Você está na página 1de 48

REVISTA INFANTIL E XUVENIL PARA UN MUNDO MELLOR

Celebramos o e da rbore
l r a d a i a P S e o c n u t n e d a a r r

Da da Paz

C (

o l e x i o d a I n m a c u I n f a n t i l P r i m a

e a s i a )

Febreiro - 2001

ivimos nun mundo convulso; un mundo no que priman valores que non teen en conta o benestar de todos, a liberdade, a paz, o entorno, a natureza sen degradar; un mundo no que uns poucos son donos da maiora dos recursos e onde os demais soamente son os donos da sa miseria. Valores universais como a paz, a cultura, o dereito educacin, non son tidos en conta, debidamente.

O Mundo e a Natureza en Paz

P or iso, neste colexio, no educativa e formatique forman parte importante da sa estructura

E ste XERMOLO nace para lembrarnos que A PAZ e a defensa do Medio Ambiente forman unha unin indi-

va, tratamos que non sexan "flor dun da" senn algo consustancial noso labor cotin. Profesores e alumnos en harmnica simbiose traballamos arreo para ofrecer este XERMOLO, semente de futuro, que esperamos arraigue profundamente e compoa coas suas races e as suas ramas unha rexa e forte rbore baixo a que poidan acougar tdolos que se sintan tristes, abandonados, maltratados, intranquilos; todos aqueles para os que a paz e a natureza sexan termos valeiros de contido; todos os que anda non coezan a profundidade destes valores. Este XERMOLO brota con forza porque coece a necesidade de medrar, de expandirse e constituir un paraugas de comprensin baixo o que poidan estar seguros cada vez mis homes e mulleres que hoxe se senten tristes, desamparados, abandonados.

soluble no espacio e no tempo. Non suficiente dedicarlle un da por ano, por moi alto e forte que berremos consignas no seu favor. A PAZ non se gaa, nin se merca. A PAZ hai que constitula da a da, sen acougo, sen tregua; a PAZ somos todos ns en paz con ns mesmos, vivindo en paz cos demais, Non existe a paz no mundo se os novos corazns, as nosas vidas, estn rexidas, dominadas, polo

Redaccin: Alumnos e profesores do Colexio da Inmaculada de Ponteareas. Composicin e montaxe: Luz Pino Colaboradores: Alumnos, profesores, pais e nais da Comunidade Educativa. Agracedementos: Este proxecto non sera posible sin a estimable colaboracin da Editorial Aln Mio, S.L. de Ponteareas

ste XERMOLO que hoxe sementamos nos corazns desta Comunidade Educativa ten que crecer e desenrolarse sen presa, pero sen pausa, para que nun mundo futuro no que reine a paz en harmona no seu entorno natural e social, nos saibamos partcipes, semente, xermolo, desa conquista que todos hoxe dende aqu aspiramos. Fagamos votos de compromiso para que este xermolo non sexa abandonado pola nosa insensibilidade, pola nosa indiferencia; comprometmonos todos a ser os xardineiros que reguemos co noso labor e co noso exemplo esta rbore que, de seguro, vai crecer, deste primeiro XERMOLO que vimos sementar. Animo e adiante!! pxina 3 pxina 2

egosmo, pola envexa, polo odio, polo desamor.

Diego Abalde. 1 ESO

XERMOLO

Editorial

SUMAR I O

Carta a un ministro

Traballos sobre a Paz e o Medio Ambiente

Presentacin

pxinas 4 a 20 pxinas centrais pxina 21

Patch Adams

Paz Positiva

Reportaxe grfica das celebracins no patio.

pxina 24 e 25

Redaccins, enquisas, cartas e debuxos de ESO Recollida selectiva de lixo Refuxiados Homes de Pax

pxina 28 e 29 pxina 30 a 41

pxina 44 e 45 paxina 35

pxina 42 e 43

La paz es el don ms deseado. No hay profeta que no la anuncie, no hay poeta que no la cante, no hay corazn humano que no la ame. Qu persona de buena voluntad no aspira a la paz?. Hoy la paz es reconocida universalmente como uno de los valores ms altos que hay que buscar y defender. Todos deseamos que la paz sea como un ro en crecida. Ojal que en l se baen los seores de la guerra setenta veces siete y que en l bebamos todos!. Pero esta paz que tanto deseamos nos supera. Cuando parece que est a nuestro ancance, se nos escapa como diosa huidiza. As una vez y otra. Tanto tiempo soando con la paz y no hay pgina de la Historia que no est manchada de sangre. Hasta cundo?. El siglo que ha terminado ha s i d o

UN BRINDIS POR LA PAZ


P R E S E N T A C I N
terrible por su crueldad. Pero no acabamos de aprender las dramticas lecciones del pasado. Cmo desearamos que en este milenio los vientos fueran favorables al entendimiento y pudiramos hablar de un tiempo para acercarse, de un milenio blanco y verde, de un milenio para la paz y la solidaridad!. La paz debemos desearla y debemos trabajarla. Los hijos de Dios son precisamente los pacficos, los que favorecen la reconciliacin, los que ponen mansedumbre donde hay violencia, perdn donde hay venganza y amor, mucho amor en todas las relaciones humanas. S e

trata de una exigencia humana y cristiana. Es una idea necesaria, es una idea imperativa, una idea inspiradora. Ella polariza las aspiraciones humanas, los esfuerzos y las esperanzas....Es movimiento, crecimiento, trabajo, esfuerzo, conquista. Si quieres la paz, trabaja por la justicia. El trabajo por la paz es duro y permanente. El trabajador de la paz nunca est en paro. La tarea empieza en el corazn humano, nuestro ms prximo campo de batalla. Pasa por la familia, que tantas veces oculta actitudes belicosas, distantes, intolerantes. Se debe llegar a todas las plataformas del tejido social, donde se dan tantas situaciones agresivas e injustas; y a las relaciones entre religiones y pueblos, para condenar todo tipo de racismo o xenofobia, de explotacin y terror.

Mans e corazns feitos por alumnos de 1 E.P.

A RECOLLIDA SELECTIVA DOS RESIDUOS SLIDOS URBNS


Que pasa se amoreamos toda a porcallada nun sitio?. Pois que queda feo e cheira mal. Xa non nos gosta pasear por al. Das duas fotografas que tes aqui ti cal escolles?.

e d u c a c i n

i n f a n t i l

Praia con lixo e contedores de lixo sen recoller

Ponte Romana de Ponteareas e vista xeral dunha ra galega

Os mais pequerrechios do colexio, xa saben onde teen que botar as latas, os papeis e o vidro. Colorea estes debuxos e une con flechas os que se correspondan.

e d u c a c i n

i n f a n t i l

Os mis pequenios da escola disfrutaron cos actos do patio

q u e r i d o s
Queridos Pais de Alumnos:

p a i s

P A R A V S F I L L O S , P A R A N S A L U M N O S , E L E S N O S V I N CU L A N longo da nosa vida todos ensinamos e aprendemos. As leccins cun pai lle da o seu fillo, abarcan o universo enteiro: dende Dnde est Deus?, ata como usa-lo cepillo de dentes ou como cruzar por un paso de cebra. Os nenos fan miles de preguntas porque estn ante un mundo novo, estrano e deslumbrante. s veces preguntan nun mal momento e faiselles calar con: "falamos man", "ti es moi pequeo anda" ou "iso non che interesa". Pero debemos busca-lo xeito de atendelos e escoitalos sempre que poidamos, adecuando a resposta idade de cada rapaz. Se os ignoramos chegarn conclusin de que non son importantes para ns, e de que os adultos somos persoas incapaces de disfrutar de cousas que a eles lle parecen marabillosas. A educacin a ciencia, a tcnica e o arte con que pais e profesores exercen a sa accin sobre o neno para desenrolar adecuadamente as sas aptitudes fsicas, intelectuais, psquicas, afectivas e morais, axudndolle a integrarse ben no medio social no que vive e facilitndolle o logro dunha adecuada autoestima, determinacin e autonoma. Tense que partir das posibilidades reais de cada neno, xa que non son todos iguais, pero sen esquencer que cada ser humn sempre ten algo marabilloso que aportar s demis. Por iso tan importante combina-lo amor coa ciencia educativa. Este labor moi difcil. Son moitos os factores que inflen na educacin dun neno: persoais, familiares, institucionais, ambientais, didcticos,... Por iso debemos estar coordinados pais e profesores e actuar de forma coherente, as o neno non se sentir desorientado. Un neno feliz sempre ser mis receptivo ante as ensinanzas que recibe. No mundo que nos rodea moi importante a preparacin acadmica, pero non podemos deixar de lado a formacincomo persoa. Nesta sociedade convulsa na que vivimos isto supn ir contracorrente. unha loita atroz, esgotadora , frustrante as veces pero ah estamos ns, pais e profesores traballando arreo para consegui-lo xito. Precisamente por iso dende este Colexio fomentamos valores humns como a tolerancia, a solidaridade, a xenerosidade, a humildade, a honradez... En definitiva queremos que os nosos alumnos, vosos fillos, sexan agora e no futuro, un exemplo a seguir por todos . Non podemos esquencer que este proceso educativo gradual, coma unha rbore que nace e se ramifica cs anos, e que cun b abono o seu froito ser o mellor. S podemos aspirar a iso coa vosa axuda. Unha aperta. Os profesores dos vosos fillos. Para ser grande, s enteiro: nada teu esaxeres ou exclas. S todo en cada cousa. Pon canto eres no mnimo que fagas. As a lua enteira en cada lagoa brilla, porque alta vive.

Fernando Pessoa.

Gstavos esta pombia !, a que s?. Pois fixronna os compaeiros de 1 de Primaria. Cada neno quixo as participar no proxecto de Paz. Pegronnas no cristal da fiestra e quedou moi bonito.

d e

P r i m a r i a

De todas las palomas hubo una que se fue por el mundo. Todava sigue girando alrededor del Sol al comps de la Tierra. Vuela sin dueo, siempre amenazada. Volver alguna vez al viejo palomar de donde sali un da?.
Rafael Alberti

P A Z

d e

P r i m a r i a

Marco Antonio Iglesias. 1 de E.P.

Mateo Gonzlez E. Infantil.

Somo-la xente do mundo, vivimos en todas partes: en grandes cidades, en pequenas aldeas, en bosques tropicais ou no Polo Norte. Somos de moitas cores: uns temo-la pel bronceada, outros a temos plida ou dourada coma o Sol. o noso cabelo? Hai pelos rubios, acastaados e negros. En forma lisa ou caprichosamente rizada. Podemos ser altos ou baixos, fla-

Quenes somos?

P r i m a r i a

cos ou gordos, tmidos ou descarados. Como es ti?

Pero todos nos parece mos en algo:

Todos necesitamos cobixo e alimento. Todos queremos ser felices e vivir con dignidade. Todos necesitamos amor e amizade. A todos nos gusta disfrutar das cousas fermosas da vida. Gstanos aprender, que nos escoiten e valoren. Porque todos formamos parte dunha grande familia:

A HUMANIDADE

10

d e

P r i m a r i a

11

d e

P r i m a r i a
Manuel Novoa. 2 de E.P.

12

d e

P r i m a r i a

UROGALLO

Jos M. Rivera. 3 de E.P.

Gallo silvestre quedan pocos Vive en el norte son preciosos Vive en los bosques con los osos son difciles de cazar El urogallo no hace ruido, calla solo cuando quiere a una urogalla canta. Entonces dispara el cazador! y el pobre urogallo muere por su amor Que horror! No caces urogallos, cazador.

Gloria Fuertes

13

14

d e

P r i m a r i a

Clara M Castro. 3 de E.P.

Andrea Ros. 3 de E.P.

15

d e

P r i m a r i a

Anta Mourio 4 E.P.

16

Me imagino que mal lo estareis pasando sin casas, sin comida y casi sin familiares; sin ropa, nada donde cobijarse ni con que abrigarse. Por eso escribo esta carta y os mando todas mis fuerzas, todo mi amor y todos os vamos a ayudar. La esperanza es lo ltimo que se pierde. Me despido. Vuestra amiga Ana.

Queridos nios de El Salvador:

d e

P r i m a r i a

Queridos nenos: Eu sei que o estades pasando moi mal. Este terremoto afectou as vosas casas causando mortes: moitos de vos non tedes pais, nais, avs, etc. Dende aqui tdolos homes, mulleres e nenos vos mandaremos todo o que necesitades e non tedes: dieiro, comida, roupa,... A mia clase a de 4 de Primaria do colexio Inmaculada; entre os 25 alumnos vos axudaremos. Eu creo que non fai falla iso s agora. Creo que o amor e a solidariedade sempre fai falla, e tamn creo que en tdolos nenos de Espaa tedes amigos para sempre. He visto como lo estais pasando todos. A algunos se le han muerto sus paps. Escuch que no teneis medicamentos, ni comida, ni hogar...y pens que yo tambin poda ayudar.No os preocupeis pues aqu en Espaa hai mucha gente que os defiende y os quiere. Dentro de poco vais a tener un techo donde dormir y comer. Me gustara ayudaros. Un beso y hasta luego. Me despido con mucho cario. Un abrazo y espero que ya se acabe todo.
Jessica. 4 de E.P.

Carta a Salvador

tdolos

nenos

Ana Pino. 4 de E.P.

de

Hola nios de El Salvador:

Mara. 4 de E. P.

Le escribo esta carta y espero que estn todos de acuerdo para que mande ayuda a los paises que estn en guerra; que mande ayuda a los pases pobres y ayuda a El Salvador que sufri un terremoto. Espero que todos colaboren. espero que tu madre se ponga mejor y que puedas vivir como todos los nios. Y que tengas muchos amigos y que en el orfanato te lo pases bien. Espero que ests muy feliz.

Excmo. Sr. Aznar:

Adisu

Jorge. 4 de E.P.

Roberto.4 de E.P.

Alba Otero.4 de E.P.

La paz es vida la paz es amor se marchita pronto como una flor. No a las guerras, si al amor, as todo el mundo vivir mejor Todos ayudamos todos al amor la paz es bonita como una flor Vive en paz s feliz y as todos juntos podremos vivir.

LA PAZ

17

Hay un amigo en m

C ANCINS P ARA A AM IZADE


Hakuna Matata
Hakuna matata, vive y deja vivir hakuna matata vive y s feliz Ningn problema debe hacerte sufrir lo ms fcil es saber decir Hakuna matata

P r i m a r i a

Hay un amigo en m, hay un amigo en m. Y cuando sufras aqu me tendrs no dejar de estar contigo, ya vers No necesitas a nadie ms porque hay un amigo en m hay un amigo en m

Hay un amigo en m hay un amigo en m Cuando eches a volar y tal vez aores tu dulce hogar lo que te digo debes recordar porque hay un amigo en m si, hay un amigo en m

Otros habr tal vez mucho ms listos que yo eso puede ser, tal vez Ms nunca habr quin pueda ser un amigo fiel y tu lo sabes El tiempo pasar; lo nuestro no morir Lo vas a ver, es mejor saber que hay un amigo en m hay un amigo en m.

Cuando era muy pequen (bis) not que su aliento no le ola muy bien los dems deseaban alejarse de l Hay un alma sensible en mi gruesa piel me doli no tener un amigo fiel Que gran dolor!, Que mal olor! Era un gran deshonor Y me deprima cada vez que....i Pumba, que hay nios delante.... Ah! Lo siento. Hakuna matata, que bonito es vivir Hakuna matata vive y se feliz Ningn problema debe hacerte sufrir Lo ms fcil es saber decir: Hakuna matata

18

Andrea Gonzlez 6 E.P.

d e

P r i m a r i a

Si pudiera regalara una sonrisa a cada nio de este mundo. Si tuviera el dinero suficiente pagara la escolarizacin de cada persona o nio necesitado. Si supiera como conseguir la paz en el mundo, la conseguira. Si me fuera posible ir a todos los lugares perdidos en la memoria de todos, ira. Si todos estos casos estuvieran a mi alcance, luchara por conseguirlos. Cuando pienso en cada nio de cada continente, me doy cuenta de que soy muy afortunada por tener lo que tengo. Cuando veo lo egostas que somos algunas personas, pienso en lo mal que lo pasan algunos y nosotros casi somos incapaces de ayudarlos. Ahora me dirijo a todos vosotros: En nuestro interior est la palabra ms importante: PAZ Este poema va dedicado a los nios que no tienen paz a los que nunca hemos llamado en la hora de la verdad Este da nos hemos reunido para hablar de los nios de la paz al pais que nunca hemos ido pero deberamos ir ya Los nios no tienen comida con la contaminacin no pueden respirar menos tienen bebida deberamos auxiliarlos ya Hambre pasan habre pasarn si no los auxiliamos claro que se morirn
Martn. 5 de E.P.

D e s e o s

Alicia Gonzlez. 5 de E.P

No a los juguetes feos


No a los juguetes feos. No precisamente en Navidad que son das de amor que son das de paz

Ana Prez. 4 E.P.

Los juguetes son para jugar a jugar (de verdad), no para jugar a matar (de mentira). Las pistolas (ni de agua) El revlver (ni de broma) La escopeta (ni tocarla) Los juguetes para todo y las armas para nada
Gloria Fuertes

Nios del mundo, negaros, no admitir esos regalos!

19

d e

En un pobo de Galicia, haba un neno chamado Brais. Era un abusn con todos os nenos pequenos. Quitballe todo a todos: os bolgrafos, o dieiro, as merendas... e tdalas cousas. El como era mal estudiante a en 2 da ESO e xa tia que estar traballando!; sempre repeta. Os nenos de 6 xa estaban fartos del, e unha nena tivo unha idea: facer un trato, mais ben un pacto con Brais. E as o fixeron: Acordaron en que si Brais non lle pegaba nin lle sacaba as cousas os nenos, eles seran os seus amigos. E as todo foi de maravilla. Vedes que ben acaba?. Isto como ten que ser. El da de la Paz es un da muy alegre todo el mundo est feliz y la gente se divierte Todos nosotros estamos cantando formando un coro grandsimo todos nosotros estamos bailando y recitando un poema bellsimo Una paloma volando reluce en el lindo cielo la Paz est representando y no para de coger vuelo La paz es verdadera y no es mentirosa la paz es un cuento de hadas y de alegras encantadas.
Soraya, Noelia y Vanesa 6 E.P.

O abusn

P r i m a r i a

Ana Mguez 6 E.P

Viva a paz e o amor fora a maldade e o terror O mundo ten que sorrir para poder vivir Oxal neste ano por fin reine a paz.
Javier Mario 6 E.P..

Trata con respeto e agarimo os teus profes e compaeiros

Os de sexto no recreo Que alegra, que ilusin! Son uns nenos futboleiros e comparten o baln

Querdevos moito axuddevos mis dende o sculo oito tiamos que estar en paz. Que non haxa guerras que non haxa dor de agora en diante s haber amor. Qu faremos coas armas? tmolas que queimar non queremos morte queremos amar. Regalade as rosas ddevos bicos sexan brancos ou negros maiores ou chicos.

Andrea Gonzlez. 6 E.P.

20

un dos pilares bsicos de toda sociedade por iso coa colaboracin de todos fixmoslle chegar o ministro Piqu, 192 cartas coma esta. Que pasara se cada espaol lle mandase unha igual?.

Sabemos que 25 millns de persoas son analfabetas.Ata cando vai durar?. A Educacin e

Tdolos nenos do mundo teen dereito educacin!

0 , 7 %

X A ! ! !

Excmo. Sr. Josep Piqu, ministro de Asuntos Exteriores: A travs de la campaa de INTERMN Educacin Ahora: rompamos el crculo de la pobreza, he conocido la alarmante situacin de la educacin en el frica subsahariana: ms del 40% de los nios y nias estn sin escolarizar. Si siguen las tendencias actuales, en el ao 2015, 3 de cada 4 menores sin escolarizar sern africanos. En la cumbre de El Cairo entre frica y la Unin Europea, el Presidente Aznar se comprometi aduplicar la ayuda bilateral no reembolsable a los pases del frica Subsahariana, una peticin que 8000 personas le hicieron llegar hace dos aos en el marco de la campaa de INTERMN Muvete con frica. Le solicito que, en la puesta en prctica de este compromiso, el Gobierno espaol d prioridad a los programas dirigidos a alcanzar la educacin bsica para todos los nios y nias de frica y apoye a los gobiernos africanos que se comprometan con la educacin de su infancia. Atentamente. Todos los nios y mayores que trabajamos en el Colegio de la Inmaculada.

192 ca

rta s !

21

22

PLANTANDO FUTURO...
Dende os pequenios ata os alumnos de 4 da E.S.O., cada curso encargouse de plantar unha rbore

Educacin E. Infantil plantando castieiros 4 de E. Primaria facendo un burato para outro castieiro

6 de E. Primaria colaboran cunha noceira

2 da ESO diante do seu abeto

Alumnos de 4 ESO traballando arreo

23

...E SEMENTANDO PAZ


E SC UC HA
HER M ANO L A

HIMNO A LA ALEGRA

CAN C I N D E L A A LE GR A EL CAN TO AL EG RE D E L DO QUE ES P ERA UN NU EVO D A VIV E S O AN D O E L N UE VO SO L EN QUE LO S HO M BR ES VOL VE R N A S ER HE RM AN OS E N T U CA MI NO VEN CA NT A, S UE A C AN TAN -

(B IS ) SI

SO L O E X IS TE LA TRI S TE ZA Y E L L L AN TO A MA RGO VEN CA NT A, D E L A S OL ED AD C OM P LE TA

LA A LE GR A E N E ST A TI ER RA B SC A L A H ER MA N O RAS VEN CA NT A , . . .. . . M S A LL D E L AS F RO NT E-

SI

. .. .

E S Q UE NO EN CU EN TRA S

Parte do claustro. Tdolos profesores traballaron polo proxecto.

24

Tdolos nenos de E. Infantil e E. Primaria confeccionaron coas sas propias mans este precioso mural. Vestidos de blanco e co corazn enchido de amor pechamos os actos commemorativos entonando o Himno Alegra

25

26

s e c u n d a r i a

fcil constatar por unha simple ollada s medios de comunicacin, ou facendo unha investigacin na poboacin na que vivimos, que a concepcin da paz que se ten na maiora dos casos a da paz dominante e tradicional, herdada do concepto de Pax romana: aquel que a identifica coa ausencia de conflictos blicos, e nos nosos das, como ausencia xeral de todo tipo de conflictos. Desde o nacemento da Investigacin para a Paz o concepto de paz adquire un novo significado ao asociala non como anttese da guerra senn de violencia. preciso establecer unha diferencia fundamental entre violencia directa e violencia estructural, entendendo a primeira como agresin fsica directa, a violencia "tradicional", a mis facilmente recoecible; e a segunda, indirecta e mis oculta, que est presente en determinadas estructuras sociais, sinnima da inxustiza social. Este tipo de violencia encuberta manifstase como un poder desigual e, conseguintemente, como oportunidades de vida distintas. Os recursos estn mal distribuidos debido a que a alfabetizacin/educacin non igual para todos, o mesmo que os servizos mdicos, etc. Pero por riba de todo, est irregularmente repartido o poder de decisin acerca da disposicin dos recursos. A autorrealizacin humana entndese como a satisfacin das necesidades bsicas, materiais e non materiais. Neste sentido cando non se satisfan estas, pdense dar diferentes tipos de violencia: A violencia clsica da querra e o homicidio A pobreza e en xeral as privacins materiais A represin e privacin dos dereitos humanos A alienacin e a negacin das necesidades non materiais Como vemos a paz afecta a tdalas dimensins da vida: chamar paz a unha situacin na que imperan a pobreza, a represin e a alienacin unha parodia do concepto de paz.

A PAZ POSITIVA

Patria y bandera yo os pido perdn hoy que deserto me arm de valor.... himno de paz por el hombre que cree

Canto de aceros no quiero matar ltimo grito de rabia y se va que no me llamen cobarde y traidor partisano

Padre, madre un abrazo volver hroes, causas de un poder absurdo Guerra, odio. no he entendido bien por qu vivo muerto por un mundo nuevo me acercar hasta el valle que me vio nacer que amarga despedida....Ooooh!

PARTISANO

Libre! Libre! como un guila ser vuelo alto que hay un mundo nuevo. Y llvame hasta el valle Que me vio nacer Qu niebla es sta amigo?. Ooooh!. Patria y bandera yo os pido perdn hoy que deserto me arm de valor... himno de paz por el hombre que cree partisano...Ooooh! Lejos de aqu s que descansar me ir me ir te escribir mi hermano. Canto de aceros...

partisano...

e s d rma s a udas la da destr a t n d sern Alg rra gue

27

s e c u n d a r i a

Como actividade para fomenta-las boas relacins, os nenos de secundaria miraron a pelcula de Patch Adams e gostoulle moito. As sas valoracin foron as seguintes:
Trata dun home que infeliz, ata o punto de que tenta acabar coa sa vida. Ingresa voluntariamente nun hospital psiquitrico e al axuda a un compaeiro, de xeito que se sinte til. Marcha do hospital e matriclase na Facultade de Medicina. un pouco vello para estudiar pero iso non lle importa. Comenza a facer amigos de seguido, sobre todo entre os enfermos dun hospital donde fan as prcticas os alumnos de 3. Saltndose as normas, cada da percorre as habitacins e cambia o sufrimento dos enfermos por sorisos e gargalladas. Ata que o descobren e ameazan con expulsalo. El segue coa sa e abre un consultorio nunha casia onde atende os desamparados, os que non teen seguro,... a todos os que o precisen. Sempre co soriso nos beizos pois o amor e o mellor tratamento. Confa plenamente nas persoas e isto acarrxalle disgustos pois non todos son iguais a Patch. Despois de moitas aventuras, o envidioso e circunspecto rector abrelle expediente e quere botalo. No xuizo o que levan o noso amigo, vence a razn, e as ideas de Patch prevalecen as do rector. Hoxe en da Patch o director dun gran hospital cunha arquitectura moi simptica onde a asistencia gratuita. Os alumnos disfrutaron da pelcula e amosronse dacordo coa poltica de Patch Adams: O mdico ten que ser algun cercano, que nos trate con cario e que nos de seguridade. Tamn defenden que un alumno de 1 entre no hospital finxindo que est de prcticas pois entenden que ten un bonito motivo: axudar a que os enfermos tristes, as veces terminais, tean unha boa estancia no hospital. Todos queren a Patch. Provoca a felicidade na xente que o rodea.

Un

exemplo

seguir

Argumento

Opinin

Algunha vez axudache a outra persoa so pola satisfaccin de vela feliz?. Ante esta cuestins a maiora das respostas foron positivas: - S, unha vez animei a unha amiga para que non se deprimira, porque discutira con outra. Lidia Dguez.3 ESO - Si, cando axudo a mia nai e facemos cousas xuntas. Iso a fai feliz e sntome mellor. Rosa 3 ESO - Unha amiga estaba deprimida e eu na mia calidade de reconstrue corazns, axudeina a superar os seus problemas. Rubn 3 ESO - S, as veces a mia ava est aburrida na casa e a levo a dar unha volta. Ana M 3 ESO - unha satisfaccin saber que algun necesita axuda e lla podes ofrecer. Nuria. 4 ESO - Unhas amigas e mis eu axudamos econmicamente a unha compaeira e sentiuse mellor. ngela. 2 ESO - S algunha vez, porque me da pena que se sintan mal, e si lle axudo sntome feliz. Andrea Prez. 3 ESO

Ademis de que ven nos libros, moi importante o que se aprende das outras Perla Fdez. 4 ESO persoas.Lidia Dguez.2 ESO

cilista r espe e. se i que x en t on ha N feliz SO acer E para f sica Ross. 2


Jes

Patch supo que estaba curado cuando sinti la necesidad de ayudar


Asuncin Lorenzo. 2 ESO

A felicidade dos demis tamn me afecta a mn.

Patch in gres en un psiqui trico por que n o t ena quie escuchar n lo a y no s aba qu con su v hacer ida. Rebe ca
Sastre 2 ESO

28

Como Patch para os nenos de 2 da E.S.O.


Rompe coas normas. Alexandra Espontneo.
ngela

s e c u n d a r i a

Extrovertido.
Jacobo

Humilde.
Miguel

Alexandra

Amigo dos seus amigos.

Astuto.

David

Bo rapaz

Moncho

Sincero. Simptico.

Jssica

Gracioso.

Tania

Emma

Audaz.

ngela

Mira no interior das persoas. Jssica

Boa persoa.
ngela

Comprensivo.

Solidario.

Divertido.
Alexandra

Miguel

Moncho

Reivindicador de inxustizas.

Beln

29

30

Tra-la lectura de A PAZ POSITIVA,charlamos cos nenos e propuxemosllelo seguinte: Presentacin: Imos comprometernos a non ser indiferentes ante este tipo de situacins. Seguro que algunha vez estivechedes no medio dun conflicto no que a violencia fsica ou verbal foi a protagonista. Cuestins: 1.-Analiza os momentos de violencia ou momentos violentos que se dan na escola: unha discusin cun compaeiro, unha bronca do profesor, o desgusto dun alumno cando lle dan as notas, as burlas que se lle fan s que son diferentes, etc. Destas e doutras situacins, pensa nos protagonistas, nos
As respostas foron variadas pero coincidan no bsico:

REFLEXINS DENDE A TUTORA

s e c u n d a r i a

motivos, na frecuencia coa que pasan, no lugar do colexio..Que papel fas ti no asunto?.Cmo poderas evitalos?. Pensas que son necesarias as normas de convivencia no centro?. Cales son estas normas?. Cmprelas sempre?. 2.-Reflexiona e explica en que situacins te sintes mais feliz na escola. Fai o mesmo cos momentos de disgusto. Cales prefires?. 3.-Pensa na ta familia e nos momentos violentos: gritos, castigos, algunha lambada...Cales son as causas?. En que medida es responsable destas situacins?. Cmo poderas melloralas?. Pregunta s teus pais como se comportaban eles cos teus avs; Os cambios producidos parcenche positivos ou non?.

A necesidade de entendemento entre as persoas

Estn dispostos a colaborar para mellora-las situacins cotins.

1.- Case ningn alumno se recoeceu a s mesmo como mal compaeiro, mais ben todo o contrario: un amigo capaz de axudar nos momentos de disgustos e broncas. Tamn dn que as normas de convivencia son necesarias para o respecto entre as persoas, e para conseguir que te valoren mis. 2.- Todos prefiren os momentos felices pero non explicaron cales son. Algn apuntou que no recreo era feliz; Quizais non entendeu a pregunta.O que est claro que non lle gustan as broncas dos profesores. 3.- Na casa o que mais e o que menos ten discusins cos pais: polas notas, cando chegan tarde, cando dan malas contestacins... Todos recoeceron que as veces son merecedores dunha palmada. Tamn saben que os pais de agora dialogan mais cos fillos que hai 40 anos. Contan que os seus avs eran algo mis duros.
Andrea Lemos. 3 ESO

31

QUE ACTITUDES PUEDEN LLEVARME A SER CONSTRUCTORA DE LA PAZ?


La paz, es un estado de bienestar colectivo el cual requiere unas actitudes para que se produzca: Se debe respetar a las personas mayores, a nuestros padres y a nuestros profesores,y si tenemos algn problema con ellos debemos intentar solucionarlo hablando y no es conveniente adoptar una postura atacante hacia ellos, porque los perjudicados siempre seremos nosotros. Debemos respetar a las personas que son de menor edad que nosotros y no aprovecharnos ni abusar de ellos. Debemos intentar llevarnos bien con nuestros hermanos en especial, aunque con el resto de la familia tambin. No debemos ser malos compaeros y no debemos burlarnos de estos, pues pueden sentirse desplazados u ofendidos. No debemos discriminar a los compaeros por ser altos o bajos, flacos o gordos, listos o burros, guapos o feos, porque vaya a la moda o no vaya a la moda.... En clase no debemos discutir porque un compaero nos quite un bolgrafo, la goma, la pintura, el pegamento, las tijeras,... En el patio no debemos discutir por que un amigo nos quite el baln, o no nos deje jugar en su grupo. Debemos ser considerados y solucionar los problemas hablando y razonando. No debemos discriminar a nadie por su raza, color, religin, sexo, forma de ser, forma de pensar... Es razonable que seamos amables con la gente que por una u otra razn estn pidiendo en la calle, no es humano que los insultemos y maltratemos; eso no lo debemos hacer nunca. Debemos ser amables, razonables, conprensivos, generosos, amistosos, etc con la gente que nos rodea y nos necesita y tenemos que intentar perdonar todos los errores que puedan cometer.
Collage feito con papel usado por Nilsa

s e c u n d a r i a

Jennifer Rodriguez 3 ESO

Constructor de paz puede ser cualquiera, incluso un nio pequeo ; pero para poder ser un buen constructor de paz hay que tener una serie de actitudes que son muy importantes para que la paz pueda estar entre nosotros. Paz significa no a las guerras, no a las opresiones, no a los malos tratos, si a la amistad, si al amor, si al compaerismo... Para poder ser un buen constructor de paz debemos empezar por lo ms sencillo que es respetar al prjimo, para luego seguir con tratar de igual modo a los dems dejando de lado las creencias religiosas, las diferencias raciales. Posiblemente lo ms difcil de hacer para construr paz es dejar las disputas, que lo nico que causan son llantos, tristezas, odio; en las disputas la verdad es que nunca sale nadie ganando, todos perdemos, o bien un amigo, o una casa, un trozo de tierra. La verdad de las guerras es que nadie sale ganador, todos salen vencidos.

scar Vila 4 E.S.O.

32

Son tantas las injusticias con las que cada da me asombra el mundo, que hace cuestionarme cuales de los objetivos a seguir son los acertados, si los de fastidiar al prjimo o los del respeto mutuo. Desde mi fuero interno contemplo el mundo de los adultos y hay tantas cosas que no entiendo, como tantas otras que no comparto, me duele que haya gente que muere de hambre y que su pas gaste los pocos recursos que tiene en juguetes para hacer guerra; me duele que en mi propio pas se mate a la gente (todos ellos inocentes, la muerte nunca es justificable) porque no se acaten las ideas de unos pocos; me duele la inseguridad, la intolerancia y la falta de solidaridad. Pero lo que ms me duele es, que siendo todos iguales, no seamos capaces de entendernos y que la falta de entendimiento provoque situaciones lamentables. Que por ideas religiosas, polticas o tnicas se muera tanta gente, es algo que nunca llegar a entender. Yo, que todava soy una nia, me gustara ver el futuro con ms optimismo, pero seguro que otros lo hicieron antes y la paz sigue sin brillar en todo su esplendor. Por eso creo que desde nuestras edades deberamos comportarnos con mucho respeto hacia los dems, evitar las discusiones, que la forma de arreglar las cosas y nuestras diferencias sea a travs de la palabra; aprender a escuchar para saber comprender, derrochar generosidad y pasar por la vida con un poco ms de humildad. Quiz as, nuestra generacin pueda cambiar los roles establecidos y regalarles a nuestros hijos un mundo adornado con la paz.
Thais Pousada 4 ESO

QUE ACTITUDES PUEDEN LLEVARME A SER CONSTRUCTOR DE LA PAZ?

s e c u n d a r i a

Las actitudes sern buenas cuando tu te lo propongas. No mas violencia ni guerras para que tu contenta te pongas. Ayuda a los que no tienen nada, dales comida y felicidad, aydales con toda tu alma qutalos de la pobreza y dales libertad. Ayuda a tu prjimo sin condicin, aydalo siempre hazle caso a tu corazn Una cosa pide el mundo que haya siempre paz, que es importantsima y la necesitamos ya No margines a la gente, aydala porque de ti depende cudala! En el mundo que haya paz , que haya paz porque sin eso no hay nada ms Haz que este mundo vaya a mejor y que ningn vagabundo se quede sin amor
Lara Martnez 1 ESO

Yo, como todas las personas de este mundo, puedo aportar cosas para la paz, es decir, puedo ser constructora. Todo el mundo tiene cosas buenas que dar a los dems, sobre todo amor. Cada ser de este planeta tiene dentro de s una parte buena y una mala, lo que pasa a veces es que el mal est muy desarrollado, y yo no entiendo por qu. Lo ms bonito es ayudar a quien te necesita, y no solo en los momentos malos. Esta actitud la tiene todo el mundo, lo que pasa es que hay gente que no la lleva a cabo. La mayor de las actitudes, la tenemos todas las personas y es el AMOR, que lo llevamos todos/as dentro de nuestros corazones. Sin el amor no habra vida, porque solo existira la guerra y todas las cosas malas que hay en el mundo. Si tu no das amor no tienes paz contigo misma, eso me pasa a mi. Yo tengo muchsimas actitudes que aportar, pero muchas veces voy contra ellas. Cuando somos violentos, ya sea de una manera o de otra, estamos yendo contra la paz que es un sinnimo de amor, tranquilidad... Cuando estamos en un sitio donde hay gente discutiendo no hay tranquilidad porque no hay paz. La actitud que ms puede construir la paz es el amor, y creo que a mi me sobra. Si entre todos nosotros hubiera amor, no habra ni una sola guerra, porque el amor es un lenguaje con el que nos sabemos expresar muy bien. Es uno de los que ms me gusta. As pues, "El amor es la nica cosa que se hace grande al compartirla". As que ya sabes, da amor y sers constructora de paz!!!!!!!! Carla Lillo 4 ESO

33

34

QUE ACTITUDES PUEDEN LLEVARME A SER CONSTRUCTOR DE LA PAZ?


Lo ms importante en un ser humano es ser humilde y respetar a los dems, porque de nada vale decir que es partidario de la paz y que se condena la guerra, si no somos capaces ni de llevarnos bien con nuestro propio hermano o con nuestros amigos. La solidaridad tambin es importante, pero solidaridad es dar algo importante al ms necesitado no dar lo que nos sobra o lo que no queremos. Debemos intentar comunicar paz en todos los mbitos y en todos los lugares y acontecimientos que celebramos, no solo en el da de la paz si no que tambin debemos hacerlo el resto del ao. Todos debemos dar un poco de nuestro interior para poder pisar la guerra, el odio, las burlas y la maldad. No podemos decir que lo haga el vecino si no que debemos ofrecernos, pues todos somos importantes para el logro de la paz absoluta y real.

s e c u n d a r i a

Christian Lo Re 3 ESO

Collage feito por Christian con papel usado

Cuando pensamos en la paz siempre la vemos como la ausencia de grandes guerras como la de los Balcanes pero, qu es realmente la paz ?. El diccionario la define como "situacin en la que no hay guerra, conflictos ni enfrentamientos". Y no son enfrentamientos tanto las grandes guerras como las pequeas discusiones?. Pues s. Aunque nosotros nunca veamos a la guerra de esta forma, est muy presente en nuestros das y posiblemente nosotros no queremos ver la realidad, quizs porque nos daramos cuenta de que tan absurdas son las pequeas discusiones que tenemos entre nosotros como las grandes guerras tan criticadas tambin por no sotros. Por eso para ser constructor o constructora de paz, no hace falta ser un poltico y firmar grandes acuerdos. Simplemente con no rerse de un compaero que sea diferente, no marginarlo, no criticarlo o hacer que no lo critiquen ya ests colaborando para que haya mas paz. Quizs as, poco a poco, se puede llegar a acabar con las grandes guerras y masacres que matan a millones de personas inocentes en todo el mundo y al fin todo el mundo pueda saber as lo que es la verdadera paz.
Nilsa Surez 3 ESO

35

Con esta poesa, me gustara hablar, de lo que sera, vivir con paz. Sin guerras, sin odio, con libertad, sera otro mundo, El mundo en paz! Me encantara, que fuera verdad, que la guerra no existiera y reinara la paz. Tal vez, hablar, con esos seores, y pedirles paz, para todos los rincones Que todas las armas se esfumaran en el aire y que no haya ms almas que lloraran con desmadre. - Que se acabaran los disparos, y las muertes sin razn, y que todos, hermanos, hagamos caso al corazn. Pienso en actitudes, que me pudieran llevar, sin maldades, a ser constructora de paz. Ayudar a los pobres, no pelear, seran dos razones, para no luchar. Hablar con los enemigos, y guerras, ni soar, solucionar los problemas hablando, y sin matar. Y diciendo esto ya termino esta poesa pidiendo paz, de noche y de da.
Anta Iglesias Lamora 1 ESO

s e c u n d a r i a
La paz es una de las asignaturas pendientes en nuestro mundo .Ser constructor de la paz no es una tarea fcil pero supongo que llena de satisfaccin.

Para llegar a la deseada paz mundial no es suficiente con un constructor de la paz , sino que lo deberamos ser todas las personas de la tierra , y creo que esto es prcticamente imposible. Alcanzaramos la paz si : -Todos furamos ms bondadosos, solidarios y generosos. - El respeto al prjimo es algo fundamental. - En ningn caso debemos usar la violencia. - No despreciar ni llegar a la humillacin de nadie . Si cumpliramos estos cuatro puntos creo que todos seramos constructores y portadores de la paz. El diccionario define paz como ausencia de violencia pero, qu hacemos nosotros? Nosotros (las personas) somos quienes producimos esa violencia por medio de rias, peleas, guerras... Para que la paz en este mundo se lleve a cabo, tendremos que cumplir el dicho que dice "vive y deja vivir". A veces la paz se suele relacionar con conflictos blicos que no nos afectan en nada, lo que es mentira, porque la violencia nos acecha y nadie est libre de producirla o verse afectado por ella. Un sabio dijo una vez: "Es mejor una guerra desfavorable que una paz injusta", esto viene a que cuando se acaba una guerra, llega la paz de una forma u otra y una paz injusta nunca es ni ser una paz verdadera. Lo que hay a nuestro alcance para que haya paz, es que intentemos no meternos en los que despus nos podamos arrepentir para el resto de nuestras vidas y reflexionar sobre todo lo que hacemos para que lo que hagamos, lo hagamos bien y no generemos violencia.
Diego Martnez 3 ESO

Borja Daz 1 ESO

Si quieres ser constructora de la paz tienes que respetar a las profesoras , a los ancianos, a los padreas y a los nios...... No debes pelear , ni insultar, solo ser amable, para que las personas tambin pueda serlo, ya que si t no eres bueno con alguien, l tampoco lo ser contigo. Si tienes dinero, da limosna, si tienes ropa que te queda pequea, hay nios ms pequeos que t, que la necesitan , as tambin con el calzado, comida, etc. No solo hay que ser solidario el da de la paz si no que todos los das. Las personas tienen que respetarse, un rico debe respetar a un pobre y ayudarlo. Un nio debe respetar a un anciano y cuidarlo. Una profesora debe respetar a sus alumnos, pero tambin ellos a las profesoras, as muchas personas mejoraran y ayudaran a construir paz en este mundo y todo sera mucho mejor, imaginaros un mundo sin guerra, sin desprecio, sin odio, solo con amistad ,cario y amor. Ese es el mejor mundo, ayuda a construir la paz.
Maria Troncoso 1 ESO

36

s e c u n d a r i a
Este da es en el cual la paz se celebra en todos los pases del mundo.La es un smbolo de amistad,solidaridad,amor y felicidad a los dems,a todas las personas que lo necesiten.Para ser constuctoras de la paz debemos ser buenas personas eso lo primero,eso quiere decir,ser solidarios,generosos y sobre todo cuidando nuestra vida y la de los dems. Para que exista la paz lo que deberamos hacer era poner una serie de normas Primero:impedir el acceso de armas a dichos continentes,a no ser las autoridades o cazadores profesionales. Segundo: crear ejrcitos que no se dediquen a por la guerra,si no la paz. Tercero:conseguir una mayor unidad y crear una forma de gobierno comn,libre y democrtica. Con estas normas seguro que habra muchsima ms paz y todos podamos ser felices, sin miedo de salir a la calle y con ms seguridad.Yo dira que todos nosotros desperdicioso usando<<sprais>> que puedan daar la capa de ozono,esto es otra manera de que exsta la paz. Sigo diciendoluchar por la paz!!! En mi opinin,ser una constructora de paz no consiste simplemente en apuntarnos a manifestaciones,o a diferentes actos que aun que colaboremos la paz no vendr,en mi opinin pequeas actividades con nuestros amigos o familiares har crear un

QUE ACTITUDES PUEDEN LLEVARME A SER CONSTRUCTOR DE LA PAZ?


ambiente de paz entorno a nosotros,y no solo paz,sino alegra,cario,amor y tantos y tantos sinnimos y significados que tiene la palabra PAZ. Esta paz es nuestra forma de poner nuestro granito de arena al construirla. Pero otras cosas,desgraciadamente no las podemos arreglar con unas simples palabras o actitudes,ya que personas que no apoyan la paz y convierten el mundo en un malvivir. Diferentes personas que hacen dao a todo el mundo por quedarse ellos con lo que quieren.Un enfado crea un ambiente nada pacifista, y "un perdn",o un "lo siento" se convierte en todo lo contrario. Paulatinamente iremos pensando y recapacitando en actuaciones as, que pueden parecer una tontera para no sentirnos mucho mejor siendo perdonado y pidiendo perdn.Esto nos costar alcanzarlo ya que el mundo sera perfecto con la Paz y no es nada ni nadie. Poco a poco lo consegieremos,con exfuerzo pero lo conseguiremos.

ngela Vilas 2 ESO

Rebeca Sastre 2 ESO

Da a da en este revuelto mundo nos ha tocado vivir,lleno de continuos sobresalto,lleno de odio,de rencores,de guerras,de terrorismo.... La palabra Paz nos suena un poco a utopa porque en cada rincn del mundo sufren una y otra vez conflictos quizs derivados mayormente por intereses econmicos,otros por fanatismos religiosos

,etc. etc. Cuando normalmente voy a misa los domingos y nos damos la paz fraternalmente a veces me pregunto si lo que expresamos verbalmente es lo que sentimos y es lo que deseamos con los dems con sinceridad y buena f. Veo una y otra vez las desgracias que existen por muchos lugares y en mi interior como me gustara que todo fuese tan distinto,todo ms equitativo.Pienso yo que si en mis manos estuviese contribuir a esa Paz tan deseada,lo primero que hara sera juntara partes enfrentadas y escucharlas,despus tratar de hacerles comprender que no es justo que miles de personas pasen hambre, que sufran principalmente los nios y todo ello porque no son capaces de entenderse y ceder un palmo en sus decisiones y que probablemente alguno de ellos est en un error. Cuntas veces se me hace un nudo en la garganta viendo los horrores,las penurias,las miserias que hay por el mundo y todo porque no hay un poco ms de comunicacin, de dilogo, de entendimiento, de confesin hacia los dems hacia los que sufren las consecuencias de las guerras. Por lo que a m respecta soy una voz ms que aclaman a los gobiernos del mundo Paz, espero que los que as pensamos algn da nuestras voces puedan orse y que todos los habitantes de la tierra vivamos en permanente reconciliacin. -GRACIAS-

Luca Gonzlez 2 ESO

37

s e c u n d a r i a

La primera de las actitudes y la ms importante es no ser constructor de guerra ni de violencia, en todos los aspectos: como una ria con el padre o la hermana, una pelea de compaeros de clase, un cabreo de la profesora o una bronca. Hay que ser honrados, buenos, francos, generosos, caritativos y un poco menos egostas ya que si furamos menos egostas nos ayudaramos entre nosotros nos dejaramos todas las pertenencias y no habra razn alguna para que existiese la guerra y la violencia o mejor dicho la falta de paz. Ya se sabe que dos no pelean si uno no quiere, por lo que siempre hay alguien dispuesto a chinchar o incordiar a los dems para que se inicie la falta de paz. Todas las actitudes son necesarias, pero tenemos muy pocas de ellas.
J. Alfonso Davila 3 ESO

Si nadie quisiera ir a la guerra, ya no existiran, puesto que nadie combatira. Los pases, cuando estn en guerra, se destruyen, hay muertes, epidemias, se destroza la naturaleza, hay hambre, pobreza, y cuando la guerra se acaba, deja muchas secuelas, y hay que reconstruir todo de nuevo. Pero si no existiera todo sera, amor, paz, felicidad, todos nos llevaramos bien, y no nos insultaramos. Os imaginis un mundo sin peleas, violencia o terrorismo?: Sera difcil conseguirlo, pero no imposible, si nos unisemos todos. Tampoco existiran las armas, (si no

QU PASARA SI NADIE QUISIERA IR A LA GUERRA?.

hubiera guerras), ni se fabricaran, y el dinero que invierten algunos pases en su construccin, se destinara a la investigacin y el desarrollo, o a mitigar la pobreza. Quizs las dos cosas ms difciles de conseguir seran: La PAZ, y la destruccin y prohibicin de las ARMAS. Porque el hombre es el que provoca la guerra. Y por ltimo, slo decir que "EL HOMBRE ES EL QUE MANEJA EL ARMA, Y NO EL ARMA AL HOMBRE" y "NO MATAN LAS ARMAS PORQUE QUIEREN, SINO, AL REVS EL HOMBRE ES EL QUE HACE QUE LAS ARMAS MATEN"

Anta Otero. 1 ESO

38

QUE ACTITUDES PUEDEN LLEVARME A SER CONSTRUCTOR DE LA PAZ?


Mis actitudes para ser constructora de paz deben estar relacionadas con un buen comportamiento y amabilidad con los dems. Para crear paz con los dems, debes estar en paz contigo misma. Cuando se encuentra la paz interior de una misma, se puede empezar a construir la paz con los que nos rodean. Pero para encontrar la estabilidad personal necesitas la ayuda de los que quieres. A veces es difcil aceptar esa ayuda y otras recibirla. De todas maneras, para crear la paz con los que nos rodean, debemos llevarnos bien con todos, comprender sus ideas, ayudarles en momentos difciles, evitar sus lgrimas, consolar sus inquietudes.... y una infinidad de cosas. Siempre, a todos, se nos escapa algo que puede crear conflictos; unas veces ms graves, otras sin casi importancia; unas personas ms a menudo, otras raras veces. Pero todos cometemos fallos, que debemos remediar y evitar. Pero la paz mundial, es realmente imposible porque aunque sean pequeos conflictos, siempre habr alguno. Pero por lo menos intentemos solucionar los ms cercanos a nosotros.

s e c u n d a r i a

Hai xa tempo, coecn un rapaz chamado Fernando, o que non lle gustaba nada que non hubese paz e aborreca as pelexas. Un da chegou seu pobo unha familia africana, e os nenos desta familia an escola de Fernando. Nesta escola tdolos trataban mal e se ran da sa cor de pel, do seu pas... e iso a Fernando non lle gustaba nadia. Un da, e coa axuda de Ftima, a sa mellor amiga, decidiu que tian que facer algo. Primeiro comunicronlles s mestres a situacin e estes enseguida tomaron medidas. Despois falaron con tdolos seus compaeiros e fixronlles comprender que a sa conducta non era boa e explicronlles que non hai que discriminar a ningun. Moitos deles entenderon o que quera decir Fernando primeira, a outros costoulles mis, pero, final, todos caeron na conta de que o que facan estaba mal. Fernando conseguiu as o que a el mis lle gustaba, que houbese: PAZ.
Mnica Lago 2 ESO

Fernando constructor de PAZ

ngela Costas. 4 ESO

Creo que yo no puedo cambiar el mundo, porque la opinin de un nio de 12 aos no creo que tenga mucha importancia. Si buscamos en el diccionario la palabra paz nos

Ausencia de guerra. Estado de concordia, de acuerdo entre los miembros de un grupo. Sosiego, estado de una persona no agitada. Calma, silencio, reposo. Unas actitudes positivas podran llevarnos a algo semejante. Para mejorar mis actitudes, tendr que dialogar, saber escuchar, pensar ms en los dems, no ser egosta, discutir (pero siempre respetando) y por supuesto ser buen compaero. Yo no puedo cambiar a nadie, porque cada uno tiene su forma de ser, pero intentar hacerlo lo mejor posible y si fallo lo volver a intentar hasta que sea un buen constructor de paz. Para construir la paz son necesarios buenos materiales: tolerancia, consideracin, solidaridad y sobre todo saber perdonar.
David 1 ESO

aparecern los siguientes significados:

39

Momentos

s e c u n d a r i a

de

violencia

na

escola

Pelexas entre compaeiros Un dos momentos de violencia no colexio cando por calquera mal entendido ou por un insulto, dous estudiantes se enzarzan nunha pelexa e acaban sen falarse ou enemistndose. Cando un alumno se mete con outro alumno. Outro momento cando un estudiante abusa do seu protagonismo e da sua forza, insulta a outro un pouco mis dbil ferndoo moralmente e facendo que se sinta despreciado. Crticas entre compaeiros. Outro momento de violencia cando un alumno fala mal doutro as suas espaldas , e logo este entrase por unha terceira persoa. Entn surxe unha enemistade entre esas duas persoas. Abuso entre compaeiros. Outro momento de violencia, provocase cando dous estudiantes rompen calquera cousa que pertenza o colexio, e un deles , tendo os dous a culpa dos feitos, avsalle a profesora ou titora de que a culpa do outro. Entre eles desfaise a amizade que compartan e surxe un problema. O disgusto dun estudiante por unhas malas notas Cando un estudiante suspende unha asignatura e empeza a botarlle a culpa profesora e a decir que ela lle baixou a nota porque lle colleu mania. Discusin ou broncas cos profesores. Outro momento violento no colexio, dase cando se discute cun profesor porque non estas dacordo coa nota dun exame; os profesores cando corrixen, corrixen ben, ainda que as veces poden confundirse porque eles tamn son humns e non son perfectos. Nos o que debemos facer, se non estamos dacordo, dicirllo con educacin e sen enfadarnos, para que o profesor non se enfade e se sinta

Discrepancia entre amigos. Outro momento de violencia na escola, sucede cando non se esta dacordo coa opinin de outro amigo ou cando se discute por que che fixo a burla, ou porque non ests dacordo coa sua forma de xogar e de actuar nun xogo determinado; enton comenzamos a insultarnos e a rebotarnos e acabamos pelexando. Discriminacin dentro do colexio. Outro momento de violencia no colexio, prodcese cando se discrimina a un compaeiro por ser mis alto ou mis baixo; mis gordo ou mis fraco; mis listo ou mis burro; mis popular ou menos popular; por ter mis cualidades ou menos; por ser mis amaado ou mis patoso; .... Normalmente cando hai violencia no colexio, porque cada un defende as suas ideas e rmanse broncas por non falalo detidamente.

mal.

Lidia Dguez., Rosa Borrego, Jennifer Rguez. e Andrea Lemos. 3 ESO

40

Para construir la paz no es necesario ir a los pases donde existe guerra. Para hacerlo hay que empezar por construir la paz en tu propia casa, en el colegio y en tu barrio. Aunque no parezca verdad para empezar a construir la paz se tiene que empezar por obedecer a tus padres, colaborar con ellos en las tareas de casa y cuidarlos. Tambin puedes hacer la paz no regando con tus hermanos, prestarles tus cosas y ayudarles. En el colegio tambin puedes ser constructora de paz no pelendote con tus amigos , preocupndote por ellos y brindndoles tu ayuda. Tambin en tu barrio puedes hacer la paz no pintando en las paredes de las calles, ayudando a algn anciano , sin despreciar a nadie y colaborando con las campaas y asociaciones del barrio. En realidad, qu es la paz?, cmo podemos intentar hacer la paz?, quin quiere ser amigo de la paz?; la paz, es un sentimiento o una accin?, es verdad que sientes la paz?. No s sabe, o por lo menos, no lo s, porque an no lo estudi, (diran algunos), pero, es qu hay que estudiar la paz?. La respuesta es: No, no hay que estudiar la paz, pero s podemos hacer que la paz reine en nuestro mundo, como reina el Sol nuestro da y la Luna nuestra noche, como reinamos nosotros en nuestros sentimientos... Todos juntos haremos que la paz viva en nosotros y construiremos un muro, para que la guerra, la envidia, los celos... no puedan pasar y gobernar nuestra vida, como si nosotros fusemos esclavos de la maldad. Pero, para construir este muro y hacer la paz, necesitamos la ayuda de todos y todas, que nadie quede atrs; nos da igual si eres blanco o negro, alto o bajo, nio o nia, feo o guapo, listo o burro, rico o pobre, divertido o aburrido... porque nosotros no miramos como eres por fuera, sino por dentro; tu corazn es lo que nos importa, muchos corazones, llenos de amor, unidos, son los que construirn la paz, y ese muro, para echar la maldad. Pero, mucha gente, dice: "Yo ya estoy construyendo el muro, ya que le doy un donativo a los pobres del Tercer Mundo." Y a veces, solo dan un cntimo, pero no nos importa lo que ellos dan, sino la voluntad de por qu lo hacen; el problema es que darn toda su voluntad, pero a lo mejor se lleva mal con sus vecinos o familia. Nosotros creemos, que antes de hacer o intentar construir la paz mundial, debemos empezar por nuestro entorno.
Andrea Lemos 3 ESO
M Paz lvarez 1 ESO

QUE ACTITUDES PUEDEN LLEVARME A SER CONSTRUCTOR DE LA PAZ?

s e c u n d a r i a

Lucha, lucha por la paz lucha por la libertad. Rompe hoy el desamor y en tu corazn, y en tu corazn florecer la verdad. Funde los caones montados en tus almenas y las metralletas que tiene tu corazn, construye con ellos monumentos de esperanza y s por el mundo mensajero del amor No son los misiles, ni los odios, ni rencores, los que harn al hombre ms humano y ms feliz rompe las cadenas, desmantela el egosmo y deja que crezca el hombre nuevo que hay en t. nete al hermano, ve formando una cadena de paz y alegra y de solidaridad que rodee el mundo y haga que todos los hombres unan sus esfuerzos Viva la fraternidad!.

41

A RECOLLIDA SELECTIVA DE RESDUOS SLIDOS URBANOS


Como todos poderedes comprobar, un dos principais problemas das nosas vilas a cantidade de lixo que se acumula nos vertedoiros. Entre tdolos galegos producimos o ano 800 mil toneladas de lixo. Isto introduce varios problemas relevantes: - O vertido incontrolado do lixo leva a grandes estragos na paisaxe e no medio ambiente (fumes, roedores, lixiviados, etc.) - Os envases e envoltorios dos productos que consumimos requiren dunha grande cantidade de materias primas, o que ocasiona un esgotamento dos recursos naturais. - A inexistencia dun tratamento axeitado do lixo lvanos a desproveita-la riqueza que este contn. Para que a reciclaxe sexa posible preciso que todos ns seleccionemos o lixo nos fogares e o depositemos nos colectores apropiados. Todos debemos colaborar na mellora da natureza e das nosas vidas intentando reduci-lo lixo que xeramos.
Unhas das propostas que lle fixemos s alumnos de secundaria para que foran conscientes da cantidade de lixo que se produce cada da foi a seguinte: Durante algns das tiveron que encargarse de levar tdolos resduos xerados na casa s colectores correspondentes, pero antes tiveron que pesalos e anota-las cantidades. Dividindo o peso total do lixo levado a cada colector entre os das da prctica e o nmero de persoas que viven na casa, poideron averiguar os quilos que produce cada persoa por da. final cada alumno tivo que comparar os resultados cos dos seus compaeiros

s e c u n d a r i a

EXPERIENCIA

42

Evita-lo uso de papel hixinico de cores ou decolorado. Mellor reciclados Usar somentes os productos de limpeza necesarios. Fregar co esparto mais cansado que usar espray pero contamina menos. Usar un pouco menos de deterxente. Aforrar cartos e axudar a mellora-lo medio. Usar deterxentes sen fosfatos. Os medicamentos teen compostos que en forma libre na auga, poden ter comportamentos impredecibles. Hai que levalos farmacia para que sexan reciclados . Os residuos slidos que se xeneran no cuarto de bao, tales coma compresas, papeis, gasas, etc, non se botarn nunca no vater, senn no lixo. Usar aceite con moderacin. O que estea usado recllese nun bote de plstico ben pechado e btase no lixo. Ollo coa pintura e os disolventes. Calcula-la cantidade necesaria antes de prepara-la pintura. Se hai que tirar un bote deixar a tapa aberta uns das para que se evapore o disolvente. As quedar unha pasta seca e poder ir o lixo. Gracias colaboracin dos alumnos de Secundaria poidemos coecer como axudan nas sas casas para reduci-la contaminacin. Aceite de fritura. Que facedes con el?. Case todos contestaron que o botan polo vertedoiro. Uns poucos gardano para a comida dos animais e case nengun practica o explicado no anterior artigo. Mencias e xaropes de tratamentos rematados. Levdelos farmacia?. Case ningun contestou positivamente. mis doado botalos no lixo. Que fixestes cos cartns e papeis usados o da de Reis? A pesares das recomendacins previas dos mestres, moi poucos os levaron contedor correspondente; algns queimronnos, outros gardaron os papeis de agasallo, pero na meirande parte das casas foron lixo. Tedes na cocia varias bolsas para separar os resduos?. Algns pensan que antiesttico ter tantas bolsas na cocia. Outros nenos que intentaron seleciona-lo lixo, queixnronse de que na sa casa os pais non lle deixaron. Cres que a ta aportacin importante? Algns sntense impotentes para solucionar o problema por eles mesmos, pero, afortunadamente as actividades destes das cambiaron a conciencia da maiora e sntense directamente responsables do futuro do planeta. Nota: Nalgunhas parroquias anda non existen contedores para plstico, vidro, etc. e iso Debuxo de fondo feito por Camilo 1 ESO repercutiu no resultado da enquisa.

Consellos prcticos para reduci-la contaminacin nas augas residuais domsticas

s e c u n d a r i a

ENQUISA

43

s e c u n d a r i a
1.Diferencias entre emigrante, refugiado y desplazamiento de un grupo de personas o de unos desplazamientos interiores. EMIGRANTE: individuo que va de un pas a otro, ya sea de forma temporal o permanente. Aunque puede responder a muchos tipos de causas, la emigracin, as como la inmigracin, estn normalmente originadas por la necesidad o deseo de alcanzar unas mejores condiciones econmicas y sociales. REFUGIADO: personas que han huido o han sido expulsadas de su patria a causa de una catstrofe natural, guerra u ocupacin militar, o como consecuencia de una persecucin religiosa, racial o poltica. DESPLAZAMIENTOS INTERIORES: Este tipo de desplazamientos son efectuado por algunos refugiados que escapan del sufrimiento de sus respectivos lugares de origen. Los refugiados se acogen en el primer lugar que encuentran, es decir a un campo de refugiados. Los campos de refugiados estn gestionados en la mayora de los casos por Organizaciones no Gubernamentales (ONGs) y la Organizacin de Naciones Unidas (ONU). 2. Quines son los refugiados? La nacin de los desamparados. Son personas que tienen que marcharse por necesidad. Buscan una vida mejor fuera de las guerras, catstrofes, persecuciones religiosas, polticas o raciales. Una vez que los refugiados llegan al campo de refugiados no pueden trabajar y la espera se hace muy, muy larga hasta poder regresar a sus hogares. 3. Qu causas originan estos movimientos? A lo largo de los tiempos, la opresin y las catstrofes han sido las causas que han obligado a las personas a huir de su pas. 4. Cmo viven? Hasta principios del siglo XX los refugiados, cuya supervivencia dependa de la ayuda de organizaciones privadas, carecan de derechos legales y de proteccin oficial alguna. A partir de la I Guerra Mundial se crearon diversas organizaciones internacionales para ofrecerles proteccin y asistencia. La mayora fueron creada para ayudar a un grupo especfico en una determinada zona geogrfica y en un momento dado. 5.Se cumplen los derechos humanos? No, los refugiados sufren la opresin y las catstrofes que comienzan a causa de las guerras. Las guerras se originan a causa de distintas opiniones: polticas, religiosas,... 6.Qu fue la convencin de Ginebra? El Movimiento de la Cruz Roja y de la Media Luna Roja Internacional est integrado por el Comit Internacional de la Cruz Roja (CICR), con sede en Ginebra, es la que coordina las actividades de las sociedades nacionales en tiempos de paz. La Conferencia Internacional de la Cruz Roja, que suele convocarse una vez cada cuatro aos en distintos pases, rene a los representantes de las organizaciones de la Cruz Roja y de aquellos gobiernos que han ratificado las Convenciones de Ginebra. 7.Cul es la actitud de las ONG en los campos de refugiados? Las organizaciones no Gubernamentales estn integradas por personas, grupos o entidades que no dependen de gobiernos nacionales. Se trata de grupos, asociaciones o movimientos constituidos de forma duradera para lograr fines no lucrativos y que trascienden el mbito territorial de un Estado concreto. Suelen tener un estatuto jurdico interno con estructura asociativa y, aun no siendo sujetos del Derecho internacional pblico, gozan de una cierta personalidad jurdica en dicho terreno, participando como tales en conferencias internacionales e, incluso, en ciertos debates y deliberaciones de la Asamblea General de las Naciones Unidas, disfrutando en ocasiones de la condicin de observadores u rganos consultivos. Actan en los ms diversos campos y en los ltimos tiempos han alcanzado un desarrollo extraordinario. Entre las

REFUXIADOS

mismas y a ttulo de ejemplo pueden citarse las siguientes: Mdicos sin Fronteras, Greenpeace, Amnista Internacional. 8.Qu es ACNUR?(UNHCR). Actualmente, la proteccin legal y la asistencia material a los refugiados estn dirigidas por el Alto Comisariado de Naciones Unidas para los Refugiados (ACNUR). El ACNUR, creado en 1951 para acomodar a los refugiados que quedaban en los campamentos despus de la II Guerra Mundial, continu la labor de la Organizacin Internacional para los Refugiados. Esta organizacin a su vez haba sustituido al Alto Comisionado de la Sociedad de Naciones para los Refugiados, primera asociacin internacional de este tipo creada en 1921. 9. Qu posicin tiene la ONU con respecto al problema de los refugiados? La situacin legal de los refugiados se recoge en dos documentos de las Naciones Unidas: la Convencin de Ginebra de 1951 y el protocolo adicional de 1967. Estos documentos especifican derechos y deberes de los refugiados, como el derecho al trabajo, la asistencia pblica, la educacin elemental, la defensa en los tribunales y la seguridad social. La ONU persigue, entre otros fines, garantizar el mantenimiento de la paz y la seguridad internacional, desarrollar las relaciones amistosas entre las naciones sobre la base de la igualdad de derechos de todos los pueblos y estudiar los problemas internacionales de ndole econmica, social y cultural entre otros, con vistas a resolverlos mediante la cooperacin. 10.Qu papel desempean los medios de comunicacin? La televisin se ha convertido, en una de las mayores vas de informacin .Los medios de comunicacin desempean un papel fundamental a la hora de informar sobre sucesos de otros pases: problemas, nuevas enfermedades, guerras, atentados, asesinatos, catstrofes..
Alexandra Glez. 2 ESO

44

Refugiados: personas que han huido o han sido expulsadas de su patria a causa de una catstrofe natural, guerra u ocupacin militar, o como consecuencia de una persecucin religiosa, racial o poltica. Segn la Convencin de Ginebra de 1951, un refugiado es una persona que "debido a un temor bien fundado o siendo perseguido por razones de raza, religin, nacionalidad, pertenencia a un determinado grupo social o poltico, se encuentra fuera de su pas de nacionalidad y se siente incapaz o poco dispuesto, debido a ese temor, a acogerse a la proteccin de ese pas". A lo largo de los tiempos, la opresin y las catstrofes han sido las causas que han obligado a las personas a huir de su pas. Ya la Biblia menciona la huida a Egipto de los israelitas que estaban sojuzgados por los distintos faraones. En Espaa, por motivos religiosos o polticos se produjeron numerosas expulsiones de grupos sociales que tuvieron que refugiarse en otros pases. Existen dos momentos relevantes las expulsiones de judos y moriscos, por razones religiosas durante los siglos XV a XVII, y los de liberales o absolutistas durante el siglo XIX por motivos polticos. Hasta principios del siglo XX, los refugiados, cuya supervivencia dependa de la ayuda de organizaciones privadas, carecan de derechos legales y de proteccin oficial alguna. A partir de la I Guerra Mundial se crearon diversas organizaciones internacionales para ofrecerles proteccin y asistencia. La mayora fueron creadas para ayudar a un grupo especfico en una determinada zona geogrfica y en un momento dado. Actualmente, la proteccin legal y la asistencia material a los refugiados estn dirigidas por el Alto Comisionado de Naciones Unidas para los Refugiados (ACNUR). Hoy las asociaciones gubernamentales de refugiados colaboran con organizaciones no gubernamentales (ONGs). Entre estas ltimas se encuentran el Comit Internacional de Rescate, el Comit Internacional de la Cruz Roja y el Consejo Internacional de Asociaciones de Voluntariado. La situacin legal de los refugiados se recoge en dos documentos de la Organizacin de las Naciones Unidas: la Convencin de Ginebra de 1951 y el Protocolo de 1967. Estos documentos especifican derechos y deberes de los refugiados, como el derecho al trabajo, a asistencia pblica, a educacin elemental, a la defensa en los tribunales y a la seguridad social.

s e c u n d a r i a

Jessica Ros 2 ESO

Un refuxiado unha persoa que obligada a fuxir do seu pas, a diferencia dun emigrante, que sae do seu pas en busca dunha vida mellor e non fuxindo de nada nin de ningun, ou dos desprazamentos internos, que son realizados dentro das fronteiras do seu pas. Na actualidade existe unha asociacin que presta axuda s refuxiados, o ACNUR que conta cun presuposto superior s 1.000.000 de dlares e 5.000 colaboradores en todo o mundo; por exemplo, na actualidade existen 127.000.000 refuxiados de Birmania en Tailandia. Esta xente vive en campos de refuxiados que, en moitos casos, non cobren as necesidades mis precarias. Nalgns casos, estas persoas poden orixinar problemas polticos, xa que os gobernos de moitos paises os utiliza como refns cando existe algn conflicto. Ademis do ACNUR tamn existen outras ONG que se adican a axudar s refuxiados. O 24 de agosto de 1864 tivo lugar a "Convencin de Ginebra", unha iniciativa da Cruz Vermella para axudar a soldados feridos nos conflictos armados, que no ano 1929 se estendeu s prisioneiros das guerras e s persoas que fuxan delas. O peor, en moitos casos, que os medios de comunicacin non poden chegar s lugares onde estn estas persoas, e non poden amosar sociedade o verdadeiro problema. Unha posible solucin para o problema dos refuxiados sera que os pases ricos e desenvoltos abriran as sas fronteiras e permitiran s refuxiados a entrada nestes pases.
Mnica Lago 2 ESO

45

46

Se consigues averigua-las definicins, na fila central aparecer un home de Paz.

Comprometidos coa Paz

AMAR es darse con humildad a los hermanos


O da mis fermoso? Hoxe. O obstculo mis grande?. O medo A cousa mis fcil?. Equivocarse A raz de tdolos males?. O egosmo. A distraccin mis fermosa?. O traballo. A peor derrota?. O desalento. Os mellores profesores?. Os nenos. A primeirass necesidade?. Comunicarse. O que me fai mis feliz?. Ser til s demis.
O peor defecto?. O mal humor O sentimento mis ruin?. O rancor. O agasallo mis belo?. O perdn. O mis imprescindible?. O fogar. A sensacin mis grata?. A paz interior. O mellor remedio?. O optimismo. A maior satisfaccin?. O deber cumplido. A forza mis potente do mundo?. A fe. As persoas mis necesarias?. Os pais. A cousa mis bela do mundo?. O AMOR!

1.-Ave simblica da paz 2.-Persoa que defende a paz e a practica 3.- Danar a algun. 4.- Contrario de xustiza 5.-Ramia que leva no pico a pomba da paz 6.- Privacin dos dereitos a un grupo de persoas. 7.-Relativo guerra 8.- Loita, batalla 9.-Non aceptar a algun ou algo 10.- Especie animal, egosta e cruel, que se cre moi sapiens 11.- Conxunto de leis que defenden a integridade dunha persoa 12.- En ingls se d: love 13.- Cidade arrasada na guerra dos Balcns. 14.- Rexeitar a algun pola sua raza, relixin, etc. 15.- ONG (duas palabras) 16.- Sentimento que tes o ler ese peridico. Christian Lo Re

Moitas son as organizacins e persoas comprometidas coa PAZ:. Algunhas moi famosas e co seu traballo recoecido nun Premio Nobel: Rigoberta Mench, UNICEF, Amnista Internacional, Juan Carlos I de Espaa, Arafat, Begn, Comit Internacional das Minas Antipersoas, M. Luther King, Teresa de Calcuta, Gandhi, etc,etc. Sen embargo existen milleiros de persoas que adican toda a sa vida a traballar pola Paz en favor dos mis desprotexidos, e non os coecemos porque non aparecen nos medios de comunicacin. A todos estes pacifistas annimos ofrecmoslle hoxe dende o noso colexio o noso agradecemento e admiracin.

Q U E R I D O S D E S CO E CI D O S

Teresa de Calcuta.

47

DANOS, SEOR, TU PAZ Tu paz, Seor, cmo se llama?. en qu se fundamenta?. su misterio? Mi paz es dbil y es pequea, como una semilla o como un fermento. Mi paz es transparente como el agua. Mi paz es encendida como el fuego. Crece entre pobres, limpios y sufridos, y los que de justicia estn sedientos. Mi paz tiene otros nombres: desarrollo. y solidaridad, perdn, encuentro, misericordia, compasin, ternura, lengua comn y corazn abierto. Mi paz es limpia y blanca, la paloma, mi paz es verde oliva, paz ungento, mi paz es roja, es fuego que enamora, Mi paz es arco-iris, de Dios el beso.

QU PAZ QUEREMOS? Queremos paz y fabricamos armas, queremos paz y somos tan violentos, queremos paz, s, para estar tranquilos y seguir con engaos y con rezos. Queremos una paz que es de cobardes, paz de los egostas y usureros. Nombres para la paz, la bautizamos: Te vamos a llamar nuestro progreso, y GLOBALIZACIN ser tu nombre, mercado libre ya en el mundo entero, se crearn fortunas incontables a costa de los pobres y pequeos. Para la gente divertida y fcil la paz se llamar lo placentero, un mundo de amor libre, sin reparos, un desencanto y un vaco inmenso.

ORACIN DE ALABANZA

No hai camio para a paz. A p a z o c a m i o . Gandhi


Feito en papel reciclado Non tires lixo

Você também pode gostar

  • 1º de Educación Primaria
    1º de Educación Primaria
    Documento1 página
    1º de Educación Primaria
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Xermolo 2011
    Xermolo 2011
    Documento60 páginas
    Xermolo 2011
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • XERMOLO 2003 - Nº3 PDF
    XERMOLO 2003 - Nº3 PDF
    Documento34 páginas
    XERMOLO 2003 - Nº3 PDF
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Xermolo 2005 - Nº 5
    Xermolo 2005 - Nº 5
    Documento64 páginas
    Xermolo 2005 - Nº 5
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Revista #0 - o Xermolo
    Revista #0 - o Xermolo
    Documento48 páginas
    Revista #0 - o Xermolo
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 4º de Educación Infanti1
    4º de Educación Infanti1
    Documento1 página
    4º de Educación Infanti1
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 4º de Educación Infanti1
    4º de Educación Infanti1
    Documento1 página
    4º de Educación Infanti1
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 5º de Educación Infantil
    5º de Educación Infantil
    Documento1 página
    5º de Educación Infantil
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 2º de Educación Primaria
    2º de Educación Primaria
    Documento1 página
    2º de Educación Primaria
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 4º Infantil
    4º Infantil
    Documento1 página
    4º Infantil
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 2º de Educación Primaria
    2º de Educación Primaria
    Documento1 página
    2º de Educación Primaria
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 1º de Educación Primaria
    1º de Educación Primaria
    Documento1 página
    1º de Educación Primaria
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 1º E.P.
    1º E.P.
    Documento1 página
    1º E.P.
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 2º E.P.
    2º E.P.
    Documento1 página
    2º E.P.
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 2º Primaria
    2º Primaria
    Documento1 página
    2º Primaria
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 4º Infantil
    4º Infantil
    Documento1 página
    4º Infantil
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • 1º Primaria
    1º Primaria
    Documento1 página
    1º Primaria
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Memoria Voz Natura. Abril 2010
    Memoria Voz Natura. Abril 2010
    Documento48 páginas
    Memoria Voz Natura. Abril 2010
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Orde Matrículai
    Orde Matrículai
    Documento14 páginas
    Orde Matrículai
    colebalaidos
    Ainda não há avaliações
  • Saturación Da Cor
    Saturación Da Cor
    Documento1 página
    Saturación Da Cor
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Valor Da Cor
    Valor Da Cor
    Documento1 página
    Valor Da Cor
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Orde Matrículai
    Orde Matrículai
    Documento14 páginas
    Orde Matrículai
    colebalaidos
    Ainda não há avaliações
  • MEMORIA Voz Natura. Abril 2007
    MEMORIA Voz Natura. Abril 2007
    Documento16 páginas
    MEMORIA Voz Natura. Abril 2007
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Xermolo 2006
    Xermolo 2006
    Documento68 páginas
    Xermolo 2006
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Memoria Voz Natura. Abril 2011
    Memoria Voz Natura. Abril 2011
    Documento36 páginas
    Memoria Voz Natura. Abril 2011
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Memoria Voz Natura. Abril 2008
    Memoria Voz Natura. Abril 2008
    Documento42 páginas
    Memoria Voz Natura. Abril 2008
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Xermolo 2010
    Xermolo 2010
    Documento64 páginas
    Xermolo 2010
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Xermolo 2009
    Xermolo 2009
    Documento60 páginas
    Xermolo 2009
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações
  • Memoria Voz Natura 2011 Completa
    Memoria Voz Natura 2011 Completa
    Documento48 páginas
    Memoria Voz Natura 2011 Completa
    Colexio "La Inmaculada" - Ponteareas
    Ainda não há avaliações