Censo de Poboacin: Reconto da poboacin dun pas e das sas divisins poltico- adminsitrativas nun momento dado ( momento

censal). Realzanse de de forma peridica, en Espaa cada dez anos(os rematados en 1 dende 1981). Nos mesmos, ademis de contar o nmero de efectivos demogrficos,recllense datos sobre as caractersticas demogrficas, socioeconmicas e culturais da poblacin, seguindo as recomendacins da ONU para a confeccin dos censos. O primeiro censo espaol data do ano 1857, foi realizado durante o reinado de Isabel II. Padrn Municipal: Rexistro ou reconto dos vecios dun termo municipal. Recolle tamn datos de tipo demogrfico, socieconmico e culturais da poboacin do concello, os principias son: nome e apelidos, domicilio, sexo, data e lugar de nacemento, nacionalidade, nivel de instruccin, profesin, parentesco ou relacin c cabeza de familia, situacin de residencia no municipio (presente, ausente, transente). A poboacin clasifcase, segundo o seu lugar de residencia no concello, en poboacin de feito ou de dereito. Realzase cada cinco anos e dende 1996 renvase anualmente. A actualizacin dos seus datos constante coas altas e baixas que se producen a diario nos concellos. un documento de suma importancia hora de acceder a determinados servicios municipais ou hora de poder exercer o dereito de voto. Nomencltor: Relacin de tdolas entidades de poboacin que conforman un determinado territorio. Os datos principias que contn o nomencltor espaol son o nome de cada ncleo, os datos de poboacin separados por sexo e tamen outros datos como n de vivendas, distancias, altitude, etc . Densidade de Poboacin: Expresa o grao de concentracin da poboacin dun determinado lugar, relacionando o nmero de individuos coa superfice en kilmetros cuadrados. Exprsase en habitantes/km2. Transicin Demogrfica: Modelo que intenta explicar os cambios no movemento natural acaecidos longo do tempo nos pases desenvolvidos. Ditos cambios estn directamente relacionados cs cambios socioeconmicos que se operan en cada momento e que teen repercusins sobre o movemento natural e o crecemento da poboacin. Representa o paso dunhas taxas de natalidade e mortalidade altas e dun crecemento natural baixo a outra situacin de baixas taxas na natalidade e na mortalidade e un crecemento natural baixo, cero ou, incluso, negativo. Para isto, establecemos tres etapas que reciben o nome de rximes demogrficos, nas que o rxime de transicin demogrfica constite a estapa intermedia, que pode sa vez ser divisible en das fases. Rxime demogrfico antigo ou preindustrial: anterior Revolucin Industrial. Presenta altas taxas de natalidade e de mortalidade con frecuentes episodios de mortalidade catastrfica, a consecuencia un escaso crecemento natural. Explica o lento crecemento da poboacin durante sculos. Transicin: comezan a disminuir os valores das taxas de mortalidade e natalidade. Prodcese un forte crecmento demogrfico. Divdese en das fases: primeiro comeza a reducirse a mortalidade (melloras na medicia, hixiene, alimentacin, desaparicin da mortalidade catastrfica) e

posteriormente o fai a natalidade (fase de readaptacin da natalidade como consecuencia do control da mesma). Nestas fases atpanse a maiora dos pases subdesenvolvidos. Rxime demogrfico moderno: Situacin caracterizada por uns valores moi baixos no movemento natural e no crecemento natural. Nalgns pases a mortalidade supera natalidade, dando lugar a un crecemento natural negativo. Nesta situacin atpanse unicamente os pases desenvolvidos. Taxa de Natalidade: Nmero de nacementos vivos por cada mil habitantes nun ano. Calclase mediante a frmula: N de nacementos nun ano x 1000 Poboacin total Sirve como indicador para comparar o grao de desenvolvemento socioeconmico de diferentes reas xeogrficas ou para coecer a evolucin da mesma longo do tempo nun determinado territorio (modelo da transicin demogrfica). Os seus valores estn directamente relacionados coa prctica, ou non, do control da natalidade e a estructura por idades e sexo ou por factores coxunturais (guerras, crises econmicas, movementos migratorios) os cales poden facer variar temporalmentes os seus valores.

Taxa de Mortalidade: Taxa que expresa o nmero de mortos por cada mil habitantes. Calclase mediante a frmula: N de mortos nun ano x 1000 Poboacin total Sirve como indicador para comparar o grao de desenvolvemento socioeconmico de diferentes reas xeogrficas ou para coecer a evolucin da mesma longo do tempo nun determinado territorio (modelo da transicin demogrfica). As diferencias no valor desta tasa son debidas, fundamentalmente, nivel de desenvolvemento dunha sociedade (situacin sanitaria, hixinica, alimentacin) ou estructura por idades dunha poboacin.Pdese calcular por sexos, grupos de idade, composicin social da poboacin, etc. Non moi precisa non ter en conta a idade na que se producen as defuncins. igual que a natalidade, e polas mesmas razns, os seus valores poden experimentar fortes variacins nun momento dado (mortalidade catastrfica por epidemias, guerras, fomes...). Taxa de Mortalidade Infantil: un dos mellores indicadores socioeconmicos, xa que as taxas da mortalidade infantil estn directamente relacionadas c nivel de desenvolvemento dunha sociedade. Esta taxa corrixe os posibles defectos da anterior. Espaa conta cunha das taxas mis baixas do Planeta. Calclase mediante a frmula: Nmero de nenos mortos antes de cumpir un ano x 1000 Total de nenos nacidos vivos nese ano Taxa de Fecundidade: Relaciona o nmero de nacementos nun ano por cada 1000 mulleres en idade frtil (15-49 anos). Exprsase mediante a frmula:

N de nacementos nun ano x 1000 N de mulleres entre 15-49 anos valor da mesma est relacionado con factores econmicos, sociolxicos, culturais, demogrficos,etc. alta nos pases subdesenvolvidos e baixa nos desenvolvidos. Cando unicamente relacionamos o n de fillos por muller obtemos o ndice sinttico de fecundidade, se a cifra fose a de 2,1 obteramos o ndice de Reposicin. Crecemento Vexetativo: o resultado de restar nmero da nacementos o nmero de defuncins, referidos a un determinado momento ou a un periodo de tempo. Adoita expresarse en %. O resultado consecuencia do diferente comportamento da natalidade e da mortalidade, podendo ser positivo, cero ou incluso negativo. Os seus valores, igual que os de natalidade e mortalidade, experimentan cambios segundo a fase demogrfica no que que se atope esa poboacin. En xeral os pases subdesenvolvidos presentan valores altos, mentres que nos desenvolvidos o crecemento moi baixo, cero, ou, nalgns casos, negativo. Rxime Demogrfico: Cada unha das etapas nas que se divide o movemento natural dunha poboacin longo do tempo. En cada unha delas a natalidade a mortalidade e o crecemento natural presentan un valores caractersticos como consecuencia da intervencin de diversos factores, diferencindose cada rxime ou fase demogrfica polas variacins que nun momento dado poden presentar tales valores. O modelo da transicin demogrfica establece tres rximes demogrficos: Rxime Demogrfico Antigo, Transicin Demogrfica e Rxime Demogrfico Moderno. Emigracin: Sada de poboacin dende o seu lugar de residencia cara outro lugar. Pode ser interiores ou exteriores, segundo a forma poden ser libres ou forzadas, segundo a duracin temporal ou definitiva. As causas poden ser mltiples sendo as principias as econmicas, anda que poden existir outras como as polticas, relixiosas, as xeneradas por desastres naturais etc.Tanto e emigracin como a inmigracins ten importantes consecuenas de tipo demogrfico, econmico e social, segundo consideremos o lugar de destino ou de orixen dos emigrantes. Algunhas das sas consecuencias manifestanse na estructura da poboacin, na distribucin da poboacin no espacio ou na evolucin dos efectivos demogrficos e do movemento natural. Inmigracin: Chegada de poboacin dende outro lugar. Segundo se considere o lugar de sada ou de chegada, un emigrante ten a doble condicin de emigrante ou inmigrante. igual que a emigracin, ten consecuencias demogrficas, econmicas e sociais nos lugares de chegada. A causa fundamental da sada de emigrantes , fundamentlamente econmica afectando a reas de escaso crecemento econmico e forte crecemento demogrfico. Os pases receptores incrementan o volume de efectivos, as taxas de natalidade e a proporcin de poboacin xoven e as taxas de actividade. Dende o punto de vista econmico

supoen un incremento da poboacin activa, en xeral abundante e barata. Os lugares de sada experimentan un progresivo envellecemento da poboacin, cada das taxas de natalidade e fecundidade e en moitos lugares por un desequilibrio na estructura por sexos. Para os pases emisores supoen unha importante fonte de divisas polas remesas que envan, ademis de contribuir a baixar as elevadas taxas de paro que sufren. xodo Rural: Movemento migratorio do campo cidade. O proceso iniciouse coa Revolucin Industrial. Os principais factores son as diferencias econmicas entre o campo a cidade, a presin demogrfica nas zonas rurais, a mecanizacin do campo, e as crisis agrarias. Ten importantes consecuencias nos procesos de crecemento e concentracin urbana e no despoboamento das zonas rurais, na estructura demogrfica e no movemento natural nas zonas de sada e de chegada, as como na distribucin dos efectivos demogrficos sobre o territorio. Adoitan ser definitivas, anda que a crise econmica dos anos 70 fixo que algns destes emigrantes retornasen s seus lugares de orixen. En Espaa foi especialmente intenso na decada dos anos 60 e principos dos 70 . Movemento Pendular: Dise do desprazamento diario, de ida e volta, que realizan grandes masas de poboacin dende o seu lugar de residencia lugar onde traballa e viceversa. Xeralmente realzanse dende as reas metropolitanas ou a perfieria das grandes cidades cara a estas. caracterstico das cidades anglosaxonas, especialmente en USA, anda que na actualidade un fenmeno practicamente espallado por todo o Planeta. En Espaa un fenmeno recente de crecente importancia. Nas cidades da lugar s coecidas conxestins de trfico nas denominadas horas punta. Saldo Migratorio: Cando restamos inmigracin a emigracin obtemos o saldo migratorio. O balance pode ser positivo, cero, ou negativo. Cando o sumamos crecemento natural obtemos o crecemento real. Espaa e Galicia tiveron, tradicionalmente, saldos negativos. Na actualidade os cambio nos movementos migratorios deron lugar a que saldo sexa netamente positivo. Crecemento Real: o resultado de sumar crecemento natural ou vexetativo o saldo migratorio. Estrutura Demogrfica: Refrese s caractersticas na composicin dunha poboacin por sexo, idade, situacin con respecto actividade e s diferentes sectores econmicos, estado civil, nivel de intruccin,etc.A forma caracterstca de representar os dous valores mis significativos da mesma (sexo e idade) mediante as pirmides de idades. A estructura demogrfica vara segundo o nivel de desenvolvemento dun pas e a situacin demogrfica na que poida atoparse este nun momento dado (rximes demogrficos) e pode verse afectada por factores coxunturais (guerras, movementos migratorios...).

Esperanza de Vida: outro dos indicadores fundamentais para coecer o grao de desenvolvemento dunha sociedade. Defnese como a media de anos que unha persoa dunha determinada xeracin pode chegar a vivir no momento de nacer, tendo en conta os niveis de mortalidade vixentes neses momentos nos diferentes grupos de idades. A esperanza de vida vara segundo o grao de desenvolvemento dun pas, o sexo, o grupo social, a profesin,etc. Espaa un dos pases coa esperanza de vida mas alta (78 anos). Taxa de Masculinidade: Pode expresarse en % de homes con respecto total da poboacin (ou dun grupo de idades), ou mediante a proporcin de homes por cada 100 mulleres ( n homes x100). N de mulleres. En xeral as taxas de masculinidade superan s de feminidade nos primeiros anos, igulanse nos grupos de adultos e xa inferior no grupo de ancins. Unha poboacin pode pode presentar desequilibrios fortes na estructura por sexos e nas sas respectivas taxas de masculinidade e feminidade por diversos factores coxunturais (movementos migratorios, guerras...). ndice de Envellecemento: Expresa a proporcin de ancins con respecto total da poboacin. Nos pises con moita poboacin ancin esta % supera o 12%. O seu valor est relacionado c valor da natalidade e coa esperanza de vida dunha poboacin determinada. Os valores mis baixos estn nos pases menos desenvolvidos con moita poboacin xoven, mentres que nos desenvolvidos presenta valores altos e con tendencia a incrementarse no futuro. En Espaa xa se supera 17,07%. Algunhas comunidades autnomas (interior, Galicia) presentan valores moi superiores. Pirmide de Poboacin: grfico de barras horizontais (denominado histograma de frecuencias) que mostra a estrutura demogrfica por sexo e idade da poboacin nun momento dado. Ademis, reflicte no seu perfil os sucesos que tiveron repercusins demogrficas nos ltimos 100 anos, xa que se fai para a poboacin dun determinado ano e mostra os acontecementos das xeracins vivas. Para analizar unha pirmide debemos coecer o pas ao que pertence e o ano que representa, xa que na sa explicacin debemos ter en conta non s os acontecementos demogrficos, senn, tamn, os econmicos, sociais, polticos, catastrficos, sanitarios, etc. Cada unha das barras que conforman a pirmide reciben o nome de cohortes, e poden estar representadas de un en un ou de cinco en cinco anos. As sas diferentes lonxitudes modifican o perfil da pirmide. Os entrantes reflicten perdas de poboacin extraordinaria (por guerras, epidemias, crises de subsistencia, emigracin) ou falta de nacementos. Normalmente as guerras e a emigracin (en poboacins numerosas) afectan mis poboacin masculina que feminina. Os santes poden responder a unha sobrenatalidad ou inmigracin. A sobrenatalidad, aparece reflectida nas xeracins de menos de 15, adoita aparecer por unha bonanza econmica ou o fin dunha crise de perda de poboacin, pero tamn por unha poltica natalista por parte do poder poltico.

A inmigracin aparece reflectida nas xeracins maiores de 15 anos e con algo mis de peso na poboacin masculina. No modelo ideal calquera pirmide nas xeracins inferiores ten mis longas as barras masculinas que a femininas, e nas xeracins superiores son mis longas as barras femininas que as masculinas.

MGFlores