Chutriluc

Thaùi Dòch Lyù Ñoâng A
CHU TRI LUÏC

CHU TRI LUÏC
cuûa X.Y. Thaùi Dòch Lyù Ñoâng A
do Gioù Ñaùy thuoäc Duy Daân Hoïc Xaõ
xuaát baûn laàn thöù nhaát taïi Saøi Goøn, Vieät Nam
naêm 1969 (Kyû Daäu 4848 tuoåi Vieät)
Aán baûn ñieän töû do

Hannamquan.com aán haønh Ngaøy 15 Thaùng 2 naêm 2002
Ñeå ghi nhôù coâng ôn caùc tieàn boái caùch maïng daân toäc
Phan Boäi Chaâu, Phan Chaâu Trinh, Nguyeãn Thaùi Hoïc, Lyù Ñoâng A
Tröông Töû Anh, Nguyeãn Töôøng Tam, Nghieâm Keá Toå, Huyønh Phuù Soå
CHAÂN NGOÂN
[ Lòch söû laø moät cuoäc ñaõi loïc caùc noøi gioáng maø ñaøo thaûi vôùi taùi sinh laø hy voïng raát lôùn lao cuûa
vaên hoùa, noù laø cô naêng thueá hoùa cuûa loaøi ngöôøi.
[ Toàn tuïc phaûi coù moät baøn cöù duy nhaát, ñoù laø sinh löïc cuûa caùc lôùp töû vong: toàn tuïc chæ coù moät
baûo chöôùng duy nhaát, ñoù laø naêng löïc cuûa caùc lôùp ñang soáng treân tieán hoùa.
[ Tieán hoùa laøm baèng söï töï giaùc cuûa thôøi ñaïi treân moät phaûn tænh ñoái vôùi söï khöù, moät phaûn quang
ñoái vôùi vuõ truï, moät tieân kieán ñoái vôùi töông lai.
[ Tieán hoùa phaûi coù moät lyù töôûng vaø moät phöông chaâm, moät cöông thöôøng luoân luoân saün saø ng
coù trong tay mình nhöõng vuõ khí voâ cuøng saéc beùn, nhöõng coâng cuï tinh thaàn vaø vaät chaát luoân
luoân tieán hoùa.
[ Lòch söû laø moät cuoäc vaän ñoäng theo bieän chöùng Duy Daân cuûa caû toaøn theå loaøi ngöôøi coi laø moät
theå; moät theå laáy hun ñuùc leân baèng taát caû caùi tinh hoa ñaëc thuø laøm moät tinh hoa raát lôùn vaø saùng;
söï tieán hoùa thieân leäch bao giôø cuõng laø bieän chöùng cuûa dieät vong.
[ Sinh meänh vôùi vaên hoùa phaûi tieán leân theo beà cao töùc laø höôùng thöôïng; phaûi tieán hoùa leân baèng
khoaùng tröông vaø nung ñuùc: ñoù laø söï ñoàng nhaát hoùa. Chæ coù caùi gì goàm ñöôïc “heát caû” trong söï
nung naáu tinh thaàn vaø thöïc tieãn môùi mong söï tieán hoùa coù naêng löïc. Söï chuoát loïc nghóa laø ñem
heát caû caù tính hoùa ñi, ñaëc saéc hoùa baèng taùc duïng thaêng hoa leân chaân lyù.
[ Caùi quoác tuùy nhaát laø cuoäc saùng taïo töï löïc cuûa noøi gioáng. Caùi quoác hoàn ñoäc nhaát laø söï soáng
treân saùng taïo cuûa noøi gioáng.
[ Coù moät chaân ngoân: Coù taùc duïng cuûa taát caû laïi coù baûn saéc cuûa moät mình laøm neân vaên minh. Söï
lyù taéc hoùa caùi taát caû ñi maø hoát thò caùi moät mình, ñoù laø söï khoâng hieåu thaáu Duy Daân bieän
chöùng cuûa lòch söû khaùch quan.
[ Laïi coù moät chaân ngoân: Soáng nghóa laø ñang coøn vaø khoâng coøn. Cheát nghóa laø khoâng coøn maø
cuõng khoâng heát.
Chöõ daáu cuûa vaên minh Vieät laø: S
Haõy giaùc ngoä yù nghóa vaø chaân ngoân cuûa noù.
X.Y. THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

4822 Tuoåi Vieät (1943)
CHU TRI LUÏC 1

LÔØI NHAØ XUAÁT BAÛN
Boä Chu Tri Luïc naøy laø Huaán Caùo töùc laø boä chuû nghóa Duy Daân ruùt ngaén goàm möôøi moät chu tri luïc,
moãi chu tri luïc coù 9 quan ñieåm; nhö vaäy boä Huaán Caùo coù 99 vaán ñeà veà caùch maïng Duy Daâ n. Trong
tröôøng hôïp naøo khoâng roõ, chu tri luïc soá 10 bò thaát laïc (vaøo thôøi kyø 9/3/1945); chu tri luïc naøy noùi veà 9 caùi
thuû uyeån cuûa caùch maïng Vieät, nghóa laø 9 caùi chæ ñaïo thöïc tieãn cho coâng cuoäc caùch maïng Duy Daân.
Giöõa caùc chu tri luïc coù moät daây rôï raøng buoäc vôùi nhau nghóa laø töø vaán ñeà noï sang vaán ñeà kia coù
moät thöù töï lyù taéc roõ raøng, ñoïc qua ta nhaän ngay ra ñöôïc.
Môû ñaàu, chu tri luïc thöù nhaát ñaët ngay 9 vaán ñeà theá giôùi, thôøi ñaïi vaø nhaân loaïi caàn phaûi ñöôïc giaûi
quyeát ñeå traùnh cho loaøi ngöôøi caùi khoå naïn. Caûm chieâu ñöôïc 9 vaán ñeà aáy töùc laø ñaõ thaáy nhu yeáu laøm caùch
maïng. Cho neân chu tri luïc 2 noùi veà 9 caùi tieát yeáu cuûa caùch maïng.
Nhöng laøm caùch maïng khoâng phaûi laø caùch maïng theá giôùi maø laø caùch maïng Vieät (9 cöông lónh caùch
maïng Vieät trong chu tri luïc soá 3) caàn ñöôïc ñem noái lieàn vôùi nhöõng coâng cuoäc caùch maïng daân toäc cuûa toå
tieân, vì ôû ñoù ta coù theå ruùt ra nhöõng giaùo huaán cho caùch maïng (9 kinh nghieäm quoác söû trong chu tri luïc soá
4).
Caùch maïng treân phaù hoaïi keû ñòch chæ laø thaønh coâng töông ñoái. Thaønh coâng tuyeät ñoái laø kieán thieát
cho neân chu tri luïc soá 5 ñeà ra 9 caùi tieâu ñieåm veà coâng cuoäc kieán thieát. Laïi, coâng cuoäc kieán thieát naøy
khoâng phaûi laø söï chaép vaù nhöõng chuû tröông kieán thieát cuûa nhöõng coâng cuoäc caùch maïng naøo treân theá giôùi
maø noù coù neàn taûng trieát hoïc haún hoi (9 quan ñieåm chính thoáng trieát hoïc Duy Daân trong chu tri luïc 6). Tieáp
sau laø chu tri luïc soá 7 noùi veà 9 caùi chæ nam nhaân chuû cho kieán thieát töùc laø phaàn caên baûn thöïc tieãn cuûa kieán
thieát Duy Daân.
Trôû veà treân laø phaàn lyù luaän thuaàn tuùy. Böôùc sang coâng taùc thöïc tieãn, muoán thöïc hieä n chuû nghóa
phaûi ñaët vaán ñeà laäp ñaûng. Ñaûng töùc laø coâng cuï cho vieäc thöïc hieän caùch maïng daân toä c. Maø moät chính
ñaûng phaûi coù söï nhaän xeùt khaùch quan vaø chuû quan raát nghieâm chænh vaø tæ mæ. Do ñoù, trong chu tri luïc soá 8,
Thö Kyù Tröôûng Lyù Ñoâng A ñöa ra 9 caùi pheâ phaùn cuûa quoác daân vaø cuûa Ñaûng Duy Daân veà caùc Ñaûng
ngoaøi laøm thaønh moät cöông lónh toång quaùt vaø trong chu tri luïc soá 9, Ñaûng Duy Daân pheâ phaùn töï mình, neâu
thaønh nhöõng cöông lónh giaûn dò ñeå caùc ñaûng vieân Duy Daân coù maáu cöù treân duyeân tröôøng hoaït ñoäng.
Sau cuøng laø chu tri luïc soá 11, trong ñoù Toång Ñaûng Boä phaùt bieåu 9 huaán thoaïi cho caùc caáp chæ huy,
töùc laø 9 caùi chæ thò goàm caùc caùch thöùc laøm vieäc trong thôøi kyø quaân söï hoùa caùc haønh ñoäng cuûa Ñaûng, nghóa
laø trong thôøi kyø chuaån bò ñoäng vieân.
Noùi toùm laïi, thoâng hieåu ñöôïc 90 quan ñieåm trong chu tri luïc, vaän duïng nhöõng nguyeân taéc naøy vaøo
thöïc tieãn ñaáu tranh, chuùng ta cuõng ñaõ taïm ñuû baûn lónh ñeå daãn daét coâng cuoäc caùch maïng Vieät cho tôùi
thaønh coâng. Nhöõng quan ñieåm ñaïi cöông naøy tuy coøn ñöôïc Thö Kyù Tröôûng Lyù Ñoâng A daãn giaûi trong boä
Moâ maø Gioù Ñaùy seõ laàn löôït xuaát baûn.
GIOÙ ÑAÙY
Xuaân 4845 (1966)
2 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

GIÔÙI THIEÄU
Nhaèm vaøo luùc cuoäc tranh baù chuû theá giôùi giöõa caùc traøo löu quoác teá coäng saûn chuû nghóa, quoác teá
phaùt xít chuû nghóa vaø quoác teá tö baûn daân chuû chuû nghóa baét ñaàu chuyeån vaøo giai ñoaïn tranh chaáp maùu
löûa, caùc daân toäc bò trò naém laáy cô hoäi ñöùng leân giuõ boû nhöõng xieàng xích noâ leä, chuû nghóa Duy Daân ra ñôøi,
ñaùp öùng caùi nhu caàu ñoåi ñôøi cuûa daân toäc vaø nhaân loaïi ñöùng tröôùc cöûa ngoõ cuûa moät thôøi ñaïi môùi.
Vaên hoùa theá giôùi chuyeån hình giöõa tieáng suùng ñaïn cuûa chieán tranh. Traät töï theá giôùi cuõ xaây döïng
treân tham voïng vaø baïo taøn cuûa ñeá quoác ñi daàn vaøo con ñöôøng suïp ñoå, khoâng moät söùc ngöôøi coù theå cöùu
vaõn. Roài caùc heä thoáng ñeá quoác tan vôõ; caùc töông quan vaên hoùa, chính trò vaø kinh teá giöõa caùc daân toäc thay
ñoåi, ñöa ñeán söï ñaët laïi nhöõng vaán ñeà töø trong noäi boä cuûa moãi quoác gia ra ngoaøi theá giôùi trong coäng ñoàng
caùc daân toäc.
Nhaân loaïi soáng trong khuûng hoaûng gaây neân bôûi söï phaù saûn cuûa caùc yù thöùc heä xöa vaø nay, baøng
hoaøng tröôùc nhöõng theá löïc vaät chaát nhö loâi cuoán loaøi ngöôøi xuoáng vöïc thaúm cuûa hö voâ vôùi phi lyù chuû
nghóa.
Haøng vaïn naêm lòch söû tieán hoùa cuûa loaøi ngöôøi khoâng coøn gì ñaùng ñeå laïi nöõa ö? Phaûi chaêng loaøi
ngöôøi maát tin töôûng ôû nhöõng giaù trò xöa tröôùc neân ñaõ khoâng coøn tin töôûng ôû ngay nôi mình nöõa?
Daåu sao, trong khaéc khoaûi cuûa thôøi ñaïi, loaøi ngöôøi vaãn tìm ñöôïc moät höôùng ñi chung, theå hieän
trong nhöõng öôùc mô chung.
Phaûi chaám döùt thoáng trò daân toäc, phaûi khoâng coøn caûnh ngöôøi boùc loät ngöôøi, phaûi xua ñuoåi ñöôïc
boùng daùng cuûa chieán tranh, phaûi taïo nhöõng xaõ hoäi hoøa haøi trong moät theá giôùi yeân vui. Ñeàu laø nhöõng
nhöõng nhu yeáu caáp thieát, caøng caáp thieát khi loaøi ngöôøi naém trong tay nhöõng vuõ khí gheâ hoàn coù theå tieâu
dieät nhaân loaïi maø cuõng coù theå laø nhöõng phöông tieän giuùp cho nhaân loaïi soáng aám no, trong tieán boä vaø
danh döï.
Cho neân, trong hoãn loaïn cuûa thôøi ñaïi, con ñöôøng phaùt trieån cuûa lòch söû nhaân loaïi ñaõ ñöôïc vaïch ra
roõ raøng vaø moät cuoäc thanh toaùn lôùn lao ñang dieãn ra treân khaép theá giôùi: thanh toaùn nhöõng baát coâng vaø baát
bình ñaúng ñöôïc ñöa leân haøng nhöõng giaù trò vaø nguyeân taéc tuyeät ñoái. Caùc daân toäc vaø caùc taàng lôùp xaõ hoäi bò
aùp böùc ñaõ ñöùng leân.
Ñoàng thôøi moät cuoäc vaän ñoäng toång kieåm thaûo laïi nhöõng trí thöùc cuûa loaøi ngöôøi xöa vaø nay, trong
caùc laõnh vöïc ñaõ thaønh hình, trong caùi nhu yeáu naém laïi chaát lieäu lòch söû caàn thieát cho cuoäc Nhaân Vaên
Phuïc Hoaït nay mai. Bôûi ñoù cuõng laø ñieàu mô öôùc cuûa loaøi ngöôøi khoâng ngöøng chaïy theo moät “maãu möïc
con ngöôøi lyù töôûng” trong moät “maãu möïc xaõ hoäi lyù töôûng”. Bôûi trong lòch söû nhaân loaïi tieán hoùa, chaúng
phaûi laàn naøy laø laàn ñaàu loaøi ngöôøi phaûi soáng trong nhöõng thôøi kyø toái taêm trong ñoù giaù trò con ngöôøi bò phuû
nhaän, thaân phaän con ngöôøi chæ ngang vôùi kieáp thuù vaät.
Moät cuoäc Nhaân Vaên Phuïc Hoaït taát seõ ñeán sau thôøi kyø ngöï trò cuûa tö baûn, cuûa maùy moùc, cuûa khoa
hoïc ñaõ ñaøy ñoïa con ngöôøi, khieán cho theá giôùi loaøi ngöôøi ñaày aêm aép nhöõng tuûi nhuïc vaø baát bình. Nhöõng
daân toäc bò linh laïc, nhöõng noøi gioáng bò dieät vong, nhöõng giai taàng xaõ hoäi bò ñaày aûi! Moät vaên minh laàm laãn,
ñaày toäi aùc vaø hoái haän! Moät lòch söû loaøi ngöôøi thaát baïi trong kieán thieát nhaân loaïi, duoãi daøi tôùi ngaøy nay vôùi
söï thaát baïi trong hoøa bình cuûa nhöõng cöôøng quoác chieán thaéng trong chieán tranh.
Söï thaát baïi ñoù caøng laøm noåi baät leân caùi nhu yeáu cuûa loaøi ngöôøi caàn coù ñöôïc moät yù thöùc heä môùi
trong coâng cuoäc oån ñònh nhaân loaïi treân nhöõng nguyeân taéc cuûa chaân bình ñaúng, chaân töï do, cuûa nhaân aùi vaø
tieán boä. Nhöõng nguyeân taéc ñoù ñaõ ñöôïc moïi ngöôøi coâng nhaän vaø chæ coøn chôø ngaøy ñem thöïc tieãn hoùa, cheá
ñoä hoùa ñi.
Chuû nghóa Duy Daân ra ñôøi, töø treân maûnh ñaát cuûa tuûi nhuïc vaø ñau thöông naøy, chính laø ñeå laøm coâng
CHU TRI LUÏC 3

vieäc ñoù, ñaùp laïi moät cuoäc thaùch thöùc cuûa lòch söû, ñaët ra chaúng nhöõng rieâng cho daân toäc Vieät maø laø cho
toaøn theå nhaân loaïi. Chuû nghóa Duy Daân ra ñôøi chính laø hieän thaân cuûa lyù töôûng Nhaân Vaên Phuïc Hoaït.
Loaøi ngöôøi phaûi giaùc ngoä NHAÂN CHUÛ ñeå naém chaéc laáy vaän maïng cuûa mình maø ñöa daét vaø kieán
thieát.
Loaøi ngöôøi phaûi khoâng xa rôøi NHAÂN TÍNH ñeå coù nhöõng y cöù maø ño ngaém con ñöôøng soáng cuû a
mình, ñöôïc toå chöùc theá naøo vaø sai laàm bôûi töï ñaâu.
Loaøi ngöôøi phaûi thöïc NHAÂN BAÛN, töï giaûi phoùng mình khoûi nhöõng daây rôï sieâu hình cuûa caùc loaïi
vuõ truï quan töø tröôùc tôùi nay, ñeå vöõng treân laäp tröôøng NGÖÔØI maø laäp ñaïo soáng.
Chuû nghóa Duy Daân xaây döïng quoác gia vaø kieán thieát daân toäc trong tinh thaàn nhaân loaïi ñoù. Bôûi
nhaân loaïi tuy laø moät nhöng daân toäc laø nhieàu. Bôûi loaøi ngöôøi soáng sinh meänh maø khoâng soáng thuaàn taâm,
thuaàn lyù v.v... maø daân toäc laø ñeä nhaát yeáu toá cuûa sinh meänh chuû nghóa.
Phöông thöùc cuûa chuû nghóa Duy Daân laø phöông thöùc caùch maïng. Bôûi chæ coù caùch maïng môùi toaøn
dieän vaø trieät ñeå caûi taïo ñöôïc con ngöôøi vaø xaõ hoäi. Caùch maïng ñoøi hoûi nhöõng ñieàu kieän yù thöùc, tinh thaàn
vaø ñaïo ñöùc ñi ñoâi vôùi nhöõng ñieàu kieän toå chöùc ñeå kieán taïo neân moät löïc löôïng caùch maïng laøm tieàn phong
cho cuoäc ñoåi ñôøi.
Trong caùi nhu yeáu ñoù, möôøi moät Chu Tri Luïc ñöôïc vieát ra ñeå ñem ñeán cho ngöôøi phuïng söï caùch
maïng nhöõng nhaän thöùc cô baûn veà cuoäc caùch maïng Duy Daân. Möôøi moät Chu Tri Luïc laø 99 ñieàu maø ngöôøi
caùn boä Duy Daân caàn yù thöùc ñöôïc treân phöông dieän lyù luaän thuaàn tuùy cuûa Ñaûng, tröôùc khi böôùc vaøo ñaáu
tranh.
THAÙI THAÛN
Xuaân Ñinh Muøi 4846 tuoåi Vieät (1967)

Chín möôi huaán caùo quyû thaàn khoác
Möôøi vaïn quy moâ thuø ñòch xieâu
Thaùi Dòch Lyù Ñoâng A
CHU TRI LUÏC 1
Noùi veà chín caùi vaán ñeà theá giôùi, thôøi ñaïi vaø nhaân loaïi maø
phoå thoâng ai naáy treân maët ñaát naøy phaûi nghi nan vaø thöïc
taïi ai naáy ñeàu coù nghóa vuï vaø traùch nhieäm tìm toøi giaûi
quyeát.
[ 1. VAÁN ÑEÀ THEÁ GIÔÙI 1

Caùc noøi gioáng bò tuyeät vong, linh laïc ñoái vôùi loaøi ngöôøi ñeå laïi moät baøi hoïc gì?
Chuùng ta haõy taïm thôøi loät truoàng heát nhöõng bì voû nhaân ñaïo chuû nghóa cuûa heát thaûy
nhöõng haønh vi lòch söû ra coi, coøn gì ôû loaøi ngöôøi? Moät söï caïnh tranh toái voâ nhaân ñaïo. Coøn
gì ôû vaän meänh? Moät cuoäc ñaõi loïc toái voâ tình dieän.
Nhöng maø loaøi ngöôøi treân giai ñoaïn môùi môû ra ñaây ñaõ töï phuï laø vaên minh vaø giaùc
ngoä khoâng theå coâng nhaän ñöôïc mi heä cuûa töï nhieân vaän ñoäng (luaät caïnh tranh vaø thieân
dieãn) ñoù ñöôïc nöõa. Bao nhieâu nhöõng vinh quang chæ laø nhöõng hö haõo döôùi moät baõo taùp
hoái haän. Ngöôøi da ñoû toäi tình gì? Ngöôøi da ñen toäi tình gì? v.v... Baây giôø phuïc höng laøm
sao laïi ñöôïc caùc gioáng noøi tuyeät vong aáy ñeå cuøng höôûng soáng coøn cuûa vaên minh, phuïc
hoaït laøm sao laïi ñöôïc caùc noøi gioáng linh laïc aáy ñeå cuøng höôûng aùnh saùng cuûa nhaät
nguyeät?
Cho neân vaên minh nhaân ñaïo baèng khoâng coù nhaân chuû baû aùc laø giaû doái. Lòch söû nhaân
ñaïo baèng khoâng coù nhaân chuû traùch nhieäm laø phi nhaân. Moät coâng cuoäc gì cuûa nhaân loaïi
khoâng coù nhaân chuû töï giaùc laø thaát baïi lòch söû.
Ngaøy phaùn ñoaùn toái haäu coù chaêng vaø tieâu chuaån laø ngaøy nhaân chuû Duy Daân ra ñôøi.
Nhaân chuû laø theá naøo? Baèng chuû ñaïo cuûa loaøi ngöôøi coù thöïc töï giaùc lónh ñaïo loaøi ngöôøi
CHU TRI LUÏC 1 7

cuøng chung soáng ñöôïc voâ cuøng maõi maõi treân Thaùi Bình vaø Vaïn Xuaân, muïc tieâu chính trò
cuûa chuû nghóa nhaân chuû.
Moät cuoäc caùch maïng nhaân chuû phaûi ra ñôøi ñeå ñaû phaù lòch söû cuõ ñaõ thoái naùt, baét
traùch nhieäm caùc noøi ñi tieâu dieät noøi gioáng khaùc, tu chænh laïi lòch söû baèng söï daãn daét töông
lai cuûa nhaân chuû cöông thöôøng, phuïc hoaït laïi caû loaøi ngöôøi.

Caùc noøi gioáng bò aùp baùch thöïc daân sao ñöôïc giaûi phoùng?
Caùi voâ lyù, caùi taøn aùc cuûa ñeá quoác thöïc daân, chuûng toäc thoáng trò, theá giôùi chinh phuïc
ñaõ boäc loä ra gheâ tôûm khoâng caûi ñöôïc nöõa. Toâng toäc, tö baûn chuû nghóa khoâng ñeå soáng
ñöôïc nöõa. Caùi nguyeân nhaân khoå sôû cuûa loaøi ngöôøi phaûi tìm ra baèng tieán hoùa söû cuûa xaõ
hoäi thöïc tieãn di lìa khoûi töï tính cuûa xaõ hoäi nhaân loaïi, cuûa lòch söû khoâng coù traùch nhieäm
nhaân chuû ôû trong. Chuùng ta phaûi tìm toøi ra caùi daây rôï chaân lyù cuûa nhaân chuû Duy Daân,
nghóa laø tìm ra phöông chaâm, phöông thöùc vaø phöông phaùp giaûi quyeát. Ngöôøi Baùch Vieät
haõy mau giaùc ngoä vaán ñeà thöù nhaát vaø thöù nhì naøy maø ñöùng leân töï mình giaûi quyeát cho
mình vaø cho theá giôùi laøm göông.

Caùc giai taàng bò aùp baùch trong toaøn theå theá giôùi xaõ hoäi giaûi phoùng theá naøo?
Söï trieät ñeå giaûi phoùng caùc noøi gioáng treân daân toäc thöïc daân vaø aùp baùch phaûi thaâm
nhaäp ñeán caû nguyeân nhaân vaän ñoäng cuûa caùc baûn vò treân söï aùc hoùa caùc cô naêng (chöùc
nghieäp, giai caáp, theá heä, gia ñình, phong kieán v.v...), nhö theá thì cuoäc giaûi phoùng môùi
toaøn theå vaø nhaân chuû. Söï ñieâu linh xaõ hoäi vaø nhaân loaïi chính laø söï baát töï giaùc treân nhaân
daân sinh hoaït keát caáu. Söï voâ chính phuû cuûa quoác daân sinh hoaït hay nhaân loaïi sinh hoaït
phaùt sinh ra giai caáp. Söï khoâng coù baû aùc töï taïi cuûa nhaân chuû chính trò treân chi phoái meänh
vaän phaùt sinh ra cô naêng maâu thuaãn.
[ 4. VAÁN ÑEÀ THÔØI ÑAÏI 1

Hình theá quoác teá hieän nay vaø mai saép tôùi theá naøo?
Phaûi laáy Duy Daân bieän chöùng môùi thöïc teá giaûi quyeát ñöôïc quoác teá chính trò vaán ñeà
ngaøy nay. Taïi sao phaùt sinh chieán tranh? Chieán haäu taát nhieân xu höôùng theá naøo?
Duy vaät phaùi cuõng nhö duy taâm phaùi vaø duy sinh phaùi ñeàu coù luaän ñoaùn cuûa hoï. Söï
sai laïc ñaõ roõ reät ra roài. (Xem Toång Tieán Trình, Chieán Haäu Vaán Ñeà, Xuaân Thu, Tuyeân
Ngoân v.v...)
Cuoäc tranh baù chieán tranh 1940 chæ laø caùi nuùt chuyeån hình vaên hoùa theá giôùi sang
Duy Nhaân maø cuoäc taát thaéng veà maët traän nhoû yeáu seõ ñoät khôûi leân cuoái cuøng. Theá giôùi seõ

thaønh cuïc dieän quoác teá taäp ñoaøn, quoác daân daân chuû chuyeân chính, quoác gia kinh teá xaõ
hoäi hoùa, quoác teá nhaân vaên phuïc hoaït (höôùng taâm vaän ñoäng), töïu trung chuû nghóa Duy
Daân laø yù thöùc töï giaùc sôùm nhaát vaø chuû tröông cao ñoä nhaát.

Ñeå maø thaønh laäp moät cuoäc soáng coøn quoác gia vaø theá giôùi chaân chính, hoøa bình, töï
do phaûi laøm theá naøo?
Chæ coù moät söï giaùc ngoä nhaân chuû cuûa Duy Daân daân chuû chuû nghóa, chæ coù moät cuoäc
phaán ñaáu nhaân ñaïo cuûa Duy Daân ñaûng, chæ coù moät caùch kieán thieát nhaân baûn cuûa Duy
Daân chuû nghóa môùi thöïc taïi thaønh coâng ñöôïc thoâi. Caùch maïng phaûi laø moät trieát hoïc, khoa
hoïc, thuaät hoïc raát caën keõ vaø raát ñuùng ñaén, nghieân cöùu trieät ñeå veà baûn thaân caùi ñaïo lyù cuûa
caùch maïng, baûn thaân caùi ñaïo lyù cuûa chính trò, baûn thaân caùi ñaïo lyù cuûa kieán thieát, phaûi
naém giöõ trieät ñeå vaø saùng suoát söï tieán haønh cuûa noù môùi coù baû aùc thaønh coâng. Chuû nghóa
caùch maïng phaûi nhaân baûn, nhaân tính vaø nhaân chuû môùi khoâng thieân leäch vaø “dó baïo dòch
baïo”. Söù meänh cuûa caùch maïng phaûi chaân chính, caûm chieâu bôûi söï thöïc thôøi ñaïi, khoâng laø
phuï ñôùi taùc duïng cuûa thôøi ñaïi, treân thôøi gian ñaõ ñaøo thaûi, khoâng phaûi laø phuï ñôùi coâng cuï
cuûa moät xí ñoà, nhö theá coâng cuoäc caùch maïng aáy môùi giaûi phoùng ñöôïc thaønh thöïc khoå
thoáng cuûa noøi gioáng vaø nhaân loaïi.

Loaøi ngöôøi ñeå maø giaûi thoaùt ñöôïc khoå naïn chieán tranh, phaûi laøm sao naém giöõ ñöôïc
vaän meänh?
Chæ coù moät söï phaûn tænh cuûa toaøn theå loaøi ngöôøi, laïi goác gaùc töï mình treân xaõ hoäi töï
tính ñeå giaûi thoaùt caùi mi phoïc cuûa töï nhieân luaät taéc. Chæ coù söï naém giöõ ñöôïc meänh vaän
baèng ngay caùi cô caáu kieán truùc loaøi ngöôøi cho thöïc hôïp lyù hoùa vaø thöïc nhaân loaïi hoùa,
thöïc trí tueä hoùa môùi ñöôïc thoâi. Duy Daân cô naêng vaø Duy Daân vaän hoäi thöïc tieãn baèng caùi
daân chuû chaân chính treân caùi nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa quoác gia, sinh hoaït cuûa quoác daân
(noäi taéc), bình quaân kieán thieát ba yeáu toá: hoân nhaân (boä meïng), kinh teá (bình saûn), giaùo
duïc (kieän khang), treân caùc neàn taûng kieán cheá, taùn duïc vaø nhaân chuû cöông thöôøng môùi
thaønh coâng.
[ 7. VAÁN ÑEÀ NHAÂN LOAÏI 1

Loaøi ngöôøi laáy gì laøm tieâu chuaån toái cao vaø toái dòch cuûa chaân lyù?
Phaûi giaûi phoùng cho loaøi ngöôøi caùi vuõ truï quan, cuõng nhö phaûi giaûi phoùng cho loaøi
ngöôøi caùi tin töôûng raèng khoâng coù tuyeät ñoái chaân lyù ñöôïc. Tuyeät ñoái chaân lyù baèng caùi
nhaát nguyeân luaän trong vuõ truï quan, ñoù laø loái toâng giaùo ngu daân. Töông ñoái chaân lyù baèng
CHU TRI LUÏC 1 9

caùi ña nguyeân luaän cuûa hình nhi haï khi löu, ñoù laø loái xu thôøi öùng theá, söï phaùt hieän chuû
nghóa Duy Daân treân ba thaønh phaàn bieän chöùng mang ñeán caùi thoáng nhaát vaø ñaïi ñoàng
chaân chính cuûa loaøi ngöôøi: Duy Nhieân laø ngoaïi taàng chaân lyù, nhaân chuû Duy Nhaân laø
tuyeät ñoái chaân lyù, Duy Daân töông ñoái laø öùng duïng chaân lyù.

Loaøi ngöôøi sinh hoaït trong moät cheá ñoä gì thöïc bình ñaúng, thöïc töï do, thöïc nhaân aùi?
Duy Daân daân chuû vôùi chín caùi chæ nam nhaân chuû traû lôøi heát cho vaán ñeà naøy.

Theá naøo laø moät vaên minh chaân chính vaø thöïc taïi?
Chæ coù moät vaên minh nhaân baûn, nhaân tính vaø nhaân chuû laø chaân chính vaø thöïc taïi. Noù
laø toaøn dieän, trieät ñeå vaø höôùng thöôïng. Noù cho loaøi ngöôøi caùi nhaân quyeàn chaân chính, noù
cho loaøi ngöôøi caùi lyù töôûng nhaân ñaïo, thöïc taïi vaên minh, vaên minh chòu traùch nhieäm, vaên
minh töï giaùc, vaên minh phoå bieán vaø thaâm nhaäp treân höôûng thuï vaên minh, vaên minh
khoâng ñeå hoái haän, ñoù laø lyù töôûng Thaùi Bình vaø Vaïn Xuaân. Chæ coù Duy Daân chuû nghóa
thöïc hieän ñöôïc thoâi.
Ngöôøi Vieät chuùng ta haõy thaân thieát tìm toøi söï giaûi quyeát caùi chuû yeáu vaán ñeà naøy
treân hieän ñaïi. Coù vaïch toû ra ñöôïc vaán ñeà môùi coù muïc tieâu ñeå maø tìm toøi nghieân cöùu vaø
giaûi quyeát. Ñaõ giaùc ngoä ñöôïc caùc vaán ñeà treân laø ñaõ coù moät caûm chieâu nhaân loaïi. Haõy
ñöùng daäy baèng phaán ñaáu maø cöùu nhaân loaïi, cöùu gioáng noøi.
THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

4822 tuoåi Vieät (1943)

CHU TRI LUÏC 2
ÑAÛNG VUÏ NGHIEÂN CÖÙU
Noùi veà chín caùi tieát yeáu, taát caû caùc nhaän thöùc caàn caáp cuûa
nhaân vieân caùch maïng hieän taïi. Tieát yeáu töùc laø toùm taét caùi
caàn duøng ra thaønh ñieàu ñeå deã nhôù.
[ 10. TIEÁT YEÁU 1

Phaûi thöïc caûm thaáy caùi nhu yeáu cuûa moät coâng cuoäc ñaáu tranh lôùn lao trong thôøi ñaïi
naøy, caùi nhu yeáu aáy chính laø neàn taûng vöõng chaéc vaø tuyeät ñoái cuûa chuû nghóa Duy Daân.
Phaøm nhöõng ngöôøi trong noøi gioáng Ñaïi Vieät, soáng trong thôøi ñaïi ngaøy nay, neáu chöa
queân mình laø ngöôøi vaø laø ngöôøi cuûa toåû tieân Hoàng Laïc, laø ngöôøi cuûa cöûa ngoõ töông lai,
haún ñaõ coù caùi theå nghieäm treân lyù tính thöïc tieãn ñöôïc caû nhöõng theå nghieäm quoác daân Ñaïi
Vieät. Haõy troâng trôû laïi tröôùc caû moät lòch söû, haõy troâng ngay ñöông thôøi taát caû moät beå
soáng, haõy troâng ra töông lai taát caû moät daây soáng. Trình ñoä theå nghieäm ñöôïc saâu saéc bao
nhieâu aáy laø tö caùch giaùc ngoä ñöôïc baáy nhieâu. Chuû nghóa Duy Daân chính laø ôû söï theå
nghieäm raát saâu saéc, raát tung hôïp vaø raát saùng suoát kia maø saûn sinh neân. Chuû nghóa Duy
Daân chính laø ôû caùi nhu yeáu raát lôùn lao, raát caáp baùch vaø raát xuùc ñoäng kia maø hieäu trieäu ra.
Chuû nghóa Duy Daân chæ coù moät neàn taûng laø söï thöïc cuûa caû lòch söû thôøi ñaïi vaø töông lai.
Chuû nghóa Duy Daân chính laø ôû nhu yeáu vaø söï thöïc cuûa moät cuoäc ñaáu tranh lôùn lao, khoâng
phaûi rieâng cuûa nhöõng ngöôøi Ñaïi Vieät maø laø cuûa taát caû moïi ngöôøi Ñaïi Baùch Vieät, cuûa
toaøn nhaân loaïi ñöùng daäy xoâ mình vaøo nöôùc löûa ñeå mong cöùu vôùt cho noøi gioáng khoûi taát
CHU TRI LUÏC 2 11

caû nhöõng aùp baùch ma quyû cuûa ñeá quoác, cuûa caùc hình thaùi sinh hoaït kyø hình, ñeå cöùu vôùt
loaøi ngöôøi nhoû yeáu khoûi taát caû nhöõng aùp baùch ma quyû cuûa xaâm löôïc, cuûa nhöõng quyeàn
lôïi toái ñen gheâ tôûm, ñeå cöùu vôùt loaøi ngöôøi khoûi taát caû nhöõng aùp baùch cuûa voâ giaùc, cuûa
nhöõng phaân chia ñau ñôùn thaûm thöông.
Quoác daân phaûi hieåu caùi söï theá cuûa neàn thoáng trò Phaùp Lan Taây, cuõng nhö taát caû caùc
neàn thoáng trò khaùc muoán ñem quyeàn löïc mình ra chi phoái toaøn theá giôùi, ñem taát caû nhöõng
ngöôøi xuoáng cuùi ñaàu döôùi nhöõng ngöôøi. Caùc noøi gioáng nhoû yeáu neân hieåu roõ reät taát caû
nhöõng chieâu baøi ñaïo nghóa hay quyeàn lôïi cuûa nhöõng löôõi leâ ñoà baù, nhöõng khuyeán duï vaø
nhöõng thuû ñoaïn löøa bòp cuûa boïn buoân loaøi ngöôøi. Caû theá giôùi coøn neân hieåu raèng: Moät
ngaøy loaøi ngöôøi khoâng xaây ñaép ñöôïc neàn nhaân chuû laø moät ngaøy loaøi ngöôøi coøn trong baáp
beânh cuûa soáng cheát vaø döôùi nhöõng huyeãn aûnh khoâng bôø beán. Cho neân Duy Daân chuû
nghóa saûn sinh neân, hieäu trieäu ra, chính laø baèng caùi keát quaû raát thích ñaùng, raát tung hôïp
cuûa taát caû loaøi ngöôøi ñaõ töøng vaø ñang thieát tha hy voïng moät cuoäc keát luaän toái haäu cuûa
loaøi ngöôøi. Chuû nghóa Duy Daân ñaáu tranh cho cuoäc keát luaän toái haäu cuûa caû loaøi ngöôøi,
cuoäc töï quyeát cho noøi gioáng, cuoäc haïnh phuùc cho moãi ngöôøi.
Chuû nghóa Duy Daân sinh ra:
Ñeå choái boû taát caû nhöõng caùi daõ man treân loaøi ngöôøi.
Ñeå choái boû nhöõng caùi chia reõ treân loaøi ngöôøi.
Ñeå choái boû nhöõng caùi ñau khoå treân loaøi ngöôøi.
Ñeå choái boû nhöõng caùi thöøa thaõi coù haïi treân loaøi ngöôøi.
Ñeå choái boû taát caû nhöõng caùi giaû doái buoân loaøi ngöôøi.
Ñeå choái boû taát caû nhöõng caùi cuøm buoäc loaøi ngöôøi.
Taát caû nhöõng söï thöïc treân lòch söû loaøi ngöôøi cuõng nhö taát caû nhöõng tö töôûng cuûa ñôøi
soáng theá giôùi ñaõ ñöôïc ñaõi loïc qua moät phöông phaùp môùi vaø moät tinh thaàn môùi, moät yù chí
môùi maø neân coâng cuoäc môùi cuûa Duy Daân.

Coâng cuoäc môùi cuûa Duy Daân, ñoù laø coâng cuoäc côûi môû trieät ñeå, chaân chính vaø toaøn
theå cho noøi gioáng Hoàng Vieät, tieán leân ñuøm boïc baèng côûi môû trieät ñeå, chaân chính vaø toaøn
theå cho noøi gioáng Ñaïi Baùch Vieät, tieán leân nöõa ñuøm boïc baèng côûi môû trieät ñeå, chaân chính
vaø toaøn theå cho taát caû caùc noøi gioáng nhoû yeáu, sau nöõa ñuøm boïc baèng côûi môû trieät ñeå chaân
chính vaø toaøn theå cho taát caû nhaân loaïi. Ñoù laø caùi phöông chaâm duy nhaát vaø toái cao cuûa
chuû nghóa Duy Daân.
Söï phaùt hieän ra moät vuõ truï quan, moät nhaân sinh quan vaø moät chính trò quan thöïc
ñuùng chaân lyù, thöïc hôïp nhaân loaïi cho chuû nghóa Duy Daân moät con ñöôøng ñi raát chaéc
chaén, raát thaúng thaén vaø raát ngay thöïc, nghóa laø cho taát caû moãi ngöôøi quoác daân Ñaïi Vieät,

cho moãi ngöôøi quoác daân Ñaïi Baùch Vieät, moãi ngöôøi nhaân daân theá giôùi moät con ñöôøng ñi
raát chaéc chaén, raát thaúng thaén vaø raát ngay thöïc, töø söï côûi môû töï mình cho ñeán söï cöùu vôùt
noøi gioáng vaø cöùu vôùt caû loaøi ngöôøi. Taát caû caùc nghi vaán cuûa loaøi ngöôøi töø xöa: tri haønh
cheá ñoä, nhaân luaân kinh teá cho ñeán taát caû caùc vaán ñeà hieän taïi cuûa loaøi ngöôøi ngaøy nay
“noøi gioáng nhoû yeáu, giai caáp bò ñeø neùn, loaøi ngöôøi bò tieâu ma, cô caáu chính ñaùng cuûa loaøi
ngöôøi, haønh ñoäng hôïp lyù cuûa quoác gia” ñeàu ñöôïc baèng söï thöïc haønh Duy Daân maø giaûi
quyeát raát nhaân baûn, raát nhaân tính vaø raát nhaân chuû.
Chæ coù Duy Daân daân chuû treân nhaân chuû cöông thöôøng môùi laø phöông phaùp raát nhaân
loaïi, thaät chaân lyù, thaät nhaân chuû, ñeå ñem ñeán cho loaøi ngöôøi moät cuoäc soáng yeân oån maø
saùng laùng, hoøa bình maø laâu daøi.
Moãi ngöôøi quoác daân Vieät rieâng ñöôïc caûm thaáy caùi theá naøo laø saùng taïo, caùi theá naøo
laø soáng thöïc, baèng söï thöïc theå nghieäm vaø nghieân cöùu chuû nghóa Duy Daân. Nhöõng ngöôøi
sai laàm treân loaøi ngöôøi seõ ñöôïc roõ caùi theá naøo laø tieâu chuaån cuûa chaân lyù tuyeät ñoái cuûa
loaøi ngöôøi trong ñôøi soáng loaøi ngöôøi. Ngöôøi quoác daân Vieät rieâng phaûi ñöùng trieät ñeå treân
maët traän goác Duy Daân maø thöïc haønh caùi lyù töôûng toái cao quyù cuûa töï doøng maùu soáng coøn
cuûa lòch söû nöôùc noøi mình nôû hoa ra.

Muïc tieâu cuûa maët traän Duy Daân laø treân then choát cuûa thôøi ñaïi “cöùu nöôùc vaø giöõ
noøi” baèng moät cöông lónh raát ñaày ñuû, thi haønh moät cuoäc caùch maïng trieät ñeå, toaøn dieän vaø
höôùng thöôïng maø kieán thieát baèng moät cuoäc saùng taïo toaøn dieän, trieät ñeå vaø höôùng thöôïng
neân toaøn boä moät theá heä sinh meänh vaø vaên hoùa raát nhaân baûn, raát nhaân tính vaø raát nhaân chuû
cho noøi gioáng Hoàng Vieät vaø Ñaïi Baùch Vieät. Noù laø muïc tieâu vieân maõn cuûa coâng cuoäc ñaáu
tranh.
Söï kieán thieát quoác gia cuûa ngöôøi Duy Daân seõ baèng tinh thaàn môùi, yù chí môùi vaø
phöông phaùp môùi kia thaønh moät coâng cuoäc trieån khai ra khaùc vôùi tinh thaàn, yù chí, phöông
phaùp vaø coâng cuoäc cuûa theá giôùi cuõ ñaày nhöõng söï thöïc ñaùng tieác. Quoác gia Ñaïi Vieät Duy
Daân seõ naém giöõ ñöôïc vaän meänh cao quyù vaø haïnh phuùc cuûa neàn Thaùi Bình môùi aáy treân
muoân ñôøi trong söï soáng coøn chung, moät caùch thaân aùi vaø thaønh thöïc vôùi loaøi ngöôøi chung
caû. Quoác gia Ñaïi Vieät Duy Daân seõ khoâng ñeå cho nhöõng vaán ñeà caù nhaân, toâng toäc, chöùc
nghieäp, giai caáp, theá heä, nam nöõ trôû neân nhöõng tai hoïa, traùi laïi seõ ñeå cho nhöõng söùc löïc
tinh thaàn vaø vaät chaát aáy chung goùp vaøo moät muïc ñích chung vaø raát hôïp cho moãi ngöôøi vaø
moãi ñôøi. Caùi tinh thaàn môùi maø loaøi ngöôøi phaûi coù laø caùi tinh thaàn cuûa Duy Daân kia, töùc laø
tinh thaàn nhaân baûn. Caùi phöông phaùp môùi kia laø phöông phaùp nhaân tính. Caùi yù chí môùi
kia töùc laø caùi yù chí nhaân chuû. Coâng vieäc môùi kia töùc laø coâng vieäc nhaân loaïi. Taát caû theá
giôùi haún seõ coâng nhaän thaúng thaén raèng chæ coù söï kieán thieát treân cô sôû cao quyù ñoù môùi
CHU TRI LUÏC 2 13

khoâng coù haïl cho quoác daân, cho loaøi ngöôøi.

Ñaûng Vieät Duy Daân cöông quyeát laøm troøn söù maïng cuûa mình baèng söï nhaän thöùc
chính xaùc vaø thaúng maët caùc ñòch nhaân cuûa mình. Ñaûng Vieät Duy Daân thöïc haønh chuû
nghóa Duy Daân chính theo caùi thaùi ñoä caùch maïng vaø saùng taïo cuûa Duy Daân laø thöïc hieän
ñeán toaøn dieän, trieät ñeå vaø höôùng thöôïng. Ñaûng quyeát phuï traùch tröôùc quoác daân vaø theá
giôùi coâng cuoäc cuûa mình cho ñeán cuøng, phi Ñaûng Vieät Duy Daân ra thì khoâng coù söùc löïc
naøo ñaûm ñang ñöôïc söù maïng lôùn lao vaø cao quyù kia. Caùc ñoàng chí Duy Daân vaø quoác daân
toaøn theå sau khi ñaõ nhaän thöùc roõ reät caùi nhu yeáu cuûa ñaáu tranh, caùi phöông chaâm cuûa ñaáu
tranh, caùi muïc tieâu cuûa ñaáu tranh, phaûi nhaän thöùc lieàn ñeán caùc ñòch nhaân cuûa mình.
Ñòch nhaân cuûa Duy Daân töùc laø ñòch nhaân cuûa noøi gioáng Baùch Vieät, laø ñòch nhaân
cuûa quoác gia Vieät, laø ñòch nhaân cuûa toaøn theå gioáng noøi nhoû yeáu, laø ñòch nhaân cuûa toaøn
theå loaøi ngöôøi. Caùc ñòch nhaân aáy, Ñaûng khoâng troâng baèng con maét haèn thuø maø cuõng
chaúng troâng baèng nguyeân taéc. Ñaûng troâng baèng thöïc tieãn quaù trình raát bieán hoùa cuûa ñaáu
tranh vaø lòch söû.
Cho neân:
a) Ngoaïi ñòch coù:
1) Haïng ñòch nhaân ñaõ vaø ñang thaønh laäp cuoäc thöïc daân thöïc taïi trong coõi Hoàng Vieät
laø toå quoác chuùng ta, traêm ngaøn laàn tieâu dieät chuùng ta.
2) Haïng ñòch nhaân ñang can thieäp baèng vuõ löïc vaøo söï soáng coøn trong coõi ñaát chuùng
ta, maø chöa thaønh laäp neàn thoáng trò.
3) Haïng ñòch nhaân coøn raát aâm möu khuy du vaø trôû ngaïi coâng cuoäc soáng coøn cuûa
chuùng ta, nhöng haún laø ñòch nhaân toái haäu cuûa thôøi ñaïi chuùng ta.
b) Noäi ñòch coù:
1) Haïng coâng cuï ñaûng cuûa quoác teá thoáng trò, tích cöïc mang noøi gioáng ta vaøo moät
cheá ñoä baùn thöïc daân hay hình thöùc naøo khaùc.
2) Haïng tö ñaûng voâ yù thöùc, chæ coát caùt cöù, vinh thaân phì gia.
3) Haïng maït loaïi phaûn caùch maïng, quan lieâu coâng cuï, choù saên, maät thaùm, caù nhaân
maõi quoác, phaûn ñoäng, voâ toå quoác ôû döôùi daãn daét moät ngoaïi ñòch naøo sai xöû.
c) Thôøi ñòch coù:
1) Nhöõng nhöôïc ñieåm vaên hoùa vaø tinh thaàn cuûa quoác daân ta.
2) Nhöõng nhöôïc ñieåm caùch meänh vaän ñoäng treân baûn thaân.
Söï khaéc phuïc caùc thôøi ñòch chính laø caùc cuoäc ñaáu tranh noäi taïi maø neàn taûng, caùc
ñoàng chí Duy Daân neân gaéng söùc ñoái phoù luoân luoân ñöøng queân nhaõng cuõng nhö ñoái phoù
vôùi ngoaïi ñòch vaø noäi ñòch.

Vieäc nghieân cöùu ñòch nhaân cho roõ reät laø vieäc ñöa ñeán phöông phaùp ñaû phaù ñöôïc
ñòch nhaân vaø xöû trò ñöôïc ñòch nhaân raát thaàn hieäu raát hôïp lyù vaø raát nhaân chuû. Maët ngoaïi
giao cuõng nhö maët chieán ñaáu vaø chính trò, baûn ñaûng ñaõ roõ reät chæ ñònh caùc nguyeân taéc ñaû
phaù vaø xöû trò ñòch nhaân, coát nhaát laø khoâng boû loûng ñòch nhaân moät chuùt naøo, maø cuõng
khoâng theå ñeå cho quoác teá nghò luaän chuùng ta khoâng quy cuû trong söï xeáp ñaët trình töï caùch
maïng. Caùi baûng lieät keâ ñòch nhaân treân kia döôùi söï giaùm thò cuûa theá giôùi thoâng chöùng hoïc,
chín cöông lónh ñaõ döï lieäu theá naøo, caùc ñoàng chí phaûi luoân luoân xeùt neùt.

Ñaûng Vieät Duy Daân raát thaân aùi vaø thaønh thöïc hoan ngheânh caùc baïn höõu hieän taïi vaø
töông lai cuûa mình, cöông quyeát khoâng ñeå cho ai di haùm. Laïi coøn söï nhaän thöùc baïn höõu
cuûa coâng cuoäc ñaáu tranh cuõng laø moät tieát muïc troïng yeáu. Taát caû quoác daân, taát caû moïi
ngöôøi ñau khoå vì moät leõ gì trong loaøi ngöôøi ñeàu laø baïn höõu cuûa chuùng ta. Haõy tranh thuû
laáy söï ñoàng tình lôùn lao ñoù, haõy hoùa ñòch nhaân ra baïn höõu ñi, ñoù laø khaåu hieäu cuûa Ñaûng.
Phaûi phaân chia ra caùc loaïi ñòch nhaân, ñoù laø moät moái ñau loøng cuûa söï theå boù buoäc. Nhöng
maø söï coá gaéng phuïc vuï cho loaøi ngöôøi vaø cho noøi gioáng haún ñöa ñeán cho chuùng ta loøng
baïn höõu cuûa moïi ngöôøi laø taát nhieân. Phaøm thaønh thöïc taùn thaønh, uûng hoä, khuoâng cöùu,
giuùp ñôõ, tranh ñaáu, thanh vieän cho chuû nghóa Duy Daân, nghóa laø cho coâng cuoäc ñoäc laäp,
thoáng nhaát vaø kieán thieát quoác gia Ñaïi Vieät, ñoù laø baïn höõu chuùng ta. Ñaûng Vieät Duy Daân
treân chính saùch caáp cöùu theá giôùi ñaõ toû roõ thaùi ñoä theá giôùi cuûa noøi gioáng Ñaïi Vieät roài, caùc
phaûn höôûng quoác teá taát ñem ñeán bieåu thò moïi maët. Ñaûng Vieät Duy Daân chuû tröông ñoái
noäi ñaõ toû roõ thaùi ñoä quoác gia trong noøi gioáng daân chuùng roài, caùc phaûn höôûng quoác noäi
haún roõ raøng bieåu thò moïi maët. Baïn höõu vôùi thuø ñòch ñeàu laø ngöôøi, chuùng ta thöïc thaø maø
noùi raèng chuùng ta tranh ñaáu chung cho haïnh phuùc caû cuûa hai beà, caùi thaéng lôïi cuûa chuùng
ta naøo ñem rieâng keát quaû cho ai? rieâng ai?

Thôøi cô maø Ñaûng ñaõ baén ngoïn löûa thöù nhaát laø luùc Ñaûng cöông quyeát vaø nghieâm
nghò vaïch maët, chæ teân ñòch nhaân ra, luùc aáy laø luùc khoâng theå thoûa hieäp, khoâng theå trì
hoaõn, khoâng theå buoâng loûng söï tieâu dieät ñòch nhaân moïi haïng ñöôïc. Caùi cöông lónh ñòch
vôùi baïn ñi ñoâi vôùi caùi phöông phaùp vaø nguyeân taéc xöû trò ñòch nhaân cuûa Ñaûng, toû ra Ñaûng
raát saùng suoát vaø nhaân aùi. Sôû dó Ñaûng ñeå ñeán thôøi gian toái haäu môùi vaïch maët chæ teân ra laø
ñeå toaøn theå quoác daân vôùi toaøn theå ñoàng chí khoâng coøn nghi ngôø gì nöõa, maø ñòch nhaân
cuõng khoâng theå oaùn thaùn gì nöõa, coøn laø caùi trình töï taát nhieân cuûa coâng cuoäc ñoái ngoaïi
vaän duïng, caùi bieán hoùa quoác teá vaø quoác noäi taêng tieán theâm vieäc caûm hoùa ngöôøi veà mình.
Thôøi gian ñaõ vaïch toû ra, chuùng ta chæ coøn baèng phöông phaùp vaø nguyeân taéc cuûa ta maø
CHU TRI LUÏC 2 15

laøm vieäc trieät ñeå.

Ñaûng Vieät Duy Daân daøn baøy cuoäc ñaáu tranh cuûa mình ra treân phöông thöùc döï keá
caùch maïng, vuõ löïc caùch maïng cuûa toaøn daân Ñaïi Vieät. Chæ coù döï keá caùch maïng môùi ñem
ñeán caùch maïng leân trình ñoä töï giaùc, saùng suoát, coù keá hoaïch, coù quy cuû, coù phöông chaâm,
ñem noøi gioáng leân toaøn thaéng lôïi. Maø cuõng chæ coù phöông thöùc vuõ löïc caùch maïng cuûa
toaøn daân ôû döôùi chæ ñaïo cuûa döï keá caùch maïng Duy Daân laø caùch coãi goác coù theå ñem ñeán
nhöõng keát quaû cuûa nhöõng yeâu caàu coãi goác cuûa noøi gioáng. Phaûi giaûi quyeát vaán ñeà coãi goác,
phaûi giaûi quyeát lòch söû baèng coãi goác lòch söû, phaûi giaûi quyeát thôøi ñaïi baèng thôøi cô coãi goác
cuûa thôøi ñaïi, phaûi kieán thieát quoác gia baèng löïc löôïng coãi goác cuûa quoác gia, phaûi thaønh
laäp vaên minh baèng coãi goác cuûa loaøi ngöôøi vaên minh.

Tinh thaàn tranh ñaáu cuûa Duy Daân laø baèng nhaân ñaïo phuïc vuï cho loaøi ngöôøi. Caùc
ñoàng chí cuûa Ñaûng phaûi thoâng hieåu vaø thöïc tieãn ñöôïc sinh hoaït noäi taéc, thoâng hieåu vaø
thöïc tieãn ñöôïc ñaûng vuï dung kinh maø laáy ñoù ra khôûi phaùt cho quoác daân vaø nhaân loaïi. Moãi
ñoàng chí phaûi luoân luoân töï nhieäm laáy söù meänh cuûa hoàn Vaïn Thaéng cuûa hoàn Thaùi Bình,
cuûa hoàn Duy Daân. Chæ coù ñoù laøm caùch maïng hoàn, laøm quaân hoàn vaø quoác hoàn cuûa thôøi ñaïi
môùi.

Thuû ñoaïn tranh ñaáu cuûa Vieät Duy Daân laø baèng nhaân ñaïo phuïc vuï cho loaøi ngöôøi;
nguyeân taéc cuûa Vieät Duy Daân phaûi thöïc haønh baèng thuû ñoaïn cuûa Vieät Duy Daân. Caùi kyõ
thuaät: Cao, Thaâm, Quy, Long laø nhöõng thuû ñoaïn maø chuùng ta chæ phaûi öùng duïng ñoái
chieáu vôùi thuû ñoaïn cuûa thôøi ñaïi maø thoâi. Chuùng ta trieät ñeå taâm töôûng raèng thuû ñoaïn ôû
beân trong muïc ñích maø muïc ñích laø söï phuïc vuï cho loaøi ngöôøi. Moãi ngöôøi ñöùng tröôùc
chuùng ta ñeàu laø muïc ñích caû maø chaúng phaûi laø thuû ñoaïn. Chuùng ta baèng moät coâng cuï vaø
vuõ khí tinh thaàn môùi: bieän chöùng Duy Daân laø moät thuû ñoaïn toái cao, chuùng ta coù theå thôøi
thôøi öùng phoù baèng saùng taïo vaø tranh ñaáu maø ra caùc thuû ñoaïn thaät thích hôïp cho caùch
maïng baát cöù treân neàn taûng vaø ñieàu kieän xaõ hoäi naøo. Nhöng maø caùi thuû ñoaïn cuûa toaøn theå
quoác daân vaø ñoàng chí laø Ñaûng Vieät Duy Daân duøng ñoù maø ñaït tôùi söï thaéng lôïi troïn veïn
cuûa noøi gioáng.
Chæ coù Duy Daân chuû nghóa,
Chæ coù Duy Daân bieän chöùng,
Chæ coù Vieät Duy Ñaûng,

laø thuû ñoaïn toái cao cuûa moãi ngöôøi quoác daân Ñaïi Vieät naøo muoán mong cho noøi gioáng
soáng coøn vaø loaøi ngöôøi haïnh phuùc.
[ CHUA THEÂM:
Baûn naøy coi laøm cöông lónh laäp Ñaûng, kieán quaân vaø laäp laâm thôøi quaân chính phuû
cuûa Ñaûng. Phaøm ñaûng vieân, phaøm ñoàng chí, chieán só phaûi thöïc teá laáy laøm ñeà taøi maø trau
luyeän vaø phaùt döông cho töôøng maät.

CHU TRI LUÏC 2 17

CHU TRI LUÏC 3
CÖÔNG LÓNH CAÙCH MAÏNG VIEÄT
Neàn taûng vaø ñieàu kieän khaùch quan taïo thaønh ñôøi soáng theá giôùi cuûa noøi gioáng phaûi
ñöôïc xeùt neùt laïi treân suoát caû lòch trình xöa, nay cho ñeán mai, laáy ñoù laøm moät tieâu chuaån
vaø moät coät moác cho söï ño ngaém con ñöôøng chính trò cuûa noøi gioáng trong xaõ hoäi loaøi
ngöôøi. Ñaáy laø cöông lónh thöù nhaát: Quoác teá bieân teá phaùt trieån.
Noøi gioáng coi laø moät chính theå maø chính theå aáy treân söï vaän haønh, töï coù neàn taûng vaø
ñieàu kieän cuûa noù, ta coù theå goïi laø neàn taûng vaø ñieàu kieän trung gian ôû giöõa khaùch theå laø
quoác teá vaø chuû theå laø daân toäc coi treân noäi dung, trong suoát caùi doøng soáng aáy, treân moät vò
trí naøo, bò nhöõng aûnh höôûng gì, phaûn öùng theá naøo, thaønh coâng hay thaát baïi ñeàu laø nhöõng
baøi hoïc lòch söû cuûa chính trò quoác gia; söï vaän haønh cuûa caùi chính theå aáy khoâng lìa caùi truïc
trung taâm cuûa mình, ñaáy laø cöông lónh thöù hai: Daân toäc caên baûn laäp tröôøng.
Caùi laäp tröôøng coãi goác cuûa daân toäc bao giôø cuõng ñoâi, nhö hình vôùi boùng vôùi söï phaùt
trieån bôø coõi cuûa quoác teá. Laäp tröôøng töø muoân naêm veà tröôùc ñeán nay treân ñaïi vaän bieåu
hieän böôùc ñi cuûa Totem bieän chöùng veà Tieân Roàng ñaõ, roài moãi giai ñoaïn treân lòch söû Tieåu
Vieät ñeàu coù theå quy naïp vaøo moät laäp tröôøng vôùi söï xöû trí cuûa ngöôøi ñöông thôøi töï ñaéc thaát
maø ñònh leõ höng suy, toàn vong, coù theå ôû ñoù maø ñònh leõ khen cheâ; roài taát caû moät chuoãi
nhöõng laäp tröôøng ñoù keát laïi vôùi nhau thaønh moät khí maïnh vaø coù lyù taéc nhaát quaùn töø toái coå
ñi theo moät traät töï lòch söû, suy dieãn cho ñeán laäp tröôøng toái caän töø 1856 cho ñeán 1885, laïi
töø 1885 ñeán 1918, töø 1918 ñeán 1939, töø 1939 ñeán 1950 cho tôùi töông lai 2000, ôû ñaáy ra
moät thöùc vaän soá kyû haø hoïc:

1) (1939-1950) — Daãn moät vaïch tôùi bôø coõi phaùt trieån cuûa quoác teá (50-2000) maø
thaønh ra con ñöôøng soáng quoác daân cuûa daân toäc.
2) (1939-1950) — Daãn moät vaïch tôùi bôø coõi phaùt trieån cuûa quoác teá (50-2000) maø
thaønh ra con ñöôøng soáng theá giôùi cuûa daân toäc.
Neàn taûng vaø ñieàu kieän chuû quan treân ñôøi soáng daân toäc trong keát caáu xaõ hoäi vaø quan
heä kinh teá cuûa noù laøm xuaát phaùt ñieåm cho söï quyeát ñònh moät phöông chaâm vôùi keá hoaïch
roõ reät treân caùch meänh, kieán thieát vaø chính trò cuûa quoác gia, noù töùc laø neàn ngöôøi cuûa moãi
cöû ñoäng vaø moãi cheá ñoä. Ñoù laø cöông lónh thöù ba: Xaõ hoäi keát caáu cuûa daân toäc.
Hieäu suaát vaø hieäu quaû cuûa söï hoâ haøo vaø vaän duïng ñöôïc taâm lyù vaø yeâu caàu cuûa daân
chuùng, taâm lyù bình dieän cuûa daân chuùng töø ñoù daãn moät vaïch tôùi taâm lyù laäp theå cuûa daân
chuùng hoaøn thaønh moät trình thöùc laäp phöông cuûa kyû haø hoïc, noù phaûn chieáu taát caû caùi hình
aûnh cheá ñoä vôùi söï nghieäp caùch maïng vaø kieán thieát thaät vöõng chaéc, ñoù laø ñôøi soáng xaõ hoäi
cuûa daân toäc. Ñaáy laø cöông lónh thöù tö: Daân chuùng yeâu caàu cuûa daân toäc.
Tom goùp boán cöông lónh treân maø thaønh moät chöông trình cuûa caùch maïng phaûi tieáp
lieàn vôùi nhöõng neàn taûng vaø ñieàu kieän baây giôø, sau khi caùch maïng vöøa thaønh coâng vaø
töông lai kieán thieát. Caùi möïc ñoä cuûa cuoäc soáng bieåu hieän treân vaên hoùa loaøi ngöôøi thaønh
moät chính theå töø baây giôø cho tôùi töông lai quy ñònh cuoäc soáng cheá ñoä veà moïi maët chính
trò, quaân söï, xaõ hoäi, kinh teá vaø nhaân chuûng cuûa toaøn theá giôùi laø moät muïc tieâu ñeå ñaït tôùi
cuoäc soáng cho daân toäc. Ñaáy laø cöông lónh thöù naêm: Thôøi ñaïi vaên hoùa cuûa quoác teá.
Nhöng maø xuaát phaùt ñieåm cuûa cuoäc kieán thieát quoác gia ñöùng ngay treân möïc ñoä ñôøi
soáng vaên hoùa cuûa daân toäc, töø ñoù daãn moät vaïch tôùi thôøi ñaïi vaên hoùa cuûa quoác teá hình
thaønh con ñöôøng soáng kieán thieát cuûa daân toäc, chuû quan phoái hôïp vôùi khaùch quan. Ñaáy laø
cöông lónh thöù saùu: Thuûy chuaån vaên hoùa cuûa daân toäc.
Taát caû saùu cöông lónh treân, döôùi moät nghieân cöùu thaät ñích ñaùng vaïch toû roõ reät
nhöõng nguyeân taéc toái cao vaø chaéc chaén nhaát, hieän thöïc nhaát, laøm chæ nam cho caùch
maïng, chính trò vaø kieán thieát cuûa daân toäc, ñem taát caû con ñöôøng soáng kyû haø hoïc chaép vaøo
moät con ñöôøng bieän chöùng thoáng nhaát tính vôùi moät con soá thoáng keâ maø naém thaéng hieän
thöïc vaø giaû ñònh chaéc chaén hay dieãn dòch ñích ñaùng maø thaønh. Ñaáy laø cöông lónh thöù baûy:
Chính trò phöông chaâm quoác gia.
Söï thöïc haønh nhöõng nguyeân taéc chæ ñaïo treân kia phaûi y cöù vaøo moät hieän ñoà coù con
soá vaø ñieåm tuyeán maø thi thoá ra baèng nhöõng chöông trình thöïc tieãn, xaùc thöïc vaø baùch
chaân. Ñaáy laø phaàn öùng duïng quan heä nhaát. Phaûi ñem moät bieän chöùng ñuùng xaùc noù daãn
daét vaø moät quan saùt troïn veïn noù giöõ laïi, môùi khoûi sai laàm treân söï lónh ñaïo trong traän theá.
Ñaáy laø cöông lónh thöù taùm: Ñaáu tranh cöông lónh.
Laïi moät khi caùch maïng thoaït thaønh coâng, söï nhaäp thuû vaøo kieán thieát vôùi söï ñöa daét
söï kieán thieát aáy leân moät baû aùc ñeå ñem vaøo moät quyõ ñaïo xaõ hoäi cho thaønh coâng, coøn troâng
CHU TRI LUÏC 3 19

ôû caùi trieát hoïc, khoa hoïc vaø thuaät hoïc troïn veïn toûa ra moät döï bieát, döï ñoaùn ñoù maø thaønh
coâng tröôùc khi thaønh coâng. Ñaáy laø cöông lónh thöù chín: Kieán quoác qui moâ.
Chín cöông lónh treân trong nghieân cöùu vaø phaùt hieän phaûi nhôø döïa vaøo moät thöùc hoïc
ñem quy naïp vaøo bieän chöùng cuûa chuû nghóa, söï thaâu thaùi ñöôïc caùi hieäu quaû lyù luaän thoáng
nhaát vôùi thöïc tieãn, con soá thoáng nhaát vôùi lyù taéc cuûa lòch söû thoáng nhaát vôùi bieän chöùng, ñoù
laø do söï traêm phaàn traêm ñuùng xaùc cuûa chuû nghóa.
Chuû nghóa treân tieâu cöïc taùc duïng môùi ñeå tuyeân döông vaø hieäu trieäu, nhöng caùi taùc
duïng tích cöïc cuûa noù laø ôû trong söï thaønh laäp ñôøi soáng ñích xaùc cuûa loaøi ngöôøi, töùc laø ôû söï
nghieân cöùu, phaùt minh, kieán thieát vaø vaän duïng thöïc tieãn. Chuû nghóa vöøa sinh ra tröôùc 9
cöông lónh naøy ñeå nghieân cöùu noù maø coøn vöøa sinh ra sau noù ñeå laáy noù chöùng minh treân lyù
luaän vaø thöïc tieãn cho söï ñuùng chaéc cuûa chuû nghóa, caùi aáy baûo ñaûm cho haønh ñoäng chuùng
ta thaønh coâng.
[ 19. CÖÔNG LÓNH 1

Quoác teá bieân teá phaùt trieån.
Thôøi kyø thaønh thuïc roài huû baïi cuûa moät vaên minh ñöa daét ñeán cuoäc vôõ lôû cuûa toaøn
ñôøi soáng theá giôùi, ôû ñoù saûn sinh ra con ñöôøng quaët cuûa vaät chaát vaø tinh thaàn, noù tu chænh
laïi con ñöôøng nhaân loaïi hoïc cuûa tieán hoùa goïi laø kyø chuyeån hình töø ñoù.
Nhö ta thöôøng noùi, töø 1862 trôû veà treân, tröôùc 1856 laø thôøi kyø maø ñôøi soáng quoác teá
vaø khaùch quan cuûa daân toäc ta chæ haïn cheá trong loøng thieân haï noøi Haùn. Söï gaëp gôõ Ñoâng
Taây ñaõ ñem traän 1870 vaø 1918 theá giôùi hoùa maø traûi qua giai ñoaïn 49 naêm ñoù tôùi thôøi kyø
1919-1939 laø thôøi kyø roõ reät nhaát cuûa loaøi ngöôøi trong cuoäc ñaáu tranh cuûa ba traän doanh
quoác teá (daân chuû tö baûn, cöïc quyeàn chuûng toäc, coäng saûn thoáng trò). Cuoäc hoãn chieán 1939-
1945 quyeát ñònh caùi maàm moáng cuûa vôõ lôû vaø chuyeån hình, noù ñaët ñeå thôøi kyø höôùng taâm
vôùi moät cheá ñoä theá giôùi môùi töø 1950 trôû ñi.
Daân toäc nhaân toá, giai caáp hình theå vaø taâm lyù traøo löu cuûa theá giôùi trong khoaûng hoãn
chieán naøy ñaõ quyeát ñònh xu höôùng töông lai cuûa chuùng ta; ñeå maø thaønh coâng, chæ chieáu
öùng vaøo caùi hieän ñoà maø xeáp ñaët coâng cuoäc caùch maïng cuûa daân toäc.

Daân toäc caên baûn laäp tröôøng.
Laäp tröôøng 1940 vaø laäp tröôøng 1950 laø hai ñieàu caàn bieát. Haõy noùi tröôùc veà laäp
tröôøng 1940 ñoái Taøu, Nhaät, Thaùi, Phaùp, quoác teá vaø töï thaân.
1) ÑOÁI TAØU
Muoán bieát laäp tröôøng cuûa mình ñoái vôùi ngöôøi vaø ngöôøi ñoái vôùi mình, söï töï xem

mình moät maët ñaõ caàn, söï xem ngöôøi treân heát caùc xu höôùng cuûa phaùt trieån lòch söû cuøng laø
chính trò loä tuyeán cuûa ngöôøi veà phía mình moät maët coøn raát caàn.
Trung taâm cuûa quy luaät lòch söû Taøu laø: “Höõu ñöùc giaû höõu thoå”; höõu ñöùc ñaây khoâng
phaûi laø ñaïo ñöùc, nhöng laáy yù nghóa nghieâm ngaët cuûa noù trong kinh söû Taøu maø giaûng giaû i
thì noù laø laáy taøi hoùa thu nhaân taâm. Caùi quy luaät ñoù ñem phoái hôïp vôùi yù chí cuûa daân toäc aáy
laø “höng Hoa dieät Di”, hình thaønh moät caùi ñònh nghóa cuûa moät taám lòch söû xaâm löôïc. Caùi
nguyeân taéc chuû yeáu aáy töø coå tôùi nay ñaõ töøng thöïc haønh maø coøn coù theå noùi coù chöùng côù
raèng vaãn thöïc haønh. Baèng côù söï ñem ra thöïc tieãn caùc kho nguyeân taéc naøy laø kinh söû vaãn
thaáy nhan nhaûn. Kinh söû voán laø mieäng löôõi cuûa caùi thanh giaùo nhaø nho laøm trung kieân
cho xaõ hoäi quan lieâu daân chuû, trung löu tö saûn phong kieán cuûa caùi thieân haï ñaïi ñoàng chuû
nghóa loái Haùn, maø vuõ khí vaø thuû ñoaïn chuû yeáu laø chuûng toäc xaâm löôïc. Chuûng toäc ñöôïc
suy tieán theo loái “tam nieân döôõng nhi giaùo chi taát giai ngoâ daân”, vaên hoùa ñöôïc suy tieán
sau chuûng toäc laøm söï duy heä vaø theá thuû sau theá coâng: “tuaàn tuyeân vaên giaùo, thuû taïi töù
Di”, kinh teá theo sau nöõa: “höõu ñöùc giaû höõu thoå” maø chính trò chieám lónh laø caàn yeáu hôn
“phoå thieân chi haï, maïc phi vöông thoå”, taát caû ñeàu phuïc toøng döôùi löôõi leâ: “nhöôõng Di
Ñòch, phaït Man Khöông”.
Neáu khoâng tin maø coøn tin vaøo Khoång Maïnh. xin haõy giôû pho söû muoân naêm cuûa ta
vôùi taát caû thaûm thöông sæ nhuïc cuûa söï bò ñeø neùn, bò xaâm löôïc, bò hieáp troùc; laïi xin tham
khaûo lòch söû cuûa caùc daân toäc Man Di boán phía Taøu. Quoác daân, chính trò gia vaø caùch maïng
gia haõy giôû laïi caùi quan heä cuûa söï giuùp ñôõ caùch maïng laãn nhau giöõa noøi gioáng ta vaø noøi
gioáng Haùn, haõy theå nghieäm caùi saàu haän ñôøi Haäu Traàn vaø Leâ Chieâu Thoáng, haõy tieác roùc
caùi ñoái ñaõi toát cuûa ta ñoái vôùi luõ Haäu Toáng, Haäu Minh.
Coøn coù keû thaân Taøu, suøng baùi Khoång Maïnh, uûng hoä Toân Vaên, noùi raèng vieäc cuõ boû
ñi, traêm ñieàu phaûi troâng vaøo xu höôùng môùi. Caùi xu höôùng môùi cuûa Caùch Maïng Taân Hôïi
(1911) töùc laø söï chuyeån hình cuûa moät ñeá quoác loái AÙ Ñoâng phong kieán, sang loái duøng
nhöõng tinh thaàn vaø vaät chaát vuõ khí cuûa caùc ñeá quoác tö baûn loái AÂu Chaâu.
Haõy xem Ñaûng Quoác Daân Taøu hieän laøm chuû traøo löu cuûa chính trò loä tuyeán vaø xu
höôùng nöôùc aáy. Söï quyeát ñònh chính saùch cuûa moãi ñaûng hay moãi nöôùc coøn caên cöù vaøo caùi
thaønh phaàn xaõ hoäi cuûa ñaûng hay nöôùc aáy, töï noù giaûi nghóa heát vaø quy ñònh heát caùc haønh vi
hay taâm lyù ñeå roài haõy xem ñeán quoác saùch vôùi chuû tröông sau. Neàn taûng cuûa Quoác Daân
Ñaûng Taøu bao goàm moät giai caáp töø trung tö baûn ñeán ñaïi tö baûn trôû leân caàm ñaàu bôûi luõ
quaân phieät tö baûn nho só ñeø neùn tieåu tö saûn vaø voâ saûn giai caáp, mua chuoäc söï thoûa hieäp
vôùi ñeá quoác beân ngoaøi, mong hoïc ñoøi caùi keát caáu aáy quyeát ñònh con ñöôøng tö baûn ñeá
quoác chuû nghóa, phoái hôïp vôùi chuûng toäc thieân haï chuû nghóa cuõ maø naûy nôû ra moät hình
thöùc ñeá quoác chuû nghóa Tam Daân. Tam Daân chuû nghóa chæ laø moät chuû nghóa chuûng toäc
xaâm löôïc, hôn nöõa laø moät chuû nghóa xaâm löôïc theá giôùi. Ñaõ bieát raèng Tam Daân chuû nghóa
CHU TRI LUÏC 3 21

laø thuû ñoaïn ñoù, söï phaân tích daân toäc chuû nghóa laø ñaëc bieät caàn yeáu (chuù yù: daân toäc chuû
nghóa cuûa Tam Daân).
Daân toäc chuû nghóa aáy toùm taét 5 yeáu ñieåm naøy:
A. Trung Quoác daân toäc töï caàu giaûi phoùng hay laø noøi Haùn töï caàu ñoåi loát.
B. Quoác noäi daân toäc nhaát luaän bình ñaúng.
Khoaûng naêm 1885 caùch maïng Toân Vaên ra ñôøi, cöïc löïc chuû tröông chuûng toäc. Luùc
baáy giôø y ñeà xöôùng ra noøi Haùn dieät noøi Maõn, roài laõnh ñaïo noøi khaùc ôû AÙ Ñoâng, chöa bò
hay hieän bò döôùi aùch cuûa Taøu. Söï daäp gaãy laøm y giaûm bôùt söï quaù khích maø ñeà xöôùng Nguõ
Toäc Coäng Hoøa (khoaûng Taân Hôïi 1911). Nguõ Toäc Coäng Hoøa chæ laø moät lieàu thuoác ñoäc
boïc baùnh ngoït, bôûi vì neáu keå veà nhaân khaåu trong ñaát Taøu thì 90% laø Haùn coøn 10% laø caù c
noøi Maõn, Moâng, Taïng vaø Mieâu (Vieät nuùi). Nhö theá thì cheá ñoä Nguõ Toäc Coäng Hoøa dung
tuùng cho soá ñoâng nuoát soá ít maø soá ñoâng aáy caøng ñöôïc ñoâng ngöôøi vaø theâm ñaát, hôïp vôùi
muïc ñích laäp quoác laém. Nhöng beänh quaù khích laïi noåi daäy ñeå Toân Vaên (khoaûng naêm
1916) ñeà xöôùng ra luaän quoác toäc. Quoác toäc laø gì? Ñeå Toân Vaên töï giaûi nghóa. Laø: ñuùc caùc
daân toäc vaøo moät loø maø thoáng nhaát theá giôùi. Söï yeâu caàu ñoàng hoùa baèng aùp baùch vaø hieáp
troùc caùc daân toäc chung quanh laø nhö theá. Coøn moät ñieåm caàn chuù yù trong taäp “Kieán Quoác
Ñaïi Cöông” noù baøy toû caùi maâu thuaãn cuûa daõ taâm ñoù caøng boäc loä laø ñaõ noùi ñeå caùc daân toäc
nhoû yeáu trong nöôùc ñöôïc bình ñaúng, töï quyeát maø nguyeân taéc kieán quoác toái cao laïi quy
ñònh ñem chia toaøn quoác ra tænh, quaän, huyeän. Söï quy ñònh aáy giaù trò moät loø ñoàng hoùa
ngöôøi.
C. Lieân hieäp nhöôïc tieåu, coäng khaùng cöôøng quyeàn, noù laø moät baõi nhoã chua chaùt vaøo
maët caùc noøi gioáng nhoû yeáu toaøn theá giôùi, baèng söï lieân hôïp aáy laøm döôùi Ñaïi AÙ Teá AÙ chuû
nghóa cuûa Toân Vaên (khoaûng naêm 1921-1922). Toân Vaên noùi: “Ta phaûi ñem caùc daân toäc
Thaùi, Vieät... lieân hôïp laïi cuøng choáng ñeá quoác” (chuù yù ñeán chöõ “ñem” vaø “lieân hôïp”). AÁy
ñaáy söï lieân hôïp nhö vaäy, nghóa laø ñem maø thoân tính vaøo, taát nhieân caùi truyeàn thoáng “thuû
taïi töù Di” vôùi caùi thuaät ngöõ “sinh toàn khoâng gian” laøm cho ngöôøi Haùn ngôùp ñaát Nam
Döông nhieàu nhaát.
D. Höng dieät keá tuyeät, cöùu nhöôïc phuø khuynh, goïi laø lyù töôûng ngoaïi giao cuûa leã vaän
ñaïi ñoàng cuûa hoï, nhöng ñoù chæ laø moät chieâu baøi giaû ñaïo ñöùc bao truøm caùi söï thöïc can
thieäp ñeán ñôøi soáng ngöôøi khaùc vaø baét eùp caùc noøi gioáng nhoû yeáu theá nhaäp ñaûng Taøu vaø
toân phuø chuû nghóa Tam Daân ñeå maø ñi ñeán muïc ñích cuoái cuøng laø:
Ñ. Hoaøn thaønh kieán thieát theá giôùi ñaïi ñoàng, nghóa laø xaâm löôïc theá giôùi laø böôùc cuoái
cuøng cuûa chuû nghóa. Daân Sinh vôùi Daân Quyeàn laø nhöõng hoäc löông, xeûng ñaát vaø suùng oáng
ñeo leân löng Daân Toäc chuû nghóa ñeå ñi treân con ñöôøng naêm chaëng treân kia, baát taát luaän.
Nhöng neáu coù ngöôøi traùch toâi laø nhieãu söï vaø moi moùc thì neân hieåu raèng ta phaûi
cuøng lyù ñeå maø tri ngoân, lôøi noùi ña soá laø maët naï, phaûi doø ñeán boái caûnh vaø ñoäng cô cuûa caùc

lôøi noùi aáy môùi bieát roõ caùi haønh ñoäng tieàm taøng trong baûn vò. Coøn nhôù Toân Vaên noùi vôùi cuï
Phan: “Caùc oâng baát taát phaûi laøm, Vieät Nam chæ laø moät tænh cuûa Taøu, chuùng toâi laøm xong
thì xong”. Cuõng nhö hoï Töôûng baây giôø nuoâi maáy ñöùa Vieät gian vaø noùi raèng: Vieät Nam laø
Taøu, Vieät Nam ñeå ngöôøi Taøu laøm giuùp cho”. Thöû hoûi khi Taøu ñoå boä treân ñaát naøy, bao
nhieâu quyeàn haønh veà tay Hoa kieàu caû, binh só bò hoãn hoùa vôùi lính Taøu thì thi haønh keá gì
ñeå ñuoåi chuùng veà?
Nhöng neáu laïi coøn nghi nöõa, cho raèng ñaáy chæ ñöùng veà lyù luaän maø quan saùt, caàn
bieát roõ nhöõng haønh ñoäng thöïc teá cuûa chính phuû aáy thì nhöõng chöùng côù thöïc tieãn, ta laïi
baøy toû ra ñaây ñeå cuøng chöùng minh cho söï thöïc laø söï thöïc, phaûi laø söï thöïc hay seõ laø söï
thöïc:
— Dö luaän döôùi söï chæ ñaïo cuûa ñaûng Quoác Daân Taøu, noùi veà vaán ñeà Vieät Nam chæ coù
hai caâu treân traêm nghìn muoân mieäng laø: Vieät Nam laø thuoäc ñòa cuûa Taøu, ta phaûi thu phuïc
laïi ñaát maát cuõ cuûa ta laø Vieät Nam.
— Giaùo duïc ñeå nuoâi caùi xu höôùng chính trò trong maàm moáng noøi gioáng cuõng chæ coù
hai caâu ñoù suoát töø aáu hoïc ñeán ñaïi hoïc.
Hoïc thuaät vaø lyù luaän chæ ñaïo cuûa lòch söû hoïc tieán töø “Quoác Toäc Luaän” vaø “Haùn toäc
öu vieät” ñeán “Quoác quaân söû luaän” moät ngaøy moät taêng tieán ñeán lónh vöïc cuûa daõ taâm.
— Chính Trò Ñòa Lyù Boä, töùc laø boä tham möu chính trò quy ñònh chính löôïc vaø chieán
löôïc. Boä aáy ôû Truøng Khaùnh naêm 1940 leân tieáng ra boä “Ñoâng AÙ Ñòa Lyù” quy ñònh taùm con
ñöôøng phaùt trieån cuûa noøi Haùn sau naøy:
1) Taây Baù Lôïi AÙ.
2) Taây Taïng, Ba Tö.
3) Taân Cöông.
4) AÁn Ñoä.
5) Vieät, Thaùi, Mieán, Taân Gia Ba.
6) Nam Döông lieät ñaûo.
7) UÙc Chaâu.
8) Thaùi Bình Döông Ñoâng lieät ñaûo, Haøn.
Nhöng maø söï chuaån bò quaân söï ñeå nhaäp Vieät coù theå moi moùc caùi tim ruoät, caùi muïc
ñích cuûa cuoäc haønh quaân naøy, maëc daàu laø ñi giaûi phoùng, baèng söï phaùt quaät caùc chieán
leänh trong quaân, ngoaøi daân do boä tuyeân truyeàn vaø quaân chính bí maät phaùt boá ra:
1) Loä oá Naøm phoà (laáy vôï An Nam).
2) Dìu oá Naøm sìn (tieâu tieàn An Nam).
3) Chì oá Naøm tì (ôû ñaát An Nam).
— Kieàu Vuï Chính Saùch: töùc laø tieàn phong cuûa ngoaïi giao xaâm löôïc. Ngaøy 1 thaùng
5 naêm 1933, tôø Ñaïi Loä Nguyeät San ôû Thöôïng Haûi ñaêng moät cuoäc “Nam Döông Hoa
CHU TRI LUÏC 3 23

Kieàu Coäng Hoøa Quoác vaän ñoäng” chuû tröông laáy Hoa kieàu laøm chuû löïc laäp quoác, xaâm
löôïc laáy toaøn ñaát Nam Döông laäp thaønh Hoa kieàu Coäng Hoøa Quoác, trong ñoù coù quy ñònh
veà Vieät Nam: Baéc Kyø quy veà maãu quoác, Trung Kyø vaø Nam Kyø thuoäc veà Hoa kieàu thoáng
trò. Nöôùc aáy sau khi ñoàng hoùa heát thoå daân roài seõ hôïp nhaát vôùi maãu quoác. Caùi suy luaän aáy
suy ñoäng bôûi Quoác Daân Ñaûng Taøu, cuõng nhö hoài 1942, thaùng 11, ngaøy 26 treân tôø Quaûng
Taây Nhaät Baùo moät nhaø Kieàu Vuï UÛy Vieân Trung Öông coù tieáng ñeà xöôùng ta “Hoa kieàu
thoå hoùa vaän ñoäng” quy ñònh raèng beà maët phaûi thoå hoùa, nghóa laø ngöôøi Hoa kieàu phaûi aên
maëc theo ngöôøi thoå daân, noùi tieáng ngöôøi thoå daân, aûnh höôûng vaên hoùa ngöôøi thoå daân ñeå
beà trong taêng maïnh theâm taùc duïng Hoa hoùa.
Chính saùch chieán haäu cuûa ngöôøi Taøu theo ñuùng nhö muïc tieâu chính trò treân, ñoái
trong heát söùc taêng gia quaân bò, troïng coâng nghieäp vaø ñaøo taïo moät quoác daân hoaøn toaøn
Ban Sieâu vaø Maõ Vieän thöïc daân, khi aáy ñoái ngoaøi phaûi tranh ñoøi quyeàn lôïi Hoa hoùa cho
Hoa kieàu vaø ñoái ñaõi vôùi caùc nöôùc phieân thuoäc cuõ theo moät cheá ñoä môùi. Söï Toân Khoa yeâu
caàu ôû Hoa Thònh Ñoán chieám lónh Vieät vôùi Haøn chöùng thöïc raèng hoï muoán noái goùt ñeá
quoác, xaây ñaép moät lieân hieäp “Thaäp quoác” ñoøi ñöùng laøm moâi giôùi giöõa Ñoâng Taây (ngoaïi
giao tay treân) vaø laøm söùc an ñònh (tieáng thuaät ngöõ cuûa ñeá quoác Anh) cho Ñoâng AÙ (nghóa
laø baù chieám), ñoàng thôøi ñoøi thöïc haønh baûo hoä maäu dòch chính saùch (aên caép chính saùch
bloc).
Hoï hieän nay ñang dang hai chaân, moät chaân ñöùng veà ñeá quoác, moät chaân ñöùng veà
nhöôïc tieåu ñeå maø ñoùng vai “con trôøi” treân theá giôùi. Söï giuùp ñôõ De Gaulle vaø neå sôï
Peùtain ñi ñoâi vôùi söï ngöôïc ñaõi caùch meänh Vieät toû roõ raèng hoï muoán laøm cöôøng quoác vaø
ñöùng veà phe lieät cöôøng ñeå quay giaùo laïi caùc nöôùc nhoû yeáu. Ñoái rieâng Vieät Nam, hoï ñang
nghieân cöùu caùch naøo laäp thaønh moät tænh, nuoâi Vieät gian theá naøo, dieät chöõ quoác ngöõ theá
naøo, tieãu tröø daân toäc yù thöùc caùch naøo, laøm sao cho ngöôøi Vieät töôûng mình laø Haùn, khoâi
phuïc chöõ nho theá naøo, truyeàn baù Tam Daân chuû nghóa theá naøo, thoáng trò theá naøo? Hôõi
ngöôøi Haùn! Haõy quay laïi maø duøng caùch thöïc daân truyeàn thoáng nhaø Minh ñaõ vaên minh
chaùn, thöû xem ngöôøi Vieät seõ bieát ñoái phoù caùch naøo?
Chuùng ta haõy quay veà mình xem hình theå cuûa töï mình. Ñaát ta laø ñaát cô sôû cuûa Thaùi
Bình Döông, trung taâm cuûa Ñoâng Nam AÙ, tö leänh ñaøi cuûa quoác teá, ñöôïc ta thì tieán leân
xöng baù loaøi ngöôøi, lui veà töï thuû muoân thuôû, baát cöù treân chính trò, quaân söï, kinh teá, chieán
löôïc, vaên hoùa ñeàu ñöùng vaøo thieân hieåm cuûa trung taâm. Cho neân töï phaàn ta neân hieåu: ñôøi
nay neáu ta muoán soáng phaûi heát söùc maïnh maø ta höõng hôø thì taát dieät. Laïi ñôøi nay, dieät töùc
laø toaøn dieät ñoù. Ta chôù neân hoøng laøm Hoøa Lan hay Thuïy Só; boïn thaân Taøu taát cuõng dieä t
heát ñi chôù ñeå noù laøm tay trong nhö Phaàn Lan vôùi Nga. Ta coøn nguy hieåm hôn Phaàn Lan
ñoái vôùi Nga nhieàu. Phaàn Lan chæ coù moät Nga, ta coøn phaûi phoøng caû theá giôùi, vì theá giôùi
keû naøo chieám ñöôïc ta môùi xöng baù ñöôïc laâu daøi; tieän nhaát vaø thaúng ñöôøng nhaát laø Taøu, ta

laø caùi xöông hoùc giöõa coå hoïng chuù chieäc, phaûi hieåu theá.
Hieän giôø ñaây noøi Haùn ñaõ vaø ñang coøn tieáp seõ uy hieáp ñeán sinh meänh ta. Chuùng ta
thöû tính xem soá Hoa kieàu trong nöôùc ngoaøi 60 vaïn, hôïp vôùi soá minh höông hôn 2 trieäu,
moät soá 3 trieäu noäi giaùn aáy treân maët nhaân chuûng quen thoùi laáy vôï ngöôøi maø giöõ gaùi mình,
aûnh höôûng tôùi sinh lyù cuûa noøi gioáng laø theá naøo? Söùc luõng ñoaïn kinh teá cuûa boïn Hoa kieàu
môùi lôùn, töø ñoâ thò ñeán ngoõ heõm, töø taàu bieån ñeán ghe soâng, töø moû quaëng ñeán ñoàng ruoäng,
töø baùn gaïo ñeán laïc rang, nhaát nhaát naèm trong tay boïn chieäc caû. Laáy söùc tieàn aáy maø giaãy
thì daân chuû hay coäng saûn, ba phaàn tö nghò vieän vôùi noäi caùc giao tay ngöôøi Taøu. Söï ngoaïi
giao tay treân cuûa ngöôøi Taøu ñi vôùi caùc ñieàu kieän xaâm nhaäp muoán laøm möa gioù thì laøm
trong ta, ñuû cho chính trò cuûa ta khoâng phaûi chính saùch Vieät nöõa, uy hieáp quaân söï caøng
lôùn vôùi noäi öùng, ngoaïi hôïp treân caùc chieán thuaät toái taân ngaøy nay. Söï ñoàng hoùa caøng deã veà
vaên hoùa, moät khi noù lôïi duïng ñöôïc boïn thaân Taøu vaø ñoà nho. AÁy chæ rieâng moät caùi aùm aûnh
Hoa kieàu, maëc daàu cuoäc chieán tranh naøy Nhaät Baûn ñaõ laøm toån haïi vaø giaûm ñi chuùt ít,
cuõng ñuû laøm cho ta thaáy söï dieät vong tröôùc maét, noùi chi ñeán caû söùc cuûa chính quoác.
Huoáng chi Nhaät, Phaùp chæ laø quaân ñòch tröôùc maét chôùp qua vaø quaù ñoä, Taøu môùi laø
quaân ñòch sau cuøng, töùc laø keû coù theå quyeát ñònh dieät vong ñöôïc mình. Chuùng ta phaûi
nghieân cöùu, quan saùt vaø ñeà phoøng kyõ löôõng quaân ñòch toái haäu vaø söï ñaáu tranh vôùi hoï môùi
haún quyeát ñònh caùi vaän meänh cuûa mình. Nhöõng saùch löôïc cuûa chuùng ta phaûi tính tôùi vaø
taäp trung vaøo vaän meänh toái haäu, nghóa laø vaøo quaân ñòch toái haäu. Chuùng ta phaûi bieát baén
vöôït taàm con maét chuùng ta qua khoûi caùi tröôùc maét chuùng ta, nhö theá môùi naém ñöôïc söï
soáng coøn trong tay chuùng ta. Cho neân keå ñöôøng tröôøng ra, chuùng ta maéc vaøo tay quaân
Taøu trong ba thaùng thì toaøn daân ñoùi khaùt, caùi duõa khoâng coøn maø duøng, trong saùu thaùng thì
ruoäng boû hoang, ñöôøng heát ngöôøi ñi, ñaøn baø töï töû quaù nöûa, treû con cheát ba phaàn tö, ñaøn
oâng cheát hai phaàn ba vaø trong möôøi naêm thì noøi gioáng hoaøn toaøn dieät vong. Nhöng coù theå
troâng thaáy Töôûng vaø Uoâng töø naêm 1944 ñeàu xuoáng caû. Nöôùc Taøu töø naêm 1945 trôû ñi
trong 20 naêm noäi loaïn vaø ngoaïi hoaïn eâ cheà coøn ñeán ñeå tröøng phaït caùi daõ taâm muoân thuôû
aáy. Quaân cuûa noù sang ta maûnh giaùp khoâng coøn maø veà döôùi söùc lan traøn suøng suïc cuûa soùng
ñaùy.
2) ÑOÁI NHAÄT
Nhöõng keû thaân Nhaät chæ troâng thaáy caùi söôùng chôïp qua cuûa caùi thaân oâ troïc moät
mình, hoaëc bò huyeãn hoaëc bôûi caùi caûnh töôïng moät luùc leân nhö dieàu cuûa daân toäc Phuø
Tang. Thöïc taïi lyù luaän Ñaïi Ñoâng AÙ chæ laø moät chuû nghóa tö baûn ñeá quoác traàn truoàng
muoán thöïc haønh taùi sinh saûn, maø tinh thaàn Thaàn Ñaïo, Voõ Só Ñaïo, Baûo Giaùo treân caùi ñeå
uaån lòch söû cuûa Nhaät Baûn, suy ñoäng caùi lyù töôûng taùm töôøng moät maùi kia, Ñieàn Trung ñaõ
thay ta vaø theá giôùi maø caét nghóa roõ reät roài, baát taát phaûi nghi ngôø vaø baøn baïc cho rôøm.
CHU TRI LUÏC 3 25

Moät ñieàu caàn bieát laø Nhaät Baûn seõ ñoái ñaõi ta baèng caùch naøo trong boán caùch sau:
a) Vaãn ñeå Phaùp thoáng trò chaêng? Phaùp chæ bò lôïi duïng moät khi Vichy coøn ngoaïi giao
quan heä vôùi phe ñoàng minh, laøm laù chaén cho Nam Döông. Phaùp ñöôïc ñeå yeân khi Nhaät
chöa ñöôïc Ñöùc ñoàng yù veà vaán ñeà Ñoâng Döông. Phaùp chæ coøn ñöôïc aên ôû khi Nhaät chöa
tìm ñöôïc nguyeân côù trieät thuû sau cuøng, khoâng theå coù khi naøo Nhaät dung Phaùp ñöôïc cho
vöôùng chaân vaø baän yù mình, khi chieán tranh lan traøn ñeán ñaát naøy. Luùc aáy laø thôøi cô raát deã.
b) Nhaät töï thoáng trò chaêng? Muïc tieâu to nhaát ngaøy nay trong 20 naêm cho Nhaät laø
xong cuoäc luõng ñoaïn Taøu vaø kieán thieát Nam Döông; ta chæ laø ñaát lieân laïc traïm vaø haäu
phöông cô ñòa, chöa caàn coù chính trò chieám lónh.
c) Ñeå cho Uoâng Tinh Veä chaêng? Uoâng vôùi Taøu chæ laø con caù treân thôùt cuûa Phuø Tang,
khoâng phaûi laø giuùp ñaâu.
d) Ñeå cho Cöôøng Ñeå chaêng? Cöôøng Ñeå coù theå veà laøm chuû ñaát Vieät. Nhaät thaéng seõ
giuùp 20 naêm treân moät trình ñoä cho ta ñuû laøm chö haàu vaø pheân che maët Nam Taøu cho Nhaät
Baûn ñeå sau 20 naêm, thoû saên cheát thì choù saên dieät. Nghe noùi ñaõ coù bí maät laâm thôøi chính
phuû ôû Ñaøi Loan ñi ñoâi vôùi caùi maät öôùc laø Cöôøng Ñeå ñöôïc töø Nam Ninh trôû veà, nhöng
Nam Kyø phaûi nhöôïng cho Nhaät vôùi caû quyeàn lôïi ñöôøng saét, moû quaëng vaø buoân baùn.
Nhöng quoác daân thöû xem vaø nghieäm coù nhöõng söï bieán loaïn töø boán beà ñöa laïi, ñeå
Cöôøng Ñeå coù veà ñaønh laïi phaûi ra ñi, maø cô ñoà Nhaät Baûn cuõng nhö ñeá quoác saét maø chaân
ñaát seùt, töø trong noäi boä vôõ lôû ra maø suïp ñoå.
3) ÑOÁI THAÙI
Ñaïi Thaùi chuû nghóa töùc laø Ñaïi Vieät chuû nghóa ñeû non vaø ñoàng hoùa vaøo traän doanh
cöïc quyeàn. Thaùi chæ laø tay sai cuûa Nhaät Baûn. Soá phaän cuûa Thaùi ñaõ heát töï chuû, chæ coøn laø
phuï thuoäc cuûa Nhaät. Nhaät thaéng thì ñöa Thaùi leân trình ñoä caét cuûa ta ñoâi chuùt ñaát; Nhaät
baïi, Thaùi seõ thaønh chieán tröôøng. Laäp tröôøng Thaùi luùc aáy seõ thaønh laäp tröôøng ta vaø Ñaïi
Nam Haûi. Nhaät vaø Thaùi luùc aáy seõ thaønh nhöõng baïn bí maät cho cuoäc phuïc höng vaø phuïc
hoaït Vieät.
4) ÑOÁI PHAÙP
Chính quyeàn Peùtain hieän ñang thoáng trò taïi Vieät Nam; chính saùch Peùtain coá nhieân
laø ñeá quoác mong söï chuyeån mình ngoùc daäy baèng caùch töï löïc vaø truyeàn thoáng. Söï ñi thaân
vôùi Truïc taâm thöïc loøng cuûa Laval ñaõ laøm laïc loái cho Peùtain. Soá phaän Phaùp Vichy baây giôø
ñaây chæ laø phuï thuoäc vôùi Truïc taâm vaø chính quyeàn Decoux cuõng theo vôùi cöû ñoäng cuûa
Nhaät maø maát coøn, baát taát phaûi luaän nhieàu.
Beân ngoaøi vaø ñoái ñaàu vôùi Vichy, coøn caùi chieán ñaáu Phaùp quoác cuûa De Gaulle môùi
thoûa hieäp vôùi vôùi Giraud treân moät neàn taûng thöïc eøo eïp vaø sau caùi keát quaû tranh giaønh

nhau ôû Baéc Phi laáy theá löïc cuûa Anh, taän cuøng baèng söï aùm saùt Darlan vaø söï nhöôïng boä
moät caùch haäm höïc cuûa Myõ. Daàu sao chính saùch cuûa nhoùm naøy, töùc laø chính saùch cuûa De
Gaulle, maø 90% De Gaulle töùc laø caùi ñuoâi cuûa Luaân Ñoân, treân söï uûng hoä cuûa ñeá quoác
Anh troïn veïn mong nhôø ñoù maø ñeá quoác Phaùp cheát dôû cuõng ñöôïc soáng laïi khoâng saây saùt.
De Gaulle ñaõ tuyeân boá roõ reät laø khoâi phuïc hieán phaùp 1875 vôùi caû ñeá quoác troïn veïn
khoâng saây saùt moät ly. Nhöõng hoaït ñoäng cuûa De Gaulle hieän nay veà ngoaïi giao raát ñaùng
chuù yù, nhaát laø ngöôøi Taøu raát neå sôï y. Ñoù laø moät leõ ñaùng ñeå ngöôøi Vieät phaûi caûnh tænh vôùi
tuïi De Gaulle ñoùng ôû beân Taøu, phaùi ñaûng De Gaulle ôû trong nöôùc, tuïi choù saên Vieät thaân
vôùi De Gaulle, hoaït ñoäng cuûa y vaø söï phuø trôï cuûa Taøu. Nhöng maâu thuaãn cuûa daõ taâm Taøu
ñoái vôùi Vieät xung ñoät vôùi nhöõng tham voïng cuûa De Gaulle, vì ñoù theâm vaøo söï can thieäp
cuûa Myõ, Anh vaø caùc vaán ñeà noäi boä maø chuyeån hình theá vaø thôøi cuïc Vieät Nam sang moät
phöông höôùng khaùc, neáu coù theå töï chuyeån ñöôïc, nghóa laø neáu ngöôøi Vieät coù chuû löïc vaø
coù theå naém giöõ ñöôïc soá meänh trong tay mình, trong moät thôøi cô mình ñaõ chaéc chaén bieát
tröôùc.
Hôõi ngöôøi Vieät! Chuùng ta khoâng sôï gì nhöõng theá kyû töông lai laø ñen toái, neáu ta bieát
giaùc ngoä vaø coá gaéng.
5) ÑOÁI QUOÁC TEÁ

Quoác teá phaûi chia laøm hai phe: phe Ñoàng Minh vaø Truïc taâm. Chuùng ta coù theå bò
moät trong hai phe coâng quaûn ñöôïc vaø söï coâng quaûn nghóa laø cho chuùng ta tuït xuoáng ñòa
vò baùn thöïc daân, naêm cha ba meï, moät coå boán naêm troøng, chuùng ta phaûi lieäu caûnh tænh maø
lieäu caàm laùi laáy chuû löïc.
Chuùng ta neân hieåu raèng nhieäm vuï thôøi ñaïi cuûa chuùng ta laø laøm troïn veïn cho daân toäc
ñöôïc coäi goác ñoäc laäp vaø daân chuùng ñöôïc coäi goác giaûi phoùng môùi thoâi.
Söï vaïch moät con ñöôøng töø laäp tröôøng 40 ñeán laäp tröôøng 50 toû roõ caùc phöông höôùng
chính löôïc vaø chieán löôïc cuûa caùch maïng, chính trò vaø kieán thieát cuûa daân toäc treân thôøi ñaïi.
Coù moät ñieåm caàn ñaëc bieät vaø thaân thieát chuù yù laø laäp tröôøng 50 trôû ñi phaûi laø moät laäp
tröôøng chung cuûa caùc daân toäc nhoû yeáu Ñaïi Nam Haûi, moät maët treân soá phaän noù laø coâng
coäng cho taát caû caùc daân toäc nhoû yeáu Ñaïi Nam Haûi, vaø moät maët vì soá phaän caùc daân toäc aáy
duø coù ñaïi ñoàng tieåu dò, song vì söï sinh toàn laâu daøi cuûa töï mình ñöùng tröôùc soùng traøo cuûa
quoác teá, maø töï thaáy mình caàn phaûi lieân laïc soá meänh mình vôùi soá meänh chung kia; nhöng
neáu ñöùng treân moät nhôõn quang íck kyû moät caùch thaáp keùm, chæ lo ñeán söï giaûi phoùng rieâng
moät mình, caùi cöû ñoäng aáy duø coù thaønh coâng cuõng mang lieàn ñeán söï thaát baïi ñi sau naêm
naêm hay möôøi naêm sau maø thoâi.
Phaûi bieát raèng ñoäc laäp rieâng moät mình coù vöõng chaéc hay khoâng laø nhôø ôû söï ñoaøn
keát cuûa caùc ñoäc laäp rieâng cuûa caùc daân toäc trong moät ñoäc laäp chung. Vì luùc baáy giôø Thaùi
CHU TRI LUÏC 3 27

Bình Döông seõ laø moät nöôùc coù moät vaän meänh chung giöõa söï xaâu xeù cuûa caùc maët Anh,
Nga, Myõ, Taøu, Nhaät, UÙc, Gia Naõ Ñaïi, Phaùp.
Taøu treân nguyeân taéc ñaõ ñöùng ra laøm coâng ñòch cuûa Thaùi Bình Döông roài, baát taát
luaän nhieàu.
Anh khoâng chòu boû moät ly trong ñeá quoác, nghóa laø quyeàn lôïi veà thöông maïi vaø theá
löïc haûi quaân chöa ruùt ra khoûi ñaây.
Myõ khoâng coøn nôi naøo boå beùo nhö Taøu maø höôûng chung nöõa, taát taäp trung chuù yù
vaøo ñaát naøy (tröø nhöõng gaéng söùc ôû AÂu Chaâu) maø cheøn vôùi Anh ra.
Nhaät vôùi chính saùch quang vinh coâ laäp (splendide isolation) vaø ñaïi luïc quaân theá
(eùquilibre continental) cuûa Anh Myõ taát chöa bò, heát söùc phaùt trieån ra ngoaøi maø luùc aáy chæ
coøn ôû ñaây.
Nga coù naêm loái quoác saùch laø: Baltique, Haéc Haûi ra Dardanelles, Thaùi Bình Döông
qua Sibeùrie, Ñoâng boä Caucasie xuoáng Armeùnie vaø Caän Ñoâng, Turkestan sang Vieãn
Ñoâng. Trong naêm loái aáy, chieán haäu taát coù cô hoäi nhuùng tay vaøo Thaùi Bình Döông.
UÙc vôùi Gia Naõ Ñaïi treân chính saùch kinh teá quoác gia chuû nghóa, ñöôïc ñeà baït cuûa Myõ
treân ngoaïi giao cho ñöôïc nöûa ñoäc laäp, roài seõ hoaøn toaøn ñoäc laäp, daàn daø thaáy caàn phaûi
phaùt trieån vaøo Nam Döông.
Phaùp tuy seõ raát muoän maøng môùi khoâi phuïc laïi söùc khoeû ñöôïc, nhöng maáy cuø lao ôû
AÁn Ñoä Döông coøn laøm ñöôïc caên cöù phaùt trieån.
Söï ñaáu tranh cho neàn ñoäc laäp phaûi töï moät nôi maø toûa ra boán beà, phaûi lieân keát thaønh
moät khoái Ñaïi Nam Haûi, phaûi ñaåy söùc goác caùc daân toäc noåi daäy leân moät cuoäc buøng noå noù
giaønh laïi soáng coøn veà vôùi ta.
Baáy giôø chuû löïc caùch maïng cuûa chuùng ta laø ñaùy taàng ñaïi ña soá daân chuùng, bôûi chæ
coù moät söùc aáy môùi hoaøn thaønh ñöôïc toaøn daân chieán löôïc vaø toaøn dieän caùch maïng, noù caàn
yeáu cho moät cuoäc ñaáu tranh soáng coøn suoát maët. Caùi söùc aáy tính vaøo nguyeân taéc lòch söû
môùi thaáy noù hieån nhieân boäc phaùt, seõ khoâng phaûi ngôø.

Xaõ hoäi keát caáu.
Caùi chuû löïc aáy goïi laø ñaùy taàng, laø söùc goác, laø maët traän goác, goàm coù 98% daân chuùng
trung kieân cuûa xaõ hoäi Vieät, noù seõ ñoàng hoùa vaø chæ coù noù môùi laõnh ñaïo ñöôïc heát hai giai
caáp kyø hình phaùt trieån laø voâ saûn 1% vaø tö baûn 1%. Mao Traïch Ñoâng noùi veà xaõ hoäi Taøu
“hai ñaàu nhoû, buïng to, chæ coù ñaûng naøo tranh thuû ñöôïc giai taàng giöõa aáy môùi thaéng noåi”.
Caùi giai taàng trung kieân veà chuû löïc kia hình thaønh töø ñôøi Vaïn Thaéng, traûi qua moät
ngaøn naêm beàn giai tranh ñaáu vaø ngöng keát thaønh tinh hoa ñôøi Lyù, Traàn, chaäp chöõng döôùi
Leâ, Nguyeãn, phuû phuïc aån taøng döôùi ñeá quoác Phaùp, ñaáy laø lyù taéc Tieân Roàng cuûa

Toteùmisme.

Daân chuùng yeâu caàu.
Taát caû ñaùy taàng vaø maët taàng chæ coù moät yeâu caàu laø “cöùu quoác vôùi toàn chuûng” (nhö
ñaõ noùi roõ trong Tuyeân Ngoân).

Quoác teá vaên hoùa thôøi ñaïi.
Vaên hoùa, khoa hoïc, quaân söï vaø kinh teá tö baûn chuû nghóa, quaân hoùa coâng nghieäp qua
moät thôøi kyø chuyeån hình döôùi aùp löïc cuûa höôùng taâm caùch maïng taát seõ hình thaønh moät theá
giôùi môùi treân neàn taûng vaên hoùa aán ñònh coù boán tính chaát:
Quoác teá taäp ñoaøn an toaøn (bloc maø khoâng phaûi seùcuriteù collective), daân toäc höôùng
taâm vaän ñoäng, quoác daân daân chuû chính trò hoùa vôùi quoác daân kinh teá xaõ hoäi hoùa.
Ba vaán ñeà cuûa thôøi ñaïi vaø saùu vaán ñeà cuûa theá giôùi vaø nhaân loaïi ôû treân söï aán ñònh
môùi ñoù maø giaûi quyeát moät khoeù trôøi, môû ra thôøi ñaïi Ñaïi Vieät vaø thieân haï Ñaïi Nam Haûi.

Daân toäc vaên hoùa thuûy chuaån.
Thôøi ñaïi Ñaïi Vieät môû maøn ra baèng moät vaên minh Vieâm môùi laø keát tinh cuûa muoân
naêm boài theâm chuùt tinh hoa cuûa ñôøi nay, moät tinh thaàn khoa hoïc chuû nghóa keát hôïp vôùi
Tam Giaùo trieát hoïc cuõ, di saûn noái lieàn töï ñoù vaøo vaên hoùa trình ñoä quoác teá baèng Thaéng
Nghóa, taát caû moät theå heä vaø moät tieäp kính cuûa ñôøi soáng.

Chính trò phöông chaâm.
Nhö ñaõ noùi trong Tuyeân Ngoân, caên cöù hoïc thuaät trong chính trò phöông chaâm coøn
neân daõi baøy treân söï thaønh laäp cuûa noù baèng taát caû caùc coâng vieäc phaùt trieån vaø nghieân cöùu
ñaïo lyù cuûa caùch maïng, cuûa kieán thieát, ñaïo lyù cuûa chính trò, taát caû trieát hoïc, khoa hoïc,
thuaät hoïc vaø söû hoïc taäp ñaïi thaønh döôùi hoïc thuaät cuûa bieän chöùng phaùp.

Ñaáu tranh cöông lónh.
Döï keá caùch maïng ñaõ töøng keâ ñònh roõ reät töøng ly, töøng tí, caàn noùi theâm chæ laø bieän
chöùng cuûa quoác vaän ta treân hai kyø:
1) Caùc ñeá quoác töï choái boû nhau treân maët taàng.
CHU TRI LUÏC 3 29

2) Toaøn daân noøi gioáng ñaùy taàng phuïc höng vaø phuïc hoaït treân caùc cô sôû caùch maïng
ñaëc bieán, ñoät bieán vaø thueá bieán.

Kieán quoác quy moâ.
Taát caû pho “Quoác Saùch” quy ñònh caùi quy moâ ñoù, caàn noùi theâm chæ laø bieän chöùng
phaùp cuûa kieán thieát nöôùc ta treân möôøi naêm ñaàu, chuù toaøn löïc vaøo quoác phuû khu laø caùi
truïc taâm cho kieán thieát höôùng thöôïng laïi laøm caùi kho taøng cho kieán thieát toaøn dieän, ñoàng
thôøi coøn laøm caùi voán lieáng cuûa chính phuû cho cuoäc kieán thieát treân phöông chaâm chuû
nghóa ñöôïc trieät ñeå. Moät chöông trình caùch maïng ba möôi naêm seõ thöïc hieän thaéng lôïi
baèng trieát hoïc, khoa hoïc, thuaät hoïc cuûa döï keá caùch maïng ñi ñoâi vôùi moät quy moâ kieán
quoác 500 naêm seõ thöïc hieän thaønh coâng baèng cheá ñoä cuûa thieân taøi giaùo duïc laøm cho ra
höõu hình.
Ngöôøi caùch maïng trong söï tính toaùn caùi meänh heä cuûa daân toäc khoâng nhöõng laø
khoâng ñeå moät ly tö kieán vaø vuõ ñoaùn naøo vaøo, laïi coøn khoâng ñöôïc ñem vò trí rieâng cuûa
mình ñaët laãn vaøo baøn toaùn aáy, ñoù laø yeáu ñieåm duy nhaát cuûa nhaø laõnh ñaïo trong söï chæ huy
vaän meänh cuûa daân toäc, cuûa caùch maïng vaø cuûa Ñaûng.

1/11/4822 tuoåi Vieät (1943)

CHU TRI LUÏC 4
Noùi veà chín kinh nghieäm quoác söû laøm giaùo huaán cho caùch
maïng, chính trò cuûa nöôùc VIEÄT.
Khoâng ñoïc söû khoâng ñuû tö caùch noùi vieäc quoác gia. Ñoïc söû khoâng giaûi ñöôïc nghóa
vaø khoâng naém ñöôïc theå duïng, khoâng theå coù ñöôïc baûn lónh veà chính trò. Phaûi ñem moät tri
thöùc suoát maët thoáng nhaát vaøo moät nhôõn quang môùi phaân tích ñöôïc moät söï töôïng treân lòch
söû cho ñích ñaùng.
Vì hoaøn caûnh quan heä khoâng coù taøi lieäu treân tay, laáy moät söùc nhôù coù haïn vaø thieáu
thoán, daùm laïm baøn moät hai tôùi maáy vaán ñeà quan troïng taùch trong lòch söû ra, noù laø then
choát cuûa caû moät söï nghieäp daân toäc ta ngaøy nay.
[ 28. PHAÀN 1
Nguoàn goác cuûa noøi gioáng ta vôùi vaên hoùa coå cuûa ta laøm xuaát phaùt ñieåm cho moãi
phaùn ñoaùn veà chính trò vaø laøm trung taâm cho moãi cöû ñoäng cuûa lòch söû.
Nhö ñaõ noùi, noøi gioáng Vieät töùc laø Vieâm, Mieâu, Thaùi, Haûi Ñaïi, Maõ Lai toäc coù töø hôn
moät muoân naêm tröôùc, baøn cöù treân suoát coõi Ñoâng AÙ, chæ vì thuoäc veà tieàn söû, chöa theå khaûo
ra chaân moái.
Ñeå yù ñeán caùc vaán ñeà:
1) Noøi gioáng ta laø thoå sinh hay töø Pamir ñi xuoáng?
2) Xuoáng ôû Ñoâng AÙ tröôùc noøi Haùn vaø Di bao nhieâu naêm, lòch söû theá naøo?
Moät ít di tích veà vaên hoùa Moân coøn laïi hay coøn tieáng ñeå laïi, trong khi moïi thöù chöa
ñöôïc phaùt quaät leân, phaùt sinh caùc vaán ñeà:

a) Chöõ Moân töùc laø loái khoa ñaåu. Moân heä ñi ba vôùi Phaïn heä, Haùn heä thaønh ba vaên
hoùa heä.
b) Quaàn aùo noøi Vieät nhö Haùn Thö Ñòa Lyù Chí noùi: maëc mieáng vaûi nhö chaên ñôn,
thuûng giöõa ñeå xoû coå.
1) Vaên hoùa Moân nhö theá naøo? 1
2) Nhaân chuûng cuûa noøi Vieät theá naøo? 2
3) Caùc noøi gioáng naøo ñeán ñoàng hoùa? (Nhö coù moät thuyeát noùi, Mieâu ñeán dieät noøi
Vieät roài thöøa höôûng toaøn boä vaên hoùa aáy). Caùc noøi gioáng vaø noøi Haùn ñöôïc thöøa höôûng
nhöõng di saûn gì veà vaên hoùa Moân?
4) Noøi Vieät ñích toâng chuùng ta coøn di löu laïi caùi gì treân tinh thaàn, vaät chaát laø tröïc
tieáp, giaùn tieáp vaøo vaên hoùa Moân? 3
5) Söï phaân hoùa cuûa noøi Vieät vaø vaên hoùa khu Moân nhöõng ñaâu?
Moät ít taøi lieäu coøn löôïm laët ñöôïc ngay treân lòch söû cuûa noøi Haùn. Töø ñôøi Ñaïi Vieät,
luùc toå tieân ta coøn treân soâng Hoaøng Haø tranh ñaáu laáy trung taâm cuûa thieân haï baáy giôø (Thaùi
Sôn) cho maõi ñeán luùc xuoáng ñeán soâng Döông Töû Giang, Nguõ Hoà, Nguõ Lónh, trong caùi
khoaûng lòch söû Taøu töø Hoaøng Ñeá ñeán Chieán Quoác, Xuaân Thu cho tôùi Taàn, Haùn.
a) Traïng huoáng ñaáu tranh cuûa Vieät, Haùn trong khoaûng aáy? 4
b) Thaàn Noâng, Vieâm Ñeá, Thuaán phaûi chaêng laø noøi Vieät, hoaëc baèng quaân söï hay
chính trò ñaáu tranh maø chieám ñöôïc ngoâi chí toân cuûa thieân haï baáy giôø.
c) Lòch söû ñaáu tranh laáy Thaùi Sôn vaø ngoâi thieân töû giöõa ba noøi Haùn, Vieät, Di trong
khoaûng baáy giôø? Söï phaân boá cuûa noøi gioáng aáy?
d) Traïng huoáng Nam thieân cuûa noøi Vieät maát trung taâm vaø chia ra Baùch Vieät.
ñ) Söï lieân heä giöõa caùc nöôùc Sôû, Ngoâ, Vieät vôùi Vieät Ñaïi Vieät.
e) Traïng huoáng cuûa söï taùi kieán laïi trung taâm sinh hoaït Vieät bôûi ñôøi Vieät Thöôøng maø
laäp ra Hoàng Baøng? Söï phaân phong leân nuùi xuoáng beå linh laïc, thaát baïi theá naøo?
Ngaøy nay söï phaân chia vaø ly taùn cuûa Baùch Vieät caøng xa vôøi ñi.
1) Söï lieân heä veà caùc maët giöõa caùc noøi gioáng coù maùu Vieät cuõ?
2) Söï taùi kieán laïi Ñaïi Vieät cuõ treân neàn taûng moät vaên minh Vieâm môùi?
3) Lyù taéc Totem cuûa Tieân Roàng vaø vaên hoùa Moân taùi kieán?
[1] Vuõ khí thònh nhaát laø cung noû.

[2] Theo söû Taøu, buùi toùc veõ mình, Vieät, Ngoâ, Sôû, mieâu cuõng theá.
[3] Tieân Roàng Totem.
[4] Traän Xi Vöu: Hoaøng Ñeá kòch lieät laém. Haùn Thö Thieân Quan Chí noùi: loaïn nhaø Taàn töø Xi Vöu ñeán giôø chöa töøng nhö
theá.
CHU TRI LUÏC 4 33

[ 29. PHAÀN 2
Caû moät lòch söû Tieåu Vieät ta laø cuoäc ñaáu tranh maùu saét khoâng döùt giöõa noøi Haùn coù yù
nghóa:
1) Trung taâm phaùt ñoäng cuûa lòch söû laø daân toäc caùch maïng.
2) Caùc cuoäc ñaáu tranh cuûa ta laø moät phoøng tuyeán khoâng di dòch ñöôïc ñeå baûo veä gioït
maùu cuoái cuøng Vieät.
3) Caû moät lòch söû Tieåu Vieät 5.000 naêm laø gaéng söùc khoâng döùt ñeå taùi kieán noøi Ñaïi
Vieät vaø vaên hoùa Vieâm.
4) Caû moät lòch söû 5.000 naêm laø moät tieåu vaän ñoäng cuûa lyù taéc Totem Tieân Roàng
trong ñaïi vaän ñoäng Vieät.
5) Coøn bieåu hieän moät cuoäc phuïc höng vaø phuïc hoaït Vieät, maø thôøi cô ôû nôi gaëp giöõa
caùi tieåu ñaïi vaän ñoäng cuûa lyù taéc Totem Tieân Roàng. Cuoäc ñaáu tranh baèng caùch maïng daân
toäc laàn ñaàu tieân laø Tröng Vöông.
Nhieãu ñieàu phuû laáy giaù göông
Ngöôøi trong moät nöôùc phaûi thöông nhau cuøng.
Ñoù laø lôøi hieäu trieäu cuûa Tröng Vöông laõnh ñaïo cuoäc toaøn daân caùch maïng, maø thôøi
vaän lòch söû chöa nung naáu thaønh thuïc. Nhöng noù laø tieân phong ñeå môû ñaàu cho caùc cuoäc
ñaáu tranh sau. Truyeän coät ñoàng cuûa Maõ Vieän caøng toû roõ caùi kòch lieät cuûa söï tranh ñaáu
giöõa hai noøi Haùn, Vieät, loøng yeâu noøi gioáng cuûa daân toäc Vieät, vôùi caùi daõ taâm ñen toái cuûa
noøi Haùn.
[ 30. PHAÀN 3
Söï thaønh coâng toái haäu cuûa cuoäc caùch maïng keùo daøi 10 naêm ôû thôøi Hoa Lau Vaïn
Thaéng.
Söï dung hoøa cuûa ba neàn vaên hoùa Taøu, AÁn, Vieät, baét ñaàu töø ñôøi An Döông Vöông vaø
Trieäu, nhöng maø söï xaâm löôïc cuûa noøi Haùn laøm cho söï dung hoøa hai vaên hoùa Taøu, Vieät
caøng khoù khaên, do ñoù söï thaønh coâng cuûa Vaïn Thaéng môû ra moät thôøi Ñaïi Vieät môùi laø taát
nhieân thaønh coâng cuûa ñaùy taàng vaø daân toäc.
Thôøi kyø cöï tuyeät laø töø Hoàng Baøng ñeán Tröng Vöông.
Thôøi kyø dung hoøa laø ñôøi Khuùc (vôùi cheá ñoä töï trò Tieát Ñoä Söù).
Thôøi phaûn tænh laø ñôøi Ngoâ vôùi cheá ñoä töï trò vöông vaø 12 söù quaân.
Thôøi saùng taïo laø ñôøi Vaïn Thaéng (Ñinh). Moät giai taàng ñaùy vaø trung kieân coù caùi hoa
lau laøm hieäu, ôû ñaáy ñaõ hoaøn thaønh maø laøm chuû thôøi ñaïi môùi.
Vaïn Thaéng nghóa laø:
Thaéng hôn ngaøn naêm ñoâ hoä vaø ñoàng hoùa, laäp neân moät neàn taûng cuûa cuoäc ñoäc laäp
vaø toàn chuûng.

Thaéng taát caû cuoäc thaát baïi treân ñaáu tranh cuõ laäp neân xuaát phaùt ñieåm cuûa cuoäc
thaéng lôïi mai sau baûo veä cho noøi gioáng.
Thaéng taát caû caùc cuoäc thoûa hieäp, dung hoøa vaø phaûn tænh khoâng trieät ñeå.
Thaéng taát caû töï trò, laäp neân doøng doõi cuûa moät vaên minh môùi daân toäc.
Thaéng taát caû moïi chia reõ vaø caét cöù beân trong laäp neân cuoäc thoáng nhaát.
Thaéng taát caû caùc tính öôn heøn vaø quò luïy cuûa maët taàng, laäp neân thoùi quen cuûa tranh
ñaáu.
Thaéng taát caû caùc söï töï trò vaø phaân hoùa trong traän doanh tranh ñaáu laø thôøi tranh baù
ñoà vöông vaø quaân phieät cuõ, laäp neân neàn moùng daân baûn bình daân chính trò.
Söï thaát baïi treân caù tính vaø baát chính trò (impolitique) cuûa Ñinh Tieân Hoaøng chæ laø
thaát baïi cho caù nhaân vaø gia ñình. Cuoäc vaên trò bao giôø cuõng caàn yeáu, ñi sau cuoäc vuõ löôïc
maø khoâng bieát. Nhöng maø neàn taûng cuûa noøi Vieät Vaïn Thaéng ñaõ chaéc chaén thaønh laäp ñeå
phaùt huy ra nhöõng vinh döï Lyù–Traàn. Söï taùi kieán cuûa Ñaïi Vieät chính laø söï taùi kieán cuûa
thôøi ñaïi Vaïn Thaéng treân moät neàn taûng vôùi caùc ñieàu kieän khoaùng tröông vaø phaùt trieån
hôn. Nhöng caùi tinh thaàn coát caùn phaûi chaêng vaãn laø Vaïn Thaéng.
[ 31. PHAÀN 4
Cuoäc chieán tranh Lyù –Toáng töùc laø söï xung ñoät giöõa theå cheá daân baûn vôùi theå cheá ñeá
quoác, maø daân chuû quyeát ñònh phaûi thaéng.
Xaõ hoäi Toáng ñang chaïy daøi vaøo con ñöôøng tö baûn chuû nghóa (kinh ñoâ Haøng Chaâu
vôùi caùc thaønh thò lôùn, coâng, thöông nghieäp laï luøng phaùt ñaït) trong khi neàn taûng noâng
nghieäp vì chính trò baát löông vaø söï luõng ñoaïn cuûa ñòa chuû trong quan lieâu giôùi, maø daãn
khôûi moät söï phaân hoùa vôùi nhieãu loaïn raát lôùn. Vöông An Thaïch laø tín ñoà cuûa phaùp hoïc
phaùi, luùc aáy ñöùng leân ñeà xöôùng bieán phaùp. Noù tu chænh laïi quan heä kinh teá cuûa noâng
nghieäp noäi boä vôùi coâng, thöông nghieäp, moät maët ñem kinh teá quoác daân leä thuoäc döôùi chæ
ñaïo cuûa chính phuû vaø moät maët caùi chính phuû ñoù laáy chính trò xaâm löôïc phaùt trieån ra ngoaøi
laøm phöông höôùng. Söï thí nghieäm caùi phaùt trieån aáy ñoå vaøo ñaàu ta tröôùc, baèng söï caám
chôï, ngaên soâng vuøng bieân giôùi Quaûng Taây vaø söï aên cöôùp moû vaøng Quaûng Nguyeân.
Tôø tuyeân ngoân khai chieán phaùt ra töø chính phuû ta kòch lieät coâng kích söï bieán phaùp
cuûa Vöông An Thaïch töø caùi muïc tieâu ñen toái, ñoái trong ñoái ngoaøi cuûa noù. Tôø ñoù cuõng nhö
tôø hòch phaûn ñeá vaäy.
Caùc traän Ung, Khaâm, Lieâm cuûa Lyù Thöôøng Kieät caàn phaûi ñöôïc cho vaøo chieán söû
vaø phaùt huy heát giaù trò cuûa noù ra, trong khi chuùng ta phaûi ca ngôïi tinh thaàn phaûn ñeá cuûa
daân toäc. Caùi kinh nghieäm treân quaân söï hoïc laø laáy coâng laøm thuû ôû cuoäc chieán tranh naøy,
mong caùc nhaø chieán löôïc Vieät veà sau ñöøng queân.
CHU TRI LUÏC 4 35

[ 32. PHAÀN 5
Söï thaéng lôïi cuûa cuoäc khaùng Nguyeân chieán tranh laø moät baøi hoïc lôùn lao cho ñaïo
laäp quoác treân suoát maët vaên hoùa theá naøo, ôû ñoù môùi coù coäi reã cuûa caùi ñaïo thaéng traän chaân
chính.
Hoát Taát Lieät, hung thaàn treân con ngöïa Moâng Coå, tuyeân boá phaûi mang daân toäc ôû
maøn vaûi leân treân ñaàu heát gioáng noøi theá giôùi môùi phæ chí vaø giong ruoåi quaân Nguyeân
chieám lónh vaø chinh phuïc noøi Haùn laøm tay sai, laáy ñoù laøm caên cöù ñòa toác quaân sang ñeán
Arabie, Perse, qua Sibeùrie sang taän Danube, Dniepr maø tôùi cöûa ngoõ thaønh Vienne.
Trong ñôøi ñaïo quaân 10 trieäu aáy chæ bieát coù ngoïn gioù Itseù laøm ñaém thuyeàn vôùi baøn tay
Vieät laøm tan taùc maûnh giaùp khoâng coøn.
Chieán löôïc cuûa quaân Nguyeân, y theo neàn taûng vaø quan heä xaõ hoäi vaø kinh teá cuûa du
muïc hieáu chieán, ñaïi theå laø thöù kî binh thieåm ñieän chieán (Blizkrieg) cuûa lính ngöïa. Söï
phoái bò cuûa quaân ñoäi aáy hoaøn toaøn theo theå cheá cuûa phong kieán boä laïc. Ñeå cho hôïp vôùi
muïc ñích chieán löôïc, taát caû ñoà trang bò ñeàu nheï nhaøng, goïn gaøng, kín ñaùo. Boä toång tham
möu thi haønh chieán löôïc ñoù treân caùi quy moâ vaø thuû tuïc khoa hoïc thaät hieän ñaïi. Sau khi ñaõ
trieån khai löôùi giaùn ñieäp suoát nöôùc vaø tình baùo chieán ñòa xong xuoâi môùi quy ñònh moät keá
hoaïch taùc chieán. Nöôùc bò ñaùnh bò uy hieáp döôùi moät keá hoaïch taùc chieán laáy tieâu dieät naêng
löïc chính trò, kinh teá, vaên hoùa vaø quaân söï suoát maët, döôùi moät ñoäng taùc thi haønh raát kheùo
leùo baèng ñuû thöù saùch löôïc raát quyû quyeät, nhöõng haønh vi raát taøn aùc, nhöõng phaù hoaïi raát
trieät ñeå vaø nhöõng caát nhaéc raát nhanh choùng. Ñaáy laø toaøn boä maët muõi cuûa toaøn dieän chieán
vaø quoác löïc chieán ngaøy nay.
Söï thaéng traän cuûa Traàn Höng Ñaïo ñaët treân caû moät neàn taûng xaõ hoäi ñôøi Lyù ñeán Traàn,
vaø caû moät theå heä vaät chaát vôùi tinh thaàn troïn veïn. Caùi keát caáu cuûa xaõ hoäi ta luùc baáy giôø
moät beà laø xaõ hoäi ñan laùt vôùi moät beà laø chính trò toå chöùc töø gia ñình, gia toäc, toâng toäc ñeán
quoác gia phoái hôïp töø baûo ñeán giaùp, thoân, xaõ, toång, tænh vaø quoác gia. Söï chænh lyù aáy laïi
theâm sinh hoaït kinh teá quoác daân töø ñôøi Lyù laøm cho thieân haï toaøn theå quaân ñieàn, bình
ñaúng treân taøi saûn vaø töï do treân höôûng duïng.
Treân neàn taûng xaõ hoäi aáy maø saûn sinh nguoàn coäi cuûa ñoäc laäp ngay treân tinh thaàn. Söï
thoáng nhaát tinh hoa cuûa Tam Giaùo laïi ñi qua caùi hình thöùc vaø goät loïc daân toäc maø bieåu
hieän ra moät theå heä tö töôûng caûm giaùc ñoäc laäp. Laïi caùi coâng lao cuûa chöõ noâm laøm cho söï
dieãn ñaït ñöôïc ñoäc laäp. Caùc söï nghieäp lôùn lao cuûa caùc nhaø ñaïi söû hoïc coù phöông phaùp
khoa hoïc, coù trí oùc saùng kieán, coù taøi ba toå chöùc giuùp vaøo söï ñieàu döôõng caùi tinh thaàn quoác
daân trong loø löûa aùi quoác. Caùc vaên ngheä, ngheä thuaät vaø thaàn ñaïo saùng suoát töï baáy giôø coøn
nung ñuùc sinh hoaït cuûa quoác daân trong moät baàu khoâng khí cao thöôïng, noù caàn duøng cho
moïi xaõ hoäi vaên minh.
Caùi theå cheá daân baûn chính trò cuõng laø ñoäc saùng cuûa ta vôùi cheá ñoä voán cuõ cuûa coâng

ñình, nôi maø toaøn theå daân chuùng hoäi hoïp vôùi nhaø vua baøn luaän vieäc nöôùc. Caùc chính saùch
khoa cöû, ñeâ ñieàu, doanh ñieàn, troïng coâng vaø troïng thöông laøm cho toaøn theå xaõ hoäi ngaøy
moät phoàn hoa leân, caùi ñoù noù khuyeán khích taát caû caùc cuoäc tieán hoùa khaùc. Söï quay veà taäp
quyeàn treân chính theå cuûa nhaø Traàn, nhöng vaãn khoâng maát haún caùi taùc duïng daân chuû cuûa
daân chuùng, giaùo duïc phoå caäp ñi ñoâi vôùi söï giaûng cöùu vuõ bò, phaùt trieån noâng thoân vaø ngö
nghieäp caøng laøm cho naêng löïc baûn thaân cuûa daân chuùng raát cao, caùi aáy hôïp vôùi taát caû,
kieán thaønh caùi tieàm taïi vuõ löïc (töùc laø caùi caên baûn noäi taïi) cuûa daân toäc raát lôùn.
Döôùi caùi boái caûnh aáy, cuoäc Traàn Nguyeân chieán tranh chính thöùc buøng noå sau caùc
cuoäc ngoaïi giao gay gaét. ÔÛ ñaây chuùng ta coù theå troâng thaáy nhöõng caän nhaân cuûa cuoäc
thaéng traän baèng nhöõng caùch thi thoá vaø xöû trí cuûa trieàu Traàn baáy giôø.
Söï phaùt ñoäng Nguyeân Laõo hoäi nghò Phuùc Xaù cho ta bieát moät yù nghóa laø xaõ hoäi aáy
tröôûng laõo laøm trung taâm, vaø moät yù nghóa laø tinh thaàn daân chuû chöa maát, caùi aáy raát caàn
trong toaøn daân khaùng chieán; coøn moät yù nghóa nöõa laø söï xaùch ñoäng khaùng chieán coá nhieân
ôû chính phuû, nhöng yù chí cuûa daân chuùng trong quyeát nghò cuûa caùc ñaïi bieåu môùi coù söùc
hieäu trieäu; tuaân toøng vaø caùi ñoù maø cheá ñònh ra moät toái cao quoác saùch laøm moät phöông
chaâm chæ ñaïo laâu daøi khoâng thay ñoåi, nhôø ñoù noù aán ñònh heát thaûy caùc thoá thi, noù quyeát
ñònh caùc xöû trí maø laøm cho ñôøi soáng chính trò cuûa quoác daân vaø quoác gia khoâng bò naêm beø
baûy moái, ngaõ ba ngaõ baûy: quoác saùch aáy laø khaùng chieán.
Chieán löôïc cuûa khaùng chieán bao giôø cuõng treân ñieàu kieän bò ñoäng, phoái hôïp vôùi tình
theá xaõ hoäi vaø xu höôùng chính trò baáy giôø maø quyeát ñònh. Trì cöûu chieán phoái hôïp vôùi du
kích chieán, tieâu hao chieán, noù laø toaøn daân chieán löôïc. Chieán löôïc chæ ñaïo cho noäi chính.
Cuoäc toång ñoäng vieân veà tinh thaàn laøm baèng veø vaø hòch; cuoäc toång ñoäng vieân nhaân söï laøm
baèng söï khoaùng sung quaân ñoäi, chieâu la töôùng taøi, toå chöùc daân chuùng, huaán luyeän chieán
bò; cuoäc toång ñoäng vieân vaät löïc laøm baèng thu taäp kinh teá veà caùc giaûi ñaát döï ñònh laøm an
toaøn, di ñoäng caùc caùc lao ñoäng ñi sinh saûn, toå chöùc kieân bích thanh daõ, toå chöùc daân duõng
vaø caàn vöông quaân. Söï aân xaù caùc toäi phaïm vaø söï thu la caùc phaàn töû baát ñaéc chí coøn laø moät
ñaû kích raát lôùn cho aâm möu cuûa giaëc Nguyeân ñònh laáy Traàn Ích Taéc laøm chính phuû buø
nhìn.
Loøng trung duõng cuûa toaøn theå töôùng só phoái hôïp vôùi söï ñoaøn keát nhaát chí cuûa taát caû
daân chuùng. Quyeát cheát nghóa laø quyeát soáng, ngöôøi ngöôøi ñeàu khaéc hai chöõ Saùt Thaùt vaøo
baû vai, toû yù khoâng haøng vaø khoâng thoûa hieäp; toaøn theå quoác gia suoát bao naêm trôøi khoå ñaáu
chæ coù moät hai laøng Ñoâng Kheâ boû ñi theo giaëc laøm höôùng ñaïo.
Ngoaïi giao cuõng thöïc haønh theo muïc ñích cuûa chieán löôïc. Laáy moät laäp tröôøng
nghieâm chænh vaø moät haønh ñoäng quaû ñoaùn ñeå ñoái phoù vôùi quaân ñòch, môùi laø ñaïo quyeát
thaéng. Söï laøm trung laäp hoùa nöôùc Chaøm thaønh coâng ôû loøng kieân quyeát toû roõ söï tín nghóa
cuûa nöôùc ta khoâng cho möôïn ñöôøng vôùi giaëc, caùi ñoù ñaùng giaù loøng bieát ôn cuûa ngöôøi
CHU TRI LUÏC 4 37

Chaøm vaø tình höõu nghò (vua Chaøm laáy Huyeàn Traân coâng chuùa) cuûa hai nöôùc tuyeät khoâng
theå coøn choã naøo cho ngöôøi Chaøm quay giaùo laïi theo quaân Nguyeân. Caùc boä toäc ñeàu ñöôïc
an phuû moät caùch xöùng ñaùng, laøm cho heát moïi ñieàu lo ngaïi maët sau, coøn ñöôïc loøng tin, söï
giuùp ñôõ quaân söï vaø kinh teá cuûa soá ñoâng caùc boä toäc (nhö Ñaëng Nghóa). Khu an toaøn ñaõ döï
keá tröôùc, ôû ñaáy thaønh laäp moät caên cöù ñeå toång phaûn coâng vaø hoài sinh cuûa noøi gioáng.
Taát caû caùc gaéng söùc lôùn lao baèng maùu vaø moà hoâi ñeàu voâ keå. Ngöôøi ta ñaøo caû nhöõng
con soâng daøi ñeå vaän taûi, ngöôøi ta giöõ chaët caùc nôi hieåm yeáu, ngöôøi ta len loûi, cheát ñoùi, vaø
khoå nhoïc haøng maáy naêm ngoaøi khu du kích.
Quaân Nguyeân chia 5 ñöôøng vaøo: Vaân Nam, Chi Laêng (boä quaân), Vaïn Kieáp (thuûy
quaân), Taây Keát (quaân ñoå boä) vaø Thuaän Hoùa (quaân ñoå boä). Ñaïi baûn doanh ñoùng ôû Baéc
Leä, höõu ôû Thaêng Long, taû ôû Vaïn Kieáp. Quaân ta Traàn Höng Ñaïo töùc Tam Quaân Toång Tö
Leänh, Traàn Quang Khaûi ví nhö Luïc Quaân Tö Leänh, Traàn Nhaät Duaät vaø Traàn Quoác Toaûn
ví nhö Du Kích Tö Leänh. Giôø phaûn coâng ñeán sau boán naêm khaùng chieán treân traän tuyeán
ñoù, ñeå sau traän Chöông Döông, Haøm Töû vaø Taây Keát phaù vôõ höõu döïc vaø quaân bieät ñoäng
cuûa beân ñòch, tieán leân thu vôùt noát hieäu quaû cuûa tieâu hao chieán baèng traän Vaïn Kieáp, ñeå roài
kheùp chính quy vaø du kích quaân leân bao vaây Thoaùt Hoan ôû Baéc Leä, y phaûi chui vaøo oáng
ñoàng heát vía maø veà Taøu.
Xem ñoù cuoäc thaéng traän ñaõ ñem laïi bôûi daân toäc coù caên baûn noäi taïi phoái hôïp vôùi luùc
laâm thôøi coù moät quoác saùch coá ñònh thöïc laâu daøi. Söï kieán thieát moät hoài sinh caên cöù ñòa
chính laø tieâu ñieåm cuûa cuoäc thaéng lôïi. Söï phaùt huy ñöôïc söùc löïc toaøn daân ví nhö daây
cung caêng leân baén ra heát söùc caùi teân theo moät phöông höôùng soáng coøn cho noøi gioáng. Söï
ñoäc laäp vaø thaéng lôïi noù laø nhöõng hieäu quaû cuûa caùc tieàn ñeà kia phaùt huy ra thöïc tieãn.
[ 33. PHAÀN 6
Cuoäc daân toäc caùch maïng cuûa Leâ Thaùi Toå laø maãu möïc troïn veïn nhaát cuûa caùc cuoäc
daân toäc caùch maïng, cuõng nhö cuoäc Traàn Nguyeân chieán tranh laø maãu möïc cuûa hai ñieån
hình xaõ hoäi vaø kinh teá töông phaûn xung ñoät nhau baèng hai ñieån hình chieán löôïc töông
phaûn, chieáu öùng vaøo hai traän doanh chieán löôïc ñôøi nay, chæ khaùc nhau treân kyõ thuaät.
Cuoäc caùch maïng daân toäc hoài theá kyû thöù 15, phaùt ñoäng bôûi Leâ Thaùi Toå, döôùi boái
caûnh thoáng trò cuûa nhaø Minh ñaõ xöùng ñaùng laøm moät khuoân khoå troïn veïn treân moïi maët vaø
moïi nguyeân taéc cuûa daân toäc caùch maïng.
Nhaø Minh laø cheá ñoä moät traêm phaàn traêm phaùt xít treân heát caû yù nghóa toái roäng raõi maø
nhöõng ngöôøi gheâ sôï chuû nghóa toaøn theå ñaõ quan caûm ñoái vôùi chuû nghóa phaùt xít. Nhaø
Minh sang ta coøn ñeå roõ boä maët ñeá quoác thöïc daân phaùt xít toái phong kieán, toái haéc aùm
khoâng coøn lôøi naøo taû xieát cuûa AÙ Ñoâng. Chính phuû trung öông toå chöùc baèng ba ñaàu chính
trò (triumvirat) taäp trung quyeàn ñieàu khieån döôùi ñaàu quaân söï (Ñoâ Chæ Huy Söù). AÙn Saùt

Söù vaø Boá Chính Söù chæ huy quyeàn tö phaùp vaø daân söï. Cheá ñoä quaân söï taäp quyeàn aáy ñem
taát caû ngöôøi, vaät, ñaát, tieàn, vieäc laøm coõi Vieät ta voõng la laïi thaønh moät theå cheá cöïc kyø
nghieâm maät: coâng nhaân bò khoáng cheá döôùi caùc taïp taïo cuïc, noâng daân bò khoáng cheá döôùi
caùc höông laãm thu heát thoùc gaïo taäp trung laïi cuõng ví nhö taïp taïo cuïc, boùc loät heát söùc vaø
phaåm lao ñoäng cho quan nha xöû duïng, nhaø buoân bò khoáng cheá döôùi caùc thöông vuï cuïc, ôû
ñaáy thueá maù chieám heát caùc laõi lôø maø quyeàn ñoái ngoaïi maäu dòch bò boùc loät heát. Taêng giôùi
bò khoáng cheá döôùi taêng khu, taêng kyû vaø taêng cöông. Ñaïo giôùi bò khoáng cheá döôùi ñaïo khu,
ñaïo kyû vaø ñaïo cöông. Thaày boùi bò khoáng cheá döôùi quyeàn moät ty cuïc sôû taïi. Muoái bò
khoáng cheá döôùi dieâm thueá cuïc. Ngoaøi caùc quaân khu, tö phaùp khu, coøn caùc haønh chính
khu, taát caû nhöõng cô caáu aáy ñan laùt nhau laïi thaønh nhöõng goïng kìm saét noùng eùp ngöôøi
Vieät döôùi cuoäc thoáng trò, laáy quaân söï ñem chuûng toäc ñi xaâm löôïc. Caùc cô caáu aáy ñeàu
thoáng nhaát döôùi moät chính saùch toái cao laø tieâu dieät vaø ñoàng hoùa noøi gioáng Vieät maø caùc
thi chính thöïc tieãn ñaõ chöùng thöïc laø baèng löôõi leâ baét eùp ngöôøi Vieät maëc aùo Taøu, noù i tieáng
Taøu, caét toùc, ñeå raêng traéng, maëc aùo khaùch (aùo coäc laø di sæ ñeán ngaøy nay), baét caùc nhaân taøi
Vieät (nhö Leâ Taéc laøm quyeån An Nam Chí Löôïc, Nguyeãn Vaên An xaây thaønh Baéc Kinh)
ñuû moïi maët (nho, vaên, ngheä thuaät, chính trò v.v...), giaû vôø duï caùc nhaân taøi laâm tuyeàn ra roài
gieát ñi, hieáp troùc ñaøn baø con gaùi, di daân vaø tuø toäi sang tranh cöôùp, baù chieám taøi saûn ngöôøi
Vieät, thu heát saùch vôû, vaên hoùa phaåm, ngheä thuaät phaåm, quyù vaät cuûa ngöôøi Vieät veà duø ng
hay huûy ñi, tieâu dieät baèng daân toäc heát thaûy daân toäc yù thöùc vaø töï tín taâm, haïn cheá vaø coá yù
giaûm bôùt sinh hoaït thuûy chuaån cuûa ngöôøi Vieät, baèng caùch lao dòch xöû duïng ngöôøi Vieät
vaøo heát thaûy caùc coâng vieäc nhoïc nhaèn vaø nguy hieåm (moø trai ñaùy beå, keùo goã treân röøng,
saên teâ treân nuùi...) baèng gieát vaø cöôõng baùch nuoâi treû con, haïn cheá heát kinh teá naêng löïc vaø
vaên hoùa thuûy chuaån cuûa ngöôøi Vieät, giao thoâng hoaøn toaøn kieåm tra vaø trôû caùch v.v..., taát
caû moät gia phaùp cuûa tuïi ñoâ hoä ñoàng hoùa ngaøy xöa theâm vaøo chính saùch caù nhaân cuûa tuïi
Thaùi Thuù vaø quan laïi hieáp baùch khoâng theå sao taû ñöôïc caùi taøn aùc cuûa vaên minh treân toå
chöùc vaø kyõ thuaät dieät chuûng vong quoác ngöôøi ta ñoù.
Döôùi boái caûnh ñoù töï nhieân phaùt sinh caùc vaán ñeà:
1) Döôùi söï khoáng cheá caùc maët ngaët ngheøo nhö vaäy, hieäu trieäu daân chuùng, lieân laïc
söùc löïc caùch maïng theá naøo?
2) Vôùi söï kieåm tra trieät ñeå caùc maët nhö vaäy, vuõ khí vaø toå chöùc phaûi thi haønh theá
naøo?
Leâ Lôïi cuõng vaøo soá nhöõng anh huøng thaûo daõ ñöôïc duï ra laøm quan, öôõn ngöïc oai
huøng maø noùi: “Ñaïi tröôïng phu sinh ra ôû ñôøi, ñöông laäp coâng lôùn, cöùu naïn lôùn, ñeå tieáng
thôm nghìn ñôøi, haù ñeå cho ngöôøi khaùc (ngöôøi nöôùc khaùc) sai khieán mình sao?”. Chieán
ñaáu dö luaän ñaõ cho tung hoaønh baèng moàm mieäng khaép nöôùc ñeå phoái hôïp vôùi saám truyeàn
maø daãn khôûi loøng töï tín vaø ñaáu tranh khaép nhaân gian. Caùc cuoäc huyeàn aûo tuyeân truyeàn
CHU TRI LUÏC 4 39

ñaõ xeáp ñaët raát kheùo leùo ñeå cho daân gian hieåu bieát ñeán con ngöôøi laõnh tuï cuûa mình. Caùc
maët traän voâ hình töï thaønh vôùi söï lieân laïc cuûa anh huøng thaûo daõ, chôø moät thôøi cô môû côø leân
cöùu nöôùc.
Thaønh Luïc Hoa vaø traïi Lam Sôn laø nôi xuaát phaùt caên cöù ñòa maø coøn laø nôi hoài sinh
caên cöù ñòa cuûa daân toäc, nôi kho taøng cuûa vuõ löïc vaø caùn boä. Chieán löôïc ñòa lyù ñaõ vaïch ra
baèng hình theá tam giaùc Luïc Hoa, Hoøa Bình vôùi Taûn Vieân Sôn, nôi chuû löïc cuûa vuõ löïc. ÔÛ
ñaây nguyeân taéc haønh binh: “Taøng ö cöûu ñòa chi haï, ñoäng ö cöûu thieân chi thöôïng” ñaõ ñöôïc
ñem ra thöïc tieãn moät caùch hieäu quaû. Söï laáy thôøi gian maø ñoåi laáy khoâng gian phaûi laø moät
caùch keá toaùn chieán löôïc cuûa hoaøn caûnh aáy. Daân chuùng töøng löôït huy ñoäng heát, huy ñoäng
caû taøi naêng, söùc löïc cuûa mình ra, taát caû vì möôøi naêm trôøi toaøn daân tranh ñaáu ñoù.
Caùch maïng ngoaïi giao cuõng ñaõ ñöôïc thöïc hieän caû nhöõng nguyeân taéc cuûa noù, khoâng
nhuïc ñeán quoác theå. Chuùng ta khoâng mong gì söï giuùp ñôõ cuûa ngöôøi Chaøm, tröø söï lo ngaïi
Taøu baùn ta hay chia ta coù ñieàu kieän vôùi ngöôøi laùng gieàng phía Nam aáy. Ta chæ baèng moät
saùch löôïc laáy ngöôøi Vieät vaø Chaøm kieàu laøm vuõ khí, moät maët ly giaùn Chaøm vôùi Taøu, moät
maët mua chuoäc söï trung laäp cuûa hoï vaø vaïch cho hoï bieát caùi lôïi haïi ngoài yeân laø coù lôïi cho
töông lai cuûa hoï. Caùc boä laïc ñeàu vì meänh vaän chung cuûa giaûi ñaát maø treân tinh thaàn vôùi
vaät chaát boå cöùu, vieän trôï cho khoâng ít. Söï ñoäc laäp vôùi giaûi phoùng cuûa chuùng ta bao giôø
cuõng coù maùu cuûa hoï chaûy laãn vaøo doøng maùu cuûa chuùng ta treân moät haøng traän vaät loän cho
cuøng moät phöông höôùng soáng.
Treân daân toäc caùch maïng, söï giuùp ñôõ chæ laø ngoaïi phuï ñoái vôùi quoác teá; söï huy ñoäng
ñöôïc söùc löïc vaø tinh thaàn cuûa toaøn daân roùt caû vaøo vuõ löïc ñaáu tranh (tính toaùn treân chuû löïc,
chí löïc, cöù ñieåm, v.v...) môùi laø ñieàu kieän coát caùn. Söï thaønh laäp hoài sinh caên cöù ñòa cho daân
toäc laø baûo chöôùng cho caùch maïng vaø kieán thieát ñöôïc trì cöûu vaø thaønh coâng. Söï phoái hôïp
ñöôïc vuõ löïc cuûa caùch maïng vaøo daân chuùng trôû thaønh vuõ löïc cuûa daân chuùng môùi phaùt
trieån noåi toaøn daân caùch maïng vaø toaøn daân chieán löôïc. Caùi quyeát taâm vaø keá hoaïch töï löïc
caùnh sinh phaûi laøm chuû yeáu trong boä oùc cuûa boä tham möu ñoù.
[ 34. PHAÀN 7
Nguyeãn Quang Trung laø maãu möïc anh huøng cuûa thieân taøi saùng taïo quaù thôøi vaø laø
moät moái tieác haän cho ngöôøi Vieät trong vaän tieán hoùa tröôùc.
Thôøi ñaïi aáy chính laø luùc Nam Baéc phaân tranh chöa thoâi, hai hoï Nguyeän Trònh trong
cuoäc thoáng trò ñaõ ñaøo taïo neân moät giai taàng quyù toäc laøm haäu thuaãn cho chính quyeàn
mình, vöøa tôùi luùc xaõ hoäi ñoài baïi, chính trò baát löông vaø luùc giai taàng quoác daân vöøa thaønh
hình thì nhaø Taây Sôn xuaát hieän vôùi Nguyeãn Hueä song song ñi ñoâi vôùi Napoleùon. Ngöôøi
Phaùp thöôøng ví Nguyeãn Hueä vôùi Napoleùon, song söï so ví aáy chæ laøm giaûm bôùt giaù trò cuûa
Nguyeãn Hueä ñi raát nhieàu. Ñaùng leõ nöôùc Vieät ñaõ ñi tröôùc trong kyø vaên minh tröôùc vaø ñi

tröôùc cuoäc duy taân Nhaät Baûn tröôùc 100 naêm, ñeå hoaøn thaønh cuoäc phuïc höng vaø phuïc
hoaït Ñaïi Vieät töø ñaáy. Tieác raèng caùi neàn taûng xaõ hoäi vaø thuûy chuaån vaên hoùa baáy giôø chöa
ñi kòp vôùi oùc saùng taïo ñi tröôùc cuûa Quang Trung. Söï ñôïi laïi laø moät caùi thieät treân thôøi gian
quaù khöù, nhöng laø moät caùi roâi treân thôøi ñaïi töông lai.
Caùi thieân taøi quaân söï cuûa Quang Trung bieåu hieäu ra baèng traän Ñoáng Ña, traän Quy
Nhôn vaø traän Gia Ñònh. Traän Ñoáng Ña ñaùnh sau 7 ngaøy cöôõng haønh quaân, thöïc haønh
baèng chieán thuaät ñaùnh choïc thuûng giöõa (trung öông ñoät phaù) phoái hôïp vôùi saùch löôïc
tuyeân truyeàn thaåm thaáu.
Traän Gia Ñònh cuõng ñaùnh sau nöûa thaùng cöôõng haønh quaân vôùi chieán löôïc ñaïi bao
vaây, phoái hôïp vôùi tieåu bao vaây. Quaân Xieâm khoân hôn quaân Taøu baèng caùch chia quaân
ñoùng taûn töø thaønh thò veà thoân queâ, ñònh thöïc hieän loái toaøn dieän chieám lónh. Chieán löôï c
cuûa Nguyeãn Hueä ñaõ tieâu dieät haún hôn 10 vaïn quaân Xieâm chaïy veà tôùi ñaát nöôùc coøn ñöôïc
hôn 200 quaân, cuõng nhö ñaõ tieâu dieät haún hôn 15 vaïn quaân Thanh chaïy veà tôùi ñaát nöôùc
coøn coù hôn 100 vôùi oâng töôùng Toân Só Nghò aùo muõ raùch taû tôi, ñeå laïi caû caùc aán tín Toång
Ñoác Vaân Nam vaø huyeän tröôûng caùc huyeän. Nhaø Thanh muoán hoïc laïi caùi thuû ñoaïn cuõ cuûa
nhaø Minh, muoán nhaân dòp noäi boä höõu söï maø sang ñaët ñeå quaän huyeän ñaát Vieät.
Traän Quy Nhôn laø traän ñaùnh baïi quaân Phaùp vôùi Gia Long baèng trí oùc khoa hoïc,
duøng nghi binh ñeå ñaùnh laïc chuù yù cuûa quaân ñòch roài ñem nhöïa thoâng phoùng ra ñaùnh hoûa
coâng, ñöôïc caùi keát quaû toaøn boä tieâu dieät quaân ñòch cuõng nhö hai traän lôùn treân boä.
Muïc ñích chieán tranh laø hoaøn toaøn tieâu dieät ñöôïc quaân ñòch vôùi taát caû naêng löïc
coâng thuû vaø khoâi phuïc ñöôïc cuûa noù. Ta neân hieåu raèng traän Cannae, traän Sedan coi laø
binh löôïc ñieån hình cuûa toaøn theá giôùi cuõng chæ ñöôïc coi döôùi caùi giaù trò cuûa traän Ñoáng Ña,
Gia Ñònh maø thoâi.
Traän Quy Nhôn phaûi cho laø traän öu vieät cuûa Nguyeãn Hueä ñoái vôùi Napoleùon.
Napoleùon haù chaúng bao giôø cuõng thaát baïi treân haûi chieán sao? Keå taát caû caùc traän cuûa
Napoleùon, tröø traän Austerlitz ñaùnh loái phaûn bao vaây ra, haù coù theå coøn traän naøo saùnh ñöôïc
treân giaù trò quaân söï vôùi caùc traän Ñoáng Ña vaø Gia Ñònh?
Thieân taøi chính trò cuûa Quang Trung bieåu hieän ra baèng söï ñi tröôùc haún theá giôùi vôùi
keát quaû saùng taïo cuûa döï keá chính trò. Thôøi ñoù tröø cheá ñoä döï toaùn haèng naêm ra (budget
annuel), haù ñaõ ai vaø nöôùc naøo ñaõ coù keá hoaïch chính trò 10 naêm? Döôùi phöông höôùng cuûa
10 naêm keá hoaïch ñoù, söï bieán phaùp daàn daø ñöôïc thöïc haønh, daân chuû coù cô ñöôïc thöïc hieän,
daân chuùng toå huaán ñang tieán haønh gaáp, quaân ñoäi toå chöùc ñang treân chöông trình phaùt
trieån vaø khoaùng tröông, kinh teá ñang heát söùc chænh lyù vaø bieân cheá, coâng nhaân ñang ñöôïc
chæ ñaïo veà phía quaân söï vaø daân sinh ñöôïc troïn veïn caû ñoâi, ngoaïi giao thi haønh cöông
ngaïnh ñeå yeåm hoä cho ñoái ngoaïi maäu dòch ñaõ chôùm nôû ba naêm roài... Quang Trung boãng
cheát yeåu!
CHU TRI LUÏC 4 41

Keá hoaïch cuûa Quang Trung ñaùng dò nghò treân ñieåm quoác gia chöa ñöôïc thoáng nhaát
maø phöông höôùng chính trò ñaõ toû loä ra beân ngoaøi, maëc daàu muïc tieâu cuûa caùc cuoäc phaùt
trieån aáy ôû caùc nôi noäi ñòa treân lòch söû ta. Söï thaát baïi cuûa Quang Trung ôû ñoù moät phaàn, moät
phaàn coøn ôû söï thieáu thoán caùn boä. Nhöng caùi nguyeân côù chính cuûa cuoäc thaát baïi naøy laø
neàn taûng vôùi ñieàu kieän chuû quan cuûa xaõ hoäi ta khoâng ñi kòp vôùi cuoäc chaïy daøi treân tieán
hoùa cuûa quoác teá. Moãi nhaân taøi thaønh coâng laø ôû nhôõn quang troâng vöôït khoûi thôøi ñaïi, coù
moät vuõ khí vôùi phöông phaùp ñi tröôùc ñôøi, caùi thaát baïi coøn ôû ñoù maø ra. Duø sao, Nguyeãn
Hueä, moät thieân taøi moâ phaïm cuûa tinh thaàn daân toäc saùng taïo cuûa daân toäc ta, luaän veà haønh
quaân cuûa oâng phaûi noùi raèng: oâng coù moät khoa hoïc kieâm caû moät ngheä thuaät veà quaân söï
cuûa thôøi ñaïi XX, hôïp vôùi cheá ñoä cuûa toaøn dieän chieán tranh cuûa chieán tranh chôùp nhoaùng;
cuõng nhö noùi veà chính trò cuûa oâng phaûi noùi raèng: oâng laø ngöôøi cuûa thôøi ñaïi XX treân keá
hoaïch xaõ hoäi vaø keá hoaïch chính trò.
[ 35. PHAÀN 8
Phan Saøo Nam laø choát khoùa noái lieàn lòch söû töø 1865 ñeán 1940 cuûa nöôùc Vieät maø ñòa
vò danh döï laøm toái cao laõnh tuï cuûa caùch maïng Vieät raát xöùng ñaùng.
Thôøi ñaïi Phan Saøo Nam laø thôøi ñaïi maø giai taàng nho só laøm trung kieân cuûa quoác
daân, caùi yù thöùc luùc aáy ñang luùc maët taàng hai vaên hoùa Ñoâng Taây môùi chôùm ñaàu thoûa hieäp.
Tueä ñöùc cuûa ngöôøi caùch maïng chaân chính, cho khoûi phuï vôùi quoác theå, phaûi tu döôõng treân
söï theå nghieäm caùi tö caùch lòch söû cuûa daân toäc, caùi quyeàn lôïi ñöông nhieân cuûa ngöôøi soáng,
caùc nguyeân taéc neàn taûng veà quoác teá trong quoác teá coâng phaùp ñeå maø hoøa laäp tröôøng rieâng
caù nhaân baèng laäp tröôøng coâng, ñoái trong ñoái ngoaøi, phaûi giöõ ñöôïc laäp tröôøng nghieâm
chænh, thaùi ñoä tröïc trieät, nhaân caùch sieâu nhieân vaø haønh ñoäng quaû ñoaùn. Coù theá môùi thi
haønh ñöôïc khoâng nhuïc caùi söù meänh cuûa caùch maïng ngoaïi giao. Phan Saøo Nam ôû caùi ñòa
vò lòch söû cuûa mình ñaõ môû ñaàu cho cuoäc caùch maïng coù toå chöùc vaø kyõ thuaät hieän ñaïi cuûa
nöôùc ta caû beân trong laãn beân ngoaøi ñeå veà sau caùc caùn boä chia reõ ra thaønh hai heä chính laø
Quoác Daân Ñaûng vaø vaø Ñoäc Laäp Ñaûng sau bieán ra Coäng Saûn Ñaûng. Chuû tröông cuûa cuï
goàm vaøo caâu noùi: “Daân chuùng chaúng duy taâm, chaúng duy vaät maø chæ duy daân”, noù aùm
hôïp vôùi tieàn ñeà trieát hoïc cuûa baûn ñaûng, tieác raèng taäp cöông lónh chính trò cuûa cuï veà chính
saùch duy daân xuaát baûn beân Taøu nay ñeàu maát. Ngöôøi ta noùi laø töïa nhö Tam Daân Chuû
Nghóa cuõng hôi coù lyù, vì cuï vöøa chòu aûnh höôûng cuûa Toân Vaên vaø Löông Khaûi Sieâu. Ngoaøi
ra, caùc chuû tröông daân toäc taûn maùc trong caùc boä tröôùc taùc nhö “Löu Caàu Huyeát Leä Taâm
Thö”, “Haûi Ngoaïi Huyeát Thö”, “Vieät Daân Toäc Vaên Minh Khôûi Ñieåm Söû”, “Phaùp Vieät
Ñeà Hueà”, vì khoâng coù ngöôøi bieåu döông ñöôïc chaân nghóa ra, cho neân quoác daân vaãn bò lu
môø ñeán noãi nhieàu phaàn töû coù tö kieán vaø tö lôïi, duøng choã ñoù maø phao truyeàn ra, vu haõm
cho cuï nhieàu ñieàu khoâng hay döôùi moät taùc duïng aùm muoäi, nhöng maø quyeát laø ñoà nhieân.

Quyeån “Vieät Daân Toäc Vaên Minh Khôûi Ñieåm Söû” töôûng laøm coát caùn trong taâm uaån
nhöõng hoaøi baõo cuûa Saøo Nam. Vaên minh nghóa laø phöông thöùc soáng cuûa loaøi ngöôøi ôû
trong söï khoâng döùt tieán hoùa; daân toäc vaên minh nghóa laø phöông thöùc soáng ñaëc thuø cuûa
daân toäc döôùi tieàn ñeà cuûa töï löïc, trí saùng taïo, caùc cuoäc tranh ñaáu cho ñoäc laäp vaø söï tu
döôõng daân toäc tính, tình, vaø chí; caùi daân toäc vaên minh aáy phaûi döôùi hình thaùi Vieät. Nhöng
maø caùi khôûi ñieåm cuûa vaên minh daân toäc aáy laø ôû ñaâu? ÔÛ ngoïn nguoàn cuûa lòch söû hay vôùi
boái caûnh saûn sinh cuûa taùc phaåm ñoù baét ñaàu töø luùc nhöõng haønh ñoäng voâ cuøng daõ man taøn
ngöôïc cuûa giaëc Phaùp ñem ñeán giaûi ñaát ta vôùi cuoäc xaâm löôïc voâ nhaân ñaïo? Khoâng, quyeát
khoâng! Vaên minh ñaõ laø phöông thöùc soáng treân neàn taûng Ngöôøi ñang ôû trong söï khoâng döùt
tieán hoùa thì caùi khôûi ñieåm cuûa noù cuõng khoâng luùc naøo döùt, uaån taøng beân trong doøng soáng
ñoù. Caùi khôûi ñieåm ñoù töôûng laø ôû trong nhaân toá noù keát caáu neân cuoäc soáng vaên minh:
1) Loøng yeâu vôùi ngöôøi thaân: nhieãu ñieàu phuû laáy giaù göông.
2) Hai baøn tay vôùi ñaát ñai, nöôùc maét vaø moà hoâi laøm neân heát caùc hieän töôïng cuûa vaên
minh.
3) Trí oùc vôùi saùng taïo ví nhö hoa nôû treân boàn ñaát.
4) Maùu ñaøo vaø tranh ñaáu vôùi quaân ñòch, toå tieân con chaùu cuøng nhuoäm maùu treân giaûi
ñaát töøng chöùng kieán bao nhieâu traän oanh lieät coøn ghi veát anh huøng.
Nhöõng nhaân toá aáy khoâng döùt laø khôûi ñieåm cuûa vaên minh, moïi cuoäc vaên minh khoâng
döùt trong tieán hoùa vaø coøn laø khôûi ñieåm baát cöù luùc naøo. Maø daân toäc vaên minh Vieät cuõng laø
khôûi ñieåm cuûa moïi chuû tröông caùch maïng cuûa daân toäc Vieät ñoù. Ngöôøi ta ñöôïc hoïc ôû
trong quyeån ñoù baûn thoáng keâ ñích xaùc cuûa nhaân khaåu: noøi gioáng ta ít nhaát laø 50 trieäu trôû
leân vì söï thieáu thoán vaø dìm giaûm cuûa con soá khaùc. Coøn ñöôïc hoïc caùi kinh nghieäm cuûa noøi
gioáng soáng trong töï do phaûi baùn trôøi ñeå noäp thueá maø cuõng chöa heát toäi. Söï ñaáu tranh thöïc
tieãn cuûa noøi gioáng treân lòch söû maáy chuïc naêm trôøi coù chöùng côù saét maùu, phaûi toû roõ cho
chuùng ta, ngöôøi sau, bieát caùi gian nan, khoán khoå, nhoïc nhaèn, sæ nhuïc, thaûm hoïa cuûa söï
vaät loän laáy soáng coøn chung trong moät luùc töï ñoäng toång ñoäng vieân cuûa toaøn daân phaûn
Phaùp xaâm löôïc vaø phaûn Gia Toâ, phaûn Vieät gian treân taát caû caùi nhoän nhòp caûm ñoäng, uaát
öùc cuûa toaøn daân vi binh, toaøn ñòa vi phoøng, toaøn taøi vi duïng. Noøi gioáng ñeå maø soáng coøn
phaûi phaùt huy ñöôïc caùi töï löïc maø taát caû caùc kinh nghieäm lòch söû ñeàu chöùng toû cho chuùng
ta bieát raèng: noøi gioáng taát seõ sau roát thaéng lôïi. Chuùng ta, ngoaøi söï nhaän thöùc treân, coøn
neân ñeå yù ñeán quyeån “Phaùp Vieät Ñeà Hueà” baèng söï thaám thía ñeán caùi noäi dung chua chaùt
ôû trong chöõ “ñeà hueà”. Söï phuïc höng vaø phuïc hoaït noøi gioáng phaûi baét ñaàu baèng söï phuïc
höng vaø phuïc hoaït nhaân caùch daân toäc. Muoán theá phaûi ñeà khôûi laïi caùi loøng töï tín cuûa daân
toäc uûy mò döôùi goùt saét thoáng trò cuûa quaân ñòch coøn nhö ñaùm tro taøn muøa gioù laïnh. Theá thì
thuû ñoaïn “neùm gaïch daáu ngoïc” tuy thuoäc baát ñaéc dó nhöng caùi khoå taâm cuûa ngöôøi chí só
bò giam caàm maø muoán coáng hieán, ta phaûi neân löôïng tôùi.
CHU TRI LUÏC 4 43

Quaân Phaùp chæ laø quaân ñòch tröôùc maét, ñeán sau quaân Phaùp maø coøn nguy hieåm cho
noøi gioáng gaáp vaïn boäi quaân Phaùp laø keû 20 naêm sau nöõa ñeán, cuõng ví nhö hoaøn caûnh cuûa
chuùng ta ngaøy nay, Phaùp, Nhaät chæ laø quaân ñòch tröôùc maét, maø coøn quaân ñòch toái nguy
hieåm nöõa vaø toái haäu nöõa sau ñeán maø ta phaûi ñeà phoøng.
Ñoù laø moät baûn tinh thaàn toång ñoäng vieân giaùn tieáp vaø moät baûn nhaân quyeàn tuyeân
ngoân baèng doän töø. Sau nöõa thì chöõ cuoái cuøng vieát sau taám aûnh “Cöùu Quoác Toàn Chuûng”,
ñoù laø chìa khoùa cuûa moät thôøi ñaïi treân moät theå heä cuûa daân toäc trieát hoïc, noù laõnh ñaïo caû
moät traän doanh daân toäc caùch maïng.
[ 36. PHAÀN 9
Boái caûnh cuûa thôøi ñaïi saûn sinh ra Duy Daân Thaéng Nghóa ñi ñoâi vôùi söï buøng noå taát
nhieân cuûa maët traän goác.
ÔÛ chín cöông lónh caùch maïng vaø ôû nhieàu nôi, chuùng ta ñaõ ñi vaøo boái caûnh saûn sinh
cuûa Duy Daân Thaéng Nghóa vaø maët traän goác taát nhieân trong thôøi ñaïi 1940-2000 treân neàn
taûng vôùi ñieàu kieän lòch söû thöïc tieãn, ôû ñaây chæ luaän qua moät khuùc dieãn tieán cuûa vaên hoùa, yù
thöùc vaø xaõ hoäi maø thoâi. Hai vaên hoùa maët taàng laø Nho vaø AÂu cöï tuyeät nhau suoát töø 1865
ñeán 1900 trôû laïi moät ñoâi naêm ñeå môû söï thoûa hieäp daàn daø baèng caùc thôøi ñaïi Ñoàng Vaên
Nhaät Baùo, vaø Ñoâng Döông Taïp Chí (1920-1935). Noøi gioáng ñaõ bieát phaûn tænh laïi lòch söû
cuûa mình töø naêm 1930 suoát tôùi 1940 trôû ñi moät hai naêm. Nhöng maø thôøi ñaïi saùng taïo
chaân chính laâm ñeán phaûi töø nhöõng con ngöôøi 1940 laøm vieäc cho 2000, daãn daét bôûi Duy
Daân Thaéng Nghóa döôùi söù meänh vaø dieãn tieán vaên hoùa vaø yù thöùc aáy maø saûn sinh. Chöõ
quoác ngöõ ñeán töø khi AÂu AÙ gaëp gôõ, traûi qua caùc thôøi kyø noù ñeàu laøm ñoà ñaïc vaø vuõ khí raát lôïi
haïi: laøm moâi giôùi thoûa hieäp, laøm vuõ khí dung hoøa, laøm ñaàu ñeà phaûn tænh ñeå truït xuoáng
ñaùy taàng ôû trong thaâm taøng noù naûy nôû ra söùc saùng taïo lôùn lao vaø quaù ñoä cuûa söùc goác ñaùy
hoàn vaø ñaùy söû. Cuoäc Caàn Vöông cuûa Nho só coøn ñöôïc noái lieàn vôùi yù thöùc thôøi ñaïi môùi bôûi
Nho só Duy Daân (Phan Saøo Nam laøm ñaïi bieåu) ñeå ñöôïc noái lieàn vôùi giai taàng aên löông
môùi saûn sinh ra trí thöùc vaø nöûa trí thöùc (Quoác Daân Ñaûng vaø Coäng Saûn Ñaûng), qua söï gaïn
loïc caùc giai taàng aáy ñaøo thaûi ñeå cho thuùc ñaåy giai taàng goác cuûa quoác daân vaø theá heä ñaùy
cuûa quoác daân trung kieân toái ñaïi ña soá laøm chuû thôøi ñaïi Vaïn Thaéng môùi, chæ coù noù môùi
ñaûm nhieäm noåi söù meänh cuûa lòch söû.
X.Y. LYÙ ÑOÂNG A

3/4/4822 tuoåi Vieät (15/4/1943)

CHU TRI LUÏC 5
Noùi veà chín caùi ñieàu muïc giaûi thích cho quoác daân vaø caùc
ñoàng chí veà nhöõng nhaän thöùc deã daøng cho coâng cuoäc kieán
thieát Duy Daân.
[ 37. 1. NHU YEÁU CUÛA KIEÁN THIEÁT

Taát caû nhöõng thaûm thöông maø quoác daân ta ñang phaûi chòu ñöïng, xui neân bôûi nhöõng
caùi baát hôïp lyù cuûa thoáng trò thöïc daân vôùi nhöõng caùi ñoài baïi cuûa vaên hoùa cuõ, saûn sinh neân
taát yeáu cuoäc caùch maïng Duy Daân tieâu dieät xaâm löôïc, phaù ñoå cheá ñoä aùp böùc trong vôùi
ngoaøi ñeå thaønh laäp moät ñôøi soáng quoác daân môùi, treân moät neàn taûng vaên minh môùi. Cho
neân kieán thieát laø muïc ñích tích cöïc cuûa caùch maïng. Kieán thieát thaønh coâng laø chaân chính
caùch maïng thaønh coâng. Maø kieán thieát thaønh coâng laø vaên hoùa thaønh coâng, Thaùi Bình
thaønh coâng. Caùch maïng ôû ñoù chæ laø giai ñoaïn quaù ñoä cuûa kieán thieát, cuõng nhö phaù hoaïi
chæ laø coâng cuï laâm thôøi cuûa kieán thieát. Coù caùch maïng vaø phaù hoaïi môùi coù y cöù maø kieán
thieát ñöôïc. Nhöng maø kieán thieát thaát baïi coøn quan heä hôn laø caùch maïng thaát baïi: noù laø
lòch söû thaát baïi, Thaùi Bình thaát baïi.
Saùch löôïc caùch maïng cuûa chuùng ta cho chuùng ta hay raèng:
Löïc löôïng chuùng ta ñem vaøo caùch maïng thuaàn tuùy vaø tuyeät ñoái phaù hoaïi chæ phaûi
nhu yeáu coù chöøng, maø löïc löôïng chuùng ta daønh vaøo kieán thieát môùi laø voâ haïn. Chuùng ta
phaûi baû aùc thöïc teá cho ñöôïc thaønh coâng taát nhieân.
Caùi lo laéng lôùn cuûa chuùng ta ôû ñoù, cho neân caû nhöõng coâng vieäc laøm ñeå hoaøn thaønh
caùi truïc chuyeån dôøi sang kieán thieát, ñaùng ñöôïc chuùng ta gaéng söùc vaøo, cuõng nhö coâng
vieäc chuaån bò cho töø tónh vieân vaøo ñoäng vieân, coâng vieäc chuaån bò ñeå xuùc tieán vaø haïn ñònh

ñöôïc caùi cöïc haïn tuyeán cuûa phaù hoaïi, kieán thieát baû aùc moät ñieàu kieän thaønh coâng ôû ñoù.
[ 38. 2. BOÁI CAÛNH CUÛA KIEÁN THIEÁT

Döôùi moät traïng thaùi cöïc taøn hoaïi cuûa vaên hoùa, moät tình caûnh cöïc hoãn loaïn cuûa xaõ
hoäi, gaây ra bôûi bao nhieâu cuoäc chieán tranh treân giaûi ñaát nöôùc, chuùng ta phaûi xaây ñaép moät
kieán truùc ñoà soä, baèng söï chöa heát tieâu dieät cuûa tuyeät ñoái ñòch nhaân, vôùi söï luoân luoân
ngaáp ngheù phaûn ñoäng cuûa töông ñoái ñòch nhaân, chuùng ta phaûi baét ñaàu moät coâng cuoäc khoù
nhoïc. Treân cuoäc quoác daân sinh hoaït raát thieáu thoán, treân ñôøi quoác teá sinh hoaït chöa vöõng
chaéc, chuùng ta phaûi xuùc tieán moät söï nghieäp gian nan. Ñem taát caû nhöõng naêng löïc coøn
thaáp keùm cuûa daân toäc vaên hoùa ra, chuùng ta phaûi suy ñoäng moät coâng trình cao sieâu. Ñoái
phoù vôùi taát caû nhöõng thöû thaùch treân, chuùng ta baèng cöù vaøo caùi theå nghieäm phi thöôøng,
saâu saéc cuûa quoác daân, giaùc ngoä vì lam luõ vaø cheo leo, lôùn lao leân qua nhöõng thöû thaùch
vaøng ñaù, thaønh thuïc laïi trong cuoäc phaûn tænh thaâm uyeân, gaéng söùc leân, caàn cuø theâm leân
sau côn taùp loác. Chuùng ta coøn nhôø ñöôïc nhöõng hoaøn caûnh trong vaø ngoaøi vì chöa oån ñònh
maø coù lôïi cho ta.
Chuùng ta töï trong mình naém giöõ ñöôïc caùi quyeát taâm thieân vaïn coå ñoù, baèng caùi boái
caûnh veõ phaùc vaäy, chuùng ta thu söùc löïc laïi maø ñi leân.
[ 39. 3. NEÀN TAÛNG CUÛA KIEÁN THIEÁT

Neàn taûng kieán thieát aáy laø neàn taûng cuûa quoác gia. Ñaát ñai, daân chuùng, tö nguyeân, trí
löïc, kieän khang löïc, ñeàu laø neàn taûng cuûa kieán thieát. Duy Daân chuû nghóa vôùi taát caû nhöõng
chuaån vò lôùn lao vaø khoa hoïc cuûa Ñaûng ñeàu laø neàn taûng cuûa kieán thieát. Ñaát ñai laøm sao
cho hoaït ñoäng leân, daân chuùng laøm sao cho sinh ñoäng leân, tö nguyeân laøm sao cho ñaày ñuû
leân, trí löïc vaø söùc löïc laøm sao cho cöôøng kieän leân, chuû nghóa laøm sao cho xaùc thöïc leân.
Neàn taûng khoâng phaûi tónh trò vaø cô treä. Phaûi cho neàn taûng coù vaän ñoäng maø vaän ñoäng leân
theo phöông höôùng duy nhaát cuûa höôùng taâm vaø höôùng thöôïng, vaän ñoäng leân baèng nhöõng
yeâu caàu cuûa chuùng ta vaøo kieán thieát, vaän ñoäng leân bôûi chuùng ta giaùc ngoä ñöôïc trieát hoïc
cuûa kieán thieát, chuùng ta chinh phuïc ñöôïc boái caûnh, chuùng ta hoaït duïng ñöôïc neàn taûng.
Cuõng nhö vuõ löïc cuûa caùch maïng phaûi phoái hôïp vôùi daân chuùng môùi laõnh ñaïo suoát maët
ñöôïc daân chuùng. Cuõng nhö haønh ñoäng cuûa caùch maïng phaûi y cöù vaøo chuû nghóa, kieán
thieát cuûa caùch maïng cuõng khoâng vi boäi ñöôïc chuû nghóa.
Ñoù laø nhöõng ñieåm taát yeáu cho thaønh coâng.
[ 40. 4. PHÖÔNG CHAÂM CUÛA KIEÁN THIEÁT

Chuû nghóa Duy Daân vì nhu yeáu thöïc söï cuûa thôøi ñaïi maø saûn sinh. Taát caû nhöõng chuû
tröông cuûa Duy Daân töùc laø thöïc tieãn kieán thieát neân neàn vaên minh, noù baûo chöôùng cho
CHU TRI LUÏC 5 47

quoác gia cuûng coá maõi, noøi gioáng soáng coøn maõi, haïnh phuùc toàn taïi maõi, tieán hoùa kinh
thöôøng maõi.
Caùi phöông chaâm duy nhaát trong kieán thieát cuûa chuùng ta laø chuû nghóa Duy Daân,
Thaùi Bình tieâu chuaån cuûa Duy Daân; ñoù laø nhöõng quy ñònh thöïc tieãn chuû nghóa, thaønh laäp
cuoäc Duy Daân daân chuû treân kieán truùc nhaân chuû, laø neàn taûng cuûa Thaùi Bình ñöôïc thöïc
hieän cho toaøn daân.
[ 41. 5. TRIEÅN KHAI CUÛA KIEÁN THIEÁT

Söï caûi taïo laïi thieân nhieân baèng thaùc thöïc quoác saùch vaø taùn duïc kyõ thuaät laø baûn lónh
bao goàm raát saùng suoát nhöõng taùc duïng phaù hoaïi vaø kieán thieát ôû trong, noù giuùp ích cho ta
tieán theâm moät taàng leân chinh phuïc thieân nhieân vaø deø daët cho ta raát lôùn nhöõng cuoäc phaù
hoaïi laáy xaõ hoäi laøm muïc ñích thuaàn tuùy. Ta phaûi traùnh bôùt cho loaøi ngöôøi nhöõng khoå naïn
ñeø xeùo laãn nhau. Ta phaûi lôïi duïng caùi kinh nghieäm loaøi ngöôøi soáng baèng caûi taïo töï nhieân
maø öùng duïng vaøo kieán thieát cuûa caùch maïng goïi laø Kieán Cheá. Nhöng maø trung taâm cuûa
kieán thieát vaãn phaûi laáy xaõ hoäi quoác daân laøm ñoái töôïng. Caûi taïo cho xaõ hoäi vaãn phaûi laáy
xaõ hoäi laøm xuaát phaùt vaø caên cöù cuûa Duy Daân cô naêng vaø quoác daân ñoaøn, giuùp cho quoác
daân töø nay soáng coù toå chöùc, coù quy luaät, coù ñoaøn theå, vaø coù nhôõn quang sieâu vieät trong
kieán truùc Daân Chuû vaø Nhaân Chuû. Chæ coù Nhaân Chuû naâng cao ñöôïc vaø giaûi phoùng ñöôïc
loaøi ngöôøi treân hai neàn taûng kia maø trieån khai ra caùc boä moân kieán thieát, chính trò, vaên
hoùa, kinh teá, quaân söï, xaõ hoäi, sinh hoaït, nhaân chuûng... Taát caû ñeàu laáy caùc caên baûn quoác
saùch laøm y quy, thöïc haønh treân caùc boä saäu, caùc giai taàng, caùc tieát thöù coù keá hoaïch, ôû moät
quy moâ kieán thieát, treân ñuû caùc yeâu caàu quoác phoøng, nhaân sinh vaø nhaân caùch.
ÔÛ caùc quy moâ ñoù, baèng söï ma luyeän thöïc tieãn maø neân neàn vaên minh toái cao caû cuûa
loaøi ngöôøi.
[ 42. 6. NGUYEÂN TAÉC CUÛA KIEÁN THIEÁT

Quoác gia laø cuûa nhaân daân, quoác gia thaønh laäp baèng nhaân daân. Nguyeân taéc kieán
thieát cuûa chuùng ta chính laø nguyeân taéc Duy Daân cuûa quoác gia hoaït ñoäng, cuûa quoác daân
kieán thieát, do ôû nhaân daân kieán thieát cuõng nhö haïnh phuùc thuoäc veà nhaân daân, quoác gia
ñöùng vaøo ñòa vò trí tueä chæ huy, maø caùc taàng quoác daân cöù tieát thöù keá hoaïch, tieát thöù haønh
ñoäng maø leân ñöôïc quoác gia cuûa quoác daân. Ñaûng chæ laø phuï ñaïo vaø giaùm saùt: Ñaûng quoác
daân hoùa.
[ 43. 7. BIEÄN CHÖÙNG CUÛA KIEÁN THIEÁT

Ñeå maø daãn ñaïo cho söï nghieäp lôùn lao vaø khoù nhoïc neân thaønh coâng, chuùng ta phaûi
hieåu thaáu ñöôïc bieän chöùng vaän ñoäng cuûa kieán thieát. Cuõng nhö phaù hoaïi thôøi gian, caùi

thôøi cô chuaån bò quaù ñoä vaø quyeát ñònh cuûa kieán thieát khoâng theå vöôït böïc ñöôïc. Ñeå maø
naém giöõ ñöôïc vaø vaän duïng ñöôïc caùi bieän chöùng ñoù, söï phaân chia coâng vieäc theo tính chaát
dieãn tieán thöïc teá cuûa thôøi ñaïi theo yeâu caàu vaø phöông chaâm cuûa Duy Daân laø taát yeáu maø
khoân ngoan. Söï phaân chia giai ñoaïn kia khoâng phaûi laø maùy moùc vaø khía khôùp, noù phaûi
baèng söï phoái hôïp raát tinh vi maø thueá hoùa, raát khoa hoïc chæ ñaïo, raát töï ñoäng maø raát nhaân vi
maø laøm.
Noù khoâng phaûi laø quaân chính, huaán chính hay hieán chính cuûa Tam Daân chuû nghóa.
Noù khoâng phaûi laø quaù ñoä Coäng Saûn chuû nghóa, vôùi Coäng Saûn chuû nghóa cuûa Nga Soâ. Goïi
laø chuaån bò, goïi laø quaù ñoä vaø goïi laø quyeát ñònh laø theo tình traïng vaän ñoäng cuûa noäi taïi vôùi
ngoaïi taïi seõ phaùt sinh neân nhöõng yeâu caàu gì? Ñoái phoù vôùi nhöõng yeâu caàu ñoù laø baèng
nhöõng thi haønh tieát thöù, nhöõng trình töï gì ñeå ñaït tôùi nhöõng hieäu suaát döï töôûng gì? Noù laø
khaùch quan maø khoâng chuû quan. Noù chæ laø giaû traïng trình töï thoáng nhaát cuûa thôøi khoâng
vaän ñoäng ñöông bieán, noùi cho ñuùng ra. Cho neân chuaån bò thôøi cô cuûa kieán thieát ôû ngay
trong quyeát ñònh thôøi cô cuûa caùch maïng maø thaønh caùi truïc chuyeån dôøi. Quyeát ñònh thôøi
cô cuûa kieán thieát ôû ngay chaám döùt quaù ñoä thôøi cô maø thaønh caùi truïc bieän chöùng. Naém giöõ
ñöôïc hai caùi truïc ñoù laø naém giöõ ñöôïc thaønh coâng taát nhieân cuûa kieán thieát vaø muoân ñôøi
vaän meänh Duy Daân, töùc nhieân thöïc teá coù baû aùc haún hoi.
[ 44. 8. ÑAÁU TRANH CUÛA KIEÁN THIEÁT

Caùch maïng baèng phöông thöùc huyeát chieán, aáy laø tuyeät ñoái phaù hoaïi; tuyeät ñoái phaù
hoaïi laø nhaèm vaøo söï tieâu dieät tuyeät ñoái ñòch nhaân. Ñöøng töôûng laàm raèng tuyeät ñoái phaù
hoaïi laø phaù hoaïi voâ ñònh, phaù hoaïi cuøng taän. Neáu taát caû caây coû vaø nhaân daân laø ñòch nhaân,
caùch maïng seõ chæ coøn kieán thieát baèng gaïch ngoùi ñieâu taøn. Cuõng ñöøng laàm töôûng raèng,
sau cuoäc tuyeät ñoái phaù hoaïi laø lieãu söï, nhö theá caùch maïng seõ chæ laø phong kieán thoáng trò.
Caùch maïng laø cöùu daân, caùch maïng laø xaây döïng baèng daân, cho daân moät ñôøi môùi. Cuõng vì
theá, sau cuoäc tuyeät ñoái phaù hoaïi, coøn töông ñoái phaù hoaïi, sau cuoäc huyeát chieán coøn cuoäc
ñaáu tranh. Ñi cuøng vôùi tuyeät ñoái ñòch nhaân coøn coù töông ñoái ñòch nhaân.
Thôøi cô tuyeät ñoái phaù hoaïi laø luùc maø ta phaûi buoâng tha töông ñoái ñòch nhaân cho
thaønh beø baïn; nhöng maø caùc töông ñoái ñòch nhaân aáy phaûi laøm sao cho tieâu dieät. Phaù hoaïi
töï trong baûn thaân, cuõng nhö kieán thieát coù luaät ñoái hôïp, trong phaù hoaïi coù kieán thieát, trong
kieán thieát laø phaù hoaïi taát nhieân. Chuùng ta phaûi ñöôïc maø döï ñònh cho coâng cuoäc kieán thieát
ta vaø phaù hoaïi ta toaøn dieän, trieät ñeå vaø höôùng thöôïng, nghóa laø thuaàn tuùy chaân thaät vaø
tuyeät ñoái kieán thieát Duy Daân. Trong thôøi cô quyeát ñònh caùc töông ñoái ñòch nhaân vaø tuyeät
ñoái ñòch nhaân aáy, caùc ñoàng chí haõy xem trong cöông lónh ñòch nhaân vaø ñoái trò leänh.
CHU TRI LUÏC 5 49

[ 45. 9. ÑAÏO ÑÖÙC CUÛA KIEÁN THIEÁT
Quoác daân laø muïc ñích cuûa kieán thieát. Kieán thieát laø muïc ñích cuûa phaù hoaïi. Chuû
nghóa, toå ñaûng vaø caùch maïng hy sinh thuaàn tuùy vì muïc ñích ñoù. Muïc ñích ñoù hoaøn toaøn
ñaïo ñöùc. Phaûi chaêng söï thöïc ñaïo ñöùc ñoù môùi ñaït troïn ñöôïc muïc ñích ñaïo ñöùc. Chuùng ta
haõy cuøng nhau, mau coù ñöôïc tinh thaàn tieâu chuaån daân toäc cuûa ñaïo ñöùc kieán thieát: naâu,
lam, tre, saäy maø nhaát teà laøm vaø laøm nöõa, ñoå moà hoâi vaø maùu nöõa. Söï lyù haønh ñaïo ñöùc
khoâng phaûi baèng khoâng ngoân, chæ coù baèng thöïc tieãn, maø thöïc tieãn quyù nhaát laø tieân phong
vaø voâ danh, quyù nhaát laø söï töï thaéng ñöôïc mình, aáy laø thaéng ñöôïc ñòch nhaân. Bieän chöùng
tính laø thaéng heát vaäy.


CHU TRI LUÏC 6
CHUÛ NGHÓA NGHIEÂN CÖÙU
Noùi veà chín caùi quan ñieåm chính thoáng trieát hoïc treân nhaän
thöùc thuaàn tuùy cuûa loaøi ngöôøi, phaûi coù töø 1940 Gia Toâ lòch
trôû ñi laøm tö löông cho coâng cuoäc kieán thieát vaên minh
2000 vaø tieâu ñích cho tieán hoùa nhaân loaïi vónh vieãn. Nhöõng
nhaän thöùc thuaàn tuùy sau ñaây laøm tim oùc cho heát thaûy moïi
ñoäng taùc sinh hoaït cuûa loaøi ngöôøi treân moïi haønh vi tinh
thaàn vaø vaät chaát, töùc laø chuû nghóa DUY DAÂN.
[ 46. QUAN ÑIEÅM 1

Chæ coù moät hoïc hieåu Duy Daân tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa toaøn boä nhöõng söï
thöïc treân vaän ñoäng vuõ truï (thôøi khoâng duy nhaát) laø tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa.
Söï hoïc hieåu cuûa loaøi ngöôøi cuõng phaûi chaët cheõ ñi ñoâi vôùi tính chaát cuûa söï thöïc, nhö theá
môùi ngoõ haàu tìm ñöôïc chaân lyù söï thöïc vaø tieâu chuaån duy nhaát ñöôïc moïi nhaän thöùc, oån
ñònh ñöôïc nhaân sinh.
Hoïc laø caùi phöông chaâm, phöông thöùc vaø phöông phaùp tìm doø, giaûi thích, naém giöõ
vaø vaän duïng ñöôïc söï thöïc.
Hieåu laø taùc duïng cuûa hoïc ñaït ñöôïc tôùi yeâu caàu treân.
Daïy laø truyeàn thuï cho ngöôøi caùi hoïc ñoù.
Söï toå chöùc vaø quy naïp toaøn boä hoïc thuaät laïi caùi lónh vöïc toái cao ñoä laø coâng vieäc lôùn
lao laøm ñoäng cô cho söï toå chöùc vaø daãn ñaïo lòch söû vaên minh. Phöông chaâm tung hôïp,
CHU TRI LUÏC 6 51

thoáng nhaát vaø roäng nghóa, phöông phaùp tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa, ñoù laø caùc
ñieàu kieän thaønh coâng cuûa caùc yeâu caàu treân. Töø nay khoâng coù söï phaân chia söû hoïc, khoa
hoïc vôùi trieát hoïc. Khoâng coù söû hoïc phöông, khoâng coù khoa hoïc phöông, khoâng coù trieát
hoïc phöông nöõa. Chæ coù moät hoïc phöông duy nhaát laø Duy Daân hoïc phöông duy nhaát. Söû
hoïc laø coâng cuï hoïc quaù khöù, khoa hoïc laø coâng cuï hoïc hieän taïi, trieát hoïc laø coâng cuï hoïc
töông lai. Thôøi khoâng vaän ñoäng ñaõ khoâng thoáng nhaát treân ñoái laäp thì trí thöùc cuûa ngöôøi ta
cuõng khoâng theå giaùo cheá vaø tinh chæ ñöôïc.
Caùi kieán truùc yù thöùc treân lónh vöïc hoïc thuaät cuûa loaøi ngöôøi ñaët ñeå treân neàn taûng cuûa
vaên ngheä tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa; vaên ngheä ñem duyeân tröôøng vaøo cuï theå taát
caû nhöõng tröøu töôïng phaùt hoaïch cuûa khoa, trieát, söû; vaên ngheä tröïc tieáp vaø ñích saûn cuûa
sinh hoaït söï thöïc nhaát; vaên ngheä taäp ñaïi thaønh treân bình dieän ñöôïc caû caùc tinh tuùy vaên
hoùa moãi thôøi ñaïi cuûa khoa, trieát, söû treân ruoäng ñaát vaên ngheä aáy naûy moïc leân nhöõng lyù
töôûng töông lai duøng ñeå khai môû vaên hoùa thôøi ñaïi sau lieàn. Caùi hoïc hieåu Duy Daân laïi taäp
ñaïi thaønh treân laäp theå ñöôïc caû caùi kieán truùc yù thöùc vaø chæ huy saùng suoát cho moïi ngaønh
hoïc hieåu cuûa loaøi ngöôøi coäng ñoàng vaø phaân phoái ra phuïc vuï cho loaøi ngöôøi.
Chæ coù caùi thaønh töïu hoïc thuaät töø phöông chaâm, phöông thöùc vaø phöông phaùp nhö
theá môùi thaønh laäp ñöôïc nhaân sinh soáng thöïc, soáng ñuùng vaø soáng bieát. Cho neân phaøm ñaõ
goïi laø chuû nghóa phaûi troïn veïn ñöôïc caû theå heä treân, hay ít nhaát cuõng phaûi troïn veïn ñöôïc
theå heä trieát hoïc nghieâm ngaët töø lyù luaän ñeán thöïc tieãn maø ôû treân neàn taûng söï thöïc phaùt
sinh ñöôïc taùc duïng söï thöïc; phaûi coù moät caên cöù xuaát phaùt thuaàn tuùy, tung hôïp, thoáng nhaát
vaø roäng nghóa vaø ñeä nhaát, phaûi treân hoïc vaán maø thaønh laäp caùc coâng cuï vaø vuõ khí vaän
duïng moät caùch töï theå ñaëc thuø. Ñem taát caû caùc nguoàn soùng trieát hoïc ra quan saùt theo ñieàu
kieän treân, chæ coù duy taâm, duy vaät vaø duy sinh laø thöïc teá vaø nghieâm ngaët thích hôïp goïi laø
chuû nghóa hay theå heä trieát hoïc, maëc daàu nhöõng sai laàm raát lôùn phaûi choái boû ñi bôûi Duy
Daân. Nhöõng giaù trò lòch söû vaø phaùt ñaït cuûa caùc nguoàn soùng aáy khoâng theå hoát thò ñöôïc maø
caàn moät pheâ phaùn xaùc thieät ñeå bieåu döông Duy Daân. Caùc nguoàn soùng khaùc nhö duy lyù,
duy löïc, duy thöïc v.v... ñeàu laø chi löu baát cöù nhaát nguyeân, nhò nguyeân hay ña nguyeân.

Chæ coøn laïi moät thaønh töïu Duy Daân tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa treân söï
nhaän xeùt trieát hoïc söû yù thöùc dó haï. Trieát hoïc söû treân lónh vöïc yù thöùc dó haï, nghóa laø treân
lónh vöïc hoïc thuaät thuaàn tuùy phaûi ñöôïc quan saùt treân ñaëc thuø ñieàu kieän cuûa vaän ñoäng
bieän chöùng cuûa yù thöùc ñeå maø phaûn chieáu laïi vôùi söï quan saùt trieát hoïc söû treân lónh vöïc yù
thöùc dó thöôïng, nghóa laø treân lónh vöïc söï thöïc toaøn boä cuûa sinh hoaït loaøi ngöôøi. YÙ thöùc chæ
laø söï phaûn aûnh söï thöïc nhöng maø trong cô caáu töï thaønh cuûa yù thöùc treân vaän ñoäng, noù coù
nhöõng nguyeân lyù vaø luaät taéc treân lyù luaän thaønh laäp, lyù luaän tröôùc taùc, lyù luaän tuyeán muïc

ñaëc thuø. Coù bieän bieät ñöôïc roõ raøng ngoïn ngaønh treân môùi coù ñöôïc moät phöông phaùp phaùn
ñoaùn ñuùng thöïc. Laïi trieát hoïc söû ôû ñaây laø roäng nghóa, tung hôïp vaø thoáng nhaát, khoâng
rieâng quan saùt vaø nghieân cöùu veà trieát hoïc heïp nghóa maø laø quan saùt vaø nghieân cöùu veà
trieát hoïc treân caû caùi heä thoáng cuûa noù trong vaên minh moãi thôøi ñaïi. Coù bieän bieät ñöôïc hai
caùi yù nghóa ñoù môùi coù moät ñoái töôïng phaùn ñoaùn saùng suoát.
Theá thì trieát hoïc söû laø gì? Laø caùi vaän ñoäng bieän chöùng vaø cô naêng cuûa caùc yù thöùc
hình thaùi vaø doanh luõy duy taâm, duy vaät vaø duy sinh tranh ñaáu laãn, ñieàu hôïp laãn, ñeå cuoái
cuøng tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa vaøo moät yù thöùc hình thaùi vaø taäp theå duy nhaát laø
Duy Daân, ñeå ruùt cuïc coøn thöøa laïi caùi thaêng hoa thöïc tieãn vaø trung thaønh ôû treân vaên ngheä
vaø vaên hoùa, caùi yù thöùc tinh tuùy vaø cuï theå laø Duy Daân tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa.
Coøn gì sau coå söû AÙ Ñoâng? Moät thôøi Xuaân Thu Duy Daân; coøn gì sau coå söû Hy Laïp? Moät
thôøi phuïc hoaït Duy Daân. Noùi laø Duy Daân nhöng kyø thöïc noù laø nhaân loaïi hay laø nhaân vaên,
v.v... chæ laø daây rôï lòch söû vaø thoâ sô cuûa Duy Daân.
Laø: khoâng phaûi caùi tranh ñaáu ñôøi kieáp cuûa hai phaùi duy taâm vaø duy vaät khoâng coù
ruùt cuïc vaø söï ñieàu hoøa duy sinh (hay löôõng nguyeân).
Laø: khoâng phaûi caùi phaûn aûnh bình dieän vaø mô hoà cuûa muïc ñích caàu sinh.
Laø: khoâng phaûi caùi vaän haønh ñònh meänh vaø kieät taùc cuûa tuyeät ñoái tinh thaàn hay laø
thöôïng ñeá toái cao.

Chæ coù moät caùi thaønh coâng Duy Daân tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa treân söï
nhaän xeùt ñôøi ñôøi trieát hoïc söû yù thöùc dó thöôïng. Trieát hoïc söû yù thöùc dó thöôïng nghóa laø
nghieân cöùu lòch söû cuûa trieát hoïc tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa treân lónh vöïc söï thöïc
toaøn boä cuûa thöïc tieãn sinh hoaït loaøi ngöôøi. Treân trieát hoïc söû yù thöùc dó thöôïng, ñeå maø
thích öùng vôùi ñieàu kieän nghieân cöùu ñaëc bieät cuûa Quan Ñieåm 1, phaûi khoaùng tröông caùc
nguoàn soùng yù thöùc duy taâm, duy vaät vaø duy sinh ra cho heát caùc tính chaát tung hôïp, thoáng
nhaát vaø roäng nghóa ôû caùc theå heä aáy. Treân trieát hoïc söû yù thöùc dó thöôïng thì chuùng ta phaûi
phuïc toøng tuyeät ñoái vaø nghieâm ngaët söï thöïc maø choái boû toaøn boä caùc trieát hoïc ñoù ñi, cuõng
nhö choái boû caùc trieát hoïc heïp nghóa thuaàn tuùy. Söï thöïc laøm gì coù duy taâm, duy vaät vaø duy
sinh trong thöïc tieãn nhaân loaïi treân coäi goác caùc haønh vi, treân caùi chaân lyù caùc cheá ñoä nhaân
loaïi? Söï thöïc laø söï thöïc cuûa loaøi ngöôøi soáng theo phöông chaâm, phöông thöùc vaø phöông
phaùp ñaëc thuø cuûa loaøi ngöôøi trong vuõ truï. Laøm gì coù moät ñôøi soáng loaøi ngöôøi thuaàn tuùy
duy taâm treân lyù luaän cuûa trieát hoïc duy taâm? Laøm gì coù moät ñôøi soáng loaøi ngöôøi thuaàn tuùy
duy vaät treân lyù luaän cuûa trieát hoïc duy vaät? Laøm gì coù moät ñôøi soáng loaøi ngöôøi thuaàn tuùy
duy sinh treân lyù luaän cuûa trieát hoïc duy sinh? Söï thöïc laø treân neàn taûng loaøi ngöôøi vaø vaän
ñoäng cuûa lòch söû loaøi ngöôøi, duy taâm, duy vaät vôùi duy sinh chæ laø nhöõng ñieàu kieän vôùi
CHU TRI LUÏC 6 53

phaïm truø töï nhieân thaåm thaáu vaøo hoaït ñoäng ñoù
Duy taâm, duy vaät vôùi duy sinh phaùt sinh ôû caùc giaùc ngoä aáu tró cuûa loaøi ngöôøi treân
tieán haønh sinh hoaït, noù phaùt sinh ôû caùi tìm toøi cuûa loaøi ngöôøi moät y quy vuõ truï cuûa tinh
thaàn treân quaù trình khaùm phaù vaø khai quaät vuõ truï laøm ñeå uaån cho soáng coøn. Noù phaùt sinh
döôùi caùi ñieàu kieän cuûa loaøi ngöôøi ñang vaät loän, chöa choaõi noåi ra khoûi caùi mi phoïc tinh
thaàn cuûa vuõ truï quan. Laøm gì coù thuaàn tuùy duy taâm, duy vaät vôùi duy sinh treân toaøn boä cuûa
theå heä mình. Cuõng chaúng phaûi laø söï khoâng thuaàn tuùy aáy nguyeân nhaân ôû söï haáp thuï laãn
nhau veà lyù luaän treân quaù trình tranh ñaáu trieát hoïc söû (nhö duy vaät giaûi thích).
Sôû dó meänh danh laø duy taâm, duy vaät hay duy sinh chæ laø vì caùi ñoái töôïng toái cao, caùi
xuaát phaùt toái sô, caùi caên cöù toái ñònh treân söï thaønh laäp caùi lyù luaän aáy laø thaàn, vaät, lyù, löïc,
duïng v.v..., maø nhöõng ñoái töôïng toái cao, xuaát phaùt toái sô vaø caên cöù toái ñònh ñoù thaønh laäp
töø trong lónh vöïc duy nhieân (vuõ truï voâ nguyeân) treân cô baûn baûn lyù luaän vaø thuaàn tuùy lyù
luaän, ñeán khi nhaäp duïng vaøo duy nhaân thì coù theå goïi laø heát ñaëc tính tung hôïp, thoáng nhaát
vaø roäng nghóa, ñöùng ñoái laäp göôïng gheï ñöôïc ôû trong yù thöùc dó haï cuõng chæ laø thieân leäch,
boá y kyø hình, neáu khoâng vaù víu, haáp thuï, hoãn hoùa.
Ñaáy laø noùi veà cô sôû cuûa caùc trieát hoïc maø theá giôùi cuõ 1940 trôû laïi goïi laø ñeä nhaát löu
trieát hoïc; coøn caùc trieát hoïc chi phaùi, chö töû thì laïi “ti nhi baát thaäm cao luaän” quaù.
Sôû dó meänh danh laø duïng, laø lyù, laø löïc v.v... (ñeä nhò löu trieát hoïc) vì caùi ñoái töôïng toái
cao, xuaát phaùt toái sô, caên cöù toái ñònh cuûa noù laø ôû Duy Daân dó haï, ôû döôùi hình nhi haï, maëc
daàu nhöõng coá gaéng höôùng thöôïng ñem mình töø nhò nguyeân hay ña nguyeân ñaåy leân nhaát
nguyeân maø khoâng coâng nhaän caùi ñòa vò thöïc duïng duïng tuïc. Noùi gì ñeán nhöõng trieát hoïc
ñeä tam löu ñöùng vaøo moät moân hoïc, laáy moân hoïc töï thaân aáy laøm ñoái töôïng, xuaát phaùt vaø
caên cöù nhö khoa hoïc chuû nghóa, noâng nghieäp chuû nghóa... chæ laø traàn truoàng moät thuû ñoaïn
nghieân cöùu trong bao nhieâu thuû ñoaïn.
Cho neân, toùm laïi khoûi daøi lôøi, caùi thaønh coâng tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa
duy nhaát cuûa loaøi ngöôøi treân söï thöïc sinh hoaït laáy laøm tieâu ñích cuûa thaønh coâng thuaàn
tuùy trieát hoïc laø Duy Daân. Phaûi, caùi thaønh coâng aáy vaøng saét roõ reät, beàn bæ nhaát laø caùi söï
thöïc: loaøi ngöôøi coøn ñöôïc soáng ñeán ngaøy nay vaø coøn ñöôïc soáng nöõa ñeán ngaøy mai. Taát caû
nhöõng hieäu quaû hoïc hieåu cuûa loaøi ngöôøi ñoâng, taây, kim coå moät moái thoáng nhaát laø Duy
Daân toaøn boä cuûa toaøn theå, toaøn trình vaø toaøn dieãn. Loät heát nhöõng muõ maõng, loät heát
nhöõng bì voû cuûa caùc chuû nghóa (isme) ra, chæ coøn caùi noäi dung nhaân loaïi Duy Daân, chæ
coøn coù moät ñaïo thoáng kim, coå, ñoâng, taây moät moái thoáng nhaát laø söï thöïc ñaày ñaën, yù thöùc
ñuùng thöïc vaø tieâu chuaån toái cao laø chuû nghóa Duy Daân. Coù phaûi khoâng caùi thaønh coâng
cuûa loaøi ngöôøi kyø thöù nhaát laø nhaân ñaïo xuaát phaùt, kyø thöù nhì laø nhaân ñaïo thaønh laäp, kyø
thöù ba laø nhaân ñaïo taêng tieán, kyø thöù tö laø nhaân ñaïo oån ñònh, treân thoâng tính cuûa toaøn
trình, dieãn, tieán, neáu boû qua nhöõng quaù trình tieåu teá cuûa moãi boä phaän ñaëc tính ñi, nhöng

haù chaúng moãi thôøi ñaïi, moãi daân toäc, moãi lòch söû treân con ñöôøng ñi naøy khoâng coù ñuû
nhöõng thôøi kyø aáy ö? Ngaãm ôû ñoù, tuaân theo ñoù vaø phaùt döông ñoù, chuùng ta ñuû baûn lónh cöùu
theá giôùi ñöôïc thaønh coâng, cuõng nhö thöøa baûn lónh cöùu noøi gioáng ñöôïc thaønh coâng.
Loaøi ngöôøi töø 1940 Gia Toâ lòch trôû ñi, ñöùng treân söï töï giaùc toaøn dieän, trieät ñeå vaø
höôùng thöôïng cuûa lòch söû thaønh coâng caû ôû yù thöùc dó thöôïng vaø dó haï cuûa hoïc hieåu. Thoâi
chaám heát caùi luaän tranh taâm vaät. Thoâi chaám heát caùi voâ tri (agnosticisme) cuûa chaân lyù.
Ngaãm söï thöïc ñoù ôû caùi thaønh coâng kia, chuùng ta ñöôïc caùi tieâu chuaån cuûa chaân lyù:
chaân lyù ñöông nhieân cuûa loaøi ngöôøi treân duy nhaân tuyeät ñoái, chaân lyù töông ñoái cuûa loaøi
ngöôøi treân Duy Daân vaø chaân lyù voâ nguyeân cuûa loaøi ngöôøi treân duy nhieân. Ai baûo chaân lyù
khoâng coù tuyeät ñoái tính? Tuyeät ñoái tính ôû caùi nhaát nguyeân vaø ñaïo kyû vaïn theá baát dòch cuûa
caû moät lòch söû thaønh coâng nhaân loaïi kia töøng muoân ñôøi maõi maõi.

Chæ coù moät hoïc hieåu Duy Daân tung hôïp, thoáng nhaát vaø roäng nghóa treân söï trieät ñeå
choái boû ñöôïc trieát hoïc duy vaät sieâu hình, thieân leäch vaø heïp nghóa.
Caùi vaät chaát (matieøre) ñem leân laøm thuûy toå cuûa vuõ truï cöùu caùnh laø quan nieäm sieâu
hình khoâng toaøn boä ñöôïc chöùng thöïc. Vuõ truï vaän ñoäng quy ñònh baèng luaät taéc trung taâm
laø vaät chaát khaùch quan vaän ñoäng chæ laø khaùm phaù quaûng phieám vaø ñöông nhieân cuûa vuõ
truï quan ôû moät caên cöù sieâu hình, baèng moät luaät taéc quaûng phieám vaø ñöông nhieân cuûa vuõ
truï quan. Caùi ñoái töôïng toái cao cuûa trieát hoïc duy vaät laø duy nhieân boä phaän treân toaøn bieän
chöùng tieâu cöïc maø caùi xuaát phaùt toái sô cuûa trieát hoïc duy vaät taát laø loaøi ngöôøi trong duy
nhieân ñoäng vaät traïng thaùi, caùi caên cöù toái ñònh cuûa trieát hoïc duy vaät laø kinh teá tieán hoùa vaän
ñoäng baét ñaàu töø phi kinh teá, töï nhieân kinh teá. Giai caáp ñaáu tranh luaän laø nhaäp duïng cuûa
kinh teá caên cöù. Voâ saûn thoáng trò luaän laø nhaäp duïng cuûa tieâu cöïc bieän chöùng. Coâng nghieäp
thuaàn tuùy hoùa laø nhaäp duïng cuûa töï nhieân kinh teá. Töø duy nhieân duyeân tröôøng vaøo duy
nhaân vaø duy daân, caùi hö voâ (nihil) ñi ñoâi vôùi thuû ñoaïn lyù luaän.
Tinh chæ cuûa chuû nghóa duy vaät ruùt cuïc laïi coù vaäy. Baát quaù caùi taùc duïng cuûa söï tieán
hoùa cuûa lòch söû quy ñònh caùi hieäu ích cuûa söï saûn sinh ra noù treân neàn taûng vaø ñieàu kieän
thôøi ñaïi theá kyû XIX Gia Toâ lòch, coøn laø moät thí nghieäm cuûa loaøi ngöôøi ñeå choái boû cheá ñoä
ñeá quoác maø kieán laäp moät xaõ hoäi nhaân loaïi môùi.
Söï thaát baïi treân cô baûn lyù luaän cuûa duy vaät trieát hoïc ôû ngay söï vaän duïng bieän chöùng
duy vaät sai khôùp vôùi lòch söû. Söï thaát baïi treân thuaàn tuùy lyù luaän cuûa duy vaät trieát hoïc ôû
ngay söï muø tòt caùi baûn theå nhaân loaïi treân kieán thieát nhaân loaïi. Söï thaát baïi treân thöïc tieãn
lyù luaän cuûa duy vaät trieát hoïc ôû ngay söï thaát baïi söï thöïc cuûa Coäng Saûn caùch maïng 1917
(ñöøng laàm vôùi Stalinisme ngaøy nay). Coäng Saûn chuû nghóa chæ laø lyù töôûng quaù ñoä cuûa voâ
chính phuû chuû nghóa. Khoâng theå coù ñöôïc voâ chính phuû chuû nghóa cuõng nhö khoâng theå coù
CHU TRI LUÏC 6 55

ñöôïc chuû nghóa Coäng Saûn thuaàn tuùy bôûi nhaân tính vaø baûn theå cuûa loaøi ngöôøi. (Xem Xuaân
Thu vaø Duy Daân bieän chöùng).
Noùi chæ coù Duy Daân cuõng nhö noùi khoâng theå coù duy vaät, cuõng nhö noùi khoâng coù
kinh teá töï nhieân, khoâng coù thuaàn coâng nghieäp, khoâng coù thuaàn voâ saûn, khoâng coù thuaàn
khaùch quan vì khaùch quan, khoâng coù thuaàn vaät chaát vaän ñoäng ôû trong xaõ hoäi vaän ñoäng,
khoâng coù thuaàn khoa hoïc ôû khoa hoïc, khoâng coù thuaàn coäng saûn laø chaám toät cuøng, toät böïc
cuûa lòch söû bieát nghó ngôïi.
Noùi duy vaät trieát hoïc ñaây laø caû hoï haøng duy vaät, töø xaõ hoäi chuû nghóa duy vaät,
Hockelisme, Marxisme, Leninisme, Stalinisme, v.v... taát caû moät traän doanh maø khoâng
traùnh khoûi ñöôïc söï saûn sinh baèng duy vaät caên cöù, xuaát phaùt vaø ñoái töôïng.

choái boû ñöôïc trieát hoïc duy taâm sieâu hình, thieân leäch vaø heïp nghóa.
Nhöõng quan ñieåm sieâu hình veà “thaàn” phaùt ñaït neân bôûi caùi tieán hoùa cuûa trí thöùc
treân tinh thaàn hoaït ñoäng cuûa loaøi ngöôøi, mang leân sieâu hình khoâng phaûi laø ñaõ haún ñöôïc
mang noù vaøo duy nhieân boä phaän laø cöùu caùnh. Caùi “thaàn” chæ laø phaûn aûnh cuûa taâm lyù quan
troïng cuûa loaøi ngöôøi töø sau ngaøy xaõ hoäi ñaõ töông ñöông tieán boä vaø döøng laïi treân giai
ñoaïn höôûng thuï vaø baûo thuû. Goïi traän doanh trieát hoïc naøy laø duy taâm cuõng khoâng haún
ñöôïc baùch chaân baèng goïi noù laø duy thaàn. Nhöõng lyù thuyeát naêng löïc nhaát nguyeân, tuyeät
ñoái tinh thaàn, tam giôùi duy taâm, vaïn phaùp duy thöùc v.v... chæ laø kieán thöùc tích luõy cuûa cô
sôû duy thaàn tieán hoùa leân. Nhöõng lyù thuyeát duy lyù, thöïc, duïng v.v... chæ laø thoûa hieäp cuûa
duy taâm vôùi duy vaät hay duy sinh ôû moät caên cöù sieâu hình “hình nhi haï” ñoù. Bôûi vì duy taâm
laø taùc duïng nhaân loaïi tieán boä sau khi nhaân loaïi thaønh laäp, duy vaät laø thuyeát sieâu hình
“hình nhi thöôïng” (bôûi vì vaät laø ñieàu kieän cuûa töï nhieân vaän ñoäng), töø duy nhieân thaåm
thaáu vaøo duy nhaân phaûi thieát ñònh raèng töï nhieân coù tröôùc loaøi ngöôøi. Caùi quy luaät trung
taâm laø tinh thaàn vaän ñoäng khaùch quan thöïc taïi khoâng theå naøo laáy gì maø chöùng thöïc ñöôïc
(tröø ôû tinh thaàn hoïc vaø phaàn duy nhieân thaûo luaän veà tieán hoùa cuûa yù thöùc) ñeå mang vaøo
phuïc vuï cho loaøi ngöôøi.
Noùi ñeán duy taâm ñuùng nghóa thì chæ coù “thaàn trò” (theùocratie) söï tröïc giaùc laõnh ñaïo
chính trò (chính trò khoâng theå thaønh ñöôïc khoa hoïc ôû lónh vöïc duy taâm), chæ laø moät laäp
thuyeát cho baûo thuû cuûa daân chuû tö baûn (duy vaät laø yù thöùc cuûa tích cöïc phaù hoaïi, duy taâm
laø yù thöùc cuûa baûo thuû tích cöïc) duøng cho töï nhieân söï thöïc mi phoïc vaø aùp böùc loaøi ngöôøi,
khoâng coù gì tinh chæ trong vuõ truï caû, khoâng coù gì ñaõ thaønh kieán loaøi ngöôøi heát.
Cho neân noùi chæ coù Duy Daân, cuõng nhö noùi khoâng theå coù ñöôïc duy taâm, cuõng nhö
noùi khoâng theå soáng ñöôïc baèng höông hoa töôûng töôïng cuûa tinh thaàn, khoâng theå coù ñöôïc

moät xaõ hoäi thaàn trò, khoâng theå coù ñöôïc moät xaõ hoäi voâ vi, khoâng theå coù ñöôïc moät xaõ hoäi töï
thaân, töï sinh, töï nôû, khoâng theå coù ñöôïc moät xaõ hoäi maø baèng taâm troâng, taâm nghe, taâm
laøm, taâm aên, taâm ñi... vaäy.
Noùi ñeán duy taâm trieát hoïc ñaây laø roäng nghóa, caû lyù töôûng chuû nghóa, hình töôïng chuû
nghóa, thöôïng ñeá chuû nghóa, duy thöïc, duy caûm, duy tính v.v... khoâng traùnh ñöôïc caùi cô
baûn lyù luaän duy thaàn.

choái boû ñöôïc trieát hoïc duy sinh sieâu hình, thieân leäch, bình dieän vaø vaù víu.
Caùi sinh nguyeân maø lyù luaän Tam Daân ñaët ñònh vaøo laøm thuûy toå vuõ truï chæ laø caùi teá
baøo cuûa höõu cô sinh vaät. Thaø noùi thaúng raèng sinh vaät laø khôûi ñieåm cuûa trieát hoïc duy sinh.
Caùi trung taâm quy luaät caàu sinh muïc ñích laø toái cao tieâu ñieåm vaø vaän ñoäng cuûa xaõ hoäi,
khoâng coù ñöôïc taùc duïng quyeát ñònh cho tieâu chuaån chaân lyù loaøi ngöôøi. Caùi muïc ñích ñoù
laø muïc ñích khaùch quan cuûa loaøi ngöôøi maø troâng nhaän loaøi ngöôøi. Loaøi ngöôøi coá nhieân
phaûi sinh soáng, nhöng maø sinh soáng phaûi laø ñieàu kieän thaåm thaáu vaø thoâng qua moät neàn
taûng gì? Moät ñieàu kieän gì? Baèng moät phöông thöùc naøo? Coù moät chæ ñaïo gì? Caàu sinh treân
thuaàn tuùy caàu sinh vaø tuyeät ñoái caàu sinh khoâng phaûi laø chaân thöïc muïc ñích cuûa loaøi
ngöôøi chæ laø chaân thöïc muïc ñích cuûa haï caáp ñoäng vaät. Loaøi ngöôøi coá nhieân phaûi laø ñoäng
vaät nhöng maø laø ñoäng vaät theo caùch thöùc loaøi ngöôøi. Ñaïo duy sinh quy ñònh leã vaän baèng
caâu: Thieân ñaïo duy sinh, noù thöôøng laø yù thöùc ñieàu hoøa vaø quaù ñoä giöõa hai yù thöùc duy vaät
vaø duy taâm treân ñeâ caáp giaùc ngoä. Caùi kieán truùc cuûa lyù luaän duy sinh töø xöa phaùt khôûi
baèng lyù luaän löôõng nguyeân taâm vaø vaät (taâm vôùi vaät chæ laø taùc duïng hoaït ñoäng vaø ñieàu
kieän hoaït ñoäng, chaúng phaûi laø baûn theå töï theå maø caàn dung hoøa). Leã Nhaïc quan cuûa lòch
söû quan cuûa Nho gia (Leã vaän) nhaân trò chuû nghóa (ñöùc trò), luaân lyù baûn theå cuûa chính trò
cuõng laø nhöõng phaùt minh tieán boä cuûa traän doanh duy sinh. Moät trieát trung (eùlectisme)
bình dieän, nhöng maø ôû caùi tính chaát daân baûn cuõng ñaõ gaàn gaàn vôùi nhaân ñaïo theo duy
nhaân quan. Chæ caùi chuûng toäc chuû nghóa (ñeá quoác) vôùi caùi “thieân nhaân nhaát theå luaän” toû
ra raèng duy sinh Nho gia daõ man ôû caùi khoâng khaùm phaù ra duy nhaân nhaát nguyeân treân
nhaân baûn (chuûng toäc thoáng trò chuû nghóa) vaø aáu tró ôû caùi khoâng trieät ñeå thöøa nhaän nhaân
quyeàn quan (tröø Tuaân Töû). Chuû nghóa Tam Daân cuûa China choãi daäy (xem Xuaân Thu)
ñem nhöõng caùi thaønh töïu nhaân ñaïo cuûa ñôøi thuôû tu chænh laïi, boå sung vaøo thöïc tieãn lyù
luaän cuûa truyeàn thoáng Haùn toäc cuõ. Tieác thay treân ñoäng cô thöïc taïi vaãn khoâng boû ñöôïc
chuûng toäc thieân trieàu chuû nghóa, maø treân cô baûn lyù luaän vaãn khoâng choái boû ñöôïc duy sinh
dung tuïc. Söï tu chænh thöïc tieãn cuûa Tam Daân cho Nho hoïc hoaøn toaøn y cöù vaøo hình thöùc
lyù taéc cuûa thöïc duïng dung tuïc chuû nghóa, khoâng phaûi laø coâng taùc saùng taïo thöïc taïi vaäy.
CHU TRI LUÏC 6 57

Noùi chæ coù Duy Daân cuõng nhö noùi khoâng theå coù ñöôïc chuûng toäc xaâm löôïc, khoâng
theå coù ñöôïc muïc ñích thuaàn tuùy caàu sinh cuûa ñoäng vaät, khoâng coù ñöôïc söï vaù víu taâm vaät
(khoâng taát yeáu), khoâng coù ñöôïc loái laøm vieäc thöïc duïng dung tuïc, khoâng coù ñöôïc loái quoác
gia chuû nghóa loái öu vieät chuûng toäc, khoâng coù ñöôïc loái quoác gia xaõ hoäi chuû nghóa naøo tích
cöïc ñi ñeán cöïc quyeàn. Noùi duy sinh trieát hoïc laø roäng nghóa caû Nho gia duy sinh, Tam Daân
chuûng toäc öu vieät luaän, Nazi quoác toäc, quoác quyeàn söû luaän, sinh vaät nhaân loaïi quan v.v...

Chæ coù söï thöïc Duy Nhaân laø toái cao ñoái töôïng, toái sô xuaát phaùt, toái ñònh caên cöù, toái
thöïc luaät taéc cuûa söï thöïc loaøi ngöôøi laáy laøm y cöù cuûa trieát hoïc tung hôïp, thoáng nhaát vaø
roäng nghóa duy nhaát cuûa Duy Daân.
Toái cao ñoái töôïng cuûa loaøi ngöôøi laø gì? Ngöôøi (nhaân, man, homo, homme). Toái sô
xuaát phaùt cuûa loaøi ngöôøi laø gì? Söï tieán haønh ñôøi soáng ngöôøi, thöïc teá ngöôøi treân neàn taûng
thaønh laäp xaõ hoäi. Toái ñònh caên cöù cuûa loaøi ngöôøi laø gì? Nhaân ñaïo. Toái thöïc luaät taéc cuûa
loaøi ngöôøi laø gì? Söï thöïc hieän lòch söû cuûa phaïm truø Ngöôøi, lyù töôûng Ngöôøi.
Loaøi ngöôøi khi naøo ñaõ ñöùng treân neàn taûng vöõng chaéc nhaân chuû, giaùc ngoä roõ reät caùi
nguyeân taéc nhaân baûn cuûa xaõ hoäi trong vuõ truï, kieán thieát ñöôïc soáng coøn theo hoaøn toaøn
nhaân tính cuûa loaøi ngöôøi, laø khi aáy khoâng coøn nghi ngôø gì nöõa veà caùi tuyeät ñoái chaân lyù coù
tìm ñöôïc thaáy cho loaøi ngöôøi khoâng?
Bao nhieâu nhöõng tieàn ñeà sieâu hình cuûa trieát hoïc Taâm, Vaät, Sinh, Lyù v.v... cuõng ví
nhö nhöõng ngaãu töôïng (idole) thaàn thaùnh vôùi thöôïng ñeá caùch hoùa (deùification) neáu naém
ñöôïc, ñem lyù taéc hoùa ñeàu chæ laø tröøu töôïng. Chæ coù tieàn ñeà ngöôøi, ngöôøi phuïc vuï cho
ngöôøi maø phaûi thoâng qua caùi thöùc trình xaõ hoäi. Xaõ hoäi laøm luaät taéc neàn taûng cuûa ngöôøi,
xaõ hoäi nhaân loaïi (haõy bieän bieät vôùi caùc yù nieäm thieân kyû cuûa xaõ hoäi chuû nghóa loái duy
sinh, loái duy vaät kinh teá, loái khoâng töôûng v.v...).
Xaõ hoäi phaûi coi thuaàn tuùy laø xaõ hoäi cuûa nhaân loaïi, xaõ hoäi phaûi coi laø töï theå tính; coäi
goác loaøi ngöôøi phaûi coi laø caên cöù lòch söû. Lòch söû loaøi ngöôøi laø loaøi ngöôøi töø phuùt thaønh xaõ
hoäi, töø phuùt thaønh xaõ hoäi kinh teá, thaønh xaõ hoäi chính trò, laø loaøi ngöôøi coù töø phuùt coù nhaân
loaïi vaên hoùa. Khôûi thuûy ôû ñoù. Theá thì tieàn ñeà duy nhaân nhaát nguyeân khoâng voäi coi laø
hình nhi haï hay dung tuïc, cuõng khoâng theå baûo laø sai vôùi vuõ truï vaän ñoäng. Duy nhieân voâ
nguyeân laø baûn vò hoïc hieåu thuaàn tuùy khaùch quan: vuõ truï ñoái vôùi loaøi ngöôøi laø cöïc chaát, laø
con zeùro, laø vaät chaát voâ haïn löôïng tính, laø voâ haïn duyeân khôûi, laø voâ haïn phöông trình
thöùc, laø voâ haïn cöùu caùnh. Haõy laáy duy nhieân baûn vò, ñem Taâm, Vaät vôùi Sinh ra coi xeùt,
ñoái chieáu vôùi duy nhaân baûn vò: tinh thaàn laø theå soáng ñaëc thuø cuûa loaøi ngöôøi ôû tröôøng
soáng tieán hoùa cuûa loaøi ngöôøi maø töï taïo neân; sinh vaät laø theå soáng ñaëc thuø cuûa vaät chaát voâ
haïn taïo neân; loaøi ngöôøi laø sinh vaät ñaëc thuø cuûa sinh vaät tieán hoùa.

Theá thì treân quaù trình thöïc tieãn vaø kinh nghieäm cuûa lòch söû loaøi ngöôøi, duy nhaân
baûn vò töùc laø lónh vöïc ñaáu tranh bieän chöùng cuûa caáu thöùc xaõ hoäi töï theå kia: sinh vaät tieán
hoùa laø chuû löïc, vaät chaát tieán hoùa laø cô naêng, xaõ hoäi töï theå treân keát caáu kinh teá töùc laø chöùc
nghieäp maø tinh thaàn tích luõy vôùi phaùt döông cuûa xaõ hoäi ñoù laø yù thöùc.
Coù oån ñònh ñöôïc caùi caên baûn nguyeân taéc duy nhaân kia môùi oån ñònh caùi caên baûn
trình töï cuûa nghieân cöùu toaøn theå, toaøn trình vaø toaøn dieän söï thöïc maø thaønh laäp ñöôïc caùi
caên baûn yù thöùc cuûa loaøi ngöôøi töø sinh meänh ñeán thöïc hieän, tieán haønh Duy Daân treân Duy
Nhaân xuaát phaùt laø kieán truùc yù thöùc töï giaùc töø bình dieän ñeán laäp theå tung hôïp, thoáng nhaát
vaø toái cao. Chæ coù moät phaùt hieän lôùn lao caùi coâng trình yù thöùc kia môùi coù ñöôïc daây rôï vaø
then choát phaùt hieän saùng suoát ra trieát hoïc khoa hoïc vaø thuaät hoïc, cöùu vôùt ñöôïc hoïc thuaät
vaø cöùu vôùt ñöôïc loaøi ngöôøi.

Chæ coù moät vaän duïng toái cao, tung hôïp vaø thoáng nhaát cuûa bieän chöùng laø söï vaän
duïng Duy Daân môùi deûo dang, maãn nhueä vaø hieäu löïc tieán haønh ñöôïc thaønh coâng söï naém
giöõ, giaûi thích vaø vaän duïng söï thöïc cuûa loaøi ngöôøi treân tieán trình lòch söû cuûa loaøi ngöôøi.
Caùc phaïm truø cuûa luaät taéc vaø phöông phaùp cuûa bieän chöùng lyù taéc hay hình thöùc lyù
taéc ñoù laø coâng cuï vôùi vuõ khí tinh thaàn cuûa loaøi ngöôøi khaùm phaù ra ñöôïc ñeå chinh phuïc vuõ
truï vaø môû mang nhaân ñaïo. Nhöng söï vaän duïng caùi coâng cuï vôùi vuõ khí ñoù khoâng phaûi laø
cöù ñeå nguyeân hình khoâng coù ñaøo luyeän, cuõng khoâng theå khoâng coù vaän duïng chæ ñaïo
ñöôïc. Bieän chöùng lyù taéc laø coâng cuï suy ñoaùn veà vaän ñoäng; hình thöùc lyù taéc laø coâng cuï suy
ñoaùn veà tinh chæ. Duy Daân bieän chöùng, baèng caùi vaän duïng chæ ñaïo toaøn trình (vaän ñoäng
vaø keát hôïp hoã töông nguyeân nhaân) tung hôïp ñöôïc caû hai coâng cuï ñoù maø ñaøo luyeän neân
coâng cuï môùi. Laïi baèng caùi vaän duïng chæ ñaïo toaøn dieän (duy nhieân, duy nhaân, duy daân)
daãn chæ cho moãi ngöôøi tuøy caùch thöùc vaän duïng, tuøy lónh vöïc ñaëc thuø treân lónh vöïc thoáng
nhaát. Laïi baèng caùi vaän duïng chæ ñaïo toaøn theå (voâ nguyeân, nhaát nguyeân, ña nguyeân) ñaïi
tung hôïp bieän chöùng, trieät ñeå vaø thaåm thaáu, phaân tích ñöôïc moïi daây rôï bieän chöùng ñaëc
thuø ñeå phoái hôïp thaønh bieän chöùng tung hôïp. Trình ñoä deûo dang, maãn nhueä vaø hieäu löïc
cuûa coâng cuï laø ñeán ñaâu treân vaän duïng töùc laø hieäu suaát cuûa thaønh coâng saùng taïo vaø chieán
ñaáu cuûa sinh hoaït ñeán ñaáy. Laïi goïi laø Duy Daân bieän chöùng khaùc vôùi voâ danh bieän chöùng
töùc laø thoâng thöôøng bieän chöùng. Phaïm truø, luaät taéc, phöông phaùp thuaàn tuùy khaùc vôùi caùc
thöù bieän chöùng (duy taâm bieän chöùng, duy vaät bieän chöùng, duy sinh bieän chöùng, thöïc
duïng lyù taéc v.v...) bôûi ôû caùi caên cöù, xuaát phaùt vaø neàn taûng ñeä nhaát cuûa vaän duïng quyeát
ñònh caùi phöông höôùng vaø thaønh töïu cuûa noù, ñoù laø söï thöïc giaûi baøy treân Quan Ñieåm 7.
CHU TRI LUÏC 6 59

Chæ coù moät thöïc tieãn nhaân chuû, nhaân baûn vaø nhaân tính laø söï thöïc tieãn Duy Daân chuû
nghóa, ñem ñeán vaên minh chaân chính nhaân loaïi, saùng suoát nhaân loaïi vaø Thaùi Bình nhaân
loaïi cho loaøi ngöôøi.
Tieàn ñeà, coâng cuï vaän duïng vôùi thöïc tieãn chuû tröông laø thoáng nhaát; nhöng vôùi chuû
tröông thöïc tieãn treân caùch maïng vaø kieán thieát vôùi vaän hoäi cuûa Duy Daân laø do tieàn ñeà,
coâng cuï Duy Daân phaùt hieän neân. Söï phaùt minh ra Duy Daân chaúng phaûi laø phaùt minh vì
phaùt minh. Noù tuyeät ñoái laø vì nhu yeáu tung hôïp cuûa loaøi ngöôøi vaø noøi gioáng Ñaïi Vieät thuùc
baùch neân. Söï phaùt minh ra tieàn ñeà vôùi coâng cuï Duy Daân chaúng phaûi ñaõ laø töï tuùc. Noù phaûi
duyeân tröôøng ra thöïc tieãn baèng caùch maïng vaø kieán thieát cho noøi gioáng vaø cho loaøi ngöôøi.
Moät cuoäc caùch maïng treân toaøn dieän, trieät ñeå vaø höôùng thöôïng chæ ñaïo raát saùng suoát baèng
thoâng chöùng ñem ñeán thaønh coâng Vaïn Thaéng ñöôïc tieáp lieàn bôûi moät cuoäc kieán thieát toaøn
dieän, trieät ñeå vaø höôùng thöôïng ñem ñeán vaên minh vaø Thaùi Bình.
Caùch maïng Duy Daân laø caùch maïng nhaân chuû, khaéc phuïc ñöôïc söï baát töï giaùc, quyeát
ñònh ñöôïc phöông chaâm, phöông thöùc vaø phöông phaùp thöïc khoa hoïc. Kieán thieát Duy
Daân laø kieán thieát nhaân chuû, khaéc phuïc ñöôïc vaän meänh, quyeát ñònh ñöôïc nhaân ñaïo, nhaân
sinh vaø nhaân caùch. Taïo hoùa ôû töï nhieân maø soáng cheát ôû loaøi ngöôøi. Söï khaùm phaù ra caû moät
theå heä hoïc hieåu tung hôïp nhaân loaïi vaø cao ñoä ñöa ñeán söï xaây döïng caû moät theå heä vaên
minh tung hôïp, nhaân loaïi vaø cao ñoä.
Vaên minh quan Duy Daân ñaõ ñem loaøi ngöôøi veà baûn theå loaøi ngöôøi, veà chuû ñaïo töï
giaùc vaø töï chuû cuûa loaøi ngöôøi, ñem quoác daân veà baûn theå quoác daân vaø ñem quoác gia hoaït
ñoäng veà töï giaùc vaø töï chuû cuûa quoác daân. Chæ coù kieán truùc quoác daân cuûa Duy Daân cô naêng
thöïc tieãn ñöôïc duy nhaân cöông thöôøng maø thaønh laäp ñöôïc thöïc taïi nhaân chuû.
Nhaân chuû laø söï chuû teå vuõ truï vaø vaän meänh baèng loaøi ngöôøi, söï chuû teå chính trò loaøi
ngöôøi baèng loaøi ngöôøi, baèng hoaït ñoäng coâng cuï cuûa moïi ngöôøi. Noù laø chaân chính daân trò
(khoâng phaûi laø giaû daân chuû, giai caáp daân chuû). Söï chuû teå loaøi ngöôøi baèng muïc ñích laäp
theå cuûa loaøi ngöôøi coâng nhaän caùi daân trò nhaân chuû, hay cöù dòch laø humanocracy kia ôû
chính trò, treân haønh chính ñoù laø hieán trò (nhaân trò, ñöùc trò, nho vôùi phaùp trò thoáng nhaát vaø
toái cao) cuõng ñaõ laø söï chuû teå thôøi ñaïi baèng nhaân chuû tinh thaàn: nhaân tính hoùa, nhaân baûn
hoùa, nhaân chuû hoùa.


CHU TRI LUÏC 7
Noùi veà chín chæ nam nhaân chuû cuûa Duy Daân thöïc tieãn kieán
thieát chính trò.
[ 55. 1. TAÙN DUÏC

Söï kieán thieát nhaân loaïi phaûi baèng taøi boài töï nhieân. Loaøi ngöôøi soáng trong töï nhieân
phaûi caûi taïo laïi töï nhieân ñeå soáng. Ñaët quy moâ caûi taïo töï nhieân vaø cheá phuïc töï nhieân, ñoù laø
coâng taùc choát yeáu cuûa chính trò loaøi ngöôøi. Chuùng ta phaûi khaùm phaù vaø phaùt döông caùi
ñònh lyù taàm thöôøng aáy ra, noù laø moät baûn lónh ñeå tu chænh lòch söû theá giôùi ñoù. Bao nhieâu
noi ñích cuûa caùch maïng vaø kieán thieát laø laáy phaù hoaïi vaø caûi toå caùi kieán truùc loaøi ngöôøi,
töôûng chæ coù coâng vieäc aáy xong laø ñöa loaøi ngöôøi leân hoøa bình. Thöïc taïi ra, caùi kieán truùc
loaøi ngöôøi bò haïn cheá bôûi caùi kieán truùc töï nhieân. Ñeå maø chaán chænh, caûi toå ñöôïc loaøi
ngöôøi, phaûi thöïc teá caûi toå ñöôïc töï nhieân. Nhö theá loaøi ngöôøi môùi ñôõ chòu nhöõng thoáng
khoå veà lòch söû.
Trieät ñeå caûi taïo loaøi ngöôøi coøn baèng trieät ñeå caûi taïo töï nhieân, cho neân chính saùch
nhaân chuû thöù nhaát laø baèng coâng taùc TAÙN DUÏC, taøi boài ñöôïc taïo hoùa, ñieàu lyù ñöôïc aâm
döông (khí haäu), thanh tònh ñöôïc tam giôùi (hình giôùi, khí giôùi, thieân giôùi), söûa sang ñöôïc
hoaøn caûnh ñaïi ñòa cho loaøi ngöôøi soáng trong hoaøn caûnh ñaïi ñòa ñöôïc ñuû caû caùc ñieàu kieän
toát laønh, bieán ñoåi luaät kinh teá ñeä giaûm ra luaät kinh teá ñeä taêng, bieán ñoåi khí haäu aûnh höôûng
xaáu ra laønh, bieán ñoåi voâ duïng ra höõu duïng v.v..., ñeàu laø nhöõng muïc tieâu lôùn cuûa söï
nghieäp thaønh bình baèng ñeá cheá vuõ truï maø ñaïi ñoàng loaøi ngöôøi. Ngöôøi xöa noùi: “Bình
thaønh coâng ñöùc baáy laâu”. Bình thieân vaø thaønh ñòa vaäy.

[ 56. 2. KIEÁN CHEÁ
Duyeân sôn chính saùch: Moät maët ñem ñòa ñoäng cuûa quoác phoøng leân moät thaønh hieäu
chaéc chaén, moät maët ñem sinh hoaït cuûa quoác gia thuûy chuaån hoùa. Taát caû moïi theå heä giao
thoâng, kinh teá phaân boá, meänh maïch (arteøres vitaux) phaân phoái vaø taäp trung laïi moät caùch
hôïp lyù. Söûa ñoåi laïi heát nhöõng thieân leäch töø xöa maø ñem coâng nghieäp, noâng nghieäp leân
cöïc ñoä phaùt trieån.
Keù xaõ chính saùch (töïa nhö urbanisme): moät maët ñem nguyeân taàng hoùa ñoâ thò vôùi
thoân queâ (söï sai khôùp sinh hoaït noâng thoân vaø thaønh thò khoâng coøn nöõa), moät maët ñem
nguyeân taàng hoùa noâng nghieäp vôùi coâng nghieäp chæ coøn laø nhöõng ñôn vò bình ñaúng tuøy
theo tính chaát. Coù theá thì söï ñieän khí hoùa, cô giôùi hoùa treân kinh teá kyõ thuaät môùi baøi khaép
ñöôïc. Coù nhö theá thì giaùo duïc môùi thaâm nhaäp ñöôïc. Coù nhö theá thì Duy Daân cô naêng môùi
phoå bieán thích hôïp cho quoác daân hoaït ñoäng ñöôïc. Coù nhö theá thì söï höôûng thuï vaên minh
môùi khoâng theå thieân leäch ñöôïc, yù thöùc môùi traøn khaép ñöôïc. Khoâng thaønh coâng trong
coâng cuoäc kieán cheá thì chính trò khoâng thaønh coâng ñöôïc. Lyù töôûng daân chuû phaûi laáy toaøn
daân vaø toaøn dieän laøm ñieàu kieän; toaøn daân khoâng phaân phoái laïi, toaøn dieän khoâng caûi toå
laïi, thoå ñòa vaø phaân boá toaøn nhaân daân khoâng toå chöùc laïi thì voâ luaän moät lyù töôûng vaên
minh theá kyû XXI naøo cuõng khoâng thöïc hieän ñöôïc.
[ 57. 3. CÖÔNG THÖÔØNG

Duy Nhaân yù nghóa ôû nhaân daân toaøn theå khoâng phaân trai gaùi, lôùn beù, giaø treû. Duy
Daân yù nghóa ôû phaàn chæ ñaïo chính trò ôû nhaân daân goïi laø coâng daân. Ngöôøi soáng trong quoác
gia goïi laø quoác daân, phaàn chuû ñaïo chính trò goïi laø coâng daân. Quoác daân töùc laø nhaân daân
toaøn theå khoâng phaân bieät trai gaùi, giaø treû, lôùn beù trong quoác gia. Moät neàn chính trò coù
thöïc nhaân loaïi môùi thöïc ñuùng lyù. Neàn chính trò nhaân loaïi aáy phaûi nhaân baûn, laáy loaøi
ngöôøi laøm goác, laáy xaõ hoäi loaøi ngöôøi treân töï tính laøm goác, laáy nhaân daân laøm goác, laáy toaøn
theá giôùi nhaân loaïi laøm goác cuûa moïi kieán cheá, kieán truùc vaø kieán thieát. Neàn chính trò nhaân
loaïi aáy phaûi nhaân tính, laáy söï phaùt trieån ñieàu lyù söï sinh hoaït loaøi ngöôøi baèng nhaân tính
laøm ñieàu kieän, laáy caùc yeáu toá nhaân tính (hoân nhaân, caáp döôõng, giaùo duïc) laøm coâng taùc
chính trò chuû yeáu, laáy nhu yeáu vaø nhu caàu laäp theå cuûa loaøi ngöôøi laøm chuû ñaïo (yeâu caàu
laäp theå laø nhaân ñaïo, nhaân sinh, nhaân caùch). Neàn taûng chính trò nhaân loaïi aáy phaûi nhaân
chuû, laáy loaøi ngöôøi laøm chuû ñaïo sinh hoaït cho loaøi ngöôøi, laáy loaøi ngöôøi chuû ñaïo cho vuõ
truï, laáy coâng daân laøm chuû ñaïo cho quoác daân, laáy quan heä coâng nhaän cöông thöôøng cuûa
xaõ hoäi töï tính laøm chuû ñaïo cho chính trò v.v...
Cöông thöôøng laø taát caû cô caáu quy ñònh töï tính vaø ñöông nhieân cuûa coâng nhaän loaøi
ngöôøi treân theá giôùi. Theá giôùi hoøa bình vaø haïnh phuùc phaûi ôû caùc quoác gia caùc ngöôøi ñeàu
laáy DUY NHAÂN CÖÔNG THÖÔØNG laøm chuû luaät thöïc tieãn chính trò treân baûn theå thöïc
CHU TRI LUÏC 7 63

tieãn kyõ thuaät, thaùi ñoä vaø hoïc thuaät.
[ 58. 4. CÔ NAÊNG
Ñeå maø thöïc hieän nhaân chuû, theá giôùi hay quoác gia phaûi coù cheá ñoä kieán truùc nhaân chuû
trong quoác daân sinh hoaït.
Quoác theå phaûi laø cô naêng lieân hôïp: chính phuû phaûi thaønh laäp treân hieán phaùp phaân
coâng, quoác daân hoaït ñoäng phaûi theo nguyeân taéc Duy Daân daân chuû (trí tueä chæ huy) nhaân
daân töï thaønh v.v... Ba ñieàu aáy ôû trong daân chuû coù vaän ñoäng quoác daân taàng, coù chuyeân
moân tính, coù tö caùch tính, coù töï giaùc tính; quoác daân ñoaøn laø cô sôû toå chöùc cuûa nhaân daân
toaøn theå thuaàn tuùy nhaân chuû. Taát caû moïi tinh tuùy cuûa taát caû moïi toå chöùc coâng daân vaø quoác
daân taäp trung vaøo trong cheá ñoä cuûa noäi taéc sinh hoaït, noù quy ñònh caùi taäp theå töông hoã,
hôïp taùc, hoã giaùo v.v... tích cöïc töï thaønh, töï chuû, töï ñoäng cuûa nhaân daân: toå chöùc laáy nhaân
daân, quaûn lyù laáy nhaân daân, huaán luyeän laáy nhaân daân, ñeå tieán leân toå chöùc laáy quoác gia,
quaûn lyù laáy chính trò, huaán luyeän hieán trò. Chæ coù thöù daân chuû Duy Daân nhö theá, ñi theo
vôùi caùc chuû tröông thöïc tieãn cuûa Duy Daân treân haønh chính môùi laø thöïc tieãn daân chuû, thöïc
taïi daân chuû vaø trieät ñeå daân chuû treân tam phaân (phaân coâng, phaân meänh, phaân lôïi) vaø ba
yeáu toá (bieän chöùng daân chuû, cô hoäi, nghóa vuï vaø quyeàn lôïi) thoáng nhaát treân bình ñaúng.
[ 59. 5. TIEÅU GIA

Nhaân loaïi laø phöùc tính (coù trai gaùi) maø khoâng phaûi ñôn tính. Ñoù laø moät nhaân toá sinh
vaät can thieäp vaøo raát lôùn cho sinh hoaït cuûa loaøi ngöôøi cuõng nhö cô naêng. Caùi phöùc tính
kia phoái hôïp vôùi caùc nhaân tính (nhu yeáu tính, xaõ hoäi tính vaø töï veä tính) ôû sinh meänh coi
ñôn theå vaø taùch bieät treân thuaàn tuùy (consideùreù simple et seùpareù en principe) trong xaõ hoäi
nhaân tính vaän ñoäng, hai thöù treân hoã töông bieän chöùng vaø bieán xaõ hoäi töï tính ra xaõ hoäi thöïc
tieãn. Xaõ hoäi thöïc tieãn gìn giöõ ñöôïc xaõ hoäi töï tính tính chaát bao nhieâu thì hoøa bình haïnh
phuùc ñöôïc baûo chöôùng baáy nhieâu. Cho neân cöông thöôøng, cô naêng, noäi taéc, kieán cheá,
tieåu gia, kieän khang, boä meïng v.v... ñeàu laø caùc chuû tröông chaân xaùc ñem ñöôïc cho xaõ hoäi
thöïc tieãn caùi nguyeân veïn cuûa xaõ hoäi töï tính nhaân chuû. Tieåu gia phaûi ñaû phaù toâng toäc chuû
nghóa vaø caù nhaân chuû nghóa; noù laø teá baøo cuûa quoác daân kieán truùc; noù laø phoái hôïp theå ñôn
vò cuûa nhaân daân vaø coâng daân hoaït ñoäng. Quoác gia vaø theá giôùi phaûi laáy tieåu gia laøm ñôn vò
phaân meänh (hoân nhaân trinh daân luaân) laøm ñôn vò phaân coâng (daân ngaïch) laøm ñôn vò phaân
lôïi (bình saûn). Daân luaân ñöôïc trinh (trai trinh vôùi vôï, gaùi trinh vôùi choàng) thì nhaân chuûng
môùi ñöôïc hôn ngöôøi veà soá ñoâng vaø taïng khoûe. Daân ngaïch ñöôïc coâng (coâng lao, coâng
phoái, coâng ñoä) thì cô naêng xaõ hoäi môùi baûo chöôùng söï töï ñoäng ñieàu chænh leân vaên hoùa
bình haønh phaùt trieån. Daân saûn ñöôïc bình thì kinh teá quan heä cuûa sinh hoaït môùi baûo
chöôùng ñöôïc chính trò nhaân caùch bình ñaúng. Tieåu gia ñình ñaõ laø teá baøo quoác daân, sinh

hoaït quoác daân; vaên hoùa nhaân loaïi vaän meänh quoác gia ñeàu quan heä lôùn ôû sinh hoaït tieåu
gia ñình.
[ 60. 6. BOÄ MEÏNG

Hoân nhaân laø yeáu toá thöù nhaát cuûa xaõ hoäi sinh hoaït, nhaân chuûng (con caùi) coù ñöôïc
kieän khang phaùt trieån, xaõ hoäi (gia ñình) coù ñöôïc kieän khang höôùng thöôïng, ñeàu quan heä
ôû cheá ñoä hoân nhaân. Hoân nhaân khoâng theå voâ chính phuû ñöôïc (töï do maø trong saïch, laøm
sao cho tình duïc ñöôïc ñieàu hoøa cuõng nhö giaùo duïc khoâng theå voâ chính phuû ñöôïc. Ta phaûi
hieåu raèng voâ chính phuû laø voâ cheá ñoä, voâ toå chöùc, khoâng phaûi laø tuyeät ñoái khoáng cheá bôûi
quoác gia cöôõng baùch. Tinh thaàn Duy Daân daân chuû ôû boä meïng cuõng nhö ôû kieän khang vaø
bình saûn laø theo nguyeân taéc cuûa quoác daân sinh hoaït, cuûa Duy Daân cô naêng toå chöùc. Laøm
sao cho söï giao du trai gaùi ñöôïc töï do maø trong saïch? Laøm sao cho tình duïc ñöôïc ñieàu
hoøa, sinh lyù khoûi bò thieân kyø phaùt trieån, khoûi bò xaõ hoäi beänh hoaïn? Laøm sao cho söï hoân
nhaân ñöôïc bình quaân, beàn bæ, hôïp phoái hôïp lyù vaø saùng suoát ñeå maø taêng tieán ñöôïc gia ñình
sinh hoaït kieän khang?
Phaûi theo ñoøi göông maãu cuûa cheá ñoä Laïc Cheá: trai gaùi ñeàu phaûi trinh vôùi nhau, gia
ñình baèng söï bình quyeàn maø kieán laäp, hoân nhaân ñöôïc töï chuû baèng söï töï ñoäng saùng suoát,
hoân nhaân baèng töï do giao du maø coù chòu traùch nhieäm cuûa caû ñoâi beân; quoác daân giaùo duïc
trieät ñeå veà hoân nhaân (boä meïng laø tieáng Möôøng ñeå tieâu bieåu söï giao du, ñoù laø tinh thaàn boä
meïng cuûa hoân nhaân töï do maø trong saïch).
[ 61. 7. BÌNH SAÛN

Yeáu toá thöù hai cuûa xaõ hoäi laø kinh teá. Söï quoác gia toaøn boä khoáng cheá veà kinh teá ñem
nhaân daân xuoáng ñòa vò toâi ñoøi, ñoäi loát cuûa phong kieán. Söï quoác gia toaøn boä phoùng nhieäm
veà kinh teá ñem giai caáp caïnh tranh vaøo toài taøn cuûa loaøi ngöôøi. Moät cheá ñoä daân chuû treân
kinh teá phaûi baèng töï chuû vaø baèng quoác gia baû aùc laãn, baèng xaõ hoäi hôïp taùc, noù phaùt trieån
cô naêng nhaân loaïi.
Bình saûn kinh teá treân noâng nghieäp laø quaân ñieàn, treân coâng nghieäp laø quoác gia hoùa,
treân nhaát ban saûn nghieäp chia ra 4 heä thoáng: quoác gia, ñòa phöông, xaõ hoäi hôïp taùc vaø tö
höõu (tieåu gia ñình). Noù coù muïc ñích laøm cho tam phaân thöïc hieän treân nguyeân taéc töù
coâng: coâng lao, coâng baûn, coâng phoái vaø coâng ñoä. Thöông nghieäp treân caên baûn vaãn do
quoác gia baû aùc ñoái noäi phaân phoái (kinh lyù) ñoái ngoaïi maäu dòch (kinh kyû). Caùc tieåu thöông
maïi thò tröôøng coøn ñöôïc toàn taïi ñi vôùi söï tieãu tröø kim dong tö baûn luõng ñoaïn. Kim dong
thöông nghieäp do quoác gia quaûn lyù laøm cho tieàn taøi chæ laø ñoà ñaïc noâ leä cho ngöôøi.
Kinh teá ñoäng cô cuûa loaøi ngöôøi laø nhu yeáu khoâng phaûi laø duïc voïng. Caùi nhu yeáu
nguyeân lyù kia ôû xaõ hoäi töï tính ñem traû laïi xaõ hoäi töï tính coøn laø taùc duïng cuûa bình saûn kinh
CHU TRI LUÏC 7 65

teá trong nhaân chuû chính trò. Bình saûn kinh teá, boä meïng hoân nhaân, kieän khang giaùo duïc laø
thoáng nhaát taéc, vì khoâng chia ñöôïc, cuõng nhö ñôøi soáng raát cô naêng, phöùc taïp cuûa loaøi
ngöôøi.
[ 62. 8. KIEÄN KHANG

Caùi yeáu toá thöù ba cuûa nhaân chuû chính trò laø giaùo duïc. Giaùo duïc phaûi nhaân baûn hoùa,
nhaân chuû hoùa, nhaân tính hoùa môùi laø giaùo duïc nhaân loaïi. Moät neàn kieän khang giaùo döôõng
cuûa sinh hoaït giaùo duïc baèng khoa hoïc giaùo phaùp, lyù töôûng giaùo khoa, vieãn ñeä giaùo trình
v.v..., trieån khai ra trong caùi giaùo duïc hoïc thuyeát nhaân ñaïo, ñaøo taïo ngöôøi ta töø thuûy taïo,
keá taïo (hay caûi taïo) ñeán thaønh taïo. Giaùo duïc khoâng nhöõng chæ laø giaùo duïc thieát thi heïp
nghóa noù coøn thaåm thaáu vaøo thöïc teá toàn taïi trong quoác daân hoaït ñoäng cuûa Duy Daân cô
naêng vaø noäi taéc cheá ñoä nöõa. Giaùo duïc coù nhaân loaïi hoùa cuõng nhö chính trò coù nhaân loaïi
hoùa thì môùi coù theå baûo chöôùng cho söï phaùt trieån loaøi ngöôøi giöõ ñöôïc xaõ hoäi töï tính tieán
hoùa khoâng döùt vaän ñoäng thoâng qua xaõ hoäi thöïc tieãn môùi phaùt döông ñöôïc söï thöïc nhaân
chuû cuûa loaøi ngöôøi.
[ 63. 9. VAÄN HOÄI

Söï chi phoái ñöôïc vaän meänh laø baûn tính nhaân chuû cuûa loaøi ngöôøi baèng trí tueä vaø töï
giaùc vieân maõn trong töï ñoäng ñieàu chænh (self coordination) vaø trí tueä chæ huy cuûa quoác
daân sinh hoaït vaø quoác gia hoaït ñoäng. Cô naêng vaän ñoäng khoâng phaûi laø thu laáy sinh saûn
quaù thaëng baèng lao ñoäng khoå nhuïc (stakhanovisme) nhö ôû Nga. Noù chæ mong cho loaøi
ngöôøi phaùt döông sinh meänh treân coâng taùc. Duy Daân huaán phöông giuùp ñôõ vaø thöïc teá chæ
ñaïo treân tinh thaàn söï chi phoái vaän meänh kia. Thoâng chöùng cuûa Duy Daân vaän hoäi cho loaøi
ngöôøi caùi thöïc tieãn töï bieát mình trong söï ñöa daãn mình leân lòch söû.


CHU TRI LUÏC 8
Noùi veà chín caùi pheâ phaùn cuûa quoác daân vaø cuûa Ñaûng Duy
Daân veà caùc ñaûng ngoaøi laøm thaønh moät cöông lónh toång
quaùt.
[ 64. 1.
Söï nhaän xeùt trieät ñeå veà thoâng chöùng cuûa theá giôùi vaø Ñaïi Vieät söû ñi ñoâi vôùi söï theå
nghieäm thöïc tieãn caùi ñôøi soáng quoác daân hieän taïi raát phöùc taïp, raát cô naêng, laïi baèng cuoäc
kieåm thaûo raát kyõ caøng caùi kinh nghieäm rieâng cuûa coâng cuoäc caùch maïng nöôùc ta khoaûng
moät traêm naêm nay vôùi con maét thöïc khaùch quan vaø thoâng minh cho chuùng ta nhöõng pheâ
phaùn thöïc xaùc thieát vaø chính ñaùng veà caùc ñaûng ngoaøi.
Phaøm ñaõ goïi laø chính ñaûng treân yù nghóa nghieâm ngaët cuûa noù, taát phaûi ñuû chuû nghóa,
toå chöùc, saùch löôïc vôùi quy phaïm haønh ñoäng. Caùc chính ñaûng ñi ñoâi vôùi:
1) Neàn taûng vaø ñieàu kieän sinh hoaït lòch söû.
2) Neàn taûng vaø ñieàu kieän sinh hoaït theá giôùi.
3) Neàn taûng vaø ñieàu kieän sinh hoaït quoác daân.
Ba thöù laøm moät treân vaän ñoäng ñaëc ñònh cuûa thôøi ñaïi vaø lónh thuï caùi söù meänh vaø taùc
duïng ñaëc ñònh cuûa mình. Caùi söù meänh vaø taùc duïng ñaëc ñònh aáy laø thôøi ñaïi taát phaûi haïn
cheá bôûi thôøi ñaïi, ñöôïc goïi laø tieán boä ôû thôøi ñaïi maø cuõng bò ñaøo thaûi bôûi thôøi ñaïi.
Ñaïi Vieät Duy Daân Ñaûng rieâng laø toái cao vaø chính ñaùng nhaát laøm ñaûng cuûa toaøn theå
quoác daân thì cuõng ngay ôû chuû nghóa, toå chöùc, saùch löôïc cuûa mình, lónh thuï ñöôïc caùi ñích
truyeàn cuûa lòch söû, tung hôïp ñöôïc caùi traøo löu toái cao cuûa theá giôùi, saûn sinh vaøo ñuùng thôøi
giôø cuûa quoác daân. Noùi chung ra, Ñaïi Vieät Duy Daân Ñaûng toå chöùc ôû treân neàn taûng toaøn
CHU TRI LUÏC 8 67

daân vaø toái ña soá quoác daân, chuû nghóa laø lyù töôûng tung hôïp cuûa toaøn nhaân loaïi vaø toaøn
quoác daân cuûa toaøn theå moät lòch söû tích luõy; saùch löôïc ñònh baèng söï troâng roõ reät con ñöôøng
ñi muoân ñôøi, maø caùc ngoaïi ñaûng thì toå chöùc treân moät neàn taûng thieân leäch, chuû nghóa laø yù
thöùc ñôn ñoäc, saùch löôïc laø quy ñònh cuûa maét caän thò.
Phaûi naém giöõ ñöôïc chuû löïc caùch maïng cuûa noøi gioáng treân tieán hoùa, taát nhieân phaûi
ñöùng treân laäp tröôøng coäi goác vaø sieâu nhieân cuûa baûn vò noøi gioáng soáng coøn, phaûi daãn daét
moät coâng cuoäc ñaáu tranh ngaøn ñôøi. Cho neân baát cöù theá löïc ngoaïi dieän cuûa caùc ñaûng phaùi
khaùc naøo, ngaøy maø tinh binh Duy Daân chuû nghóa phaùt ra ngoïn löûa haønh ñoäng laø luùc ai
naáy quoác daân môùi chaéc chaén ñöôïc moät lónh ñaïo vöõng vaøng.
[ 65. 2.
Sai laïc ngay treân nguyeân taéc vaø tieàn ñeà cuûa chæ ñaïo lyù luaän.
Hoaëc aùp duïng moät caùch vuïng veà, hoaëc trang duïng moät caùch xu thôøi, hoaëc caûi duïng
moät caùch queø quaët, hoaëc lôïi duïng moät caùch ñaàu cô moãi trieát hoïc hay moãi tö traøo nöôùc
ngoaøi, hay khôûi duïng moät caùch ngoan coá moãi danh giaùo hay moãi nhaän thöùc coå huû.
ÑÒNH LUAÄT:
a) Caùch maïng phaûi laø cuoäc ñaáu tranh coù theå heä cuûa neàn sinh hoaït coù yù thöùc theå heä.
b) YÙ thöùc traïng thaùi, trieát hoïc laø phaûn aûnh söï thöïc neàn taûng vaø ñieàu kieän töï phaùt ñaït
vaø töï thaønh laäp, töï ñaët ñònh troïn veïn vaø cô naêng.
c) Trieát hoïc phaûi troïn veïn vaø cô naêng treân theå heä mình, quaùn suoát töø thuaàn tuùy ñeán
thöïc tieãn nhaát tính vaø toaøn tính môùi coù theå goïi laø chuû nghóa vaø môùi coù theå ñuû tö caùch chæ
ñaïo ñöôïc caùch maïng cho tôùi thaønh coâng.
d) Tö traøo truyeàn baù coù bieân teá trình töï vaø bieân teá hieäu suaát cuûa noù, tính thöïc duïng
treân thôøi khoâng hoaøn toaøn co duoãi vaø thaåm thaáu, ñoù laø duyeân tröôøng cuûa quoác teá tö traøo
vaøo quoác noäi.
ñ) Phaûi chuù yù ñeán “hieån chi nhaân” maø “taøng chi duïng”, caùi taùc duïng nhaân möu ñoù
treân aùp duïng.
e) Phaûi bieän bieät quoác teá baèng daân toäc nguyeân taéc thuaàn tuùy.
g) Lyù luaän sai, ñuùng quyeát ñònh haønh ñoäng thaønh, baïi.
h) Lyù luaän tín ngöôõng moät caùch bò ñoäng chæ thaønh moät thuùc phoïc tinh thaàn raát teä
haïi.
i) Söï thöïc cuûa hieän thöïc yeâu caàu quyeát ñònh sai, ñuùng cuûa lyù luaän; söï thöïc ñoù laø söï
thöïc lòch söû, hieän ñaïi vaø töông lai treân bieän chöùng.
NGUYEÂN CÔÙ:
a) Lòch söû dieãn tieán cuûa daân toäc ta treân vaên hoùa chöa ñeán hoaøn toaøn phaûn tænh.
b) Taùc duïng bieän chöùng vaän ñoäng taát nhieân cuûa xaõ hoäi sinh hoaït phoái hôïp vôùi quoác

teá thaåm thaáu vaän ñoäng.
c) Chæ coù söï troøng traønh treân quaù ñoä thôøi cô kia môùi tích cöïc phaùt sinh ñöôïc moät hoùa
hoïc bieán hoùa treân yù thöùc quoác daân.
d) Höôùng noäi vaän ñoäng chöa quyeát ñònh.
[ 66. 3.
Sai laïc treân coâng cuï vaø vuõ khí tinh thaàn hay laø khoâng coù nöõa.
Chuû nghóa treân boä phaän chæ ñaïo goïi laø phöông chaâm, treân boä phaän vaän duïng goïi laø
coâng cuï vaø vuõ khí khieán cho nguyeân taéc tieàn ñeà vì ñoù maø sai laïc.
ÑÒNH LUAÄT:
a) Phöông chaâm luaän baèng nhaän thöùc luaän naém giöõ.
b) Nhaän thöùc luaän baèng xuaát phaùt luaän vaän duïng.
c) Goïi laø khoa hoïc phöông phaùp, caùi gì vaän duïng phöông phaùp aáy vaø baèng phöông
phaùp naøo, theo phöông höôùng gì, neáu khoâng vaãn laø voâ phöông phaùp.
d) Phöông phaùp luaän ví nhö ñoà duøng caøng maøi giuõa, goät röûa, phaùt hieän caøng nhueä
maãn hôn khoâng ai ñoäc thieän ñöôïc.
ñ) Phaûi nhaát quaùn caû bieän chöùng, khoâng chia ñoâi lyù luaän vaø thöïc haønh ñöôïc.
e) Phaûi duy nhaát vaø toái cao tung hôïp, khoâng ngheä thuaät, trieát hay khoa ñöôïc.
g) Khoâng luyeän ñöôïc coâng cuï môùi, khoâng coù saùng taïo môùi.
h) Khoâng coù vuõ khí môùi khoâng coù chieán ñaáu môùi.
i) Coâng cuï vaø vuõ khí quyeát ñònh söï thaát baïi hay thaønh coâng thaéng lôïi.
k) Lyù luaän, toå chöùc vaø kyõ thuaät laø nhaát quaùn.
NGUYEÂN CÔÙ:
a) Hoïc vaán phöông chaâm khoâng coù phaûn tænh sieâu nhieân.
b) Hoïc vaán phöông phaùp khoâng coù töï kyû tìm toøi, chæ yû laïi.
c) Hoïc thuyeát nghieân cöùu khoâng coù goác söùc ñoäc laäp vaø sieâu vieät.
d) Hoïc thuaät lónh vöïc khoâng coù nhôõn quang.
[ 67. 4.
Sai laïc treân vaän duïng thöïc tieãn (côù phuï ñôùi cuûa hai côù treân).
ÑÒNH LUAÄT:
a) Thuaàn tuùy lyù luaän daãn ñeán söï phaùt minh veà thöïc teá kyõ thuaät.
b) Caùch maïng kyõ thuaät phaûi sieâu vieät, kyõ thuaät cuõng nhö vaên hoùa, trieát hoïc vaäy.
c) Söï sai khôùp trieát, söû, khoa vaø kyõ laø nhöôïc ñieåm chí minh.
d) Söï sai khieáp lyù vôùi tieãn laø nhöôïc ñieåm chí töû.
ñ) Söï sai khôùp lyù vôùi lyù laø nhöôïc ñieåm taâm phuùc.
CHU TRI LUÏC 8 69

e) Söï vaän duïng quyeát ñònh bôûi keát caáu vaø nguyeân taéc cuûa hoïc thuaät môùi.
g) Söï vaän duïng quyeát ñònh ra thaønh hieäu thöïc teá.
h) Tieáng vaän duïng ôû ñaây chæ nghóa chung caû nhöõng tieáng noùi veà coâng taùc.
i) Toå chöùc vaø haønh ñoäng cuõng nhö vaän duïng ñeàu coù bieän chöùng noäi taéc cuûa noù.
[ 68. 5.
Sai laïc treân laäp tröôøng caên baûn vaø sieâu nhieân cuûa mình.
Ñaéc yù vong hình, taâm vieân yù maõn, khieán caùc vaán ñeà naøy hoï phaûi giaûi quyeát nhö troø
treû con.
VAÁN ÑEÀ:
— A. Ngoaïi giao: Ñoàng minh vôùi traän tuyeán.
a) Queân töï mình laø chuû quan naêng löïc laøm choát yeáu.
b) Queân thôøi cô töï mình quyeát ñònh cho thôøi cô ngoaïi giao.
c) Naém ñöôïc thôøi cô cuûa töï mình, ñaáy laø nhaân toá quyeát ñònh cho ñòa vò chuû ñoäng.
— B. Hoøa bình hay chieán tranh.
a) Queân raèng uûng hoä hoøa bình laø taùc duïng gì cuûa ñeá quoác tö baûn.
b) Chuû ñoäng gì cuûa quoác teá coäng saûn? Sao coøn uûng hoä hieäp öôùc Ñöùc–Nga?
c) Queân chieán tranh laø taùc duïng gì cuûa quoác teá coäng saûn.
d) Queân chieán tranh laø taùc duïng gì cuûa quoác teá phaùt xít.
ñ) Nhoû yeáu daân toäc caàn ñoåi ñôøi. Nöôùc ta caàn ñoåi ñôøi. Ñaû ñaûo caû ba.
e) Nghóa laø caàn theá naøo cho thôøi cô chuû ñoäng trôû laïi phía töï mình, ñoù laø thaùi ñoä caên
baûn cuûa ta, baát cöù hoøa hay chieán, chieán hay hoøa chæ laø phuï ñôùi taùc duïng maø thoâi.
— C. UÛng hoä vôùi baøi xích.
a) Caùc nhaân vaät theá giôùi phaûi troâng baèng con maét theá giôùi. Ngöôøi naøo vó ñaïi vì thôøi
ñaïi vaø daân toäc naáy, vaø baèng con maét töï ta, vó ñaïi töï hoï maø khoâng cho ta.
b) Khoâng laáy ai laøm chieâu baøi cho quoác daân maát trung taâm ñöôïc, tröø ngöôøi cuûa lòch
söû cöùu quoác ta treân daây chuoãi caùch maïng ta.
c) Khoâng theå tuyeân truyeàn yû laïi ñöôïc, chæ laøm cho quoác daân yû laïi. Phaûi troû cho con
ñöôøng cheát ñeå cuøng tìm ra con ñöôøng soáng.
ÑÒNH LUAÄT:
a) Rôøi boû töï mình laøm trung taâm nghóa laø choái boû töï mình.
b) Yeâu gheùt maø khoâng khaùch quan, aûnh höôûng tai haïi ñeán phaùn ñoaùn.
c) UØa theo traøo löu theá giôùi, khoâng troâng laïi töï mình laø töï vaøo lung laïc ngöôøi.
d) Bieát mình, bieát ngöôøi, traêm traän thaéng.

[ 69. 6.
Sai laïc treân caên cöù xuaát phaùt xaõ hoäi cuûa chuû tröông: khoâng coù oùc, khoâng coù tay vaø
khoâng coù maét.
Khoâng coù oùc, khoâng phaùn ñoaùn; khoâng coù tay, maát vaän ñoäng; khoâng coù maét, muø
thôøi cô.
ÑÒNH LUAÄT:
a) Kieáp nhaân loaïi quy ñònh laäp cöôùc cuûa coâng vieäc daân toäc.
b) Daân toäc baèng toaøn daân sinh meänh vaø tieán hoùa thöïc theå.
c) Töï mình maø troïn veïn theå heä trieån khai.
d) YÙ thöùc ñôn ñoäc ñeàu sai laïc: giai caáp, caù nhaân, gia toäc, theá heä, chöùc nghieäp.
ñ) Phaûi bieát daân toäc baèng ñôøi soáng theá giôùi (khoâng boû khaùch quan).
e) Phaûi bieát daân toäc baèng ñôøi soáng nhaân loaïi xaõ hoäi (khoâng boû chuû quan).
g) Phaûi bieát daân toäc baèng ñôøi soáng lòch söû (khoâng boû vaän ñoäng).
[ 70. 7.
Sai laïc treân caùch maïng ñaïo lyù ôû nôi ñaët con toaùn toaøn truø vaøo söùc löïc traàn truoàng
cuûa quaàn chuùng, khoâng coù baû aùc thöïc teá cuûa quyeát thaéng, noù hoaøn toaøn troâng vaøo coâng
taùc lónh ñaïo cuûa caùch maïng.
ÑÒNH LUAÄT:
a) Söùc löïc traàn truoàng cuûa daân chuùng vaùc caàn caâu ñaùnh giaëc phaûi bieát vaän duïng
theo luaät “ñaùnh troáng” môùi coøn duøng ñöôïc maø khoâng phí söùc daân.
b) Baû aùc quyeát thaéng ôû caùc coâng taùc thöïc teá cuûa boä phaän laõnh ñaïo.
c) Baû aùc quyeát thaéng ñem söùc löïc traàn truoàng kia ñoï vôùi söùc voõ trang theá giôùi môùi
khoâng laø ñem daân ñi boû chieán tröôøng.
d) Caùch maïng khoâng coù nghieân cöùu laø caùch maïng baù vöông.
VAÁN ÑEÀ:
— A. Vuõ löïc hay phi vuõ löïc.
Daân toäc caùch maïng phaûi giaûi quyeát caên baûn vaán ñeà: CÖÙU QUOÁC TOÀN CHUÛNG.
b) Caên baûn vaán ñeà phaûi giaûi quyeát baèng caên baûn phöông thöùc: chieán tranh.
c) Khoâng theå aùp duïng phöông thöùc cuûa hoaøn caûnh khaùc vaøo hoaøn caûnh mình ñöôïc.
Hoaøn caûnh naøo phöông thöùc aáy.
d) Khoâng theå baèng bieåu tình hay gì gì laø tieåu maït phöông thöùc maø giaûi quyeát ñöôïc
caên baûn vaán ñeà.
— B. Giai ñoaïn hay nhaát ñoaïn.
a) Giai ñoaïn caùch maïng hay giai ñoaïn kieán thieát (lyù luaän coäng saûn vaø Tam Daân).
Nhaát ñoaïn caùch maïng hay nhaát ñoaïn kieán thieát phaùt sinh ôû nôi caùch maïng chöa coù töï
CHU TRI LUÏC 8 71

giaùc, moø maãm maø neân.
b) Khoâng giai ñoaïn maø cuõng chaúng nhaát ñoaïn, chæ coù ñöông bieán.
c) Chæ coù vaán ñeà vaän ñoäng thôøi khoâng treân trình töï dieãn tieán taát nhieân ñoù.
— C. Ñoäc taøi hay daân chuû.
a) Trôû leân ñeàu laø caùc vaán ñeà cuõ kyõ ñaõ bò Duy Daân choái boû.
b) Nhieàu loái ñoäc taøi maø ñeàu phi nhaân loaïi, phi ñöông nhieân.
c) Nhieàu loái daân chuû maø ñeàu laïc thôøi ñaïi, laïc tieán hoùa.
— D. Anh huøng hay thôøi theá.
a) Hai tieáng chæ laø hai maët töông ñoái vaø bieän chöùng.
b) Choát yeáu ôû töï giaùc.
[ 71. 8.
Sai laïc rieâng cho keû noùi: chæ coù thöïc tieãn, phi lyù luaän.
ÑÒNH LUAÄT:
Thöïc tieãn vôùi lyù luaän chæ laø bieän chöùng phaïm truø.
NGUYEÂN CÔÙ:
Vì doát, yû theá maø tranh baù ñoà vöông.
[ 72. 9.
Toång quaùt laïi maø noùi, ta thaáy trong traøo löu lòch söû, moät söù meänh vaø taùc duïng lòch
söû cuûa caùc ñaûng phaùi khaùc:
a) Moät chuaån bò lòch söû cuûa söû vaän cho thôøi cô goác.
b) Moät hoùa hoïc bieán hoùa treân yù thöùc, noù quy naïp cho daân chuùng vaøo chuû nghóa goác.
c) Moät vaät lyù bieán hoùa treân haønh ñoäng, noù quy taâm vaøo haønh ñoäng goác.
d) Nhöõng nuùt ñeäm taát yeáu trong vaän ñoäng cuûa quoác daân sinh hoaït vaø caùch maïng ñeå
ñi ñeán nuùt quyeát ñònh laø nuùt goác.
ñ) Söï ñaõi loïc döï bò taát yeáu tröôùc moät cuoäc ñaõi loïc lôùn lao ra vaên hoùa goác.
e) Söï troøng traønh taát nhieân cuûa quoác daân sinh hoaït chöa coù troïng taâm vaø chæ nam.
g) Söï troøng traønh taát nhieân cuûa theá giôùi sinh hoaït thaåm thaáu vaøo daân toäc vaên hoùa,
do ñoù maø phaán ñoäng höôùng taâm vaø höôùng thöôïng laø taát nhieân.
[ PHUÏ TAÉC
ÑÒNH LUAÄT:
a) Bôûi vì Duy Daân chuû nghóa kieåm thaûo lòch söû, phaùt hieän thaáy treân kinh nghieäm
ñôøi ñôøi nhöõng nguyeân taéc aáy phoå bieán thích duïng.
b) Pheâ phaùn ñaûng coát ñeå boå cöùu vaøo cho mình, nghóa laø cho daân toäc.

c) Coâng kích hay baøi xích hoï chæ laø coâng taùc tieâu cöïc treân muïc ñích thoáng nhaát toaøn
quoác baèng chuû nghóa, giaùc ngoä toaøn theå laø tích cöïc coâng taùc.
d) Cöông lónh naøy aùp duïng cho toaøn theå caùc ñaûng goàm caû baûn ñaûng treân toái cao vaán
ñeà.
ñ) Söï pheâ phaùn caùc ñaûng phaùi khaùc chæ laø moät coâng vieäc nghieân cöùu laáy kinh
nghieäm cho daân toäc.
e) Söï pheâ phaùn cuûa ta hoaøn toaøn khoâng coù aùc yù gì heát.
g) Baûn ñaûng hoaøn toaøn duøng thaùi ñoä raát khaùch quan vaø hoøa nhaõ ñeå coá heát söùc giaùc
ngoä caû quoác daân daân toäc laø muïc ñích.
h) Boái caûnh saûn sinh ra Duy Daân chuû nghóa vaø ñaûng chính laø ôû caùi taùc duïng vaø kinh
nghieäm ñau ñôùn vaø maùu cuûa toaøn theå caùc ñaûng phaùi toaøn quoác ñoù.

CHU TRI LUÏC 8 73

PHUÏ LUÏC BIEÅU
↓ Duy Taân Vaän Ñoäng ↓

BIEÁN PHAÙP Vaên Thaân Caàn Vöông PHUÙ CÖÔØNG
(phaûn xaâm löôïc, phaûn Vieät gian,
1862
phaûn Gia Toâ)
1895
↓
1895
Ñoâng Du vaän ñoäng
1920 PHAN SAØO NAM
Quang Phuïc Caûi Caùch

TAÛ PHAÙI ↓ HÖÕU PHAÙI
Thanh Nieân TRUNG PHAÙI Quoác Daân Ñaûng
Ñoàng Chí Hoäi Ñoäc Laäp Ñoàng Minh Hoäi ↓
↓ ↓ Quang Phuïc Hoäi
1930 Ñoâng Döông Taân Vieät Ñaûng ↓
Coäng Saûn Ñaûng ↓ Phuïc Quoác
↓ Ñaïi Vieät Quoác Xaõ Ñoàng Minh Hoäi
1935 Bình daân Ñaïi Vieät Daân Chính
traän tuyeán Ñaïi Vieät Quoác Daân Ñaûng
↓ ↓
1940 Vieät Nam Ñoäc Laäp thaân Phaùp, thaân Ñoàng Minh, thaân Truïc
Ñoàng Minh (V.M.)
1950 → ←
NUÙT TÖÏ ÑOÄNG ÑAÏI VIEÄT DUY DAÂN
Maët traän goác toaøn nhaân daân noøi gioáng töï chuû trong theá giôùi.
Taäp ñaïi thaønh lôùn trong ñôøi soáng quoác teá theá giôùi muoân ñôøi.
Bieåu taû caùi boái caûnh saûn sinh ra Ñaïi Vieät Duy Daân Ñaûng treân cuoäc vaän ñoäng
caùch maïng vaø toå chöùc ñaûng ñoaøn töø 1862-1940.
1950: nuùt lòch söû caùch maïng noøi gioáng vaø theá giôùi.

CHU TRI LUÏC 9
Noùi veà chín caùi tieâu ñieåm nhöõng nguyeân taéc vaø nhaän xeùt
chính thoáng cuûa Duy Daân chuû nghóa vaø caùch maïng haønh
ñoäng Ñaïi Vieät Quoác Daân Ñaûng toùm laïi thaønh moät cöông
lónh giaûn dò vaø taát yeáu ñeå caùc ñoàng chí cuûa Ñaûng seõ coù
maáu cöù treân duyeân tröôøng hoaït ñoäng.
[ 73. 1.
Nhöõng nhu yeáu cuûa coâng cuoäc caùch maïng treân neàn taûng vaø ñieàu kieän hieän ñaïi cuûa
theá giôùi vaø cuûa Ñaïi Vieät:
a) Phaûi coù trieát hoïc, khoa hoïc vaø thuaät hoïc cuûa caùch maïng vaø kieán thieát.
b) Phaûi coù caên baûn laäp tröôøng, bieän chöùng giaùc ngoä vaø khoa hoïc toå chöùc.
c) Nhôõn quang vaø vieãn kieán laø lónh tuï cuûa caùch maïng vaø kieán thieát.
d) Thaønh thöïc vaø thuaàn tuùy laø tính chaát caùn boä cuûa caùch maïng vaø kieán thieát.
ñ) Thaùi ñoä vaø haønh ñoäng cuûa caùch maïng ñònh ñoaït quoác caùch vaø quoác theå cuûa noøi
gioáng.
e) Chuû tröông cuûa caùch maïng ñònh ñoaït böôùc tieán cuûa noøi gioáng.
g) Söï thöïc cuûa thoâng chöùng theá giôùi vaø Ñaïi Vieät ñònh ñoaït saùng suoát caùi chuû tröông
cuûa gioáng noøi treân laäp tröôøng soáng coøn cuûa noøi gioáng qua nhaân loaïi vaän ñoäng.
h) Löïc löôïng caùch maïng thaønh coâng nhaèm vaøo chuû löïc vaø thôøi cô.
[ 74. 2.
Nhöõng vaán ñeà ñaëc ñònh phaûi giaûi quyeát cuûa caùch maïng Ñaïi Vieät:
CHU TRI LUÏC 9 75

a) Vaán ñeà daân toäc daãn ñaïo cho vaán ñeà xaõ hoäi: vaán ñeà daân toäc laø caên baûn vaán ñeà cuûa
caùch maïng; vaán ñeà xaõ hoäi laø vaán ñeà noäi trò cuûa daân toäc treân kieán thieát.
b) Vaán ñeà chuûng toäc phaûi ñi ñoâi trong söï giaûi quyeát caùc vaán ñeà theá giôùi.
c) Vaán ñeà yù thöùc coâng cuï phaûi laøm then choát cho caùc thöïc tieãn cuûa kieán thieát vaø
caùch maïng cuûa daân toäc.
d) Vaán ñeà hieän taïi phaûi laøm then choát cho quaù khöù vaø töông lai.
ñ) Caùch maïng phaûi laø moät theå heä ñaáu tranh trieát hoïc khoâng theå laø moät hình thaùi tình
caûm.
e) Vaán ñeà quoác teá phaûi ñoái laäp, thoáng nhaát vôùi vaán ñeà quoác gia.
g) Hieän thöïc treân neàn taûng xaõ hoäi vaø ñieàu kieän phaùt trieån cuûa noù trong quaù trình
vaän ñoäng thöïc tieãn cuûa Duy Daân bieän chöùng laø meï cuûa lyù töôûng, chaéc chaén ñuû dìu daét
cho nhaân sinh.
h) Vaán ñeà caùch maïng phaûi laø vaán ñeà thaønh laäp cuûa vaên minh, vaên minh daân toäc tính
vaø nhaân loaïi tính.
[ 75. 3.
Nhöõng chuû chæ ñaëc ñònh cuûa coâng cuoäc caùch maïng Ñaïi Vieät:
a) Chuû giai taàng cuûa Vieät: 98% quoác daân laøm chuû ñoäng caùch maïng Vieät ñi ñoâi vôùi
ña soá thaåm thaáu trong giai caáp hình theå theá giôùi.
b) Chuû theá heä cuûa Vieät laø theá heä 1940-2000 cho thôøi kyø naøy.
c) Chuû troïng ñieåm cuûa Vieät ôû toaøn dieän ñoàng nuùi keát tinh laïi nôi hoài sinh thaùnh ñòa
cuûa söû Vieät.
d) Chuû löïc cuûa caùch maïng Vieät ôû ngay trong ñaát Vieät vaø khoâng phaûi ôû ngoaøi ñaát
Vieät. Hoàng Vieät laïi laø chuû löïc cuûa toaøn Ñaïi Baùch Vieät.
ñ) Chuû phaùt ñoäng löïc cuûa caùch maïng Vieät ôû ngay trong doøng soáng Vieät, treân lyù taéc
phaùt trieån cuûa Duy Daân bieän chöùng, trong söû hoàn vaø toå hoàn Vieät ñaùy taàng tính, caùi tieàm
löïc Vieät aáy phaûi theo nguyeân taéc thuûy löïc hoïc cuûa hydrolique thoâng chöùng.
e) Chuû loä tuyeán caùch maïng Vieät chính laø loä tuyeán cuûa lòch söû Vieät thaønh moät daây
dieãn nhaát quaùn cuûa caùi nuùt vaän ñoäng quaù khöù tôùi hieän taïi maø ra töông lai, thoâng qua caùc
neàn taûng vaø ñieàu kieän ñaëc ñònh cuûa daân toäc vôùi quoác teá cuûa moïi maët: xaõ hoäi, chính trò,
kinh teá, vaên hoùa.
g) Chuû toå theå cuûa caùch maïng Vieät laø ñaëc bieán, ñoät bieán vaø thueá bieán.
h) Chuû phöông höôùng cuûa caùch maïng Vieät laø phöông höôùng kyû haø hoïc cuûa bình
dieän taâm lyù Vieät ñeán laäp theå taâm lyù Vieät trong quaù trình töø xuaát phaùt trình töï bieân cheá
cuûa toaøn theå doøng soáng Vieät baét ñaàu bôûi lyù tính vaø xung ñoäng thöïc tieãn vaø ñeán toái cao
vónh vieãn lyù töôûng vôùi keá hoaïch.

i) Chuû cöông lónh caùch maïng Vieät laø cöông lónh hai taàng ba maët Duy Daân.
k) Chuû phöông phaùp cuûa caùch maïng Vieät laø döï keá caùch maïng ñeå xuùc thaønh theo
phaùt trieån vôùi thoâng chöùng töï nhieân cuûa ñaëc chaát söû Vieät moät cuoäc boäc phaùt
Napoleùonienne.
l) Chuû phöông thöùc cuûa caùch maïng Vieät laø chieán thaéng.
m) Chuû thôøi cô cuûa caùch maïng Vieät laø ôû vaøo tính quyeát ñònh treân nuùt vaän ñoäng toaøn
theå, toaøn trình, toaøn dieän cuûa theá giôùi phoái hôïp vôùi vaän ñoäng daân toäc ñeå ñaït tôùi thaønh
thuïc ñieåm, phaûi chuù yù giaû thôøi cô vôùi giaû oån ñònh.
[ 76. 4.
Nhöõng vaán ñeà ñaëc ñònh cuûa kieán thieát Vieät:
a) Vaán ñeà caùch maïng thaønh coâng chaân chính phaûi ôû trong vaán ñeà kieán thieát thaønh
coâng.
b) Vaán ñeà caùch maïng thaønh coâng phaûi ñi ñoâi vôùi vaán ñeà kieán thieát thaønh coâng treân
caùi truïc chuyeån dôøi cuûa luaät ñoái laäp.
c) Nhöõng tröôøng Nazi thaát baïi, thaát yù trong noäi loaïn chính caét nghóa caùi nuùt keát hôïp
trong vaän ñoäng thöïc tieãn cuûa Duy Daân bieän chöùng trong ñaëc ñònh chaát phaùt trieån cuûa söû
Vieät hieän ñaïi, ñi ñoâi vôùi ñaëc chaát phaùt trieån cuûa moãi coâng cuoäc caùch maïng.
d) Chuû löïc cuûa kieán thieát thaønh coâng laø söùc löïc, trí löïc baûn thaân cuûa yù nghóa coâng
cuï, phöông phaùp vaø khí ñoà, vieãn kieán vaø tinh hoa cuûa yù thöùc ñoù. Vieãn kieán loái soá hoïc coù
tính ñuùng chaéc.
ñ) Neàn taûng vaø ñieàu kieän thaønh coâng kinh thöôøng cuûa kieán thieát baét ñaàu trong neàn
taûng vaø ñieàu kieän thaønh coâng cuûa caùch maïng vôùi thaønh coâng baûn thaân cuûa maïng.
e) Phaûi chöõa chaïy ngay beänh thieáu maùu trí thöùc cuûa caùch maïng ñeå söûa ñoåi ñöôïc
nhöõng bieåu hieän ñau ñôùn vaø lòch söû cuûa caùch maïng loøa, quaùng, choät.
g) Caùch maïng vôùi kieán thieát coøn laø moät gaéng söùc lôùn lao treân beä goác heát thaûy baét
ñaàu laøm heát thaûy treân caùi daãn ñaïo (trajectoire) tung hôïp cuûa tieán hoùa vaø lòch söû.
h) Kieán thieát thaønh coâng phaûi baèng kyõ thuaät hôn laø phaù hoaïi nhaân loaïi; söûa ñoåi laïi
thieân nhieân tröïc tieáp laø söûa ñoåi laïi loaøi ngöôøi.
l) Kieán thieát thaønh coâng phaûi baèng söï ñònh ñoaït roõ raøng caùi tuyeät ñoái tính vaø töông
ñoái tính, bieän chöùng tính cuûa ñòch nhaân vaø phaù hoaïi cuûa mình.
k) Thaønh coâng laø töông ñoái, thaønh thuïc laø lòch söû, thaønh töïu laø hieän ñaïi.
l) Chuû toå theå kieán thieát Duy Daân laø nhaân chuû laøm neàn taûng cho daân chuû.
m) Chuû troïng ñieåm cuûa kieán thieát Duy Daân laø Hoàng Vieät vaø Ñaïi Baùch Vieät vaø
duyeân sôn trong Hoàng Söû.
n) Chuû phöông thöùc cuûa kieán thieát Duy Daân laø nguyeân taéc hoaït ñoäng Duy Daân daân
CHU TRI LUÏC 9 77

chuû cuûa quoác gia.
o) Chuû phöông löôïc cuûa kieán thieát Duy Daân laø vaän hoäi Duy Daân.
[ 77. 5.
Nhöõng öu ñieåm veà trieát hoïc cuûa Duy Daân chuû nghóa:
a) Tieàn ñeà trieát hoïc: loaøi ngöôøi soáng nhaân loaïi (anthropologiquement).
b) Caên cöù trieát hoïc: Lòch söû trình töï vaø töï nhieân phaân boá treân söï thöïc.
c) Baûn theå luaän choái boû ñöôïc sieâu hình: cöïc chaát coù soá hoïc chöùng minh.
d) Lyù taéc Duy Daân bieän chöùng laø tung hôïp cuûa vaïn theå.
ñ) Phöông phaùp luaän troïn veïn vaø khoa hoïc töø xuaát phaùt trình töï bieân cheá.
e) Nhaän thöùc luaän thuaàn tuùy nhaân loaïi.
g) Bieän söû quan hoaøn toaøn treân caùc nguyeân taéc môùi meû vaø ñaày ñuû.
h) Do trieát hoïc Duy Daân maø saûn sinh ra Thaùi Bình hoïc thuaät.
i) ÔÛ trieát hoïc Duy Daân maø saûn sinh ra huaán phöông (khoa hoïc chæ ñaïo) môùi.
k) ÔÛ trieát hoïc Duy Daân maø ñem loaøi ngöôøi leân thuaàn tuùy nhaân chuû vaø töï giaùc caû
trong caùch maïng, kieán thieát, chính trò vaø vaän hoäi.
[ 78. 6.
Nhöõng öu ñieåm veà daân toäc quan cuûa Duy Daân chuû nghóa:
a) Thoâng thaáu daân toäc treân sinh meänh, tieán hoùa vaø chính nghóa thöïc theå.
b) Thaûo thöïc vaø phaùt hieän daân toäc söû töø muoân naêm laïi ñaây, noù laø caùi ñaø ñaåy raát lôùn
lao cho noøi gioáng vaên minh leân.
c) Phaùt hieän baèng Duy Daân bieän chöùng, öùng duïng vaøo daân toäc söû ra thoâng chöùng,
ñem caùch maïng vaø kieán thieát leân hoaøn toaøn töï giaùc.
d) Naém giöõ ñöôïc soáng coøn noøi gioáng treân hieän ñaïi, treân nuùt vaän ñoäng quoác gia vaø
theá giôùi.
ñ) Khoâng dung tuïc quoác gia chuû nghóa, khoâng Nazi, khoâng Chauvinisme, khoâng
chaáp maùnh vaù víu treân chuû tröông daân toäc.
e) Moät laäp tröôøng coãi goác, moät cöông lónh sieâu nhieân, moät saùch löôïc taát thaéng.
g) Do moät daân toäc quan troïn veïn vaø quy ñònh ra caùi nuùt ñoái laäp cuûa caùi chính saùch
quoác teá vôùi quoác gia laøm tieâu chuaån kinh thöôøng cho theá giôùi sinh hoaït.
[ 79. 7.
Nhöõng öu ñieåm veà thöïc tieãn vaø coâng taùc lyù luaän cuûa Duy Daân chuû nghóa:
a) Caùc boä moân töø cheá ñoä quy ñònh thöïc ñaày ñuû, saùng taïo vaø trieät ñeå.
b) Laøm vieäc coù caû trieát hoïc khoa hoïc vaø kyõ thuaät nhaân loaïi.

c) Caùch maïng chæ huy vaø haønh ñoäng thaät coù quy cuû, nhaân aùi, thöïc teá cheá ñoä hoùa.
d) Caùch maïng hoaït ñoäng quyeát laøm lyù töôûng quy phaïm cho muoân ñôøi ôû treân caùch
thöùc vaø kyõ thuaät an daân, khoan daân, cöùu daân, laøm daân, döï keá töï giaùc hoùa.
ñ) Caùch maïng Duy Daân quyeát traùnh khoûi terrorisme hoùa.
e) Caùch maïng Duy Daân quyeát traùnh khoûi bolchevisme thöùc.
g) Caùch maïng Duy Daân quyeát traùnh khoûi Taân Hôïi thöùc.
h) Cô naêng vaän ñoäng chæ laø phaùt huy sinh meänh khoâng phaûi laø yeâu caàu gì quaù ñoä
gaéng söùc nhö taylorisme, stakhanovisme.
[ 80. 8.
Nhöõng öu ñieåm veà thöïc teá toå chöùc cuûa Duy Daân chuû nghóa:
a) Khoâng daân chuû keùo co.
b) Khoâng ñoäc taøi baùi vaät.
c) Phaân coâng cho hieán trò, phaùp trò thoáng nhaát.
[ 81. 9.
Nhöõng tính chaát chung cuûa Duy Daân chuû nghóa:
a) Nhaân loaïi daân toäc, chieán ñaáu, vónh vieãn.
b) Trieát hoïc, khoa hoïc, kyõ thuaät, lòch söû.
c) Ñuùng thöïc, troïn veïn, saâu saéc, xaùc thöïc.
d) Toaøn dieän, trieät ñeå, höôùng thöôïng, hieän thöïc.
[ PHUÏ TAÉC:
a) Caùc ñoàng chí luoân luoân ñöôïc nghi vaán veà lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa Ñaûng.
b) Luoân luoân pheâ bình thaønh thöïc cho Ñaûng.
c) Theo Ñaûng quy ñònh maø töï ñoäng ñoäc saùng vaø nghieân cöùu.
d) Phuï taéc naøy aùp duïng cho caû toaøn Ñaûng vaø quoác daân.

CHU TRI LUÏC 9 79

CHU TRI LUÏC 11
Toái Cao Haønh Doanh Toång Ñaûng Boä phaùt bieåu huaán thoaïi
cho Toång Tham Taùn caùc Khu chæ huy boä, caùc Loä chæ huy
boä, caùc quaân söï phaùi vieân vaø toaøn ñaûng ñoàng chí 9 caùi chæ
thò caùc caùch thöùc laøm vieäc thôøi kyø quaân söï hoùa, caùc haønh
ñoäng cuûa Ñaûng ñeå ñaït tôùi söï thöïc haønh ñöôïc thoáng nhaát vaø
thaønh coâng chieán trình leänh, caùc leänh vaø haønh quaân huaán
leänh cuûa Duy Daân.
[ 82. 1. TRAÙCH NHIEÄM QUYEÁT TAÂM

Hy sinh vì daân toäc do ôû caûm chieâu caùi söù meänh lôùn lao vaø thieâng lieâng cuûa lòch söû
nhaân loaïi vôùi Vieät, hieäu quaû cuûa hy sinh ñoù thöïc taïi laø cuoäc thöïc hieän ñöôïc vaên minh
Duy Daân cho theá giôùi vaø quoác daân, caùi hieäu suaát tinh thaàn cuûa cuoäc thöïc hieän kia laø
“vinh quang”. Neáu ñem vinh quang laøm muïc ñích duy nhaát vaø toái cao cuûa chieán ñaáu, noù
chæ ñöa chuùng ta ñeán moät anh huøng chuû nghóa loái nghóa khí phong kieán. Caùi vinh quang
khoâng tuyeät ñoái kia noù phaûi ñöôïc xuùc tieán baèng söï nhaän thöùc moät thaønh coâng luaän töông
ñoái môùi mong ñöôïc hy sinh cuûa ta laø toaøn theå vaø kinh thöôøng, moät yeáu toá cuûa ñoäng cô
caùch maïng. Söù meänh cuûa söï caûm chieâu moät caùch töï nhieân cho mình moät boån phaän,
quyeàn lôïi vaø nghóa vuï, cô hoäi ra hy sinh trong thôøi ñaïi, töï nhieân phaûi coù moät noäi dung
khoâng phaûi laø moät caùi thuøng roãng chæ coù tieáng keâu, cuõng khoâng phaûi laø moät xung ñoäng
caûm tình. Noäi dung aáy laø caùi quyeát taâm phaùt xuaát ôû töï giaùc raát trieät ñeå, raát chaân chính
coâng vieäc laøm cho xöa, nay vaø mai. Chuû nghóa Duy Daân chòu moät traùch nhieäm veà nhaän
xeùt cuûa mình töø ñoù ñeán söï thöïc haønh coâng vieäc cuûa mình laøm, noù quyeát ñònh aûnh höôûng
ñeán vaän meänh noøi gioáng. Quyeát taâm chæ haïn ñònh ñöôïc sau moät thôøi gian noäi tænh vaø
CHU TRI LUÏC 11 81

ngoaïi chieâu vieân maõn, traùch nhieäm phaûi ñöôïc coi laø ñieàu kieän duy nhaát cuûa moãi ngoân
luaän vaø cöû chæ cuûa mình trong cuoäc höôùng daãn vaø tham gia vaøo sinh hoaït vôùi caùch maïng
quoác daân. Laøm caùch maïng phaûi chòu traùch nhieäm cuõng nhö thöïc haønh chuû nghóa Duy
Daân cuûa caùch maïng Vieät phaûi chòu traùch nhieäm, theá môùi ñaïo nghóa vaø hôïp lyù, theá môùi ñuû
baûo chöôùng loøng trung thöïc cuûa mình ñoái vôùi lòch söû.
Chuùng ta chòu moät söù meänh lòch söû: coâng vieäc cuûa ta quan heä ñeán höng suy toàn
vong cuûa noøi gioáng. Quyeát taâm chòu traùch nhieäm ñoái vôùi quoác daân vaø theá giôùi veà toaøn boä
söï thaønh laäp vaø thöïc hieän chuû nghóa Duy Daân, ñoù laø boån phaän khoâng theå töø choái ñöôïc
cuûa toaøn ñaûng Duy Daân. Quyeát taâm chòu traùch nhieäm vôùi quoác daân vaø theá giôùi veà söï
laõnh ñaïo vaän meänh Vieät treân quoác saùch vaø chieán löôïc töø caùch maïng ñeán kieán thieát, ñoù laø
boån phaän khoâng theå töø choái ñöôïc cuûa toái cao laõnh tuï Duy Daân. Quyeát taâm chòu traùch
nhieäm vôùi quoác daân vaø quoác teá toaøn boä söï thöïc haønh vaø phaùt döông chuû nghóa, chính
saùch vaø chieán löôïc Duy Daân, ñoù laø boån phaän khoâng theå töø choái ñöôïc cuûa moãi caùn boä Duy
Daân. Quyeát taâm chòu traùch nhieäm coù moät cheá ñoä ñeå cho ai naáy coù theå thöïc haønh ñöôïc, ñoù
laø cheá ñoä traùch nhieäm uûy nhieäm cuûa ñaûng Duy Daân. Quyeát taâm chòu traùch nhieäm coù moät
linh hoàn ñeå ai naáy boài döôõng töï mình ñöôïc ñoù laø ñaïo thoáng Duy Daân Vieät. Quyeát taâm
chòu traùch nhieäm coù moät kyû luaät cho ai naáy ñöôïc thöôûng phaït töï mình vaø söï cöông nghò
cuûa lôøi tuyeân ngoân chòu traùch nhieäm vaø tuyeân theä cuûa ñaûng ñoái theá giôùi vaø quoác daân.
Quyeát taâm chòu traùch nhieäm coù moät baû aùc cho ai naáy khoâng töø choái ñöôïc coâng toäi, töùc laø
toaøn boä chuû nghóa Duy Daân treân chæ ñaïo vaø giaùo duïc. Quyeát taâm chòu traùch nhieäm coù
moät ñoä kính ñeå ai naáy ñi theo thanh thaûn vaø chaéc chaén laø cöông lónh ñaáu tranh cuûa ñaûng.
Nhöõng keû laøm quoác söï khoâng coù quyeát taâm chæ laø ñaàu cô; chòu traùch nhieäm maø
khoâng saùng suoát, töïu ñaït chæ laø xuaån ñoäng. Khoâng laøm noåi traùch nhieäm chæ laø höõu toäi.
[ 83. 2. THÖÏC TEÁ COÂNG TAÙC

Quyeát taâm chòu traùch nhieäm moät caùch ñieàm tónh raát khoa hoïc tröôùc soùng gioù, soáng,
cheát, vinh taâm, nhuïc taâm, khen taâm, cheâ taâm, coâng taâm, danh taâm maø thöïc hieän ñöôïc
ñích xaùc ra cuï theå vaên minh Duy Daân. Muoán theá, chuùng ta töø nay caøng phaûi phaûn tænh.
Duy Daân laø ñöôøng loái noøi gioáng. Duy Daân laø phöông thöùc caùch maïng nghieâm ngaët Vieät.
Caùc phöông phaùp caùch maïng cuûa Vieät chæ baèng Duy Daân chuû nghóa ñöôïc lyù haønh raát xaùc
thöïc môùi thaønh coâng. Chuùng ta vaãn thaéng lôïi baèng caùc chæ thò laøm vieäc cuûa Duy Daân treân
ba trung taâm haïng muïc: tích cöïc chuaån bò moät vaên hoùa, ñaøo taïo moät haïch taâm, saùng taïo
moät quyeát thaéng. AÁy thöïc teá coâng taùc cuûa chuùng ta ôû ñoù. Töø nay, ngöôøi chæ vì vieäc maø ñaët
ñeå, vieäc caét tuøy ngöôøi; vieäc laøm chæ theo nhu caàu cuûa keá hoaïch; keá hoaïch chæ ñaët theo
phöông chaâm laâu daøi cuûa Duy Daân. Thöôûng, phaït coâng toäi khoâng ôû caûm tình, traùi laïi ôû
hieäu suaát coâng taùc. Thaáy thaéng chôù voäi kieâu, thaáy baïi chôù voäi naûn. Chæ coù moät ñaàu oùc raát

lanh leïn, chæ huy hai baøn tay ñanh theùp, ñöùng treân töï theå sieâu nhieân, tieán haønh coâng vieäc
moät caùch toái taêm, khoâng caáp coâng caàu lôïi, khoâng hö danh, hieáu thaéng, môùi laø tö caùch cuûa
ñaûng vieân Duy Daân. Phaûi nghieâm ngaët theo nhöõng huaán leänh cuûa Ñaûng treân taát caû moïi
maët ñaûng coâng trong trieån khai cöông lónh. Phaûi nghieâm ngaët ñöùng vaøo laäp tröôøng cuûa
Duy Daân sieâu nhieân, phaûn ñoái taát caû nhöõng yù thöùc vaø toå chöùc naøo maø Duy Daân phaûn ñoái.
Chuû nghóa phaân coâng nhö thöïc hieän ñöôïc ñuùng chaéc trong toå chöùc cuûa Duy Daân taát
nhieân trong coâng vieäc coù hieäu suaát nhieàu maø tieàn taøi vaø söùc löïc ít phí phaïm. Nguyeân taéc
tinh binh nhö ñöôïc coi troïng taát nhieân khoâng moät ngöôøi naøo laøm ta hoái tieác. Nguyeân taéc
thöïc teá coâng taùc nhö ñöôïc lyù haønh, taát caû caùc chuaån bò caàn yeáu cuûa chuùng ta töø caùch
maïng ñeán kieán quoác haún ñöôïc baûo chöôùng thaønh coâng.
[ 84. 3. BÍ MAÄT CAÅN THUÛ

Nhöng maø voâ luaän moät gaéng söùc laøm vieäc theá naøo, voâ luaän moät trình ñoä thaønh töïu
cuûa coâng vieäc ñaõ ñeán möùc naøo, söï thaát baïi naèm ngay trong söï khoâng bieát kín. Bí maät laø
moät quyeàn lôïi cuûa chuùng ta, cuûa moïi ngöôøi trong coâng vieäc mình ñaõ ñöôïc trao phoù.
Khoâng keå ñeán chöùc vuï treân döôùi hay caûm tình thaân thuoäc, bí maät laø moät quyeàn lôïi phoå
bieán cuûa moïi ngöôøi coâng daân treân phuïng söï quoác gia. Bí maät laø moät nghóa vuï tuyeät ñoái
baûo thuû, phaûi laáy soáng cheát maø laøm troïn. Bí maät laø moät ñaïo ñöùc cuûa moät coâng daân. Bí
maät laø moät thieân haïnh cao quyù vaø saùng suoát trong ñôøi soáng coâng daân coù nhieäm vuï che
chôû cho quoác gia. Bí maät laø moät ngheä thuaät phaûi bieát vaän duïng cho ñöôïc chu ñaùo. Bí maät
laø moät khoa hoïc cuûa xaõ hoäi. Bí maät laø moät toå chöùc khoù khaên, nguï ngay ôû trong söï phaân
coâng kheùo leùo, söï chæ huy hôïp lyù vaø haønh ñoäng coù ñöa daãn maø moãi phaàn töû trong toå chöùc
phaûi ñöôïc huaán luyeän laïi coù kyû luaät vaø thöôûng phaït nghieâm minh. Tính deã daõi, tính giaûn
baïc, tính ruoät ngöïa, ñeàu phaùt sinh bôûi ñoäng cô heøn haï laø thích tröng baûnh vaø hieáu danh
khoâng coù gì heát. Söï phaûn boäi, söï tieát loä cuûa caùc ñoàng chí, neáu khoâng bôûi coù nhieàu nguyeân
nhaân khaùc, thöïc coøn ôû söï khoâng duy heä noåi hoï bôûi ngöôøi chæ huy trong caùch toå chöùc bí
maät. Chôù suoàng saõ quaù, chôù caåu thaû quaù, chôù haáp taáp, chôù baát caàn. Chuùng ta ñeo kính
vaøo, ngaäm mieäng laïi, cuùi ñaàu xuoáng ñi laøm vieäc. Vieäc laøm ôû trong vieäc laøm chaúng phaûi
suoâng ôû lôøi noùi. Lôøi noùi chæ ñaùng quyù khi khoâng thöøa vaø khoâng thieáu, khi noù coù ích vaø caàn
cho vieäc laøm, khi noù khoâng aûnh höôûng tôùi vieäc laøm. Thaùi ñoä bí maät ra maët, ñoù laø thieáu kyõ
thuaät. Thaùi ñoä ñeå toû loä tình töù cuûa vieäc laøm, ñoù laø thieáu haøm döôõng. Thaùi ñoä ñeå hôû hang
tö töôûng cuûa mình, ñoù laø thieáu nghieàn ngaãm. Haønh vi ñeå ngöôøi ta ruùt moi ra ñöôïc thoâi
tröôùc thoâi sau (nhaân quaû) cuûa coâng vieäc mình laø nhöõng haønh vi khoâng coù huaán luyeän. Xöû
söï xaõ hoäi cuõng vaäy. Toâng tích coøn ñöôïc xoùa veát khoâng ai bieát, khoâng ai hay. Bí maät laø
chìa khoùa cuûa thaønh coâng. Bí maät laø moät reøn luyeän cuûa ñaøo taïo nhöõng vó nhaân. Bí maät laø
tö caùch toái yeáu cuûa caùch maïng. Bí maät laø toái cao yeâu caàu cuûa Ñaûng.
CHU TRI LUÏC 11 83

[ 85. 4. QUAÂN SÖÏ TOÅ HUAÁN
Haønh ñoäng cuûa caùch maïng quy ñònh bôûi phöông thöùc cuûa noù maø ra phöông thöùc
duy nhaát cuûa Duy Daân caùch maïng giaûi phoùng vaø thoáng nhaát quoác gia laø vuõ löïc. Taát caû
coâng vieäc cuûa chuùng ta laø taäp trung ñöôïc raát ñaày ñaën moät caùch bí maät taát caû nhöõng söùc
löïc vuõ trang ñeå thöïc haønh cuoäc ñaáu tranh saét maùu cuûa chuùng ta laáy thaéng lôïi sau roát
quyeát ñònh cho vaän haønh lòch söû cuûa noøi gioáng. Trong toå chöùc huaán luyeän quaân söï cuûa
chuùng ta phaûi laøm sao troïn ñöôïc caùi nguyeän voïng bieát mình vaø bieát ngöôøi maø ñeå cho
quaân ñòch khoâng bieát ñöôïc coù ta (bí maät), hoøng xuaát kyø baát yù maø ñaû phaù quaân ñòch moät
caùch quyeát ñònh. Cho neân caùch thöùc toå chöùc quaân söï khoâng khaùc gì caùch thöùc toå ñaûng
thoâng thöôøng cuûa ta quy ñònh töø tröôùc: Nguyeân taéc tinh binh phaûi quaân söï hoùa heát caùc
ñaûng vieân. Phaûi tinh thaàn vuõ trang caùi ñaàu naõo daân chuùng. Phaûi ñaùnh truùng vaøo traøo löu
tö töôûng vaø nhieät traøo cuûa caùch maïng daân toäc hieän giôø maø tuyeån thuû nhöõng chieán ñaáu
nhaân vieân cuûa ta. Ñaõ laáy quaân söï chieán ñaáu laøm trung taâm muïc tieâu thì söï ñoäng vieân
cuõng laáy trong thanh nieân laø soá löôïng chuû yeáu. Ñaõ laáy quaân söï chieán ñaáu cuûa Duy Daân
laøm trung taâm muïc tieâu thì quaân ñoäi phaûi laø ôû Ñaûng ñaøo taïo ra, phaûi ñaûng hoùa, phaûi Duy
Daân chuû nghóa hoùa. Ñöøng noùi raèng chuùng ta coù lính, phaûi nghó laøm vaø noùi raèng: chuùng ta
laø caùc chieán só cuûa Duy Daân. Ñaøo taïo ñöôïc caùc boä ñoäi cô caáu cuûa ta goàm troïn caùc Duy
Daân chieán só, töùc laø naém giöõ ñöôïc thaønh coâng cuûa chuû nghóa. Ñöøng laàm vaø coù xa voïng
raèng: coát ñaùnh vaø thaéng. Khoâng moät chieán tranh naøo khoâng ñaùnh baèng yù noøi gioáng, cuõng
nhö chæ coù thaéng lôïi cuûa lòch söû, thaéng lôïi cuûa chuû nghóa, thaéng lôïi cuûa chieán löôïc, thaéng
lôïi cuûa chính trò chöù khoâng coù thaéng lôïi chieán ñaáu. Ñöøng ñeå cho chuùng ta phaûi ñaùnh vì
ñaùnh, traùi laïi ñaùnh vì Duy Daân, vì Vieät. Ñöøng ñeå chuùng ta thaéng vì thaéng, traùi laïi Duy
Daân thaéng vaø Vieät thaéng. Chuùng ta thaéng vì ñaát, vì daân. Chuùng ta chôù vì chieán coâng hay
vì coâng tích lòch söû. AÁy töø nhôõn quang cuûa chæ huy ñeán nhaän thöùc cuûa caùn boä cho ñeán
khaùi nieäm cuûa binh vieân coù quan heä ñeán haønh quaân nhö theá, cho neân ñaøo taïo moät boä ñoäi
ñaùnh khoâng ñuû, ñaøo taïo moät boä ñoäi Vaïn Thaéng môùi ñuû. Phaûi cho moãi ñoàng chí chieán ñaáu
hieåu roõ yù nghóa trieát hoïc cuûa chieán tranh, cuûa thaéng lôïi, cuûa muïc ñích kieán quaân cuûa
ñaûng Duy Daân vaø Vieät, phaûi cho ai naáy ñeàu nhaän xeùt roõ theá naøo laø chieán löôïc. Bieát chieán
thaéng nghóa laø bieát ñaùnh moät caùch töï giaùc, saùng suoát. Bieát toå huaán moät boä ñoäi Duy Daân
nghóa laø bieát toå huaán moät quoác daân khoâng coù söùc naøo lôùn vaäy thay!
[ 86. 5. KINH PHÍ VAÄN ÑOÄNG

Tieàn taøi laø huyeát maïch toå ñaûng vaø toå quaân, khoâng tieàn thì khoâng theå ñöôïc. Lai
nguyeân tieàn taøi cuûa moãi ñaûng caùch maïng, thoâng thöôøng laø ñoùng goùp, quyeân, toáng, nhöõng
thöù maø Duy Daân khoâng laøm (ñoùng goùp), haïn cheá (quyeân) vaø caám chæ (toáng cöôùp). Caùc
ñoàng chí haún thaáy chuùng ta chæ coù hai baøn tay traéng. Laïi ñaûng doanh khoâng phaùt trieån maø

baát cöù moät ñeà keát naøo vôùi tö baûn gia chuùng ta cuõng khoâng theå khuaát töïu maø thoûa hieäp
ñöôïc. Hoûi coù khoâng töôûng khoâng? Töôûng khoâng. Caùch maïng Duy Daân laø cuoäc töï
nguyeän cuûa chuùng ta laøm ñeán töï nguyeän cuûa quoác daân. Tieàn taøi ôû ñoù. Töø söï naïi khoå cuûa
moãi ñoàng chí ñeán söï thu vaùt kheùo leùo cuûa moãi ñaûng boä: tieàn taøi khoâng sôï ôû ñoù. Kinh phí
vaän ñoäng phaûi taêng cöôøng leân, chuùng ta khoâng theå khoâng laøm trong giai ñoaïn naøy, nhöng
cuõng khoâng vöôït caùc caám leä maø laøm. Nhu yeáu hieän nay caøng theâm maïnh, moãi ñaûng vieân
phaûi phuø ñaûm moät chuùt vaøo, nhöng vaãn laø töï nguyeän vaø mieãn cho ai ngheøo. Moãi ñaûng
vieân, ñeå giuùp cho ñaûng qua khoûi nhöõng eo heïp kinh teá, cuõng caàn phaûi naïi khoå theâm leân.
Caùc anh hy sinh ñöôïc tính meänh maø coøn yeâu saùch ñaày ñuû ñoái vôùi Ñaûng veà vaät chaát ö?
Chuùng ta chæ caàn ñuû soá löôïng toái thieåu cho caùc phí duïng toái caàn thoâi, maø caùc phí duïng toái
caàn cuûa chuùng ta phaûi ñöôïc phaân phoái theo moät döï toaùn hôïp lyù. Caùc moân giaùo duïc, xuaát
baûn, hoaït ñoäng, giao thoâng, vuõ khí, quaân duïng phaåm, boå caáp cho ñaûng boä hay ñaûng vieân
quaù ngheøo (coù khi saép cheát ñoùi, hoaëc cheát ñoùi moät nöûa, sinh hoaït cuûa caùc ñaûng vieân xuaát
gia ñòa cô, tình baùo, mua chuoäc chieán löôïc, haûi ngoaïi giao thieäp, khí taøi khoa hoïc, caùc
thöù vaät lieäu kyõ thuaät, v.v... trong ñoù caùc thöù veà thöïc vaät chi thu hy voïng phaûi ñöôïc chieám
nhieàu hôn giaáy baïc. Sinh saûn ñaõ khoù, chi thu cho phaûi chaêng vaø coù ích coøn hôn; bieát taäp
trung thöïc löïc veà chi tieâu vaøo caùc haïng muïc trung taâm aáy laø bieát naém giöõ ñöôïc guoàng
truïc thaønh coâng cuûa thôøi kyø tieán haønh phaù hoaïi. Bieát vaän duïng ñöôïc deûo dang cöông lónh
veà chính saùch taøi chính cuûa Duy Daân suoát caùc thôøi kyø, chuùng ta taát haún chæ huy ñöôïc kieán
thieát quoác gia cho thích hôïp vôùi caùc yeâu caàu cuûa chuû nghóa vaø Duy Daân Hoïc Xaõ treân
nguyeân taéc toái cao cuûa chæ ñaïo caùch maïng vaø kieán quoác. Khoâng moät ñaûng naøo to maø laïi
ngheøo nhö Duy Daân, khoâng coù moät ñaûng naøo ngheøo maø “vöông ñaïo” nhö Duy Daân,
cuõng khoâng moät ñaûng naøo ngheøo maø quaû quyeát laøm nhöõng vieäc cuûa moät chöông trình
quaù lôùn nhö Duy Daân. Chuùng ta phaûi khaéc phuïc moïi khoù khaên taøi chính theá naøo, maø
ñöøng ñeå khaéc phuïc phaûn laïi tinh thaàn Duy Daân.
[ 87. 6. THÖÏC VAÄT CHUAÅN BÒ

Caùc coâng cuï vaø vuõ khí chieán ñaáu, caùc thöù khí taøi, caùc thöù vaät lieäu, caùc thöù nghi khí,
caùc thöù y döôïc, caùc thöù hoùa phaåm caàn yeáu ñeàu phaûi ñöôïc lieät keâ caën keõ vaø chuaån bò ñaày
ñuû. Nhöõng nôi taøng tröõ caàn phaûi ñaët ñeå ôû caùc vò trí bí maät nghóa laø cuõng khoâng ôû ngay
nhöõng nôi muïc tieâu ñòa cuûa ta, nhöng maø tieän lôïi cho cuoäc ñoät nhaäp moät caên cöù khoâng
toán thì giôø, söùc löïc nhieàu. ÔÛ nhöõng caên cöù cuûa ta, söï sinh saûn theâm caùc thöïc vaät kia phaûi
ñöôïc tieán haønh theâm khaån, haàu ñeå laøm phaân phaùt ñòa cho moïi choã khaùc coù theå thieáu
ñöôïc. Laïi söï ñieàu tra tæ mæ caùc saûn nghieäp, kho taøng cuûa ñòch nhaân phaûi ñöôïc theâm chuù yù,
maø cuoäc boá trí caùc chöông trình chieám lónh phaûi ñöôïc khaûo haïch caån troïng; nhöõng khaû
naêng ñoäng vieân ñöôïc cuûa daân chuùng trong phaïm vi quy ñònh cuûa Duy Daân phaûi ñöôïc
CHU TRI LUÏC 11 85

nghieân cöùu saùng suoát vaø keá hoaïch roõ raøng. Caùc nhaân taøi chuyeân moân maø chuùng ta thieáu
cuõng phaûi lieät vaøo haïng “thöïc vaät” caàn coù caùc hoaït ñoäng taát yeáu ñoù maø coå vieân. Söï cheá
taïo coù haïn treân caùc ñieàu kieän chính trò, xaõ hoäi vaø kinh teá khaét khe, chuùng ta phaûi taäp quen
söï “lôïi duïng”, söï “caûi taïo”, söï “caûi duïng” vaø söï “saùng taïo”, gaéng söùc aùp duïng ñöôïc tinh
thaàn lau saäy vaøo coâng vieäc môùi mong moät phaàn nhoû ñaït töïu. Chôù lyù töôûng quaù.
[ 88. 7. THAM MÖU NGHIEÄP VUÏ

Trong khi thaønh laäp caùc quaân khu vaø loä quaân chæ huy boä, caùc chæ huy uûy vieân ñöôïc
choïn loïc baèng cöù vaøo tính quyeát ñoaùn saùng suoát, nhöng maø caùc ñaàu oùc cuûa caùc khu vôùi loä
quaân troâng caû vaøo caùc tham möu boä. Chuùng ta laøm vieäc khoâng quaù giaûn dò ñöôïc, phaûi
khoa hoïc, phaûi döï keá. Nhöõng nghieäp vuï tham möu chính laø coâng vieäc Duy Daân, coâng
vieäc vaän duïng toái cao; söï thaønh coâng cuûa boä naøy troâng vaøo söï hieåu bieát trieät ñeå caùch vaän
duïng Duy Daân cuûa chieán löôïc, chieán thuaät vaø chieán ñaáu daân toäc. Caùc boä aáy phaûi töø nay y
cöù vaøo chieán trình leänh vaø haønh quaân huaán leänh laáy laøm nguyeân taéc toái cao maø ñieàu tra
thöïc ñòa, döï truø thöïc ñòa, tieán haønh thöïc ñòa, ñöôïc phaùt ñoäng leân do Duy Daân bieän chöùng
vaø noäi phaùt chuû tröông. Caùc nguyeân taéc phaûi ñöôïc nhaäp duïng, caùc keá hoaïch phaûi ñöôïc
thöïc hieän. Tham möu boä laø ñoäng cô, laø baûo chöôùng tinh thaàn cuûa toaøn quaân. Caùc tham
möu boä phaûi lieân ñôùi phuï traùch vôùi caùc chæ huy uûy vieân veà söï chaáp haønh caùc meänh leänh
cuûa Toái Cao Haønh Doanh Ñaûng Boä ban phaùt ra. Caùc tham möu boä tuaân ñuùng caùch toå
chöùc quy ñònh trong boä huaán leänh taäp Cao Coâng maø thaønh laäp vaø laøm vieäc (chöôûng quaûn
chieán thôøi quaân leänh boä). Coâng vieäc cuûa caùc tham möu boä caøng naëng neà ñeå maø cho khu
quaân vaø loä quaân mình ñoäc laäp taùc chieán ñöôïc, nhöng khoûi coâ laäp vaø thoaùt ra khoûi chöôûng
aùc cuûa Duy Daân Toái Cao Haønh Doanh Ñaûng Boä, caùc tham möu boä coøn laø moät söùc löïc
quyeát ñònh chính löôïc vaø chieán löôïc nöõa.
[ 89. 8. HAØNH CHÍNH TU HOAÏCH

Cho neân caùc tham möu boä phaûi y cöù vaøo chieán löôïc döï ñònh cuûa Duy Daân taùch baïch
ra caùc “yeâu caàu” veà phaïm vi khu quaân vaø loä quaân mình phuï traùch maø ñaët vaïch ra caû loä
tuyeán döï ñònh cho söï tieán haønh toå ñaûng vaø kieán quaân, quy ñònh ra caùc phöông thöùc, tìm
caàu ra caùc phöông phaùp, naém giöõ ñöôïc bieân teá thôøi cô baèng söï ñoaùn quyeát caùc tieàn ñoà vaø
boä saäu maø ôû trong tieán trình cuûa coâng vieäc khu vôùi loä quaân mình tuaàn töï haønh ñoäng coù keá
hoaïch thôøi gian vaø khoâng gian trong thôøi haïn döï ñònh. Töø kieán quaân ñeán tieán coâng,
chieám lónh, kieán thieát, yeåm hoä hoaït ñoäng, trieån khai xuaát phaùt vaø hoäi sö, chuùng ta phaûi
höng trung thaønh tröïc taát caû nhöõng chuû ñònh caàn yeáu. Nhö theá söï saùng suoát veà chính trò,
tính ñieàm tónh tröôùc baát traéc bieán hoùa, söï vieãn kieán veà töông lai, söï tieân kieán veà yù ngoaïi,
söï nhaän thöùc saâu saéc veà ñòa ñoäng, trí thöùc chuyeân moân veà kyõ thuaät, hieåu bieát roäng raõi veà

thöôøng thöùc, baû aùc veà chieán löôïc, quyeát taâm veà tranh ñaáu, phaûi laø caùc ñieàu kieän ñaày ñuû.
Taâm thuaät laõnh ñaïo ñi ñoâi vôùi söï bieát ngöôøi, bieát mình, hieåu quaân, hieåu daân, phaûi ñöôïc
phoái hôïp vôùi söï khoâng phí söùc ñaûng hieän nay ra ngoaøi loä tuyeán yeâu caàu ñoù maø thöïc hieän
ñöôïc trong raát ngaén thôøi gian, raát nhieàu hieäu quaû chaéc chaén vaø maïnh meõ.
[ 90. 9. QUAÂN KYÛ CHAÁP HAØNH

Thôøi kyø phi thöôøng laøm baèng kyû luaät khaån tröông, söï tuyeân boá chaáp haønh quaân luaät
laø nhu yeáu baùch thieát cuûa chuùng ta, söï tuaân thuû quaân luaät trieät ñeå töø chæ huy ñeán chieán só
khoâng may coù toäi, ñoù laø ñieàu kieän thöôûng phaït ñöôïc nghieâm minh. Nhöng maø quaân luaät
khoâng phaûi ñoäc ñoaùn vaø “quaân phieät” nhö moïi ngöôøi laàm töôûng. Quaân luaät maø chuùng ta
chaáp haønh ñaây laø quaân luaät Duy Daân raát coâng bình maëc daàu raát ngaët ngheøo, raát nhaân aùi
maëc daàu khaéc khoå. Quyeàn sinh saùt khoâng ñöôïc laïm duïng, traùi laïi phaûi coi laø moät söù
meänh thieâng lieâng maø ta phaûi heát söùc thaän troïng treân chaáp haønh, noù coøn laø nhaân toá thaønh
baïi cuûa ta nöõa. Khaåu hieäu cuûa chuùng ta laø hoaøn toaøn caùch maïng khoâng ñeå cheát oan vaø
haïi oan moät ngöôøi naøo. Taát caû caùc boä ñöông söï, ñeå maø thöøa haønh yù chí aáy, phaûi thaân thieát
nghieân cöùu vaøo caùc hoã öôùc vaø cöông lónh chieám lónh vôùi quaân chính cuûa ñaûng. Söï saùt haïi
phi lyù, maëc daàu laø coâng huaân theá naøo, Toái Cao Haønh Doanh Ñaûng Boä quyeát khoâng tha
thöù vaäy.

CHU TRI LUÏC 11 87

CHUÙ GIAÛI
[ CHU TRI LUÏC 1

linh laïc: linh: caây coû khoâ heùo; laïc: caây khoâ laù ruïng. Linh laïc: suy baïi.
mi heä: mi: troùi buoäc, keát lieàn nhau; heä: cuõng nhö laø troùi buoäc.
mi phoïc: cuøng nghóa nhö mi heä (phoïc: laáy daây maø buoäc).
thuùc phoïc: buoäc laïi thaønh boù (thuùc: buoäc).
töï nhieân vaän ñoäng: Söï vaän ñoäng cuûa vuõ truï theo quy luaät nhö luaät caïnh tranh sinh toàn. Neáu ñeå luaät ñoù chi phoái vaän
meänh thì khoâng theå noùi loaøi ngöôøi ñaõ thöïc hieän ñöôïc xaõ hoäi nhaân ñaïo.
baû aùc: baû: caàm, naém; aùc: naém chaët trong naém tay; baû aùc: naém chaéc, naém giöõ chaët cheõ.
xaõ hoäi töï tính: xaõ hoäi töï tính (socieùteù en soi) laø moät khaùm phaù quan troïng cuûa Thaùi Dòch Lyù Ñoâng A trong vaán ñeà
ñaët neàn taûng cho xaõ hoäi nhaân ñaïo. Noù laø ñaàu moái cho moïi coâng vieäc kieán thieát xaõ hoäi daân toäc vaø loaøi
ngöôøi. Trong xaõ hoäi coi laø töï theå tính, ba yeáu toá nhaân chuûng, vaät chaát, tinh thaàn (töù c daân toäc, kinh teá, vaên
hoùa) cuøng ñeàu phaùt trieån thì xaõ hoäi môùi coù thaêng baèng.
aùc hoùa: trôû thaønh xaáu.
höôùng taâm vaän ñoäng: ñoù laø söï phaûn tænh cuûa nhaân loaïi quay veà hình thaùi daân toäc vaän ñoäng.
xí ñoà (hay xuùy ñoà): möu tính.
boä meïng: tieáng Möôøng chæ vieäc trai gaùi töï do keát hoân.
bình saûn, kieän khang, kieán cheá, taùn duïc, cô naêng, cöông thöôøng: (coi ôû Chu Tri Luïc 7).
[ CHU TRI LUÏC 2

lyù tính: khaû naêng phaân bieät phaûi traùi, ñuùng sai, khaû naêng nhaän thöùc tieân thieân (raison).
thöïc tieãn: thöïc laø chæ vieäc xaûy ra haún hoi, tieãn laø daãm leân; thöïc tieãn laø ñöùng treân caùi thöïc maø laøm.
tung hôïp: nhö chöõ toång hôïp (syntheøse) thöôøng duøng.
voâ giaùc: coøn meâ toái, chöa giaùc ngoä, chöa hieåu roõ chaân lyù, chöa giaùc ngoä nhaân ñaïo vì theá maø gaây ra khoå aûi cho loaøi
ngöôøi.
ñoà baù: tranh baù ñoà vöông.
huyeãn aûnh: (thay vì chöõ huyeãn, nhieàu ngöôøi thöôøng duøng chöõ aûo) töùc caûnh töôïng khoâng thöïc maø ta töôûng laàm laø coù
CHUÙ GIAÛI 89
thöïc.
tri haønh, cheá ñoä, nhaân luaân, kinh teá (4 loaïi vaán ñeà): bieát vaø laøm, pheùp taéc cai trò, luaân lyù loaøi ngöôøi, chaáp haønh
nhaân sinh.
cöông lónh: daây to ôû quanh löôùi laø cöông; coå aùo laø lónh. Muoán tung löôùi phaûi caàm daây to (cöông); muoán maëc aùo
phaûi caàm coå aùo (lónh). Cöông lónh chæ caùc nguyeân taéc chính yeáu ñeå laøm vieäc gì, giaûi quyeát vaán ñeà gì.
höôùng thöôïng: höôùng leân treân; yù noùi muoán vöôn leân cao, khoâng chòu ôû thaáp.
khuy du: khuy laø doøm; du laø ñaøo töôøng khoeùt ngaïch (aên troäm); khuy du töùc laø doøm ngoù ñeå rình cô hoäi aên cöôùp, aên
troäm.
sai söû: sai khieán.
trình töï: trình laø chaëng ñöôøng ñi. Trình töï laø caùc ñoaïn ñöôøng laàn löôït phaûi ñi qua.
thoâng chöùng: caùc chöùng cöù thöôøng thaáy vaø moïi ngöôøi ñaõ chaáp nhaän.
di haùm: (haùm: giaän, aên naên) töùc khoâng maõn yù, tieác haän.
phaûn höôûng: tieáng doäi laïi (eùcho.)
ñaûng vuï dung kinh: dung laø coâng lao laøm luïng; kinh laø saùch vôû. Ñaûng vuï dung kinh laø chæ chung caùc nguyeân taéc
höôùng daãn, laøm luïng veà coâng vieäc ñaûng.
Cao Thaâm Quy Long: Cao noùi veà vò trí ôû treân; Thaâm laø saâu, bí hieåm; Quy töôïng tröng kieán truùc cuûa Ruøa vaø Long
chæ caùi maïnh cuûa Roàng. Ñoù laø 4 taàng coâng taùc cuûa Duy Daân: Cao Coâng töùc coâng taùc chính trò; Thaâm Coâng
laø tình baùo; Quy Coâng chæ vieäc kieán truùc quoác phuû khu, kinh ñoâ, hieán phaùp; Long Coâng chæ chieán tranh.
[ CHU TRI LUÏC 3

quoác teá bieân teá phaùt trieån: phaùt trieån bôø coõi cuûa quoác teá.
lyù taéc nhaát quaùn: lyù luaän nhaát trí töø ñaàu tôùi cuoái; nhaát quaùn: moät chuoãi.
taâm lyù laäp theå: taâm lyù chung baét nguoàn töø nhöõng neáp sinh hoaït tín ngöôõng vaø taäp quaùn xöa vaø nay chìm saâu vaøo voâ
thöùc taäp theå cuûa moät xaõ hoäi.
höng dieät keá tuyeät: gaây döïng laïi caùi ñaõ bò dieät, noái laïi caùi ñaõ bò ñöùt.
tieäp kính: con ñöôøng ñi nhanh tôùi.
höõu ñöùc giaû höõu thoå: keû naøo coù ñöùc thì coù ñaát (ñeå cai trò).
phoå thieân chi haï, muïc phi vöông thoå: khaép coõi ñaát döôùi gaàm trôøi chaúng ñaâu laø khoâng phaûi cuûa nhaø vua.
tuaàn tuyeân vaên giaùo: ñem vaên giaùo Trung Quoác ñi tuyeân döông.
thuû taïi töù Di: giöõ uy quyeàn cuûa Trung Quoác ôû boán phöông Di Dòch (baèng caùch treân).
[ CHU TRI LUÏC 4

Thaùi Sôn: moät trong Nguõ Nhaïc thuoäc AÂm Sôn heä, khôûi töø tænh Sôn Ñoâng, Giao Chaâu Loan, chaïy veà phöông Taây
ñeán Vaän Haø. Ngoïn cao nhaát ôû phía Baéc huyeän Thaùi An.
Nguõ Nhaïc goàm: Thaùi Sôn (Ñoâng Nhaïc), Hoa Sôn (Taây Nhaïc), Hoaéc Sôn (Nam Nhaïc), Haèng Sôn (Baéc Nhaïc),
Tung Sôn (Trung Nhaïc). Hoaéc Sôn laø teân xöa cuûa Haønh Sôn.
Nguõ Hoà: moät thuyeát cho Nguõ Hoà laø Thaùi Hoà vôùi hoà phuï caän laø Tö Hoà, Laõi Hoà, Thao Hoà, Haùch Hoà. Moät thuyeát cho
Nguõ Hoà laø: Coáng Hoà, Tö Hoà, Du Hoà, Mai Löông Hoà, Kim Ñænh Hoà.
Nguõ Lónh: daõy nuùi ôû phía Nam, laøm giôùi tuyeán cho Giao Chæ (Tieáng cuûa Haùn toäc chæ coõi ñaát cuûa ngöôøi Vieät) vaø Hôïp
Phoá. Saùch Quaûng Chaâu kyù hoï Buøi cheùp: Ñaïi Döõu, Thuûy An, Laâm Phuï, Queá Döông, Yeát Döông laø Nguõ
Lónh.
Haøng Chaâu: kinh ñoâ cuûa Nam Toáng (1127-1279). Caùc vua Nam Toáng, laùnh naïn nöôùc Kim ñaùnh, ñaët Haøng Chaâu
90 CHU TRI LUÏC

laøm nôi haønh traïi goïi laø Laâm An Phuû.
Blitgkrieg: tieáng Ñöùc coù nghóa laø thieåm ñieän chieán, töùc chieán tranh chôùp nhoaùng.
Taøng ö cöûu ñòa chi haï, ñoäng ö cöûu thieân chi thöôïng: chöùa ôû döôùi chín lôùp, ñoäng ôû treân chín taàng trôøi (trong 13
thieân cuûa Toân Ngoâ Binh Phaùp).
Cannao: treân ñaát Apulia, 86.000 quaân La Maõ do Varro chæ huy taán coâng Hannibal, töôùng thaønh Carthage taïi ñaây,
vaø bò tieâu dieät maát 50.000 ngöôøi (216 tröôùc K.T.)
Sedan: Ngaøy 1/9/1870, Phoå ñaùnh Phaùp ñaïi baïi. Hoaøng Ñeá Naõ Phaù Luaân III phaûi ñaàu haøng. Traän naøy chaám döùt neàn
Ñeá Chính II (Second Empire) cuûa Naõ Phaù Luaân III. Sau traän naày, quaân Phoå keùo thaúng vaøo vaây haõm Ba
Leâ.
Austerlitz: Taïi ñaây ngaøy 2/12/1805 Naõ Phaù Luaân I ñaùnh baïi quaân ñoäi cuûa hai nöôùc Nga AÙo phoái hôï p. Sau traän naøy,
AÙo xin hoøa vaø Phoå toan gia nhaäp Lieân Minh aáy, cuõng xin kyù hoøa öôùc vôùi Phaùp Nga roài ruùt quaân veà.
[ CHU TRI LUÏC 5

cöïc haïn tuyeán: (extreâme limite) giôùi haïn cuøng cöïc. Coù caûi taïo ñeå kieán thieát, phaûi coù phaù hoaïi tröôùc. Nhöng phaù
hoaïi cuõng phaûi ñaët giôùi haïn tröôùc, khoâng theå vöôït qua ñöôïc.
thaùc thöïc quoác saùch: chính saùch cuûa quoác gia nhaèm môû ñaát môùi cho quoác daân kieám soáng (politique de
colonisation).
boä saäu : boä nghóa ñen laø böôùc ñi; saäu laø böôùc chaïy nhanh cuûa ngöïa. Boä saäu naøy duøng ñeå chæ söï vieäc tieán haønh.
tieát thöù: töøng ñoaïn, töøng löôït.
cöông lónh ñòch nhaân: (xem Chu Tri Luïc 2)
ñoái trò leänh: (xem Toå Ñaûng)
[ CHU TRI LUÏC 6

hoïc phöông: phöông phaùp hoïc taäp.
duyeân tröôøng: keùo daøi ra.
phaùt hoaïch: keát quaû thaâu löôïm sau khi tìm toøi, nghieân cöùu.
tuyeán muïc: sôïi daây vaø maét; ñaây laø nhöõng ñoaïn phaân chia quan troïng (maét) treân moät sôïi daây chuyeàn lyù luaän.
thaêng hoa: hieän töôïng vaät lyù khi vaät ôû coá theå bieán thaúng thaønh hôi hoaëc ngöôïc laïi. Nghóa boùng laø söï ñöa leân ñeán coõi
traùc tuyeät (cao thöôïng tuyeät vôøi).
voâ tri: moät caùch goïi “baát khaû tri luaän”.
quaûng phieám: roäng raõi vaø khoâng roõ reät.
phaán söùc: trang söùc cho ñeïp theâm.
ngaãu töôïng: baây giôø nhieàu ngöôøi duøng laãn vôùi thaàn töôïng.
baùch chaân: thaät laø ñuùng.
[ CHU TRI LUÏC 7

phaân boá: chia xeû maø baøy ñaët ôû töøng choã cho thích nghi.
thieân kyø phaùt trieån: phaùt trieån leäch laïc, khoâng ñuùng luùc.
kim dong tö baûn: kim dong: söï löu haønh tieàn teä; trong cheá ñoä tö baûn hình thöùc naøy, tö baûn ngaân haøng phoái hôïp vôùi
tö baûn coâng nghieäp baèng caùch tín duïng vaø ñaàu tö, taïo thaønh theá ñoäc chieám baù quyeàn kinh teá.
CHUÙ GIAÛI 91
vieãn ñeä giaùo trình: chöông trình giaùo duïc saép ñaët theo moät thöù töï (ñeä) daøi haïn.
thuûy taïo, keá taïo, thaønh taïo: thuûy taïo laø taïo ra luùc ñaàu (thieân nhieân). Keá taïo laø söûa ñoåi (caûi taïo). Thaønh taïo laø ñaøo
luyeän ñeán thaønh thuïc.
[ CHU TRI LUÏC 8

quy phaïm haønh ñoäng: pheùp taéc trong vieäc laøm.
trang duïng: duøng caùch naøo coát yù ñeå phoâ tröông.
khôûi duïng: döïng laïi maø duøng.
quaùn suoát: suoát moät chuoãi, moät xaâu.
hieån chi nhaân taøng chi duïng: laøm roõ reät caùi nhaân nghóa, chöùa kín caùi taùc duïng.
ñoäc thieän: laøm toát laáy moät thaân mình.
ñaéc yù vong hình, taâm vieân yù maõn : ñöôïc nhö yù thì queân hình haøi, trong loøng daï ñöôïc thoûa maõn, haû heâ.
[ CHU TRI LUÏC 9

chuû chi: yù nghóa chuû yeáu.
taâm lyù bình dieän: taâm lyù maët taàng, töùc laø taâm lyù treân taàng yù thöùc vaø bieåu loä caùc hoã töông taùc ñoä ng hieän höõu.
taâm lyù laäp theå: (xem ôû treân).
chauvinisme: chuû nghóa yeâu nöôùc cöïc ñoan, nhö laø muø quaùng.
terrorisme hoùa: bieán thaønh cheá ñoä khuûng boá.
bolchevisme thöùc: theo kieåu caùch cuûa chuû nghóa bolchevik (ñeä tam quoác teá coäng saûn).
Taylorisme: chuû tröông hôïp lyù hoùa coâng vieäc ñeå gia taêng hieäu quaû do F.W. Taylor ñeà xöôùng ôû Myõ (1900).
Stakhanovisme: chuû tröông thi ñua laøm vieäc cho theâm hieäu quaû vaø ñoaït giaûi thöôûng do A. Stakhanov ñeà xöôùng ôû
Nga naêm 1935 cuõng nhaèm muïc tieâu nhö Taylorisme.
[ CHU TRI LUÏC 11

kinh thöôøng: cuøng nghóa nhö thöôøng xuyeân.
noäi tænh ngoaïi chieâu: noäi tænh: xeùt trong loøng mình; ngoaïi chieâu: nhaän toäi loãi cuûa mình ñoái vôùi ngoaøi.
ñoä kính: ñöôøng ñi coù pheùp taéc, cung ñoä.
hoäi sö: taäp trung caùc ñoaøn quaân taïi moät nôi ñeå söûa soaïn ñaùnh nhau.
höng trung thaønh tröïc: thaúng thaén thöïc loøng gaây döïng laïi.
chöôûng aùc: cuøng nghóa vôùi baû aùc.
92 CHU TRI LUÏC

MUÏC LUÏC
[ CHAÂN NGOÂN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
[ LÔØI NHAØ XUAÁT BAÛN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
[ GIÔÙI THIEÄU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
[ CHU TRI LUÏC 1: Chín vaán ñeà theá giôùi, thôøi ñaïi vaø nhaân loaïi . . . . . . . . . . . . . . . . 7
[ CHU TRI LUÏC 2: Ñaûng vuï nghieân cöùu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
[ CHU TRI LUÏC 3: Chín cöông lónh caùch maïng Vieät . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
[ CHU TRI LUÏC 4: Chín kinh nghieäm quoác söû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
[ CHU TRI LUÏC 5: Chín ñieàu muïc giaûi thích
veà coâng cuoäc kieán thieát Duy Daân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
[ CHU TRI LUÏC 6: Chuû nghóa nghieân cöùu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
[ CHU TRI LUÏC 7: Chín chæ nam nhaân chuû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
[ CHU TRI LUÏC 8: Chín caùi pheâ phaùn cuûa Duy Daân
veà caùc ngoaïi ñaûng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
[ CHU TRI LUÏC 9: Chín tieâu ñieåm veà vieäc töï pheâ
cuûa Ñaûng Duy Daân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
[ CHU TRI LUÏC 11: Huaán thoaïi cuûa Toái Cao Haønh Doanh
Toång Ñaûng Boä cho caùc caáp boä trong Ñaûng Duy Daân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
[ CHUÙ GIAÛI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
[ MUÏC LUÏC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
CHU TRI LUÏC 93

Chutriluc

Enviado por

Dados do documento

Título original

Direitos autorais

Formatos disponíveis

Compartilhar este documento

Compartilhar ou incorporar documento

Opções de compartilhamento

Você considera este documento útil?

Este conteúdo é inapropriado?

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Chutriluc

Enviado por

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Thaùi Dòch Lyù Ñoâng A

CHU TRI LUÏC

Aán baûn ñieän töû do

X.Y. THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

CHU TRI LUÏC 1

2 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

CHU TRI LUÏC 3

4 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

[ 1. VAÁN ÑEÀ THEÁ GIÔÙI 1

CHU TRI LUÏC 1 7

[ 2. VAÁN ÑEÀ THEÁ GIÔÙI 2

[ 3. VAÁN ÑEÀ THEÁ GIÔÙI 3

[ 4. VAÁN ÑEÀ THÔØI ÑAÏI 1

8 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

[ 5. VAÁN ÑEÀ THÔØI ÑAÏI 2

[ 6. VAÁN ÑEÀ THÔØI ÑAÏI 3

[ 7. VAÁN ÑEÀ NHAÂN LOAÏI 1

CHU TRI LUÏC 1 9

[ 8. VAÁN ÑEÀ NHAÂN LOAÏI 2

[ 9. VAÁN ÑEÀ NHAÂN LOAÏI 3

THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

10 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

ÑAÛNG VUÏ NGHIEÂN CÖÙU

[ 10. TIEÁT YEÁU 1

CHU TRI LUÏC 2 11

[ 11. TIEÁT YEÁU 2

12 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

[ 12. TIEÁT YEÁU 3

CHU TRI LUÏC 2 13

[ 13. TIEÁT YEÁU 4

14 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

[ 14. TIEÁT YEÁU 5

[ 15. TIEÁT YEÁU 6

CHU TRI LUÏC 2 15

[ 16. TIEÁT YEÁU 7

[ 17. TIEÁT YEÁU 8

[ 18. TIEÁT YEÁU 9

16 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

X.Y. THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

CHU TRI LUÏC 2 17

CÖÔNG LÓNH CAÙCH MAÏNG VIEÄT

18 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

CHU TRI LUÏC 3 19

[ 19. CÖÔNG LÓNH 1

[ 20. CÖÔNG LÓNH 2

20 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

CHU TRI LUÏC 3 21

22 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

CHU TRI LUÏC 3 23

24 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

CHU TRI LUÏC 3 25

26 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

5) ÑOÁI QUOÁC TEÁ

CHU TRI LUÏC 3 27

[ 21. CÖÔNG LÓNH 3

28 THAÙI DÒCH LYÙ ÑOÂNG A

[ 22. CÖÔNG LÓNH 4

[ 23. CÖÔNG LÓNH 5

[ 24. CÖÔNG LÓNH 6

[ 25. CÖÔNG LÓNH 7

[ 26. CÖÔNG LÓNH 8

CHU TRI LUÏC 3 29

[ 27. CÖÔNG LÓNH 9