Jaargang 5
nummer 5
9 maart
9(56&+,-177:((:(.(/,-.623:2(16'$*,1$//(=,(.(1+8,=(1,11('(5/$1'(123,17(51(7
2011
02
Preventieconsult
Slapen & Gezondheid Zie pagina 6 en 7
Hygiëne & Veiligheid Zie pagina 11 t/m 14
Valdispert Zie pagina 24
Patientendossiers
vaak onvolledig
De volledigheid en kwaliteit van de verslag-
legging in medische dossiers verschilt sterk.
Dat blijkt uit een onderzoek van Nivel (Neder-
lands instituut voor onderzoek van de gezond-
heidszorg) onder huisartsenpraktijken in de
regio Twente.
Zorgverleners wisselen in toenemende mate
medische gegevens over patiënten uit. Dat is
nodig, omdat veel patiënten door meer dan
één zorgverlener worden behandeld. In veel
gevallen kunnen artsen op de huisartsenpost
bij acute problemen bijvoorbeeld kijken in
het dossier van de patiënt bij de eigen huis-
arts. Om de informatie uit huisartsendossiers
te kunnen gebruiken is het belangrijk dat die
gegevens volledig en correct zijn bijgehouden.
Het Nivel ontwikkelde de zogenoemde EPD-
scan, die de kwaliteit van de registratie in het
elektronisch patiëntendossier meet. Die scan
is nu toegepast in de regio Twente, waar bijna
honderd huisartsenpraktijken - die gebruik-
maken van verschillende huisartsinformatie-
systemen - zich de maat lieten nemen. De
verslaglegging blijkt op sommige onderdelen
goed overeen te komen en op andere sterk te
verschillen, waardoor volledigheid en kwali-
teit van de dossiers in het gedrang kunnen
komen. Met de in Twente opgedane ervaring
wil het Nivel - samen met het Nederlands
Huisartsen Genootschap - de EPD-scan door-
ontwikkelen, zodat uiteindelijk huisartsen
overal in Nederland de scan kunnen gebruiken
voor het verbeteren van hun EPD.
MobiDoc: vervoer van patiënt
met bed en apparatuur
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
16
HeartNavigator
Diagnose dementie
allochtone ouderen
In het door het Slotervaartziekenhuis ontwikkelde programma wordt een allochtone oudere gevraagd een voor
hem bekende taak uit te voeren. Bijvoorbeeld het schoonmaken van een waterpijp (foto shutterstock.com).
Het aantal allochtone ouderen met dementie
neemt de komende jaren sterk toe. Maar het
stellen van een juiste diagnose is verre van
eenvoudig. Taal- en cultuurverschillen maken
het moeilijk om het reguliere screenings-
programma te gebruiken. Het Slotervaart-
ziekenhuis, dat als instelling in Amsterdam-
West, veel te maken heeft met allochtonen,
heeft een speciaal programma ontwikkeld om
een meer nauwkeurige diagnose mogelijk te
maken.
“In de regio waarin het ziekenhuis staat,
wonen veel Turken en Marokkanen. We
vonden het belangrijk om op hun zorgvraag te
AVRO start met ‘De Echte Coasssisent’
19
Delier na beroerte
anticiperen”, zegt Jos van Campen, geriater in
het Slotervaartziekenhuis. Het gebruikelijke
screeningsprogramma om dementie vast te
stellen, blijkt niet geschikt. Zelfs met een tolk
erbij is het lastig. In de eerste plaats komt dat
door de cultuurverschillen. Mensen met een
andere afkomst blijken bijvoorbeeld de vragen
en de afbeeldingen die in een cognitieve scree-
ningstest worden gebruikt, anders te interpre-
teren dan autochtonen. Vaak ook zijn mensen
van deze oudere generatie niet erg geletterd.
In de tekst zitten lees- en schrijfopdrachten en
dat is moeilijk voor ze. Men moest iets anders
bedenken. (Lees verder op pagina 3).
De AVRO start vanaf dinsdag 15 maart (19.25
uur, Nederland 1) met een nieuwe medische
realityreeks over het wel en wee van Jorien,
Joost, Lotte, Jonathan, Suzan en Willem.
Deze zes coassistenten zitten in een cruciale
periode van zowel hun opleiding als hun
leven en zijn onderweg naar die ene droom:
dokter worden. De zes artsen in spé lopen
coschappen in het Deventer Ziekenhuis
en ervaren hoe het is om echte patiënten te
helpen.
ki jk op: z i eken h u i s s to e l e n . n l
Zitten met zorg
Vraag gratis
catalogus aan via
info@scoremedi.nl
ki jk op: z i eken h u i s s to e l e n . n l
23
(Work)shoppen in Den Bosch
Bezoekers willen
blijven mee-eten in
het ziekenhuis
Uit onderzoek van Intomart GfK blijkt dat
25 procent van de ziekenhuisbezoekers graag
wil mee-eten op de kamer van de patiënt.
Vooral mensen die vaak op ziekenhuisbezoek
gaan - en dan meestal ‘s avonds - blijken er
behoefte aan te hebben.
De leeftijdsgroep van dertig tot 45 jaar zou
het liefst willen blijven eten. De groep van
vijftig plus is wat minder enthousiast. Bezoe-
kers geven aan best te willen betalen voor de
maaltijd en hebben daarbij een maximumprijs
in gedachten van negen euro. Negen van de
tien bezoekers schatten in dat het eten in een
ziekenhuis gezond is. Het onderzoek staat ge-
publiceerd in het vakblad Food Hospitality.
Diabetes Fonds
subsidieert vijf
nieuwe onderzoeken
Alle doeltreffende nieuwe behandelingen en
medicijnen voor diabetes zijn ooit begonnen
met een klein onderzoek. Daarom geeft het
Diabetes Fonds ook dit voorjaar weer een
impuls van 250.000 euro aan kort, innovatief
diabetesonderzoek in Nederland. Er starten
vijf nieuwe projecten die zich richten op ver-
suikerde eiwitten, vermoeidheid, blindheid,
stabiliteit van de bloedsuikerspiegel en het
behoud van bloedvaten.
Een vakkundige jury van diabetesexperts koos
de vijf innovatieve onderzoeksvoorstellen
uit 42 ingediende aanvragen. Ze zullen één
à anderhalf jaar duren. De Universiteit van
Maastricht onderzoekt of het eiwit SIRT3 een
belangrijke rol speelt in de stofwisseling. Het
Erasmus Medisch Centrum Rotterdam bekijkt
of ‘versuikerde’ eiwitten bij diabetes de ge-
wrichten beschadigen. Radboud Universiteit
Nijmegen onderzoekt of mensen met diabetes
type 1 vaker chronisch vermoeid zijn. Het
Academisch Medisch Centrum in Amster-
dam gaat onderzoeken of ze met een combi-
natie van medicijnen kunnen voorkomen dat
mensen met diabetes blind worden. Het UMC
Utrecht bekijkt of diabetes ervoor zorgt dat
het eiwit Nrf2 minder actief wordt. Daardoor
kunnen schadelijke zuurstofradicalen in het
lichaam hun gang gaan en bijvoorbeeld de
bloedvaten beschadigen.
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
 Nummer 5
9 maart 2011
Frisse lucht voor IC-patiënt
In een speciaal aangepaste rolstoel is vorige
week Jan Leijten een half uurtje naar buiten
geweest. Bijzonder, omdat hij al bijna drie
maanden op de Intensive Care (IC) van het St.
Elisabeth Ziekenhuis Tilburg verblijft en vol-
ledig aan de gecontroleerde beademing ligt.
Het mobiliseren van patiënten die verblijven
op een IC is een actueel onderwerp. Hoewel
er nog niet veel bekend is over de effecten, is
het team van de IC van het St. Elisabeth ervan
overtuigd dat het voor patiënten erg prettig is
om uit bed te kunnen en (waar mogelijk) even
naar buiten te mogen. Jan Leijten verblijft
al bijna drie maanden op de IC in Tilburg,
en is volledig verlamd en afhankelijk van
De heer Leijten geniet in de aangepaste rolstoel van de buitenlucht en zijn kleinkind Lieke.
Vergoeding stoppen met roken slaat aan
De vergoeding voor stoppen met roken voor-
ziet duidelijk in een maatschappelijke be-
hoefte. Sinds bekend is dat hulp bij het stop-
pen met roken in 2011 is opgenomen in de
basiszorgverzekering is de campagnesite van
STIVORO en KWF Kankerbestrijding massaal
bezocht. In twee maanden tijd (14 decem-
ber 2010 tot 15 februari 2011) hebben ruim
132.500 bezoekers actief gezocht naar infor-
matie en ondersteuning bij het stoppen met
roken.
Veel zorgverzekeraars hebben inmiddels
duidelijk in kaart gebracht welke effectieve
hulp ze precies vergoeden. Rokers kunnen
zo zelf kiezen welke hulp ze willen gebrui-
ken. Niet alleen het aantal bezoekers van de
campagnesite is enorm, maar ook de hoeveel-
heid aanmeldingen voor begeleiding bij stop-
pen met roken. “In de periode 14 december
2010 tot 15 februari 2011 hebben maar liefst
2012 rokers zich aangemeld voor Telefonische
Coaching van STIVORO. Ze worden hierbij
aan de hand van een aantal telefonische ge-
sprekken professioneel begeleid bij het stop-
pen met roken. Twee jaar geleden waren dat
er in een vergelijkbare periode ‘slechts’ 155.
Deze flinke toename zal ongetwijfeld ook bij
andere aanbieders van stoppen-met-roken-
Ingezonden brief
Light frisdrank en vaatziekten
In de in aanhef van de Ziekenhuiskrant van
23 februari staat op bladzijde vijf een artikel
met de kop ‘Light frisdranken en vaatziekten.’
Hierin wordt beweerd dat light frisdranken
over het algemeen vrij veel natrium bevatten.
Dit lijkt me overtrokken. Volgens de NEVO-
tabel bevat honderd ml light frisdrank (met of
zonder caffeïne) vijftien mg natrium. Drinkt
iemand vier grote glazen (een liter) per dag
dan krijgt hij 150 mg binnen. In één sneetje
brood zit circa 180 mg natrium. U zet lezers
2 Actueel
beademing. Om hem naar buiten te kunnen
brengen, is door de afdeling Medische Tech-
nologie een rolstoel zodanig aangepast dat
beademingsapparatuur mee naar buiten kan.
Onder begeleiding van drie gespecialiseerde
verpleegkundigen is hij daarna een half uurtje
naar buiten geweest aan de achterzijde van het
ziekenhuis. De IC van het St. Elisabeth Zie-
kenhuis wil structureel aandacht geven aan
het zogenoemde ‘mobiliseerbeleid’, waarbij
patiënten zo snel mogelijk uit bed komen.
“Zeker nu we gezien hebben wat dit voor de
heer Leijten heeft gedaan, is de motivatie
nog groter geworden om hier aandacht aan te
geven”, vertelt Berry van Hees.
ondersteuning het geval zijn. We kunnen
daarom niet anders concluderen dan dat het
wegnemen van de financiële drempel voldoet
aan een maatschappelijke behoefte. De ver-
wachting is dat het succes volgend jaar al vast
te stellen is in het aantal rokers”, aldus Lies
van Gennip, directeur van STIVORO, het ex-
pertisecentrum voor tabakspreventie.
Veel rokers hebben actief gezocht naar informatie over
de vraag hoe ze kunnen stoppen.
(mijn patiënten) op het verkeerde been!
Charles van Bebber, Diëtist, c.van.bebber@mca.nl
Nawoord redactie:
Reacties van lezers stellen wij zeer op prijs! Het is
goed om te benadrukken dat de Ziekenhuiskrant in
eerste instantie bedoeld is om medewerkers en andere
geïnteresseerden in de gezondheidszorg (niet de patiën-
ten)te informeren over actuele, nationale en internatio-
nale thema’s, onderzoeksresultaten en ontwikkelingen
binnen dit werk. Met die doelgroep van deskundigen
in gedachten worden berichten al dan niet geplaatst.
Met preventieconsult
minder ziekten
Er is een toename van chronische aandoeningen bij mannen en vrouwen onder andere als gevolg van een steeds
ongezondere leefstijl (roken, overgewicht, te weinig bewegen).
Onderzoekers van VUmc (Amsterdam)
hebben voor de eerstelijns gezondheidszorg
een geïntegreerd pakket ontwikkeld om risico
op hart- en vaatziekten, diabetes en chroni-
sche nierschade bij mensen van 45 jaar en
ouder in kaart te brengen. Dit PreventieCon-
sult ondersteunt de eerstelijn bij het opsporen
en doorverwijzen van personen met een hoog
risico op deze aandoeningen naar begelei-
ding en/of behandeling. Het gaat hier om een
wetenschappelijk onderbouwde check die bij
betrokkenen wordt afgenomen.
De Nederlandse bevolking wordt ongezonder.
Er is een toename van chronische aandoenin-
gen bij mannen en vrouwen onder andere als
gevolg van een steeds ongezondere leefstijl
(roken, overgewicht, te weinig bewegen). Als
deze lijn zich voortzet zullen Nederlanders
steeds meer jaren in ongezondheid doorbren-
gen, wat de kwaliteit van leven en de kosten
van de zorg nadelig beïnvloedt. Om deze trend
te kunnen keren is het nodig dat de focus meer
komt te liggen op het voorkomen van aandoe-
ningen. Een betere opsporing, begeleiding en
behandeling van mensen met een verhoogd
Huisartsenposten onder verscherpt toezicht
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)
stelt de Stichting Huisartsenposten Midden
Limburg in Weert en Roermond onder ver-
scherpt toezicht. De organisatie en de aange-
sloten huisartsen zijn onvoldoende in staat om
een goede kwaliteit van zorg te garanderen.
Tijdens een jaargesprek bij de Stichting Huis-
artsenposten Midden Limburg constateerde
de inspectie een aantal zaken die aanleiding
waren voor het instellen van verscherpt toe-
zicht. Eerdere aanbevelingen van de inspectie
hebben niet geleid tot verbeteringen. Volgens
de IGZ is het huidige bestuur is niet goed op
de hoogte van wat er speelt op de huisart-
senposten en kan dus ook niet bijsturen. Het
systeem om te weten of de kwaliteit in orde
is, wordt onvoldoende gebruikt. Dus kunnen
Wéér 1000 nieuwe boeken laten drukken!
Alle opbrengsten gaan naar een goed doel!
Bestel snel op
www.krijgiknogeenzoenvanje.nl
risico is hard nodig. Het PreventieConsult
biedt een systematische aanpak waarbij zowel
de voordeur (opsporing) als de achterdeur
(begeleiding) goed geregeld is. Dit ontbreekt
nog wel eens bij het grote aanbod aan zelftests
dat tegenwoordig met name via internet be-
schikbaar is. VUmc-onderzoeker Jacqueline
Dekker: “Het PreventieConsult helpt zorg-
verleners in de eerstelijn bij het opsporen van
mensen met een risico op diabetes, hart- een
vaatziekten en nierschade. Zij kunnen mensen
die dit betreft adviseren over een passende
leefstijl of behandeling. Uit onderzoek blijkt
namelijk dat je meer gezondheidswinst boekt
als je preventief op zoek gaat naar deze men-
sen en hen gaat behandelen. Op het moment
dat een van de ziektes zich manifesteert is de
behandeling veel minder effectief.” Beroeps-
organisaties NHG, LHV, NVAB en de drie
gezondheidsfondsen Hartstichting, Nierstich-
ting en Diabetes Fonds hebben hun krachten
gebundeld omdat zij vinden dat de kwali-
teit van de huidige gezondheidstests veel te
wensen overlaat. Zo zijn ze samen met VUmc
gekomen tot deze wetenschappelijk onder-
bouwde aanpak.
er ook geen passende maatregelen getroffen
worden als zaken in de hulpverlening niet
goed lopen. Bovendien is er onvoldoende af-
stemming tussen de leiding en de huisartsen.
Huisartsen stellen zich onvoldoende op de
hoogte van de protocollen en richtlijnen van
de huisartsenposten. Verder schiet de kwali-
teit van de bemiddeling bij klachten en de af-
handeling van klachten tekort en controleren
huisartsen niet tijdig de consulten die door
assistentes zelfstandig telefonisch worden af-
gehandeld. De komende tijd gaat de inspectie
de instelling zeer nauwlettend volgen, onder
meer door onaangekondigde bezoeken.
Wanneer over twee maanden naar het oordeel
van de inspectie niet genoeg verbetering te
zien is, zal de inspectie de minister adviseren
een aanwijzing te geven.

Actueel
(Vervolg voorpagina)
Testen die passen
bij belevingswereld
Het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam heeft
veel te maken met allochtonen. Speciaal voor
allochtonen die mogelijk dementie hebben,
heeft men een speciaal programma ontwik-
keld om een meer nauwkeurige diagnose
mogelijk te maken.
Jos van Campen (Geriatrie), Miriam Goudsmit
(Medische psychologie) en Caroline Rijkers
(Ergotherapie) van het Slotervaartziekenhuis
hebben een eigen screeningsprogramma ont-
wikkeld. Bovendien is men bezig met de ont-
wikkeling van een nieuwe test die in de plaats
kan komen van de MMSE (Mini-Mental State
Examination), die nu vaak wordt gebruikt als
dementiescreeningstest. Jos van Campen ver-
wacht dat deze nieuwe test over een jaar be-
schikbaar zal zijn.
Onderzoek
Het onderzoek start op de dagkliniek geriatrie
en beslaat een hele dag. De oudere migrant
komt eerst bij de geriater die met behulp
van een tolk een anamnese afneemt. Er volgt
lichamelijk, psychisch en neurologisch en
laboratoriumonderzoek. Zowel in het onder-
zoek van de geriater als in de aanvullende
onderzoeken wordt rekening gehouden met
de achtergrond van de ouderen. “We hebben
testen ontwikkeld die passen bij de Turkse
en Marokkaanse belevingswereld”, vertelt
Caroline Rijkers die behalve ergotherapeut
ook antropoloog is. “Wij gaan samen met
de tolk kort een gesprek aan met de oudere
over het dagelijks leven. Dan vragen we hem
bij ons een voor hem bekende taak uit te
voeren. Bijvoorbeeld het schoonmaken van
een water pijp. Normaal wordt de oudere ge-
vraagd koffie te zetten, iets te strijken of af te
wassen. Maar bij Turken en Marokkanen gaan
die handelingen anders dan bij Nederlanders.
Daarom vragen we hen Turkse of Marokkaan-
se thee te zetten, of Turkse of Marokkaanse
gerechten te maken.” Indien een neuropsycho-
logisch onderzoek geindiceerd is, wordt dit
(op een ander dagdeel) ook met een tolk ver-
richt en wordt het testprogramma aangepast.
Vijf jaar geleden is men begonnen met het op
deze manier screenen van allochtone oude-
ren bij wie mogelijk sprake is van cognitieve
stoornissen of dementie. Jaarlijks screent het
Slotervaartziekenhuis ongeveer 75 allochtone
ouderen.
Vergeetachtig
Een andere moeilijkheid vormt de beleving
‘Goudzaadjes’ verraden plek levertumor
Patiënten met leverkanker kunnen baat
hebben bij een behandeling die bestraling
combineert met piepkleine stukjes goud.
‘Goudzaadjes’ helpen de plek van de tumor te
vinden, waardoor deze zeer precies bestraald
kan worden.
Dat blijkt uit twee onderzoeken van het Eras-
mus MC (Rotterdam), waarop Wouter Wun-
derink en Alejandra Mendez Romero vrijdag
4 maart promoveerden. De onderzoeken tonen
aan dat precisiebestraling bij sommige patiën-
ten met leverkanker goed kan werken, terwijl
bestralen bij deze ziekte nu nog niet gebrui-
kelijk is. Het bestralen van een levertumor is
lastig. Er moet een zo klein mogelijk gebied
worden bestraald om te voorkomen dat de le-
ver afsterft. Als het bestralingsgebied te klein
wordt gekozen of te weinig straling wordt ge-
geven, dan komt het gezwel terug. Bovendien
3 9 maart 2011
Er loopt op dit moment een onderzoek naar de vraag
hoe vaak dementie voorkomt onder allochtonen.
van de ziekte dementie door allochtone oude-
ren. Die is anders dan bij autochtonen, vertelt
Caroline Rijkers die op dit onderwerp is afge-
studeerd. “Sommigen zien het als een gekte.
Maar de meesten accepteren het als iets dat bij
het ouder worden hoort. Ze vinden het normaal
dat hun ouders vergeetachtig worden. Ze zien
het niet als ziekte. Dat komt omdat ze vaak
heel weinig afweten van de ziekte. Ouderen
worden vaak thuisgehouden. Zowel de licha-
melijke verzorging als de huishouding wordt
helemaal overgenomen door de familie. Hier-
door zie je vaak veel misverstanden en pro-
blemen ontstaan.” Het is daarom volgens haar
erg belangrijk dat er tijdig een juiste diagnose
wordt gesteld. Daardoor kan er al in een vroeg
stadium informatie over de ziekte worden
gegeven. Dat kan problemen voorkomen.
Jos van Campen: “Het AMC en de Universi-
teit van Amsterdam zijn bezig met een groot
onderzoek naar de vraag hoe vaak dementie
voorkomt onder allochtonen. We verwachten
dat het binnen deze bevolkingsgroep vaker
zal voorkomen, omdat hier ook risicofactoren
zoals hart- en vaatziekten en diabetes meer
worden gezien. Maar we moeten dat nog wel
onderzoeken.” Het Slotervaartziekenhuis is
nauw betrokken bij de opzet en uitvoering
van dit onderzoek. Andere ziekenhuizen tonen
veel belangstelling voor de aanpak van het
Slotervaartziekenhuis, merkt Van Campen.
“Maar niet overal speelt dit probleem al. Dat
moet nog gaan komen.
Door Marja den Otter
is de lever beweeglijk waardoor het lastig is
om de straling goed te richten. Het orgaan kan
wel drie centimeter verplaatsen. Probleem is
dat een tumor niet te zien is op röntgenbeel-
den van het bestralingstoestel. De goudzaad-
jes kunnen de exacte plek van de tumor wèl
verraden.
Nummer 5
ITB Therapy vermindert spasticiteit en pijn
Spasticiteit treft jaarlijks 65 procent van de
patiënten die een beroerte hebben gehad.
Voor velen van hen is de behandeling volgens
de standaardtherapie niet optimaal. Het Maas-
tricht UMC+ doet als enig Nederlands zieken-
huis mee in een groot internationaal onder-
zoek, om te onderzoeken wat de voordelen
zijn van ITB Therapy® (IntraThecale Baclofen-
therapie) bij patiënten met spasticiteit die een
beroerte hebben gehad. De eerste patiënt is
inmiddels succesvol behandeld.
Spasticiteit, dat wil zeggen een te hoge
onwillekeurige spanning in de spieren, komt
voor bij beschadiging van hersenen of ruggen-
merg. Het kan rond de geboorte ontstaan, of
later door bijvoorbeeld een zware hersen-
schudding, een dwarslaesie, of een ziekte
zoals MS. Voor deze aandoeningen wordt
ITB Therapy al meer dan vijftien jaar in ge-
specialiseerde centra toegepast. Het is op dit
moment de standaardbehandeling voor deze
patiënten met ernstige spasticiteit die niet
reageren op orale geneesmiddelen en fysio-
ADRZ start Acute Opname Afdeling
Het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis (ADRZ) startte maandag 28 februari met een Acute Opname Afdeling. De in
Goes gerealiseerde nieuwbouw telt 54 bedden. Zeven dagen per week, 24 uur per dag, kunnen patiënten uit Noord
en Midden Zeeland voor een acute opname op de nieuwe afdeling terecht. Commissaris van de Koningin mevrouw
Peijs verrichtte de openingshandeling door op de Acute Opname Afdeling het digitale patiëntenbord te onthullen.
Laurentius roept op tot gelijke behandeling
Het Laurentius Ziekenhuis Roermond zal aan
de formateur van het nieuwe college van
Gedeputeerde Staten aandacht vragen voor
het gelijkheidsbeginsel in de beoordeling van
financiële steunaanvragen. Hiermee wil het
ziekenhuis voor elkaar krijgen dat het, zoals
de andere ziekenhuizen in Zuid-Limburg, ook
in aanmerking zal komen voor een passende
garantstelling of achtergestelde lening door
de provincie Limburg en een provinciale
bouwsubsidie voor de nieuwbouw.
Via een garantiestellingen of achtergestelde
leningen gaat de provincie Limburg de zie-
kenhuizen Orbis Medisch en Zorgconcern
en Atrium MC financieel in belangrijke mate
ondersteunen. Hierdoor kunnen deze zieken-
huizen goedkoper geld lenen bij de banken.
Eveneens werd beslist (nieuw)bouwsubsi-
dies te verstrekken van 2,5 miljoen euro.
Jack Thiadens, voorzitter Raad van Bestuur
Laurentius: “We vinden de beslissing van de
provincie om met een achtergestelde lening
het sociaal plan van zowel Orbis als ook het
Atrium te steunen, positief. Omdat ook het
Laurentius Ziekenhuis een sociaal plan in
werking heeft, na een eerdere reorganisatie
lijkt het dat ook wij hier aanspraak op kunnen
maken. Daarom hebben wij herhaaldelijk aan
Gedeputeerde Staten financiële ondersteuning
therapie. Maar voor mensen met spasticiteit
na een beroerte wordt de therapie nog nau-
welijks toegepast, waarschijnlijk door onbe-
kendheid hiermee. De ITB Therapy behandelt
ernstige spasticiteit met een programmeerbare
pomp. Die bevindt zich onder de huid van de
buik van de patiënt en wordt aangesloten op
een katheter. Eenmaal op hun plaats geven
pomp en katheter antispastische medicatie
rechtstreeks af in de vloeistof rond het rug-
genmerg; daar waar de medicatie het meest
effectief is. Deze rechtstreekse afgifte in het
ruggenmerg zorgt ervoor dat voor ITB The-
rapy een veel lagere medicatie-dosis nodig
is (tot driehonderd keer) in vergelijking met
orale behandelingen, maar met dezelfde ver-
mindering van spasticiteit. Bovendien worden
zo de gebruikelijke bijwerkingen vermeden
die optreden bij orale farmacotherapieën. Het
onderzoek vindt plaats in Europees verband
in de Spasticity In STrokE Randomised Study
(de SISTERS-studie). In Maastricht gebeurt
dit onder leiding van revalidatie-arts dr. Joop
Ruijgrok.
gevraagd, op een wijze zoals die door de pro-
vincie Limburg is verleend aan Orbis Medisch
en Zorgcentrum en Atrium MC. Ook het
rechtstreeks verstrekken van een bouwsubsi-
die beoordelen wij als positief. Het is dan ook
zeker niet onze bedoeling om anderen iets
niet te gunnen, maar juist om gelijke gevallen
gelijk te behandelen. De Provinciale Staten
zullen zich best hebben gerealiseerd dat ze
door steunverlening van vele miljoenen euro’s
aan twee collega-ziekenhuizen, het speelveld
in de Limburgse zorg danig beïnvloeden. Er is
in feite door de overheid geïntervenieerd in de
markt hetgeen de landelijke overheid tot dus-
verre onwenselijk vond. Ook het Laurentius
Ziekenhuis wil de kans krijgen haar middelen
optimaal aan te wenden ten voordele van de
zorg van de patiënt. Lagere rentelasten tijdens
de bouw, dankzij door de provincie verstrekte
achtergestelde leningen, geeft hiervoor mil-
joenen aan ruimte. Ook wij maken liever het
geld vrij voor onze patiëntenzorg, dan dat
we het naar de bank brengen.” Gedeputeerde
Staten hebben de financieringsaanvraag van
Laurentius op 14 december 2010 afgewezen.
Op verzoek tot heroverweging (van 19 januari
2011) is door Gedeputeerde Staten nog niet
beslist. In de brief die afgelopen vrijdag werd
verstuurd vraagt het ziekenhuis hier nogmaals
aandacht voor.
 Nummer 5
9 maart 2011 4 Advertentie

EASY- TO-EAT
Easy-to-Eat & Bouwsteentjes na een zware ingreep
Easy-to-E

Op 11 FebFebruari 2011 volgde voor mijn moeder de zwaarste dag van

haar leven!
leve Een ingrijpende hartoperatie waarbij de aortaklep en
bovenste deel van de aorta vervangen moest worden. Een zes
het bove
uur durende
dure operatie volgde en keerde zij gelukkig weer terug op
“aarde”
“aarde”! Het herstel kon beginnen, en hoort hier natuurlijk ook
een war
warme maaltijd en drinken bij. Omdat ik mij hierin al verdiept
had en dus inmiddels kennis had gemaakt met de producten
Easy-to
Easy-to-Eat en Bouwsteentjes had ik deze alvast op voorraad
genom
genomen. Blijkbaar geen verkeerde zet want mijn moeder kon
na de OK niet eten en stond het warme eten haar geheel tegen.
Ze pro
probeerde op mijn verzoek Easy-to-Eat en dat ging er goed in.
Ik zag aan haar gezicht dat ze ondanks de zeer zware ingreep
even een moment van “genieten” had. Voor familie ontzettend
goed om te zien! De volgende dag dus maar de Bouwsteentjes
gep
geprobeerd en ook dit was hetzelfde succes! Belangrijk om op
dit soort momenten voldoende energie en eiwit in te nemen
en te zorgen dat ze zo snel mogelijk weer hersteld om samen
me
met kinderen en kleinkinderen de draad weer op te pakken! Ik
be
ben ervan overtuigd dat mijn moeder hier veel baat bij heeft
tij
tijdens haar herstel. Gewoon iets kleins, lekkers, voedzaams
en makkelijk te eten! Vanaf Nieuwegein wil ik de makers
va
van dit product bedanken! Helemaal Top!
Inmiddels vrage
vragen de andere patiënten er ook naar en voelt het als High
Tea op de High care! En straks als ze thuiskomt staan ze heerlijk voor haar klaar.

Easy-to-Eat
Easy-to-Eat is een frisse bavarois op basis van zuivel in de smaken
e
framboos en tropical, geportioneerd in kleine bakjes [55 gram]. Een portie
etere
Easy-to-Eat bevat 8 gram hoogwaardige eiwitten en draagt bij tot een betere
edoeld zijn
voedingstoestand. Easy-to-Eat en is zeer geschikt voor mensen, die onbedoeld
ermate geschikt
afgevallen en/of weinig eetlust hebben en vanwege de consistentie uitermate
voor mensen met
m slislikproblemen.

Het
He
Het Bo
Bouwsteentje
Een
Een Bouwsteentje
Bou is een luchtig cakegebakje met een
zachte
e, rom
zachte, romige vulling in de smaken aardbei of banaan.
gebakjes
Aan de geb bakjes zijn eiwitten toegevoegd en bevat één
g
Bouwsteentje 8 gram hoogwaardig eiwit. Een Bouwsteentje heeft de
afmeting
f van een Petit Four [58 gram] en zijn de gebakjes zeer geschikt voor
mensen, die onbedoeld zijn afgevallen en weinig eetlust hebben.

Voor meer informatie zie www.Bouwsteentjes.nl

 Nummer 2
Voeding 5 30 januari 2011

Antimicrobiële Behandeling aanpassen aan persoonlijkheid

Mensen met een passieve persoonlijkheid behandelingsmethoden van type 2 diabetes.

werking van honing hebben een hoger risico op overgewicht en

daaraan gerelateerde ziektes als type 2 dia-
betes dan proactieve persoonlijkheden. Maar
passieve persoonlijkheden zijn wel beter te
behandelen. Dat blijkt uit het promotieonder-
zoek van Gretha Boersma van de Rijksuniver-
siteit Groningen.
Sommige mensen ontwikkelen snel overge-
wicht en type 2 diabetes. Anderen niet, ook al
bevinden ze zich in een vergelijkbare situatie.
Door deze individuele verschillen wordt de
behandeling van aan overgewicht gerelateer-
de ziektes sterk bemoeilijkt. Boersma deed
onderzoek naar de oorzaak van de verschillen
aan de hand van ratten maar de resultaten zijn
vergelijkbaar met die bij mensen. De onder-
zoekster denkt dat de uitkomsten van haar
onderzoek belangrijke gevolgen heeft voor de
“Veel mensen hebben weinig beweging tijdens
hun werk maar wel de hele dag toegang tot
voedsel. Passieve persoonlijkheden ontwikke-
len in dergelijke omstandigheden relatief
snel gewichtsproblemen en daaraan gerela-
teerde ziektes. Houd rekening met de inter-
actie tussen de leefomgeving van de patiënt
en zijn persoonlijkheidstype en kies een be-
handelingsmethode die daarbij past”, aldus
Boersma. In de praktijk is deze stap volgens
Boersma eenvoudig te nemen. “Het type per-
soonlijkheid is makkelijk te achterhalen en zo
krijg je een objectiever beeld van de benodig-
de behandeling. Je zou bijvoorbeeld kunnen
zeggen dat je bij de behandeling van een meer
passief persoon een dagelijks trainingschema
op moet stellen. Meer proactieve types zou-
den meer gebaat zijn bij sporten waarbij ze de
competitie met anderen kunnen aangaan.”

Het is al langer bekend dat honing wonden geneest door zijn antimicrobiële werking.
Medicinale honing doodt bacteriën die betrok-
ken zijn bij wondinfecties, zoals de antibio-
tica-resistente MRSA. Dat blijkt uit proeven
van een Amsterdams-Wageningse onder-
zoeksgroep.
Het is al langer bekend dat honing wonden
geneest door zijn antimicrobiële werking.
Dat men biologisch actieve moleculen kan
toevoegen aan de honing om het genezings-
proces te versnellen en wondinfecties effec-
tiever tegen te gaan, is echter een nieuw
concept. B-factory, een spin-off bedrijf van
Plant Research International, onderdeel van
Wageningen UR, maakt sinds enkele jaren
medische producten op basis van honing.
B-factory participeerde in een onderzoek van
het Academisch Medisch Centrum in Amster-
dam en PRI om nog betere honingzalfjes te
maken. De Amsterdamse microbioloog Paul
Kwakman onderzocht de toevoeging van anti-
microbiële peptiden aan honing die een func-
tie hebben in het afweersysteem van planten
en dieren doordat ze bacteriën kunnen doden.
Hij maakte een menselijk peptide na en ge-
bruikte daarnaast een ontworpen peptide.
Vooral die laatste leidde in de honing tot een
snellere doding van bacteriën. “Die snelheid is
belangrijk”, zegt Kwakman. “In een vochtige
wond zou honing dusdanig verdund kunnen
raken dat die niet meer effectief is. Daarom
Nieuw Voedselkeuzelogo onduidelijk
Het nieuwe Voedselkeuzelogo dat dinsdag
1 maart door de Stichting Ik Kies Bewust
en Albert Heijn is aangeboden aan minister
Schippers is volgens de Consumentenbond
en Hartstichting onduidelijk voor consumen-
ten. Zij vinden het goed dat er gewerkt is aan
één gezamenlijk logo en één set criteria. Maar
de goede kanten van het Klavertje van AH
hebben plaats gemaakt voor nieuwe, ondui-
delijke richtlijnen. De organisaties betreuren
het ook dat er geen onderzoek is gedaan of
consumenten het nieuwe logo begrijpen.
De Consumentenbond en Hartstichting von-
den juist dat Albert Heijn met het Klavertje
logo consumenten duidelijk informeerde
over een gezonde keuze in voeding door het
kleurgebruik: een groen klavertje duidt ge-
zonde voedingsmiddelen aan en een oranje
klavertje staat voor minder gezonde produc-
ten en tussendoortjes. AH volgde de kritiek en
adviezen van de Gezondheidsraad in 2008 op.
Nu laat dit bedrijf de adviezen los en krijgen
consumenten keuze uit een groen of blauw
logo. Het groene logo, met de tekst ‘Gezon-
dere keuze binnen deze productgroep’, staat
moet de zalf snel zijn werk doen.”
Antibiotica-resistent
De medicinale honing werkt minder goed
dan gangbare antibiotica, maar werkt wel
tegen antibiotica-resistente bacteriën zoals
MRSA en ESBL E coli. Maar voorlopig kan
B-factory de verrijkte medicinale honing nog
niet toepassen. Voor de toelating van nieuwe
medicijnen is veel aanvullend onderzoek
nodig.
Nectar
De Wageningse onderzoeker Hans Helsper
verkende een tweede route om betere medici-
nale honing te maken. Hij liet een aan tabak
verwante plant een wondhelend peptide,
humaan EGF, maken door het coderende gen
in de plant in te bouwen. Dat peptide kwam
daardoor in de nectar van de plant terecht.
Bijen zetten deze nectar om in honing, met
behoud van humaan EGF. 'Het principe
werkt', zegt Helsper. De productie is echter
te laag voor een goedwerkende honingzalf.
Bovendien zijn de veiligheidsrisico's van dit
gentechproduct nog niet onderzocht. Helsper,
Kwakman en B-factory publiceerden beide
studies vorige maand in de vakbladen ‘Plant
Biology’ en het ‘European Journal of Clinical
Microbiology & Infectious Diseases’.
voor de gezondere keuze binnen een groep
van basisproducten zoals brood, melk, groen-
te en fruit, die veel nuttige voedingsstoffen
bevatten. Met het blauwe logo, met de tekst
‘Bewuste keuze binnen deze productgroep’
worden voortaan tussendoortjes, snacks,
sauzen en dergelijke aangeprezen. Het blauwe
logo is in de plaats gekomen van een duide-
lijk oranje logo dat laat zien dat een product
minder gezond is dan 'groen'. Positief is dat er
nu wordt aangegeven dat iets een 'gezondere'
of 'bewuste' keuze is binnen de productgroep
en dat 'nepvezels' niet meer meetellen in het
vezelcriterium. Maar bij het maken van het
nieuwe logo zijn de voedingsrichtlijnen van
het Voedingscentrum vooral aangepast aan de
wensen van de fabrikanten en niet andersom,
zoals aanbevolen door de Gezondheidsraad.
Op sommige punten zijn volgens de Consu-
mentenbond de criteria wel érg soepel gewor-
den: ontbijtgranen mogen tweemaal zoveel
verzadigd vet, viermaal zoveel zout en zes
keer zoveel suiker bevatten als bij de oude cri-
teria en groenteconserven bijna twee keer zo-
veel zout. Kijk op: www.consumentenbond.nl.
Website over ei
Nederlanders zijn niet goed op de hoogte van per week te eten inmiddels achterhaald is.
de voedingswaarde van eieren en de meest Meer informatie: www.eiloveyou.nl.
actuele inzichten wat betreft de gezondheids-
aspecten van deze voedingsmiddelen, aldus
een recente studie van marktonderzoeks-
bureau GFK. Om die reden is op initiatief van
het Productschap Pluimvee en Eieren (PVE)
een nieuwe publiekscampagne gestart.
Onderdeel van die campagne is de lancering
van de website eiloveyou.nl. Op deze website
staat summiere achtergrondinformatie over de
soorten voedingsstoffen die in eieren zitten en
meer specifiek over cholesterol, vitaminen en
mineralen en de energetische waarde van ei.
Verder enkele recepten voor eiergerechten. Op
de website staat vermeld dat eieren goed pas-
sen in een gevarieerde, vetbeperkte voeding Nederlanders zijn niet goed op de hoogte van de
en dat het advies om niet meer dan drie eieren voedingswaarde van eieren
Nieuwe criteria voor kwaliteit voedingseiwit
Tot op heden wordt de kwaliteit van voe- van spierweefsel is een continu aanbod van
dingseiwit bepaald op basis van berekeningen eiwit nodig. Ook de botgezondheid is volgens
aan de hand van de aminozuursamenstelling, Tomé een gezondheidseindpunt. In epide-
de verteerbaarheid en de retentie van door miologische studies is een positief verband
het eiwit geleverde stilstof. In de toekomst zal gevonden tussen de eiwitinname en de bot-
de eiwitkwaliteit meer worden gebaseerd op gezondheid. Verder het lichaamsgewicht dat
uitkomsten van studies naar effecten van de mogelijk beïnvloed wordt door het eetlust-
inname op de gezondheid van de consument, onderdrukkende effect van voedingseiwit. En
verwacht de Franse voedingskundige prof. het cardiovasculair risico: eerder dit jaar zijn
Daniel Tomé. Tot deze criteria behoren de de uitkomsten gepubliceerd van een studie
spiermassa, de botgezondheid, het lichaams- naar de acute effecten van de inname van eiwit
gewicht, het cardiovasculair risico en de insu- of glucose op cardiovasculaire risicofactoren.
linegevoeligheid. Tenslotte het effect van voedingseiwit op de
insulinerespons. “Op al deze gebieden lijkt
Volgens berekeningen van de Wereldgezond- er een belangrijke rol voor voedingseiwit te
heidsorganisatie is de gemiddelde behoefte zijn”, aldus Tomé. “Toekomstig onderzoek zal
aan kwalitatief hoogwaardig eiwit voor een moeten uitwijzen in hoeverre het mogelijk is
volwassen mens 0,66 g per kg lichaamsgewicht de kwaliteit van voedingseiwitten uit te druk-
per dag. Daaruit is een safe level of intake van ken in effecten op gezondheidseindpunten.”
0,83 g/kg/d afgeleid. Om te beoordelen of Meer informatie: www.voedingsmagazine.nl.
een voedingseiwit kwalitatief hoogwaardig is
wordt een aantal theoretische criteria gehan-
teerd, waaronder de aminozuursamenstelling,
de verteerbaarheid en de retentie van het door
het eiwit geleverde stikstof in het lichaam
van de consument. Er is veel voor te zeggen
om de eiwitkwaliteit te beoordelen op basis
van direct bepaalde effecten van het eiwit op
aspecten van de gezondheid, aldus de Franse
voedingskundige prof. Daniel Tomé. Hij is
hoogleraar Voeding van de mens bij de uni-
versiteit AgroParisTech en visiting professor
Voeding en eiwitstofwisseling bij Wageningen
Universiteit. Tomé noemt vijf gezondheids-
eindpunten die in de toekomst kunnen worden
gehanteerd als criteria voor de kwaliteit van
voedingseiwit. Als eerste de spiermassa in het Voor de synthese en het onderhoud van spierweefsel is
lichaam. Voor de synthese en het onderhoud een continu aanbod van eiwit nodig.
 Slapen
&
Gezondheid 6 Nummer 5
9 maart 2011
Nummer 5
9 maart 2011
Slaap & Zo voorziet
in informatiebehoefte*
Het evenement Slaap & Zo vindt van vrijdag
18 tot en met zondag 20 maart plaats in het
Congres- en Vergadercentrum van Ahoy
­Rotterdam. Dit evenement is een ­combinatie
van beurs, workshops en seminars voor
­zowel de consument als de gespecialiseerde
zorgspecial.
Het is geen toeval dat dit evenement gestalte
heeft gekregen. Want inmiddels is het een
bekend gegeven dat een verstoorde nachtrust
enorme gevolgen heeft voor het dagelijks
­leven van de mens. Niet voor niets zijn de
slaapklinieken, waar talloze specialisten wer-
ken aan passende oplossingen, inmiddels over
het hele land verspreid. Als men beseft hoe-
veel Nederlanders behoefte hebben aan meer
informatie over een gezonde nachtrust, lijkt
dit gezamenlijke initiatief van Ahoy Rotter-
dam en de Nederlandse Vereniging voor Slaap
en Waak Onderzoek (NSWO) dan ook een
­logische stap.  maken alle bezoekers van Slaap & Zo, kans op
Snurken
Tijdens Slaap & Zo organiseert de NSWO
een vijftal publiekslezingen met ­verschillende
thema’s. (Medisch) specialisten belichten
­onderwerpen als insomnia, apneu, snurken
of ademhalingsstoornissen in de slaap maar
ook hypersomnie en parasomnie (vreemde
gebeurtenissen tijdens de slaap). Uniek is
bovendien dat de aanwezige toehoorders de
gelegenheid krijgen om de sprekers vragen
te stellen. De NSWO organiseert behalve de
Gratis naar beurs Slaap & Zo
Voor lezers van de Ziekenhuiskrant bestaat
de mogelijkheid om gratis naar Slaap & Zo
te gaan. Geef antwoord op de vraag ‘Voor de
hoeveelste keer wordt de beurs Slaap & Zo
Slaap door de jaren heen
De oude Grieken, die uitgingen van de vier
elementen in het lichaam, dachten dat slaap
het gevolg was van een lichte temperatuur­
daling van het bloed, wat weer het gevolg was
van het afscheiden van het element vuur van
de andere drie elementen.
De Leidse arts Boerhaave (1668-1738) dacht
dat slaap ontstond doordat de hersenen de
‘spiritus nervosi’ uit het bloed opnamen.
Alexander von Humboldt meende dat slaap
intrad door gebrek aan zuurstof en de ­Duitse
fysioloog Wilhelm Thierry Preyer dacht dat
door vermoeidheid bepaalde substanties in
het bloed ontstaan die zuurstof opnemen
Altijd op de hoogte?
Meld u nu aan via
info@ziekenhuiskrant.nl
voor een abonnement en
betaal slechts € 40 (excl. btw)
Deze actie loopt t/m 1 april 2011. De reguliere prijs
van een jaarabonnement bedraagt € 74 (incl. btw)
.nl
7 Slapen
p­ ubliekslezingen ook bijeenkomsten voor pro-
fessionals en zijn er verschillende bijeenkom-
sten voor een aantal patiëntenverenigingen
(Apneu, RLS en Narcolepsie). Leden kunnen
zich via de respectievelijke patiëntenvereni-
gingen aanmelden. Men zal overigens niet uit-
sluitend door genoemde sprekers worden geïn-
formeerd. Er zijn tijdens Slaap & Zo ­namelijk
ook  gespecialiseerde bedrijven en verenigin-
gen, die de bezoeker ­kunnen adviseren over
allerlei praktische ­zaken die een gezonde
nachtrust bevorderen. Men vindt er ­onder
meer lichttherapielampen, airconditioning
voor slaapkamers, orthodontische hulpmid-
delen, speciale matrashoezen en vanzelfspre-
kend ook bedden en matrassen. Zo lanceert de
Zweedse beddenfabrikant Hästens haar twee
nieuwe continentale bedden in ­Nederland.
Belangrijk detail is dat deze worden gemaakt
van uitsluitend natuurlijke ademende materia-
len als wol, katoen en paardenhaar. Bovendien
een origineel Hästens bed.
Informatie
Slaap & Zo is op vrijdag 18 en zaterdag
19 maart geopend van 10.00 tot 17.00 uur en
op zondag 20 maart van 10.00 tot 16.00 uur.
Wie een kaart online koopt  en ontvang vijf
euro korting op de toegangsprijs van vijftien
euro per persoon die aan de Kassa van Ahoy
wordt berekend (kinderen tot en met twaalf
jaar hebben gratis toegang). Kijk voor uitge-
breide informatie op www.slaapenzo.nl.
gehouden?’ Mail dit antwoord, met vermel-
ding van naam en adres, voor 16 maart naar
info@ziekenhuiskrant.nl en maak kans op
gratis toegangskaarten.
waarna mensen door het zuurstoftekort in
slaap ­vallen. Geen van deze veronderstellin-
gen kon ooit wetenschappelijk worden aan-
getoond. Wel wordt duidelijk dat veel medici
dachten aan stoffen in het bloed die voor de
slaap verantwoordelijk zijn. Uit het moderne
biochemische slaaponderzoek blijkt dat be-
paalde stoffen inderdaad een rol spelen bij
de slaap. De Russische onderzoeker Ivan
­Pavlov (van de geconditioneerde reflexen) had
een veel passiever slaapbeeld. Hij dacht dat
de hersenen tijdens de slaap gewoon op een
laag pitje worden gedraaid. Meer informatie:
www.lerenslapen.nl.
De tien doelstellingen van de ApneuVereniging *
De ApneuVereniging ondersteunt de patiënt
om zo goed en snel mogelijk weer uit het dal
omhoog te klimmen. Om de kwaliteit te verho-
gen van de multidisciplinaire aanpak die nodig
is, ontwikkelt zij onderzoek èn voorlichtings-
materiaal dat de patiënt helpt de juiste keuzes
te maken.
De ApneuVereniging kent tien doelstellingen:
• Vergroten kennis bij brede publiek over
­diagnose en behandeling
• Verbeteren kennis in eerste lijn (huisartsen,
arbo-artsen , verpleegkundigen) en specifie-
ke specialismen (met name hartspecialisten,
psychologen en psychiaters)
• Vergroten kennis van en over slaapcentra
• Transparante keuze behandeling
• Bevorderen beperkt aantal gespecialiseerde
klinieken
• Structureren proefperiode en meten thera-
Hoeveel slaap heeft iemand nodig?
Er is een grote variatie aan slaappatronen.
Standaarduitspraken over een gezonde slaap
en hoeveel slaap iemand nodig heeft, zitten er
vaak al snel naast.
Dit geldt ook voor hoeveel gezonde nachtrust
en slaap iemand nodig heeft. Er wordt beweerd
dat mensen minstens acht uur per etmaal slaap
nodig hebben, maar dat is eerder een gemid-
delde. Er zijn mensen die veel minder slaap
nodig hebben. Napoleon, Thomas Edison en
Zhou Enlai zouden van die kortslapers zijn
Er wordt beweerd dat mensen minstens acht uur per etmaal slaap nodig hebben, maar dat is eerder een gemid-
delde.
Het nut van een middagdutje
Het middagdutje is een geschikte methode
om lichaam en geest op te frissen. Bovendien
versterkt het volgens recent onderzoek ook
de geheugenfunctie.
Vijf minuten slapen is lang genoeg om van
het effect op het geheugen te kunnen profite-
ren. Dit is gebleken uit een onderzoek van de
universiteit van Düsseldorf onder een groep
studenten. Zij kregen allemaal een lijst met
woorden voorgelegd die ze zo goed mogelijk
probeerden te onthouden. Vervolgens speel-
den zij een kaartspel en tussendoor ging de
ene groep vijf minuten slapen en de andere
helft mocht zich op een andere manier ont-
spannen. De proefpersonen die tussendoor
vijf minuten mochten slapen, herinnerden
zich achteraf beduidend meer woorden dan de
anderen die continu wakker bleven. Een kort
middagslaapje lijkt zelfs effectiever dan aan
één stuk langer slapen. De verbetering van de
* Deze teksten zijn door de betreffende organisaties en bedrijven aangeleverd.
Gezondheid &
pie-effectiviteit
• Ontwikkeling integrale behandelplannen
• Keuzevrijheid en vergoedingsregeling voor
hulpmiddelen
• Meting therapie-effectiviteit: standaard
cpap verstrekking
• Vergroten kennis over diagnose en behande-
ling bij zowel patiënt als zorgverzekeraar
Wie op de hoogte wil blijven van wat er speelt
op het gebied van diagnose en behandeling
van osas, kan Vriend worden van de Apneu-
Vereniging via www.apneuvereniging.nl/pro-
fessionals.
g­ eweest. Ze vonden vier uur genoeg en ­hielden
op die manier twintig uur per etmaal over om
de wereld te veroveren, uitvindingen te doen
of om politiek te bedrijven. Daarentegen was
Albert Einstein iemand die lang sliep en zeker
tien uur slaap per nacht nodig had. Veel men-
sen beoordelen hun eigen slaap trouwens erg
slecht. Ze zeggen nachten wakker te hebben
gelegen, maar wanneer dat in een slaaplabora-
torium onderzocht wordt, blijken ze vele uren
in diepe rust te zijn geweest. Meer informatie
op www.lerenslapen.nl.
mentale prestaties die een dutje teweegbrengt,
zou namelijk te maken hebben met een proces
dat vlak voor het inslapen plaatsvindt. In die
periode spelen de hersenen recente gebeurte-
nissen op versnelde wijze af. Deze ordening
van herinneringen zou misschien al gunstig
genoeg zijn voor de geheugenvorming. Een
langdurige slaapperiode zou met name be-
langrijk zijn voor basale functies, zoals het
corrigeren van verkeerde hersenverbindingen.
Volgens sommige slaapdeskundigen is het
continu wakker blijven van ’s ochtends vroeg
tot ’s avonds laat zelfs ongezond te noemen.
Misschien is het daarom geen slecht idee om,
net als in veel warme landen, tussen de mid-
dag een siësta te houden om daarna de rest
van de dag een fitter gevoel te hebben. Of
deze manier van opfrissing bijvoorbeeld op
de werkvloer tot de inrichting van ‘slaapruim-
tes’ zal leiden, lijkt nu echter niet reëel. Meer
­informatie: www.lerenslapen.nl.
 Nummer 5
9 maart 2011 8 Advertentie

³/23(123(,(5(1´
/(,',1**(9(1,1'(
*(=21'+(,'6=25*
HHQGDDJVVHPLQDUYRRUMDDU
9HHOOHLGLQJJHYHQGHQLQGHJH]RQGKHLGV]RUJORSHQRS
HLHUHQDOVKHWJDDWRPKHWDDQVWXUHQYDQPHGHZHUNHUV
RPGDW]H]HOIQDXZHOLMNVRSGHZHUNYORHUDDQZH]LJNXQ
QHQ]LMQ$QGHUH³PHHZHUNHQGHOHLGLQJJHYHQGHQ´YLQGHQ
KHWZHHUODVWLJRPGDW]HRSSDSLHUZHOOHLGLQJJHYHQGH]LMQ
PDDULQGHSUDNWLMNJHHQH[WUDEHYRHJGKHGHQKHEEHQ

+HUNHQMHMH]HOILQKHWERYHQVWDDQGH
GDQLVGLWKHWVHPLQDUYRRUMRX .RPNLMNHQLQKHW
$ONPDDU
$OPHUH
DSULO
DSULO
+HQJHOR
*RHV
PHL
PHL
KDUWYDQGH]RUJ
$PVWHUGDP DSULO 1LMPHJHQ PHL
$VVHQ DSULO 5RWWHUGDP PHL
6LWWDUG PHL
'HQ+DDJ
%UHGD
DSULO
PHL
8WUHFKW DSULO ZZZ]RUJQLHXZVQO
(LQGKRYHQ PHL

9RRUPHHULQIRUPDWLHZZZGHERGHQO

CarrièreBeurs

&
Met vakinhoudelijke workshops en seminars en een
gevarieerde beursvloer is Carrièrebeurs Zorg &
Welzijn hét evenement voor studenten, starters en
professionals die interesse hebben in een baan in
de zorg of welzijnssector

Ontdek jouw mogelijkheden

12 mei 2011 in de zorg- en welzijnssector!

in De Jaarbeurs Utrecht Voor meer informatie en gratis entree ga je naar

www.carrierebeurszorgenwelzijn.nl

De Carrièrebeurs Zorg & Welzijn is een activiteit van een onderdeel van de

Werken in de Zorg
Jubileum diabetes
beroepsorganisatie
Op zaterdag 26 februari was het 25 jaar ge-
leden dat Nederlandse verpleegkundigen hun
eigen beroepsorganisatie oprichtten om het
nieuwe beroep van diabetesverpleegkundige
kwalitatief te ondersteunen. European Asso-
ciation of Diabetes Educators (EADV) viert dit
jubileum onder meer met een jubileumsym-
posium op 17 maart en met de uitgave van
de glossy ‘Zoet, van suikerzuster tot diabetes-
verpleegkundige’.
EADV heeft zich in 25 jaar ontwikkeld van
spontaan initiatief tot een professionele
beroepsorganisatie. Want deze zelfstandige
beroepsorganisatie, die bijna volledig door
vrijwilligers wordt gerund, heeft in haar
relatief korte bestaan de kwaliteitslat voor
verpleegkundige zorg aan mensen met dia-
betes hoog gelegd. De diabetesverpleegkun-
dige heeft zich ontwikkeld tot een expert
in diabeteszorg. Anno 2011 is de diabetes-
verpleegkundige een erkende en onmisbare
Nelli Cooman helpt Roparunteam IJsselland
Om geld op te halen voor de Roparun (een non-stop estafetteloop van ongeveer 520 kilometer van Parijs naar
Rotterdam) organiseert het Roparunteam van het IJsselland Ziekenhuis in Capelle aan den IJssel allerlei activi-
teiten. Een bijzondere actie die het team dit jaar organiseert, is de hardloopcursus ‘Start to 5’. Met deze cursus
worden aankomende hardlopers klaargestoomd voor de vijf kilometer loop tijdens de Marathon Rotterdam op
10 april. De contributie voor de training gaat naar Roparun. Vorige week zaterdag was een heel bijzondere trai-
ning: de trainster kreeg assistentie van voormalig Europees- en wereldkampioene 60 m indoor, Nelli Cooman.
t
Vacatureservice

t
CV-bank

t
&NBJM
TFSWJDF

t
1FSTPPOMJKLF
CFNJEEFMJOH


FO
MPPQCBBOBEWJFT




www.care2care.nl
Zorgen voor werk,
werken voor zorg
9 9 maart 2011
schakel in keten van diabeteszorgverleners in
Nederland. De specifieke deskundigheid van
de diabetesverpleegkundige is het coachen
van de mens met diabetes. Daarbij gaat het
om het samen zoeken naar de balans tussen
een zo gezond mogelijke levensstijl en een zo
normaal mogelijk dagelijks bestaan.
Kwaliteitsregister
EADV heeft een eigen kwaliteitsregister
waarin diabetesverpleegkundigen en prak-
tijkondersteuners met het aandachtsgebied
diabetes zich kunnen laten (her)registreren,
als zij voldoen aan omschreven eisen rond
hun deskundigheid. Om deze deskundigheid
op peil te houden geeft EADV bijscholingen
en is er een tweejaarlijks landelijk congres.
EADV maakt deel uit van het samenhangend
netwerk van organisaties op het gebied van
de diabeteszorg, verenigd in de Nederlandse
Diabetes Federatie.
Nummer 5
VUmc presenteert
wervingssite met
nieuwe toepassingen
VU medisch centrum (Amsterdam) lan-
ceerde vorige week www.werkenbijVUmc.nl.
Deze vernieuwde werkenbij-website biedt de
allerlaatste snufjes op het gebied van wer-
ven en geeft de werkzoekende een beeld van
VUmc als werkgever. De site moet de inter-
actie met de potentiële medewerker bevor-
deren.
De site www.werkenbijVUmc.nl biedt specia-
le pagina’s voor vele doelgroepen, integratie
met social media en de mogelijkheid om te
chatten met recruiters van VUmc. OK-perso-
neel, verpleegkundigen, medisch analisten,
laboranten, wetenschappers en leerlingen krij-
gen bij binnenkomst een extra begroeting.
Voor deze belangrijke professionals in het
zorgproces heeft VUmc namelijk speciale
pagina’s ontworpen. Hier maken zij kennis met
de sfeer van VUmc, lezen over doorgroei- en
ontwikkelingsmogelijkheden en lezen ver-
halen van VUmc-medewerkers. Ook worden
relevante nieuwsberichten getoond, kunnen ze
zich aanmelden voor evenementen en worden
op hen toegesneden vacatures getoond. De
website zit vol met nieuwe media als Facebook,
Twitter, YouTube en LinkedIn. Via de vele
YouTube-video’s krijgt de bezoeker een beeld
van de dagelijkse gang van zaken op de afde-
lingen. Zij kunnen gemakkelijk pagina’s delen
met vrienden en zijn een click verwijderd van
de diverse online profielen van VUmc. Zo kun-
nen potentiële medewerkers via verschillende
kanalen contact maken met VUmc. Daarnaast
kunnen ze ook live chatten met de recruiters.
Onderhandelingen
rond cao ziekenhuizen
Bij de onderhandelingen voor een nieuwe cao
Ziekenhuizen wil Abvakabo FNV kijken naar
wat bindt en niet naar wat afstoot.
Wanneer partijen elkaar afstoten, worden
de onderhandelingen lastig, aldus Elise
Merlijn, bestuurder bij Abvakabo FNV. Bij de
eerste onderhandelingen vorige week is stil-
gestaan bij de thema’s verlof, arbeidstijden
en beloning. Werkgevers willen verder meer
individuele verantwoordelijkheid van de
werknemers. Voor Abvakabo FNV is de
invulling hiervan nog onduidelijk. Er zouden
dan gelijkwaardige verhoudingen moeten zijn
en dit is een ilussie. “Dus blijven kaders en
regels nodig om te komen tot gezonde en eer-
lijke arbeidsverhoudingen”, aldus Merlijn.
Levensfase budget
Werkgevers willen afspraken over persoon-
lijk levensfase budget, gemaakt bij de vorige
onderhandelingen, weer ter discussie stellen.
Doel voor Abvakabo FNV blijft langer en met
plezier kunnen doorwerken. “Daar gaan we
voor”, zegt Merlijn. Ook zal de vakbond zich
blijven inzetten voor duidelijkheid over roos-
ters en diensten, voor opleiding en ontwikke-
ling, meer salaris en een dertiende maand.
Importeur van
gespecialiseerde medische
kwaliteitsproducten
www.logimedical.nl
Mensen in de zorg
De Raad van Toe-
zicht van het OLVG
in Amsterdam heeft
op 14 februari
Adriaan Nühn MBA
benoemd als nieuwe
toezichthouder. Als
internationaal top-
man was Adriaan
Nühn (57 jaar) tot 2008 executive vice
president van de Sara Lee Corporation
Management Board, CEO van Sara Lee
International, en voorzitter van de Raad
van Bestuur van Sara Lee/Douwe Egberts.
Tegenwoordig is Nühn als professioneel
bestuurder voorzitter van de Raad van
Commissarissen van Sligro Food Group
en Macintosh Retail Group. Verder neemt
hij deel aan commissariaten van onder
meer Leaf International, Heiploeg, Plukon
Royale en Alpinvest.
Ambulancezorg Fryslân BV heeft vanaf
1 mei 2011 een nieuwe directeur. Dit in de
persoon van mevrouw drs. Alie Gelissen-
Kobus (34). Momenteel is zij op het minis-
terie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
als senior beleidsmedewerker onder meer
belast met Acute Zorg en het dossier Ambu-
lancezorg.
De Raad van Toe-
zicht van ziekenhuis
De Tjongerschans
in Heerenveen heeft
met ingang van
1 mei Freek Korver
benoemd als voorzit-
ter van de Raad van
Bestuur. Korver (47)
volgt daarmee Dick van Goor op, die deze
functie ad interim bekleedt sinds september
2010. Korver werkt sinds november 2010
als bestuurder a.i. van het Zuwe Hofpoort
Ziekenhuis in Woerden.
Wubbo Walters is benoemd tot lid van de
Raad van Toezicht van het Kennemer Gast-
huis in Haarlem. Walters was tot juli 2010
partner bij Deloitte Accountants. Hij gaf
daar leiding aan een accountantspraktijk ge-
specialiseerd in overheid en not-for-profit.
Verder is hij bestuurslid van de Nederlandse
Vereniging van Toezichthouders van Zorg-
instellingen (NVTZ) en commissaris bij
Rabobank Noord-Kennemerland. Walters
is 59 jaar en woont in Bergen. Hij neemt
binnen de Raad van Toezicht de portefeuille
met aandachtsgebied financiën en bedrijfs-
voering op zich. Zijn benoeming is per per
1 maart ingegaan.
Louise Gunning-Schepers wordt per
1 september 2011 voorzitter van de Raad van
Toezicht van het Universitair Medisch Cen-
trum Utrecht. Zij wordt daartoe benoemd
door het ministerie van OC&W. Gunning-
Schepers volgt Niek Urbanus op. Urbanus
was de afgelopen tien jaar lid en vanaf 2007
voorzitter van de Raad van Toezicht. Louise
Gunning-Schepers (1951) was sinds 2001
voorzitter van de Raad van Bestuur van
het AMC en decaan van de Faculteit der
Geneeskunde van de UvA. Per 1 september
2010, tegelijk met de ingangsdatum van haar
voorzitterschap van de Gezondheidsraad, is
Louise benoemd tot universiteitshoogleraar
Gezondheid en Maatschappij aan de UvA.
 Nummer 5
9 maart 2011 10 Advertentie

KARINTHIË - TIROL - SALZBURGERLAND - TIROL - TIROL -

BAD EISENKAPPEL NAUDERS MARIA ALM MAURACH OBERAU
$$1
$// *5$7,6 5$'(5
,1&/86,9( (;75$·6

4/6/8-daagse auto-
vakantie o.b.v.
All Inclusive v.a.€ 109 p.p.
• Familie- en Wandelhotel
Berghof Brunner ****
• Adembenemende ligging
midden in de natuur!
Zie www.vandervalkvakanties.nl/au438
4/6/8-daagse auto- 4/6/8-daagse auto- 6/8-daagse auto- 8-daagse auto-
vakantie o.b.v. vakantie o.b.v. vakantie o.b.v. vakantie o.b.v.
halfpension v.a. € 125 p.p. halfpension v.a. € 139 p.p. halfpension v.a. € 169 p.p. halfpension v.a. € 215 p.p.
• Beauty en Sporthotel • Hotel Marco Polo Alpina **** • Alpenhotel Edelweiss *** • Aktiv Hotel Elan *** , beoordeeld
Tirolerhof **** met wellnesscentrum bij de Achensee op Zoover met een 8,8
• Geliefd hotel met veel faciliteiten • Heerlijk familiehotel aan de voet • Zeer veel gratis • Nederlandse eigenaren bezorgen
aan de rand van het centrum van Hochkönig met veel faciliteiten extra’s inbegrepen! u een fantastische vakantie!
Zie www.vandervalkvakanties.nl/au201 Zie www.vandervalkvakanties.nl/au294 Zie www.vandervalkvakanties.nl/au391 Zie www.vandervalkvakanties.nl/au397

Aankomst: vele data van mei t/m oktober.

Voor meer informatie/boekingen 0172 - 46 96 96

of kijk op: www.vandervalkvakanties.nl

Logimedical is uw partner
voor al uw wagens en kastsystemen!

Flexibel opslagsysteem Anesthesiewagen Crashwagen Baxterwagen Voorschrijfstation Medicijnwagen met

toedienregistratie

Neem vrijblijvend contact met ons op

Logimedical B.V. T: 010 - 258 2929

Molenbaan 6 F: 010 - 442 3004
2908 LM I: www.logimedical.nl
Capelle aan den IJssel E: info@logimedical.nl
Elektronische uitgiftekast
Nummer 5
9 maart 2011 11 &
Hygiëne
Veiligheid
 Hygiëne
Veiligheid & 12
Minder fouten door medicatieoverzicht
De invoering van een standaardprotocol brengt het aantal medicatiefouten drastisch terug.
Het aantal medicatiefouten bij spoedopnames
van patiënten van 65 jaar en ouder in zieken-
huizen kan met tachtig procent gereduceerd
worden. Dat is mogelijk door binnen 24 uur
na een spoedopname een actueel medicatie-
overzicht beschikbaar te hebben. Dat blijkt
uit de eerste resultaten na invoering van het
internationale standaardprotocol medicatie-
verificatie in zes Nederlandse ziekenhuizen.
De implementatie van dit protocol maakt deel
uit van het internationale project High 5’s dat
in Nederland door het CBO wordt uitgevoerd
met als doel het verbeteren van patiëntveilig-
heid.
Het ontwikkelen van een internationaal
standaardprotocol voor medicatieverificatie
(‘Standard Operating Protocol Medication
Reconciliation’) is één van de speerpunten
van High 5’s. Onder begeleiding van het CBO
werkten elf Nederlandse ziekenhuizen afgelo-
pen jaar intensief samen aan het optimaliseren
van medicatieveiligheid bij spoedopnames
van patiënten van 65 jaar en ouder. Voor deze
groep is gekozen omdat dit de meest com-
plexe patiënten zijn met betrekking tot medi-
catie. Uit de nulmeting bleek dat bij ruim de
helft van de patiënten bij spoedopname één
of meerdere onjuistheden in het medicatie-
overzicht staan. Dit percentage komt overeen
met de internationale literatuur. Uit de resul-
taten van de eerste zes ziekenhuizen blijkt dat
door de invoering van het internationale stan-
daardprotocol met betrekking tot medicatie-
verificatie het aantal medicatiefouten binnen
een tot vijf maanden drastisch en blijvend
Tensen & Nolte Infectiepreventie *
Tensen & Nolte Infectiepreventie is een ge-
renommeerd bedrijf, deskundig op het gebied
van infectiepreventie.
Wij hebben veel ervaring in het ondersteunen
en adviseren van diverse opdrachtgevers op het
gebied van infectiepreventie. Op consultbasis
verrichten wij onze werkzaamheden voor zie-
kenhuizen, verpleeghuizen, privé klinieken,
* Deze teksten zijn door de betreffende organisaties en bedrijven aangeleverd.
verminderd kan worden door binnen 24 uur
een actueel medicatieoverzicht beschikbaar
te hebben. Een van de meest effectieve inter-
venties blijkt een gesprek over het gebruik
van de thuismedicatie tussen de patiënt en een
apothekersassistent(e) binnen 24 uur na de
spoedopname te zijn. Daarnaast vergelijkt de
apothekersassistent(e) de medicatielijst van
de openbare apotheek met voorgeschreven
medicatie in het ziekenhuis.
Resultaten
De resultaten van de vijf andere ziekenhuizen
volgen in de komende maanden. In de zes zie-
kenhuizen wordt de toepassing van het stan-
daardprotocol momenteel uitgebreid naar alle
(spoed)opnames, interne transfers en ontslag.
Het ministerie van Volksgezondheid Welzijn
& Sport ondersteunt dit internationale WHO-
project. De Nederlandse ziekenhuizen geven
met deelname aan High 5’s Medicatieverifica-
tie tevens invulling aan de implementatie van
de richtlijn Medicatieoverdracht in de keten
die sinds 1 januari 2011 van kracht is. Ook de
kennis en praktijkervaring die ziekenhuizen
ontwikkelen in het VMS Veiligheidsprogram-
ma (veilige medicatieoverdracht bij opname
en ontslag van electieve patiënten) en in dit
High 5’s project (veilige medicatieoverdracht
bij spoedopnames) versterken elkaar. In mei
2011 start het CBO met een tweede ronde; dan
kunnen andere ziekenhuizen deelnemen aan
dit implementatietraject. Meer informatie over
High 5’s is te vinden op www.cbo.nl onder
patiëntveiligheid en op www.high5s.org.
zelfstandige behandelcentra en onderwijs-
instellingen. Een greep uit onze diensten:
luchtbeheersplan operatiekamers, ondersteu-
ning afdeling infectiepreventie, opleidingsbe-
geleiding, outbreakmanagement, advisering
nieuwbouw/verbouw, scholing hygiënecon-
tactpersonen. Meer informatie is te vinden op
www.tensennolte.nl.
Nummer 5
9 maart 2011
‘Zeeppakketjes voor
kinderen Soedan’ *
Margo Snoek, Product & Market manager bij Oxfam Novib om in Soedan een hygiënepro-
SCA: ject te starten. Daar sterft één op de zeven
“Onze organisatie opereert wereldwijd en kinderen voor hun vijfde jaar. Belangrijkste
heeft drie milieudoelstellingen opgesteld. oorzaak hiervan is diarree. Dat is makkelijk
Het gebruik van water verminderen, de CO2- te voorkomen door betere hygiënevoorzienin-
uitstoot met twintig procent omlaag brengen gen en voorlichting. Daarom zullen we voor
en verantwoord gebruikmaken van vezels. 22.000 schoolkinderen in Zuid-Soedan zorgen
Daarnaast worden de lokale vestigingen ge- voor schoon water, handwasinstallaties en
stimuleerd om zelf initiatieven te ontplooien lokaal geproduceerde zeep. Daarnaast probe-
om maatschappelijk verantwoord te onder- ren we extra geld in te zamelen voor dit pro-
nemen. Hier in Nederland hebben we bijvoor- ject in Zuid-Soedan. Vooral rond 15 oktober,
beeld lichtsensoren in de toiletten, printen we Global Hand Washing Day, toen hebben we in
dubbelzijdig, reizen we GreenSeat (klimaat- Nederland een scholenactie georganiseerd om
neutraal vliegen door de schadelijke uitstoot zeeppakketjes te verkopen.”
van broeikasgassen te compenseren door (bron: Intrakoop Bulletin, nr 4 2010)
bossen aan te planten en te beschermen, red.)
en maken we gebruik van producten met het
fairtrade label, zoals koffie en thee. Groen
zit ’m namelijk ook in kleine dingen. En we
denken verder dan milieu alleen. Onze core
business is hygiëne en daar schort het in een
hoop landen aan. Daarom zijn we sinds be-
gin dit jaar de samenwerking aangegaan met
Door betere hygiënevoorzieningen is de kindersterfte terug te dringen.
Cultuurbox patiëntveiligheid
Tijdens de Experttraining Veiligheidscultuur cultuur en de eigen rol die zij spelen. De keu-
op 3 maart in Soesterberg ontvingen 25 zie- ze voor een tool hangt af van de cultuurfase
kenhuizen een eerste exemplaar van de waarin een ziekenhuis zich bevindt en van de
Cultuurbox. “De veiligheidscultuur is een mate waarin een instrument past bij de orga-
belangrijke en beïnvloedende factor voor de nisatie. De cultuurbox biedt ziekenhuizen in
veilige zorg in het ziekenhuis. Met de cultuur- één keer een breed werkpakket waarmee zij de
box hebben ziekenhuizen alle mogelijke mate- cultuur in kaart kunnen brengen, bespreekbaar
riaal en tools in handen om een patiëntveilige kunnen maken en kunnen verbeteren volgens
cultuur te creëren”, aldus Brigit Heemskerk, concrete bewezen interventies. “Door actief
programmamanager van het landelijke VMS aan de slag te gaan met het werkpakket kun-
Veiligheidsprogramma. nen ziekenhuizen een blijvende cultuurveran-
dering realiseren”, aldus Heemskerk. Meer
Door toepassing van de tools uit de cultuur- informatie over de trainingen en/of de Cul-
box krijgt het hoger en middenmanagement tuurbox is te vinden op www.vmszorg.nl. De
inzicht in de cultuurfase waarin zij zich be- cultuurbox is voor 69 euro te bestellen via de
vinden en in de concrete interventies die zij site. Deelnemers aan de Experttraining Cul-
kunnen inzetten bij cultuurveranderingspro- tuur en/of de Management Development Trai-
cessen. “Het werken aan patiëntveiligheid en ning ontvangen de cultuurbox gratis.
de veiligheidscultuur wordt nog te vaak gezien
als onderwerp voor een kwaliteitsafdeling. Pa-
tiëntveiligheid is een lijnverantwoordelijkheid,
waarbij het managen van risico’s naast het ma-
nagen van personeel en financiën gezien kan
worden”, aldus Heemskerk. Het bieden van
veilige zorg aan patiënten is een gezamenlijk
doel binnen het ziekenhuis. Alle zorgprofes-
sionals dragen bij aan het creëren van een vei-
ligheidscultuur door over veiligheid te praten,
incidenten te melden en inzichtelijk te werken
volgens duidelijke richtlijnen en protocollen.
De Cultuurbox is dan ook multidisciplinair
inzetbaar. De tools zijn praktische methoden, Met de cultuurbox hebben ziekenhuizen tools in handen
waarmee zij zich bewust worden van de eigen om een patiëntveilige cultuur te creëren.
Nummer 5
9 maart 2011
Kwaliteit van lucht
wordt belangrijker *
Steeds meer vraag naar schone luchtkanalen
Jarenlang is de hygiënische conditie van de ventilatiekanalen een ondergeschoven kindje geweest.
Met name in de gezondheidszorg ervaart
Air Quality Improvement dat de vraag naar
schone luchtkanalen sterk is toegenomen.
Inhaalslag
Jarenlang is de hygiënische conditie van de
ventilatiekanalen een ondergeschoven kindje
geweest. “Eigenlijk heel raar, want allerlei
wetenschappelijke onderzoeken hebben aan-
getoond dat de luchtkwaliteit sterk afhan-
kelijk is van de hygiënische conditie van de
ventilatiekanalen”, aldus Eric van Dijk, direc-
teur van Air Quality Improvement. “Verder
is aangetoond dat schone luchtkanalen een
sterk positieve invloed hebben op het alge-
meen welbehagen van de patiënten en het per-
soneel. Het is typerend dat we met zijn allen
de luchtbehandelingskast goed schoon willen
houden, de ventilatorsectie moet vooral goed
schoon zijn, maar aan de andere kant van het
manchet, waar het toevoerkanaal begint, daar
kijken we vervolgens nooit naar. Het besef dat
ook dit aspect aandacht nodig heeft, is inmid-
dels groeiende.”
Camera-inspecties
Met een speciale inspectierobot kunnen op-
namen worden gemaakt van de binnenzijde
van het kanalenstelsel. Deze robot, die nog
kleiner is dan een gemiddelde mensenhand,
wordt via een opening in het kanalenstelsel
gebracht en rijdt vervolgens door het lucht-
kanaal. Onderweg worden opnamen verricht,
zowel foto’s als video, en opgeslagen op een
usb-stick die door de klant op een eenvoudige
wijze op zijn of haar computer kan worden
afgespeeld.
Kanaalreiniging
Mocht uit de kanaalinspectie naar voren
komen dat reiniging noodzakelijk is, dan vindt
dit plaats met mechanische technieken. Air
Quality heeft diverse technieken beschikbaar,
Reiniging vindt plaats met mechanische technieken, zoals roterende borstels.
13
zoals reinigingsrobots, roterende borstels,
perslucht en droogijs (voor ernstig met vet
vervuilde afzuigkanalen). In combinatie met
een onderdruksituatie wordt ervoor gezorgd
dat de kanalen systematisch en goed worden
gereinigd. “Doordat het werk moeilijk contro-
leerbaar is, is vertrouwen erg belangrijk. Wij
zijn een serieus en professioneel bedrijf en
vanzelfsprekend aangesloten bij de NVRL.
Daarnaast zijn we ISO-9001, ISO 14001 en
VCA gecertificeerd”, aldus Van Dijk.
Gemoedsrust
Schone luchtkanalen hebben een positieve in-
vloed op het binnenklimaat en de energiekos-
ten. Door regelmatig acties op dit gebied te
ontplooien, zullen veel klachten zoals irritatie
aan luchtwegen en hoofdpijn tot het verleden
behoren. “De hele problematiek rondom de
luchtkwaliteit in OK’s, heeft des temeer aan-
getoond dat je beter vooraf kunt acteren dan
achteraf ”, aldus Van Dijk.
Kwaliteit
Het onderzoeken, beoordelen en reinigen van
luchtkanalen is één van de disciplines die Air
Quality Improvement tot in de puntjes be-
heerst. “We werken veel in de gezondheids-
zorg. Het is een specifieke omgeving waarin
je rekening moet houden met allerlei facetten.
Het is voor ons een groot compliment als we
te horen krijgen dat de werkzaamheden zijn
uitgevoerd zonder dat iemand het in de gaten
had. Dat maakt het werken in zorginstellingen
boeiend en uitdagend”, zegt Van Dijk.
Voor meer info:
Air Quality Improvement
Nijverheidsweg 4
3534 AM Utrecht
Tel: 030-2427505
info@airquality.nl
www.airquality.nl
VMS Veiligheidsprogramma
Het VMS Veiligheidsprogramma is vanwege
de nationale deelname van ziekenhuizen
bijzonder. Vakinhoudelijke kennis wordt via
conferenties, trainingen en instrumenten
door en voor ziekenhuizen aangeboden. Het
programma is een combinatie van een veilig-
heidsmanagementsysteem (VMS) én tien
grotendeels evidence based medisch inhou-
delijke thema’s.
Het VMS vormt het systeem waarmee zieken-
huizen continue risico’s signaleren, verbete-
ringen doorvoeren en beleid vastleggen,
evalueren en aanpassen. Het is daarmee de
verankering van patiëntveiligheid in de prak-
tijk. Het VMS Veiligheidsprogramma is ge-
initieerd door vijf programmapartners: NVZ
vereniging van ziekenhuizen (NVZ), Neder-
landse Federatie van Universitair Medische
Centra (NFU), Orde van Medisch Specialisten
(Orde), Landelijk Expertisecentrum Verple-
ging & Verzorging (LEVV) en Verpleegkun-
digen & Verzorgenden Nederland (V&VN).
Het Veiligheidsprogramma loopt van januari
2008 tot december 2012 en wordt ten dele ge-
financierd met een subsidie van het ministerie
Tien thema’s
Op basis van een patientveiligheidsonder-
zoek dat is uitgevoerd door Nivel/EMGO zijn
tien inhoudelijke thema’s vastgesteld waarop
veel winst te behalen valt als het gaat om het
terugdringen van de onbedoelde vermijdbare
schade in ziekenhuizen.
Voorkomen van wondinfecties na operatie
Postoperatieve wondinfecties (POWI’s) zijn
één van de meest voorkomende complicaties
bij patiënten die een operatie hebben onder-
gaan in het ziekenhuis. Te voorkomen zijn
POWI’s niet altijd, maar ze kunnen zeker wor-
den teruggedrongen. Bijvoorbeeld door zorg
te verlenen volgens de actuele richtlijnen.
Voorkomen van lijnsepsis
Sepsis (een gegeneraliseerde ontstekings-
reactie veroorzaakt door een infectie) is de
belangrijkste doodsoorzaak op de Intensive
Care (IC). Het is belangrijk om sepsis te her-
kennen, maar dat is moeilijk. Hierdoor begint
de behandeling vaak (te) laat.
Vroege herkenning van vitaal bedreigde
patiënt
Uit onderzoek blijkt dat patiënten vaak voor-
afgaand aan een circulatiestilstand signalen
van lichamelijke instabiliteit laten zien.
Verschillende verschijnselen vertonen zich
binnen zes uur voorafgaand aan de instabili-
teit. Vroegtijdige herkenning en behandeling
van de vitaal bedreigde patiënt kan de mortali-
teit verminderen en mogelijk het aantal reani-
maties reduceren.
Medicatieverificatie bij opname en ontslag
Iedere patiënt die wordt opgenomen in een
ziekenhuis loopt het risico om als gevolg van
onjuiste registratie van de gebruikte medicij-
nen de verkeerde medicatie te krijgen, meer of
minder van het middel te krijgen of medicatie
die wel was voorgeschreven niet te krijgen.
Daarom is er steeds meer aandacht voor het
identificeren en voorkomen van medicatie-
fouten bij opname, overplaatsing en ontslag.
Kwetsbare ouderen
Een ziekenhuisopname is voor kwetsbare
oudere patiënten risicovol vanwege hun ver-
hoogde kans op complicaties die leiden tot
functieverlies. Dit leidt in het dagelijks leven
* Deze teksten zijn door de betreffende organisaties en bedrijven aangeleverd.
Hygiëne
Veiligheid &
van VWS. Daarnaast financieren de program-
mapartners het Veiligheidsprogramma. Aan-
leiding. Het VMS Veiligheidsprogramma is
een voortzetting van het project ‘VMS Zorg’
en volgde op het EMGO/Nivel-onderzoek dat
in opdracht van de Orde in april 2007 werd
uitgevoerd. Uit het onderzoek naar vermijd-
bare onbedoelde schade en sterfte in Neder-
landse ziekenhuizen kwamen tien ‘hoog ver-
mijdbaar’ geclassificeerde schades naar voren.
Deze thema’s vormen naast het VMS de pijlers
van het Programma. Door de grote nationale
deelname van 93 ziekenhuizen, belooft het
Programma een succesvolle stap richting de
doelstelling te worden. Het VMS Veiligheids-
programma ondersteunt Nederlandse zieken-
huizen door kennis en een samenwerkings-
structuur aan te bieden zodat ziekenhuizen
een reductie van vijftig procent van onbe-
doelde vermijdbare schade kunnen realiseren.
Daartoe dienen ziekenhuizen per 31 december
2012 geaccrediteerd te zijn of een gecertifi-
ceerd VMS te hebben en de gestelde doelstel-
lingen van de tien thema’s te hebben behaald.
Bron www.vmszorg.nl
tot een grotere afhankelijkheid, waardoor de
zelfredzaamheid en het zelfstandig wonen
worden bedreigd.
Optimale zorg bij Acute Coronaire Syndromen
Verschillende studies hebben aangetoond dat
er een verband bestaat tussen de kwaliteit van
de geleverde zorg na het optreden van een
acuut coronair syndroom (ACS) en de morta-
liteit. Binnen het VMS Veiligheidsprogramma
wordt gestreefd naar het verminderen van
sterfte ten gevolge van een ACS.
Vroege herkenning en behandeling van pijn
Tweederde van de patiënten in ziekenhuizen
ervaart pijn. Uit onderzoek blijkt dat pijn nog
steeds te weinig herkend en behandeld wordt.
In de praktijkgids ‘Vroege herkenning en be-
handeling van pijn’ heeft het expertteam een
eenduidige werkwijze voor pijnmeting en
pijnbehandeling geformuleerd die ziekenhuis-
breed toepasbaar is.
High Risk Medicatie: klaarmaken en toedienen
van parenteralia
Uit de Centrale Medicatiefouten Registratie
(CMR) blijkt dat de meeste medicatiefouten
optreden bij parenterale geneesmiddelen. Dit
zijn alle geneesmiddelen die worden geïn-
jecteerd. Ondanks het feit dat een medicatie-
incident niet altijd te vermijden is, geeft de
uitkomst van onderzoek naar fouten met ge-
neesmiddelen aan dat verbetering mogelijk is.
Verwisseling van en bij patiënten
Uit literatuur blijkt dat een aanzienlijk deel
van de vermijdbare schade door verwisseling
van patiënten in ziekenhuizen optreedt tijdens
het operatieve proces. De ongewenste gebeur-
tenissen beperken zich niet tot de operatie-
kamer. Grote onvolkomenheden en risicovolle
gebeurtenissen vinden ook pre- en postopera-
tief plaats.
Voorkomen van nierinsufficientie
In Nederland worden naar schatting jaarlijks
een half tot één miljoen onderzoeken verricht
waarbij intravasculair (intraveneus of intra-
arterieel) jodiumhoudende contrastmiddelen
worden toegediend. Dit kan leiden tot een
acute vermindering van de nierfunctie.
Bron: www.vmszorg.nl
Veiligheid&
Hygiëne
14 Nummer 5
9 maart 2011

Hygiëne
Veiligheid &
Borgen van voedselveiligheid
= Hygiëne Oké
In 2010 is Hygiëne Keur B.V te Elst (Gld.) gestart met
het Hygiëne Oké certificaat en de daarbij horende sticker.

Werkwijze
Indien uit de resultaten van de hygiëne-audits blijkt dat het hygiëneniveau voldoet aan de Hy-
giëne Keur B.V. norm van tenminste 87%, ontvangt u de Hygiëne Oké sticker. Hiermee is het voor
uw gasten zichtbaar dat binnen uw locatie de voedselveiligheid is gewaarborgd. Instellingen en
bedrijven (restaurants) die in het bezit zijn van de Hygiëne Oké sticker krijgen indien gewenst ook
een vermelding in een overzichtslijst op de site van Hygiëne Keur B.V. Deze vermelding kan ook
gebruikt worden voor publicatie op uw eigen website. De uitreiking gebeurd op afspraak en
hierbij zal zowel een medewerker van Hygiëne Keur B.V., als ook de contactpersoon vanuit de
locatie aanwezig zijn. Tijdens deze uitreiking kunnen foto’s gemaakt worden voor o.a. publicatie
op het internet. Het certificaat en de daarbij horende sticker worden dus VERDIENT en kunnen
niet gekocht worden. Sociaal Economische
Raad te Den Haag

Begeleiding en maatwerk
Begeleiding en advisering is altijd mogelijk vanuit kantoor of op locatie. Samenstelling van de hygiëne-
audit is maatwerk, d.w.z. dat items die niet van toepassing zijn niet worden verwerkt in de rapportage.
De samenstelling en frequentie van de hygiëne-audit is volledig te bepalen naar behoefte.

Uitreiking
Inmiddels zijn meerdere locaties in het bezit van het certificaat en de Hygiëne Oké Sticker.
Voor meer informatie willen wij verwijzen naar onze website: www.hygienekeur.nl
Pépé Snackservice te
Franeker

LED Schoonmaak Controle

Hygiëne Keur B.V., reeds actief sinds 1986, introduceerde in 2008 een nieuwe innovatieve techniek om het schoonmaak-
resultaat in kaart te brengen. De LED Schoonmaak Controle wordt uitgevoerd met speciale lampen die, door middel van
UV-licht laten zien of een oppervlak, in schoonmaaktechnische zin voldoet aan de gestelde eisen. De LED-lamp maakt
vervuilingen welke met het blote oog niet zichtbaar zijn, na beschijning wel zichtbaar. Het schoonmaakresultaat wordt
direct zichtbaar.

NEN norm 2075

LED Schoonmaak Controle is conform de NEN norm 2075
Voor de beoordeling van de schoonmaak wordt gebruik gemaakt van de keuringscriteria vanuit de NEN norm 2075 en de
richtlijnen zoals die zijn opgesteld door de Vereniging Schoonmaak Research.

Kwaliteit ISO 9001:2008:

Hygiëne Keur B.V. is een ISO 9001:2008 gecertificeerd bedrijf en treedt op als onafhankelijke adviseur en opleider.
De medewerkers zijn vakbekwaam en hebben d.m.v. opleidingen en trainingen hun kennis en vaardigheden verkregen.

Gebrek aan instructie:

Vaak is een aanzienlijke verbetering van de reinheid te behalen door het instrueren van de schoonmaak-medewerkers en
de leidinggevende. Beter schoonmaken kost in principe niets meer. Hygiëne Keur B.V. heeft ervaring in het samenstellen
van diverse instructiematerialen voor de schoonmaakmedewerkers.

Hygiene Awareness Program

Hygiene Keur B.V. is ter bevordering van infectiepreventie gestart met het trainingsprogramma;
Hygiene Awareness Program.

Doelstelling van dit programma is bewustwording en ownership, waardoor de geleverde schoonmaakkwaliteit verbeterd
wordt. De gedachte is dat de medewerkers inzien waarom en waarvoor zij het schoonmaakwerk doen en weten wat het
effect van hun werkzaamheden is. Door dit inzicht zijn de medewerkers makkelijker op kwaliteit aan te sturen. Hiervoor
maken we gebruik van veel beeldmateriaal én van de LED Schoonmaak Controle. Voor meer informatie willen wij ver-
wijzen naar onze website: www.ledschoonmaakcontrole.nl, 0481-371233.

www.hygienekeur.nl
 Nummer 5
Patiëntenzorg 15 9 maart 2011

Verband biologische Oprichting Mart & Tini Fonds

Heen en weer reizen naar het ziekenhuis om van het Martini Ziekenhuis, nadat hij met

klok en epilepsie
Er bestaat een relatie tussen de biologische
klok en epilepsie. Uit onderzoek van Wytske
Hofstra blijkt dat verschillende typen epi-
leptische aanvallen niet toevallig optreden.
Hofstra en collega’s ontdekten dat aanval-
len in een bepaald 24-uurs ritme over de dag
voorkomen. Kennis over de interactie tussen
het 24-uurs ritme en epilepsie biedt patiënten
de kans om aanvallen beter onder controle te
krijgen. Wytske Hofstra promoveerde 4 maart
aan VU medisch centrum.
De biologische klok bestaat uit een klompje
cellen diep in de hersenen. Deze cellen zorgen
voor een 24-uurs ritme in veel lichaamspro-
cessen. Zo regelt deze klok wanneer iemand
moe wordt of honger krijgt. Ook zorgt deze
klok voor een 24-uurs ritme in bijvoorbeeld
bloeddruk en lichaamstemperatuur. Hofstra
en collega’s tonen in het onderzoek meerdere
verbanden aan tussen de biologische klok en
epilepsie. Uit het onderzoek blijkt dat er een
bepaald 24-uurs ritme zit in het krijgen van
epileptische aanvallen. Ook lijkt er een relatie
te bestaan tussen wanneer op de dag aanvallen
bij een ziek kind te kunnen zijn, kan behoor-
lijk kostbaar worden. Het Martini Ziekenhuis
in Groningen komt ouders van zieke kinderen,
spoed was opgenomen. Victor is nu één jaar
oud en kerngezond. Uit dank voor de goede
zorgen heeft Mirjam Wallenburg, op de eerste
optreden en het zijn van een ochtend- of die het financieel moeilijk hebben, tegemoet. verjaardag van haar zoon, 500 euro ingeza-
avondmens (de fase waarin de biologische Vorige week is het Mart & Tini Fonds opge- meld.
klok zit). Bovendien toont het onderzoek aan richt. Ouders die door langdurige opname van
dat epilepsiepatiënten de tijden waarop ze hun kind financieel in de problemen komen Helpen
medicatie innemen, aanpassen aan of ze een kunnen een beroep doen op het fonds. Wallenburg is blij met de oprichting van het
ochtend- of avondmens zijn. Ten slotte ont- fonds. “De ziekte van je kind is al moeilijk
dekte Hofstra dat het hebben van epilepsie Het fonds kon in het leven geroepen worden genoeg zonder financiële zorgen. We zijn
invloed heeft op hoe iemand zijn dag indeelt door een gift van Mirjam Wallenburg. Haar blij dat ons geld gebruikt wordt om ouders te
wat betreft activiteiten, wakker zijn, slapen twee maanden oude zoontje Victor verbleef helpen die het financieel minder hebben dan
enzovoort. Epilepsie is een veelvoorkomende vorig jaar langere tijd op de kinderafdeling wij."
neurologische aandoening, die zich uit in de
vorm van aanvallen. In Nederland wordt het
aantal epilepsiepatiënten geschat op 121.000.
Bijna een derde van de patiënten met epilepsie
houdt aanvallen ondanks adequate behande-
ling met medicijnen. Kennis over de interactie
tussen de biologische klok en epilepsie biedt
de kans om aanvallen beter onder controle
te krijgen. Bijvoorbeeld door het tijdstip van
medicatie-inname aan te passen aan de ritmiek
in aanvallen of aan iemands biologische klok.
Daarnaast helpen de resultaten uit Hofstra’s
onderzoek wetenschappers en medici beter
te bepalen wanneer onderzoek naar aanvallen
het beste kan plaatsvinden.

ZieZo-beurs in Houten
Het Oogfonds organiseert van donderdag
7 tot en met zaterdag 9 april de zestiende
nationale beurs voor aangepast zien in Expo
Houten. Het is een beurs voor iedereen die
persoonlijk of beroepsmatig te maken heeft
met een visuele functiebeperking.
Op de ZieZo-beurs is te zien welke moge-
lijkheden er zijn om, ook met een visuele
beperking, een zo onbeperkt mogelijk leven
Nierdialyse tijdens vakantie
De dialyseafdeling van Ziekenhuis Gelderse Vallei (Ede) is vorig jaar uitgebreid naar 21 dialyseplaatsen.
Hierdoor is er nu ruimte voor dialysepatiënten uit binnen- en buitenland om hier als gast dialyses te krijgen.
te kunnen leiden. Het aanbod varieert van
braillehulpmiddelen tot grootletter speelkaar-
ten of boeken. De ZieZo-beurs is de grootste
beurs op dit gebied in Europa en trekt jaar-
lijks ruim 10.000 bezoekers. De beurs wordt
gehouden in Expo Houten, Meidoornkade
24. Op donderdag en vrijdag zijn bezoekers
welkom tussen 10.00 en 17.00 uur. Op zater-
dag begint de beurs om 10.00 uur en sluit om
16.00 uur. De toegang is gratis.
Van links naar rechts: Vita Beek, Michel Beek, Victor Beek, Mirjam Wallenburg en kinderarts Jan Peter Rake.
Parkinsonspreekuur sluit aan bij behoefte
De proef met een speciaal parkinsonspreek-
uur is geslaagd. In oktober 2010 startte
Ziekenhuis Gelderse Vallei (Ede) met een
spreekuur voor parkinsonpatiënten. Bij wijze
van proef. Dit spreekuur sluit goed aan bij de
behoefte van patiënten, daarom is besloten
ermee door te gaan.
De ziekte van Parkinson is een aandoening
aan de hersenen waarbij een tekort aan de stof
dopamine ontstaat. Dopamine is noodzakelijk
voor de controle van lichaamsbewegingen.
Een tekort geeft verschillende problemen.
Slikken
“Veel parkinsonpatiënten hebben onder
andere problemen met bewegen, slapen en
slikken. Ook roept de ziekte veel vragen op:
wat komt door de ziekte en wat bijvoorbeeld
door ouderdom?”, vertelt Marlou Dorssers.
Zij is verpleegkundig consulent Parkinson.
Mensen met de ziekte van Parkinson, onder
behandeling bij de neuroloog, kunnen voor
voorlichting en begeleiding bij haar terecht.
“De neuroloog is vooral gericht op medische
zaken. Daarom wilden de neurologen graag
de medische behandeling aanvullen met ver-
pleegkundige en psychosociale begeleiding.
Dan hoeven de patiënten voor een verpleeg-
kundig consult niet naar andere centra.”
Proef
In 2010 startte een proef. Na de eerste evalua-
tie bleek dat het spreekuur van de verpleeg-
kundig consulent goed aansluit bij de behoefte
van de patiënt. De neuroloog kan nu voor de
verpleegkundige begeleiding doorverwijzen
naar het wekelijkse parkinsonspreekuur in
het eigen ziekenhuis. Elk gesprek met de
gespecialiseerde verpleegkundige wordt na-
besproken met de neuroloog en daar kan de
behandeling op worden afgestemd. Indien
nodig wordt voor een medebehandeling door-
verwezen naar de leden van ParkinsonNet.
ParkinsonNet is het netwerk van zorgverleners
die gespecialiseerd zijn in het behandelen van
parkinsonpatiënten. Sinds 2010 heeft ook de
regio Ede, Wageningen, Veenendaal, zo’n
netwerk van neurologen, geriaters, fysiothera-
peuten, ergotherapeuten, logopedisten, diëtis-
ten en verpleegkundigen.

Eiwit sleutel tot schade bij hartaanval

Het blokkeren van een eiwit zou schade na
een hartinfarct kunnen beperken. Dat conclu-
deren onderzoekers van het UMC Utrecht op
basis van proefdieronderzoek.
Onderzoekers van de afdeling Experimen-
tele Cardiologie van het UMC Utrecht hebben
een eiwit opgespoord dat een cruciale rol
speelt bij het ontstaan van schade na een hart-
infarct. De onderzoekers vergeleken gewone
muizen met genetisch veranderde dieren zon-
der het eiwit ‘fibronectine EDA’. Dat eiwit is
onder meer betrokken bij het ontstaan van lit-
tekenweefsel. Na een hartinfarct blijkt het hart
van muizen zonder het eiwit minder schade te
hebben. De hartspier is minder verwijd en het
pompvermogen is beter. Bovendien hebben de
muizen minder ontstekingsverschijnselen in
het hart. Door zuurstoftekort tijdens een hart-
aanval verandert de hartspier enigszins van
vorm, dat vergroot de kans op hartfalen. Zon-
der het eiwit fibronectine EDA is de schade na
een hartinfarct dus een stuk kleiner. Het zou
het begin kunnen zijn van een therapie tegen
hartschade, suggereren de onderzoekers. Ze
gaan bekijken of via het eiwit schade aan het
hart te voorkomen is. “De behandeling van
hartinfarcten is sterk verbeterd de afgelopen
jaren, maar wij denken dat het nóg beter kan”,
stelt prof. dr. Dominique de Kleijn. Marlou Dorssers, verpleegkundig consulent Parkinson, in gesprek met een patiënt (foto Ernst-Jan Brouwer).
 Nummer 5
9 maart 2011
Prostaatcentrum zuidwest Nederland geopend
Sinds kort kunnen patiënten met (verdenking
op) prostaatkanker terecht in het Prostaat-
centrum zuidwest Nederland. Dit centrum is
een samenwerking tussen het topklinische
ziekenhuis Sint Franciscus Gasthuis en het
universitair medisch centrum Erasmus MC.
Door de realisatie van het centrum worden
expertise, ervaring en kunde van beide Rotter-
damse ziekenhuizen gebundeld. Op dinsdag
19 april wordt van 14.00 tot 18.00 uur een
openingscongres gehouden in de Laurens-
kerk in Rotterdam. Tijdens dit congres spre-
ken de specialisten van het Prostaatcentrum
zuidwest Nederland over prostaatkanker en
het Prostaatcentrum. De medisch specialis-
ten die betrokken zijn bij het Prostaatcentrum
zuidwest Nederland, hadden al enige tijd het
ideaal om multidisciplinaire zorg te bieden
aan patiënten met prostaatkanker. Een werk-
De patiënten staan centraal. Er staat een team van experts om hen heen.
Alysis Zorggroep heet nu Rijnstate
De Alysis Zorggroep heeft haar naam per
1 maart veranderd in Rijnstate.
Volgens de organisatie kan een sterke naam
met landelijke bekendheid, Rijnstate, de
ziekenhuisorganisatie helpen zich stevig te
positioneren in de markt. De naam Rijnstate
wordt daarom gekoppeld aan alle locaties van
de organisatie. Eén naam met een herkenbare
identiteit moet benadrukken dat de Alysis
Dialysecentrum Bernhoven HKZ gecertificeerd
Het Dialysecentrum van ziekenhuis Bern-
hoven (Veghel) heeft onlangs de HKZ-certifi-
cering behaald. HKZ staat voor Harmonisatie
Kwaliteitsbeoordeling in de Gezondheidszorg.
Om in aanmerking te komen voor het HKZ-
certificaat moet het dialysecentrum aan zeer
strenge kwaliteitseisen voldoen.
Het Dialysecentrum van ziekenhuis Bern-
hoven is in de breedste zin van het woord
door de visitatiecommissie onderzocht. Dat
betekent dat niet alleen het Dialysecentrum
zelf is beoordeeld, maar eveneens zijn alle
disciplines die in het kader van de dialysezorg
met het Dialysecentrum samenwerken onder
de loupe genomen.
Patiënten
Om tot een oordeel te komen is uiteraard ge-
sproken met de nefrologen en verpleegkundi-
gen, maar ook de patiënten hebben hun oor-
deel mogen geven. Eveneens is gekeken naar
onder meer disciplines als radiologie, vaat-
chirurgie, maatschappelijk werk, diëtetiek, de
afdeling inkoop, de patiëntencommunicatie en
voorlichting en het personeelsbeleid.
16
wijze waarbij de patiënt centraal staat met een
team van experts om hem heen van urologen,
radiotherapeuten en oncologen. Zij worden
ondersteund door radiologen, pathologen en
klinisch chemici. Het team wordt versterkt
door urologisch-oncologieverpleegkundigen
en researchverpleegkundigen. Zij hebben zich
gespecialiseerd in begeleiding en informeren
van patiënten met prostaatkanker. Het doel
van het centrum is om, naast multidiscipli-
naire zorg, te innoveren door te investeren in
ontwikkelingen op het gebied van diagnos-
tiek en therapie. Het Prostaatcentrum doet
zelf onderzoek. Hierdoor is het als expertise-
centrum op de hoogte van de nieuwste ont-
wikkelingen op het gebied van de behande-
ling van prostaatkanker. Daarnaast worden
nieuwe onderzoeken (trials) aangeboden,
waarbij patiënten na toestemming gedurende
het behandeltraject worden geregistreerd.
Zorggroep met haar verschillende vestigin-
gen één ziekenhuisorganisatie is met één
zelfde hoge kwaliteit van zorg op alle locaties.
De namen van de verschillende vestigingen
worden dan ook veranderd in: Rijnstate Arn-
hem, Rijnstate Velp en Rijnstate Ziekenhuis
Zevenaar. De buitenpoliklinieken gaan Rijn-
state Dieren en Rijnstate Arnhem-zuid heten.
Behalve een nieuwe naam heeft het zieken-
huis ook een nieuw logo.
Om in aanmerking te komen voor het HKZ-certificaat
moet het dialysecentrum aan zeer strenge kwaliteits-
eisen voldoen.
HeartNavigator in
Catharina-ziekenhuis
Met de HeartNavigator kunnen tijdens de operatie vooraf gemaakte driedimensionale CT-scans samen met twee-
dimensionale live-rontgenbeelden worden geprojecteerd.
Het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven werkt
sinds 2009 met een HeartNavigator, een
interventiehulpmiddel voor minimaal invasie-
ve hartklepvervanging. Het Catharina-zieken-
huis is het eerste ziekenhuis ter wereld dat
de HeartNavigator, ontwikkeld door Philips in
samenwerking met ziekenhuizen over de hele
wereld, in huis heeft. Twee weken geleden
vond de officiële presentatie ervan plaats.
Met de HeartNavigator kunnen tijdens de
operatie vooraf gemaakte driedimensionale
CT-scans samen met tweedimensionale live-
rontgenbeelden worden geprojecteerd. De
specialist kan hierdoor in één oogopslag de
anatomie van het hart in 3D zien, inclusief de
positie van de katheder en de plaatsing van
de nieuwe hartklep. Deze TAVI-procedure
(percutante aortaklepvervanging) is een ge-
schikt alternatief voor patiënten voor wie een
open hartoperatie een te groot risico is. Het
Catharina-ziekenhuis is een van de ziekenhui-
zen die betrokken was bij de ontwikkeling van
dit apparaat. Dat is niet toevallig, legde Piet
Batenburg, voorzitter van de Raad van Bestuur
van het Catharina-ziekenhuis, tijdens de pre-
sentatie uit. “Als ziekenhuis zitten we relatief
ver weg van andere academische ziekenhui-
zen. Daar komt bij dat we hier altijd specia-
listen in huis hebben die op het professionele
vlak meer willen. Voeg daar de aanwezigheid
van Philips in Eindhoven bij, en alle ingre-
diënten komen samen.” Het Catharina-zieken-
huis heeft volgens Batenburg het grootste car-
diologisch interventiecentrum van Nederland.
Dat kon niet voorkomen dat het ministerie van
VWS vorig jaar het ziekenhuis vorig jaar een
vergunning weigerde voor het uitvoeren van
transkatheter hartklepinterventies. Nadat het
ziekenhuis een bezwaarprocedure had aan-
gespannen, kreeg het onlangs de vergunning
alsnog. Nog maar kortgeleden investeerde het
Catharina-ziekenhuis in de aanschaf van de
HeartNavigator. Volgens cardioloog Kathinka
Peels betekent dat weer een hele stap vooruit.
Het is niet zo dat dit apparaat andere appa-
ratuur overbodig maakt. Er komt steeds iets
bij. Ze is er enthousiast over. Het is voor haar
een belangrijk hulpmiddel bij de minimaal
invasieve hartklepvervanging. Multimodale
beeldvormingstechnologieën zijn essentieel
bij de uitvoering van deze operaties. Bij een
minimaal invasieve procedure kan de arts im-
mers de te opereren organen niet meer recht-
streeks zien en voelen. Deze technologieën
brengen de organen en weefsels in beeld, en
maken het gebruik van interventie-instrumen-
ten en de plaatsing van implantaten zichtbaar.
Binnen de cardiologie begint de combinatie
van nieuwe interventionele hulpmiddelen en
multimodale beeldvorming van steeds grotere
Kliniek
invloed te worden op de hartzorg.
Hartklepaandoening
Wereldwijd wordt elk jaar bij meer dan
200.000 patiënten een hartklep vervangen.
Een hartklepaandoening heeft grote invloed
op het vermogen van het hart om zuurstof-
rijk bloed door het lichaam te pompen en kan
daardoor erg invaliderend zijn. Patiënten met
bijvoorbeeld een vergevorderde aortaklep-
aandoening zijn vaak niet meer in staat om uit
bed te komen of meer dan een paar stappen
te lopen. Door de hartklep te vervangen
kunnen zij weer normaal leven. De overgrote
meerderheid van deze hartklepvervangingen
vindt nog als open hartoperatie plaats. Dat
betekent een forse aanslag op de ribben en
de weke delen in de borstkas van de patiënt
om het hart te kunnen bereiken en de ver-
vanging te kunnen uitvoeren. Er zijn echter
patiënten voor wie een open hartoperatie geen
optie is, omdat ze daar te zwak voor zijn (bij-
voorbeeld doordat ze erg oud zijn) of omdat
ze een andere medische aandoening hebben
(zoals een ernstige longziekte). Doordat de
samenleving vergrijst, komen er steeds meer
patiënten voor wie het risico op overlijden bij
een open hartoperatie te groot geacht wordt.
Recent zijn minimaal invasieve technieken
op katheterbasis ontwikkeld voor het inbren-
gen, positioneren en plaatsen van hartkleppen.
‘Percutane aortaklepvervanging’ (ook wel
TAVI genoemd) zijn een geschikt alternatief
voor patiënten voor wie een open hartoperatie
een te groot risico is. Bij een typische TAVI-
procedure wordt een kleine incisie gemaakt in
de dijbeenslagader in de lies van de patiënt.
Via de dijbeenslagader, de bekkenslagader,
de aorta en de beschadigde aortaklep wordt
De kunstklep.
een voerdraad opgevoerd tot in de linker hart-
kamer. Vervolgens wordt een vulbare ballon
over de voerdraad opgevoerd tot midden in
de aortaklep. Daar wordt de ballon gevuld om
de beschadigde klep te openen (beschadigde
hartkleppen blijven vaak vastzitten). Daarna
wordt de ballon verwijderd en wordt de opge-
vouwen vervangende klep over de voerdraad
 Nummer 5
Kliniek 17 9 maart 2011

opgevoerd tot de klep goed in de juiste positie
in de aortaklep ligt. De kunstklep wordt dan
van de katheter afgeschoven, waarbij de klep
zich in positie ontvouwt en zijn werk begint
te doen. Tot slot worden de klepplaatsings-
katheter en de voerdraad verwijderd en wordt
de incisie in de dijbeenslagader gesloten.
Plattegrond
Bij open hartoperaties kunnen de hartchirur-
gen met eigen ogen zien en met eigen handen
voelen wat ze doen. Interventiecardiologen
hebben echter niet de beschikking over direct
zicht en gevoel en hebben daarom informatie
uit andere bronnen nodig om hun handelingen
op te baseren. En in plaats van met hun eigen
handen moeten ze ook met afstandsbestu-
De opnamen van de driedimensionale CT-scans spelen een belangrijke rol bij de operatie.
ringen kunnen werken. Eén van de beste
leveranciers van zulke informatie is medische
beeldvorming. Hiermee krijgen interventie-
cardiologen informatie over de plattegrond, de
route en de locatie die ze nodig hebben om de
instrumenten door het lichaam van de patiënt
naar de gewenste plaats in het hart te sturen. In
Nederland zijn elf ziekenhuizen waar TAVI-
procedures worden uitgevoerd, waarvan het
Catharina-ziekenhuis in Eindhoven een van
de eerste was. Geschat wordt dat wereldwijd
tot eind 2009 (het eerste hele jaar waarin ge-
schikte kleppen in Europa algemeen verkrijg-
baar waren) ongeveer 8000 TAVI-procedures
zijn uitgevoerd. In 2010 waren dit er al onge-
veer 13000.
Stijging mobiliteit zorgverzekeringsmarkt
Verzekerden hadden tot 1 februari 2011 weer
de mogelijkheid over te stappen naar een
andere zorgverzekeraar. Voor het tweede
achtereenvolgende jaar is de mobiliteit toege-
nomen. Dit blijkt uit het jaarlijkse mobiliteits-
onderzoek van BS Health Consultancy.
Ruim vijf procent van de verzekerden, ofwel
ongeveer 900.000 Nederlanders, koos dit
SKB mag uitzaaiingen behandelen
Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) in
Winterswijk beschikt sinds 1 maart over de
benodigde vergunningen om bij verschillende
vormen van kanker pijnlijke uitzaaiingen naar
het bot palliatief te behandelen met radio-
actieve middelen.
Palliatieve zorg is gericht op het verzachten
van de pijn als genezing niet meer mogelijk
is. Patiënten uit de Achterhoek zijn voor deze
zorg niet meer aangewezen op de grotere
ziekenhuizen in de regio. Bij borstkanker en
prostaatkanker kunnen uitzaaiingen naar de
botten voorkomen. Het meest op de voorgrond
tredende symptoom is pijn. In een eerste fase
kan deze pijn nog met medicijnen behandeld
worden, maar vaak moet worden overgegaan
jaar voor een andere zorgverzekeraar. Consu-
menten switchten met name om de prijs naar
een goedkoper internetlabel of naar een zorg-
verzekering met premiekorting via een zo-
genoemde gelegenheidscollectiviteit. Daar-
bij ondersteund door internet als populair
medium om informatie op te zoeken, polissen
te vergelijken en een nieuwe zorgverzekering
af te sluiten.
op morfine-achtige preparaten, wat gepaard
gaat met aanzienlijke bijwerkingen. Bestra-
ling is meestal maar beperkt mogelijk door de
uitgebreidheid van de uitzaaiingen. Als alter-
natief kunnen botzoekende radioactieve mid-
delen worden toegediend. Deze radioactieve
middelen worden opgenomen door de uitzaai-
ingen in het bot. Door het plaatselijk uitzen-
den van de straling leidt dit tot gedeeltelijke
vernietiging van de uitzaaiingen en daarmee
tot vermindering van de pijnklachten. Door
het beschikbaar komen van deze behandeling
in het SKB betekent dat de patiënten geen
relatief lange afstanden meer hoeven te reizen
om voor deze pijnbestrijding in aanmerking te
komen. De behandeling is geheel poliklinisch.

Eerste hemelboom op voorplein ziekenhuis

Burgemeester Ton Rombouts van ‘s-Herto-
genbosch en bestuursvoorzitter Willy Spaan
plantten op 3 maart de eerste hemelboom op
het voorplein van het nieuwe Jeroen Bosch
Ziekenhuis.
Beide heren legden met behulp van een schop
de laatste hand aan het graven van een gat,
waarna de boom door middel van een hijskraan
op zijn plek werd gehesen. In totaal worden er
49 hemelbomen (Ailanthus altissima) aan het
Verwacht wordt dat het aantal mensen met hart- en vaatziekten in 2020 met 30 procent gestegen is tot 1,3 miljoen
patiënten. Door steeds betere behandelmogelijkheden neemt het aantal mensen dat overlijdt aan hart- en vaat-
ziekten gelijkertijd sterk af. Nij Smellinghe krijgt Dr. Yep-award
Ziekenhuis Nij Smellinghe (Drachten) blijkt,
volgens Dr. Yep Jaargids 2011 niet alleen het
beste ziekenhuis van de provincie Friesland;
ook landelijk komt het ziekenhuis uit Drach-
ten als beste algemeen ziekenhuis uit de bus.
Daarom ontving Nij Smellinghe op 28 februari
de award uit handen van John Lebbink, neuro-
Jeroen Bosch Ziekenhuis geschonken door de
gemeente ’s-Hertogenbosch. Het grote plein
voor het ziekenhuis moet patiënten en bezoe-
kers een welkom gevoel geven. Bezoekers
kunnen gemakkelijk onder de indruk raken
van de grootte van het gebouw en de drukke
wegen eromheen. Het plein moet daarom een
aangenaam en overzichtelijk karakter krijgen,
ook gezien vanuit de gebouwen. Hoge bomen
zorgen voor een plezierige sfeer, waarbij ge-
kozen is voor meerstammige hemelbomen.
patiënttevredenheid, klantgerichtheid van de
websites, faciliteiten en service, percentage
ziekteverzuim medewerkers en openheid bij
het aanleveren van gegevens.
Directeur ZonMw
Henk J. Smid:

loog en eindredacteur van Dr. Yep. “Dit congres biedt u een

Nij Smellinghe kwam in de Dr. Yep Jaargids
als beste uit de bus in de vergelijking van zie-
kenhuizen op de algemene gegevens. Hierbij
werd gekeken naar patiënttevredenheid, finan-
ciële prestaties, percentage ziekteverzuim van
medewerkers, faciliteiten en service, kwaliteit
van de website, de algemene indicatoren van
fruitmand aan ideeën en
voorbeelden voor een
betere gezondheid(szorg).”
Brilliant organiseert in samenwerking met
museum CORPUS een congres voor beslissers
in de zorg. Het wordt een congres ter inspi-
ratie; ter educatie; om te ervaren; kennis uit
te wisselen; om ‘outside the box’ te denken;
om collegae te ontmoeten uit andere takken
van sport; om aandacht te geven aan de
smeerolie en aan wat de motor in dit opzicht
nodig heeft.

Steeds meer mensen worden in het ziekenhuis opgenomen door aandoeningen aan het hart of de vaten. Tussen de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de
1980 en 2009 is opnamecijfer toegenomen met 24 procent. Het aantal opnamedagen van patiënten met cardio- transparantie van het ziekenhuis. Dr. Yep is De Zintuigen als
vasculaire ziekte is echter gedaald. Het aantal opnamedagen voor mannen met cardiovasculaire ziekte daalde met een nieuwe zorggids. Dr. Yep is voor patiën- Succesfactoren
63 procent (van 16 tot 6 dagen). Voor vrouwen was dat 69 procent (van 19 tot 6 dagen). ten en zorgconsumenten ontwikkeld om hen Inspiratie voor de
te helpen kiezen in de gezondheidszorg. Dr. Beslissers in de Zorg
Yep gaat uit van een positieve top 30 zieken-
Catharina-ziekenhuis opent apotheek huislijst en stelt dat er in Nederland geen Maandag 11 april 2011
‘slechte’ ziekenhuizen zijn. Volgens de Health
10.00 - 17.00 uur
Het Catharina-ziekenhuis (Eindhoven) start korter in het ziekenhuis en specialistische Consumer Index 2009 heeft Nederland de te Oegstgeest.
eind dit jaar met de transmurale (poliklini- zorg wordt in steeds grotere mate ook buiten beste zorg van Europa. Kwaliteitsverschillen Inschrijving en aanvullende
sche) Catharina Apotheek. de muren van het ziekenhuis gevraagd. Indien zijn er wel. Dr Yep maakt die inzichtelijk, in informatie op www.vofbrilliant.nl
de patiënt daarvoor kiest kan, na ontslag uit samenwerking met diverse partners waaronder
Patiënten kunnen hier na ontslag uit het zie- het ziekenhuis of na een polikliniek bezoek, meer dan zestig topspecialisten. De zieken-
kenhuis of na bezoek aan een polikliniek, de behandelend medisch specialist direct met huizen zijn beoordeeld op algemene medische
Vo
Vof
V of Br
Bril
B ril
rri
illlian
iiant
direct hun voorgeschreven medicijnen halen. de Catharina Apotheek overleggen hoe de kwaliteitsindicatoren van de Inspectie voor Nie
Nieu
Ni
1013
10
1 0
i w
ieu
013
we
3 LV
e Te
VA
ee
eert
Am
ert
ert
mst
ms
m
rt u
sste
uine
uin
ine
in
i n 24
erda
erddaam
4

te
ttel:
e 02 020
20-0 638
63
63
38 8 7506
75
750
50
Patiënten verblijven tegenwoordig steeds medicatie voor thuis eruit moet zien. de Gezondheidszorg, financiële resultaten, ffa
ax: 020
0220--3 33
30 066183
83
8 SCHITTERENDE PROJECTEN IN DE ZORG
 Nummer 5
9 maart 2011 18 Advertentie

REGIONALE

HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt.

slechtziend.nl
Groothandel van hulpmiddelen voor mensen
met visuele beperkingen, is graag tot uw
dienst met 80 verkooppunten in Nederland.
Radio 509
Voor iedereen die
TactileView horen wil!
Van voelen naar kijken - van
kijken naar voelen.
Saarberg
NIEUW: de Vocatex!
Van Lent Systems HD Beeldschermloep
Minder pijn + Beter die tekst voorleest.
zien + Meer controle ...
= Een beter leven!

Bartiméus
Refrisk
Ziet mogelijkheden.
Begeleiding voor
iedereen die werken wil.
Koninklijke Visio
Expertisecentrum
voor slechtziende
Babbage ...
en blinde mensen.
Zichtbaar beter.

Toegang
Low Vision Totaal
Test de gehele lijn van
GRATIS
Open tussen 10
Solutions Radio :00 en 16:00 uu
r
TV ondertiteling en de dagelijkse hulpmiddelen op de plaats voor meer infform
atie:
www.regionaleh
krant ... laat ze voorlezen! waar ze gebruikt gaan worden. ulpmid
info@hulpmidde delenbeurs.nl
llenbeurs.nl
06 - 177 22 88
8

3 februari Rotterdam Wijkgebouw “De Larenkamp” Slinge 303 010 4804044

BEURSKALENDER 10 februari Leeuwarden Eden “Oranje Hotel” Stationsweg 4 058 2126241
Deze Poster is ontworpen, gedrukt en gesponsord door IVA GROEP BV - www.ivagroep.nl

17 februari Almere “Openbare Bibliotheek Almere Stad” Schrijverstraat 1 036 5486000

10 maart Winterswijk Partycentrum “Nijenhuis” Houtladingstraat 6 0543 512354
Openingstijden 17 maart Arnhem Best Western Hotel “Haarhuis” Stationsplein 1 026 4427441
10.00 - 16.00 uur 24 maart Roermond Theaterhotel “De Oranjerie” Kloosterwandplein 12-16 0475 391491
31 maart Groningen Café Bar “Vinkhuizen” Siersteenlaan 28/6 050 5791679
Toegang Gratis 28 april Nijkerk Vergader en congrescentrum “De Schakel” Oranjelaan 10 033 2460804
15 september Capelle a/d IJssel Wijkcentrum “de Trefterp” Damsterdiep 58 010 4517732
22 september Roosendaal Best Western City hotel “the Goderië” Stationsplein 5/A 0165 555400
29 september Gouda Agnietenkapel Nieuwe Markt 100 0182 588482
6 oktober Leiden Het Leids Volkshuis Apothekersdijk 33 A 0900 2323000
13 oktober Gorinchem Wijkgebouw “de Heul” Nieuwe Hoven 141 0183 623674
3 november Apeldoorn Bibliotheek CODA Vosselmanstraat 299 055 5268400
10 november Eindhoven Regardz “Gele Kegels” Kennedyplein 1-5 040 2026000
17 november Venlo Hotel Wilhelmina Kaldenkerkerweg 1 077-3516251
24 november Driebergen Parochiecentrum Pieterburen Rijsenburgselaan 4 0343 514708
www.visievoordeelpas.nl 1 december Delft Zalencentrum Delftstede Phoenixstraat 66 015 2135571

vanLent
s ys t e m s
GROEP
Patiëntenzorg
Delier na beroerte
vertraagt herstel
Intensivist Annemarie Oldenbeuving test een patiënt op delier.
Bijna twaalf procent van de patiënten die een
beroerte hebben gehad, krijgt daarna last van
delier, een acute vorm van verwardheid. Zo’n
delier zorgt ervoor dat het herstel moeizamer
verloopt dan bij patiënten die niet verward
­raken. Dat is gebleken uit een onderzoek van
neurologen uit het St. Elisabeth Ziekenhuis
(Tilburg) en TweeSteden ziekenhuis ­(Tilburg),
in samenwerking met UMC Utrecht. Het
onder­zoek is gepubliceerd door de American
Academy of Neurology.
In een jaar tijd zijn 527 patiënten gevolgd,
die in een van de beide Tilburgse ziekenhui­
zen werden opgenomen na een beroerte. Op
de tweede en de vijfde dag van de opname
­werden de patiënten uitgebreid onderzocht en
gescreend. Voorheen werd er van uitgegaan
dat een delier in dertig tot veertig procent
van de gevallen optrad. Dit bleek slechts 11,8
procent te zijn. “Dat het percentage fors ­lager
zou zijn dan die eerdere dertig tot veertig
procent, was te verwachten. De stroke-units
die de meeste ziekenhuizen hebben, zijn zeer
geavanceerd. Patiënten worden hier goed in
de gaten gehouden, en complicaties worden
eerder opgevangen. Bovendien worden tegen­
woordig ook patiënten met een lichte beroerte
opgenomen en die krijgen minder vaak een
­delier”, stelt neuroloog Gerwin Roks van het
St. Elisabeth Ziekenhuis. Uit het onderzoek
blijkt ook, dat het ziekteverloop bij mensen
Behandeling bij kinderwens niet altijd nodig
Van koppels die verminderd vruchtbaar zijn,
wordt na verloop van tijd 72 procent zwanger.
Bijna de helft van deze zwangerschappen ont-
staat spontaan, dus zonder vruchtbaarheids-
behandeling. Dit blijkt uit onderzoek onder
bijna 2500 Nederlandse paren, die met een
vruchtbaarheidsprobleem naar een zieken-
huis verwezen waren. De studie is uitgevoerd
door Monique Brandes, in het kader van haar
promotie aan UMC St Radboud in Nijmegen.
Een systematisch onderzoek naar hoe het
­paren met een vruchtbaarheidsprobleem ver­
gaat in hun pogingen om een kind te ­krijgen, is
sinds de introductie van IVF in 1978 nog niet
verricht. Van een ­vruchtbaarheidsprobleem
is sprake, als een jaar lang onbeschermde
geslachtsgemeenschap niet tot een zwanger­
schap heeft geleid. Gynaecoloog in ­opleiding
Monique Brandes heeft een dergelijke
­observationele studie nu voor het eerst uit­
gevoerd. Ze verzamelde gegevens van bijna
2500 ­paren, die in de jaren 2002 tot en met
2006 van­wege een vruchtbaarheidsprobleem
19
die een ­delier krijgen veel minder gunstig is.
Zo duurt het verblijf in het ziekenhuis gemid­
deld tien ­dagen langer, hebben ze meer func­
tionele beperkingen en een grotere kans op
overlijden.
Verhoogde kans
Ook is een aantal zaken bevestigd. Zo is er een
verhoogde kans op delier bij mensen die voor
de beroerte al last hadden van geheugenpro­
blemen, die een infectie hebben of die min­
der hersenvolume hebben. Ook komt delier
vaker voor bij mensen met een infarct in de
rechterhersenhelft, met als mogelijke verkla­
ring dat daar het gebied voor aandacht zit.
Zieken­huizen proberen delier te voorkomen
door ­onder meer goed op te letten dat patiën­
ten niet uitdrogen, ze bril en gehoorapparaten
te laten ­dragen, en te zorgen voor een goed
dag- en nachtritme. “Met de uitkomsten van
het onder­zoek is het mogelijk patiënten met
een hoog risico op het ontwikkelen van een
delier bij opname al te identificeren en zo­
doende tijdig preventieve maatregelen te
starten en als er toch een delier ontstaat
vroegtijdige medicamenteuze behandeling”,
stelt onderzoeker Annemarie Oldenbeuving,
neuroloog-intensivist in het St. Elisabeth. Een
vervolgonderzoek richt zich erop te kunnen
voorspellen welke patiënten een hoog risico
hebben op een delier.
v­ erwezen ­waren naar het Jeroen Bosch
Zieken­huis (Den Bosch), het Sint Elizabeth­
ziekenhuis ­(Tilburg) of het UMC St Radboud
(Nijmegen). Het onderzoek leverde enkele
opmerkelijke resultaten op. Zo blijkt uit de
ziekenhuisdata èn uit navraag bij betrokke­
nen, dat maar liefst 72 procent van deze 2500
stellen zwanger was geworden. Van de zwan­
gerschappen was ruim de helft het gevolg van
een vruchtbaarheidsbehandeling, waaronder
IVF en ICSI; de overige zwangerschappen
ontstonden spontaan.
Uitstellen
Artsen houden hier al rekening mee door
vooral jonge mensen met een onbegrepen
vruchtbaarheidsprobleem te adviseren een
vruchtbaarheidsbehandeling nog even uit te
stellen. De IVF/ICSI behandeling leidde bij
zestig procent van de behandelde paren tot een
zwangerschap. Vooral paren, bij wie sprake
was van verminderde vruchtbaarheid als ge­
volg van eileiderproblematiek, endometriose
of slecht zaad hebben baat bij IVF/ICSI.
Nummer 5
9 maart 2011
‘Verbinden zonder verband’
Vrijwilligers van 7 Days of Inspiration (7Di)
voerden vorige week samen met medewer-
kers van het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis
(CWZ) in Nijmegen een nieuw project uit om
het verblijf in het ziekenhuis aangenamer
te maken. Zij deden dit door patiënten met
­elkaar in contact te brengen op basis van hun
overeenkomstige liefhebberij. Veertig laptops
en een speciaal computerprogramma maak-
ten de contacten mogelijk.
Het project sluit goed aan bij de ambitie van
het CWZ om zorg zo persoonlijk mogelijk te
maken. “Patiënten liggen nu op een verpleeg­
afdeling bij elkaar op basis van hun ziekte:
mensen met hartklachten bij cardiologie,
­enzovoort. Maar zou het voor patiënten niet
veel prettiger zijn als supporters van NEC,
fans van Mozart, liefhebbers van tuinieren
en film-fanaten bij elkaar zouden liggen?”,
Polikliniek Kampen viert 12,5 jarig bestaan
Polikliniek Kampen bestaat 12,5 jaar. Om dat
te vieren ontvingen patiënten, bezoekers en
medewerkers een traktatie.
Nadat het Kamper ziekenhuis in 1995 defini­
tief zijn deuren sloot, startten de Isala klinie­
ken (Zwolle) in 1998 met een polikliniek in
Kampen. Inmiddels zijn er achttien specia­
lismen vertegenwoordigd op deze locatie.
Dankzij deskundige medische begeleiding en
behandeling die in Kampen wordt gegeven,
kan in veel gevallen ziekenhuisopname wor­
den voorkomen of tot een minimum worden
beperkt. De medisch specialisten van de Isala
klinieken uit Zwolle houden op vaste tijden
spreekuur in Kampen. De polikliniek beschikt
ook over een eigen laboratorium, röntgen­
afdeling en functiekamer. Ook het naast­
gelegen verpleeghuis Myosotis kan rekenen
op zorg vanuit de polikliniek.
Gastvrijheid in St. Anna Ziekenhuis
Extra aandacht en begeleiding zorgen voor
een aangenamer ziekenhuisbezoek. Om die
reden introduceert het St. Anna Ziekenhuis
(Geldrop en Eindhoven) gastvrouwen en -
­heren.
De gastvrouwen/heren ontvangen patiënten
en bezoekers en begeleiden hen indien nodig
naar de juiste afdelingen binnen het zieken­
huis. Daarnaast beantwoorden zij algemene
Hemoglobine
Bron: Proteopedia
Het eiwit hemoglobine geeft de kleur aan de
rode bloedlichaampjes. Het is een transport
eiwit. In de longen neemt het zuurstof op en
geeft die af aan de weefsels. Op de terugweg
naar de longen neemt het de koolzuur, het
afvalproduct van de verbranding in de weef­
sels, mee. Een hemoglobine molecuul bestaat
uit vier eiwitketens, twee alfa ketens en twee
bèta ketens. Alfa en bèta verschillen iets van
elkaar maar zijn in grote trekken gelijk. Elk
zo dachten de vrijwilligers van 7Di. De
­onderlinge gesprekken gaan dan waarschijn­
lijk minder over het ziek-zijn en meer over
de werkelijke interesses. Het wordt leuker én
mensen ­kunnen tijdens hun behandeling meer
over hun interesses te weten komen. 7Di gaat
niet met bedden door het ziekenhuis slepen.
De organisatie wil mensen met eenzelfde
liefhebberij virtueel met elkaar verbinden.
‘Verbinden zonder verband’, noemt men het
experiment. Er deden vijf ziekenhuisafdelin­
gen aan mee. Deelnemers kregen van 7Di een
laptop te leen. Daarmee konden ze in contact
komen met medepatiënten. Wie bijvoorbeeld
van schaken houdt, ontdekte via een speciaal
voor dit project gebouwd social media-pro­
grammaatje wie dezelfde interesse heeft. De
schakers konden contact maken en desgewenst
via een internetsite online een partij spelen.
Polikliniek Kampen bestaat 12,5 jaar (foto Isala
­klinieken).
vragen en maken desgewenst een praatje.
De gastvrouwen/heren dragen duidelijk her­
kenbare kleding. De functie van gastvrouw/
gastheer wordt vervuld door vrijwilligers als
aanvulling op hun huidige werkzaamheden.
Binnen het St. Anna Ziekenhuis is een groot
aantal vrijwilligers actief. Zij verrichten uit­
eenlopende activiteiten en leveren een belang­
rijke bijdrage aan onze bijzondere betrokken­
heid en gastvrijheid.
van die vier ketens vouwt zich om een hem
groep. Deze vier hem groepen geven de diep
rode kleur aan het molecuul. Het ijzer atoom
(Fe) in het centrum van de hem groep is hier
voornamelijk verantwoordelijk voor. Dit ijzer
atoom is ook de bindingsplaats voor de zuur­
stof. Bij koolmonoxide (CO) vergiftiging
verdringt de CO de zuurstof en het zuurstof­
transport stopt.
Door Jan Drenth
 Nummer 5
9 maart 2011 20 Advertentie

Ben je er
klaar voor?
Kom naar de Zorg Carrière Beurs:
14 & 15 april 2011 Jaarbeurs Utrecht
Zet de volgende stap in je zorgcarrière op de Zorg Carrière Beurs. Dé gelegenheid voor jou
als zorgprofessional om je te oriënteren, te laten informeren, geïnspireerd te raken of direct
te solliciteren. Ga naar www.zorgcarrierebeurs.nl voor je gratis toegangskaart.

V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T

Een nieuwe carrière-injectie?

Je bent best nog blij met je baan, maar ergens voel je ook de behoefte om weer eens verder te kijken. Maar waar? En vind je
het dan wel leuk daar? Wat ons betreft is de diagnose dan al snel gemaakt. Je bent toe aan een gesprek met TMI, dé detacheerder
in de Zorg. Want bij ons kun je in verschillende omgevingen werken, met een vast contract. Zo is elke dag anders, ontmoet je
nieuwe mensen en leer je telkens weer bij in een andere omgeving. TMI is altijd op zoek naar de meest gemotiveerde mensen in
de zorg, dus meld je nu aan op www.tmi-interim.nl voor Eerste Hulp bij Overstappen. Je kunt ons ook mailen op info@tmi-interim.nl
of bellen op 020 717 35 27.

Eerste Hulp Bij Overstappen?

Ga dan snel naar www.tmi-interim.nl
Werken in de Zorg
Special ‘Stroom’
Meander Medisch Centrum kwam vorige
week met de eenmalige uitgave van het blad
‘Stroom’. Het blad is gemaakt voor patiënten
en bezoekers van het ziekenhuis en belang-
stellenden. In dit blad staan de gebeurtenis-
sen van eind januari centraal. Door stroom-
problemen op locatie Amersfoort Lichtenberg
was de evacuatie van patiënten noodzakelijk.
In ‘Stroom’ komen patiënten aan het woord,
die in de nacht van 22 op 23 januari in een
strak geregisseerde operatie werden ver-
huisd naar een ander ziekenhuis. De meesten
van hen werden opgenomen op een van de
­andere locaties van Meander Medisch Cen-
trum. Zo kwam de 74-jarige Piet den Uyl uit
Soest ­terecht op de kinderafdeling van ­locatie
Amersfoort Elisabeth. Tot zijn verrassing
kreeg hij de CliniClowns op bezoek, zo laten
de foto’s in het blad zien. Ook mevrouw Rook
uit Amersfoort kreeg bijzonder bezoek en wel
van burgermeester Bolsius. Wachtend op de
evacuatie maakten ze een praatje in de gang,
vertelt ze in ‘Stroom’.
Hennekes levert stoelen op maat *
Een op de tien mensen die op kantoor wer-
ken, heeft zoveel rug-, zit- of rsi-klachten dat
hij of zij niet op een standaard ergonomische
­bureaustoel kan zitten. Toch krijgen nog
­weinig mensen een op maat gemaakt exem-
plaar. Bedrijfsfysiotherapeut Peter Hennekes
van Hennekes Preventie en Reïntegratie zegt
elke week wel mensen te ontmoeten die al
jaren in behandeling zijn voor bijvoorbeeld
rugklachten, maar bij wie nog nooit serieus is
gekeken naar de bureaustoel en de werkplek.
 
Hennekes timmert hard aan de weg om de
onbekendheid met aangepaste bureau- werk-
stoelen bij  adviseurs, arbeidskundigen en
behandelaars als fysio- of ergotherapeu-
ten en medisch specialisten weg te nemen.
“We ­kunnen zoveel bereiken voor mensen
met  chronische zit- en/of rugklachten”, zegt
hij. “Wij richten ons op het voorkomen van
fysieke, arbeidgerelateerde klachten en het
begeleiden van cliënten bij de reïntegratie
bij een fysieke handicap of beperking. Hier-
bij ligt de nadruk op werk- bureau- en auto-
stoelen.” Meestal komt een aanvraag voor een
stoel binnen via de cliënt zelf, een verzeke-
ring of de bedrijfsarts. Er wordt nog relatief
weining doorverwezen door (para)medici. Er
21
Omslag ‘Stroom’.
volgt een intakegesprek, de persoon voor wie
de stoel is bedoeld wordt opgemeten. Vervol-
gens wordt er een maatwerkstoel geleverd.
“Met individuele aanpassingen aan de stoel
kunnen we zorgen voor de juiste maatvoering,
drukver­deling, ondersteuning en balans. Som-
mige mensen hebben juist meer steun nodig
op bepaalde plaatsen waar op andere plaatsen
gedeeltes ontlast moeten worden. Met op-
pompbare elementen in rug- en zitpand kan
dit gerealiseerd worden. Het is absoluut maat-
werk en het is echt iets anders dan een gewone
ergonomische stoel”, benadrukt Hennekes.
Een door hem geleverde stoel maakt voor
cliënten vaak het verschil tussen een hele of
een halve dag kunnen werken, is zijn ervaring.
Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden
voor een kosteloze intake/passing met een van
de adviseurs. Een bezoek kan plaatsvinden op
het werk of bij de mensen thuis.  Men krijgt
een geheel vrijblijvend een offerte mee en bo-
vendien krijgt men advies met betrekking tot
mogelijke vergoedingen via de verzekeraars
of het UWV. Voor adviseurs, behandelaars en
specialisten wordt maandelijks een kosteloze
voorlichting verzorgd.  Kijk voor meer infor-
matie op www.hennekes.nl of bel (0182) 554
704.   dr. Pierie blijft als chirurg verbonden aan het
Nummer 5
9 maart 2011
MCL-chirurg Pierie
wordt hoogleraar
MCL-chirurg dr. Jean-Pierre Pierie is per
1 februari 2011 benoemd tot hoogleraar
­Endoscopische Chirurgie, in het bijzonder
­Onderwijs en Opleiding, bij het Universitair
Medisch Centrum Groningen.
Jean-Pierre Pierie (Ede, 1967) studeerde
­Geneeskunde aan de Universiteit Utrecht.
In 1995 promoveerde hij tot doctor in de
­Medische Wetenschappen aan de Universiteit
Utrecht op een proefschrift getiteld ­‘Healing
of the cervical oesophago-gastrostomy’.
­Pierie volgde de opleiding gastro-intestinale
oncologische chirurgie in het Massachusetts
General Hospital, Harvard Medical School,
Boston, USA en de opleiding chirurgie, diffe­
rentiatie gastro-intestinale chirurgie in het
UMC Utrecht. Sinds 2001 is Pierie werkzaam
als chirurg en docent in het Medisch Centrum
Leeuwarden (MCL). Ook doceert hij sinds
2002 in het UMCG.
MCL-chirurg dr. Jean-Pierre Pierie (foto Klaas Koster,
MCL)
Leermethoden
Het onderzoek van prof. dr. Pierie zal gericht
zijn op de effectiviteit en evaluatie van leer-
methoden en de resultaten van gestructureerde
training en opleiding in de endoscopische chi-
rurgie, vanaf het skills­lab tot video-assisted
studies en implementatie in de dagelijkse
praktijk. De nadruk van de leeropdracht ligt
daarbij op de bewaking en bevordering van de
kwaliteit en veiligheid in de endoscopische
chirurgie en de vormgeving van een tot nu toe
ontbrekende gestructureerde opleiding. Prof.
Verpleegkundige/Verzorgende IG
Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5 of verzorgende IG?
En ben je op zoek naar een afwisselende baan in de zorg?
Neem dan eenseen kijkje op onze vernieuwde website:
www.care4care.nl
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende arbeidsvoorwaarden!
Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?
Begrip
Met een diepe zucht zette hij zich neer. Alsof
hij de laatste adem uitblies, de moed opgaf,
zich overleverde aan mij, zegt u het maar
dokter, ik weet het niet meer. “Dat was een
diepe zucht”, weerkaatste ik. Het was zijn
zucht en ik moest hem bij de les houden an-
ders werd het mijn zucht. “Ach, wat heeft dit
gesprek voor zin, ze begrijpt mij toch niet.”
Hij was rond de zestig en had al meer dan
dertig jaar ­huwelijk achter de rug. Ik ging er
van uit dat hij wist waar hij het over had, een
opbeurende peptalk ging het niet worden.
“Wat zou ze moeten begrijpen?”, probeerde
ik. “Mijn duiven!”, riep hij onmiddellijk uit
en hij veerde op. Ik moest denken aan de
tv-serie ‘Help, mijn man heeft een hobby’.
Mannen werden door een mental coach ge-
holpen om meer tijd te besteden aan partner
en kinderen in plaats van modelbouwen en
karpervissen. Mogelijk was ik nu ook een
mental coach, dat gaf me goede moed. “Zij
begrijpt niet dat u zoveel bezig bent met uw
duiven?” “Nee, inderdaad. Ik begrijp niet dat
ze mij niet begrijpt.” Die laatste zin moest ik
even herkauwen: hij begreep niet dat zij hem
niet begreep. Dus beiden begrepen elkaar
niet en mogelijk zat zij nu elders te klagen
dat hij haar niet begreep. Mental coaching
was toch moeilijker dan ik dacht. Adviezen
als ‘Ga eens goed praten’ of ‘Ga eens samen
iets leuks doen’ waren volgens mij niet meer
aan de orde. De opmerking ‘Begrijpen uw
­duiven u wel’ was een optie maar kwam op
de juiste timing aan en niet zonder risico.
“Als u haar zou zeggen dat u begrijpt dat zij
u niet begrijpt, zou u zich dan minder met de
duiven gaan bezig
houden?” Nee, dat
dacht hij niet, hij
ging toch wel zijn
eigen gang. “Be-
grip is gratis”, do-
ceerde ik, “geef het
haar en u kunt uw
duiven houden.”
Peter Leusink, huisarts
www.dehuisarts.info
MCL; het MCL blijft zijn belangrijkste werk-
plek. Hij blijft ook lid van de Maatschap Heel-
kunde in het MCL. Hij zal zijn hoogleraar-
schap in Groningen met zijn werkzaamheden
in Leeuwarden combineren.
* Deze teksten zijn door de betreffende
­organisaties en bedrijven aangeleverd.
 Nummer 5
9 maart 2011 22 Agenda

Wijzer in de Zorg
Congressen, seminars, cursussen

Data Love & AGENDA Typeservice Kruger

Marriage Beurzen:
Donderdag 10 maart Het bureau voor uw medische
WES-symposium ‘Extreme zorgen’ secretariële ondersteuning
12 en 13 maart: Jaarbeurs Utrecht • Tijdens dit symposium komen uitzonderlijke situaties aan de orde die zich op een
acute of intensieve zorgafdeling kunnen voordoen voor o.a. ‘medisch’ typewerk of
zaterdag en zondag (tijdelijk) een medisch secretaresse op locatie
• Locatie: Rotterdam, Grandcafé Engels, van 9.00 tot 16.15 uur
van 10.00 tot 17.00 uur • Kosten: zestig euro bij voorinschrijving, zeventig euro aan de zaal
Referenties van ziekenhuizen aanwezig
• Aanmelden: wes.rotterdam@xs4all.nl
• Meer informatie: www.wes-rotterdam.nl Mevr. D. Kruger 070-2202860
Schenkkade 259 info@typeservice.nl
trouwplannen.nl Vrijdag 11 maart 2595 AW Den Haag www.typeservice.nl
Symposium ‘Het begint in de baarmoeder’
• Symposium ter gelegenheid van het afscheid van gynaecoloog dr. Kees Boer.
Verschillende wetenschappers geven een voordracht, onder wie neurobioloog
Dick Swaab en bioloog Midas Dekkers
DE GOUDSE SCHOUWBURG
• Locatie: Amsterdam, AMC, Collegezaal 1, van 9.00 tot 17.00 uur, met om 16.30 uur in het Groene hart van Nederland
afscheidsreden Kees Boer over ‘Een verslavende omgeving’
• Inlichtingen: T.W. Nanninga of Van de Broek-Belderok, telefoon (020) 566 37 54, Dé ideale locatie voor o.a.
www.moeder-om-kind.nl, divesymposium@amc.nl congressen, bedrijfsfeesten
en seminars
Vrijdag 18, zaterdag 19 en zondag 20 maart
Makkelijk bereikbaar met openbaar
Beurs Slaap & Zo vervoer en meer dan 1000
• Locatie: Rotterdam, Ahoy, vrijdag en zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur en zondag parkeervoorzieningen binnen een
11-13 maart RAI van 10.00 tot 16.00 uur
• Toegangsprijs: vijftien euro
loopafstand van 5 minuten.

• Meer informatie: www.slaapenzo.nl Voor meer informatie kijk op

www.goudseschouwburg.nl
Donderdag 24 maart of bel: 0182-513353
KetengovernanceDag met als thema ‘De ontwikkeling van ketengovernance,
Tot ziens in
toezicht op interorganisatorische samenwerking’
De Goudse Schouwburg!
• Bestemd voor: toezichthouders en bestuurders die functioneren in
gezondheidszorginstellingen maar ook stakeholders uit andere sectoren
• Sprekers: Michel van Schaik (Rabobank), Anton Zuure (Espria/WZN), Corrie Ketelaars
(IGZ Ketenzorg), Hans Maarse (Universiteit Maastricht) en Jan van Dalen
(Zuidelijke Rekenkamer/bestuur NPCF)
• Locatie: Amsterdam, Sofitel Legend Hotel The Grand Amsterdam, van 14.00 tot
10 t/m 12 maart 20.00 uur
• Informatie en inschrijven: www.ketengovernance.nl
IJsselhallen in Zwolle
Donderdag 24 maart
Congres invoering DOT, de ontwikkelingen, ervaringen en gevolgen
• Organisatie: Zorgvisie
• Locatie: Ede, de Reehorst, van 9.30 tot 16.30 uur foto: Martin Droog
• Kosten: 345 euro (exclusief btw), voor Zorgvisieabonnees, 395 euro (exclusief btw)
Uw advertentie in De Ziekenhuiskrant? voor niet-abonnees

Laura Fuykschot (0182) 322 456 Maandag 11 april Concert- en congresgebouw

Anneke de Pater (0182) 322 451 Brilliantcongres ‘De zintuigen als succesfactoren!’
• Organisatie: Brilliant in samenwerking met museum CORPUS. congres voor beslissers
in de zorg
de Doelen
• Locatie: Oegstgeest, CORPUS, Reis door de Mens, van 10.00 tot 17.00 uur Antwoordnummer 1544
• Kosten: 395 euro
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
3000 WB Rotterdam
VERSCHIJNT GRATIS TWEEWEKELIJKS OP WOENSDAG IN• ALLE
Meer informatieINenNEDERLAND
ZIEKENHUIZEN inschrijven:
EN OPwww.vofbrilliant.nl
INTERNET telefoon 010 2171700
www.deziekenhuiskrant.nl

REGIONALE
Ben je er
klaar voor?
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt.
10 maart Winterswijk Partycentrum “Nijenhuis”
17 maart Arnhem Best Western Hotel “Haarhuis”
Kom naar de Zorg Carrière Beurs: 24 maart Roermond Theaterhotel “De Oranjerie”
14 & 15 april 2011 31 maart Groningen Café Bar “Vinkhuizen”
Jaarbeurs Utrecht 28 april Nijkerk Vergader en congrescentrum “De Schakel”
15 september Capelle a/d IJssel Wijkcentrum “de Trefterp”
Zet de volgende stap in je zorgcarrière op de Zorg Carrière Beurs. 22 september Roosendaal Best Western City hotel “the Goderië”
Ga naar www.zorgcarrierebeurs.nl voor je gratis toegangskaart.
www.hulpmiddelenbeurs.nl
Service 23 Nummer 5
9 maart 2011

Consumentenbeurs voor bouwen en interieur

De derde editie van de beurs ‘Eigen Huis­
(Ver)Bouwen + Inrichten’ - de Nationale Bouw-
beurs - vindt van 1 tot en met 3 april plaats
in de Jaarbeurs Utrecht. Het is een bouw- en
woonbeurs met meer dan 250 ­bedrijven op
een totale oppervlakte van 15000 vierkante
meter, waar bezoekers ideeën, inspiratie en
kennis kunnen opdoen. De beurs is bedoeld
voor iedereen die wil laten bouwen of ver­
bouwen en zijn huis gaat inrichten.
Op ‘Eigen Huis (Ver)Bouwen + Inrichten’ zijn
vele geselecteerde topbedrijven aan­wezig die
kwaliteitsproducten en diensten ­leveren op
het gebied van bouwen, verbouwen en inte­
rieur. Het is een compleet evenement over de
financiering van (ver)bouw, het inschakelen
van een architect, adviezen op het gebied van
daken, open haarden, keukens, badkamers,
serres en verlichting tot en met de afwerking
van muren, plafonds en vloeren. Ook zijn er
diverse gemeentes aanwezig met hun presen-
taties over kavels waar kan worden gebouwd.
Tijdens het (ver)bouwproces heeft men vaak
te weinig tijd voor een uitgebreide oriëntatie.
‘Eigen Huis (Ver)Bouwen + Inrichten’ kan
helpen bij beslissingen en het maken van keu-
zes. Op de beurs kan men ook kennismaken
met toonaangevende binnenhuisarchitecten
en interieuradviseurs.
Informatie
De beurs vindt plaats op vrijdag 1, zaterdag
2 en zondag 3 april in de Jaarbeurs in Utrecht.
Dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur.
De toegangsprijs bedraagt vijftien euro per
persoon. Tijdens de beursdagen is er gratis
kinderopvang aanwezig voor kinderen van
twee tot twaalf jaar.
Voor meer informatie zie:
www.denationalebouwbeurs.nl

Gratis naar de Nationale Bouwbeurs

Speciaal voor lezers van de Ziekenhuiskrant is er een actie
waardoor zij kans maken op gratis Bouwbeursbezoek. Stuur
snel een e-mail met naam en adres en maak kans op gratis toe-
gangskaarten. Belangstellenden kunnen tot uiterlijk woensdag
16 maart een e-mail sturen naar info@ziekenhuiskrant.nl.

Kom (work)shoppen in Den Bosch

De Creatieve Hobby- en Handwerkdagen
­passen helemaal bij de lente: hét seizoen voor
frisse ideeën. Wie zin heeft om leuke dingen
voor in huis, voor zichzelf of voor anderen te
maken, vindt van 18 tot en met 20 maart volop
inspiratie in de Brabanthallen ‘s-Hertogen-
bosch.

Met producten, workshops en creatieve tech-

nieken voor de meest uiteenlopende hobby’s.
Mannen gratis
Mannen mogen, mits in gezelschap van een Colofon
Breien, naaien en haken zijn weer helemaal dame, gratis naar binnen. De toegangsprijs Uitgever, tevens redactie-adres:
hip. Ook borduren, quilten, mozaïek, kera­ voor de beurs voor volwassenen bedraagt ­zeven Gouda Media Groep B.V.
miek, taarten decoreren, het maken van euro. Via www.knotsgekkekaartendagen.nl Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
­sieraden en home- en tuindecoraties komen zijn kaarten in de voorverkoop te koop, waar-
F (0182) 322466
aan bod. bij men korting én enkele gratis attenties ont- E redactie@ziekenhuiskrant.nl
vangt. Op de website kan men ook terecht Eindredactie:
Workshops: van hip handwerk tot creatieve voor de routebeschrijvingen. Vanaf het station Marja den Otter
cupcake zijn de IJsselhallen goed bereikbaar. Vanaf het Opmaak en fotografie:
Gouda Media Groep B.V.
Er zijn vele workshops, wat te denken van Centraal Station ’s-Hertogenbosch rijden er
Advertentieverkoop:
cupcakes versieren voor een bijzondere high pendelbussen van en naar de Brabanthallen. Gouda Media Groep B.V.
tea tijdens Pasen? Of ga aan de slag met T (0182) 322 451
­decoraties uit het boek Eline’s Huis, leuk voor
Win
E info@ziekenhuiskrant.nl
iedereen die van hip en vintage houdt, van Mw. Anneke de Pater

roosjes en hartjes en van borduren en ­haken.
Op www.hobbyenhandwerkdagen.nl zijn alle
workshops te vinden. Ook voor kinderen
zijn er leuke knutselactiviteiten op de beurs.
Op vertoon van hun entreebewijs à vijf euro
k­rijgen zij drie gratis workshops en een leuke
verrassing bij de kinderanimatie.
Dubbel dagje uit voor kaartenmakers en
scrappers
Mensen die ook van kaarten maken en scrap-
pen houden, kunnen er een dubbel dagje uit
van maken. Op vrijdag en zaterdag vinden de
Knotsgekke Kaarten- én Scrapdagen tegelijk
plaats in een andere hal van de Brabanthallen
(deze beurs start al op donderdag). Om beide
beurzen op vrijdag of zaterdag te bezoeken,
kan men een voordelig combiticket kopen.
Kaartenmakers en scrappers in de buurt van
Zwolle kunnen van 10 tot en met 12 maart ook
nog naar de Knotsgekke Kaarten- én Scrap­
dagen in de IJsselhallen Zwolle. Meer infor-
matie op www.knotsgekkekaartendagen.nl.
ontvangt u 1,50 euro korting per persoon op
de standaardentree van zeven euro per beurs
toegangskaarten!
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
­samengesteld, kan geen van betrokken partijen aansprake-
Wilt u deze beurs gratis bezoeken? De
organisatie van de Creatieve Hobby- en
Handwerkdagen geeft vijf keer twee
kaarten weg. Het enige dat lezers moe-
ten doen is zo snel mogelijk een e-mail
sturen naar info@ziekenhuiskrant.nl.
De eerste vijf inzenders winnen kaarten.
­Iedereen heeft tot en met 16 maart de tijd
om te reageren.
Bezoek de beurs met 1,50 euro korting
Tegen inlevering van deze bon bij de kassa
voor maximaal twee personen. Voor het
combiticket om beide beurzen op vrijdag
of zaterdag te bezoeken, betaalt u slechts
negen euro (inclusief alle kortingen)
Mw. Laura Fuykschot
lijk worden gesteld voor eventueel voorkomende fouten.
Algemene servicevragen:
Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur; telefoon
(0182) 322 456 of mail naar: info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
E info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
­redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artikelen niet te
plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld in het
personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in Nederland.
Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan leidinggeven-
den onder wie de hoofden inkoop in de ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren.
Webkrant:
De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.ziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks actueel
medisch nieuws.
Komende verschijningsdata 2011:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456
Nummer 5
9 maart 2011 24