Você está na página 1de 178
TORK TARIH KURUMU YAYINLARINDAN VILL. SERI— Ss. 20 oe S Serna toto ANADOLU BEYLIKLERI AKKOYUNLU, karakovunts DEVLETLERL II. Baska (Metin dagnda 59 vesim vari.) Ord.. Prof. ISMAIL HAKKI UZUNGARSILI ‘Tak Tarik Kurume Oyest TORK TARIH KURUMU BASIMEVI, ANKARA 1969 n. m1. W. v. VL vil. vu. Xx |. Karaman ofullan iciNDEKILER Rerlmiddin Karsman 1 ~ Seetddin Mehmed Bey 3 ~ Mec. dain Mahmod Bey 8 ~ Burhandddin Musa Bey, Bodeiddin Aorahim Bey 9 ~ Halil bin Mahmad B., Fahrdddin Abmed Boy 10 ~ Semstiddin Bey, Burhandddin Musa (kine! defa) 11 — Yabsi Bey, Seyfuddin Sileymen Bey 12 - Alauddin Ali Bey 18 ~ Aldtdin Bey"in kali 15 ~ Naswddain Mekined Bey 17 ~ Al Bey (birinei defs) 20 ~ Mehmed Bey (kine! dfs) 21 ~ Alt Bey (ikinei defa) 22 ~ Sirimtddin Ibeahim Bey 23 ~ Tbralim Bey'in som soneleri 80 ~ Ishak Bey-Pir Ahmed Mcadel, Pir Ahmed ve Kasim Beylerin mgterek hilkimetlr! §1— Ako- yoola hikimdannn Karsman ofullanae yarduma 33 ~ Ishek Bey (kine! dfs), Kasam Bey 34 ~ Karaman ofullanm yarar- ken girlen eserler 38 — Germiyan ojullan 5 7 Genmiysn agiceti, Germiyan ayeet reilifi 29 ~ Gemiyan ssizetinin Katahya ve havalisine nak 40~ IT, Yakup bin Alsir 41—Mehmed Bey (GaBjedan) 44 ~ Stleyman Sah 45 ~ TE Yakup Gelebi 47 = LAdik (Denizli) Beyleri Esref ofullan ......+ Seyfiddin Sileymen Bey 58 — 59 IL, Sileyman Bey 60 ~ Hamid ojullan seve Mania ofelan Dadar Bey 62—-Neemtin Tok Bey 4 Hamid ojullannm Antalya Subesi Hamid ofullannin Antalya Subesi 67 ~ Mentege ogullart : Aenteje Bey 10 ~_Meand Bey TI ~ $icatddin Orhan Bey 72 — Ibrahim Bey 74 — Abmed Geai 76 §dcaiddin flyas Bey 78 Saruhan ofellar: Vabroddin yas Bey 86 ~ Moneta Mak Bey 8¢ ~ Timpah Bey 88 ~ Alaiye Beyleri Sai 1 38 30-54 or 69 10-83 84 91 92-95 uw x1. xu. Xxvu. XVII. XIX, Xx. XXI. . Karast ojullars . Pervane ofullan ANADOLU BEYLIKLERE Aydin ogullan - ‘Miborisiddin Mebined Bey 104 ~ Bahatdain Umar Bey 105 Vine Bey 109 -Sileymangah 110 ~ Ibrahim Bahadur Bey 111 Fabreddin Isa Bey 112 ~ Ihdnei Umar Bey 114 ~ Cineyd Bey us. Candar ogullan: ood Senedd Yanan Cxadar,S0cautdn Stlyman Pog 121 — Giyastiddin Ibrakis Soh 124 ~ Emir Adil bin Yekup Bey, elilidain Bayesid bin Adil Bey 125 ~ Candar Beybiginin Skiye eymiman 126 Ikinei Soleyman Paya 127 — Inzeddin tse featiyar Bey 128 ~ Candar Beylifinin bir idare alunéa Jenmast 129 ~ Candar Beylifinin pargalanmas: 180 ~ Tefendi- yor'm netitnis bir denemes 132 ~ Tietddin Tbrahim Bey bin Infendiyar 143 - Kemslidain tomall Bey bin forahim Bey 125 ~ Kial Akmed Bey bin Ibrahim Bey 181 ~ fsmail Bey'in Cendar hikimdarhindski oereri we mahiti 138 ~ Kaam Bey bin Isfendiyar Bey, Cesiliddin Madmad bia Aail Bey 140 ~ Candar ojullas adioa yazalmyg esrlr 142 ~ Candar ofallaet ‘penn thd dorom 1 Cndar ould dossns Sahib Ata ofullan . Canik’de Tactiddin ofullan Orta Anadolu’da Eretan Devleti Giyasiddin Mehmed Bey 187 ~ Altaddin AI Bey 1 Mebsied Hey 159 — Kadi Burhaneddl ‘dada alt 167 = Dulgadsr ofollan Ramazan ofvllan « : Doju Ausdela» Aterhuyoan = Teak ve fran vara Jarmda Kara Koyunlu Devleti .... Dogu Anadolu, Azerbaycan ve Trak Arap ve Acer ve Tran’da Akkoyanla Devleti [Ali Bey 109 ~ Hames Bey, Change Mirsa, Uean Haan Bey 190 ~ Halil Sultan, Sutan Yakub 195 ~ 8. Yekub'dan sonrakt Garam 196, Abmed Hiikiimeti LT 1494149 150-152 153-154 155-161 162-168 169-115 176-119 190-187 198-213 AGINDEKILER Anadolu Boylblergle | Karakoyunte ve Abkoyuslu Dovletlerinde Devlet Teskilat. .. ‘Haast telat vo Antanelee 199 Saray teykilat 201 ~ Askert tujhilat 202 — Orda Kuvveti 200 Karakoyunla ve Akoya Telaes ait teghilae 205. XIV ve XV inci Aurlarda Aadolu Boylikleriyle, Kara oyunu ye Akkoyunlu Devletlerinde fikri Hareket. XII dined sea Dir balay 209 — XIV net asrdaki fie cereyan 211-XV inei Asrdaki Fils! Cereyanlar 219. Karakoyunlu ve Akkoyunlularda Fikir Hayat. XIV ve XV inci Asurlarda, Anadolu Beylikleriyle Ka- rakoyunls ve Akkoyenllarda iat igtinat Me seselere bir bakag tees Anadolu beyliklerinde Mimarl ve Tony Eserler XIV ve XV inci Asularda Anadolu'da Toprak ve Halk, Anadolu Beylikleri Zamaminda Iktisadi Hayat . ‘umay ve dobumslar ve ipek 249 2 Anadolu atlan ve eh ‘hayvanlan 250 ~ Av kuglan, Sap madenleri 251 ~ Hab, klim hracat, Pom facets 252 ~ Zamk, Regine ihracet, Cima smadenleri 253. Netice Oni ei asrrdan Onbesinci astr ortalarma kadar Ana~ dolu'da, gerck bikkiimdar ve beylerin namlarina ‘ve gerek miistakil olarak te'lif ve tereiime sure~ tiyle meydana konmus olan eserlerden bugiin eli~ mize gegmig olanlarmm muhtelif, ilim ve fenlere gore bir cedveli ‘Tefsir, PinleHiukk, Tasavvof (Manzam vo Mensts) 259 ‘Tarih ve Menta 260 ~ Tyh ve Hufzusabla, Meviza-Ablik ve Siyaset, LisanSiir ve Péebiyat 261.~ Fennt Hserer, Liat, Kelim ve Felsfe, Aveiik, Mubtelif Beeler 262. Genel Dizin - 209-223 224-297 228-234 235-287 238-244 245-255 256 259-262 263-297 ONSOZ “Tirk Tasihinin Ana Hatlan” eserinin bir pargast olmak tzere hhazslamp 1937 de ayn bir kitap halinede basslan bu eserin meveuda coktanberi titkenmigti Ozellile Universite Tarih jrencilerince aranan seri, bu ihtiyae: gidermek amaciyle, yeniden ufak tefek dizeltmeler ve birkag resmin katlmasiyle, basmayi wygun bulduk, T.T.K, ciris Anadolu Beylikleri hakdanda makimat vermeden evvel bunlarm Beylik ettikderi mmtakelarda nasil meydana gikimy olduklania goaden sesirelim, Sclgukilorin Anadolu'yu istilalan esnasinda ve daha sonra Melik- sah zamannda ve Congis istilisim miiteskip kiigik Asya'ya yerleyea ye bundan baska Harezmsablardan Celaliddini Mengitberti (le US) ile Sarkt Anadolu'ya gelen ve daha wnumt tabirle on birinei fsrm con yane iginde Malaagirt mubsrchesinden itibaren mubtelif tariblerde Kiigik Asya'ya gelen veya nakledilen Our yani Turkmen boylanain bir kasm, gérilen Kiaum Gzerine Bizans ve Kilikya hudut- larina yerletirilmsler ve usta muhafiz olarak Anadola Selgukilerinin Garp ve Kilikya snarlarim: emniyet altinda tutmuglardi ki Germiyan, Eyref, Hamid, Mentese Tiirkmenleri bunlardandsr; Kilikya yani Kiigik Enmenistan kralligt hududunda iskn edilen Karaman Tiskmenlesi de Duralan Ermenilere kargi miidafaa, etmigledi Simalt Anadolu'daki Feodallerden isimleri hikkimetlerine alom clan Siileyman Pervane ile Semsiiddin Yaman Candax’m beylikeri, hizmetlerine miikafat olarak Selcukiler ve Hhaniler tarafindan malikéne taranda kendilerine verilen yerlerde yani Sinop ve Kastamonu hava lisinde toosstis et {ik ramanlarnnda Germiyanblara tabi iken sonradan_miistakil clan ve Bizansblardan Garbt Anadolu'ya zapt ile beylik kuran Aydm, aruhan ve Karesi Beylikleri Kigike fakat mevki ve vaziyetleri ve siyasetteki rolleriitibariyle mithim olan devletlerdendi. Orta Anadolu’daki Eretna hiktimeti ise Mhanilerin Anadolu’daki (Bysleti Rum) valiliginin Hhanilerden sonra bir devlet yeklinde teo:l- lisidir; hatta Sarkt Anadolu'da on dordiinel asrim soulanada varbk- Janm hissettiren Karakoyunla ve Akkoyuala Tiiskmenleri de Timuxi- lerin istidlarm miteskip tran, Horasan, Trakuarap vy dle, Trak com p# dip ile Azerbaycan vo Sarki aAnadolu'da biebiri ardmdan jretlerinden yeni Ofus- musazam iki Imparatorluk karan Tckmen Jardan idiler. x ANADOLU BEYLIKLERE Cenubi Anadolu'da on dirdincii asrmn ortalarnda meydana gikan Dulgadir ve Yiregisli (Ramazan ofullart) agiretleri ise bu havaliye evvelee yerlestiritip sonradan beylik kurmak suretiyle Simalt Suriye’do iki Tiirk agiretinin riyasotini elde etmig Tlirkmenlerden idler. Anadolu Selguk Hikimdar: tkinci Gryastiddin Keyhiisrev'in 1243, senesinde Mojollara majliiyeti tizerine Selguk Devleti ént hir zaafa ‘Grams ve Hhanilere vergi vermiye mechur tutcmustu Bu maglabiyetten sonra Selguk tahtina gikan son Selguk eultan- lant bisbitleriyle. saltanst miicadelesine girigtiklcrinden, Mogollarin himaye ve milzaheretini elde edenler sultanlsja getirlit oldulars bir Mogol valisi kadar bile ehemmiyoti olmyan hikiimdarlar yine Mogol Jann nezaret ve Kontrollerialtunda ismen sultanbk yaptlar. Sclgukilerin bu son devirlerinde yani on dérdiineti asnn sonlarma dogru ug'ta bulunan ve birer suretle smurlara yerlestirilmis olan baa Tirkmen beyleri Anadolu idaresinia hakikatte Mogollarin Anadolu valilerine gegtigini ve metbulanmin tamamiyle ehemmiyetten askat edildiklerini gormeleri Uzerine yavay yavag hilktimetleriyle olan rabita- Tanm gSzmege baslasnqlards, ste Anadolu’da hitkiimet kuran ve eski tabirle kendilerine Tavaifi MalOk (4,4 si,b)denilen Karaman, Germiyan, Kpref, Hamid, Men- tese, Candar, Pervane ve daha sonra Osmanogullan hiikiimetieri bu suretle meydana gikan Tiirkmen beyliklerinden idler. fk, idari-ve iktisadt haya Janimt yazacken bunlarla beraber veya bunlant takiben meydana gikan Aydin, Saruhan, Karast, Ladik, Karabisar (Afyon), Dulgadir ve Ra- mazanoullan, Erotna, Kedi Burhsneddin Ahmod, Innirofullariyle Alaiye Beyliklerinden babsottikten sonza on besinei asda Azcrbay- can, fran ve Irak’ta imparatorluk kuran Karekoyunlu ve Akkoyunlu Devletlerini sikredecefz, I KARAMAN OGULLARIT Son tetkiklere nazaran? Karaman Asireti ve Karaman ofullan, Ogualann Afjar boyuna mensuptuslar. Oguz boylarmin mubtelif tarike lerde Anadolu’ya yerlestvildikleri malamdur?, Ofuz boylannin Anadolu Selguk devletinin Rum Imparatorluga hnududu ile batt Kilikya taraflanna yerlegtnildikleri srada Karaman oymajmdan bir lism da Sulton I. Aladdin Keykubad 2ame- ninda 625 H (1228 M,)’'de Ermenilerden ahnan Ermenak taraflarma yerlestxilmisledit. Karaman oymajimim ir kasmim XII. asir ortae lanada Meteratinaehr ve diger bir kismint da Karakoyuntu devletinin Keradnga mrala Loijeen trans gomeniege Bu 1226 tarihinde Keraman agiretinin reisi Sadiddin oflu Nitze ve meghur adiyle (Néixe Soft) olup bunun oflu da daha sgainda bahsedevegimir Kerimiiddin Karaman'dir, Karaman ofullan ad- Jann, mensup oluklan Karaman,oymafudan almiglardse*, Karaman oymagmm yerletiildiji Ermenak mintakas! zabtedil dikten sonra Kameritddin Iti adws almists. Tbni Bibi Seloulenimest Keraman'm babasimin Ermenak’a ktmatir geticen ‘Tirkmenlerden olde gum yazar‘, tre Soft bu tariblerde Anadolu’da yayslmss olan Babatler tare tine girerek 0 havalideki diger Tiskmenler tizerinde nifazunw goater- tig, kendi sahasmda Haristiyanlara ait yerleri elde etmek suretiyle ara~ sini genisletnigtir, Kevimiddin are Sofi’nin ofudur; babasmin dlimiinden sonra 645. Karaman _H. (1256 M)'den evvel bu da topraklarm genisletti, b hunduju mmntaka sarp oldugunden ve Anadolu Selgukile Hide Mojollarm niifuzlan altuna girerek zayaf diigtiiftinden dolays durum 3 bslden Ansikiopeist, Karama Ofer” mada. 2H. Nihal ve Abmed Nac, Anadolu Ticker ait yer isimlesi, Tékiyt Mecmuasns eH 0248. "Fuad Kaprald, Oguz Beaajisine alt nllr(Turkiget mean, sone 199) 535 cod golf OS Std ell 39 Ola iy ULB stage 9 sy Duby te pb a CS ONS lGP 9 coy i (Setgatnimn (otra tl), +32).

Você também pode gostar