Você está na página 1de 6

 limx → x 0 fn(x) - limx → x 0 f m(x)< ε

⇒ An-Am < ε

olur. O halde (An) sayı dizisi Cauchy şartını sağlar, dolayısıyla yakınsaktır.

Teorem 2.3.20. Reel sayılar kümesinin bir E altkümesi üzerinde bir f


fonksiyonuna düzgün yakınsak bir (f n) fonksiyon dizisini gözönüne alalım ve x0 noktası
da E nin bir yığılma noktası olan bir reel sayı olmak üzere her n ∈IN için
limx → x 0 fn(x) = An

olsun. Bu takdirde limx → x 0 f(x) = limn→∞ An dir, dolayısıyla

limx → x 0 limn→∞ fn(x) = limn→∞ limx → x 0 fn(x)

dir.

İspat. Teorem 2.3.19 dan dolayı (An) sayı dizisinin yakınsak olduğunu biliyoruz.

limn→∞ An =A yazalım. Buna göre limx → x 0 f(x) =A olduğunu gösterme-miz gerekiyor. Bunu

yapmak için herhangi bir ε>0 alalım. limn→∞ An=A olduğundan

ε
n ≥ n1 olduğunda An-A<
3

olacak şekilde bir n1 vardır. (fn) fonksiyon dizisi E üzerinde f fonksiyona düzgün

ε
yakınsak olduğundan > 0 için n ≥ n2 olduğunda
3

ε
her x ∈E için f(x)-fn(x)<
3

olacak şekilde bir n2 ∈IN vardır. n0=max {n1,n2} yazalım. Bu takdirde özel olarak n=n0
için

31
ε
(i)  A n o -A<
3

ε
( ii ) her x ∈E için  fn 0 (x)-f(x)<
3

olur. Hipotezden her n ∈IN için limx → x 0 fn(x) =An olarak verildiğinden özel olarak, n=n0

ε
içinde limx → x 0 fn 0 (x)= A n 0 olur dolayısıyla > 0 için 0 < x-x0< δ ve x ∈E
3
olduğunda

ε
( iii )  fn 0 (x) - A n 0 <
3

olacak şekilde bir δ>0 vardır. (ii), (iii) ve (i) i sırasıyla kullandığımızda

0 < x-x0< δ ve x ∈E olduğunda

f(x)-A=(f(x) - fn 0 (x))+( fn 0 (x)- A n 0 ) + ( A n 0 -A)

≤ f(x)- fn 0 (x)+ fn 0 (x) - A n 0 + A n 0 -A

ε ε ε
< + + =ε
3 3 3

bulunur. O halde limx → x 0 f(x) =A dır. Dolayısıyla f(x)= limn→∞ fn(x) olduğunu
kullandığımızda hemen

limx → x 0 limn→∞ fn(x) = limn→∞ limx → x 0 fn(x)

olduğu görülür.

32
Yukarıdaki teoremi şöyle de ifade edebiliriz. Bir noktada limiti olan fonksiyonların
düzgün limiti de o noktada limite sahiptir, ve fonksiyonların o noktadaki limitlerinin
oluşturduğu dizinin limiti düzgün limit fonksiyonunun o noktadaki limitine eşittir.

Sonuç 2.3.21. Reel sayılar kümesinin bir E alt kümesi üzerinde bir f
fonksiyonuna düzgün yakınsak bir (fn) fonksiyon dizisi verilsin ve x0 da E nin bir
yığılma noktası ve x0 ∈E olsun. Bu takdirde f n lerin her biri x0 noktasında sürekli ise f
fonksiyonu da x0 noktasında süreklidir.

Sonuç 2.3.22. Bir [a,b] aralığında bir f fonksiyonuna düzgün yakınsak bir (fn)
fonksiyon dizisi verilsin. Eğer her bir fn fonksiyonu [a,b] aralığında sürekli ise f
fonksiyonu da [a,b] aralığında süreklidir.

Teorem 2.3.23. Reel sayılar kümesinin bir E altkümesi üzerinde bir f


fonksiyonuna düzgün yakınsak bir (fn) fonksiyon dizisi verilsin. Eğer f n lerin her biri E
üzerinde sürekli ise f fonksiyonu da E üzerinde süreklidir.

İspat. Herhangi bir x0 ∈E alalım. f nin x0 noktasında sürekli olduğunu


göstermek için herhangi bir ε>0 sayısı alalım. (fn) fonksiyon dizisi E üzerinde f

ε
fonksiyonuna düzgün yakınsak olduğundan >0 için n ≥ n0 olduğunda
3

ε
∀x ∈E için f n(x)-f(x)<
3

olacak şekilde bir n0 doğal sayısı vardır. Özel olarak n=n0 için

ε
(i) ∀x ∈E için  f n 0 (x)-f(x)<
3

olur. Hipotezden f n 0 fonksiyonu E üzerinde sürekli dolayısıyla x0 ∈E noktasında da

ε
sürekli olduğundan > 0 için x-x0< δ ve x ∈E olduğunda
3

33
ε
( ii )  f n 0 (x) - f n 0 (x0)< olacak şekilde bir δ>0 vardır. (i) ve (ii) yi
3
kullandığımızda x-x0< δ ve x ∈E olduğunda

f(x)-f(xo)= (f(x)- f n 0 (x) )+ ( f n 0 (x) - f n 0 (x0)) + ( f n 0 (x0)) - f(x0))

≤ f(x) - f n 0 (x)+  f n 0 (x) - f n 0 (x0)+  f n 0 (x0) - f(x0)

ε ε ε
< + + =ε
3 3 3

olur. Bu da f fonksiyonunun x0 noktasında sürekli olması demektir. x0 noktası E nin


rastgele bir noktası olduğundan f fonksiyonu E üzerinde sürekli olur.

Yukarıdaki teoremin karşıtı her zaman doğru olmak zorunda değildir. Örneğin
her n ∈IN ve her x ∈[0,1] için f n(x)= n2 x (1-x2)n ile tanımlanan f n lerin her biri [0,1]
de süreklidir. Limit fonksiyonu olan 0 fonksiyonu da [0,1] de süreklidir. Ancak (fn)
fonksiyon dizisi [0,1] üzerinde 0 fonksiyonuna düzgün yakınsak değildir.

Reel sayılar kümesinin bir E alt kümesi üzerinde bir f fonksiyonuna noktasal
yakınsak bir (fn) fonksiyon dizisi verilsin. Eğer her n ∈IN için f n fonksiyonu E
üzerinde sürekli fakat f fonksiyonu E üzerinde sürekli değilse (f n) fonksiyon dizisi E
üzerinde düzgün yakınsak değildir.

Örnek 2.3.24.. Her n ∈IN için ve her x ∈ [0,1] için

nx
fn(x) =
nx + 1

şeklinde tanımlanan (fn) fonksiyon dizisini gözönüne alalım. Her x ∈ ] 0,1] için

limn→∞ f n(x) =1 ve limn→∞ f n(0) = 0 olduğundan

34
0 x=0 ise
limn→∞ fn(x) = f(x) =
1 (x≠0), x ∈]0,1] ise

dir. Her bir f n fonksiyonu [0,1] üzerinde süreklidir fakat limit fonksiyonu olan f
fonksiyonu [0,1] de sürekli değildir. Yukarıdaki sonuçdan (fn) fonksiyon dizisi-nin [0,1]
üzerinde düzgün yakınsak olmadığını elde ederiz.

Sonuç 2.3.25. Reel sayılar kümesinin bir E alt kümesi üzerinde bir f
fonksiyonuna düzgün yakınsak bir Σf n fonksiyon serisi verilsin. Bu takdirde eğer her bir
fn fonksiyonu E üzerinde sürekli ise f fonksiyonu da E üzerinde süreklidir.

Teorem 2.3.26. a ∈IR herhangi bir sabit sayı olmak üzere [a,+∞ [ aralığı
üzerinde düzgün yakınsak bir (fn) fonksiyon dizisi verilsin ve her n ∈IN için
limx→+∞ f n(x) = An
olsun. Bu takdirde (An) sayı dizisi yakınsaktır.

İspat. (An) sayı dizisinin yakınsak olduğunu göstermek yerine denk olan
Cauchy şartının sağlandığını göstereceğiz. Bunu yapmak için herhangi bir ε>0 sayısı
alalım. (fn) fonksiyon dizisi [a,+∞ [ üzerinde düzgün yakınsak olduğundan, Teorem

ε
2.3.2 den, düzgün Cauchy şartını sağlar, dolayısıyla > 0 sayısı için n,m ≥ n0
2
olduğunda

ε
her x ∈[a,+ ∞ [ için f n(x)-f m(x)<
2

olacak şekilde bir n0 doğal sayısı vardır. n, m ≥ n0 özelliğini sağlayan n ve m i sabit


tutup, x→+∞ iken limite geçilirse

ε
limx→+∞ fn(x)-f m(x)≤ <ε
2

35
bulunur. ⇒ limx→+∞fn(x)-f m(x)= limx→+∞ (fn(x)-f m(x))

= limx→+∞ f n(x)-limx→+∞ f m(x)=An-Am

olduğundan n,m ≥n0 olduğunda

An-Am< ε

olur. O halde (An) sayı dizisi Cauchy şartını sağlar. Cauchy şartını sağlayan her sayı
dizisi yakınsak olduğundan (An) dizisi yakınsaktır.

36

Você também pode gostar