Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
nummer 8
20 april
9(56&+,-177:((:(.(/,-.623:2(16'$*,1$//(=,(.(1+8,=(1,11('(5/$1'(123,17(51(7
2011
02 03 09 17
Erasmus pakt babysterfte aan Bewegen tegen diabetes ‘Giraf’ tegen misprikken Wederkerigheid ouderenzorg
Muntendamprijs voor
Veiligheid
Special, zie pagina 13 t/m 16 ‘Zorginstelling ziet de prof. Oosterhuis
Carrière Beurs Zorg & Welzijn
Zie pagina 7
patiënt niet als mens’ KWF Kankerbestrijding heeft de Prof. dr.
P. Muntendamprijs 2011 toegekend aan Prof.
dr. Wolter Oosterhuis, als hoogleraar verbon-
den aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Nieuwe stap naar Hij krijgt de prijs ter waarde van 50.000 euro,
vanwege zijn grote verdiensten als patholoog
Europese zwarte lijst en zijn stimulerende bijdrage aan de bouw van
van medici de brug tussen oncologische patiëntenzorg
en onderzoek.
Minister Edith Schippers van Volksgezond-
heid ijvert voor een Europese lijst waarop KWF-voorzitter Harm Bruins Slot reikte de
geschorste zorgverleners komen te staan. onderscheiding uit op 16 april tijdens de lande-
Onlangs heeft zij hiervoor van haar Europese lijke KWF-vrijwilligersdag in Ouwehands
collega’s bijval gekregen en daarmee lijkt een dierenpark in Rhenen. Wolter Oosterhuis (64)
volgende stap gezet om tot een Europese speelt al bijna veertig jaar in verschillende
zwarte lijst van medici te komen. functies een belangrijke rol in de strijd tegen
kanker. Als wetenschappelijk directeur van de
In Nederland bestaat al een zwarte lijst waar- Dr. Daniel den Hoed Kliniek (1990 - 1998)
op geschorste medici staan. Ook worden daar- zorgde hij ervoor dat verschillende afdelin-
op uitgedeelde boetes of berispingen vermeld. gen beter met elkaar konden samenwerken in
Maar er staat geschorste zorgverleners niets Tijdgebrek bij zorgverleners reduceert de patiënt tot een ding. het kankeronderzoek binnen het Rotterdamse
in de weg om elders in Europa aan de slag Josephine Nefkens Instituut (JNI). Hier zitten
te gaan. Zo bleek een in Nederland land ge- “Patiënten zijn geen mensen. Althans, volgens reduceren de patiënt tot een ding met als enige verschillende onderzoeksgroepen onder één
schorste neuroloog in Duitsland te werken en zorginstellingen. Voor zorginstellingen zijn eigenschap de indeling in een categorie. Hier- dak, samen met de afdeling Pathologie. Tot op
recent kwam aan het licht dat een vaatchirurg patiënten ziektegevallen, te behandelen door kan zelfs het ergst denkbare gebeuren: de dag van vandaag is Oosterhuis boegbeeld
die hier bij twee ziekenhuizen werd ontslagen volgens een via diagnose bepaald proto- reductie die maakt dat zorg leed toevoegt in van het Josphine Nefkens Insituut en van de
in Schotland aan de slag is. Een Europese col. Zorgwerkers zijn blind en doof voor de plaats van wegneemt. Presentie staat radicaal wetenschappelijke raad van de Daniel den
zwarte lijst zou dat kunnen voorkomen. onprotocolleerbare menselijke ervaring van tegenover de afstandelijkheid in de zorg. De Hoed stichting.
ziekte en lijden.” Dat stelde hoogleraar Anne presentiebenadering ontkent het onderscheid
Goossensen van Tilburg University op vrijdag tussen subject (zorgverlener) en object (zorg-
15 april in haar inaugurele rede. vrager). “Presentie werd tot nog toe gemist
in de nadruk op ‘evidence based medicine’.
Anne Goossensen hanteert twee sleutel- De ‘evidence’ mag zich echter niet loszingen
begrippen in haar betoog: reductie en presen- van de ervaring die patiënt doormaakt”, aldus
tie. Marktwerking, zakelijkheid en outputstre- Goossensen. Het ongereduceerde zien is vol-
ven reduceren de patiënt tot een onmenselijke gens haar onontkoombaar geworden als crite-
set van symptomen. Tijdgebrek, onverschil- rium bij het beoordelen van zorgkwaliteit.
ligheid en de waan van het tellen en meten
COMFORT PRODUCTEN
Uw leverancier voor:
Online uw veiligheid beheren én inkoopvoordeel!
Tempur®: Hoofdkussens, matrastopper, zitkussens, rolstoelkussens
Bezoek onze demonstratie op de Nationale Kennisdagen en diverse reisartikelen.
Registreer u op www.abcpreventiegroep.nl voor gratis toegang
Tevens voor: Bedliften, matrassen, hoeslakens en comfortledikanten.
In Nederland overlijden jaarlijks meer baby’s voor, tijdens, of vlak na de geboorte dan in de rest van Europa.
HET BOUWSTEENTJE
Het Bouwsteentje is naast een voedingssupplement ook een echte lekkernij. Zeer luchtig cakegebak met een zachte romige vulling. De gebakjes bevatten extra veel calorieën en
een concentratie hoogwaardige eiwitten. Een gebakje bevat ca. 8 gram eiwitten, wat overeenkomt met ongeveer 10 % van onze dagelijkse behoefte. Bouwsteentjes versterken
hierdoor de conditie en bevorderen het herstel. Bouwsteentjes zijn heel goed bruikbaar voor mensen met (dreigende) ondervoeding.
Volwassenen, maar ook kinderen die onbedoeld afvallen, krijgen het advies regelmatig energie,- en eiwitrijke tussendoortjes te nemen. Daarvoor is er nu het Bouwsteentje;
een gebakje in chocolade,- bananen- of aardbeiensmaak. Een Bouwsteentje heeft de grootte van een
Petit Four, maar bevat evenveel calorieën als ongeveer drie belegde boterhammen of een moorkop!
Daardoor is het Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende de dag regelmatig iets
willen eten, maar opzien tegen machtig eten en grote porties.
Energie- en eiwitrijk
Het verrassend lekkere Bouwsteentje is bedacht door Stan Mertens, directeur van het bureau FoodQuest.
Het Bouwsteentje wordt geproduceerd door de banketbakkers van Patisserie Unique. Zij wonnen twee
keer de eerste prijs voor deze innovatie en er vinden inmiddels leveringen in diverse landen plaats.
In diepvries en koelkast
Bouwsteentjes worden diepgevroren verpakt, per 10 stuks in een doosje. Eenmaal ontdooid, kunt
u de gebakjes nog zes dagen in de koelkast bewaren.
Makkelijk te eten
Een Bouwsteentje is zacht, zodat ook mensen met lichte slikproblemen van dit gebakje kunnen
genieten. Voor mensen die meer moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare voeding
kunnen eten, is er Easy-to-Eat.
Het Bouwsteentje:
een lekker en opbouwend tu tussendoortje.
ussendoortje.
Heerlijk als traktatie bij de koffie
k of thee,
of als nagerecht.
Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust eiwit totaal per portie 7,5 g 7,5 g 7,82 g 7,82 g 8,22 g
af. Ze zijn te moe om te eten of ze eten bewust zo min
mogelijk, uit angst voor verslikken. koolhydraten per portie 18,0 g 18,1 g 20,9 g 20,9 g 19,8 g
Juist mensen die moeite hebben met slikken, hebben
behoefte aan extra voedingsstoffen, waaronder eiwit- vetten per portie 5,1 g 5,0 g 10,15 g 10,1 g 10,50 g
ten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat, het smelt in de mond
en is daardoor gemakkelijker te consumeren. Easy-to-
Eat is een goede aanvulling op de dagelijkse voeding
en kan meerdere keren per dag genuttigd worden.
In diepvries en koelkast
U koopt de Easy-to-Eat diepgevroren in doorzichtige vierkante bakjes.
Ze zijn verpakt per 6 stuks. Eenmaal ontdooid, kunt u ze nog vier dagen in de koelkast bewaren.
en.
Prijswinnend recept
Bij de ontwikkeling van Easy-to-Eat zijn zowel een logopedist als een wetenschapper op het gebied
ed
van slikproblemen betrokken geweest. Het zijn de banketbakkers van Patisserie Unique die
tenslotte het uiteindelijke recept samenstelden. Zij werden daarvoor met twee verschillende
innovatieprijzen beloond.
9 52 / , - . - , -
6 7 5 $ . 6 0 , - 1 Zelfde werk... ...andere zorg
9$ . $ 1 7 , (
23"
VRIJWILLIGERS &
VERPLEEGKUNDIGEN
GEZOCHT!
Stichting Wielewaal organiseert vakanties en kinderthemaweken
voor kinderen en jongeren met een beperking. De begeleiding
is in handen van jonge, enthousiaste vrijwilligers.
Met een tiener in een rolstoel naar de disco... Naar het pretpark met
jongeren met ADHD of autisme... Een feestdag in een vrolijk thema or-
ganiseren voor kinderen met een beperking... Ervaar hoe leuk het is om
een groep kinderen of jongeren een onvergetelijke week te bezorgen!
Verpleeg met passie en plezier
Wielewaal zoekt vrijwilligers voor verschillende functies.Voor de functie
verpleegkundige vragen wij een medische achtergrond en BIG-registratie,
tijdens een Zonnebloemvakantie!
voor andere functies is geen speciale opleiding nodig. Ben jij verpleegkundige of ziekenverzorgende en wil je langdurig zieken
en gehandicapten de vakantie van hun leven bezorgen? En doe je dat
Tijdens de vakanties kun je net dat beetje extra aandacht geven, waar je
in je dagelijks werk vaak niet aan toekomt. Als verpleegkundige ben je graag met tijd en ruimte voor persoonlijke aandacht? Sluit je dan aan bij
verantwoordelijk voor medicatiebeheer en verpleegtechnische handelingen. ons supergemotiveerde team vakantievrijwilligers!
Ook help je bij verzorging en begeleid je onervaren vrijwilligers hierbij.
Verpleegkundige tijdens een vakantie is vrijwilligerswerk.Voor de kinder-
themaweken huurt Wielewaal voor een enkele weken een verpleegkun-
Bel (076) 564 63 65 of
dige in. Iets voor jou? Lees verder op en bekijk de vacatures op:
kijk op www.zonnebloem.nl
Iris Huys
James Wattstraat 13-b
2809 PA Gouda
Tel. 0182 - 52 58 89
E-mail info@irishuys.nl
Website www.irishuys.nl PS[ZMWMSR
FVEMPPIGIRXIVFZ
Nummer 8
Werken in de Zorg 7 20 april 2011
Zongebruinde billen *
Kinderverpleegkundige Thamara Werkhoven vakantie vieren, nieuwe vrienden maken en
Dr. Ellen Hoogeveen gaat al jaren mee met de vakanties van Stich- met die zongebruinde billen en dat cocktail-
ting Wielewaal. Haar ervaring: “De zomer- tje op het strand liggen? Er is maar een ding
Dr. Ellen Hoogeveen, internist-nefroloog in het patiënten na een hartinfarct sterker daalt dan vakantie was nog niet voorbij of ik had me nog leuker: er als vrijwilliger voor zorgen dat
Jeroen Bosch Ziekenhuis (’s-Hertogenbosch) bij vergelijkbare patiënten die geen infarct alweer opgegeven voor de volgende vakantie. anderen dit kunnen!!” Meer weten? Kijk op
ontving een belangrijke subsidie van de Nier- hebben gehad. Het identificeren van nieuwe En dan niet om met mijn zongebruinde billen www.wielewaal.nl.
stichting. Samen met dr. Erik Giltay gaat zij bij preventieve en therapeutische behandelopties en een cocktailtje op het strand te liggen...
ruim 3000 patiënten die recent een hartinfarct voor patiënten met (een verhoogd risico nee, om er als vrijwilliger voor te zorgen dat
hebben gehad, onderzoeken of visolie kan op) nierschade is daarom van groot belang. anderen dit kunnen.”
voorkomen dat de nierfunctie verder achter- Gezien de forse toename van patiënten met
uitgaat. nierschade in Nederland is het aantal patiën- “Wielewaalvakanties zijn ontzettend versla-
ten dat hierbij gebaat zou kunnen zijn poten- vend. Weinig slaap, veel verantwoordelijk-
Het onderzoek zal plaatsvinden in nauwe tieel groot. Resultaten van epidemiologische heid, werken op de meest rare plaatsen en uit-
samenwerking met de prof. dr. Ron Kusters, en klinisch studies suggereren dat inname eindelijk geen leidinggevende waar je tegen
klinisch chemicus in het Jeroen Bosch Zie- van essentiële n-3 vetzuren (visolie) uit de kunt mopperen... De verslaving zit hem in
kenhuis. Door deze studie wordt een nieuwe voeding de achteruitgang van nierfunctie zou juist die dingen. Je slaapt zo weinig omdat
chemische bepaling in het Ziekenhuis in kunnen vertragen bij patiënten met chroni- je niets wilt missen. De verantwoordelijk-
Den Bosch geïntroduceerd om de nierfunctie sche nierinsufficiëntie. Om vast te stellen of heid deel je met de andere vrijwilligers. Het
te meten: Cystatine-C. Research analist dat daadwerkelijk zo is, zal bij 3000 mannen is mooi om als ervaren verpleegkundige een
Eugenie Gemen is verantwoordelijk voor de en vrouwen die een hartinfarct hebben gehad, stapje terug te doen en anderen te laten erva-
implementatie van deze nieuwe bepaling. de nierfunctie worden bepaald en opnieuw na ren hoe het is om voor iemand te zorgen. Het
Het aantal patiënten met nierfalen neemt de drie jaar om zo het effect van visolie op de werk is vaak net even anders: zo moest ik eens
laatste jaren fors toe. Bij veel patiënten gaat nierfunctie te onderzoeken. Niet eerder is bij katheteriseren in de dierentuin of darmspoe- Het werk als vrijwilliger bij Stichting Wielewaal is
de nierfunctie verder achteruit, ook als cardio- een dergelijke omvangrijke interventie studie len in de kroeg. En wat is er nou leuker dan vaak net even anders.
vasculaire risicofactoren adequaat worden met n-3 vetzuren het effect op nierfunctiever-
behandeld. Gebleken is, dat de nierfunctie bij lies bestudeerd.
Europese subsidie BBL-opleidingen Vlietland
Carrière Beurs Zorg & Welzijn Het Vlietland Ziekenhuis (Schiedam) kan dit Ziekenhuis worden aangeboden komen in aan-
jaar gebruik maken van de subsidieregeling merking voor subsidie omdat zij voldoen aan
De Carrière Beurs Zorg & Welzijn vindt plaats 'Powered by Nursing: de dag vóór de verple- Europees Sociaal Fonds (ESF) voor de bekos- de doelstelling van de subsidieregeling, name-
op donderdag 12 mei in de Jaarbeurs in ging' en Het Nationaal Welzijnscongres plaats. tiging van de opleidingen BBL-verpleegkun- lijk het verbeteren van de arbeidsmarktpositie
Utrecht. De beursvloer gaat om 10.00 uur Alle deze activiteiten zijn geaccrediteerd door dige en BBL-doktersassistent. van medewerkers. De subsidie wordt gebruikt
open. Bezoekers kunnen hier tot 17.00 uur de Accreditatiecommissie van het Kwaliteits- om de huidige opleidingsplaatsen te behouden
rondkijken. Om 9.30 uur gaat het workshop- register Verpleegkundigen & Verzorgenden. Beide opleidingen die door het Vlietland en nieuwe opleidingsplaatsen te creëren.
programma van start. In totaal worden meer Tijdens de beurs zijn verschillende ziekenhui-
dan dertig workshops op het gebied van zorg zen, zorginstellingen, welzijnsorganisaties en * Deze teksten zijn aangeleverd door de betreffende organisaties of bedrijven.
en welzijn gegeven. intermediairs aanwezig om met de bezoekers
hun carrièremogelijkheden te bespreken. De
Er zijn workshops voor verschillende doel- Carrière Beurs Zorg & Welzijn is vrij toe-
groepen, zoals verpleegkundigen en verzor- gankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is
genden, pedagogisch medewerkers en pro- in een (nieuwe) baan in de zorg en welzijns-
fessionals in zorg en welzijn. Parallel aan sector.
De Carrière Beurs Zorg & Welzijn vinden
Ziekenhuisapotheker Yves Liem van het De hoeveelheid antibiotica bij pasgeborenen verschilt
UMC Utrecht analyseerde welke antibiotica sterk per ziekenhuis.
de tien Nederlandse neonatale intensive care
units (NICU’s) in 2005 gebruikten. Van de wanneer resistentie is opgetreden tegen andere
pasgeborenen die op een NICU opgenomen antibiotica. Liem vergeleek ook het antibio-
worden zijn het vooral de te vroeg geboren ticagebruik van alle 94 Nederlandse zieken-
baby’s met een te laag geboortegewicht die huizen tussen 1997 en 2002. Het antibiotica-
Het Amphia Ziekenhuis gaat nu ook werken met de operatierobot. behandeld worden met antibiotica. Bij hen gebruik per ziekenhuis blijkt sterk te variëren.
is de afweer tegen infecties minder goed dan Maar dat zegt weinig over specifieke patiën-
Het Amphia Ziekenhuis in Breda heeft begin worden. In eerste instantie wordt de robot bij op tijd geboren baby’s met een normaal tengroepen, vandaar dat Liem daarna het anti-
deze maand zijn eerste robotoperatie uitge- ingezet voor prostaatoperaties, vervolgens geboortegewicht. In 2005 werden per NICU bioticagebruik in NICU’s verder analyseerde.
voerd. De operatierobot wordt onder meer voor blaas- en nieroperaties. Ook chirurgen en 300 tot 600 pasgeborenen opgenomen. Bij Liem: “Ik vind het opmerkelijk dat in het
ingezet bij de behandeling van prostaatkan- gynaecologen in het Amphia gaan met de robot tien tot 24 procent van hen trad een bacteriële kleine Nederland de ene NICU met drie anti-
ker. Het Amphia Ziekenhuis werkt als twaalfde werken. De techniek is namelijk zeer geschikt bloedvergiftiging (sepsis). Het antibiotica- biotica negentig procent van zijn patiënten kan
ziekenhuis in Nederland met een operatie- voor operaties in de buikholte. Ieder jaar wor- gebruik blijkt sterk te verschillen per NICU. behandelen, terwijl een andere NICU daar tien
robot. den in Amphia bijna 300 nieuwe gevallen van De ene NICU gebruikte bijna drie maal zoveel voor nodig heeft. Het is niet helemaal duide-
prostaatkanker gezien, waarvan een deel in antibiotica als de andere. In de tien NICU’s lijk waar die verschillen vandaan komen. Het
Prostaatkanker stond in 2009 met ruim 10.000 aanmerking komt voor robotchirurgie. Door werden gemiddeld zes verschillende antibio- wijst volgens mij op het belang van ‘antibiotic
gevallen op de vijfde plaats van de meest het gebruik van de robot zijn slechts kleine tica gebruikt om negentig procent van hun stewardship’. Dat is een speciaal antibiotica-
voorkomende vormen van kanker in Neder- incisies nodig en kan veel preciezer worden patiënten te behandelen. Maar hiervoor waren team met onder meer artsen en apothekers dat
land. Tot voor kort konden patiënten in West- geopereerd. Dit betekent minder bloedverlies, in enkele NICU’s drie verschillende antibio- toeziet op juist gebruik van antibiotica.” Liem
Brabant niet in hun directe omgeving terecht minder pijnklachten en een verminderd risico tica toereikend en in andere tien. Die variatie analyseerde ook de dosis-aanbevelingen van
voor robotchirurgie. Vanaf nu bestaat ook op incontinentie en erectiestoornissen. Verder is opvallend. Overigens gebruiken Neder- veel voorgeschreven antibiotica bij pasgebo-
in het Amphia Ziekenhuis de mogelijkheid gaat het herstel over het algemeen sneller en is landse NICU’s minder verschillende antibio- renen uit zeven verschillende internationaal
om met deze nieuwe techniek geopereerd te het ziekenhuisverblijf korter. tica dan buitenlandse kindergeneeskundige gerenommeerde tekstboeken. De dosis-advie-
afdelingen. zen bleken uiteen te lopen. Alle Nederlandse
NICU’s hebben richtlijnen voor de behande-
Meander ontvangt college op bouwplaats Resistentie ling van infecties bij pasgeborenen, waarbij de
Verder signaleert Liem dat sommige NICU’s keuze van antibiotica blijkt te variëren, maar
relatief vaak hun toevlucht nemen tot ‘reser- waarbij de dosis vastgelegd is in een landelijk
ve’-antibiotica, zoals vancomycine, teico- Kinderformularium. Liem benadrukt het be-
planine en derde generatie cefalosporinen. lang van een verstandig antibioticabeleid door
Deze antibiotica moeten zo weinig mogelijk Nederlandse NICU’s om de ontwikkeling van
gebruikt worden. Dan zijn ze nog bruikbaar resistentie tegen te gaan.
Irma van IJzendoorn-Wagenaar van het Transmuraal Team werkt tijdens haar bezoek aan patiënt de heer Van den
Beemt in Papendrecht ter plekke het dossier bij (foto Rinie Boon / ASz).
Nummer 8
Patiëntenzorg 9 20 april 2011
TE KOOP
Bussman is gespecialiseerd in het realiseren van tijdelijke
en semipermanente accommodatie.
Met name in de hoogwaardige marktsegmenten, zoals de
gezondheidszorg zijn wij heel actief.
XXXNBLFMBBSTMBOEOM
"ESFT.ÌMMFSLBEF
Bolwerk Gouda…
stedelijk en intiem wonen
Stedelijk en toch intiem,
modern en comfortabel met
de industriële glorie van weleer. In het Bolwerk
wonen mensen met gevoel voor goede smaak
en cultureel besef. Bereikbaarheid, ruimte en
comfort bieden je een welkom thuis!
• 28 appartementen in de Hofgebouwen
(78 m² - 130 m²) prijs vanaf € 199.500,- v.o.n.
• 5 atelierwoningen aan het Nonnenwater
(143 m² - 175 m²) prijs vanaf € 395.000,- v.o.n.
Lafeber
Nieuwbouwmakelaars Alpha Makelaardij
T 0182 - 53 68 88 T 0182 - 51 14 24
RONSSETOREN RONSSEBURGHT
1e verdieping 465 m2
begane grond 520 m2
1e verdieping 660 m2
TE HUUR / TE KOOP
Kantoor- en praktijkruimte + p.p.
Organisatorische maatregelen
Bij organisatorische maatregelen gaat het om
menselijk handelen en juist dat is de meest
onbetrouwbare factor. Uit onderzoek blijkt bij-
Door de open kabeldoorvoer is de wand niet meer brandwerend. voorbeeld dat het personeel vaak de oorzaak
is van het niet of onvoldoende functioneren
Bij de bouw, verbouwing of renovatie van een den namelijk vaak in één brandcompartiment kritisch bedrijfsproces is ondergebracht, dan van de brandscheidingen. Het personeel wordt
zorginstelling wordt in Nederland het Bouw- gegroepeerd of in bouwlagen bovenop elkaar bestaat er in geval van brand een serieus conti- daarom ook regelmatig het grootst gebouw-
besluit vaak als uitgangspunt genomen. Het gestapeld. Het gevolg: een naar verhouding nuïteitsrisico. De brandcompartimenten dienen gebonden risico genoemd. Om zoveel mogelijk
gevaar hiervan is dat de continuïteit van het kleine brand kan daarmee het volledige zorg- voorzien te zijn van zelfsluitende deuren en goed leed op organisatorisch gebied te voorkomen, is
zorgproces niet is gewaarborgd bij brand. proces ernstig verstoren, dan wel compleet afgewerkte doorvoeringen van buizen en kabels het daarom van belang dat zorginstellingen veel
Door te kiezen voor een mix van bouwkundige, stilleggen. Dit zet niet alleen het imago van de in de compartimenteringwanden en -vloeren. De aandacht besteden aan de bedrijfshulpverlening
installatietechnische en organisatorische maat- zorginstelling op het spel, maar ook raakt het isolatie in de gevels, wanden en daken is daad- (BHV) en het instrueren van het personeel hoe te
regelen kunnen grote schades bij brand groten- de instelling, dankzij de nieuwe financiering- werkelijk onbrandbaar om ongewenste neven- handelen in geval van brand
deels worden voorkomen. structuur van de zorg, direct in de portemonnee. schade door roetvorming te voorkomen in geval
van brand. In het ontwerp kunnen meerdere Ontwerp op basis van risico’s
De evacuatie van een compleet ziekenhuis. Het Kritische bedrijfsprocessen kritische bedrijfsprocessen samen of één De onderschatting van de risico’s van kritische
verloren gaan van een geheel cluster operatie- Om het risico op schades door brand te voor- kritisch bedrijfsproces in zijn geheel in één bedrijfsprocessen zorgt er samen met het onvol-
kamers. Het afkondigen van opnamestops. Het komen, is het belangrijk dat bij de voorbereiding brandcompartiment zijn gelegen. Bij een kleine doende voldoen van de bouwkundige en installa-
stilleggen van operatieprogramma’s. Zomaar van (ver)bouw- en renovatiewerkzaamheden brand worden er dus direct meerdere kritische tietechnische maatregelen voor dat een brand in
wat voorbeelden van praktijkgevallen uit de benoemd wordt wat de kritische bedrijfsproces- bedrijfsprocessen of één totaal bedrijfsproces een zorginstelling vaak verstrekkende (en onver-
afgelopen vijf jaar die bewijzen dat proces- sen zijn. In ziekenhuizen zijn dat onder meer beïnvloed en vallen stil. Het is dus beter om wacht grote) gevolgen heeft. Het gevaar ligt op
onderbrekingen kunnen leiden tot grote schades de operatiekamers, intensive care units, spoed- ervoor te kiezen het brandcompartiment op te de loer en een incident groeit makkelijker uit tot
en complete stilstand van een zorginstelling. eisende hulp met traumakamers, ICT en energie- delen in meerdere kleinere en zwaardere brand- een calamiteit dan men denkt. Door het ontwerp
voorziening. Vervolgens moet bekeken worden compartimenten. Deze kleinere brandcomparti- van de bouw, verbouwing of renovatie juist in
of deze kritische bedrijfsprocessen enkelvoudig menten moeten wel aan alle eisen voldoen. te steken op basis van risico’s is er veel winst te
of meervoudig zijn uitgevoerd. Tot slot dient te Rookscheidingen alleen hebben in de praktijk boeken. Daardoor wordt de bedrijfscontinuïteit
worden vastgesteld of de processen van elkaar onvoldoende beveiliging opgeleverd. beter gewaarborgd en de cliënt uiteindelijk beter
afhankelijk zijn en als dusdanig een rangorde bediend. Het Nederlandse gezegde ‘Bezint eer
hebben. Installatietechnische maatregelen ge begint’ gaat in dit kader zeker op.
Bij de installatietechnische maatregelen gaat het
Als eenmaal duidelijk is wat de kritische erom dat gewerkt wordt met kabels die voor- Hans Sevenstern, Senior Consultant Property Risk
bedrijfsprocessen zijn, dan is het van belang dat zien zijn van een mantel. Deze kabels geven Consulting bij Marsh Risk Consulting. www.marsh.nl.
in het gebouw, waarin deze kritische bedrijfs- bij brand minder rook en roet af dan de meer
processen worden gehuisvest, een juiste mix
wordt toegepast van (brand)beveiligingsmaat-
regelen die het minimale niveau van het Bouw-
besluit ontstijgen. Dit noemen we ook wel een
mix van bouwkundige, installatietechnische en
organisatorische maatregelen. Bij deze zoge-
heten BIO-maatregelen zijn de bouwkundige
maatregelen leidend, gevolgd door de maatrege-
len op installatietechnisch en, tot slot, organisa-
Om te kunnen roken zonder dat het alarm afgaat, is torisch gebied.
er een handschoen over de rookmelder geplaatst.
Bouwkundige maatregelen
Het zijn situaties die voorkomen hadden kunnen Primaire bouwkundige maatregelen zijn brand-
worden. Eenvoudigweg omdat er bij het ontwer- compartimenten. In de zorg hebben we het dan
pen, renoveren of verbouwen van een zorginstel- over ruimtes van maximaal 500 m2 en subcom-
ling enkel naar de patiëntenlogistiek en efficiënte partimenten als kamers voor niet-zelfredzame
processen is gekeken. Er is over het algemeen patiënten. Veelal wordt voldaan aan deze pres-
weinig aandacht voor de kritische bedrijfs- tatie-eisen uit het Bouwbesluit. Wanneer echter
processen. Deze processen, die zorgen voor in dit brandcompartiment van 500 m2 meerdere
het bestaansrecht van de zorginstelling, wor- kritische bedrijfsprocessen of een volledig Deze technische ruimte wordt ook als opslag gebruikt.
Nummer 8
20 april 2011 15 Veiligheid
Arts-assistenen en patientveiligheid
Peter Peerdeman, senior adviseur Sociale Veiligheid bij het CAOP.
Arts-assistenten zijn zich bewuster van situaties daagse cursus voor arts-assistenten, waaraan
“Agressie-incidenten hebben grote gevolgen: Convenant rondom patiëntveiligheid wanneer ze daarvoor 71 arts-assistenten deelnamen. Effectmetingen
onvrede bij het personeel, onveilige gevoelens “Steeds vaker sluiten instelling, politie, ge- een speciale cursus volgen tijdens hun oplei- lieten zien dat zowel op korte als langere termijn
en ziekteverzuim. Bij sommige medewerkers meente en openbaar ministerie een samenwer- ding. Dat concludeert gezondheidswetenschap- positieve effecten te vinden waren in kennis,
leidt het zelfs tot de beslissing te stoppen met kingsconvenant af ”, zegt de veiligheidsexpert, per José Jansma in haar promotieonderzoek. vaardigheden en attitudes met betrekking tot
werken in de zorg.” “zo voorkom je agressie maar zorg je er ook het melden van incidenten. Specifieke gedrags-
voor dat slachtoffers vaker aangifte doen en Jansma onderzocht als eerste in Nederland de ef- veranderingen werden nog nauwelijks gemeten.
Aan het woord is Peter Peerdeman, senior daders sneller gestraft worden. Maar agressie fecten van specifiek patiëntveiligheidsonderwijs. Wel is uit literatuuronderzoek van Jansma dui-
adviseur Sociale Veiligheid bij het CAOP, kan ook samenhangen met een ziektebeeld; Een van de belangrijkste onderdelen richtte zich delijk geworden welke thema’s belangrijk zijn
kenniscentrum voor arbeidszaken in het dan moet daaraan gewerkt worden.” op onderzoek naar het effect van een tweedaagse om terug te laten komen in het onderwijs. Dit
publieke domein in Den Haag. Het CAOP patiëntveiligheidscursus voor arts-assistenten. zijn bijvoorbeeld: het leren van fouten door het
voert voor de Stichting Arbeidsmarkt Zieken- Maatwerk Hieruit bleek dat na afloop van de cursus arts-as- melden en analyseren van incidenten en de in-
huizen (StAZ) sinds 2001 het project Veilige- In opdracht van de StAZ heeft het CAOP sistenten zich veel meer bewust zijn van hun ei- formatieoverdracht tussen zorgverleners onder-
zorg® in ziekenhuizen uit. Ook adviseert een handboek met stappenplan ontwikkeld. gen gedrag op het gebied van patiëntveiligheid. ling en richting patiënten. Meer onderzoek is
Peerdeman steeds vaker andere zorginstellin- Peerdeman: “Het stappenplan maken we vaak Jansma promoveerde op 18 april bij VU medisch nodig om te bepalen hoe en welk onderwijs no-
gen. Allemaal hebben ze te maken met agres- op maat want de ene instelling is de andere centrum. Jansma ontwikkelde in samenwerking dig is om ook een blijvende gedragsverandering
sie-incidenten: verbale en fysieke, wel en niet niet. Daarnaast leiden we medewerkers op tot met Cordula Wagner en Bart Bijnen een twee- te realiseren.
ziektebeeldgerelateerde agressie. veiligheidscoach. Dat is de spin in het web die
in de organisatie de aandacht levend houdt * Deze teksten zijn aangeleverd door de betreffende organisaties of bedrijven.
Minder ziekteverzuim voor het veilig werken. De ervaring leert dat
“Veiligezorg® heeft eigenlijk twee doelen”, dit nodig is om het veiligheidsbeleid niet in
zegt Peerdeman, “het terugdringen van het het slop te laten raken.”
aantal incidenten met een integraal veilig-
heidsbeleid en het personeel bewust maken Interesse?
van de impact van veiligheid. Bij instellingen Wilt u meer weten? Neem dan contact
die hiermee aan de slag gaan, zien we vaak de op met Peter Peerdeman, senior advi-
continuïteit van de patiëntenzorg verbeteren, seur Sociale Veiligheid: (070) 376 58 71 /
het veiligheidsgevoel toenemen en het ziekte- p.peerdeman@caop.nl. Op www.veiligezorg.nl
verzuim dalen. Minder agressie en geweld staan ook diverse gratis producten.
verhoogt de kwaliteit van de zorg.”
adccZ`Zg#Xdb
AdccZ`Zgdcil^``ZaYZ]ZiEdhi
BVg`Zi^c\HjgkZ^aaVcXZ"hnhiZZb
ebhVahZmigVlVVgWdg\kddg
kZ^a^\Z`aZY^c\#
8aZVc6^gHj^ih`jccZcc^Zi
odcYZgVci^hiVi^hX]ZD@"`adbeZc#
9ZAdccZ`Zg`adbeZco^_c
hiddb"hiZg^a^hZZgWVVgde&(*°8#
Dd`cV-%lVhWZjgiZcaVWdgV"
idg^jbegdXZhkdaYdZcYZYgn
WVXiZg^VeZcZigVi^dc"lVVgYZc
Met CAS wapent u zich tegen POWI
VVcYZZ^hZcXdc[dgb:C&(,.*#
>cYZD@`jccZcedhideZgVi^ZkZldcY^c[ZXi^ZhEDL>dcihiVVcYddgYVib^Xgd"dg\Vc^hbZc^cZZcdeZcldcY 97IpedZ[haeij[d_dkmEA
iZgZX]i`dbZc!W^_kddgWZZaYk^V]j^YhX]^a[ZghZc`aZY^c\kZoZah#8aZVc6^gHj^ih86HkVcAdccZ`Zg\VVcY^iZ[[ZXi^Z[ Maak gratis kennis met CAS van Lonneker.
iZ\ZcYddgYZ\dZYZeVgi^`Za"ZcWVXiZg^ZY^X]i]Z^YZcb^c^bVaZe^aa^c\Zca^ci^c\#9ZVci^hiVi^hX]ZZ^\ZchX]VeeZc Wij stellen u graag twee complete sets
kVcYZ`aZY^c\`dbZc]ZaZbVVaidi]jcgZX]i!bZYZYVc`o^_YZhnhiZZbZ^\ZcVci^hiVi^hX]ZD@"`adbeZc#86HkVc mét OK-klompen ter beschikking.
AdccZ`Zg^hdcil^``ZaYdeWVh^hkVcYZ\ZaYZcYZcdgb:C&(,.*#Dchebh"hnhiZZbkddgo^Zi^ckZ^a^\Z`aZY^c\! Ga naar www.lonneker.com en bestel snel.
`cVkZZakjaY^\lVhhZc#BZi86HhiVVijhiZg`^cYZhig^_YiZ\ZcEDL>#Dat is nou Lonneker!
Nummer 8
20 april 2011 17
Laetitia Griffith reikt tijdens de Nationale Parkinson Beurs de Stimuleringsprijs uit aan dr. Arthur Korten. Behalve
Zorgzwaartepakketten geven niet meer regie de winnaar staan ook twee andere genomineerden voor de Stimuleringsprijs op de foto.
Cliënten die in zorginstellingen wonen, erva- Familieleden zijn vaker op de hoogte, maar zij
ren nog niet de beloofde effecten van zorg- weten vaak niet hoe zij het zorgzwaartepakket Staatssecretaris geschokt door wantoestanden
zwaartepakketten. Het zorgzwaartepakket kunnen betrekken bij de invulling van het
beschrijft per doelgroep welke zorg iemand zorg(leef)plan. Ook de zorgaanbieders blijken Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten de medewerkers die zich schuldig maken aan
nodig heeft. Cliënt en zorgaanbieder maken vaak nog te zoeken naar een manier om dit met (VWS) is geschokt door de mogelijke mishan- slechte bejegening, hardhandige aanpak dan
vervolgens afspraken over de specifieke in- de cliënten te bespreken en hen meer regie te deling van ouderen op de afdeling Varenshof wel lichamelijke en geestelijke mishandeling
vulling van de zorg, opdat die past bij de per- geven. Cliënten melden dat de invoering van van woonzorgcentrum Bernardus in Amster- op non-actief te stellen. De staatssecretaris
soonlijke voorkeuren van de cliënt. Lang niet de zorgzwaartepakketten vrijwel niets heeft dam. Bernardus is een onderdeel van Osira schrijft de Kamer dat de ernstige misstanden
alle cliënten hebben in de praktijk de regie. veranderd aan de invulling van de zorg en Amstelring. het drastische optreden noodzakelijk maken.
ondersteuning die zij krijgen. Het valt verder
De zorgzwaartepakketten zijn in 2009 inge- op dat zorgaanbieders voor cliënten met een- In een brief aan de Tweede Kamer schrijft zij GLOBAL klein maar fijn!
voerd om de financiën eerlijker te verdelen zelfde zorgzwaartepakket, wisselende kwali- dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg
onder cliënten, en om cliënten meer regie teit leveren. De cliëntenorganisaties consta- (IGZ) naar aanleiding van zorgwekkende
en zeggenschap te geven. Drie koepels van teren dat zorgaanbieders de bedrijfsvoering klachten ingrijpt. Het zou gaan om slechte
cliëntenorganisaties inventariseerden van over het algemeen op orde hebben. Nu is het bejegening en hardhandige aanpak van zorg-
eind 2009 tot begin 2011 wat cliënten merken tijd voor de volgende stap: meer regie bij de behoevende ouderen. "De aard van de melding
van de zorgzwaartepakketten. Daaruit blijkt cliënt. Zorgaanbieders, cliënten en familie- is dusdanig ernstig, dat ingrijpen door de IGZ
dat cliënten en familie bij het kiezen van een leden vinden het moeilijk om met elkaar in noodzakelijk is om de risico’s voor de cliënten
zorgaanbieder vooraf niet vergelijken wat ze gesprek te gaan over de individuele invulling onmiddellijk te beperken. De cliënten moeten
precies voor het zorgzwaartepakket kunnen van het zorgzwaartepakket. De cliëntenorga- in een vertrouwde omgeving veilige en goede
krijgen. Veel cliënten weten niet eens in nisaties willen zich in de toekomst richten op zorg ontvangen”, aldus de bewindsvrouw. De
welk zorgzwaartepakket zij geïndiceerd zijn. het bieden van ondersteuning bij dit gesprek. inspectie heeft Osira Amstelring opgedragen
Nummer 8
20 april 2011 18 Kliniek
Een ruime meerderheid van de bestuurders in zijn om te bezuinigen in de zorg (30 procent).
ziekenhuizen en grote zorginstellingen denkt Van alle stakeholders in de zorg kunnen de
dat de huidige bezuinigingsmaatregelen zorgverzekeraars volgens de bestuurders
leiden tot verslechtering van de bereikbaar- (31 procent) en de eerste- (25 procent) en
heid, betaalbaarheid, werkgelegenheid en tweedelijnszorgverleners (39 procent) nog het
innovatie van de Nederlandse gezondheids- meest bezuinigen. De bestuurders en zorgver-
zorg. Van de bestuurders vindt 39 procent wel leners (38 procent) zijn bovendien van mening
dat er mogelijkheden zijn om te bezuinigen in dat de zorgverzekeraars van alle stakeholders
de zorg. in het zorgstelsel financieel het meest profite-
ren van de zorg. Ná de zorgverzekeraars zien
De meeste bezuinigingsmogelijkheden liggen de eerste- (18 procent) en tweedelijns- zorg-
bij de zorgverzekeraars, aldus de bestuurders verleners (12 procent) de meeste mogelijk-
én zorgverleners. Los van de bezuinigingen heden om te bezuinigen op de kosten van toe-
Van links naar rechts: R. Snijder, arts en stafvoorzitter St. Antonius Ziekenhuis, D. Biesma, voorzitter Raad vormt bureaucratie volgens hen nog altijd de leveranciers, van bijvoorbeeld huisvesting en
van Bestuur St. Antonius Ziekenhuis, A.B. Wymenga, arts, Raad van Bestuur Ziekenhuis Rivierenland, dr. M.H. grootste bedreiging voor de kwaliteit en toe- medische apparatuur, een kostencomponent
Kemperman, arts en stafvoorzitter Ziekenhuis Rivierenland. gankelijkheid van de zorg. Dat blijkt uit het die tot dusver nauwelijks onderdeel uitmaakt
eerste Trendonderzoek van VvAA, ledenorga- van het zorgdebat. De bestuurders (13 pro-
nisatie en dienstverlener voor ruim 100.000 cent) vinden dat als tweede zou moeten wor-
Sint Maartenskliniek fietst voor Moldavië zorgprofessionals en zorginstellingen, naar den bezuinigd op de kosten van de overheid.
ontwikkelingen in de Nederlandse gezond-
Thom de Graaf, burgemeester van Nijmegen, is het armste land van Europa en de staat van heidszorg. Het onderzoek is gehouden onder Zelf ook bezuinigen
lostte afgelopen maandag het startschot voor het ziekenhuis is erbarmelijk. Stichting Max 61 bestuurders van ziekenhuizen en grote De zorgaanbieders voelen zelf ook de verant-
een uitdagende fietsactie van de Sint Maar- Maakt Mogelijk is al jarenlang actief in Oost- zorginstellingen en 500 eerste- en tweede- woordelijkheid om op kosten te letten. Een
tenskliniek (Nijmegen/Woerden). Ruim hon- Europa en heeft zich tot doel gesteld om het lijnszorgverleners. Bestuurders (39 procent), zeer ruime meerderheid van de bestuurders
derd medewerkers en bekende Nederlanders ziekenhuis in Floresti een enorme kwaliteits- eerste- (44 procent) en tweedelijnszorgver- voelt zich sterk (74 procent) of gemiddeld
zoals Chris Tates, fietsen in vijf dagen van impuls te geven. In april 2011 is het precies leners (42 procent) beschouwen bureaucratie (16 procent) verantwoordelijk om op de
Nijmegen naar Moldavië (2400 km). Dat doen 75 jaar geleden dat de rooms-katholieke als veruit de grootste bedreiging voor de kosten te letten. Van de eerste- en tweedelijns-
zij op twee hometrainers vanuit het glazen zusters van de Choorstraat in Den Bosch op kwaliteit van de gezondheidszorg. Op afstand zorgverleners voelt respectievelijk 61 procent
lifthuis voor de ingang van het ziekenhuis. de heuvel bij Nijmegen een orthopedische gevolgd door bezuinigingen. Toch waarderen en 67 procent hiervoor een sterke verantwoor-
Met deze fietsactie vraagt de Maartenskliniek kliniek en pedologisch instituut stichtten. Het zij de huidige kwaliteit en toegankelijkheid van delijkheid. Ook binnen hun eigen werkveld
steun voor het verbeteren van de omstandig- begin van de Sint Maartenskliniek. Nu, 75 de Nederlandse gezondheidszorg (de speer- ziet respectievelijk 44 procent en 66 procent
heden in het verarmde Floresti-ziekenhuis in jaar later, blaast de kliniek het gedachtegoed punten van het beleid van minister Schippers) van de eerste- en tweedelijnszorgverleners en
Moldavië. Het is de officiële kick-off van het van de katholieke zusters en de heilige Sint gemiddeld met een 7,3. De plannen van het 77 procent van de bestuurders, mogelijkheden
75-jarig jubileum. Maarten nieuw leven in en gaat zij zich inzet- huidige kabinet worden door de bestuurders om te bezuinigen. Daarbij worden onder meer
ten voor mensen die het minder goed hebben en zorgverleners gemiddeld gewaardeerd met het wegnemen van bureaucratie in de vorm
Tijdens haar 75-jarig jubileum komt de Sint dan wij. Het jubileumjaar is op maandag slechts een ‘5’. Tweederde (67 procent) van van minder regelgeving en administratieve
Maartenskliniek in beweging voor het zie- 18 april van start gegaan en loopt tot eind de bestuurders denkt dat de aangekondigde lastendruk, maar ook het rekenen van eigen
kenhuis van Floresti in Moldavië. Moldavië december 2011. bezuinigingsmaatregelen, zoals het beperken bijdragen voor mensen die onnodig gebruik-
van het verzekerde pakket, verhoging van het maken van de gezondheidszorg, het alleen op
eigen risico en het terugbrengen van het aantal basis van aangetoonde meerwaarde toelaten
afdelingen spoedeisende hulp (SEH’s), leiden van kostbare geneesmiddelen en het verkorten
tot verslechtering van de bereikbaarheid van van wachtlijsten door ruimere openingstijden,
de zorg en de werkgelegenheid. Ruim de helft genoemd.
(57 procent) van de bestuurders denkt boven-
dien dat de betaalbaarheid van de zorg ver- Trendonderzoek
slechtert en dat de innovatie onder druk komt Vanuit haar centrale positie als ledenorganisatie
te staan (54 procent). Volgens de meerderheid en dienstverlener voor ruim 100.000 zorgpro-
van de eerste- en tweedelijnszorgverleners fessionals en zorginstellingen voert VvAA
(58 procent) neemt de kans op complicaties periodiek een Trendonderzoek uit. Aan dit
bij patiënten zelfs toe als gevolg van de onderzoek werken zowel bestuurders van
bezuinigingen. ziekenhuizen en grote zorginstellingen als
zorgprofessionals werkzaam in alle beroeps-
Zorgverzekeraars groepen in de Nederlandse gezondheidszorg,
Een aanzienlijk deel van de bestuurders mee. Naast een algemene toetsing van de
(39 procent) is wel van mening dat er vol- kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg,
doende mogelijkheden zijn om te bezuinigen gaat elk onderzoek in op een actueel thema. In
in de zorg. De overige bestuurders stellen deze eerste editie stonden de geldstromen en
zich hier neutraal in op (31 procent) of bezuinigingen in de zorg centraal.
Op de foto uit 1940 zijn zusters van de Maartenskliniek te zien met patiënten op aangepaste fietsen. vinden dat er onvoldoende mogelijkheden
Nummer 8
Kliniek 19 20 april 2011
op afstand
Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) de behandeling of met spoed overplaatsing
in Amsterdam en MC Zuiderzee in Lelystad naar een ander ziekenhuis noodzakelijk is.
starten deze maand als eersten in Europa met Het verplaatsen van een kritisch zieke patiënt
Tele-IC. Dit houdt in dat een intensivist van het brengt risico’s met zich mee en mogelijk wordt
OLVG ‘s avonds, ‘s nachts en in het weekend kostbare tijd verspild. Van der Voort: “Tele-IC
op afstand de behandeling overneemt van werkt zo goed, dat het voor de intensivist in het
patiënten op de Intensive Care (IC) in een OLVG net is alsof hij in de IC van MC Zuider-
ander ziekenhuis. MC Zuiderzee in Lelystad zee aanwezig is. Door de uitstekende techniek
is het eerste ziekenhuis dat gebruik maakt en het hoge resolutie beeld en geluid beschik-
van deze unieke oplossing van het OLVG. ken we over alle belangrijke data en middelen
Door Tele-IC kan bij kleine IC’s de kwaliteit om de patiënt ‘real-time’ te beoordelen en te
van de intensieve zorg 24 uur per dag worden behandelen. Ook als een acute situatie dreigt
geborgd. te ontstaan bij de patiënt. De medisch specia-
listen en verpleegkundigen in MC Zuiderzee
Intensivist dr. Peter van der Voort van het zijn aanwezig om fysieke handelingen te ver-
OLVG: “Veel ziekenhuizen hebben geen richten en vanuit het OLVG houdt de inten-
niveau 3 IC die gericht is op patiënten met sivist het overzicht en stuurt het team aan.”
zeer gecompliceerde en ernstige ziekten. Het “MC Zuiderzee profiteert van dit innovatieve St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg zet sinds begin deze maand een elektrische golfkar in om patiënten te vervoeren.
OLVG heeft die wel. Op onze IC zijn continu concept van het OLVG”, aldus Loek Winter, De golfkar brengt patiënten naar de poliklinieken op de eerste verdieping. Het wegvallen van de kleine lift, aan
gespecialiseerde verpleegkundigen en intensi- voorzitter van de Raad van Bestuur van MC het begin van de hoofdgang, wordt hiermee gecompenseerd. De golfkar wordt de komende drie maanden ingezet
visten aanwezig. Vanaf nu hebben we ook Groep waar MC Zuiderzee onderdeel van uit- om de verbouwingsperiode te overbruggen. Medio juni worden in de hoofdgang twee nieuwe liften in gebruik
24 uur per dag en zeven dagen per week een maakt. “Wij zijn deze samenwerking met het genomen, die groter zijn dan de oude lift. Ze zijn daardoor ook toegankelijk voor scootmobiels.
intensivist paraat die via een aantal schermen OLVG aangegaan om onze patiënten 24 uur
met audio- en videoverbinding meekijkt op de per dag nog betere zorg te bieden. Wij zoeken
IC van MC Zuiderzee en de patiënt op afstand altijd naar manieren om de zorg te verbeteren Centralisatie klinische verloskunde Bernhoven
behandelt. De intensivist wordt ter plaatse en efficiënter te maken. Tele-IC geeft hier een
ondersteund door medisch specialisten en uitstekende invulling aan.” De definitieve centralisatie van de klinische vinden. De nieuwe situatie is het antwoord op
IC-verpleegkundigen van MC Zuiderzee. Een verloskunde van ziekenhuis Bernhoven, vindt het ernstige tekort aan gespecialiseerd ver-
groot voordeel is dat er op deze manier ook Efficiënt en kostenbesparend plaats op 29 april. Deze gaat van locatie Oss pleegkundig personeel. Eén locatie betekent
in de avond en nacht behandeling beschikbaar In de Verenigde Staten wordt Tele-IC al jaren naar locatie Veghel. Tot de verhuizing naar de meer aandacht voor moeder en kind en vol-
is van een intensivist op afstand in deze klei- succesvol toegepast met bewezen resultaten nieuwe locatie in Uden begin 2013 kunnen doende personeel waardoor de kwaliteit van
nere ziekenhuizen. Hiermee wordt 24 uur per op het gebied van efficiëncy en kostenbespa- aanstaande moeders bevallen in Veghel. Om zorg en veiligheid voor (aanstaande) moeder
dag de continuïteit geborgd.” Door Tele-IC is ring. Onderzoek uit Amerika wijst volgens het de kwaliteit van zorg te garanderen is concen- en kind is gegarandeerd.
een intensivist van een niveau 3 IC van begin OLVG uit dat door het gebruik van Tele-IC de tratie volgens het ziekenhuis onvermijdelijk.
af aan betrokken bij de zorg voor een ernstig opnameduur omlaag kan, de uitkomsten van Capaciteit
zieke patiënt. Patiënten uit Flevoland die voor de behandeling beter zijn en de kosten ver- Zwangere vrouwen kunnen voor zwanger- Het ziekenhuis beschikt in Veghel over zes
een levensbedreigende ziekte acuut behandeld minderen. Spoedeisende geneeskunde is een schapscontroles wel terecht op de polikli- verloskamers en 21 bedden en één poliklini-
moeten worden, kunnen hierdoor voortaan belangrijk speerpunt van het OLVG. Door nieken gynaecologie van beide locaties van sche verloskamer en biedt hiermee voldoende
ook bij MC Zuiderzee terecht, totdat alsnog als eerste ziekenhuis in Europa te starten met ziekenhuis Bernoven, echter een eventuele capaciteit om zwangeren in de regio Oss-
eventuele overplaatsing nodig is. Voor zowel Tele-IC wil het OLVG haar kennis, kunde en opname of de bevalling zal in Veghel plaats- Uden-Veghel van goede zorg te voorzien.
de patiënt als de familie is dat een voordeel ervaring op het gebied van spoedeisende hulp
omdat er zo geen sprake is van vertraging in delen met andere ziekenhuizen.
Adopt... a granny
Inzet verdient schouderklopje Toen ik in mijn jonge jaren leerde wat het steeds veel humor en een brede interesse.
woord adoptie betekende associeerde ik dat Het is een genoegen om bij hem op bezoek
met ‘arme kindertjes’ die niet door hun eigen of met hem op pad te gaan. Je moet wel goed
vader of moeder verzorgd konden worden. stemvolume hebben, want opa is ernstig
Inmiddels is er van alles en nog wat te adop- hardhorend. Hij woont op een flat en regelt
teren. Zo werd een paar jaar geleden aandacht op een bijzondere manier zijn huishouden.
gevraagd voor ‘arme kippetjes’ middels de Eén keer per week zet opa verse koffie; op de
leus ‘adopteer een kip’. dag dat de werkster komt want die lust anders
geen koffie. De rest van de week warmt hij
Naast kippen kun je tegenwoordig ook een de koffie op, elke dag weer zodat er aan het
geit, een koe, een boom en een bijenvolk eind van de week iets overblijft wat eigenlijk
adopteren. Alles wat extra zorg en aandacht geen koffie meer genoemd kan worden. Eten
behoeft wordt ter adoptie aangeboden. Zo is koken doet opa ook graag zelf. Hij houdt van
er ook adoptie van arme en eenzame oude- variatie: een blik tomatensoep kan prima ge-
ren. Ouderen in ontwikkelingslanden hebben combineerd worden met bijvoorbeeld cham-
het zwaar. Dat komt omdat de pensioenen pignonsoep. En met de restjes aardappels
door economische ontwikkelingen bijna niets en groenten van gisteren er door, krijg je
meer waard zijn, of omdat er niemand is die weer eens een heel andere smaak... Ook wat
Het Vlietland Ziekenhuis (Schiedam) behaalde op 11 april de NIAZ-accreditatie. NIAZ is een belangrijk kwali- voor de ouderen zorgt. Daarom heeft Dorcas medicijngebruik heeft opa zijn eigen ideeën.
teitskeurmerk voor de zorg. Voor het ziekenhuis geeft het behalen van dit keurmerk een bevestiging dat het staat (www.dorcas.nl) het Adopt a Granny-project Onlangs was hij erg verkouden en hoestte
voor kwaliteit. Dit is een belangrijke kroon op het harde werken van alle medewerkers binnen het ziekenhuis. Op opgezet. ‘Mijn’ granny woont in Rusland en veel. De huisarts had Fluimucil voorgeschre-
11 april kregen de medewerkers als dank voor hun inzet bij binnenkomst in het ziekenhuis een ‘schouderklopje’, is inmiddels 94 jaar oud. Ze is weduwe sinds ven om het slijm in de luchtwegen op te los-
een gezond drankje en een lekkere traktatie. 1965 en heeft geen kinderen. Haar gezond- sen. Opa vertelde dat hij het ook in zijn oren
heid is matig en zo ook haar mobiliteit. Zij gedaan heeft. Op mijn zeer verbaasde reac-
ontvangt nu steun vanuit het project middels tie lichtte hij toe: “Als het in mijn longen de
Congres bezoeken van een maatschappelijk werkster rommel opruimt en voor betere doorstroming
Vrouwelijke Leiders in de Zorg en elke maand een voedselpakket. zorgt, zal het in mijn oren misschien ook
17 november 2011 - Eureko Conference Center - Zeist wel werken.” Creatieve dokter, die adopted
Inspirerend en leerzaam netwerkevenement voor ambitieuze Mijn zus en ik hebben ook in Nederland een grandpa van ons.
vrouwelijke leiders in de Zorg. Met als motto “Verbinden van care,
cure en hun stakeholders in het belang van de cliënt en patient”.
opa geadopteerd. Mijn zus kende hem van-
Plus: uit de kerk en wist dat hij na het overlijden Riette Oudenaarden, nurse
Inzichtgevende presentaties en masterclasses rond het thema van zijn vrouw vaak alleen was. Zij heeft een practitioner Geriatrie Groene
Presentatie en Performance groot en warm hart waar veel hulpbehoevende Hart Ziekenhuis Gouda,
Ronde tafel over Samenwerken in de Zorg
mensen (en dieren ook trouwens) in passen e-mail:
Kennis delen en sparren op niveau
Thematafels en stands met producten en diensten en nodigde opa een keer uit op de koffie. Hij riette.oudenaarden@ghz.nl
Netwerken met gelijkgestemden vond het geweldig en zij en haar gezin ook.
Voor informatie en aanmelden: www.vrouwelijkeleidersindezorg.nl Onze opa is inmiddels 92 jaar en heeft nog
Terugblik op 14 & 15 april 2011 20
Ook ZZP'ers konden goed terecht op de beurs en hebben zich in grote getale gemeld bij onder meer Qarework-
partners. Happy gezichten in de stand van HappyNurse.
Nationale
Geef uw website een stem kennisdag
Zodat uw gebruikers kunnen
luisteren
ZorgFacilitair
naar wat u te zeggen hebt!
r ke n e n l e re n
alles ov e r we
e n w e l z i j n
in zorg
Nummer 8
Patiëntenzorg 23 20 april 2011
AF-polikliniek azM
Patiënten die worden behandeld aan de hart- boezemfibrilleren en begeleid bij het aanleren
ritmestoornis boezemfibrilleren in de speciaal van een gezondere leefstijl. Alles in overleg
daarvoor opgezette polikliniek van het azM en afstemming met de huisarts van de patiënt.
(Maastricht UMC+) hebben betere vooruit- “Het computersysteem leidt verpleegkundi-
zichten dan patiënten die de gebruikelijke gen en cardiologen door het gehele proces van
zorg krijgen. Dat blijkt uit onderzoek dat begin geïntegreerde chronische zorg, en bewaakt dat
april werd gepresenteerd tijdens het zestigste er geen stappen worden overgeslagen of zaken
congres van het American College of Cardio- worden vergeten”, aldus gezondheidsweten-
logy in New Orleans. schapper drs. Jeroen Hendriks, die het onder-
zoek naar de resultaten van de AF-polikliniek
Boezem- of atriumfibrilleren leidt doorgaans in het Maastricht UMC+ heeft geleid. “De ge-
niet tot acuut levensgevaar, maar de lange- specialiseerde AF-polikliniek helpt de kloof
termijn-effecten van deze hartritmestoornis tussen richtlijnen en huidige klinische praktijk
kunnen wel degelijk ernstig zijn. Trombose en te overbruggen.” De resultaten van het onder- Voortaan zijn in de centrale hal van het Zoetermeerse LangeLand Ziekenhuis hosten en hostesses aanwezig. Zij
beroerte liggen op de loer. De behandelricht- zoek bewijzen het succes van de AF-polikli- begeleiden patiënten naar de poliklinieken, nemen het bellen van en begeleiden naar taxi’s voor hun rekening
lijnen zijn met name gericht op het verminde- niek. Na 22 maanden bleken de resultaten van en beheren en verzorgen de rolstoelen in de centrale hal. Ook kunnen zij helpen met het tillen van de bagage,
ren van deze risico’s. Met een strikte naleving de patiënten die in de AF-polikliniek waren ‘zoekende’ patiënten de weg wijzen en meehelpen de wachtruimte ordelijk te houden. De circa twintig hosten en
van die richtlijnen is dat ook mogelijk. Maar behandeld, een stuk beter dan van de contro- hostesses komen uit de Unie van Vrijwilligers en werken in twee ‘shifts’ van vier en vierenhalf uur.
een Europees onderzoek, de zogenoemde Euro legroep. Er kwamen minder patiënten te over-
Heart Survey, bracht enkele jaren geleden aan lijden (slechts 1,1 procent tegen 3,9 procent in
het licht dat deze richtlijnen niet goed worden de controlegroep) en er waren minder zieken- Diaconessenhuis Meppel start Sportloket
opgevolgd, met als gevolg een verhoogde mor- huisopnames (13,5 procent tegen 19,1 procent
biditeit en mortaliteit. Het Maastricht UMC+ in de controlegroep). Volgens Hendriks is het Het Diaconessenhuis Meppel (onderdeel met een beperking. De samenwerking zorgt
heeft in reactie daarop een AF-polikliniek moeilijk een element te noemen dat doorslag- van Zorgcombinatie Noorderboog) en de ervoor dat deze groep goed te bereiken is. Via
(AF staat in dit geval voor atriumfibrilleren) gevend is in het succes van de AF-kliniek: stichting Sport Drenthe gaan samenwerken het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen
opgericht, een afdeling in het ziekenhuis waar “Het is niet ofwel de gespecialiseerde ver- in een meerjarig project om een specifieke (NASB) is hiervoor geld beschikbaar gesteld
de kennis en kunde voor het behandelen van pleegkundigen, ofwel de software, ofwel de groep inwoners van Meppel en omstreken in aan de gemeente Meppel. SportDrenthe werkt
boezemfibrilleren is samengebald. Speciaal strikte naleving van richtlijnen. Volgens mij is beweging te krijgen. hierin samen met Gehandicaptensport Neder-
opgeleide verpleegkundigen screenen, behan- het geheim van het succes vooral de combina- land en het Diaconessenhuis. Dit gebeurt ook
delen en begeleiden de AF-patiënten onder tie van die drie elementen, de geïntegreerde Het doel is het verminderen van inactiviteit in de ziekenhuizen van Hoogeveen en Emmen.
supervisie van een cardioloog en met speciaal aanpak.” In navolging van Maastricht zijn nu bij de doelgroepen chronisch zieken/ mensen
voor dit doel ontwikkelde software. Medische ook andere Nederlandse ziekenhuizen bezig
details van de patiënten worden met deze soft- met het opzetten van een AF-polikliniek. De
ware vertaald tot individuele risicoprofielen en Nederlandse Vereniging van Hart- en Vaat Zwangeren meten thuis hun bloeddruk
op basis daarvan tot individuele behandelplan- Verpleegkundigen (NVHVV) heeft een werk-
nen, met steeds de internationale richtlijnen groep in het leven geroepen om het opzetten Zwangeren die onder controle staan bij de beveiligde website worden de waarden door-
als basis. Bovendien worden de patiënten opti- en evalueren van AF-klinieken te faciliteren. gynaecoloog in het Röpcke-Zweers Zieken- gegeven aan de behandelend gynaecoloog.
maal geïnformeerd over (de behandeling van) huis in Hardenberg kunnen voortaan vanuit De waarden worden rechtstreeks, dus niet
huis hun bloeddruk laten controleren. Ze handmatig doorgegeven. Dit voorkomt foutief
meten thuis zelf de bloeddruk op en geven overnemen van uitslagen.
de waarden via de computer door aan de arts.
Hiermee zijn de controles in het ziekenhuis
WORDEN UW PATIËNTEN GASTEN? minder vaak nodig.
De zorg wordt steeds competitiever. Om patiënten onder hun eigen vlag aangeboden, zonder dat het
loyaal aan uw ziekenhuis te laten zijn, moet u hun ziekenhuis er omkijken naar heeft. Wilt u weten wat Een te hoge bloeddruk tijdens de zwanger-
verwachtingen overtreffen. Jeeves is met haar Jeeves voor uw ziekenhuis kan betekenen? Ga naar
unieke diensten reeds dertien ziekenhuizen Jeeves.nl of neem contact met ons op:
schap is niet ongevaarlijk voor zwangere
dagelijks van dienst. Deze diensten worden geheel 010-4333921. vrouwen en hun baby’s. “Hoge bloeddruk is
één van de redenen dat een zwangere vrouw
onder behandeling komt van de gynaeco-
loog”, vertelt Mesrure Kaplan. Zij is één van
de gynaecologen in het Röpcke-Zweers Zie-
kenhuis en introduceerde hier een proef met
het thuis meten van de bloeddruk. De proef
heeft drie maanden gelopen en is juist beëin-
digd. De bevindingen van zowel patiënt als
arts zijn zo positief, dat besloten is om door te
gaan met deze nieuwe techniek van bloeddruk
meten. Die bestaat eruit, dat - na instructie -
een zwangere met hoge bloeddruk zelf met
een bloeddrukmeter, de WatchBP Home, haar
bloeddruk opmeet. Vervolgens plugt ze met Sabrina van de Belt meet thuis haar bloeddruk op en
een usb-kabel in op haar computer. Via een geeft de waarden door via de computer.
Parkeerservice
Golfkarservice Hoofdhuidkoeling in het WZA
Thuisbrengservice
Het Wilhelmina Ziekenhuis Assen gaat binnen- de top tien van klachten van patiënten die een
Gastheren / vrouwen kort gebruikmaken van een hoofdhuidkoeler chemokuur ondergaan. “Hoofdhuidkoeling
die bij bepaalde soorten chemotherapie haar- kan bij sommige kuren haarverlies zodanig
Ontslagbegeleiding verminderen, dat het dragen van een pruik
Foto: opening parkeerservice het Oogziekenhuis Rotterdam juni 2008.
7ZHHOXLVWHUFG¶VYDQ,QD(LODQGHU
voerden de deelnemers thuis denk- en doe- werkboek voor insomnie te verbeteren door
oefeningen uit. “We zijn blij verrast over het er professionele persoonlijke begeleiding
resultaat”, aldus Lancee. “Bij de mensen met aan toe te voegen.” Lancee heeft hiervoor, in
nachtmerries nam het aantal nachtmerries met samenwerking met prof. dr. Jan van den Bout
³$OOHVPHWJHYRHO´HHQFGYROJHGLFKWHQHQYHUKDOHQ
de helft af. Bij de slapelozen verdween de en prof. dr. Marjolijn Sorbi, beiden werkzaam ³'¶URSRI´URLPHHQYHUKDOHLQKHW:HVWIULHVHGLDOHFW
slaapstoornis insomnie bij veertig tot vijftig aan de Universiteit Utrecht, financiële steun
0DDURRNERHNHQHQNLQGHUERHNHQ7HYHQVYRRUGUDFKWHQLQKHW1HGHUODQGV
procent van de deelnemers.” Het aanpakken gekregen van het Fonds Psychische Gezond-
pQKHW:HVWIULHVHGLDOHFW
van deze slaapstoornissen is belangrijk: tien heid en van het Innovatiefonds Zorgverzeke-
tot vijftien procent van de bevolking heeft last raars. Met deze steun wordt een geavanceerde
van insomnie en twee tot vijf procent heeft webapplicatie voor insomnie ontwikkeld en ,QIRZZZLQDHLODQGHUQO
last van nachtmerries. Beide slaapstoornissen getoetst. Geïnteresseerden kunnen zich alvast RIPDLOQDDU
hebben negatieve gevolgen: mensen slapen aanmelden via www.insomnie.nl. KHWGDPKHN#TXLFNQHWQO
Nummer 8
20 april 2011 26 Agenda
Wijzer in de Zorg
Congressen, seminars, cursussen
Nieuwbouw
special
AGENDA
4YPESERVICE +RUGER
(ET BUREAU VOOR UW MEDISCHE
SECRETARIpLE ONDERSTEUNING
Donderdag 21 april
VOOR OA ³MEDISCH´ TYPEWERK OF
18 mei 2011 Conferentie ‘Kinderen veilig in het ziekenhuis’
• Locatie: Utrecht, Domus Medica, van 9.00 tot 17.00 uur
TIJDELIJK EEN MEDISCH SECRETARESSE OP LOCATIE
• Doelgroep: Medisch specialisten, arts-assistenten, verpleegkundigen en paramedici
2EFERENTIES VAN ZIEKENHUIZEN AANWEZIG
uit het ziekenhuis die betrokken zijn bij kinderen opgenomen in het ziekenhuis
• Kosten: Deelname is gratis -EVR $ +RUGER
Voor publicatie mogelijkheden: • Inschrijven: Mogelijk tot 7 april via www.vsmzorg.nl 3CHENKKADE INFO TYPESERVICENL
Laura Fuykschot 0182 - 322 456 !7 $EN (AAG WWWTYPESERVICENL
Donderdag 12 mei
REGIONALE Openingscongres Prostaatcentrum zuidwest Nederland
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt.
• Locatie: Rotterdam, Laurenskerk
• Organisatie: Sint Franciscus Gasthuis en Erasmus MC
Donderdag 12 mei
Carrière Beurs Zorg & Welzijn
• Locatie: Utrecht, Jaarbeurs, van 10.00 tot 17.00 uur
• Toegang: gratis
• Meer informatie: www.carrierebeurs.nl
Zaterdag 14 mei
‘Meet VSO: informatie over werken in een ontwikkelingsland’
www.hulpmiddelenbeurs.nl • Organisatie: VSO Nederland
• Locatie: Utrecht
• Kosten: gratis
Hygiëne
• Informatie: www.vso.nl
Dinsdag 24 mei
Special Phital Symposium ‘Darmklachten in de praktijk’
• Bestemd voor: huisartsen, apothekers, ziekenhuisapothekers en orthomoleculaire artsen
• Accreditatie is aangevraagd bij: KNMP, ABAN, ABNG, MBOG en NZVA
1 juni 2011 • Locatie: Den Haag, Theater Dilligentia, Lange Voorhout 5, van 16.15 tot 20.30 uur
• Aanmelden en meer informatie: www.phital.nl
14 & 15 MEI
• Locatie: Wernhout, De Levensboom
• Extra: Ook genieten van grote medicinale plantentuin en heerlijke lunch
• Meer informatie en volledig programma: www.levensboom.com/symposium.htm
Uw advertentie in De Ziekenhuiskrant?
Vrijdag 17 juni
Congres: ‘Sociale media, tijdelijk of onvermijdelijk?’ Laura Fuykschot (0182) 322 456
• Organisatie: GGD Nederland en NSPOH Anneke de Pater (0182) 322 451
Beurslocatie: • Locatie: Amersfoort, De Eenhoorn
• Kosten: 140 euro
• Meer informatie en inschrijven: www.nspoh.nl/smtoo
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
Nationale kennisdag
ZorgFacilitair
24 mei 2011
Voorregistreren? www.fgkennisdagen.net
Brabanthallen, ’s-Hertogenbosch
Nummer 8
Service 27 20 april 2011
Schitterende stenen en
Een weekend vol fossielen in Zwolle
Colofon
Uitgever, tevens redactie-adres:
poppen(huis) plezier
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Eindredactie:
Marja den Otter
Opmaak en fotografie:
Gouda Media Groep B.V.
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Mw. Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
Expo Rijswijk organiseert op 14 en 15 mei
samengesteld, kan geen van betrokken partijen aansprake-
voor de eerste keer Mineraal Internationaal lijk worden gesteld voor eventueel voorkomende fouten.
in de IJsselhallen in Zwolle. Stands vol met Algemene servicevragen:
schitterende stenen en fossielen maken deze Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur; telefoon
beurs tot een leuke dag uit voor het hele (0182) 322 456 of mail naar: info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
gezin.
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
Bij een bezoek aan Mineraal Internationaal E info@ziekenhuiskrant.nl
kunnen bezoekers verschillende kramen ver- Prijzen: per jaar 74,20 euro
wachten vol met schitterende stenen en fossie- Redactie/tips:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
len. Men ontmoet standhouders uit binnen- en
redactie@ziekenhuiskrant.nl
Op 14 en 15 mei is de aftrap van het bijbehorende benodigdheden. Ook kan men buitenland die twee dagen lang hun vondsten De redactie houdt zich het recht voor om artikelen niet te
Poppen(huizen) & Miniaturen Weekend in hier kapotte poppen laten herstellen bij de en wereldwijde inkopen aanbieden. Trommel- plaatsen of in te korten.
de IJsselhallen in Zwolle. Op deze beurs poppendokter. stenen, zoetwaterparels, sieraden, schelpen, Verspreiding:
ontmoeten de bezoekers standhouders die edelstenen, eieren, fossielen en zeldzame De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld in het
personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in Nederland.
gedetailleerde poppenhuizen tentoonstel- Maak een eigen miniatuur stenen behoren tot het aanbod. Ook biedt de
Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan leidinggeven-
len en beeldschone poppen verkopen. Ook De juiste miniatuur nog niet gevonden? Neem beurs kramen waar fournituren, literatuur, den onder wie de hoofden inkoop in de ziekenhuizen.
kunnen mensen hier de mooiste miniaturen dan deel aan een workshop waar met Cerro- machines, microscopen en toebehoren te ver- De oplage bedraagt 30.000 exemplaren.
aanschaffen om hun poppenhuis in te rich- cold Porcelein bloemen worden gemaakt. Zo krijgen zijn. Webkrant:
ten. Dit weekend staat garant voor één en al leert men iets leuks, brengt men het geleerde De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.ziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks actueel
poppen(huis) plezier. gelijk in praktijk en kan men de zelfgemaakte Demonstratie
medisch nieuws.
miniatuur na afloop mee naar huis nemen. Bezoekers kunnen dit weekend door middel Komende verschijningsdata 2011:
Het is heerlijk struinen langs de verschillen- van een microscoop micromounts van dicht- Tweewekelijks. Klik op:
de kramen. Bezoekers kunnen op hun gemak Algemene informatie bij bewonderen. Micromounts zijn kleine www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
de nieuwste materialen en decoraties bekij- Datum: 14 en 15 mei 2011 stukken gesteente met daarin aanwezige Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
ken die in de tentoongestelde poppenhuizen Locatie: IJsselhallen, Rieteweg 4, 8011 AB mineralen. Wereldwijd zijn er tienduizen-
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456
gebruikt zijn en inspiratie opdoen voor hun Zwolle den verzamelaars van deze micromounts.
eigen poppenhuis. Miniaturen zijn in veel Openingstijden: 10.00 tot 17.00 uur
soorten en maten te verkrijgen. Slaapkamers, Entree: Dit entreekaartje geeft tevens toegang
keukens, woonkamers en accessoires zijn tot de beurs ‘Mineraal Internationaal’ die
verkrijgbaar in diverse schalen (1:12, 1:24 gelijktijdig plaatsvindt.
en kleiner) en verschillen van antiek tot hip Volwassenen: zes euro
en modern. Voor de doe-het-zelver wordt Kinderen zes tot en met elf jaar: drie euro
gereedschap en materiaal aangeboden, zoals Kinderen tot en met vijf jaar: gratis
zaagjes, pincetten en lijmklemmen. Verder Meer informatie: www.exporijswijk.nl of
biedt de beurs een breed scala aan poppen en (070) 307 59 00
Arkin zoekt
collega’s die niets
te gek vinden
Wil jij werken in een dynamische en innovatieve GGZ-instelling, dan is Arkin iets voor jou!
Wij zijn op zoek naar toegewijde professionals die hun vak op een hoog niveau willen
uitoefenen. Bij Arkin kun je je ambities waarmaken.