrAii cl a)? a triiido $1 otro co*
mp p^tlrJ.np Q madrinajiii a liiiiijo o a £ubija,por que
i^Q vaidra cital c4famicfi|:o, ;

C4yri cpnipadf^capiian e© c5padre ^oaiadrcplpi ai


li) a4.k.c q c.^c hu ipa? PA-dri hijarapai'npi «?aiara(iiniii,
no madriiia fiifpacaciiy? F ad.r in o^m adi" ins fa ki o.c.al
ti.nini, Y^.cb^pas jch^y ca ^c4 vnancbab^fa, Ynaci,!
fara.i:juffa.c ciii.cayg. huarmi vca .eaferafsiba fatamsii
c|i«3riqLiidl-.i j.gayi! capta: ma r.mi y,Q.c.^ 0) a f -ui. b a m^i
^

|3a;ptiirriop i
, cpfiri^acijSJti fajrpiGbca qqmaia baprif^
pi rfiadrina bin | ab ija - moDia ealirpiacipnuig m^l
dsfnpac batallifllaicaqui. d r II a b ? m a c at o lim a jb a ,
i

Ggip hMBrmiviap^s ycbar Honni rnanrjifa ynaca y^^


pas f hay .^^far^^u (I^.c Bifr ca Galgr^rib^Xatarna pb^i
tavqui, can', haabu^yqt^
ceyri cj^a baptiiiiippJ^ni^ mala b a pu|nio A co.firrn^i
nianifpa iCQfiiipacippi pa- jcfopfiapla |3adrinopaaba^^;
dfino hiaa ab,ij?«dafpp^,c
ha{:aliifiurcar|(|ai* cay bi- iji a h 0qmp h a n b q a
1 i
c afar •

na cac bua pafaj-aGufpacs rafs in a m f^ y a p (s i^.i c a/Ia r i|^ j


*•

mana yup,ayta cararacuq- ikilsinIX bsoiuua b^cutf


qiiiman. calaiaisilma.
Caa Pacall
^'^^^
. Lo feptirBO,mirt c( q q no tome por miigc?
(c .cifa

a li q cpnocio carnal mete en \ld^ dc otro marido 4^


dole palabra dc c^farfc Gor)r)la:Q fiendo cauf^ dpqxiQ
miuJcOe Himaiido nuataodol? ,,0 afpnlcjado a iu mn-
gcrqaorra perfona qup]e mataHcY Ja BitiC^cr niirp
rapibkn que np Ip calie cq cl cal aai^irero p b^omicidaj^

Qy^CHyA. AYMARA.
Cacliilfic^uesi^i pafaracu Pacallcppi.Cafarafsili? 1^-
0ac^iiDacacayrarac vpa-^ rifeac^ueca acsara aiqiii
rhay, Ama cafaracCn^cbil ipgrpay^pa. Ynaeahu ixiai
ba4ial!.icac ma^ijgli^«^i*'. Vca, cafajraf^iha fatamn^'

mihua, co^acaa^ap.trcac, ijiarmjpi huc:liacbarsi(si-


cp^ayqui huapupcinca ci iia,hun^a kix)\mm2,mkh'
huamrpaCaracudac nifA;ay ca na rnarmi.ba .biuipap^
njhxia.Ychapas pavqquin ^afara^ficanahpa fafsin.co^;
fc uiQa^f aracuffa^ liiipa pay ccr^caisitajpuchca ynaca V,
pa co^an^.a buamchirc,! ca piarpiina haypopa Jii^
qu.j,tpapa ca h^aouA bJlpj^ huayata^hapi {iihpayalisiA
j,'.:as , VicJ^apa^ buanp^^hi^ la ypaca aftirpjablbuaya*.

jfhiTcaqui quiqpip hpaiv rnai^isin paicaj:a v^a p:]aif'


jiiiinta,cayri rnay^antapas rpipi caj'ad'aliihaiasi. Vca
buapv^^'^^)^'^ ^'^'^'' t^l^^^^ pianT?ipi<:a hanipi^
-"^^^P^
£l:a c^rcanii.Cam baarnai cafa^afsinama Hii
yatilici.

rijticuyijcliay hpchaliicuc rna niarpii(c# j.bapi ^ca'


n>acic|hua cahn,aia"iicaiar^i i^pciiah^isirj piacimarnpi
cufTac nitpa co^aycjta bu^. baynoman? hibpaU'ipapi
fiu^hichua, c4-%rafi,hatad.yfapamara}
cay hay
n . .IMPEDIMENT OS,
\
don quie concerto ta muertc de futmartdoodela tnu-
ger deljOruLio cueDtapromedeadodecafarfe con el:
porqucno YaldcaDadacIcalcafaitvieoto.
inkrt.
Lo 0€taua^mire q no fe cafe co aletmamoijer cpbf
^ rucr^a ,Q potmieao, apot ameaa^as le aya heclio> c^^
0I0&
QVICHVA. AYMAPvA
hitaEmmta
cayrtqiitquitii feaynroma: bimpabai mi-
fcuanuchic huaj^cayiL hua chca maraiiha hiuiparja-
cuchicliicbua amacalara huraapi cafatafiicanahua
cugchuimananifpaeahui fafsia liramapi; hani cafa-
huchallicufpa coqayqui Eafdhatati:; y iiacaEumapi
fcua:nuptin,cayrihaai:niij- hucLachafsiifsma hayno-
Hay huadapciacacahaaca ma hiuipanaimicbcaimar
fatraeiifTacmi nifpa ntq^uey miha hiiii pac a cafaiafiuk*
amatac eaCtr ac u n^
glitti n a hu aj^. fafsim aro^ cB urata
chu..Caf bina huchayoc- maria. Aca hama hucliani'
feiia: cafajtacafpacai raanai haquenquthanl cafatafsi
lupaycatn calataeanqui^ HanipinavcacafacaGiait-''
man.. maacu6acanitL
PucacnequenMXa&irar Qujrac^acaircOjCafarafsi-^
cuflac: nifpacai „amai eatt ha iafsica^haaifpor fticr*
J am at ai h u dich i fca^ carpi ^a )c]ia m ac ama^ac fa r af si a
inaiichachifca hinafc:a|- feyafsirimapi calarafsiiia.
<|juinsLni(ca huaEmiliiiaii si^i
fafaracun^uichci:

paca^
w

BE t H ATK1M0NIO. JJ».

o lo5 cwf ai: a s, o a^g uyi a p c d o n^ c[ u p (CO ncc d a en c a -


fode(Cpne1.P;or<]oticl Maxrimionio quici4CiDips q ica
iibrcy dcpura ^o1unrad:yij cs forcada pprimi^:d£)io-
por am cnazas acararic onalgu no contra itodafuvo-
jc

luxixadAPyaleci icalMaifinipiiioj

ICHV4 ATMARA.
yciispas camtajCuracaAa ynaca Jitima itjoiqujma mi
pas, pi maycantapastnaji chca mallcufamichca qui
cli a/p a JiJumnaianoMatri- ft b q ucfa acfarai si n a v ca
i
a
inp nip c^ (ara cay ca fpcoy jnarmi yalafpana. Matri-
^uiichicmaiiia ^ munayii ij inonip ^ujaralsinaca ^huy
q uichicm^nxa ^a^l^tj jn, ii f t fnama c anva m u na tiamaca
Jjatp Dios apun^hiccam^ macacpa faisimpj P I OS
'l^in:an;cal}panraaf)ta ma ^
ap u da camach na« C b araa
i

na muiiafcanmanica man- tahani chuymapata acfa-


icha (patac , hi nafcay cju ini lalsinraqai ^alarafiiri ha-
iilga calpajac calaracuc- qucca han^h ua hacu ca/a*
ira^iijana jij|>aj;aai calara.

Los 2* Of
FORMA COMVN DF LAS AMO
NESTACIOMES.
V ...te

TOS QVE HAZEN QV E N O VAL


ga elMaxrimonio que fe contrahe con
algunodcUcsfon iGsfiguicntcs.
Los qualcs fc han de dezir
en las amoncftacioncs.

Tf Vlano
y fulana quiefCB cafatfe.Diga qnlcnfupicS
^-T xc/i alguno dcllos to cs cbrifiiano baptizado:

6
QVICHVA. AYM ARA,
|A Y,N.Ca- .CA,N.Cfia#
rim. Cay N. J^^cCn3AJ«a, ac«
.

^
jbuarmihuan _0/(">WctR Marmim
.)^;^^J cafaracuy ta 1

^L^^—^mona. Pa<fta -Sv ^L>N'fia'aniaur.Pa


paycuBamanta bucaim- €{:a acanacaca maynjpafa
pas mana bapcizafca ma- futiuifa hanira baptiza-
fia phriilisino canman: tafpana;
pada
DR t AS AMONESTACrONES. '^f.,^

fiescafado otiayez y viuefu rnaridoomuger, G fori


parientcs herfnanosde padre y de madre^o tio o fobri
no o prinio3 hermanos: o £u padraftr OjO madraftr a;o R
foncufiados^
fial-
QVJCHVX AY MAR A' ^

pay pas paypas cafarafc^ pafta hupafa hupafa may


capcf, carip huarmici, cay nimpi cafarataipana , aca;
sih ii ^r rn ip c o ^a c au^ a c h - chachana marmipa mich
cam an. Pa ft a cay liuaraii caaca marmina hayjiopa
c ay c a ri p 1 1
p iicfi ic ma c i h a^ cafp ana P^& a . aca c ha
nijcayri yayanm^cavcayri vcha aca marmina miftuii
iJiamamata pana canma: macipa, alo pa, Jar^p a^^fult
mananiipa yma yah^iax- ca aucjiiipa , cancaipajnia:
m a CI m p a s c a n ib a f aft a q michca aca ma rmilk aca
pa ai zm a, c a y^r i mMil a can c hac b ana, c bin q uip a , c u-

|na:p afta ca y ,ca ri cay hu a^ IJacapa, fullca taycapa,y^


i»i p na g p ac coc p a e h nil
a p apa,ha quiri pucliapa Ipa
can in a n ca y
: carip na upac n a Pa ft a , v ca m armi aca
.

fe^ai mi m p.a h.u a h u a n ,c a a c hac ban a vi aui fa ^ ay cap a


1

man. Ychapas cay carip y cc bap a m ic be a mar mi


,

ca c h 11 n i n c ay h u armi ma - paoa cbingpafpana .Aca


nanilpacay huarmip ma cbacbafa vca marmina vi
flaa eataynirDpas lauifa auquipa^ma
cay carl cam a. ffanop^ JcaUcapa
fa caeafpana.
pafta pafta
p

FORMA COM VN,


fialguno deltos ha teiiido cuenca con c! padre o ma-:
cJre o hermano dc! orro.O fi algono dellos rs compa-

dre o c jmadre^padrino o madrina dc! otro de Baptif-


ino o dc Connrmacion. Si ic han conocido carDalme
te entrefiyccnceitado de cafarfe defpiies deLimucr-
te dc ouo niaridd o de otia niueer,
o nsn
QVICHVA. AYMARA.
pa£la cay carr eay Iiuar- Pada aca chacha vca maf
iuip mamahua, nananhua foina taycpampijpncbpa-
y k nh U3 n buch allicufca pijChinqiiipampisCiiUacav
canman:cay huarniipas papi, ypapampi iqiiifpa*^'
caycaripyayanhaan, chu na aca niarmifa vca cha-
:

j: nhuaBj hiiauquinhaan, chana aiiquipampi yoc^r ,

c a ca n li o a n p on ii Cc a c an -
,
paiT.pi larepampifa , hw^
5

0ian. Mananifpa Baptif- chachafsifpaBa.PavSla Bap'.


momanta, cayriCoiirma lirmota micfaca CoGrma^:
cionmantapaypura com- cionata compadre, coma
padrCjComadre^ padrino, dre ,
padrino , madrinafa,:
n^adrinapas canman.Pa- hupspora cacafpana. Vsl^*'
Ga paypura hucbailicuf- cia hupapura hucbacha-
patac Gafatac macij hua- fsifsinraqui cafarafbiri ma
iluptinca camhoami ciba hiuipanca humampi
cafaractiffhc nif cafarafsihapi (afsin
pafimi aro buacjuifsif-
&z cunacufca caniiiani pana^GOiicci'cafsifpanai,
Ma.
DE LAS AMOMESTAGIOMES. , J^ ^^,

o ban fido caufa de fu moerrc con cfte inrento. Final-


tnenteficl octk fori (orqados con miedo o tie otra
imanerdacafarre y cafan contra fu voloncad.El que
(e

fupicfc <]uaIc|Micra coii deltas la diga Juego al padre.


Por que filo callare^acafcra caftigadocorno merecc
y fera
QVICHVA. AYMARA.
-fnana iiifpa cay hina cafa- Michcaaca bamacafara-
tacucanipac pay pura co isinapataqui padahupa-
cercaiioicafpa iiaopac ca- pura idlsiisina nayracafa
fa r a c n3 ac i n t a h 12 an u c h i srafsiri macipa Lihuayaf-^
man, cay ri Imanuchkhin- pana , micbca quiftirofai
man. Pa<5latac callpama- hihuayanapataqui min-
ta hunichifca nriachachif cafpaina , ayRachafpana.
e^ cafpatac cafaracuffac PaClarag aciarafsina cha
fiinman, maoatac ioncon macama cafaraisifpana
mancaca. Pip as maypas hani chuymapacca.Quifti
cay cay hiichacunada, iacauqusfa acaacahucha
maycannequentapas ya- naca^acanacaca cauquipa
i^hafpaca liayrilla Diofpa fa yatirsinca hamcaqui
rancm padreman villaca- Diolna laticipa paHrcro
muchan.Yachafpatac ma acamanipa. Qujrticayati-
na viilacumanca chayca Isinraqui hani padrero
caypachapim camanca- atamani, vcacaaca
ma acha niuchuchifcaca vraqucna cama
pacamahua
ancha rnucuyacacancani,
hua hiliua
aa

''P--3S1

FORMA C O M V N.
yfera condenadoenel infierno. Y filo dixereharaco
mobuenhijo loqucmanda lafanda madrc Yglefia.
Yno ccma anadie de dezirla veidad:<] no !e vcrna
malalguno por cllo.

QJICHVA. AYMARA^
ibuanufpaii vcupacEama h il u afs w fa m an cap a c b a
mi vinaypac rinca.Padre- r opi viDayataqui? matani
man villapufpacaalllcbii padrcio atamafsinca af-
ftiano hinam ianda Yglc qui chiiftianahamapi fan
fi mama n c hi cv a fira in c
a <5:aYg!efiataycfsanaaro-
ma ruranca. Chccanca art pacamalurani. Gbecaqui
villa cue h u n am ap i6l a p a s
•• halla atamarsipa: hani «^f
manchancachu , manam ffifa acfaraniti , banihua

cay cay huchacunadta vi- aca aca huchanaca ata-


llaeuican raycumata y m mafsitapa laycuca cuna:^
mana allidlapas muchua- yancafa mutuniti.-
cachu:

Imprcflb cti la ciudaA dc los Reyes, por Antonia^


Ricardo, primcro rmprcfTor eneftos Reynos
del Piru. Ano de M.D.L XV. XX
T E R C ER O
C A T H E C I S
Y E X P O S I C I O N D E L A
D o €t i'i na Cb i i ft i an a , pgr
SeiTnones..

PAR A Q^V E L Q S C V R AS V O TR O S
mii^ll^ros prediqueB y enfenen a los YndJOs
5': a ksdemas perjonasi

eONFORA/E ^'i L O f Q ^ E N E L S'J^N-C'T' 0'


Coiicilio TrouimUL de Limafe ^rouej&i

llM'^'K^SS O C OT^LtCEN'CIA'DELA
Real tAffdkncia^cnU Cindad debs Reyes,por ^y^ntonio Ricardo
frimerotmfrejforem^oi'^^ynosdel'Ttru,

ANO DE M.D.LXXXV.V
MataflWo vn Real ppr cadapljiegbpenp^p.elft•

^ed id Jcbt'^ .

Você também pode gostar