Jaargang 5
nummer 10
18 mei
9(56&+,-177:((:(.(/,-.623:2(16'$*,1$//(=,(.(1+8,=(1,11('(5/$1'(123,17(51(7
2011
03
Beleving binnen kankerzorg
Nieuwbouwspecial
Zie pagina 11 t/m 18
Mentor Maatschap
Zie pagina 20 en 21
Malariamug komt op
zweetvoeten af
De geur van zweetvoeten trekt malariamug-
gen aan. Dat stelt onderzoeker en promoven-
dus Remco Suer van Wageningen Universiteit.
Een malariamug kan mensen opsporen op
tientallen meters afstand aan de hand van de
kooldioxide in de lucht die wordt uitgeademd.
Maar voor de laatste meters gaat de malaria-
vrouwtjesmug af op de geur van bacteriën die
op de huid van de voet leven. Die zweetgeur
overheerst de geur van de kooldioxide. Deze
ontdekking is tegelijk de verklaring waarom
muggen altijd rond voeten en enkels bijten en
niet bijvoorbeeld rond de mond. Volgens Suer
zijn er nu mogelijkheden om het zoekgedrag
van de malariamug te verstoren en om zo de
verspreiding van malaria tegen te gaan.
Geen toename van
suikerziekte
Het totaal aantal mensen met type 2 diabetes
(ouderdomssuikerziekte) in Nederland stijgt
niet.
Eerder dachten wetenschappers dat met de toe-
name van overgewicht ook het aantal mensen
met diabetes type 2 zou toenemen. Nu conclu-
deert gezondheidswetenschapper Esther van
’t Riet dat er meer mensen met diabetes type 2
gediagnosticeerd worden, maar dat het aantal
mensen die deze ziekte heeft maar het zelf niet
weet, afneemt. Zo is het totaal aantal mensen
met al dan niet gediagnosticeerde diabetes
type 2 gelijk gebleven. Vrijdag 13 mei promo-
veerde Esther van ‘t Riet op haar bevindingen
bij VU medisch centrum in Amsterdam. In
2006 werd de Nieuwe Hoorn-studie, een groot
bevolkingsonderzoek, uitgevoerd als vervolg
op de Hoorn-studie van 1989. Men onder-
zocht onder meer of diabetes sinds 1989 meer
stijgt als gevolg van de wereldwijde toename
van overgewicht. Van ’t Riet vond dat tussen
1989 en 2006 het vóórkomen van diabetes in
de Nederland gelijk was gebleven.
10 19
Baby’s met vitamine D-tekort Viva la Donna Dag
Dag van de Verpleging
uitgebreid gevierd
Verpleegkundigen en verzorgenden moeten hun werk op niveau kunnen uitvoeren, genoeg opleidingsmogelijk-
heden krijgen en kunnen samenwerken met voldoende en vakbekwame collega’s. Zo kunnen zij excellente zorg
aan patiënten bieden. Dat zei minister Edith Schippers (links) van Volksgezondheid Welzijn en Sport op 12 mei, de
geboortedag van Florence Nightingale, in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam, één van de zes Santeon
ziekenhuizen. De minister opende daar samen met Marian Kaljouw (midden), voorzitter van Verpleegkundigen
& Verzorgenden Nederland, de Dag van de Verpleging.
Officiële start ‘Kolff 100 jaar’
De Willem Kolff Stichting en de Nier-
stichting hebben vorige week donderdag in
Bussum het symbolische startsein gegeven
voor de viering van het honderdste geboorte-
jaar van prof. dr. Willem Johan Kolff (1911-
2009). Met zijn meest baanbrekende uitvin-
ding - de kunstmatige nier uit 1942 - redde
hij het leven van miljoenen nierpatiënten
over de hele wereld. Een mijlpaal waaraan in
2011 veel aandacht wordt besteed tijdens tal
van activiteiten, lezingen en een congres dat
de Willem Kolff Stichting en Nierstichting
dit jaar organiseren.
De facilitaire
zorgondersteuner
Comfortabele patiëntenstoelen www.isscureandcare.com
www.medifix.nl - tel. 013-5111111 Tel: 030 - 24 24 800
27
Koningin Juliana Toren
Nieuw uiterlijk
Ziekenhuiskrant
Vijf jaar na de start van de Ziekenhuiskrant is
het tijd voor een nieuw, frisser uiterlijk. Vanaf
1 juni kunnen de lezers kennismaken met de
vernieuwde krant.
Om alvast een beetje te kunnen wennen aan
de nieuwe vormgeving verschijnt deze keer
de special Nieuwbouw, in het hart van deze
krant, al in de nieuwe opmaak. Het uiterlijk is
nieuw, de berichten worden anders gepresen-
teerd, maar de inhoud blijft ongewijzigd. De
krant blijft boordevol nieuws staan vanuit de
ziekenhuiswereld in het bijzonder en de zorg-
sector als geheel.
De Ziekenhuiskrant krijgt een frisser uiterlijk.
Nieuwe endoscoop
succesvol bij
opsporing poliepen
Uit internationaal onderzoek blijkt dat een
nieuwe, zogenoemde achteruitkijk-endos-
coop, 23 procent meer poliepen opspoort in
een darmonderzoek dan andere bestaande
apparatuur.
Dat concludeert Anke Leufkens van de Uni-
versteit Utrecht die op dit onderzoek op 31 mei
hoopt te promoveren. Poliepen zitten vaak
verstopt in plooien en bochten van de darmen.
Het nieuwe instrument zorgt er beter voor dat
bij een onderzoek zo’n verborgen poliep niet
over het hoofd wordt gezien. Volgens Leuf-
kens missen artsen bij een darmonderzoek nu
nog 25 procent van alle poliepen. In Neder-
land krijgen jaarlijks ongeveer 12.000 mensen
darmkanker. Na vijf jaar is van hen veertig
procent overleden aan de gevolgen daarvan.
 Nummer 10
18 mei 2011
Jan Smit trakteert op beschuit met muisjes
De kraamafdeling van het Waterlandzieken-
huis in Purmerend kreeg vorige week onver-
wacht bezoek. Jan Smit trakteerde er enkele
kersverse ouders op beschuit met muisjes
en feliciteerde hen met de geboorte van hun
kindje.
Op deze manier vroeg de ambassadeur van
SOS Kinderdorpen aandacht voor de Dag van
het Gezin, die zondag 15 mei werd gehouden.
Jan Smit trakteert de kersverse vader en moeder van Tanisha Mai-Liên van Rouendal op beschuit met muisjes.
Tweede Kamer vraagt uitleg over stroomuitval
De fractie van de SP in de Tweede Kamer wil
van minister Edith Schippers van Volks-
gezondheid weten hoe het kon gebeuren dat
ook de noodvoorziening van ziekenhuis ZGT
in Hengelo niet werkte, nadat eerder de elec-
triciteit al was uitgevallen. Het ziekenhuis zat
vorige week zondag een uur zonder stroom.
Henk van Gerven van de SP vraagt Schip-
pers of er sprake is van verwijtbaarheid van
de directie of de medische staf en wil weten
hoe het toezicht is geregeld. Van Gerven: “De
stroomvoorziening in een ziekenhuis en de
back-up moeten met enige regelmaat worden
‘Nierdonoren moeten voorrang krijgen’
Het is moreel gezien verdedigbaar om
mensen die ooit een nier hebben gedoneerd
voorrang te geven als ze door ziekte zelf een
nieuwe nier nodig hebben. Dat stelde de
Gezondheidsraad vorige week in een advies
aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport.
De Gezondheidsraad stelt voor om mensen
die een nier hebben afgestaan extra punten toe
te kennen op de wachtlijst. Daardoor komen
zij sneller in aanmerking voor een donornier,
zonder eerst te hoeven dialyseren. Een wets-
wijziging hiervoor is volgens de Gezondheids-
raad niet nodig. De wachttijd op een donornier
bedraagt normaal gesproken drie tot vier jaar.
Krijgen mensen voorrang op de wachtlijst,
dan is het mogelijk dat zij binnen ongeveer
zes weken een nieuwe nier krijgen. Het is in
2 Actueel
Jan Smit: “Het gezin is voor mij heel belang-
rijk. Nu ik zelf net vader ben, is dat gevoel
alleen maar sterker geworden. Maar helaas
zijn er ook kinderen voor wie een veilig en
geborgen thuis helemaal niet vanzelfsprekend
is. Zij hebben geen ouders of familieleden
die voor hen kunnen zorgen.” De Volendamse
zanger zet zich al dertien jaar in voor SOS
Kinderdorpen om ook deze kinderen een thuis
te geven in een liefdevol gezin.
gecontroleerd. Ik wil weten of dat is gebeurd.
Ik wil ook weten of het onderhoud op orde
was. Dat moet gedocumenteerd zijn. De tech-
nische dienst heeft een grote verantwoorde-
lijkheid. In een ziekenhuis is toezicht door de
inspectie heel lastig, omdat het om gespecia-
liseerde apparatuur gaat. Vaak wordt dat door
leveranciers gedaan en is het toezicht dus min-
der effectief. Het kan geen kwaad daar eens
in te roeren.” De patiëntenzorg is volgens het
ziekenhuis op geen enkel moment in gevaar
geweest. Wel zijn uit voorzorg twee patiënten
van de intensive care overgeplaatst naar het
Medisch Spectrum Twente in Enschede.
principe mogelijk om een van de twee nieren
die mensen hebben bij leven af te staan. Deze
mensen worden niet sneller ziek en lopen geen
verhoogde kans op een nierziekte. Maar wor-
den ze wel ziek, dan hebben mensen met een
nier een nadeel.
Toename donaties
De laatste jaren is het steeds vaker voorgeko-
men dat mensen bij leven een nier afstaan aan
bijvoorbeeld een familielid of vriend. Jaar-
lijks krijgen ongeveer twee mensen die een
nier hebben afgestaan een ernstige nierziekte.
De Gezondheidsraad verwacht dat dit aantal
de komende jaren stijgt tot vier. Hun voorrang
op de wachtlijst betekent dat de andere nier-
patiënten ongeveer zes dagen langer op een
transplantatie moeten wachten.
Vervolg voorpagina
Eerste kernset voor
minister Schippers
Minister Edith Schippers van VWS opende
vorige week donderdag in het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis (OLVG) in Amsterdam
samen met Marian Kaljouw, voorzitter van
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland,
de Dag van de Verpleging. Speciaal voor deze
gelegenheid overhandigde Marian Kaljouw
minister Schippers het eerste exemplaar van
de kernset ‘e-Overdracht in care’.
Het OLVG is een van de twaalf zorginstel-
lingen, waaronder alle zes Santeon zieken-
huizen, in Nederland die excellente
verpleegkundige zorg ‘excellente verpleeg-
kundige zorg’ tot prioriteit heeft verheven. In
de Excellente Zorg aanpak wordt een verband
gelegd tussen kennis, kunde, betrokkenheid
bij besluitvormingsprocessen, samenwerking,
tevredenheid van verpleegkundigen en kwali-
tatief goede zorg. Naast verpleegkundigen
van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis waren
verpleegkundigen van de andere Santeon
ziekenhuizen door middel van een digitale
verbinding live aanwezig bij de opening. Zij
gaven zo aan de minister een boodschap mee
over excellente zorg in ziekenhuizen. Tijdens
de Dag van de Verpleging overhandigde
Marian Kaljouw minister Schippers het eer-
ste exemplaar van de kernset ‘e-Overdracht
in care’, ontwikkeld door V&VN, Nictiz en
Actiz. Deze kernset kunnen verpleegkundigen
en verzorgenden gaan gebruiken om de zorg
van patiënten/cliënten vast te leggen en over
te dragen naar een andere zorginstelling. De
kernset zorgt door eenheid van taalgebruik
voor standaardisatie van gegevens, waardoor
veiliger kan worden gewerkt en met minder
fouten. Dit heeft een betere kwaliteit van zorg
Sterke toename patiënten met huidkanker
Een langdurige blootstelling aan de zon, verhoogt de kans op huidkanker.
Plastisch chirurgen waarschuwen aan de
vooravond van het zomerseizoen voor een
explosieve stijging van huidkanker. Het aantal
patiënten met huidkanker dat door een plas-
tisch chirurg moet worden behandeld, is de
afgelopen vijf jaar met de helft toegenomen.
De oorzaak hiervan ligt voor zeventig tot tach-
tig procent bij langdurige blootstelling aan
zonlicht.
“Zonnebrandcrèmes dienen om de huid te
beschermen en niet om de tijd dat men in de
zon kan blijven te verlengen. Dat is een wijd-
verbreid misverstand”, aldus plastisch chirurg
Wilfred Kolkman van het Amphia Ziekenhuis
Breda. De Nederlandse Vereniging voor Plas-
tische Chirurgie (NVPC) waarschuwt opnieuw
tegen overmatige blootstelling aan de zon en
adviseert veranderingen in de huid vroegtijdig
te laten beoordelen door een arts. Bij ernstige
vormen van huidkanker, zoals het melanoom,
kan vroege herkenning en behandeling levens-
reddend zijn. In Nederland heeft iemand een
kans van één op zes om in zijn of haar leven
Ook in het Medisch Spectrum Twente in Enschede
werden op 12 mei verschillende activiteiten georga-
niseerd. Zo was er een historische modeshow ‘Blitse
Zusters’, verzorgd door het Florence Nightingale
Instituut. Daarnaast werden de nieuwe MST- unifor-
men gepresenteerd.
tot gevolg. Het is ook mogelijk de gegevens
van deze kernset toe te passen in een elektro-
nisch zorgdossier. Sinds jaar en dag wordt op
12 mei, de geboortedag van Florence Nigh-
tingale, wereldwijd de Dag van de Verpleging
gevierd. In 2011 is het internationale thema
van ICN, the International Council of Nurses,
‘Closing the Gap: Increasing Access and
Equity’. Voor Nederland is dit thema vertaald
in ‘Toegankelijke zorg’.
huidkanker te krijgen. Van alle soorten kanker
die voorkomen staat het basaalcelcarcinoom,
een vorm van huidkanker, in Nederland op de
eerste plaats. Voor Nederlandse dermatologen
is de diagnose basaalcelcarcinoom dan ook
een van de meest gestelde diagnosen tijdens
het spreekuur en voor de plastisch chirurg de
meest geopereerde kwaadaardige huidtumor.
Frequent gebruik van zonnebrandcrème met
een hoge beschermende factor (minstens SPF
20-30), beschermende kleding en het ver-
mijden van de zon tussen 12.00 en 15.00 uur
zijn belangrijke en simpele preventieve maat-
regelen die men kan nemen. De meest voor-
komende aanwijzing voor huidkanker is een
verandering op de huid, zoals een ruw plekje
dat niet weggaat, een wondje dat niet geneest
of een verandering in de kleur of grootte van
een al bestaande huidafwijking. Niet alle
vormen van huidkanker uiten zich op dezelfde
manier. Soms verschijnt er een wasachtig,
bleek, glad, glanzend bultje. In andere geval-
len ontstaat er een stevige rode knobbel die
soms kan bloeden of een korst kan vormen.

Actueel
Beleving belangrijk
bij kankerzorg
Het centrum, waar mensen met kanker onder meer een chemokuur ondergaan, is ontwikkeld op basis van de
laatste inzichten en de ervaringen van (ex-)patiënten en professionals.
Het Diakonessenhuis (Utrecht, Zeist, Doorn)
opent op donderdag 19 mei in Utrecht een
nieuw centrum voor kankerzorg: het Dagbe-
handelcentrum Oncologie/Hematologie. In
het centrum staan zowel de behandeling van
kanker als de beleving centraal. Geen enkel
ander ziekenhuis in Nederland schonk vol-
gens het Diakonessenhuis eerder zoveel aan-
dacht aan deze combinatie.
Het centrum, waar mensen met kanker onder
meer een chemokuur ondergaan, is ontwikkeld
op basis van de laatste inzichten en de ervarin-
gen van (ex-)patiënten en professionals. R.C.
Robbertsen, commissaris van de Koningin pro-
vincie Utrecht, verricht op donderdag 19 mei
de officiële openingshandeling. “Dit centrum
voor kankerzorg is uniek. Het is samen met
onze belangrijkste raadgevers, onze patiënten,
ontwikkeld. Net zoals destijds onze kraams-
uites die overal in het land navolging kregen.
Het is niet alleen een kwestie van een prettige
omgeving creëren. Ons centrum voor kanker-
zorg is een totaalconcept met als uitgangspun-
ten topzorg en het welbevinden van patiënten.
Beiden zijn van oudsher, belangrijke pijlers
van het Diakonessenhuis. Hier moet iedereen
Indirect licht en een openhaard creëren een huiselijke sfeer.
COMFORT PRODUCTEN
Uw leverancier voor:
Tempur®: Hoofdkussens, matrastopper, zitkussens, rolstoelkussens
en diverse reisartikelen.
Tevens voor: Bedliften, matrassen, hoeslakens en comfortledikanten.
WWW.COMFORT-PRODUCTEN.NL
3 18 mei 2011
als vanzelfsprekend de beste medische- en
verpleegkundige behandeling krijgen. Maar er
is ook veel aandacht voor hoe de patiënt de be-
handeling ervaart. Het nieuwe centrum is een
voorbode van hoe de rest van het Diakones-
senhuis er na de nieuw- en verbouw uit gaat
zien,” aldus Rob Florijn, voorzitter Raad van
Bestuur Diakonessenhuis. Welbevinden, com-
fort en keuzevrijheid waren de uitgangspun-
ten voor de bouw en inrichting waardoor er
rust en ruimte is voor patiënten en hun naas-
ten. Ook details maken het verschil. Zo kan
iedereen altijd eten naar behoefte; tijdens be-
handelingen kunnen smaak en eetlust name-
lijk veranderen. Er zijn verschillende soorten
stoelen, waarop men afhankelijk van waar de
pijn is (welke stoel fijn zit) kan plaatsnemen.
Verder zijn er bijvoorbeeld verpleegkundigen
die acupressuur geven (om misselijkheid te
verminderen) en verpleegkundigen die voet-
wrijvingen geven (om tijdens de behandeling
te slapen). Medische apparatuur is zoveel mo-
gelijk uit het zicht geplaatst. Indirect licht en
een openhaard creëren een huiselijke sfeer.
Voor iedere patiënt is één vaste professional
het aanspreekpunt voor alle vragen, contacten
en afspraken binnen of buiten het ziekenhuis.
Nummer 10
Tieners (12.000) verslaafd aan online gamen
Kinderen van dertien tot zestien jaar die via
internet met anderen video games spelen
hebben soms moeite om hun spelgedrag
onder controle te houden. Zo’n 12.000 tieners
blijken verslaafd te zijn. Ze hebben ook meer
gevoelens van depressie en eenzaamheid.
Tony van Rooij concludeert dit in zijn onder-
zoek dat hij uitvoerde onder begeleiding van
de afdeling Maatschappelijke Gezondheids-
zorg van het Erasmus MC in Rotterdam. Vorige
week promoveerde hij op zijn onderzoek.
In zijn onderzoek toont Van Rooij, werkzaam
bij het IVO in Rotterdam, aan dat drie procent
van de online gamers verslaafd is aan het via
internet spelen van videogames met andere
personen. Dit is anderhalf procent van alle
Nederlandse jongeren van dertien tot en met
zestien jaar. Omgerekend komt dit neer op
zo’n 12.000 tieners. Ze kunnen er moeilijk mee
stoppen, spelen meer dan ze van plan waren,
slapen te weinig door het gamen, denken dat ze
Van alle activiteiten op het internet blijkt online gamen het meest verslavend te zijn.
Onderzoek Q-koortsvermoeidheidssyndroom
Internist-infectiologen van het Radboud
Q-koorts Expertisecentrum (Nijmegen) doen
onderzoek naar de beste behandeling voor
mensen met het Q-koortsvermoeidheids-
syndroom. Bij zo’n 180 patiënten wordt onder-
zocht welke effecten cognitieve gedrags-
therapie, antibiotica en niet behandelen
hebben en welke methode het meest effectief
is. Het onderzoek loopt drie jaar.
Sinds 2007 is bij circa 4000 mensen Q-koorts
vastgesteld. Bij een zeer groot deel van hen
verloopt de ziekte zonder al te veel problemen.
Ruim twintig procent van de mensen die acute
Q-koorts hebben doorgemaakt, ontwikkelt
echter langdurige klachten waaronder ver-
moeidheid. Als deze vermoeidheid langer dan
zes maanden blijft bestaan en er geen andere
verklaring voor is, word dit het Q-koorts-
vermoeidheidssyndroom genoemd. Waarom
sommigen dit ontwikkelen en anderen niet,
is onbekend. Het Q-koortsvermoeidheids-
syndroom gaat gepaard met hoge ziektelast,
veel beperkingen in het dagelijks leven en
vaak langdurig werkverzuim. In het UMC St
Radboud doen internist-infectiologen onder-
zoek naar de beste behandeling. Drie groepen
patiënten volgen elk vierentwintig weken lang
één behandeling. Eén van de groepen krijgt
cognitieve gedragstherapie. Deze therapie
werpt goede vruchten af bij andere patiënten
met chronische vermoeidheid. Er zijn aanwij-
zingen dat de therapie ook bij het Q-koorts-
vermoeidheidssyndroom effectief kan zijn.
De tweede groep patiënten wordt behandeld
met antibiotica en de derde groep patiënten
krijgt ter vergelijking een placebo toegediend,
dus een middel zonder werkzame stoffen.
Er is nog weinig bekend over het effect van
eigenlijk minder zouden moeten gamen en hun
huiswerk lijdt eronder. Van alle activiteiten op
het internet blijkt online gamen het meest ver-
slavend te zijn. Van Rooij verwacht dan ook
dat de groep gameverslaafden zal toenemen.
Videogames en digitale technologie raken
immers steeds meer met het leven verweven.
Verslaving aan videogames is gerelateerd aan
diverse negatieve verschijnselen. Belang-
rijke voorbeelden daarvan zijn gevoelens van
depressie, eenzaamheid, angst om zich in een
sociale omgeving te begeven en een negatiever
zelfbeeld. Verslavingszorginstellingen krijgen
de laatste jaren met enige regelmaat te maken
met gameverslaafde jongeren. Ook preventie-
medewerkers op scholen krijgen steeds meer
vragen van ouders over hoe om te gaan met
gameverslaving. Online gamers die goede
vriendschappen hebben, zowel online als in
het echt, lijken iets minder last te hebben van
de negatieve gevoelens. Dit geldt zelfs voor
ernstig gameverslaafden.
antibiotica bij het Q-koortsvermoeidheids-
syndroom. De beperkte studies die gedaan
zijn, laten een mogelijk positief effect zien na
langdurige behandeling met antibiotica. Deze
behandeling wordt in Nederland nog niet toe-
gepast buiten onderzoeksverband.
Q-koorts Expertisecentrum
De studie wordt uitgevoerd door het Q-koorts
Expertiseteam in samenwerking met het
Nijmeegs Kenniscentrum voor Chronische
Vermoeidheid, eveneens van het UMC St
Radboud. Het onderzoek wordt gesubsidieerd
door ZonMw. Patiënten die willen deelnemen,
kunnen via hun huisarts of specialist doorver-
wezen worden. Al ruim twee jaar behandelen
infectiologen van het UMC St Radboud men-
sen met chronische Q-koorts en mensen met
langdurige klachten na Q-koorts. Deze kennis
en ervaring zijn sinds 2010 gebundeld in het
Radboud Q-koorts Expertisecentrum. Naast
diagnostiek en behandeling richt het Exper-
tisecentrum zich op wetenschappelijk onder-
zoek, mede in samenwerking met zieken-
huizen en andere partners.
Patiëntenstoel M ediM ove ®
zitten met zorg
Vraag gratis
catalogus aan via
info@scoremedi.nl
kijk op: scoremedi.nl
 Nummer 10
18 mei 2011 4 Advertentie

HET BOUWSTEENTJE
Het Bouwsteentje is naast een voedingssupplement ook een echte lekkernij. Zeer luchtig cakegebak met een zachte romige vulling. De gebakjes bevatten extra veel calorieën en
een concentratie hoogwaardige eiwitten. Een gebakje bevat ca. 8 gram eiwitten, wat overeenkomt met ongeveer 10 % van onze dagelijkse behoefte. Bouwsteentjes versterken
hierdoor de conditie en bevorderen het herstel. Bouwsteentjes zijn heel goed bruikbaar voor mensen met (dreigende) ondervoeding.

Volwassenen, maar ook kinderen die onbedoeld afvallen, krijgen het advies regelmatig energie,- en eiwitrijke tussendoortjes te nemen. Daarvoor is er nu het Bouwsteentje;
een gebakje in chocolade,- bananen- of aardbeiensmaak. Een Bouwsteentje heeft de grootte van een
Petit Four, maar bevat evenveel calorieën als ongeveer drie belegde boterhammen of een moorkop!
Daardoor is het Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende de dag regelmatig iets
willen eten, maar opzien tegen machtig eten en grote porties.

Energie- en eiwitrijk
Het verrassend lekkere Bouwsteentje is bedacht door Stan Mertens, directeur van het bureau FoodQuest.
Het Bouwsteentje wordt geproduceerd door de banketbakkers van Patisserie Unique. Zij wonnen twee
keer de eerste prijs voor deze innovatie en er vinden inmiddels leveringen in diverse landen plaats.

In diepvries en koelkast
Bouwsteentjes worden diepgevroren verpakt, per 10 stuks in een doosje. Eenmaal ontdooid, kunt
u de gebakjes nog zes dagen in de koelkast bewaren.

Makkelijk te eten
Een Bouwsteentje is zacht, zodat ook mensen met lichte slikproblemen van dit gebakje kunnen
genieten. Voor mensen die meer moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare voeding
kunnen eten, is er Easy-to-Eat.

Het Bouwsteentje:
een lekker en opbouwend tu ussendoortje.
tussendoortje.
Heerlijk als traktatie bij de koffie
k of thee,
of als nagerecht.

Als slikken moeilijker wordt

Easy-to-Eat is een ware traktatie: een lekker
tussendoortje of nagerecht op basis van frisse zuivel in
de smaken Framboos en Tropical. Easy-to-Eat is speciaal Easy-to-Eat Easy
Easy-to-Eat
to Eat Bouwsteentjes
B B
Bouwsteentjes Bouwsteentjes
ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met slikken Frambozen Tropical Banaan Aardbeien Chocolade
VOEDINGSWAARDE
of alleen dik vloeibare consistenties mogen eten. Dit
lekkere en energierijke tussendoortje draagt, mede
energie (kJ) per portie 620 kJ 618 kJ 865 kJ 864 kJ 857 kJ
dankzij de toevoeging van eiwitten en mineralen, bij
aan een betere weerstand.
energie (kCal) per portie 149 kCal 147 kCal 206 kCal 206 kCal 205 kCal

Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust eiwit totaal per portie 7,5 g 7,5 g 7,82 g 7,82 g 8,22 g
af. Ze zijn te moe om te eten of ze eten bewust zo min
mogelijk, uit angst voor verslikken. koolhydraten per portie 18,0 g 18,1 g 20,9 g 20,9 g 19,8 g
Juist mensen die moeite hebben met slikken, hebben
behoefte aan extra voedingsstoffen, waaronder eiwit- vetten per portie 5,1 g 5,0 g 10,15 g 10,1 g 10,50 g
ten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat, het smelt in de mond
en is daardoor gemakkelijker te consumeren. Easy-to-
Eat is een goede aanvulling op de dagelijkse voeding
en kan meerdere keren per dag genuttigd worden.

Fris en gemakkelijk te eten

ris gevoel
Easy-to-Eat wordt gemaakt op basis van zuivel. Het is verkrijgbaar in de smaken Framboos en Tropical. Na het eten blijft een fris
in de mond achter. Het is daardoor ook heel geschikt om na medicijngebruik te nuttigen. Eén Easy-to-Eat bevat maar liefst 8 gram
hoogwaardige eiwitten.

In diepvries en koelkast
U koopt de Easy-to-Eat diepgevroren in doorzichtige vierkante bakjes.
en.
Ze zijn verpakt per 6 stuks. Eenmaal ontdooid, kunt u ze nog vier dagen in de koelkast bewaren.

Prijswinnend recept
ed
Bij de ontwikkeling van Easy-to-Eat zijn zowel een logopedist als een wetenschapper op het gebied
van slikproblemen betrokken geweest. Het zijn de banketbakkers van Patisserie Unique die
tenslotte het uiteindelijke recept samenstelden. Zij werden daarvoor met twee verschillende
innovatieprijzen beloond.

Voor meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl


Voeding
Verzadigd vet en
preventie hartziekten
Verzadigd vet in de voeding speelt vaak een rol bij hart- en vaatziekte.
Verzadigd vet in de voeding speelt vaak een
rol bij hart- en vaatziekte. Vervanging van ver-
zadigd vet door meervoudig onverzadigd vet
is geassocieerd met verlaging van het risico
van coronaire hartziekte. Vervanging van ver-
zadigd vet door koolhydraten leidt niet tot
duidelijke verandering van het risico. Er zijn
niet voldoende gegevens over effecten van
vervanging van verzadigd vet door enkel-
voudig onverzadigd vet. Het effect van een
voedingsmiddel op een enkele cardiovascu-
lair-risicofactor is geen basis voor voedings-
aanbevelingen.
Het cardiovasculair effect van een voedings-
middel kan niet worden voorspeld op basis
van uitsluitend het gehalte aan verzadigd vet.
Dit zijn conclusies van een consensusconfe-
rentie van zeventien experts die vorig jaar in
Denemarken werd gehouden, over de rol van
verzadigd vet in de voeding bij de preventie
van hart- en vaatziekte. Er zijn geen associa-
ties gevonden tussen verlaging van de inname
van verzadigd vet en het risico van coronaire
hartziekte. Wel is recentelijk geconcludeerd
dat vervanging van een procent van de energie
van verzadigd vet door meervoudig onverza-
digd vet resulteert in een twee tot drie procent
verlaging van de incidentie van coronaire
hartziekte. Vervanging van verzadigd vet
Proefdiervrij wil keurmerk op voeding
Supermarkten investeren in diervriendelijke
en biologische producten, maar laten de kans
onbenut om proefdiervrije artikelen te ver-
kopen. Dat stelt Stichting Proefdiervrij.
Een onderzoek van Stichting Proefdiervrij
wijst uit dat 31 procent van de Nederlandse
consumenten het niet acceptabel vindt om
voedingsmiddelen op dieren te testen. Onder
meer voor de cosmetica, voedingssupple-
menten en thee worden dieren gebruikt.
Onafhankelijk onderzoeksbureau Kiev heeft
Kilo’s vliegen eraan onder werktijd
Uit een poll van CareerBuilder.com blijkt dat
43 procent van de 5600 ondervraagde werk-
nemers zwaarder wordt onder werktijd. De
studie legt verband tussen de recessie en
werken.
Werknemers zitten veel achter hun computer
en bewegen weinig. Iets lekkers voor tussen-
door ligt binnen handbereik. Door toegeno-
men stress eten werknemers meer en werken
zij langer zittend door. Als avondeten nuttigen
zij een snelle afhaalmaaltijd. Van de werk-
5 18 mei 2011
door enkelvoudig onverzadigd vet in vlees en
zuivelproducten leidt niet tot verandering van
het risico. Wel zijn er sterke epidemiologische
aanwijzingen dat de consumptie van bewerkte
vleesproducten positief geassocieerd is met
het risico van coronaire hartziekte. Vervanging
van verzadigd vet door koolhydraat resulteert
in een onveranderd of licht verhoogd risico
van coronaire hartziekte. Daarbij is over het
algemeen geen aandacht besteed aan het type
koolhydraat. Het wordt steeds meer duidelijk
dat de totale matrix van een voedingsmiddel
van groter belang is voor het cardiovasculair
risico dan alleen het vetgehalte.
Aanbevelingen
Aanbevelingen wat betreft voedingsmiddelen
zijn voor de consument ook beter te begrijpen
en uit te voeren dan aanbevelingen op basis
van nutriënten. Uiteraard moet in voedings-
aanbevelingen ook rekening gehouden worden
met effecten van de voeding op andere ziekte-
uitkomsten, zoals kanker, osteoporose en
obesitas. Er is geen duidelijk verband tussen
de inname van verzadigd vet en het risico van
deze ziekten. Naar het effect van vet uit vlees
of zuivel op het diabetesrisico zijn geen inter-
ventiestudies uitgevoerd. Voor meer informa-
tie: www.voedingsmagazine.nl.
in opdracht van Stichting Proefdiervrij 600
consumenten ondervraagd over hun kijk op
duurzame producten in de supermarkten. Uit
deze Proefmonitor blijkt dat tachtig procent
van de respondenten een keurmerk wil, dat
proefdiervrije producten onderscheidt van
producten waarvoor wel dierproeven zijn ge-
daan. Ook denkt 57,9 procent dat een vermel-
ding van een proefdiergebruik op voedings-
middelen kan leiden tot een vermindering van
het gebruik van dierproeven.
nemers geeft 22 procent toe dat stress de aan-
leiding was voor de extra kilo’s. Een derde van
de ondervraagden geeft aan dat het zittende
werk ze hun slanke lijn kost. Ook regelmatig
uit eten, het overslaan van maaltijden door
tijdsdruk en verjaardagen op de werkvloer
leiden tot zwaardere werknemers. Toch zijn er
ook mensen die juist afvallen van hard wer-
ken. Ongeveer achttien geeft aan af te zijn ge-
vallen tijdens het werk. Vorig jaar was dit nog
zestien procent.
Nummer 10
Grootschalig voedingsonderzoek van start
Op initiatief van de afdeling Humane Voeding deelnemers meten. Deelnemers worden dus
van Wageningen University, onderdeel van
Wageningen UR, is op 10 mei een grootscha-
lig onderzoek van start gegaan naar de relatie
gevraagd zich voor een langetermijn te willen
verbinden. Zij hoeven niet een dieet te volgen:
de onderzoekers willen juist de bestaande
tussen voeding en gezondheid. situatie in kaart brengen en zo meer kennis
vergaren over de relatie tussen voeding en
De onderzoekers vragen iedereen vanaf acht- gezondheid. Er wordt onder meer gezocht
tien jaar om mee te doen, ongeacht gezondheid, naar een verklaring voor verschillen in het
gewicht of eetgewoontes. Het streven is om in aantal mensen met overgewicht tussen de
eerste instantie 10.000 deelnemers uit de regio verschillende regio's in Gelderland. Aanmel-
Wageningen/Ede/Renkum in te schrijven, den voor EetMeetWeet kan via de website
maar ook geïnteresseerden uit andere delen www.eetmeetweet.nl. De onderzoekers wer-
van Nederland kunnen zich aanmelden. Eet- ven ook deelnemers bij sportclubs, festivals
MeetWeet is de kapstok waaronder verschil- en op markten en zetten sociale media als
lende voedings- en gezondheidsonderzoeken Twitter en Facebook in. Meer informatie:
plaatsvinden. Het onderzoek gaat jarenlang www.wageningenuniversiteit.nl.
de veranderingen in de gezondheid van de
Er is een onderzoek gestart naar de relatie tussen voeding en gezondheid.
Asperge-hamrolletjes
Voor 2 personen, bereidingstijd: 40 minuten
Ingrediënten
500 g witte asperges
Zout
1 koffielepel citroensap
4 sneetjes gekookte ham
4 eetlepels room, verlaagd vetgehalte, tot 8%
v.g.
1 koffielepel honing
1 eetlepel fijngehakte basilicum
Grofgemalen peper
1/2 koffielepel balsamico-azijn
Maak de asperges schoon en snijd de uitein-
den er af. Breng wat water met het citroensap
en het zout aan de kook en laat de asperges
gedurende 15 à 20 minuten koken. Verdeel de
asperges in 2 porties en omwikkel ze met de
ham.
Dressing
Meng de room met de honing en basilicum.
Breng op smaak met zout, peper en balsamico-
azijn.
Voeding
6SHFLDO
29 juni in de ziekenhuiskrant
Voor publicatie mogelijkheden: Laura Fuykschot 0182 - 322 456
 Nummer 10
18 mei 2011
Ziekenhuizen breiden bestralingscapaciteit uit
Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht
heeft een intentieverklaring getekend met
het St. Antonius Ziekenhuis (Nieuwegein) en
Meander Medisch Centrum (Amersfoort) om
radiotherapiefaciliteiten te realiseren op de
terreinen van het St. Antonius en Meander.
Voor patiënten met kanker betekent dit dat zij
straks dichterbij huis kunnen worden behan-
deld.
In de regio is uitbreiding van de huidige
capaciteit noodzakelijk door een toename in
de vraag naar radiotherapie. Deze toename
heeft te maken met de groei van de bevolking
in de provincie, de vergrijzing en de groeien-
de toepassing van radiotherapie. Het UMC
Utrecht is momenteel als enige ziekenhuis
in de regio bevoegd tot het aanbieden en uit-
voeren van radiotherapie. Het UMC is op dit
moment bezig met een uitbreiding met vijf be-
stralingsruimtes op het eigen terrein. Twee van
deze ruimtes zijn voor reguliere radiotherapie
productie, drie ruimtes zijn voor het nieuwe
Logistieke oplossingen voor de zorgsector *
“Onze kracht ligt in het feit dat we geheel
gericht zijn op de goederenlogistiek. Voor een
ziekenhuis is logistiek iets dat erbij komt. Het
kan niet investeren in goed opgeleide logistie-
ke medewerkers of in hoogwaardige software
pakketten op dit gebied”, zegt Eric Dewaet,
algemeen directeur van Hospital Logistics
(HL). Hospital Logistics is een bedrijf dat ge-
specialiseerd is in logistieke oplossingen voor
de zorgwereld.
Hospital Logistics is een van oorsprong
Belgisch bedrijf. In 1996 ontstond het vanuit
een vraag uit de ziekenhuiswereld. Het Univer-
sitair Ziekenhuis Leuven besloot niet langer
zelf de logistiek te doen. Logistiek is immers
niet de core business van een ziekenhuis. Een
externe partij die hierin is gespecialiseerd zou
het beter kunnen, zo was de gedachte. Het uit-
besteden van opslag en transport van goederen
is voor zorginstellingen een vrij ingrijpende
beslissing, weet Eric Dewaet. Ziekenhuizen
en zorginstellingen vereisen, vanwege hun
karakter, een zorgvuldige aanpak. Materiaal
voor bijvoorbeeld de OK moet altijd voorhan-
den zijn. Dat kan niet een dag te laat binnen-
komen. Ziekenhuizen willen daarvan op aan
kunnen. Service en productbeschikbaarheid.
Die twee heeft Hospital Logistics hoog in het
vaandel staan.
Tijdwinst
Voor de zorginstellingen betekent uitbeste-
ding van de logistiek, tijdwinst. Ze hoeven niet
meer naar alle leveranciers te bellen om achter
de producten aan te zitten. Het heeft volgens
Hospital Logistics zorgt ook voor opslag en vervoer van steriele materialen.
* Deze tekst is tot stand gekomen in samenwerking met het betreffende bedrijf.
6 Kliniek
Centrum voor Beeldgestuurde Oncologische
Interventies (CBOI). In het CBOI worden
nieuwe behandelmethodes, zoals de MRI-
gestuurde brachytherapie en MRI -gestuurde
versnellers, klinisch getest. Het UMC Utrecht
heeft in 2012 in totaal veertien bestralings-
ruimtes. Het St. Antonius Ziekenhuis gaat zich
in de komende jaren verder toeleggen op de
behandeling van patiënten met kanker; daar-
naast blijft het cardiovasculaire profiel van
belang. Meander Medisch Centrum breidt de
mogelijkheden voor behandeling van patiën-
ten met kanker verder uit. Meander Medisch
Centrum, dat de oncologische zorg al jaren-
lang als speerpunt heeft, is onlangs door het
NIAZ geaccrediteerd voor oncologie. Binnen
deze ambities past de komst van bestralings-
mogelijkheden in beide ziekenhuizen. Voor
het St. Antonius Ziekenhuis komen de bestra-
lingsruimtes op locatie Utrecht Leidsche Rijn.
Bij Meander komen de bestralingsruimtes bij
het nieuwe ziekenhuis in Amersfoort.
Hospital Logistics verzorgt op vaste tijden de aanvoer
van alle producten naar de verschillende locaties van
de zorginstelling.
Dewaet nog meer voordelen: Er komen niet
langer op allerlei tijden goederen binnen die
vragen om afhandeling. HL verzorgt op vaste
tijden de aanvoer van alle producten naar de
verschillende locaties van de zorginstelling.
Er is een sterke daling van het vrachtverkeer
rond het ziekenhuis en er kunnen heel wat
vierkante meters vrijgemaakt worden voor
de eigen core business. Het gaat hierbij om
alle verbruiksgoederen, behalve de medica-
tie. Dus van kantoormateriaal tot steriele en
niet-steriele materialen. HL levert de diensten
op maat. Samen met de klant wordt gekeken
wat wenselijk is. Een heel projectteam, dat
bestaat uit zowel mensen met een logistieke
achtergrond als mensen uit de zorg, gaat vier,
vijf maanden aan de slag om alle processen
binnen de zorgorganisatie door te nemen en
afspraken te maken. Als alles is geïmple-
menteerd kan het bestellen van de goederen
beginnen. Meer informatie is te vinden op:
www.hospitallogistics.be.
Met zorg voor kunst
Sinds een tiental jaren bouwt het UMC St Rad-
boud (Nijmegen) op professionele wijze aan
een bijzondere collectie beeldende kunst. Van
deze uitzonderlijke collectie zijn zestig wer-
ken opgenomen in een boek. Het boek wordt
op 19 mei gepresenteerd tijdens het sympo-
sium ‘Met zorg voor kunst’.
De kunstcollectie onderscheidt zich van
andere collecties in de zorg omdat ze op een
eigen manier in dialoog treedt met de medi-
sche wereld. Aan de ene kant gaat het om zorg
en troost aan patiënten en aan de andere kant
staan ontwikkelingen in de medische wereld
of de benadering van het menselijk lichaam
centraal. Vanuit een veelzijdige artistieke in-
valshoek wordt gekeken naar de continu in
ontwikkeling zijnde medische wereld.
Vrouw en kind
In het boek zijn onder andere werken opge-
nomen van Alain Séchas, Jean Le Gac en
Pierrick Sorin. Van de eerste kunstenaar staat
in het gebouw Vrouw en Kind ‘Vrouwen en
kinderen eerst’. Met dit beeld laat Séchas twee
mogelijke houdingen - hautain en verwonderd
- tegenover de medische wereld zien. Le Gac
brengt met de tekening ‘De Gewonde schilder’
(grafiet en kleurpotlood op papier) in beeld,
wat er al niet van kunst in een ziekenhuis
wordt verwacht. Sorin toont met het optische
theater ‘De Persoonlijke Zichtbaarmaker van
Mentale Beelden’, waartoe een ongebreidelde
ontwikkeling van de geneeskunde kan leiden.
Het boek is te bestellen bij elke boekhandel
(ISBN 978 90 7424 115 1) en kost twintig euro.
Franciscus Ziekenhuis start digitalisering
Het Franciscus Ziekenhuis in Roosendaal
startte vorige week met de digitalisering
van beelden en verslagen van alle diagnos-
tische medische apparatuur. Dat geldt ook
voor de gegevens uit onderzoeken die in de
poliklinieken in Oudenbosch en Etten-Leur
plaatsvinden. Alle onderzoekgegevens (ook
bewegende beelden) en uitslagen die voor-
heen nog in de papieren status werden be-
waard, worden voortaan volledig elektronisch
opgeslagen. Hiermee zet het ziekenhuis
weer een stap op weg naar een Elektronisch
Medisch Dossier.
De digitalisering van diagnostische patiënt-
gegevens biedt volgens het ziekenhuis veel
voordelen. Door het softwaresysteem zijn al
deze beelden en verslagen, die op verschillen-
de locaties worden gemaakt, centraal beschik-
baar. De medisch specialist kan de benodigde
gegevens op elk moment, 24 uur per dag en
vanaf iedere netwerkverbinding in het zieken-
UMC Utrecht opent Fire Safety Training Center
Het UMC Utrecht opende vorige week een Fire
Safety Training Center. Deze nieuwe unieke
oefenlocatie biedt de bedrijfsbrandweer van
het UMC Utrecht de mogelijkheid om te oefe-
nen voor brandsituaties in het ziekenhuis. Het
UMC Utrecht is het enige ziekenhuis in Neder-
land met een eigen brandweer.
In het nieuwe Fire Safety Training Center
is een complete operatiekamer nagebouwd
om hele realistische situaties te trainen. Een
ander deel van het complex is ingericht om te
oefenen voor brand in een kantooromgeving.
Commandant van de bedrijfsbrandweer Jan
Linnebank is erg blij met deze nieuwe voor-
zieningen. “We zijn blij dat we op deze manier
nog beter kunnen werken aan de veiligheid
van patiënten en medewerkers.” De bedrijfs-
De bijzondere collectie kunst is opgenomen in een
boek.
Symposium
Tijdens het symposium vindt niet alleen
de presentatie van het boek ‘Met zorg voor
kunst’ plaats. Ivan Wolffers, hoogleraar
Geneeskunde en Cultuur, Guido de Werd,
conservator van het Museum Kurhaus Kleve
en kunstenaar Albert Van Der Weide laten,
ieder vanuit hun eigen invalshoek, het licht
schijnen op de kunstcollectie van het UMC
St Radboud. Ze gaan in op de betekenis van
kunst op zo’n bijzondere plek, waar weten-
schap en emotie, ziekte en gezondheid, kennis
en gevoel, jong en oud, voortdurend met elkaar
in contact staan. Het symposium vindt plaats
op 19 mei in het UMC St Radboud van 13.30
tot 17.00 uur. Belangstellenden zijn van wel-
kom. Aan deelname zijn geen kosten verbon-
den. Aanmelden is noodzakelijk via e-mail:
e.meij@pao.umcn.nl
huis eenvoudig opvragen en ook meteen
inzien. Dat werkt efficiënter dan wanneer hij
eerst een papieren status moet doorbladeren
op zoek naar de juiste informatie. Bij een
spoedgeval kunnen specialisten ook van huis
uit meteen meekijken met de dienstdoende
collega. De uitslagen zijn ook sneller inzich-
telijk. Zo heeft de specialist al de beschikking
over de benodigde resultaten nog voordat de
patiënt terug is van een onderzoek.
Digitale beelden
Een ander voordeel is volgens het ziekenhuis
de goede kwaliteit van de digitale beelden.
Deze zijn veel scherper dan die van thermisch
papier of videobanden. Desgewenst kunnen ze
ook vergroot worden. Vanwege de constante
kwaliteit van de beelden zijn deze ook in de
toekomst goed met elkaar te vergelijken, ter-
wijl uitslagen op papier op den duur slechter
leesbaar worden.
brandweer van het UMC Utrecht bestaat uit
ruim vijftig beroepskrachten en vrijwilligers.
Zij zijn allemaal opgeleid en getraind volgens
de richtlijnen die gelden voor alle brandweer-
korpsen. Daarnaast zijn er specifieke oefen-
avonden om volledig op de hoogte te zijn van
het complexe gebouw. De bedrijfsbrandweer
staat 24 uur per dag, zeven dagen per week
paraat.
Oefeningen
Het UMC Utrecht Fire Safety Training Cen-
ter kan naast de bedrijfsbrandweer voor meer
doeleinden worden gebruikt. Zo krijgen
nieuwe medewerkers van het UMC Utrecht er
een brandinstructie en wordt het ook moge-
lijk dat andere zorginstellingen er oefeningen
kunnen houden.

Kliniek
Ziekenhuis werkt aan
duurzame energie
Ondertekening van de intentieovereenkomst door Carl Berg, CFO stadsontwikkeling gemeente Rotterdam (links),
Henk Gerla, voorzitter Raad van Bestuur Sint Franciscus Gasthuis (midden onder), Herman Exalto, directeur
Eneco Warmte & Koude (rechts) en Peter Murk, provincie Zuid-Holland (midden boven).
Het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam
ondertekende vorige week een intentieover-
eenkomst met energiebedrijf Eneco en de
gemeente Rotterdam voor het plaatsen van
een grotere warmtekracht voorziening. Deze
centrale gaat voldoende energie opwekken
om naast het Sint Franciscus Gasthuis, ook
de nabijgelegen wijk Park 16Hoven van warm-
te en elektriciteit te voorzien, waardoor de
CO2-uitstoot met 5000 ton kan dalen.
Door op de korte termijn het Sint Franciscus
Gasthuis de rol van warmteproducent te laten
innemen, is het mogelijk om op de lange ter-
mijn over te gaan op een ‘groene’ warmte-
levering aan de noordkant van Rotterdam.
“Ons ziekenhuis geeft hiermee extra inhoud
aan haar maatschappelijke verantwoordelijk-
heid”, aldus Henk Gerla, voorzitter Raad van
Bestuur van het Sint Franciscus Gasthuis. De
Eerste patiënten bij Zorgpoort Leidsche Rijn
Zuwe Hofpoort Ziekenhuis opende een zorglocatie in Leidsche Rijn.
Het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden
heeft maandag 9 mei een nieuwe zorglocatie
geopend in Leidsche Rijn. Zorgpoort Leidsche
Rijn biedt meer dan poliklinische zorg. De
specialisten werken nauw samen met diverse
zorgaanbieders, waardoor de lijnen tussen de
zorgaanbieders kort zijn.
Huisartsen, verloskundigen en andere zorg-
verleners kunnen eenvoudig diagnostiek aan-
vragen, specialisten consulteren en vervolg-
afspraken maken bij de medische specialisten
van het ziekenhuis. Zorgpoort Leidsche Rijn
wil de patiënten een ononderbroken keten
7 18 mei 2011
gemeente Rotterdam en de provincie Zuid-
Holland hebben zich in het voortraject hard
gemaakt voor de totstandkoming van deze
samenwerking en zetten zich in om daadwer-
kelijk tot uitvoering van groene warmteleve-
ring te komen.
Duurzaamheid
Dit project sluit aan bij de meerjarenvisie
van het Sint Franciscus Gasthuis op het ge-
bied van duurzaamheid. Zo streeft het zieken-
huis ernaar transparant verantwoording af te
leggen over milieuprestaties en te voorzien
in de behoefte van patiënten en medewerkers
door een gezond gebouw te creëren en te be-
heren. Als voorbeelden worden genoemd de
bewegingssensoren voor verlichting en een
proeftraject met LED-verlichting gedurende
de gehele renovatie van het ziekenhuis.
van zorg bieden. Bij Zorgpoort Leidsche Rijn
kunnen patiënten terecht voor de volgende
specialismen: Algemene Chirurgie, Cardio-
logie, Dermatologie, Gynaecologie/Verlos-
kunde, Interne Geneeskunde, Kindergenees-
kunde, KNO heelkunde, Longgeneeskunde,
Neurologie en Radiologie. Naast consulten
voeren de specialisten van het Hofpoort Zie-
kenhuis op de zorglocatie ook kleine poli-
klinische verrichtingen uit. De locatie voorziet
ook in diverse faciliteiten voor diagnostisch
onderzoek zoals röntgen, ECG’s, echografie,
spirometrie, fundusfoto’s en bloedafname.
Nummer 10
Kankerbestrijding en Menzis werken samen
KWF Kankerbestrijding en zorgverzekeraar
Menzis gaan samenwerken om de verdere in-
voering van de psychosociale screening van
kankerpatiënten voor, tijdens en na de behan-
deling te verbeteren. Naar schatting heeft der-
tig procent van de kankerpatiënten behoefte
aan gespecialiseerde psychosociale zorg,
maar lang niet iedereen krijgt die ook in de
praktijk. De twee organisaties hebben hiertoe
een overeenkomst gesloten.
Menzis en KWF Kankerbestrijding gaan
samen in een aantal ziekenhuizen binnen in
het kernwerkgebied van Menzis pilots initië-
ren voor verdere verbetering van de psycho-
sociale signalering. De pilots zijn erop gericht
om knelpunten aan te pakken en weg te
nemen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat
psychosociale screening op meer afdelingen
ZorgSaam verwerkt afval milieuvriendelijk
ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen heeft voor het
ziekenhuis De Honte in Terneuzen vergevor-
derde plannen om modern en milieuvriende-
lijk afval te verwerken en water te zuiveren.
Hiervoor zal Pharmafilter worden ingezet.
Dinsdag 10 mei zijn hiervoor de handtekenin-
gen gezet.
Pharmafilter richt zich op verzorging, afval-
verwerking en zuivering van afvalwater in
ziekenhuizen. Elke verpleegafdeling krijgt
een vermaler waar alle afval ingaat, zoals
etensresten en eenmalig te gebruiken po’s
en urinalen die speciaal ontwikkeld zijn van
biologisch afbreekbaar materiaal.
Vermalen
Het afval wordt vermalen en samen met af-
valwater van douches, wasbakken en toiletten
via de bestaande riolering van het ziekenhuis
naar een vergisting- en zuiveringsinstallatie
gebracht. Hier wordt het afval en water ge-
scheiden. Bacteriën zetten het afval om in
biogas, dat de installatie van energie voor-
ziet. Zo’n tien procent van het organisch afval
Geriatrische boeven
De werkzaamheden van het geriatrieteam
beslaan verschillende velden, zoals de poli-
kliniek, de kliniek, geheugenpolikliniek en
de consulten. De lunch is steeds weer een
goed moment om bij te praten over het werk,
de leuke dingen in het leven en de actuali-
teit van de dag. Deze keer zitten we aan tafel
met Leen, de zorgcoördinator van onze afde-
ling. Een prima kerel die zijn sporen in de
geriatrische zorg al royaal verdiend heeft. We
hebben een boeiend onderwerp te bespreken
want de krant kopte vandaag ‘Opa opgepakt
om vervalsen zegeltjes voor kinderboeken’.
Een 81-jarige grootvader spaarde bij de
plaatselijke supermarkt een serie gratis voor-
leesboekjes bij elkaar. De actie liep ten einde
voordat hij de serie compleet had. Hij kwam
nog twee zegeltjes tekort. Om zijn kleinkin-
deren niet teleur te stellen, had hij de origi-
nele zegels onder het kopieerapparaat gelegd
en met deze valse zegeltjes de laatste spaar-
boekjes gevuld. Toen hij ze bij de caissière
wilde inwisselen, liep hij tegen de lamp. De
politie werd erbij gehaald en nu ligt de zaak
bij het Openbaar Ministerie dat bekijkt of
opa strafrechtelijk zal worden vervolgd. De
overijverige kassajuffrouw en de baas van de
supermarkt hadden opa er natuurlijk helemaal
niet bij moeten lappen. De caissière had het
in ziekenhuizen en voor meer oncologische
aandoeningen wordt gebruikt. Dit helpt om
beter te kunnen identificeren wie behoefte
heeft aan gespecialiseerde psychosociale zorg.
KWF Kankerbestrijding en Menzis willen
ervoor zorgen dat in 2014 tachtig procent van
de mensen met kanker in Nederland standaard
worden gescreend op hun behoefte aan psy-
chosociale ondersteuning. Op dit moment is
de screening weliswaar in een groot aantal
ziekenhuizen ingevoerd, maar nog niet op alle
afdelingen van ziekenhuizen en ook nog niet
voor alle kankersoorten. De pilots voor ver-
dere invoering van de screening op psycho-
sociale problematiek bij kankerpatiënten voert
KWF Kankerbestrijding ook in samenwerking
met het Integraal Kankercentrum Nederland
en de Nederlandse Vereniging voor Psycho-
sociale Oncologie uit.
blijft over. Het sterk met medicijnen vervuil-
de water wordt gezuiverd tot schoon water.
Pharmafilter wordt sinds begin 2010 beproefd
in een demonstratieproject in het Reinier de
Graaf Gasthuis in Delft.
Hoge verwachtingen
Paul Rademacher, voorzitter van de Raad van
Bestuur van ZorgSaam: “Wij hebben vanaf de
start van het project nieuwsgierig meegeke-
ken. Nu is de tijd rijp om het zelf in te voeren.
We hebben hoge verwachtingen van de voor-
delen die het biedt in het verder verbeteren
van de veiligheid en kwaliteit van de zorg aan
onze patiënten. Ook nemen we onze verant-
woordelijkheid voor het elimineren van de
uitstoot van medicijnresten in ons afvalwater.”
De realisatie van Pharmafilter zal afhankelijk
van vergunningen eind 2011 of begin 2012
beginnen. Pharmafilter is winnaar van diverse
prijzen waaronder European Environmental
Press award, Aquatech Innovation Award, De
Vernunfteling en een Herman Wijffels Inno-
vatieprijs.
veel leuker op kunnen lossen. Ze zou er voor
kunnen kiezen om het wel te zeggen met de
tip dat hij de volgende keer maar even aan de
bel moet trekken als hij z’n spaarboekje niet
vol krijgt tijdens de actie en hem geroemd
hebben omdat hij zo actief aan het sparen
is geweest voor zijn kleinkinderen. Prachtig
toch zo’n betrokken opa, die moet je op een
voetstuk plaatsen. Wij zien er de humor wel
van in en kunnen de creativiteit van opa wel
waarderen. We maken ons nog niet zo’n
zorgen over de stappen van deze opa op het
boevenpad. Vanuit de media is overigens be-
kend dat criminaliteit bij senioren toeneemt.
“Dat is bij ons ook te merken”, zegt Leen
met een strak gezicht “Er is deze week een
wandelstok, een gehoorapparaat en een gebit
verdwenen…” Lachend vervolgen we onze
lunch en hebben veel plezier over het onder-
werp van de geriatrische boeven. Wij laten de
politie en het OM nog maar even buiten de
vermissingzaken op onze
afdeling.
Riette Oudenaarden, nurse
practitioner Geriatrie Groene
Hart Ziekenhuis Gouda.
E-mail:
riette.oudenaarden@ghz.nl
 Nummer 10
18 mei 2011 8 Advertentie

VRIJWILLIGERS &
VERPLEEGKUNDIGEN
GEZOCHT!
Stichting Wielewaal organiseert vakanties en kinderthemaweken
voor kinderen en jongeren met een beperking. De begeleiding
is in handen van jonge, enthousiaste vrijwilligers.
Met een tiener in een rolstoel naar de disco... Naar het pretpark met
jongeren met ADHD of autisme... Een feestdag in een vrolijk thema or-
ganiseren voor kinderen met een beperking... Ervaar hoe leuk het is om
een groep kinderen of jongeren een onvergetelijke week te bezorgen!
Wielewaal zoekt vrijwilligers voor verschillende functies.Voor de functie
verpleegkundige vragen wij een medische achtergrond en BIG-registratie,
voor andere functies is geen speciale opleiding nodig.
Tijdens de vakanties kun je net dat beetje extra aandacht geven, waar je
in je dagelijks werk vaak niet aan toekomt. Als verpleegkundige ben je
verantwoordelijk voor medicatiebeheer en verpleegtechnische handelingen.
Ook help je bij verzorging en begeleid je onervaren vrijwilligers hierbij.
Verpleegkundige tijdens een vakantie is vrijwilligerswerk.Voor de kinder-
themaweken huurt Wielewaal voor een enkele weken een verpleegkun-
dige in. Iets voor jou? Lees verder op en bekijk de vacatures op:

Werken in de Zorg
Militairen opgeleid
door Tjongerschans
G. van Buiten, sectormanager Zorg van De Tjongerschans en luitenant kolonel O.A.F.L. de Vries, hoofd Gezond-
heidscentrum Vliegbasis Leeuwarden ondertekenen de overeenkomst.
Vertegenwoordigers van de Koninklijke Lucht-
macht en ziekenhuis De Tjongerschans in
Heerenveen ondertekenden vorige week een
overeenkomst. Hiermee is vastgelegd dat mi-
litair verpleegkundigen die werkzaam zijn op
de vliegbasis Leeuwarden in het ziekenhuis,
gebruik kunnen maken van vier werkerva-
ringsplaatsen. De verpleegkundigen zijn in het
bezit van een MBO-V of HBO-V diploma.
De betreffende militair krijgt een vast aan-
spreekpunt op de afdeling waar hij of zij werk-
zaam is. Vanuit Defensie krijgt de militair ook
Reumapatiënten fietsen naar Londen
De groep die fietst naar Londen voor het jaarlijkse reumacongres.
Herre Kingma, voorzitter Raad van Bestuur
Medisch Spectrum Twente (Enschede),
gaf dinsdag 17 mei het startschot voor de
fietstocht naar het jaarlijkse reumacongres
(EULAR) in Londen. Aan de fietstocht nemen
onder andere reumatoloog Inger Meek en een
aantal reumapatiënten deel.
Reumatische ziekten komen veel voor, bijna
één op de tien Nederlanders krijgt er eens in
zijn of haar leven mee te maken. De laatste
jaren zijn steeds meer gegevens beschikbaar
gekomen die erop wijzen dat, ondanks een
optimale behandeling van gewrichtsontstekin-
gen, patiënten met reuma een sterk verhoogd
risico lopen te sterven aan hart- en vaatziek-
ten.
Risicofactoren
Inger Meek, reumatoloog Medisch Spectrum
Twente, heeft met haar onderzoek onder 1500
reumapatiënten bevestigd dat leefstijl gerela-
9 18 mei 2011
begeleiding. Het gaat om een overeenkomst
voor drie jaar, die regelmatig geëvalueerd
zal worden. Militair geneeskundig personeel
wordt bij operationele inzet ingeschakeld voor
spoedeisende eerste hulpverlening of zorgon-
dersteunende taken. Het is wenselijk dat dit
personeel zoveel mogelijk ervaring opdoet
met en vaardig blijft bij het uitvoeren van deze
taken. De Tjongerschans biedt Defensie aan-
vullende mogelijkheden om de militair ver-
pleegkundigen op een breder vlak ervaring op
te laten doen.
teerde risicofactoren voor hart- en vaatziekten
bij reumapatiënten significant vaker voorko-
men. Omdat meer bewegen een belangrijk on-
derdeel is voor een gezonde levensstijl heeft
Inger Meek, samen met nurse practitioner
reumatologie Nancy ter Avest-Schotmeijer,
Stichting ReumaRun opgericht. Daarmee da-
gen zij reumapatiënten uit te ontdekken wat er
allemaal nog kan als iemand reuma heeft.
Reumacongres
Dit jaar organiseren zij een fietstocht met reu-
mapatiënten naar het reumacongres in Lon-
den. Tijdens dit reumacongres zal zij haar
onderzoeksresultaten toelichten. De fietsers
worden tijdens hun tocht van 17 tot en met
25 mei begeleid door fysiotherapeuten,
reumatologen en verpleegkundigen. Het dag-
boek van de fietstocht en alle informatie over
Stichting ReumaRun is te vinden op de web-
site www.reumarun.nl.
Nummer 10
Verkiezing Mooi
Mens van start
Sinds de Dag van de Verpleging (12 mei)
kunnen mooie mensen uit de zorg weer wor-
den opgegeven voor de Mooi Mens Verkiezing
van IZZ. De verkiezing zet bijzondere mensen
uit de zorg in het zonnetje voor al het mooie
werk dat ze verrichten in de sector. Collega’s,
vrienden en familie kunnen mooie mensen
aanmelden voor de lustrumeditie van de Mooi
Mens Verkiezing via www.izz.nl. De vijfde
winnaar van de Mooi Mens Verkiezing wordt
op 8 november door Anita Witzier bekend-
gemaakt in de Central Studios in Utrecht.
Tot 19 augustus kan iedereen zijn of haar
Mooi Mens aanmelden. Vervolgens maakt de
deskundige jury een selectie van 25 genomi-
neerden, waar vervolgens heel Nederland op
kan stemmen. Wie zich Mooi Mens 2011 mag
noemen, wordt ten slotte op 8 november be-
kendgemaakt door Anita Witzier. De jury be-
staat uit voorzitter Lizelotte Smits, bestuurder
collectief CNV Publieke Zaak, bestuurslid van
GGZ Nederland Rob van der Plank, redactie-
lid Tijdschrift Voor Verzorging Jose de Reus
en Mooi Mens 2010 Carla Bergsma.
Mooi Mens 2010
Carla Bergsma is ambulanceverpleegkundige
en werd Mooi Mens 2010 door het initiatief
Wensvervoer. Dit initiatief biedt terminale
patiënten de mogelijkheid om nog één laatste
rit te maken naar een plaats van keuze. “Door
de Mooi Mens Verkiezing voelde ik nog meer
de waardering voor mijn werk. Uit mijn dage-
lijkse bezigheden haal ik natuurlijk al veel
voldoening, maar na deze verkiezing ontving
ik zoveel warme reacties. Je merkt dan echt
dat Nederland ons werk in de zorg waardeert”,
aldus Carla Bergsma.
Zesde congres
over gezamenlijke
besluitvorming
Het zesde internationale congres over ‘Shared
Decison Making’ vindt van zondag 19 tot en
met woensdag 22 juni plaats in Maastricht. Bij
shared decison making (of gezamenlijke be-
sluitvorming) is het niet alleen meer de arts
die de behandeling voorschrijft, maar wordt
de behandeling samen met de patiënt be-
paald.
Trudy van der Weijden, hoogleraar implemen-
tatie van richtlijnen aan de Universiteit Maas-
tricht (UM) is er bijzonder trots op dat ze
het congres naar Maastricht heeft weten te
halen. “Wereldwijd is er een klein maar groei-
end aantal (para)medici, verpleegkundigen
en onderzoekers met dit onderwerp bezig.
Shared decision making zien we met name
in Canada, bepaalde delen van de VS, de UK
en Duitsland. In Nederland zien we het nog
mondjesmaat, en daar moet verandering in
komen. Landelijke klinische praktijk richt-
lijnen dienen als handvatten en hulpmiddelen
om meer eenheid te creëren in de behandel-
methoden tussen artsen, maar ze moeten niet
dogmatisch gebruikt worden. De arts moet
15 juni in de Ziekenhuiskrant
Voor publicatie mogelijkheden:
Anneke de Pater: 0182 - 322 451
Homo
Een ziekte was het vroeger: homoseksuali-
teit. Totdat de vereniging van Amerikaanse
psychiaters besloot dat deze seksuele voor-
keur voor iemand van hetzelfde geslacht een
normale voorkeur was die niet genezen kon
worden, dus ook geen ziekte was. Overigens
is kanker ook niet te genezen en is nog steeds
een ziekte, maar dat terzijde. Het lag waar-
schijnlijk veel principiëler: je bent het of
je bent het niet. In ieder geval was het niet
besmettelijk. Dat was 38 jaar geleden. Het
duurde nog even voordat één en ander ook
in de rest van de wereld doordrong. Tijdens
mijn geneeskundestudie hadden we nog een
leerboek dat homoseksualiteit in een per-
verse hoek zette. Protesten uiteraard in de
collegezaal en omstandig zoenden mannen
elkaar in aanwezigheid van de hoogleraar
psychiatrie die een college hield. Dat was
dertig jaar geleden. Theorie en praktijk la-
ten zich echter niet zo snel verenigen. Een
groep huisartsen in Gouda zocht een nieuwe
collega en ze hadden een goede gevonden.
Hij bleek homoseksueel. Daarom leek het de
groep huisartsen niet zo’n goed idee om hem
aan te nemen: ‘in het belang van de patiën-
ten’ zo projecteerden zij hun eigen angsten.
Dat was zeventien jaar geleden. En mocht u
denken dat dit de laatste stuiptrekking was
van de geneeskunde, dan roep ik nog even in
herinnering dat zich in Capelle een huisarts
wilde vestigen die homo’s zondaars vond.
Hij kon het weten want via ‘homo healing’
was hij er zelf van af gekomen. Dat was drie
jaar geleden. Nee, dan buiten de genees-
kunde, daar loopt het op rolletjes. De Neder-
landse minister van Financiën komt via de
Telegraaf vrijwillig uit de kast en een voor-
man van het CDA maakt op de radio bekend
dat dit binnen deze christelijke partij geen
enkel probleem vormt. Dat was een week ge-
leden. Toch voelt het bij
mij hetzelfde als 38 jaar
geleden. Waarom zou je
in de krant moeten zetten
dat je geen ziekte hebt als
je niet ziek bent?
Peter Leusink, huisarts
www.dehuisarts.info
deze richtlijnen flexibel kunnen interpreteren
en afstemmen met de patiënt."
Gezamenlijke besluitvorming
"Gezamenlijke besluitvorming kan aan dat
proces handen en voeten geven. Wikken en
wegen over het al dan niet starten van een be-
handeling, een screening of diagnostische test,
is dan een beslissing die gezamenlijk wordt
genomen. De patiënt kan daarbij zelf meebe-
slissen of hij behandeld wil worden conform
de eerste keus, een alternatieve behandel-
optie zoals beschreven in de richtlijnen, of dat
helemaal van de richtlijn wordt afgeweken.
Dat is belangrijk wanneer het bij medische
interventies gaat om dilemma’s tussen levens-
verlenging en de kwaliteit van leven.” Meer
informatie over het internationale congres
‘Shared Decision Making’is te vinden op
www.isdm2011.org.
 Nummer 10
18 mei 2008 10 Patiëntenzorg

Lievensberg krijgt opnieuw NIAZ-accreditatie

Het Lievensberg ziekenhuis in Bergen op het verder optimaliseren van het kwaliteits-
Kwart baby’s heeft
Zoom heeft voor de tweede keer de toetsing
doorstaan op kwaliteit. Hélène Beaard, direc-
teur acquisitie van het NIAZ, overhandigde op
systeem in ons ziekenhuis. Het opnieuw be-
halen van de NIAZ-accreditatie is hét bewijs
dat we een stap voorwaarts hebben gezet. Een
vitamine D-tekort
donderdag 12 mei het accreditatiebewijs aan hele prestatie in een tijd waarin heel veel ver-
de Raad van Bestuur van het ziekenhuis. Ook anderingen op ons afkomen. We zijn als Raad
het aan het ziekenhuis verbonden Centrum van Bestuur dan ook erg trots op het bereikte
voor Overgewicht en Obesitas heeft de accre- resultaat.”
ditatiestatus heeft behaald.
Structureel
Het NIAZ-certificaat is het keurmerk voor Het Nederlands Instituut voor Accreditatie in
een adequate en veilige organisatie. Lievens- de Zorg (NIAZ) ontwikkelt sinds 1998 kwali-
berg haalde in 2006 voor het eerst de accre- teitsnormen voor de zorg. Het instituut be-
ditatiestatus. Ton Ruikes van de Raad van oordeelt of een organisatie aan deze normen
Bestuur: “Het auditteam kijkt niet alleen of voldoet en de kwaliteit structureel goed heeft
het ziekenhuis het nog net zo goed doet als geregeld. Als dat het geval is krijgt de instel-
vier jaar geleden, het team wil ook zien dat ling een accreditatie voor een periode van vier
het ziekenhuis zich verder heeft ontwikkeld. jaar, waarna een hertoetsing plaatsvindt.
In de afgelopen vier jaar is hard gewerkt aan
Het gebrek aan vitamine D vergroot de kans op luchtweginfecties.

Hélène Beaard, directeur acquisitie van het NIAZ, overhandigde op donderdag 12 mei het accreditatiebewijs aan
de Raad van Bestuur van het Lievensberg ziekenhuis.
WORDEN UW PATIËNTEN GASTEN?
De zorg wordt steeds competitiever. Om patiënten
loyaal aan uw ziekenhuis te laten zijn, moet u hun
verwachtingen overtreffen. Jeeves is met haar
unieke diensten reeds dertien ziekenhuizen
dagelijks van dienst. Deze diensten worden geheel
Parkeerservice
Golfkarservice
Thuisbrengservice
Gastheren / vrouwen
Ontslagbegeleiding
Foto: opening parkeerservice het Oogziekenhuis Rotterdam juni 2008.
onder hun eigen vlag aangeboden, zonder dat het
ziekenhuis er omkijken naar heeft. Wilt u weten wat
Jeeves voor uw ziekenhuis kan betekenen? Ga naar
Jeeves.nl of neem contact met ons op:
010-4333921.
Ruim een kwart van de pasgeboren baby’s
heeft bij geboorte een vitamine D-tekort. Dit
gebrek aan vitamine D vergroot de kans op
luchtweginfecties in het eerste levensjaar.
Dat blijkt uit onderzoek van arts-onderzoeker
Mirjam Belderbos en kinderarts dr. Louis Bont
in het UMC Utrecht.
Bont en collega’s onderzochten bij 156 pas-
geborenen het vitamine D-gehalte van het
navelstrengbloed. Daarna volgden ze alle
kinderen gedurende hun eerste levensjaar.
Achttien kinderen liepen een ernstige infec-
tie van de lagere luchtwegen met het RS-virus
op. Kinderen met de laagste concentraties
vitamine D blijken een zes keer grotere kans
op een RSV-infectie te hebben. Dit effect
van vitamine D staat los van andere risico-
factoren, zoals etniciteit van de moeder en
geboorteseizoen. “De conclusie van het
onderzoek is eenvoudig”, reageert kinderarts
Bont. “Zwangere vrouwen moeten zich aan
de vitamine D-richtlijn houden. De Gezond-
heidsraad adviseert het gebruik van vitamine
D-supplementen tijdens de zwangerschap.
Wij laten voor het eerst zien dat het gebruik
van vitamine D daadwerkelijk ziektegevallen
voorkomt.” RSV is de belangrijkste oorzaak
Dialyseren in de eigen omgeving
Het Dialysecentrum van het Franciscus
Ziekenhuis in Roosendaal ondersteunt nier-
patiënten op allerlei manieren om thuis te
kunnen dialyseren. Door samenwerking met
de thuiszorg is dat nu voor meer mensen
mogelijk.
Een niertransplantatie blijft de beste manier
om nieren die niet werken te vervangen.
Maar het tekort aan donoren is zo groot, dat
er een wachtlijst is. Daarom moet er worden
gedialyseerd, om zo afvalstoffen uit het lijf te
krijgen. Veel mensen denken dat hemodialyse
(bloed reinigen via een machine) is niet de
enige manier om afvalstoffen uit het lijf te
krijgen. Ook peritoneaaldialyse (spoelen
via het buikvlies) is mogelijk. Daarbij wordt
vloeistof in de buikholte gebracht, waaraan
het bloed afvalstoffen afgeeft. Na de nodige
training kunnen patiënten zo’n behandeling
zelf thuis uitvoeren, waardoor zij veel minder
van ziekenhuisopnames voor jonge kinderen.
Slechts 46 procent van de zwangere vrouwen
in het onderzoek slikte vitamine D tijdens
de zwangerschap. Bij deze vrouwen was het
gehalte vitamine D in het navelstrengbloed
inderdaad hoger. Bij 27 procent van de pas-
geborenen was de concentratie vitamine D
zo laag dat sprake was van een tekort (min-
der dan vijftig nanomol per liter). Vitamine D
speelt onder meer een rol bij de ontwikkeling
van het afweersysteem.
Zonlicht
Vitamine D wordt in de huid aangemaakt
onder invloed van zonlicht. Het vitamine
D-gehalte van het navelstrengbloed hangt
daarom sterk samen met het geboorteseizoen.
In de zomer zijn de concentraties ongeveer
anderhalf maal zo hoog als in de winter. Som-
mige bevolkingsgroepen krijgen niet genoeg
vitamine D binnen via de voeding en komen
niet voldoende buiten om genoeg aan te
maken in de huid. Dit geldt voor zwangere
vrouwen, maar ook voor ouderen, mensen met
een donkere huid, gesluierde vrouwen en kin-
deren tot vier jaar. Volgens de Gezondheids-
raad is voor al deze groepen het gebruik van
vitamine D-supplementen aan te bevelen.
vraagt, tenminste vijf uur per keer. Als je daar-
voor steeds naar het ziekenhuis moet komen,
kost dat behoorlijk wat tijd. Voor sommige
mensen is dat lastig, bijvoorbeeld in combina-
tie met hun werk of gezin. Voor anderen is het
heen en weer reizen juist weer zwaar. Daarom
willen we thuisdialyse mogelijk maken voor
de mensen die dat willen. Peritoneaaldialyse
is dan vaak een goede optie, mits het medisch
mogelijk is. Zeker voor oudere mensen is dat
zeer geschikt, omdat het ook minder belastend
is voor het hart dan hemodialyse.”

vaak naar het ziekenhuis hoeven. Mensen die

met mantelzorg
t Jeeves BV
t Steupelstraat 40
t 3065 JE Rotterdam
t T 010 43 33 921
t I www.jeeves.nl
t E info@jeeves.nl
moeite hebben om de behandeling zelf uit te
voeren, kunnen daarbij hulp krijgen van de
thuiszorg. Het Dialysecentrum van het Fran-
ciscus Ziekenhuis heeft als enige in de regio
een permanente samenwerking met de thuis-
zorgorganisatie om dit mogelijk te maken.
“Kwaliteit van leven staat bij ons voorop”,
zegt Harmen Krepel, nefroloog (nierarts) bij
het Roosendaalse ziekenhuis. “Dialyseren
is een behandeling die behoorlijk veel tijd Mevrouw Van Caam kan thuis dialyseren.
Nummer 10
18 mei 2011
UMCU kiest nachtkastjes
*
van Kersten Intracare BV
Het UMCU is het tweede academische ziekenhuis dat voor de nachtkastjes van Kersten Intracare heeft gekozen (foto UMCU).
Het Universitair Medisch Centrum Utrecht
heeft na een gedegen voortraject voor de
aanschaf van haar nieuwe nachtkastjes
de nachtkastjes van Kersten Intracare ge-
kozen.
De officiële overdracht vond plaats op maan-
dag 11 april toen mevrouw W. Lubbers van
het UMCU het eerste nachtkastje in ont-
vangst nam uit handen van de heer E. ‘t Hart
van Kersten Intracare. De nachtkastjes van
Kersten Intracare onderscheiden zich ten
opzichte van andere nachtkastjes door een
goede prijs-kwaliteitverhouding, degelijk-
heid en met name door hun stabiliteit. Daar-
naast is gebleken dat de mogelijkheid tot het
‘creëren van een eigen nachtkastje binnen
het concept’ de doorslag heeft gegeven bij
Heiwerkzaamheden op bouwplaats Meander afgerond
Vorige week zijn de laatste heipalen geslagen van het Psychiatrisch Centrum en het ambulanceplatform (foto Marcel
Willems).
11
Nieuwbouw
de aanschaf van de nachtkastjes, aldus Erik
’t Hart, salesmanager van Kersten Intracare.
De nachtkastjes van Kersten Intracare worden
De doorslag gaf de
mogelijkheid om binnen
het concept een eigen
nachtkastje te creëren
geproduceerd in Duitsland bij Mauser Ein-
richtungssysteme GmbH. Het UMCU is het
tweede academische ziekenhuis dat voor de
nachtkastjes van Kersten Intracare heeft ge-
kozen. Het VU Medisch Centrum in Amster-
dam ging het UMCU voor. Voor nadere inlich-
tingen kan men mailen met Kersten Intracare,
erikthart@kerstenroermond.nl.
Eerste nachtkastje (foto UMCU).
De heiwerkzaamheden op de bouwplaats
van het nieuwe ziekenhuis van Meander
Medisch Centrum in Amersfoort zijn afge-
rond. Vorige week zijn de laatste heipalen
de grond ingegaan voor het Psychiatrisch
Centrum en het ambulanceplatform. In
totaal zijn er 2800 heipalen geslagen voor
het nieuwe ziekenhuis van Meander.
In het najaar worden nog heipalen geslagen
van het parkeergebouw voor het personeel,
dat op de hoek van terrein wordt gebouwd.
De bouw van het nieuwe ziekenhuis ligt op
schema. Op het bouwterrein staan nu vijf
bouwkranen, waarvan de grootste tachtig
meter hoog is. Eind 2013 wordt het nieuwe
ziekenhuis aan de Maatweg in gebruik
genomen.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
Nieuwbouw
special
Bouwdag Care2011
De langdurige zorg is een sector in be-
weging, waarin onder voortdurende aan-
dacht van klanten en media de kwaliteit
continu verder verbeterd wordt. Huisves-
tingsvraagstukken zijn een integraal
onderdeel van kwaliteitsverbetering, waar-
bij keuzes vaak grote gevolgen hebben voor
een lange periode. De Bouwdag Care2011
die op 24 mei in Musis Sacrum in Arnhem
wordt gehouden, gaat in op deze vraagstuk-
ken.
Juist in tijden van onzekerheid rondom wet-
geving en financiële perspectieven ligt het ini-
tiatief voor vernieuwing bij zorgaanbieders.
Maar om te vernieuwen hebben beslissers in
de zorg inzicht nodig in de mogelijkheden en
beperkingen, en inspiratie door goede voor-
beelden en bevlogen mensen. De langdurige
zorg is een brede sector, die uiteenvalt in ver-
pleging, verzorging, gehandicaptenzorg en
langdurige GGZ. Er zijn tussen deze sectoren
grote verschillen maar ook veel overeenkom-
sten. Daarom is de Bouwdag Care2011 niet
alleen gericht op beslissers in de ouderen-
zorg, maar juist ook op die van andere zorg-
sectoren. De dag is bedoeld voor leden van
de Raad van Bestuur van zorginstellingen,
managers met het portfolio huisvesting van
zorginstellingen en andere belangstellenden.
Ondernemerschap
Op het programma staan thema’s die in de
verschillende sectoren spelen. De dag wordt
afgesloten met een betoog voor meer onder-
nemerschap in de zorg door Aysel Erbudak,
een ondernemer die van het noodlijdende
Slotervaartziekenhuis in Amsterdam een
winstgevend algemeen ziekenhuis wist te ma-
ken. Het programma op 24 mei begint om
9.30 uur en wordt rond 17.00 uur afgesloten.
Het volledige programma is te vinden op
www.bouwdagcare2011.nl. Belangstellenden
kunnen zich voor deze bijeenkomst inschrij-
ven via www.tno.nl/bouwdagcare2011.
De Bouwdag Care2011 wordt gehouden in het Musis
Sacrum in Arnhem.
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
Nieuwbouw 12 Nummer 10
18 mei 2011

Medisch elektrische scheiding

met gezond verstand

bhbi.nl

&
Compacte energiezuinige trafo(verdelers) voor
medisch elektrische scheidingsketens in
geclassificeerde ruimten volgens NEN1010-7/A3
en netwerkisolatoren voor scheiding van
Kleding
leding 24 augustus 2011
data-installaties volgens IEC60601-1

Meer informatie?
ifestyle
Lifestyle
%LMODJH
in de Ziekenhuiskrant

info@geveke-besturingstechniek.nl
www.geveke-besturingstechniek.nl
Voor publicatie mogelijkheden:
Laura Fuykschot 0182 - 322 456

Verdien met Tarkett vinyl!

De moderne vinylvloeren van Tarkett zijn de nummer 1

keuze voor ziekenhuizen. De collecties zijn niet alleen
fraai qua kleur en dessin maar voldoen ook aan de
technische eigenschappen die vereist zijn in een
ziekenhuis. De vloeren zijn eenvoudig schoon te maken
en dankzij het principe “no wax, no polish for life”
bespaart u aanzienlijk op uw onderhoudskosten.

Voor elke ruimte in het ziekenhuis; operatiekamer,

wachtruimte, laboratorium of verpleegafdeling
Tarkett, heeft Tarkett de juiste vloer.
vloerenspecialist in
Voor meer informatie:
de gezondheidszorg
Tarkett Nederland
T 076 - 57 80 700
www.tarkett.nl
Nummer 10
18 mei 2011
Een nieuw, sfeervol
ziekenhuis voor Zwolle *
Opvallend is de organische bouwstijl waarvoor de Isala klinieken hebben gekozen.
De Isala klinieken in Zwolle bouwen een
nieuw ziekenhuis met een vloeroppervlak
van 108.000 vierkante meter. Er is bewust
gekozen om niet één groot gebouw te ont-
werpen, maar vier verschillende vlinders die
met elkaar verbonden zijn. Deze kleinschalige
eenheden zorgen ervoor dat een bezoek voor
patiënten en bezoekers overzichtelijk blijft.
Het ziekenhuis wordt heel efficiënt ingedeeld.
Functieonderzoeken komen bijvoorbeeld
dichterbij de poliklinieken.
Opvallend is de organische bouwstijl waar-
voor de Isala klinieken hebben gekozen.
Architectenbureau Alberts & Van Huut,
(onder meer Gasunie in Groningen) en a/d
amstel architecten ontwierpen een ‘beter-
huis’ voor de Isala klinieken. Zachte kleuren,
natuurlijke materialen en een groene
omgeving hebben een positieve uitwerking
op patiënten en medewerkers. Het nieuwe
Eerste paal voor nieuw Groene Hart Ziekenhuis *
Het GHZ bouwt een modern en gastvrij ziekenhuis.
13
ziekenhuis is op verschillende manieren
duurzaam. Onnodig energieverbruik wordt
teruggedrongen door het toepassen van zon-
ne-energie en duurzame installaties. Bij de
selectie van materiaal voor de binnenruimten
is gelet op de ontstaanscyclus, de restwaarde
Het nieuwe ziekenhuis
is op verschillende
manieren duurzaam
en de impact op het milieu. Als eerste zieken-
huis krijgt Isala een zeer innovatieve brand-
beveiligingsinstallatie. Met minder water
wordt straks veel effectiever geblust. En in het
ontwerp is veel waarde gehecht aan een flexi-
bele indeling van het ziekenhuis. De inde-
ling van een afdeling kan relatief eenvoudig
aangepast worden, zonder aantasting van het
casco. Het ontwerp van het ziekenhuis werd
overigens uitgebreid getest. Van de meest
voorkomende ruimten (onder meer verpleeg-
afdeling) werden proefopstellingen gemaakt.
Deze opstellingen zijn door de gebruikers
beoordeeld. Daarna is een definitieve keuze
gemaakt voor de vaste inrichting.
Oplevering
De bouw startte in september 2009. De te
verwachten oplevering is medio 2013. Inmid-
dels tekenen de contouren van het gebouw
zich duidelijk af. De gevels van twee gebou-
wen zijn al gemetseld. Binnenkort worden
ook de steigers weggehaald. Op zaterdag
28 mei opent Isala het bouwterrein voor
belangstellenden tijdens de Dag van de
Bouw. Voor deze speciale dag wordt een rou-
te door, langs en rond de nieuwe gebouwen
uitgezet. Van 10.00 tot 16.00 uur is iedereen
welkom aan de Dr. van Heesweg in Zwolle.
Meer informatie: www.isalabouwt.nl.
De grote nieuwbouwoperatie van het Groene
Hart Ziekenhuis (GHZ) in Gouda krijgt in 2011
het lang gewenste vervolg. Op maandag
16 mei is op de Bleulandlocatie in Gouda de
eerste paal geslagen voor een nieuwe vleugel
van 28.000 m².
Het GHZ bouwt een modern en gastvrij zieken-
huis. Een ziekenhuis met eigentijdse voor-
zieningen waar patiënten verzekerd zijn van
uitstekende zorg. Het nieuwe GHZ heeft dan
alle specialismen onder één dak, ook de af-
delingen die nu nog op de Jozeflocatie zijn
ondergebracht. De nieuwe vleugel wordt
patiëntvriendelijk en functioneel. Logische
routes, sfeervolle ruimtes en een open uitstra-
ling zijn in het ontwerp doorgevoerd. Het
gebouw wordt zó ingericht dat er optimaal
contact tussen patiënten en zorgverleners kan
plaatsvinden. Er komen eigentijdse voorzienin-
gen zoals een nieuw OK-complex en een Inten-
sive Care afdeling. Patiënten en bezoekers wor-
den ontvangen in een overzichtelijke hal met
bijbehorende faciliteiten, een nieuw restaurant
en comfortabele ontvangstkamers. De patiën-
tenkamers zijn één- of tweepersoons vertrekken
en voorzien van een ruime badkamer.
Nieuwbouw
Tarkett iQ
Natural *
iQ Natural-vloerbedekking is het meest ver-
kochte homogene product met 75 procent
natuurlijke grondstoffen en wordt overal ter
wereld in projectmatige ruimtes toegepast.
iQ Natural is recent gelanceerd en is een
echte trendsetter op het gebied van kleuren
en milieu. Natuurlijke weekmakers vervan-
gen de voorgangers die uit de chemie voort-
kwamen. Tevens is het product 100 procent
recyclebaar.
De iQ Natural collectie is in de zorg en
met name in ziekenhuizen inmiddels een
veelvuldig toegepast product. De vloer is
gemakkelijk schoon te maken en eenvou-
dig in onderhoud dankzij het principe ‘no
wax no polish forever’. Ruimtes hoeven
niet speciaal leeg gehaald te worden voor
de periodieke schoonmaak. Dit scheelt in
organisatie en mankracht en zorgt voor
een aanzienlijke besparing op de exploi-
tatiekosten. Daarnaast kent de collectie
een VOS uitstoot die ver beneden de
Europese normen ligt en voor patiënten
en medewerkers zorgt voor een aangena-
me leefomgeving en een gezond binnen-
klimaat. Bijkomend voordeel van de iQ
Natural en de overige vinylproducten van
Tarkett is de beperkte rolweerstand van de
vloer. Het rijden met bedden en rolstoe-
len is hierdoor minder zwaar en verlaagt
de fysieke belasting van het personeel.
Slechts 1,5 jaar na de introductie komt
Tarkett met een aanvulling op deze suc-
cesvolle collectie met de GREY EDITION,
een serie nieuwe grijstonen die de vormen
en omgeving in het gebouw versterken.
Milieuverantwoorde vloer
De iQ Natural is zowel qua samenstel-
ling als onderhoud een milieuvriende-
lijke oplossing voor de vloer. Gebruik van
neutrale schoonmaakmiddelen en het
reeds gestarte recyclecircuit voor snijafval
staan hiervoor borg.
Een rolstoel in de gang van het Lievensberg zieken-
huis.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
Nieuwbouw 14 Nummer 10
18 mei 2011

Een goede bekende

op bouwgebied
De markt telkens dat bieden waaraan actueel behoefte is. Daarmee is
J.P. van Eesteren geworden tot wat het nu is: één van Nederlands vooraanstaande
bouwers met een kerngezonde organisatie en een referentielijst die klinkt als een
klok. Onze expertise omvat het gehele bouwspectrum: utiliteitsbouw, woningbouw,
industrie, verbouw, onderhoud en renovatie. Enkele J.P. van Eesteren-specialismen
zijn: plannen optimaliseren en haalbaar maken, planontwikkeling, design & build,
engineering, constructie, bouwkunde, coördinatie en integrale projecten.

Aanneming Maatschappij J.P. van Eesteren B.V.

postbus 1388 postbus 90161
3000 BJ Rotterdam 1006 BD Amsterdam
telefoon 0180 - 69 70 00 telefoon 020 - 301 99 00 www.jpvaneesteren.nl
The Sports Company

HET SILENTIA SCHERMEN SYSTEEM

r
1SJWBDZ
[POEFS
PQHFTMPUFO
HFWPFM

r
&FO
IZHJÌOJTDI
BMUFSOBUJFG
WPPS
CFEHPSEJKOFO

r
.PCJFM
NBBS
PPL
BBO
EF
NVVS
PG
JO
EF
WMPFS
UF
NPOUFSFO
r
&FO
VJUFSNBUF
óFYJCFM
TZTUFFN
r
.BLLFMJKL
FO
MJDIU
JO
IFU
HFCSVJL
r
*O
BMMFSMFJ
WFSTDIJMMFOEF
MFOHUF
FO
IPPHUFNBUFO
r

3VJN
BTTPSUJNFOU
FJHFOUJKETF
LMFVSFO
JODMVTJFG
FFO

MJDIUEPPSMBUFOEF
VJUWPFSJOH

4JMFOUJB
/FEFSMBOE
#7
O
/JKWFSIFJETXFH

O

/,
6EFOIPVU
O
5FM

O
'BY

O
JOGP!TJMFOUJBTDIFSNFOOM
O
XXXTJMFOUJBTDIFSNFOOM
Nummer 10
18 mei 2011
De illusie van Lumick *
De wachtkamer van De Kinderkliniek in Almere.
Lumick heeft een ultraplat lichtpaneel
ontwikkeld wat gebruik maakt van de
meest recente LED technologie. Lumick
LED Plafondpanelen brengen de unieke
eigenschappen van licht en beeld samen en
vormen tesamen een echte illusie.
Lumick creëert middels het systeem in iedere
ruimte een virtueel (dak)raam met uitzicht
op wolken, bomen, park, weiland of andere
objecten of afbeeldingen. Uit diverse onder-
zoeken is bewezen dat licht zeer belangrijk is
bij het handhaven van een goede gezondheid
Licht is gezond voor
lichaam en geest
en welbevinden, en daarmee ook een zeer
grote invloed heeft op onze alertheid en func-
tioneren overdag. Blootsteling aan meer licht
Ziekenhuizen presteren beter onder (lucht)druk *
Bij het (opnieuw) inrichten van revalidatie-
centra en fysiotherapie afdelingen kiezen
steeds meer ziekenhuizen voor appara-
tuur van het Limburgse bedrijf The Sports
Company.
Voor krachtapparatuur wordt daarbij vooral
gekozen voor het merk Keiser vanwege de
specifieke voordelen van deze pneumatische
apparatuur voor de (para) medische vak-
wereld. Waar andere toestellen één weer-
standscurve kennen voor alle spiergroepen,
kan bij deze apparatuur de weerstandscurve
worden aangepast op de spiergroepen die je
traint. Doordat gebruik wordt gemaakt van
lucht als weerstand is de belasting gedurende
de hele beweging hetzelfde, en is er geen
gevaar voor piekbelasting. In tegenstelling
tot de conventionele apparatuur kan op alle
snelheden getraind worden, van langzaam
tot snel en zelfs explosief. De beginwaarde is
100 gram, en de weerstand is ook gedurende
de beweging te verhogen of verlagen door
eenvoudig op een plus- of minknop te druk-
ken. De apparatuur is zeer degelijk vormgege-
ven, nagenoeg onderhoudsvrij en eenvoudig
schoon te houden omdat het een gesloten
systeem betreft. Ook door ouderen, minder
validen of geriatrische patiënten wordt de
apparatuur als heel laagdrempeligheid erva-
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
15
maakt mensen vrijwel direct alerter en gecon-
centreerder. Dat licht gezond is voor lichaam
en geest, is al sinds de oudheid bekend maar
wordt de laatste jaren steeds duidelijker.
(bronvermelding: stichting onderzoek licht en gezond-
heid)
Meer voordelen
De inrichting en architectuurconcepten als
‘Evidence Based Design’ en ‘Healing Environ-
ment’ passen daarom perfect bij Lumick.
Naast het gezondheidsaspect is het unieke
Lumick-systeem ook hoogst decoratief zoals
in de dagen van de trompe-l’oeil. Lumick heeft
een bestand met tientallenhoogwaardige af-
beeldingen waar u uit kan kiezen. De Lumick-
panelen zijn zeer eenvoudig te installeren en
overal te plaatsen waar gebruik gemaakt wordt
van plafondpanelen.
Meer informatie: www.lumick.nl.
ren. De cardio-apparatuur van het merk Scifit
vormt door de gemakkelijke toegankelijkheid
van bijvoorbeeld rolstoelgebruikers hier een
perfecte aanvulling op. Ook bij de Scifit appa-
The Sports Company heeft de afgelopen negen jaren veel
ervaring opgedaan in het inrichten van oefen- en kracht-
ruimtes.
Een virtueel dakraam met uitzicht op de wolken, bij
De Kinderkliniek.
ratuur is de beginwaarde zeer laag in te stellen.
Onder de merknaam OMNI vindt men bij The
Sports Company een uitgebreide lijn acces-
soires zoals trainingsvesten, heupgordels, en-
kelbanden, neckslings, medicine balls, dumb-
bells, cook bars etc. De combinatie van deze
accessoires met de Functional Trainer (onze
multifunctionele pulley) geeft de mogelijk-
heid om de werkelijkheid zo dicht mogelijk
te benaderen als het gaat om functioneel be-
wegen. Zo biedt het trainingsvest alle moge-
lijkheden tot het doen van rotatieoefeningen.
The Sports Company heeft de afgelopen negen
jaren veel ervaring opgedaan in het inrichten
van oefen- en krachtruimtes. Zijn klanten wer-
ken vooral met de doelgroepen in (top)sport,
fysiotherapie, revalidatie en ouderen. De afge-
lopen jaren heeft The Sports Company onder
meer het UMC Groningen, Nij Smellinghe te
Drachten en het Jeroen Bosch Ziekenhuis te
Den Bosch van kracht- en cardioapparatuur
voorzien. Dit jaar volgen er nog zeker drie,
waaronder het A. Schweitzer Ziekenhuis te
Dordrecht.
Voor meer informatie of een bezoek aan een
referentieproject neemt men contact op met:
The Sports Company, Lottumseweg 62, 5971
BX Grubbenvorst, telefoon: (077) 366 16 40,
fax: (077) 366 17 40, e-mail: info@thesports-
company.nl, www.thesportscompany.nl.
Nieuwbouw
Beurs op gebied
van (ver)bouwen
Twee keer per jaar is er voor mensen die
willen laten bouwen, verbouwen of hun
huis gaan inrichten de bouw- en woonbeurs
‘Eigen Huis (Ver)Bouwen + Inrichten’. Hier
presenteren zich meer dan 250 bedrijven
aan de consumenten die hier ideeën, inspi-
ratie en kennis kunnen opdoen.
Voor de beurs op 1, 2 en 3 april was veel be-
langstelling. In totaal 21.027 gerichte bezoe-
kers werden te woord gestaan en geholpen bij
hun bouw- en verbouwplannen. Dat waren
weer meer bezoekers dan voorgaande jaren.
Volop ideeën voor de bouw van een huis.
Najaarseditie
Uit onderzoek is gebleken dat consumenten
twee momenten in het jaar hebben waarin ze
bouw- en verbouwplannen willen gaan reali-
seren: na de zomer en in het voorjaar. ‘Eigen
Huis (Ver)Bouwen + Inrichten’ beantwoordt
deze behoefte met een najaar- en een voorjaar-
seditie. De voorbereidingen voor de volgende
editie zijn alweer gestart. De najaarseditie
vindt van 21 tot 23 oktober plaats in de Ahoy
in Rotterdam. Meer informatie:
www.eigenhuisverbouwen.nl.
En suggesties voor de inrichting.
Nieuwbouw
& Interieur
special
2 november
2011
Voor publicatie
mogelijkheden:
Laura Fuykschot
0182 - 322 456
Nieuwbouw 16 Nummer 10
18 mei 2011

VERHOOG PATIËNTVEILIGHEID,
COMFORT EN EFFICIENCY!

Verricht met minder handen meer werk.

Verplaats uw patiënten liggend door het ziekenhuis met
twee zorgverleners in plaats van vier.

Kijk op www.ArjoHuntleigh.com/nl wat deze zorgoplossing

uw instelling kan opleveren.

...with people in mind

Nummer 10
18 mei 2011
Vliegen door het
ziekenhuis *
Middels een innovatieve combinatie van hulpmiddelen zoals plafondliften en verrijdbare liften met stretcherframe en
tilband kunnen patiënten horizontaal door het ziekenhuis verplaatst worden met inzet van twee zorgverleners.
In het ziekenhuis komt het veel voor dat
patiënten alleen liggend verplaatst mogen
worden tussen en op verschillende afdelin-
gen. Dit liggend verplaatsen gebeurt vaak
handmatig met meer dan vier zorgver-
leners. Middels een innovatieve combina-
tie van hulpmiddelen zoals plafondliften
en verrijdbare liften met stretcherframe en
tilband kunnen patiënten horizontaal door
het ziekenhuis verplaatst worden met inzet
van twee zorgverleners.
Ziekenhuizen worden vaker geconfronteerd
met zwaardere patiënten, oudere medewerkers
en de vraag naar een goede patiëntveiligheid.
Met de huidige werkwijze voor handmatige
horizontale verplaatsingen worden de grenzen
van fysieke belasting bij de zorgverleners struc-
tureel overschreden. Bovendien zijn er meer
dan vier zorgverleners nodig om een dergelijke
transfer bij een zwaardere patiënt veilig uit te
voeren.
Nieuwe manier van werken
ArjoHuntleigh heeft in samenwerking met
Diligent een concept ontwikkeld om in zieken-
Ziekenhuizen worden
vaker geconfronteerd
met zwaardere
patiënten
huizen de horizontale transfers tussen en op
afdelingen binnen een zorgketen te verbeteren.
Het ziekenhuis kan alle afdelingen op een
simpele manier inrichten met plafondliften of
verrijdbare liften met stretcherframe en bijbe-
horende tilbanden voor liggend tillen. Indien
mogelijk wordt de ambulancedienst betrok-
17 Nieuwbouw
Beter de weg vinden in LangeLand
De centrale hal van het LangeLand Ziekenhuis in Zoetermeer heeft met de nieuw aangebrachte digitale bewegwijze-
ring een facelift ondergaan. De digitale schermen bieden enkele voordelen ten opzichte van het oude bord. Naast een
verbeterde indeling en grotere leesbaarheid is de informatie op het bord gemakkelijk te wijzigen, zodat de getoonde
informatie altijd actueel is. Op de foto neemt A. Kranz (links) van het Facilitair Service Bureau de schermen symbo-
ken in de zorgketen. De patiënt komt dan via lisch in ontvangst van R. Palm van de Vrienden van ’t Langeland.
de ambulance binnen op een tilband voor
liggend tillen. De ambulancedienst fungeert
op deze wijze als de eerste schakel in de keten. Stadstaferelen in Dordts ziekenhuis
ArjoHuntleigh en Diligent helpen de afdelin-
gen op elkaar af te stemmen qua inrichten
met hulpmiddelen en het standaardiseren van
werktechnieken. Het resultaat is een hogere
doorloopsnelheid en verbetering van de
patiëntveiligheid, met minder fysieke belasting
voor de zorgverlener.
Gespecialiseerd bouwteam
ArjoHuntleigh heeft jarenlange ervaring in het
installeren van hulpmiddelen en in het bijzon-
der van plafondtilliftsystemen. Een plafond-
liftsysteem kan niet zomaar overal geïnstal-
leerd worden op afdelingen in ziekenhuizen.
Er dient bij bestaande bouw rekening gehou-
den te worden met de indeling van het pla-
fond en de muren (bijvoorbeeld apparatuur,
lampen, gordijnrails en wandcontactdozen).
Gestructureerd overleg gedurende een bouw-
traject tussen een gespecialiseerd bouwteam
van ArjoHuntleigh, de zorgverleners en de
technische dienst van een ziekenhuis is essen-
tieel om de patiëntenzorg te waarborgen. Bij De nieuwe polikliniek Radiologie van het Albert Schweitzer ziekenhuis (locatie Dordwijk) ging afgelopen vrijdag
nieuwbouw adviseren wij graag over de juiste officieel open. De polikliniek, omgetoverd tot Huis van Gijn, is de eerste ruimte in de ‘oudbouw’ van Dordwijk die is
inrichting van de ruimtes, op basis van de ge- vormgegeven in de nieuwe interieurstijl, gekenmerkt door onder meer Dordtse taferelen en elementen. Architect Rob
inventariseerde zorgvraag, om zo een efficiënt Kanbier beoogt hiermee ‘de stad het ziekenhuis binnen te halen’. Uiteindelijk zal deze thematiek opduiken in het hele
zorgproces te garanderen. bestaande gebouw, dat de komende jaren grootscheeps wordt gerenoveerd.
Borgen nieuwe werkwijze * De teksten op deze pagina zijn aangeleverd door de betreffende organisaties of bedrijven
Naast het juist installeren van de hulpmidde-
len dient er gestuurd te worden op een gedrags-
verandering bij de medewerkers ten aanzien
van de nieuwe werkmethoden. ArjoHuntleigh
biedt deze trainingen en opfriscursussen aan
9DQ9OLHW0HGLFDO6XSSO\
zodat de hulpmiddelen op de juiste wijze 0XOWLWRHSDVEDDUWUDQVSRUWPHXEHO
worden ingezet en gebruikt.
LQFO[ODGH
Efficiënt medewerkers ORVNXQVWVWRIERYHQEODG
Met de nieuwe manier van werken verplaatst LQFOKDNHQELQQHQ]LMGHIUDPH
het hulpmiddel de patiënt met inzet van
slechts twee in plaats van vier zorgverleners.
JHEUXLNVYULHQGHOLMNHKDQGJUHHS
Hierdoor hebben twee zorgverleners tijd voor DIPHWLQJPHXEHO[[PP
andere zorgtaken. Werkmethoden zijn ingebed
op meerdere afdelingen in het ziekenhuis en
bij de ambulancedienst waardoor alle zorg- 7ZLQIRLO
verleners volgens hetzelfde protocol werken. ppQPDOLJHWRHSDVVLQJ
Het komt veel voor dat patiënten alleen liggend
mogen worden verplaatst.
Zorgverleners ervaren dit als minder belas- YHUSDNWSHUVWXNLQFOLQOHJYHO
tend/fysiek lichter en als comfort verhogend
en veiliger voor de patiënt. Aangezien de hulp- JHEUXLNWHHQRQJHEUXLNWH]LMGH
middelen op de afdelingen altijd beschikbaar
zijn, zorgt dit voor een snellere uitvoer van het 9RRUPHHULQIRUPDWLH
werk. Tijdens de gehele transfer is er de moge-
lijkheid contact te houden met de patiënt om $QWHQQHVWUDDW
deze op zijn gemak te stellen. Al deze aspecten $OPHUH
makenhet werk voor de zorgverlener plezieri-
LQIR#YDQYOLHWPHGLFDOQO
ger, minder arbeidsintensief en doelmatig. 0XOWL)7 VAN VLIET
Kijk voor meer informatie op: ZZZYDQYOLHWPHGLFDOQO MEDICAL SUPPLY
www.ArjoHuntleigh.com/nl.
Nieuwbouw 18 Nummer 10
18 mei 2011

TE KOOP
*/$-&&/50:05"*2"650.""5
NFUWFFMBTTFTTPJSFT NBBOEFOPVE

Bussman is gespecialiseerd in het realiseren van tijdelijke

en semipermanente accommodatie.
Met name in de hoogwaardige marktsegmenten, zoals de
gezondheidszorg zijn wij heel actief.

Denkt u daarbij bijvoorbeeld aan:

- huisartsenpraktijken (Solo, HOED of AHOED);
- praktijkruimten voor fysiotherapie
- apotheken;
- consultatiebureaus;
- (poli-)klinieken;
- dialysecentra;
- woonvoorzieningen zoals verpleeg-
en verzorgingsinstellingen.
Bussman Verhuur BV
De tijd dat tijdelijke en semipermanente bouw synoniem
IJzerwerf 1 stond voor noodgebouwen ligt inmiddels ver achter ons.
6641 TK Beuningen Op basis van unitbouw wordt tegenwoordig zeer hoog-
waardige huisvesting gecreëerd met als belangrijk
T 024-6790100 voordeel een zeer grote flexibiliteit. Door de toepassing
F 024-6790101 van voorzetgevels krijgt het gebouw het door u gewenste
design en een permanente uitstraling.
E info@bussman.nl Wilt u snel aan de slag met een uitbreiding of nieuwe
www.bussman.nl vestigingslocatie, en wilt u niet wachten tot de tijdverslin-
dende bouwplannen voor nieuwbouw zijn afgerond? Dan
heeft Bussman voor u de oplossing. Met unitbouw kan
Wonen op 10 minuten loopafstand binnen enkele weken tijd uw ruimteprobleem opgelost
worden.

van het Erasmus MC in een ruim Thuis in tijdelijke accommodatie

3 kamer appartement op top
locatie met uniek uitzicht.
XXXNBLFMBBSTMBOEOM
"ESFT.ÌMMFSLBEF

Patiëntenzorg
Viva la Donna Dag
in het Erasmus MC
Oncologieverpleegkundige Monique van Dijk.
Monique van Dijk en haar man Theo Vogelaar
werken al vanaf oktober, samen met een grote
groep vrijwilligers, toe naar de Viva la Donna
Dag, op 27 mei. Stapels tijdschriften, dozen
en een lange ‘to-do’ lijst vullen de woonkamer.
De organisatoren van deze speciale dag op
de polikliniek van het ErasmusMC/Daniel den
Hoed in Rotterdam, hopen dat de dag een nog
groter succes wordt dan de twee voorgaande
jaren. Monique van Dijk, oncologieverpleeg-
kundige en schoonheidsspecialiste, weet met
haar achtergrond precies waar vrouwen die
behandeld worden of zijn voor kanker, be-
hoefte aan hebben: een ultieme verwendag.
“Veel vrouwen krijgen gedurende de periode
van behandelingen gelukkig veel aandacht.
Maar dat neemt vaak af in de maanden die
hierop volgen, terwijl nazorg juist dan zo
belangrijk is. Vrouwen hebben behoefte
aan complementaire zorg, dus niet alleen de
medische behandeling maar ook een ontspan-
nende massage is belangrijk. Met dit doel is
de Viva la Donna stichting opgericht. Aan-
dacht in de vorm van een verwenmoment. Je
weer even vrouw voelen in plaats van patiënt”,
legt Monique van Dijk uit. Zij organiseerde
de Viva la Donna Dag drie jaar geleden voor
het eerst in de Daniel den Hoed kliniek samen
met haar man en een grote groep vrijwilli-
gers. “We wilden die dag eerst houden in mijn
schoonheidssalon. Mijn leidinggevende in het
ErasmusMC/Daniel den Hoed was echter zo
enthousiast, dat werd voorgesteld het daar
te organiseren. We hebben maar liefst plaats
voor vijfhonderd vrouwen.” Om ervoor te
zorgen dat iedereen genoeg aandacht krijgt,
In het Erasmus MC is een ruimte speciaal voor dit doel gezellig aangekleed.
19
hebben ze een strippenkaart gemaakt met
beautybehandelingen en workshops, zoals een
voetmassage en sieraden maken.
Vrijwilligers
Monique van Dijk gaat dagelijks om met
vrouwen die behandeld worden voor kanker,
maar voor sommige vrijwilligsters is het soms
even wennen. De stichting Viva la Donna
organiseert daarom speciale voorlichtings-
dagen. “Wij hebben ook een avond georga-
niseerd voor de schoonheidsspecialistes van
opleidingsinstituut Dermé uit Brielle, die dit
jaar met maar liefst vijftig specialistes gratis
beautybehandelingen gaan geven. Om alles
te financieren zijn er al veel sponsoren ver-
zameld. Er zijn een aantal grote bedrijven,
zoals Unilever en Vrumona, die medewerking
verlenen, maar met name veel kleine onder-
nemers helpen ons. Ook de afdelingen uit
de Daniel den Hoed en de chirurgen hebben
donaties gedaan. Allen doen het echt vanuit
hun hart.” Monique van Dijk hoopt de Viva
la Donna Dag nog veel langer te organise-
ren. “Wat we in ieder geval nastreven is dat
meer ziekenhuizen en instellingen dit initia-
tief gaan oppakken. Zo is het ook mogelijk
om vrouwen die nog in het ziekenhuis liggen
op de dag zelf een behandeling aan te bieden
door onze mobiele teams. Bovendien zorgt
de Viva la Donna Dag in het ErasmusMC/
Daniel den Hoed echt voor eenheid binnen
het ziekenhuis. Vanuit alle afdelingen bieden
mensen hulp aan en dat geeft een bijzonder
gevoel van saamhorigheid.”
Door Lotte de Groot
Nummer 10
18 mei 2011
Veertig procent minder anti-D prikken nodig
Vrouwen die in verwachting zijn, krijgen al
vroeg in de zwangerschap een bloedonder-
zoek aangeboden. Hieruit kan blijken dat een
vrouw rhesusnegatief is. Het bloed van het
kind kan rhesuspositief zijn en ‘botst’ dan als
het ware met het bloed van de moeder. Ter
voorkoming van het aanmaken van antistoffen
tegen het bloed van de baby krijgt de zwange-
re vrouw in de dertigste week een zogenaam-
de anti-D-prik.
Tot nu toe kregen voor de zekerheid alle
moeders met rhesusnegatief bloed - jaarlijks
zo’n 27.000 - deze rhesusprik toegediend.
Vanaf 1 juli 2011 verandert deze situatie. De
Oorzaken angst en depressie aangetoond
Dat zowel erfelijke als omgevingsfactoren
een rol spelen bij het ontstaan van angst
en depressie is al langer bekend. Voor het
eerst zijn nu echter de verschillende effecten
van aanleg en omgeving in het brein aange-
toond. Onderzoek van Saskia Wolfensberger
levert onmisbare kennis om in de toekomst
genetische en omgevingsfactoren voor angst
en depressie te ontwarren en behandeling van
de klachten hierop aan te passen. Wolfens-
berger promoveerde woensdag 11 mei aan
VUmc in Amsterdam.
Met behulp van MRI maakte Wolfensberger
afbeeldingen van hersenactiviteit bij eeneiïge
tweelingen. In haar onderzoek vergeleek ze
MRI’s van leden van een eeneiïge tweeling
met hoog risico op angst en depressie met hun
tweelingbroer of -zus met een lage kans op
deze stoornissen. In de hersenactiviteit bleken
inderdaad opvallende verschillen op te treden.
Bij eeneïge tweelingen blijken in de hersenactiviteit opvallende verschillen te kunnen optreden.
Patiënten omschrijven kwaliteitscriteria
Kwaliteit in Zicht, een samenwerkingsverband
van acht grote patiëntenorganisaties, heeft de
eerste drie sets kwaliteitscriteria opgeleverd.
Daarin staat per aandoening beschreven wat
patiënten zelf belangrijk vinden in de zorg. Het
betreft kwaliteitscriteria voor artrose, revalida-
tie bij spierziekten en Von Hippel-Lindau (een
erfelijke vorm van kanker).
Een van de criteria voor artrose is bijvoorbeeld
dat per patiënt wordt vastgelegd wie het aan-
spreekpunt voor de patiënt is en wanneer en
hoe die persoon bereikbaar is. Kwaliteitscrite-
ria voor meer aandoeningen, zoals spataderen
en nazorg bij kanker, volgen later dit jaar. Om
tot de ‘patiëntencriteria’ per aandoening te
komen, hebben de acht betrokken organisa-
ties allereerst een algemene ‘Basisset Kwali-
teitscriteria’ ontwikkeld, voortbouwend op
al bestaande kwaliteitscriteria, gezamenlijke
kennis en onderzoek. “Door het ontwikke-
len van één taal voor en door de patiënten-
Nederlandse bloedvoorzieningsorganisatie
Sanquin neemt een nieuwe bloedtest in ge-
bruik. Met deze test is het mogelijk is om in
de 27ste week van de zwangerschap te zien of
het ongeboren kind rhesuspositief of -negatief
is. Voorheen was het alleen mogelijk om dit
na de bevalling vast te stellen. Sanquin heeft
samen met het RIVM, dat verantwoordelijk is
voor dit bevolkingsonderzoek, deze nieuwe
screening opgezet, waarmee kan worden vast-
gesteld of de rhesusprik echt nodig is. Hier-
door kunnen verloskundigen en gynaecologen
veel gerichter een anti-D-prik toedienen en
kan het totaal aantal anti-D-prikken met veer-
tig procent omlaag.
“Aangezien eeneiïge tweelingen genetisch
identiek zijn, moeten de gevonden verschillen
verklaard worden door omgevingsfactoren”,
aldus Wolfensberger. Door gebruik te maken
van controlegroepen van eeneiïge tweelingen
waarbij beide helften een laag of juist een
hoog risico op angst- en depressieklachten
vertoonden, kon ook een gebied in de hersens
worden aangewezen (frontale kwab) waarop
zowel genetische als omgevingsfactoren een
schadelijke invloed hebben. Bij toekomstig
onderzoek moet rekening worden gehouden
met deze resultaten door deelnemers aan
MRI-onderzoek te screenen op de aanwezig-
heid van genetische of omgevingsbepaalde
risicofactoren voor angst en depressie. Ook
onderzoeken naar andere neuropsychiatrische
stoornissen die gebaseerd zijn op gecombi-
neerde genetische en omgevingsgedreven oor-
zaken kunnen gebruik maken van deze nieuwe
onderzoeksopzet.
organisaties, kunnen patiënten een krachtige
stem laten horen naar verzekeraars en zorg-
aanbieders over wat zij belangrijk vinden. Om
deze stem nog krachtiger te maken, worden
ook andere patiëntenorganisaties uitgeno-
digd gebruik te maken van de verschillende
instrumenten die we ontwikkelen binnen het
programma Kwaliteit in Zicht”, aldus Hans
van Laarhoven, een van de projectleiders. Het
programma moet zorgverzekeraars stimuleren
zorg in te kopen die voldoet aan de wensen
van mensen met een chronische aandoening.
Daarnaast worden de kwaliteitscriteria ge-
bruikt om met zorgaanbieders in gesprek te
gaan over verbeteringen in de zorg vanuit
het perspectief van de patiënt. Bovendien
maakt het programma zichtbaar voor patiën-
ten welke aanbieders zorg leveren die vol-
doet aan de criteria die patiënten belangrijk
vinden. Meer informatie over het programma,
evenals de instrumenten, zijn te vinden op
www.programmakwaliteitinzicht.nl
 Nummer 10
18 mei 2011 20 Advertentie

QAREWORKPARTNERS
VOOR ZZP’ERS IN DE ZORG
0(1
0(1725(1*(=2&+7
ZOEKT: 0DDNWXKHWYHUVFKLO"
,DMSNQRBG@O-DSVDQJ-DCDQK@MCYNDJSUNNQ@KKD@@MFDRKNSDM2SHBGSHMFDM,DMSNQRBG@O
UQHIVHKKHFDQRCHD,$-3.1VHKKDMVNQCDM

$DMLDMSNQSQDDCSNO@KRUDQSDFDMVNNQCHFDQUNNQDDMODQRNNMCHDU@MVDFDDDM
ORXBGH@SQHRBGDRSNNQMHRCDLDMSHDNEDDMUDQRS@MCDKHIJDADODQJHMFMHDSLDDQHMRS@@SHRNL
FDGDDKYDKERS@MCHFADRKHRRHMFDMSDMDLDM #DODQRNNMGDDESFDDME@LHKHDV@@QGHIYHIUNNQ
NMCDQRSDTMHMFNOSDQTFJ@MU@KKDM 'HIYHIVNNMSMNFSGTHRNEHMDDMVNNMUNNQYHDMHMF 
$DMLDMSNQVNQCSCNNQCDJ@MSNMQDBGSDQADMNDLCNLCDADK@MFDMSDADG@QSHFDMNOGDS
FDAHDCU@MUDQYNQFHMFUDQOKDFHMFADG@MCDKHMFDMADFDKDHCHMFU@MCDYDFDCDDKSDKHIJ
VHKRNMADJV@LDODQRNNMCDYFM HLL@SDQH¦KDADK@MFDMADG@QSHFHMF #DLDMSNQNMSU@MFS
DDMNMJNRSDMUDQFNDCHMF

:DWGRHWHHQ6WLFKWLQJ0HQWRUVFKDS"
Ş5QHIVHKKHFDQRVDQUDMDMRDKDBSDQDMUNNQGDSLDMSNQRBG@O
Ş2BGNKHMFU@MLDMSNQDM
Ş5Q@@FA@@JUNNQLDMSNQDM
Ş!DFDKDHCDMDMNMCDQRSDTMDMU@MLDMSNQDM
Ş,@SBGDMLDMSNQDMBKH¦MS

:LH]RHNHQZLM"
Ş,DMRDMLDSřFDUNDKŚUNNQLDMRDMLDSCDLDMSHDORXBGHRBGDNEUDQRS@MCDKHIJD
ADODQJHMF
Ş,DMRDMCHDHMRS@@SYHIMADRKTHSDMSDMDLDMM@LDMRGTMBKH¦MS
Ş,DMRDMCHDJTMMDMNMCDQG@MCDKDMLDSYNQFDMGTKOUDQKDMDQR
Ş,DMRDMLDSHMYHBGSHMDHFDMG@MCDKDM
Ş,DMRDMCHDBNLLTMHB@SHDEU@@QCHFYHIM
Ş,DMRDMLDSADQDHCGDHCNMFDUDDQTTQODQL@@MCSDADRSDCDM@@MLDMSNQRBG@O

'DDESTADK@MFRSDKKHMFUNNQNEUQ@FDMNUDQLDMSNQRBG@OMDDLSTC@MBNMS@BSNOLDS
,DMSNQRBG@O-DSVDQJ-DCDQK@MC 

7(LQIR#PHQWRUVFKDSQO:ZZZPHQWRUVFKDSQO
.OCDVDARHSDUHMCSTNNJCDCHQDBSDBNMS@BSFDFDUDMRU@MCD@@MFDRKNSDM
2SHBGSHMF,DMSNQRBG@OHMTVQDFHN 

Levering professioneel
medischeklompen.nl by People Shopping

t
Vacatureservice

schoeisel voor werken in
de zorg: t
CV-bank

orthopedisch gevormde schoenen, klompen
t
E-mail
service

of slippers met anti-slipzolen, schokdemping,
uitneembare zolen, wasbaar en steriliseerbaar. t
Persoonlijke

bemiddeling-
In moderne uitvoering verkrijgbaar via onze en loopbaanadvies
webshop of aanmeting op locatie.



www.care2care.nl
Wij staan 24 mei 2011 op de
Nationale kennisdag Zorgfacilitair
in de Brabanthallen in ‘s- Hertogenbosch.

Onze merken:
BigHorn ®
Oxypas
®
Birkenstock ®
Quiva ® Sanita ®
Birki ®
Sika ® Zorgen voor werk,
werken voor zorg
Nursing Care® Strövel ® Wock ®
BEURSACTIE
Op deze dag geven wij een paar Quiva ® klompen
GRATIS weg. Meedoen? Kom voor deelname naar onze stand.
www.medischeklompen.nl

Werken in de Zorg
‘Huisarts cruciaal bij
gezond gedrag’
Huisartsen zijn nog nauwelijks gericht op het bevorderen van gezond gedrag, stelt Ien van de Goor.
Met gezondheidsbevordering en leefstijlinter-
venties proberen overheid en zorgverleners
gezonder gedrag te bevorderen. Toch berei-
ken zij groepen met verhoogd risico op ziek-
ten en mensen met chronische aandoeningen
niet voldoende. De eerste lijnszorg, huisartsen
in het bijzonder, kan samen met de zorgver-
zekeraar een cruciale rol spelen om gezonder
gedrag te stimuleren, stelde hoogleraar Effec-
tiviteit Individuele Preventie Ien van de Goor in
haar oratie op 13 mei.
Gezondheidsbevordering behoort tot op heden
vooral tot het collectieve domein en wordt uit-
gevoerd door zorgverlenende instellingen en
gefinancierd door nationale en lokale over-
heden. Huisartsen die in hun praktijk groepen
patiënten hebben met een verhoogd risico op
aandoeningen en chronisch zieken, zijn nog
nauwelijks gericht op het bevorderen van
gezond gedrag. Vaak hebben ze daar de tijd en
mogelijkheden ook niet direct voor.
Mogelijkheden
Toch liggen juist hier laagdrempelige moge-
lijkheden. Bovendien kunnen juist zij een
verbinding vormen tussen gezondheidsbevor-
Vijf gecertificeerde traumachirurgen
ZGT (Almelo en Hengelo) heeft, naar eigen zeggen, als eerste algemeen ziekenhuis in Nederland vijf traumachi-
rurgen die zijn gecertificeerd door de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie. De traumachirurgen van
ZGT werken volgens een recent ontwikkeld dienstensysteem waarbij 365 dagen per jaar een gecertificeerd chirurg
aanspreekbaar is voor de traumachirurgie.
* Deze teksten werden aangeleverd door de betreffende bedrijven en organisaties.
21
dering in het collectieve domein en de eerste
lijn die wordt gefinancierd vanuit de zorgver-
zekering. Door bijvoorbeeld hoogrisicogroe-
pen via de huisarts beter te bereiken en vervol-
gens leefstijlinterventies aan te bieden die ook
onderdeel van de zorgverzekering uitmaken.
Of door financiële prikkels in te zetten voor
alle partijen bij succesvolle samenwerking of
deelname aan leefstijlinterventies.
Preventie
Prof. dr. Ien van de Goor is per 1 maart 2010
benoemd tot hoogleraar Effectiviteit Indivi-
duele Preventie. Haar onderzoek is gericht
op de (kosten)-effectiviteit van preventie van
chronische ziekten of aandoeningen. De leer-
stoel wordt voor vijf jaar gefinancierd door
zorgverzekeraar CZ. Ze is al sinds 2000 ver-
bonden aan Tranzo, het aan Tilburg Univer-
sity verbonden wetenschappelijk centrum op
het gebied van zorg en welzijn. Van de Goor
studeerde af als gezondheidswetenschapper in
1985 aan de Universiteit Maastricht en pro-
moveerde daar in 1990 op het proefschrift
‘Situational aspects of adolescent drinking
behavior.’
Nummer 10
18 mei 2011
Bewaker van het geluk van Trix *
Schouderklopjes krijgt hij niet en op een lief- Het werk van een mentor
devol ‘dankjewel’ hoeft mentor Rinse evenmin
te rekenen. “Trix communiceert alleen met
lichaamstaal.’’ Rinse is de bewaker van het
De mentor vertegenwoordigt de cliënt lang-
durig op het gebied van zorg- en dienstver-
lening. Een mentor onderhoudt contacten met
geluk van Trix. “Een enorme uitdaging, maar hulpverleners en zorgt ervoor dat de cliënt
ook erg dankbaar.’’ de nodige hulp/zorg krijgt. De mentor is be-
voegd de zorgovereenkomst te tekenen met
Mentor Rinse: “Trix is net verhuisd naar een of namens de cliënt. Maar bovenal geeft een
nieuwe zorginstelling. Het is mijn taak te be- mentor persoonlijke aandacht. De taak van de
waken dat het haar aan niets ontbreekt. Ten- mentor is om de cliënt te stimuleren en te on-
slotte zit ze daar door mijn handtekening. Het dersteunen in het nemen van de eigen regie.
is nuttig werk en leuk tegelijk, af en toe halen Een mentor is niet verantwoordelijk voor geld
we samen lekker een bak koffie.’’ De Stichtin- en goederen. Informatie of Mentor worden?
gen Mentorschap zijn dringend op zoek naar Wie interesse heeft voor het mentorschap, kan
vrijwilligers die willen optreden als mentor contact opnemen met Mentorschap Netwerk
(wettelijk vertegenwoordiger) voor volwas- Nederland, telefoon (030) 230 71 90, e-mail
sen mensen met een verstandelijke beperking, info@mentorschap.nl of kijk op www.men-
dementie of psychiatrische stoornis die niet torschap.nl. Op de website zijn ook de directe
(meer) in staat zijn om geheel zelfstandig be- contactgegevens van de aangesloten Stichting
slissingen te nemen. Mentorschap in de eigen regio te vinden.
“Het werk is leuk en nuttig tegelijk.”
Presentatie herziene richtlijn Osteoporose
De derde herziene CBO-richtlijn Osteoporose samenwerking van vertegenwoordigers van
en Fractuurpreventie en de patiëntenversie diverse wetenschappelijke verenigingen, zo-
daarvan, het Zorgboek Osteoporose, zijn als huisartsen, medisch specialisten, verpleeg-
woensdag 18 mei in de Amstelzaal van de kundigen, fysiotherapeuten, apothekers en het
Vrije Universiteit Amsterdam gepresenteerd. Centraal Begeleidings Orgaan // Kwaliteits-
instituut voor de gezondheidszorg (CBO). Het
De CBO-richtlijn biedt zorgprofessionals nieuwe Zorgboek is sinds 1 april verkrijgbaar
een uniforme, duidelijke werkwijze voor de via de apotheek en www.boekenoverziekten.
diagnose en behandeling van osteoporose, met nl maar zal ook door drie partners gratis wor-
als doel de verbetering van de kwaliteit van den verspreid via aan groot aantal huisartsen
zorg voor mensen met osteoporose. De derde en specialisten.
herziene richtlijn is tot stand gekomen door
Verpleegkundige/Verzorgende IG
Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5 of verzorgende IG?
En ben je op zoek naar een afwisselende baan in de zorg?
Neem dan eenseen kijkje op onze vernieuwde website:
www.care4care.nl
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende arbeidsvoorwaarden!
Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?
 Nummer 10
18 mei 2011
Haren voorspellen gezondheidsrisico’s
Onderzoekers van het Erasmus MC in Rotter-
dam hebben voor het eerst een methode ge-
vonden waarmee kan worden bepaald of een
persoon over een langere periode teveel van
het stresshormoon cortisol in zijn lichaam
had. Zij waren in staat dit terug te vinden in
het haar. Deze nieuwe methode kan een be-
langrijke rol spelen in het preventief opsporen
van het ontstaan van hart- en vaatziektes, dia-
betes en depressie. De onderzoekers presen-
teerden hun resultaten tijdens het European
Congress of Endocrinology.
Cortisol speelt een belangrijke rol in het
ontstaan van allerlei aandoeningen, zoals
hart- en vaatziektes, diabetes en depressie.
Het menselijk lichaam maakt cortisol aan om
de stofwisseling in stand te houden. Wanneer
het lichaam psychisch of lichamelijk onder
druk staat, stijgt het cortisolniveau in het
bloed om het lichaam in staat te stellen goed
door deze situatie te komen. Tot nog toe kon
Onderzoekers vonden het stresshormoon cortisol in het haar.
‘Nieuwe visie nodig op gezondheidszorg’
Alle inzichten die Ivan Wolffers, hoogleraar
Gezondheidszorg en Cultuur aan het VUmc in
Amsterdam, tijdens zijn studie en werkzame
leven verwierf, verwerkte hij in zijn nieuwste
boek ‘Gezond. Over de mens, zijn gezond-
heid en de gezondheidszorg’.
Het boek behandelt een enorme veelheid aan
onderwerpen. Onderverdeeld in twee delen.
Het begint met de mens en zijn gezondheid
(waarin onder meer aandacht wordt besteed
aan voeding vroeger en nu, de voortplanting,
hoe mensen samenleven en hoe mensen zich-
zelf zien). Het tweede deel handelt vooral
over de mens binnen de gezondheidszorg. “In
een tijd van opnieuw toenemende armoede,
groeiende migratie, de integratie van econo-
mieën overal ter wereld en oplopende kosten
voor de zorg is er groeiende behoefte aan een
visie op gezondheid en gelijkheid die uitstijgt
boven de panacee van de markt. Het markt-
denken in de zorg heeft alleen maar geleid tot
grotere verschillen. Sommige behandelingen
zijn buiten bereik gekomen van mensen zon-
der geld en invloed”, betoogt Ivan Wolffers
op pagina 397. Gezondheid moet volgens de
auteur niet worden gezien als een product,
maar als een proces. Het is volgens hem
erg moeilijk om het te ‘vermarkten’. “Som-
mige aspecten kunnen uit de zorg losgehaald
worden en als behandeling worden verkocht,
maar dat zorgt voor verbrokkeling van be-
hoorlijke zorg, die juist geïntegreerd moet
blijven.” Een groot goed is het betrekken
van de mensen bij hun eigen gezondheid. De
patiënt is klant en mag dus kiezen. Maar wat
valt er te kiezen, vraagt Ivan Wolffers zich af.
De patiënt kan op internet lijstjes vinden van
de ziekenhuizen waar ze het snelst worden
geholpen, van de beste chirurgen. Bevorde-
ring van de kwaliteit door competitie heet dit.
Maar, zo stelt Ivan Wolffers, in werkelijk-
heid leert de gebruiker van de zorg hierdoor
22
het cortisolniveau alleen worden gemeten in
het bloed of speeksel. Aangezien het cortisol-
niveau per dag en over de dag heen sterk kan
variëren, is deze onderzoeksmethode echter
niet betrouwbaar voor de langere termijn.
Het onderzoeksteam van Erasmus MC, onder
leiding van arts-onderzoeker Laura Manen-
schijn, testte het hoofdhaar van 195 gezonde
onderzoekspersonen en veertien patiënten op
het cortisolniveau. Bij gezonde vrouwen met
lang haar vonden zij variaties in het cortisol-
niveau als gevolg van psychologische stress
over een langere periode. Daarnaast zagen zij
ook een verband tussen het cortisolniveau in
het haar en de omvang van de buik. De patiën-
ten die in de onderzoeksgroep waren opgeno-
men, hadden een aandoening die leidt tot een
te hoog of juist tot een te laag cortisolniveau.
De onderzoekers vonden de mate van cortisol
waaraan ze waren blootgesteld overtuigend
terug in het haar.
alleen maar te kiezen tussen twee aanbieders
van zorg. Hij leert niet te kiezen tussen wel
of niet opereren, tussen nog een hambur-
ger of een cholesterolverlager, tussen meer
bewegen of medicijnen slikken tegen hoge
bloeddruk. “Wat we kortom nodig hebben,
is een nieuwe visie, een nieuw paradigma bij
ons denken binnen en over de gezondheids-
zorg. Het marktmodel is een ideologie die
mensen reduceert tot calculerende ‘rationele
wezens’. Een netwerkmodel biedt misschien
een betere mogelijkheid om te begrijpen wat
mensen samen doen. En een concept waar-
bij gezondheid en gezondheidszorg als een
levenslang project en niet als product worden
voorgesteld kan ook een goede mogelijkheid
bieden.”
N.a.v. ‘Gezond. Over de mens, zijn gezondheid en
de gezondheidszorg’, door Ivan Wolffers, uitgeverij
Nieuw Amsterdam, 2011, 416 pagina’s, prijs 24,95
euro, ISBN: 978 90 468 0976 1
Europees actieplan
voor aanpak pijn
Bijna 300 Europese stakeholders van de
gezondheidszorg uit meer dan dertig landen
kwamen begin mei samen in het Europees
Parlement om er te spreken over de maat-
schappelijke impact van pijn tijdens het sym-
posium ‘Societal Impact of Pain’ (SIP 2011).
Hierdoor werd niet alleen met succes de
aandacht gevestigd op de behoefte aan een
betere pijnzorg in Europa, het leidde ook tot
de totstandkoming van een concreet actieplan
dat steunt op zeven belangrijke pijlers om de
maatschappelijke impact van pijn op Euro-
pees niveau doeltreffend aan te pakken.
Onder de steun van de drie Europese instel-
lingen - het Europees Parlement, de Europese
Commissie en het Europees Voorzitterschap
- ijverden 85 nationale en internationale orga-
nisaties en instellingen, waaronder de Stich-
ting PijnPlatform Nederland, tijdens verschil-
lende paneldiscussies en workshops voor een
betere pijnzorg in Europa. Een van de voor-
naamste successen van dit evenement is de
totstandkoming van een concreet actieplan.
Het houdt rekening met alle aspecten van pijn
en geeft een overzicht van de belangrijkste
stappen die de Europese instellingen en lid-
staten moeten ondernemen om de maatschap-
pelijke impact van pijn op Europees niveau
doeltreffend aan te pakken. Concreet roept
het actieplan de Europese regeringen en de
EU-instellingen op om te werken aan zeven
concrete beleidsdimensies van ‘pijn’. Het
actieplan roept op tot erkenning van pijn als
een belangrijke factor die de levenskwaliteit
beperkt; tot beschikbaarheid van informatie
en toegang tot pijndiagnose en -behandeling;
UMC Utrecht start met invriezen eicellen
UMC Utrecht is per 1 mei gestart met het
invriezen van eicellen. In eerste instantie voor
vrouwen met een zogenoemde ‘medische
indicatie’. Later in het jaar kunnen ook vrou-
wen zonder medische indicatie terecht in het
UMC Utrecht.
Daarnaast pleit prof. dr. Bart Fauser, hoog-
leraar voortplantingsgeneeskunde in het UMC
Utrecht, voor een leeftijdsgrens van vijftig
jaar voor het terugplaatsen van embryo’s.
En in het verlengde daarvan wil hij toe naar
het oprichten van een eicelbank in Neder-
land. Vrouwen krijgen een medische indica-
tie wanneer zij bijvoorbeeld op jonge leeftijd
onvruchtbaar worden door een vervroegde
overgang. Ook behandeling met chemothera-
pie of bestraling kan ernstige schade aan de
eierstok veroorzaken. Fauser vindt verder
dat de leeftijdsgrens voor een behandeling
omhoog moet naar vijftig jaar, nu is dat 45
jaar. Dat geldt zowel voor het gebruik van
eigen eicellen als voor eiceldonatie, dus met
een eicel van een andere vrouw. “In Nederland
mogen vrouwen tot en met hun 45ste worden
behandeld voor onvruchtbaarheid. Voor het
gebruik van eigen ingevroren eicellen lijkt
Gezondheid
De maatschappelijke impact van chronische pijn wordt
nogal eens onderschat.
tot grotere bewustwording van de medische,
financiële en maatschappelijke impact van
pijn en pijnbehandeling; tot grotere bewust-
wording van het belang van pijnpreventie,
-diagnose en -behandeling; tot het versterken
van het onderzoek naar pijn; tot oprichting
van een Europees platform voor de uitwisse-
ling, vergelijking en benchmarking van beste
praktijken en tot slot tot het controleren van
de ontwikkelingen op het gebied van pijn-
behandeling door gebruik te maken van het
Europees platform.
hetzelfde te gaan gelden. Maar de grens is vol-
strekt arbitrair. Er zijn geen absolute medische
of sociale argumenten om bij 45 jaar te stop-
pen”, aldus Fauser. “Waarom gelden er über-
haupt leeftijdsgrenzen voor vruchtbaarheid
voor vrouwen, en niet voor mannen? Het gaat
uiteindelijk om de verwachting of een van
beide ouders in staat is het kind tot zijn vol-
wassenheid op te voeden en te verzorgen. Dus
ook de leeftijd van de partner is een factor van
belang. Zogezegd kan het zelfs aanvaardbaar
zijn om een vrouw die iets ouder is dan vijf-
tig nog de mogelijkheid te bieden, als zij een
jongere partner heeft.”
Eicelbank
Fauser pleit in het verlengde van bovenstaande
voor het oprichten van een eicelbank. Dat is
een voorziening waar eicellen worden inge-
vroren en bewaard die door vrouwen worden
afgestaan voor andere vrouwen. “Voor eicel-
donatie gaat een stijgend aantal vrouwen naar
het buitenland, vooral naar Spanje. In Neder-
land zijn geen eicellen te krijgen, terwijl we
wel spermabanken hebben. Ook hier geldt:
waarom kan dit wel voor mannen en niet voor
vrouwen?”

Gezondheid
Griepvirus verspreidt
pneumokokken
Mogelijk is bestrijding van het griepvirus een interessante optie om de verspreiding van pneumokokken bij jonge
kinderen terug te dringen.
De pneumokokbacterie die oor-, long- en
hersenvliesontsteking veroorzaakt, verspreidt
zich met hulp van het griepvirus. Dat blijkt
uit onderzoek dat Dimitri Diavatopoulos,
microbioloog in het UMC St Radboud (Nijme-
gen), heeft gepresenteerd op The Society for
General Microbiology in Engeland. Mogelijk is
bestrijding van het griepvirus een interessante
optie om de verspreiding van pneumokokken
bij jonge kinderen terug te dringen.
De pneumokok (Streptococcus pneumoniae)
is een bacterie die bij tachtig procent van de
jonge kinderen in neus en keel is te vinden.
Meestal levert dat geen probleem op en bij
oudere kinderen is de bacterie nog maar bij
een op de tien kinderen aanwezig. Toch ver-
oorzaakt de bacterie soms een ernstige oor-,
long-, of hersenvliesontsteking. Jaarlijks
overlijden ruim anderhalf miljoen kinderen
aan de gevolgen van zo’n pneumokokinfec-
tie, vooral in ontwikkelingslanden. “Verschil-
lende onderzoekers hebben al eerder gewezen
op een verband tussen de pneumokok en het
griepvirus”, zegt Dimitri Diavatopoulos. “Zo
is bekend dat mensen die een dubbele infec-
tie oplopen met de pneumokok en griep, een
groter dan gemiddeld risico lopen om ziek
te worden van de pneumokok. Vooral jonge
kinderen, ouderen en mensen met een ge-
stoorde afweer zijn daar extra gevoelig voor.
Warmte helpt bij bestrijding tumorcellen
Onderzoekers van het AMC (Amsterdam)
en Erasmus MC (Rotterdam) hebben aan-
getoond hoe warmte helpt bij het bestrijden
van tumoren. Deze vinding geeft inzicht in
hoe nieuwe kankerbehandelingen kunnen
worden ontwikkeld door het verwarmen van
tumoren te combineren met specifieke medi-
cijnen. De warmte verzwakt de kankercellen
waarna medicijnen de cellen kunnen doden.
De onderzoekers hebben hun bevindingen ge-
publiceerd in het tijdschrift Proceedings of the
National Academy of Sciences USA.
Veel antikanker behandelingen zijn gebaseerd
op het kapot maken van het DNA van de
tumorcellen door bestraling of chemothera-
pie. Deze behandelingen werken beter als de
tumor wordt opgewarmd tot 41-43 °C. Hoe
het komt dat het verwarmen van het gezwel
(zogenoemde hyperthermie) een versterkend
effect heeft, was niet bekend. De onderzoe-
kers hebben dit mysterie nu opgelost. Cellen
in het lichaam lopen voortdurend schade op,
bijvoorbeeld door zonlicht of luchtvervuiling.
De cellen kunnen alledaagse schade zelf her-
stellen omdat ze over DNA-reparatiesystemen
beschikken. “Die systemen vormen echter
een obstakel bij behandelingen tegen kanker
23
Wij laten nu in een muizenmodel zien dat het
griepvirus - het influenza A virus - ook een
essentiële rol speelt bij de verspreiding van
de pneumokok. Zonder griepinfectie zien we
geen verspreiding van de pneumokok naar
andere muizen. Maar zodra we alle muizen
met influenza A infecteren, vindt wél versprei-
ding plaats. Als we vervolgens met antistoffen
het griepvirus neutraliseren, blijkt dat ook de
pneumokok niet meer wordt overgedragen.”
Het onderzoek toont aan dat een griepinfec-
tie de overdracht van de pneumokok naar nog
onbesmette muizen stimuleert. Dat gebeurt
waarschijnlijk op twee manieren. Diavato-
poulos: “We denken dat het griepvirus aan de
ene kant de groei van de pneumokokbacterie
in de keel- en neusholte bevordert, waardoor
deze muizen meer bacteriën verspreiden. Aan
de andere kant lijkt het griepvirus de afweer
van nog niet besmette muizen te ondermijnen,
waardoor ze gevoeliger worden voor besmet-
ting met de pneumokok.” De resultaten van
het onderzoek - deels eerder gepubliceerd in
The FASEB Journal - maken volgens Diava-
topoulos een effectievere bestrijding van
ernstige pneumokokinfecties in jonge kinde-
ren mogelijk. “Bij griepepidemieën kun je
in kinderziekenhuizen de verspreiding van
griepvirussen proberen te blokkeren, om zo
de kans op long- en hersenvliesontstekingen
door pneumokokken te verkleinen.”
omdat het daarbij juist de bedoeling is dat
tumorcellen dood gaan”, zegt Jacob Aten van
de afdeling celbiologie en histologie van het
AMC. De onderzoekers hebben nu ontdekt
dat hyperthermie één van de reparatiesyste-
men uitschakelt, de zogenoemde homologe
recombinatie. Als dit reparatiesysteem niet
optimaal werkt gaan cellen, dus ook kanker-
cellen gemakkelijker dood. De onderzoekers
vonden dat door het verwarmen van de cellen
een eiwit (BRCA2) wordt afgebroken dat een
belangrijke rol speelt bij het functioneren van
het reparatiesysteem. Deze bevinding opent
de weg naar een nieuwe kankerbehandeling.
Hygiëne
Special
1 juni 2011
Voor publicatie mogelijkheden:
Laura Fuykschot 0182 - 322 456
Nummer 10
18 mei 2011
Belangrijke oorzaak botbreuken gevonden
Bij ouderen die een te laag natriumgehalte
hebben in hun bloed, komen vaker botbreuken
voor. Zij vallen ook vaker. Dit kan al gebeuren
bij slechts een gering tekort. Carola Zillikens,
internist van het Erasmus MC, komt tot deze
conclusie op basis van resultaten uit het
grootschalige Rotterdamse ERGO onderzoek.
Zij presenteerde de resultaten vorige week
tijdens het European Congress of Endocrino-
logy in Rotterdam.
Voorheen werd gedacht dat een laag natrium-
gehalte in het bloed onschadelijk was voor
de gezondheid. Uit het onderzoek dat onder
leiding van Zillikens werd uitgevoerd, lijkt
deze opvatting te moeten worden aangepast.
Zillikens: “Uit de onderzoeksresultaten blijkt
dat een licht tekort aan natrium in het bloed
leidt tot 61 procent meer wervelbreuken, en
39 procent meer breuken op andere plaatsen
zoals polsen en heupen. Verder waren ouderen
met natriumtekort vaker (24 procent) nog
Jeroen Bosch zet voorlichtingsbus in
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis (’s-Hertogen-
bosch) laat de komende weken (tot 24 juni)
een voorlichtingsbus door het verzorgings-
gebied rijden. Gastvrouwen maken het publiek
wegwijs in het nieuwe ziekenhuis. Hoe gaat
het met parkeren, hoe kan men de weg vinden
en hoe werkt die patiëntenpas?
De voorlichtingsbus is ingericht met kleuren
en materialen uit het nieuwe ziekenhuis. Door
middel van filmpjes, dia’s en folders zien de
bezoekers hoe het ziekenhuis er van binnen
uitziet. Voor kinderen wordt een kleurplaat-
wedstrijd vanuit de bus georganiseerd. Op
Geschiedenis van de Gezondheidszorg
Hypodermoclyse
De hyponaald.
De hele wereld, dus ook het menselijk
lichaam bestaat voor ongeveer zeventig pro-
cent uit water. Ook moeten wij dagelijks vol-
doende vocht opnemen omdat we ook weer
water verliezen door verdamping, via de
urine en dergelijke. Een patiënt die niet bij
kennis is kan wel vocht verliezen, maar kan
niet drinken. Daarom zocht men al lang ge-
leden naar alternatieve toedieningsystemen.
De oudste, zeer eenvoudige methode, was het
druppelklysma. Een hoog opgehangen ther-
mosfles met een glucose- of fysiologische
zoutoplossing werd via een rubberslang,
druppelsgewijs, in de darm leeggemaakt.
Omdat deze toediening heel langzaam gaat
wordt het vocht in de verschillende weefsels
opgenomen. Op deze manier was het zelfs
mogelijk een medicament parenteraal toe te
dienen. Door de uitvinding van de metalen
naald werd de volgende stap mogelijk: de
hypodermoclyse, een inspuiting onder de
huid. Het was de instrumentmaker Joseph
Charrière die in 1850 de holle metalen naald
uitvond. Hiermee ontstond een schitterende
onlangs gevallen. Dit laatste hield echter
geen verband met de botbreuken die in het
vervolg van de studie optraden. Het sterfte-
cijfer onder de ouderen met natriumtekort lag
21 procent hoger dan bij de ouderen zonder
natriumtekort. Er was vaker sprake van suiker-
ziekte type 2 en er waren meer gebruikers van
plaspillen. Dit zijn twee mogelijke oorzaken
van een laag natriumgehalte. Alhoewel de
onderzoeksresultaten opvallend zijn, vindt
Zillikens het nog te vroeg om alle ouderen met
botbreuken te screenen op het natriumgehalte
in het bloed. “Allereerst moeten onze vin-
dingen opnieuw naar voren komen in andere
onderzoeken”, aldus Zillikens. Zillikens
maakte voor haar onderzoek gebruik van
de ERGO (Erasmus Rotterdam Gezondheid
Onderzoek) studie van het Erasmus MC. Dit
onderzoek bestudeert 15.000 inwoners van de
Rotterdamse wijk Ommoord die ouder zijn
dan 45 jaar.
12 mei, de Dag van de Verpleging, ging de bus
voor het eerst rijden. De bus was aanwezig bij
het planten van een driestammige eik op het
voorplein van het ziekenhuis ter gelegenheid
van het betrekken van de nieuwbouw. In de
bus zijn hostesses aanwezig om vragen te
beantwoorden. Elke dag gaat een lid van de
Cliëntenraad mee, die dit jaar tien jaar bestaat.
De Cliëntenraad vertegenwoordigt de belan-
gen van patiënten en cliënten in het zieken-
huis. Ook dokters en leden van de Raad van
Bestuur gaan regelmatig mee zodat patiënten
met hen eens op een andere manier dan ge-
bruikelijk kunnen kennismaken.
entree om vocht in het lichaam te kunnen toe-
dienen, buiten het maag-darmkanaal om. Als
eerste methode bracht men vocht direct onder
de huid in het lichaam, daarom noemde men
dit systeem hypodermoclyse. Hiervoor ge-
bruikte men een circa tien centimeter lange
naald met twee extra openingen aan de zijkant
waardoor de vloeistof vrij snel het lichaam
kon instromen. De vloeistof, een oplossing
van keukenzout, werd subcutaan in korte tijd
in het onderhuidse vetweefsel van het dijbeen
gebracht en via massage verspreid. Deze
omslachtige en pijnlijke methode behoort al
weer geruime tijd tot het verleden omdat dit
door het infuus is achterhaald. Hierbij wordt
de vloeistof via een venapunctie direct in
een ader gebracht. Jarenlang gebruikte men
hiervoor een zogenaamde vleugelnaald, maar
tegenwoordig wordt gebruik gemaakt van een
kunststof toedieningsysteem, de zogenaamde
venflonnaald.
Door Bob K.P. Griffioen
Medisch Farmaceutisch Museum Delft
 Nummer 10
18 mei 2011 24 Nederlandse Ziekenhuis Sociëteit

Nederlandse
Ziekenhuis Sociëteit Diverse betrokken bedrijven bij de Ziekenhuiskrant
hebben de uitgever Gouda Media Groep voorgesteld
om samen een netwerk te organiseren voor zieken-
huizen en daarbij (in)direct betrokken bedrijven.

Dat initiatief is opgepakt en binnenkort wordt gestart met bijeenkomsten onder

de naam ‘Nederlandse Ziekenhuis Sociëteit’. Hieronder staat de eerste groep van
enthousiaste bedrijven die interesse hebben om de Nederlandse Ziekenhuis
Sociëteit mede vorm te geven.

Ook belangstelling voor de

Nederlands Ziekenhuis Sociëteit?

Ook uw logo hier? Leverancier van transformatoren voor medisch Weten wat werkt in de gezondheidszorg
Bel met Anneke de Pater: gebruikte ruimten (behandelkamers en operatie- Kijk voor onze oplossingen in de zorg op
Tel.: 0182-322 456 kamers) en andere klant specifieke transforma- www.legrandservices.nl/oplossingen.
toroplossingen.
» www.ziekenhuissocieteit.nl » www.wesemann.eu » www.legrand.com

Uw leverancier voor
o.a. laboratoriumtafels,
kasten, trolleys en vele
andere facilitaire zaken. ES Elektro heeft 15 vestigingen altijd één bij u Lamboo Mobile Medical B.V. levert mobiele
in de buurt. trailers en modulaire units voor MRI, CT, PET/CT,
X-ray, Mammo en andere medische toepassingen.

» www.flecnederland.nl » www.eselektro.nl »»www.

www.fl
.flec
ecnederland.nl
cnede
derland.nl
nl
www.mobile-medical.eu

ISS Cure & Care is de meest veelzijdige facilitaire Healthcare Finance Group ondersteunt zorginstel- Importeur van gespecialiseerde medische
dienstverlener binnen de zorg. lingen bij verzakelijking van de bedrijfsvoering en kwaliteitsproducten en levert aan instellingen
het aantrekken van vreemd en eigen vermogen. in de gezondheidszorg.

» www.isscureandcare.com » www.healthcarefinance.nl » www.logimedical.nl

Verschijnt twee keer per maand in een oplage

van 30.000 exemplaren en wordt verspreid in
alle ziekenhuizen in ons land.

» www.ziekenhuiskrant.nl

» www.ziekenhuissocieteit.nl » info@ziekenhuissocieteit.nl » 0182 - 322 456

 Nummer 10
Patiëntenzorg 25 18 mei 2011

Haperende pompen OLVG opent vier high-tech operatiekamers

versnellen nierziekte
Nijmeegse onderzoekers hebben in de nier
twee transporteurs gevonden die gifstoffen
in de urine pompen. Ze zagen ook dat die
pompen slechter gaan werken als de concen-
tratie aan gifstoffen in het bloed toeneemt, zo
schrijven ze online in PLoS One. Mogelijk leidt
bescherming van die pompen tot een vertra-
ging van nierfalen. De kennis is ook relevant
voor de ontwikkeling van een kunstmatige
nier, de zogeheten BioKid.
Ongeveer vijf procent van alle volwassenen in
de westerse wereld heeft chronisch nierfalen.
De nieren van deze patiënten zijn niet meer
in staat om alle afvalstoffen in het bloed op te
ruimen. Die afvalstoffen hopen zich op en ver-
giftigen de patiënten steeds verder. Daardoor
wordt ook de kans op hart- en vaatziekten en
andere aandoeningen alsmaar groter. Nier-
falen is een progressieve, levensbedreigende
ziekte waar nog geen goede behandeling voor
bestaat. “Natuurlijk worden patiënten met
eindstadium nierfalen wel gedialyseerd”, zegt
Roos Masereeuw, farmacoloog in het UMC
St Radboud, “maar daarmee filter je alleen de
kleine moleculen uit het bloed. De grotere gif-
stoffen - uremische toxines - blijven gewoon
zitten. Dialyse helpt dus wel een beetje, maar
schiet tekort in vergelijking met een gezonde
Verwendag voor tieners
nier. Want een gezonde nier verwijdert niet
alleen de kleine moleculen, maar óók de
uremische toxines.” Voor het verwijderen van
die uremische toxines beschikt de nier, naast
een filtereenheid, ook over een complex sys-
teem van biotechnologische tuinslangen. Die
tuinslangen zitten propvol met piepkleine
pompen, met transportkanaaltjes die de
grotere gifstoffen actief uit het bloed halen
en in de urine lozen. Die pompen transpor-
teren allemaal hun ‘eigen’ specifieke gifstof-
fen. Voor het verbeteren van de nierdialyse en
het ontwikkelen van een kunstnier (Biological
Kidney - BioKid) is veel meer kennis nodig
over de manier waarop die tuinslangpompjes
werken. En om welke pompen het precies
gaat, want dat is nog onbekend. Masereeuw
en promovendus Rick Mutsaers lichten in een
artikel in PLoS One een eerste tip van de sluier
op. Mutsaers: “Voor twee pompen - BRCP en
MRP4 - tonen we nu voor het eerst aan, dat
ze daadwerkelijk van belang kunnen zijn bij
verwerking van grote giftige stoffen. Dit zijn
de allereerste nierpompen die we nu kennen.
Ze vormen een belangrijke opstap naar de
BioKid, een kunstnier die we met vier afde-
lingen binnen het UMC St Radboud, de Nier-
stichting, enkele andere universitaire partners
en het bedrijfsleven proberen te ontwikkelen.”
In deze nieuwe operatiekamers zijn naast alle vernuftige technieken grote schermen met HD-kwaliteit, led-licht
en spraakbesturing aanwezig.
Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) in
Amsterdam opende eind april vier ‘operatie-
kamers van de toekomst’, speciaal uitgerust
voor minimaal-invasieve chirurgie. Deze ope-
ratiekamers zijn voorzien van de laatste tech-
nieken voor optimale beeldvorming, ergo-
nomie en technische ondersteuning voor
operateur en OK-personeel. Deze verbete-
ringen leiden volgens het ziekenhuis tot een
betere patiëntveiligheid en sneller herstel. De
operatiekamers gaan dienen als referentie-
centrum voor andere ziekenhuizen in Europa,
aldus het OLVG.
In deze nieuwe operatiekamers - i-Suites van
de firma Stryker - zijn naast alle vernuftige
technieken grote schermen met HD-kwaliteit,
led-licht en spraakbesturing aanwezig. Daar-
naast is er de mogelijkheid om vanuit andere
ruimtes en zelfs vanaf thuis mee te kijken
en beelden op te nemen. Chirurg Michael
Gerhards: “De nieuwe uitrusting zorgt ervoor
dat alles efficiënt en ergonomisch verant-
woord verloopt, en dat we opereren met fan-
tastische beeld- en opnamekwaliteit. Zaken
als verlichting, monitoren en gasdruk in de
buikholte zijn nu eenvoudig te bedienen - ook
met spraakbesturing, zodat de handen vrij
blijven”, legt Gerhards uit. “En er kijken altijd
drie camera’s mee. Een voor een totaalover-
zicht, een in de OK-lamp voor close-ups en
een middels de scoop voor in het lichaam.
Door de camera’s beschikken we altijd over
beelden waarop we kunnen terugkijken als
ware het een ‘black box’. Die beelden zijn er
dus voor de veiligheid van onze patiënt. Daar-
naast kunnen mensen in opleiding meekijken,
eventueel vanuit een andere ruimte. De ver-
beterde beeldvorming en ergonomie resul-
teert in (nog) betere zorg.” De toekomst van
opereren zit in minimaal-invasieve ingrepen,
vaak endoscopisch (via een kleine opening in
de buikwand) uitgevoerd. De voordelen voor
patiënten zijn groot: ze herstellen veel snel-
ler na de operatie en kunnen hun dagelijkse
activiteiten eerder hervatten. Deze manier van
opereren vergt wel aanzienlijke aanpassingen
van de operatiekamerapparatuur en van de
vaardigheden van de operateur.

Tjongerschans start SportMedisch centrum

Het nieuwe SportMedisch Expertisecentrum
van ziekenhuis De Tjongerschans (Heeren-
Met mooie kapsels, visagie en een fotoshoot werden vorige week de tieners van de kinder- en jongerenafdeling veen) is open. Hier wordt alle kennis en
van Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede flink in het zonnetje gezet. Richard Rademaker, fotograaf uit Lunteren en ervaring op het gebied van sportgeneeskunde
Lucienne Versluis van Via Vitale, beautygroothandel Barneveld, zorgden samen met collega’s voor een verwen- gebundeld. Op de locatie Heerenveen zetten
dag. Na een complete behandeling door het beautyteam, maakte Richard Rademaker de glamourfoto’s. Na afloop diverse specialisten zich in voor de begelei-
kregen de tieners nog een high tea aangeboden. Unithoofd Elserike Lubbersen: “Op deze manier zijn ze ook eens ding, ondersteuning en behandeling van top-
voor iets gezelligs bij ons.” sporters van onder meer SC Heerenveen,
KNSB (zoals Jong Oranje) en TVM.
Opbrengst Moederdagconcert voor Gemini Heerenveen staat bekend om zijn uitstekende
sportfaciliteiten. De Tjongerschans wil daarop
aansluiten. In januari werd daarvoor de ver-
bouwing van de nieuwe poli cardiologie,
longgeneeskunde en sportgeneeskunde in het
ziekenhuis afgerond. Samen met de onlangs
ingerichte dependance sportgeneeskunde in
Lemmer vormen beide poli’s het nieuw op-
gerichte SportMedisch Expertisecentrum.
Sportarts Marieke Becker trad in januari 2011
in vaste dienst bij De Tjongerschans om de
diensten op het gebied van sportgeneeskunde
verder uit te breiden. Op de locatie Lemmer
richt het SportMedisch Expertisecentrum zich
op amateursporters, vooral op het gebied van
winter-, berg- en watersport. Hier worden
sporters met blessures behandeld, zodat zij
snel hun sport weer kunnen hervatten. Daar-
naast biedt de polikliniek sportmedische
onderzoeken of sportkeuringen, bijvoorbeeld
voor mensen die na een (chronische) ziekte
weer gaan sporten en goed voorbereid willen
starten. Bij de behandeling van sporters wordt
nauw samengewerkt met andere zorgaanbie-
ders in de regio. Daarnaast kan de sportarts
ook een rol spelen in het revalidatietraject
van patiënten. Zo geeft de sportarts, in nauwe
samenwerking met de specialist, sport-/
beweeg- en lifestyle advies op maat aan een
patiënt die bijvoorbeeld een hartinfarct heeft
gehad. Dit, om de inspanningstolerantie en
daardoor de kwaliteit van leven te vergroten
en te werken aan preventie.

Nationale kennisdag
ZorgFacilitair
De moeder-kind unit op de couveuse-afdeling van het Gemini Ziekenhuis in Den Helder kreeg vorige week een 24 mei 2011
cheque van 1816 euro. Dat was de opbrengst van het Moederdagbenefietconcert dat op zondag 8 mei werd gehou-
den. Namens het Gemini Ziekenhuis namen Annemarie van Eekelen en Rosina Verhoeven, pedagogisch medewerk-
ster van de kinderafdeling, de cheque in ontvangst. Een enthousiaste toeschouwer heeft het bedrag aangevuld tot
tweeduizend euro. Het geld zal onder meer worden besteed aan twee relaxstoelen voor de moeder-kind units, een
www.fgkennisdagen.net
borstkolf en het huiselijk aankleden van de kamers.
Brabanthallen, ’s-Hertogenbosch
 Nummer 10
18 mei 2011 26 Agenda

Wijzer in de Zorg
Congressen, seminars, cursussen

AGENDA 4YPESERVICE+RUGER
Donderdag 19 mei (ETBUREAUVOORUWMEDISCHE
Symposium ‘Met zorg voor kunst’ SECRETARIpLEONDERSTEUNING
• Locatie: Nijmegen, UMC St Radboud, van 13.30 tot 17.00 uur
VOOROA³MEDISCH´TYPEWERKOF
• Deelname: gratis TIJDELIJK EENMEDISCHSECRETARESSEOPLOCATIE
• Aanmelden: : e.meij@pao.umcn.nl
2EFERENTIESVANZIEKENHUIZENAANWEZIG
www.duinrell.nl
Vrijdag 20 mei -EVR$+RUGER  
Bijeenkomst ‘Poen in de zorg’ 3CHENKKADE INFO TYPESERVICENL
• Locatie: Ermelo, ’s-Heeren Loo Midden Nederland, van 13.30 tot 16.30 uur !7$EN(AAG WWWTYPESERVICENL
• Bestemd voor: leden en niet-leden CNV
REGIONALE
• Organisatie: CNV Publieke Zaak
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt. • Informatie en inschrijven: www.mijnvakbond.nl

Dinsdag 24 mei
Phital Symposium ‘Darmklachten in de praktijk’
• Bestemd voor: huisartsen, apothekers, ziekenhuisapothekers en orthomoleculaire artsen
15 juni in de
• Accreditatie is aangevraagd bij: KNMP, ABAN, ABNG, MBOG en NZVA
• Locatie: Den Haag, Theater Dilligentia, Lange Voorhout 5, van 16.15 tot 20.30 uur
rant
Ziekenhuiskrant
• Aanmelden en meer informatie: www.phital.nl
Voor publicatie mogelijkheden:
Anneke de Pater: 0182 - 322 451
www.hulpmiddelenbeurs.nl Dinsdag 24 mei
Bouwdag Care2011
• Locatie: Arnhem, Musis Sacrum, van 9.30 tot 17.00 uur
Nationale kennisdag • Bestemd voor: Leden van de Raad van Bestuur van zorginstellingen, managers met
het portfolio huisvesting van zorginstellingen en overige belangstellenden
ZorgFacilitair • Kosten: op uitnodiging: 249 euro. Zonder uitnodiging: 498 euro
• Inschrijven: www.tno.nl/bouwdagcare2011 Maand Geopend van
April t/m juni 10.00 - 17.00 uur
24 mei 2011 • Meer informatie: www.bouwdagcare.nl
Juli en augustus 10.00 - 17.30 uur
September en oktober 10.00 - 17.00 uur
Vrijdag 27 en zaterdag 28 mei
Symposium ‘Prikkel Je Zorg - Intergrative Care’ www.ju anaato
julilian ren
tore .nll
n.n
www.fgkennisdagen.net • Bestemd voor: Verpleegkundigen, verzorgenden en andere professionals in de zorg.
Zij worden in interactieve workshops geprikkeld op diverse manieren naar totale zorg
Brabanthallen, ’s-Hertogenbosch
te kijken
• Locatie: Wernhout, De Levensboom

&
• Extra: Ook genieten van grote medicinale plantentuin en heerlijke lunch

Kleding
leding • Meer informatie en volledig programma: www.levensboom.com/symposium.htm
Uw advertentie in De Ziekenhuiskrant?
Vrijdag 17 juni
ifestyle
Lifestyle
%LMODJH
Congres: ‘Sociale media, tijdelijk of onvermijdelijk?’
• Organisatie: GGD Nederland en NSPOH
Laura Fuykschot (0182) 322 456
Anneke de Pater (0182) 322 451
• Locatie: Amersfoort, De Eenhoorn
24 augustus 2011 • Kosten: 140 euro
• Meer informatie en inschrijven: www.nspoh.nl/smtoo V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T

Voor publicatie mogelijkheden: VERSCHIJNT GRATIS TWEEWEKELIJKS OP WOENS

Laura Fuykschot 0182 - 322 456 www.deziekenhuiskrant.nl

Congres
Vrouwelijke Leiders in de Zorg
17 november 2011 - Eureko Conference Center - Zeist
Inspirerend en leerzaam netwerkevenement voor ambitieuze
vrouwelijke leiders in de Zorg. Met als motto “Verbinden van care,
cure en hun stakeholders in het belang van de cliënt en patient”.
Plus:
Inzichtgevende presentaties en masterclasses rond het thema
Presentatie en Performance
Ronde tafel over Samenwerken in de Zorg
Kennis delen en sparren op niveau
Thematafels en stands met producten en diensten
Netwerken met gelijkgestemden
Voor informatie en aanmelden: www.vrouwelijkeleidersindezorg.nl

Service
Familiepretpark met
ruim zestig attracties
“Familiepretpark Koningin Juliana Toren in
Apeldoorn is het gezelligste, veiligste en
meest overzichtelijke familiepretpark van Ne-
derland”, zo wordt het pretpark omschreven.
Het pretpark, met meer dan zestig attracties
biedt een heerlijk dagje uit aan kinderen van-
af twee tot circa twaalf jaar.
Een kleine greep uit de vele attracties is on-
der meer een spannende rit in Jul’s Super
Achtbaan, genieten van het schitterende uit-
zicht vanuit het Reuzenrad en een tocht in de
Dino Toer langs levensechte dinosaurussen.
De kinderen kunnen heerlijk springen, klim-
men, glijden en klauteren in de kleurrijke en
veilige speeltuin. Aan de allerkleinsten is ook
gedacht. Zij maken een tocht langs de kabou-
ters in Kabouterwonderland, rijden als een
cowboy op hun eigen paard over de Paarden-
baan, nemen de eerste rijlessen in de Mini-
botsauto’s en swingen mee in de Jumbodans.
Entreeprijzen
De entreeprijs bedraagt 19,95 euro. Deze
prijs geldt voor alle bezoekers vanaf twee
jaar. Alle attracties zijn vrij toegankelijk. Het
parkeren en het gebruik van sanitaire voor-
zieningen zijn gratis.
Lezersactie
Een bezoek aan familiepretpark Koningin Juliana Toren in Apeldoorn is voor hele gezin-
nen een feest. Speciaal voor de kinderen van lezers van de Ziekenhuiskrant is er een mooie
actie. Wie weet het antwoord op de volgende vraag: ‘In welk jaar was de uitkijktoren van
het park af?’ Mail het antwoord, samen met naam en adres, voor woensdag 25 mei naar
info@ziekenhuiskrant.nl. De prijswinnaars ontvangen twee gratis entreekaarten thuis.
27
Openingstijden
Familiepretpark Koningin Juliana Toren in
Apeldoorn is in 2011 geopend vanaf 4 april
tot en met 30 oktober. De kassa’s zijn het
hele seizoen geopend van 10.00 tot 17.00 uur
en in de maanden juli en augustus tot 17.30
uur. Het restaurant, de grot en een overdekte
speelplaats met diverse attracties zijn vanaf
10.00 uur geopend. Omstreeks 10.30 uur
knipt Jul de Torenmuis samen met één van
de bezoekers het lint door, waarna het gehele
pretpark geopend is.
Nummer 10
18 mei 2011
Hermitage toont
Vlaamse schilders
Van 17 september 2011 tot en met 16 maart
2012 presenteert de Hermitage Amsterdam
een selectie uit de verzameling Vlaamse kunst
van de Hermitage St.-Petersburg. Een over-
zicht van 75 schilderijen en circa twintig teke-
ningen, waaronder talrijke meesterwerken van
de grote drie van de Antwerpse school: Peter
Paul Rubens, Anthonie van Dyck en Jacob Jor-
daens en werken van bekende tijdgenoten.
Met zeventien schilderijen en vele tekeningen
krijgt Peter Paul Rubens (1577–1640) extra
veel aandacht in de tentoonstelling. Hij was
immers de belangrijkste, begaafdste en meest
invloedrijke zeventiende-eeuwse Vlaamse
schilder. Bovendien gold hij als een beminne-
lijk edelman, diplomaat en verzamelaar en was
zijn atelier een goed geoliede onderneming. Hij
was een fenomeen in zijn tijd. Zowel zijn reli-
gieuze als zijn profane werken illustreren Ru-
bens’ ongeëvenaarde talent. Een van de hoog-
tepunten is de beroemde ‘Kruisafneming’ (ca.
1618), waarin Rubens overtuigend en vol dra-
matiek het lijden van Christus uitbeeldde. Dit
schilderij is nooit eerder uitgeleend. Ook zijn
invloed en navolging komen in de tentoonstel-
ling ruim aan bod. Zo nemen de elegante en ge-
raffineerde portretten van Anthonie van Dyck
(1599–1641), Rubens’ beste leerling, een zeer
Personeelsuitjes B-active*
Wat is vandaag de dag nog een leuk, goed of
gezellig personeelsuitje? De afgelopen jaren is
de markt op het gebied van bedrijfsuitjes en
personeelsuitjes enorm gegroeid. Zowel op
het gebied van vraag als aanbod gebeurt er
veel. Een keer per jaar, maar ook vaak meerde-
re malen per jaar gaat men met collega’s een
dag op pad. Maar niet zomaar….
De dag moet voorzien worden van een leuke,
originele activiteit, in een vernieuwende omge-
ving en vooral ook met lekker eten en drinken.
Randvoorwaarden zijn dat iedereen mee moet
kunnen doen, iedereen het leuk vindt, niemand
het al een keer heeft gedaan en dat het niet te
veel mag kosten… Dat kan!
“B-active heeft hiervoor een interessant aan-
bod. Diverse activiteiten op verschillende loca-
ties, door heel Nederland en België”, stelt Paul
Dijkstra van B-active. “Dit maakt dat wij veel
terugkerende klanten hebben. Van een spor-
tieve zeskamp op bijvoorbeeld het strand tot
Colofon
Uitgever, tevens redactie-adres:
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Eindredactie:
Marja den Otter
Opmaak en fotografie:
Gouda Media Groep B.V.
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Mw. Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
samengesteld, kan geen van betrokken partijen aansprake-
lijk worden gesteld voor eventueel voorkomende fouten.
Algemene servicevragen:
Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur; telefoon
(0182) 322 456 of mail naar: info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
E info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artikelen niet te
plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld in het
personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in Nederland.
Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan leidinggeven-
den onder wie de hoofden inkoop in de ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 30.000 exemplaren.
Webkrant:
De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.ziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks actueel
medisch nieuws.
Komende verschijningsdata 2011:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456
belangrijke plaats in. Hij schilderde rond 1638
de Engelse koning Karel I en zijn echtgenote,
de Franse koningsdochter Henriette Maria. Van
Dyck was toen al enkele jaren hofschilder van
de koning en inmiddels tot ‘sir’ Anthony gerid-
derd. De derde grote meester van de Vlaamse
school, Jacob Jordaens (1593-1678), was geen
leerling van Rubens maar werd wel door hem
beïnvloed. In imposante schilderijen laat hij de
beschouwer meegenieten van de sprankelende
Vlaamse levenslust. Zelfs zijn historiestukken
kregen een Vlaamse sfeer.
de super spannende Spy Game in de stad. De
programma’s worden volledig aangepast aan
de wensen van degene die de dag moeten orga-
niseren, dus altijd een programma dat precies
aansluit bij uw wensen.”
Paul Dijkstra: “B-active moet het voor het
grootste deel hebben van mond-tot-mondrecla-
me. Dit lukt ons alleen wanneer we er voor zor-
gen dat u een bijzondere dag ervaart waar nog
lang op positieve wijze over wordt gepraat.”
Kijk voor meer info op www.b-active.nl, of
bel (076) 564 00 62, of mail:
aanvraag@b-active.nl.
www.b-active.nl
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
 Nummer 10
18 mei 2011 28

Ambacht

Aandacht

Zoetermeer | Coppeliaschouw 8 (Woonhart) | Tel 079 - 33 00 900

Den Haag | Theresiastraat 168 - 178 | Tel 070 - 38 35 010
info@wimvanderhamkeukens.nl | www.wimvanderham.nl