Sabaceda

1. EMPRAZAMENTO

DATOS XERAIS Comarca: Ras Baixas. Sector: Ra de Vigo. Municipios: Bueu e Moaa. Parroquias: en Bueu, unha pequena parte de Santiago de Ermelo; e en Moaa, principalmente San Martio de Moaa e no extremo oriental un pequeno sector de Virxe do Carme de Moaa. Extensin: 1,65km2.

06_07_381A1

2. CARACTERIZACIN
ELEMENTOS NATURAIS ELEMENTOS ANTRPICOS

AS FORMAS DO RELEVO
Esta unidade de cabeceira fluvial conforma a vertente sueste das elevacins de Paralaia, que mira cara vila de Moaa. Consta de das partes ben diferenciadas. En primeiro lugar unha vertente alta de gran pendente con valores do 40% e 50%, podendo superar esta ltima cifra. En segundo lugar, unha conca inferior de menor pendente (variable, con zonas chairas de pendente inferior ao 10% e relevos residuais que superan o 30% e 40%) que rene varias vaguadas dando lugar ao Rego de Sabaceda. A sucesin desas vaguadas e interfluvios outorga un aspecto de relevo compartimentado na parte baixa fronte ao aspecto mis enteiro da vertente superior.

USOS DO SOLO
A unidade presenta dous usos claramente diferenciados; por unha banda, a parte oeste onde as cotas son mis elevadas caracterzase polo uso forestal, dominada por extensas masas de pieirais e eucaliptais. Ao noroeste da unidade aprciase un uso agrcola como resultado da influencia dos campos de cultivos intercalado cun uso residencial resultado da proximidade unidade lindeira do ncleo de Moaa.

AS UNIDADES LITOLXICAS
A unidade circunscrbese totalmente ao dominio das rocas plutnicas. Case toda a unidade sostense sobre un granitoide de afinidade calcoalcalina, en concreto unha granodiorita con megacristais de feldespato. Tan s ao leste da aldea de Sabaceda, no extremo sueste da unidade, aparece unha pequena zona con outro tipo de rocas: granitos e granodioritas biotticos, que constiten granitoides de afinidade calcoalcalina; un pequeno enclave de materiais metamrficos, en concreto de paragneises.

MORFOLOXA
Na unidade atopamos dous ncleos fundacionais, Sabaceda ao norte e Outeiro de Sabaceda ao Sur. O primeiro presenta unha estrutura de trazado lineal, pois se foi expandindo aproveitando o trazado do viario existente, mentres que o segundo conserva unha estrutura mis ou menos compacta anda que experimente novos desenvolvementos. A situacin perifrica da unidade respecto ao ncleo de Moaa fai que aparezan desenvolvementos de carcter espontneo situados de forma lineal ao longo da rede viaria. A principal va de comunicacin fractura en dous partes a unidade e adaptndose ao relevo.

A DIVERSIDADE CLIMTICA
Condicins climticas bastante homoxneas en toda a unidade, marcadas pola suavidade trmica que se manifesta en valores medios anuais por encima de 14C. No entanto, o rxime de precipitacins, en xeral de valores moderados, mostra un lixeiro incremento en relacin coa altitude, de maneira que as medias acumuladas ao longo do ano varan entre os 1200mm e os 1400mm do sector mis oriental, e os 1400mm e 1600mm nas estribacins do Monte Paralaia. En definitiva o dominio climtico Clido pero variando de Hmido a Moi Hmido das cotas altitudinais baixas s mis elevadas.

OS SOLOS
A vertente de Sabaceda mostra a catena caracterstica de Solos de fondo de val a cabeceira. Os mis profundos e frtiles do tipo cambisol, aptos para usos agropecuarios, localzanse no extremo suroriental da unidade, onde as pendentes son pouco pronunciadas. A medida que se incrementan os desniveis, os solos alcanzan progresivamente menos espesor e a sa evolucin retrdase en parte debido dinmica erosiva, dando paso de xeito secuencial a umbrisoles dstricos, regosoles e onde aflora en abundancia o roquedo, leptosoles lticos, estes ltimos sobre todo nos cumes do Outeiro de Paralaya.

INFRAESTRUTURAS DE MOBILIDADE
As estradas que atravesan a unidade son, por unha banda, a va CRG-4.1 que acta como eixo principal da rede viaria da pennsula do Morrazo e por outro a PO-313, denominada estrada de Marn. A rede secundaria confrmana estradas que enlazan os numerosos ncleos rurais

AS AUGAS
Rede fluvial pouco significativa formada por regatos e cauces estacionais que recollen as augas fundamentalmente pluviais acumuladas nas estribacins do Outeiro de Paralaia. Configrase en definitiva, unha conca de pequenas vaguadas que verten unidade litoral da Enseada de Moaa.

PATRIMONIO HISTRICO
Na unidade destacan elementos de patrimonio cultural e arqueolxico, como son o conxunto conformado pola casa reitoral e a igrexa de Moaa, o Monte do Castro e a Necrpole de San Martio de Moaa.

O PATRIMONIO NATURAL
Trtase dunha unidade con poucos valores ambientais no que respecta cuberta vexetal e os Hbitats de Interese Comunitario. As vertentes altas presentan densas masas arbreas dunha mestura de pieiros e eucaliptos nas que poden aparecer dispersos ou en pequenas formacins, restos de antigas carballeiras (cuxo hbitat natural sera o 9230 Bosques galaico-portugueses de Quercus robur e Quercus pyrenaica). Na parte baixa da unidade, os pequenos regatos desenvolven masas de ribeira, pero estas atpanse moi degradas por diversas especies, especialmente pola especie bioinvasora Robinia pseudoacacia ou acacia brava. En todo caso, son esas masas de ribeira, 91E0, Bosques aluviales de Alnus glutinosa e Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae), xunto a outros rodais de recolonizacin ou de restos de antigas formacins mis extensas, que constiten o patrimonio ecolxico a destacar.

O CARCTER E A ORGANIZACIN ACTUAL

A unidade paisaxstica est condicionada polos desenvolvementos espontneos presentes no flanco leste do mbito. Esta antropizacin est vinculada ao desenvolvemento do sector turstico da zona, introducindo novos usos na unidade. Este carcter residencial e agrcola combnase co marcado uso forestal dos montes das partes altas da unidade..

DINMICA DA PAISAXE
A superficie destinada a uso forestal permanece invariable, mentres que as parcelas destinadas ao uso agrcola abandonronse paulativamente para dar paso a edificacins unifamiliares e vivendas dispersas empregadas como segunda residencia, feito que desvinculou o carcter agrcola da zona coa poboacin residente.

RISCOS E IMPACTOS
A completar durante a elaboracin dos catlogos e directrices da paisaxe litoral.

3. AVALIACIN
VALORACIN DA PAISAXE
Trtase dun rea transformada na que a calidade paisaxstica que adoita asociarse aos bosques autctonos foi minguada polas plantacins de eucaliptos e pieiros nas partes altas e os usos agropecuarios e os procesos edificatorios das zonas mis baixas. Destacamos un interesante punto de observacin no Outeiro de Sabaceda.

4. PLANIFICACIN
OBXECTIVOS DE CALIDADE PAISAXSTICA
A completar durante a elaboracin dos catlogos e directrices da paisaxe litoral.

ACCINS
A completar durante a elaboracin dos catlogos e directrices da paisaxe litoral.

MBITOS DE RECUALIFICACIN
Non se contemplan mbitos de recualificacin na presente unidade.