Você está na página 1de 6

AULAS DE LÍNGUA YORÙBÁ

DATA : / /
ALUNO :
OLÙKÓ ( PROFESSOR ) : Edgar Conceição Filho ( Oba )

YORÙBÁ ÈKÓ OGUN ( YORÙBÁ 20ª AULA )

ÀWON WÁKÁTÍ NI YORÙBÁ ( AS HORAS EM YORÙBÁ )

1º) Nbérè wákátí, nbérè agogo melo ni ( Perguntando as horas ).

Agogo mêlo ni ? , aago meelo ni ? ( que horas são )

Ndahun ( Respondendo )
01:00 hora = ãgo kan òru
02:00 horas = ãgo mèjì òru
03:00 horas = ãgo meta òru
04:00 horas = âgo merin òru
05:00 horas = ãgo marun òru
06:00 horas = aago mefa aarò
07:00 horas = aago meje aarò
08:00 horas = aago mejo aarò
09:00 horas = aago mesan aarò
10:00 horas = aago mewa aarò
11:00 horas = aago mokanla aarò
12:00 horas = aago mejila ( ojokanri )
13:00 horas = aago kan òsán
14:00 horas = aago mèji òsán
15:00 horas = aago meta òsán
16:00 horas = aago merin òsán
17:00 horas = aago marun ìrolé
18:00 horas = aago mefa ìrolé
19:00 horas = aago meje alé
20:00 horas = aago mejo alé
21:00 horas = aago mesan alé
22:00 horas = aago mewa alé
23:00 horas = aago mokanla alé
24:00 horas = aago mejila ( oganjo )
Quando se escreve sempre usa-se a forma completa, mas, se você está com
a pessoa, ou falando com ela, ao invés de dizer : aago kan aro, basta dizer
aago kan = 01hora, Pois vc e a pessoa sabe a que parte do dia se refere
YORÙBÁ ÈKÓ OGUN APÁ KÉJÌ
( YORÙBÁ 20ª AULA AULA SEGUNDA PARTE )

CONTINUAÇÃO:

2º) As horas tambem podem ser formadas por wákàtí no lugar de aago.

Aago, agogo = hora, relogio


Ex : Wákàtíi kan = 60 minutos ( uma hora )
Wákàtí méjì = duas horas
Wákàtí meta = três horas
Wákàtí merin = quatro horas, e assim por diante.

Wákàtí = hora, tempo, vez,


Wákàtí kan pèlú abo = uma hora e meia
Abo = meio, meia, ( no caso de meia se refere a medida de tempo )
Abo wákàtí = meia hora
ìséjú = minuto
Ìséjú kan = um minuto / ogota iseju = 60 minutos
Koja = passar
Kú = faltar

3º) EXEMPLOS

Usando “ kojá “ = verbo passar

a) 12:01 = ago méjìla kojá ìséjú kan òsán ( passam 01minuto das
12horas do dia, ou seja , doze horas e um minuto da tarde )

b) 12:10 = ago mejila kojá ìséjú mewa ( passam 10 minutos das


12horas do dia, ou seja, doze horas e dez minuto da tarde )

c) 12:11 = ago mejila kojá ìséjú mokanlá ( passam 11 minutos das 12


horas do dia, ou seja, 12horas e onze minuto da tarde )

d) 12:20 = ago mejila kojá ogun ìséjú ( passam 20minutos das


12horas, ou sej, 12horas e 20minutos da tarde ) e assim por diante.

OBS : quando for 20, 40, 60 minutos, posição ìséjú vem depois
4º) Usando “ abo “ = meio
a) 01:30 = ago kan abo òru ( 01 e meia da madrugada )

b) 02:30 = aago mèji abo òru ( 02 e meia da madrugada )

c) 03:00 = aago meta abo òru ( 03 e meia da madrugada )

d) 06:30 = aago mefa abo aro ( 06 e meia da manhã )

e) 07:30 = aago meje abo aro ( 07 e meia da manhã )

f) 10:30 = aago mewa abo aro ( dez e meia da manhã )

g) 12:30 = aago mejila abo òsán ( 12horas e meia da tarde )

h) 14:30 = aago mèji abo òsán ( 02horas e meia da tarde )

i) 17:00 = aago marun abo irole ( 05horas e meia da tarde )

j) 18:30 = aago mefa abo irole ( 18horas e 30minutos da tarde )

k) 19:30 = aago meje abo ale ( 07horas e meia da noite )

l) 20:30 = aago mejo abo alé ( 08horas e meia da noite )

m) 22:30 = aago mewa abo ale ( 10horas e meia da noite )

n) 24:00 = aago mèjìlá abo alé

OBS : Devemos observar que quando vamos escrever meia hora, minutos,
quarto sempre usamos o complemento referido ao tempo que se refere.

São eles :
Aro ( manhã ) òsán, ojoro ( tarde )
irole ( tardinha, querendo escurecer )
Ale ( noite òru ( madrugada )

Outra obs. As horas depois das 12 do dia ou da noite, começa de novo por
kan ( um,uma ) mèji ( duas, dois )... apenas definindo os momentos que são
òru ( madrugada ) aro ( manhã ) òsán ( tarde )
irolé ( tardinha, quase noite ) ale ( noite )

5º) Usando “ ku “ ( falta, verbo faltar ) também é o vebo morrer.


Depois de ogbon ( meia hora, 30minutos ) usa-se ku. Ex :

a) 12:31 = aago kan ku ìséju okandinlogbon òsan


( faltam 29 minutos para 01 da tarde )

b) 24:31 = aago kan ku ìséju okandinlogbon òru


( faltam 29 minutos para 01 da madrugada )

c) 12:25 = aago kan ku ìséju marundinlogoji òsan


( faltam 35minutos pra uma da tarde )

d) 24:25 = aago kan ku ìséju marundinlogoji òru


( faltam 35 minutos pra uma da madrugada )

e) 12:40 = aago kan ku ogun iseju òsán


( faltam 20minutos pra uma da madrugada )

f) 00:40 = ago kan ku ogun ìséju òru


( faltam 20minutos para uma da madrugada )

g) 12:30 = ago kan ku ogbon iseju òsan


( faltam 30minutos pra uma da tarde )

h) 00:30 = aago kan ku ogbon iseju òru


( faltam 30minutos pra uma da madrugada )

i) 12:45 = aago kan ku ìséju meedogun òsan


( faltam 15 minutos para 01 da tarde ) pode se usar também : aago kan ku
iseju marundinlogun. Duas maneiras de escrever 15

j) 00:45 = ago kan ku ìséju meedogun òru


( faltam 15minutos pra uma da madrugada )

Obs : 24:00 tambem é chamada “ oganjo òru “

ÈKÓ TI WÁKÀTÍ OTAN ( AULA DAS HORAS TERMINOU )

Você também pode gostar