www.ziekenhuiskrant.
nl
VERSCHIJNT TWEEWEKELIJKS OP WOENSDAG IN ZIEKENHUIZEN EN VERZORGINGSHUIZEN IN NEDERLAND
‘Debat verloskunde uit balans’
Waar kunnen vrouwen het beste bevallen: in het ziekenhuis of thuis? Daarover wordt een heftige discussie gevoerd.
Verloskundigen zijn het zat dat keer op keer
met ‘valse’ informatie het publieke debat
over de thuisbevalling op een verkeerd
spoor wordt gezet. Daar moet een eind aan
komen, zegt de beroepsorganisatie Konink-
lijke Nederlandse Organisatie van Verlos-
kundigen (KNOV). Vrijdag 27 mei presen-
teerde zij in Amersfoort aan de leden haar
visie op de toekomst van de verloskundige
zorg. Op basis van dit document wil de
KNOV de komende tijd met alle betrokken
partijen een zuivere discussie voeren over
de inrichting van de verloskundige zorg in
Nederland.
Volgens voorzitter Angela Verbeeten van de
KNOV is de discussie over de thuisbevalling
volledig uit het spoor geraakt. Bij veel zwange-
ren heeft zich daardoor de angst geworteld
dat thuis bevallen hogere risico’s met zich
Stabiele groei
De groei van alle behandelingen die patiën-
ten ondergingen in de ziekenhuizen (de
zorgproductie) is in 2010 vergelijkbaar met
die in eerdere jaren.
» 03
meebrengt dan in het ziekenhuis. Die angst
berust volgens haar op gemanipuleerde infor-
matie die in tal van overlegorganen de over-
hand heeft gekregen. “Er is echter geen enkel
onderzoek dat aantoont dat thuis bevallen de
oorzaak is van de hogere babysterfte in Neder-
land. Het tegendeel is eerder waar.
Discussie over thuis-
bevalling is volledig
uit het spoor geraakt
Wat onderzoeken wel aantonen is het feit dat
medicalisering van de verloskunde, dus beval-
len in het ziekenhuis met onnodige medische
ingrepen, juist kan leiden tot hogere risico’s
voor moeder en kind. Dat bevestigt bijvoor-
beeld ook professor Raymond de Vries van
de Universiteit van Maastricht. Deze week
Hygiëne Special
In het hart van deze Ziekenhuiskrant vindt
de lezer de Hygiëne Special. Hierin staan
allerlei tips voor hygiëne, ook tips van
bedrijven.
» 13
COMFORT PRODUCTEN
Uw leverancier voor:
Tempur®: Hoofdkussens, matrastopper, zitkussens, rolstoelkussens
en diverse reisartikelen.
Tevens voor: Bedliften, matrassen, hoeslakens en comfortledikanten.
WWW.COMFORT-PRODUCTEN.NL
benadrukte hij nog eens dat wanneer Neder-
land het huidige verloskundige systeem omver
werpt en de VS zou volgen, dat dit net als in
de VS een hogere moedersterfte tot gevolg kan
hebben”, aldus Verbeeten. Wat onderzoeken
ook aantonen is de slechte organisatie van de
verloskundige zorg op het punt van beschik-
baarheid en bereikbaarheid. De KNOV is van
mening dat de discussie over de verloskundige
zorg weer in balans moet worden gebracht.
Dat betekent dat er op zuivere gronden met
elkaar wordt samengewerkt, in de begeleiding,
in onderzoek en ook in het ziekenhuis zonder
dat daarbij door welke partij dan ook en in
welke positie dan ook vooraf een vooringeno-
men standpunt wordt ingenomen. In de visie
van de KNOV staat daarom de continuïteit van
de zorgverlener voor de vrouw centraal en niet
het verloskundig systeem.
Nieuwbouw GHZ
De eerste paal voor de nieuwe vleugel van
het Groene Hart Ziekenhuis kon vorige week
maandag eindelijk de grond in. Een mijlpaal
voor dit ziekenhuis in Gouda.
» 23
Jaargang 5 • nummer 11 • 1 juni 2011
Minder gezond
na opname op IC
Een verblijf op de intensive care duurt
slechts dagen, maar de effecten zijn tien
jaar later nog merkbaar. Dat stelt chirurg
in opleiding Tim Timmers van het UMC
Utrecht in zijn proefschrift. Hij vindt dat
artsen en patiënten betere informatie
moeten hebben over de langetermijngevol-
gen van een operatie.
Timmers vroeg zich af hoe het patiënten ver-
gaat die na een operatie op de intensive care
(IC) terecht komen. Hij volgde tien jaar lang
de gezondheid van meer dan 1800 patiënten
die tussen 1995 en 2000 gemiddeld twee
dagen opgenomen waren op de IC van het
St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg. De patiën-
ten hadden een operatie ondergaan vanwege
een ongeluk (trauma), vaatproblemen (vascu-
lair), kanker (oncologie) of maagdarmaan-
doeningen (gastro-enterologie). Timmers
analyseerde de overleving en de kwaliteit van
leven van voormalige chirurgische IC-patiën-
ten. Na tien jaar leeft nog de helft van de 1800
IC-patiënten. Hun levensverwachting is op
dat moment nog steeds slechter dan van de
algemene bevolking. Het ligt voor de hand dat
IC-patiënten een slechtere gezondheid hebben
dan gemiddeld. Dat verschil zou in de loop
van de tijd moeten verdwijnen. Na tien jaar is
het echter nog steeds meetbaar.
Kwaliteit van leven
Ook bij de kwaliteit van leven zag Timmers
langdurige effecten van IC-opname. Ge-
middeld acht jaar na hun IC-opname was
de kwaliteit van leven bij bijna 600 patiën-
ten een stuk lager dan gemiddeld. Volgens
Timmers zouden ziekenhuizen een database
moeten maken met het gezondheidsverloop
van duizenden IC-patiënten gedurende jaren
na de operatie. Daarmee kunnen artsen een
voorspelling doen hoe het nieuwe patiënten
zal vergaan. Patiënten en familieleden kunnen
dan goed geïnformeerd een beslissing nemen
of ze de operatie en IC-opname willen of niet.
Comfortabele patiëntenstoelen
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
 Nummer 11
1 juni 2011 2 Actueel

Onderzoek naar
Stelling van de maand

Zich ziek melden is geen vorm van

contractbreuk.
DNA Nederlanders
Een zorginstelling in Gouda zegt in een memo aan de medewerkers dat zich ziek
melden zakelijk gezien gelijk staat aan contractbreuk. Arbo-deskundigen en juristen
zijn verbijsterd over deze uitspraak. Wat vindt u?

» Geef uw mening ook op www.ziekenhuiskrant.nl

J. P. Balkenende
Voormalig minister-president prof. dr. Jan Peter
Balkenende is toegetreden tot de Raad van
Toezicht van het Nederlands Kanker Instituut
- Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Am-
sterdam. Tegelijkertijd heeft Wim Kok afscheid
genomen als voorzitter van de Raad van Toe-
zicht. De Raad van Toezicht is intensief betrok-
ken bij de uitbreidingsplannen van het Antoni
van Leeuwenhoek Ziekenhuis. Mede vanwege
de toename van het aantal patiënten met kan-
ker zal het ziekenhuis tot 2020 naar verwach-
ting met zeventig procent groeien, wat veel van
de organisatie zal eisen.
Darmkanker
De Maag Lever Darm Stichting (MLDS) is blij
met het besluit van minister Schippers (VWS)
om vanaf 2013 een landelijk bevolkingsonder-
zoek naar darmkanker in te voeren. Ieder jaar
krijgen ongeveer 12.000 mensen darmkanker
en overlijden er bijna 5000 mensen aan deze
ziekte. Door dit bevolkingsonderzoek kunnen
2.400 mensenlevens per jaar worden gered.
De invoering van het bevolkingsonderzoek be-
tekent dat vanaf 2013 alle Nederlanders tussen
de 55 en 75 jaar elke twee jaar een oproep
krijgen om ontlasting in te leveren. Deze wordt
gecontroleerd op tekenen van darmkanker.  De DNA-monsters zijn onder andere afkomstig van patiënten met kanker.

Het Amerikaanse bedrijf Complete huidige technologie nog niet is gelukt om alle
Man met een missie Genomics onderzoekt het komende jaar genetische varianten op te sporen”, zegt Peter
250 DNA-monsters van Nederlandse patiën- van der Spek, hoogleraar bioinformatica aan
ten met kanker of aangeboren afwijkingen. het Erasmus MC. Complete Genomics helpt
Het Erasmus MC (Rotterdam) levert deze het Erasmus MC om genetische variaties van
monsters aan bij Complete Genomics, dat de ziekten beter te bestuderen.
gespecialiseerd is in het blootleggen van
erfelijke factoren die een rol spelen bij be- De samenwerking is
paalde ziektes. Door deze samenwerking veelbelovend
komen onderzoekers meer te weten over
het ontstaan van complexe ziekten. De beelden die het bedrijf kan maken, hebben
bijvoorbeeld een hogere resolutie en grotere
De monsters zijn afkomstig van patiënten gevoeligheid dan tot nu toe mogelijk was. Van
met kanker en aangeboren afwijkingen zoals der Spek: “De samenwerking is veelbelovend.
craniosynostose, een aandoening waarbij de We hopen dat de samenwerking antwoorden
schedel van kinderen verkeerd groeit. Voor het oplevert op wetenschappelijke vragen die tot
aanleveren van de monsters werkt het Eras- nu toe onbeantwoord zijn gebleven. Hierdoor
mus MC onder andere samen met het AMC kunnen betere behandelingen worden ont-
en de Nederlandse bloedbank (Sanquin). wikkeld tegen ziekten zoals kanker.” Door de
Complete Genomics is een commercieel inno- samenwerking kan het Erasmus MC gebruik
vatief platform dat zich heeft gespecialiseerd maken van de nieuwste technologieën op het
in het ontrafelen van complete menselijke gebied van het ontrafelen van complete men-
Hoewel Nico Faaij volgens zijn artsen nog maar een krappe twee jaar te leven heeft, gaat hij niet bij de pakken genomen. In een genoom is alle informatie selijke genomen. De apparaten die daarvoor
neerzitten. Hij fietst samen met een heel team van neurochirurgen en neuro-oncologisch onderzoekers van het Eras- te vinden over erfelijke eigenschappen van nodig zijn, zijn kostbaar en de ontwikkelingen
musMC (Rotterdam) mee met de RideforHope. Deze fietstocht vindt plaats op 2, 3 en 4 juni. Samen met zijn een individu. “Met de samenwerking richten op dit gebied gaan zeer snel.
specialisten wil Nico Faaij 50.000 euro inzamelen voor hersentumoronderzoek. Een hersentumor is een van de meest we ons op ziekten waarvan het zelfs met de
gevaarlijk kankersoorten die er nog bestaat. Meer informatie over deze fietstocht is te vinden op www.RideforHope.nl
(foto STOPhersentumoren.nl).
Je collega in het zonnetje
Andere screening Kunstgebit Heb je ook zo’n aardige, hardwerkende,
altijd vrolijke collega? Iemand die het echt
Met een nieuwe opzet zijn verbeteringen te Steeds meer Nederlanders worden oud met verdient om eens bijzondere aandacht te
bereiken in het bevolkingsonderzoek naar hun eigen gebit, waardoor het kunstgebit lang- krijgen? Dat kan nu via de Ziekenhuiskrant.
baarmoederhalskanker. De Gezondheidsraad zaam maar zeker uitsterft. In 1990 had 24 pro- Schrijf ons waarom je collega een pluim ver-
adviseert over te stappen op een ander type test, cent van de totale bevolking geen eigen tanden dient, voeg er een mooie foto bij (ongeveer
de opkomst te verhogen en de follow-up te ver- meer. In 2009 was is dat percentage terugge- 1Mb groot) en stuur voor 22 juni alles naar
beteren. Daarmee kunnen jaarlijks 75 gevallen lopen naar twaalf procent. Deze daling begint info@ziekenhuiskrant.nl. Wij kiezen het
van baarmoederhalskanker extra worden voor- al bij de leeftijdsgroep van 45 tot 65 jaar: daar mooiste verhaal eruit. Dat verhaal (die
komen en kan de sterfte aan deze ziekte verder daalde het percentage kunstgebitdragers van collega) wordt beloond met een boekenbon
omlaag. Dit staat in het advies Screening op 37 procent naar twaalf procent. Bij de 65-plus- van 25 euro. Die krijgt hij of zij toegestuurd
baarmoederhalskanker dat de raad op 24 mei sers daalde dat van zeventig procent naar door Dwarsligger-shop.nl, de sponsor van
aanbood aan de minister van VWS. 41 procent. deze nieuwe rubriek in de Ziekenhuiskrant.

Zit- of Rugklachten!
Maatwerk, individueel, aangepaste
bureau- werkstoelen
Voor thuis of op uw werkplek.

Kosteloze, intake, passing en

advisering

Hennekes.nl 0182-554704 info@hennekes.nl

Actueel
Stabiele groei ziekenhuiszorg
Het aantal medische verrichtingen is vorig jaar met vier procent gestegen.
De groei van alle behandelingen die
patiënten ondergingen in de algemene
Nederlandse ziekenhuizen (zorgproductie)
is in 2010 vergelijkbaar met die in eerdere
jaren. Ziekenhuizen staan er gemiddeld
genomen financieel iets beter voor dan in
de afgelopen jaren. Dit blijkt uit een analy-
se van de NVZ vereniging van ziekenhuizen
op basis van enquêtegegevens van zeven-
tig procent van de ziekenhuizen.
De structurele omzet van ziekenhuiszorg in
algemene ziekenhuizen was in 2010 ongeveer
11,3 miljard euro, een groei van 4,2 procent.
In aantallen medische verrichtingen komt de
groei in 2010 op vier procent uit. De omzet
voor ziekenhuiszorg bestaat uit het A- en het
B-segment. Het A-segment is het deel van de
zorg waarvoor een budget wordt vastgesteld.
Het B-segment is het deel van de markt waar-
voor de prijs niet door de overheid is vast-
Robot behandelt
prostaatkanker 
Onderzoekers van het UMC Utrecht zijn er
als eerste ter wereld in geslaagd met een
robot tijdens een MRI-scan een naald in
de prostaat van een patiënt te brengen.
Onderzoeker Michiel van den Bosch
beschrijft dit in zijn proefschrift.
Met behulp van een speciale robot konden
onderzoekers bij een patiënt met prostaat-
kanker een naald precies in de prostaat bren-
gen. Dit gebeurt terwijl de patiënt in de MRI-
scanner ligt en artsen realtime volgen waar
de naald zich bevindt. Met de naald is het
in de toekomst mogelijk een biopt te nemen
of zeer lokaal tumoren te bestralen. Dankzij
het realtime MRI-beeld wordt de behande-
ling precies op de juiste plaats toegepast. Dat
is een sterke verbetering ten opzichte van de
methode waarbij eerst een scan wordt ge-
maakt en daarna bestraling plaatsvindt. In de
tussentijd kunnen organen verschuiven waar-
door de bestraling verkeerd terechtkomt. De
robot is ontwikkeld in het UMC Utrecht en
is volgens dit ziekenhuis uniek in de wereld.
Het apparaat bestaat uit materialen die zo
3 Nummer 11
gesteld, maar het resultaat is van onderhan-
delingen tussen ziekenhuizen en verzekeraars.
Het A-segment is gegroeid met 2,7 procent tot
7,6 miljard euro. Daarnaast is er sprake van
eenmalige kosten van naar schatting 500 mil-
joen euro. Deze kosten hangen samen met
een regeling van het ministerie van VWS voor
‘immateriële vaste activa’, noodzakelijk om
de overgang naar een systeem van prestatie-
bekostiging mogelijk te maken. Het B-segment
kende in 2010 een omzet van bijna 3,7 miljard
euro. In 2009 werd het B-segment uitgebreid
naar dertig procent. In 2010 groeide de omzet
in het B-segment met 7,3 procent. Net als in
voorgaande jaren haalt minder dan een op
de tien ziekenhuizen een financieel resultaat
boven de vijf procent. Het eigen vermogen is
gegroeid tot gemiddeld ruim vijftien procent
van de omzet, dat vaak als minimumnorm
wordt gezien. Uit de analyse blijkt verder
dat één op de veertien ziekenhuizen in 2010
De behandeling vindt plaats terwijl de patiënt in de MRI-scanner ligt.
weinig mogelijk verstoring van het MRI-beeld
geven. De robot moet nog wel verbeterd wor-
den, concludeert Van den Bosch. Het apparaat
brengt de naald niet in via een vloeiende be-
weging, maar ‘hamert’ de naald via een spe-
ciaal tikmechanisme binnen. Op die manier
1 juni 2011
verliesgevend is. Dit wijkt niet af van de ge-
gevens over het jaar 2009. Het jaar ervoor was
dit nog één op de zeven en in 2007 zelfs één
op de vier.
In aantallen medische
verrichtingen komt
de groei in 2010 op
vier procent uit
Het aantal opnames steeg in 2010 met drie
procent. Het aantal dagbehandelingen met
7,3 procent. Het aantal ligdagen per opname
daalde opnieuw. Van 5,4 procent in 2009
naar 5,2 in 2010. Meer dan de helft van de
opnames, 52 procent, werd in dagbehande-
ling uitgevoerd.  Het aantal arbeidsplaatsen
in algemene ziekenhuizen is in 2010 gegroeid
met 2,2 procent tot 136 duizend.
vervormt het weefsel zo weinig mogelijk. Het
tikmechanisme werkt echter nog niet goed
genoeg. In het experiment bleek de prostaat
nog zo’n 7 millimeter te vervormen. De ‘pros-
taatrobot’ maakt nog geen onderdeel uit van
de standaardbehandeling van prostaatkanker.
Meldactie:
Kiezen in de zorg
Het programma Kwaliteit in Zicht (KIZ), een
samenwerkingsverband tussen acht grote
patiëntenorganisaties, startte vorige week
met een vragenlijst over het maken van
keuzes in de zorg.
Sinds de invoering van de Zorgverzekeringswet
in 2006 is de zorg een markt geworden. De be-
doeling van de wet is onder meer om patiënten
meer vrijheid te geven bij hun keuzes in de ge-
zondheidszorg. Hebben zij die keuzevrijheid
ook gekregen? En willen patiënten wel kiezen
naar welke arts ze gaan? Mede daarover gaat
de vragenlijst. Met de antwoorden wil het pro-
gramma KIZ de kwaliteit van de zorg verbete-
ren. Titia Lekkerkerk, projectleider binnen het
programma: “Wij willen goed naar de mensen
luisteren die gebruik maken van de zorg en
vragen wat zij vinden en willen. De meldactie
levert voor ons relevante informatie op over
de keuzes van patiënten. Dat helpt ons om
onze keuzehulpmiddelen, zoals patiënten-
wijzers en keurmerken, te verbeteren.” Deel-
nemers aan de meldactie kunnen hun ervarin-
gen melden door de vragenlijst in te vullen op
www.consumentendezorg.nl. De meldactie
eindigt op 14 juni.
‘Huisarts moet
sneller reageren’
De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV)
heeft met teleurstelling kennis genomen
van de resultaten van het onderzoek van
de Inspectie voor de Gezondheidszorg naar
de telefonische bereikbaarheid van huis-
artsenzorg tijdens kantooruren in 2010.
Huisartsen moeten in geval van spoed binnen
dertig seconden bereikbaar zijn, vindt ook de
LHV. “Dat is een harde eis die de sector zichzelf
heeft opgelegd en waaraan elke huisartspraktijk
moet voldoen”, aldus Steven van Eijck, voor-
zitter van de LHV. “Concessies aan deze norm
zijn niet mogelijk. Het gaat immers om urgente
medische zorg.” De LHV zet al jaren in op een
goede telefonische bereikbaarheid van de huis-
artspraktijk. Het onderzoek van de IGZ laat zien
dat een verdere verbetering nodig is. De LHV
gaat huisartsen opnieuw ondersteunen om de
goede systemen die ze nu hebben optimaal te
benutten.
EHEC-bacterie
ook in Nederland
De besmetting met het EHEC-bacterie grijpt
sinds vorige week in Duitsland snel om zich
heen. In tientallen ziekenhuizen liggen
patiënten met besmettingsverschijnselen
op de Intensive Care. Ook in Nederland is
iemand in het ziekenhuis opgenomen na
besmet te zijn geraakt met de agressieve
darmbacterie.
De Nederlander is ziek geworden na een bezoek
aan Noord-Duitsland, zo meldt het RIVM. Vol-
gens een woordvoerder van het RIVM ligt de
patiënt niet op de Intensive Care. De Voedsel
en Waren Autoriteit (VWA) onderzoekt of de
bacterie ook in Nederland aanwezig is. Duitse
autoriteiten denken dat de bacterie op groenten
zit. De VWA kijkt nu of Duitse groenten naar
Nederland zijn geëxporteerd, zegt een woord-
voerder. De VWA verwacht daarover ‘snel’
duidelijkheid te hebben. Daarna wordt ge-
keken of op de eventueel geïmporteerde Duitse
groenten de bacterie aanwezig is. Het gaat om
de darmbacterie EHEC, een gevaarlijke variant
van de E.coli-bacterie.
 Nummer 11
1 juni 2011 4 Advertentie

HET BOUWSTEENTJE
Het Bouwsteentje is naast een voedingssupplement ook een echte lekkernij. Zeer luchtig cakegebak met een zachte romige vulling. De gebakjes bevatten extra veel calorieën en
een concentratie hoogwaardige eiwitten. Een gebakje bevat ca. 8 gram eiwitten, wat overeenkomt met ongeveer 10 % van onze dagelijkse behoefte. Bouwsteentjes versterken
hierdoor de conditie en bevorderen het herstel. Bouwsteentjes zijn heel goed bruikbaar voor mensen met (dreigende) ondervoeding.

Volwassenen, maar ook kinderen die onbedoeld afvallen, krijgen het advies regelmatig energie,- en eiwitrijke tussendoortjes te nemen. Daarvoor is er nu het Bouwsteentje;
een gebakje in chocolade,- bananen- of aardbeiensmaak. Een Bouwsteentje heeft de grootte van een
Petit Four, maar bevat evenveel calorieën als ongeveer drie belegde boterhammen of een moorkop!
Daardoor is het Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende de dag regelmatig iets
willen eten, maar opzien tegen machtig eten en grote porties.

Energie- en eiwitrijk
Het verrassend lekkere Bouwsteentje is bedacht door Stan Mertens, directeur van het bureau FoodQuest.
Het Bouwsteentje wordt geproduceerd door de banketbakkers van Patisserie Unique. Zij wonnen twee
keer de eerste prijs voor deze innovatie en er vinden inmiddels leveringen in diverse landen plaats.

In diepvries en koelkast
Bouwsteentjes worden diepgevroren verpakt, per 10 stuks in een doosje. Eenmaal ontdooid, kunt
u de gebakjes nog zes dagen in de koelkast bewaren.

Makkelijk te eten
Een Bouwsteentje is zacht, zodat ook mensen met lichte slikproblemen van dit gebakje kunnen
genieten. Voor mensen die meer moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare voeding
kunnen eten, is er Easy-to-Eat.

Het Bouwsteentje:
een lekker en opbouwend tu ussendoortje.
tussendoortje.
k
Heerlijk als traktatie bij de koffie of thee,
of als nagerecht.

Als slikken moeilijker wordt

Easy-to-Eat is een ware traktatie: een lekker
tussendoortje of nagerecht op basis van frisse zuivel in
de smaken Framboos en Tropical. Easy-to-Eat is speciaal Easy-to-Eat Easy
Easy-to-Eat
to Eat Bouwsteentjes
B B
Bouwsteentjes Bouwsteentjes
ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met slikken Frambozen Tropical Banaan Aardbeien Chocolade
VOEDINGSWAARDE
of alleen dik vloeibare consistenties mogen eten. Dit
lekkere en energierijke tussendoortje draagt, mede
energie (kJ) per portie 620 kJ 618 kJ 865 kJ 864 kJ 857 kJ
dankzij de toevoeging van eiwitten en mineralen, bij
aan een betere weerstand.
energie (kCal) per portie 149 kCal 147 kCal 206 kCal 206 kCal 205 kCal

Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust eiwit totaal per portie 7,5 g 7,5 g 7,82 g 7,82 g 8,22 g
af. Ze zijn te moe om te eten of ze eten bewust zo min
mogelijk, uit angst voor verslikken. koolhydraten per portie 18,0 g 18,1 g 20,9 g 20,9 g 19,8 g
Juist mensen die moeite hebben met slikken, hebben
behoefte aan extra voedingsstoffen, waaronder eiwit- vetten per portie 5,1 g 5,0 g 10,15 g 10,1 g 10,50 g
ten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat, het smelt in de mond
en is daardoor gemakkelijker te consumeren. Easy-to-
Eat is een goede aanvulling op de dagelijkse voeding
en kan meerdere keren per dag genuttigd worden.

Fris en gemakkelijk te eten

ris gevoel
Easy-to-Eat wordt gemaakt op basis van zuivel. Het is verkrijgbaar in de smaken Framboos en Tropical. Na het eten blijft een fris
in de mond achter. Het is daardoor ook heel geschikt om na medicijngebruik te nuttigen. Eén Easy-to-Eat bevat maar liefst 8 gram
hoogwaardige eiwitten.

In diepvries en koelkast
U koopt de Easy-to-Eat diepgevroren in doorzichtige vierkante bakjes.
en.
Ze zijn verpakt per 6 stuks. Eenmaal ontdooid, kunt u ze nog vier dagen in de koelkast bewaren.

Prijswinnend recept
ed
Bij de ontwikkeling van Easy-to-Eat zijn zowel een logopedist als een wetenschapper op het gebied
van slikproblemen betrokken geweest. Het zijn de banketbakkers van Patisserie Unique die
tenslotte het uiteindelijke recept samenstelden. Zij werden daarvoor met twee verschillende
innovatieprijzen beloond.

Voor meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl

Voeding
Nieuwe soort spinazie
Voor de meeste consumenten is er maar één soort verse spinazie: de spinazie die in de winkel te krijgen is.
Medewerkers van het Centrum voor
Genetische Bronnen, Nederland (CGN) van
Wageningen UR (University & Research
centre) en van lokale onderzoekinstituten
in Azerbeidzjan, Georgië en Armenië zijn
sinds eind mei in de natuur op zoek naar
zaden van wilde spinazie. Ze hebben vooral
belangstelling voor Spinaciatetrandra, een
wilde soort die verwant is aan de spinazie
die men hier kent.
Waarschijnlijk heeft deze soort eigenschappen
die heel waardevol zijn voor de veredeling van
spinazie en het onderzoek naar deze groente.
De expeditie duurt ongeveer vier weken en
zal hopelijk tientallen zaadmonsters opleve-
ren. Voor de meeste consumenten is er maar
één soort verse spinazie: de spinazie die in de
winkel te krijgen is. Bij appels zijn de verschil-
lende rassen te herkennen, maar bij spinazie
Rood vlees en darmkanker
Dit nieuwe onderzoek toont aan dat grote hoeveelheden vlees zeker het risico op darmkanker verhogen.
Mensen die vaak rood vlees eten hebben
meer kans om darmkanker te ontwikkelen
dan mensen die geen of zeer weinig rood
vlees consumeren. Het World Cancer
Research Fund (WCRF) heeft dit al eerder
vastgesteld. Nieuw onderzoek van deze
Amerikaanse organisatie heeft deze relatie
nu bevestigd.
In 2007 concludeerde het WCRF al dat er een
relatie is tussen de consumptie van rood vlees
en darmkanker. Toen werden de resultaten
echter niet als doorslaggevend beschouwd. Dit
nieuwe onderzoek toont aan dat grote hoe-
veelheden vlees zeker het risico op darmkan-
ker verhogen. De onderzoekers analyseerden
voor deze studie 263 nieuwe wetenschappe-
lijke onderzoeken die aansluiten bij de 749
studies uit het onderzoek uit 2007. Meer dan
5 Nummer 11
is dat niet zo makkelijk hoewel er veel variatie
is. De spinazie die in de winkel ligt, is aan-
gepast aan de huidige wensen van consumen-
ten, handelaren en telers. De spinazie moet
bijvoorbeeld passen bij de smaak van nu en
goed in te vriezen zijn. Die wensen verande-
ren continu. En dan is het maar de vraag of de
veredelingsbedrijven spinazie in huis hebben
die aan de nieuwe wensen voldoet. Er zullen
mogelijk nieuwe rassen moeten worden
De spinazie die nu in
de winkel ligt, is aan-
gepast aan de wensen
van consumenten
ontwikkeld en dan is het heel belangrijk om
ook met wilde soorten te kunnen kruisen.
24 daarvan bewijzen dat grote porties rood
vlees schadelijk zijn voor de gezondheid. Het
rapport meldt ook dat bewerkt rood vlees
zoals ham en salami zoveel mogelijk uit het
menu geschrapt moeten worden. Mensen die
vaak rood vlees eten wordt aangeraden om
hun voeding aan te passen en niet meer dan
ongeveer 500 gram rood vlees per week te eten.
Daarnaast adviseren ze dagelijks voldoende
voedingsvezel te consumeren om het risico op
kanker te beperken. Dan kan, in combinatie
met minder alcoholconsumptie, een gezond
lichaamsgewicht en voldoende beweging,
het risico op darmkanker met zo’n 45 pro-
cent teruggedrongen worden. “Het goede
nieuws is dat we het risico op kanker deels
in eigen hand hebben”, aldus Elisa Bandera,
één van de onderzoekers. Meer informatie:
www.voedingnu.nl.
1 juni 2011
“Dan krijg je ‘nieuw bloed’ en kan je spinazie
ontwikkelen die andere eigenschappen heeft
dan de spinazie die nu in de winkel ligt”, aldus
Chris Kik, ‘schatbewaarder’ van de groentege-
wassen van de Nederlandse genenbank. De
Nederlandse genenbank heeft veel zaden van
groentegewassen, wereldwijd is het een van de
top-genenbanken in de groentes. Van spina-
zie heeft de genenbank zaden van meer dan
400 verschillende spinazie-herkomsten: van
moderne en oude rassen, van landrassen én
van wilde soorten. Daarmee is de Nederland-
se genenbank de grootste spinazie-genenbank
van de wereld. Die zaden worden gebruikt
voor veredeling en onderzoek bij bedrijven en
instituten over de hele wereld. Per jaar krijgt
het Centrum Genetische Bronnen, Nederland
zo’n 350 verzoeken om spinazie-zaden, voor
onderzoek én voor veredeling. Meer informa-
tie: www.wageningenuniversiteit.nl.
Informatie over
fruitsappen
Consumenten moeten beter worden geïn-
formeerd over de verschillen tussen fruit-
sappen en vergelijkbare producten. Met
name het verschil tussen fruitsappen en
nectar moet duidelijker worden aange-
geven en er zijn informatieve campagnes
nodig.
Dit concluderen Europarlementariërs in het
Europees Comité van Milieu. De Europarle-
mentariërs stellen dat consumenten niet vol-
doende geïnformeerd worden over de ver-
schillen tussen fruitsappen, fruitsappen van
geconcentreerd sap en vruchtennectar. Zo zou
de term ‘geen suiker toegevoegd’ binnen vijf
jaar van de verpakking moeten verdwijnen
omdat dit volgens de commissie een mislei-
dende term is. Er mag namelijk geen suiker
toegevoegd worden aan fruitsappen, maar wel
aan nectar. Nectar wordt gezoet met suiker,
honing en nu ook met zoetstoffen. Bij alle ge-
vallen dient er duidelijk op de verpakking te
staan dat het product gezoet is, met de term
‘gezoet’ of ‘bevat toegevoegde suikers’. De
Europarlementariërs pleiten er ook voor dat
op de ingrediëntenlijst wordt vermeld welke
soort vruchtensappen het product precies be-
vat. Ze eisen dat de Europese Commissie en de
lidstaten campagnes starten om de consumen-
ten beter te informeren over de verschillen
tussen genoemde dranken. En ook dat er voor
de voedingsindustrie een tijdslimiet wordt
vastgesteld om nieuwe producten en verpak-
kingen te ontwikkelen.
Coeliakie nog te
weinig bekend
In Nederland lijden naar schatting 160.000
mensen aan coeliakie maar slechts 25.000
mensen weten het. Mensen met deze ziekte
krijgen allerlei lichamelijke klachten na het
eten van gluten. De Maag Lever Darm Stich-
ting (MLDS) en de Nederlandse Coeliakie
Vereniging (NCV) willen deze ziekte onder
de aandacht brengen en zijn met een cam-
pagne gestart.
Mensen met coeliakie kunnen geen gluten
verdragen. Gluten is een eiwit dat voorkomt
in tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Een
allergie tegen gluten veroorzaakt veranderin-
gen in de dunne darm waardoor op den duur
voedingsstoffen minder goed opgenomen
kunnen worden en er voedingstekorten ont-
staan. Coeliakie kan leiden tot allerlei licha-
melijke klachten zoals aanhoudende diarree,
verstopping, overgeven, opgezette buik, bloed-
armoede, vermoeidheid of gewichtsverlies. De
klachten zijn soms heel duidelijk, maar vaker
algemeen en onduidelijk. In Nederland is de
ziekte nog relatief onbekend. Naar schatting
lopen er 135.000 mensen rond met coeliakie,
zonder dat zij het zelf weten. Op 20 mei,
wereldwijdcoeliakiedag, hebben de NCV en
de MLDS een vier weken durende campagne
gelanceerd met het presenteren van de digi-
tale zelftest. Op www.deglutentest.nl kunnen
mensen aan de hand van een korte digitale
vragenlijst testen of hun klachten kunnen
wijzen op coeliakie. Via de huisarts (bloed-
test) en een specialist (darmonderzoek) kan
de diagnose worden bevestigd.
Gluten is een eiwit dat voorkomt in tarwe, rogge, gerst,
spelt en kamut.
‘Koffie en
hoofdzaken’
Het Voorlichtingsbureau voor Koffie en
Gezondheid heeft de brochure ‘Koffie en
hoofdzaken’ uitgebracht. Aan de hand van
veel gestelde vragen wordt een overzicht
gegeven van de uitkomsten van talloze
wetenschappelijke studies naar de effecten
van koffie en/of cafeïne in relatie tot het
brein.
Koffie wordt vooral gewaardeerd vanwege de
smaak en het aroma maar ook vanwege het
effect op de mentale prestaties. Het is alom
bekend dat koffie kan helpen om alert te
blijven, maar hoeveel koffie moet daarvoor
gedronken worden en hoe werkt het eigenlijk
in de hersenen? Deze en andere veel gestelde
vragen passeren de revue. Niet op iedere vraag
is een eenduidig antwoord te geven. Soms
wordt volstaan met een overzicht van de meest
recente onderzoeksresultaten. De brochure
is gratis te bestellen of te downloaden via
www.koffieengezondheid.nl.
 Nummer 11
1 juni 2011
ADRZ start Wond Meer patiënten
Expertise Centrum naar MMC
Snellere behandeling en minder recidieven
van wondproblemen, dat zijn de doelstel-
lingen voor het nieuwe Wond Expertise
Centrum (WEC) van het Admiraal De Ruyter
Ziekenhuis (Goes/Vlissingen).
Verschillende categorieën patiënten kunnen
te maken krijgen met moeilijk genezende
wonden. Het is belangrijk deze wonden snel
en goed te behandelen. Samen met huisartsen
is een wondprotocol opgesteld waarmee een
meer uniforme aanpak van wondproblemen
wordt bereikt. Als de huisarts of verpleeghuis-
arts niet voldoende vooruitgang boekt in de
genezing van een wond, kan hij of zij de patiënt
digitaal doorverwijzen naar het WEC voor meer
gespecialiseerde wondbehandeling. Het WEC
biedt snelle toegang tot een vervolgbehande-
ling. Alles wordt zoveel mogelijk in één bezoek
aan het ziekenhuis gepland.
Eerste Hart Hulp Elkerliek
Het Elkerliek ziekenhuis in Helmond heeft in mei de Eerste Hart Hulp (EHH) in gebruik genomen. Het ontstaan
van de Eerste Hart Hulp is mede een gevolg van de groei in de cardiologische zorg in de afgelopen jaren. In het
verzorgingsgebied van het Elkerliek ziekenhuis bedroeg deze sinds 2006 rond de veertig procent. De EHH heeft vier
bedden beschikbaar voor gemiddeld tien tot vijftien patiënten per dag. Op de foto de catheterisatiekamer (foto Hein
van Bakel).
Ziekenhuizen in MCA Zorgpad
Achterhoek samen Stervensfase
De Raden van Bestuur en Raden van Toe-
zicht van het Slingeland Ziekenhuis in
Doetinchem en het Streekziekenhuis
Koningin Beatrix in Winterswijk hebben
besloten een onderzoek in te stellen naar
de mogelijkheden om de beide zieken-
huizen te laten samenwerken binnen één
organisatie.
Doel van het onderzoek is het inventariseren
van de mogelijkheden voor samenwerking
tussen beide ziekenhuizen en het bepalen van
de meerwaarde van deze samenwerking voor
de inwoners van deze regio. Uitgangspunt voor
de samenwerking is het bieden van een vol-
waardig pakket medisch specialistische zorg
aan de inwoners van de Achterhoek, in nauwe
samenwerking met de huisartsen, verloskundi-
gen, thuiszorg en ouderenzorg. Bereikbaarheid
en toegankelijkheid zijn voor de regio belang-
rijke aandachtspunten. Het onderzoek zal dan
ook gericht zijn op het aanbieden van medisch
specialistische zorg vanuit de bestaande zieken-
huislocaties in Winterswijk en Doetinchem,
bestuurd vanuit één organisatie. Het streven is
om vóór 1 september 2011 het onderzoek af te
ronden, om kort daarna een visiedocument te
kunnen presenteren.
6 Kliniek
Steeds meer patiënten gaan voor een
onderzoek of behandeling naar Máxima
Medisch Centrum (MMC), zo blijkt uit de
jaarcijfers van 2010. Mensen weten zowel
locatie Eindhoven als Veldhoven goed te
vinden.
Meer dan 170.000 mensen deden één van
beide locaties aan voor een eerste bezoek aan
de polikliniek. Het totaal aantal behandelde
en gediagnosticeerde patiënten steeg tot bijna
700.000. Máxima Medisch Centrum zet het
ingezette beleid in 2011 verder door: medisch
wetenschappelijke kennis verder uit te breiden
en na te streven door verkenningen met zowel
het academisch ziekenhuis in Maastricht, als
het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven. “Op
het bestrijden van ziektes moet je niet concur-
reren maar elkaar juist verder versterken”, zegt
Rob van ‘t Hullenaar, Raad van Bestuur MMC.
De afdeling oncologie van Medisch Cen-
trum Alkmaar zette zich internationaal op
de kaart met het Zorgpad Stervensfase.
Arts-assistent Eric Geijteman belichtte het
zorgpad tijdens het twaalfde congres van
de European Association for Palliative Care
(EAPC), dat van 18 tot en met 21 mei plaats-
vond in Lissabon.
Het MCA heeft in 2010 het zorgpad op de
afdeling oncologie ingesteld. Gedurende de
implementatie ervan hebben medewerkers van
de afdeling hun praktijkervaringen gebundeld.
En geconcludeerd dat door de introductie van
het Zorgpad Stervensfase de zorg aan sterven-
den nog beter is gereguleerd. De resultaten en
conclusies bleken dermate interessant, dat de
betrokken medewerkers zijn uitgenodigd om
hierover een presentatie te geven tijdens het
EAPC, een internationaal congres voor (zorg-)
professionals in de palliatieve zorg. Met de ont-
wikkeling van het zorgpad stervensfase voor
MCA won Mira Jong, teamleider oncologie, de
Pieter van Foreest Implementatieprijs 2010. De
afdeling oncologie zet het zorgpad in als hulp-
middel om de kwaliteit van zorg, de commu-
nicatie met de patiënt en naasten en de samen-
werking tussen zorgverleners te waarborgen.
‘Markthervorming
zorg kent gevaren’
De markthervorming zal diepgaande conse-
quenties voor de zorg hebben en die con-
sequenties zullen lang niet alle uitpakken
zoals beoogd. Ook zal er een fundamentele
spanning blijven tussen de vrijheid van de
markt enerzijds en de behoefte aan beheer-
sing anderzijds. Dat stelt prof. Hans Maarse,
hoogleraar Beleidswetenschap aan de
Faculty of Health, Medicine and Life Scien-
ces van Maastricht University in zijn nieuwe
boek ‘Markthervorming in de zorg’, dat hij
onlangs presenteerde.
Wat is de invloed van de principes van keuze-
vrijheid, solidariteit, toegankelijkheid, kwali-
teit en betaalbaarheid op de vormgeving van de
markthervorming in de zorg? En, omgekeerd,
wat is de invloed van de markthervorming op
deze vijf principes? Deze twee vragen staan
centraal in een nieuwe studie naar de mark-
thervorming in de zorg. Het overheidsbeleid is
erop gericht marktwerking in de zorg tot stand
te brengen. Leidend is hierbij de gedachte dat ning op, waarmee ook het huidige kabinet,
zij de doelmatigheid, de kwaliteit, het inno- dat fors wil investeren in de verdere invoering
vatieve vermogen en de cliëntgerichtheid van van marktwerking, volop te maken zal krijgen.
de zorg zal vergroten. Bovendien moeten Dat de markthervorming de betaalbaarheid
verzekerden en cliënten meer keuzevrijheid van de zorg ten goede komt, zal een illusie
krijgen. Marktwerking in de zorg is echter niet blijken. De dynamiek van de markt is immers
zonder gevaren. Er is daarom krachtige regule- gericht op groei. De zorg is een wereld van
ring nodig om te bereiken dat de solidariteit, oneindige behoeften. Marktwerking brengt
toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid dus een extra uitgavenstijging met zich mee.
van de zorg niet worden aangetast. Deze dynamiek zal nooit effectief beteugeld
kunnen worden. Een deel van de uitgavenstij-
De zorg is een ging zal daarom moeten worden opgevangen
door privatisering van de financiering door
wereld van oneindige verhoging van het verplichte eigen risico en
behoeften beperking van het collectief verzekerde pakket.
Dergelijke maatregelen liggen politiek echter
Het resultaat heet gereguleerde marktwer- buitengewoon gevoelig, met als gevolg dat de
king. Hans Maarse concludeert op basis van spanning tussen marktwerking en beheersing
zijn studie: “Wie goed kijkt komt niet onder verder toeneemt. De markthervorming zal uit-
de conclusie uit, dat de marktwerking tot dus- eindelijk grote gevolgen meebrengen voor de
ver bescheiden is gebleven. Grote delen van keuzevrijheid, solidariteit en toegankelijkheid.
de zorg zijn min of meer met regels dichtge- De inhoud van de keuzevrijheid zal verande-
schroeid. Er is sprake van een fundamentele ren, omdat zorgverzekeraars meer grip op de
spanning tussen het streven naar vrijheid en zorg aan hun verzekerden willen krijgen. Door
ondernemerschap enerzijds en de behoefte de marktwerking komt ook de solidariteit in
aan beheersing anderzijds. Een schoolvoor- de zorg steeds meer onder druk. De ‘solidaire
beeld hiervan is dat de overheid enerzijds klant’ zal uiteindelijk een fictie blijken. De be-
kiest voor marktwerking, maar tegelijkertijd tekenis van een voor iedereen gelijk toeganke-
wil blijven bepalen hoeveel publieke midde- lijke zorg zal geleidelijk aan verschuiven in de
len jaarlijks in de zorg mogen worden besteed. richting van gelijke toegang tot de basiszorg.”
Dat levert een blijvende fundamentele span-
Wielertocht gynaecologen
Leden van de Vereniging Fietsende Gynaecologen Nederland (VFGN) hebben vorige week een wielertocht van vier
dagen door Nederland gemaakt. Hiermee wilden de 25 gyneacologen geld bij elkaar fietsen voor de Duch School
in Indonesië. Gynaecoloog Jonas van de Lande van het Kennemer Gasthuis: “De VFGN fietst elk jaar geld bij
elkaar voor een goed doel. Dit jaar zamelen we geld in voor the Dutch School, een organisatie die onder meer in
Indonesië gynaecologisch oncologische zorg structureel verbetert. Dit gaat via scholing en het beschikbaar stellen
van instrumenten. De VFGN fietst in 2011 geld bij elkaar voor instrumentarium op de OK-kamer. De tocht voerde
door een groot deel van Nederland. Zondag verschenen de deelnemers na 500 kilometer te hebben gereden weer
op hun startpunt: locatie noord van het Kennemer Gasthuis in Haarlem.
Kliniek
LangeLand vraagt hulp
Het LangeLand Ziekenhuis dat als missie heeft ‘beter dichtbij’ is betrokken bij het Gezondheidscentrum Parkzoom in Bergschenhoek dat maandag 16 mei werd geopend door
minister Edith Schippers van VWS. Zij verrichtte de officiële handeling samen met huisarts H. Janson, de oprichter van dit centrum. In Parkzoom werken verschillende disciplines
van de eerste en tweedelijns zorg samen.
Het LangeLand Ziekenhuis (LLZ) in Zoeter-
meer is als algemeen ziekenhuis te klein
om in deze tijd zelfstandig te kunnen
voortbestaan. Tot die conclusie komen de
Bestuursraad en de Raad van Toezicht van
het ziekenhuis na intensief onderzoek. Het
LLZ wil bekijken of binnen de Coöperatie
de financiële problemen kunnen worden
overwonnen.
De Coöperatie bestaat naast het LLZ uit het
Medisch Centrum Haaglanden (Den Haag),
het Groene Hart Ziekenhuis (Gouda) en
Bronovo-Nebo (Den Haag). Ontwikkelingen
in de zorg leiden ertoe dat steeds meer zieken-
huizen onderlinge samenwerking zoeken en
dat mede als gevolg daarvan behandelingen
vaker worden geconcentreerd op een beperkt
aantal locaties. Dit wordt veroorzaakt door
toenemende kwaliteits- en veiligheidseisen,
Officiële opening
Diabeter-Zuid
De derde vestiging van Stichting Diabeter
- Diabeter-Zuid - is op 27 mei officieel ge-
opend. Diabeter-Zuid is gevestigd in Maxi-
ma Medisch Centrum, locatie Veldhoven.
Diabeter is het eerste zelfstandige diabetes-
centrum in Nederland, dat volledig gespecia-
liseerd is in de behandeling van kinderen en
jongvolwassenen met diabetes. Oprichters
en kinderartsen-diabetologen Henk Veeze en
Henk-Jan Aanstoot over deze nieuwe vesti-
ging: “Diabetes komt op steeds jongere leeftijd
voor en is bij kinderen en jongvolwassenen
anders dan bij volwassenen. De resultaten van
diabeteszorg bij deze groepen lopen achter en
er komen nog teveel complicaties bij hen voor.
Diabeter is door concentratie en focussing op
alleen diabetes goed in staat de beste dia-
beteszorg te bieden. In Rotterdam behandelen
we al ruim 800 patiënten en in Deventer zo’n
220 en met de derde vestiging in Veldhoven nu
kunnen we nog meer mensen met diabetes be-
reiken en helpen.” Diabeter is nauw betrokken
bij onderzoek, ontwikkelingen en innovaties
7 Nummer 11
het aangescherpte beleid van de overheid en
zorgverzekeraars en niet toereikende finan-
ciële middelen. Ook het LangeLand Zieken-
huis heeft hiermee te kampen en heeft te
kennen gegeven onderzoek te doen of en
Een integratie met
andere ziekenhuizen
biedt de mogelijkheid
tot verdere
ontwikkeling
hoe binnen de samenwerking binnen de
Coöperatie de financiële problemen over-
wonnen kunnen worden. Het afgelopen jaar
is het voor het LangeLand Ziekenhuis duide-
lijk geworden dat als gevolg van de huidige
ontwikkelingen de grens is bereikt om zelf-
Diabeter richt zich op de behandeling van kinderen en jongvolwassenen met diabetes.
die dat moeten bewerkstelligen. Passend bij
de visie en missie van beide organisaties heeft
Máxima Medisch Centrum besloten om deze
zorg te willen onderbrengen bij Diabeter als
specifiek expertise centrum voor diabetes bij
kinderen en jongeren. In de afgelopen twaalf
maanden is de zorg overgegaan naar Diabeter
1 juni 2011
standig het volledige scala van zorgaanbod
te kunnen blijven bieden. Tegelijk blijft de
ambitie en maatschappelijke verantwoorde-
lijkheid bestaan om de eigen missie en visie
zo veel mogelijk uit te voeren en het zorgaan-
bod in Zoetermeer te waarborgen. Er beston-
den al nauwe samenwerking en plannen voor
verdere integratie met de andere ziekenhui-
zen uit de Coöperatie, waarmee nu versneld
wordt kan worden doorgegaan. Het Lange-
Land Ziekenhuis bevindt zich hiermee in een
unieke positie, die geheel past in deze tijd van
vernieuwing in de zorgsector. Een eventuele
integratie met de andere ziekenhuizen uit de
Coöperatie biedt het LangeLand de mogelijk-
heid om zich verder te ontwikkelen en te ver-
nieuwen en daarmee garant te kunnen blijven
staan voor de beste zorg in Zoetermeer en
omstreken.
en met nu een eigen locatie in Máxima
Medisch Centrum met een eigen ingang is
deze overgang compleet en wordt Diabeter-
Zuid officieel geopend. Inmiddels komen 125
kinderen en jongeren met diabetes voor hun
diabeteszorg bij Diabeter-Zuid.
Meer openheid
medische fouten
In 2010 is een relatief groot aantal claims,
met een daarbij behorende hoge schadelast
gemeld bij Onderlinge Waarborgmaat-
schappij Centramed. Dat komt voor een
belangrijk deel door het aantal claims dat is
ingediend tegen een orthopedisch chirurg
van het Waterlandziekenhuis in Purme-
rend. Dit staat in het jaarverslag over 2010
van Centramed.
Centramed is in 1994 door Nederlandse zie-
kenhuizen opgericht als een onderlinge waar-
borgmaatschappij voor de verzekering van
vooral risico’s van medische aansprakelijk-
heid van de instellingen. Centramed kent geen
winstoogmerk. Medio 2010 is de ‘Gedragscode
Openheid medische incidenten; betere afwik-
keling Medische Aansprakelijkheid’ (GOMA)
geïntroduceerd. De GOMA is tot stand ge-
komen onder toezicht van De Letselschade
Raad. Centramed was een van de mede-
initiatiefnemers. Deze gedragscode is erop
gericht de afwikkeling van de vaak zeer com-
plexe claims te versnellen en te verbeteren.
Het totale aantal claims lag in 2010 boven het
gemiddelde niveau van de jaren 2003-2008,
maar wel in lijn met het aantal in 2009. Per
begin 2011 zijn vier nieuwe leden toegetreden
waardoor het ledenaantal is gekomen op 65,
waarvan dertig algemene ziekenhuizen, vier
universitaire medische centra en 31 GGZ- en
overige instellingen.
Orthopedie
Eindhoven
De orthopedisch chirurgen van het Catha-
rina-ziekenhuis en Máxima Medisch Cen-
trum hebben een gezamenlijke maatschap
gevormd: de Maatschap Orthopedie Groot
Eindhoven. Deze orthopedische maatschap
van veertien orthopedisch chirurgen is
hiermee één van de grootste van Nederland
geworden.
De medische kwaliteit kan volgens de zieken-
huizen verder worden vergroot omdat elk lid
van de maatschap heel specifieke kennis en
vaardigheden in orthopedie en traumatolo-
gie kan uitdiepen. Voorbeelden hiervan zijn
knieproblemen, sport en kinderorthopedie.
Op deze manier heeft de maatschap bovenop
de algemene orthopedische kennis en kunde
alle expertise in de meer specifieke afwijkin-
gen. Mensen uit de gehele regio kunnen dus
voor elk denkbaar orthopedisch probleem be-
handeld worden. De maatschap verwacht dat
ook het aantal patiënten van buiten de regio
zal gaan toenemen. De Maatschap Ortho-
pedie Groot Eindhoven heeft behalve patiën-
tenzorg ook nog belangrijke functies in zowel
wetenschappelijk onderzoek als opleiden van
nieuwe professionals. Het Catharina-zieken-
huis en Máxima Medisch Centrum voeren
momenteel een verkenning uit naar onderlin-
ge samenwerking. Hierbij wordt ook gekeken
naar de orthopedische zorg.
kijk op: ziekenhuisstoelen.nl
Zitten met zorg
Vraag gratis
catalogus aan via
info@scoremedi.nl
kijk op: ziekenhuisstoelen.nl
 Nummer 11
1 juni 2011 8 Advertentie

QAREWORKPARTNERS
VOOR ZZP’ERS IN DE ZORG

Werken bij het OLVG maakt je beter. ZOEKT:

Wie bij het OLVG binnenkomt, komt er beter uit. Dat geldt voor onze patiënten, maar
ook voor onze medewerkers. Jouw persoonlijke, vakmatige ontwikkeling staat altijd
voorop. Net als het continu verbeteren van de zorg. We zijn niet voor niets al jaren
het beste ziekenhuis van Amsterdam en één van de Topemployers in Nederland.
We creëren een omgeving waarin jij je kunt blijven ontwikkelen. Dat vinden we
belangrijk. Of je nu parttime of fulltime werkt. Want zo kunnen we ons ook als
ziekenhuis blijven ontwikkelen. En daar worden we allemaal beter van.

Hoe jij daar als zorgprofessional beter van wordt?

Volg ons online via werkenbijhetolvg.nl zodat je altijd op de hoogte bent van de
laatste ontwikkelingen van ons ziekenhuis. Zo kom je ook meer te weten over onze
afdelingen, de loopbaanmogelijkheden en lees je persoonlijke verhalen van onze
medewerkers. Misschien wel jouw toekomstige collega’s.

Volg ons op

Luister je wel naar jezelf?

Elke dag hoort anders te zijn, maar wat als je werk op woensdag niet meer te onderscheiden is van dat op vrijdag? Dan ben
je helemaal toe aan TMI, dé detacheerder in de Zorg. Want daar is elke dag anders. Je bepaalt zelf hoeveel je wilt werken en
dat steeds op projectbasis in interessante nieuwe omgevingen, maar wel mét een vast contract. Zo sta je elke dag weer voor
nieuwe uitdagingen en dat is wel zo interessant. En TMI is altijd op zoek naar de meest gemotiveerde mensen in de zorg dus
meld je nu aan op www.tmi-interim.nl voor Eerste Hulp bij Overstappen. Je kunt ons ook mailen op info@tmi-interim.nl of bellen
op 020 717 35 27.

Eerste Hulp Bij Overstappen?

Ga dan snel naar www.tmi-interim.nl
Werken in de Zorg
Anna Reynvaan Prijzen
Winnares Christien van der Linden (midden), samen met juryvoorzitters Wouter Bos (links) en Marian Mens (foto Peter Lowie, AMC).
De jaarlijkse verpleegkundeprijzen - De
Anna Reynvaan Prijzen - zijn donderdag
19 mei uitgereikt aan Koen van den Heede
en Christien van der Linden. Zij ontvingen
in de Amsterdamse Stadsschouwburg een
sculptuur en een bedrag van 5000 euro uit
handen van Wouter Bos, voormalig vice-
premier en nu bij KPMG verantwoorde-
lijk voor de publieke sector, met name de
gezondheidszorg.
Christien van der Linden, verpleegkundige
op de Spoedeisende Eerste Hulp en klinisch
epidemioloog in het Medisch Centrum Haag-
landen in Den Haag, won de Anna Reynvaan
Praktijkprijs met haar project ‘Nazorg weg-
lopers op de Spoedeisende-Hulpafdeling’.
Van der Linden verbaasde zich over het aantal
mensen dat de Spoedeisende Hulp al verlaat
vóórdat nader onderzoek of een behandeling
is gestart. Door de weglopers na te bellen,
kwam ze erachter dat die vaak onvermoede,
maar legitieme redenen hadden om niet te
Vijftien jaar seksespecifieke zorg
Vijftien jaar geleden werd seksespecifieke
zorg geïntroduceerd in de artsenoplei-
ding van het UMC St Radboud in Nijmegen.
Sindsdien leert de aankomende dokter,
vandaag de dag vaker een vrouw dan een
man, dat ‘gender’ een factor van belang
is bij het ervaren van gezondheid en bij
het behandelen van ziekten. Het UMC St
Radboud besteedt met enkele internatio-
nale conferenties aandacht aan het derde
lustrum van de afdeling Vrouwenstudies
Medische Wetenschappen.
Nog lang niet alle artsenopleidingen wereld-
wijd houden rekening met genderissues.
Wat dat betreft valt er over en weer nog veel
te leren. Dat gebeurde onder meer tijdens
twee internationale bijeenkomsten op 26 en
27 mei in Nijmegen. Zo heeft de Universiteit
van Ottawa (Canada) een cursus ‘gender in
geriatrics’ ontwikkeld, die als voorbeeld voor
andere opleidingen kan dienen. In de master
geneeskunde van het UMC St Radboud is het
9 Nummer 11
blijven wachten. Veelal ging het om patiënten
die de SEH-hulp wel degelijk nodig hadden.
Van der Lindens nabel-onderzoek had een
tweeledig effect. Veel van de voortijdig vet-
rokken patiënten konden alsnog worden ge-
holpen. Daarnaast boden de ervaringen en
suggesties van de nagebelde patiënten aan-
knopingspunten om de kwaliteit van de zorg
op de SEH te verbeteren. De Anna Reynvaan
Wetenschapsprijs ging naar Koen van den
Heede van het Centrum voor Ziekenhuis- en
Verplegingswetenschap van de KU in Leuven.
Van Heedes onderzoek richtte zich op de
kosten van het vergroten van het aantal ver-
pleegkundigen per cardiochirurgische patiënt
in relatie tot het voorkómen van mortaliteit.
Eerder onderzoek had gesuggereerd dat een
toename van het aantal verpleegkundigen
de kans op mortaliteit aanmerkelijk ver-
kleint. Van Heede en de zijnen berekenden
dat een investering aan extra verpleegkundig
personeel van ongeveer 26.000 euro is ver-
eist om één overlijden te verhinderen, anders
‘Gender’ is een factor van belang bij het behandelen van
ziekten.
herkennen en bespreekbaar maken van sek-
sueel geweld een verplicht studieonderdeel.
De Universiteit van Lausanne overweegt om
het volledige curriculumonderdeel Gender en
1 juni 2011
gezegd: een geschat bedrag van ongeveer 2600
euro per gewonnen levensjaar.
De toename van het
aantal verpleegkun-
digen verkleint de
kans op mortaliteit
De Anna Reynvaan Prijzen, ingesteld door
het AMC, omvatten elk een bedrag van 5000
euro en een sculptuur. De Praktijkprijs is
mede mogelijk gemaakt door de beroeps-
vereniging voor Verpleegkundigen en Verzor-
genden  Nederland (V& VN), en gaat naar het
beste verpleegkundige initiatief om de patiën-
tenzorg te verbeteren. De Wetenschapsprijs,
mede mogelijk gemaakt door het Nederlands
Tijdschrift voor Geneeskunde, is bestemd voor
de beste wetenschappelijke publicatie van een
verpleegkundige.
Gezondheid van de Nijmeegse opleiding op
te nemen in de eigen artsenopleiding. Ook
Duitse, Zweedse en Australische onderwijs-
ervaringen komen aan bod. Een belangrijk
onderzoeksgebied van de afdeling Vrouwen-
studies Medische Wetenschappen is het thema
‘familiaal geweld’ en dan vooral in relatie tot
de rol van de huisarts. Wereldwijd zijn pre-
ventie- en interventieprogramma’s ontwikkeld
om geweld binnen het gezin te vermijden of
te beteugelen. De programma’s richten zich
niet alleen op groepen hulpverleners in de ge-
zondheidszorg, maar ook op doelgroepen als
slachtoffers, zwangeren, kinderen of adoles-
centen en daders. Wat hebben deze program-
ma’s tot nu toe opgeleverd? Hierover ging de
internationale conferentie ‘Interventions on
Intimate Partner Violence in Primary Care’, op
maandag 30 mei in Nijmegen. Deskundigen
uit Bristol, Melbourne, Berlijn, Belgrado,
Amsterdam en Nijmegen hielden de resul-
taten van programma’s tegen partnergeweld
tegen het licht.
Mensen in de Zorg
Jean-Marc Komen is sinds 12 mei Pro-
duct Manager Healthcare. In deze functie
verzorgt hij de verdere ontwikkeling van
specifieke beveiligingsoplossingen voor het
zorgsegment. Komen werkt sinds 1 juni
2004 bij Securitas als respectievelijk Sales
Adviseur en Sales Manager. Deze laatste
functie blijft hij bij Securitas uitvoeren. Se-
curitas is sinds 2005 gestart met het aanbie-
den van specifieke beveiligingsoplossingen
voor diverse marktsegmenten.
Prof. dr. René Medema wordt de nieuwe
voorzitter van de Raad van Bestuur en di-
recteur Wetenschapsbeleid van het Neder-
lands Kanker Instituut - Antoni van Leeu-
wenhoek Ziekenhuis in Amsterdam, zo
heeft de Raad van Toezicht van het NKI-AVL
besloten. René Medema volgt prof. dr. Ton
Berns (1945) op die het instituut de afgelo-
pen twaalf jaar heeft geleid. Op 1 oktober
zullen Medema  en de medewerkers van
zijn onderzoeksgroep in dienst treden van
het NKI-AVL. Per 1 januari 2012 zal Me-
dema alle bestuurlijke taken van Ton Berns
overnemen. René Medema  (1964) is mo-
menteel hoofd van  het Laboratorium  Ex-
perimentele Oncologie van het Universitair
Medisch Centrum Utrecht. Zijn onderzoek
richt zich op de werking van de celcyclus
checkpoints, die zorg dragen voor betrouw-
bare segregatie van chromosomen tijdens
de celdeling. Fouten in dit proces zijn een
belangrijke oorzaak voor het ontstaan van
kanker. René Medema is geen onbekende
in het NKI-AVL; hij was van 2001 tot 2005
al werkzaam als projectleider binnen de
Research.
Drs. David Jongen is met ingang van
1 oktober benoemd tot voorzitter van de
Raad van Bestuur van Atrium
Medisch Centrum Park-
stad (Heerlen, Bruns-
sum, Kerkrade). David
Jongen (46) is momen-
teel werkzaam als plaats-
vervangend voorzitter van
de Raad van Bestuur
van UWV, waarvan
hij al sinds 2006
deel uitmaakt.
Tijdens de Algemene Ledenvergadering van
de Vereniging VvAA, op 21 juni, worden
drie nieuwe leden voorgedragen voor het
bestuur. Prof. drs. Gerlach Cerfontaine,
dr. Yvonne van Kasteren en dr. Geraline
Leusink MBA, worden voorgedragen als
nieuwe leden. Het bestuur is van plan om
Gerlach Cerfontaine vervolgens tot voorzit-
ter te benoemen. Gerlach Cerfontaine (64)
is opgeleid als arts en psychotherapeut.
Hij heeft ruime ervaring als directeur van
zorginstellingen, onder meer bij het Wil-
lem Arntzhuis in Utrecht, het Wilhelmina
Kinderziekenhuis in Utrecht en het Acade-
misch Ziekenhuis in Utrecht (UMCU). Van
1998 tot 2009 was hij president-directeur
van de Schiphol Group.
15 juni in de
Ziekenhuiskrant
rant
Voor publicatie mogelijkheden:
Anneke de Pater: 0182 - 322 451
Nummer 11
1 juni 2011 10 Advertentie
Zorg voor ouderen
Nieuw centrum
geriatrie in Rijnland
Met een druk op de knop van het confettikanon werd het dagonderzoekscentrum geriatrie officieel geopend (fotografie
Walter Planije).
Het dagonderzoekscentrum geriatrie in
Rijnland Ziekenhuis locatie Alphen aan
den Rijn is medio vorige maand feestelijk
geopend. In dit centrum kunnen ouderen
met meerdere gezondheidsklachten in één
dag een serie lichamelijke en geestelijke
onderzoeken ondergaan met aan het einde
van de dag een diagnose.
Door de vergrijzing worden steeds meer
ouderen vroeg of laat afhankelijk van zorg. Om
goed in te kunnen spelen op deze groeiende
zorgvraag organiseerden de gemeente Alphen
aan den Rijn en Rijnland Zorggroep samen op
donderdag 12 mei het symposium ‘Toekomst
ouderenzorg in Alphen aan den Rijn’. Op dit
symposium presenteerden diverse zorgorgani-
saties hun visie op de toekomst van de oude-
renzorg. Daarnaast vond de officiële opening
plaats van het nieuwe dagonderzoekscentrum
geriatrie in het Rijnland Ziekenhuis locatie
Alphen aan den Rijn. Geriater Peter Jue ver-
telt: “Niet alleen het absolute aantal oudere
patiënten neemt toe, maar ook het aantal
oudere patiënten met meerdere kwalen stijgt.
Dit vereist een bredere kijk op zieke, oudere
patiënten. Het voordeel is dat de patiënt in
het dagonderzoekscentrum gedurende één
dag een hele reeks lichamelijke en geestelijke
onderzoeken in dezelfde ruimte ondergaat.
‘Toiletgang bij dementie’
In hun boek ‘Toiletgang bij dementie’
betogen Paul van Houten en Aliëtte Jonkers
dat het percentage incontinentie - zo’n
75 procent van de ouderen in woonzorg-
centra en verpleeghuizen - fors omlaag
kan. Het boek legt uit wat goede zorg bij
incontinentie is en is bedoeld voor ver-
pleegkundigen, verzorgenden en man-
telzorgers die cliënten met incontinentie
verzorgen.
Ouderen met dementie in zorgcentra hebben
vaak onnodig last van incontinentie, stellen
de auteurs. Verpleegkundigen, verzorgenden
en mantelzorgers kunnen bijdragen aan het
verbeteren van de kwaliteit van leven bij
ouderen met dementie. Door vroege signa-
lering en diagnostiek is het volgens de schrij-
vers mogelijk om incontinentie voor een
deel te verminderen of zelfs te voorkomen.
Ook een andere aanpak van de dagelijkse
toiletgang kan onnodige incontinentie
terugdringen. ‘Toiletgang bij dementie’ biedt
praktische handvatten om onnodige in-
continentie in zorgcentra terug te dringen.
De patiënt wordt dus uitvoerig onderzocht
en hoeft hiervoor niet bij allerlei afdelingen
in het ziekenhuis langs. Daarbij voeren wij
gesprekken met zowel de patiënt als de man-
telzorger, zodat we een brede indruk van de
patiënt krijgen. Aan het einde van de dag be-
spreken we de uitslagen van de onderzoeken
met hen beiden en wordt in overleg een be-
handelplan opgesteld.”
Goede zorg voor
ouderen is noodzakelijk
Bestuursvoorzitter van Rijnland Zorggroep
Ron Treffers opende samen met wethouder
Hélène Oppatja en ambassadeur van de
Nederlandse Vereniging voor Klinische Geria-
trie Hannie van Leeuwen, met een druk op de
knop van het confettikanon, het dagonder-
zoekscentrum geriatrie. De confetti knalde de
zaal in, waarop Hannie van Leeuwen opmerk-
te: “Zo, iedereen is wakker geschud. Goede
zorg voor ouderen is nu en in de toekomst
noodzakelijk.” Rijnland Ziekenhuis maakt
deel uit van Rijnland Zorggroep waaronder
ook Rijnland Medisch Centrum, Verpleeghuis
Leythenrode, Verpleeghuis Oudshoorn en
Zorgcentrum Noorderbrink vallen.
Dr. Paul van Houten is als specialist oude-
rengeneeskunde werkzaam in Zonnehuis-
groep Amstelland. Hij publiceerde in 2008
een proefschrift over de relatie tussen toilet-
vaardigheden en incontinentie bij ouderen
in zorgcentra. Hij is ook één van de samen-
stellers van de ‘Richtlijn Urine-incontinentie
bij kwetsbare ouderen’(2010). Aliëtte Jonkers
werkt als zelfstandig medisch journalist en
schrijft voor vakbladen in de gezondheids-
zorg. Ouderenzorg is een van haar speciali-
saties.
N.a.v. ‘Toiletgang bij dementie’, door: dr. Paul van
Houten en Aliëtte Jonkers, ISBN: 9789035232396 / uit-
gave: eerste druk 2011 / Pagina’s: 80 / Prijs: 12,50 euro.
11 Nummer 11
1 juni 2011
Ouderenzorg in
Isala klinieken
Beter resultaat
heupimplantaat
De Isala klinieken (Zwolle) en Woonzorg-
concern IJsselheem hebben de gezamen-
Een nieuw heupimplantaat verbetert de
behandeling van gebroken heupen. Chirurg
lijke ambitie expert te zijn in optimale zorg Herbert Roerdink concludeert dat in zijn
voor (kwetsbare) ouderen in de regio. Het proefschrift. Het implantaat is ontwik-
‘revalidatie- en behandelcentrum geria- keld door een bedrijf uit Hengelo. Roer-
trie’, met 68 plaatsen in het nieuwe zie- dink promoveerde op 17 mei aan het UMC
kenhuis, is daarvan een concreet resultaat. Utrecht.
Uitgangspunt is dat ouderen in Zwolle en
omgeving profijt hebben van het feit dat er Chirurg Herbert Roerdink onderzocht de
binnen de muren van het ziekenhuis exper- veiligheid en werkzaamheid van een nieuw
tise ter plaatse gebundeld wordt. heupimplantaat. Het implantaat herstelt
breuken waarbij de heupkop van het dijbeen
Historisch gezien waren de banden op het afgebroken is. Met bestaande implantaten
gebied van ouderenzorg tussen verpleeg- en mislukt de genezing bij deze breuken in zo’n
revalidatiecentrum Weezenlanden en de Isala dertig tot veertig procent van de gevallen.
klinieken altijd al hecht. Vorige maand teken- Roerdink volgde 25 patiënten met het nieuwe
den beide partijen een samenwerkingsover- implantaat twee jaar lang. In 23 gevallen her-
eenkomst. Bijzonder is dat IJsselheem binnen stelde de gebroken heup voorspoedig, slechts
het ziekenhuis een gespecialiseerde partner bij  twee patiënten was een nieuwe opera-
wordt met het ‘revalidatie- en behandelcen- tie nodig. Het nieuwe implantaat is dus een
trum geriatrie’ en daarmee ondersteuner is veelbelovend alternatief. Inmiddels hebben
van ouderen die in het ziekenhuis verblijven. circa negentig patiënten in drie ziekenhuizen
Kwetsbare oudere die zijn opgenomen in een in Deventer, Enschede en Breda het nieuwe
ziekenhuis, hebben andere zorg nodig. Door implantaat ontvangen. Roerdink wil een
het centrum binnen de muren van het zieken- gerandomiseerde klinische trial opzetten als
huis te plaatsen, worden de expertise van de langetermijnresultaten ook bij deze grotere
IJsselheem en de Isala klinieken gebundeld. groep patiënten gunstig uitpakken.
Volledig Pakket Thuis
Zorgcentrum ’t Welgelegen in Gramsbergen, onderdeel van de Saxenburgh Groep, heeft vorige week de eerste cliënt
verwelkomd die het Volledig Pakket Thuis (VPT) afneemt. De heer Vasse heeft een zorgovereenkomst met leverings-
voorwaarden ondertekend en is hiermee de eerste cliënt die gebruik maakt van de mogelijkheid om volledige zorg
in de eigen woning te krijgen. Het Volledig Pakket Thuis is een pakket van zorg op maat gesneden - zoals dat ook
binnen een zorginstelling aangeboden wordt - maar nu in de thuissituatie. Denk hierbij aan hulp bij de huishouding
en persoonlijke verzorging, wasservice of maaltijdvoorziening. Op de foto is de heer Vasse te zien, omringd door
medewerkers van de Saxenburgh Groep. Hij heeft als eerste de zorgovereenkomst Volledig Pakket Thuis getekend
(foto Léon van der Brug, Saxenburgh Groep).
Zorgvisite.nl VWS stopt
voor thuisgevoel subsidie LOC
Vereniging Het Zonnehuis heeft samen De subsidie aan LOC Zeggenschap in zorg,
met zorgexperts Hetti Willemse en Tineke de grootste cliëntenorganisatie in de lang-
van den Klinkenberg de website Zorg- durende zorg en daarmee spreekbuis van
visite.nl gelanceerd. De website is een zo’n 600.000 mensen die zorg ontvangen,
online platform waar recensies op komen wordt in de komende drie jaren afgebouwd.
van de afgelegde ‘visites’ aan verzorg- en
verpleeghuizen in het land. In de ogen van het ministerie van VWS is LOC
geen echte patiënten- of gehandicaptenorgani-
Wilemse en Van de Klinkenberg leggen elke satie. En komt daarom niet meer in aanmer-
twee weken een visite af. Zij bezoeken verzor- king voor subsidie. Deze ontwikkeling leidt er
gingstehuizen en plaatsen een beschrijving toe dat LOC de al in gang gezette ontwikke-
van de visite op de site. Zo ontstaat er vol- ling versnelt om zowel een organisatie van
gens Willemse een plek met recensies, prak- medezeggenschap voor cliëntenraden als van
tische tips en informatie om het thuisgevoel nog explicietere zeggenschap voor individuele
van bewoners te vergroten. De lezer wordt op cliënten te worden. In 2009 publiceerde LOC
de website zelf ook uitgenodigd om tips en de visie ‘Waarde-volle zorg’ over de toekomst
ervaringen te delen. Om een goede score te van de gezondheidszorg 2010 - 2050. Een per-
krijgen, moeten verpleeghuizen ervoor zorgen spectief dat uitnodigt anders te kijken naar
dat de bewoners zich thuisvoelen. Willemse: mensen en hun gezondheid. Gezondheids-
“Het gaat om de ‘thuisigheid’. Wij hopen dat zorg moet er toe bijdragen dat mensen beteke-
huizen geïnspireerd raken om verbeteringen nis kunnen geven aan hun leven.
door te voeren.”
 Nummer 11
1 juni 2011
Spreekuur voor
sportblessures
De afdeling orthopedie van het St. Anna
Ziekenhuis en medisch sportgezondheids-
centrum TopSupport in Geldrop en Eind-
hoven starten op 6 juni een gezamenlijk
spreekuur voor sporters met acute of semi-
acute blessures.
Door diagnostiek en behandeling in één
spreekuur te combineren, is een sneller herstel
van de blessure mogelijk. Het is een multidis-
ciplinair spreekuur waaraan een sportfysio-
therapeut, orthopedisch chirurg en sportarts
meewerken. Onderlinge verwijzingen vinden
daardoor direct plaats. Ook aanvullende diag-
nostiek zoals MRI kan in hetzelfde consult wor-
den ingezet. Tevens is er een sportmasseur aan-
wezig. Het sportblessurespreekuur vindt plaats
op locatie Eindhoven op maandagavond. Hier-
voor is gekozen omdat de meeste sportblessu-
res in het weekend onstaan. Op deze manier
wordt de blessure binnen 48 uur beoordeeld en
eventueel behandeld. De opzet van het sport-
blessurespreekuur ligt in de lijn van behandel-
straten binnen het St. Anna Ziekenhuis voor
onder meer liesbreuken, spataderen, borstkan-
ker en galblaasverwijdering.
Door diagnostiek en behandeling in één spreekuur te com-
bineren, is een sneller herstel van de blessure mogelijk.
WORDEN UW PATIËNTEN GASTEN?
De zorg wordt steeds competitiever. Om
patiënten loyaal aan uw ziekenhuis te laten
zijn, moet u hun verwachtingen overtreffen.
Jeeves is met haar unieke diensten reeds
dertien ziekenhuizen dagelijks van dienst.
Deze diensten worden geheel onder hun
Parkeerservice
Golfkarservice
Thuisbrengservice
Gastheren / vrouwen
Ontslagbegeleiding
met mantelzorg
Genomineerde
S
AR
12
,5
YE t Jeeves BV
rotterdam
ondernemersprijs
2010
t Steupelstraat 40
t 3065 JE Rotterdam
12
Start Travel
Health Clinic
Inwoners uit Gouda en omstreken kunnen
vanaf 9 juni voor vaccinaties en een reis-
advies terecht bij Travel Health Clinic
Groene Hart, gehuisvest op de Bleuland-
locatie van het Groene Hart Ziekenhuis in
Gouda.
Op donderdagavonden staat het team van
Travel Health Clinic Groene Hart met twee ver-
pleegkundigen en twee internisten klaar om
reizigers van dienst te zijn. Zij kunnen in één af-
spraak terecht voor gezondheidsadviezen, alle
benodigde vaccinaties en malariatabletten. Het
team is gespecialiseerd in het adviseren over
vaccinaties in combinatie met medicijngebruik
of in specifieke gezondheidssituaties, zoals
zwangerschap of chronische ziekten. Mochten
reizigers tijdens of na de reis toch ziek worden,
dan kunnen zij bij thuiskomst terecht op de
polikliniek interne geneeskunde, spreekuur in-
fectieziekten, van het Groene Hart Ziekenhuis.
Tijdens het verblijf in het buitenland lopen
mensen infectieziekten op. Te denken valt aan
geelzucht veroorzaakt door het hepatitis A of B
virus, malaria, buiktyfus, gele koorts, knokkel-
koorts en difterie.
Bij de Travel Health Clinic Groene Hart kunnen mensen
hun vaccinaties halen.
eigen vlag aangeboden, zonder dat het
ziekenhuis er omkijken naar heeft. Wilt u
weten wat Jeeves voor uw ziekenhuis kan
betekenen? Ga naar Jeeves.nl of neem
contact met ons op: 010-4333921.
t T 010 43 33 921
t I www.jeeves.nl
t E info@jeeves.nl
Nieuwe cathkamers
Gelderse Vallei
Een van de twee nieuwe cathkamers in Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede.
Ziekenhuis Gelderse Vallei (Ede) is twee
hypermoderne catheterisatiekamers rijker.
De bestaande kamer werd te klein en de
apparatuur was aan vervanging toe. Nu
staan er twee compleet ingerichte inter-
ventiekamers bij de afdelingen radiologie
en cardiologie.
Radiologen doen er angio-onderzoeken en
dotterbehandelingen van bloedvaten. De
cardiologen doen er pacemakerimplantaties
en hartcatheterisaties. Het grote voordeel
van de twee kamers is het feit dat de wacht-
tijd wordt gereduceerd en er spoedpatiënten
bij gepland kunnen worden. Een bijzondere
verbetering voor patiënten is het plafond:
een hemelsblauwe lucht met wolken is aan-
gebracht. Tijdens de ingreep kunnen patiën-
ten op een prettiger manier ‘naar het plafond
staren’. Met het aanprikken van een levens-
grote nagemaakte slagader zijn op donderdag
19 mei de twee nieuwe catheterisatiekamers
van Ziekenhuis Gelderse Vallei officieel ge-
opend. De openingshandeling werd verricht
door Herman de Boon, voorzitter van de Raad
van Toezicht van het ziekenhuis in aanwezig-
heid van medewerkers en relaties van de afde-
Compensatie in brein bij parkinson
Bij parkinsonpatiënten nemen gezonde
hersendelen de taken over van bescha-
digde hersengebieden. Inzicht in deze
compensatiemechanismen biedt unieke
aangrijpingspunten voor nieuwe behan-
delmethoden. Hierover hield het UMC St
Radboud in Nijmegen op 23 en 24 mei een
internationaal congres, met toponderzoe-
kers uit binnen- en buitenland. Aanslui-
tend promoveerde Rick Helmich op een
proefschrift over dit onderwerp.
De ziekte van Parkinson is het gevolg van
het afsterven van hersencellen die de stof
dopamine produceren. Door het dopamine-
tekort gaat de werking van de basale ganglia
achteruit, een hersengebied dat nauw be-
trokken is bij het maken van bewegingen.
De basale ganglia staan in verbinding
met talloze andere hersengebieden. Bij de
ziekte van Parkinson zijn daarom complete
netwerken in de hersenen verstoord, met
trillen, traagheid en nog veel meer proble-
men als gevolg. Pas als vijftig procent van de
dopamineproducerende cellen verdwenen
Patiëntenzorg
lingen cardiologie en radiologie. In een cath-
kamer worden veel catheterisaties verricht. Bij
een patiënt wordt via een slagader in de lies
een katheter opgeschoven naar het te onder-
zoeken deel van het lichaam, bijvoorbeeld de
nieren of het hart.
Tijdens de ingreep
kunnen patiënten op
een prettiger manier
‘naar het plafond
staren’
Via deze katheter wordt contrastvloeistof in-
gespoten zodat alle bloedvaten in en rond
het betreffende orgaan zichtbaar worden. Zo
controleert de medisch specialist of er geen
verstoppingen in de bloedvaten zijn. De nieu-
we cathkamers zijn volledig digitaal zoals de
meeste beeldvormende technieken binnen
Ziekenhuis Gelderse Vallei. De nieuwe kamers
zijn aangebouwd aan de vleugel waar ook
de afdeling radiologie gehuisvest is. Dit was
nodig om plaats te maken voor onder meer
de nieuwe 3T-MRI-scanner die afgelopen week
werd ingetakeld.
is, treden bij parkinsonpatiënten de eerste
gedragsveranderingen op. Sinds kort begint
duidelijk te worden waarom het zo lang
duurt voordat de ziekte zich openbaart.
Het blijkt dat de hersenen zich gedeeltelijk
reorganiseren en dat taken van aangedane
hersendelen overgenomen worden door
andere, nog gezonde hersengebieden. Deze
compensatiemechanismen bieden unieke
aangrijpingspunten voor nieuwe behande-
ling van de ziekte van Parkinson.
Minder intensief
De Nijmeegse neuroloog in opleiding Rick
Helmich richtte zich met zijn promotie-
onderzoek op compensatiemechanismen
van het brein. Op hersenscans ontdekte hij
dat bij de ziekte van Parkinson de achterste
delen van de basale ganglia minder intensief
in verbinding staan met de rest van het brein
dan bij gezonde ouderen. Deze delen zijn
het meest verstoken van dopamine en dus
het meest aangedaan. De voorste delen van
de basale ganglia leggen daarentegen juist
méér verbindingen aan.
Nummer 11
1 juni 2011
Infecties voorkomen
Voor patiënten betekenen infecties meestal pijn en ongemak, voor de ziekenhuizen brengen ze een verlenging van de opnameduur, een intensievere zorg en altijd een verhoging
van de kosten met zich mee.
Hoewel de genees- en verpleegkunde de
laatste honderd jaar grote vooruitgang
hebben geboekt, blijven (ziekenhuis)-
infecties een steeds terugkerend probleem.
Zelfs na de ontdekkingen van de antibiotica
op het gebied van de microbiologie.
Voor patiënten betekenen infecties meestal
pijn en ongemak, voor de ziekenhuizen
brengen ze een verlenging van de opname-
duur, een intensievere zorg en altijd een ver-
Persoonlijke bescherming tegen micro-organismen
Persoonlijke beschermingsmiddelen in het
ziekenhuis dienen ter bescherming van de
medewerker en patiënt tegen infecties.
Hieronder vallen de handschoenen, be-
schermde kleding, brillen en het gebruik
van mondneusmaskers. Het doel is het be-
schermen van medewerkers en het voor-
komen van overdracht van micro-organis-
men via medewerkers.
Patiëntenmateriaal bestaat uit door patiënten
gevormde lichaamsvochten en producten
zoals bloed, wond- en weefselvocht, vaginaal
secreet, tranen, moedermelk, speeksel en
urine. Medewerkers dragen handschoenen
wanneer zij mogelijk in contact komen met
deze materialen. Handschoenen verkleinen de
kans dat de handen van personeel micro-orga-
nismen overdragen naar patiënten. Belangrijk
bij handschoenen is dat medewerkers deze
altijd wisselen indien zij een andere patiënt
verzorgen. Ze bieden geen alternatief voor
handreiniging of desinfectie. Beschermende
kleding wordt gedragen bij handelingen waar-
bij kans is op spatten of spuiten van bloed of
andere lichaamsmaterialen. De kleding dient
vocht ondoorlaatbaar te zijn en te worden
13
hoging van de kosten met zich mee. Genoeg
redenen om te proberen infecties zoveel
mogelijk te voorkomen. Daarover gaat het in
deze speciale bijlage bij de Ziekenhuiskrant.
Heel belangrijk is dat alle werknemers in het
ziekenhuis goede hygiënische voorzorgsmaat-
regelen in acht nemen. Hieronder valt de zorg
voor het eigen lichaam, om te voorkomen
dat men zelf, maar ook de mensen waarmee
men in contact komt, ziek worden. De meest
effectieve maatregel om verspreiding van
Het mondmasker is een persoonlijk beschermingsmiddel.
vervangen bij verontreiniging en na 24 uur.
De beschermende bril is tegen opspatting van
vochten en dient bij iedere verontreiniging
gedesinfecteerd te worden. Een normale bril
kan als bescherming dienen als deze goed te
pathogene micro-organismen te voorkomen,
is het consequent wassen of desinfecteren van
de handen. Maar ook het dragen van bescher-
mende kleding kan leiden tot een vermin-
derde overdracht van micro-organismen. De
maatregelen gelden voor iedere medewerker
in het ziekenhuis. Vooral natuurlijk op de af-
delingen waar gewerkt wordt met patiënten,
met materiaal afkomstig van patiënten, ge-
neesmiddelen, voedsel en andere voor patiën-
ten bestemde zaken.
reinigen is en gedesinfecteerd kan worden
met alcohol. Het mondneusmasker tenslotte
is voor de handeling waarbij de kans bestaat
op aerosolvorming of spatten van bloed of
andere vochten. Chirurgische maskers worden
toegepast bij zorghandelingen waarbij onder
aseptische condities gewerkt wordt en bij
handelingen waarbij kans bestaat op spatten
van bloed of ander vocht. Isolatiemaskers
geven extra ademhalingsbescherming door
de filterende werking om te voorkomen dat
micro-organismen worden ingeademd.
Als elke seconde telt...
Een revolutie in separatiegordijnen:
in minder dan 5 minuten te verwisselen!
t Snel en eenvoudig
te verwisselen
t Anti-bacterieel
t 100% recyclebaar
T (0165) 39 71 55
www.sepagodisposables.com
Als elke seconde
telt... *
Soms is snelheid van levensbelang. Zeker
in de gezondheidszorg. Met de SEPAGO(r)
disposables kan men nu snel en gemakke-
lijk separatiegordijnen verwisselen. Men
bespaart dus veel tijd én geld. En men wint
aan hygiëne.
De kant-en-klare SEPAGO(r) gordijnen zijn
ontwikkeld voor toepassing in gezondheids-
zorg. Ze zijn bijzonder geschikt op bedkamers,
op de intensive care, spoedeisende hulp en
afdelingen met een hoger risico op infecties.
Daar waar elke seconde telt dus...
Revolutie in separatie-
gordijnen: in minder
dan vijf minuten te
verwisselen
Snel verwisselen
De disposable gordijnen zijn licht van gewicht
en worden geplisseerd aangeleverd. Ze zijn ge-
makkelijk en snel op te hangen. In minder dan
vijf minuten per bed is het gordijn te verwis-
selen. Bij een eventuele uitbraak van infecties
is een kamer weer snel te gebruiken.
Anti-bacterieel
De disposable gordijnen zijn geïmpregneerd
met een antibacterieel middel dat veel voor-
komende bacteriën in ziekenhuizen doodt. Zo
kunnen ze eveneens een belangrijke bijdrage
leveren aan het voorkomen en bestrijden van
ziekenhuisinfecties.
Geen waskosten
De disposable gordijnen worden eenmalig ge-
bruikt. Men heeft dus geen waskosten meer.
Zo bespaart men op waterverbruik, wasmid-
del en vervoer. Het SEPAGO(r) gordijn is
bovendien gemaakt van 100 procent polypro-
pyleen. Dit heeft een lage milieubelasting en is
100 procent recyclebaar.
Veilig
SEPAGO(r) disposable separatiegordijnen zijn
bijzonder veilig. Ze voldoen aan de eisen zoals
vastgesteld voor reguliere vlamvertragende
separatiegordijnen. SEPAGO(r) gordijnen zijn
getest door TNO en Oeko-tex gecertificeerd. Een
testrapport is op aanvraag beschikbaar. Meer
informatie: www.sepagodisposables.com.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
 14 Nummer 11
1 juni 2011

%RUJHQYDQYRHGVHOYHLOLJKHLG
= Hygiëne Oké
,QLV+\JLsQH.HXU%9WH(OVW*OGJHVWDUWPHW
KHW+\JLsQH2NpFHUWLILFDDWHQGHGDDUELMKRUHQGHVWLFNHU

:HUNZLM]H
,QGLHQXLWGHUHVXOWDWHQYDQGHK\JLsQHDXGLWVEOLMNWGDWKHWK\JLsQHQLYHDXYROGRHWDDQGH+\
JLsQH.HXU%9QRUPYDQWHQPLQVWHRQWYDQJWXGH+\JLsQH2NpVWLFNHU+LHUPHHLVKHWYRRU
XZJDVWHQ]LFKWEDDUGDWELQQHQXZORFDWLHGHYRHGVHOYHLOLJKHLGLVJHZDDUERUJG,QVWHOOLQJHQHQ
EHGULMYHQUHVWDXUDQWVGLHLQKHWEH]LW]LMQYDQGH+\JLsQH2NpVWLFNHUNULMJHQLQGLHQJHZHQVWRRN
HHQYHUPHOGLQJLQHHQRYHU]LFKWVOLMVWRSGHVLWHYDQ+\JLsQH.HXU%9'H]HYHUPHOGLQJNDQRRN
JHEUXLNWZRUGHQYRRUSXEOLFDWLHRSXZHLJHQZHEVLWH'HXLWUHLNLQJJHEHXUGRSDIVSUDDNHQ
KLHUELM]DO]RZHOHHQPHGHZHUNHUYDQ+\JLsQH.HXU%9DOVRRNGHFRQWDFWSHUVRRQYDQXLWGH
ORFDWLHDDQZH]LJ]LMQ7LMGHQVGH]HXLWUHLNLQJNXQQHQIRWR·VJHPDDNWZRUGHQYRRURDSXEOLFDWLH
RSKHWLQWHUQHW+HWFHUWLILFDDWHQGHGDDUELMKRUHQGHVWLFNHUZRUGHQGXV9(5',(17HQNXQQHQ
QLHWJHNRFKWZRUGHQ 6RFLDDO(FRQRPLVFKH
5DDGWH'HQ+DDJ

%HJHOHLGLQJHQPDDWZHUN
%HJHOHLGLQJHQDGYLVHULQJLVDOWLMGPRJHOLMNYDQXLWNDQWRRURIRSORFDWLH6DPHQVWHOOLQJYDQGHK\JLsQH
DXGLWLVPDDWZHUNGZ]GDWLWHPVGLHQLHWYDQWRHSDVVLQJ]LMQQLHWZRUGHQYHUZHUNWLQGHUDSSRUWDJH
'HVDPHQVWHOOLQJHQIUHTXHQWLHYDQGHK\JLsQHDXGLWLVYROOHGLJWHEHSDOHQQDDUEHKRHIWH

8LWUHLNLQJ
,QPLGGHOV]LMQPHHUGHUHORFDWLHVLQKHWEH]LWYDQKHWFHUWLILFDDWHQGH+\JLsQH2Np6WLFNHU
9RRUPHHULQIRUPDWLHZLOOHQZLMYHUZLM]HQQDDURQ]HZHEVLWHZZZK\JLHQHNHXUQO
3pSp6QDFNVHUYLFHWH
 )UDQHNHU

/('6FKRRQPDDN&RQWUROH
+\JLsQH.HXU%9UHHGVDFWLHIVLQGVLQWURGXFHHUGHLQHHQQLHXZHLQQRYDWLHYHWHFKQLHNRPKHWVFKRRQPDDN
UHVXOWDDWLQNDDUWWHEUHQJHQ'H/('6FKRRQPDDN&RQWUROHZRUGWXLWJHYRHUGPHWVSHFLDOHODPSHQGLHGRRUPLGGHOYDQ
89OLFKWODWHQ]LHQRIHHQRSSHUYODNLQVFKRRQPDDNWHFKQLVFKH]LQYROGRHWDDQGHJHVWHOGHHLVHQ'H/('ODPSPDDNW
YHUYXLOLQJHQZHONHPHWKHWEORWHRRJQLHW]LFKWEDDU]LMQQDEHVFKLMQLQJZHO]LFKWEDDU+HWVFKRRQPDDNUHVXOWDDWZRUGW
GLUHFW]LFKWEDDU

1(1QRUP
/('6FKRRQPDDN&RQWUROHLVFRQIRUPGH1(1QRUP
9RRUGHEHRRUGHOLQJYDQGHVFKRRQPDDNZRUGWJHEUXLNJHPDDNWYDQGHNHXULQJVFULWHULDYDQXLWGH1(1QRUPHQGH
ULFKWOLMQHQ]RDOVGLH]LMQRSJHVWHOGGRRUGH9HUHQLJLQJ6FKRRQPDDN5HVHDUFK

.ZDOLWHLW,62
+\JLsQH.HXU%9LVHHQ,62JHFHUWLILFHHUGEHGULMIHQWUHHGWRSDOVRQDIKDQNHOLMNHDGYLVHXUHQRSOHLGHU
'HPHGHZHUNHUV]LMQYDNEHNZDDPHQKHEEHQGPYRSOHLGLQJHQHQWUDLQLQJHQKXQNHQQLVHQYDDUGLJKHGHQYHUNUHJHQ

*HEUHNDDQLQVWUXFWLH
9DDNLVHHQDDQ]LHQOLMNHYHUEHWHULQJYDQGHUHLQKHLGWHEHKDOHQGRRUKHWLQVWUXHUHQYDQGHVFKRRQPDDNPHGHZHUNHUVHQ
GHOHLGLQJJHYHQGH%HWHUVFKRRQPDNHQNRVWLQSULQFLSHQLHWVPHHU+\JLsQH.HXU%9KHHIWHUYDULQJLQKHWVDPHQVWHOOHQ
YDQGLYHUVHLQVWUXFWLHPDWHULDOHQYRRUGHVFKRRQPDDNPHGHZHUNHUV

+\JLHQH$ZDUHQHVV3URJUDP
+\JLHQH.HXU%9LVWHUEHYRUGHULQJYDQLQIHFWLHSUHYHQWLHJHVWDUWPHWKHWWUDLQLQJVSURJUDPPD
+\JLHQH$ZDUHQHVV3URJUDP

'RHOVWHOOLQJYDQGLWSURJUDPPDLVEHZXVWZRUGLQJHQRZQHUVKLSZDDUGRRUGHJHOHYHUGHVFKRRQPDDNNZDOLWHLWYHUEHWHUG
ZRUGW'HJHGDFKWHLVGDWGHPHGHZHUNHUVLQ]LHQZDDURPHQZDDUYRRU]LMKHWVFKRRQPDDNZHUNGRHQHQZHWHQZDWKHW
HIIHFWYDQKXQZHUN]DDPKHGHQLV'RRUGLWLQ]LFKW]LMQGHPHGHZHUNHUVPDNNHOLMNHURSNZDOLWHLWDDQWHVWXUHQ+LHUYRRU
PDNHQZHJHEUXLNYDQYHHOEHHOGPDWHULDDOpQYDQGH/('6FKRRQPDDN&RQWUROH9RRUPHHULQIRUPDWLHZLOOHQZLMYHU
ZLM]HQQDDURQ]HZHEVLWHZZZOHGVFKRRQPDDNFRQWUROHQO

ZZZK\JLHQHNHXUQO
Nummer 11
1 juni 2011
Handen wassen voorkomt
onnodige ziektes *
Voor personeel en patiënten is het belangrijk dat de juiste oplossingen worden geboden voor handreiniging en desinfecterende middelen.
In de gezondheidszorg ligt de hoogste
prioriteit bij het minimaliseren van het
risico op verspreiding van bacteriën. Voor
het personeel en patiënten is het belang-
rijk dat de juiste oplossingen geboden wor-
den voor handreiniging en desinfecterende
middelen.
Het is belangrijk om zepen en desinfecterende
middelen te kiezen die risico’s op een aller-
gische reactie minimaliseren, maar tegelijker-
tijd de natuurlijke balans van de huid verzor-
gen en versterken. Tork helpt hierbij.
Het perfecte systeem
De gesloten schuimende en vloeibare zeep-
Actief Partnerschap met Hygiëne Keur B.V. *
Voor de audits wordt gebruik gemaakt van
auditlijsten die zijn samengesteld op basis
van ISO 9001:2008 en de betreffende, ver-
schillende Hyiënecodes. Hygiëne Keur B.V.
is hiervoor ISO gecertificeerd.
Advies frequentie: drie audits per jaar. Afhan-
kelijk van de resultaten kan het zinvol zijn om
de tweede audit relatief snel na de primaire
audit te laten plaatsvinden.
Tijdens de audit worden alle de daarvoor
bestemde ruimtes geïnspecteerd. Hygiëne
Keur B.V. kiest er bewust voor om standaard
geen productmonsters te laten onderzoeken
(maar is wel mogelijk). Voedselveiligheid
wordt immers geborgd door procescontrole
(HACCP) niet door bacteriologisch onder-
zoek. Indien uit de resultaten van de audit
blijkt dat productonderzoek een meerwaarde
heeft, zoals bij twijfel over de gehanteerde
bewaartermijn, een vermeende voedselvergif-
tiging of met betrekking tot een leverancier,
kan er gekozen worden om gericht product-
15
systemen zijn zeer hygiënisch. Tork biedt een
breed assortiment zepen, lotions en alcohol-
gel. Vanaf nu kan men ook schuimende
zeep van Tork kiezen. Dit maakt het aanbod
compleet.
Tork Extra Mild Foam Soap
• Perfect voor veelvuldig handen wassen
• Zonder parfum en kleurloos
• Irriteert niet aan de ogen
• Reinigt en verzorgt de huid actief
• Dermatologisch getest
• Hoge capaciteit
• Lage drukkracht
• EU ecolabel en Swan milieukeurmerk
wordt gemeten met behulp van de innova-
tieve LED UV techniek. Dit geeft feitelijk meer
informatie dan microbiologisch onderzoek.
Ook is het met deze methode mogelijk om
beeldmateriaal op te nemen in de rapporten,
waardoor voor de medewerkers het belang
van een goede schoonmaak direct zichtbaar
wordt. Zien is weten.
Trainingen zijn altijd op maat gemaakt en
behandelen dan ook de verbeterpunten die
tijdens de audit omschreven zijn. De vorm van
de training is praktijkgericht en de informatie
overdracht vindt plaats via verschillende leer-
stijlen.
Na iedere audit wordt een auditrapport op-
gesteld. Dit zijn de checklisten waarop de
controle-items en de beoordelingen vermeld
zijn. Het resultaat van de hygiëne audit wordt
uitgedrukt in een score, zodat vergelijking met
voorgaande hygiëne audits eenvoudig is. Hier-
door zijn deze audits goed als management-
tool te gebruiken.
Na iedere audit wordt een auditverslag ge-
Papier - de meest hygiënische keuze
Uit onderzoek (Westminster University,
2008) blijkt dat papier de meest hygiënische
keuze is om de handen te wassen. Behalve
dat het de meest hygiënische keuze is, geeft
ook de gebruiker de voorkeur aan een papie-
ren handdoek. Vooral in de gezondheidzorg,
waar hygiëne cruciaal is, wordt het gebruik
van papieren handdoeken aanbevolen. Het
Tork assortiment papieren handdoeken is
breed. Er zijn verschillende soorten en kwali-
teiten beschikbaar. Het hebben van de juiste
handdrogingsystemen draagt bij aan een
goede hygiëne. Voor meer informatie, kijk op
www.tork.nl.
Voor meer informatie neem contact op met
Hygiëne Keur B.V., Nieuwe Aamsestraat 90B,
te Elst; telefoon (0481) 371 233, e -mail:
elst@hygienekeur.nl, www.hygienekeur.info.
9DQ9OLHW0HGLFDO6XSSO\
0XOWLWRHSDVEDDUWUDQVSRUWPHXEHO
LQFO[ODGH
ORVNXQVWVWRIERYHQEODG
LQFOKDNHQELQQHQ]LMGHIUDPH
JHEUXLNVYULHQGHOLMNHKDQGJUHHS
DIPHWLQJPHXEHO[[PP
7ZLQIRLO
ppQPDOLJHWRHSDVVLQJ
Flesje handgel
naast elk bed
Alle patiënten van de afdeling Orthopedie
van het UMC St Radboud (Nijmegen)
hebben sinds kort een flesje handdesinfec-
tiegel naast hun bed staan. Een service die
volgens de Radbode van 6 mei 2011(het
informatieblad van het UMC St Radboud)
zeer wordt gewaardeerd. Juist voor de
bedlegerige patiënt is handenwassen geen
vanzelfsprekendheid.
Patiënten die na een operatie dagenlang hun
bed niet uit mogen, hebben geen gelegenheid
om hun handen te wassen voor of na het eten
of na de stoelgang. Daaraan wilde verpleeg-
kundige Meggy van Elk graag iets doen.
Door de gel in hun
handen te wrijven,
kunnen de patiënten
altijd hun handen
schoon houden
Op haar initiatief en na overleg met de afde-
ling Hygiene en Infectiepreventie is de afde-
ling Orthopedie gestart met een pilot. Alle
patiënten hebben een eigen flesje handdesin-
fectiegel bij hun bed gekregen. Door de gel in
hun handen te wrijven, kunnen de patiënten
altijd hun handen schoon houden. Een klein
onderzoek heeft geleerd dat de patiënten de
handdesinfectiegel weten te waarderen. Van de
zestig ondervraagde patiënten zei 88 procent
het prettig te vinden om op deze manier de
handen schoon te kunnen houden. Of schone
handen bij patiënten ook infecties voor-
komen, is niet bekend.
Ook patiënten vinden het prettig om handgel binnen
handbereik te hebben.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
monsters te nemen en hiervan de bacteriolo-
gische kwaliteit te meten. Dit zal altijd in over-
leg plaatsvinden.
Kennis
Indien uit de resultaten van de audit blijkt
dat de kennis en het opleidingsniveau van
de medewerkers onvoldoende is, wordt
voorgesteld om scholing in de vorm van een
IN-COMPANY Training (Training Voedsel-
veiligheid in de Praktijk) te laten plaats-
vinden. De controle van de schoonmaak
maakt. Dit is een fotoverslag met een samen- YHUSDNWSHUVWXNLQFOLQOHJYHO
vatting van het auditrapport (communicatie-
document voor de medewerkers).
JHEUXLNWHHQRQJHEUXLNWH]LMGH
Na de uitgevoerde audit heeft men binnen een
termijn van drie weken de uitgewerkte rappor- 9RRUPHHULQIRUPDWLH
tage ontvangen. Na de audit zal er een evalua-
tie plaatsvinden van de bevindingen. $QWHQQHVWUDDW
Indien uit de resultaten van de hygiëne audits $OPHUH
blijkt dat het hygiëneniveau voldoet aan de
LQIR#YDQYOLHWPHGLFDOQO
HygiëneKeur norm van tenminste 87 procent, 0XOWL)7 VAN VLIET
ontvangt men het Hygiëne Oké certificaat en ZZZYDQYOLHWPHGLFDOQO MEDICAL SUPPLY
de bijbehorende sticker (geen extra kosten).

Beter beschermd tegen bacteriën
De groeiende bedreiging van micro-organismen wijst op de rol die contactoppervlakken spelen bij de overdracht van besmettelijke ziektes.
%HJLQ GLW MDDU SODDWVWH HHQ ]LHNHQKXLV
LQ ,HUODQG DOV HHUVWH WHU ZHUHOG NRSHUHQ
GHXUNUXNNHQ RP GH K\JLªQH LQ KHW JH
ERXZWHYHUEHWHUHQ=RZLOKHWGHNDQVRS
LQIHFWLHVLQKHW]LHNHQKXLVYHUNOHLQHQ
De groeiende bedreiging van micro-organis-
men zoals varkensgriep of ziekenhuisbacteriën
wijst op de rol die contactoppervlakken
spelen bij de overdracht van besmettelijke
ziektes, en de rol die antibacteriële materia-
len kunnen spelen om de verspreiding ervan
tegen te gaan. Koper blijkt een veelzijdig anti-
bacterieel materiaal dat ideaal is voor de be-
Oorzaken van oppervlakbesmetting
%HJLQZHUG(XURSDQHWDOVGHUHVWYDQ
GH ZHUHOG JHWURƨHQ GRRU GH 0H[LFDDQVH
JULHS 'LW OHLGGH WRW GLYHUVH PDDWUHJHOHQ
YRRUDOPHWEHWUHNNLQJWRWGUXNNHRSHQEDUH
SODDWVHQHQLQKHWELM]RQGHUGHOXFKWYDDUW
9ROJHQV HHQ YRRUDDQVWDDQGH EDFWHULRORRJ
YDQGH8QLYHUVLWHLWYDQ6RXWKDPSWRQZRUGW
GH YRRUQDDPVWH EURQ YDQ EHVPHWWLQJ
HFKWHU QLHW JHYRUPG GRRU SXEOLHNH SODDW
VHQPDDUGRRUSXEOLHNHRSSHUYODNNHQ
Op de Annual Summit of Antivirals van juli
2009 in Peking zei professor Bill Keevil:
‘‘Mensen geloven dat griep wordt overgedragen
langs de lucht omdat ze anderen zien hoesten
en niezen. Daarom dragen heel wat mensen
maskers. Maar bacteriën in de lucht nestelen
zich op oppervlakken die vervolgens aan-
geraakt worden. Wetenschappelijk onder-
zoek heeft aangetoond dat een besmette
hand minstens 7 andere oppervlakken kan
besmetten voordat de hand wordt gewassen.”
De professor gaf aan dat de overheid erkent
dat besmetting op deze manier gebeurt, maar
dat er veel diepgaandere maatregelen kunnen
worden getroffen.
‘‘Het wordt aanbevolen dat mensen, vooral
tijdens een griepepidemie of -pandemie, hun
handen vaker wassen. Maar mensen was-
sen hun handen niet altijd vaak of grondig
genoeg. Het probleem is dat een besmette
hand voedsel, mensen, deurkrukken, trap-
leuningen, telefoontoetsen en heel wat andere
oppervlakken kan aanraken.”
Daarom verwachten deskundigen dat aan-
raakvlakken het nieuwe gevechtsterrein
worden in de bestrijding van bacteriën. Het
vergt een nieuwe denkwijze om oppervlak-
materiaal te zien als een van de voornaamste
factoren in deze strijd.
16
Advertorial
strijding van ziektes waar de media het voort-
durend over hebben. Om de openbare gezond-
heid te beschermen, beginnen ziekenhuizen
en andere risico-omgevingen gebruik te maken
van koperen aanraakvlakken als een bij-
komende hygiënische maatregel.
Nosocomiale infecties (ziekenhuisinfecties)
leiden in de Europese Unie naar schatting tot
ongeveer 37 000 sterfgevallen per jaar. Dat is
vergelijkbaar met het aantal doden door ver-
keersongelukken.
Bovendien draagt deze besmetting ook bij tot
Contactoppervlakken moeten dag en nacht rein
zijn, ook tussen gebruik en tussen schoonmaak-
beurten in.
9HUNOHLQLQJRYHUGUDFKW
Uit onderzoek is gebleken dat ziektekiemen
op gewone oppervlakken weken of zelfs
maanden kunnen overleven. Antibacteriële
oppervlakken kunnen helpen om besmetting
en dus het risico op overdracht te verkleinen.
Er is overtuigend wetenschappelijk bewijs
dat koper het meest doeltreffende anti-
bacteriële oppervlak is. Het is geschikt in
de strijd tegen virussen als influenza A
(H1N1), schimmels zoals Aspergillus niger
en bacteriën zoals MRSA en E. coli. Uit
laboratoriumtests is gebleken dat 99,9%
van de bacteriën binnen de 2 uur sterft.
In een historische mededeling erkende het
Amerikaanse Environmental Protection Agen-
cy in 2008 de antibacteriële eigenschappen
van koper. Dit was een primeur. Ook andere
het overlijden van nog eens 110 000 mensen.
De infecties zorgen niet enkel voor sterfgeval-
len, ze hebben ook aanzienlijke financiële
gevolgen: de lasten op de gezondheidszorg
binnen de EU worden geraamd op 7 miljard
euro per jaar. Het aantal infecties dat verband
houdt met de gezondheidszorg kent sinds de
jaren 80 een verontrustende groei, en zelfs
de meest recente cijfers vertonen nog geen
significante omkering van deze tendens. Het
is dan ook niet verwonderlijk dat nosocomiale
infecties een prioriteit zijn op de agenda van
elke regering, en een reden tot grote ongerust-
heid bij veel mensen.
oplossingen werden gebruikt, zoals een
coating met zilverionen, maar een recht-
streekse vergelijking van deze materialen
met koper, onder typische binnen-
omstandigheden, toonde aan dat deze
materialen geen partij zijn: alleen koper
elimineert de bacteriën.
$QWLEDFWHULªOHHLJHQVFKDSSHQ  In maart 2010 werd het merk “Antimicro-
Koper heeft bovendien het voordeel dat het
niet gewoon een dun laagje is, maar een
stevig materiaal waarvan hygiënische
apparatuur en ander toebehoren kan worden
vervaardigd. Het kan er dus niet afgekrast
worden en verslijt niet. Koper kan ook op een
normale manier en met normale producten
gereinigd worden. Ook koperlegeringen als
messing en brons hebben bewezen antibacte-
riële eigenschappen. Zo zijn er heel wat kleur-
schakeringen te verkrijgen, gaande van zilver,
goud en brons tot de gewone kopertinten. Er
is dus keuze tussen producten die eruitzien als
roestvrij staal en producten die het kenmer-
kende uitzicht van koperlegeringen hebben.
Zo wordt de maatregel tot besmettingspreven-
tie meer zichtbaar.
Nummer 11
1 juni 2011
Het gebruik van
koper in ziekenhuizen
9HUVFKLOOHQGH YRRUDDQVWDDQGH ]LHNHQ
KXL]HQRYHUGHKHOHZHUHOGJDDQQDZHON
HƨHFW KHW JHEUXLN YDQ NRSHU LQ GUXNNH
NOLQLVFKH RPJHYLQJHQ KHHIW 'H HHUVWH
UHVXOWDWHQ]LMQHUJSRVLWLHI
Een test in het Selly Oak Hospital in het
Britse Birmingham heeft uitgewezen dat
koperen oppervlakken zoals kraantjes,
wc-brillen en deurdrukplaten bacteriële
infecties gevoelig kunnen verminderen of
zelfs helemaal uitschakelen. Professor Tom
Elliott, die de leiding heeft over de test, zei:
‘‘Je zou kunnen zeggen dat koper een
intelligent metaal is. Het werkt stilletjes op
de achtergrond en is voortdurend schade-
lijke organismen aan het opruimen. Koper
moet een standaardmiddel worden op het
gebied van bacteriële preventie.”
Er worden ook tests uitgevoerd in de VS,
Zuid-Afrika, Japan, Chili en Duitsland. In de
Asklepios Klinik Wandsbek in Hamburg
werden de aluminium deurkrukken en
plastic schakelaars van een afdeling en de
aangrenzende toiletten vervangen door
exemplaren in een koperlegering.
0LMOSDDOLQGHEHVWULMGLQJ
Het St Francis Private Hospital in het Ierse
Mullingar en het eraan verbonden ver-
zorgingstehuis St Clair’s horen bij de eerste
instellingen die kiezen voor koper om
de hygiëne te verbeteren. Door het over-
tuigende laboratoriumonderzoek en de
resultaten van Selly Oak hebben ze al
hun faciliteiten uitgerust met antibacteri-
ele deurkrukken en drukplaten in koper.
Volgens algemeen directeur en hoofd
verpleegkunde Noeleen Sheridan is dit
een mijlpaal in de bestrijding van
ziekenhuisbacteriën:
“Gezondheidsinstellingen zijn zich erg
bewust van het risico dat de verspreiding
van ziektekiemen inhoudt, en de kosten
voor de preventie ervan. Naar schatting
80 % van de besmettingen gebeurt door
aanraking. Het is dus belangrijk
oppervlakken als deurkrukken vrij te
houden van ziektekiemen om de ver-
spreiding van infecties tegen te gaan. Onze
beslissing om antibacteriële producten in
koper te gebruiken, is een gevolg van deze
opvatting en van het overtuigende bewijs
uit de studie in Selly Oak.”
bial Copper” internationaal gelanceerd.
Het is de bedoeling dat de producten ge-
bruikt zullen worden in een brede waaier
van openbare plaatsen om de gebruiker
erop te wijzen dat de gebruikte aanraakop-
pervlakken voortdurend actief bacteriën
doden bij contact. De herkenning van ko-
perlegeringen en -producten zal betrokken
verantwoordelijken ertoe aanzetten deze
producten met vertrouwen te kiezen en
het publiek geruststellen met betrekking
tot de veiligheid. Schoonmaken en een
goede hygiëne van de handen zijn de
pijlers van infectiebestrijding, maar
antibacteriële contactoppervlakken in
koper kunnen zorgen voor een
bijkomende bescherming die altijd actief
is. De besmetting tussen schoonmaak-
beurten verkleint, en zo ook het risico op
verspreiding.
ZZZDQWLPLFURELDOFRSSHUFRPXN
ZZZDQWLPLFURELDOWRXFKVXUIDFHFRP
&RSSHU%HQHOX[
7HUYXUHQODDQEXV
%5866(/
WHO
(PDLOSDXO#FRSSHUEHQHOX[RUJ
#DSDJRSDMNOCDYDO@FHM@YHIM
@@MFDKDUDQCCNNQ"NOODQ!DMDKTW
Nummer 11
1 juni 2011
Hygiëne Consult Nederland
pakt uit met E-learning *
Wordt het voedingsverzorgingsproces
binnen de organisatie minimaal eenmaal
per jaar gecontroleerd door een extern
adviesbureau? Zijn de medewerkers op de
hoogte van de HACCP-richtlijnen? HCN is
al achttien jaar een betrouwbare partner
voor begeleiding en ondersteuning van de
voedselveiligheid binnen zorginstellingen,
zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen en
revalidatiecentra.
Op zoek naar een online E-learning voor de
voedingsassistenten of andere functionarissen
binnen het voedingsverzorgingsproces? HCN
biedt naast de in company trainingen ook
E-learning aan. De voordelen van een online
E-learning bij HCN zijn dat:
• de E-learning volledig aansluit op de
Hygiënisch schoon in handomdraai *
Ontdek hoe men zorgomgevingen en be-
handelruimten eenvoudig schoonhoudt:
Met Wecoline Clean ‘n Easy. Kant en klare
doeken waarmee men snel en gemakkelijk
reinigt.
De ideale oplossing voor tussentijdse schoon-
maak. Bedoeld voor iedereen die géén
schoonmaker is, maar toch snel en efficiënt
wil schoonmaken. Nog nooit is het zo ge-
makkelijk geweest om onverwachte vlekken
te verwijderen. Het geheim? Kant en klare
reinigingsdoeken die al voorzien zijn van
een reinigingsmiddel. Door de vier kleuren
van de doeken past elke onervaren ‘schoon-
maker’ moeiteloos de juiste doek toe. Bij dit
systeem hoort een handige, wendbare trolley
Wecoline Clean ’n Easy kant en klare doeken zijn dé oplossing voor tussentijdse schoonmaak.
17
geldende hygiënecode en alle wettelijke
verplichtingen
• de leerstof vanaf iedere computer met inter-
netverbinding 24 uur per dag beschikbaar is
• de cursist op zijn eigen tempo de E-learning
volgt
• het management inzicht heeft in de voort-
gangsresultaten
• de cursist na het behalen van de E-learning
een erkend diploma krijgt, geaccordeerd
door het Centraal Register Kort Beroeps
Onderwijs
• alle trainingen vrijgesteld zijn van BTW
Nieuwsgierig geworden? Vraag de demo versie
aan via de website.
Certificering
Is er behoefte aan certificering van het
die alles bevat wat voor een snelle schoon-
maak nodig is: emmers met doeken voor
interieur, sanitair, glas/spiegels en hygiënische
toepassingen, een houder voor disposable
handschoenen, een afvalzakhouder en steel-
houders. Daarnaast kan men de kant en klare
doeken ook binnen handbereik houden met
een wandhouder voor één of twee emmers.
Wecoline Clean ‘n Easy is gemaakt voor per-
soneel op de werkvloer. Voor een hygiënische
omgeving is men voortaan niet meer afhan-
kelijk van een facilitair medewerker. Wecoline
Clean ‘n Easy. De schoonmaakploeg die altijd
klaarstaat. Vraag vandaag nog een gratis proef-
emmer aan. Bel (038) 468 68 88 of mail naar
verkoop@wecovi.com. Voor meer informatie
kijk ook op www.wecoline.com.
Verspreiding van
micro-organismen
Een goede hygiëne is van belang om de
kans op overdracht van micro-organismen
tijdens het verblijf in het ziekenhuis te
verminderen. Micro-organismen kunnen
zich verspreiden via de handen, lucht (via
druppels door aanhoesten, huidschilfers of
stof), voedsel en water en besmette voor-
werpen.
Ook via lichaamsvloeistoffen (speeksel, braak-
sel, wondvocht, feces of bloed) kan overdracht
van micro-organismen plaatsvinden. Over-
dracht van micro-organismen kan heel gemak-
kelijk plaatsvinden indien de basishygiëne
niet wordt nageleefd. Om te voorkomen dat
cliënten een infectie oplopen, is een schone
leefomgeving en een hygiënische werkwijze
van belang. Een goede handhygiëne en per-
soonlijke hygiëne zijn zowel in belang van de
verplegend personeel, als voor de patiënten,
dringend noodzakelijk.
voedingsverzorgingsproces op basis van NIAZ,
HACCP of ISO 22000 dan kan HCN dit proces
geheel begeleiden. HCN heeft ruime ervaring
in deze ondersteuning bij diverse zorgorga-
nisaties. Meer weten? Neem contact op met
Arthur Achterhof op telefoonnummer (079)
362 82 20.
Specialist in HACCP-
begeleiding in de zorg
Micro-organismen verspreiden zich onder meer door een
De website biedt onder andere een webshop, niesbui.
de Top Tien van HACCP-audits en de nieuws-
brief www.hygieneconsult.nl. * De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
s
Glerana’ntEiaesyr
C emm
proe3f8 468 68 68
Bel 0
Hygiënisch schoon
in een handomdraai
Ontdek hoe u uw zorgomgevingen en behandelruimten eenvoudig
schoonhoudt: met Wecoline Clean ’n Easy. Kant en klare doeken
met reinigingsmiddel waarmee u gemakkelijk reinigt.
De ideale oplossing voor tussentijdse schoonmaak.
www.wecoline.com/cleanneasy
 18 Nummer 11
1 juni 2011

adccZ`Zg#Xdb

AdccZ`Zgdcil^``ZaYZ]ZiEdhi
BVg`Zi^c\HjgkZ^aaVcXZ"hnhiZZb
ebhVahZmigVlVVgWdg\kddg
kZ^a^\Z`aZY^c\#

Dd`cV-%lVhWZjgiZcaVWdgV"
idg^jbegdXZhkdaYdZcYZYgn
WVXiZg^VeZcZigVi^dc"lVVgYZc
VVcYZZ^hZcXdc[dgb:C&(,.*#

Met Lonneker wapent u

8aZVc6^gHj^ih`jccZcc^Zi
odcYZgVci^hiVi^hX]ZD@"`adbeZc#
9ZAdccZ`Zg`adbeZco^_c
hiddb"hiZg^a^hZZgWVVgde&(*°8#
zich beter tegen POWI

>cYZD@a^\\ZcedhideZgVi^ZkZldcY^c[ZXi^ZhEDL>deYZadZg#9Z8aZVc6^gHj^ih86HkVcAdccZ`ZgkdgbZc 97IpedZ[haeij[d_dkmEA
]^ZgiZ\ZcZZcZ[[ZXi^Z[lVeZcYVc`o^_]jc\dZYZeVgi^`Za"ZcWVXiZg^ZY^X]i]Z^YZcb^c^bVaZe^aa^c\Zca^ci^c\# Maak gratis kennis met CAS van Lonneker.
86HkVcAdccZ`Zg^hdcil^``ZaYdeWVh^hkVcYZ\ZaYZcYZcdgb:C&(,.*#9ZVci^hiVi^hX]ZZ^\ZchX]VeeZckVcYZ Wij stellen u graag twee complete sets
`aZY^c\`dbZckdaaZY^\idi]jcgZX]i!bZYZYddgYZhnhiZZbZ^\ZcVci^hiVi^hX]Z`adbeZc#B^c^bVa^hZg^c\kVcYZ mét OK-klompen ter beschikking.
edbelZg`^c\lZg`iYddg^cZZckZgWZiZgYYgVV\Xdb[dgi#:ZcdcV[]Vc`Za^_`bdc^idg^c\hnhiZZbkddgo^ZiYVVgW^_^c Ga naar www.lonneker.com en bestel snel.
Wa^_kZcYkZ^a^\Z`aZY^c\!‹‹`cVkZZakjaY^\lVhhZc#BZi86HhiVVijhiZg`^cYZhig^_YiZ\ZcEDL>#Dat is nou Lonneker!
Nummer 11
1 juni 2011
Nog veel besmette teken
Teken komen vooral voor in bossen, duinen, stadsparken en in de eigen tuin.
In Nederland is sprake van een grote hoe-
veelheid besmette teken. Hierdoor krijgen
veel mensen de ziekte van Lyme. Het aantal
teken dat in de eerste helft van vorig jaar
besmet was met de borreliabacterie, was
gemiddeld vijftien procent, vergelijkbaar
met voorgaande jaren. In de rest van Euro-
pa is dat percentage gemiddeld vijf procent
lager.
De tekendichtheid en infectiepercentages
variëren sterk, waarbij de verschillen tussen
locaties groter zijn dan de verschillen tussen
de maanden. Zo zijn er in sommige provincies
uitschieters naar meer dan dertig procent be-
smette teken. Dat bracht de Wageningen Uni-
versiteit na jarenlang onderzoek naar buiten.
Een teek die geïnfecteerd is met de borrelia-
bacterie, kan bij mensen de ziekte van Lyme
veroorzaken. Larven en nimfen van de teek
nemen deze bacterie op als ze zich voeden
met het bloed van muizen. Het percentage
van besmette teken is gebaseerd op vondsten
Tensen & Nolte Infectiepreventie *
Tensen & Nolte Infectiepreventie is een
gerenommeerd bedrijf, deskundig op het
gebied van infectiepreventie.
Wij hebben veel ervaring in het ondersteunen
en adviseren van diverse opdrachtgevers op het
gebied van infectiepreventie. Op consultbasis
verrichten wij onze werkzaamheden voor zie-
kenhuizen, verpleeghuizen, privé klinieken,
19
van vrijwilligers van de Wageningen Univer-
siteit. Op een vaste locatie vingen zij sinds
2006 teken op. Deze werden onderzocht op
de bacterie.
Gunstig tekenklimaat
De onderzoekers denken dat het klimaat in
Nederland gunstig is voor teken. Ze komen
vooral voor in bossen, duinen, stadsparken
Er is sinds 2005 een
stijging van het aantal
gevallen van Lyme
en in de eigen tuin. Dertig procent van de
tekenbeten wordt in tuinen opgelopen. Veertig
procent valt in het bos. Opvallend veel teken-
beten worden gemeld bij kinderen tussen één
en zes jaar. Ook mensen tussen de vijftig en
59 jaar worden relatief vaak gebeten. In deze
periode van het jaar, eind mei, begin juni en
juli bestaat de grootste kans om een tekenbeet
zelfstandige behandelcentra en onderwijs-
instellingen. Een greep uit onze diensten:
luchtbeheersplan operatiekamers, ondersteu-
ning afdeling infectiepreventie, opleidings-
begeleiding, outbreakmanagement, advisering
nieuwbouw/verbouw, scholing hygiënecon-
tactpersonen. Meer informatie is te vinden op
www.tensennolte.nl.
op te lopen, maar mensen moeten het hele
jaar door alert zijn. In 2009 werden 22.000
mensen behandeld aan de ziekte van Lyme.
In 2005 waren dat er nog maar 17.000. Er is
dus een duidelijke stijging zichtbaar. Dit blijkt
uit cijfers van het RIVM. Het eerste symptoom
van Lyme is een rode ringvormige uitslag op
de huid. Als de ziekte doorzet krijgen mensen
griepachtige klachten, zoals koorts en spier-
pijn.
(Foto Nederlandse Vereniging voor Lymepatiënten)
Voedselinfecties
Om te voorkomen dat patiënten ziek wor-
den van voedsel, moet er op een hygië-
nische wijze worden gewerkt. Voedsel-
infecties en -vergiftigingen veroorzaken
jaarlijks bij meer dan een miljoen mensen
in Nederland maag- en darmklachten.
Sinds december 1995 is er een wet van kracht
die instellingen verplicht een beheerssysteem
te hebben dat de veiligheid van voedsel kan
garanderen: het HACCP-systeem. HACCP
staat voor Hazard Analysis and Critical Con-
trol Points en is een risico-inventarisatie voor
voedingsmiddelen. De Nederlandse vertaling
is: Gevarenanalyse en kritische controlepun-
ten. Dit systeem legt onder meer vast wat de
temperatuur van de koelkast moet zijn, wat
de temperatuur van de maaltijd moet zijn
voor consumptie, wat er gebeuren moet met
een maaltijd als de patiënt er niet is en wat de
richtlijnen zijn voor de voedingsassistenten
met betrekking tot de persoonlijke hygiëne.
Handhygiëne
belangrijkst
Handhygiëne wordt beschouwd als de be-
langrijkste maatregel om risico op over-
dracht van micro-organismen te verminde-
ren.
In het algemeen worden handreiniging met
water en zeep of het inwrijven van de handen
met handalcohol wat betreft de preventie van
kruisinfecties als aan elkaar gelijkwaardig be-
schouwd. Handreiniging houdt in het wassen
van de handen met water en vloeibare zeep en
het nadrogen van de handen met een schone
doek of eenmalige handdoekjes. Handdesin-
fectie vindt plaats door de visueel schone han-
den in te wrijven met handalcohol totdat de
handen droog zijn. Dit leidt tot snelle vermin-
dering van de aanwezige micro-organismen
die op de handen aanwezig zijn. Bovendien
heeft handalcohol het grote voordeel dat men
het makkelijk bij zich kan dragen.
Handreiniging houdt in het wassen van de handen met
water en vloeibare zeep
Hoe te hoesten
Van medewerkers in de ziekenhuizen wordt
verwacht dat ze zo hygiënisch mogelijk te
werk gaan tijdens de verzorging en behan-
deling van patiënten. Maar wat te doen als
iemand verkouden is? Daarvoor bestaan
hoest- en niesregels.
Een goede hoesthygiëne begint met het hoes-
ten met een afgewend gezicht. Hoesten moet
gebeuren met de hand voor de mond, waar-
bij een papieren zakdoek wordt gebruikt. De
papieren zakdoek mag maar één keer worden
gebruikt en daarna en worden weggegooid in
de afvalemmer. Het verdient aanbeveling na
het hoesten de handen te wassen met ruim
water en zeep of ze in te wrijven met hand-
alcohol.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreffende organisaties of bedrijven
'HYROJHQGH
YHUVFKLMQWRS
RNWREHU
 20 Nummer 11
1 juni 2011

Ambacht

Aandacht

Zoetermeer | Coppeliaschouw 8 (Woonhart) | Tel 079 - 33 00 900

Den Haag | Theresiastraat 168 - 178 | Tel 070 - 38 35 010
info@wimvanderhamkeukens.nl | www.wimvanderham.nl
Patiëntenzorg
Plas- en PoepPoli Meander
Seppe, (ruim vier jaar) op het oefentoilet van de Plas- en PoepPoli, samen met kinderarts Margot Ernst-Kruis.
De Plas- en PoepPoli voor kinderen van
Meander Medisch Centrum (Amersfoort)
breidt uit. Sinds vorige maand biedt zij
officieel een combinatie aan van een droog-
bedtraining en een gemeenschappelijk
medisch consult.
De kinderen worden begeleid door een
kindercontinentieverpleegkundige onder
Minder sponsors
voor onderzoek
geneesmiddelen
Het aantal klinische geneesmiddelen-
studies gesponsord door de farmaceutische
industrie in Nederland is met 28 procent
gedaald ten opzichte van 2008. Dat stelde
Henk Jan Out, voorzitter van de Nederland-
se Vereniging voor Farmaceutische Genees-
kunde. Hij zei dit tijdens de eerste Clinical
Research Associate (CRA)-dag die in mei in
Nederland werd gehouden.
Werden er in 2008 nog 391 studies gedaan,
in 2010 waren dat er 282, zo blijkt uit jaar-
rapporten van de Centrale Commissie Mens-
gebonden Onderzoek (CCMO) waar al het
onderzoek moet worden aangemeld. “Dit is
een verontrustende ontwikkeling voor Neder-
land als land waar hoogwaardig klinisch
geneesmiddelenonderzoek belangrijk is”,
volgens Out, die ook bijzonder hoogleraar
farmaceutische geneeskunde aan het UMC St
Radboud (Nijmegen) is. Zeker als men kijkt
naar het indrukwekkende aantal hoogopge-
leide professionals (waaronder CRA’s) die het
onderzoek in Nederland begeleiden. Een CRA
is verantwoordelijk voor de monitoring van
studies en speelt dus een essentiële rol in de
kwaliteitsbewaking van klinisch onderzoek.
Het monitoren van studies is een wettelijke
verplichting. In Nederland zijn ongeveer 700
CRA’s werkzaam waarvan er een kleine 200 de
meeting bijwoonden.
21
supervisie van de kinderarts. Kinderen tussen
acht en achttien jaar die ’s nachts in bed
plassen, gaan samen in behandeling. De aan-
pak werkt: tachtig procent van de kinderen
plast niet meer in bed. Kinderarts Margot
Ernst-Kruis: “We behandelen de kinderen
alsof ze topsporters zijn wat betreft hun inzet,
motivatie en inzicht”. Bij de droogbedtrai-
ning wordt een plaswekker gebruikt om te
Kindertuin Flevoziekenhuis
Directeur zorg Cor Calis en pedagogisch medewerker Christine de Ruigh van het Flevoziekenhuis onthullen het bord
met de sponsors van de kindertuin.
Het Flevoziekenhuis in Almere opende
vrijdag 20 mei op feestelijke wijze de kin-
dertuin. Dankzij de hulp van sponsoren is
de droom van vele patiëntjes en bezoekers
in vervulling gegaan. Er is een speeltuin
aangelegd waar patiëntjes ondanks hun
ziekte veilig kunnen spelen. Met een groot
feest werden alle sponsoren bedankt.
De wens om een kindertuin te hebben binnen
het Flevoziekenhuis bestond al langere tijd.
Nummer 11
1 juni 2011
leren droog te blijven. De groepsbijeenkomst
werkt motiverend. Kinderen en ouders leren
van elkaar en zien dat ze niet de enige zijn.
De kindercontinentieverpleegkundige coacht
door regelmatig telefonisch contact en geeft
tips. De ouders, de grootste supporters, leren
hun kind steunen.”
Met de verbouwing van het Flevoziekenhuis
is een prachtige buitenruimte beschikbaar
gekomen, die grenst aan de afdeling Kinder-
geneeskunde. Dit was de geschikte plek voor
een kindertuin waar patiëntjes en bezoekers
zich kunnen ontspannen. De tuin biedt aan
kinderen van verschillende leeftijden een uit-
dagende speelomgeving. De aanleg heeft in
totaal zestigduizend euro gekost en is volledig
uit sponsoring bekostigd.
Nieuw pijnbeleid
voor kinderen
MC Groep (Lelystad) heeft een ziekenhuis-
breed pijnbeleid voor kinderen geïntrodu-
ceerd. Dit betekent dat alle specialisten en
zorgverleners die bij de behandeling van
kinderen betrokken zijn, volgens dezelfde
aanpak van signalering en bestrijding van
pijn werken.
Al deze medische disciplines hebben hiervoor
een interne training gehad. Uitgangspunt van
het nieuwe pijnbeleid is dat objectief wordt
gemeten hoe het kind de pijn beleeft. Bij elk
kind is dat anders. De pijnstillers die kinderen
krijgen, zijn op het kind toegespitst en worden
eenduidig in het ziekenhuis, door alle zorgver-
leners, gegeven, ook als het patiëntje naar huis
gaat. Het beleid is er verder op gericht dat ook
andere factoren worden meegenomen in de
behandeling van pijn.
Ieder kind beleeft
pijn anders
MC Groep hanteert verschillende methoden
om pijn bij kinderen objectief te meten. Via
stroomdiagrammen is het voor verpleegkundi-
gen concreter hoe te handelen bij de verschil-
lende niveaus van pijn. Het objectief meten
gebeurt door kinderen vanaf vier of vijf jaar
zelf op de pijnliniaal te laten aangeven hoeveel
pijn ze voelen. De pijnliniaal bij jonge kinde-
ren, tussen vier en vijf jaar heeft gezichtjes,
voor kinderen vanaf acht jaar heeft deze cijfers.
Bij baby’s en kinderen onder de vier jaar wer-
ken de artsen en verpleegkundigen met een ge-
drag-observatieschaal. De pijn wordt gemeten
direct na een ingreep of operatie en verder op
vaste tijden, zodat een kind niet onnodig veel
pijn hoeft te hebben. Ook wordt bij de signa-
lering van pijn gekeken naar andere factoren
die de pijn zouden kunnen veroorzaken. Denk
hierbij aan stress of spanning. In die gevallen
zoekt de arts of verpleegkundige naar andere
passende oplossingen.
Co-patient test
communicatie zorg
Om de communicatie tussen patiënt en
zorgverlener te optimaliseren, start binnen-
kort in enkele academische, topklinische en
algemene ziekenhuizen in Nederland een
proef om co-patiënten te werven.
Co-patiënten zijn vrijwilligers die als het ware
de ogen en oren zijn van de patiënt. Ervaringen
van de patiënt tijdens een ziekenhuisbezoek
koppelen zij terug naar de zorgverlener, met
als doel de communicatie tussen beiden te
verbeteren. De stichting ZoBeter begeleidt
de pilot. De deelnemende ziekenhuizen zijn
het ErasmusMC Rotterdam, MUMC+ Maas-
tricht, Jeroen Bosch Ziekenhuis Den Bosch,
Kennemer Gasthuis Haarlem, VieCuri Venlo
en Röpcke Zweers Hardenberg. “Wanneer je
bijvoorbeeld te horen krijgt dat je kanker hebt,
raak je van slag, ongeacht je achtergrond”, stelt
Edwin Frenay van ’t Veen, zorgondernemer
Oncologie van de Saxenburgh Groep, waartoe
het Röpcke-Zweers Ziekenhuis behoort. “Je
merkt plotseling hoe moeilijk het is dingen te
begrijpen of goed onder woorden te brengen
en alert te zijn op wat er om je heen gebeurt.
Je wilt als patiënt aandacht en duidelijkheid
van je zorgverlener. Echter, door de ontwikke-
lingen in de zorg neemt de druk op de zorgver-
leners steeds verder toe, wat de communicatie
met en de aandacht voor de patiënt niet altijd
ten goede komt.” De pilot wordt geëvalueerd
door IQ Healthcare, het wetenschappelijke
instituut van UMC St. Radboud Nijmegen.
 Nummer 11
1 juni 2011 22 Advertentie

TE KOOP
*/$-&&/50:05"*2"650.""5
NFUWFFMBTTFTTPJSFT NBBOEFOPVE

Verpleegkundige/Verzorgende IG
Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5 of verzorgende IG?
En ben je op zoek naar een afwisselende baan in de zorg?
Neem dan eenseen kijkje op onze vernieuwde website:

www.care4care.nl
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende arbeidsvoorwaarden!

Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?

Wonen op 10 minuten loopafstand

van het Erasmus MC in een ruim
3 kamer appartement op top
locatie met uniek uitzicht.
XXXNBLFMBBSTMBOEOM
"ESFT.ÌMMFSLBEF
Nieuwbouw
Eindelijk nieuwe vleugel GHZ
De kamers op de verpleegafdeling krijgen een warme uitstraling.
“Dit is voor ons een belangrijke dag. Het
gaat nu echt gebeuren. Dat willen we mar-
keren”, zeiden Monique Verdier en Dirk Jan
Verbeek, Raad van Bestuur van Het Groene
Hart Ziekenhuis, net voordat de eerste paal
voor de nieuwe vleugel van het zieken-
huis de grond inging. Al sinds de fusie van
het Bleulandziekenhuis en het Sint Jozef-
ziekenhuis in de jaren negentig, bestaat
de wens om de zorg op één locatie te ves-
tigen. Het was er nog niet van gekomen.
Vorige week maandag is een flinke stap in
die richting gezet.
De plannen lagen al jaren klaar. Alles wees
erop dat de bouw spoedig kon beginnen. Tot-
dat het ziekenhuisbestuur in 2006 zelf besloot
de bouw stil te leggen. Het bleek niet moge-
lijk om een aannemer te vinden die het zie-
kenhuis binnen het beschikbare budget wilde
bouwen. Daar kwam nog de wetswijziging
bovenop, waardoor de zorgsector zelf en niet
langer de overheid verantwoordelijk is voor
het vastgoed.
Voorzieningen
De achterliggende jaren zijn gebruikt om te
kijken hoe men met de beschikbare middelen
Nieuwbouw
& Interieur
special
2 november
2011
Voor publicatie
mogelijkheden:
Laura Fuykschot
0182 - 322 456
23
toch een zo efficiënt mogelijke vleugel zou
kunnen bouwen. Om te beginnen werden er
vierkante meters ingeleverd. Het nieuwe ge-
bouw wordt 15.000 vierkante meter kleiner
dan oorspronkelijk de bedoeling was. Een
aantal dingen is geschrapt. Dat is mogelijk
doordat het GHZ samenwerkt met andere
ziekenhuizen in de buurt. Er komt daardoor
een verschuiving van voorzieningen. “Dit
gebouw is berekend op wat wij de komende
We hebben gekozen
voor een warme
uitstraling
dertig jaar zeker zelf nodig hebben”, zegt
Dirk Jan Verbeek. Verder is besloten de ruim-
ten te standaardiseren. Dat geldt voor zowel
het beddenhuis als de poliklinieken. In deze
Een artist impression van het nieuwe Groene Hart Ziekenhuis.
nieuwe vleugel zijn ook geen enorme hallen,
geen wachtkamers bij elk specialisme en geen
logistieke vloer. Die bleek onbetaalbaar. Toch
is het, zegt Monique Verdier gelukt, de patiën-
ten- en de goederenstroom zoveel mogelijk te
scheiden. De nieuwbouw wordt 28.000 vier-
kante meter groot en krijgt naast de begane
grond nog vijf verdiepingen. De vleugel huis-
vest straks onder meer diverse poliklinieken
die nu nog op de Jozeflocatie zijn gevestigd,
225 bedden op de verpleegafdelingen, een OK-
complex met acht operatiekamers, waarvan
een kinder-OK, een Intensive Care afdeling
en 22 multifunctionele verloskamers. Ook is
er ruimte voor een stiltecentrum, een centrale
hal en een restaurant. Monique Verdier: “We
hebben gekozen voor een warme uitstraling.
Er komt bijvoorbeeld hout op de vloeren.”
Nummer 11
1 juni 2011
Monique Verdier (links) was betrokken bij het volstorten
van de eerste paal (foto Cora van Nieuwkerk).
Het landschap van het Groene Hart wordt op
allerlei manieren naar binnengehaald. “We
zullen bijvoorbeeld af en toe een jong lamme-
tje op bezoek krijgen.” Vooral voor de geria-
trische patiënten is dat volgens haar belang-
rijk. Overigens gebeurt dit wel onder strikte
hygiënische voorwaarden. In juli 2012 bereikt
de nieuwbouw het hoogste punt. In januari
2014 wordt volgens de huidige planning de
nieuwe vleugel in gebruik genomen. Daarna
gaat men zich beraden op de toekomst van het
oude gebouw aan de Bleulandweg. Of op die
plaats nieuwbouw komt, hangt volgens Dirk
Jan Verbeek en Monique Verdier af van de ont-
wikkelingen binnen de overheid, de ontwik-
kelingen binnen de coöperatie en uiteraard
van de eigen portemonnee.
Officiële opening
Jeroen Bosch
Na jarenlange voorbereiding opent op
24 juni de nieuwbouw van het Jeroen Bosch
Ziekenhuis (JBZ) in Den Bosch. De verhui-
zing naar het nieuwe gebouw, op de locatie
van het vroegere Willem-Alexanderzieken-
huis, is een grote operatie.
De verhuizing startte al in april en op dit
moment is deze nog in volle gang. De Spoed-
eisende Hulp is inmiddels geopend op de
nieuwe locatie. Het ziekenhuis is opgebouwd
uit drie blokken en is in totaal 100.000 vier-
kante meter groot. De drie Bossche locaties
zijn samen ondergebracht op een locatie. Het
gaat om het Carolusziekenhuis, het Groot
Ziekengasthuis en het Willem-Alexander-
ziekenhuis. Het heeft de ambitie om zo
papierarm mogelijk te werken. Wat digitaal
kan, gaat digitaal. Zo worden de bijna 5000
medewerkers met een unieke digitale e-lear-
ningmodule wegwijs gemaakt in de nieuw-
bouw. En ook werken de specialismen met
het Elektronisch Patiënten Dossier. De oude
locaties hebben een verschillende bestem-
ming. Het Willem-Alexanderziekenhuis is
in aangepaste vorm in gebruik, het Carolus-
ziekenhuis wordt gesloopt en krijgt een woon-
bestemming. Het Groot Ziekengasthuis wordt
gedeeltelijk afgebroken.
Het nieuwe Jeroen Bosch Ziekenhuis.
Duurzaamheid
ziekenhuizen
De Dutch Green Building Council (DGBC)
onderzoekt de mogelijkheid om op langere
termijn een specifiek BREEAM-NL keurmerk
voor de beoordeling van de duurzaamheid
van ziekenhuizen te ontwikkelen. Uit de
eerste verkennende bijeenkomst van de
DGBC blijkt dat hier draagvlak voor is.
Op dit moment zijn er in Nederland ongeveer
vijf ziekenhuisprojecten waarbij sprake is
van nieuwbouw of grootschalige renovatie.
De komende jaren verwacht de branche twee
tot drie nieuwbouwprojecten per jaar en veel
renovaties. Ziekenhuisprojecten die nu al
willen certificeren op basis van BREEAM-NL,
kunnen dit doen volgens een maatwerktraject,
de zogenoemde BREEAM-NL Bespoke proce-
dure. Dit is omdat het standaard BREEAM-
NL keurmerk onvoldoende aansluit op de
specifieke situatie in ziekenhuizen. BREEAM
staat voor Building Research Establishment
Environmental Assessment Method en is een
beoordelingsmethode om de duurzaamheid-
prestatie van gebouwen te bepalen. Een maat-
werktraject voor ziekenhuizen ging onlangs
van start. Met dit project wil een speciale pro-
jectgroep ervaring opdoen met certificering
in relatie tot de verschillende typen zieken-
huisfuncties. Daarbij wordt zoveel mogelijk
getoetst aan de kennis in de markt. De Dutch
Green Building Council is een netwerkorgani-
satie die onder meer keurmerken beheert en
ontwikkelt voor de beoordeling van Neder-
landse gebouwen en gebieden op hun duur-
zaamheidprestaties.
 Nummer 11
1 juni 2011 24 Advertentie

Ruimte, orde en overzicht met de

Bussman is gespecialiseerd in het realiseren van tijdelijke
en semipermanente accommodatie. nieuwe distributie mandjes
Met name in de hoogwaardige marktsegmenten, zoals de
gezondheidszorg zijn wij heel actief.
voor uw informatiekrant
Denkt u daarbij bijvoorbeeld aan:
- huisartsenpraktijken (Solo, HOED of AHOED);
- praktijkruimten voor fysiotherapie
of personeelsmagazine!
- apotheken;
- consultatiebureaus;
- (poli-)klinieken;
- dialysecentra;
- woonvoorzieningen zoals verpleeg-
en verzorgingsinstellingen.
Bussman Verhuur BV
De tijd dat tijdelijke en semipermanente bouw synoniem
IJzerwerf 1 stond voor noodgebouwen ligt inmiddels ver achter ons.
6641 TK Beuningen Op basis van unitbouw wordt tegenwoordig zeer hoog-
waardige huisvesting gecreëerd met als belangrijk
T 024-6790100 voordeel een zeer grote flexibiliteit. Door de toepassing
F 024-6790101 van voorzetgevels krijgt het gebouw het door u gewenste
design en een permanente uitstraling.
E info@bussman.nl Wilt u snel aan de slag met een uitbreiding of nieuwe
www.bussman.nl vestigingslocatie, en wilt u niet wachten tot de tijdverslin-
dende bouwplannen voor nieuwbouw zijn afgerond? Dan
heeft Bussman voor u de oplossing. Met unitbouw kan
binnen enkele weken tijd uw ruimteprobleem opgelost
worden.

Thuis in tijdelijke accommodatie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met

Laura Fuykschot of Anneke de Pater: (0182) 322 456

HET SILENTIA SCHERMEN SYSTEEM

r
1SJWBDZ
[POEFS
PQHFTMPUFO
HFWPFM

r
&FO
IZHJÌOJTDI
BMUFSOBUJFG
WPPS
CFEHPSEJKOFO

r
.PCJFM
NBBS
PPL
BBO
EF
NVVS
PG
JO
EF
WMPFS
UF
NPOUFSFO
r
&FO
VJUFSNBUF
óFYJCFM
TZTUFFN
r
.BLLFMJKL
FO
MJDIU
JO
IFU
HFCSVJL
r
*O
BMMFSMFJ
WFSTDIJMMFOEF
MFOHUF
FO
IPPHUFNBUFO
r

3VJN
BTTPSUJNFOU
FJHFOUJKETF
LMFVSFO
JODMVTJFG
FFO

MJDIUEPPSMBUFOEF
VJUWPFSJOH

4JMFOUJB
/FEFSMBOE
#7
O
/JKWFSIFJETXFH

O

/,
6EFOIPVU
O
5FM

O
'BY

O
JOGP!TJMFOUJBTDIFSNFOOM
O
XXXTJMFOUJBTDIFSNFOOM
Nieuwbouw
Kraamsuites Röpcke-Zweers
Bevallen in een kraamsuite betekent bevallen in het ziekenhuis, met de gemoedelijke sfeer van thuis en de veiligheid van professionele zorg binnen handbereik.
Met het uitbrengen van een toast met een
traditioneel glaasje kandeel zijn de vier
moderne kraamsuites in het Röpcke-Zweers
Ziekenhuis in Hardenberg woensdag 18 mei
officieel geopend. Tijdens de feestelijke
bijeenkomst in het ziekenhuis werden de
plannen voor een Geboortecentrum in
Hardenberg wereldkundig gemaakt.
Bevallen in een kraamsuite betekent bevallen
in het ziekenhuis, met de gemoedelijke sfeer
van thuis en de veiligheid van professionele
zorg binnen handbereik. De kraamsuite vormt
een vertrouwde schakel in de verloskundige
Polikliniek in historische sfeer
De polikliniek Radiologie op de locatie
Dordwijk van het Albert Schweitzer zieken-
huis oogt sinds vorige maand als museum
‘Huis van Gijn’ in het historische haven-
gebied van Dordrecht. De entree heeft
dankzij sierlijk houtwerk de aanblik gekre-
gen van de voordeur van een statig heren-
huis.
De wanden, binnen en buiten, zijn opgesierd
met oud-Hollandse platen. Vitrines zijn ge-
vuld met negentiende-eeuwse attributen. In
de behandelkamers hangen schilderijen met
In de behandelkamers hangen schilderijen met taferelen
uit de negentiende eeuw.
25
ketenzorg. Erik Boerkamp, zorgondernemer
van de Zorgonderneming Vrouw & Kind licht-
te toe, waarom het ziekenhuis ervoor heeft
gekozen om nieuwe kraamsuites in te richten,
De kraamsuite vormt
een vertrouwde schakel
in de verloskundige
ketenzorg
ondanks alle onzekerheden. “Wij willen niet
wachten op een nieuw ziekenhuis of nieuwe
De deuren van de kleedkamers zijn zelfs voorzien van culinaire recepten uit de tijd van Van Gijn.
taferelen uit diezelfde periode. De deuren
van de kleedkamers zijn zelfs voorzien van
culinaire recepten uit de tijd van Van Gijn.
De polikliniek is de eerste ruimte in de ‘oud-
bouw’ van Dordwijk die is vormgegeven in
de nieuwe interieurstijl, gekenmerkt door
Dordtse beelden en elementen. Architect Rob
Kanbier van Kuiper Compagnons beoogt hier-
mee ‘de stad weer het ziekenhuis binnen te
halen’. De meeste ziekenhuizen in Nederland
Nummer 11
1 juni 2011
regels van de overheid. Wij willen wat gaan
doen. Thuis bevallen is een goed iets, maar als
je dat ook kunt aanbieden in de veilige omge-
ving van een ziekenhuis, dan is dat mooi. Met
name de vaders krijgen er nadrukkelijk een
plaats.” Zij kunnen in de huiselijk ingerichte
kraamsuites blijven slapen bij moeder en pas-
geboren kind. Als volgende stap kondigt hij
de bouw van een Geboortecentrum aan op
het voorterrein van het ziekenhuis. Hiervoor
zullen de krachten van de verschillende par-
tijen in de regio steviger gebundeld worden.
“Want de kracht ligt in samenwerking”, aldus
Boerkamp.
- ook in Dordrecht - verdwenen gedurende de
afgelopen decennia juist vanuit de stadscentra
naar het buitengebied. De vijf jaar durende
verbouwing volgt op de onlangs afgesloten
fase van nieuwbouw in het Gezondheidspark
Dordrecht. Het naast de nieuwbouw gelegen
‘oude ziekenhuis’ Dordwijk bevindt zich
halverwege de voorgenomen levensduur en
voldeed niet meer overal aan de hedendaagse
eisen.
Leidsche Rijn
heeft Zorgpoort
Harrie Bosch (wethouder gemeente
Utrecht) en Peter van den Elzen (voorzit-
ter Raad van Bestuur) openden op zaterdag
21 mei Zorgpoort Leidsche Rijn, de nieuwe
locatie van het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis
(Woerden).
Zij onthulden het schilderij gemaakt door
negen jonge kunstenaars van brede school
Weide Wereld uit Leidsche Rijn. Na de officiële
opening was er veel belangstelling voor de
open dag. Bezoekers konden op de open dag
verschillende gezondheidstesten ondergaan.
Zo was er een röntgentest en een geheugentest.
De dermatoloog heeft bij ruim vijftig mensen
vlekjes en plekjes op de huid onderzocht in
het kader van de ‘Bescherm je huiddag’. Kinde-
ren konden op de foto als dokter of chirurg en
gingen bij de specialisten en verpleegkundigen
langs voor een quiz of een testje.
Kinderen konden bij de specialisten testjes gaan doen.
Bouwbesluit
jaagt op kosten
Het Bouwbesluit 2012 leidt voor zorg-
instellingen tot grote financiële en organi-
satorische consequenties. Als het ontwerp-
besluit doorgang vindt, betekent het dat
de zorgsector voor ongeveer een miljard
euro moet gaan investeren. Dat is exclusief
omzet-verlies tijdens eventuele bouwwerk-
zaamheden, hogere onderhoudskosten en
kosten voor periodieke vervanging. Dat
schrijft Brancheorganisaties Zorg (BoZ) aan
de Tweede Kamer.
Zij baseert zich op schattingen van TNO cen-
trum Zorg en Bouw, dat de gevolgen voor de
zorg van het voorgenomen kabinetsbesluit
heeft beoordeeld. Minister Donner (Binnen-
landse Zaken) stelt zich met het Bouwbesluit
ten doel de regelgeving te reduceren. Maar
tegelijkertijd verzwaart hij diverse bouwkun-
dige eisen, zonder dat er een aanleiding is die
dat rechtvaardigt. Met name de regels rond-
om vluchtroutes en subcompartimentering
stuiten in de praktijk op grote bezwaren, zo
houdt BoZ de Kamer voor. Door de eisen aan
vluchtroutes zijn forse bouwkundige ingrepen
noodzakelijk omdat bijvoorbeeld afzonder-
lijke gangen als afzonderlijk brandcompar-
timent moeten worden aangemerkt. “Het is
zeer de vraag of deze maatregel bijdraagt aan
de brandveiligheid”, aldus Margot van der
Starre, voorzitter van het directeurenoverleg
BoZ. Zij verwijst naar de conclusie van TNO
dat ernstig twijfelt aan de doelmatigheid van
de meerkosten. Daar komt bij dat de nieuwe
eisen de dagelijkse zorgverlening belemmeren
en de ontwerpvrijheid bij nieuwbouw ernstig
in de weg staan. De zwaardere eisen zouden
moeten gelden voor zowel nieuwbouw als
bestaande bouw.
 Nummer 11
1 juni 2011
Storing hartritme
te voorspellen
Bij hartpatiënten kondigen kleine variaties
in het elektrisch herstel na een hartslag
hartritmestoornissen aan. Dat stelt Peter
Oosterhoff in zijn proefschrift. Zijn resul-
taten kunnen het gebruik van implanteer-
bare defibrillatoren verbeteren. Ooster-
hoff promoveerde op 19 mei aan het UMC
Utrecht.
Bij 233 hartpatiënten analyseerde Oosterhoff
de variatie in de elektrische activiteit van het
hart. De patiënten dragen een ICD (‘intracar-
diale defibrillator’) omdat ze een grote kans
lopen op een hartritmestoornis. Het apparaat
meet de elektrische activiteit en kan een ritme-
stoornis tegengaan via een elektrische schok.
Oosterhoff keek naar het elektrisch ‘herstel’
van het hart na een hartslag. Dat duurt enkele
tienden van seconden en hoort voor opeenvol-
gende hartslagen ongeveer even lang te zijn.
Maar als variatie optreedt in de hersteltijd kan
dat op een verhoogd risico voor hartritmestoor-
nissen wijzen. Dat ontdekte Oosterhoff toen
hij de patiënten gedurende meer dan twee jaar
volgde. Bij vijftig patiënten trad een ritmestoor-
nis op: 28 van hen overleefden dat dankzij de
ICD, 22 overleden aan de hartaanval. Bij het
implanteren van de ICD was bij deze patiënten
de elektrische variatie in het herstel van het hart
gemeten.
Uitstapje voor kinderen met diabetes
Zo’n veertig kinderen en volwassenen kwamen naar de speciale diabetesdag die het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis
(Woerden) onlangs organiseerde voor kinderen met diabetes en hun broers/zussen en ouders. Kinderen konden schil-
deren, kettingen maken, klimmen op een klimmuur, een gps-tocht lopen en verschillende broodjes bakken. Voor ouders
was er een Lagerhuisdebat. Verder was er een voordracht over de nieuwste ontwikkelingen bij diabetes en over het
opvoeden en begeleiden van pubers met diabetes. Vrijwilligers van Kiwanis en het Kalsbeek college verzorgden de
activiteiten voor de kinderen.
Roken op school
Uit nieuwste cijfers van het onderzoek
rookvrije scholen dat TNS NIPO in opdracht
van STIVORO onlangs uitvoerde, blijkt dat
82 procent van de scholen in het voortgezet
onderwijs aandacht besteedt aan roken in
de les.
Dat is een flinke afname ten opzichte van
2008 toen vrijwel alle scholen aandacht aan
roken besteedden. Ook blijkt dat het aantal
scholen dat de effectieve Actie Tegengif inzet
om roken bij jongeren te voorkomen, flink
is teruggelopen. Deze cijfers laten zien dat
een terugtredende landelijke overheid grote
gevolgen kan hebben voor de volksgezond-
heid. Al jaren is jeugdpreventie één van de
belangrijke peilers van het landelijke tabaks-
ontmoedigingsbeleid, naast beschermen tegen
meeroken en ondersteuning aan mensen die
willen stoppen.
26
Patiënten testen
geneesmiddelen
VU medisch centrum (Amsterdam) en het
Center for Human Drug Research (CHDR)
namen op 17 mei een gezamenlijke clinical
research unit neurologie en PET-research in
gebruik.
In deze testkamers in VUmc kunnen patiën-
ten meedoen aan zogenoemd ‘vroege fase
geneesmiddelenonderzoek’. Bijvoorbeeld om
stapje voor stapje te bepalen bij wie een nieuw
geneesmiddel tegen de ziekte van Alzheimer
werkt. Ook zijn er verblijfsruimtes en bedden
om het klinische PET-onderzoek te ondersteu-
nen waarbij bijvoorbeeld bepaald wordt of een
medicijn wel in de hersenen van de patiënt
terechtkomt. In de nieuwe unit starten binnen-
kort onderzoeken met twee nieuwe medicijnen:
één om spasticiteit tegen te gaan bij patiënten
met MS en één tegen symptomen van de ziekte
van Alzheimer. Neuroloog Geert Jan Groene-
veld: “Sommige Alzheimerpatiënten hebben
baat bij cholinesteraseremmers. Maar bij welke
patiënten dit medicijn precies werkt, weet je
pas na een half jaar gebruik. Het CHDR heeft
tests ontwikkeld, met onder andere geheugen-
opdrachten en bloedonderzoeken, die al op
de eerste dag van inname enorm veel gegevens
zouden kunnen geven. We verwachten dat we
daarmee in de toekomst vooraf kunnen voor-
spellen bij wie een nieuw medicijn werkt.”
Darmkanker
Afwijkingen in de chromosomen en eiwit-
ten van tumoren bij patiënten met darm-
kanker geven nuttige informatie over de
kans op genezing.
En dat is weer belangrijk bij de beslissing rond
eventuele aanvullende behandelingen van
individuele patiënten. Nu wordt het tumor-
stadium van een darmkankertumor bepaald
op basis van microscopisch histologisch onder-
zoek, maar op microarray gebaseerde metho-
den blijken veel gedetailleerder informatie te
geven. Op 27 mei promoveerde arts-onderzoe-
ker en chirurg in opleiding Rebecca Brosens op
dit onderzoek. Brosens keek naar afwijkingen
in de chromosomen en eiwitten bij patiënten
met darmkanker. Zij vond dat binnen hetzelf-
de tumorstadium onderling grote verschillen
bestonden in de chromosomen en eiwitexpres-
sie.
Te zware kinderen
vaker naar huisarts
Kinderen zonder overgewicht zijn eerder geneigd te bewegen.
Nederlandse kinderen van twee tot zeven-
tien jaar die te veel wegen, hebben meer
last van hun enkels en voeten dan kinderen
met een normaal gewicht. De tieners onder
hen zoeken hiervoor vaker de huisarts op.
Alhoewel het vermoeden al bestond, toont
Marjolein Krul dit voor het eerst aan in haar
onderzoek dat ze uitvoerde bij het Erasmus
MC (Rotterdam). Zij promoveerde op 25 mei
op haar onderzoek. De resultaten moeten
kinderen in de toekomst helpen om hun ge-
wicht beter te leren beheersen. Kinderen in de
leeftijd van twee tot elf jaar die te veel wegen
hebben tweemaal zo veel last van hun spieren
en gewrichten. Het gaat dan vooral om pro-
blemen aan de nek, de rug, de voeten en de
enkels. Verder geeft ruim de helft van de kin-
deren in de leeftijd van twaalf tot zeventien
jaar aan last te hebben van hun spieren en ge-
wrichten. Dit is éénderde meer dan kinderen
met een normaal gewicht. Bij te zware kinde-
ren van deze leeftijd gaat het vooral om pro-
blemen aan de enkel en de voet, waarmee ze
ook vaker naar de huisarts gaan. Op basis van
Stress en afwijkend gen
Stressvolle gebeurtenissen beïnvloeden
bij sommige mensen de werking van het
BDNF-gen. Dat gen maakt een groeifactor
die belangrijk is voor de hersenontwik-
keling. In geval van stress functioneert
een variant van dit gen kennelijk minder
goed, want het hersengebied waar de
emoties worden gereguleerd (de anterior
cingulate cortex) ontwikkelt zich dan niet
optimaal. Die achterblijvende ontwikke-
ling gaat gepaard met een grotere kans
op depressie. Dat schrijft Lotte Gerritsen,
hersenonderzoeker in het UMC St Rad-
boud (Nijmegen), in een online artikel in
Molecular Psychiatry.
Stressvolle gebeurtenissen in de kindertijd,
zoals het scheiden van de ouders of het over-
lijden van een broer of zus, verhogen de kans
op een depressie in het latere leven. Daar-
naast lijken ook bepaalde variaties in het
BDNF-gen een grotere kans te geven op een
depressie. In een online artikel in Molecular
Psychiatry beschrijft Lotte Gerritsen, hersen-
onderzoeker in het UMC St Radboud, voor
het eerst hoe die twee aspecten met elkaar
samenhangen. Door zowel de stressvolle ge-
beurtenissen als de varianten van het BDNF
in kaart te brengen, kon Lotte Gerritsen het
effect van beide onderdelen bij de gezonde
vrijwilligers beoordelen. “Wat we zagen
was verrassend”, zegt ze. “Of iemand een
normaal of afwijkend gen had, was niet of
Gezondheid
haar onderzoek concludeert Krul dat kinderen
met overgewicht in een vicieuze cirkel terecht
dreigen te komen waar ze nog maar moeilijk
uit kunnen stappen. Het overgewicht leidt tot
problemen aan gewrichten en spieren. Die
problemen leiden er op hun beurt toe dat de
kinderen minder willen of kunnen bewegen.
En dat gebrek aan beweging leidt weer tot
meer overgewicht. Krul, huisarts en onderzoe-
Te zware kinderen
hebben vooral
problemen aan de
enkel en voet
ker bij de afdeling Huisartsgeneeskunde van
het Erasmus MC: “Het is van belang dat we
ons ervan bewust zijn dat kinderen met over-
gewicht vaker problemen hebben aan hun
spieren en gewrichten. Met die wetenschap in
ons achterhoofd, kunnen we kinderen die te
dik zijn beter helpen bij het managen van de
problemen met hun gewicht en kunnen we ze
proactief tips geven om gezonder te leven.”
nauwelijks terug te zien in de anatomie van
de hersenen. Net zo min of iemand in zijn
kindertijd wel of geen stressvolle gebeurte-
nissen had meegemaakt. Maar had iemand
een afwijkend gen én stressvolle gebeurte-
nissen meegemaakt, dan zagen we wél een
duidelijk verschil. Bij hen was een hersen-
gebied in de prefrontale cortex - de anterior
cingulate cortex - duidelijk kleiner dan bij
de andere vrijwilligers. En uitgerekend dit
hersengebied, dat belangrijk is voor het af-
stemmen van emoties, wordt vaak in ver-
band gebracht met depressies.”
Stressvolle gebeurtenissen in de kindertijd, verhogen de
kans op een depressie in het latere leven.
Gezondheid
Gastheer helpt patiënten SEH
Gastheer Kees Lodder (links) verzorgt de koffie voor wachtende patiënten op de Spoedeisende Hulp (foto Victor van Breukelen/ASz).
Een gastvrouw of gastheer ontfermt zich
sinds kort over wachtende patiënten van
de Spoedeisende Hulp in het Albert
Schweitzer ziekenhuis, locatie Dordwijk.
Hij of zij zorgt (desgewenst) voor gerust-
stellende woorden, koffie/thee of een
boterham. Het gaat om een proef voor
extra patiëntvriendelijkheid. De taak wordt
vervuld door ervaren vrijwilligers.
De Spoedeisende Hulp is bij uitstek een afde-
ling waar patiënten soms gedurende langere
tijd liggen of zitten te wachten, meestal op
de uitkomst van bloed- of ander onderzoek.
Afdelingshoofd Ton Bok: “Twee, drie uur is
geen uitzondering. De patiënt mag niet weg
voordat de uitslag er is. Soms geeft de uitslag
aanleiding tot vervolgonderzoek. Dan begint
het wachten opnieuw. Hoewel verpleegkun-
digen hun best doen om de patiënten steeds
zo goed mogelijk op de hoogte te houden van
‘Schippers vindt preventie maar bijzaak’
Minister Schippers is geen voorstander van
door de overheid gefinancierde leefstijl-
interventies. Daar gaat dan ook flink het
mes in. De Gezondheidsnota die vorige
week door haar is gepresenteerd getuigt
van een korte-termijnblik en is vooral
ingegeven door bezuinigingen, vindt KWF
Kankerbestrijding.
KWF Kankerbestrijding vindt dat de minister
de verantwoordelijkheid primair bij de burger
zelf legt. “Dat is onterecht”, aldus KWF Kan-
kerbestrijding. “De burger draagt verantwoor-
delijkheid voor zijn eigen leefstijl, maar ook
de overheid moet stappen zetten. Die wor-
den nu nagelaten.” Vorige week presenteerde
minister Schippers haar Gezondheidsnota.
KWF Kankerbestrijding is verheugd over de
invoering van het bevolkingsonderzoek
dikkedarmkanker, maar is teleurgesteld dat
de minister daarnaast weinig oog heeft voor
het belang van universele preventie en ge-
zondheidsbevordering. De minister streeft
weliswaar een positief leefstijlbeleid na, maar
wil daartoe geen investeringen doen. Leefstijl-
interventies worden door Schippers gezien
als een kostenpost en niet als een wezenlijk
27
de voortgang, is het voor hen helaas onmoge-
lijk om continu aandacht te geven.” Zeker bij
drukte lukt dat niet, aldus Bok.
Er wordt altijd ge-
vraagd of de aandacht
op prijs wordt gesteld
“We hebben twintig behandelplekken en die
kunnen wel eens allemaal bezet zijn. Patiënten
zijn dan langere tijd op zichzelf aangewezen.
We kregen daar met enige regelmaat klachten
over. Omdat we patiëntvriendelijkheid hoog
in het vaandel hebben, zijn we onlangs gestart
met deze proef van een half jaar. Die speelt zich
voorlopig af op één locatie en alleen tijdens de
piekuren, van 10.00 tot 15.00 uur. De reacties
van alle betrokkenen tot dusverre zijn positief.
Ook de verpleegkundigen beschouwen het
als een prettige ondersteuning.” Uit de circa
Vooral jongeren kunnen door een gezonde omgeving
gestimuleerd worden om voor gezond gedrag te kiezen.
onderdeel van volksgezondheid. Een onge-
zonde leefstijl, zoals roken en vet eten, brengt
op de lange termijn veel kosten, zowel mate-
rieel als immaterieel, met zich mee. “Dat de
minister dit negeert getuigt van een beperkte
visie op volksgezondheid.” De minister vindt
wel dat de overheid een taak heeft als het
gaat om gezondheidsbescherming. Ook wil
Nummer 11
1 juni 2011
700 vrijwilligers die in het ziekenhuis dage-
lijks hand- en spandiensten leveren aan de
patiëntenzorg, zijn er acht geworven met
ruime ervaring. Bok: “Zij bewegen zich zelf-
standig over de Spoedeisende Hulp en houden
in de gaten wie er al lang ligt, of wie geen be-
geleider bij zich heeft.” De vrijwilliger neemt
nooit verpleegkundige taken op zich en vraagt
altijd toestemming aan een beroepskracht
alvorens eten of drinken aan te bieden. Bok:
“Vanzelfsprekend richt de gastheer- of vrouw
zich op de groep patiënten die goed aan-
spreekbaar is. Ook wordt altijd gevraagd of de
aandacht op prijs wordt gesteld.” Eind dit jaar
wordt bekeken of de vrijwilligers in functie
blijven en of de dienstverlening kan worden
uitgebreid naar andere uren van de dag en/
of naar de andere Spoedeisende Hulp van het
Albert Schweitzer ziekenhuis, in Zwijndrecht.
de minister omgevingen creëren die gezond
gedrag stimuleren. Vooral jongeren kunnen
door een gezonde omgeving gestimuleerd
worden om voor gezond gedrag te kiezen.
“Jammer is dan ook dat de horeca - een plek
waar veel jongeren regelmatig verkeren - een
blinde vlek is in dit beleid. Juist jongeren zijn
gebaat bij een rookvrije horeca. Maar door
de slechte handhaving van het rookverbod
in Nederland kunnen jongeren op heel veel
plekken probleemloos een sigaret opsteken”,
zegt directeur Michel Rudolphie, directeur van
KWF Kankerbestrijding
Oogziekten al
jong behandelen
Kinderen met erfelijke oogafwijkingen die
tot blindheid leiden, kunnen het beste voor
hun tiende jaar worden behandeld met gen-
therapie. Dat maakt de kans dat ze hun zicht
behouden veel groter, zo blijkt uit onder-
zoek waarop oogarts Alberta Thiadens van
het Erasmus MC woensdag 18 mei promo-
veerde. Tot nu toe was weinig bekend over
deze aandoeningen en was het lastig om
patienten een therapie aan te bieden.
Mensen met erfelijke oogziekten hebben af-
wijkingen in hun genen. Door de niet functio-
nerende genen te vervangen door een goed
werkend gen, kunnen patiënten vaak weer
beter zien. Deze gentherapieën zijn nu volop
in ontwikkeling voor patiënten met afwijkin-
gen aan de kegeltjes, cellen in het netvlies die
ervoor zorgen dat mensen scherp en kleuren
zien. Gentherapie kan alleen slagen als er nog
levende kegeltjes in het oog aanwezig zijn.
Thiadens ontdekte dat bij patiëntjes de kegels
al snel verdwijnen. “De therapie kan het beste
al vóór het tiende  jaar worden gegeven, als
patiënten nog de meeste kegeltjes hebben.”
De promovenda heeft dit gezien door met een
speciale scan alle lagen van het netvlies van
kegelpatiënten te bekijken. De oogarts heeft
ook kunnen vaststellen hoe verschillende oog-
ziekten zich ontwikkelen. Als alleen de kegels
steeds minder goed gaan werken (kegeldystro-
fie) worden patiënten gemiddeld op 48-jarige
leeftijd slechtziend. Als zowel de kegels als
de staafjes slechter functioneren (kegel-staaf-
dystrofie), gebeurt dat al op 23-jarige leeftijd.  
Epilepsiehaard
Een nieuwe meting van elektrische hersen-
activiteit kan epilepsiehaarden beter op-
sporen. Dat stelt neuroloog in opleiding
Maeike Zijlmans van het UMC Utrecht in
haar proefschrift. Het kan in de toekomst
hersenoperaties bij epilepsiepatiënten
verbeteren.
Een operatie is het laatste redmiddel bij epilep-
siepatiënten die niet goed op medicijnen rea-
geren. Chirurgen proberen dan de ‘epilepsie-
haard’ weg te halen zodat de aanvallen stoppen.
Het lokaliseren van zo’n haard is erg lastig. Een
epilepsiehaard verschilt anatomisch meestal
niet van gewoon hersenweefsel. Het verschil zit
in de elektrische activiteit van de zenuwcellen.
Dertig procent van de patiënten blijft aanval-
len houden na een operatie. Zijlmans onder-
zocht daarom of hoogfrequente elektrische
signalen de epilepsiehaard kunnen aanwijzen
(zogenaamde ‘high frequency oscillations’ van
meer dan 80 Hz). Ze verzamelde verschillende
bewijzen voor een verband tussen epilepsie en
hoogfrequente elektrische signalen. Zo leidt het
verminderen van epilepsiemedicijnen tot een
stijging in hoogfrequente elektrische signalen.
En het aantal hoogfrequente elektrische signa-
len neemt toe vlak voor een epileptische aanval.
Bovendien blijkt na succesvolle epilepsie-ope-
raties het aantal aantal hoogfrequente elektri-
sche signalen sterk afgenomen te zijn.
Nummer 11
1 juni 2011 28 Advertentie
Werken in de Zorg
Start fotowedstrijd
rond diabetes
De winnende foto in de categorie amateurfotografie was vorig jaar van Nicoline Hos.
Na het succes van vorig jaar, daagt Platform
Wereld Diabetes Dag vak- en amateurfoto-
grafen opnieuw uit om diabetes in beeld
te brengen. Platform Wereld Diabetes Dag
organiseert Diabetes 24/7 in samenwer-
king met Mediq. Mediq vraagt met de foto-
wedstrijd speciaal aandacht voor jongeren
met diabetes. Via www.diabetes24-7.nl
kan men tot en met 14 oktober 2011 inzen-
den.
Diabetes is een ingrijpende, chronische aan-
doening waar patiënten altijd en overal reke-
ning mee moeten houden. Diabetes is voor
anderen vaak onzichtbaar, maar het heeft
Diabetes is een
ingrijpende, chronische
aandoening
een grote impact op het dagelijkse leven van
mensen. Met de fotowedstrijd Diabetes 24/7
wil Platform Wereld Diabetes Dag diabetes
een gezicht geven met beelden die het leven
met diabetes in al zijn facetten laat zien. Ieder-
een die fotografie leuk vindt, mag meedoen.
De wedstrijd staat open voor professionele
fotografen, amateurs en er is een categorie
voor jongeren onder de achttien jaar. Win-
naars maken kans op geldprijzen, camera’s,
foto masterclasses van Corbino of iPads. De
winnende foto’s zijn vanaf november 2011 te
t
Vacatureservice

t
CV-bank

t
&NBJM
TFSWJDF

t
1FSTPPOMJKLF
CFNJEEFMJOH


FO
MPPQCBBOBEWJFT




www.care2care.nl
Zorgen voor werk,
werken voor zorg
29
zien zijn in een expositie. Een selectie van de
inzendingen uit 2010 is op dit moment te zien
op www.diabetes24-7.nl en in een reizende
expositie. Een vakkundige jury maakt de win-
naars bekend op 14 november, Wereld Dia-
betes Dag. Net als vorig jaar staat de jury onder
leiding van topfotograaf Corbino. Nederland
telt ongeveer een miljoen mensen met dia-
betes. Jaarlijks komen daar 71.000 mensen bij.
Diabetes is in Nederland de grootste oorzaak
van blindheid en de grootste veroorzaker van
hart- en vaatziekten.
(Foto © NDF Diabetes 24/7, Hadewijck Veys)
Nummer 11
1 juni 2011
Nieuwe opleiding
Isala Acedemie
De post hbo-opleiding voor researchver-
pleegkundige/clinical research coördinator
(CRC) van Hogeschool Rotterdam kan nu
ook worden gevolgd in Zwolle bij de Isala
Academie. Daarmee is het opleidingsinsti-
tuut van het Zwolse ziekenhuis de tweede
locatie in Nederland die deze opleiding
aanbiedt.
Rutger Trimbos, manager Isala Academie
en Ruud Maas, manager Transfergroep
Gezondheidszorg van Hogeschool Rotterdam
bekrachtigden vorige week de samenwerking
met de ondertekening van een samenwer-
kingsovereenkomst. Door te investeren in
verpleegkundigen en paramedici als research-
professional kunnen ziekenhuizen beter kli-
nisch wetenschappelijk onderzoek doen en
meer interessante studies aantrekken. Voor
specialisten is het belangrijk dat zij tijdens een
onderzoek kunnen rekenen op de ondersteu-
ning van goed gekwalificeerde researchver-
pleegkundigen. De opleiding Researchver-
pleegkunde/CRC biedt medewerkers de kans
om de juiste competenties en de beroeps-
attitude te ontwikkelen, nodig voor een opti-
male beroepsuitoefening.
Mooie opbrengst benefietdiner
De organisatie van het benefietdiner van de Isala klinieken (Zwolle) heeft vorige week een cheque van ruim 35.000
euro overhandigd aan Artsen zonder Grenzen. Vijf co-assistenten organiseerden een benefietdiner voor 120 co-assi-
stenten, arts-assistenten en medisch specialisten van de Isala klinieken in de Proosdij in Zwolle. Het doel was zoveel
mogelijk geld ophalen voor Artsen zonder Grenzen. Daarnaast is de avond een goede gelegenheid om collega’s op een
informele manier te leren kennen.
Masteropleiding
viert lustrum
Saxion viert op woensdag 1 juni het vijfjarig
bestaan van de Masteropleiding Advanced
Nursing Practice met een symposium in
Deventer.
De bijeenkomst onder de titel ‘Just the way
you are! Dromen, durven, denken, doen en
daadkracht’ is mede bedoeld als een signaal
naar werkveld en politiek om de functie van
verpleegkundig specialist nadrukkelijker op de
kaart te zetten. In de regio’s Twente, Stedendrie-
hoek en Achterhoek is volgens Saxion nog het
nodige pionierswerk te verrichten. Studenten,
alumni en begeleiders uit de zorginstellingen
gaan met elkaar in gesprek over de profilering
van opleiding en beroep. “De afgelopen jaren
heeft de verpleegkundig specialist zich duide-
lijk bewezen. Hij speelt een belangrijke rol bij
het efficiënter maken van zorg, zodat (huis)
artsen in tijden van vergrijzing en verwachte
personeelstekorten in de zorg worden ontlast
in hun taken”, aldus Saxion.
LAZ-website
Zelfmanagement
Het Landelijk Actieprogramma Zelfmanage-
ment (LAZ) lanceerde onlangs de nieuwe
website www.zelfmanagement.com. Daar
vinden professionals, beleidsmakers of
patiëntenorganisaties nieuws, ontwikke-
lingen, praktijkervaringen en tools om zelf-
management bij chronisch zieken toe te
passen in de praktijk.
De nieuwe site is interactiever dan voorheen.
Organisaties kunnen er hun eigen ervaringen
met zelfmanagement delen met anderen of
juist vragen stellen. Patiëntenorganisaties en
zorgverleners vinden er ook pasklare infor-
matie, waarnaar ze hun patiënten kunnen
doorverwijzen of die ze zelf kunnen gebrui-
ken. Denk aan handvatten bij zelfmanage-
ment, een stappenplan, tips en handige links.
Jeroen Havers, projectleider van het LAZ, over
de nieuwe website: “Het doel van het LAZ is
beter en meer zelfmanagement van mensen
met een chronische ziekte. Met deze nieuwe
website willen we zorgverleners, patiëntenver-
tegenwoordigers en beleidsmakers niet alleen
stimuleren zelfmanagement toe te passen,
maar ook hun ervaringen met interventies op
dat gebied te delen met anderen.”
LangeLand
wordt rookvrij
Bezoekers, patiënten en personeel mogen
met ingang van 1 juni niet meer roken
binnen het LangeLand Ziekenhuis in
Zoetermeer. Roken is wel toegestaan in
rookabri’s op het terrein.
Anno 2011 past roken niet bij een zorginstel-
ling als het LangeLand, vindt het ziekenhuis.
Daarom is gekozen voor een totaal inpandig
rookverbod. Ook mag er voor de ingang van
het ziekenhuis niet meer worden gerookt. Er
staan rookabri’s op plekken waar niet-rokers
er geen last van ondervinden.
Gezondheid
Met deze maatregelen hoopt het LangeLand
er zorg voor te dragen dat niet-rokende bezoe-
kers, patiënten en personeel geen last hebben
van de rook en bij te dragen aan de algehele
gezondheid van bezoekers, patiënten en
personeel.
 Nummer 11
1 juni 2011 30 Agenda

Agenda
Overzicht

Dinsdag 7 juni
2011
HL7-themamiddag: Medicatieveiligheid: Niet stilstaan maar doorgaan!
• Locatie: Beatrixgebouw Jaarbeurs Utrecht, v.a. 12:30 uur (lunch)
• Deelnamekosten: Leden € 85,00 en Niet-leden € 110,00 exclusief btw
• Nadere informatie: www.hl7.nl
4YPESERVICE+RUGER
(ETBUREAUVOORUWMEDISCHE
SECRETARIpLEONDERSTEUNING
VOOROA³MEDISCH´TYPEWERKOF
TIJDELIJK EENMEDISCHSECRETARESSEOPLOCATIE

2EFERENTIESVANZIEKENHUIZENAANWEZIG
www.duinrell.nl
Vrijdag 10 juni -EVR$+RUGER  
Afscheidssymposium Prof. dr. J.C. Davin, kindernefroloog 3CHENKKADE INFO TYPESERVICENL
!7$EN(AAG WWWTYPESERVICENL
• Locatie: “de Brakke Grond” (Vlaams Cultuurhuis), Nes 45, 1012 KD Amsterdam
REGIONALE
• Tijd: 9.30 tot 16.45 uur

HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt.
• Bestemd voor: Kindernefrologen, kinderartsen en andere belangstellenden
• Organisatie: Emma Kinderziekenhuis AMC
• Informatie en inschijven: www.amc.nl
• Extra: deelname is gratis

Vrijdag 17 juni 15 juni in de

Congres: ‘Sociale media, tijdelijk of onvermijdelijk?’ rant
Ziekenhuiskrant
• Organisatie: GGD Nederland en NSPOH
• Locatie: Amersfoort, De Eenhoorn
Voor publicatie mogelijkheden:
• Kosten: 140 euro
Anneke de Pater: 0182 - 322 451
www.hulpmiddelenbeurs.nl • Meer informatie en inschrijven: www.nspoh.nl/smtoo

Zondag 19 tot en met woensdag 22 juni

9, 10 & 11 SEPTEMBER
Internationale congres over ‘Shared Decison Making’
• Locatie: Maastricht, Hotel Crown Plaza
• Meer informatie: www.isdm2011.org

Dinsdag 21 juni
Voor aanstaande Symposium Ambulancezorg
en jonge gezinnen • Locatie: Nijkerk Beurslocatie:
• Bestemd voor: Verpleegkundigen ambulancezorg, (verpleegkundig) centralisten,
30 september t/m ambulance chauffeurs en overige medewerkers in de ambulancezorg A4 afrit 10 - Plaspoelpolder - Rijswijk

2 oktober 2011 • Kosten: CNV-leden gratis, niet-leden 25 euro

EXPORIJSWIJK.NL
• Organisatie: CNV Publieke Zaak
• Informatie en inschrijven: www.mijnvakbond.nl
17 & 18 SEPTEMBER
Maandag 4 juli tot dinsdag 5 juli
Cursus: Praktische Neuroanatomie en Neuroradiologie Uw advertentie in De Ziekenhuiskrant?
• Locatie: VU Medisch Centrum Amsterdam
Laura Fuykschot (0182) 322 456
• Tijd: start 9.00 uur
Anneke de Pater (0182) 322 451
Beurslocatie: • Kosten: 465 euro
• Contactpersoon: Jitta Reddingius, (020) 4448444
• Meer informatie: www.vumc.nl
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T

VERSCHIJNT GRATIS TWEEWEKELIJKS OP WOENS

EXPORIJSWIJK.NL www.deziekenhuiskrant.nl

Congres
Vrouwelijke Leiders in de Zorg
17 november 2011 - Eureko Conference Center - Zeist
Inspirerend en leerzaam netwerkevenement voor ambitieuze
vrouwelijke leiders in de Zorg. Met als motto “Verbinden van care,
cure en hun stakeholders in het belang van de cliënt en patient”. #SVJTFOEGFTUJWBMJOIFUIJTUPSJTDIF
Plus:
FOHF[FMMJHFIBSUWBO(PVEB

25-26 juni
Inzichtgevende presentaties en masterclasses rond het thema

2011
Presentatie en Performance
Ronde tafel over Samenwerken in de Zorg
Kennis delen en sparren op niveau
Thematafels en stands met producten en diensten
Netwerken met gelijkgestemden
Voor informatie en aanmelden: www.vrouwelijkeleidersindezorg.nl
Service 31 Nummer 10
18 mei 2011

Attractiepark Duinrell Colofon

Uitgever, tevens redactie-adres:
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
F (0182) 322 466
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Eindredactie:
Marja den Otter
Opmaak en fotografie:
Gouda Media Groep B.V.
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Mw. Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
samengesteld, kan geen van betrokken partijen aan-
sprakelijk worden gesteld voor eventueel voorkomende
fouten.
Algemene servicevragen:
Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
E info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artikelen
niet te plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld
in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in

Attractiepark Duinrell biedt de hele fami- rell-dag is niet compleet zonder een ritje in de op Wonderland. En… vergeet niet Rick de Kik- Nederland. Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan

lie een onvergetelijk spetterende dag vol
plezier. In de attracties beleeft iedereen de
leukste avonturen.
De hele dag zwieren, zwaaien, rondjes draaien,
spanning en sensatie….er is niets leukers dan
dat. De Duinrell-dag begint met een verfris-
sende afdaling in de Splash. Natte haren zijn
daarna zo weer droog na een ritje in zweefmo-
len de Aqua Swing. De echte waaghalzen gaan
ontelbare keren over de kop in de Waterspin en
voelen de adrenaline stromen in de Mad Mill.
Deze te gekke attractie schommelt naar grote
hoogte en draait tegelijk rond. Een echte Duin-
Kikkerachtbaan, de Rodelbaan en de nieuwste
achtbaan Falcon.
Kleintjes
Op Duinrell is ook volop aan de kleintjes ge-
dacht. Een Duinrell-dag is ook voor deze kids
een hele belevenis. Zij klimmen en klauteren
erop los in indoorspeeltuin Rick’s Fun Factory
en kijken vol bewondering naar de leuke kin-
dershows. Een bezoek aan de Kwakus Kweb-
belshow mag zeker niet worden overgeslagen,
de liedjes van de show zijn onvergetelijk. Na
de spannende avonturen in Rick’s Avonturen
Burcht is het heerlijk even rustig ronddwalen
ker een handje te schudden tijdens een van de
meet & greets op het park.
Tropisch Tikibad
Vergeet ook niet een frisse plons te nemen in
het tropisch Tikibad en maak het dagje attrac-
tiepark compleet. Geniet van de vele spetteren-
de glijbanen met superversnellingen, spannen-
de licht effecten, vele onverwachte wendingen
en de nieuwste glijbaan X-stream. Dit maakt
de Duinrell-dag helemaal compleet.
Kijk voor openingstijden en veiligheidsregels
op www.duinrell.nl.
leidinggevenden onder wie de hoofden inkoop in de
ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 30.000 exemplaren.
Webkrant:
De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.ziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks
actueel medisch nieuws.
Komende verschijningsdata 2011:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322 456

Indringers en verdedigingslinies van nu 7HJHQLQOHYHULQJYDQGH]HERQELMGHNDVVD

In KunstFort Asperen is van 11 juni tot en met
25 september 2011 de expositie ‘Too late,
too little, (and how) tot fail gracefully’ te be-
wonderen. Kunstenaars Bik Van der Pol stel-
den de tentoonstelling samen. Inspiratie voor
het thema ‘indringers en verdedigingslinies’
putten zij uit de historie van Fort Asperen.
KunstFort Asperen maakt deel uit van de Nieuwe
Hollandse Waterlinie, een verdedigingssysteem
uit de negentiende eeuw dat de vijand buiten
moest houden door omringend land onder wa-
ter te zetten. Dit gegeven leidde bij Bik Van der
Pol, bestaande uit de kunstenaars Liesbeth Bik
en Jos van der Pol, tot de vraag of het werkelijk
mogelijk is om ‘indringers’ koste wat het kost
Kritische blik YDQ'XLQUHOONULMJWXŹNRUWLQJRSGH
Bik Van der Pol stelden een programma samen
waarin kunstenaars maatschappelijke grenzen
HQWUHHSULMVYDQ$WWUDFWLHSDUN'XLQUHOO
op de proef stellen, onderzoeken of bekritiseren.
Zij brengen een uiteenlopende groep kunste-
naars samen om het thema vanuit een breed per-
spectief te beschouwen. De tentoonstelling start
op zaterdag 11 juni. Kunstfort Asperen is gelegen
aan de Langedijk 60 in Acquoy. Kijk voor meer
informatie over de tentoonstelling en openings-
tijden op www.kunstfortasperen.nl.
9RRUZDDUGHQ
buiten te houden. Kritisch en met enige ironie  &DKCHFSLNJSNADQ  -HDSHMVHRRDKA@@QUNNQBNMS@MSDM
wordt gekeken naar maatschappelijke grenzen  ,@WHL@@KODQRNMDMODQANM  -HDSFDKCHFUNNQGDS3HJHA@C
 -HDSFDKCHFHMBNLAHM@SHDLDSNUDQHFD  *HIJUNNQNODMHMFRSHICDMDMUDHKHF
en barrières van tegenwoordig. Zo ging de Finse
 @BSHDRJNQSHMFDM  GDHCRQDFDKRNOVVV
CTHMQDKK
MK

Pilvi Takala gekleed als Sneeuwwitje naar een
Disneypretpark, maar liep tegen barrières aan.
ZZZ]LHNHQKXLVNUDQWQO
Alleen de ‘echte’ verklede Sneeuwwitje bleek
welkom en Takala was plots een indringer. Dit 9(56&+,-177:((:(.(/,-.623:2(16'$*,1=,(.(1+8,=(1(19(5=25*,1*6+8,=(1,11('(5/$1'

als gevolg van strenge copyright-barrières van

het Disneyconcern.
Nummer 11
1 juni 2011 32