Forum str.

5 2012-01-30

Atak na ACTA
To wojna wiatw: fani sieci kontra biurokracja, Dolina Krzemowa kontra Hollywood, stare media kontra nowe media, wadza i pienidze kontra wolno i darmocha. Bunt przeciw ACTA, SOPA i PIPA to internetowy plac Tahrir.

za darmo. Amerykaski Kongres rozpatruje obecnie ustaw, ktra moe mie zgubne skutki dla wolnego i otwartego internetu tekst zamieszczony na szaroczarnym, surowym i budzcym niepokj tle wyjania, dlaczego 18 stycznia br. anglojzyczna strona Wikipedii zostaa wyczona na 24 godziny, po raz pierwszy od czasu swego powstania 11 lat temu.
MOBILIZACJA W SIECI

Najwiksz grup nacisku na rzecz nasilenia cenzury w sieci jest amerykaski przemys rozrywkowy, ktry wywiera

presj nawet na zagraniczne rzdy. Stosuje przy tym bezczelne metody i korzysta z pomocy wadz Stanw Zjednoczonych. Niezwykle obecnie kontrowersyjne w USA projekty ustaw, znane pod skrtami SOPA (Stop Online Piracy Act) i PIPA (Preventing Real Online Threats to Economic Creativity and Theft of Intellectual Property Act) w ocenie Wikipedii opracowane wycznie po to, aby chroni interesy duych firm z brany muzycznej i filmowej wprowadzayby zestaw rodkw mogcych zagraa wolnoci sowa i swobodnemu dzieleniu si wiedz, narusza prywatno internautw i zakca funkcjonowanie sieci.

Nie jest to odosobniona opinia. 18 stycznia si okazao, e mobilizacja przeciw PIPA i SOPA jest ogromna. Serwis ogosze drobnych Craigslist zachca odwiedzajcych, by skontaktowali si ze swoimi przedstawicielami w parlamencie, zasypujc ich protestami. Wiele stron informacyjnych wywietlao zaczernione albo przekrelone teksty, sugerujce dziaajc rk cenzury. Na znak aoby Google zastpio swoje zwyczajowe kolorowe logo czarnym prostoktem. Yahoo!, eBay, Amazon, PayPal i Expedia wyraziy solidarno za porednictwem branowego stowarzyszenia NetCoalition.

FORUM 5

3 0 . 0 1 5 . 0 2 . 2 0 1 2

www.caglecartoons.com (2)

ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement, midzynarodowa umowa handlowa o zwalczaniu obrotu towarami podrobionymi) SOPA (Stop Online Piracy Act, Ustawa o powstrzymaniu piractwa w sieci) Przewiduje sankcje przeciwko stronom internetowym naruszajcym prawa autorskie. Departament Sprawiedliwoci moe nakaza amerykaskim firmom zaprzestania wszelkiej wsppracy z witryn oskaron o amanie praw autorskich. Oznaczaoby to, e np. Google nie mogoby umieszcza odnonikw do zbjeckiej witryny w wynikach wyszukiwania, a serwisom takim jak Paypal nie byoby wolno przekazywa rodkw finansowych na jej rzecz. Amerykascy dostawcy internetu byliby te zobowizani zablokowa internautom dostp do tej strony. PIPA (Preventing Real Online Threats to Economic Creativity and Theft of Intellectual Property Act) To ustawa siostrzana wobec SOPA, przewidujca praktycznie takie same rodki w celu walki z piractwem internetowym, zwaszcza w przypadku witryn zarejestrowanych poza Stanami Zjednoczonymi.
czy i bezporedni. Dzisiejszy wiat potrzebuje politycznych przywdcw, ktrzy s prointernetowi owiadczy Mark Zuckerberg. Tysice maych prywatnych witryn zostao zamknitych na kilka godzin albo zamiecio banery i odezwy protestujce przeciwko zagroeniu cenzur. Pod petycj przeciw SOPA zamieszczon w sieci przez Google w cigu jednego dnia zebrano 4,5 mln podpisw. Grupa hakerw Anonymous zagrozia atakami odwetowymi na dziesitki celw w internecie w razie uchwalenia tych kontrowersyjnych projektw. Dla dumnych rodzicw tych wyczekiwanych pociech prawnych bolesny musi by gwatowny opr wobec daleko idcych regulacji, ktre maj zwalcza piractwo w internecie. Dumnymi rodzicielami nie s jednak politycy, ktrzy zgosili w Kongresie projekty ustaw: Lamar Smith (republikaski czonek Izby Reprezentantw) i Patrick Leahy (demokratyczny senator). Spodziy je bowiem

branowe stowarzyszenia przemysu rozrywkowego, do ktrych nale takie firmy jak Sony, Warner czy Universal.
TRZY RAZY I PO TOBIE

Usilne starania o przebudow globalnej sieci nie maj nic wsplnego ze zwalczaniem dziecicej pornografii, przestpczoci internetow, wirusami komputerowymi ani atakami hakerw, ale dotycz wymiany plikw midzy uytkownikami, zasad ich cigania oraz korzystania z filmw. Zrzeszenie amerykaskich wydawcw muzyki RIAA, reprezentacja producentw filmowych MPAA i stowarzyszenie producentw gier komputerowych ESA od lat prbuj przeforsowa przepisy, ktre cakowicie zmieniyby oblicze internetu i panujce w nim reguy. Te i inne stowarzyszenia amerykaskie utworzyy wspln organizacj International Intellectual Property Alliance (IIAP), ktra na caym wiecie prbuje wywiera wpyw na uchwalane ustawy. Robi to na og z pomoc miejscowych stowarzysze branowych, ale korzysta

POLITYKA WYMIKA, KIEDY ANONYMOUS, WIKIPEDIA I FACEBOOK ZAWIERAJ SOJUSZ

te z aktywnego wsparcia Departamentu Stanu. ACTA midzynarodowy ukad chronicy prawa autorskie, do ktrego ma przystpi do 2013 r. moliwie jak najwicej pastw jest tylko jednym z wielu przedsiwzi. Administracja prezydenta Baracka Obamy pocztkowo popieraa SOPA i PIPA, ostatnio jednak wiatr si odwrci. 14 stycznia 2012 r. Biay Dom wykona spektakularny zwrot wci podkrelajc znaczenie walki z piractwem, Obama zapowiedzia, e nie podpisze ustawy sprzyjajcej cenzurze, szkodzcej bezpieczestwu sieci WWW albo zaburzajcej jej infrastruktur. Cztery dni pniej ogromny sukces protestw wywoa seri spektakularnych dezercji z obozu zwolennikw SOPA. Okoo 30 kongresmenw i senatorw, dotychczas popieraj-

cych projekty, wystosowao zawie, pokrtne komunikaty, w ktrych wyjaniali, e naley je odrzuci albo przynajmniej przerobi w celu osignicia konsensu. Wojna dopiero si zaczyna, ale Krzemowa Dolina, grupa wolnociowych geekw i rzesza amerykaskich blogerw odniosy godne zapamitania polityczne zwycistwo nad star ekonomi Hollywood i klasycznych mediw. NetCoalition podsumowuje ostatnie wydarzenia jednym zdaniem: Internet zmobilizowa si tak, jak tylko internet moe to zrobi. A szef MPAA Chris Dodd przyzna, e w cigu 40 lat kariery jeszcze nie widzia, eby Waszyngton dosownie z dnia na dzie zrobi tak nag wolt: To nowa era. Moecie spodziewa si wszystkiego. W USA nie ma nakazanego ustaw gromadzenia danych osobowych na zapas, za czym zreszt stowarzyszenia branowe ustawicznie lobbuj. Nie ma prawa blokujcego dostp do internetu ani zasady trzy razy i po tobie w odniesieniu do osb wymieniajcych pliki. Gwatowna reakcja amerykaskich internautw na projekty SOPA i PIPA ujawnia, dlaczego tak si dzieje. Ot w USA wyjtkowo silne jest nie tylko lobby posiadaczy praw autorskich, ale take lobby uytkownikw globalnej sieci. A jak przedstawia si sytuacja w innych krajach? @ W Wielkiej Brytanii przyjto w 2010 r. ustaw Digital Economy Act. Przewiduje ona, e odpowiedni minister w porozumieniu z ministrem sprawiedliwoci i obiema izbami parlamentu moe kaza dostawcy internetu odci dostp do sieci stronie, ktra na
3 0 . 0 1 5 . 0 2 . 2 0 1 2 / 5

FORUM

...Atak na ACTA

du skal narusza prawa autorskie. Zarwno organizacje bronice praw obywatelskich, jak i wielcy brytyjscy providerzy zgaszali mnstwo wtpliwoci odnonie do ustawy. Z tekstu wykrelono jednak inn regulacj zasad trzy razy i po tobie, wedug ktrej po trzecim naruszeniu praw autorskich sprawcy mona byoby zablokowa dostp do sieci. Krytycy m.in. czonkowie Izby Lordw uznali to rozwizanie za zbyt dotkliwe. W kadej chwili zapis moe jednak powrci. @ We Francji brana rozrywkowa przeforsowaa zasad trzy razy i po tobie. Tzw. ustawa HADOPI przewiduje, e jeli kto zostanie po raz trzeci przyapany np. na wymianie pirackich plikw internetowych, zostanie odcity od sieci. @ W Nowej Zelandii stowarzyszenia branowe rwnie prboway narzuci t zasad i po trzecim wykroczeniu odcina grzesznikom dostp do internetu. Po masowych protestach przepis zosta wycofany. Po wielokrotnym zamaniu prawa sprawcy mog wyldowa przed trybunaem ds. praw autorskich, ktry moe naoy kar finansow w wysokoci do 15 tys. dolarw nowozelandzkich (9,4 tys. euro). Ustaw S92A przyjto pod presj USA, wywieran za porednictwem amerykaskiej ambasady, co ujawniaj depesze dyplomatyczne opublikowane przez WikiLeaks. @ W Hiszpanii od stycznia 2012 r. obowizuje ustawa, ktra powouje centraln instytucj blokujc strony WWW z powodu naruszania praw autorskich. W grudniu 2010 r. ambasador USA grozi w mniej lub bardziej zawoalowany sposb hiszpaskiemu rzdowi. W licie, ktrego fragmenty opublikowa na pocztku 2011 r. dziennik El Pas, ambasador Alan Solomont zarzuca wczesnemu premierowi Jos Luisowi Zapatero, e wstrzymuje ustaw opracowan przez minister kultury (skdind scenarzystk i reyserk filmow) ngeles Gonzlez-Sinde. Przewiduje ona rozwizania przypominajce SOPA, PIPA i Digital Economy Act. Nowo powoana instytucja ma prawo zmusi dostawcw internetu do zablokowania stron, co do ktrych istnieje domniemanie, e rozpowszechniaj materiay chronione prawem autorskim.
Na p podstawie Le Monde, Numerama.com, Der Spiegel p g
FORUM 5
/ 3 0 . 0 1 5 . 0 2 . 2 0 1 2