Soal Latihan dan Pembahasan

Matriks


Di susun Oleh :

Yuyun Somantri
1


http://bimbinganbelajar.net/





Di dukung oleh :

Portal edukasi Gratis Indonesia
Open Knowledge and Education

http://oke.or.id




Tutorial ini diperbolehkan untuk di copy, di sebarluaskan, di print dan diperbaiki dengan tetap
menyertakan nama penulistanpa ada tujuan komersial



1
Lahir di Bandung tahun 1956, Lulus dari SMK Kimia melanjutkan studinya ke UPI (IKIP Bandung), lalu
meneruskan studinya lagi bidang matematika dan dari tahun 1984 sampai saat ini mengajar matematika di
SMA Negeri 3 Tasikmalaya

Matriks
1. Jika
1
]
1

3 2
0 1
A dan I matriks satuan ordo dua, maka
....... 2
2
+ I A A
Jawab :
1
]
1

1
]
1

+
1
]
1

1
]
1

1
]
1

+
4 4
0 0
1 0
0 1
3 2
0 1
2
3 2
0 1
3 2
0 1
2
2
I A A
2. Diketahui matriks
1
]
1

1
]
1

1 0
0 1
3 4
2 1
I dan A . Tentukan nilai x supaya matriks A xI
merupakan matriks singular !
Jawab :
1
]
1

1
]
1

1
]
1

x
x
x
x
xI A
3 4
2 1
0
0
3 4
2 1
Matriks singular syaratnya determinannya = 0 sehingga :
5 1 0 8 ) 3 )( 1 ( 0
3 4
2 1

x atau x x x
x
x
3. Tentukan invers matriks
1
]
1

4 2
3 2
A
Jawab :
1
]
1

1
]
1

1 1
2
2 2
3 4
) 3 )( 2 ( 4 . 2
1
2
3
1
A
4. Jika
1
]
1

1
]
1

1 1
4 5
3 1
5 2
B dan A maka tentukan determinan
1
) (

AB !
Jawab :
1
1 . 1
1 1 1
) (
1 4 5
1 1
4 5
1 5 6
3 1
5 2
1


1
]
1

1
]
1

B A AB
AB
B B
A A
5. Tentukan matriks P jika
1
]
1

1
]
1

3 4
1 2
2 1
4 3
P
Jawab :
1
1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

4 5
5 6
3 4
1 2
3 1
4 2
4 6
1
3 4
1 2
2 1
4 3
1
P
6. Diketahui
1
]
1

1
]
1

2 0
1 1
1 0
1 2
B dan A . Tentukan nilai A 2B !
Jawab :
1
]
1

1
]
1

1
]
1

5 0
1 4
4 0
2 2
1 0
1 2
2B A
7. Diketahui
1
1
1
]
1

1
]
1

6 3
4 2
5 1
4 0 4
1 3 2
B dan A . Tentukan 2AB
Jawab :
1
]
1

1
1
1
]
1

1
]
1

88 16
32 22
6 3
4 2
5 1
8 0 8
2 6 4
2AB
8. Diketahui
1
]
1

1
]
1

1
]
1

2 4
1 5
3 2
3 4
,
2 3
1 2
C dan B A . Tentukan AB - C
Jawab :
1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

13 12
8 5
2 4
1 5
3 2
3 4
2 3
1 2
C AB
9. Diketahui .
3 2
1
2
1
1
]
1

1
]
1

y
x
B dan
y x y
x y x
A Jika
t
A
menyatakan matriks
tranpose dari A maka tentukan x jika
B A
t

Jawab :
2
3
1
3 2
1
2
1

+
1
]
1

1
]
1

+

x
y x
y x
y
x
y x x
y y x
B A
t
10. Diketahui
1
]
1

1
]
1

ab a c b
a
2 2
3 2 5
2
3 5
. Tentukan a + b + c !
Jawab :
2
14
8 4 2 2
+ +

c b a
ab c a b a
11. Diketahui .
7
1 2 3 2
3 2
4
1
]
1

+
+

1
]
1

b a
a b c
B dan
c b
a
A Jika
t
B A 2
maka tentukan c !
Jawab :
8 14 5 . 2 3
5 2 2 . 4 2
2 4 2
14 2 2 4
2 6 4
3 2
4
7 1 2
3 2
2
3 2
4
2
+
+

1
]
1

+ +

1
]
1

1
]
1

+ +

1
]
1

c c
b b
a a
b a
a b c
c b
a
b a
a b c
c b
a
B A
t
12. Diketahui
1
]
1

1
]
1

+
1
]
1

10 4
4
4
3 1
2
4
2 y
x y
x
. Tentukan x !
Jawab :
4
10 2
2
10 4
4
2 4
4 2

+

1
]
1

1
]
1

x
y x
y x
y
x y
x
13. Diketahui
1
]
1

1
]
1

2
1
4
3
2
1
2 log
log 1
log log z
y
z y
x
. Tentukan x !
Jawab :
3 4 log 3 log log log
3 log
4 2 log
4 4
2
1 3
2



x z y
y y
z z
x x
14. Diketahui
1
]
1

1
]
1

1
]
1

x
C dan
y
B
y
x
A
2 5
3 8
4 2
2
,
3
5 2
. Tentukan nilai x + y yang
memenuhi A+ B = C
Jawab :
3
5
2 3
2 4
8 2
2 5
3 8
4 5
3 2
+

+
+
1
]
1

1
]
1

+
+
+
y x
y dan x
x y
y x
x y
y x
C B A
15. Diketahui
1
]
1

1
]
1

1
]
1

1 1
0 1 0 1
,
1
C dan
d c
a
B
c b
b a
A . Jika
2
C B A
t
+
maka
tentukan d !
Jawab :
2 3 1 1
3 2 1 0
2 1
1 2
0 1
1 1
0 1
1 1
0 1
0
1 1
2
+
+ +

1
]
1

1
]
1

+
+
1
]
1

1
]
1

1
]
1

+
1
]
1

+
+
d d c
c c b a
b dan a
d c b
c b a a
d
c a
c b
b a
C B A
t
16. Diketahui
1
]
1

1
]
1

1
]
1

8 14
24 2
4 3
8 1
,
4
2 4
C dan B
p
A . Jika AB = C maka
tentukan p !
Jawab :
6 14 4 3
8 14
24 2
4 32 4 3
24 2
8 14
24 2
4 3
8 1
4
2 4

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

p p
p p
p
C AB
17. Diketahui
1
]
1

+
1
]
1

1
]
1

+
1
]
1

1
1 2
3 4
1 2
3
5 4
3
1
a c
c
b b
d
. Tentukan a !
Jawab :
2 1 3 2 3 1 3 3
2 3 1 . 5 5 3
1 3 3
1 3 5
1 3
3 3
5 3
+ +


1
]
1

1
]
1

a a a b
b c b
c c
a c
a c
b b
d
4
18. Jika
1
]
1

1
]
1

1 0
0 1
3 2
4 1
I dan A memenuhi persamaan qI pA A +
2
maka p q = ..
Jawab :
1 5 4
5 9
4 2 8
3 2
4
17 8
16 9
0
0
3 2
4
3 2
4 1
3 2
4 1
2

+

1
]
1

+
+

1
]
1

1
]
1

+
1
]
1

1
]
1

1
]
1

+
q p
q q p
p p
q p p
p q p
q
q
p p
p p
qI pA A
19. Jika dan , sudut-sudut segitiga ABC dan
1
]
1

1
]
1

1
]
1

0 1
cos sin
cos sin
sin cos
sin cos
cos sin
2
1





maka tentukan

!
Jawab :
( ) ( )
1
]
1

1
]
1

+ +
1
]
1

1
]
1

+
+
0 1
cos sin
0 1
cos sin
0 1
cos sin
0 sin cos
sin sin cos cos sin cos cos sin
2
1
2
1
2 2




( )
( )

360 1 cos
120
2
1
cos
0 ) 1 )(cos 1 cos 2 (
cos ) 1 cos 2 (
cos cos
cos 180 cos
cos cos
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1 2
2
1
2
1
2
1


+



+







20. Hasil kali matriks ......... ) )( (
1 1
+

B A B BA
Jawab :
I BA B BAA BA B A I BA
B A BB BA B A B BA
+ + +
+ +


1 1 1 1
1 1 1 1 1
0 )(
) )( ( ) )( (
21. Tentukan nilai x yang memenuhi persamaan
2 2
2 2
2

x
x x
Jawab :
5
2 4 0 ) 2 )( 4 ( 4 4 2
2
+ + x atau x x x x x
22. Diketahui
1
]
1

1
]
1

1
]
1

9 2
1
6 5
2 1
,
4 3
1 2 a
C dan B A . Jika determinan 2A B + 3C
adalah 10, maka tentukan nilai a !
Jawab :
2 10 21 11 ). 5 3 (
10
11 7
3 5 3
3 2
+ +

+
+
a a
a
C B A
23. Diketahui
1
]
1

1
]
1

4 7
9
3 5
5 x
B dan
x
x x
A . Jika B A maka tentukan x !
Jawab :
3 4
0 ) 3 )( 4 ( 7 36 5 ) 3 )( 5 (

+ + +
x atau x
x x x x x x
24. Tentukan nilai determinan matriks
1
1
1
]
1

0 4 3
4 0 2
3 2 0
Jawab :
0 0 0 0 24 24 0
4 3
0 2
2 0
0 4 3
4 0 2
3 2 0
+

25. Diketahui matriks

1
]
1

4 3
2 1
A . Jika
1
]
1

1 0
0 1
AB maka tentukan matriks B !
Jawab :
1
]
1

1
]
1

2
1
2
3
1
1 2
1 3
2 4
6 4
1
A B I AB
26. Jika matriks
1
]
1

5 1 6
3 1 2
x
x
A tidak mempunyai invers, maka tentukan x !
6
Jawab :
Syarat matriks tidak mempunyai invers jika
0 A
sehingga :
(2x+1).5-3(6x-1)=0

x = 1
27. Jika
1

1
]
1

A A dan
d c
b a
A
t
maka ad bc = .
Jawab :
1
0
0 ) 1 ) )(( (
) ( ) (
1
2
2 2
1
t

1
]
1

1
]
1

bc ad
memenuhi tidak bc ad
bc ad bc ad
bc ad
bc
bc ad
ad
bc ad
a c
b d
bc ad d b
c a
A A
t
28. Jika
1 2
5 6
7

1
]
1

A A dan A
k
maka tentukan k !
Jawab :
3
34
1 3 35
) 3 35 (
3 35
1
3 35
7 6
5
3 35
1
5 6
7
2 2 1

k k
k
k
k
k
A A
k k
29. Diketahui
1
]
1

1
]
1

8 2
2 4
7
2
7
1
7
1
7
4
B dan C . Jika
1
C A
maka tentukan B A
t
Jawab :
196 144 340
34 12
12 10
34 12
12 10
8 2
2 4
4 1
1 2
4 1
1 2
4 1
1 2
1
7
4
7
1
7
1
7
2
49
1
49
8
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

B A
B A
A
C A
t
t
t
7
30. Tentukan invers dari
1
1
]
1

+
) ( 2
1
) ( 2
1
) ( 2
1
) ( 2
1
b a b a
b a b a
Jawab :
1
]
1

+ +
+

1
1
]
1

1
1
]
1

+

+

b a b a
b a b a
b a A
b a b a
b a b a
b a b a
b a b a
b a b a
) ( 2
1
) ( 2
1
) ( 2
1
) ( 2
1
2 2
) ( 2
1
) ( 2
1
) ( 2
1
) ( 2
1
) ( 4
1
) ( 4
1
1
) ( 2
1
2 2 2 2
31. Jika ....... ) (
0 3
2 1
3 1

1
]
1

A maka A
Jawab :
1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

8
1
8
21
2
1
2
3
4
1
4
9
2
1
2
3
2
1
2
3
2
1
2
3
3 1
2
1
2
3 2
1 1
0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1
) (
0 1
1 3
0 2
A
A
32. Jika invers dari matriks A adalah
1
]
1

1 3
2 4
maka tentukan matriks A !
Jawab :
1
]
1

1
]
1

2
1
4 3
2 1
6 4
1
) (
2
3
2
1
1 1
A A
33. Jika
1
]
1

1
]
1

1
]
1

24
13
6 4
5 1
y
x
maka tentukan x dan y !
Jawab :
1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

2
3
24
13
1 4
5 6
20 6
1
y
x
34. Jika
1
]
1

1
]
1

5 4
3 2
9 8
7 6
. P maka tentukan matriks P !
Jawab :
1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1 2
2 3
2 4
4 6
2
1
6 8
7 9
56 54
1
5 4
3 2
P
35. Diketahui
1
]
1

1
]
1

1
]
1

d c
b a
X dan B A
14 11
3 7
,
3 2
1 1
. Jika AX = B maka tentukan d !
Jawab :
4
4 5
1 2
14 11
3 7
1 2
1 3
2 3
1
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

d
d c
b a
B A X B AX
8