Você está na página 1de 3

IV GOVERNO CONSTITUCIONAL SECRETARIA DE ESTADO DO CONSELHO DE MINISTROS .............................................................................................................................................

KOMUNIKADU IMPRENSA
Sorumutu Konsellu Ministru loron 15 fulan Juu tinan 2011
Konsellu Ministru halao sorumutu, iha Kuarta-feira nee, iha loron 15 fulan Juu 2011, iha Sala Sorumutu Konsellu Ministru, iha Palsiu Governu, iha Dli, no aprova ona: 1.Dekretu-Lei neeb aprova Planu Kurrikulr ba Implementasaun Kurrkulu Ensinu Bziku Diploma ida nee aprova Planu Kurrikulr 3. Siklu Ensinu Bziku, hodi autoriza aprovasaun ministeril husi programa kurrikulr no estabelese norma lubuk ida neeb atu hodi orienta implementasaun kurrkulu hotu iha ensinu bziku, tuir ida neeb mak vigora ba ensinu primriu atu hodi garante koernsia no respeitu ba norma orientadora husi Lei Baze Edukasaun nian kona-ba kontudu no objetivu Programa Kurrikulr kada ida husi siklu tolu ensinu bziku nian, diploma nee difini, ms, Planu Kurrikulr ba 1. no 2. Siklu Ensinu Bziku. Hateten ms katak, elaborasaun ba Programa Kurrikulr 3. Siklu Ensinu Bziku, Ministriu Edukasaun konta ho kolaborasaun husi UNICEF no Universidade Minho, Portugal, ka bele ms, tau hamutuk esforsu no koesimentu husi espesialista Timor oan no koesedr hirak diak liu ba prtika Internasionl sira iha matria ida nee. Diploma nee ms hatete importnsia kona- ba lian nasionl sira, aleinde hirak neeb mak ofisil, nunee ms ajusta programa eskolr ba mundu sosil no kulturl alunu sira nian no ninia esperinsia, ba nia idade no nvel dezenvolvimentu kona-ba koesimentu, ho baze iha rekoesimentu ba gradualidade aprendizajen nian. 2.Rezolusaun Governu kona-ba Komunikasaun Institusionl entre Organizasaun Nasoens Unidas, ninia Ajnsia, Uniaun Europeia no Instituisaun Estadu TimorLeste nian. Lian nee fatr ida esensil atu hodi har identidade Nasaun nian, atu hodi afirma Instituisaun Estadu nian, no nuudar elementu desizivu atu hodi hametin unidade nasionl. Utilizasaun lian nuudar baibain atu hodi permiti, las deit halo komunikasaun ida fluente no laiha erru entre Instituisaun Estadu TimorLeste

1
Sekretaria Estadu Konsellu Ministrus Dli,Palsiu Governu, Loron 15 fulan Juu 2011

nian, maib ms ho organizasaun internasionl neeb dezenvolve traballu apoiu nian ba dezenvolvimentu iha Pas nee. Tau iha konsiderasaun katak Timor-Leste adota ona Lian Ttun no Portugs hanesan Lian Ofisil, no haree katak iha difikuldade iha komunikasaun ho organizasaun internasionl sira neeb servisu iha Pas nee tanba uza lian las ofisil (bainhira sira barak servisu iha lian ofisil husi pas seluk neeb servisu ba), Konsellu Ministru apela ba organizasaun no ajnsia internasionl sira, liu-liu Nasoens Unidas, ba Programa Nasoens Unidas ba Dezenvolvimentu (PNUD) no ba Uniaun Europeia atu promove, kedas no ho meiu hotu-hotu, hodi uza tuir sistema Lian Ofisil Timor-Leste nian. Sei implementa kursu aprendizajen ho Lian Ttun ba konsultr no asesr internasionl sira, iha Instituisaun hirak Estadu nian. Ministriu hotu-hotu tenke hola medida neeb mak presiza hodi utiliza Lian Tetun no Portugs bainhira halo komunikasaun ho Nasoens Unidas, ninia ajnsia, Uniaun Europeia no ho PNUD, liu-liu kona-ba komunikasaun interministeril. Konsellu Ministru analiza ms: 1.Programa Asaun Nasionl kona-ba Adaptasaun ba Alterasaun Klimtika iha Timor-Leste Tuir nia istria daudaun nee, Timor-Leste iha koesimentu ida neeb limitadu kona-ba impaktu sira ba alterasaun klimtika iha pas. Bele dehan katak, hamutuk ho nia viziu sira husi sudoeste Azitiku no Pasfiku, Timor Leste sei hasoru dezafiu boot. Konsidera katak vulnerabilidade pas nian ba alterasaun klimtika sei mosu beibeik tanba nia depende liu ba rekursu naturl sira no tanba infarestrutura no kapasidade institusionl neeb mak limitadu. Programa Asaun Nasionl ba Adaptasaun nee (PANA) hetan tiha ona preparasaun tuir orientasaun husi Grupu Matenek nain sira husi Pas sira Menus Dezenvolvidu (LEG), neeb konstitui iha mbitu Konvensaun-Kuadru Nasoens Unidas nian kona-ba Alterasaun Klimtika (KKNUAK). Harii tiha ona grupu setoril neen: Seguransa Alimentr, Bee, Sade, Katstrofe, Biodiversidade no infra-estrutura, ho membru sira husi setr oioin Governu nian, Universidade, ONG nasionl no internasionl, doadr, setr privadu no organizasaun internasionl no ho membru juventude nian. Atu hateten katak, halao konsulta ona iha nvel distritl, liu-liu iha Baukau, Bobonaro, Ermera, Manufahi no Oe-Cusse Ambeno. Setr agrikula no driku sira mak sai afetadu makaas liu iha estmulu klimtiku. Vizaun neeb halo iha PANA atu hodi halo povu timor oan reziste ba alterasaun klimtika, hodi rekoese nia vurnerabilidade iha ekonomia boot neeb hanaran agrikultura subsistnsia. Medida hirak neeb mak propoen atu hodi hamenus efeitu hirak neeb ladiak husi alterasaun klimtika no hodi promove dezenvolvimentu sustentvel.

2
Sekretaria Estadu Konsellu Ministrus Dli,Palsiu Governu, Loron 15 fulan Juu 2011

2.Projetu kona-ba ekonoma Kaf iha Timor-Leste Ministriu Turzmu, Komrsiu no Indstria aprezenta projetu nee ba Konsellu Minsitru atu hodi hadik liutn jestaun Kaf nian, neeb hanesan prudutu prinsipl Esportasaun Timor-Leste nian.Adosaun ba medida efikz sei bele halo redusaun ida ba dfise Balansa Komersil nian no tuirmai hadiak liutn Pozisaun Balansa Komersil Timor-Leste nian.

3
Sekretaria Estadu Konsellu Ministrus Dli,Palsiu Governu, Loron 15 fulan Juu 2011

Você também pode gostar