Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Quy trình kyõ thuaät troàng môùi vaø chaêm soùc cao su kieán thieát cô baûn
Leâ Maäu Tuùy, Phaïm Vaên Haèng vaø Nguyeãn Taán Ñöùc
Quy trình kyõ thuaät khai thaùc muû vaø chaêm soùc cao su kinh doanh
Nguyeãn Anh Nghóa, Ñoã Kim Thaønh,
Nguyeãn Naêng, Nguyeãn Vaên My vaø Nguyeãn Taán Ñöùc
II
Lôøi noùi ñaàu
Ñ
eán naêm 2003, dieän tích cao su thuoäc Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam
ñaït 219.600 ha, trong ñoù 173.700 ha ñang ñöôïc khai thaùc muû. Dieän
tích cao su naøy traûi roäng töø Ñoâng Nam boä ñeán Taây Nguyeân vaø mieàn
Trung, ñieàu kieän sinh thaùi cuûa caùc vuøng naøy raát khaùc nhau, sinh tröôûng vaø
naêng suaát cuûa caây cao su cuõng thay ñoåi tuøy ñieàu kieän moâi tröôøng.
Naêng suaát cao su treân vöôøn caây cuûa Toång Coâng ty Cao su ñaõ cao daàn,
töø 0,7 taán/ha/naêm vaøo nhöõng naêm 1990 ñeán 2003 ñaït naêng suaát bình quaân
laø 1,52 taán/ha/naêm; taïi Taây Nguyeân laø 1,15 taán/ha/naêm, taïi Ñoâng Nam boä
vaø Quaûng Trò laø 1,56 taán/ha/naêm.
Thaønh töïu kyõ thuaät ñaït ñöôïc trong ngaønh cao su vöøa qua laø töø söï ñoùng
goùp cuûa boä gioáng cao saûn cuøng caùc bieän phaùp noâng hoïc tieán boä ñöôïc ñuùc
keát töø nhöõng ñeà taøi, coâng trình nghieân cöùu vaø kinh nghieäm cuûa saûn xuaát.
Nhaèm naâng cao söùc caïnh tranh cho ngaønh cao su Vieät Nam trong thôøi
hoäi nhaäp, caàn ñöa naêng suaát leân 1,4 – 2 taán/ha/naêm, ñoàng thôøi ruùt ngaén chu
kyø kinh teá nhöng vaãn ñaûm baûo keá hoaïch saûn löôïng, naâng cao hieäu quaû voán
ñaàu tö vaø nhanh choùng öùng duïng caùc tieán boä kyõ thuaät (gioáng cao saûn, troàng
baàu coù taàng laù, quy hoaïch chu kyø khai thaùc muû trong 20 naêm keát hôïp öùng
duïng chaát kích thích, caïo uùp coù kieåm soaùt, söû duïng maùng chaén nöôùc möa,
phoøng trò beänh hieäu quaû …).
Ñeå caäp nhaät caùc quy trình kyõ thuaät ñaùp öùng yeâu caàu treân, Toång Coâng
ty Cao su Vieät Nam giao cho Vieän Nghieân Cöùu Cao su Vieät Nam vaø Ban
Quaûn lyù kyõ thuaät phoái hôïp bieân soaïn Quy trình kyõ thuaät caây cao su naêm
2004 vaø thu thaäp yù kieán ñoùng goùp cuûa caùn boä kyõ thuaät ôû caùc coâng ty cao
su ñeå hoaøn chænh Quy trình.
Baûn Quy trình kyõ thuaät cao su naêm 2004 laø moät coâng trình taäp theå cuûa
caùc caùn boä kyõ thuaät trong ngaønh cao su, ñöôïc bieân soaïn vaø chænh söûa raát
coâng phu, tuy nhieân, khoù traùnh sai soùt vaø seõ laïc haäu tröôùc nhöõng tieán boä cuûa
khoa hoïc kyõ thuaät vaø saûn xuaát. Vì vaäy, Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam vaø
Vieän Nghieân Cöùu Cao su Vieät Nam raát mong nhaän ñöôïc caùc yù kieán ñoùng
goùp, phaûn hoài ñeå tieáp tuïc söûa ñoåi caäp nhaät Quy trình nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu
naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû kinh doanh cuûa ngaønh cao su.
III
MUÏC LUÏC
Phaàn 1
Quy trình kyõ thuaät saûn xuaát caây gioáng - Troàng môùi vaø chaêm soùc
cao su kieán thieát cô baûn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1
Chöông 1: Quy trình kyõ thuaät saûn xuaát caây gioáng cao su . . . . . . . . . . .2
Muïc I: Kyõ thuaät laøm vöôøn öông tum traàn 10 thaùng tuoåi . . . . . .2
Muïc II: Kyõ thuaät laøm vöôøn öông baàu caét ngoïn . . . . . . . . . . . . .7
Muïc III: Kyõ thuaät laøm vöôøn öông tum baàu coù taàng laù . . . . . . .11
Muïc IV: Kyõ thuaät laøm vöôøn öông baàu coù taàng laù . . . . . . . . . .13
Muïc V: Quy trình kyõ thuaät vöôøn nhaân goã gheùp cao su . . . . . . .15
Muïc VI: Quaûn lyù vöôøn saûn xuaát caây gioáng cao su . . . . . . . . . .19
Chöông II: Quy trình kyõ thuaät troàng môùi cao su . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Muïc I: Caùc tieâu chuaån kyõ thuaät chuû yeáu . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Muïc II: Chuaån bò ñaát, thieát keá loâ vaø xaây döïng vöôøn caây . . . . .21
Muïc III: Troàng cao su . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
Muïc IV: Troàng xen trong vöôøn cao su . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25
Chöông III: Chaêm soùc cao su troàng môùi vaø cao su kieán thieát cô baûn .26
Muïc I: Laøm coû vöôøn cao su kieán thieát cô baûn . . . . . . . . . . . . .26
Muïc II: Boùn phaân cho vöôøn cao su kieán thieát cô baûn . . . . . . . .27
Muïc III: Coâng taùc baûo veä vöôøn caây cao su kieán thieát cô baûn .28
Chöông IV: Quaûn lyù vöôøn cao su kieán thieát cô baûn . . . . . . . . . . . . . . . .29
Phaàn II:
Quy trình kyõ thuaät khai thaùc muû & chaêm soùc cao su kinh doanh . .32
Chöông I: Nhöõng quy ñònh chung veà vieäc khai thaùc muû . . . . . . . . . . . .33
Chöông II: Toå chöùc khai thaùc muû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
Muïc I: Cheá ñoä khai thaùc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
Muïc II: Thieát keá, môû mieäng caïo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35
IV
Muïc III: Caùc yeâu caàu kyõ thuaät trong vieäc khai thaùc muû . . . . .46
Muïc IV: Kích thích muû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50
Muïc V: Maùng chaén nöôùc möa cho caây cao su . . . . . . . . . . . . .52
Chöông III: Chaêm soùc vöôøn caây kinh doanh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53
Muïc I: Laøm coû vöôøn cao su kinh doanh . . . . . . . . . . . . . . . . . .53
Muïc II: Boùn phaân cho vöôøn cao su kinh doanh . . . . . . . . . . . .53
Muïc III: Coâng taùc baûo veä vöôøn caây cao su kinh doanh . . . . . .55
Chöông IV: Quaûn lyù vöôøn cao su kinh doanh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
Muïc I: Phaân caáp quaûn lyù . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
Muïc II: Cheá ñoä kieåm tra kyõ thuaät . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
Muïc III: Quaûn lyù hoà sô taøi lieäu kyõ thuaät . . . . . . . . . . . . . . . . . .61
Phaàn III:
Quy trình kyõ thuaät baûo veä thöïc vaät . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63
Chöông I: Saâu beänh chính treân caây cao su vaø bieän phaùp xöû lyù . . . . . . .64
Muïc I: Caùc saâu beänh chính treân caây cao su . . . . . . . . . . . . . . .64
Muïc II: Beänh laù . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
Muïc III: Beänh thaân caønh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71
Muïc IV: Beänh maët caïo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
Muïc V: Beänh reã . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
Muïc VI: Nhöõng taùc haïi khaùc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76
Muïc VII: Saâu haïi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
Chöông II: Coû treân vöôøn cao su vaø bieän phaùp xöû lyù . . . . . . . . . . . . . . .78
Chöông III: Söû duïng, baûo quaûn thuoác vaø an toaøn trong coâng taùc baûo veä
thöïc vaät . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79
V
VI
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
Phaàn I:
QUY TRÌNH KYÕ THUAÄT SAÛN XUAÁT CAÂY
GIOÁNG,TROÀNG MÔÙI & CHAÊM SOÙC CAO SU
KIEÁN THIEÁT CÔ BAÛN
Chöông I
QUY TRÌNH KYÕ THUAÄT
SAÛN XUAÁT CAÂY GIOÁNG CAO SU
Muïc I:
KYÕ THUAÄT LAØM VÖÔØN ÖÔNG TUM TRAÀN 10 THAÙNG TUOÅI
DTroän ñeàu phaân vôùi ñaát, laáp raõnh laïi tröôùc khi ñaët haït khoaûng 15
ngaøy.
DÑoái vôùi ñaát deã bò ñoïng nöôùc khi möa lôùn, phaûi leân líp cao 10 -
15 cm, roäng 90 cm, hai meùp líp caùch nhau 30 cm.
Hình 1: Sô ñoà thieát keá luoáng vaø haøng troàng vöôøn öông tum traàn
Hình 2: Choïn caây con töø líp raám haït ñeå troàng treân vöôøn öông
Baûng 1: Löôïng phaân boùn cho cao su vöôøn öông tum (80.000 ñieåm / ha)
Hình 3: Caùch boùn phaân cho vöôøn öông tum traàn 10 thaùng
Hình 4: Choïn maét vaûy caù vaø maét naùch laù ñeå gheùp
DAÙp duïng kyõ thuaät gheùp maét xanh vaø xanh naâu theo phöông
phaùp gheùp cöûa soå. Choïn maét naùch laù vaø vaûy caù coù maàm sinh
tröôûng toát ñeå gheùp.
Ñieàu 13: Böùng, xöû lyù vaø baûo quaûn tum
DMôû baêng gheùp sau khi gheùp 20 ngaøy.
DSau khi môû baêng 15 ngaøy môùi böùng tum ñi troàng. Chæ böùng
nhöõng caây coù ñöôøng kính goác ño caùch maët ñaát 10 cm ñaït ñöôøng
kính töø 16 mm trôû leân.
DCaét ngoïn tum ôû ñoä cao 5 cm caùch mí treân cuûa maét gheùp, maët caét
nghieâng 300 veà phía ñoái dieän vôùi maét gheùp. Boâi vaselin treân maët
caét ngay sau khi caét.
DCaét truïi reã baøng nhöng khoâng ñöôïc phaïm vaøo reã coïc. Caét chöøa
reã coïc daøi ít nhaát 40 cm tính töø coå reã. Veát caét nghieâng so vôùi truïc
ñöùng cuûa reã.
DPhaàn tum töø coå reã trôû xuoáng ñöôïc xöû lyù baèng caùch nhuùng trong
hoãn hôïp seàn seät goàm 2/3 buøn nhaõo + 1/3 phaân boø (traâu) töôi + 4%
phaân supe laân + nöôùc.
DBoù tum thaønh töøng boù 20 caây baèng daây meàm, chuù yù ñeå maét gheùp
quay vaøo phía trong.
DSau khi böùng vaø xöû lyù tum xong neân ñöôïc troàng ngay trong ngaøy.
DTröôøng hôïp phaûi vaän chuyeån ñi xa thì thôøi gian baûo quaûn khoâng
quaù 7 ngaøy sau khi böùng. Khi vaän chuyeån, xe phaûi coù mui che
thoaùng maùt, saøn xe phaûi ñöôïc raûi moät lôùp muøn cöa aåm hoaëc bao
boá nhuùng nöôùc. Tum ñöôïc xeáp thaønh töøng lôùp trôû ñaàu, cöù moãi hai
lôùp boù tum phuû bao boá aåm. Töôùi nöôùc 2 laàn/ngaøy vaøo luùc trôøi maùt.
Taïi nôi troàng, caùc boù tum ñöôïc xeáp ñöùng trong hoá saâu 50 cm, ñaùy
hoá coù moät lôùp caùt 10 cm treân coù maùi che maùt. Laáy caùt phuû kín
phaàn reã tum vaø thöôøng xuyeân töôùi nöôùc giöõ aåm.
Muïc II:
KYÕ THUAÄT LAØM VÖÔØN ÖÔNG BAÀU CAÉT NGOÏN
DMaät ñoä thieát keá vöôøn öông baàu caét ngoïn ñaûm baûo troàng môùi töø
120 – 160 ha keå caû troàng daëm:
Töø 120.000 – 130.000 baàu/ha neáu kích thöôùc baàu laø 18 x 35 cm.
Töø 150.000 – 160.000 baàu/ha neáu kích thöôùc baàu laø 16 x 33 cm.
DThieát keá haøng theo 2 caùch:
Haøng keùp: Xeáp 2 haøng baàu trong raõnh, caùc baàu ñaët caïnh
nhau coù khoaûng troáng ôû giöõa vaø khoâng neân laáp ñaát vaøo khoaûng
troáng naøy. Khoaûng caùch giöõa 2 taâm baàu laø 1,2 m.
Haøng ñôn: Xeáp 1 haøng baàu vaøo raõnh, khoaûng caùch giöõa 2
taâm raõnh caùch nhau 0,7 – 0,8m.
Ñaët baàu xuoáng raõnh ôû ñoä saâu 2/3 chieàu cao baàu hoaëc ñaët baàu
cao hôn maët ñaát 10 cm, caùc baàu ñöôïc ñaët caïnh nhau taïo thaønh
khoaûng troáng ôû giöõa vaø khoâng laáp ñaát vaøo khoaûng troáng naøy.
Ñieàu 17: Quy caùch baàu
DDuøng baàu PE nguyeân sinh, daøy 0,08 mm; nöûa chieàu daøi baàu ôû
phaàn ñaùy coù ñuïc nhieàu loã, caùc loã caùch nhau 6 cm, ñöôøng kính loã 5
mm.
DKích thöôùc baàu PE tuøy theo loaïi ñaát. Ñoái vôùi ñaát ñoû duøng baàu
coù kích thöôùc 16 x 33 cm hoaëc 18 x 35 cm. Ñoái vôùi ñaát xaùm duøng
Laàn boùn
Loaïi phaân
Laàn thöù 1 Laàn thöù 3 Laàn thöù 4 Laàn thöù 5 Coäng
(g/baàu) (g/baàu) (g/baàu) (g/baàu) (g/baàu)
Ureâ 2 3 3 4 12
Laân nung chaûy 4 4 2 - 10
Clorua Kali 0,5 1 1 - 2,5
Coäng (g/baàu) 6,5 8 6 4 24,5
Baûng 2: Löôïng phaân boùn cho cao su vöôøn öông baàu caét ngoïn
DLoaïi phaân, lieàu löôïng vaø soá laàn boùn theo baûng 2.
DThôøi gian boùn: Boùn laàn 1 khi caây ñaït 2 taàng laù oån ñònh, caùc laàn
sau caùch nhau 30 ngaøy. Ngöng boùn tröôùc khi gheùp 30 ngaøy.
DKyõ thuaät boùn: Troän thaät ñeàu 3 loaïi phaân, raûi phaân ñeàu saùt thaønh
baàu. Traùnh boùn tröïc tieáp vaøo goác.
DTöôùi nöôùc khi boùn phaân: Boùn phaân ñeán ñaâu thì töôùi nöôùc ngay
ñeán ñoù, töôùi ñaãm cho ñeán khi phaân tan hoaøn toaøn.
Ñieàu 24: Phoøng trò beänh vaø coân truøng
(Xem Phaàn III - Quy trình kyõ thuaät Baûo veä thöïc vaät caây cao su)
Ñieàu 25: Gheùp caây
DÑoä lôùn goác gheùp: Khi caây trong baàu coù ñöôøng kính goác ño caùch
maët ñaát 10 cm ñaït treân 8 mm thì tieán haønh gheùp. Traùnh töôùi nöôùc
trong ngaøy gheùp, sau khi gheùp phaûi töôùi nöôùc ñaày ñuû neáu gheùp
trong muøa naéng. Trong muøa möa, khoâng gheùp khi goác gheùp coøn
öôùt.
DThôøi gian gheùp: Ñoái vôùi vöôøn öông baàu ñöôïc chaêm soùc ñuùng kyõ
thuaät, caây ñuû dinh döôõng, sinh tröôûng toát, coù theå gheùp raûi vuï töø
thaùng 2 – 8.
DGoã gheùp: Coù tuoåi caønh töông ñöông vôùi goác gheùp, troùc voû.
Ñieàu 26: Chuaån bò baàu caét ngoïn ñeå troàng
DSau khi gheùp 20 ngaøy thì môû baêng. Sau khi môû baêng ít nhaát 15
ngaøy môùi caét ngoïn.
DCaét ngoïn nhöõng baàu coù caây gheùp soáng ñaït ñöôøng kính goác treân
12 mm ño caùch maët ñaát 10 cm. Caét ngoïn ôû ñoä cao 5 cm caùch mí
10 Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
Muïc III :
KYÕ THUAÄT LAØM VÖÔØN TUM BAÀU COÙ TAÀNG LAÙ
Laàn boùn
Loaïi phaân
Laàn thöù 1 Laàn thöù 2 Laàn thöù 4 Laàn thöù 5 Coäng
(g/baàu) (g/baàu) (g/baàu) (g/baàu) (g/baàu)
Ureâ 2 4 4 4 10
Super laân 4 4 4 - 12
Clorua Kali 1,5 1,5 1,5 1,5 6
Coäng 7,5 9,5 9,5 4 30,5
(g/baàu)
Baûng 3: Löôïng phaân boùn cho cao su vöôøn öông tum baàu coù taàng laù
DThöôøng xuyeân kieåm tra caét boû choài daïi vaø choài ngang kòp thôøi
ñeå taêng tyû leä ñaâm choài vaø giuùp cho töôïc gheùp phaùt trieån toát.
DMôû daøn che: Khi choài ñaõ phaùt trieån ñöôïc moät taàng laù, phaûi môû maùi
che, môû daàn ñeå caây quen naéng vaø coù ñuû aùnh naéng, traùnh beänh laù.
Muïc IV:
KYÕ THUAÄT LAØM VÖÔØN ÖÔNG BAÀU COÙ TAÀNG LAÙ
Muïc V:
QUY TRÌNH KYÕ THUAÄT VÖÔØN NHAÂN GOÃ GHEÙP CAO SU
x------- 1m -------x x x
0,4m
x x x x
x x x x
x x x x
Baûng 6: Löôïng phaân boùn thuùc haøng naêm treân vöôøn nhaân goã gheùp
16 Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
DBoùn boå sung ñònh kyø 3 naêm 1 laàn phaân höõu cô vi sinh giöõa raõnh
vôùi soá löôïng 1.500 kg/ha.
Ñieàu 51: Töôùi nöôùc
Trong naêm ñaàu, caàn phaûi töôùi nöôùc ngay ñaàu muøa khoâ ñeå choài
phaùt trieån. Neáu caàn söû duïng goã ñeå gheùp raûi vuï trong muøa khoâ thì
phaûi töôùi ñuû aåm ñeå deã boùc voû goã gheùp. Löôïng nöôùc töôùi 80
m3/ha/laàn töôùi, töôùi 2 laàn/tuaàn vaø lieân tuïc trong 6 tuaàn.
Ñieàu 52: Thanh loïc gioáng
Caùn boä kyõ thuaät chuyeân traùch gioáng kieåm tra vöôøn nhaân ít nhaát 2
laàn/naêm ñeå caét boû choài thöïc sinh vaø choài khoâng ñuùng gioáng.
Ñieàu 53: Tieâu chuaån caønh goã gheùp
DCaønh goã gheùp phaûi coù kích thöôùc vaø tuoåi caønh töông öùng vôùi
goác gheùp, troùc voû deã daøng.
DTuøy theo gioáng, soá löôïng maét gheùp khaùc nhau nhöng bình quaân
chung phaûi ñaït 10 maét höõu hieäu treân 1 m caønh goã gheùp daïng xanh
hoaëc xanh naâu.
Ñieàu 54: Naâng taàng laù vaø caét caønh goã gheùp
DNaâng taàng laù: Tröôùc khi caét caønh 25 - 30 ngaøy, duøng dao beùn
caét laù chöøa cuoáng coøn 1 - 2 cm. Caét caùc taàng laù döôùi thaáp, chöøa laïi
1 taàng laù treân cuøng oån ñònh hoaëc chöøa 2 taàng neáu taàng laù treân cuøng
chöa oån ñònh.
DCaét caønh goã gheùp: Chæ caét ñeå söû duïng nhöõng caønh goã gheùp coù
ít nhaát 2 taàng laù vaø taàng laù treân cuøng oån ñònh. Maët caét nghieâng 35o
veà phía ngoaøi goác. Caét caønh vaøo luùc raâm maùt (tröôùc 10 giôø saùng
vaø sau 3 giôø chieàu). Tuyeät ñoái khoâng ñeå caønh ngoaøi naéng.
Naêm thöù nhaát: Caét caønh gheùp caùch choã phaùt choài 15-20 cm.
Naêm thöù hai: Caét caønh gheùp caùch maët ñaát 50 cm.
Töø naêm thöù 3 trôû ñi: Caét caønh gheùp caùch choã phaùt choài 10 cm.
Ñieàu 55: Baûo quaûn, vaän chuyeån caønh goã gheùp
DCaønh goã gheùp sau khi caét phaûi ñöôïc baûo quaûn toát. Thôøi gian töø
khi caét ñeán khi söû duïng khoâng quaù 5 ngaøy.
DNeáu söû duïng trong ngaøy, caønh goã gheùp ñöôïc giöõ aåm trong bao
boá thaám nöôùc, ñeå nôi thoaùng maùt.
DNeáu phaûi vaän chuyeån ñi xa, caønh goã gheùp phaûi ñöôïc nhuùng saùp
parafin ôû hai ñaàu roài xeáp töøng lôùp vaøo thuøng coù xen keû chaát ñeäm
laø muøn cöa mòn ñaõ ñöôïc xöû lyù baèng caùch töôùi nöôùc ñuû aåm trong 7
ngaøy tröôùc vaø coù troän boät löu huyønh 0,1%.
DThuøng goã gheùp chæ neân chöùa khoaûng 100 - 120 caønh. Thuøng coù
theå laøm baèng goã hoaëc giaáy cöùng khoâng thaám nöôùc, coù kích thöôùc
daøi 0,7 - 1,1 m, roäng 0,3 - 0,4m, cao 0,3 - 0,35 m. Beân ngoaøi thuøng
phaûi coù nhaõn ghi roõ teân gioáng, soá löôïng, ngaøy giôø caét caønh, nôi
caáp, nôi nhaän.
Ñieàu 56: Cöa ñònh hình vaø cöa phuïc hoài
DCöa ñònh hình: Sau khi thu hoaïch goã gheùp laàn ñaàu, chæ nuoâi 1
choài gheùp to, khoûe. Laàn thu hoaïch thöù 2, cöa caønh ñoàng loaït caùch
ñaát 50 cm ñeå ñònh hình. Caùc laàn thu hoaïch tieáp theo caét saùt ñieåm
ñònh hình.
DCöa phuïc hoài: Sau 5 – 7 naêm khai thaùc goã gheùp, tieán haønh cöa
phuïc hoài ôû vò trí saùt ngay phía döôùi ñieåm ñònh hình laàn ñaàu tieân.
Muïc VI:
QUAÛN LYÙ VÖÔØN SAÛN XUAÁT CAÂY GIOÁNG CAO SU
Chöông II
QUY TRÌNH KYÕ THUAÄT TROÀNG MÔÙI CAO SU
Muïc I:
CAÙC TIEÂU CHUAÅN KYÕ THUAÄT CHUÛ YEÁU
Naêm
Haïng ñaát
2 3 4 5 6 7 8 9
Haïng Ia vaø Ib 10 20 30 39 48 Khai thaùc Khai thaùc Khai thaùc
Baûng 6: Tieâu chuaån taêng tröôûng haøng naêm beà voøng thaân caây ño ôû
ñoä cao 1 m (cm)
Tieâu chuaån beà voøng thaân caây gheùp ño taïi vò trí caùch maët ñaát 1 m vaøo
thôøi ñieåm kieåm keâ cuoái naêm phaûi ñaït möùc quy ñònh ghi ôû baûng 6.
Ghi chuù: Cao su vuøng Baéc Trung boä troàng vuï xuaân, vanh caùc naêm
ñaàu ñaït cao hôn nhöng taêng vanh trong caùc naêm thaáp hôn neân thôøi
gian kieán thieát cô baûn cuõng trong khoaûng treân.
Ñieàu 63: Tieâu chuaån vöôøn caây khi heát thôøi gian kieán thieát cô baûn
Moät loâ caây khi heát thôøi gian kieán thieát cô baûn phaûi coù tyû leä caây höõu
hieäu ñaït treân 90% maät ñoä thieát keá, trong ñoù coù ít nhaát 70 % soá caây
ñaït tieâu chuaån khai thaùc.
Ñieàu 64: Naêng suaát thieát keá
Naêng suaát bình quaân cho 20 naêm khai thaùc laø 2 taán/ha/naêm ñoái vôùi
ñaát haïng I; 1,7 taán/ha/naêm ñoái vôùi ñaát haïng II vaø 1,4 taán/ha/naêm
ñoái vôùi ñaát haïng III.
Muïc II:
CHUAÅN BÒ ÑAÁT, THIEÁT KEÁ LOÂ VAØ XAÂY DÖÏNG VÖÔØN CAÂY
Caùc khu vöïc coù ñòa hình doác döôùi 8% thì thieát keá loâ 25 ha
(500 x 500 m).
Caùc khu vöïc coù ñòa hình doác treân 8% thì thieát keá loâ nhoû hôn,
hình daùng loâ tuøy ñòa hình cuï theå.
DThieát keá haøng troàng
Ñaát doác döôùi 8%: Troàng thaúng haøng theo höôùng Baéc Nam.
Ñaát doác töø treân 8%: Thieát keá haøng theo ñöôøng ñoàng möïc
chuû ñaïo.
DMaät ñoä vaø khoaûng caùch troàng
Maät ñoä 476 caây/ha (7 m x 3 m) aùp duïng cho vuøng ñaát thuoäc
haïng Ia hoaëc gioáng cao su khoâng thích hôïp troàng daøy nhö RRIM
600, …
Maät ñoä 512 caây/ha (6,5 x 3 m), 555 caây/ha (6 x 3 m) vaø 571
caây/ha (7 x 2,5 m) aùp duïng cho vuøng ñaát thuoäc haïng I b, II vaø III.
ÔÛ vuøng ñaát doác hôn 8%, khoaûng caùch haøng caây thay ñoåi
theo ñöôøng ñoàng möïc, boá trí caây treân haøng thay ñoåi töø 2 - 3 m ñeå
baûo ñaûm maät ñoä thieát keá 512 - 571 caây/ha.
Ñieàu 68: Choáng xoùi moøn vaø choáng uùng
DVuøng coù ñoä doác treân 8% phaûi coù heä thoáng bôø chaéc chaén ñeå
choáng xoùi moøn.
- Khoaûng caùch bôø:
Ñoä doác 8 - 10%: Hai bôø caùch nhau khoaûng 15 haøng cao su.
Ñoä doác 11 - 20%: Hai bôø caùch nhau khoaûng 7 haøng cao su.
Ñoä doác 21 - 30%: Hai bôø caùch nhau khoaûng 6 haøng cao su.
- Kích thöôùc bôø: Ñaùy roäng 2 m, maët roäng 0,5 m, cao 0,8 m.
DVuøng ñaát doác ñaõ thieát keá haøng theo ñöôøng ñoàng möïc coù theå taïo
maët baèng cho töøng hoá troàng vôùi kích thöôùc 1 x 1 m. Caùc naêm sau
trong quaù trình laøm coû haøng taïo daàn ñöôøng ñi noái caùc ñieåm troàng
treân cuøng haøng.
DThieát laäp sôùm thaûm phuû hoï ñaäu giöõa haøng. Neáu khoâng phaûi giöõ
thaûm thöïc vaät töï nhieân coù chieàu cao 15 - 20 cm ñeå choáng xoùi moøn
vaø baûo veä ñaát.
Muïc III:
TROÀNG CAO SU
Treân ñaát doác thì ñeå rieâng lôùp ñaát ñaùy veà phía döôùi doác. Ñaøo hoá ñeå
aûi tröôùc khi boùn phaân vaø laáp hoá khoaûng 15 ngaøy. Coù theå söû duïng
cô giôùi ñeå ñaøo hoá vôùi kích thöôùc hoá baèng hoaëc lôùn hôn.
DBoùn loùt: Moãi hoá 300 g phaân laân nung chaûy, 10 kg phaân chuoàng
uû hoai. Neáu söû duïng caùc daïng phaân höõu cô khaùc ñeå boùn loùt phaûi
ñöôïc söï ñoàng yù cuûa Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam.
DCoâng vieäc laáp hoá ñöôïc thöïc hieän tröôùc khi troàng ít nhaát 5 ngaøy.
Laáy lôùp ñaát maët laáp khoaûng nöûa hoá; Sau ñoù troän ñeàu phaân höõu cô,
phaân laân vôùi lôùp ñaát maët xung quanh ñeå laáp ñaày hoá. Caém coïc ôû
giöõa taâm hoá ñeå ñaùnh daáu ñieåm troàng.
Ñieàu 70: Thôøi vuï troàng
DChæ troàng khi thôøi tieát thuaän lôïi, ñaát coù ñuû ñoä aåm. Thôøi vuï troàng
cuï theå cho töøng vuøng nhö sau:
Ñoâng Nam boä vaø Taây Nguyeân: Troàng tum töø 1/6 ñeán 15/7;
Troàng baàu töø 15/5 ñeán 31/8.
Mieàn Trung töø Haø Tónh trôû vaøo: Troàng töø 15/9 ñeán 31/10.
Baéc Trung boä (Ngheä An, Thanh Hoùa): Troàng baèng baàu caét
ngoïn hoaëc baàu coù taàng laù vaøo vuï xuaân (thaùng 2 - 3).
DTroàng daëm cuõng ñöôïc thöïc hieän trong thôøi vuï neâu treân.
Ñieàu 71: Gioáng cao su
Phaûi thöïc hieän ñuùng theo cô caáu gioáng cuûa töøng giai ñoaïn do Toång
Coâng ty Cao su Vieät Nam ban haønh. Moãi loâ troàng moät gioáng,
khoâng troàng lieàn vuøng quaù 200 ha cho moät gioáng.
Ñieàu 72: Tieâu chuaån caây gioáng
DTieâu chuaån tum traàn 10 thaùng tuoåi
Ñöôøng kính cuûa tum ño caùch maët ñaát 10 cm töø 16 mm trôû
leân. Maét gheùp toát, soáng oån ñònh.
Tum khoâng bò troùc voû, khoâng bò daäp. Reã coïc tum phaûi thaúng,
sau khi xöû lyù daøi ít nhaát 40 cm tính töø coå reã.
DTieâu chuaån baàu caét ngoïn
Ñöôøng kính goác gheùp ño caùch maët ñaát 10 cm ñaït ít nhaát 14
mm. Maét gheùp toát, soáng oån ñònh.
Baàu ñaát khoâng bò beå, caây khoâng bò long goác.
DTieâu chuaån baàu coù taàng laù
Ñöôøng kính goác gheùp ño caùch maët ñaát 10 cm ñaït toái thieåu
12 mm. Choài gheùp coù ít nhaát moät taàng laù oån ñònh, khoûe.
Baàu ñaát khoâng bò beå, caây khoâng bò long goác.
DTieâu chuaån tum baàu coù taàng laù
Choài gheùp coù ít nhaát hai taàng laù oån ñònh, khoûe.
Hình 10:
Kyõ thuaät troàng baàu
A. Caét ñaùy baàu
B. Ñaët baàu xuoáng
hoá, raïch 1/2 tuùi baàu
ñaép ñaát.
C. Keùo daàn tuùi baàu
vöøa laáp ñaát ñeán
mieäng hoá.
D. Vun ñaát, hoaøn
chænh
C
D
24 Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
Muïc IV:
TROÀNG XEN TRONG VÖÔØN CAO SU
Chöông III
CHAÊM SOÙC CAO SU TROÀNG MÔÙI
VAØ CAO SU KIEÁN THIEÁT CÔ BAÛN
Muïc I:
LAØM COÛ VÖÔØN CAO SU KIEÁN THIEÁT CÔ BAÛN
DHaïn cheá caøy ñaát giöõa haøng töø naêm thöù hai trôû ñi, tuyeät ñoái
khoâng caøy ôû vuøng ñaát coù ñoä doác hôn 8%. Treân ñaát baèng chæ caøy
giöõa haøng khi caàn laøm ñaát troàng xen, khoaûng caùch ñöôøng caøy ñeán
haøng cao su toái thieåu laø 1,5 m.
Ñieàu 79: Tuû goác
DTuû goác giöõ aåm: Phuùp boàn, vun ñaát hoaëc tuû goác vôùi dö thöøa thöïc
vaät (coû daïi, caây thaûm phuû hoaëc phuï phaåm töø caây troàng xen) vaøo
ñaàu muøa khoâ trong hai naêm ñaàu. Tröôùc khi tuû goác phaûi xôùi phaù
vaùng lôùp ñaát maët. Löu yù tuû caùch goác 10 cm, baùn kính tuû goác 1 m,
daøy toái thieåu 10 cm. Sau khi tuû goác phuû leân treân moät lôùp ñaát daøy
5 cm. ÔÛ naêm ñaàu vaø naêm thöù hai coù theå söû duïng cô giôùi ñeå caøy tuû
goác vaøo ñaàu muøa khoâ vôùi moät ñöôøng caøy moãi beân caùch haøng caây
1 m vaø laät ñaát vaøo goác.
DTuû goác thöôøng xuyeân: ÔÛ vuøng ngoaøi truyeàn thoáng vôùi cao su
neân tuû goác thöôøng xuyeân trong caùc naêm ñaàu vôùi vaät lieäu laø dö thöøa
thöïc vaät nhö treân.
Muïc II:
BOÙN PHAÂN CHO VÖÔØN CAO SU KIEÁN THIEÁT CÔ BAÛN
kín phaân baèng laù, coû muïc hoaëc ñaát (theo thieát keá loâ treân ñaát doác,
ñieàu 68). Neáu vöôøn caây chöa coù heä thoáng hoá giöõ maøu töø ban ñaàu
thì coù theå thieát laäp heä thoáng hoá töông töï ôû caùc naêm sau.
Löu yù: Hoá giöõ maøu phaûi ñöôïc veùt bôùt ñaát tích tuï haøng naêm, khoâng
ñeå ñaát vuøi laáp.
Phaân boùn qua laù cuõng ñöôïc söû duïng trong hai naêm ñaàu vôùi soá laàn
phun nhö ñöôïc giôùi thieäu ôû baûng 7; nôi troàng treã thì taêng soá laàn
phun qua laù vaøo naêm thöù hai.
Ñieàu 81: Boùn phaân höõu cô
DPhaân höõu cô ñöôïc söû duïng nhaèm caûi taïo lyù tính ñaát, taêng löôïng
muøn vaø cung caáp moät phaàn dinh döôõng cho caây. Nhöõng vöôøn cao
su KTCB sinh tröôûng keùm hôn bình thöôøng phaûi ñöôïc khaûo saùt vaø
phaân tích veà lyù, hoùa tính cuûa ñaát ñeå coù cô sôû ñeà xuaát cuï theå veà vieäc
boùn phaân höõu cô keát hôïp vôùi phaân voâ cô nhaèm laøm taêng hieäu quaû
cuûa phaân boùn.
DPhaân höõu cô ñöôïc boùn vaøo hoá nhoû doïc hai beân haøng cao su theo
hình chieáu cuûa taùn laù, sau ñoù vuøi ñaát laáp phaân.
DTaát caû caùc loaïi phaân höõu cô ñöôïc söû duïng ñeå boùn boå sung cho
cao su ñeàu phaûi ñaït yeâu caàu chaát löôïng vaø phaûi ñöôïc söï ñoàng yù
cuûa Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam.
Muïc III:
COÂNG TAÙC BAÛO VEÄ VÖÔØN CAÂY CAO SU KIEÁN THIEÁT CÔ BAÛN
Chöông IV
QUAÛN LYÙ VÖÔØN CAO SU KIEÁN THIEÁT CÔ BAÛN
Ñieàu 86: Quaûn lyù loâ cao su
Moãi loâ cao su phaûi coù truï xi maêng treân ñoù ghi teân loâ, naêm troàng,
dieän tích, maät ñoä, gioáng vaø phöông phaùp troàng.
Moãi loâ coù hoà sô lyù lòch goàm sô ñoà maët baèng, phieáu kieåm keâ haøng
naêm vaø lyù lòch vöôøn caây. Hoà sô lyù lòch töøng loâ phaûi ñöôïc löu tröõ ôû
noâng tröôøng vaø ôû coâng ty.
Ñieàu 87: Phaân caáp quaûn lyù vöôøn caây
1. Traùch nhieäm cuûa Toång coâng ty Cao su
Ban haønh quy trình kyõ thuaät troàng môùi vaø chaêm soùc cao su KTCB.
Kieåm tra vieäc thöïc hieän quy trình kyõ thuaät cuûa caùc coâng ty.
Toå chöùc taäp huaán kyõ thuaät cho caùn boä cuûa caùc coâng ty.
Kieåm tra soá löôïng vaø chaát löôïng vöôøn cao su KTCB vaøo cuoái naêm.
Toå chöùc khen thöôûng cho caùc coâng ty tuøy theo keát quaû kieåm keâ,
phaân loaïi chaát löôïng vöôøn cao su KTCB vaøo cuoái naêm.
2. Traùch nhieäm cuûa giaùm ñoác coâng ty
Quaûn lyù vaø toå chöùc thöïc hieän toát coâng taùc xaây döïng cô baûn vöôøn
caây theo keá hoaïch khoái löôïng ñöôïc giao, baûo ñaûm thöïc hieän toát
coâng taùc troàng môùi, chaêm soùc cao su KTCB theo ñuùng quy trình
kyõ thuaät cuûa Toång Coâng ty Cao su VN ban haønh.
Toå chöùc kieåm keâ chính xaùc soá löôïng vaø chaát löôïng vöôøn cao su
KTCB vaøo cuoái naêm.
Sô, toång keát, ruùt kinh nghieäm veà vieäc quaûn lyù vöôøn caây cao su.
3. Traùch nhieäm cuûa giaùm ñoác noâng tröôøng
Quaûn lyù hoà sô lyù lòch cuûa caùc loâ cao su keå caû phaàn dieän tích ñaát ñaõ
ñöôïc quy hoaïch cuûa noâng tröôøng.
Toå chöùc kieåm tra, nghieäm thu veà soá löôïng, chaát löôïng coâng vieäc
thöïc hieän cuûa caùc ñoäi thuoäc noâng tröôøng haøng quyù vaø cuoái naêm.
Sô, toång keát, ñaùnh giaù, ruùt kinh nghieäm veà coâng taùc troàng môùi,
chaêm soùc vöôøn caây cao su haøng naêm cuûa noâng tröôøng.
4.Traùch nhieäm cuûa ñoäi tröôûng
Thöôøng xuyeân kieåm tra ñoân ñoác vieäc thöïc hieän quy trình kyõ thuaät.
Tham gia nghieäm thu khoái löôïng coâng vieäc thöïc hieän cuûa caùc toå.
Toång hôïp soá lieäu baùo caùo cuûa caùc toå ñeå baùo veà noâng tröôøng.
5. Traùch nhieäm cuûa toå tröôûng
Höôùng daãn cuï theå caùc thao taùc kyõ thuaät cho toå vieân.
Tham gia nghieäm thu khoái löôïng coâng vieäc thöïc hieän cuûa toå.
Ghi cheùp soá lieäu ban ñaàu veà moïi yeáu toá lieân quan ñeán loâ cao su
maø toå quaûn lyù.
6. Traùch nhieäm cuûa coâng nhaân chaêm soùc
Moãi coâng nhaân chaêm soùc ñöôïc giao khoaùn chaêm soùc treân moät dieän
tích cao su nhaát ñònh tuøy theo tình traïng cuûa loâ. Coâng vieäc giao
khoaùn ñöôïc ghi cuï theå trong hôïp ñoàng khoaùn.
31
Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
10 ngaøy.
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
Phaàn II:
QUY TRÌNH KYÕ THUAÄT KHAI THAÙC MUÛ
&
CHAÊM SOÙC CAO SU KINH DOANH
Chöông I:
NHÖÕNG QUY ÑÒNH CHUNG
VEÀ VIEÄC KHAI THAÙC MUÛ
Ñieàu 88: Tieâu chuaån caùc loaïi vöôøn cao su caïo muû
a. Tieâu chuaån vöôøn caây cao su môùi ñöa vaøo caïo muû:
DCaây cao su ñaït tieâu chuaån môû caïo khi beà voøng thaân caây ño caùch
maët ñaát 1 m ñaït töø 50 cm trôû leân, ñoä daøy voû ôû ñoä cao 1 m caùch maët
ñaát phaûi ñaït töø 6 mm trôû leân.
DLoâ cao su kieán thieát cô baûn coù töø 70% trôû leân soá caây höõu hieäu
ñaït tieâu chuaån môû caïo thì ñöôïc ñöa vaøo caïo muû.
b. Tieâu chuaån vöôøn caây ñöa vaøo caïo uùp coù kieåm soaùt:
DVöôøn caây kinh doanh bình thöôøng ñöôïc ñöa vaøo caïo uùp coù kieåm
soaùt töø naêm caïo thöù 11.
c. Tieâu chuaån môû caïo voû taùi sinh:
DKhi môû caïo laïi treân voû taùi sinh, ñoä daøy voû phaûi ñaït töø 6 mm trôû
leân.
DNhöõng tröôøng hôïp khaùc vôùi quy ñònh neâu treân phaûi coù yù kieán
cuûa Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam môùi ñöôïc thöïc hieän.
Ñieàu 89: Phaân loaïi vöôøn caây khai thaùc vaø vieäc thanh lyù vöôøn caây
DNhoùm I: Vöôøn caây ñang ôû naêm caïo thöù 1 ñeán naêm caïo thöù 10.
DNhoùm II: Vöôøn caây ñang ôû naêm caïo thöù 11 ñeán naêm caïo thöù 17.
DNhoùm III: Vöôøn caây ñang ôû naêm caïo thöù 18 ñeán naêm caïo thöù 20.
Vieäc thanh lyù vöôøn caây phaûi do Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam
quyeát ñònh.
Chöông II:
TOÅ CHÖÙC KHAI THAÙC MUÛ
Muïc I:
CHEÁ ÑOÄ KHAI THAÙC
Ñieàu 90: Ñoái vôùi doøng voâ tính khoâng thích hôïp cheá ñoä caïo naëng (ví duï:
PB 235, VM 515, PB 260, RRIV 4…) vaø caùc gioáng môùi (baûng II, baûng III)
DVöôøn caây nhoùm I:
- Naêm caïo 1 : 1/2ÈSd/3 6d/7
- Naêm caïo 2 - 5 : 1/2SÈd/3 6d/7.ET 2.5% Pa 3/y
- Naêm caïo 6 - 10 : 1/2SÈd/3 6d/7.ET 2,5% Pa 4/y
Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004 33
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
20 :
Tuøy tình hình thöïc teá vöôøn caây, aùp
duïng cheá ñoä caïo huûy
Ñieàu 92: Ñoái vôùi khu vöïc Baéc Trung boä (töø Thöøa Thieân Hueá trôû ra)
DVöôøn caây nhoùm I:
- Naêm caïo 1 - 2 : 1/2SÈd/2 6d/7
- Naêm caïo 3 - 5 : 1/2SÈd/2 6d/7.ET 2,5% Pa 2/y
- Naêm caïo 6 - 10 : 1/2SÈd/2 6d/7.ET 2,5% Pa 3/y
Muïc II:
THIEÁT KEÁ, MÔÛ MIEÄNG CAÏO
Naêm caïo
Ñòa hình,
11 - 14 (*)
maät ñoä 1 - 10 15 - 17 18 - 20
(a) (b)
Ñaát doác 400 - 500 250 - 300 350 - 400 250 - 350 200 - 300
Ñaát doác 350 - 450 200 -250 300 - 350 200 - 300 150 - 250
hoaëc maät
ñoä thöa
Baûng 8: Soá caây caïo muû/phaàn theo naêm caïo vaø theo ñòa hình, maät ñoä
Ghi chuù: (*) Chia theo (a), (b) nhö quy ñònh ôû muïc I: Cheá ñoä khai
thaùc
Moãi phaàn caây caïo phaûi ñöôïc ñaùnh daáu phaân chia roõ raøng vaø ñaùnh
soá thöù töï phaàn caây caïo.
Ñieàu 95: Trang bò vaät tö cho caây caïo
DCaây caïo ñöôïc trang bò ñaày ñuû caùc vaät tö kieàng, maùng, cheùn vaø
maùng chaén nöôùc möa. Trong tröôøng hôïp caïo phoái hôïp uùp ngöûa, coù
theå trang bò vaät tö rieâng cho moãi mieäng caïo.
DKieàng buoäc caùch mieäng tieàn 35 cm cho caû 2 mieäng caïo ngöûa vaø
caïo uùp coù kieåm soaùt, caùc vöôøn caây nhoùm I, nhoùm II khoâng ñöôïc
ñoùng kieàng vaøo thaân caây cao su. Buoäc kieàng baèng daây loø xo theùp
f = 0,8 mm hoaëc baèng daây nylon.
DMaùng ñoùng döôùi mieäng tieàn 10 cm ñoái vôùi caïo ngöûa vaø 15 cm
ñoái vôùi caïo uùp coù kieåm soaùt, saâu caùch goã 2 mm, ñoä doác cuûa maùng
so vôùi truïc ngang laø 300
DCheùn höùng muû baèng ñaát nung coù traùng lôùp men söù trong loøng
cheùn hoaëc baèng cheùn nhöïa maët trong laùng, dung tích cheùn töø 500
ml - 1000 ml tuøy nhoùm caây.
DVaøo muøa möa phaûi trang bò maùng chaén nöôùc möa cho caây cao su.
Ñieàu 96: Thieát keá mieäng caïo
a. Chieàu cao mieäng caïo:
DCaây môùi môû caïo coù mieäng tieàn caùch maët ñaát 1,3 m. Caïo mieäng
ngöûa lieân tuïc saùu naêm ôû maët caïo voû nguyeân sinh B0-1, sau ñoù
chuyeån mieäng caïo sang maët caïo voû nguyeân sinh B0-2, cuõng caïo ôû
ñoä cao 1,3 m caùch maët ñaát.
DCaïo uùp coù kieåm soaùt khi vò trí mieäng tieàn naèm trong khoaûng töø
1,3 m ñeán 2,0 m caùch maët ñaát.
DTöø ñoä cao 2,0 m trôû leân ñöôïc goïi laø ñoä cao ngoaøi taàm kieåm soaùt
36 Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
Ñaët thöôùc caây vaø moùc ñeå raïch ranh tieàn töø vò trí 1,3 m caùch
ñaát thaúng leân phía treân.
Duøng daây coù ba guùt ñeå chia thaân caây cao su laøm hai phaàn (cho
mieäng caïo 1/2S) hoaëc boán phaàn (cho mieäng caïo 1/4S) baèng nhau.
Xaùc ñònh ranh haäu baèng moät ñöôøng raïch doïc theo thaân caây.
Ñaët raäp ngay ñuùng vò trí ranh tieàn ñeå raïch mieäng caïo chuaån
vaø caùc ñöôøng raïch chuaån hao daêm haøng thaùng hoaëc haøng quyù giöõa
hai ranh tieàn vaø haäu. Löu yù ñoä doác cuûa mieäng caïo uùp phaûi laø 450
ngay töø khi môû caïo, khoâng cho pheùp môû ôû ñoä doác thaáp hôn roài
chuyeån töø töø leân ñoä doác quy ñònh.
Khôi möông tieàn töø mieäng tieàn ñeán vò trí caém maùng (daøi 15
cm), saâu ñeán lôùp da caùt mòn (kieåu ñaàu voi, ñuoâi chuoät), möông
tieàn phaûi thaúng goùc so vôùi maët ñaát.
Sau khi thieát keá mieäng caïo xong thì trang bò vaät tö cho caây caïo.
d. Môû theâm:
DVaøo ñaàu muøa caïo vaø thaùng 10 haøng naêm môû caïo theâm nhöõng
caây ñaõ ñuû tieâu chuaån môû mieäng caïo. Rieâng khu vöïc Baéc Trung boä,
môû caïo theâm vaøo ñaàu muøa caïo vaø thaùng 8 haøng naêm. Ñaàu naêm thöù
ba môû caïo taát caû caùc caây coù beà voøng thaân treân 40 cm. Ñeå traùnh
hieän töôïng oác ñaûo, mieäng caïo caây môû sau vaãn môû ôû ñoä cao 1,3 m
caùch maët ñaát, nhöng ñeán naêm caïo thöù baûy phaûi chuyeån ñoàng loaït
vöôøn caây sang maët caïo B-02.
Ñieàu 97: Môû mieäng caïo
a. Mieäng ngöûa:
Sau khi thieát keá, caïo xaû mieäng 3 nhaùt dao:
- Nhaùt 1: Caïo chuaån.
- Nhaùt 2: Vaït neâm.
- Nhaùt 3: Hoaøn chænh mieäng caïo, caïo eùp maù dao töø töø ñeán ñoä saâu
caïo quy ñònh, traùnh caïo phaïm khi môû mieäng caïo.
b. Mieäng uùp:
Sau khi thieát keá, caïo xaû mieäng theo höôùng caïo leân 3 nhaùt dao
töông töï nhö caùch caïo ngöûa thoâng thöôøng, ñoä saâu caïo phaûi daàn daàn
taêng leân cho ñeán khi caùch töôïng taàng vaøo khoaûng 1,0 – 1,3 mm.
Coù theå caïo ngöûa moät vaøi nhaùt veà phía döôùi ñeå laøm mieäng ñôõ muû
chaûy lan.
* Möùc ñoä hao voû caïo luùc môû mieäng cho pheùp toái ña 2 cm ñoái vôùi
caû hai mieäng ngöûa vaø uùp.
Duøng raäp chöõ U kieåm tra vaø Ñaët thöôùc caây ñeå ñaët ranh
ñaùnh daáu caây ñuû tieâu chuaån tieàn, ñaùnh daáu vò trí mieäng
caïo. tieàn, maùng höùng muû vaø treo
kieàng.
Duøng daây coù 3 guùt ñeå chia Xaùc ñònh ranh haäu baèng moät
thaân caây cao su laøm hai phaàn ñöôøng raïch doïc theo thaân
baèng nhau. caây.
Raïch mieäng caïo chuaån vaø Duøng raäp ñaùnh daáu hao daêm
caùc ñöôøng raïch chuaån hao haøng thaùng, vaïch daáu chuaån
daêm haøng quyù. ôû ranh tieàn vaø ranh haäu.
Khôi möông tieàn daøi 10-11 Trang bò vaät tö cho caây caïo
cm.
Ñaët thöôùc caây vaø moùc ñeå raïch Duøng daây ba guùt ñeå chia
ranh tieàn töø vò trí 1,3 m caùch thaân caây cao su laøm hai
ñaát thaúng leân phía treân. phaàn hoaëc boán phaàn baèng
nhau.
Xaùc ñònh ñieåm ranh haäu cho Xaùc ñònh ranh haäu.
mieäng caïo 1/4S.
Ñaët raäp ngay ñuùng vò trí ranh tieàn ñeå raïch mieäng caïo chuaån vaø caùc
ñöôøng raïch chuaån hao daêm haøng thaùng hoaëc haøng quyù giöõa 2 ranh
tieàn vaø haäu.
Caïo chuaån
Vaït neâm
Muïc III:
CAÙC YEÂU CAÀU KYÕ THUAÄT TRONG VIEÄC KHAI THAÙC MUÛ
Ghi chuù: Soá trong ngoaëc ñôn laø naêm caïo laïi treân voû taùi sinh.
Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004 47
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
Ñieàu 102: Coâng vieäc tröôùc vaø sau khi caïo muû töøng caây
DTröôùc khi caïo muû, phaûi boùc muû daây, muû cheùn, söûa laïi kieàng,
maùng, lau saïch cheùn vaø uùp treân kieàng. Caïo xong, ngöûa cheùn leân
vaø daãn muû chaûy vaøo cheùn roài môùi qua caïo caây khaùc. Ñaëc bieät caàn
löu yù vieäc daãn muû chaûy vaøo cheùn ñoái vôùi caïo uùp coù kieåm soaùt.
DHöôùng ñi caïo theo nhöõng caây keá caän nhau. Sau moãi phieân caïo
phaûi ñoåi ñaàu phaàn caïo.
DÑoái vôùi caùc gioáng mau ñoâng muû, sau khi caïo xong, nhoû vaøo
cheùn muû töø 3 - 5 gioït ammoniac coù noàng ñoä 3 - 5%. Dung dòch
ammoniac do nhaø maùy sô cheá cung caáp.
DChæ truùt muû sau khi coù hieäu leänh. Caây naøo caïo tröôùc truùt tröôùc,
duøng veùt ñeå taän thu muû trong cheùn, ñaët cheùn muû laïi vò trí cuõ ñeå
höùng muû chaûy treã, traùnh truùt soùt muû.
DPhaàn caây coù boâi thuoác kích thích phaûi toå chöùc truùt muû chieàu.
Ñieàu 103: Giôø caïo muû - truùt muû - giao nhaän muû
a. Giôø caïo muû:
DTuøy ñieàu kieän thôøi tieát trong naêm, baét ñaàu caïo muû khi nhìn thaáy
roõ ñöôøng caïo. Muøa möa, chôø voû caây khoâ raùo môùi baét ñaàu caïo. Neáu
ñeán 11 - 12 giôø tröa maø voû caây coøn öôùt thì cho nghæ caïo.
b. Giôø truùt muû:
DThôøi gian chôø truùt muû tuøy thuoäc vaøo thôøi tieát. Sau khi caïo xong
phaàn caây, coâng nhaân caïo chôø hieäu leänh cuûa ñoäi tröôûng, toå tröôûng
môùi truùt muû. Nhöõng ngaøy trôøi chuyeån möa coù theå truùt sôùm hôn, muû
truùt xong ñöôïc ñöa ngay veà traïm giao nhaän muû. Treân dieän tích söû
duïng chaát kích thích phaûi toå chöùc truùt muû chieàu.
c. Giao nhaän muû:
DKhi ñoå muû nöôùc töø thuøng truùt sang thuøng chöùa phaûi duøng raây loïc
muû vôùi kích thöôùc loã 5 mm. Sau khi truùt xong, coâng nhaân ñöa muû
veà traïm giao cho toå tröôûng caân ño soá löôïng muû nöôùc, muû taïp cuûa
töøng phaàn caây, ghi ñaày ñuû soá lieäu vaøo phieáu theo doõi saûn löôïng,
coù ghi nhaän caû phaàn chaát löôïng muû. Sau ñoù seõ taäp trung ñeå ñöa veà
nhaø maùy. Khi ñoå muû nöôùc töø thuøng chöùa vaøo boàn cuûa xe muû phaûi
coù löôùi loïc vôùi kích thöôùc loã 3 mm. Cöù moãi 50 - 100 ha laäp moät
traïm giao nhaän muû, coù maùi che, giaøn ñeå muû taïp vaø beå nöôùc ñeå
traùng röûa thuøng.
Ñieàu 104: Duïng cuï caïo muû trang bò cho coâng nhaân
DCoâng nhaân caïo mieäng ngöûa ñöôïc trang bò 2 dao caïo muû, 1 gioû
ñöïng muû taïp, 1 thuøng truùt 10 lít hoaëc 15 lít, 1 - 4 thuøng chöùa 25 lít
hoaëc 35 lít, 1 raây loïc muû, 1 veùt muû, 1 naïo voû, 1 ñoøn gaùnh, 2 moùc
thuøng, 1 loï ammoniac, 1 oáng môõ vaselin, 2 vieân ñaù maøi dao (ñaù
nhaùm vaø ñaù buøn) vaø gieû lau baèng vaûi (Hình). Vaøo muøa ruïng laù,
moãi coâng nhaân ñöôïc trang bò theâm 1 choåi queùt laù.
Löu yù: Gieû lau cheùn khoâng ñöôïc söû duïng loaïi vaûi coù sôïi PP (poly
propylene)
DCoâng nhaân caïo mieäng uùp ñöôïc trang bò caùc duïng cuï nhö coâng
nhaân caïo mieäng ngöûa, rieâng dao caïo phaûi duøng dao chuyeân duøng
cho caïo uùp. Khoâng duøng dao caïo ngöûa ñeå caïo uùp.
DCaùc duïng cuï caïo muû phaûi thaät saïch seõ, dao caïo phaûi coù chaát
löôïng toát, ñöôïc maøi beùn thöôøng xuyeân, chaát löôïng söû duïng toát.
DÑaàu phaàn caây caïo phaûi coù coïc uùp thuøng.
Hình 17: Moät soá duïng cuï trang bò cho coâng nhaân caïo muû
Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004 49
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
Muïc IV:
KÍCH THÍCH MUÛ
Ñieàu 105: Loaïi chaát kích thích vaø noàng ñoä söû duïng
DLoaïi hoùa chaát kích thích muû ñöôïc söû duïng coù hoaït chaát laø ethep-
hon (acid 2-chloroethyl phosphonic)
DNoàng ñoä hoaït chaát söû duïng laø 2,5% a.i cho caây nhoùm I vaø II; 5%
a.i. cho caùc vöôøn caây nhoùm III vaø vöôøn caây caïo taän thu tröôùc khi
thanh lyù.
Ñieàu 106: Thôøi vuï aùp duïng kích thích muû, thôøi ñieåm boâi
DÔÛ Ñoâng Nam boä vaø Taây Nguyeân, boâi chaát kích thích vaøo caùc
thaùng 5, 6, 7, 10, 11 vaø 12.
DÔÛ Baéc Trung boä, boâi chaát kích thích vaøo caùc thaùng 5, 6, 7, 8, 9
vaø 10.
DBoâi chaát kích thích tröôùc nhaùt caïo keá tieáp 24 giôø – 48 giôø.
DKhoâng boâi khi caây coøn öôùt hoaëc luùc trôøi saép möa.
DTuyeät ñoái khoâng ñöôïc boâi trong muøa khoâ, muøa ruïng laù.
Ñieàu 107: Phöông phaùp boâi chaát kích thích muû:
DBoâi treân voû taùi sinh (Pa: Panel application):
Sau khi khuaáy ñeàu chaát kích thích, duøng coï nhoû boâi moät baêng roäng
1 cm, moûng ñeàu treân voû taùi sinh tieáp giaùp vôùi mieäng caïo.
DPhöông phaùp boâi treân mieäng caïo khoâng boùc lôùp muû daây (La:
Lace application):
Sau khi khuaáy ñeàu chaát kích thích, duøng coï nhoû boâi moät lôùp moûng
ñeàu ngay treân mieäng caïo. Phöông phaùp naøy aùp duïng cho mieäng
caïo uùp.
Muïc V:
MAÙNG CHAÉN NÖÔÙC MÖA CHO CAÂY CAO SU
Chöông III:
CHAÊM SOÙC VÖÔØN CAÂY KINH DOANH
Muïc I:
LAØM COÛ VÖÔØN CAO SU KINH DOANH
Ñieàu 117: Laøm coû haøng vaø laøm coû giöõa haøng
a. Laøm coû haøng:
DLaøm saïch coû caùch caây cao su moãi beân 1 m baèng thuû coâng hoaëc
baèng hoùa chaát dieät coû, traùnh gaây thöông toån cho thaân, khoâng keùo
ñaát ra khoûi haøng. Ñoái vôùi ñaát doác chæ laøm coû boàn caùch goác 1 m vaø
phaàn coøn laïi treân haøng phaùt coû nhö laøm coû giöõa haøng.
b. Laøm coû giöõa haøng:
DPhaùt coû thöôøng xuyeân giöõa haøng cao su, giöõ laïi thaûm coû daøy töø
10 - 15 cm ñeå choáng xoùi moøn.
DKhoâng ñöôïc caøy giöõa haøng cao su.
Muïc II:
BOÙN PHAÂN CHO VÖÔØN CAO SU KINH DOANH
Baûng 9: Lieàu löôïng phaân hoùa hoïc boùn thuùc cho cao su khai thaùc
Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004 53
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
c. Caùch boùn:
DTroän kyõ, chia, raûi ñeàu löôïng phaân theo quy ñònh thaønh baêng
roäng 1 – 1,5 m giöõa luoàng cao su.
DÑoái vôùi ñaát coù ñoä doác treân 15 % thì boùn vaøo heä thoáng hoá giöõ
maøu vaø laáp vuøi kín phaân baèng laù, coû muïc hoaëc ñaát.
Muïc III:
COÂNG TAÙC BAÛO VEÄ VÖÔØN CAÂY CAO SU KINH DOANH
DBaùo caùo tình hình gaõy ñoå veà Ban Quaûn lyù Kyõ thuaät, Toång Coâng
ty Cao su Vieät Nam.
DXöû lyù vöôøn caây gaõy ñoå do gioù baõo nhö sau:
DCaùc caây cöa thanh lyù phaûi ñöôïc ñaùnh daáu sôn döôùi goác ñeå khi
cöa caét khoûi nhaàm laãn vôùi caây khaùc. Sau khi cöa caét, ñaùnh daáu laïi
treân maët caét ñeå tieän vieäc kieåm tra, quaûn lyù.
Chöông IV:
QUAÛN LYÙ VÖÔØN CAO SU KINH DOANH
Muïc I:
PHAÂN CAÁP QUAÛN LYÙ
trình kyõ thuaät, phoå bieán saâu roäng quy trình kyõ thuaät ñeán caùc caáp
trong coâng ty.
DThöôøng xuyeân kieåm tra vieäc chaáp haønh quy trình kyõ thuaät vaø coù
bieän phaùp uoán naén kòp thôøi caùc sai phaïm kyõ thuaät.
DChòu traùch nhieäm tröôùc Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam veà vieäc
thöïc hieän quy trình kyõ thuaät. Phaûi baûo ñaûm naêng suaát ñaõ thieát keá,
baûo ñaûm chu kyø khai thaùc.
DÍt nhaát 3 thaùng/laàn, toå chöùc kieåm tra kyõ thuaät caïo taïi caùc noâng
tröôøng.
DCoù keá hoaïch ñaøo taïo coâng nhaân caïo muû, xaây döïng toát phong
traøo luyeän tay ngheà, thi thôï gioûi caïo muû ñeå naâng cao trình ñoä tay
ngheà cho coâng nhaân.
Ñieàu 128: Traùch nhieäm Giaùm ñoác Noâng tröôøng
DChòu traùch nhieäm tröôùc coâng ty veà vieäc quaûn lyù thöïc hieän keá
hoaïch khai thaùc vaø tình traïng kyõ thuaät vöôøn caây cao su kinh
doanh.
DChæ ñaïo thöïc hieän toát quy trình kyõ thuaät khai thaùc, chaêm soùc
vöôøn caây kinh doanh, toå chöùc kieåm tra ñoân ñoác thöôøng xuyeân, ñeà
ra caùc bieän phaùp thöôûng phaït ñuùng möùc.
DToå chöùc vieäc kieåm tra kyõ thuaät caïo muû haøng thaùng.
DChòu traùch nhieäm tröôùc caáp treân veà vieäc thöïc hieän quy trình kyõ
thuaät khai thaùc cuûa töøng toå treân töøng phaàn caây.
Ñieàu 129: Traùch nhieäm ñoäi tröôûng, toå tröôûng
DÑoäi tröôûng, toå tröôûng khoâng tröïc tieáp nhaän phaàn caây.
DQuaûn lyù vieäc thöïc hieän keá hoaïch saûn löôïng muû cuûa ñoäi, toå vaø
chòu traùch nhieäm veà tình traïng kyõ thuaät vaø chaát löôïng saûn phaåm
do ñoäi, toå quaûn lyù.
DQuaûn lyù lao ñoäng caïo muû, kyõ thuaät trong phaïm vi ñoäi, toå.
DHaøng ngaøy kieåm tra soá coâng nhaân caïo muû coù maët trong ñoäi, toå
vaø boá trí coâng nhaân caïo thay theá.
DKieåm tra vaø quaûn lyù soá vaät tö trang bò cho khai thaùc muû ñeå coù
keá hoaïch xin boå sung khi caàn.
DHaøng ngaøy kieåm tra kyõ thuaät caùc phaàn caây caïo trong ñoäi, toå;
uoán naén caùc sai phaïm kyõ thuaät kòp thôøi.
DQuaûn lyù chaéc chaén soá caây caïo ôû caùc phaàn caây caïo, kieåm tra vaø
phaùt hieän caây boû caïo, caùc caây bò beänh haïi ñeå nhaéc nhôû coâng nhaân
caïo heát caây vaø baùo cho caùn boä kyõ thuaät ñeå coù bieän phaùp phoøng trò
beänh hieäu quaû, kòp thôøi.
DQuaûn lyù saûn löôïng, chaát löôïng muû haøng ngaøy (ñong, ño muû cho
coâng nhaân, nhaéc nhôû coâng nhaân taän thu muû).
DQuaûn lyù coâng chieàu cuûa ñoäi, toå; kieåm tra ñoân ñoác coâng taùc chaêm
soùc, truùt muû chieàu.
Ñieàu 130: Traùch nhieäm coâng nhaân caïo muû
DCoâng nhaân caïo muû coù traùch nhieäm chaêm soùc, quaûn lyù vaø khai
thaùc phaàn caây cuûa mình theo ñuùng quy trình kyõ thuaät. Khi phaùt
hieän caây bò beänh, caây gaõy, caây khoâ mieäng caïo, phaûi baùo caùo ngay
vôùi toå tröôûng ñeå coù bieän phaùp xöû lyù.
DKhoâng ñöôïc töï yù boû caây caïo, truùt soùt muû. Neáu oám ñau hoaëc coù
vieäc caàn phaûi nghæ, phaûi baùo tröôùc cho toå tröôûng ñeå boá trí ngöôøi
caïo theá.
DThöôøng xuyeân laøm veä sinh cho caây caïo, veä sinh duïng cuï, söûa
laïi mieäng caïo, boâi môõ vaselin cho caùc veát caïo phaïm. Boå sung vaät
tö coøn thieáu, boâi phoøng beänh maët caïo vaøo muøa möa. Ñoái vôùi
nhöõng caây caïo uùp coù kieåm soaùt phaûi boùc saïch muû chaûy lan treân
maët caïo nhaèm haïn cheá muû chaûy lan ôû nhöõng laàn caïo keá tieáp.
DTröôùc muøa nghæ caïo caàn laøm veä sinh phaàn caây, taän thu heát muû
taïp, muû ñaát, gom kieàng, maùng, cheùn laøm veä sinh saïch seõ, ñeå ôû nôi
an toaøn, queùt doïn, gom laù, laøm ñöôøng ngaên löûa choáng chaùy cho
vöôøn caây.
DTröôùc khi caïo laïi, phaûi kieåm tra caây caïo, söûa sang mieäng caïo
vaø trang bò ñaày ñuû cho phaàn caây caïo.
Ñieàu 131: Trình ñoä tay ngheà
DCoâng nhaân caïo muû phaûi qua moät khoùa taäp huaán lyù thuyeát cô baûn
vaø thöïc haønh caïo muû töø ba tuaàn trôû leân vaø phaûi ñöôïc kieåm tra keát
quaû hoïc taäp cuoái khoùa. Chæ coù coâng nhaân toát nghieäp khoùa huaán
luyeän caïo muû loaïi khaù trôû leân môùi ñöôïc boá trí caïo.
DRieâng caïo uùp coù kieåm soaùt, coâng nhaân phaûi ñöôïc ñaøo taïo lyù
thuyeát vaø thöïc haønh kyõ thuaät caïo uùp ít nhaát laø moät tuaàn.
Ñieàu 132: Coâng nhaân caïo thay
DMoãi ñoäi khai thaùc boá trí moät nhoùm coâng nhaân döï phoøng ñaõ qua
lôùp huaán luyeän caïo muû, coù tay ngheà khaù, tyû leä döï phoøng khoaûng
5% soá coâng nhaân caïo muû.
Ñieàu 133: Cheá ñoä baùo caùo
DCaùc caáp coù nhieäm vuï baùo caùo vôùi caáp treân tình hình saûn xuaát vaø
vieäc thöïc hieän quy trình kyõ thuaät theo ñònh kyø haøng thaùng, haøng
quí vaø haøng naêm, coù phaân tích, ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän so vôùi yeâu
caàu.
Muïc II:
CHEÁ ÑOÄ KIEÅM TRA KYÕ THUAÄT
Muïc III:
QUAÛN LYÙ HOÀ SÔ TAØI LIEÄU KYÕ THUAÄT
Sô ñoà quaûn lyù quy hoaïch vaø thieát keá mieäng caïo, maët caïo haøng naêm
kg/ha kg/c kg/ha kg/c BI-2 B0-2 BI-1 B0-1 kg/ha kg/c kg/ha kg/c
Taùi sinh Nguyeân sinh H0-4 H0-3 H0-2 H0-1 Taùi sinh Nguyeân sinh
Hình 20: Maãu sô ñoà quaûn lyù quy hoaïch vaø thieát keá mieäng caïo, maët caïo
haøng naêm
Phaàn III:
QUY TRÌNH KYÕ THUAÄT BAÛO VEÄ THÖÏC VAÄT
Chöông I:
SAÂU BEÄNH CHÍNH TREÂN CAÂY CAO SU
VAØ BIEÄN PHAÙP XÖÛ LYÙ
Muïc I:
CAÙC SAÂU BEÄNH CHÍNH TREÂN CAÂY CAO SU
Muïc II:
BEÄNH LAÙ
DXöû lyù:
Ñoái vôùi vöôøn nhaân, vöôøn öông vaø vöôøn caây KTCB, söû duïng
moät trong hai loaïi thuoác: boät löu huyønh thaám nöôùc (Kumulus,
Sulox) noàng ñoä 0,3% hoaëc hexaconazole (Anvil 5SC, Callihex
50SC) noàng ñoä 0,15%. Phun leân taùn laù khi coù 10% laù non nhuù chaân
chim treân vöôøn vaø ngöøng khi 80% laù ñaõ giaø. Thöïc hieän phun thuoác
3 laàn, moãi laàn caùch nhau 5 - 7 ngaøy vaøo buoåi saùng ít gioù.
Ñoái vôùi vöôøn caây khai thaùc, aùp duïng bieän phaùp xöû lyù giaùn
tieáp nhö taêng cöôøng phaân boùn vaøo cuoái muøa möa.
Baûng 10: Baûng tra tìm saâu beänh chính treân caây cao su
Ñieàu 143: Beänh ruïng laù muøa möa vaø thoái traùi
DDo naám: Phytophthora botryosa Chee vaø Phytophthora
palmivora (Bult.) Bult.
DPhaân boá: Beänh xaûy ra trong muøa möa, möùc ñoä gaây haïi khaùc
nhau tuøy töøng vuøng vaø doøng voâ tính.
DTaùc haïi: Beänh gaây ruïng laù giaø vaø thoái traùi.
DTrieäu chöùng: Ñieån hình cuûa beänh laø treân cuoáng laù bò ruïng coù
moät hoaëc nhieàu cuïc muû traéng (Hình 23). Traùi cao su nhieãm beänh
thì bò thoái, khoâng ruïng. Naám cuõng gaây cheát töôïc gheùp môùi troàng
vaø cheát caây con ôû vöôøn nhaân, vöôøn öông. Beänh cuõng laây xuoáng
maët caïo, do ñoù khi vöôøn caây bò beänh ruïng 50% taùn laù thì phaûi giaûm
nhòp ñoä caïo hoaëc cho nghæ caïo trong muøa ruïng laù naëng.
Caùc doøng voâ tính nhieãm beänh naëng: RRIM 600, GT1, PR 261...
DXöû lyù: Tröôøng hôïp vöôøn cao su non bò beänh thì söû duïng Ridomil
MZ - 72 noàng ñoä 0,1 - 0,2% ñeå trò. Neáu choài non nhieãm beänh phaûi
caét boû phaàn bò thoái vaø boâi thuoác Ridomil MZ - 72 noàng ñoä 2% sau
ñoù boâi vaselin. Treân vöôøn caây khai thaùc, khi beänh ruïng laù muøa
möa xuaát hieän thì boâi thuoác Ridomil MZ - 72 noàng ñoä 2% phoøng
trò beänh loeùt soïc maët caïo.
DXöû lyù: Thuoác goác mancozeb (Dithane M - 45) noàng ñoä 0,3%,
chæ phun treân taàng laù non vôùi chu kyø 7 - 10 ngaøy/laàn.
Muïc III:
BEÄNH THAÂN CAØNH
voøi noái daøi vôùi chu kyø 10 - 14 ngaøy/laàn. Sau khi phun, phaûi kieåm
tra, ñaùnh daáu caây beänh ñeå xöû lyù laïi neáu beänh chöa khoûi. Ngöng
caïo nhöõng caây bò cheát taùn vaø caây bò beänh naëng. Vaøo muøa khoâ, tieán
haønh cöa caét caây, caønh bò cheát vaø ñöa ra bìa loâ ñeå ñoát.
Ñieàu 148: Beänh nöùt voû Botryodiploidia
DDo naám: Botryodiploidia theobromae Pat.
DPhaân boá: Beänh xuaát hieän treân caây cao su vuøng Ñoâng Nam boä,
gaây haïi voû hoùa naâu cuûa cao su treân ba naêm tuoåi.
DTrieäu chöùng: Treân voû hoùa naâu coù nhieàu muïn nhoû kích thöôùc 1 -
2 mm, sau ñoù caùc muïn naøy lan ra toaøn boä thaân caønh. Cuoái cuøng caû
thaân caønh bò nöùt vaø coù maøu naâu, muû ræ ra töø nhöõng veát nöùt. Lôùp
bieåu bì daøy leân do nhieàu lôùp voû baàn taïo thaønh. Treân thaân caây beänh
ñoâi khi xuaát hieän choài, nhöõng caây bò nhieãm beänh naëng haàu nhö
sinh tröôûng bò chöïng laïi vaø coù tröôøng hôïp cheát caû caây.
Muïc IV:
BEÄNH MAËT CAÏO
Löu yù: Chæ aùp duïng bieän phaùp phoøng trò baèng thuoác khi coù trieäu
chöùng beänh xuaát hieän. Caùc caây bò beänh naëng phaûi cho nghæ caïo ñeå
chöõa trò döùt ñieåm roài môùi cho caïo laïi. Tuyeät ñoái khoâng troän theâm
ñaát vaøo thuoác ñeå laøm maøu ñaùnh daáu.
Ñieàu 150: Beänh khoâ mieäng caïo
DBeänh xuaát hieän treân vöôøn caây khai thaùc, chöa roõ nguyeân nhaân,
hieän vaãn ñöôïc xem laø moät beänh sinh lyù. Hieän nay chöa coù bieän
phaùp xöû lyù trieät ñeå.
DTrieäu chöùng: Caây caïo ñang cho muû bình thöôøng, xuaát hieän caùc
ñoaïn khoâ muû ngaén treân mieäng caïo. Veát khoâ lan nhanh vaø sau ñoù
caây bò khoâ muû hoaøn toaøn. Coù theå phaân caây khoâ muû thaønh hai loaïi:
- Khoâ muû toaøn phaàn: Mieäng caïo bò khoâ hoaøn toaøn, maët caïo bò khoâ
vaø xuaát hieän caùc veát nöùt treân voû caïo.
- Khoâ muû töøng phaàn: Mieäng caïo bò khoâ töøng ñoaïn ngaén. Neáu cho
caây nghæ caïo moät thôøi gian thì caây coù theå phuïc hoài vaø cho muû bình
thöôøng.
DXöû lyù:
- Phoøng: Caïo ñuùng cheá ñoä caïo quy ñònh. Chaêm soùc, boùn phaân ñaày
ñuû cho vöôøn caây, nhaát laø vöôøn coù boâi chaát kích thích muû. Khi vöôøn
caây nhoùm I, II coù tyû leä soá caây khoâ mieäng caïo treân 6% phaûi ñieàu
chænh giaûm cheá ñoä caïo, khi treân 10% soá caây khoâ mieäng caïo phaûi
baùo laõnh ñaïo caùc caáp ñeå coù bieän phaùp xöû lyù nhö nghæ caïo, chaêm
soùc, boùn phaân hoaëc giaûm cöôøng ñoä caïo.
- Trò: Khi thaáy caây caïo khoâng coù muû laø daáu hieäu bò beänh, phaûi nghæ
caïo. Duøng ñoùt chích thöû muû phía döôùi mieäng caïo, cöù caùch 5 cm
chích moät loã theo baêng doïc xuoáng phía döôùi ñeå xaùc ñònh giôùi haïn
vuøng bò khoâ. Töø choã ñoù caïo song song vôùi ñöôøng caïo cuõ moät
ñöôøng saâu tôùi goã ñeå caùch ly, choáng lan roäng xuoáng phaàn voû phía
döôùi. Cho nghæ caïo 1 - 2 thaùng sau ñoù kieåm tra tình traïng beänh neáu
khoûi thì caïo laïi vôùi cöôøng ñoä nheï hôn.
Muïc V:
BEÄNH REÃ
ñaát khoâng kyõ thì coù nguy cô deã nhieãm beänh do nguoàn naám ñaõ coù
saün laây qua caây cao su.
DTaùc haïi: Gaây cheát caây.
DTrieäu chöùng: Bieåu hieän cuûa beänh xuaát hieän treân taùn laù vaø reã,
caàn quan saùt keát hôïp hai phaàn ñeå coù xaùc ñònh chính xaùc nhaát.
- Treân taùn laù: Taùn laù coøi coïc, laù coù maøu xanh hôi vaøng co ruùt vaø
cuïp xuoáng. Nhieàu caønh nhoû ôû phaàn döôùi taùn bò ruïng laù; Sau ñoù
toaøn boä taùn laù bò ruïng vaø caây cheát. Trieäu chöùng naøy ñieån hình cho
caùc loaïi beänh reã.
- Phaàn reã: Treân reã beänh moïc nhieàu reã con chaèng chòt, dính nhieàu
ñaát ñaù daøy 3 - 4 mm vaø khoù röûa saïch. Sau khi röûa saïch, maët ngoaøi
reã coù maøu vaøng naâu. Phaàn goã cheát coù nhöõng vaân maøu naâu ñen, deã
boùp naùt. Quaû theå thöôøng xuaát hieän treân thaân gaàn maët ñaát. Trieäu
chöùng treân reã laø daáu hieäu chính ñeå xaùc ñònh caây bò nhieãm beänh.
DPhoøng trò:
- Phoøng: Khi khai hoang phaûi doïn saïch taøn dö thöïc vaät ñeå giaûm
nguoàn laây nhieãm ban ñaàu.
- Trò: Vôùi caây bò beänh vaø nhöõng caây keá caän, duøng thuoác goác hexa-
conazole (Anvil 5SC, Callihex 50SC) noàng ñoä 0,5% pha trong
nöôùc töôùi quanh goác trong baùn kính 0,5 m vôùi lieàu löôïng 3 - 5
lít/caây vaø phaûi xöû lyù 2 - 3 laàn vôùi
chu kyø 2 thaùng/laàn.
Hình 31:
Trieäu chöùng treân reã vaø goã
Hình 32:
Trieäu chöùng treân coå reã
Vôùi caây bò beänh naëng, duøng môõ Calixin 10% (pha trong hoãn
hôïp vaselin vaø daàu haït cao su) queùt leân phaàn reã chính.
Vôùi caùc caây bò cheát, cöa caùch maët ñaát 10 - 15 cm sau ñoù
duøng Garlon 250 pha noàng ñoä 5% trong daàu diesel queùt leân veát
caét ñeå tieâu dieät nguoàn beänh.
Muïc VI:
NHÖÕNG TAÙC HAÏI KHAÙC
Muïc VII:
SAÂU HAÏI
- Nhöõng vuøng coù moái hay gaây haïi, khi chuaån bò hoãn hôïp phaân boø
töôi ñeå hoà reã tum pha theâm chlopyryfos noàng ñoä 0,5%. Vôùi caây
baàu, töôùi chlopyryfos noàng ñoä 0,5% lieàu löôïng 50 ml/baàu 2 - 3
ngaøy tröôùc khi ñem troàng.
Ñieàu 159: Suøng haïi reã caây (hoï Melolonthidae)
DSuøng laø teân goïi chung cho aáu truøng cuûa caùc loaøi boï raày caùnh
cöùng. AÁu truøng maøu traéng kem, thaân cong chöõ C. Suøng aên reã caây
töôi, gaây cheát caây vaø gaõy ñoå.
DXöû lyù: Duøng thuoác tröø saâu Bi 58 pha noàng ñoä 0,05% töôùi xung
quanh goác hoaëc raûi thuoác tröø saâu khaùc. Nôi thöôøng coù suøng thì
phaûi xöû lyù ñaát tröôùc luùc ñaët haït cao su baèng Bi 58 hoaëc thuoác tröø
saâu khaùc.
Ñieàu 160: Reäp saùp (Lepidosaphes cocculi vaø Pinnaspis aspidistrae).
DLaø coân truøng chích huùt, gaây haïi cho laù vaø choài non treân cao su
KTCB 1 - 2 naêm tuoåi vaø vöôøn nhaân, öông laøm ruïng laù, sinh tröôûng
coøi coïc. Reäp thöôøng gaây haïi trong muøa khoâ. Ngoaøi caây cao su
chuùng coøn gaây haïi cho caây troàng xen vaø caây thaûm phuû.
DXöû lyù: Duøng Bi 58 pha noàng ñoä 0,05% phun treân phaàn caây bò
haïi.
Chöông II:
COÛ TREÂN VÖÔØN CAO SU VAØ BIEÄN PHAÙP XÖÛ LYÙ
Ñieàu 161: Dieät coû
Ñoái vôùi vöôøn öông laøm coû thuû coâng laø chính. Chæ ñöôïc duøng thuoác
dieät coû khi caây cao su con coù ñoaïn voû thaân ñaõ hoùa naâu treân 0,5 m
caùch maët ñaát. Thuoác dieät coû söû duïng laø glyphosate IPA 480 g/lít
vôùi lieàu löôïng 2 – 2,5 lít/ha.
Ñieàu 162: Coû tranh (Imperata cylindrica (L) Beauv.)
DDuøng thuoác tröø coû glyphosate IPA 480 g/lít vôùi lieàu löôïng 4 - 5
lít thuoác/ha.
DLöôïng nöôùc töø 25 - 30 lít/ha neáu duøng maùy phun CDA. Löôïng
nöôùc 400 - 500 lít/ha neáu duøng bình phun ñeo vai hoaëc maùy phun
khaùc. Chæ duøng nöôùc saïch ñeå pha thuoác.
DThôøi vuï phun: Toát nhaát laø khi coû sinh tröôûng maïnh, laù coøn xanh,
chöa ra hoa (töø ñaàu muøa möa, khoaûng thaùng 6 ñeán thaùng 10).
DThôøi gian phun thuoác vaøo buoåi saùng, khoâng phun buoåi chieàu.
Phun xong 4 - 6 giôø tröôùc khi coù möa thì hieäu quaû dieät coû cao nhaát.
78 Quy trình kyõ thuaät caây cao su - 2004
Toång Coâng ty Cao su Vieät Nam Vieän Nghieân cöùu Cao su Vieät Nam
DKhoâng phaùt coû, caøy, cuoác trong khu vöïc phun thuoác töø 3 - 4 tuaàn
sau khi phun, ñeå thuoác löu daãn xuoáng dieät thaân ngaàm cuûa coû. Sau
thôøi gian naøy coù theå caøy troàng xen.
DKhoâng ñeå thuoác tieáp xuùc vôùi laù, choài non, voû xanh caây cao su.
Ñieàu 163: Caùc loaïi coû khaùc
DDuøng moät trong caùc hoãn hôïp sau:
- Glyphosate IPA 480 g/lít vôùi lieàu löôïng 2,0 – 2,5 lít/ha.
- Glyphosate IPA 480 g/lít vôùi lieàu löôïng 2,0 lít/ha phoái hôïp vôùi
metsulfuron-methyl (Ally 20 DF, Alliance 20 DF) 50 - 60 g/ha
hoaëc vôùi triclopyr (Garlon 250) 0,5 lít/ha.
Chöông III:
SÖÛ DUÏNG, BAÛO QUAÛN THUOÁC VAØ AN TOAØN
TRONG COÂNG TAÙC BAÛO VEÄ THÖÏC VAÄT
Ñieàu 164: Söû duïng thuoác
DÑeå söû duïng thuoác coù hieäu quaû phaûi theo yeâu caàu 4 ñuùng nhö sau:
- Ñuùng thuoác: Moãi thuoác chæ duøng ñeå phoøng tröø cho ñoái töôïng
thích hôïp. Thuoác tröø naám beänh khoâng duøng ñeå dieät saâu, dieät coû.
Khoâng duøng caùc thuoác trong danh muïc ñaõ caám.
- Ñuùng luùc: Ñuùng giai ñoaïn phaùt sinh phaùt trieån cuûa taùc nhaân gaây
haïi ñeå thuoác coù taùc duïng dieät ñaït hieäu quaû cao.
- Ñuùng caùch: Moãi loaïi thuoác coù caùch duøng khaùc nhau. Phaûi theo
ñuùng ñaëc tính cuûa thuoác vaø söï höôùng daãn trong quy trình.
- Ñuùng lieàu löôïng: Khoâng töï yù taêng hoaëc giaûm löôïng thuoác vì seõ
aûnh höôûng ñeán hieäu quaû phoøng trò hoaëc gaây taùc duïng ngöôïc gaây
haïi cho ngöôøi vaø caây cao su.
Ñieàu 165: Ñoäc tính cuûa thuoác baûo veä thöïc vaät (BVTV)
DTaát caû caùc thuoác BVTV ñeàu coù theå gaây ñoäc ñeán con ngöôøi vaø
moâi tröôøng.
Toå chöùc Y Teá theá giôùi (WHO) chia thuoác BVTV thaønh 4 nhoùm
ñoäc haïi:
- Nhoùm I: raát ñoäc LD50 < 50 mg/kg troïng löôïng cô theå
(TLCT)
- Nhoùm II: ñoäc cao LD50 töø 50 - 500 mg/kg TLCT
- Nhoùm III: ñoäc trung bình LD50 töø 500 - 5000 mg/kg TLCT
- Nhoùm IV: ñoäc yeáu LD50 > 5000 mg/kg TLCT
Trò soá LD50 caøng nhoû thì möùc ñoä ñoäc haïi caøng nguy hieåm.
Ñieàu 166: An toaøn khi duøng thuoác baûo veä thöïc vaät
DKhoâng aên, huùt thuoác trong khi ñang phun thuoác. Khoâng duøng
thuoác vaøo muïc ñích khaùc nhö trò gheû, reäp, chí, muoãi...
DCaàn coù trang bò baûo hoä lao ñoäng khi pha cheá vaø phun thuoác. Sau
khi phun phaûi thay quaàn aùo vaø giaët saïch. Thôøi gian tieáp xuùc thuoác
toái ña 6 giôø trong ngaøy.
DKhoâng söû duïng bình phun bò roø ræ coù theå gaây ngoä ñoäc. Röûa saïch bình
sau khi phun vaø khoâng ñoå xuoáng ao, hoà hoaëc nôi chaên thaû gia suùc.
DKhoâng phun ngöôïc chieàu gioù vaø traùnh ñeå thuoác tieáp xuùc vôùi taát
caû caùc boä phaän cuûa cô theå. Neáu bò dính thuoác caàn röûa ngay vaø röûa
nhieàu laàn baèng nöôùc saïch vaø xaø boâng. Neáu caûm thaáy meät neân nghæ
ngôi vaø thay ngöôøi khaùc.
DKhoâng söû duïng bao bì ñöïng thuoác vaøo baát kyø muïc ñích naøo khaùc.
DKhoâng söû duïng bao bì thöïc phaåm ñeå ñöïng thuoác BVTV.
DKhoâng söû duïng treû em vaø phuï nöõ coù thai vaøo baát kyø coâng vieäc
gì coù lieân quan ñeán thuoác BVTV.
DTrong tröôøng hôïp bò ngoä ñoäc aùp duïng taát caû phöông tieän ñeå caáp
cöùu, vaø ñöa ñeán cô quan y teá gaàn nhaát cuøng vôùi thuoác gaây ngoä ñoäc.
Ñieàu 167: Baûo quaûn thuoác baûo veä thöïc vaät
DThuoác caàn coù nhaõn hieäu roõ raøng.
DCaùc loaïi thuoác phaûi xeáp rieâng theo ñoái töôïng phoøng trò vaø coù teân rieâng.
Trong kho khoâng ñeå thuoác BVTV laãn vôùi phaân boùn.
DKhi nhaän, phaùt thuoác phaûi kyù nhaän giöõa beân giao vaø beân nhaän
ñeå quaûn lyù an toaøn.
DKho chöùa thuoác neân xa daân cö, nguoàn nöôùc, thöïc phaåm vaø gia
suùc. Kho caàn xaây döïng vöõng chaéc baèng vaät lieäu khoù chaùy, nôi
khoâng bò ngaäp uùng. Kho phaûi coù caùc phöông tieän chöõa chaùy,
phoøng ñoäc vaø caáp cöùu.
Ñieàu 168: Sô cöùu khi bò nhieãm thuoác baûo veä thöïc vaät
DKhi bò nhieãm thuoác baûo veä thöïc vaät caàn laøm ngay caùc böôùc:
- Nhanh choùng chuyeån naïn nhaân ra khoûi vuøng nhieãm thuoác.
- Neáu naïn nhaân khoâng coøn thôû, caàn tieán haønh hoâ haáp nhaân taïo.
- Thay quaàn aùo nhieãm thuoác, lau röûa cô theå naïn nhaân baèng xaø
boâng vaø nöôùc saïch. Traùnh gaây veát thöông treân da vì seõ laøm thuoác
xaâm nhaäp vaøo cô theå naïn nhaân nhanh hôn.
- Neáu maét bò dính thuoác, phaûi röûa nhieàu laàn baèng nöôùc saïch, ít
nhaát trong 15 phuùt.
- Neáu uoáng, nuoát phaûi thuoác khoâng neân gaây noân möûa ngoaïi tröø coù
höôùng daãn treân nhaõn thuoác. Chæ duøng ngoùn tay hay loâng gaø moùc
hoïng laøm noân möûa. Khoâng duøng nöôùc muoái vaø khoâng bao giôø
ñöôïc duøng mieäng tieáp xuùc vôùi naïn nhaân.
- Cho naïn nhaân uoáng dung dòch than hoaït tính (3 muoãng canh pha
trong 200 ml nöôùc) coù taùc duïng haáp thu chaát ñoäc trong ñöôøng tieâu hoùa.
- Neáu naïn nhaân bò co giaät duøng gaïc, löôïc… chaën giöõa hai haøm raêng
ñeå traùnh naïn nhaân caén ñöùt löôõi.
- Giöõ aám, thoaùng vaø yeân tónh cho naïn nhaân vaø nhanh choùng ñöa
ngay ñeán cô sôû y teá gaàn nhaát cuøng vôùi thuoác gaây ngoä ñoäc.
Ñieàu 169: Trieäu chöùng ngoä ñoäc thuoác baûo veä thöïc vaät
DTaát caû thuoác BVTV ñeàu gaây ñoäc cho ngöôøi söû duïng. Trieäu
chöùng coù theå bieåu hieän ngay sau khi bò nhieãm ñoäc, hoaëc sau vaøi
giôø hoaëc vaøi ngaøy. Tuøy vaøo ñoäc tính, lieàu löôïng, möùc ñoä nhieãm vaø
thôøi gian tieáp xuùc vôùi thuoác maø coù bieåu hieän khaùc nhau.
DNgoä ñoäc nheï: Ñau ñaàu, buoàn noân, choùng maët, meät moûi, raùt da
(maét, muõi, hoïng), tieâu chaûy, ñoå moà hoâi, aên khoâng ngon (maát vò giaùc).
DNgoä ñoäc trung bình: Noân möûa, môø maét, ñau buïng döõ doäi, maïch
ñaäp nhanh, khoù thôû, co ñoàng töû maét, ñoå moà hoâi nhieàu, cô (baép thòt)
run raåy, co giaät…
DNgoä ñoäc naëng: Cô baép co giaät, khoâng thôû ñöôïc, maát tænh taùo,
maïch ñaäp yeáu (khoâng baét ñöôïc maïch). Trong moät vaøi tröôøng hôïp
coù theå gaây töû vong.
DKhi tai naïn xaûy ra, naïn nhaân bò meâ man töùc thì, chaéc chaén ñaõ bò
ngoä ñoäc thuoác, caàn coù bieän phaùp caáp cöùu kòp thôøi.
Löu yù: Tröôøng hôïp ngoä ñoäc naëng bieåu hieän sau 12 giôø keå töø khi
tieáp xuùc vôùi thuoác laø do nguyeân nhaân khaùc.
DKieåu ngoä ñoäc:
- Ngoä ñoäc caáp tính: laø haäu quaû cuûa tai naïn, hoaëc töï töû, hoaëc do tieáp
xuùc laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn vôùi moät löôïng thuoác ñaùng keå.
Ñieàu 170: Toå chöùc vaø quaûn lyù coâng taùc baûo veä thöïc vaät
DToå chöùc maïng löôùi:
- Caáp Noâng tröôøng coù toå chuyeân traùch baûo veä thöïc vaät.
- Caáp Coâng ty coù caùn boä chuyeân traùch baûo veä thöïc vaät.
Caùn boä baûo veä thöïc vaät vaø toå chöùc chuyeân traùch baûo veä thöïc vaät phaûi
naém vöõng caùc trieäu chöùng vaø kyõ thuaät phoøng trò caùc beänh haïi chính
thöôøng thaáy cuûa caây cao su, döï tính, döï baùo tình hình saâu beänh cuûa ñôn
vò ñeå höôùng daãn phoøng trò kòp thôøi.
DÑieàu tra: Moãi khi ñieàu tra, caùc kyõ thuaät vieân döïa vaøo caùch ñaùnh giaù
ñaõ quy öôùc ñeå tính tyû leä beänh (TLB %), möùc ñoä bò beänh (CSB %) treân
töøng vöôøn, töøng doøng voâ tính cao su. Sau ñoù toång hôïp laïi ñeå baùo caùo veà
caáp quaûn lyù tröïc tieáp.
Phuï luïc 1:
PHAÂN HAÏNG ÑAÁT TROÀNG CAO SU
1. Caùc möùc ñoä giôùi haïn cuûa caùc yeáu toá chuû yeáu cuûa ñaát troàng cao su:
DTuøy theo ñòa hình vaø ñoä ñoàng nhaát cuûa khu vöïc döï kieán troàng
cao su, tieán haønh khaûo saùt laáy moät maãu ñaát ñaïi dieän cho dieän tích
töø 10 - 25 ha. Nôi coù ñòa hình phöùc taïp vaø ñaát khoâng ñoàng nhaát thì
soá ñieåm khaûo saùt phaûi nhieàu hôn. Soá ñieåm khaûo saùt ñöôïc naèm treân
ñöôøng cheùo cuûa khu vöïc seõ troàng môùi.
DÑaát troàng cao su ñöôïc phaân haïng döïa vaøo tính chaát ñaát vaø vuøng
troàng. Ñeå ñaùnh giaù tính chaát ñaát thích hôïp cho cao su, caàn phaûi
khaûo saùt saùu yeáu toá chuû yeáu nhö: ñoä saâu taàng ñaát, thaønh phaàn cô
giôùi, möùc ñoä laãn loän keát von hoaëc ñaù soûi trong taàng ñaát troàng, ñoä
daøy taàng ñaát maët vaø haøm löôïng muøn, chieàu saâu möïc nöôùc ngaàm
vaø ñoä doác. Töøng yeáu toá chuû yeáu cuûa ñaát troàng coù aûnh höôûng ñeán
sinh tröôûng vaø saûn löôïng cuûa cao su ñöôïc ñaùnh giaù vaø phaân laøm 5
möùc ñoä giôùi haïn (0, 1, 2, 3 vaø 4) theo baûng 12.
2. Ñaát troàng cao su ñöôïc phaân haïng theo qui ñònh nhö sau:
a. Nhöõng vuøng coù ñieàu kieän khí haäu phuø hôïp cho sinh tröôûng vaø
saûn löôïng cuûa cao su (khoâng coù nhöõng giôùi haïn lôùn veà caùc yeáu toá
khí haäu), coù cao trình döôùi 600 m so vôùi maët nöôùc bieån.
DCaên cöù vaøo möùc ñoä giôùi haïn cuûa saùu yeáu toá neâu ôû baûng treân, ñaát
troàng cao su ñöôïc phaân haïng nhö sau:
Ia: chæ coù yeáu toá ôû möùc ñoä giôùi haïn loaïi 1.
Ib: coù moät yeáu toá ôû möùc ñoä giôùi haïn loaïi 2.
IIa: coù töø 2 yeáu toá ôû möùc ñoä giôùi haïn loaïi 2 trôû leân hoaëc moät
yeáu toá ôû möùc ñoä giôùi haïn loaïi 3.
IIb: coù hôn moät yeáu toá ôû möùc ñoä giôùi haïn loaïi 3.
III: coù yeáu toá ôû möùc ñoä giôùi haïn loaïi 4.
DNgoaøi kyù hieäu phaân haïng ñaát troàng cao su nhö treân, caàn ghi cuï
theå caùc möùc ñoä giôùi haïn cuûa töøng yeáu toá cuûa ñaát troàng cao su ñeå
laøm cô sôû cho vieäc döï toaùn ñaàu tö.
b. Nhöõng vuøng coù cao trình töø 600 - 700 m:
DÑaát troàng cao su ñöôïc phaân haïng nhö ôû ñieàu kieän (a), nhöng
giaûm xuoáng moät haïng. Thí duï töø haïng Ia xuoáng haïng IIa, Ib xuoáng
haïng IIb, töø haïng IIb xuoáng haïng III.
c. Nhöõng nôi ngoaøi vuøng truyeàn thoáng troàng cao su (nhö mieàn
Trung coù nhieàu yeáu toá giôùi haïn veà khí haäu nhö gioù baõo, nhieät ñoä
cao trong vuøng gioù Laøo, nhieät ñoä thaáp trong muøa ñoâng), ñaát troàng
cao su ñöôïc phaân haïng thuoäc loaïi III. Ñoái vôùi nhöõng khu vöïc trong
vuøng mieàn Trung neáu khoâng bò giôùi haïn veà gioù baõo, nhieät ñoä quaù
cao hoaëc quaù thaáp thì ñaát troàng cao su vaãn ñöôïc phaân haïng nhö ôû
ñieàu kieän (a) nhöng giaûm xuoáng moät haïng.
2 Thaønh phaàn cô giôùi 50% caùt + 50-70% 50-70% caùt 70 - 90% caùt > 90%
=T 50% seùt vaø seùt vaø thòt (T 2) hoaëc 70 - 90% caùt
thòt (T 0) (T 1) seùt (T 3)
3 Möùc ñoä keát von, ñaù < 10% 10-30% 30-50% > 50-70% > 70%
soûi = Ñ (% theå (Ñ 0) (Ñ 1) (Ñ 2) (Ñ 3) (Ñ 4)
tích)
4 Haøm löôïng muøn 4% (M 0) > 2,5-4% 1-2,5% < 1%
cuûa lôùp ñaát maët 0- (M 1) (M 2) (M 3)
30 cm = M (%)
5 Chieàu saâu möïc > 200 > 150-200 120-150 80-120 < 80
nöôùc ngaàm = W ( W 0) (W 1) (W 2) (W 3) (W 2)
(cm)
6 Ñoä doác = D (%) <8 8-12 > 12-20 > 20-30 > 30
(D 0) (D 1) (D 2) (D 3) (D 4)
Baûng 11: Baûng phaân loaïi möùc ñoä giôùi haïn nhöõng yeáu toá chuû yeáu cuûa
ñaát troàng cao su
Phuï luïc 2:
MOÄT SOÁ HÖÔÙNG DAÃN ÑIEÀU TRA ÑAÙNH
GIAÙ MÖÙC ÑOÄ BEÄNH HAÏI VAØ CAÙCH PHA
THUOÁC VAØO BÌNH PHUN
I. Höôùng daãn, ñieàu tra ñaùnh giaù möùc ñoä beänh haïi treân vöôøn caây cao su:
1. Phöông phaùp laáy maãu ñieàu tra:
- Choïn 3 - 5 ñieåm/loâ theo ñöôøng cheùo goùc hoaëc baäc thang.
A D C
C B
B E A
- Choïn soá ñieåm, soá caây ñieàu tra vaø phaân caáp beänh nhö sau:
Loaïi beänh Ñieåm ñieàu tra Soá caây/ñieåm Toång soá caây Caáp
beänh
Phaán traéng laù 5 10 50 0-5
Ruïng laù muøa möa 5 10 50 0-5
Heùo ñen ñaàu laù 5 20 100 0-5
Loeùt soïc mieäng caïo 5 20 100 0-7
Naám hoàng 5 10 50 0-4
1/2 soá laù coù beänh Taùn laù xanh 4 ñoït chuoái vaø coù vaøi
3 caønh ruïng laù.
Naám phuû kín laù hoaëc 1/2 soá laù Taùn laù xanh ñoït chuoái hôn 1/2 soá
4 heùo, laù bieán daïng caønh ruïng heát laù, laù coøn laïi quaên
vaøng vaø ruïng nhieàu döôùi ñaát.
Naám phuû kín laù hoaëc 1/2 soá laù Hôn 1/2 soá caønh ruïng heát laù. Treân
5 heùo, laù bieán daïng caønh chæ coøn laïi cuoáng laù, laù phuû
kín ñaát.
Baûng 14: Baûng phaân caáp beänh ruïng laù muøa möa
Ghi chuù: Laù vaøng vaø laù xanh ruïng döôùi ñaát laø ñaëc ñieåm chính ñeå
ñaùnh giaù möùc ñoä naëng nheï cuûa beänh ruïng laù muøa möa.
Baûng 15: Baûng phaân caáp beänh loeùt soïc maët caïo
Ghi chuù:
Caáp 1 ñeán caáp 5: Soïc beänh tính theo chieàu daøi mieäng caïo
(CDMC).
Caáp 6 ñeán caáp 7: Beänh haïi tính theo dieän tích maët caïo
(DTMC).
5. Phaân caáp beänh naám hoàng:
Coù 4 caáp beänh nhö sau:
Neáu coù nhieàu veát beänh treân cuøng moät caây, ñaùnh giaù veát beänh naøo
naëng nhaát coù taùc haïi nhieàu ñeán taùn caây.
6. Coâng thöùc tính tyû leä beänh vaø möùc ñoä beänh:
Toång caùc tích cuûa moãi caáp beänh x Soá caù theå bò beänh cuøng caáp ñoù
CSB % = ------------------------------------------------------------------------------ x 100
Trò soá caáp beänh cao nhaát x Toång soá caù theå ñieàu tra
Löu yù: Trong muøa beänh caùc coâng ty caàn toå chöùc ñieàu tra tình hình
beänh haïi ñònh kyø 1 thaùng/laàn.
II. Caùch pha thuoác Boùoc-ñoâ:
1. Pha Boùoc-ñoâ 1% (1: 1: 100):
- 1 kg sunphaùt ñoàng (coù maøu xanh da trôøi) pha trong 80 lít nöôùc.
- 1 kg voâi boät pha trong 20 lít nöôùc sau ñoù ñoå nöôùc ñoàng
loaõng vaøo nöôùc voâi ñaëc, vöøa ñoå vöøa khuaáy (khoâng ñöôïc ñoå ngöôïc
nöôùc voâi vaøo ñoàng).
Thöû chaát löôïng dung dòch Boùoc-ñoâ baèng caùch duøng moät que
saét maøi saùng nhuùng vaøo dung dòch ñaõ pha khoaûng 3 phuùt. Neáu ñaàu
que saét bò ræ vaøng thì phaûi theâm nöôùc voâi vaøo töø töø ñeán khi que saét
khoâng ñoåi maøu. Dung dòch Boùoc-ñoâ 1% chæ pha ñuû duøng trong
ngaøy. Khoâng pha dung dòch trong thuøng chöùa baèng nhoâm hoaëc saét.
2. Caùch pha Booùc-ñoâ ñaëc 5% (1: 4: 20):
- 1 kg sunphaùt ñoàng, 4 kg voâi boät, 20 lít nöôùc.
- Pha 1 kg sunphaùt ñoàng trong 10 lít nöôùc saïch, loïc boû caën.
- 4 kg voâi boät trong 10 lít nöôùc, loïc boû ñaù soûi.
- Ñoå nöôùc ñoàng vaøo nöôùc voâi khuaáy ñeàu.
Trình baøy:
Laâm Thieân Long