BOOMVERZORGING

Anatomie en Fysiologie

Willy Verbeke, 2008

Met dank aan Rebecca Devlaeminck

Plantkunde
Anatomie :
- Weefsels
- Stengel
- Wortel
- Blad
Fysiologie :
- Fotosynthese
- Ademhaling
- Verdamping

1
 3. Weefsels
- Primair weefsel: ontstaat uit delingscellen,
en differentiëren vervolgens tot specifieke
weefsels voor steun, transport,…

- Secundair weefsel: ontstaat uit deling van

gedifferentieerde cellen

3. Weefsels
3.1. Bedekkingsweefsels
- Duidelijk onderscheid primair en secundair
- Primair:
- epidermis
- Secundair:
- kurkweefsel, schors

2
 3. Weefsels
3.1. Bedekkingsweefsels
3.1.1. Primair bedekkingsweefsel: epidermis
- Bedekkend, afschermend weefsel
- Maar ook gasuitwisseling

3. Weefsels
3.1. Bedekkingsweefsels
3.1.1. Primair bedekkingsweefsel: epidermis

Buurcel
Huidmondje Sluitcel

Buurcel

Sluitcel

3
 3. Weefsels
3.2. Grondweefsel: parenchym
- Levende cellen
- Geen bijzondere differentiatie
- Grote intercellulaire ruimten
- Dunne celwanden
- vulfunctie

3. Weefsels
3.2. Grondweefsel: parenchym
- Soms chlorofyl, soms zetmeelkorrels, soms
langwerpig

4
 3. Weefsels
3.3. Steunweefsel
- Stevige cellen:
- Verdikte celwanden
- Twee types:
- Collenchym (levend)
- Sklerenchym (dood, vezels en sklereïden)

3. Weefsels
3.4. Klierweefsel
Functie:
- Opstapelen en uitscheiden van stoffen zoals:
- Oliën
- Hars
- Nektar
- Melksap
- …

5
 3. Weefsels
3.5. Geleidings- of transportweefsel
- Xyleem
- Transport van water en mineralen vanuit
wortels naar blad
- Tracheeën (houtvaten) en tracheïden
- Floëem
- Transport van organische stoffen vanuit blad
- (Zeefvaten en begeleidende cellen)

3. Weefsels
3.5. Geleidings- of transportweefsel
- Xyleem:
Tracheïde: Trachee:

Doorboringen Geen levende celinhoud

(stippels)

Verdikkingslijsten

Schuine eindwand
Dwarswanden doorboord of opgelost

6
 3. Weefsels
3.5. Geleidings- of transportweefsel:
In vaatbundels (zie onderdeel ‘hout’)

4. De stengel
4.1. Anatomie A

- Lengtegroei
B
- Delingscellen: het meristeem (A)
- Celstrekkingszone: (B)
- Zone van differentiatie: (C) C

7
 4. De stengel
4.1. Anatomie
- Zone van differentiatie (C):
- Rand centrale cilinder: deling van
procambiumcellen
- Procambium differentieert tot
vaatbundels
-Langs binnen: Xyleem
-Langs buiten: Floeem
-Dicotylen: daartussen cambium
-(Monocotylen: geen cambium)

4. De stengel
4.1. Anatomie A

- Zones blijven ongeveer even lang:

B
cellen worden bijgevormd in A, andere
gaan van A naar B, van B naar C, enkel
zone C wordt dus langer!

8
 4. De stengel
Knoop
4.2. Morfologie
- Knoop
-Verdikt Internodium
-Inplanting van bladeren, knoppen
-Tussenknoop of internodium

-1 blad per knoop

- 2 bladeren per knoop
- Meer dan 2 bladeren per knoop

4. De stengel

4.2. Morfologie
4.2.3. Vertakking van de stengel
-Monopodiaal:
-Hoogtegroei: krachtige eindknop
-Zijtakken: uit okselknoppen

9
 4. De stengel

4.2. Morfologie
4.2.3. Vertakking van de stengel
-Sympodiaal:
-Eindknop sterft af of wordt verdrongen
-Zijknop eronder groeit sterk uit (verticaal)

4. De stengel
4.2. Morfologie
4.2.3. Vertakking van de stengel
-Langloten: uit knoppen meer aan de top
-Kortloten: lager op lengteas

10
 5. De wortel
5.1. Anatomie
-Delingscellen: het meristeem (A)
C
-Celstrekkingszone (B)
-Zone van differentiatie (C)
-Wortelmutsje of calyptra (WM)

B
A
WM

5. De wortel
5.1. Anatomie
Zone van differentiatie (C)
-Zone van wortelhaartjes en verkurkte C
zone
cc
s
-Bestaat uit: r

-Rizodermis (r)
B
-Schorscilinder (s, ook voedselreserve) A
-Centrale cilinder (cc) WM

11
 5. De wortel
5.1. Anatomie
Zone van differentiatie (C)
-Rizodermis

-Buitenste cellenlaag
-Geen huidmondjes
-Vorming wortelhaartjes
-Oudere worteldelen: afsterven van rizodermis en
wortelhaartjes: overgang verkurkte zone

5. De wortel
5.1. Anatomie
Zone van differentiatie (C)
-Schorscilinder
-Endodermis:
-Één cellaag
-Regulerende functie bij
watertransport

12
 5. De wortel
5.1. Anatomie
Zone van differentiatie (C)
-Schorscilinder
-Endodermis:
-Verkurkte lijsten
-Watertransport enkel doorheen cel

5. De wortel
5.1. Anatomie
Zone van differentiatie (C)

-Centrale cilinder

13
 5. De wortel
5.1. Anatomie endodermis
pericykel
Zone van differentiatie (C) F X vaatbundel
-Centrale cilinder P
-Radiale vaatbundel:
endodermis
-Xyleem
pericykel
-Floëem F
-Parenchym P vaatbundel
X

5. De wortel

5.2. Morfologie
Verdeling in zones
-Zone met wortelharen:
-Opname
-Maar: sterke verhoging opname door symbiose met
mycorhizaschimmels

14
 6. Het blad
6.2. Delen van het blad
Okselknop
Bladvoet

Bladsteel
Bladmoes
Steunblaadje
Nerven
Bladschijf

Top
Bladrand

6. Het blad
6.3. Morfologie

6.3.1. Het enkelvoudig blad

Nervatuur
Vorm
Bladtop
Bladrand

Zittende bladeren: geen bladsteel

15
 6. Het blad
6.3. Morfologie

6.3.2. Samengestelde bladeren

Bladsteeltje
Samengesteld blad Blaadje

Bladspil,
hoofdnerf

Bladsteel

6. Het blad
6.4. Anatomie
6.4.1. Bedektzadigen
tweezaadlobbigen:
- Bovenepidermis

- Mesofyl

- Vaatbundels

- Onderepidermis

16
 6. Het blad
6.4. Anatomie
6.4.1. Bedektzadigen
tweezaadlobbigen:

- Mesofyl of bladmoes:
- Boven: Palissadeparenchym
(1 of meer lagen, veel
chlorofyl)

- Onder: Sponsparenchym
(holtes in contact met huid-
mondjes, minder chlorofyl)

6. Het blad
6.4. Anatomie
6.4.1. Bedektzadigen
tweezaadlobbigen:

- Vaatbundels (nerven)
- Xyleem boven
X
- Floëem onder
F

17
 6. Het blad
6.4. Anatomie
6.4.1. Bedektzadigen
tweezaadlobbigen:

- Onderepidermis
- Huidmondjes

6.5. Fotosynthese

- Aanmaak van suikers uit anorganische stoffen

- In bladgroenkorrels (chlorofyl)
- Suikers uit:
- Koolzuurgas CO2 : gasuitwisseling via huidmondjes
- Water H2O : opname via wortels
- Zonne-energie

18
 6.5. Fotosynthese

6 CO2 + 6 H2O + Zonne-energie => C6H12O6 + 6 O2

- Afhankelijk van hoeveelheid koolzuurgas, licht,

hoeveelheid bladgroen en temperatuur
- Huidmondjes open: gasuitwisseling en verdamping
- Huidmondjes dicht: geen verdamping

6.5. Fotosynthese

19
 6.6. Ademhaling

Fotosynthese:
6 CO2 + 6 H2O + Zonne-energie => C6H12O6 + 6 O2

Ademhaling:
C6H12O6 + 6 O2 => 6 CO2 + 6 H2O + energie

Afhankelijk van:
- Temperatuur
- Hoeveelheid zuurstof
- Type plantenweefsel (wortels bvb. ook)

6.6. Ademhaling

Overdag

‘s Nachts

20
6.7. Verdamping (transpiratie)

- Waterverbruik in plant:
- Fotosynthese
- Verdamping via geopende huidmondjes

- Concentreren celsap

- Onttrekken water van omringende cellen =>

zuigkracht

6.7. Verdamping

- Zuigkracht => watertransport

- Ook afkoeling

- Bij te sterke verdamping: sluiten huidmondjes

- Verdampingssnelheid hangt af van :

- temperatuur
- luchtvochtigheid
- windsnelheid

- Eerst tijdelijk verwelkt ⇛ permanent verwelkt

- Grote bomen : wel 40.000 liter verbruik per goeiseizoen

21
 6. Het blad
6.8. Levensloop van het blad
- Bladgroei
- Bladactiviteit

- Bladverlies
- Bladafstoting
Afsluitlaag en afsluitzone:
Vorming inwendig wondweefsel,
afsluiten vaatbundels

Bedankt

www.inverde.be

22