INLEIDING De regering geeft in de memorie van toelichting van de Begroting 2012 aan dat veel aandacht is besteed aan

de ontwikkeling van productbegrotingen, waarbij onderscheid is gemaakt tussen programmakosten en apparaatskosten. Het is voor de PAR-fractie moeilijk om aan de hand van deze indeling een goed inzicht te krijgen in de verschillende soorten programma- en apparaatskosten. In de memorie van toelichting wordt doorgaans slechts opgesomd wat de beleidsdoelen zijn, maar er is geen duidelijk beeld ten aanzien van de beleidsvoornemens uitgedrukt in gebudgetteerde bedragen. Is de regering voornemens deze systematiek in het kader van transparantie van de overheidsfinancin in de toekomst aan te passen, zodat er een beter inzicht in de verschillende soorten programma- en apparaatskosten verkregen wordt? De Raad van Advies adviseert om voor de periode 2012-2015 inzichtelijk te maken welk deel van de reservedotatie maximaal voor welk doel gebruikt zal worden. Door dit te doen bevordert de Regering immers een transparant beleid met betrekking tot het aanwenden van reservedotaties evenals een gedegen financieel beheer. Door het oormerken van de reservedotaties voorkomt de regering naar het oordeel van Raad van Advies dat van de reservedotaties oneigenlijk gebruik wordt gemaakt. De regering heeft aangegeven een nadere analyse te plegen naar het advies van de Raad van Advies. Wanneer zal de regering dit doen en zullen de Staten een afschrift van deze analyse ontvangen? Het is opmerkelijk dat naast de aangegeven lasten er geen baten per ministerie evenals de toelichting daarop vermeld worden in de Algemene beschouwingen. Volgens de regering zal pas in de begroting 2013 ingegaan worden op de niet-belastingopbrengsten. Wat belet de regering dit in de begroting 2012 te doen? De regering merkt op dat zij de voorgenomen saneringen in de gezondheidszorg en in de personeelssfeer voortvarend zal aanpakken. Hoe zal de regering dit doen en wat is de actuele stand van zaken? Het advies van de Raad van Advies om de zinsnede over het vervallen van de offshoreregeling, waarbij steeds minder trek is bij bedrijven om zich hier te vestigen, is niet door de regering overgenomen. De regering bevestigt dat Curaao minder in trek is bij offshorebedrijven en meldt dat zij gezamenlijk met de offshore sector optrekt om het product aantrekkelijk te maken door het creren van een Financial Centre op Curaao. Is dit de enige activiteit die de regering voor ogen heeft voor de offshore sector? De PAR-fractie maakt zich zorgen over de conclusie van het College Financieel Toezicht dat het onderhavige ontwerpbegroting niet aan de normen van artikel 15 gecombineerd met artikel 17 lid 1 en 2 van het Besluit Financieel Toezicht Curaao en Sint Maarten voldoet en niet anders dan een negatief advies kan uitbrengen. Het college stelt verder dat willen de maatregelen in 2012 nog hun volle budgettair beslag moeten krijgen, dan zal de regering tot medio september tot besluitvorming over moeten gaan en tot eind van het jaar de nodige _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 1/21

wetgevingsprocessen moeten afronden opdat de implementatie per 1 januari 2012 volwaardig van start kan gaan. Heeft de regering al beslissingen genomen ten aanzien van de voorgenomen maatregelen? Indien niet, waarom niet? Indien wel, welke maatregelen? Wanneer zullen de Staten de daartoe behorende wetsvoorstellen ter behandeling in ontvangst krijgen? Kunnen de Staten een tijdsplanning overlegd krijgen? Is de regering van oordeel dat de implementatie van de maatregelen per 1 januari 2012 volwaardig van start kan gaan? Mocht dit niet het geval zijn dan zal het onderhavige ontwerp niet uitvoerbaar zijn. Tevens zou het ontwerp niet voldoen aan de normen van artikel 15 van het Besluit Financieel Toezicht Curaao en Sint Maarten. Wat zal de regering in een dergelijk scenario doen? Voorts toont het College Financieel Toezicht haar bezorgdheid over het gebrek aan regie en de voortvarendheid waarmee de uitvoering van de te nemen maatregelen ter hand wordt genomen. Wie is belast met de regie van de uitgavenbeperkende en inkomstenverhogende maatregelen? Zowel de Raad van Advies als het College Financieel Toezicht constateren dat het economische herstel waarop de ontwerpbegroting 2012 is gebaseerd erg onzeker is. De uitgangspunten voor 2011 zullen neerwaarts bijgesteld moeten worden wat een structurele doorwerking heeft op latere jaren. De regering gaat zoals vermeld op pagina 11 van de Nota van Financin ervan uit op een groei van 0,6% en dit wordt door beide adviescolleges als zeer ambitieus beschouwd. Deze ramingen zijn niet in overeenstemming met de laatste ramingen van de Centrale Bank voor Curaao en Sint Maarten die eerder een economische krimp voorspelt van 0,7%. De regering zou het onderhavige ontwerp bij Nota van wijziging aanpassen. Wanneer zullen de Staten deze Nota van wijziging in ontvangst nemen? Op basis van welke negatieve groei percentage wordt de ontwerpbegroting bijgesteld? Welke gevolgen zal deze bijstelling hebben voor de reservedotatie en voor de begroting als geheel? Wat zijn de te verwachten inflatiecijfers? Het College Financieel Toezicht stelt vraagtekens te hebben ten aanzien van de structurele baat van ANG. 25 miljoen aan dividenduitkering en vindt dat deze baten aan een nadere analyse onderworpen moeten worden. Is de regering dit voornemens te doen? STAATSORGANEN EN OVERIGE ALGEMENE ORGANEN De toelichting op de beleidsbegroting van de Staten verschaft weinig inzicht in de relatie tussen de beleidsdoelen en de middelen die daarvoor worden ingezet. Kunnen de Staten beleidsontwikkelingen bij de Griffie verwachten op het gebied van bijvoorbeeld verbetering van de beschikbare kennis van de Griffie? Zijn er ontwikkelingen op het gebied van het geautomatiseerde registratiesysteem en huisvesting? De PAR-fractie mist een beschrijving van de te maken programmakosten door het Gemeenschappelijk Hof van Justitie en de Raad voor de Rechtshandhaving. Ondanks het feit _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 2/21

dat deze instanties zelfstandige bestuursorganen zijn, acht de PAR-fractie het van belang om een inzicht te krijgen in de beleidsdoelen en ontwikkelingen van deze organen. Hoeveel bedraagt de bijdrage van de regering in de vorm van een overdracht aan deze instellingen? Op welke wijze is deze overdracht in de ontwerpbegroting opgenomen? MINISTERIE VAN ALGEMENE ZAKEN De regering stelt voor een meerjarenbeleidplan voor de buitenlandse betrekkingen voor de komende regeringsperiode op te stellen. Kennelijk doelt de regering op de huidige regeringsperiode. Kan de regering de beleidsuitgangspunten in deze aangeven? De regering geeft aan plaatsing van vertegenwoordigers buiten de regio niet uit te sluiten. Heeft de regering een indicatie in welke land(en) mens(en) geplaatst kan/kunnen worden? Voorts stelt de regering dat in 2012 plaatsing van vertegenwoordigers op Koninkrijksposten weer op gang komen. Gaarne ontvangt de PAR-fractie een overzicht van deze Koninkrijksposten waarvoor in het komende jaar plaatsing in aanmerking komt. Kan de regering de Staten inlichten over het te voeren visumbeleid van de regering? De regering is van mening dat de verschillende SEI B-23 projecten nog niet of niet compleet hebben plaatsgevonden. De PAR-fractie wenst een toelichting over de SEI B-23 projecten en de stand van zaken met betrekking tot deze projecten. Wat verstaat de regering onder natievorming en hoe zal dit in 2012 vorm gegeven worden? Wetgeving en Juridische Zaken heeft volgens de regering een centrale juridische adviseringsfunctie. Heeft deze dienst voldoende wetgevingsjuristen om wetgevingsvoorstellen te produceren? Zijn er thans voldoende juristen in dienst door de samenvoeging van de afdelingen AJZ en WJZ om uitvoering te geven aan de verschillende aandachtsgebieden? De regering is voornemens aandacht te geven aan de voorbereiding van de jaarlijkse Koninkrijksconferentie en het ontwikkelen van een visie op het Koninkrijk. Zal er in 2011 nog een Koninkrijksconferentie worden gehouden? Indien wel, wat zal de gezamenlijke agenda van de landen in het Koninkrijk zijn? Wat is de stand van zaken ten aanzien van de bijdrage van de regering inzake de ontwikkeling van een visie op het Koninkrijk? Wat is het vervolg op de ondertekening van de samenwerking met Aruba en Sint Maarten op grond van de Verklaring van Arikok? De regering bevestigt dat er voor de Vertegenwoordiging in Nederland middelen dienen te worden aangewend voor het vele achterstallig onderhoud aan de panden die deel uitmaken _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 3/21

van het Kabinet van de Gevolmachtigde Minister. Deze middelen zijn echter niet opgenomen in de begroting van de Vertegenwoordiging in Nederland. Zijn deze middelen ergens anders in de begroting verwerkt? Wat is de stand van zaken met betrekking tot de reorganisatie van de Veiligheidsdienst Curaao? Het Bureau Telecommunicatie en Post fungeert thans als regulator in de energiesector en voorziet de regering ook van adviezen op het regeringsbeleid. De Kolaborativo heeft de regering onder andere verzocht een onafhankelijke Regulatory Authority met een tripartiete raad van advies in te stellen gebaseerd op best practice en zoals voorgestaan door de Worldbank en onderschreven door internationale regulering experts die in de Regulatory Framework Symposiums van februari en mei 2011 presentaties hebben gehouden. Is de regering voornemens een onafhankelijke Regulatory Authority in te stellen? MINISTERIE VAN BESTUURLIJKE PLANNING EN DIENSTVERLENING De PAR-fractie deelt de mening van de Raad van Advies dat beleidskeuzes niet altijd blijken uit de Memorie van Toelichting. Er is weinig concreet verband tussen de gebudgetteerde bedragen en de in de Memorie van Toelichting genoemde beleidsdoelen. Hierdoor voldoet de Memorie van Toelichting niet aan de eisen gesteld als gevolg van artikel 14 van de Landsverordening comptabiliteit 2010. Verder is het ook moeilijk te achterhalen welke beleidsdoelen voor 2012 prioriteit hebben. Op pagina 11 van de Memorie van Toelichting kan er gelezen worden hoe de Raad van Advies de passage van de algemene beschouwingen op het Ministerie van Financin aanhaalt waarin wordt gesteld dat er op termijn ruimte vrijkomt voor een alternatieve aanwending van financile middelen, welke ontwikkeling zich meerjarig zal doorzetten. Een randvoorwaarde is wel dat de voorgenomen saneringen in de gezondheidszorg en in de personeelssfeer worden gerealiseerd. Ook vraagt de Raad van Advies of een aanvang is gemaakt met bedoelde saneringen en indien dit het geval is, te vermelden wat deze concreet inhouden. De regering merkt op dat zij de voorgenomen saneringen voortvarend zal aanpakken en dat de Regering er tijdens de behandeling in het Parlement hier nader op zal ingaan en een actuele stand van zaken zal verschaffen. De PAR-fractie vraagt zich af waarom de regering niet vr de behandeling het parlement met de nodige informatie schriftelijk voorziet opdat de fracties zich op een verantwoordelijke manier zich kunnen voorbereiden op het debat. De PAR-fractie wil de regering dan ook verzoeken op een schriftelijke weergave van zowel de concrete saneringsvoorstellen in de personeelssfeer en alsmede de actuele stand van zaken tijdig op te sturen. Op pagina 15 adviseert de Raad van Advies, evenals de PAR-fractie dit deed tijdens de behandelingen van de eerste en de tweede suppletoire begrotingen van 2011, om het beleid met betrekking tot het vervullen van vacatures in het licht van de aangekondigde verlaging _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 4/21

van het personeelsbestand strikt na te leven en om de hiervoor bedoelde toename van het personeelsbestand, die in feite neerkomt op een afwijking van bedoeld beleid te motiveren. Ook het CFT spreekt zijn zorgen uit (zie pagina 25 van de Memorie van Toelichting) op het feit dat er meer mensen werken bij de overheid dan was begroot. De Secretaris Generaal van Financin gaf dit ook aan in verschillende brieven aan de Minister van Financin. Met verbazing leest de PAR-fractie dat de regering nog bezig is met een inventarisatie van de mutaties in het personeelsbestand teneinde vast te stellen waar eventuele boventalligheid en vacatures binnen het overheidsapparaat bestaan. De PAR-fractie vraagt zich af hoe zij de antwoorden van de Regering tijdens de behandeling van de suppletoire begrotingen 2011 moet opvatten. Toen gaf de Regering aan dat er een maximum aan personeel nodig is en dat van genoemd maximum nog zeker meer dan 100 mensen nodig zijn. Ook gaf de Regering aan 370 mensen al in dienst te hebben genomen. Hoe moeten wij de indienstneming van zoveel mensen interpreteren terwijl de Regering nog bezig is met het inventariseren van mutaties in het personeelsbestand? Hoe moet de PARfractie in het licht van de genoemde inventarisatie de bezwaren exercitie interpreteren die volgens de Regering in augustus jl. afgerond had moeten zijn? De PAR-fractie verzoekt de regering om een overzicht van de niet begrote personeelsaantallen met het bijbehorend kostenplaatje per ministerie naar de Staten tijdig op te sturen. Ook wil de PAR-fractie uitleg van de Regering van het beschrevene op pagina 16 van de Memorie van Toelichting waar staat dat van elke twee uittredende personen, een hiervoor in de plaats terug wordt genomen? Hoe denkt de Regering het beoogde budgettaire effect te realiseren, waarbij saneringen moeten komen in de personele sfeer, zoals beschreven in hun reactie op de Raad van Advies? Het beloofde masterplan waarmee een duurzame ontwikkeling van het Land beoogd wordt is ook niet klaar. Het wachten is op objectieve, wetenschappelijke doorberekende data en scenarios en een breed maatschappelijk draagvlak. Moet de PAR-fractie hieruit herleid dat het masterplan op de lange baan is geschoven? En zo niet, waneer is dit Masterplan klaar voor een debat in de Staten?. Ook de Shared Service Organisatie is nog steeds geen feit. Wat zijn de activiteiten die nog moeten plaatsvinden ter realisering van dit nieuw concept binnen de ambtelijke organisatie? De Shared Service Organisatie heeft juist als doel het voortdurend verbeteren van de kwaliteit van de dienstverlening en het besparen van kosten. Of zijn genoemde doelen niet meer belangrijk? De PAR-fractie heeft de indruk dat elk ministerie hun eigen communicatie en informatievoorziening doet en dat elk ministerie hun eigen personeel- en financile administratie doet. Genoemde trends dragen zeker niet bij aan het verbeteren van de kwaliteit van de dienstverlening en aan kostenbesparingen. De PAR-fractie wil de stand van zaken weten over het traject van communicatie m.b.t secundaire arbeidsvoorwaarden van het personeel? _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 5/21

De PAR-fractie ziet tevens de antwoorden op de navolgende vragen tegemoet. Is dit ministerie conform de plannen en conform de Landsverordening Organisatie Landsoverheid Curaao opgezet? Zijn er afwijkingen? Welke zijn deze? Hoeveel personen zijn werkzaam in dit ministerie? Waar is dit ministerie momenteel gehuisvest? Gaat dit ministerie verhuizen? Zo ja waar naar toe? Wat zijn de redenen voor de verhuizing? MINISTERIE VAN JUSTITIE De zorg van de Justitile keten, Rechtsorde, Openbare Orde en Veiligheid vanaf 10.10.10 waarbij het Land Curaao haar autonome Status kreeg binnen het Koninkrijk, en zoals van oudsher reeds het geval was, is een zorg van de overheid, bestuurders, maar zeer zeker ook van alle burgers van Curaao. Door de vorige regering, Kabinet De Jongh-Elhage, is door de Minister van Justitie reeds diverse concrete stappen ondernomen om onderzoeken te doen en statistieken bij te houden, opdat er beter inzicht wordt verkregen in de aard, ernst en omvang van het problematiek, om vervolgens de diverse probleemgebieden efficint aan te kunnen pakken. Daarom is het van groot en zekers landsbelang, om de reeds bestaande banden met betrekking tot criminaliteitsbestrijding, en zeker als het betreft grensoverschrijdende criminaliteit, om de gezamenlijke inspanningen op het gebied van rechtshandhaving binnen het Koninkrijk te herkennen, waarderen en in de toekomst voort te zetten. Bestrijding van de grensoverschrijdende criminaliteit is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle landen in het Koninkrijk. De PAR-fractie wil weten welke concrete resultaten bereikt zijn, sinds 10.10.10, in het kader van deze samenwerking tussen de landen van het Koninkrijk t.a.v. de grensoverschrijdende criminaliteit? De vorige Ministers van Justitie, hebben nadrukkelijk de nodige aandacht, energie en financile middelen genvesteerd op de verbetering van de veiligheidssituatie van het toekomstige Land Curaao. De PAR-fractie wil graag van de regering een onderbouwde uitleg hoe dit doel sinds 10.10.10 wordt nagestreefd en tevens wat de reeds bereikte resultaten zijn. Na 10.10.10 en tot op heden wordt het nieuwe land Curaao dagelijks geteisterd door een ernstige vorm van norm- en waarden vervaging voor wat betreft het uiten van bedreigingen naar derden. Diverse lokale belangenorganisaties hebben reeds gewezen op de zorgelijke ontwikkelingen rond huiselijk- en publiekelijk geweld, opruiing, liquidaties, gewapende overvallen en verstoring van de Openbare Orde. Er dient in het belang van de Curaaose burger, aan verdere vormgeving worden gewerkt tevens invoering van een effectief en efficint politie en justitiebeleid, waar de rechtshandhaving een wezenlijk onderdeel van uitmaakt. Hierin dient een kanttekening te worden geplaatst dat de Minister van Justitie hierin een meer neutrale, transparante en actieve rol dient in te nemen, wat nu duidelijk niet het geval is. In alle moderne en zichzelf respecterende samenlevingen staan good governance en rechtshandhaving in hoog aanzien. De PAR-fractie wil van de regering vernemen in hoeverre _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 6/21

Good Governance werkelijk en zichtbaar als beleidsuitgangspunt is ingevoerd in de Justitile kolom. Het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen die gestart is in 2005 had in principe een doorlooptijd tot 2007. In het Hoofdlijnenakkoord van 2 oktober 2005 tussen de regeringen van de Nederlandse Antillen en Nederland is afgesproken dat voortzetting van de uitvoering van het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen van groot belang blijft voor de toekomstige structuur van de nieuwe entiteiten. Het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen heeft grotendeels de nodige concrete en positieve resultaten geleverd. Naast het verwezenlijken van de overige onderdelen van bovengenoemd plan, hebben bovenstaande resultaten logischerwijs geleid tot duurzame ontwikkeling. De PAR-fractie wil weten wat de concrete stappen zijn, sinds 10.10.10, met betrekking tot de inrichting, de organisatie, het gezag en het beheer van de nieuwe entiteit Land Curaao Graag verneemt de PAR-fractie van de regering of dit plan nog steeds bestaat, hoe er hieraan verdere uitvoering is gegeven en wat de status is van dit plan per heden, 24 oktober 2011. Zoals ook blijkt uit de constateringen van de Raad van Advies dat de verwachte uitgaven op de gewone dienst, onderdeel politie toenemen ten opzichte van de Begroting 2011 met circa ANG 3 miljoen. Deze toename is voor een groot deel toe te rekenen aan de Landsrecherche. Doch in de Algemene Beschouwingen wordt er geen aandacht besteedt aan de Landsrecherche en aan genoemde toename van kosten. Hoe denkt de reegering dit op te nemen in haar begroting over het jaar 2012? In dit kader wil de PAR-fractie ook van de regering weten hoe precies het gezamenlijk opleiding- en vormingsinstituut ingericht zal worden: De PVNA had als speerpunt preventie hoog staan op haar prioriteitenlijst. Dit betekent meer aandacht voor samenwerking met andere ministeries op het gebied van opvoeding, onderwijs, naschoolse opvang en sociale vormingsplicht, werkgelegenheid en buurtwerk ets. De PAR-fractie verzoekt aan de regering de huidige status van alle uitgevoerde projecten en tevens wil de PAR-fractie graag weten welke projecten in het begrotingsjaar 2012 nog opgestart worden. Zijn in dit kader de nodige basis voorwaarden geschept binnen de Voogdijraad, Gezinsvoogdijinstellingen, Gouvernement Opvoedingsgesticht, Stichting Slachtofferhulp, Brasami en Justitile Jeugdopvang ? Wat zijn de concrete activiteiten hierin? Dat repressie aandacht eist spreekt voor zich. Doch zoals reeds vermeld wordt er door de Curaaose gemeenschap een zorgelijke ontwikkeling gesignaleerd op het gebied van bedreiging, mishandeling , opruiing, oproeping tot burgerlijke ongehoorzaamheid, gewapende overvallen, liquidaties, verstoring van de Openbare Orde en geweldsdelicten. De PAR-fractie is zich ervan bewust van deze vermelding in de reeds door het Parlement goedgekeurde Wetboek van Strafrecht. De vraag echter aan de regering is of deze wet voldoende is om degenen die zich aan bovenstaande praktijken schuldig maken ook aan te _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 7/21

pakken? Zijn er cijfers aangaande de criminaliteit over de eerste helft van het jaar 2011? Wat zijn de te ondernemen activiteiten om het bovenstaande aan te pakken, strategie en te verwachten resultaten? Een belangrijk onderdeel in deze is de ingezette en in te zetten hoeveelheid mankracht en middelen. Wat zijn de tot nu toe geslaagde projecten op dit terrein? De Stichting Beveiligingszorg behelst 190 personeelsleden, die ingezet worden bij beveiligingswerkzaamheden bij onder andere Brasami, GOG, Voogdijraad, Politie, Vreemdelingen barrakken en de Sentro di Detenshon i Korekshon Krsou. Wat is de status van deze stichting? Wat is de status van het personeel werkzaam binnen deze stichting? De PAR-fractie geeft aan de regering de mogelijkheid te onderzoeken in welke vorm deze Stichting ook ingezet kan worden bij de beveiliging van de Reclassering in verband met kostenverlagende factoren. Resocialisatie die al jaren bekend staat als de softsector, heeft bewezen dat deze benaming pass is en dat dit tevens een misplaatst oordeel is over de uit te voeren werkzaamheden binnen deze sector. Wat doet de regering om de samenleving tevens samenwerkingspartners voor te lichten over bovenstaand misplaatste beeldvorming? Welke projecten zijn voor nu gedentificeerd, welke worden uitgevoerd, wat zijn/waren de resultaten en aantal deelgenomen clinten? Daarnaast wordt er ook een toename van drugsverslaafden in de binnenstad van Curaao, zowel in Punda als in Otrabanda, geconstateerd. Een toename die tot nu toe heeft geleid tot overlast, kleine criminaliteit en lastig vallen van toeristen. Een beeld die zeker te niet zal doen aan alle inspanningen die onder andere Curaao Down Town Management en volgens de mobiliteitsvisie Willemstad Binnenstad reeds hebben ondernomen om onze binnenstad toegankelijk en prettig voor iedereen te maken. Wat zijn de afspraken van de regering met andere ministeries, zoals Volksgezondheid, Sociaal Welzijn om stichtingen zoals Fundashon Maneho di Adikshon in de aanpak hiervan een functie toe te kennen? Wat zijn de concrete stappen die de regering reeds heeft ondernomen met betrekking tot het bewust maken van gedetineerden, resocialisatie binnen de gevangenismuren en gedurende de opgelegde nazorgperiode onder toezicht van de Reclassering? Duurzame bedrijfsvoering rechtshandhavingketen. Het behelst het realiseren van een duurzame verbetering en versterking van de verschillende onderdelen van de rechtshandhavingketen. Ter versterking van de bedrijfsvoering is reeds door de vorige Minister van Justitie veel geld genvesteerd in het aanpakken van de zogenaamde PIOFAH-factoren. Wat trouwens nog steeds _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 8/21

noodzakelijke investeringen zijn. De PAR-fractie zou een overzicht willen ontvangen van die projecten die reeds zijn uitgevoerd, die in uitvoering zijn en die daadwerkelijk al hun meerwaarde aan het bewijzen zijn. De PAR-fractie merkt verder op dat het afgelopen jaar in het kader van vreemdelingenzorg veel mankracht en middelen zijn genvesteerd, waarbij er veel nadruk is gelegd op controles op passagiers die gebruikmaken van het openbaar vervoer. Vanuit de samenleving waren er aanhoudende berichten dat deze controles veelal onprofessioneel en hardhandig werden aangepakt. Daarnaast duurt de periode voor het indienen en ontvangen van de nodige verblijfsvergunningen enorm veel tijd, waardoor de vreemdeling moeilijk vorm kan geven aan het doel van zijn/haar verblijf op het eiland. Desalniettemin geeft de regering volmondig aan dat de toelatingsorganisatie een jonge organisatie in ontwikkeling is en zal zich in de komende jaren verder moeten versterken om te voldoen aan de standaarden voor dienstverlenende organisatie met het oog op klantgerichtheid en verkorting van de doorlooptijden van verblijfsvergunningen. Wat zijn de concrete te ondernemen stappen door de regering om actief bovenstaande leemtes aan te pakken? Zoals aangekaart door de regering, bevindt het wagenpark van de brandweer zich in een zeer slechte staat van onderhoud, terwijl een groot aantal voertuigen aan vervanging toe is. Wat voor investeringen gaat de regering het komende jaar doen om dit probleem te verlichten in het kader van de veiligheid van de samenleving bij mogelijke branden/ calamiteiten of rampen? Houdt de regering ook rekening met de benodigde mankracht, arbeidsomstandigheden van het personeel en secundaire arbeidsvoorwaarden? Het bestrijden van mensenhandel- en smokkel binnen c.q. rondom het Curaaose territorium of gebruikmaking van Curaao als springplank dient intensief te worden aangepakt. De PARfractie wil weten wat de concrete afspraken zijn met onder andere regionale partners en met de International Organisatie voor Migratie (IOM)? Wat is de status en de werkzaamheden van de nationale cordinator van Curaao? Welke concrete afspraken zijn met het Openbare Ministerie met betrekking tot opsporing en berechting? Welk status, wat zijn de afspraken en welke concrete stappen zijn ondernomen met betrekking tot COMENSHA binnen het regeringsbeleid? Er bestaat reeds een hotline, opdat derden informatie kunnen doorbellen omtrent eventueel gesignaleerde mensenhandel- en smokkelpraktijken. Wordt deze informatie nog steeds met het Openbaar Ministerie en het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) gedeeld? De Curaaose gemeenschap is gebaat bij een effectieve, efficinte en integrale aanpak bij de bestrijding van alle vormen van criminaliteit. Dit geldt zowel voor huiselijk geweld-, publiekelijk geweld, bedreiging, opruiing, stimuleren van burgerlijke ongehoorzaamheid, georganiseerde- en grensoverschrijdende criminaliteit, seksuele mishandeling en -intimidatie, ontucht, jeugdcriminaliteit en vandalisme, mensenhandel en smokkel, slachtoffers, illegale vreemdelingen, kinderpornografie, ongebruikelijke transacties en digitale criminaliteit. De PAR-fractie verzoekt de regering om een overzicht met toelichting aan de Staten te doen toekomen van deze aandachtsgebieden inclusief het geprojecteerde beleid voor het komende begrotingsjaar. _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 9/21

MINISTERIE VAN VERKEER, VERVOER EN RUIMTELIJKE PLANNING Luchtvaart In de Algemene Beschouwing (pagina 110) staat dat De Curaaose wet en regelgeving voor interne luchtvaartveiligheid is thans voor een groot deel gebaseerd op de internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO) maatstaven en aanbevolen werkwijzen. De FAA (Federal Aviation Administration) heeft onlangs de luchtvaart van Curaao gedreigd haar FAA categorie I certificering te verlagen indien Curaao binnen 90 dagen niet voldoet aan de FAA eisen. Dit baart de PAR-fractie, de verschillende economische sectoren en de gehele bevolking zorgen. De PAR-fractie wil gaarne van de regering vernemen of Curaao voldoet aan de ICAO luchtvaartveiligheidseisen en of deze eisen afwijkend/soepeler als die van de FAA zijn. Wat zijn de kosten verbonden aan het op niveau brengen en houden aan de veiligheidseisen van de FAA?. Op pagina 112 van de Algemene beschouwing wordt gesteld dat onder meer een tekort aan gekwalificeerd toezichtpersoneel bij de Directie Luchtvaart een belangrijke oorzaak is voor het ontbreken van uitvoeringsprocedures en uitvoering van wet en regelgeving. De PAR-fractie wil weten hoe snel kan dit tekort ingelopen kan worden rekening houdend met het verder versterken van de luchtvaartveiligheid van Curaao aan de eisen van de ICAO en de FAA. Scheepvaart In de Algemene Beschouwingen 2012 wordt gesteld dat uit een onlangs afgeronde Quick Scan van de Maritieme Sector gebleken is dat er momenteel nieuwe kansen voor Curaao liggen op scheepvaartgebied, mits de Overheid erin slaagt een duidelijke visie te ontwikkelen en die gezamenlijk met de sector lokaal als internationaal uit te dragen. Tevens wordt er in de Algemene Beschouwingen niet duidelijk gemaakt wanneer de regering haar eind visie hierop duidelijk zal vormen. Verder wordt niet duidelijk gemaakt wat direct of in het jaar 2012 gemplementeerd kan worden opdat Curaao meer economische activiteiten kan zien en ervaren. Kan de regering de PAR-fractie een veel betere uitleg hierover geven? De PAR-fractie wil hier tevens opmerken dat de perikelen rondom de CPA N.V.die steeds gaande zijn niet bijdragen tot een mogelijke uitbuiten van kansen in de scheepvaartsector. Deelt de regering de mening dat het imago zowel lokaal als internationaal die men had van onze haven is geschaad? Uitvoeringsorganisatie Openbare Werken In het statuut van de Stichting Wegenfonds(SWC) is opgenomen dat de opbrengsten van de motorrijtuigenbelasting toekomen aan de SWC. De aanhoudende regenval eind 2010 en begin 2011, heeft veel schade niet alleen aan het water afvoerstelsel van Curaao veroorzaakt maar ook aan de verkeerswegen. De toestand van het wegennet veroorzaakt veel schade aan voertuigen die hiervan gebruik maken. De bevolking klaagt dagelijks hierover. Uit de media heeft de PAR-fractie vernomen dat de minister belast met o.a. verkeer geopperd heeft _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 10/21

onderzoek te doen naar de mogelijkheid voor inkomstenverhogende exercities. Is de regering van plan de bevindingen en aanbevelingen in het jaar 2012 te implementeren en wat is de verwachting van de regering t.a.v. de mogelijk te innen extra motorrijtuigen belastinggelden? LED-verlichting De regering is voornemens LED verlichting toe te passen in de openbaarverlichting(OVL), dat circa 10 a 15 procent besparing in energie kosten ten opzichte van de huidige verlichting kan opleveren. De PAR-fractie steunt alle initiatieven die energiebesparingen kunnen opleveren. Echter merkt de PAR-fractie op, dat de juiste procedures in de zin van de principes van deugdelijk bestuur bewandelt dienen te worden. In de begroting wordt niet aangeven indien het voorgenomen pilot project positief uitvalt, hoeveel straatverlichting in het jaar 2012 met LED verlichting vervangen zal worden en ook niet wat de kosten hiermee gemoeid zullen zijn. Kan de regering de Staten hierover concreter berichten? MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ONTWIKKELING Alvorens in te gaan op specifieke vragen wenst de PAR-fractie twee algemene opmerkingen te plaatsten. Economische ontwikkeling is onder meer afhankelijk van het vertrouwen dat het land uitstraalt naar zowel lokale als potentile investeerders. Zonder investeringen is economische groei niet mogelijk. Door het scheppen van een gezond investeringsklimaat draagt de overheid bij tot het vergroten van dit vertrouwen. Maar een gezond investeringsklimaat is niet alleen maar het scheppen van condities ter facilitering van investeringen. Het vertrouwen dat een land geniet of niet geniet is ook afhankelijk van het overheidsgedrag. Hierbij spelen een rol: het naleven van de principes van deugdelijkheid van bestuur, het naleven n het beschermen van de fundamentele vrijheden, het naleven van de principes n het beschermen van de democratische rechtsorde, de integriteit van het bestuur, het naleven van de wet Corporate Governance en de daarbij behorende Code, de relatie tussen de regering en de staatsbedrijven, de staat van veiligheid en openbare orde van het land, de afwezigheid van intimiderend en dreigend gedrag van de regering en coalitiepartners etc. In dit kader wil de PAR-fractie haar bezorgdheid uiten over de gebeurtenissen van het afgelopen jaar, het eerste jaar dat een gezonde startpositie had moeten betekenen voor ons land.......Curacao. Het tegengestelde is waar gebleken. De huidige staat van het land is verontrustend en draagt zeker niet bij tot het stimuleren van investeringen. PAR-fractie sluit zich aan bij de geluiden van de verschillende gelederen binnen onze gemeenschap die reeds op verschillende momenten ook hun bezorgdheid hebben geuit. Ook de IMF heeft onlangs haar bezorgdheid geuit. Het gaat niet de goede kant op. Herkent de regering haar gedrag in het zojuist beschrevene? Hoe denkt de regering deze negatieve ontwikkeling tegen te gaan? Welke aanbeveling van de IMF zal de regering overnemen en welke niet? De tweede opmerking luidt als volgt. Door een kleine en open economie is de economische groei van ons land uiteraard ook afhankelijk van onze economische handelspartners met name de Verenigde Staten, Nederland en ons buurland Venezuela (olie). De wereldwijde financile crisis heeft in tegenstelling tot buureilanden van het Caribische gebied ons niet _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 11/21

ingrijpend aangetast. De reden daarvoor was het vertrouwen dat gepaard ging met de voorgenomen schuldsanering. Dit betekent niet dat onze economie weerbaar is tegen dit soort mondiale ontwikkelingen. Integendeel. De projecties wijzen nu uit dat onze Caribische buureilanden sterk gaan groeien met groeipercentages van 3% of meer. Voor Curacao is het tegengestelde waar. De laatste prognose van de Centrale Bank zoals uitgesproken (en op schrift vastgelegd) bij de presentatie van jaarverslag 2010 door haar Directeur, wijst uit naar een negatieve groei van 0.7% voor jaar 2012. Het is belangrijk om te vermelden dat de eerdere prognose stond op een groei van 0.6%. Dus in minder dan 6 maanden is dit 1.3% punt minder!! Het gaat snel, maar in de verkeerde richting. De PAR-fractie is van mening dat dit te wijten is aan het afgenomen vertrouwen door toedoen van de regering zelf. In dit kader beveelt te PAR-fractie de regering aan om op korte termijn haar gedrag zodanig te veranderen dat dit vertrouwen bij investeerders terugkeert. De PAR-fractie is van mening dat de regering snel iets moet doen om deze negatieve ontwikkeling om te keren. Het verbaast de PAR-fractie daarom dat in de algemene beschouwingen de regering na 1 voljaar regering nog steeds praat over een groot aantal onderzoeken en plannen en bijna niets concreets voor directe uitvoering aankaart om deze ongewenste ontwikkeling tegen te gaan. Eerst moet er een visie komen, daarna sectorale onderzoeken (die gelijktijdige resultaten moeten opleveren) en vervolgens zullen deze sectorale onderzoeken worden omgezet in een vierjarige strategie, aldus de regering. Pas daarna komt er een programma met specifieke projecten ter uitvoering. Er heerst een urgente situatie en de economische klok zal heus niet wachten op zon traject!!. De PAR-fractie wil weten of de regering denkt dat op dit moment dit de juiste aanpak is. Of deelt de regering de mening van de PAR-fractie dat er op zeer korte termijn een urgentieprogramma moet komen? De PAR-fractie wil van deze gelegenheid gebruik maken om haar verontrusting te uiten over een mogelijke negatieve toekomstige ontwikkeling van het toerisme afkomstig uit Europa, met name uit Nederland. De onlangs en steeds herhaalde bedreiging van een leider van de coalitiepartners in de richting van Europese-Nederlanders is ook een bedreiging voor het stay-over toerisme afkomstig uit Nederland. De Nederlandse pers ligt er vol van. Vindt de regering dat zij niet snel iets moet doen om het imago van ons land te herstellen ter voorkoming van een mogelijke daling van het aantal Europees-Nederlandse toeristen? De regering stelt dat n van de speerpunten onder het beleidsveld Economische Samenwerking het aanboren van nieuwe bronnen is. In dit kader verzoekt de PAR-Fractie de regering een overzicht van alle de door de Minister van Economische Ontwikkeling gemaakte reizen en de daaruit voortvloeiende concrete resultaten voor ons land. Ook verneemt de PAR-fractie graag de antwoorden op de navolgende vragen. Wat wordt bedoeld met transnational education?. Hoe staat het met de door de regering beloofde verlaging van de prijzen van fruit en groente? Gaarne wenst de PAR-fractie ook kopien te ontvangen van de drie beleidsnotas die over dit onderwerp zijn geschreven. Kan de regering nadere uitleg geven van het opzetten van markthallen voor verkoop van groente en fruit? _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 12/21

MINISTERIE VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP, CULTUUR, EN SPORT Ook in dit onderdeel is het voor de PAR-fractie niet duidelijk wat precies de prioriteiten zijn voor 2012. Elke regering dient bij het omgaan met schaarse publieke middelen duidelijke prioriteiten stellen. De PAR-fractie wil van de regering dan ook vernemen wat de prioriteiten voor 2012 zijn per aandachtsgebied. Het concept van lifelong learning moet voor eenieder realiseerbaar zijn. Maar wat zijn de concrete plannen ter realisering hiervan?. Wat zijn de beleidsprioriteiten in 2012 om concreet een start te maken met de realisatie van lifelong learning? Er zullen drastische maatregelen genomen moeten worden om op georganiseerde wijze en met vereende krachten samen zorg te dragen voor een betere samenleving, aldus de regering. De maatregelen moeten genomen worden om de kwaliteit te verhogen en een betere aansluiting te kunnen garanderen voor een zo groot mogelijke groep. Helaas vindt de PARfractie geen opsomming en of uitleg van de voorgenomen drastische maatregelen. De onderwijswetgeving wordt grondig doorlicht en er gaat gekeken worden naar effectiviteit en aansluiting. De Regering wordt pro-actief. Er worden geen notities en verslagen meer geschreven. Dat stelt de regering. Toch gaat de Regering onderzoek doen naar verschillende aspecten binnen dit ministerie. Bijv. de opzet van brede scholen voor funderend onderwijs wordt nader onderzocht, het opzetten van een moderne ambachtschool wordt onderzocht, er komt een analyse van beschikbare sportfaciliteiten etc. etc. Allemaal goed bedoelt maar de PAR-fractie wil van de regering vernemen wat er in 2012 concreet gaat gebeuren m.b.t. brede scholen, een moderne ambachtschool en sportfaciliteiten? De PAR-fractie juicht een moderne ambachtschool toe. Maar hoe wil de Regering de realisering hiervan in schooljaar 2012 2013 doen geschieden? Gaan wij docenten opjagen met nog meer onverantwoorde innovaties die niet goed doordacht zijn en ook niet goed voorbereid zijn? Ook wil de PAR-fractie weten wat de rol van SEDREKO is bij het inventariseren en analyseren van beschikbare sportfaciliteiten? Heeft SEDREKO geen overzicht hiervan? Hoe moet de PAR-fractie de doorlichting van de onderwijswetgeving interpreteren? Wat gaat er in 2012 precies gebeuren om de doorlichting te doen plaatsvinden? Op pagina 159 geeft de Regering aan Rema Uni te willen inschakelen om te ondersteunen bij het opzetten van oudercommissies op alle openbare scholen voor funderend onderwijs. De PAR-fractie wil aan de weet komen of het wel wettelijk mogelijk is om Rema Uni voor deze klus in te schakelen?

_______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 13/21

Volgens de regering zullen er veel programmas, voorlichtingstrajecten en allerlei vormen van interactieve communicatie ontwikkeld worden om zorg te dragen voor een beter besef van eigenwaarde, van normen en waarden en van respect voor elkaar. Er worden geen voorbeelden gegeven en zo ook niet een uiteenzetting voor 2012 met specifieke trajecten om dit doel te bereiken. Dit betekent voor de PAR-fractie geen enkele garantie dat er daadwerkelijk gewerkt gaat worden aan het creren van een beter besef van eigenwaarde, normen en waarden en respect voor elkaar. De PAR-fractie beveelt de regering aan om deze trajecten op te zetten. Hoe wil de regering een goed functionerend kwaliteitsborgingsysteem realiseren om onderwijsprestaties op een degelijke wijze te meten c.q. toetsten? Aan het speciaal onderwijs wordt nauwelijks aandacht besteedt in de algemene beschouwingen. Zijn er geen plannen voor het speciaal onderwijs? De PAR-fractie wil gaarne weten hoe de regering de rol van het speciaal onderwijs binnen de totaliteit van het onderwijsgebeuren ziet. Deelt de regering de mening van de PAR-fractie dat het speciaal onderwijs weldegelijk bestaansrecht heeft? Kan de Regering meer uitleg geven over de intentie om Nederlands als vreemde taal te laten onderwijzen? De PAR-fractie wil ook gaarne vernemen wat de mogelijke gevolgen hiervan zijn. Met betrekking tot de UNA, heeft de PAR-fractie de navolgende vragen. Waarom hanteert de regering de oude naam van het instituut in de algemene beschouwingen? Waarom vindt de Regering samenwerking met Nederland van belang wanneer het om UNA gaat? Deze regering heeft altijd aangegeven Nederland niet nodig te hebben. Waarom is samenwerking juist met Nederland voor het hoger onderwijs van essentieel belang? Is dit niet tegenstrijdig met de door deze Regering gehanteerde filosofie? Wat zijn de concrete stimulansvoorstellen voor studeren in de regio? Kan de regering een duidelijk beeld geven van de voorzieningen die getroffen zijn om het achterstallige onderhoud in scholen planmatig weg te werken? Ook wil de PAR-fractie een beeld krijgen van de verschillende trajecten die lopend zijn in het kader van de Sociale Vormingsplicht. Hoeveel jongeren tussen 16 en 24 jaar doen nu mee aan het Sociale Vormingsplicht en hoe is de instroom verdeeld over de diverse wijken op Curaao? Wat zijn de concrete plannen voor Fefyk? De laatste tijd was er veel discussie over de fusie tussen FIDE en SGE. De PAR-fractie verneemt van de regering hoe ver de plannen hieromtrent zijn? Wanneer is de fusie een feit? Waar zal de nieuwe organisatie gehuisvest worden? _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 14/21

Op pagina 176 spreekt de regering van een multi-culturele karakter van de samenleving. Gelooft de regering in het multi-culturele karakter van onze samenleving? Gelooft de regering dat onze samenleving voor meer dan 80% uit Afro-Curaaose dissidenten bestaat? MINISTERIE VAN SOCIALE ONTWIKKELING, ARBEID EN WELZIJN De PAR-fractie acht de oplossing van de langslepende pensioenproblematiek een van de meest belangrijke onderwerpen van dit ministerie. Dit om de houdbaarheid van de pensioenfondsen in de toekomst te garanderen. Er wordt in de algemene beschouwingen op blz. 210, de volgende peilers genoemd: 1. Wijziging van de ambtenaren pensioenregeling van eindloon naar een voorwaardelijk gendexeerde middenloonregeling; 2. Verhoging van de AOV pensioengerechtigde leeftijd van 60 naar 65 jaar; 3. Aanpassing van de pensioengerechtigde leeftijd voor ambtenaren aan de AOV leeftijd. De PAR-fractie heeft begrepen dat de Minister een commissie heeft opgedragen om over bovengenoemde punten nader te rapporteren. Wat is de stand van zaken t.a.v punten 1 tot en met 3? De PAR-fractie wil ook gaarne van de regering vernemen wanneer de desbetreffende wetsvoorstellen aan het parlement aangeboden zullen worden conform de beleidsintenties zoals opgenomen in het regeerprogramma? Ten aanzien van de programmakosten genoemd onder zorg voor de sociale verzekeringen wordt vermeld dat de programmakosten betreffende de premie ziektekosten die aan de Sociale Verzekeringsbank verschuldigd zijn voor het meeverzekeren van gezinsleden en de aanzuivering van de tekorten in de sociale fondsen die door de SVB worden beheerd 67 miljoen in 2012, 74 miljoen, 83 miljoen en 94 miljoen respectievelijk voor de jaren 2013 t/m 2015 bedragen. De PAR-fractie wenst te vernemen welk deel van deze bedragen verschuldigd is aan SVB voor het meeverzekeren van gezinsleden en welk deel bestemd is voor de aanzuivering van de sociale fondsen die beheerd worden. Tevens, welke zijn de in dit geval relevante door de SVB beheerde fondsen?. Veel werkenden hebben geen pensioenvoorziening waarop ze terug kunnen vallen aan het einde van hun loopbaan, waardoor ze in een moeilijke financile situatie terechtkomen na pensionering. Dit aangezien ze dan aangewezen zijn op alleen een AOV uitkering. De PARfractie wil dat de regering de Staten bericht hoe ver de regering is met het wetsvoorstel ten aanzien van een algemene regeling pensioenvoorziening. Ten aanzien van de arbeidsparticipatie heeft de PAR-fractie de volgende vragen. Is er enige vooruitgang geboekt op het gebied van de werkgelegenheid in 2011 en wat zijn de verwachtingen voor 2012 en de daarop volgende jaren?. Welke zijn de arbeidswetten die _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 15/21

aangepast moeten worden, o.a. de arbeidsregeling 2000? En welke aanpassingen hebben prioriteit voor de regering? Er is de laatste tijd heel vaak sprake van verkeerde toepassing van de vigerende wetten ten nadele van menige arbeider en zonder dat dit in de praktijk enige problemen oplevert voor werkgevers. Hoe kan het toezicht hierop verscherpt worden en hoe kunnen alle partijen hierbij betrokken worden? Graag verneemt de PAR-fractie van de regering of de afdeling arbeidsinspectie functioneert? Hoeveel mensen werken daar? Zijn er nog openstaande vacatures?. Hoe is de organisatie van dit bedrijfsonderdeel ingericht? Ook wil de PAR-fractie dat de regering haar bericht hoeveel inspecties er gehouden werden in 2010 en 2011. Wat is de planning voor 2012? Beschouwt de regering de gemiddelde werkplek op Curaao als een veilige werkplek voor de arbeider? Wordt er conform de veiligheidswetgeving gewerkt? Vindt de regering dat dit bedrijfsonderdeel voldoende gequipeerd is om het werk te kunnen doen op een verantwoorde wijze? De PAR-fractie wil ook worden genformeerd over het aantal bedrijfsongevallen in 2009, 2010 en 2011 (tot heden) die gemeld werden? De bijstandverlening is een gebied in dit ministerie dat een groot beslag legt op de middelen. Hoeveel mensen ontvangen thans een bijstandsuitkering? Kan de regering de PAR-fractie een overzicht van de ontwikkeling van de uitgaven die gemoeid zijn met de bijstandsuitkering vanaf 2000 tot heden verschaffen? Wat houdt tegenwoordig een doorsnee uitkeringspakket in? Ondanks vele sociale projecten ten behoeve van wijken, familie, jeugd en bejaarden zien we nog geen grote vooruitgang in het welzijn van de bevolking. Het aanpakken van de armoedeproblematiek wordt als beleidsprioriteit voor de ministerie voorgesteld. In hoevere zijn er al specifiek indicatoren die wij kunnen hanteren om de vooruitgang in deze te kunnen meten? In de algemene beschouwing worden de z.g. millennium goals niet genoemd? Welke van deze doelstellingen heeft de regering daadwerkelijk als prioriteit gesteld voor 2012 en de daarop volgende jaren, en bij welke doelstellingen is vooruitgang geboekt en waarom. De PAR-fractie ziet de beantwoording van deze vragen door de regering tegemoet. Verontrustend is de opmerking in de algemene beschouwing dat een groot deel van de ouders op Curaao onvoldoende in staat zijn om hun opvoedingstaken goed te verrichten. De regering noemt de vroeg kinderlijke zorg en ontwikkeling als een traject waar aandacht dient te worden besteed. Graag verneemt de PAR-fractie of er ook aandacht wordt besteed aan de kinderen die in hun pubertijd zijn? Hoe kunnen ouders bijgestaan worden bij de opvoeding van deze kinderen? De sociale vormingsplicht biedt een tweede kans aan jongeren. Hoe groot is de groep die nu in de sociale vormingsplicht zit? _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 16/21

De PAR-fractie merkt dat er binnen de gemeenschap een verharding plaatsvindt. Zijn er specifieke plannen om op sociaal en maatschappelijk gebied structureel hieraan te werken? In het afgelopen jaar is telkens de toestand van bejaardenoorden in een publieke discussie beland. Voldoen de bejaardenoorden aan de bestaande wetgeving? Is er goede toezicht op de zorg die gegeven wordt in deze oorden. Hoeveel bejaarden zijn opgenomen in bejaardenoorden op Curaao? Ook vraagt de PAR-fractie naar een nadere uitleg van de post zakgeld en andere kosten. Is het mogelijk om deze kosten onder te verdelen in verschillende categorien? Op pagina 181 staat vermeldt dat de regering nadruk zal leggen op wijken als kern van ontwikkeling. Wij zien dat er bepaalde wijken zienderogen fysiek achteruitgaan. De regering meldt ook dat er integrale ontwikkelingsplannen komen voor wijken. De PAR-fractie heeft hierover een aantal vragen. Welke zijn de wijken die hoge prioriteit van de regering genieten gezien hun problemen? Heeft de regering waargenomen dat er in bepaalde wijken criminele bendes opereren? Welke zijn de interventies die de regering denkt te plegen om deze negatieve ontwikkeling tegen te gaan? Hoe kan op korte termijn en op praktische wijze het probleem van geld in de relationele sfeer worden aangepakt? De PAR-fractie wil van de regering vernemen of deze ministerie conform de plannen en conform de Landsverordening Organisatie Landsoverheid Curaao zijn opgezet? Zijn er afwijkingen? Welke zijn deze? Hoeveel personen zijn werkzaam in dit ministerie? MINISTERIE VAN GEZONDHEID, MILIEU EN NATUUR De zorgsector wordt in grote lijnen verdeeld in vier relevante partijen: de zorgvragers, de zorgaanbieders, de zorgverzekeraars en de regering. In de Algemene Beschouwing op pag. 216 geeft de regering de ontwikkelingen binnen het gezondheidsveld aan, waarbij voornamelijk vergrijzing en ontgroening van de bevolking van Curaao tot onafwendbare kostenstijgingen van de gezondheidszorg zullen leiden. Gegeven deze ontwikkeling, vraagt de PAR-fractie zich af wanneer, hoe en in welke mate het accent verschoven gaat worden naar de preventieve zorg (pag 216 Algemene Beschouwing: focus naar gedrag en gezondheid) teneinde de gezondheid van de bevolking te bevorderen, waardoor het beroep dat de zorgvragers doen op de zorgaanbieders kunnen worden verminderd en dientengevolge ook de te betalen kosten door de zorgverzekeraars en de overheid zullen stabiliseren en afnemen. Op pagina 212 van de Algemene Beschouwingen geeft de regering aan dat er uitvoering zal worden gegeven aan de verplichtingen voortvloeiend uit verdragen en internationale afspraken. Welke zijn thans de internationale verdragen waaraan in de komende periode uitvoering zal worden gegeven? Welke internationale afspraken zullen in 2012 worden nagekomen? _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 17/21

Verder wordt door de regering op pag. 216 aangekondigd dat de 11 Essential Public Health Functions (EPHF) van WHO/PAHO zullen worden geadopteerd. De PAR-fractie verneemt graag hoe zal worden voldaan aan met name EPHF 3 Health Promotion, EPHF8: Human Resources Development and Training in Public Health and EPHF10 Research in Public Health, aangezien deze drie functies vitaal zijn voor het stimuleren van gebalanceerde individuele en collectieve gezondheid van de bevolking? De ambulancedienst is een van de voornaamste zorgaanbieders binnen de gezondheidszorg, waarvan de regering aangaf die te organiseren en betaalbaar te maken. Op pag 214 verschijnt het ambulancevervoer voor ruim ANG 3 miljoen. De PAR-fractie wil weten of de taak nog ondergebracht zal worden onder een zelfstandig bestuurlijk orgaan (ZBO) zoals verwoordt op pag 220 Fundashon Kuido pa Ambulans. Ook ziet de PAR-fractie de antwoorden op de navolgende vragen tegemoet. Per wanneer zal dat traject worden afgerond? Hoe staat het met de arbeidsvoorwaarden en huisvesting van het personeel? Wat heeft deze reorganisatie tot nu toe gekost? Wat zal er worden gedaan met het CEMS-gebouw in Emmastad? Hoe staat het met de huidige kwaliteit ten opzichte van de kwaliteit van de CEMS? De PAR-fractie verzoekt de regering om haar een kostenvergelijking CEMS versus de nieuwe ZBO van de operationele kosten voor de ambulancedienst op te sturen ter toetsing van het besparingsdoel dat de regering voor ogen had. Binnen de curatieve gezondheidszorg spelen obesitas en diabetes een voorname rol. De hoge prevalentie van het aantal mensen met overgewicht op het eiland en de eetcultuur dragen substantieel bij aan diabetes. De PAR-fractie verneemt in hoeverre er een integraal obesitas preventieplan is opgesteld aan de hand van het Obesitas Preventie Project die in 2008 werd afgerond en beschikbaar werd gesteld. Binnen de intramurale zorg biedt het nationale ziekenhuis zorg aan de zorgaanvragers onder zorgelijke omstandigheden. De regering heeft aangegeven twee fondsen in de begroting op te nemen in de (meerjaren)begroting om de schulden uit het verleden te saneren en een goede overgang te garanderen van oud naar nieuw. Waaruit blijkt dat deze twee fondsen zijn gereserveerd binnen de begroting? Curaao is op weg naar een nieuw ziekenhuis, waarbij de regering het proces aanstuurt en cordineert. De PAR-fractie wil van de regering vernemen in hoeverre er nu duidelijkheid bestaat over de definitieve locatie van het nieuwe ziekenhuis. Welke vorm en indeling heeft het modelziekenhuis? Op weke wijze wordt het bouwfonds gevoed? Wie heeft het beheer over het bouwfonds? Wanneer wordt een aanvang gemaakt met de bouw van het nieuwe ziekenhuis? Welke afspraken zijn er gemaakt met de Taams Kliniek, Advent Ziekenhuis en de Pain Clinic? De regering geeft op pag. 217 aan dat in samenspraak met het College Financieel Toezicht (CFT) een doorlichting heeft plaatsgevonden binnen de gezondheidszorg teneinde o.a. een beter zicht te krijgen op de risicos en dat de doorlichting is afgerond. Graag ontvangt de PAR-fractie een exemplaar van de bevindingen van de doorlichting. _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 18/21

De regering is voornemens het bestaande (zorg)verzekeringstelsel te herzien en over te gaan naar een algemene ziektekostenverzekering die alle burgers zorgdekking geeft, aangezien het huidige zorgstelsel niet langer houdbaar is. Wanneer komt er een nieuw stelsel en wat zijn de basisuitgangspunten daarvan? Gaarne wil de PAR-fractie ook weten of alle inwoners van Curaao gegarandeerd worden van een basisverzekering? Tevens, uit welke componenten bestaat de basisverzekering? Het voornemen om de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en het Bureau Ziektekosten Voorziening (BZV) ineen te schuiven is, naar de Staten hebben vernomen, in gang gezet. Uitgangspunt is dat n uitvoeringsorgaan voor de sociale verzekeringswetgeving tot grote schaalvoordelen en meer mogelijkheden voor optimale benutting van de schaars aanwezige middelen leidt. In dit kader wil de PAR-fractie de volgende vragen beantwoordt zien.Wanneer wordt het integratietraject afgerond? Worden de twee instellingen ook fysiek gentegreerd? Hoe staat het met de cultuurverandering en -integratie binnen de twee organisaties? De fondsen van een aantal zorgverzekeraars is zorgelijk te noemen, inclusief het AVBZfonds, FZOG-fonds en de SVB-fondsen. De PAR-fractie verneemt hoe deze fondsen in de toekomst gevoed worden om de toegangsgarantie binnen het gezondheidszorgketen te kunnen bieden aan de zorgvragers. De PAR-fractie heeft vernomen dat de regering voornemens is om de receptregelvergoeding, te introduceren, waarbij het de bedoeling is dat de apotheek een vast bedrag per afgeleverd geneesmiddel verdient ongeacht de prijs van het geneesmiddel. Wanneer is de regering van plan dit beleid te introduceren? Hoe is dit traject voorbereid? Zijn er afstemmingen geweest met de apothekers? Indien ja, hoe staan ze ertegen over? In de zorgsector hebben zich de laatste tijd nieuwe vormen van zorg aangediend, zoals esthetische chirurgie die mensen aanspreekt die graag hun uiterlijk willen veranderen met alle consequenties van dien, waarbij een deel (legaal) wordt verminkt. Deze ontwikkeling brengt de nodige correctiebehandelingen en begeleiding met zich mee, waardoor dit ook een potentieel risico brengt voor de kostenstijging binnen de gezondheidszorg. Is de regering voornemens actie hierop te ondernemen? Welk beleid gaat de regering in dit licht voeren? Teneinde de continuteit in de zorg te garanderen is de regering van plan om een nieuwe financile structuur voor zorgverleners te introduceren, die toegankelijk en betaalbaar moet zijn. De Staten hebben vernomen dat dit systeem in de komende vier jaar een versimpeld tarievenstelsel moet opleveren, waarin de regering altijd een uniform tarief zal moeten betalen voor dezelfde ingreep of hetzelfde product voor hetzij PP-, BZV- of SVB- patinten. De PAR-fractie vraagt of dit traject zal worden voortgezet?

_______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 19/21

In het milieubeleid is de regering vastberaden aantasting van het leefmilieu/ natuurverontreiniging te voorkomen en tegen te gaan. En van de grote milieuaandachtspunten blijft de olieraffinaderij. Volgens de rechter is er sprake van steeds terugkerende overtredingen van de milieunormen in de hindervergunning, die terstond moeten worden beindigd en moet de regering toezien op de naleving van de milieuvoorschriften. De PAR-fractie vraagt de regering, met inachtneming van het vorengaande, welke maatregelen er op termijn zullen worden genomen om verder te werken aan een schoner milieu op het eiland? De regering is voornemens de landbouwproductie te verhogen door promotie van economische activiteiten in de agrarische sector en meer interesse te wekken voor de sector om het verder tot bloei te laten komen (pag. 220). De PAR-fractie verneemt wat het concrete beleid is die de regering voor 2012 heeft ontwikkeld voor het ondersteunen van de agrarische sector. Verder geeft de regering op pag. 221 aan dat de preventieve en curatieve plantengezondheid zal worden bevorderd. En van de grootste bedreigingen voor de plantengezondheid zijn de dodelijke insecten, waarbij effectieve bestrijdingscampagnes en -middelen nodig zijn. De afgelopen twee jaar werd het eiland behoorlijk geteisterd door o.a. de zogenaamde Red Palm Weevil, het kleine kevertje dat nog steeds heftige problemen aan palmbomen veroorzaakt. De PAR-fractie verneemt welke insectbestrijdingsbeleid de regering voert ten aanzien van dit soort hardnekkige insecten die de plantengezondheid aantasten. Tevens verneemt de PAR-fractie in hoeverre de bestaande bestrijdingsmiddelenwet niet meer voldoet. Ook verneemt de PAR-fractie of er een invoerregeling komt voor gemporteerde bomen/ planten met strengere controle, waarin de bomen/ planten eerst in quarantaine worden geplaatst en onderzocht op beesten, voordat ze vrijgegeven worden. De PAR-fractie heeft vernomen dat het karakter van de Fundashon Parke Tropikal op termijn een andere invulling krijgt, waarbij het accent niet meer komt te liggen op de dierenwereld, maar plantenwereld. Graag ontvangt de PAR-fractie de visie van de regering hierover. Na de enorme waterschade aan het eiland eind 2010 en het geconstateerde sub-optimale afwateringssysteem die daartoe heeft bijgedragen, heeft de regering aangekondigd aan een dambeleid te werken en om in de naaste toekomst aan grondige damonderhoud en betere afwatering te zullen werken, waarbij de nodige specialisatie aangetrokken zou worden. De PAR-fractie ondersteunt het aanleggen, uitbreiden en het cyclisch beheer van de dammen op Curaao. Hierdoor kunnen natuurlijke waterreservoirs worden gecreerd voor land-en tuinbouwdoeleinden, dat optimaal gebruik van water kan stimuleren. Bovendien kan door een effectieve aanpak hiervan substantile gronderosie worden voorkomen. De PAR-fractie ontvangt graag het uitgestippelde beleid van de regering aangaande dit beleidsgebied. MINISTERIE VAN FINANCIEN

_______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 20/21

De regering is voornemens een nationaal en internationaal beleid te ontwikkelen op het gebied van geld-, krediet en bankwezen. Hoe zal de regering dit doen gelet op de slechte werkverhouding met de Centrale Bank van Curaao en Sint Maarten? De risicos van mondiale ontwikkelingen voor de overheidsfinancin zijn ingecalculeerd door uit te gaan van behoedzame aannames bij de voorbereiding van de Begroting 2012 en de meerjarige prognose. Zo wordt van een behoedzaam scenario uitgegaan bij de economische groei (lees: 0,6%) en inflatiecijfers, aldus de regering. De PAR-fractie is van mening dat het behoedzame scenario van de regering niet ver genoeg gaat rekening houdende met de adviezen van de Raad van Advies en het College Financieel Toezicht. De regering gaat uit van een economische groei van 0,6 %, terwijl eerder een economische krimping (0,7% aldus CBCS) te verwachten valt. Hoe verhoudt het behoedzame scenario zich met de intentie van de regering om met een Nota van wijziging te komen ter aanpassing van de ambitieuze ramingen? Is deze ontwerpbegroting realistisch? De overheidsfinancin zijn aanzienlijk ontlast dankzij de overname van schulden door Nederland, aldus de regering. Hierdoor komt op termijn ruimte vrij voor een alternatieve aanwending van financile middelen. Volgens de regering zal deze ontwikkeling zich meerjarig doorzetten mits de voorgenomen saneringen in de gezondheidszorg en in de personeelssfeer in acht wordt genomen. De PAR-fractie vraagt de regering mede met inachtneming van de adviezen van de Raad van Advies en het College Financieel Toezicht of het wetgevingspakket betreffende de saneringen per 1 januari 2012 in werking zullen treden conform de belofte van de regering? Wat is de beleidsplanning van de regering? Wanneer zullen de Staten de betreffende wetsvoorstellen ter behandeling in ontvangst krijgen? Zal de Stichting Bureau Toezicht en Normeringorganisatie (BTNO) nog in 2011 conform pagina 228 (memorie van toelichting) operationeel worden gemaakt? Is de budgettering van ANG 1,0 miljoen voldoende voor de uitvoering van de werkzaamheden in 2012 (zie pag. 239 memorie van toelichting)? Op pagina 232 van de memorie van toelichting Begroting 2012 maakt de regering zich sterk voor de tax compliance en geeft aan dat er diverse stappen ondernomen zullen worden. Hierbij wordt geen melding gemaakt van de invoering van een kasregistratiesysteem. Is de regering nog van plan om dit in 2012 in te voeren? Hoe zal de regering dit verrichten? n van de strategische prioriteiten voor de Douane zal in 2012 zijn de modernisering van douanewetten. Helaas wordt dit voornemen niet in de bijzondere aandachtspunten in 2012 verwerkt. Welke wetsontwerpen zullen de Staten van Curaao hiertoe in 2012 verwachten? Is er een tijdsplanning hiervoor opgemaakt? Zowel de regering van Curaao als de regering van Sint Maarten heeft hun wens uitgesproken om over een zelfstandige centrale bank te beschikken. Thans zou er een onderzoek naar de daarvoor noodzakelijk te ondernemen stappen plaatsvinden. Wanneer zullen de Staten het resultaat van dit onderzoek kennisnemen? _______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 21/21

_______________________________________________________________________ _ Vragen en opmerkingen m.b.t de Algemene Beschouwingen Begroting 2012 pag. 22/21