Você está na página 1de 3

¿Industria cultural ou visión industrial?

Author(s): GUSTAVO ADOLFO GARRIDO


Source: Grial, T. 28, No. 106, ESTÉTICA E FRAGMENTACIÓN (ABRIL, MAIO, XUÑO 1990),
pp. 263-264
Published by: Editorial Galaxia S.A.
Stable URL: http://www.jstor.org/stable/29750792
Accessed: 13-06-2016 15:05 UTC

Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at
http://about.jstor.org/terms

JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range of content in a trusted
digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new forms of scholarship. For more information about
JSTOR, please contact support@jstor.org.

Editorial Galaxia S.A. is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access to Grial

This content downloaded from 132.77.150.148 on Mon, 13 Jun 2016 15:05:37 UTC
All use subject to http://about.jstor.org/terms
A CULTURA NO MUNDO

^Industria cultural ou vision industrial?

Non se pode dicir que o debate sobre os modos que adopta a cultura na so
ciedade das novas tecnoloxias, as formas nas que se manifestan os productos
culturais, estea cinguida a foros compostos pot sesudos pensadores ou enreve
sados escribas. Todo o contrario, pois e nas paxinas dos xornais onde se pode
seguir con certa frecuencia os pasos m?is actuais do devir do asunto. E preci
samente aqui onde se est? a dar, actualmente en Espana, un sutil cambio. El
consiste na invasion que venen sufrindo as sections de Economia,por parte de
articulos sobre o tema que comunmente son publicados nas paxinas de Opi?
nion. E un comportamento que nos chega cun certo retraso, logo de adoitar
por al? arriba unha presencia coti? en xornais como o Financial Times ou en re
vistas de economia. Sexa como fora, o certo e que o debate sobre o que se que?
re dicir cando se fala de "industria cultural" vense facendo notar con m?is in
tensidade desde o ultimo trimestre.
Neste sentido, no diario El Independiente, Jose Luis Abell?n, co gallo du
nhas meditations sobre o depauperado (culturalmente) mundo do libro, situa
ba a cuestion. Para sermos exactos, escribia que non se debe falar de industria
cultural, senon de industrias culturais. Dun xeito xenerico definiaa como un
producto da sociedade post-industrial, loxica manifestation dos limites acada
dos polos sucesivos espallamentos da sociedade industrial. A s?a caracteristica
actual manifestase no feito de que se noutro tempo fora a production (cultu?
ral) a que estimulaba o consumo, agora a relation inverterase. Segundo o mes
mo observador, derase a aparici?n dunha nova variedade de mercados, que ti
na como modalidade de consumo "a necesidade dun intercambio simb?lico
continuo"; mirese, por exemplo, para o caso dos mercados dos discos, videos
ou da moda.
Polo que fai referenda 6 mundo do libro, Abell?n dexergaba a desapari
cion da dimension cultural traditional dos editores "de solera", no seu somete
mento ?s Forcas Caudinas das leis do marketing. Unha claudication necesaria,
por outra parte, para a supervivencia. Ai est? a razon da pobreza actual do pa?
norama editorial hispano; da renuncia da maioria dos editores ? constitution
de fondos editoriais de valor permanente; da perda de valor cultural do libro.
Buscando causas ?ltimas, o comentarista apunta cara a actitude do lector ac?
tual, que se evidencia nun indice de lectura escandalosamente baixo no pais.
Sen embargo, este dato ven sendo tradicional, mesmo cando ainda os editores
"de solera" teimaban no amoreamento de fondos editorias de valor excesiva
mente permanente.
No labor analitico e diagnostico, outros observadores, desde as paxinas de
El Pais, comparaban a diferente apreciacion que se ten dos intelectuais nas di
ferentes ?reas culturais europeas. Os seus esforzos concluian co resultado de

This content downloaded from 132.77.150.148 on Mon, 13 Jun 2016 15:05:37 UTC
All use subject to http://about.jstor.org/terms
264 A Cultura no Mundo

que na Europa latina os intelectuais son altamente considerados, feito eviden


ciado polo n?mero e prestixio das revistas de pensamento e critica cultural que
se imprimian nos respectivos paises. Pola contra, na area anglosaxona, os inte?
lectuais imp?rtanlle 6 publico mais ou menos o que un froito desa planta sola
nacea oriunda de Padron.
Os resultados da analise non casan cos indices de lectura nas respectivas
areas raciais, nin coa production e venda de publications periodicas e libros.
Mesmo tampouco se explican se miramos para as cifras que se pagan polo tra
ballo dos intelectuais. So un exemplo: nun longo articulo aparecido no Finan?
cial Times, Anthony Curtis (o actor non, outro), investigaba o crecemento ex
traordinario da edition de biografias, a literary biography industry (sic), en
ambalas duas bandas do Atlantico. Curtis asombr?base diante dos precios que
se chegaban a pagar a alguns escritores polo seu traballo: a editorial Chatto &
Windus adiantou 600.000 libras (uns 105 millons de ptas.) a Michael Holroyd
para a biografia, en tres volumes, de Georges Bernard Shaw; igual cantidade
foi posta en mans de Peter Akroyd por Sinclair-Stevenson, polas biografias de
Dickens e mais de William Blake. Son inversions a longo prazo, certamente,
que os editores agardan recuperar e que nalguns casos suponen, para o autor,
un traballo de dez anos.
Pero se asumimos globalmente a notion de "industria cultural" con t?dalas
suas consecuencias, apoiandonos, como o facemos, na aplicaci?n da realidade
das novas tecnoloxias, debemos tarnen abrir as portas a enxeneria; nin mais nin
menos que a "enxeneria cultural". Dito concepto, esbozado nas p?xinas cor la
ranxa de El Pals por Carlos Sanchez Olea, un alto executivo dunha sinatura de
"comunicacion e mecenazgo" pretende relacionar os enfoques procedentes da
tecnica cos culturais. A definition que aporta da enxeneria cultural e, literal
mente, a dunha ciencia que discorre entre a cultura, a economia, a tecnica e
mais a comunicacion e que ten como finalidade ofertar solutions axeitadas en
terminos de calidades, custes e tempo, para identificar obxectivos, realizar
proxectos e buscar recursos no mundo da cultura.
Este novo espallamento da industria cultural, evolution loxica por outra
parte, non e ainda obxecto vivo de polemica; tan so recibiu un engadido, con
vocation de matiz, por parte do profesor de Etica Politica do CEU de Madrid,
Jose Ramon Lopez de la Osa. No seu articulo, publicado nas mesmas paxinas
economicas do diario madrileno, o profesor Lopez de la Osa escribia que a
cultura e quizais unha das poucas facetas da actividade humana onde as per
soas, como tales, se moven e traballan. Algo que continuar? asi mentres a crea
tividade non sexa reducida a unha metodoloxia tecnica.
Cada un e moi seu de pensar o que queira, pero para min, nunha primeira
ollada, ocorreseme que todo isto ven confirmar o abandono da epoca do savoir
faire para entrar na do know how.

GUSTAVO ADOLFO GARRIDO

Francia: A memoria da colonizaci?n

Despois dun tempo de grandes conmemoracions e floridos cabodanos, en


medio de faraonicas empresas, tanto artisticas coma politicas, estase a abrir na
memoria de Francia unha pequena via de auga. Por ela saen pantasmas e recor

This content downloaded from 132.77.150.148 on Mon, 13 Jun 2016 15:05:37 UTC
All use subject to http://about.jstor.org/terms

Você também pode gostar