Auditimi i Brendshm N ditt e sotme, pothuajse t gjitha korporatat e mdha n bot kan departmentin e auditimit t brendshm.

Instituti i Auditorve t Brendshm i formuar n vitin 1941, sht nj organizat botrore me m shum se 80,000 antar dhe me degt e saj n pothuajse t gjitha qytetet kryesore botrore. Ky institut e prkufizon Auditimin e Brendshm si: nj aktivitet i pavarur, siguri objektive, dhe konsultime t dizajnuara me qllim t shtimit t vlerave dhe prmirsimit t operacioneve t organizats. Ndihmon organizatn n arritjen e objektivave duke sjellur nj qasje disciplinore dhe sistematike t vlersimit t efektivitetit t menaxhimit t riskut, kontrollit, dhe proceseve udhheqse. Dallimet kryesore midis auditimit t brendshm dhe atij t jashtm mund t prmblidhen n kt mnyr: N raport me: Auditimi i Brendshm Auditimi i Jashtm Fokusin Operacionet, financat, dhe rregulloret Raportimi financiar Menaxhert Raportojn tek Komiteti i Auditit n Raportojn vetm Bordin e Drejtorve bashk me tek Komiteti i Auditit raportimin administrativ tek n Bordin e Drejtorve menaxhert ekzekutiv Pavarsin Jan t pavarur brenda organizats Jan t pavarur nga por jo t pavarur nga organizata organizata Riskun Identifikojn dhe cilsojn riskun Identifikojn riskun e biznesit, dhe japin rekomandimet n pasqyrat financiare e duhura si rezultat i asesimit t riskut Kontrolli Jan kryesort ne sistemin Auditojn pasqyrat monitorues t organizats. financiare(n do vend) Auditojn kontrollet operacionale, dhe asesimin e financiare, dhe rregullative. menaxherve pr Mund t ndihmojn n kontrollet e brendshme dokumentimin dhe testimin e mbi raportimin financiar kontrolleve t brendshme. (vetem ne SHBA)

Pavarsia e auditorve t brendshm nnkupton pavarsin brenda organizats por jo edhe pavarsin nga organizata pr shkak se auditort e brendshm jan puntor t organizats dhe rrjedhimisht nuk e kan pavarsin e auditorve t jashtm. Pa marr parasysh kt, pavarsia e auditorve t brendshm sht shum e rndsishme dhe ata duhet t jen profesional, t paanshm, dhe t shmangin do lloj konflikti potencial t interesit.

N shum kompani, auditort e brendshm jan pothuajse trsisht t varur nga menaxhert ekzekutiv t kompanis. N raste t tilla, auditort e brendshm jan vetm konsultant biznesi t menaxherve ekzekutiv dhe siguria objektive q ofrojn ata si tek menaxhert ekzekutiv ashtu edhe tek bordi i drejtorve sht e kufizuar. Shembull ilustrues: si mund t raportojn auditort e brendshm ndonj defienc potenciale t menaxherve n Komitetin e Auditit kur menaxhert kan fuqin e shkarkimit nga puna t auditorve t brendshm n do koh? Prandaj, gjithmon sht shum e preferuar q auditort e brendshm t jen sa m t pavarur nga menaxhert q dtth. se vendimet lidhur me punsimin, largimin nga puna, vlersimin e performancs s auditorve t brendshm, etj. duhet t mirren vetm nga Komiteti i Auditit n Bordin e Drejtorve q duhet t jet i vetmi organ mbi auditort e brendshm. Duke qen t pavarur, auditort e brendshm jan m t lir n raportimin real rreth gjendjes momentale n organizat duke prfshir ktu: gjendjen financiare, kontrollet e brendshme, menaxhimin e riskut, proceset udhheqse t biznesit etj. Rrjedhimisht, menaxhert ekzekutiv dhe bordi i drejtorve fitojn nj siguri objektive dhe t arsyeshme se menaxhimi i organizats sht duke u br si duhet. N organizatat ku departmenti i auditimit t brendshm sht i zhvilluar dhe profesional, zakonisht kemi edhe nj doz t ult konflikti pozitiv midis ktij departmenti dhe menaxherve ekzekutiv. Auditort e brendshm pas do auditimi bashk me analizn dalin edhe me rekomandimet e tyre. Nse menaxhert ekzekutiv nuk i marrin parasysh kto rekomandime dhe kto konsiderohen si t qensishme pr t ardhmen e organizats nga ana e auditorve t brendshm, ather t dy palt duhet ti mbrojn pozicionet e tyre n lidhje me shtjen n fjal para Komitetit t Auditit dhe gjith Bordit t Drejtorve. Rekomandimet e auditorve t brendshm lidhur me defiencat, lshimet, dhe abuzimet potenciale n menaxhimin e organizats si psh. n menaxhimin e riskut, kontrollin, dhe proceset udhheqse t organizats, i japin auditorve t brendshm epitetin e konsultantve t biznesit brendaprbrenda organizats. Departmentet progresive t auditimit t brendshm u japin menaxherve shrbime t ndryshme konsultative t biznesit, prandaj sht shum e rndsishme q auditort e brendshm t jen sa m t kualifikuar pr nga aspekti biznesor. Auditort e brendshm nuk mirren vetm me kontrollet financiare t organizats por me gjith kontrollet e brendshme t organizats. Ata vlersojn dhe testojn vazhdimisht efektivitetin e kontrolleve t dizajnuara pr t ndihmuar organizatn n arritjen e objektivave dhe qllimeve. Ndihmojn antart e tjer t organizats n kryerjen e detyrave dhe prgjegjsive t tyre duke i furnizuar me analiza, vlersime, rekomandime, dhe kshilla. Pr kt arsye, auditort e brendshm konsiderohen edhe si kontroll i brendshm i organizats, bile edhe vet standardet e auditimit e konsiderojn funksionin e auditimit t brendshm si pjes e komponentit monitorues t kontrollit t brendshm t organizats. Auditimi i Menaxhimit t Riskut

N standardin e performancs PS2110 t Standardeve pr Praktikimin Profesional t Auditimit t Brendshm, thuhet: Aktiviteti i auditimit t brendshm duhet t ndihmoj organizatn duke identifikuar dhe vlersuar ekspozimet sinjifikante ndaj riskut, dhe t kontribuoj n prmirsimin e menaxhimit t riskut dhe sistemeve t kontrollit. Pra, auditort e brendshm nuk e bjn menaxhimin e riskut dhe t sistemeve t kontrollit por auditojn mnyrn se si menaxhert jan duke kryer kt prgjegjsi t tyre dhe ndihmojn n prmirsimin e vazhdueshm t tyre. Auditort identifikojn risqet q eventualisht menaxherve mund tiu ken shptuar nga identifikimi dhe vlersojn ato duke krahasuar me vlersimin e br nga menaxhert dhe mnyrn se si jan duke u menaxhuar ato n organizat. N SHBA, me nxjerrjen e ligjit Sarbanes-Oxley n vitin 2002, kompanit publike jan t detyruara q t prdorin COSO (Committee of Sponsoring Organizations of Treadway Commission) - Kontrollet e Brendshme (Internal Controls), q sht nj struktur konceptuale bazike pr identifikimin dhe vlersimin e kontrolleve t brendshme n organizat. COSO Kontrollet e Brendshme, krkohet n menaxhimin e riskut me arsyetimin se: Nse komponentet e kontrollit n ambientet e organizats nuk funksionojn, ather kemi risqe sinjifikante n arritjen e objektivave t organizats. Tani, para dy vitesh, ka dalur edhe publikimi m i ri i COSO-s q quhet COSO ERM (Enterprise Risk Management) dhe q integron t gjitha risqet n departmentet dhe fushat e veprimtaris s organizats e jo vetm n kontrollet e brendshme. M shum pr t dyjat kto, do shkruaj m von pr shkak se ka shum pr t shkruajtur pr to, sidomos pr COSO ERM. Auditimi i Sistemeve t Informimit (Information Systems ose Information Technology) Prderisa mirmbajtja e prditshme e kontrolleve n procesimet e sistemit t informimit sht prgjegjsi e departmentit t sistemit t informimit, auditort e brendshm bjn vlersimin e efiencs dhe efektivitetit t prgjithshm t operacioneve t sistemit t informimit dhe kontrolleve t tyre n gjith organizatn. Auditort e brendshm duhet t marrin pjes n dizajnimin dhe implementimin e sistemeve t informimit n organizat pr t siguruar shtegun e duhur t auditit dhe kontrollet adekuate n sistem. Pr kt arsye, sht e domosdoshme nj njohuri e prgjithshme mbi sistemet e informimit nga ana e auditorve dhe ekipi i auditorve t brendshm duhet t ket nj ekspert t ksaj fushe, sidomos n korporatat e mdha q kan sisteme t mdha informimi. Mbasi t jet br dizajni dhe implementimi i sistemit t informimit, auditort e brendshm rishikojn t gjitha aspektet e sistemit duke testuar pr tu bindur q kontrollet e dshiruara jan duke funksionuar ashtu si jan planifikuar. Midis tjerash, auditort e brendshm bjn testet pr tu siguruar se ndryshimet n sistem bhen vetm me autorizimin e duhur; stafi programues sht i ndar funksionalisht nga stafi operativ i sistemit; dokumentacioni i duhur mbahet, ruhet, dhe mirmbahet n organizat; aktivitetet e kontrollit funksionojn si duhet; dhe grupi i kontrollit t t dhnave sht duke kryer detyrat e tij.

Aktivitetet e kontrollit n sistemin e informimit ndahen n: aktivitetet e kontrollit t prgjithshm, aktivitetet e kontrollit t aplikacionit, dhe aktivitetet e kontrollit t prdoruesve t ktij sistemi. Aktivitetet e kontrollit t prgjithshm bhen n m shum se nj ose n t gjitha aplikacionet e sistemit t informimit, pra kto aktivitete kontrolli bhen n t gjitha aplikacionet e kompjuterit. Aktivitetet e kontrollit t aplikacionit bhen n vetm nj aplikacion specifik t kompjuterit, pra n programet e kompjuterit q kan t bjn me vetm nj aplikacion kompjuteri dhe prfshijn si aktivitetet e kontrollit t programimit q jan t shkruara (kodet) n programet e kompjuterit, ashtu edhe n aktivitetet e prcjelljes manuale q bhen n raportet q i gjeneron vet sistemi. Aktivitetet e kontrollit t prdoruesve jan ato aktivitete q i bjn prdoruesit pr t testuar saktsin dhe kompletimin e raporteve t sistemeve t informimit ose transaksioneve t prpunuara nga kompjuteri si psh. krahasimi manual i raportit t nxjerr nga kompjuteri me dokumentin burimor ose hyrs. Aktivitetet e Kontrollit t Prgjithshm prfshijn aktivitetet pr t kontrolluar: krijimin dhe zhvillimin e programeve dhe sistemeve t reja, ndryshimin dhe prmirsimin e programeve dhe sistemeve ekzistuese, qasjen n programe dhe t dhna, dhe operacionet e sistemeve t informimit. Aktivitetet e Kontrollit t Aplikacioneve Kompjuterike prfshijn aktivitetet e kontrollit n prpunimet e aplikacioneve individuale dhe aktivitetet e kontrollit n lidhje me inicimin, regjistrimin, prpunimin, dhe raportimin e transaksioneve apo t dhnave tjera financiare. Aktivitetet e Kontrollit t Prdoruesve jan t dizajnuara t testojn kompletimin dhe saktsin e transaksioneve t prpunuara nga sistemet e informimit dhe t sigurojn qndrueshmrin e outputit t sistemeve t informimit si psh. raportet e prgjithshme apo t dhnat e transaksioneve. Shum kompani t mdha sot, prdorin kornizn COBIT (Control Objectives for Information and Related Technology) si udhzues pr dizajnin dhe menaxhimin e kontrolleve t sistemit t informimit t tyre dhe pr ti plotsuar kushtet q krkohen nga ligji Sarbanes-Oxley. Struktura e COBIT prbhet nga: 1. Objektivat e Kontrollit q prmbajn 34 objektive kontrolli t nivelit t lart dhe 318 objektive t detajuara kontrolli. 2. Udhzimet pr Menaxhim q prmbajn t arriturat e dshiruara (targetin) dhe matsit. 3. Udhzimet pr Auditim q: sigurojn nj struktur t thjesht t auditimit t kontrolleve n sistemet e informimit; ofrojn udhzime t prgjithshme dhe t detajuara t auditit (por jo planin e detajuar t auditit); i mundsojn auditorve rishikimin dhe krahasimin e proceseve me objektivat e kontrollit t sistemeve t informimit. Sipas udhzimeve t prgjithshme t auditit, proceset auditohen duke: kuptuar kushtet e biznesit, risqet e lidhura me to, dhe matsit e rndsishm t kontrollit; vlersuar kontrollet; br vlersimin e funksionimit t kontrolleve duke testuar pr tu vrtetuar se kontrollet jan duke funksionuar ashtu si jan planifikuar, n mnyr t vazhdueshme dhe konsistente; br substancimin e riskut t dshtimit n realizimin e objektivave t kontrollit duke prdorur teknikat analitike dhe/ose burimet alternative konsultuese. Auditimi i Konformitetit ndaj Ligjeve dhe Rregullave Nj seksion n vete tek auditimi i brendshm ka edhe auditimi i shtjeve t ndryshme juridike tek bizneset pr t vlersuar konformitetin e tyre ndaj ligjeve dhe rregullave n

fuqi, dhe zbatimit t plot t kontratave e marrveshjeve t ndryshme biznesore t organizats. Ky lloj auditimi ka pasur nj evolucion t madh vitet e fundit dhe sht br pjes shum e rndsishme e puns s jo vetm auditorve t brendshm por edhe atyre t jashtm. Prfshin testet dhe raportet q tregojn se a sht biznesi duke operuar konform ligjeve dhe rregullave n fuqi dhe kontrollet pr t siguruar konformitetin n mnyr t vazhdueshme dhe konsistente. do biznes duke prfshir ktu edhe organizatat qeveritare e jofitimprurse kan t bjn me ligje e rregulla t ndryshme, mos respektimi i t cilave paraqet risk sinjifikant pr arritjen e objektivave t organizats dhe vet t ardhmen e organizats. ertifikimi i Auditorve t Brendshm (CIA Certified Internal Auditor) Programi i ertifikimit t auditorve t brendshm administrohet nga Instituti i Auditorve t Brendshm q nga viti 1974. Pr tu ertifikuar, kandidatt duhet ta ken t kryer fakultetin n nj univerzitet t akredituar, dhe ta kalojn me sukses provimin dy ditor q mbahet dy her n vit n shumicn e qyteteve kryesore botrore. Provimi prmban katr pjes: proceset e auditimit t brendshm, njohurit mbi auditimin e brendshm, kontrolli menaxherial dhe teknologjia informative, dhe ambienti i auditimit. Nj kusht tjetr pr tu ertifikuar sht edhe minimumi i dy viteve prvoj pune n auditimin e brendshm ose n fusha t ngjajshme, ndrsa diploma e masterit apo doktorata mund t zvendsoj nj vit prvoje pune pr plotsimin e ktij kushti. Auditort e brendshm edhe pas ertifikimit duhet ti plotsojn kriteret e edukimit t vazhdueshm profesional pr ta mbajtur ertifikatn. M shum informacione pr auditimin e brendshm dhe provimin e ertifikimit mund t mirren n webfaqen e Institutit t Auditimit t Brendshm, www.theiia.org.

Si funksionon nje auditim i brendshem ne nje firme... ( puna qe une dhe cdo ekonomist ben cdo mengjes ) Qe te besh nje auditim duhet ne radhe te pare te krahasosh dy burime informacioni te ndryshme Psh. banka dhe libri i firmes Informacioni qe merret nga banka duhet te permbledhe te gjitha levizjet debitore dhe kreditore qe jane bere nga kompania diten paraardhese dhe qe jane te rregjistruara ne banke Informacioni qe merret nga libri i kompanise duhet te permbledhe gjith levizjet debitore dhe kreditore te bera nga kompania diten paraardhese.. Gjithashtu eshte e domosdoshme qe te merren totali i bankes per kete account ne fund te dites paraardhese si dhe levizjet e librit te dites paraardhese te cilat jane te mbetura aty(mbetura nenkupton jo te eleminuara) Kur behen krahasimet Fillohet te eleminohen levizjet qe ndodhen ne debi te bankes me levizjet qe ndodhen ne kredi te librit ( ato shenohen zakonisht me numura.. keto levizje nuk do te shenohen ne faqen e punes ku do te punohet) Gjithashtu levizjet kreditore te bankes eleminohen me levizjet debitore te librit( gjithmone per shumat dhe pershkrimet e njejta qe jane bere ne keto tranzaksione) Me pas kontrollohet faqja e vjeter( ajo ne te cilen eshte punuar die ) dhe shifen se cilat tranzakisone jane ne liber per diten e sotme dhe kane qene ne banke diten e dieshme.. dhe fillojne te eleminohen( keto markohen me shkronja ) dhe ne te anasjellten cilat tranzksione kane qene ne liber diten paraardhese dhe sot jane pasqyruar ne banke..

Ne fund Pasi shenohet balanca e bankes dhe radhiten me radhe te gjitha veprimet te cilat nuk jane eleminuar( dmth ato veprime te cilat jane ne liber por nuk jane pasqyruar akoma ne liber dhe ato veprime qe jane ne banke por qe nuk jane rregjistruar akoma ne librin e kompanise ) .. Vertetohet nese totali qe del ne fund eshte i njejte me totalin qe jep libri apo jo.. Nese jo.. Ne kemi gabuar diku. dhe duhet te bejme analizen perkatese qe te perputhet ky total.. ps. neser do perpiqem tju fus nje shembull per ta bere sa me te kuptueshme kete ... __________________ Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje Standardet e Praktikimit Profesional t Auditimit t Brendshm Standardet e Atributeve (AS) AS1000 Qllimi, Autoriteti, dhe Prgjegjsia Qllimi, autoriteti, dhe prgjegjsia e aktivitetit t auditimit t brendshm duhet t jet i prkufizuar zyrtarisht n arter. AS1100 Pavarsia dhe Objektiviteti Aktiviteti i Auditimit t Brendshm duhet t jet i pavarur, dhe auditort e brendshm duhet t jen objektiv n punn e tyre. AS1110 Pavarsia n Organizat Shefi Ekzekutiv i Auditimit duhet t raportoj n nivelin brenda organizats q lejon auditimin e brendshm ti kryej prgjegjsit e tij. AS1120 Objektiviteti Individual Auditort e brendshm duhet t jen t paanshm, pa paragjykime, dhe t shmangin konfliktet e interesit. AS1130 Pavarsia dhe Objektiviteti i Kufizuar Nse pavarsia dhe objektiviteti kufizohet n fakt apo dukje, detajet e kufizimit duhet ti paraqiten palve t duhura. Mnyra e paraqitjes mvaret nga kufizimi. AS1200 Profienca dhe Kujdesin Profesional t Duhur Angazhimet duhet t bhen me profienc dhe kujdesin profesional t duhur. AS1210 Profienca Auditort e brendshm duhet t ken dijenin, aftsit, dhe kompetencat tjera t Nevojshme pr ti prmbushur prgjegjsit e tyre individuale. AS1220 Kujdesi Profesional i Duhur Auditort e brendshm duhet t ken kujdesin dhe aftsit e pritura nga nj auditor kompetent i arsyeshm. Kujdesi profesional i duhur nuk dtth. pagabueshmri apo perfeksionizm. AS1230 Zhvillimi i Vazhdueshm Profesional Auditort e brendshm duhet t rrisin dijenin, aftsit, dhe kompetencat tjera nprmjet zhvillimit t vazhdueshm profesional. AS1300 Programin e Sigurimit dhe Prmirsimit t Cilsis Shefi Ekzekutiv i Auditit duhet t zhvilloj dhe mbaj Programin e Sigurimit dhe Prmirsimit

t Cilsis q mbulon t gjitha aspektet e aktivitetit t auditimit t brendshm dhe t monitoroj efektivitetin e tij vazhdimisht. Programi duhet t dizajnohet pr t ndihmuar aktivitetin e auditimit t brendshm n shtimin e vlerave dhe prmirsimin e operacioneve t organizats dhe t jap siguri q aktiviteti i auditimit t brendshm sht duke u br n konform me Standardet dhe Kodet e Etiks. AS1310 Vlersimet e Programit t Cilsis Aktiviteti i auditimit t brendshm duhet t bj nj proces monitorimi dhe vlersimi t prgjithshm t efektivitetit t programit t cilsis. Procesi duhet t prfshij si vlersimet e brendshme ashtu edhe ato t jashtme. AS1311 Vlersimet e Brendshme Vlersimet e brendshme duhet t prmbajn: Rishikimet e vazhdueshme t aktivitetit t auditimit t brendshm; dhe Rishikimet periodike t bra nprmjet vetvlersimit ose vlersimit nga personat tjer brenda organizats, me dijenin e praktikave t auditimit t brendshm dhe standardeve AS1312 Vlersimet e Jashtme Vlersimet e jashtme, si rishikimet e sigurimit t cilsis, duhet t bhen s paku nj her n pes vjet nga ndonj rishikues apo ekip rishikues i kualifikuar dhe pavarur prej jasht organizats. AS1320 Raportimi n Programet e Cilsis Shefi Ekzekutiv i Auditimit duhet ti komunikoj rezultatet e vlersimit t jashtm tek Bordi i Drejtorve. AS1330 Prdorimi i fjalis Auditimi i br n pajtim me Standardet Auditort e brendshm inkurajohen t raportojn se aktivitetet jan br n pajtim me Standardet e Praktikimit Profesional t Auditimit t Brendshm. Mirpo, auditort e brendshm mund ta prdorin kt fjali vetm nse vlersimi i programit t prmirsimit t cilsis demonstron se aktiviteti i auditimit t brendshm sht br konform me standardet. AS1340 Paraqitja e Nonkonformiteteve Edhe pse aktivitetet e auditimit t brendshm duhet t arrijn konformitetin e plot me standardet dhe auditort e brendshm me Kodin e Etiks, mund t ket raste n t cilat konformiteti i plot nuk arrihet. Kur jokonformiteti ka impakt n madhsin e prgjithshme apo operacionet e aktivitetit t auditimit t brendshm, paraqitja e tyre duhet t bhet tek menaxhert ekzekutiv dhe bordi i drejtorve. Standardet e Performancs (PS) PS2000 Menaxhimi i Aktivitetit t Auditimit t Brendshm Shefi ekzekutiv i auditimit duhet te menaxhoj efektivisht aktivitetin e auditimit t brendshm pr t siguruar shtimin e vlerave t organizats. PS2010 Planifikimi Shefi ekzekutiv i auditimit duhet t bj planin e bazuar n risk pr t prcaktuar prioritetet e aktivitetit t auditimit t brendshm, q duhet t jen konsistente me qllimet e organizats. PS2020 Komunikimi dhe Aprovimi Shefi ekzekutiv i auditimit duhet t komunikoj planet e aktivitetit t auditit t brendshm dhe resurset e duhura, duke prfshir ndryshimet sinjifikante periodike, tek menaxhert ekzekutiv dhe tek bordi pr rishikim dhe aprovim. Shefi ekzekutiv i auditimit duhet t komunikoj edhe impaktin e kufizimeve n resurse.

PS2030 Menaxhimi i Resurseve Shefi ekzekutiv i auditimit duhet te siguroj se resurset e auditimit t brendshm jan vrtet t nevojshme, t bollshme, dhe t shfrytzuara efektivisht pr realizimin e planit t aprovuar. PS2040 Rregullat dhe Procedurat Shefi ekzekutiv i auditimit duhet ti bj rregullat dhe procedurat sipas t cilave bhet aktiviteti i auditimit t brendshm. PS2050 Koordinimi Shefi ekzekutiv i auditimit duhet t ndaj informacionet dhe koordinoj aktivitetet me ofruesit tjer t brendshm dhe t jashtm, t shrbimeve konsultuese dhe t sigurimeve t rndsishme, pr t siguruar mbules t duhur dhe minimizim t duplikimit t angazhimeve. PS2060 Raportimi tek Bordi dhe Menaxhert Ekzekutiv Shefi ekzekutiv i auditimit duhet t raportoj periodikisht tek Bordi dhe menaxhert ekzekutiv pr qllimin e aktivitetit t auditimit t brendshm, autoritetin, prgjegjsin, dhe performancn n raport me planin e tij. Raportimi duhet t prfshij ekspozimet sinjifikante t riskut dhe shtjet e kontrollit, shtjet e qeverisjes/udhheqjes n korporat, dhe shtjet tjera t nevojshme apo t krkuara nga bordi dhe menaxhert ekzekutiv. PS2100 Natyra e Puns Aktiviteti i auditimit t brendshm vlerson dhe kontribuon n prmirsimin e menaxhimit t riskut, sistemit t kontrollit, dhe sistemit udhheqs/qeveriss. PS2110 Menaxhimi i Riskut Aktiviteti i auditimit t brendshm duhet t ndihmoj organizatn duke identifikuar dhe vlersuar ekspozimet sinjifikante ndaj riskut dhe t kontribuoj n prmirsimin e menaxhimit t riskut dhe sistemeve t kontrollit. PS2120 Kontrolli Aktiviteti i auditimit t brendshm duhet t ndihmoj organizatn n mbajtjen e kontrolleve efektive duke vlersuar efektivitetin dhe efiencn e tyre dhe duke br prmirsime t vazhdueshme t tyre. PS2130 Udhheqja/Qeverisja Aktiviteti i auditimit t brendshm duhet t kontribuoj n proceset udhheqse/qeverisse t organizats duke vlersuar dhe prmirsuar kto procese nprmjet t cilave (1)vlerat dhe qllimet krijohen dhe komunikohen, (2) arritja e qllimeve monitorohet, (3) prgjegjshmria sigurohet, dhe (4) vlerat kultivohen. PS2200 Planifikimi i Angazhimeve Auditort e brendshm duhet t zhvillojn dhe regjistrojn planin pr do angazhim. PS2201 Konsiderimet n Planifikim N planifikimin e angazhimeve, auditort e brendshm duhet t konsiderojn: Objektivat e aktivitetit q rishikohet dhe mjetet me t cilat aktiviteti kontrollon performancn. Risqet sinjifikante t aktivitetit, objektivat e tij, resurset, dhe operacionet e mjetet me t cilat impakti potencial mbahet n nivele t pranueshme. Menaxhimi i riskut t aktivitetit dhe sistemeve t kontrollit sht adekuat dhe efektiv krahasuar me kornizn e rndsishme t kontrollit apo modelin. Mundsit pr t br prmirsime sinjifikante n menaxhimin e riskut t aktivitetit dhe sistemeve t kontrollit. PS2210 Objektivat e Angazhimit Objektivat e angazhimit duhet ta adresojn riskun, kontrollin, dhe proceset udhheqse lidhur me aktivitetet n rishikim. PS2220 Madhsia e Angazhimit Madhsia e krijuar e angazhimit duhet t jet e duhur pr arritjen e objektivave t

angazhimit. PS2230 Shprndarja e Resurseve t Angazhimit Auditort e brendshm duhet t prcaktojn resurset e nevojshme pr realizimin e objektivave t angazhimit. Numri i stafit duhet t bazohet n vlersimin e natyrs dhe kompleksitetit t seicilit angazhim, kufizimit kohor, dhe resurseve t siguruara. PS2240 Programi i Puns n Angazhim Auditort e brendshm duhet t zhvillojn programe pune q realizojn objektivat e angazhimit. Kto programe pune duhet t regjistrohen. PS2300 Performimi i Angazhimit Auditort e brendshm duhet t identifikojn , analizojn, vlersojn, dhe regjistrojn informacionet e duhura pr t ardhur te rezultatet e angazhimit. PS2310 Identifikimi i Informacioneve Auditort e brendshm duhet t identifikojn informacione t bollshme, t qndrueshme, t rndsishme, dhe t nevojshme pr t realizuar objektivat e angazhimit. PS2320 Analizat dhe Vlersimi Auditort e brendshm duhet ti bazojn konkluzionet dhe rezultatet e angazhimit n analiza dhe vlersime. PS2330 Regjistrimi i Informacioneve Auditort e brendshm duhet ti regjistrojn gjith informacionet e rndsishme pr t mbshtetur konkluzionet dhe rezultatet e angazhimit. PS2340 Mbikqyrja e Angazhimit Angazhimit duhet t mbikqyren mir pr t siguruar realizimin e objektivave, cilsin, dhe zhvillimin e ngritjen profesionale t stafit. PS2400 Komunikimi i Rezultateve Auditort e brendshm duhet ti komunikojn rezultatet me koh dhe n mnyrn e duhur. PS2410 Kriteriumi pr Komunikimin Komunikimi duhet t prfshij objektivat dhe madhsin e angazhimit sikur edhe konkluzionet e arrira, nse arrihet deri te konkluzioni. PS2420 Cilsia e Komunikimit Komunikimi duhet t jet i sakt, objektiv, i qart, konstruktiv, komplet, dhe me koh. PS2430 Gabimet dhe Lshimet Nse komunikimi final prmban gabime apo lshime sinjifikante, shefi ekzekutiv i auditimit duhet t komunikoj informacionet e korigjuara tek t gjith personat q kan pranuar komunikimin origjinal. PS2430 Paraqitja e Angazhimit ose Jokonformiteti me Standardet Kur jokonformiteti me standardet ka impakt n angazhimin specifik, komunikimi i rezultateve duhet t paraqes: Standardet n t cilat konformiteti nuk sht arritur Arsyet pr jokonformitet Impakti i jokonformitetit n angazhim PS2440 Shprndarja e Rezultateve Shefi ekzekutiv i auditimit duhet ti shprndaj rezultatet tek t gjith personat e duhur. PS2500 Progresi i Monitorimit Shefi ekzekutiv i euditimit duhet t krijoj dhe mbaj nj sistem pr t monitoruar shprndarjen e komunikimit t rezultateve tek menaxhert. PS2600 Pranimi i Riskut nga Menaxhert Kur shefi ekzekutiv i auditimit beson se menaxhert kan pranuar nj nivel t papranueshm risku residual pr organizatn, shefi i auditimit t brendshm duhet t diskutoj shtjen me menaxhert. Nse shtja nuk zgjidhet prap, shefi ekzekutiv i

auditimit dhe menaxhert ekzekutiv duhet t raportojn shtjen tek bordi pr t zgjidhur problemin. __________________